ıİr
PAZAR BİRLİK DoĞU KARADENİZ B)(PRES OTO,BüSLERİ Güvenli ve Rohot Bir Yolculuk için Son Model otobüsleri ve Tecrübeli Personeli ile hizmetinizdedir
l
H,eı,gün
,P'AZAR'don hqı:eket Sqotlerİ : 9.00 _ -12.ffi '15.00 - 15.30 _ 16.00 ieıvıiR - .BURsA, isTeııBUL -,,ANKA.ffi
,
,ANKARA&AN 9ünlük, hqreket sootleı:İ .t&00 ,1,5.00 .19..00 - 21,30 Telefonlor
:
.An,ko,ro : ,10 73 1,5
-
24 32,4ü/'269
,istonb,ul :.ö76 g7 22
,izırıir
: .16'3,1 ,1,v
.Burso : ,125:86 - 4gA
g1
'Sornsun : ,137 78 .Pqzğr
: ;1.B18 -,1071
,Aı.de,şen:,B'l -213 ,Fındlklı
: 348
R Sohİbİ
:
,c
i
şİN
Rİ.
,s
Çomlıhernşin Ayder Tuı'İzm'Şenlikl-eı:i Teı,tiP, Kornite,sı Adlno
Boşkon KAzlM,oüveN
Yozı işlerİ Sorumtulorı : OKTAY SoNMEZ
Adres : Anofortolor cod. Mevsim sok. 1/zg-90 Telefon : 24 36 oo urus/ANKARA DemircİoğIu Motboocılık TeI : 34
1471 ANKARA
SAıM YILMAZ
ŞUNUş
(^ Y
nıvıı-ıHeııışiıı Aydeı: turizİm şenliklerinin, 2. sini yopmo gücün,ü oize bohşeden siz değer}i kotılımcıIorın İçten dovronışlorıno mü_ teşekkiriz. Şenlik duygulorının tüm Hemşinlileri sordığı bir ortom ken_ diliğinden oluşmuştur. Bu Hemşinlinin kendi kendine eğlenebilecek sosy'ol bir oşomodo olcluğunu gösteren bir belirtidir. Festivollerin Ve şenliklerin çoğoldığı ve de yozloştırıldığı bir devirdeyİz. Ancok Oomtıhemşin şenIiklerİ, blr kcç yöneticinin bir tokım omo'çlorı uğruno uzoklordon bir koç müzikçinin getirilmesine yönelik bir girişim değildir. comiıhemşin şenIikleri, Hemşinlinin gelenek|erinde vor olon eğlence günlerinin (Voriovcr, oğnok, otbiçimi, kotılogı, göç, v.s. gibi; bir oroyo getırilmesı Ve küçük bir orgonizosyonlo bu özel günlerİn sergilenmesidir.
Ancok bu şenliklerle bir omo'clmlzln do uygulonmoslnl istemek hokkırnızdır. Şöyle ki, Çomlıhemşinin kopılorını biı:oz orolomok ve onun dışo oçılmosını soğlomok ve böylece'kolıcı bir koynok oluşturmonın gobosı İçin,deyiz.
Şenliklerimizin bundon sonroki yıllordo torihİ b,ellidır: Eyıüı oymın i1k Cumortesi günü şenlik boşlongıç torihid,ir. Koç gün süreceği sodece ilon edilmelİdir. Çomlıhemşin Belediyesinin bu işe el otmosı ve bir yönetmelik çıkormosı en olumlu gelişmedir.
Soyın yöneticilerin yopocoklorı orgonizosyonlo'rdo yer vermelerİ en büyük dİleğimizdir.
koIıcl
unsuı:toro
Bu yöreden qıkmış Ve torıhe korışmış ünlülerin, yoşoyqn meşhurlorın (sonotto, edebiyotdo, teknikte, bilimde, siyosette, devlet odomlığındo v.s. de) ortoyo çıkorılmosıno, eğIenceye yönelik geleneklerim,izin sergilenmesine, cloğol güzelliklerimize ve doğol ürünlerimize, giysi ve söyleşilerimİze, Ve doho birçok öze'llİklerimize yer Veren bir şenlik prog. romlnq, kotkıdo bulunmok üzere uzoklordon gelerek koçkorlorın eteklerinde bize derenin sesi yonındo boğlomonın do sesini dinleten, şeiolenin görünümü yonındo sohne tuvoletini de gösteren, tüm Hemşini içine olgn şchne gösterilerimiz yonındo bize 20 M2 sohnede gösteri sunon bu ekiplere ve bölgede böyle onlordo Çomlıhemşinin çilekeş yollorıno tlrmcnıp bizleri izlemeye gelen konuklorımızo, gurbetten bu gün için gelen tüm hemşehrilerimize nice şenlililer dileğiyle soygılor sunorlm. Ankoro Komitesi odıno Avtıkot
:
Adn,gm Kı.JRTU!-U$
sAYGıDEGER
tAıfiLıElEsıştffitıLER
'Kem,qı
çELıK
Çomlıhemşin Koymokomı
Çom!ıhemşin, torİf i 9üç tobiot güzelıığı, torihi ve kültürel zenginliğİ, çolışkon Ve fedokor
insonlorln,o' roğmen günüm,üzce holo kopolı ,bİr kutu ö'zellığı_ ni muhqfozo etmektedir. Ancok ıkı yıIdır b,u kopolı kutuyu oç-
ffıC Ve tonıtmo qzmi içerisindeYiz. İıç.mizin öğünülecek bİr turizm beldesi hqline getirilme. S: İçİn bu yll, birİncisin'den o'ld,ğ lmz sonuç V,e tecı"übeler l_ Ş,ğl oltındo (ÇAMLlHLl\4ŞıN
AYDER TURizw ŞENlircı_rni,
nin ikİncisini clüzenlemenİn goyretı içerisindeyİz.
Dikkotle inceIenirse görüle_ ceği gİbi, birçok imkonsızlıkloro ı.oğmen ilçemİzi ziyoret eden yeırlİ ve yoboncı turist soyısındo bu yll geçen yıIo orqnlo büy;ük bir ortış vordır. iç turistİer, öze'|lİkle, şİfoll Suyu İle tonlnon Ay_ der Koplıcolorını Ve Çot, Elevit yöremizİ gezmektedirIer. Yo2
bqncı turistler ise, Fırtınq de-
resi üzerin'deki koyıklo (Kono iIe) su sporuhU, ZilkoIe, KoIe-İ
Bo'lo, Elevİt, Kovron gibi yoylq_ lorı Ve Koçkor Doğlorıno yürüyüşIeri tercih ettİklerini gör,üyoruz.
Bizleı.e Ve tüm Çomlıhemşinlİ'lere düşen bu büyük poton_ sıyeli çok iyi değerlendirmektir. Çünkü bu soyede hem iıçe miz
Ve homde Üıkemız
kgzgnçtı
çıkocoktır. Çomlıhemşin insonı ortık Geleneksel hole gelmekte olgn b,u şenliklere Sohip çık_ molı, yılIık İzİnIerinİ bu oylordo kuIlonorok, kendi tor!hinİ ve kendi kültürünü yıldo bir kez de olsg yoşomolıdır.
Şu unutulm,omolıkİ, ortık ÇomIıhemşin eskİsine oronlq btjy,ük bir gelişme içerisindedir. Bozı önemIi Sorunlorlno el otıI-
mış Ve çözüm, yoluno sokulnıuştur .Örneğin; Ano yolu üzerinde, Ayder'e ko,dor, bu yrıil 447 mlyonIuk 5 müteohhite İh+ le edilmiş büyük bir çolışrmo vordır oncok, yurdun dört bİr yCInıno oqiğılmış iş odomlorlrnm Ve devletimizin üst koderne,le_ rİııde görev yopcın Çom!ıhem_ şİn'li hemşehrilerİmizin birllk Ve beroberlik içorİsinde şu ondokı örnek dovronışlorlnı Ve çoIıF rncılorını de'vom ettirerek, iıça miz menfcotİne olon moddi Ue rrı0nevi yor'dımlorınl doho do orttırmolqrı gerektiğİne' inonıyo ruz. iıçemizin sosyol, ekonomilk küItürel Ve turizm yönünderı geıişmesine kotkıd'o bulunoco-
ğınc
ino'ndığ
lmz
(çomlıhemşİn
Ayder Turizm Şenlikleri>nİn {skemiz Ve i!çemİz oçlsındon rıoyırlı Ve uğurlu olmosını dİ[er Scygılorımı Sunorım,.
TAR ıHTE HEMSıN Muzqffer ARıCı
UIu otolorı mV iron Horosonındon horeketle Hemedon üzerinden Gökçegöl botısıno gelerek Yüzlerce sene burodo huzur içinde oturdulor. Bohsi geçen göle kendı dıllerİne göre Gökçedengiz İsmini verdiler. Gökçe Dengiz ile şlmdiki Erİvon orosındo kolon EIegoz ve Koçkcr doğlorını yoylok edİndİler. Şimdiki Hemşin de olduğu gıbi yozın hopıo'nlorını olorok bu dqğlordoki yoyloro çıkıyorlor, kışın Gökçe Dengiz'in botısındokİ ılımon ovoloro iniyorlordı. Aslındo bu çolışkon, üretken Türk Boyunc hoyvoncıİık ıçin çok müsoit olon bu yöre iron Şchlorı torofındon merosimle hediye olorqk verilmiş, oynı merosimde kobile ileri gelenleri rütbelerle toltif edilmİşleııdi' hirg, iron - Bizons sovoşiorındo iron ordusu erzok ihtiyocını büyük boydo bu oymokton korşılıyordu.
Türkler gelmeden önce Hemşin toproğıno
bir torihi bokışto foydo Vor. Şimdiki
Hemşin toproğının ismı Dompur ıdı. Yoni Domı-Gökırüzü pınor gibi doimq' yoğışlı mönosındo isim Ve-
rİlmişti. Eski Tı:obzon şim'dikİ yerine bu yoğış Ve rutUbet yüzünden koldırılmıştı. Bölgede beslenme şortlorı çok zor olmosıno roğmen düşmon'don korunmo'k, için coğrofi özelliklere göre çok elverişIi ıdİ. Hotto Pontus oskerlerinden koçqn Mokroniler bu doğloro sığlnorok conlorlnt kurtormışlordır. Muski diye bir Millet ile iskitlerinde bu yörede otuı,duklorını torihi koynoklor koyclediyor. Bıdoyette bir türk oymoğı olon, Gürcülerle uzun zomon berqber koldıklorındon diIlerİni değişen Çonorlar şimdiki Çono Köy,ünün doğ kesimlne yerleşmişleı.di. Sohil kesimi Rumlorın soyfİye yerİ idİ. iç kesimlere Rurnlor fozlo intikol etmemişlerdi. Yer odlorı doho çok iskİt diline, gürcüceye Ve oğuz Türkçesihf; coyondığıno göre oroştırmocılor bu yönde inceleffle, }ıcıpmod'on koror Vermemelİdir!er. Mı_ Iq,ddon sonro 300 senelerinde yörenin çok mü_
i
özeılığı ccın güvenıiği bokımındon cozİp hqle geıiyor. o torihleı.de ıkı süper devlet (iron-BizonS) devomlı sovoşıyorlqrdı. Sovoş o_ Ionı Armenyo denilen ermenilerin oturduğu Doğu Anodolu ıdı. Bu Sovoşlordon huzuru bozu_ lo,n congüvenliği tehlİkeye giren ermeniler Dompur toproğlnın sohile yokın kesimlerine gÖç-
him
coğrof
tüIer.
Bu Slrolordo Gökçe
giz
doloylorındo jron yüzünden oturon Hemşinlilerin Atolorı. din Şoh lqrı ile onloşomıyorlor,dı. Hotto bir iron boskınındon korktuklorındon ermeniler gibi huzurlu yer CIroyışı içindeydiler. oymoğın boşındq Homom-beg vordı. Homom begin omcosı Totşen Çoruh Hovzosıno doho önce göçmüştü. Yöredeki ermenilerle orosı İyiydi. Dompur top_ roğını coğr'ofi yönden iyi bilen ermeniler yoy!ok bölgeleriyle deı,e boşlorının tomomen boş olduğunu Homom Beg'in omcosıno hqber Verdiler. Homom Beg bu hoberi omcosındon olır olmoz bütün oymoğını, çodırlorınl Ve hoyvonlorlnı yonıno olorok göçe hozırlondı Ve M.S. 620 ıı senelerde çoruh nehrinden geçerek Domper toproğındo tovsiye edilen yerlere yerleşti. Bu ıSSlz yerleri şenlendiren homgrn beg kendi ism,ine izofeten yöreye Homomı-Şen ismini verdi. osmonlıIor devrind'e bu isim HomŞen zomonlmızdodo' Hemşin ismini oldı. Hemşın ismine osmonlı Tohrir defterlerinde Yovuz zomonındo rostl ryoruz. Arop torihçiIeri de yöreye qynı monoyo gelen Hqmqm-Abot ismi'ni veriyorlor. Yovuz Sulton Selİm Devrinin ılk -aeilele!rinde sohilde buIunon lc,zlor İle doğ kesİmIerinde oturon Hemşİnliler tomomen müslümon olunco oroclg kolon hıristiyon ermeniler Csmonlı Devletinden kendi İstekleri doğrultusundq yordım olorqk usto olonlor istonb,ulo, diğerleri de Sürme-ne Ve Kurşunlu'yo (Gorşombo'do) göçtüIer. Arozileride müslümon Den
Türklere poro korşılığındo sottılor. Boş koIon grazilere osmonlı,lor torofındon muhocir gönderiIdığı, ıık imqmln 'os,monlılorco gönderİlen Moroşlı osmon olduğu dq bir torihi vqkıcdır. Hemşin yöı.esinin bozı buluşloııo' sohne olduğuno temqs etmeden geçmek büyük hotq olur. A,ğoçton oğoco oşı, oğoçton yopılon soo't, bol, b,olmumu ve tuzlonorok soklonqn et (kovurmo) bu yöı,eden insonIığın hizmetine sunulmuştur. Hz. Peygomberimizi ziyorete giderek boI Ve tuzlonmış et (kovurmo) gıbi hediyeleri tokdim e'den Türk heyetinin bcşındoki Amon Eeg'in HemşinIi'lerin Atolorındon olmosı kuvVetle muhtemeldir. Ziro' Anodoluyo ıIk oyok boson Ve islorn güçleriyle Sovoşmodon dcstIuk kuron Türk:boyu Hemşinlilerin otclqrıdıı'. Bqrthold, Rone Grousset, Momikonlıı ohq gibi gerçek oroştırmocılordon HemşinI!Ierin qtolorıno (Arnqd-Uni1 ismi verildığinide belirtt!kten Sonro Ayder, (Horder) ismi Üzerinde biı" neb,ze durolım.
Bııindiği gibi Türk dılın'i,n torih içindeki sofhql,0İ'lho ehiI olmqycın kimseler yurt çopındo yer odlqrınl Türkçeleştiı'mek bohonesİyle büyük değişiklik yoptılor. Özelliğine göre isim, olmış olon Horderirnizde nosibini oIdı: Ayder oldu. Hqr dılımize orqPÇqdon girm!ş tomcımen Türkçeleşmiş sıcoğı ifode eden bir ke-
limedir. Bu hor, Hori Temmuz gibi, - Deı' kelimesine geıince; fcırsgoyo yokındır omo dıIimize iyice yerlemiş, Türkçeleşmiştir. Molik o. Ion sohip olq'n mqnosındq kuIIonılıyor. (Bqyrok - Dor (Mühür - dor) gibi. HAR-DER: Sıcoğı olon, sıcoğo molİk yer monosıno geıiyor Ve yörenin hokiki özelliğini toşıyor.Atolorımlzın vermiş olduğu hokiki ismine kovuşmosı dileğimizdir.
Dede Korkutun Türkçelo oynı şekilde telofuz edebilen, oğ uznomelerdeki kelİmelerİn bir çoğunu holo kul-
sini
Bııınmemlİdirki; ho
lanon hemşinlİIerdir. Bundo Hemşinlilerin boşko holklorlo temosı Sevmemesi yörenin yobqncı unsurloro kopolı olmosının sebebi de büy,üktür. Arkuı:i, Bo,loki, Buzlomok, Begliğı oynomok, Kcv söylemek, bodıyo,,ufotıTlok farimiş gibi kelimeler oğuznome|erdeki slcoklığı
ı!e
l_.oiq dıIımizde kulIonılıycr.
Hemşinli kordeşlerime merok edeceklerl konulordo blr nebze olsun ışık tutmomo fırsot veren 1985 AYDER (HARDER) Festivoli tertıp komitesine doirni şükronlorımı Sunor, cto geleneklerimİzİn devomındo gençIerimizin duyorlı Ve titiz dovronmolorını rico ederim.
uİ L I(ALrc Justinianus zamaİlrnda 560 1ı senelerde .,vapıL mrş olmasr kuwetle muhtemeldir. osmanlrlar dönemiııde Kalei-zir (Aşağı Kale) diye anrldrğrn' dan ZİR ismi - ZIL - kelimesine dönüşmüş olabilir. Kale, İnaN akrnlarrndan korunmak i' çin yaptırrldığı halde, pontus imparatorluğu Zd' manrnda Arap Ve Türk akinlarlna karşı da Sa' vunma yeri ,olarak kullanrldı. Kale, frrtrna dere' si ve yakrnrndaki başka kalelerle irtibatlrdrr, di-
ye Bijikyan isminde bir Tarihçi beyanda btrltı' ntıyor' Kalei BAladan (Yukarr Ka].e) büyük yan' srtrcr aynalarla pazardaki kız kulesine işaret Verildiğinde bizans gözetleyicisi işareti çözer, duruma göre ,Zilkaleye Asker ve Cephane gönder' mesi için imparator haber gönderirdi. Osmanhlar, Kaleye Yavuz zarnamnda kinı oldular. Akkoyunlu hükümdarr Uzun
ha'
I{a'
San daha önce mağIup edilip ortadan kaldlrıldr. ğından yörede osmanlrlarr tehdit edecek güç1ü devlet .kalmamıştı. Dolayısıyle kaie eski ihtişam
ve ehemmiyetini kaybetmişti. Btrna rağmen os' manlrlar kaleye yinede büyük değer verdiler. Ar' şivlerde Hemşin Kalesi diye geçiyor. B - 10 kişilik mürettebat devamlr bulunuyordu. Bu mürettebat
kale amiri - kale bekçisi - top erleri, aşçılar cliye görevli olup muntazanlan maaşlarlnl alıyörlardr. İsimleri tarnamen osmanlr isimlerine uy' gundu. Pehlul - Satılmış - Ali - Süleyman gibi. osmanlılardan önce Hemşinin hakiıni Akkoyunlu Uzun Hasandr. Sunni müslün].an olduğun' dan İrandan kaçan, şiiliği kabul etmeyen Müslümanlarda krsmen bölgeye geldiIer. Bu 'akın osmanlılar Zamanıncla da c]_evarn etti. Hemşinli kardeşlerimiz... Bu tarihi değerleri kaderine terketmeyelim. Hatta Pazardaki Krz Kulesinin dahi Restore edilmesine yardrmcr olalım. Turizm acentelerine yazıI.ar - resirnler gön: derelim. Saygrlanmla...
Muzaffer ARtrCI
çAMLıHEMşıil YöRESı YAPı TEKIIıĞı HüsEYİN GütTAhI inşaat Mühenclisi
Çomlıhemşin yöresindeki yopı tekniğİnden bohsederken ortık torihi eserler holine gelen eskİ ev konoklordon, bunlorın korunmo şekillerİnden bohsetmek isterim. Yenİ yqpıIorın g,ünün teknoloiisine uygunlu,ğunu kobu! etmek|e bero_ ber eski evlerin slcoklığını verebileceğini tohmin etmemekteyİm. Yörenin klosik yopı torzlnl zomonın uloşım zorluklorı etkilerniştir. Gerek temelde kullonılon toş duvor gerekse üst ycpıyl meydono getİIelı ölçüIerde dönemin yeni in_ şaot mlzemelerinİn kullonıIdığı evlere de rostIanmckta'dır, fqkot bunlor soylco çok ozdır. Tem'elde subosmono kqdor kullonılon toş_ lgrın ebctlorınln değişkenliği Ve horçIorı dİkkot çekecek niteliktedİr. Etrofton temİn edİIen tqşIor en oz İşcİIik gerektirecek boyutlordo tutu!_ muş olup boylorı 2 m,ye çıkon duvor toşIorıno rostlonmoktodır. Duvor hqrçlorında yumurto qkı ku!lqnıIcığı bİIinmektedir. inşootlqrdo kullonılgn chşop molzemenin genellİkle özgüI oğırlığl az, mukovemetİ fozlg, işIenme kobiliyetinni çok Ve lSı iieticİİığİnİn cz olonı tercİh edilmiştİr. Bu nedenlerden doloyı kolcs, kiriş Ve kodrqnlordo geneliikle Meşe, L.Cdln, Gökııar, Pencere, Kopı doğrmoqlorındq çam, kfiplamo durumlarındo Meşe Ve' Kcyın kuliünİ!mıştır. Yörenİn klosik çotı koplomosı kİremİttir. Bugün bu tip bİr ohşop yCIplyı yoptırmck ycpı tekniğİ Ve kcnunlar cÇlsından olcukça zorloşrnıştır. öneıııIi olCI'n eldeki mevcııt evleı"i oriincİIİğini bozmodon muhqfozo etmektir. Bııındİği gibi Ahşobın en büyük düşrncnı sudur. Ahşap 'kesimlerİn sudan muhofozq ecilmesİ gereklidir.
Zamonlo çeşmeden evin içine kodor gelen suyun ohşop İIe temosı en gz düzeyİ indirilme_ lı, Cürüyen koplomolor değiştirilmeli, gereklİ yerlerde sudqn koruyucu molzemeler kullonılnıcİı, Ve Çotı en uygun molzeme İle örtüImelidİr.
Çok Yo;ğışlı böIgelerde dört tip örtü mq!zemesİ kullonılmoktodır. Metql yqprok örtüIer _ Tcşınmosı Ve ciöşenmesİ koloy fokot poslonmcı tehlikesi fozlodır. lsı genleşmesi Ve rüzgor yönü göz önüne cılınorok en fozlo ıkı yönden Çjvilenmeli ve Çivi yerlerİnin genişIemesİ önlenmelİdİr.
o)
b}
Kİremit Toşınmosl zor, döşenmesİ ustolık gerektirİr. Uzun ömürl,ü olmosı en önem_ ı; ovontoiıdır. Amyotİı çimento örtüler (o!uklu} _ 'tiqşınmosı 9ok zor, döşenmesi ustaiık gerektirir. Uzun ömürlüdür fakot porço tomİrİ olqnoksızdır.
c}
d)
KcuÇuk Pestiii
TcşınmCISı koloy, döŞenmesi ustoIık serektirir. En önem!İ dezqvonta_ i, Kor gİbi kqlıcı yükler cltındo Ve 'üzerinde yü-
-
rünürse deformaSYoho uğrcmqsıdır.
Yukorıdq be!İrti!en çotı örtü!er!ni kul!oııırıok duho çck mqddi imkcnlqra daycnmqktgctr. YeInız dikkçt edilecek hususlor her rnclzem+_ nln özeilİğlne göre itino iİe döşenmesi Ve çalı q[tı lgısınI qynı Seviyede tutulmosıdır. Buııuiı İçin çatıdo hgvolandırmo boşlukları bırakmgk gerekmektedİr.
ItUKU ) TA ÇA H,HEHE şHN Avukqt Adncn KURTULUS
HemŞinlİnin, Gurbete Ve tohsiIe yotkın olduğu bir gerçektir. Bu tohsil içinde hukuk dolının seçilmesi ve gene!!ikle eskiden berİ hukuk tohsiIi yopmo qiıelerin büyük özen göstermesinin bono göre tahsiIini yop0ccığını, şöyleki, odil olmq hemşlnlinin benliğinde Vor olan kovrG
mdır.
HemşinIinin bu eğitimle, ben_ lİğindeki bu kovrornı doho, genelde sqldrrg0n olmoyon ve hqkkını doimo yasol yc!Iordon oı
omoyı ön pıEndo tuton
yumlu bİr toplumuz.
u-
Hotto bir rivoyee göre, hemşİnli oilelerin çocuklorın hukukçuluk Ve hakımlik mesleğine Vermeleri Rusyodon dö-
nen tüccor
(Hozoin-Potros)
hemşinlİlerin, sohildeki yoğmo edilme tehlikesine kcrşı kendilerini yosol yollorlo koru-
m,o' ıçgüdüsüne
doyandığı
söylen ı'nektedir.
Yosal olmcıyan
bir
tecovüz,ü,
ycsol yollorlo defetmek 6
ko-
dar uygor Ve öIçülü
tr-.Plumumuzdo biIe nCİn oloydır.
dovrcn!ş
ğz
rostlo_
95c'Iı yıIlarındo sadece Şenyuvcl Koyündeki Hukukçu 21 kı'I
şi olduğu söylenmektedir.
Bu
rokkom, o zomonkİ yıllorı Ve eğıtım zorluğunu hesqbq kotorsok bir köy torihi gecmişi için crış,Lllqbilecek en büyük kıvonçtır. Ko!dıki bu hukukçuIor zğIfıon ın en büyük mesleki düzeYine gelmiş, (Yorgıtoy doire buşkonı Yorgıtoy üyesi, Ağır Cezo Bqşkonı Hukuk Fokültesi oğretim üyeliği gibi büyük görevlere geımış kişilerdir. KoroyoI-
çlnlor, Memişoğlulorı, DonIşoğullo
rı
bunlo
rdqn
bc,zılo rıdır.
Dnho önceki yıIlor,do (1920 yıı|,crındo) hukuk tohsİIi yopmış Ve kendilerinİ hemşine odomış değerlİ kişiler saymok oloğon_ Cİır. Aliyorlor, Reyhonlor, Gülop_ lciı', Firiller, Memişoğ!uIor bı-ın-
ÇamIıhemşınin Nüf us yrylımIığıno göre yine hukuk tohsiIi yCıpctnlor Ve bu rneslekte kendİ
çüplorındq boşcrıIı
oIon!orın
sGyılorı diğerlerinden bir hoyIi çcktur, düşüncesindeyİm. Biz dıırumu tomomen hemşinli ruhundoki qColet duygusundq buluyo n)2.
Ancok Merkezİ değerlendirbu konudoki ıddİoIo-
ıTle bizim
TlfillZl son zqmqnlqrdo kororı_ bertorof etmiştir. Türkiyede Cezoevi olmoyon koç ilçe Vorcjır. Toplom yıIlık cezr: dosyosı 25-30'u geçmiyen koç odIiye
nı
vc rdır.
Geleneklerin
zomonımlzo
lcrdgn bozılorıdlr. Gör,ül,üyorki, tcrihe mql olmuş değerli hu_ kukçulor bolgemizde yetişmış-
kcdor getirdiği kurollorı bir yosGnln emredici hükümlerinden dc'hs uyguloyon ve onur koruyuculuğunu ycıponı bu toplumdo gördüm . YqzıSız emjrlere rioyet Ve kişinın ve toplumun vicdonı konqotine uymo, bu toplu,mdq benimsenmış iIkelerden-
tir
diı'.
GURBETçıLıKTE çAMLıHEMşıil nı Rusyodo bırokmok zorundo kolmışl0r, miyenler ise Rusyodq ölmüşlerdlr.
döne1
Hemşine cİÖnen Hemşinliler, uzun süre gur-
I ise Çok o yıllorda Ankoro yoktu. i ZüYıfiıuzoktı Ve osmonlı impoı:atorlu
tçiIİğin esourbeiçi zenrlık Rusyosı giden Hemkurrnuş Ve müessese bulorok iş çolışmlş, şinIi, ilohg Sonro Hemşinli qkrobo Ve orkodcşIorlnı \ie . Moskovq, Kiev, Yolto, rin, gibi şehirlerde en güzel ck_ n Ve fırınlorın sohipleri dir toplomışIordır. Diğer bgzılorıd,ı Rusyc'/erine Polonya, AImonyo Ve lronı tercİh etmişIer Gynı meslek dollorındaki çoIışmolorını yıllcrcc sü rd
ü
rm üşle rdir.
lon işte o yıllorı ' f|, Hemşİnin evleri , yoptırılmıştır. o im mV evlerin, konoklorın nosıl yqpıIdığını ,düşünmek bile hoyret vericidir. Hemşinlinin bu gurbetçilığı, 1917 Rus i}ıti_ iIe büyük oIçüde Söncı ermiştir. ıhtİ!,Jiden sonro Hemşinliler gruplor hoIinde Hernşlne dönmüşlerdir. Dönebilenler bütün mf;İvarlıkİgrıIqIİ
çARL!K RUSYAS!NDA EiR GRUP HEMşit\Iı-ı
bete aÇllgmgmışiqrdır. Kıtkonqot geÇinmek zo. rundokqtqn Hemşinliler,oncok 1930 lordqn sonro yenİden ı'ckct yurt içinde gurbetçiliğe başlcmışiardır. DedeIerin, bcbolcrın Sonotlorı_ nl bğrl ve torunlqrı üstlenerek zor koşullgr altınclc Ankcrc, istqnbul, lzmir, Erzurum, Eskişehİr, Sqmsun Ve Trqbzon illerinde çqlışmışlor, iş yeı'leri oçqrok yenİ bir devir boşlotmışIordır. Homşinliler içİn Ato mesleği olon pastccılık, IGkantocılık Ve cte!cilik Ve fırıncılık, do[ıg SCInroki yıIicrcİa yonlnCI kqhvecİlik mesleğinide olcrok tüm Türklveye ycyıImışIc!'dır. Bugün TÜrkiyede ış'C]' clon bjr Çok HemşinIi müesseseierin ünü ı7urt dışıno ko'dor yqyılrnıştır. HemşinliIer çalışmoŞo Türkiye oÇ kglır, diyebilecek kodor bu konudo iddlo şohibi o!on' Hemşinliler, artık cı'eğişik iş kolloİ'ıno eIatmış bulunmcktcdırlor. Ü'niversite mezunu olgn Hem_ şinIi ortık Ato mesleğinde değilde, ihtıScs sohibi olduğu mesleğini icro etmektedir. Her şeye roğmen öyle onloşıIıycrki, bizinı oto mesleğimiz doha yıIlorco devom e'decektir Ve etmelidİr de. Çünkü Türkiyedeki kişiye hizmet sektör,ü, uygulıyonı hıÇ bir ze,mon zor durumdo bırokmomış, kendisini toplumdo belli bir yere getirmiş Ve zenginde etmiştİr. Bu sektör, bugüne kodor olduğu gibi bundon sonrodo en iyi, en boşorılı yopıclsı Ve yöneticisi olon Hems!nlilerde kolocgktır. Hcİiİ Şİşmon
KENTLEş EDE ÇA LIHE şIN SCİlm YIL]vtAZ
inşcot Mi.ihendİsi
ÇCImlıhemşın'in kentsel gerııinı üt oyrI bölgede incelemek gerekİr. ÇomIıhemşin merkez gelİşimİ, Ayder geıişimi, Köy Ve moholIe geıİşimi. Bu yöı'eierimiz kentleşmede qyrı özelIikler toşlmoktodır.
Merkez kentse! geiİşimİ: Çonnlıhemşİn i!çe oldukton
Sonro hükümet konoğı, İondcrmg, okul, hqstone, canıli
glbi zırunIu yqpı
birimlerine
il'itiyocı olmuştur. tsu birimie_ rin yaplmı !çİn seÇilen böIgede eski yerleşİm olonı olan vice qltı seçilmiş buradq hükümet konoğı, icndorrno, okul bİrimleri İnşo edİImiştir. Bu ygpı bİrirnlerine bcğIı olarok gündeme gelen konutlordq bu birİmIere yokın qlonlqrdo İnşc edİImeye boşIanmıştır. Fokqt tobi-
otın fİziki şortlorının musoit yerleşİm q!anIarırıı kısıtlcyıCİ
öze!lİğinden doloyı kulIonılobİIir olon olqrok dereboyu tek seçenek olmuştur. Bu koşullor o!tııı,do viceqltınq en yokın Ve müsoit böIge olorokdo yeniçar-
Şı olmuştur. işte escs
tqorun
bı-ırdo boşIcmoktodlr. Kentin ilcri torihlerde hcngi yönde geIişebiIeceğinİn kororı, rnusoit qlqn gözönüne olmoksızın ıh-
I
tİyaç Vg koİoy iıışo böIgeleri ,'cu geIişmeyi yönlendirmİşt!r. Doloysıyie sCğlıksız Ve çorpık bir kentleşme ortoyo çıkmıştıi'. Bunun yCInındo alt yCIpı hizmetlerinin çok yetersiz oluşu argzi kuI!rınımı Ve hizmet olonlorını kısıtlonmış oldu. Bug,ün ıl merkezlerincİe dohi oluşturuimo
sırıdcn sokınılon çift merkez sistemı ıkı eski yerleşim böIgemizde ayrl olorok oluşturulmuştuİ'. Bu Sorunlorın lşığl oitında çözüm İçin ne yoprnomz gerekİr. iır olcrck ikı eski yer!eşım böIgesinİde İçine olacak şç:kİlde İlçe merkezinin Sınırlcrı ileı'iye dönük müsqit yerleş!m olanIarınl içerecek şekilce tespit edilmelidir. Bu sınır beİirlendikten Sonrq genel im,o'r
pIonlamoSl yopı!mo,lıdır. Kamu hİzmeti Veren okul, hostohe, korqkol, posto hizmetleri, fobri!<o, Comii, Spor solonu, torım Vij hoyv,cncılık hizmetleri gibi yapı birimlerinin gene! yerIeşimini be!irleyİp, bunIqrq boğtı ole;rak konut Ve alt yopı hizr,ıetleriniıı proieIendiriimesi gcrekmektecİir. Şehrİn imcrı genel hotlorıylo be!irlencikten sonro konutlqr içinde ikinci bir Planlomo gerekmektedİı'. Şöy-
lşki
bugün
Çgm[ıheİ_nşınde
siondortlsro uygun konut binüsı pek ozdır. Bunun için belirIi bir pCırseiosyon, yüpı türü
Ve dış görünüş berıiııısemek gerekİr. Konutlcrdo ıÇ Ve cjış rrıimorlsinde zorunİuIuklcr getİıerek hem soğlığo uygUfi, kullonışlı hem de şehir görünürr'ünü bozmoyocck bir uyurn elde edilir. Bu konud'o beleciiyemlze büyük İş düşmektediı'. Bir on önce belli bir proieyi benimseyip bunun sıkı bir
denetİmine gitmek zorundo_ dır. Şu ondq bile yopılmış o!cı"ı binalorın
dış
yopılmosı
cephelerinln
zorun!u!uğunu getirmesi encızındon şehlr gö-
s!\,,Cı
rünüm,ünde göze hoş geiebile-
cek hgle getİrir. iı<İncı bölge Ayderin gelişinıİ
: Aydeı' turistik yöı'e olma-
dcn önce geçiei
konoklcmo
belirIi stqndgrtdq
çözüm!en-
bölgesi İken yer!eşim ,eskinin kendine hos yöntemleri içinde
miştir. Fokot turistik böIge olelukton Sonro yerleşİm, mooIesef kişilerin qrazi durumu Ve ycipı türünd'eki keyf iyete boğlı clorok ucuz Ve bosit olon tür Ve şeki! SeçiIerek geıişmiş, Sontıgto düzensiz Ve hoş olmoyon
Uçüncü böIge mcıholle Ve kĞylerimiz, bu konu eskİsİnin ceneyimi ile sobitlenen kuro!-
Icr içinde gelişmesinİ
RYpşn'İN
bİt' görünüm
EsKı YERLEşıMıruDEN BıR eö*ür*üş...
ortoyo
çıkmıştır.
Bugün bile eski yerleşİmdeki yapılorın tür Ve mİmori görü_ niişü belirlİ bir simetrİnİn oIuşumu ılk bokışto hemen gö_ ze çorpmoktodır. Dİğer konut_ Iaı' İse doğoyo Ve yöreye oykı-
ltıGktcdır. Ayderİn öze! bir konumu mevcut olduğu İçin ö. zel idore nezdİnde bİr birIik kuruIup İmorlondırmo, pro[eIencjirme ıJe uygulomC! sofhrısıno geÇİlmeİidir.
_
lı}'ıemşİnİmİz
için bİr şons
ğuno inonlyorum.
rı oİuşunu hoykırmoktodır. Yopılo'cok tek şey iyi bir plqnJgrrıc İle çorpık kentleşmeyi düzeltmek. Şöylekİ öncetİkle yopı türü tespİt edilip buno göre tılr mİmorİ proienin uygulonmoslnı soğlomok' Eğer ohşop yopı türü .benİmsenecek İse ormon ürünleı:inİn temİnİnde kcIcıylık sqğlonmcsı Ve eski mİm,cri tqrzın uygulonm,qsı, eğer betonorme tipi u}rguİonoook i_ se eskİ nıİmorİ stile uygun yen! bİr pro!e geIİştirip uygulanmCSlnı sqğIqmak geı,ekİı.. ote!, ni'ote! gİb! koncklarnü teslsİerİ_ nİn bİİhçşsa kopIİCCı şortlorlnç uygun bEr mİmarı t.grz benİinşe_ mek gereklr. Tüm bunİcrın ötesindö eskİ konutlcrıdo içİne c-
lcn olt yapı hizmetlerinde bİL hossc koncİİzosyon sorununun 9özümlenmesİ çok önem tcsı-
hemen
hemen tamomlomlş, yeni ge_ İİşmelerde eskİ türü benimseG;ğincien, gerek ycpı türü, gerek yerleşİm ggrek rııimori oÇıcan söylenecek bir söz yoktuı-. Ancqk olt yapı hizmetlerİnden kunolizasyon önemlibir SorUİ-ıdLır. Bu konuun Çözünıü yine hclkımızo Ve belediyemize düşnıektecir. BeIİrii kcnut gurupI0_ rl kencİi İçincİe bİr pls Su çukurij ycprnfiSı şu ondaki en bosit bir çözümciür. Yoİ ancgk bc!<an İık nezd İnde Çözü tecer bir f inonsrncıno gerek duyulduğu içİn yopllobİlecek iş yolun geÇeceğİ yerlerdeki orazİ so_ hiplerinin hoşgörül'ü oİmosıdır Esosto sorunlorımız ne ko dqr fozlo olurso olsun bunlorı çözüme kovuşturocok küıtür seviyesİne sohİp olrnomız Çom_
aYoER',Erg 'fENt YERLEş!il{ENDEN
EıR eönüıııüş...
oldu..
KAPLıCA TEDAVisiıııoe ÇAMLlHrııışiııı
AYD ER Yeri Çomlıhemşin ilçesine 18 Km' Lı?oklıkto, Ko çko r doğ lqrının çCImlorlq örtül'ü yomoçlqrındq yaylo niteliğinde bir koplıcqdır' De,nizden 1350 metre yükseklit<te olon Ayder koplıcosıno, yıIdo ortalomq olqrok 50 bin kq:
clcr Turist, hem şifo oror hem cle doğoylo'boşboşo dinlenn'ı'e imk0nı bulur. [J!qışım
:
Komşu ıl Ve ılçelerden Sezon süresinoe devomlı olorok Çom_
lıhemşine Ve Ayder koplıCosl_ nC koro nokil oroçlorı işlemektedir. Kop!ıco Rize'ye 65 Km', Hopo'yo' 80 Km . uzqklıktodır' Yol genişletme, onorlm Ve ycıp:m çGllŞmolqrı devqm etmekted ir.
ŞEfoIı suyun grubu Moden i oz
ılıco
:
Ve
içmeler
grubunq girer. Şifo!ı suyun bileşimi : Sodyum sülfotlı, oligometolik
ve
roCYooktiviteli. Şİfoİı suytın niteIiklerE
:
KAPLıCASı
sislerindeki yotok 'SoyıSı Sezon sü
resince 500
civg rındod ır'
Mevcut üç lokanton ın ikisi son derece yetersiz olup, üÇüncÜsiı 1ıehi oÇı!mıştır Koplıcc mo_ holline geceleri elektrik temin eclen bir ienerotör vordır Kcp!ıccyo giriş ücretli oIup, geIi_ rinden kopIıCoyo yotırımlor o_
mcÇlonrnıştır Bugüne kqdar
cİevlet, sgdece iondcrmoSınl Ve Gt mon idoresini AYCere kodor
uİcştır'obilmiştir Bunun dışındo Ayder kcp!ıcosı Ve mühglline de'vletin hıç bir şekilde hiç biı' ycı'dımı olmociığındon, çt3k fgy_ clcılı oligometolik, teı'ı"nol ve ı'eclyooktiviteIi bir koplıco olan
Çcmlıhemşin Aı7der koplıCf;sındon hiç kimse gereği gibi f
aycjolo namomoktodır
KAPLıCA TEDAVıSı
ı
Çomlıhemşin Aydeı' kopiıcosınln Suyundoki mo denlerin
rniktorı çok az olmoklo beraber, yeryüzünde bulunmoyonlCırdo dchil olmok üzere hemen her miktqr vardır n ıo,cenden bir
Büyük hornqım : özelliğınden doloyı Ayd'er Sıcqklık 46 C derece, pH de- Bu kı.ıplıcqsı, çeşitli rohotsızlıklor ığeri 9.05, Rcdon 21 emcın Çin çok foydolı bir , koplıco niKüçük hqımiçm kozonmış oluyor Sı'coklık 35 C derece, pH de_ teliğinl en iYi foYdclonsulordon tsu ğeri 8.85, rodon 17.0t emon' çıkorken koynokton mq şekli, Tedçvi tesisleri meydono gelen buhorı içinde 5 Bir odet umumi hqvuz Vür_ - 20 dokikq kodor kolmok ve dır. Kadın Ve erkekler belli C- tr:rlemek, ondon Sonro yopılon ralıklorlo Suycı girerler. Genel- ı!ık duşu tokiben ılık bonyoyo likle soboh öğlene kodqr er- g Irmektir keklere, öğlenden Sonro kodınTesirleri i lcro ve gece Yine erkeklere Bu sulorın eSoS tesiri sinir Güırılmıştır. sistemi üzerindedir Bu sebeple Yoirdımcı tesisler : içın bü_ Çok soyıdo ponsiyon şek- oğrılı bütün hostqlor siyon şeklinde konoklomo te- yiik değer toşır :
:
1n
Nevrolii (sinir oğ'ı'ılorı)
Ve
ne,vrit (sinir iltihoplorı1 oğrılo-
rındo bu sulordon çok foydolcnılır. Sinir sistemi üzerindeki secjotif (yotıştırıcı sokinleştiriCı) tesiri pek önem!idir
Ayder koplıcosındon romCItizmolorın her türiüsünden iyi neticeler olınır Özellikle romütcid qrtritis (romotizmoyo boğIı ek lem ıttıhobı) ve ortrozlorıig (eklem kireçlenmeieri) diğer bütün tedcvileı'in üstüncje fgy_
cc
SCIğlonır
Her türlü kodın hqştqlık!orınclc do çCk'üstün tesir Ve te'jo_ vi edici özeıIikIere sohip olon Ayder kopllcosının, sinir sisterrıi üzerindeki etkislne bcğIı olC'rok, bgzı deri hcstolıklorınınic koybo|duğu Veyo şifo bulduğu her zcmon görülür
BunIcr'cqn boşko o'lorok, ycpılan ıçme kürleri Sonucu, kqrociğer Ve sofro kesesinden
rahotsızlığı olqn hostolqro çok yor'orlı olduğu gibi, ıdrCr söktiirücü özellığınden dolqyı böbrek toşlcrının düşürülmesinde, böbrek Ve idror yollorı hostolık'' lcırındo do çok foydolıdır. Ayrıco iÇme kürüne bqğlı o_ loııck, mide borsok hostolıklcrınodo Son derece yororIı olup, bu orgonIor'doki yorCIlorın kcıponmosınl temin eder. Teeffsvi mevsirni
:
Genellikle ılk bohqr Ve sonbghor seçilirsecle, bu mevsimler ,. her hasto Ve hostoıık için uygun olmoyobilir. Romotizmolı!orCI, nevrdliiIitere yqz oylorı iyi getdiği holde, mide, borsck, kcırociğer, so'froyollqrı hqsto lıklcrındo Ve sinirIi hostoloro ılk
sonbqhorlor doho uygundur. Kodın hostolıklorıylo deri h,ostolıklorındo her mevsim te-
vc
yopıIobi!İr Ve uygundur. Bütün bunloro rğ.ğmen, koplıco
dovİ
tedovilerİnin, koplıconln bulun_ duğu yer Ve iklim özelliklerl Ve
hckimin tovsiyeleride nüne olınorok
seçiImeIidİr.
Tedovİ süresİ
en iyi
gözö_
zomon
:
Her üIkede tedqvi süresi 21 gLin oloı.ok kobul edilmişkeh, biz de holk koplıco tedovisini 1.ı gün Ve İçme tedovisİnide 3 gün yopor. oyso bu sürenin tedovide istenilen sonuco uloştırılomıyocoğı bir gerçektir. Kaplıco tedovisİnİn doho uzun olmqsıdo oyrlccı zğrgrlıdır. Her hırstonln Ve her hostolığın durumu boşkc boşko olduğundcn, bütün hostoloro oynı süre VCI oynı tedovinİn totbİk edilenılyeceğide bİr gerçektir. Koiplıco krİzi ; Kop!ıco Ve içmelerde tedoviYç. boşlondıkton bir kqç gün sonro', hiç bir sebep yokken hcıstolor bozı rohqtsızlıklqr duycrlor. Buno koplıcq krizi denir. Kopllco krİzinde, hqsto Icır,do boşoğrısı ,kırıklık, bosit hcdiseler korşısındo Eqbuk sİ_ nİrlenffie, uykusuzluk, nqbzın sürotlenmesİ, tansiyonun düş_ mesİ veyo yükselmesi, iştohsızlık, kobızlık Veyo İshol kendinİ gösterİr. BunIordon boşko olqrok hosto orgcınlordo rqhotsız[ıklqr CIrtor. Korociğer Ve sofııoyollorı hostolorındo hofif krİzIer görüIebilİr. Romotizmo-
IıIardo hqsto mofsql!or oğrır Ve şişer. Nevroliİlilerde oğrıIor ortCIr. Bütün bunlorln sebepleri kesİnIikle bııinmiyorsodo, iÇ salg ı bezlerinİn fonksiyon de_ ğİşİkIığı, sulorın sıcokIığı, rodyooktİvitenİn rol oyno,dığı sonıimoktocır. Kopllcq krizi te*
dcviyi oksotır. Çünkü kriz gör[ıI,düğünde tedovİyi kesmek
IIİeSohe Ve borsoklor kesinlikle boşoltılmolıdır. 3 _ Kuro! olorok günde bir
Kopllcoyo gelenlerin, bçsit bİr bonyoyo girmekten İbaret zqnnettikleri kopltco tedavisini, kontrolsuz ve hekimİn muoyenesini lüzum görmeden yoponlordo bu kriz holi her zCImqn kendini göstereb!Iir. Bçzondo bu belirtiler bir kaç glin içinde kendiıİğinden geÇer. Koplıco krizi, tedcvi esngsıncİcı gerekİr.-
görülebiIeceğİ g.l1ı|Id
ıkto
n
bonyo olınır Ve pozcrlorı lenme günü olorok oyrılır.
4
nıeden, şifoIı Suyun vücudu nosıl etkiIiyeceğini beklercesine sokin Ve horeketsiz yotıl_
gibi koplıccdcn rodq rneydc -
Son
molıdır.
6 Bcnyodon çıkınco, Sü_ rınllon kuru hovluIqr İçerisinde Ve yotokto ne fazlq sıcgk, ne tazlo soğuk buhqrslz Ve iyi huvoIondırıImış bir ododo bir saot ter kuruyuncoyo kodor
:
İhtİyotsız
horeket
ytıtıImolıdır.
yemeğinden önce 7 - Öğıe yokın bİr yürüyüş yo_ bir soote
etme-
pıImolıdır.
8
Kopllco tedovİsİnin yo_ hekim torofıncİon veri Ieri iloçlor Vorso onlordo muntczom olorok olınmolıdır.
nındo
Koplıco bonyosu nqsıl o!ııım,glıdır?
1
_
Bonyolor geneİiikle Sc. bcıhlorı kohveltıdon önce Veyo hafif bir kohvoltıdon Sonro o'-
lınmq!ıdır. 2 _ Bonyoyo
gİrme,Jen
10 - 20 iıı< gün_
ler ozdon boşIoyıp, zomonlo süre orttırılmolıdır. 5 Bonyodo hıt horeket et_
Koplıcc sonu krİzi Koplıcodon dönenlerde, qğrıiorın şiddetlendiğ i çok defo görülür. Buno koplıco Sonu kri_ zi denir. Bunu önlemek için kcp!ıco dönüşü hemen işe bcşlemamok, iyi olduğunu s0no-
rok
Bonyo süresı
cjokiko olorqk değişir.
nci geıebİlmektedİr.
mek lqzımdır.
din_
oKTAY söıunrEz
önce
Dİş Tcbibi t(onoklor Moh. Derneğı Boşkonı
AYDER
.v
ı(ADıN VE SAGLıK'üA çAMLıHEMşııı
Dr
Günoy ULAş (ARıCı}
Kocİın Host. V9 Doğum MütehossıSı
KADıI$ı-ARDA BEL aĞnıı_nRı
:
BöIgemizin kodlnlorı Anodolu'nun birçok yerındeki kodlnlqro oronlo doho çol!şkon, doha dirençli, doho güçlü oimak zorundodır. Ç'ünkü hepimizin bıldığı gibi erkekler için çGıışmo Sohqsınln gok oz oluşu gurbetçilik denilen bir sosyqı oloyı zorunlu kılmıştır. Erkek yuvosıncı geçim koynoğını pqrq kqzonobileceği bir bü'ıük şehirde oror kod'ın ise bunu doğo! bir geı'çek kobul ederek en oğır şortlordo bile curumuno şükrederek yoşoyıp gider. Gurbetçİllk zcmonjg geleneksel bir hal oImıış. BeIii bir yCş-C gei=n delikqnlılqr ekonomik durum gerektirme se de, şonsloı'lnı gurbete çıkorqk dener olmuşlardır. Gerİde kozon onolqr bocılor, gelinler, kız' lor Doğu Korqdeniz'in hırçın tobiotı ile gün Doğuşu ile Botışı oroslndo mücodele' eder olmuşlordır. Bu mücqdele içinde yoğmur'do yoşdo, oyqğındoki lostiklerin ıçın de yüzerek sırtındq odun toşımok. ot toşımok, kızgın güneşİn oltındo bohçede çqıIşmok, bohçelere gübre toşımok (inson gübresi dohil) mevcuttı-ır. Ayı'ıco tobiidir kı, birçok yörede erkek işi soyılon oğoc budomok, tırponto o't biçmek, evin eksik[erini, gene slrtındo toşıyorok, çorşıdon eve getirmek gibi görevler de kodıno oittir.
Kodınlorımızın bu çilekeşıığı, bu yığıtıığı yoş İlerledikEe vücutlorının oşırı yorgunluğu Sonucundo birtokım, şikoyetleııe yoı o'çmoktodır.
Yolnızco bİzim b,öIgemizde değil, tüm kodınlorın ençok bohsettikleri şikoyetlerden birisi de bel oğrılqrıdır. Hemen doİmc! bir kodın doğum mütehosslsıno mürocoot ederler. Çünk'ü 12
kodınlor orosındq yoyıImış olan genel kancot, bel oğrılorının dqimq genital orgqnlqrdqki heı' hongibİr hostolıklo ilgili olduğu şeklindedir, oyScl kadın!qrln şik0yetci oIduğu bel oğrılorıntn büyük olosıIıklq genitol sistem dışındqn koyno klqncİ ığ ı bilinnıektedir. Kcıciıııdo be! oğrıtorının erke,ğe orcınla çok doho fozlq görülmesi, onun yoro'dılışı, fizik yrpıSİ iIe İ!gılidir. ÇÜnkü tobiot İnscn Soyunlln devomı gibi çok oğır bir Sorum}uluğu kadlnın cmuziorınoyüklemiştir. Kodın vücudu soğlomlı_ ğındon çok şeyler koybetmiş, korın boşluğu gebelik !'nohsu!ünü 9 cy taşıyobilecek şekilde esneklik kczonmıştır.
Korın boşIuğu çoouğun gebelİğin şeyri Sl' rosınco devqmlı büyüyen kitlesine oyqk uydu' rocok bir doho oluşturur. Kqdınlordo qyrıco yoşlo, hormonol değişikliğe boğlı olorok devomlı bir şekilde mofso'lloı'do gevşemış olur. Doğumtor do bunu ortırlcı foktörlerdir. Böylesine erkeğe nozoron zoyıf bİr tizik yopıyo, Sqhip olcn kodındo tobiidir kı, erkeklere hos çqılşmo şortlorı yıpronmqyı koloyloştır' mokto \re Çok genÇ yoşlordo bile birtokım şL köyetler ortoyo çıkmoktodır.
Ayder'imizin şifolı olduğuno inondığımız kcpIıCCı--qı bu şiköyetleri olon kodınlorımızlo dolup toşmoktodır. Ancok gönüI ister kı, kodınlqrımızın oğır çoıışmo şortlorı düzeltilebilsin, tqşımocılık onlorın omuzundcin kolksın Ve gence_ cik geliinlerimiz bel oğrılorındon yokınmoşınlor.
Hepinİze oydın!ık ve soğlıklı g'ünler dilerlm.
FCTHLCR'DA çAıııLIHEıtışİr VEYSEL ATACAN
Rize Ve ilçelerinde Hoı'on oynqnır. Yerine gÖre 40 - 50 kişiıık gr'uplor holİnde oynon horon diğer oyunlordo olduğu gibı Sozın ritmine uyumlo berober horoncunun komutuylc oYnonlr. Çolgıdq horoncunun ko_ rr;utuno uyorok çqlor. Rize Ve hemşin yöresinde oyunlor soyılam.oyocok kodor çoktur. Trcbzon'ğ yokın il9e ve köylerde kenıençeyle diğer i!çelerd'e tulum!c oynonon horon hemşin koyleşrinin devqmlı eğlencel'erin dendİr. Hemşinin her kÖyünde tulumouyo rostlgnır. Tulumcu_ lor bqbo mesleğı oJorok öğrenirler Ve devom!ı olorok eskiyi oı'otır eskİ oyunlorı yeniden Çıkcrırlor. Hemşin de oynonon devomlı oyunlqrındo hşındo Hernşin, Rize, Popilot, Rız Horonu, Hqmlokıt, Bokoz, ÇınçıVo, YoIı gİbi oyunlor gelİı'. Hoııon iyi horoncu ve tulumcuylo sootlerce devom eder.
oyuncuIor oynodıkço
ener[İ
kozqnır. oyunculorın yurt çCIpındo tonıtılmosındo son Senelerde yopılo'n okullor qrosı yorlşmoloro hozırlonon Rize ve nıerkez Ve kozolorının ıık Ve oı'to derecelİ okullorın, yoptığı çCIıışmolor sonundo eski oyunların yeniden ilgİ görmeye bo'şlcıdığı gözlenmiştİr. Folklor konusundo ılk d,ernek çoıışmolo-
gi*iNcİ şer*ı_lKTEKı FoLKı-oRCuı-ARıMıZıDAN BlR GRUP...
rl gurbette yüksek öğrenim yopon Hemşinli genclerin kurdu-
ğı, der-nek Vosıtosıylo 1950 senesinde boşictılmıştır. Bu tür çgıışmolorın Hemşin folklorünün ko!ıcı belgelere kovuşturuIocoğlno inqnıyor, çoıışmo yo-
pıınloro boşorılor diliyoruz. Hemşinde kodınlor vortovorlorcq çolgıSız çift. çift SeS sese vererek korşılıklı türkü söyler tulum eşliğinde horon oynorİor. Türküler onındo bestelenir Ve söylenİr. Genel!ikle sevgi ve oyrıIık üzerine bestelenen t'üı'küler çogunluktodır. Hemşinli-
nin örf Ve ononelerinİ gurbette de sürdürdüğü görülmektedir. Yopılon geceler Ve gezilerle Fıemşin gurbettede yoşatıınıqktodır. Folklorümüze dört eİ!e sorılıp iyi biı' çoıışmq ycpıldığı tokdirde yurt çopındo d€rece glınocoğı kanısı diğer tGıışqn cjernek[er torof ındon h:cıbülIenmiştir. Genç|erimizin fclkloro sohip çıkmcsı ümidiyle Hernşinin sesİni duyuı'mo çCıışmolorını bugüne kodqr
siirdüren değer!İ büyüklere soygıto'r, genç kordeşlerimize boşorılor dileı'im. 13
TURİu[tDrc çAıv1L1HEş1şİN Çomlıhemşin
ıçin,
dünyonln
en güzel yeri demek mümkün değİl, omo dünyonln en güze!
yerlerİn,den bİrİdİr, demek pek-
Bu güzellik ıçİn ezeldendİr
EIo mümkündür.
Çomlıhemşin
denebi!İr omo ebedidir denebilİrmi? Bu güzellik doğol güzellİktir, el sürütrmemiştir. Belkİde İnsonı büyüleyicİ özelıığİ burodon gelmektedİr.
Ş(; onlottığI çok o!ur. Yerlİsİni ccnındon vede totİlinden bezdiıen o kopoIı hovo Çomlıhemşİni yeşİl yopCIn hovoc!İr. orto
Arıqdolu gibİ bütün yqz hıç yoğ_ rnur yoğmoso o yeşillik kşlır mı? Amq işİn bİrde boşko gerçeğİ vordlr. Doğ Turizmi.
İşte Çomlıhemşin
için
gulonocok turİzm
uy-
gerçeğİ.
Türkİye'de dqğ turizmİ yq lnızDünyonln ceşit!İ yerlerinİ gö- ccı kışın, o do bİr İkı merkezde ren Ve Çqmlıhemşİnlİ olmt- uyguIonmoktq'dır. Oyso yon pek çok İnson, Çomlıhem- uygulqnocok bir doğ Yozln turizmİ şİni görünce hissettığı mutlu- Çomlıhemşİn İçin bİçıImiş kof_ luk Ve hoyronlık duygulqrını ı- tcı ndır. fodede qciz koldığını oçlkçq Ancok, yozın dgğ turizmİ İçın söyliyebİIiyor. Bu kodor güze! devletinde, seyohot ve turizm bir doğoyo, sohip olqn Çom!ı- ocentelerinİnde hiç bir ycıtırlm hemşİn, yıllordır kqderİne ter_ Vfi propogondosı yoktur. Ulukedİıdığİ gİbİ, yıllorcq doho doğ bİle yc,an bomboştur. Hol teı.kedİlecektir. Çünkü Çom- boyle olunco, b lıhemşin yeşİldİr, movİ değiI- rnok gerekİr. ı dİr. Çomlıhemşİnde movİ şonS nin eİİnde böy İşİdİr. İşte Çom!ıhemşİnİn ken_ Vordır. Ayder koptıcolorl. dİnden olon çivİsi. oligometolİk, termol ve rodYıIIoı:dır Çomlıhemşin İçİn yooktıf özelliklere sohip olon turizm konuşulur, tortışı!ır omo Ayder koplıcosl yozın
netice değişmiyorso, Sebebİni yoınlzcq İnsonlordo oromomqk gerekir. Ege Ve Akdenİz sohİl-
leri güneşten
cektİğİ doğı_
turİstleri Çomlıhemşİne
tcbilmelidir Veyo Ayder İçİn geIen turistler Çomlıhemşİnİ ge_ zebİlmelİdİrler. Bunun İçİn ön_ ce Ayder İsİqh ecİlmelİdİr. Yo_ luylo, ote!İyle, ponsİyonuylo, Io-
I"ntosıylo, koplıco tesisterİyle. işin boşlongıç noktosı Ayder ot_ rnolıclır. Bunun yonındq Çomtı_ hemşinin bgzl me rkez Ve yoy_ lclorlnl bİribİrine bqğlıyon yoı Veyo teleferİk sistemi geliştirıimelİdİr. Bütün bunların yo-
nındo Çomlıhemşİn kendİsi geKendisİnİn geıişmesİ içİno'e, devlet Ve holk elete olrnolı, ge!İrİnİn kendinde kolmq_ Iİşmelİdİr.
s'
gerekİr.
Ayrıco ÇomIıhemşİn ıçin oV ttlrİzmi de düşünülmelİdİr. Bu-
gtin Antolyq yöı,esİnde uygu_ lonon oV turİzmi, Çomlıhemşİnde de uyguto,nmolıdır. Kısocosı, Çomlıhemşİn tu_ rİ;, mİ, her ne pohoslno olurso
oisun getiştİrİlmelidir. Çünkü Turİzm, çoydon sonrqkİ geIİr o_ Iocoktır. Ayder turizm şenıık_ lcrİde bunun İçİn İık odımdlr. Fetin (Seyfİ) KEsİıvııı_
kovrulur.ken,
Çcımlıhemşinde gökyüzünün görüImedİğİ günler bozon oyı
buıIurdCI, geçerde. Güneşe hosret Avrupolı, gelİpte Çqmlıhemşİnde ne yopsın? ÇomİıhemşınG geımek İstiyen turİst, güneşten bıkmış olmolı, bİr ortodoğulu, bİr Arop gibİ. Bu deıtıek değildirkİ çomlıhemşinde hıç güneş olmoz. Etbette olur Vö İşte o güneşli Çqmlıhemşİndİr oronılon, özlenİlen. Her ÇqmIıhemşinIİ totiIe gİttİği boZı yıIloııdo yqğmurdCIn, çomurdqn, sİsten bıktığını tqtil dönü-
14
DAĞ TURİzMİrur UYGuN aöı-crMızDEN eİn cönüıvüş
]!
o Yeni otonon Volimiz i"v" gelmeden önce, An lıhemşinliyi kobul etmiş
Çokır, Rigrup Çom-
mşin
hok_
kındo bilgi olmıştır.
Voli, Çomlıhemşin Ve yöresine ıık ziyoretinı , 2g Hoziron 1985 torihinde yopmlş Ve holk ile görüşmüştür.
O
Koymokqm soyın Kemol Çelik, Soyın Ho_ tice Aydınlı ile 26.7.1985 günü Ankoro Çonkoyo evlendirme doiresİnde nikfihlonorak evlenmişler,dir. Ankoro'do Çom!ıhemşinli bir grup, oynı okşom genç çiftilerin onuruno Woshington Restorqndo bir okşom yem€i vererek bu mutlu olcyı kutlomışlordır. Genç çıftiIere mutluluklor
o
C
ileriz.
6. Rize çoy Ve turizm festivoli, 29 - 30 .Ho'zirqn torihleri orqsınd'o görkemli bir biçirnde kutlondı. Çomllıhemşın bu festivole yöresel geleneklerimizi yonsıton bir ekiple kotılorqk izli' yenleri büyüledi.
o
Rize Mılletvekili Devlet Bokonı Sayın MeAnkoro'do Çomlıhemşin derneklerinYılmqz, sut den oluşon bir komiteyı kobuİ ederek, Çom!ı_
o
So_ hokkındo bilgi Ez1m iye Boşkgnımlz" edendo :bır heyetı d elektrik Ve yoı, rek Çomlıhemşinin şehirleşme Sorunlorı hokkındo bilgi olmış Ve bu konudo yo_ pılocok çoılşmolorı yokındon izlemİştir.
hemşİn yln Bok G,üven
Ankorodo bulunon Hemşin dernekleri ge_ leneksel geceterİni Bulvor Polosto yoporok gurbetteki Hemşinlilerin Özlemlerini tozelemişler Ve hoşco vokit geçirmişlerdir. Gece,den elde ettik_ leri geıirleri yörenin ihtiyo'çlorı ıçın Sunmuşlordır. Konoklor (mqkrevis) mohollesi derneğı, ge_ ce geliri ile bir CISmo köpru yopımlnı S'ürdürürken, Vıceliler, imomhotip lisesi inşoatı Ve yol çoıIşmotorıno kotkıdo bulunmuşlor, Koleliler Kq_ le grubu köylerine yopılocok yoılorın yaplmı için geıir temİn etmişler, Pqzor Hemşin orto yol Melezkur derneğide oynı goyeterle boşorılı bir gece yopmıştır. o Ankorodo konoklor mohollesi derneği ro_ mozon boyromınln üçüncü günü gerede esen_ tepe mevkiinde yoptığı boyromloşmo pikniği büyük ilgi Eörerek hemşehrilerin bir oroya geıme' sini Soğlomıştır. c istonbul Hemşın Derneğİnin goyreti ile, Ge_ leneksel Abont gezileri, Burso Uludoğo olın_ mış Ve Eskişehir, Burso, Ankoro Ve istonbullu Hemşehrilerin Uludoğdo bir otelde soboho' ko' dor devqm eden eğlence, müzik Ve goç şenlıkteri çok soyıdo iştirokçının bundon sonrodo buroyo kotıIocoğı sonılmoktodır-
@
çAMı_ıHEMşiıııoenı HABERLER
ı
ğ
Koy yollorı çolısmotorı Hisorcık, Şenköy Ve Boğoziçi yoılarındo devqm etmektedİr.
@ iı
@
Koordİnosyon toplqntılorıno kctıIon Koy_ mokom \fe Belediye=Boşkonı Rize Özel icoresinin Ayder kop!ıca[orıno yopocoğı yordımlo SGğlo'nocok bir konuk evinin bölgeye büyük yoror getireceğini sö}rlemişIerdİr.
losto yopılon toplontıyo Hemşehrilerimiz büyük bir ilgiyle kotılqrok, Çq'mlıhemşin Ve Hemşin Soruniorını tokip etmek Üzere ıkı komisyon seç_ mışlerdir. Bu kom,isyonlor düzen!i olorok top' lonorok kendilerine verilen gÖrevleri oksotmodon yopmoktqdırlo'r.
Çomlıhemşin spor sohosı için Beden Terbi_ yesi BöIge Müdürlüğünün teklifiyle Beden ter_ biyesi Genet Müd,ürlüğüne gelen Ygzl, Genel müdürlükçe progromo olınmosı ıçın 1986 yılı icro progromlnq olınmıştır. Her ne kodor orso sqhipleriyle Çq'mlıhemşin Spor kulübü uzun
Çomlıhemşin Ve Hemşin doyonışmqsını Soğlomok Ve müşterek sorunlorıno çözüm getirmek omocıyto' Çomlıhemşin koymokomı Ve tselec{iye boşkonınındo iştirokloriyle Bulvor Po_
c
15
süı,el İbir sözleşme yopmış İsed.e, Genel Müdürlük komuloştırmo Ve soho onortm,t içİn bİr tohsİsotı bütçeye koymuştur. Bu olcy Çom!ı_ hemşİnin spordokİ gelİşmesİnİ soğİoyocok en cİddi ve büyük odım olmqsı nedeniy|g mem_
nunİyet yorotmıştır"
e Beledİye boşkonIığı kendİ İmkonlorıylo yoptırdığı hİzmet bİnqslnq geçmİş Ve eski hizmet bİnosını T.E.K. bırqkmıştır. T.E.K. Köy eİektrifİkosyonu nedenİyIe personet o,dedİn yükselterek doho genİş bir kqdro ile,Çomlıhem_ şİnliİerİn İhtİyqçlarıno dqho iyİ cevop verebİlnnek İçin bu bİnodo hİzmet Vere.ektİr. İ
e
imom Hotİp i_İsesi İnşootı yqı,dımsever Çom!ıhemşinIilerİn goyretİ İle sürdürülmektedİr. iist kotı 30 kİşi!İk öğrencİ yurclıı olqrok tııh-
sİs edİlecektİr. Yurdun dononıml İçİn oçılon boğış kornponyosı Ankoro'doki Hemşehrİlerilı ilgİsinİ görmüş Ve devqm etmektedir.
@
Yukqrı Çomlıco, Sırt, Kovqk Ve Mİkron mo_ hallelerİnİn yol etüdlerİ yo,pılmış, Köy HİzmetIe1i Müdürlüğü Ve Belecİİyenİn goyretleri İle 1986 yılı progromlno otınmıştır.
a
Çomlıhemşİn Belediyesİnİn
ortoklo.
duvgrı İnşootı bcşİotıImıştır.
(b
Çomlıhemşİnspor, tomomen genç Ve Çqm_ lıhemşİnlİ olqn dİnomik kodrosuylo, büyük bo_ şorı göstererek Rİze o'motör ligini 4. clorok bİ-
tİrmİştİr.
EENDExİ çAMLIHEMşİN
(ANNEM'e MEKTUP)
Gözyaşrnla uğurlamıştın beni gurbete
Bir ayrılıktı bu kolay değildi ANNE.
Sırtrmda yırtık ceket, ayağımda çarık, Gurbet akşamlarrna kaınışuyordıın AI{NE.
Köytimden, Satır katınmdan, kınalı ineğimden, Evet, herşeyimden aynlıyordum ANNE.
Çiseli bir sabahtı o sabah, göryaşlarını tutamıyord.un, Beni de ağlatıyord.un ANNE. Sana söz vermiştim okuyup, ad.am olacağm Sana heray bir yığın para yollayacağım demiştim ANNE.
Geldim işte o kente, Keşke gelmez olaydım ANNE. Seni üzmek istemem ama, senden başka kime söylerim ANNE. Sana naz ederdirn her sofra kurd.uğunda, Özlern yenıekleriyle aç kald'ım ANNE, Bu kentte krzlar d-a var, Ne Ayşe'ye, ne Fatma,ya benziyor ANNE, Tarif edemiyeceğim, etekleri dizinden yukarda d.uruyor ANNE. Nasıl anneciğim havadislerim Daha çok şey var yazacak, boşver yazmayım ANNE. j tsir dalıaki mektubuında yine yaza*lm Şayet bu kent hatırlatrrsa seni ve KöYüMü ANNE. - --l'
'-'
(Kale Köyü Derneği Geııel Sekreteri) SüIeyman BOZKT RT
16
D.S.ı.
şq yoBlrnlno boşİodığı Ve 11 milyono ihole edİ_ len İmom - Hotip lİsesİnİn toşkındon korunmq
-
ERGış
ıİAılPAııYAşı
30 Kİştıİr çA}llııırıışix öĞnıxcİ YSRDuNUN DoNATıM KA,PANYASlrna ANKARA,danKATILAN
DEĞERLİ
HEHşEHRıLERİ}lİ7
1
_
BULVAR PALAS
(Tekİn Erton - HGSGn Gültgn}
49 ode-u somyo
2
-
rıniı-rn
(Reyhon KordeşIer)
7
_
YENı enHAR oTELı
(YıImüZ Kordeşler}
5 yotok, 10 Bottoniye
-
BAHADıR GULAY
3 4
5 o
, 24 odet
koltuk
1 TV., '! RodYo, 1 Elektrik süpürüe-si, 1yolluk. Bİı' hcIı
zElhRA YAMANTÜRK
_
Msso
Bir yotok, bir bo'ıtoniye,
HAVVA MUFTıoĞLU
B_
WAŞıNGToN
{Şişmcn Kardeşler}
10 BottoniYe
FI-AMıNOO
(Şışoğlu
Kor,deşler)
6 Mqso,
9
KARADENıZ
iHüse''/ın
Gülton}
30 kişilik tobok, çqtol, bıçok.
7
Teşekkür edİyor Ve ticqri Ve özel hcyotlorındo mutluluklor diliyoruz.
Bu komponyonın holen Ankqro'do gördüğü
ilgi nedeniyıe devqm ettirdiğimizi tüm, hemşehrıerinıize iletiriz.
: Bu 30 kişiyi borındırocqk Ve onlqrın eğitim ıhtıyoçlorını gidereck bir yurdo Amoclmız
kqvuştuı.moktır. Yurt 1985 - 1986 öğretim yılındo qçılocoktır. Öncelikle Çomlıhemşin 'Lisesi, Çomlıhemşln imom Hotip Lisesi, Çomlıhemşın onto okulu öğrencilerlnden'--'çomlıhemşın Be-
'19 Puf,
lediyesi, kcmponyo komitesi, imom Hotip Lı' sesi Yoptırmo Derneği ve okul oile birliği der_ neklerinin ön gördüğii kişiler bu yurdo olıı1ocoklordır. Değerli Hemşehrilerimizin bu komponyqyo İştİrok edebilmeleri için 243600 Ve 115798AnkoroTelefonlorındonbilgiolmolorı Veyo boğışto bulunocoklorı molzemeleri bir liste holinde Ankoro Bulvor Polos Otelinin bu ko' nu ile ilgili bölümüne gönderrneleri duyurulur. Kompqnyonın Özellikle Hemşinli honımlorço d'evom ettirmelerİ dileğimizdir. 17
0anılıhemşin Ayder Iurlzm ŞenIİklerİ 1
-
AMAÇ:
Modde 1
o)
ıV
:
Çqmlıhemşin HoIkının sosyol ve küItü-
rel düzeyİnİ yüksettmek,
b) c)
Yörenİn turİstİk özelliklerİni tonıtmok. Gelenekse! giysİlerİ mizi, sqnqt eserlerimizi, eV eşyolorı mlzl sergilemek, d) Yöre holkı CIrosındo zomon zomon dile getirilen cleston Ve otmq türkülerİ sunmqk e) Çomlıhemşin gençlerİni çevre İIçe Ve il gençleriyle koynoştırmok,
f) ÜIkemiz turİzmİne kqtkıdo bulunmok, g) Çom!ıhemşin'de yer yer ycpılon diğer
şenliklerle dİyolog kurmok,
ıl
-
KAP5AM:
yopCI
_
YlİnetmeIİUİ
GEhIEL Fıüı<üMLER
:
Mcdde 9 : Komite bütün üyeleı.İyle toplantı rak ço IIşmclorı değerlendir!r.
Modde 10 : Komite toplqntısı boşkonIn çoğrlsı İIe yopıtır. Ancok İıçe Koymokqmı uy_ gun gördüğü zomon komİteyİ toplontıyo coğırgbİlİr. Komite 15 günde bir toptcııorck çoiış_
mClqrı değerlendirir.
Modde 11 : Toplqntı solt çoğuntuklc yopllİr. Kororlqr oy çoğuntu,ğuylo 0Iınır. oylorın eşİt olmosı hoIİnde boşkonln oyu İkİ oy soyı!ır. Mqdde 12 : Gerekli görüldüğü İı Ve İlçeıerde olt kornİteler kurulur. AIt komitelere üye se_ çİlecek kişİler me rkez komitelerce be,İrlenir. Aİt komite kendi oııosındo bir boşkon S€çer. Modde 13: Aıt komiteter ken,di çolışmolorını bu yönetmelik Çerçevesinde düzenlerler.
Modde 2 : Bu yönetmelik Çomlıhemşİn Ay_ der Turizm şenIiklerinİn çolışmoIorını kopsor Modde 3 : Komİte yurt içİnden Ve dışındon mohoIli folklör ekİplerİ Ve Sonotçılorı dovet e_
Modde 14 : Yönetmelİk moddelerİndekİ de_ ğİşİklikler üye tom Saylsınln 2/g çoğunluğuylo
Modde 4 ı Komite, şenklİlerİn uluslororosı hole getİrİlebİlmesi için çqlışmolor yCIpor,
Modde 15: Şenlikler genel!İkle Eyl,üI Ayı_ nın ıık hoftosındokİ Cumortesİ ve Pqzqr günIerİ yopılır. Boyrom Ve zorunlu nedenlerle bu to_ rİh iIeri Ve gerİ olınobi!ir.
debİlİr.
Iİı
-
Koftflırrnıiru KURULUş
e!çİIV?üi
,
Mqdde 5 : Komİte Boşkonı Beledİye Boşkonıdır. Komİte bir boşkon vekiIİ seçer, Mqdde 6 : iıç. MİlIi Eğİtİm GençIlk Ve Spor Müdürü Veyo yor;ğİmclsı, Hoİk Eğitımİ Müdürü Veyo yardımcıSl, Molmüd,ürü Veyq yordlmclsl, ormon BöIge Şeti ile Ayder Köyİer birİiği boş_ konı komitenİn tobiİ üyeleridİr. Mod'de 7 : İıçe Koymokomı kornitenİn fohrİ boşkonıdır. Her zCIm0n topIontılaro bgşkCIn!ık
yCIprb,ilİr.
hılodde B : Çornlıhemşİn'e hİzmet kuı"ulon dernek boşkonlqrı komİten!n 'mCIcıylo üyesicjİr. Şenlİklerde Ve tuı"İstik oIonlordo y.,rorİanıİq_ cok ıkı üye holk Grosındon komitece seÇillr. 1B
yoprlrr.
Modde 16 : Muhqsebe, belge ve defterle_ rİn dışındo kolon dİğer defter Ve koyıtlor Holk
Eğİtimİ Müdüı'lüğünde tutulur. Komİte odınc yopılocok tüm yqzlşmqtqı,, Holk Eğitİmi Müdürüüğünce hgzırlonır Ve Boşkonln İmzgsınCI Sunu-
Iu r.
V
-
DEFTER VE KAYıT!_AR
:
Modde 17 : Komite CIşGğıdo yozıIı defter[erİ tutor : ş
o) Kgrcr defterİ : Komltenİn korgr[qrı tgrih Ve, numqro Sırosıylo bu deftere Yğzılır. Bgskon Ve üyeİerce İmzolCInır.
b) Bonko cqrİ Hesobı defteri : Komİtenİn türn p0rolorı T.C. Zirqot Bqnkqsındq .,Çıigccık
özel bir hesobo yotırılır. Pora okışı bu deftere Cyrıntılı biı' şekilde koycJediIir. c) Horcomolor Defteri : Komite odıno Sotın olınon mol ve hizmetler oyrlntılı biı' Şekiicj'ı bu deftere koydedilir.
d)
Demirboş defteri : Komiteye oit demir_ boş eşyolor bu deftere koydedilİr.
e)
AIındı koyıt defteri : Komiteye oit olıncjı belgeleri bu deftere numqro sırosıylo ygzılorok beIgelerin kontrolü bu defterden y0pılır.
_
GELiR VE OiOENLERDE USUEMqdde 18: Alındı belgesi : Komiteye oit her türlü gel!rler olındı belgesiyle toplCnır. Alındı belgesinde 2908 soyılı dernekler konununo göre düzenlenmış bulunon dernek geıirleri olıncjı belgelerinde yozılı bilgiler bulunur. Bu oIındı belgelerİ kullqnımqdon öncle kornite koşesi bqsılorok olındı koyıt defterine işlendikten Sonrc komitoCe uygun görülecek kişilere imzo korşılığındo verİlir. VI
:
Vıı _ HARCAMAI-AR: Mqdde 19: Komite 0dınq' sotın olınqcok Ve yqptırılocqk her türıü mol ve hizmetler komiteCe tensip edilen üç kişilik bir sotın olmq komisyonu morifetiyle Devlet ihoıe konunundoki hodlere boğlı kolmoksızın pozqrlıklo yoptırılır. Devlet horcomo belgeleri Yönetmeliğinin 49. modclesİnin (c) fıkrosı gereğince lIçeler ıçın konon porosol sınırı oşqn miktorı geçen Sotın clmolor için sotın olmo komisyonu kororı düzenlenip bu kororın komite boşkonınco dq onoylonmosı gerekir. Bu miktqrın oltındoki horcomolqr için gider belgelerinin sotın olmo komİsyonu üyeleri tqrofındon imzolqnmosıylo ıktİfo olunur.
Vııl
HARCAMA BELGLLERI
-
ı
Modde 20 : Komite odınq götürü usulde vergiye tobi veyo Vergiden muof kişilerden So_ tın olınon mqI ve hizmetler içİn V.U.K.nundo yozılı şekle uygun olorok gider pusulosı kullonılır. Diğer horcomolordq devlet horcomo belgeleri yönetme!iğinde yozılı belgeler orontr.
ıX
-
AVANS İşı_=nnLERİ
:
Modde 21 : Komitenin ivedi olqrok yopocoğı horcomolor İçin Soymon üyelerden birine ıhtiyoç nisbetinde genel muhosebe konunundoki hqci!ere boğlı kolmqksızın bcnko hesobındqn üVCns verilebilir. Verilen bu qvonsın bir oy içinde mohsup edilmesi zorunludur.
x_
rEDıYESi
PARAı_ARıN HAK sAHİpı-rniıııe :
Modde 22: Komİte odıno sqtın o{ınon her tüı'Iü mol ve hizmetlerin belgeIeri komite torofındqn intihop edilen ıkı soymcın üye torofındon doğrudon Veyo bonkodon çek hesabı oÇtırmok suretiyıe hok sqhİple tediye ediIir. Xı
-_!-
vÜnÜRLÜK:
Modde 23 : iş bu yönetmelik 23 moddeden iboret olup Koymokomlık mqkqmlnın onoyındon Sonro yürüriüğe girer.
UYGUNDUR 30.5.1985
Kemqı çELıK
Çomlıhemşin Koymokomı
19
KEsİMAt MüESSESEIER.İ
DER.vİŞoĞtU KARDEŞIBR
KESıMAL BUHAR,Lı EK. FAB. İnını_ MoN.
ğ
o
o Kollrxrİr ı E-KMEK FAB. qD Kollrxrir lı EKMEK FAB. o ı(oı-,ı-rrcrir ııl UN Ve UNLU FAB.
A SALON TeI
:
19 42
Boyındır
11
19 28
MA.
TeI
a
ANKARA
:
16 ü3
12 Ça!ışkonlor ANKARA
DERVıŞoĞı_u KARDEŞLER Ekrnek Fob,rikosı
O0
97 Soimekodın
Şube : Demİr Hendek Cqd. No:
Boroiı
@ ANADoLU EKMEK FABRirnsı
HAVUZLU MEYDAN
Merkez : Momok Cod. Nc:
BARAJ FABRircnsı
118
: 49 30 81 Siteler / ANKARA $EYFİ (FEfiN) KESİMAL
Tel
o
Tel
ŞAHİNOĞLU PETRot Petro! ofisİ Boyii
:
15 70
45
Şentepe
ANKARA
YEN,İ DERVişoĞı-u EKMEK FABRİı<nsı
Tel : 55
3471
Keçİöı.en ANKARA
BAIIAR OTELCİLİK LİMİTED ŞİRKEfi
c
-
TURİZ,NI
YENİ enı{AR oTELı
Çonkırı Co,d. 2:5 Tel : 12 51 90
Evleı'e
Gaz
UIus - ANKARA
Motorin Servİsi
Mqmok Cqd. Soİmekodın ANKARA
Tel
@ BAHAR oTELı
Almo Sk. B Tei:
fsMET -
11 0g Eg
Dışkcıpı - ANKARA
19 42 17
@ }şIACİ
ŞAEtğlqoĞLU
?a
(5 Hot)
ütı-rn
TATLıCISı
Tahtokble Sk. No : 1
Teİ
:
UIus ANKARA
10 42 GB
HASAN ı HALıL YILMAZ KARDEşLER
AITSULAB I\AMIK KEMAL AIffiU HüSEYİN AvNİ AKSU ANKARA İ
YAVUZ LOKAN I Holis pininıı
Konyo
Sokok
Ulus
ANıGRA
.ıİ(ALE pİrsrıu'işırTMEs_İ E
tilgş$n REYHAN
Tel:11 8508 -
Tet: ffi9965 - 280394 ANı(ARA
11 11 25
ARICI MüEssEsELBRİ
FtAMİNGo
İ\AUZAFFER ARlCl
o o
o
AIı rı İsmet KULUHAN Mer,kez : Tunolı HİImİ Cod. 9g/B
ARI EKMEK FABRİKnı-ARı
: 268372
K. Dare/ANKARA
ARl LELZET LoKANTASı
Tel
HEMŞıN sirııEMASı
Şube : Selonİk Cod. No : 30
Tel : 19
2874 Boğoziei
BULVAR
ANKARA
Tel
:
18 31
84
Kıztov/ ANKARA
REYHAN MüBSSESELERİ
PAL,A,S
FAZıL REYHAN Tekİn,
Atotürk
ERTAN - Hoşqin GüLTAN
Bu:Iv.
141
Bokonlıklar
Tel : 34 21 B0
ANKARA
wAsHİNGToN ,RESTORAN Tel : 31 22 18/19
22
KızıIoy
ANKARA
O FEYHAN KEBAP SALONU
.
REYHAN OYUN SALONU
a
100.
YlL vüzME HAVUZ
ı(AFETERYASı
Anıtte'pe/ ANKARA
MİLKA RESTO,R.AN Bokonlıklor - ANKARA
KESİMAL GIDA SAN. fiC. AŞ.
KARADENİZ RESTORANT HüsEyİr.ı GüLTAN
MUHAM.MIED KESiMAL
Momok Cod. Tel : 19 4469 Soimekodın/ANKARA
Tet
REYHAN
VEYSEL A,TACAN
PA-STANEISİ
K.oronfil Sokok No : 2 : 2524ü Kızıloy/ANKARA
HASAN REYHAN Ve ORTAKI-ARı
HoşDERE RENAULT
G.M.K. Bulv. No : 115/F Moltepe/ANKARA
Selimiye_Cod. No: 1/A Y. Ayro ncı/ ANKARA T'eI : 26 52 49
UZ,AY PASTANESİ
06 PA,STAHANESİ
AROL - AIı eİnoÜL
Nİzoımıettin
Tel :
18M9
Aıtıporm ak/ BURSA
ÇAMLIK PASTANESİ
BıLAL ALEMDAR KARŞıYAKA/izHıin
DUR.AL İF+Şı,AT ŞİRKETİ
Rohmİ - Kemqll YILMAZ Tel
: 20829
Setboşı/BURSA
REŞTORAN ANGORA
Tel
/
2951 44
Moltepe/ANKARA
RIHTIM PASTANESİ osmqn - Hü,Seyİn GENç
DıtuAR Güı{ER
ıGRŞIYAI(A
: 292475
KotLEKfiF
izıııin
Tel
: 14752
Altıpormok/BURSA
23
CAMLIImMŞİN AYDER TURİZM şEI\LİKLERİ PRoGRAMI 1. GÜN: 1
2
Çelenk koymo töreni, - Yer: Çcmlıhenişın hükümet
Sqot:
-
3 4
-_ 5 6_ 7-
_ 9 -
s
Gösterilerin bcşlomosı Yeır; Ayder kop|ıcoları Soot: 11.00 istiklol morşının okunmosı ve boyroğın göndere çekilmesi, Açıhş konuşmolorı Şiir ve kutlomo telgroflorının okunmosı Folklör gösterileri, Şenlik geçitleri (Holk, öğrenciler, spor kulüpleri ve folklör ekiple_ rince)
öcüllü boğo güreşleri eleme müsobokolorı Horon gösteriıeri,
Gece özel eğlence progr.omı
Yer: 1
-
2 3
-_
konoğı önü
9.30
Ayder
Soot : 20.30
Türk hofif müziği, Tüı.k sonot müziği, Türk Holk Müziği dollorındo yöre ve, sürpriz konuk sonotçılor, Yöresel yorışmolor, güldürü, skeç v.s. Eşyo piyongosunun çekilişi.
2. GÜN: 1 2
-_
3_
_ b 4 5_
o
6
_
Boğo güreşleri finol müsobokolorı : 10.30 7ilkcle, Çot, Elevit ve Kovron yoylolorıno gezileıı
Soot
:
Yer:
A.,rder
15.00 (isteyenler kotılır.) Spor korşıloşmolorı Soot
:
17.00
Voleybol korşıloşmosl 3000 metre kros kosusu
Ödül doğıtımı Gece özel eğlence progromı Yer: Ayder Soot: 20.30 Koponış.
Çoııılıhemşin Ayder Turİzm Şenlİklerİ Tertİp Komİtesi: Koymokom 1 Kemql Çelik Belediye Boşkcnı 2 K0zım Güven MılIı Eğıtım Gençlik Ve Spor Müdürü 3 Mehmet Güngör 4 Turgoy Donışoğlu MoI N4üdürü Holk Eğıtımı Müdürti AIı Tercumon 5 6 - Gqlip Pelit Çqmlıhemşin Spor KuIübü Boşkonı Ayder Köyler tsir!iği Boşkonı 7 Şohin Şohin _ 8 Hoson Yılmgztürk Crmon Bölge Şefi 9 İsmoll Sq'rı Esnof 10 _ Münir okumuş Esnqf
2i^
YER HoLDİNG
A-Ş.
ffi, Prof. Nurettin Mozhoröı<teI Sok. "No. 7-9 'Şişıı -'tşTANBUL Tel : 133 00 95 (5 Hot)
MUHA,şEBE BüR0ŞU
EROL ATAsoY ı YILMAZ MoIİ Müşovİrlİk ve Muhosebe
G
AR
KodıkoyzisrRNBUL
"ş'*.ffiffiTlfi-.R
GURUBU İSTAIYBUL ExPoRT
o
İSTANBUL MADENCİLİK A.Ş.
o
İSTAI\IBUL MAKİNA PAZARLAilIA LİMİTED
o
İSTANBUL YAPI SANAYİİ AŞ.
ŞEI\ER İSTANBULLU vE 0RTAI(LARI Cİnnoh Cod. No:"33f23
Teı: -3841
ğl
i(5ihot)
AN|(İ[RJA
OO
ıNŞAAT Ve MüHtND!SL!K
A. Ş.
Serİııayesİ 3 l.soo.ooo"oo Tİ."
ö
EN
DüsrRıYEL TESlsı_rR c
o rr nı'ı l < VE
SANTRALLAR
o
H ıD
RoE LE
Krnir
BARAJLAR e TüNELLER
SULAMA o SU TASFıYE TESisiınl c
YoLLAR o röpnüı_rn
Aııkorq : Pİyaole Sokqk
.
ı-IıyANLARı
19, Çonkoyo-Ankorq
Tel
ı 3811 50 (5 hot)