no 02/2013
INNHOLD
3 M O LO
U TG I T T AV
4 M A N G FA L D O G S A M H A L D PÅ L E I N E H A M N A
Herøy Næringsforum Opplag: 65 000
6 LEIANDE I VERDSMARKNADEN 8 T U R I S TA N E L I KA R L I T T L I V R U N D T S E G 1 0 B E R R E E I T Å R T I L SY D E N S T E M N I N G I F O S N AVÅG
A N S VA R L I G R E DA K TØ R Karl Petter Sortehaug
1 2 H OT E L L E T R E I S E R S E G 1 4 P O P U L Æ R M A R I T I M U T DA N N I N G
JOURNALIST
1 6 E I N R E S S U R S I LO KA L S A M F U N N E T
Jann Flatval Josefine Spiro Hege Sørdal Longva
1 7 KO K K E L Æ R L I N GA R T I L S O M M A R E N 1 8 V I L H E G N E O M FAG DAG E N 1 9 D E T T E E R FAG DAG E N
G RA F I S K D E S I G N
2 0 K U LT U R E R L I V E T V I L E V E R
CANN AS
2 2 F R I V I L L I G I H E R ØY 2 4 U N G D O M M E D M OT
TRYKK
2 6 AT T RA K T I V E LO KA L E M I D T I R E G I O N E N
Schibsted Trykk AS
2 7 F E K K O P P S V I N G I D RAG S U N D 2 8 LO KA L KO M P E TA N S E B A K V E R DA S M E S T AVA N S E R T E
F O R S I D E F OTO
3 0 D E T B E S T E F O R F I S K E N E R B E S T F O R N Æ R I N GA
Jann Flatval
3 1 E I S TO R O G V I K T I G N Æ R I N G 3 2 H A R O P N A N AT U R E N F O R M A N G E F L E I R E 3 4 S Ø R S TAT S - M AT D R E G F O L K T I L F O S N AVÅG 3 6 H E I LT KO : KO
visit fosnavaag Herøy Næringsforum Postboks 69 6099 Fosnavåg www.visitfosnavaag.no
Kåringa av Herøy til årets ungdoms- I ulike samanhengar og på kommune fortel om trygge og gode fleire område og felt, gjer Herøy oppvekstrammer for dei som er unge i kommune seg bemerka. Ikkje Herøy i dag.
berre i distriktet. Så vel i fylkes-
At kommunen også strekkjer seg for kommunale, som gjennom landsdei som treng omsorg og pleie, vart omfattande kåringar, gjer Herøy understreka
då
fylkesmannen
tildelte det skarpt.
Herøy omsorgsprisen for 2012. Spiren til denne kåringa grodde ut av ein idé mellom kommunen sine eigne tilsette – dei som i sitt daglege arbeid mellom eldre og pleietrengande er dei næraste til å kjenne kvar skoen trykker. Politikarane tende på idéen og tok den kostnadsmessige konsekvensen med å gi dei tilsette faste dagar med fagleg oppdatering og påfyll av energi. Det økonomiske grunnlaget for å gi kommunale tenester over det lovpålagde minstemålet, er å finne innafor eit pågåande næringsliv som skaper sysselsetting, arbeidsplassar og skatteinntekter. To gonger er Fosnavåg kåra til den beste næringsbyen i landet. Kreativiteten og skaparevna er stor i Herøy. Og det blir satsa. Nyskapinga viser igjen på ulike område, og nokre av resultata har vi prøvd å fokusere på i denne utgåva av Molo.
Karl Petter Sortehaug Ansvarleg redaktør
4
Tekst & foto: Jann Flatval
MANGFALD OG SAMHALD PÅ LEINEHAMNA
Ivar Leine t.v. og Arild Smådal trivst best «på golvet» og gler seg til kvar dag dei kan gå på jobb.
Dei trivst betre på golvet enn i kontor- Heilt frå barndomen har dei to
Men hamna blei bygt. Arbeidet starta i 1989, og allereie 1. mai året
stolen, og dei går ikkje i kjeledress 1950-modellane
nær
etter var Arild klar til å sende ut si fyrste rekning frå Smådal Mekaniske
berre for at det skal sjå ut som dei kontakt.
oppveksten
Verksted. Som firma har Leine Rør eksistert sidan 1982 då Ivar Leine
på Leinane, frå starten på arbeids-
starta i det små med å leige seg ut til bedriftene i nærområdet. På den
tilhøyrer ein rase bedriftsleiarar livet og dei siste drygt tjue åra
tida var det eit krav at den som skulle drive med leigearbeid måtte
med kvar si mekaniske bedrift
ha minst 35 prosent av produksjonen på eige golv. Med aukande
jobbar. Arild Smådal og Ivar Leine det ikkje finst så mange igjen av.
Gjennom
halde
inst inne på Leinevika, har dei følgd kvarandre som Knoll og Tott.
oppdragsmengde kom behovet for eigne lokale, og i 1992 blei den tredje bedrifta i hamneområdet ein realitet.
Begge fekk sin fyrste lønningspose «ut me nå Voldnes» den tida då det å få 25 øre meir i timen var eit veldig bra lønspålegg. Medan Arild tok
Eit par år tidlegare hadde nemleg Hallgeir Skorpen etablert seg rett på
seg ein pause frå det mekaniske og dreiv sjøen nokre år, er det rør Ivar
den nye moloen med glasfiber og motorar som spesialitet. Også han
har styrt med i all ettertid.
ville helst inn på sanden, og hadde sett seg ut ei tomt ved sida av Smådal til føremålet. Der skulle det imidlertid ikkje vere industri, fekk han
– Hadde dei ikkje funne på å byggje hamna så ville det ikkje ha vore
beskjed om den gongen, og slik var det at Westplast hamna på utsida
noko her inne. Og det er ikkje sikkert kor det hadde gått med oss heller.
av småbåthamna. Eit lukketreff, meiner Hallgeir, slik bedrifta har utvikla
Alvor og skjemt glir naturleg over i kvarandre når desse to til vanleg så
seg å ha tilflot på tre sider av anlegget.
travelt opptekne bedriftsleiarane tek seg tid til å slå av ein prat.
5 jamaldringane nyttar seg av ordninga med tidlegpensjon, ikkje ofrar ein tanke på den slags utgang frå arbeidslivet. Nei, dei jobbar med glede og synest det er kjekt å gå på jobb og føle at dei kan stille opp der hjelp trengst. – Vi får halde på så lenge helsa held, og så får vi håpe det etter kvart kan finnast noko som vil overta det vi har bygt opp her inne. Ivar Leine og Arild Smådal vedgår at rekrutteringa til denne typen bedrifter begynner å bli bra utfordrande. KUNDAR LANGS HEILE KYSTEN For den som måtte ha eit mekanisk Det er ikkje mange igjen problem, er løysinga aldri lenger på kysten som driv med unna enn inn på Leinane. Hit kjem reparasjon og nymontering, fiskarar lange vegar når noko må og som er så fleksible og fiksast på motor eller utstyr, og løysingsorienterte at alle får dei får hjelp.
hjelp – uansett problem og
same kva tid. Men så er det også slik at nesten same kvar Arild Smådal set fingeren på kystnorgeskartet mellom Berlevåg og Lista, så har han ein kunde i området. Dei siste åra er det produksjonen av utstyr til makrelldorging som har belagt mykje av kapasiteten til Smådal Mekaniske og som har halde ein stor del av dei 7-8 tilsette med arbeid. Men no når alle har fått si makrellkvote ,så minkar det på oppdrag med nymontering av slikt utstyr. Smådal fryktar likevel ikkje at dei skal bli arbeidsledige av den grunn. Det er mange som er ute etter delproduksjon, og i tillegg til sjarkar frå heile kysten har Smådal fleire lokale bedrifter på kundelista. MYKJE ARBEID FOR VERFTA Også Leine Rør har ein del oppdrag for fiskeflåten, men dei store oppdragsgivarane har heilt frå starten av vore verfta på Sunnmøre. Det starta med Voldnes Skipsverft, men no er det Ulstein Verft som sikrar storparten av sysselsettinga ved bedrifta gjennom eit fast samarbeid. I tillegg til dei fire som jobbar med prefabrikering og bygging av rørsystem i industribygget på Leine, har Ivar Leine sju mann som er - Om vi har kvar våre spesialområde, så driv vi eigentleg med det meste
utleigde til Ulstein Verft og har sin faste arbeidsplass der.
og hjelper kvarandre når det trengst. Her er det mangfald og samhald i små kår, smiler Arild og Ivar. Kåra er likevel ikkje mindre enn at Leine-klynga til saman på det meste har hatt ei årsomsetning på over 100 millionar kroner. Det var året då bestillingane rausa inn på dei nye seismikkbåtane til Westplast. Hamneutbygginga på Leine har med andre ord lagt grunnlaget for ei industriutvikling som i omfang langt overgår det storleiken på industriområdet og bygda elles skulle tilseie. Kronene som Kystverket la ned i hamneutbygginga på Leine har blitt ei velsigning for mange. Ikkje minst for dei som kan nyte godt av å ha nokon å gå til, og som ikkje berre er ute etter dei store jobbane. Med åra har det minka vekk med småverkstader som Smådal Mekaniske. Og det er heller ikkje mange igjen av sorten bedriftseigarar som står
Sindre Sande med medalje frå Norges vel etter å ha sveisa rør i over tretti år.
i produksjonen dag ut og dag inn, og som medan stadig fleire av
Jeanette Leine gratulerer med blomster.
6
Tekst: Jann Flatval Foto: Westplast
LEIANDE I VERDSMARKNADEN
7
Hallgeir Skorpen t.h. overlet nyleg den daglege leiinga av Westplast til Øyvind Sætre.
– Vi har hatt konkurrentar som har prøvd å kome inn på marknaden,
kom i lystbåtmarknaden og skapte mykje ledig kapasitet rundt omkring
men det har enda med at vi berre er to igjen som held ut og som
som herøybedrifta drog nytte av.
greier å selje båtar, fortel Hallgeir Skorpen. Frå ei omsetning på under ti millionar kroner fyrste året viste tala 70 Med heile tida å vere på hogget I rekordåret leverte Westplast eit tjue-
millionar kroner to år seinare. I toppåret hadde Westplast ei omsetning
når det gjeld produktutvikling og tals båtar, medan konkurrenten greidde
på heile 95 millionar kroner medrekna service og oppdatering. Dei siste
fornying har Westplast greidd å be- fire. Det har jamna seg noko ut etter
åra har omsetninga lege på 50-60 millionar kroner, noko Skorpen sjølv
halde posisjonen sin som leiande i den tid, men herøybedrifta har fram-
meiner er eit greitt nivå.
verdsmarknaden på arbeidsbåtar leis ei bra leiing på konkurrenten i til seismikk.
Kristiansund.
Westplast har i stor grad halde fram med å setje bort produksjon av så vel skrog som komponentar til andre leverandørar. Såleis er det fleire
Det har aldri lege til Hallgeir Skorpen sin natur å prate høgt om eigne
bedrifter, både i Herøy og meir fjerntliggjande, som har nytt godt av
bragder. I den grad dei fortener skryt, er det noko han overlet til andre
suksessen med seimikkbåtane til Westplast. I tillegg nyttar dei seg
å framføre. Det blir også gjort, og med god grunn, for utan kløkt og
av innleigde folk til fagområde som hydraulikk og alt elektrisk, samt
kunnskap om det dei styrer med hadde det aldri vore muleg å byggje
innreiing og montering. På den måten har Skorpen greidd å avgrense
opp ei slik verdsleiande innovasjonsbedrift med utgangspunkt i eit
den fast tilsette staben til 7-8 personar, som i takt med veksten i talet på
sjøhus på Leinemoloen.
båtar blir stadig meir nytta til serviceoppdrag rundt om i verda. – Det kan nok høyrast veldig lukrativt ut om ein ser omsetninga i
Om Westplast-gründaren blir det sagt at det problemet han ikkje
forhold til talet på fast tilsette, men ein må vere klar over at medrekna
greier å løyse, det er ikkje løysbart. Med denne evna har Skorpen
underleverandørar er vi rundt tretti personar på desse millionane. Men
greidd å halde konkurrentane på god avstand. Stadig vekk kjem
det er vel bra det også, smiler Skorpen, som er så trygg på det dei styrer
han med nye og forbetra løysingar som konkurrentane prøver å
med at han let konkurrentane få kjøpe delar av utstyret han sjølv har
kopiere, men utan å greie det på ein fullgod måte.
utvikla.
Akkurat no er det ei komprimert utgåve av den
INNTENT PÅ TO DAGAR
marknadsvinnande båten oppfinnaren emnar på, og
Arbeidsbåtane frå Westplast blir nytta til service og vedlikehald på
som han kan bruke tid på etter at han har gitt frå seg
lytteutstyret som seismikkfartya dreg etter seg. Det mest vanlege er
rolla som dagleg leiar .
at dei største seismikkfartya har to slike båtar som konstant er i sving
– Desse båtane må vere små og hendige, samtidig som dei
medan drifta går. Her dreiar alt seg om å unngå at drifta må avbrytast
må oppfylle stadig aukande krav til vinsjar og lyftekapasitet, fortel
på grunn av problem med utstyret. I denne bransjen er driftsstans det
Skorpen, som i to-tre år har jobba med ein litt midre båt som snart
verste som kan skje, og ein arbeidsbåt vil vere inntent i løpet av eit par
skal kome ut som prototype.
døgn om han gjer jobben sin og hindrar at ein båt må stanse skytinga.
Om desse krava let seg kombinere i praksis, har Skorpen tru på at
BYGGJER UT PÅ MOLOEN
dei kan ha utvikla ein ny bestseljar. Då vil det vere tid for å fase ut
I takt med veksten i talet på båtar har ettermarknaden fått stadig meir å
den modellen dei har bygt eit syttitals eskemplar av i løpet av dei 6-7
bety for omsetninga til Westplast. Om lag ein tredjepart av omsetninga
siste åra.
er i dag tilknytt service, vedlikehald og utskifting av utstyr, og den nye hallen som no snart står ferdig på Leinevika er ei investering retta mot
HEILT VILT EI TID
ettermarknaden. Og for arbeidsmiljøet. I tillegg bidreg den til ei sterkt
For Westplast starta seismikkeventyret i 2006 då Hallgeir Skorpen for
tiltrngd utviding av kontorarealet.
fyrste gong kunne presentere ein prototype av ein arbeidsbåt han hadde utvikla med bakgrunn i det han meinte aktørane i marknaden
Den nye hallen representerer ei investering på godt over ti millionar
var ute etter. Det viste seg at han hadde tenkt heilt rett, og med napp
kroner. Skorpen er likevel trygg på at investeringa vil svare seg gjennom
hos storaktørar som Furgo, PGS, Western Geco og fleire andre tok
auka effektivitet etter at alt arbeid med oppstart og ettermarknad er
det heilt av. Plutseleg sat dei med ei bestillingsliste på 40-50 båtar
flyttast under tak der alt som trengst av delar, verkty og utstyr vil vere
og hadde hatt eit problem om ikkje det var for krakket som samtidig
lett tilgjengeleg.
8
TURISTANE LIKAR LITT LIV RUNDT SEG
Tekst & foto: Jann Flatval
- Industrien og båtane rundt oss for- Naturopplevingane det ikkje
bordkleinga å gjere. Innafor døra blir inntrykket
styrrar oss ikkje. Her har vi det fredleg finst så mange av heime i
derimot eit heilt anna.
og godt, og medan karane er på sjøen tjukkaste Tyskland kan Marlis
Dette huset blei for ein del generasjonar sidan flytta
og
kan Kschiwan og Katrin Tiemann
frå Fosnavåg, der det stod i sjøkanten og gjekk
vi gå turar eller berre nyte det her i nyte i fulle drag i sjøkanten i
under namnet «Banken». Loftet er halde intakt med
solveggen med ei god bok.
Herøy. Hit kjem dei år etter år,
den same blåmåla panelen som då desse roma var
og er såleis mellom dei som
nytta til bankdrift.
dyrkar
sine
fiskeinteresser,
har funne sommarparadiset sitt i Leinevika og blitt faste gjester ved Herøy kystcamp.
På uteområdet er det laga til lune plassar der gjestene kan kose seg på fine sommarkveldar når
LITEN, MEN ETTERTRAKTA
sola malar himmelen raud, og medan eimen frå
Dei er ikkje så veldig mange, for her er det sterkt avgrensa med plass.
grue og røykomn fortel at godbitar frå dagens
Difor bestiller folk som oftast for neste sommar før dei reiser heim.
fangst snart er klare til å nytast.
- For neste år er husroma våre allereie fullbooka frå mai og til september,
– Anlegget som sådan er vi veldig godt fornøgde
fortel Jan Sundnes, som då kan feire 20-årsjubileum som turistvert
med slik det har blitt etter kvart, vedgår Sundnes.
saman med kona Sollen.
Den som tek seg tid til å blade i gjesteboka finn fort ut at dette er noko også dei besøkande kan skrive
Ved oppstarten i 1994 hadde ekteparet berre campingen å tilby. Så fekk
under på. For dei heldige som har fått sin plass i
dei tak i to av dei store hyttene frå OL på Lillehammer, som med eit par
«familien» er Herøy Kystcamp perla dei søkjer
rom på sjøbudloftet i tillegg utgjer det som finst av overnattingskapasitet
tilbake til år etter år.
på Herøy Kystcamp til folk som ikkje kjem dragande med seng på hjul. Til bubilar og camingvogner er kasiteten framleis avgrensa til 18 plassar.
SKJERMA I AKTIVT MILJØ
– Vi er ein liten aktør, med ein ettertrakta plass, og vi hadde gjerne sett
Utlendingane representerer tyngda av dei bøskande,
at vi kunne ha teke imot fleire, seier Sundnes.
men dei seinare åra har også stadig fleire nordmenn oppdaga idyllen på Leinevika, der den ligg godt
Difor gjekk han også ei tid med utvidingsplanar, men søknaden om å få
skjerma frå trafikken forbi og plassert midt i eit
byggje nokre rorbuer med overnatting enda med blakt avslag. For sin
aktivt miljø med industri og båtar rundt seg på alle
eigen del synest Sundnes kanskje det var like greitt at dei ikkje blei større.
kantar. Men aktiviteten blir ikkje oppfatta som noko
Men med tanke på Herøy som reisemål meiner han det ville hatt mykje
ulempe verken av drivarane eller dei besøkande på
å seie om det vart lagt betre til rette for sjønære overnattingstilbod i
Herøy kystcamp.
kommunen. Ikkje minst rundt Holmefjord-bassenget, der Sundnes ser
For folk som kjem til Norge for å fiske, og det gjeld
store mulegheiter om berre folk fekk lov til å prøve ut ideane sine.
dei fleste som søkjer til kysten, er det tvert imot interessant å vere ein del av eit aktivt fiskeri- og
CAMPING MED HJARTE OG SJEL
båtmiljø.
Så i staden for vidare utbygging, har eksteparet brukt tida på å gjere
– Det er i alle fall det dei seier. Dette er ikkje ein daud
den plassen dei rår over så triveleg og attraktiv som råd er. Slik har dei
plass, men aktiviteten er heller ikkje forstyrrande,
skapt eit turistanlegg med sjel.
seier Sundnes.
I og rundt den gamle sjøbuda, som er sjølve hjartet i anlegget, har dei greidd å skape eit unikt miljø der det osar av fiskerihistorie og tradisjon både utandørs og innvendig. Også mange av båtane som gjestene får disponere har sine spesielle historier frå fiske og fangst langt tilbake i tida. At sjøbuda ved fyrste augekast ikkje skil seg frå dei andre budene og nausta som er oppsette i hamneområdet i nyare tid, har med den nye
Jan Sundnes blar i gjesteboka som er full av godord frå strålande fornøgde gjester
Dei fleste camparane på Leinevika brukar dagane til å fiske, og når storseien bit blir det stemning på anlegget.
Tekst & foto: Jann Flatval
BERRE EIT ÅR TIL SYDENSTEMNING I FOSNAVÅG
På idretts- og kulturområdet i Fosnavåg er entre- -
Men
så
langt
11
har
prenør Christie Opsahl godt i gang med ein, ifylgje det gått etter måten prosjektleiar Bjørn Homlong, veldig komplisert og greitt, trass dei mange ganske omfattande jobb. Bassengbygging har i seg utfordringane vi har blitt mange krevjande detaljar, der geometrien gjer at nøydd til å løyse, seier både forskaling og støyping blir meir enn normalt Homlong. utfordrande. Sunnmørsbadet i Fosnavåg har i seg dei elementa som skal til for å bli fyrstevalet til badeglade sunnmøringar. Om ikkje det blir ei erstatning, så vil dei besøkjande i det minste kunne få ein smak av Syden med å taturen til Fosnavåg og nyte bølgjene som slår inn over sandstranda i familiebassenget der vatnet vil halde behagelege 32 grader. Denne opplevinga ligg berre eit år fram i tid i og med at datoen for levering av ferdig anlegg er sett til 14. november 2014. Her i fylket er Moldebadet det som kjem nærast Sunnmørsbadet i storleik og kapasitet. Også det blei bygd av Christie Opsahl, og ifylgje prosjektleiaren kan desse to anlegga godt samanliknast om ein ser vekk frå hotellet og dei andre fasilitetane som er samanbygde med badet i Molde. Sjølve badeanlegget blir hakket større i Fosnavåg, og innandørs strand med bølgjer blir Sunnmørsbadet åleine om i fylket, saman med Atlanterhavsbadet i Kristiansund. Sidan betongarbeidet starta opp i slutten av mai har entreprenøren hatt rundt 35-40 mann i sving på anlegget medrekna folk frå eit lokalt entreprenørfirma og nokre innleigde. Framover vil det vere behov for å auke arbeidsstyrken ytterlegare. Treningsbassenget blei støypt i midten av oktober, og Homlong reknar med at i løpet av november vil også bølgjebassenget vere ferdig støypt. - Då vil vi vere ferdig med dei prosessane som er mest kritiske med tanke på framdrift, seier Homlung og viser til at når det gjeld basseng må det gå ei viss tid frå støyping og til ein kan starte med flisarbeidet. Prosjektleiar Bjørn Homlong har god kontroll med framdrifta av Sunnmørsbadet.
TAL OG FAKTA Sunnmørsbadet Fosnavåg består av nytt badeland på til saman 6400
Om lag 15.000 kvadratmeter skal forskalast og støypast. Til dette vil det gå med
kvadratmeter, derav 1000 kvm eksisterande areal som skal rivast/ombyggjast.
om lag 350 tonn med armeringsjarn og rundt 3000 kubikkmeter betong.
Det nye bygget skal rome eit treningsbasseng med stupetårn, eit bølgjebasseng
I tillegg til det bygningsmessige skal det gjennomførast eit etter måten
med strømmingskanal samt boblebad i tillegg til garderober, badstu, kafeteria
omfattande utomhusarbeid med opparbeiding av parkeringsanlegg og andre
m.m. I andre etasje av nybygget er det planlagt eit treningssenter på om lag 700
nødvendige fasilitetar. For å få dette til har det vore behov for å flytte meir enn
kvadratmeter.
100.000 kubikkmeter fast masse.
12
Tekst: Jann Flatval Foto side 12: Jann Flatval, Foto side 13: Marius Beck Dahle
HOTELLET REISER SEG
Frå kontorplassen sin har Olav Arntsen auge- Prosjektleiaren er kontakt med det som skjer
på andre sida av godt fornøgd med
- Det kjem som lego-klossa alt saman, seier Arntsen, og vil gi honnør til Spenncon for presis produksjon og leveringar.
Strandgata i Fosnavåg. Her har det vore stor arbeidet og fram-
Den tredje etasjen over gatenivå, og den femte totalt, blir oppført med
framdrift det knapt halve året som er gått sidan drifta sett i for-
stålkonstruksjonar og treverk.
bygginga av Thon Fosnavåg Hotell kom i gang. hold til dei utford-
- Etter at arbeidet med toppetasjen kom i gang, har ein fått eit visuelt
No begynner folk verkeleg å få eit innblikk i ringane
inntrykk av høgda på bygget. I lengderetning nærmar ein seg også
eit
slikt
dimensjonane over hotellbygget med tilhøyrande pro-sjekt alltid vil
enden etter den gode framdrifta som entreprenøren har hatt.
konserthus, kino og simulatorsenter, som skal by på. reisast kloss inntil den nye hamnepromenaden.. - Utfordringar har
POSITIV RESPONS
det vore mange av undervegs, men dei greier vi å løyse etter kvart som
«Vi gler oss til å ta del i marknadsføringa av hotellet med dei
dei dukkar opp, slår Arntsen fast.
mulegheiter det vil ha for tuistar, hotellgjester og ulike grupper». Denne
Mellom anna var det ikkje klart før oppstart at simulatoromådet
tilbakemeldinga frå Destinasjon Ålesund og Sunnmøre etter eit besøk
måtte aukast frå 580 til 1040 kvadratmeter. Som ein konsekvens av
no i haust, fortel at det ikkje er berre i lokalmiljøet at hotellbygginga i
det uførutsette har Veidekke As, som totalentreprenør, fått fristen for
Fosnavåg blir følgd med interesse og spenning. Frå reiselivshald er det
levering utsett frå 15. august til 26. september.
tydeleg at kombinasjonen konsert, teknologi og vanleg hotelldrift gjer eit veldig positivt inntrykk.
I påvente av at parkeringshuset skulle bli ferdig, gjekk både vinter og vår før Veidekke kunne setje sine folk i sving med det bygningsmessige
- All interesse er gledeleg og positivt, men når folk kjem til meg for å
på sjølve hotelltomta. Det fyrste som kom opp var bygningskroppane til
få reservert plass til bryllaup og båtoverleveringar, må eg berre svare at
konserthus og kino. Konstruksjonsmessig er denne delen av prosjektet
det ikkje er mitt bord, smiler Arntsen.
no ferdig, og snart vil arbeidet med innreiing vere i gang for fullt. Nytt er det også at konserthusfasaden vil bli kledd med mørkt glas. Kinodelen får derimot den planlagde treverkfasaden. Arbeidet med sjølve hotellbygninga har gått jamt og trutt etter at trafikken med prefabrikerte betongelement frå Hjørungavåg kom i gang.
Elementa frå Hjørungavåg blir stabla som Lego-klossar på hotellet i Fosnavåg.
13
14
Tekst & foto: Jann Flatval
POPULÆR MARITIM UTDANNING
Dei vil opp i skipperstolen, og som elevar ved – Det er ikkje til å
vitnar om stor konkurranse om å kome inn, og kven som kjem inn er det
den maritime linja på Herøy vidaregåande stikke under stol at
karakterane som bestemmer.
skule har dei valt det beste utgangspunktet for vi har opparbeidt oss
Etter søkjartalet kunne skulen godt ha teke inn ei ekstra klasse dette
eit rykte vi kan vere
semesteret, noko det også var ønskje om, men som Skrede ikkje såg
å utdanne seg til dyktige navigatørar.
stolte av. For som dei seier ved fagskulen i Ålesund, så skal det ikkje ta
noko poeng i.
dei meir enn 14 dagar å plukke ut kven av elevane som kjem frå skulen
– For min del er kvalitet viktigare enn kvantitet, presiserer Skrede, som
i Herøy, fortel ein stolt faglærar Bodvar Skrede.
på bakgrunn av tilbakemeldingane frå reiarlaga finn støtte for denne prioriteringa.
Saman med 15 andre ungdomar har Pål Steffen Hansen (17), Ingunn Ertesvåg (18) og Glenn-Robin Hustad (17) staka ut kursen for ei
Skrede seier han helst hadde sett at ein enda større del av elevkulla
yrkeskarriere til sjøs. Dei tre andreårselevane, som kjem frå Fosnavåg,
hadde satsa vidare på utdanningsvegen, og akkurat det er noko han
Ulsteinvik og Sæbø, er godt i gang med det andre skuleåret etter å ha
fokuserer på og oppmuntrar til før han slepp ungdomane ifrå seg.
lagt bak seg det grunnleggjande kurset i mekaniske fag eller elektro.
– Kan hende er vi litt for fokuserte i så måte, og eg har gått nokre rundar med meg sjølv på kva som er rett. Men med den utviklinga vi
Etter dette skuleåret er dei klare til å gå til sjøs som lærlingar, og
ser så trur eg diverre ikkje at den norske matrosen har noko lysande
ifylgje Skrede er det stor rift om lærlingane som blir forma ved den
framtid, seier Skrede, som også kjenner på ei viss uro for framtida til
vidaregåande skulen i offshorekommunen Herøy.
den maritime utdanninga ved skulen i Herøy. BRENN EIT BLÅTT LYS Trass i stor konkurranse både om elevplassane og om lærlingane som skulen produserer, fryktar han den dagen kjem at skulen ikkje lenger vil ha noko maritim utdanning å tilby. For når ein veit at snittalderen på dei to som deler på lærarjobben i dag er i ferd med å nærme seg sytti år, så kan det brenne eit blått lys for den maritime utdanninga i Herøy med mindre tilgangen på nye lærarkrefter plutseleg skulle ta seg opp. – Vi to som er her blir veldig godt behandla og vi likar oss godt. Det ligg ikkje på det nivået at ikkje vi får rekruttering. Men så lenge det ikkje blir gjort noko med betalinga, så får ein ikkje tak i folk med den nødvendige kompetansen, seier Skrede.
Med ein elevplass til i simulatorromet kunne Ingunn Ertesvåg, Pål Steffen Hansen og
Som skipper i supply kunne han ha dobla løna i forhold til det han
Glenn-Robin Hustad fått trene samtidig. – Her er god plass til ein tredje simulatorstasjon,
tener som lærar i den vidaregåande skulen. Slik sett skal det noko til
seier faglærar Bodvar Skrede.
å begynne på land, men at det ikkje skulle finnast ein einaste ein som ønskjer å prøve, seg synest Skrede likevel er litt underleg.
Med fagbrevet i lomma kan dei etter to år som lærlingar velje mellom å jobbe vidare på dekk som fullverdige matrosar, eller dei kan ta
SKULLE HATT EIN BÅT
utdanningsvegen vidare med styrmannspapir som neste mål.
I tillegg til betre lærarrekruttering så er det ein båt som står høgst på
Erfaringsvis er det om lag halvparten av elevkulla som tek vidare
ønskjelista. Ein båt ville hatt mykje å seie for den praktiske opplæringa,
skulegang på direkten.
og det er ikkje fritt for at Skrede sender nokre misunnelege tankar til
Skulen har også ei maskinlinje, med tilsvarande utdanningsløp, der
kollegane sine ved Frøya vidaregåande skule som nyleg kunne overta
elevane etter fullført lærlingkontrakt får fagbrev som motormenn.
sin eigen nybygde opplæringsbåt.
Desse to linjene produserer til saman 28 lærlingar i året.
– Eg veit det er dyrt, men fekk dei det til på Frøya så burde vi ikkje vere noko dårlegare her i Herøy, seier han.
VANSKELEG Å KOME INN Bodvar Skrede opplever den maritime linja som veldig populær. At det
Den maritime linja ved Herøy vidaregåande skule rekrutterer
i år var rundt 60 søkjarar til dei 28 plassane ved skulen er noko som
til både dekk og maskin.
16
EIN RESSURS I LOKALSAMFUNNET Tekst & foto: Jann Flatval
med
Ein kokkeelev ved Herøy vidaregåande skule får dermed vere med på
av arbeidslyst og kvir seg aldri for å ta eit makrellfestivalen i Fos-
veldig mykje og lagar seg eit nettverk i løpet av skuleåret som både
Dei er energiske og lærevillige. Dei struttar –
I
samband
navåg har elevane ved
elevane og brukarane har stor nytte av. Kontakten som kokkeelevane
linja for kokk og servitør ved Herøy vidaregåande skule fått vise kva for
på denne måten oppnår, ikkje minst med næringslivet i Fosnavåg, in-
ein ressurs dei representerer i lokalmiljøet. Dei har vore ein av festiva-
spirerer til å leggje alvor i læringa.
tak. Heller ikkje utanom skuletida.
len sine bærebjelkar heilt sidan den kom istand.
Som faglærarar håper Ingebjørg Lyster og Tone Tjervåg at herøyreiarlaga kan opne gangvegen for skulen sine mange lærevillige kokkeelevar.
Men det er ikkje berre der dei dyktige elevane får utfalde seg med mat-
VIL PÅ BÅT
nyttige oppdrag. Frå bedrifter, så vel som frå lag og privatfolk, strøymer
Målet til dei fleste er å kome seg på båt, og i eit nærmiljø med over
det på med oppdrag til kokkespirane ved Herøy vidaregåande skule. På
hundre offshorebåtar skulle ein kanskje tru at det det var lærebedrifter
kort varsel hiv dei seg rundt og lagar mat på bestilling i samband med
nok å velje i her i Herøy. Men det elevane opplever er noko heilt anna.
firmalunsjar og selskap, til eldrefestar og ungdomsarrangement og i
Faglærar Ingebjørg Lyster har aldri greidd å forstå kvifor hennar elevar
ulike andre samanhengar.
Margunn Knotten Leine og Brit Ytrebø ser fram til å kunne ta om bord kokkelærlingar på Rem Offshore sine båtar.
ikkje skal få dei same mulegheitene, og at dei ikkje skal vere like ettertrakta som elevane på den maritme linja, når ein veit at det faktisk er mangel på kokkar i offshore og dermed stort behov for nyrekruttering til yrket. For medan dei som går maritim linje er ettertrakta som lærlingar både på dekk og i maskin, er det ingen av herøyreiarlaga som viser interesse for å ta inn lærlingar i byssa. Lyster trur kanskje ikkje motvilje er rette ordet å bruke. Ho håper i alle fall ikkje det. – Kan hende har vi berre ikkje funne kvarandre enno, seier ho.
KOKKELÆRLINGAR TIL SOMMAREN Tekst & foto: Jann Flatval
«ISLAND» GREIER DET Nei, skal ein ung herøykokk få seg lærlingplass i dag, er Island Offshore
Opplælæringskontoret for maritime fag tek sikte på å kome i gang igjen
i Ulsteinvik det einaste lokale reiarlaget som har noko å tilby. Gjennom
med lærlingordninga for kokkar. Dagleg leiar Torunn Lied Giske håper
eit samarbeid med Alexandra i Loen kan Ulsteinvik-reiarlaget tilby eit
kontoret, i samarbeid med skulen og reiarlaga, skal finne eit opplegg
veldig bra opplegg der lærlingane får veksle mellom offshorebysse og
som gjer at dei fyrste kokkeelevane kan få seg lærlingkontrakt til som-
hotellkjøken, i halvårs terminar over eit to år langt lærlingløp fram til
maren.
fagbrev som kokk.
-Vi er veldig interesserte i å få ordninga i gang igjen, og same interessa
Den store draumen til lærarar og elevar ved HVS er å få etablert ein
føler vi også er til stades på reiarlagssida, seier Lied Giske.
lokal lærlingring som kan vere fordelaktig for begge partar. Som ein del av eit slikt samarbeid kan skulen til dømes også tilby eit opplegg
Ifylgje leiaren av opplæringskontoret var det høg strykprosenten i sam-
der kokken kan kome på skulekjøkenet og få seg fagleg påfyll, eller
band med fagprøva som gjorde at ein fann det rett å avslutte den tidle-
eit sosialt avbrekk frå kokkelivet om bord som etter det lærarane har
gare lærlingordninga for kokkar. Problemet viste seg å vere tempoet,
inntykk av ofte kan vere keisamt. Med ein lærling ilag med seg i byssa
og mange staruk på prøva rett og slett fordi dei ikkje var kjappe nok.
hadde kokken i det minste hatt nokon å prate med medan mannskapet
Dette må ein sjå nærare på ved gjenoppstart av ordninga.
elles anten søv på frivakt eller er i arbeid.
- Vi må stille nokre kriteriar, og kan hende må vi ha nokre tilleggskurs på land i samarbeid med skulen, seier Lied Giske.
Lyster si utfordring til reiarlaga og hotella på Søre Sunnmøre blir difor å lage ein ring etter same oppskrift som det dei har ved opplærings-
Opplæringskontoret vil rett over nyttår ta opp dialogen med reiarlaga,
kontoret i Sogndal. Eit slikt opplegg trur ho også ville ha vore ein styrke
både for å kartlegge behovet for lærlingar og med sikte på å finne gode
for skulen den dagen spørsmålet om kven av dei to kokkelinjene på
opplæringsbåtar innafor dei reiarlaga som opplæringskontoret allereie
Søre Sunnmøre som skal overleve dukkar opp. Med tanke på skulen i
samarbeider med innafor dei andre fagområda.
Fosnavåg sine lange matfagtradisjonar, som kan skrivast heilt tilbake til
- Her er litt å jobbe med, men vi er veldig interesserte i å få det til, seier
då stuertutdanninga kom igang for fleire tiår tilbake, vil det vere leitt
Lied Giske.
den dagen kokkelinja berre blir historie. VIL GJERNE TA LÆRLINGAR I mange år hadde Herøy vidaregåande skule berre grunnkurs å tilby.
-Vi har ikkje noko imot å ta inn lærlingar, men vi må berre vere sikre på
2-årig utdanning kom istand frå 2004, og etter den tid er det mange
at dei får den opplæringa dei har krav på.
dyktige kokkar som har lagt grunnlaget ved denne skulen.
Margunn Knotten Leine, som er ansvarleg for opplæringsstillingane i Rem Offshore, trur ho har med seg samtlege reiarlag i området når ho
INVITERER TIL SAMARBEID
helsar ei lærlingordning for kokkar velkomen.
Å bli kokk er målet til flesteparten av Lyster sine andreårselevar dette skuleåret. Av dei ni som gjekk ut i fjor var det ein som valde
Også mannskapssjef Brit Ytrebø ser svært positivt på å ta om bord lær-
konditorfaget. Resten fekk seg kokkeplass, og av dei igjen var det fire
lingar i byssa på dei av båtane som med tanke på mannskapsmengda
som kom seg på båt. Men ingen på herøybåt.
er eigna til å vere lærebedrift for kokkar.
Dette håper lærarstaben, med Ingebjørg Lyster i spissen, å kunne rette
Herøy-reiarlaga har i stor grad nytta seg av dei mulegheitene som finst
på med å invitere reiarlaga i Herøy med på eit samarbeid. Helst i form av
til å ta om bord lærlingar og aspirantar. For Rem Offshore sin del har dei
ein garanti om lærlingplass kombinert med klare krav til elevane både
sidan 2006 hatt til saman 145 opplæringsstillingar med slik fordeling:
når det gjeld vandel og fråver. Å ha ei slik «gulrot» å strekkje seg etter
32 motormannslærlingar, 43 matroslærlingar, 11 elektrikarlærlingar, 4
ville hatt mykje å seie, meiner dei.
kokkelærlingar, 38 kadettar på dekk og 17 kadettar i maskin.
– Vi trur reiarlaga kan ha god bruk for elevane våre, men vil helst ha
- Kokkelærlingar hadde vi fram til reiarlaget blei delt og vi sat igjen med
dei som ferdige kokkar. Lat oss i staden prøve å hjelpe kvarandre, er
berre ein båt som var eigna til føremålet. Men når vi no får dei store
oppmodinga frå kokkelærarstaben ved Herøy vidaregåande skule.
konstruksjonsfartya våre bør det vere mulegheiter til å begynne med det igjen, seier Ytrebø.
18
Tekst & foto: Jann Flatval
VIL HEGNE OM FAGDAGEN
Kompetanse gir tryggheit og tryggheit Etter fem år med faste faggir trivsel, og for dei pleie- og omsorgs- dagar i turnusen meiner pleie tilsette har mykje endra seg til det og
omsorgssjef
Ragnhild
positive etter at fagdagen blei innført Velsvik Berge å kunne dokusom ei fast ordning i Herøy kommune.
mentere at effekten som var
forventa av tiltaket er inn-fridd og vel så det på samtlege område. – Fagdagen er det som har hjelpt oss til å setje fokus på tenestene, brukarane og pasientane på ein langt betre måte enn vi det vi hadde mulegheiter til før. Fagdagen er juvelen i tenesta vår, og den hegnar vi om, seier Velsvik Berge. STARTA NEDANFRÅ Fagdagen er resultatet av ein lang prosess frå ideen føddest mellom dei tilsette, og fram til politikarane sa seg villige til å prøve den ut i 2008. På den tida var det frustrasjon over mangel på tid og stadig nye krav til innsparing som prega kvardagen til pleie- og omsorgsarbeidarane i Herøy kommune. Slik sett var Herøy ikkje verre stilt enn kommunar flest, men vegen som herøypolitikarane valde for å møte utfordringane på, var det ingen som til då hadde gått. Og så vidt pleie- og omsorgsleiaren kjenner til, er det framleis ingen andre som har innført fagdag av Herøy kommune sitt format som ein del av turnusen og som personalet kan nyte godt av. OFFENSIV SATSING I staden for å stramme skruen enda hardare til, valde politikarane å lytte til dei tilsette og innta ei offensiv haldning til problematikken. Med ein årleg kostnad på to millionar 2008-kroner fekk dei tilsette frikjøpt den tida dei trengde til å setje seg ned, jobbe med rutinar og skaffe seg viktig fagleg påfyll kvar sjette veke. FEKK OMSORGSPRISEN At dette var vegen å gå blei synleggjort då Herøy kommune blei tildelt
Fagdagen viser igjen på trivselen ved Herøy pleie- og omsorgssenter.
fylkesmannen sin omsorgspris for 2012. I grunngivinga for tildelinga vart det lagt vekt på det solide arbeidet som kommunen har gjort når det gjeld kompetanseheving mellom sine
Ho vil rette ei stor takk til politikarane, og ikkje minst til ordførar Arnulf
tilsette innan pleie og omsorg.
Goksøyr, som heilt frå starten av hadde klokketru på prosjektet og fekk
– Gjennom etableringa av fagdagen er Herøy eit godt døme for resten
losa fagdagen gjennom eit i utgangspunktet litt tvilande kommunestyre
av kommunane i Møre og Romsdal, sa fylkeslege Christian Bjelke under
for fem år sidan.
utdelinga av prisen.
Og ordføraren har ikkje blitt mindre sikker i si sak etter kvart som ein
Pleie- og omsorgsleiaren vel å sjå omsorgs-prisen som ein honnør til
har begynt hauste fruktene av satsinga. Om innføringa av fagdagen har
det nybrotsarbeidet som dei tilsette har fått vere med på, og som har
kosta, trur Goskøyr at reknestykket på sikt vil sjå svært positivt ut.
bidrege til å styrke kommunen sitt omdøme langt utover fylket sine
– Ei av måsettingsane med satsinga var å få ned sjukefråveret mellom
grenser.
dei tilsette i pleie og omsorg. Også der har vi etter kvart sett ei positiv
– Vi har veldig stor tru på at dette er måten å jobbe på, og mitt håp er
utvikling, og eg er stolt over den jobben som avdelingane har lagt ned
difor at fleire kan få fagdag etter vår modell, seier Ragnhild Velsvik
i etableringa av fagdagen, seier Goksøyr.
Berge.
Tekst: Ragnhild Velsvik Berge Foto: Jann Flatval
DETTE ER FAGDAGEN
19
Ein fagdag er ein dag for kompetanseutvikling, kvalitetsforbetring og planlegging. Det spesielle er at dette skjer systematisk ved at dagen er lagt inn i turnusplanen, slik at avdelinga kvar 6. veke i fellesskap får setje dette på dagsorden. Nokre av temane kjem tenesteveg frå overordna nivå i kommunen. Dette er ofte overordna planverk eller retningsliner; for kommunen eller spesifikt for tenesteområdet helseog omsorg. I leiargruppa i pleie- og omsorg vert ein samde om felles satsingsområde som alle avdelingane skal gjennom; eksempelvis innføring i samhandlingsreforma, dokumentasjon, nye rutiner i samband med omlegging til helsenett, ernæring, og ei storstilt opplæring i demensens ABC. Fagdagen er ein møteplass. Der får kommuneadministrasjonen møte personalet. Ved besøk av eksterne foredragshaldarar slår fleire av avdelingane seg saman slik at vi får to fagdagar etter kvarandre. Nokre må vere på avdelingane, så vi har då to identiske dagar slik at alle får vere med. Fagdagen er også ein møteplass for erfaringsdeling på tvers av avdelingsgrenser ved at ressurspersonar for eit tema har undervisning på alle avdelingane. I tillegg til det som er felles har avdelingane rom for tema som er spesielt for deira eiga avdeling. Det kan vere sjukdomslære for ein spesiell pasient og utvikling av felles rutiner for oppfølging
av
vedkomande.
Og det kan vere å implementere
diverse
rutiner,
som til dømes miljøarbeid, smittevern, eller avvikshand-
Pleie- og omsorgsleiar Ragnhild Velsvik Berge er
tering/kvalitetsarbeid.
stolt over omsorgsprisen som fylkesmannen til-
Avdelingane har arbeidstids-
delte Herøy kommune i 2012.
ordning
med
bevegelig
arbeidstid, eller såkalla ønsketurnus, så noko av tida vert nytta til BAT-møte (fordeling av vakter på turnusplanen dei neste vekene). For avdelingsleiarane er fagdagen den stunda då dei får samla sine mange tilsette for felles drøfting og planlegging av drifta. Dei tilsette opplever auka medverknad og trivsel på arbeidsplassen, og arbeidsgivar har fått auka kompetanse og kvalitet i si personalgruppe. Ein positiv gevinst er auka effektivitet som følgje av kunnskap og gode rutiner, og sist, men ikkje minst er dette noko som kjem brukarane dagleg til gode.
20
Tekst: Jann Flatval Foto: Marius Beck Dahle
Ho
reiste
frå
KULTUR ER LIVET VI LEVER Herøy
som
utdanna «Alle veit» kva Røde Kors står
enn for å seie hei når ein får lyst til det, er ein luksus ein kanskje ikkje blir
blomsterdekoratør, kom tilbake og blei for i humanitær samanheng.
klar over før ein har budd vekke ei tid.
tilsett som kulturleiar i Herøy kommune. Ikkje fullt så mange er klar
- Foreldra mine og naboane var viktige premissleverandørar til det eg står for
Den jobben kvalifiserte Eileen Gjerde seg over det utstrekte kultur-
som vaksen, seier Eileen, som føler seg veldig godt motteken i den nye rolla
til gjennom vidare utdanning og mange arbeidet som hjelpeorganisa-
ho har fått i Herøy kommune.
år som tilsett og leiar i Trondheim Røde sjonen også driv, gjennom eit mangfaldig kulturtilbod
Kors.
der ungdoms- og omsorgsarbeid utgjer ein stor del av aktiviteten.
KULTUR FOR ALLE Den som er kulturleiar i Herøy i dag vil måtte ha fokus på dei store utbyggingane som er i gang i sentrum med konserthus, kino, hotell og
I dette apparatet har Herøy sin nye kulturleiar, i tillegg til ein innsats
badeland. Eileen gler seg veldig til at desse nye tilboda skal bli ein realitet. I
som frivillig, gått gradene som tilsett over ein periode på ti år. Dei siste
dette bildet er ho oppteken av at konserthuset ikkje må bli ein arena berre
seks åra, som leiar for Trondheim og Sør-Trøndelag Røde Kors, fekk ho
for dei store, men at det må finnast løysingar som gjer at også dei lokale
jobbe tett opp imot Trondheim kommune. I denne
eldsjelene får eit eigarskap til ein så flott arena som
rolla fekk ho møte folk i alle livssituasjonar, også i in-
konserthuset vil bli.
ternasjonal samanheng, og skaffa seg erfaringar som
Som ein konsekvens av konserthussatsinga må ho som
ho håper vil kome til nytte i den jobben ho no har
kulturleiar også vere med på å ta stilling til kva framtid
teke til på.
det eksisterande kulturhuset skal ha og kva dette huset skal brukast til vidare. Dette er ein prosess som nærings-
-Kultur er livet vi lever. Den er rundt oss heile tida, og
og kulturkomiteen allereie har gått inn i.
det er der vi lærer samhandling og respekt for enkelt-
- Men eg kjem også til å ha mykje fokus på folkehelsearbeidet
menneska. Og i kulturarbeidet er frivilligheita sjølve
og på kulturlivet heilt ned til grasrotnivå. Herøy består av
grunnpilaren, seier Eileen, som med ballast frå kul-
mange bygder og krinsar, og kultuarbeidet i nærmiljøa
turbyen Trondheim har lyst til å vere med på å utvikle
må vi ikkje gløyme, understrekar ho
det lokale kulturtilbodet vidare. MÅ SJÅ RUNDT OSS Eileen Gjerde
Viktig er det òg å rette blikket utover kommunegrensene
• er 42 år
og sjå kva erfaringar andre har gjort seg. Og då ikkje
• er mor til to, på 3 og 9 år
berre med det som har vore vellukka. Av dei vellukka eks-
• er sambuar med Frode
perimenta vil kulturleiaren særleg framheve Rauma si satsing med å byggje
• er i gang med husbgging i Dragsund
ei merkevare for kommunen basert på friluftsliv og fjellsport. Denne merkevaren har ikkje berre gitt Rauma eit stort lyft som reisemål, men har også
Ho har hatt både speidardrakt og korpsuniform, og kan sjå tilbake på
greidd å engasjere store delar av kommunen i arbeidet.
ein oppvekst innafor trygge rammer som brukar av kulturtilboda som
- Eg er ikkje oppteken av å kopiere andre, men eg trur vi må å tenkje litt i
var i Herøy den gongen ho trødde sine barnesko i Dragsund. Å vere
same baner og sjå på kvar vi har styrken vår her i Herøy.
med på å skape trygge oppvekstkår, også for andre enn sine eigne barn, er ei viktig rettesnor for Herøy sin nye kulturleiar. Kulturtilbodet i dag er
KULTUR GIR BULYST
mykje breiare enn då ho vaks opp.
Dette krev ein god dialog ikkje minst med næringslivet, og i så måte meiner
– Samtidig som det er viktig å flytte grenser, må vi heile tida vere klar
ho det bør vere gode mulegheiter for Herøy med eit næringsliv som tydeleg
over det ansvaret som kviler på oss vaksne i forhold til å skape ein trygg
har skjøna verdien av å skape bulyst gjennom å setje kulturbygging på dags-
kvardag, lære dei unge samhandling og til å bry seg om den kvardagen
ordenen. Bulyst er ikkje berre til glede for folk som bur i Herøy i dag, men
og det miljøet vi alle er ein del av, seier Eileen.
like viktig som ein føresetnad for at den arbeidskrafta som næringslivet treng, skal kome til Herøy. Og bli verande.
GODT Å FLYTTE HEIM
- Vi må ta med oss både historia, notida og vi må sjå framover. Desse tre
Om kulturleiar var ein jobb ho hadde lyst på, var det å kome nærare
elementa er med på å skape bulyst, seier Eileen, som meiner notida er den
familien den viktigaste grunnen til at Eileen Gjerde ville flytte heim
aller viktigaste. Det er no folk må engasjere seg, i miljøet og for dei unge
igjen til Herøy. Å kunne stikke innom familie og venner, for ikkje anna
med å ta eit tak der det trengst.
Ho vil framheve Herøyspelet som eit godt døme på kva ein kan oppnå
MÅ FINNE BALANSEN
når heile kommunen jobbar mot eit felles mål. Kan hende finst det an-
Det er stadig dei som vil hevde at bygdene berre får smulane som
dre område der det er muleg å tenkje tilsvarande samhald.
blir igjen etter at sentrum har fått forsyne seg. Eileen ønskjer i denne samanhengen å understreke at ho er kulturleiar for heile Herøy, og
STØRRE MANGFALD
oppteken av balansen som må vere mellom alle delar av kommunen
Samtidig som det skjer mykje positivt på kulturområdet i Herøy i dag,
når det gjeld satsing og tilbod.
må kulturleiaren også seie seg samd med dei som synest tilbodet kan
- Ein vesentleg del av livet vårt går trass alt føre seg der folk bur, under-
vere litt smalt. Eit større mangfald, der alle kan finne sin plass, er difor
strekar ho.
eit mål å jobbe fram imot. Det spennande mangfaldet kjem frå dei som
Når det er sagt så trur ho kanskje kulturtilbodet blir best om ein ser det
kvar dag utfører det frivillige arbeidet i samfunnet. Kommunen og
i eit regionalt perspektiv.
politikaran si rolle i denne samanhengen blir å fatte dei rette vedtaka
- Eg er stolt av kommunen vår og det Herøy står for. Likevel trur eg det
på grunnlag av god kunnskap om tilboda, om kva som trengst og om
kan vere enda meir å hente om vi får til eit samspel med dei andre. Kom-
nærmiljøa, meiner ho.
munegrensene er ikkje like opplagde når ein kjem tilbake, som då ein
For sentrum trur kulturleiaren det er viktig med langsiktig planlegging,
reiste. Denne debatten må vi vere villige til å ta med sikte på å utvikle
der alle omsyn er ivaretekne. Inntrykket hennar er at det i dag finst for
vidare det interkommunale kulturarbeidet, avrundar Eileen Gjerde.
lite friområde for barn og unge, og difor må ein sjå på korleis det er muleg å skape meir rom for leik og aktivitet i sentrum.
22
Tekst & foto: Hege Sørdal Longva
FRIVILLIG I HERØY
Herøy har eit rikt frivillig liv. Etter ei rask Frivilligsentralen held oppteljing på Herøy kommune sine nett- ope måndag til fredag sider, ser vi at det er registrert 171 fri- frå 10 til 14, men oftast villige lag og organisasjonar i kommunen. finn du folk her også I Igesundvegen 17, rett ved sida av parkerings- til andre tider. Det er plassen og parken, finn du basen for ein fleire aktivitetar som veldig stor del av det frivillige arbeidet i finn stad her på dagtid, Herøy, nemlig Frivilligsentralen.
mellom anna babytreff, strikkekafe, språklunch,
hørselhjelp og datakurs. Nokre ting skjer på kveldstid, som strikketreff og møteverksemd. I tillegg er Frivilligsentralen ein kanal for andre ting som skjer. Til dømes har det i år blitt starta opp ein hundeklubb og Tjukkasgjengen chapter Fosnavåg. Frivilligsentralen er ope for alle som ynskjer å delta, i liten eller stor skala, både når det gjeld aktivtetar i regi av Frivilligsentralen, men også anna frivillig arbeid. En av aktivitetane som dreg mykje folk, er Internasjonal mat & prat-gruppe. Dei held til på kjøkenet på Ytre Herøy ungdomsskule ein måndag i månaden. Då kan den som vil, møte opp og vere med på å lage mat frå ulike verdsdelar. Du treng ikkje melde deg på på førehand. Ungane kan få vere aktive på eit eige rom, og økta vert avslutta med at alle et eit godt måltid saman. Opptil 40 brukar å ta del her, men det er alltids plass til fleire. Ein annan av aktivitetane er Tjukkasgjengen. Dette er ikkje noko som berre skjer i Herøy, men over heile landet. Tjukkasgjengen i Herøy samlar mange som ynskjer å gå seg i form i lag med andre. Målet er å gå frå å vere tjukkas til kjekkas. Samtidig kan ei risikere å ha det veldig kjekt i lag med andre, og ein hiv seg kanskje rundt på turar ein ikkje hadde gått åleine og får sjå mykje av den flotte naturen vi har i Herøy. Lokala kan lånast ut til lag og organisasjonar som treng plass for møteverksemd. Tillitsvalde kan også få tilbod om ulike kurs i styrearbeid. Frivilligsentralen er en sosial møteplass som, på tvers av kulturar, foreiner nye og gamle innbyggarar gjennom aktiviteter og sosialt samvær. Frivilligsentralen har framleis behov for hjelp til stort og smått. Det kan vere alt frå å hjelpe til med middagsbringing, steike vafler til strikkekafe eller datakurs, vere leksehjelp eller natteramn. Ta kontakt om det er noko du kan bidra med. Herøy Frivilligsentral deler kvart år ut Frivilligprisen, og har også vore med på å arrangere Dansegalla for utviklingshemma og stått som ansvarlig for TV-aksjonen i kommunen. I tillegg deltek dei i fleire av festivalane som foregår i Fosnavåg sentrum og omeign. Alle er hjarteleg velkomne til å besøke Frivilligsentralen. Og har du ikkje vore der før, er det slett ikkje for seint å ta deg ein tur i morgon.
23
dermed ut i lokalsamfunnet – dit ungdom finst på fritida. Då er det
Tekst & foto: Josefine Spiro
UNGDOM MED MOT
Mot til å leve. Mot til å bry seg. Mot til -Ei jente hadde ein sjeldan
avgjerande at ungdommar sjølv tek MOT-verdiane med seg inn i sine
å seie nei. Verdiane har lengje vore ein og svært alvorleg sjukdom.
miljø, meiner organisasjonen.
del av det haldningsskapande arbeidet på Den einaste mulegheita ho ungdomsskulane i Herøy. No skal arbeidet hadde til å bli frisk, var å få
GODE FØREBILDE
på fritida – ved at ni utvalde blodoverføring frå sin fem
Inne på rom 212 på Ytre Herøy Ungdomsskule, sit ei gruppe
år gamle bror. Han hadde
tiandeklassingar iført svarte T-skjorter med ein merkverdig raud logo på.
ved eit mirakel overlevd
Tre av elevane kjem frå Stokksund barne- og ungdomsskule, medan seks
den same sjukdomen og hadde danna dei antistoffa som var naudsynte
går på YHU. Til saman utgjer dei kommunen sine «Ungdom med mot»,
for å bekjempe den. Broren vart spurd om han ville gi blod til systera si.
og dei har blitt utvalde til den ærefulle tittelen på bakgrunn av at dei
Etter å ha tvilt ein augenblink, pusta han djupt og sa: «Ja, eg gjer det
skreiv ein god og utfyllande søknad. Dei har og fått gode skussmål frå
om det reddar Liza sitt liv». Medan han låg i senga på sjukehuset og
lærarar og medelevar, samt at dei sit inne med dei gode eigenskapane
prosessen pågjekk, sa guten plutseleg: «Begynner eg å døy med ein
og verdiane som MOT står for.
gong?». Han trudde at han skulle gi vekk alt blodet sitt. Det var han klar
- Vår jobb er å vere gode førebilde for andre, seier Jørgen Kløvjan
for å gjere for systera si.
Ringstad (15). Med andre ord skal desse ungdomane leve som dei lærer.
MOT-koordinator og -informatør Mona-Grethe Ryssevik si forteljing er
- Det handlar om å ha mot til ta eigne val, mot til å bry seg, og mot til å
ei sann historie. Ho brukar den som eit døme på kva det vil seie å vere
seie nei, konstaterer Ringstad.
modig, sjølv om å det å ha MOT kan handle om mykje mindre saker enn
I «Ungdom med mot» si rettleiing står det at dei skal bidra til å styrke
å ofre sitt eige liv.
oppvekstmiljøet i positiv retning, både på skulen og på fritida, gjennom
- Du har òg MOT når du inviterer dei som andre ikkje vil skal kome i
måten dei er på. Dei skal gjere det lettare for folk rundt seg å bry seg,
bursdagsselskapet ditt. Mange forvekslar mot med det å vere uredd,
og å sei nei til ting dei ikkje vil vere med på.
men mot betyr at vi torer å gjere det vi er redde for, og ingenting anna,
- Av og til kan folk prøve å freiste deg til å gjere noko du ikkje likar. Då
seier ho.
må du ha mot til å seie nei. Vi jobbar til dømes for å få eit rusfritt miljø
halde fram
ungdomar tek verdiane vidare.
for ungdom, forklarar Tobias Torvholm Sævik (15). FRÅ SKULE TIL SAMFUNN
Ifylgje ungdomane er rusfrie møtestader og aktivitetar viktige.
For om lag to år sidan signerte Herøy kommune kontrakten
- Dersom vi ser at nokon vert utsette for drikkepress, vil vi gå bort og
«Lokalsamfunn med MOT». MOT-verdiane, som tidligare vart formidla
seie at «Du kan få vere med oss istaden for, for vi driv ikkje med slikt»,
gjennom eit reint holdningsskapande arbeid i ungdomsskulen, skulle
seier Sofie Fylling Salvatierra (15).
Herøy er eit «lokalsamfunn med mot». Det har kommunen skrive under ein kontrakt på. Med på MOT-laget er tiandeklassingane i «Ungdom med mot», MOT-informatørane Renate Zahl, Synnøve Kalleklev og Thomas Voldsund, MOT-koordinator og -informatør Mona-Grethe Ryssevik, rektorane ved ungdomsskulane, Ole Frank Bakken og Vidar Kalland, ordførar og MOT-leiar Arnulf Goksøyr, og skuleleiar Sølvi Lillebø Remøy.
25
UMM ynskjer å vere meir synlege i ungdomsmiljøet. Dei har i dag
- ÆREFULLT OPPDRAG
fritidsklubb med MOT, der dei vil vere med å skape fleire aktivitetar.
Rektorane ved dei to ungdomsskulane, Ole Frank Bakken på YHU og
«Ungdom med mot» har òg fleire viktige oppgåver:
Vidar Kalland på Stokksund, fortel at dei har motteke svært positive
- I vår besøkte vi barneskulane og fortalde sjuandeklassingane om kva
tilbakemeldingar på MOT-arbeidet, både av elevar og foreldre.
dei kjem til møte på ungdomsskulen. Vi skal gi dei ein lettare overgang.
- Dette haldningsarbeidet er ei veldig viktig satsing for oss. Den største
Det kan vere skummelt å treffe nye folk, men når dei kjem, veit dei kven
styrken er kanskje «Ungdom med MOT». Informatørane gjer eit veldig
vi er. Så då kanskje dei vert litt tryggare, seier Ringstad.
godt arbeid, men det er vesentleg at det ikkje berre er vaksne som legg
Kvart år blir det valt ut nye niandeklassingar til å vere UMM.
ramene. Eg meiner at involveringa av ungdomane er utruleg viktig. Eg opplever at desse elevane blir sett opp til, og at å bli «Ungdom med
LEIK OG DRAMATISERING Kommunen sine fire MOT-informatørar samlar seg på skulebiblioteket der dei gir oss eit innblikk i kva dei driv med i det haldningsskapande arbeidet sitt. Thomas Voldsund, som òg jobbar som lærar på YHU, reiser seg frå stolen og vinkar dei andre informatørane med seg ut på golvet. - Uansett kva eg gjer, so må de gjere det same, seier han med ivrig og bestemt røyst. So travar han rundt i biblioteket medan armane svingar hit og dit. Dei tre kvinnelege informatørane kjem hakk i hæl og hermar. Dei hoppar, kryp og brækar som sauer. Sketsjen varar bare nokre sekund, men dei fire har likevel illustrert eit poeng. - Vi følgjer straumen, seier Ryssevik. MOT sitt hovudmål er å gjere ungdomar trygge nok til å ta eigne val utan å bli påverka av dei rundt. Informatørane si oppgåve er å fremje MOT sine verdiar gjennom eit skuleprogram med leik og dramatisering. - I MOT-timane held vi oss som regel til manus, men vi har fått beskjed om at dersom vi ser at det blir knapt med tid, så må vi for all del ikkje droppe leikane, seier informatør Renate Zahl. - Vi ser at det går opp eit lys for elevane, fortel Synnøve Kalleklev, som er MOT-informatør og lærar på Stokksund barne- og ungdomsskule. FORANKRA I KOMMUNESTYRET Å kontraktfeste seg til å vere eit lokalsamfunn med MOT, betyr mellom anna at det haldningsskapande arbeidet som vert utført av MOTinformatørane og «Ungdom med MOT» er forankra i kommunestyret. Ordførar Arnulf Goksør er valt til MOT-leiar. - Mi oppgåve er først og fremst å underbyggje at dette arbeidet er viktig. Eg gjer det ved å støtte MOT-informatørane og vere synleg på dei ulike MOT-samlingane. Slik viser eg at kommunestyret er med på dette her. Vi ser at om du skal lukkast med arbeidet gjennom heile organisasjonen, må det vere forankra både i topp og i botn, viss ikkje blir det halvhjarta, seier han.
mot» er nokså ærefullt på denne skulen, seier Bakken.
Tekst & foto: Jann Flatval
ATTRAKTIVE LOKALE MIDT I REGIONEN
Med kjøpet av Fristads-bygget blei - Standarden må kunne kallast
Kommunen har difor valt ei litt restriktiv linje med ikkje å leige ut «til
Herøy kommune eigar av rundt 4000 rimeleg bra, og plassert i det
alt og alle».
kvadratmeter innandørs industriareal, geografiske midtpunktet for ei stor kontorfløy med 25-30 einingar Søre Sunnmøre burde etablering
Viss kommunen ikkje hadde gått inn som kjøpar, kunne bygget ha blitt
og på toppen av alt ei stor kantine med i Dragsund vere attraktivt for
ståande unytta over lang tid medan eigarane venta på at ein kjøpar av
tilhøyrande steambad og andre vel- einkvar
som
heile anlegget skulle melde seg. Goksøyr seier at når ein fekk prisen ned
værefasilitetar. Alt skal leigast ut, og marknad, seier ordørar Arnulf
i 13 millionar kroner, som ikkje er meir enn ein fjerdepart av eigedomen
her er framleis mykje ledig etter at dei Goksøyr.
sin tekniske verdi, var det relativt enkelt å få politisk aksept på handelen.
med
regionen
fyrste leigetakarane er komne på plass. Tanken med kjøpet var ifylgje ordføraren at kommunen skulle vere med på å skape eit tilbod til
Det har ikkje vore heilt utfordringsfritt å få eit konfeksjonsbygg til å
nyetablerarar og eksisterande bedrifter med behov for større eller
fungere for andre og fleire slags bransjar. Prisinga av utleigearealet er
betre tilrettelagde fasilitetar å utvikle seg på. Innafor veggene til det
ei sak for seg. Ein privat eigar ville gjerne ha lagt andre vurderingar
kommunale utleigebygget, ligg alt til rette for å skape ei næringsklynge
til grunn, men ifylgje ordføraren er kommunen ikkje ute etter å gjere
der mindre bedrifter mellom anna kan gå saman om funksjonar dei
«butikk» på handelen utover det at etableringar og nye arbeidsplassar
ikkje har miúlegheiter til å etablere kvar for seg.
er butikk i seg sjølv for ein kommune. Goksøyr meiner ein har lagt seg på eit prisnivå som er akseptabelt for
Bygget sine eigenskapar i så måte var Goksøyr godt kjend med frå den
kommunen, attraktivt for dei som skal leige, og som samtidig ikkje
tida han sjølv hadde sitt daglege arbeid der. Bygget blei oppført over
konkurrerer med private utleigarar i området. Og han tek det som eit
ein tiårsperiode frå starten på 80-talet.
positivt teikn at der jamt og trutt er folk innom og kikar på lokalitetane. - Vi tilbyr gode lokale, til moderate prisar, midt i smørauget i regionen.
Bygget blei reist til industriføremål i eit industiområde, og at det er
Vi har framleis ledig areal for den det måtte passe for, så her er det
industri som skal vere der vidare har ordføraren ei klar formeining om.
berre å hive seg på, oppmodar Goksøyr.
Tekst & foto: Jann Flatval
FEKK OPPSVING I DRAGSUND
27
– Eg føler vi har fått eit voldsomt oppsving etter at vi flytta hit, seier
Karlson frå Migatronic Norge. Han var med på markeringa saman med
Røren, som opplevde at omsetninga nesten dobla seg fyrste månaden
mange av Sveisereparatøren sine andre leverandørar.
Svein Røren hadde valet mellom Saunesmarka etter
gjenopna
Dei meiner Herøy kommune gjorde ein god handel då eigedomen i
og Dragsund då han skulle finne nye og betre Sveisereparatøren As i det
at
han
Dragsund, med fleire tusen kvadratmeter bygningsmasse, blei kjøpt
tilpassa lokale for vidareutvikling av bedrifta kommunale
med sikte på utleige.
utleigebygget
si. At han bestemte seg for å flytte over til i Dragsund industriområde.
Svein Røren var tidleg ute med å melde si interesse då han blei kjend
herøysida av kommunegrensa har han ikkje Sveisereparatøren As tilbyr
med kommunen sine planar. Trass i at han med flyttinga har fått
alt det ein sveisar treng
tredobla arealet i høve til det dei hadde før, legg Sveisereparatøren
både av utstyr og service. Og enda litt til etter at produktspekteret blei
ikkje beslag på meir enn ein liten del av kapasiteten til den tidlegare
utvida til også å omfatte kle og sko. Alle som driv med sveising på Søre
konfeksjonsfabrikken. Dermed er det plass til mange fleire, og Røren
Sunnmøre står på Sveisereparaøren si kundeliste, og i det geografiske
håper dei kan få litt meir liv og røre rundt seg etter kvart.
midtpunktet av det mest aktive sveisemiljøet vi har i landet, har bedrifta
– Det hadde vore mykje tyngre om vi skulle byggje nytt for eiga rekning,
fått ei heilt ideell plassering.
og på leigemarknaden er det vanskeleg å finne tilsvarande lokale
For det andre har Røren fått akkurat dei lokala han var ute etter, og at
med like sentral plassering. Difor vil nok dette tilbodet vise seg å vere
bedirfta no kan få presentert og profilert seg i romslege og oversiktlege
attraktivt også for andre i same situasjon, seier han.
angra eit minutt på i ettertid.
lokale, er ikkje det minst viktige med flyttinga. – Måten vi presenterer oss på har mykje å bety, og det er også viktig å vise at vi satsar, seier Røren. At også kundane og leverandørane synest om nysatsinga, kom klart fram då Sveisereparatøren markerte flyttinga med å invitere til open
Svein Røren t.v. og Roar Arnesen greip mulegheitene dei fekk med å flytte
dag tidlegare i haust.
bedrifta frå gamle Stranda Mek. Verksted i Ulsteinvik til det kommunale utleige-
– Betre enn dette kan det knapt bli, kommenterte distriktssjef Kjell
bygget i Dragsund.
28
Tekst & foto: Jann Flatval
LOKAL KOMPETANSE BAK VERDAS MEST AVANSERTE
Av alle farty som Havyard sine designarar og I prosessen med
Havyard også er majoritetseigar i MMC, blir Havyard Group den store
skipsbyggjarar har levert, er det noko heilt spesielt bygging av eit så
kunnskapsleverandøren til prosjektet, ved sida av reiarlaget sjølv.
med båten som i løpet av vinteren skal gjerast avansert og nyutleveringsklart ved Fosnavåg-konsernet sitt verft viklande farty vil
HEFTIGE KRAV
i Leirvik. Fosnavaag Shipping sin nye brønnbåt det alltid oppstå
Utgangspunktet for samarbeidet var ein forespørsel som Marine Harvest
vil bli den mest avanserte og miljøvenlege i sitt utfordringar som
gjekk ut med og som hadde ganske heftige kravsspesifikasjonar. Det
slag. Og kompetansen som ligg til grunn for dette må løysast og som
er på mange måtar dette tenderet som, både når det gjeld utforming
fører til at ting
og kapasitet, ligg til grunn for det nye brønnbåt-designet med type-
må
nemninga Havyard 587.
unike prosjektet, er samla i Fosnavåg.
endrast
undervegs. I slike situasjonar er det praktisk for reiaren at designarane
Trass i at kontrakt-saka ikkje gjekk Fosnavaag Shipping sin veg, er båten
held hus berre hundre meter borti gata, og at produsenten av den
no snart ferdig og klar til å bli presentert i brønnbåtmarknaden. Det
brønnbåttekniske utrustinga ikkje er lenger unna enn at han kan stille
er mange som med stor interesse og spenning imøteser det ferdige
opp på nokre minutts varsel, er heller inga ulempe når der er behov for
resultatet.
rådslagingar. – Nærheit og godt samarbeid mellom lokale aktørar er alltid ein styrke,
BYGDE PÅ SPEKULASJON
og i dette tilfellet har nærheita hatt veldig mykje å seie. Dette prosjektet
Ifylgje reiaren sjølv fekk han undervegs så stor tru på designet dei hadde
er eit godt døme på kva vi kan få til innafor Fosnavåg-miljøet med å
utvikla at han bestemte seg for at dette prosjektet ikkje kunne avsluttast
spele på kvarandre sin kompetanse.
på designstadiet, men måtte førast fram til ferdig båt. – Det var mange om beinet, og vi bestemte oss for å byggje uansett
Slik oppsummerer brønnbåtreiar Olav Remøy fordelane med at
om vi kom til å få kontrakten eller ikkje. Både Havyard og MMC er folk
Fosnavaag Shipping sin nye brønnbåt, som får det tradisjonsrike Remøy-
vi kjenner. Vi veit kva dei står for, og difor kjende vi oss trygge på at vi i
namnet Stormy, er realisert som eit reint Fosnavåg-prosjekt med tanke
fellesskap kunne utvikle ein prototype av ein brønnbåt som ville vere eit
på teknologien og kompetansen som ligg til grunn for det nye designet.
godt kort i marknaden, seier Remøy.
Stormy er konstruert av Havyard si designavdeling i Fosnavåg
GJENNOMBROT FOR HAVYARD
og blir bygd ved Fosnavåg-konsernet sitt verft i Leirvik i Sogn.
Også seniordesignar Kjetil Myren i Havyard Design & Solution har stor
Brønnbåtteknologien, og alt av utstyr i den samanhengen, er utvikla
tru på det nye designet og håper at bygginga av Stormy kan vise seg å
og blir produsert av MMC på Mjølstaneset i Fosnavåg. Når ein veit at
verte eit gjennombrot for Havyard i brønnbåtmarknaden.
Nærheit er viktig når juesteringar må gjerast i eit komplisert prosjekt. Olav Remøy t.v. drøftar detaljar med Kjetil Myren og Leif Gjelseth.
Myren er tydeleg på at utan samspelet med ein kunnskapsrik reiar,
prisen ønskjer ingen av partane å gå ut med på noverande tidspunkt.
ville utviklinga av Havyard sitt brønnbåtdesign ha blitt ei mykje større
Då har dei meir lyst til å snakke om kva eit prosjekt som dette skaper av
utfordring enn det blei med Fosnavaag Shipping og MMC på laget.
verdiar i lokalmiljøet, og i all hovudsak innafor Havyard-systemet som
– Det er i fellesskap ein greier å lyfte kvarandre, og tek vi bort den eine
også MMC no er ein del av.
parten så stiller alle svakare, seier han. Alt som blir å finne om bord av system og utstyr til fiskehandling og Tida vil vise om dette prosjektet også blir eit gjennombrot for MMC sin
transport, er utvikla og blir produsert av MMC sine folk. Havyard Design
brønnbåtteknologi basert på runde fisketankar. På det området er det
& Solution leverer design og teikningar, og fram til det Tyrkia-bygde
ulike oppfatningar mellom dei ulike aktørane.
skroget er kome på plass i Leirvik, er det Havyard Ship Technology si
– Vår oppgåve er å imøtekome det som ein kvar reiar måtte kome med
avdeling på Mjølstaneset som har stått for prosjektleiing og teknisk
av ønskje og behov. I dette tilfelle hadde vi ein reiar som ville ha runde
gjennomføring av byggjeprosjektet. Denne innsatsen kan summerast til
tankar, og som valde å ta meirkostnaden som følgde med å satse på det
om lag 35 årsverk i Fosnavåg.
utradisjonelle, seier Myren. Resultatet av samarbeidet har han veldig stor tru på. 35 ÅRSVERK I FOSNAVÅG Havyard sin fyrste brønnbåtkontrakt blei flagga i 2012 med ein oppgitt kontraktsverdi på 250 millionar kroner. Kva som blir den endelege
30
Tekst : Jann Flatval Foto: Marius Beck Dahle
DET BESTE FOR FISKEN ER BEST FOR NÆRINGA
– Det som er best for fisken, er òg Anders Pedersen var den fyrste
KREV IKKJE STØRRE BÅTAR
best for næringa. Difor vil framtida som begynte å tenke i «runde
Fiskevelferden er også det som blir avgjerande for kor store mengder
vise at valet som Fosnavaag Shipping baner» då han i 1998 tok til å
med fisk som kan førast på tankane, og difor trur Remøy og Gjelseth at
har gjort er det rette, seier gründer emne på eit nybygg for transport
Stormy vil avlive myten om at det krevst større båtar for å frakte same
og dagleg leiar Leif Gjelseth i MMC.
volum fisk med runde tankar som med firkanta.
av eigen fisk i Fjordlaks. For han
var runde tankar det einaste saliggjerande, og i samarbeid med MMC
– Vi meiner at når denne båten kjem i drift vil vi kunne dokumentere at
blei brønnbåten Victoria Lady prosjektert og realisert i 2006.
vasskvalitet og fiskevelferd vil liggje på eit nivå som gir grunnlag for å
Etter den tid er det ingen andre som har satsa på det same systemet før
auke fisketettleiken på tankane, seier Gjelseth og Remøy.
Fosnavaag Shipping skulle igang med sitt fyrste nybygg 6-7 år seinare.
Auka tettleik på anslagsvis 15-20 prosent vil vere nok til å kompensere for mindre tankvolum.
ALDRI I TVIL I mellomtida hadde Fosnavåg-reiarlaget overteke Victoria Lady, og Olav Remøy kunne dermed leggje erfaringar frå tre båtar med kvart sitt tanksystem til grunn for prosjekteringa av selskapet sin aller fyrste nybygde brønnbåt. At båten skulle ha det sirkulære systemet var reiaren aldri i tvil om. – Med å ta det beste frå Victoria Lady og utvikle det vidare, kan vi sjå betydelege gevinstar både på effektivitet, kapasitet, hygiene og fiskevelferd, slår Remøy fast. Remøy seier at for han var det eit vesentleg poeng å velje det systemet som sikrar ein mest homogen vasskvalitet i heile fiskebrønnen. MØTER ALDRI VEGGEN Trass i at effekten med sirkulerande vatn på tankane let seg dokumentere, har samtlege nybygde brønnbåtar etter Victoria Lady fått tanksystem der vatnet strøymer anten i lengderetning eller på tvers av tankane. MMC har hatt systemleveransar til fleire av desse båtane, basert på kundedefinerte tanksystem. – Når ein reiar kjem til oss med forespørsel, så veit han kva han vil ha. Vi legg ikkje energi i å overbevise dei om noko anna, for det er leveransen som tel for oss, seier Gjelseth. Men Gjelseth er ikkje i tvil om kva det hadde blitt om han fekk avgjere systemvalet. – For det fyrste er det sirkulasjonssystemet som gir den jamnaste kvaliteten på vatnet og sikrar god vassfordeling i heile tanken. Vi veit at fisk fortrinnsvis sym mot straumen, og i runde tankar med sirkulerande vatn kan fisken symje motstraums og aldri møte veggen. Så enkelt er det, seier Gjelseth, og viser til at det er på grunn av det same at alt oppdrett av smolt skjer i runde tankar. FISKEVELFERD OG MILJØ Ifylgje Remøy har fiskevelferd og miljø gått som ein raud tråd gjennom heile prosjekteringa av Stormy. Filosofien bak valet av runde tankar er ikkje meir innvikla enn at han ser eit klart konkurransefortrinn i å kunne levere ustressa fisk i god kondisjon fram til slakting, noko som har innverknad på kvaliteten av det ferdige lakseproduktet.
31
Tekst & foto: Jann Flatval
EI STOR OG VIKTIG NÆRING
VERDAS MEST EFFEKTIVE OG MILJØVENLEGE
Brønnbåtdrift er ei stor og viktig næring som har utvikla seg i takt med
Nybygget til Fosnavaag Shipping får det aller ypparste innan
veksten i fiskeoppdrett. Oppdrett er i dag større enn fiskeria om ein
brønnbåtteknologi og vil setje ny standard for miljøvenleg og skånsam
samanliknar eksportverdien, og Olav Remøy meiner det er heilt utruleg
transport og behandling av levande fisk.
det som har skjedd innafor oppdrett og transport av levande fisk..
Dei sylindriske lastetankane, saman med eit effektivt filter og
– Men det er sikkert ikkje lett for utanforståande å forestille seg kva det
vassbehandlingsutstyr, gjer det muleg med lukka transport over langt
eigentleg dreiar seg om, seier han.
større avstandar enn på eksisterande båtar. Skroglinjene og framdriftsmaskineriet, ein medium-speed hovudmotor
FRAKTAR ENORME MENGDER
med betydeleg lågare forbruk enn hurtiggåande motorar, er utforma
Det er enorme mengder med fisk som blir transportert på norskekysten.
for høg toppfart og driftsøkonomisk normalfart. Båten får ei servicefart
Marine Harvest sitt anlegg i Fosnavåg slaktar årleg åleine rundt 83.000
på 14 knop i lasta tilstand, og utslepp
tonn med laks. Om ein reknar ei slaktevekt på fire kilo, dreiar det seg
per kilo frakta fisk er svært lågt.
om meir enn 20 millionar fisk som skal førast berre til anlegget på
For å hindre utslepp og minimere
Eggesbønes i løpet av eit år.
risiko for smittespreiing skal alt vatn
For ikkje å snakke om mengda med vatn. Fisken utgjer ikkje meir enn
UV-behandlast og gå gjennom eit
12-15 prosent av ein brønnbåtlast, og kor mykje sjøvatn som blir frakta
komplisert filtersystem i to trinn. Båten
er det berre å rekne seg fram til.
blir også utstyrt med system for avlusing
Også på båtsida har det skjedd ei enorm utvikling. Dei siste åra har
av fisken om bord, der filtersystemet
det vore bygt brønnbåtar på storleik med dei største ringnotbåtane og
vil fjerne og destruere all lakselus.
større. Stormy er nesten 85 meter lang og får ein kapasitet til å frakte
Desse systema fører til ekstremt låg
om lag 500 tonn med fisk fordelt på tre tankar.
dødelegheit under frakt av fisk. Dette til saman vil ifylgje utviklarane
KOKURRANSEN HARDNAR TIL
gjere Stormy til verdas mest effektive og
Satsinga dei no er igang med vil føre Fosnavag Shipping opp mellom
miljøvenlege brønnbåt.
dei fem store brønnbåtselskapa i landet. Når Stormy kjem i drift, vil selskapet sine tre båtar ha kapasitet til å frakte 250.000 tonn i løpet av eit år om dei går 300 turar i året. Den norske brønnbåtflåten består i dag av om lag 65 båtar med eit samla volum på 55-60.000 tonn. Denne flåten er fordelt på eit tjuetals reiarlag. Mange av desse er einbåts-reiarlag, og om lag 75 prosent av føringskapasiteten er samla i dei fem største reiarlaga. Mellom desse blir altså Fosnavaag Shipping finne sin plass, når Stormy er levert, som det femte største etter Sølvtrans, Rostein, Norsk Fisketransport og Bømlo Brønnbåtservice. Olav Remøy er aktør i ei næring der konkurransen i marknaden hardnar til. – Men vi skal vere med i fremste rekkje, lovar han.
Når Stormy er levert vil Olav Remøy vere leiar av det femte største brønnbåtreiarlaget i landet.
32
Tekst: Jann Flatval Foto: Vestlandsnytt
HAR OPNA NATUREN FOR MANGE FLEIRE
Barnehagetur til det nye utsiktspunktet på toppen av Tverrfjellet i Fosnavåg.
Det handlar om trivsel, bukvalitet og folkehelse, Det var Gurskøy idrettslag som viste veg då dei bestemte seg for å oppgradere og og utvide den og i så måte har Gurskøy og Bergsøy idrettslag gjengrodde løypa på Leikongeidet som ikkje hadde vore i bruk på mange år. Eit stort lyft for eit vore positive bidragsytarar med turvegane som lite lag både arbeidsmessig og økonomisk, men dei kom i mål etter stor eigeninnsats og god er bygde dei siste åra. Den ikkje minst viktige hjelp frå sponsorar og støttespelarar. sida med slike tiltak er måten dei opnar opp og gjer naturen tilgjengeleg for nye brukarar.
Sidan seinhausten i 2009 har den 3,3 kilometer lange skogsvegen lege der innbydande og
opplyst, med stor parkeringsplass og så gode snøforhold som det er råd å få her ute i havgapet. Leikongarane var ute etter å skape eit heilårleg utfartstilbod for heile regionen, og bruken av anlegget fortel at det har dei lukkast med. FØR GJEKK FOSNAVÅGARANE RUNDT VATNET når dei skulle ha seg ein trimtur. No stikk dei til fjells og får ei heilt anna naturoppleving. Kanten av Tverrfjellet ovanfor Ura har blitt det nye utsiktspunktet i Fosnavåg. Her er det fri sikt både utover mot storhavet og innover til Sunnmørsalpane. Straumen av folk langs den flate og asfalterte gangvegen rundt Myklebustvatnet har forflytta seg opp i høgda. No er det grusvegen, som snarar seg
i lett fjellterreng frå Heid og oppover, som har blitt turfavoritt nummer ein. - Vi går no medan folk er på arbeid. Når helga kjem så nyttar det ikkje. Då må du gå i kø. Denne kommentaren frå to pensjonistar på føremiddagstur fortel det meste om populariteten til den nyaste tiltaket på trimfronten i Herøy. På den nye turvegen møter du alt frå folk på luftetur med hunden og «barnehagetanter» med eit slep av ungar, til skuleklasser og vanlege turgåarar i alle aldrar og med varierande framkomelegheit. Sjølv folk som ikkje er så gode til beins, og må bruke ulike hjelpemiddel for å kome seg fram, har fått oppleve gleda av ein fjelltur takk vere innsatsen som eldsjelene bak turvegen har lagt ned. Den kilometerlange turvegen hadde aldri blitt ein realitet om ikkje det var for den store frivillige innsatsen som er lagt ned både før og etter at arbeidet i marka kom i gang. Ein skulle tru dei var langt fleire enn 10-12 når ein ser alt som er gjort. Med dei to fyrste byggjestega, som på det næraste er ferdig, ser ein resultatet av eit to-tre år langt arbeid som eldsjelene bak Heid turløype har stått i spissen for. Når lysa no snart skal vere kome på plass, kan folk ta seg kveldsturar til fjells også i den mørke årstida. Om det var opp til arbeidsgruppa ville dei også snart ha vore klare til å starte på det tredje og siste byggjesteget som etter planen skal føre vegen vidare gjennom skogen og tilbake til utgangspunktet på Heid. Men planane om ei rundløype har førbels stoppa opp på motstand frå grunneigarhald. Håpet er no at dei no skal greie å finne ei sløyfe som kan føre vegen utanom eigedomen til den eine gjenstridige grunneigarparten. Elles har prosjektet vore omfatta med positivitet og velvilje frå alle hald. No har også grendalaga begynt å tre støttande til. Velforeininga i Nørvågen har teke på seg å setje den gamle fjellstien opp frå Ura i farbar stand slik at turvegen får ei kopling til sentrum. Berge grendalag har tilbode seg å lage til ein rasteplass med gapahuk ved oppstiginga få Heid, og arbeidsgruppa ønskjer å invitere fleiere til å kome med idear og bidrag som kan gjere turvegen komplett. Ser ein på kva som skaper trivsel og bukvalitet, er det klart at trimgruppa i Bergsøy Idrettslag har gitt eit positivt bidrag med å stå for ideen til og gjennomføringa av det nye og populære turvegtiltaket.
Turløypa på Leikongeidet, lysløypa med dei beste snøforholda ute på øyane. Arkivfoto: Vestlansnytt
34
Tekst : Jann Flatval Foto: Marius Beck Dahle
SØRSTATS-MAT DREG FOLK TIL FOSNAVÅG I Fosnavåg har sørstats-mat blitt så Belinda har teke med seg populært at sjølv på kvardagar kan dei heimlege smakane det vere smart å bestille bord for den og skapt eit mattilbod som skal ta lunsjen hos Belinda og som dreg folk frå heile Marin Strand.
distriktet
til
Madelynn
Coffee. Menyen er basert på rettar ho sjølv vaks opp med i Houston Texas, og som ho lærte seg å lage heime. - Eg har prøvd å skape ein plass der eg sjølv har lyst å vere, og med mat etter min eigen smak, tillaga og servert med hjartet, smiler Belinda – lett avslappa i sofaen ei tidleg fredag føremiddag. Etter at der kom fast kokk på huset kan Belinda stresse litt ned og ta seg tid til ein prat sjølv rett før lunsjtrykket set inn. Kokken er berre 21 år, men ifylgje Belinda ekstremt talentfull og open for å lære. - Det blei match med det same, fortel Belinda, som let Andreas Aarebrot få prøve seg då han på grunn av sjøsjuke måtte finne seg noko på land. Enda eit lokalt kokketalent, rekruttert frå kokkelinja ved Herøy vidaregåande skule. Marvin brenn sin eigen kaffi, men det er ikkje berre deira eigne gjester som får nyte dei særeigne blandingane frå kaffibrenneriet i Fosnavåg.
Belinda sine kaker og lunjrettar gir kulinariske opplevingar.
Kaffibrenneriet styrer seg sjølv, og no har Marvin begynt å sysle med tankar om ølbrygging også.
31
Madelynn kaffe er i dag å få kjøpt rundt om på Søre Sunnmøre og i
å liggje litt utanom allfarveg. Og på mange måtar synest Belinda og
Ålesund. Og på Bakeriet i Lom serverer Morten Schakenda kaffi frå
Marvin Strand det også har vore bra å ikkje ligge midt i trafikken.
Fosnavåg.
- Då veit vi i alle fall at våre kundar har eit mål med å kome hit, seier dei.
- Brenneriet styrer seg sjølv. Det veks sakte og har blitt ein viktig del av det vi driv med både for drifta og for vår eigen del, seier Marin, som
At folk må velje å kome, og at dei faktisk gjer det, synest Belinda og
finn glede i å kunne servere eigne produkt.
Marvin er kjekt å oppleve. Og dei er veldig takknemlege for at kundane
Difor syslar han også med tankar om å starte sitt eige ølbryggeri.
har halde fram med å kome trass lang omveg for gåande og vanskelege parkeringsforhold i nærområdet etter at anleggsaktiviteten starta opp
Enn så lenge er det øl frå andre småskalaprodusentar som blir servert
på nabotomta.
på Madelynn. Også når det gjeld drikke er Belinda og Marvin ute etter kvalitet og det spesielle. I dag byr dei fram eit førtitals ølsortar og tek
Belinda og Marvin legg ikkje skjul på at det låg langsiktig tenking
gjerne ikkje inn meir enn ei kasse eller to av kvar sort til prøvesmaking.
bakom då dei bestemte seg for å ta fast på lokalet i Strandgata i 2007.
Som blir stadig meir populært på torsdags- eller fredagskveldar.
Plasseringa ville vere strategisk for framtida, men dei hadde ikkje
Det er på desse dagane Madelynn har kveldsope og nyttar seg av
forventa det skulle gå sju-åtte år før hotellet kom opp. Dei har alltid
skjenkeløyvet dei fekk for eit par år sidan.
tilpassa drifta etter forholda og har allereie begynt å leggje planar for drifta etter at hotellet står der og gatesperringa er fjerna. Då vil der
På laurdagar er det ørstingar, ulsteinvikarar og folk frå distriktet elles
opne seg nye muligheiter på fleire område for det mest kulinariske
som fyller dei små og intime lokala i Strandgata i Fosnavåg. Marvin likar
matkonseptet i Fosnavåg.
å vite kvar folk kjem ifrå, og spør når der er nokon han ikkje har sett før. Trass i at dei held til i enden av ei «blindgate», dreg Madelynn Cofee stadig fulle hus. Er konseptet godt nok, treng det ikkje vere noko ulempe
Belinda og Marvin var mykje åleine før, men er no i eit team saman med Jovita og Andreas.
36
HEILT KO:KO
Tekst: Josefine Spiro Foto side 36-37: FOA design Foto: side 38 : Josefine Spiro
Kvinna bak KO:KO hentar inspirasjon mellom - Eg er eigentleg ei veldig lite jålete anna i gamle filmar og i garderobeskapa til dame, og er ikkje så glad i ting som sine forfedre. Likevel er Stine Elisabeth blinkar. Goksøyr
sine
kle
både
spenstige
og Stine Elisabeth Goksøyr (40) har
ungdomelege.
lagt beina i kryss under det kvite
– Ein skal tore å vere litt koko, meiner bordet – pent og pynteleg plassert Fosnavåg-kvinna.
i det fargerike lokalet på Myklebust
i Fosnavåg. Møbelet er av den sorten som hadde glidd rett inn på eit kontor med lyse, nakne vegger og glatte skrivebord. Men her, på fødeplassen til varemerket «KO:KO», er bordet påfallande fargelaust. Stine snakkar om klesstilen sin. Den som har funne vegen ut til 100 butikkar over heile landet. Ho blinkar kanskje ikkje, og i dag er ho kledd i svart. Men sjalet rundt halsen er fullt av fargerike prikkar, og ho brukar øyrepynt. To svarte knappenålshaud tittar fram frå kvart sitt øyre under eit like svart hår. - Typiske KO:KO-fargar er svart, rosa og raudt. Eg er veldig glad i sterke fargar. Og eg er glad i det klassiske og reine. Derfor er mange av kleda svarte, men dei har kontrastar og strukturar, som for eksempel prikkar eller kanteband. Dei er enkle og tøffe, men likevel feminine, forklarar designaren, som hentar inspirasjon mellom anna frå gamle filmar og i klesskapa til sine forfedre. - Før i tida var dei så vågale med mønster, og dei hadde utruleg mange fine snitt, meiner ho. KO:KO-lokalet er ingen butikk – for det er ikkje herifrå ho sel varer. Det gjer ho stort sett på klesmesser rundt omkring i storbyane og på nettbutikken sin. Likevel står det ein disk framfor inngangsdøra. Den er full av konglar. - Eg hadde med meg disken på ei messe for å framheve uttrykket i vinterkolleksjonen, som blir lansert i januar. Eg har kalla eit av temaene i kolleksjonen for «Kongle». Nokre av plagga har konglemotiv, og der er òg eit grein-motiv på ein del av kleda, seier Stine. Ho held fram ein enkel, lys topp. Framsida er pryda med ein mørk og bladlaus kvist. - Vi brukar generelt mykje naturmotiv, seier ho. På kongledisken står ein liten skogsvaktar: ein utstoppa og ganske sliten gauk. Den har vore med Stine i tjukt og tynt, heilt sidan ho etablerte KO:KO for over to år sidan, og den brukar å stå på disken når ho viser fram nye kolleksjonar på messer. - Varemerket, KO:KO gir assosiasjonar til gauken og naturen. Og så representerer den litt galskap. Eg prøver å fokusere på at du skal tore å vere litt koko. Lausrive deg frå det stramme og tilgjorde. Du skal tore å skilje deg ut, meiner Stine. - Er du sjølv litt koko? Ho nøler ein augneblink, medan munnvikene lyfter seg i eit forsiktig smil.
38
- Eg er kanskje litt uredd. Kanskje litt naiv i forhold til fallgruvene. Når
Nok eit plagg finn vegen bort til det kvite bordet: ein svart gensar med
ein satsar på noko stort, så må ein jobbe så vannvittig for å få det til.
opne skuldrar.
Det er jo galskap å starte noko sånt, seier Stine og siktar til si eiga
- Vi har ein gensarkolleksjon, men det er kjolar vi er størst på. Eg har
bedrift.
alltid vore ei kjoledame, men anar ikkje kvifor. Kanskje fordi det er - Men eg visste kva eg gjekk til, og eg
enkelt? Likevel er det sjeldan eg tar på meg høghæla sko. Då føler eg
elskar å jobbe, seier ho.
meg veldig pynta.
Stine bruker stort sett heile arbeidsdagen til lagerarbeid, pakking, sal og rekneskap,
Ja, ho er ei kjoledame. Og hadde det ikkje vore for det, hadde KO:KO
medan kveldane går med til skissering av
aldri sett dagens lys. Det heile starta medan Stine dreiv butikken,
nye design – som gjerne er henta frå ein
«BLOMSTER & GAVER» i Fosnavåg.
idé rabla ned på ein rosa post-it-lapp.
- Vi byrja å kombinere kle, blomster og interiør. Vi søkte marknaden
- Rett som det er får eg ei innskyting og
for norske design, men der var veldig få norske kjolar, fortel Stine,
må skrive den ned. Når arbeidsdagen
som er utdanna blomsterdekoratør, i
er omme, ligg det gjerne 100 lappar her. Eg gløymer dei ofte og finn
tillegg til at ho har jobba ein del med
dei igjen etter nokre månader eller eit år. Då tenkjer eg at, «der var
interiør.
den ja! Kanskje eg skal jobbe med dette!».
- Eg hadde i utgangpunktet tenkt å jobbe meir med interiør, men så sette
Stine er eit arbeidsjarn, men held likevel nokre timar heilage. Ho er
eg med ned og spurde meg sjølv,
nemleg småbarnsmor.
«Kva er det eg likar aller best å jobbe
- Dei er 5, 9 og 13 år gamle. Barna mine er veldig engasjerte, og
med? Kva er min styrke?»
mannen min og eg brukar mykje tid på å følgje dei opp. Vi er òg veldig
Ho trefte avgjersla i 2010. Dermed
glade i naturen og prøver å vere ute så mykje som muleg. Vi likar å gå
slutta ho i jobben og lèt systra ta
i fjellet. Mannen min er toppturentusiast, men han synest toppane her
over drifta av BLOMSTER & GAVER.
ute er litt små, seier Stine og ler.
Mora driv butikken med same namn
- Personleg er eg veldig glad i å fiske. Det likar heldigvis barna også. Dei
i Myrvåg.
et fisken òg – så lengje den er raud, held ho fram. Det hender likevel at tida ikkje strekker til, og at barna rett som det er må
Dei første kleda kom på marknaden 20. oktober 2011, omlag seks
vere med på jobb.
månader etter at føretaket vart stifta.
- Dei er med oss nesten heile tida,
- Målet var å få registrert firmaet den 8. mars. Men vi kan no ikkje styre
uansett om vi er utandørs, heime
Brønnøysundregistra, seier Stine.
eller på jobb. Dei sit gjerne ved bordet
Ho er ein kvinneforkjempar.
her og gjer lekser. Yngstedottera vår
- Eg synest det er veldig kjekt når damer klarer å lukkast og kome seg
likar å perle og teikne kjolar som ho
framover.
klipper ut. Det er kjekt, seier Stine.
Og Stine har klart det ho har sett seg føre, men det stoppar ikkje der: - Eg har sånn korttidshukommelse. Eg ryddar ikkje eingong opp etter
Trebarnsmora reiser seg frå stolen
meg, men byrjar på neste plan så snart den førre er fullført. Eg blir
og byrjar å leite mellom fargane
aldri ferdig. Kjem aldri i mål. Men det er sånn eg likar det, konstaterer ho.
langs veggen. Ho plukkar fram ein lang
svart
topp,
med
den
Hotel Neptun
kvite teksten, «MAKE A WISH»
Adresse: Fosnavåg sentrum
springande over heile framsida.
Telefon: 70 080 050
Underteksten står på fleire av kleda,
E-post: epost@hotelneptun.net
men den slår ikkje gaukemotivet,
www.hotelneptun.net
som verkeleg er ein gjengangar i KO:KO sitt kjolelandskap.
HYTTER, FERIEHUS OG LEILIGHEITER
HOTEL
Kjeldsund
Madelynn Coffee
Modeca
Hotel Neptun
Adresse: Kjeldsund,
MIX
Monita Fosnavåg
Adresse: Fosnavåg sentrum
6080 Gurskøy
NIna Kafé
Nille
Telefon: 70 080 050
Telefon: 70 08 02 20
Restaurant Fosnavåg Brygge
NH Lied AS - Cosmetique
E-post: epost@hotelneptun.net
E-post: kjeldsund@online.no
Restaurant Yong Hong
Perly´s Frisørsalong
Valaker Bakeri
Pernille´s Clinique
www.hotelneptun.net Lanternen AS - overnatting
Posten
HYTTER, FERIEHUS OG
Adresse: 6070 Tjørvåg
BUTIKKOVERSIKT
Remo Elektronikk
LEILEGHEITER
Telefon: 70 08 52 50
Apotek 1 Herøy
Ringo
Budaneset - Leikong
E-post: post@lanternen.no
Auto Marine
S A Tollås
Telefon: Geir 911 67 761
www.lanternen.no
A.Sævik
Saxett
Kristi: 900 67 761
Bass Brothers
Skattekista
e-post: post@naturferie.no
Runde Miljøsenter
Berg-Hansen Nordvest
Spar
www.naturferie.no
Adresse: Runde Miljøsenter,
Blomsterstua Arlen
Statoil
6096 Runde
Blomster og Gaver
Style by Helen Sævik
Christineborg Gjestehus
Telefon: 70 08 83 00
Bukken Blå
Ståle Berge VVS
Telefon: 70 08 59 50
E-post: post@rundecentre.no
Cash & Carry
Trendy Frisørsalong
www.christineborg.no
www.rundecentre.no
Cameloon Frisørsalong
Vestvang Bokhandel
Clean Furn
Vinmonopolet Fosnavåg
Goksøyr Camping
Sævik Utleigehytter
Coop Mega
Ytrehorn Eurosko
Adresse: Goksøyr, 6096 Runde
Telefon: 993 73 536
Cubus
Yx
Telefon: 70 08 59 05
www.ansimax.no
Dyrkorn Fritid
E-post: camping@goksoyr.no goksoeyr-camping.com/
Fargerike Herøy Malerservice Torvholmen AS - Flåvær
Fest og Fritid
Adresse: 6090 Fosnavåg
FOA Design
Havferie
Telefon: 900 37 905
Fosnavåg Rør
Adresse: Kvalsvik,
E-post: post@flaaver.no
Frantsen Frisør
6098 Nerlandsøy
www.flaaver.no
Frisørloftet
Telefon: 70 08 76 23
Galleri EogE
E-post: bk@havferie.com
UTANOM DET VANLEGE
Glasmagasinet
www.havferie.com
Runde fyr
G-Sport Igesund
Næraste DNT-nøkkel, Runde:
Gudrun Remøy
Herøy Kystcamp
Telefon:
GullFunn Fosnavåg Gull og Sølv
Adresse: Leinøy,
Anne Marie Vadset 700 85 916,
H Naturkost Fosnavåg
6094 Leinøy
Oddmar Remøy: 976 74 104
Hudlaser-klinikken
Telefon: 70 08 67 00
Hårreisande
E-post: jan@kystcamp.no
GJESTEBRYGGER
Interoptik Nymark
www.kystcamp.no
Fosnavåg Gjestebrygge.
Juvelen
Telefon: Per Ove Djupvik
Kiwi
99 73 03 04
Kvalsvik Elektro
Jacobs Rorbu Adresse: 6092 Eggesbønes
Lykkepoten
Telefon: 70 08 90 55
SPISESTADER
Marias Mote
E-post: aud.haugen@c2i.net
Christineborg Gjestehus
Mega
Det lille hjørnet
Meny
Elmirs
Minneriet
Lanternen
Min musikk
Fosnav책g Konserthus
visit fosnavaag
Foto: Marius Beck Dahle