03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
catalogus #8
DE VERZAMELAAR
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
uitnodigingskaart voorzijde│Nanky de Vreeze, Le Besset, 2012, detail
DECREET zeeuws kunstmagazine
LOST PAINTERS
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER DE VERZAMELAAR inhoud beelden strijdbaar, vruchtbaar, kwetsbaar – Hein Verwer tekst de verzamelaar – Harmen Eijzenga beelden/tekst – HET WERK Lei Molin, Thomas Rameckers, Eric Roest, Marja De Lange, Toon de Jong, Michiel Paalvast, Kees de Valk, Jan Loman, Manu Baeijens en Nanky de Vreeze beelden – TENTOONSTELLING 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012 zie ook www.caesuur.nl programmablog www.deschilderhetwerkenhetatelier.com
DE VROLIJKE AANDEELHOUDERS VAN CAESUUR
colofon uit de verzameling van Leni van den Berge | Harmen Eijzenga | Hans Overvliet Giel Louws | Nanky & Chris de Vreeze Willy van Houtum | Michiel Paalvast teamCAESUUR 2012–2013 Giel Louws | Michiel Paalvast | Harmen Eijzenga Robbert Jan Swiers | Machteld van der Wijst Ramon de Nennie | Willy van Houtum | Hans Overvliet [ voorlopige ] tentoonstellingsplekken presentatieruimteCAESUUR, Middelburg WALL STREET TWENTY FIVE, Vlissingen kunstwerkplaats KipVis, Vlissingen zeeuws kunstmagazine decreet KunstVlaai / Art Pie, Amsterdam
catalogus fotografie & opmaak: Hans Overvliet V met dank aan a n de KattendijkeDrucker Stichting
G o
STRIJDBAAR, VRUCHTBAAR, KWETSBAAR | HEIN VERWER
[ BIJLAGE KUNSTTIJDSCHRIFT DECREET #05 | 2011 ] JAAR 2 | JULI – AUGUSTUS 2012
DE VERZAMELAAR
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER De verzamelaar – Harmen Eijzenga Voor het vijfde tafelgesprek hebben we als onderwerp gekozen de relatie tussen de schilder, het werk en de verzamelaar. Hoewel de verzamelaar voor de schilder en zijn werk niet zonder belang is, wordt daar in de kunstbeschouwing toch relatief weinig aandacht besteed, en dan nog meestal in de vorm van een beschouwing over een concrete verzamelaar en zijn verzameling, en veel minder over het verzamelen an sich, laat staan over de relatie tussen kunstenaar en verzamelaar. In dit gesprek zal het dan ook vooral gaan om de vraag waarom een verzamelaar verzamelt, wat het belang van zijn bijdrage is aan (het voortbestaan van) de schilderkunst en welke zijn relatie is met schilder en werk.
stijl, of met een bepaald onderwerp of thema. En een korte zoektocht op google bracht nog andere verzamelmotieven aan het licht: de emotionele, esthetische of historische waarde van het werk, om de tijd stil te zetten (de verzameling als museum, als poging tot onsterflijkheid), persoonlijke verrijking, inhoudelijk of financieel, en er zijn ongetwijfeld nog meer redenen te vinden. En tenslotte – of misschien juist allereerst – is er de vraag wat een verzamelaar is of wanneer men verzamelaar is, en dus ook waarom men juist niet als verzamelaar te boek wil staan. Is bijvoorbeeld een maecenas een verzamelaar? En kan een verzamelaar als maecenas gelden?
Men kan aan “de verzamelaar” verschillende gestalten toeschrijven. Er zijn verzamelaars die vooral geïnteresseerd zijn in het werk van een bepaalde schilder, er zijn er ook die vooral werk kopen uit een bepaalde periode, of in een bepaalde
Voldoende vragen – waarvan uiteraard sommige elkaar overlappen – om een interessant gesprek over dit onderwerp mogelijk te maken. Tekst uitnodiging ‘tafelgesprek’
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
Vanaf de jaren 80 kwam de kleur in zijn werken terug en maakte hij een bijzonder expressieve
Molin heeft een aantal jaren in IJmuiden gewoond, waar hij zich liet inspireren door de havens. Het resultaat waren onder andere objecten, gemaakt van strandgoed.
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
In de jaren zestig verhuisde Molin naar Amsterdam. Hier sloot hij zich aan bij de zogenaamde "Amsterdamse Limburgers", waarvan ook Pieter Defesche, Jef Diederen en Ger Lataster deel uitmaakten. In Amsterdam kwam hij onder invloed van Cobra en het minimalisme. Hij beperkte zich tot abstract werk, de uitbundige kleuren verdwenen uit zijn schilderijen en hij maakte vooral gebruik van wit, zwart en grijs.
periode door. Hij gebruikte onder andere plastic folie die hij in zijn schilderijen verwerkte.
DE VERZAMELAAR
Lei Molin (Berg, 16 augustus 1927 - Amsterdam, 10 januari 1990) was een Nederlands kunstschilder. Het vroege werk van Molin is beĂŻnvloed door het impressionisme. Tijdens zijn Valkenburgse periode schilderde hij in olieverf grote, abstracte doeken in uitbundige kleuren, waarbij Karel Appel een groot voorbeeld was. Daarnaast figuratieve tekeningen en gouaches in zwart-wit: landschappen, dorpsgezichten en portretten.
DE VERZAMELAAR
LEI MOLIN
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
gemengde techniek, Z.T., 106x107 cm., 1988
zeefdruk, ATAHUALPA, 122x84 cm, 1988
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
gemengde techniek, DE ALEPHS, 136x94 cm., 1986
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
LEI MOLIN
DE VERZAMELAAR
geëxposeerd werk uit verzameling Nanky en Chris de Vreeze gemengde techniek, Z.T., 106x107 cm., 1989
DE VERZAMELAAR
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER Thomas Rameckers Geboren in 1984 te Terheijden, Noord-Brabant. Thomas volgde de opleiding Grafisch Vormgeven aan het Grafisch Lyceum te Rotterdam. Daarna studeerde hij in 2010 af aan het St. Joost te Breda in de richting Fine Arts. “Wat ik ontdek in en tijdens het schilderen zijn symptoomhandelingen die op een moment grip zoeken en daar ook los van willen komen. Een aanleiding, of geen, een bezigheid, zijn onderdeel van het geziene. De herkenbaarheid van deze begrippen is een obstakel voor het aangaan van een schilderij. Een plek, object, kleur en vorm ontstaan uit daadkracht. Door het observeren en vastleggen van beelden creëer ik een database in het geheugen. Een ingeving gekoppeld aan daadkracht zorgt enigszins voor een benadering van het geziene.” Zie ook de CAESUURcatalogus van Thomas Rameckers
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
0lieverf op katoen, TEGEL, TEGELS, 50x80 cm., 2010
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
THOMAS RAMECKERS
DE VERZAMELAAR
geëxposeerd werk uit verzameling teamCAESUUR 0lieverf op krijt op linnen, WERVELWIND, 22,5x20 cm., 2012
DE VERZAMELAAR
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER Eric Roest (1957 – 2004) Ik denk dat Eric Roest op zoek was naar de aard en het wezen van de werkelijkheid en zijn eigen plaats daarin. Dat laatste vat ik ook breder op: de plaats van de mens in leven, ruimte en tijd. De zoektocht van Eric Roest heeft een rijke oogst aan beelden opgeleverd. Die ontsluieren evenmin de aard en het wezen van de werkelijkheid als de ontdekkingen van Byron's wetenschappers dat konden. Elke ontdekking roept nieuwe vragen op, elk werk vraagt om weer een werk. De reeks is oneindig. Het werk van Eric Roest heeft een eigen plaats in die oneindigheid. Ik denk dat hij - misschien onbewust - toch zijn eigen plaats in leven, ruimte en tijd heeft gevonden. Zijn werk ademt een besef van tijdelijkheid, nietigheid en kwetsbaarheid van de mens ten opzichte van de natuur. de aarde en de ons omringende ruimte. Dat besef is van waarde: Eric Roest reikt mij verwondering aan en prikkelt mij te glimlachen om trivialiteiten. Het enige dat telt is zijn.
tekst: Nico Out, maart 2005 gedeelte uit het voorwoord in ‘Eric Roest THIS ME – THIS YOU’, œuvrecatalogus uitgave presentatieruimtecaesuur, 2005
DE VERZAMELAAR olieverf op doek, z.t., 2x 30x40 cm., 1988-1993
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
olieverf op doek, z.t., 60x100 cm., 1988-1993
ERIC ROEST
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
DE VERZAMELAAR
ERIC ROEST
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
olieverf op doek, z.t., 70x90 cm., 1997-2004
geëxposeerd werk uit verzameling Willy & Hans olieverf op doek, z.t., 6x 24x30 cm., 1993-1996
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
De zoektocht Twee kunstenaars die altijd weer op zoek zijn naar nieuwe ingangen. Delen het schilderproces, en de eeuwige twijfel over het product. Deze tocht staat uitgeschreven op de vele kaarten,in woord en beeld. Het andere deel van de tocht is gesproken, gemaild en aangevoeld. De verzamelaar In CAESUUR te zien, twee ingelijste kaarten, en de boekjes waarin de anderen worden bewaard. Een eerbetoon aan heel veel trouw.
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
De kunstenares Haar opleiding genoot zij o.a. aan de academie van Sint Niklaas en de vrije academie in Rotterdam. Zij is al heel lang lid van de Zeeuwse Kunstkring, waar we elkaar voor het eerst ontmoetten. Marja tekent en schildert al een leven lang, uit lust en uit noodzaak. Hoewel het leven veel zijpaden opleverde, bleef het maken van werk een constante factor. Tekenen en schilderen, een soort waterscheiding in haar werk. Het vertellen van verhalen in de schilderijen, en de directe emotie van het tekenen.
De vriendschap 250 Tekeningen en schilderijen, allemaal voor mij. Wat kun je diepzinniger over vriendschap vertellen.
DE VERZAMELAAR
Marja De Lange (1938) een vriendschap in beelden. De opzet is simpel: maak een tekening of schilderij op postkaartformaat en stuur die naar de ander. Dit was het begin van de beeldenwisseling tussen Marja de Lange en Giel Louws, een jaar of zeven geleden. Toen ik ze laatst telde waren het er meer dan 250, de kaarten die Marja me stuurde. Het verhaal van een kunstenares, een vriendschap, en van een zoektocht.
DE VERZAMELAAR
Marja De Lange
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
Canada
De macht van water
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
Marja De Lange
DE VERZAMELAAR
geëxposeerd werk uit verzameling Giel Louws olieverf op papier, z.t., 2x 9x 14cm., z.j.
DE VERZAMELAAR
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER Antonie Jacob ( Toon) de Jong, Laren , 14/08/1879 - Vlaardingen ,28/04/1978 Als jongetje zat Toon de Jong al buiten te tekenen. Bij een van deze gelegenheden werd hij aangesproken door Mauve en Kever. Aan inspiratiebronnen zal het in Laren zeker niet ontbroken hebben. Toon de Jong ging in de leer bij de kunstschilder Eickelberg die in Blaricum woonde. De meeste van zijn onderwerpen vond Toon de Jong dicht bij huis. Hij heeft prachtige etsen gemaakt van Laren Blaricum: de Engen, de Gooiersgracht en ga zo maar door. Het echtpaar De Jong verbleef ook regelmatig in Zeeland waar hij veel naar de natuur getekend werd. In Laren werd Toon lid van de kunstenaarsvereniging 'De Tien' die door de schilder August Legras was opgericht In 1907 regelde Van Harpen, kunsthandelaar in Laren, voor Toon de Jong een prachtige opdracht: hij mocht een ets maken naar het schilderij ‘Schapen in de duinen’ van Anton
Mauve dat in het bezit was van koninginmoeder Emma en op paleis Soestdijk hing. De ets werd een grote oplage gedrukt en in Nederland en Amerika goed verkocht. In 1969 werd ter gelegenheid van de negentigste verjaardag van de kunstenaar een overzichtstentoonstelling van Toon de Jong in het Singer Museum gehouden. Van zijn werken is een boek uitgebracht:"Op Laren an". Het werk van Toon de Jong is één van de inspiratiebronnen van de schilder Michiel Paalvast.
Toon de Jong zelfportret
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
ets op papier, ZIERIKZEE
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
TOON DE JONG
DE VERZAMELAAR
ets op papier, Het Zevenend van Laren vanaf het Schuilkerkpad, 29 x 49,5 cm., 1921
DE VERZAMELAAR
TOON DE JONG │MICHIEL PAALVAST
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
geëxposeerd werk uit verzameling Michiel Paalvast ets, Gooi en Eemland, 59x46 cm., z.j.
geëxposeerd werk Michiel Paalvast uit verzameling teamCAESUUR potloodtekening op papier, 15x11 cm, 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER DE VERZAMELAAR
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
Kees de Valk (1946) studeerde autonome beeldende kunst aan de Vrije Academie in Den Haag en kunstgeschiedenis aan de Gemeentelijke Universiteit in Amsterdam. In zijn werk zoekt hij naar harmonie tussen inhoud en vorm, waarbij zijn liefde uitgaat naar het schilderen. Soms is volgens hem fotografie, sculptuur, of video een beter beeldend middel. Door gebruik te maken van gecombineerde materialen zoals glas, kunststoffen, papier en digitale technieken ontstaan aansprekende installaties. In zijn werk zien we de mens als regelmatig terugkerend onderwerp.
DE VERZAMELAAR
KEES DE VALK
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
acrylverf op carbon, WHO LOVES THE SUN II, 62x100 cm., 2004
acrylverf op carbon, WHO LOVES THE SUN I, 62x100 cm., 2004
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
PADDOBED, installatie, 200 x 110 cm.,
MYCELIUM OF ONDERGRONDS NETWERK,
1997
58x63 cm., 1997
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
KEES DE VALK
DE VERZAMELAAR
geëxposeerd werk uit verzameling Willy van Houtum scan, gemengde techniek,
DE VERZAMELAAR
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER Jan Loman’s (1918-2006) werk kwamen we voor het eerst tegen tijdens een expositie in het Fries Museum te Leeuwarden. Nadien bleken we elkaar vaker en op uiteenopende plaatsen tegen te komen omdat we verschillende gemeenschappelijke interesses, zoals het dadaïsme en nieuwe muziek, bleken te hebben, en daaruit is een vriendschap voortgekomen. Jan Loman is opgeleid als geodeet en hij heeft ook een groot deel van zijn leven – tot 1981 - als zodanig gewerkt, maar hij was liever naar de kunstacademie gegaan. Dat verlangen heeft zich naast zijn werk een weg gebaand en dat heeft hem tot een geliefd en bekend beeldend kunstenaar gemaakt. Het in Caesuur getoonde werk heet “verlaten strand” en het is een van de weinige olieverfschilderijen die hij heeft gemaakt. Hij maakte vooral geometrischabstracte grafiek met het landschap als inspiratiebron, daarnaast ook collages en zeefdrukken. Ook heeft hij driedimensionaal werk gemaakt in hout en steen en voor verschillende opdrachtgevers heeft hij een aantal beelden ontworpen. Later is hij ook
haiku’s gaan maken die voor een deel in steen gehouwen op diverse in zijn leven belangrijke plaatsen zijn neergelegd. Leni van den Berge & Harmen Eijzenga
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
collage, z.t.
Haiku in steen, Gorredijk 14
zeefdruk, z.t.
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
JAN LOMAN
DE VERZAMELAAR
collage, z.t.
DE VERZAMELAAR
JAN LOMAN
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
sculptuur van Jan Loman bij het gerechtsgebouw te Beetsterzwaag, 03/08/2010
geëxposeerd werk uit verzameling Harmen Eijzenga en Leni van den Berge olieverf op doek, VERLATEN STRAND, 72x62 cm.
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER DE VERZAMELAAR
Manu Baeyens’ (Gent, 1972) werk kwamen we tegen bij Galerie Liesbeth Lips in Rotterdam. Hij werkte toen in een kleine kelder in Antwerpen, waar hij niet eens kon staan. Hij is later via Rotterdam naar Eenrum verhuisd, omdat hij naar eigen zeggen hier tenminste van de kunst kon leven. Wat ons greep was de intensiteit, de inventiviteit en de speelsheid van zijn werk, waarvan – toen in elk geval – ook teksten en gebruiksaanwijzingen deel uitmaakten. Baeyens maakt nu veel kleuriger werk, wel vanuit hetzelfde anarchistische perspectief, en nog steeds met de toepassing van allerlei materialen en technieken.
Manu Baeyens toont de achterkant van een van zijn werken
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
Leni van den Berge & Harmen Eijzenga
FRÜHSTÜCK FÜR HERR KOALA
TREASURE MARKING
mixed media, doek 50x 60x 2, 2010
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
EDGES, mixed media, 2002
MANU BAEYENS
atelieropname
mixed media, hout 40x 50x2, 2012
DE VERZAMELAAR
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
2012
geëxposeerd werk uit verzameling Harmen Eijzenga en Leni van den Berge olieverf op doek, , 14x17x4 cm.
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
MANU BAEYENS
DE VERZAMELAAR
DIKOOR, mixed media op hout 38,2x 46,3x2,
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
de doos van Pandora, waar alles uit gekomen is wat er te zien is
Nanky de Vreeze, Le Besset, 2012
DE VERZAMELAAR
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER DE VERZAMELAAR
- 03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
03 | 08 | 2012 – 08 | 09 | 2012
DE VERZAMELAAR
DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER In Middelburg, Zeeland, is er op voorstel van de schilder Giel Louws, een initiatief opgezet onder de titel ‘DE SCHILDER, HET WERK & HET ATELIER’, ontstaan uit liefde voor de schilderkunst en uit nieuwsgierigheid naar de hedendaagse schilder. Het hart van het programma is teamCAESUUR, o.m. geïnspireerd door kunstenaarsinitiatief Kipvis, kunsttijdschrift decreet, buro beeldende kunst Vlissingen, lost painters en anderen. teamCAESUUR bestaat uit kunstenaars, denkers en andere vrije geesten. In de loop van elke expositie is er een reflectiemoment, waarin de kunstenaar zich verhoudt tot een daartoe door ons uitgenodigd publiek en enkele eveneens door ons voorgedragen ‘tafel’gasten: bijeenkomsten gemodereerd door Harmen Eijzenga. correspondentieadres Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg www.caesuur.nl | caesuur@zeelandnet.nl k.v.k. middelburg 114392 | ing 26 69 559