Palog

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

PALOG PROBA DE AVALIACIÓN DA LINGUAXE ORAL EN GALEGO

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

INDICE- GUIA PALOG Proba de avaliación da linguaxe oral en galego, 2008-2009

Administración

Seminario Permanente: Taller de elaboración de material didáctico de educación especial en galego. Coordinadora: Eva Formoso Fernández.

Individual

Global ou Específico:

Global.

Autor/es/as

Área: Duración Aplicación Significación

Composición

Características:

Linguaxe oral De 30 minutos para adiante.

A partir de 5 anos.

Consiste nun exame Logopédico de Articulación e é unha proba de execución verbal que pretende evaliar o grado de dominio dos diversos fonemas do galego.

Por iso se propon explorar: A linguaxe espontánea con conversacións co suxeito sobre temas do seu interese.

A linguaxe reproductiva ou repetida a través de repeticións.

A linguaxe inducida ou dirixida a través das imaxes propostas neste exame.

Con esta exploración é posible detetar posibles problemas ou retrasos tanto no dominio da correcta pronunciación do neno/a como no seu grado de desenvolvemento fonolóxico.

Materiais: Cuadernillo de rexistro, avaliación: dirixida, repetida e espontánea, láminas cas imaxes, unha pequena explicación e información das distintas dificultades que podemos atopar na linguaxe oral, orientación os pais cando se presenta unha alteración deste tipo, oca con praxias para traballar as dislalias, modelo/tipo de informe para recollida de información do alumno/a.

É de fácil aplicación e manexo

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

XUSTIFICACIÓN

Trátase dun documento no que expomos un avaliación e tratamento logopédico cos alumnos/as da nosa comunidade autónoma ,Galicia; procurando levar a cabo unha aplicación desta proba, rexistro ou cuestionario, pola inexistencia da mesma.

Estas razóns leváronnos á confección dun modelo de rexistro onde teña cabida información referente ao alumno e onde quede expresado que dificultade ten a persoa que avaliamos sempre tendo en conta o noso ámbito lingüístico, neste caso o galego.

Outras das razóns que nos leváron a iso foron as seguintes: * O feito de que algúns alumnos, por situacións de desprazamento temporero ou traslados de localidade, que pertencían á zona de actuación dun de nós pasaron a outro centro no que nos achabamos outro compañeiro.

Motivo que nos levaba a pedirnos informes e datos, polo que moitas probas non as tiña un ou os resultados que resultaban dunha proba podían non verse contemplados noutra que tiñamos máis en común o seu uso.

Chegando á conclusión da necesidade dun cartafol ou dossier de información logopédica de cada alumno/a, onde quedasen rexistrados todas as súas dificultades e contemplásense os diagnósticos, tratamentos efectuados, probas aplicadas e liña basee que dito alumno/a presentaba. Con devandito rexistro pretendemos que os/as profesionais que levan a cabo tratamentos logopédicos dispoñan dun "modelo de rexistro" que sexa operativo á hora de levar a cabo a súa actuación no noso contexto, xa que moitos dos nenos e nenas falan galego e cando ven unha imaxe estes pronuncian a palabra en galego, co cal si nos estamos avaliando cunha proba en castelán a súa linguaxe oral dirixida ou repetida, esto pode dar lugar a confusións, e xa non seria unha valoración ou avaliación eficaz.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

Para realizar a avaliación centrarémonos nos seguintes aspectos:

- Análise das bases funcionais da articulación: Motricidade e ton bucofacial, respiración e sopro, discriminación auditiva e ritmo ( este último moi importante para Pilar Pascual) - Valoración da articulación: para isto empregaremos esta proba: PALOG, todo isto ó mesmo tempo que se deixa constancia dun rexistro da articulación inicial e da proba realizada nunha gravación.

-

Avaliación da linguaxe, baseándonos en:

-

Linguaxe dirixido, a través de tactos (con apoio visual, láminas, fotos, debuxos…) e intraverbais ( preguntas provocadas, que nunha frase falte un elemento ou palabra e que o neno a complete).

-

A través tamén da Linguaxe repetida: repetición de pares de palabras, retahílas, cancionciñas aprendidas.

-

E a Linguaxe espontánea: a través de conversacións lúdicas co neno, de xogar con el, e de faladoiros e talleres de fala cos demais compañeiros/as.

Onde de forma implícita están contrastados aspectos como as dimensións da linguaxe: forma, contido e uso.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

DATOS PERSOAIS

      

Nome do alumno/a: Apelidos: Fecha de nacemento: Etapa educativa, ciclo e nivel: Centro educativo: Fecha de realización da proba.

Mestre/a de Audición e Linguaxe:

VALORACIÓN Diagnóstico/Alteración//Dificultades atopadas na fala ou linguaxe: (este punto indicarase ao rematar de realizar á proba)

TIPO DE ERRO:

☺

SUSTITUCIÓN

☺

OMISIÓN

☺INVERSIÓN ☺DISTORSIÓN ☺INSERCIÓN

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

OUTROS DATOS DE INTERESE: -

DISCRIMINACIÓN AUDITIVA:

-

PRAXIAS BUCOFACIAIS:

-

LESIÓNS NOS ÓRGANOS BUCOFONATORIOS:

-

SOPRO:

-

RESPIRACIÓN:

-

SEMÁNTICA (vocabulario,comprensión...):

-

OUTROS:

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

AVALIACIÓN DA LINGUAXE DIRIXIDA Presentanselle os debuxos e o neno/a vai dicindo o que ve, o mesmo tempo o/a examinador vai observando se pronuncia ou emite as palabras ben, e os erros que comente, tendo o rexistro diante e indo sinalando isto, xa que os debuxos están ordeados de forma sistemática para avaliar os diferentes fonemas e as súas respectivas posicións.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

REXISTRO DO/A EXAMINADOR

POSICIÓN VOGAIS

a

PALABRAS

ABANINICO

ACUARIO

INICIAL

MEDIA

FINAL

AUGA

e

ELEFANTE

XINETE

i

ILLA

QUEIXO

KIWI

o

OLA

LEOPARDO

RADIO

u

UVAS

XAULA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

FONEMA

PALABRAS

POSICIÓNS INICIAL

MEDIA

FINAL-

INVERSA

B I L A B I A I S D E N T A I S I N T E R D E N T A I S LABIOD E N T A I S

/m/

MESTRA

LIMÓN

/p/

POLICIA

ROUPA

STOP

/b/

BANCO

BARBA

SUBMARINO

VASO

UVAS

/d/

DADO

DEDO

/t/

TESOIRA

TETEIRA

ROBOT

//

ZAPATOS

LANZAR

XIZ

CEPILLO de dentes

LAPICEIRO

/f/

FARO

CAFÉ

/s/

SOMBREIRO

MESA

RELAMPO

LAPIS

CESTA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández /l/

LEITE

ESTRELA

SOL

ALBANEL

A L V E O L A R E S

/n/

P A L A T A L

MONO

MONTAÑA

MAN

IMPRESORA

/r/

CULLER

MAR

ÁRBORE

_ /r/

P A L A T A I S

NEVE

^ /c/

RIO

RAQUETA

CHALECO

CHINCHETA

CARRO

CHOCOLATE

BILLETE

/l/

GALLETAS



(ll) /n/

ÑANDU

EÑE (letra)



Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández /k/

V E L A R E S

CARTA

MÉDICO

COLA-CAO

BIKINI

DIRECTOR

QUEIMAR

/g/

GAITA

/x/

JOTA (letra)

XEONLLO

TARTARUGA

BANDEXA

EXPLOSIÓN

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

SINFÓNS “R” POSICIÓNS GRUPO CONSOÁNTICO

PALABRAS

INICIAL

/br/

BRUXA

LIBRO

/cr/

CREMALLEIRA

MICRÓFONO

/dr/

DRAGÓN

CADRO

/fr/

FROITEIRO

COFRE

/tr/

TREN

CATRO

/pr/

PRINCESA

ESPREMEDOR

/gr/

GRANXA

REGRA

FINAL

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

SINFÓNS “L”

POSICIÓNS GRUPO CONSOÁNTICO

PALABRAS INICIAL

/bl/

BLUSA

CABLE

/cl/

CLIMA

RECICLAR

/fl/

FLOR

INFLADOR

/gl/

GLOBO

IGLÙ

/pl/

PLATANO

SOPLA

MEDIA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDO

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

LINGUAXE DIRIXIDA

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

SINFÓNS BR

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

CR

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

DR

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez FR

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

TR

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

PR

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

GR

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

BL

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

CL

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

FL

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez GL

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

PL

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

Imaxes recollidas da web de Sergio Palao: ARHSAAC.(Fotos e pictogramas),........ non deixes de visitala!! .

AVALIACIÓN DA LINGUAXE REPETIDA Con estas actividades o neno/a terá que repetir o que di o avaliador (mestre/a de audición e linguaxe), onde tamén observaremos e perciberemos a súa discriminación auditiva. Tendo en conta o aspecto lúdico, como é o ritmo, e así emitiranse cancionciñas xa que algo que repetimos de forma mecánica sin ser conscientes.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

RETAHÍLAS As retahílas son expresións infantís que se repiten nos xogos e nas relacións cotiás dos nenos. Pertencen á tradición oral popular, polo que hai moitas diferenzas dunhas rexións a outras. Hainas de moitos tipos: para sortear xogos, para curar unha ferida, para contestar a un neno que insulta ou que non invita ou que che As retahílas máis repetidas son as que se empregan para sortear xogos, os nenos colócanse formando un corro e todos os nenos ou só un entoa unha cantilena mentres vai sinalando por orde a todos os nenos participantes. O último neno sinalado é, segundo o convido previamente, o que se libra ou o que queda. Aquí tes algunhas retahílas. Por favor, escríbenos se coñeces outras.

No Arca de Noé caben todos, caben todos.

No Arca de Noé caben todos, menos vostede.

Nun prato de ensalada comen todos á vez.

Á volta da miña casa, Atopeime con Pinocho, E díxome que contase ata oito.

Pin, un, pin, dous, pin, tres, pin, catro, pin, cinco, pin, seis, pin, sete, pin, oito...

Nun café se rifa un peixe, ao que lle toque o número tres, un, dous e tres.

Nun café se rifa un gato, ao que lle toque o número catro, un, dous, tres e catro.

Teño un galo na cociña, que me di a mentira.

Teño un galo no curral, que me di a verdade.

Pinto, pinto, gorgorito vende as fabas a trinta e cinco.

- En que lugar?

- En Portugal - En que calleja?

- Na Moraleja.

Sáeche ti pola porta vella.

Xogaremos ás cartas: Sota, cabalo e rei

Todos contan ata tres na casa de Andrés un, dúas e tres.

Todos contan ata catro na casa de Renato un, dúas, tres e catro.

Todos contan ata cinco na casa de Francisco un, dúas, tres, catro e cinco.

Todos contan ata seis na casa de Rubén un, dúas, tres, catro, cinco e seis

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

RETAHÍLAS PARA SALTAR A CORDA As CARTAS

MANZANITA DE PERÚ

Un, dúas e tres pluma, tinteiro e papel para escribir unha carta ao meu querido Miguel, na carta dicíalle que vivo na rúa Uría número sesenta e tres.

Manzanita do Perú cantos anos tes ti aínda non o sei pero pronto o saberei un, dous, tres, catro... (séguese contando ata que o neno ou nena que está saltando perda

CANCIONCIÑAS Estaba o señor Don Gato sentadiño no seu tellado marramiau, miau, miau, miau, sentadiño no seu tellado.

Por ir ver á súa noiva caeuse o tellado abaixo marramiau, miau, miau, miau, caeuse o tellado abaixo. rompeu sete costelas, o espinazo e o rabo marramiau, miau, miau, miau, o espinazo e o rabo. Xa o levan a enterrar pola rúa do peixe marramiau, miau, miau, miau, pola rúa do peixe.

E ao cheiro das sardiñas o gato resucitou marramiau, miau, miau, miau, o gato resucitou.

Por iso di a xente sete vidas ten un gato marramiau, miau, miau, miau, sete vidas ten un gato.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández A Nicolasa (Canción para saltar á corda.

Cantada a melodía, logo recitábase con gran rapidez e, se o xogo seguía, empezábase de novo) A Nicolasa xa non casa con aquel mozo que vai á súa casa; a súa nai chora e ela suspira, o seu pai di "viva a voda".

Ai, Manuel, Manuel, dime onde vas, "A servir ao rei, á súa maxestade".

As zandarias (Panxoliña que se cantaba na Noite de Reyes A última estrofa, máis moderna, figura nun texto de 1945.

A armonización é tamén desa data.)

De Oriente saen tres reis por unha estrela guiados; van para Xerusalén e a voces van preguntando: Onde está o recentemente nado, Rei de todo o criado?

Que unha estrela que vimos significóunolo.¡Gloria a Deus óese no ceo e apenas se oe a voz un anxo parte veloz e cara a Belén tende o voo.

Ao neno recentemente nacido todos tráenlle un don; eu son pobre, nada teño; tráiolle o meu corazón.

Zagalejos dos vales o gando recollede; e vide cara ao cortello as zampoñas a tañer.

A unha Virxe moi fermosa co seu neno falar veredes, que lle serven as estrelas e os anxos tamén.A rondalla desta noite vén a paso moi lixeiro a felicitar as Pascuas ao alcalde deste pobo.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández Non vimos pedirche nin tampouco a dar diñeiros; pero se dás unha copa, moito o agradeceremos.

A Tarara A Tarara si, a Tarara non, Tararita miña, do meu corazón.

Ten a Tarara que non ten o noivo, debaixo a cama ten a San Antonio.

A Tarara si, a Tarara non, Tararita miña, do meu corazón.

Ten a Tarara uns pantalóns que de arriba a abaixo todo son botóns.

A Tarara si, a Tarara non, Tararita miña, do meu corazón.

Mambrú foise á guerra Mambrú foise á guerra, ¡que dor, que dor, que pena!

Mambrú foise á guerra non se cando virá, non se cando virá.

Se virá para as Pascuas, ¡que dor, que dor, que pena! se virá para as Pascuas ou pola Trindade ou pola Trindade.

As Pascuas xa se pasan, ¡que dor, que dor, que pena! as Pascuas xa se pasan tamén a Trindade; do re o meu, do re fa; tamén a Trindade.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández Que feixes aí, polo vello...?

(Para xogar ao corro) Que feixes aí, polo vello, que non che casas que che estás engurrando como as pasas.

Que resaladita que dáme a man.

Doucha con firmeza lechuguina do meu amor para ver a verbena solita e tan ben.

Que salga a dama, dama, vestida de mariñeiro que aínda que non ten pesetas ten carita de ceo. Arriba pomba miña lucero do meu querer os polos na cazuela son poucos e saben ben.

Bótaselle un pouquiño de allo e un chisco loureiro, sérvense na mesa para podelos comer.

Nin son para ti, a miña vida, nin son para ti, a miña ben, que son para Basilisa que os sabe compor.

Ese corpo, este talle e este pulido meneo, este corpo tan gracioso que vale tanto diñeiro. ¡Que chova, que chova...!

Que chova, que chova, a Virxe da Cova os pajaritos cantan, as nubes levántanse.

Que lle dean, que lle dean co rabo a tixola.

A tixola era de chumbo, os pajaritos de lombo, ti mos guisas e eu cómomos.

ADIVIÑANZA Aínda que ten dentes, e casa garda, non morde, nin ladra.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

DISCRIMINACIÓN AUDITIVA

Oposto

1ª Parella

2ª Parella

Observacións

P/b

Peso-bico

Pata-bata

P/f

Piñeiro - fino

Ponte - fonte

P/t

Pinta - tinta

Mapa-mata

P/k

Peso - queixo

Pulpa-culpa

P/m

Capa-cama

Pa-mala

B/f

Viño-fino

Vaca-foca

B/g

Bruta - gruta

Bota-pinga

B/d

Vo - dor

Parva – parda

B/m

Bar - mar

Voa - moa

D/t

Soldado- soltado

Soldar – soltar

D/z

Lado - lazo

Caldo - calzo

D/g

Día - guía

Lado - lago

T/k

Torre - corre

Tanto - canto

T/z

Terra - pecha

Enterrar - encerrar

K/g

Casa - gasa

Quita - guita

K/j

Roca - vermella

Cota - xota

G/j

Pinga - xota

Liga - lija

Ch/p

Chapa - papa

Chinés - piñeiro

Ch/t

Refacho - rata

Pico - pinto

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández Ch/k

Choto - coto

Chepa - caiba

F/z

Forro - raposo

Bufón - fuzón

F/ s

Festa - sesta

Fofo - eslamiado

F/j

Faca - jaca

Lume - xogo

Z/s

Cocer - coser

Cocido - cosido

Z/j

Mozo - mollo

Liza - lija

S/x

Casa - caixa

Oso - ollo

S/t

Oso - oito

Peso - peito

I/ch

Maio - macho

Raia - refacho

L-X /ñ

Calada - cañada

Cuxo - cuño

M/n

Movo - novo

Como - cono

M/ñ

Dama - dana

Amo - ano

N/ñ

Pena

Mono - moño

Ñ/n

Piñon - opinión

Nasais

Líquidas

Ll/l

Malla - mala

Ll/r

Molla - moura

L/rr

Calo - carro

Pilla - pira Choiva - loura

OBSERVACIÓNS:……………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

REPETICIÓN DE PALABRAS, emite o avaliador e logo repite a quen se avalía.

Fonemas que emite: Vocabulario nomes Pronuncia

Tratamento

Observaciones

como

Animais Comida Colexio Transporte Obxectos Natureza Casa Persoas Roupa Accións Esquema Corporal

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

LISTA MULTISILÁBICA

Pistoleiro Desaparafusador Camiseta Semáforo Paxarela Teléfono Hipopótamo Gasolineira Bolboreta Camareiro Cheminea Panadeiro Periódico Caravana Caramelo Barrendero Papeleira Aeroporto Aniversario Espertador

ITEMS

Lavadora Zapatillas Sacapuntas Escaleira Marmelada Perruqueiro Caperucita Mapoula Furgoneta Estrada Locomotora Termómetro Medicamentos Ambulancia Escopeta Crocodilo Palomitas Bicicleta Helicoptero Frigorífico

Nº

ERROS

Palabras ben emitidas Palabras mal emitidas

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

AVALIACIÓN DA LINGUAXE ESPONTÁNEA Esta avaliación consiste en como o neno/a fala e desenvolve a súa linguaxe en diferentes contextos. Para iso materemos conversacións, falaremos..... Unha das grandes dificultades que teñen este tipo de alteracións e que pose emitir os diferentes fonemas ben de forma aisla e individual, pero no momento de integralos a palabras, frases e a súa linguaxe espontánea atopanse varios problemas. Este é un dos aspectos máis complicados de intervir pero un dos mais importantes, por iso é de gran relevancia atopar este tipo de dificultades e idades temperás .(Presento aqui algunhas actividades de uso para esta avaliación)

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

1- Recorda e falamos sobre:

-O nadal pasado.

- A derradeira película que viras ou a que máis che gustara.

-¿Que opinas da seguinte noticia?

Neno perdido no mercado de abastos de Santiato de Composte Onte día 26 de maio , Manoliño Piñeiro de 12 anos de idade, perdeuse no mercado de abastos, cando iba ca súa nai de compras, cando iba ca súa nai de compras. O neno é moreno, mide 1,30 e leva posto un pantalón vaquero con un xersei vermello de lá . Rógase quen teña algún dato que poda axudar a atopalo se dirixa a Nº 3 da rúa Xeral Pardiñas.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaci贸n da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fern谩ndez

- Describe e comenta estes debuxos.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliaciรณn da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernรกndez

- Que che suxire esta imaxe? , comentรกmola.

OBSERVACIร NS:..... ................................................................................................................................. .................................................................................................................................

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández ................................................................................................................................. .................................................................................................................................

ANEXO I

CONCEPTOS BÁSICOS DISLALIA É un trastorno na articulación dos fonemas. Trátase dunha incapacidade para pronunciar correctamente certos fonemas ou grupos de fonemas. A linguaxe dun neno dislálico moi afectado pode resultar inteligible.

TIPOS: 1 Dislalia evolutiva 2 Dislalia funcional 3 Dislalia audiógena 4 Dislalias orgánicas: disartrias ou disglosias Dislalia evolutiva É a que ten lugar na fase de desenvolvemento da linguaxe infantil, na que o neno non é capaz de repetir por imitación as palabras que escoita e faio de forma incorrecta desde o punto de vista fonético.

Non precisa un tratamento directo, pois forma parte dun proceso normal, aínda que é necesario manter co neno un comportamento lingüístico adecuado que axude á maduración para evitar posteriores problemas. En ocasións estes nenos resúltalles máis difícil lograr unha pronuncia correcta debido á diversidade de idiomas que poden atopar nunha familia ou no lugar onde vive.

Dislalia funcional Segundo Pilar Pascual García é un defecto no desenvolvemento da articulación da linguaxe por unha función anómala dos órganos periféricos. Pode darse en calquera fonema, pero o máis frecuente é a substitución, omisión ou deformación de r, k, l, s, z, ou ch.

Segundo Jorge Perelló trátase da articulación producida por un mal funcionamento dos órganos periféricos do fala, sen que haxa lesión ou Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández malformación dos mesmos. O neno que a padece non usa correctamente devanditos órganos á hora de articular un fonema a pesar de non existir ningunha causa de tipo orgánico. É a máis frecuente.

Xa que logo, o neno nalgúns casos sabe que articula mal e quixese corrixirse, por iso trata de imitar, con todo os seus órganos non obedecen e non atopan o movemento desexado.

Tipos de erros na dislalia funcional: Substitución: un son é substituído por outro. Pódese dar a principio, no medio ou ao final dunha palabra. Exemplo: cedo por cero.

Omisión: se omite o fonema que non se sabe dicir. Exemplo: Amora por Zamora.

Inserción: se a persoa dislálica non sabe pronunciar un grupo consonántico introduce unha vogal enmedio. Exemplo: calavo por cravo.

Distorsión: trátase dun fallo na articulación dun son. O son pronúnciase de forma aproximada á correcta pero sen chegar a selo.

Dislalia audiógena É a alteración na pronuncia producida por unha audición defectuosa. A hipoacusia en menor ou maior grao impide a adquisición da linguaxe, dificulta a aprendizaxe de conceptos escolares, trastorna a afectividad e altera o comportamento social. As alteracións dependen da gravidade da perda auditiva que teña o neno.

Factores: Psicolóxicos, ambientais, hereditarios.

Dislalias orgánicas Disartrias ou Disglosias Aínda que teñen como efecto un fallo na pronuncia de certos fonemas existe unha controversia entre os expertos sobre se debemos incluír a disartria e especialmente a disglosia dentro das dislalias, posto que algúns autores prefiren devandito sustantivo só para aqueles trastornos nos que non hai malformación dos órganos fonoarticulartorios. As dislalias orgánicas, xa sexan disartrias son trastornos ocasionados por alteracións orgánicas de diferente tipo:

Disartria: trastorno cuxo orixe está no sistema nervioso. Xa que logo danse desde o nacemento ou como consecuencia dunha lesión cerebral. Xeralmente son graves e a súa rehabilitación está en relación coa severidade.

DISGLOSIA trastorno que afecta aos órganos do fala. Clasifícanse en función da zona afectada: labiales, linguales, dentais...

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

ANEXO II ALGÚNS EXERCICIOS BUCOFACIAIS, DE RESPIRACIÓN E DE SOPRO PARA INTERVIR NÓS COMO ESPECIALISTAS.

EXERCICIOS FACIAIS

Practicar estímulos táctiles sobre os músculos que deben contraerse en forma de masaxe suave ou percusión rítmica.

1. Quen dos dous é o máis feo?: consiste en facer todo tipo de movementos faciais: pechar os ollos, pechar a boca, sacar a lingua.

2. Xogar a ser monstros: ensinar os dentes cara a adiante ou cara atrás.

3. Facer caretas de cartón con diferentes expresións faciais. Ao contar os contos teremos que dramatizar moito.

4. Pintar diferentes tipos de caras: con bigote, un ollo aberto e o outro pechado, etc.

5. O xogo Quen é quen: Xa que posúe imaxes de personaxes con diferentes expresións faciais.

EXERCICIOS LINGUAIS  Sacar e meter a lingua, mantendo a boca aberta.  Sacar e meter a lingua rapidamente.  Sacar, meter a lingua e pechar a boca sucesivamente.  Sacar a lingua en forma de punta para abaixo.  Sacar a lingua en forma de punta sen tocar os beizos.  Diante do espello pór a lingua plana cara a fóra e tamén en punta.  Pechar a boca e controlar a lingua dentro dela.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández   

Mover a lingua de dereita a esquerda, tocando as comisuras.

Pódense untar as comisuras con mel, azucre, nocilla, etc, para poder conseguir a mobilización lingual lateral.

Mover a lingua arriba e abaixo, mantendo a boca aberta.

Mover a lingua arriba e abaixo tocando a parte interior dos dentes de arriba e dos de abaixo alternativamente, coa boca aberta.

EXERCICIOS BUCOFACIAIS, DE RESPIRACIÓN E DE SOPRO.                        

Tocar coa punta da lingua os dentes superiores e os inferiores alternativamente. Coa punta da lingua empuxar alternativamente as dúas fazulas.

Pasear a punta da lingua ao redor dos beizos nun movemento rotatorio.

Lamer o beizo superior e o inferior.

Morder alternativamente a lingua dobrada cara arriba e cara abaixo.

Coa boca aberta, sacar a lingua fóra da boca e mantela uns momentos sen ningún movemento.

Desprazar a lingua cara á dereita e a esquerda, dentro da boca con ela pechada e fóra con ela aberta.

Coa punta da lingua coa boca aberta tocar distintos puntos do padal e facer cóxegas.

Introducir a lingua entre o beizo superior e a encía, entre o inferior e a encía.

Coa boca aberta ou entreabierta.

Chasquear a lingua. Dar golpecitos suaves coa lingua detrás dos dentes de arriba, tocando os alvéolos e facendo uns pequenos ruiditos.

Facer vibrar a lingua (petorreo).

Imitar o que fai un can para beber auga.

Tocar o padal duro e brando coa lingua.

Pór un pouco de nocilla nos contornos dos beizos e o neno intuitivamente sacará a lingua. Pódese utilizar no verán xeados, polos.

Imaxinar que temos un caramelo dentro da boca e pór a lingua coma se fose o caramelo. Tamén como as agullas do reloxo e ao revés.

Sacar e morder a punta da lingua.

Sacar a punta da lingua e soprar.

Intentar tocarse a punta do nariz coa lingua.

Intentar tocarse o queixo coa punta do nariz.

Facer vibrar a lingua contra o padal.

Limparse os dentes superiores e inferiores coa lingua.

Limparse os dentes coa lingua en forma de círculo.

Pasarse un caramelo dun lado a outro da boca.

Suxeitar coa punta da lingua unha gominola, unha galleta, etc.

Lamer coa punta da lingua unha piruleta plana.

Daránselle trocitos de alimentos sólidos, por exemplo un trocito de plátano, de galleta, etc, que se colocarán: entre os dentes e o beizo superior, entre os dentes

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

     



e o beizo inferior, debaixo da lingua, entre dentes e lingua, ao carón e a outro da boca, primeiro na parte superior da boca.

Enrolar a lingua cara atrás intentando tocar a úvula.

Dobrar a lingua cara atrás e mordela.

Dobrar a lingua cara atrás tocando os incisivos superiores e sacala rapidamente ao exterior.

Dobrar a lingua cara atrás tocando os incisivos superiores e sacala rapidamente ao exterior e soprando.

Facer un canelón. Pór os beizos en forma de ou e sacar a lingua facendo forza na punta.

Facer o cangrexo. Pasear a lingua polo padal desde os alvéolos ata o padal tenro. Serrar un tronco. Facer vibrar a lingua detrás dos alvéolos (facer érrea).

Exercicios para a parte posterior da lingua: Facer gárgaras con ou sen auga, beber auga dun vaso, beber cun porrón de auga. Todos estes exercicios son preparatorios para facer despois as guturales.

Exercicios de ruídos onomatopéicos : A imitación dun cabalo ( /lalolalolalo/ ).

Imitar o galope dos cabalos, buscando diferentes sonoridades variando a abertura da boca e a posición dos beizos.

Chamar a un gato ( /bisbisbis/ ).

Imitar o ruído dunha motor ( /brumbrum/ ).

Xogar a pantasmas ¡uuuh!, recomendado para os nenos máis pequenos.

Imitar sons onomatopéicos: un reloxo, unha trompeta, etc.

EXERCICIOS LABIAIS             

Cos beizos xuntos, colocalos en posición de bico e de sorriso.

Chamar a un can.

Sorrir sen ensinar os dentes.

Facer morritos. Facer morritos cara á dereita e cara á esquerda. Logo de forma alternada.

Ensinando os dentes, levar os beizos adiante e atrás.

Chupar o beizo inferior co superior e viceversa.

Morder ambos os beizos simultaneamente.

Mover o beizo superior e o inferior por separado.

Esconder un dos beizos co outro.

Esconder os dous beizos cara a dentro.

Asubiar.

Facer a posición das vogais sen son (/a/, /ou/, /ou/).

Facer ruído de motor cos beizos. Facer o coello. Facer o peixe. Facer o avión

EXERCICIOS DE FAZULAS E MANDÍBULA  

Inflar e desinflar as fazulas con aire.

Inflar alternativamente unha e outra fazula con aire.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández       

Aspirar ambas as fazulas.

Abrir e pechar a boca a diferentes velocidades.

Mover a mandíbula inferior dun lado a outro.

Articular forte e exageradamente PA-TA-CA-DÁ.

Imitar moita xente falando á vez: BLA-BLA-BLA. Articular exageradamente pero sen son.

Masticar chicle.

EXERCICIOS DE RESPIRACIÓN E DE SOPRO. - Utilizar globos, pódense utilizar primeiro con axuda das mans.

Para que sexa consciente de que se pode respirar polos dous orificios do nariz, pódese utilizar un espello pequeno, colocado debaixo do nariz e poderá ver se o aire sae só por unha banda ou por dous.

- Coller dúas caixas de cerillos grandes, baleiralas e xuntar as dúas partes.

Podemos colocar nas dúas partes bolitas de papel e faremos soprar ao neno polo nariz e pola boca, e deste xeito saberá se respira ben.

- Inspirar polo nariz a diferentes velocidades e expirar pola boca a diferentes velocidades tamén.

- Imaxinar que a barriga é un globo que se infla e desinfla.

- Soprar e aspirar pola boca, facendo sobresaír o beizo inferior que sopre cara arriba, de forma que levante o pelo do flequillo.

- Pegarlle na fronte, mediante papel adhesivo, unha tira que lle chegue á altura da boca, pedíndolle que a levante mediante o sopro e mantéñaa así uns segundos.

Exercicios con materiais: - Facer pompas de xabón.

- Xogar con obxectos de festa adecuados para o sopro, como molinos, matasogras, trompetas, chifres, etc alternando o sopro forte e frouxo.

- Inflar un globo.

- Soprar unha pluma. Colocar a pluma encima da fronte e soprar. Colocala no queixo e soprar.

- Soprar pelotas de ping-pong ou canicas pequenas e cunha pequena portería de fútbol que o neno intente marcar un gol.

- Imitar o vento dun día de tempestade, o lobo que dun sopro fai voar a casa de palla, o sopro cando temos calor, ou logo dunha carreira.

EXERCICIOS DO VEO DO PADAL Soprar (xa que dará forza ao padal brando). É bo gravarlles a voz, xa que se van mellorando óense e isto animaralles.

Facer gárgaras, xa que fai estirar o veo do padal.

Pronunciar a vogal i sostida (iiiiiiiii); tamén podemos ter unha listaxe de palabras coa vogal i, e o neno tenas que repetir (mimi, nin).

Facer bostezos.

Chupar cunha palliña.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández

ANEXO III

PAUTAS E ORIENTACIÓNS QUE DEBEN SEGUIR OS PAIS: Ás veces aos erros ou defectos do fala da nena crese que van corrixirse por si sos.

Isto non deixa de ser certo, xa que maiormente adoitan desaparecer sen máis cando o neno/a adquire a capacidade de realizar percepcións auditivo motrices máis precisas, mellorando espontaneamente. Isto débese a que todo neno atravesa durante a evolución da linguaxe por unha fase de dislalia que é de natureza fisiológica.

Neste proceso os pais poden axudar da mesma forma como o fan con outros aspectos da formación do seu fillo, pois psicoloxicamente o neno considera aos seus pais como fontes de amor, aprobación e seguridade, polo que o apoio dos pais é importante no proceso de tratamento do neno.

Nesta tarefa correctiva é importante a voz e a boa vocalización dos fonemas e palabras por parte dos pais. Estes deben tratar de ser bos modelos de expresión verbal para a corrección do fala da nena.

Para esta corrección é preciso que o neno/a identifique e tome conciencia do erro na súa linguaxe. Pero, para isto, require oír, discriminar e ver o que ocorre cando emite certos sons; precisa coñecer a mecánica da produción (cando iso é posible); ter a sensación dos órganos en actividade; tocalos en certas ocasións; ver en si mesmos, nos seus pais ou no mestre que busca a corrección e expresión adecuada do neno. Así, canto maior número de sentidos da nena entren en xogo, mellor será a fixación e mellores e máis estables os resultados correctivos.

INFORMACIÓN PAUTAS A Seguir OS PAIS (TANTO NO AMBIENTE FAMILIAR COMO NO CONTEXTO SOCIAL) Os pais terán en conta a seguintes orientacións de forma xeral: - Deberá dedicar un tempo diario para estar co neno e falar con el.

- Esixir, mediante o xogo, respostas verbais claras, evitando as respostas monosilábicas.

- Non ser excesivamente correctores e esixentes, poden provocar inhibición verbal no neno.

- Non responder por el e deixar que se exprese libremente.

Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)

Proba de avaliación da linguaxe oral en galego Autora: Eva Formoso Fernández - Elaborar adecuadamente as preguntas, para obter as respostas pertinentes.

- Lerlle contos.

Ensinarlle a identificar situacións e establecer relacións entre diferentes feitos percibidos.

De forma máis concreta: - Ofrecer un tempo de latencia para darlle o tempo necesario para que conteste ás nosas preguntas.

- Demostrar que lle escoitamos mirándolle cara a cara sempre que intente comunicarnos algo.

- Non usar preguntas pechadas, é dicir, non usar preguntas nas que só teña que contestarnos SI/NON porque deteñen a comunicación.

Exemplo: Non usar sempre preguntas como Queres pan?, usaremos preguntas abertas, como Que queres? Queres pan, chocolate, ou galletas?

- Nunca, nunca facer comparacións cos demais.

- Non lle faremos repetir palabras, nin expresións aínda que non as expresou completamente ben, senón que lle pronunciaremos o modelo correcto.

- Evitar a sobreprotección.

- Aumentar a súa autoestima.

- Sempre lle felicitaremos cando se esforce en pronunciar ben as palabras, cun aplauso, un sorriso, un bico, un moi ben; aínda que só aproximouse ao modelo correcto. É dicir, se intenta dicir : “quero pouco” pero di “tiero poto”, non lle diremos NON, asi NON, senon que lle corrixiremos dándolle un modelo correcto para que nolo oia e así, aos poucos vaia integrando as estruturas correctas e poida ir usándoa el só. Darlle o modelo correcto sería dicirlle: “ah, queres pouco!”.

- Intentar que os momentos de xogo, de conversación, cotiáns sexan o Máis natural posible.

- Non utilizar unha linguaxe infantil ( exemplo: can- guau, guau), ademais os xestos utilizados deben ir sempre acompañados da palabra correspondente, Moitos dos exercicios se pode ser sempre diante dun espello, para ver a posición correcta da lingua, beizos, dentes...  Se pode ser os exercicios como de respiración, sopro e praxias unha vez ao día e os demais ir traballándoos de forma gradual e continuada. Algúns deles como os do sopro (facer burbullas por unha pajita, soprar cando a comida este quente pódense integrar na vida diaria).

GRAZAS A TODOS QUE COLABORARON NESTE PROXECTO. Autor pictogramas: Sergio Palao Procedencia: ARASAAC (http://catedu.es/arasaac/) Licencia: CC (BY-NC-SA)