2. Rekomendacje w obliczu wzrostu udziału osób starszych w społeczeństwie 1. Prowadzenie wielostronnej polityki publicznej na rzecz zdrowego starzenia się Konieczna jest wielopoziomowa i wielosektorowa polityka na rzecz zdrowego starzenia się jednostki i populacji. To warunek konieczny stabilizacji rynku pracy jak i systemów zabezpieczenia emerytalnego, zdrowotnego i w zakresie opieki długoterminowej. Choć nie jesteśmy w stanie wyeliminować chorób i utraty zdrowia z naszego życia, to jednak można przez odpowiednie działania publiczne sprawić, by ich zakres był mniejszy, a ich wystąpienie czy kumulacja w cyklu życia możliwie się opóźniały. Kluczowa jest w tym względzie dobra profilaktyka i diagnostyka (zaczynem jest tu na razie pilotażowy program „Profilaktyka 40+”, który powinien być rozszerzany, przedłużony i usprawniony pod kątem skuteczności), ale także oddziaływanie na styl i warunki życia ludzi z różnych grup społecznych i wiekowych. Konieczne jest całościowe wzmocnienie polityki na rzecz zdrowia publicznego, a nie tylko medycyny naprawczej, w tym także wzmocnienie roli medycyny szkolnej i medycyny pracy. Wobec osób w wieku poprodukcyjnym konieczne są też celowane programy publiczne, które będą stymulowały zachowania prozdrowotne seniorów. 2. Rozwój opieki geriatrycznej i jej właściwe osadzenie w systemie zdrowotnym W związku ze wzrostem liczby pacjentów geriatrycznych konieczne jest upodmiotowienie instytucjonalno-finansowe opieki geriatrycznej w systemie polityki zdrowotnej. Dotychczasowa wiedza wskazuje, że rozwój tej gałęzi opieki zdrowotnej w Polsce jest nadal w fazie początkowej w porównaniu z państwami tzw. starej Unii. Potrzebne są lepsze kanały nabywania specjalizacji i kompetencji w zakresie geriatrii i możliwości znalezienia pracy w zawodzie dla lekarzy o tej specjalizacji. Konieczne jest zniwelowanie regionalnych różnic w zakresie dostępu do opieki geriatrycznej. Potrzebne są zarówno oddziały geriatryczne, które mogłyby funkcjonować w ramach szpitali powiatowych, jak i ambulatoryjna i domowa opieka geriatryczna. Potrzebna jest też zmiana mentalności personelu medycznego w obszarze diagnostyki geriatrycznej w kierunku upowszechnienia procedury całościowej oceny geriatrycznej. Warto również zadbać o to, by personel dysponujący wiedzą geriatryczną miał też styczność z przedstawicielami innych dyscyplin i kadrami lekarskimi w celu lepszej wymiany informacji na temat potrzeb pacjentów w wieku senioralnym. 3. Uwzględnienie zdrowia psychicznego, a także narastającego problemu schorzeń neurodegeneracyjnych w polityce wobec osób starszych Prognozy mówią o znacznej dynamice chorób neurodegeneracyjnych w społeczeństwie i o szczególnych kosztach indywidualnych, społecznych i ekonomicznych, jakie będą się z tym wiązać. Wiele z nich może wiązać się z zaburzeniami otępiennymi w starszym wieku. To wyzwanie dla opieki zdrowotnej, ale też opieki długoter-
33 █▓▒░
