Laat Syrische vrouwen weer groot dromen

m Majd (52) is een goedlachse vrouw met kolenschoppen van handen waarmee ze de lekkerste dingen maakt. Haar keuken is de gezelligste plek in haar huis. Voor de ramen hangen gebloem de gordijnen en op tafel staan schalen vol Arabische gerechten en potten met olijven, augurken en makdous, ingemaakte aubergine. Toen ze nog in Syrië woonde, stond ze bekend om haar makdous, met paprika, knofook en walnoten gevulde baby aubergines. Ze produceerde 400 kilo per dag, had vier vrouwen in dienst en exporteerde zelfs naar de Golfstaten. Maar toen werd het oorlog. Haar huis werd gebombardeerd en ze vluchtte met haar man en vijf dochters naar de Jordaanse stad Zarqa. ‘We hadden het heel zwaar’, vertelt ze. ‘Mijn man had in Syrië een goedlopende zaak in groente en fruit, maar die waren we kwijt. Hij zat zonder werk. Op een gegeven moment was ons spaargeld op, had ik al mijn gouden sieraden verkocht en leefden we van een kleine toelage van UNHC R, de vluchtelingenorganisatie van de VN, waar we de huur van konden betalen. We kregen ook voedselbonnen, maar die verkochten we soms om het water en de elektriciteit te kunnen betalen.’ Om toch wat geld te verdienen, begon ze Syrische specialiteiten te maken voor haar buren en kennissen. ‘Ik moest klein beginnen, want ik had geen startkapitaal. Maar toen de mensen mijn eten proefden, waren ze enthousiast. Ze vertelde me ook dat er organisaties waren die me konden helpen.’ Ze kwam terecht bij de hulporganisatie CARE, die haar de kans gaf een small business development training te volgen. ‘Dat was geweldig’, zegt ze. ‘Ik heb een goed businessplan gemaakt en veel geleerd over marketing. Ik heb tijdens die training ook veel nieuwe vriendinnen gemaakt. Ik was verdrietig toen het over was. Maar ik heb nu Whatsapp en zo houden we contact.’

Ik maak me veel zorgen om hen. Maar dankzij mijn bedrijfje kunnen we nu wel rondkomen. Ik vind het heerlijk om te koken en als ik daarmee bezig ben, denk ik niet aan mijn verdriet. Ik droom ervan mijn business heel groot te maken.’

Goed leven door naaicursus CARE helpt in Jordanië niet alleen vluchte lingenvrouwen met het opzetten van een bedrijfje, maar ook Jordaanse vrouwen in moeilijke omstandigheden. Eén van hen is Yasmeen Al-Shwaiki (35), die met haar man en vijf kinderen in Amman woont. Gekleed in een geborduurde Palestijnse jurk laat ze met een trotse glimlach haar naaiatelier zien, waar ze kussen- en matrasovertrekken naait die gewild zijn bij mensen in haar omgeving. ‘Mijn man is vrachtwagenchauffeur, maar hij had alleen zo nu en dan werk. Daarom hadden we het heel moeilijk’, vertelt ze. ‘We konden onze huur niet betalen. Soms hadden we zelfs niet genoeg te eten.’ Via CARE kreeg ze de kans een naai cursus te volgen. Daarna deed ze een aantal cursussen waarbij ze leerde hoe je een klein bedrijfje opzet en runt. Ze kreeg een startsubsidie waarvan ze twee professionele naaimachines kocht. ‘We hebben nu een goed leven’, vertelt ze. ‘In het begin was mijn man niet zo blij dat ik die cursussen

Yasmeen Al Shwaiki (35) deed een naaicursus en kan nu haar droom najagen

ging doen. Hij geloofde niet dat het me zou lukken een naaiatelier op te zetten. Maar toen er steeds meer opdrachten binnenkwamen, begon hij mee te helpen. Hij heeft nu meer respect voor me, doet ook meer in het huishouden. Ik heb hem en mijn dochters ook geleerd hoe de naaimachines werken.’ Terwijl ze koffie schenkt uit een mooie metalen kan, vertelt ze: ‘Ik hield altijd al van naaien, als kind maakte ik jurkjes voor mijn pop. Maar ik trouwde toen ik achttien was en omdat we arm waren, kon ik mijn droom niet verwezenlijken. Dat ik nu toch een naaiatelier heb, maakt mij en mijn gezin zo gelukkig.’ Met haar medecursisten heeft ze nog steeds contact. ‘Eén heeft een cateringbedrijfje, een ander bakt taarten. We maken gebruik van elkaars diensten. Zo heeft een van de vrouwen onlangs voor me gekookt in ruil voor een kussenovertrek.’ Ze laat enthousiast dingen zien die ze in haar atelier vervaardigt. Een kinderlakenset met schaapjesmotief, een matrasovertrek van zacht, glanzend materiaal. ‘Ik sta er ook mee op de markt, en ik maak reclame via sociale media’, vertelt ze. ’Ik denk er nu serieus over om uit te breiden en iemand in dienst te nemen.’

CARE zet zich in voor duurzame ontwikkeling van lokale gemeenschappen, onder meer door vrouwe lijk ondernemerschap te stimule ren. Met elke vrouw die boven de armoedegrens komt, profiteren minstens vier anderen mee, omdat vrouwen hun verdiensten vaak ten goede laten komen aan hun gezin en aan anderen voor wie zij zorgen. CARE besteedt ook aandacht aan de man-vrouw verhoudingen. Door met de mannen in gesprek te gaan, verminderen weerstanden tegen een grotere zelfstandigheid van vrouwen en zijn blijvende veranderingen in de positie van vrouwen mogelijk. Het project van CARE in Jordanië wordt gefinancierd door de Nationale Postcode Loterij. De economie en sociale voorzieningen in Jordanië stonden al onder druk, maar met de komst van 1,3 miljoen Syrische vluchtelingen is die druk toegeno men. Desondanks leven Jordaniërs in vrede zij aan zij met Syrische vluchtelingen. Het is belangrijk dat die saamhorigheid in stand blijft, daarom ondersteunt CARE zowel Jordaanse als Syrische vrouwen.