1. Rekomendacje wobec osób w wieku prokreacyjnym i rodzin z dziećmi 1. Modernizacja polityki wobec zdrowia reprodukcyjnego i prokreacji Polityka publiczna w tym zakresie powinna bazować na ustaleniach nauki, uwzględniać również wymiar psychologiczno-emocjonalny i powinna być wyczulona na nierówności w dostępie do różnych aspektów zdrowia reprodukcyjnego. Wskazane jest przywrócenie dofinansowania publicznego na poziomie ogólnopolskim dla procedury zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro). Dotychczasowe doświadczenia pokazały, że wykorzystanie tej metody przynosi skutki w skali mikro (rodziny) jak i makro (wzrost dzietności). Potrzebna jest też stabilna, czytelna i kompleksowa polityka publiczna na rzecz leczenia niepłodności oraz wsparcie dla osób i rodzin nią dotkniętych. Równolegle do konkretnych działań należy też dbać o to, by leczenie niepłodności było widziane jako jedno z zagadnień w ramach polityki zdrowia publicznego. Niepłodność powinna być traktowana jako choroba o podłożu cywilizacyjnym, a nie jako kwestia ideologiczna. To wymaga ogólnopolskiej cyklicznej kampanii informacyjnej na ten temat. 2. Uzdrowienie publicznej opieki nad kobietą w ciąży (w tym także ciąży powikłanej) i jej rodziny Służyć temu może zwiększenie finansowania i podnoszenie standardów opieki okołoporodowej. Jak pokazał raport NIK, szczególnie pilnej naprawy wymaga polityka wsparcia i opieki wobec kobiet, które poroniły lub których dziecko zmarło przy porodzie64 . Potencjalni rodzice muszą mieć pewność, że w obliczu takich dramatycznych sytuacji życiowych pozostaną pod należytą opieką ze strony państwa. Potrzebne jest likwidowanie barier, na jakie w obszarze zdrowia reprodukcyjnego mogą natrafiać poszczególne grupy osób. Konieczne jest podjęcie tematu ograniczonego dostępu do opieki ginekologicznej kobiet z obszarów wiejskich i kobiet z niepełnosprawnościami65 . Niezbędna jest zatem adaptacja procedur i infrastruktury, odpowiednio skalibrowane wsparcie psychologiczne i informacyjne, a także przeciwdziałanie dyskryminacji i niewłaściwemu traktowaniu w zakresie opieki ginekologicznej i zdrowia reprodukcyjnego. Trzeba też wspomagać osoby z niepełnosprawnościami na etapie przygotowania do ról rodzinnych w okresie okołoporodowym jak i na dalszych etapach drogi rodzicielskiej czy wychowawczej.
64 Najwyższa Izba Kontroli, Opieka nad pacjentkami w przypadkach poronień i martwych urodzeń, Warszawa 2020.
░▒▓█
30
65 Katarzyna Bierzanowska i in., Przychodzi baba do lekarza. Dostępność usług ginekologicznych dla kobiet z niepełnosprawnościami: raport z badania, Fundacja Kulawa Warszawa, 2018, https://www.kulawawarszawa.pl/wp-content/uploads/2020/03/Fundacja_Kulawa_Warszawa_dostępność_gabinetów_ginekologicznych.pdf (dostęp: 19.09.2019).