Theater 2 0 1 0 catalogus La Strada

[presentatieruimte]

CAESUUR

‘HET THEATER AANGAANDE HET LEVEN OP AARDE’ 16 maart - 27 april 2010

[presentatieruimte]

CAESUUR

INLEIDING TOT ‘het theater aangaande het leven op aarde’ UITGESPROKEN TIJDENS DE LAATSTE VOORSTELLING OP ZATERDAG 17 APRIL 2010

Op geregelde tijden komt er een vriend – beeldend kunstenaar van beroep – bij ons langs met een nieuwe aanwinst van één van zijn passies. Wij hebben – afhankelijk van het tijdstip van zijn verschijnen – koffie gezet dan wel een mooie fles opengemaakt, bij voorkeur bubbels.

Giel Louws – want over hem spreken we hier – komt dan binnen met een plastic tas van een grootgrutter. In die tas een kartonnen doos, met postzegels uit vreemde oorden. In die bruinkartonnen doos verfrommeld krantenpapier. En in dat krantenpapier zijn nieuw verworven trots: een op het eerste gezicht eenvoudige schaal, nog geen 20 cm. in doorsnede, alles bij elkaar zo’n 8 cm. hoog. Geëmailleerd met een donkerbruin, bijna zwarte huid, onregelmatig van structuur. Een schaal. Je ziet er sinaasappels in liggen, een salade, misschien zelfs een gebakken vis. Een schaal; een op een vakkundige wijze vormgegeven stuk klei, voorzien van een glaslaagje. Daar zet je toch geen koffie voor, laat staan dat je er een fles voor opentrekt .......

Dan vraagt Giel ons met hem mee te kijken. Naar het ding zelf, naar de subtiele versieringen, naar haar geschiedenis – de schaal blijkt van een duizendtal jaren van vóór onze christelijke jaartelling, naar haar plek in dié cultuur – China - en haar plaats in de evolutie van die specifieke vormentaal. Een soort oertaal van gebruiksaardewerk, want absoluut niet geassocieerd met ‘Chinees keramiek’. En de rijm naar andere objecten. Naar de symboliek van kleurgebruik en de versieringen, ja van de grondvorm zelf – waarom eigenlijk dat voetje?

Met ons besef neemt onze aandacht toe en dringen we als het ware doorheen die schaal in een nieuwe dimensie door.

En plots zie je een vingerafdruk, een onregelmatigheid. En dan gaat het filmpje bijna als vanzelf lopen: opeens zie je de handen, de pottenbakker zelf, zie je zijn/haar atelier, voel je de hitte van de oven, ervaar je het denken en weifelen om te komen tot deze vorm, je hoort het soppend geluid van handen die de natte klei in de gewenste vorm brengen. Je ruikt vochtige aarde. Je ziet de schappen waarop alle andere schalen, borden, vazen, potten, kommen.

Je merkt de twijfel bij de koper: deze zwarte schaal of toch die wat lichtere, of toch liever die grotere, hoewel duurder.

Beam me up Scotty: even reisden we doorheen tijd en ruimte en verbonden we die tijd en die ruimte met de onze.

Nu is het uiteraard wel zo dat zo’n tijdmachine – want in mijn ogen praten we over niets minder - alleen onder een aantal strikte voorwaarden kan werken. Negatief geformuleerd: wanneer de schaal nooit meer wordt dan een stuk gebakken klei met een laagje glas wordt het natuurlijk nooit wat. Dan blijf je met een schichtig blik naar je black-berry staren [ 'besta ik nog?' ], ben je met je hoofd bij andere zaken [ 'heb ik het gas wel uitgedraaid?' ], denk je aan je agenda van morgen [ 'naar de nieuwe galerie van Kees en Harry' ] of interpreteer je de passie van de ander op basis van de totaal verkeerde grootheden: ‘wat levert dat ding op een veiling op?’ ‘Zo, zo veel nog? Voor zo’n schaaltje? Het moet toch niet gekker worden.’

Positief geformuleerd: je hebt iemand nodig die een levendige context rond het voorwerp weet te schilderen, nogmaals op basis van oprechte passie en diepe kennis. En vooral vanuit het vertrouwen in jezelf dat de gepassioneerde in kwestie vanuit integriteit handelt: teruggekeerd in het hier en nu zijn de machtsverhoudingen niet fundamenteel gewijzigd. En allemaal zijn we op onze manier rijker geworden.

[presentatieruimte]

CAESUUR

Waarmee we in ons eigen hier en nu zijn gekomen. Het theater aangaande het leven op aarde. Niet te verwarren met die uiteengespatte droom in de waterplas hier een stukje verderop. Hoewel natuurlijk een voort durende schande.

Ook niet te verwarren met een roller coaster ride door de ADHD beeld- en twitterrush van nu; geen ‘entertain us’. Er is geen sprake van dat wij méér weten dan hetgeen jullie nu waarnemen – er is wat er is, je ziet wat er te zien is, je hoort wat er te horen is.

Behalve de opstelling van de pluchen stoelen, de muziek uit de platen-verzameling van Ramon en jullie door ons gewogen aanwezigheid is er niets wezenlijks geënsceneerd.

Wel wezenlijk: het beeld en het geluid - de Lange Noordstraat zoals die zich hier en nu aandient. De straat, haar huizen – het decorum - en haar mensen die voor ons als acteur optreden. En wil je dat alles waarnemen, dan vraagt dat jullie onversneden aandacht.

Op de grens van binnen naar buiten, ergens onzichtbaar in het vlak van de vensters, en, zoals onze Belgische vrienden dat zo prachtig kunnen zeggen, recto verso – wisselt de functie van toeschouwer en acteur. Maar omdat er geen script is, is de verhouding tussen toeschouwer en acteur volledig gelijkwaardig. Op de eerste plaats vanwege de interdependentie, de wederzijdse afhankelijkheid: zonder toeschouwer geen acteur en andersom.

Jullie als publiek en zij als acteur kunnen op elk moment van rol wisselen: de deur staat in principe immers voor iedereen open. En op elk gewenst tijdstip kan iedereen de scène verlaten. Vele acteurs die buiten lopen, zullen dat de hele tijd doen is mijn voorspelling.

Soms zal ik zelf gedurende de voorstelling door het beeld lopen, wellicht zelfs even deze scène verlaten, om haar vast te leggen.

De mensen van presentatieruimteCAESUUR – Ramon de Nennie, Machteld van der Wijst, Willy van Houtum en ikzelve – zetten met de voorstellingencyclus van het theater aangaande het leven op aarde een eerste stap om te komen tot een nieuwe expositieruimte waarbij en waarin er een nieuw soort aandacht is voor het werk. Waarbij er opnieuw echte aandacht wordt gevraagd van de beschouwer. Waarbij we de verhouding tot het werk opnieuw vorm willen geven. Door middel van intimiteit, één op één communicatie en waarbij er van de beschouwer even veel als van de kunstenaar wordt gevraagd, komt het werk opnieuw centraal te staan. Eén op één fysiek toegankelijk. Want op termijn gaan we weer open.

Wat dat alles brengt, weten ook wij nog niet precies. In die zin staan we allemaal op dezelfde pagina bij de laatste voorstelling van het theater aangaande het leven op aarde.

Omdat het de allerlaatste regulier voorstelling betreft permitteer ik mij af te sluiten met een lang, lang geleden opgedane notie van Marcel Proust in het laatste deel van Á la recherche du temps perdu: Le temps retrouvé. 'De grootheid van de ware kunst daarentegen (...) bestaat in het terugvinden, terugwinnen, kenbaar maken van dié werkelijkheid waar wij zo ver buiten staan, waar wij ons meer en meer van afwenden hoe meer dichtheid en ondoordringbaarheid de conventionele kennis krijgt die wij ervoor in de plaats stellen, die werkelijkheid die wij grote kans lopen tot onze dood niet te hebben gekend, en die heel gewoon ons leven is.'

We bevinden ons dus in goed gezelschap Ik wens iedereen een hele fijne en inspirerende voorstelling. zaterdag 17 april 2010 Hans Overvliet

[presentatieruimte]

CAESUUR

CAESUUR

|het theater aangaande het leven op aarde HIER BOUWEN WIJ AAN UW NIEUWE THEATER

26-02-2010|15-03-2010

Foto’s Willy van Houtum

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

[presentatieruimte]

CAESUUR

CAESUUR

| het theater aangaande het leven op aarde HIER BOUWEN WIJ AAN UW NIEUWE THEATER

Foto’s Hans Overvliet

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

CAESUUR CAESUUR

[presentatieruimte] [presentatieruimte]

CAESUUR

| het theater aangaande het leven op aarde 06-03-2010 | try-out

Foto’s Hans Overvliet

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

Als je op een terras zit en naar de voorbijgaande mensen kijkt dan voel je je een gluurder. Het is spannend maar gĂŞnant.

Maar als je naar de wereld kijkt vanuit filmisch oogpunt schijnbaar veilig verborgen achter het niet bestaande scherm dan krijg je een geheel andere ervaring die het midden houdt tussen verwarring, vrolijkheid en ontroering.

En omdat je zelf ook bekeken wordt - opgesloten in dat venster - wordt alles gelijkwaardig.

Kijken en bekeken worden in het theater van het leven zelf.

Het is als de koker die je voor je ene oog houdt: vanuit de smalle kant turend naar de gehele wereld.

De muziek maakt melancholisch, versterkt alles wat je voelt en ziet. De mensen binnen en buiten worden op een geheimzinnige manier met elkaar verbonden.

Het is droevig en grappig.

Wij vonden het een schone ervaring, een nooit eerder meegemaakt avontuur.

Liefs Gio en Ellie

CAESUUR CAESUUR

[presentatieruimte] [presentatieruimte]

CAESUUR

| het theater aangaande het leven op aarde 07-03-2010 | première & vrije inloop

Foto’s Hans Overvliet

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

CAESUUR CAESUUR

[presentatieruimte] [presentatieruimte]

CAESUUR

| het theater aangaande het leven op aarde 13-03-2010 | ingelaste voorstelling

Foto’s Hans Overvliet

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

Hee, Ik heb erg genoten van het theater. Toneel gaat vaak over het leven, er wordt mee gelachen, je wordt er mee verzoend of geconfronteerd. Maar wat is er meer confronterender dan de werkelijkheid zelf? Bij nadere beschouwing blijkt het leven een verontrustend en bizar toneel. en de werkelijkheid stopt niet op de b端hne, maar sleept je mee in zijn onontkoombare stroom. zo wordt de veiligheid van de bespiegelende theaterzetel weggenomen. en de muziek? die blijft een verzoening met de tijd.

Giel

ik heb geen e-mail, wel verf |Jeltje Ratsma

CAESUUR CAESUUR

[presentatieruimte] [presentatieruimte]

CAESUUR

| het theater aangaande het leven op aarde 20-03-2010 | finale

Foto’s Hans Overvliet

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

DE VIERDE WAND Ko de Jonge

zaterdag 20 maart 2010 Het theater bestaat dankzij de vierde wand. De denkbeeldige scheiding tussen het publiek en de acteurs. Die wand kan door de acteurs worden doorbroken als zij zich rechtstreeks tot het publiek wenden. Dan wordt de getoonde werkelijkheid een illusie en staan we weer met de beide benen op de grond.

We kunnen de verbeelde werkelijkheid staande houden door alle regels van het theater te respecteren. Maar ik ben bang dat in “het theater aangaande het leven op aarde� niemand zich aan regels houdt. Wordt dan alles illusie?

Ik kreeg een uitnodiging voor de voorstelling La Strada. De finale nog wel. Ik hoefde/moest/kon er niet voor betalen. Het gebruik van de garderobe is gratis evenals de consumptie in de lounge. Dat is niet volgens de regels.

Ik ben netjes op tijd zoals van mij en de andere genodigden wordt verwacht.

Bij aanvang zet ik mij op de voorste rij. Ik mag niets missen. En het is ongevaarlijk want ik verwacht geen cabaret. Het wordt La Strada. Ik weet niet of ik daarbij de film van Fellini over een rondreizende show in het achterhoofd moet houden of dat ik me gewoon kan overlaten aan het leven op aarde. En dan in de straat. Die show zie ik toch wel voorbij trekken. Daar houd ik het maar op.

Voor de inleiding heb ik mijn volledige concentratie nodig. De aansluitende muziek doet de rest. Met meer belangstelling dan anders kijk ik naar wat zich voor mij bevindt.

DE VIERDE WAND Ko de Jonge | vervolg

Daar komen de acteurs. Te voet. Op de fiets. Met de auto. De achterwand van het podium bestaat gedeeltelijk uit een winkel waarin curiosa wordt verkocht. Het uitnodigende bordje meldt dat de zaak open is. Niet dat er voorbijgangers zijn die dat op prijs stellen. De deur blijft gesloten. Ik heb het vermoeden dat dat deel van het decor niet in het script vermeld staat. Dat ligt anders voor overbuurman kapper Henk.

Voor hem is het inmiddels routine. Zijn vijfde voorstelling. Hij fietst voorbij, zwaait, kijkt olijk naar zijn publiek en geniet van zijn succes. Zijn vrouw volgt. Kijkt niet op of om met een glimlach om de lippen. Met een blik van “hier hoor ik even niet bij”. Maar wordt wat ik zie nu illusie?

Toch krijg ik al aardig grip op de voorstelling. Dus ontstaan er ook andere gedachten in mijn hoofd.

Waarmee kan ik deze belevenis nog meer vergelijken? Misschien met het zitten op een terras waarbij ik vanachter een prettig gevuld glas de voorbijgangers gadesla.

Voor sommigen is dat misschien zo. Zij babbelen onderling over wat er voor hen afspeelt. Ze geven commentaar. Dat doe je niet in een theater. Hun beleving blijft daarmee vóór het glas hangen.

Dat is het! De vierde wand is van glas! Een doorzichtig scherm.

Dat is de truc! Even wordt die geheimzinnige sluier opgelicht: ik krijg een bekertje met popcorn aangereikt. Dat gebeurt nooit in het theater. Ja, wel in de bioscoop. En daar kijk je naar een scherm. Daar wordt de vierde wand zelden doorbroken. Daar blijft altijd die onoverbrugbare afstand tussen een bedachte werkelijkheid en mij.

Maar bij dit scherm zie ik dat er niet op maar er achter.

Theater of bioscoop. In beide gevallen dient er een regisseur te zijn. Niet dat we die ooit zien, maar het resultaat van zijn/haar handelen is altijd zichtbaar. Hoe zit dat hier?

Als ik luister naar een levendig stuk muziek lijken de voetgangers zich sneller te verplaatsen. Maar is dat ook zo? De voetgangers hebben geen weet van die muziek.

Waar speelt die werkelijkheid zich nu af? Vóór mij achter het glas? Of in mijn hoofd?

Hé daar gaat Koos met zijn kleinzoon achter op de fiets. Ze komen van links en verlaten rechts het beeld zonder te beseffen waar ze deel van uitmaken. Andere fietsers gaan van rechts naar links. Bossen vermoorde tulpen steken hun koppen boven de fietstassen. Wandelaars kijken naar ons. Weten niet of ze zullen blijven kijken, wandelen verder en kijken nog even om, lachen met een twinkeling in de ogen. Een jonge man in pak met 2 bossen gemengde bloemen in papier voegt ze samen tot één boeket. Het papier brengt hij naar de afvalbak waar bij toeval -of is dat toch geregisseerd? – kapper Henk verschijnt om er een vuilniszak in te deponeren.

Kapper Henk opent de bak en is zich bewust van zijn goede daad. Zie ik het goed?

Maakt hij een buiging? Tijd voor een applaus?

Een duif daalt neer. Als ik de regisseur was zou ik een stem laten klinken. Maar de duif rommelt wat tussen takjes. Er is geen stem, er moet een nest gemaakt worden.

Het leven op aarde gaat door……

Mannen, vrouwen, kinderen komen van links op of van rechts, slenterend of gehaast.

Soms zien de acteurs ons zitten. Dat duurt nooit langer dan een halve minuut. Hun blik in de theaterzaal spreekt boekdelen. Een lach met daarin verscholen: Wat is dit?

Wat doen die daar achter dat glas in die etalage? Worden de rollen nu omgedraaid?

Ben ik toeschouwer of zit ik hier een beetje toeschouwer te spelen? Zijn we allemaal spelers die wachten op een aardig toeval?

DE VIERDE WAND Ko de Jonge | vervolg

Carolien komt langs, steekt haar hand op. Ik groet terug. Toch een bizarre begroeting. EĂŠn waar een enorme afstand tussen blijft. Veel breder dan de dikte van de glazen vierde wand. In dat korte moment weten we beiden even niet welke rol we spelen. Dat maakt die afstand.

Ik heb veel meer gezien. Mijn verhaal is dus veel langer. Zelfs langer dan de duur van de voorstelling. Ik heb het ook nog niet over de pauze gehad met die heerlijke hapjes. Of de toelichting van Ramon en de nabespreking waarin ik een rij woorden achter elkaar plaats die misschien wel de essentie van de voorstelling raakt. Die moet je voor me opschrijven, zegt Hans. Eenmaal thuis ben ik die zin zoals altijd weer vergeten en heb er nu zoals je ziet heel veel meer nodig om de belevenis onder woorden te brengen.

Deze finale voorstelling had overigens wel kunnen eindigen in een buitengewone tragedie: De muziek nadert het slotakkoord. Uit het midden van het decor verschijnt een auto.

Stopt voor de haaientanden, draait plotseling rechtsaf de verboden rijrichting in. Het is wachten op de klap. Einde muziek. Einde voorstelling.

Een mooiere cliffhanger is niet mogelijk.

Ik weet hoe de extra voorstelling van 27 maart om 13.00 uur begint: De muziek klinkt als een sirene, van links verschijnt een ambulance met blauw zwaailicht. Een ziekenbroeder kijkt de theaterzaal in. Hij glimlacht, nee hij grijnst: een andere keer zijn jullie de acteurs.

Ko de Jonge

Het theater van het leven op aarde een sos-belevenis

20 maart 2010

Ramen zijn voor het gebouw wat ogen zijn voor de mens: niet alleen kijk je er ermee ze geven ook zelf een beeld van wat achter de gevel, in het binnenste, verstopt zit.

Het hart.

Daar is waarschijnlijk meer theater dan buiten: het leven zit binnen.

Zo wordt je bewust van, dat wat te zien is, instant ge誰nterpreteerd wordt, door het brein, jijzelf van beide zijden bekeken.

Met hart en ziel.

Kijken, maar het tafereel heeft, wellicht een betere kijk op de zaak, ons verborgen binnen.

Ziel.

Zielig.

Bewaar ons.

Johan de Koning

Theater ligt op straat [ http://www.watisnouje.nl ] zaterdag, 20 maart 2010 20:04 | Geschreven door Marieke | Nieuws - Zeeuws Nieuws Johnny de Jonge en Marieke Meijer

|

|

Stel je voor: je loopt op straat, in gedachten verzonken. Opeens heb je het gevoel dat je bekeken wordt. Je kijkt naar links en ja daar zitten mensen in rode pluche stoelen jou aan te staren. Wat is dit? Zit ik in een toneelstuk en is dat mijn publiek?

Ja.

foto ©Johnny de Jonge

In de Lange Noordstraat in Middelburg ontstaat het “theater aangaande het leven op aarde”.

Het klinkt heel zwaar, maar eigenlijk is het heel simpel: Je zit op een stoel en kijkt naar buiten. Alles wat daar toevallig gebeurt is theater. Als je kijkt naar de mensen die langskomen, zie je wat gebeuren bij die mensen. Een man die gitaar gaat spelen op zijn paraplu, mensen die opvallend onopvallend willen zijn, en waarom staan die mensen daar op de hoek? Zoeken ze naar de weg of staan ze graag in de spotlight?

Onder begeleiding van Ennio Morricone's “Once upon a time in the West” verandert een simpele handeling van een duif die een takje opraapt in heuse scene. Je zoomt als toeschouwer in op dit moment, terwijl je er in het “gewone” leven geen aandacht aan zou besteden.

Voor de presentatieruimte Caesuur ( waar "het theater aangaande het leven op aarde" plaatsvindt) is dit een onderzoek voor de overgang van “binnen naar buiten en buiten naar binnen”. Ze willen hiermee bouwen aan een andere blik op de wereld, zowel voor henzelf als voor de toeschouwer. Ook is het een antwoord op de vraag: hoe betrek je het publiek bij kunst? Want het is de bedoeling dat er weer kunstenaars gaan exposeren binnen deze ruimte.

Er zijn nog drie voorstellingen gepland. Loop eens langs en wordt acteur of stap binnen en wordt publiek!

foto ©Johnny de Jonge

[presentatieruimte]

CAESUUR

CAESUUR

| het theater aangaande het leven op aarde 27-03-2010 | extra voorstelling

Foto’s Hans Overvliet

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

Van: "Clazien" <minderh0@xs4all.nl> Aan: <caesuur@zeelandnet.nl> Onderwerp: Fw: het leven op aarde op 20 maart 2010 Datum: woensdag 31 maart 2010 13:06 Lief Caesuur, Eigenlijk weet ik nog steeds niet of ik nu toeschouwer was of onderdeel van de voorstelling la strada. Het zal wel allebei een beetje zijn, zoals bij alles aangaande het leven op aarde.

Ik heb genoten. Ik kon me aan het begin niet voorstellen dat de voorstelling zo interessant zou zijn, en vrolijk en verstild.

Dat er zoveel zou gebeuren, hoewel ik er nog steeds niet helemaal zeker van ben, of de buurman met de vuilniszak niet was ingehuurd!

En dat muziek zoveel invloed kan hebben op je manier van kijken. Wat mij vooral opviel op 20 maart is dat veel mensen niet zomaar rondlopen, maar op stap gaan met een doel, in dit geval de bloemenkraam, ze lopen niet zomaar eenmalig door het beeld. De meesten krijg je twee keer te zien. En iedereen kauwt kauwgom.

Hartelijk dank nog dat ik uitgenodigd was om deel uit te maken van het theater aangaande het leven op aarde. Natuurlijk ook voor de versnaperingen.

De volgende dag kreeg ik een mailtje met de vraag: Zit je tegenwoordig achter het raam? Aangaande het leven dus.

Vriendelijke groeten, Clazien

[presentatieruimte]

CAESUUR

CAESUUR

| het theater aangaande het leven op aarde 08-04-2010 | laatste reguliere voorstelling | eerste avondvoorsteling

Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s Hans Overvliet

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

Van: "Hetty van Leur" Aan: <caesuur@zeelandnet.nl> Onderwerp: 8 april 2010 om half 8 Datum: zondag 11 april 2010 20:13 donderdagavond 8 april half 8... 'geland' in jullie galerie na een race tegen de klok vanuit Tilburg om hier op tijd te zijn, maar eigenlijk ben ik nog half in gedachten bij al het voorgaande op deze dag. er is een warme ontvangst en lekkere koffie. na een aantal minuten nemen wij onze plaatsen in op het pluche van deze theateropstelling met de blik gericht naar buiten. vanaf het moment dat hans begint met zijn verhaal en beschrijft hoe het kijken naar een oud voorwerp steeds meer dieptelagen krijgt, ben ik erbij. dat wil zeggen: ik ben de dag op slag vergeten en raak volledig aanwezig in hier en nu. ik ben aanwezig in het Theater Aangaande Het Leven Op Aarde. een krakende grammofoonplaat met muziek van ennio morricone stuurt mijn kijken naar wat zich buiten de ramen van het theater afspeelt. de straat is bekend, maar wordt plotseling bevolkt door alledaagse mensen die bijzonder worden in deze context. de verlegen, haastig doortrappende fietser, de verbaasd ingehouden dan weer versnellende beweging van een jong meisje, de uitbundige en lachende zwaai van een vrouw die omkijkt met een man naast zich die helemaal niets ziet. het is plotseling van een verbluffende schoonheid. ik raak nieuwsgierig naar wie nu weer zal binnenlopen of fietsen in dit theater. het wordt voor het eerst van mijn leven leuk om naar inzittenden van passerende auto's te kijken. zullen zij ons ook zien? of rijden ze gewoon verder met een blik op de verte van de lange noordstraat? en wat gaan ze doen, zodra ze zich 'gezien' weten? zullen ze het leuk vinden? of worden ze boos? voelen ze zich betrapt? de muziek helpt bij het kijken en duwt ook in een richting. twee fietsers die elkaar tegenkomen op het kruispunt..., een alledaags tafereel, maar zodra de slapstickmuziek van morricone speelt op die achtergrond, verwacht je dat ze natúúrlijk op elkaar zullen gaan botsen of elkaar minimaal nèt zullen ontwijken. na de pauze de muziek van philip glass. er gebeurt iets nieuws; de muziek nodigt onnadrukkelijk uit om miniverhaaltjes te bedenken over de mensen die opkomen en afgaan in dit theater. een donkere jongen met een mobiele telefoon. hij houdt zijn pas in, lacht, spreekt een paar woorden en loopt door. ik vermoed dat hij zijn moeder uit senegal aan de lijn heeft. een jonge jongen met een pet, klep achterstevoren. achteloos bungelt aan zijn hand een plastic tasje waarin ik een geruit frietzakje ontwaar. vandaag tentamen gehad, daarna de kroeg in en nu geen tijd en zin om nog te koken. gaandeweg gebeurt er nog iets anders; het licht buiten neemt langzaam af en binnen in het theater wordt het lichter dan buiten in het décor. van toeschouwer word ik plotseling een persoon die in een etalage zit. het veilige toeschouwerschap vanuit het donker

verdwijnt, de acteurs van buiten worden de kijkers naar binnen. deze wisseling van perspectief is magnifiek en tegelijkertijd heel ongemakkelijk. en dan is de plaat van glass over, de voorstelling geĂŤindigd en voor mij op het goede moment. inmiddels is het drie dagen later en ik denk hier nog vaak aan terug, aan deze voorstelling. het heeft me geraakt, het liet me volledig genieten in hier en nu en het stimuleert om hier nog over na te denken en te vertellen aan anderen. dat is toch een zeldzaamheid? lieve mensen, heel erg bedankt voor deze bijzondere 'levens'ervaring! hetty

[presentatieruimte]

CAESUUR

| het theater aangaande het leven op aarde 17-04-2010 | ingekochte voorstelling [ Ali Pankov ]

CAESUUR

Lange Noordstraat 67 | 4331 CC Middelburg t 0118 639 810 e caesuur@zeelandnet.nl

Theater aangaande het leven op aarde Wat heb ik nou eigenlijk meegemaakt in presentatieruimte Caesuur op de driesprong Korte Noordstraat/Lange Noordstraat/Hofplein in Middelburg? Ik zet die locatie er zo precies bij omdat die van belang is voor de belevenis.

‘Theater aangaande het leven op aarde’ beloofde gastheer Hans Overvliet de twee handjesvol toeschouwers op de daarmee goed bezette tribune.

Na afloop dus die vraag aan mezelf: ‘Wat heb ik nou eigenlijk meegemaakt?’ Dat wilde ik graag helder hebben. De speelsters van Theatergroep Intermezzo waar ik met enige regelmaat een regie voer, zouden dat ongetwijfeld graag willen weten.

Ik vatte mijn belevenis kort samen voor hen: ,,Het was een bijzondere ervaring, zowel in eenvoud als in impact. De eenvoud zou ik in één zin kunnen duidelijk maken, maar daar zou ik de impact geen recht mee doen. De ‘voorstelling’ bij Caesuur is nauwelijks in woorden te vangen en daarom moeten jullie het maar met mij komen mee beleven.’’

Dat deden zij, tenminste het overgrote deel van onze groep, want het blijkt altijd een grote toer al die kleurrijke, druk bezette vrouwen (en één man) bijeen te krijgen.

Zo had ik het voorrecht een tweede ‘voorstelling’ bij Caesuur te mogen meemaken.

Wat heb ik meegemaakt? In de eerste plaats het langzaam doordringen van het besef dat ‘theater aangaande het leven op aarde’ zich rondom mij manifesteert.

Dat ik er zomaar naar kan kijken, op me laten inwerken, ontroerd door kan raken, er lol om kan hebben, er een mening over kan vormen, of een vooroordeel en dan weer beseffen dat zo’n vooroordeel natuurlijk weer alles te maken heeft met mijn eigen geest en niet met wat ik werkelijk zie. Kijken dus, vooral kijken naar wat vlak voor mijn eigen ogen gebeurt. Misschien dus even niet e-mailen, sms-en of twitteren. Misschien wat vaker dat digitale contact met de wijde wereld even loslaten en echt om me heen kijken. Waar manifesteert de wereld zich beter dan voor mijn eigen ogen?

Wat maakt die mensen (voetgangers, fietsers, automobilisten) die op bovengenoemde driesprong in de provinciehoofdstad voorbij komen anders dan passanten bij een terras? Zijn ze anders omdat ik ze bewust observeer vanaf een tribune en door een etalageruit heen. Komt het door de invloed van de muziek. De tonen van Morricone en later de opzwepende klanken van Philip Glass? Zijn ze anders omdat ze voor mij direct meer worden dan passanten, maar mensen met ieder een eigen leven op weg naar een vastomlijnd of wat vager doel. De man op de fiets met twee lege kinderzitjes: is hij gescheiden en heeft hij dit weekend niet de kinderen? Of is hij gewoon op weg naar huis waar vrouw en twee spruiten hem straks enthousiast begroeten? Waarom grinnik ik als er een Duits echtpaar met forse fietshelmen op voorbij komt? Waarom denk ik echtpaar? Waarom denk ik Duits? Interpretatie door die potsierlijke helmen? Ach ja, zo werkt het dus.

Waarom zie ik hier vanaf deze plek veel meer van ‘het leven op aarde’ dan wanneer ik zelf op straat loop? Nu zie ik details als de liefdevolle hand van die oudere vrouw op de onderrug van haar man. Nu observeer ik bewust en zie al die mooie, grappige, ludieke, ontroerende, slecht geklede, elegante mensen voorbij komen en interpreteer er lustig op los. En dan is er wijn en kostelijke hapjes, delen we ervaringen en stappen we veel blijer naar buiten dan voor de voorstelling.

Dank aan Hans Overvliet, Willy van Houtum, Machteld van der Wijst en Ramon de Nennie.

Ali Pankow, Zierikzee

19 maart 2010 - Rolf Bosboom

De straat als boeiend theater door Rolf Bosboom. maandag 19 april 2010 | 07:19 | Laatst bijgewerkt op: maandag 19 april 2010 | 07:39

Foto: Lex de Meester

Het Theater Aangaande Het Leven Op Aarde in Middelburg heeft de deuren alweer gesloten. Het selecte publiek dat de afgelopen een van de voorstellingen mocht bijwonen, kijkt echter terug op een bijzondere ervaring. Zaterdagmiddag was de laatste opvoering.

De bezoekers wisten vooraf niet wat hen te wachten stond. Een voorstelling, zo was slechts aangekondigd. In de ruimte van galerie Caesuur in de Lange Noordstraat stonden trapsgewijs twaalf pluchen theaterstoelen opgesteld. Hans Overvliet, een van de initiatiefnemers, leidde de voorstelling in. ,,Er is wat er is, je ziet wat er te zien is, je hoort wat er te horen is", zei hij, om aan te geven dat er niets wezenlijks was geënsceneerd. ,,Wel wezenlijk: het beeld en het geluid - de Lange Noordstraat zoals die zich hier en nu aandient. De straat, haar huizen - het decorum - en haar mensen die voor ons als acteur optreden. En wil je dat alles waarnemen, dan vraagt dat jullie onversneden aandacht", aldus Overvliet.

Daarmee werd duidelijk dat de 'voorstelling' het alledaagse leven op straat - op een zonnige zaterdagmiddag - was, gezien vanachter het glas van de galerie. Geleidelijk bleek dat er veel, héél veel is te zien. Een bonte variatie aan mensen passeerde, van jong tot oud, van opgewekt tot meelijwekkend, van stoer tot koddig. Details die anders niet opvallen, werden ineens essentieel. Sommige verschijningen leken ook te mooi om niet geënsceneerd te zijn: een fietsende vrouw in klederdracht, een jongen op een skateboard met een glazen vaas in zijn hand, een statige dame achter een moderne rollator met zwikkende wieltjes. Menigeen, inclusief het passerende autoverkeer, leek als vanzelf te bewegen op de maat van de stemmige muziek (voor de pauze Ennio Morricone, na de pauze Philip Glass) die in de galerie klonk.

Het was een boeiend en niet zelden hilarisch schouwspel dat zich ontrolde, een theaterstuk dat als het werkelijk was geënsceneerd vrijwel ondoenlijk en onbetaalbaar was geweest. Het publiek keek, terwijl het onder meer bakjes popcorn kreeg aangereikt, geboeid toe en verveelde zich geen moment.

Toch was het niet alléén maar een kwestie van kijken, want op het moment dat passanten in de gaten hadden dat er wat gaande was in de galerie, wisselden de functies van toeschouwer en acteur. Ineens was het publiek dat bekeken werd. Dan werd er als kortstondig verbond gezwaaid en gelachen, aan beide zijden van het glas.