17 februari 2009 , pag. 7
Corporatie hoort thuis bij huurders Het vertrek uit Leeuwarden van de corporatie Nieuw Wonen Friesland om, vanwege een fusie met Welkom, Heerenveen als hoofdvestiging te kiezen, heeft veel stof doen opwaaien. Curieus is natuurlijk dat de beide corporaties geen woningbezit hebben in Heerenveen.
HENK DREWEL, PIET VAN DER WAL en KLAAS ZWART gemeenteraadslid CDA, Pal/Groenlinks en PvdA
Nieuw Wonen Friesland laat de Leeuwarder klanten (huurders) in de steek door naar Heerenveen te vertrekken. Er is een sfeer ontstaan van ‘ze doen maar wat’. Hierdoor ontstaat imagoschade voor de corporaties. En daar is niemand mee gediend. De corporaties in de eerste plaats niet, de gemeenten en huurders ook niet. Corporaties zijn zogeheten hybride instellingen. Enerzijds zijn zij geheel zelfstandig, binnen de grenzen van de wet. Die zelfstandigheid brengt met zich mee dat de bestuurders vrij kunnen beslissen. Het toezicht binnen de corporaties wordt uitgeoefend door de raden van toezicht, die helaas nogal eens steken laten vallen doordat zij te veel op afstand staan. Soms loopt dat uit op besluiten waarvan we ons moeten afvragen of ze nog wel passen binnen aanvaardbare normen en gedragsregels in onze samenleving. Een paar recente voorbeelden noemen we. Een Rotterdamse woningbouwcorporatie verslikt zich in de aankoop van een cruiseschip waarvan de oorspronkelijke geraamde investeringen van €7 miljoen in
het verdere traject oplopen tot bijna €200 miljoen. Een Amsterdamse corporatiedirecteur/bestuurder krijgt zijn congé vanwege vastgoedaankopen zonder mandaat en pleegt rond te rijden in Maserati met chauffeur. Een corporatie in Ommen probeert zich langs juridische weg los te weken uit het wettelijk stelsel en wil geheel zelfstandig als bedrijf (projectontwikkelaar?) verder. Corporaties dienen een publieke taak: het zorgdragen van de huisvesting voor de minder draagkrachtigen in onze samenleving. Dat is de kerntaak. Voor de corporaties geldt dus vrijheid in gebondenheid. Bestuurders en toezichthouders van corporaties moeten allereerst maatschappelijke ondernemers zijn. En zij dienen ervoor te zorgen dat hun handelen primair in overeenstemming is met de doelstelling: een kwantitatief en kwalitatief goede huisvesting voor de sociale doelgroep. Een woningbouwcorporatie is geen gewoon bedrijf. Het vertrek van NWF uit Leeuwarden roept dan ook allerlei vragen op. We kunnen ons nog voorstellen dat een particulier bedrijf Leeuwarden verlaat omdat de klanten elders zitten en dat dit om logistieke en bedrijfseconomische redenen noodzakelijk is. Voor NWF geldt dat niet. Het aantal verhuureenheden in Leeuwarden bedraagt 8800. Daarmee is NWF de grootste eigenaar van onroerend goed in Leeuwarden. Daar komt bij dat gemeenten en corporaties op elkaar zijn aangewezen. Er is ook veel gebeurd op dat terrein en NWF heeft daaraan in hoge mate bijgedragen. (denk aan Vrijheidswijk en Bilgaard). Er staat echter nog veel op stapel in Leeuwarden (Heechterp-Schieringen). Een hele transitie van woningen in de wijken moet nog plaatsvinden. NWF is aard- en nagelvast verbonden met Leeu-
De nieuwbouw aan de Atalantastraat in Heerenveen waar woningcorporatie Welkom die binnenkort gaat fuseren met Nieuw Wonen Friesland, enkele etages gaat huren. Foto LC/Siep van Lingen warden. De focus van het werk is en blijft ook na de fusie met Welkom voor een belangrijk deel op Leeuwarden gericht. Het risico bestaat dat de samenwerking tussen de corporatie en de gemeente Leeuwarden onder de locatiekeuze zal lijden. Er komt letterlijk en figuurlijk meer afstand. De keuze voor een hoofdvestiging in Heerenveen is dan ook met raadselen omgeven. De gemeenteraad van Leeu-
warden heeft dit in een raadsbrede motie tot uiting gebracht. Leeuwarden heeft formeel geen invloed op de locatiekeuze en een fusie. Een corporatie heeft die vrijheid. Dat neemt niet weg dat er een onbehaaglijk gevoel overblijft bij de gemeente, de huurders en de huurdersverenigingen. Het is een keuze waarbij de vrijheid van de corporatie het gewonnen heeft van het maatschappelijk belang. Helaas heeft de motie tot nu
toe geen reactie van de zijde van de fuserende corporaties opgeleverd. Moeten wij constateren dat op het moment dat het er werkelijk toe doet, de weg naar de partners niet wordt gevonden? Het laatste woord over de positie van de corporaties is nog niet gezegd. De vraag of het toezicht op de woningbouwcorporaties op een adequate wijze geschiedt, staat centraal in het advies van de commissie-Meije-
rink, een commissie die de minister van vrom hierover adviseert. Binnenkort zal dit advies in de Tweede Kamer worden behandeld. De essentie is dat er een nieuwe zelfstandige instantie moet komen die kan ingrijpen bij corporaties. Wat ons betreft is het geen enkel probleem dat de teugels worden aangetrokken. Maar het zou de corporaties sieren als ze eerst de hand in eigen boezem steken.