Column
Met Zorg Wonen ‘Met Zorg Wonen’. Het is de titel van een nota van de gemeente waarin wordt aangegeven wat de opgave is voor huisvesting van ouderen en mensen met een beperking tot 2015 en 2030. Het Rijk heeft besloten dat mensen met een hulpvraag langer zelfstandig moeten blijven wonen, maar dat betekent dat er dus ook meer aangepaste woningen nodig zijn.
Het gaat om ouderen of mensen die verpleging en verzorging (V&V) nodig hebben, maar ook om mensen met een verstandelijke beperking (VG), of geestelijk probleem (GGZ) Velen met een lichte zorgvraag kregen al per 1 januari 2013 geen indicatie meer om in een instelling te gaan wonen. Tot 2016 komen daar steeds zwaardere groepen bij. Dit betekent dat de zorg thuis moet worden geleverd en dat er voldoende geschikte woningen voor deze groepen beschikbaar moeten komen. Het gaat dan om woningen zonder trappen en drempels, de zogenaamde nultrede woningen. Verder zijn vaak kleine aanpassingen nodig zoals handgrepen en een verhoogde toiletpot.
Aantal Amsterdamse ouderen neemt toe Doordat de Amsterdamse bevolking sneller groeit dan gedacht zal ook het aantal ouderen groeien. De gemeente schat dat het in 2015 om 650 á 700 mensen extra gaat die niet naar een instelling verhuizen en in 2030 om 3000 mensen. Van de ouderen tot en met 74 jaar heeft 41 % een bovenmodaal inkomen en 32 % van de 75-plussers. Zij zijn financieel zelfredzaam en hebben meer keuzemogelijkheden op het gebied van wonen. Dit betekent dat er een grote groep is die is aangewezen op sociale huurwoningen, 59% tot en met 74 jaar en 68% boven 75 jaar heeft een inkomen onder 34.000 euro. Het aandeel ouderen van niet westerse afkomst onder deze groep is groot door onvolledige pensioenen en AOW.
Maak de Buurtwet!
Ineens was er een motie van de Amsterdamse raadsleden Hoek (GroenLinks), Poorter (PvdA), Paternotte (D66) en Winsemius (PvdA) voor een Amsterdams bewonersrecht om te bouwen, te bieden en uit te dagen. Een motie de we alleen maar kunnen aanmoedigen. Het zit als volgt in elkaar. Bouwen: een groep burgers kan (gebieds)ontwikkelingsplannen op buurtniveau maken, en daardoor via een vereenvoudigde procedure toestemming krijgen;
In 2015 telt Amsterdam 156.000 mensen met een beperking en in 2030 maar liefst 180.00 mensen. Deze groep groeit ook harder dan aanvankelijk gedacht. En de helft van deze groep kan en wil in een gewone woning wonen. De andere helft heeft behoefte aan een zogenaamde nultrede woning of groepswoning. Door de nieuwbouw van de afgelopen jaren zijn er voldoende nultrede woningen beschikbaar. Alleen binnen de ring zijn er minder van dit type woningen. Er moeten dus meer betaalbare woningen onder de huurtoeslaggrens worden gerealiseerd, zowel in bestaande gebouwen als in nieuwbouw, vooral binnen de ring. Ook in het aanbod via Woningnet moeten voldoende geschikte woningen te vinden zijn. Een groot probleem hierbij is dat ouderen meestal door de lange woonduur een lage huur hebben. Als er verhuisd moet worden omdat de oude woning niet meer geschikt is, moet vaak veel meer huur worden betaald. Veel ouderen stellen de verhuizing daarom zo lang mogelijk uit. Voor de groep met een bovenmodaal inkomen moeten er woonvormen in het wat duurdere segment worden gerealiseerd.
Andere woonvormen zijn nodig De vraag naar zorg in een instelling zal na verloop van tijd (vermoedelijk rond 2020)
6
toch weer toenemen. Het gaat dan echter om veel zwaardere zorg. Hierdoor zal de uitrusting van de instellingen anders moeten worden dan tot nu toe gebruikelijk is. Zorginstellingen en corporaties moeten onderzoeken welke gebouwen hiervoor geschikt zijn. Verder willen steeds meer mensen met een zorgvraag in een woongroep of gegroepeerd wonen. Ook dit moet mogelijk worden gemaakt. In Bouwen aan de Stad 3 zal met deze opgave door de HA , de corporaties en de gemeente rekening worden gehouden. Voor 2014 worden vooral afspraken gemaakt om maatwerk te leveren aan ouderen,die gebruik maken van regelingen als van “Groot naar Beter” en van “Hoog naar Laag”. Voortaan zal maximaal de oude huur voor de nieuwe woning worden gevraagd. Naast een aangepaste en betaalbare woningvoorraad zal ook voldoende zorg beschikbaar moeten komen. Hoe de gemeente Amsterdam dit wil realiseren zal in een volgend kaderbulletin worden beschreven. Daarbij zijn ook aanvullende maatregelen nodig om mensen te informeren over de veranderingen op het gebied van wonen en zorg. Bovendien moeten bewoners hun eigen wensen en zorgen kenbaar maken, en daarom betrokken worden bij het beleid.
Bieden: een groep burgers kan een aanbod doen op een bepaald gebouw of een stuk grond dat in bezit is van de gemeente en dat een bepaalde waarde kan hebben voor de buurt, waarna de gemeente deze burgers de gelegenheid dient te bieden om hun bod uit te werken, het grond of het pand in de tussentijd niet aan derden verkoopt om het bod vervolgens serieus in overweging te nemen;
Bij verantwoordelijkheid hoort zeggenschap. Daar hebben wij, burgers, bewoners, huurders, recht op: ruimte om in de wijk een beweging omhoog op gang te brengen. Ruimte om het te doen. Ik werk er graag aan mee. Wel heb ik, hebben wij, bewoners van Amsterdam, een verwachting: namelijk dat de Buurtwet op de ‘volonté générale’, de algemene wil, van Amsterdammers berust. Dit vereist een organisatie van het debat en het dialoog over wat wij voor Buurtwet willen. Over een nieuw Sociaal Contract. Dit is een mooi politiek project, bruggenbouwend over de kloof politiek/burger heen. Dit is de beste garantie voor een Buurtwet dat leeft in een stad die haar toekomst bouwt. Laten wij samen vertrouwen in onze stad tonen, samen, in cocreatie. laten we haar maken: Onze Amsterdamse Buurtwet!
Uit te dagen: bewoners kunnen een voorstel maken om vormen van publieke dienstverlening te gaan uitvoeren als zij vinden dat zij het beter en/of goedkoper kunnen doen. De motie is door door de raad aangenomen. Dat juich ik toe. Denk aan een Woon-en Zorgcoöperatie in zelfbeheer van huurders! Het is een mooie kans voor de representatieve democratie om de participatieve democratie, de doe-democratie, ruimte te geven. Initiatiefnemer Jan Hoek (op Twitter bekend als @janomdehoek) schrijft op zijn weblog: “In die wet is vastgelegd dat initiatieven van burgers die aan bepaalde eisen voldoen, ook daadwerkelijk gehonoreerd moeten worden (...) Dan hebben ze een recht, dat ze desnoods bij de rechter kunnen afdwingen. Op het moment dat ze dat recht hebben, zullen die burgers door bestuurders en ambtenaren serieus worden genomen. En dat is natuurlijk de werkelijk winst (...).” Werken aan wijken, meer ruimte voor maatschappelijk initiatief, dialoog burger/bestuur, wijkaanpak, participatiesamenleving in een ongedeeld Amsterdam: daar zijn wij al jaren mee bezig bij de HA. De buurtbewoners van Amsterdam nemen dagelijks verantwoordelijkheid voor publieke taken in de wijk. Zo hebben zij in eigen beheer maatschappelijk vastgoed, zo vervullen zij sociale taken van informele zorg tot Community Art via schuldhulpverlening.
Mellouki Cadat Bestuurslid van de HA
De Mokumers maken met kleine bedragen en vele passie-uren een verschil. Wethouder Ossel zei het mooi onlangs in Trouw: “De wijk knapt al op met drie actieve bewoners”.
7