Porsche Insider I Amsterdam I Editie 11 I Najaar 2013

Het officiĂŤle magazine van Porsche in Nederland. Editie 11, najaar 2013

In aantocht:

pOrsche macan Masterclass Rij- en raceadviezen van Gijs van Lennep

11

Anders. Beter. Mooier De nieuwe Porsche 911 Turbo

01-Cover_DEF.indd 1

28-10-13 13:53

221 Fogra39 TAC300 Coated

Namnlรถst-12 2

2013-08-05 14.41

236 221 Fogra39 TAC300 Coated

S H O P TH E CO LLECTIO N AT GA NT . CO M

Namnlรถst-12 3

2013-08-05 14.41

inhoud

porsche centrum amsterdam

nieuw: De macan 6 PORSCHE GALLERY Nieuws en wetenswaardigheden.

zijn nieuwe Panamera S E-Hybrid ophaalde.

Wát een ervaring!

10 IN AANTOCHT: DE PORSCHE MACAN Er komt een nieuwe, midsize SUV van Porsche: de Macan.

28 911 TURBO (S). MÉÉR. VAN ALLES. Bij de 911 Turbo en Turbo S gaat het al veertig jaar om een 2+2 coupé met boxermotor achterin. Maar voor de rest is alles anders.

Beter. Mooier.

18 DE PANAMERA TURBO S Een limousine met het hart van een sportwagen.

28

10

20 MET BALKENENDE NAAR LEIPZIG Porsche Insider vergezelde Jan Peter Balkenende, die bij de Porsche fabriek in Leipzig

36 KING OF COOL: MCQUEEN Ter ere van legendarisch race-icoon en acteur Steve McQueen werd onlangs een collectie in zijn naam gelanceerd.

4

06-07-Amsterdam-Voorwoord.indd 4

29-10-13 12:17

DE WERELD VAN PORSCHE Porsche is niet alleen een wereldmerk, het is ook een merk met een eigen wereld. Met een eigen historie, technisch vernuft en successen op tal van fronten. Dat gevoel en die merkbeleving worden goed zicht- en tastbaar tijdens een bezoek aan een van onze fabrieken. Dat was ook de ervaring van Jan Peter Balkenende, die in de Porsche fabriek in Leipzig zijn nieuwe Panamera S E-Hybrid ophaalde. Porsche Insider mocht erbij zijn en doet in deze editie verslag.

‘Leipzig’ is overigens ook de toekomstige bakermat van de auto op de pagina hiernaast. U ziet daar de contouren van de gloednieuwe Macan, die vanaf volgend voorjaar onze showroom binnenrijdt. Een nieuwe Porsche in een voor het merk nieuw marktsegment, waarover we u alvast het een en ander vertellen.

COLOFON

Insider nummer 11, najaar 2013 wordt u aangeboden door Porsche Centrum Amsterdam

UITGEVER Pon Porsche Import Zuiderinslag 8 3833 BP Leusden e-mail: info@porsche.nl

Maar er is uiteraard meer nieuws van Porsche. Zo reden we met de nieuwe, verschrikkelijk sterke 911 Turbo en Turbo S, die volkomen terecht de kwalificatie ‘De beste Porsche ooit’ meekregen. Dat belooft wat voor de nieuwe 918 Spyder, Porsches topsporter, die recent zijn publieksdebuut maakte op de autosalon van Frankfurt. Ook bij deze nieuwkomer – die het ronderecord op de Nürburgring met maar liefst 14 seconden verbeterde – staan we in deze Insider uitgebreid stil. Net als bij de viering van ‘50 Jaar 911’. En op ons eigen circuit van Zandvoort werd een halve eeuw 911 gevierd tijdens de Historic Grand Prix. Uiteraard krijgt u ook het laatste nieuws uit ons dealerbedrijf.

IN SAMENWERKING MET Porsche Centrum Amsterdam Sijsjesbergweg 50 1105 AL Amsterdam ZO Tel. 020-4911911

VERANTWOORDELIJK NAMENS DE UITGEVER: Hannie Steeman

Mag ik u namens alle medewerkers veel leesplezier wensen?

Of was u al begonnen?

REDACTIE EN PRODUCTIE: Pelican Custom BV Tel. 020-7581000

Vriendelijke groet!

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Fjodor Buis, Carlo Brantsen, Jan Peter Fiering, Roel van Gils, Herman van Heusden, Paul Laurey, Lieke Lemmens, Gijs van Lennep, Sander Nagel, Dominique Otte, Guus Peters, Bas van Putten, Mike Raanhuis, Jeannette Stavorinus, Hugo Thomassen, Ingmar Timmer, Daniëlle van Tol, Hans Verstraaten, Merlijn Viersma, Georges van Wensveen, Trebor van der Zee.

Vestigingsmanager Ron Loenen

39 MASTERCLASS VAN GIJS VAN LENNEP In deze nieuwe rubriek legt racelegende Gijs van Lennep telkens een of meerdere termen uit.

Ditmaal: overstuur en onderstuur.

40 ALLESKUNNER: DE 918 SPYDER Porsche balde vrijwel al zijn technische kunnen samen in de 918 Spyder: Totaalvermogen: 887 pk. Topsnelheid: 340 km/u. Gemiddeld verbruik: 1 op 33 kilometer.

36

50 HISTORIC GRAND PRIX Zelden waren er in Zandvoort zó veel Porsches

911 te zien als tijdens de Historic Grand Prix.

Natuurlijk was er veel aandacht voor 50 jaar 911.

54 GT3 CUP De Porsche GT3 Cup Challenge Benelux heeft haar eerste seizoen succesvol afgesloten.

Autojournalist Sandor van Es mocht bovendien als gastcoureur instappen in Assen.

60 GASTCOLUMN De eerste rit met een Porsche voelde als thuiskomen voor columnist Bas van Putten.

5

06-07-Amsterdam-Voorwoord.indd 5

29-10-13 12:17

Gallery

foto

Paul van Splunteren is de nieuwe Managing Director van Pon Porsche Import.

Hij is de opvolger van Ray Uiterwaal, die sinds 2008 de Nederlandse Porsche organisatie aanstuurde. Van Splunteren (56) is geen onbekende in de Porsche wereld; hij leidde negen jaar het Porsche Centrum Eindhoven (en het dochterbedrijf daarvan, Porsche Service Centrum Limburg). Bovendien heeft Van Splunteren een ruime race-ervaring, niet alleen als coureur maar ook als aanvoerder van een eigen Porsche raceteam.

“Je moet willen veranderen in je leven, af en toe uit je comfortzone kunnen stappen. Toen deze kans zich voordeed heb ik er precies achttien seconden over nagedacht”, aldus Van Splunteren over zijn nieuwe baan. “Ik heb negen jaar lang van de dealerkant naar het importeurschap gekeken en dan heb je soms het idee dat dingen anders kunnen. Porsche is in Nederland een grote en geoliede organisatie geworden en ik ga er alles aan doen om zowel het ondernemerschap als het klantgericht denken op een nóg hoger niveau te brengen.”

Volgens Van Splunteren zit Porsche in een gunstige tijd. Het modellenpalet breidt zich nog steeds uit, de 911 is op zijn vijftigste jonger dan ooit en naar de nieuwe Macan, die dit voorjaar komt, wordt reikhalzend uitgekeken. Paul van Splunteren kent de organisatie door en door en is inmiddels volop aan de slag. “Mijn inwerktijd was ongeveer een uur”, lacht hij. “Er gaat heel veel energie in deze baan zitten, maar ik heb gemerkt dat ik er ook heel veel energie van krijg.”

Marte Visser

Paul van Splunteren, Managing Director Pon Porsche Import

911 Turbo ook als cabriolet

De nieuwe Porsche 911 Turbo en Turbo S zijn nauwelijks op de weg (zie pagina 28 voor onze eerste rij-impressie) of de cabrioletversies worden al aangekondigd. De open versie van Porsches top-911 maken hun debuut eind november op de Los Angeles Autoshow en nauwelijks een maand daarna worden ze al op Nederlandse bodem verwacht. De 911 Turbo Cabriolet is technisch gelijk aan het gesloten model, levert 520 pk (383 kW) en accelereert in 3,5 seconden naar 100 km/u.

Voor de 911 Turbo Cabriolet S zijn die cijfers 560 pk (412 kW) en 3,2 seconden. De kap van beide versies opent of sluit zich in slechts 13 seconden en dat kan desgewenst ook rijdend, bij snelheden tot 50 km/u. Prijzen? Vanaf 200.900 voor de Turbo Cabriolet en 235.100 voor de S-versie.

6

06-08-Gallery.indd 6

31-10-13 11:38

50 jaar 911 jubileumeditie

Van de Porsche 911, die dit jaar zijn vijftigste verjaardag viert, is een speciale ’50 Jaar’-uitvoering verschenen.

Hij maakte zijn debuut op de autosalon van Frankfurt en werd voorzien van een aantal opvallende accenten.

Zo is de auto gebaseerd op de Carrera S, maar heeft hij een wide-body carrosserie, die gewoonlijk is voorbehouden aan de Carrera 4. Verder springen speciale 20 inch wielen in het oog, die een hommage zijn aan de legendarische ‘Fuchs’-wielen van de ‘Ur-Elfer’. In het interieur zijn er talrijke verwijzingen naar het verleden; zo heeft de bekleding de beroemd geworden ‘Pepita’-ruit en zijn er op de wijzerassen van snelheidsmeter en toerenteller zilverkleurige kapjes aangebracht. Het 50 jaar 911 jubileummodel wordt geleverd in geisergrijs metallic en grafietgrijs metallic en wordt aangedreven door de bekende 3,8 liter zescilinder boxer. Die is goed voor 400 pk (294 kW) en 400 Nm aan koppel. Er is een mogelijkheid om de motor tot 430 pk te tunen, waardoor de prestaties nog iets verbeteren. De 911 ‘50’ is er zowel in handgeschakelde uitvoering als met automatische PDK-tranmissie. Het jubileummodel is er vanaf 143.300 euro, de PDK-versie is elf mille duurder.

Er worden slechts 1.963 exemplaren van gebouwd. Dat getal verwijst rechtstreeks naar het geboortejaar van de Porsche 911.

Tequipment: originele accessoires!

Een Porsche verdient originele accessoires. En dus is er nu een online accessoirezoeker waar u snel en overzichtelijk meer dan driehonderd accessoires vindt die van een Porsche nóg meer úw Porsche maken. Een skidrager voor de 911, winterbanden voor uw Boxster of kinderzitjes voor achterin de Cayenne…? Uw Porsche dealer kan het leveren en u kunt het allemaal selecteren via de Tequipment accessoirezoeker op www.porsche.nl.

7

06-08-Gallery.indd 7

29-10-13 12:32

GALLERY

Cayenne-verrassing

Er is belangrijk nieuws over de Porsche Cayenne. Dat nieuws is echter zó vers dat we het, bij het sluiten van deze editie van Porsche Insider nog niet mogen vertellen.

Dus daarom: let vanaf begin december goed op de officiële website van Porsche, www.porsche.nl, voor alle informatie over een nieuwe, uiterst aantrekkelijke Cayenne-versie.

Alles over E-mobility

Hoe werkt een hybridemodel van Porsche nou precies? Wat zijn de fiscale voordelen van zo’n Panamera SE-Hybrid en wat voor mogelijkheden zijn er om hem – snel of juist wat minder snel –, op te laden? En hoe combineer je zorg voor het milieu met prestaties en rijplezier? Het antwoord op al dit soort vragen is sinds kort te vinden op een speciale internetpagina van Porsche. De Porsche E-mobility webspecial is te vinden op www.porsche.nl/toekomst en gaat in op technische aspecten, maar ook praktische zaken, de fiscale kanten van het rijden in een hybride en bijvoorbeeld de diverse laadmogelijkheden in Nederland.

Aftellen naar Le Mans 2014

Mark Webber

Het mag nog een eind weg lijken, de 24 Uren van Le Mans 2014 werpen hun schaduw ver vooruit. Het evenement is weliswaar in het weekend van 14 en 15 juni (traditioneel aan het einde van week 24), maar nu al wordt uitgekeken naar de terugkeer van Porsche op het beroemde circuit in noord-west Frankrijk.

Belangrijk nieuws is dat Porsche kans heeft gezien oud-Formule 1-coureur Mark Webber te contracteren. De Australiër geldt als een zeer ervaren rijder; hij maakte in 2002 zijn Formule 1-debuut en behaalde 36 podiumplekken, negen overwinningen en elf pole positions in de eredivisie van de autosport. Tijdens de 24 Uren van Le Mans gaat Webber de indrukwekkende Porsche LMP1 sportscar besturen.

Met deze gloednieuwe racer, die een benzinemotor met elektrische aandrijving combineert, gaat Porsche het duel aan met Audi (dat de afgelopen jaren domineerde op Le Mans met een diesel-hybride) en Toyota, dat tijdens de editie van 2013 goed voor de dag kwam.

Porsche heeft een rijke traditie op Le Mans; het won de 24 uurs race maar liefst zestien keer. Het zal duidelijk zijn dat het merk in 2014 goed voor de dag wil komen. Daartoe heeft het zich verzekerd van ervaren rijders. Naast Mark Webber, die al twee keer eerder deelnam aan Le Mans en een ruime sportscarervaring heeft, zijn dat de Duitser Timo Bernhard, de Fransman Romain Dumas en de Zwitser Neel Jani. De teamchef van Porsche Le Mans, Fritz Enzinger, is blij met de komst van Mark Webber. ”Hij is, vanwege zijn snelheid en ervaring, één van de beste coureurs die we ons kunnen wensen. Ik ben blij dat we hem aan boord hebben.”

8

06-08-Gallery.indd 8

29-10-13 12:34

SchaapCitroenMartens_PorscheInsiderMag_0513.indd 1

06.05.13 08:12

Nieuwe, midsize suv

Tekst Trebor van der Zee 10

10-12-Macan.indd 10

29-10-13 12:35

De magie van de Macan Er komt een nieuwe, midsize SUV van Porsche aan. De Macan, die begin volgend jaar op de markt komt, werpt zijn schaduw ver vooruit. Porsche Insider licht een tipje op van de sluier.

11

10-12-Macan.indd 11

29-10-13 12:36

Nieuwe, midsize suv

M

Met de Cayenne heeft Porsche kans gezien een SUV op de weg te zetten die wereldwijd uitstekend is ontvangen. Nu is het (bijna) tijd voor een compactere Sports Utility Vehicle; een auto met vijf deuren en vijf zitplaatsen, maar die toch ontegenzeggelijk zijn afkomst niet verloochent. Want de Macan is een pure sportwagen, zoals Porsche die gewend is te bouwen. Het is een auto die zijn bestuurder (m/v) zowel kan uitdagen als bijstaan, die boordevol nieuwe technieken zit en dat combineert met sportieve Porsche eigenschappen. Daarnaast kent de Macan tal van praktische kanten. Zoals plaats voor vijf personen, een indrukwekkende bagageruimte en een wat hogere zitpositie, zonder dat deze de sportieve eigenschappen in de weg staat.

De Macan (spreek uit: maakán) maakt zijn debuut op de Los Angeles Auto Show en verschijnt in het voorjaar van 2014 in onze showroom. Wie de eerste blik op de Macan werpt ziet het meteen: dit is een Porsche. Het lijnenspel van de carrosserie, het indrukwekkende front van de auto met de voor Porsche zo kenmerkende koplampen, de sterk aflopende daklijn, de brede schouderpartij en de bijna als één geheel gevormde achterzijde spreken duidelijke designtaal. Hier staat een auto die vijfenzestig jaar ervaring in het bouwen van sportauto’s weerspiegelt.

Raceauto Kenmerkende stylingdetails voor de Porsche Macan zijn de in de motorkap opgenomen koplampen. Tegelijkertijd reikt de motorkap – als bij een Le Mans-raceauto – tot over de voorste wielkasten, waardoor de gebruikelijke naden ontbreken. In combinatie met grote luchtinlaten maakt dat van een in de achteruitkijkspiegel naderende Macan een indrukwekkend geheel. Maar ook en profil spreekt de Macan sportieve taal; fraai vormgegeven sideblades zijn een knipoog naar de nieuwe Porsche 918 Spyder en de naar achteren toe scherp gesneden daklijn loopt over in brede heupen, als bij de Porsche 911. De achterklep is een bijzonderheid, omdat een handgreep en kentekenplaat er niet in zijn opgenomen. In combinatie met driedimensionaal vormgegeven led-achterlichten zorgt dat voor een markante achterzijde.

De Macan heeft vijf deuren en vijf zitplaatsen, en is toch een pure sportwagen De nieuwe Porsche Macan wordt leverbaar in verschillende motorversies (zie ook het motorkader elders op deze pagina), waarbij de Macan Turbo indruk maakt met maar liefst 420 pk aan vermogen, terwijl de Macan S Diesel een voor een sportwagen indrukwekkend laag verbruik laat zien: slechts 6,2 liter per 100 kilometer. Het koppel van 580 Nm zegt echter genoeg over het rijplezier, dat deze uitvoering gaat bieden.

Licht De magie van de nieuwe Porsche Macan wordt tenslotte onderstreept door zijn opvallende verlichting. We noemden al de led-verlichting achter, maar de halogeen koplampen vormen een minstens zo sterke troef. Daarnaast is er het Porsche Dynamic Light System, dat met behulp van Bi-Xenon koplampen zowel statische als dynamische bochtverlichting mogelijk maakt. Bovendien is er ‘dynamisch grootlicht’, waarbij de auto traploos de lichtsterkte en reikwijdte van de koplampen aanpast aan het verkeer. Kruispuntverlichting maakt zijstraten beter zichtbaar.

Het zijn vondsten die niet alleen het technische kunnen van Porsche onderstrepen, het zijn ook onderdelen van een auto waarnaar met steeds grotere belangstelling wordt uitgekeken.

Maar nog even geduld dus, begin volgend jaar komt de Macan definitief naar Nederland.

Op 20 november is de nieuwe Porsche Macan officieel onthuld. Nieuwsgierig? Bekijk de eerste beelden dan nu via Layar! Download de Layar-app (geschikt voor iPhone en Android) en scan vervolgens deze pagina met uw smartphone.

PDK Porsche rijders komen thuis in het interieur van de Macan. Herkenbaar zijn drie klokken, waarbij het middelste exemplaar uiteraard de toerenteller is. Het contactslot is links geplaatst en eigenlijk spreken dashboard en middenconsole voor zichzelf als het gaat over bedieningsgemak. Schakelen kan met de pook, maar sneller met behulp van de paddles aan het multifunctionele stuurwiel. Een belangrijke bijdrage aan dat schakelen levert de zeventraps PDK (Porsche Doppelkupplung), die als het ware elke volgende versnelling ‘klaar’ zet. Gebruikmakend van twee koppelingen verlopen de schakelmomenten zodoende bijzonder soepel; PDK heeft dan ook in diverse andere Porsches zijn waarde meer dan bewezen.

12

10-12-Macan.indd 12

29-10-13 12:36

Choice – Familie Koelemeijer

Met deze nieuwe Carrera 4S zijn we dit jaar met het hele gezin op vakantie geweest”, vertelt Esther Koelemeijer. “We hadden eerst een 996 Cabrio, maar de nieuwe 991 heeft toch een iets ruimer interieur. In totaal hebben we 5.700 kilometer gereden, door Duitsland, Oostenrijk, Italië, Frankrijk en Spanje. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik met de kinderen één stukje heb gevlogen. Ferry wilde de route van Italië naar Spanje – door de bergen met al die tunnels – graag alleen rijden. Dat heeft hij ‘s nachts gedaan; vertrok om acht uur ‘s avonds uit Milaan en was om half vijf in Gerona. Best snel, voor 900 kilometer. En ja, het kan dus, met het hele gezin in een 911 op vakantie. We hadden wel een dakkoffer nodig (die van Thule passen op de dakdragers van Porsche) en op de hoedenplank nog wat bagage, maar alles kon mee: golftassen, tennisrackets, emmertjes en schepjes voor Sophie en zelfs een surfboard voor Swen.”

PORSCHE-PASPOORT Naam

Ferry (46), Esther (43), Swen (12) en

Porsche

911 Carrera 4S

Sophie (7) Koelemeijer, Velserbroek.

Ferry is directeur van NMS en MIKco Technologie

Tekst Guus Peters Fotografie Fjodor Buis 13

Amsterdam.indd 13

29-10-13 12:38

porsche centrum amsterdam

‘Ik dacht tot vandaag dat ik goed kon rijden’ Het is bijna lunchtijd. De deelnemers zijn moe. Ze hebben er net een uur racen opzitten en praten nu na met de instructeur. “Als je een bocht nadert dan moet je eerst remmen, vervolgens insturen‘, zegt hij. ‘Jullie doen het net andersom.”

“Ja, dat heb ik gemerkt”, zegt een deelnemer. “Dan gaat je auto, hoe heet dat ook weer?”

“Driften”, zegt de instructeur. “Dat is wat jouw auto ging doen.”

“Ik dacht dat ik goed kon rijden”, zegt een andere deelnemer. “Tot vandaag.”

“Hé, niet overdrijven mensen”, zegt de instructeur.

“Dat jullie fouten maken is doodnormaal. We zijn hier om te leren.”

14

Hard werken ‘We’ zijn tien Porsche rijders, bijeen op het Circuit van Zandvoort om een tweedaagse racecursus te volgen. De cursus bestaat uit een theorie- en een praktijkgedeelte, afgesloten met het theorie- en praktijkexamen racelicentie, en vergt inderdaad veel van de deelnemers. De eerste dag is men tot kwart voor twaalf in de avond doorgegaan met theorielessen over ‘code rood’, ‘vlagsignalen’ en waar op te letten bij het nemen van bochten. Vanmorgen nam men al vroeg weer plaats achter het stuur en nu, voor de lunch, volgt nog de medische keuring.

Peter Nijkrake doet mee in zijn Porsche 911 uit 1969, waarmee hij vier, vijf keer per jaar ook in klassieke rally’s rijdt. “Daarom doe ik hieraan mee”, zegt hij.

“Ik wil mijn auto beter leren kennen zodat ik tijdens rally’s een betere wagenbeheersing heb.” En? “Het is erg hard werken in zo’n oude auto, de nieuwe 911 heeft een veel voorspelbaarder stuurgedrag in de bochten. Maar ik vind het een geweldige ervaring.

Je leert ontzettend veel – en snel.”

Zelfvertrouwen Jean-Marie van Oortmarssen rijdt mee in zijn ruim een jaar oude Porsche Boxster S. Hij heeft extra geoefend op de bochten, toch voor iedereen het moeilijkste onderdeel, en toen hij zojuist de Tarzanbocht naderde – de bocht der bochten op dit circuit – keek hij heel even op zijn snelheidsmeter. Die wees 194 km/u aan. “Wow!” blikt hij terug. “En het ging helemaal goed!”

“Hier leer je pas wat je uit je auto kunt halen,” vervolgt hij. Wat hij écht allemaal kan. In het begin is het zwaar, intensief. Maar daarna zie en voel je dat het steeds beter gaat, je krijgt de technieken onder de knie. Je krijgt van deze dagen niet alleen een kick maar ook veel zelfvertrouwen.”

14

Amsterdam.indd 14

29-10-13 12:38

Dertig Porsche rijders deden mee aan de tweedaagse racecursus op het Circuit van Zandvoort. Een bijzonder intensieve cursus waar de deelnemers dan ook moe, maar wel erg tevreden op terugkeken.

Tekst Hans Verstraaten Fotografie Fjodor Buis

Amsterdam.indd 15

‘Hier leer je pas wat je uit je auto kunt halen!’

15

29-10-13 12:38

porsche centrum amsterdam

veel reparaties tijdens Cosmetic Repair Days De Cosmetic Repair Days van Porsche Centrum Amsterdam zijn een groot succes gebleken. Eind augustus werden zo’n tachtig Porsches aan een grondige cosmetische inspectie onderworpen.

Kleine onvolkomenheden werden direct hersteld door de (schade)experts.

‘Klanten willen dat hun auto technisch én optisch in topstaat verkeert. Daar kunnen wij in voorzien’ Tekst Roel van Gils Fotografie jan peter fiering

Het restylen van kleine deukjes (uitdeuken zonder spuiten), ruitreparaties, interieur- en lederherstel, poetsen en lakverzegeling en het restylen van kleine beschadigingen aan de lichtmetalen wielen; het werd volgens Joost Rompa van Porsche Centrum Amsterdam tijdens de Cosmetic Repair Days ter plekke opgelost. “Porsche rijders zien hun auto veel minder als een gebruiksvoorwerp, ze willen dat hun auto behalve technisch ook optisch in topstaat verkeert. En daar kunnen wij als Porsche Centrum Amsterdam uiteraard in voorzien. Schadeherstel gebeurt volledig in eigen huis, waarbij optimale kwaliteit is gewaarborgd.”

De animo voor de Cosmetic Repair Days bleek groot. Joost Rompa: “In totaal zijn er in drie dagen zo’n tachtig Porsches van alle typen en bouwjaren cosmetisch onder handen genomen. Van een 911 uit 1968 tot een recent model van nog geen jaar oud met een klein parkeerdeukje.” Behalve het uitdeuken zonder spuiten werd volgens Joost Rompa ook veel gebruik gemaakt van de diensten van de interieurhersteller.

“Iedereen kent het gevoel wel van een kleine beschadiging in het interieur, een haaltje in het leder van de stoel, in de middenarmsteun of een beschadiging op het dashboard. Telkens als je instapt, valt je oog onbewust op die onvolkomenheid. In veel gevallen is zo’n beschadiging echter relatief eenvoudig te herstellen.”

Joost Rompa benadrukt dat de cosmetische behandelingen die tijdens de Cosmetic Repair Days werden aangeboden ook altijd op afspraak ingepland kunnen worden. Vanwege het grote succes krijgt het driedaagse evenement ook volgend jaar een vervolg.

16

Amsterdam.indd 16

29-10-13 12:39

VOOR VERKOOPINFORMATIE : 0182-395 770

AYRTON SENNA COLLECTION ACETATE TEMPLES ELASTOMER BRIDGE INSERT

Nieuwe Panamera Turbo S

Met 570 pk (419 kW) is de nieuwe toplimousine nog eens 50 pk sterker dan de Turbo en dat vertaalt zich in aansprekende cijfers.

Zoals een acceleratie van nul naar 100 km/u in 3,8 seconden en een inhaalacceleratie (van 80 naar 120 km/u) in 2,4 seconden. Wat de topsnelheid betreft houdt de sterkste Panamera van dit moment het pas bij 310 km/u voor gezien en bij dat alles hebben de Porsche ingenieurs kans gezien het brandstofverbruik (gemiddeld 10,2 liter per 100 km) gelijk te houden aan dat van de Turbo.

Trekkracht Dat laatste is onder andere bereikt door de motor een start-stopautomaat mee te geven en een ‘zeilfunctie’, waarbij op de snelweg onder bepaalde omstandigheden de aandrijflijn even wordt losgekoppeld.

Het sportieve hart van die aandrijflijn vormt een 4,8 liter achtcilinder met twee turbo’s.

Om de prestaties verder te verhogen is de maximale druk van de brandstofinspuiting verhoogd naar 140 bar, terwijl beide turbo’s een grotere compressor kregen en elk hun

18

18-19-Panamera.indd 18

29-10-13 13:01

Panamera Turbo S

Dat vier portieren heel goed kunnen samengaan met sportwagenprestaties, heeft de Porsche Panamera inmiddels wel bewezen. Met de nieuwe Panamera Turbo S voegt Porsche hier nu een nieuwe dimensie aan toe.

Limousine met sporthart eigen tussenkoeler. De motor heeft een indrukwekkend koppel van 750 Nm (beschikbaar tussen 2.250 en 5.000 toeren) maar wie in de Sport Plus stand het gaspedaal volledig intrapt krijgt – door een verhoging van de overboostfunctie – tijdelijk 50 Nm aan trekkracht extra. Onder zulke omstandigheden levert de Panamera Turbo S prestaties waar menig sportwagen niet aan kan tippen.

In stijl Maar net zo makkelijk ontpopt hij zich even

later als een luxe limousine, die met adaptieve luchtvering, lederen bekleding en een oorstrelende geluidsinstallatie zijn inzittenden omarmt, beschermt en in stijl vervoert.

Standaard heeft de Panamera Turbo S actieve vierwielaandrijving, keramische remschijven (vergezeld van goed zichtbare, gele monobloc aluminium remzadels) en 20 inch lichtmetalen wielen. Turbo S-aanduidingen zijn subtiel aangebracht onder de achterspoiler en op de dorpellijsten. Ook standaard is de PDK (Porsche Doppelkupplung) met ze-

ven overbrengingen, die de bestuurder de mogelijkheid biedt tot comfortabel cruisen zonder merkbare schakelmomenten. Maar met een druk op de knop kan de transmissie er ook voor zorgen dat de Panamera Turbo S de sportwagen wordt, die hij ook onderhuids is.

Wilt u meer informatie over de Porsche Panamera Turbo S? Kom langs in onze showroom!

19

18-19-Panamera.indd 19

29-10-13 13:02

Haal uw Porsche op bij de fabriek in Leipzig

20

20-27-Leipzig.indd 20

29-10-13 14:59

Een wereldse ervaring Werksabholung wordt het genoemd.

Uw nieuwe auto ophalen bij de fabriek. Het kan zowel bij Porsche in Stuttgart als in Leipzig, waarbij in die laatste fabriek een compleet racecircuit voor een enorme meerwaarde zorgt. Porsche Insider vergezelde Jan Peter Balkenende, die in Leipzig zijn nieuwe Panamera S E-Hybrid ging ophalen. Wรกt een ervaring!

Tekst Guus peters Fotografie herman van heusden, porsche ag 21

20-27-Leipzig.indd 21

29-10-13 15:00

Haal uw Porsche op bij de fabriek in Leipzig

P

Porsche bouwt sinds 2002 auto’s in Leipzig. En dat kan bezoekers van de stad nauwelijks ontgaan. Al bij het aanvliegen op vliegveld Leipzig/Halle is het enorme Porsche complex met zijn naastgelegen racecircuit een niet te missen factor in het landschap. Ook in de aankomsthal van de luchthaven is Porsche present, met een tentoongestelde witte Panamera. En in het centrum van Leipzig is Porsche eveneens aanwezig; op de omvangrijke Augustusplatz wordt de Mendebrunnen gerestaureerd. Aan het herstelplan van de eeuwenoude stadsbron heeft Porsche een belangrijke bijdrage geleverd, zoals ook het beroemde Leipziger Gewandhaus Orchestra en het jaarlijkste Opernball werden ondersteund. Porsche is al bijna niet meer weg te denken uit Leipzig, waar het zo’n dertien jaar geleden neerstreek.

Beursstad Leipzig is de twaalfde stad van Duitsland, na Berlijn de tweede van de voormalige DDR. Het wedijvert met grote broer Frankfurt am Main om de titel ‘boekenstad’. Net als Frankfurt heeft Leipzig een overbekende Buchmesse. Een indrukwekkend evenement, dat elk jaar 160.000 bezoekers trekt, waaronder 50.000 professionals uit de boekenwereld, zoals schrijvers, redacteuren en uitgevers. Sowieso geldt Leipzig als beursstad; er zijn jaarlijks zo’n 1.500 evenementen, beurzen en congressen, vooral in de gebouwen van de Leipziger Messe, halverwege de luchthaven en de stad.

Bach Maar Leipzig blinkt ook uit door zijn liefde voor muziek. Niemand minder dan Johann Sebastian Bach had dat goed door; de beroemde componist woonde tal van jaren in Leipzig en rust nu onder een stemmig donkere gedenkplaat in de Thomaskerk.

Buiten herinnert een immens standbeeld aan Bachs verdiensten voor Leipzig. Aan de zuidkant van de kerk staat overigens een beeld van een andere grootheid uit de klassieke muziek: Felix Mendelssohn Bartoldy. Maar Leipzig is ook trots op componist Robert Schumann en toneelschrijver/filosoof Friedrich von Schiller, die hier woonden en werkten. Cultuur wordt in de Saksische stad met hoofdletters geschreven.

Uitzicht In het centrum vermengt oude DDR-glorie zich met gloednieuwe gebouwen van moderne architecten. Er heerst rust in Leipzigs stadscentrum, dat overwegend voetgangersgebied is. Winkels, restaurants, tal van kerken en het indrukwekkende, bijna Gaudi-

achtige universiteitsgebouw vragen om aandacht en er wordt op straat opvallend veel gemusiceerd. Een bezoekje waard is ook de immense, met een dak als een halve maan uitgeruste Panorama Tower, die een magnifiek uitzicht biedt over de stad – er is ook een restaurant bovenin – en van waaruit men moeiteloos de Porsche fabriek ziet liggen.

Het Porsche Werk Leipzig is het doel van onze komst. Elk jaar komen hier 2.400 Porsche rijders hun nieuw gebouwde Porsche Cayenne of Panamera ophalen. Porsche Insider reisde mee met een wel zeer bekende Panamera rijder: Jan Peter Balkenende.

De voormalig premier en huidig partner van Ernst & Young komt in Leipzig zijn nieuwe auto, de Panamera S E-Hybrid in ontvangst nemen. Hij heeft voor wat betreft die auto de primeur van de Werksabholung.

Actie Na een comfortabel nachtje slapen worden we de volgende morgen ontvangen bij het Kundenzentrum van de fabriek. Een als een immense verkeerstoren vormgegeven gebouw, strategisch geplaatst tussen de enorme productiehallen en de race-

22

20-27-Leipzig.indd 22

29-10-13 15:00

Balkenende krijgt er met het groeien van het aantal ronden steeds meer plezier in baan die Porsche in Leipzig rijk is. Balkenende wordt ontvangen door Roland Clement, de Distributie- en Marketing-directeur van Porsche Leipzig GmbH. Na een korte introductie is het al snel tijd voor actie; Clement draagt de oud-premier over aan de zorg van Senior Instructor en oud-coureur Guido Majewski. Die heeft een Panamera S E-Hybrid klaarstaan, van precies hetzelfde type als Balkenende komt ophalen. Het duo gaat meteen de baan op, waarbij Majewski eerst wat verkennende ronden rijdt en ondertussen van alles over de auto uitlegt. Daarna geeft hij het stuur over aan Balkenende, die er met het groeien van het aantal ronden steeds meer plezier in krijgt. Ook de snelheid neemt ronde na ronde toe.

Sensatie Het circuit is dan ook ronduit indrukwekkend. Het is samengesteld door tien beroemde bochten van al even beroemde circuits over de hele wereld samen te voegen. Op een deel van de baan worden weliswaar alle in Leipzig gebouwde Porsches even uitgeprobeerd – dat verklaart waarom elke nieuwe auto een kilometerstand heeft van tussen de 17 en 25 kilometer – maar de Rundstrecke voldoet aan alle eisen van de Internationale Au-

tosport Federatie (FIA), die de renbaan dan ook heeft gecertificeerd. Hierdoor kunnen Porsche rijders in Leipzig de unieke sensatie beleven om in één ronde van 3,7 kilometer onder andere de beruchte S-bocht van het Japanse Suzuka, de lange maar oh-zo-gemene Sunset Bend van Sebring en de Parabolica van Monza te nemen.

Onbarmhartig Hoe spannend het circuit daadwerkelijk is, laat Majewski zien in een hot lap. Met een 911 GT3 RS in racetrim neemt hij eerst Jan Peter Balkenende en daarna diens begeleider mee. Tijdens zo’n raceronde wordt duidelijk wat een 911 in handen van de juiste coureur allemaal kan. Majewski sleurt de auto onbarmhartig over het circuit, neemt curbstones zoveel mogelijk mee en gaat bij elke ronde weer een beetje meer dwars op de Cork Screw, een exacte kopie van de zeer ingewikkelde serpentinebocht op het Californische Laguna Seca-circuit. Wij hebben als laatste meelifter het geluk dat de banden dan optimaal warm zijn en maximale grip hebben, waardoor de Cork Screw met een bijna voortdurend dwars staande auto wordt getrotseerd. Een ervaring om nooit te vergeten.

23

20-27-Leipzig.indd 23

29-10-13 15:00

THE ENGINEERS of essentials

Porsche Design kitchen

P’ 7340 New York | London | Munich | Paris | Moscow | Shanghai | www.porsche-design.com | www.poggenpohl.com

Anz-Poggenpohl_P'7340-NL-203x275.indd 1

KW44 29.10.13 13:28

op dat Panamera rijders onder de indruk zijn van de carrosseriestijfheid, zeker als we ze vertellen dat de middenconsole van de Panamera gelijkwaardig is aan die van de Cayenne. Dat wekt vertrouwen.” Aan het slot van het offroad-parcours wacht een waterbak; de Cayennes waden door een bumperdiep bassin en – hoe handig – maken zichzelf meteen schoon.

Maar we zijn nog niet klaar. Er rijden twee Porsches Cayenne voor, waarmee we offroad gaan rijden. Op eigen terrein heeft de Porsche fabriek een 120 hectare groot stuk grond waarop een Cayenne mag laten zien wat hij allemaal kan. We kijken toe hoe Jan Peter Balkenende met een zwarte Cayenne Turbo S een helling van 38 procent beklimt. Tamelijk eng, want wie bij een dergelijk stijgingspercentage recht door de voorruit kijkt, ziet alleen nog maar blauwe lucht. Maar het komt goed; aan de top van de helling komen de voorwielen weer langzaam op horizontaal vlak en kan de bestuurder weer zien wat hij doet.

Carrousel Balkenende stuurt de Cayenne daarna kundig door een modderpoel, ploegt omhoog tegen een met zand en grind beklede heuvel, gaat remmend en glijdend omlaag over een nóg steilere helling vol kuilen en bulten en moet even later als in een soort carrousel rondrijden over een schuine helling met een hoek van ruim dertig graden. Als bestuurder wordt je dan zo’n beetje tegen de zijruit aangedrukt, terwijl de instructeur op de achterbank een vooraf zorgvuldig bestudeerde pose aanneemt, waardoor hij zowel rechtop kan zitten als aanwijzingen geven. De Cayenne wekt bij dat alles niet de indruk er enorm mee te zitten.

Nog geen piepje ontsnapt er aan zijn carrosserie, het onderstel kreunt nauwelijks onder de extreme beproevingen. “Acties als deze bewijzen hoe sterk de auto in elkaar zit,” zegt instructeur en Manager Customer Care Robert Haufe. “Het valt ons vooral

Aan het slot van het offroadparcours wacht een waterbak

Espresso En dan… is er koffie. En kort daarna het moment waarvoor we gekomen zijn. Jan Peter Balkenende wordt verenigd met zijn nieuwe auto. We lopen naar een speciale afleveringsbox; een keurig beklede ruimte, met tapijt op de vloer, een met zwart leer bekleed zitje en een grote, nu nog gesloten garagedeur. Daar staat de antracietgrijze Panamera S E-Hybrid zijn berijder op te wachten. Keurig voorzien van Nederlandse kentekenplaten en in de afgesproken trim. De oud-premier maakt een rondje om zijn nieuwe aanwinst, kijkt goedkeurend naar diverse details en opent het portier. “Hij ziet er precies zo uit als ik het verwacht had,” zegt hij, terwijl hij voor het eerst plaats neemt op de met bruin (‘Espresso’) leer beklede bestuurdersstoel en waarderend kijkt naar het zwarte carbon, waarmee het interieur is afgewerkt.

Maatschappelijk De Panamera S E-Hybrid is een indrukwekkende auto. Vier imposante uitlaatpijpen liegen er niet om, de speciaal door Bal-

25

20-27-Leipzig.indd 25

29-10-13 15:00

Exclusieve huizen Het vernieuwde Residence.nl combineert actuele wooninspiratie met het meest exclusieve huizenaanbod van Nederland en BelgiĂŤ.

Van tijdloze grachtenpanden tot moderne landhuizen.

Kijk binnen in de mooiste huizen en laat u inspireren.

Vind uw exclusieve huis op www.residence.nl

vernieuwd

residence.nl

Volg ons:

Ruim 4000 exclusieve huizen te koop op Residence.nl

TOPLOCATIES Het exclusieve huizenaanbod

ExclHuizen 203x275_Single_Advertentie_Toplocoaties_28OKT13.indd 1

28-10-13 16:51

KOM NAAR LEIPZIG! Elke dag komen bij het Kundenzentrum van Porsche in Leipzig 24 Porsche rijders hun nieuwe Cayenne of Panamera ophalen. Ze krijgen een uitgebreid programma, dat geheel naar eigen wens kan worden samengesteld.

Maar u kunt Porsche Leipzig ook bezoeken zónder een auto af te halen. Een dag of langer met vrienden en/of relaties de wereld van Porsche ervaren? Met een club 911-rijders een dag het circuit op? Het is weer eens wat anders dan een weekendje golfen in de Algarve. Uw Porsche dealer kan u er alles over vertellen.

kenende uitgekozen twintig inch lichtmetalen wielen geven de auto een dynamische uitstraling terwijl de goed zichtbare, lichtgroene remklauwen duidelijk maken dat we met een E-Hybrid te maken hebben. “Dat is belangrijk,” zegt Balkenende, die rond de 50.000 kilometer per jaar aflegt. “Steeds meer bedrijven begrijpen dat ze hun maatschappelijke verantwoordelijkheid moeten nemen. Vrijwel iedereen weet dat ik van auto’s houd, maar met deze Panamera geef ik toch een signaal af. Ernst & Young staat daar ook voor en dat kan ik via mijn auto uitdragen. Dit is mijn tweede Panamera en opnieuw een hybride. Ik krijg er eigenlijk alleen maar positieve reacties op. Je laat ermee zien dat je kiest voor duurzame oplossingen en in die zin is het natuurlijk fantastisch dat Porsche met een auto als deze komt.”

De hybride Panamera oogt als een normale auto. En het is een echte Porsche, wat bijvoorbeeld blijkt uit zijn topsnelheid van 270 km/u. Die waarde is voor Balkenende minder belangrijk. “Ik kijk vooral naar de technische vooruitgang die er met deze auto is geboekt. Een uurtje rijden en dan zijn de accu’s opgeladen.

Hij hoeft dus niet per se aan de stekker. Die zit er wel bij, maar onder het rijden laadt de auto gewoon op. En hij rijdt waar mogelijk elektrisch; als je rustig met het gas omgaat, merk je dat de benzinemotor nauwelijks aanslaat. Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt steeds belangrijker, maar tegelijkertijd staat autorijden wat mij betreft voor plezier en emotie. Die twee dingen komen bij deze auto mooi samen.”

Handwerk We laten de Panamera nog even achter, want er wacht ons nog een rondleiding door de fabriek. Indrukwekkend om te zien hoe hier dagelijks 210 Cayennes en Panamera’s van de band rollen.

En vanaf eind dit jaar komt daar een derde model bij, de Macan.

Automatisering is bij Porsche Leipzig ver doorgevoerd, maar veel gebeurt ook nog met de hand. Opvallend zijn de kraakheldere vloeren, de heldere kleuren en de rust in de fabriek; geen tetterende radio’s, maar zwijgende computerschermen. Robert Haufe, die ons rondleidt, zegt dat er aan handwerk niet te ontkomen valt. ”Natuurlijk streven we naar volumebouw, dat is toch het efficiëntst, maar alleen al bij de Panamera zijn er tienduizenden mogelijkheden. Elke Porsche wordt nu eenmaal gebouwd naar de wens van de klant.”

Na een uiterst smakelijke lunch in het restaurant van het Kundenzentrum – met een magnifiek uitzicht over de naastgelegen racebaan – is het dan zo ver. Jan Peter Balkenende krijgt de sleutels overhandigd van zijn Panamera. Guido Majewski geeft nog wat laatste aanwijzingen, dan glijdt de matglazen garagedeur omhoog en rolt de hybride Panamera op zijn elektromotor naar buiten. Een zwaai met de arm en dan zet de oud-premier koers naar de nabijgelegen Autobahn, op weg naar huis. Een rit van ruim zeshonderd kilometer, het kan slechter.

Interesse? Uw Porsche dealer kan u uitgebreid informeren over fabrieksaflevering.

27

20-27-Leipzig.indd 27

29-10-13 15:00

Porsche 911 Turbo en 911 Turbo S

MÉÉR. VAN ALLES.

Schrijver dezes heeft er al een paar meegemaakt, introducties van de 911 Turbo. Niet allemaal – de eerste dateert van 40 jaar geleden – maar wel aardig wat. En steeds hoorde hij “Dit is de beste ooit”. Ook nu weer. Terecht trouwens.

Tekst Carlo Brantsen Fotografie Georges van Wensveen 28

28-35 911 Turbo.indd 28

29-10-13 13:05

29

28-35 911 Turbo.indd 29

29-10-13 13:05

Porsche 911 Turbo en 911 Turbo S

N

Nee nee, dit wordt geen verhaal over PDK’s, PTM’s, PTV Plussen, VTG’s, PDCC’s, PAS-sen en PDLS-sen. Die zitten weliswaar allemaal op de nieuwe 911 Turbo en Turbo S, maar om hun mirakelse werking uit te leggen gaat a) te ver en b) leest wat lastig.

Nee, dit wordt een verhaal over wat je overkomt als je de derrière in de achttienvoudig verstelbare kuipstoelen laat zakken.

Zodat u op uw beurt kunt bepalen of de Turbo’s u ‘passen’.

Om dat te bepalen nemen we u eerst even terug naar de 1973-editie van de IAA-tentoonstelling in Frankfurt. Porsche toont daar een zilverkleurig prototype met een immense achterspoiler, waarop het toen nog zo magische woordje ‘turbo’ prijkte. De drieliter zescilinder achterin realiseerde voor die tijd bijna belachelijke waarden: hij was 260 pk sterk en haalde een top van 250 km/u. De wereld reageerde verbaasd. En concludeerde al snel dat zo’n type motor in een sportwagen te wild was om te kunnen temmen. Porsche wist beter en zette enige tijd later in op de bouw van vierhonderd stuks.

Het werden er 2.876.

Vier decennia Goed, 260 pk en 250 km/u dus, voor de eerste 3.0. Prachtscores, hou ze even vast want ze vallen zo leuk in het niet bij de cijfers die Porsche nu presenteert voor de nieuwe 911 Turbo en Turbo S. Krap vier decennia later gaat het in de basis nog steeds om een herkenbare nazaat, een 2+2 coupé met de boxermotor achterin. Maar voor de rest is alles, echt álles, anders! Beter.

Mooier. En vooral: méér. Om te beginnen wat highlights van de 911 Turbo-zonder-S. Lichtgewicht carrosserie uit aluminium met een Cw-waarde van 0.31. 3,8 liter zescilinder biturbo boxer, goed voor 520 pk (383 kW) bij 6.000-6.500 toeren per minuut.

Koppel: 660 Nm. Indrukwekkend? Wacht nog even, want we vergeten bijna de zeventraps PDK-bak, vierwielaandrijving,

30

28-35 911 Turbo.indd 30

29-10-13 13:05

Veertig jaar na de eerste 911 Turbo gaat het nog steeds om een 2+2 coupĂŠ met de boxermotor achterin. Maar voor de rest is alles, echt ĂĄlles, anders. Beter. Mooier 31

28-35 911 Turbo.indd 31

29-10-13 13:05

Het tijdschrift voor wijnliefhebbers NUMMER

NUMMER 26 • OKT OBERR

TIJDSCH

OP RE IS

AFZAKKEN

BEAUNE

| NOVEM B

Een jaar lang (6x) voor € 2g!)5

FHEBBE

ER 2013 • €5,95

INT ER VIE W

CHILEENSE TERROIRIST AURELIO MO NTES OV ER CO OL CL IM AT E WI NE S

EX PE OV ER TA NN RT IN E

LE ES EN LE ER

‘Memories, sweetened

COLLEGE WI

| NOVEM B

RS

NA AR

WI JN HO OF BO UR GO GNDS TA D E

ER 2013

OP DE PR OE FTA FE

INS IDE TO P-C HÂTE

CHÂTEA

L

BARO BARBARELO & SCO TU

JN MAKEN AU

SS EN € 9 EN € 10 2

HET MEESTU AUSONE WIJNDOMEINEXCLUSIEVE IN BORDEAUX

through the ages

(30% kortin

RIFT VO OR WIJN LIE

26 • OK TOBER

SC HO TSE RO AD TR IP

x

UL

IEME KATA PLAN S K

just like wine ’

OP ZOEK NA AR DE GR AN D ONDER DE CRUS WHISKY’S

ELVIS PRES LEY

KO OP GID S

PI NO T NO + RE CE PT ENIR BA AR DE AU WI JN DR IN X &B A AR DD KE RS R AG ER 02613

S

+ COLUMNS NIEUWS + BO+ DE CULTWIJN VAN ASTRID JOO KOKEN + CH RDEAUXNIEUWS + HU STEN + ITA IB OVE LIA ÂTEAU TE KOO P + RESTAU R NEBBIOLO + WINE ANS ETEN + VEILINGDES RANTRECEN SIE + VEEL TIP IGN + MOLECULAIR S VAN KEN

8 718 182 562 705 1_WL26_Co

ver.indd 1

NERS!

20-09-13 12:42

NUMMER 18 • JUNI | JULI 2012 • €5,95

FRIET MET RIESLING & KREEFT MET CHAMPAGNE

volgens Onno Kleyn

VAN DROOG TOT FRISZOET TUSSEN € 4 EN € 75

GEFLEST!

DE OMSTREDEN BELEGGINGSPRAKTIJKEN VAN BORDEAUX ADVISORY

DE JUISTE TEMPERATUUR VOOR WIJN? Expert geeft tips

SPAANSE SMAKEN

ZUID-AFRIKA

LOGEREN IN EEN HEMELSE LODGE MONTRACHET

DE DUURSTE WITTE WIJN TER WERELD

05-11-12 09:43

BP 8 7 1 8 1 82 562705

001_WL22_Cover.indd 1

15-01-13 13:34

BP 8 718182 562705

001_WL23_Cover.indd 1

OP DE PROEFTAFEL

149 X SPAANS WIT

02413

+ FOODTRENDS + KOOPGIDS MUSCADET + WIJNWEEKEND SPANJE + WINE DESIGN + COLUMNS + VEILINGNIEUWS + DWARSE DRUIF + RESTAURANTRECENSIES + KELDERSCHATTEN + ZUID-AFRIKAANS CHÂTEAU TE KOOP + STRIP + VEEL KOOPTIPS! 01-03-13 14:33

AU!

YQUEM DOOR DE GOOTSTEEN

WIJNTAXATEUR VERTELT

KOOPGIDS

02313

DE FAVORIETE RECEPTEN VAN TOPCHEF JOSÉ PIZARRO

TUSSEN € 5 EN € 25

WIJNREK KOPEN? Zie pagina 21

+ HOE MAAK JE RODE WIJN? + RESTAURANTRECENSIES + WINE DESIGN + COLUMNS + MIDDELEEUWSE WIJNOOGST + VEILINGNIEUWS + STRIP + CHATEAU TE KOOP + HONGAARS STIERENBLOED + FOOD = FASHION! + WIN LE GRAND HAMERSMA!

BP 8 718182 562705

IDS

KOOPG N SAUVIGNO BLANC

NA AR HET OOSTEN VAN DUITSLAND NAAR GEORGIË EN SLOVENIË

001_WL24_Cover.indd 1

11-06-13 09:46

24 UUR BORDEAUX

BIJ DE GROOTSTE WIJNBEURS TER WERELD

OP DE PROEFTAFEL

RECEPTEN UIT DE TURKSE KEUKEN

109 X RODE RHÔNE TUSSEN € 7 EN € 35

MET WIJNTIPS VEILINGKOOPJES VEILINGKOOPJES

EXPERT

1972: NIET DOEN!

OVER BLENDEN

SPRAAKWATER ARMAGNAC

WIJNPIONIER MIGUEL TORRES OVER KLIMAATVERANDERING

+ COLUMNS + MEDITERRAANS ETEN + VEILINGNIEUWS + DE INVLOED VAN HOUT + ZELF WIJN MAKEN + CHÂTEAU TE KOOP + RESTAURANTRECENSIES + WINE DESIGN + BOURGOGNENIEUWS + BOEKEN + FOODTRENDS + VEEL TIPS VAN KENNERS!

DECANTEREN DECANTEREN

VOLGENS KUNSTENA AR ETIENNE MENEAU

INSIDE TOP-CHÂTEAU

CHÂTEAU MUSAR IN LIBANON

SHAKESPEARE

WIJNEN UIT CHINA ZIJN DE TOEKOMST

TIJDSCHRIFT VOOR WIJNLIEFHEBBERS

OP REIS

WONDERDRANKJE UIT PERU

pg.

143 X RIESLING

VOOR SHERRY EN JAMÓN

PISCO

LEKKER! KOOK- P WORKSHO IJE DE LIBR 57

DE MOOISTE COMBINATIES IN BEELD

OP DE PROEFTAFEL

6 ULTIEME SALADEWIJNEN

VOOR BIJ DE AFHAALHAP

OP NAAR JEREZ!

WE ❤ PINOT GRIGIO

+ BORRELPRAAT + WIJNBARS PORTO + LEESVOER + WIJNWEEKEND ISTRIË + KUNST + COLUMNS + KENNERS OVER HUN KELDERSCHATTEN + WINE DESIGN + VEILINGNIEUWS + RESTAURANTRECENSIE + HANDIG! BAGS-IN-BOXES 001_WL18_Cover_DEF.indd 2

DE OUDSTE PREMIER GRAND CRU CLASSÉ

TIJDSCHRIFT VOOR WIJNLIEFHEBBERS

EN PRIMEUR

BORDEAUX 2012

KELDERKOOPJES EN PRONKSTUKKEN

‘A man cannot make him laugh - but that’s no marvel; he drinks no wine’

GEPROEFD EN BEOORDEELD

169 X BORDEAUX EN BOURGOGNE

CHÂTEAU HAUT-BRION

BOOR DEVO SPRA NKEL L ENDE & LICHT VOET IGE VOORJAAR WIJN EN S-

SMAAKEXPLOSIES

‘With wine and hope, anything is possible’ SPAANS GEZEGDE

HIT THE ROAD!

DOOR DE ELZAS, BEAUJOLAIS EN PORTUGAL

022 1 3

001_WL21_Cover.indd 1

ALLEZ, DE KEUKEN IN!

BRASSERIE KLASSIEKERS OM ZELF TE MAKEN

DE MOOISTE ROUTES

TUSSEN € 4 EN € 180

+ MEER TONGSTRELENDE RECEPTEN

BP 8 7 1 8 1 82 562705

INSIDE TOP-CHÂTEAU

SIR ALEXANDER FLEMING (1881-1955)

GENESIS 9:20

POOLS GEZEGDE

HEMELS NAGERECHT

KENNERS OVER HUN KELDERSCHATTEN

TIJDSCHRIFT VOOR WIJNLIEFHEBBERS

DOEN!

CRUISEN DOOR CALIFORNIË + 10 wijnhuizen die je gezien moet hebben

HET MYSTERIE BORDEAUX ONTRAFELD

‘Penicillin cures, but wine makes people happy’

ZOMERWIJN

+ GETEST: 100 X LEKKER & LICHT TUSSEN € 4 EN € 142

‘And Noah began to be a husbandman, and he planted a vineyard.’

‘Fish, to taste right, must swim three times: in water, in butter and in wine’

‘Why do I drink champagne for breakfast? Doesn’t everyone?’ NOËL COWARD

ONBEKEND SPANJE REIS MEE NAAR

PROSECCO JELLY

02 1 1 2

INSIDE TOP-CHÂTEAU

VEGA SICILIA DE NUMERO UNO VAN SPANJE

+ 56 SPANNENDE DOE-HET-ZELF TIPS

SOMONTANO

EEN WIJN VOOR

RAAD AANL EGGE N? 5 GOUD EN TIPS

NUMMER 25 • SEPTEMBER | OKTOBER 2013 • €5,95

NUMMER 25 • SEPTEMBER | OKTOBER 2013

DEZE VLIEGTUIGWIJNEN GEVEN JE VLEUGELS

TIJDSCHRIFT VOOR WIJNLIEFHEBBERS

‘BORDEAUX IS GEEN MERK MEER’ Alain Castel

NUMMER 24 • JULI | AUGUSTUS 2013 • €5,95

NUMMER 24 • JULI | AUGUSTUS 2013

MAGISCHE COMBINATIES

‘Come fly with me...’

DE ALLERBESTE CHAMPAGNES VAN € 18 TOT € 30.000 + MONNIKENWERK: BUBBELS IN WIJN MAKEN + HOTLIST! DE 50 INVLOEDRIJKSTE WIJNMENSEN + GRAND CRU WIJNKELDER IN WENEN + VEEL KOOPTIPS VAN KENNERS + A HAPPY NEW YEAR!

HET GROT

SMAAKE NUMMER

DE BESTE FLESSEN VOOR IN DE KELDER

NUMMER 23 • APRIL | MEI 2013 • €5,95

NUMMER 23 • APRIL | MEI 2013

BORDEAUX 2011

NUMMER 22 • FEBRUARI | MAART 2013

NUMMER 18 • JUNI | JULI 2012

NUMMER 21 • DECEMBER | JANUARI 2013

TIJDSCHRIFT VOOR WIJNLIEFHEBBERS

NUMMER 22 • FEBRUARI | MAART 2013 • €5,95

(MI)AU! EEN K ATER TE LIJF 02513

8 718182 562705

001_WL25_Cover_DEF.indd 1

+ COLUMNS + BORDEAUXNIEUWS + VEILINGNIEUWS + HIPPE HONGAREN + CHÂTEAU TE KOOP + FEESTJE IN PORTO + RESTAURANTRECENSIES + WINE DESIGN + SEKT + + + + BOURGOGNENIEUWS

BOEKEN

FOODTRENDS

VEEL TIPS VAN KENNERS!

01-08-13 13:28

08-05-12 11:01

Met in ieder nummer 116 pagina’s: DE MOOISTE wijnChâteaux te koop De lekkerste wijnen geproefd en beoordeeld Verre wijnreizen en de mooiste vondsten dichtbij huis heerlijke recepten mét wijntips Bijzondere wijnadresjes

WWW.WINEL I F E M AGA Z I N E . N L / ab o nneer

WL26 adv_JAARABO 203 x 275.indd 1

29-10-13 15:35

Porsche 911 Turbo en 911 Turbo S

Een magnifieke lijn, indrukwekkende wielen, en dan die naadloos uitgebouwde achterzijde…

Wow!

20-inch wielen en een actief meesturende achteras. Topsnelheid: 315 kilometer per uur. Van 0 naar ‘100’ in 3,4 seconden (Sport Plus: 3,2). En van 0 naar 200 km/u in 11,1 seconden. Mind you: we hebben het hier dus over de 911 Turbo zonder S. 911 Turbo S In tegenstelling tot bij de eerdere Turbo-edities introduceert Porsche meteen ook de 911 Turbo S, die doodleuk nog een ferme stap verder gaat. “Niet direct heel erg nodig, maar wel leuk”, aldus een woordvoerder, die vervolgens geroutineerd de plussen opsomt: nóg sterker (560 pk/412 kW – 750 Nm) en nóg sneller (318 km/u, van 0 naar ‘100’en ‘200’in 3,1 en 10,3 seconden). En, oh ja, hij weegt praktisch hetzelfde: 1.605 kg. Met de 911 Turbo S heeft Porsche overigens ook al een paar rondjes Nürburgring voor u gedaan. De Nordschleife werd op de standaard banden in welgeteld 7 minuten en 24 seconden gerond, waarmee de

auto zich definitief een ticket heeft verschaft in de categorie Oppermachtige Circuitvreters. Leuk om te weten is dat de actieve aerodynamica – vroeger noemden wij dat gewoon de verstelbare spoilers – daar stevig aan bijdragen. Want zonder de uitschuifbare, driedelige achtervleugel en de rubberen voorspoiler die beide automatisch in actie komen, realiseerde de 911 Turbo S op de Nordschleife een drie seconden langzamere tijd. Ongemerkt is zonet trouwens een onvervalst stukje Hollands glorie langsgekomen. De rubberen voorspoiler komt van Vredestein.

Privécircuit Er staat tijdens de lancering voor de internationale pers een rits 911’s Turbo en Turbo S klaar. Doel van de dag is Duitslands nieuwste privécircuit, Bilster Berg, waar onder het toeziend oog van maestro Walter Röhrl redelijk vrijuit gereden kan worden.

Meteen valt, naast de hemeltergend snelle acceleratie, de werking van de iets meesturende achteras op, die daadwerkelijk zorgt voor een kwikzilveren wendbaarheid in de talrijke snelle, smalle bochten en plotselinge uitwijkmanoeuvres. Het zorgt trouwens ook voor een opmerkelijk kleine draaicirkel. Porsche vermeldt geen afmetingen maar we hebben het geprobeerd: de auto kan bij wijze van spreken om zijn as draaien. En de rechte stukken? Daar rijdt de 911 als op rails, mede dankzij de actieve vierwielaandrijving. Meerdere malen realiseren we ons bij een vaartje van 190 km/u dat we het stuur misschien toch maar beter met twéé handen kunnen vastpakken. De rust en soevereiniteit die de auto (ook) dan uitstraalt is fenomenaal.

In proportie Als je de rijeigenschappen van de 911 Turbo en Turbo S in één woord zou moeten omschrijven, dan zou dat ‘tweeslachtigheid’ zijn. In de meest positieve zin van het woord welteverstaan, want beide versies hebben daadwerkelijk twee – totaal ver-

33

28-35 911 Turbo.indd 33

29-10-13 13:05

Amsterdam Rotterdam Utrecht Eindhoven T +31(0)20 346 34 00 schaapcitroen.nl

sc_RAS_Porsche_203x285.indd 1

30-10-13 09:11

De rust en soevereiniteit die de auto dan uitstraalt is fenomenaal

schillende – gezichten. In zekere zin geldt dat voor alle 911’s, maar beide turboversies verleggen wat dit betreft wederom de grenzen. Enerzijds schaf je je met de Turbo’s uiterst comfortabele, riant uitgeruste en bovenal veilige sportwagens aan. Prachtig in proportie met alles wat een 911 Turbo moet hebben: een magnifieke lijn, pronte full-LED koplampen, indrukwekkende wielen en met de bekende, imposante luchtinlaten opzij die de bi-turbo motoren van extra koellucht voorzien. En dan die naadloos uitgebouwde achterzijde… Wow! Maar goed, we hadden het over de rijeigenschappen. Doe er landweggetjes mee. Stadsverkeer als het moet. Binnenwegen. Toertochtjes. Laat schoonmama er boodschappen mee doen (bij wijze van spreken dan). Luister voortkabbelend via het Sound System naar Radio 4. Het kán, ondanks het onvoorstelbare vermogenspotentieel. Zolang je er niet om vraagt, gedraagt de 911 Turbo zich als een mak schaap.

Maar dan… Druk één van de straffere Fahrmodi in – er is keuze uit Basis, Sport en Sport Plus – en de 911 Turbo verandert desgewenst in een supersportwagen die heerlijk blaffend door de zeven verzetten van de PDK-bak jakkert. Steeds opzwepender, sneller, indrukwekkender, als een atleet die op temperatuur is gekomen en vol adrenaline op zijn gouden medaille afstormt.

Ondertussen zijn tientallen elektronische systemen in aandrijving en onderstel actief om de uitspattingen van de baas in goede banen te leiden, tot een toerental van 7.000 (7.200 bij de Turbo S) is feitelijk niets te gek. Twee totaal verschillende gezichten in één auto verenigt. Zoals alleen Porsche dat kan.

Na een paar rondjes op het Bilster Berg circuit is het duidelijk: de Porsche 911 Turbo en 911 Turbo S zijn rustige toerwagens

en furieuze racebeesten ineen, met een onvoorstelbare grip, zelfs op nat wegdek. Je zou bijna vergeten dat er ook nog GT-versies zijn. Kan de wereld zonder dit soort auto’s? Natuurlijk. Maar wie in zijn of haar auto de grenzen van wat er mogelijk is wil verkennen, doet met één van de beide Turbo’s een fantastische aankoop.

Want, om heel eerlijk te zijn, iets beters dan dit moet nog worden uitgevonden.

35

28-35 911 Turbo.indd 35

29-10-13 13:06

AFTER SALES

Witte herenpolo met blauwe accenten. Het borduursel op de borst is gelijk aan dat op McQueens race-outfit. 95% katoen, 5% elastaan. Verkrijgbaar in de maten S t/m XXXL. € 85,50 Blauwe damespolo. 95% katoen, 5% elastaan. Verkrijgbaar in de maten XS t/m XXL. € 85,50

KING OFCOOL

‘Racing… It’s life. Anything that happens before or after, is just waiting’, zei Steve McQueen in Le Mans (1971).

De legendarische Porsche 911S uit de filmklassieker werd twee jaar geleden geveild voor liefst 1,3 miljoen dollar.

Want McQueen is nog altijd de King of Cool.

Deze fraaie Steve McQueen-collectie is verkrijgbaar via uw Porsche dealer of via www.porsche.nl/shop

36

36-37-AfterSales.indd 36

29-10-13 13:08

Baseball cap met handtekening van Steve McQueen.

100% katoen. € 37,95

Oranje heren T-shirt ‘Car’.

100% katoen. Verkrijgbaar in de maten S t/m XXXL. € 63,75

Blauw racejack met Porsche borduursel op de rug en Steve McQueen-afbeelding in de voering. 100% polyester.

Dames: XS t/m XXL. Heren: S t/m XXXL. € 377,50 37

36-37-AfterSales.indd 37

29-10-13 13:09

“WELCOME TO OUR WORLD”

De zeven piloten van het Breitling Jet Team behoren tot de internationale elite van luchtvaartprofessionals. Wanneer zij hun luchtacrobatiek met circa 800 km/uur, op twee meter van elkaars vleugels, met krachten tot zelfs 8G uitvoeren, is fouten maken geen optie. Voor deze meesters in onverschrokkenheid en manmoedige heldendaden heeft Breilting haar chronografen ontwikkeld: stoere, functionele en ultra high-performance instrumenten, uitgerust met

NAVITIMER

een uurwerk dat chronometer-gecertificeerd is door het COSC, het wereldkeurmerk voor betrouwbaarheid en precisie. Welkom in de wereld van Breitling!

B R E IT L ING . C O M

7725-J NaviJet_PorscheInsider 203x275 MAG.indd 1

2013-10-29 11:32:22

masterclass van Gijs van Lennep

We kennen ze allemaal wel, autotermen die vaak gebruikt worden – vaak zonder dat we de precieze betekenis ervan weten.

In deze rubriek legt racelegende Gijs van Lennep telkens één of meerdere termen uit. Ditmaal: overstuur en onderstuur.

G

Gijs, wat is overstuur?

“Als je in de bocht de grip op je achterbanden verliest. De auto begint dan te glijden – het voelt alsof de achterkant de voorkant gaat inhalen – en in het slechtste geval gaat hij spinnen. Daar had je vroeger nog weleens last van, want de oorspronkelijke Porsche 911, die nu vijftig jaar oud is, had veel gewicht achterin, waardoor de kans op overstuur groter werd. Met die 911 oefende ik indertijd veel op Zandvoort. Het ging voortdurend om de juiste balans: hoeveel gas, hoeveel stuur, op welke moment.

Eindeloos op geoefend! Hoe het hoort: je gaat zonder gas de bocht in, insturen, ergens in de bocht geef je gas. Als je mét gas de bocht ingaat, dan ga je rechtuit dat moet je dus niet hebben.

Dan krijg je kans op onderstuur.

Tegenwoordig is het gewicht in elke Porsche veel beter verdeeld en de techniek en technologie zijn natuurlijk sterk verbeterd. Je hebt het Porsche Stability Management; dat corrigeert en stuurt automatisch bij indien nodig. Aan de ontwikkeling ervan heeft Porsche heel lang gewerkt, en ik heb er ooit aan meegewerkt: een paar dagen op ijsmeren – rechte stukken voor slalom en remmen, grote cirkels voor het driften – in het noorden van Finland, met een man met een computer naast me. Heel veel technische en technologische ontwikkelingen van Porsche komen uit de racerij.”

En wat is nu onderstuur?

“Eigenlijk het tegenovergestelde van overstuur: dat de voorbanden hun grip verliezen. En neem je bij overstuur de bocht te krap, bij onderstuur neem je hem juist te ruim. Dan gaat het ook weer

om het vinden van balans. Gas terugnemen en minder sturen helpt meestal. Meer insturen niet; dan kan het zelfs gebeuren dat je auto met ingestuurde wielen rechtdoor gaat en dat willen we natuurlijk niet. Hoe meer sliphoek, hoe minder grip, hoe meer slip.

Maar ook hier geldt: met alle moderne elektronica heb je er op de openbare weg nauwelijks of nooit meer last van, zeker met een Porsche niet. Ik had en heb er wel mee te maken – op het circuit. Racecircuits hebben me geleerd hoe auto’s wérken; je leert er de dynamiek van een auto kennen. En dat is zeer belangrijk, zeker ook voor op de openbare weg. Ik raad iedereen dan ook een rijvaardigheidstraining aan, want dit soort essentiële autokennis leer je niet tijdens je rijlessen.”

Raar eigenlijk, toch?

“Kijk, ons rijbewijs is leuk en aardig, maar het betekent dat je wettelijk gerechtigd bent je in het verkeer te bewegen. Maar wie weet bijvoorbeeld hoe lang een remweg is, bij welke snelheid, bij welk weertype? Een klein beetje meer snelheid = kwadratisch meer remweg. Dat is cruciale informatie voor op de weg! Daar leer je in de praktijk helaas niets over als je je rijbewijs moet halen! Maar laat ik me er nou niet druk om maken, dat helpt toch niet.”

Tekst hans verstraaten fOtOgrafie geOrges van wensveen

39

39-Gijs.indd 39

29-10-13 13:09

Porsche lanceert de 918 Spyder

Superhybride Porsche heeft de 918 Spyder gepresenteerd.

Een alleskunner, die ongelooflijke prestaties koppelt aan ongelooflijke verbruikscijfers.

Tekst Trebor van der Zee Fotografie Porsche AG

40

40-47 918 SpyderNEW_ALT.indd 40

29-10-13 13:10

41

41

40-47 918 SpyderNEW_ALT.indd 41

29-10-13 13:10

VLIEGER 20044Z

E

Een totaalvermogen van 887 pk. Een topsnelheid van ruim 340 km/u. Een acceleratie van nul naar honderd km/u in nauwelijks drie seconden. En toch een gemiddeld verbruik van 1 op 33 kilometer. Het zal duidelijk zijn: paradoxaler kan het bijna niet dan met de nieuwe Porsche 918 Spyder. Een auto waarin Porsche vrijwel al zijn technische kunnen heeft samengebald.

Gewichtsverdeling In het voorjaar van 2014 beleeft Porsche zijn rentree in de 24 uren van Le Mans. De auto die daar zal optreden heeft veel in zich van de 918 Spyder. Met gevoel voor understatement zou je de 918 Spyder een superhybride kunnen noemen. Hij wordt aangedreven door een centraal geplaatste achtcilinder met een inhoud van 4,6 liter, die 608 pk (447 kW) op de been brengt bij 8.600 toeren per minuut. Deze benzinemotor werkt nauw samen met twee slim geplaatste elektromotoren: één op de vooras en één voor de achteras. Naast een welhaast perfecte gewichtsverdeling leidt dat automatisch tot vierwielaandrijving, waarbij een zeventraps PDK (Porsche Doppelkupplung) versnellingsbak voor de overbrenging zorgt. De elektromotoren leveren samen minimaal 286 pk op, waardoor het totaalvermogen van de 918 Spyder op 887 pk (652 kW) komt.

Licht chassis Het laat zich raden dat daarmee aansprekende prestaties mogelijk zijn. Een sprint van nul naar 300 (!) km/u in 23 seconden. Naar 200 in 7.8 seconden en naar 100 km/u in 2,8 seconden. In volledig elektrische modus spurt de 918 Spyder in nauwelijks zeven seconden naar de honderd. Die cijfers krijgen extra glans wanneer de verbruikswaarden erbij worden gepakt: gemiddeld 3,3 liter op elke honderd

40-47 918 SpyderNEW_ALT.indd 43

Met zijn 887 pk sprint de 918 Spyder naar 300 km/u in 23 seconden kilometer, wat een opmerkelijk lage CO2-uitstoot betekent van 79 gram per kilometer. Dat is lager dan menig stadsauto. Die cijfers dankt de 918 Spyder onder andere aan tal van efficiencyverhogende maatregelen. Zo heeft de auto een opmerkelijk licht chassis, waarbij gebruik is gemaakt van supersterk CFRP, een met koolstofvezel versterkte kunststof. In de V8-motor is onder andere titanium gebruikt en door al deze maatregelen komt de 918 Spyder op een rijklaar gewicht van slechts 1.648 kilo, waarbij dat gewicht ook nog eens optimaal is verdeeld over voor- en achteras:

29-10-13 13:11

Feels like a 911 On water

experience the ultimate freedom, the Wajer Osprey 38

Elke Osprey 38 is met hoogstaand Nederlands vakmanschap gebouwd en zorgt ervoor dat elke vaart keer op keer een beleving wordt. Waar u ook ter wereld bent, in een Osprey 38 is het zorgeloos genieten. Alleen of samen met vrienden of familie ervaart u de sensatie van vrijheid. Met een Osprey 38 koopt u niet alleen een jacht met iconische waarde, maar ook een manier van leven. Voor meer informatie, neemt u contact op met Dorus of Dries Wajer, +31 6 54 90 23 90.

W a j e r & W a j e r Ya c h t s b v I t B u t l 창 n 16 , h e e g , T h e N e t h e r l a n d s , T + 31 3 5 5 8 2 12 5 4 , M + 31 6 5 4 9 0 2 3 9 0 , w e lc o m e @ w a j e r . n l , w w w.w a j e r . n l

13-1708 Wajer & Wajer - adv - Wajer Osprey 38 NL - Insider Magazine - 203x275 mm 3.indd 1

25-10-13 11:19

43 procent voor en 57 procent achter. Dat bezorgt de 918 Spyder al een uitermate goed weggedrag, waaraan het onderstel met adaptieve schokdempers en een meesturende achteras (zoals bij de nieuwe 911 Turbo) een extra bijdrage levert.

Optimale raceprestaties De 918 Spyder is bovendien in staat om zichzelf voor wat betreft de aerodynamica aan te passen aan de omstandigheden. Daarvoor is het nieuwe Porsche Active Aerodynamica ontwikkeld, een systeem dat de stand van zowel spoilers als airflaps optimaliseert. Het systeem kent ook een zuinige E-Power Hybrid, waarbij de luchtweerstand minimaal is. En wie zijn 918 Spyder optimale raceprestaties wil laten leveren, bestelt het zogenaamde Weissach-pakket. Daarbij zijn tal van carrosseriedelen uitgevoerd in carbonfiber wat in combinatie met magnesium wielen een gewichtsbesparing van zo’n 41 kilo oplevert. Voorzien van zo’n Weissach-pakket reed een standaard 918 Spyder onlangs een indrukwekkend nieuw ronderecord op de Nordschleife van de Nürburging (zie kader).

De CO2-uitstoot van 79 gram per kilometer is lager dan menig stadsauto

Van de 918 Spyder worden precies 918 exemplaren gebouwd. De vanafprijs is 780.450 euro (inclusief BTW/BPM).

45

40-47 918 SpyderNEW_ALT.indd 45

29-10-13 13:11

Porsche lanceert de 918 Spyder

46

40-47 918 SpyderNEW_ALT.indd 46

29-10-13 13:11

Zes minuten en 57 seconden. Dat is het nieuwe ronderecord voor productieauto’s op de Nordschleife van de even beroemde als beruchte Nürburgring. Het werd neergezet met een Porsche 918 Spyder, die daarmee maar liefst veertien seconden sneller was dan het oude record, van vier jaar geleden. Voor het eerst werd ook de zevenminutengrens doorbroken.

Porsche gebruikte voor de recordpoging twee identieke Spyders, beide voorzien van een Weissach-pakket.

Drie ervaren coureurs, Walter Röhrl, Marc Lieb en Timo Gluck, bestuurden de auto’s en noteerden met regelmaat ronden onder de zeven minuten.

De snelste ronde werd uiteindelijk door Lieb gereden. Hij kwam uit op een tot nu toe ongekende gemiddelde snelheid van 179,5 km/u. De 20,6 kilometer lange Nordschleife van de Nürburgring staat ook wel bekend als ‘De Groene Hel’ en vormt nog altijd dé uitdaging voor sportwagens.

06:57 Superhybride vestigt record

40-47 918 SpyderNEW_ALT.indd 47

47

29-10-13 13:11

Het detail

In elke editie van Porsche Insider neemt Bert Amorison een detail van een Porsche onder de loep.

Bert (uit 1963 en dus met hetzelfde geboortejaar als de Porsche 911) is dealertrainer en werkt al 27 jaar voor het merk en geldt als dĂŠ technische vraagbaak in de Nederlandse Porsche organisatie.

De schokdemper 48

48-49-Detail.indd 48

29-10-13 13:15

In deze eerste aflevering van Het Detail wil ik het met u hebben over een onderdeel dat u eigenlijk nooit ziet, maar wel altijd voelt. De schokdemper. Met name wanneer de kilometerstand hoger is dan 100.000, verdienen de schokdempers extra aandacht. Eigenlijk is schokdemper een rare naam, want dit onderdeel van de wielophanging heeft als doel de hevige trillingen van de vering te dempen die ontstaan bij het rijden over oneffenheden. De term ‘veertrillingsdemper’ zou eigenlijk beter op zijn plaats zijn. Een schokdemper bestaat uit een cilinder met daarin een hydraulische vloeistof, die via kleine openingen de cilinder in en uit stroomt. In die cilinder zit een zuiger die op en neer beweegt. Door de weerstand van de vloeistof worden de veerbewegingen gedempt. Schokdempers verliezen door de jaren heen heel langzaam iets van hun werking. Dat gebeurt zó ongemerkt, dat de bestuurder het vaak nauwelijks doorheeft. De gevolgen van niet goed functionerende schokdempers zijn verminderde wegligging, verhoogde bandenslijtage, langere remweg, verminderd rijcomfort en verhoogde belasting op andere delen van het onderstel. Pas als de auto van nieuwe schokdempers is voorzien merk je het verschil.

Vroeger kon je bij een stilstaande auto even op de carrosserie drukken om te kijken of de schokdemper zijn werk nog goed deed. Kwam de auto na één keer indrukken weer keurig omhoog, dan was alles in orde.

Modernere Porsches hebben echter elektronisch geregelde schokdempers en bij stilstand kiezen die automatisch de meest stugge stand. Vandaar dat alleen bij een proefrit de juiste werking blijkt. Om die reden letten Porsche monteurs bij onderhoud en een proefrit altijd extra op de werking van de schokdempers.

49

48-49-Detail.indd 49

29-10-13 13:15

50 jaar 911, groots gevierd tijdens Historic Grand Prix op Zandvoort

historic grand prix fraai decor voor 50 jaar 911 Tekst Guus Peters Fotografie jan peter fiering

30

50-51-Hist GP.indd 50

29-10-13 13:17

Zelden zullen er op het Circuit Park Zandvoort zóveel Porsches 911 te zien zijn geweest als tijdens de recentste Historic Grand Prix. De Nederlandse Porsche organisatie had dit evenement aangegrepen voor een grootse viering van 50 jaar 911. Op beide weekenddagen was er zodoende een indrukwekkende Porsche parade, waarbij voorafgegaan door een gloednieuwe Porsche 911 én een door Coureur van de Eeuw Gijs van Lennep bestuurde politie-Porsche – alle generaties 911 één lang, historisch verantwoord lint vormden.

In het speciaal ingerichte Porsche ’50 jaar 911’-paviljoen waren ook alle zeven generaties 911 te bewonderen, maar bijvoorbeeld ook de legendarische Porsche 917, waarmee Hans Hermann en Richard Attwood in 1970 de 24 Uren van Le Mans wonnen. Bovendien werd een zeer bijzondere 911 onthuld: de gloednieuwe 911 Turbo S, die anderhalve week later een belangrijke primeur vormde op de autosalon van Frankfurt.

Zandvoort had zodoende de voorpremière.

Met elf Porsches 911 vormden de coureurs van Bleekemolens Race Planet het getal ‘50’ op het asfalt voor de hoofdtribune. Porsche prominenten als Jan Lammers, Harm Lagaay en Gijs van Lennep waren er verder getuige van dat de Porsche 911 ook op het circuit zijn sporen heeft verdiend. In diverse raceklasses en demonstraties reden tal van 911’s mee, daarmee onderstrepend welke belangrijke rol er nog altijd voor het legendarische model is weggelegd in de autosport.

51

50-51-Hist GP.indd 51

29-10-13 13:17

CAR WRAPPING

EEN TWEEDE HUID

TEKST GUUS PETERS FOTOGRAFIE JESSE KRAAL,

JAN PETER FIERING

Acht gloednieuwe Porsches 911 stonden onlangs broederlijk bijeen in de montagehal van VinyTouch in Nijkerk. De auto's kregen een volledig nieuw uiterlijk, in de stijl van het 50 jaar Porsche 911-jubileum. Vrijwel daags erna reed één van deze bijzondere 911's al op het circuit van Zandvoort als safety car…

52

52-53-Vinyl.indd 52

29-10-13 13:17

‘De folie kan er gemakkelijk weer af, met als bijkomend voordeel dat de lak er ‘showroomnieuw’ onder tevoorschijn komt’

‘Wrappen’ wordt het genoemd. Het met behulp van hoogwaardig foliemateriaal omtoveren van (bijvoorbeeld) een auto in een andere kleur. Het is core-business bij VinyTouch in Nijkerk, dat inmiddels bijna achttien jaar niet alleen personenauto’s, maar ook trucks, trailers, bestelwagens, treinen en zelfs vliegtuigen of complete gebouwen – al dan niet tijdelijk – van een andere uitstraling voorziet. Ook de politieauto’s worden bijvoorbeeld door het bedrijf van hun kenmerkende strepen voorzien. Werkte VinyTouch aanvankelijk vooral voor het bedrijfsleven, sinds enkele jaren verwelkomt het via dealerbedrijven ook steeds vaker particulieren die hun personenauto tijdelijk een andere uitstraling willen bezorgen.

Showroomnieuw Voor auto’s kan dat leuk uitpakken, legt Rob Siemerink, de General Manager van VinyTouch uit. “Stel, je loopt warm voor een felgekleurde auto. Die kun je natuurlijk bestellen, maar de ervaring leert dat de meeste mensen na een jaar wel zijn uitgekeken op bijvoorbeeld felgeel of knaloranje. De twijfel slaat toe en uiteindelijk kiezen mensen toch voor een ‘behoudende’ kleur.

Maar bij VinyTouch kunnen we de auto alsnog omkleuren naar de originele wens. Ben je er dan op uitgekeken, of heeft een nieuwe eigenaar toch liever zilver metallic, dan is dat geen probleem. De folie gaat er met beleid weer netjes en snel af, met als bijkomend groot voordeel dat de lak er ‘showroomnieuw’ onder tevoorschijn komt . Dan heb je dus in feite weer een nieuwe auto.”

Garantie Duur hoeft dat niet te zijn. Voor om en nabij de tweeduizend euro kan een auto worden gewrapt. “De prijs hangt af van het

Uw Porsche – al dan niet tijdelijk – een andere uitstraling geven? U vindt VinyTouch aan de Nijverheidsstraat 8b (3861 RJ) in Nijkerk. Telefoon 0332470661, e-mail info@VinyTouch.nl.

Of kijk voor een eerste indruk op de website: www.vinytouch.nl . Het bedrijf is ook te volgen op facebook: www.facebook.com/VinyTouch

formaat auto, maar met name de detailleringen rond bumpers, spiegels en spoilers. It is all in the detail en daar maakt VinyTouch nu juist het verschil”, legt Siemerink uit. Zijn bedrijf heeft zich toegelegd op het wrappen van auto’s in het wat duurdere segment. Om die reden werkt VinyTouch uitsluitend met folie van de allerbeste kwaliteit; garantie op zowel materiaal als montage is vanaf dat moment een vanzelfsprekendheid.

Jubileum-911’s De acht Porsches 911 die door VinyTouch van een ‘50 jaar’-jasje zijn voorzien, zijn overigens ook door u te bewonderen. Alle Nederlandse Porsche Centra hebben er een gekregen en de auto trok ook bijzonder veel aandacht tijdens de Historic Grand Prix, begin september op het Circuit Park Zandvoort. Daar werd de speciale 911 ingezet als safety car en reed hij, voorzien van Whelen zwaailichten, menige ronde aan kop van een veld vol historische racewagens.

53

52-53-Vinyl.indd 53

29-10-13 13:18

Porsche GT3 Cup

Chris van Keer

foto

Jesse Kraal, de Beeldredacteur

foto

Chris Schotanus

De Porsche GT3 Cup Challenge Benelux heeft haar eerste seizoen op de mooist mogelijke wijze afgesloten, met ex-F1 testrijder Jeffrey Van Hooydonk (B) als de terechte kampioen in de Pro-klasse. In het prachtige decor van het prestigieuze DTMevenement op Circuit Park Zandvoort won Van Hooydonk zowel zijn sprintrace als de hoofdrace. In de Am- en Club-klasse werden respectievelijk Olivier van Oost (B) en Philippe Richard (F) op overtuigende wijze kampioen.

Co-organisator Robert van Barneveld is erg tevreden met het debuutjaar van de Porsche GT3 Cup Challenge Benelux: “We kijken terug op een bijzonder eerste seizoen met mooie races, verdiende kampioenen en boven alles veel plezier en een geweldige sfeer. Er hebben dit jaar maar liefst 33 rijders aan ons kampioenschap meegedaan tijdens de diverse races en we zijn erg blij dat de interesse voor deelname in 2014 nu al erg groot is. Ons concept slaat duidelijk aan en de samenwerking met de landelijke Porsche organisaties is fantastisch. De kalender voor 2014 is al in vergevorderd stadium, we rijden wederom drie maal in Nederland en drie maal in België, uiteraard tijdens zeer aansprekende evenementen. Net als dit jaar hopen we weer veel Porsche Insiders als gast te mogen begroeten in onze hospitality unit om het Porsche racegevoel van dichtbij te ervaren.”

foto

foto

Chris van Keer

foto

Chris van Keer

Bijzonder debuut

HTC Porsche Challenge 2013 Zeven bekende Nederlanders streden samen met Porsche coureurs op Zandvoort om de HTC Porsche 911 Challenge 2013.

Bekijk de filmpjes met Nicolien Sauerbreij, Willie Wartaal, Britt Dekker, Yes-R, Sidney Samson, Ferry Somogyi en Bobby Burns op www.youtube.com/cupchallengebenelux.

54

54-55-GT3.indd 54

29-10-13 13:24

Perfecte match… bijna Hij had weleens acht rondjes in een Porsche gereden op het circuit van Monza. En een keer had hij plaatsgenomen in de Porsche Hybrid, die van de 24 Uur van de Nürburgring en de ALMS. Maar in een Porsche meedoen aan een echte race, dat was compleet nieuw voor Sandor van Es, al twintig jaar coureur en sinds 2002 redacteur van Autoweek.

Afgelopen zomer nam Van Es deel aan de strijd om de Porsche GT3 Cup Challenge Benelux op het TT Circuit van Assen, in een Porsche 997. “Ik had het een en ander gehoord”, zegt hij. “Zo van: Porsche is een auto met gebruiksaanwijzing, de motor ligt achterin, dat geeft hem een bepaald karakter… Nou, dat viel heel erg mee. Ten eerste ben ik achterwielaandrijving wel gewend.

Ten tweede, en dat is belangrijker: je merkt dat

er tientallen jaren ontwikkeling zit in die auto.

Alles is uitgebalanceerd, verfijnd; alles klopt. Het is een fantastisch geraffineerde auto. Vanaf het eerste moment had ik het gevoel: hé, deze auto past me.”

Net niet Dat kwam mooi uit, want hetzelfde gevoel had en heeft hij bij het circuit van Assen, een circuit dat hij door en door kent. “Het is een beetje een circuit van de oude stempel: wat snellere bochten, waarbij je in je derde of vierde versnelling door de bocht gaat, dat ligt me wel. De auto en Assen, dat bleek voor mij een heel goede match.” Inderdaad.

Slechts twee keer een half uur training had hij erop zitten toen hij vanaf pole position aan de race begon. “Ik vertrouwde op mijn gevoel”, zegt

hij. ”Dat werkte heel goed. Neem de bochten; de Porsche heeft een beetje een lichte neus. Daarom moet je druk houden op de voorwielen, dus op die neus, door licht remmend in te sturen. Als je vervolgens het geduld hebt om voldoende rust in de auto brengen, dan kun je halverwege de bocht weer vol op het gas. Dankzij die motor achterin heeft de 911 echt onvoorstelbaar veel tractie.”

De toch beginnende Porsche coureur bleef iedereen voor. Tot hij in de laatste ronde werd geconfronteerd met een lekke band. Gaat hij nog verder, als GT3-coureur, na dit droomdebuut? “Voor Assen werd ik gevraagd om in te vallen, en inmiddels weet ik dat de Porsche GT3 Cup Challenge Benelux in potentie een van de topklassen van Nederland is. Geen breed veld nog, wel grote namen als coureurs.”

55

54-55-GT3.indd 55

29-10-13 13:24

sc_patek_advertentie.indd 2

07-05-13 14:55

sc_patek_advertentie.indd 3

07-05-13 14:55

column

Thuiskomen

Bas van Putten (1965) is autogek, schrijver en columnist voor onder meer AutoWeek en NRC.

Ik liet mijn vrouw meerijden in een 911. Ditmaal was het háár eerste Porsche. Haar shock and awe hoef ik niet uit te leggen.

“Oef,” zei ze, “dit is serieus.”

Ik stopte.

“Nu jij,” zei ik, “anders mis je iets.” We delen een milieu; kalm aan, dan breekt het lijntje niet. Ik droeg het stuur aan haar over.

Het is een muts, maar rijden kan ze. De debutantenangst sleet snel, toen had hij haar te pakken. “Ok,” zei ze, “ik snap het.”

Enig in zijn soort, die stuurprecisie is betoverend. “Weet je wat jij moet doen? Gooi die ouwe meuk eruit en neem een Porsche.”

Die schok: er op je achtenveertigste misschien toch klaar voor zijn, na veertig jaar tobben.

Zij: “Blij dat je moeder dit niet meer hoeft mee te maken.”

Pieter Kamp

Mijn vrouw zei: “Gooi die ouwe meuk eruit en neem een Porsche”

foto

A

Als ik moet uitleggen waarom mijn vak een late roeping werd haal ik mijn moeder aan. “De auto”, pruilde zij, “is een aanklacht tegen de beschaving”. Tussen droom en daad stond nog wel meer in dan de banvloek van mama. Tot tien jaar terug schreef ik uitsluitend over Bach en Beethoven. Mijn passie bleef geheim tot ik een klus kreeg voor een autoblad.

Ik was 37 en had mijn autokennis opgedaan uit folders, bladen en boeken die ik tot bezorgdheid van mijn ouders sinds mijn achtste had verzameld. Over de evolutie van de 911 kon ik college geven. Ik wist dat ik voor het contactslot links en voor de motor achterin moest zijn. Ik had hem alleen nog nooit gereden.

De liefhebber in mij was als een seksuoloog zonder praktijkervaring; een huis zonder fundering, een onvatbare absurditeit.

Toen ik voor het eerst achter het stuur plaatsnam was ik de veertig gepasseerd, een midlife-nerd die in zijn slome zescilindersloepen snelle bochten deftig meed. Heimelijk was ik bang voor een teleurstelling. Misschien was ik als de brave borsten met een glazen kast vol Porsche modellen en een Prius voor de deur, mannen die te bang zijn voor hun dromen. Nope, het was thuiskomen. De eerste kilometers reed ik met milieubepaalde schroom als een oud wijf. Ik had nog nooit een sportwagen bestuurd die iets kon. Ik dacht aan wat me thuis was ingeprent over genot als vals geluk. Er viel meer van me af dan ik uit kan leggen.

Nu heb ik zoveel Porsche momenten ondergaan dat ik kan terugverlangen naar de openbaring van de eerste keer. “Hoe was het?”, vroeg een Porsche manager toen ik na een week blazen een Cayenne Turbo van de eerste generatie terugbracht. “Zorgwekkend,” hijgde ik, “het dreigt normaal te worden.” Ik zou een jaar Eend moeten rijden om de kick te herijken.

De Eend van pap en mam, mijn lieve bange ouders.

58

60-Column.indd 58

29-10-13 13:18

Genieten zonder beperkingen.

Financial Partner Program.

Als Porsche rijder stelt u hoge eisen. Voor uw mobiliteit wilt u kunnen vertrouwen op maximaal gemak en absolute zekerheid. Bij uw Porsche dealer bent u hiervoor aan het juiste adres. De Porsche dealer is niet alleen specialist in het aanbieden en onderhouden van auto’s, maar ook zeer deskundig in het adviseren op het gebied van leasing en financiering en biedt u een compleet programma financiële diensten met het gemak van one stop shopping. Eén contactpersoon voor onderhoud, reparatie, banden, leasing en financiering. Zo kunt u genieten zonder beperkingen. Uw Porsche dealer maakt graag een offerte op maat. Kijk voor informatie op www.porsche.nl/finance

Porsche Centrum Amsterdam Sijsjesbergweg 50, 1105 AL Amsterdam. Telefoon 020 4 911 911.

Porsche Centrum Eindhoven De Scheper 305, 5688 HP Oirschot. Telefoon 088 8 911 911.

Porsche Centrum Gelderland Ressenerbroek 2, 6666 MR Heteren. Telefoon 026 356 0 911.

Porsche Centrum Groningen Bornholmstraat 25, 9723 AW Groningen. Telefoon 050 8 537 911.

Porsche Centrum Leusden Zuiderinslag 8, 3833 BP Leusden. Telefoon 033 4 949 911.

Porsche Centrum Rotterdam Landaulettestraat 9, 3063 NR Rotterdam. Telefoon 088 911 9 911.

Porsche Centrum Twente Vonderweg 33, 7468 DC Enter. Telefoon 054 7 384 911.

Porsche Service Centrum Limburg Afrikalaan 41, 6199 AH Maastricht-Airport. Telefoon 043 8 000 911.

13-1705 Volkswagen PFS - adv - Genieten zonder beperkingen - Insider Magazine - 203x275 mm.indd 1

23-10-13 13:12

A new way of overtaking.

Ingenieur Chronograph Racer. Ref. 3785: This is a watch that

­intricate engraving of a FORMUL A 1 racing car. iwc .

e n g i n e e r e d fo r m e n .

knows only one d ­ irection: fast forward.

So it’s ideally equipped with one of the

Mechanical chronograph movement, Self-winding, 68-hour

most efficient movements we have to

power reserve when fully wound, Date display with

offer; the 89361 calibre in a stainless-

crown-activated rapid advance, Stopwatch function with hours, minutes and seconds, Hour and minute counters

steel case. In fact, the only backward

combined in a totalizer at 12 o’clock, Flyback function,

glance you’re likely to cast here is at

Small hacking seconds, Screw-in crown, Sapphire glass,

the back cover ­itself, which features an

12 bar, Case height 14.5 mm, Diameter 45 mm

flat, antireflective coating on both sides, Water-resistant

Official Partner of the MERCEDES AMG PETRONAS Formula One™ Team

IWC Schaffhausen, Switzerland. iwc.com. The world’s finest timepieces are exclusively available from selected watch specialists.

For an illustrated catalogue or list of nationwide concessionaires please call: 020 711 08 68 or e-mail: concierge.europe@iwc.com

2005800_E3DL3_203x275_p_img_ZS_4c_en.indd 1

09.08.13 15:16