VERHALEN
29/10/’16 – 11/12/’16 1
CATALOGUS
Tijs van Bragt | Poëzie Ko de Jonge | Installatie Anja van Veen | Keramiek
2
. Inhoud uitgangspunt ruimteCAESUUR 2016 venstersCAESUUR 1999 openingstekst | Ko de Jonge tentoonstelling | beelden opening tentoonstelling | beelden Anja van Veen | Tijs van Bragt selectie tentoonstelling | installatie Ko de Jonge | elementen tentoonstelling | beelden installatie Ko de Jonge | expositie tentoonstelling | VERHALEN | selectie publieksreacties ondersteund door | colofon Rinus Roepman | ‘rondje’
ruimteCAESUUR open: elke vrijdag- en zaterdagmiddag 14 u. 00 – 17 u. 00 Lange Noordstraat 67 4331 CC Middelburg www.ruimtecaesuur.nu
3
p. 05 p. 07 p. 08 p. 11 p. 14 p. 20 p. 24 p.28 p. 35 p. 37
4
uitgangspunt 2016
Een gedeelte van het programma 2016 zal ruimteCAESUUR samen met studenten van de U.C.R- in de volksmond ‘de Roosevelt Academie’- gestalte geven. GeĂŻnspireerd door een aantal studenten, dat graag meer verbinding wil met de stad en vanuit hun studiedisciplines, zoals Art en Philosophy en Art&Design graag in contact komt met processen in de kunstwereld.
5
Mede daardoor geven we 2016 vorm vanuit een lang gewenste inhoud: het leren voorop stellen. Daartoe delen we het jaar in met een tweetal type tentoonstellingen: een drietal met door ons uitgenodigde kunstenaars en een drietal curatortentoonstellingen waarbij de studenten van de UCR, samen met hun docent de kunstenaar Sophie Krier het voortouw nemen. We vragen door ons uitgenodigde kunstenaars de studenten nadrukkelijk te betrekken in hun proces om tot hun tentoonstelling te komen.
6
venstersCAESUUr | ko de jonge ] 1999
7
openingstekst | ko de jonge
Bij de opening Verhalen in ruimteCAESUUR zaterdag 29 oktober 2016
8
Een jaar geleden drong Hans erop aan dat ik een expositie in ruimteCAESUUR zou maken. Het zou een binding moeten hebben met studeren, onderwijs. Verschillende keren had ik eerder iets speciaals voor de ruimte bedacht. Ik mocht de eerste etalage-expositie maken aan de Lange Noordstraat. Die tentoonstelling toonde woorden en beelden compleet met twee vergieten met opeen gepropte kranten op witte zuilen. Rode verf droop uit de vergieten langs de zuilen. Beschouwers legden meteen het verband tussen nieuws en geweld. In de tweede installatie gebruikte ik mijn oude schilderwerken. Haalde ze door de papierversnipperaar. Een opstelling met drie eiersnijders legden het verband tussen begin/geboorte en einde. De achterwand
achterwand was voorzien van plastic zakjes waarin de versnipperde delen een plaats kregen. Geadresseerde enveloppen lieten zien waarheen de op kleur gesorteerde snippers verzonden zouden worden. Naar musea van moderne en hedendaagse kunst in Europa die we ooit hadden bezocht. Nog steeds zijn de snippers terug te vinden in bijzondere archieven. In januari vertelde ik Hans en Giel wat ik wilde maken. Het moest gaan over woorden en beelden. Over Atlas die de hemel draagt zoals in de Griekse mythologie. Of misschien wel de mens die de kunsten overeind probeer te houden tegen alle verdrukking in. Het moest een presentatie samen met anderen worden. En een directe link hebben met de huidige tijd. In de jaren ’70 zijn er werken en acties gemaakt in de beeldende kunst die direct van invloed waren op de maatschappij. Kunst maakte essentieel
essentieel deel uit van het leven in een gemeenschap en het publiek participeerde in de totstandkoming. Men noemde dat sociologische kunst. Ook nu zien we weer acties in de actuele kunst met zulke mooie voorbeelden. Ze waren deze zomer manifest aanwezig bij Sonsbeek in Arnhem. In april 2017 slaat Documenta 14 haar tempels op in Athene. Daarover is bij de Grieken veel wantrouwen. Een tijdschriftartikel had de titel: “Wie leert wie wat?” De vorm van leren is dus van belang. Dat gaat door middel van woorden en beelden. Voor de woorden. Tijdens de optredens van de Mannen van Papier ontmoette ik Tijs van Bragt. Zijn gedichten en voordracht waren voor mij een verrassing. Een jonge gast die zich bemoeide met poëzie, waar kom je die nog tegen? Als ik nog eens een bijzonder project zou bedenken, zou ik hem moeten vragen.
9
ik hem moeten vragen. Deze presentatie begint met woorden. Zo was ook het grote mysterie van het leven begonnen. Althans volgens de evangelieschrijver Johannes: In den beginne was het woord…… En Tijs noteert hier: Er is materiaal genoeg om een god te bouwen. Dan kunnen we wel stellen dat de verhalen begonnen zijn! Bijzondere beelden. Zo’n twintig jaar geleden woonde Anja naast ons. We beoefenden hetzelfde beroep. We probeerden kinderen in het voortgezet onderwijs het plezier van kunstvakken te laten ervaren. Later vervaardigde ze keramiek en ontwierp vormen die er toe doen. Ze bouwde muren. Niet om je te verdedigen maar om openingen te bieden. Doorkijk, inzicht en uitzicht beleven. Objecten die staan als een huis. Daarmee zijn de woorden en beelden geland.
Daartussen wilde ik Atlas plaatsen. De mythologische figuur uit de Griekse oudheid die volgens de verhalen aan de rand van de bestaande wereld de hemel hoog moest houden. Daaronder gebukt ging. Dat was niet zonder problemen. Een mooi onderwerp om nader te bestuderen of uit te beelden en door te trekken naar onze huidige maatschappij waar maar al te vaak kortzichtigheid de boventoon voert. Tijs noteert dan: daarbij is er te gemakkelijk voorbij gegaan aan signalen. En Anja toont bijzondere inkijkjes in wat gesloten lijkt, maar kansen zijn voor nieuwe zuurstof. We zien hier de hemel. Resten van wat ooit kleurige schilderwerken waren van Walcherse landschappen en haar details, die ik meer dan 40 jaar geleden maakte. Ik heb al verteld hoe het sommige snippers verging. Hier dwarrelen nog een aantal grotere delen de hemel uit. Kleurige tekens van hoop. Dat alles tussen de veelbesproken kreten als: pleur op, minder, minder, minder, weg ermee, weg ermee, daar is de uitgang, . . . . . . .
10
weg ermee, daar is de uitgang, . . . . . . . Kreten die eindeloos worden herhaald in een ophitsende cadans: move to the exit, to the exit, to the exit. Om een maatschappij een stempel op te drukken. Daar staan we dan in een uiterst complexe wereld waarin religie, kunst en wetenschap de pijlers zijn. Zij vertellen de verhalen. Die verhalen toetsen en nieuwe toevoegen noemen we studeren. Daar komen we verder mee. De achterwand is daarmee het vierde onderdeel. De studiewand. Die mag aangevuld worden. Tussen het mysterie “In den beginne was het woord” en daartegenover het mysterie van de “thrombolite”, bron van zuurstof op aarde. Er worden dan verhalen toegevoegd in woorden en / of beelden over het bestaan op aarde. Dat vereist studie. Zo kunnen veel deelnemers de resultaten aan deze presentatie toevoegen. Ik hoop dat de tentoonstelling er op 11 december heel anders uitziet.
11
opening
12
13
De zoute poel en hij rond zijn enkels vluchten garnalen was het de beweging of zijn schaduw die hen stoorde?
tijs van bragt | poĂŤzie
met het optillen van een been ontwaakt een wereld daar komt zorgvuldigheid aan te pas
14
kleine garnalen eten plankton de mens die alles eet opent ontevreden zijn lunchtrommel in de stad pent men bevindingen neer en becijfert men wat is aangericht in gigabytes staat de oorsprong gerangschikt in welke tabel staat hij die zonet nog in de poel stond en wiens paraaf staat daar onder? in het water drijft een ijsstokje voorbij van ijsstokjes bouw je een boot als je geen haast hebt om te varen
Er is materiaal genoeg om een god te bouwen maar we bouwen een arena voor de dieren die we lang-zaam doodmaken tussendoor neuken we zonder doel laten appels drogen in de hete zon Voor de grap verafgoden we onze kinderen opdat ze later overmoedig zijn Huid genoeg steen genoeg genoeg waaihout om skelet te zijn Er is materiaal genoeg om een god te bouwen We bouwen een arena voor de dieren die we lang-zaam doodmaken
15
De gekozen snelheid en de grootte bleken een inschattingsfout daarbij is er te gemakkelijk voorbijgegaan aan signalen dat het wellicht veel en te snel was dit voorstel is van tafel.
16
17
18
anja van veen | keramiek
19
20
ko de jonge | installatie | elementen
21
22
23
24
VERHALEN | installatie Ko de Jonge
25
26
27
28
VERHALEN | selectie publieksreacties
29
30
31
VERHALEN|STORIES
Droefheid is enkel een muur tussen twee tuinen. Kahlil Gibran | 1883-1931 Libanees-Amerikaans schrijver | kunstschilder
Nature acting as Sysiphus
Culemborg | 23/10/’16 tegenover theater De Fransche School
32
33
34
de gemeente Middelburg de vrolijke aandeelhouders & dito vrienden van CAESUUR
ondersteund door
lijstenmakerij INDIGO
35
las & constructiebedrijf J. Louws Lab4Arch studio ZagaZ belettering Kattendijke / Drucker Stichting
tentoonstelling Tijs van Bragt | Poëzie Ko de Jonge | Installatie Anja van Veen | Keramiek Engelse vertaling gedichten Tijs van Bragt Johan Meesters catalogus tekst Hans Overvliet foto’s: Giel Louws | Hans Overvliet Ko de Jonge logo: Niek Hendrix lay-out: Hans Overvliet ‘rondje’ Rinus Roepman
colofon
teamCAESUUR 2016 Willy van Houtum | Hans Overvliet Giel Louws | Dani Ploeger
LIRA fonds
Familiefonds Hurgronje
Voordat je teksten en/of foto’s deelt, neem eerst even contact op met caesuur@zeelandnet.nl
36
Rinus Roepman maakte bij een aantal tentoonstellingen een ‘rondje’, geïnspireerd door het betreffende werk, voor op het bovenlicht boven de deur van ruimteCAESUUR.
37
VERHALEN Tijs van Bragt | Poëzie Ko de Jonge | Installatie Anja van Veen | Keramiek
29/10/’16 – 11/12/’16
CATALOGUS
38
Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg www.caesuur.nu | caesuur@zeelandnet.nl