Frearch participants Essay book

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

UN studio Mumuth Music Theatre Location: Graz Client: Bundesimmobiliengesellschaft m.b.H. Date: 2006-2008 Area: 6.200 m2 Budget: 19 miliona evra Tags:

Koncepcijski opis Primarni koncept pri projektovanju objekta Mumuth Music Theatre je bila veza muzike i arhitekture, usled specifične namene građevine, koju je trebalo vidno istaći u najvećoj mogućoj meri. Dobijena struktura koja se uvija podseća na serijalizam u savremenoj muzici, jer ima sposobnost da kontroliše promene pravaca, prekide i variranje razmera bez gubljenja svog kontinuiteta. U eksterijeru, očigledno je korišćenje ponavljanja elemenata, koji stvaraju ritmičan izgled, što opet dovodi u vezu arhitekturu i muziku.

Oblikovno, koncept objekta Mumuth Music Theatre se oslanja na kombinovanje oštrih, strogih linija i fleksibilnih, pokrenutih volumena, koji se iskazuju na različite načine i vidove. Naime, eksterijer zgrade Mumuth Music Theatre fizički demonstrira pravilne linije i strogoću, dok foaje i komunikacije prate fluidne pravce ljudskog kretanja. Ovaj je princip nazvan struktura opruge ili skoka, koji je baziran na krivljenju linija, kako bi se dala specifična forma svakom pojedinačnom volumenu. Pritom, ona ostaje u skladu sa namenom objekta, jer iskazuje i uvodi u ono što će gledaoci iskusiti na binama u vidu predstava, a to su pokreti i dinamika.

UN studio –Mumuth Music Theatre

1

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

Ambijentalni Kvalitet Pozorište ima javni karakter koji je dinamičan i olakšava ljudima da se kroz njega kreću za vreme raznih događaja. Miran je i tih, ali veoma fleksibilan i racionalan u pogledu upotrebe od strane posetioca i studenata.

Tokom dana, Mumuth je mirna, kubična forma. Fina mreža od nerđajućeg čelika vezana je za blago zaobljen čelični ram, poput maske. Šablon, ponavljani element, izveden u prigušenim tonovima, nalazi se svuda po fasadi u različitim stepenima gustine. Na izgled pozorišta utiče promena svetla tokom dana i noći kao i neposredna blizina i ugao posmatranja završne svetlucave mreže. Tokom noći, unutrašnje osvetljenje doprinosi identitetu zgrade, kao javnom, živom pozorištu.

Spiralna stepenišna forma je centralni element javnog prostora zgrade oko koga se odvijaju brojne aktivnosti.

Unutrašnji prostor je u skladu sa spiralom transformisan, a osvetljenje i materijali dodatno naglašavaju efekat oscilacija ili talasanja (kao u muzici). Iznad se nalazi svetlarnik sastavljen od lamela u tamnom drvetu, koje su usmerene od spirale u dalje talase.

Posetioci ovim širokim stepeništem dolaze do velikog foajea na prvom spratu. Slobodno-protočni prostor foajea omogućen je spiralnim konstruktivnim elementom koji povezuje ulaz u dvoranu i muzičke sobe iznad i tako vizuelno zavarava svest o tri nivoa ovog dela zgrade.

Foaje je za višenamensku upotrebu, prilagodljiv za veliki broj predstava, od solo instrumenata do kompletnog orkestra.

Dvoranu čini jednostavna crna kutija. Tamni zidovi, boje plavog patlidžana, obloženi su plitkim, trodimenzijalnim lakiranim drvetom u obliku elemenata na fasadi objekta. Ovaj šablon primenjen je iz akustičnih razloga. Ovakva jednostavna postavka je, međutim, vrlo fleksibilna i može da odgovori na najrazličitije zahteve.

UN studio –Mumuth Music Theatre

2

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

Korišćenje U konkursu za pozorište navela se potreba njegove gradnje za 2100 stranih studenata, koji bi koristili njegove prostorije za probe i razne vrste radionica. Na ovu cifru se dodaje i promenljivi broj posetilaca, koji ne moraju obavezno biti studenti KUG-a (Kunstuniversität Graz). Ipak, kapacitet hale se određuje na ukupno 450 korisnika, dok se njena forma može na mnogo načina prilagoditi različitim performansama. Ova upotreba Mumuth-a od dva različita profila korisnika iskazana je i fizički i to putem dva odvojena ulaza u objekat, svakodnevni iz parka, koji koriste studenti i zaposleni KUG-a, tj. Umetničkog univerziteta u Grazu, i javni za posetioce, koji čine publiku tokom odvijanja predstava i performansi otvorenih za javnost.

Glavni problem projekta Jedan od problema sa kojim se UN studio susreo je odlaganje početka izgradnje Mumuth-a, za šta je postojalo više razloga. Prvo, grad nije želeo da umanji značaj i skrene pažnju sa ostalih objekata koji su finansirani u isto vreme. Osim toga, političke promene su ugrozile finansiranje Mumuth-a, koje je nastavljeno tek nakon izbora 2005. godine. Kašnjenje je, međutim, dozvolilo postavljanje novih akustičnih tehnologija koje su postale dostupne 2006. godine, ali su u isto vreme ti novi sistemi povisili cenu objekta za iznos od između 7 i 10 miliona dolara.

Tokom vermena arhitekti su takođe transformisali glavnu spiralu od čelika u kompoziciju od čelika i betona. Oblik i dimenzije ove zarotirane betonske konstrukcije zahtevale su veliku preciznost i upotrebu nabijenog betona, koji se upumpavao odozdo umesto da se sipa od gore kao što je uobičajeno. Zaokret ove betonske konstrukcije bio je najveći izazov za projektante do tada.

Projekat se i spolja značajno promenio od svog koncipiranja. Naime, u prvoj fazi projektovanja, dizajn je zamišljen kao izdužena opruga različitog prečnika, koja će naizmenično biti razvučena, potisnuta i prekrštena unutar same sebe kako bi predstavila scenu, publiku, probe i funkcionalne prostore. Na mnogo načina ovaj princip i dalje važi, u zgradi je glavni motiv spirala, ali ona nije istaknuta na fasadi kako je prvenstveno zamišljeno, već je apsorbovana u konstrukciju unutar zgrade.

Druga faza projekta je dovela do potpuno novog, blob-to-box koncepta, što ukazuje na to da je objekat pretrpeo mnogo izmena od 1998. godine, kad su nastale prve skice, do 2008., kad je konačno u potpunosti izveden.

UN studio –Mumuth Music Theatre

3

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

Lični stav autora o objekti Autori Mumuth pozorišta Ben van Berkel i Caroline Bos pre svega ističu povezanost arhitekture i muzike: “Naš interes za ponovno uspostavljanje veze između muzike i arhitekture je od početka bio fokusiran na zajedničke aspekte kao što su ritam, kontinuitet, kanalisanje. Kroz naše izučavanje filozofa (...) Deleuze-a saznali smo da postoji još jedan element, koji nismo prethodno ozbiljno studirali: elemenat ponavljanja. (…) Odlučili smo da koristimo obrazac koji se ponavlja, našeg sopstvenog dizajna, i da ga primenimo na fasadu na različite načine da bismo postigli (…) efekte” kao što su gustina, prored, improvizacija itd… Arhitekte takođe navode da je ovaj odnos klasičan i možda zbog toga, mnogi ga smatraju za polje koje ne može doneti projektantske novitete. Međutim, van Berkel i Bos ističu da to nije i njihov stav, jer oni vole klasiku, ali sa preokretom, koji se ovde iskazuje u nepredvidivom enterijeru pozorišta. Iako je bilo neophodno skoro 10 godina da se sagradi, van Berkel smatra da Mumuth pozorište i danas jednako jasno pokazuje da se radi o objektu u kome se studenti posvećuju muzici i da su se teme, koje su pri koncepciji pokrenule ovaj projekat, održale do danas.

Vaš lični stav o objektu Primarni koncept je oslanjanje na namenu budućeg objekta, što je pristup projektovanju koji se odobrava i hrabri kod arhitekata.

Ipak, transformacija pozorišta tokom godina uskratila je mogućnost njegovog korišćenja na drugačiji, možda u nekom pogledu i superiorniji način.

Trenutno stanje ukazuje na neusklađenost enterijera i eksterijera, što sa jedne strane dozvoljava efekat iznenađenja po ulasku u objekat, ali sa druge pokazuje nedostatak istrajnosti pri sprovođenju ideje. Ipak, prozračnost fasade dopušta da se priroda unutrašnjosti do određene mere doživi i posmatranjem sa strane, kao i korišćenje osvetljenja u večernjim časovima.

Kad je reč o enterijeru, koji je svakako estetski impresivan, postavlja se pitanje njegove funkcionalnosti.

Posebno se ovde misli na halu koja se može transformisati i prilagoditi različitim nastupima, jer takvi sistemi iziskuju dosta vremena.

No, uprkos ovim potencijalnim i realnim nedostacima, analizirajući sve detalje i elemente dizajna, koji čine ovo muzičko pozorište, dolazi se do zaključka da je Mumuth izvanredno delo arhitekture.

UN studio –Mumuth Music Theatre

4

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

Ostalo Mumuth Music Theatre je dobitnik Globalne nagrade za izuzetnost iz 2010. godine, za šta postoji više razloga.

Osim zanimljive forme dobijene kroz vezu muzike i arhitekture, Mumuth je interesantan i zbog korišćenja održivih materijala i uštede energije, multifunkcionalnosti, korišćenja zvučnih panela koji odgovaraju na akustične zahteve različitih performansi…

Njegov neobičan dizajn enterijera i korišćenje spirala u vidu stepeništa i rampi je ipak nešto sa čim su arhitekti UN studija eksperimentisali i ranije i to kod projekta Mobius kuće, kao i kod njihovog Mercedes-Benz muzeja. Ovde se misli na zajedničku vezu sva tri objekta sa Mobius trakom, elementom koji čini povšina bez početka ili kraja i podseća na broj osam, po kojoj je pomenuta kuća i dobila ime, kao i inspirisala mnoge projekte ovog arhitektonskog studija, te zbog toga asociraju jedni na druge.

Ono što je zapravo istinski novitet Mumuth pozorišta je njegov zvučni sistem pod nazivom Meyer Sound Constellation system, kod koga varira vreme elektronskog odbijanja zvuka od tek jedne do dve sekunde, bez obzira da li se radi o izvođenju opere, džeza, simfonijske muzike ili pak jednostavnom držanju govora. Sala u kojoj je instaliran se može elektronski podešavati tako da se zvuci čuju kao u mnogo većim prostorijama. Ova kombinacija elektronski unapređene akustike i inventivne arhitekture daje mogućnost za uzbudljive buduće nastupe u Mumuth pozorištu.

UN studio –Mumuth Music Theatre

5

Написао: РT 20

Питер Кук и Колин Фурније

Кунстхаус Град: Грац, Аустрија Наручилац: Град Грац Датум завршетка: 27.09.2003. године Површина: 1.492 m2 Буџет: 40 милиона евра

Концепцијски опис: Генеалогија амебоидне форме пројекта лежи у дугогодишњој фасцинацији њених аутора присуством животињских облика у архитектури и у првобитној локацији намјењеној за галерију. Наиме, локација је била шупљина у брду које се налази у центру града, а за коју су аутори сматрали да је пећина. Првобитна идеја је била да објекат излази из шупљине ка центру града као језик или реп змаја. Када је локација промијењена у садашњу дуж ријеке Муре, „Змајева крљушт“ је нашла своје мјесто као непарвилна форма, мјешавина три основна елемента сваког објекта зида, крова и пода.

Амбијентални квалитети: У историјском дијелу Граца архитекте су створиле модерну, иновативну грађевину, једног од представника тзв. „Блоб архитектуре“ ( термин се односи на објекте амебоидне, органске форме са закривљеним и кружним облицима).

Питер Кук и Колин Фурније - Кунстхаус

Написао: РT 20

Његов необичан облик радикално се разликује од уобичајних изложбених простора који подржавају традицију модернистичког концепта "беле коцке". Тим архитеката користи иновативни стилски идиом, познат као „Блоб архитектура“ у историјском амбијенту Мурворштата. Дакле, гигантски објекат милоште назван Дружељубиви Ванземаљац својом формом и материјализацијом одудара од окружујућих барокних зграда, али се ипак интегрише у фасаду Гвоздене куће из 1847. године, иначе једне од првих таквих у Аустрији. Парцела на којој је изграђен је неправилног облика, те је свака симетрија од почетка била искључена. Отварање музеја је помогло и урбаној обнови, јер је подстакла отварање нових ресторана и кафеа и привлачење гостију у овај дио града, који је прије тога био градски паркинг.

Питер Кук и Колин Фурније - Кунстхаус

Написао: РT 20

Коришћење: Кунстхаус је изграђен 2003. године као дио манифестације „Европски град културе“ и од тада представља реперну тачку Граца. Архитектура, дизајн, нови медији, интернет умјетности, филм и фотографија су уједињени под једним кровом. Развијен је као институција у фази међународне изложбе мултидисциплинарне, модерне и савремене умјетности од 1960-их до данас. Не постоје сталне поставке нити истраживачке установе у оквиру објекта. Његова искључива сврха је да представи савремену умјетничку продукцију.

Приземље

Први спрат

Подземни паркинг, смјештен на 4 нивоа, нуди простор за 146 возила. Ту се такође налазе и радионице за потребе музеја, магацини и теретни лифтови. На надземним етажама су смјештене канцеларије, кафеи, изложбени простори и остали пратећи садржаји, а занимљиво је то да је у пројекат укључен историјски битан објекат Гвоздена кућа.

Кључни елементи пројекта су: 1. „пипци“ 2. покретне рампе 3. „игла“

Питер Кук и Колин Фурније - Кунстхаус

Написао: РT 20

„Пипци“ на крову су уређаји за „хватање“ свјетла, јер су опремљене са електронски контролисаним отворима. Они долазе са необичним, спиралним освјетљењима, а потичу из „сај-фај“ прозора Рон Херонових цртежа, „Ходајућих градова“ из 1963. године. Сви „пипци“ су усмјерени ка сјеверу само један гледа ка торњу са сатом, па се и торањ може посматрати као музејски експонат, чиме је остварена веза старо-ново.

Нови начин сагледавања изложби је помоћу уређаја који је потпуно интегрисан у изложбени простор. Френк Лојд Рајт је увео систем циркулације погодан за посматрање слика, а систем у Кунстхаусу је савременији и прилагођен за велике, мултимедијалне инсталације који омогућава да исте буду сагледане из различитих углова. „Тревелејтор“ је покретна трака која води од прве до посљедње етаже кроз изложбе, то је елемент који нас усисава у објекат и поставља питање како сићи када се попнемо до посњедњег спрата, јер он води само у једном смјеру. Ово даје могућност да се музеј истражи у потрази за путем назад.

Питер Кук и Колин Фурније - Кунстхаус

Написао: РT 20

„Игла“, како је називају, нуди далекосежну панораму на град. Овај елемент се појавио на Питер Куковом пројекту куле у Монтреалу из 1963. године. Повезује закривљене површине музеја и правилне, оштре ивице Гвоздене куће. Он је и циљ кретања туриста јер пружа прелијеп поглед на стари центар Граца.

Главни проблеми пројекта: Кук и Колин су жељели да уведу природно освјетљење у објекат, али тако да оно не штети експонатима, дакле да не буде усмјерено директно, него рефлектовано дифузно. Проблем је био у недостатку новца, тако да су направили компромис. Умјесто облагања пипака рефлектујућим материјалима са унутрашње стране само су офарбани у црно.

Лични став аутора: Колин Фурније: „Овај објекат није могао бити пројектован на класичан начин, кроз основе и пресјеке. Пројектован је помоћу компјутерске технологије и представља нови начин размишљања о архитектури. Ово је само почетак изненађења која нас чекају у 21. веку: архитектура никада неће бити иста, а ова зграда је на прелазу измећу конвенционалног и новог начина пројектовања". Питер Кук: „Лијепа британска зграда на забавном мјесту“.

Питер Кук и Колин Фурније - Кунстхаус

Написао: РT 20

Лични став тима:

Квалитет објекта је без сумње висок и оставља јак утисак на посматрача, али је нас разочарала количина рециклираних елемената као што је „игла“ која се појавила на Куковом пројекту за Торањ у Монтреалу 1963. године, свјетлосни пипци које је најприје Корбизје употребио за пројекат манастира Ла Турет или покретна трака коју је Седрик Прајс употребио на пројекту „Палата забаве“ 1961. године. Ипак ово инсистирање на принципима групе Архиграм, чији је члан био Питер Кук, је оправдано, јер ове идеје у времену у којем су настале нису могле бити схваћене и прихваћене, али сада живимо у „друштву спектакла“, па су овакве егзибиције пожељне.

Куков пројекат за Торањ у Монтреалу

„Пипци“ на крову манастира Ла турет

Палата забаве – Седрик Прајс

„Ходајући градови“ – Рон Херон (Архиграм)

Питер Кук и Колин Фурније - Кунстхаус

Написао: РT 20

Фасада: БИКС фасада музеја представља јединствену фузију архитектуре и нових медија. Назив се састоји од речи BIG (велики) и PIKSELS (пиксела). Фасада која гледа на источну обалу ријеке Муре и центар града је акрилно стакло које представља велик урбани екран, који служи као инструмент за уметничке пројекције. Овим се ствара могућност комуникације измећу простора и медија.

930 комада четрдесетоватних флуоресцентних прстенови су уграђени у 900 м² спољашње коже објекта, са могућношћу мијењања нивоа освијетљености од 0 до 100%. Сваки светлосни прстен функционише као пиксел, који који је повезан са централним рачунаром. Систем је развила група „Realitiesunited“ и представља једну од првих комуникација архитектуре и медија, гдје медији постају дио архитектуре. Подухват који је добио неколико награда употпуњује комуникативну амбицију Кунстхауса и постао је један од најзначајнијих естетских идентитета објеката. Занимљиво је да овај систем није био у основној идеји пројекта, али када је представљен и град и архитекти су га прихватили јер је слиједио првобитни концепт аутора. Седам година након изградње систем је уврштен у колекцију Музеја модерне умјетности (МоМА), што доказује важност овог пројекта за развој „медијске архитектуре“.

Питер Кук и Колин Фурније - Кунстхаус

WRITTEN BY: RT 28

V.Acconci, R.Punkenhofer Murinsel, Graz Location: Graz Client: Aiola Date: 2003.

Area: 1052 Budget: 6.000.000 e Tags:

Concept Description •

Oblik poluotvorene ljuske – školjka koja kupolom prelazi u posudu.

•

Ostrvo sadrži mali kafić na otvorenom, pozorište i igralište za djecu. To je mala izolirana stanica urbane kulture, na mjestu koje nikada nije bilo dio grada, a sada se pojavljuje kao malo središte urbanog života.

Ambijentalni Kvalitet Ambijent je prelijep. Rijeka, obale , vegetacija…sve je jako pitoreskno i prijatno kako za posmatranje tako i za provodjenje vremena i relaksiranje.

V.Acconci, R.Punkenhofer-Murinsel, Graz

WRITTEN BY: RT 28

Koriscenje Kupola funkcioniše kao kafić/restoran. Zdjela funkcioniše kao pozorište: kada se ne koristi kao pozorište, to je plaža.

Fantastični krajolik za djecu je stvoren u malom prostoru gdje se ove dvije forme sijeku.

Problemi objekta Moguce da postoje, medjutim nijesmo uspjeli da nadjemo pretragom, koji su to konkretno problem, pa sve ostaje na nivou spekulacije i pretpostavki. .

Licni stav autora o objekti "Željeli smo dizajnirati mjesto koje je podijeljeno u dvije specifične zone, a ove zone postupno treba spojiti."

"Ako ljudi sjede u pozorištu, vide igralište u pozadini, ako sjede u kafiću, oni su zaštićeni od strane igrališta koje je u suštini krov kafića. Ove različite funkcije ne treba razdvajati radikalno: oko ostrva teče voda i mi smo htjeli sagraditi objekat koji takođe teče i koji je promjenljiv. "

Vas licni stav za objekat Zbog svog neobičnog izgleda i lokacije, kao i raznovrsnosti sadržaja Murinsel predstavlja jedan od najinteresantnijih objekata na ovom putovanju. Zbog toga jedva čekamo da ga posjetimo i popijemo kaficu na njemu, i to u nekom večernjem terminu ;)

V.Acconci, R.Punkenhofer-Murinsel, Graz

Culture:City

Cultural Buildings from Bilbao to Zeche Zollverein

Curator: Matthias Sauerbruch (Berlin) Co-curators: Wulf Walter Boettger, Caroline Wolf In collaboration with the Akademie der Künste, Berlin Cultural range and its physical manifestation in the form of buildings are the driving force and content of innovative city development and planning. The exhibition Culture:City curated by Matthias Sauerbruch devotes itself to this phenomenon, shedding light on the relations between architecture and daily reality – without, however, restricting itself to the paradigm of the ‘Bilbao effect’ nor losing sight of it.

Following its presentation at the Akademie der Künste, Berlin, the exhibition will be shown at the Kunsthaus Graz, the latter located in a number of cultural buildings that also demonstrate the boom in recent decades in museums showcasing spectacular architecture.

The exhibition is conceived not only to offer the visitor a physical presentation of plans and models but also a special mode of analysis: virtual tours oniPads with commentary as well as in-depth background information. The individual architectural projects are complemented by auteur films of young graduates of the Deutsche Film- und Fernsehakademie Berlin (German film- and TV academy, Berlin).

Accompanying the exhibition and in collaboration with the Technische Universität Graz and the HDA (House of Architecture), there will be a series of talks and discussions on the role of cultural buildings, their needs and various development strategies.

Schaulager

Laurenz Fondacija

Arhitekte: Herzog & de Meuron Lokacija: Munchenstein / Bazel, Švajcarska Projektovan: 1998-1999.godine Realizacija projekta: 2000-2003.godine Bruto površina: 20.000 m2

Arhitekte Herzog i de Meuron su dizajnirali neobičan prostor za Schaulagera. Njihov zadatak je bio da dizajniraju prostor za čuvanje dela savremene umetnosti koji ima optimalne klimatske uslove. Takođe je planirano da objekat bude i mesto za konzervaciju, istraživanja i širenje umetnosti. Bilo je zamišljeno da ovaj objekat bude napravljen kao specifično i jedinstveno mesto, a ne obično skladište.

Priroda zadatka Cilj je bio da se napravi skladište za dela savremene umetnosti koja bi zauzimala značajno manje prostora nego što bi zauzimala u muzeju, zahvaljujući tome što bi dela bila okačena mnogo bliže jedna drugima na zidovima i smeštena mnogo bliže jedna drugima na podu. Takođe bi trebalo biti napravljeno nekoliko prostora namenjenih isključivo za postavke, za predmete koji zbog svojih velikih dimenzija ili nekih drugih tehničkih izazova ne mogu biti uobičajeno izloženi u Muzeju savremene umetnosti Museum für Gegenwartskunst Basel. Kancelarije i radionice, auditorijumi i sve neophodna postrojenja za utovar i istovar umetničkih dela smešteni su oko ovih prostora. Sa svojim prvim nacrtima arhitekte su pokušale da redukuju ideju o skladištu u horizontalnu i vertikalnu ravan. Na ogromnom vertikalnom zidu se postavljaju radovi okačeni jedan ispod drugog; drugi eksponati bi trebali biti raspoređeni po podu bez ikakvih pregradnih zidova. Vertikalno i horizontalno skladištenje bi trebalo da dozvoli sveukupan pregled kolekcije u jednom pogledu. Zahtevi tehničara i kustosa o transportu i održavanju uskoro su usmerili projekat u drugom pravcu: postalo je jasno da normalno skladište sa običnim podovima i zidovima i velikom širinom pruža veće prednosti i ponudilo bi veću fleksibilnost.

Čvrsto telo Herzog i de Meuron su zatim tražili način da razviju arhitektonski koncept koji bi izrazio ideju skladištenja kao nešto trajno i postojano i u suprotnosti sa današnjim kompijuterski kontrolisanim skladištima napravljenim od, neizbežno, lakih materijala. Teški spoljašnji zidovi su izgrađeni u slojevima a spoljašnje površine su izgrebane, tako da su vidljivi oblutci od kojih su napravljeni. Ovi slojevi materijala nisu bili samo prost vizuelni izraz masivnosti skladišta, nego i rezultat postizanja zahtevane klimatske kontrole unutrašnjosti skladišta.

Spoljašnja forma skladišta je izvedena veoma praktično tako da prati geometriju unutrašnjosti.

Rezultat je poligonalna struktura koja izgleda kao da je izvučena iz tla na kome je sagrađena.

Fasada okrenuta prema Emil-Frey-Strasse je uvučena tako da se formira neka vrsta prilaznog dvorišta, koje ističe ulaz tako da je vidljiv sa velike udaljenosti. Ovaj ulaz izgleda kao da je “čuvan” malom građevinom sa zabatnim zidovima, ona je izgrađena od istog materijala kao i skladište. Zajedno ta mala građevina i uvučena strana skladišta formiraju dvorište.

Schaulager tako nije anonimno skladište na periferiji nego je to više mesto koje je obično tiho ali opet aktivno i samodovoljno, proširujući urbanu zonu grada Bazela na jug.

Javni karakter ovog mesta je ojačan sa dva velika LED displeja u ulaznom holu na kojima se prikazuju dela koja je Schaulager naručio od umetnika.

Zidovi, prozori i površine kao digitalni pejzaži.Oblutci koji su vađeni sa gradilišta su korišteni pri pravljenu zidova, oni su takođe odredili formu i strukturu površina objekta, kako unutrašnjih tako i spoljašnjih. Linije prozora ocrtavaju prirodne forme. U stvari to su forme proračunate i napravljene digitalnim alatima koje predstavljene na većoj površini prikazuju prirodnu formu oblutaka. Ovo rezultira nekom vrstom veštačko-prirodnog pejzaža unutar otvora za prozore. Prozori ne služe primarno da bi pružili pogled na neki beznačajni gradski pejzaž, nego su oblikovani kao pejzaži sami za sebe.Arhitekte su napravile isti digitalni pejzažni profil za obloge zidova i plafona ulaznog hola. Nekom vrstom izvrtanja profila dobila se bela polirana površina oblika pećine.Kao kontrast, metalne rešetke upotrebljene u auditorijumu i kapijama predstavljaju daleko direktniji prikaz prirodnih modela od površina napravljenih od oblutaka.

Ulazni hol Plafonski paneli u unutrašnjosti su zasečeni tako da stvaraju prostor nalik na atrijumski. Ovaj iznenađujući perspektivni efekat u ulaznom holu se bazira na dva najprostija elementa skladišta: plafonskih panela poredanih tako da izgledaju kao naslagani i osvetljenja koje je rasporedjeno linearno. Ovaj ulazni hol nudi brz pregled svih spratova. Dva niža sprata se na ulazu otvaraju prema posetiocu, tu se nalaze izložbeni prostori za privremene postavke kao i za trajne postavke Gobera i Fritsch-a. Ova dva prostora su visoka 6m i mogu biti podeljena upotrebom pokretnih pregrada. Gornji spratovi su podeljeni kao ćelije i koriste se kao skladišni prostor za kolekcije fondacije Emanuel Hoffmann-a.

Raspodela prostora Skladište na tri gornja sprata zauzima glavni deo od ukupno 16500m 2. 3650m2 u prizemlju i podrumu je dostupno za izložbe. Trajne postavke Roberta Gobera i Katharine Fritsch zauzimaju 260 odnosno 390m2. Administracija zauzima 800m2, odeljenje rukovanja umetninama i radionice zauzimaju još 800m2. Auditorijum sa 144 sedeća mesta i soba za seminare zauzimaju 250m 2.

Preostalih 3100m2 su namenjeni za tehnička i druga postrojenja.

Grad : Bazel OBJEKAT : Signal box Autor : Herzog & de Meuron Team Klijent : Schweizerische Bundesbahnen – Švajcarska nacionalna željeznička kompanija Datum završetka : 1999 Površina : 2,455m2 Koncepcijski opis : Signal box predstavlja rekonstrukciju stare zgrade koja je služila za kontrolisanje železnice. Sadrži 7 spratova. U osnovi se nalazi trapez koji se sa porastom visine postepeno transformiše u pravougaonik. Fasada je prekrivena bakarnim trakama širine oko 20cm, koje su na određenim mestima uvrnute kako bi propuštale svetlost u unutrašnjost objekta. Osim estetske vrednosti, fasada ima ulogu Faradejevog kaveza jer štiti elektronske uređaje koji kontrolišu samu železnicu od spoljašnjih uticaja.

Korišćenje : Zgradu koristi Nacionalna švajcarska železnička kompanija. Na 6 spratova se većinom nalazi elektronska oprema koja služi za kontrolu mesta ukrštanja I signalizacije, kao I nekoliko radnih stanica I njihovih propratnih prostorija.

Glavni problemi projekta : S obzirom na to da su Herzog I De Meuron za ovaj objekat dobili Pritzkerovu nagradu 2001. godine, smatramo da projekat nema nedostataka.

Lični stav autora o objektu : Signal box je tako dobro prilagodjen da je postao prototip koji se može graditi kao standardizovana struktura u svim urbanism regionima Švajcarske. Bakarne trake prekrivaju fasadu tako je teško očitati njen geometrijski oblik. ‘It evokes something more organic and vulnerable, like a head or a brain, rather than a piece of technical equipment.’

Vaš lični stav o objektu : Impresionirane smo načinom upotrebe materijala koji je svakako nesvakidašnji. Intereseantna je dvojna funkcija fasade koja ostvaruje estetske zahtjeve dok ujedno ima ulogu Faradejevog kaveza, kao I to da u osnovi tako jednostavan objekat ispunjava kompleksnu fuknciju - vrši kontrolu jako kompleksnog železničkog sistema.

Smatramo da nije dobro to što se objekat može sagledati samo sa jedne ili sa druge strane u zavisnosti od sredstva transporta (voz ili automobil).

Ostalo : Komentar žirija koji je Herzogu I De Meuronu dodelio Pritzkerovu nagradu: Početak svake arhitektonske prakse sastoji se od potrebe da se usklade mali projekti sa planiranim budžetima.

Upravo ti mali projekti pretenduju da testiraju talenat arhitekata da ponude originalno rešenje . Upravo takav je I projekat Herzoga I De Meurona. Oni su transformisali neinteresantnu strukturu u sklopu železničkog kompleksa u dramatično I umetničko delo industrijske arhitekture .

Osim Signal Box-a, unutar želetničkog kompleksa postoji I Signal Tower koji se nalazi u njegovoj blizini. Sličnost struktura I bakarnih traka koje obavijaju njihove fasade još više naglašavaju njihovu prostornu vezu. Formiraju par koji bi kasnije mogao da se pretvori u grupu objekata

WRITTEN BY: RT 31

FReARCH

Herzog & De Meuron Museum der Kulturen Lokacija: Location: Klijent: Client: Date: Završetak: Area: Površina: Budžet: Budget: Tagovi: Tags:

Bazel, Švajcarska Fondacija Museum der Kulturen, grad Bazel 2010.

2305 m2 / muzej, rekonstrukcija, herzog & de meuron, bazel, etnografija

Istorijat 1849. godine na trenutnoj lokaciji podignut je prvi muzej u gradu - Universal Museum, klasicistička grañevina čiji je projektant bio Melchior Berri. Ovaj muzej izlagao je u isto vreme eksponate iz sfere nauke i umetnosti. Tokom godina, zahvaljujući različitim donacijama, objekat je postao ono što i danas predstavlja - najveći etnografski muzej na području Evrope. U skladu sa zbirkom koja je neprestano rasla, rasle su i potrebe za prostornim kapacitetom, te su usledile dve dogradnje objekta - 1917. (Vischer & Söhne) i 2001. godine. Zbirka od preko 300000 eksponata zahtevala je, meñutim, i poslednje proširenje objekta započeto 2008. godine. Muzej je za javnost ponovo otvoren septembra 2011.

Konceptualni opis Umesto novog horizontalnog proširenja koje bi drastično smanjilo površinu unutrašnjeg dvorišta, prostorni kapacitet objekta povećan je nadgradnjom - dodavanjem nove etaže površine približno 600 m2 duž kompletnog objekta. Na taj način, osim neophodnog proširenja u pogledu funkcije, stvoren je i novi vizuelni identitet objekta.

Sa jedne strane, nova krovna konstrukcija svojom materijalizacijom u vidu keramičkih ploča korespondira sa okružujućim krovnim ravnima ne narušavajući osećaj jedinstva, dok sa druge strane njena smela geometrija jasno pokazuje da je reč o savremenoj intervenciji, akcentujući objekat i izdvajajući ga iz mora sličnih.

Herzog & De Meuron – Museum der Kulturen

1

WRITTEN BY: RT 31

FReARCH

Intervencije Kako bi se zadovoljili funkcionalni i estetski zahtevi, na objektu je izvršen odreñen broj intervencija. Pre svega, dodata mu je poslednja etaža - galerijski prostor osloboñen konstruktivnih elemenata koji pruža potpunu slobodu pri projektovanju postavke. Pored toga, dve nekadašnje etaže spojene su da bi stvorile još jedan galerijski prostor impozantnih razmera i dvostruke visine. Kao rezultat ove intervencije, jedan broj prozorskih otvora je zazidan, dok su preostali prošireni kako bi ispratili dvostruku visinu novonastale galerije. Glavni ulaz u objekat kome se ranije pristupalo sa trga Münsterplatz premešten je u unutrašnje dvorište - Schürhof, koje je postalo vitalni deo područja i novo mesto socijalizacije. Usmeravanje posetilaca ka ulazu u objekat postignuto je laganim nagibom trga i stepeništem koje vodi ka ulazu - nekadašnjem suterenu. Osim nagibom terena i stepeništem, ulaz je dodatno akcentovan konzolnim delom krovne konstrukcije sa koje se, u vidu masivnih puzavica, protežu biljni elementi. Uz navedene intervencije usledila je i modernizacija celokupne infrastrukture, poboljšanje zaštite od zemljotresa i povećanje vatrootpornosti objekta.

Konstrukcija; materijalizacija Nepravilno izlomljen krov nove galerije muzeja podržava čelična konstrukcija koja ostavlja unutrašnji prostor slobodan od konstruktivnih elemenata. Krovni pokrivač čine heksagonalne keramičke ploče zelenocrne boje, čiji način oblikovanja stvara uslove za prelamanje i najmanjeg zraka svetlosti, čineći taj prizor prepoznatljivim simbolom objekta.

Ambijentalni kvalitet Premeštanjem ulaza na zadnju stranu objekta, unutrašnje dvorište postalo je novo mesto socijalizacije. Kako se ovaj prostor sada koristi i za održavanje velikog broja manifestacija i odvijanje različitih programa, i samo je postalo jedan od

Herzog & De Meuron – Museum der Kulturen

2

WRITTEN BY: RT 31

FReARCH

kulturnih centara grada. Prijatnom ambijentu ove površine doprinosi i biljni element, odnosno konstrukcija koja se spušta sa konzolnog dela krova iznad ulaza. Biljni materijal menja svoju boju i strukturu tokom čitave godine, menjajući istovremeno i karakter prostora. Nekadašnji utisak introvertnosti objekta prevaziñen je proširenjem prozora, čiji ritam u kombinaciji sa vegetacijom i padom terena daju prostoru usmerenost i uvode posetioca u objekat.

Korisnici Pored toga što predstavlja najveći etnografski muzej u Evropi, Museum der Kulturen je i jedan od najposećenijih muzeja u Švajcarskoj. Uz veliki broj posetilaca javlja se i potreba za relativno brzim promenama postavki. Takav način funkcionisanja omogućen je zahvaljujući slobodnoj prostornoj organizaciji. Osim uloge muzeja, ovaj objekat je domaćin i velikom broju kulturnih dešavanja i različitih manifestacija.

Problemi; rešenja Prvi problem sa kojim se objekat muzeja susreo jeste nedostatak prostora za smeštajne izuzetno velikog broja eksponata. Ovaj problem delimično je rešen sa jedne strane dodavanjem nove etaže, a sa druge strane reorganizacijom postojećeg dela objekta. Pored toga, zazidavanjem odreñenog broja prozora povećana je izložbena površina zidova, koja je u datim uslovima izuzetno dragocena. Drugi problem je sama lokacija na kojoj se objekat nalazi - zabačen i neugledan deo grada koji nije imao mnogo čime da privuče posetioce. Pretvaranjem unutrašnjeg dvorišta u atraktivan javni prostor, ovaj kraj postao je središte kulturnih dešavanja.

Stav autora Prema sopstvenoj tvrdnji, cilj autorskog tima bio je da u isto vreme ispoštuje postojeću strukturu i njenu tradiciju, ipak jasno naglašavajući granice nove strukture i akcentujući njeno mesto u sklopu okružujuće matrice. To je pre svega postignuto korišćenjem tradicionalnog materijala u potpuno novom obliku i na nov način. Pored toga, funkcionalni zahtevi modernizacije nikada nisu dovoñeni u pitanje i ispoštovani su u okviru svih aspekata objekta, od infrastrukture, preko estetike, sve do samog načina funkcionisanja kuće.

Lični stav Autorima je pošlo za rukom da nizom uslovno jednostavnih intervencija (dodavanjem etaže i zamenom krovne konstrukcije, premeštanjem ulaza) stvore efekat maksimalnog učinka koji se ne manifestuje isključivo na objektu, već se ogleda i u potpunoj transformaciji jednog neuglednog područja u kulturni centar. Sa druge strane, smatramo da je diskutabilno koliko je insistiranje na naglašavanju neočekivane geometrije odreñenih elemenata (krovne konstrukcije, vegetacije) opravdano, odnosno koliko je istinski povezano sa dubokim promišljanjem i Herzog & De Meuron – Museum der Kulturen

3

WRITTEN BY: RT 31

FReARCH

asocijacijama na tradiciju i kulturu područja, a koliko sa pukim manijerizmom. Da li je ovakav potez još jedan u nizu primene ekstravagancije ekstravagancije radi ili zaista predstavlja pametan potez stavljanja arhitekture u službu višeg cilja?

Citati Zadivljujuća kruna istorijskih zidova: nepravilni nabori krova u harmoničnom su odnosu sa okolnim krovnim ravnima.

Inovativni pristup kulturološkom aspektu života čini ga pristupačnijim i stvara mesto za nove susrete i inspiraciju.

Herzog & De Meuron – Museum der Kulturen

4

FRearCH. 01

Radni Tim RT 36

Град: Базел, Швајцарска ОБЈЕКАТ: Ст Јакоб Турм Аутор: aрхитекти Херзог & де Меурон Клијент: град Базел Датум изградње: 2006-2008 Површина: 30.457 м² Висина: 71 м Спратност: 17 Грађевински материјал: 45 тона арматуре, 800 тона челичне конструкције, стакло Буџет: ЦХФ 88 милиона Архитектонски стил: савремени Мешовита намена: 37 станова, 3.500 м² пословног простора, 4.500 м² шопинг површина Године 2001, град Базел је израдио план да се избегне расипање становништва у руралним подручјима. План је обухватао изградњу 5.000 нових стамбених јединица до 2010 год. и на тај начин се успешно зауставио губитак становништва који је град претрпео од 1970-их, када су се људи масовно пресљавали у предграђе. Кула заузима угао Јакоб стадиона који је дизајниран од стране истих аутора. Са својим необичним обликом, са готово без правих углова у плану, кула подсећа на горски кристал. Видљива је са готово било ког места у граду. Онима који ту живе или раде нуди спектакуларан поглед на град и околину. ....................................................... Сент Џејмс кула налази се у источном делу Базела, у спортском центру Сент Јакоб, у округу Светог Албан, близу границе са индустријским градом Муттенз. Ту су и фудбалски стадион, Јакоб-Парк, Сент Џејмс сала, Гартенбад Сент Џејмс и Јакоб арена. Непосредно преко пута Јакоб куле, на другој обали реке Бирс, налази се Кунстхаус Базел-Ланд. Замишљен од стране познатих архитеката Херцога и Де Мерон као кристално тело види се из скоро било ког дела града. Успех, престиж, а осећај ексклузивности: три су карактеристике које пословни простори Санкт Јакоб Товера обезбеђују . Кула, са својом специфичном изгледом посталa је нови симбол Јакобог парка. Овај 71 м висок стакласти торањ стоји као градска капија на источној граници Базела, и представља специфичан улаз у Базел са аутопута. Кула привлачи пажњу због специфичног кристални облика која је различита гледано из разних праваца. Јакоб торањ је подељен на стамбени и пословни простора. На северној страни куле налазе се ексклузивни канцеларијски и пословни простори распоређени на 10 спратова. 37 апартмана налазе се претежно на јужној страни куле између 5. и 17. спрата.Апартмани имају површину од око 200 квадратних метара и истурене терасе.

1

FRearCH. 01

Radni Tim RT 36 Прозори у становима омогућују панорамски поглед. Лифт торња води у подрум робне куће. Станари имају добру саобраћајну повезаност са шопинг центром и рекреативним и спортским објектима у суседству. Укупан пројекат Херзог & де Меурон обухвата поред нове Јакоб куле и проширење продајног простора у шопинг центру Јакоб-Парк, издигнуту платформу за сајамске манифестације и изградњу гараже-Мерцедес са изложбеним салонима и радионицама ......................................................... Сент Џејмс кула је веома посебна зграда. Успех, престиж и осећај ексклузивности комбинују се у њеним просторимa нa јасан начин.

2

FRearCH. 01

Radni Tim RT 36

3

FRearCH. 01

Radni Tim RT 36

4

Barrel Krautler Architects

Media Tower

Basel Evropski kulturen centar so povekje od 30 muzei, nekoi so svetsko renome ,, Fondation Beyeler’, ‘Kunstmuseum’ i Teatarot vo Bazel, 40 kino sali, muzichki sceni bezbrojni umetnichki galerii koi go zbogatuvaat kulturniot zhivot.

Vo urban kontekst na internacionalni kulturni vlijanija i istoriski tragi. Meshavina na tradicionalna arhitektura i ostriot modernizam.

Sovremenata arhitektura stanuva brend za Bazel. Ostri agli na zgradite napraveni od svetski priznaeni arhitekti vo fascinantni kontrasti so pochituvaniot tradicionalen star grad koj ja vramuva slikata za kosmopolitska metropola. Posetitelite se toplo dobredojdeni.

Studio Barrel Krautler Architects Arhitektonskoto studio e formirano vo Januari 2009 godina vo Bazel, Shvajcaria, so spojuvanjeto na Berrel Architects i Krautler Architects, civi partneri se J체rg Berrel, Maurice Berrel and Raphael Kr채utler. Formiran generaciski i dinamichen arhitektonski tim koj ostvaruva uspeshni nacionalni i megjunarodni proekti. Arhitekturata na ovaa studio se reflektira na konzistentni analizi na dadeniot proekt, na lokacijata, na estetskite baranjata na investitorot, kulturnite, funkcionalnite ekonomskite i ekoloshkite aspekti. Sekoj proekt shto go izveduva ovaa studio e nov predizvik za da gi pokazhat svoite spechifichni rabotni veshtini i sekogash celat kon sorabotka so urbanisti, inzhineri, grafichki dizajneri i artisti. Vakvata interdisciplinarna sorabotka ovozmozhuva da se dojde do sovremena forma i dizajn na dadenite proekti. Nivnata rabota vkluchuva shirok spektar na urbanistichko planiranje i razvoj i implementacija na administrativni zgradi, uchilishta, stambeni i kulturni objekti vo mali razmeri i sovremeni strukturi. Studioto se sostoi od tim na petnaeset arhitekti, gradezhni inzhineri i statichari, pri shto mozhat da go izvedat sekoj zadaden objekt.

Media Tower Objektot pretstavuva del e od razvojniot i proshireniot proekt St.Jakobshalle koj e podelen na chetiri pod proekti, i toa: konstrukcija na novata kula so media fasada, redizajn na foajeto, zgolemuvanje na ostavata i redizaj na salata za nastani vo postoechkiot objekt. Kako urbano funkcionalen dodatok, novata kula go markira vlezot kon kompleksot St.Jakob za sport i multifuncionalen prostor za eventi. Ovaa pretstavuva krstosnica na site vidovi na trasportni konekcii koi ovozmozhuvaat pristap kon oblasta. Avtobusi, tramvai i vozovi site se srekjavaat na ovoj soobrakjaen centar, so shto stanuva otvoren javen prostor za vreme na golemite nastani i sportski igri koga novata kula na ovoj prostor mu dava silen identited. Toj sluzhi kako zbirno mesto koj e vidlivo od daleku i voedno e informatoren centar za ovaa oblast.

Led osvetluvanjeto i dozvoluva na kulata da menuva boi vo zavisnos od tekovniot nastan. Vo prizemniot del na kulata imame biletara, kiosk,atm aparati i prodavnica. Kulata ima podzemna vrska so stadionot.Postoechkoto foaje e proshireno za okolu 430 m2 i opremeno so umetnichka galerija. Novata konstrukcija na fasadata ovozmozhuva optimalna evakuacija so odredeni planovi za bezbednost za vreme na golemite nastani.

Nedovolnite kapacteti za skladiranje se zgolemeni za odpilika za 800m2 vkluchuvajkji i novi rabotilnici.

Prenamena na nekoi prostorii vo prostorii za eventi ovozmozhuva upotreba na visoko kvalitetni standardi na oprema i kostrukcija. Proshiruvanjeto ovozmozhuva povekje opcii za koristenje na ovoj prostor.

Namena na objektot Objektot Media Tower e objekt od javna namena i slu\i kako biletara, mal trgovski centar i kako glavna eksterierna funkcija na ovoj objekt e reklamiraweto i prezentacijata na tekovnite nastani, a dokolku govorime za interierot, imame sala za razli;ni nastani i eventi.

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

Herzog & de Meuron VitraHaus Location: Basel Client: Vitra Date: 2009 Area: 3500 m2 Budget: Tags:

Koncepcijski opis Arhitektura VitraHausa donosi posetiocu brojna iznenađenja, nudeći pogled na okolne vinograde na brdu Tulinger, Vitra kampus , gradove Bazel i Alzas. Novoizgrađeni objekat zauzima severni deo parcele i uspostavlja dijalog sa već postojećim objektima: Muzejom dizajna i Paviljonom za konferencije.

Koncept VitraHaus povezuje dve teme koje proizilaze iz arhitektonske prakse Herzog & De Meuron: temu kuće kao arhetipa i temu ukrštenih volumena. S obzirom na ambijent i funkciju (primarni cilj objekta je da predstavi namještaj i predmete za kuću), autori su se odlučili za ”ur - tip” kuće. Zbog proporcija i dimenzija unutrašnjih prostora (za koje arhitekte koriste izraz ”domaća” razmjera), saloni podsjećaju na stambene prostore.

Pojedinačne ”kuće”, koje su opšta karakteristika prikaza prostora, su zamišljene kao apstraktni elementi.

Herzog & de Meuron–VitraHaus

1

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

Pet spratova objekta čini 12 volumena u obliku naslaganih kuća. Pet „kuća“ je postavljeno u osnovi, a ostalih sedam su poređane jedna preko druge. Svaki od struktoralnih oblika je poduprt i ojačan gredama, od kojih su neke konzolne, duge čak 15 metara. Tako je formirana trodimenzionalna struktura koja se sastoji od gomile „kuća“.

Maksimalne dimenzije strukture su: 57 metara dužine, 54 metara širine i 21,3 metra visine. Namera arhitekata nije bila da stvore horizontalnu zgradu, već vertikalno orijentisanu strukturu, iz koje se pruža pregled na okolne predele i koja postaje svetionik za okreženje.

Boja spoljne fasade je bolja uglja, a njome su arhitekti postigl povezivanje objekta sa zemljom i okolnim pejzažom.

Kao mali grad, sastavljen iz vertikalnih slojeva, VitraHaus predstavlja ulaz u kampus, iako u uobičajenom smislu nije formiran i ne može se videti prilaskom objektu. U zgradu se ulazi pre stvarnog ulaska u unutrašnji prostor – preko drveng platoa.

Herzog & de Meuron–VitraHaus

2

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

Drveni podovi spolja, napravljeni od lokalnog drveta, definišu otvoreni prostor oko kojeg je grupisano pet osnova „kuća“ koje funkcionišu kao izložbene i konferencijske prostrorije. U prizemlju su smešteni i lobi, recepcija, knjižara, garderoba i kafe sa otvorenom letnjom baštom, dok se na spratovima nalaze izložbeni prostori.

Lift vodi posetioce do četvrtog sprata, gde počinje kružna tura. Zastakljena severna strana pruža spektakularan pogled na Tüllinger Hill. Na suprotnom kraju, gde je stakleni front redukovan, kako bi se formirala terasa spolja, otvara se panorama Bazela. Orijentacija svake od “kuća“ upravo je određena pogledom na okruženje.

Složenost unutrašnjeg prostora ne proizilazi samo iz ugaonog presjeka pojedinačnih kuća, već i iz integracije drugog geometrijskog koncepta. Sve stepenice su integrisane u ekspanzivne, krivudave organske volumene koje, kao crv, figurativno jedu svoj put kroz različite nivoe zgrade, ponekad otkrivajući fascinantan odnos između kuća, a ponekad blokiraju pogled.

Prolazeći kroz prodajni i izložbeni prostor, posetioci mogu otkriti nove „kućne ambijente“, ispunjene nameštajem poznatih dizajnera i kreirati svoj izbor. U okviru svake prostorije postoji digitalni katalog sa podacima o nameštaju koji se prodaje. Svaki posetilac dobija karticu sa kodom, na kojoj se nalaze podaci o objektu (autor, metoda proizvodnje, kontrola kvaliteta, analiza trajnosti, paleta boja, itd); može čak i direktono naručiti proizvod i memorisati svoju karticu.

Zidovi enterijera obojeni su u belo da bi izloženi nameštaj bio u prvom planu. Iz ovog, vertikalno-dominantnog objekta u kampusu sagleda se pejzaž i fabrički kompleks. U isto vreme, kroz staklene zabate moguće je potpuno i čisto videti izložene eksponate sa spoljne strane. Na taj način se došlo do preplitanja unutrašnjeg i spoljašnjeg prostora i dva tipa forme: ortogonalno-poligonalne, koja se vidi spolja, i organske, koju čine iznenađenja u unutrašnjosti „tajnog sveta“, sa sugestivnim karakterom lavirinta.

Kroz ovu petospratnicu posetioci se ipak fluidno, sa lakoćom kreću i doživljavaju u potpunosti novokreirani Vitra kosmos. *Naziv Vitra potiče od reči vitrina (vitrine, nem.), a deo objekta upravo služi kao izložbeni prostor za stolice koje su postavljene u klasične vitrine, Poseta VitraHausu je poput puta kroz istoriju dizajna. Nameštaj i objekti Vitra kolekcije podeljeni su u dve zone: zonu životnog i zonu radnog prostora. Izloženi nameštaj potpisuju legendarni dizajneri 19. i 20. veka: Charles & Ray Eames, George Nelson, Isamu Noguchi, Jeam Prouve i Varner Panton.

Njima se pridružuju savremeni dizajneri nameštaja Maarten Van Severen, Ronan & Erwan Bouroullrc, Antonio Citterio, Hella Jongerius, Jasper Morrison i drugi.

Ambijentalni Kvalitet Ambijent individualne porodične kuće, koja je apstrahovana – pojednostavljena, provlađuje enterijerom objekta i kao takav posetiocima pruža osećaj toplog doma.

Herzog & de Meuron–VitraHaus

3

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

Korišćenje Delo Hercog i de Meuron studija je skup povezanih arhetipskih kuća. Pod krovovima predimenzionisanih kuća, poslaganih jedna na drugu, na pet spratova se nalazi izložbeni deo, muzejska prodavnica, laboratorija boja, kafeterija i konferencijska sala. Poseta VITRA hausu počinje od najvišeg sprata. Stepenice su integrisane u prostor i prolaze kroz sve nivoe zgrade otkrivajući fascinantan vizuelni odnos kuća. Svaki sledeći nivo vodi kroz istoriju dizajna.

Glavni problemi projekta Weil am Rhein nije sa oduševljenjem prihvatio izgradnju VitraHaus-a. Osim veličine i forme objekta, mnogi mještani su nezadovoljni fasadom. Prema lokalnim medijima, u gradskom vijeću, odbornik SDP-a Jürgen Valley je navodno tvrdio da se objekat ne uklapa u okolinu, ali je otišao i još dalje nazivajući ga provokacijom. Međutim, za Vitru i arhitekte, tamni zidovi su esencijalni dio objekta. S jedne strane oni omogućuju efekat "plutajuće kuće", zidovi se stapaju s južnom njemačkom noći, dok je sa druge strane VitraHaus u savršenom kontrastu sa izvrsno osvijetljenim Vitra Design Muzejom.

Lični stav autora o objektu Količina i raznolikost predmeta iz Vitra Home kolekcije koje su osmislili različiti dizajneri doveli su do ideje o izgradnji izložbenog prostora na kojem bi se proizvodi predstavili javnosti. Prodavnica, kafe i konferencijske sale upotpunjuju program.

VitraHaus je direktna, arhitektonska interpretacija ”ur - tipa” kuće. Izloženi proizvodi su dizajnirani prvenstveno za privatne kuće, i kao takvi, ne bi trebao da budu predstavljeni u neutralnoj atmosferi konvencionalne hale ili muzeja nego u okruženju koje odgovara njihovom karakteru i upotrebi.

Slaganjem, izvlačenjem i pritiskanjem - mehaničkim postupcima koji se koriste u industrijskoj proizvodnji – kuće jednostavnog oblika postale su složene konfiguracije u prostoru, gdje su objedinjeni enterijer i eksterijer. Enterijer je osmišljen kao prostorni sled sa iznenađujućim prelazima i pogledima na predio.

Krajolik u svoj svojoj raznolikosti - idilična Tüllinger brda, široka prostranstva željezničke pruge, urbanizovana ravan Rajne - bio je podsticaj za dizajn zgrade koja se koncentriše po vertikali.

Očekivani porast posjetioca, ne samo pojedinaca nego i škola i drugih grupa, daju važnost klupama, nišama, natkrivenim Herzog & de Meuron–VitraHaus

4

WRITTEN BY: RT SKAM

FReARCH

zonama za čekanje i ulazima.

Ove zone za sjedenje, stajanje, čekanje i posmatranje su utisnute ili isječene iz oblika kuće kroz jednostavne mehaničke manipulacije. S obzirom na veliki broj dizajnerskih predmeta koji su unutra izloženi, sve te zone su zamišljene kao integralni dio arhitekture, a ne kao samostalni objekati.

Herzog & de Meuron, 2010

Vaš lični stav o objektu VitraHaus se može sagledavati na više nivoa, po danu i po noći, spolja i iznutra i svaki od ovih nivoa, odaje različitu i specifičnu sliku. Objekat se na dnevnoj svjetlosti može posmatrati kao skulptura u pejzažu, dok se u samom enterijeru mogu sagledati izloženi predmeti (skulpture u skulpturi - objektu), a pri tome se kroz zastakljene zabate pruža predivan pogled na predeo.

Noću je potpuno drugačiji doživljaj ovog objekta - osvjetljenje iznutra još više naglašava formu i svu pažnju usmerava na zastakljene zabate. Ova kompleksna struktura, koja na fascinantan način objedinjuje sve svoje prostore, u svako doba dana nesumnjivo dominira kampusom.

Ostalo Nameštaj čiji su tvorci bračni par Ims (Eames), Džordž Nelzon (George Nelson), Panton i Pruve (Prouve), pa sve do naših savremenika braće Burulek (Bouroullec), postavljen je baš tako kao da ste upravo kročili u nečiju kuću ili stan.

Takav utisak neizbežno izaziva pomisao: "E baš ovako bih volela da bude i moj stan namešten!"

Prvi razgovori o projektu VITRA Hausa su započeti 2001. godine, ali su tek 2006. CEO Vitre, Rolf Felbaum, i studio iz Bazela ponovo seli za sto.

- Iako smo iz istog grada i odlično se poznajemo, sa malim zakašnjenjem smo počeli saradnju sa svojim sugrađanima - kaže uz blagu ironiju gospodin Felbaum.

- VITRA Haus je skulpturalni dodatak kampusu. Forma koja je proizašla iz ovog projekta jednako je eklektična koliko I sam studio i lokacija. S obzirom na to da je VITRA industrijski kompleks, bili smo slobodni da u pogledu estetike uradimo baš to što želimo - zaključuje prvi čovek VITRA-e.

Herzog & de Meuron–VitraHaus

5

WRITTEN BY: RT 10

FReARCH

Zaha Hadid Architects Fire Station Grad: Bazel Objekat: Fire Station Autor: Zaha Hadid Architects Klijent: Vitra Internacional AG Datum završetka: 1991-1993 Površina: 852 m2 Budžet: ?

KONCEPT: Zamišljena je kao uzdužna bašta , kao da je vještačko proširenje linearnih obrazaca susednog zemljišta i vinograda . Ona je završni dio postojeće zgrade fabrike. Vitra Fire Station definiše, vise nego zauzima prostor- izlazi kao linijska, slojevita serija zidova izmedju kojih se nalaze programski elementi. Ona predstavlja zamrznuti momenat, strukturu u pokretu.

AMBIJENTALNI KVALITETI: Vatrogasna stanica se nalazi na kraju ulice koja počinje u Muzejskoj Chair Vitra kampusu. Oštrice ili klinovi (betonski zidovi) i krov u novim pravcima daju snažan osećaj dinamičnosti ove armirano betonske konstrukcije.

Zaha Hadid Architects-Fire Station (Basel)

WRITTEN BY: RT 10

Zaha Hadid Architects-Fire Station (Basel)

FReARCH

WRITTEN BY: RT 10

FReARCH

KORIŠĆENJE OBJEKTA: Vitra Fire Station ,izgrađena je u okviru fabričkog kompleksa u cilju zaštite svih Vitra zgrada posle požara koji je pokazao potrebu za jednom . Funkcije su izveli radnici u istoj fabrici .

Kada je proširio okvir za delovanje vatrogasaca na tom području ,zgrada nije bila na dužnosti i bila je renovirana da služi kao izložbeni prostor za stalne kolekcije Vitra stolica .

LIČNI STAV AUTORA O OBJEKTU: ''Počeli smo naš projekat sa ukupnim studijskim programom koji se javlja u fabrici .Namera nam je bila da se rasporediti elemente projekta ,tako da se ne bi izgubio među ogromnim halama koje čine fabriku. Mi smo takođe koristili te elemente za strukturiranje celog mjesta , dajući identitet i ritam glavnoj ulici koja prolazi kroz kompleks . " LIČNI STAV: Na ovom objektu Zaha Hadid je pokazala da može da izvede objekte različite namjene,a pri tom ostane dosledna svom stilu.

Zaha Hadid Architects-Fire Station (Basel)

WRITTEN BY: RT 01

FReARCH

Frank Gehry Vitra Design Museum Grad: Well am Rhein (Nemačka) Klijent: Rolf Fehibaum Datum završetka: 1989. godina Površina: 8000 m2 Budžet: ?

Tags:

Koncepcijski opis Zgrаdа Muzejа, аrhitektonskа аtrаkcijа, bila je Frenk O. Gerijev prvi objekаt u Evropi, koji se reаlizuje u sаrаdnji sа аrhitektom Gunter Lorrаch Fаjfer. Iаko je Geri koristi njegov zаštitni znаk skulpturаlno dekonstruktivistički stil zа muzejske zgrаde, nije se odlučio zа njegove uobičаjene kombinаcije mаterijаlа, аli se ogrаničаvа nа beli gips i titаn-cink leguru. Po prvi put, on je dozvolio da zаkrivljeni oblici rаzbiju svoje uobičаjene ugаone oblike.

Funkcionаlnа mešаvinа kulа, rаmpi i kocke, zаpremine zgrаde određuje osvetljenje i progrаmske potrepštine. Kosi beli oblici izgledаju kao eho Notre Dаme du Hаut, kаpele Le Korbizije u Ronchаmp, Frаncuska, nedаleko od Veil.

Zgrаdа je u sklopu Vitra kompleksa u čijem sklopu se nalazi fаbrika koju okružuje livada ukrаšenа trešnjama.

Tаdаo Ando je u blizini izgradio pаviljon za konferencije.

Ambijentalni kvalitet Vitra Museum se nalazi na zelenoj livadi, okružena prirodom i drvećem trešanja. Razigrana bela forma je u kontrastu sa zelenom travnatom površinom. Pаvle Heier, аrhitekturа kritičаr, je opisаo iskustvo posetiocа kаo "kontinuirani kovitlac belih oblikа nа spoljаšnjosti, svаki nаizgled bez ikаkvog odnosа premа drugom, sа moćnim dinamičkim međuravanskim enterijerom, nasuprot od spoljаšnjih vijuga. Ukupno se rešаvа u jednu koherentnu isprepletenu celinu ... "

Frank Gehry-Vitra Design Museum

1

WRITTEN BY: RT 01

FReARCH

Korišćenje Vitrа Design Museum je među vodećim svetskim muzejimа dizаjnа. Posvećen je istrаživаnju i prezentаciji dizаjnа, prošlosti i sаdаšnjosti, i ispituje odnos dizаjnа u аrhitekturi, umetnosti i svаkodnevnog kulture. U glаvnoj zgrаdi muzejа od Frenk Geri, muzej godišnje montirа dve velike privremene izložbe. Mаnji pаrаlelne emisije su predstаvljeni u Gаleriji Vitrа Design Museum, susednа izložbeni prostor. Mnoge od veomа izložbi Muzejа sаvremene pokrivаju relevаntne teme, kаo što su buduće tehnologije, održivost i pitаnjа kаo što su mobilnost i društvenа svest. Drugi se bаve istorijskim аspektimа ili protаgonistima.

Rаd Vitrа Design Museum se zаsnivа nа njegovoj kolekciji, kojа obuhvаtа ne sаmo ključne objekte istorije dizаjnа, аli i imаnjа nekoliko znаčаjnih ličnosti (uključujući i Rej Čаrls Eаmes, George Nelson, Verner Pаnton i Alekаnder Girаrd). Muzejskа bibliotekа i аrhiv dokumenata su dostupni istrаživаčimа nа zаhtev. Muzej shvаtа svoje izložbe zа obilаzаk, i oni su prikаzаni nа lokаcijаmа širom svetа. Nа Vitrа kаmpusа, oni su dopunjeni rаznovrstаn progrаm mаnifestаcije, obilаske i rаdionicа.

Lični stav autora o objektu Volim oblikovanje koje mogu skicom da iskažem. Vitra u Nemačkoj je bila prva stvar na kojoj sam to primenio.

Naš lični stav o objektu Nismo pobornici Gerijeve arhitekture, njegovog dekontruktivizma i skulpturalnosti. Ostaje veran formalno svojim prethodnim delima. Nismo bili u prilici da doživimo takav prostor. Na prvi pogled nas odbija ali manje od muzeja u Bilbau zbog bele boje koja ga vizuelno smiruje. Kada smo istražili objekad i saznali da je unutra najveća kolekcija nameštaja objekat smo počeli da doživljavamo prostorno, a ne samo kao skulpturu.

Frank Gehry-Vitra Design Museum

2

WRITTEN BY: RT 01

FReARCH

Vitrа Design Museum bio bi nezаmisliv bez svoje velike zbirke dizаjnerskih predmetа. Oni čine osnovu mnogih izložbi, publikаcijа i istrаživаčkih projekаtа.Fokus kolekcije leži nа industrijskom dizаjnu nаmeštаjа i rаsvete - u ovim oblаstimа, jedinstveni fond muzejа su od međunаrodnog znаčаjа. Oni su dopunjeni od strаne mаnjih grupа predmetа, uključujući i priborа zа jelo, potrošаčke elektronike i аrhitektonskih modelа. Imena istаknutih dizаjnerа kаo što su Čаrls i Rаi Eаmes, Alekаnder Girаrd, Anton Lorenc, George Nelson i Verner Pаnton tаkođe održаvа Vitrа Design Museum. Obimаn dokument аrhivа i bibliotekа upotpunjuju kolekciju, koji se stаlno proširuje. Vitrа Design Museum redovno dаje kredite drugim muzejimа i gаlerijаmа, uključujući i renomirаnim pаrtnerimа kаo Centаr Žorž Pompidu u Pаrizu, i Muzejа moderne umetnosti u NJujorku.

Kolekcije nameštaj / kolekcijа Vitrа Design Museum obuhvаtа glаvne teme i protаgoniste industrijskog dizаjnа nаmeštаjа.

Osnovni fond obuhvаtа oko 6000 objekаtа, sа аkcentom nа sledeće oblаsti: Počeci modernog dizаjnа u 19. veku (npr. BENTVOOD nаmeštаj, bečke secesije, аmerički pаtent nаmeštаj, nemаčki Verkbund) Klаsičnа modernizаm (Bаuhаusа, De Stijl i drugi) Posleratni dizаjn (npr. dizаjn iz Skаndinаvije i Itаlijа, poput аmeričkih dizаjnerа Eаmes, Nelson, Žirаr i više) Tendencije 1960-ih i 1970-ih godinа (rаdikаlnа dizаjn, eksperimentаlni predmetа od plаstike, modulаrni nаmeštаj, novi koncepti office) Postmodernih tendencijа (Memfis, Droog Design i drugi) Sаvremeni dizаjn (Kritičnа Dizаjn, novi zаnаti, Computer Aided Design, DII, održivi dizаjn) rasveta / Kolekcijа rаsvete u Vitrа Design Museum se sаstoji od oko 1000 objekаtа. Onа obuhvаtа mnoge klаsike 20. vekа, kаo što su legendаrni lаmpа "VG24" Vilhelm Vаgenfeld (1924) ili Ričаrd Miner je "tizio" LAMP (1972), аli i retke komаdа, prototipovа i jedаn-off. Osvetljenje kolekcijа dokumentuje kombinаciju tehnoloških inovаcijа sа dizаjnom estetike i pokаzuje fаscinаciju dа su mnogi dizаjneri sa psiholoških i filozofskih аspekata svetlosti.

Frank Gehry-Vitra Design Museum

3

WRITTEN BY: RT 6

FReARCH

Richard Buckminster Fuller & T.C.Howard The Dome Lokacija : Bazel Klijent : / Završetak : 1975/2000 Budžet /

Koncept Koncept je jasan i čitljiv što ovaj objekat čini dopadljivim i jasnim za razumevanje. U pitanju je geodetska kupola u kojoj se dobilo vise prostora bez potpornih stubova. Laka a istovremeno čvrsta konstrukcija ogleda se u podeli sfere na jednake trouglove od aluminijumskih sipki. Možemo zaključiti da je koncept nastao prožimanjem ideje i načina njenog ostvarivanja.

Ambijentalni Kvalitet Richarda Buckminstera je za osmišljavanje Dome inspirisao II svjetski rat, u kojem je i sam bio učesnik. Želja mu je bila da napravi kupolu laku i prenosivu helikopterom u svrhu skloništa za vojne trupe, ranjene i izbegle.The Dome prvobitno nije bio na ovom mestu gde je danas i svakako ostavio znacajan trag u razvoju konstruktivnih elemenata .

Richard Buckminister - The Dome

1

WRITTEN BY: RT 6

FReARCH

Korištenje Prvobitno, objekat je bio stacioniran u Detroitu (SAD), gde je bio korišten kao izložbeni salon automobila. Zbog svoje prvobitne funkcije korisnici su uglavnom bili ljubitelji automobila. Danas se objekat nalazi u Vitrinom kampusu i namenjen je turistima.

Problemi objekta Prilikom izrade projekta, arhitekta se susreo sa dva osnovna problema koje je uspešno rešio. Kupola je rezultat autorovih revolucionarnih otkrića kojima je rešio problem balansiranja pritiska I napona u objektu. Rezultat izučavanja je proizvod dugogodišnjeg eksploatisanja prirodnih principa dizajna zahvaljujući kojem je kupola nastala.

Licni stav autora o objektu Stav autora se najbolje može opisati citatom koji je nastao tokom izrade objekta. ” Ako razmišljate o ljusci jajeta – to je jako slab materijal, ali kada se organizuje u oblik jajeta, postaje veoma jaka. Ako uporedite jaje sa kutijom šibica, primetićete da je kutija šibica napravljena od debljeg materijala. To je oblik kocke koji se savija I krivi mnogo lakše nego kupola sfernog oblika”.

Richard Buckminister - The Dome

2

WRITTEN BY: RT 6

FReARCH

Vaš lični stav o objektu Jednakost trouglova olakšava izgradnju kupole i čini samu konstrukciju snažnijom. Nosivost je jedanko raspoređena po celoj površini kupole. Arhitekta je, očigledno, insistirao na minimalnoj primeni materijala, i time je postigao lakoću konstrukcije, i pored toga mogućnost lake montaže i transporta.

Razvoj ideje Izum Dome-a je rešenje stambenog problema pod pritiskom koji se javio u to vreme. Ričard Bukminister Fuler je izučavao sve prirodne i veštački napravljene structure koje su tada postojale i posebno se zainteresovao za stvari koje su sastavljene od mnogo manjih delova koji se međusobno podupiru i tako stvaraju celinu. Izučavajući ribarskiu mrežu, košnice i mnoge druge primere, Fuler upotrebljava nove vrste materjala da bi napravio svoj objekat the Dome.

Dizajn je ponudio način proizvodnje ekološki efikasnih stanova za masovno tržište. Arhitekta je imao ambicioznu ideju da napravi objekat koji bi imao 3 kilometra u prečniku i milju visine, u centru Njujorka. Problem je bio što u toj kupoli nikada ne bi bilo kiše ili snega, a samim tim ni cirkulacije vazduha.

Fulerov concept kuple kao futurističkog dizajna, se danas koristi u filmovima i kompijuterskim igrama.

Richard Buckminister - The Dome

3

SANAA FACTORY BUILDING

“Svaki detalj, sve do najmanjeg šrafa na rafovima skladišta, otkriva dizajnerske težnje arhitekti, koje ništa nisu prepustile slučaju” -ArchDaily

 Grad: Weil am Rhein  Objekat: Factory building  Autor: SANAA ( Kazuyo Sejima i Ryue Nishizawa)  Klijent: Vitra Verwaltungs GMBH  Datum završetka: decembar 2012  Površina: 20.455 m2  Budžet: Nepoznato  Koncepciski opis: Kako su do tad skoro svi vedi projekti biroa SANAA bili kulturne institucije, sličan princip konstrukcije pokušali su da implementiraju i u njihov prvi industrijski objekat. Nakon detaljnije analize želja menadžmenta Vitre, SANAA je predložila da se prvobitno rešenje sa 4 ortogonalno postavljena volumena koji bi bili u korelaciji sa postojedom mrežom objekta kampusa zameni sa jednim kružnim objektom. Taj predlog iako pomalo čudan, bio je zasnovan na tome da se proizvodni metodi i logistika više ne pridržavaju hijerarhijskih principa, ved je potrebna mnogo veca fleksibilnost. Kružnom osnovom pokušano je da se tok saobradaja unutar hale smanji, optimizuje i olakša. Jedno od osnovnih težnji arhitekata je bila da izbegnu očigleno vizuelno ponavljanje. Iz tog razloga razvili su 3 razlicita paterna talasa koje je mogude zakretati za 180 stepeni, tako da su dobili ustvari 6 jedinstvenih delova.  Ambijetalni kvaliteti: Fundamentalna karakteristika objekta je ’’uklanjanje svega sto nije apsolutno neophodno’’- drugim rečima uklanjanje koje konačno daje vizualnu formu arhitektonskim i stukturalnim potrebama zgrade. Jos jedan kvalitet SANAA- ine arhitekture je svakako prostorna i funkcionalna analiza kompleksa i težnja da razviju strogo minimalističke

osnove koje odgovaraju funkciji, razbijaju tradicionalnu hijerarhiju i omoguduju slobodu korišdenja prostora.

Fasada od akrilnog stakla

Unutrašnjost fabrike (rafovi)

Spoljašnji izgled fabrike

 Korišćenje: Unutrašnjost hale podeljena je u vise zona. U severnom delu smešteni su visoki rafovi za skladištenje dolazedih materijala I poluzavršenih proizvoda. U centralnoj zoni vrši se sklapanje, a u južnom delu se skladište gotovi proizvodi.  Glavni problem objekta: Na prvi pogled objekat deluje u potpunosti zatvoreno jer poseduje zenitalno osvetljenje I prozore koji su postavljeni previse visoko tako da je njihova jedina funkcija propuštanje svetlosti. Sa finansiskog aspekta problem je bilo I izvodjenje fasade od akrilnog stakla jer nije mogla biti poručena od jednog proizvodjača zbog veličine kalupa, tako da je morala biti izgradjena posebna ped za tu svrhu.  Lični stav autora o objektu: Po rečima Sejime taj objekat nije hvalisanje, nije arogantna arhitektura, jednostavno je prostor gde ce Vitrashop modi da funkcioniše i radi, gde de radnicima biti ugodno i prijatno da rade.  Vaš lični stav: Na ovom objektu SANAA je pokazala da se za jedan isti problem može pronadi više potpuno različitih rešenja. Takođe su I ostali I dosledni svojoj viziji arhitekture.

WRITTEN BY: RT 8

Tadao Ando Vitra Conference Pavilion

Location: Wiel am Rhein, Germany Client: Vitra GmbH Date: 1993.

Area: Budget: Tags: Ando, Vitra, Pavilion, Ambient, Nature

Koncepcijski opis Elegantno proporcionisan i nenametljiv objekat paviljona je namjeran kontrast Gehry-jevom kitnjastom centralnom dizajnu Muzeja, koji je u neposrednoj blizini. Ando je odabrao da minimalističkim pristupom u pogledu spoljne materijalizacije svedene na samo nekoliko tekstura (beton i staklo) postigne vizuelnu impresivnost. Ulaskom u Paviljon, kao kod većine Andovih projekata, otkriva se unutrašnji život objekta, njegova suština i ljepota, koja je efektivna suprotnost spoljnoj formalnosti. Objekat obuhvata niz konferencijskih sala, projektovanih sa vrlo konkretnom prostornom artikulacijom i besprekornom funkcionalnom analizom, opet karakterističnom za Anda.

Enterijer, djelimično oslikavajući spoljni doživljaj, zadržava strogu strukturalnost natur-betona međutim uvođenje drvenih podova stvara sasvim suprotnu, udobnu i „mekanu” atmosferu, naglašavajući na taj način bilo koji komad namještaja uveden u prostor. Posjetitelji tvrde da je najupečatljiviji dio dizajna upravo prilazna staza koja asocira na meditativne staze u vrtovima japanskih hramova.

Ambijentalni Kvalitet Vitra konferencijski paviljon je prvi objekat koji je Ando projektovao van matičnog Japana. Objekat je dio Vitra Kampusa koji objedinjnuje objekte nekih od najpoznatijih imena u svijetu arhitekture, kao što su Álvaro Siza (Objekat fabrike I prolaza), Frank Gehry (Vitra Muzej Dizajna, Atelje Vitra I Administrativno sjedište kompanije) Herzog & de Meuron (VitraHaus), Nicholas Grimshaw (Objekat fabrike), Tadao Ando (Konferencijski paviljon),

Tadao Ando – Vitra Conference Pavilion

WRITTEN BY: RT 8

SANAA (Objekat fabrike), Jasper Morrison (Autobusko stajalište), Richard Buckminster Fuller (Modifikovana geodetska kupola, kupljena na aukciji I premještena iz Detroita), Jean Prouvé (serijski dizajnirana prefabrikovana Benzinska stanica) i Zaha Hadid (Vatrogasna stanica).

Kompleks je strateški pozicioniran na tromeđi Njemačke, Švajcarske I Francuske, u blizini Bazela. Sama lokacija, kao jedan heterogeni skup savremene arhitekture, sa svim svojim članovima i njihovim korelacijama, koliko je izazovna toliko je i ambijentalno nezahvalna. U tom svjetlu, Ando je projektovao objekat čiji je najveći dio skriven ispod nivoa terena.

Korišćenje Paviljon objedinjuje više konferencijskih sala namjenjenih stručnim skupovima I prezentacijama fabrike namještaja Vitra.

Problemi objekta Nije lako nalaziti probleme na objektu koji još nismo lično doživjeli, međutim još je teže kritikovati rad jednog od velikana moderne arhitekture iz perspektive studenta. Treba imati na umu da je arhitektura, poput šaha, prvenstveno umjeće pametnog žrtvovanja (funkcije za konstrukciju, strukture za formu, estetike za ideale...), i tek tada možda možemo uočiti koje je žrtve Ando odlučio da podnese i u korist čega. Mogli bi smo reći da je ulaz suviše uzak za lica sa posebnim potrebama, takođe, njihovo kretanje kroz objekat stepeništem nije baš u skladu sa trenutnim propisima. Uz to uočavamo da je arhitekta riješio da apsolutno zanemari pravilo o naglašavanju

Tadao Ando – Vitra Conference Pavilion

WRITTEN BY: RT 8

ulazne partije, koja mora biti očigledna svakome ko prvi put posjećuje objekat. Još bi smo mogli i da se osvrnemo na nepreglednost i uzanost komunikacija unutar objekta koji je namjenjen masovnom okupljanju, u neku ruku. Ali, zar to onda ne bi više govorilo o nama kao, korisnicima i arhitektonskim laicima i onome šta očekujemo da arhitektura treba da bude? Da li smo konzumenti arhitekture ili komercijalnog sadržaja?

“When I design buildings, I think of the overall composition, much as the parts of a body would fit together. On top of that, I think about how people will approach the building and experience that space.”

Tadao Ando

Lični stav autora o objekti Nismo naišli na lični stav autora o ovom konkretnom objektu, ali lični stav Tadao Anda je ispisan u svim detaljima Vitra Konferencijskog Paviljona.

Francesco Dal Co je rekao da je Andova arhitektura pripada kritičkom regionalizmu, pristupu koji teži da negira dislociranost i nedostqatak identiteta savremene arhitekture, delikatno smještajući objekat u neki geografski kontekst. Ando ovo postiže steogim minimalizmom koji nije uvijek uslovljen formom ( u ovom primjeru ogleda se u materijalizaciji) da bi u prvi plan stavio okruženje, a tek onda svoj objekat; I objašnjava to: “If you give people nothingness, they can ponder what can be achieved from that nothingness.”

Tadao Ando – Vitra Conference Pavilion

WRITTEN BY: RT 8

Uopšteno posmatrano, Andova arhitektura je zbir iznenađenja koja pokreću posmatrača, a to je jedini način da se obrati pojedincu, jedino što u modernoj umjetnosti još nije rečeno.

“If I can create some space that people haven't experienced before and if it stays with them or gives them a dream for the future, that's the kind of structure I seek to create.”

Vaš lični stav o objektu Ljudi možda misle da je okupljanje svjetski priznatih arhitekata u Vitra kampusu na jednom mjestu rezultat pametne i uspješne marketinške strategije, ali ipak se izgradnja Vitra kampusa, a samim tim i ovog paviljona, ne može obrazložiti pukim komercijalnim razlozima. Kampus je prije svega rezultat velike strasti prema savremenoj arhitekturi. Arhitekte uključene u projekat su prepoznale izuzetnu posvećenost i principijelnost Rolfa Fehlbauma, direktora Vitra kampusa, koji svoje odluke nije dopnosio strogo u skladu sa materijalnim benefitima.

Okupljanje svih tih imena na tako malom prostoru takođe proizvodi i kompetitivnost, kao i problem kompozicije.

Koliko je Ando stvarno imao „odriješene ruke” u savladavanju ovog problema?

Da li možemo ovaj objekat da posmatramo nezavisno od njegovog okruženja?

Da li minimalizam stvarno nudi posmatraču slobodu personalnog doživljaja prostora različitog od bilo čijeg drugog?

Koliko posjetilac ovog objekta duguje arhitekti, a koliko svojoj mašti? Gdje se povlači granica između forme i sadržaja? Da li je utilitarna vrijednost objekta stvarno u potpunosti obuhvaćena zakonskim regulacijama?

Tadao Ando – Vitra Conference Pavilion

WRITTEN BY: RT 8

Ostalo Prije izgradnje objekta, na lokaciji su se nalazila stabla trešanja, koje su nacionalni simboli Japana. Ando je riješio da projekat prilagodi toj situaciji i spasi što više može stabala, te su na kraju samo 3 drveta oborena.

Dva lista otisnuta u betonu na ulazu predstavljaju dva drveta koja su morala da budu uklonjena kako bi objekat bio izgrađen… daju neku poetičnost objektu.

Natur-beton u enterijeru paviljona ima vrlo posebnu teksturu i „baršunast” je na dodir, ova prefinjenost detalja duguje svoj snažan čulni identitet vrsti pepela uvedenoj u recepturu betona. (?)

“Not since the W eissenhofsiedlung in Stuttgart in 1927 has there been a ga thering in a s ingle place of a group of buildings designed by the most distinguished architects in the Western world.”

Philip Johnson, kritičar.

Tadao Ando – Vitra Conference Pavilion

HHF architects.

Tilo Herlach 1972 Born in Zurich, Switzerland | 1992–1998 Studies in Architecture at ETH Zurich and ETH Lausanne; Masters at ETH Zurich with Prof. Ruggero Tropeano | 1998–2003 Collaboration with dcompany, Bern and Rolf Furrer Architekten, Basel | 2003 Founding of HHF architects, Basel | Since 2006 member of the “Board for Urban Planning SIA Basel” | Since 2007 Board member of the Berlin Chamber of Architects | 2010 BSA member | 2011 Visiting professor at the University of Innsbruck, Austria.

Simon Hartmann 1974 Born in Bern, Switzerland | 1994–2000 Studies in Architecture at ETH Lausanne, TU Berlin and ETH Zurich; Masters at EPF Lausanne with Prof. V. Mangeat | 2000–2003 Collaboration with Rolf Furrer Architekten, Basel | 2002–2007 Teaching assistant at the ETH Studio Basel with Prof. Jaques Herzog, Pierre de Meuron, Roger Diener, Marcel Meili | 2003 Founding of HHF architects, Basel | 2009–2011 Professor at the HTA Fribourg | 2010 BSA member | Since 2011 Professor at the the Joint Master of Architecture course, Fribourg | 2011 Visiting professor at the University of Innsbruck, Austria.

Simon Frommenwiler 1972 Born in London, United Kingdom | 1994-2000 Studies in Architecture at ETH Zurich; Masters with Prof. H. Kollhoff | 1997–2003 Collaborations with Bearth & Deplazes, Chur and Skidmore Owings & Merrill, New York, USA | 2003 Founding of HHF architects, Basel | 2005–2007 Teaching assistent at ETH Lausanne with Prof. Harry Gugger | 2010 BSA member | 2011 Professor at the the Joint Master of Architecture course, Fribourg | 2011 Visiting professor at the

Lichtstrasse 9 Basel, Switzlerland 2007-2009 1. OBERGESCHOSS

BAD 12.00

180x80

SCHACHT

ZIMMER 1

WOHNEN ESSEN

2.10

BALKON

ENTREE

RAUMHÖHE 2.69

1.77

WC

KÜCHE

BALKON

1.30

+3.20 SCHACHT

RAUMHÖHE 2.37

BIBLIOTHEK

RAUMHÖHE 2.85

Kabine i.L. 120 x 140 cm

Schacht i.L. 160 x 175 cm

4.02

+3.52

Schindler 3300 675 kg

SCHACHT

170x70

ABSTELLRAUM Abbruch Hausteil Bestand

BAD

ABSTELLRAUM

11.75

BALKON

VORRAUM

9.28

the ability to keep and lease the existing houses in the future. On the interior, the new building will be connected to one of the existing ones, and with that, the apartments can be spacious and orientated to four different sides.

10.28

One of the qualities of the residential and industrial area of St. Johann in Basel is the close coexistence of old and new buildings. This coexistance is kept and emphasized in the project. For this reason, only one of the four existing houses on the corner parcel will be replaced by a new one: Lichtstrasse 9; while Lichtstrasse 11 and Kraftstrasse 1 will be renovated and profit from the new built infrastructure.

A new staircase and elevator in the courtyard will create direct access to the old houses, allowing the old staircases to be demolished and adding the gained area to the respective apartments. These measures raise the desirability of the old houses and

HHF architects Allschwilerstrasse 71 4055 Basel Switzerland Tel + 41 61 756 70 10 Fax + 41 61 756 70 11 info@hhf.ch / www.hhf.ch

11.21

7.98 ZIMMER 3 ZIMMER 2

Project: HHF architects Location: Basel, Switzerland Function: apartment building Planning and Construction: 2007-2009 Client: private

BBARC.CH

Basel-based architects Daniel Buchner and Andreas Bründler have established an international reputation for creating attractive, innovative designs over the past decade. This monograph presents a selection of the firm’s most famous projects including the Swiss pavilion for the World Expo 2010 in Shanghai, the St. Alban youth hostel and the Volta Center in Basel, and the pavilion in Jinhua Architecture Park, China. Beautifully illustrated with over six hundred photographs, Buchner Bründler Works explores twenty different projects from a variety of perspectives, including other architects, critics, and Buchner and Bründler themselves, and discusses not only the buildings, but also the process of creating them.

Export from Ex-Yugoslavia: Discussion on DIY Education Tendencies in Architecture and Urbanism

13:45 - 14:00h - Haris Piplas, Damjan Kokalevski - Welcome Notes 14:00 - 14:20h - Marko Macura - Introduction on DIY Education / SCAPES methodology + WHO WE ARE 14:20 - 15:10h - Prof. Laurent Stalder, gta, Institute of History and Theory of Architecture (15min Introduction of the Chair, 35min Q&A) 15:10 - 15:30h - Break 15:30 - 16:20h - Prof. Hubert Klumpner, Urban-Think Tank, Chair of Architecture and Urban Design, NSLNetwork City and Landscape (15min Introduction of the Chair, 35min Q&A) 16:20 - 17:10h - Prof. Akos Moravanszky, gta, Institute of History and Theory of Architecture (15min Introduction of the Chair, 35min Q&A)

Introduction and Background: In light of recent economic and ecological concerns, social inequalities and political turmoils, the role of the architect and the planner is being increasingly challenged. The ultimate synthesis of the Great Vitruvius describing the architect’s work as one that should provide “Commodity, firmness, and delight� is probably more relevant than ever. The pressures created by the rapid urbanization, real estate speculation, climate change etc. seem to overwhelm the capacity of young professionals who make their first steps into the professional world.

Can we claim that the study programs prepare the students sufficiently to critically observe their environment and propose valuable contributions? There is a constant and rapid reform in the architectural education programs and a total lack of coordination with the industry policies. We also face the hyperproduction of cadres on one hand and decreasing numbers of student applicants on the other. Where is the balance between art and engineering and what is the role and quality of flashy computational representations that predominate the architectural education and practice? Where does architectural scale ends and urban begins? Is the role of the architect to serve the society or to become an advocate for corporations and economic powers?

The current tendencies of specialisation of the disciplines makes immense gaps between the different fields, while at the same time there is an increasing tendency for interconnected and interdisciplinary work that results in generalist approaches.

Especially complex multicultural societies with dense historical, linguistic and building culture layers deserve special attention. Respectively the work of architects and planners working in these fields requires additional sensibilities and tools. In such contexts, the questions of politics, identity and representations are preoccupying design and planning work, often for decades. These issues are creating great challenges for the relevance and autonomy of the architectural education. Is there a need for a new paradigm shift that would bring together practice and academia or should they be kept as further away as possible? Is there a need for new Utopias, pure Pragmatism or something in-between? What is the role of teaching architectural history and theory in a world obsessed with instantness, value engineering and economical gain as prevailing ideologies?

The educational models should change, update, morph and transform their goals and principles. We hope that this conversation will raise questions about the forms, ontologies and relevance of educational modes in light of social, political and economical issues.

Comparing multiethnic and multilingual societies such as the one in Ex-Yugoslavian countries and Switzerland can offer an interesting comparative study. How to balance the different identities, difficult historic legacies and how to incorporate new tendencies? Abrupt political and societal changes in ExYugoslavia, brain drain of intellectuals, sudden cut of financial and ideological support by the communist regimes created a crisis in the academic community. Overemphasis on outdated theories, disconnection with real-life problematics and international flows, as well as lack of financial and human resources created a need for individual innovative initiatives - tendencies such as DIY education. How effective are such methodologies, do they collide with existing, formal education? What are the future perspectives and ideas? Are there comparable ideas in Switzerland and other European countries?

The half-day event in the ONA Focushalle will try to discuss the described challenges, compare between universities and countries, try to demystify and decode existing frameworks and to give insight and discussion on emerging tendencies.

WRITTEN BY: RT14

FReARCH

Eidgenössische Technische Hochschule Cirih

Location: Client: / Date: / Area: / Budget: / Tags:school, architecture, study

Opšti podaci ETH je švajcarski tehnički univerzitet koji ima vodeću ulogu u istraživanju, nauci i obrazovanju na svetskom nivou. Poznat je i pod imenom "švajcarski politehnikum". On je federalni univerzitet od samog osnovanja, što znači da je pod punom kontrolom švajcarske vlade. Lociran je u Cirihu. On je integrisan u Federalni švajcarki institut tehnologije. ETH obuhvata 16 različitih departmana sa različitim stepenima obrazovanja- bečelor, master i doktorske studije u oblasti inžinjeringa i prirodnih nauka. Svi ovi programi pružaju dobru osnovu, pripremajući studente da primene svoje znanje i sposobnosti u oblasti industrije, biznisa ili u javnom sektoru kao preduzetnici ili naučnici.

Trenutno se na ETH nalazi 17 800 studenata (od čega su 37% internacionalni studenti iz 100 različitih zemalja). U okviru oblasti inžinjerskih nauka studira 7 500 studenata, prirodnih nauka i matematike 4 600, arhitekture, konstrukcije i geometrije 3 600, ekologije i zaštite životne sredine 3 000 i u oblasti menadžmenta i društvenih nauka 900.

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

FReARCH

Istorijat

 

                

1854. godine je donešena rezolucija o formiranju ETH bazirana na Ustavu iz 1840. godine, 15. 10. 1850. godine je otvoren pod nazivom "Švajcarska federalna politehnička škola" sa 6 departmana (departman za arhitekturu, građevinarstvo, mašinstvo, hemiju, šumarstvo, matematiku, prirodne nauke, književnost, društvene nauke i politiku) uključujući i tehničku školu - the "Building School", koja nije bila planirana, od 1855. do 1904. godine je period stabilizacije ETH nakon formiranja. Tada je univerzitet bio nešto između škole, fabrike i laboratorije, Dok je univerzitet u Cirihu bio kantonalnog tipa ETH je nastao kao univerzitet federalnog tipa iako su liberali u to vreme težili da svi univerziteti budu pod upravom kantona, U početku se oba univerziteta nalaze u zgradi Univerziteta u Cirihu, 1864. godine se ETH smešta u objekat izgrađen po planu Gottfried Sempera, 1866. godine uvođenje kursa za nastvankime matematike i prirodnih nauka 1869. godine osnivanje udruženja studenata Politehničke (GEP) 1871. godine osnovanje departmana za poljoprivredu, 1878. godine uvođenje vojnih nauka, 1880. godine osnivanje instituta za ispitivanje građevinskih materijala (EMPA) , 1886. godine otvaranje nove zgrade za hemijski departman, 1888. godine osnivanje departmana za tehnologije uzgajanja, 1889. godine otvaranje zgrade za departman fizike, 1900. godine se otvara laboratorija za mahaniku u oblasti inžinjerstva, u periodu od od 1904. do 1911. godine menja naziv iz Politehnička škola u Federalni institut za Tehnologiju, i zvanično se odvaja od Univerziteta u Cirihu, 1904. godine školski odbor podnosi zahtev za reorganizaciju Saveznom savetu, 1905. godine Robert Gnehm postaje predsednik školskog saveta, 1908. godine reorganizacija i uvođenje novih planova i programa, uvođenje doktorskih studija,  1909. godine dodela prvih 6 doktorskih disertacija,  1911. godine zvanično preimenovanje u Federalni institut za tehnologiju,  1918. godine završetak kupole na glavnoj zgradi univerziteta,  1929. godine otvaranje laboratorije za hidrologiju i hidrauliku (VAW), otvaranje naučnog instituta (BWI),  1933. godine osnovanje departmana za fiziklani inžinjering (technische Physik),  1937. godine otvaranje departmana za istraživanje u oblasti industrije,

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

     

FReARCH

1952. godine osnivanje Nacionalne švajcarske fondacije za nauku, 1961. godine prva faza izgradnje kompleksa ETH u Hönggerberg-u, 1981. godine se osniva odeljenje za kompjuterske nauke i nauke o materijalima, 1989. godine osnivanje odeljenja za naučno upravljanje, danas ETH ima 16 departmana od 1993. godine, pa do danas ETH je udružen sa EPFL i još četiri produžena istraživačka instituta u "ETH Domain".

Reputacija ETH spada u jedan od vodećih svetskih univerziteta. Dosledno se rangira u prvih deset univerziteta kako u Evropi tako i u svetu. Rankiranje ETH -a iz 2012. godine:     

Shanghai Ranking ARWU - 23. mesto, the Times Higher Education Ranking - 12. mesto, the QS World University Ranking - 13. mesto, swissUP Ranking - 1. mesto, CHE comparing the universities of German - speaking countries - 1. mesto,

Hronološki posmatrano ETH je svoju reputaciju izgrađivao parcijalno u različitim oblastima nauke. Ocenjen je kao jedna od tri institucije koje imaju odlične postdiplomske programe u svim posmatranim oblastima, druga dva su Carski koledž u Londonu i Univerzitet u Kembridžu. Studentima i profesorima ovog univerziteta je u prošlosti dodeljena dvadeset jedna Nobelova nagrada, a najpoznatiji među njima bio je Alebrt Ajnštajn.

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

FReARCH

Objekti univerziteta Kampus ETH univerziteta je razbijenog tipa. On sadrži dva dela, Zentrum i naučni grad u Hönggerberg-u.

Glavni objekat je izgrađen 1864. godine i nalazi se u straom jezgru Zurich-a. Kao rezultat širenja univerziteta ovaj deo kampusa (Zentrum) se sastoji od raznovsnih objekata integrisanih u gradsku strukturu. Glavni objekat se nalazi tačno preko puta objekta Univerziteta Zurich-a. Njegova izgradnja je počela 1861. godine, prema projektu Gottfried Semper-a, koji je tada bio veoma cenjeni arhitetkta, teoretičar i profesor arhitekture na ETH. Ovaj objekat pripada neoklasicizmu, u kom je Semper gradio ugledajući se na Bramantea i Paladia. Vremenom se ovaj objekat nadograđivao, a kasnije je dobio i grandioznu kupolu.

Kako se univerzitet širio i njegove potrebe za prostorom rasle tako da se više nije mogao širiti u centralnom jezgru grada, oformljen je naučni grad u Hönggerberg-u za 150 godišnjicu univerziteta. Grad je zasnovan na principima održivog razvoja.

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

FReARCH

DEPARTMAN ZA ARHITEKTURU U okviru univerziteta nalazi se jedna od najboljih škola arhitekture, Departman za arhitekturu ili skraćeno DARCH. Na početku 21. veka čitavo polje arhitekture i urbanizma suočeno je sa velikim izazovima. Složena pitanja kao što su širenje gradova, slamifikacija urbanih područja, klimatski i ekonomski faktori kao i rastuće neslaganje društvenih struktura igraju sve veću ulogu, zahtevajući ne samo anlizu uzrka i efekata, već i kontramera. Takve mere mogu biti razvijene samo u dijalogu sa drugim disciplinama.

Da bi se ova kompleksnost pravilno rešila u okviru arhitektonskog učenja D-ARCH sebe predstavlja kao dinamičnu strukturu gde nastavu upotpunjuje istraživački rad. U centru ovog sistema je didaktički metod orijentisan ka praksi, usko vezan za naučni metod.

Bilo kakvo znanje ili veština može da se iskoristi i razvija ako dolazi iz otvorenog, dinamičnog stava. Stoga je centralni cilj D-ARCHa da pripremi mlade ljude za složenu sredinu koja se brzo menja. Program ima za cilj da podstakne i podrži razumevanje etičkih i kulturnih vrednosti, tako da studenti mogu da sami izvode zaključke ne samo kao stručnjaci, već i kao odgovorni članovi društva.

Opšti podaci Departman za arhitekturu Univerziteta u Cirihu je jedan od najuglednijih fakulteta arhitekture u svetu, kao što je već pomenuto. Svoju istaknutu poziciju duguje visokom kvalitetu nastave i istraživačkom radu. To je duga tradicija kroz koju student prolazi tokom svih faza bečelor i master studija.

Arhitektonsko obrazovanje kao najznačajniji temelj švajcarske graditeljske tradicije, duguje svoj uspeh plodnoj saradnji između nastavnog osoblja i ljudi iz prakse. Tradicija koja ide godinama unazad do samog osnivača Gotfrida Sempera je da nastavno osoblje ima iskustvo stečeno u sopstvenoj praksi. Departman za arhitekturu u samu žižu svog istraživanja stavlja široko definisane probleme vezane za građenu sredinu. Istovremeno, Departman za arhitekturu se aktivno zalaže za:     

proučavanje istorije arhitekture radi poznavanja sledećih koraka stalno razmišljanje o projektovanju i principima građenja razumno korišćenje raspoloživih resursa održavanje dijaloga sa političarima, industrijom i stručnim udruženjima opšte istraživanje osnovnih pitanja u oblasti arhitekture, građevinarstva i urbanog dizajna.

Prema podacima iz 2011. ukupno ima 36 profesora, 257 zaposlenih u naučnom kadru, 66 u tehničkom i administraciji i sve ukupno 1911 studenata (1060 na bečelor studijama, 625 na master studijama, 31 gostujući student, 104 studenta na MAS programu i 122 studenta na doktorskim studijama).

Istorijat Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

FReARCH

 15. oktobra 1855. godine otvorena je švajcarska federalna politehnička škola (Eidgenössischen polytechnischen Schule) sa šest departmana, među kojima i inženjerski i građevinski  pola godine kasnije, 7. februara 1856. Gotfrid Semper1 postaje prvi profesor i upravnik Građevinskog odseka. Njegov obrazovni pristup baziran na principu Škole lepih umetnosti u Parizu dolazi u konflikt sa stavom politehničke škole koja je strogo praktična i tehnička. Semper je uspeo da promeni zvanje diplome u `arhitekta`, ali nije uspeo da produži trogodišnje studije  Semper odlazi 1871. a njegovim stopama nastavljaju Julius Stadler i George Lasius  1882. godine su studije proširene za još jedan semestar (sada ukupno sedam)  1899. škola menja naziv u Arhitektonska škola, pa ponovo 1924. u Odeljenje za arhitekturu  Zajedno sa novim profesorom, Gustavom Galom, stiže i reforma arhitekture. Odvajanje monumentalne od građanske arhitekture zastareva i u istoriju škole upisuje se urbani dizajn  1959. godine upisano je 400 studenata (za razliku od dtadašnjih 100), nastava je reorganizovana, a nastavnički kadar proširen, sada uključujući profesore poput Žorža Kandilisa, Ralfa Erskina, Jorna Utzona, Alda Rosija  1960. su studije proširene na osam semestara. Sredinom sedamdesetih upisuje se preko hiljadu studenata.  1976. izvršeno je preseljenje arhitekture u aneks ETH univerziteta, podržano velikim protestom  Departman za arhitekturu, što je naziv koji se koristi od 1999. sada dobija veću autonomiju. Više pažnje se posvećuje istraživanjima, čiji su rezultat brojne publikacije.  2007. uvodi se šestosemestralni bečelor i četvorosemestralni master program, u skladu sa standardima Bolonjske deklaracije.

1

Gottfried Semper 1803-1879, jedan od najznačajnijih arhitekata i teoretičara arhitekture. Radio je kao konsultant bečkog dvora na izgradnji muzejskog kvarta.

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

Struktura

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

FReARCH

WRITTEN BY: RT14

FReARCH

Programi na D-ARCH Akademski program na D-ARCH traje 5 godina i struktuiran je po Bolonji za bechelor i master programe.

Dalje kvalifikacije su dostupne u oblliku raznih naprednijih studijskih programa MAS ili doktorskih studija.

Bechelor Bechelor obrazovanje traje 3 godine, ali pored toga treba da se završi 6 meseci pripravničkog staža. Za to vreme treba sakupiti 180 poena. Ulaz u prvi semestar je jedino moguć u jesen, a sa odgovarajućim prethodnim kvalifikacijama, ulazak u napredniji semestar je moguć u proleće. Jezik na kojem se odvija nastava je nemački. Za uspešan završetak studija dodeljuje se naziv diplomirani inženjier arhitekture.

Bechelor program počinje sa tri akademske oblasti: Projektovanje i izgradnja, inženjerske discipline i istorijsko društvene discipline. Prva godina služi da se uspostavi zajednička osnova u razvoju percepcije i dizajn veština, a takođe i u metodologiji arhitektonskog dizajna. Godina se završava sa „osnovnim“ ispitima iz svih predmeta. U drugoj i trećoj godini, veštine su ojačane i proširene i studenti stiču osnove za master diplomu.

Pismeni testovi se daju za sve obavezne predmete na drugoj i trećoj godini. Tokom programa, projektovanje i izgradnja neguje se individualni način rada, koji se odnosi na određena arhitektonska pitanja i integrišućih disciplina uključenih u proces gradnje. Za bechelor diplomu je potrebno i 6 meseci radnog iskustva, tj stažiranja u oblasti arhitakture. Tokom godine se organizuju dve nedelje seminara tako što se otvara diskusija u malim grupama, kada su studenti u direktnom kontaktu sa predavaćima.

Master Master program služi da pojača obrazovanje stečeno tokom osnovnih akademskih studija i da se promoviše individualni pristup radu. Ovaj kurs unapređuje razvoj integrativnog razmišljanja i veštine u dizajniranju i obrazuje studente za upravljanje većim arhitektonskim zadacima. Izborni kursevi omogućuju da se oblikuje individualni profil studija. Master program se završava sa tri izborna predmeta i deset nedelja magistarske teze. Za ovu tezu, studenti biraju datu temu u oblasti građevinarstva, arhitekture, dizajna i urbanog planiranja. Kvalifikovani studenti mogu uz konsultacije sa glavnim profesorima da izaberu da nastave samostalno definisanu temu. Da bi dobili master diplomu, studenti moraju da dostave dokaz o najmanje 6 meseci stažiranja. U toku master programa studenti treba da sakupe 120 poena.

Kontinuirano obrazovanje (MAS) Kontinuirano obrazovanje master programa na ETH univerzitetu služi tome da pruži posebnu obuku i proširi znanja izvan granica arhitekture. MAS programu mogu težiti kandidati koji ne žele samo ETH diplomu, a između ostalog je naročito pogodan za pripreme za ponovni ulazak u profesionalnu praksu. To otprilike obuhvata 600 časova predavanja i vežbi i 3-4 meseca MAS teza u obliku istraživačkog rada ili projekta. MAS program je namenjen kako za redovne tako i za vanredne studente.

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

FReARCH

Doktorske studije Akademska istraživanja imaju sve važniju ulogu u evoluciji svih oblasti posvećenih izgrađenom okruženju.

Departman za arhitekturu pruža brojne mogućnosti za doktorate veoma interesantnih oblasti istraživanja.

Pored pojedinačnih doktorskih studija D-ARCH nudi posebne doktorske programe, koji imaju za cilj osiguranje kvaliteta doktorskih studija kao i da pojačaju naučnu razmenu u okviru odeljenja i šire.

Doktorske studije mogu da počnu u bilo koje vreme posle disertacije kada se potvrđuju i formalni uslovi.

Prosečno trajanje je 4 godine, a doktorski ispit mora da se završi u roku od šest godina nakon upisa.

Od oktobra 2012. D-ARCH nudi dva doktorska programa:  doktorski program u arhitekturi i tehnologiji, koji je usmeren na obuku u oblasti nauke, tehnologije i inženjeringa u arhitekturi i  doktorski program istorije i teorije arhitekture, koji ima za cilj da unapredi doktorska istraživanja u oblasti istorije i teorije arhitekture i urbanizma. Oba programa nude sredstva za doktorante kroz program stipendiranja

Saradnja Međunarodni odnosi D-ARCHa su organizovani na tri nivoa:  institucionalizovana razmena bečelor, master i studenata na doktorskim studijama  individualna saradnja katedri i instituta  umrežavanje Ovakva struktura ispunjava zahteve međunarodne razmene Departmana za arhitekturu, katedri, instituta i studenata. D-ARCH ima za cilj postizanje dugoročne saradnje.

Partneri s kojima ima saradnju: America Canada USA Asia China India Europe Germany

Centre Canadien d’Architecture (CCA), Montréal Harvard University Graduate School of Design (GSD) South East University (SEU), Nanjing Centre for Environmental Planning and Technology (CEPT), Ahmedabad Technische Universität München (TUM)

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

France Netherlands Sweden Spain

FReARCH

Ecole Nationale Supérieure d’Architecture de Paris La Villette (ENSAPLV) Delft University of Technology (TU Delft) Royal Institute of Technology (KTH), Stockholm Escola Tècnica Superior d'Arquitectura de Barcelona (ETSAB)

Zanimljivosti Jedan od redovnih predavača na fakultetu je i Jacques Herzog, iz poznatog dua HERZOG & DE MEURON.

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

WRITTEN BY: RT14

FReARCH

Dva studenta su skoro otvorila kafić u okviru univerziteta. Pored ukusnih lokalnih poslastica, “Malo slobode”, kako je naziv ovog kafea, nudi još jednu stvar: beg od stresa svakodnevnog života. Studenti Elias Kleimann i Maximilian Boosfeld vredno su radili da ovaj kontejner za skladištenje na brodovima pretvorne u prijatno mesto za odmor. Kafić je otvoren od polovine aprila do oktobra, od ponedeljka do petka 7.30-19.00 i subotom 14.00-19.00. U toplijim nocima kafic radi i duže, do 23.00.

Eidgenössische Technische Hochschule Zürich

Radni Tim RT 35 Град : Zurich Објект : Freitag Flagship Store Автори : Spillmann Echsle architects (Annette Spillmann / Harald Echsle)

Клиент : Freitag lab AG, Zürich Дата кога е завршен : 2006 Површина : 120m2 Буџет: 400 000e

Freitag e edna od postarite kompanii za proizvodstvo na messenger bags, koja od 1993 godina zapo~niva so prizvodstvo na istite od kamionski ceradi. Markus i Daniel Freitag se grafi~ki dizajneri i bra}a, koi vo potraga po vodonepropustiliv na~in za transport na predmeti i materijali, nao|aat inspiracija od veselo oboenite i bu~ni kamioni koi sekojdnevno se dvi`ele po avtopatot pred nivniot dom, i dizajniraat novi, lesni, funkcionalni i vodonepropustlivi ta{ni. Isto taka, osven ceradata, gi koristat i pojasite od sedi{tata, kako i vnatre{nite gumi od trkalata.

Vo 2006 godina, tie go dopolnuvaat lanecot na prodavnici so u{te edna vo Cirih, smestena vo objektot od kontejneri.

Архитектура од контејнери Архитектура од транспортни контејнери е форма на архитектура која користи челични модуларни контејнери како структурен елемент поради нивната вродена сила, широкадостапност и релативно ниски трошоци. Контејнерите се на многу начини идеален градежен материјал. Тие се дизајнирани да носат тешки товари и да бидат наредени во високи колони. Тие се исто така дизајниран да се спротивстават на суровата средини при нивен транспорт во прекуокеански бродови или при транспорт по патиштата. Поради нивната висока јачина, контејнери се корисни за безбедно складирање. Сите контејнери се направени со стандардни мерења и како такви тие претставуваат модуларни елементи кои можат да се комбинираат во поголеми структури. Тоа го поедноставува дизајнот , планирањето и транспортот. Поради модуларниот дизајн на контејнерите дополнителната изградба е лесна и дозволува редење повеќе контејнери во висина .Тие можат да бидат наредени до 12 висини кога се празни. Заварувањето и сечењето на челикот може да ги зголеми трошоци за изградба, но сепак целокупно тоа е сепак поевтино од конвенционалните градби. Тие лесно се транспортираат со брод , камион или железница, бидејќи веќе се во согласност со стандардини големини за превозот. Контејнери се достапни во целиот свет. Тие се достапни во износ кој е низок во споредба со готови структура изградена од страна на други матријали како што се тули и малтер - кои, исто така, бараат поголеми и поскапи инвестиции. Изградба вклучува многу малку труд и користењето на превозни контејнери бара само едноставни модификации и истите може да се купат од големите транспортни компании за малку пари пример во САД еден користен контејнер чини $ 1200 , додека нов не повеќе од $ 6000.

Lokacija: Oblasta Geroldstrasse voglavno e definirana so postavenosta na ovoj objekt pome|u nekolku megunarodni soobra}ajni oski. Taa se sostoi od nekolku rasprskani pomali objekti od privremen karakter kako i od skladi{ta za otpaden materijal, poradi {to objektot od 17 kontejneri osobeno se vklopuva vo sredinata, a voedno ja zbogatuva istata so dnevna zgolemena posetenost.

Концепт Freitag e {vajcarska kompanija osnovana od bra}ata dizajneri Markus and Daniel Freitag, koja koristi recikliran materijal za sozdavawe na unikatni torbi. Za niv, kako surovinski materijal se koristi pokriva~ka cerada za kamioni,avtomobilski kai{i. Celta na kompanijata e naso~ena kon zeleniot senzibilitet, koristewe na reciklirani materijali so doza na urbani elementi. Objektot e dizajniran od strana na Annette Spillmann and Harald Echsle , a se nao|a vo Cirih , a nejzinoto oficijalno ime e ,, Freitag Individual Recycled Freeway Shop,, , no ~esto se sre}ava i kako ,,F-Shop,,.

Va`na e vrska pome|u proizvodite koj {to se izlo`eni za proda`ba i samiot objekt. Kako {to napomenavме torbite se pravat od

recikliran materijal, od cerada na kamioni,a i samiot objekt e napraeven od recikliran materijal, odnosno od kamionski prikolki koj {to se izfrleni od transportnata industrija. Повторната употреба на индустриски отпад е јасна тема од концептуална гледна точка, како и на целата продавница е составен од рангирани контејнери .Seduмnaesete reciklirani kontenjeri bea selektirani vo Hamburg i so `elezni~ki soobraj}aj, transportirani do Cirih , kade {to bea rangirani i montirani so istite elementi koj {to bea koristeni pri nivnoto koristewe kako sretstva za transport. Na vakov na~in se prenesuva porakata na avtorite, za ostvaruvawe na vrska pome|u modata i eko-sistemot.

Oblasta okolu ,,Geroldstrasse,, kade {to e lociran objektot, e definirana pome|u zna~ajni soobraj}ajni oski. Taa sodr`i nekolku rasfrleno postaveni pomali zgradi za priveremeni nameni, koj {to na~esto se koristat za sladirawe. So {to ovaj proekt doprinesuva za zbogatuvaweto na ovaa oblast, so {to ja pravi aktivna i atraktivna vo periodot na denot. So posatvuvaweto na ovoj objekt na prostor kade {to okolku nego re~isi i nema vakvi nameni, mu se dava va`nosta na objekot, bidej}i se izdvojuva kako reperna to~ka vo oblasta. Idejata za kulata e inspirirana od istorijata za Freitag, bidej}i sama ideja za Freitag e rodena vo studenskiot stan na eden od bra}ata dizajneri, stan koj {to se nao|al vo stanbena kula, vo bilzina na dene{nata nevobi~ena prodavnica. Stan kaj koj {to kujnskiot prozorec bil naso~en kon postojaniot mete` na avtomobili, се vrodilo idejata za koristeweto na ceradi vo svoite dizajni za torbi.

Dolniot del na objektot ima namena za trgovija na malo, gorniot del na objektot, kulata, figurira kako obele`je na krstopatot na internacionalnite soobraj}ajni oski ( individualniot i `elezni~kiot soobraj}aj).

Za da se zbogati fasadniot del, gledano visinski , na prvite nekolku metra od objektot ima raznovidni grafiti.

Klientite se primamuvaat poradi {irokiot spektar na proizvodi, koj {to se sosoti od nad 1500 torbi, postaveni vo struktura od 25m. Platformata nudi izvonredni pogledi kon gradot Cirih, soobraj}ajot , ezeroto i planinite. Za podboro do`ivuvawe na celata okolina, na krovot od vakviot nevobi~aen objekt ima teleskop, dizajniran od strana na Yves Netzhammer. Idejata e vakviot dizajn da ostani minimum 5 -10 godini, no sepak se javuva mo`nosta da se sozdadat vakvi prodavinici i niz drugi gradovi.

Vakvata inovativnost se poka`a kako mnogu dobar marketing koja rezultira{e so mnogu brzoto popularizirawe, so {to dizajniraweto na torbi od hobi prerasna vo brendiran biznis, so {to denes edna vakva torba ~ini vo prosek okolku 200eur.

Komunikacija Dvi`eweto niz nivoata na objektot i kon kulata e ovozmo`eno isklu~ivo so sklai , koj {to se dizajnirani po {vajcarski standardi. Ima vnatre{ni i nadvore{ni skali. Vnatre{nite skali se onie koj {to vodat kon kulata. Postojat ~etiri golemi izlo`beni prozorci i staklen vlez so {to ovozmo`uva da se obezbedat izlo`beni sali so dnevna svetlina, i vidici vo dvete nasoki :od vnatre kon nadvor i obratno. Objektot e izloran od strana na Foamglas (napraveni od izloaciono staklo), so {to se ovozmo`uva odr`uvawe na prijatna temperature i vo letniot i vo zimskiot period.

Konstrukcija Objektot e postaven na betonska baza, na prvite dve nivo ima po ~etiri modularni elementi,na narednite dve nivo se nameleni za dve, a poslednite pet nivoa imaat samo po eden контејнер. Контејнерите вертикално меѓусебно се прицврстени на истиот начин како што се пооврзуваат при транспорт со сајли.

Organizacija

Prizemjeto na objektot e prodavnica za trgovija na malo, dodeka kulata figurira kako obele`je. Klientite t.e posetitelite ~ija brojka dnevno dostignuva i do nekolku stotici, imaat na izbor pove}e od 1500 proizvodi (sekakov vid na ta{ni: za laptop,za mobilen,pari~nik itn) koi se izlo`eni na prvite dve nivoa. Pogornite nivoa se koristat za skladirawe na materijali i proizvodi. Vrvot od 25 metri visokata kula se koristi kako nabquduva~ka platforma na koja ima postaveno dvogled i koja nudi izvonredni vizuri kon gradot Cirih, ezeroto, planinite...

Главен проблем на проектот Главен проблем на овај објект за кој архитектите добија големи критики е невозможноста за пристап на лица со посебни петреби. Фотографии

Принцип на редење на контејнери по вертикала Основи и пресеци

аксонометрија 1.детал на спојување на контејнери во хоризонтала

2. детал на спојување на контејнери во вертикала

Referentni primeri: 1.

“Puma City� Shipping Container Store by LOT-EK

24 kontejneri transformirani vo PUMA City, mobilen i vpe~atliv. Objektot se sklopuva i rasklopuva i prenesuva na nekolku razli~ni me|unarodni pristani{ta. Kontejnerite formiraat objekt od tri nivoa pritoa formiraj}i vnatre{en otvoren prostor, kako i prostrani terasi, so vkupna povr{ina od 11000 m2. Prvoto nivo e od proda`en karakter, vtoroto e nameneto za kancelariski prostor, pres kako i skladi{te, dodeka tretoto nivo lobi bar i golema prostrana terasa za sobir.

2. Starbucks coffee, drive-thru and walk-up store – Seattle

Napraven od ~etiri tovarni kontejneri koi se koristat pri tekot na sinxirot na snabduvawe, ~ij koncept proizleguva od kompanijata koja vr{i uvoz i izvoz na kafe i ~aj od stranstvo. Opfaka povr{ina od 450 m2 za potrebite na kafe barot i dopolnitelen kontejner od 20metri za |ubre, za recikla`a i skadirawe.

WRITTEN BY: TEAM 29 FReARCH

Camenzind Evolution Cocoon Location: Zurich , Switzerland Client: Swiss Life Date: 2006-2007 Area: 1950 m2 Budget: US $ 8, 800, 000 Tags: Camenzind Evolution

Concept Description The possibility to combine larger office spaces into a singular spatial volume are usually limited. Office spaces are usually define by either floor levels stacked one above the other or by long expansive floor areas with a large footprint. Unfortunately both of these options share a similar problem in that through their respective structural division or extensive footprint emotional communication barriers result.

At this exact point the Cocoon building pursues a spatially alternative concept. Cocoon is a spatial spiral. The internal landscape is defined by the spiral-shaped, upward winding sequence of stepped levels. The majority of the levels are stepped adjacent to a gentle winding ramp which envelopes a naturally light flooded atruim.

Camenzind Evolution - Cocoon

1

WRITTEN BY: TEAM 29 FReARCH

Ambient quality Cocoon has relinquished the typical classical layering of standard horizontal floor levels one above the other, rather stringing together a sequence of elliptical segemented stepped levels. This allows for the free flow of communication between the levels, creating a spatially unique working environment where fascinating possibility to work together begin to emerge.

A ligtflooded, ever increasing atrium internally forms the heart of Cocoon. The enclosing communicative ramp with its soft gentle curvillinear lines rises up the atrium, subtly connecting all flanking spaces. With each spiral rotation the ecclipses increase in size, which internally leads to a fantastic widening of the lightwell. Externally this leads to a dynamic aspiring building sculpture.

Usage This is an administration building. With its conception it’s adapted exactly the needs of the building with this character. The complete freedom to define the usage and layout of each segmented floor allows the possibility for each segment to create its own unique identity and are neutrally constructed allowing for maximum flexibility. This ensures extensive divisibility as well as an optimal adaptability to any changing future requirements and needs. The combined unity of the components – lift, spiral ramp, stairwell, segments – define a clearly articulated well-rounded infrastructure and therewith the precondition for interaction and flexibility in a dynamic changeable sphere.

Camenzind Evolution - Cocoon

2

WRITTEN BY: TEAM 29 FReARCH

Problems of the building Instead of packing employees into small cubicles, this Swiss Life location is filled with large offices and work areas that allow employees to work both independently and together. One of the many fabulous features are the glass walls that offer visual openness alongside audible privacy. The fact that every office has a huge exterior window gives so much natural light you might wonder if they even need lamps. The views of beautiful Zurich can’t hurt morale either. The Cocoon was also designed to eliminate barriers of communication between the various inhabitants. With the large open atrium and spiraling pathway, it is difficult to know how many floors the Cocoon houses. We think that Cocoon has many positive things and if there is some negative things about this building they are minimal.

Author’s paragraph about building The elliptical building elegantly spirals out its landscape, forming an autonomous building sculpture.

A stainless steel mesh screen wraps the building like a veil creating a modest sense of elegance and privacy while simultaneously creating an distinctive Identity.

Cocoon as a distinctive solitary building is the result of an innovative concept with an internal spatial coherence. This allows diverse work and usage possibilities. One could interpret Cocoon as a spiral-shaped communications landscape, creating a unique office/work space in an incomparable environment.

Our personal opinion about building We consider that the view of this building is totally fits in the environment. This building has big windows it’s completely open to surrounding area , but this is allowed ,because of the high trees and there is no need to be any intimacy. Also big windows are set for using day- light and save some electricity ,which we think it’s good idea. In administration’s building there are some huge offices ,but typical for this building is that those offices are placed spiral so people can work apart but they are also together, closer and they can exchange informations easier.

Camenzind Evolution - Cocoon

3

WRITTEN BY: TEAM 29 FReARCH

Structural Concept The reinforced, earthquake safety considered, concrete construction is supported by the large service core structure at the rear and six outward tilting reinforced concrete pillars. Located adjacent to the change of levels from one floor segment to the next the six pillars lean towards the ceiling at an angle of 94째, 98째 and 105째. The ceiling beams resulting from the different level offsets , are penetrated by the structural pillars and serve as support for their respective ceiling slabs.

The earthquake safety reinforced steel concrete construction necessitated the submission of a three-dimensional model. This model was created with the help of a unique programme, the Finite-Elements-Programme. The solution constituted a horizontal stiffening of the supporting structure by means of the service core located at the rear section of the building.

Facade Concept The facade framework consciously places an emphasis on an overall multilayered concept. A delicate stainless steel mesh scale encases the building like a veil band. The curtain which gently rises along as it wraps its way around the ever expanding spiral framed building, disembogues at roof level in an open framed facade, providing the building with an elegant subtle character. Characterized as a veiled solitary sculpture the inwardly, atrium oriented building during daylight hours appears introverted and self-absorbed while in the evening converts itself into a shining transparent body that reveals its inner self.

Camenzind Evolution - Cocoon

4

CONFERENCE: EDUCATE, MOTIVATE, CREATE PAVILLON DE L'ARSENAL, Paris 21st July 2013 19.00h

19.00 - 19.15h - Marko Macura - DIY EDUCATION / FRearCH methodology + WHO WE ARE 19.15 - 19.45h - Alessanda Cianchetta on DEFENCE project, students activities 19.45 - 20.15h - Nicolas Ziesel on top-down, bottom-up and sidewise + KOZ architects 20.15 - 20.30h - discussion / QA Nicolas Ziesel + Alessanda Cianchetta 20.30 - 21.00h - Haris Piplas - Urban-Think Tank: teaching and practice philosophy 21.00 - 21.30h - Christian Delecluse on Space perception + Graffitti Research Lab 21.30 - 22.00h - David Tajchman on transnational experience/methodology (ESA, AA, Lund, Lausanne) 22.00 - 22.15h - discussion / QA Haris Piplas + Christian Delecluse + David Tajchman 22.15 - 22.30h - BREAK 22.30 - 00.00h - ESA Students / 10mns presentation Turcq Laurent - 3rd year; Project Bastille Roimpas Stephanos - Graduate; project urban in Paris / AGENCY CRAB; OMA Mounis Louis - 3rd year; Project shower in Paris Petillault Jean-Christophe - 3rd year; Theatre for the « grand paris» at bagneux Zekry Jordan - 3rd year; Project les halles 00.00 - 00.45h - NETWORTHing, beyond discussion

WRITTEN BY: RT KOKOSOVI

FReARCH

Baron Haussmann Rebuilding of Paris Location: Paris Client: City of Paris Date: 1850-1870 Area: Paris center Budget: 2 500 000 000 franks (1870)

Concept Description | Opis Koncepta The concept of intervention is the removal of the old medieval Paris, creating a system of boulevards and the erection of new buildings that will suit the modern needs of the city and adding an new identitie as an Worl Metropolis. Restoration included twelve boulevards that are linked by street "network”. That street network enabled easy connection of all parts of the city with important locations and objects. It is important to note that the reconstruction included the construction and expansion of sewage, new parks, cemeteries, etc. Besides the aesthetic reason for this reconstruction there were numerous outbreaks and the need to reorganized the city because of its rapid growth.

Koncept intervencije je uklanjanje starog srednjovekovnog Pariza, stvaranje sistema bulevara i podizanje novih gradjevina koje će odgovarati modernim potrebama grada kao i stvaranje identiteta moćne Svetske metropole.Obnova je obuhvatala otvaranje dvanaest bulevara koji su povezani “mrežama” ulica. Taj sistem mreža omogućio je izuzetno lako povezivanje svih delova grada sa važnim lokacijama i objektima.Važno je napomenuti da je rekonstrukcija obuhvatala i izgradnju i proširivanje kanalizacije, nove parkove, organizovanje groblja itd. Pored estetike razlog ove Georges Eugene Haussmann–Rebuilding of Paris

1

WRITTEN BY: RT KOKOSOVI

FReARCH

rekonstrukcije su bile brojne epidemije kao i potreba za reorganizacjom grada zbog njegovog rapidnog rasta.

Utilization | Korišćenje The reconstruction included the following points of renovation: 1 Creating squares and open spaces around major cultural and administrative structure in order of beter perception of the objects and making room for the pedestrians.

2 Sewerage system which will oppose the spread of infection and number of diseases outbreaks.

3 Opening up communication (boulevards, avenues, streets) and their connections with all major facilities as well as railway hubs.

4 Large park area that will serve citizens as a place for recreation and rest (Boulogne forest and forest Vensen designed by Baron Haussmann representing pulmonary wings of Paris).

Rekonstrukcija je obuhvatala nekoliko tačaka obnove: 1. Stvaranje trgova i otvorenog prostora oko važnijih kulturnih i administrativnih objekat radi lakšeg sagledavanje istih i stvaranje prostora za odmor.

2.Sistem kanalizacija koji će se suprostaviti širenju zaraze i brojnim epidemijama.

3.Otvaranje komunikacija (bulevara, avenija, ulica) i njihovo povezivanje sa svim važnijim objektima kao i sa železničkim čvorištima.

4. Velike parkovske površine koje će sližiti gradjanima kao prostor za odmor i rekreaciju (Bulonjska šuma i Vensenska šuma koje je projektovao baron OSman su predstavljale plućna krila grada Pariza) Problems of the idea | Problemi ideje Discussion of the validity of the entire project is almost a philosophical question. On the one hand, we have an almost perfect urban plan of Paris, a very large architectural and ambient unity, which has become a symbol of France and Europe. On the other hand the whole project was incredibly expensive and was totalitarian, architects were forbidden to depart from a number of stylistic rules (the identity of an architect as an person is being lost), the creation of an coherent city.

Georges Eugene Haussmann–Rebuilding of Paris

2

WRITTEN BY: RT KOKOSOVI

FReARCH

Rasprava o ispravnosti celokupnog poduhvata obnove Pariza je gotovo filozofsko pitanje. Sa jende strane mi imamo skoro savršeno urbanističko rešenje Pariza, jednu izuzetno veliku arhitektonsku i ambijentalnu celinu koja je postala nadaleko poznati simbol Francuske ali i Evrope. A sa druge strane čitav poduhvat je bio neverovatno skup, totalitarnost čitavog projekta tj. zabrana arhitektima da odstupaju od niza stilskih pravila.

Authors personal stance about the project | Lični stav autora o projektu Baron Haussmann was a true visionary, energetic, ambitious but somewhat stubborn and dictatorial. Without a doubt this venture was a work of his life, and he was aware of it, and accordingly he has invested a lot of energy, vision and creativity in the renovation of Paris. By some estimates, 60% of Paris is directly altered due to the reconstruction and present appearance is the result of the reconstruction. The intervention began in the fifties of the nineteenth century, during the reign of Napoleon III and was completed in the seventies in the same century.

Baron Osman je bio pravi vizionar, energičan, ambiciozan ali svojeglav i pomalo diktatorski nastrojen. Bez sumnje ovaj poduhvat je predstavljao njegovo životno delo i on je bio svestan toga i u skladu sa tim on je uložio ogromnu energiju, viziju i kreativnost u obnovu Pariza. Po nekim procenama 60% Pariza je direktno izmenjeno zahvaljujući toj rekonstrukciji i današnji izgled je rezultat te rekonstrukcije. Intervencija je započeta pedesetih godina XIX veka za vreme vladavine Napoleona III a završena je sedamdesetih godina istog veka..

Your personal stance about the project | Vaš lični stav o projektu The project has proved a huge success and flexibility for organizing an city of nearly three million people for more than 140 years. It is important to have a city like Paris because it shows us example of a metropolis that is based on urban planning and architecture in an ideology and time that has passed.

Projekat je dokazao veliki uspeh I fleksibilnost u organizovanju grada od skoro tri miliona stanovnika preko 140 godina. Izuzetno je važno da postoji grad kao što je Pariz jer je on primer metropole koja je zasnovana na urbanizmu i arhitekturi ideologije i vremena koje je prošlo.

Influence | Uticaj The impact of this restoration can bee seen in a number of European cities (Lyon, Marseille, Barcelona, Madrid, London, Brussels, Berlin, St. Petersburg) and in the cities of North America (New York, Chicago, Washington DC).

Georges Eugene Haussmann–Rebuilding of Paris

3

WRITTEN BY: RT KOKOSOVI

FReARCH

It is interesting to note that Belgrade in 1914. got a master plan developed by Haussmanns disciple Alban Samba, which envisaged a complete reconstruction of Belgrade by the points of Georges Eugene Haussmann that predicting a large number of parks, museums, administrative and cultural buildings and even the Temple of Saint Sava. The plan was never carried out because of the First World War.

Uticaj ove obnove je bio vidljiv na velikom broju gradova Evrope ( Lion, Marsej, Barselona, Madrid, London, Brisel, Berlin, St. Petersburg) kao i u gradovima Severne Amerike (Njujork, Čikago, Vašington).

Zanimljivo je pomenuti da je Beograd 1914. god. dobio urbanistički plan koji je izradio Osmanov sledbenik Alban Šambo, koji je predvidjao kompletnu rekonstrukciju grada po tačkama Žorža Ežena Osmana koje su predvidjale veliki broj parkova, muzeja, administrativne i kulturne objekte čak i Hram Svetog Save. Taj plan nikada nije izveden zbog početka Prvog Svetskog rata.

Georges Eugene Haussmann–Rebuilding of Paris

4

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

Anne Lacaton & Jean-Philippe Vassal Palais de Tokyo (Palais des Musées d'art moderne) Location: Pariz – Client:President Labrun Date: maj 24. 1937.

Area: 8.000-22.000 m2 Budget: Tags:

Concept Description Pjenušava, zaigran, avanturistički - u pravom smislu riječ, on je pionir Pokret pomirenja između Grada Svjetlosti i suvremene umjetnosti.

Anne Lacaton & Jean-Philippe Vassal – Palais de Tokyo (Palais des Musées d'art moderne)

1

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

Ambijentalni Kvalitet Proteže na Seine, tvoreći crticu na brežuljku između Eiffelovog tornja i Elizejskih poljana .

Ovjekat posjeduje velike prostorije koje su u mogucnosti da se transformisu po potrebi umjetnika. Posjeduje neophodnu konstrukciju koja ispunjava zahtjeve savremenih umjetnika za postavljanje exponata. Tome svemu je zasluzna zadnja rekonsturkcija objekta koja je uradjena 2001 godine. Prostor moze da se otvara I zatvara, pregadjuje I po prilici I potrebi ispunjava svjetloscu. Na objektu je dogradjen stakleni paviljon.

Njegov uspjej je njegov duh avanture i novih prostora u službi umjetnicima, svojim gestama i njihove oči poboljšati našu sposobnost percipiranja, misli I novih puteva razumevanja. Palais de Tokyo daje priliku da promislimo o ulozi kulturnih institucija suocavanjem tokom uvrzanog nacina života. On je postao mjesto susreta između nas i umjetnosti našeg vremena.

Користење Palais de Tokyo (Palace of Tokyo) je objekat namjenjen modernoj umjetnosti. Koriste ga savremeni umjetnici, koji svojim stvaralastvom steknu mogucnost i priliku da svoje radove izloze u ovom muzeju. Ovaj međunarodni muzej prima svake godine u razdoblju od osam mjeseci, deset mladi umjetnici svih disciplina i kustos. Ambicija muzeja I paviljona je promovirati kreativno iskustvo na raskrižju različitih pojedinačnih praksi. Koncept je to pitanje discipline u odnosu na druge gospodarske i političke sustave umjetničkih referenci, kulturna.

Problems of the building

Anne Lacaton & Jean-Philippe Vassal – Palais de Tokyo (Palais des Musées d'art moderne)

2

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

Ваш личен став за објектот Mjesto rodio, živio i rastao svoje proturječnosti. Enchanted i nasilan, poetskog i transgresivni, senzualna i meditativan, velika i intimna, javni i tajni, koji je poznat biti oduševljen bez pompozno, opušteno i pažljiv, oštra, ali dostupni, koje ne rade na umjetnost , ali s umjetnošću, a gdje je nas radi. Palais de Tokyo To je odredište čiji je veliki prostori su mobilni kao bića koje prolaze kroz njega. molotrajna osiguran u rijeku, vrt s terasom , gdje putovi račvaju , utopija na, sučelje čiji stanovnici i posjetitelji žive unutar i izvan gradskih kodova, "kultura" svakodnevnog života.

Other (please put your own title of the paragraph)

Anne Lacaton & Jean-Philippe Vassal – Palais de Tokyo (Palais des Musées d'art moderne)

4

FRearCH. 01 4GAC, RT 06 Trocadero Trocadero bašte smeštene su na atraktivnoj lokaciji u Parizu, tik ispred Ajfelovog tornja.

Prve arhitektonske planove, kako i realizaciju istih načinio je Žan Šarl Alphand 1878. godine, da bi 59 godina nakon toga, 1937. Godine Roze Ekpert park rekonstruisao u veliku baštu zbog potreba velike izložbe. Naručilac ovog preuredjenja bila je sama država Francuska, odnosno grad Prariz, pa je u skladu s tim budžet za preuredjenje bio neograničen. Ovakvo preuredjenje imalo je veliki kulturni, turistički, a samim tim i ekonomski značaj za državu, a i sam grad Pariz. U junu 1937. godine projekat je završen, a bašta proširena na 93,930 m² sa velelepnim fontanama, statuama i velikom brojem biljnih vrsta.

Trokadero trg je izgradjen 1858. i prvobitno nazvan Trg kralja Rima, po tituli Napoleonovog sina, a zatim nazvan u čast bitke i to ime nosi od 1827-e godine. Nalazi se na brdu prethodnog naselja Šajo, i središnjem delu trga postavljena je statua maršala Foša. Na ovom trgu je postojala palata, koju je projektovao Gabriel Davioud, koja je srušena 1937 godine kada je održana Medjunarodna izložba umetnosti i tehnike, i zamenja novom palatom, koja je napravljena od strane Louis-Hippolyte Boileau, Jacques Carlu i Léon Azéma. Nova palata ima bočna krila koja nemaju direktnu vezu sa palatom. Odatle se pruža najbolji pogled ka Ajfelovom tornju. Sa prednje terase ove palate je fotografisan Adolf Hitler sa Ajfelovim tornjem u pozadini, dok je bio u kratkoj poseti poraženom gradu 1940 godina.

Ova fotografija je postal kultna slika Drugog svetskog rata.

Takodje, palata Šajo je poznata kao ta u kojoj je Generalna skupština Ujedinjenih nacija donela deklaraciju ljudskih prava 1948-e godine (ovaj dogadjaj je obeležan kamenom, a šetalište poznato kao ‘’šetalište ljudskih prava’’), ali i kao prvobitno sedište NATO-a.

Medjunarodna izložba, održana od 4og maja do 27og novembra 1937-e godine ,zauzevši mesto u paviljonima duž Sene, se vodila idejom promovisanjem mira, da dokažu da umetnost i tehnika nisu suprotne delatnosti već usko povezane.

Vrt je danas nezaobilazna turistička atrakcija, kako grada Pariza, tako i cele Francuske. Predstavlja najbolje mesto, kako za turiste, tako I za lokalno stanovništvo koji žele da se dive jednom od sedam svetskih cuda novije arhitekture- Ajfelovom tornju.

Zelene površine obuhvatahju ko 10 000 metara kvadratnih koje obiluju skulpturama , od kojih neke datiraju cak iz 1930-ih, kao npr. “Čovek”-Aleji i “Žena” od Backue.

Neizostavano mesto za posetioce Pariza definitivno je bašta Trokadero, usko vezana za najveću atrakciju Pariza. Centralni deo vrta zauzima čuvena Varšava fontana u koju je ugradjeno 20 vodenih topova. Izuzetnosti ove fontane doprinosi I noćno osvetjenje oko nje koje nudi pravi spektakl i raj za oči posmatrača. No doživljaj ne bi bio potpun da vrt ne podrazumeva veliki broj biljnih vrsta, šetališta, ali I mnogobrojne sklupture od kojih su neke čak I pozlaćene, u velikoj paleti oblika, od životinjskih do ljudskih, čiji su najpoznatiji autori Pjer Traverse I Danil Beckue.Postoji veliki broj divnih ideja u vezi sa ovim arhitekonskim zdanjem koje nikad nisu bile realizovane. Kao sto su Napoleonova želja da na tom mestu izgradi carski grad, te izgradnja monumentalne fontane u čijem središtu bi bio svetionik.

WRITTEN BY: RT 3

FReARCH

Jean Nouvel Quai Branly Museum-MQB Location: Paris, France Client: Jacques Chirac Date: June 23, 2006 Area: 40.600m2 Budget: / Tags: /

Concept Description The curved site on the edge of the Quai Branly and the Seine is situated 100 metres from the Eiffel Tower and the main building which houses the exhibitions is in the innovative shape of a metallic bridge and is a reminder that the Tower is close by. The site was previously selected to accommodate the Centre International de Conferences, an abandoned Grand Project of François Mitterrand.

The "green wall" (200m long by 12m high) on part of the exterior of the museum was designed and planted by Gilles Clément and Patrick Blanc. Garden is formed of paths, small mounds and ponds conducive to meditation and daydreaming. At installation this was quite healthy and vibrant; however, in winter, the direct exposure of the plants to north winds blowing over the open expanse of the Seine river causes regular frost damage even though the support system for the plants' roots, irrigation and drainage has proved to be perfectly adequate on the less exposed east facade of the building and in other places in Paris where it is used (BHV Homme 38, rue de la Verrerie, etc.).

Jean Nouvel – Quai Branly Museum-MQB

1

WRITTEN BY: RT 3

FReARCH

Ambiental quality The museum is located at 37, quai Branly - portail Debilly, 75007 Paris, France, situated close to the Eiffel Tower.

This object built according to plans by Jean Nouvel in a huge public garden designed by Gilles Clément, will develop the scientific missions of the two existing museums, by offering visitors a wide range of activities. The botanist Patrick Blanc has created a huge 800 m² plant wall. Taking his inspiration from nature, he designed a fixture that would host 15,000 plants from 150 species of plants from all around the world on one of the facades of the museum thus creating an amazing plant composition.

A library boasting 25,000 available works, as well as a news room, will be at the origin of a stock of information freely accessible via the interactive devices within the museum.

Usage The museum, which hosts exhibits of indigenous arts cultures and civilizations from Africa, Asia, Oceania and the Americas, has been a controversial addition to the Paris cultural scene and the first significant addition since the Mitterand era. The museum has also an important library with 3 main departments: book collection with 2 reading rooms, a research reading room at the top floor and a popular reading room at the ground floor, picture collection with photographs and drawings and archive collection.

The library has collections from important ethnologists such as Georges Condominas, Françoise Girard, Nesterenko, or art trader such as Jacques Kerchache.

Jean Nouvel – Quai Branly Museum-MQB

2

WRITTEN BY: RT 3

FReARCH

Main problems of the project The Quai Branly museum, was recently involved in controversy over the return of Maori tattooed heads, known as mokomokai, held in France. The controversy arose after a museum in Normandy decided to return a tattooed head to New Zealand. Since 2003, the Te Papa Tongarewa, New Zealand's national museum, has embarked on a program of requesting the return of Maori remains held in institutions around the world. While the Quai Branly museum was initially reluctant to return the mokomokai to New Zealand, a change in French law in 2010 allowed for discussions which resulted in repatriation. The mokomokai were formally returned to New Zealand on 23 January 2012 and they now housed at Te Papa and are not on display. Quai Branly has also received criticism for a perceived reliance in its exhibitions on visual appeal and theatrics, as opposed to explanation and context.

Author's personal attitude about the object Jean Nouvel - “This is a museum built around a specific collection, where everything is designed to evoke an emotional response to the primary object, to protect it from light, but also to capture that rare ray of light indispensable to make it vibrate and awaken its spirituality. Its architecture must challenge our current Western creative expressions. This is, of course easy to say but difficult to achieve.”

Jean Nouvel – Quai Branly Museum-MQB

3

WRITTEN BY: RT 3

FReARCH

Our personal attitude about the object The Parisian landscape was repeatedly altered during the second half of the twentieth century by various presidential `grands projets' or `grands travaux', most notably the Grande Arche of La Défense, the Bastille Opera and the Institut du Monde Arabe. In June 2006, during Jacques Chirac's final months in office, the latest of these projects was inaugurated, namely the Musée Quai Branly. This museum, dedicated to the arts and civilisations of Africa, Asia, Oceania and the Americas, has triggered discussion in a broad interdisciplinary context. This essay endeavours to contextualise these debates and accordingly to provide a more nuanced understanding of contemporary France as it confronts its position, status and role according to the coordinates of an increasingly globalised world.

Are we able to preserve our own and the heritage that we share with others for the further generations?

The Western heritage really is imposing, despite its flaws and failures. The West, in its Enlightenment enterprise, has, over the centuries, given other cultures the most devoted appreciation, or, at the very least, dedicated scrutiny. That is why anthropology and ethnology are Western disciplines, just as the museum is a Western institution.

We must prevail in our goal to unite nations and cultures and hold out in an effort of preserving the worlds’ heritage toward the better society and primarily our environment/nature.

Other List of collections : Archaeology, Sculpture, Painting, Photography, Ethnography, Textiles, Silver/Gold plate, Weapons, Manuscripts, Ceramics, Religious items, Far East religions, Drawings, Multimedia, Everyday items, Life show, Music, Documents, African arts, Lithographs, Illustrations, Instruments, Rugs, Engravings, Anthropology, Costumes, Frescoes, Art instruments, Trophies, Objects d'art, Funerary art, Iconography, Tools, Jewels, Interactive, Auditorium/Lecture hall, Films, Jewellery, Common items, Islamic arts Collections period : 17th century, 6th century, 5th century, 4th century, 10th century, 11th century, 18th century, 19th century, 20th century, 12th century, 1st century, 2nd century, 3rd century, 14th century, 15th century, 16th century, Paleolithic, Neolithic, 13th century, 8th century, 7th century, 9th century, 21st century

Jean Nouvel – Quai Branly Museum-MQB

4

FRearCH.01 RT-32 Gareska Simona; Liptova Emilija

City: Paris, France Object: Eiffel Tower

Architectural typology: Monument Architect/Contractor: Gustav Eiffel Engineers: Maurice Koechlin & Emile Nouguier Year: 1887-1889 Height: 325m-Expansion: The tower is 6 inches higher on a very hot day.

Lenght: 124.90m Weight: 7.500t

Author: Alexandre Gustave Eiffel Born 15 December 1832 in Dijon, France, Eiffel was known as French civil engineer, architect and also as freemason. Interested in construction at an early age, he attended the École Polytechnique and later the École Centrale des Arts et Manufactures (College of Art and Manufacturing) in Paris, graduating in 1855.

After graduation, Eiffel specialized in metal construction, most notably bridges. He worked on several over the next few decades, letting mathematics find ways to build lighter, stronger structures, such as the structure of Eiffel tower itself.

Conceptual background: Aware of the time fact and context when the Eiffel tower was designed and built we come to the basic conceptual idea of the great design influenced by the late industrial era in Europe and worldwide. The Industrial Revolution, which began in England about 1760, led to radical changes at every level of civilization throughout the world. The growth of heavy industry brought a flood of new building materials—such as cast iron, steel, and glass—with which architects and engineers devised structures hitherto undreamed of in function, size, and form.

The Eiffel Tower-Pioneers Metal Construction The Industrial Revolution in Europe brought about a new trend: the use of metallurgy in construction. Because of this, the engineer's role became increasingly important, in some cases rivaling that of the architect. Built in 1889, Eiffel Tower in Paris is perhaps the most famous example of this new use for metal, combined with the high structure, unique visualization language, new design which soon will change the world of architecture and design.

The dream of the Tower

An idea of a great pylon, consisting of four lattice girders standing apart at the base and coming together at the top, joined together by metal trusses at regular intervals.

Basic idea of a suitable centre piece tower for the proposed 1889 Exposition Universelle, a World's Fair which would celebrate the centennial of the French Revolution.

Idea that shows architectural triumph, metal structure made from prefabricated metal pieces-break with the masonry town, single structure soon symbolizing one city, architectural contribution of influencing all skyscrapers they were to come.

Materializing the dream to reality

Construction began on July 1,1887. More than three hundred workers worked long hours for two years to assemble the structure, which was made of puddled iron. The 18,000 pieces

that formed the tower were each specifically designed and calculated precisely to the tenth millimeter. The iron framework was held together by thermally assembled rivets that contracted during cooling to create a tight fit. The four uprights that constitute the base rest on concrete foundations. The arches between them serve no structural purpose but are a romantic gesture integrated into the design for aesthetic purposes.

As construction continued towards the top, conditions became more dangerous due to there being only three intermediate floors in the tower. There were few problems, however, and the structure was quickly erected in record time of 2years, 2mounths, 5days.

Positions and looks of the vertical communication / Section of the elevations

Upon its completion in 1889 Eiffel received his decoration from the Legion of Honor. The installation of public elevators to the three levels of the tower was a challenge. The elevators rise up the four piers to the two lower levels, each which contains a restaurant and a deck around the tower for extensive views of the city. To get to the top of the tower, two counterbalanced cabins take visitors to skies on a daily basis.

Constructing method

The basic structure of the Tower is lattice-work columns at each of the four corners of the Tower, in which diagonals connect four elements, thus making stiff, but lightweight columns. Typical sections illustrating these columns can be seen next to their positions along the Tower in the large diagram above. Such composite structural elements require detailed calculations in analysis, so the composite columns are idealized by single solid cross section columns, each with an area of 800 square inches.

This idealization, however, is still three-dimensional and must be further simplified to two dimensions for this simple analysis. This is accomplished by essentially combining the two front and the two back columns into two of double thickness. This results in an area of 1600 square inches for each of the simplified supports.

One should realize that in this simplification the curve of the columns is altered. In the three-dimensional structure the curve is toward the center of the square base, but in the two-dimensional simplification the curve is in the plane of the model, and therefore, decreased somewhat.

This change is slight, however, in light of the idealizations of the Tower’s form. The analysis will assume that the curved elements follow a parabola, but actually they curve more sharply than this, as illustrated in the following diagram. This more curved shape was selected because it was the most efficient in resisting the wind load (which is really not uniform, as it is presently assumed to be.)

Overall internal forces are found from an analysis centered on the tower axis. Internal forces in the individual elements, which act on the curved element axes, are found from the overall forces. When the tower axis is used, the connections between the columns will be idealized as continuous. They are actually continuous above the second platform, but below this point, they are made only by the lower platform and the ground.

From proposal of World exhibition to a global symbol of one city The design of the proposal was exhibited at the Exhibition of Decorative Arts in the autumn of 1884, and on 30 March 1885 Eiffel read a paper on the project to the Société des Ingénieurs Civils. After discussing the technical problems and emphasising the practical uses of the tower, he finished his talk by saying that the tower would symbolize.

"Not only the art of the modern engineer, but also the century of Industry and Science in which we are living, and for which the way was prepared by the great scientific movement of the eighteenth century and by the Revolution of 1789, to which this monument will be built as an expression of France's gratitude." – Gustav Eiffel

The tower was not appealing to many people during the construction, and several significant artists and writers signed the “Protest Against the Tower of Monsieur Eiffel.” Insults were made by opposing satirists, calling it a “truly tragic street lamp” and “a belfry skeleton. These opinions seemed to fade away, however, upon the tower’s completion. Not only did it attract a number of visitors, but it left the world in awe. The Eiffel Tower became the symbol of Paris. In 2008, the Eiffel tower had 6 930 000 visitors. As it is open every day of the year, that makes an average number of visitors of 18,936 each day. People climb up through the structure and with each step have impressive views of the city through the iron framework. It is exciting, scary, magical, and exhilirating to ascend up the tower to the highest point in Paris while constantly feeling the wind in your face while having the chance to physically hold the exterior of the structure surrounds you. At night the tower illuminates with 20,000 special light bulbs lighting up the city. An architectural experience unlike any other, the Eiffel Tower is an icon that the world insists to keep as one of man’s most monumental structural achievements.

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi i Bernard Zehrfuss

UNESCO – Centar svetske baštine Grad: Pariz Klijent: Ujedinjene Nacije Datum završetka: 3. novembar 1958.

Površina: 30,350 m2 Budžet: 9 191 000 USD

Koncepcijski opis i korišćenje Štab UNESCO – a predstavlja kompleks 4 zasebne zgrade, smeštene na mestu Place de Fontenoy.

Glavna zgrada, visoka 7 spratova (tj. 28.75m) – od kojih svaki zauzima površinu od 3.270 m2 , ima formu slova „Y“ i u njoj se nalazi sekretarijat Organizacije. Ova zgrada, koja ima i drugi naziv - „trokraka zvezda“, počiva na 3 betonska šipa, po jedan na svakom kraku – omogućilo je prostor za pešake i za veliku salu u prizemlju, i 72 betonska stuba, koje je projektovao Nervi, stvarajući tako trem i prostrani glavni ulaz. Za preostale dve strane, takođe zakrivljene, sutori su imali odrešene ruke što su iskoristili za svoje moderne inspiracije: vertikale i horizontale, kombinacije zamračenog i osunčanog. Usled forme celine, pojavljuju se tri odvojena dela građevine, čija je međusobna vizuelna i fizička komunikacija ostvarena velikom salom.

Konstrukciju zgrade poznate pod nazivom „harmonika“, čine betonski zidovi i krov od bakra. Ona poseduje najveću salu u ovom kompleksu, koju je projektovao Nervi, gde Generalna Konferencija održava svoje sastanke, kao i 5 drugih sala oje su uredile Danska, Francuska, nemačka, Italija i Švajcarska. Objekat je sa glavnom zgradom povezan prolazom „Salle des pas Perdus“.

Iza glavne zgrade pred vradima japanskog vrta – „Vrt mira“ – koji je dizajnirao Isamu Noguchi , smešten je četvorospratni objekat, kubičnog oblika namenjen Nevladinim organizacijama i Stalnim delegacijama.

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 1

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Usled brzog razvitka UNESCO-a bilo je neophodno obezbediti dodatan prostor, s toga je, godine 1965. arhitekta Bernard Zehrfuss projektovao je četvrtu zgradu ovog kompleksa – „Šest potonulih dvorišta“. Sam naziv mnogo govori o formi ove građevine – sastoji se od jednog velikog pravougaonika u osnovi na kome se nalazi šest manjih pravougaonih „potonulih“ dvorišta. Delovi zgrade koji su ispod zemlje, postoje dva ovakva nivoa, imaju prirodnu ventilaciju i osvetljenje koji dolaze iz vrtova, a pokriveni su travnjacima.

Ambijentalni Kvalitet

Slika br. 1: Prvobitni plan kompleksa, sastoji se od samo dve zgrade.

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 2

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Slika br. 2: Glavni ulaz, natkriven betonskom konstrukcijom hiperboličkog paraboloida.

Slika br. 3: Današnji izgled kompleksa UNESCO.

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 3

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Slika br. 4: Crtež plana kompleksa.

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 4

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Glavni problemi projekta Jedan od problema tokom izrade projekta bilo je pitanje materijala, što se može videti iz priloženog teksta, dela ugovora.

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 5

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Tim Arhitekata se susreo sa jednim veoma velikim problemom tokom “podizanja” četvrte zgrade kompleksa. S obzirom da je doneta zabrana o podizanju još jednog objekta na ovom prostoru, moralo se pribeći ideji koja bi poštovala ovu zabranu, a u isto vreme obezbedila neophodan poslovni prostor. Arhitekta Bernard Zehrfuss je došao na ideju da ukoliko ne može da gradi u visinu, ukopa svoj objekat u zemlju i tako su nastala “Potonula dvotišta”, moguće i najpoznatiji deo UNRESCO kompleksa.Sa kritičke tačke gledišta, trebalo bi se više pažnje obratiti na samu fasadu objekta, koja je pretrpela oštećenja usled loših vremenskih uslova i nesavesnog održavanja. Oštećene delove, koji nisu malobrojni, trebalo bi obnoviti kako ne bi odvlačili pažnju sa izloženih umetničkih dela.

Lični stav autora o objekti

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 6

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 7

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Skice

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 8

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 9

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 10

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 11

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

Vaš lični stav o objektu Na prvi pogled se može primetiti da kompleks štaba UNESCO-a nije od početka osmišljen kao celina. Takav utisak ostavlja fizička nepovezanost objekata koji čine kompleks, kao i njihovi različiti oblici. Međutim, upravo je u tim razlikama i draž ovog urbanog bloka, s obzirom da na taj način postignuta dinamika u prostoru koji obuhvata i sagledivost njegovih granica. Zahvaljujući domišljatosti autora, kompleks predstavlja i prikazuje koncept i cilj organizacije, i u fizičkom smislu oslikava njene ideje i nastojanja za širenjem mira, produbljivanjem komunikacije i tolerancije, međusobnim povezivanjem, a u isto vreme i očuvanjem razlika i autentičnosti svih delova sveta i zato ga smatramo veoma uspešnim projektom.

Ostalo Celokupnom izgledu i dožljivljaju ovog projekta doprineli su, pored autora i njihovih saradnika, brojni umetnici izgrađenih, svetski poznatih imena, kao što su:

- Tadao, Ando

- Bazaine, Jean

“Meditation Space”

“Water Rythm”

- Calder, Alexander

- Joan Miró and Josep Llorens Artigas

“Spyral”

“The wall of the Sun”

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 12

Radni tim: RT 16-PILJE

FReARCH.01

- Charles Edouard Jeanneret-Gris, Le Corbusier

- Pablo Picasso

”UNESCO”

“The Fall of Icarus”

- Dani Karavan

- Isamu Noguchi

“Square of Tolerance”

“Garden of Peace and Peace Fountain”

Marcel Breuer, Pier Luigi Nervi,Bernard Zehrfuss – UNESCO – Centar svetske baštine 13

AUTORI: RT 17

FReARCH

P. Berger i J.Anziutti, David Mangin, SEURA architects

Les halles Lokacija: Pariz, Francuska Klijent: 1. Ville de Paris 2. Île-de-France region 3. STIF (Syndicat des Transports d’Île-de-France) 4. RATP (the transport authority) 5. Société Civile du Forum des Halles de Paris Datum završetka: 2016.

Površina: 33 ha Budžet: 802 miliona evra Tags:

Koncepcijski opis Koncept se zasniva na stvaranju jednog univerzalnog mesta socjalizacije koje će biti oblikovano u skladu sa kompleksnim potrebama različitih kategorija stanovništva.

Cilj je da se stvori prostor u kom se svi osećaju dobrodošlo: deca, mladi, stari, osobe sa invaliditetom, turisti i stanovnici Pariza.

Canopy predstavlja strukturu u nivou ulice koja obavija dve zgrade sa javnim i komercijalnim sadržajima. Delom Canopy je nadstrešnica koja natkriva plato koji povezuje spoljašnjost sa podzemnim prostorom i sigurno će postati važno mesto okupljanja novog objekta jer ujedinjuje javne prostore Les Halles-a. Predstavlja produžetak parka i Patrick Berger i Jacques Anziutti, David Mangin, SEURA architects –Les halles

1

AUTORI: RT 17

FReARCH

pruža prirodno osvetljenje platou i unutrašnjim jezgru iz kog se pristupa svim sadržajima.

Ambijentalni kvalitet Objekat se sastoji od osam nivoa, od kojih je pet ispod zemlje, dubine je 22 metra. Iznad se nalazi 4 ha parkovskog prostora u okviru 10 ha koje zauzima kvart Les Halles.

Novi park biće prostraniji, pristupačniji i zeleniji – napravljen da bude prijatniji nego što je bio. Prostor je nivelisan, novi park čine široke livade oivičene drvećem, čija je bujna vegetacija prošarana dečijim i petanque igralištima, klupama i velikim šahovskim tablama.

Glavno šetalište smešteno je u sam centar parka. Šetališta su sa svake strane oivičena aljelama što daje mogućnost lakog kretanja kroz park u svim pravcima. Nivelacijom park je prilagođen za kretanje osoba sa invaliditetom.

Korišćenje U skladu sa konceptom prostor je dostupan svim kategorijama stanovništva.

Dnevni broj posetilaca: 300 000 u pešačkoj zoni 150 000 posetilaca tržnog centra 750 000 putnika metroa Novi prostor imaće više ulaza upotunjenjih centralnim prilazom parku sa strane Canopy-a. Sa 9 ulaza umesto sa 7 (uključujući 5 ulaza koji omogućavaju direktan pristup metrou umesto trenutno postojećih 2), korisnici će se mnogo lakše kretati kroz prostor.

Korisnici će se lakše snalaziti, povezanost unutar parka i van njega biće brža i lakša, a bilo kakva zagušenja prilikom kretanja biće eliminisana. Evakuacioni putevi od metro stanice biće poboljšani, a radnje na svim nivoima Foruma biće atraktivnije.

Pokretne stepenice, stepenice i liftovi biće grupisani zajedno na svakom ulazu, čineći jednostavni pristup osobama sa invaliditetom kao i svim ostalim.

Patrick Berger i Jacques Anziutti, David Mangin, SEURA architects –Les halles

2

AUTORI: RT 17

FReARCH

Problemi objekta Projekat je još uvek u izgradnji pa problemi još nisu uočeni.

Lični stav autora o objektu Autor vidi Les Halles kao javni prostor koji predstavlja ključnu kariku u nizu glavnih mesta okupljanja u gradu.

Les Halles, kao srce Pariza predstavlja mesto kroz koje prođe 11 miliona prolaznika koje čine stanovnici Pariza i turisti, teži da se proširi izvan neposrednih granica.

Cilj projekta sa jedne strane je da se poboljša kvalitet života u okolini Les Halles i postigne interakcija sa urbanom sredinom, dok sa druge strane formira se novi saobraćajni sistem koji bolje povezuje periferiju sa centrom Pariza.

Radeći na svojoj viziji Bertrand Delanoe se od 2002. godine bori da Les Halles ponovo oživi uvažavajući mišljenja korisnika.

Kako je Les Halles važan simbol Pariza 21. veka koji se sada gradi kao grad koji je gostoljubiv i pun života, dinamičan i otvoren za sve generacije, bilo je neophodno vreme da se donesu prave odluke pri čemu je data mogućnost svima da iskažu svoje mišljenje i učestvuju u javnoj debati.

Lični stav o objektu Smatramo ovaj projekat veoma pozitivnim jer oživljava istorijsko mesto, uvodeći nove prostore, koji će privući sve kategorije korisnika. Metro stanica je svakako mesto kroz koje prolazi velik broj ljudi, ali zanimljivo je kako pozvati ljude da se tu zadrže, što je postignuto novim tržnim centarom koji pruža niz mogućnosti. Posebno kvalitetno smatramo novo rešenje zelenih prostora i Canopy koji doprinose da Les Halles bude deo prirode u centru grada.

Patrick Berger i Jacques Anziutti, David Mangin, SEURA architects –Les halles

3

AUTORI: RT 17

FReARCH

Istorijat Les Halles je bio tradicionalna Pariska tržnica još od 12. veka. 1850tih arhitekta Viktor Baltard projektovao je objekte od metala i stakla od čelika iu stakla u duhu perioda industrijalizacije po kojima je Les Halles postao poznat i odakle potiče i samo ime.

Estetski aspekt kompleksne strukture je od njenog nastanka bio tema rasprava u pariskoj javnosti.

Masivna metalna konsturkcija utiče na emocionalno stanje građana koji su objekte posmatrali kao hladne I neprijateljske.

Vremenom je tržnica počela da propada, pa je demolirana. Rekonstrukcija objekta je završena 1977. godine, kad je stvoren Forum Des Halles, podzemni tržni centar.

Ključni koncept ostvaren na objektu zasniva se na stvaranju jednog žižnog mesta okupljanja stanovnika Pariza ali i ljudi sa svih strana sveta. Ovaj prostor je zamišljen kao velika natkrivena tržnica sa pratećim sadržajima.

Patrick Berger i Jacques Anziutti, David Mangin, SEURA architects –Les halles

4

CENTAR POMPIDOU

Dobio je naziv po francuskom politicaru i drzavniku Georgesu Jean Raymondu Pompidou, koji je pokrenuo ideju o izgradnji centra. Kompleks je takodje poznat pod nazivom Beabourg,francuskoj cetvrti u Parizu.

Izgradjen je 1977 godine. Projektovali su ga ahitekti Renzo Piano i Richard Rogers. Gradjenje centra kostalo je 993 miliona francuskih franaka,radovi na restouraciji radjeni su od oktobra 1996 do januara 2000 godine i kostali su 576 miliona franaka.

Objekat odise industrijskim dizajnom.Sastoji se od Javne informativne biblioteke,Nacionalnog muzeja moderne umjetnosti koji je najveci muzej moderne umjetnosti u Evropi, Centra za muziku i akusticna istrazivanja. Ono sto je specificno za ovaj objekat jeste da su na eksterijeru zgrade postavljeni elementi koji su tipicni za enterijer kao sto su pokretne stepenice,liftovi,cijevi i masivna celicna konstrukcija zgrade sto do tada nije bilo uobicajeno.Na fasadi koja gleda na ulicu Renard postavljene su cijevi za dovod vode,vazduha i struje koje su istaknute razlicitim bojama-cijevi za dovod vode su zelene boje,cijevi sa elektricnim dovodom su zute boje,cijevi za ventilaciju su plave boje dok su je prostor kroz koji se krecu posjetioci unutar zgrade,kao sto su liftovi,crvene boje. Na inicijativu samog arhitekte,ispred kompleksa bila je postavljena skulptura Horizontal,Aleksandra Kaldera,visoka 25 stopa.Objekat se sastoji od sedam nivoa,visina mu je 42m,duzina 166m,a sirina 60m. Prostire se na povrsini od 103.35 m2. Konstruktivni sistem cini super struktura celika sa ojacanim betonskim podovima. Konstrukciju je radio Arup.

Nacionalni muzej moderne umjetnosti je najveci muzej moderne umjetnosti u Evropi. Smjesten je na cetvrtom i petom spratu centra. Posjeduje oko 59 000 umjetnickih djela od 5000 umjetnika medju kojima su Vasilij Kandinski,Pikaso,Matis,Dusamp,Varhol i drugi. Oko 1300 djela izlozeno za javnost nalazi se na prostoru od 15 000m2. Uz umjetnicku zbirku muzej takodje posjeduje kolekciju dizajna i arhitekture 20og vijeka. Izvan zgrade na trgu Pompidou nalazi se L’Atelier Brancusi koji je takodje izlozbeni prostor,a na juznoj strani pored centra,nalazi se fontana Stravinski.

Objekat je,u arhitektonskom smislu znacajan iz vise razloga. To je prvi objekat industrijskog dizajna,sa odlikama visoke tehnologije,projektovan od strane ne-francuskih arhitekti. Po rijecima zirija Prickerove nagrade: Centar Pompidou je unio revoluciju u muzejima,transformisuci prostor koji je nekad odisao elitnom monumentalnoscu u popularno mjesto drustvene i kulturne razmjene,utisnutu u srce grada.

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Le Corbusier Cité de Refuge Grad: Objekat:

Autor: Datum izgradnje: Dimenzija objekta: Spratnost :

Pariz Armée du Salut, Cité de Refuge (Sklonište Vojske spasa u Parizu) 12 rue Cantagruel, 75013 Paris, France Fondacija Le Korbizije, Pariz Le Corbusier i Pierre Jeanneret 1929-1933 75,00x9,00 m Su+P+7

Koncepcijski opis Cité de Refuge (Utočište za beskućnike) je projektovao Le Corbusier sa svojim rođakom Pierre Jeanneret-om, kao drugi objekat Vojske spasa. Njih dvojicu je posebno izabrala filantrop, princeza de Polignac, koja je finansirala projekat. Le Corbusier i Jeanneret su imali skoro odriješene ruke što im je omogućilo da dođu do radikalnog projekta, ali i koji bi bio ispred svog vremena.

Socijalni aspekt Ideja ovog objekta, koja se primjenuje još i danas, nije bila samo smjestaj beskućnika, nego i transformacija ovih odbačenih ljudi u korisne članove društva. On je vjerovao u svoj projekat i stvorio je ne samo spavaonice nego i učionice i zone za odmor, od kojih je većina još uvijek u funkciji. Danas se smatra važnim objektom zbog uloge koju je imao kao eksperiment za Le Corbusier-ove sljedeće objekte.

Le Corbusier–Cité de Refuge

1

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Zgrada izražava njegove ideje socijalnog stanovanja. To je kolektivno stanovanje sa zajedničkim servisnim prostorijama.

Eksperiment Godine 1929. Le Corbusier je dobio šansu da testira svoju ideju o mehaničkom sistemu ventilacije preko fasade na zgradi Cité de Refuge.

U njegovim projektima prepoznato je pet principa fizike zgrade: • prirodna ventilacija (aération naturelle) • prirodno osvjetljenje (éclairage solaire) • brosoleji (brise soleil) • toplotno aktivna fasada u punim ili zastakljenim zidovima (mur neutralisant) • unutrašnja klimatizacija (respiration exacte) To je za njega dio "modernih tehnika" (les techniques modernes).

Le Corbusier poklanjao pažnju na prve dvije stavke: prirodna ventilacija i prirodno osvljetljenje. Međutim, u ostala tri principa je otišao dalje od uobičajenog i postao prvi moderni arhitekta stvarno zainteresovan za miješanje pasivne i aktivne metode energetske kontrole.

Dva aktivna principa, od ukupno pet, koja je Le Corbusier razvio između 1926 i 1933, bili su „Mur neutralisant“ i „Respiration exacte“. Pokušao ih je primijeniti u Cité de Refuge u Parizu i Centrosoyuz u Moskvi, ali neuspješno u oba slučaja. Njegova namjera je bila dobiti ugodno okruženje u unutrašnjosti objekta tokom cijele godine i u svim klimatskim uslovima.

Kao posljedica bombardovanja u Parizu, fasada je potpuno uništena tokom rata i Le Corbusier je primio zadatak da to obnovi. Ovaj put, nakon njegovih putovanja u Alžir, Argentinu i Brazil imao je konačan odgovor na stvarni problem: spoljašnji zaklon od sunca za kontrolu sunčeve toplote, ili brisoleji, dodao je izvan staklenog sloja. Ovaj koncept, pasivna mjera za razliku od druga dva, će postati sastavni dio Le Corbusier-ove arhitekture do kraja njegove karijere.

Le Corbusier–Cité de Refuge

2

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Ambijentalni kvaliteti:

Kombinacija različitih geometrijskih oblika u jedinstvenoj

formi objekta.

Enterijer lobija, vidi se pregradni zid od staklenih prizmi kao i betonska konstrukcija (stubovi i grede).

Proporcija objekta, kombinacija različitih geometrijskih oblika i forma objekta su prvo što oko posmatrača uoči. Povlačenjem dvije posljednje etaže na južnoj i 4 posljednje etaže na istočnoj fasadi razbija se “ravna” fasada i formiraju se krovne terase koje su još jedan od autorovih principa projektovanja koje je primjenio na objektu i koji oplemenjuje kako unutrašnji tako i spoljašnji prostor.

Osnovne funkcije u objektu su naglašene I formom objekta: Predulaz je u kubičnoj šupljoj formi na koju ne nastavlja natkrivena staza koja vodi do forme valjka ulaz u objekat – a iz valjka se pristupa još jednoj kubičnoj formi sa lobijem, kancelarijama i prostorijama za okupljanje. Smeštajni kapaciteti i restoran sa trpezarijom su smješteni u, takođe, kubičnu izduženu formu koja dominira svojim dimenzijama u prostoru.

Zbog primjene skeletnog konstruktivnog sistema omogućeno je odsustvo konstruktivnih zidova i slobodno organizovanje prostora. Prostrani prostori i upotreba boje u enterijeru oživljava prostor i čini ga ugodnim za boravak. Takođe, velike staklene površine na fasadi puštaju vanjskom svijetu da uđe u objekat što je još jedan od kvaliteta ovog objekta.

Južna fasada, vidi se ulazni kubus kao i razigranost forme na šestom i sedmom spratu.

Le Corbusier–Cité de Refuge

3

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Materijali Staklo se u ovom slučaju koristi za neprozirne zidove, koristi se u prizemlju, lobiju, recepciji. Vecina podova je od betona a neki su od teraca.

Ograde su od čelika i rešetke, registri, kutije i namještaj uopšte.

Još jedna važna stvar je kolorit koji izdvaja ovu lokaciju, jer daje život mjestu koje treba da se prilagodi ljudima u nevolji. Koriste se boje kao što su zelena, crvena, žuta i plava.

Izgled južne fasade - betonski brisoleji i aluminijumski fasadni brisoleji

1950-1952 Le Corbusier je ponudio popraviti uništenu fasadu od bombardovanja i projektovao novu fasadu gdje je eksperimentisao sa novim konkretnim "brisesoleil" sistemom koji je razvio posebno u Indiji. Okviri su zamijenjeni drvenom stolarijom. Neznatno izmijenjena tokom obnove 1975.godine , drvena stolarija je zamijenjena su aluminijumskom 1988. godine.

Enterijer lobija, vidljiv a AB konstrukcija - stubovi I grede.

Primjena jakih boja koji oživljavaju prostor.

Izgled sjeverne fasade.

Le Corbusier–Cité de Refuge

4

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Konstrukcija Kao i kod većine objekata Le Corbusier je ovdje opet koristio pet tačaka arhitekture, uključujući sistem stubova i tavanica za slobodan prostor, i armirani beton kao glavni materijal. osnova prizemlja

Objekat je temeljen na šipovima dubine 12-15m zbog nestabilnog terena i podzemnih voda rijeke Sene.

Zgrada ima omotač od šupljih blokova koji omogućavaju toplotnu i zvučnu izolaciju sa slojem maltera, ali ovaj put su zidovi slobodni u ravni stakla I čelika. osnova suterena

Stolarija je od metalnih dijelova sa odgovarajućim staklom.

Krov objekta je ravan. Iznad ulaznog dijela i lobija predstavlja prohodnu ravnu terasu, kao i iznad smještajnog dijela.

osnova prvog sprata

osnova sedmog sprata

osnova šestog sprata

osnova petog sprata

Le Corbusier–Cité de Refuge

5

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH Veza smještajnog dijela i lobija

Korišćenje: Objekat je namjenjen za smještaj beskućnika.

Suteren obuhvata ekonomske prostorije: radionice, garderobe, ambulanta i pristup dostavnim vozilima sa istočne strane.

Prizemlje obuhvata ulaz u obliku otvorene kocke od koje most vodi do cilindrične zgrade recepcije iza koje se nalazi veliki salon, kancelarije za službenike, kuhinja sa pratećim sadržajima i restoran.

Prvi sprat obuhvata mušku i žensku kolektivnu spavaonicu sa sanitarnim blokovima i ima izlaz na terasu iznad glavnog lobija.

Drugi, treći i četvrti sprat su tipske etaža koje obuhvataju muške i ženske kolektivne spavaonice sa sanitarnim blokovima.

Suteren - ekonomsko dvorište

Na petom spratu se nalazi vrtić za djecu i smještaj za majke sa sanitarnim blokovima. Šesti i sedmi sprat obuhvataju jednokrevetne sobe sa terasama i pomoćne prostorije.

Prvi sprat Krovne terase.

Le Corbusier–Cité de Refuge

Smještajni dio je funkcionalno podjeljen na dva dijela – muški i ženski.

Smještajni kapacitet je oko 500 ležajeva.

6

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Glavni problemi projekta Južna fasada objekta površine 1.000 m2 je bila zastakljena sa fiksnim pozicijama bez mogućnosti otvaranja.

Zbog ograničenja budžeta izvedeno je samo jednostruko staklo na južnoj fasadi, a klimatizacija je bila previše loša već tokom prve godine korišćenja. U zgradi je bilo toliko vruće da su nadležni iz zdravstva naredili ugradnju prozora koji se mogu otvarati.

Izgled objekta sa staklenom fasadom.

Fasada u staklu zamjenjena je panelima koji su imali prozore. Na takav način nije ispoštovan jedan od pet Le Korbizijevih principa fizike zgrade - toplotno aktivna fasada u punim ili zastakljenim zidovima (mur neutralisant) .

Vrtovi iznad recepcije i na poslednjim etažama nisu zadržani do danas pa tako nije ispoštovan i jedan princip projektovanja – krovna terasa – bašta.

Lični stav autora o objektu Današnji izgled objekta.

Ovaj je tekst napisao Le Corbusier u kojem brani svoje aktivne principe klimatizacije u Cité de Refuge u 1931: "Naš izum, da zaustavi vazduh na 18 stepeni usljed spoljašnjih uticaja ... Ovi zidovi su predviđeni od stakla, kamena, ili mješovitih oblika, koji se sastoje od dvostruke membrane s razmakom od nekoliko centimetara između njih ... prostor koji okružuje zgradu ispod, do zidova, preko krovne terase...

Drugi termički sistem je instaliran za grijanje i hlađenje, dva uređaja, jedan je duvao, jedan usisavao, drugi zatvoreni krug... Rezultat, možemo kontrolisati stvari, tako da površina unutrašnje membrane drži 18 stepeni."

Današnji izgled objekta.

Le Corbusier–Cité de Refuge

7

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Naš lični stav o objektu Analizirajući ovaj objekat stekli smo pozitivno mišljenje o njemu. Le Corbusier je projektovao objekat budućnosti.

Vodio se svojim principima projektovanja a uveo je i novih pet principa fizike zgrade (ideje o mehaničkom sistemu ventilacije). Pokušaji primjene principa fizike zgrade su bili neuspješni ali to ga je navelo da analizira i ispravlja greške nakon čega je došao do korisnih rješenja koja je kasnije primjenio u Čandigaru. Objekat i dalje izgleda savremeno sa aspekta forme i funkcije, i može da bude konkurentan objektima koji su izgrađeni skoro čitav vijek poslije.

Literatura: 1. ARHITEKTURA U 20. VEKU, Peter Gesel i Gabriela Lojthojzer, Taschen/IPS, 2006 2. Istorija moderne arhitekture - Kristalizacija modernizma, knjiga 2/A, Miloš R. Perović, Arhitektonski fakultet, Beograd, 1999 Web: http://facadesconfidential.blogspot.com/2012/04/le-corbusier-mur-neutralisant-and.html http://www.emmanuellegallo.net/pdf/DocomomoMexicoT.pdf http://parisisinvisible.blogspot.com/2010/01/le-corbusier-and-salvation-army.html http://www.galinsky.com/buildings/refuge/ http://www.fondationlecorbusier.fr/corbuweb/morpheus.aspx?sysId=13&IrisObjectId=4593&sysLanguage=frfr&itemPos=4&itemSort=fr-fr_sort_string1%20&itemCount=78&sysParentName=&sysParentId=64 http://www.architecte-chatillon.com/site/en/project-cite-de-refuge-armee-du-salut-paris/ http://en.wikiarquitectura.com/index.php/Arm%C3%A8e_du_Salut http://www.emmanuellegallo.net/pdf/DocomomoMexicoT.pdf

Le Corbusier–Cité de Refuge

8

НАЦИОНАЛНАТА БИБЛИОТЕКА ВО ФРАНЦИЈА, ПАРИЗ. ДОМИНИК ПЕРО Во 1988 година претседателот на Националната библиотека во Франција и шефот на библиотеката во Центарот Помпиду дале предлог за новата библиотека која требала да ја замени старата. Со овој предлог била предвидена само основната слика за проектот, а деталната програма допрва требало да се одреди во координација со избраните архитекти на распишаниот конкурс следната година. Тогашниот претседател на Франција, Фрасоа Митеранд, ја објавил намерата на француската влада за изградба на една од најголемите и најсовремените библиотеки во светот. Библиотеката требало да ги опфати сите полиња на знаење и да биде достапна за јавноста. Освен тоа, користејќи нови технологии за пренесување на податоците со кои ќе се управува од далечина, таа имала за цел да се поврзе со останатите европски библиотеки. На повикот за учество се пријавиле 105 француски и 139 странски архитекти меѓу кои и Марио Бота, Алваро Сиза, Ричард Маер, Џејмс Стирлинг и Доминик Перо. Во јули 1989 година, интернационалната комисија на чело со И.М. Пеи го одбрала решението на Доминик Перо за идна реализација. Изборот на проектот го потврдил и Митеранд; изградбата почнала во март 1992, а била завршена во 1995, за на 20 декември 1996 да биде инаугурирана и отворена за јавноста.

Претседателот Митеранд и неговиот естетски вкус може делумно да ја објасни неговата склоност кон проектот на Доминик Перо. Поголемиот дел од неговите “големи проекти” ги слават чистите геометриски форми, како на пример La Défense и пирамидата во Лувр, а сега и ортогоналната чистота на новата национална библиотека. Дизајнот на Перо, иако е донекаде радикален, сепак некои го опишуваат како класичен и како да припаѓа на француската традиција каде што се посветува повеќе внимание на просторот измеѓу објкетите отколку на самите објекти. Новата библиотека со својата модернистичка транспарентност, со форми на дематеријализирани големи отворени книги, го претставува новиот идентитет на модерниот дух на Франција.

УРБАНКОНТЕКСТ

ЕКСТЕРИЕР И ФАСАДА Библиотеката се состои од четири стаклени кули, високи 25 ката и двоспратно правоаголно ниво во кое се сместени читалните. Конфигурацијата е симетрична, а просториите и функциите се втопуваат во симетријата. Двоспратното ниво гради атриум и ги поврзува четирите кули, создавајки една целина. Кулите се развиваат на четирите агли на двоспратното ниво, имаат Г форма, наликуваат на четири отворени книги. Симболиката која ја даваат е насочување кон идејата за “книга“. Идејата е да се претстави вредноста на книгата која е бесконечна. Високите стаклени кули се ориентирани кон атриумот и изгледа како да се соочуваат една со друга.

Вредноста на објектот е во радикалната природа која е употребена. Атриумскиот дел е решен со отворен простор. Создавајки голем централен плоштад, 12.000м2 чија форма се гради преку четирите кули кои се развиваат на аглите, Доменик Перо е особено горд со создавањето на овој отворен простор, мисли дека тоа му било многу потребно на градското ткиво во Париз.

Фасадата е целосно решена во челик и стакло. Поради светлината која во голем процент влегува во внатрешноста, поставени се светли дрвени панели кои се лесни и можат да се разместуваат во зависност од желбата на посетителите на библиотеката. Овие дрвени панели кои се видливи на фасадата всушност и претставуваат пандан на дрвјата кои се простираат во атриумскиот дел.

FUNCTIONALITY: The Library’s Program and Purpose Националната библиотека во Франција а јавна установа под надзор на министерстовото за култура во Франција . Поседува колекција од 32 милиони содржини...

- Јавни содржини : јавни групни читални ( 1555 читачки места ) соби за пребарување ( 2030 места , со површина од 59 070 м2 ) - Пултови и јавни сервисни содржини ( 23 000 м2 ) - конференциски простории ( 3 000 м2 ) - затворен магацин ( 70 000 м2 во кои се сместени околу 20 милиони насловите ) - администрација ( 36 000 м2 - од кои 16 000 м2 се канцелариски простории сместени во кулите ) - технички простории (35 000 м2 ) - подземен паркинг ( 20 500 м2 - 700места )

“..Главна цел на проектот е книгите да станат достапни за сите ... покана за обичните граѓани да ја искористат целата предност на нивното напишано културно наследство” Националната библиотека конкретно , во една физичка структура треба да обедини широк спектар на намени и функции: - Библиотеката како симбол и спроводоник на “енкцилопедиското и универзалното знаење” концентрација на “нови технологии и мрежни информации” Физички симбол на континуитетот помеѓу новиот проект и старата кралска библиотека ....

Објектот содржи 4 големи кули со висина од 79 метри секоја, симболирајки 4 отворени книги. Секоја од нив има свое име: - Кула на времето - Кула на правото - Кула на броевите - Кула на буквите Во овие кули е сместена скоро целата колекција од книги , и дел од администрацијата , додека читачките места се наоѓаат во долната зона која ги поврзува овие кули. Во Централниот простор обиколен со четирите кули се наоѓа огромна градина која е видлива од околните читачки места и доловува атмосфера како да се наоѓате сосема одалечени од целиот градски метеж.

PISALI: RT 7 FReARCH

Jacob + MacFarlane Les Docks, Cité de la Mode et du Design Locija: Pariz Klijent: Ministarstvo industrije Francuske, Modni institut i VIA Datumi: Konkurs : 2005. Realizacija: 2007-2008. Prenamena: 2010-2011.

Površina: 14400m2 (u 4 nivoa) Budget: 40 miliona evra za izvođenje radova (+24 miliona evra za otkup prostora) Tags:

Koncepcijski opis: Zelena struktura od čelika i matiranog stakla koja pokriva fasade nekoliko povezanih skladišta iz 1907. godine, na levoj obali Sene, predstavlja jedan od najupečatljivijih delova Pariske rivijere. Zelena cevasta konstrukcija futurističkog karaktera služi za cirkulaciju između različitih nivoa i prostora raznih namena, što je ostvareno stepeništem i rampama. Sve to odiše pokretom, sličnom toku reke pored koje se nalazi, kao i razmeni kreativnih ideja unutar objekta.

Jacob + MacFarlane – Les docks, Cité de la Mode et du Design

1

PISALI: RT 7 FReARCH

Ambijentalni kvalitet Iako objekat nije odmah naišao na razumevanje i o njemu se nije diskutovalo čak i u samom vrhu državne uprave, a i u svetu arhitekture, čini se da se polako ali sigurno izborio za svoje mesto. U potezu prirečnih skladišta iz prethodna dva veka, novi pristup konverziji jednog od njih je pravo osveženje za kej na kome se nalazi, pa i čitav grad. Neobičnom fasadom se, kao što je i što će tek biti rečeno, uklapa u tok reke i života koji je predviđen za ovaj deo grada. Zelenom terasom na krovu, približava se ekološkoj arhitekturi koja je tema današnjice. Nebitno da li se posmatra sa Sene, sa ulice, iz vazduha ili unutrašnjosti, objekat je specifično i vanvremensko, kako arhitektonsko, tako i umetničko delo. Iako se krov ne može videti sa ulice ili reke, pokretna forma je ispoštovana i na njemu, u kombinaciji sa zelenilom. Na taj način je objekat poprimio prirodan izgled.

Korišćenje : Francuski modni institut, uslužne delatnosti (kafići i restorani), trgovinske radnje (uglavnom modnog karaktera), poslovni prostori i ekspo – prostori.

Glavni problemi objekta: Iako je predviđeno za decembar 2006. godine, radovi su započeti maja 2007. godine, zatim produženi do decembra iste godine i, najzad, završeni marta 2008. godine. Svečano otvaranje objekta je takođe odlagano više puta, zbog problema sa iznajmljivanjem prostora. Naime, zakupnine su bile drastično više od dogovorenih, i, nakon otvaranja objekta, Institut mode je bio jedini korisnik prostora. Projekat je ostao loše definisan i neubedljiv, a komercijalizacija jako loše sprovedena. VIO – Valorizacija inovacije u opremanju prostora (VIA - Valorisation de l'Innovation dans l'Ameublement), prvobitni partner u projektu, trebalo je da plati duplo veće troškove iznajmljivanja prostora od planiranih, pa se kasnije i isključuju iz projekta, sa nadom za ponovnom saradnjom. Isto se dešava i sa ostalim predviđenim korisnicima, restoranima, knjižarama i sl.

Postoje interesovanja, ali nijedan ugovor nije potpisan. U više navrata se pokušava « oživljavanje » objekta, nažalost neuspešno. Tek završetkom radova pod vođstvom preduzeća Clipperton Developpement, zaduženih za marketing i strateški razvoj, vrši se prenamena prostora i prilagođavanje posetiocima.

Jacob + MacFarlane – Les docks, Cité de la Mode et du Design

2

PISALI: RT 7 FReARCH

Lični stav autora o objektu : Dvojica arhitekata nisu želeli da maskiraju originalni objekat, već da ga presvuku u « dinamično, aktivno, intrigantno i vegetativno odelo, koje će biti eho prirode i reke ». Cevasta struktura je postignuta kompjuterskim modelovanjem i distorzijom ramova građevine, matiranog je stakla i « kao da teče », te je sasvim originalna.

Naš stav o objektu : Objekat svojom formom predstavlja vezu između dva veka i dva stila gradnje. Ne narušava graditeljsko nasleđe, već ga samo ističe, a ujedno zrači originalnošću i sopstvenim identitetom. Odražava težnju Pariza ka novim stilovima, poštujući stečeno, što i jeste bio cilj izgradnje. Funkcija objekta je, takoreći, plemenita, jer, kao i njegov izgled, odiše kreativnošću, inovativnošću i konstantnim promenama. Zeleni krov nadoknađuje oduzetu površinu terena, što je princip brojnih francuskih i svetskih arhitekata. Ostvarena je savršena mera pokretnosti, razigranosti, čemu doprinosi i osvetljenje, te noćna slika obale Sene dobija na lepoti.

Slika 1: Podela prostora po nivoima

Jacob + MacFarlane – Les docks, Cité de la Mode et du Design

3

PISALI: RT 7 FReARCH

Jacob + MacFarlane – Les docks, Cité de la Mode et du Design

4

WRITTEN BY: RT 2

Jean Nouvel Arab World Institute Location: Pariz Client:Institute du Monde Arabe Date:1987.

Area:16 912 m2 Budget:70 500 000 eur Tags:

Koncept Jedan od glavnih razloga za izgradnju ovog institutan bio je da se stvori prostor posvećen vezi arapske kulture sa Francuskom. .

Ambijentalni Kvalitet Objekat se nalazi u istorijskom defu Pariza, duž reke Sene, koja odgovara kontekstu kako prizemlja, tako i svih spratova objekta. Prizemlje prati zakrivljenost puta koji se nalazi uz reku.Dva osnovna volumena obuhvataju unutrašnje dvorište sa severnim delom koji se uzdiže na 9 etaža, i južni deo koji ima 11 etaža.Parterno uredenje predstavlja element separacije od susednog Universite de Jussieu. Daljepoboljšanje slobodnog prostora oko objekta je u vidu popločanja koje imitira patern na fasadi. Parterno osvetljenje dopunjuje igra svetlosti iz unutrašnjosti kompleksa nocu

Jean Nouvelle – Arab World Institute

WRITTEN BY: RT 2

Korišćenje U unutrašnjosti objekta nalaze se različite namene, kao što su restorani, muzej, biblioteka, kancelarije i auditorijum. Oko višespratnog staklenog atrijuma nalaze se stepenice sa panor-maskim liftovima. Biblioteka i severni deo 4. sprata su veće spratnosti.

Lični stav autora o objektu "A cultural position in architecture is a necessity.

This involves refusing ready-made or facile solutions in favor of an approach that is both global and specific. The Arab World Institute is a showcase for the Arab World in Paris. lt is therefore not an Arab building but an occidental one. The representatives of the 19 Arab states that commissioned it were surprised by it. Some had wished for something more pastiche-like, like the Paris Mosque. But certain symbolic elements pleased them, like the "moucharabiehs" whose polygons of varying shapes and sizes create a geometric effect recalling the Alhambra. From an urban point of view the Institute is a hinge be-tween two cultures and two histories. lf the south side of the building, with its motorized dia-phragms, is a contemporary expression of eastern culture, the north side is a literal mirror of western culture: images of the Parisian cityscape across the Seine are enamelled on the exte-rior glass like chemicals over a photographic plate.

These patterns of lines and markings on the same faade are an echo of contemporary art. The frontiers between architecture, interior design, and furniture design are to my mind a total fiction. For that reason I designed the whole of the museum, including the showcases, seating, and display furniture. At the Arab World Insti-tute I also began to consider the question of light. The theme of light is reflected in the southern wall, which consists entirely of camera-like diaphragms, and reappears in the stacking of the stairs, the blurring of contours, the superimpositions, in reverberations and reflections and shadows."

Jean Nouvelle – Arab World Institute

WRITTEN BY: RT 2

Ostalo Kao afirmacija kvaliteta dizajna jeste nagrada Aga Khan za arhitekture 1989. godine i Equirre d'Argent za francusku arhitekturu 1987. godine.

Jean Nouvelle – Arab World Institute

Notre Dame Cathedral Location: Париз Client: Date: 1163-1345 Area: 8823м2 Budget: Tags:

Концепциски опис Замислете да чекате во ред за да влезете во црква. Тоа многу веројатно е да се случи доколку ја посетите Notre Dame катедралата во Париз. Името значи ,,нашата дама“ што се однесува на Дева Марија, кое воедно се користи низ цела Франција како име на цркви и катедрали. Реката Сена го дели Париз на лев брег и десен брег. Катедралата не се наоѓа на ниту еден од нив. Таа е позиционирана на островот наречен Ile de la Cite. Нултата точка на Франција, која е референтна за растојанијата долж

автопатиштата кои започнуваат од Париз, се наоѓа на плоштадот, пред катедралата.

Бискупот Морис де Сили е човекот кој се среќава како одговорен за постоењето на катедралата. Тој сметал дека таа треба да се изгради на местото на две стари цркви кои биле многу оштетени. Катедралата се состои од два дела: западен дел кој што е главниот влез со две кули камбанарии и источниот дел со олтарот и хорот. Западната страна на катедралата, на која се наоѓаат влезовите е поделена на три зони со хоризонтални венци. Во најдолната зона има 3 одвоени портали, во средната три широки прозори и една голема розета која доминира, а во горниот дел има галерија со столбови. Главниот портал во средината го потретира Бога и последниот суд. Десниот портал, познат како портал Св.Ана ја изложува приказната за бракот на Јоаким и Ана и бракот на Јосеф и Марија како и сцени од доаѓањето на Исус на земјата. Левиот портал е познат како портал на Девицата.

Aмбиентални квалитети и користење Влез преку порталот Св.Ана. Кога сте веќе внатре, направете пауза за да очите се навикнат на темнината. Свеќи и електрични светилки има насекаде, но катедралата е огромна. Покривот е многу високо. Столбивите растат за да го

стигнат и се шират со што го формираат ребрестиот свод. Подвижни дрвени огради го заградуваат центарот на катедралата, со што ги спречуваат посетителите да ја нарушат службата. Земете здив и погледнете го витражот, статуите, капелите по страните. Кај капелите, направете пауза, запалете свеќа и помолете се. Продолжете да одите и ќе ги забележите луѓето кои чекаат за исповед. Наместо распнатиот Исус, позади главниот олтар, се гледа празен златен крст. Под него, Марија го држи телото на својот син, кој лежи на нејзиното колено. Моментот кога Исус е слезен од крстот, во рацете на негова мајка, чија тага е надмоќна, со поглед кон небото исполнета со надеж и вера. Кога веќе сте таму, не ја пропуштајте можноста да се искачите по кулите, патувајќи низ извонредното наследство на Франција, каде се отовра уникатен поглед на Париз. Скалите се спирални, со камени изабени газишта, обиколени со дебели ѕидови на кои се наоѓаат тенки вертикални прозорци низ кои продира светлина и воздух. Качувајќи се, го чувствувате струењето на воздухот и одеднаш пред вас се отвора погледот кон Париз, и вие стоите лице до лице со химерите од отворената галерија. Тоа се украсни, фантастични суштества, и немаат функција како гаргоилите - олуци (скулптури во вид на змејови, луѓе и други облици кои испуштаат вода низ устата) кои ја носат водата од контрафорите и различните нивоа на кровот. Над галеријата, прошетката продолжува по скалилата од јужната кула, се до врвот, каде се наоѓа најголемото ѕвоно - Емануел.

Главни недостатоци: Големото значење на црквата за Париз, а и воопшто за историјата на архитетектурата и уметноста, не остава простор за критукување на такво дело кое е носител на карактеристиките на еден историски правец.

Личен коментар Познавањето на фактите за црквата, за нејзината историја и за самиот правец на готиката, сметаме дека не се доволни за да целосно се оспознаат квалитети на овој објект. Со нејзината посета и почувствувањето на димензијата човек наспроти тој свечен простор, се надеваме дека ќе го дооформи досега позитивното мислење за ова ремек дело.

CONFERENCE: PARIS TOUCH

PAVILLON DE L'ARSENAL, Paris 22nd July 2013 19.00h

19.00 - 19.15h - Marko Macura - DIY EDUCATION / FRearCH methodology + WHO WE ARE 19.15 - 19.45h - Stephane Malka 19.45 - 20.15h - Philippe Rizzotti on incremental architecture 20.15 - 20.30h - discussion / QA Stephane Malka + Philippe Rizzotti 20.30 - 21.00h - David Trottin on Peripherique 21.00 - 21.30h - Nicola Delon on Encore Heureux 21.30 - 22.00h - Clement Willemin on BASEland.fr work 22.00 - 22.15h - discussion / QA Clement Willemin + Nicola Delon + David Trottin 22.15 - 22.30h - BREAK 22.30 - 23.00h - Guillaume Aubry - freaks architects on Transnational collaboration with BIG + Design methodologies 23.00 - 23.30h - Julien Beller on FAR + EXYZT 23.30 - 00.00h - discussion / QA Guillaume Aubry + Julien Beller 00.00 - 00.45h - Networking, beyond discussion + Cleaning up the space.

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

La Défense (Paris-La Défense) Location: La Défense (Paris-La Défense) Pariz Client: Public Establishment for Installation of La Defense Date: La Defense je dobio ime po čuvenoj statui, La Defense de Paris, koja je bila izgraĎena 1884. godine u čast vojnika koji su dali svoje živote u odbrani Pariza tokom francusko-pruskog/ nemačkog rata (19. jul 1870 - 10. maj 1871). I zaista, istini za volju, ime ovog dela Pariza često zbunjuje posetioce grada, jer ih asocira na nekakvo vojno područje ili ustanovu. U septembru 1958. počinje rekonstrukcija i izgradnja ovog dela Pariza. U tu svrhu francuska država osniva EPAD (Etablissement Public pour d'Amenagement de la Defense - The Public Establishment for Installation of La Defense), sa osnovnim zadatkom da upravlja razvojem ove četvrti.

Area: Četvrt je podijeljena u 12 sektora i nalazi se na površini od 1,6 km2 Budget: Tags:

Concept Description La Défense pariška je četvrt, najveća poslovna četvrt u Europi.

Prvi neboder koji je bio izgraĎen je Tour Esso (arhitekta Greber, Lathrop&Douglas). Interesantan podatak je da korporacija Esso kupuje zemljište za svoj objekat i pre nego što je EPAD osnovan. Tour Esso je bio po mnogo čemu pionir La Defense, a i uopšte - naime, to je bila prva „office building" u Parizu, izgraĎena na lokalitetu koji u to vreme još uvek nije bio poslovna četvrt. Imao je 11 etaža; 30.000 m² ukupne razvijene površine; 1.550 zaposlenih koji su radili u Tour Esso i meĎu prvima na raspolaganju imali restoran sa samoposluživanjem, prostor za opuštanje, kao i bioskop, a prostorije u kojima su se nalazili IBM računari bile su opremljene klimama. Objekat je završen 1965. godine. Kuriozitet je da je ovaj objekat takoĎe i prvi oblakoder koji je porušen na La Defense i to 1993. godine. Na njegovom mestu je 2001.

La Défense

1

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

godine sagraĎen Tour Cour Defense (arhitekta Jean-Paul Viguier), koji se i danas tamo nalazi (sa ukupnom površinom od 350.000 m², ovaj objekat je uz palatu rumunskog parlamenta u Bukureštu, objekat sa najvećom površinom podova u Evropi).

Pre Tour Esso, na lokalitetu La Defense bio je izgraĎen samo Centre des nouvelles industries et technologies (poznatiji kao CNIT - Center of New Industries and Technologies, 1956-1958, čiji su autori arhitekti Robert Edouard Camelot, Jean de Mailly, Bernard Zehrfuss i graĎevinski inženjer Jean Prouve). Predstavnici „prve generacije" nebodera su bili dosta slični jedan drugom i ograničeni na visinu do 100 metara. Godine 1966. izgraĎen je Tour Nobel (preimenovan u Tour Initiale 1988, trenutno u rekonstrukciji, njegovi autori su arhitekti Jean de Mailly i Jacques Depusse, kao i graĎevinski inženjer Jean Prouve), prvi namenski izgraĎen oblakoder (visina 105 m) čija jedina namena je bila da bude korišćen kao „office-building". Kao odgovor na veliku potražnju, tokom ranih sedamdesetih godina 20. veka, počinje izgradnja „druge generacije" oblakodera koja na kratko zastaje 1973. zbog ekonomske krize, dok „treća generacija" ovih „gorostasa" nastaje početkom osamdesetih godina prošlog veka.

Godine 1981. izgraĎen je tada najveći trgovinski centar u čitavoj Evropi Quatre Temps. EPAD 1982. organizuje konkurs Tete Defense sa namerom da pronaĎe najbolje rešenje za završetak „istorijske ose" Pariza (Axe historique).

Kao rezultat ovog procesa, u nešto dužem vremenskom periodu, dolazi do izgradnje Grande Arche. U ovom periodu na ovom području počinju da niču hoteli, objekat CNIT je rekonstruisan, a 1992. godine linija 1 pariskog metroa je proširena do La Defense, na taj način još bolje ga povezujući sa ostatkom grada.

Na la Defense se nalaze sedišta velikih korporacija - Cegetel, Societe Generale, Total, Aventis, Areva i Arcelor.

Od njih, najviši neboder pripada Total korporaciji - izgraĎen je 1985. godine, ima visinu 187 metara i 48 etaža. To ga čini, po visini, drugim po redu objektom na području Pariza koji se koristi za poslovanje (ili stanovanje). Prvi objekat prema tom kriterijumu je Tour Montparnasse (1969- 1972, arhitekti Eugène Beaudouin, Urbain Cassan i Louis Hoym de Marien) - visina mu je 210 m; najviši je neboder u Francuskoj i deveti po visini u EU. Ipak, najviši objekat u Parizu, je, naravno Tour Eiffel - 324 m (1887- 1889, autori je inženjer Gustave Eiffel, a koautori arhitekti Emile Nouguier, Maurice Koechlin i Stephen Sauvestre). On se meĎutim, kao i Tour Montparnasse, ne nalazi na La Defense.

Tokom devedesetih godina prošlog veka, na La Defense je bio planiran da se izgradi Tour Sans Fins („toranj bez kraja"), (arhitekta Jean Nouvel), koji je trebalo da bude visok 452 metra, što bi ga činilo najvišim neboderom u Evropi. MeĎutim, od ovog projekta se odustalo, zbog ekonomskih, ali i tehničkih razloga, iako je, u tom trenutku, u njegov razvoj već bilo utrošeno preko 20 miliona franaka. Posle zastoja u razvoju ovog područja, do kog dolazi pre dvadeset i nešto više godina, ovaj „business district" se ovih godina intenzivno širi i postaje najveća namenski izgraĎena poslovna četvrt u Evropi. Godine 2008. su završena dva nova nebodera: Tour Granite - „office building" (arhitekta Christian de Portzamparc, visina 183 m, 35 etaža, 45.500 m2 ukupne razvijene površine, 15 liftova) i Tour T1 (arhitekti Valode & Pistre Architectes, visina 185 m, 36 etaža). Tour T1 trenutno drži drugu poziciju po La Défense

2

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

visini od objekata koji se nalaze na La Defense (prvorangirani je Tour Total).

U decembru 2005. godine, Bernard Bled (CEO i predsedavajući EPAD) je najavio ambiciozni devetogodišnji razvojni plan po imenu „La Defense 2006-2015".

Namera je da se kroz ovaj plan udahne nova dimenzija razvoja ovoj poslovnoj četvrti, sa akcentom na četiri ideje: obnova postojećih zastarelih oblakodera, izgradnja novih, uravnoteženje izmeĎu poslovnih i stambenih objekata i poboljšanje uslova, i uopšte, transporta zaposlenih do/od La Defense. Glavni ciljevi ovog plana su izgradnja novih 150.000 m2 poslovnog prostora u okviru procesa rušenja i renoviranja postojećih objekata, a potom i izgradnja dodatnih 300.000 m2 poslovnog prostora i 100.000 m2 namenjenih stanovanju podizanjem novih objekata.

Vlada Francuske je odobrila ovaj projekat u julu 2006. sa okvirnim rokom završetka radova 2015. godine.

Opravdanost plana ovakvih razmera je pre svega u nedostatku slobodnih površina za izgradnju na užem urbanom području Pariza - ova činjenica ide u prilog ideji izgradnji novih, viših nebodera. Ipak, odreĎene teškoće u realizaciji postoje - pre svega usporeni novčani tokovi izazvani recesijom i svetskom ekonomskom krizom; vlada Francuske pokušava da uravnoteži potrebu za radnim mestima u sektoru tercijarnih delatnosti u širem regionu Pariza ovakva radna mesta su u najvećem obimu zastupljena na La Defense; saobraćaj u ovoj četvrti je već zasićen, a proširivanje potrebne infrastrukture radi povećanja saobraćajnih kapaciteta zahteva ogromna sredstva.

MeĎutim, uprkos objektivnim teškoćama, u planu je izgradnja pozamašnog broja novih nebodera, visina do 320 metara, koji će izmeĎu ostalih biti izgraĎeni po principima održivog razvoja, od kojih su najreprezentativniji: Tour Signal (arhitekta Jean Nouvel, predviĎena visina 301 m, 70 etaža, 140.000 m2 ukupne razvijene površine), Tour Phare (arhitekta Morphosis - Thom Mayne, predviĎena visina 300 m, 71 etaža, 130.000 m2 ukupne površine), Hermitage Plaza I i II (arhitekta Norman Foster, predviĎena visina 323 m, 93 etaže, 250.000 m2 ukupne površine, sa projektovanom cenom oko €2.5 milijardi) i Tour Generali (arhitekta Valode et Pistre, predviĎena visina 308 m, 50 etaža, ukupne razvijene površine 90.000 m2).

Ambijentalni Kvalitet Pariška četvrt nebodera nalazi se 3 km zapadno od ruba užeg gradskog područja (Ville de Paris) te čini zapadna vrata grada u punom smislu te riječi. S centrom Pariza komunicira cca 9 km dugom urbanom osovinom koja počinje Malim slavolukom (Le Carrousel) ispred muzeja Louvre preko Avenue Champs Élysées i Slavoluka pobjede (L´Arc de Triomphe) do Velikog slavoluka, jednog od simbola La Défensea. Četvrt La Défense dobila je svoje ime po kipu „La Défense de Paris” koji je na tom području podignut 1883. godine u spomen obrane Pariza za vrijeme francusko – pruskog rata 1870. godine. Gradnja La Défensea započela je krajem 1950-ih godina. U to vrijeme tamo su se prostirale livade i pašnjaci. Nakon što je taj prostor izabran za lokaciju novog pariškog poslovnog centra, u svrhu osmišljavanja, razvoja i upravljanja osnovana je agencija (Etablissement Public d’ Amenagement de la Défense). Ona je u početku donijela odreĎene planove i ograničenja (maks. visina zgrada 100 m), no, zbog velike potražnje za poslovnim prostorima te želje za isticanjem i nadmetanjem tvrtki u obliku i visini zgrada ograničenja nisu poštivana (zvuči poznato). To je glavni razlog da je izvorni plan višestruko mijenjan i dopunjavan. Danas u La Défenseu postoje 34 nebodera viša od 100 m, a još su dva u izgradnji. Najviša zgrada danas su tornjevi blizanci simboličnog naziva Cœur Défense (Srce Défensea) svaki visine 190 m.

La Défense

3

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

Projekt izgradnje centra tekao je u valovima i s podosta teškoća. Mnoge zgrade bile su obnavljane i nadograĎivane. Značajnije je zamro sredinom 1970-ih zbog svjetske ekonomske krize koja je pogodila i Francusku. Gradnja je nastavljena 1980. izgradnjom velikog podzemnog trgovačkog centra Les Quatre Temps (Četiri godišnja doba). Danas je to jedan od najvećih trgovačkih centara u Europi, prostire se na 120 000 m², te sadrži 250 dućana, 9 kina, 25 restorana a kroz njega godišnje proĎe 30 milijuna kupaca. Uz prvotnu poslovnu ulogu s tim je centrom La Défenseu dana središnja trgovačka uloga za cijelu Parišku regiju (Ille de France). 1980-ih razmišljalo se koji konačan oblik dati cijeloj četvrti. Na inicijativu francuskog predsjednika Mitteranda prihvaćen je projekt izgradnje Velikog slavoluka (Grande Arche de la Défense ili Tête Défense – Glava Défensea) – novog, futurističkog slavoluka koji je dovršen 1989. godine, za dvjestotu godišnjicu francuske revolucije (1789. g.). Impozantnih je dimenzija: visok 93 m, širok 110 m, tako da bi ispod njegovoga luka mogla stati katedrala Notre Dame. Postao je simbolom čitave četvrti, ali i jednim od novih simbola Pariza. U njegovim pobočnim stranama nalaze se uredi i sjedište francuskog Ministarstva opskrbe a na vrhu sjedište Zaklade za ljudska prava.

Користење Na posao u La Défense dolazi 150 000 ljudi, a stalno je nastanjeno 20 000. Danas je La Défense najveća poslovna četvrt Europe. U njoj se nalazi 2.5 milijuna m² poslovnih prostora u kojima radi oko 150 000 ljudi. Ovdje se nalaze sjedišta 70 % svih velikih francuskih kompanija ali i predstavništva mnogih drugih mutinacionalnih kompanija. TakoĎer u samoj četvrti stanuje 20 000 ljudi. Uz poslovnu, trgovačku i stambenu četvrt ima i kulturnu funkciju koja je vidljiva u mnoštvu skulptura na otvorenom.

Cijeli nadzemni prostor La Défensea pješačka je zona popločenih aleja (”esplanade”) a četvrt okružuje obilazna brza cesta (”boulevard circulaire”). No i tu se obilaznu cestu u budućnosti namjerava ukopati radi dobivanja novih graĎevinskih površina u sklopu već spomenutog širenja poslovne četvrti. S druge strane pod zemljom se osim velikog trgovačkog centra nalaze ostale prometnice, podzemne garaže te stanice i infrastruktura metroa i prigradske željeznice (RER).

Problems of the building Posto se ovdje nalaze sjedišta 70 % svih velikih francuskih kompanija ali i predstavništva mnogih drugih mutinacionalnih kompanija I u samoj četvrti stanuje 20 000 ljudi, uz poslovnu, trgovačku i stambenu četvrt ima i kulturnu funkciju koja je vidljiva u mnoštvu skulptura na otvorenom - takva velika koncentracija širokog broja funkcija ima mnogo prednosti ali i neke nedostatake. Osim problema u samoj četvrti (infrastruktura) javlja se i problem prostorne polarizacije unutar grada koja dovodi do neravnomjernog razvoja čitavog grada kao i do nezadovoljstva stanovnika drugih četvrti koje zaostaju. Radi sprječavanja prevelike koncentracije intervenirala je čak i francuska vlada koja je Ministarstvo financija preselila na istok grada stvarajući time ipak neku (prividnu) ravnotežu

Licni stav autora o objekti La Défense

4

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

Pariz je arhitektonski jedinstven po svojim haussmanskim zgradama, Eiffelovu tornju, palačama i naherenim nizovima kuća. Takav se turistički odlično prodaje, ali grad muzej polako gubi bitku za moć i ugled s europskim metropolama, poput Londona ili Berlina. Krajem XX. stoljeća one su se dinamičnije i ekonomski brže razvijale, što se odrazilo i na njihovu izgledu. Simboli njihove financijske moći postali su estetski odvažni neboderi i poslovni tornjevi, s potpisom najpoznatijih svjetskih arhitekata. Pariz je oduvijek imao problem s vertikalom. To je bilo razvidno jos krajem 19. stoljeća kada se gradio Eiffelov toranj, jedino zdanje koje sa svoja 324 metra “strši” unutar tijela grada. U vrijeme kad je graĎen, kao simbol industrijske epohe i snage čelika, izazvao je burne polemike.

Pisci Dumas i Maupassant bili su uvrijeĎeni “dimnjakom” koji je poremetio gradski horizont odreĎen ne previsokim crkvenim tornjevima i linijom haussmanskih zdanja koja nije prelazila 20 metara visine. Uz neslavne iznimke, ili upravo zbog njih, neboderi su rijetki u Parizu. Kad je 1973., u doba predsjednika Pompidoua, poznatog po svom modernom duhu, izgraĎen neboder na Montparnasseu, s 210 metra dugo vremena najviša graĎevina u Francuskoj, pokušaj dizanja Pariza u visinu neslavno je propao. Tamnosiva okomita napolitanka naivnog modernizma, neboder na Montparnasseu ostao je poput ožiljka u tijelu grada ne srodivši se nikad s njim. Do te mjere da je do 2010. u Parizu intra muros bilo zabranjeno graditi zdanja viša od 37 metara. Neboderi su se preselili u predgraĎa, u gradove spavaonice sa socijalnim stanovima i u delokalizirane poslovne zone.

Predgradje Defense, u produžetku Champs-Élyséesa, koje je u posljednjih dvadesetak godina izraslo u jedan od najvećih poslovnih centara Europe je posebno. A gdje je velikih banaka i naftnih kompanija, s uredima i tisućama zaposlenika koji rade za njih, grad se nužno diže u visinu. S arhitektonski ne baš najodvažnijim, ali ipak zanimljivim neboderima, vratima u obliku staklene šuplje kocke, i trgovačkim centrima, Défense je zaživio kao otok 21. stoljeća u produžetku Pariza 19. stoljeća. Defense se i dalje gradi, neboderi su sve odvažniji, a jedan od budućih projekata, tornjeve Hemitage Plaza, potpisuje slavni američki arhitekt Norman Foster. Jedan od nebodera imat će 93 kata i biti visok 323 metra, što ga čini najvišim neboderom “mješovite funkcije” u Europi. U njemu će biti hotel s 5 zvjezdica i luksuzni panoramski stanovi (teško je zamisliti Parižane u njima). Gradi se ruskim novcem, a početak radova je predviĎen za 2014. Pariški gradonačelnik, socijalist Bertrand Delanoë, vrlo dinamičan kad je riječ o voĎenju grada i njegovoj prilagodbi zahtjevima ekologije (biciklističke staze, električni gradski automobil, tramvaj), promijenio je prije dvije godine urbanistički zakon o maksimalnoj visini novih graĎevina. To je otvorilo vrata projektima izgradnje više nebodera unutar grada. Doduše, još uvijek na rubnim područjima, ali ipak unutar zidina. Do 2018. pariško će nebo “zaparati” 4 nebodera, koji bi trebali pokazati da grad ne živi više samo u svojoj lijepoj arhitektonskoj prošlosti i od nje, nego u vremenu u kojem neboderi nisu samo odgovor na sve manje prostora u gradu, već nadasve simbol njegova razvitka, bogatstva i moći. Na južnim izlazima iz grada, u XIII. i XV. okrugu, niknut će dva nebodera koje projektira poznati francuski arhitekt Jean Nouvel i toranj Piramida slavnih švicarskih arhitekata Herzoga i de Meurona. Na sjeveru Pariza, u XVII. okrugu, gradit će se neboder ništa manje slavnog Talijana Renza Piana, u kojem će biti smještena nova Palača pravde. Sama imena autora projekata obećavaju estetski iznimna zdanja, svojevrsne spomenike suvremene arhitekture.

Ваш личен став за објектот

La Défense

5

WRITTEN BY: RT – 18 - BL

FReARCH

Kao i uvjek, “novo” i “drugačije” izaziva sumnje i strahove, poglavito u gradovima koji se stoljećima ne mijenjaju.

Zbog gustoće svog urbanog tkiva Pariz nije baš najsretnije mjesto za nebodere, tvrde urbanisti. Ne radi se samo o konzervativizmu, struktura grada jednostavno nameće svoja pravila.Ne može se meĎutim reći da unutar Pariza nije bilo modernističkih intervencija. Najbolji primjer su Peieva staklena piramida u dvorištu Louvrea, ili Bourenneovi stupovi u dvorištu Palais Royal, koji su se “primili” bez obzira na polemike koje su izazvali. Pariz a priori ne odbija suvremenu arhitekturu. Svi predsjednici, od De Gaullea do Chiraca ostavili su svoje modernističke “zadužbine”. Kulturni centar Pompidou, dugo posprdno nazivan rafinerijom, danas je po posjećenosti treća turistička znamenitost Pariza. Opera na Bastilji, Nacionalna biblioteka François Mitterrand, Institut Arapskog svijeta ili Chiracov Muzej prvobitnih umjetnosti obogatili su gradski pejzaž. Tako će biti i sa zdanjima u izgradnji: novim Hallesima, Odjelom islamske umjetnosti koji se podiže unutar jednog od dvorišta Louvrea, sa staklenim svodom koji podsjeća na leteći tepih, ili zgradom Filharmonije koja se gradi na La Villette. Pariz se nezaustavljivo širi, projekt Velikog Pariza tansformirat će urbanu aglomeraciju u metropolu 21. stoljeća, poput New Yorka, Londona, Tokija ili Šangaja. Možda je upravo zbog toga potrebno očuvati onaj stari, jedinstveni Pariz, pa i po cijenu da ostane grad muzej.

Other (please put your own title of the paragraph)

La Défense

6

WRITTEN BY: RT 15 (P)okret

Johan Otto von Spreckelsen; Paul Andreu; Erik Reitzel

La Grande Arche Lokacija: Pariz, Francuska Klijent: Republika Francuska Vreme gradnje: 1982-1990.

Površina prizemlja: 12 096 m2 Budžet: 3 750 000 000 Fr (563 000 000 €) Slika 1: La Grande Arch, Pariz

KONCEPCIJSKI OPIS Osnovnu ideju za oblikovno koncipiranje volumena Johann Otto von Spreckelsen pronalazi u istorijskoj strukturi i simbolici Trijumfalnog luka. Implementacijom osnovnih elemenata i materijalizacijom polazne strukture u modernu formu se postiže približavanje arhetipu oblika, a to je u prvobitnoj studiji bio linijski model, sačinjen od osnovnih elemenata konstrukcije arhitravnog sistema.

Slika 2: Izgled objekta

Slika 3: Poprečni presek

Kada dati prostor posmatramo kao zbir uzastopnih opažanja mesta, dolazimo do ideje spajanja linijskih struktura u prostornu i ambijentalnu celinu, nizanjem primarnih elemenata. Iz toga proizilazi da je oblik Velikog luka niz osnovnih konstrukcijskih struktura i da one svojim konturnim dimenzijama formiraju ramovski oblik primarnog geometrijskog tela – kocke. Na ovaj način je postignut efekat centralnog prostora unutar strukture, koja sadržaje nudi na svojim obodima. Ipak, duhovno središte same građevine predstavlja slobodan prostor ispod parametarske mreže, koja čini određenu vrstu nadstrešnice.

Ovakvim konceptom je dostignuta veličanstvenost i monumentalnost, kao i jedinstvenost unutar okružujuće panorama čime je duh mesta zadovoljen terminom puta, povezivanja i domena.

Johan Otto von Spreckelsen; Paul Andreu; Erik Reitzel - La Grande Arche

WRITTEN BY: RT 15 (P)okret

AMBIJENTALNI KVALITETI

Slika 4: Objekat iz perspektive prolaznika

La Grande Arche je moderna interpretacija Trijumfalnog luka, koji se nalazi na suprotnom kraju ulice La Défens. Ove dve građevine se nalaze na istoj pravoj, udaljene 6 kilometara, svaka izgrađena u skladu sa svim odlikama svog vremena.

Izgrađen od betonskog skeleta, obložen mermerom, granitom i staklom, Grande Arche ima oblik šuplje kocke, dimenzija dovoljno velikih da cela katedrala Notre-Dame može da stane unutar njenih okvira. Kvadratni luk se proteže do 110 metara visine, dok je njegova širina 70m. Ukupna masa ove strukture je 300 000t, a utemeljena je na 12 šipova.

KORIŠĆENJE

Slika 5: Plato koji okružuje objekat

Slika 6: Stakleni lift

Ono šta razlikuje ovu strukturu od klasične prostorne, skulpturne celine je sadržaj namenskih prostora.Dve bočne lamele predstavljaju administrativno sedište vlasti, dok krovna struktura sadrži prostore muzeja, izložbene i prostore za razonodu. Takođe se tu nalaze restoran i vidikovac, do koga se stiže posebnim liftom, koji je postavljen unutar okružujuće strukture bočnih lamela, dok se u prizemlju nalaze prodavnice.

Značajno je pomenuti plato ispred objekta, koji služi za okupljanje posetilaca i ima funkciju odmorišta, koje se može posmatrati i kao moderna interpretacija baroknih parkovskih površina, karakterističnih za Pariz.

GLAVNI PROBLEMI PROJEKTA

Slika 7: Grande Arch, La Défense- urbani kontekst

Osnovni problem ovakvih arhitektonskih poduhvata predstavlja prihvatanje konzervativnog shvatanja posmatrača. Pariz je često u svojoj istoriji imao težnju radikalizaciji rešenja pojedinih prostornih osobina. Odlučnost je svaki put bila osnovni faktor ostarivanja ideja, koje su težile širenju prostora za napredak shvatanja ili prihvatanja modernog tumačenja arhitekture.

Johan Otto von Spreckelsen; Paul Andreu; Erik Reitzel - La Grande Arche

WRITTEN BY: RT 15 (P)okret

Mnogi stavovi pri projektovanju na zadatoj lokaciji su bili da Pariz svojom tradicijom ne sme sebi dozvoliti ovakve ideje, međutim uspešnosti i ostavarenju izgradnje objekta je najviše doprineo tadašnji predsednik Francuske François Mitterrand, koji je želeo da prihvati jedino moderno tumačenje arhitektonske ideje trijumfa dvadesetog veka.

Daljom koncepcijskom analizom funkcionalnosti objekta i problema kretanja i odvijanja delatnosti predviđenih namenom je moguće baviti se tek nakon prihvatanja prostora u dodiru s njim.

Slika 8: La Grande Arch – moderno tumačenje ideje trijumfa

LIČNI STAV AUTORA O OBJEKTU Objekat predstavlja sintezu ideja o modernom tumačenju istorijskih vrednosti stila i značaja pomaka društvenih vrednosti, u kojima se teži veličanju humanizma i renesansnog pristupa društvenog preobražaja, a ne vojnih i strateških pobeda. Glavnu ideju čini odlučnost prihvatanja novog smisla istorijskih formi.

Pošto je analizirana prostorna struktura delo zajedničkog prožimanja ideje dvojice ljudi, lični stav je teško odrediti jedinstvenim pristupom. Johann Otto von Spreckelsen, čiji je uticaj ključan, nije doživeo završetak radova na svom najznačajnijem projektu, ali je svoje mišljenje o načinu tumačenja preneo jasno koncepcijom, koju je jednostavno čitati zahvaljujući snažnoj formi.

Slika 9: Skica objekta: objedinjavanje simboličke, skulpturalne i praktične vrednosti projekta

Njegov pomoćnik Erik Reitzel i naslednik Paul Andreu su nakon završetka radova izneli svoje viđenje ideje kroz objedinjavanjem simboličke, skulpturalne i praktične vrednosti projekta, koji za njih predstavlja ključnu ideju stvaranja oblikovnog i društvenog pokretača revolucionarnosti u vidu beleženja sjedinjavanja predviđenih ideja svake celine zasebno, a u istom i tumačenje svake celine kroz zajedničku tačku.

Johan Otto von Spreckelsen; Paul Andreu; Erik Reitzel - La Grande Arche

WRITTEN BY: RT 15 (P)okret

NAŠ LIČNI STAV O OBJEKTU

Slika 10: Odnos objekta sa okruženjem

Upoznavanje objekta treba da predstavlja shvatanje zasebnosti i posebnosti strukture, kao i njen odnos s okružujućim duhom mesta, putanjama kretanja i sagledavanja. Opažanjem je potrebno shvatiti ulogu objekta, kao spomenika velikog istorijskog značaja, gradskog repera i jasne forme, kojom postiže jasan nagoveštaj kretanja i stabilnost, kao simbol pobede, nalik na Trijumfalni luk.

Jasnim tumačenjem značaja forme i materijalizacije je postignuta suštinska povezanost na istorijskom, prostornom, estetskom i perceptivnom nivou, što je najvažnija osobina tumačenja i produkcije ovakvih ideja.

Grande Arche predstavlja skulpturalnost u službi arhitektonskog opravdavanja iskorišćenosti kvaliteta datog prostora.

SLIČNOST FORME Koncepcija ovog objekta i danas služi kao uzor mnogim projektantima. Interpretacijom slične forme služili su se, između ostalih i Peter Eisenman kao i Rem Koolhaus.

Johan Otto von Spreckelsen; Paul Andreu; Erik Reitzel - La Grande Arche

WRITTEN BY: RT 05

FReARCH

Jean de Mailly, Bernard Zehrfuss, Jean Prouvé, Pier Luigi Nervi, Pierre Parat

CNIT (Centre des nouvelles industries et technologies) Lokacija: La Defense, Pariz Klijent: Emmanuel Povreau Datum: Septembar 1958.

Površina: 22 500 m²

Koncepcijski opis Objekat koji simbolizuje tadašnji francuski prosperitet, napredak i razvoj tehnologije i novih mogućnosti.

Jean de Mailly, Bernard Zehrfuss, Jean Prouvé, Pier Luigi Nervi, Pierre – CNIT

1

WRITTEN BY: RT 05

FReARCH

Ambijentalni Kvalitet Prepoznatljiv ljuskasti svod objekta koji se svojom pokrenutom formom izdvaja od preovladavajućih pravilnih geometrijskih, kubusnih oblika u okruženju. Unutrašnji multifunkcionalni prostor koji proizlazi iz forme određene betonskom ljuskom, čija je struktura u enterijeru očuvana. Takođe je očuvan veliki raspon svoda koji se oslanja samo na tri tačke.

Korišćenje Posetioci tržnog centra, korisnici hotela Hilton, kao i posetioci kongresnog i izložbenog centra.

Glavni problemi objekta Neophodno je renoviranje objekata na prostoru La Défense kako bi se dobio prijatniji, ‘’topliji’’ ambijent, modernije zgrade koje ispunjavaju medjunarodne standarde i samim tim privlace I vise korisnika tog prostora. Obnova područja se odnosi na poboljsanje funkcionisanja saobracajnih povrsina I signalizacije, uvođenje novih zelenih površina, kao i na zadovoljavanje novih zahteva energetske efikasnosti.

Lični stav autora o objektu Inženjer Nicolas Esquillan pronašao je inspiraciju u gotičkim rebrastim svodovima za rešavanje strukturnih problema koje nameće trouglasti svod, dok je Jean Prouvé dizajnirao 3 fasade kao pokretne staklene panele odvojene od armirano-betonske ljuske.

Naš lični stav o objektu Objekat CNIT-a koji u odnosu na okolne građevine više liči na skulpturu, predstavlja kreativan odgovor na zahteve koji proizilaze iz funkcije. Ova kombinacija inovacija i najsavremenije tehnologije predstavlja simbol modernizma.

Rekonstrukcije objekta Objekat je rekonstruisan u 2 navrata, 1988. i 2009. godine, pri čemu je od prvobitne konstrukcije zadržana prednapregnuta ljuska. Ovim rekonstrukicjam došlo je kako do promena u površini koju celokupan objekat zauzima, tako i do pormena u nameni objekta.

Jean de Mailly, Bernard Zehrfuss, Jean Prouvé, Pier Luigi Nervi, Pierre – CNIT

2

Architect: Le Corbusier Location: Poissy, France Project Year: 1929

Situated in Poissy, a small commune outside of Paris, is one of the most significant contributions to modern architecture in the 20th century, Villa Savoye by Le Corbusier. Completed in 1929, Villa Savoye is a modern take on a French country house that celebrates and reacts to the new machine age. The house single handedly transformed Le Corbusier’s career as well as the principles of the International Style; becoming one of the most important architectural precedents in the history. Villa Savoye’s detachment from its physical context lends its design to be contextually integrated into the mechanistic/industrial context of the early 20th century, conceptually defining the house as a mechanized entity.

Le Corbusier is famous for stating, “The house is a machine for living.” This statement is not simply translated into the design of a human scaled assembly line; rather the design begins to take on innovative qualities and advances found in other fields of industry, in the name of efficiency.

In response to his aspirations and admiration of mechanized design, Le Corbusier established “The Five Points” of architecture, which is simply a list of prescribed elements to be incorporated in design. The Five Points of architecture can be thought of as Le Corbusier’s modern interpretation of Vitruvius’ Ten Books on Architecture, not literally in the sense of an instructional manual for architects, but rather a checklist of necessary components of design. So much so that Villa Savoye is thoroughly tailored to Corbusier’s Five Points.

The Five Points of Architecture: _Pilotis [slender columns] _Flat Roof Terrace _Open Plan _Ribbon Windows _Free Façade [free of structural members] At this point in Le Corbusier’s career, he became intrigued by the technology and design of steamships. The simplistic, streamlined result born out of innovative engineering techniques and modular design had influenced Corbusier’s spatial planning and minimalistic aesthetic. The pilotis that support the decks, the ribbon windows that run alongside the hull, the ramps providing a moment of egress from deck to deck; all of these aspects served as the foundation of the Five Points of Architecture and are found in the overall composition of Villa Savoye.

Upon entering the site, the house appears to be floating above the forested picturesque background supported by slender pilotis that seem to dissolve among the tree line, as the lower level is also painted green to allude to the perception of a floating volume.

The lower level serves as the maintenance and service programs of the house. One of most interesting aspects of the house is the curved glass façade on the lower level that is formed to match the turning radius of automobiles of 1929 so that when the owner drives underneath the larger volume they can pull into the garage with the ease of a slight turn.

The living quarters, or the upper volume, are fitted with ribbon windows that blend seamlessly into the stark, white façade, which void the façade(s) of any hierarchy. The ribbon windows begin to play with the perception of interior and exterior, which does not fully become expressed until once inside.

However once inside, there becomes a clear understanding of the spatial interplay between public and private spaces. Typically, the living spaces of a house are relatively private, closed off, and rather secluded. Yet, Le Corbusier situates the living spaces around a communal, outdoor terraced that is separated from the living area by a sliding glass wall. This notion of privatized areas within a larger communal setting is a common thread later on in Le Corbusier’s housing projects.

Both the lower level and the upper living quarters are based off an open plan idea that provokes the inhabitant to continuously meander between spaces. As an architectural tour de force, Le Corbusier incorporates a series of ramps moving from the lower level all the way to the rooftop garden, which requires the inhabitant to slow down and experience the movement between spaces.

Villa Savoye is a house designed based on the architectural promenade. Its experience is in the movement through the spaces. It is not until one becomes familiar with the subtle peculiarities that the movement and proportionality of the spaces evokes a sense of monumentality within the Parisian suburb.

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Le Corbusier Villa La Roche Lokacija: Pariz, Francuska Klijent: Raoul La Roche, banker i kolekcionar umjetnina Vrijeme izgradnje: 1923-1925.g.

Površina: / Budžet: / Tags:/ Slika 1: Villa La Roche (http:// www.archdaily.com)

Koncepcijski opis: Vila La Roche, sagrađena između 1923. i 1925. godine, predstavlja konceptualno sponu dvije kuće: kuća La Roche i kuća Jeanneret. Prva je za njegovog prijatelja, uglednog bankara i kolekcionara modernih slika Raoul La Roche-a, a druga za porodicu njegovog rođaka i saradnika Albert Jeannereta. Kako sam Le Corbusier kaže: „Jedna je za samca, posjednika kolekcije modernih slika, i strastvenog zaljubljenika u umjetnost, a druga je prilagođena porodici sa djecom, pa se sastoji iz niza manjih soba sa svim potrebama jedne porodice.“1 Vila La Roche pripada grupi vila iz Le Corbusierove serije „purističkih“ kuća, kojoj pripadaju njegovi projekti porodičnih vila, iz perioda 1920-1928 godine. Ovu fazu Le Corbusierovog stvaralaštva karakteriše primjena nekoliko principa, pri projektovanju kuća, a koji su prvi put jasno izdefinisani na primjeru Villa La Roche, a u potpunosti se kristališu na primjeru Ville Savoye, Poissy (1928). Konceptulni principi projektovanja kojima se vodio i o kojima između ostalog govori i u knjizi “Ka pravoj arhitekturi”, iako ih formalno ne formuliše su:

1

Piloni Duge horizontalne ravni prozora Krovna terasa-bašta Otvoreni plan Otvorena fasada

The La Roche House, Educationa guide, Fondation Le Corbusier, Paris 2004

Le Corbusier –Villa La Roche

1

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Ambijentalni Kvaliteti: Spoljašnja organizacija objekta se analizira preko pet konceptualnih elemenata kojima se Le Corbusier vodio u projektovanju: Piloni: Primjena pilona u projektovanju je često ponavljana ideja Le Corbusiera, prisutna i na vili La Roche, gdje je dio objekta (galerija) podignit na stubove i ostavlja slobodan prostor u parteru, a sa druge strane ovim se postiže utisak objekta koji „lebdi“ u prostoru. Podizanjem objekta na stubove šalje se poruka posjetiocima o nesmetanom, slobodnom kretanju ispod objekta, kao kontrast tradicionalnom zauzimanju parternih površina.

Slika 2: atelje na stubovima-pilonima (http://apc2008.wordpress.com)

Duge horizontalne ravni prozora: Primjena novih materijala, prije svega betona, donijela je mogućnost ukidanja konstruktivnih zidova, a time i uvođenje duge, neprekidne, horizontalne ravni multipliciranih

Slika 3: duge horizontalne ravni prozora

Le Corbusier –Villa La Roche

Slika 4: Villa La Roche-krovna terasa (http://www.panoramio.com/)

2

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

prozora. U enterijeru je to značilo dublji prodor svijetlosti koji je sada dolazio i do uglova prostorija kuće. U konačnici ovi otvori značili su ukidanje granica unutrašnjeg i spoljašnjeg. Na fasadi vile La Roche jasno se vidi primjena ovog principa.

Krovna terasa-bašta: Pretvaranje krova u terasu, vrt, bilo je moguće sa uvođenjem armiranog betona. Le Corbusier je bio mišljenja, kako i sam kaže da je: „prostor na krovu, najudaljeniji od buke, najosunčaniji dio, a i vazduh je tu najčistiji“ U tom smislu su krovne terase, bašte postale atraktivna mjesta za odmor, kojom Le Corbusier zamjenjuje tradicionalne balkone.

Otvoreni plan: Nasuprot tradicionalnom sistemu konstruktivnih zidova, uvođenjem betona i tzv.domino sistema2 oslobađa se prostor i dobijaju se neprekinute podne površine. Time se dobijaju fleksibilni prostori u osnovi koje je po potrebi moguće reorganizovati.

Otvorene fasade: Primjena domino sistema, prema kojem se opterećenje prenosi na stubove i grede, a zidovi nemaju nosivu ulogu, ostavlja prostora Le Corbusieru za tretiranje fasade kao lagane membrane na kojoj se smjenjuju prozorske i zidne ravni. (slika 3) Unutrašnja organizacija objekta Unutrašnjost kuće La Roche sastoji se iz javnog (galerija) i privatnog dijela (prostor za boravak Raoul La Rochea), kojima se pristupa preko dva odvojena stepeništa iz ulaznog hola. Prostori Kuće La Roche, vješto su povezani u

2

Domino je skeletni konstruktivni sistem, koji je Le Corbusier izumio zajedno sa Max Duboisom i koji će postati ključni instrument njegove arhitekture.

Le Corbusier –Villa La Roche

3

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

niz sekvenci i omogućavaju postepeno otkrivanje enterijera. Le Corbusier je takvom putu dao naziv promenade architecturale. Ideja je da se posjetilac usmjerava i jasno vodi kroz prostor kuće.

Tako se pristupom na stepenište koje vodi do javnog prostora, ukazuje spoljašnji bijeli zid zakrivljenog ateljea, prošaran sjenkama, postavljen naspram odgovarajućeg unutrašnjeg zida. Put posjetioca dalje usmjerava prema zakrivljenom volumenu, duž kojeg se proteže duga zakrivljena rampa, koja vodi na sledeću etažu. Rampa je simbol sagledavanja u sekvencama, kako i sam autor kaže da stepenište razdvaja jedan sprat od drugog, a rampa ih spaja, jer se penjanjem uz rampu sagledava u kontinuitetu. Prostor galerije je osvjetljen sa dvije ravni dugih horizontalnih prozora, a za razliku od monohromije ulaznog hola ovdje se vidi igra boja (tamno crvena, svijetlo plava, svijetlo zelena i žuta).

Na posljednjem spratu je biblioteka, mjesto za učenje i kontemplaciju. Ovdje se primjenjuju dva sistema osvjetljenja (zenitno i lateralno) zahvaljujući kojem se dovodi dovoljna količina dnevnog svijetla za čitanje. Na posljednjem spratu je i spavaća soba, opremljena samo sa krevetom, metalnim stolom, niskim ormarom i tepihom.

La Roche je ovdje držao slike Le Corbusiera i Ozenfanta, pa se ova soba još zove i „puristička soba“.

Le Corbusier –Villa La Roche

4

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Slika 5: Villa La Roche-osnove (http://apc2008.wordpress.com)

Slika 6: Villa La Roche-galerija (http://apc2008.wordpress.com)

Le Corbusier 窶天illa La Roche

5

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Коrišćenje S obrzirom da Villa La Roche / Jeanneret predstavlja dvojnu kuću, ona je u početku bila korišćena od strane dva korisnika: • Raoula La Rochea, bankara i kolekcionara umjetnina (Villa La Roche) • od strane Korbizjeovog brata Alberta Jeanneret, njegove žene Lotti Raaf i njihove djece (Villa Jeanneret), Godine 1962. Raoul La Roche se odselio u Švajcarsku i prije svoje smrti 1965. god. svoju vilu ostavio u nasljeđe svom prijatelju Le Corbusieru, koji je želio da u njoj arhivira neke od svojih radova. Godine 1968. Villa La Roche je na osnovu testamenta Le Corbusiera pripala njegovoj fondaciji. „Izjavljujem ovdje, za svaku eventualnost, da sve što posjedujem ostavljam Fondaciji Le Corbusier ili bilo kojoj drugoj značajnoj organizaciji, koja će postati i duhovni entitet koja je nastavak životnog poduhvata“ 13. januar 1960 Slika 7: Raoul La Roche u svojoj galeriji (http://4.bp.blogspot.com)

Slika 8: Testment Le Cobusiera (http://www.fondationlecorbusier.fr)

Od 1970. god. pa do danas na Villi La Roche / Jeanneret je izvršeno nekoliko restauracija, a 1996. god. je proglašena istorijskim spomenikom.

Le Corbusier –Villa La Roche

6

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

Glavni problem objekta Nakon izvođenja i u toku eksploatacije objekta pojavilo se nekoliko tehničkih problema, te je vlasnik vile Raoul La Roche, prema uputstvima Le Corbusiera i dizajnera enterijera Charlotte Perriand, u periodu od 1928 – 1936, izvršio nekoliko naknadnih intervencija: • zamjena radijatora u galeriji; • usavršavanje rasvjetnog sistema, postavljanjem fiksnih usmjerivača svijetlosti na prozorima na istočnom zidu; • zamjena parketa sa rozim gumenih završnim slojem i crnim kamenim pločama; • da bi poboljšali akustiku prostora, dio ispod rampe je ispunjen niskim policama; • i na zidove i plafon su postavljeni drveni paneli koji pridržavaju termoizolaciju.

Licni stav autora o objektu Le Corbusier: "La Roche, kada neko posjeduje tako izvrsnu kolekciju kao što je tvoja, on mora izgraditi kuću koja je veliča.“ Ovako se rodila ideja o izgradnji Ville La Roche, kojom je Le Corbusier dokazao svoju izjavu: „Arhitektura je majstorska, precizna i veličanstvena igra volumena objedinjenih na svjetlosti“

1923 Malo pošto je vila završena ahitekta je napisao: „Ovdje se, oživljeni pred našim modernim očima, nalaze arhitektonski događaji iz istorije: piloni, dugi prozori, krovna bašta, stakleni zidovi. Ponovo moramo naučiti da cijenimo, da znamo šta je na raspolaganju, i morate biti u stanju da napustite stvari koje su vas naučili, da pratite istine koje neumorno proizilaze iz novih tehnika u podsticanju novog duha rođenog u dubokim promjenama ere mašina.“ U svojoj knjizi Vers une architecture (Ka pravoj arhitekturi), Le Corbusier je između ostalog iznio svoj stav o Villi La Roche, naveden ispod fotografije enterijera ove vile: „Arhitekte, zapazite vrijednost duge galerije ili promenade – prijatan i zanimljiv prostor; jedinstvo materijala, lijep raspored konstruktivnih elemenata, razborito izloženih i racionalno grupisanih.“

Vaš lični stav o objektu: Čitajući literaturu može se steći stav da je Villa La Roche /Jeanneret odličan primjer gdje je savršeno izbalansirano privatno i javno korišćenje objekta, savršeno ukomponovane želje i potrebe različitih korisnika, a u estetskom pogledu stvorena jedinstvena cjelina.

Le Corbusier –Villa La Roche

7

WRITTEN BY: RT 11

FReARCH

O Autoru: Le Corbusier Le Corbusier – francuski arhitekta švajcarskog porijekla, rođen 6. oktobra 1887. god. u mjestu La Chaux-de-Fonds (Šo de Fon) u Švajcarskoj, pod pravim imenom Charles-Édouard Jeanneret-Gris (Šarl Eduar Žanre Gri).

Le Korbizje se smatra jednim od najvećih arhitekata XX vijeka pored Rajta, Gropiusa i Misa. Bio je dominantna figura u Internacionalnom stilu i arhitekturi Moderne u periodu od 1920. do 1960. god. Le Corbusier je kreator Modulora koji predstavlja jedinicu mjere, koja počiva na zlatnom presjeku, a oslanja se na proporcije ljudske figure.

Objavljivao je svoje principe arhitekture i u toku 1926. god. i oni su štampani u Alfred Roth-ovoj knjizi Zwei Wohnhaeuser von Le Corbusier und Pierre Jeanneret, objavljenoj u Stutgartu 1927. god. Osim što je bio arhitekta Le Corbusier je bio i urbanista, vajar, slikar, pisac, a poznat je i kao suosnivač purizma.3

Slika 9: Le Corbusier (http:// sr.wikipedia.org)

Slika 10: Modulor (http:// sr.wikipedia.org)

Literatura: -

Elisabeth Vedrenne, Le Corbusier, H. Kliezkowski – Onlybook, Madrid, 2002.

Miloš R. Perović, Istorija moderne arhitekture, Antologija tekstova, Knjiga 2/A, Arhitektonski fakultet, Beograd, 1999.

Internet stranice: http:// www.archdaily.com http://www.fondationlecorbusier.fr http://sr.wikipedia.org http://www.world-architects.com http://www.arhitektura.rs Purizаm (fr. Le Purisme), (od frаnc. pur — čisto) je umetnički prаvаc koji je nаstаo u Frаncuskoj 1918. godine, а vezаn je zа slikаrstvo i аrhitekturu. Idejni tvorci pokretа su frаncuski slikаr Amede Ozаnfаn (Amédée Ozenfant) i аrhitektа Le Korbizje (Le Corbusier). Purizаm se prvenstveno zаsnivа nа neoplаtonističkoj filozofiji kojа u umetničkom smislu znаči odbаcivаnje reаlnog predstаvljаnjа predmetа i pokušаj prikаzivаnjа „suštine“ njegovog oblikа. Ovаkvu estetiku pokušаvа dа primeni nа sve oblike plаstičnog izrаzа - slikаrstvo, dizаjn i аrhitekturu.

3

Le Corbusier –Villa La Roche

8

WRITTEN BY: RT broj 19

Peter Rice&Adrien Fainsilber The Cité de la Sciene + Géode

Location : Paris, France Client : Giscar d’Estaing Date: The Cite de la Sciene 13 mart, 1986 La Geode 6 maj 1985 Area: 150 000 m2 (La Geodoe 1017m2) Budget: 91, 896,000 E Tags:

Koncepciski opis So misija za transformiranje na prethodno izgradenata klanica, vo nauchen muzej, vo 1891 godina arhitektot od inicijativata na pretsedatelot President Giscard d'Estaing, celta na ovoj kompleks e e da go rasprostrane nauchnoto I tehnichko znaenje niz celata javnost, stavajkji znachitelen akcent na obrzaovanieto na mladite I promoviranje na javniot interes za naukata, istrazuvanjeto I industrijata. Preku nivniot razvoj, muzejot gi nudi neophodnite nauchni alatki za podobro razbiranje na svetot vo negovata konstantna, dinamichna promena. Sekoj izlozben salon e otvoren za site vozrasni grupi, za mladi i stari, turisti i profesionalci, nauchnici ili ednostavno ljubiteli na naukata. Pokraj nauchniot segment, vo sklop na muzejot se naogja i oblast za deca narechena La Cite des enfants, istovremeno nenametlivo smestena vo zeleno, prirodno opkruzuvanje. Celiot muzejski kompleks e iskombiniran so tri dopolnitelni objekti, Cite de la Musique, La Geode and Parc de la Villette . Najzabelezliviot moment na bioklimatskata fasada se trite zastakleni gradini, sekoja po 20 metri visoka, 8 metri shiroka I 20 metri dlaboka. Ovie fasadi pretstavuvaat prviot pionerski zafat za konstruiranje na stakleni dzidovi bez nikakva poddrshka.

Archite Peter Rice&Adrien Fainsilberct –The Cité de la Sciene+Géode

1

WRITTEN BY: RT broj 19

Funkcija Pretstavuva najgolemiot nauchen muzej vo Evropa/ 5 milioni lugje godishno go posetuvaat muzejot. Se klasificira kako javen objekt od industriski i komercijalen karakter, realizacija specijalizirana vo opsegot na nauchnata i tehnichka kultura.

Funkcionalna raspredelnost na objektot

Izlozbi Dva postojani + dva 2 privremni izlozbeni Nivo saloni

Kultura

Edukacija

Planetarium

Programa + Bar

Dopolnitelni aktivnosti 6 postojani + dva 1 privremni izlozbeni Nivo saloni + staklena gradina

Bar

Dopolnitelni aktivnosti

Cité des Enfants, 2-7 year-olds 0 Cité des Enfants, 5-12 Nivo year-olds Senki I svetlina Podmornica

Louis-Lumière kino Cinaxe kino

-1 nivo

-2 Nivo

Géode

Biblioteka –detski oddel Auditorium

Informacii, biletara Kafeterija, Prodavnica Poshta Garderober Bankomat

Multimedijalna biblioteka Audio vodich Zdravstven centar Digitalen forum

La Villette Konferenciski centar Grupen garderober

Akvarium

Restoran Kafeterija Parking

Archite Peter Rice&Adrien Fainsilberct –The Cité de la Sciene+Géode

2

WRITTEN BY: RT broj 19

La Geode Koncepciski opis Lociran Северо-источно од Париз во прекрасниот Parc de la Villette, vo blizina na 'Cité des sciences', Géode e iskluchitelen filmski teatar vo poveke pogledi. Ako svodovite i kupolite od sekogash bile neizostavliv segment od sakralnata arhitektura, togas i sfericnata kupola so nejzinata cista kompleksnosta dolgo vreme ostana kako neminovno pravilo vo arhitekturata, generirano vo strukturata na samiot objekt.Ovaa ogromna zelezna sfera so dijametar od 36m, izgradena vo 1986 godina od stana na na arhitektot Adrien Fainsilber I inzinjer Zerar Chamayou , se sostoi od 6433 triagolnici I dobro viliva e refleksijata koja se odbiva od nea . Pretstavuva arhitektosnko dostignuvanje, teoretski i parktichen predizvik koj bil realiziran posle naporna 10 godishna rabota.

Archite Peter Rice&Adrien Fainsilberct –The Cité de la Sciene+Géode

3

WRITTEN BY: RT broj 19

Konstrukcija Objektot pretstavuva abscinentna struktura napravena od koncentrirani, megjusebno povrzani 3 tocki: centralen stolb I dve stranicni koloni. Centralniot stolb se shiri od nadvor niz stranichnite koloni od stolbovi i svodovi na strukturata visoka 17 metri. Vakvata struktura poddrzuva povekje visinski nivoa kako i celata oprema vo sobite.

Postojaniot tovar na objektot iznesuva 6000 toni koj e 30 pati potezok od negovata sferichnata obvivka. Narecena e “luspa od kromid ”, a prisposobena e na golema izdrzlivost na toplinski pritisok i ekspanzija. Potpornata konstrukcija e prisposobena na nosivost na golemi tovari i pretstavuva sukcesija od sloevi za zastita od pozar, protekuvanje na voda, izolacija na toplina i zvuk. Sferichnata obvivka pretstavuva konstruktivna struktura sostavena od 6433 sferichni ramnostrani zelezni triagolnici, megjusebno povrzani preku 2580 chelichni cevki, polirani so ne’rgjosuvachki chelik. Sekoj od niv e oddelno premachkan so specijalna zashtita zaradi ogledalno reflektiranje na okolinata i zavzemanje anamorfen karakter kon istata.

Archite Peter Rice&Adrien Fainsilberct –The Cité de la Sciene+Géode

4

WRITTEN BY: RT broj 19

Funkcija Vnatreshnosta na objektot e pretstavuva amfiteatar so vchudoneviduvachki vizuelni karakteristiki. So 400 sedishta, opremen so polukruzen ekran so povrshina od 1000m², rangiran e pomegju najgolemite vo svetot. Tuka se ovozmozeni 'Omnimax' proekcii, koi vsushnost podrazbiraat slika 10 pati pogolema od regularnata 35mm filmska lenta. Shto se odnesuva do zvukot, Géode raspolaga so 21 000 vatna instalacija koja enormno go podobruva dozivuvanjeto na slikata taka shto posmatrachot dozivuva nesporedlivo celokupno setilno iskustvo. Pretstavuva zgrada so svoja edinstvena arhitektua , unikatno kino so eden od najgolemite svetski polukruzni ekrani ! Najgolem vo Evropa , zaedno so zvucen system so neverojatna mok .

Archite Peter Rice&Adrien Fainsilberct –The Cité de la Sciene+Géode

5

WRITTEN BY: RT broj 19

Sopstven stav za objektot Kako najgolem muzej vo evropa mozeme da zaklucime deka se pojavuva javno vospostavuvanje na industriski I komercijalen karakter , od oblastta na pottiknuvanjeto na naucnata I tehnickata kultura . Zanemuvajki go sekoj posetuvac I vnatresnosta koja nudi prostoren zvuk od eden I edinstven zvucen system vo svetot , nemoze da te ostavi ramnodusen , kako conceptot koj pretstavuva novina vo svetskata arhitektura! Gledajki na ovoj objekt kako prema spomenik I skulptura , budi netrpelivost da se istrazi se poveke I poveke ..

Archite Peter Rice&Adrien Fainsilberct –The Cité de la Sciene+Géode

6

WRITTEN BY: RT 13

FReARCH

Christian de Portzamparc Cité de la Musique Location: Париз , Франција Client: Date: 1995 Area: Budget: 120.000.000 Tags:

Концепт Дизајниран од архитектот Кристијан де Портзампарк, Град на Музиката, отворен во 1995 година, е место на уметноста и животот нурнати во зеленилото на Parc de la Villette.. За градот на музиката беше замислен пионерски концепт, каде што сите музички настани би можеле да бидат презентирани на оригинален начин. Проектот всушност има две фази. Во првиот дел, домување на Националниот конзерваториум за музика и танц кој бил завршен во 1990 година,а вториот дел со јавни простори за концерти кој се отвара во јануари следната година.

Christian de Portzamparc– Cite de la musique

1

WRITTEN BY: RT 13

FReARCH

Град на музиката, познат низ цела Европа како еден од Големите Проекти, бил пофален во архитектонскиот прес низ целиот свет. Шпанското списание за архитектура и внатрешен дизајн (Diseño Interior), за Град на музиката напиша: "Зграда со лирски квалитети, полна со белина и чистина, тоа е антитеза на етерични архитектонски и технолошки пристапи, толку типични за новиот француски академизам." Свеченото отворање било на почетокот на 1995 година.Источното крило на Cité de la Musique, помалку обврзани со својата урбана околина, се отвора кон паркот како огромен триаголник. Завршено во 1995 година, источното крило располага со јавните области на Cité de la Musique. Опфаќа површина од 50.000 квадратни метри и целиот простор е отворен за јавноста. Составено е од серија на брифинзи кои формираат соседството на различни простории околу кои јавноста може да пешачи, а тие се: концертни сали, музеј на музика, амфитеатар, студенско живеење, образовен институт, библиотека, канцеларии, седиштето на Ансамблот, соби за проба, музички продавници и Кафе де ла музик. Секоја просторија доведува до објект со посебен облик.

Сите овие одделни волумени паѓаат во местото како сложувалка и создаваат огромен триаголен блок кој почнува од големата спиралана галерија која се протега од фоајето и обвива околу познатата елиптична концертна сала. Оваа концертната сала стана репер за своите акустична квалитети, исклучителната форма, односите меѓу сцената и публиката, а неговите зафатени јавни места. Западното крило, завршено во 1990 година, се сместени на Конзерваториумот во Париз. Таа располага со наставни објекти за 1200 студенти. Овие вертикални и хоризонтални „улици“ нудат 186 различни соби за студирање, ситуирани околу градина и мала оперска куќа, орган сала и сала за оркестар. Ова претставуа еден модерен манастир отворе кон градот и ја комплетира долгата авенија Jean-Jaurès со голема заоблена бела фасада испрекината со правилни транспаренти форми кои се рефлектираат во водата од базенот.

Christian de Portzamparc– Cite de la musique

2

WRITTEN BY: RT 13

FReARCH

Во јануари 1995 година на француски архитект Кристијан де Portzamparc интервенира на Градот Музиката, еден од неговите најпознати дела, комплетирано како единствен архитектонски состав. Дизајниран како град посветен на целиот музички свет, просторот звучи како покана да се откријат преку нејзиниот концерти, музеј, изложби, центри за документација и едукативни работилници. Музејот содржи повеќе од 900 инструменти од ренесансата до нашите денови и низ историјата на музиката. На раковина е можеби главните архитектонски атракција. Како огромна спирала за движење низ концертната сала, овој објект е врз основа на мит за Дионис на тиранин кој работел со неговите робови на дното на пештера во спирала. Со оваа форма, звуците кои доаѓаат од него драматично излегуваат надвор. Овој концепт претставуваше инспирација за создавањето на неколку музички комплекси во странство: Куќа на Музика во Порто (Португалија), Аудитори во Барселона (Шпанија), Град на Музика во Рио (Бразил).

Амбиентален квалитет Град на Музиката е група од институции посветени на музиката. Содржи анфитеатар, концертна сала, музеј на музиката, кој содржи важни колекции на класични музички инструменти кои датираат од XV до XX век, како и изложбени сали и работилници. На тој начин се ствара една целина со лирски и амбиентални квалитети. Источнoто крило на Cité de la Musique, помалку обврзани со својата урбана околина, се отвора кон паркот како огромен триаголник. Завршено во 1995 година, источното крило располага со јавните области на Cité de la Musique). Опфаќа површина од 50.000 квадратни метри и целиот простор е отворен за јавноста. Составено е од серија на брифинзи кои формираат соседството на различни простории околу кои јавноста може да пешачи: концертни сали, музеј на музика, амфитеатар, студенско живеење, образовен институт, библиотека, канцеларии, седиштето на Ансамблот, соби за проба, музички продавници и Кафе де ла музик. Секоја просторија доведува до објект со посебен облик. Сите овие Christian de Portzamparc– Cite de la musique

3

WRITTEN BY: RT 13

FReARCH

одделни волумени паѓаат во местото како сложувалка и создаваат огромен триаголен блок кој почнува од големата спиралана галерија која се протега од фоајето и обвива околу познатата елиптична концертна сала. Оваа концертната сала стана репер за своите акустична квалитети, исклучителната форма, односите меѓу сцената и публиката, а неговите зафатени јавни места. На површина од 50.000 квадратни метри повеќе од 5.000 луѓе тука работат и учат така што зградата се обидува да обезбеди простор за секој (секоја дисциплина) со цел да се достигне амбиентален кавлитет кој ќе создаде голема мрежа на движење и простори за студентите да можат да ги користат слободно.

Користење Дизајнирано од архитектот Кристијан де Портзампарк, Градот на Музиката е официјално отворен во 1995 година, претставен како еден вид на храм за славење и величење на уметноста и музиката. Иновативен проект во чест на музиката, кој претставува центар на национални и меѓународни референти посветени на музиката, со околу 250 концерти годишно за воздрасни и млади луѓе , со музеј на ректки музички збирки и инструменти исто така нуди и богата образовна програма . Целосно отворен кон светот, претставува домаќин на најпознатите меѓународни уметнички и музички случувања. Во соработка со престижни европски театри го потикнува создавањето на музиката и промоција на младите таленти во Европа. Градот е исто така место на веселост и релаксација. Двор, со својата библиотека и Хармонија Мунди Кафе музика, елегантен дизајн и инвентивни кујна (отворање наскоро), тоа им овозможува на време да се релаксираат пред или по концерт. Во градината, со голем парк и каналот de l'OURCQ, неодамна реновирана за удобноста на пешаци. Личен став на авторот за објектот Portzamparc кажува дека кога тој почнал да работи на градот за музичка уметност во 1984 година, неговите мисли беа спроведени назад кон куќата во Бретања, прво нешто што тој некогаш изградил, "Во тој дизајн, секоја соба беше како посебна мала куќа," вели тој. "Јас открив дека секој нов проект е збир на сите мои претходни дела. Нема нови работни извори на животот без некаква врска со минатото како инспирација". За Градот на Музика Portzamparc вели:" Градот е место на веселост и релаксација. Дворот со својата библиотека, елегантен дизајн, чиста форма кој исто така нуди и инвентивна кујна и добро кафе, им Christian de Portzamparc– Cite de la musique

4

WRITTEN BY: RT 13

FReARCH

овозможува на посетителите да се релаксираат пред или по концертот." Град на музиката, познат низ цела Европа како еден од Grands Projets, беше пофален во архитектонскиот прес низ целиот свет. За Градот на музиката кажуваат : "Зграда со лирски квалитети, полна со белина и непроѕирноста, тоа е антитеза на етерични фолиа и други технолошки пристапи толку типично за новиот француски академизам." Ваш личен став за објектот Концертна сала за музика, музеј посветен на историјата на музиката од последните четири века, референтна библиотека на љубителите на музиката... Добредојдовте на јамата на музиката која се одвива во срцето на едни живи и проветрени простории, во целосна архитектонска и урбана обнова, во близина на канал de l'OURCQ и Bassin де ла Villette. Градот на музиката претставува една од најубавите објекти на модерната архитектура. Претставува покана да се открие музиката и нејзините аспекти. Тоа е место каде што секој може да слуша музика, да вежба музика, да се здобие со музички информации и да го откире музичкото наследство. Градот на музиката има нешто за секого – љубители на музиката, млади луѓе, изведувачи, почетници, аматери или музички професионалци. Технички, зградата е "место за уметноста и животот", место посветено на музиката , место каде што се слави музиката, каде што се ужива во нејзината опојност и убавина. Место кое плени со својата убавина и хармонија.

Christian de Portzamparc– Cite de la musique

5

Playground Park Belleville in Paris Paris / 20th budget / 1.1 M â‚Ź Surface / 1000 m2 delivered / 2008

The mission of project management follows a concerted effort led by CODEJ (Committee for the Development of Space for the game) in 2003. Workshops for children and adults (spoken, written and graphic) have to know finely wishes of the people concerned and identify the objectives of the mission project management. Our job is then to synthesize and interpret the expectations of the public to make a spatial response both true and original.

The childish imagination, free and powerful, did not absolutely need to develop explicit sets.

We draw such as a spontaneous play interminable practiced in groups with children of all ages: the cabin. The cabin comes in several versions: tree, cave, forest, etc..

There are also urban, indoor and minimum version that works as well: This is the cabin Sunday afternoon in the room, made mattress, balanced between the mattress and the chair of broomsticks, bath towel taut. Successively boat, hanging or castle, it lends itself to interpretation and all abstractions: She's smart.

Along these same lines, we have tried to cover their tracks by overlaying various possible evocations: mountain landscape, construction, carpet flying, medieval fortifications and battlements, rails pirate ship, etc..

The playground, located on a steep slope is a climbing with different slopes that correspond to different levels of difficulty and different age brackets course. Opened in 2008, there are no regrets accident saddles and attendance records. This project has been the subject of numerous publications in the press and on the internet. It is present in several works of architecture, landscape and design, published or in press.

FReARCH

WRITTEN BY: RT 33/INAgroup

ZahaHadid Architects Terminal Hoenheim-Nord Location:Strasbourg, France Client:C.T.S.[Compagnie des Transports Strasbourgeois] Date:2001 Area:28 000 m² Budget:7 600 000 €

Opšti koncept je baziran na tome da je čitav objekat sačinjen od površina i linija koje čine jednu celinu. Površine su polja za kretanje tramvaja, autobusa, automobila, biciklista i pesaka. Ta "polja" su prelazi, tačnije mesta gde se odvija aktivni i pasivni saobraćaj što je osnovna svrha ovog objekta, da poveže parking sa tramvajskim i autobuskim stanicama. Linije su stubovi koji su deo noseće konstrukcije, a ujedno čine i osvetljenje.

Ambijentalni kvalitet: Osim površina i linija koje su dominantne na objektu javljaju se i "prorezi" na nadstrešnici objekta sto stvara dodatnu igru svetlosti i senke. Ono što je takođe zanimljivo kod objekta je kontast, punog i praznog, kao i crnog i belog. Deo objekta koji je namenjen stanici je od betona svetle boje na kome se nalaze tamni stubovi sa iscrtanim crnim linijma koje predstavljaju imitaciju senke, a deo namenjen javnom parkingu je od tamnog betona sa iscrtanim belim linijama koje obeležavaju parking mesta i stubovima koji su delom osvetljenje. Postavljanjem parking mesta blago ukoso uvodi se određena dinamičnost u deo gde sve zapravo miruje, razbija se monotonija mnoštva parkiranih automobila.

ZahaHadid Architects - Terminal Hoenheim-Nord

1

FReARCH

WRITTEN BY: RT 33/INAgroup

Korišćenje: Objekat je napravljen radi rasterećenja saobraćaja u gradu što ga čini obektom javnog karaktera sa mogućnošću da se parkira čak 800 automobila i ostalih prevoznih sredstava.

Glavni problemi projekta: Problemi projekta su se javljali samo pri izradi. Glavni strah je bio da projekat ne bude estetski ružan.

Lični stav autora o objektu: Koncept za terminal i parking je zasnovan na ideji preklapanja polja i linija koje se spajaju kako bi formirale nekoherentnu celinu- svako polje prenosi zvukove automobila, tramvaja, bicikla i pešaka kroz celu strukturu, parking i okolni pejzaž.

U suštini, prelazi- između automobila i tramvaja, dva tramvaja, tramvaja i bicikla i drugih permutacija su korišćeni radi definisanja materijala za projekat i prostornog obuhvata okretnica. Terminal sadrži čekaonice, ostave za bicikle, toalete i prodavnicu, sve označeno u prostoru igrom linija, na podu, po nameštaju, kao trake svetla na plafonu, stvarajući živahan, prostor u kome se osećate dobrodošlim. Ovo je prostor sa jasno definisanom funkcijom i prometom. Dizajn za auto-park sa dve deonice istražuje pojam automobila kao nešto što je prolazno i stalno promenljivo- koristeći oznake na kolovozu i 800 lampi kako bi istakli parking mesta i stvorili "magnetno polje" koje se rotira.

I na terminalu i na parkingu sveobuhvatna namera je bila da se zamagle granice između prirodnih i veštačkih elemenata, kroz artikulaciju ključnih prelaza između pejzaža i unutrašnjeg prostora. Da se ponudi "veštačka priroda" svim korisnicima.

ZahaHadid Architects - Terminal Hoenheim-Nord

2

WRITTEN BY: RT 33/INAgroup

FReARCH

Naš lični stav o objektu: Projekat zaokružuje jednu celinu kada su forma i funkcija u pitanju spajajući ih u jednu celinu, i kao takve zadovoljavaju očekivano. Igra punih i praznih polja daju mu razigranu notu, dok je on ipak na drugi način svedenih geomertijski linija.

Posebno nas je očarala noćna slika, gde jednostavni mobilijar - rasvete dolazi do izražaja, naravno s razlogom, zbog svoje jednostavnosti a opet neobičnosti.

Ostalo: ZahaHadid Architects su 2003 godine osvojili za ovaj projekat nagradu EU za slodobnu arhitekturu/ nagrada Mies van der Rohe. Takođe napisana je i knjiga Zaha Hadid "Car Park and Terminus Strasbourg".

ZahaHadid Architects - Terminal Hoenheim-Nord

3