ιδρυτικόμέλος
O Για έναν ολόκληρο αιώνα μάς μαθαίνει τον τρόπο να αγκαλιάζουμε τον άνθρωπο και τον τόπο μας.
Tα
σπουδαία
θέλουν
αγώνα
Great things come only with struggle For almost an entire century he teaches the way to embrace our fellow men and our birthplace.
Ο Σεβασμιότατος Ειρηναίος Γαλανάκης, γέννημα θρέμμα της λεβεντογέννας Κρήτης, είχε από μικρός μία και μοναδική ισχυρή επιθυμία: να εμπνεύσει ιδέες και πίστη στους ανθρώπους του κόσμου, να τους αγκαλιάσει και να τους βοηθήσει να βρουν τον αληθινό τους εαυτό, τον αληθινό τους προορισμό. Κατά τη διάρκεια της ενεργού του δράσης διαδραμάτισε ουσιαστικό ρόλο στα εκκλησιαστικά πράγματα όχι μόνο της Ιεράς Μητρόπολης Κισάμου και Σελίνου αλλά ολόκληρης της Μεγαλονήσου – και όχι μόνο. Η δράση του σεμνού ιεράρχη απλώθηκε πέρα από την Ελλάδα και αποτέλεσε φωτεινό παράδειγμα για τους απανταχού ιερωμένους. Λατρεύει τον τόπο του και ο τόπος του τού το ανταποδίδει. Για τους Κρητικούς ο «παππούς» –όπως προτιμά να τον αποκαλούν– είναι σημείο αναφοράς, ο δικός τους άνθρωπος. Πρωτοστάτης σε αγώνες για την επιβίωση και την αξιοπρέπεια του ποιμνίου του, επιχείρησε με τόλμη εγχειρήματα που η ίδια η Εκκλησία θεωρούσε «ξένα». Η πραότητα των κινήσεών του και η γλυκύτητα της φωνής του δεν πρέπει να ξεγελούν: πίσω από τη λιτή, ασκητική μορφή του κρύβεται μια ισχυρή προσωπικότητα, ένα καινοτόμο δυναμικό πνεύμα που έχει επάξια κερδίσει τη θέση του στην Ιστορία και στις καρδιές των συνανθρώπων του. Γεννιέται στο Νεροχώρι Αποκορώνου στις 10 Νοεμβρίου του 1911 και κατά τη βάπτισή του λαμβάνει το όνομα Μιχαήλ. Μικρός βόσκει τα πρόβατα της οικογένειας. Στο δημοτικό του χωριού του ονειρεύεται να γίνει πολέμαρχος και στο γυμνάσιο Βάμου, όπου σπουδάζει για πέντε χρόνια, γοητεύεται με την ιδέα να γίνει δάσκαλος. Η μητέρα του όμως θέλει να τον οδηγήσει στην ιεροσύνη. Δεκαέξι χρόνων επισκέπτεται την Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων στο Ακρωτήρι Χανίων, με το περίφημο τότε Ιεροδιδασκαλείο. Την επόμενη κιόλας ημέρα δίνει εξετάσεις και ξεκινά εκεί τις σπουδές του. Το 1932 γράφεται στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπουδάζει και ταυτόχρονα εργάζεται για να βιοπορίζεται, περνώντας χρόνια γεμάτα δυσκολίες και στερήσεις. Το 1937 λαμβάνει το πτυχίο Θεολογίας. Στη διάρκεια των ετών 1938-1945 υπηρετεί ως καθηγητής Θρησκευτικών σε σχολεία του νομού Χανίων. Το καλοκαίρι του 1946 χειροτονείται διάκονος-πρεσβύτερος στην Ι. Μ. Αγίας Τριάδος, κατόπιν αρχιμανδρίτης και στη συνέχεια τοποθετείται υποδιευθυντής της Εκκλησιαστικής Σχολής Κρήτης. Στο διάστημα 1950-1952 μεταβαίνει στη Γαλλία για μεταπτυχιακές σπουδές Θεολογίας και Κοινωνιολογίας στα πανεπιστήμια της Λιλ και του Παρισιού. Τον Δεκέμβριο του 1957 η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης τον εκλέγει επίσκοπο Κισάμου και Σελίνου. Χειροτονείται επίσημα στις 22 Δεκεμβρίου 1957. Στις 25 Σεπτεμβρίου 1962, με την ανύψωση των επισκοπών της Κρήτης σε μητροπόλεις, προάγεται σε μητροπολίτη. Δημιουργεί όσο μπορεί πιο γρήγορα συλλόγους στους οποίους οι γυναίκες έχουν για πρώ-
Reverent Irineos Galanakis, born and raised in Crete, has had only one wish ever since he was a child. To be able to inspire ideas and faith in people, embrace and help them find their true self, their true destination. During his work he took a substantial part in the activities of the Church, not only in the Metropolis of Kissamos and Selinos, but of the whole island and beyond. The activities of this humble priest quickly spread beyond the Greek border, setting a universal example. He worshipped his birthplace and it loved him back. The “grandfather”, as he likes to be called, is a legend among the people of Crete. Leader in the fight for the survival and the dignity of his flock, he boldly undertook projects that the Church itself considered extrinsic. His mellow ways and his sweet voice can be deceiving. Under the austere, ascetic appearance hides a strong personality, an innovative dynamic spirit that has deservedly gained his place in history and in the hearts of his fellow men. He was born in Neochori on the 10th of November 1911 and was baptized as Michael. He was a sheepherder as a young boy. In elementary school he dreamt of being a warrior, but later, in the Vamos high school that he attended for five years, he was enchanted with the idea of becoming a teacher. His mother, though, wanted to guide him to the clergy. When he was sixteen he visited the Holy Monastery of Aghia Triada of Jagarolon in Akrotiri, the infamous Seminary. He took the exam to get admitted there the very next day. In 1932 he enrolled to the Theology Department of the University of Athens. He studied while he worked to make a living. These were difficult years, full of hardship. He got his Theology degree in 1937 and worked as a theology teacher in various schools in Chania until 1945. The next year he was ordained as a deacon in Aghia Triada, then quickly became the Archimandrite, and finally the vice principal of the Ecclesiastical School of Crete. From 1950 to 1952 he moved to Paris for postgraduate studies in Theology and Sociology in the universities of Lille and Paris. In December of 1957 he was officially ordained as bishop of Kissamos and Selinos and on the 25th of September 1962 he was
Λατρεύει τον τόπο του και ο τόπος του τού το ανταποδίδει. Για τους Κρητικούς ο «παππούς» –όπως προτιμά να τον αποκαλούν– είναι σημείο αναφοράς, ο δικός τους άνθρωπος.
He worshipped his birthplace and it loved him back. The “grandfather“, as he likes to be called, is a legend among the people of Crete. 65
ιδρυτικόμέλος
Δημιουργεί όσο μπορεί πιο γρήγορα συλλόγους στους οποίους οι γυναίκες έχουν για πρώτη φορά την ευκαιρία να αναπτύξουν ομαδική δράση, να διοργανώσουν εκθέσεις, να επιμορφωθούν. Το ίδιο θα επαναλάβει αργότερα στη Γερμανία.
66
τη φορά την ευκαιρία να αναπτύξουν ομαδική δράση, να διοργανώσουν εκθέσεις, να επιμορφωθούν. Το ίδιο θα επαναλάβει αργότερα στη Γερμανία. Είναι η εποχή που εμπνεύστηκε και βοήθησε να γίνει πραγματικότητα η ΑΝΕΚ, η Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία Κρήτης, ένας μικρός στόλος καραβιών που εξελίχθηκε στη μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία λαϊκής βάσης του νησιού. Όλα ξεκίνησαν από το βασικό μέλημα να βρεθεί ασφαλής τρόπος μεταφοράς ταξιδιωτών και εμπορευμάτων από τα Χανιά στον Πειραιά. Μίλησε για την ιδέα του σε μερικούς ανθρώπους που τον υποστήριξαν με ενθουσιασμό, ζητώντας του να μπει μπροστά γιατί η μορφή του ενέπνεε τον κόσμο. Η εταιρεία ιδρύθηκε στις 10 Απριλίου του 1967 στα Χανιά. Ο Σεβασμιότατος παραμένει ισόβιος πρόεδρός της, τίτλος που του αποδόθηκε ως ελάχιστος φόρος τιμής. Στις 16 Δεκεμβρίου 1971 εκλέγεται από την Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου μητροπολίτης της Ιεράς Μητρόπολης Γερμανίας, μια απόφαση που
promoted to Metropolitan bishop. He immediately created unions for long-opressed women, who now had the chance to organize, work, educate themselves. He repeated this endevour later also in Germany. It was during that time that he helped make ANEK, the anonymous shipping company of Crete, a reality. It started off as a small fleet and has become the largest publicly owned shipping company of the island. It all began from the basic need to find a safe way to transport travelers and merchandise from Chania to Piraeus. He came with this idea to some people,
ξεσηκώνει τον κόσμο. Γι’ αυτήν την υποτιθέμενη προαγωγή έχει μεριμνήσει δίχως άλλο η χούντα, που δεν βλέπει με καλό μάτι τη φιλελεύθερη στάση του. Ο κόσμος κλαίει. Τον αποχαιρετά με εκδηλώσεις λατρείας. Επί αρχιερατείας του στη Γερμανία αναγνωρίζεται η εκεί ορθόδοξη Μητρόπολη ως τρίτη επίσημη εκκλησία στη χώρα, οικοδομήθηκε ο Μητροπολιτικός Ναός της Αγίας Τριάδος και το Μητροπολιτικό Μέγαρο στη Βόννη, καθώς και πολλοί άλλοι ναοί σε μεγάλα κέντρα της χώρας. Από τη θέση αυτή παραιτείται το 1980. Σε ένα από τα ταξίδια του στην Κρήτη μπαίνει μπροστάρης για μία ακόμη φορά στην ίδρυση μιας εταιρείας που θα σταματούσε το μαρασμό της επαρχίας Αποκορώνου. Εν ριπή οφθαλμού και με τη στήριξη των ντόπιων στήνεται η εταιρεία που εμφιαλώνει το νερό των πηγών των Λευκών Ορέων, η Εταιρεία Αναπτύξεως Αποκορώνου ή αλλιώς ΕΤΑΝΑΠ. Γι’ αυτόν η εταιρεία δεν είναι απλώς ένα όνομα. Είναι μία από τις πολλές λύσεις που μπορούν να αποτρέψουν την ερήμωση της υπαίθρου. Στα 1981, στις 26 Ιανουαρίου, ύστερα από επίμονο αίτημα του λαού των επαρχιών Κισάμου και Σελίνου, γίνεται η επανεκλογή και η πανηγυρική επανενθρόνισή του στην οικεία του Μητρόπολη. Ο Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίος, ο «παππούς», όπως συνηθίζουμε να τον αποκαλούμε, υποβάλλει το καλοκαίρι του 2005 την παραίτησή του από την ενεργό αρχιεροσύνη. Την απευθύνει στην Ιερά Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας της Κρήτης, η οποία αποδέχεται την οικειοθελή του αποχώρηση. Η ενέργειά του προκαλεί αναταραχή στο ποίμνιό του. Μεγαλύτερη, όμως, είναι η συγκίνηση για το μεγαλείο της πράξης παρά η θλίψη για το αξίωμα που εγκαταλείπει. Ο Σεβασμιότατος ποτέ δεν ήταν ο άνθρωπος των προγραμματικών δηλώσεων και της θεωρίας. Κάνει πράξη τα ονειροπολήματα των παιδικών και εφηβικών του χρόνων με τη διαύγεια, την ταπεινότητα και τη σοφία που αντλεί από την οικουμενική κοσμοθεωρία του και τα αμιγή χριστιανικά ιδεώδη του. Έγινε ένας αετός και κάτω από τις φτερούγες του ζέστανε την ανθρώπινη δυστυχία. Κράτησε ένα μαντίλι για να σκουπίζει τα δάκρυα των ανθρώπων. Έγινε ο σεμνός Σαμαρείτης. Όσοι τον συναναστρέφονται, αναγνωρίζουν στην ασκητική μορφή του έναν πνευματικό οδηγό. Αναπτυξιακοί και κοινωφελείς φορείς, σχολές, σύλλογοι, πρότυπα αγροκτήματα και τυροκομεία στα χωριά, οικοτροφεία στην Κρήτη και στην Αθήνα, υποτροφίες για φοιτητές, φροντίδα για όλους. Σήμερα, μετά από όλον αυτόν τον προσωπικό αγώνα για ενδυνάμωση, προκοπή και αγάπη, μπορεί να αισθάνεται υπερήφανος για την πολύτιμη παρακαταθήκη του. Ο ιεράρχης της λεβεντιάς και της έμψυχης χριστιανικής πράξης μάς διδάσκει μύριους τρόπους εναγκαλισμού τού πλησίον μας και του τόπου μας για τον αιώνα που έρχεται – και όχι μόνο.
who supported him enthusiastically and asked him to drive it forward himself, since he had the gift to inspire people. The company was founded on the 10th of April 1967 in Chania. The Reverent is still its lifelong chairman. On the 16th of December 1971 the Holy Synod of the Ecumenical Patriarchate elected him as Metropolite in Germany. There is no doubt that this so-called “promotion” was work of the Dictatorship – the government did not appreciate his liberal activity. People bid him farewell with tears and demonstrations of worship. During his time in Germany the Orthodox Metropolis was recognized as the third official church in the country. The Metropolitan Temple of the Holy Trinity and the Metropolitan palace in Bonn were built, as well as a lot of other temples in large urban centers of the country. He resigned from this post in 1980. In one of his journeys back in Crete he initiated the foundation of yet another company – this one meant to help stop the decline of the Apokoronos region. With the support of the locals he swiftly formed a water bottling company that bottles and sells the spring water of Lefka Ori. It is the Development Company of Apokoronos, also known as ETANAP. With the support and the persistent demand of the people of Kissamos and Selinos, he was reelected and reinstalled as a bishop in his former Metropolis in 1981. Irineos, the “grandfather”, as he likes to be called, resigned in the summer of 2005 from active prelacy. His retirement caused agitation and sadness to his flock. The reverent was never a man of theory. He turned his childhood dreams into reality with the clarity, the humility and the wisdom of his universal world view and the strength of Christian ideals. He took human suffering under his wing, he comforted lost souls. He became the humble Samaritan. Everyone who ever met him recognizes a true spiritual guide in his ascetic figure. He became involved in development and welfare projects, the building of schools, the foundation of unions, the creation of model farms all over the country, of boardinghouses in Crete and Athens, of scholarships for students and care for everyone. Today he can be proud of the work he leaves behind. The generous priest taught us hundreds of ways to embrace our fellow man and our homeland.
He immediately created unions for long-opressed women, who now had the chance to organize, work, educate themselves. He repeated this endevour later also in Germany.
67