11the newsletter

དཀར་ཆག ཨང་།

ཤོག་<ངས།

༡ ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མང་གཙJའི་འཕེལ་རིམ་དང་འ!ེལ་བའི་བཀའ་Mོབ་ལམ་Nོན།.......................................................................................༡ ༢ Rི་ནོར་༸གོང་ས་༸Sབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ནོ་Vེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་Zགས་འ[ལ་ལམ་\ས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༢༤ འཁོར་བའི་_ས་`ན་ མཛད་jོའི་ཐོག་བོད་མི་མང་Rི་འqས་yན་ཚJགས་{ི་ག|ང་བཤད།......................................................................................................༢ ༣ Rི་འqས་འབའ་བ་~ལ་བཟང་ ལ་མཚན་མཆོག་གིས་Mོབ་ ག་དང་དགེ་ ན་ཁག་གཅིག་ལ་ ་ནག་དང་བོད་{ི་ལོ་ ས་~ོར་ཟབ་འ ིད་གནང་བ།......༨ ༤ ༸གོང་ས་མཆོག་ད[་བ\གས་ཐོག་བོད་མི་མང་Rི་འqས་ཚJགས་གཙJ་མཆོག་གིས་ག|ང་བཤད་གནང་བ།.....................................................༩ ༥ བཙན་'ོལ་བོད་མིའི་ཤེས་རིག་ཚJགས་ཆེན་ཐེངས་ ག་པ་ད[་འ གས་{ི་མཛད་jོའི་ཐོག་བོད་མི་མང་Rི་འqས་ཚJགས་གཙJ་མཆོག་གིས་ Rི་yན་ ི་ག|ང་བཤད་གནང་བ། ...............................................................................................................................................༡༡ ༦ Rི་འqས་ཚJགས་གཞོན་མཆོག་སིམ་ལ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་_ས་Nོན་ལ་ག\ང་འ!ེལ་ ོགས་ཕེབས་གནང་བ།...........................................................༡༥ ༧ Rི་འqས་ཚJགས་གཙJ་མཆོག་ཨ་རིའི་མེ་ཎི་སོ་ཊ་གཙJས་པའི་ས་ ལ་ཁག་བ_ན་_་ག\ང་འ!ེལ་ ོགས་ཕེབས་གནང་བ། .....................................༡༦ ༨ བོད་མི་མང་Rི་འqས་ ན་ལས་ནས་ཧོང་ཀོང་ནས་ཕེབས་པའི་མཐོ་Mོབ་Mོབ་ ག་ཁག་གཅིག་ལ་བོད་དོན་ངོ་ ོད་དང་དགའ་བ|འི་ གསོལ་Nོན་བཤམས་པ།...........................................................................................................................................................༢༠ ༩ བོད་མི་མང་Rི་འqས་ཚ ་རིང་ག ་ ོན་མཆོག་དང་། Rི་འqས་ ་བ་ ན་Sིད་མཆོག་ མ་གཉིས་ས་བགོས་¢ར་བོད་མིའི་གནས་ ལ་ ཁག་ ༡༡ ཙམ་_་ག\ང་འ!ེལ་ ོགས་ཕེབས་གནང་བ།.....................................................................................................................༢༡ ༡༠ བོད་མི་མང་Rི་འqས་པ£་འ¤ང་གནས་མཆོག་དང་། Rི་འqས་¥ན་པ་མ¦ེན་རབ་ ་མཚJ་མཆོག་ མ་གཉིས་ས་བགོས་¢ར་ མ་དྷེ་ཡ་པི་ར་དྷེ་ཤ་ ལ་_་ག\ང་འ!ེལ་ ོགས་ཕེབས་གནང་བ།.........................................................................................................༢༣ ༡༡ བོད་མི་མང་Rི་འqས་ཚJགས་གཙJས་ད[ས་པའི་Rི་འqས་ཚJགས་¨ང་གིས་ཡོ་རོབ་ ལ་_་བོད་དོན་\་ག$ག་གི་ལས་འ©ལ་ªེལ་བ།....................༢༤ ༡༢ Rི་འqས་ ན་ལས་ མས་«ི་ལིར་ཆེད་ཕེབས་{ིས་ ་གར་<ོས་ཚJགས་འqས་མི་སོགས་ལ་མཇལ་འ­ད་{ིས་བོད་དོན་\་ག$ག་གནང་བ།...........................༢༩ ༡༣ ་ནག་ག\ང་གིས་བོད་མི་འཛ®ན་བ¯ང་དང་ ིམས་ཆད་བཏང་རིགས། ............................................................................................༣༢ ༡༤ ལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཀོན་མཆོག་ཚ ་བZན་ལགས་{ིས་ ་ག\ང་ལ་ཞི་ ོལ་ ིས་རང་°ེག་གནང་བའི་~ོར་ལ་བོད་མི་མང་ Rི་འqས་yན་ཚJགས་{ི་གསར་འགོད་བ གས་གཏམ།...................................................................................................................༣༣ ༡༥ ལ་གཅེས་པ་±་²ལ་ ིམས་ ་མཚJ་ལགས་{ིས་ ་ག\ང་ལ་ཞི་ ོལ་ ིས་རང་³ས་མེར་°ེག་གནང་བའི་~ོར་བོད་མི་མང་ Rི་འqས་yན་ཚJགས་{ི་གསར་འགོད་བ གས་གཏམ།...................................................................................................................༣༤ ༡༦ ་ནག་ག\ང་ཚབ་ཡན་ལག་ཁང་ལ་མེ་བ བ་པ་བོད་མི་དང་འ!ེལ་བ་ཡོད་གནས་~ོར་བོད་མི་མང་Rི་འqས་yན་ཚJགས་{ི་བ གས་གཏམ།..........༣༦ ༡༧ གནས་བ´ས།.....................................................................................................................................................................༣༧

འ!ེལ་ག$གས་ཁ་'ང་། µོམ་ ིག་པ་དང་གསར་འགོད་པ། ¶ས་འགོད་དང་ཀམ་·་ཊར་འ¶ག་མཁན། Rི་¦བ་\་དག་པ། འ<ེམས་ªེལ་བ།

Tibetan Parliament-in-Exile Central Tibetan Administration Dharamsala-176215 H.P.India j་བ་བསོད་ནམས་ ལ་བ། Tel: +91-1892-222481 Fax: +91-1892-224593 ཚJགས་ ང་Nོབས་ ལ། Email: tibetanparliament@gov. འ མ་¨ང་བ¸་ཤིས་དང་། བNན་འཛ®ན་ ་ཟེར། Website: www.chithu.org /www.tibetanparliament.org website: www.chithu.org

j་བ་བསོད་ནམས་ ལ་བ།

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

༸གོང་ས་མཆོག་གི་མང་གཙ(འི་འཕེལ་རིམ་དང་འ5ེལ་བའི་བཀའ་7ོབ། 9ི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལོའི་>་ ༣ ཚ?ས་ ༧ ཉིན་ ཡོད་པ་རེད། 7ད་9ིན་ད་]ས་ལས་འགན་ནང་རང་ འDག་ཅེས་བЯོད་eིད་*ང་།

ང་ནི་དེ་ལ་དགའ་ ལས་བBོམས་ཚ(གས་གཙ(་སོགས་ལ་བCལ་ འཇགས་བBད་དང་། ཡང་ན་!ི་eོལ་[ར་ལས་ བn་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ལེགས་ཆ་ཡིན་ན་ དོན་ལ་ཞིབ་འrག་[་pོག་Gེད་མི་[་sར་བBད་པ་ དམར་པོ་ལ་ཡོད་*ང་ལེན་འདོད་ཡོད། ལར་ནས་ བའི་བཀའ་7ོབ། ཇི་ལེགས་དང་kན་ཚད་*ང་E་\ིམས་Zོར་uབ་ Vིག་འ{གས་ཞེས་པའི་མིང་འU་ཡོད་ན་ཡང་དོན་ གཙ(་བོར་མང་གཙ(འི་མཚན་ཉིད་ཚང་བའི་དོན་D་ མཚམས་ཆབས་ཅི ག ་གཏན་འཁེ ལ ་ཡོ ང ་ཐབས་ ལ་~ད་པར་ཡོད། ང་ཚ(འི་Vིག་འ{གས་ནི་འདི་9ི་ E་བའི ་ མི ་ མང་གི ་ ཤེ ས ་Gའི ་ H་ཚད་གོ ང ་མཐོ ར ་ tར་D་Qོས་བiར་G་M། གཉིས་ཡོད་ཡ་རབས་dགས་བཟང་གི་Vིག་ Jེལ་དགོས་པ་གལ་གནད་ཆེ་གཤིས་Bོད་Lར་སོ་ འ{གས་^ལ་དང་མ#ན་པ་ཞིག་ཡིན། ཞེས་བཀའ་ སོར་Mན་D་7ོབ་གསོ་Gེད་དགོས་པ་མ་ཟད། >ོས་ བCལ། གར་གཏམ་བЯོད་དང་། ཚགས་པར། རི་མོའི་དཔེ་ 9ི་ལོ་ ༡༩༦༤ >་ ༡༠ ཚ?ས་ ༩ ཉིན་བcགས་ རི ས ་འQེ ལ ་བཤད་ཅན་Sི ་ དེ བ ་སོ ག ས་འQེ མ ས་ Jེལ་Sི་ཐབས་ལམ་T་ཚ(གས་G་དགོས་པས་Uིལ་ བVགས་*ི ་ ལས་དོ ན ་ལ་Wགས་Tོ ན ་བXབས་ ནས་Gེ ད ་9ོ ག ས་འཆར་གཞི ་ གསར་པ་ཞི ག ་གོ ་

Vིག་G་དགོས། ལས་Gེད་ལས་འགན་Sི་རིམ་པའི་ འཆར་གཞི ་ གཏན་འབེ བ ས་Zོ ར ་ད་[་E་\ི མ ས་ གཏན་འབེ བ ས་9ི ་ Xལ་Uི ལ ་ལ་བVགས་གནང་ ]ས་ཟི ན ་མཚམས་གནས་^ལ་ལ་འ_ར་བ་ཇི ་

Lར་ཕོ་5ང་D་བཀའ་!ི་གཉིས་དང་།

ལས་

Gེད་ཡོངས་ལ་བCལ་བའི་བཀའ་7ོབ།

9ི་ལོ་ ༡༩༦༩ >་ ༡༡ ཚ?ས་ ༢༥ ཉིན་

རང་རེར་མང་གཙ(འི་ལམ་eོལ་ཤིན་x་དགོས་གལ་ Zབས་བཞི ་ པའི ་ !ི ་ འ#ས་hམས་གསར་ ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། གཅིག་iད་*ི་ལམ་eོལ་ཡང་ མཇལ་Zབས་བCལ་བའི་བཀའ་7ོབ། ངེས་པར་དགོས་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན། འདི་ནི་འཛམ་ ད་[་འདིར་འདེམས་བZོ་ཟིན་པའི་!ི་འ#ས་

zི ང ་ནང་གcང་གི ་ Vི ག ་འ{གས་ཚང་མར་ཡོ ད ་ པས་རང་རེ འི ་ ལས་|ངས་ཁག་ལའང་དེ ་ བཞི ན ་ !ོད་དགོས་པ་ལས། མང་གཙ(་གོ་བ་ལོག་}བ་ aང་དང་བbན་པའི་རང་གcང་གི་ངོ་བོ་མང་གཙ(འི་ Gས་ནས་མགོ་མrག་གང་ཡང་མེད་པ་Gས་ན་ག་ dགས་eོལ་དང་མ#ན་པ་ཞིག་དང་། ལས་Gེད་ ལ་འQིག འགའ་རེས་རང་ཉིད་*ིས་འདོད་ན་ལས་ པའི་མིང་སོགས་*ང་9ི་Xལ་དང་མ#ན་པ་ཞིག་ དོན་Gས། མ་འདོད་ན་ཉིན་འSངས་|ར་མེད་D་ མ་aང་མ#་མེ ད ་ལ་དེ ་ fའི ་ རང་གcང་གི ་ ལས་ འཇོག་པ་དང་། འགའ་རེས་རང་ཉིད་ལས་Gེད་པ་

གསར་པ་~ེད་hམས་ལ་བ ་ཤིས་བདེ་ལེགས་c་ M་ཡིན། ~ེད་ཚ(ས་ཤེས་གསལ་[ར། ང་ཚ(་ཚང་ མ་རང་གི ་ dང་པ་ནས་མི འི ་ dང་པར་7ེ བ ས་ཏེ ། Dས་Zབས་ཐབས་jོ་པོ་ཡིན་ ང་། 9ི་Xལ་ཁག་

བསམ་^ལ་བtང་། [ོ་གོས་ལེགས་པ་འདོད་པ་ དང་། ཐ་ན་ཐ་མག་^ན་ལེགས་པ་འདོད་པ། མི་མང་ གི་དོན་ལ་སེམས་|ར་མི་Gེད་པ་སོགས་Gས་ན་ ནམ་ཡང་མི་འQིག གོང་རིམ་ནས་ཐག་གཅོད་ཟིན་ Яེས་ལས་Gེད་པའི་འདོད་པ་ཡོད་མེད་*ི་ཀ་ཀོར་

པར་བོད་མི་མང་!ི་ཡི་དོན་D་ཡིན། ཇི་eིད་བོད་ མི ་ མང་ལ་བོ ད ་རང་དབང་རང་བཙན་}བ་པའི ་ འདོད་པ་ཡོད་པ་དེ་eིད་D་གcང་གི་Vིག་འ{གས་ འདི་འU་ཞིག་དགོས་མཁོ་ཆེན་པོ་ཡོད། Vིག་ འ{གས་འདི ་ ཡང་Dས་ཚ( ད ་དང་མ#ན་པ་ཞི ག ་

Gེད་པའི་མིང་gིང་པ་hམས་9ིར་བi་དང་འ5ེལ་ ལས་Gེད་ལས་འགན་Sི་རིམ་པ་དང་། ལས་ཚན་ Sི་རིམ་པ། དེ་བbན་ཕོགས་རིམ་བjར་བཟོ་དང་། 9ོགས་ཐོན་ལ་kལ་བབས་འཚ(་Tོན་ཕོགས་རིམ་ བཅས་9ོགས་Vིག་གཏན་འབེབས་དང་ཆབས་ཅིག བོད་མི་Bོད་Lར་ཁག་ལའང་གསལ་བVགས་ གནང་བཞེད་ཡོད། འ#ས་མིའི་kན་ཚད་Zོར། འ#ས་མི་hམས་ལས་

དོ ན ་ལ་དངོ ས ་n་cགས་ཏེ ་ oོ ང ་འUི ས ་མེ ད ་ན་ གcང་གི་ལས་དོན་ལ་[་pོག་#བ་མིན་jོན་གནོད་ ཡོད་qབས་ལས་དོན་ལ་འ#ས་མི་hམས་དངོས་ n་cགས་པ་རེད། !ི་eོལ་[ར་ན་ལས་དོན་ལ་ ཞིབ་འrག་[་pོག་Gེད་མི་[་sར་tར་D་Bོད་*ི་

ཡིན་ཞེས་མི་མང་Gིངས་ལས་~ད་D་འཕགས་པའི་

དང་། X་གར་སོགས་ནས་ངོས་ལེན་ཡོད་མིན་ལ་ མ་[ོས་པར་བོད་མི་ཚང་མའི་ ོ་གཏད་Gེད་kལ་ བོད་གcང་གི་Vིག་འ{གས་ཤིག་ཡོད་པ་དང་། དེ་ ཡང་མི་འགའ་ཤས་ཤིག་གི་ཁེ་ཕན་ཆེད་D་མ་ཡིན་

བЯོད་མི་#བ། གལ་ཏེ་ལས་དོན་དེ་མི་འདོད་པ་ ཡོད་དགོས་པར་བpེན། མང་གཙ(འི་E་\ིམས་དོན་ དང་། ལས་དོན་}བ་མི་#བ་ན་ལས་Gེད་དགོངས་ བཞིན་ཆོས་dགས་དང་། མི་མང་གི་!ི་འ#ས་*ི་ པ་c་M་རེད། དེ་ནི་འཛམ་zིང་!ི་eོལ་ཡིན། ལས་ འQོ་dགས་འདི་དགོས་པ་དང་། M་མཚན་མང་པོ་ Gེད་པས་ལས་དོན་མ་བ}བ་ན། ལས་Gེད་པ་ཞེས་ པའི་བདག་V་དེ་ཐོབ་མི་#བ། Vིག་འ{གས་གོ་ རིམ་ ན་པ་ཞིག་ཅིས་*ང་དགོས། འགའ་རེས་དྷ་ རམ་ས་ལར་ ང་\ན་Sི་dགས་eོལ་[་s་Gེད་*ི་ 1

ཞི ག ་ལ་བpེ ན ་ནས་བཟོ ས ་ཡོ ད ་པས་ད་[འི ་ Dས་ འདིར་!ི་འ#ས་ཚ(འི་གནས་qངས་འདི་གལ་ཆེན་ པོ་ཆགས་ཡོད། དེ་f་!ི་འ#ས་gིང་པ་ཚ(ས་*ང་ ]་འགོད། ལས་དོན་ཡག་པོ་aང་ཡོད།

ག ང་བཤད།

<ི་ནོར་༸གོང་ས་༸6བས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ནོ་Cེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་;གས་འEལ་ལམ་Wས་ཏེ་ ལོ་ངོ་ ༢༤ འཁོར་བའི་Jས་[ན་མཛད་Yོའི་ཐོག་བོད་མི་མང་<ི་འUས་&ན་ཚVགས་3ི་ག ང་བཤད། དེ་རིང་ནི་&ར་བཅས་)ིད་ཞིའི་ག,ག་-ན་གཞིས་ .ེས་བོད་མི་ཡོངས་3ི་4་ན་མེད་པའི་མགོན་ 6བས་དང་། 4ང་དོར་ལམ་9ོན་པ། འཇིག་;ེན་ ཞི ་ བདེ འི ་ དེ ད ་དཔོ ན ་<ི ་ ནོ ར ་༸གོ ང ་ས་༸6བས་ མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་?ན་པའི་@གས་པ་ Aོགས་བBར་གཡོ་བའི་ནོ་Cེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་ ;གས་འEལ་བཞེས་མཛད་དེ་མི་ལོ་ ༢༤ འཁོར་

;གས་འEལ་བཞེས་མཛད་པར་བོད་འབངས་<ི་ དང་། Mད་པར་མང་གཙV་དང་། རང་དབང་། ཞི་ བདེ ་ བཅས་ལ་དགའ་བའི ་ འཛམ་eི ང ་6ེ ་ བོ ་ Qན་ Nིས་མགོན་པོ་གང་གི་4་ན་མེད་པའི་མཛད་འSིན་ ག,ག་f་བQར་ནས་དགའ་Zས་ཡི ་ རངས་དང་ བཅས་ཆོས་མUན་དགའ་6ིད་དཔལ་ལ་རོལ་བའི་ gོ ག ས་hན་Nི ་ Jས་ཚL ག ས་Mད་པར་ཅན་ཞི ག ་

པའི ་ གཞི ་ u་བཟང་<ོ ད ་3ི ་ vས་པ་གོ ང ་wེ ལ ་Nི ་ ཐོག་ནས་ཁོར་xག་yང་6ོབ་དང་། ཆོས་zགས་ མUན་{ིལ། དམག་འཐབ་དང་འkག་uོད་ཞི་ ཐབས་སོགས་འཛམ་eིང་ཞི་བདེ་ལ་oན་པའི་Qན་ Mབ་འགན་འ|ར་Nི་མཛད་འSིན་བསམ་Nིས་མི་ Mབ་པ་བ6ངས་དང་6ོང་བཞིན་པར་ད}ོད་hན་ Qན་Nི ས ་མངོ ན ་པར་བ9ོ ད ་དེ ་ ནོ ་ Cེ ལ ་ཞི ་ བདེ འི ་

བའི་Jས་ཚLགས་Mད་པར་ཅན་Nི་ཉིན་འདིར་ ཡིན། དེ་ཡང་མཉམ་མེད་Uབ་པའི་དབང་པོའི་i་ གཟེངས་;གས་དེ་བཞིན་འEལ་ལམ་Wས་པ་ མགོན་པོ་གང་གིས་མཐའ་ཡས་6ེ་འ@ོ་Qན་ལ་ཕན་ <ོ ད ་[ི ་ མ་མེ ད ་པའི ་ jོ ང ་ནས་འkངས་པའི ་ བོ ད ་ བཞིན་6ེ་འ@ོའི་ཕན་བདེའི་~ད་J་དNེས་བཞེས་ མཛད་པས་འཇི ག ་;ེ ན ་ཞི ་ བདེ འི ་ དེ ད ་དཔོ ན ་ཆེ ན ་ པོར་མངའ་གསོལ་iར་གསང་ག མ་ཕན་བདེའི་

མཛད་འSིན་བསམ་Nིས་མི་Mབ་པ་Aོགས་Jས་ Qན་f་བ6ངས་དང་6ོང་བཞིན་པར་བཀའ་[ིན་4་ མེད་J་ཆེ་ཞེས་@ངས་མེད་W་]། དེ ་ རི ང ་ནི ་ -ལ་<ི འི ་ འ@ོ ་ བ་མི འི ་ ཐོ བ ་

ཐང་གི་ཉིན་མོར་yང་བuི་W་བའི་Jས་ཚLགས་གལ་ ཆེ་ཞིག་3ང་ཆགས་ཡོད། ཉེ་བའི་tོན་J་Aི་a་ ༡༠ ཚbས་ ༢༢ ཉིན་ ད་སིའི་@ོང་Mེར་ཇི་ནི་ཝའི་ནང་ ཡོད་འཛམ་eིང་མཉམ་འ ེལ་-ལ་ཚVགས་3ི་འ@ོ་ བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་&ན་ཚVགས་ནས་-་ནག་ནང་གི་ བདེའི་འSིན་ལས་འདོད་T་འཇོ་བའི་གསང་ག མ་ ཆོས་hན་ཞིང་གི་རིག་གWང་བཟང་པོ་lམས་མི་ Nི ་ མཛད་པ་གཞལ་J་མེ ད ་པ་བ6ངས་དང་6ོ ང ་ བཞིན་པར་Sན་Nིས་བོད་མི་མང་<ི་འUས་&ན་ ཚVགས་3ི་ཚབ་Wས་ཏེ་Yོ་ག མ་Zས་པ་ཆེན་པོས་ འཚམས་འ[ིའི་བ\་ཤིས་བདེ་ལེགས་W་]་ཡིན།

Aི་ལོ་ ༡༩༨༩ ལོའི་a་ ༡༢ པའི་ཚbས་

ཉམས་]ན་འཛLན་Nིས་ཆེས་?ིགས་Jས་3ི་ འཛམ་eིང་ས་ཆེན་འདིར་བོད་Яོངས་འདི་ཉིད་ཞི་ བདེའི་བ9ི་གནས་ཤིག་f་བnན་]འི་4་མེད་3ི་ དགོངས་གཞི་ཟབ་མོས་བོད་འབངས་lམས་འཚb་ མེད་ཞི་བའི་ལམ་J་བ\ི་བར་མཛད་ཅིང་། གཉིས་

འ@ོ ་ བ་མི འི ་ ཐོ བ ་ཐང་གི ་ གནས་9ངས་ ོ ར ་Jས་ བཀག་བ6ར་ཞིབ་ཚVགས་ཐེངས་ ༡༧ པ་འཚVགས་ བས་མཉམ་འ ེལ་-ལ་ཚVགས་3ི་ཚVགས་མིའི་

-ལ་ཁབ་ཁག་ཅི ག་གི ་ ་ཚབ་lམ་པས་-་ནག་ གWང་ལ་བོ ད ་ནང་གི ་ འ@ོ ་ བ་མི འི ་ ཐོ བ ་ཐང་གི ་ གནས་9ངས་བཟང་J་གཏོ ང ་~ད་དོ ན ་དམ་Nི ་ ཐབས་ལམ་ཞི ག ་ལག་བ9ར་དགོ ས ་པའི ་ འབོ ད ་ ལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། &ག་པར་ཁེ་ཎ་ཌ་དང་།

oན་དE་མའི ་ ལམ་བཟང་གི ས ་བོ ད ་-འི ་ དཀའ་ ༡༠ -ལ་<ིའི་འ@ོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཉིན་མོར་<ི་ ཅེག་<ི་མUན་-ལ་ཁབ། ཕ་རན་སི། འཇར་མ་ qོག་སེལ་ཐབས་མཛད་པའི་rབས་ཆེན་Nི་མཛད་ ནོར་༸གོང་ས་༸6བས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ ནི། ནི ་ཛL་ལེན་ཌི། ད་སི། ཨ་རི། ད.ིན་ བཟང་དང་། བདེ་བ་འདོད་པ་དང་sག་བtལ་མི་ ཆེས་?ན་@གས་ཅན་Nི་ནོ་Cེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་ xལ། ཨ་ཡི་སི་ལེན་ཌི། ཉི་ཧོང། པོ་ལེནཌ། ཨོ་ འདོད་པའི་འ@ོ་བ་Qན་Nི་མངོན་འདོད་3ི་བསམ་ 2

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

སེ་ཊེ་ལི་ཡ་བཅས་*ི་2་ཚབ་འ#ས་མི་4མ་པས་

ཤོག་jང་ཆེ་kེན་ཆོན་གོ་ཡིས། “རལ་6ི་གཤོམ་ མཆོ ག ་དང་བོ ད ་བTད་ནང་བ8ན་དབར་དང་། བོད་ནང་གི་འ6ོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་གནས་8ངས་ པའི ་ lི ང ་8ོ བ ས་*ི ་ ཐོ ག ་ནས་བོ ད ་*ི ་ འZ་ཤེ ས ་ ཁོ ང ་དང་ཁོ ང ་གི ་ Pེ ་ +ེ ང ་དབར་~ི ་ འcེ ལ ་ལམ་ ཇེ་ཞན་ཇེ་;ག་<་འ6ོ་བཞིན་པ་དེར་>ོ་འཚབ་*ི་ འཛfན་8ངས་Wབ་ཁོངས་*ི་བདེ་འཇགས་འགན་ སོགས་%་མེད་E་བ་དང་Pེ་བ་`་nི་ཙམ་ཡང་ཁས་ 4མ་པ་?གས་ཆེ་བ8ན་པ་དང་Aགས། C་ནག་ ལེན་Rེད་དགོས།” ཞེས་པའི་Gོམ་ཡིག་དང་གཏམ་ ལེན་མི་Rེད་མཁན་~ི་\ིད་གDང་ཞིག་ལ་བЯོད་ གDང་ནས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་དང་། རིག་གDང་། བཤད་mེལ་བ་ཉེ་`ོན་nི་o་ ༡༡ ཚqས་ ༡ ཉིན་C་ དབང་མེ ད ་ལ་བЯོ ད ་zགས་*ང་ཤེ ས ་*ི ་ མེ ད ། E་བЯོ ད ་*ི ་ རང་དབང་ཐོ བ ་ཐང་སོ ག ས་ལ་Gི ས ་ མེ ད ་Hོ ག ་རོ ལ ་བཏང་དང་གཏོ ང ་བཞི ན ་པའི ་ Jོ ར ་ ནན་པོ་གKངས་ཡོད་པ་མ་ཟད། C་ནག་གDང་ གི ས ་བོ ད ་མི ས ་གཙ( ས ་6ངས་Nང་མི ་ རི ག ས་*ི ་

ཐོ བ ་ཐང་དེ ་ དག་Oང་Pོ བ ་Qད་ཐབས་ལམ་ངེ ས ་ ཅན་ཞི ག ་ལག་བ8ར་Rེ ད ་དགོ ས ་པའི ་ ལམ་8ོ ན ་ གནང་ཡོད། C་ནག་གDང་ལ་ད་ཕན་འ6ོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་ བGི་Oང་གི་བཟང་པོའི་R་གཞག་གང་ཡང་བ6ང་ T་མེད་ཁར། C་ནག་ནང་Vལ་དང་། Wད་པར་ བོད་གཙ(་བོར་Xར་པའི་6ངས་Nང་མི་རིགས་*ི་ ས་Vལ་ཁག་<་འ6ོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་བHལ་བཤིག་ གི ་ ཆེ ས ་གZག་[བ་ཅན་དང་ཡ་ང་བག་ཚ་མེ ད ་ པའི ་ \ི ད ་]ས་ངན་པ་ལག་བ8ར་Rས་དང་Rེ ད ་ བཞིན་པ་^ན་གསལ་ཡང་། ཉེ་`ོན་འཛམ་bིང་

མཉམ་འcེལ་Cལ་ཚ(གས་*ི་འ6ོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ %ན་ཁང་གི་ཚ(གས་མིའི་ཁོངས་K་Qར་ཡང་dད་ ཐབས་ཆེ ད ་C་ནག་གDང་གི ས ་འཛམ་bི ང ་!ི ་ མdངས་eར་Cལ་!ིའི་འ6ོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལ་ Oང་Pོ བ ་*ི ་ Cལ་!ི འི ་ G་འཛf ན ་ཡི ག ་ཆ་དེ ་ དག་ ལག་བ8ར་R་T་དང་། C་ནག་ནང་གི་6ངས་Nང་ མི ་ རི ག ས་*ི ་ ཐོ བ ་ཐང་Oང་Pོ བ ་R་T་བཅས་*ི ་ ཁས་ལེན་Rས་པར་བgེན་ནས་dད་པ་ཡིན་ངེས་ལ་ སོ ང ་C་ནག་གི ་ ངོ ས ་ནས་ཁ་དན་ཚf ག ་གནས་*ི ་ ལག་བ8ར་R་དགོས་པ་མ་ཟད། Cལ་!ིའི་ངོས་ ནས་*ང་gོག་ཞིབ་ནན་པོ་གནང་དགོས་པའི་འབོད་ 2ལ་D་T་ཡིན།

C་ནག་གDང་གིས་Zས་gག་<་འཆམ་མ#ན་དང་།

བgན་%ིང་ཟེར་བ་སོགས་བཤད་དང་ཤོད་བཞིན་ ཡོད་hང་། བོད་རང་Pོང་Яོངས་ཟེར་བའི་དམར་

གDང་གིས་གཉེར་བའི་Zས་དེབ་དང་བTད་ལམ་ ཁག་<་Wབ་mེལ་Rས་ཡོད་པའི་ནང་། “r་ལ་Pེ་ +ེང་བs་བཞི་པའི་h་ཚ(གས་*ི་ “དt་མའི་ལམ་ དང་། བོད་ཆེན་པོ། ཚད་མཐོའི་རང་Pོང་” བཅས་

ཁོང་གི་མཛད་འ+ིན་དང་། ཁོང་དང་བོད་མི་མང་གི་ བསམ་>ོ འི ་ འcེ ལ ་ཐག་ཇི ་ eར་ཡི ན ་མི ན ་འཛམ་

bིང་Pེ་བོ་^ན་~ིས་xར་བeས་ལེབ་མཐོང་ཡིན་ པས་དམར་ཤོག་jང་ཆེ་kོན་ཆོན་གོ་ཡིས་དེ་eར་ ཟེར་བའི་ལོག་!ོད་རེ་ངན་ཐེར་འདོན་གཏིང་ཟབ་ ངལ་བར་Rས་པ་ནི་དོན་མེད་ཁོ་ན་ཡིན། Rས་ཏེ ་ མི ་ རི ག ས་ཁག་གི ་ ལས་Rེ ད ་པ་དང་མང་ C་ནག་གDང་གི ས ་བོ ད ་Яོ ང ས་ཡོ ང ས་ ོ ག ས་ ཚ(གས་ཚ(ས། བོད་བTད་ནང་བ8ན་དང་r་ལ་Pེ་ བཙན་བxང་Rས་ཏེ། བོད་མི་མང་ཞིང་cན་kི་ཚ(་ +ེང་བs་བཞི་པའི་དབར་དRེ་བ་གསལ་པོ་འRེད་ བC་བོད་*ི་མངའ་བདག་ཆེན་མོ་གKམ་~ི་གཉའ་ པ་དང་། r་ལ་Pེ་+ེང་བs་བཞི་པ་དང་r་ལ་ཞེས་ གནོན་~ི་འོག་ནས་དངོས་K་བཅིངས་6ོལ་བཏང་ པའི་མིང་དབར་དRེ་བ་གསལ་པོ་འRེད་པ། རང་ dལ་སོགས་*ི་nི་མཛqས་གཡོ་ ས་*ི་བ ་cིད་ gོགས་ངང་r་ལ་Pེ་+ེང་བs་བཞི་པའི་h་ཚ(གས་ Rེད་ཐབས་འབའ་ཞིག་Rེད་ནའང་། དོན་དངོས་ དང་དRེ་མཚམས་གསལ་པོ་འRེད་པ་བཅས་Rས་ ཐོག་བོད་ ལ་འདི་ཉིད་མི་སེར་mེལ་ ལ་ཞིག་<་ ནས། ཆབ་\ིད་*ི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ཡིན་པའི་ བ ར་ཏེ། ཆབ་\ིད་*ི་ ག་གནོན་དང་། མི་རིགས་ ཁ་cལ་ལ་ངོ་uོལ་Rེད་པའི་འཐབ་Gོད་ཐད། དར་ དང་དཔལ་འRོར་ཐོག་དRེ་འRེད། རིག་གནས་ ཆ་གསལ་8ོན་དང་ལངས་nོགས་བgན་པོ་ཡོང་བ་ དང་དེ་བཞིན་ཁོར་ ག་བཅས་G་གཏོར་ཚད་མེད་ Rས་ཏེ་ཏང་vང་དRང་དང་ཚད་མཐོའི་གཅིག་Xར་ བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པའི་ཆེས་གZག་[བ་དང་ ཡོང་བ་Rེད་དགོས་ལ། ད6་ཡའི་nོགས་གཏོགས་ མkེགས་འཛfན་~ི་\ིད་]ས་རབ་དང་རིམ་པ་mེལ་ r་ལ་Pེ ་ +ེ ང ་བs་བཞི ་ པའི ་ h་ཚ( ག ས་*ི ་ Jད་w་ བའི་ཉེར་ལེན་ལ་བgེན། nི་ལོ་ ༢༠༠༨ o་ ༣ ཚqས་ དང་གxགས་བyན་ཐོས་T་མེད་པ་དང་མཐོང་T་ ༡༠ ཉིན་ནས་འགོ་འ གས་*ིས་རིམ་པས་ཆོལ་ མེད་པ་Rེད་དགོས་” ཞེས་སོགས་བཤད་ཡོད། གKམ་ས་Vལ་ཕལ་མོ་ཆེར་བོད་མི་བC་8ོང་kི་ འོན་*ང་གོང་གསལ་ཁོ་པའི་Gོམ་ཡིག་དང་། ཚ(་མང་པོས་ཆེས་གཞི་C་ཆེ་བའི་ཡར་ལངས་ཞི་ གཏམ་བཤད་དེ་དག་ནང་ལོ་Tས་དང་དངོས་ཡོད་ uོལ་གནང་ཡོད། %ག་པར་nི་ལོ་ ༢༠༠༩ ཡི་ལོ་ *ི་Vངས་zང་{ེ་གཅིག་མེད་ནའང་། བ|བ་ ནས་བxང་8ེ ་ ད་བར་བོ ད ་ནང་ཁོ ་ ནར་སེ ར ་P་ ཐབས་མེད་པའི་བོད་C་ཆེའི་མི་མང་4མས་ལམ་ དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་6ངས་ ༡༢༣ ~ིས་གཅེས་པའི་ ལོག་<་འkིད་ཐབས་དང་། བོད་C་མི་རིགས་ zས་\ོ ག་dན་ཆད་མེ ་h་mར་ཏེ ་C་ནག་གDང་ གཉིས་*ི་དབར་འགལ་o་དང་འཁོན་འཛfན་ཆེ་h་ གིས་བོད་ཐོག་འཛfན་པའི་མkེགས་འཛfན་~ི་\ིད་ གཏོང་ཐབས་བཅས་*ི་ཆེད་Z་ཡིན་ཞིང་། བདེན་ ]ས་ལ་ངོ་uོལ་དང་། བོད་མིར་རང་དབང་དགོས་ པས་ཕོངས་པའི་གཏམ་བཤད་དེ་e་tར་Kས་*ང་ འZན་~ི་Qད་Z་%ག་བསམ་དང་lིང་8ོབས་Dམ་ ཡིད་ཆེས་དང་། Cབ་Pོར་Rེད་མཁན་མེད་པར་ མེ ད ་*ི ས ་ཆེ ས ་ཚད་མཐོ འི ་ འཚq ་ མེ ད ་ཞི ་ བའི ་ ངོ ་ བgེན། ཚfག་ཟིན་རེ་རེར་གསལ་བཤད་དགོས་ uོལ་དང་Gོད་ལེན་?གས་ཆེན་གནང་ཡོད། འོན་ དོན་མི་འZག་ནའང་། ༸གོང་ས་r་ལའི་>་མ་ 3

ག ང་བཤད།

"ང་#་ག$ང་ནས་ཁོ ང ་)མས་"ི ་ རེ ་ འ/ན་ལ་

?ོབས་དང་།

རིགས་ཞེན་<ི་[ག་བསམ་)མ་

བས་ ༡༥ པའི་ལས་iན་རིང་ལས་འKལ་དེ་དང་

གཅིག་B་དཔལ་འ@ོར་<ི་བD་Eིད་གང་Fས་"ི་ གཡོ་G་དང་། Hག་པོའི་དམག་དང་གོ་མཚ;ན་<ི་ མགོ་གནོན་འབའ་ཞིག་གི་ཆེས་ག/ག་Jབ་ཅན་<ི་ =ིད་>ས་ལག་བ?ར་@ས་དང་@ེད་བཞིན་པ་ནི་#་

གང་hར་གསལ་ཐབས་Oི་དང་། @ེ་Eག་མིག་gའི་ གཞིས་Tས་#་ཆེ་མི་མང་གི་དཀའ་fག་དང་ཆེས་ ཛ་Hག་གི་གནས་བབ་དེ་དག་iལ་/ས་གནས་བབ་ ལ་གཞི ག ས་ཏེ ་ #་གར་གཙ; ས ་#ལ་Oི འི ་ =ི ད ་

དོ་jང་དང་། 7གས་འwར། ག/ང་སེམས་མཉམ་ ེད། ཚད་མཐོའི་#བ་ ོར་གནང་བར་གོ་ བས་ འདི ་ བAད་དེ ་ cི ང ་ཐག་པ་ནས་7གས་Яེ ་ བཀའ་ Hིན་ཆེ་$་A་དང་ཆབས་ཅིག་B་འ>ང་འPར་ཡང་

ག1ར་གནས་ད2ད་ཞི བ ་དང་བསམ་གཞི ག ས། བོ ད ་"ི ་ དངོ ས ་ཡོ ད ་གནས་བབ་དང་མ7ན་པའི ་ དངོས་ཐོག་བདེན་འཚ;ལ་<ི་=ིད་>ས་འོས་ འཚམས་ཤིག་ལག་བ?ར་@་Aའི་ཚབ་B། མཐའ་

དམར་Kང་Lན་ཏང་དེ་བཞིན་ད་Nའི་/ས་རབས་ དང་Oི ་ ཚ; ག ས་"ི ་ འPར་འQོ ས ་གང་དང་ཡང་ གཏན་ནས་མི་མRངས་པའི་Яེས་Tས་"ི་མངོན་ Uགས་དང་། འQོ་བ་མིའི་རིགས་"ི་བཟང་པོའི་Wན་ Oོད། དེ་བཞིན་གནའ་རབས་#་ནག་ཧན་མི་ རི ག ས་ཆེ ན ་མོ འི ་ ཡ་རབས་གཤི ས ་བཟང་རི ག ་ ག$ང་གི ་ Hི ་ མ་ཏི ལ ་འY་ཙམ་ཡང་[ག་མེ ད ་པ་

བཅས་ནི་འཛམ་]ིང་མི་མང་Oི་དང་། ཡང་^ོས་ ་ #་ནག་མི་མང་/ང་_ར་བ`་ག མ་aོན་ཡོངས་ ལ་<ོང་Kད་ཚབས་ཆེན་ཕོག་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། གཞིས་Tས་#་ཆེ་མི་མང་གི་$མ་པ་མེད་པའི་cིང་

དཀར་ངང་#་ག$ང་ལ་ངོ་eོལ་གནང་བའི་མངོན་ འདོ​ོད་དང་། བདེ་fག ཛ་Hག་གི་གནས་?ངས་ བཅས་ལ་བUེན་བོད་མི་མང་Oི་འ7ས་[ན་ཚ;གས་ "ི ས ་g་ལོ ་ ནས་བ1ང་?ེ ་ བོ ད ་དོ ན ་བདེ ན ་མཐའ་

དེ་རིགས་m་མ7ད་རིམ་lེལ་@་འཆར་ཡོད། བོད་ མིའི་བདེན་དོན་$་kལ་)མས་ལ་#་གར་ག$ང་ མང་གཙ;ས་#ལ་Oིའི་=ིད་ག$ང་ཁག་དང་། Qོས་ ཚ;གས་ཁག དེ་བཞིན་#་ཆེའི་མི་མང་བཅས་ནས་

ག$ང་ཁག་དང་། Qོས་ཚ;གས་ཁག དེ་བཞིན་ gར་[ག་#བ་ ོར་ཡོང་བའི་རེ་འ/ན་ གས་ཆེ་ གནད་ཡོད་མི་j། མི་མང་དང་བཅས་པར་བོད་དོན་ $་A། མཐའ་དོན་Oི་ནོར་༸གོང་ས་༸ བས་ $་kལ་<ི་ལས་འKལ་རབ་དང་རིམ་པ་lེལ་དང་ མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་k་ཚs་༸ཞབས་པད་བ ལ་ lེལ་mས་བཞིན། ཉེ་བའི་ཆར་བོད་མི་མང་Oི་ འ7ས་[ན་ཚ; ག ས་"ི ་ ཚ; ག ས་གཙ; ་ མཆོ ག ་གི ས ་ དoས་Oི་འ7ས་"ི་k་ཚབ་ཚ;གས་pང་ཞིག་འདི་ ལོའི་q་ ༡༡ ཚsས་ ༣ ནས་ཚsས་ ༢༥ བར་ཡོ་རོབ་

བ#ར་བUན་ཅིང་། 7གས་"ི་བཞེད་དོན་མཐའ་ དག་ ན་<ིས་འ བ་པ་དང་། བོད་དོན་བདེན་ མཐའ་hར་/་བསལ་ཏེ་གཞིས་@ེས་མཉམ་ འཛ; མ ས་"ི ་ དགའ་ ི ད ་དཔལ་ལ་མ<ོ ག ས་ནས་

wལ་<ི་xེལ་Яམ་དང་། z་རན་སི། ཧོ་ལན་ཊི། hར་/་རོ ལ ་7བ་པའི ་ ོ ན ་འ/ན་$་A་བཅས། འཇར་མན། ཨིན་ལན་ཊི་བཅས་#ལ་ཁབ་ཁག་ བོ ད ་མི ་ མང་Oི ་ འ7ས་[ན་ཚ; ག ས་"ི ས ་ ི ་ ལོ ་ ~འི ་ ནང་/་ཆེ ད ་གཉེ ར ་<ི ས ་བོ ད ་དོ ན ་$་kལ་ ༢༠༡༣ q་ ༡༢ ཚsས་ ༡༠ ལ།། །། གནང་ཡོད་ལ། ད་/ང་བོད་མི་མང་Oི་འ7ས་

Speech of the Tibetan Parliament in Exile on the occasion of the function commemorating the 24th anniversary of the conferment of the Nobel Peace Prize on His Holiness the Dalai Lama Today is the 24th anniversary of an

liament in Exile, offer my greetings

10 December 1989, when His Holi-

outstandingly momentous occasion

and congratulations with the deepest

ness the Dalai Lama was presented

when His Holiness the Dalai Lama,

obeisance of body, speech and mind

the especially renowned Nobel Peace

the supreme protector and guide to

to His Holiness the Dalai Lama. His

Prize, all the Tibetan people in gen-

all Tibetans in Tibet and in exile; and

continuing deeds of unreserved gen-

eral, and, in particular, all people

a champion of peace in this world,

erosity for the benefit of all sentient

across the world who covet democ-

received the universally acclaimed

beings everywhere remain beyond

racy, freedom, and peace exalted him

Nobel Peace Prize. On this unique

anyone’s capacity to repay.

and expressed elation, reverence and

day, I, on behalf of the Tibetan Par-

admiration On the World Human Rights Day of

4

for

His

outstanding

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

deeds. It was therefore a unique day

striven to promote environmental

of perfect, joyous occasion apt for

protection and religious harmony, to

such celebrations. His Holiness the

resolve wars and disputes, and so on.

Dalai Lama has ensured the survival

For these enormous deeds of unfath-

and preservation of the fine culture of

omable importance which He has

the religiously inculcated land of Ti-

carried out, and continues to carry

bet which in turn has its source in the

out, with a sense of universal respon-

pristine ideals of the unrivalled Bud-

sibility for the purposes of helping to

dha Shakyamuni. By this means, His

bring peace in this world, His Holi-

Holiness has guided the Tibetan peo-

ness the Dalai Lama has been greatly

ple on the path of peace and non-vio-

praised by all the discerning people

lence in this highly degeneration af-

everywhere and was honoured with

flicted world with a great commitment

the Nobel Peace Prize. He has under-

to turn the land of Tibet into a zone of

taken these tasks with a sense of joy

gratitude to Him. Today is also an important day observed as the World Human Rights Day. Recently, on 22nd October, the human rights situation in China was the subject of the 17th Universal Periodic Review session of the Human Rights Council of the United Nations, which is located in the Swiss city of Geneva. At that time, representatives of a section of the member countries of the council urged China to take meaningful steps to be implemented for the purposes of improving the human rights situation in Tibet. In particular, the representatives of Canada, the Czech Republic, France, Germany, New Zealand, Switzerland, the United States, The United Kingdom, Iceland, Japan, Poland, and Australia made it clear that the human rights situation in Tibet was continuing to worsen considerably and expressed serious concerns over the development. They made

peace. He also embarked on the great

for the purposes of ensuring benefits

and noble deed of striving to resolve

to all sentient beings. Hence, as

the dispute between Tibet and China

rightly honoured with recognition as

on the basis of a nobly conceived,

a great champion of world peace, His

mutually beneficial middle way pro-

Holiness continues with untiring ef-

posal. And on the basis of enhancing

forts across the barriers of time and

the moral ethics, which constitutes

geography to carry out his secret

the foundation on which rests the as-

body, speech, and mind deeds of un-

piration of all living beings who de-

fathomable benefits to mankind. I

sire to achieve happiness and to

therefore take this opportunity to of-

avoid suffering, His Holiness has

fer countless thanks of enormous

5

emphatic criticisms over the Chinese government’s ongoing disregard for the religious and cultural rights and freedom of speech of the people of Tibet. Besides, they offered specific recommendations on the ways in which the government of China should ensure the protection of the rights of the ethnic minorities, including the Tibetan people, and urged that these be acted upon.

ག ང་བཤད།

The government of China has thus

party journal as well as carried by

part to mislead the ordinary Tibetan

far nothing positive to show in terms

other Chinese government publicity

people and to widen sense of resent-

of accomplishments in the area of

channels, which was in keeping with

ment between the Tibetan and Chi-

human rights. Besides, it is common

his official comments, Mr. Chen

nese peoples. Such talks are easily

knowledge everywhere that the gov-

Quanguo, the Chinese Communist

vanquished by the power of truth and

ernment of China continues to imple-

Party General Secretary of Tibet Au-

are not at all believed or supported

ment a policy of an extremely brutal

tonomous Region, said: “We should

by anyone. There is therefore no

and merciless repression that grossly

thoroughly expose and criticise the

need for us to make a point-by-point

violates the human rights of the peo-

Dalai Clique’s reactionary scheme of

rebuttal of his claims. As regards the

ple not only in China itself but also,

the so-called ‘Middle Way’, ‘Greater

relationship between His Holiness

especially, in the ethnic minority ar-

Tibet’ and ‘high degree of autono-

the Dalai Lama and Tibetan Bud-

eas such as Tibet. Nevertheless, in ef-

my’. We should educate and guide

dhism, the connection between him

forts it made recently to rejoin the

cadres and ordinary people of vari-

and his Dalai Lama reincarnations,

Human Rights Council of the United

ous ethnic groups to separate Tibetan

and so on, an atheist government

Nations, the government of China

Buddhism from the fourteenth Dalai

which does not even believe in re-

gave undertakings to implement, all

Lama, and separate the fourteenth

birth has no power to make com-

the international human rights instru-

Dalai lama from the title of the Dalai

ments and in any case cannot know

ments and to respect the rights of the

Lama so that they will consciously

how to comment. As regards the truth

ethnic minorities within the People’s

make a clear break from the four-

about His Holiness the Dalai Lama’s

Republic of China. It was for these

teenth Dalai Lama’s clique. Their

wondrous deeds and the closeness of

assurances that China again became a

standpoint on the important political

the mental connection between Him

member of the United Nations Hu-

principles like the anti-separatist

and the people of Tibet, they are ob-

man Rights Council. It is only to be

struggle should be thereby rendered

vious to people across the world who

expected, therefore, that China will

firm and made highly consistent with

have witnessed them with unbiased

remain true to its promises. I there-

standpoints of the Central Party

interest. It is therefore a futile exer-

fore take this opportunity to ask Chi-

Committee. We should try our best to

cise on the part of the regional com-

na to implement its promises and also

enable the voices and images of the

munist party general secretary Mr.

urge the international community to

Central Party Committee to be heard

Chen Quanguo to burden himself

closely scrutinize China on this issue.

and seen in the vast territory of over

with such a fruitless labour.

1.2 million square kilometres, and The government of China routinely speaks about the importance of harmony, stability, and so on. Nevertheless, in an article titled “Ensuring the Security of Tibet’s Ideological Realm with the Spirit of Daring to Show the Sword,” which was published re-

prevent voices and images of hostile forces and the fourteenth Dalai Lama’s clique from being heard and seen.” However, what he has said in that article and his comments in it have absolutely no historical or factual basis. It is a futile attempt on his

cently on 1st November in an official

No matter how much efforts China makes to boost its image, trying to mislead others with lies about having liberated a million Tibetan serfs from exploitation by the three rich classes of landlords, after having occupied their land, the glaring truth remains that it has converted Tibet into a co-

6

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

lonial dominion. It has carried out,

iours show that the communist party

and with the general public, includ-

and still implements today, a series

government of China is totally back-

ing in India. This remains a continu-

of highly brutal and hardline policies

ward: out of step with the rest of the

ing series of campaign actions. Re-

of unimaginable political repression,

world today in every respect and not

cently, a delegation of member of the

ethnic and economic discrimination,

in keeping with the transformations

Tibetan Parliament in Exile, led by

and cultural and environmental de-

that have taken place in modern hu-

the Speaker, toured five countries of

struction. As a result, most of the

man society. There is no trace of the

Europe from 3 to 25 November. The

three traditional provinces of Tibet

moral ethics, nor a slightest whiff of

delegation visited Belgium, France,

saw large scale peaceful protests, in-

the virtuous traditions and culture of

Holland, Germany and the United

volving tens of thousands of Tibet-

the great ancient Han Chinese people

Kingdom to especially lobby for the

ans, spreading rapidly from 10 March

remaining in this government. This

Tibetan cause. And we plan to carry

2008, when the demonstrations be-

represents an enormous loss to the

out more such activities for the re-

gan in the capital Lhasa. In particu-

people across the world and, espe-

maining term of the 15th Tibetan Par-

lar, since the year 2009, a total of 123

cially, to the entire 1.3 billion people

liament in Exile.

heroic men and women in Tibet have

of China today.

Including the government and people

set fire even to their own precious bodies in protest against the hardline policies of the Chinese government and in the struggle for freedom for the Tibetan people. With utter selflessness and indomitable courage, they carried out their struggle with a high level of non-violent protest.

However, the government of China has refused to try to understand or to carry out an impartial investigation of the causes underlying these selfimmolation protests and to implement a policy which is in keeping with the tenet of seeking truth from facts. Instead, it has taken recourse to a resolute policy of deceiving people with the monetary temptations to whatever extent it can on the one hand and with a brutally violent repression through use of troops and arms on the other hand. Such behav-

We have taken to heart the wishes,

of India, our appeals for support for

the well being, and the urgency of the

our just cause from governments,

situation in Tibet highlighted by the

parliaments, and likewise, from the

indomitable courage shown by the

general public have received atten-

people there in protesting against the

tion, sympathy, solidarity and high

government of China, displaying self-

levels of support. And I take this op-

lessness in struggling for the greater

portunity to express heartfelt thanks

Tibetan cause. Given this urgency,

and gratitude to them all. At the same

the Tibetan Parliament in Exile has,

time, I also strongly appeal to them

for the purposes of ensuring a speedy

to continue to render even greater

resolution of the Tibetan issue and, in

support to us in future.

particular, to address the serious hardship and critical situation being faced by the Tibetans in Tibet, initiated a campaign last year. Keeping in view the local circumstances from place to place, the Tibetan parliament in Exile has carried out that campaign to lobby support for the Tibetan cause through meetings with gov-

Finally, I pray that His Holiness the Dalai Lama continue live for a hundred aeons, that all His wishes be fulfilled with spontaneity, that the just cause of Tibet prevails with utmost urgency so that the Tibetans in Tibet and in exile be happily reunited.

The Tibetan Parliament in Exile

ernment leaders and parliaments, as well as with important public figures

7

10 December, 2013

ག ང་བཤད།

Tི་འUས་འབའ་བ་Sལ་བཟང་Vལ་མཚན་མཆོག་གིས་9ོབ་@ག་དང་དགེ་hན་ཁག་གཅིག་ལ་V་ནག་དང་ བོད་#ི་ལོ་Xས་Sོར་ཟབ་འYིད་གནང་བ།

བོད་#ི་%ོས་ཚ(གས་དང་)ིད་*ས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་ འ[ེལ། V་ནག་གFང་གིས་བོད་ཐོག་འཛ<ན་པའི་ དེ ་ V་ནག་གི ་ ཆ་ཤས་ཡི ན ་ཟེ ར ་བའི ་ mངས་མེ ད ་ ནས་ལོ ་ 1ར་ད3ན་ཁའི ་ 3ང་སེ ང ་དང་བ6ན་ཏེ ་ )ིད་*ས་ངོ་jོད་དང་nགས། རང་རེའི་Hོགས་ འ%ེལ་བЯོད་ཇི་1ར་oེད་བཞིན་པའི་དཔེ་མཚ(ན་ 9ོབ་:་ཁག་གི་འཛ<ན་རིམ་བ=་པ་དང་བ=་གཅིག་ ནས་མ་འོ ང ས་ལས་དོ ན ་oེ ད ་Hོ ག ས་ཇི ་ འགབ་ གསལ་zོན་དང་nགས། བོད་བཙན་པོའི་Vལ་

པའི་9ོབ་@ག་Aམས་ལ་ཟབ་Cོང་D་མིན་གོ་Eིག་ བཅས་#ི་Sོར་qས་rན་a་ཚ(ད་གཅིག་གི་རིང་ངོ་ རབས་ནས་བ{ང་zེ་Hི་ལོ་ ༡༩༥༡ ལོའི་བར་བོད་ F་བཞིན་པ་1ར། Hི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོའི་ཟབ་Cོང་དེ་ jོད་Fས་Яེས། 9ོ་@ག་ ༡༡ ལ་`ི་བ་`ིས་ལན་tི་ ནི ་ རང་བཙན་ཆ་ལག་ཡོ ང ས་ ་ཚང་བའི ་ Vལ་ བཞིན་Mི་ལི་བོད་Nར་བསམ་ཡས་Pིང་བོད་@ག་ གོ་Sབས་uལ་ཏེ། དགེ་9ོབ་ཚང་མས་དོ་Dང་ཆེན་ ཁབ་ཅི ག ་ཡི ན ་པའི ་ mངས་|ེ ལ ་དཔང་}གས་ ་ Qིམ་Rེའི་ནང་གོ་Eིག་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ པོའི་ཐོག་བ%ོ་Pེང་vག་པོ་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ བོད་Vལ་ཁབ་#ི་Vལ་དར་དང་། Vལ་~། དམག་ Sབས་ ་བོ ད ་མི ་ མང་Tི ་ འUས་འབའ་བ་Sལ་ བཞིན་Hི་ཚ^ས་ ༣༠ ཉིན་tི་དགོང་`ོ་a་ཚ(ད་ མི། Yིམས་Eིག། གFང་། ད ལ་ཊམ། nག་ཁང་། ༦།༣༠ ཐོག་གོང་ nག་}གས། Hི་|ོད་ལག་འQེར་དང་ཐོངས་མཆན། གསལ་9ོབ་ཁང་རང་q་ ༼V་གFང་ནས་འཛ<ན་ པའི་བོད་#ི་ལོ་Xས་ འQོག་བཤད་ལ་རང་

ས་བ ། རང་བཙན་Vལ་ཁབ་གཞན་དང་gན་q་ Yིམས་མUན་ཆིངས་ཡིག་ཇི་བཞག་སོགས་རེ་རེ་ བཞི ན ་དཔེ ་ མཚ( ན ་tི ་ Nོ ་ ནས་qས་rན་a་ཚ( ད ་ གཅིག་གི་རིང་འ%ེལ་བЯོད་མཐིལ་Hིན་Fས་Яེས།

དམར་གFང་ནས་བོ ད ་

གནས་ ལ་kིང་བlས་ །

རེའི་བོད་#ི་དངོས་ཡོད་ ལོ་Xས་ཇི་ཡིན་༽ཞེས་ པའི ་ བЯོ ད ་གཞི འི ་ ཐོ ག ་ 9ོ བ ་དགེ ་ Aམས་ལ་V་

བཟང་Vལ་མཚན་མཆོག་ལ་V་ནག་དང་བོད་#ི་ ལོ་Xས་Sོར་ཟབ་འYིད་ཁག་གཉིས་གནང་Xའི་རེ་ Zལ་Fས་པ་1ར་གFང་འ[ེལ་བཀའ་འYོལ་འོག Hི་ལོ་ ༢༠༡༣ ]་ ༡༢ Hི་ཚ^ས་ ༢༨ Hི་`ོ་a་ཚ(ད་ ༥ པའི་ཐོག་V་བལ་གཉིས་ནས་རང་རེའི་Qབ་ ཁོངས་9ོབ་:་ཁག་ ༡༩ ཙམ་ནས་ཕེབས་པའི་ འཛ<ན་རིམ་བ=་གཅིག་པའི་9ོབ་@ག་%ངས་ ༨༠ gག་དང་། དགེ་hན་ ༣༠ ཙམ་བཅས་ལ་Tིར་V་ ནག་གFང་དང་དམར་ཤོག་Eིག་འiགས་#ི་Eོམ་ གཞི་ངོ་jོད་kིང་བlས་གནང་བ་དང་། དམིགས་ བསལ་བོ ད ་དོ ན ་དང་འ[ེ ལ ་བའི ་ V་ནག་གི ་ ལས་

mངས་དང་Rེ་ཚན་ཁག་རོབ་ཙམ་ངོ་jོད་དང་ 8

9ོབ་@ག་Aམས་ནས་དོ་Dང་ཆེན་པོའི་ཐོག་`ི་བ་ གནང་མཁན་ཤིན་ ་མང་པོ་*ང་མོད། qས་ཚ(ད་ #ི་ ེན་པས་9ོབ་@ག་ད3་ལ་གོ་Sབས་uལ་ཏེ་ `ིས་ལན་གསལ་འདེབས་གནང་ཡོད་པ་བཅས་#ི་

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

༸གོང་ས་མཆོག་དG་བHགས་ཐོག་བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་ཚ(གས་གཙ(་མཆོག་གིས་གDང་བཤད་གནང་བ། -ི་ལོ་ ༢༠༡༤ 4་ ༡ ཚ5ས་ ༣ ཉིན་༸གོང་ས་ འཛམ་iིང་ལ་p་qངས་ཐོག་འmར་བ་nགས་ཆེན་

iེང་Lེད་\འི་ཐོག་དོ་sང་Lེད་བཞིན་ཡོད། %ག་

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་ པར་!ི ་ ནོ ར ་༸གོ ང ་ས་༸:བས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་

༸:བས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ལམ་རིམ་?ིད་

པོ་ཞིག་འoོ་བཞིན་ཡོད།

ལེ ག ས་Eབ་དང་Fགས་མགོ ན ་པོ ་ གང་ཉི ད ་དG་

#གས་sང་གནང་qེ། འAེལ་ཡོད་བཅར་ས་ཚང་ རིགས་དང་མཉམ་འAེལ་བ་Lེད་\་གལ་ཆེན་པོ་

འ#ས་ཚ( ག ས་གཙ( ་ Kེ ན ་པ་ཚ5 ་ རི ང ་མཆོ ག ་གི ས ་

གཙ(་བོ་!ི་ནོར་༸གོང་ས་༸:བས་མགོན་ཆེན་པོ་

གང་#བ་@་མི་རིགས་ལ་འAེལ་བ་Lེད་\་དང་།

འtགས་*ི་ལངས་-ོགས་དང་མ#ན་པའི་འoེལ་

Hགས་Lེད་#བ་\ར་འབད་བyོན་དང་། `ིངས་ཆ་

ཆེན་བ@ད་*ི་ཆོས་འAེལ་Bམས་ཡོངས་D་ %ན་ཚ(གས་*ི་ངོས་ནས་གནས་rལ་དེ་ཚ(འི་ཐོག་ མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་གཞིར་བ]ང་@་མི་ བHགས་ཐོག་ཆོས་H་བ་ཡོངས་ལ་བོད་མི་མང་!ི་ བོ ད ་མི ་ མང་!ི ་ འ#ས་%ན་ཚ( ག ས་*ི ་ ལས་དོ ན ་ Lེད་-ོགས་Mོར་གDང་བཤད་གནང་དོན། བོད་ཁ་

བ་གངས་ཅན་པའི ་ %་Mལ་འཕགས་མཆོ ག ་!ན་ རས་གཟི ག ས་*ི ་ Bམ་Sལ་འཇི ག ་Uེ ན ་ཞི ་ བདེ འི ་ དེད་དཔོན་!ི་ནོར་༸གོང་ས་༸:བས་མགོན་ཆེན་ པོ་མཆོག་ལ་Wས་-ག་Xོན་Y་

མར་འདི འི ་ གནད་དོ ན ་དང་འAེ ལ ་བའི ་ ཐོ ག ་ནས་ ཡིན་པར་བUེན། མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་དང་།

བོད་མིའི་gིག་

བཤད་དང་གསལ་བཤད་གང་#བ་ཆ་ཚང་Hས་ དང་H་uས་ཡིན། གཉིས་པ།

@་ནག་ནང་vལ་Y་འmར་བ་nགས་

%ག་པར་ཚ( ག ས་འY་ཆེ ན ་པོ ་ p་Gའི ་ ནང་མཉམ་ དེ་དག་བེད་!ོད་གཏོང་#བ་ཐབས་D་བོད་མི་མང་

!ི་འ#ས་ནང་ནས་@་Mད་ཤེས་མཁན་ཚ(ས་དེའི་ ཐོག་འགན་ཆེན་པོ་ཞིག་འzེར་#བ་*ི་འYག་ཅེས་

H་འདོད་{ང་། ༸གོང་ས་མཆོག་ གི ་ དགོ ང ས་པ་བཞི ན ་འདི ་ གལ་

བཏང་བའི་ཐོག་ནས་དཔལ་

ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་*ི་འYག

ད ག འ ་ [ ན ་ ?ི ་ རི ན ་ པོ ་ ཆེ ་

%ག་པར་@་ནག་Mམ་ས་ནས་

མཆོག་གིས་དGས་རིས་མེད་

ཚ(གས་འYར་བཅར་མཁན་དང་

ཆོས་བ\ད་ཁག་གི་མཁན་

མཉམ་འAེ ལ ་བ་Lེ ད ་\་གནད་

ལས་]ར་དང་། ^་Sལ། དགེ་ བཤེས།

འགག་ཆེན་པོ་ཆགས་*ི་འYག

:བས་གནས་དགེ་

འYན་_ི་`ེ།

མི་མང་བཅས་

བོ ད ་ནང་@་ནག་གི ་ མི ་ རི ག ས་

ཚ ང ་ མ ར ་ བོ ད ་ མི ་ མ ང ་ !ི ་

མཉམ་|ེས་*ི་|ིད་{ས་འོག་མི་

འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་ཚབ་

Hས་ཏེ་འཚམས་འaིའི་བbིས་ བདེ་ལེགས་H་\་ཡིན།

སེར་Kེལ་}ལ་དང་། !ི་ནོར་༸གོང་ས་

༸:བས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཀའ་བdལ་

བ་བཞི ན ་ང་ཚ( ་ མི ་ མང་གི ས ་འོ ས ་འདེ མ ས་Lས་

པའི་འ#ས་མི་དང་མི་མང་གི་ཆེད་ལས་དོན་Lེད་ མཁན་ཆགས་ཡོད།

ས་གནས་གང་Y་བxེབས་*ང་

དེར་བUེན་བོད་མི་མང་!ི་

འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་ལས་དོན་Lེད་-ོགས་ཐོག་ eིང་བfས་ཤིག་eན་gོན་H་\ར།

ཐབས་

ལམ་དེ ་ འtགས་~ན་_ི ་ ལས་

ཆེན་པོ་ཞིག་འoོ་བཞིན་ཡོད། @་ནག་དམར་ཤོག་

གཞི་@་ཆེ་ཞིག་Kེལ་ཏེ།

\་ཚད་མཐོ ་ ཤོ ས ་དེ ་ ཡལ་ཚར་བ་p་Gར་ངོ ས ་

གནམ་ཐང་སོ ག ས་ཧ་ཅང་@་ཆེ ན ་པོ ་ ཞི ག ་ ར་

གི་བསམ་^ོའི་རང་བཞིན་ཐོག་དབང་འཛwན་Lེད་

གས་ལམ་དང་།

གང་pར་མེ་འཁོར་_ི་

ངས་འཁོར་_ི་འoོ་ལམ།

དེང་སང་@་ནག་ནང་ ཚད་མཐོ་པོའི་ཐོག་ནས་འoོ་བཞིན་ཡོད། ངས་Yས་

འཛwན་Lེད་བཞིན་ཡོད།

བཟང་-ོགས་*ི ་ འmར་བ་གང་ཙམ་ཞི ག ་འoོ་ \ན་ནས་ཤོད་*ི་ཡོད། ང་ཚ(་བཙན་Lོལ་ནང་རང་ བཞི ན ་ཡོ ད ་*ང་ང་ཚ( འི ་ འདོ ད ་པ་ཁེ ང ས་པ་ཞི ག ་ བཙན་དང་དG་མའི ་ ཐོ ག ་བoོ ་ iེ ང ་མང་པོ ་ ཞི ག ་

!ིར་འཛམ་ ཡོང་གི་མེད་པ་གསལ་པོ་རེད། དེར་བUེན་Yས་ iིང་ནང་འEལ་བHད་དང་བj་འ+ིན་མ་ལག་གི་ \ན་Y་@་ནག་གི་ཐོག་ཉམས་ཞིབ་གནང་མཁན་

Lེད་*ི་ཡོད།

བོད་ནང་གི་དངོས་ཡོད་གནས་

qངས་ལ་pོས་དང་། དG་མའི་ལམ་_ི་ཐོག་ཕེབས་

དངོ ས ་པོ འི ་ ཆ་kེ ན ་ཡར་@ས་ཧ་ཅང་-ི ན ་པར་ དང་། @་ནག་ནས་གནས་rལ་ཐོན་པ་དེ་དག་བོད་ དགོས་པའི་༸@ལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་གཞི་ བUེ ན ་འmར་བ་nགས་ཆེ ན ་པོ ་ ཞི ག ་འoོ ་ བཞི ན ་ མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་ངོས་ནས་བསམ་ དང་ང་ཚ(འི་{ང་རིམ་_ི་དངོས་ཡོད་གནས་qངས་ ཡོད། འཛམ་iིང་གིས་@་ནག་དང་@་ནག་གིས་ གཞིག་Lེད་\་དང་། གནས་rལ་ཉན་\། བoོ་ དང་དེའི་ཕན་ཡོན་ཕར་བཞག་qེ། ད་pའི་བོད་ནང་ 9

ག ང་བཤད།

འ#ར་བ་འ%ོ་བཞིན་པ་དེས་འ-ང་འ#ར་ལོ་ཉི་2་ ཞིག་=ེད་བཞིན་ཡོད། གང་Xར་བོད་མི་རིགས་@ི་

གི་འLག ད་Xའི་Nབས་Sི་ཚGགས་གཞན་དང་མ་

བོ ད ་ནང་ཡོ ང ་9ར་ཚད་གང་ཙམ་བཀག་འགོ ག ་ X་ཞོག་ཆོས་=ེད་9་རང་དབང་དང་།

པ་དང་བོད་རིགས་Sི་མ5ན་ཚGགས་པ་བ|གས་

མ་4འི་ནང་བོད་ལ་ལོག་5བ་Яེས་7་མི་རིགས་ =ེད་མ་5བ་ཚ>།

ངོ་བོ་F་བfག་གཏོང་9ར་ཆབ་eིད་@ི་དབང་ཆ་

དེ་བཞིན་

འJ་བར་བོད་པ་ནང་nལ་ནང་བོད་རིགས་ཚGགས་

འ-ང་འ#ར་ལོ་ཉི་2་ མ་4འི་ ཁོར་gག་hང་Eོབ། བོད་མི་རིགས་@ི་ངོ་བོ་hང་ ཏེ།

ནང་བོད་ནང་7་མི་རིགས་@ིས་ཁེངས་ཏེ་དC་མའི་

Eོབ་ཆེད་བོད་པའི་Nད་ཡིག་བཅས་པ་F་མེད་བཟོ་

ག་ཚGད་5བ་5བ་རེས་གཟའ་}ེན་པ་དང་ཉི་

མར་བོད་པའི་Nད་ཡིག་དང་།

ཆོས་དང་རིག་

ལམ་Dི་རང་Eོང་Fོད་9་ཡང་ག་ཚGད་@ི་ཕན་ཐོགས་ 9འི་eིད་-ས་འཛkན་བཞིན་ཡོད། འོན་@ང་བཙན་ ག^ང་སོགས་qོབ་Rིད་=ེད་བཞིན་ཡོད། འོན་@ང་ ཡོང་གི་ཡོད་ན་བསམ་པ་Jན་མཁན་ཞིག་ཡིན། དེ་ =ོལ་ནང་ང་ཚGས་དང་L་Oངས་ཏེ་འ#ར་བ་2གས་ ཁོར་gག་གི་གནས་བབ་ཐོག་ནས་ཚང་མར་`བ་ གང་Xར་7་བལ་འlག་

5བ་@ི་མེད། དེ་X་Cའི་དཀའ་ངལ་ཞིག་རང་བཞིན་

བསམ་Oོ་བཏང་ན་ང་ཚG་བཙན་=ོལ་ནང་རང་བཙན་ འ#ར་ལོ་བ4་ཉི་2འི་ནང་ད་X་ཡོད་aས་གཞིས་

གས་འ%ོ་]ངས་གང་འJ་=ེད་དགོས་མིན་ཐོག་

གཞི ར་བKང་ས་གནས་གང་L་Mི ན་ཡང་བོ ད་མི ་ རིགས་ཚGར་འདིའི་Nོར་ཤོད་@ི་ཡོད།

ཆེན་པོ་ཞིག་Mིན་ཏེ།

དེ་ཁོ་ནར་ ག མ་Dི་གནས་]ངས་X་Cར་མཚGན་ན། འ-ང་

དང་དC་མའི་Nོར་Dི་Fོད་པ་དགོས་9་མི་འLག

ཉེ་ཆར་ཚGགས་གཙGས་Qེ་འRིད་པའི་བོད་མི་མང་

ཆགས་ཆེ་mང་V་བ4་ང་བཞི་ཙམ་དེ་དག་སོ་སོ་

nངས་འ`ོལ་ལ་མ་འ`ོལ་གནས་དགོས་@ི་འLག་

Dིས་འ~ད་བཞིན་ཡོད་]བས།

དེ་ཚGའི་འ%ོ་

བོད་མི་མང་Sི་འ5ས་Tན་ཚGགས་ངོས་ནས་

ཚGགས་mང་ཞིག་Kར་འuགས་གནང་ཡོད། བཅའ་

Sི་འ5ས་Tན་ཚGགས་@ི་U་ཚབ་7ལ་ཁབ་ཁག་ གམ། ཡང་ན་གཞིས་ཆགས་ཆེ་སའི་ནང་o་\ིལ་ Rིམས་@ི་\ོམ་གཞིའི་འོག་བཞག་ན་གང་འJ་=ེད་ Vའི་ནང་Mིན་པ་རེད། དེ་Wོན་ཡང་འདི་X་C་འ%ོ་ གཏང་]ེ ་ pན་ཁང་དང་qོ བ ་r་ཚད་དང་sན་པ་ དགོས་པ་དང་། བཅའ་Rིམས་@ི་\ོམ་གཞིའི་འོག་ 9་-ང་ཡོད། ད་X་Nབས་ ༡༥ པའི་Sི་འ5ས་Tན་ བ7བ། དགོན་tེ་ཁག་ནི་ཡོད་aས་རེད། Sི་པའི་ ཚGགས་མ[ག་མ་བ\ིལ་བར་7ལ་ཁབ་མང་པོའི་ \ིག་འuགས་གང་མང་ཞིག་འuགས་5བ་ན།

མ་བtད་ན་གང་Xར་དྷ་སའི་བོད་མིའི་\ིག་

Nབས་༸གོང་ས་༸Eབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་

ཡོང་9ར་གང་དང་གང་=ེད་མིན་ཐོག་ཚGགས་mང་

ནང་U་ཚབ་=ས་ནས་བོ ད ་དོ ན ་འ%ེ ལ ་བཤད་

བ7བ་]ེ་འ%ོ་9འི་ལས་གཞི་བང་བ\ིགས་ཡོད།

དེར་ང་ཚG་བོད་པ་ཐོག་མར་བཙན་=ོལ་L་qེབས་

དེའི་Nབས་ལའང་ང་ཚGས་གཙG་བོ་^་9་དེ་7་ནག་ གི་དགོངས་པ་གཞིར་བKང་e་བbན་ཞིག་གནས་

འuགས་དང་། བོད་རིགས་འཛམ་ ིང་Sི་ཡོངས་ ལ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་dམས་འ ེལ་བ་དམ་ཟབ་ བ|གས་ཏེ།

ཁོང་ཚGའི་cན་ཐོ་%ོས་ཚGགས་ནང་

5བ་9་དང་། མ5ན་wེན་ཡིན་xང་གང་5བ་ཡག་ བqེ བ ས་ན་བཀའ་བ ར་7ས་པ་ཞི ག ་ཏན་ཏན་ ཡོད་འLག ཅེས་ད་Lང་ཡང་འ`ོག་བཤད་a་ པོ་ཞིག་yར་5བ་པ་བ9ད་བོད་པའི་Nད་ཡིག་དང་ ཡོང་གི་རེད་བསམས་@ི་ཡོད། Sི་ཡོངས་ནས་བོད་ མ5ད་=ེད་བཞིན་ཡོད་པར་བbེན། ང་ཚGས་དC་ ཆོ ས ་དང་རི ག ་ག^ང་hང་Eོ བ ་=ེ ད ་5བ་9འི ་ མི ་ མང་Sི ་ འ5ས་Tན་ཚG ག ས་@ི ་ ལས་དོ ན ་=ེ ད ་ མའི་ལམ་Dི་ཐོག་ནས་འཐབ་Fོད་=ེད་@ི་ཡོད་པ་ དགོ ང ས་པ་ད་X་ནས་བཞེ ས ་དགོ ས ་པའི ་ གནས་ Mོགས་དང་འ ེལ་བའི་ཐོག་དེང་སང་ཆ་བཞག་ན། ག^ང་ནས་ང་ཚGས་Mེད་རང་བཙན་སོགས་Fོད་@ི་

འཚ>་མེད་ཞི་བའི་X་བར་གཞི་བཅོལ་བའི་ ]ངས་ཤིག་qེབས་ཡོད། གང་Xར་ང་ཚG་འདོད་@ང་ Nབས་རེ་ང་ཚGའི་Sི་འ5ས་=ེ་ ག་པ་གཅིག་ ཐོ ག ་ནས་བོ ད ་དོ ན ་འཐབ་Fོ ད ་=ེ ད ་@ི ་ ཡོ ད ་པ་དེ ་ xང་མི་འདོད་@ང་xང་འདས་པའི་ལོ་བ4་གཉིས་ གཉི ས ་@ི ་ ག ང་བབ་དང་=་Sོ ད ་ལ་བbེ ན ་ནས་ དང་།

བ4་ག མ་རི ང ་ང་ཡང་Mི ་ 7ལ་L་Mི ན ་ཏེ ་ བོ ད ་ དཀའ་ངལ་~ན་C་~ད་པ་རེད་མ་གཏོགས། Sི་ ཡིན། བོད་ནང་Sི་ཡོངས་@ི་གནས་]ངས་ཐོག་ རིགས་ཚGགས་པ་མང་ཆེ་བ་ཞིག་5ག་ཡོད། དེ་ ཡོ ང ས་@ི ་ ཆ་ནས་དེ ང ་སང་ཡར་7ས་གང་ཙམ་ འ%ེལ་བཤད་^ས་ཏེ་འདི་Xར་འ%ོ་དང་འ%ོ་བཞིན་ ཚGའི་གནས་]ངས་ལ་བXས་ནས་ང་ཚGས་འདོད་ན་ Mིན་ཡོད། ཅེས་^་འདོད་-ང་། གཉི ས ་གཙG ་ བོ ར ་བKང་]ེ ་ འ%ེ ལ ་བཤད་^ས་པ་

ཡོད། ཅེས་cན་སེང་^་9་ཡིན། དེ་ནས་ང་ཚGའི་ འJ་མ་འདོད་ན་འJ། བོད་པ་མང་པོ་ཞིག་Mི་7ལ་ ཆོ ལ ་ཁ་ཆོ ས ་ གས་@ི ་ ོ ག ་%་Wོ ན ་མ་~ན་C་ གཞིས་བ^གས་བོད་མི་dམས་@ི་Tག་བསམ་དང་ cིང་]ོབས།

དགོས་པ་རེད།

gལ་z་ཁག་{་བqེབས་ཡོད། དེ་དག་ང་ཚG་གཞིས་ ཡོད་པ་དེ་དེང་Nབས་ཞི་འཇམ་L་Mིན་ཡོད།

Oོས་གཏོང་དེ་དག་ང་ཚGས་^་མ་ ཆགས་བཞིན་མིན་པར།

Sིར་བཏང་7ལ་ཁབ་

མི་

མང་ལ་འགན་འnར་9་དེ་ཡང་Mི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་

དེང་སང་ང་ཚGའི་Sི་ཚGགས་@ི་ གཅིག་ནང་ཡིན་ཡང་ཁ་ཐོར་ནས་བtད་ཡོད་ Sི་འ5ས་dམ་པ་ཚG་7་བལ་འlག་ག མ་Dི་ས་

འ#ར་བ་མང་པོ་ཞིག་འ%ོ་བཞིན་ཡོད། བོད་ནང་ང་ ]བས། རང་བཞིན་Dིས་ཁོར་gག་དང་གནས་བབ་ ཚG་མ་འདོད་བཞིན་7་ནག་གིས་བཙན་དབང་ཐོག་ ནས་eིད་-ས་དང་ལས་གཞི་ལག་བ]ར་མང་པོ་

དབང་གིས་མ་འོངས་བོད་མི་རིགས་@ི་ངོ་བོ་hང་

Eོབ་=ེད་5བ་མིན་Nོར་ང་ཚGར་སེམས་Rལ་ཡོང་ 10

ཆ་

༡༩

ལ་ས་བགོས་@ིས་སོ་སོར་འོས་ ག་

མཁན་ཡོད་མིན་ལ་མ་Xོས་པར་མི་མང་ལ་འགན་ འ`ེར་ཏེ། ལོ་གཉིས་དང་Mེད་ཀའི་རིང་ས་གནས་

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

དེར་འགན་འ/ེར་ཐོག

གཙ(་བོ་མི་མང་ལ་གཞི་ འMོ་:འི་ལས་རིམ་འMོ་བཞིན་ཡོད། དེ་འMོ་བའི་ མཐོང་Uོང་བ་ཡོད་>བས། ད་Oའི་གནས་བབ་གང་ ཤེས་

བ:ད་ནས་Mོས་ཚ(གས་ནང་མང་ཚ(གས་*ི་དཀའ་

ཞིག་Lང་ཡང་ཚ(ར་Xགས་ཆེན་པོའི་ཐོག་ནས་O་

7་བ8ན་ཡོང་:། ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་Aས་:ན་

དང་?ན་པའི་ཐོག་ནས་ཤོད་:་ཡོད་པ་ཞིག་ད་O་

7ིད་*ི་བMོ་Yེང་གང་ཞིག་Rས་*ང་ཚད་དང་?ན་

རིམ་ཆབ་7ིད་*ི་གོ་8ོགས་9ེལ་:་དང་།

ཡོན་=ོད་>ངས་ཚད་?ན་ཡོང་:། གཞིས་ཆགས་ ངལ་དང་འHེལ་བའི་གནད་དོན་གང་ཡིན་Nང་ཚད་ #བ་:འི་གནས་>ངས་ཤིག་ཡོད་པར་བ8ེན། ཆབ་ བཀའ་Cོབ་ཕེབས་པ་བཞིན་གཞིས་ཆགས་ཁག་ལ་

ཆགས་འAག་ཅེས་P་:་ཡིན། Mོས་ཚ(གས་ནང་ པ་ཞིག་ཡོང་གི་འAག

!ི་འ#ས་:ན་ལས་*ི་

ཡོད་པའི་དངོས་གནས་ཉམ་ཐག་ཡིན་པ་དང་ཉམ་ ལའང་ཆབ་7ིད་*ི་གནད་དོན་ཐོག་ཡིན་Nང་ང་ཚ(་ ལས་དོན་Rེད་Zོགས་ཐོག་ལ་ཡིན་Nང་ང་ཚ(གས་ ཐག་གི་ཐོབ་ཐང་Hལ་བ་དེ་དག་ཉམ་ཐག་ནང་Iད་ !ི་འ#ས་ཚ(འི་ནང་ང་O་Q་མཚ(ན་ན་བཙན་Rོལ་ གཙ( ་ Rེ ད ་Wབས་དཀའ་ངལ་J་བ་ནས་མ་འ+ད་

ཐབས་འབད་བJོན་ལོ་གཅིག་ནང་Lང་ན། ཐེངས་ ནང་Sེས་པར་བ8ེན། བོད་དངོས་T་མཐོང་མ་Uོང་ པའི་ཐོག་ཚང་མས་!ི་པའི་ལས་དོན་ཐོག་[ས་པ་ གཉི ས ་དང་མ་Lང་ན་ཐེ ང ས་གཅི ག ་ཡི ན ་གཅི ག ་ བར་སོང་དེའི་ཚ(ར་བ་དང་Uོང་བ་མི་འV་བ་ཞིག་ མཉམ་\ང་Rེད་བཞིན་ཡོད། ཅེས་སོགས་གTངས། མི ན ་གཅི ག ་སོ ་ སོ འི ་ ས་བགོ ས ་ཡོ ད ་པའི ་ ས་ཆར་

ཡོད།

དེང་Wབས་!ི་འ#ས་ནང་བོད་དངོས་T་

བཙན་Rོལ་བོད་མིའི་ཤེས་རིག་ཚ(གས་ཆེན་ཐེངས་}ག་པ་དQ་འ གས་*ི་མཛད་rོའི་ཐོག་བོད་མི་མང་!ི་ འ#ས་ཚ(གས་གཙ(་མཆོག་གིས་!ི་%ན་sི་གTང་བཤད་གནང་བ། Zི་ལོ་ ༢༠༡༤ a་ ༡ ཚbས་ ༧ ཉིན་ཤེས་རིག་ལས་ ཡོད། དེ་རིང་གོ་Wབས་འདི་བ:ད་བོད་མི་མང་!ི་ dངས་ནས་གོ་eིག་འོག་དྷ་ཤོད་བོད་/ིམ་ཚ(གས་ འ#ས་%ན་ཚ( ག ས་*ི ་ ངོ ས ་ནས་oམ་པ་ཚ( ས ་ད་ ཁང་ནང་g་བལ་གཉིས་*ི་Cོབ་h་ཁག་ ༧༦ ནས་ བར་Zག་ལས་གང་གནང་བ་དང་། མ་འོངས་པར་ད་ Cོབ་hའི་རེག་ཊར་དང་ངེས་>ོན་པ། Cོབ་!ི། ཆོས་ དགེ། དགེ་kན་སོགས་/ོན་མི་Mངས་ ༢༣༢ བkལ་བ་%ན་འཛ(མས་ཐོག་བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་ %ན་ཚ(གས་*ི་ཚ(གས་གཙ(་9ེན་པ་ཚb་རིང་མཆོག་ གིས་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གTང་བཤད་གནང་

Aང་འདི ་ ལས་%ག་འགན་བཞེ ས ་དགོ ས ་*ི ་ ཡོ ད ་ པའི་ཐོག་ནས་གནང་བར་བxགས་བЯོད་དང་Яེས་ T་ཡི་རངས་P་:་ཡིན། མ་འོངས་པར་ཡང་རེ་བ་ ཆེན་པོའི་ཐོག་ནས་བzད་ཡོད། ཅེས་P་འདོད་Lང་། དེ ་ རི ང ་ཚ( ག ས་ཆེ ན ་འདི འི ་ ཐོ ག ་མཛད་རི མ ་ནང་

ངས་བོ ད ་མི ་ མང་!ི ་ འ#ས་%ན་ཚ( ག ས་*ི ་ ཚབ་ Pས་ཏེ་འཚམས་འVིའི་བq་ཤིས་བདེ་ལེགས་P་ :་ཡིན། Aས་:ན་A་བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ ཚ( ག ས་དང་ང་རང་rེ ར ་sི ་ ངོ ས ་ནས་ཡི ན ་ནའང་ རེད། དེང་སང་ང་ཚ(འི་!ི་ཚ(གས་ནང་Cོབ་གསོའི་

གཏམ་བཤད་གོ་eིག་P་#བ་མ་སོང་། !ི་འ#ས་ :ན་ལས་oམ་པ་དང་གོ་བ|ར་Pས་ཏེ་དོན་ཚན་ ཁག་གTམ་དང་། Aས་:ན་A་ནས་ངས་ཤོད་:འི་ གནད་དོན་ཁ་ཤས་Pས་ན་བསམས་Lང་།

དོན། %ག་པར་ཚ(གས་ཆེན་འདིའི་ནང་མཉམ་ Pགས་གནང་མཁན་Cོབ་h་ཁག་གི་འགན་བཞེས་ མཁན་འགན་འཛnན་oམ་པ་དང་དགེ་kན་oམ་པར།

འགན་བཞེས་མཁན་མ་འོངས་པའི་མི་རབས་ གསར་པ་གསོ ་ Sོ ང ་དང་བཟོ ་ O་བཟོ ་ མཁན་དགེ ་ kན་ཚང་མར་uས་བvར་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་P་བཞིན་

ཚ(འི་བོད་པའི་!ི་ཚ(གས་འདི་བཙན་Rོལ་ལ་sར་ བ་ནས་བ ང་!ི་ནོར་༸གོང་ས་༸Sབས་མགོན་ ཆེན་པོ་མཆོག་གི་#གས་Яེའི་འོད་ཟེར་དང་། ཁོང་

གི་འ+ལ་ གས་gང་གTམ་sི་ བས་ཆེན་ དགོ ང ས་པའི ་ འོ ག ་ནས་ང་ཚ( འི ་ བཙན་Rོ ལ ་!ི ་ ཚ(གས་འདི་གཞན་དང་མི་འV་བ་ཞིག་{་ ར་ཡོད། དེའི་ནང་ནས་ཤེས་ཡོན་Cོབ་གསོའི་ཐོག་!ི་ ཚ(གས་གཞན་དང་བ|ར་ན་ང་ཚ(་ཚད་མཐོན་པོར་

ཡོད་པ་བཞིན་བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་ Cེབས་ཡོད་པ་ཚང་མས་ངོས་འཛnན་P་བཞིན་ཡོད། *ིས་གཏམ་བཤད་Rེད་དགོས་རེད། ཅེས་བཀའ་ དེར་བ8ེན་!ི་ནོར་༸གོང་ས་༸Sབས་མགོན་ཆེན་ ཕེབས་ཡོད། འོན་*ང་ཐེངས་འདིར་ཡིག་ཐོག་{་ པོ་མཆོག་གི་བཀའ་Cོབ་ལམ་>ོན་འོག་ནས་ཤེས་

ད་O་ཤེས་རིག་}ང་ཆེས་ཤེས་རིག་ཚ(གས་ཆེན་

ཡོན་sི་zེ་ཚན་ཁག་མི་འV་བ་མང་པོའི་ཐོག་འགན་ འ/ེར་མཁན་ཚང་མར་ད་བར་མི་རབས་མང་པོས་ ་ལས་བSོན་པ། དཔེར་ན། ངར་ཆ་བཞག་ན་དེ་ རིང་འདིར་ལངས་ཏེ་Wད་ཆ་ཤོད་:འི་9ོབས་པ་དེ་ དག་ཚང་མ་ང་ཚ(འི་xོན་མ་དགེ་kན་ཚ(འི་#གས་

ཐེངས་~་པའི་ཐོག་Mོས་ཆོད་བཞག་པ་oམས་ལག་ Яེ་བཀའ་Vིན་ལ་བ8ེན་ནས་ད་O་འདིར་ལངས་:འི་ ལེན་བ>ར་Zོགས་Wོར་དང་། དེ་རིང་གི་ཚ(གས་ གོ་Wབས་Lང་ཡོད། མ་འོངས་པའི་མི་རབས་ནང་ འAའི་Mོས་གཞི་Wོར་གTངས་སོང་། གང་Oར་ང་ ནས་བོད་མིའི་eིག་འ གས་སམ་!ི་ཚ(གས་ནང་ 11

ག ང་བཤད།

འགན་འ$ེར་མཁན་ཚང་མ་ད་*་$ེད་རང་ཚ+ས་-་ གནང་?འི་དགོངས་གཞི་ཡོད་པ་བཞིན་6ར་ཐག་ ལས་བ/ོན་ནས་3ོབ་གསོའི་ལས་དོན་ཐོག་6ར་ འབད་ཐག་གནང་རོགས་K་འདོད་Lང་། _ི་འJས་ བ7ོན་གནང་བའི་འ8ས་9་ཡིན་པར་བ<ེན། དེ་ ?ན་ལས་ནང་བཀའ་བ`ར་Lང་བའི ་ དོ ན ་ཚན་ རིང་གོ་>བས་འདི་བ?ད་དཔེར་ན། ང་རང་@ེར་Aི་ གལ་ཆེ་ཤོས་གཅིག་ནི། བཀའ་ཤག་>བས་བa་ ངོས་ནས་ཆ་བཞག་ན་ང་བཟོ་*་བཟོ་མཁན་Aི་Eན་ གཉིས་པ་དང་བa་ག མ་པས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ ལགས་Fམ་པར་Яེ ས ་ ་Hན་པའི ་ ཐོ ག ་ནས་དགེ ་ Eན་མི་རབས་པོ་ཞིག་གིས་-་ལས་བ/ོན་པ་ཚང་ མར་Iིང་ཐག་པ་ནས་Jགས་Яེ་ཆེ་K་འདོད་Lང་། ད་*འི་བཀའ་ཤག་འདི་དཔལ་Nན་Oིད་/ོང་ཤེས་

གཞི ར ་བnང་འgོ ་ གི ་ ཡོ ད ་པར་ཡི ད ་ཆེ ས ་ཡོ ད །

འོན་\ང་>བས་རེ་མང་ཚ+གས་དང་ལས་\ི་mེ་མོ་ བའི་ནང་བསམ་oལ་hན་9་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རང་ བཞིན་རེད། Fམ་པ་ཚ+ས་མ$ེན་གསལ་རེད། ང་ ཚ+ར་ཡང་ཡི་གེ་གཏོང་མཁན་གང་ཙམ་ཞིག་Lང་།

ཤེས་ཡོན་Oིད་Lས་རེད། ཤེས་ཡོན་Oིད་Lས་ དེ ར ་བ<ེ ན ་མི ང ་ཙམ་མི ན ་པར་དོ ན ་དངོ ས ་ ་ང་ འདི་ང་ཚ+འི་_ི་ཚ+གས་དང་། དེང་སང་གི་གོ་ལ་ ཚ+ས་ཤེས་ཡོན་Oིད་Lས་ཐོག་འgོ་Jབ་དགོས་?་ གཅིག་dར་Aི་འཛམ་fིང་ངམ་གཅིག་ལ་གཅིག་ དེ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་བ7ི་བཞིན་ཡོད་ལ་ཧ་ བ<ེན་Aི་འཛམ་fིང་འདིའི་ནང་འdར་འgོས་ཆེན་ ཅང་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེའི་ཐོག་ཤེས་རིག་ལས་ པོ་ཞིག་འgོ་བཞིན་ཡོད་པར་བ<ེན། འདིའི་འhལ་ qངས་གཙ+ ་བོ ར་Wས་པའི ་འ8ེ ལ་ཡོད་ཚང་མས་

རིག་བཀའ་Pོན་གཅིག་Rོགས་རེད། ལས་དོན་Aི་ ཆ་ནས་ཤེས་རིག་གི་ལས་དོན་7་ཆེན་བ7ིས་ཏེ་ iགས་jང་ག མ་Aི་དགོས་མཁོ་ལ་བYན་ནས་ གང་*ར་ཤེ ས ་རི ག ་གི ་ ཚ+ ག ས་འT་འཚ+ ག ས་?་ ཤེས་ཡོན་Oིད་Lས་འདི་གཏན་འབེབས་Wས་པ་ དང་། ཟབ་Uོང་Vོད་?། དཔལ་འWོར་འT་འགོད་ ཞིག་རེད། དེ་ཡང་དངོས་གནས་Wས་ན་ཤེས་ཡོན་ གནང་?འི་ཐོག་-་ལས་མང་པོ་ཞིག་བ/ོན་ཡོད། Oི ད ་Lས་དེ ་ དག་འཛ] ན ་/ོ ང ་གི ་ ཐག་གཅོ ད ་འོ ག ་

འགན་འ$ེར་དགོས་?་ཧ་ཅང་གལ་ཆེན་པོ་འTག དེའི་@ང་མང་ཚ+གས་ནང་བསམ་oལ་hན་9་ཡོང་ གི་ཡོད་པར་བ<ེན། བོད་མི་མང་_ི་འJས་lན་ ཚ+གས་\ི་?ན་ལས་<ོག་ཞིབ་^ེ་ཚན་Aིས་ཤེས་ ཡོན་Oིད་Lས་གཏན་འབེབས་Wས་པ་ནས་ བnང་ད་བར་ཤེས་ཡོན་Oིད་Lས་\ི་

དགོངས་དོན་འgོ་Jབ་ཡོད་མེད། ད་*འི་ གནས་Zངས་གང་འH་ཞིག་ཆགས་ཡོད་མེད་ ཐོག་<ོག་ཞིབ་Wེད་?འི་ལས་རིམ་ཞིག་ཤེས་

རིག་ཚ+གས་ཆེན་[བ་Яེས་འགོ་འrགས་K་ ?་རེད། འཛ]ན་/ོང་<ོག་ཞིབ་^ེ་ཚན་ནས་ Tས་?ན་T་sག་ལས་གནང་?འི་ནང་ནས་ འཆར་གཞི་གཅིག་རེད། དེ་?ན་ལས་\ི་ ཚ+ ག ས་tང་ཡི ན ་པར་བ<ེ ན ་Iན་ཐོ ་ གང་ བ3ེ བ ས་\ང་གཅི ག ་Wས་ན་gོ ས ་ཚ+ ག ས་ ནང་བ3ེབས་ཏེ་བgོ་fེང་Wེད་དགོས་?འི་ གནས་Zངས་ཤིག་ཆགས་མི་Oིད་པ་མ་རེད། དེ འི ་ ཞོ ར ་T་གཅི ག ་Kས་ན་Tས་?ན་T་ང་

དེ་དག་ད་*་ཙམ་མིན་པར་ལོ་མང་པོ་བYད་མར་-་ ནས་Wེད་Jབ་?འི་གནས་བབ་ཅིག་རེད། འོན་\ང་ ལས་བ/ོན་དགོས་?འི་གནས་Zངས་ཤིག་ དེའི་>བས་\ི་བཀའ་ཤག་གིས་ཆེད་མངགས་kིག་ ཆགས་ཡོད། ད་བར་[བ་འ8ས་ཐོན་པ་དེ་དག་ལ་ གཞི་བཟོས་ཏེ་བོད་མི་མང་_ི་འJས་lན་ཚ+གས་ ལེགས་སོ་K་?་ཡིན། འོན་\ང་ད་བར་[བ་འ8ས་ ་བmམས་ཕེབས་ནས་དོན་ཚན་རེ་རེའི་ཐོག་gོས་ སོན་པ་དེར་འདོད་པ་ཚ]མ་Zེ་བKགས་\ི་མ་རེད་ བ`ར་Uངས་བཤད་གཏིང་ཟབ་Wས་ཏེ་གཏན་ལ་ ལ། ད་*་ལས་བ^ོམས་ནང་གསལ་བ་བཞིན་མ་ ཕབ་པའི་གནས་Zངས་ཤིག་རེད། ད་*་ཡིན་ནའང་ འོ ང ས་པར་ཡང་-་ལས་བ/ོ ན ་ཏེ ་ འབད་བ7ོ ན ་ ང་ཚ+ས་ཤེས་ཡོན་Oིད་Lས་\ི་དགོངས་དོན་ 12

ཚ+ས་འgིག་པ་ཆ་ཚང་ཞིག་K་བཞིན་ཡོད། མ་འgི ག་པ་Fམས་མང་ཚ+ གས་ནང་བསམ་oལ་ ཡོ ད ་ན་དེ ་ དག་གསལ་པོ ་ བཟོ ་ Jབ་?འི ་ གནས་ Zངས་ཤིག་བuན་དགོས་?་ང་ཚ+འི་ལས་འགན་ ཆགས་ཡོད།

གཉིས་པ། བོད་3ོབ་འཛ]ན་ཚ+གས་\ི་3ོབ་v་j་ ཆེན་པོ་རེད། བོད་3ོབ་འཛ]ན་ཚ+གས་7ིས་ལེན་ Wེད་?འི་རིམ་པ་ཞིག་འgོ་བཞིན་ཡོད་པར་བ<ེན།

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

བོ ད ་མི ་ མང་!ི ་ འ#ས་%ན་ཚ( ག ས་*ི ་ ངོ ས ་ནས་

ཆགས་*ི་ཡོད། དེ་ནི་འཛ`ན་Jོང་ངོས་ནས་ བཀོད་Xས་འོག་6ོབ་7་ནང་གཏོང་དགོས་པ་དང་། ཤེས་རིག་ལས་2ངས་གཙ(་བོར་བ5ང་བའི་6ོབ་ #གས་འགན་བཞེས་*ི་རེད་བསམ་Gི་འWག 6ོ བ ་tག་དེ ་ དག་6ོ བ ་7་ནས་uི ར ་འཐེ ན ་Fེ ད ་ 7འི་འགན་འ8ེར་མཁན་དང་དགེ་:ན་;མ་པ་ཚང་ འདི ་ N་Y་ཞི ག ་གནང་དགོ ས ་*ི ་ འWག་ཅེ ས ་བོ ད ་ དགོས་Xང་ན་ཁག་པོ་ཡོད་Aོར་ཤོད་*ི་འWག དེ་ མར་འབོད་=ལ་>་?་ནི། Aབས་དེར་ང་ཚ(ར་ མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་ངོས་ནས་འབོད་ ?་མཚན་W་མའི་ནང་ནས་གཅིག་ཆགས་*ི་ཡོད། དཀའ་ངལ་ཏན་ཏན་འ+ད་Dིད་པ་རེད། མིའི་Eས་ =ལ་>་?་ཡིན། ང་ཚ( ་ བཙན་Fོ ལ ་ནང་ཡི ན ་ནའང་ང་རང་Oེ ར ་Gི ་ པ་དང་དཔལ་འFོར་Gི་ཐོག !ིར་བཏང་I་གར་ ག>ང་གི་རོགས་Jོར་K་མ#ད་ཡོང་གི་རེད་*ང་། ཞིབ་+་བNས་ན་འདིའི་Oང་མ#ན་Pེན་Qར་ དགོས་?འི་གནས་Rངས་ཆགས་Dིད་པར་བTེན། དཔལ་འFོར་Gི་མ#ན་Pེན་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་ མི་Uང་བ་ཞིག་འ+ད་Dིད་པ་རེད་བསམ་Gིྱི་འWག གཙ(་བོ་མིའི་Eས་པ་རེད། མིའི་Eས་པའི་ཐོག་ནས་

གcམ་པ། ང་ཚ(འི་!ི་ཚ(གས་ནང་འZར་བ་dགས་ ཉ མ ས ་ vོ ང ་ གི ་ ཐོ ག ་ ན ས ་ བ ཤ ད ་ ན ་ uི ་ ལོ ་ ཆེན་ཞིག་འeོ་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། !ིར་འཛམ་ ༢༠༠༠།༢༠༠༡ ལོ་ནས་བ5ང་བོད་*ི་eོས་ཚ(གས་ fིང་ནང་དེང་སང་འZར་བ་འeོ་?འི་gར་ཚད་ཧ་ དང་Dི ད ་Xས་ཉམས་ཞི བ ་ཁང་གི ་ འགན་འ8ེ ར ་ ཅང་མཐོན་པོ་ཆགས་ཡོད། iོན་མ་ལོ་ཉིས་བI་ Aབས་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་མང་ཆེ་བའི་ cམ་བIའི་ནང་འeོ་?་དེ་དེང་སང་ལོ་k་བlའི་ ནང་བཅར་?འི་གོ་Aབས་Xང་ཡོད་Rབས་གནས་

ནང་འeོ ་གི ་ཡོ ད་པའི ་གནས་Rངས་ཤི ག་ཆགས་ ཡོད། དེང་སང་བོད་ནང་ལའང་ང་ཚ(ར་འདོད་པ་ དཀའ་ངལ་གང་འ+ད་པ་Xང་Aབས་ང་ཚ(འི་བོད་ མེ ད ་བཞི ན ་W་I་ནག་གི ་ འགོ ་ mི ད ་ཚ( ས ་I་ནག་ རིགས་དགེ་:ན་;མས་ནས་དམིགས་བསལ་Gི་ ག>ང་གི་Dིད་Xས་དང་མི་རིགས་མཉམ་བDེས་ #གས་འགན་ཆེ ་ ཙ མ ་ བ ཞེ ས ་ དགོས་?འི་Wས་ ལ་བབ་*ི་རེད་ བསམ་Gི་ཡོད། དེ ་ བཞི ན ་དེ ་ རི ང ་

ད ང ་ ཨོ ་ སི ་ ཊོ ་ ལི ་ ཡའི་ནང་འeོ་?འི་ གོ་Aབས་Xང་། !ི་ ཚ(གས་*ི་འZར་ འeོ ས ་འདི ་ ཧ་ཅང་ གི ་ d ག ས ་ ཆེ ན ་ འeོ་བཞིན་འWག

འདི ་ བ?ད་དགེ ་ :ན་;མ་པ་ཚ( ར ་ =་ངལ་+ན་Y་ འ+ད་*ང་དེའི་ Aབས་*ི ་ འZར་ བ་དང་འ[ེལ་བའི་ ཐོ ག ་ = ་ ང ལ ་ འཛ]མས་མེད་ཐོག་ནས་Wས་?ན་དང་མི་འ^་བར་ ལས་འགན་འཕར་མ་བཞེས་དགོས་Xང་ན་བཞེས་

Rངས་གང་ཙམ་ཞིག་ཤེས་*ི་ཡོད། དེ་བཞིན་uི་ Iལ་zལ་{་ཁག་མང་པོ ་ ཞི ག ་ནང་འeོ ་ ?འི ་ གོ ་ Aབས་Xང་། ཉེ་ཆར་ཨ་རིའི་ས་ཁག་བWན་ནང་ uིན་ཏེ་}ར་འཁོར་ཟིན་ཙམ་ཡིན། ཤར་ཨེ་ཤི་ཡ་

དཔེར་ན། ང་uི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལོར་བྷེལ་ ཇམ་W་འeོ་Aབས་ བོད་པ་ ༦༧ མ་ གཏོགས་མེད། དེང་ *ི་Dིད་Xས་འོག་མི་འབོར་nོ་dགས་Fེད་?་དང་། འoགས་pན་Gི ་ ལས་གཞི ་ I་ཆེ ་ nེ ལ ་བའི ་ ཐོ ག ་ ནས་བོ ད ་མི ་ རི ག ས་q་བrག་གཏོ ང ་?འི ་ Dི ད ་ Xས་འeོ་Kས་རེད། %ག་པར་བོད་*ི་Aད་ཡིག་ ཐོག་Dིད་Xས་དམ་པོ་ཞིག་བ5ང་ནས་འeོ་བཞིན་

རོགས་གནང་ཞེས་འབོད་=ལ་>་?འི་!ི་འ#ས་ ?ན་ལས་ནས་བཀའ་མོལ་Xང་བའི་གནས་Rངས་ ཤིག་ཆགས་ཡོད། དེ་བཞིན་འཛ`ན་Jོང་གི་ངོས་ ཡོད། ཁ་སང་ཉེ་ཆར་བོད་ནས་འFོར་བའི་བོད་པ་ ནས་*ང་མ#ན་Pེན་Qར་Gི་ཡོད་པ་བཞིན་དགེ་ ཞིག་#ག་Aབས་དེང་སང་I་བལ་འsག་གcམ་ :ན་;མ་པ་ཚ(་ལའང་གསོལ་ཕོགས་དང་བ>གས་ ནང་བཙན་Fོ ལ ་བ་བོ ད ་ནས་ཡོ ང ་མཁན་Uང་W་ གནས། ཆེ་མཐོང་སོགས་གང་ཅིའི་ཐོག་གང་#བ་ འeོ་གི་ཡོད་པའི་གནས་Rངས་གཅིག་ནི། འཛ`ན་7་ པ་དང་གང་bབ་ཅི ག ་ཏན་ཏན་གནང་དགོ ས ་པ་ གcམ་པ་ཡན་Gི ་ 6ོ བ ་tག་ཚང་མ་I་ནག་གི ་ 13

སང་N་Y་མཚ(ན་ན་བྷེལ་ཇམ་ནང་བོད་པ་cམ་Rོང་ ཙམ་ཡོད། ང་ཚ(ས་!ི་ཡོངས་*ི་I་བལ་འsག་ གcམ་Gི་!ི་ཚ(གས་ནང་བNས་ན། ེལ་ཀོབ་བདེ་ Jིད་6ར་གསོ་དང་མོན་གྷོ་འདོད་ ་fིང་ཕར་ ད་ པའི་གཞན་གཞིས་ཆགས་དང་གཅིག་མ}ངས་N་ Y་ཆགས་ཡོད། Fང་ཨ་རི་ཁོ་ནའི་ནང་བོད་རིགས་ !ི་མ#ན་ཚ(གས་པ་cམ་l་ཙམ་ཡོད། དེ་བཞིན་ z་རོབ་Iལ་ཁབ་ག་ཚ(ད་ནང་བོད་པ་ཡོད་པ་ བཞིན་བོད་རིགས་ཚ(གས་པ་བ གས་ནས་བ ད་ ཡོད། དེ་དག་ཚང་མ་ང་ཚ(ས་རང་དབང་གི་ཐོག་

ག ང་བཤད།

ནས་འ%ར་བ་དེ་འ(ོ་བཞིན་ཡོད། འདི་བཟང་ངན་ ཚ<གས་ནང་གཞོན་Iེས་མང་པོ་ཞིག་བTག་འMག་ /ི ་ གནས་0ངས་གང་ཞི ག ་ཡི ན ་མི ན ་སོ ་ སོ འི ་ 3་ ཟེར་ནས་ང་ཚ<ར་འཚ<ལ་M་བཏང་Vང་། Nེད་ཚ<་ 0ངས་ཐོག་ནས་ད6ད་པ་8ེད་9་ཞིག་རེད། ངས་ ཚང་མ་འདིར་བWེབས་འMག ཅེས་Rེད་མོ་དང་ འདི ་ བཟང་ངན་/ི ་ གནས་0ངས་གང་ཡི ན ་མི ན ་ Xགས་ཏེ་བЯོད་:ི་ཡོད། ཤེས་:ི་མེད། གང་3ར་དངོས་ཡོད་གནས་0ངས་ ད་3་དངོས་ཡོད་གནས་0ངས་ག་རེ་ཆགས་ཡོད་ ཐོག་ནས་ང་ཚ<འི་=ི་ཚ<གས་ནང་འ%ར་བ་>གས་ ཆེན་པོ་ཞིག་འ(ོ་གི་ཡོད་པར་བ@ེན། A་བལ་ འCག་ག མ་/ི་ནང་ང་ཚ<འི་མ་འོངས་པའི་གནས་ 0ངས་ག་རེ ་ ཆགས་མི ན ་ཐོ ག ་ད་3་ནས་Dགས་

འY་ཆགས་ས་རེད།

དེར་དཔག་པའི་འཆར་གཞི་

བ@ན་པོ་བཟོ་མ་Dབ་ན་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་ཆགས་9འི་ གནས་0ངས་ཤི ག ་a་འ%ར་འ(ོ ་ གི ་ ཡོ ད ་པར་ བ@ེན། འཛcན་Iོང་བཀའ་ཤག་ཡོད་པའི་ཐོག་གཙ<་ བོ་ཤེས་རིག་ལས་eངས་:ིས་འགན་འNེར་བའི་

fོ་ནས་དེ་ཚ<འི་ཐོག་ཞིབ་འgག་གི་ཚན་པ་གཅིག་ hར་M་བiགས་ཏེ་jིད་Vས་གང་འY་ཞིག་གཏིང་ ལོ ་ ཚད་དེ ་ དག་ནང་ནས་Oི ར ་འ(ོ ་ བཞི ན ་ཡོ ད ་ དགོས་སམ། ལས་གཞི་ལག་བ0ར་ཇི་3ར་8ེད་ 0བས། གཞིས་ཆགས་:ི་གནས་0ངས་གང་འY་ དགོས་སམ། དཔེར་ན། དྷ་སའི་eལ་Wོབ་[་ག་ ཚ<ད་ཡོད་དམ། Wོབ་ [ ་ ཟེ ར ་ M ས ་ Wོ བ ་ Gག་ཚ<ར་མDན་mེན་ པ་རེད་ཅེ་ན། གཞིས་ཆགས་ཁག་ནང་G་H་Iེ་9་ ཡོད་པ་དང་། ལས་ཀ་8ེད་Dབ་མཁན་/ི་བོད་པའི་

མང་པོ ་ ཞི ག ་དགོ ས ་ པའི་ནང་Rེད་ཐང་གི་ མDན་mེན་དགོས་པ་ 3 ་ ] ་ ཞི ག ་ རེ ད ། གངས་Iིད་Wོབ་[ར་ ཆ ་ བ ཞ ག ་ ན ་ Wོ བ ་ Gག་ཉི ས ་བA་ མ་ བA་ཙམ་ཡོ ད ་པ་དེ ་ ཚ< ར ་ Rེ ད ་ ཐ ང ་ གི ་ མDན་mེན་མེད། དེ་ 3་]འི་གནས་བབ་ ཐོག་ནས་དྷ་སར་འདི་ 3ར་Wོ བ ་[་མང་པོ ་ དགོ ས ་:ི ་ ཡོ ད ་དམ་ མེད། བོད་Gག་Nིམ་ Zེ ་ སོ ་ སོ འི ་ ནང་Wོ བ ་Gག་ག་ཚ< ད ་nང་M་འ(ོ ་ གི ་ འMག ཉིན་མོའི་Wོབ་[་དེ་ཚ<འི་གནས་0ངས་གང་

ཞི བ ་གནང་དགོ ས ་9་ཧ་ཅང་གལ་ཆེ ན ་པོ ་ རེ ད ། ཆགས་:ི་ཡོད་དམ། G་H་མེད་ན་G་H་Iེ་9འི་ལོ་ གང་ཡིན་ཞེ་ན། ད་3འི་=ི་ཚ<གས་:ི་འ%ར་འ(ོས་ ཚད་བོད་པ་དེ་དག་གཞིས་ཆགས་ནང་མ་བZད་ན། འདི་ལ་བ3ས་ན་གཞིས་ཆགས་སོ་སོའི་ནང་G་H་ Wོབ་[་སོ་སོའི་གནས་0ངས་གང་ཞིག་ཆགས་:ི་ འY་ཆགས་ཡོ ད ་མེ ད ་ཞི བ ་འgག་8ས་པའི ་ ཐོ ག ་ Iེ་9་ཡོད་པ་དང་། ལས་ཀ་8ེད་Dབ་9འི་Kས་པ་ ཡོད་དམ། Wོབ་[འི་ནང་G་H་ཚང་གི་ཡོད་མེད། ནས་དྷ་ས་=ི ་ ཡོ ང ས་ལ་Nབ་པའི ་ ཤེ ས ་ཡོ ན ་/ི ་ ཡོད་མཁན་/ི་གཞོན་Iེས་མང་པོ་ཞིག་ཡང་ན་སོ་ Wོ བ ་[་ཁག་གཅི ག ་གི ་ ནང་A་གར་དང་ཧི ་ མ་ལ་ བ0ི་གནས་གང་འY་འ%ར་བ་གཏོང་དགོས་མིན་ སོ འི ་ མMན་ལམ་ཆེ ད ་A་གར་/ི ་ (ོ ང ་Nེ ར ་ནང་ འཚ<་བ་Iེལ་9་དང་། དེ་མིན་ན་Oི་Aལ་Pལ་Q་ ཁག་ནང་འ(ོ་བཞིན་ཡོད། ངས་Mས་9ན་M་ཁོང་ ཚ<ར་Rེད་མོ་Rེས་ནས་བЯོད་:ི་ཡོད། བོད་པའི་=ི་

ཡའི་Wོབ་Gག་བ\ག་དགོས་Vང་ཡོད། དེ་3་]འི་ བསམ་oོ་གཏོང་དགོས། ཞེས་སོགས་:ི་ག ང་ གནས་0ངས་མང་པོ་ཞིག་ལ་བ@ེན་ནས་གང་3ར་ བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད། འདས་པའི་ལོ་^། བ\། བཅོ་^འི་ཉམས་`ོང་ལ་ བ3ས་ནས་འVང་འ%ར་/ི་ལོ་བ\་བཅོ་^་གང་ 14

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

!ི་འ#ས་ཚ(གས་གཞོན་མཆོག་སིམ་ལ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་Hས་0ོན་ལ་གWང་འGེལ་7ོགས་ཕེབས་གནང་བ། !ི་འ#ས་ཚ(གས་གཞོན་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་ Hས་0ོན་mོ་འIེད་གནང་། དེར་ཟས་རིགས་དང་། བ་དང་། དེ་Яེས་iིད་Qོང་མཆོག་དང་། མངའ་dེའི་ བ0ན་འཕེལ་མཆོག་7ི་ལོ་ ༢༠༡༣ =་ ༡༡ 7ི་ རིག་གWང་དང་འGེལ་བའི་ཚ(ང་oས། pན་རིགས། !ི ་ eབ་\ོ ན ་ཆེ ན ་མཆོ ག ་uམ་གཉི ས ་*ི ས ་རི མ ་ ཚ>ས་ ༢༡ ཉིན་@ི་A་Bོ་དྷ་ས་ནས་ཕེབས་ཐོན་ ད*ིལ་འཁོར་སོགས་འbེམས་0ོན་@ི་དངོས་oས་ བཞིན་གjང་བཤད་གནང་vབ་Яེས། བོད་དང་། གནང་0ེ ་ 7ི ་ Bོ ་ སི མ ་ལ་ འwག འGས་Яོངས་། ལ་ Eོ ་ Яེ ་ G ག ་ ད གོ ན ་ H ་ འIོར་བ་དང་། 7ི་ཚ>ས་ ༢༢ ཉིན་A་འKར་Lིང་ མ འི ་ ད M ་ འ ཛO ན ་

yགས། ཀི་ནོར་སོགས་*ི་ གཞས་]་རིགས་གཟིགས་ འMལ་Wས། 7ི་Bོར་iིད་ Qོ ང ་ མ ཆོ ག ་ ད ང ་ འ +ོ ད ་

ཚ>ས་ ༢༣ ཉིན་@ི་A་ Bོར་གྷན་དྷི་ཐང་H་ཧི་མ་ ལ་ཡན་Hས་0ོ ན ་སར་ འ+ོད་བ0ེན་བཀའ་\ོན་

ལ ས ་ Iེ ད ་ ཁ ག ་ ག ཅི ག ་ བཅས་ནས་༸Qབས་Яེ་ 0ག་Rང་Sེ་Tལ་རིན་པོ་ཆེ་ མཆོ ག ་མཇལ་ཁ་Wས་པ་

༸Qབས་Яེ་0ག་Rང་Sེ་ Tལ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ མཆོ ག ་ མཇལ་བཅར་Wས།

བ0ེན་བཀའ་\ོན་མཆོག དེ ་ བཞི ན ་hབས་དེ ར ་Hས་ 0ོན་དང་འGེལ་ཆགས་

མཆོ ག ་དང་%ན་བཅར་ དང་#བ་བ0ན་Eོ ་ Яེ ་ Gག་ གནང་། དེར་ས་གནས་ དགོན་པ་ནས་ཁོང་uམ་པར་ *ི་ལས་]ེ་དང་མང་ཚ(གས། ^ོབ་_ག་བཅས་0ོང་ ]་ཚ(གས་གཤམ་rིག་གནང་ཡོད་པ་རེད། iིད་ དགོ ང ་Bོ འི ་ གསོ ལ ་ཚO ག ་འདེ ག ས་འMལ་གནང་། +ག་བ`ལ་བ་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། a་མbོན་གཙ(་ Qོ ང ་མཆོ ག ་ནས་མངའ་dེ འི ་ !ི ་ eབ་\ོ ན ་ཆེ ན ་ ཚ>ས་ ༢༤ @ི་A་Bོར་སིམ་ལ་མི་མང་དང་^ོབ་ བོ་ཧི་མ་ཅལ་མངའ་dེའི་!ི་eབ་\ོན་ཆེན་ཝིར་བྷ་ དར་སིང་མཆོག་ཕེབས་ཡོད། hབས་དེར་iིད་ Qོང་མཆོག་དང་། !ི་%ན་ཚ(གས་གཞོན་བཅས་ ནས་ཕེབས་བjའི་མཇལ་དར་kལ་བ་དང་lགས་

མཆོག་ལ་7ག་sགས་kལ་Яེས། མངའ་dེའི་\ོན་ _ག་ཚ(གས་འHར་གདན་Wས་{ར་ཕེབས་པ་དང་ ཆེན་མཆོག་ནས་iིད་Qོང་མཆོག་དང་། !ི་%ན་ དེ་ཉིན་7ི་Bོ་སིམ་ལ་ནས་7ིར་དྷ་སར་ཕེབས་ཐོན་ ཚ(གས་གཞོན་མཆོག འ+ོད་བ0ེན་བཀའ་\ོན་ གནང་ཡོད་པ་བཅས་*ི་གནས་བ|ས་j། མཆོག་བཅས་ལ་དM་t་དང་ཤོལ་གཡོགས་གནང་

15

འཚམས་གཟིགས།

'ི་འ(ས་ཚ)གས་གཙ)་མཆོག་ཨ་རིའི་མེ་ཎི་སོ་ཊ་གཙ)ས་པའི་ས་nལ་ཁག་བCན་C་གJང་འKེལ་,ོགས་ ཕེབས་གནང་བ། བོད་མི་མང་'ི་འ(ས་ཚ)གས་གཙ)་ གཙ)ས་གMང་བཤད་གནང་། ལས་རིམ་དེ་Wབ་ 4་ ༡༢ པའི་ཚ7ས་ ༧ ཉིན་?ི་f་gོ་མེ་ཎི་སོ་ཊའི་ མཆོག་,ི་ལོ་ ༢༠༡༣ 4་ ༡༢ པའི་ཚ7ས་ ༤ ཉིན་ འXལ་མེ་ཎི་སོ་ཊའི་'ི་མ(ན་ཚ)གས་པའི་གོ་Yིག་ བོ ད ་རི ག ས་'ི ་ མ(ན་ཚ) ག ས་པའི ་ h་iོ ང ་འོ ག ་ དྷ་ས་ནས་ཕེབས་ཐོན་?ིས་,ི་ཚ7ས་ ༦ ཉིན་མི་ཎི་ ཡ་པོ་ལི་སི་གནམ་ཐང་C་འDོར་མ་ཐག་མེ་ཎི་སོ་ ཊའི ་ བོ ད ་རི ག ས་'ི ་ མ(ན་ཚ) ག ས་པའི ་ ཚ) ག ས་ གཙ)ས་དGས་པས་Hན་ལས་Iམ་པ་དང་། གJང་

འོ ག ་ཚ) ག ས་པའི ་ ཚ) ག ས་ཁང་C་ཚ) ག ས་གཙ) ར ་ ཕེབས་བMའི་གསོལ་Oོན་ཞིག་གོ་Yིག་J་སར་མི་ རིགས་བN་[ག་འཛ)མས་ཡོད་པ་དང་། ]བས་ དེར་བོད་རིགས་'ི་འ(ན་ཚ)གས་པའི་ངོས་ནས་

རིག་གJང་Qོབ་Pའི་དགེ་Sན་དང་། ཕ་མ། འཛjན་ P་དང་པོ ་ ནས་བNད་པའི ་ བར་?ི ་ Qོ བ ་མ་དང་ བཅས་པའི ་[ན་C་(ག་འXད་དང་གMང་བཤད་ གནང་། དེ་Яེས་འཛjན་P་ཚ)གས་]བས་འཛjན་P་

འKེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚ)གས་པའི་L་ཚབ་Iམ་པས་ ཕེབས་བMའི་གཏམ་བཤད་དང་། ས་གནས་མེ་ཎི་ རེ་རེའི་ནང་C་h་]ོར་ཡང་གནང་། ཉིན་kང་Hད་ ཕེབས་བM་Jས། ཉིན་Nབ་Hད་Oོད་P་ཚང་གི་ སོ་ཊའི་མངའ་_ེའི་`ོས་ཚ)གས་aི་འ(ས་མི་ Oོ ད ་ཆོ ས ་ཚ) ག ས་aི ས ་Sན་བ`ེ ས ་པའི ་ གོ ་ Yི ག ་ ཆོ ས ་ཚ) ག ས་M་བོ ད ་རི ག ས་Qོ བ ་Rག་Sན་པས་ གཉི ས ་དང་བཅས་པར་མཇལ་འXད་དང་འKེ ལ ་ འོག་བོད་པའི་ཟ་ཁང་ཞིག་གི་ནང་C་བོད་ཟས་ལ་ གཞོན་པ་Iམས་ལ་Qོབ་འUིད་དང་། མCན་ལམ་ ཁོང་Iམ་པའི་གMང་བཤད་གནང་བ་དང་། དེ་Яེས་ རོལ་ཞིང་དགོང་gོའི་lོད་ ༤ དང་]ར་མ་ ༣༠ དང་འKེ ལ ་བའི ་ Qོ བ ་གསོ འི ་ ལས་རི མ ་ལམ་Oོ ན ་ ཚ)གས་གཙ)ས་མི་མང་ལ་གMང་བཤད་གནང་། ཙམ་ནས་མཚན་མོ་lོད་ ༡༡ བར་C་མེ་ཎི་སོ་ཊར་ ཞེ ས ་པ་ཚ) ག ས་སར་Qོ བ ་Rག་Iམས་ལ་ཚ) ག ས་ བོད་རིགས་མི་མང་ ༣༠༠༠ ཙམ་ཡོད་]ད་ནས་

ཚ)གས་གཙ)་མཆོག་གིས་མེ་ཌིན་སེན་དང་། ཆི་ག་གོར། ཝ་ཤོན་ཊོན་ཌི་སི། མེ་ཎི་སོ་ཊ་བཅས་aི་nལ་C་ལས་རིམ་qོམ་]བས་aི་L་པར་ཁག་གཅིག 16

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

༦༠༠

%ག་འ0་འཛ(མས་3ང་བར་ཚ(གས་གཙ(་ བ་མ་Qོགས་*ི་བར་0་བཀའ་ལན་གནང་། ཚJས་ ༩ མི་ལོ་ ༢༤ འཁོར་བའི་0ས་:ན་མཛད་dོའི་ཐོག་ དམིགས་བསལ་l་མmོན་0་གདན་Rས་nར་ ཕེབས་པ་དང་། Uབས་དེར་མེ་ཎི་སོ་ཊའི་འmོ་བ་ མིའི་ཐོབ་ཐང་%ན་ཁང་གི་འགན་འཛoན་མཆོག་*ང་ གདན་R་གནང་ཡོད་པ་ཁོང་དང་མཇལ་འ+ད་*ིས་ བོ ད ་དོ ན ་ཐད་འmེ ལ ་བཤད་Rས་Яེ ས ་ལས་རི མ ་ གཞིར་བpང་ཚ(གས་གཙ(་མཆོག་གིས་བོད་མི་མང་ !ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་ག8ང་བཤད་qན་rོན་ གནང་། མཚན་མོ་[ོད་ ༡༡ བར་0་གཞས་E་འsབ་ tོན་སོགས་གཟིགས་འkལ་Nི་ལས་རིམ་Rས།

G་ ༡༢ པའི་ཚJས་ ༡༡ u་:ོ་མེ་ཎི་སོ་ཊར་ནས་ vོག་ཐོན་Nིས་u་:ོའི་[ོད་ ༩ དང་Uར་མ་ ༡༥

ཙམ་ལ་ཨ་རིའི་>ལ་ས་ཝ་ཤིན་ཊོན་0་འBོར། དེར་ ཝིར་མོན་ཊི་ (Vermont) མངའ་Yེའི་ཚ(གས་གཙ(་མཆོག་དང་ ག་རོགས། དེ་བཞིན་མེ་ཎི་སོ་ཊོའི་འmོ་ ཝ་ཤོན་ཊོན་ DC བོད་རིགས་!ི་མ#ན་ཚ(གས་ བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་%་ཁང་གི་འགན་འཛoན་མཆོག་དང་%ན་0། མཆོག་གིས་་ག8ང་བཤད་དང་:ི་བ་ཁག་ལ་ལན་ ཉིན་Nི་ཉིན་_ང་མི་E་ འདེབས་འ#ས་ཚང་གནང་། ལས་རིམ་དེ་:་>་ ཁག་གཅིག་མཇལ་འ+ད་ བ?ད་ཐད་གཏོང་Bས་པར་བོད་རིགས་ ༥༠༠ གནང་Яེས་[ོད་ ༤ པའི་ %ག་གིས་#གས་Eང་ཡང་གནང་ཡོད་འ0ག

ཐོ ག ་ མེ ་ ཌི ་ སེ ན ་ ན ས ་ ཕེབས་ཐོན་Nིས་[ོད་ ༥ G་ ༡༢ པའི་ཚJས་ ༨ ཉིན་ཆི་ག་གོར་ཕེབས་འBོར་ པ་ཡོལ་ཙམ་ལ་aར་ཡང་ Nིས་དེར་བོད་རིགས་!ི་མ#ན་ཚ(གས་པའི་ མེ ་ ཎི ་ སོ ་ ཊ ར ་ ཕེ བ ས ་ ཚ(གས་གཙ(ས་ཕེབས་བ8་དང་འOེལ་མི་མང་འ0་ འBོར་གནང་། འཛ(མས་སར་བཅར་ཏེ་མི་མང་ལ་ག8ང་བཤད་དང་ :ི་བ་མ་Qོགས་*ི་བར་0་ལན་འདེབས་Rས། ཆི་ག་ གོ་S་བོད་རིགས་མི་མང་ ༣༠༠ ཙམ་ཡོད་Uད་ ནས་ ༢༠༠ %ག་འ0་འཛ(མས་3ང་ཡོད་འ0ག ལས་རིམ་དེ་Vབ་འ+ལ་ཆི་ག་གོ་ནས་ཝི་སི་ཀོན་ སིན་མངའ་Yེའི་>ལ་ས་མེ་ཌི་སེན་ལ་ཐོན་ཏེ་

G་ ༡༢ ཚJས་ ༡༠ ཡི་དགོང་:ོའི་[ོད་ ༥ པའི་ཐོག་མེ་ཎི་སོ་ཊའི་ བོད་རིགས་!ི་མ#ན་ ཚ(གས་པའི་གོ་dིག་འོག་

ཕེ བ ས་ཡོ ད ་པ་དང་ས་གནས་དེ ར ་ཚ( ག ས་གཙ( ་ མཆོག་གིས་ག8ང་བཤད་དང་དེ་Яེས་མི་མང་གི་:ི་

བདེའི་གཟེངས་jགས་ ༡༽ནེ ་ཡོག་དང་ནེ ་ཇེ་སི་བོད་རིགས་%ན་ཚ(གས་དང་། ༢༽ནེ ་ཡོག་ས་ འkལ་བཞེ ས ་མཛད་ནས་ གནས་གཞོན་ འི་%ན་བrོན་འ:་པར།

མཚན་མོ་མེ་ཌི་སེན་0་འBོར། མཚན་མོ་[ོད་ ༩ !ི ་ ནོ ར ་ ༸ གོ ང ་ ས ་ པ་ནས་ ༡༢ བར་མེ་ཌི་སེན་0་བོད་རིགས་ ༤༠༠ ༸fབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ ཙམ་ཡོད་Uད་ནས་ ༢༠༠ %ག་ཚ(གས་འ0ར་ མཆོག་ལ་ནོར་gེལ་ཞི་

17

འཚམས་གཟིགས།

པའི་ཚ$གས་གཙ$་དང་། )ལ་+ིའི་བོད་.ི་ཚ$གས་ ལས་འRལ་བ་ཁག་གིས་ད2ས་པའི་ལས་Sེད་དང་། པའི ་ ཚ$ ག ས་གཞོ ན ་2་3ང་ཚ4 ་ རི ང ་ལགས་.ི ས ་ ཕེབས་བ9་:ས། དེ་འ;ལ་ཨ་རིའི་རང་དབང་ =ང་འ;ི ན ་ཁང་?་ཕེ བ ས་ཏེ ་ =ང་འ;ི ན ་ཁང་གི ་ འགན་འཛB ན ་བཀའ་Dོན་Eི ་ Fར་བGས་མཐོང་ བIན་འཛB ན ་Jམ་)ལ་མཆོ ག ་དང་ལས་Lེ ་ Jམ་ པས་Lེ་ལེན་དང་། དཔལ་Mན་)ལ་Nི་O་)འི་ བPན་འ;ི ན ་Nི ་ ལས་རི མ ་.ི ་ Oི ་ བ་ཁག་ལ་ལན་ འདེབས་གནང་། དེའི་Яེས་)ལ་+ིའི་བོད་དོན་

ཨ་རི འི ་ Tོ ང ་བPན་འEབ་Iོ ན ་པ་རི ་ ཅརཌ་Wེ ར ་ འགན་འཛB ན ་Xན་ཚ$ ག ས་.ི ་ ཚ$ ག ས་གཞོ ན ་ཡི ན ་ Iབས་ཁོང་Jམ་པའི་Xན་?་Rང་ཚBགས་:ས་པ་ དང་། ICT ཡི་ཚ$གས་གཙ$་གསར་པ་བདམས་ཐོན་

]ང་བ་ཨི་ཊི་ལིའི་འ_ས་མི་Fར་པ་མ་ཐིའོ་མི་ཀ་ ཆི ་ མཆོ ག ་ལ་འཚམས་འOི ་ :ས་པ་དང་`གས། ཚ$གས་འ?འི་ཐོག་ཚ$གས་གཙ$་མཆོག་ནས་ག9ང་ བཤད་_ང་b་ཞིག་.ང་གནང་། ཉིན་)བ་dོད་ ༤

པའི་ཐོག་ NED ཡི་འགན་འཛBན་དང་འiེལ་ཡོད་

ལས་Sེ ད ་Xན་?་དེ ང ་jབས་.ི ་ ཆབ་kི ད ་དང་ འiེལ་བའི་གནས་དོན་མང་དག་གི་jོར་གོ་བlར་ དང་mང་བཤད་གནང་། དེའི་དགོང་མོར་dོད་ ༦ དང་jར་མ་ ༣༠ ཡི་ཐོག་ཨ་རིའི་)ལ་སའི་བོད་

རིགས་+ི་མ_ན་ཚ$གས་པའི་གོ་qིག་འོག་མི་མང་ ༡༠༠ Xག་འ?་འཛ$མས་ཐོག་dོད་ ༢ ཙམ་Nི་རིང་ ལ་ཚ$གས་གཙ$་མཆོག་གིས་ག9ང་བཤད་དང་མི་ མང་གི་Oི་བར་ལན་འདེབས་ཆ་ཚང་གནང་། t་ ༡༢ པའི་ཚ4ས་ ༡༢ u་Oོའི་dོད་ ༩ པའི་ཐོག་ ཐོན་ནས་ཨ་རིའི་བPན་འ;ིན་ VOA འགན་འཛBན་ )ལ་པོ་ལགས་དང་ལས་Lེ་Jམ་པས་ཕེབས་བ9་ :ས་མ་ཐག་གསར་འགོད་པ་Jམ་)ལ་z{ི་ ལགས་.ིས་ཚ$གས་གཙ$་མཆོག་ལ་དམིགས་

བསལ་བཅར་འOི འི ་ ལས་རི མ ་Nི ་ Oི ་ བ་ཁག་ལ་ བཀའ་ལན་གནང་། དེའི་Яེས་གསར་འགོད་པ་+ི་ Fར་པ|་བདེ་ཆེན་ལགས་.ིས་གཞོན་}ེས་ལས་ རིམ་Nི་Oི་བ་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་གནང་། དེ་~བ་

མ་ཐག་ཝ་ཤོན་ཊོན་ནས་ཕེབས་ཐོན་Nིས་dོད་ ༦ དང་jར་མ་ ༣༠ ཡི་ཐོག་ནི ་ཡོཀ་ ་འSོར་ འ;ལ་ས་གནས་གཞོན་ ་Xན་ཚ$གས་.ི་གོ་qིག་ འོག་ཨོ་རི་སར་ཆར་=ང་གིས་ ེན་པས་Iོན་ཉེས་ Rན་}ོབ་ཆེད། ནང་kིད་ལས་ ངས་.ི་བཀོད་ བ་ ར་དཔལ་འSོར་འ?་འགོད་ཆེད་དགོང་Oོའི་ གསོལ་Iོན་གོ་qིག་:ས་པ་ ར་བཅར། jབས་ དེར་ཁོང་Jམ་པའི་རེ་འ?ན་བཏོན་པ་ ར་ཚ$གས་ གཙ$་མཆོག་གིས་ལམ་Iོན་ག9ང་བཤད་གནང་བ་

དང་། གསོལ་Iོན་དེའི་ཐོག་མང་ཚ$གས་ ༡༠༠ Xག་ གདན་:ས་ ར་མཉམ་:གས་གནང་བ་དང་། ཨ་ Wོར་ ༤༢༠༠ Xག་འ?་འགོད་_བ་པ་]ང་། t་ ༡༢ པའི་ཚ4ས་ ༡༣ Nི་ཉིན་Rང་ཨ་རིའི་བོད་ .ི་ཐེབས་ འི་ཚ$གས་གཙ$་རིན་ཆེན་དར་ལོ་ མེ་ཎི་སོ་ཊོའི་ ོབ་ ག་གི་འEབ་Iོན་ལས་རིམ་Nི་jབས་9། 18

ལགས་དང་། འཛBན་}ོང་འགན་འཛBན་བཀའ་Fར་ Dོ ་ བཟང་ ན་ གས་མཆོ ག ་Jམ་གཉི ས ་Xན་?་ Rང་ཚBགས་:ས། དེ་Яེས་ཀ་ཎི་ཊི་ཀ་ཊིའི་བོད་

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

རི ག ས་!ི ་ མ#ན་ཚ( ག ས་པའི ་ གོ ་ /ི ག ་འོ ག ་0མ་

གZང་བཤད་དང་མི་མང་གི་Tི་བ་ཆ་ཚང་ལ་བཀའ་ %ན་བོད་དོན་ཐད་འ ེལ་བཤད་དང་།

ཀ་ཎི་ཊི་ཀ་ཊིའི་>ལ་;ི་ལས་རིམ་@མས་ལེགས་

ཡོཀ་ནས་ཝ་མན་ཊིའི་བྷར་ལིང་ཊོན་K་ཕེབས་ཐོན་

རངས་བaགས་བЯོད་eས།

པའི་ཚ(གས་གཙ(་དང་3ན་ལས་མི་མང་@མ་པས་

དང་Iར་མ་ ༣༠ ཡི་ཐོག་བྷར་ལིང་ཊོན་ནས་ཐོན་ཏེ་

འཁོར་བ3ད་དེ་ནི5་ཡོཀ་ནས་ཕེབས་ཐོན་;ིས་ Aབ་མཛད།

ཀ་ཎི་ཊི་ཀ་ཊིའི་ནས་ནི5་ཡོཀ་D་

ཕེབས་ཏེ་དེར་བོད་རིགས་ ༧༠༠༠ ཙམ་ཡོད་Iད་

ཁོང་@མ་

ལན་གནང་། \་ ༡༢ པའི་ཚ_ས་ ༡༥ a་Tོ་ནི5་ པས་ད་བར་བོད་དོན་ལ་gབ་Mོར་གནང་བར་ཡི་ གནང་།

ཝ་མན་K་བོད་རིགས་!ི་མ#ན་ཚ(གས་

dེ ་ ལེ ན ་ e ས ་

ཉིན་gབ་ ིར་བྷར་

ལིང་ཊོན་K་འVོར་བ་དང་། དགོང་Tོའི་hོད་ ༦ hོད་ ༨ ཙམ་ལ་ནི5་ཡོཀ་D་འVོར་མ་ཐག་ས་

འ + ལ ་ དེ ་ ག འི ་ གནས་Sད་མེད་%ན་ཚ(གས་*ིས་ད ང་ཚ གས་ ་

ཚ(གས་གཙ(འི་ནང་ /ིག་eས་ཡོད་པ་ ར་བཅར། \་ ༡༢ པའི་ཚ_ས་ K་ཕེབས།

ཉིན་

༡༧ ཉིན་;ི་ད ང་ཚ གས་Vང་ཨ་རིའི་དོན་གཅོད་

ནས་ ༡༡ བར་!ི་

གས། མ་འོངས་ལས་དོན་Vེད་ ོགས་*ི་Iོར་ལ་

༸Mབས་མགོན་

མི་རི་ཁའི་འjེལ་མ#ད་པ་ཚ_་དབང་ ན་ཚ(གས་

gབ་hོད་ ༤ པ་ དང་ལས་Vེད་@མ་པའི་%ན་K་བཞེས་པ་དང་ ནོ ར ་ ༸ གོ ང ་ ས ་ ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་ལ་

གོ་བ ར་eས། \་ ༡༢ པའི་ཚ_ས་ ༡༨ ཉིན་%ོ་ཨ་ ལགས་དང་%ན་K་མ་འོ ང ས་པར་!ི ་ འ#ས་%ན་

ནོར་Oེལ་ཞི་བདེའི་ ཚ( ག ས་*ི ་ X་ཚབ་ཁག་གཅི ག ་%ོ ་ ཨ་མི ་ རི ་ ཀར་ ག ཟེ ང ས ་ R ག ས ་ འSལ་བཞེས་*ི་

ཕེབས་ ོགས་Iོར་གོ་བ ར་eས། ཁོང་གིས་ ི་

ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་Oར་འཛ ལ་ནང་འོས་བ ་ཆེན་མོ་

Kས་Tན་མཛད་ དང་། ལོ་བཞི་རེའི་lང་ ེད་པོ་ལོའི་འ ན་བ ར་ Uོ འི ་ ལ ས ་ རི མ ་ ཆེ ན་མོ ས་ ེ ན་པས་དེ ་ ར་གོ ་/ི ག་e་#བ་མི ན་

དང་འjེལ་ཚ(གས་ Iོར་དང་། ༢༠༡༥ ལོའི་ལོ་ ོད་K་ ་/ིག་e་3འི་ ག ཙ( ས ་ ག Z ང ་

ཁས་ལེན་oང་ཡོད་Iོར་བЯོད། \་ ༡༢ པའི་ཚ_ས་

བཤད་དང་Tི་བ་ ༡༩

ཉིན་ནི5་ཡོཀ་ནས་ཕེབས་ཐོན་;ིས་ ི་ལོ་

ཁ ག ་ ལ ་ ལ ན ་ ༢༠༡༣ \་ ༡༢ ཚ_ས་ ༢༠ ཉིན་;ི་ཉིན་ ང་ ི་ལིར་ འ དེ​ེ བ ས ་ e ས ་

ཕེབས་འVོར་གནང་། ི་ལོ་ ༢༠༡༣ \་ ༡༢ པའི་

Яེས། མི་མང་ ཚ_ས་ ༢༡ ི་ལི་ནས་ཅན་དི་གྷར་བ3ད་དྷ་སར་ ༡༽@མ་gལ་ ¡ི་ལགས་*ིས་ཨ་རིའི་བ¢ན་འ+ིན་ VOA དང་། ༢༽དཔལ་ ན་gལ་ @མས་lང་jོ་m་ ཉིན་gབ་hོད་ ༤ པའི་ཐོག་ཕེབས་འVོར་གནང་། ;ིས་ཁོང་གི་T་gའི་བ¢ན་འ+ིན་བཅས་སོ་སོར་བཅའ་འTི་ལ་ཚ(གས་གཙ(ས་ལན་ ག ཞ ས ་ ལ ་ རོ ལ ། འདེབས་གནང་བཞིན་པ། ད་ཐེ ང ས་ཨ་རི འི ་ མེ ་ ཎི ་ སོ་ཊའི ་ བོད་རི ག ས་!ི ་ Iབས་དེ ར་བྷ་ལི ང་ མ#ན་ཚ(གས་པས་མ ོན་འབོད་eས་པ་ ར་ ནས་ ༦༠༠ ཡན་འཛ(མས་འKག་པ་དེར་!ི་ནོར་ ཊོན་K་བོད་རིགས་ ༡༥༧ ཡོད་པ་ནས་nིམ་ ཚ(གས་གཙ(་མཆོག་གི་ཕར་hར་;ི་འ ོ་ ོན་ཚ་ ༸གོང་ས་༸Mབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ནོར་ ཚང་གཅིག་མ་གཏོགས་ཆ་ཚང་འK་འཛ(མས་ ཚང་!ི་མ#ན་ཚ(གས་པས་ ར་བ་དང་། ཨ་རིའི་ Oེ ལ ་ཞི ་ བདེ འི ་ གཟེ ང ས་Rགས་འSལ་བཞེ ས ་*ི ་ oང་ཡོད་འKག ས་གནས་གཞན་ཁག་ ག་གི་འ ོ་ ོན་ས་གནས་ Kས་Tན་མཛད་Uོ ར ་ས་གནས་བོ ད ་རི ག ས་!ི ་ \་ ༡༢ པའི་ཚ_ས་ ༡༦ a་Tོའི་hོད་ ༡༡ ཐོག་བྷར་ སོ་སོས་འགན་>ར་གནང་ཡོད་པ་བཅས།། མ#ན་ཚ(གས་པའི་ཚ(གས་གཙ(། Vང་ཨ་རིའི་X་ ལིང་ཊོན་ (Burlington) ནས་མངའ་{ེའི་gལ་ ཚབ་དོན་གཅོད་བཅས་ནས་གZང་བཤད་གནང་བ་ ས་ Vermont ལ་ཕེབས། དེར་མངའ་{ེའི་!ི་ དང་། ཚ(གས་གཙ(་མཆོག་གིས་*ང་མི་མང་ལ་ nབ་ Governor Mr. Peter Shunlin 19

འཚམས་གཟིགས།

བོད་མི་མང་Oི་འPས་Gན་ལས་ནས་ཧོང་ཀོང་ནས་ཕེབས་པའི་མཐོ་+ོབ་+ོབ་.ག་ཁག་གཅིག་ལ་བོད་དོན་ ངོ་_ོད་དང་དགའ་བ\འི་གསོལ་Fོན་བཤམས་པ། ཧོང་ཀོང་ཆིན་ཧོའེ་མཐོ་+ོབ་-ི་+ོབ་.ག་ ༢༢ དང་ དེ་བཞིན་ཞིང་ཆེན་སོགས་ཁག་a་ཙམ་ནང་Tམ་b་ 4ེ་འ5ིད་པ་གཅིག་བཅས་8ི་ལོ་ ༢༠༡༤ =་ ༡ བཅད་བགོས་ཐོག་ནས་བོད་དོན་ངོ་_ོད་དང་། cི་བ་ ཚ>ས་ ༢ ནས་ ༡༠ བར་བ@གས་Aར་B་རམ་ས་ cིས་ལན་dིས་གོ་བeར་fག་པོ་གནང་Яེས། 8ི་cོ་ ལར་ཆེད་ཕེབས་-ིས་བཙན་Eོལ་བོད་མིའི་གནས་ V་ཚWད་ ༦།༣༠ ཐོག་ཚWགས་གཙW་ཚWགས་གཞོན་ Fངས་Gས་ལོན་དང་། ཕན་Hན་ཉམས་Jོང་Kེལ་ གཙW ས ་Oི ་ འPས་Gན་ལས་Sམས་ནས་བོ ད ་-ི ་

ཉམས་Jོང་Kེལ་རེས་fག་པོ་གནང་བ་དང། དམིགས་བསལ་+ོབ་.ག་ཚWས་རེ་འTན་གནང་བ་ Mར་དཔལ་oན་ཚWགས་གཞོན་མཆོག་དང་། Oི་

འPས་དགེ ་ བཤེ ས ་pོ ན ་ལམ་མཐར་8ི ན ་མཆོ ག Oི་འPས་དགེ་བཤེས་ག་ཟི་ཚ>་རིང་པོ་མཆོག Oི་ རེས་-ི་ལས་གཞི་Kེལ་བ་Mར། 8ི་ཚ>ས་ ༨ ཉིན་ གསོལ་མjོན་ཁང་T་མPན་འ[ེལ་སོགས་-ི་ཆེད་ འPས་ཨ་rག་ཚ> ་ བsན་མཆོ ག ་བཅས་ནས་ནང་ བོ ད ་མི ་ མང་Oི ་ འPས་Gན་ལས་འབའ་བ་Qལ་ གསོལ་Fོན་ཞིག་-ང་བཤམས་ཏེ། ཐོག་མར་Oི་ ཆོས་དང་འ[ེལ་བའི་བཟང་Oོད་Qོར་དང་། Oི་ནོར་ བཟང་Rལ་མཚན་མཆོག་ནས་+ོབ་.ག་Sམས་ལ་ འPས་Qལ་བཟང་Rལ་མཚན་མཆོ ག ་ནས་+ོ བ ་ ༸གོ ང ་ས་༸uབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ འི ་ བཀའ་+ོ བ ་ R་Qད་ཐོག་Tས་Uན་V་ཚWད་གཅིག་རིང་བོད་མི་ .ག་Sམས་ལ་Oི་འPས་Gན་ལས་Sམ་པ་ངོ་_ོད་ དགོ ང ས་དོ ན ་Mར་vན་wབ་འགན་འxར་དང་། གནང་བ་དང་། དེ་ནས་ +ོབ་.ག་4ེ་འ5ིད་པ་lམ་ ཏོབ་ཏོབ་མཆོག་ནས་ད་ ཐེངས་ཧོང་ཀོང་ནས་+ོབ་ .ག་ཆེད་T་དྷ་སར་འ5ིད་

ཡོ ང ་ བ འི ་ ད གོ ས ་ དོ ན ་ དམིགས་Uལ་དང་། +ོབ་ .ག་Sམས་-ི ་ Jོ ང ་ཚW ར ་ མང་Oི་འPས་Xན་ཚWགས་-ི་Yོམ་གཞི་དང་། མང་ བཅས་ངོ་_ོད་བeས་ཙམ་@ས་Яེས། དཔལ་oན་ གཞན་ཕན་སོགས་-ི་Qོར་Pང་ཙམ་རེ་གནང་བར་ གཙWའི་འཕེལ་རིམ་Qོར། དམིགས་བསལ་བོད་ཅེས་ ཚWགས་གཙW་མཆོག་ནས་དགའ་བ\འི་ག\ང་ +ོབ་.ག་ཚWས་དགའ་ཚWར་ཆེན་པོའི་ཐོག་ཚང་མར་ པའི ་ ཐ་Zད་ལ་གོ ་ བ་ལེ ན ་8ོ ག ས་དང་འ[ེ ལ ་R་ བཤད་གནང་Яེས་+ོབ་.ག་ཚWའི་Jོང་ཚWར་དང་། 8ག་བBབས་གནང་བ་དང་། ད་ཐེངས་-ི་གསོལ་ ག@ང་གིས་ཆོལ་ག\མ་གཅིག་]་Yིལ་བའི་བོད་ དོགས་གནད་ཁག་ལ་cིས་ལན་དང་། ཕན་Hན་ Fོན་ཐོག་ཐའེ་ཝན་z་ཚབ་དོན་གཅོད་=་བ་ཚ>་རིང་ མཆོག་-ང་ཆེད་འབོད་Mར་ཕེབས་ཏེ་བོད་R་མི་

རིགས་གཉིས་དབར་འ[ེལ་ལམ་དང་། ཕན་Hན་ Gས་ལོན་དང་ཉམས་Jོང་Kེལ་རེས་Qོར་ག\ང་ བཤད་དང་བjོ་{ེང་fག་པོར་གནང་ཡོད་ལ། ད་ ཐེངས་+ོབ་.ག་Sམས་4ེ་འ5ིད་གནང་མཁན་lམ་ ཏོ བ ་ཏོ བ ་མཆོ ག ་ནི ་ Sམ་vན་ཧོ ང ་ཀོ ང ་T་ག\མ་ བ|འི ་ Tས་cན་Qབས་བོ ད ་-ི ་ Rལ་དར་འwེ ར ་ ནས་ལས་འ}ལ་བ~མས་མཁན་དང་། ནམ་Gན་ ནས་བོད་པར་ཤ་ཞེན་དང་བོད་དོན་ལ་Pགས་4ང་ Rབ་uོར་གནང་མཁན་ཧོང་ཀོང་གི་bད་མེད་wད་ T་འཕགས་པ་ཞིག་ཡིན་འTག 20

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་ཚ-་རིང་ག/་0ོན་མཆོག་དང་།

!ི་འ#ས་5་བ་6ན་7ིད་མཆོག་8མ་གཉིས་ས་

བགོས་:ར་བོད་མིའི་གནས་/ལ་ཁག་ ༡༡ ཙམ་?་ག@ང་འAེལ་Cོགས་ཕེབས་གནང་བ། ཚ( ག ས་གཙ( ་ Eེ ལ ་པོ ས ་ས་བགོ ས ་གནང་བ་:ར་

ཁང་། དེ་བཞིན་གཞིས་མཉམ་ལས་_ངས་སོ་སོར་

རེད།

Cི་ཚ-ས་ ༤ ཉིན་Mི་|་fོ་!ི་འ#ས་8མ་

བོ ད ་མི ་ མང་!ི ་ འ#ས་ཚ- ་ རི ང ་ག/་0ོ ན ་མཆོ ག ་

:་`ོར་lས། ཉིན་mབ་གཞིས་ཆགས་*ི་ཚ(གས་

གཉིས་གཙ(ས་གནས་འགོ་འཛTན་དང་།

དང་། !ི་འ#ས་5་བ་6ན་7ིད་མཆོག་8མ་གཉིས་

ཁང་ཆེ ན ་མོའི ་ ནང་མི ་ མང་ཚ(གས་ཆེ ན ་བ`ོང་ ག@ང་འAེལ་མིན་པའི་བRན་Oང་བོད་མིའི་ལས་

དེ་བཞིན་

Cི་ལོ་ ༢༠༡༣ 5་ ༡༡ ཚ-ས་ ༢༢ ནས་5་ ༡༢ ཚ(གས་*ིས་!ི་འ#ས་ཚ-་རིང་ག/་0ོན་མཆོག་

xེ་ཁག་གཅིག་བཅས་_ལ་དེའི་m་གར་/ལ་མིའི་

ཚ-ས་ ༡༨ བར་ག@ང་འAེལ་Cོགས་ཕེབས་གནང་ ནས་/ལ་nིམས་ལ་བoི་pང་དང་/ལ་མིར་མ#ན་

}་ཆེ ན ་ཞི ག ་གི ་ ~་6ང་@གས་འUལ་?་བཅར།

ཡོད་པ་དང་། དེ་ཡང་ཐེངས་འདིའི་Cོགས་7ོད་@་ ལམ་གནང་གལ་ཆེ་`ོར་དང་། དེ་བཞིན་བོད་ནང་ `བས་དེར་ས་གནས་/ལ་མིའི་དཔོན་རིགས་ཁག་ /ལ་Mི་ས་གནས་ཁག་ནི་འNག་/ལ་དང་། Oོ་ཧ་ གི་ཛ་fག་གནས་Rངས། བོད་མིའི་0ིག་འqགས་ ཊི། བRན་འཛTན་Oང་། འUམ་Vེ་ལ། དེ་བཞིན་ཉེ་ *ི་དཔལ་འlོར་གནས་Rངས་དང་།

གཞན་ཡང་ Vེ འི ་sོ ས་ཚ( གས་འ#ས་མི ་བRན་འཛT ན་ནོ ར་U་

འཁོར་ཁ་འཐོར་ས་གནས་X་པ་དང་། Oར་འཆམ། ཉམ་ཐག་དང་ཤེ ས ་ཡོ ན ་སོ ག ས་*ི ་ ཐད་གgང་

Yི་རང་། མོན་Z་དབང་། Yི་མ་[ར། ཀོ་ཧི་མ། ཤི་ བཤད་གནང་བ་དང་། ལོང་བཅས་ཡིན།

གཅི ག ་དང་འAེ ལ ་ལམ་@་ ་ ང་ཁོ ང ས་མངའ་ ལགས་ལའང་གཞི ས ་མི ་ 8མས་ལ་མངའ་ག@ང་

!ི་འ#ས་5་བ་6ན་7ིད་ ནས་མ#ན་འ ར་རོ ག ས་རམ་གང་ཡོ ང ་འབོ ད ་

!ི་འ#ས་8མ་གཉིས་འNག་ མཆོ ག ་ནས་༸གོ ང ་ས་༸7བས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་

_ལ་/ལ་`ོ ར ་aོ ་ འཆམ་དང་གནས་`ོ ར ་Mི ་ ངོ ་ མཆོག་གི་མཛད་འ+ིན་དང་།

~ལ་@ས་པར། ཁོང་གིས་*ང་བRན་Oང་གཞིས་

བོད་མི་མང་!ི་

ཆགས་*ི་ ་དང་ག@ང་ལམ་བཟོ་ འི་|ོན་oིས་

བོའི་Cག་bེར་ཐོག་འcག་ཙམ་ཕེབས་ཏེ་བོད་མའི་

འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་sོས་ཚ(གས་ཚ(གས་?ས་ ༦

བཀའ་འnོལ་ཡོད་wགས་འsེལ་བЯོད་ ང་དོན་

གནས་Rངས་གཟི ག ས་ཞི བ ་གནང་ཐབས་གནང་

པའི་sོས་ཆོད་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༧ Mི་`ོར། མང་ བཞི ན ་ས་གནས་འགོ ་ འཛT ན ་གཡང་ བ་ལགས་

ཡོད་པ་དང་། Cི་ལོ་ ༢༠༡༣ 5་ ༡༢ ཚ-ས་ ༢ ཉིན་ གཙ(འི་ལམ་wགས་*ི་གོ་Zོགས་དང་། lེ་Aག་འོས་

ནས་ ་མ#ད་ཁོང་དང་འAེལ་ལམ་@་ ་གནང་།

Mི ་ Cི ་ fོ ་ !ི ་ འ#ས་8མ་གཉི ས ་བRན་འཛT ན ་Oང་ འདེམས་lས་པའི་མི་xར་བoི་བyར་@་གལ་ཆེ་

Cི་fོ་གཞིས་ཆགས་ལས་*ི་xེ་མོ་བ་8མས་དང་

གཞིས་ཆགས་g་ཕེབས་ཏེ། Cི་ཚ-ས་ ༣ ཉིན་hང་

%ན་?་བ@གས་མོལ་ཚ(གས་འ?་ཚ(གས་པ་དང་།

`ོར།

དེ་བཞིན་ས་གནས་སོ་སོའི་གནས་Rངས་

གནས་%་ཁང་དང་། iས་གསོ་ཁང་། jོབ་kའི་ཉལ་ དང་བzན་པའི ་གgང་བཤད་*ང་གནང་ཡོ ད་པ་ ཁོ ང ་8མས་*ི ་ དོ ག ས་འfི ་ ཁག་ལ་ལན་འདེ བ ས་ 21

ོགས་ ོད།

གསལ་བཤད་གནང་། ི་ཚ*ས་ ༥ ཉིན་བ-ན་.ང་ ཆེ ་ Jོར་སོགས་Eི ་ ཐོག་མང་ཚ~གས་ལ་ག7ང་ གསལ་བཤད་གནང་། ི་ཚ*ས་ ༡༡ k་mོ་qི་མ་ ནས་ཐོན་ཏེ་འ4མ་6ེ་ལ་ ོགས་7་པ་དང་། ལམ་

བཤད་གནང་། ི་ཚ*ས་ ༧ ཉིན་>ི་k་mོ་ས་གནས་

ར་ ིད་ ག་གི་ཚ~གས་མི་@མས་དང་ ན་ ིམ་

བར་:་.ར་འཆམ་དང་། <་པ་=ལ་>ི་ཁ་འཐོར་མི་ མི་མང་ཚ~གས་ཁང་ནང་གོང་མgངས་ ར་ག7ང་ ཚང་ཉམ་ཐག་ཅི ག ་གི ་4་ན་གཞོ ན ་དབང་པོ ་ ོ ན ་ མང་@མས་ལ་Aག་འBད་དང་ག7ང་བཤད་གནང་ བཤད་དང་མང་ཚ~གས་ནས་དོགས་འmི་[ས་ཁག་

ཅན་ཞི ག ་གི ་ གནས་-ངས་ལ་གཟི ག ས་wོ ག ་ཆེ ད ་

Cབ་Яེས་=ལ་དེའི་བོད་Eི་Fན་Gིས་ཁང་གི་ཡན་ ལ་ལན་འདེབས་གནང་།

ཕེབས་པ་དང་། དེ་Яེས་བོད་མིའི་{ོམ་སར་ཕེབས་

ཉིན་ བ་w་དབང་སེར་

ལག་Fན་ཁང་:་གཟིགས་Jོར་དང་། Kི་འAས་L་ [ེས་ ་ཚང་གི་གདན་\ས་དང་xགས།

དེ་གར་

ཏེ ་ གནས་gལ་མ ེ ན ་wོ ག ས་Nད་གཟི ག ས་ཞི བ ་

བ་Mན་ ི ད ་མཆོ ག ་གི ་ Nོ བ ་Oོ ག ས་ཡི ན ་པའི ་ ས་

འ:ས་ཚ~གས་ ་Nོབ་@མས་ལ་ཤེས་ཡོན་>ི་གལ་ གནང་ཡོད།

གནས་Pལ་མི འི ་ དཔོ ན ་རི ག ས་Jལ་བཟང་Qན་

ཆེའི་རང་བཞིན་Jོར་ ང་དོར་བཀའ་Nོབ་གནང་།

Cབ་ལགས་དང་མཇལ་འBད་གནང་།

ཁོང་ནི་ དེ ་ Яེ ས ་བོ ད ་Eི ་ Fན་Gི ས ་ཁང་གི ་ ཡན་ལག་Fན་

འ4མ་6ེ་ལ་ས་གནས་Sོང་གི་ཟ་འTའི་ (Food

ཁང་:་གཟིགས་Jོར་གནང་། ི་ལོ་ ༢༠༡༣ L་

and Civil Supplies Officer ) འགོ་[ེད་

༡༢ ཚ*ས་ ༡༠ ཉིན་qི་མ་ ར་ས་གནས་རང་བདེན་

མཐོ་Oས་ཤིག་ཡིན་འ:ག་པས་ཁོང་ལ་བོད་མིར་ ཚ~གས་ ང་གི་གོ་]ིག་འོག་ཀོ་ཧི་མར་ཐོན་ཏེ་དེ་ རོ ག ས་རམ་གང་འོ ས ་གནང་གལ་\ས་ཐོ ག ་བོ ད ་

གར་ ི ད ་ ག་ཚ~ ག ས་ཁང་ནང་མང་ཚ~ ག ས་ལ་

མིའི་]ིག་འ^གས་Eི་ས་གནས་འགོ་འཛ`ན་མཆོག་

གོང་བཞིན་ག7ང་བཤད་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་

དང་ཕན་gན་ངོ་hོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།

ཞི་བདེའི་གཟིགས་wགས་བཞེས་པའི་:ས་ཚ`གས་

ི་ཚ*ས་ ༦ ཉིན་>ི་k་mོ་qི་རང་བtད་w་དབང་:་ ཐོན་ཏེ་ལམ་བར་qི་རང་ཁ་ཐོར་མི་མང་@མས་Aག་ འBད་དང་xགས།

བཙན་[ོལ་བོད་མིའི་དཔལ་

འ[ོར་>ི་གནས་-ངས་དང་། བོད་ནང་ཛ་mག་གི་ གནས་-ངས། དེ་བཞིན་Pལ་{ིམས་གཅེས་}ང་ དང་ས་གནས་Pལ་མི་དང་མAན་ལམ་གནང་གལ་

ཉིན་མོར་འཚམས་འmི་\ས། དེ་Яེས་ན་ག་ལེན་ཊི་ Pལ་མི འི ་ རི ག ་ག\ང་དང་ ོ ལ ་འཛ` ན ་:ས་ཆེ ན ་ (Horn Bills Festivel) ལ་ཕེབས་པ་དང་།

དགོང་mོ་qི་མ་ ར་ ིད་ ག་ཚ~གས་ཁང་གི་ནང་ མི ་ མང་ཚ~ ག ས་བJོ ང ་གི ས ་གོ ང ་བཞི ན ་ག7ང་ བཤད་དང་དོགས་འmི་ ང་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་ 22

ི་ཚ*ས་ ༡༣ ཉིན་ཤིས་ལོང་མི་མང་ནས་༸གོང་ས་ མཆོག་ལ་ནོ་ ེལ་ཞི་བདེའི་གཟིངས་wགས་Mལ་ ནས་ལོ་ངོ་ ༢༤ འཁོར་བའི་ཉིན་མོ་}ང་བGི་[ེད་

བཞིན་ཐོག་ས་གནས་འགོ་འཛ`ན་ནས་བཀའ་ཤག་ གི་ག7ང་འBིན་དང་། Kི་འAས་ད[ངས་ཅན་]ོལ་ དཀར་མཆོ ག ་ནས་བོ ད ་མི ་ མང་Kི ་ འAས་ ན་ ཚ~གས་Eི་ག7ང་བཤད་བཅས་]ོག་ ངས་གནང་ བ་དང་།

དེ་Яེས་Kི་འAས་ཚ*་རིང་གP་]ོན་

མཆོག་དང་། Kི་འAས་L་བ་Mན་ ིད་མཆོག་@མ་ གཉིས་Eིས་རིམ་བཞིན་ག7ང་བཤད་གནང་ཡོད་ པ་རེད།

ཉིན་ བ་Fན་Gིས་ཁང་ཡན་ལག་དང་།

Nོབ་ །

དེ་བཞིན་ས་གནས་འགོ་འཛ`ན་ལས་

=ངས་སོ ག ས་ལ་གཟི ག ས་Jོ ར ་གནང་ཡོ ད ་པ་ བཅས་Eི་གནས་བ ས་7།

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་པ.་འ/ང་གནས་མཆོག་དང་།

!ི་འ#ས་4ན་པ་མ5ེན་རབ་8་མཚ(་མཆོག་9མ་

གཉིས་ས་བགོས་Zར་མ་དྷེ་ཡ་པི་ར་དྷེ་ཤ་Wལ་T་གbང་འcེལ་<ོགས་ཕེབས་གནང་བ། !ི་འ#ས་པ.་འ/ང་གནས་མཆོག་དང་།

!ི་ གི་བོད་རིགས་བལ་གོས་ཚ(ང་Oལ་ཁག་

འ#ས་4ན་པ་མ5ེ ན ་རབ་8་མཚ( ་ མཆོ ག ་9མ་ གཉིས་ཐེངས་འདིའི་<ོགས་ཕེབས་*ི་ས་བགོས་ས་ གནས་ཁག་ནི ་ མན་?ར་ཕན་བདེ ་ @ི ང ་གཞི ས ་

༡༨

བཅས་ཡོད་པ་ལས། Tས་ཚ(ད་Uབས་བVན་Eིས་ འདི་ལོར་མGHIེཤ་Wལ་བོད་མི་བལ་གོས་ཚ(ང་ Oལ་ས་གནས་ཁག་X་ལས་འཆར་Yིག་དོན་Zར་

Bhopal ས་zར་ Sagar ཇཱ་པལ་~ར་ Jabalpur བཅས་ ་བོད་རིགས་ཚ(ར་ཆབ་ ིད་གོ་

ོ ག ས་དང་གbང་མང་དབར་བསམ་ ལ་བ ་ ལེན། བལ་གོས་ཚ(ང་སའི་ས་གནས་སོ་སོའི་མི་

མངའ་Fེའི་ནང་ ིད་ ོན་ཆེན་ Babulal Gaur མཆོག་དང་། མངའ་Fེའི་iོས་ཚ(གས་འ#ས་མི་ Dr. Satya Narayan Jatiya མཆོག་བཅས་དང་%ན། ཆགས་དང་། བྷན་C་ར་ནོར་8ས་@ིང་གཞིས་ཁག་ <ི་ལོ་ ༢༠༡༣ ^་ ༡༢ ཚ_ས་ ༡༧ ཉིན་ནས་གbང་ གཉིས། གཞན་ཡང་8་གར་Eི་མངར་Fེ་ འcེ ལ ་<ོགས་fོད་འགོ་འgགས་*ི ས ་ད་བར་ མGHIེཤ་ Madhya Pradesh དང་། མK་ མGHIེཤ་ནང་གི་iོང་5ེར་j་ཇེན་ Ujjain དང་ རཤL་ Maharastra མངའ་Fེ་གཉིས་*ི་ནང་ ། ཨིན་Cོར་ Indore མངའ་Fེའི་8ལ་ས་བྷོ་པལ་

མང་ལ་དཀའ་ངལ་ཡོད་མེད་ ོག་ཞིབ། ས་གནས་ སོ་སོའི་དཔོན་རིགས་དང་འcེལ་ཡོད་དཔོན་ རི ག ས་སར་ཆེ ད ་བཅར་Eི ས ་བོ ད ་མི ར ་རོ ག ས་ fོ ར ་གནང་བར་#གས་Яེ ་ ལེ ག ས་འ ལ་དང་ ་

མངའ་Fེའི་iོས་ཚ(གས་འ#ས་མི་ Mr.Surendra Jain མཆོག་དང་། འཛ ན་fོང་འགན་འཛ ན་ Mr. Ved Prakash མཆོག་དང་%ན་T། 23

་ག ག

མ!ད་རོ གས་&ོ ར་ཡོ ང་བའི ་འབོ ད་,ལ་ ས་པ་

ཚYགས་འ!ས་མི་ག[མ་བཅས་སར་ཆེད་བཅར་

ནས་ཆེ་བ<ོད་vན་ཚYགས་|ི་ཚYགས་འ ་གོ་6ིག་

qིའི་རིག་ག ང་གི་མཁས་པའི་vན་ཚYགས་ནས་ དང་། ཡོང་འབབ་Lལ་བNའི་འགོ་དཔོན་ Shri. S wི་འ!ས་གཉིས་ལ་ཆེ་བ<ོད་གནང་བ་དང་། C. Sonkar, Commissioner of In- གཞན་ཡང་{་གར་ས་གནས་|ི་ཆིག་6ིལ་མ!ན་ come Tax, Bhopal V་གར་Wོས་ཚYགས་ ཚYགས་དང་། བོད་དོན་Vབ་&ོར་ཚYགས་པ། བི་

ོར་ ་ ིར་འདོན་ ེལ་ ང་ཡོད་པ་རེད། ད་ ང་ ཀཊ་ནི་ Katni དང་། ་ ལ་ Shahdol ། ཇན་ སི་ Jhansi བཅས་[་^་མ!ད་ ོགས་&ོད་ གནང་_་ཡིན་པ་བཅས་|ི་གནས་ ིང་ །

དང་། བཙན་5ོལ་བོད་མིའི་6ིག་འ7གས་དང་8ིད་ 9ས། བོད་ནང་གི་ཛ་;ག་གནས་<ངས་བཅས་ངོ་ >ོད་དང་། མངའ་?ེ་ག ང་གི་ནང་8ིད་Aོན་ཆེན་བྷ་ D་ལལ་Eོར་མཆོག་ Babulal Gaur, Home

& Jail Minister, Madhya Pradesh

འོག་མའི་འ!ས་མི་གཉིས་དང་།

ས་གནས་Wོས་

ས་ཏེ་བོད་དོན་ ་ག ག་ ས་པར། དཔོན་ རི ག ས་དེ ་ དག་གི ས ་བོ ད ་དོ ན ་ཐོ ག ་སེ མ ས་ཚY ར ་ ཆེན་པོས་Vབ་&ོར་ཡོད་པ་དང་མ་འོངས་པར་^་ མ!ད་གནང་_འི་ཁས་ལེན་གནང་པ་མ་ཟད། ཧིན་

ཅར་}~། སཝར་ས ྂ་}~། ཨོར་ཀལ་}~་བཅས་

ས་པ་དང་། ག ང་གི་ ོབ་ ར་གདན་ ་གནང་ བ་ ར་མཉམ་ གས་|ི ས ་བོ ད ་དོ ན ་ངོ ་ >ོ ད ་དང་ Vབ་&ོར་འབོད་,ལ་ ས་པ་ ར། ས་གནས་སོ་ སོའི་གསར་ཤོག་ཁག་[མ་ འི་ནང་ ་བོད་དོན་

བོད་མི་མང་wི་འ!ས་ཚYགས་གཙYས་ད ས་པའི་wི་འ!ས་ཚYགས་ ང་གིས་ཡོ་རོབ་±ལ་ ་བོད་དོན་ ་ ག ག་གི་ལས་འ²ལ་ ེལ་བ།

·་རན་སི ར ་ ་ག ག་ལས་འ²ལ་ ེ ལ ་ འ§ད་|ི ས ་བ གས་མོ ལ ་ཚY ག ས་འ ་ཚY ག ས། 6ོན་ ས་པ་མ་ཟད། བས་དེར་ཁོང་¦མ་པས་འདས་པའི་རིང་གི་བོད་ དོ ན ་ཐོ ག ་ལས་དོ ན ་ཇི ་ བ¨བས་དང་མ་འོ ང ས་ཇི ་ wི ་ འ!ས་ཚY ག ས་གཙY ་ མཆོ ག ་གི ས ་ད ་འLི ད ་ དགེ་ཐད་གོ་བNར་ཞིབ་©ག་གནང་བ་དང་། གཞན་ པའི ་ ་རོ བ ་Vལ་ཁབ་ཁག་གི ་ ནང་བོ ད ་དོ ན ་ ་ ཡང་བོད་ནང་གི་ཛ་;ག་གནས་<ངས་|ི་ ོར་དང་། ག ག་ཚYགས་ ང་གིས་ ་ ༡༡ ཚ ས་ ༣ ནས་ ༦ V་ནག་གི ་ ད ་འLི ད ་ཚYས་དངོས་ཐོག་བདེ ན ་

གནས་ ིང་བNས།

བར་¡ེ མ ་Яམ་Vལ་ཁབ་ནང་གི ་ ་ག ག་ལས་ དོན་ཡོངས་[་£བ་<ེ། ི་ཚ ས་ ༦ གི་ཉིན་Vབ་ཕ་ རན་སི ་ Vལ་ས་པེ ་ རི ་ སི ར ་འ5ོ ར ་Яེ ས ་བོ ད ་དོ ན ་ Vབ་&ོར་ཚYགས་པའི་ཚYགས་མི་¦མས་ལ་མཇལ་

ཁོང་ཚYའི་ ིང་<ོབས་དང་

vག་བསམ་ལ་ཡི ་ རངས་བ གས་བЯོ ད ་|ང་ ས། ཚ ས་ ༧ ཉིན་ ་;ོར་ཕ་རིན་སི་Wོས་ ཚYགས་འོག་མའི་བོད་དོན་Vབ་&ོར་ཚYགས་པའི་ ཚYགས་གཙY་¦མ་གཉིས་དང་འ!ས་མི་ཁག་

གཅིག་བཅས་vན་འཛYམས་|ིས་ ར་བཞིན་བོད་ འཚYལ་ªི་8ིད་ ས་ལག་བ<ར་ªི་ཚབ་ ་ནང་ལ་ དོན་ཐོག་བWོ་®ེང་དང་བོད་ནང་གི་ཛ་;ག་གནས་ ;ག་གནོན་དང་ ི་ལ་Яན་6ིག་གི་;ིལ་བ6གས་ <ངས་ ན་6ོན་དང་¯གས། འ°ེལ་ཡོད་གལ་ 5ེད་ཐབས་wོད་བཞིན་པའི་ ོར་སོགས་བོད་ནང་ ཆེའི་ཡིག་ཆ་ཁག་གཅིག་འ ལ་ལམ་ ས་ཡོད། གི ་ དངོ ས ་ཡོ ད ་གནས་¬ལ་¦མས་ཇི ་ བཞི ན ་ ན་ ཚY ག ས་གཙY ་ ¦མ་གཉི ས ་མཆོ ག ་གི ས ་བོ ད ་དོ ན ་

༡༽ ´་རན་སི་Wོས་ཚYགས་འོག་མའི་བོད་དོན་Vབ་&ོར་ཚYགས་པའི་ཚYགས་གཙY་¦མ་གཉིས་དང་འ!ས་མི་ཁག་ཅིག ༢༽ ´་རན་སི་Wོས་ཚYགས་གོང་མའི་ བོད་དོན་Vབ་&ོར་ཚYགས་པའི་ཚYགས་གཙYས་ད ས་Wོས་ཚYགས་གོང་མའི་འ!ས་མི་བVད་དང་¶ང་ཆེ་བཅས་|ི་vན་ ། 24

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

ཐོག་.ོ་འཚབ་ཆེན་པོ་ཡོད་4ོར་དང་ལག་ལེན་ཐོག་ ཚ(གས་གོང་མའི་བོད་དོན་Lབ་8ོར་ཚ(གས་པའི་ *ི་Zིད་?ས། བོད་8ོབ་ཐབས་གལ་ཆེར་འཛ:ན་དགོས་པ་སོགས་ ཚ(གས་གཙ(ས་དFས་Kོས་ཚ(གས་གོང་མའི་ *ི་བཀའ་<ོབ་གནང་Яེས། བོད་ནང་གི་དངོས་?ང་ འ#ས་མི་བLད་དང་Nང་ཆེ་བཅས་མཇལ་

མ་འོངས་[ེད་\ོགས་*ི་4ོར་

སོགས་ལ་Kོས་བ]ར་^ག་པོར་གནང་བ་མ་ཟད། ཁོ ང ་Vམ་པས་བོ ད ་དོ ན ་ནི ་ འཛམ་@ི ང ་Lལ་ཁབ་ ཚང་མར་འགན་འ_ར་ཡོད་གནས་དང་། L་ནག་ གGང་གི ས ་བོ ད ་ནང་འKོ ་ བ་མི འི ་ ཐོ བ ་ཐང་`ི ས ་

མེད་གཏོང་བཞིན་པའི་ཐད་8ོན་བЯོད་དང་། བོད་ དོན་Lབ་8ོར་ཚ(གས་པ་ཚང་མས་bས་པ་ \ོགས་གཅིག་ལ་cངས་ནས་bས་dགས་འདོན་ དགོས་པ་དང་། Lལ་!ིའི་རང་བཞིན་ཅན་eི་འf་ འཛ(མས་དང་ལས་འIལ་gེལ་དགོས་པ་སོགས་ དགོངས་hལ་བཏོན། ཉིན་དེའི་དགོང་མོར་W་ རན་སི་བོད་རིགས་ཚ(གས་པས་གོ་Tིག་འོག་བོད་ རིགས་མང་ཚ(གས་ ༢༠༠ %ག་%ན་འཛ(མས་X་ བོ ད ་དོ ན ་G་གkག་གི ་ ལས་རི མ ་ངོ ་ lོ ད ་དང་!ི ་ འ#ས་Vམས་*ིས་རིམ་བཞིན་བོད་ནང་གི་གནས་ Sངས་དང་བོད་མིའི་Tིག་འUགས་*ི་ལངས་

\ོགས་Zིད་?ས། བོད་*ི་ཆོས་དང་རིག་གGང་ བདག་ཉར་གཅེས་འཛ:ན་[ེད་Sངས། གGང་ དམངས་དབར་eི་གལ་ཆེའི་འmེལ་བ་སོགས་*ི་ 4ོར་གXང་བཤད་གནང་བ་དང་། དེ་Яེས་མང་

!ི་འ#ས་Vམས་*ིས་W་རན་སིའི་བོད་རིགས་མང་ཚ(གས་ལ་གXང་བཤད་གནང་བཞིན་པའི་4བས་X། @ོག་བAན་འཇིགས་Cང་ཟེར་བའི་བAན་འཁོར་དེ་ འཛ(མས་*ིས་Pར་བཞིན་བོད་ནང་གི་ཛ་Rག་ གཟིགས་འFལ་Gས། ཉིན་Iང་ཕ་རིན་སི་Kོས་ གནས་Sངས་དང་། དFས་བོད་མིའི་Tིག་འUགས་

ཚ(གས་ནས་Rི་བ་Gས་པར་ལན་འདེབས་གསལ་ བཤད་གནང་། ཚnས་ ༨ ཉིན་ཕ་རིན་སིའི་Lལ་ ཁབ་ནས་མཛད་རིམ་ལེགས་པར་pབ་ཏེ་ཧོ་ལེན་ ཊི་ལ་ཕེབས་ཐོན་གནང་བ་བཅས།

ནེ ་ xར་ལེ ན ་ཌི ར ་བོ ད ་དོ ན ་G་གkག་ལས་ དང་། ཡོ་རོབ་Lལ་!ིའི་བོད་གནས་yབ་gེལ་ཁང་ ~ར་བོ ད ་དོ ན ་དང་བོ ད ་ནང་གི ་ ཛ་Rག་གི ་ གནས་ འIལ་gེལ་གནས་ ིང་བ]ས། ཕ་རན་སིར་G་གkག་ལས་འIལ་gེལ་pབ་Яེས་ ཚ(གས་གཙ(་མཆོག་གིས་དF་འsིད་པའི་བོད་*ི་ Kོས་ཚ(གས་འ#ས་མི་Vམས་\ི་ལོ་ ༢༠༡༣ v་ ༡༡ ཚnས་ ༨ ཉིན་ཧོ་ལེན་ཌིར་ཕེབས་ཐོན་གནང་བ་ དང་། \ི་ཚnས་ ༨ ནས་ ༡༢ བར་ནེ་xར་ལེན་ཌིར་ ཡོད་པའི་བོད་དོན་Lབ་8ོར་ཚ(གས་པ་བ་Vམས་

གི་zིན་བདག་བKེས་པ་Vམས། གཞན་ཡང་ཧོ་ ལེ ན ་ཌི ་ \ི ་ Zི ད ་.ོ ན ་ཆེ ན ་ལས་_ངས་*ི ་ འKོ ་ བ་

མིའི་ཐོབ་ཐང་{ེ་ཚན་eི་ཚ(གས་མི། ཧོ་ལེན་ཌི་ Lལ་!ིའི་ཉེས་ཡངས་ཚ(གས་པའི་ཨེ་ཤི་ཡའི་{ེ་ ཚན་eི་ཚ(གས་མི། ཧོ་ལེན་ཌི་Kོས་ཚ(གས་*ི་\ི་ Zིད་ལས་དོན་ཚ(གས་}ང་དང་ནེ་xར་ལེན་ཌི་བོད་

Sངས་སོགས་ངོ་lོད་Gས། Kོས་ཚ(གས་འ#ས་མི་ འགའ་ཤས་ལ་Lལ་ཡོངས་གསར་འ ར་བ ད་

ལམ་འR་མི ན ་ཁག་ནས་བཅར་འRི ་ Gས་པ་དང་ འmེ ལ ་ག གས་མཐོ ང ་བAན་འ+ི ན ་དང་གསར་ འ ར་བ ད་ལམ་ཁག་ནས་Lང་Zི ང ་གནང་། བོད་*ི་འ#ས་མི་Vམས་*ིས་\ི་Zིད་.ོན་ཆེན་ལ་

རི ག ས་ཚ( ག ས་པའི ་ ཚ( ག ས་གཙ( ་ དང་ཚ( ག ས་མི ་ འ?ང་འ ར་ཧོ་ལེན་ཌི་Zིད་.ོན་L་ནག་k་ Vམས་དང་མཇལ་འ+ད་གནང་Sེ ་ གོ ང ་མhངས་ འཚམས་གཟིགས་X་བཅར་4བས་བོད་*ི་གནས་ 25

་ག ག

ཧོ་ལནཌ་0ི་3ིད་འ8ོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་iེ་ཚན་jི་ལས་dེ་ཁག་དང་མཇལ་འfད་ ཧོ་ལནཌའི་Qལ་aིའི་ཉེས་ཡང་ཚ:གས་པའི་ཨེ་ཤི་ཡ་ཚན་པའི་ལས་dེ་eན་ མཇལ་འfད་;ི་gབས། གནང་བཞིན་པའི་gབས། ལ་"ེང་%ོང་ཡོང་བར་འབོད་,ལ་ ས། 0ི་3ིད་ Hགས་འདོད་Qབ་Rོར་ཡོད་པ་གJངས། 4ོན་ཆེན་དང་། 8ོས་ཚ:གས་;ི་0ི་3ིད་ལས་དོན་ ཚ:གས་<ང་ནས་བོད་ནང་རང་=ས་མེར་བ3ེགས་

?ེད་མཁན་ཇེ་མང་B་0ིན་ཏེ་གནས་Dངས་ཛ་Fག་

་འ8ོ ་ Gས་ལ་Hགས་འཚབ་Iགས་ཆེ ན ་ཡོ ད ་ གJངས་པ་དང་།

བོད་;ི་གནད་དོན་དེ་བཞིན་

0ི་S་ ༡༡ ཚUས་ ༡༣ ཉིན་ཧོ་ལེན་ཌིར་Y་ ་ག ག་

ལས་འZལ་[བ་Яེས་8ོས་ཚ:གས་འHས་མི་ ]མས་ཇར་མ་ནིར་ཕེབས་ཐོན་གནང་ཡོད་པ་ བཅས།

འཇར་མན་Qལ་ཁབ་ནང་བོད་དོན་ ་ ག ག་ལས་འZལ་ ེལ་གནས་ ིང་བ ས། དཔལ་kན་བོ ད ་མི ་ མང་aི ་ འHས་ཚ: ག ས་གཙ: ་ མཆོག་གིས་དOས་lིད་པའི་ ་ག ག་ཚ:གས་<ང་

གཉིས་Nིན་དO་མའི་ལམ་བPད་སེལ་Pར་

གིས་0ི་ལོ་ ༢༠༡༣ S་ ༡༡ ཚUས་ ༡༣ ནས་ ༡༧ བར་འཇར་མན་Qལ་ས་pེར་ལེན་ Berlin ནང་ འཇར་མན་8ོ ས ་ཚ: ག ས་;ི ་ བོ ད ་དོ ན ་Qབ་Rོ ར ་ ཚ:གས་པའི་ཚ:གས་གཙ:་མཆོག་ལ་མཇལ་འfད་ ས་Яེ ས ་8ོ ས ་ཚ: ག ས་ཚ: ག ས་ཁང་ངོ ་ wོ ད ་དང་ xགས་dེ་ལེན་གཟབ་Qས་ ས།

དེ་བཞིན་Qལ་

aིའི་བོད་དོན་Qབ་Rོར་ཚ:གས་ཆེན་ཁག་ལ་ མHན་zེན་རོགས་རམ་གནང་མཁན་ཚ:གས་པའི་ འ{ེལ་ཡོད་ལས་dེ། འཛམ་"ིང་དམག་ཆེན་གཉིས་ པའི་gབས་;ི་གསང་བའི་བཙ:ན་ཁང་ Stasi Fན་ ེན་ཁང་གི་འགན་འཛ ན་eན་Qས་སོགས་;ིས་dེ་ ལེན་དང་ཚད་མཐོའི་Qབ་Rོར་གནང་བ་དང་། Qལ་ aི འི ་ བོ ད ་དོ ན ་ལས་འZལ་ཁང་གི ་ གོ ་ ི ག ་འོ ག ་ བོད་དོན་gོར་ ོམ་ ིག་དང་གསར་འགོད་པ་ཚ:ར་ ག ང ས ་ སེ ང ་ ག ཟེ ང ས ་ ག ས ་ S n o w l i o n ཧོ་ལན་8ོས་ཚ:གས་;ི་0ི་3ིད་ཚ:གས་<ང་གི་ཚ:གས་གཙ:་དང་ཚ:གས་མིར་མཇལ་འfད་;ི་gབས། 26

Award མཛད་ ོ ར ་མཉམ་ གས་;ི ས ་གནད་

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

ཡོད་མི་.ར་མཇལ་འ+ད་དང་གསར་འགོད་པ། དེ་

བ ཤ ད ་ ད ང ་ མི ་ མ ང ་

བཞི ན་8་རི གས་ཁག་གཅི ག་བཅས་ལ་བོ ད་དོ ན་

ནས་Bི ་ བ་བཏང་ཁག་

;ེང་མོལ་དང་གསལ་བཤད་=ས་པ་མ་ཟད། འཇར་

ལ ་ ལ ན ་ འ དེ བ ས ་

མན་ས་གནས་བོ ད ་རི ག ས་མང་ཚ( ག ས་དང་བོ ད ་

བཅས་*ི་ལས་དོན་

དོན་8བ་?ོར་ཚ(གས་མི་@མས་ལ་གཏམ་བཤད་

འ#ས་གཙང་=ས་

དང་Bི་བ་ཁག་ལ་ལན་འདེབས་ཞིབ་གསལ་=ས།

ཡོད་འPག

!ི་འ#ས་ཨ་Dག་ཚE་བFན་མཆོག་གིས་Hི་ཚEས་ ༡༦

དགོང་མོར་K་རན་Lོ་ཊི་Nོང་Oེར་P་གནས་

Qོ ད ་བོ ད ་མི ་ ཁག་གཅི ག ་ལ་གོ ང ་བཞི ན ་གཏམ་

འཇར་མན་འSེལ་ཡོད་ Nོ ས ་ ཚ( ག ས ་ ད ང ་ འཇར་མན་Nོས་ཚ(གས་*ི་བོད་དོན་8བ་?ོར་ཚ(གས་པའི་ཚ(གས་གཙ(་མཆོག་ དང་མཇལ་འ+ད་_བས།

ཚ(གས་Qེ་ཁག་ནས་ད་ ཐབས་ལ་8བ་?ོར་དང་རོགས་འདེགས་*ི་@མ་པ་ Tའི ་ བོ ད ་ནང་གི ་ ཛ་Bག་ གསལ་བོར་བXན་པ་དང་། ཚEས་ ༡༧ ཉིན་8བ་ གནད་དོན་ལ་Vོ་འཚབ་ འཇར་མན་ནས་ཨིན་ཇིའི་8ལ་ས་ལོན་ཊོན་P་ཐོན། དང་#གས་.ང་Wགས་ ཆེར་བXན་པའི་ཐོག དZ་

ཨིན་ལནཌ་8ལ་ཁབ་ནང་བོད་དོན་=་ མའི་ལམ་[ི་\ིད་]ས་ གuག་ལས་འjལ་ ེལ་གནས་ ིང་བ ས། ད ང ་ འ ཚE ་ མེ ད ་ ཞི ་ བ འི ་

སི་ཊ་སི་ (Stasi) Bན་Fེན་ཁང་གི་འགན་འཛdན་%ན་8ས་མཉམ་བ=གས་ ཐབས་ལམ་ལ་བFེན་ནས་ 8ལ་!ིའི་བོད་དོན་ལས་འjལ་ཁང་ (ICT) གི་ མ#ན་འnར་འོ ག ་ལས་འjལ་ཁང་དང་འSེ ལ ་ མོལ་གནང་_བས། བོ ད ་8འི ་ དཀའ་ངལ་སེ ལ ་ ཡོད་ཨིན་ལན་o་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁང་གཉིས་*ིས་ མཉམ་འSེ ལ ་ཐོ ག ་མཛད་རི མ ་གོ ་ pི ག ་གནང་བ་ གཞིར་བqང་། བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་ཚ(གས་གཙ(་ མཆོག་གིས་.ེ་rིད་པའི་!ི་འ#ས་=་གuག་ ཚ(གས་vང་གིས་Hི་ལོ་ ༢༠༡༣ z་ ༡༡ ཚEས་ ༡༨ ནས་ ༢༥ བར་ཨིན་ལན་[ི་8ལ་ས་ལོན་ཊོན་ London ནང་=་གuག་གི་ལས་དོན་ ེལ་ཡོད། =་གuག་=་ ལ་[ི་མི་.་གཙ(་བོ་ཨིན་ལན་Nོས་ ཚ( ག ས་འོ ག ་མའི ་ ཚ( ག ས་གཙ( ་ མཆོ ག ་ལ་མཇལ་ འ+ད་དང་། དེ་བཞིན་Nོས་ཚ(གས་གོང་འོག་གི་ འ#ས་མི་ཁག་ལ་ ་Hི་ཐེངས་གgམ། 8ལ་!ིའི་ གནད་དོན་.ེ་མང་ཞིབ་འ]ག་ ོབ་Xོན་%ན་ ཚ(གས་ཁང་ Legatum Institute གི་ལས་ .ེ་ཚ(གས་མི་ ༡༢ ཙམ་ལ་བཙན་ ོལ་བོད་མིའི་ fར་ལིན་བོད་མི་དང་བོད་དོན་8བ་?ོར་བ་ཚ(ར་གgང་བཤད་དང་Bི་ལན་_བས། pི ག ་འ གས་*ི ་ མང་གཙ( འི ་ འཕེ ལ ་རི མ ་དང་ད་ 27

་ག ག

ཨིན་ལན་Iོས་ཚQགས་འོག་མའི་ཚQགས་གཙQ་མཆོག་ལ་མཇལ་བཅར་hབས། འི་བོད་ནང་གི་ཛ་)ག་གནས་+ངས་,ན་གསེང་ དང་)ི་བ་)ིས་ལན་འ/ས་ཚང་ ས་པ་མ་ཟད། 7ི་ 9ིད་ལས་:ངས་;ི་<་ནག་ཚན་པའི་ལས་=ེ་ཁག་ ལ་མཇལ་འ@ད་;ི ས ་ད་ འི ་ བོ ད ་ནང་གི ་ ཛ་)ག་

ཞིབ་འ]ག་iན་ཚQགས་ Legatum Institute ལས་=ེ་iན་<ས་མཇལ་

འ@ད་hབས། ཆེན་པོས་<བ་Xོར་Zི་ [མ་པ་\གས་ཆེར་བཏོན་ ངལ་སེལ་ཐབས་ལ་<བ་Xོར་དང་རོགས་འདེགས་ པ་དང་། དS་མའི་ལམ་Zི་9ིད་]ས་དང་འཚ^་མེད་ ;ི་[མ་པ་གསལ་བོར་བ+ན། a་འདིའི་ཚ^ས་ ༢༥ ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་ལ་བ_ེན་ནས་བོད་<འི་དཀའ་ ཉིན་ཐེངས་འདིའི་ ་ག ག་གི་མཛད་འཆར་ཡོངས་

ཨི ན ་ལན་ཊི ་ Iོ ས ་ཚQ ག ས་གོ ང ་མའི ་ Iོ ས ་ཚQ ག ས་འ/ས་མི ར ་བོ ད ་དོ ན ་ ་ ཨིན་ལན་བོད་དོན་<བ་Xོར་ཚQགས་པའི་ལས་=ེ་iན་<ས་མཇལ་འ@ད་hབས། ག ག་གི་ཚQགས་འVའི་hབས་d། གནད་དོན་དང་བོད་ཐོག་འཛBན་པའི་9ིད་Cས་+ེང་ d་eབ་+ེ ་ <་གར་V་ཕེ བ ས་ གོ་བDར་ཞིབ་Gག་ ས་པ་དང་། བོད་དོན་དང་ ཡོད་པའི་གནས་gལ་,ིང་ འHེ ལ ་བའི ་ བIོ ་ Jེ ང ་ཁག་གཅི ག ་དང་ས་གནས་ བDས་སོ།། བོད་རིགས་མི་མང་ལ་གཏམ་བཤད་བཅས་གནང་ ཡོད་པ་རེད། ཨིན་Pལ་<ལ་ཁབ་;ི་Iོས་ཚQགས་ ཚQ གས་གཙQ ས་དSས་ ་ག ག་ ་Pལ་Tི ་Uེ ར་ ཚང་མས་ད་ འི་བོད་ནང་གི་ཛ་)ག་གནས་+ངས་ ཨིན་ལན་བོད་རིགས་ཚQགས་པའི་གོ་vིག་འོག་Tི་འ/ས་[མ་པ་དང་མི་ ལ་གVང་སེ མ ས་མཉམ་Xེ ད ་དང་/གས་འཚབ་ མང་iན་འཛQམས་;ི་hབས། 28

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

!ི་འ#ས་Oན་ལས་Xམས་Qི་ལིར་ཆེད་ཕེབས་*ིས་P་གར་Sོས་ཚ(གས་འ#ས་མི་སོགས་ལ་མཇལ་འ+ད་ *ིས་བོད་དོན་8་གgག་གནང་བ། -ི་ལོ་ ༢༠༡༣ 5་ ༡༢ ཚ6ས་ ༡༠ ཉིན་བ8གས་ དོན་ལ་Pབ་>ོར་གནང་བ་དང་། དམིགས་བསལ་ :ར་<་!ི་ནོར་༸གོང་ས་༸>བས་མགོན་ཆེན་པོ་ བོ ད ་:ར་བསམ་ཡས་oི ང ་གི ་ གནས་Mངས་ལ་ མཆོག་ལ་ནོ་Bེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་Eགས་འFལ་ #གས་pར་ཆེ་བཞེས་*ིས་>བས་འqག་གནང་བ་ ལམ་8ས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༢༤ འཁོར་བའི་ག8ང་འJེལ་ བཅས་ལ་བཀའ་uིན་Яེས་uན་དང་། ཁོང་ཉིད་ཀོང་རེ་ མཛད་:ོ ་ Lབ་མཚམས་བོ ད ་མི ་ མང་!ི ་ འ#ས་ སི་ Congress ཆབ་Tིད་ཚ(གས་པའི་ཚ(གས་མི་

གནང་Mེ་གཞིས་:ར་དང་ལ་ གས་བྷོ་དྷི་བྷི་ཧར་ jི་དཀའ་ངལ་གནས་Mངས་!ི་དང་Jེ་Jག་Xམས་ རེ ་ རེ ་ བཞི ན ་ ན་སེ ང ་8ས་པར་ཚ( ག ས་གཞོ ན ་

འཕེ ལ ་མཆོ ག ་གི ས ་དFས་!ི ་ འ#ས་Oན་ལས་ %ན་Pས་Qི་ལིར་Eེན་གཞི་Rས་པའི་བོད་*ི་Sོས་ ཚ( ག ས་དང་Tི ད ་Uས་ཉམས་ཞི བ ་ཁང་གི ་ ལས་

གཞི་ཁག་ལ་ལས་དོན་འཆར་Vིག་གནང་-ོགས། དཀའ་ངལ་ཆེ ་ རི ག ས་ལ་གདོ ང ་ལེ ན ་ཇི ་ དགོ ས ་ དགོ ང ས་བཞེ ད ་གནང་O་ཡི ན ་~ོ ར ་སོ ག ས་ཕན་ ན་བཀའ་མོལ་ ག་པོ་གནང་། -ི་ཚ6ས་ ༡༢ ཉིན་

ཚ(གས་གཞོན་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བMན་

|ན་Sས་ཤི ག ་ལ་སོ ང ་མ་འོ ང ས་པར་ཡང་}ར་

བཞིན་བོད་དོན་ལ་Pབ་>ོར་དང་བོད་*ི་ཛ་uག་ གནས་Mངས་ལ་Oན་<་#གས་pར་གནང་>ོ ང ་ ཡོང་བ་8ས་~བས་དjེས་ཚ(ར་དང་བཅས་ཞལ་

མཆོ ག ་གི ས ་དFས་པས་!ི ་ འ#ས་Xམ་པས་uི ་ བར་ལན་འདེབས་དང་གསལ་བཤད། མ་འོངས་ པའི་འགན་pར་གནང་-ོགས་jི་ལམ་Mོན། ལས་

jི་}་uོ་བོད་:ར་བསམ་oིང་<་Qི་ལི་ཇོ་ཧར་ལལ་ ནེ་ འི་ Jawaharlal Nehru University ག ག་ལག་ ོབ་གཉེར་ཁང་གི་འFམ་རམས་པ་ཡེ་ ཤེས་ཆོས་Vོན་དང་། Qི་ལི་ཨ་རིའི་དཔེ་མཛ(ད་ཁང་ གི་མཁས་དབང་པ ་ ོ་Яེ་གཉིས་%ན་རང་རིགས་ *ི་མི་ ་ཁག་གིས་!ི་ཚ(གས་གཞན་པའི་ནང་-ག་ ལས་གནང་བའི་ ོང་ཚ(ར་དང་། ནེཧ་ འི་ག ག་ ལག་ ོ བ ་གཉེ ར ་ཁང་གི ་ ནང་ཡོ ད ་བོ ད ་ ག་ཚ( འི ་ གནས་Mངས་དང་། ོབ་མར་གཟིགས་Eོགས་ གནང་-ོགས། Pལ་!ིའི་ཐོག་ནས་གནས་ ལ་ མཁོ་ བ་གནང་-ོགས་དང་། གལ་ཆེའི་ལོ་Oས་ ཡིག་ཆ་ཁག་ཉར་ཚགས་གནང་-ོགས་~ོར་བཅས་

ཉམས་ ོང་གི་གནས་Mངས་དང་། !ི་འ#ས་Xམ་ པས་*ང་བོད་མིའི་Vིག་འ¡གས་*ི་W་བ་ལངས་ Qི་ལི་མངའ་Zེའི་!ི་[བ་\ོན་ཆེན་]ར་པ་^མ་ Smt. Sheila Dikshit མཆོག་ལ་མཇལ་འ+ད་~བས། -ོགས་དང་། -ག་ལས་གནང་Mངས་སོགས་ངོ་ འཆར་གོ་Vིག་Wར་Qི་ལིར་ཆེད་ཕེབས་གནང་། -ི་ བཞེས་བཟང་པོ་ཐོབ་པ་Uང་ཡོད། དེ་ཉིན་jི་དགོང་ ¢ོད་གནང་Mེ་ཕན་ ན་བསམ་ ལ་བЯེ་རེས་Rས། ཚ6ས་ ༡༡ ཉིན་Oན་ལས་Xམ་པ་དང་བོད་*ི་Sོས་ མོ་བོད་:ར་བསམ་ཡས་oིང་<་!ི་འ#ས་ཚ(གས་ དགོང་མོ་Qི་ལི་གསར་པའི་ Tha Claridges ཚ( ག ས་དང་Tི ད ་Uས་ཉམས་ཞི བ ་ཁང་གི ་ འགན་ གཞོ ན ་དF་བ8གས་ཐོ ག ་!ི ་ འ#ས་Xམས་དང་། གསོ ལ ་མSོ ན ་ཁང་<་P་གར་ག8ང་གི ་ -ི ་ Tི ད ་ ལས་%ན་Pས་བཅས་Qི་ལི་མངའ་Zེའི་!ི་[བ་\ོན་ བོད་:ར་བསམ་ཡས་oིང་གི་ས་གནས་འགོ་འཛ ན་ དང་དཔལ་འRོར་\ོན་ཆེན་]ར་པ་དང་། བྷེ་ཇི་པི་ ཆེན་]ར་པ་^མ་_་ཤི་ལ་དྷེ་ཤི་ Smt,Sheila གཙ( ས ་ག8ང་འJེ ལ ་དང་ག8ང་འJེ ལ ་མ་ཡི ན ་ ཚ(གས་པའི་ཚ(གས་མི་|ན་Sས། P་གར་Sོས་ Dikshit, མཆོག་གི་བ8གས་ཤག་g་ཆེད་བཅར་ པའི་ཚ(གས་Zེ་ཁག་གི་འགན་pར་མི་ ་ ༡༥ ཙམ་ ཚ( ག ས་བོ ད ་དོ ན ་Pབ་>ོ ར ་ཚ( ག ས་པའི ་ ཚ( ག ས་ jིས་ད་བར་ཁོང་!ི་[བ་\ོན་ཆེན་གནང་རིང་བོད་ jིས་ ེ་ལེན་ཐོག་བ8གས་མོལ་ཚ(གས་འ<་ གཙ(་_་ཞབས་ Shri,Yashwant Sinha 29

་ག ག

མཆོག་གིས་ད&ས། Shri,Sharad Yadav, ༸གོང་ས་༸7བས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་6་གར་ འདབས་གང་ ང་ཞིག་ ་9ོས་ཚ-གས་འ:ས་མི་ Dr,Thakchom Meinya, Smt,Najma ནང་ག ང་འ_ེལ་བ གས་བཞིན་པའི་`ས་བོད་Wི་ ཚ-ར་བཀའ་ ོབ་གQང་བཤད་ཅིག་ཡོང་:བ་པའི་ Heptulla, Janab Hassan Khan, གནད་དོན་ཐད་6་གར་ག ང་ནས་བཞེངས་ འབད་ ོན་ ས་གནང་ཡོད་ ལ་དང་། ཁོང་གི་རེ་ Shri,Avinash Rai Khanna, fོགས་བqན་པོ་ཞིག་ལེན་:བ་མེད་པ་མ་ཟད། 6་ བར་9ོས་ཚ-གས་འ:ས་མི ་ ཚ-འི ་ 6བ་7ོར་ལ་ Shri,Amar Singh, Shri,Joseph ནག་ག ང་fོ ག ས་Wི ་ 2ང་བདེ ན ་མི ན ་པའི ་ zག་ བqེ ན ་ནས་མ་འོ ང ས་པར་6་གར་Vི ས ་བོ ད ་ཐོ ག ་ Toppo, Smt,Bimla Kasyap Sood, {བ་ཅན་Vི ་ |་fོ ག ས་ལ་ཅང་མི ་ }་བའི ་ |་]ོ ད ་ འཛ> ན ་པའི ་ ལངས་fོ ག ས་ལ་འ~ར་བ་ཞི ག ་ཡོ ང ་ Shri,Shanta Kuamr, Shri,Alok འདི་འ~ར་བ་གཏོང་དགོས་པ་དང་འ~ར་བ་དེ་ཡང་ བའི ་ རེ ་ བ་གནང་བ་དང་6་གར་དང་བཙན་|ོ ལ ་ Tiwari, Shri,Bashistha N. Singh, )ིད་ བོད་Wི་གནད་དོན་ཐད་9ོས་ཚ-གས་འ:ས་མི་ཚ-ས་ བོ ད ་Wི ་ 9ོ ས ་ཚ- ག ས་Wི ་ འ_ེ ལ ་བ་ ར་ ག་དམ་ དོ ན ་ཚ- ག ས་པ་མ་འ2་བ་ཁག་གི ་ བོ ད ་དོ ན ་6བ་ རང་ ས་གང་:བ་Wི་ ས་ལོན་|ས་ཏེ་ ིངས་ཆ་ ཟབ་ཡོང་བའི་ ོན་འ`ན་ཡང་ ས་གནང་བ་ 7ོ ར ་བ་9ོ ས ་ཚ- ག ས་འ:ས་མི ་ བཅས་ལ་དགོ ང ་ ཚ>གས་འདེགས་འ&ལ་@བས། 6་གར་9ོས་ ཚ- ག ས་བོ ད ་དོ ན ་6བ་7ོ ར ་ཚ- ག ས་པའི ་ ཚ- ག ས་

ནམ་ ང་@བས་6་གར་ཙམ་མ་ཟད་6ལ་]ིའི་ནང་ སོགས་Wི་གQང་བཤད་གནང་། བོད་Wི་གནས་Uངས་དང་བོད་མིའི་འཐབ་ ོད་ངོ་ དེ་Яེས་བོད་མི་མང་]ི་འ:ས་ཚ-གས་གཞོན་ ོ ད ་Wི ས ་དོ ་ ང་འ ག་ཐབས་གནང་དགོ ས ་པ་ མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བUན་འཕེལ་མཆོག་གིས་

དེ ་ ོ ན ་བོ ད ་དོ ན ་6བ་7ོ ར ་ གས་ཆེ ར ་གནང་ མཁན་E་ཞབས་མོ་ཧན་སིP་ Shri,Mohan Singh མཆོག་དང་། E་ཞབས་བྷིར་ཇི་ ་ཤན་ཏི་ ཝ་རི་ Shri, Brij Bhushan Tiwari མཆོག་ 9ོ ག ས་པོ ་ ི ང ་པ་ཁག་གཅི ག ་ད་ཆ་འཇི ག ་qེ ན ་ འདིར་བ གས་མེད་Wང་ཁོང་ མ་པས་བོད་དོན་ ལ་6བ་7ོར་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ ས་ བ ར། སོ་སོའི་6ལ་ཁབ་དང་ཆབ་)ིད་ཚ-གས་ པའི་ནང་fག་ལས་གནང་བའི་མཛད་Яེས་ མས་ གསོན་པོར་གནས་ཡོད་@ོར་Яེས་2ན་ ་གནང་བ་ དང་། དེ་རིང་འདིར་ཆེད་ཕེབས་གནང་བའི་བོད་ དོན་6བ་7ོར་བ་ཡོངས་ནས་ད་བར་བོད་དོན་ཆེད་

6་གར་བོད་དོན་6བ་7ོར་ཚ-གས་པའི་ཚ-གས་གཙ-་E་ཞབས་ Shri, Yashwant Sinha མཆོག་སོགས་ལ་ ]ི་ ན་ནས་མཇལ་དར་དང་fག་qེན་འ&ལ་ལམ་ ་བཞིན་པ།

E་ལས་བ7ོ ན ་པ་ མས་ལ་བོ ད ་མི ་ མང་གི ་ ཚབ་ ས་ཏེ་Яེས་Q་ཡི་རང་དང་:གས་Яེ་ཆེ་ ་གནང་།

བོད་ནང་གི་བོད་མི་ མས་མི་ལོ་ ༥༠ ག་རིང་ཛ་

2ག་གི ་ གནས་Uངས་འོ ག ་ ག་ཡོ ད ་པ་མ་ཟད། ག ཙ- ་ E ་ ཞ བ ས ་ ཡ ཤ ་ ཝ ན ཏ ་ སི P ་ དང། བོད་དང་བོད་མིའི་འཐབ་ ོད་ལ་དགོས་ངེས་ བོད་ནང་གི་བོད་མི་ མས་Wིས་6་ག ང་གིས་ད་ Shri,Yashwant Sinha མཆོག་ནས་ Wི ་ ས་ གས་ ངས་གནང་དགོ ས ་པའི ་ འབོ ད ་ ་བོད་ཐོག་འཛ>ན་བཞིན་པའི་)ིད་ ས་ལ་འདོད་ གQངས་བཤད་གནང་དོན་བོད་ནང་གི་ཡ་ང་བའི་ Eལ་གནང་། ཡང་ཁོང་གིས་ཁོང་ཉིད་6་གར་9ོས་ པ་མེད་བ་གསལ་པོ་རེད། fི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་ དངོས་ཡོད་གནས་Uངས་གསལ་བཤད་དང་བཅས་ ཚ- ག ས་བོ ད ་དོ ན ་6བ་7ོ ར ་ཚ- ག ས་པའི ་ ཚ- ག ས་ ས་[ོན་ཡོངས་ནས་ཞི་£ོལ་གནང་བ་དང་། ད་ ་ 6་གར་Vིས་བོད་Wི་གནད་དོན་ཐད་ཇི་ཙམ་གནང་ གཙ-འི་ངོས་ནས་]ི་ནོར་༸གོང་ས་༸7བས་མགོན་ ཆེས་སེམས་འཚབ་7ེ་གཞི་ཞིག་ནི་fི་ལོ་ ༢༠༠༩ :བ་པ་དེ་བཞིན་གནང་མེད་པ་དང་། 6་གར་ནི་ ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་6་གར་9ོ ས ་ཚ- ག ས་ནང་གདན་ ནས་fི་ལོ་ ༢༠༡༣ §་ ༡༢ ཚ\ས་ ༣ ལ་དཀོན་ བོད་Wི་[ིམ་མཚ\ས་6ལ་ཁབ་ཡིན་པ་དང་]ི་ནོར་ ས་Wིས་9ོས་ཚ-གས་Wི་དཔེ་མཛ-ད་དམ་ཉེ་ མཆོག་ཚ\་བqན་བར་བོད་མི་ ༡༢༣ Vིས་རང་ 30

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

-ས་མེ་/ེག་བཏང་དགོས་2ང་བ་དང་ཁོང་5མས་

ག8ང་མང་གཉིས་ལ་ཡིད་ཆེས་དང་\ས་བ]ར་8་ མཆོག་bབ་Hོགས་jལ་Xར་ཆིབས་བkར་ *ི་མངོན་འདོད་༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ནང་གདན་ བཞིན་ཡོད། F་གར་ག8ང་དང་མི་མང་Dོས་ Jབས་F་གར་ནི ་ ཆོ ས ་-གས་དང་རི ག ་ག8ང་ 8་དགོས་པ་དང་། བོད་མིར་རང་དབང་དགོས་པ་ ཚ(གས་བཅས་*ིས་ད་བར་བོད་དོན་ལ་Fབ་Sོར་ མཉམ་གནས་#བ་པའི ་ དམི ག ས་དཔེ ་ བi་སའི ་ སོགས་དགོས་འ<ན་གསལ་པོ་>ོན་ཡོད། ད་<ང་ %ོད་མེད་གནང་བར་_ིང་ཐག་པ་ནས་བཀའ་Bིན་ Fལ་ཁབ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་gལ་ @་མ#ད་ཛ་Bག་ཆེ ་ C་འDོ ་ བཞི ན ་ཡོ ད ་*ང་F་ Яེས་Bན་དང་། མ་འོངས་པར་5མ་པ་དང་ཐབས་ གTངས་བཞིན་ཡོད་པས་༸གོང་ས་༸Sབས་ ནག་ག8ང་གི ས ་བཟང་Hོ ག ས་*ི ་ འIར་བ་གང་ ལམ་གསར་པའི་ཐོག་ནས་བོད་དོན་ལ་bས་འOས་ མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དགོངས་གཞི་ནི་lབས་ ཡང་བཏང་མེད་Jོར་དང། ང་ཚ(ས་གཉིས་ཕན་Mི་ ཐོ ན ་པའི ་ དགོ ང ས་བཞེ ས ་དང་Fབ་Sོ ར ་གནང་ ཆེ་བ་དང་། དོན་དང་mན་པ་ཞིག་ཡིན་པས་བཀའ་ /ིད་2ས་བNང་>ེ་བོད་F་འOེལ་ལམ་ཡོང་ཐབས་ Wར་འབོད་cལ་8་བཞིན་ཡོད་ཅེས་དང་། ༸གོང་ nོབ་8་W་ནི་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པས་ Dོས་ཚ(གས་*ི་འ#ས་མིས་གདན་

8ས་*ིས་Dོས་ཚ(གས་ར་བའི་ནང་ བཀའ་nོབ་དMེས་བoལ་ཡོང་ བའི ་ Jོ ར ་ལ་fེ ད ་5མ་པས་འབད་

བQོན་གནང་དང་གནང་@ས་དེར་ ཡི ་ རངས་བpགས་བЯོ ད ་8་W་ དང་དོ ན་འOས་སོ ན་པ་ཞི ག་ཡོ ང་ བའི་རེ་བ་ཡང་8་W་ཡིན། མ་ འོངས་པར་F་གར་འོས་བq་ཆེན་ མོའི་ནང་fེད་5མས་@་མ#ད་ Dོས་ཚ(གས་འ#ས་མི་C་བཞེངས་ #བ་པའི་རེ་བ་དང་། བོད་དོན་ལ་

Fབ་Sོ ར ་@་མ#ད་ཡོ ང ་ཐབས། འ 2 ང ་ འ I ར ་ F ལ ་ !ི འི ་ Dོ ས ་ ཚ(གས་འ#ས་མིའི་བོད་དོན་Fབ་ Sོར་ཚ(གས་པའི་ཚ(གས་ཆེན་

ཐེངས་བ<ན་པའི་ནང་F་གར་Mི་ Dོས་ཚ(གས་འ#ས་མི་གང་མང་ གཙ(་c་ཞབས་ Shri, Yashwant Sinha མཆོག་གིས་དhས་/ིད་དོན་ཚ(གས་ཁག་འB་མིན་Mི་བོད་དོན་Fབ་Sོར་བ་Dོས་ 8 ག ས ་ # བ ་ པ འི ་ འ བ ད ་ བ Qོ ན ་ ཚ(གས་འ#ས་མི་ཁག་གཅིག་དང་%ན་བ ོན་འB་པར། གནང་རོགས་ཞེས་སོགས་གTངས་ སོ ག ས་@་མ#ད་འབད་བQོ ན ་Rེ ད ་བཞི ན ་ཡོ ད ་ ས་༸Sབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བོད་མིར་ ཏེ་Hག་rགས་དང་མཇལ་དར་འhལ་བཞེས་གནང་། ག8ང་གི་Hི་/ིད་དང་དཔལ་འRོར་yོན་ཆེན་Nར་པ་དང་། BJP ཚ(གས་མི་Uས་Dས། F་གར་བོད་དོན་Fབ་Sོར་ཚ(གས་པའི་ཚ(གས་

ནའང་F་ག8ང་གིས་ད་བར་བཟང་Hོགས་*ི་5མ་ མང་གཙ( ་ གསོ ལ ་རས་གནང་>ེ ་ བཙན་Rོ ལ ་Mི ་ པ་གསལ་པོ་གང་ཡང་མ<ན་Sོད་གནང་གི་མེད། Dོས་ཚ(གས་འདི་ཡང་མི་ལོ་ ༥༠ %ག་བUལ་ཟིན་ ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་གTངས་པ་བཞིན་F་གར་ ཡོད་ཅིང་F་གར་Dོས་ཚ(གས་འ#ས་མི་fེད་ ནི་ང་ཚ(འི་དགེ་Uན་དང་ང་ཚ(་དགེ་Vག་གི་ངོ་བོར་ 5མས་*ིས་ང་ཚ(ར་ཕན་gན་ཕ་མ་དང་h་Vག་གི་ ལོ་Wས་T་Xབ་ཡོད། བོད་མི་5མས་བཙན་Rོལ་ འOེ ལ ་ལམ་བཞི ན ་གནས་#བ་པ་དང་ཕན་gན་ <་འRོར་ནས་ལོ་Dངས་Z་བ[་%ག་བUལ་ཡང་ བསམ་gལ་བЯེ་ལེན་Mི་གོ་Jབས་གནང་བ་འདི་ བོད་མི་5མས་*ིས་ཐེ་ཚ(མ་མེད་པར་F་གར་ i་h་གལ་ཆེན་པོ་བQི་བཞིན་ཡོད། ༸གོང་ས་ 31

F་གར་Dོ ས ་ཚ( ག ས་*ི ་ འ#ས་མི ་ 5མ་པས་*ང་ #གས་དMེས་ཚ(ར་ཆེན་པོའི་ངང་བོད་དོན་Jོར་ལ་ ནང་མོལ་tག་པོ་2ང་ཡོད། Hི་ཚuས་ ༡༣ ཉིན་!ི་ འ#ས་ཚ(གས་གཞོན་མཆོག་དང་Wན་ལས་5མས་ དྷ་སར་Hིར་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་བཅས་*ི་གནས་ gལ་_ིང་བqས་T།

འཛ ན་བ ང་དང་#ིམས་གཅོད།

d་ནག་ག{ང་གིས་བོད་མི་འཛ ན་བ ང་དང་#ིམས་ཆད་བཏང་རིགས། ཁམས་འBི ་ Cར་|ར་ཡང་བོ ད ་མི ་ འཛ ན ་ ཡོད་འ?ག དེ་མིན་5ི་:་ ༡༡ ཚ<ས་ ༡༢ ཉིན་5ི་ འBེལ་ཡོད་ནས་+ངས་,ན་གནས་-ལ་འ/ོར་བ་

lོའི་a་ཚPད་ ༤ པའི་ཐོག་ཁམས་འBི་C་Dོང་བོམ་ 1ར་ན། དེ་ཡང་ཉེ་ལམ་སི་#ོན་ཞིང་ཆེན་~་བ་+ལ་ ཕན་ཤང་དགོན་mལ་Hོང་མི་འnིན་ལས་དཔལ་མོ་ ཇོ ་ ནང་འཛམ་ཐང་དགོ ན ་གཙང་ ་ཚང་གི ་ དགེ ་ +ངས་,ན་གནས་-ལ་འ/ོར་གསལ་1ར་ན། 5ི་ བ}ོས་ཧོར་གཙང་y་མHིན་ལགས་ལ་ལོ་ངོ་བཞི་ ལོ་ ༢༠༡༣ :་ ༡༡ ཚ<ས ༣ དང་ ༤ ཉིན་གཉིས་ དང་:་ ག་རིང་གི་བཙPན་འ ག་#ིམས་ཐག་ ནང་?་བོད་ཤར་5ོགས་ཁམས་ནགས་ཤོད་འBི་C་ བཅད་ཡོད་འ?ག དགེ་བ}ོས་y་མHིན་ལགས་ Dོ ང ་བོ མ ་ཕན་ཤང་Fེ ང ་མཁར་Hོ ང ་གི ་ མི ་ Hངས་ qི ས ་དེ ་ ར་འཛམ་ཐང་གཙང་དགོ ན ་པར་ ་བ་

བ ང་དང་Qོད་བRོལ།

༡༥ རང་དགར་འཛ ན་བ ང་བཀག་ཉར་/ས་པ་དེ་ དག་ལས་མི་ ༡༢ རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ཏེ་ 5ི་ཚ<ས་ ༡༩ ཉིན་འBི་C་Dོང་བཙPན་ཁང་ནས་ Qོད་བRོལ་བཏང་ཡོད་ནའང་། རང་ལོ་ ༤༩ ཡིན་ པའི་གསར་Tིད་ལགས། (Vད་མེད་) དང་། རང་ ལོ་ ༤༧ ཡིན་པའི་མཚP་ཕན་ལགས། (Vད་མེད་) རང་ལོ་ ༤༡ ཡིན་པའི་དགའ་Yག་ལགས། (Tེས་

དང་མི ་ མང་འ?ས་ས་ནས་རང་ ེ ག ་/ས་པའི ་ དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ མས་ལ་བ ོ་{་/ས་པ་དང་། ས་གནས་དེ ་ ནས་རང་ ེ ག ་/ེ ད ་མཁན་ མ་པའི ་ ལགས་འBི་C་Dོང་ཐོག་ནས་འཛ ན་བ ང་བཀག་ \ང་པོ ་ ཐོ ག ་ནས་ཆོ ལ ་ཁ་གZམ་ནང་འཛ ང ་མི ་ ཉར་/ས་འ?ག་ལ། ད་1འི་ཆར་ས་གནས་བཙPན་ /ེད་པའི་དམ་བཅའ་/ེད་མཁན་ མས་ལ་ (གངས་ Яོངས་བོད་མིའི་\ལ་xང་V།) ཞེས་བFོད་ ཁང་?་འlི་oད་pང་]ེག་/ས་ནས་བiག་ཡོད། ད་?ང་དེ་མིན་བོམ་ཕན་ཤང་Fེང་མཁར་Hོང་ནས་ བ གས་/ས་པར་ “dལ་ཁབ་ཁ་Bལ་ལ་ངན་ ཡིན་པའི་རང་ལོ་ ༢༡ ཙམ་སོན་པའི་ཚ<་རིང་dལ་ ལ་དང་། བོད་རང་བཙན་ ི་བསམ་ ོར་ ད་

པ་) བཅས་Fེང་མཁར་Hོང་གི་བོད་མི་ཁོང་གZམ་ ད་?ང་Qོད་བRོལ་བཏང་མེད་པ་མ་ཟད། ས་ མཚན་ལགས་qང་5ི་ཚ<ས་ ༡༢ ཡས་མས་ལ་ 5ོགས་གཞན་དག་ལ་བཙན་འ#ིད་/ས་ཟིན་ཡོད་ འཛ ན ་བ ང་བཀག་ཉར་/ས་Яེ ས ་བ?ན་nག་ འ?ག Qོད་བRོལ་བཏང་བའི་བོད་མི་དེ་དག་ནི་ གཅིག་Яེས་ནས་d་eོར་ ༡༠༠༠ ཙམ་ཆད་པ་ རང་ལོ་ ༢༥ ཡིན་པའི་V་མོ་གཡང་Tིད་ལགས་ བཅད་ནས་Qོད་བRོལ་བཏང་འ?ག 5ི་:་ ༩ པ་ དང་། རང་ལོ་ ༢༢ ཡིན་པའི་ཚ<་རིང་ལགས། རང་ ནས་ཁམས་འBི་C་Dོང་Fོད་rད་བར་གZམ་?་ ལོ་ ༢༡ ཡིན་པའི་ཚ<་རིང་\ན་ཚPགས་ལགས། རང་ གནས་-ལ་རབ་དང་རིམ་པ་hག་-ན་ས་གནས་ ལོ་ ༢༡ ཡིན་པའི་བR་]ོར་ལགས། རང་ལོ་ ༡༧ དེ ར ་དམ་བsགས་ཧ་ཅང་mགས་ཆེ ་ /ེ ད ་བཞི ན ་ ཡིན་པའི་^ན་Hགས་ལགས། རང་ལོ་ ༢༢ ཡིན་ ཡོད་ལ། uལ་མིའི་vན་གཏན་འཚP་བར་འགོག་ པའི་བFན་པ་ལགས། རང་ལོ་ ༢༧ ཡིན་པའི་_བ་ wེན་ཆེན་པོ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། uལ་མི་ ཆེན་ལགས། རང་ལོ་ ༢༥ ཡིན་པའི་བསོད་བR་ མང་པོ་ཞིག་གནད་དོན་ཡོད་མེད་གང་xང་འཛ ན་ ལགས། རང་ལོ་ ༢༡ ཡིན་པའི་ཚ<་རིང་/ང་aབ་ བ ང་བཀག་ཉར་དང་pང་]ེག་བཏང་དང་གཏོང་ sོག་/ས་” པའི་ཉེས་མིང་འོག་ཐེངས་འདིའི་ལོ་ངོ་ ལགས། རང་ལོ་ ༢༣ ཡིན་པའི་འཇིགས་མེད་\ན་ བཞིན་ཡོད་འ?ག དེབཞིན་l་d་དང་ཁ་པར་ བཞི་དང་:་ ག་གི་#ིམས་ཐག་བཅད་ཡོད་འ?ག ཚPགས་ལགས། རང་ལོ་ ༢༤ ཡིན་པའི་ལམ་བཟང་ སོགས་བ]་འnིན་རིགས་མཐའ་དག་ལ་དམ་ ཁོ ང ་ནི ་ འཛམ་ཐང་བར་མ་uལ་ཚP ་ གཙང་ ེ ་ བ་ ལགས། རང་ལོ་ ༡༩ ཡིན་པའི་ཚ<་དབང་Tབས་ བsགས་1་yོ ག ་ཧ་ཅང་ཆེ ་ Fབས་འཛ ན ་བ ང་ ནས་ཡིན་ཞིང་། ཁོང་གིས་ཉེ་ ོན་ཏ་ལེན་Hོང་ ེར་ ལགས་བཅས་ཡིན། Qོད་བRོལ་ཐོབ་པའི་བོད་མི་ /ས་པའི ་ བོ ད ་མི ་ མི ་ zང་བ་ཞི ག ་གི ་ གནས་-ལ་ ?་ ིང་Яེ་ཐེབས་o་ཚPགས་པ་ཞིག་གསར་ དེ་དག་ལ་ཆད་པ་d་eོར་ ༡༠༠༠ ནས ༡༨༠༠ བར་ 5ི་5ོགས་Z་གཏན་ནས་འ/ོར་_བ་མེད་པ་རེད། བཅད་ཡོ ད ་པ་མ་ཟད་Яེ ས ་Z་ཡང་བTར་གནས་ -ལ་ཅི་ཡང་hག་མི་ཆོག་པའི་ཁས་ལེན་/ེད་ ཇོ་ནང་འཛམ་ཐང་དགོན་པའི་དགེ་བ}ོས་ལ་ བiག་Fེ ་ མjབ་ཐེ ལ ་dག་k་བiག་ནས་བཏང་ #ིམས་ཐག་བཅད་པ། 32

འjགས་གནང་Fེ། ཚPགས་པ་དེས་དབང་པོ་Tོན་ ཅན་དང་། |ོབ་ ཆོས་ཚPགས། དགོན་པ། ནད་ པ། དVལ་པོ་སོགས་ལ་རོགས་Tོར་དང་ཞལ་ འདེབས་འVལ་ ི་ཡོད་འ?ག

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

8ལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དཀོན་མཆོག་ཚ6་བBན་ལགས་*ིས་8་གNང་ལ་ཞི་Pོལ་^ིས་རང་Mེག་གནང་བའི་ Rོར་ལ་བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གསར་འགོད་བ_གས་གཏམ། -ི་ལོ་ ༢༠༡༣ 5་ ༡༢ ཚ6ས་ ༣ ཉིན་8བ་བོད་ནང་ Uོམ་གNང་དང་ཁ་པར་བaད་ལམ་སོགས་ལ་དམ་ མིང་ལ་འོ་དགའ་N་བ་དང་། 9ང་མའི་མིང་ལ་ནམ་ གི་9་ཚ(ད་ ༥ ཡས་མས་<་8ལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ bག་ནན་མོ་Vེད་བཞིན་ཡོད་འQག 8ལ་གཅེས་ Yང་ཟེར་ཞིང་རང་ལོ་ ༢༨ ཡིན་འQག ཁོང་བཟའ་ དཀོན་མཆོག་ཚ6་བBན་ལགས་*ིས་མདོ་Cད་D་བ་ དཔའ་བོ་དཀོན་མཆོག་ཚ6་བBན་ལགས་*ིས་རང་ མི་གཉིས་ལ་s་གཉིས་ཡོད་པ་ལས་ཆེ་བ་-ག་tོར་ Eོ ང ་Fེ G ་H་མའི ་ ཤང་ཐོ ག ་ནས་རང་Lས་མེ ར ་ Lས་མེར་Mེག་གནང་དགོས་དོན་ནི། ཁོང་གིས་8་ uབས་ལོ ་ ༤ དང་། 9ང་བ་དཔལ་mལ་uབས་ Mེ ག ་གི ས ་8་གNང་ལ་ཞི ་ Pོ ལ ་གནང་འQག་པ་ གNང་ལ་ངོ ་ Pོ ལ ་^ི ས ་རང་Lས་རང་གི ས ་Mེ ག ་ ལོ་ ༣ ཡིན་འQག པའི་མེ་དcང་Uོད་Q་ ད་བར་8་གNང་གི ས ་བོ ད ་ཐོ ག ་མUེ ག ས་འཛ\ ན ་ Rད་dགས་ཆེ ན ་པོ ས ་ དང་གཡོ ན ་ཐལ་ཅན་^ི ་ Mི ད ་jས་ལ་བBེ ན ་ནས་ “༸8ལ་བ་བfན་ bག་གནོན་དང་། ཉེས་མེད་ཉེས་འwགས་*ིས་ འཛ\ ན ་8་མཚ( ་ Uི ་ ལོ ར ་ འཛ\ན་བ]ང་བཅར་xང་དང་བཙ(ན་འhག་Uིམས་ བBན་པར་ཤོག ༸8ལ་ བཅད་སོ ག ས་*ི ་ གQག་yབ་ཅན་^ི ་ V་!ོ ད ་དེ ་ བ་བfན་འཛ\ན་8་མཚ(་ རིགས་ལ་བBེན་ནས་བོད་ནང་རང་Lས་མེར་Mེག་ བོད་ལ་ཕེབས་འhག་ གཏོང་མཁན་དཀོན་མཆོག་ཚ6་བBན་mིས་པས་མི་ དགོས། བོད་མི་གཞིས་ Wངས་ ༡༢༣ jང་ཡོད་ལ། 8་གNང་གིས་བོད་ Vེས་མཉམ་འཛ(མས་ མི འི ་ མངོ ན ་འདོ ད ་ལ་བསམ་ཞི བ ་དང་བོ ད ་ཐོ ག ་ ཡོང་དགོས” ཞེས་Rད་ འཛ\ན་པའི་མUེགས་བ]ང་གི་Mིད་hས་དེ་རིགས་ འབོད་8ག་བཞིན་ཡར་ zར་བཅོས་མ་བཏང་བར་རང་Lས་མེར་Mེག་གིས་ aག་མར་aག་གནང་ མཚ( ན ་ལས་འlལ་Y་ཚ( ག ས་ཇི ་ jང་གི ་ འགན་ Яེས་སར་འ^ེལ་Rབས་ འ|ར་ཡོངས་Eོགས་8་གNང་གི་འགོ་Uིད་ཚ(ས་ གཡས་གཡོན་^ི་མི་ འ|ར་དགོས་པ་མ་ཟད། རང་Lས་མེར་Mེག་དང་ ཚ(ས་དངོས་<་མཐོང་ མང་ཚ(གས་*ི་ཞི་Pོལ། དེ་མིན་^ི་འQ་འཛ(མས་ ཐོས་jང་ཡོད་འQག སོགས་jང་རིགས་Rབས། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་ ཁོ ང ་གི ས ་བོ ད ་!ི ་ བའི ་ བོད་མིའི་_ིག་འwགས་བཅས་ལ་བ}ོན་འwགས་ ཆེད་Q་kོས་བཏང་ཆེན་ Y་ཚ(གས་Vས་དང་Vེད་བཞིན་པ་དང་། -ི་8ལ་ པོ ་ ག ན ང ་ བ ར ་ l ས ་ ~ལ་p་ཁག་ ་བོད་ནང་ཡར་8ས་དང་བདེ་uིད་ བ mི ས ་ n ་ ང ན ་ ད ང ་ ན་ ལ། རང་Lས་མེར་Mེག་གི་གནས་ ལ་མེད་ དང་། Rབས་དེར་ཉེན་Bོག་པ་དང་དམག་མིས་Cན་ བསམ་དོན་oར་འpབ་པའི་Cོན་འQན་N་a་ཡིན། Lགས་སོགས་དོན་དངོས་ལ་ ས་འགེབ་འ ོག་ ཁང་Q་བཙན་Uིད་Vས་འQག་*ང་Cན་ཁང་Q་མ་ 8ལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ཁོང་ནི་མདོ་Cད་F་9་Eོང་ བཤད་དང་འགན་འ|ར་མེ ད ་པའི ་ bི ལ ་བ_གས་ འVོ ར ་གོ ང ་ལམ་ཁ་ནས་འདས་Wོ ང ས་<་-ི ན ་ གི་9་ཁ་མའི་a་ལག་H་ཆེན་ནས་ཡིན་པ་དང་། D་ ལོག་པ་ ེལ་དང་ ེལ་བཞིན་པ་འ+ལ་Q་མཚམས་ འQག དཀོན་མཆོག་ཚ6་བBན་ལགས་*ི་བཟའ་5་ བ་Eོང་གི་FེG་H་མ་ཤང་FེG་H་མའི་H་ཆེན་དང་ འཇོག་དགོས་པ་མ་ཟད། གཡས་ཁག་གཡོན་ད ི་ ནམ་Yང་ལགས་དང་གཉེན་འZེལ་འགའ་ཞིག་*ང་ པོའི་ནང་མག་པར་-ིན་པ་དང་། རང་ལོ་ ༣༠ ཡིན་ མེད་པར་བོད་མིའི་རང་དབང་དང་མངོན་འདོད་*ི་ འཛ\ན་བ]ང་Vས་ཡོད་པ་དང་། ས་གནས་དེའི་ འQག ཁོང་གི་ཕ་མིང་ལ་བསམ་ཁོ་དང་ཨ་མའི་ འབོད་_ བོད་མིའི་ཚ6་Mོག་ལ་ཉན་འཇོག་བmི་ 33

བ གས་གཏམ།

བ"ར་དགོས་པ་དང་། བོད་)་གཉིས་ཕན་.ི་ མཉམ་Vེད་<་=་དང་། འUི་W་Xོང་སོགས་བོད་Cི་ ཐབས་ལམ་ཞིག་2ད་དེ་བོད་)འི་དཀའ་ཉོག་སེལ་ ས་Yལ་འགའ་ཤས་ནང་ཉེ ས ་མེ ད ་ཉེ ས ་འ[གས་ ཐབས་ལ་འ8ལ་9་དགོངས་བཞེས་ཡོང་བའི་འབོད་ Cིས་བོད་མི་གང་\ང་འཛ^ན་བ_ང་གིས་`ག་aོང་ བ;ལ་ནན་.ིས་<་=་ཡིན། )ལ་གཅེས་དཔའ་ དང་bི མ ས་ཐག་བཅད་དང་གཅོ ད ་བཞི ན ་པ་དེ ་ བོ་དཀོན་མཆོག་ཚA་བBན་ལགས་Cིས་)་ག<ང་ རི ག ས་འ8ལ་9་མཚམས་འཇོ ག ་དང་dོ ད ་Hོ ལ ་

ལ་ཞི་Dོལ་.ིས་རང་Eས་མེར་Fེག་གནང་Gེ་;་ གཏོང་དགོས། )་ག<ང་གིས་བོད་མི་ཚSར་`ག་ འདས་Hོངས་I་Jིན་པར་Kོ་ཕམ་དང་། ཁོང་གི་ཕ་ aོང་མནར་གཅོད་དང་། རིག་ག<ང་e་མེད། ཁོར་ མ་གཉིས་དང་བཟའ་N་O་Pག་Qམས་Cིས་གཙSས་ fག་གཏོར་བgག་བཏང་དང་གཏོང་བཞིན་པ་དང་། Tན་མཆེད་ཉེ་འUེལ་ཡོངས་ལ་ག9ང་སེམས་ བོ ད ་མི འི ་ ཚA ་ Fོ ག ་དང་འHོ ་ བ་མི འི ་ ཐོ བ ་ཐང་དང་

རང་དབང་ལ་)བ་Vོར་གནང་མཁན་.ི་ག<ང་དང་ Hོས་ཚSགས། ཚSགས་hེ་ཡོངས་ནས་བོད་Cི་དཀའ་ ངལ་སེལ་ཐབས་I་iར་jག་kས་lགས་འདོན་ དགོས་པའི་9ས་ལ་བབ་ཡོད་པས། )་ག<ང་གི་ མbེ ག ས་འཛ^ ན ་Fི ད ་\ས་mར་བཅོ ས ་དང་བོ ད ་

ནང་གི་འHོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་nང་Vོབ་oད་གནོན་ lགས་iར་jག་pོད་དགོས་པའི་འབོད་;ལ་ནན་ བЯོད་<་=་ཡིན། བོད་མི་མང་2ི་འrས་jན་ ཚSགས་Cིས་Jི་ལོ་ ༢༠༡༣ N་ ༡༢ ཚAས་ ༥ ཉིན།

)ལ་གཅེས་པ་|་}ལ་bིམས་)་མཚS་ལགས་Cིས་)་ག<ང་ལ་ཞི་Dོལ་.ིས་རང་Eས་མེར་Fེག་གནང་ བའི་ ོར་བོད་མི་མང་2ི་འrས་jན་ཚSགས་Cི་གསར་འགོད་བ གས་གཏམ། Jི་ལོ་ ༢༠༡༣ N་ ༡༢ ཚAས་ ༡༩ ཉིན་)བ་ཀན་jོ་ Yལ་བསང་y་Xོང་ཨ་མཆོག་Hོང་བ{ལ་9། ཨ་ མཆོག་དགོན་པའི་|་}ལ་bིམས་)་མཚS་ལགས་ Cིས། བོད་བGན་Fིད་མི་རིགས་Cི་ཆེད་9་)་ ག<ང་ལ་ངོ་Dོལ་.ིས་རང་Eས་མེར་Fེག་གནང་ Gེ་;་Hོངས་འ9ག་པ་དང་། དེ་ནས་fན་རིང་མ་ སོང་བར་ས་གནས་V་སེར་མི་མང་གིས་ཁོང་གི་;་ ~ང་དགོན་པར་གདན་འ ེན་<ས་ནས། དགོན་དེའི་དགེ་འ9ན་པ་ ༤༠༠ jག་གིས་ མཆོད་འOལ་དང་བiོ་ ོན་གIང་ཡོད་ འ9ག དམ་པ་ཁོང་གིས་ཡིག་ཐོག་ཞལ་ ཆེམས་ཤིག་བཞག་ཡོད་པའི་ནང་། )་ནག་ གི་བཙན་དབང་bིམས་འོག་ན་བོད་མི་ཚSས་ `ག་བiལ་ ོང་གི་ཡོད་པ་དང་། )ལ་བ་ བGན་འཛ^ན་)་མཚS་རང་fལ་9་ཕེབས་ཆེད་ དང་། པཎ་ཆེན་ ང་བ་མཐའ་ཡས་བཙSན་ Hོལ་ཐོབ་ཆེད། བོད་མི་ས་ཡ་ ག་གི་`ག་ བiལ་སེ ལ ་ཆེ ད ་སོ ག ས་ལ་དམི ག ས་ནས། རང་Eས་མེར་Fེག་གནང་བའི་ ོར་ཞིབ་8་ ཞལ་ཆེམས་ལག་Uིས་མ་ཞིག་གི་ཐོག་བཀོད་ འ9ག )ལ་གཅེས་དཔའ་བོ་|་}ལ་bིམས་

)་མཚS་ལགས་ནི། ཨ་མཆོག་དགོན་པའི་=ད་པ་ |་ཚང་གི་|་=ན་ཡིན་པ་དང་། ད་ འི་ བས་ ད ང་ལོ་ ༤༢ ཡས་མས་ལ་སོན་ཡོད་འ9ག་ཅིང་། ཁོང་གི་ཕ་i་མོ་ནས་འདས་ཟིན་པ་དང་མའི་མིང་ལ་ j་མོ ་ Vི ད ་<་ཡི ་ ཡོ ད ་འ9ག ཁོ ང ་གི ས ་=ན་9་ ནས་ཆོས་དང་རིག་གནས་"ན་ལ་rགས་ ང་ཆེན་ པོ་གནང་གི་ཡོད་པ་དང་། དགོན་པའི་ཆོ་ག་Jག་

34

ལེན་སོགས་ ང་ཆ་ ན་པའི་དགེ་འ9ན་པ་ཉམས་ ལེན་པ་ཞིག་ཡིན་འ9ག ད་བར་)་ག<ང་གིས་བོད་ཐོག་འཛ^ན་པའི་ མbེགས་འཛ^ན་དང་གཡོན་ཐལ་ཅན་.ི་Fིད་\ས་ ལ་བBེན་ནས། བོད་མི་ ༡༢༤ ཙམ་.ིས་རང་Eས་ མེར་Fེག་གནང་དགོས་\ང་ཡོད་Wང་། )་ག<ང་ གིས་ད་9ང་ཡང་བོད་མིའི་མངོན་འདོད་ལ་བསམ་ ཞིབ་དང་། བོད་ཐོག་འཛ^ན་པའི་མbེགས་ བ_ང་གི ་ Fི ད ་\ས་དེ ་ རི ག ས་mར་བཅོ ས ་ གཏོང་=འི་ཚབ་ ། རང་Eས་མེར་Fེག་ གནང་མཁན་.ི་ནང་མི་དང་ཉེ་འUེལ། Hོང་ ིམ་མཚAས་སོགས་ལ་ཉེས་འ[གས་ ་ ཚSགས་Cིས་བཙSན་འ ག་མནར་གཅོད་ གཏོང་གི་ཡོད་ལ། དམིགས་I་བཀར་ནས་ དགེ་འ9ན་པ་ཚSས་བོད་Cི་རིག་གནས་དང་ ཁོར་fག་སོགས་ལ་ཕན་པའི་ལས་དོན་ ས་ ན། )་ནག་ག<ང་གིས་དེ་མ་ཐག་བཙSན་ འ ག་དང་ཚA ་ Fོ ག ་གཅོ ད ་པའི ་ ངན་ ས་ བཤམས་Cི་ཡོད། དཔེར་ན། ནག་y་འUི་W་ ར་མོས་དགོན་པའི་དགེ་བཤེས་ངག་དབང་ འཇམ་ད ངས་ལགས། N་iོན་མའི་ནང་)་

བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ི་གནས་འ+ིན།

ནག་ག-ང་གིས་འཛ/ན་བ0ང་1ས་ཏེ་མནར་གཅོད་ ཚད་མེད་བཏང་མཐར་9ེན་ལམ་;་བཏང་ཡོད་པ་ དང་། ?་འདིའི་ཚ@ས་ ༡༧ ཉིན་ཁོང་གི་E་Fང་Gིར་ ནང་མིར་Hད་ཡོད་ཅིང་། ནང་མི་ཚ(ས་ཁོང་གི་E་ Fང་སེ ་ ར་དགོ ན ་པའི ་ ;ར་Iོ ད ་;་-གས་འJལ་ 1ས་ཡོད་པ་དང་། E་Fང་ནང་མིར་Hོད་Kབས་L་ ག-ང་གི ་ འMེ ལ ་ཡོ ད ་མི ་ Nས་གལ་Oི ད ་གནས་

འདི་འ[་བ་བོད་*ི་ས་གནས་གང་སར་L་ག-ང་ གིས་བཙ(ན་འ]ག་དང་མནར་གཅོད། 9ེན་ལམ་ གཏོང་བཞིན་པའི་Oིད་^ས་ལ་བ_ེན་ནས་བོད་མི་ ཚ(ས་རང་`ས་མེར་Oེག་གིས་ཞི་aོལ་1ེད་དགོས་ ^ང་ཡོད་པ་0ར་བXས་ལེབ་མཐོང་ཡིན། འོན་*ང་། L་ག-ང་གིས་bན་རི་ཙམ་བཤད་ནས་བདེན་པ་ གཡག་ཙམ་ཐོབ་ཆེད་;། ཉེན་ཁག་ཡོངས་dོགས་

དོན་དངོས་lས་འགེབ་དང་འགན་འmར་མེད་པའི་ [ི ལ ་བQགས་ལོ ག ་པ་nེ ལ ་དང་nེ ལ ་བཞི ན ་པ་ འ+ལ་;་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་མ་ཟད། གཡས་ ཁག་གཡོན་དoི་མེད་པར་བོད་མིའི་རང་དབང་དང་ མངོན་འདོད་*ི་འབོད་Q་ཉན་འཇོག་དང་། བོད་ མིའི་ཚ@་Oོག་ལ་བpི་བqར་དགོས་པ། རང་`ས་ མེར་Oེག་གནང་མཁན་rམས་*ི་ཕ་མ་དང་བཟའ་ ?་J་tག་rམས་*ིས་གཙ(ས་uན་མཆེད་ཉེ་འMེལ་ ཚ(ར་ཉེས་མེད་ཉེས་འfགས་*ིས་གང་^ང་འཛ/ན་ བ0ང་གིས་vག་wོང་དང་Iིམས་ཐག་བཅད་དང་ གཅོད་བཞིན་པ་དེ་རིགས་འ+ལ་;་མཚམས་ འཇོག་དང་Vོད་བoོལ་གཏོང་དགོས་ལ། བོད་མིའི་ ཚ@་Oོག་དང་འxོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་ལ་

Lབ་jོར་གནང་མཁན་yི་ག-ང་དང་xོས་ཚ(གས། ཚ( ག ས་zེ ་ ཡོ ང ས་ནས་བོ ད ་*ི ་ དཀའ་ངལ་སེ ལ ་ ཐབས་|་}ར་%ག་~ས་ གས་འདོན་དགོས་པའི་ ;ས་ལ་བབ་ཡོད་པས། L་ག-ང་གི་མIེགས་ Pལ་དེ་Gིར་བQགས་1ས་ཚ@། གནས་Pལ་Gིར་ ༸གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མི འི ་ Qི ག ་འfགས་ འཛ/ན་Oིད་^ས་ ར་བཅོས་དང་བོད་ནང་གི་འxོ་ བQགས་1ེད་མཁན་དམར་གསོད་གཏོང་R་ཡིན་ བཅས་ལ་འགེ ལ ་ཐབས་1ས་དང་1ེ ད ་བཞི ན ་པ་ བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ ང་jོབ་ ད་གནོན་ གས་}ར་ པའི་འཇིགས་Eལ་1ས་ཡོད་འ;ག ཁོང་དང་%ན་ དང་། Gི་Lལ་gལ་h་ཁག་i་L་ག-ང་གི་དཔོན་ %ག་Hོད་དགོས་པའི་འབོད་Eལ་ནན་ བЯོད་-་R་ ;་T་Kལ་བཟང་Gོགས་Vང་དང་ད་;ང་དགེ་འ;ན་ རིགས་ཚ(་ཆེད་བjོད་*ིས། བོད་ནང་ཡར་Lས་ ཡིན། བོད་མི་མང་!ི་འ#ས་%ན་ཚ(གས་*ིས་Gི་ པ་གཞན་ཞི ག ་འཛ/ ན ་བ0ང་1ས་ཡོ ད ་པ་ད་Xའི ་ དང་བདེ་jིད་kན་Pལ། རང་`ས་མེར་Oེག་གི་ ལོ་ ༢༠༡༣ ?་ ༡༢ ཚ@ས་ ༢༠ ཉིན། Kབས་གར་སོང་ཆ་མེད་;་Zར་ཡོད། འདི་དང་ གནས་Pལ་གང་ཡང་^ང་མེ ད ་`གས་སོ ག ས། 35

བ གས་གཏམ།

D་ནག་གEང་ཚབ་ཡན་ལག་ཁང་ལ་མེ་བDབ་པ་བོད་མི་དང་འmེལ་བ་ཡོད་གནས་fོར་བོད་མི་མང་Tི་ འ ས་ ན་ཚ5གས་\ི་བ གས་གཏམ། "ི་ལོ་ ༢༠༡༤ +་ ༡ ཚ-ས་ ༡ .་/ོ་ཨ་རིའི་4་ཚ5ད་ འ/ེན་དང་བཅས་=བ་བ གས་ཆེན་པོ་བཟོས་པ་ ༩།༢༥

བЯོད་W་དང་། དེ་རིང་གི་དོན་^ེན་དེ་དང་འmེལ་ང་

ཐོག་ཨ་རིའི་;ོང་=ེར་སན་@ི་རན་སི་སི་ དང་། D་ནག་གི་vིད་དོན་དsད་Yེང་པ་ཚ5ས་\ང་ ཚ5ས་yར་ཡང་གསལ་བЯོད་V་W་ཞིག་ལ། བོད་

ཀོར་་ཡོད་པའི་D་ནག་གEང་ཚབ་ཡན་ལག་ཁང་ D་ནག་ལ་eམ་Zན་ནས་wོ ལ་xང་གཏོ ང་མཁན་

མིའི་/ང་བདེན་Oི་འཐབ་ ོད་ལ་བོད་གཞིས་Vེས་

ལ་ཆེད་H་མེ་བDབ་Iེ། གEང་ཚབ་ཁང་གི་མHན་ ཤིན་ཅང་རང་བཙན་ཚ5གས་པ་དང་། @་ལོན་ཀོང། གཉི ས ་ནས་ཐོ ག ་མཐའ་བར་ག མ་H་༸གོ ང ་ས་ Jོ ་ དང་བཅས་ལ་གཏོ ར ་Lོ ན ་ཚབས་ཆེ ན ་ཐེ བ ས་

བོད་རང་བཙན་ཤོག་ཁག་སོགས་ཡིན་rགས་Yེང་

༸Lབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ བས་ཆེ འི ་

ཡོད་འHག་པ་ནི་Mོ་ཕམ་Oི་གནས་Pལ་ཞིག་ཡིན་ yོང་`གས་ཆེ་_ེལ་ཡོད་པས། D་ཆེ་བའི་D་ནག་ དགོ ང ས་གཞི ་ འཚ- ་ མེ ད ་ཞི ་ བའི ་ ཐབས་ལམ་ཐོ ག ་ ལ།

དེ་R་Sའི་འཚ-་བའི་ངན་Tོད་ལ་Lོན་བЯོད་ མི་མང་དང་འཛམ་Yིང་མི་མང་མHན་ལ་བོད་མིས་

ནས་མཐའ་གཅིག་ ་གོམ་པ་_ོ་བཞིན་ཡོད་\ང་།

དང་འགོག་ཐབས་V་W་ནི་འཛམ་Yིང་Lེ་བོ་Zན་ འཚ-་བའི་ལས་འpལ་_ེལ་བཞིན་པའི་བག་ཆགས་ D་ནག་གEང་གི་དཔོན་ངན་རེ་bང་ནས་བོད་མིའི་ Oི་འགན་འ[ི་ཡིན་པ་ནི་བЯོད་ག་ལ་དགོས། འོན་ ངན་པ་ཞིག་བཞག་བzག་ཡོད་ལ།

བོད་D་མི་

འཐབ་ ོ ད ་དེ ་ འཚ- ་ བའི ་ ངོ ་ བོ ར ་བ ར་ཐབས་\ི ་

\ང་བསམ་]ལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ལ་Dལ་Tིའི་

རིགས་གཉིས་དབར་འཁོན་འཛaན་ཆེ་{་འ;ོ་བའི་

ས་ངན་q་རིགས་_ེལ་བཞིན་པ་དཔེར་ན། "ི་ལོ་

Dལ་ཁབ་ཁག་གིས་དོན་^ེན་དེ་རིགས་_ེལ་བར་

Wར་|ར་ཡོད།

༢༠༠༨

Lོན་བЯོད་`གས་ཆེ་_ེལ་བཞིན་པ་དང་།

༢༠༡༤ +་ ༡ ཚ-ས་ ༦ ཉིན་ཨ་རིའི་ཉེན་~ོག་པས་ ང་དམག་ཅི ག ་ ོ ག ་གསོ ད ་བཏང་བའི ་ གནས་

དམིགས་བསལ་D་ནག་གEང་ནས་མེ་Dག་མཁན་

འmེལ་ཡོད་དོགས་ཅན་མི་q་འཛaན་བbང་ བ་པ་ Pལ་ ང་ཡོད་པ་དེ་བོད་མི་འཇིགས་བ ལ་བས་

གང་མOོགས་འཛaན་བbང་གིས་ཉེས་ཆད་Яིད་པོ་

དང་། དོགས་ཅན་མི་q་དེའང་D་རིགས་ཤིག་ཡིན་ Vས་rགས་བཙན་Oིས་བ གས་པ་དང་། "ི་ལོ་

Iབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་"ི་ལོ་

ལོར་D་ནག་;ོང་=ེར་[ོམ་ཆིན་H་fོར་

གཏོང་དགོས་Pལ་དང་། སོ་སོའི་གEང་ཚབ་ཁང་ པ་གསལ་བ གས་Vས་པ་དེས་གནས་Pལ་

༢༠༠༨ ལོར་གོང་གསལ་ཨ་རིའི་གEང་ཚབ་ཡན་

ལ་ཆེད་H་མེ་བDབ་པར་D་ནག་Dལ་"ི་ནང་གི་མི་

གསལ་པོ་ཆགས་ཡོད་\ང་། གོང་གསལ་གསར་

ལག་ལ་མེ་Lོན་ཕོག་fབས་ཡང་བོད་མི་དང་

སེར་eམས་ཁོང་[ོ་མེ་Rར་འབར་བཞིན་པའི་Hས་

ཁང་གཉིས་\ིས་དངོས་དོན་མིན་པའི་གནས་Pལ་

འmེལ་བ་ཡོད་rགས་བ གས་པ།

fབས་གནད་འགག་གི་Jང་དེར།

ག་པར་H་

ཨ་རིའི་Dང་ _ེལ་བ་དེས་བོད་མིའི་/ང་བདེན་འཐབ་ ོད་འཚ-་ བོ ད ་ནང་H་རང་rས་མེ ར ་vེ ག ་གཙ5 ས ་གཞི ས ་

བ གས་ལས་gངས་(ABC)གསར་ཁང་ནས་མེ་

མེ ད ་ཞི ་ བའི ་ ལམ་ནས་སེ ལ ་ཐབས་\ི ་ vི ད ་ ས་

rས་བོ ད ་མི ་ eམས་\ི ས ་ཞི ་ བའི ་ ལས་འpལ་ཇི ་

བDབ་པའི་ས་ཆར་དེར་བོད་དོན་དང་འmེལ་བའི་ དང་ལངས་"ོགས་ལ་གསབ་ཐབས་མེད་པའི་Oོང་

_ེལ་ཡོངས་ ོགས་འཚ-་བ་/ག་པོའི་ལས་འpལ་

ཡིག་ཆ་ཡོད་fོར་བ གས་པ་དང་།

དེས་^ེན་ pན་བཟོས་ཡོད་Iབས། གལ་vིད་གོང་གསལ་ཨ་

H་བཙན་Oི ས ་བ ར་ཐབས་Vེ ད ་བཞི ན ་པའི ་ D་

Oིས་D་ནག་མི་དམངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་པར་Oི་

རི འི ་ Dང་བ གས་ལས་gངས་ (ABC )གསར་

གEང་གི་ ས་ངན་ལ་Dལ་Tིའི་གEང་དང་མང་

ཡན་ལག་ཚགས་ཤོག་གོ་ལའི་Hས་བབ་(Global

ཁང་དང་།

Times )ནས་གནད་དོ ན ་དེ ར ་ཁ་གཡར་ཏེ ་ བོ ད ་

པར་Oི ་ ཡན་ལག་ཚགས་ཤོ ག ་གོ ་ ལའི ་ Hས་བབ་

བཅས། བོད་མི་མང་Tི་འ ས་ ན་ཚ5གས་ནས་"ི་

རང་བཙན་ཤོག་ཁག་གིས་Wན་H་ནས་D་ནག་གི་

(Global Times)གཉིས་ནས་གོང་གསལ་གནད་

ལོ་ ༢༠༡༤ +་ ༡ ཚ-ས་ ༡༤ ལ།།

གEང་ཚབ་སོགས་ལ་གཏོར་Lོན་བཏང་བའི་ལས་

དོན་དང་འmེལ་བའི་ཐོག་བོད་མིར་gངས་བLེལ་

D་ནག་མི་དམངས་ཉིན་རེའི་ཚགས་ ཚ5 ག ས་མགོ ་ ོ ང ས་ ་མ་འ|ར་བའི ་ རེ ་ བ་དང་

འpལ་q་མང་_ེ ལ ་rགས་དsད་Yེ ང ་གང་མང་ དཔང་~གས་དང་བཅས་འ;ེལ་བཤད་འདང་ངེས་ _ེལ་བ་མ་ཟད། D་ནག་ཤིན་u་གསར་ཁང་སོགས་

ཤིག་མེད་ན། ང་ཚ5ས་[ིམས་ཐོག་ནས་ལག་བIར་

བWད་ལམ་ཁག་ནས་གོ ང ་གི ་ གནས་Pལ་rང་

ཇི་དགོས་བསམ་Mོ་གཏོང་W་ཡིན་པ་ནན་Oི་ 36

གནས་བ ས། མདོ་$ད་%ི་འ(ས་ཀི*ི་+ོལ་དཀར་.་མོ་ འ[ེད་Cི་ནོར་འvལ་ཅན་Lི་Vིད་Nས་ལ་ཞི་xོལ་ དགོངས་འ~ེལ་རིག་པའི་ ང་བ་སོགས་Cི་དཔེ་ འཐབ་0ོད་གནང་Uེ་X་Яེས་བzོམས་ལོ་ངོ་ ༢༧ རིང་བཙBན་ཁང་_་བ2གས་དགོས་Nང་། :ི་ལོ་ 5བས་ ༡༥ པའི་བོད་མི་མང་མདོ་$ད་%ི་འ(ས་ ༡༩༩༠ ལོར་ཁོང་གི་འཐབ་0ོད་ལ་`ལ་ཁ་ཐོབ་པ་ ཀི*ི་+ོལ་དཀར་.་མོ་མཆོག་གིས་:ི་ལོ་ ༢༠༡༣ དང་། :ི་ལོ་ ༡༩༩༣ ལོའི་འཛམ་{ིང་ནོ་oེལ་ཞི་ >་ ༡༡ ཚ@ས་ ༢༥ འཁོད་བོད་མི་མང་%ི་འ(ས་ བདེའི་གཟེངས་*གས་Cང་ཁོང་ལ་Hལ་ཡོད། :ི་ལོ་ .ན་ཚB ག ས་Cི ་ ཚB ག ས་གཙB ་ Eེ ལ ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ ༡༩༩༤ ལོར་མི་མང་གིས་འོས་འདེམས་[ས་ཏེ་.ོ་ :ི་ལོ་ མཚན་ཐོག་Hལ་Iན་ནང་ ‘’ད་ལམ་Jན་Kེར་Lི་ ཨ་wི་རི་ཁའི་Vིད་འཛbན་གནང་བ་དང་། གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལ་བ*ེན་%ི་འ(ས་མཚན་ ༡༩༩༩ ལོར་བ~ེས་ཡོལ་ལ་ཕེབས། ཁོང་ནི་ལོ་ གནས་ནས་0་དགོངས་མི་2་ཀ་མེད་Nང་བར་དེ་ Sས་ཐོག་མི་རིགས་ནག་པོས་.ོ་ཨ་nི་རི་ཀའི་Vིད་ Oགས་དགོངས་བཞེས་Pབས་འQག་ཡོང་བ་2་ འཛbན་གནང་མཁན་ཐོག་མ་དང་། བས་ཆེན་Lི་ཞི་ S་དང་། %ི་འ(ས་ཚBགས་གཙB་Eེལ་པོས་གཙBས་ བདེའི་དa་འ ིད། རང་དབང་འཐབ་0ོད་Cི་མིག་དཔེ་ %ི ་ འ(ས་Tམ་པས་བོ ད ་བUན་Vི ད ་མི ་ རི ག ས་ བs་ ལ་Lི་Pེས་a་ ད་པར་བ་ཞིག་མ་ཟད། %ི་ བཅས་པའི ་ 0་དོ ན ་ལ་Xར་ལས་.ག་པའི ་ Yར་ ནོར་༸གོང་ས་༸Pབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ བPེད་དང་། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་Zར་གསལ་ (གས་ཉེ་པོ་ཡོད་མཁན་ཞིག་Cང་ཡིན་པ་བཅས།། Lིས་གཞིས་[ེས་མཉམ་འཛBམས་Zར་ཤར་ཡོང་ ཡིད་Pོའི་གནས་rལ། བའི་$ོན་འ_ན་བཅས་’’ ཞེས་གསལ་འ_ག ཁོང་ དགོངས་2ས་Cི་ཚབ་གསར་ཐད་%ི་.ན་5བས་ ༡༥པའི་བོད་མི་མང་མདོ་$ད་%ི་འ(ས་འོས་བ འི་ བོ ད ་མི ་ མང་%ི ་ qར་དགེ ་ འ_ན་ ི ན ་པ་མཆོ ག ་ 5བས་བ`་ཆ་ལོན་པ་ཡོད་མེད་5ོར་དaས་འོས་ ན་རིང་ ན་མནར་Lི་ ེན་པས་:ི་ ལོ་ ༢༠༡༣ བ ་ལས་ཁང་འགན་འཛbན་མཆོག་ལ་བཀའ་འcི་ >་ ༡༢ ཚ@ས་ ༧ ཉིན་Lི་X་cོ་:ག་ཚBད་ ༧།༤༠ 2ས་པར་བ`་ཆ་ལོ ན ་པའི ་ dག་ཐོ ་ མེ ད ་གནས ཐོ ག ་k་ཚ@ ་ མ་ཟི ན ་པའི ་ གནས་rལ་ཐོ ས ་པར་%ི ་ གeངས་Nང་བ་བཅས། %ི་འ(ས་ཚBགས་fང་ལས་ འ(ས་Sན་ལས་Tམས་ཤིན་ ་ཡིད་Pོའི་གནས་ gངས་ནས་:ི་ལོ་ ༢༠༡༣ >་ ༡༡ ཚ@ས་ ༢༧ ལ།། e་ ར། ཁོང་ད ང་~ངས་ ༧༧ ལ་ཕེབས་ཡོད་པ་ དང་། དམ་པ་ཁོང་གིས་ ང་ འི་_ས་ནས་ཐ་Iད་ ནེ ལ ་སི ན ་མན་ཌ་j་མཆོ ག ་k་ཚ@ ་ མ་ཟི ན ་ :ི་མོ་ཡི་གེ་ནས་བོད་Cི་(ན་མོང་དང་(ན་མོང་མ་ ཡི ན ་པའི ་ རི ག ་པའི ་ ག2ང་Oགས་ཁག་ལ་ ོ བ ་ པར་བོ ད ་མི ་ མང་%ི ་ འ(ས་.ན་ཚB ག ས་ གཉེར་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། བཙན་[ོལ་_འང་ ནས་(གས་གསོའི་འཚམས་འJིན་Hལ་བ། 5བས་ ༢ པའི་དགེ་xན་འོས་ ོང་གི་~ས་e་ ོབ་ གཉེར་ལེགས་པར་ཐོན་ཏེ། ལོ་ངོ་eམ་ ་ཙམ་Lི་ :ི་ལོ་ ༢༠༡༣ :ི་>་ ༡༢ པའི་ཚ@ས་ ༥ ཉིན་Lི་ རི ང ་བཙན་[ོ ལ ་བོ ད ་མི འི ་ ོ བ ་ཁག་ ་བོ ད ་མི ་ དགོང་cོར་.ོ་ཨ་nི་རི་ཁའི་རང་དབང་འཐབ་0ོད་པ་ རི ག ས་Cི ་ ་Vོ ག ་ ་ ར་པའི ་ 5ད་ཡི ག ་eམ་ ནོ་oེལ་ཞི་བདེའི་གཟེངས་*གས་བཞེས་pོང་ *གས་དག་གeམ་གཙBས། `ལ་རབས་དང་། མཁན་.ོ ་ ཨ་nི ་ རི ་ ཀའི ་ Vི ད ་འཛb ན ་qར་པ་ནེ ལ ་ ཆོས་འNང་སོགས་ ོབ་འ ིད་གནང་ཞིང་། དེ་ སིན་མན་ཌ་j་མཆོག་k་ཚ@་མ་ཟིན་པའི་ཡིད་Pོའི་ བཞི ན ་oེ ལ ་ཀོ བ ་ས་གནས་གཞོ ན ་ འི ་ ཚB ག ས་ གནས་rལ་Nང་བར། བོད་མི་མང་%ི་འ(ས་.ན་ གཞོན་དང་། གཞི་རིམ་ ོབ་ ་ཁག་གི་ ོབ་དེབ་ ཚB ག ས་ནས་.ོ ་ ཨ་nི ་ རི ་ ཁའི ་ Vི ད ་འཛb ན ་མཆོ ག ་ བPར་ཞིབ་ཚBགས་ ང་གི་ཚBགས་མིའི་ལས་gར་ དང་། འདས་པོ་ཁོང་གི་k་>ས་གཙBས་ནང་མི་ 2ས། བ~ེས་ཡོལ་ཟིན་Яེས་eའང་སེར་[ེས་ གཉེན་ཉེ་sོས་བཅས་ལ་ག_ང་སེམས་མཉམ་Pེད་ འ ིང་རིམ་ ོབ་ ་དང་། ཆོས་ ་ ོབ་གཉེར་བ། Cི་(གས་གསོའི་འཚམས་འJིན་རེ་Hལ་ཡོད་པ་ ོང་ཆོས་དགེ་འ_ན་བཅས་ལའང་བོད་Cི་བ ་ ོད་ རེད། ཁོང་ནི་:ི་ལོ་ ༡༩༡༨ >་ ༧ ཚ@ས་ ༡༨ ཉིན་k་ རིག་པའི་ག2ང་དང་། Iན་ངག་སོགས་ ོབ་འ ིད་ འvངས་ཤིང་། .ོ་ཨ་wི་རི་ཀའི་ནང་མི་རིགས་ད[ེ་ Cི་ཞབས་2་བ བས་ཡོད་པ་མ་ཟད། eམ་*གས་

མཆོག་%ི་འ(ས་ནས་0་དགོངས་2ས་པ།

37

དེབ་Cང་བ0མས་གནང་ཡོད། :ི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལོར་ བོད་མི་མང་5བས་བ ་གeམ་པའི་མདོ་$ད་%ི་ འ(ས་e་བདམས་ཐོན་Nང་བ་sར་ལས་ ན་ཆ་ ཚང་2ས་པ་སོགས་དམ་པ་ཁོང་གིས་རང་གི་k་ཚ@་ ིལ་པོ་བོད་བUན་Vིད་གཉིས་Cི་བདེ་ཐབས་ཁོ་ ནའི་ཆེད་_་.ག་བསམ་Tམ་དག་ངང་k་ངལ་ འཛ@ མ ས་མེ ད ་Cི ས ་ཞབས་2་བ བས་པར་ཡི ་ རངས་བXགས་བЯོད་དང་Eགས། ཁོང་གི་k་>ས་ གཙBས་བཟའ་མི་a་¡ག་དང་གཉེན་ཉེ་sོས་བཅས་ ཡོངས་ལ་(གས་གསོའི་འཚམས་འcི་དང་Eགས། དམ་པ་ཁོང་གིས་ཚ@་རབས་¢ན་ ་[ས་བསགས་ zིག་ཉེས་ཐམས་ཅད་[ང་ཞིང་དག་ནས་Tམ་ མ ེན་ `ལ་བའི་གོང་འཕང་Zར་_་འཐོབ་པའི་$ོན་འ_ན་ £གས་cག་དང་བཅས། བོད་མི་མང་%ི་འ(ས་ Sན་ལས་Cིས་:ི་ལོ་ ༢༠༡༣ >་ ༡༢ ཚ@ས་ ༩ ལ།།

%ི་འ(ས་Sན་ལས་Cི་ཚBགས་མི་འཕོ་ལེན། བཀའ་བSད་%ི་འ(ས་ཀ¤་ཆོས་འཕེལ་མཆོག་ %ི་འ(ས་Sན་ལས་ནས་འཕོས་པར་བཀའ་བSད་ %ི་འ(ས་བUན་པ་ཡར་འཕེལ་མཆོག་:ི་ལོ་ ༢༠༡༤ >་ ༡ ཚ@ས་ ༡ ནས་Sན་ལས་ཚBགས་མིར་ ཕེབས་2གས་གནང་S་ཡིན་པ་རེད། %ི་འ(ས་ Sན་ལས་ནི ་ བོ ད ་མི ་ མང་%ི ་ འ(ས་ཚB ག ས་གཙB ་ Eེལ་པོ་དང་། དེ་མིན་%ི་འ(ས་~ངས་ ༩ བཅས་ ལས་¥བ་པའི་ ིམས་+ིག་ནང་གསལ་Lི་ཚBགས་ ང་ཞིག་ཡིན། མི་འ~ོའི་ཡོང་gངས་ཐད་ཆོས་ བSད་རེ་ནས་%ི་འ(ས་གཅིག་རེ་དང་། ཆོལ་ཁ་ རེ་ནས་%ི་འ(ས་གཉིས་རེ་བཅས་ཡིན་ཞིང་། ཚBགས་གཙB་Eེལ་པོ་ཆོས་བSད་དང་། ཆོལ་ཁ་ གང་ནས་ཡིན་Cང་ཆོས་བSད་དམ་ཆོལ་ཁ་དེའི་ Sན་ལས་གཅིག་འ(ས་e་གནང་གི་ཡོད། %ི་ འ(ས་Sན་ལས་ནས་ཆབ་Vི ད ་འཕོ ་ འ ར་དང་ Xོན་0ིས་Cིས་མཚBན་བཅའ་ ིམས་དང་~ོས་ཆོད་ ཁག་ནང་Sན་ལས་ནས་ཐག་གཅོ ད ་མི ་ ཆོ ག ་པ་ ཁག་Hད། %ིར་བཏང་%ི་འ(ས་Sན་ལས་དང་ འ ེལ་བའི་:ག་ལས་གནང་Kོ་བཅའ་ ིམས་དང་ +ི ག་གཞི ་གཞི ར་བqང་གནང་Sའི ་འགན་དབང་ ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་བཅས། ཚBགས་fང་ལས་gང་ ནས་:ི་ལོ་ ༢༠༡༣ :ི་>་ ༡༢ཚ@ས་ ༣༡ ལ།།