Harmen Eizenga en Just Quist | Let Gooooo in retrospectief | ja, dat krijg je

LET GOOOOO……

Alles moest op losse schroeven in ruimteCAESUUR in Middelburg het afgelopen jaar. En we hadden ons een matrix gesteld volgens welke we alles wilden loslaten.

Nou, dat hebben we geweten.

- Inplaats van zelf tentoonstellingen te maken hebben we Just Quist gevraagd als gastcurator een aantal kunstenaars uit te dagen zichzelf met onze matrix in onze ruimte los te laten. Hij heeft onmiddellijk ook die ruimte zelf van zichzelf losgezongen, want: - Inplaats van een bepaalde tentoonstellingsruimte in te richten hebben we een nog onbepaalde ruimte tot tentoonstellingsruimte bestemd.

Dat wil zeggen: in de ruimte van Caesuur heeft Just ons twee witte wanden laten plaatsen onder een hoek van 120 graden, toevallig ook de kijkhoek van het menselijk oog. Die wand kreeg zo een achterkant, een backspace die ook uitdrukkelijk benut mocht worden. En twee van onze exposanten hebben daar ook van gebruik gemaakt: Giorgos Kontis bestemde hem tot divine space, waarin hij aan de ene kant een groot schilderij half boven de wand liet uitsteken met een lichtval als ware het een kerk; en aan de andere kant had hij, ook hoog, een fries gehangen: een rij van zes kleine werken. En Pim Kersten heeft het tot backstage gemaakt met een lichtraster dat een groot aantal voorwerpen zo belichtte dat alleen de lichtval daarop overbleef en een spiegel die zichzelf daardoor onzichtbaar bleek te maken.

- Inplaats van tentoonstellingen te maken wilden we het tentoonstellen zelf als onderwerp nemen.

Dat is gelukt kun je wel zeggen. Het heeft in die kijkhoek een aantal opzienbarende exposities opgeleverd waarvan we van te voren nooit gedacht hadden dat gewild te hebben.

Een week lang heeft Justin Time daar getweeën in verbleven met bed en kooktoestel, laptop en video en enkele kunstobjecten, en ze heeft die week haar tijd benut met het filmen van de buitenstaanders die in groten getale vaak in gesprek met hun zich lieten filmen en die daarna op FaceBook nog tijdenlang aanwezig zijn gebleven.

En Mitch Thar en Iva Jankovic hebben daar hun installatie Fair by The Fashion of Christ gehouden: het brengen van een kledingmerk dat elke merk-heid wilde tegenspreken en in een ‘goody bag’ ook echt verkrijgbaar was. Hun openingsperformance riep op om alle ‘labeling’ los te laten en ‘identiteit’ een zelfgewilde openheid te geven.

Jack Segbars heeft in zijn bijdrage Duet de tekst van onze matrix aan de ene wand gehangen en in PowerPoint zijn reactie op de andere geprojecteerd met de uitnodiging aan Harmen daarop te reageren. Van een duet is het niet gekomen: het antwoord op die reactie moet Jack nog steeds geven.

En Hard-Core heeft de ruimte zelf zelfs opgeheven door aller ogen daarvoor te laten sluiten en zo elk van de bezoekers zijn eigen tentoonstelling te geven door ieder eigen beelden voor te toveren met door muziek gedragen teksten middels speakers en een audiofile.

- Inplaats van het publiek een tentoonstelling aan te bieden hebben we het publiek zelf willen betrekken bij het inrichten en aanbieden van een tentoonstelling.

Dat is Hard-Core gelukt door de bezoekers los te zingen van de zichtbare wereld en over te leveren aan hun eigen verbeelding. Ook Justin Time is daar tot veler genoegen uitstekend in geslaagd door iedere kijker zelf tot object van zijn eigen performance te FaceBooken, waardoor ieder van hen voor eeuwig op het internet mag ronddwalen. En Pim Kersten heeft bezoekers weten te verleiden voorwerpen te verplaatsen, weg te halen of toe te voegen in

2

zijn lichtraster, waarmee ze van zijn backstage een voorportaal tot het podium van de eigenlijke expositie maakten.

- Inplaats van een aantal reeds als ‘kunst’ bepaalde objecten in tentoonstellingen op te nemen wilden we onderzoeken onder welke omstandigheden en vanuit welke perspectieven allerlei objecten als ‘kunst’ gezien zouden kunnen worden.

Dat blijkt een van de meest besproken en bekritiseerde aspecten geweest te zijn. Voor Pim Kersten is het het perspectief van de bezoeker als ‘vierde wand’, als ongewild deelnemer aan de tentoonstelling, dat objecten tot kunst kan maken (en breken). Voor Hard-Core is het zich al of niet geroepen voelen van de bezoeker het criterium waarmee hij zichzelf tot zijn eigen kunstobjecten toelaat. Voor Giorgos Kontis is het juist de precies en intuïtief uitgemeten plaats van een object dat het tot kunst verheft. Voor Justin Time is het de kijker zelf die in zijn verdubbeling op video zichzelf als kunstobject mag zien. Voor Mitch Thar en Iva Jankovic is het de bereidheid van de kijker de eigen identiteit op te heffen, die kunst manifest kan maken. En of een audiofile de eigen verbeelding tot kunst verheffen kan, dat is een vraag die Hard-Core zelf aan de orde heeft gesteld.

- Inplaats van dergelijke objecten de plaats te geven die ze volgens ons zou toekomen hebben we geprobeerd de objecten zelf ons hun plaats te laten aanwijzen.

Bij de inrichting van een aantal exposities bleek dit in deze onbestemde witte hoek het meest geslaagde aspect van Let Gooooo. We zagen Giorgos Kontis geconcentreerd gericht door zijn objecten tot millimeterwerk gedwongen worden om ze hun juiste plaats te geven, soms zelfs door ze boven de wand uit aan het licht te brengen. We konden Justin Time met al hun meubilair zichzelf zien zitten plaatsen in de ruimte en vervolgens eveneens zichzelf zien doen verdwijnen in hun exit-video in de oneindig lege ruimte van het world wide web. We zagen Pim Kersten door zijn werken overtuigd worden van de hun toekomende plaats die soms tot zijn verrassing een schuilplaats bleek. Bij twee andere tentoonstellingen kwam die plaats aan het licht in de vanzelfsprekendheid waarmee de kunstenaars zelf in de ruimte plaatsnamen: Justin Time en Mitch Thar/Iva Jankovic. En Hard-Core stelde met zijn werk de vraag aan de orde of kunst wel fysieke objecten nodig heeft voor een tentoonstelling.

- Inplaats van uit te gaan van een bepaalde visie op of een bepaald idee over het tentoonstellen wilden we de weg volgen waarlangs een visie op of een idee over het tentoonstellen tot stand komt.

We weten nu in elk geval langs welke wonderlijke wegen en volgens welke verrassende visies een tentoonstelling soms tot stand kan komen. Zo hebben Justin Time en Hard-Core zich in hun tentoonstelling laten zien door onzichtbaar door te blijven gaan in de anonimiteit van hun afwezigheid. Maar we hebben niet voldaan aan de vraag van Hard-Core om een verbindende communicatie aangaande het project bij te houden op de daartoe aangeboden blog met als mogelijk resultaat het ‘werk’ van Hard-Core. En hoewel de 120ºwand ook was gebouwd om Caesuur het aura van een white cube te geven heeft niemand dat doorbroken: iedereen heeft de wand de wand gelaten behalve Hard-core in idee en Giorgos en Pim met hun backstage.

- Inplaats van uit te gaan van de tot de bestaande hiërarchie bevroren verhoudingen tussen alle betrokken personen, ideeën, objecten en plaatsen wilden we die hiërarchie ontdooien tot de wisselwerking tussen al die betrokkenen, die de geschiedenis en de mythologie ervan aan het licht brengt.

- Inplaats van aandacht te vragen voor een project waarvan van te voren aan te nemen valt dat het succes zal hebben vroegen wij mee af te dalen in de chaos waaruit elke orde voortgekomen.

3

- Inplaats van daarmee een nieuwe orde, een nieuw paradigma, een nieuw fundament te scheppen wilden we de aandacht richten op de scheppende kracht die telkens weer alles op losse schroeven durft te zetten.

Wel, getuige de vele gesprekken en discussies, de soms harde confrontaties en felle meningsverschillen tijdens dit Let Gooooo-project zullen we het nog lang hebben over deze drie aspecten. In elk geval was er af en toe van chaos sprake, van wisselwerking ook, hoewel soms misverstaan of onbegrepen, en daardoor ook van dagend inzicht in heersende mythologieën; maar tot het ontdooien van hiërarchieën is het niet gekomen: het waren uiteindelijk de posities die bevroren bleven: de organisator bleef organisator, de curator curator, de kunstenaar kunstenaar, en zo nu en was er een bezoeker die uit zijn rol viel. Wel hebben de losse schroeven tot het einde toe voor verrassingen gezorgd door vooroordelen en verwachtingen te logenstraffen. Wij denken ons dan ook een voortzetting van Let Gooooo, ook al weten we nu nog niet waar dat dan zal zijn.

Namens ruimteCAESUUR Just Quist Harmen Eijzenga