Leven Denhaag 15 by Carlo Kok

Den Haag • Delft • Leidschendam-Voorburg • Midden-Delfland • Pijnacker-NOOTDORP • Rijswijk • Wassenaar • Westland • Zoetermeer

JAARGANG 04 NUMMER 15 zomer 2012 E 5,50

BLAD VAN ONTDEKKINGEN

Onze Olympiërs:

Lisa Westerhof Erica Terpstra

en 12 andere topsporters

Tuinieren in the city Collectioneur Joop van Caldenborgh

Scheveningen:

watersport, strandpret en dorpsleven

15 Polo: sport met een bit(e)

IN SAMENWERKING MET Hartman* plan- en vastgoedontwikkeling

Sjartec, Flevoweg 2, Leiden, T (071) 565 90 00, www.sjartec.nl

Sporters steunen van begin tot goud. Dat is het idee. Bijzondere sportprestaties vragen om jarenlange toewijding. Van de sporters zelf, maar ook van de mensen eromheen. Daarom sponsort de Rabobank al meer dan 15 jaar de hockey-, paarden- en wielersport in de volle breedte. Waardoor onder meer Anky van Grunsven, Marianne Vos en het dames hockeyteam met Naomi van As al goud wonnen. Ook deze zomer gaat het Rabo Topsport Team weer voor het hoogst haalbare. En steunen wij onze sporters in hun jacht naar die magische medaille. Zo schrijven we sportgeschiedenis. Van begin tot goud.

Rabobank

Het Rabo Topsport Team. Klaar om sportgeschiedenis te schrijven. Rabobank. Een bank met ideeĂŤn.

kijk op rabosport.nl/vanbegintotgoud

inhoud

Deze zomer Interviews & portretten 58 Joop van Caldenborgh deelt zijn kunstcollectie 66 Werkpartners met zeezicht 87 5x Een bijzonder beroep in Het Vak

144 10

Sportzomer 14 Haaglandse topsporters op weg naar Londen 18 Zomers sportpaleis: Beach Stadium 20 De stuurkracht van zeilster Lisa Westerhof 70 Watersportspecial met zeven waterratten 82 Moeder aller sporters, Erica Terpstra 110 Heerlijk helder voetbalfeest 139 Frits Huffnagel houdt van sport(ers) 144 Polo: exclusief, loeihard en verslavend Reportages 10 Achter de deuren van Kasteel de Wittenburg 36 Stads tuinieren: van zaadbom tot moestuin 104 Flaneren op de nieuwe boulevard 106 De historie van het oude dorp Scheveningen 124 Op een bewoond eiland: landgoed Overvoorde 128 De vrolijke kinderwereld van skon Gezondheid, beauty & lifestyle 44 Bij Zohreh Rahiminejad altijd een mooie lach 54 HagaZiekenhuis: heren, let op uw gezondheid 136 De kracht van GoldenOil 130 Beauty & Lifestyle 142 Tandheelkundig centrum Altman vernieuwt Shopping & mode 32 Leuk voor je Leven 122 De handigste zomergadgets

Wonen & bouwen 80 Vroondaal: wonen midden in de natuur

Verkrijgbaar bij:

WWW.SAOPAULOFASHION.COM

inhoud

134

52 117

26 152

103

Business 28 De culturele zomer van Rabobank 42 RS Lifestyle Group kiest voor mindfulness 46 Verrassende Haagse Vrouwenzaken 62 Tauro: altijd de juiste werkplek 98 Kort zakelijk 134 De mooiste trouwlocaties van Taat & de Regt 140 De wonderen van Westland 155 De tweets en posts van COOS! Communicatie Eten, drinken & vrije tijd 24 Londen: de leukste plekken buiten de stadions 26 Typical English high tea 56 Hot in de Horeca 64 Op en top zomer in Zoetermeer 103 Sportief eten volgens Yuri Verbeek 113 Olé olé olé in het Oranjecafé 114 Haven in zicht 117 De leukste strandtenten van Scheveningen 118 Een avondje uit bij Holland Casino 121 WijnSpijs Wandeling: culinair kuieren 133 Balletschool FaFa dansend door het leven Kunst, cultuur & media 31 Christiaan Weijts verklaart het Haagse licht 50 Cultuurspecials 52 Het Residentie Orkest terug in de tijd 75 De ontdekkingen van Museum Meermanno 76 Tien jaar Leidse kunsthuizen 151 English Theatre in Wassenaarse openlucht 152 Project 2.0 en kunstenares Maayke Schuitema & verder 8 Colofon 9 Editorial 156 Places to Be

Robbert’s

Passie

JAARGANG 04, NUMMER 15, ZOMER 2012

LEVEN! BLAD VAN ONTDEKKINGEN biedt een platform voor mensen, bedrijven en organisaties, bedoeld voor het Westelijk deel van Zuid-Holland met Den Haag als kerngemeente. Het is een onafhankelijke uitgave over mensen, ondernemen, cultuur, media, kunst, wetenschap, bouwen, wonen, eten en drinken en alle boeiende en relevante ontwikkelingen voor inwoners en bezoekers met een meer dan gemiddelde interesse in dit gebied. Uitgave LEVEN! magazine is een uitgave van SPC B.V. Hoofd- en eindredactie Caroline Ludwig, caroline@levenmagazine.nl Sales Director Charlot de Graaf (06) 39 76 00 90, charlot@levenmagazine.nl Bladcoördinatie Gerda Schukking Art direction Hans Zandvliet (Zabriski Media) Vormgeving Renate van Leeuwen, Jennefer Luijt (Zabriski Media), Winny van Deelen, Rosita Bronsgeest Uitgever Sander Pardon info@levenmagazine.nl Redactieadres Persberichten, uitnodigingen, suggesties voor artikelen naar info@levenmagazine.nl of per post: Tekstlab t.a.v. Caroline Ludwig, Pinksterbloemplein 12, 2555 EL Den Haag Aan dit nummer werkten mee Nicole Bader, Aafke Boerma, Jacob Bijl, DPI Animation House, Jean-Paul Drabbe, Wouter Dooijeweerd, Nicolette Faber-Witteman, Haags Gemeentearchief, Go Pro, Wendy Hendriksen, Frits Huffnagel, Vera de Jonckheere, Noah van Klaveren, Jolanda Kleij, Richard Langdon, Andrée Ludolph, Ilya van Marle, Anouk van der Meer, Laura van der Meer, Loes van der Meer, Dani van Oeffelen, Arenda Oomen, Peter Van Oosterhout, Hans Oostrum Fotografie, Bibi Post, Polo Republic, Henk Ros, Elly van Schaik, Femque Schook, Gerda Schukking, Katie Steenman, Thom Touw, Ian Trafford, Yuri Verbeek, Edwin Weers, Eddy Wenting, Christiaan Weijts, Lizzy de Wilde, Hans Willink, René Zoetemelk Verspreiding

Ringen: Geoxideerd zilver met 18 krt goud. Bezet met aquamarijn, citrien en amethist.

Verspreiding vindt plaats in de gehele regio Haaglanden, van Wassenaar tot en met het Westland, van Scheveningen tot en met Zoetermeer en wordt gedistribueerd bij leestafels, wachtruimtes van de dokter, tandarts, advocaat, notaris, bij gemeenten, restaurants, golfbanen, hotels, horeca, via alle adverteerders en wordt verstuurd naar een selectie van bedrijven met meer dan zeven medewerkers. Abonnementen, bewijsexemplaren, verzending Los nummer: € 5,50 Jaarabonnement: € 22,Abonnementen kunnen op ieder tijdstip ingaan en lopen automatisch door, tenzij ze dertig dagen voor de vervaldatum schriftelijk worden opgezegd. Adreswijziging (uitsluitend schriftelijk of per mail) drie weken van tevoren. Quality Company Support, Secretariële Dienstverlening Postbus 557, 2300 AN Leiden T (071) 517 47 47, secretariaat@levenmagazine.nl, www.qualitycs.nl Oplage 15.000 ex. Druk en afwerking Groen Media, Leiden ISSN 1871-9503 Cover Model: Luca by Eefje van Daal Agency, www.eefjevandaal.com Visagie: Sandra van Uffelen, www.sandravanuffelen.nl Haar: Etienne Coiffure, www.etienne-coiffure.nl Sieraden: Liuba Jewels, www.liubajewels.nl Fotografie: Femque Schook, www.femfotografie.nl Copyright Het overnemen van artikelen als bedoeld in artikel 15 van de auteurswet is niet toegestaan. SPC B.V. 2012©

Robbert Juwelier/atelier Gentsestraat 11, 2585 HK ‘s-Gravenhage Tel. 070 - 354 04 42, robbertjuwelier@casema.nl, www.robbertjuwelier.nl

EDITORIAL

Fotografie Dani van Oeffelen

WK mijmeren Deze zomer wil ik een paar records breken. De limiet voor lanterfanten halen, mijn persoonlijk record boeken lezen per vakantie verbeteren of wordt het toch een eerste plek tijdens het wereldkampioenschap mijmeren. Begrijp me goed: ik houd veel van sport. Al moet ik toegeven dat ik na jaren teamsport de laatste tijd niet veel verder kom dan aerobics, zumba en yoga. Achter de buis word ik pas echt fanatiek. En dan alleen voor sporten en wedstrijden die er – volgens mij – toe doen. Deze zomer kan ik met het Europees Kampioenschap voetbal en de Olympische Spelen dus mijn lol op.

LEVEN! magazine heeft twee edities, een voor de regio Den Haag en een voor de regio Leiden. Meer weten over de mogelijkheden? Mail ons: info@levenmagazine.nl

Het is echt toeval, maar mijn vakantie valt net tussen deze twee grote evenementen in. Twee jaar geleden was dat gedurende het WK voetbal anders. Tijdens de legendarische wedstrijd van Oranje tegen Brazilië zaten wij in een lange file bij Bordeaux. Zonder radioverbinding die ons van minuut tot minuut op de hoogte hield van de verrichtingen van onze jongens. Er zat dus niets anders op dan om de tien minuten naar Nederland bellen voor de stand. Na afloop werden we door een vriendelijke Duitser in de rijbaan naast ons uitbundig gefeliciteerd: ‘Wir treffen uns im Final an’, sprak hij. Weinig profetisch, zo bleek later. Dit jaar zit ik op 1 juli gewoon achter een Haagse beeldbuis om de eindstrijd

te zien. De Tour de France sla ik zonder enige pijn over, daar heb ik geen zitvlees voor. Maar tegen de tijd dat de Olympische Spelen goed op gang zijn, ben ik weer paraat. En dan juich ik natuurlijk extra hard voor de Haaglandse toppers Ellen, Lisa, Marleen, Sanne, Pieter, Madelein, Sam, Elvira, Thierry, Mandy, Sytske, Daan, Sophie en Naomi. Of moet ik – net als Erica Terpstra – kanjers zeggen. In dit nummer volop aandacht voor onze Olympiërs, inclusief Oranje’s grootste fan, juist, Erica Terpstra. Ook reportages over niet-Olympische sporten, zoals het exclusieve polo in Wassenaar en watersporten langs de kust. Daarnaast genoeg ruimte voor andere dingen die dit seizoen zo leuk maken: lekker eten en drinken, hip tuinieren, allerlei zomerevenementen, mode, ondernemen, kunst en cultuur, winkelen, heel veel Scheveningen en meer. Ik wens iedereen een geweldige zomer met een oranje gloed en een gouden rand. En vergeet niet af en toe te mijmeren. Caroline Ludwig Hoofdredacteur 009

tekst Caroline Ludwig fotografie Ilya van Marle (portretten), Richard Langdon (zeilbeelden)

010

Tekst Anouk van der Meer Fotografie Eddy Wenting

Het gastvrije team van Kasteel de Wittenburg

devanverborgen schatten kasteel de Wittenburg Ontdek

Gorbatsjov prikte er ooit een vorkje en de prinsesjes schaatsten er afgelopen winter op de bevroren kasteelvijver. Kasteel de Wittenburg in Wassenaar. Jarenlang ontoegankelijk voor iedereen die geen lid was van de vereniging. “Onze exclusiviteit blijft, maar die willen we graag met een breder publiek delen.”

et naambordje ‘Landgoed de Wittenburg’ vertelt dat dit de juiste weg is. De oprijlaan kronkelt door de prachtige bossen van Wassenaar. Eerst zie je het koetshuis en daarna aan de rechterkant de rode loper die is uitgerold op de trap naar Kasteel de Wittenburg. Het vroegere thuis van de familie Speelman in 1899.

Schat Binnen in de hal heet regentes Emma vanaf het schilderij iedereen van harte welkom in de stijl-

volle hal met trappenhuis en zwart-witte tegels op de vloer. Wie goed kijkt, ziet vanzelf de geheimen van het kasteel om zich heen. Zo herbergt de zijkant van het trappenhuis een klein mysterieus deurtje en aan de wandschildering in de Franse Salon is ook iets eigenaardigs. Er zitten heel subtiel scharnieren in verwerkt die mee zijn geschilderd. Het is een verborgen deur met daarachter eeuwenoude verhalen. Ze zijn niet te horen zijn, maar wel absoluut voelbaar. De lichte mystieke Franse Salon, compleet in de barokstijl van vroeger, biedt uitkijk op de grote tuin. Een prachtig gebied met kasteelvijver 011

De nieuwe directeur Ralf Meppelder

De agenda van Kasteel de Wittenburg in 2012 18 augustus Jazz tuinconert in samenwerking Martijn Barkhuis/DJ Maestro/ Arrow Jazz FM en Veuve Clicquot 7 september Zomerconcert Petra Berger A tribute to Barbra Streisand 21 september Cor Bakker met Philippe Elan 7 oktober Wittenburg Wedding 12 oktober Het Kraayenhof Tango Ensemble 26 oktober Premièretournee van Beethoven door de jonge meesterpianist Martin Oei 11 november Woman Winter Warming door Schaap -/- Citroen 15 november Fête du Beaujolais door Kwast Wijnkopers en Schaap -/- Citroen 23 november Liesbeth List en haar band 2 december Sinterklaasshow gepresenteerd door Mariska van Kolck 19 december Kerstgaladiner met Jan Vayne & Petra Berger 012

Het kasteel heeft veel autenthieke details, zoals de originele vloeren die overal nog liggen en de houten lambrisering

en mooie bomen die het landgoed afscheiden van de rest van de wereld. Hier vindt het gesprek plaats met de nieuwe directeur Ralf Meppelder. Kasteel de Wittenburg is zijn nieuwe uitdaging. “We kunnen ons momenteel meten met de klassieke topbedrijven van Nederland. Wij zijn een locatie met de grandeur van vroeger, maar met een hedendaagse benadering. We hebben zoveel te bieden, zoveel verborgen schatten. Wat onze grootste schat in het kasteel is? We hebben het grootste Molteni-fornuis van Nederland. Tijdens de opnames van het programma Topchef, die hier vorig jaar plaatsvonden, noemde chef-kok Robert Kranenborg onze keuken ‘één van de mooiste van Nederland’. Die quote herhalen we graag.”

Klassiek Chef-kok Jan Willem Rietveld van De Wittenburg werkt al 25 jaar in deze keuken. “In totaal staan we met negen mensen in de keuken. Niet alleen maken we ons eigen brood, ook roken we zelf onze zalm. We koken traditioneel Frans

directeuren van Shell, ING, Rabobank, ABN AMRO MeesPierson en TATA Steel. Daarnaast organiseren wij voor de leden van de vereniging, en voor niet-leden, exclusieve evenementen zoals grootschalige concerten, klassieke dinerconcerten en kunstexposities.”

Trouwen “Kasteel De Wittenburg is een officiële trouwlocatie. Zodra ons kasteel wordt geboekt voor een bruiloft is dat exclusief. Er zijn hier dan geen andere bezigheden. Het kasteel en het landgoed staan helemaal tot de beschikking van het bruidspaar en zo moet het zijn. Alles kan hier plaatsvinden: de huwelijksvoltrekking, het diner, de receptie, het feest en de overnachting. We hebben negen prachtig gerenoveerde hotel kamers en een exclusieve bruidssuite met sauna en whirlpool. En als het bruidspaar zorgeloos hun huwelijksdag wil beleven, schakelen wij master weddingplanner Astrid Blaauw in. Zij staat garant voor een volledig verzorgde huwelijksdag. Om aanstaande bruidsparen in de

Grandeur van vroeger met een hedendaagse benadering en iedereen is klassiek geschoold. We werken daarbij met eerlijke ingrediënten.” In de Franse Salon wordt ondertussen thee genuttigd uit porseleinen kopjes en de suiker komt uit fraai zilverwerk. “Onze business is divers. Voor het zakenleven is hier alles aanwezig. Onze gasten vinden hier de juiste anonimiteit. We hebben meerdere zalen met nog werkende openhaarden. Hier komen onder meer de leden van Vereniging Internationaal Ontvangstcentrum van het Bedrijfsleven de Wittenburg. Ze genieten verschillende extra’s. Zo hebben we een groot en interessant zakelijk netwerk met CEO’s en

sfeer te brengen en te informeren, organiseren we jaarlijks ‘Wittenburg Wedding’. Een uniek trouwevenement waar hoogwaardige leveranciers in het kasteel hun producten tot de verbeelding laten spreken. Tijdens de bruiloft zelf zorgen wij met maar liefst 25 man personeel dat alles tot in de puntjes geregeld is.”

KASTEEL DE WITTENBURG Landgoed de Wittenburg 1 2244 BV Wassenaar T (070) 515 15 00, www.wittenburg.nl

De bruidssuite is voorzien van een eigen sauna en whirlpool

Regentes Emma verwelkomt de bezoekers in de karakteristieke hal 013

Haaglandse Olympiërs:

alle 13 goed Deze topsporters uit de regio Haaglanden streven hun Olympische droom na. London, here they come!

Madelein Meppelink

Sport Beachvolleybal Woonplaats Den Haag Leeftijd 22 jaar Doel OS 2012 Top tien Favoriete Olympische sporter Kerri Walsh, omdat ze al twee keer goud heeft op de Spelen bij de discipline beachvolleybal Beste sportplek in Haaglanden Scheveningse strand Grootste sportieve uitdaging Goud op de Olympische Spelen Leukste horecagelegenheid Crazy Piano’s Beste sporter uit Haaglanden Thierry Schmitter, knap wat hij allemaal heeft bereikt

Thierry Schmitter

Sport Zeilen 2.4mR klasse Woonplaats Stompwijk, gemeente Leidschendam Leeftijd 42 jaar Doel Paralympische Spelen ’12 Resultaattechnisch is dat hoger dan de bronzen medaille die ik al heb. Bij voorkeur goud Favoriete Olympische sporter Ik heb geen duidelijke favoriet. Er zijn wel mensen die mij geïnspireerd hebben: JeanClaude Killy, die op de Winterspelen in ’68 plaats drievoudig Olympisch kampioen werd en meteen stopte. Of Oscar Pistorius, die zowel 014

aan de Paralympische als de Olympische Spelen meedoet Beste sportplek in Haaglanden De Noordzee Grootste sportieve uitdaging Om goed af te maken wat we vier jaar geleden zijn begonnen: goud winnen in Londen Leukste horecagelegenheid De restaurantjes rond de haven. Ik vind het leuk om te eten met uitzicht op zeilboten Beste sporter uit Haaglanden Beste is subjectief, maar ik vind Robin Haase wel interessant

Samenstelling: Hans Willink Fotografie: Hans Willink, Thom Touw (Thierry Schmitter), Katie Steenman (Pieter Wiersum), Richard Langdon (Lisa Westerhof), Sander Pardon

Marleen van Iersel

Sport Beachvolleybal Woonplaats Den Haag Leeftijd 24 jaar Doel OS 2012 Medaille Favoriete Olympische sporter Shelda Bede, inmiddels gestopte beachvolleybalster. Zo’n geweldige speelster, had altijd een lach op haar gezicht en was een showspeelster. Ik genoot er telkens van om haar te zien spelen Beste sportplek in Haaglanden Het strand van Scheveningen Grootste sportieve uitdaging Goud op de OS Leukste horecagelegenheid Crazy Piano’s Beste sporter uit Haaglanden Sanne Keizer, goede speelster, veel ervaring, enorme doorzetter en omdat ik mede dankzij haar naar de Olympische Spelen kan :-)

Daan Spijkers

Sport: Beachvolleybal Woonplaats Den Haag, Scheveningen Leeftijd 25 jaar Doel OS 2012 Kwalificeren Favoriete Olympische sporter Roger Federer, want hij is één van de grootste sporters aller tijde en al jaren een idool voor mij Beste sportplek in Haaglanden Scheveningen strand Grootste sportieve uitdaging Olympische medaille Leukste horecagelegenheid ’t Achterommetje: goede service, heerlijk eten en goede koffie Beste sporter uit Haaglanden Weet ik niet..!? 015

Sophie van Gestel

Pieter Wiersum

Sport Beachvolleybal Woonplaats Den Haag Leeftijd 20 jaar

Sport Roeien, stuurman Holland 8 Woonplaats Delft Leeftijd 27 jaar

Doel OS 2012 Plaatsing Olympische spelen in Londen. Wanneer dit gelukt is: een podiumplek Favoriete Olympische sporter Beachvolleybalster Kerry Walsh. Fantastische speelster, die zoveel geweldige resultaten heeft behaald Beste sportplek in Haaglanden Beachstadion Scheveningen Grootste sportieve uitdaging De Olympische Spelen Leukste horecagelegenheid Strandtent Copacabana in Scheveningen Beste sporter uit Haaglanden Robin Haase

Sam van der Ven

Sport Hockey Woonplaats Den Haag, geboren in Voorburg Leeftijd 22 jaar Doel OS 2012 Een medaille op de Spelen. We zijn nu nummer drie op de wereldranglijst van landen, dus dat is een logische doelstelling Favoriete Olympische sporter Usain Bolt. Wat een koning. Het oogt allemaal zo gemakkelijk, maar ook hij moet super hard trainen. Tijdens de wedstrijd geeft hij altijd een mooie show weg; daar houd ik wel van 016

Doel OS 2012 De gouden medaille. Veel mensen roepen dat, maar wij hebben een ploeg die het kan en trainen er ook naar om voor goud te gaan. Ik zeg dit dus met realisme. De Holland 8 van nu heeft een buiten-gewoon hoog niveau Favoriete Olympische sporter Usain Bolt. Iedereen op slippers kan de 100 meter hardlopen, maar zoals hij in zo’n discipline records weet te breken, vind ik fantastisch Beste sportplek in Haaglanden Roeivereniging DSR Proteus-Eretes Grootste sportieve uitdaging Goud op de Olympische Spelen, niets anders Leukste horecagelegenheid Biercafé ’t Proeflokaal in Delft Beste sporter uit Haaglanden Mijn ploeggenoot in de Holland 8: Olivier Siegelaar van D.S.R.V. Laga

Beste sportplek in Haaglanden Ik ga er bijna nooit heen om te sporten, maar ik zou het vaker moeten doen: het strand. Een goede plek om aan je conditie te werken. Verder natuurlijk HGC, mijn eigen club Grootste sportieve uitdaging Olympisch goud Leukste horecagelegenheid Het Plein. Als ik ergens een drankje ga doen dan ga ik voornamelijk daarheen Beste sporter uit Haaglanden Bart Veldkamp. Hij was vroeger een super goede schaatser en nu een heel goede coach. Als schaatser heeft hij, ondanks zijn astma, veel bereikt en daar heb ik een groot respect

Elvira Stinissen

Sport Zitvolleybal Woonplaats Den Haag Leeftijd 33 jaar Doel Paralympische Spelen ‘12 Goud is het ultieme doel, maar we gaan voor een medaille Favoriete Olympische sporter Maarten van der Weijden, Olympisch kampioen 10 km open water zwemmen. Bij één van de bijeenkomsten van NOC*NSF ter voorbereiding op de Paralympische spelen deed hij zijn verhaal aan ons. Dat was zo ontzettend inspirerend. De tegenslagen die hij is tegengekomen, hoe hij daarmee omgaat en vooral de onvoorwaardelijke keuze die hij gemaakt heeft voor topsport Beste sportplek Sporthal de Viergang in Pijnacker, thuisbasis van VV Netwerk

Grootste sportieve uitdaging Gouden medaille op de Paralympische Spelen Leukste horecagelegenheid Vooral in Den Haag zijn veel leuke plekken: de Denneweg, de Frederik Hendriklaan, rond het Lange Voorhout en het Plein Beste sporter uit Haaglanden Thierry Schmitter, paralympisch topzeiler. Ik heb enorm respect voor mensen die na een ongeluk of ziekte hun leven weer oppakken en vol voor de sport gaan. Thierry is een succesvolle zeiler, maar combineert dit ook met werk en gezin

Lisa Westerhof (rechts), zeilster 470, woont op Scheveningen, zie interview verderop in dit nummer

Krijgt hockeyster Naomi van As, geboren in Den Haag, net als in 2008 een Olympische huldiging?

Sanne Keizer

Sport Beachvolleybal Woonplaats Den Haag Leeftijd 27 jaar Doel OS 2012 Medaille (liefst goud) Favoriete Olympische sporter Maarten van der Weijden, omdat het een historisch moment is dat iemand goud wint na het overwinnen van een ernstige ziekte. Een voorbeeld voor (jonge) sporters die te maken krijgen met een tegenslag. En het verslag van Pieter van den Hoogenband was echt emotioneel, ik heb hard mee gehuild toen Maarten zijn medaille won

Beste sportplek in Haaglanden Scheveningse strand natuurlijk Grootste sportieve uitdaging Het bereiken van een medaille op de World tour vorig jaar. Na verschillende jaren niet verder te komen dan een vierde plek hebben we met behulp van onze sportpsycholoog enorme stappen gemaakt in ons mentale spel. Daar ben ik erg trots op Leukste horecagelegenheid Brouwcafé in Scheveningen Haven. Beste koffie en heerlijk menu Beste sporter uit Haaglanden Marleen van Iersel natuurlijk! Blij met mijn partner, Ze heeft een goede sport mentaliteit,

werkt ontzettend hard en is erg talentvol. Ik denk dat zij in staat is in Londen Goud te winnen

overige olympiëgangers uit de regio: - Sytske de Groot, roeien Holland 8 met stuurvrouw, geboren in Delft - Mandy Mulder, zeilen/matchracen, uit Poeldijk - Ellen Hogerwerf, dames dubbeltwee, woont in Delft

017

Er zijn meer EK’s aan Zee Heel Nederland is in de ban van het EK. Het EK voetbal welteverstaan. Ook Scheveningen kleurt oranje als thuisbasis van het tv-programma VI Oranje. Maar de badplaats biedt meer kampioenschappen dan alleen voetbal. The Hague Beach Stadium is een razend populaire locatie voor grote strandsporttoernooien. Topsportkalender 22 t/m 24 juni Europees Beach Hockey Festival 1 juli Zuid-Hollandse Kampioenschappen Beach Handball 14 juli Eredivisie Beach Soccer 15 juli Beach Soccer Beker 21 en 22 juli NK Beach Soccer 5 augustus NK Beach Hockey 12 augustus NK Beach Korfbal 17 t/m 19 augustus NK Beach Volleyball 23 t/m 26 augustus EK Beach Soccer 2 september NK Beach Tennis Een compleet activiteitenoverzicht vind je op de website www.beachstadium.com.

018

atuurlijk steunt het Beach Stadium het Nederlands elftal deze zomer. Het stadion bij het havenhoofd is partner van VI Oranje. Ook zijn de poulewedstrijden van Oranje er live te volgen op grote schermen. Spe ciaal voor bedrijven biedt het Beach Stadium een prachtig personeelsuitje op de tribunes of een sportieve gelegenheid tot netwerken op het VIP deck. Maar dat EK aan Zee veel meer betekent dan het volgen van een paar voetbal wedstrijden, blijkt wel als je naar het pro gramma van het sportpaleis kijkt. Het EK beach volleyball en footvolley zijn net achter de rug, maar er valt de komende maanden zeker nog genoeg te beleven. Van beach handball tot beach soccer en beach hockey. Het Beach Stadium puilt uit van de sportieve activiteiten. Niet alleen binnen Nederland, maar ook op internationaal topsportniveau is het Beach Stadium van Den Haag een gewild stadion. Het is daarom ook niet meer dan logisch dat het Beach Stadium het logo ‘Supporter 2028’ mag gebruiken. Een label voor organisaties die zichtbaar bijdragen aan de ambitie om de Olympische Spelen in 2028 naar Nederland te halen. Dit doet het stadion niet alleen door

haar bijdrage aan een goed topsportklimaat. Ook de focus op talent en het creëren van een brede schare recreatieve sporters zijn belang rijke ambities.

Speerpunt Het moderne Beach Stadium is open van mei tot en met begin september. Het biedt zitplaat sen voor maximaal 2550 toeschouwers en is geschikt voor topsportevenementen en sport activiteiten op recreatief niveau. Eén van de speerpunten van het Beach Stadium is om meer mensen aan het sporten te krijgen. Daarom in troduceert The Hague Beach Club een sportief lidmaatschap. Hiermee kan iedereen een veld je reserveren om zelf een balletje te slaan in of rond het stadion. Het lidmaatschap is verge lijkbaar met dat van een sportschool. Het is all inclusive met een onbeperkt gebruik van de velden. Uiteraard buiten de topsportkalender van evenementen en trainingen om. The Hague Beach Stadium is dus belangrijk voor de topsport, maar draagt ook zeker een maatschappelijk steentje bij. Het stadion is met al haar activiteiten een heus platform op het gebied van sportieve ontwikkeling. Daarmee is Scheveningen hét centrum voor strandsport op ieder niveau.

tekst Jolanda Kleij

PROOOST De harde kern van het The Hague Beach Stadium wordt gevormd door (festival)organisatoren van PROnk & Van OOSTerhout, in de volksmond PROOOST genoemd. PROOOST profileert zich hoofdzakelijk als bedenker, gangmaker en organisatorische spin in het web op het gebied van festivals, evenementen en publiciteitsprojecten. PROOOST creëert daarbij met een beproefd netwerk van experts een beweging waar de frisse kijk, de uitgebreide ervaring en het enthousiasme aanstekelijk werken. Bij organiseren gaat het om goede ideeën, planvorming, vergunningen, programmering, technische productie, marketing, sponsoring, financieel management en nog veel meer. PROOOST heeft ruime ervaring en veel creativiteit om al deze disciplines met elkaar te verbinden en een gedegen invulling te geven. Het team organiseert culturele festivals, sport-, publieks- en bedrijfs evenementen en personeelsfeesten. Daarnaast is PROOOST exploitant van The Hague Beach Stadium. Eén van de projecten waar de organisatie zich onlangs mee profileerde is het Life I Live Festival. Verder staat op het programma een EK Business viewing in het kader van VI Oranjestad, een Olympic Fanfest in The Hague Beach Stadium, The European Life I Live en The Hague Pride. www.prooost.nl

019

tekst Caroline Ludwig fotografie Ilya van Marle (portretten), Richard Langdon (zeilbeelden)

Scheveningse zeilster Lisa Westerhof op medaillekoers

Stevig AAN HET

STUUR 020

“Piloot is een superbaan, op mijn lijf geschreven. Vliegen en varen hebben veel overeenkomsten”

Samen met maatje Lobke Berkhout is ze gedoodverfd kandidaat voor Olympisch eremetaal. Anders dan anderen heeft 470-zeilster Lisa Westerhof naast een topsport carrière ook een topbaan: piloot bij KLM. “Mijn werk gaat altijd voor.” Behalve deze zomer.

et lijkt niet meer van deze tijd: topsport combineren met een baan. Zeilster Lisa Westerhof (30) is de ultieme multitasker. Ze verdeelt haar tijd over vliegtuig en zeilboot. Lisa is co-piloot bij KLM en zeilt op het allerhoogste niveau. In die volgorde. “In de Olympische equipe ben ik met een baan de uitzondering.”

Waterdicht schema Tijdens de medaillerace in Rungsted, Denemarken, 2009

Ze leidt een leven van rennen, vliegen en varen. Haar planning voor de komende maanden is een nauwlettend in elkaar gezette puzzel. Het zijn 021

Boven: Zeilen draait om opperste concentratie, samenwerking en communicatie. En een duidelijke rolverdeling tussen stuurvrouw en bemanning linksonder: Gouden samenwerking met maatje Lobke Berkhout rechtsonder: Blijdschap in thuishaven Scheveningen na het winnen van het WK 2010

steeds blokken: dertien dagen Barcelona voor het WK, drie dagen thuis, tien dagen Engeland, een week thuis, daarna in juni en juli veel zeilen op de Olympische locatie. Thuis betekent overigens niet vrij; er moet getraind worden, overlegd met het team en er zijn verplichtingen voor clinics en sponsors. Tot voor kort werd in dit blokkenschema ook tijd ingeruimd voor werk: in deeltijd, Europese vluchten op de Boeing 737. Vanaf mei heeft ze drie maanden onbetaald verlof opgenomen. Een plaatsje veroveren in dit waterdichte schema is geen sinecure. Alleen een telefonisch interview was mogelijk – en dat al bij hoge uitzondering –, vanuit de auto tijdens een lange rit. Het voelt als een gestolen uurtje in een zorgvuldig bewaakte agenda. Efficiëntie boven alles.

Heftig De laatste grote horde voor de Spelen is net genomen: tijdens de Wereldbeker in Hyères kwalificeerden de 470-vrouwen zich voor Londen. Daar wacht het hoogst haalbare. “Nu moet het gebeuren,” zegt Lisa. “Rond je dertigste ben je fysiek en qua ervaring op je top. Topsport geeft me een enorme kick. Het is mooi om samen met je maatje en je team naar een hoog en lastig

edaan. Werk en studie kregen altijd prioriteit. g Ik heb nooit voor 100% voor het zeilen willen kiezen. Met veel discipline, een gestructureerd programma en medewerking van KLM is het te combineren. Ik wil alles, ook al moet ik er veel voor laten.”

Offers Eén van die offers is dat er voor een privéleven weinig tijd over blijft. “Ik zie mijn vriend Gunnar veel te weinig. Hij is ook zeiler, dus begrijpt waar ik mee bezig ben. We zijn al veertien jaar samen. Doordat hij als ondernemer – hij is eigenaar van catamaranmerk Nacra – veel in het buitenland is, zijn onze schema’s nauwelijks op elkaar aan te sluiten. Ook mis ik het vliegen als ik veel met het zeilen bezig ben. Deeltijd vliegen is een opoffering, piloot is een superbaan. Al jong vond ik vliegtuigen heel indrukwekkend. Dit werk is op mijn lijf geschreven. Als ik niet vlieg, mis ik mijn collega’s en de actie in de cockpit, mijn werk geeft me zoveel voldoening.” Toch besloot ze na een windstilte in het zeilen in 2009 weer alles op alles te zetten. “Ik had niet het gevoel dat ik het maximale uit mijn zeiltalent had gehaald. Toen Lobke me vroeg samen met haar aan een Olympisch traject voor

“Ik besloot vier jaar vol voor het zeilen te gaan, maar mijn baan zou ik er nooit voor opgeven” doel te werken. Het uiterste uit jezelf halen, blijven verbeteren tot het niet meer kan. Het is heftig, intensief en fijn om dit in mijn leven te hebben. De Spelen zijn natuurlijk het belangrijkste toernooi, maar de kick zit hem in die 365 dagen per jaar dat je samen met je team aan het werk bent. We zijn nooit uitgeleerd.” Geboren in Den Dolder, leerde ze als achtjarige zeilen op de Loosdrechtse plassen. Toen ze veertien was, werd ze voor het eerst wereldkampioen bij de jeugd. Andere kampioenschappen volgden, onder meer twee titels bij de senioren. Na de Olympische Spelen van 2004 stopte ze door een blessure, ze wijdde zich aan een studie economie. “Zeilen heb ik er steeds bij 022

Londen te beginnen, paste alles in elkaar. Ik stopte met mijn studie en besloot voor vier jaar vol voor het zeilen te gaan. Maar ik zou mijn baan er nooit voor opgeven.”

Stuurmanschap “Ik heb altijd aan het stuur gezeten. In het zeilen wordt dat bepaald door je lichaamsbouw: ik ben met 1,67 meter klein en licht, Lobke is 1,85 meter en kan met 73 kilo gewicht in de schaal leggen als bemanning. Er is een duidelijke taakverdeling en er zijn compleet verschillende functies. Als stuurvrouw ben ik aan de wind verantwoordelijk voor de snelheid. Lobke heeft dan meer overzicht voor tactiek en stra-

tegie. Ik zie bijna niets, krijg alleen maar water in mijn gezicht. Lobke schetst voor mij dan de situatie zodat ik kan meebeslissen. Voor de wind bedient Lobke de spinaker en houd ik het overzicht. Beslissingen nemen we altijd samen. Het is een heel complexe sport, je moet snel kunnen schakelen. Je wisselt continu van een brede naar een smalle focus, dat vraagt veel van de hersenprocessen. De situaties kunnen hectisch zijn en de bootsnelheid hoog, dus het is belangrijk dat je samen heel goed en duidelijk communiceert. Er zijn veel overeenkomsten tussen het besturen van een vliegtuig en een boot: efficiënt werken, communicatie, procedures, concentratie, teamwork, vooruitdenken, inspelen op het weer. Ook in het vliegen is er een duidelijke rolverdeling. Alle collega’s zijn exact op dezelfde manier opgeleid. Aan boord van een 737 is er een pilot flying en een pilot monitoring. Je maakt zo’n acht tot tien vluchten in drie dagen, waarbij je steeds van rol wisselt. Van het vliegen heb ik veel geleerd dat ik bij het zeilen kan gebruiken, zoals leiderschap en stressbestendigheid. Er is absoluut een positieve wisselwerking tussen die twee.”

Scheveningen Het vaste team rond de zeildames bestaat uit coach Jacco Koops (“Hij maakt een wereld van verschil”), teammanager Dennis van der Laan (“Een echte ondernemer”) en fysiotherapeut Mark Haak. “Mark gaat voor de vijfde keer naar de Spelen, hij is ook heel belangrijk voor een praatje.” Ze varen regelmatig voor de kust van Scheve ningen, waar Lisa samen met haar vriend en hond Ocean aan de haven woont. “Scheveningen trok ons direct. We trainen er veel, mooi vaar water. Het was dan ook geweldig om in 2010 in mijn eigen thuishaven Wereldkampioen te worden. Bij ons voor de deur, iedereen was er bij.” Vooruitblikken naar de tijd na de Spelen wil ze nog niet. Of het moet zijn naar de trip die ze dit najaar met haar vriend wil maken. “Naar Maui, Hawaii. We zijn allebei gek op kite- en golfsurfen. Als alle verplichtingen voorbij zijn, hebben we eindelijk tijd voor elkaar.” Maar het eerste dat ze direct na de Spelen doet, is in de cockpit kruipen, achter de stuurknuppel. Haar meest favoriete positie.

023

Tekst Nicole Bader

See you in

LONDON Deze zomer is London the place to be. Natuurlijk voor de Olympische Spelen, maar the city is ook een eldorado voor museumliefhebbers, culinaire fijnproevers, fashionista’s en musicalfans. Wat zijn nu de hotspots van deze wereldstad? Travelagent Nicole Bader zet voor LEVEN! de leukste plekken op een rijtje.

Charming Travel Choices T (06) 14 22 47 92 www.charmingtravelchoices.com

Slapen

Hotel Blakes

In het hart van de lommerrijke wijk South Kensington ligt het charmante boutique hotel Blakes. De wereldberoemde Anouska Hempel verzorgde de inrichting van de 47 kamers en suites en het resultaat is een ideale mix van design, elegantie en romantiek. Naast een gezellige lounge beschikt Blakes ook over een heerlijke binnentuin, een prachtig ingerichte bar en een geweldig Aziatisch restaurant. 024

Londen bruist dag en nacht! De stad heeft indrukwekkende monumentale trekpleisters zoals Buckingham Palace, St. Pauls Cathedral, Kensington Palace en de beroemde klok de Big Ben. Hier kun je genieten van de schitterende kroonjuwelen in de Tower of London en nergens zie je de skyline zo goed als vanuit het reuzenrad de London Eye. Maar waar ontdek

je nu de ware aard van deze stad? Nicole Bader van de Haagse reisorganisatie Charming Travel Choices is altijd op zoek naar originele, verras sende en charmante pareltjes in prachtige Europese steden. Zij selecteerde het meest charmante hotel en dé plekken om te lunchen, loungen en spectaculair te dineren. Koffer pak ken en off to London!

Lunch

OXO Tower Ben je in Southbank en loop je langs de zuidelijke oever van de Theems, dan kun je de OXO Tower niet missen. Op de achtste verdieping van deze toren kun je heerlijk eten. Het restaurant en de brasserie zijn strak ingericht en trekken een hip en trendy publiek. En vanaf het spectaculaire 250 meter lange terras heb je een adembenemend uitzicht over de stad. De OXO keuken serveert een spannende combinatie van seizoensgebonden Britse gerechten met overheerlijke pan-Aziatische smaken.

Dinner Nobu Berkely

Dineren in dit met een Michelinster bekroonde restaurant is een belevenis en een traktatie. Op de begane grond vind je een stijlvolle bar met verrassende cocktails in een intieme en classy setting en op de eerste etage het restaurant met een aparte sushi bar en Hibatchi tafel. Uit de keuken worden de heerlijkste Japanse gerechten getoverd. Volgens Vogue is Nobu ‘s werelds meest hippe restaurantketen, I couldn’t agree more…

Drinks Mayfair Bar

De Mayfair Bar werd in 2010 uitgeroepen tot ‘Beste Hotelbar van Londen’. En ook vandaag de dag doet zij haar titel nog steeds eer aan. Deze elegante gelegenheid staat bekend om haar fabelachtige cocktails. De Mayfair Bar is een populaire ontmoetingsplek en een essentiële stop in de Londense party scene. Dus heb je net gegeten bij restaurant Nobu, steek dan nog even de straat over voor verrukkelijke cocktails, geweldige dj’s en een dansje tot diep in de nacht. 025

High tea

NAAR GOED ENGELS GEBRUIK

Lang tafelen, kleine hapjes, hartige sandwiches, zalige zoetigheid en liters thee. Een high tea is feestelijk en culinair vaak een aangename verrassing. Bovendien: Engelser kan niet.

DesInDes High

Hotel Des Indes en High Tea zijn onomstotelijk aan elkaar verbonden. De wereldberoemde DesInDes High Tea is een ware beleving met luxe sandwiches, warme hartige gerechten, verse scones en vele andere lekkernijen. De High Tea wordt dagelijks geserveerd tussen 14:00 en 16:00 uur en kost € 37,50.

Hotel Des Indes, a Luxury Collection Hotel Lange Voorhout 54-56, Den Haag T (070) 361 23 45, www.desindes.nl

026

Rode rozen & …taartjes Ging je voor de lekkerste gerechten uit de mediterrane keuken al naar Rode Rozen & Tortilla’s, dan wil je het nieuwe zusje Rode Rozen & Taartjes niet missen. Van verwennerijen als dadeltaart, citroen merenguetaart of cheesecake loopt het water je spontaan in de mond. Bovendien worden alle lekkernijen ambachtelijk gemaakt met pure ingrediënten. De verleidelijke toetjes, zoals crème brulée, panna cotta en chocolademousse, zijn een mooie afsluiting voor elk buffet of diner. En omdat het moeilijkste toch is een keuze te maken uit zoveel lekkers, bieden ze gelukkig ook high tea’s aan zodat je lekker al het hartigs én zoets kunt proeven.

Rode Rozen & Taartjes Verwersdijk 116, Delft T (06) 11 37 57 14 www.roderozenentortillas.nl Twitter: @roderozendelft

Klassiek recept

Weer eens iets anders is een high tea in een stoere bistro met een vleugje chic: bij Koetjes & Kalfjes geniet je van hartige en zoete heerlijkheden in een niet alledaagse omgeving. Je wordt ontvangen met een glas feestelijke prosecco, waarbij verschillende soorten sandwiches geserveerd worden die bereid zijn volgens klassiek recept. Daarnaast zijn er allerlei warme hapjes en tongstrelende patisserie. Om het compleet te maken drink je daarbij speciaal voor jouw smaak geselecteerde theesoorten. Voor maar € 21,50 heb je een geweldige middag.

Koetjes & Kalfjes Frederikstraat 34-36, Den Haag T (070) 365 95 50 Hugo de Grootlaan 2, Zoetermeer T (079) 331 60 08 www.koetjesenkalfjes.com

Vijf-gangen-thee Wie voor een chique high tea gaat, kiest voor de Ambassador Afternoon Tea die geserveerd wordt in vijf gangen. In de eerste gang krijg je smakelijke sandwiches van Vlaamsch brood. Daarna volgen drie koude hartige gerechtjes die zijn afgestemd op het seizoen en vervolgens twee warme hartige gerechtjes. Als afsluiter kunnen de authentieke scones met jam, chocoladetruffels, petit fours en bonbons natuurlijk niet ontbreken. Elke gang wordt geserveerd of feestelijk gepresenteerd op etagères. De heerlijke thee van Betjeman

& Barton maakt het af. Een echte aanrader op een mooie zomerse dag op het gezellige terras. Voor de lezers van LEVEN! Magazine geldt een aanbieding van € 25,00 p.p. in plaats van € 32,50. Dit belooft een mooie zomer te worden.

Carlton Ambassador Sophialaan 2, Den Haag T (070) 363 03 63, www.carlton.nl/ambassador

High tea @home

Think of England Zin om lekker thuis je eigen high tea te houden? Banketbakkerij Lentz heeft zoveel lekkers dat je daar prima jezelf en je gasten mee kunt verwennen. Je kunt kiezen uit taarten, bonbons en cakejes in allerlei vormen, kleuren en smaken. Een specialiteit zijn de truffels in meer dan twintig variaties, al dan niet heerlijk zomers, zoals de sinaasappeltruffel of die met Amarula, een Zuid-Afrikaanse likeur. Met een paar lekkere theesoorten of een feestelijk glas bubbels erbij heb je zo een spraakmakende high tea bij je thuis geregeld.

Lentz Willemstraat 2, Rijswijk T (070) 399 21 10 www.detruffelspecialist.nl

Aan de overkant van de Noordzee drinken ze hun thee het liefst sterk met veel melk en suiker. Met dit theeblik en een keuze uit de vele heerlijke theesoorten van Betjeman & Barton maak je je eigen high tea helemaal af. Take a sip and think of England!

Betjeman & Barton Theekopers www.betjemanandbarton.nl 027

We willen niet in herhaling vallen...

Maar we doen het stiekem wel. De culturele agenda van Den Haag is ook dit jaar namelijk weer heel goed gevuld. Alle bezuinigingen ten spijt, in cultureel Den Haag en omgeving valt nog genoeg te beleven. Hoe dat kan? Kwestie van doen. Met een beetje hulp. Van elkaar.

“H

et is misschien een beetje flauw om in herhaling te vallen, maar ons doel is nu eenmaal onver anderd. We willen nog steeds samen Den Haag sterker ma ken”, vertelt Ron Droste, direc tievoorzitter van Rabobank Den Haag en omgeving. En die inzet loont. Den Haag heeft een bruisende agenda en is een populair bij bewoners, bedrijven en creatieve talenten. Ook expats, mensen die voor hun werk naar deze regio verhuizen, vestigen zich graag in de stad van vrede en recht.

Beleving Ruim een jaar geleden vond de eerste cultuur lunch plaats. Aan de ene kant de Rabobank, aan de andere kant tien culturele instellingen uit Den Haag, Rijswijk, Voorschoten en Wassenaar. Vele bijeenkomsten volgden en het succes is merkbaar. Droste: “Twee totaal ver schillende werelden zijn dichter bij elkaar gebracht. We hebben elkaar beter leren ken nen. Van elkaar geleerd. En zo zijn alle partij en er beter van geworden. Wij zullen nooit een 028

theater worden, maar hebben wel nieuwe, cre atieve manieren ontdekt om mensen te helpen hun idealen te verwezenlijken. Cultuur draait om beleving. Wij neigen naar vertellen en gaan nu steeds meer samen met de klanten beleven.”

Cultuur onder druk De volgende stap is het verbinden van onder nemersland met de culturele regio. “Onder nemers, maar ook de overheid, weten ons goed te vinden. Wij hebben veel contacten. Die kun nen we benutten om verbindingen te maken tussen werelden. Op het komende Onder nemersplein zal cultuur een grotere rol spelen.” Want dat is de toekomst, volgens Droste. Zon der overheidssteun liggen de grootste kansen bij een samenwerking tussen cultuur en com mercie. “Onze culturele sector staat open voor nieuwe initiatieven. De bezuinigingen hebben veel instellingen en evenementen onder druk gezet. En juist onder druk groeien nieuwe, creatieve ideeën. Samenwerking met bedrijven, met andere steden. Theaterzalen als vergader locatie aanbieden, cultureel Den Haag digitaal ontsluiten. Noem maar op. Het ondernemer

schap in de culturele sector bloeit op.” Want zoeken naar die investeerder met een zak geld, geeft volgens Droste alleen een korte impuls. “De sleutel voor langdurig succes zit echt in samenwerking en verbinding.”

Talent En samenwerken is Rabobank niet vreemd. Als coöperatie raadpleegt de bank graag haar leden om de juiste koers te blijven varen. “Ook als we sponsoren, werken we liever samen dan dat we alleen een geldbedrag storten. We geven liever het gereedschap waarmee mensen hun idealen kunnen verwezenlijken”, aldus Droste. Rabobank koestert dan ook nieuw talent.

Tekst Jolanda Kleij Fotografie Sander Pardon

Ron Droste van Rabobank Den Haag en omgeving op het toneel van Theater Diligentia

Daarom steunt zij het initiatief om tijdens Festival Classique ook jong talent het podium te laten betreden. “Samen met andere partijen coachen wij een aantal talenten. Dan moet

nemen. En natuurlijk wordt de bank daar zelf ook wijzer van. “Succesvolle sport en cul tuur maken een stad aantrekkelijk voor bewoners en bedrijven. Het stimuleert de welvaart.

“De sleutel voor langdurig succes zit in samenwerking en verbinding” je denken aan zaken als styling, communicatie en bedrijfsvoering.” Het is duidelijk dat Rabobank Den Haag en omgeving haar maat schappelijke verantwoordelijkheid durft te

Zorgt voor vernieuwing, creatie en educatie. En dat maakt trots. Samen sterker dus!” En daar wordt iedereen nu eenmaal blij van. Ook Rabobank.

Zomeragenda Rabobank Den Haag en omgeving is betrokken bij zo’n tweehonderd initiatieven. Van sponsoring van de hockeyclub tot partner van het gratis popfestival Life I Live. Een kleine blik op de evenementenagenda: 29 mei-9 september Den Haag Sculptuur 10 juni Pauwvijverconcert Wassenaar 12-17 juni Festival Classique 19-20 juni Ondernemersplein 7 juli Beatstad (met het voorlopig laatste optreden van de Haagse Anouk!)

029

FULLINSERVICE KOPEN ÓF HUREN DE HOOGSTE WOONTOREN VAN DEN HAAG New Babylon City Tower - apartments and penthouses

BEZOEK DE N MODELWONINGE n Maak nu ee afspraak

New Babylon City Tower - 142 meter hoog - 44 verdiepingen - 99 koop- en 106 huurappartementen - Luxe penthouses en appartementen tot 207 m2 Ontvangstbalie - professionele servicemanagers - comfort-, gemaks- en servicediensten - cameratoezicht Adembenemend uitzicht over stad, zee en strand en omliggende plaatsen - Elk appartement met een royaal balkon of terras Hoog afwerkingsniveau met een luxe keuken en sanitair - Een deel van de appartementen heeft extra hoge plafonds - Vloerverwarming en vloerkoeling Inpandige berging en grote berging in kelder - Parkeerplaats in afgesloten stallinggarage onder het gebouw (directe toegang naar uw appartement) Oplevering appartementen en penthouses zomer 2012 - Koop vanaf € 299.000,- / Huur vanaf € 975,+31 88 520 70 70 residences@newbabylon.nl

WWW.NEWBABYLON.NL Bezoek de New Babylon Gallery aan Bezuidenhoutseweg 63a in Den Haag. Kijk op de website voor de openingstijden.

Wk21_NB_210x277.indd 1

24-05-12 12:56

Christiaan Weijts Column

fotografie sander pardon

Haags licht

r is iets geks met ons licht. Je hoeft je maar een kilometer of twintig buiten deze zuidwesthoek van Holland te wa gen en er is iets veranderd. Alles is net iets doffer, grijzer, gewoner. Haags licht legt met meedogenloze helderheid elk detail bloot, maar dekt het meteen ook toe met een sluier van strooilicht. Vooral dicht aan zee valt het op, en in de polders, waar ik veel fiets. Ik heb nooit gesport en zal nooit sporten. Dat ik een racefiets kocht is vooral om het landschap goed te kunnen ervaren. De auto is te vluchtig, wandelen te traag. Op de racefiets vang je flar den alledaags leven op – Schipluiden, Maasland, De Lier – korte oases van bewoning, na kilome ters duinen, polderland, trekvaarten en plassen. Op de fiets zie je hoe het allemaal samenhangt, een organisch geheel vormt. En dat dit er al eeu wenlang hetzelfde uitziet. Een schilderij als ‘Trek vaart bij Rijswijk’ (1868) van Hendrik Johannes Weissenbruch had gisteren geschilderd kunnen zijn, op de klederdracht na van het gezin bij het boerenhuisje. Jacob Maris, Mesdag, Weissenbruch: anderhal ve eeuw geleden stonden zulke mannen met schil dersezels in de polders waar ik nu doorheen suis, begeleid door alleen het zachte ratelen van de derailleur. Die schilders van de Haagse School

hebben ook dat typische licht gezien, en vast gelegd. Haags licht is Hollands licht in het kwa draat. Natuurkundig gezien zit het zo: zonlicht weerspiegelt in Nederland veel in water (Noord zee, IJsselmeer, Haringvliet, Oosterschelde...), waarna het tegen de witte wolken terugkaatst en weer omlaag straalt, diffuus, verstrooid dankzij onze dampige atmosfeer. Rond Den Haag is die spiegeling sterker, door de nabijheid van de Noordzee, plus het feit dat de wolken, opwal mend uit zee, er lager hangen. Hoe lang Midden-Delfland nog precies als in de negentiende eeuw zal zijn, is trouwens nog maar de vraag. Dit voorjaar is begonnen met het door trekken van de A4 tussen Delft en Schiedam. Laatst verdwaalde ik in die omgeving, wat altijd prettig is. Iets voorbij Vlaardingen gebeurde het, en ik besloot maar een water noordwaarts te vol gen. Een waanzinnig mooi gebied, over hobbeli ge zand- en schelpenpaden. Witgrijze wolken, bootjes gleden voorbij. En ineens was er een café aan (en zelfs op) het water: Vlietzicht. Daar hangt een bordje met een toepasselijke tekst. ‘Op 24 maart 1961 / gebeurde er hier helemaal niets.’ Er had evengoed 1861 kunnen staan, en wat mij betreft ook 2061. Maar op 26 april 2012 gebeur de er een paar kilometer verderop helaas wel iets: de bulldozers gromden, en iets van de rust ver joegen ze, iets van het Haagse licht zal dimmen. 031

L euk voor Liefde Ode aan weduwe Toonder

op De Lindenhof

Het uitzicht over het weidse Groene Hart, de luxe inrichting, de riante terrassen en ongedwongen gast vrijheid. Daar denk je aan bij De Lindenhof in Leiderdorp. Logeren in een eeuwenoude hoeve aan de Oude Rijn, met de uitstraling van een grootstedelijk hotel, de privacy van een appartement en de gemoedelijkheid van een B&B. Kom tot rust onder de houten kap en geniet van de uitgebreide faciliteiten zoals de hypermoderne keuken en het wellnesscenter. En de Lindenhof is inmiddels onder ingewijden bekend als een veelzijdige, intieme trouwlocatie waar je samen met je allernaasten ongestoord je mooiste dag kunt beleven.

De Lindenhof B&B Achthovenerweg 7, Leiderdorp T (071) 541 56 57 / 06 27 43 24 58 / 06 53 37 23 43 www.delindenhofbenb.nl

In dit Toonder-jaar besteedt Museum Meermanno veel aandacht aan het werk van kinderboekenschrijf ster en illustratrice Phiny Dick, de weduwe van Marten Toonder. Naast een expositie in het museum worden vier ansichtkaarten opnieuw uitgegeven (à € 1,50 per stuk) en zijn twee posters (€ 3,50) ont worpen gebaseerd op haar boekomslagen. In augus tus verschijnt bij Wbooks een beknopte biografie van Dick geschreven door zoon Eiso. Ook wordt het nooit gepubliceerde Schuimpje en Zigzag uitgebracht. In 1941 vond uitgeverij Van Goor de omslagtekening te bloot en onzedelijk. Tegenwoordig zijn we niet meer zo kuis. Van het omslag van Schuimpje is een reproductie vervaardigd in een eenmalige, met de hand genummerde, oplage van 50 exemplaren. Voor € 100 verkrijgbaar bij het museum.

Museum Meermanno | Huis van het boek Prinsessegracht 30, Den Haag, T (070) 346 27 00, www.meermanno.nl

Kleur bekennen Heel bepalend voor de sfeer in je woning zijn de gordijnen, bekledingsstoffen en behang. De collec tie van Mischa de Vries omvat producten van toon aangevende stoffenhuizen, zoals Mulberry Home, GP & J Baker en Kravet. Als importeur beschikt hij als eerste over de nieuwste collecties. Waar zijn showroom eerst alleen toegankelijk was voor decorateurs, winkeliers en architecten, kunnen tegenwoordig ook particulieren hier een kijkje nemen. Zo kun je dus al vroegtijdig een beeld vor men van de nieuwste trends. Met alle uitbundige tinten dit jaar betekent dat vooral kleur bekennen.

Mischa de Vries Zwartepad 10, Voorburg, T (070) 369 32 55 www.mischadevries.nl

Droompaleis Altijd al een serre aan willen bouwen? Of de keuken op een andere plek? Of misschien zelfs een complete verbouwing, maar zie je op tegen al het geregel? Yvonne Mijnsbergen van Liveable regelt je verbouwing van a tot z. Ze heeft de juiste contacten met vaklui én met leveranciers zodat je verzekerd bent van goede kwaliteit materialen en een degelijke afwerking. Ze bewaakt bovendien zowel de kosten als de planning als geen ander. Voor je het weet, is je huis omgetoverd in dat paleis waar je altijd van droomde.

032

Liveable Kraaienlaan 92 Den Haag T (06) 30 16 64 50 www.liveable.nl

voor je leven Paradijselijke patisserie

Dat cupcakes feestelijk zijn weten we inmiddels wel, maar bij Cupcakechic maken ze het helemaal bont. De entree compleet met roze loper leidt naar een paradijselijke patisserie waar je al vrolijk van wordt voordat je één cupcake gegeten hebt. De keuze is werkelijk overweldigend en de cupcakes zijn stuk voor stuk kunstwerkjes, met daarop bijvoorbeeld ‘jeugdhelden’ als Hello Kitty en Cookie Monster. Bovendien wisselt het aanbod regelmatig, een goede reden om lekker vaak langs te gaan. De eigenaren Alex de Ruiter en Viran Tilakdharie wilden graag wat bijzonders in de markt zetten. En dat is goed gelukt.

Cigar Lounge

DesInDes

Liefhebbers van sigaren ontmoeten elkaar in de Cigar Lounge van Hotel Des Indes, waar je in een rustige ambiance kunt genieten van een bijzon dere selectie sigaren. Cigar

Cupcakechic Korte Poten 23, Den Haag T (070) 752 32 00 www.cupcakechic.nl

Slim & stylish Kenden we Kennedy Fashion al van hun winkels in onder meer Zoetermeer, Rijswijk en Rotterdam, nu is er eindelijk ook een webshop waar je naar hartenlust de mooiste items kunt scoren. Behalve heel fashionable is de site vooral erg klantvriendelijk. Je kunt dus voortaan moeiteloos vanaf de bank die geweldige nieuwe jurk of trendy accessoires aanschaffen. Ook zie je op de site prachtige catwalkfilmpjes waarmee je direct inspiratie opdoet. Je vindt er labels als Sao Paulo, Dolce Vita en Dolce Vita Sports, Dutch Diva en Elly Italia. Dit is nou wat je noemt slim shoppen en er stylisch uitzien!

www.kennedyfashion.nl

Seaser en Teaser Ontwerper Rogier Waaijer van Lonc Living Products is gelukt waar veel ontwerpers al leen van dromen: hij won de rode stip, de prijs voor uitzonderlijk productdesign. Zijn ontwerp van een stoel en tafel met de naam Seaser en Teaser werd door de jury van dit kwaliteitskeurmerk geroemd vanwege de originaliteit, ecologisch verantwoordelijk

Lounge DesInDes beschikt over een eigen humidor met veertig ‘sigarenkluizen’. De sigarenkluis is ook voor zakelijk gebruik te huur om bijvoorbeeld samen met relaties te genieten in de elegante lounge. Als huurder word je ook lid van Le Cercle des Connaisseurs, de exclusieve Cigar Club die elke tweede donderdag van de maand bijeen komt. Voor meer informatie en prijzen www.hoteldesindes.nl/ cigar-lounge

heid en slijtvastheid. De stoel verleidt vol gens de jury om te gaan zitten. Op 2 juli a.s. wordt de prijs uitgereikt in het Duitse Essen, waar in het Museum voor Design alle prijs winnaars te zien zullen zijn. Wie het liever dichter bij huis zoekt, kan ze nu al bij Madurodam bewonderen, op werkelijk formaat.

Lonc, Living Products Saturnusstraat 60 u24/28, Den Haag T (070) 711 37 59, www.lonc.nl 033

L euk voor Van Mauritshuis tot Vonkel

Op goede voet Deze kroko-instapper van Tony Tetro Maestro Shoes is een ware must have! Italiaans desgin, helemaal van leer, instapper en/of met veter en beschikbaar in zwart en bruin. En dat voor geen €189,50 maar voor maar € 69,95! Te verkrijgen via www.tonytetro.nl

Het Mauritshuis sluit twee jaar lang zijn deuren. Daarom kozen de kunstenaars van Vonkel/ thuis een tweetal historische schilderijen uit de vaste collectie als inspiratiebron voor eigentijds werk. In de unieke thema-expositie Van Mauritshuis tot Vonkel tonen bekende Nederlandse kunstenaars als Peter Meijer, Greet Steenland, Angeles Nieto en Yvonne Zomerdijk hun nieuwe meesterwerken. www.facebook.com/ galerievonkel; www.vonkel.nl

Haagse samenwerking Wat is er mooier dan het samenbrengen van kunst en cultuur uit de regio? Het Residentie Orkest werkte in juni samen met bestseller-auteur Lulu Wang in een uniek concert waarbij muziek en literatuur samenkwamen. De auteur vertelde episo des uit haar nieuwe Book App, het orkest speelde de door LuLu Wang uitgekozen muziek van Nederlandse componisten die ook op de Book App staan.

Zomerkiebels Ook al last van zomerkriebels? Wat is er dan leuker dan je volledig te laten stylen voor de zomer? Maak voor de verandering eens gezellig met zijn tweeën een afspraak bij Etienne Coiffure en laat je coupe helemaal klaarmaken voor dit seizoen. In de stijlvolle salon ontvangen ze je graag en tonen ze de laatste zomerse looks. Kun je je meteen laten adviseren over welke haarkleur goed bij je past en wat de beste manier is om je haar te verzorgen in de zomerzon.

Etienne Coiffure Distelvinkenplein 4 Den Haag T (070) 364 42 23 www.etienne-coiffure.nl

034

Ballets Russes door RO & NDT Het Residentie Orkest en Nederlands Dans Theater vieren 25 jaar Spuiplein met een spetterend programma rond de Ballets Russes. Ter ere van de beroemde compo sitie Le Sacre du Printemps die 100 jaar geleden voor het eerst werd uitgevoerd, staat de Dr Anton Philipszaal zes dagen in het teken van muziek en ballet uit deze periode. Het Residentie Orkest speelt Le

Sacre du Printemps en het NDT danst een op Le Sacre geïnspireerd werk, speciaal gecomponeerd voor deze gelegenheid.

RO & NDT: 25 jaar Spuiplein Parijs en de Ballets Russes 4 t/m 13 oktober, Lucent Danstheater en Dr Anton Philipszaal te Den Haag Kaartverkoop via de kassa op T (070) 88 00 333 www.residentieorkest.nl

Voor sportieve ladies Met al die grote sportevenementen gaat het vast kriebelen om ook zelf in actie te komen. Dat kan heel goed bij sportschool D-Fit in Waldeck. Naast fitness in de gezellige open ruimte worden per maand in de grote zaal meer dan honderd lessen gegeven. Met XCO versterk je in korte tijd je spieren

en verbeter je je conditie. En ook Zumba is nog steeds hot hot hot. In de bovenruimte aandacht voor body en mind met yoga, pilates en body balance. Deze Ladies only-sportclub bestaat alweer bijna drie jaar. Met de speciale EK- en OSworkouts kom je vanzelf in een sportieve stemming.

D-Fit Alphons Diepenbrockhof 1 Den Haag, T (070) 397 75 51 www.d-fit.nl

voor je leven Sfeervolle

Tafel van Goud

Niets zo mooi als een persoonlijk sieraad. Bij Goudsmidatelier Tafel van Goud schuif je letterlijk aan een gouden tafel om samen met Taco en Lou je eigen sieraad te ontwerpen. Op basis van de wensen van de klant maakt goudsmid en diamantair Taco vervolgens met veel liefde voor het vak een uniek stuk. Dat wordt speciaal op maat gemaakt en alleen van echt mooie materialen zoals goud, al dan niet in combinatie met parels en diamanten of andere edelstenen. Zo heb je uiteindelijk een echt persoonlijk en tijdloos sieraad.

Goudsmidatelier Tafel van Goud Stadhoudersstraat 13, Rijswijk T (070) 303 05 09, www.tafelvangoud.nl Open op vrijdag en zaterdag van 10 tot 17 uur

Eindeloos spelen

Kinderopvang is meer dan een veilig en vertrouwd onder komen voor je kinderen in de tijd dat je zelf werkt. Het is ook dé plek waar kinderen van alles leren en meemaken. Bij skon is in de dagopvang (0-4 jaar) extra aandacht voor bewegen, voorlezen en samen muziek maken. Voor de grotere kinderen (t/m 12 jaar) heeft de buitenschoolse opvang speciale accenten: kunst&cultuur, sport&spel of natuur&techniek. Kinderen worden iedere keer uitgedaagd en kunnen eindeloos spelen. Je laat je kroost met een gerust hart achter bij één van de 21 verblijven van skon in de regio. Aan het eind van de dag neem je een blij en voldaan kind mee terug naar huis.

Salonboot Heb je iets te vieren of wil je de stad en de regio eens van een andere kant zien? Ga dan aan boord van de sfeervolle Salon boot. Met rondvaarten op antieke Salon boten vanuit Den Haag, Delft, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg een ware aan rader deze zomer. Uniek zijn de mogelijk heden voor privé rondvaarten met kleinere gezelschappen op de antieke salonboten uit de jaren 30. Aan boord kun je je laten verrassen door een varend ontbijt, een lunch, High Tea, High Wine, een borrelrondvaart, een chocoladerond vaart, tapas of een varend diner met chef. Er zijn tal van arrangementen met afvaar ten vanuit Den Haag, Delft en Voorburg, ook op basis van losse kaartverkoop. Een bezoekje aan dit restaurant op het water zal je niet snel vergeten. www.salonbootdenhaag.nl

skon kinderopvang www.skon.nl

The Painting Lady Lijsten op maat. In meer dan 700 verschillende uitvoeringen. Bij Meester-lijstenmaker Jacques Ruijgrok kan de vraag niet gek genoeg zijn. Kom maar door. Al jaren weten zijn klanten hem dan ook te vinden in de Leidse Koorevaarstraat 51 èn in de Schoolstraat 25 in Wassenaar. Niet gelijktijdig natuurlijk, maar netjes verdeeld over de week. Wie persoonlijk door Jacques geadviseerd wil worden doet er goed aan om eerst even te bellen: 06 51 35 37 48. De winkel is geopend op do, vrij en zat van 10.00 uur tot 17.00 uur. www.thepaintinglady.nl

Limited Edition 3000 stuks wereldwijd

Festina werd opgericht in 1902 te Zwitserland en heeft zich ontwikkeld tot een wereldwijd succes. Het merk wordt geïdentificeerd met topsport, kracht en professionaliteit en is ruim twintig jaar official timer van internationale auto- en motorsportkampioenschappen en alle belangrijke wielerwedstrijden, zoals de presti gieuze Tour de France. Deze Limited Edition is een stoer horloge met veel uitstraling, prachtig afgewerkt met saffierglas en dit voor € 490. Juweelco biedt als extra service vijf jaar garantie en levenslang gratis batterijen.

JUWEELCO JUWELIERS HORLOGEMAKER & GOUDSMID Korte Poten 30, Den Haag T (070) 360 04 00 www.juweelco.nl

035

URBAN STYLE TUINIEREN

Jezelf zijn in de moestuin â&#x20AC;&#x153;Vergis ik me of staat zelfs het onkruid er bij de buren mooier bij dan bij ons?â&#x20AC;? Stadsmensen over de lasten, maar vooral de lusten van bewust en trendy tuinieren. Van guerrilla gardeners die zaadbommen werpen tot een luxe moestuin met een Boretti.

Het vullen van de gieters is een favoriet karweitje van de meisjes

036

teksT Wendy Hendriksen Fotografie Femque Schook

Blij met iedere radijs

“ E en beetje prutsen, de warme grond ruiken, geultjes trekken voor de zaden”

Iedere woensdagmiddag en zaterdag naar de tuin

‘J

e zult de tuin gaan missen’, werd gezegd toen Annette haar ouderlijk huis, een boerderij in de Noordoostpolder, verliet. Sinds een paar jaar woont Annette met echtgenoot Raoul en hun dochters Sophie en Annabel in het centrum van Den Haag. Boven de tijdschriftenwinkel van Raoul, dus tuinloos, maar wel voorzien van een dakterras vol aardbeienplanten, bloemen en kruiden.

Verwondering Vorig jaar deelde ze nog een moestuin met een goede vriendin. “Al bij de eerste steek die ik in de donkere rulle aarde plantte, voelde ik me blij worden. Aan de halve moestuin had ik al gauw niet meer genoeg. Dit jaar tuinier ik op een eigen perceel in Overbosch, waar ik iedere woensdagmiddag en zaterdag te vinden ben, samen met de kinderen.” In maart werd er al spinazie, paksoi, bietjes en rucola gezaaid. In een hoek staan wortels, bloemkool en rode kool. “Het lijkt wel of de natuur zich niets aantrekt van mijn gehannes

met piepkleine kamille- of teunisbloemzaadjes.” Die verwondering maakt het tuinieren zo fijn. Een beetje prutsen, de warme grond ruiken, geultjes trekken voor de zaden; al vanaf het moment dat we op weg zijn naar de tuin ontspan ik. Hier in het groen kan ik mezelf zijn.”

Oogst: twee aardbeien Het tuinieren blijkt, naast ontspanning, nog een plezierig neveneffect op te leveren. “Sinds de kinderen zien hoe de gewassen groeien, zijn ze dol op groenten. Ze eten alles, zijn gek op de zoetige geur van verse worteltjes en de bite van een frisse krop sla, maar ook kleine spruitjes, aardperen en bietjes worden met smaak gegeten.” Het is groeizaam weer, over een paar weken kan er geoogst worden. De verse munt is nu al een succesnummer en Annette verwacht ook veel van de boontjes. “Iedere week maak ik een foto. Om een teeltplan voor volgend jaar op te stellen, maar ook omdat ik er zo blij van word en zo trots op ben. Ook al zijn er soms maar twee aardbeien tegelijk rijp, we delen ze met z’n vieren. En die smaken reusachtig.” 037

URBAN STYLE TUINIEREN

Het tuinieren gebeurde in eerste instantie ’s nachts

Strijder René bij guerrilla groen op de Conradkade

038

Sympathieke bewoners die gewapend met gieter, schep en droomplanten hun stad omtoveren tot een heuse oase

“Iedereen wordt vrolijk van bloemen”

Bewoners actief als guerrilla gardeners In de stad zijn groene strijders aan de slag. Wijkbewoners die genoeg hebben van saai gemeentegroen en braakliggende grond duiken zelf de perken in. Guerrilla gardeners worden ze genoemd.

uerilla gardening is ontstaan in de jaren 70, toen een kunstenares in New York tomaten plantte op onbebouwde percelen. Haar voorbeeld wordt over de hele wereld gevolgd, nu ook in Den Haag. In de Uitvinderswijk is een groepje tuiniers gestart met het vergroenen van de buurt. Wild tuinieren omvat veel meer dan het lichten van een stoeptegel om er een stokroos te planten. “Een groene wijk en een leefbare wereld, dat is de missie,” vertelt René Wagenaar, één van de groene activisten.

Zelf bijdragen René heeft groene vingers. Al tijdens zijn studie vergroende hij tuinen en balkons door zonnebloemen te zaaien. En was er geen buiten ruimte? Dan benutte hij de dakgoot. René laat namelijk graag dingen mooier achter dan hij ze aantrof. “Ik vind dat er te weinig aandacht aan het verfraaien van de stad wordt besteed. Het kan diverser, beter.” Daarbij hanteert hij de stelregel: niet klagen, maar zelf bijdragen. Inwoners die zeuren over de verrommeling van een plek moeten zelf verantwoordelijkheid nemen. René steekt veel energie in het vergroenen van de

Uitvinderswijk, een relatief stenige buurt in het Haagse Regentessekwartier. Waar ooit tuinderijen waren, verrees een elektriciteitscentrale. De weinige groene plekjes fungeren nu vooral als verzamelplaats voor sigarettenpeuken.

Oase Eens in de twee weken komen de guerrilleros bij elkaar om plannen te smeden en bommen te kneden. Vooralsnog werken ze aan minibommetjes vol cosmea, papaver, borage, bosliefje en Oost-Indische kers, maar er zijn ook plannen om eetbare gewassen te zaaien. Het tuinieren gebeurde in eerste instantie ’s nachts, maar zo kregen de acties een te sinister tintje. De strijders werken nu overdag, met als bijkomend voordeel vele positieve reacties van wandelaars en buren. Dat levert regelmatig nieuwe leden op. Toch is niet iedereen enthousiast. Critici zijn bang voor volgepropte bloembakken, een overdaad aan stoepgroen en omgespitte grasvelden vol perkplantjes. Anderen zien alleen sympathieke bewoners die gewapend met gieter, schep en droomplanten hun stad omtoveren tot een heuse oase. Voorlopig is er nog veel werk aan de winkel. Want, zo stelt René: “Van bloemen wordt toch iedereen vrolijk?” 039

Stadse vrienden kweken groene vingers Om naast je veeleisende baan als partner bij een groot accountants- en adviesbureau een moestuin te onderhouden, is best stoer. Om dat samen met een altijd drukke eigenaar van een succesvolle eetgelegenheid te doen, is vooral heel dapper.

URBAN STYLE TUINIEREN

â&#x20AC;&#x153;De tuin maakt ons leven leukerâ&#x20AC;?

040

“We staan er bij en kijken er naar”

“ Ik houd hier mijn zakelijke vergaderingen. We roosteren groenten, persen bessensap en hebben het goed”

e friends for life Jessica Mahn en Horas Simanullang zijn gedreven in alles wat ze aanpakken. Je zou kunnen stellen dat hun enige manco het gebrek aan groene vingers was. Maar wie zegt dat je die niet óók zou kunnen kweken? Ruim anderhalf jaar stonden de vrienden op de wachtlijst voor een tuin. In die periode werden ze van tijd tot tijd bij tuinvereniging Eigen Arbeid in Wassenaar verwacht, aspiran-

ten moeten proefdraaien. Dan stonden ze een hele dag kanten te steken, kruiwagens te verven en tuinen van mensen te onderhouden die door ongemak of ziekte afwezig waren.

Inspannen en uitspannen Jessica is een stadsmens pur sang. Niet alleen elegant op weg naar het theater, maar ook naar de bakker op de hoek. On high heels, dat spreekt vanzelf. Horas rijdt urban style op een modieuze scooter naar zijn Van Prinse&Co in het centrum

van Den Haag. Toch werden de tuiniers in spe hartelijk geaccrediteerd. Er worden aardbeienplanten gekocht. En dan begint voor Jessica de verbazing. “Wist je dat een heerlijke rode aardbei begint als een wat gewoontjes ogend wit bloemetje? Dat één teentje zich onnavolgbaar multipliceert tot een veld vol knoflookbollen? En dat een krop sla, als hij doorschiet, ruim een meter hoog wordt? Ik sta erbij en kijk ernaar.” Inspannen, maar ook uitspannen, daar is deze tuin voor bedoeld. Eten met vrienden, plezier maken, maar ook anderen helpen. Ik houd hier mijn zakelijke vergaderingen. We roosteren groenten op de Boretti, maken verse jus, slingeren tarwegras en hebben het goed. De tuin maakt ons leven leuker. En gezonder!”

Macrobiotisch

Groene vingers, rode nagels

Over een tijd, en dat mag best even duren, zijn ze zelfvoorzienend in het telen van groenten. Ze hebben nog veel te leren, maar de natuur is vergevingsgezind. Zo ondervonden ze onlangs dat je aardappels niet bóven op elkaar, maar naast elkaar poot. De vrienden omarmen de macro biotische filosofie. De spinazie, tuinbonen, biet jes, bleekselderij en broccoli groeien zonder dierlijke meststoffen of chemische toevoeging als een malle, net als de Japanse wijnbes, de frambozen en de kruisbessen. Jessica: “Het is wel hard werken, deze ontdekkingstocht. Soms lopen we naar ons landje en stoten elkaar even aan. ‘Zie je dat? Wat? Daar, bij de buren! Vergis ik me... of staat zelfs hun onkruid er mooier bij dan het onze?’ ” 041

Tekst Jolanda Kleij fotografie Femque Schook

geluk

Gun jezelf

Ben jij fit? Energiek? Gelukkig? Hans Kloosterman is het in ieder geval wel. Tevreden, ambitieus, enthousiast, leergierig... en gelukkig. Als boeddhist en eigenaar van de RS Lifestyle Group integreert hij mindfulness in zijn bedrijfsvoering. En dat alles met één missie: creating awareness.

tress. Haast. Burn-out. Deadlines. Het zijn woorden die we in het bedrijfsleven steeds vaker tegenkomen. Juist nu moeten minder mensen vaak meer werk kunnen verzetten. En dat vereist een fit lijf en een sterke geest. Een combinatie waar Hans Kloosterman wel raad mee weet.

Essentie De RS Lifestyle Group biedt coaching en corporate yoga & mindfulness. Kloosterman coacht mensen naar een bewuster en authentieker bestaan. Geef hem een paar maanden en je weet weer hoe het is om gelukkig te zijn. “Ik spiegel veel tijdens de sessies van anderhalf uur. We richten ons op ademhalingstechnieken, yoga en mindfulness, maar uiteraard ook op de probleemstelling. 042

Met de mindfulnesstechnieken komen mensen dichter bij hun gevoel en essentie. Zo kan er veel gerichter gecoacht worden.” Kloosterman hanteert de leer van de Boeddha. “Hoe kun je leren om eerst te voelen en daarna pas te denken en te besluiten wat wijs is om te zeggen of te doen. We zijn dit in het Westen verleerd. In de vorige eeuw leefde iedereen van buiten naar binnen. Nu wil men weer van binnen naar buiten leven. Wie ben ik? Wat kan ik? Wat is mijn potentieel en hoe kan ik waarde toevoegen aan mijn omgeving. Het is een zoektocht naar helderheid, inzicht en wijsheid.”

Dienend leider Daarnaast kent het bedrijf een derde onderdeel. Het hart van het bedrijf: werving & selectie.

Eerst voelen, daarna pas denken en besluiten

Wat is mindfulness? Het zijn bepaalde meditatie- en yogatechnieken, afkomstig uit het Boeddhisme. John Kabat Zin is de Amerikaanse grondlegger van deze term. Hij ontwikkelde dertig jaar geleden aandachtstraining, een techniek om mensen te leren omgaan met stress, angst, pijn en ziekte. Hij noemde zijn programma Mindfulness Based Stress Reduction (MBSR). RS Lifestyle Group organiseert verschillende lessen en workshops op het hoofdkantoor in Den Haag of op locatie. • Elke maandag om 19.30 uur yoga en mindfulness • In juli en in oktober start een 8-weekse opleiding mindfulness op dinsdagavond en woensdagochtend. • 21– 23 september: yoga & mindfulness retraite in het Tibetaanse klooster in de Belgische Ardennen

En dan vooral binnen de sectoren fashion, living, cosmetics en food & beverage. Vanaf 1 juli 2012 start Kloosterman met het RS Executive Program. Met executive search zet hij zich in om managementteams en directies compleet te maken. “Mijn inzet is juist voor deze groep van waarde. Het middenkader vindt elkaar steeds makkelijker via het internet, maar voor topfuncties wordt nog altijd een headhunter ingeschakeld.” Vervolgens kan hij via executive coaching en mindfulness bewustwording creëren binnen de top van een bedrijf. “Van een complete en bewuste directie profiteert de hele organisatie. Een goede leider is een dienende leider en voedt zich bottom-up met informatie van zijn medewerkers. Pas daarna zet hij een richting uit.” Met ruim tien jaar ervaring aan de in- en

verkoopkant in het managementteam van de Maxeda Groep, startte Kloosterman in 2000 met de RS Lifestyle Group. Hij heeft zich altijd opgesteld als dienend leider. “Onze besluitvorming vindt bijvoorbeeld plaats via een consensusmodel: meeste stemmen gelden.” Daarnaast voerde hij twaalf jaar geleden al het nieuwe werken in. Flexibele uren, thuiswerken en een online virtual office. Ook mediteert de groep voor een vergadering en verzorgt Kloosterman elke week een yogales voor alle collega’s.

sommige bedrijven zich nog steeds niet prettig voelen bij termen als yoga, Boeddhisme en mindfulness. “En onnodig. Er is niets zweverigs aan. Alles draait om bewustwording. Over tien jaar is deze werkwijze geïntegreerd in de meeste organisaties, daar ben ik van overtuigd. Het vergt alleen geduld, want je kunt het niet afdwingen. Dit moet groeien.”

Wat hij uiteindelijk iedereen gunt?

Wil je een topkadervacature uitzetten? Een coachingsessie? Of zelf ervaren wat yoga en mindfulness kunnen betekenen voor jou of je bedrijf? Kijk dan snel op www.rsgroup.eu.

“Een mindful leven. Met bewuste aandacht leven in het nu, zonder oordeel. Het is zijn missie om aandachtstraining een plaats te geven binnen de samenleving. Het is dus jammer dat

RS Lifestyle Group Westeinde 12D, Den Haag T (070) 363 41 62 www.rsgroup.eu 043

Zohreh Rahiminejad in haar tandartscentrum

Tanden en lippen kunnen niet los van elkaar gezien worden Tien jaar lang floreerde haar praktijk in implantologie en cosmetische tandheelkunde in Delft. Toen dat te klein werd verhuisde Zohreh Rahiminejad, erkende implantoloog door NVOI, naar Nootdorp. Met succes. 044

tekst Lizzy de Wilde Fotografie Femque Schook

“ Een esthetische behandeling herstelt ook de functie van het gebit”

Mooie natuurlijke lippen maakt een tandartsbehandeling helemaal af

aar vorige locatie, een grachtenpand in Delft, had slechts één behandelkamer en was daarmee te klein om de service te bieden die Zohreh Rahiminejad voor ogen had. Ze week uit naar Nootdorp en opende daar vorig jaar Tandheelkundig Centrum Nootdorp. Met maar liefst vijf behandelkamers, een ruime wacht kamer met leestafel, verse koffie en wifi. En de introductie van Restylane lipbehandelingen, omdat tanden en lippen nou eenmaal niet los van elkaar gezien kunnen worden.

Missie Zohreh heeft een missie: zo pijnloos mogelijk de beste tandheelkundige hulp bieden. “Ik wil maatwerk leveren. Daarom ben ik deze praktijk begonnen. Ik werk samen met twee tandartsen, een mondhygiëniste en een preventieassistente. We hebben allemaal onze specialiteit. De één in het doen van wortelkanaalbehandelingen, de ander in het verwijderen van verstandskiezen. Mijn gebied is implantologie, het plaatsen van implantaten. We weten waar we goed in zijn en blijven onszelf ontwikkelen door het volgen van nascholing en het bezoeken van congressen.’”

Totaalpakket “‘Het grote voordeel voor onze klanten is dat we een totaalpakket aanbieden. We verwijzen

patiënten naar elkaar door, binnen het centrum. Er zijn korte overleglijnen waardoor we allemaal weten wat er speelt en elkaar kunnen adviseren. Dit scheelt enorm veel tijd. Mensen hebben het druk tegenwoordig, tijd is schaars. Ze willen niet tig keer komen om hun gebit weer in orde te krijgen. Met dit concept kunnen we een totale renovatie in twee dagen doen. Stel je bent al jaren niet naar de tandarts geweest en hebt flink wat achterstallig onderhoud. Meestal heb je dan een aantal kronen nodig en minstens twee wortelkanaalbehandelingen. Vroeger zou dat weken kosten, nu kunnen we in korte tijd groot resultaat bieden. Voorwaarde is wel dat het tandvlees gezond is. Als er ontstekingen in de mond zijn, zullen die eerst moeten genezen voordat er behandeld kan worden.’

Behandelplan Tandheelkundig Centrum Nootdorp werkt met een behandelplan. “Elk mens is uniek,” zegt Zohreh. “Daarom maken we een persoonlijk behandelplan. We bepalen wat het probleem is en welke behandeling het meest effectief is en het best bij de klant past. De één wil nu eenmaal meer in zijn of haar gebit investeren dan de ander. Cosmetische behandelingen zijn niet goedkoop, maar je kunt de kosten spreiden door bijvoorbeeld een driejarenplan te maken of in termijnen te betalen. En vergeet niet

dat een esthetische behandeling ook altijd de functie van het gebit herstelt.”

Nuance Onlangs is Zohreh gestart met het geven van Restylane lipbehandelingen. Restylane is een natuurlijke manier om lippen te verfraaien, voller te maken en naar wens vorm te geven. “We hebben deze methode ingevoerd om aan de behoefte van patiënten met chronische infecties langs de mondhoeken te voldoen. Vanaf 45 jaar verslapt de stevigheid van de huid van de mond en geven lippen en wangen minder steun. Vaak leidt dit tot een zogenaamde ingezakte beet. Het langdurig dragen van een (gebits)prothese verergert de kwaal. Er ontstaan diepe groeven in de mondhoeken waar zich speeksel in verzamelt, dit kan leiden tot schimmelinfecties. Met Restylane kunnen de groeven worden opgevuld en is het probleem verholpen. Met slechts één behandeling per jaar. Je kunt er ook rimpels en lijnen boven de mond mee vervagen. Hiermee verbeter je de lipcontour en maak je de lippen zachter en volumineuzer. En dit is precies de nuance die wij willen bieden. Het maakt een tandheelkundige behandeling helemaal af.”

Tandheelkundig Centrum Nootdorp Dorpsstraat 6, Nootdorp T (015) 285 10 00, www.tandarts-nootdorp.nl 045

haagse vrouwenzaken

Vrouwenzaken

voor zakenvrouwen

Ondernemende vrouwen hoeven zich niet te vervelen als het aan Haagse Vrouwenzaken ligt. Deze actieve business club voor zakenvrouwen in de regio Den Haag maakt netwerken weer leuk. Voor de bijeenkomsten die ze organiseren, weten ze altijd de meest interessante sprekers te strikken. Ook zijn er zo nu en dan meetings met andere netwerken zodat je nog meer contacten kunt leggen en je je netwerk op een leuke manier uitbreidt. Ook heel handig: wie lid wordt, profiteert van een goedkoop lidmaatschap bij PZO en MKB Haaglanden, want dat krijg je er auto matisch bij. www.haagsevrouwenzaken.nl Twitter: @netwerkHVZ

Zonnig

de zomer door Mensen ‘scherp vijlen’ zodat ze de allerbeste versie van zichzelf zijn; dat is wat Unlimited People bereikt. Met uiteen lopende trainingen en methodieken helpen ze je onder meer energielekken te ontdekken, om te gaan met stress en persoonlijke relaties te verbeteren. Zo leer je trouw te zijn aan jezelf en je passies te ontdekken. Voor tieners zijn er speciale programma’s en omdat veel problemen op latere leeftijd al in de tienerjaren te voorkomen zijn, is dat geen overbodige luxe. In zeer korte tijd ontstaat een opgeruimd gevoel van onbegrensdheid en een zonnig humeur, ook als het een dagje bewolkt is.

Je eigen stijl Wil jij de beste eerste indruk maken? Of dat nu is voor die belangrijke sollicitatie, zakelijke afspraak of date? Astrid Toussaint van Style for You zorgt voor een look die je zelfvertrouwen geeft en een krachtige uitstraling. Eerst maakt ze een kleuren stijladvies en loopt ze je garderobe door. Ze bekijkt dan wat wel en niet staat en wat je nog draagt. Maar ook of de goede basisstukken aanwezig zijn en de juiste accessoires om een outfit af te maken. Daarna samen shoppen behoort ook tot de mogelijkheden. Niet voor de rich & famous, gewoon voor iedereen!

Unlimited People Herenstraat 55A, Voorburg T (070) 737 03 92 www.unlimitedpeople.nl

Style for You M (06) 51 96 81 21, www.styleforyou.nl

Goed pensioen, zo geregeld “Het belang van de ondernemer en de werknemer is mijn belang”, zegt Annemieke Schiphuis van miQ in business. Zij adviseert ondernemers en hun werknemers over de juridische en fiscale kant van hun pensioen. “Mijn advies is altijd objectief en op uurbasis. Samen met de ondernemer bespreek ik grondig zijn of haar bedrijf. Daardoor kan ik goed advies op maat geven.” Voor ondernemers beheert miQ in business ook collectieve pensioenen. Daarnaast 046

adviseert Annemieke directeuren-groot aandeelhouders over pensioen en arbeids ongeschiktheidsverzekeringen. “Je kunt niet alle toekomstige situaties in je leven voorzien. Maar in mijn advies houd ik daar wel rekening mee.”

miQ in business Hellingweg 96H, Den Haag T (06) 53 83 68 08, www.miq-in-business.nl

tekst Noah van Klaveren Fotografie Dani van Oeffelen

Viva España

Spanje is zoveel meer dan massatoerisme. España Exclusiva heeft geweldige villa’s op de Canarische eilanden op nog geen 200 meter van het strand, uiteraard met zwembad en andere luxe. Wie graag de taal wil leren, gaat naar Calella, 90 kilometer van Barcelona, om op pad te gaan met een Spaanse leraar die je in het dagelijks leven spelenderwijs de basis van het Spaans leert. Golfliefhebbers laten zich in een vijfsterren landhuis in Antequera compleet in de watten leggen. Ook een aanrader: skiën in Andorra, ten noorden van Spanje, waar je alles krijgt wat je hartje begeert: een goed hotel, uitgestrekte pistes en urenlang belastingvrij shoppen. España por favor.

Sportlaan 299, Den Haag T (070) 368 60 40 www.espanaexclusiva.com

Snel bikiniproof

Koopkracht Een huis kopen doe je niet iedere dag, dus een beetje hulp is meer dan welkom. Mevrouw de Aankoopmakelaar, Esther van Heteren, is gespecialiseerd in begeleiding bij de aankoop van een woning in het gebied dat strekt van Den Haag tot Leiden en Rotterdam. Dat begint bij het bouwtechnische gedeelte en prijsadvies en gaat tot en met de onderhandeling en sleuteloverdracht. Met maar liefst twintig jaar ervaring in de makelaardij weet ze precies hoe het werkt en daar profiteer je als koper enorm van. Omdat ze alleen aankopen doet, weet je bovendien zeker dat er nooit sprake is van belangenverstrengeling. Dat is pas koopkracht!

Mevrouw de Aankoopmakelaar President Kennedylaan 19, Den Haag M (06) 51 71 44 95

España Exclusiva

www.mevrouwdeaankoopmakelaar.nl

Kleine stapjes, groots effect Een eigen bedrijf of een drukke baan is leuk maar je moet wel de balans tussen werk en privé weten te bewaren. Sandra Ketterings, balanscoach voor vrouwen, helpt je om snel en eenvoudig meer balans te creëren met minder stress en meer rust en bovendien meer tijd voor jezelf. Dat doet ze via uiteenlopende werkvormen, zoals workshops, één-op-één coaching, persoonlijke assertiviteitstrainingen en incompany trainingen. Daarbij werkt ze heel praktisch en geeft ze tips die je direct toe kunt passen. Zo realiseer je met kleine stapjes al snel een groots effect. Voorproefje? Meld je dan via haar website vandaag nog aan voor de gratis nieuwsbrief.

De balanscoach voor vrouwen Boddaertstraat 32, Den Haag T (070) 415 71 23, M (06) 52 14 35 95 www.debalanscoachvoorvrouwen.nl

Niets zo storend als een prachtige nieuwe bikini terwijl cellulitis, vetrandjes en slappe spieren de aandacht afleiden. Gelukkig helpt Bailine je om in korte tijd helemaal bikiniproof te worden. Daarnaast begeleiden ze je ook op de lange termijn naar een slanker en bovenal gezonder lichaam in combinatie met een beter eet- en leefpatroon. Met de geavanceerde Bailine Trainings Simulator worden spieren moeiteloos gericht getraind, hierdoor is het voor iedereen haalbaar. De zomer is een uitgelezen moment om daarmee aan de slag te gaan; dus wie slim is, belt nu voor een gratis proefbehandeling. Het resultaat is behalve dat prachtige, slanke lichaam ook nog eens meer energie zodat je nog meer van de zomer kunt genieten.

Bailine Frederikstraat 943, hoek Mallemolen 2, Den Haag, T (070) 361 77 18 Kerklaan 72a, (Oud-)Rijswijk, T (070) 415 72 12 www.bailine.nl www.afslankendenhaag.nl

Passend pak Hoofdzaken Veel mensen zouden graag eens met iemand praten, maar de drempel om naar een psycholoog te gaan, is vaak net iets te hoog. Bij Bureau Greven is dat anders. Lonneke en Jeroen ontvangen hun klanten met een kopje thee en zelfs met een beetje humor in de gezellig aangeklede ruimtes. Je kunt er terecht voor therapie, coaching en trainingen Mindfulness. Mindfulness leert je met meer aandacht en minder stress in het leven te staan. Lonneke geeft meerdere trainingen in het jaar en organiseert workshops en Stilte Dagen. Jeroen is gespecia liseerd in burn-out maar eigenlijk kun je er terecht voor alles waar je tegenaan loopt in je leven. Hier ervaar je hoe leuk het kan zijn om aan jezelf te werken!

Mannenpakken vind je te over, maar een goed pak voor dames is nog niet zo gemakkelijk te krijgen. Daarom heeft Leonie van Dreumel met Leoni Suits een pakkenlijn ontworpen vanuit haar eigen behoefte. Dat houdt onder meer in dat je de jasjes, broeken, rokken en jurkjes eindeloos met elkaar kunt combineren. Zo verschijn je niet elke dag met dezelfde look op je werk. Ook fijn is dat alles een praktische en vrouwelijke pasvorm heeft. Ze heeft gekozen voor lekker zachte, elastische en wasbare stof. Deze pakken zijn duidelijk met plezier ontworpen en dat merk je meteen als je ze aantrekt.

Leoni Suits François Maelsonstraat 16, Den Haag T (06) 31 93 77 62, www.leonisuits.nl

10 jaar

jonger

Bureau Greven Oosteinde 137, Voorburg T(070) 331 63 13 www.bureaugreven.nl

Strak! Injectables Kliniek voor Huidverbetering Van Lennepweg 5, Den Haag, T (070) 737 00 88, M (06) 51 69 00 24, www. strak-injectables.nl

Er goed uitzien, begint met een stralende, frisse huid. Gelukkig wordt het steeds makkelijker om dat te realiseren. Ludy Holst, cosmetisch arts van Strak! Injec tables werkt met een team van gediplomeerde schoonheidsspecialisten, visagisten en een specialist voor permanente make-up. Je krijgt uitgebreid en eerlijk advies op het gebied van huidverzorging, waarbij wordt gewerkt met de topmerken Obagi en Environ. Voor overmatige mimische rimpels zoals frons, kraaienpootjes en voorhoofdsrimpels werkt de arts met botox en voor andere fijne of minder fijne rimpels of echt volumeverlies zijn er niet-permanente fillers als Restylane of Stylage, Radiesse en Sculptra. Zo zie je er al snel tien jaar jonger uit!

Systeembeheer en meer Grote bedrijven hebben vaak een systeem beheerder voor uiteenlopende IT-vraagstukken. Voor kleinere ondernemers is dat veelal niet haalbaar en zelf al je IT-zaken uitzoeken en oplossen kost veel tijd, die je vast beter kunt besteden. Daarom helpt Sponiza IT ondernemers al twaalf jaar met allerlei vraagstukken op het gebied van IT. Om te beginnen met de selectie van wat voor jouw bedrijf noodzakelijk is, wel of geen nieuwsbrief, een 048

webwinkel en wat voor één? Ze installeren en configureren de gekozen software en helpen mee om alles zo optimaal mogelijk te laten functioneren. Zo heb je dus toch een eigen systeembeheerder, maar wel een betaalbare.

Sponiza IT Waldeck Pyrmontlaan 12, Wassenaar T (070) 517 73 55, www.sponiza.nl

haagse vrouwenzaken

Stralend

op het strand

Wil je deze zomer echt mooi voor de dag komen op het strand dan is een bezoek aan CelluCare een aanrader. Met een waaier aan behandelingen bezorgen ze je hier een prachtig figuur en een stralende huid, en verwijderen ze haargroei op plekken waar je het liever kwijt bent. Zo werken ze met endermologie, een behandeling waarbij de huid intensief gemasseerd wordt en zo de doorbloeding verbetert. Het resultaat is een strakke, glanzende huid. De behandeling is pijnloos en werkt zelfs ontspannend. Met de fotofacial behandeling bereik je een aanzienlijke verjonging van de huid in het gezicht, hals, décolleté en de handen. Leg je bikini maar vast klaar want jij loopt straks stralend op het strand!

CelluCare Adelheidstraat 59A, Den Haag T (070) 328 15 33, www.cellucare.nl

Sfeer & stijl

Massa’s massages Bij Maaike Lafarre van Bodyflex4you kun je voor allerlei soorten massages terecht, zowel therapeutische als ontspanningsmassages. Denk aan handen voetreflexzonetherapie, intensieve rugmassage, metamorfosemas sage en polariteitstherapie. Haar specialisatie is massage bij kanker. Omdat ze beëdigd therapeute is, worden haar behandelingen vaak deels of zelfs geheel vergoed. Dus of je nu klachten hebt als hoofdpijn, maag-darm problemen, stress, vermoeidheid of als je gewoon lekker ontspannen de zomer in wilt, deze massages zijn een weldaad voor lichaam en geest.

Bodyflex4you M (06) 19 82 97 91 Binnenkort: www.bodyflex4you.nl tot die tijd www.reflexzone-therapie.nl

Een inspirerende woon- en werkomgeving, daar streeft Mariët Hendrikx van MHIO naar. Als interieurarchitect werkt ze voor particulieren, retail en is ze gespecialiseerd in kantoor inrichting op diverse schaalniveaus. Vooral de begeleiding en vormgeving van interieurs voor wie met het Nieuwe Werken aan de slag wil, zijn goed aan haar besteed. Zij zorgt voor herkenbaarheid van de organisatie in de nieuwe huisvesting. Inspiratie haalt ze uit de klanten waar ze mee werkt. En voor de uitvoering van haar ijzersterke concepten heeft ze een compleet netwerk ter beschikking. Resultaat: een mooie sfeer en een krachtige stijl in elke ruimte.

Mariët Hendrikx Interieurontwerp Weimarstraat 42, Den Haag T (06) 24 38 75 42, www.mhio.nl

Weg stress Wil je gefocust, ontspannen en bewust de zomer in? Bij het Centrum voor Mindfulness kun je aandachtstrainingen volgen waardoor je stressbestendigheid verbetert en je concentratiever mogen en energieniveau toenemen. In cursussen van acht weken en sessies van tweeënhalf uur en één keer een stiltedag, een soort mini-retraite, krijg je zowel meditatietechnieken als lichaamsoefeningen. Het aanbod varieert van gratis tips tot intensieve trainingen. Ook handig voor bedrijven om hun medewerkers via workshops te helpen omgaan met stress op het werk. Onderzoek heeft uitgewezen dat het brein en immuunsysteem daadwerkelijk veranderen door mindfulnesstrainingen. Dus wie goed zijn best doet, staat daarna echt anders in het leven. En weg is je stress.

Centrum voor Mindfulness Westeinde 175 L, Den Haag T (06) 20 09 07 40 www.centrummindfulness.nl 049

CULTUUR Van God los

CultuurSpecials staat onder redactie van kunstkenner Wouter Dooijeweerd. U kunt uw informatie over kunsten cultuuruitingen in de regio Haaglanden mailen naar info@xs2wouter.nl of twitter www.twitter.com/xs2wouter. Uit de inzendingen wordt een selectie gemaakt. m.m.v. Caroline Ludwig

Of het nu om het dag- of nachtwerk van fotograaf Antoine d’Agata gaat, uit alles blijkt dat hij er een zeer duister wereldbeeld op na houdt. In zijn werk wisselt hij voortdurend van rol, van observant naar deelnemer. Nooit in beeld, maar soms deel uitmakend van de scène. De bedwelming van drank en drugs legt een sluier over zijn nachtwerk, ook de dag van D’Agata is grauw. Er lijkt geen plaats voor geluk; licht en kleur ontbreken. Zijn werk is daardoor ontwrichtend, antisociaal en van God los. Te zien t/m 2 september 2012, www.fotomuseumdenhaag.nl

Opera onder de Sterren

Haagse horizon Een in Kijkduin gestationeerde camera maakt ieder uur van het jaar 2012 een foto van de Noordzeehorizon. Eén van de doelstellingen van fotograaf Bruno van den Elshout is het brengen van ‘rust en stabiliteit in tijden van onzekerheden en hectiek’. Qua planning kon hij het niet beter treffen. Of zijn foto’s rust brengen, is aan de kijker. Het resultaat is in ieder geval uniek en de verschillen zijn opvallend verrassend. Het hele project is te volgen op Twitter via #2012-newhorizons en op de speciaal ingerichte website www.2012-newhorizons.com

Danskunst Kunstenares Bernie Autsema geeft in haar werk weer wat ze ervaart als ze naar dansers kijkt. Ze brengt veel tijd door in de balletstudio’s van het Nederlands Dans Theater in Den Haag. De ontspannen sfeer voor en na de repetitie en de diepe concentratie tijdens het werk beleeft ze mee. In haar werk combineert ze emotionele betrokkenheid en afstandelijk waarnemen. Ze portretteert de dansers met een enkele lijn met Oost- Indische inkt of in een aquarel in kleur. Deze zomer exposeert zij haar bijzondere tekeningen, aquarellen en schilderijen in het Hilton Hotel. 14 juli t/m 14 september, Hilton The Hague, Zeestraat, Den Haag www.bernieautsemagallery.com

050

De Sahdu inspireerden fotograaf Denis Rouvre

Opera onder de Sterren vormt traditiegetrouw de afsluiter van Festival Classique. Dit jaar verandert de Hofvijver in het decor van Georges Bizet’s klassieker: Carmen. De bloedmooie Carmen is een jonge, weelderige zigeunerin in de bloei van haar leven. Met haar temperamentvolle karakter weet Carmen elke man om haar vinger te winden en zorgt zij voor heel wat rumoer. In de uitvoering op de Hofvijver zingen vier stemmen hoogtepunten uit de opera, terwijl het verhaal wordt uitgebeeld door acteurs. Opera onder de Sterren belooft een passie volle afsluiting op de Hofvijver. Zondag 17 juni 17-18.15 uur en 19.15-20.30 uur. Voor meer informatie of kaartverkoop kijk op www.festivalclassique.nl

speci als Haar haar

Welkom in de Mayfair

zien in Galerie Project 2.0 en wordt geopend door Mark Melief van Kinky Kappers. www.project20.nl

Zuid-Afrikaanse regenboog In het kader van de wereldwijde Nelson andela Dag wordt op 18 juli, zijn 94ste M verjaardag, het Nelson Mandela monument

in Den Haag onthuld, gemaakt door kunstenaar Arie Schippers. Dit was de aanleiding voor Stichting Den Haag Sculptuur en Museum Beelden aan Zee om de zomertentoonstelling ‘The Rainbow Nation’ te organiseren. Op het Lange Voorhout (t/m 9 september) en in Museum Beelden aan Zee (t/m 30 september) is hedendaagse beeldhouwkunst uit ZuidAfrika te bewonderen. Met ruim vijftig sculpturen van de belangrijkste Zuid-Afrikaanse kunstenaars van de afgelopen zestig jaar. www.denhaagsculptuur.nl www.beeldenaanzee.nl Wish you were here van Mary Sibande

Olympische held

Fotografie Studio Vruchtvlees

In het rauwe en pamfletachtige werk van kunstenaar Maayke Schuitema staat de vrouw en het vrouwelijk haar centraal. “Haar is verleiding, het beweegt en is levend, het staat voor vitaliteit en gezondheid. Ons kapsel geeft ons status. Haar is erotisch en het karakteriseert het individu,” zegt Maayke Schuitema. Haar basismateriaal is zacht buigzaam, maar sterk linoleum. Haar ondergrond is doek, papier en verf. Haar typografie is in het Latijn. Kortom: haar is Zij. De expositie Haar is vanaf medio juni 2012 te

De Mayfair: velen zijn er nieuwsgierig naar, enkelen zijn er binnen geweest. Het Haagse theater gezelschap Firma MES koos dit luxebordeel in het Zeeheldenkwartier als spannende locatie voor haar nieuwe voorstelling. Tijdens een rondleiding val je van de ene verbazing in de andere, van de grote bar beneden tot de vijftien kamers boven, met baden en bedden. MES brengt het publiek graag in verwarring met een monoloog, een film, een lied en – indien gewenst – een anonieme aftocht door de achteruitgang. Kom en laat je verrassen… In september presenteert MES een nieuw locatieproject, Stel, in New Babylon. Zondag 17 en 24 juni 2012, 15 uur, 17 uur en 19 uur www.firmames.nl

Herakles

Toneelgroep De Appel presenteert met haar marathons een nieuw type voorstellingen. Tussen elf uur ’s ochtends en tien uur ’s avonds wordt het publiek verrast met een Grieks spektakel vol heldendom, jaloezie, waanzin en prachtige verhalen. Herakles wordt onsterfelijkheid en een plaats op de berg Olympos beloofd. Nadat hij zijn vrouw en kinderen heeft gedood,

moet hij twaalf onmenselijk zware werken verrichten. Hij verslaat Jason en Theseus en groeit uit tot de beroemdste held uit de Griekse mythologie. De vernieuwende aanpak leverde De Appel de Den Haag Marketing Promotieprijs 2011 en een nominatie voor de Toneel Publieksprijs 2012 op. Diverse data in september en oktober, www.toneelgroepdeappel.nl

051

tekst Anouk van der Meer fotografie Fred van ’t Slot

Het

Residentie Orkest raakt in alle tijden

e roerige jaren twintig van de vorige eeuw. Het korset verdween en maakte plaats voor de jurk boven de knie. Coco Chanel lanceerde haar eerste – nu legendarische – parfum Chanel No.5. Iedere periode kenmerkt zich door mode, stijliconen en meer. Muziek is echter van alle tijden. Dat is de boodschap van het Residentie Orkest dat al 107 jaar klassiek eigentijds werk speelt dat emotioneert en vervoert.

Campagne Met hun nieuwe campagne ‘Het Residentie Orkest raakt. In alle tijden.’ wil het orkest de (nieuwe) bezoeker hier bewust van maken. Iedereen, jong en oud, mag de schoonheid van klassieke muziek ervaren. De modellen op de prachtige beelden in deze campagne zijn stuk voor stuk eigen musici gefotografeerd in jaren twintig-setting. Ieder lid van het ongeveer 120 man tellend orkest heeft een eigen verhaal. Allemaal dol op de muziek die ze maken, of die nu uit 1920 komt of uit 2012. Meer weten? In de volgende editie van LEVEN! Magazine zal het verhaal achter de persoon extra worden belicht. Ondertussen nieuwsgierig geworden naar het Residentie Orkest zelf? Komend seizoen speelt het orkest diverse werken van de Ballets Russes, waaronder ‘Le sacre du printemps’ geschreven door Stravinsky. Een absolute aanrader!

Ontdek ons aanbod!

HET RESIDENTIE ORKEST RAAKT. IN ALLE TIJDEN. Jacqueline van der Zwan Fluitiste

Een van de vijf bijzondere, bewerkte campagnebeelden 052

Daniëlle Riegel, harpiste, nipt stoer en vrouwelijk aan haar koffie in het Haagse vijfsterrenhotel

www.residentieorkest.nl LiggendeAbri.indd 1

09-05-12 14:59

Concertmeester Lucian-Leonard Raiciof voelt zich op zijn gemak in de herenkamer, normaal gesproken is hij te vinden in de Dr. Anton Philipszaal in Den Haag

Justyna Briefjes, violiste, poserend in een befaamde â&#x20AC;&#x2DC;jaren twintigâ&#x20AC;&#x2122;-jurk

Contrabassist Patrick Kockelkoren aan de bar waar het vroeger allemaal plaatsvond

RESIDENTIE ORKEST

Fluitiste Jacqueline van der Zwan werd voor de campagne stijlvol gefotografeerd in Hotel des Indes

Spuiplein 150, Den Haag T (070) 880 03 33 www.residentieorkest.nl 053

Tekst Jean-Paul Drabbe fotografie Hans Oostrum Fotografie

National Men’s Health Week in Hagaziekenhuis

Mannen leven te kort In de puberteit gebeurt het. Tot vijftien jaar is het sterftecijfer gelijk, daarna gaat het mis. Mannen blijken minder stil te staan bij hun gezondheid. Ze gaan gemiddeld op hun 74ste dood en vrouwen pas op hun 79ste. Een flink verschil.

u moeten we er toch maar eens iets aan doen, vindt René Kropman (1952). Als uroloog komt hij in het Hagaziekenhuis al jaren flink wat mannenkwalen tegen die gemakkelijk voorkomen hadden kunnen worden. Daarom organiseert Kropman met andere urologen in Nederland de Men’s Health Week, een week waarin mannen bewust moeten worden van hun levensstijl en waarin wordt geprobeerd de levensverwachting van mannen op te krikken.

Poster “Ik had tijdens een open dag posters in het ziekenhuis opgehangen om mannen stil te laten 054

staan bij hun gezondheid,” vertelt Kropman. “Dat lukte niet. Het was interessant om te zien: mannen liepen er straal voorbij, maar vrouwen bestudeerden de poster juist aandachtig, terwijl het niet eens over hen ging.” Zo zijn er genoeg tekenen die erop wijzen dat mannen minder met hun gezondheid bezig zijn dan vrouwen. “Je had in de 17e eeuw in Haarlem een oudemannenhuis, waar nu het Frans Hals Museum in zit. Daar woonden zestig alleenstaande mannen, die verzorgd werden. De alleenstaande vrouwen leefden in hofjes, waar ze voor elkaar en vooral voor zichzelf zorgden. De alleenstaande mannen konden dat niet, daar was een vrouw voor nodig. Dat zie je als we heel eerlijk zijn nog steeds. Een man met een vrouw

Uroloog René Kropman is een fervent fietser. Hij is voorzitter van de enige Haagse wielervereniging, Trias

“ E en man met vrouw is qua gezondheid veel beter af dan een alleenstaande man” is qua gezondheid veel beter af dan wanneer hij alleenstaand is. Als hij pijn heeft in zijn arm zal zijn vrouw blijven zeuren tot hij eindelijk eens bij de dokter aanklopt. Mannen doen dat niet snel uit zichzelf, waardoor vaak veel te laat een diagnose wordt gesteld.”

Rood vlees Volgens Kropman moet de levensstijl van mannen veranderen. Niet te veel drinken, gezond eten, genoeg bewegen… zo moeilijk klinkt het niet. “Maar dat is het wel,” vertelt hij. “Je moet een cultuur veranderen. Als mensen sinds hun jeugd elke week naar de snackbar gaan, dan moet je enorm veel discipline hebben om dat te doorbreken. Mijn vader at iedere dag twee-en-

een-half ons rood vlees. Twee-en-een-half ons! Dat vond ik toen al veel. Van teveel rood vlees kun je kanker krijgen, weten we, dus moet je dat niet in zulke grote hoeveelheden eten. Het begint bij voorlichting, het liefst op zo jong mogelijke leeftijd. De oplossing ligt buiten het ziekenhuis. Neem nu het roken. Er zijn nog steeds jongeren die met roken beginnen. Ongelooflijk, als je weet tot wat dat allemaal kan leiden.”

Dochter Des te groter was de schok toen Kropman zijn eigen dochter op roken betrapte. “Ik heb hemel en aarde bewogen om haar op andere gedachten te brengen. Dat is de taak van een ouder,

vind ik.” Uiteindelijk lukte dat met een niet zo subtiele, maar doeltreffende methode: “Ik zei tegen haar: ‘Als je tot je 27ste niet rookt, krijg je tienduizend euro.’ Dat werkte”.

National Men’s Health Week Op 14 juni 2012 organiseert het Hagaziekenhuis onder de paraplu van de National Men’s Health Week een mannengezondheidsmarkt. Hier zal René Kropman samen met een cardioloog spreken over mannengezondheid en zullen de hart- en diabetesstichting aanwezig zijn. Ook kan de bloeddruk worden gemeten, nemen fysiotherapeuten inspanningstesten af en is er ruimte voor consulten.

055

Hot in de horeca

Café de la Gare Aan een rustig, verborgen pleintje, bij Theater Peppijn vlak achter de Haagse Denneweg, is een nieuw café geopend: Café de la Gare. Een voormalig koetshuis aan de Nieuwe Schoolstraat werd verbouwd tot een gezellige pleisterplaats met – in de zomer niet onbelangrijk – een groot zonnig terras. Een prima plek om in eigen stad vakantie te vieren. Het café in Franse sfeer heeft een grote verscheidenheid aan dranken: met maar liefst 170 bieren op fles en negen soorten van de tap is dit dé plek voor de bierliefhebber. Maar daarnaast schenken ze ook heerlijke wijn, mooie jenevers en whisky’s, en de speciale likeuren van de Haagse distilleerderij van Kleef. Een aanrader dus!

Cafe de la Gare

Iets te vieren?

Nieuwe Schoolstraat 13A, Den Haag T (070) 744 62 55 www.delagare.nl

Net buiten het pittoreske centrum van Delft ligt partycentrum De Brasserij, een prima gelegenheid voor het organiseren van borrels, het vieren van een feest, meetings of vergaderarrangementen voor ieder bedrijf. Maar ook om te trouwen; De Brasserij is namelijk een officieel huis der gemeente. Ze hebben diverse ruimtes beschikbaar, allemaal met een eigen sfeervol terras. Op een mooie zomerse dag waan je je hier op Ibiza; met de loungebanken op het terras, het romantische prieeltje en de blauwe regen om het af te maken. En mocht het weer omslaan ben je met een paar passen binnen waar het feest ongestoord verder kan gaan. Wil je meer weten over de mogelijkheden, iedere zaterdag is er van 12 tot 16 uur open huis. Ook fijn: parkeren kan hier gratis.

De Brasserij

Brasserskade 2, Delft, T (015) 214 53 85, www.brasserij.nl

roost op de zomer…

Na de opening van de nieuwe winkel begin dit jaar en een compleet vernieuwde site staat Bramasole als een (wijn)huis! Uiteraard nog wel met dezelfde kwaliteit en diversiteit van het aanbod in wijnen. Vinoloog Jeroen de Zeeuw en zijn vrouw Anke bieden daarnaast wijncursussen en wijnproeverijen aan. In de wijncursus komen onder meer verschilllende wijnlanden, druiven en de combinatie van wijn en spijs aan bod. Wie dat nog niet aandurft, begint gewoon met een wijnproeverij met vrienden of collega’s. En doe die proeverij daarna thuis nog eens over, lekker in de tuin. Laat de zomer maar komen...

Bramasole Wijnen Kerkstraat 5, Rijswijk T (070) 326 58 92 www.bramasole.nl

056

Hot in de horeca

Pearl’s hide away Ontsnappen aan de hectische Hofstad terwijl je er midden in zit, dat kan bij Grand Café Pearl. Het zonnige terras – met eigen aanlegsteiger – biedt een fantastisch uitzicht op het Noordeinde en de Koninklijke Stallen. Hier kun je een snelle business lunch nuttigen, high tea-en, lekker dineren of na een drukke werkdag genieten van een goed glas wijn. De terras special deze zomer is de frappé, een ijskoffie met een gezonde portie Haagse Bluf. Als het weer het toelaat, barbecueën de koks een goed stuk vlees en duurzame vis in de openlucht. Grand Café Pearl is ook dé locatie voor een (zakelijke) borrel, huwelijk, diner, vergadering of exclusief evenement.

Grand Café Pearl Hilton The Hague, Zeestraat 35, Den Haag, T (070) 710 70 25, www.grandcafepearl.nl

Op en top

Taste

La dolce vita Na het succes van Caruso in Warmond kunnen we in het Haagse Hofkwartier ook genieten van de Italiaanse kookkunsten bij Caruso II. Ervaar en proef het échte Italie! Dit kleine gezellige restaurant serveert alleen pure Italiaanse gerechten. Neem de Vitello Tonato of één van de heerlijke verse pasta’s. Vergeet ook de zalige desserts niet. De Italiaanse gezelligheid maakt je avond compleet...

Een goed glas wijn. Overheerlijke oesters. Een fantastisch uitzicht op de Hofvijver. Taste, the wine bar, midden in de Haagse binnenstad, is de place to be. Met maar liefst tweehonderd verschillende en meer dan vijftig wijnen per glas is het hier op en top genieten. Bij deze wijnen kun je de smakelijkste fingerfood, Taste Bites genaamd, bestellen maar ook is er een voortreffelijk driegangendiner voor maar €29,95. Hier proef en geniet je in stijl.

TASTE, THE WINE BAR Tournooiveld 1, Den Haag (070) 360 53 95 www.tastethewinebar.eu

Caruso II Molenstraat 9a-11, Den Haag, T (070) 365 22 78

057

Large Four Piece Reclining Figure, (brons, 1972-1973) van Henry Moore “Het lijkt een abstract werk, maar als je hier gaat staan, zie je een vrouwenfiguur”

058

teksT Vera de Jonckheere Fotografie sander pardon

Kunstverzamelaar Joop van Caldenborgh

“ Ik wil de kunst dienen” Hij heeft dè plek gevonden om zijn Caldic Collectie aan het publiek te tonen. Een museum op het Wassenaarse landgoed Voorlinden waar zijn indrukwekkende verzameling moderne kunst wordt versterkt door een prachtig landschap.

059

Maquette van het beoogde museum op Landgoed Voorlinden

ijn Wassenaarse werkkamer is omgeven door landgoed Clingenbosch, waarin zijn beeldentuin een boeiende wisselwerking vertoont met een grote diversiteit aan flora en fauna. De zorgvuldig onderhouden sculp turen bieden tijdloos het hoofd aan de elementen. Reeën, eekhoorntjes, bomen en paddenstoelen volgen het ritme van de seizoenen, de beelden stralen eeuwige nesteling uit. Na 25 jaar kent Van Caldenborgh het bos als de spreekwoordelijke broekzak, toch ervaart hij iedere wandeling als aangenaam en verrassend: “Door kunst en natuur voelt een mens zich beter.”

Museumkoffer De 71-jarige Van Caldenborgh bracht behalve een gezin met zes kinderen, het in 1970 zelf opgerichte petrochemische bedrijf Caldic en een kunstcollectie van enkele duizenden stuks tot bloei. De geboren Hagenaar houdt zich full time bezig met de schone kunsten nadat hij ruim vijf jaar geleden de leiding van Caldic bv – met dertig vestigingen in dertien landen – overdroeg aan oudste zoon Olav. Tot een rustig leven heeft dat niet geleid. Zijn dagen beginnen vroeg en sportief in het zwembad, waarna een volle en lange werkdag volgt. Uit de rij attachékoffers naast zijn bureau – ‘op onderwerp’ – pakt hij vrijwel dagelijks de koffer ‘Museum’.

Caldic Collectie De lente was nog maar net begonnen toen alle media het nieuws op hun voorpagina’s brachten. Als het aan collectioneur Van Caldenborgh ligt, zal Wassenaar in 2014 op het landgoed Voorlinden een modern museum met hedendaagse kunst rijker zijn. Vele stukken uit de Caldic Collectie, die zich na twaalf exposities in depot bevinden, zal daar recht worden gedaan. Over het museum drukt hij zich voorzichtig uit, als geen ander weet hij dat aan de uitvoering van een dergelijk initiatief vele wetten en praktische bezwaren in de weg staan. Kunst ontkomt niet aan tijd en energie verslindende bureaucratie. 060

“Wassenaar is coöperatief; maar het museum heeft niet alleen te maken met de gemeente maar ook met Rijk, provincie, waterschap, verenigingen, de politiek en omwonenden. Dat weet je van tevoren. Spijt? Geen sprake van. Zelfs als het plan onverhoopt niet door zou gaan, heb ik in ieder geval met hart en ziel een poging gedaan om de kunst te dienen.”

Abstract en ambachtelijk De internationaal vermaarde kunstcollectie vindt zijn oorsprong in de jaren vijftig. Scholier Joop bezorgde kranten in de Haagse Bomenen Bloemenbuurt en kocht van zijn eerst verdiende geld drie abstracte kleine werken van de Haagse kunstenaar Peter Struycken. In zijn vrije tijd dwaalde hij als tiener eindeloos door de zalen van het Haags Gemeentemuseum, waar hij sinds 2005 voorzitter van de Raad van Toezicht is. Helaas gingen de eerste werken bij een brand verloren. Uit eigen beweging neemt hij geen afscheid van een kunstwerk. “Ik hecht mij aan werken, blijf er onverminderd intens van genieten. Soms is het moeilijk om een schilderij dat ik in onze woonomgeving dagelijks heb kunnen zien weer eens op een andere plek te hangen. Afwisseling vind ik óók leuk. Ik ben net terug van een bezoek aan het Mambo Museum in Bologna, waaraan we vier van onze Marcel Broodthaers’ hebben uitgeleend. Als ik die plotseling in museale omgeving terugzie, kan ik daar ernstig van genieten.”

Onbegonnen werk Er bestaat weinig verschil in beleving tussen de aankoop door de jonge krantenbezorger en de acquisities door de vermogende kunstliefhebber, die tot de belangrijkste kunstverzamelaars ter wereld wordt gerekend. Anselm Kiefer, Ab van Overdam, Damien Hirst, Daan van Golden, Hans Op de Beeck, Sol Lewitt, Yajoi Kusama, Ai Weiwei, Anish Kapoor: iedere opsomming is onbegonnen werk. “Ik koop met mijn ziel. Het budget is anders en wellicht is mijn manier van kijken in de loop der tijden veranderd. Kijken kun je weliswaar leren, maar blijft toch gepaard gaan met een ja- of

nee-gevoel. Een kunstwerk moet iets bij je teweeg brengen, niet louter in de schakering triest of diepgaand: het mag ook vrolijk oppervlakkig zijn, de blik mag zich zelfs schuren aan iets wat als lelijk wordt ervaren. Ik ben dol op abstracte kunst, maar een kunstenaar moet wel behoorlijk kunnen tekenen, ook naar de realiteit. Ambachtelijkheid. Niet alle materialen hoeft hij zelf te kunnen maken, maar materiaalkennis vormt een onmiskenbaar onderdeel van artistieke betrokkenheid. In San Gimignano zag ik hoe Antony Gormley, van wie wij in onze beeldentuin ‘Still Leaping’ koesteren, zijn expositie inrichtte. De intensiteit en precisie waarmee hij de assemblage van tonnen staal begeleidde tot een enorm beeld van 27 meter. Álles weet hij over uitzettingscoëfficiënten.” De woorden ‘betrokkenheid, ziel en vakmanschap’ keren steeds terug, maar bovenal veroorzaakt kunst bewogenheid: “Emoties drijven ons meer dan we willen toegeven. Hoe calculerend een rationele zakenman ook te werk denkt te gaan, bij beslissingen spelen gevoelens altijd een rol. Dat geldt evenzeer bij het tot stand brengen van het nieuwe museum: zowel bij mij als bij degenen die het project beoordelen.”

Verscherpte waarneming Zeventien gemeenten hadden de Caldic Col lectie graag een onderkomen geboden. Ook Rotterdam en Den Haag toonden zich enthousiast. Van Caldenborgh: “Het ligt niet aan Benno Tempel dat ik niet met het Gemeentemuseum in zee ben gegaan. Uiteindelijk heb ik gekozen voor de plek waar kunst kan worden gecombineerd met natuur. Dankzij onder meer het Kröller-Müller Museum weten we dat die combinatie een belevenis op zich vormt en de waarneming verscherpt.” Landgoed Voorlinden, een natuurgebied van 40 hectare herbergt maar liefst vier landschappen: weilanden, water, bos en duinen. Alle vier pregnant aanwezig. Het museumontwerp is door architect Dirk Jan Postel uitgevoerd naar Van Caldenborghs initiële schets. Licht, lucht en verbinding met het landschap vormen de leidraad. Een open gebouw, veel glas en doorkijkjes, dat

Van Caldenborgh in zijn ‘Schotse’ werkkamer: “Kijken kun je leren, maar ik koop met mijn ziel”

“ E moties drijven ons meer dan we willen toegeven”

zich bescheiden opstelt ten opzichte van het monumentale Engelse landhuis uit 1912, waar een prettig restaurant annex tearoom voorzien is. Honderd meter lang en 45 meter breed levert het museum 4500 vierkante meter expositieruimte bovengronds, 3000 meter ondergronds voor wisselende exposities en de eigen collectie. Een zijvleugel is speciaal tot zes meter verhoogd voor de permanente tentoonstelling van het gigantische ‘Open ended’ van Richard Serra. Het indrukwekkende werk, waar de bezoeker doorheen kan lopen, bestaat uit zes massieve staalplaten van in totaal 216 ton. Zes zware trailers uitzonderlijk transport. Kunst heeft vaak meer nodig dan een spijker in de muur.

Schenken Als na alle inspanningen het museum daar is, met een passende naam – “niet die van mij” – zal hij de collectie schenken aan een instelling voor algemeen nut (ANBI), met in het bestuur naast oudste dochter Yvette twee vrouwen en drie mannen. Hij zal kort zitting nemen in dit ANBI-bestuur. “Ik hoop het museum nog te openen en neem dan afscheid. Dat kan ik goed. Je moet al weg zijn op het moment dat ze van je af willen.” Een vrouwelijke museumdirecteur zou hem genoegen doen. “In de collectie werk ik al jaren plezierig samen met vrouwen. Ik ken veel vrouwelijke kunstenaars en galeriehouders. Driekwart van het museumbezoek bestaat uit vrouwen.” In tegenstelling tot zijn voormalige petrochemische werkomgeving hebben mannen in de kunst nog een forse achterstand in te lopen.

Artist impression van het museum gebaseerd op een tekening van Joop van Caldenborgh. “In gedachten loop ik er al doorheen”

Bij het afscheid toont hij hoe een romanticus realist kan zijn. Of een realist romantisch: “Het museum kan ik met al zijn hoogten en breedtes tot in de centimeter visualiseren, ik loop er in gedachten al doorheen, laat de lichtval, het landschap tot me spreken, bewonder de werken. Stap voor ik naar buiten ga voor een cappuccino of een ijsje in het landhuis nog even binnen bij Serra… Maar eerst moeten we het tot en met het laatste streepje voor elkaar zien te krijgen.” 061

Handig huren met het

hotelconcept

De broers Claes en Bas Korswagen op ĂŠĂŠn van de werkplekken van Tauro aan de Koninginnegracht

062

Tekst noah van klaveren Fotografie femque schook (portret) en edwin weers

Prettige kantoorruimte is cruciaal voor ondernemers, maar voor veel bedrijven is het lastig om passende en betaalbare huisvesting te vinden. De broers Bas en Claes Korswagen van familiebedrijf Tauro hebben daar dé oplossing voor: uiteenlopende werkmogelijkheden in één gebouw, voorzien van hoogstaande service en alle faciliteiten. “Dienstverlening is onze passie.”

“F

lexibiliteit is de grootste winst van ons nieuwe concept, de ho telformule. Die houdt in dat we zowel grote als kleine onderne mers huisvesten in één gebouw. Kantoorruimtes, flexibele werk plekken, concentratieplekken en vergaderzalen zijn daar in alle soorten en maten. Ideaal want zo kunnen zzp’ers een kantoor huren maar kunnen we ook grotere bedrijven met meerdere mensen in één ruimte onderbrengen. Ook de dagen en tijden waarop je een ruimte tot je beschikking wilt hebben, kunnen variëren. Als iemand bijvoor beeld elke maandag hier wil werken of bijvoor beeld twee dagdelen in de week, dan kan dat. We willen dat mensen bij ons vinden wat ze zoe ken. Dat is wat ons drijft; het werkt aansteke lijk als mensen blij zijn.’

No nonsense “Behalve die praktische kant is het ook in soci aal opzicht voor veel ondernemers en zzp’ers in teressant om met andere ondernemers in één bedrijfspand te zitten. Je komt allerlei inspire rende mensen tegen met wie je eventueel kunt samenwerken of die potentiële klanten zijn. Daardoor ontstaat synergie en juist daarin schuilt de meerwaarde, voor onze klanten én voor ons. In het gebouw is daarom ook een On dernemers Café aanwezig waar mensen geza

menlijk kunnen lunchen. Aan alle faciliteiten is gedacht; zo is er ruimschoots parkeergelegen heid, een hotellounge waar je bezoekers kunt ontvangen en zijn er lockers, ‘self storage’, plek ken waar je even rustig kunt bellen en diverse koffieautomaten. Wie met de auto komt, maar in de pauze even naar het centrum wil fietsen of

ment afsluiten voor een korte periode, iets wat veel ondernemers prettig vinden aangezien je niet van tevoren weet hoe hard je bedrijf groeit of krimpt. Wanneer je dan voor langere termijn aan een kantoorruimte vast zit, is dat toch las tig. Bij Tauro heb je dat probleem niet, want onze hotelformule geeft vrijheid. Wat we willen

“Door deze formule ontstaat synergie en juist daarin schuilt de meerwaarde” naar een klant, kan gewoon een fiets lenen uit de kelder. Je betaalt alleen voor de faciliteiten waar je ook echt gebruik van maakt. Dat ken merkt trouwens ook ons bedrijf: heel Hollands en no nonsense.”

Vrijheid “Omdat we meerdere gebouwen met deze ho telformule in de Randstad hebben, is het voor ons mogelijk om service te verlenen tegen een betaalbaar tarief. Je kunt bij ons een abonne

bereiken, is dat mensen hier ontspannen kun nen werken. Aan alles wat je als ondernemer nodig hebt, is gedacht en dus voorhanden. We krijgen veel enthousiaste reacties, dus we gaan deze formule zeker verder uitrollen zodat nog meer mensen gewoon lekker kunnen werken.”

Tauro Koninginnegracht 19, Den Haag T 0900 828 7665 www.tauro.nl 063

Zoetermeer: lekker eten, watersporten en het boerenleven

Culinaire hoogtepunten tijdens Bodega Norton Culinair, waterpret op de Noord Aa en het authentieke boerderijleven, je vindt het allemaal in zomers Zoetermeer.

Culinair Zoetermeer Drie dagen lang verandert de Markt in een Culinair Dorp. Van vrijdag 22 t/m zondag 24 juni presenteren restaurants uit de stad zich op het festival Bodega Norton Culinair Zoetermeer. Dit jaar zijn van de partij: Hoeve Kromwijk, Zinn, Hofstede Meerzigt, Pasta Company XL, Magnolia’s (BurgGolf Zoetermeer), Restaurant & Hotel de Sniep, El Pueblo, ROC Mondriaan, Koetjes en Kalfjes en nieuwkomer DSW i.s.m. Lunchroom de Zoetelaar (St. Ipse de Brugge). Voor gemiddeld € 7,50 is er een gerechtje met een bijpassend glas wijn. Ook is er een groots muziekprogramma met o.a.: The Clarks, (op vrijdagvond 22 juni), een reünieconcert van Massada (zaterdagavond) en de voltallige Marinierskapel der Koninklijke Marine (zondagmiddag). Gastsolist van eigen Zoetermeerse bodem is musicalster René van Kooten. Het festival is gratis toegankelijk, wel wordt er geld ingezameld voor het goede doel: Hart voor je Stad Zoetermeer. Openingstijden festival: vrijdag 22 juni 17-23 uur, zaterdag 23 juni 13-23 uur, zondag 24 juni 13-22 uur. www.promotiezoetermeer.nl

Happy Moose, happy life

Het is nog maar net geopend, maar met De Happy Moose (letterlijk: de Vrolijke Eland) is Zoetermeer nu al een heel originele horecagelegenheid rijker. Deze zogenaamde ‘loghouse’ is gebouwd van 160 ton verantwoord gekapt hout uit Rusland. Het dak van red cedar geeft het geheel een natuurlijke uitstraling zodat het mooi past in de omgeving. Op deze superlocatie met uitzicht op de Noord Aa kun je terecht voor recepties, bedrijfsborrels en zelfs kinderfeestjes. De vier broers die De Happy Moose leiden zijn vastberaden om op deze plek veel mensen te laten genieten van de mooie dingen van het leven. Bijvoorbeeld van een smakelijke lunch op het terras of een drankje na een fietstocht in de omgeving. De Happy Moose, Het Lange Land 20, Zoetermeer T (06) 43 23 12 86, www.happymoose.nl 064

avontuur op de Noord Aa De Noord Aa is een uitstekende uitvalsbasis voor watersporters en natuurliefhebbers. Vanaf de leeftijd van acht jaar kun je bij de zeilschool leren zeilen in de Optimisten en later in de kiel‑ boten. Bij de Sprinters leer je de techniek van veilig kanovaren in clubverband. The Dutch Dragons beoefenen drakebootracen volgens Chinese traditie. Tijdens hun jaarlijkse festival zijn de prachtig versierde boten met twintig peddelaars en een drummer te bewonderen. De scouts van Club Pocahontas beschikken nabij hun clubgebouw over een kleine kreek om veilig te oefenen in het kanovaren en peddelen. Neem een duik onder water met Dive Post Zoetermeer. Met een duikschool, -team en -winkel is een verantwoord duikavontuur gegarandeerd. Niet minder uitdagend: Weight Forward leert je graag de geheimen van het vliegvissen en vliegbinden. De Zoetermeerse Reddingsbrigade ontfermt zich al jarenlang over de veiligheid van watersporters op de plas. Ook geven ze zwemlessen en zwemmend redden. De demonstraties van reddingsacties zijn spectaculair om te zien. Tot slot blijven de Road Runners Zoetermeer op het vasteland. Deze vereniging geeft looptrainingen en de leden nemen deel aan wedstrijden. Alles over de activiteiten in dit gebied staat op www.noord-aavontuur.nl

Beleef het boerenleven Niets zo romantisch als het leven op een boerderij. Bij Boerderij ‘t Geertje kun je het allemaal zelf meemaken. De boerderij is niet gespecialiseerd maar heeft van alles: koeien, melkgeiten, varkens, kippen. De melk wordt op het bedrijf zelf verwerkt, in onder meer kaas, yoghurt en (karne)melk die je natuurlijk helemaal vers in de winkel kunt kopen. Omdat ‘t Geertje uniek ligt, langs de ringvaart, kun je op een mooie zomerse dag heerlijk met roeiboten en kano’s het water op.

WANNEER

Daarna geniet je van een kaasplateautje, pannenkoek of geitenschepijsje in de lekkerste smaken. Grote kans dat je hier nooit meer weg wilt en dat hoeft ook niet want op de minicamping kun je met je tent of in één van de kleine trekkershutjes prima een paar nachten doorbrengen. Boerderij ‘t Geertje, Geerweg 7, Zoeterwoude T (071) 580 26 42, www.hetgeertje.nl

WAT

WAAR

2-3 juni Festival Zoetermeer Blues Centrum/Dorpsstraat 2 juni Het Droomfeest Hoekstrapark 7 juni Intocht Avondvierdaagse Stadshart 9 juni Drakebootfestival Noord-AA 9 juni Zijspannen De Kroon-run Zoetermeer 9 juni Zomerconcert & Dichtkunst Oude Kerk 21 juni Battle Of The Bands Markt 21 juni Festival Klassiek o/h Water Markt 22-24 juni Festival Culinair Zoetermeer Markt 23 juni Architectuurdag Zoetermeer Zoetermeer 30 juni Veteranendag Zoetermeer Dorpsstraat 30 juni-1 juli Pasta! De Musical Stadstheater 7-8 juli Aladdin de Musical Stadstheater 9-15 juli Circus Renaissance Van der Hagenstraat 3-15 aug. TVB Open Weels Tennis TV Buytenwegh Tournament 24-25 aug. Olympic Revanche Match Buytenpark Zoetermeer (Mountainbike) 1 sept. Boerendag Dorpsstraat 2 sept. Cultuur op Zondag Zoetermeer 9 sept. Klaverblad International High ARV Ilion Jump 29 sept. Historisch Festival Markt/Dobbeplas 30 sept. Starshoe Geuzenloop 2012 Zoetermeer 30 sept. Jubileumconcert Cultuurpodium Boerderij

WWW. zoetermeerblues.nl hetdroomfeest.nl stadshart.nl thedutchdragons.nl motorclubzoetermeer.nl ckc-zoetermeer.nl promotiezoetermeer.nl promotiezoetermeer.nl promotiezoetermeer.nl zoetermeer.nl zoetermeer.nl nme-productions.nl nme-foundation.nl tvbuytenwegh.nl wielerpromotie-hetgroenehart.nl dorpsstraat.nl cultuuropzondag.nl arvilion.nl greg-baud.nl roadrunners-zoetermeer.nl popkoorjustforfun.nl

Hierboven een greep uit alle evenementen en activiteiten die er de komende 3 maanden in Zoetermeer plaatsvinden. Het complete overzicht staat op www.promotiezoetermeer.nl. Altijd op de hoogte blijven? Meld je aan op twitter @Floravontuur en/of www.facebook.com/promotiezoetermeer.

065 065

Werk/partners

Tekst Vera de Jonckheere Fotografie Arenda Oomen

Het weervrouwtje & het weermannetje

Jan en Tineke Coelewij vielen als een blok voor een monumentaal pand aan de Scheveningse boulevard. In hun appartementenhotel ‘Aan de Zeekant’ ontvangen ze gasten uit de hele wereld. Het gemeenschappelijke doel noopt hen tot de ultieme vorm van partnerschap.

anuit het majestueuze pand is het uit zicht na de ingrijpende herstructure ring van strand en boulevard mooier dan ooit. Na achttien jaar beneemt een blik op de immer fascinerende branding van de Noordzee hen nog altijd de adem. Geen wonder dat de meeste gasten het niet bij één verblijf laten.

Woon- en werkplek De liefde rolde hen op twee wielen tegemoet: Jan en Tineke hadden twintig jaar geleden mo torrijles van dezelfde leraar. Jan lacht breeduit: “De motoren hebben we vrij snel laten staan, maar de rijlesleraar is nog wel op ons huwelijk geweest.” Kort na het huwelijksfestijn nam hun leven een beslissende wending. Tineke, na PABO werk zaam op een medisch kinderdagverblijf, en communicatiewetenschapper Jan besloten het reusachtige hoekpand aan de Zeeweg in Sche veningen te kopen. Ze vielen als een blok voor 066

de magische uitstraling die de bezoeker als in een tijdmachine terugvoert naar het rijke ver leden van mondain kuuroord Scheveningen anno 1908. Zeeweg 2 was dé plek om te wo nen en om anderen ervan mee te laten genieten. Aan de verbouwing van het monumentale pand kwam aanzienlijk minder romantiek te pas. Tineke: “Gewend aan onze knusse studenten etage in de stad, stonden we hier ineens voor de taak om vier verwaarloosde woonlagen om te toveren tot een aan alle eisen van de tijd be antwoordend appartementenhotel. Bovendien moesten we voor onszelf natuurlijk ook een woonplek creëren. Ik was hoogzwanger van onze oudste dochter.” De etages met zeezicht werden gereserveerd voor de gasten; het souterrain werd hun privé domein. Jan en Tineke wonen er nog steeds met hun twee dochters Nicky (18) en Kim (16). De voor het appartementenhotel gekozen for mule – short stay verhuur van zelfstandige, compleet geoutilleerde units met beperkte

otelservice – vormde begin jaren negentig nog h geen gemeengoed. Jan: “Onze aanpak sloeg goed aan. Van meet af aan ontvingen we veel Duitse en Nederland se gasten, maar bijvoorbeeld ook Amerikanen en Chinezen.” Tineke: “Erg fijn om mensen die hier achttien jaar geleden voor het eerst over de drempel stapten ieder jaar terug te zien keren. Soms komen gasten vermoeid aan en dan is het echt genieten om ze na een verblijf van een week weer monter en lekker uitgerust te zien weg gaan. Daar knap ik zelf ook van op.”

Bouwput Scheveningen Het unieke selling point van ‘Aan de Zeekant’ kwam een aantal jaren geleden onder druk te staan. Jan: “Natuurlijk hebben we de afgelopen drie jaar last ondervonden van het feit dat Scheve ningen grondig op de schop is gegaan. Wij had den een bouwput voor de deur, hoe goed onze

â&#x20AC;&#x153;We hebben een fantastisch thuis, op een locatie waar je normaal gesproken niet zo gemakkelijk kunt wonenâ&#x20AC;?

067

Verkrijgbaar bij:

www.dutch-diva.com 068

Tineke trekt belangstellend en hulpverlenend de kar, zakelijk duwt Jan

samenwerking met de gemeente en aannemer ook was. Onze competitieve A-locatie boette enorm aan waarde in. De stagnerende econo mie deed de rest.” Op zo’n moment prijst Jan zich gelukkig met zijn ervaring in communicatie en zijn affiniteit met zorg en welzijn, waarmee hij zich vol over gave in andere projecten kan storten. Hij heeft net anderhalf jaar bij Jeugdzorg achter de rug, maar met de recente openstelling van ander halve kilometer kustlijn lijken de donkere verhuurwolken overtuigend op hun retour. Met hernieuwd elan zet echtpaar Coelewij de schouders onder hun ‘vakantiehuisjes in een monumentaal pand’. Tineke: “De boulevard is enorm opgeknapt en wordt alleen nog maar mooier. Iedereen is op gelucht: ik zie wandelaars uitgelaten genieten van de frisse weidsheid.”

Werkverdeling Tineke voert vooroverleg, doet boekingen en ontvangt de gasten: “Het persoonlijke contact is mijn grote plezier. Als aanspreekpunt ben ik altijd binnen handbereik. Of het nu gaat om informatie over restaurants, de tram of onver hoopt artsenbezoek, gasten kunnen altijd bij me terecht. Zakelijk komt voor privé; afspra ken uit de gezinsagenda laat ik er voor schie ten. Ook inspecteer ik de appartementen en schakel zo nodig vakmensen in. Daarnaast treed ik op als strenge hospita in de gelukkig sporadische situaties dat gasten in hun twee kamerappartement grote lawaaifeesten menen te kunnen aanrichten.” Knaagt het wel eens dat de mooiste plekken van het huis voor anderen bestemd zijn? Tineke: “We zijn gelukkig met wat het pand ons biedt. Een fantastisch thuis, op een locatie waar je normaal gesproken niet zo gemakkelijk kunt

Uitwaaien op het strand voor de deur

wonen, en dat kunnen we nog delen met ande ren ook. Door de gecombineerde woon-werk situatie zijn we altijd beschikbaar voor de kinderen.” Jan: “Ooit willen we onszelf belonen met een binnentrap naar het zeezichtappartement op de eerste verdieping. Maar het zal wel een droom blijven, het is namelijk het best lopen de appartement. Tijdens het vuurwerkfestival zit je er absoluut ‘loge, eerste balkon’.” Een hoek in de zitkamer is ingericht als haar werkdomein. Beter kan de centrale positie die ‘Aan de Zeekant’ inneemt niet worden geïllus treerd. Jan: “Mijn werkplek is letterlijk drie hoog ach ter: daar is mijn kantoor voor administratie en boekhouding. Ik ben niet te beroerd om te klussen en repareren als er naast andere pro jecten tijd voor is. Tijdens vergaderingen ont dek ik wel eens kit in mijn haar of verf en klei onder mijn nagels. Dan vouw ik mijn handen maar even, haha.”

Vechters Jan: “We hebben kleine hartjes, zijn uiterst ver knocht aan elkaar en aan onze dochters. In mijn beeldhouwperiode – één van de andere

projecten – kreeg ik een aanbieding voor een gesubsidieerd verblijf als kunstenaar in New York. Niet gedaan, omdat ik dat in m’n uppie, zonder Tineke, Nicky en Kim niet zou redden. Tineke’s rol is niet alleen voor mij en onze dochters essentieel, maar ook voor ons hotel. Warm, hulpverlenend en belangstellend trekt zij de kar, zakelijk duw ik. Tineke is de perfec te fit voor de snoeshaan die ik ben.” Tineke, met een fijn glimlachje: “Jan praat met gasten die geïnteresseerd zijn in beeldhouwen. We vullen elkaar goed aan, kunnen van rol wis selen, zijn vechters als het erop aankomt. In de afgelopen moeilijke jaren bekroop ons bij toer beurt wel eens twijfel. Als Jan van de bouwput in de put zat, trok ik hem eruit en andersom.” Jan: “Inderdaad een team volgens het weerhuis je, waarin weerman en -vrouw in balans zijn tot in de 180 graden perfectie. Goed op elkaar ingespeeld, zonder machtsstrijd. Misschien ken merkend voor ieder ondernemersstel: het ge meenschappelijke doel noopt tot de ultieme vorm van partnerschap. Dat gaat goed of fout, een tussenweg bestaat niet.” Ze kijken elkaar aan: “Dit weerhuisje staat op mooi weer.” www.aandezeekant.com 069

we love watersport

“Scheveningen is mijn playground” 070

tekst anouk van der meer fotografie Ian trafford en go pro

H Ze is meer dan verzot op het stranddorp aan de Haagse kust. Tweevoudig Europees Kitesurfkampioen Course Racing Katja Roose (31) over haar sport, thuis en toekomst.

et uitzicht vanuit haar appartement in Scheveningen is fenomenaal. Aan de ene kant oude daken met daarboven de toren van de Oude Kerk. Aan de andere kant de rode vuurtoren van Scheveningen en het gedenkteken De Naald. Katja: “Zo prachtig, dit uitzicht. Ik kan precies tussen de gebouwen door zien of mijn vrienden aan het kiten zijn. Ik heb net geen zeezicht, maar voor mij is dit helemaal goed. Mijn speelterrein ligt in mijn achtertuin. Ideaal! Ik ben hier vijf jaar geleden komen wonen. Ik liep stage in Den Haag en wilde graag bij het strand wonen. Veel van mijn studievrienden deden ook aan kitesurfen en zo zijn we hier met zijn allen beland.”

Parttime sporter In 2003 deed ze voor de gein mee aan het NK Kitesurfen op de Brouwersdam in Zeeland. Ze bleek verrassend goed te zijn in de sport. “Kiten was in die tijd nog niet zo populair. Het was upcoming. Mijn vriendje toentertijd deed het en het leek me leuk om mee te doen. Tijdens het NK ging het onverwacht heel goed. Ik won en sponsoren meldden zich daarna snel. Kiten is sindsdien voor mij de ultieme vrijheid, maar ook super challenging.”

“We zien wel welke kant het water op stroomt” Toch is Katja, inmiddels nummer één op de wereldranglijst, nog niet in de positie dat ze van haar sport kan leven. Ze heeft een seniorfunctie, 32 uur in de week, bij een grote internetprovider in Amsterdam. “Dat komt, omdat onze sport nooit Olympisch is geweest. Daar gaat gelukkig nu verandering in komen. De bond (red. de ISAF) heeft begin mei laten weten dat onze sport Course Racing Olympisch wordt in 2016, tijdens de Spelen van Rio de Janeiro. Zo gaaf! Er gaat de aankomende jaren dus heel veel veranderen. Qua werk, moet ik het allemaal zien, maar het gegeven is wel dat als je sport eenmaal Olympisch is dat je er in de praktijk van zou kunnen leven. In 2016 ben ik nog niet te oud, want kitesurfen is een duursport. Mijn partner Rolf van der Vlugt, met wie ik hier samenwoon, is ook professioneel kitesurfer. Hij staat bij de mannen op de vierde plaats op de wereldranglijst.”

De Spelen Deze zomer hebben ze een aantal Worldcups en het WK in Sardinië op de planning. “Verder kijk ik niet zo naar de toekomst. Tuurlijk, ik ga zeker voor de Olympische Spelen, maar mocht het zo zijn dat jong talent mij voorbijstreeft, dan sta ik er misschien als coach. Wie zal het zeggen? In ieder geval ben ik niet weg te slaan uit Scheveningen, mijn big playground. En verder zien we wel welke kant het water op stroomt.”

Katja’s favorieten - Plek: Meijendel, de natuur is daar zo prachtig - Hangout: In de zomer onze vereniging Jumpteam Scheveningen en in de winter het Brouwcafé in de haven van Scheveningen - Kitesurfer: Lou Wainman, by far - Kitesurfplek: Toch gewoon lekker Scheveningen - Hagenaar: mijn vriend Rolf - Olympische sport: Nu kitesurfen natuurlijk!

071

we love watersport

Ondernemende waterfanaten Vijf Hagenaars. Vier zakenmannen en een zanger. Alle vijf niet weg te slaan van Scheveningen. Ze vertellen over hun werk en hun liefde voor de zee.

Nieuwe Scheveningse spot Ongetemd is een merk dat mensen uit Scheveningen en de surfscene kennen. Maar ook voor iedereen daarbuiten is het merk interessant. Ongetemd doet aan eerlijk ondernemen en verkoopt unieke outfits van organisch katoen die in kleine oplage door verschillende ontwerpers worden gemaakt. De eigenaren achter deze naam, waaronder Dim Rooker, geven ook memorabele Ongetemd-feesten. “Vijf jaar geleden zijn we het merk begonnen. We woonden toen al allemaal op Scheve ningen en surften er veel. We wilden iets unieks voor Nederland ontwikkelen dat met

Scheveningen, de zee en de natuur te maken had. Dat werd Ongetemd, een creatief platform. We zijn van alles: kunst, muziek, foto grafie. Kortom, creatief. Behalve dat we een site, webshop en blog hebben, openen we zeer binnenkort een spot in Scheveningen. Mensen die meer van ons willen weten, moeten absoluut onze website in de gaten houden. Op deze nieuwe plek zullen we ook leuke mini-events organiseren.”

ONGETEMD www.ongetemd.com

“ Na een ochtend surfen kan ik nog tien uur knallen”

Betere focus Het B2B Telemarketingkantoor Prospex heeft verschillende kantoren: in Amsterdam, Spanje en in Den Haag. Maxim Spek: “Een aantal jaar geleden zijn mijn broer Leon en ik dit bedrijf begonnen. We hebben onze skills gebundeld en een expertise ontwikkeld die anderen niet hebben. Prospex maakt kwalitatieve afspraken voor de accountmanagers van bedrijven, we werken puur in de zakelijke markt. Door ons in te schakelen, groeit een bedrijf aanzienlijk en verdienen ze letterlijk meer geld. In drie jaar tijd werden we marktleider en nu – na vijf jaar – hebben we meer dan honderd man aan het werk, dat doet niemand ons na.” Om zijn werk vol te houden, gaat Maxim geregeld de zee op. “Als ik ‘s ochtends voor mijn werk om half zeven met mijn board de zee ben opgegaan en om kwart over negen op de zaak verschijn, dan kan ik meer dan tien uur knallen. Ik voel me dan zo fris in mijn hoofd. Dat komt omdat je op het water één bent met de natuur. Je ervaart complete vrijheid. Het is bijna meditatief. Je ziet niets anders dan water en lucht. Heerlijk. Sporten, al dan niet op zee, is zo gezond. Het stimuleert je geest. Mijn collega’s probeer ik zo veel mogelijk te overtuigen om te sporten. Het helpt je te focussen.”

PROSPEX www.prospex.nl 072

Fotografie Arenda Oomen

Tekst Anouk van der Meer

Ooit met boot de wereld rond Den Haag kent al drie generaties Praalder, de speciaalzaak in audio en video. De familie heeft verschillende zaken verspreid over Den Haag; in de Theresiastraat, de Appelstraat en aan de Van Hoytemastraat. Al tachtig jaar zijn ze een begrip in de stad. Onno Praalder: “Wij zijn echte Hagenaars, gek op het water en vooral op zeilen. Ik doe het al vanaf mijn dertiende jaar. Begonnen met een klein bootje op de Kaag en nu richt ik mij op toerzeilen. De zee en Scheveningen hebben een magische aantrekkingskracht op mij, dat is altijd al zo geweest. Het is er zo mooi. Een toekomstwens is om ooit met een zeilboot de wereld rond te gaan. Maar goed, daar zijn we nog hélemaal niet concreet mee bezig met een jongste dochter van zeven jaar oud en onze winkels. Die gaan heel erg goed en daar wil ik nu al mijn aandacht op richten, maar op een dag gaan we voor lange tijd de zee op; dat gaan we echt doen.”

PRAALDER AUDIO & VIDEO www.praalder.nl

Fotograaf Maarten Huisman is al achttien jaar een bekende allround fotograaf in Den Haag en sinds kort heeft hij een nieuwe studio. Maarten foto grafeert zowel voor bedrijven en media als voor bruidsparen en watersporters. “Op het strand kent iedereen me als watersportfotograaf. En ook daar probeer ik vaak van alles uit. Met flitsers aan de kant en in het water. Tegenwoordig ben ik meer met bedrijfs- en portretfotografie bezig, maar hier op Scheveningen heb ik na werk altijd een gevoel van thuiskomen. Het strand geeft me letterlijk ruimte om te ademen. Ruimte in mijn hoofd, hart en longen. Het is de enige plek waar ik echt tot rust kom.” Zijn studio zit in BINK36 op de Haagse Binckhorst. Deze nieuwe plek biedt Maarten alles wat hij voor zijn werk nodig heeft. En dat is een feestje waard. “Het feit dat mijn nieuwe studio er is, moet gevierd worden. Er komt dus nog een officiële opening. Iedereen is van harte welkom en kan dan op de foto.”

MAARTEN HUISMAN www.maartenhuisman.com www.theweddingshooter.com

Fotografie Michel Porro

Surfende fotograaf

“Het strand geeft me ruimte om te ademen”

Het strandgevoel van Splendid De Haagse band Splendid wacht een hete zomer. In juni verschijnt de nieuwe single met de zonnige titel The beach en later dit jaar zal hun vierde album uitkomen. De rockformatie verrast al een aantal jaar met een prettige mix van pop, rock, reggae en soul. Begonnen in de surfscene, bereiken ze nu een landelijk publiek. Tijdens optredens van deze elfkoppige formatie breekt steevast de zon door. Leadzanger Patrick vertelt dat de titel van de nieuwe single niet zomaar is gekozen. “Als Hagenaars hebben we natuurlijk een band met het strand. Ik surf al vanaf mijn negende. Vroeger dobberde ik ’s nachts vaak met vriendjes voor het Kurhaus. Het mooiste was nachtsurfen bij de lichten van de Pier.” Deze zomer staat Splendid voor het eerst op Parkpop, een hoogtepunt voor veel Haagse bands. “Natuurlijk hoop ik op lekker weer en veel mensen. Maar ik probeer altijd met zo min mogelijk verwachtingen het podium op te gaan, dan haal ik er het meest plezier uit.” Uiteraard zijn ze ook live op het strand te beluisteren, bijvoorbeeld op 11 augustus bij Heart Beach op Scheveningen. Life’s a beach! www.splendidmusic.nl 073

we love watersport

tekst Anouk van der Meer

Presentator Sander Janson:

“ Ik tel mijn zegeningen op Scheveningen” Oorspronkelijk komt hij uit Vlaardingen. Jaren geleden sloot hij Scheveningen in zijn hart. Tv-presentator Sander Janson over waarom hij niet snel zal verhuizen.

itgeslapen zit hij ‘s ochtends met een kop koffie bij strandtent Sol op het Scheveningse strand. “Ik ben vandaag lekker vrij. Gisteren had ik opnames voor het programma Ambassadeur voor een dag. Tijdens zo’n dag volgen we een BN’er die een goed doel steunt. Het is bizar om te ervaren wat mensen in hun leven kan overkomen, bijvoorbeeld de ziekte MS. Na zo’n dag draaien blijkt maar weer: het leven is niet vanzelfsprekend. Ik leef zo veel mogelijk in het nu, tel mijn zegeningen en kom echt tot rust op het Scheveningse strand. Veel vrienden van mij woonden al langer op Scheveningen. Toen mijn relatie en aantal jaar geleden overging, dacht ik: ‘Ach wat, ik ga daar ook wonen’. Ik was altijd al gek op het strand en de golven. Nog steeds ben ik blij met mijn keuze.”

Wolken De Scheveningse strandtenthouders kennen Sander allemaal.”Ik ben hier heel vaak en ken veel mensen. Op ieder tijdstip, in ieder seizoen is het fijn om hier te zijn.” Ter illustratie pakt hij direct zijn telefoon. “Kijk, ik maak heel vaak foto’s op het strand. Ik ben gek op de luchten en wol074

ken die boven de zee kunnen hangen. Ik kan me hier zo verheugen op de zomer. Zodra de strandtenten worden neergezet, denk ik: ‘Yes, het is weer zo ver’. Ik vind het gaaf om naar mensen te kijken die bij de tenten zitten. Zodra in november de strandpaviljoens zijn verdwenen en het strand leeg is, wandel ik hier ook graag in mijn eentje.”

Kiten Op diezelfde telefoon heeft hij ook de Scheveningen Live-app staan. Daarop zijn live strandbeelden te zien en de temperatuur, windrichting en -kracht worden bijgehouden. Perfect voor het kiten. “Dat ben ik twee jaar geleden met een maatje gaan doen. De eerste keer dat ik met mijn kite de zee op ging, was een drama. Ik liep al snel de walk of shame. Ja,ja, mijn kite hooghoudend in de lucht, over het strand, terug naar het beginpunt in de zee. Tegenwoordig ben ik meer geoefend en houd ik mijn kite onder controle op zee. Ik doe het zo vaak als mogelijk is! Misschien dat ik vanmiddag nog wel even ga. Ik ben toch vrij. Volgens de App staat er windkracht 5, het zonnetje schijnt en hier en daar is er wat bewolking. Kortom, ideaal kiteweer!”

“De eerste keer kiten was een drama”

teksT Aafke Boerma FOTOGRAFIE Museum Meermanno

Verloren gewaande tekeningen

etterpret en onbekende Toonders In Museum Meermanno staat de zomertentoonstelling Leestekenen met het wonderlijke werk van Joke van Leeuwen. In de nalatenschap van Phiny Dick, de weduwe van Marten Toonder, werd nooit eerder getoond werk van de bekende tekenaar gevonden. Reden voor een bescheiden expositie.

inderboekenschrijfster en -illustrator Joke van Leeuwen, bekend van Iep!, O zo heppie en Deesje, laat zich inspireren door de letters uit het alfabet. Ze presenteert in Meermanno de expositie ‘Leestekenen. De eigenzinnige kijk van Joke van Leeuwen op het alfabet’. Deze zomertentoonstelling voor jong en oud laat zien hoe woord en beeld met en in elkaar verstrengeld kunnen zijn, met verrassende en speelse resultaten. Naast prachtige letters uit de boeken van het museum, waarbij een hoofdletter in een middeleeuws boek soms bijna verdwijnt in de rijkdom van de afbeelding, zijn er ook bijzondere, nieuwe en vreemde letters uit het werk van Joke van Leeuwen. Deze zijn te zien in boeken, prenten en in videoanimaties gemaakt door vormgever Bob Takes.

Ter gelegenheid van het Toonder-jaar wijdt Meermanno een souterrain expositie aan kinderboekenschrijfster en -illustrator Phiny Dick (1912-1990). Zij was de auteur van vele kinderboeken, zoals Miezelientje en Van Pom, Verk en Fop en strips als Olle Kapoen, die internationaal bekend werden. Ook werkte zij veel s amen met haar man Marten Toonder. In de tentoonstelling zijn vele boeken, omslagontwerpen, originele tekeningen, manuscripten, onder meer van het nooit uitgegeven sprookje Schuimpje en Zigzag en ook nooit eerder getoonde tekeningen van Marten Toonder voor teksten van Phiny Dick. Tijdens het onderzoek naar archief materiaal werden honderden verloren gewaande tekeningen van Marten Toonder gevonden. Zo kwamen tien originele gesigneerde gouaches voor onder meer de omslagen voor Olli Fant uit Poppelo uit 1940 en Pom van de Pom-heuvel van Marten Toonder tevoorschijn. Van Phiny Dick zelf werden ook diverse originelen gevonden, onder meer voor de omslagen Miezelientje en Wol, de beer en Pijper en het Bosmannetje. Deze zoektocht leverde in totaal circa vijfhonderd originele tekeningen van het echtpaar op, waarvan de helft van de hand van Marten Toonder. Deze expositie is te zien t/m 16 september 2012. Voor meer informatie www.meermanno.nl en www.toonderjaar.nl.

Leestekenen is te bezoeken t/m 19 augustus 2012. 075

Broers Bart en Henk-Jan Mulder in de galerie in Leiden

Groot in hedendaagse kunst

Tien jaar succesvol Kunsthuizen De broers Henk-Jan en Bart Mulder hebben een neus voor talent èn voor ondernemerschap. Dat is de kracht van hun bedrijf Kunsthuizen, inmiddels toonaangevend in Nederland met drie vestigingen en duizenden kunstwerken.

chte kunst bereikbaar maken voor iedereen. Dat was het idee. En zo bedachten Henk-Jan en Bart Mulder het Kunsthuizen concept. De broers stofte de SBK-uitleenregeling af en go ten dit in een eigentijds jasje: toegang tot topwerken van toonaangevende kunstenaars middels een bescheiden maandbedrag. Ongemerkt je droomkunstwerk bij elkaar sparen maar zonder verplichtingen tot koop ook binnen de collectie kunnen ruilen. Die formule sloeg aan zowel bij de particuliere als zakelijke markt, de formule bleek zelfs ijzer sterk, tot vandaag de dag. Vanuit hun eerste vestiging in Leiden, pionier den de heren naar Delft en vervolgens naar Alkmaar. Ironisch genoeg blijken juist in deze zogenaamde barre tijden mensen steeds vaker te kiezen voor iets waardevasts: kunst. De gro te veilinghuizen draaien topomzetten, maar ook op kleinere schaal en voor de bescheide ner beurs wordt steeds vaker gekozen voor een kunstwerk in plaats van een verwaarloosbare rente op de bank. Henk-Jan: “We merken dat 076

consumenten en zakelijke klanten steeds kri tischer worden op waar ze geld aan uitgeven. Juist de laagdrempelige uitleenmogelijkheid, met recht op koop, maar vooral zònder plicht, zorgt ervoor dat mensen hun beslissing wel overwogen en in eigen tempo kunnen nemen. Dat spreekt aan. Nu meer dan ooit.” Kunsthuizen heeft de afgelopen tien jaar met een collectie van meer dan 9.000 originele wer ken van ruim 150 toonaangevende nationaalen internationale kunstenaars een prominente plek ingenomen in de Nederlandse kunst branche. Bart: “Zakelijke klanten kunnen we ruimschoots bedienen door onze persoonlijke, klantgerichte aanpak en het grote aanbod. Onze particuliere klanten waarderen het ont breken van een gevoelsmatige drempel die ze vaak ervaren bij een galerie. Kunst hoeft niet onbetaalbaar en ingewikkeld te zijn. We heb ben vrolijke figuratieve kunst maar ook muse aal abstract werk. En de prijzen lopen van een paar honderd euro tot enkele tienduizenden euro’s. Al vanaf een paar euro per maand haal je een fraai kunstwerk in huis.”

William Sweetlove

Kunsthuis Leiden Hartesteeg 2b, T(071) 528 44 80

Kunsthuis Delft Vrouwjuttenland 22, T (015) 213 33 27

Kunsthuis Alkmaar Fnidsen 97, T (072) 520 33 40 www.kunsthuizen.nl

Max Gasparini

Theo Koster

Remy Sapuletej

077

De BeoPlay V1 past bij uw leven, uw manier van genieten. Hang hem op, laat hem in de ruimte zweven of nonchalant achterover leunen; u bepaalt. De BeoPlay V1 is verkrijgbaar in twee formaten (32” en 40”) en staat garant voor een krachtig geïntegreerd stereogeluid. Aan te sluiten op uw Blu-ray speler, game-console en Apple-TV en te bedienen met één perfecte afstandsbediening. Kom langs en beleef de volledig nieuwe BeoPlay V1.

De BeoPlay V1

Vanaf € 2.399,Prijs afhankelijk van het formaat en accessoires, zoals het ophangmechanisme afgebeeld op de foto.

beoplay.com

Audio/video centers

Theresiastraat 151-157 2593 AG Den Haag Appelstraat 133-143-145 2564 ED Den Haag

EEN NIEUWE KIJK OP TV Tel. 070-347 42 59 / 070-322 22 73 Tel. 070-368 47 10 / 070-368 49 22

www.praalder.nl

Vroondaal

Idyllische villa’s midden in het groen Geen enkele woning is er het zelfde en allemaal hebben ze hun eigen charme. En dat is bij Vroondaal precies de bedoeling. Zélf bepalen hoeveel slaapkamers er komen en hoe de ruimte wordt ingedeeld? Villawijk Vroondaal heeft als concept dat kopers, samen met hun partner of hun kinderen, hun eigen droomhuis kunnen ontwerpen. Anoesjka Bekker, woordvoerder Vroondaal Ontwikkeling: “Het moment waarop de realisatie is voltooid, voelen eigenaren zich niet alleen blij maar vooral tróts. Vaak hebben mensen een heel duidelijk idee van het huis waar ze naar op zoek zijn, alleen kunnen ze het niet vinden. Vroondaal faciliteert die gelegenheid, met behulp van een Vroondaaladviseur die de mensen, desgewenst, gedurende het ontwerpen bouwproces adviseert en begeleidt.”

Zuid-Holland. Toch ligt de villawijk niet afgelegen. De Haagse binnenstad is binnen vijftien minuten te bereiken en Kijkduin is praktisch om de hoek. Aan de vele schoolgaande kinderen is ook gedacht: de inter nationale school is op fietsafstand en het verenigingsleven is met de hockey-, tennis-, en voetbalvelden goed vertegenwoordigd.

Verscheidenheid Wie een projectmatige twee-onder-één-kapwoning wil betrekken of liever een appartement huurt, heeft hier ook een grote kans van slagen. Vroondaal komt deze woonwensen namelijk ook tegemoet. Want zo groot als de verscheidenheid in villatypen, zo verschillend zijn de woonwensen van hun eigenaren. De echte Vroondaler bestaat niet. Maar een overeenkomst is er wel: zonder uitzondering houden ze van de wijk, om wat het nu al is en om wat het wordt.

Origineel

Informatiecentrum Vroondaal

Tien jaar geleden werden de eerste huizen gebouwd en inmiddels begint de naam Vroondaal zich te vestigen binnen Den Haag. De zomereiken, acacia’s, zwarte dennen en schietwilgen kenmerken de woonwijk. Een wijk die is vormgegeven door particulier opdrachtgeverschap. Een concept dat origineel te noemen is en bovendien ronduit uniek in Den Haag. Vroondaal heeft een internationale uitstraling en ligt op loopafstand van natuurmonument Solleveld, uitgeroepen tot beschermd natuurgebied in

De Vroonhof Vroonhoevelaan 2, Den Haag T (070) 404 04 47 I www.vroondaal.nl E info@vroondaal.nl Openingstijden: dinsdag t/m donderdag, 10.00-16.00 uur

080

Tekst Laura van der Meer Fotografie Sander Pardon

Outdoor Meeting tijdens de Dag van de Architectuur 2012

Peter Engering en Hanneke Besseling van de Bewonersvereniging Vroondaal

Vrij wonen in Vroondaal Een grondkavel kopen om een zelf ontworpen huis te laten bouwen midden in een natuurgebied; wie daarvoor inspiratie wil opdoen kan op zaterdag 23 juni 2012 terecht op Vroondaal tijdens de Dag van de Architectuur. Bij de Outdoor Meeting op 23 juni kunnen nieuwsgierigen een kijkje in de keuken nemen van de Haagse villawijk Vroondaal, deze wordt door bewoners zelf georganiseerd.

Gevarieerd “Het was mijn droom om een huis in de stijl van de architect Frank Lloyd Wright te creëren, compleet met overlappende daken en gelegen aan het water.” Peter Engering, voorzitter van Bewonersvereniging Vroondaal, geniet nog elke dag van de keuze die hij heeft gemaakt. In Vroondaal zijn uiteenlopende architectuurstijlen te zien: van neoklassiek en art deco tot hedendaags avant-garde. De bewoners die in deze groene woonzone zijn neergestreken zijn net zo gevarieerd. Een tiental nationaliteiten woont hier bijeen, waaronder expats en repats, voornamelijk werkenden met kinderen.

Geschiedenis schrijven Vroondaal vormt een hechte community. Hier wonen pioniers die het een uitdaging vonden om hun eigen ideale huis vorm te geven, op een ruim bemeten kavel. En dat middenin recreatiepark Madestein en gelegen naast landgoed Ockenburgh. Aan die schoonheid van zowel de natuurlijke omgeving als de diversiteit aan architectonische bouwmogelijkheden

wil de bewonersvereniging meer bekendheid geven. Ter gelegenheid van de nationale Dag van de Architectuur nodigde bestuurslid Hanneke Besseling veertien architecten, bouwers en tuinarchitecten, die als eersten vorm gaven aan Vroondaal, uit om zich te presenteren aan geïnteresseerden. De Outdoor Meeting is een dag voor netwerk, ontmoeting en inspiratie. “Enkele bewoners stellen hun tuin en een deel van hun huis open, met in achtneming van veiligheid en privacy. In deze wijk schrijven we geschiedenis. Hier heb je de vrijheid en de ruimte om te bouwen zoals je dat zelf voor ogen hebt. Geheel in de geest van de ‘Vronen’, zoals de herenboeren die hier in de middeleeuwen woonden, genoemd werden.”

Vroondaal – outdoor meeting Locatie: entreebrug Madesteinweg, Vroonhoevelaan Wanneer: zaterdag 23 juni van 11-17 uur Opening: om 11 uur, door wethouder Henk Kool E info@bewonersverenigingvroondaal.nl I www.bewonersverenigingvroondaal.nl

081

Tekst Sander Pardon Fotografie Sander Pardon (portretten), privéarchief Erica Terpstra

De gouden jaren van Erica Terpstra

“Alles komt nu mooi samen” Eeuwig jong blijft ze, door haar onaflatende nieuwsgierigheid in mens en cultuur. Sport is het fundament. En ja, ze is er weer bij in Londen. Aan het werk met camera en microfoon.

e Haagse oud-Olympisch zwemster Erica Terpstra deed mee in Rome (1960) en in Tokio (1964). Het leverde haar als 21-jarige twee me dailles op. Maar de jonge generaties zagen een hele andere mevrouw Terpstra: een politica en vooral een sportpromotor in de rol van voor zitter van het Nederlands Olympisch Comité (NOC-NSF). Een droomfunctie. Dat geldt voor al haar baantjes.

Journalist Twee jaar geleden droeg ze de NOC-fakkel over aan André Bolhuis: “Als ik iets afsluit dan is het ook over. Toen ik uit de politiek stapte, heb ik ook besloten om nooit meer in het open baar een politieke uitspraak te doen. Ik wil niet het orakel uit Scheveningen zijn, dat langs de lijn ongevraagd commentaar geeft. Daar heb ik geen zin in.” Tijd dus voor wat anders. En zoals de meeste dingen min of meer in een flow op haar pad komen, voelt ze zich ook nu weer een bevoor recht mens. Want opnieuw zit ze er met de neus bovenop. RTV Rijnmond vroeg haar een da gelijks ochtendprogramma te maken vanuit Londen, om de prestaties van de jonge sporters van deskundig commentaar te voorzien. Een cadeautje: “Ik ben er nu voor het eerst sinds 082

1996 niet bij als staatssecretaris of als ‘bobo’, maar in de rol van journalist. Dus toch weer terug, als waarnemer. De voorbereidingen vra gen veel tijd, ik ben bezig met research, ik zuig alles op als een spons. En ik heb straks toegang tot de sporters, hoop ik. Bijzonder. Hoewel ik de afgelopen jaren niet actief bij sport in alge mene zin betrokken ben geweest, heb ik het

haar woning, meldt ze dat ze net terug is uit Oman en de koffers al klaar heeft staan voor een trip naar Japan: “Ik ga voor een Olympisch getinte uitzending naar het Olympische zwem bad waar ik zelf heb gezwommen en we gaan de judoschool bezoeken waar Anton Geesink heeft getraind.” Het verkennen van vreemde culturen in dat reisprogramma is ook niet zo’n heel rare stap, want Terpstra studeerde Sinologie en Japans in Leiden en gaf er zelfs les in: “Ik heb altijd interesse gehad in verre landen en culturen. Als kamerlid heb ik dat jarenlang behoorlijk kunnen uitbuiten, we hadden relaties met 102 landen. Ik weet echt niet hoeveel landen ik be

“Mijn Nederlandse record stond maar liefst acht jaar onaantastbaar” nauwelijks hoeven missen. Je ziet zo veel op te levisie. En ik werd volledig in beslag genomen door andere zaken. Maar nu begint het toch weer te kriebelen. Ik weet als insider goed wat er bij komt kijken, ook achter de schermen”.

Verre landen Sport is de rode draad door het leven van Terpstra, maar ineens was ze daar met een op vallend uitstapje met ‘Erica op Reis’. Een vol treffer van omroep MAX die haar een orkaan aan loftuitingen opleverde. Als programma maakster en presentator wordt ze naar alle uit hoeken van de continenten uitgezonden. Als we Terpstra spreken in haar vaste uitvalsbasis in het Haagse Kurhaus, op loopafstand van

zocht heb, maar het zijn er fantastisch veel. Voor mij was de portefeuille sport de kers op de taart als staatssecretaris. Door mijn reispro gramma krijgen we reacties terug van kijkers van wie de ogen open gaan. Er ontstaat meer begrip voor andere volkeren. We zijn alweer bezig met een nieuwe serie. De studie die ik jaren geleden heb gedaan, wordt nu tastbaar. Het versterkt het gevoel dat alles in mijn leven nu samen komt. Sportverslaggeving en cultuur programma’s, het is een prachtige mix.”

Wereldburger Hoewel ze de kans gering acht dat de opening van Spelen van vandaag die van China zal overtreffen, bestempelt ze het spektakel in

In het Kurhaus, op steenworp afstand van haar huis. “Voor het eerst sinds 1996 ben ik niet bij de Spelen als staatssecretaris of ‘bobo’, maar als journalist” 083

JAGUAR XF 2.2D LIMITED EDITION VANAF € 49.990 LUXE KRIJGT TIJDELIJK EEN NIEUWE DIMENSIE. De Jaguar XF. Standaard imponerend. Wat dacht u van een nieuwe krachtige 2.2 liter dieselmotor. Goed voor 190 pk (140kw) en een koppel van 450 Nm. Met 8-traps automaat en intelligent Stop/Start systeem.

HOW A LI V E A RE YOU ?

Gemiddeld brandstofverbruik varieert van 5,4 l/100 km tot 12,5 l/100 km. Gemiddelde CO2-uitstoot varieert van 149 g/km tot 292 g/km.

De Jaguar XF is leverbaar als gelimiteerde XF 2.2D LE vanaf ¤ 49.990 incl. BTW en BPM. Prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. 3 jaar fabrieksgarantie zonder kilometerbeperking. Leaseprijs vanaf ¤ 999,- p/m excl. BTW op basis van Operational Lease (Bron: Jaguar Financial Services, 48 maanden, 20.000 km/jaar).

BLANKESPOOR B.V. Neckar 1 − 2491 BE Den Haag Tel: +31 (0) 70 357 5717 www.blankespoor.nl

JGRNGEN2W006_XF_Blankespoor_277Hx210_HOL.indd 1

22/05/12 10:43

Met 1.02.3 plaatste Erica Terpstra zich in 1964 voor de finale in Tokio. “Ik zwom destijds in gebreid tricot. Als ik het bad uit kwam, hing het kruis op mijn knieën. Maar ik had wel een conditie als een paard”

Onverminderd enthousiast supporter van Oranje

Erica Terpstra (rechts) en Toos Beumer, twee van de vier zwemsters die in Tokio brons wonnen op de 4x100 meter vrije slag

ngeland toch als bijzonder, vooral vanuit E Nederlands perspectief: “Het is zo dichtbij, iedereen wil erbij zijn. Er komen 40.000 Nederlandse supporters naar Londen en som migen hebben niet eens kaartjes, maar willen er toch bij zijn. Ik snap het wel hoor, het is een feestje dat je wilt meemaken. Vanuit Nederland is het heel verleidelijk om even snel heen en weer te gaan. Voor sommige sportonderdelen is het wel wat zakelijker geworden. Enkele sporters vliegen pas in als ze moeten presteren. Dat was vroeger niet. In mijn herinnering als jonge Olympische sporter hing er een magische sfeer. Toen ging je ook nauwelijks naar het bui tenland. Nu is het voor iedereen doodgewoon. Ik liep in Rome in het Olympische dorp, met al die verschillende mensen en hun talen. Je voelde echt iets gemeenschappelijks, samen knokken, samen voor de overwinning. Ik voel de me toen voor het eerst een echte wereldbur

Terug op Schiphol toont Erica Terpstra (met hoedje) trots de twee medailles die ze in Tokio veroverde. Links zwemster Klenie Bimolt

ger. Na de eerste keer dacht ik: ‘Dat wil ik nog een keer meemaken’. En toen volgde Tokio.”

Fit “De topsport is veranderd. Er komen andere motieven om de hoek. De trainingen zijn weten schappelijk, professioneler, vroeger was het vaak nattevingerwerk. Maar de druk om gren zen te verleggen is exact hetzelfde. Dat kun je niet meer met elkaar vergelijken. Mijn Neder landse record was maar liefst acht jaar onaan tastbaar. Ik was na Dawn Fraser en twee Amerikaanse zwemsters de snelste op de 100 meter vrije slag. Een aspirant die nu diezelfde tijd zwemt, is niet eens een topper. Ik zwom des tijds in gebreid tricot. Als ik het bad uit kwam, hing het kruis op mijn knieën. Maar ik had wel een conditie als een paard. Je droomt dat je be ter bent dan al die anderen, je wilt over jezelf heen stappen. Alles moet kloppen op dat mo

ment, want die kans krijg je vaak niet nog een keer. Het is tenslotte maar eens in de vier jaar. Ik ben door de sport gevormd. Ook de passie voor culturen is door de sport gevormd.” Terpstra is 69 lentes jong en verkeert nog steeds in blakende gezondheid. Dat ze wat las tig loopt, komt door de operatie. Ze moest een nieuwe knie. Daarvan is ze herstellende: “Ook voordat ik aardig wat kilo’s was afgevallen, voelde ik me kerngezond. Maar ik werd in een rolstoel geduwd, omdat mijn knieën moeite kregen met mijn gewicht. Toen dacht ik, nou is het klaar, en ben ik gaan afvallen. Mijn lijf vraagt om beweging en ik heb nu de sport weer teruggevonden. Ben natuurlijk een oen geweest dat ik het zo lang genegeerd heb. Die luiheid zie je trouwens bij veel meer oud-topsporters. Maar ik zwem weer en wandel, fiets, roei en ga regelmatig naar de sportschool. Dus ik ga fit naar Londen.” 085

www.steltman.nl

Waar meesterwerken tot leven komen Steltman Watches, Noordeinde 15, 2514 GB Den Haag, Tel. (070) 365 94 33, watches @ steltman.nl

A. Lange & Söhne Grönefeld • IWC

• •

Aspen • Baume & Mercier • Blancpain • Breguet • Cartier • Chopard Jaeger-LeCoultre • Christiaan van der Klaauw • Panerai • Patek Philippe

•

Zenith

Ieder vak heeft zijn eigen bijzonderheden, ieder persoon zijn eigen kwaliteiten. Mensen midden in het leven en in onze regio geven hun mening. Over hun fascinaties, hun werk en over wat hen bindt aan dit specifieke deel van Nederland. Ze hebben een opvallend beroep of een uitzonderlijke hobby, maar het zijn daarnaast gewone mensen die net als zo velen Haaglanden als habitat hebben.

het

vak Een rubriek over gewone bijzondere mensen uit onze regio.

fotografie arenda oomen

087

Naam: Lou van Rossum Leeftijd: 39 jaar Eerste baan: Medewerker Deli bij AH (brood/kaas/vleeswaren) Beroep: 3/5 manager NIAS (KNAW) en 2/5 sieradenontwerper Goudsmidatelier Tafel van Goud Woon/werkplaats: Rijswijk en Wassenaar Burgerlijke staat: Getrouwd met Taco Grootste overtuiging: Kan niet, bestaat niet: durf! Tip voor de mensheid: Blijf nieuwsgierig, blijf leren, blijf ontwikkelen Fotolocatie: Park Hofrust, Oud-Rijswijk

nis en schoonheid. Het is geweldig dat ik nu een deeltijdbaan heb als manager bij een wetenschappelijk instituut, naast mijn werk in ons goudsmidatelier Tafel van Goud waar kunst, schoonheid en ambacht samen komen.

Thuis Taco en ik wonen én werken samen. Ook thuis gaan de gesprekken soms over ons werk in het atelier en de mensen die we daar ontmoeten en de mooie dingen die we mogen maken. Thuis betekent echter ook na een dag werken lekker met de katten Bram en Brutus op de bank, gezellig met z’n viertjes genietend van elkaar, met een glas wijn of een mok warme chocomelk. Thuis betekent warmte.

Druk doen Tja. Druk doen of druk zijn? Druk is een hype. Bij mij is het een opmerking die al als kind in mijn rapporten staat. Ik ben een druk baasje, altijd bezig. In mijn hoofd met het maken van plannen dan wel met iets organiseren. Ik draai een meer-dan-fulltime werkweek. En daarnaast ben ik eigenlijk altijd wel bezig met een cursus – wijnproeven, golfen, kunst geschiedenis – of het opknappen van ons huis of atelier, of met iets te organiseren. Vandaar ook die bewuste momenten van bezinning en balans.

Vrije tijd

Bezinning Bezinning betekent voor mij een moment van zelfreflectie en bewuste zelfzorg; zit ik nog op het goede spoor qua privé, werk, studie, ontwikkeling? Soms bouw ik bewust een moment voor bezinning in en ga ik een dagje alleen naar de sauna. Ook Tai Chi, yoga en mindfulness meditatie zijn momenten van bewuste bezinning om tot rust te komen in een hectisch bestaan met twee heel verschillende banen, thuis én een druk sociaal leven.

Ontwikkeling Naast creativiteit is ontwikkeling een rode draad door mijn bestaan. Begonnen op de MAVO en doorgegaan tot een MBA. Vervolgens werkte ik bij verschillende stichtingen voor managementpotentieel in de publieke sector met veel ruimte voor persoonlijke ontplooiing en het ontwikkelen van een authentieke managementstijl. Spannend, leerzaam en soms eng; ontwikkelen gaat nu eenmaal met vallen, opstaan en fouten maken. Veel over mezelf geleerd, over mijn interactie met anderen en mijn drijfveren. Die liggen in intellectuele uitdagingen en esthetiek, ofwel ken088

Ik heb een enorme drive en enthousiasme om dingen te regelen; de creatieve verbinder van mensen en wensen, dat ben ik ten voeten uit. Ik ben graag met anderen, maar kan ook goed alleen zijn en iets voor mijzelf doen. Ik houd van koken, eten, lezen, kunst, veilingen en musea. Ik kan helemaal opgaan in een mooi boek. Of genieten van een schuimbad met een magazine.

Inspiratie Het leven inspireert mij enorm. Met alle mooie en minder mooie kanten ontwikkel ik mezelf verder en word ik geraakt. Door andere mensen, de natuur, de geschiedenis, de kunst. Ik heb niet één inspiratiebron of goeroe, ik ben een allesvreter met een sterk associatief brein. Ik vind inspiratie in kleine dagelijkse dingen. Maar ook een emotioneel moment aan de Tafel van Goud; mensen met prachtige, intieme verhalen die me raken en aanzetten tot het bedenken en maken van mooie dingen.

Eten en drinken Eten en drinken verbroedert en verbindt. Een grote droom is om ooit een Table d’hôtel te beginnen. In Frankrijk kan je – naast logeren in een Chambre d’Hôte – soms ook aanschuiven aan tafel bij het (boeren)gezin en andere gasten en mee-eten met de pot. Mijn eigen Table d’Or, eten aan tafel met een groep onbekende vrienden, dat is mijn droom.

089

R 090

R Naam: René Bom Leeftijd: 53 jaar Eerste baan: Fotograaf bij Madurodam Beroep: Nachtburgemeester van Den Haag / fietsgids bij Totzo fietstours / presentator van o.m. Parkpop Woon- en werkplaats: Den Haag Burgerlijke staat: Vrijgezellig, soms verliefd en verloofd Grootste overtuiging: Den Haag Tip voor de mensheid: Blijf juh zelluf Fotolocatie: Viskraam Buitenhof

gezonde verslavingen. Ik probeer dan ook zo vaak mogelijk bij Soeboer op de Brouwersgracht te eten. Eetverslaving nummer twee: haring op het Buitenhof, die is altijd goed, de lekkerste van Nederland. Hagenezen eten het liefst kleine zachte haringen en die hebben ze daar. Ook met enkele fietstours gaan we een harinkie happen en er zijn altijd mensen die zeggen: ‘Ik lust geen haring…’ en dan zeg ik: ‘Probeer hier nou maar een klein stukkie’ en acht van de tien mensen gaan om.

Vrije tijd Daar blijft weinig van over, ook omdat ik heel moeilijk nee kan zeggen, maar ik vind het allemaal zo leuk om te doen.

Haaglanden Dat is voor mij gewoon Den Haag, want ik vind Haaglanden best wel een raar woord. ’s-Gravenhage mag natuurlijk weer wel, maar DeHaag klinkt veel lekkahdah, ja tog!??

Vakantie Media Daar heb ik de laatste paar jaar wel heel veel mee te maken: bladen, kranten, televisie, radio. Niet alleen omdat ik de NachBurgemeester van Den Haag en fietsgids ben, maar natuurlijk ook door de festivals die ik presenteer: Parkpop, Life I live, Kaderock, Zeeheldenfestival, enz. Ik kijk er weer erg naar uit en ik weet dat ik wederom veel mooie, goeie en bekende namen mag aankondigen. Ik ben trouwens de langst werkende medewerker van Parkpop. Leuk hè?

Eigen baas Ik weet niet of ik mezelf als eigen baas zie, maar ik bepaal wel zelf wat ik wel en niet leuk vind. En ik moet eerlijk toegeven dat ik bijna alles leuk vind wat ik doe!

Eten en drinken Heel erg belangrijk! Ik ben zelf opgegroeid in de Zuiderparkbuurt en daar had ik heel wat Indovriendjes, dus het Indonesische eten is me bijna met de paplepel ingegoten. En tot op de dag van vandaag is dat één van mijn

Daar komt heel weinig van terecht, maar aan de andere kant ben ik iedere dag op vakantie in Den Haag, want geen enkele dag is hetzelfde. Neem bijvoorbeeld zo’n fietstourtje, dat zijn mensen die een dagje uit zijn in Den Haag en daar probeer je toch voor hen maar ook voor jezelf iets leuks of iets speciaals van te maken. Ik doe het dan ook op mijn geheel eigen manier, met dus lekkere Haagse stories en anekdotes van Jacobse & Van Es of een raar overleveringsverhaal, dus verhalen die ik in het verleden en heden gehoord heb en iets kunnen toevoegen aan mijn tour. Ik heb dus duidelijk niet echt een historische geschiedenisachtige rondrit, maar gewoon ontspannen Haagse verhalen. Met mooie gebouwen en routes. En het blijkt dat de mensen dat veel leuker vinden dan al die jaartallen. Her en der moet ik natuurlijk wel eens een historisch feitje noemen, anders weet men niet waar Bom ’t over heeft.

Inspiratie Dat haal ik uit iedere dag en krijg ik van iedereen, want iedereen heeft wel wat toe te voegen aan het leven en dat kan je dus behoorlijk inspireren. Van andermans ervaringen leer je over het algemeen wel iets wat je later zelf wellicht kan gebruiken. 091

Haaglanden Vanuit Friesland kwam ik als 17-jarig jongetje het Haagse leven in. Ging naar de Hotelschool en was apetrots. Woonde in een prachtige kamer aan de Javastraat. Drie jaar later vertrok in naar Leidschendam om te gaan werken bij restaurant Villa Rozenrust. Weer drie jaar later verhuisde ik naar Delft, ik kwam als tweede Maître Sommelier in dienst bij restaurant de Zwethheul in Schipluiden. Ik woon nog steeds in Delft, samen met mijn gezin en ik zal er niet snel vertrekken. Een stad met dorpse trekjes, precies goed. Naam: Allard Sieburgh Leeftijd: 41 jaar Eerste baan: Kantinemedewerker tennisclub Beroep: Sommelier en culinair expert Woon- en werkplaats: Delft Burgerlijke staat: Gehuwd, één dochter Grootste overtuiging: Als je niet goed kan zijn voor een ander, kan je ook niet goed zijn voor jezelf Tip voor de mensheid: Spreek niet zoveel onzin Fotolocatie: St. Agathaplein in Delft

Zomer De zomer is voor mij vakantie, rust, inspiratie, strand en heel veel meer. Maar ook werken! Al vier jaar ben ik sommelier van restaurant Elzenduin Beach in Ter Heijde. Ondanks de drukte heerst er ook een zee van rust. Met aan de ene kant Hoek van Holland, waar het leven nooit stil staat. Als we ’s nachts het duin oversteken hoor je het gonzen. Aan de andere kant Kijkduin dat lijkt te baden in rust.

Sport Ik fietste vroeger heel veel, onder meer naar school. Twintig kilometer heen, twintig terug. Snel eten dan naar tennis. Een slok water en een banaan en dan naar waterpolo. In de winter hopen op ijs en dan schaatsen. Tijdens mijn werk in de horeca schakelde ik over op squash en fitness. Nu zou ik eigenlijk wat meer aan sport moeten doen.

Eten en drinken Dat is wat ik ben. Bij ongeveer alles wat ik doe, ben ik met eten en drinken bezig. Dat is overgeslagen op mijn gezin. ‘s Ochtends vroeg vraagt mijn dochter van twee al: ‘Papa, mag ik proeven?’ Tijdens het koken kijkt ze mee. Op haar eigen fornuis maakt ze de lekkerste hapjes. Mijn vrouw controleert het door mij ingeschonken glas wijn, alsof ze een forensisch onderzoek uitvoert. ‘Papa, proosten,’ zegt mijn dochter. En: ‘Mag ik ruiken? Mmm, lekker wijn’. Zelfs zonder te consumeren geniet onze dochter al intens van wijn. Waar eindigt dit!?

2018 Een getal, WK voetbal of Olympische winterspelen. Ik denk gelijk aan mijn dochter Yuna, die dan acht jaar zal worden. Mijn vrouw Mira en ik zullen zeven jaar getrouwd zijn. Mijn vader zullen we dan voor het dertiende jaar herdenken. En plukken wij goud op de hellingen in de Bourgogne?

Thuis Heerlijk je eigen energie, even weg van alles. Doen wat je wilt. En na een hele dag koken en proeven als ontspanning weer koken voor familie en vrienden. Geweldig.

Inspiratie Sinds een paar jaar werk ik deels voor mijzelf. Dit komt doordat één van mijn grootste voorbeelden – chef-kok Yuri Verbeek – mij ooit zei: ‘Schrijf je toch lekker in bij de Kamer van Koophandel.’ De opnames van het televisieprogramma Top Chef, waar ik gastjurylid mocht zijn en waar de kandidaten hun uiterste best doen om te winnen, inspireren mij. Verder werk ik voor de Cas Spijkers Academie in Twente. Probeer de cursisten te stimuleren en krijg daar heel veel voor terug. Ook heb ik een smaakstudio, De Sawa in Delft, samen met mijn schoonmoeder. Zij geeft mij al jaren inspiratie en de ruimte om vanuit de traditionele Indische keuken mijn eigen vernieuwende gerechten te ontwikkelen. Ook het schrijven van deze tekst voor LEVEN! motiveert mij. Dank u wel allemaal voor al deze inspiratie.

092

093

094

Media Na mijn studie geschiedenis ben ik in de journalistiek beland. Een prachtbaan. Ik heb jarenlang als redacteur en regisseur gewerkt voor Radio 1. Altijd bezig met het nieuws en maatschappelijke vraagstukken. De deadline regeerde en de bijbehorende adrenaline was verslavend. Ik heb het programma Casa Luna geïnitieerd en was daarna als eindredacteur verantwoordelijk voor de programma’s Cappuccino en Knooppunt Kranenbarg. Na veertien jaar Hilversum ben ik nu museumdirecteur. Iets heel anders maar net zo inspirerend en afwisselend.

2018 Den Haag wil in 2018 graag culturele hoofdstad van Europa worden. Dat moet lukken. Den Haag en de regio heeft zoveel te bieden. Het gekozen thema Stad zonder muren spreekt mij aan. Voor de musea in en om Den Haag biedt het jaar 2018 kansen, ook voor Huygensmuseum Hofwijck in Voorburg.

Nieuw Met mijn collega, kunsthistoricus Peter van der Ploeg, werk ik aan Het Nieuwe Hofwijck. We vervullen een duobaan en vormen het komend jaar Hofwijck om tot een mooier en completer museum. Hét nationaal historisch museum van de Gouden Eeuw in een notendop. Hier leefden dichter, musicus en diplomaat Constantijn Huygens en zijn zoon Christiaan, de wereldberoemde wetenschapper. Er komt een nieuwe entree aan het begin van de buitenplaats en meer aandacht voor Christiaan, uitvinder van het slingeruurwerk en ontdekker van de ring rondom Saturnus. Kinderen en volwassenen kunnen straks op de zolder van het museum zelf experimenteren en ontdekken, net als Christiaan ooit deed.

Inkt en papier Ik houd van schrijven en het vertellen van verhalen. Iets overdragen op schrift of voor een volle zaal is mooi. Constantijn Huygens heeft in zijn lange leven waarschijnlijk 90.000 brieven geschreven, hij was een gerespecteerd dichter. Zijn gedicht Hofwijck over zijn buitenplaats is het bekendste hofdicht in de Nederlandse literatuur. Het is prachtig om de originele tekst te zien, een mooi handschrift, inkt op papier. Op Hofwijck hangt de bij behorende prent van de buitenplaats, met de tuin in de vorm van het menselijk lichaam. Huygens heeft zelf met de hand een stukje papier met een aantal wijzigingen op de prent aangebracht. Dat ontroert mij.

Koningshuis

Naam: Janelle Moerman Leeftijd: 39 jaar Eerste baan: Student-assistent faculteit geschiedenis Universiteit Leiden Beroep: Museumdirecteur Woon- en werkplaats: Voorschoten/Voorburg Burgerlijke staat: Gehuwd, drie kinderen Grootste overtuiging: Enthousiasme inspireert Tip voor de mensheid: Geniet van kunst en cultuur, het maakt het leven zoveel mooier Fotolocatie: Museum Hofwijck, Voorburg

Dit najaar is op Hofwijck Huygens met Oranje op campagne te zien. De tentoonstelling belicht een onderwerp waar tot nu toe weinig aandacht voor is geweest, namelijk de veldtochten van stadhouder Frederik Hendrik tegen de Spanjaarden ten tijde van de 80-jarige oorlog. Constantijn Huygens ging mee met de Oranjeprins en deed verslag. In de tentoonstelling wordt ook de link naar nu gelegd. In onze tijd gaan Nederlandse troepen op campagne naar het buitenland, in de Gouden Eeuw werd er strijd geleverd in het zuiden van de Republiek.

Vakantie Vakantie is voor mij ontspannen met mijn man en kinderen. Even geen werk, school of het kinderdagverblijf. Genieten van elkaar. We combineren cultuur met het zwembad of de zee. Dit jaar gaan we naar Toscane, maar we houden ook van sportieve vakanties. In mei heb ik met onze twee oudste zonen de Elfstedentocht gefietst. Wat is ons land mooi!

Talent Mijn talenten liggen in het verbinden, inspireren en enthousiasmeren van mensen. Ik wil graag het beste uit mijzelf en anderen halen. Creatieve en nieuwe ideeën verzinnen in samenwerking met anderen, waarbij het eindresultaat voorop staat. De crisis zet aan tot cultureel ondernemen, dat maakt deze functie ook zo boeiend. 095

Naam: Joris van Dijk Leeftijd: 38 jaar Eerste baan: Bollen pellen voor 3 gulden per oneindig grote krat Beroep: Algemeen directeur Madurodam Woon- en werkplaats: Den Haag Burgerlijke staat: Gehuwd, drie kinderen (jongens van 8 en 6 en meisje van 4) Grootste overtuiging: Geluk zit in kleine dingen Tip voor de mensheid: Nothing will come of nothing; we must dare mighty things Fotolocatie: Madurodam

Nederland Nederlanders behoren tot de meest gelukkige mensen op aarde en volgens Unicef is het hier het fijnst om op te groeien. Tegelijkertijd zijn we wereldkampioen mopperen. Prachtig dat contrast. Vanuit een gelukkige inborst vinden we dat er van alles beter kan. Die latente onrust… dat brengt ons vooruit.

Talent Het leukste van mijn werk vind ik het bij elkaar brengen van verschillende talenten om vervolgens samen naar een punt aan de horizon te werken. De ontwikkeling en bouw van het nieuwe Madurodam was een fantastische ontdekkingsreis met heel goede en gedreven mensen. Ergens gedurende zo’n project gaat iedereen voelen: ‘Hé, alle puzzelstukjes beginnen op hun plaats te vallen’. Vanaf dat moment gaat het tintelen en kom je op weg naar de finish in een soort roes. Dat gevoel heb ik in mijn vorige baan bij de Staatsloterij gehad toen we in 2006 met ons team de tiende van de maand als vaste trekkingsdatum invoerden en dat had ik nu in de aanloop naar de opening weer. En ik kan je verzekeren, dat is een machtig gevoel.

Sport Zonder sport kan ik niet. Ik loop één keer per week 10 km. hard door de duinen en probeer daarnaast een of twee keer per week naar de sportschool te gaan. Als de kinderen iets groter zijn, wil ik weer gaan hockeyen, want dat heb ik tussen mijn vijfde en tweeëndertigste gedaan. Ik ben altijd keeper geweest en keepte de laatste jaren in het derde herenelftal van HGC. Ik ben – om het mild uit te drukken – iets na mijn hoogtepunt gestopt. Ik wil straks gewoon lekker in het veld staan.

Keerpunt Ik heb in 2009 vijf maanden een managementopleiding aan Harvard gevolgd. Een droom die uitkwam. Tot ik me daar in Boston realiseerde dat ik mijn gezin enorm miste. Toen een Australische studiegenoot me ook nog het boek Raising Boys te lezen gaf – dat vaders aanraadt om tussen het zesde en veertiende levensjaar van zonen heel veel tijd met hen door te brengen – had ik mijn prioriteiten pas echt scherp op mijn netvlies.

Favorieten Onze familie geeft ‘de liefde die Feyenoord heet’ van vader op zoon door. En dat zit heel diep. Ik ging vanaf mijn zevende aan de hand van mijn vader mee naar de Kuip en ik neem op mijn beurt mijn jongens weer mee. Het vroeg de laatste jaren wat overtuigingskracht, want ondanks hun jonge leeftijd hadden ze al vrij snel door dat het niet al te best was waar we naar zaten te kijken. Maar dit seizoen bouwt natuurlijk enorm aan de geloofwaardigheid van onze familietraditie.

Rust

Ontwikkeling

Ik probeer elke avond een uurtje te lezen. En daarbij wissel ik literatuur af met managementboeken. Ik houd sinds 1996 in een blocnote bij welke boeken ik heb gelezen, wil minimaal twee boeken per maand lezen en markeer in ieder gelezen boek de zinnen die me raken. Het lijkt wat dwangmatig, maar ik word er rustig van.

Leren doe je op de grens van waar het pijn doet. Ik ben enorm gedreven in wat ik doe en kan af en toe heel erg overtuigd zijn van zaken. De kunst is mezelf dan bij mijn nekvel te pakken en de juiste vragen te stellen in plaats van mijn eigen antwoorden in te vullen. Een vaak confronterend en tegelijkertijd fascinerend leerproces.

096

097

kort zakelijk

Echte (C)klasse Altijd al gedroomd van een Mercedes-Benz C-klasse? Dan is dit hét moment om die droom te realiseren. Tijdelijk is deze bolide er namelijk in een extra rijk uitgeruste premium edition-uitvoering. Zo krijg je LED dagrijverlichting, cruise control en hoef je nooit meer te stuntelen met inparkeren dankzij de Parktronic parkeerhulp. Deze Mercedes is verkrijgbaar als limousine, estate en coupé, al dan niet met metallic lak of in een sportief getinte uitvoering. Om dat alle modellen een groen energielabel hebben, draag je ook nog bij aan een beter milieu. En zeg nou zelf, dan is € 36.795 eigenlijk niet zoveel, toch?

Mercedes-Benz Dealer Bedrijven Donau 42, Den Haag T (070) 340 03 20

In je recht

Salomons van der Valk Advocaten Eisenhowerlaan 102, Den Haag T (070) 351 21 24, www.salval.nl

Een deskundige kijk op de zaak, snelheid en een persoonlijke aanpak. Het zijn begrippen die passen bij advocatenkantoor Salomons van der Valk Advocaten in het Statenkwartier in Den Haag. Aan dit kantoor zijn vijftien advocaten verbonden die zich ieder specialist mogen noemen op één of meerdere rechtsgebieden. Zij bieden hoogwaardige juridische kwaliteit en persoonlijke aandacht tegen een redelijk tarief. Of het nu gaat om civiel recht, strafrecht, bestuursrecht of cassaties. Denk bijvoorbeeld aan vragen over een contract, ontslag, echtscheiding, een verdenking van fraude of een probleem met de overheid. Cliënten zijn altijd verzekerd van een dege lijke juridische aanpak van hun zaak en concrete adviezen. En, ook heel prettig: ze hebben rechtstreeks contact met de advocaat die de zaak behandelt.

Meet the creatives Online platform Meet the Creatives is dé ontmoetingsplek voor creatief en corporate Den Haag. Honderden creatieven presenteren zich: ontwerpers, architecten, fotografen, app-ontwikkelaars, communicatieadviseurs, game developers en meer. Het platform is mogelijk gemaakt door Programma Creatieve Stad Den Haag dat zich inzet voor de promotie van de creatieve sector. Heb jij een creatief bedrijf? Maak dan gebruik van de mogelijkheden die Meet the Creatives je biedt: extra publiciteit, heel veel nuttige info, nieuwe contacten, mogelijke opdrachten, inspiratie en nog veel meer. Wij weten: aan creativiteit geen gebrek in de hofstad. Meld je snel aan. www.meetthecreatives.nl

098

haiku Honderd Haagse haiku’s en zeventien Scheveningse door Noah van Klaveren

kort zakelijk

Wonder

aan de wand

De creaties van Betiche Walldesign gaan verder dan iets leuks op de muur, veel verder. Ze staan voor pure beleving met exclusieve en originele wandbekleding op maat, dus specifiek voor de betreffende ruimte ontworpen. Vanuit de Caballero Fabriek werken ze voor uiteenlopende opdrachtgevers. Of het nu gaat om een woning, een werkruimte, kantoorgebouw, school, hotel of ziekenhuis, het resultaat is altijd een verrassende en inspirerende sfeer. Ook fijn is dat deze topontwerpers met duurzame en milieuvriendelijke materialen werken. Wil je een idee krijgen van de eyecatchers die ze creëren? Je bent altijd welkom op hun kantoor. Bel of mail met Joyce Onverwagt van Betiche voor een afspraak.

Betiche Walldesign Caballero Fabriek, Saturnusstraat 60 unit 17, Den Haag T (06) 24 86 52 18 www.betiche.nl

Minder zorgen over zorg Als het aan de Verenigde Zorg Groep (VZG) ligt, gaan we een hoop op zorgkosten besparen. De behoefte aan een duurzame en toekomstbestendige zorginfrastructuur staat daarbij centraal. Daartoe worden eerstelijnszorgcentra in de wijk gebouwd, inmiddels al in verschillende regio’s in heel Nederland. Voor veel zorgverleners is het door onder meer gebrek aan inzicht in de markt, vastgoed ontwikkeling en financiering lastig omdat zelf te organiseren. Met de aanpak van VZG is dat wel te realiseren zodat we straks meer zorgverleners onder één dak vinden, zoals huisarts, apotheek, fysio therapeut, etc. Dat scheelt iedereen een hoop zorgen en de zorg een hoop kosten.

Verenigde Zorg Groep (VZG) Schieweg 93, Delft T (015) 285 08 08 M (06) 53 49 49 53

Fluitend door je financiën Je kunt het je bijna niet voorstellen, maar er zijn mensen die er plezier in hebben om je administratie en belastingaangifte keurig voor je te regelen. Het team van Ab Actis & Partners bedoelen we dan. Met ruim twintig jaar in het vak hebben ze een zee aan ervaring waar je als klant ruimschoots van profiteert. Omdat ze ook de nodige relaties met banken en verzekeraars hebben, kunnen ze hun klanten van gedegen financieel advies voorzien en helpen met het verkrijgen van financie-

ring. Fijn, want zo kun je je als ondernemer richten op datgene waar je zelf goed in bent: je core business.

Ab Actis & Partners Eisenhowerlaan 116, Den Haag T (070) 511 71 60, www.ab-actis.nl 099

OFFICE SPECIALIST IN WERVING, SELECTIE, FREELANCE, DETACHEREN EN COACHING VAN OFFICE PROFESSIONALS

Slabbers De Lange Office Support

Het vertrouwde gezicht op kantoor Slabbers De Lange Office Support is de vertrouwde naam

werk, maar onze persoonlijke benadering in dit vak vormt het

voor arbeidsbemiddeling van office professionals voor

grote onderscheid. Ben je op zoek naar een nieuwe baan of klaar

vaste en tijdelijke banen.

voor de vervolgstap in je carrière? Of wil je meer weten over onze persoonlijke werkwijze en zo een gevoel krijgen bij wie wij zijn?

Voor elke managementondersteunende functie in elk type

Bel ons dan op 070 - 338 81 80 of kijk op slabbersdelange.nl

organisatie zoeken wij de juiste persoon. Bij ons staat de ont-

voor ons actuele vacature aanbod.

wikkeling van jouw carrière centraal. Wij geloven dat je pas echt kunt excelleren als je je vak uitoefent in een omgeving die aansluit bij je persoonlijkheid en passie. Anders gezegd: functieprofielen en CV’s vormen de basisingrediënten van ons

facebook.com/SlabbersDeLange

kort zakelijk

Verdien geld

Van te koop naar verkocht Andere tijden vragen om een andere aanpak. Daarom heeft Simone Kamberg – de Jong een nieuw concept ontwikkeld onder de noemer ‘Van te koop naar verkocht’; het is een combinatie van haar boek en een interactieve awareness workshop. Daarnaast kun je bij Simone terecht voor persoonlijk advies over de stand van zaken van je huis, in de vorm van een verkoopscan – al dan niet met een plan van aanpak met verbeterpunten. Ze kan ook de begeleiding van de uitvoering daarvan op zich nemen. Ook een inlogconsult via de chat is mogelijk. Dat huis ben je nu dus zo kwijt! T (070) 517 58 77 www.elkhuisvantekoopnaarverkocht.nl

Kies voor EcoClear isolatieglas in uw woning. En verdien goed geld. EcoClear is de ideale beglazing voor élk huis. Vervang enkelglas of gewoon dubbelglas door EcoClear HR++ beglazing en maak daarmee de woning niet alleen meer waard door een beter energielabel, je krijgt er ook een verbeterd wooncomfort voor terug: warm in de winter, koel in de zomer. EcoClear is een uitstekende investering om zowel het binnenklimaat in de bestaande woning het hele jaar door te verbeteren als honderden euro’s op de al maar stijgende energiekosten te besparen. Ga naar www.verdiengeldmetglas.nl en bereken hoeveel geld je kunt besparen met EcoClear isolatieglas.

met glas

Glassolutions Van den Heuvel Rijswijk Diepenhorstlaan 4, Rijswijk T (070) 319 69 00 www.verdiengeldmetglas.nl

Welkom in het Prinsevinkenpark Het Prinsevinkenpark is een bijzonder stukje Den Haag tussen de Archipelbuurt en het Scheveningse Bos. Temidden van herenhuizen en vrijstaande villa’s van grote allure ligt villa-appartementenproject ‘Prinsevinkenpark’, met zeventien appartementen waarvan er nog en kele te koop zijn. De groottes variëren van 100 tot 300 m2 en de wo ningen zijn met behulp van een architect volledig naar uw wens in te delen. De ligging en bereikbaarheid is optimaal, op loopafstand van de Bankastraat. Hier vindt u een keur aan winkels voor de alledaagse boodschappen. Iets verder ligt de Haagse binnenstad met tal van winkels, restaurants, uitgaansmogelijkheden en cultuur. De bouw van het project is gestart. Zie voor meer informatie de website www.prinsevinkenpark-denhaag.nl

101

bulthaup b3 Gelooft niet in snelle trends. Maar in eigen kracht. Een bulthaup staat voor individualiteit en precisie in optima forma.

De liefde voor elk detail is daarbij even belangrijk als het architectonische totaalplaatje. Dat maakt elke bulthaup uniek. Maatwerk op topniveau â&#x20AC;&#x201C; gemaakt voor de ruimte en de mensen die erin leven.

Meer via QR-code of op www.zoetermeer.bulthaup.nl

b3_Nussbaum_210x277_4c_C.indd 1

bulthaup Zoetermeer Verbreepark 27b 2731 BR Benthuizen Tel. 079 3434234 info@bulthaupzoetermeer.nl

21.02.12 11:55

Yuri Verbeek Column

fotografie Femque Schook

Menu sportive

port loopt als een rode draad door deze editie van LEVEN! en daar sluit ik me graag bij aan. Nu moet ik bekennen dat er in de buurt van een sportveld meestal weinig culinairs te ontdekken is. Het aanbod bestaat vaak uit een zakje chips, een portie friet en een bakkie koffie dat je je ergste tegenstander nog niet toewenst. Er is één groot sportevenement waar eten, naast de uitgebalanceerde diëten van de sporters zelf, een hoofdrol speelt. De Tour de France. Niet de renners, maar de aanwezige journalisten weten er wel raad mee. De – helaas overleden – legendarische sportjournalist Jean Nelissen is wat dat betreft één van mijn grote voorbeelden. Ieder restaurant met Michelinster in de buurt van de tourroute wist hij te benoemen. En ieder streekproduct en elke regionale specialiteit kon hij zo ongelofelijk beschrijven dat het water je in de mond liep. Toen ik nog bij het Delftse Café Diner Vlaanderen werkte, begonnen we tijdens de Tour de France altijd een half uurtje eerder met

de mise en place. Rond 16 uur hingen we met alle koks om een transistorradiootje heen. Niet voor de koers, welnee, rond deze tijd had Jean Nelissen een klein item over zijn culinaire ervaringen in de streek waar de Tour zich op dat moment bevond. Hij vertelde waar hij zoal had gegeten, beschreef het menu, de ingrediënten en de wijnen tot in detail. Hij kon dat zo mooi vertellen, dat je het idee had dat je erbij was. Ik vraag me af wat er dit jaar tijdens de Olympische spelen zal worden gegeten. De sporters moeten topprestaties leveren, wat ongetwijfeld alleen maar kan met een speciaal dieet. Nemen zij allemaal een eigen kok mee of worden ze vergezeld door moeder die gaat koken? Dat laatste spreekt mij het meeste aan. Ik zie het al voor me: na afloop van de indrukwekkende openingsceremonie staat er een grote gedekte tafel klaar waar alle deelnemers plaats nemen. De mama’s koken een specialiteit van het land en de sporters proeven van elkaars gerechten. Geloof mij dat dat een gezellige

avond zal worden. En wat doen wij als supporters van het EK voetbal? Een sportevenement dat de meesten van ons een paar weken lang in de greep zal houden? De kans is groot dat bij mooi weer de barbecue wordt aangestoken. En bij slecht weer? Ja, dan pakken we even de telefoon en staat er een half uur later een brommertje voor de deur. Nee mannen, dit EK gaan we zelf koken. Ook bij slecht weer! Voor, tijdens of na de eerste wedstrijd serveren we gebakken schnitzels zo groot als deurmatten. Met daarbij jonge krieltjes (met schil) uit de oven met rozemarijn, knoflook en olijfolie (35 minuten op 180°C) en een salade van rucola met gedroogde tomaten en mozzarella. Liefst met een basilicumdressing. Je weet namelijk nooit of de dames een vorkje meeprikken. En wat is het wijnadvies bij deze maaltijd? Geen. Ik heb namelijk nog nooit een hooligan met een fles wijn door de straten zien rennen. Het is en blijft tenslotte voetbal, dus neem er maar gewoon een biertje bij. 103

Boulevardje pakken?

Scheveningen Het nieuwe rondje

Een boulevard is dé plek om te flaneren. Dat vond ook de gemeente Den Haag. Toen de Scheveningse boulevard eind 2009 op de schop moest, in eerste instantie vanwege kustversterking, werd een hele nieuwe boulevard ontworpen.

rchitect Manuel de Sola - Morales creëerde in de nieuwe boulevard veel meer ruimte voor voetgangers en fietsers. In het voorjaar van 2013 moet alles gereed zijn, maar de eerste kilometer is inmiddels klaar. Al deze zomer kan het publiek een voorproefje nemen en het nieuwe Scheveningen ervaren, want de boulevard tussen Sea Life en de Keizerstraat is open voor publiek. Ook de Strandweg is weer in gebruik. Dat betekent dat het verkeer in één richting van Sea Life naar de haven kan rijden. De nieuwe boulevard kenmerkt zich door het golvende ontwerp en hoogteverschillen. De kleurrijke materialen, het helmgras en de verlichting zorgen gezamenlijk voor een bijzondere ambiance. Ook zijn er veel bestaande elementen in het ontwerp geïntegreerd. De zo kenmerkende sprookjesbeelden van de Amerikaanse kunstenaar Tom Otterness zijn in de nieuwe boulevard opgenomen. Ook de Visservrouw heeft een prominente plek gekregen op de boulevard en markeert de nieuwe brede entree naar de Keizerstraat. Door de nieuwe boulevard biedt Scheveningen naast de talloze evenementen, zoals het vuurwerkfestival, en de sfeervolle horeca nu ook een heerlijke plek om eindeloos te flaneren. Zo kun je op een mooie zomeravond eindelijk weer een rondje Scheveningen maken. www.nieuweboulevardscheveningen.nl 104

Scheveningen= surfen Niets zo leuk als vanaf de boulevard naar de surfers kijken, want Scheveningen zonder surfen is ondenkbaar. Surfschool Hart Beach geeft al jaren van maart tot oktober golfsurfles aan iedereen die kan zwemmen. Zo zijn er op verschillende dagen in de week veel lessen voor kinderen, daarbij wordt ook aan hun conditie gewerkt. In de zomerperiode zijn er surfcamps waar kinderen van 9 uur ‘s ochtends tot half zes ‘s avonds surfen, spelletjes doen en zelfs een tour maken door Scheveningen. Daarbij leren ze van alles over de geschiedenis van deze geweldige badplaats. Maar ook van vrijgezellenfeestjes, bedrijfsuitjes en sportdagen maakt Hart Beach een ware belevenis.

Hart Beach Surfschool Strandweg 3b, Scheveningen T (070) 350 25 91, www.hartbeach.nl

teksT Noah van Klaveren

SprookjesBeelden aan Zee Na een afwezigheid van tweeënhalf jaar zijn de 23 sprookjes achtige beelden van de Amerikaanse beeldhouwer Tom Otterness weer teruggeplaatst op de boulevard. De vernieuwde Sprookjestuin is onderdeel van de omvangrijke vernieuwing van de Scheveningse Boulevard. SprookjesBeelden aan Zee omvat drie grote en twintig kleinere beelden, waarvan de enorme Haringeter het icoon van de boulevard is geworden. SprookjesBeelden aan Zee maakt deel uit van de collectie van museum Beelden aan Zee en is dag en nacht gratis toegankelijk. Dit sprookje wil je toch niet missen?

Museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, Den Haag T (070) 358 90 76, www.beeldenaanzee.nl

Sticky & sweet Hoe prachtig de nieuwe boulevard ook is, hij is niet compleet zonder de oude vertrouwde Mr. Candy. Zijn kraam heeft een totale make over gehad passend bij de nieuwe look van de boulevard. Daardoor zou je hem bijna niet meer herkennen, maar het assortiment om van te smullen is nog steeds hetzelfde; even zoet en kleurrijk als voorheen. Dus tijdens een wandeling over de boulevard kun je hier gewoon terecht voor een knalroze zuurstok of een verfrissend ijsje. Hmmm, sweet!

Mr. Candy Nieuwe boulevard, Scheveningen

I want to ride my bicycle Het liefst ga je voortaan op de fiets naar Scheveningen, zo vermijd je op zomerse dagen lange files en veel te volle trams. Bovendien creëerde de architect van de boulevard, Manuel de Sola Morales, in zijn ontwerp niet voor niets extra ruimte voor voetgangers en fietsers. De paden zijn prachtig aangelegd, dus je hebt er alle vrijheid. Je fiets zet je na aankomst bij de Biesieklette. Zo blijft het straatbeeld mooi en staat je stalen ros veilig gestald. Kun jij lekker ongestoord van de zon en de zee genieten. Stalling Strandweg: Strandweg ter hoogte van het Seinpostduin Stalling Palaceplein: Palaceplein 1, 2587 WE Den Haag Stalling Noord boulevard: Strandweg 189, 2586 JM Den Haag

Dijk van een dijk Onder de nieuwe boulevard ligt een dijk van maar liefst één kilometer om de stad te beschermen tegen de stijgende zeespiegel. Bij de werkzaamheden zijn bunkers en een 200 jaar oud kanon aangetroffen. Op de nieuwe boulevard komen straks 195 nieuwe lichtmasten te staan, allemaal voorzien van LED-verlichting. En de nieuwe voetgangersbrug bij de Vuurbaakstraat is gemaakt van 85.000 kilo staal. In het informatiecentrum Nieuw Scheveningen weten ze werkelijk alles van het project. Zeven dagen per week kun je er van alles te weten komen over het verleden, het heden en de toekomst van Scheveningen. Het informatiecentrum staat aan de nieuwe boulevard, ter hoogte van Seinpostduin. T (070) 306 33 04, www.nieuweboulevardscheveningen.nl

De openingstijden voor de stalling Strandweg zijn: 1 juni t/m 31 augustus elke dag van 9.00-23.00 uur. www.biesieklette.nl

Kleurige cocktails Bij het strand denk je aan cocktails en dat komt mooi uit, want Zahara Cocktailbar zit bijna óp het strand van Scheveningen aan de nieuwe boulevard. Hier geniet je van de mooiste zonsondergangen, van de relaxte muziek en natuurlijk van de kleurige cocktails die zoveel mogelijk met verse en authentieke ingrediënten gemaakt worden. Zowel in de zomer als in de winter is het heerlijk om na een strandwandeling bij te komen in deze sfeervolle cocktailbar. Met een Caipirinha, een saké, een White Russian, een Mojito of iets anders van de uitgebreide kaart. Wie niet van alcohol houdt, neemt gewoon een niet-alcoholische cocktail of een glas verse muntthee.

Zahara Cocktailbar Zeekant 32, Den Haag T (070) 352 45 37 www.zaharacocktailbar.nl 105

VRIENDEN VAN DEN HAAG

De zee geeft en neemt. Nergens weet men dat beter dan in Scheveningen-Dorp. Over de weg door de wildernis en de begraafplaats Ter Navolging. Hoe de Bloedpoort verdween en het romantische hofje verscheen.

Het dorp Scheveningen

Luchtfoto Scheveningen-Dorp uit 1978. Op de voorgrond de Jurriaan Kokstraat. In het midden diagonaal van links naar rechts de Keizerstraat met aan het einde de Oude Kerk. Op de achtergrond de keerlus van tramlijn 11

106

tekst jacob bijl Fotografie jacob bijl, Haags Gemeentearchief

Dorpskaart van Scheveningen uit 1832. Het vissersdorp bestond nog maar uit enkele straten. Rechts van de Scheveningseweg de aanplant van bomen die in de 18e eeuw begon en zou leiden tot de Scheveningse Bosjes. Het kanaal naar Scheveningen was half voltooid Prentbriefkaart uit ca. 1910 van de klompenwinkel van A. Verbaan Jzn op de hoek van de Wassenaarsestraat en de Schuitenweg waar juist twee dames in klederdracht passeren

Het beeld van Constantijn Huygens aan zijn Scheveningseweg

en verhaal over Scheveningen begint bij de zee en met vis. De visserij heeft eeu wenlang het leven in het dorp bepaald. De schepen landden op het strand, waar een deel van de vis gelijk werd verhandeld. De visdraagsters vervoer den de vis in manden op het hoofd naar Den Haag. De in 1904 geopende haven bood nieuwe mogelijkheden voor de talrijke haringvissers.

Monument De zee geeft en de zee neemt. Veel mannen en jongens zijn op hoop van zegen uitgevaren, maar nooit teruggekeerd. Volgend jaar zal het VissersNamenMonument Scheveningen ont huld worden. Daarop zullen ruim 1350 namen uit de laatste twee eeuwen geschreven staan. Het monument krijgt een plaats op de ver nieuwde boulevard bij het beeld van de Sche

Ook voor vorsten en gezanten van overzee was de tocht naar Den Haag zwaar veningse vissersvrouw, die uitkijkt naar de terugkomst van de schepen. Ook nu nog keren volgeladen vissersschepen terug naar Scheve ningen en de omzet van de visafslag groeit. Vlaggetjesdag trekt iedere zomer massa’s men sen. Maar er zijn veel minder schepen dan vroe ger; de grote schepen vissen ver weg van de Noordzee, bemand door Scheveningers, Kat wijkers en buitenlanders.

Zeewering Eens stond de kerk midden in het dorp, ook let terlijk. Na een aantal stormvloeden is dat niet

meer het geval. Bij de Schuitenweg werd de lage plek in de duinen vroeger gebruikt om schepen te repareren. In 1953 sloeg het zeewater over de boulevard bij de kerk en liep de Keizerstraat in. Nu heet deze locatie ‘een zwakke plek in de zeewering’, die aangepakt moest worden in ver band met de stijging van de zeespiegel. Er is een hoge en stevige dijk gebouwd en daar bovenop is een mooie nieuwe boulevard aangelegd. Alle bebouwing op de boulevard is zodanig gecon strueerd dat het de dijk niet kapot kan beuken als er een superstorm komt. Het dorp is tot de volgende eeuw beschermd tegen het water. 107

De hoofdstraat van het dorp vastgelegd op een prentbriefkaart uit circa 1910. Met lijn 8 op de achtergrond en rechts de Volksgaarkeuken

Armoede in het Vredehofje. In de volksmond ook wel de Bloedpoort genoemd, naar de slager die hier zijn bedrijf had. Het bloed liep via de goot naar de Keizerstraat. Het gebouw links staat in de Marcelisstraat

De Keizerstraat rond 1900, gezien naar de Oude Kerk

Scheveningseweg Ooit waren er twee zandwegen door de ‘wil dernisse’ waarover de visdraagsters zwoegden om de vis naar Den Haag te brengen. Ook voor vorsten en gezanten van overzee, die op Sche veningen landden, was de tocht naar Den Haag zwaar. Constantijn Huygens presenteerde daar om een plan voor de aanleg van ‘eenen steen wegh op Scheveningh’. Daarmee wilde hij ook van Den Haag een ‘aansienlicke Zeestadt’ ma ken. In 1665 werd de Zeestraat/Scheveningse weg in gebruik genomen. De verharde weg bood de rijkere Hagenaars ook een royale mogelijkheid om naar zee te rijden en er een frisse neus te halen; heel aantrekkelijk als in de zomer de grachten ondragelijk stonken. Zij moesten tol betalen bij het nog steeds bestaan de tolhuis; alleen de visdraagsters waren daar van vrijgesteld. In de loop der eeuwen werd er steeds meer gebouwd langs de Scheveningse 108

weg. Zo groeiden Den Haag en Scheveningen aan elkaar en werd het dorp minder een wereld apart.

Ter Navolging Eeuwenlang werden welgestelden – de ‘rijke stin kerds’ – in de kerk begraven en de anderen op het kerkhof erom heen. Mr. Abraham Perrenot vond dat een slechte gewoonte. In 1780 open de hij in de duinen de particuliere begraafplaats Ter Navolging. Begraven buiten de bebouwde kom werd op den duur algemeen beleid. Het kost weliswaar zeven maal meer dan elders, maar men kan zich nog steeds laten begraven op deze bijzondere duintop die intussen, iro nisch genoeg, midden in de bebouwing ligt. De beroemde Scheveningse vijfling werd geboren vóór de tijd van Perrenot. Op 5 januari 1719 bracht Kniertje Gerbrandsdr. de Witt een vol dragen vijfling ter wereld. De meisjes overleden

binnen een dag. De vijfling was een sensatie, die hoewel overleden nog steeds veel bekijks trok. Van heinde en verre kwamen mensen om tegen betaling dit mirakel te zien. Regelmatig stond er een file van rijtuigen in de Keizerstraat. Pas op 18 februari werden de kinderen begraven, gewoon in de kerk.

Armoedige sloppen De Keizerstraat was en is nog steeds de hoofd straat van het dorp. Op de veldjes achter de huizen werd lang platvis te drogen gelegd. Toen men omstreeks 1850 vooral haring ging van gen, kwamen deze veldjes vrij en werden er huisjes gebouwd voor het groeiende aantal vissers. Sporen daarvan zijn terug te zien in de huisnummering, die op een aantal plaatsen verspringt, bijvoorbeeld van 160 naar 256. Tot 1927 was daar een poort die toegang gaf tot een terrein met 47 huisjes met elk een kamer en

De Scheveningse visser in weer en wind – een reliëf in de Keizerstraat

Het verleden blijft zichtbaar: één van de muurschilderingen rond de Keizerstraat

een zolder, vaak niet meer dan 10 vierkante meter ‘groot’. Er waren een paar toiletten voor gemeenschappelijk gebruik. De huisjes stonden dicht op elkaar. Frisse lucht, helder licht en zon

‘Romantisch hofje met knusse woningen’ in de Zeilstraat

Begraafplaats Ter Navolging, ooit op een duintop, nu midden in het dorp

zulke armoedige hofjes, poorten en sloppen met inferieure huisjes. Dat veranderde met de woningwet van 1901. De achterbuurten aan weerskanten van de Keizerstraat werden gesa

Het oude dorp was een wirwar van armoedige hofjes, poorten en sloppen met inferieure huisjes neschijn, rijke buitenlanders kwamen ervoor naar Scheveningen Bad, maar in de hofjes en sloppen even verderop was het allemaal ver te zoeken. Door de nabijgelegen slagerij kreeg dit Vredehofje de bijnaam ‘Bloedpoort’. Het dorp Scheveningen was grotendeels een wirwar van

neerd. Voor het toenemende verkeer werd er tegelijk een brede straat dwars door het dorp aangelegd. In de Ankerstraat en de Zeilstraat kan men nog steeds iets van het oude Scheve ningen zien. Zijstraatjes leiden naar achteraf gelegen huisjes. Het zit goed in de verf en er zijn

volop bloemen. Het is nog steeds niet ruim en rijk, maar als men nu een huisje daar te koop aanbiedt, schrijft men gerust ‘knusse woning in romantisch vissershofje’. Wie meer van het oude Scheveningen wil zien, kan terecht bij Panorama Mesdag en in Muzee Scheveningen. Ook bij een wandeling met een gids van het Gilde krijgt men een goede indruk van heden en verleden.

Vrienden van Den Haag De Vrienden van Den Haag bewaken bij bouw plannen van de gemeente de juiste balans tus sen behoud en vernieuwing. In deze exclusieve serie belichten zij telkens een opvallend steden bouwkundig onderwerp. Meer informatie over de vereniging is te vinden op www.vriendenvandenhaag.nl. 109

VI Oranje: RenĂŠ van der Gijp, Wilfred Genee en Johan Derksen weer terug op Scheveningen

110

teksT Jolanda Kley

Zo komt de Heineken bar er in het Kurhaus tijdens VI Oranje bij te staan

Als één team achter onze jongens VI Oranje is natuurlijk ook dit jaar weer hét programma om het EK op de voet te volgen. Het voetbalprogramma heeft zich gevestigd op de plek waar iedereen zomers het liefst is: Scheveningen.

n samenwerking met RTL 4 is ook Heineken van de partij bij VI Oranje. Elke uitzending geeft het bekende biermerk tickets weg voor voetbalwedstrijden. Wat je daarvoor moet doen? Trek je Heineken Rugnummer aan en lach naar het vogeltje. “Als sponsor van het Nederlands elftal wil Heineken graag laten zien dat Nederland echt als één team achter Oranje staat,” vertelt Heineken Marketing manager Ralph Rijks. “Met het Rugnummershirt en de bijbehorende campagne willen we de verbondenheid van de Oranjefans benadrukken; samen zijn we één groot team met als doel de EK-titel.”

Rugnummeractie Op Facebook wordt iedere dag gezocht naar de meest legendarische supportersactie. Op facebook.com/heineken kun je je eigen actiefoto met het Heineken Rugnummer-shirt plaatsen. Vanaf 4 juni krijgen dagelijks tien inzendingen een uitnodiging om naar de studio van VI Oranje te komen. En die studio bevindt zich tijdens het EK op een bijzondere plek: in het Kürhaus op Scheveningen. De grote Haagse badplaats vormt een prachtig decor voor het Oranje voetbalprogram-

ma. Elke uitzending eindigen de shirtnummers van de drie leukste foto’s uiteindelijk in de ballenbak. De inzender van het nummer dat getrokken wordt krijgt twee tickets voor een wedstrijd van Oranje. De samenwerking met VI Oranje is de eerste in de reeks van een langdurige samenwerking met RTL 4. Onder de noemer ‘RTL viert de zomer’ slaan Heineken en RTL 4 de handen ineen met de televisieprogramma’s VI Oranje, direct gevolgd door Tour du Jour en daarna De Spelen, dat live wordt uitgezonden vanuit het Holland Heineken House in Londen. Marketing directeur Hans Böhm van Heineken vindt de samenwerking een logische keuze: “RTL en Heineken vinden elkaar op het snijvlak van sport en entertainment; namelijk op die momenten dat er naar sport wordt gekeken onder het genot van een lekker biertje. Maar natuurlijk ook als er sportprestaties gevierd kunnen worden, zoals in het Holland Heineken House.” Voor alle fans van Oranje geldt in ieder geval: trek je eigen Rugnummer aan en leg je legendarische supportersactie vast. “We zijn erg trots op dit unieke shirt. Het Heineken Rugnummer-shirt is deze zomer dé manier om te laten zien dat je een echte Oranjesupporter bent”, aldus Ralph Rijks. 111

HET EK 2012 JURKJE!

U ontvangt dit unieke jurkje nu GRATIS bij besteding boven e 100,Het jurkje is tevens los verkrijgbaar van e 79,95 voor e 31,95 Zolang de voorraad strekt!

teksT NOAH VAN KLAVEREN

Proosten op Oranje De oranjegekte zet Nederland deze zomer weer op zijn kop. Hollands bekendste bierbrouwer Heineken zorgt voor de lekkerste EK drankjes om te proosten op onze helden. De belangrijkste vraag luidt: Waar ga jij kijken? De vier beste plekken om niets van het voetbalfeest te missen op een rij.

Feestvreugde

Oranje zien Al sinds ’95 is De Sien een buurtcafé waar werkelijk heel Den Haag graag komt. Ook e xpats dus kun je hier lekker voetbal kijken in een internationaal gezelschap. De Sien ziet natuurlijk wel helemaal oranje en is standaard afgeladen met voetbal. Geen probleem, want je volgt de wedstrijden hier op vier t v-schermen en één extra groot scherm. Dat het ook na de wedstrijd nog lang gezellig blijft, spreekt voor zich in een muziekcafé als De Sien. Voor de heren is er Heineken Xtra cold, voor de dames lekker frisse Jilzz of feestelijke prosecco. Om het oranjegeweld compleet te maken, drink je daar ook nog een oranjeshotje bij: een mix van Cuarenta Y Tres, jus d’orange en melk.

De Sien Antonie Heinsiusstraat 39, Den Haag, T (070) 355 55 66, www.desien.nl

Zonder voetbalpool is een EK niet compleet. Het lekkerste eetcafé van Scheveningen, De Maatschappij, heeft de grootste EK-pool met als hoofdprijs een auto, een iPad en vele oranje gadgets (zoals horloges) om de feestvreugde te vergroten. Dat wordt winnen! Je volgt de pool via facebook.com/maatschappij en de wedstrijden natuurlijk in dit oranje uit gedoste eetcafé. Tijdens alle wedstrijden schenken ze hier volgens goed gebruik meters Heineken bier. De keuken zorgt voor passende dagschotels, menu’s en snacks geïnspireerd op de landen die die avond spelen. Omdat de eerste wedstrijd van Nederland tegen Denemarken samenvalt met het grootste feest van Scheveningen, Vlaggetjesdag, is het hier dubbel feest.

De Maatschappij Keizerstraat 67, Scheveningen T (070) 350 26 83, www.demaatschappij.nl

Het Berger bierfestijn

The Hague House

Waar kun je nu beter voetbal kijken dan in één van de bekendste kroegen die Den Haag rijk is: Café Berger. Zoals gebruikelijk maken ze er bij Berger weer een waar volksfeest van met de juiste muziekjes op de juiste momenten. Voor het eerst mogen dit jaar tijdens het EK ook op het terras tele visies geplaatst worden. Dus dat wordt duimen voor mooi weer want dan kun je met al je vrienden en vriendinnen op het Plein de prestaties van onze jongens volgen, om je daarna volledig onder te dompelen in het grootste bierfestijn van de Hofstad. Dit jaar wordt het zelfs extra feestelijk, want in het najaar viert Berger zijn 20-jarig bestaan. Ga er maar vanuit dat hier flink op de bar gedanst wordt.

Café Berger

Absoluut beroemd is het oranjefestijn in Rootz in het centrum van Den Haag waar je met zo’n 800 man gerust kunt spreken van een mini-oranjefestival. Wie het aandurft, kan op het voetbalveldje dat speciaal voor de eerste wedstrijd voor de deur wordt aangelegd zijn krachten meten met niemand minder dan ex-Oranjedoelman Hans van Breukelen. Alle wedstrijden zijn op acht grote schermen te volgen, zodat je zeker weet dat je dat ene doelpunt niet mist. Na de wedstrijd zorgen dj’s dat de sfeer tot sluitingstijd vrolijk blijft. Sinds enkele maanden heeft in de haven van Scheveningen Rootz at The Harbour zijn deuren geopend dus ook daar kun je optimaal genieten van het hele voetbalfestijn. Uiteraard drink je hier gewoon heerlijk helder Heinekenbier. Al dan niet aangevuld met een verfrissend Apfelkornshotje.

Rootz Den Haag Grote Marktstraat 14, Den Haag T (070) 363 99 88, www.rootz.nl

Rootz at The Harbour Dr. Lelykade 33-37, Scheveningen T (070) 355 88 00 www.rootzharbour.nl

Plein 18, Den Haag, T (070) 360 00 06, www.cafeberger.nl 113

haven

specialiteiten aan de haven

Tekst Noah van Klaveren

Speciaal in de haven In de Scheveningse haven kun je eindeloos genieten van aanmerende boten, vis die gelost wordt en andere bedrijvigheid. Hier gebeurt altijd wel iets. Maar zelfs als je daar genoeg van hebt, hoef je je niet te vervelen. Deze speciaalzaken maken de haven nog specialer.

Laat de sportzomer maar komen Bij Maritiem Watersport, al meer dan vijftien jaar in de Scheveningse haven, vind je een enorm assortiment water sportartikelen, watersportkleding en nu ook casual kleding. Polo Jeans, North Sails en Paul & Shark zijn kle dingmerken waarmee je altijd slaagt. Ook koop je er navigatie-instrumen ten, dekmaterialen, comfort artikelen en touw. Zo kun je deze sportzomer zelf lekker sportief zijn en er ook nog zo uitzien.

Maritiem Watersport Visafslagweg 1 (hal 18-20) Scheveningen T (070) 338 45 00 www.maritiem-watersport.nl

Massage

= the message

Na een start als mobiele massageservice op het strand is de praktijk van Merlijn van den Akker in ruim tien jaar uitgegroeid tot een allround massagepraktijk. Centraal staan sporten ontspanningsmassages, maar ook behandelingen met een luxe accent zijn mogelijk. Denk aan Lomi-Lomi, een Hawaiiaanse massage waarbij met de hele onderarm gemasseerd wordt en gebruik wordt gemaakt van veel olie, die lekker zoet en bloemig ruikt. Fijn om te weten is dat de gebruikte producten van ‘A World of Oils’ ook nog 100% biologisch zijn. Zo ga je wel heel ontspannen de zomer in.

Massage is the message Treilerweg 94, Den Haag, T (06) 54 33 56 66, www.massageisthemessage.nl 114

een visje

Bak eens

Of je nu vissoep wilt maken, slibtongetjes wilt bakken of liever een stuk zalm grillt op de barbecue, de meest verse moten haal je bij Simonis. Al generaties lang is dit familiebedrijf in de Scheveningse haven een begrip in Den Haag en wijde omgeving. En dat is niet ver wonderlijk; je haalt er de meest uiteenlopende soorten dagverse vis, de bereikbaarheid is goed en de porties zijn niet kinderachtig. Heel Haags krijg je hier veel voor weinig, goede deal dus!

Simonis Visafslag 20, Den Haag T (070) 350 00 42, www.simonisvis.nl

aven Haven in zicht

Heaven

in de haven

culinair aan de haven

Wie even genoeg heeft van het strand en de drukte op de boulevard, zoekt voor het ultieme vakantiegevoel lekker de Scheveningse haven op. Een komen en gaan van de mooiste zeilschepen en ruwe vissersboten roept beelden op van verre oorden. Ondertussen geniet je van een goed glas wijn en de heerlijkste verse vis.

In het oogstrelende glazen paviljoen van Puerto Segundo geniet je – al dan niet op één van de drie prachtige terrassen – van de smaken van het Iberisch schiereiland en Japan. Omdat de keuken 100% open is, kun je zelf zien hoe de toegewijde keukenbrigade alle gerechten à la minute en met zuiver dagverse producten klaarmaakt. Om al het lekkers te completeren, kies je hierbij uit tinte lende Spaanse cava’s, krachtige Spaanse en Zuid-Amerikaanse wijnen of bijzondere Japanse sake. Alsof dat nog niet genoeg is, heb je hier ook nog van een adembenemend uitzicht over de tweede haven van Scheveningen. Dit is met recht één van de mooiste plekjes aan de Nederlandse kust.

Puerto Segundo

Schokkerweg 37, Scheveningen, T (070) 306 09 66, www.puertosegundo.com

Om te zoenen Echte visliefhebbers halen hun hart op bij restau rant De Zoute Zoen, uniek gelegen aan de tweede haven van Scheveningen. In de exclusieve vis gerechten proef je nog de ware liefde voor het koksvak. En wie meer van vlees houdt of liever ve getarisch eet, kan zich hier culinair evengoed laten verrassen. Tel daar de warme, rustieke maar klas sieke uitstraling bij op en je hebt een superlocatie, of je nu komt voor een lunch of een borrel, een diner of high wine. Wie de Zoute Zoen voor zich zelf wil hebben, huurt de zaal en het aangrenzen de terras gewoon af. Om te zoenen, zeggen wij.

Bistro de Zoute Zoen Dr. Lelykade 26a, Den Haag T (070) 350 05 96, www.dezoutezoen.nl

Verse vis Niets zo lekker als een echt verse vis op je bord. Restaurant Mero weet dat als geen ander. De vis die ze hier serveren komt linea recta uit de Scheveningse visafslag. Al meer dan 25 jaar staan hier kwaliteit en duurzaamheid hoog in het vaandel. Dat merk je behalve aan de goede ingrediën

ten waarmee wordt gewerkt, ook aan de gastvrije sfeer, stijlvolle inrichting en niet te vergeten de geweldige wijnkaart. Zowel zakelijk als privé ben je verzekerd van een geweldige lunch of diner. Een aanrader dus bij je volgende bezoek aan de haven.

Restaurant Mero Vissershavenweg 61e, Scheveningen T (070) 352 36 00, www.merovis.nl 115

Where nature meets innovation

Nederland mag trots zijn op haar ondernemend verleden. Met de bekende handelsmentaliteit en innovatieve geest speelden veel Nederlandse ondernemers en bedrijven van oudsher een leidende rol in de wereldeconomie. Vandaag de dag zetten we nog steeds de toon, maar is het speelveld verplaatst naar internationale voedsel-, water- en energieproblematiek. EĂŠn bedrijfstak steekt hierin boven de rest van Nederland uit. En dat is glastuinbouw. Met Westland als innovatief, duurzaam dynamisch glastuinbouwcentrum van de wereld, maar mooi gelegen in ons Nederland.

En niet zonder reden, want innovatie, duurzaamheid en ondernemerschap zijn dĂŠ sleutelbegrippen die in Westland dagelijks zichtbaar worden gemaakt door de vele (internationale) organisaties en ondernemers. Die allen werken met ĂŠn voor nationale en internationale klanten. Westland vormt zo het raakvlak van natuur, innovatie en ondernemerschap. En geeft hiermee heel Nederland direct een enorme zakelijke boost. Deze boost is geheel te danken aan de mensen die er werken en wonen. Mensen die gedreven zijn, ambitie hebben en de nieuwe trots van Nederland vormen.

WWW.WEstlaND.iNfo

teksT Noah van Klaveren

Hier schijnt altijd de zon Voor de beste plekjes op het strand hoef je niet ver van huis, want je nieuwe favoriete strandtenten staan gewoon op Scheveningen. Terwijl het zand tussen je tenen kriebelt en de wind door je wimpers waait, geniet je hier van al het moois dat het leven te bieden heeft. Elke dag opnieuw.

ergeet dat tropisch eiland, vergeet de Spaanse costa’s. Ook als de zon niet schijnt, waan je je bij het Cubaans ogende El Niño in zonniger oorden. Of dat komt door de kleurige inrichting met exotische lampen, een heerlijk haardvuur, de hartelijke ontvangst of de combinatie daarvan is om het even. Op de kaart staan niet alleen de lekkerste verwenontbijtjes, klassiekers als spareribs en mosselen maar ook nog eens hele fijne cocktails die met een oprechte glimlach worden geserveerd. Voor een echt zomers gevoel geniet je van hun barbecue, high tea of high wine. Helemaal feestelijk is om hier het EK te kijken met je vrienden. Eenmaal verkocht vier je bij El Niño ook je eigen feest of bedrijfsevenement; ze organiseren het in een handomdraai en – minstens zo belangrijk – met plezier voor je. Met dank aan baristaworkshops maken ze zelfs van een kopje koffie nog een feestje. Dus bij de volgende zomerse bui, zoek je hier gewoon lekker de zon op. En met zonnestralen, vang je dubbel.

Stijlvol op het strand Zoals Nalu Beach is er maar één op heel Scheveningen, ongekend stijlvol ingericht met natuurlijke ton-sur-ton tinten en authentieke houten tafels. Je droomt meteen weg naar de Franse Rivièra. Als er één plek is waar je elkaar het jawoord wilt geven, is het hier; tussen de oude, statige olijfbomen. Zeker omdat de keuken zuiver culinaire hoogstandjes tevoorschijn tovert waarmee je je gasten absoluut verwent. Natuurlijk drink je daar feestelijke bubbels bij variërend van champagne en prosecco tot cava. Naast trouwfeesten kun je hier ook ontspannen vergaderen, sportdagen houden en allerhande workshops beleven. Maar laten we wel wezen, het lekkerste is nog om hier na een drukke werkdag even tot jezelf te komen of in het weekend urenlang te lunchen. Wedden dat je hier vaker terugkomt? Of eigenlijk: je wilt hier nooit meer weg.

Nalu Beach

El Niño

Strandweg 19 Scheveningen T (070) 354 17 29 www.nalubeach.nl

Standweg 31 Scheveningen T (070) 322 91 07 www.elnino.nl 117

In de Poker-pit vind je alles op het gebied van poker

Casinomanager Alex Suijk bij de entree in het vernieuwde Casino Scheveningen

De metamorfose van Holland Casino Scheveningen

Het zal geen enkele bezoeker ontgaan dat Holland Casino Scheveningen een compleet nieuw jasje heeft gekregen, getuige de bewonderende blikken. Het elegant rood-paars verlichte trappenhuis trekt de gasten binnen in een zinderende wereld waar alle facetten van een geslaagd avondje uit te vinden zijn. 118

“D

it gebouw is een vreugde voor het oog”, zegt casinomanager Alex Suijk trots. In maart 2012 luidde DJ Ferry Corsten de feestelijke opening in. Eindelijk is de grootschalige verbouwing, die in vijf fases werd uitgevoerd, helemaal voltooid. Het contrast met de voormalige uitstraling is groot. Van oubolligheid is niets meer te bespeuren. “Eerst kwamen bezoekers hier vooral om te spelen. Nu draait

teksT Laura van der Meer fotografie Sander Pardon (portret)

Spelen en avondje uit gaan prima samen in Holland Casino Vers, betaalbaar én uitgebreid dineren is hier het uitgangspunt

Een moment van rust vind je in de loungebar, al dan niet met een cocktail

het tegelijkertijd om het uitgaan”, legt Alex uit. “Natuurlijk kun je hier terecht voor klassieke casinospelen als Roulette, Poker en Black Jack. Maar het repertoire dat Holland Casino haar gasten aanbiedt is veel groter.” Dat blijkt allereerst uit het nieuwe restaurant, gelegen op de eerste etage. In samenwerking met verschil lende sterrenkoks werd al een sterrenmenu samengesteld. En elk kwartaal wisselt de menukaart met de seizoenen. Vers, betaalbaar én uitgebreid dineren is hier het uitgangspunt. Dat blijkt, met een drie gangenmenu voor € 24,50 en een veelzijdige wijnkaart voor de liefhebber. Geen wonder dat het restaurant bij de opening gelijk was volgeboekt.

Dynamisch Voor menigeen is een bezoek aan Holland Casino een nieuwe ervaring. Alex: “First time visiters, zo worden onze gasten genoemd die voor het eerst binnenkomen. Speciaal om hen te verwelkomen, wegwijs te maken en speluitleg te geven hebben we meerdere hosts in huis.” Handig, want ook de doorgewinterde Roulettespeler zal een korte instructie nodig hebben om

het nieuwe Multi Roulette te kunnen spelen. “Live Multi Roulette in het weekend is helemaal een aparte ervaring. Twee croupiers met headsets fungeren als een soort quizmaster, wat een ontspannen en informele sfeer oplevert. Het maakt dit spel dynamisch en spelers kunnen al vanaf één euro meedoen.” Ook nieuw is de pokerruimte, die voorheen was weggemoffeld en nu een prominente plaats op de eerste etage heeft gekregen. Naast de Low Limit Area op de parterre waar voor een laag bedrag kan worden ingezet, is er op de eerste verdieping de af geschermde High Limit Area, bedoeld voor degenen die een grotere gok durven te wagen. Aan de rokers is ook gedacht, getuige de rookruimte waar 120 speelautomaten te vinden zijn.

take away concept waar broodjes kakelvers voor de neus van de bezoeker worden bereid en heerlijk fingerfood geserveerd wordt. Een verdieping hoger heerst er rust. Liefhebbers kunnen zich terugtrekken om te loungen, al dan niet met een cocktail. “Wie naar het Holland Casino komt, treft een omgeving aan die het waard is om een avond door te brengen”, aldus Alex. “De kans dat iemand zich zal vervelen is bij zonder klein.” www.hollandcasino.nl/scheveningen

Beleving

Deluxe Arrangement € 59,95 p.p.

De tweede etage heeft een wervelende uistraling. Hier draait elke vrijdag- en zaterdagavond een DJ, wat het geheel een club-achtige setting geeft. Elke laatste vrijdagavond van de maand wordt het podium gereserveerd voor een grote nationale artiest die er een live optreden verzorgt. Even verderop is ‘Take 5’, het trendy

Bezoekers van dit arrangement worden ontvangen met een glas heerlijke bubbels en kunnen vervolgens deelnemen aan een spannend minitoernooi, gevolgd door een smakelijk drie gangendiner. Als extraatje krijg je tien euro speelgeld.

119

Colour your life

Top Style Hoofdstraat 86 • Noordwijk • 071 3612705 Shoe Fashion Hoofdstraat 50 • Noordwijk • 071 3612994 Rijswijk Herenstraat 50 • Rijswijk • 070 3998199 Webshop www.aadvandenberg.nl twitter.com/AadvdBergShoes Aad van den Berg

Aad

v a n d e n

Berg

teksT Caroline Ludwig

Ontdek de smaken van Scheveningen

Wijnen,

spijzen &

wandelen

Ideaal voor een zomerse zondagmiddag: de WijnSpijs Wandeling op 22 juli. Acht van de beste restaurants van Scheveningen presenteren een heerlijke combinatie van wijn en spijs. De beste manier om te proeven van de vele smaken van Scheveningen.

p zondag 22 juli krijg je de kans om culinair Scheveningen op een nieuwe manier te leren kennen. Tussen 12.00 uur en 17.00 uur openen acht van de beste restaurants hun deuren voor de deelnemers aan de WijnSpijs Wandeling. Met een ouderwetse strippenkaart (verkrijgbaar voor e 55) wandel je van de ene plek naar de andere. Telkens krijg je een verfijnde combinatie van wijn en spijs voorgeschoteld. Bij ieder restaurant proef je de specifieke smaken van de betreffende chef. Dit is de 足ideale manier om een zondagmiddagwandeling te combineren met een culinaire ontdekkingstocht. En de uitgelezen kans om nieuwe favorieten te vinden en oude bekenden te herontdekken. www.wijnspijs.nl

De deelnemende restaurants op Scheveningen: Seinpost, Zeekant 60 Mero, Vissershavenweg 61-E Puerto Segundo, Schokkerweg 37 De Zoute Zoen, Dr. Lelykade 26 The Harbour Club, Dr. Lelykade 5 At Sea, Hellingweg 138 Het Gouden Kalf, Dr. Lelykade 1-D Lemon Grass, Dr. Lelykade 24 Naast Scheveningen zijn er ook kaarten beschikbaar voor de WijnSpijs Wandelingen in Groningen (24 juni), Zwolle (15 juli) en Maastricht (29 juli). De wandeling door Haarlem (8 juli) is al volgeboekt. De kaarten zijn verkrijgbaar via wijnspijs.nl en bij de deelnemende restaurants.

121

Dit is handig.nl

Trendwatchersduo Lieke en Richard Lamb selecteert handige noviteiten.

Foto Pascal Goudkuil

Lieke en Richard Lamb vormen samen hét trendwatchers-duo van Nederland. Naast hun TrendTalk™-presentaties; BigBrainstorm™-sessies en dagvoorzitterschappen in het land verzorgen zij wekelijks bij BNR Nieuwsradio hun unieke TrendsVerwachting™. Speciaal voor LEVEN! geven Lieke & Richard Lamb een overzicht van handige, innovatieve producten. www.ditishandig.nl www.trendwatcher.com, www.trendsverwachting.nl

Zomersnacken Hippe tent

Kamperen wordt luxe. Deze conceptuele Orange Kaleidoscope tent is uitgevoerd met een zonnecel. Midden in de rimboe toch lekker lezen en je mobiel opladen. Tentje kwijt op het festivalterrein? Stuur een sms en de tent straalt je tegemoet. Helaas, helaas: nog niet te koop.

Zelfbediening in optima forma, dat is deze aardbeienautomaat. Je ziet ‘m steeds vaker op boerenerven. Vol verse aardbeien, tomaten of asperges. Dus vul je fietstas voor een spontane picknick. Slimme winkeliers hebben de versautomaten ook ontdekt. Voor wat extra service buiten de winkeltijden. www.brandautomaten.nl

Verdachte vlekjes De Huidmonitor is een slimme gratis App voor de smartphone, waarmee je zelf vlekjes en plekjes op je velletje kunt analyseren. Patiëntenorganisatie Stichting Melanoom nam het initiatief. www.huidmonitor.nl

TuimelThee Ideaal voor theetantes die wat moeite hebben om zo’n loodzware pot recht te houden. Met deze ludiek Tuimel Theepot dobbert je koekje niet langer in een voetenbad. Ook al gesignaleerd in restaurants als originele high tea eyecather. www.mooihandig.nl

Hot ride

Met de Qugo steel je deze zomer echt de show. Echt ‘Dutch Design’ want de ontwerpers komen van Hollandse bodem. Flitsend vervoer is voor hen niet nieuw, want de auto’s van Spyker waren ook van hun hand. De Qugo rijdt elektrisch en haalt zo’n 25 km per uur. www.qugo.nl

Ei van columbus Breek de dag, tik een eitje. Met de EZ Cracker wordt een ei te breken kinderspel. Zonder plakvingers. En eiwitten voor zomer lemon meringues of een low cal omelet scheid je met je ogen dicht van de dooier. Kip ik heb je! www.ezcracker.com 122

Verkrijgbaar bij:

www.dolcevita-international.com

Binnenwerk

0124

tekst Caroline Ludwig fotografie Eddy Wenting

< L andhuis

Overvoorde ligt op een eiland in het gelijknamige park. Het water op de voorgrond wordt ook wel de slangenvijver genoemd

BUITENPLAATS

OVERVOORDE Overvoorde is ĂŠĂŠn van de weinige nog bewoonde historische buitenplaatsen van de regio. Het landhuis uit 1623 ligt op een idyllisch eiland dat via monumentale poorten toegang geeft tot het park. Het gezin Ruysch is sinds 2009 de trotse eigenaar.

< D e

huiskamer loopt over in de eetkamer met fraaie houten lambrisering. Daar staat een vleugel uit 1820 van Collard & Collard. De sculptuur op de voorgrond is van Peter Hoogerwerf 125

> Van linksboven naar rechtsonder: Een gietijzeren trap verbindt de verdiepingen. Op de achtergrond een stukje opengewerkte gevel en een weids uitzicht op het park De landelijke keuken met een fragment van het vrijgekomen beschilderde plafond Overal in huis hangt moderne kunst, onder andere van Paul Citroen, een persoonlijke vriend van Peters grootvader Dit koperen inktstel in de werkkamer van Peter is een familiestuk

< In de hal hangt een portret van ‘Opa Baard’, de overgrootvader van Peter Ruysch, niet onverdienstelijk geschilderd door een familielid. Daarvoor staat een marmeren beeld van de Rijswijkse kunstenares Juliëtte van Bavel

e landgoederenzone van Rijswijk werd gebouwd op een oude strandwal. Buitenplaats Overvoorde ligt in het gelijknamige park in Engelse landschapsstijl, op de grens met Den Haag. Het pand werd weliswaar in de zeventiende eeuw gebouwd, maar de kruisgewelven zijn nog ouder. De eerste Rijswijkse burgemeester, Jhr. Mr. Johan Willem van Vredenburch (17821849), was één van de bewoners. Diens nazaten bleven er tot 1931 wonen. Na die tijd was in het 750 m2 tellende gebouw een school, een jeugdcentrum en een conferentieoord gevestigd. Sinds 2009 is dit het domicilie van het echtpaar Ruysch, hun bijna volwassen kinderen en drie herdershonden.

Ambitieuze restauratie Peter en Birgitta Ruysch troffen, toen ze het landhuis drie jaar geleden kochten, een prachtig exterieur met een voor een woonhuis merkwaardig interieur. “Er was geen keuken en geen 126

badkamer, maar er waren wel heel veel toiletten,” vertelt Birgitta. “Zo’n pand moet je echt met z’n allen willen, er moest zoveel gebeuren.” “Van alle verlaagde plafonds hebben we ’s avonds mooie vuren gestookt toen ik hier de eerste maanden met mijn oudste zoon bivakkeerde,”

dat zijn er nu aanzienlijk minder. De huidige vertrekken zijn ruim, maar hebben een menselijke maat. De drie kinderen hebben ieder een vorstelijke kamer. Ook is er een logeerappartement. De zolder met rondom tien dakkapellen is de volgende grote klus die wordt aangepakt. Samen met

De gevel is handmatig en voeg voor voeg hersteld met schelpkalk blikt Peter terug. Het echtpaar pakte de restauratie ambitieus aan. Dat vond ook de gemeente Rijswijk die het pand in 2010 bekroonde met de Monumentenprijs. Peter: “Alle toevoegingen van de laatste zestig jaar zijn eruit gehaald. In de keuken kwam een prachtig beschilderd balkenplafond tevoorschijn. Ook is de oorspronkelijke indeling zoveel mogelijk in ere hersteld.” Dit pand telde ooit 24 kamers,

een bevriende architect, die het idee voor een oranjerie in het hart van de ruimte verder uitwerkt. Nadat vorig jaar de gevel handmatig en voeg voor voeg met schelpkalk is hersteld, staat de achterzijde binnenkort weer in de steigers voor het verfwerk. Birgitta: “Inmiddels zijn we er wel aan gewend dat hier werklui rondlopen. Niet continu, we plannen het zo dat we tussendoor in alle rust kunnen leven op deze bijzondere plek.”

127

Manager Yvette van Rhoon (links) en regiomanager Yvette de Haas

Nooit vieze voeten

Skon kinderopvang blijft vernieuwen

BIJNA LEUKER DAN THUIS Wat is het allerbelangrijkste bij dagopvang voor baby’s en peuters en buitenschoolse opvang (BSO) voor kinderen tot 12 jaar? Een vertrouwde, veilige en uitdagende omgeving voor je kind. Dat biedt skon en nog veel meer. In de natuurtuin aan het Noordeinde helpen kinderen mee met de verzorging

0128

ie in winkelstraat het Noordeinde staat, zal niet vermoeden dat er achter de gevel een gezellige kinderwereld schuilt. Eenmaal in de enorme buitenruimte achter het gebouw, ben je de stad al snel vergeten. In deze natuurtuin kunnen kinderen zaadjes planten in de moestuin, rollen van de speelheuvel en heerlijk met water kliederen. Voor vieze kleren hoeven ouders niet bang te zijn, in de gang hangen waterdichte overalls klaar en staan tientallen laarsjes te wachten om in de aarde te stampen.

Toegewijde zorg Manager Yvette van Rhoon en regiomanager Yvette de Haas zijn zichtbaar blij met de onlangs heringerichte tuin. De Haas: “Bij deze dag opvang voor kinderen van nul tot vier jaar helpen

teksT Caroline Ludwig Fotografie Dani van Oeffelen

“De nieuwsgierigheid van kinderen wordt optimaal geprikkeld”

de kleintjes met het onderhoud van de tuin. Over een paar weken kunnen we samen met kinderen koken met groenten uit eigen tuin.” De 21 kinderverblijven van skon in de regio hebben ieder een andere sfeer en identiteit. “Wat overal gelijk is, is de aandacht voor het kind,” zegt Van Rhoon. “Naast de toegewijde dagelijkse verzorging zijn bewegen, voorlezen en samen muziek maken belangrijke thema’s. We hebben speciale voorleescoaches, die getraind zijn om het voorlezen binnen het team te stimuleren. Hierdoor gaan vierjarigen vaak met een taalvoorsprong naar de basisschool.“

Accenten voor BSO De blauwe kinkajou is één van de vier locaties in Den Haag/Leidschenveen. In deze speciaal voor skon gebouwde vestiging wordt gewerkt volgens nieuwe inzichten. Van Rhoon: “De kinderen kunnen zich zelfstandig verplaatsen door de verschillende ruimtes. Zo hebben ze veel vrijheid om te spelen met de kinderen en het speelgoed waar ze op dat moment behoefte aan hebben.”

Ook dat is typerend voor de organisatie; kwaliteit en innovatie zijn speerpunten. De Haas: “Doordat we deel uitmaken van een grote organisatie – met 200 locaties in Nederland – hebben we veel mogelijkheden om te investeren: in materialen (veelal van hout), speelgoed en bovenal in onze pedagogisch medewerkers. Zij zijn zeer goed geschoold waardoor ze optimaal kunnen inspelen op de initiatieven van het kind. Daarnaast is er extra aandacht voor de communicatie met ouders, die willen aan het einde van de dag natuurlijk alles horen over wat hun kind heeft meegemaakt. Onze BSO’s bieden de grotere kinderen een uitdagend programma. We werken met accenten: kunst & cultuur, sport & spel en natuur & techniek. Hun nieuwsgierigheid wordt optimaal geprikkeld. Het moet hier bijna leuker zijn dan thuis. Flexibilisering is de toekomst in de kinder opvang. We laten ouders daarom graag meedenken over de vorm van opvang die het beste bij hen past.”

Lekker buiten in de groene tuin

21 kinderverblijven in de regio Den Haag de blauwe bever, Harriët Freezerhof 377 de blauwe boxer, Laan van Poot 353E de blauwe clownvis, Van der Parrastraat 5 de blauwe dolfijn, Laan C. v. Cattenburch 60 de blauwe ijsbeer, Jan van Nassaustraat 29 de blauwe kinkajou, Jaap Hoekdreef 34 de blauwe mol, Rijnauwenstraat 180 de blauwe ooievaar, Noordeinde 142-144 de blauwe panter, Poelpolderstraat 25 de blauwe wasbeer, Stille Veerkade 28 de blauwe waterhoen, Eendenplein 4 de blauwe wielewaal, Laan van Nieuw OostIndië 210-A Leidschendam-Voorburg de blauwe brulaap, Van Sevenbergestraat 41 de blauwe chihuahua, Sonnenburghlaan 216 de blauwe vlinder, De Tol 32A de blauwe zebra, Looierslaan 7 Rijswijk de blauwe orang-oetan, Weidedreef 2 de blauwe rups, Karel Doormanlaan 157E de blauwe uil, L. Bouwmeesterstraat 1A de blauwe zonnevis, Schaapweg 6 Zoetermeer de blauwe schildpad, Dunantstraat 1153

Wie wil er nu geen prinsesje zijn? Dit meisje op locatie blauwe kinkajou wel

Meer over de visie en het aanbod is te vinden op www.skon.nl 129

BEAUTY & LIFESTYLE

Goud

Tafel van

Heb je trouwplannen? Geef dan je trouwringen een persoonlij ke touch, door ze zelf te ontwerpen samen met Taco en Lou van Goudsmidatelier Tafel van Goud. Zo vertaal je jullie eigen ver haal in goud. De trouwringen worden op maat gemaakt in goud, met diamant of een andere bijzondere edelsteen. Hier kan echt alles. Het is ook leuk om bijvoorbeeld trouwringen te laten ma ken van de trouwset van oma. Zo wordt een familiestuk door gegeven aan dochter of kleindochter en gebruikt als deel van

nieuw ontworpen en vervaardigde trouwringen met een uit straling van deze tijd.

Goudsmidatelier Tafel van Goud Stadhoudersstraat 13, Rijswijk T (070) 303 05 09 www.tafelvangoud.nl Open op vrijdag en zaterdag van 10 tot 17 uur

In Hawaiiaanse sferen Ervaar je een te hoge werkdruk? En doet je lichaam daardoor pijn? Misschien duurt het nog even voordat je op vakantie gaat. Toch kun je nu al ontspannen. LomiLomi is het sleutelwoord. Het is de meest ontspannende lichaamsmassage die er bestaat. Deze massagetechniek komt oorspronkelijk uit Hawaii. Je beleeft over je hele lichaam de natuurlijke bewegingen van sprankelende watervallen en krachtige oceaangolven. Het lymfesysteem wordt geactiveerd en gereinigd, de bloedsomloop gestimuleerd en de spieren zodanig behandeld dat stress en overbelasting kunnen worden losgelaten. Ook komt de actieve geest compleet tot rust. Interesse?

HARA CENTER Laan van Meerdervoort 45, Den Haag, T (06) 11 91 09 00, www.haracenter.nl

Magische arganolie Ontdekt in de Haagse binnenstad: Goldenoil. Een winkel in arganolie, het geheim uit Marokko. Deze exclusieve olie is een probaat middel tegen allerlei kwaaltjes, zoals rimpels, acne en vlekjes, maar ook brandwonden en andere wondjes. Ook voor je haar doet het veel goeds, zo werkt het verstevigend en gaat het roos tegen. In de zomer is deze olie optimaal te gebruiken als verzorging voor na het zonnen, vooral voor de verbrande huid. Ook kun je de olie gebruiken tijdens het zonnen om mooier en dieper bruin te worden.

GoldenOil Frederikstraat 95, Den Haag T (070) 744 33 28, www.goldenoil.nl 130

BEAUTY & LIFESTYLE

Diamonds are...

Inmiddels een waar begrip aan het worden: de prachtige handgemaakte sieraden van Andrée Ludolph. Als je ze ziet ben je verkocht. Al haar juwelen staan bekend om hun elegante en tijdloze karakter. Zoals bijvoorbeeld deze gouden oorbellen met Aquamarijn en diamant of de beauty’s met parels. En wat denk je van de prachtige ketting en oorbellen van onze cover. En wens je net iets anders? Geen probleem. Andrée maakt graag in overleg jouw meest ultieme droomsieraad.

Liuba Jewels T (06) 29 54 17 48, www.liubajewels.com

Geurige Buddha Buddha’s brengen geluk. Dit exem plaar van zeep is bovendien heel praktisch en geurt heerlijk. Dit char mante en fraai vormgegeven stuk zeep is verkrijgbaar in de geuren musk, lavendel of magnolia en be schikbaar in zes kleuren. Ze zijn handgemaakt, worden stijlvol ver pakt en zijn uitermate geschikt als gift of als relatiegeschenk. Met zo’n cadeau tover je bij de ontvanger on getwijfeld een lach op het gezicht. www.purebudhha.nl

Mooie wenkbrauwen Mooie, gestylde wenkbrauwen zijn essen tieel voor je uitstraling. Het geeft je direct een open blik. Wenkbrauwen die niet of nauwelijks in vorm zijn, te licht of juist te donker kunnen zo veel aandacht trekken dat andere mooie eigenschappen van het gezicht onopgemerkt blijven. Maak nu een afspraak voor een Eyebrow Treatment bij Pure SB Cosmetics. Eyebrow Treatment € 25,- inclusief epileren, trim men, verven en wenkbrauw make-up. Voor extra ondersteuning thuis adviseren wij Revitalash Eyebrowserum en Micro Needling.

Pure SB Cosmetics Van Diepenburchstraat 2, Den Haag T (070) 324 88 44, www.puresbcosmetics.nl

131

BEAUTY & LIFESTYLE

Prachtlijst

Als in Hollywood Domineren rimpels en lijntjes te veel je gezicht en zou je graag weer stralend voor de dag willen komen? De oplossing: de anti-aging zuurstofbehandeling O2 Intraceuticals. Hollywood-sterren Heather Locklear en Gwyneth Paltrow zweren hier bij. De specialisten van het Haagse schoonheidsinstituut annevanaken zijn er zeer over te spreken. Annemiek van Aken: “Wij doen het al drie jaar. Na één keer zie je gelijk resultaat. Rimpels en lijntjes vervagen aanzienlijk. De huid wordt prachtig van structuur, waardoor je er direct ontspannen en fris uitziet. En dat alles zonder dat er spuiten aan te pas komen. Het Intraceuticals-serum wordt op de huid aangebracht via de infusiontechniek en bevat onder meer hyaluronzuur (een natuurlijk bestanddeel van de huid), vitamines en krachtige antioxidanten. Kortom, een betrouwbaar product voor een betrouwbaar resultaat.”

Monica Verweij van VERF is al 25 jaar dealer van het werk van Franco Costa. Deze bijzondere door haar ingelijste zeefdruk is dan ook exclusief te verkrijgen in haar ruime unit in het complex van Bink36. Monica verraste hem in mei tijdens zijn bezoek aan haar door een speciale ‘Franco Costa kamer’ onder de noemer ‘FRANCO COSTA – MONICA DESIGN’ in te richten. Hier komen de zeefdrukken van Costa in combinatie met Monica’s samengestelde passe partouts optimaal tot hun recht. Eind van het jaar komt er ook nog een tentoonstelling van Franco Costa, haar nieuwe galerie is dus echt een bezoek waard. Niet willen wachten tot eind van het jaar? Monica heeft tal van andere prachtige werken met dito lijsten. Laat je meenemen door de wondere wereld van Galerie VERF.

Verweij Frames / VERF T (06) 51 89 57 17, www.verweijframes.com

Smart Little Bag

SCHOONHEIDSINSTITUUT ANNEVANAKEN Van Egmondstraat 3, Den Haag T (070) 355 35 76, www.annevanaken.nl

Sterrenkapper Kapper Marco Langeveld is een begrip in Den Haag en, zeg maar gerust verre, omstreken. Hij verzorgt de coupes van veel bekende Nederlanders en werkt mee aan video clips van ‘s lands grootste dj’s. Met recht een sterrenkap per dus. Onlangs opende hij zijn nieuwe zaak, de Aveda Concept Salon, aan de Denneweg. Zoals we van Marco mogen verwachten, word je volledig in de watten gelegd en mooi gemaakt. Behalve je haar behandelen ze in dit vier verdiepingen tellende schoonheidsinstituut namelijk ook je nagels en verzorgen ze desgewenst je make-up. Mooier kan eigenlijk niet.

Marco Langeveld Denneweg 108, Den Haag T (070) 346 15 31, www.marcolangeveld.nl

132

De SLB is niet meer weg te denken uit het leven van vele dames. Dé portemonnee waar ook je smartphone en lipgloss inpast. Dus wanneer je ‘even’ een roseetje gaat drinken kan die zware en vol le tas lekker thuis blijven. Je neemt je SLB mee aan je pols en bent handig en fashionable onderweg. Voor de kenners, er is nu een vro lijke zomerse ‘Edition Limiteé’, de ClassyCanvas in Colorblocking. Ben je helemaal summerproof… www.byloulou.nl

teksT en Fotografie sander pardon

De danspasjes van

AnnetteWijdom

aar balletschool FaFa bestaat 25 jaar. Een typisch Haagse school, met een wereldwijd vertakt netwerk, van Dubai tot Chicago. Duizenden dromende meisjes bezochten de school om hun dansende toekomst een kans te geven. En het is diezelfde school waar Annette (1967) middelbaar onderwijs volgde en aldaar nota bene meerdere malen te horen kreeg dat het nooit wat met haar zou worden. Als stil protest is haar carrière in fotomomenten met beroemdheden ingelijst en sieren de portretten als een levenslijn de muur van het kantoortje aan de Nieuwersluiss laan. Ooit was de academy voor showballet een initiatief van de beroemde Penny de Jager (ja, inderdaad van TopPop), later werd de school ingelijfd door John de Mol. Annette trok echter kort nadien haar eigen plan en begon FaFa. Inmiddels heeft het bedrijf een internationale reputatie hoog te

houden met vijftien docenten en talloze opleidingen op het gebied van klassiek ballet, jazz, notenleer, acteren en dansgeschiedenis. Haar eigen professionele showballet reist de wereld over en ontvangt opdrachten van koningshuizen tot internationale artiesten, van Lee Towers tot prinses Maxima, van Tineke Schouten tot het prinselijk paar in Monaco. Annette: “Ik heb mijn leven lang gedaan wat ik leuk vond. De middelbare school was voor mij stom en saai. Ik wilde dansen. En dat doe ik nu, letterlijk in mijn eigen school. En die droom wil ik graag doorgeven en helpen waarmaken voor de nieuwe generatie. En dat valt niet altijd mee, want kinderen moeten al zo veel. Vroeger had je zes vakken, tegenwoordig moet je mee met veertien vakken. De druk bij de jeugd is hoog. En dan brengt dansen een welkom evenwicht.” www.fafa.nl 133

Met drie prachtige locaties in hartje Den Haag verzorgt topcateraar Taat & de Regt jouw bruiloft van a tot z en ben je verzekerd van een onvergetelijke dag. LEVEN! Magazine bezocht de trouwlocaties en zet de mogelijkheden op een rijtje.

Ja, ik wil!

134

teksT Noah van Klaveren

Locaties voor de perfecte grote dag

et recht een verborgen parel: Stadspaleis Het Spaansche Hof. Enigszins verscholen aan het Westeinde ligt een waar droom paleis met dito tuin. De konink lijke uitstraling dankt het Hof aan de Spanjaarden, die het in 1677 verbouwden tot het huidige stadspaleis. Nog altijd kun je je hier vergapen aan de prach tige kroonluchters en stijlvolle aankleding.

is om hier in het huwelijk te treden. Ook hier kan zowel de ontvangst, plechtigheid, diner en het feest plaatsvinden. Uiteraard is het ook mogelijk om onderdelen van de huwelijksdag te combineren met de locatie Het Spaansche Hof.

Serene sfeer

Sinds vorig jaar is dit een officiële trouwloca tie die op de huwelijksdag exclusief is voor het bruidspaar en zijn gasten. Het grote voordeel van deze locatie is dat de zalen van elkaar af zonderlijk gebruikt kunnen worden, maar ook in combinatie. Dat maakt dat de ruimtes nooit te klein of te groot zijn voor het gezelschap, dat overigens kan variëren tot 150 gasten bij de plechtigheid en tot zo’n 450 bij een receptie. Doordat de ruimtes gescheiden kunnen wor den, kan zowel de receptie, het diner maar ook de feestavond aansluitend in Het Spaansche Hof plaatsvinden. De gasten worden ontvan gen in de vestibule, waarna ze verder gaan naar de Oranjesalon waar eventueel een buffet kan worden opgesteld. Het bruidspaar heeft be schikking over een eigen ruimte. Trouwen kan ook in de naastgelegen Rooms-Katholieke kerk Teresia van Avila. Maar echt geweldig is dat je hier met mooi weer in de sprookjesachtige tuin het jawoord kunt geven.

Ook de Grote Kerk heeft geen kerkelijke func tie meer. Wie veel gasten verwacht, is hier op de juiste plek, want er is plaats voor maximaal 1650 gasten. Het hoogkoor is geschikt voor ongeveer 200 gasten en wordt veel gebruikt voor de ceremonie. Dit is een prachtig decor met het marmeren monument voor de zeeheld Van Wassenaer Obdam. Gordijnen kunnen deze ruimte afsluiten van het middenschip, waardoor een intieme sfeer ontstaat. De Gro te Kerk heeft prachtige glas-in-loodramen, die zorgen voor een mooie lichtinval. Veel mensen zijn verrast door de enorme ruimtelijkheid van deze locatie; het plafond is heel hoog en zorgt voor een serene, rustige sfeer. Wil je wel graag in de Grote Kerk trouwen, maar met een klei ner gezelschap? Dan is er de Van Assendelft Kapel, geschikt voor circa 75 gasten. Deze ka pel heeft een moderne frisse uitstraling. Groot voordeel van alle drie de locaties is dat ze goed bereikbaar zijn en dat je gemakkelijk in de omgeving kunt parkeren. Fijn voor het bruidspaar zelf, maar ook voor de gasten. Zo kun je je bezighouden met waar het die dag echt om draait: het feest van de liefde vieren.

Sfeervolle Nieuwe Kerk

Arrangementen

Taat & de Regt exploiteert ook de Nieuwe Kerk, eveneens een officiële trouwlocatie. Hier beschikt het bruidspaar over twee geluids gescheiden ruimtes: het souterrain, waar de informele momenten plaatsvinden, en de kerk zaal, waar de plechtigheid plaatsvindt. Uniek aan de kerkzaal is dat er een authentiek orgel staat dat bespeeld kan worden bij binnenkomst van het bruidspaar. Om het compleet te maken kunnen bij vertrek de klokken in de toren geluid worden. Met het karakteristieke houten kansel en de mooie kerkbanken is deze locatie heel sfeervol. De kerk heeft geen kerkelijke functie meer, dit betekent dat iedereen welkom

Taat & de Regt biedt bruidsparen heel over zichtelijk een aantal arrangementen voor ontvangst, plechtigheid, receptie, diner en feestavond. Binnen de arrangementen bestaat natuurlijk de mogelijkheid om onderdelen aan te passen aan je persoonlijke wensen. Voor bruidsparen die goed weten wat ze willen, kan ook een offerte op maat geschreven worden. Van culinaire hoogstandjes tot en met de in richting en bloemwerk aan toe. Taat & de Regt heeft zoveel ervaring dat zij van jouw grote dag echt een perfect feest maken. Dat is voor Taat & de Regt de ware kunst van het cateren, ook op je huwelijksdag.

Sprookjesachtig

Taat & de Regt Lange Voorhout 58, Den Haag T (070) 365 16 70, www.taat-deregt.nl 135

Tekst Noah van Klaveren Fotografie Femque Schook

Het goud uit

Marokko Alleen in Agadir, in het zuiden van Marokko vind je hem: de arganboom. Een zeldzame boom die in zijn noten een kostbaar goedje bergt: arganolie, een waar wondermiddel. Drie Marokkaanse zussen – Samira (29), Karima (28) en Amel (26) Zibouh – vatten het plan op om een winkel en label te starten met de naam GoldenOil.

E De zussen Amel, Samira en Karima

igenlijk is het onvoorstelbaar dat nog niemand eerder op het idee is gekomen: een winkel in arganolie. Karima: “Deze exclusieve olie is een probaat middel tegen allerlei kwaaltjes, zoals rimpels, acne en vlekjes, maar ook brandwonden en andere wondjes. Ook voor je haar doet het veel goeds, zo werkt het verstevigend en gaat het roos tegen. Maar behalve de cosmetische olie verkopen we ook de culinaire variant, want ook inwendig gebruik is heilzaam.” Samira vult haar aan: “Natuur en gezondheid staan centraal bij onze producten. Alles wat we verkopen is puur natuur en 100% biologisch en bovendien ecogecertificeerd. We halen het rechtstreeks van de bron.”

Relaxmoment “We willen hardwerkende vrouwen helpen om thuis hun eigen relaxmoment te creëren. Dat past helemaal in de wellness-trend van nu. Naast de arganolie verkopen we ook andere Oosterse producten, zoals Alep zeep uit Syrië op basis van klei. Lang voordat er shampoo en zeep was, werd dit door vrouwen gebruikt om zich mee te wassen. De resten van de olijven werden gebruikt als peeling. Ook verkopen we 136

massageolie en scrubzepen, bijvoorbeeld met lindebloesem. Naast de olie voor culinair gebruik, hebben we ook pure saffraan en andere kruiden, diverse honingsoorten met genezende werking en verveine.”

Handgemaakte toonbank “Het was altijd al onze droom om samen een winkel te beginnen. Samira werkte in het onroerend goed, Karima was veel bezig met ICT en internet en Amel heeft een medische achtergrond en heeft veel kennis van natuurproducten. Daar wilden we iets mee doen maar we wilden vooral iets waar ons hart lag en vanwege onze afkomst vonden het leuk om iets met Marokko te doen. Extra mooi is dat we hiermee ook de arme Marokkaanse vrouwen helpen die de olie maken. Hetzelfde geldt voor de inrichting, die wilden we graag authentiek Arabisch. Zo komt de eeuwenoude, handgemaakte toonbank uit een afgelegen dorp. We vonden het heel spannend hoe mensen op het product, waar wij zelf mee zijn opgegroeid, zouden reageren. Om ze kennis te laten maken, hebben we een feestelijke opening georganiseerd. De reacties waren erg goed.” Gelukkig maar, want de dames zijn niet van plan het bij één winkel te laten.

Exclusief argan De arganboom is een zeldzame boom die alleen in Zuid-Marokko groeit. Er is wel eens geprobeerd de boom te verplanten, maar dat is telkens mislukt. De boom is inmiddels beschermd door Unesco. De oogst van de arganvruchten in juli, augustus en september verloopt moeilijk omdat de argan niet met machines uitgeschud kan worden. Vanwege de bijzonder scherpe doornen kunnen de vruchten ook niet met de hand worden geplukt. De Berbers wachten daarom tot de pruimachtige vruchten vanzelf op de grond vallen of ze sturen hun geitenkuddes in de kruin van de bomen. Vervolgens worden de noten met een steen opengebroken en wordt in een persschaal met een molen gedraaid tot er wat olie uit komt. Dat gaat met hele kleine beetjes, dus voor ĂŠĂŠn flesje zijn veel noten nodig. Dat maakt de arganolie zo exclusief. Niet vreemd dus dat de olie ook wel goud uit Marokko wordt genoemd.

GoldenOil Frederikstraat 95, Den Haag T (070) 744 33 28 www.goldenoil.nl 137

Bĳzonder stukje Den Haag Het Prinsevinkenpark is een bĳzonder stukje Den Haag tussen de Archipelbuurt en het Scheveningse Bos. Temidden van herenhuizen en vrĳstaande villa’s van grote allure ligt villa-appartementen project ‘Prinsenvinkenpark’. Met 17 appartementen waarvan er nog slechts enkele te koop zĳn in groottes van 100 tot 300 m2 en die met behulp van onze architect volledig naar uw wens zĳn in te delen. De ligging en bereikbaarheid is optimaal. Op loopafstand van de Bankastraat vindt u een keur aan winkels voor de dagelĳkse boodschappen. Iets verder ligt de binnenstad met o.a. de Denneweg, het Lange Voorhout, de Prinsestraat en het Noordeinde. Kortom, een keur aan winkels, restaurants, uitgaansmogelĳkheden en cultuur binnen handbereik.

Prinsevinkenpark 19 17 Exclusieve villa-appartementen

De bouw is reeds gestart Voor meer informatie kunt u contact opnemen met één van de verkopende makelaars. Zĳ kunnen u uitgebreid informeren over de prĳzen en beschikbaarheid. Een voorproefje met plattegronden en video impressies vindt u op de site.

NassauHuis Makelaardĳ o.g. Den Haag 070 - 324 50 50

Frisia Makelaars Den Haag 070 - 342 01 01

prinsevinkenpark-denhaag.nl

Frits Huffnagel Column

Fotografie sander pardon

E GeK op sport(ers)

r valt deze maanden nauwelijks onderuit te komen. Naast de gebruikelijke etappes van de Tour de France en de tennispartijen op Wimbledon zullen het EK Voetbal en de Olympische Spelen in Londen veel aandacht krijgen.

Ook in media waar sport normaal niet centraal staat, zal er heel wat tijd worden besteed aan de verrichtingen van atleten die zo hard mogelijk proberen te rennen, ploegen die achter een bal aan hollen en goedgevormde roeiers die zo snel mogelijk over het water willen scheren. Met het programma Zaken doen met... op BNR zullen we ons onderdompelen in de EK-sfeer. Zolang het Nederlands elftal meedoet, komen we iedere werkdag vanuit een strandtent op Scheveningen. En we zijn natuurlijk chauvinistisch genoeg om te rekenen op het Europees Kampioenschap. De uitspraken van Lothar Matthäus over de kansen van Oranje prikkelen bovendien. Volgens Matthäus wint Duitsland de cup en zal Nederland het strijdtoneel na de poulefase verlaten. “Oranje wint nooit wat”, aldus Matthäus. Ik wil niet meteen de periode 40-45 erbij halen, maar ook in 1988 hebben de Duitsers al eens verloren, Lothar!

Wellicht bent u als lezers van LEVEN! een beetje verbaasd dat ik deze column met sport vul. En ik ben inderdaad over het algemeen meer geïnteresseerd in voetballers dan in het spelletje dat ze spelen, maar ook als ondernemer kom je niet onder sport uit. Zo lopen de leden van de Focwa, de branchevereniging van autoschadeherstelbedrijven waar ik voorzitter van ben, met oranje mutsen met de tekst: Zidikrasny. Spreek dat maar eens hardop uit. Na jaren met veel zitten, vergaderen, onregelmatig eten en vaak mijn honger stillen met hapjes tijdens borrels, ben ik blij dat ik in Tjeerd mijn personal trainer heb gevonden. Twee keer per week werk ik me bij hem in het zweet. Nog steeds zie ik regelmatig verbaasde gezichten als ik afgemat met mijn sporttasje over de schouder van de studio van Get Fit Stay Fit in de Java straat terugloop (naar café De Landman aan de Denneweg). Mijn favoriete onderdeel van de training is boksen. Nee, dat is niet zielig voor Tjeerd, want die zit zelf op kickboksen en blijft maar lachen na iedere stoot of trap. Ik wens u allen een mooie zomer met ook af en toe wat sport. Frits Huffnagel, ondernemer

139

tekst jolanda kley fotografie sander pardon (portret)

Heb jij weleens een honingtomaat gegeten?

“Ik had tot een half jaar geleden nog nooit van een honingtomaat gehoord”, zegt Lars Flinkerbusch, directeur van Westland Marketing. “Het is echt de bonbon onder de tomaten, ik eet ze nu iedere week.” En dat is slechts één van de goedbewaarde geheimen van Westland.

e Westlandse geheimen zijn volgens Lars Flinkerbusch klaar om ontdekt te worden door het grote publiek. Want eerlijk is eerlijk. Als we aan Westland denken, denken we aan een stelletje tuinders die met hun kassen elke avond de hemel verlichten. Ook Flinkerbusch wist een half jaar geleden niet waar hij terecht zou komen. “Toen ik gevraagd werd om Westland een innovatief imago te bezorgen, had ik totaal geen realistisch beeld van dit gebied. Ik ben een geboren en getogen Hagenees. Mijn omgeving vroeg of ik gek geworden was om deze klus te aanvaarden.” Maar al snel besefte hij dat hij goud in handen had. “En inmiddels heb ik mijn hart verloren aan Westland. Er gebeurt hier zoveel. Er zijn heel gave bedrijven. Het is het innovatieve, duurzame en dynamische glastuinbouwcentrum van de wereld.”

Uniek gebied “Nature’s Pride bijvoorbeeld. Een handelsbedrijf in exoten als papaja’s en kiwi’s. Er gaat daar op een dag zoveel handel in en uit. Als je dan ziet hoe soepel en gestructureerd dat allemaal verloopt... ongelooflijk. 140

Of neem Sion. Daar zijn de orchideeën tot drie hoog opgestapeld. Vol ledig geautomatiseerd wordt alles van stekje tot plant naar de juiste locatie vervoerd. Prachtig om te zien. En vergeet de bloemenveiling, Flora Holland, niet. Dat is gewoon een dorp op zich. Er is zelfs een kap per aanwezig.” De mening van Flinkerbusch is duidelijk: Westland is veel meer dan kassen en tomatenplukkers. “In het buitenland zijn we bekender dan in eigen land. Daar staan we bekend als de expert op het gebied van glas tuinbouw. Als innovatief, duurzaam en ondernemend. Onze bedrijven, kennis en producten reizen de hele wereld over.” Westland is uniek en groeit. “Over een aantal jaar zijn hier veel meer medewerkers nodig. Hoger opgeleide medewerkers. Die komen niet als het imago niet ver andert.”

Internationaal succes Samen met het Westlandse bedrijfsleven en de gemeente zet Westland Marketing zich in om daar verandering in te brengen. ‘Waar haalt Abra

“ Waar haalt Abramovic zijn lunch vandaan? Uit Westland”

movic zijn lunch vandaan?’ staat er bijvoorbeeld op een poster. “Deze Russische miljardair heeft één van de grootste privéjachten. Maar zijn groente en fruit mag alleen door een Westlands bedrijf geleverd wor den. Want daar kan niks aan tippen. Dat is dus succes, dat moeten we claimen”, roept Flinkerbusch enthousiast. “En wist jij dat een West lands bedrijf de veldverwarming aanlegt voor grote voetbalclubs? Real Madrid, Barcelona, Arsenal? Via posters, blogs en mailings laten we aan studenten weten hoe interessant Westland is.” En dat werkt. “Deze zomer organiseren we een Summercourse Xperience, een mini trai neeship op locatie. Er is nog niets over gecommuniceerd, maar we heb ben nu al zestig geïnteresseerden.”

Uitdragen Tot nu toe hebben de bedrijven allemaal hun eigen boontjes gedopt. Met de groeiende behoefte aan hoger opgeleiden in het vooruitzicht bundelen ze nu hun krachten. En dat maakt hun boodschap sterker. “Wat we uiteindelijk willen bereiken? Dat de hoger opgeleiden ook voor ons in de rij staan. Dat we net zo populair zijn als Shell en Unilever.

En binnen Westland willen we dat inwoners en bedrijven successen veel vaker claimen en uitdragen. Want daar profiteert uiteindelijk iedereen van mee.” Meer weten over de geheimen van Westland? Bekijk de campagne voor studenten en werkzoekenden op www.boostjouwcarriere.nu of vind meer informatie op www.westland.info.

Tour du Jour Westland heeft een wielerhart. Deze zomer zal de studio van Tour du Jour in Westland staan. Op het Wilhelminaplein in Naaldwijk wordt een studio gebouwd in de vorm van een kas. Elke dag versierd met andere bloemen, groenten en fruit. En een heuse kok die verse hapjes bereidt. Een mooie kans om sportief Nederland kennis te laten maken met Westland.

141

Smile to life 142

teksT Anouk van der Meer fotografie Femque Schook

Den Haag heeft sinds kort een gloednieuw tandheelkundig centrum. Het bekende tandheelkundig centrum Altman is namelijk verhuisd naar het Prins Mauritsplein 23 in het Statenkwartier. Vol trots vertellen de eigenaren over de voordelen van hun nieuwe locatie. “We hebben nu alle disciplines in huis.”

ie niet beter weet, zou even den ken in een nieuw vijfsterrenhotel te staan. De ruim opgezette wachtkamer van het vernieuwde Tandheelkundig Centrum Alt man op de begane grond is zeer smaakvol ingericht. Vele tevre den patiënten bezoeken jaarlijks het centrum. In de toekomst zullen dit er, door de verhui zing naar het nieuwe pand, alleen maar meer worden.

Efficiënt Mede-eigenaar Harro Jensma: “Onze nieuwe locatie is centraal gelegen, waardoor mensen ons makkelijk kunnen vinden. Wij bieden er met maar liefst vier tandartsen vaktechnische kwaliteit in tandheelkunde. Doordat we met zijn vieren zijn en alle disciplines in huis hebben, kunnen we zeer efficiënt werken. Zo hebben we in het nieuwe centrum een tandtechnisch laboratorium, vier behandel kamers voor de tandartsen, drie voor onze mondhygiënisten en een operatiekamer voor implantologische behandelingen. Op deze ma nier kunnen we alle patiënten goed en pijnvrij behandelen. Daarnaast wordt ons centrum als kennis- en cursuscentrum voor collega’s gebruikt.”

Schakelen Alle luxueuze behandelkamers zijn voorzien

van state of the art-apparatuur en er wordt ge werkt met de beste materialen. Mede-eigenaar Ransom Altman: “Doordat we met ruim der tig man personeel in een pand zitten, kunnen we zeer snel met elkaar schakelen. Daar heeft de patiënt baat bij en nieuwe patiënten kun nen zonder wachtlijsten zo bij ons terecht. Ook krijgen we steeds meer doorverwijzingen

“Een gebit is iemands visitekaartje”

Achtergrondgeschiedenis De oprichter van het Tandheelkundig Centrum is Ransom Altman. In 1978 begon hij zijn praktijk in Den Haag. Ransom: “Met zijn vieren zijn we nu een goed team. Ik heb 22 jaar jongens opgeleid om ze na drie jaar weer te zien vertrekken. Dat wilde ik anders. Met Harro ben ik tien jaar geleden een maatschap begonnen. Kees Pameijer en David Anssari Moin zijn daar later bijgekomen.” Ransom richtte daarnaast de Nederlandse Vereniging voor Gnathologie op en de Nederlandse Vere niging Restauratieve Tandheelkunde. Ransom is een maatschappelijk betrokken tandarts. Zo bedacht hij het daken thuislozenproject Den Haag, waarvoor hij nog steeds behandelend tandarts is. Voor zijn bijzondere verdiensten is hij door koningin Beatrix in 2007 benoemd tot officier in de orde van Oranje Nassau.

van collega’s uit de buurt. Ons centrum is niet alleen overdag open, maar op sommige dagen ook ‘s avonds. Iedereen is altijd maar druk. We spelen graag in op de agenda’s van onze patiënten die overdag aan het werk zijn”. Hij wordt aangevuld door Harro: “Een gebit is nu eenmaal belangrijk. Het is iemands visite kaartje en staat voor de persoonlijkheid van iemand. Daar werken wij graag met z’n allen aan mee.”

TANDHEELKUNDIG CENTRUM ALTMAN Prins Mauritsplein 23, Den Haag T (070) 352 11 92, www.tcaltman.nl 143

tekst Caroline Ludwig fotografie Femque Schook, Polo Republic (wedstrijdbeelden)

Verslaafd aan paard, stick en bal

Achttien spelende leden telt Polo Club Wassenaar, de grootste polovereniging van Nederland. Hier geen witte tenten en champagne, maar gedreven paardenmensen die staan te popelen om te spelen. De sport is gevaarlijk, loeihard en verslavend. En voor â&#x20AC;&#x2DC;the happy fewâ&#x20AC;&#x2122;, want je moet wel een paar paarden tot je beschikking hebben. Strijd om de bal. Polo Club Wassenaar in blauw met links driegoaler Aki van Andel, de beste polospeler van Nederland

144

Thomas (handicap -2) voor het clubhuis op Duindigt

145

‘W

elkom in de wondere wereld van het polo’, smst secretaris Patricia Flipsen. De afspraak om op bezoek te gaan bij Poloclub Wassenaar (PCW) wordt voor de vierde keer afgezegd. Boosdoener: het weer. Het voorseizoen van polo verloopt wel vaker rommelig, maar dit jaar is het wel heel bont. “Het is al mei en we hebben nog geen chukka (speelronde, CL) gespeeld,” verzucht een man in een blauw windjack als we in arren moede besluiten om dan alleen maar een trainingsavond bij te wonen.

Pony’s Het is dinsdagmiddag half zes en er hangt een gemoedelijke sfeer bij de stallen naast Duindigt. Er is maar een handjevol mensen, her en der lopen honden rond. Drie grooms, rijknechten, zijn bezig met het verzorgen van de dieren. In de stallen staan twintig paarden rustig te wachten. Op de bordjes naast de cabines opvallend veel 146

Spaanse namen: Chiqita, Evita, Pago, Pancho. Hoofdgroom Mimi zadelt een paard voor penningmeester Martin Hardens. Of eigenlijk moeten we pony zeggen, want zo worden polopaarden meestal genoemd. Martins zoon Thomas (19) galoppeert al over de buitenste ring, de 1600 meter lange renbaan. Achterop zijn gele shirt staat een grote 1, dit nummer geeft aan dat hij de meest aanvallende speler in zijn team is. Het enorme middenveld – waar normaal rond deze tijd een onderlinge wedstrijd wordt gespeeld – is leeg. Op verschillende plekken schitteren plassen in het gras. Door het slechte weer is het veld al lange tijd niet bespeelbaar. Om het gras niet kapot te trappen, maar vooral voor de veiligheid van de paarden. Tegen de lage houten boarding is dit jaar nog geen bal geslagen. Omdat er geen wedstrijd gespeeld kan worden, stelt Martin Hardens voor dan ten minste een kleine demonstratie op het oefenveld te geven. “Zullen we even afrijden?” vraagt Thomas strijdlustig. Terwijl hij zijn kniebeschermers aangespt, vertelt Martin over de sport waar hij al drie jaar aan

verslingerd is. “Ik woon in Brussel en pak vaak op dinsdag en donderdag de trein naar Den Haag. We spelen dan tot 20 uur, daarna neem ik de trein terug en ben ik rond middernacht thuis. Ik ben een liefhebber met een handicap -1.”

Handicap Polo werkt, net als golf, met een systeem van handicaps. “De hoogte van je handicap wordt vast gesteld aan de hand van het aantal goals dat je geacht wordt te scoren. Ik ben een beginner, dus men verwacht dat ik fouten maak, waardoor de tegenstander een goal kan maken. De beste spelers ter wereld hebben een tien, ons beste lid is een drie.” De regels van polo zijn niet eenvoudig te beschrijven. De sport is zeer fysiek en niet ongevaarlijk. Het is het best te vergelijken met een combinatie van ijshockey en rugby maar dan met paarden, die met wel zestig kilometer per uur over het veld rennen. Polo wordt gespeeld met twee teams van vier ruiters: mannen en vrouwen, want polo wordt vaak gemengd gespeeld. Ze hebben een lange

“Het is al mei en we hebben nog geen chukka gespeeld”

Linkerpagina: Afrijden of ride-off is de enige vorm van lichamelijk contact die is toegestaan. De spelers proberen elkaar van de lijn van de bal te duwen, terwijl ze in volle snelheid naast elkaar galopperen. De paarden verzetten het meeste werk, maar de berijders mogen ook hun lichaam gebruiken, behalve hun ellebogen. “Very bad form, my old chap” Onder: Kniebeschermers zijn onmisbaar bij polo. De knie van een speler komt regelmatig klem te zitten tussen twee paardenlijven

houten stick en moeten met een bal ter grootte van een hockeybal een doelpunt proberen te scoren tussen rieten doelpalen. De veiligheid van de paarden staat voorop. Daarom is de belangrijkste regel dat de lijn van de bal niet mag worden gekruist. De stelregel luidt: als het gevaarlijk is, mag het niet. “Tijdens een aanval lopen de paarden in een treintje achter elkaar,” licht Martin toe. “De aanvallende nummer 1 voorop met de verdedigende nummer 4 van de tegenpartij naast zich. De anderen rijden daarachter. Maar de posities wisselen razendsnel, dat maakt het spel zo dynamisch.”

Plezier voor paarden Voor een volledige polowedstrijd heeft iedere speler minstens vier paarden nodig, maar er zijn ook veel spelers die er maar één of twee hebben en een positie in het team met iemand anders delen. De chukka’s zijn zo zwaar – de paarden galop peren tijdens de zeven minuten gemiddeld vier kilometer – dat ze na een speelronde moeten rusten. Daarom mag er eindeloos van paard worden

gewisseld. Terwijl Martin op één van zijn paarden wegrijdt, schuift Pieter aan. Hij heeft een verzorgpaard, waar hij wedstrijden op speelt. “Toevallig liep ik in Parijs een keer een veld op waar polo werd gespeeld. In Engeland heb ik toen een clinic gevolgd. Ik deed al veel langer aan paardensport – springen, dressuur – maar merkte bij polo voor het eerst hoeveel plezier een paard in het spel heeft. Ze zijn zelfs beledigd als ze niet mee mogen spelen. Het paard heeft heel veel invloed, het bepaalt hoe goed een speler is.”

Polopioniers Zeventien jaar geleden werd er voor het eerst polo gespeeld in Wassenaar. “”Mijn oom zag een wedstrijd in Singapore en wilde de sport naar Nederland halen,” vertelt Willem Grooss, de 28-jarige voorzitter van PCW. “Hij zei tegen een aantal vrienden dat hij een sport was tegengekomen, waaraan ze gegarandeerd verslaafd zouden raken. Ze maakten de afspraak dat als hij binnen twee weken acht polopony’s en een veld kon regelen, iedereen tienduizend gulden zou inleggen om

Polo Club Wassenaar op te richten. Een week later stuurde mijn oom iedereen een uitnodiging om op het grasveldje naast Duindigt te verzamelen. De moedigsten stapten meteen op de pony’s, die van Polo Club Antwerpen waren gekocht. Anderen hebben nooit een bal geslagen, maar iedereen heeft de beloofde inleg gedaan. Zo zijn we begonnen.” De families van de oprichters, Grooss en Van Andel, spelen nog steeds een belangrijke rol binnen de club. Willem behoort met handicap 1 tot de top van Nederland terwijl Aki van Andel en Nick Grooss, een neef van Willem, als driegoalers de beste polospelers van het land zijn.

Olympisch In Engeland is polo nauw verbonden met het leger. De sport waaide in 1880 uit India over en was in eerste instantie vooral bedoeld om cavaleriepaarden te trainen. Het wordt liefkozend ‘the king of sports’ genoemd. Het is ook de sport van koningen. Prins Charles en zijn zonen zijn enthousiaste beoefenaars. In het clubhuis in Wassenaar 147

hangt een foto van Prins Willem-Alexander te paard, met een stick in zijn hand. “Hij heeft hier een keer op een paard gezeten, maar nooit gespeeld,” licht een clublid toe. “Een aantal vriendinnen van Máxima is fanatiek speelster, dus we hopen dat de prinsesjes hier later lid worden.” In Argentinië is polo heel populair, daar spelen tienduizenden mensen. Engeland is met drie duizend spelers het belangrijkste Europese land. Nederland steekt daar met ongeveer vijftig polospelers, verdeeld over drie verenigingen, schraal tegen af. De PCW doet veel moeite om de sport meer bekendheid te geven. Aspirantspelers krijgen les van een professional en rijden op de meest makkelijke paarden, want veiligheid gaat voor alles.

“Paarden zijn beledigd als ze niet mee mogen spelen”

Hoewel polo aan het begin van de twintigste eeuw vijf keer op het Olympisch programma stond, lijkt de kans klein dat dit opnieuw zal gebeuren. Martin Hardens, sceptisch: “Dat zal nooit lukken. Het IOC kiest tegenwoordig steeds meer voor individuele sporten. Voor televisie is het niet geschikt, het gaat veel te snel. De paarden draaien bij wijze van spreken op een stuiver.” Dan is het tijd om te vertrekken. Het wachten is op beter weer en een bespeelbaar veld. Er wordt zelfs gevreesd dat het eerste toernooi niet door kan gaan, maar gelukkig volgen er deze zomer nog vele. “Het paard bepaalt hoe goed een speler is”

148

Toernooien en clinics Een competitie is er niet, maar officiële wedstrijden worden altijd tijdens toernooien gespeeld. En hoewel de regels voor polo complex zijn, is het spel voor het publiek eenvoudig te volgen. Toeschouwers zijn zeer welkom bij PCW. Er wordt geen entree geheven en er zijn geen speciale kleding voorschriften. • The Orange / The Mandarin 30 juni-1 juli • The Ambassador Cup 24-25 augustus • Trophy Argentina 1-2 september • Dutch Ladies Polo Cup 22-23 september Het is ook mogelijk om een clinic of beginnerscursus te volgen. Meer info op www.poloclubwassenaar.nl

Plassen op Duindigt, het weer maakte wedstrijden tijdens de eerste maand van het seizoen 2012 onmogelijk

149

de Vries elektro

een naam voor de grote merken in elektronica en witgoed

Al ruim tachtig jaar is de Vries elektro hĂŠt adres voor de grote merken in elektronica en witgoed. Wij ontvangen u graag in onze showroom, waar we de tijd nemen voor een gedegen advies.

Emmastraat 10 Rijswijk | t. 070 390 05 05

www.devrieselektro.nl

De prachtige achtergrond van het Openluchttheater, Raadhuis de Paauw

Shakespeare en Roald Dahl rondom Wassenaars Raadhuis Het Britse openluchtgezelschap Illyria is in 1991 opgericht door Oliver Gray, groot en erkend Shakespeare deskundige. Olivers geestige en heldere bewerkingen van de klassieken hebben reeds duizenden vermaakt en geïnspireerd. Dit jaar spelen zij naast Shakespeare’s Henri V, het beroemde – supergrappige – verhaal The Twits van Roald Dahl.

e zeer ervaren en uiterst getalenteerde Illyria acteurs laten publiek in Groot Brit tannië, de Verenigde Staten, Duitsland en Nederland al ruim twintig jaar genieten van hun vrolijke en authentieke spel. Zo ook deze zomer in Wassenaar.

Historische Henri V Dit is één van de historische stukken van William Shakespeare (1599). De Britse koning Henri V wil en zal zijn land in Frankrijk heroveren in de be roemde Battle of Agincourt. Na de overwinning claimt hij de dochter van de Franse Koning, Catherine de Valois, tot zijn bruid, wat tot de no dige misverstanden voert omdat zij geen Engels en hij geen Frans spreekt. De soldaten Pistol, Nymph and Bardol zorgen ervoor dat de toeschouwers van dit bloedstollende verhaal, de voorstelling toch met een schaterlach zullen verlaten. Shakespeare zoals het was in zijn eigen dagen, door het onvolprezen gezelschap Illyria.

Practical jokes in The Twits Illyria brengt The Twits (de Griezels) van Roald Dahl in een unieke bewerking van David Wood. Dit in 1979 verschenen verhaal over Mr and Mrs Twits, die elkaar en hun omgeving het leven bijzonder zuur maken door al hun ‘practical jokes’, zal de toe schouwers van hun stoel laten rollen van het lachen – want uiteindelijk komt natuurlijk boontje om zijn loontje, en daarmee alles toch weer goed. In de hilarische speelstijl van Illyria, een waar genot voor de hele familie.

British Open Air Theatre Company Illyria has been bringing top quality entertainment since 1991 to local and international audiences for well over two decades, so it’s time to pack a picnic and sit back and enjoy!

Henri V Henri V (1599) is one of the historical plays of Wil liam Shakespeare. King Henri V prepares for the Battle of Agincourt to regain his French territories. After his victory, Henri claims Catherine de Valois’ hand in marriage. This leads to some rather comi cal situations as she does not speak any English nor speaks he French. Despite the seriousness of the play we are assured that soldiers Pistol, Nymph and Bardol will make you leave with a smile on your face. Shakespeare as it was in his own days by the famous British outdoor Theatre Company Illyria.

The Twits Roald Dahl’s classic The Twits, in a unique adapta tion for stage by David Wood, suits very much the hilarious style of Illyria. Mr and Mrs Twits are the ugliest and most awful people in the world. They are prepared to continuously outwit each other and others in rather mean practical jokes, with some disastrous consequences... Of course in the end the good win and what happens to the bad... that is for you to see! A joy for all the family.

Raadhuis De Paauw

Theater voor een lange zomeravond Henri V 24, 25 en 31 augustus 2012 / 19.30 uur, open vanaf 17.30 uur The Twits 29 augustus 2012 / 19 uur 1 september 2012 / 15 uur, open vanaf 13 uur € 17,50 – € 35,Airline style www.theenglishtheatre.nl www.wassenaar.nl

Raadhuislaan 22, Wassenaar www.theenglishtheatre.nl, T (06) 300 500 18 151

Kunstenares Maayke Schuitema en Coen van de Oever van Project 2.0

Maayke Schuitema’s

fascinatie voor Over Haar is de titel van de tentoonstelling van kunstenares Maayke Schuitema, die tot en met 16 juli bij Project 2.0 te zien is. “Haar is erotisch en het karakteriseert het individu.”

152

n het rauwe en pamflettaire werk van Maayke Schuitema (Den Haag, 1974) staat de vrouw steeds centraal. Voor de nieuwe expositie bij Project 2.0 richt ze zich op een specifiek onderdeel van het vrouwelijk lichaam: haar.

volle hybride in de schilderkunst. Ze werkt met gemengde technieken als linoleum, verf en potlood. Die technieken versmelten in een bewerkelijke achtergrond, de huid. Op groot formaat weet ze met een trefzekere hand haar ideeën met overtuigingskracht neer te zetten.

Versmolten technieken

Haarkunstenaar

Ons haar wordt geknipt, geföhnd, gekleurd en in modieuze kapsels gemodelleerd. In de pruiken tijd droeg men het nepkapsel statig in pompeuze ijdelheid. Tegenwoordig is al onze lichaamsbe haring gekapt of geschoren. Haar is relevant. Maayke Schuitema legt in de expositie Over Haar de focus op vrouwelijk haar. In een rijk geschakeerde show toont zij de vrouw als godin of moeder, als heks, fee of feeks. Schuitema’s beeldend werk is een opmerkelijke en succes

Maayke Schuitema: “Haar is verleiding, het beweegt en is levend, het staat voor vitaliteit en gezondheid. Ons kapsel geeft ons status. Haar is erotisch en het karakteriseert het individu.” Over Haar met heftige beelden van krachtige vrouwen werd op 10 juni jl. geopend door een haarexpert bij uitstek: Mark Melief, één van de meest toonaangevende haarkunste naars van Nederland en creatief directeur en eigenaar van Kinki Kappers.

fotografie Dani van Oeffelen (portret)

â&#x20AC;&#x153; Ons kapsel geeft ons statusâ&#x20AC;?

Project 2.0 Noordeinde 57, Den Haag www.project20.nl Openingstijden: woensdag t/m zaterdag 12-17 uur, zondag 13-17 uur en op afspraak 153

Tekst Jolanda Kleij Fotografie Sander Pardon

Social Media

moe?

Helaas! Dat kunnen we ons niet veroorloven. Sommige trends zijn nu eenmaal niet van tijdelijke aard. Dus: join in ‘cause Social media are here to stay! “Ieder zichzelf respecterend bedrijf erkent inmiddels het belang om iets met Social media te doen”, aldus Saskia Laurijsen, eigenaar van COOS! Communicatie & Evenementen. “Maar wat dat iets precies is, blijft vaak onduidelijk.” COOS! helpt bedrijven hun online leven op de rit te krijgen. “COOS! weet als pr-bureau hoe je vanuit verschillende bedrijven communiceert en een boodschap verpakt, passend bij de unieke eigen stijl. Voor de juiste inzet van Social media is allereerst support nodig. Van het management, maar ook van de werkvloer. Daarna is het handig om één persoon verantwoordelijk te maken zodat er regelmatig en consistent over je merk of zaak wordt gesproken. En dit is vaak de achilleshiel van bedrijven: de mankracht of de kennis is niet aanwezig. COOS! zet een strategisch en pragmatisch plan van aanpak neer en verzorgt ook de redactionele en inhoudelijke invulling als het bedrijf dit zelf niet kan of wil. Zo weet je zeker dat je niet te veel of te weinig communiceert, je altijd snel op postings kunt reageren en dat je interessant bent voor je publiek. Want als je gaat spammen, zijn mensen je snel zat.”

Communicatieve mikmak

Wie is COOS!

Waar vind je COOS!

Het communicatiebureau van Saskia Laurijsen is inmiddels een goede bekende van het Haagse bedrijfsleven. COOS! heeft al vele campagnes, websites en andere communicatieve hoogstandjes gelanceerd. Wil je meer weten? Kijk dan even op de unieke website www.bij-coos.nl.

Met een kantoor in de CaballeroFabriek bevindt COOS! zich middenin het centrum van creatie en innovatie. Van redactie tot strategieën en de ontwikkeling van apps; COOS! heeft alles bij de hand.

Op de juiste manier sociale media benutten. Het lijkt misschien ingewikkeld, maar als het je lukt, levert het ook veel op. “De snelheid waarmee je een persoonlijke relatie opbouwt, staat niet in verhouding tot de oude getrouwe offline media radio en televisie. Via Social media kun je snel reageren op klachten en complimenten. Daarmee brand je jezelf positief op iemands netvlies.” Uiteraard vult COOS! zijn dagen niet alleen maar met het updaten van LinkedIn- profielen en het twitteren van briljante boodschappen. “COOS! maakt ook websites, brochures, jaarverslagen en campagnes.” De hele communicatieve mikmak dus. Want er zijn meer manieren om te communiceren. “Neem een plastisch chirurg. Natuurlijk moet hij zijn Social media voor de jonge aanwas op orde hebben, maar een groot deel van zijn klantengroep, dames in de leeftijdscategorie 55+, vind je niet op Twitter. Het heeft geen zin om roepende in de woestijn te zijn. Het gaat erom dat je doet wat werkt. En voor alles geldt: een mix tussen online en offline activiteiten werkt nog altijd het best. Succesverhalen genoeg, maar eerlijk is eerlijk; Social medianetwerken zijn slechts een bindmiddel, geen tovermiddel.” 155

places to be

Fotografie RenĂŠ Zoetemelk

Presentatie LEVEN! #14 in Taste, the wine bar

Adviseur Ronald van der Velde en Heijm Rijken Ed Figee (politiek adviseur Gelderland-Overijssel) en Frits Huffnagel Ontwerpers Michelangelo Winklaar en Allan Vos met Mathiz Mathieu

Marita Smit (Marita Smit Tekst & Communicatie) en Leon Herschberg (Mercedes Benz Dealer Bedrijven)

Turkse Ambassadeur Dogan en zijn vrouw

Peter Engering en Johan van Herk (RTV West)

Martijn Koolhoven en Jeroen Sparrow (beiden Sparrow & Partners)

Paul van der Linden (BNR Nieuwsradio) en Noah van Klaveren (Dvoot) Daan van Reijn (CieremansVanReijn) en Tony Tetro

Ronnie Hoogenboom (Wijnbar Barrique) en Wendy Vaderloos (Partycentrum Restaurant De Brasserij)

Dimitri Papaionaou (De Haagsche Makelaar) en Alexander Oostermeijer (gemeente Wassenaar) 00156 156

places to be

Fotografie Looz photography

Bites & Business Den Haag in het Hilton The Hague Caroline van Wijk (Clineschrijft), Berbera van den Hoek (Fotografie Berbera van den Hoek), Marita Smit (Marita Smit Tekst & Communicatie) en Mina Walsmit (DAK Kindercentra)

Els Lonissen (dames op bezoek) en Loes Glerum (DAK Kindercentra)

Jolanda van der Elst en Liesbeth van Zijl (Dress Parade)

Jacqueline Karelsen (Inzicht en Regie), Nicole Bader (Charming Travel Choices) en Miranda Valk (Binnenstebuiten Groei en Ontwikkeling)

Tess Wouda Kuipers (The Organizing Firm), Ilona Clintjens (Divertido Consulting), Bonny van der Burg (BINKVIJFHOOG) en Mariska Wimmers (Bureau Mik)

Wendy Fossen (Casa dellâ&#x20AC;&#x2122;Arte), Annemarie Terlage (beeldend kunstenaar) en Pietertje van Splunter (beeldend kunstenaar)

Sandra Ketterings (Choices Coaching) en Caroline Kloots (Nordic Sport Events)

Alice Sunderland (Sunderland Diamonds) en Nicole Bader (Charming Travel Choices) CitycoĂśrdinatoren Bites & Business Carien van den Hoek (Beautiful Results) en Els Lonissen (dames op bezoek)

Mariska Wimmers (Bureau Mik) en Liesbeth van Zijl (Dress Parade) 00157 157

places to be

Fotografie Femque Schook/Bibi Post (sfeer)

Ladies Night by Taste, the wine bar Linda de Bruijn en haar team (SOAP Treatment Store)

Alex de Ruiter en Viran Tilakdharie (Cupcakechic)

Nathalie van Wissen, Niyan Ali, Christina Tetteroo (The Village)

Monique en Roland Bos (Bos Optiek)

Ron Karssen, Anja de Carpentier, Mieke Mulder en Andrea van Steijn (Steltman)

Margriet den Hartog (Bailine Den Haag en Rijswijk)

Manuela de Boer en Joyce Hoffies

Jeanette Burger (Taste, the wine bar en Activin Wine Group) en Debby Beugeling (Calexis Schoenmode) 00158 158

places to be

Fotografie hans levendig en claudia van noord

Haagse Communicatie Dag 2012 Jan Driessen (Aegon)

Saskia van Deventer (CieremansVanReijn), Brenda Verkerk (Vorm Vijf), Daan van Reijn en MariĂŤlle Vijn (CieremansVanReijn)

Celine Huijsmans (dagvoorzitter en verslaggever Telegraaf Media Groep) en Ernst van den Berg (Gemeente Den Haag)

Peter Schaaff (Den Haag Centraal), Matthijs de Groot (Winkelman van Hessen) en Hans Buurman (Gemeentemuseum) Annemarie de Jong, Koos Maarleveld (Gemeente Den Haag), Hans Kuiper (KOW) en Ed van Dijk (Studio A) Monique Pouw van Twiet.nu (Prijswinnaar Haagse Lift) Laurette Bloem (RTV West) en Martin Pronk (No ClichĂŠs)

Rob Oudkerk

Fred van Hoorn en Linda van der Loo (Colorworks)

Jan Driessen (Aegon), Wethouder Rabin Baldewsingh, Anno Fekkes en Jeroen Cieremans (organisatie HCD) 00159 159

places to be

Fotografie femque schook

Alliance Gastronomique en Energy4All bij Restaurant Niven

Floravontuur Promotie Zoetermeer, 50 jaar Groeistad

Fotografie ijzendoorn fotografie

Mathieu Kroese (JHD Notarissen) en Rob Steijn (DURA Vermeer)

Ronald Krol (JHD Notarissen), Andre Kamphuis en Martine Schwagermann (Worrell & Jetten Accountants)

Onthulling historisch bord: Rudolf van den Bergh (ERA Contour), Simone Langeveld, Patrick van Domburg (Wethouder Citymarketing), Margreet van Driel (Floravontuur Promotie Zoetermeer) en Hans van Hooven (Blomsma)

Zoetermeerse ondernemers en lokale bestuurders bij onthulling historisch bord Dorpsstraat

Ge Beij (Buro Raad & Daad) en Robbert Roos (wv Dorpsstraat)

Gastheer Peter van den Boom (restaurants Pasta Company XL en Grillig)

00160 160

places to be

Fotografie Henk Ros

Kreeftenpartij 2012 Sparrow & Partners en Detron ICT & Telecom Group, de Galerie

Geert Schaaij (Beursgenoten) en Harry Mens (Mens Makelaardij)

Dries van der Vossen (Bilderberg Hotel), Charlotte Andriesse (TMF Group), Simon Dierdorp (Interlace), Josephine van der Vossen (Partners at Work)

Sander Horst (Dendy, 070borrel) en Bas Kiepe (Security Control)

Joost de Bruijn (De Bruijn Wijnkopers), Fons Aaldering, Robert Lassche (Lassche Advocaten) en Wybe Tuinman (Ans Markus)

Gert-Jan Freutel (Rabobank Den Haag) en Lideweij Hylarides (Charity in Action)

Elisabeth Staal (Mrs & Mr Right) en Albert Akkermans (Sales Management Association)

Mariska van der Flier (interieurontwerpster) en Marco Krol (Krol BV)

Peter Engering, Wouter Dooijeweerd (De Galerie), Matthijs Kok (Taat & Friends), Frans van Steenis (Staatsloterij) en Cees Dam (Cees Dam Architecten)

Siep Jan Riedstra (NIPA), Jeroen Sparrow, George Banken (Detron ICT & Telecom Groep) en Leon Melchior (Eyelove Brillen) Coen van den Oever (De Galerie) 00161 161

places to be

Fotografie RICHARD MULDER

Haagsche Secretaresse Borrel Slabbers De Lange Office Support Cobie Schaap (Auto Service Haarlem), Leon Herschberg (Mercedes Benz Dealer Bedrijven) en Charlotte Schwencke (Metterwoon Vastgoed B.V.)

Mirjam Slabbers, Penny McBeath en Hellen Dordregter-de Lange (Slabbers De Lange Office Support)

Marjo Haitjema (Het CAK) en Cathy Hoeksma-de Winter (Het CAK)

Ronald van der Velde, Leendert Quak (Q Vastgoed), Ruud Kruitwagen (Business Amsterdam) en Micha Patutschnick (Men On Wire)

Janny van Arkel, Jeroen Paul Pupping (Bitterballenborrel), Maureen Lieuw-Choy en Annie de Vries

Harry Schoots (Van Lanschot Bankiers Den Haag) Ivana de Zwart (Montae Pensioen), Lisette Nugteren (Montae Pensioen), Suzanne Nugteren (Vapro-OVP) en Sylvia Rietbroek (Montae Pensioen)

Suzanne Keulaerds (Ronald McDonaldhuis Den Haag), Sylvia Dordregter en Dorien Alberda.

Fanny van â&#x20AC;&#x2122;t Woud (APM Terminals), Elly van Zoomeren (AkzoNobel Nederland BV) en Jolanda van den Berg (Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen)

Rob Truijens (Business Haaglanden), Lars Olie (Real Estate), Marjolein Kolkman (Schield Group), Neil de Poorter (Wegener) en Ruud Kruitwagen (Business Amsterdam)

Tjacco van der Velde (Koch Notarissen), Hellen Dordregter-de Lange (Slabbers De Lange Office Support), Wethouder Henk Kool, Mirjam Slabbers (Slabbers De Lange Office Support) en Harry Schoots (kantoordirecteur Van Lanschot Bankiers Den Haag) 00162 162

Verkrijgbaar bij:

www.discovering-outdoor.com

Verkoop gestart!

Luxe appartementen met havenzicht in het bruisendste deel van de Scheveningse haven • Alle appartementen met havenzicht • Op loopafstand van strand en zee, restaurants, terrassen en dagelijkse voorzieningen • Privé parkeerplaats • Prijzen vanaf € 244.850,- v.o.n.

Meer informatie? Ga naar de website of bel

070 82 005 82