སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་ལས་རིམ་གསར་ཤོག་འདོན་ཐེངས་ ༡

གསར་ཨང། ༡

འདྲོན་ཨང། ༤༩

དྷརྨ་ཤཱལཱ

སྐབས་བཅུ་དྲུག་པ།

ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ། གྲོས་ཚོགས་ལས་རིམ་གསར་ཤག ྲོ བྲོད་རྒྱལ་ལྲོ་ ༢༡༤༦ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢ ཕི་ལྲོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༣༠

རྩོམ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང། རྩོམ་སྒྲིག་པ། བྩོ་བཟང་ཉྒྲི་མ།

གསར་འགྩོད་པ།

ཀམ་སྤུ་ཀྲར་འགྩོད་འཇུག་པ།

བསྟན་འཛིན་ཚེ་བརྟན།

ཚེ་རྒྲིང་ལྷ་མྩོ།

སྩོལ་མ་བཟང་མྩོ།

བསྩོད་ནམས་དབྱངས་འཛོམས།

དར་རྒྱས།

བྩོ་བཟང་མཚོ་མྩོ།

བསྟན་འཛིན་འཇྒྲིགས་མེད། དགེ་འདུན་མཚོ། དཔལ་ལྡན་སྒྲོལ་མ།

བསྟན་འཛིན་ཡེ་ཤས ེ ། ཐུབ་བསྟན་དབང་འདུས། ཆྩོས་དབྱྒྲིངས་རང་གྩོལ། Tibetan Parliament-in-Exile Central Tibetan Administration Gangchen Kyishong, Kangra Dharamsala-176215, H.P. INDIA Ph. :+91 1892 222481 Fax : +91 1892 224593 Web: www.tibetanparliament.org www.chithu.org

དཀར་ཆག ཨང་།

གནད་དོན།

ཤོག་གྲངས།

༡

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་ཚོགས་འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀི་གསུང་བཤད།

༡༌༌༌༥

༢

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༣ པ།

༥༌༌༌༦

༣

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༤ པ།

༧༌༌༌༨

༤

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༥ པ།

༨༌༌༌༩

༥

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༦ པ།

༩༌༌༌༡༠

༦

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༧ པ།

༡༠༌༌༌༡༢

༧

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༨ པ།

༡༢༌༌༌༌༡༥

༨

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༩ པ།

༡༥༌༌༌༡༧

༩

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༠ པ།

༡༧༌༌༌༡༨

༡༠

གཞུང་འབྱེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རྱེས་དྲན་གི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༡ པ།

༡༨༌༌༌༢༡

༡༡

གཞུང་འབྱེལ་གདུང་སྱེམས་མཉམ་སྱེད་ཀི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པ།

༢༡༌༌༌༢༣

༡༢

གཞུང་འབྱེལ་གདུང་སྱེམས་མཉམ་སྱེད་ཀི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པའི་ཐོག་བགྲོ་

༢༣༌༌༌༌༧༦

༡༣

བོད་མིའི་སིག་འཛུགས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩

༧༧༌༌༌༌༩༠

གྱེང་།

ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༣༡ བར་གི་ལོ་འཁོར་ལས་བསོམས་སིང་བསྡུས། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༣ པ། ༡༤

བོད་མིའི་སིག་འཛུགས་ཀི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩

༩༠༌༌༌༩༣

ལོའ་ི ལོ་འཁོར་ལས་བསོམས་རྒྱས་པ་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལྟ་ཞིབ་ཞུས་པའི་སན་ཐོ། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༤ པ། ༡༥

གཞུང་འབྱེལ་གྲོས་འཆར། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༥ པ།

༩༣༌༌༌༩༣

༡༦

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ི ལས་བསོམས་རྒྱས་པ་

༩༤༌༌༌༩༧

ལ་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་སན་ཐོར་ལན་འདྱེབས་དང་གསལ་བཤད། ༡༧

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ི ལས་བསོམས་རྒྱས་པ་ ལ་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་སན་ཐོར་ལན་འདྱེབས་དང་གསལ་བཤད་ཟིན་ པར་བགྲོ་གྱེང་བཅས།

༩༧༌༌༌༡༤༤

༄༅། །བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༤༦ རབ་གནས་ས་ཕག་ཟླ་བའི་ཚེས་ ༢༡ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ རེས་གཟའ་པ་སངས་སྔ་དོ་ཕག་ཚོད་ ༩:༣༠ ཐོག་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་ བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་ དབུ་འཛུགས་དང་འབེལ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའ་ི རྒྱལ་གླུ་རྔམ་བརིད་ལྡན་པའི་ངང་ཕུལ། ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་དང་པོ། ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་ཀི་གསལ་བསྒྲགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སི་

འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་དབུ་འཛུགས་ཞུ་རྒྱུའི་གསལ་བསྒྲགས་གནང་། དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་ གཉིས་པ། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའ་ི རྒྱལ་གླུ་ལེན་རྒྱུ་ཡིན། དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་གསུམ་པ། ཚོགས་གཙོ་ནས་ཚོགས་འདུ་དབུ་ འཛུགས་ཀི་གཏམ་བཤད་དེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་ཚོགས་འདུ་དབུ་འཛུགས་ཀི་གཏམ་བཤད།

༄༅། །འགོ་བ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་མགོན་སྐྱབས་མཚུངས་ཟླ་མ་མཆིས་པ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ གུས་ཕག་སྔོན་དུ་ཕུལ་བའི་ཐོག་ནས། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་དཔལ་ལྡན་བཀའ་བོན་རྣམ་པ། དཔལ་ལྡན་ ཚོགས་གཞོན་དབུས་པའི་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རྣམ་པ་ལ་ཐོག་མར་ངས་འཚམས་འདིའི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ པ་འདིར་སི་འཐུས་མི་གངས་ ༤༥ ཡོད་པའི་ནང་ནས་ཡུ་རོབ་སི་འཐུས་ཐུབ་བསྟན་

དབང་ཆེན་ལགས་བོད་སི་པའི་རྩ་དོན་ཆེད་དུ་སེར་གིས་འགོ་སོང་བཏང་ནས་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་སེལ་བཞིན་པར་

བརེན་ཚོགས་དུས་ཆ་ཚང་དགོངས་པ་ཞུས་སོང་། ཁོང་མ་གཏོགས་གཞན་ཆ་ཚང་གོས་ཚོགས་ནང་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ གི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ པ་འདིར་གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ ༩ ཙམ་ཞིག་དང་། དེའང་སི་ཟུར་རྣམ་པ་གསུམ་སྐུ་ཚེ་འཕེན་པར་རོག ས་པ་དང་། དེ་ནས་ཨ་རིའི་ Senate བོད་དོན་ཐོག ་རྒྱབ་སྐྱོར ་ཡུན་རིང་ གནང་མཁན་ཞིག་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པ་དང་། དེ་དེ་བཞིན་ང་ཚོའི་གོགས་པོ་རྒྱ་གར་ཁ་ཤས་ཤིག་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོང་ ཚོའི་ཆེད་དུ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཁག་ཅིག་ཞུ་རྒྱུ་དང་།

དེ་ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་གཅིག་དང་། ཁིམས་འཆར་ ༥ ཙམ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་

གིས་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ལ་འགན་འཁུར་བའི་ཐོག་ནས་ལས་དོན་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས་པ་ཇི་བཞིན་དུ་བོད་མི་མང་

སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ལ་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསོམས་རྒྱས་པ་ཤོག་གངས་ྱོ​ོན་བསོམས་ ༢༥༠༨ ཙམ་ ཞིག་ཕུལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་དག་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་སེ་ཚན་སོ་སོས་ཐུགས་ཞིབ་གནང་། ཐུགས་ཞིབ་གནང་ནས་དོགས་འདི་ 1

ཁག་དང་ནོར་བཅོས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གོས་ཚོགས་ནང་རིམ་བཞིན་འབོར་ཡོང་གི་རེད། དེ་དེ་བཞིན་ལས་བསོམས་བསྡུས་པ་ དེ་འབེལ་ཡོད་བཀའ་བོན་སོ་སོས་གོས་ཚོགས་ནང་སྙན་སྒྲོན་གནང་། དེའི་རེས་འབེལ་གི་བགོ་གེང་དང་དི་བ་དིས་ལན་ལ་སོགས་ པ་ཡོང་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད།

དེ་སྔོན་ཚོགས་དུས་ ༧ པ་གོལ་བ་ནས་བཟུང་ཚོགས་དུས་ ༨ པ་མ་ཚུགས་བར་དུ་རྒྱལ་སིའི་གོས་ཚོགས་བོད་དོན་

རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༧ པ་དེ་ Riga ལ་འཚོགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། དེའང་གཙོ་བོ་དེ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ Janis Martin Skuja ཁོ་རང་གིས ་ཐུགས་འགན་གཙོ་བོ་བཞེས ་གནང་བ་རེད། དེར་བརེན་ཁོ་རང་གཙོ་བོར ་འགྱུར་བའི་

ཚོགས་བཅར་བ་ཚང་མར་སིངས་ཆ་འདི་བརྒྱུད་ནས་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་།

ཉེ་ཆར་ཕི ་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེ ས ་ ༡༣ ཉིན ་ཨ་རིའི་གོ ས ་ཚོ ག ས་འོག ་མའི་ནང་ལ་ The Tibetan Policy and

Support Act of 2019 ཞེས་པ་ཞིག་འདོན་གནང་བ་རེད། གོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་ལ་ཁིམས་འཆར་དེ་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་

རེད། ཁིམས་འཆར་འདིའི་ཆེད་དུ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་གི་ཐོག་ནས་ཕག་ལས་གནང་མཁན་ཚང་མར་བོད་མི་མང་སི་

འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་། དེ་ནས་ཟླ་དྲུག་དེའི་ནང་ལ་ང་ཚོ་ལོ་གཉིས་དང་ཕེད་ཀའི་ས་ བགོས་ཕོགས་བསྐྱོད་གཉིས་པ་དེ་འགོ་བཙུགས་ཟིན་པ་རེད། འགོ་བཙུགས་པ་ནང་བཞིན་གི་ས་ཁུལ་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་ལ་

ཕེབས་ཟིན་པ་རེད། ད་དུང་ཡང་ས་གནས་ཁ་ཤས་ལ་ཕེབས་རྒྱུ་ལྷག་བསད་ཡོད། དེ་ནས་ཨ་རིའི་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རེད། དེ་ དེ་བཞིན་གི་འཇར་མན། རྒྱ་གར་ནང་གི་སྐུ་མགོན་མང་པོ་ཞིག་ང་ཚོས་སེ་ལེན་ཞུ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཤིག་ཀང་བྱུང་སོང་ཞེས་སྙན་

སྒྲོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཚོགས་དུས་སྔ་མ་གོལ་བ་ནས་བཟུང་སྟེ་ད་ལྟའི་ཚོགས་དུས་འདིའི་བར་ལ་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལྷན་ འཛོམས་ཐེངས་ ༣༡ ཙམ་ཞིག་བསྐོང་ཚོགས་གནང་འདུག གཙོ་བོ་བར་བརྒལ་བཀའ་འཁོལ་མང་ཤོས་ཤིག་ཡོང་བསད་ཀི་ཡོད་ པ་རེད། དེ་མིན་གི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད། དེ་ནས་ཟླ་དྲུག་དེའི་ནང་ལ་རྩ་བའི་

སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་དེས་ཕི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ལ་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་ཐོག་ལ་ སི་འཐུས་ཆ་ཚང་ཐེངས་གཅིག་ཕེབས་ཟིན་པ་རེད། གཉིས་པ་དེ་ད་ལྟ་འགོ་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་བསད་ཡོད།

དུས་ཡུན་དེའི་ནང་ཨ་རི་ཁུལ་ལ་ཞུ་གཏུག་གི་ལས་འགུལ་དེ་ཟིན་པ་རེད། འབྱུང་འགྱུར་ཡུ་རོབ་ཀི་ས་ཁུལ་ཁག་འགའ་ཤས་ཤིག་ དང་། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡར་ཕེབས་འཆར་གི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་བསད་ཡོད། གཞན་ཡང་མང་གཙོའི་གོ་རོགས་སེལ་རྒྱུའི་ཆེད་ དུ་ལོ་མང་པོའ་ི སྔོན་ནས་ས་གནས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་འདུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་ང་ཚོས་ཟབ་སོང་ཞིག་ཕུལ་བསད་ཀི་ཡོད་པ་

རེད། ཟླ་དྲུག་དེའི་ནང་བཙན་བོལ་བོད་མིའི་གནས་ཡུལ་ནང་ནས་མི་འབོར་མང་ཤོས་གས་མོན་གོ་ས་གནས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་

འདུ་རེད། ཀོ་ལི་གལ། ཧོན་སུར། སེལ་ཀོབ་གཞིས་ཆགས་གསར་རིང་གཉིས་ཀི་རང་བདེན་ཚོགས་ཆུང་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་ལ་ང་ ཚོས་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་འདུའི་འགོ་ལུགས་དང་ལས་དོན་བེད་ཕོགས་ཀི་སྒྲིག་གཞི་ལ་སོགས་པའི་ཐོག་ ལ་ཟབ་སོང་ཞིག་འབུལ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་སོང་ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་།

ང་རང་ཚོ་དེ་དག་མི་མང་གིས ་འོས་འདེམས་གནང་བཞག་པའི་སྐུ་ཚབ་ཅིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། འཛིན་སྐྱོང་

བཀའ་ཤག་གིས་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ལ་འགན་འཁུར་བའི་ཐོག་ནས་ལས་དོན་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་ཇི་ 2

བཞིན་ང་ཚོ་སི་འཐུས་རྣམ་པ་ཚོས་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ལ་འགན་འཁུར་བའི་ཐོག་ནས་ལས་དོན་སྙན་ཞུ་འབུལ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་

རེད། འདི་འད་ཡིན་ཙང་ང་རང་ཚོའི་ངོས་ནས་མི་མང་གི་མངོན་འདོད་གཞིར་བཟུང་ཇི་ལྟར་གྲུབ་དགོས་ཀི་འདུག འདི་ཚོའི་ཐོག་ལ་ དགོངས་པ་ཡག་པོ་ཞིག་བཞེས་དགོས་པའི་གནད་འགག་ཅིག་ཆགས་བསད་ཀི་འདུག སྐབས་རེ་མི་མང་གི་དགོངས་ཚུལ་ནང་ལ་ སི་ཚོགས་ནང་ལ་མཐུན་མ་མཐུན་དང་འགིག་མ་འགིག་དེ་དག་འགོ་བཙུགས་ས་དེ་གོས་ཚོགས་ནང་ནས་ཡོང་གི་འདུག་ཅེས་

གསུངས་ཀི་འདུག གལ་སིད་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་གི་བོ་ཕམ་དགོས་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་རེད། གང་ལྟར་དེ་སྔ་གང་བྱུང་བ་དེ་

འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་རེད། ད་ནས་བཟུང་སྟེ་ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ནང་ལ་མ་འགིག་པ་དང་མ་མཐུན་པ་དང་། མ་འཆམ་པ་ཅི་ཞིག་ བྱུང་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་། མཐུན་པ་བཟོ་རྒྱུའི་འགོ་དེ་ང་ཚོས་འདི་ནས་བཙུགས་དགོས་ཀི་རེད ་སྙམ། ང་ཚོས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་

དགོངས་པའི་ནང་ལ་འཇོག་དགོས་པ་དེ། སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་སོབ་ནང་ལ་ག་རེ་ཕེབས་ ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ན། " ང་ལ་གོགས་པོའ་ི འདུ་ཤེས་ཏོག་ཙམ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ཆོལ་ཁ་ཆོས་ལུགས་ཀི་འཐེན་འྱོེར་དེ་ནམ་ཡང་མ་

བེད་ "ཅེས་བཀའ་སོབ་ཟབ་མོ་ཞིག་ཕེབས་ཡོད། གནས་ཚུལ་འདི་ཚོའི་གས་ཏེ་ག་དུས་ཡིན་ནའང་སོ་སོའ་ིབོ་ལ་འཆར་གི་ཡོད་པ་ ཡིན་ན། བཀའ་སོབ་དེ་ཐུགས་ལ་དན་པ་གནང་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་མིན་ནམ་སྙམ། དེར་བརེན་དོན་དམ་ གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་དེ་གྲུབ་པའི་རེས་ལ་རྩ་བའི་བ་མ་རྣམ་པ་ཚོ་ཐུགས་དགེས་པ་ཞིག་དང་མི་མང་རྣམས་བོ་བདེ་

པོ་ཡོང་ཐུབ་པ་བཟོ་དགོས་པ་དེ་ང་ཚོ་ཚང་མའི་ལས་འགན་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་མི་རེ་ངོ་རེའི་ལས་འགན་ཆགས་ བསད་ཡོད་པ་རེད། འདི་ཚོའི་ཐོག་ལ་ཚང་མས་ཐུགས་སང་གནང་རོགས་གནང་། རྩ་བའི་མི་སོ་སོའ་ི སེར་གི་ལྟ་གྲུབ་མཐུན་མ་ མཐུན་ཟེར་བ་དེ་ཡོང་ཆོག་གི་རེད་ལ་ཡོང་དགོས་ཀི་ཡང་རེད། ཡིན་ནའང་དེ་བེད་སོད་ལོག་པ་བཏང་བ་ཡིན་ན་འགིག་གི་ཡོད་པ་

མ་རེད། དེར་བརེན་ང་རང་ཚོ་ནང་ལ་མ་མཐུན་པ་ག་རེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་མཐུན་པ་བཟོ་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་ག་རེ ་འདུག འདི་ང་རང་ ཚོས་འཚོལ་དགོས་པ་དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ལ། དེ་བཞིན་ང་རང་ཚོ་ཕི་ལ་ཕེབས་པའི་སྐབས་སུ་ཡིན་ནའང་སོ་སོ་དང་ འབེལ་བ་ཡོད་པའི་མི་མང་ཚོ་དང་གོ་བསྐོན་སོབ་གསོ་བས་ནས་གང་ལྟར་ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་དེ་ལྷིང་འཇགས་པོ་ཞིག་དང་བག་

ཕེབས་པོ་ཞིག ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོའི་རྩ་དོན་རྩོད་རྒྱུར་རོག་རྩ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་ནས་འགོ་དགོས་ཀི་རེད་མ་གཏོགས་པས། ང་ཚོ་དུམ་ བུ་མང་པོ་ཞིག ་གེས ་ཕིན་པ་ཡིན་ན་རྩ་དོན་རྩོད་རྒྱུར་ཧ་ཅང་གི་ཁག་པོ་ཆགས་ཀི་རེད། ང་རང་ཚོའི་སི་ཚོག ས་ནང་ལ་མངོན་

གསལ་དོད་པོ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ལས་འགན་ཡོད་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་དེ་ཚོའི་ལག་ཆར་མ་འགོ་བ་གནང་དགོས་པ་ དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་འདུག་ཅེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་། དེ་ཡིན་དུས་ད་རེས་གོས་ཚོགས་ཀི་ལས་དོན་མཐའ་དག་བཀྲ་ ཤིས་ལོ་ལེགས་ངང་འགོ་རྒྱུར་ངས་སོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མཐའ་མ་དེར་རྣམ་པ་ཚོ་ཚང་མར་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་བཞི་པ། ཚོགས་གཙོའི་ལས་ཚབ་དང་། ལས་རིམ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་བསྐོ་གཞག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

3

བཀོད་ྱོབ།

༄༅། །བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་འདུའི་འགོ་ལུགས་དང། ལས་དོན་བེད་ཕོགས་ཀི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཚན་ ༩ པའི་ནང་གསེས་ ༡ ནང་གསལ། ཚོགས་གཙོ་དང། ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་སུ་ཡང་ངོ་བཞུགས་མེད་པའི་སྐབས། ཚོགས་འདུའི་ གཙོ་སྐྱོང་གནང་མཁན་ཚོགས་གཙོའི་ལས་ཚབ་ཀི་འོས ་མི་སི་འཐུས་ལྔ་ལས་མ་མང་བའི་མཚན་གཞུང་ཚོགས་གཙོས་བཟོ་

འགོད་ཀིས་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་གསལ་བསྒྲགས་དང་མོས་མཐུན་ཞུ་དགོས་པ་ལྟར། ད་རེས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ནས་ཚེས་ ༣༠ བར་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་བསྐྱང་རྒྱུའི་སྐབས་ ཚོགས་གཙོའི་ལས་ཚབ་ཀི་འོས་མིའི་མཚན་གཞུང་གཤམ་གསལ། ༡།

སི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས།

༢།

སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས།

༣།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་ལགས།

བཅས་ལ་ཐུགས་གཏན་ཁེལ་བ་ཡིན། ངོས་འཛིན་ཞུས་ན་འགིག་གི་འདུག་གམ། ལས་རིམ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི། བཀོད་ྱོབ།

༄༅། །བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་འདུའི་འགོ་ལུགས་དང། ལས་དོན་བེད་ཕོགས་ཀི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཚན་ ༡༦ པའི་ནང་གསལ། ཚོགས་གཙོ་དང་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་རིམ་ཐོ་འགོད་ལས་དོན་ལ་རོགས་རམ་དང་སོབ་སྟོན་འབུལ་ མཁན་སི་འཐུས་གསུམ་ནས་ལྔ་བར་ཡོད་པའི་ལས་རིམ་ཚོགས་ཆུང་རེ་ཚོགས་གཙོ་ལྷན་རྒྱས་ནས་བསྐོ་གཞག་གནང་འཐུས་

གསལ་བ་བཞིན། ད་རེས་སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ནས་ཚེས་ ༣༠ བར་ཉིན་དགུའི་རིང་བསྐྱང་རྒྱུའི་སྐབས་ལས་རིམ་ཚོགས་ཆུང་དུ་གཤམ་གསལ་སི་ འཐུས་རྣམས་བསྐོ་གཞག་གནང་བ་ཡིན། ༡།

སི་འཐུས་པདྨ་བདེ་ལེགས་ལགས།

༣།

སི་འཐུས་འཇུ་ཆེན་དཀོན་མཆོག་ཆོས་སྒྲོན་ལགས།

༥།

སི་འཐུས་བསྟན་འཛིན་འཇམ་དབངས་ལགས།

༢། ༤།

སི་འཐུས་ཐུབ་བསྟན་ལུང་རིགས་ལགས། སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཆོས་འབོར་ལགས།

བཅས་ལ་ཐུགས་གཏན་འཁེལ་བ་ཡིན། དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་ལྔ་པ། གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་

ཆོད་གོས་འཆར་ཁག སི་འཐུས་གསེར་ར་ཚུལ་ཁིམས་ལགས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག

4

སི་འཐུས་གསེར་ར་ཚུལ་ཁིམས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་དེ་མ་ཞུས་ཐབས་མེད་ཀི་གནས་སྟངས་ཤིག་གི་འོག་ནས་ཞུ་ཡི་ ཡོད། ང་རང་ཚོའི་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་འདུའི་འགོ་ལུགས་དང་ལས་དོན་བེད་ཕོགས་ཀི་སྒྲིག་གཞི་ནང་ལ། སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་འདུའི་ལས་དོན་གོ་རིམ་དང་སྟངས་འཛིན་བེད་ཕོགས་བཅའ་ཁིམས་དང་། སྒྲིག་གཞི་ཁག་ཟེར་ ནས་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་ངས་འདི་ཞུ་དགོས ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ང་ཚོས ་ཚོགས་དུས་སྔོན་མའི་ནང་ལ་གོས ་

ཚོགས་ར་བ་འདིའི་ནང་ལ་བཙན་བོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁིམས་ཀི་དགོངས་དོན། བཅའ་ཁིམས་དོན་ཚན་ ༢༢ པའི་ནང་ལ་བཀའ་ བོན་གི་འོས་འདེམས་གཅིག་གནང་ཡོད་པ་རེད། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། ད་ལྟ་ལས་རིམ་དེ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་

རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཡིན། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དེ་བཅའ་ཁིམས་རང་ དང་འབེལ་བ་ཡོད། འདི་འད་བས་ནས་ལབ་ན། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། ད་ལྟ་ལས་ རིམ་དེ་དང་འབེལ་བ་ག་རེ་ཡོད། མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེ་དང་འབེལ་བ་ག་རེ་ཡོད་དམ། བཀུར་ འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། དེ་གོས་ཚོགས་ཀི་ལས་རིམ་སི་ཡོངས་དང་འབེལ་བ་ཆེན་པོ་ཡོད། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་

ནས། ལས་རིམ་འགོ་བའི་སྐབས་ལ་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེ་དང་འབེལ་བའི་ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་ཡོད་ན་འདོན་རོགས་གནང་། ད་ལྟ་དེར་གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས ་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་འདིའི་ཐོག་ལ་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། འདིའི་ཐོག་ལ་ ལས་རིམ་ཡོད་ན་འདོན་རོགས་གནང་། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག མདོར་བསྡུས་ན་ བཅའ་ཁིམས་དང་འགལ་བ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བས་ཀི་ཡོད་ན་བསམ་བོ་གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཡོད། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་ གཙོ་མཆོག་ནས། གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་འདིའི་ཐོག་ལ་འབེལ་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། འདིའི་ཐོག་ལ་ལས་རིམ་ཡོད་ན་འདོན་རོགས་གནང་།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ད་ལྟའི་ལས་རིམ་དེ་གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཁག་ཕེབས་རྒྱུ་ཡིན། དང་པོ་དེར་ཡིག་ཆ་ ཨང་ ༣ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ལགས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༣ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །བོད་མི་མང་རིང་མའི་སི་ཟུར་དམ་པ་ཐུབ་བསྟན་ཉི་མ་མཆོག་ཡུན་རིང་སྙུན་གཞིའི་རེན་པས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༤ ཚེས་ 5

༢ ཕི་དོ་ཕག་ཚོད་ ༣:༥༠ ཐོག་སིམ་ལར་ཡོད་པའི་ Indra Gandhi Medical College སན་ཁང་ནང་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་ རོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ི གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད། དམ་པ་ཁོང་ནི་ཡབ་པ་སངས་ལགས་དང་ཡུམ་འཇམ་དབངས་ལགས་གཉིས་ཀི་

སས་སུ་ཕི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལོར་ཀ་སྦུག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཁོང་གི་ནང་མིར་བུ་ཕྲུག་བཞི་ཡོད་པ་ལས་དམ་པ་ཁོང་བགེས་ཤོས་དེ་ཡིན་ ལ། ནང་མིའི་འཚོ་ ཐབས་ནི་ ཨར་ལས་ཡིན །

དམ་པ་དེ་ ཉིད ་ནི་ ཆུང་དུས་གཞན་ཕན་བསམ་བོ་ཤུགས་ཆེ་ ཡོད ་མཁན་ཞིག ་དང་། རིམ ་པས་སིམ ་ལ་

གཏན་སོབ ་ནས་བསབ་པ་མཐར་སོན ་ཏེ། མཐར་ཝར་ཎཱ་མཐོ་ སོབ ་དུ་ཨ་ཅཱརྱ་བར་སོབ ་གཉེར ་གནང་། དམ་པ་དེ་ ཉིད ་རྒྱུན་གཏན་ནས་རང་ཉིད ་གནས་སོད ་ཀི་ གོང ་ྱོིམ ་ཁག་ལ་རིན ་མེད ་ཐོག ་བོད ་ཡིག ་འབི་ ཀོག ་ཐོག ་ཟུར་ཁིད ་

གནང་རྒྱུས་མཚོན ་པའི་ ལས་རིག ས་ས་མང་ཐོག ་འགན་འཁུར་མཉམ་ལེན ་ཞུ་མཁན་གི་ སྐྱེ་ བོ་ ལྷག་བསམ་ཅན་ཞིག ་ ཀང་ཡིན ་པ་དང་། གཞན་ཡང་དམ་པ་དེ་ ཉིད ་ཀིས ་སི ར ་རིང ་མའི་ དགོན ་པར་དགེ་ རྒན་གི་ ཕག་ལས་ཡུན་རིང ་གནང་ ཡོད ་འདུག བོད ་མི་ མང་སི་ ལྷན་སྐབས་ ༡༡ པའི་ རིང ་མའི་ སི་ འཐུས་ཀི་ ཐུགས་འགན་ཡང་བཞེས ་གནང་ཡོད ། མདོར ་ན། དམ་པ་ཁོང ་ནི་ཤེས ་ཡོན ་ཅན་ཞིག ་དང་། འཛིན ་སྐྱོང ་དོ་ དམ་པ། རྩོམ ་པ་པོ། དགེ་ རྒན་བཅས་པ་གནང་

མྱོང ་མཁན་ཞིག ་དང་། སྐུ་ཚེ་ ཧིལ ་པོར ་བོད ་བསྟན་སིད ་མི་ རིག ས་ དང་བཅས་པར་བཀུར་བསྟི་ ཞབས་འདེག ས་ལྷག་ བསམ་གི་ འཇུག་སོ་ ཆེར ་བསྐྱེད ་ཡུན་རིང ་གནང་བའི་ མཛད་རེས ་ཅན་ཞིག ་ཡིན ། གོས ་ཆོད །

སྐུ་གཤེགས་དེ་ཉིད་ཀི་མཛད་རེས་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་བས་བསགས་ སིག་ལྟུང་རྣམས་བང་ཞིང་དག་ནས་ཐེག་མཆོག་འཁོར་ལོ་བཞི་ལྡན་གི་རེན་བཟང་རིམ་བརྒྱུད་ཀིས་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མྱོེན་ པའི་གོ་འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེག་པའི་སོན་འདུན་དང་། ཤུལ་ལུས་གཉེན་ཉེ་དང་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀི་ གོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་ངག་བཅད་ཚང་མ་མཉམ་དུ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༤ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་ གནང་མཁན། སི་འཐུས་བོ་བཟང་གགས་པ་ལགས།

སི་འཐུས་བོ་བཟང་གགས་པ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༤ པ།

6

གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་བདེ་སྲུང་བཀའ་ཟུར་དམ་པ་མདོ་སྔགས་བསྟན་འཛིན་མཆོག་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༦ པའི་ ཚེས་ ༨ ཉིན་དགུང་གངས་ ༧༩ ཐོག་ཨ་རིའི་གོང་སེ་མེ་ཌི་སན་ Madison དུ་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ི གནས་

ཚུལ་བྱུང་ཡོད། དམ་པ་ཁོང་ནི་ཕི་ལོ་ ༡༩༤༠ ལོར་ཡབ་ལྷུན་གྲུབ་སྐལ་བཟང་ལགས་དང་ཡུམ་འཇམ་དབངས་ཆོས་མཚོ་ལགས་ གཉིས་ཀི་སས་སུ་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་ ༨ ནས་ ༡༤ བར་གྲྭ་བཞི་དམག་སར་དུ་བོད་ཡིག་དང་རྩིས་ཀི་སོབ་

སོང་གནང་། དེ་ནས་དགུང་ལོ་ ༡༥ ནས་ ༢༡ བར་སིར་བཏང་གི་དམག་སོང་ཆ་ཚང་གནང་སྟེ། དམག་ཞབས་ཞུས་རིང་མདོ་སི་

ལྷ་ཀླུའི་སྐུ་སྲུང་ཁོངས་ཆབ་མདོར་ཕེབས། དེ་རེས་ཕོ་བང་པོ་ཏཱ་ལའི་ཤར་རྒྱུད་གོ་མཛོད་སྲུང་འདོམས་ཞུས། ཕི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་ ནོར་གིང་ཆུ་རྒྱུད་དག་སེ་སྲུང་འགོག་ཞུས་པ་དང་བོད་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༨ པའི་མཚན་མོའ་ི ཕག་ཚོད་ ༡༡ ཐོག་སི་ནོར་༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་ལྷན་རེ་ཞིག་བཙན་བོལ་དུ་ལྷོ་བརྒྱུད་ཆིབས་བསྒྱུར་སྐབས་ཆིབས་ཞབས་སྐུ་སྲུང་ཁོངས་སུ་

རང་དམག་རུ་ཤོག་གཉིས་དང་བཅས་རྒྱ་བོད་ས་མཚམས་ཆུ་དྭངས་མོ་བར་༸སྐུ་ཕྱྭའི་སྲུང་འདོམས་ཞུས། ལོ་འདིའི་ནང་ར་དབང་ བརྒྱུད་ཨ་སམ་མི་ས་མ་རིར་ཕེབས།

ཕི་ལོ་ ༡༩༦༠ ནང་མ་སུ་རི་གཏན་སོབ་རྩ་འཛུགས་སོབ་གངས་ ༥༠ ཁོངས་སུ་ཞུགས། གཞི་རིམ་མ་ཐོན་གོང་ལག་

ནུའུ་ Lucknow དུ་དགེ་རྒན་སོབ་སོང་གནང་སྟེ་མ་སུ་རིར་ལུས་རྩལ་དང་བོད་ཡིག རྩིས་བཅས་ཀི་དགེ་རྒན་གནང་། ཕི་ལོ་ ༡༩༦༢ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ནས་གཞུང་ཞབས་སུ་བཞུགས། ཐོག་མར་ཨོ་རི་ས་དོན་གཅོད་ལས་རོགས་དང་མཉམ་སེལ་ཚོང་

སིའི་ལས་ཁུར་ཞུས། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་སིར་ནང་ཆེན་གཞིས་འགོ ནང་སིད་དྲུང་ཆེའི་ལས་ཚབ། ནང་སིད་དྲུང་ཆེ། བཀའ་དྲུང་

བཅས་ཀི་མཛད་ཁུར་བཞེས། ཕི་ལོ་ ༡༩༩༡ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༩ ནས་སི་ྱོབ་རྩིས་ཞིབ་འགན་འཛིན་གི་མཛད་འགན་བཞེས། དེ་ རེས་ཕི་ལོ་ ༡༩༩༦ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༥ ནས་ཕི་ལོ་ ༡༩༩༧ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༡ བར་བདེ་སྲུང་བཀའ་བོན་གི་མཛད་འགན་བཞེས། ཕི་ལོ་ ༡༩༩༧ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༩ ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༢ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ བར་ཆེས་མཐོའ་ི ཁིམས་ཞིབ་པ་གཞན་བཅས་མཛད་

འཁུར་རིམ་པར་བཞེས་གནང་ཡོད། མདོར་ན། དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྐུ་ཚེ་ཧིལ་པོར་བོད་བསྟན་སིད་མི་རིགས་དང་བཅས་པར་སི་ཞུ་ ཞབས་འདེགས་ལྷག་བསམ་གི་འཇུག་སོ་ཆེར་བསྐྱེད་ཡུན་རིང་གནང་བའི་མཛད་རེས་ཅན་ཞིག་ཡིན། གོས་ཆོད།

སྐུ་གཤེགས་དེ་ཉིད་ཀི་རླབས་ཆེན་མཛད་རེས་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་བས་ བསགས་སིག་ལྟུང་རྣམས་བང་ཞིང་དག་ནས་ཐེག་མཆོག་འཁོར་ལོ་བཞི་ལྡན་རེན་བཟང་རིམ་བརྒྱུད་ཀིས་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་

མྱོེན་པའི་གོ་འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེག་པའི་སོན་འདུན་དང་། ཤུལ་ལུས་ནང་མི་བུ་ཕྲུག་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་ བཅས་ཀི་གོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

7

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

གཞུང་འབེལ ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་གོས ་ཆོད་གོས ་འཆར་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༥ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས ་འཆར་འདོན་ གནང་མཁན། སི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས།

སི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༥ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་ཞུ། གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །སྐབས་ ༡༣ པའི་བོད་མི་མང་མདོ་སྟོད་སི་ཟུར་དམ་པ་དཀོན་མཆོག་ནོར་བུ་མཆོག་ཡུན་རིང་སྙུན་གཞིའི་རེན་པས་ཕི་ ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༣ སྔ་དོ་ཕག་ཚོད་ ༥:༠༩ ཙམ་ལ་སེལ་ཀོབ་བཞུགས་ྱོིམ་ཏུ་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ི

གནས་ཚུལ་ཐོན། དམ་པ་ཁོང་ནི་ཡབ་བཀྲ་རྣམ་ལགས་དང་། ཡུམ་ཚེ་དབང་སྒྲོལ་མ་ལགས་གཉིས་ཀི་སས་སུ་ཕི་ལོ་ ༡༩༤༢ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡ ཉིན་ཁམས་སེ་དགེར་སྐུ་འཁྲུངས།

ཕི་ ལོ་ ༡༩༥༧ ལོ་ ནས་བཟུང་བསྟན་དག་རྒྱ་མི་ དམར་པོར ་ངོ་ རྒོལ ་གདོང ་ལེན ་གིས ་དག་འཐབ་རིམ ་པ་

བས། མཐར་ཕི་ ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར ་མང་སེ་ ཉུང་གིས ་མ་བརན་པར་བོད ་མི་ སི་ མཚུངས་རྒྱ་གར་ཨ་སམ་བརྒྱུད་ བཙན་བོལ ་དུ་འབོར ། ཕི་ ལོ་ ༡༩༦༡ ནས་ཕི་ ལོ་ ༡༩༦༧ བར་ལོ་ དྲུག་རིང ་གཞིས ་གོང ་གསུམ་པ་དང་བཞི་ པ་

གཉིས ་ཀི་ ལས་ཞོར ་སོབ ་གྲྭའི་ འགན་ཁུར་ལས་བ་ཞུས། གཞིས ་གོང ་ནང་བཅུ་དཔོན ་དང་ས་གནས་མི་ འཐུས་ཀི་

ལས་འགན་ལོ་ བཞི་ རིང ་ཞུས། དེ་ ནས་གཞིས ་གོང ་གི་ སི་ མི་ མང་མོས ་འོས ་འདེམ ས་བྱུང་བ་བཞིན ་མུ་མཐུད་སི་ མིའི་ ལས་འགན་ཞུས། ཕི་ ལོ་ ༡༩༦༣ ལོར ་སེལ ་ཀོབ ་ལུགས་བསམ་གཞིས ་གོང ་ ༤ པའི་ བརྒྱ་དཔོན ། སོབ ་གྲྭའི་

ཕ་མའི་ འཐུས་མི་ བཅས་ཐེང ས་མང་གནང་ཡོད ། དེ་ རེས ་ས་གནས་མདོ་ སྟོད ་རྒྱུན་ལས་དང་བོད ་རིག ས་མདོ་ ཁམས་

གཞོན ་ནུ་ཚོག ས་པའི་ ཚོག ས་གཙོའི་ འགན་འཁུར་བཞེས ། ཕི་ ལོ་ ༢༠༠༥ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༦ ནས་ཕི་ ལོ་ ༢༠༠༨ ཟླ་ ༦ ཚེས ་ ༡༦ བར་མདོ་ ཁམས་ཆུ་བཞི་ སང་དྲུག་གི་ དབུས་རྒྱུན་སྐབས་ ༡༧ པའི་ ཚོག ས་གཙོའི་ ཐུགས་འགན་ བཞེས ་ཡོད ། ཕི་ ལོ་ ༢༠༠༡ ཟླ་ ༥ ཚེས ་ ༣༠ ནས་ཕི་ ལོ་ ༢༠༠༦ ཟླ་ ༥ ཚེས ་ ༢༩ བར་སྐབས་ ༡༣ པའི་ མདོ་

སྟོད ་སི་ འཐུས་སུ་བདམས་ཐོན ་གི་ ཐུགས་འགན་བཞེས ་ཡོད ། དམ་པ་དེ་ ཉིད ་ནི་ སྐུ་ཚེ་ ཧིལ ་པོར ་བོད ་བསྟན་སིད ་མི་ རིག ས་དང་བཅས་པར་སི་ ཞུ་ཞབས་འདེག ས་ལྷག་བསམ་གི་ འཇུག་སོ་ ཆེར ་བསྐྱེད ་ཡུན་རིང ་གནང་བའི་ མཛད་ རེས ་ཅན་ཞིག ་ཡིན །

8

གོས ་ཆོད །

སྐུ་གཤེགས་དེ་ཉིད་ཀི་མཛད་རེས་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་བས་བསགས་ སིག་ལྟུང་རྣམས་བང་ཞིང་དག་ནས་ཐེག་མཆོག་འཁོར་ལོ་བཞི་ལྡན་གི་རེན་བཟང་རིམ་བརྒྱུད་ཀིས་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མྱོེན་ པའི་གོ་འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེག་པའི་སོན་འདུན་དང་། ཤུལ་ལུས་གཉེན་ཉེ་དང་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀི་ གོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ཡིག་ཆ་ཨང་ ༦ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བོ་ བཟང་ཕན་བདེ་ལགས་ནས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བོ་བཟང་ཕན་བདེ་ ལགས་ནས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༦ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་ཞུ།

གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །བོད་མི་མང་དབུས་གཙང་སི་ཟུར་དམ་པ་པདྨ་ཚེ་དབང་མཆོག ་ཡུན་རིང་མཆིན ་པའི་སྙུན་གཞིའི་རེན ་པས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༨ ཉིན་རྒྱབ་ཕག་ཚོད་ ༡༢:༣༠ ཙམ་ལ་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕོགས་སེལ་ཀོབ་ལུགས་བསམ་སྐུ་སེར་གཟིམ་ཤག་

ཏུ་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ི གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད། དམ་པ་ཁོང་ནི་ཡབ་ཆོས་བཟང་ལགས་དང་། ཡུམ་ལྷག་སྐྱིད་ ལགས་གཉིས་ཀི་སས་སུ་ཕི་ལོ་ ༡༩༣༦ ལོར་བོད་དབུས་གཙང་ག་ནག་ཏུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་དམ་པ་དེ་ཉིད་བོད་ནང་བོད་

ཡིག་འབི་ཀོག་སོང་མྱོང་ཡོད་པ་དང་། ཕིས་སུ་བོད་ལ་དུས་འགྱུར་བྱུང་རེས་ཕི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལོར་དགུང་གངས་ ༢༣ ཐོག་བལ་ ཡུལ་དུ་བོས་བོལ་དུ་ཕེབས།

ཕི་ ལོ་ ༡༩༧༣ ལོར ་དཔལ་འབོར ་ལས་ཁུངས་ནས་མ་རྩ་གནང་སྟེ་ ཁེ་ འབབ་གཟེང ས་བསྟོད ་ལེག ས་སྐྱེས ་

བསྩལ། དེ་ ནས་ས་གནས་སྟོད ་པའི་ སྐྱིད ་སྡུག་གི་ ཚོག ས་གཙོ། དབུས་གཙང་དབུས་རྒྱུན་ལས། སེལ ་ཀོབ ་ས་ གནས་དབུས་གཙང་ཚོག ས་གཙོ་ དང་གཞིས ་སར་གི་ སི་ མི་ ཡང་གནང་འདུག དེ་ རེས ་རིམ ་པས་སེལ ་ཀོབ ་ལུགས་ བསམ་གཞིས ་ཆགས་ཀི་ གཞིས ་གོང ་བརྒྱ་དཔོན ་དང་། གཞིས ་ཆགས་ཀི་ མཉམ་འབེལ ་གི་ ལས་བེད ་དང་འགན་ འཛིན ་བཅས་གནང་།

ཕི་ ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར ་དཔལ་འབོར ་ལས་ཁུངས་ྱོབ་ཁོང ས་སེལ ་ཀོབ ་ཕྱུགས་ལྟོ་ བཟོ་ གྲྭའི་ འགན་འཛིན ་

དང་། གཞིས ་སར་གི་ ཚོང ་པ་ལོ་ཤས་གནང་། ཕྱུགས་ལྟོ་ བཟོ་ གྲྭའི་ གྲུབ་འབས་ལེག ས་ཐོན ་གིས ་གཞིས ་སར་སི་ མི་ 9

ལྷན་འཛོམ ས་སར་བཀའ་བོན ་ཁི་ པས་གཟེང ས་རགས་གནང་བཞེས ་བྱུང་ཡོད ། ཕི་ ལོ་ ༡༩༩༡ ཟླ་ ༥ ཚེས ་ ༢༩ ནས་ཕི་ ལོ་ ༡༩༩༦ ཟླ་ ༥ ཚེས ་ ༢༨ བར་དང་། ཕི་ ལོ་ ༡༩༩༦ ཟླ་ ༥ ཚེས ་ ༢༩ ནས་ཕི་ ལོ་ ༢༠༠༡ ཟླ་ ༥

ཚེས ་ ༢༨ བར་སྐབས་ ༡༡།༡༢ གཉིས ་ཀི་ དབུས་གཙང་སི་ འཐུས་སུ་བདམས་ཐོན ་བྱུང་བ་བཞིན ་འགན་འཁུར་ བཞེས ་གནང་ཡོད །

དམ་པ་ཁོང ་ནི་ སྐུ་ཚེ་ ཧིལ ་པོར ་བོད ་བསྟན་སིད ་མི་ རིག ས་དང་ བཅས་པར་བཀུར་བསྟི་ ཞབས་འདེག ས་ལྷག་

བསམ་གི་ འཇུག་སོ་ ཆེར ་བསྐྱེད ་ཡུན་རིང ་གནང་བའི་ མཛད་རེས ་ཅན་ཞིག ་ཡིན ། གོས ་ཆོད །

སྐུ་གཤེགས་དེ་ཉིད་ཀི་མཛད་རེས་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་བས་བསགས་ སིག་ལྟུང་རྣམས་བང་ཞིང་དག་ནས་ཐེག་མཆོག་འཁོར་ལོ་བཞི་ལྡན་གི་རེན་བཟང་རིམ་བརྒྱུད་ཀིས་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མྱོེན་ པའི་གོ་འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེག་པའི་སོན་འདུན་དང་། ཤུལ་ལུས་གཉེན་ཉེ་དང་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀི་ གོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་ནས་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༧ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སོན་ལམ་མཐར་ ཕིན་ལགས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སོན་ལམ་མཐར་ཕིན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༧ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་ཞུ། གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །ཨ་རིའི་ གོས ་ཚོག ས་གོང ་མའི་ སི་ མཐུན་ཚོག ས་པའི་ གོས ་ཚོག ས་འཐུས་མི་ སྐུ་ཞབས་རི་ ཅཌ་ ལུའུ་གར་ (Sen. Richard Lugar) མཆོག ་ཡུན་རིང ་བསྙུན་མནར་གི་ རེན ་པས་ཨ་རིའི་ མངའ་སེ་ Virginia ,ནང་ཡོད ་

པའི་ Inova Heart and Vascular Institute ནང་དམ་པ་དེ་ ཉིད ་དགུང་གངས་ ༨༧ ཐོག ་ཕི་ ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་

༤ ཚེས ་ ༢༨ ཉིན ་ཀད་པར་ནད་གཞི་ ཕོག ་རེན ་སྐུ་ཚེའི་ འཕེན ་པ་རོག ས་པའི་ ཡིད ་སྐྱོའ ་ི གནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད ། ཕི་ ལོ་ ༡༩༣༢ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༤ ཉིན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཡབ་སར་ཐཱ་ (Bertha) ལགས་དང་ཡུམ་མར་ཝེན་ ལུའུ་གར་ (Marvin Lugar) ལ ག ས ་ག ཉི ས ་ཀི་ས ས ་སུ ་ཨ ་རི འི ་མ ངའ་སེ་ Indianapolis ནང་སྐུ་འཁྲུངས ། དམ ་པ་དེ ་ཉི ད ་ཆུ ང་དུས ་ Indianapolis མི་མང་སོབ་གྲྭར་ཕིན་པ་དང་། དེ་ནས་ཕི་ལོ་ ༡༩༥༠ ལོར་ Shortridge འབིང་རིམ་སོབ ་གྲྭ་མཐར་སོན། 10

ཕི་ལོ་ ༡༩༥༤ ལོར་ Denison མཐོ་སོབ་དང་། ཕི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་ལོན་ཌོན་དུ་ Oxford གཙུག་ལག་སོབ་གཉེར་ཁང་

ནས་བསབ་པ་མཐར་སོན། ཕི་ལོ་ ༡༩༥༦ ནས་ ༡༩༦༠ བར་ལོ་ལྔ་རིང་ཨ་རིའི་མཚོ་དམག་སེ་ཁོངས་ནང་ཕག་ལས་གནང་། ཕི་ ལོ་ ༡༩༦༨ ནས་ཕི་ལོ་ ༡༩༧༦ བར་ Indianpolis གོང་སེའི་སི་ྱོབ་སྐབས་ ༤༤ པའི་འགན་འཁུར་ཡང་བཞེས་གནང་

ཡོད་འདུག དམ་པ་དེ་ཉིད་ཕི་ལོ་ ༡༩༧༧ ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༣ བར་ཨ་རིའི་མངའ་སེ་ Indiana ྱོབ་ཁོངས་ནས་ཨ་རི་གོས་ ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མིའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད་འདུག ཕི་ལོ་ ༡༩༨༥ ནས་ ༡༩༨༧ བར་དང་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༣ ནས་ ༢༠༠༧ བར་ཨ་རིའི་ཕི་སིད་འབེལ ་མཐུད་ལྷན་ཁང་ནང་གོས ་ཚོག ས་གོང་མའི་ཆེད་འཛུགས་ཚོག ས་ཆུང་གི་ཚོག ས་གཙོའི་

ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད་འདུག ཕི་ལོ་ ༡༩༩༢ ནས་ ༢༠༠༡ བར་ཨ་རིའི་རྒྱལ་སིའི་མང་གཙོ་གོང་འཕེལ་ལྟེ་གནས་ཁང་

གི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཕག་ལས་གཙོ་རྐང་བཞེས་གནང་ཡོད། ཕི་ལོ་ ༡༩༩༥ ནས་ ༢༠༠༡ བར་ཨ་རིའི་སོ་ནམ་ཞིང་ ལས་དང་ཟས་བཅུད། ཤིང་ནགས་འདེབས་ལས་བཅས་ཀི་གོས་ཚོགས་ཀི་ཆེད་འཛུགས་ཚོགས་ཆུང་གི་འཐུས་མི་གནང་ཡོད་པ་

དང་། ཕི་ལོ་ ༡༩༩༦ ལོར་ཨ་རི་སི་མཐུན་ཚོགས་པའི་སིད་འཛིན་གི་འོས་མིར་བདམས་ཐོན་བྱུང་ཡོད། དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཨ་རིའི་ གོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་ཞབས་ལོ་རྒན་གས་ཀི་མཚན་ཐོ་རིམ་པ་ལྔ་པའི་ཁོངས་དང་ཨ་རིའི་གཞུང་འཛིན་ཚོགས་པའི་ཞབས་ལོ་

མང་ཤོས་ཀི་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཞིག་ཀང་ཡིན་འདུག གཞན་ཡང་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་མཛད་རེས་ལ་ཆེས་མངོན་པར་བསྟོད་པའི་ གཟེངས་རགས་ལྟ་བུར་ཆ་མཚོན་ན། ཨ་རིའི་རྒྱལ་སིའི་མང་གཙོ་གོང་འཕེལ་ལྟེ་གནས་ཁང་ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༡ ལོར་དམ་པ་དེ་

ཉིད་ཀི་ད་བར་ཕག་ལས་ཧུར་བསྐྱེད་གནང་བར་མང་གཙོའི་ཞབས་འདེག ས་ཀི་གཟེངས་རགས་ཞེས་པ་འབུལ་བཞེས། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་ཨ་རིའི་ཕི་སིད་ཞབས་ཞུ་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གོ་སྒྲིག་འོག་དམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་མི་ཚེ་གང་པོར་ཨ་རིའི་ཕི་སིད་ལས་དོན་ཐོག་

ཕག་ལས་གཟེངས་སུ་ཐོན་པ་གནང་བར་ཆེས་མཐོའ་ི གཟེངས་རགས་ཤིག་ཀང་འབུལ་བཞེས་མཛད་གནང་ཡོད་འདུག གཞན་ ཡང་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༣ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༨ ཉིན་ཨ་རིའི་སིད་འཛིན་བྷ་རག་ཨོ་བྷ་མ་མཆོག་གི་མཚན་ཐོག་ནས་སིད་འཛིན་ཐོབ་དབང་གི་ རགས་མ་ Presidential Medal of Freedom ཞེས ་པའི་གཟེངས་རགས་བཅས་འབུལ་བཞེས་བྱུང་འདུག གཞི་རྩའི་ དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ད་བར་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་ཕག་དེབ་མང་དག་ཅིག་ཡོད་ཀང་། རྒྱལ་སིའི་སི་ཚོགས་ཁོད་གདེང་འཇོག་ཆེན་

པོ་གནང་བཞིན་པའི་ཕག་དེབ་ཁག་གཉིས་ནི། ཨ་རིའི་སིད་འཛིན་རེས་མར་ཕག་བིས་ Letter To The Next President ཞེས་པ་དང་། དུས་རབས་རེས་མའི་ཨ་རིའི་མི་སེར་ The Next American Century ཞེས་པ་གཉིས་ནི་རྒྱལ་སིའི་སྟེང་ གགས་ཆེ་ཞིང་གདེང་འཇོག་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག

དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཡུན་རིང ་ནས་བོད ་མི་ དང་བོད ་དོན ་ཐོག ་ཞལ་ཞེ་ གཉིས ་མེད ་ཀི་ རྒྱབ་སྐྱོར ་གནང་མཁན་

ཞིག ་དང་། ལྷག་པར་དུ་སི་ ནོར ་༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་ཆེན ་པོ་ མཆོག ་དང་ཐུགས་འདིས ་ཆེ་ ཞིང ་། རྒྱ་ནག་ གཞུང་གིས ་བོད ་ནང་དམ་བསྒྲགས་ཅན་གི་ སིད ་བྱུས་ལག་བསྟར་བེད ་བཞིན ་པར་སྐྱོན ་བརོད ་གནང་མཁན་ཞིག ་ ཡིན ་པ་དང་། མགོན ་པོ་ གང་ཉིད ་ཀིས ་འཛམ་གིང ་ཞི་ བདེ་ དང་འགོ་ བ་མིའི་ བཟང་སོད ་གོང ་མཐོར ་གཏོང ་ཐབས་ཀི་ རླབས་ཆེན ་གི་ མཛད་ཁུར་ལ་བསྔགས་བརོད ་ཞུ་མཁན་ཞིག ་དང་།

11

སིར ་དམ་པ་ཁོང ་གིས ་གོས ་ཚོག ས་ནང་བོད ་དོན ་རྒྱབ་སྐྱོར ་གི་ གོས ་ཆོད ་ཁག་མང་པོར ་རྒྱབ་སྐྱོར ་གནང་

ཡོད ་ཅིང ་། ལྷ ག ་པ ར་ཕི་ ལོ་ ༢༠༠༢ ལོ ར ་ཨ ་རིའ ི་ ག ཞུ ང་གིས ་བོད ་མིར ་འ ཛིན ་པ འི་ སིད ་བྱུ ས ་ཞེས ་པ ་ག ཏན་ འབེབ ས་གནང་སྐབས་དམ་པ་ཁོང ་གིས ་རྒྱབ་སྐྱོར ་ཤུགས་ཆེ་ གནང་ཡོད ་འདུག་ལ། གཞན་ཡང་ ༢༠༠༧ ལོར ་ཨ་ རིའི་ གོས ་ཚོག ས་ཀིས ་སི་ ནོར ་༸གོང ་ས་༸སྐྱབས་མགོན ་ཆེན ་པོ་ མཆོག ་ལ་གསེར ་གི་ རགས་མ་འབུལ་བཞེས ་

མཛད་དགོས ་པའི་ གོས ་ཆོད ་ཐོག ་ལའང་རྒྱབ་སྐྱོར ་ཤུགས་ཆེ་ གནང་མཁན་ཞིག ་ཀང་ཡིན ་འདུག གོས་ཚོགས་འཐུས་ མི་དང་བོན་ཆེན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་ཨ་རིའི་རླབས་ཆེན་གི་དབུ་ཁིད་གཅིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། བོད་དོན་ཐོག་ལ་མཚོན་ནའང་ཞལ་ཞེ་ གཉིས་མེད་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན།

མདོར་ན། དམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་མཚོན་ན་ཨ་རིའི་གོས་ཚོགས་ནང་ལོ་ངོ་ ༣༠ ལྷག་ཙམ་རིང་ཨ་རིའི་སི་ཚོགས་སི་ཡོངས་

ཀི་ཐོག་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་གནང་མཁན་གི་གནད་ཡོད་མི་ས་ཞིག་དང་། བོད་མིའི་འཐབ་རྩོད་ཁོད་མི་ས་གལ་འགངས་ཆེན་ཞིག་ དང་། སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཐུགས་སང་གཤིན་པའི་སོ་ནས་དད་གུས་རྩེ་གཅིག་ཞུ་མཁན་རླབས་ ཆེན་གི་མི་ས་ཞིག་ཀང་ཡིན།

གོས་ཆོད།

སྐུ་གཤེགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་རྨད་བྱུང་མཛད་རེས་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་ཆེ་བསྟོད་ཀིས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཉིད་སྐུ་ ཚེ་མ་ཟིན་པ་འདིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལའང་གོང་གུད་ཤུགས་ཆེ་བྱུང་བར་ཤུལ་བཞུགས་ནང་མི་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་བོད་མི་ མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་གཞིས་བེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྙིང་དབུས་ནས་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་

ཁོང་གི་ཕུགས་འདུན་བཟང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་ཅིང་། བས་བསགས་ཉེས་ལྟུང་མཐའ་དག་བང་ཞིང་དག་ནས་བདེ་ནས་ བདེ་བར་བགོད་པའི་སོན་ལམ་ཤུགས་དག་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀི་གོས་ཆོད་དུ། ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ལོ་

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ཤོག་གངས་དང་པོ་དེའི་ནང་འཐུས་མི་ཤིག་གི་ཟེར་བ་དེའི་ཚབ་ལ་འཐུས་མི་ཞིག་ཀང་བཟོ་རོགས་གནང་། དེ་ནས་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༨ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས།

སི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༨ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་ཞུ།

12

གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །རྒྱ་གར་གི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་སི་ྱོབ་བོན་ཆེན་ཟུར་པ་ལྕམ་སྐུ་ ཤི་ལ་ཌིག་ཤིཊ་ (Smt. Sheila Dikshit) མཆོག་རྒྱ་ གར་གི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་རེན་གཞི་བས་པའི་ (Fortis Escorts Heart Institute) སན་ཁང་དུ་དགུང་གངས་ ༨༡ ཐོག་ཕི་ ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་གི་ཕི་དོ་ཕག་ཚོད་ ༣:༥༥ ཙམ་ལ་གོ་བུར་སྙིང་ཁག་འགག་པའི་ Cardiac arrhythmia རེན་གི་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ིགནས་ཚུལ་བྱུང་ཡོད།

ཕི་ལོ་ ༡༩༣༨ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཡབ་སན་ཇེ་ ཀ་པུར་ (Sanjay Kapoor) མཆོག་དང་ཡུམ་

ས་ཝན་ལ་ཊ་ (Swarnalata) མཆོག་གཉིས་ཀི་སས་མོར་རྒྱ་གར་གི་མངའ་སེ་ (Punjab) ནང་ Kapurthala ཞེས་པའི་ གོང་ྱོེར་དུ་སྐུ་འཁྲུངས།

དམ་པ་དེ་ཉིད་སྐུ་ན་ཆུང་དུས་ (Convent of Jesus and Mary School) ཞེས་པའི་ཡེ་ཤུ་སོབ་གྲྭ་ཞིག་ནང་

སོབ་གཉེར་གནང་། དེ་རེས ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར ་ Miranda House ཞེས ་པའི་མཐོ་སོབ་ནང་ཉེ་བའི་གཙུག་ལག་རབ་ འབམས་པ་དང་། གཙུག་ལག་རབ་འབམས་པའི་བསབ་པ་མཐར་སོན།

དེ་ནས་ཕི་ལོ་ ༡༩༦༩ ལོར་དམ་པ་ཁོ་མོའ་ི སྐུ་ཟླའི་པཱ་ལགས་ལ་ཕག་རོགས་ཞུ་སད་ཆབ་སིད་ནང་ཐོག་མར་བཞུགས།

དེ་རེས་ཕི་ལོ་ ༡༩༧༠ ཙམ་ལ་དམ་པ་དེ་ཉིད་རྒྱ་གར་ན་གཞོན་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ (Young Women's Association) ཀི་ཚོགས་གཙོའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད་འདུག

ཕི་ལོ་ ༡༩༨༤ ནང་རྒྱ་གར་གི་སྐབས་དེའི་སིད་བོན་སྐུ་ཞབས་ Rajiv Gandhi མཆོག་གི་སེ་ཁིད་པའི་བཀའ་ཤག་

ལྷན་ཚོགས་སུ་དམིག ས་བསལ་འདེམས་སྒྲུག་གནང་བ་མ་ཟད་གོས ་ཚོག ས་འཐུས་མི་གཙོས ་པའི་ལས་སེ་མང་དག་ཅིག་གི་

འགན་འཁུར་བཞེས ་གནང་། ལོ་འདིའི་ནང་ Uttar Pradesh མངའ་སེའི་ Kannauj ས་གནས་མངའ་ཁོངས་ཀི་རྒྱ་གར་ གོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མིར་བདམས་ཐོན་བྱུང།

ཕི་ལོ་ ༡༩༩༠ ཟླ་ ༨ པར་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་སེ་ཁིད་འོག་གཞན་ལས་རོགས་མི་གངས་ ༨༢ ཀི་རྒྱ་གར་མངའ་སེ་ Uttar

Pradesh ནང་བུད་མེད་ཀི་ཐོབ་ཐང་དང་རང་དབང་བཅས་ལ་བཙན་གནོན་བཏང་བར་འགོག་རྒོལ་གི་ལས་འགུལ་ཞིག་སེལ ་

བའི་རེན ་གི་ྱོ​ོན ་ཉིན ་གངས་ ༢༣ ཙམ་རིང་བཙོན ་བཅུག་བཀག་ཉར་གནང་ཡོད ་འདུག དམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་མཚོན ་ན་ཕི་ལོ་ ༡༩༨༤ ནས་ ༡༩༨༩ བར་དུས་ཡུན་ལོ་ལྔ་རིང་རྒྱ་གར་ནང་རྒྱལ་སིའི་མཉམ་འབེལ་རྒྱལ་ཚོག ས་ཀི་བུད་མེད་གནས་བབ་

(United Nations Commission on Status of Women) ཐོག་མགིན་ཚབ་པའི་ཐུགས་འགན་ཡང་བཞེས་གནང་ ཡོད་འདུག

གཞན་ཡང་ཕི་ལོ་ ༡༩༩༨ ནས་ ༢༠༡༣ བར་ྱོ​ོན་ལོ་ངོ་བཅོ་ལྔ་དང་། སྐབས་ཐེངས་གསུམ་བསྟུད་མར་ལྡི་ལི་སི་ྱོབ་

བོན་ཆེན་གི་ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད། དམ་པ་ཁོང་ནི་ད་བར་ལྡི་ལི་སི་ྱོབ་བོན་ཆེན་དང་རྒྱ་གར་སི་ཡོངས་ནང་བུད་མེད་ ཀི་སི་ྱོབ་བོན་ཆེན་དུས་ཡུན་རིང་ཤོས་དེའང་ཆགས་ཡོད་འདུག ཕི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༡ ཉིན་ཀེ་རེ་ལ་མངའ་སེའི་ 13

གཞུང་འཛིན་ Governor of Kerala དུ་བསྐོ་གཞག་སྩལ་ཏེ། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༤ ཟླ་ ༨ ཚེས ་ ༢༥ ཉིན ་ལས་གནས་ནས་ དགོངས་ཞུས་གནང་ཡོད་འདུག

དམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་སྔ་རེས་རིམ་པའི་ནང་ཆེས་བསྟོད་དང་གཟེངས་རགས་འབུལ་བཞེས་ཁག་ཅིག་ནི། ༡།

རྒྱ་གར་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་རྒྱ་གར་ནང་སི་ྱོབ་བོན་ཆེན་རྩེ་ཕུད་ཀི་བ་དགའ།

༢།

རྒྱ་གར་ NDTV གསར་འགྱུར་ལྷན་ཁང་ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལོའ་ིཆབ་སིད་པ་ (Politician of the Year)

༣།

ཨི་རྒྱ་སི་ཚོགས་ཞེས་པའི་ (Indo-Iran Society) ཚོགས་པ་ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོར་ (Dara Shikoh)ཞེས་

༤།

རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོང ས་སྐུ་སྐྱེ་མ་མཐུན་ཚོག ས་ནས་བུད་མེད་སི་ཚོག ས་ཞབས་ཞུ་བ་གཟེངས་ཐོན ་རྣམས་ལ་ཕི་ལོ་

ཞེས་པའི་གཟེངས་རགས། པའི་བ་དགའ།

༢༠༡༣ ལོར་ལོ་ངོ་བཅུ་ཕྲག་གཅིག་གི་ལྡི་ལི་བུད་མེད་བས་རེས་ཅན་ཞེས་པའི་བ་དགའ་བཅས་གོང་གསལ་བ་དགའ་ ཁག་འབུལ་བཞེས་བྱུང་འདུག

ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡ ཚེས ་ ༡༠ ཉིན ་དམ་པ་ཁོང ་ (Delhi Pradesh Congress Committee) ཡི་ཚོག ས་གཙོར ་ བདམས་ཐོན ་བྱུང་འདུག དམ་པ་ཁོང་གི་སྐབས་སུ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ནང་ CNG སི་སོད ་རླང་འཁོར ་ཐོག ་མར་དབུ་ བཙུགས་གནང་འདུག ཁོང་གིས་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་ལྡི་ལིའི་མི་སེར་ཞེས་པ་དེར་རྒྱ་ཆེའི་ཀོག་པ་པོ་རྣམས་ཀི་ཁོང་ལ་ཚད་ མཐོའ་ི ཆེ་བསྟོད་དང་དགའ་མོས་གནང་བཞིན་ཡོད། དམ་པ་ཁོང ་གིས ་སྐུ་ཚེ་ ཧིལ ་པོར ་རྒྱ་གར་སི་ ཚོག ས་དང་རྒྱལ་ཁབ་

ཀི་ ཆེད ་དུ་བོས ་བཏང་གནང་ཡོད ། བོད ་མི་ དང་བོད ་དོན ་ཐོག ་དམ་པ་དེ་ ཉིད ་ཀིས ་རྒྱ་གར་ནང་ཡོད ་པའི་ བཙན་བོལ ་ བོད ་མིའི་ བདེ་ སྡུག་ལ་གཟིག ས་རོག ་དང་། ལྷག་པར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ ལིར ་གནས་སོད ་བོད ་མི་ ཚོར ་དམིག ས་བསལ་ གིས ་གཟིག ས་རོག ་གནང་ཡོད ། དམ་པ་དེ་ ཉིད ་སྐུ་འཚོ་ བཞུགས་སྐབས་ཁོང ་གིས ་བོད ་མི་ ཚོ་ ཐུགས་ལ་བཅངས་

ནས་དུས་རག་ཏུ་བོད ་དོན ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར ་ཤུགས་ཆེ་ གནང་མཁན་ཞིག ་ཡི ན ། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཀི་སད་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་ཡོད་པའི་ཐོག་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སེ་ཁིད་མཁན་ཞིག་དང་བོད་དང་བོད་མིའི་གོགས་པོ་བོས་ཐུབ་

ཅན་ཞིག་ཡིན་ཅིང་། ལྷག་པར་དུ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཐུགས་སང་ཆེན་པོའ་ི ཐོག་དད་གུས་རྩེ་ གཅིག་ཞུ་མཁན་རླབས་ཆེན་གི་མི་ས་ཞིག་ཀང་ཡིན།

གོས་ཆོད།

སྐུ་གཤེགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་རྨད་བྱུང་མཛད་རེས་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་ཆེ་བསྟོད་ཀིས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཉིད་སྐུ་ ཚེ་མ་ཟིན་པ་འདིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལའང་གོང་གུད་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་བརེན་ཤུལ་བཞུགས་ནང་མི་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་བོད་ མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ངོས་ནས་གཞིས་བེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྙིང་དབུས་ནས་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་།

དམ་པ་ཁོང་གི་ཕུགས་འདུན་བཟང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་ཅིང་། བས་བསགས་ཉེས་ལྟུང་མཐའ་དག་བང་ཞིང་དག་ནས་བདེ་

14

ནས་བདེ་བར་བགོད་པའི་སོན་ལམ་ཤུགས་དག་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀི་སི་མོས་གོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་ནས་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༩ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་ བསོད་ནམས་ལགས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས་ནས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༩ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་ཞུ།

གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །རྒྱ་གར་གི་མ་རི་ཡ་ པར་དེ་ཤ་མངའ་སེའི་སི་ྱོབ་བོན་ཆེན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ས་བུ་ལླ་ གོར་ Babulal Gaur མཆོག་ རྒྱ་གར་གི་གོང་སེ་ Bhopal ནང་རེན་གཞི་བས་པའི་ (NARMADA) སན་ཁང་དུ་དགུང་གངས་ ༨༩ ཐོག་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༡ རེས་གཟའ་ལྷག་པ་ཉིན་སྙིང་ཁག་འགགས་པའི་རེན་གི་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ི གནས་ཚུལ་ཐོན་ འདུག

ཕི་ལོ་ ༡༩༣༠ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༢ ཉིན་དམ་པ་དེ་ཉིད་རྒྱ་གར་གི་མངའ་སེ་ (Uttar Pradesh) ས་ཁུལ་ Naugir ཏུ་

སྐུ་འཁྲུངས། དམ་པ་ཁོང་ཆུང་དུས་ཁུལ་དེའི་སོབ་གྲྭ་ཆ་ཚང་འགིམས་ཏེ། ཕི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་ Jan Sangh ཚོགས་པའི་དྲུང་ ཆེའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད་འདུག དེ་རེས་ཕི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལོར་

Vikram University མཐོ་སོབ་ནས་འབྱུང་རིག་སེ་

ཚན་ཐོག་རིག་གནས་རབ་འབམས་པ་བསབ་པ་མཐར་སོན་པ་དང་། དེ་རེས་ཕི་ལོ་ ༡༩༦༥ ལོར་ཁིམས་ལུགས་རིག་པའི་ཐོག་

གཙུག་ལག་རབ་འབམས་པའི་བསབ་པ་མཐར་སོན། དམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་མཚོན་ན། ཆབ་སིད་ཀི་མདུན་སོས་ཐོག་མ་ནི། ཚོང་དོན་ ལྷན་ཚོགས་ཀི་འགོ་ཁིད་ནས་བཟུང་སྟེ། རིམ་པས་ཕི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལོར་དམ་པ་དེ་ཉིད་སོ་པལ་ས་གནས་གོས་ཚོགས་ནང་རང་ དབང་ཅན་གི་སེ་ཚན་ Janata Party ཚོགས་པའི་རྒྱབ་སྐྱོར་འོག་གོས་ཚོགས་འཐུས་མིར་བདམས་ཐོན་བྱུང་།

དེ་རེས་ཕི་ལོ་ ༡༩༧༧ ལོར་དགུང་གངས་ ༢༥ སོན་སྐབས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཧ་ར་ཡ་ན་མངའ་སེའི་གཞུང་འཛིན་ལྷན་

ཚོགས་ནང་བོན་ཆེན་ལོ་ན་ཆུང་ཤོས་གས་ཤིག་དང་། ཕི་ལོ་ ༡༩༧༩ ལོར་རང་ལོ་ ༢༧ ཐོག་ཧ་ར་ཡ་ན་མངའ་སེའི་ Janata

Party ཡི་ཚོགས་གཙོའི་ཐུགས་འགན་བཅས་བཞེས ་གནང་ཡོད། མདོར་ན། ཕི་ལོ་ ༡༩༧༧ ནས་ ༡༩༨༢ བར་དང་། ཕི་ལོ་

༡༩༨༧ ནས་ ༡༩༩༠ བར་དུས་ཡུན་སྐབས་གཉིས་རིང་མངའ་སེའི་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་འཛིན་སྐྱོང་བོན་ཆེན་གི་ཐུགས་ འགན་བཞེས་གནང་ཡོད།

15

ཕི་ལོ་ ༡༩༩༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༧ ནས་ཕི་ལོ་ ༡༩༩༢ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༡༥ བར་ས་གནས་ནང་ཁིམས་སྒྲིག་གི་ལས་དོན།

གོས་ཚོགས་ལས་དོན། མི་མང་འབེལ་མཐུད། གོང་ྱོེར་གི་བདེ་འཇགས། ས་ཁང་དང་རོ་བཞུན་རླངས་རས་ངལ་སེལ་བསྐྱར་

གསོ་བཅས་ཀི་འཛིན་སྐྱོང་བོན་ཆེན་གི་ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད། དེ་རེས ་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༢ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༤ ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༣ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༧ བར་མ་རི་ཡ་ པར་དེ་ཤ་གོས་ཚོགས་ནང་ཕོགས་འགལ་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་གི་ཐུགས་འགན་

བཞེས་གནང་ཡོད། དམ་པ་དེ་ཉིད་ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༤ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༢༣ ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༥ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༩ བར་མ་རི་ཡ་ པར་དེ་ཤའི་སི་ྱོབ་བོན་ཆེན་གི་ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད།

གཞི་རྩའི་བོན་ཆེན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་རྒྱ་གར་གི་རླབས་ཆེན་དབུ་ཁིད་གཅིག་དང་། བོད་དོན་ཐོག་ལ་མཚོན་ནའང་ཁ་ཞེ་

གཉིས་མེད་ཀི་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། སོ་པལ་གོང་སེའི་ནང་གནས་སོད་བོད་མིའི་དགུན་ཚོང་སྐྱིད་སྡུག་ཚོར་ རྒྱུན་མཁོའ་ི བལ་གོས་ཚོང་ལས་ཀི་ཁོམ་སའི་མཚོན་དཀའ་ངལ་མང་དག་ཅིག་ལ་འཛེམས་ཟོན་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ མཐུན་འགྱུར་རོགས་མགོན་གང་ཐུབ་གནང་མཁན་གི་བོན་ཆེན་བཀའ་དིན་ཅན་ཞིག་ཀང་ཡིན།

དམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་མཚོན་ན་རྒྱ་གར་སི་ཚོགས་སི་ཡོངས་ཀི་ཐོག་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་གནང་མཁན་གི་གནད་ཡོད་ཅན་

ཞིག་དང་། བོད་མིར་རྒྱུན་མཁོའ་ིའཚོ་གནས་ཁོད་དགོས་ངེས་ཀི་མི་ས་གལ་འགངས་ཆེན་ཞིག་ཀང་ཆགས་ཡོད། གོས་ཆོད།

སྐུ་གཤེགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་རྨད་བྱུང་མཛད་རེས་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་ཆེ་བསྟོད་ཀིས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཉིད་སྐུ་ ཚེ་མ་ཟིན་པ་འདིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལའང་གོང་གུད་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་བརེན་ཤུལ་བཞུགས་ནང་མི་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་བོད་ མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་གཞིས་བེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྙིང་དབུས་ནས་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་ ཁོང་གི་ཕུགས་འདུན་བཟང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་ཅིང་། བས་བསགས་ཉེས་ལྟུང་མཐའ་དག་བང་ཞིང་དག་ནས་བདེ་ནས་ བདེ་བར་བགོད་པའི་སོན་ལམ་ཤུགས་དག་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀི་གོས་ཆོད་དུ།

བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ལོ་

༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག

སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟའི་འདི་གཞུང་འབེལ་ཡིག་ཆ་ཞིག་ཡིན་དུས། སོ་པལ་མངའ་སེ་ཟེར་ནས་ཞུས་ན་འགིག་གི་ ཡོད་པ་མ་རེད་སྙམ། སོ་པལ་གོང་སེ་ཞེས་འབོད་ན་ལེགས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། ལགས་སོ། སོ་པལ་གོང་སེ་ ཞེས་བཟོ་རོགས་གནང་།

16

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་ནས་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༠ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ་ལགས།

སི་འཐུས་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༠ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་ཞུ། གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །རྒྱ་གར་བྷི་ཧར་མངའ་སེའི་མི་མང་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་ཚོགས་པའི་གོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་

དམ་པ་རམ་ ཅན་ཊྲ་ པྶ་ཝན་ (Ram Chandra Paswan) མཆོག་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིའི་ནང་རེན་གཞི་བས་པའི་ ( Ram Manohar Lohia ) སན་ཁང་དུ་དགུང་གངས་ ༥༦ ཐོག ་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༢༡ རེས་གཟའ་ཉི་མ་ཉིན་སྙིང་ཁག་

འགགས་པའི་རེན་གི་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ིགནས་ཚུལ་བྱུང་འདུག

ཕི་ལོ་ ༡༩༦༢ ཟླ་ ༡ ཚེས ་ ༡ ཉིན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཡབ་ཇ་མུ་ནཱ་ ར་ས་ (Late Shri Jamun Das) ལགས་དང་

ཡུམ་ སི་ཝ་ དི་ཝི་ (Smt. Siya Devi) ལགས་གཉིས་ཀི་སས་སུ་རྒྱ་གར་གི་མངའ་སེ་ (Bihar) ས་ཁུལ་ Khagaria དུ་ སྐུ་འཁྲུངས། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཆུང་དུས་ནས་སོབ་གྲྭ་འགིམས་ཏེ་དེ་རེས་མཐོ་སོབ་མཐར་སོན་གནང་།

ཕི་ལོ་ ༡༩༨༤ ཟླ་ ༤ ཚེས ་ ༡༢ ཉིན ་ལྕམ་སྐུ་ (Smt. Sunaina Kumari) ལྷན་དུ་འཁྲུངས་ས་བསྐྱོན་པ་དང་།

ཁོང་གཉིས་ལ་ཕྲུ་གུ་བུ་གཉིས་དང་བུ་མོ་གཅིག་བཅས་ྱོ​ོན་ཕྲུ་གུ་གསུམ་ཡོད་འདུག ཕི་ལོ་ ༡༩༩༩ སྐབས་ ༡༣ ནས་སི་ཧར་

མངའ་སེ་ནས་རྒྱ་གར་གོས་ཚོགས་འོག་མའི་འཐུས་མིར་ལོ་ལྔ་ཚན་བཞི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ བར་སྐབས་ ༤ རིང་བསྟུད་མར་བདམས་ ཐོན་གིས་ཐུགས་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད་འདུག ཕི་ལོ་ ༡༩༩༩ ནས་ ༢༠༠༠ བར་གོང་ྱོེར་དང་གོང་རལ་ཡར་རྒྱས་རྒྱུན་ལས་ ཚོགས་ཆུང་ནང་ཚོགས་མིའི་འགན་འཁུར་བཞེས་གནང་བ་དང་། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༠ ནས་ ༢༠༠༤ བར་གཏེར་ཁ་དང་གཏེར་དངོས་

དོ་དམ་ལྷན་ཚོགས་ཀི་སོབ་སྟོན་པའི་འགན་འཁུར་བཞེས། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༢ ནས་ ༢༠༠༤ བར་ཚོང་ལས་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་ཆུང་གི་ ཚོགས་མི་གནང་། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༦ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༥ ཉིན་ནང་སིད་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་མི་གནང་། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༧ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༥ ཉིན་སི་ཚོགས་དང་བདེན་དང་ནུས་ཤུགས་གོང་འཕེལ་གི་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་མི་གནང་།

གཞི་རྩའི་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་རྒྱ་གར་གི་རླབས་ཆེན་ཆབ་སིད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། བོད་དོན་ཐོག་ལ་མཚོན་ནའང་ཁ་ཞེ་

གཉིས་མེད་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༤ ནས་བཟུང་ད་བར་མུ་མཐུད་བོད་དོན་ཐོག་འགན་

འཁུར་ཆེ་བཞེས་གནང་མཁན་ཞིག་དང་། སི་ལྷན་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་གཞུང་འབེལ་ལྡི་ལིར་བོད་དོན་ཞུ་གཏུག་ལས་འགུལ་ སྐབས་དམ་པ་དེ་ཉིད་དང་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་བ་མ་ཟད་བོད་དོན་ཐོག་ཐུགས་སང་ཆེན་པོ་གནང་མཁན་གི་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ བོས་ཐུབ་ཅན་ཞིག་ཡིན།

17

དམ་པ་དེ་ཉིད་ལ་མཚོན་ན་རྒྱ་གར་སི་ཚོགས་སི་ཡོངས་ཀི་ཐོག་དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་གནང་མཁན་གི་གནད་ཡོད་ཅན་

གི་མི་ས་ཞིག་དང་། བོད་མིའི་ཉིན་རེའི་རྒྱུན་མཁོའ་ིའཚོ་བའི་གནས་སྟངས་ཁོད་མི་ས་གལ་འགངས་ཆེན་ཞིག་ཀང་ཆགས་ཡོད། གོས་ཆོད།

སྐུ་གཤེགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་རྨད་བྱུང་མཛད་རེས་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་ཆེ་བསྟོད་ཀིས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཉིད་སྐུ་ ཚེ་མ་ཟིན་པ་འདིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལའང་གོང་གུད་ཆེན་པོ་བྱུང་བར་བརེན་ཤུལ་བཞུགས་ནང་མི་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་བོད་ མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་གཞིས་བེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྙིང་དབུས་ནས་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་ ཁོང་གི་ཕུགས་འདུན་བཟང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་ཅིང ་། བས་བསགས་ཉེས་ལྟུང་མཐའ་དག་བང་ཞིང་དག་ནས་བདེ་ནས་ བདེ་བར་བགོད་པའི་སོན་ལམ་ཤུགས་དག་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀི་གོས་ཆོད་དུ།

བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ལོ་

༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་ནས་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༡ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་བོ་བཟང་གགས་པ་ལགས།

སི་འཐུས་བོ་བཟང་གགས་པ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༡ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་ཞུ། གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་རེས་དན་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་བོན་ཆེན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་རམ་ ཇེཌ་མར་ནི་ (Ram Jethmalani) དམ་པ་མཆོག་རྒྱ་ གར་གི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་སྐུ་སེར་གཟིམ་ཤག་ཏུ་དགུང་གངས་ ༩༥ ཐོག་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༨ རེས་གཟའ་ཉི་མའི་སྔ་དོ་ ཕག་ཚོད་ ༧:༤༥ ཙམ་ལ་བགེས་ནད་རེན་པའི་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རོགས་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ིགནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག

ཕི་ལོ་ ༡༩༢༣ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༤ རེས་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཡབ་བོལ་ཅནྜ་ གོར་མུཀ་ར་ས་ ཇེཌ་མར་ནི་

(Bhoolchand Gurmukhdas Jethmalani) མཆོག ་དང་། ཡུམ་པར་པ་ཌི་ བོལ ་ཅནྜ་ (Parbati Boolchand)

མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀི་སས་སུ་ Shikarpur ཞེས་པའི་གོང་ྱོེར་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ནང་སྐུ་འཁྲུངས།

དམ་པ་དེ་ཉིད་སྐུ་ན་ཆུང་དུས་ནས་སོབ་མ་གཞན་དང་མི་འད་བ་བོ་རིག་བཀྲ་ཞིང་རིག་སྟོབས་ལྡན་པ་ཞིག་དང་། དགུང་

ལོ ་ ༡༣ སྟེ ང ་ (Sindh Model High School) ཞེ ས ་པའི་ཧི ན ་རྡུའི་སོ བ ་གྲྭ་ཞི ག ་ནང་སོ བ ་སོང་གནང་། དེ ་རེས ་

(Bombay University) ནང་ཁིམས་ཀི་སོབ་སོང་ཐོག་ཉེ་བའི་གཙུག་ལག་རབ་འབམས་པ་དང་གཙུག་ལག་རབ་འབམས་པ་ བསབ་པ་མཐར་སོན། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ཆུང་དུས་ནས་སོབ་ཚན་དང་རྩེད་མོ་དགའ་ཤོས་ནི་ཁིམས་ལུགས་རིག ་པ་དང་བ་སྒྲོ་ 18

(Badminton) གཉིས་ཡིན་འདུག ཡབ་དམ་པས་ཀང་དམ་པ་ཁོང་ལ་མ་འོངས་པར་ཨར་ལས་འཆར་འགོད་པ་ Engineer ཞིག་ཆགས་འདུན་ཤུགས་ཆེ་གནང་ཡོད་ཀང་། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ཆེས་དགའ་མོས་ཀི་སོབ་ཚན་ནི་ཁིམས་ལུགས་རིག་པ་ཡིན་པ་ དང་། གཞན་ཡང་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་ཡབ་དང་སོ་སོ་ལགས་དམ་པ་གཉིས་ཀང་ཁིམས་རྩོད་པ་གནང་མྱོང་བ་ཞིག་ཡིན་སྟབས་རང་

བཞིན་གིས ་ཁོང་ལ་སེམ ས་ཤུགས་འཕར་མ་ཞིག ་དང་། རྒྱ་གར་གོས ་ཚོག ས་འོག ་མའི་ནང་སྐབས་གཉིས ་བསྟུད་མར་གོས ་ ཚོག ས་འཐུས་མི་གནང་བ་དང་། ཕི་ལོ་ ༡༩༧༥ ནས་ ༡༩༧༧ བར་ཛ་དག་དུས་ཡུན་དེའི་རིང་རྒྱ་གར་དབུས་ཆེས ་མཐོའ་ི

ཁིམས་ལུགས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་གཙོའི་འགན་འཁུར་བཞེས། ཕི་ལོ་ ༡༩༧༧ ལོར་འཛམ་གིང་ཞི་བདེའི་ཁིམས་ལུགས་ལྷན་ ཚོགས་ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་དེས་དམ་པ་ཁོང་ལ་འགོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཞེས་པའི་བ་དགའ་ཞིག་ཀང་འབུལ་བཞེས་གནང་། ཕི་ལོ་ ༡༩༨༧ ལོར ་དམ་པ་དེ་ཉིད་ནས་ (Bharat Mukti Morcha)ཞེས ་པའི་ཆབ་སིད་དང་འབེལ ་བའི་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་

འགུལ་གསར་པ་ཞིག་སེལ་གནང་། ཕི་ལོ་ ༡༩༨༨ ལོར་གོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མིར་བདམས་ཐོན་ཐོག་མར་བྱུང་བ་དང་།

ཕི་ལོ་ ༡༩༩༥ ལོར་དམ་པ་དེ་ཉིད་སེར་ངོས་ནས་ (Pavitra Hindustan Kazhagam) ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་གསར་པ་ ཞིག་ཀང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་མ་ཟད་ཚོགས་པ་དེའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི་རྒྱ་གར་མང་གཙོའི་ལམ་ལུགས་འདི་ཡང་ཕི་

གསལ་ནང་གསལ་ཞིག་དགོས ་པ་དེ་ཡིན། ཕི་ལོ་ ༡༩༩༦ ལོར་སྐབས་དེའི་རྒྱ་གར་གི་སིད་བོན་ཨ་ཌལ་བི་ཧ་རི་ཝཇ་པ་ཡེ་

འཛིན་སྐྱོང་ལྷན་ཁང་ནང་ (law,justice and company affairs) བོན་ཆེན་མཚན་གནས་བཞེས ། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༠ ལོ་ ནས་གོས་ཚོགས་གོང་མའི་ནང་དུས་ཡུན་ཆ་ཚང་རིང་གོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་འགན་བཞེས་གནང་ཡོད།

དམ་པ་དེ་ཉིད་ནི་རྒྱ་གར་གི་གགས་ཆེ་བའི་ཁིམས་རྩོད་པ་ཞིག་དང་ཆབ་སིད་པ་བགེས་མྱོང་ཅན་ཞིག་ཡིན། རྒྱ་གར་གི་

(Law and Justice) བོན་ཆེན། (Urban Development) གོང་ྱོེར་ཡར་རྒྱས་བོན་ཆེན། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་ ཁིམས་རྩོད་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གཙོ་སྐྱོང་བ་བཅས་གནང་ཡོད།

དམ་པ་ཁོང་གིས ་ལྗགས་རྩོམ་གནང་བའི་ཕག་དེབ ་མང་དག་ཅིག ་ལ་རྒྱ་ཆེའི་ཀོག ་པ་པོ་དག་གི་དགའ་མོས ་ཆེན་པོ་

གནང་བ་དང་། ད་བར་དམིགས་བསལ་གི་བོད་དོན་དང་འབེལ་བའི་རྩོམ་ཡིག་གང་མང་ཞིག་སེལ་གནང་ཡོད། སྐུ་ཚེ་ ཧིལ ་པོར ་ རྒྱ་གར་སི་ ཚོག ས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀི་ ཆེད ་དུ་བོས ་བཏང་གནང་ཡོད ། བོད ་མི་ དང་བོད ་དོན ་ཐོག ་དམ་པ་དེ་ ཉིད ་ཀིས ་ རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ ལིར ་བོད ་དོན ་དང་འབེལ ་བའི་ ཚོག ས་འདུ་མང་དག་ཅིག ་ནང་ཚོག ས་མགོན ་དུ་ཆེད ་ཕེབ ས་

གནང་ཡོད ་པ་དང་། སི་ ལྷན་སྐུ་ཚབ་ཚོག ས་ཆུང་ཁག་ལྡི་ ལིར ་གཞུང་འབེལ ་གི་ བོད ་དོན ་ཞུ་བསྐུལ་ཆེད ་བཅར་ སྐབས་མཇལ་འཕྲད་ཀི་ གོ་ སྐབས་སྐབས་འཕྲལ་དཀའ་ངལ་མེད ་པར་གནང་གི་ ཡོད ། གཞན་ཡང་ཧིན ་བོད ་མཛའ་

འབེལ ་ཚོག ས་པའི་ གཙོས ་ལྷན་ཚོག ས་མང་དག་ཅིག ་ནང་ མཉམ་ཞུགས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད ། དམ་པ་དེ་ ཉིད ་ རག་ཏུ་རྒྱ་གར་གོས ་ཚོག ས་ནང་བོད ་དོན ་དང་འབེལ ་བའི་ སྐོར ་ཆ་ཤས་བཞེས ་གནང་བ་མ་ཟད་དབུ་མའི་ ལམ་གི་

ཐོག ་སྐུ་སེར ་གི་ རྒྱབ་སྐྱོར ་ཤུགས་ཆེ་ གནང་མཁན་ཞིག ་ཡིན ། ད་བར་བོད ་དོན ་གེང ་སྟེག ས་དང་འབེལ ་བའི་ ཛ་དག་

གི་ གོས ་ཆོད ་གཏན་འབེབ ས་དགོས ་གལ་འགངས་ནམ་བྱུང་ལ། རྒྱ་གར་གོས ་ཚོག ས་འཐུས་མི་ ཚོར ་ས་རགས་བསྡུ་ རུབ་ལ་སོག ས་པའི་ ལས་འགུལ་མང་པོར ་མཉམ་ཞུགས་རམ་འདེག ས་གནང་ཡོད ་པ་དང་། དམ་པ་དེ་ ཉིད ་སྐུ་འཚོ་ 19

བཞུགས་སྐབས་ཁོང ་གིས ་བོད ་མི་ ཚོ་ ཐུག ས་ལ་བཅངས་ནས་དུས་རག་ཏུ་བོད ་དོན ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར ་ཤུགས་ཆེ་ གནང་

མཁན་ཞིག ་དང་། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཀི་སད་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་ཡོད་པའི་ཐོག་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ སེ་ཁིད་མཁན་ཞིག ་དང་བོད་དང་བོད་མིའི་གོག ས་པོ་བོས ་ཐུབ་ཅན་ཞིག ་ཡིན་ཅིང་། ལྷག་པར་དུ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་ མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཐུགས་སང་གཤིན་པའི་སོ་ནས་དད་གུས་རྩེ་གཅིག་ཞུ་མཁན་གི་རླབས་ཆེན་གི་མི་ས་ཞིག་ཀང་ཡིན། གོས་ཆོད།

སྐུ་གཤེགས་དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀི་རྨད་བྱུང་མཛད་རེས་རྣམས་ལ་གུས་བཀུར་ཆེ་བསྟོད་ཀིས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཉིད་སྐུ་ ཚེ་མ་ཟིན་པ་འདིས་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ལའང་གོང་གུད་བྱུང་བར་བརེན་ཤུལ་བཞུགས་ནང་མི་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་བོད་མི་མང་ སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ངོས་ནས་གཞིས་བེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྙིང་དབུས་ནས་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་ ཁོང་གི་ཕུགས་འདུན་བཟང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འགྲུབ་ཅིང་། བས་བསགས་ཉེས་ལྟུང་མཐའ་དག་བང་ཞིང་དག་ནས་བདེ་ནས་ བདེ་བར་བགོད་པའི་སོན་ལམ་ཤུགས་དག་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀི་སི་མོས་གོས་ཆོད་དུ། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་འཇུ་ཆེན་དཀོན་མཆོག་ཆོས་སྒྲོན་ལགས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་འདོན་རོགས་གནང་།

སི་འཐུས་འཇུ་ཆེན་དཀོན་མཆོག་ཆོས་སྒྲོན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་དེའི་ཐོག་ལ་གང་ཡང་ཞུ་རྒྱུ་མེད། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༥ པའི་ཐོག་ལ་སྔོན་ལ་ཞུ་དགོས་ཀི་ཡོད་ས་ རེད་དེ། སྐབས་ ༡༣ པའི་མདོ་སྟོད་སི་ཟུར་དམ་པ་ཞེས་བིས་འདུག དེ་སྔོན་གི་ཡོངས་རོགས་ལ་དམ་པ་ཞེས་བཀོད་མི་འདུག ཚང་མ་གཅིག་མཚུངས་ཆགས་ཀི་མི་འདུག་པས། ཚང་མ་གཅིག་མཚུངས་བིས་ན་ལེགས།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ལགས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག

སི་འཐུས་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཏོག་ཙམ་ལྟག་ལོག་བརྒྱབ་ནས་ཞུ་དགོས་པ་ཆགས་སོང་། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༨ པ་དེ་ཁ་ སང་རྒྱུན་ལས་ནང་ལ་གོས་ཆོད་འདོན་མཁན་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་མཆོག་གིས་ཕི་ལོ་ ༡༩༨༤ ནང་རྒྱ་གར་གི་སིད་བོན་ཟུར་པ་

20

སྐུ་ཞབས་ Rajiv Gandhi ཞེས་ཟུར་པ་དེ་མེད་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་སྐབས་དེར་ང་ཚོས་འགོག་རྒྱུ་བས་པ་རེད། བས་ཙང་ ཚོགས་གཙོའི་ངོས་ནས་ཟུར་པ་དེ་འགོག་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ལགས་སོ། འདི་ངས་གོས་འཆར་འདོན་མཁན་ལ་ག་རེ་ཞུས་པ་ཡིན་ཟེར་ན། གལ་སིད་འདི་ཟུར་པ་དེ་བཏོན་པ་ཡིན་ན། ཡང་ གཞན་པ་ཁ་ཤས་གཅིག་ལ་གཅིག་འགྱུར་ཆགས་དགོས་ཀི་འདུག སིར་བཏང་ང་ཚོས་མི་གོངས་ཚར་བའི་རེས་ལ་དམ་པ་ཞེས་ འབོད་སོལ ་ཡོད་པ་རེད། དམ་པ་ཞེས ་པ་དེ་ཚང་མར་གཅིག ་མཚུངས་སར་བཞག་ན། དེ་ནས་ད་ལྟ་མི་གསུམ་དང་འབེལ ་བ་ ཆགས་ཀི་རེད། གལ་སིད་ཟུར་པ་མ་བིས་པ་ཡིན་ན། འདི་གསུམ་གི་སྔོན་ལ་ཟུར་པའི་ཚབ་ལ་སྐབས་དེའི་ཞེས ་བཅུག་ན་མ་ འགིག་པ་འདུག་གམ།

དེ་ནས་གོང་གི་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༣ ནས་ ༡༡ བར་གི་གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཁག་ཆ་

ཚང་ཟིན་པ་རེད། དེར་བརེན་ཚང་མ་སྐུ་བཞེངས་ཀི་སྐར་མ་གཅིག་རིང་ངག་བཅད་ཀི་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མྱ་ངན་གུས་ འདུན་ཟིན་པ་ཡིན། ཚང་མ་སྐུ་བཞུགས་གནང་རོགས་གནང་། མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་གོས་འཆར་ཁག་ལ་བཟོ་བཅོས་དགོས་པ་དེ་

དག་བཟོས་པའི་ཐོག་ནས་སི་མོས་ཀི་གཏན་འབེབས་ཞུས་པ་ཡིན། དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་དྲུག་པ། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པར་གཟིགས་ རོགས་གནང་། གོས་འཆར་འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས།

སི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་ཞུ། གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར། སྔོན་གེང་།

༄༅། །ཕི་ལོ་ ༡༩༤༩ ལོའ་ི ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡ ཉིན་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཅེས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་ པའི་སིད་གཞུང་འགོ་བཙུགས་ནས་ད་ལྟ་མི་ལོ་ཧིལ་པོ་ ༧༠ ཐམ་པ་འཁོར་གི་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་བཙན་ འཛུལ་དག་གནོན་འོག་རང་དབང་རང་བཙན་ལྡན་པའི་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའ་ི སོད་བཅུད་ཡོངས་རོགས་ལ་རིམ་བཞིན་དབང་

བསྒྱུར་བས་ཏེ། ཕི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་མིའི་ཆོས་སིད་གཉིས་ཀི་བ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁིད་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་

ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་པའི་བོད་མི་ཁི་ཕྲག་དུ་མ་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་བཙན་བོལ་དུ་ཕེབས་དགོས་བྱུང་ཡོད་པ་དང་།

འདས་པའི་མི་ལོ་ ༦༠ ལྷག་རིང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དག་གནོན་དང་སྡུག་རྩུབ་ཅན་གི་སིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་གང་ ཡང་བཏང་མེད་པ་མ་ཟད། ཕོག ས་གཅིག ་ནས་སི་ནོར ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན ་པོ་མཆོག ་ལ་ཏཱ་ལའི་ཁ་བལ་བ་ཞེས ་ སོགས་མཚན་སད་སྐུར་འདེབས་དང་། ཕོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བོད་ཀི་བ་སྤྲུལ་ཡང་སིད་ངོས་འཛིན་བེད་ཕོགས་ཀི་སོལ་ཡིག་ 21

ཟེར་བ་སོགས་གཏན་འབེབས་ཀིས་ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ནང་ཐེ་བྱུས་བེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་བ་སྤྲུལ་སོགས་ཆོས་ལུགས་མི་ས་

ཁག་ལ་དམིགས་བསལ་ཟབ་སོང་སྤྲད་པ་སོགས་བརྒྱུད་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སིད་ སྐོར་ལ་ཐེ་གཏོགས་བ་རྒྱུའི་བྱུས་ངན་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཤམ་དང་གཤོམ་བཞིན་པ། གཞན་ཡང་བོད་མིའི་གཞི་རྩའི་འགོ་བ་མིའི་ཐོབ་

ཐང་བརལ་བཤིག ཆོས་དད་རང་དབང་བཙན་འཕྲོག དགོན་སེ་ཁག་གཏོར་བཤིག་དང་གྲྭ་བཙུན་ལ་ཚོད་འཛིན། བོད་མི་བོད་སར་ བསྐྱོད་རྒྱུའི་འགོ་འོང་བཀག་སོམ། གཏེར་ཁ་བསྔོག་འདོན་གིས་བོད་ཀི་ཁོར་ཡུག་ལ་གཏོར་སྐྱོན། བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་སྲུང་སྐྱོབ་ལ་ འགོག་རེན། བོད་མི་མང་པོར་ཉེས་མེད་ནག་འགེལ་གིས ་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་དང་དུས་མིན་རེན་འདས་སུ་བཏང་དང་

གཏོང་བཞིན་པ་སོགས་ལ་བརེན་བོད་ཀི་མི་རབས་བཞི་ཙམ་རིང་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་རྒྱུན་ཆད་མྱོང་མེད་པ་

དང་། ལྷག་པར་དུ་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་ད་བར་བོད་མི་གངས་ ༡༥༣ གིས་རང་ལུས་མེར་བསེགས་གཏོང་དགོས་སོགས་ བྱུང་ཡོད་ཀང་། ད་དུང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་རྣམས་ལ་བདག་སྤྲོད་དང་ཡ་ལན་གང་ཡང་མེད་པར་མུ་མཐུད་དམྱལ་བ་མི་ཡུལ་དུ་

འཕོས་པ་ལྟ་བུའི་སྡུག་སོང་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པར་བརེན་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་ཅིག་འཇོག་དགོས་རྒྱུ་ དུས་ཀི་དགོས་མཁོར་མཐོང་། ༡།

གོས་ཆོད།

བོད་མིའི་བ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁིད་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི། བོད་གངས་ཅན་པའི་སྐྱེ་འགོ་ ཡོངས་དང་ཚེ་རབས་ནས་ཚེ་རབས་སུ་དད་དམ་འབེལ ་ཞིང་། གཞིས ་བེས ་བོད་མི་ཡོངས་ཀི་དཔྲལ་བའི་མིག་དང་ ཁོག ་པའི་སྙིང་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་བརེན། རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས ་མཚན་སད་སྐུར་འདེབ ས་ཀི་ཁ་བལ་ལས་

རིགས་རྣམས་མཚམས་འཇོག་བེད་དགོས། མ་འོངས་པར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཡི་ཡང་ སིད་དང་འབེལ་བའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཀི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་༸གོང་ས་མཆོག་དང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ཡིད་ཆེས་

དགེ་རྩའི་དབང་ལྡན་འགན་འཛིན་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ལས་ཆོས་མེད་སྨྲ་བ་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་ ༢།

མེད་པ་ནན་བཤད་བ་རྒྱུ།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ངོས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་སན་དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད་ཞི་མོལ་འགིག་འཇགས་ཡོང་ཐབས་ལ་ འབད་བརྩོན་ཡོད་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཀང་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀིས་བོད་ རྒྱ་ཞི་མོལ་འཕྲལ་དུ་འགོ་འཛུགས་དགོས་རྒྱུ།

༣།

དེ་སྔོན ་གོས ་ཚོག ས་རིམ ་པའི་གོས ་ཆོད་དགོངས་དོན ་ལྟར་རྒྱ་གཞུང་ནས་བོད་ལ་འཛིན་པའི་དག་གནོན་དང་སྡུག་

རྩུབ་ཅན་གི་སིད་བྱུས་མཚམས་འཇོག་དང་། ༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས་དབུས་པའི་བོད་ཀི་ཆབ་སིད་བཙོན་པ་རྣམས་ གོད་བཀྲོལ། འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་དང་བཀག་ཉར་ལས་གོལ་བ་རྣམས་ཀི་ཚེ་སོག་ལ་འགན་ཁུར། གཞི་རྩའི་འགོ་ བ་མི་ཡི་ཐོབ ་ཐང་དང་ཆོས ་དད་རང་དབང་བཙན་འཕྲོག ་བས་པ་རྣམས་མཚམས་འཇོག གཏེར ་ཁ་བསྔོག ་འདོན ་ སོག ས་ཀིས ་བོད་ཀི་ཁོར ་ཡུག་གཏོར་སྐྱོན་བ་རྒྱུ་མཚམས་འཇོག མི་རབས་བཞི་ཙམ་རིང་བོད་མི་རྣམས་ཀིས ་ཞི་

22

རྒོལ་དང་རེ་འབོད་བས་པ་རྣམས་གོ་མེད་ཚོར་མེད་དུ་མ་བཞག་པར་རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་བདག་སྤྲོད་ ངེས་པར་དུ་བེད་དགོས། ༤།

ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་ཨ་རིའི་གོས ་ཚོག ས་ནས་བོད་ནང་ཕར་འགོ་ཚུར་འོང་གི་ཁིམ ས་ལུགས་གཏན་འབེབ ས་གནང་ ཟིན ་པ་ལྟར། ཁིམ ས་ལུགས་དེ་ཉིད་ལག་བསྟར་ཚུལ་མཐུན་ཡོང ་ཆེད ་ཕོག ས་ཡོང ས་ནས་འགན་ཁུར་ཆེ་བཞེས ་

དགོས་པའི་རེ་བསྐུལ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གི་ཕོགས་ནས་བོད་མི་རྣམས་ཀི་ཕི་བསྐྱོད་ལག་འྱོེར་བཙན་འཕྲོག་ བས་པ་སོགས་གང་མགོགས་དོ་བདག་ལ་རྩིས་སྤྲོད་དགོས། ༥།

རྒྱལ་སིའི་གཞུང་དང་། གོས་ཚོགས། གཞུང་འབེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་སེ། མི་སེར་བཅས་ནས་ད་བར་བོད་དོན་ལ་ རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད། ལྷག་པར་བོད་དོན་ལ་སན་པའི་ཁིམས་ཡིག་དང་གོས་ཆོད་གཏན་འབེབས། ཕི་ནང་གི་མཐུན་རེན་སོར་སྤྲོད་སོགས་གནང་དང་གནང་བཞིན་པ་ཡོངས་ལ་ཐུགས་རེ་བ་ན་མེད་པ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ ཀི་སི་མོས་གོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན། སི་འཐུས་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ་ལགས།

སི་འཐུས་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པར་རྒྱབ་ སྐྱོར་ཞུ་ཡི་ཡོད།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

གོས་འཆར་དེ་ཚུད་པ་ལ་དགག་བ་ཡོད་དམ། དགག་བ་མེད་པ་ཡིན་ཙང་ཚུད་པ་ཡིན། དེའི་ཐོག་ལ་དགོངས་འཆར་གནང་མཁན་ ཡོད་ན་སྐར་མ་བཅུ་མང་མཐའ་ཡིན། སི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས།

སི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་གི་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༣ པའི་ནང་

དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆ་ཚང་ཞུས་པ་དང་། འདིའི་ནང་དོན་ཁག་ལ་དམིགས་བསལ་གི་ལྡབ་སྐྱོར་ཞུ་མི་དགོས་པའི་ཐོག་ནས། ཚིག་ གཞན་གཅིག་གཉིས་ཤིག་གོས་འཆར་འདི་རྩ་ཆེན་པོ་དང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་སྟེ་རེད། དེ་འད་ སོང་ཙང་དེའི་ཐོག་ལ་མ་འད་བ་དེ་འད་ཞུ་རྒྱུ་གལ་མི་འདུག་སྟེ། ཡིན་ནའང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་སོང་ཙང་། ཚིག་གཅིག་ གཉིས་ཤིག་ཞུ་རྒྱུའི་འདོད་པ་བྱུང་། ཐོག་མ་དེར་བོད་བསྟན་པ་ཆབ་སིད་ཀི་དོན་དུ་ད་བར་རྒྱ་ནག་དམར་པོའ་ི གཞུང་གི་འོག་ཏུ་ཚེ་ 23

སོག་ཤོར་བ་ཚང་མ་བདེ་བ་ཅན་གི་ཞིང་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་སོན་འདུན་དང་། དེའི་ཡང་སིད་ཚོ་བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་གི་ལྗོངས་

སུ་སྐྱེས་ནས་བོད་ཀི་འཐབ་རྩོད་ཀི་དོན་དུ་མུ་མཐུད་ནས་ཕག་ལས་གནང་ཐུབ་མཁན་གི་གང་ཟག་ཅིག ་ཏུ་སྐྱེས་པར་ཤོག་ཅེས་ སོན་འདུན་དང་། ཁོང་རྣམ་པའི་ཤུལ་ལུས་ནང་མི་ཚང་མར་གནས་སྟངས་ཛ་དག་པོ་གཅིག་དང་ནང་མི་ལ་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་བྱུང་

ཡོད་པ་སོང་ཙང་། ཐུགས་གསོའ་ི འཚམས་འདི་ཞུ་བ་དང་། དེ་ནས་དོན་ཚན་གཉིས་པ་འདི་ད་ལྟ་འདིའི་ནང་གསལ་པོ་ཞིག་འདུག་ ༸ཀུན་གཟིགས་༸པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་སྐུ་ན་ཆུང་དུས་ནས་གར་སོང་ཆ་མེད་ཀི་གནས་སྟངས་ཆགས་བསད་པ་རེད། ༸ཀུན་ གཟིགས་༸པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་དགོངས་པ་བཀྲོངས་ཡོད་ཀི་མ་རེད་དེ། གང་ལྟར་ང་ཚོ་ཚང་མར་༸ཀུན་གཟིགས་པན་ཆེན་རིན་པོ་ ཆེ་མཆོག་གི་ཡང་སིད་ཀི་གནས་སྟངས་འདིའི་ཐོག་ལ་གནས་ཚུལ་གསལ་པོ་མེད་པ་དང་། ཁོང་གི་ཡབ་ཡུམ་དེ་བཞིན་བ་བལ་

རིན་ཆེན་པོ་ཆེ་གཙོས་པའི་གནས་སྟངས་དེ་ཚོའི་ཐོག་ད་དུང་ཡང་གསལ་པོ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁོང་ནི་གང་ལྟར་ནང་པ་སངས་རྒྱས་ པའི་བ་མ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་ནང་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས་བོད་པའི་བ་ཆེན་རྩ་ཆེན་པོ་༸རྒྱལ་བ་ཡབ་སས་ནང་ནས་གཅིག་ཡིན་

པ་སོང་ཙང་། སྐུ་ཡོན་དང་བསབ་པ་སོབ་གཉེར་སོགས་ཀི་ཐོག་ལ་སེམས་འཚབ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད། རྒྱ་མིའི་ངོས་ནས་ད་བར་

བསམ་ཤེས་མ་གནང་བར་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོད། དེ་ནས་ཞུ་དོན་གཞན་གཅིག་ག་རེ་བྱུང་སོང་ཞེས་ཞུས་པ་ཡིན་ན། ང་ རང་ཚོ་གང་ལྟར་ཆབ་སིད་མི་ས་ཚོའི་ཐོག་ནས་ར་བ་འདིའི་ནང་ཡིན་ནའང་འད་ཕི་ལ་ཡིན་ནའང་རེད། གང་ལྟར་ང་ཚོས་རྒྱ་མིའི་ དཔོན་རིགས་ཁག་བདམས་མཚམས་སུ་ང་ཚོས་ཚོད་དཔག་མང་པོ་ཞིག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ཤི་ཅིན་ཕིན་བསེབས་ སོང་ན། ཁོའ་ིཕ་མའི་རྒྱབ་ལྗོངས་དེ་འད་དེ་འད་རེད། ཁོ་རང་གི་བསམ་བོ་འྱོེར་སྟངས་དེ་འད་དེ་འད་རེད། ཁོས་བོད་ཐོག་ལ་རྒྱུས་ མངའ་དེ་འད་དེ་འད་ཡོད་པ་རེད། ཁོ་ཡོད་ན་བོད་ལ་རེ་བ་དེ་འད་དེ་འད་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་ཁོས་ལས་ཀ་འགོ་མ་ཚུགས་གོང་ནས་

ཚོད་དཔག་སོགས་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱབ་པའི་རེན་གི་ལས་ཀ་བེད་ཕོགས་ཀི་ཐོག་ནས་ང་ཚོའི་ཐོག་ལ་བཟང་ཕོགས་ཀི་བསམ་བོ་དེ་

འད་ཡོང་མ་སིད་པ་གང་ཡང་མ་རེད། དེ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་བེད་མ་བདེ་བའི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་བསྐྲུན་གི་འདུག་བསམ་པའི་ཚོར་ བ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག དེ་འདའི་རེན་པའི་ང་ཚོར་དགོངས་པ་བཞེས་ཕོགས་ཐོག་ལ་ཡང་སྐྱོན་རྒྱབ་ཀི་མི་འདུག་བསམ་པའི་ཚོར་བ་

དེ་འད་ང་ལ་ཡོང་གི་འདུག ཡོང་བ་སོང་ཙང་། དེར་ཞུས་པ་ཡིན་དེ་བཞིན་འཛམ་བུ་གིང་གི་ཆབ་སིད་ཀི་ཐོག་ལ་ཆ་བཞག་ནའང་ཨ་ རིའི་སིད་འཛིན་འོས་བསྡུས་པའི་སྐབས་སུ་ཆ་བཞག་ནའང་ Hillary Clinton བསེབ་ཀི་རེད། དེ་བསེབས་ན་བུད་མེད་ཀི་སིད་ འཛིན་དང་པོ་ཆགས་ཀི་རེད་ཟེར་བར་སོགས་པའི་ང་ཚོའི་ཚོད་དཔག་བས་ནས་ཚོད་དཔག་དེ་དག་ད་ལྟ་བར་ང་ཚོས་ཚོད་དཔག་ གནང་རྒྱུ་ཚང་མ་ཆབ་སིད་མཁས་པ་མང་པོ་ཡིན་རྒྱུ་རེད་དེ། ཚོད་དཔག་དེ་དག་ཚང་མ་ད་ལྟ་བར་དུ་སྒྲུབ་རྒྱུ་བྱུང་སོང་བསམ་པ་ ཞིག་གཅིག་ཀང་བྱུང་མ་སོང་། བས་ཙང་ང་ཚོའི་བོད་དོན་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ་ཚོད་དཔག་གི་ཐོག་ནས་བཀའ་མོལ་གནང་བ་

དང་རྒྱ་མིའི་ཆབ་སིད་ཀི་ཐོག་ལ་མཁས་པ་ཡིན་དགོངས་པའི་ཐོག་ནས་བཀའ་མོལ་གནང་བ་ཡིན་ན། ཕུགས་ལ་ང་རང་ཚོ་གོང་ ཕོག་རྒྱུའི་ཉན་ཁ་ཡོང་མི་སིད་པ་དེ་འད་ཨེ་ཡིན་ན་བསམ་པ་ཞིག་འདུག དེ་ཚོའི་སེམས་འཚབ་དེའང་དེ་རིང་ཞུས་འདོད་བྱུང་། དེ་ ནས་རྒྱ་མིའི་འགོ་ཁིད་མའོ་ཙེ་ཏུང་གཙོས་པའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོ་བོད་མི་དེ་མའོ་ཙེ་ཏུང་གིས་བོད་བཙན་འཛུལ་བས་པ་ནས་བཟུང་།

བརྒྱ་ཅུ་ག་གངས་ཤིག་བར་དུ་བོད་མི་ས་ཡ་གཅིག་དང་འབུམ་གཉིས་ལྷག་ཅིག་བསད་པ་རེད། དེའི་མཇུག་ལ་ག་ཚོད་ཞིག་བསད་ མིན་ཚང་མས་ཞིབ་ཕྲ་མྱོེན་གི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་མིའི་དཔོན་རིགས་ཚོས་ང་ཚོ་བོད་པ་སྟོང་ཕྲག་བསད་པ་དེ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོ་ཁ་ 24

སང་དགེ་བཤེས་ལྷག་རོར་ལགས་ཀིས་གཞོན་སྐྱེས་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཚོགས་འདུའི་སྐབས་ལ་བཀའ་མོལ་ཞིག་གནང་འདུག མི་

རག་པའི་སྐོར་ལ་ཧ་ཅང་དར་ྱོབ་འགོ་བསད་འདུག ངས་ཞོར་ལ་ཐེངས་མ་གཅིག་བལྟས་པ་ཡིན། དེ་ཡིན་མདོག་ཁ་པོ་དང་ཧ་ཅང་ ཡག་པོ་མཐོང་སོང་། བས་ཙང་མི་རག་པའི་གནས་སྟངས་འདིའི་ཐོག་ལ་གོ་བདེ་པོའ་ི གནས་ཚུལ་འདིའི་ཐོག་ལ་རྒྱ་མིའི་དཔོན་པོ་

ཚོས་ཤེས་ན་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ཁོང་ཚོས་ང་ཚོའི་མི་སྟོང་ཕྲག་འདི་བསད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་མའོ་ཙེ་ཏུང་ང་ ཚོས་བསད་ཡོད་པ་མ་རེད། ཏིང་ཞོ་ཕིན་ང་ཚོས་བསད་ཡོད་པ་མ་རེད། ཤི་བ་རེད། བས་ཙང་འཛམ་བུ་གིང་འདིའི་ནང་ལ་འགོ་ ཁིད་མང་པོས་ཁ་ནས་ཞི་བདེ་བེད་ལབ། དོན་ལ་རྡུལ་ཕྲན་མཚོན་ཆ་མང་པོ་ཞིག་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་འབུར་བཅོམ་བཏང་བའི་

གནས་ཚུལ་དེ་ཚོའི་རིགས་འདི་བེད་བཞིན་པ་རེད། རྒྱ་མིའི་དཔོན་པོ་སྟོང་ཕྲག་གིས་གང་ལྟར་ང་ཚོའི་མི་མང་པོ་འདི་བསད་པ་རེད།

མའོ་ཙེ་ཏུང་ལོ་ ༨༣ ལྷག་སོད་པའི་རིང་ལ་ཁོས་ག་ཚོད་བསད་པ་རེད། ང་ཚོས་ཁོང་བསད་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁོང་ཤི་བ་རེད། ཁོ་ རང་རང་ཉིད་ཤི་བ་རེད། ཤི་བའི་སྐབས་སུ་ཁོ་ལས་ས་པོ་ཞིག་ཤི་ཡོད་པ་རེད་དམ་དཀའ་ངལ་ག་རེ་བྱུང་བ་རེད། དེ་ནང་བཞིན་ཏིང་ ཞོ་ཕིན་ཤི་བ་རེད། ང་ཚོའི་མི་གསོད་མཁན་ཞིག་རེད། ལི་ཕིན་ཤི་བ་རེད། ཁ་སང་ཉེ་ཆར་ཟླ་བ་ ༧ པའི་ནང་ལ་ང་ཚོས་ཁོང་ཚོ་

གསོད་དགོས་མི་འདུག ཁོ་རང་ཚོ་ཤི་འགོ་ཡི་འདུག བས་ཙང་གསོད་དགོས་མི་འདུག ཤི་འགོ་ཡི་འདུག ང་ཚོའི་མི་གསོད་རྒྱུ་འདི་ ང་ཚོའི་མི་ལ་སྡུག་རྩུབ་གཏོང་བ་འདི་ཁོང་ཚོས་བེད་དགོས་རྒྱུའི་ལས་ཀ་ཞིག་རེད་མི་འདུག་ཅེས་ཁ་སང་དགེ་བཤེས་ལྷག་རོར་

ལགས་ཀི་བཀའ་མོལ་གནང་བ་དེ་དན་པ་ལ་བསེབས་པའི་ཐོག་ནས་དེའང་དེ་རིང་འདིར་ཞུ་རྒྱུའི་འདོད་པ་བྱུང་། དེ་འད་ཞིག་གི་ ཐོག་ལ་དེ་རིང་དེར་མཚམས་འཇོག་རྒྱུ་ཡིན། ཕལ་ཆེར་སྐར་མ་བཅུ་འདི་ཡང་རོགས་ལ་ཉེ་བ་ཡོད་ས་རེད། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་ གཙོ་མཆོག ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་རྒྱ་རིགས་ཐར་ལགས།

སི་འཐུས་རྒྱ་རིགས་ཐར་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པ། གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ལ་སོ་ སོའ་ི ངོས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆ་ཚང་ཞུ་ཡི་ཡོད། ཡར་ལང་ནས་ཞུ་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་ལ་གོས་ཆོད་དོན་ཚན་དང་པོ་དང་གཉིས་པའི་ནང་

ལ་ཚིག་གསལ་ཁ་ཐོན་མ་ཐོན་དེ་འད་ཞིག་མཐོང་སོང། དེའི་ཐོག་ལ་གཅིག་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང། དང་པོ་འདི་བོད་མིའི་བ་ན་མེད་ པའི་དབུ་ཁིད་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་བོད་གངས་ཅན་པའི་སྐྱེ་འགོ་ཡོངས་དང་ཚེ་རབས་ནས་ཚེ་

རབས་སུ་དད་དམ་འབེལ་ཞིང་། བོད་མི་ཡོངས་ཀི་དཔྲལ་བའི་མིག་དང་ཁོག་པའི་སྙིང་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་བརེན། རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་ འཛིན་པ་ཚོས་མཚན་སད་སྐུར་འདེབས་ཀི་ཁ་བལ་ལས་རིགས་རྣམས་མཚམས་བཞག་སྟེ་བོད་མི་རྣམས་མགོ་འོག་ལུས་བལ་དུ་

མ་སོང་བ་དགོས་རྒྱུ་ཟེར་བ་དེ་འད་ཞིག་འདུག འདི་གོ་བདེ་པོ་ཞིག་མཐོང་མ་སོང་། གང་ཡིན་ཟེར་ན། རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ དེ་ཚོས ་༸གོང་ས་མཆོག ་ལ་སྐུར་འདེབས་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། མཚན་སད་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ྱོེད་རང་ཚོས ་མཚན་སད་ 25

བསྐུལ་འདེབས་བེད་བཞིན་པ་འདི་ཁ་བལ་པའི་ལས་ཀ་རེད། ལས་ཀ་འདི་མཚམས་བཞག་ནས་བོད་མི་རྣམས་ྱོེད་རང་ཚོའི་མགོ་

དང་ང་ཚོ་ྱོེད་རང་ཚོའི་ལུས་དང་། དེའི་འོག་ནས་བལ་མི་དགོས་པ་ཞིག་གནང་རོགས་ཞེས་ལབ་ཀི་ཡོད་ན། འདི་ཚོ་ངས་ཡག་པོ་ མཐོང་མ་སོང། རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་མཚན་སད་སྐུར་འདེབས་མཚམས་འཇོག་བེད་དགོས་ཟེར་རྒྱུ་དེས་འགིག་གི་ ཡོད་པ་ཞིག་མཐོང་སོང། དོན་ཚན་གཉིས་པའི་ནང་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ངོས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་སན་དབུ་མའི་ལམ་གི་

བརྒྱུད་ཞི་མོལ་འགིག་འཇགས་ཡོང་ཐབས་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་འདུག དེར་ཕལ་ཆེར་ཡི་གེ་ཞིག་འཐོལ་པར་འགོ་མེད་འགོ་སྙམ། དབུ་མའི་ ལམ་གི་ཟེར་བའི་འབེལ་སྒྲ་དེ་བཀོག་བཞག་ན་དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་གི་རེད་སྙམ། དེ་དེ་བཞིན་གི་བསམ་ཚུལ་

མདོར་བསྡུས་ཙམ་ཞིག་ཞུས་པ་ཡིན་ན། དེ་རིང་གི་གོས་ཆོད་ཆ་ཚང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་མོས་མཐུན་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་

༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་གངས་ཅན་པའི་སྐྱེ་འགོ་ཡོངས་ཀི་ཚེ་རབས་ནས་ཚེ་རབས་སུ་དད་དམ་ལ་འབལ་བ་མེད་པ་ དང་། བོད་ཀི་བ་ན་མེད་པ། བོད་ཀི་ངོ་བོ་དང་མཚོན་བེད་དེ་འད་ཡིན་པ། ལྷག་པར་འདིའི་ནང་ལ་རྒྱ་མི་དམར་པོ་ཆོས་མེད་སྨྲ་བའི་

གཞུང་འདི་དང་ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་ཐ་དད་ཡིན་པ་གང་ཞིག་ལ། བོད་ཀི་སོལ་རྒྱུན་གི་རིག་གཞུང་སང་ལ་ཚད་བཀག་དང་སྟངས་ འཛིན་བས་ནས་བ་མ་རྣམས་ཀི་ཡང་སིད་ཐད་ཁོ་རང་ཚོས་སྟངས་འཛིན་བ་རྒྱུར་ག་སྒྲིག་བས་དང་བེད་བཞིན་པ། ལྷག་པར་དུ་ ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དམིགས་གཞི་གཙོ་བོར་འཛིན་གི་ཡོད་པ། གོས་གཞི་གོས་ཆོད་ནང་ལ་ཡོང་གི་འདུག

བགོ་གེང་ནང་ལ་ཡོང་གི་འདུག ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག མི་མང་གིས་ཡིན་ནའང་ཧ་གོ་དགོས་རྒྱུ་ཅིག་ རེད་སྙམ། ཛ་དག་རང་བཞིན་གི་གནས་སྟངས་ཅིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་མི་དམར་ཤོག་གིས་ག་རེ་

བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་༸སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པ་ཕེབས་རྒྱུ་མེད་ན་ཟེར་རྒྱུ་འདི་རྒྱ་མིའི་ དམིགས་ཡུལ་ངོ་མ་དེ་རེད། མ་འོངས་པར་༸རྒྱལ་དབང་༸སྐུ་ཕྲེང་མ་ཕེབས་ན་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་གཞུང་དེ་ལས་དགའ་ཆེ་བ་

ཞིག་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་མི་མང་རང་བཞིན་ཡིན་ནའང་བོད་ཕི་ནང་གཉིས་ལ་ཧ་གོ་དགོས་པ་ཞིག་དང་། མྱོེན་རྒྱུ་མྱོེན་བསད་ ཀི་ཡོད་པ་རེད་དེ་གལ་པོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་གི་ཚུལ་དུ་ཞུ་དགོས་པ་ཞིག་རེད། གལ་སིད་༸གོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པ་ཞིག་ཕེབས་ཀི་ ཡོད་ན། ཕེབས་ས་འདི་ངེས་པར་དུ་རྒྱ་ནག་ནང་ཡོང་དགོས་ཀི་ཡོད་ཟེར་ནས་ད་ལྟ་སྤྲུལ་སྐུ་ལམ་ལུགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་

ནས་འད་མི་འད་བཅོ་བརྒྱད་བཟོ་ཡི་ཡོད་པ་འདི་དམིགས་བསལ་དེ་འད་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ འདི་ནི་རྒྱ་མི་དམར་ཤོག་གི་རྨི་ལམ་སྟབས་བདེ་ཞིག་རེད། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་འཛམ་བུ་གིང་གི་འགོ་བ་

སི་ཡོངས་ཀི་སེམས་ཁོངས་ཀི་དཔའ་བོའམ་ཡང་ན་ང་ཚོ་ཕི་རྒྱལ་ཁག་མང་པོ་ཞིག་གི་བ་མ་ཞིག་ཡིན་པ་རེད་མ་གཏོགས། རྒྱ་ ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གི་འདོད་པ་ནང་བཞིན་ཡར་སྐྱེལ་ཆོག་ཆོག་མར་ཕུད་ཆོག་ཆོག་ཅིག་མ་རེད། ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོ་ བོད་མི་རྣམས་གཙོ་བོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་བོད་ཀི་བདེན་མཐའ་འདི་མ་སེལ་གི་བར་དུ་བོད་ཀི་རྩ་དོན་

ལེགས་འགྲུབ་འབྱུང་རྒྱུའི་ཆ་རེན་གཙོ་བོ་དེ་ཡིན་པ་འདི་ང་ཚོ་ཚང་མས་མྱོེན་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ ཡང་སིད་ཐོག་ལ་ང་ཚོ་ཚང་མས་ད་ལྟ་ནས་ག་སྒྲིག་ཨང་སར་གི་སོ་ནས་འབྱུང་འགྱུར་བོད་ཀི་བདེན་མཐའ་མ་སེལ་གི་བར་དུ་

༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་བོད་མི་རིགས་ཀི་ངོ་བོ་དང་། མཚོན་བེད། བོད་ཀི་ལ་རྒྱ། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀི་བདེན་ མཐའ་མ་སེལ་བར་དུ་ང་ཚོར་སྐད་ཅིག་ཙམ་ཡང་ཁ་བལ་རྒྱུ་མེད་པར་མཉམ་དུ་འགོ་རྒྱུ་ཞིག་ཡིན་པ་ཚང་མས་མྱོེན་དགོས་ཀི་ 26

རེད་ཟེར་ནས་བརྒྱུད་ལམ་འདི་བརྒྱུད་ནས་ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོ་བོད་ཕི་ནང་གཉིས་ཀི་བོད་མི་ཚང་མར་ཞུ་འདོད་ཀི་སྐད་ཆ་ཞིག་བྱུང་ སོང་། དེ་ག་རང་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ངག་དབང་ཐར་པ་ལགས།

སི་འཐུས་ངག་དབང་ཐར་པ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དེ་རིང་གོས་ཚོགས་ར་བ་འདིར་ཕེབས་པ་རྣམ་པ་དང་ཟུར་ཉན་ར་བའི་ནང་ཕེབས་པའི་གསར་ འགོད་པ་རྣམ་པ་ཚང་མ་དང་བརན་འཕྲིན་གི་བརྒྱུད་ལམ་ནང་གཟིགས་བཞིན་པའི་རྣམ་པ་ཚང་མར་འཚམས་འདི་ཞུ་རྒྱུ་དང། དཔལ་ལྡན་ཚོག ས་གཙོ་མཆོག ་ནས། ཚོག ས་གཙོ་ལ་འཚམས་འདི་ཞུ་དགོས ་པ་རེད། བཀུར་འོས ་སི་འཐུས་ལགས་ནས།

ལགས་སོ། གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་པའི་ཐོག་ནས་སྐད་ཆ་ཚིག་ཁ་ཤས་ཤིག་བཤད་

ན་དན་སོང་། གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཅེས་པ་ལ་བསམ་བོ་མང་པོ་ཞིག་གཏོང་དགོས་ཀི་འདུག ད་ལྟའི་ཆར་བོད་ཀི་ས་ཆ་ཁག་ ཅིག་ཕི་ལ་ཡོད་པའི་བོད་མི་དེ་ཚོས་འབེལ་བ་བེད་མ་ཐུབ་པའི་གནས་སྟངས་དེ་འད་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཡང་ས་ཁུལ་ཁག་ ཅིག་ལ་ཕི་ལ་ཡོད་པ་དེ་ཚོར་ང་ཚོས་གཉེན་འཕྲད་དུ་འགོ་ཐུབ་པ་དེ་འདའང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡང་བོད་ཀི་ས་ཁུལ་ཁ་ཤས་ལ་

ང་རང་ཚོས་དབུ་མའི་ལམ་གི་ཐོག་ནས་ཧ་ལམ་ལག་བསྟར་བེད་ཀི་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དེ་འད་འཆད་མཁན་ཡང་བྱུང་བསད་ཡོད་པ་ རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་བོད་ཀི་ས་གནས་ཁག་ལ་ཛ་དག་གི་གནད་དོན་ཡོད་པ་དེ་ང་ཚོ་ཚང་མས་ཤེས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་གནད་

དོན་དེ་དག་འཆད་ཡོང་པའི་སྐབས་སུ་ཧ་ལམ་མ་སོང་ན་ས་ཆ་དེ་ཚོའི་སྐོར་ལ་བཤད་ཡོང་དུས་ཏོག་ཙམ་ཞེན་ཁོག་ལྟ་བུ་གཅིག་ རེད་མདོག་མདོག་དེ་འདའང་བཤད་མཁན་ཡོང་གི་འདུག ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ང་རང་ཚོས་བོད་ཀི་གནད་སྟངས་དེ་དག་ཤེས་པའི་ ཐོག་ནས་དིལ་བསྒྲགས་བེད་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་བསད་ཀི་འདུག་བསམ་གི་ཡོད ། ཡིན་པ་ཡིན་

ནའང་ད་ལྟ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཧ་ལམ་ག་ཚོད་ཙམ་བོད་ཀི་གནས་སྟངས་དེ་དག་མྱོེན་གི་ཡོད་དམ་བསམ་བསམ་འདུག མྱོེན་ མཁན་དེ་ཚོས་ཀང་ག་ཚོད་བཤད་ཀི་ཡོད་དམ་བསམ་བསམ་དེ་འདའང་ཡོང་བསད་ཀི་འདུག ང་ཚོ་ད་ལྟ་ཕི་རྒྱལ་ཁག་ལ་འགོ་

བའི་སྐབས་སུ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག ཏཱ་ལའི་བ་མ་ལབ་པ་ཡིན་ན་ཧ་ལམ་མ་ཤེས་པའི་མི་མེད་པ་ལྟ་བུ་ གཅིག་རེད། ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་བོད་ཀི་གནས་སྟངས་དེ་དག་སྐད་ཆ་དིས་ཡོང་དུས། སུ་གཅིག་གིས་ངར་ཐུག་པའི་མི་མང་ཆེ་

བས་ཧ་མི་གོ་བ་དེ་འད་གནས་སྟངས་ཆགས་བསད་ཀི་འདུག དེ་འད་སོང་ཙང་ང་ཚོས ་དིལ ་བསྒྲགས་བ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་ འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་བསད་ཀི་འདུག་ལ། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ཡིན་ན་བོད་པ་མེད་པའི་ས་ཆ་ཧ་ལམ་ཕལ་ཆེར་མེད་

པ་ལྟ་བུ་གཅིག་གི་གནས་སྟངས་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་བོད་པ་ས་གནས་ག་པར་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་དེ་ དག་ཚང་མས་འགན་མཉམ་དུ་འཁུར་ནས་བོད་དོན་དིལ་བསྒྲགས་གནང་རོགས་གནང་ཟེར་ནས། དེ་རིང་གི་བརྒྱུད་ལམ་དེ་བརྒྱུད་ ནས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་གཅིག་དང་། དེའི་ཐོག་ལ་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ང་རང་ཚོ་མི་ཤུགས་དངོས་ཤུགས་ག་རེ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ཏོག་ 27

ཙམ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་རེད་དེ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ད་ལྟ་ཕི་དིལ་ལས་ཁུངས་ཀི་ཐོག་ནས་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་རེད། དེ་ཚོར་དིལ་ བསྒྲགས་ཀི་ཡིག་ཆ་དེ་དག་པར་མང་ཙམ་བརྒྱབས་ནས་འགེམས་སེལ་མང་ཙམ་བེད་དགོས་རྒྱུ་དེ་གནད་འགག་ཅིག་མཐོང་གི་ འདུག་ཟེར་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་ལ་ད་ཐོག་ནས་ཁ་ཚུར་ནང་ལ་བསྐོར་ནས་མཁས་དབང་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྐད་ ཆ་མང་པོ་ཞིག་བཤད་བསད་ཀི་འདུག དེ་ཚོ་ཚང་མ་ཁ་ཕར་བསྐོར་ནས་རྒྱལ་སིའི་ཐོག་ལ་བོད་དོན་དིལ་བསྒྲགས་བེད་རོགས་

བགིས་ཟེར་ནས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་གཅིག་དང། ལྷག་པར་དུ་བོད་མི་ནང་ཁུལ་ལ་ཁ་རང་རང་གཏོང་མཁན་གི་མི་ས་དེ་འད་ཁག་ ཅིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་རྡུང་གཏོང་རོགས་བགིས་ཟེར་ནས་ཚོགས་ཐོག་འདི་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་

ནས་དེ་རིང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཐོག་ལ་གནད་དོན་གཅིག་ཞུ་རྒྱུའི་འདོད་པ་བྱུང། དེ་རིང་ལྟ་བུ་ གཅིག་ཡིན་པ་ཡིན་ན་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེ་ཧ་ཅང་མདོར་བསྡུས་པོ་སྟབས་བདེ་པོ་བཟོས ་འདུག

རྩ་བའི་ཆ་ནས་དེ་ཡིན་རྒྱུ་རེད་དེ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོས་དེ་ཏོག་ཙམ་ག་རྒྱས་པོ་བཟོ་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ མཐོང་གི་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན། ང་རང་ཚོ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེ་དག་ལ་འཕར་རྒྱུ་ཟེར་ནའང་

རེད། གཉེན་ལ་ངོམ་རྒྱུ་ཟེར་ནའང་རེད་དེ་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང། དེ་ཏོག་ཙམ་ག་རྒྱས་པོ་ལྟ་བུ་དགོས་ས་རེད་ བསམ་བསམ་གི་ཚོར་བ་བྱུང། དེའི་སང་ལ་འགོད་དགོས་པའི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག ་ཡོད་པ་རེད། དཔེ་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་ན།

འདས་པའི་བོད་རང་བཙན་གི་གནས་བབས། བཙན་བོལ་བོད་མའི་བྱུང་རིམ། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་འཕྲིན། དབུ་མའི་ལམ་ གི་དགོས་དམིགས། རྒྱལ་སིའི་མིག་ལམ་དུ་ང་རང་ཚོའི་གནས་བབས། བོད་ནང་གི་ཆབ་སིད་དམ་དག་དང་ཆབ་སིད་བཙོན་པའི་

གནས་བབས། དེ་ཚོ་ཚང་མ་འགོད་དགོས་པའི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་དེ། དེ་ཏོག་ཙམ་ཉུང་དགས་པ་ཡིན་པ་ཡིན་ན་ རྒྱས་པ་གཅིག་གཞན་པ་ཞིག་ལ་གཟིགས་ས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁག་ཅིག་ལ་དེ་འད་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་ཚོ་ཡིན་པ་ཡིན་ན་ལས་

བསོམས་དེ་དག་བསྡུས་པ་གཅིག་མདུན་ལ་བཞག་རྒྱས་པ་གཅིག་བལྟ་ས་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོའི་གདུང་སེམས་ མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེ་རྒྱབ་ལྗོངས་དེ་འད་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་དེ་ཏོག་ཙམ་བསྡུས་དག་པའི་སྐྱོན་

གཅིག་འདུག་བསམ་བསམ་གི་ཚོར་བ་དེ་འད་བྱུང། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཡིན་པ་ཡིན་ན་ད་ལྟ་བར་དུ་འབབ་རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ནའང་

བབས་ཚར་པ་རེད། རྒྱ་གཞུང་གིས་ད་དུང་ངོས་ལེན་བེད་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགུང་ལོའ་ིབབ་ལ་གཞལ་ནས་ རྒྱ་གཞུང་གིས་བསམ་བོ་གཏོང་མ་ཐུབ་ན་རེས་སུ་འགོད་པ་སྐྱེས་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཡོང་སིད་པ་རེད་ཟེར་ནས་རྒྱ་གཞུང་

ལ་ཉེན་བར་གཏོང་དགོས་ཀི་འདུག དེ་ནས་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ལ་ཡོད་པའི་མི་རབས་རྒན་པ་དེ་ཚོར་ཆེ་མཐོང་སྤྲོད་དགོས་ཀི་འདུག་ ཟེར་ནས་དེ་རིང་འདིར་གཅིག་ཞུ་འདོད་བྱུང། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཆིབས་ཞབས་སུ་བཅར་མཁན་དམག་མི་རྒན་པ་

དང་མདོ་ཁམས་ཆུ་བཞི་སང་དྲུག་བསྟན་སྲུང་དང་བང་དམག་གི་དམག་མི་རྒན་པ་དེ་དག་སྐུ་མ་གཤེགས་གོང་ལ་ཆེ་མཐོང་དང་ གཟིགས་སྐྱོང་དེ་འད་གནང་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀི་འདུག་ཅེས་ཞུ་འདོད་བྱུང། མི་རབས་རྒན་པ་ གཞུང་གི་ལས་བེད་གནང་མྱོང་མཁན་དེ་དག་གང་ལ་གང་ཙམ་གཟིགས་སྐྱོང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ཁག་ཅིག་ ས་གནས་ཁུག་ཀོག་དེ་འད་ལ་བསད་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ངོས་ནས་གང་ཡང་གནང་མི་ཐུབ་པ་དེ་འད་རིགས་གཅིག་བོ་ཕམ་

28

བས་ནས་སྐུ་གཤེགས་འགོ་མཁན་དེ་འདའང་ཡོང་གི་ཡོད་ས་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་དེ་ཚོར་ཆེ་མཐོང་དང་གཟིགས་སྐྱོང་གང་ཐུབ་ གནང་རོགས་གནང་ཟེར་ནས་ཚོགས་ཐོག་འདི་ནས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས།

སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཐོག་ཕེབས་བསད་ཡོད་པ་ རེད། དོན་ཚན་ལྔ་ཅན་གི་གོས་ཆོད་དེ་འད་ཞིག་ཕེབས་ཡོང་དུས་ངས་དང་ཐོག་དོན་ཚན་ལྔ་ལ་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀི་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་

བ་དང་ཆབས་ཅིག ད་ལྟ་ངས་བཀུར་འོས་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་ཀིས་གསུངས་པ་དེ་དང་ངེད་གཉིས་ཏོག་ཙམ་དགོངས་པ་མ་མཐུན་ པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་སོང་། དེ་ནས་མར་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་འགོད་སྟངས་རེད། སྔོན་གེང་རེད། འདིའི་ནང་ཡིག་རོག་ཧ་ཅང་མེད་

པ་བས་ནས་གོ་བདེ་པོ། དོན་དག་ཚང་མ་ཚང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་འདའི་མཐོང་ཚུལ་ཞིག་ཆགས་སོང། གཅིག་བས་ན་ངའི་ བསམ་བོ་གཏོང་སྟངས་དེ་མ་འད་པ་ཞིག་ཡིན་གི་རེད། ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོའི་བཀའ་ཤག་གི་གཏམ་བཤད་རེད། དེ་ནང་བཞིན་ བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་གཏམ་བཤད་རེད། དེ་ཚོ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ག་ཚོད་ཅིག་གི་སྟབས་བདེར་སྙིང་བསྡུས་

རང་རང་ཞིག་འགོད་ཐུབ་པ་བྱུང་པ་ཡིན་ན། མང་ཚོགས་ལ་བོ་ངེས་ཡོང་རྒྱུ་གཅིག་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཡིག་ཚོགས་མང་པོ་ཞིག་ གི་ནང་ལ་དོན་དག་བརླག་མ་ཕིན་པར་ག་རེ་གསུང་གི་ཡོད་པ་ཧ་གོ་ཐུབ་པ་ཞིག་འདུག འདི་ང་རང་གིས་བསམ་ཚུལ་རང་རེད།

དེ་ནས་ད་ལྟ་སྐབས་སུ་བབས་པ་ཞུ་རྒྱུར་ང་རང་ཚོ་ད་ལྟའི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་དེའི་ནང་ལ་ཡང་དང་པོ་དེར་ ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག བོད་གངས་ཅན་གི་སྐྱེ་འགོ་ཡོངས་ཀི་ཚེ་རབས་ནས་ཚེ་རབས་བར་དུ་དད་དམ་དང་

འབེལ་པའི་གནས་ཚུལ་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་དང་ཡིན། ང་རང་ཚོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི་སིར་

༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་ཚང་མ་རེད། ལྷག་པར་དུ་ཡང་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་ རིག ས། ལྷག་པར་དུ་ཡང་ང་རང་ཚོ་བོད་ཆོལ ་ཁ་གསུམ་གཅིག ་གྱུར་གི་ནུས་པ་འདི་ད་ལྟ་གནས་ཐུབ་རྒྱུ ་དེའ ང་༸གོང ་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཉིད་རང་གིས ་ཐུགས་རེ་བཀའ་དིན་ཉག་ཅིག་ལ་བརེན་བསད་ཞིག་ཡིན་པ་གསལ་པོ་ཆགས་

བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ད་ལྟ་གཅིག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་བ་སྤྲུལ་མཚོན་པའི་ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་

ཆེན་པོ་མཆོག་གི་འབྱུང་གྱུར་གི་༸སྐུའི་ཡང་སིད་སྐོར་ལ་ཐེ་ཇུས་བ་རྒྱུ་ཞིག་འགོ་བཙུགས་བས་ནས་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་ལོ་ ཤས་ནང་དེ་འད་ཕིན་ཡོད་པ་རེད། འདི་ངས་སིངས་ཆ་འདིའི་ཐོག་ནས་གང་ཞུ་འདོད་བྱུང་ཟེར་ན། ཆོས་གང་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང། ཆོས་ལ་དུག་ལྟ་བུ་མཐོང་མཁན་གཅིག་གི་གཞུང་གིས་ཆོས་དང་འབེལ་བའི་ལས་དོན་བེད་ཕོགས་ཐོག་ལ་ཐེ་ཇུས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ མེད་བསད་པ་ཞིག་རེད། འདི་ང་རང་ཚོ་བོད་རིགས་དེ་དག་ཐད་ཀར་འབེལ་བ་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད་ལ། ཐད་ཀར་འབེལ་བ་ ཆགས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར་འཛམ་བུ་གིང་འདིའི་ནང་ལའང་དངོས་གནས་དང་གནས་བོ་གཟུ་བོར་གནས་པ་དེ་ཚོས་དགོངས་པ་ 29

བཞེས་ཕོགས་དེ་ག་རང་གཅིག་གྱུར་ཡིན་པ་ཞིག་རེད་ཟེར་ནས་ཐག་ཆོད་པོའ་ིཐོག་ནས་ཞུ་དགོས་རྒྱུ་གཅིག་ཆགས་པ་རེད་སྙམ།

དེ་འད་ཡིན་དུས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་སིད་སྐོར་ལ་དངོས་གནས་བས་ན་ད་ལྟ་ང་ཚོ་བགོ་གེང་ བ་རྒྱུ་འདི་གཅིག་བས་ན་སྔ་དགས་ཀི་ཡོད་ཀི་རེད་དེ། ཡིན་ནའང་འདིའི་ནང་ལ་གཅིག་སེབ་ཡོང་དུས་བགོ་གེང་ཞུ་དགོས་ཀི་ཡོད་ པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུའི་ཡང་སིད་ཞིག་ཕེབས་དགོས་ཡོད་ན་ས་ཆ་ག་པར། དུས་ ག་པར། གནས་བབ་གང་འད་ཞིག་ལ་ཕེབས་དགོས་ཀི་འདུག ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་རང་གི་སྐུ་དབང་རེད་མ་གཏོགས་པའི་དེའི་

ཐད་རྒྱ་ནག་མཚོན་པའི་འཛམ་བུ་གིང་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་ལ་ཡང་དབང་ཆ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་ཞུ་འདོད་བྱུང། དེ་ དང་ཆབས་ཅིག་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སིད་ཀི་འགོ་སྟངས་འགོ་ལུགས་གཅིག ་ཡོད་པ་རེད། ཡང་སིད་རྩད་གཅོད་བེད་སྟངས་ལ་འགོ་

སྟངས་འགོ་ལུགས་གཅིག་ཡོད་པ་རེད། དེའང་ཐད་ཀར་འབེལ་བ་ཡོད་བསད་པ་འདི་ཡང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ཆགས་བསད་ཀི་ཡོད་ པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་གི་རེས་སུ་འཇུག དེའི་ཐོག་ལ་ང་རང་ཚོས་རྒྱབ་སྐྱོར་གང་གནང་དགོས་ཀི་འདུག་མ་

གཏོགས་པའི་དེ་ལས་འཕྲོས་པའི་རྒྱ་ནག་མཚོན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་ལ་ཡང་སྐུ་དབང་ཡོད་པ་མ་རེད ་ཟེར་ནས་ང་རང་ཚོའི་

གོས་ཚོགས་ར་བ་དེ་ནས་གསལ་པོ་ཞིག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་བར་ལན་གཏོང་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་ཞིག ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ བསམ་གི་འདུག

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས། སྐུ་བཞུགས་གནང་རོགས་གནང་། སྐར་མ་ལྔ་ལྷག་ཡོད། ཕག་ཚོད་ ༡༡:༡༥ བར་དུ་གསོལ་ཇའི་ བར་གསེང་ཡིན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་གི་ཐུན་གཉིས་པ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ཚོགས་འདུ་མུ་མཐུད་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཐོག་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་བཞིན་པ་རེད། སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས། མུ་མཐུད་ནས་གསུང་རོགས་གནང་།

སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ་འདིའི་ནང་གི་དོན་ཚན་གཉིས་པའི་སྐོར་ལ་ག་རེ་བཀའ་གནང་ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ ན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ངོས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་སན་དབུ་མའི་ལམ་༼དེར་འབེལ་སྒྲ་མི་དགོས་པ་གནང་སོང་བ་༽བརྒྱུད་

ཞི་མོལ་འགིག་འཇགས་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་ཡོད་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་གཞུང་གི་ངོས་ནས་ཀང་ ཁ་ཞེ་གཉིས ་མེད་ཀིས ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ ་འཕྲལ་དུ་འགོ་འཛུགས་དགོས ་རྒྱུ་ཞེས ་ཁོང་ཚོར་འབོད་བསྐུལ་གི་རྣམ་པ་ཞིག་བསྟན་ བསད་ཡོད་པ་རེད། དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད་ནས་བོད་རྒྱ་འགིག་ཐབས་བ་རྒྱུ་སྐོར་ལ་གཙོ་བོ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་ 30

མཆོག་གིས་འཕྲལ་ཕུགས་རྒྱང་གསུམ་གི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ལ་དགོངས་བཞེས་གནང་བའི་རེས་འབེལ ་ནས་ཕེབས་པའི་ ༸སྐུ་མདུན་གི་དགོངས་པ་གཅིག དེ་ནས་རིམ་པས་ང་ཚོའི་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས། ལྷག་པར་དུ་ང་རང་ཚོ་དཀིལ་འཁོར་འདིའི་ནང་

སྔ་རེས་མང་པོར་གོས་ཆོད་ཀི་ལམ་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཇི་སིད་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོག ས་ཀི་མངོན་

འདོད་ཐོག་ནས་འདིར་བསྒྱུར་བ་མ་འགོ་བར་དུ་དེ་སིད་ང་ཚོས་ལངས་ཕོགས་འདིའི་ཐོག་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་། སོམ་ཉི་མེད་པའི་ཐོག་ ནས་སྐྱོད་དགོས་པ་དེ་ང་ཚོ་ཚང་མར་འགན་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། དབུ་མའི་ལམ་ལམ་ལྷོང་ཡག་པོ་ཡོང་དང་མི་ཡོང་ཞེས་པ་

དེ་སྔོན་མ་བཀའ་ཤག་རིམ་པའི་སྐབས་ལ་བཀའ་མོལ་དེ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད་ལ། ད་ལྟའང་ཕལ་ཆེར་དེའི་ཐོག་ལ་དགོངས་བཞེས་ གནང་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ངས་དེ་ག་རང་ལ་ཡིད་ཆེས་ཞུ་ཡི་ཡོད། ང་རང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་

འགངས་ཆེན་པོ་རེད་སྙམ། གང་ལ་ཞུས་ན། ང་ཚོས་ྱོེད་རང་ཚོའི་ངོས་ནས་བེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་བཤད་ཀི་ཡོད་ཀང་། ང་རང་ ཚོའི་ངོས ་ནས་བེད་དགོས ་པ་དེ་དག་ཏག་ཏག་ཅིག་མ་བསད་པ་ཡིན་དུས། འདི་ཡང་ཏག་ཏག་ཅིག ་བསད་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད་

བསམ་གི་འདུག མདོར་བསྡུས་ནས་ཞུས་ན། ངས་ག་རེ་ཞུ་འདོད་བྱུང་ཞེ་ན། ང་ཚོ་འདིའི་ནང་ལ་ཡོད་པའི་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་གི་ དབུ་འཁིད་པའི་དཔལ་ལྡན་བཀའ་བོན་རྣམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་སི་འཐུས་ཀི་ཚོགས་གཙོ་བགེས་གཞོན་གཙོས་པའི་སི་འཐུས་རྣམ་

པ། ང་ཚོར་སིངས་ཆ་གང་འད་ཞིག་ཐོབ་ཀང་སིངས་ཆ་དེའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་དེ་རིང་ཁ་སང་ཨིན་ཇི་སྐད་ནང་ལ། དཔལ་ལྡན་

ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ China buxhing གི་ཚིག་དེ་འད་མང་པོ་ཞིག་བེད་སོད ་བ་རྒྱུ་ང་ཚོར་གཤིས་ཀ་ཞིག ་བསེབས་བསད་ པའི་བཟོ་ལྟ་བུ་འདུག དེ་ཚོའི་རིགས་དེ་ཏོག་ཙམ་ཆབ་སིད་ཀི་དགོངས་པ་བཞེས་སྟངས་ཐོག་ནས་བ་མ་འདོག་པར་སོ་ང་ལེན་

ཐབས་བ་རྒྱུ་དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་དུས། ཡང་ལ་ལས་ཁོས་རྒྱ་ནག་ལ་སྤྲེལ་ལད་འཁབ་རྒྱུའི་སྐད་ཆ་བཤད་ ཀི་འདུག་ཅེས་ཕལ་ཆེར་གསུང་སིད་པ་རེད། དེ་འདའི་སྐད་ཆ་གང་ཡང་མ་རེད། ཆབ་སིད་ཟེར་དུས་དེར་རྣམ་པ་མང་པོ་ཞིག་ཐོག་ ནས་ཐབས་ཤེས་ཤིག་གཏོང་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས། ང་ཚོས་རྩུབ་པོ་བས་ནས་ཕིན་པ་ཡིན་ན་དེ་གང་འཚམ་ཞིག་ ཡོང་གི་ཡོད་ན་བསམ་པ་ཡོང་གི་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་དཀིལ ་འཁོར་འདིའི་ནང་ལ་བོད་ཀི་རྩ་དོན་ཐོག་ལ་ཕག་ལས་གནང་

མཁན་དབུ་འཁིད་རྣམ་པ་ཚང་མ་ཕེབས་བསས་ཡོད་དུས། ང་ཚོས་ཚིག་བེད་སོད་གནང་སྟངས་རེད། དེ་བཞིན་སིངས་ཆ་གང་འད་

ཞིག་སྟེང་ལ་ཡིན་ནའང་ཚོར་བའི་རེས་སུ་མ་ཕིན་པར་རྒྱུ་མཚན་གི་ཐོག་ནས་འགོ་ཐུབ་རྒྱུར་འབད་བརྩོན་ཞིག་གནང་ཐུབ་པ་ཡིན་ ན། ཏན་ཏན་ང་ཚོ་འདིའི་ཐོག་ལ་རིམ་པས་འགུལ་བསྐྱོད་ཅིག་འགོ་ཐུབ་ཀི་རེད་བསམ་པའི་རེ་བ་ཡོད། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་གསེར་ར་ཚུལ་ཁིམས་ལགས།

སི་འཐུས་གསེར་ར་ཚུལ་ཁིམས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ར་བ་འདིའི་ནང་ལ་བཀའ་མོལ་ཞུ་རྒྱུའི་གདེང་ཚོད་ཆེན་པོ་མེད། གང་ལ་ཞེ་ན་གོས་ཚོགས་ར་བ་ འདིས་བཙན་བོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁིམས་ཀི་གནས་སྟངས་ཤིག་དང་འགལ་བསད་ཡོད་པའི་ཐག་གཅོད་ཅིག་གནང་ཟིན་པ་ཞིག་ 31

ཡིན་དུས། ང་གཅིག་པུའི་རི་བོང་གནམ་ལྡིབ་ཀི་སེམས་ཁལ་ཡིན་དང་། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་དབུས་པའི་གོས་ཚོགས་ར་བ་

འདིའི་ནང་ལ་བཞུགས་མཁན་ཡོངས་སུ་རོགས་པའི་རི་བོང་རོ་བརིས་ཀི་གནས་སྟངས་ཤིག ་བས་ཀི་ཡོད་ན། ཚིག་གཉིས ་ཀི་ དོགས་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག བས་ཙང་གདེང་ཚོད་ཆེན་པོའ་ི ཐོག་ནས་ཞུ་རྒྱུ་གང་ཡང་མི་འདུག ཡིན་ནའང་སྐབས་སུ་ བབ་པའི་ལས་རིམ་གི་ཐོག་ལ་ཞུ་རྒྱུར། སི་ཡོངས་ཀི་བོད་ནང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་སྐོར་གོས་ཆོད་སྔ་རེས་རབས་དང་རིམ་

པ་གོས་ཚོགས་ཚོགས་རིམ་བཞིན་དུ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་རེ་ཡི་གེ་མང་པོ་དང་སྐབས་རེ་ཡི་གེ་ཉུང་ཉུང་གི་གནས་སྟངས་ མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད་དེ། གཙོ་བོ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་གཅིག་པ་རེད་ལ། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་ང་ཚོ་

སེམས་འཚབ་བེད་དགོས་པའི་གནད་འགག་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་མཚོན་པ་ཡིན་ན། བོད་ཀི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་ ནས་དགའ་ལྡན་གི་ཉེ་འགམ་བར་དུ་ཚང་མ་གོང་ྱོེར་བཟོས་ནས། རྒྱ་མི་ཁི་ཚོ་མང་པོ་ཞིག་ཡར་དབོར་རྒྱུ་གཏན་འཁེལ་ནས་ལས་

རིམ་དེ་དག་ཕལ་ཆེར་མཇུག་སྒྲིལ་འགོ་བའི་གནང་སྟངས་ཤིག་རེད་འདུག དེ་གང་འད་ཞིག་འགོ་ཡི་ཡོད་པ། གང་འད་ཞིག་ཆགས་

ཀི་ཡོད་པ་ང་ཚོས་ཤེས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་འདིའི་ནང་ལ་ཚིག་འཇམ་པ་དང་སྙན་པོ་བཤད་ནའང་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་དེ་ ཚིག་ཙམ་ཞིག་ཉན་ནས་ཐག་གཅོད་བེད་མཁན་ཞིག་མ་རེད་བསམ་པ་དན་གི་འདུག མདོར་བསྡུས་ནས་བཤད་ན། ང་ཚོ་མ་

འོངས་པར་གང་འད་ཡོང་མིན་གི་གཞི་འཛིན་ས་གཅིག་ག་རེ་ཡོད་པ་རེད་ཅེ་ན། ཧོང་ཀོང་དེ་རེད། ཕི་ལོ་ ༡༩༩༧ ལོར་ཧོང་ཀོང་

རྒྱ་ནག་ལ་རྩིས་སྤྲོད་པའི་སྐབས་ལ་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཞེས་པའི་བཅའ་ཁིམས་དོན་ཚན་ ༣༨ བཅའ་ཁིམས་ ནང་ལ་ཁ་སོན་བས་པ་རེད། ང་ཚོས་དེར་རེ་བ་མང་པོ་བརྒྱབས་པ་རེད། ང་ཚོའི་དབུ་མའི་ལམ་གི་མི་རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་

ཡོང་རྒྱུའི་བསམ་འཆར་ཡིག་ཆ་ནང་གི་གཞི་འཛིན་ས་གནད་འགག་ཅིག་དེ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀི་ནང་ལ་ ང་ཚོས་ལྟ་བསད་ས་ཧོང་ཀོང་གནས་སྟངས་གང་འད་ཞིག་ཆགས་འདུག བས་ཙང་དེ་འདའི་གནས་སྟངས་ཐོག་ནས་བལྟ་ནའང་། བོད་ནང་གི་ཛ་དག་གི་གནས་སྟངས་ད་ལྟ་གང་འད་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། མ་འོངས་པར་གང་འད་ཞིག་འགོ་ཡི་ཡོད་མེད་ཟུར་བལྟས་ ལེབ་མཐོང་གི་གནས་སྟངས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཀི་རེད་བསམ་པ་དན་གི་འདུག

དེ་ནས་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཡིན་མིན་མི་ཤེས་ཏེ། གོས་ཚོགས་ར་བའི་ནང་ལ་བྱུང་བའི་རེས་ལ་ཆབ་སིད་དཔྱད་བརོད་

པ་དེ་འད་མང་པོས ་གསུངས་བསད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརེན་ནས་རྒྱ་ནག་དཔོན་པོ་དེ་ཚོས ་བོད་དོན་ཐག་གཅོད ་བ་རྒྱུའི་སྐོར ་ ལའང་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་པ་དེ་འདའི་ཤུགས་རེན་ཞིག་འགོ་ཡི་མེད་ན་ཞེས་པ་ཞིག་བྱུང་བ་རེད། སྒྲོམ་གཞིའི་ཐོག་ནས་ རྒྱ་ནག་ལ་སིངས་ཆ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་དན་གི་ཡོད། གང་ལ་ཞུས་ན། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་འགོ་ཁིད་ ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་རྒྱ་ནག་གི་དམག་དོན་དང་། འཛིན་སྐྱོང་། ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་རོགས་པའི་དབང་ཆ་གཙོ་བོ་དེ་འཛིན་བཞིན་ཡོད་

པ་རེད། དེ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་ཁོ་རང་མ་ཤི་བར་དུ་བསད་ནའང་བསད་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་བཟོས་ཟིན་པ་རེད། ཕི་ལ་ཚགས་པར་དང་རླུང་ འཕྲིན་ནང་ལ་ཁོང་ཚོ་ལས་ཀ་བེད་བདེ་དང་མི་བདེ་ཞེས་པ་དེ་དག་ཡོང་རྒྱུ་དེ་མང་གཙོའི་སི་ཚོགས་ནང་ལ་ཡོད་མཁན་ཡིན་ན་མི་

མང་གི་གེང་ཕོགས་ལ་བསྟུན་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དམར་ཤོག་གི་ནང་ནས་ཀང་མཁེགས་འཛིན་གི་སེར་གཅོད་ལམ་ལུགས་

ཤིག་ལ་སྐད་ཆ་དེ་འད་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡོང་བ་ཙམ་གིས་འགྱུར་ལྡོག་ཆེན་པོ་ཞིག་འགོ་ཐུབ་ཀི་རེད་བསམ་པ་དན་གི་མི་འདུག ཡིན་ ནའང་སྐད་ཆ་དེའི་རིགས་ལ་ཤུགས་རེན་ཆེན་པོ་ཞིག ་ཡོད་པ་རེད། དགོངས་ཚུལ་གསུང་མཁན་དེ་དང་གཅིག་པ་ཡིན། ཡིན་ 32

ནའང་ང་རང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ལ་སྐད་ཆ་དེ་ཚོས་ཤུགས་རེན་ཆེན་པོ་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། དེ་འད་ཡིན་དུས། དུས་ཚོད་དུས་ ཚོད་ཀི་འབེལ་བའི་བརྒྱུད་ནས་ཡག་པོ་ཡོང་རྒྱུའི་རེ་བ་བརྒྱག་རྒྱུ་ཞིག་རྒྱ་ནག་གི་དཔོན་པོ་ཚོར་ཤུགས་རེན་མེད་ནའང་ང་ཚོའི་སི་ ཚོགས་ལ་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས། རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སིད་མཁས་པ་དེ་ཚོས་ཚོད་དཔག་གསུང་བསད་པ་ཐིག་མ་ཐིག་ཡོང་གི་རེད། དེ་ཚོར་དགོངས་པ་ཞིག་བཞེས་ན་གནད་འགག་ཡོད་ས་རེད་ཅེས་རྒྱབ་སྐྱོར་གི་ཚུལ་དུ་ཞུ་དོན་གཅིག་དེ་ཡིན།

གཉིས་པ། ད་ལྟའི་སི་ཡོངས་ཀི་གནས་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་ལ་ལྟ་ཡོང་བའི་སྐབས་ལ་ང་ཚོས་འཕྲལ་དུ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་

དགོས་ཡོད་ཅེས་ཧ་ཅང་མང་པོ་ལབ་པ་རེད། འཕྲལ་དུ་ཡོང་རྒྱུར་རེ་བ་རྒྱག་དགོས་པ་རེད། རེ་བ་བཟང་ས་དང་ག་སྒྲིག་སྡུག་ས་ ནས་བེད་ལབ་ཀི་ཡོད་པ་རེད་དེ། དོན་དམ་པའི་ང་ཚོའི་གནས་སྟངས་ལ་བསམ་བོ་ཞིག་བཏང་ན། འཕྲལ་དུ་ལབ་པ་ཙམ་རེད་མ་ གཏོགས་འཕྲལ་དུ་ཡོང་རྒྱུར་ང་ཚོས་ལས་ཀ་ག་རེ་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་དམ། ཕྲུ་གུ་ཁ་ལ་ཉན་པོ་དང་སོད་པ་ཡག་པོ་ལ་ཕ་

མས་ཡག་པོ་དང་། སོབ་གྲྭའི་ནང་དགེ་རྒན་གིས་ཀང་ཡག་པོ་བེད་ཀི་རེད་མོད། འོན་ཀང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ང་ཚོར་ཕྲུ་གུ་ལྟ་བུ་དང་

སོབ་ཕྲུག་ལྟ་བུར་རྩིས་པའི་བསམ་བོ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མེད། གང་ལྟར་ཁོང་ཚོས་ང་ཚོར་དབང་སྒྱུར་བ་རྒྱུ་དང་། མནར་གཅོད་གཏང་ རྒྱུ། མ་འོངས་པར་བུ་རབས་ཚ་རྒྱུད་ཀི་མིང་ཙམ་མེད་པ་བཟོ་ཐུབ་ན་བཟོ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས། ང་ཚོས་རྣམ་ འགྱུར་ཡག་པོ་ཞིག་བསྟན་དང་མི་བསྟན་གི་གནད་འགག་ལ་ཐུག་གི་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་མི་འདུག དེ་འད་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ལས་

ས་པོ་རེད། ཆབ་སིད་ཀི་སྒྲོམ་གཞིའི་ཐོག་ནས་དེ་འད་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་བསམ་པའི་ང་ལ་གདེང་ཚོད་མི་འདུག ཆབ་སིད་ཀི་ཉམས་ མྱོང་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། གཞུང་ལུགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དེ་བས་ཤེས་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེ་རི་བོང་གནམ་ ལྡིབ་ཀི་སེམས་ཁལ་ཡིན་གི་རེད། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་ཚིག་ཆུང་ཆུང་ཁ་ཤས་སྒྲོ་འདོགས་བེད་མཁན་གི་ཆབ་སིད་ཀི་ཁོར་ཡུག་

ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་མེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་སི་ཡོངས་ཀི་སི་ཚོགས་ནང་ལ་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པའི་གནད་

འགག་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། འཐབ་རྩོད་ཀི་གནས་བབ་ཐོག་ལ་རྒྱུ་མཚན་དང་། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ། དང་བདེན་དགོས་པ་རེད་

དེ། དེ་ལས་གལ་འགངས་ཆེ་བ་ཚོར་བའང་དགོས་པ་རེད། ཚོར་བ་བརླག་ཚར་བའི་རེས་ལ་ང་ཚོ་གང་ཡང་མ་རེད། འཐབ་རྩོད་ཀི་ གནས་བབ་ཐོག་ལ་ང་ཚོར་ཚོར་བ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཚོར་བ་བརླག་པའི་ཉིན་མོ་ནས་ང་ཚོ་ཅི་ཡང་མ་རེད། གནས་ལུགས་

བཤད་དུ་འགོ་ན་རྒྱ་གར་དུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་རྒྱ་གར་སྐྱེས་པ་རེད། ང་ཚོར་དེ་ལས་ལྷག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ག་རེ་བཤད་རྒྱུ་ཡོད། དེ་འད་ ཡིན་དུས་ཚོར་བ་དགོས་པ་མ་རེད་ཅེས་པའི་བཀའ་མོལ་དེ་ཚོར་མོས་མཐུན་བེད་ཐུབ་ཀི་མི་འདུག ངའི་ངོས་ནས་དེ་གནད་འགག་ ཆེན་པོར ་རྩིས ་ཀི་ཡོད། བོད་དོན ་གི་ལས་འགུལ་སེལ ་བར་འགོ་མཁན་མི་ཞིག ་ཡིན ་ན། ས་ཆ་ཁུག་ཀོག ་ཅིག ་ལ་སྐད་འབོད་ བརྒྱབས་པ་ཡིན་ན་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ལ་མ་ཐོན། སི་ཚོགས་ཀིས་གང་ཡང་མ་ཤེས་པ་ཡིན་ནའང་ཉི་མ་གཅིག་དེར་ངའི་

དག་སུ་ཡིན་པ་དང་། ང་ལ་དཀའ་ངལ་ག་རེ་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་པ་དང་དན་ཐུབ་ཀི་འདུག ག་ཚོད་ཀི་མཉམ་ཞུགས་མ་བས་ན་དེ་ཚོད་ ཀི་བོད་པའི་གནས་སྟངས་ལ་སེམས་ཚོར་མེད་པ་དང་། རྩ་དོན་གི་གནས་སྟངས་ལ་སེམས་ཚོར་མེད་པ་དེ་འད་ཞིག་ཆགས་འགོ་

ཡི་རེད། དེར་བརེན་ཚོར་བ་དེ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དན་གི་ཡོད། སྐད་ཆ་དེ་ཚོར་བའི་རེས་འབང་པ་ཙམ་ཞིག་གི་སྐད་ཆར་ ངོས་འཛིན་བེད་བཞག་ན་འགིག་གི་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

33

དེ་བཞིན་ཚིག་རིགས་ཁ་ཤས་ལ་རགས་འགའ་ཤས་བརྒྱབས་ཡོད། ང་ཚོ་གོས་ཆོད་ཀི་དང་པོའ་ི ནང་ལ། རྒྱ་གཞུང་གི་

དབང་འཛིན་པ་ཚོས་མཚན་སས་སྐུར་འདེབས་ཀི་ཁ་བལ་ལས་རིགས་རྣམས་མཚམས་བཞག་སྟེ་བོད་མི་རྣམས་མགོ་འོག་ལུས་

བལ་དུ་མ་སོང་བ་དགོས་རྒྱུ་དང་ཞེས་པ་དེ་ཁ་གསལ་པོ་དེ་ཙམ་ཆགས་མི་འདུག་སྙམ། གང་ལ་ཞུས་ན། རོག་རོག་མགོ་འོག་ལུས་ བལ་ཞེས་པའི་དམིགས་དོན་ངོ་མ་མགོ་དེ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་། ལུས་དེ་ང་ཚོ་བོད་པ་ལ་གོ་ཡི་

ཡོད་ས་རེད་དེ། ཁ་གསལ་པོ་ཆགས་མེད་པ་ལྟ་བུ་འདུག དེ་ཡིན་དུས་ཚིག་མང་པོ་བཟོ་བཅོས་མ་དགོས ་པར། ཁ་བལ་ལས་ རིགས་རྣམས་མཚམས་བཞག་སྟེ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བོད་མི་རྣམས་མགོ་འོག་ལུས་བལ་དུ་མ་ སོང་བར་ཞེས་བིས་ན། བཞག་སྟེ་ཞེས་པའི་ཚབ་ཏུ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཅེས་པ་ཞིག ་བླུགས་ན།

བརོད་པ་དེ་གསལ་པོ་ཆགས་ས་རེད་སྙམ། མང་པོ་བཟོས་ན་བཟོ་རྒྱུ་ཡོད་ས་རེད་དེ། ཚིག་རྐུབ་ནས་འྱོེར་ཏེ་མགོ་ལ་སར་ན་ཕན་ ཐོགས་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། གནད་འགག་ཁ་གསལ་པོ་ཆགས་ཐུབ་ན་ཡི་གེ་དེ་ཁ་གསལ་དུ་འགོ་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ཤིག་ཡོད་ པ་རེད་སྙམ།

མཐའ་དོན། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་བོད་པའི་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་ཛ་དག་རེད། རེ་རེ་བཞིན་ཞིབ་ཕྲ་ཞུ་དགོས་ན་འཆད་

ཐུབ་ཀི་མ་རེད་ལ། བཤད་ཤེས་པར་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་གནས་སྟངས་ཧ་ཅང་གི་མང་པོ་དང་ཁ་ཤས་ག་

ཚོད་བཤད་ནའང་བཤད་པའི་གནས་སྟངས་མེད་པའང་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། གོ་ཚོད་ཚོར་ཚོད་ཚང་མ་བཤད་ནའང་བཤད་སའི་དོ་ བདག་དེའི་སེམས་རྩིས་ག་རེ་རྒྱག་གི་ཡོད་མེད་ང་ཚོས་ཧ་གོ་ཚར་བའི་རེས་ལ། སོ་སོའ་ིའཆད་དགོས་པ་དེའང་ཉར་ནས་བསད་པ་

མ་གཏོགས་བཤད་ནའང་ཕན་ཐོགས་ཡོད་དམ་མེད་དོན་གི་བདག་པོ་དེ་ཚོར་བསྟུན་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཡོང་གི་རེད། མང་ པོ་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་དེ་དོན་དག་རོག་རོག་ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་སྡུག་ཏུ་སྡུག་ཏུ་འགོ་བ་དང་། མི་སེར་ སེལ་བའི་ལམ་ལུགས་ཧ་ཅང་ཤུགས་ཆེ་རུ་ཕིན་ཏེ་བོད་ཀི་རྒྱལ་ས་ལྷ་ས་ནས་དགའ་ལྡན་ཞོལ་བར་དུ་གོང་ྱོེར་བཟོས་ནས་ཁང་

པ་ཡོངས་རོགས་བསྒྲུབས་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་རེད། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས། སྐར་མ་བཅུ་ཟིན་སོང་། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། ལགས་སོ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་ལགས།

སི་འཐུས་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པ། གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཐོག་སྐད་ ཆ་བཤད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་གནང་བ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རེ་ཆེ་གནང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟའི་གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་

སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དོན་ཚན་ ༥ འདུག ༥ ཆ་ཚང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་བ་དང་སགས། སྔོན་གེང་ནང་དུ་གསུངས་པ་ལྟར་

འདས་པའི་ལོ་ ༦༠ ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དག་གནོན་དང་སྡུག་རྩུབ་ཅན་གི་སིད་བྱུས་འད་མིན་ས་ཚོགས་མིང་རགས་ 34

ནས། བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་། བོད་མི་རིགས། བོད་ཀི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་ཆ་ཚང་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་སྡུག་རྩུབ་ཅན་གི་ སིད་བྱུས་དེ་འད་ཞིག་ཟིན་ནས་ཕིན་པ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་ཁོང་ཚོས་བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་སིད་བྱུས་འདི་ཁུངས་འྱོ​ོལ་གི་མེད་པ་

གསལ་པོ་ར་འཕྲོད་ཡོད། ཡིན་ནའང་ཁོང་ཚོས་མུ་མཐུད་ནས་སིད་བྱུས་དེ་བོད་ནང་ལག་བསྟར་བེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། དེས་མ་ འོངས་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད་ལ། ང་ཚོ་བོད་པར་དེ་བས་ཀང་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་མ་རེད།

དེ་བཞིན་སྔོན་གེང་ནང་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཏཱ་ལའི་ཁ་བལ་བ་ཞེས་སོགས་མཚན་སད་

སྐུར་འདེབས་ཞེས་པ་ཞིག་འཁོད་འདུག ཏན་ཏན་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་གཞི་མེད་སྐྱོན་བརོད་ཀིས་༸རྒྱལ་

དབང་རིན་པོ་ཆེ་ཁ་བལ་བ་རེད་ཅེས་རག་པར་བཤད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཁ་བལ་མ་

ཡིན་པར་གཉིས་ཕན་ཐོགས་དགོངས་པ་བཞེས་ཀི་ཡོད་པ་གསལ་པོ་རེད། ༸རྒྱལ་དབང་རིན་པོ་ཆེ་ནས་ཁ་བལ་བེད་དགོས་པ་ དང་རང་བཙན་རྩོད་དགོས་པ་ནམ་ཡང་གསུངས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁ་བལ་ཞེས་པ་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་བེད་སོད་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཁོང་ཚོའི་དགོས་མཁོ་ཞིག་གི་ཆེད་དུ་བེད་སོད་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས་གཞན་དོན་དག་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད།

ད་བར་དུ་བོད་ནང་དུ་རང་ལུས་མེར་བསེགས་བཏང་གནང་མཁན་མི་གངས་ ༡༥༣ བྱུང་ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་གི་ཛ་

དག་གནས་སྟངས་དེ་ནས་སྐྱོབས་རྒྱུ་དང་། བོད་ནང་བོད་མི་གངས་ ༡༥༣ ཡིས་རང་ལུས་མེར་བསེགས་བཏང་བ་ཁོང་ཚོའི་

མངོན་འདོད་བསྒྲུབ་རྒྱུར་གཙོ་བོ་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་ཡོང་དགོས་ཀི་འདུག བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་མ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། བོད་ནང་གི་ཛ་ དག་གནས་སྟངས་སེལ་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད་ལ། དེ་བཞིན་བོད་ནང་བོད་མི་ ༡༥༣ ཡིས་རང་ལུས་མེར་བསེགས་བཏང་བ་དེ་དག་གི་

མངོན་འདོད་ཀང་སྒྲུབ་ཐུབ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་རེད། དི་བ་འདི་གོས ་ཚོག ས་ཚོགས་དུས་སྔ་མ་ལའང་བཏང་བ་ཡིན། ད་ལྟའང་ གཏོང་གི་ཡོད། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་སྔོན་མ་བཏང་སོང་། ད་ལྟའང་གཏོང་གི་འདུག་ཅེས་གསུང་སིད་པ་རེད། དཔལ་ ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་ཁས་ལེན་གནང་བ་ཞིག་ངས་བཤད་ཀི་ཡོད་མ་གཏོགས་སྐད་ཆ་གསར་པ་གང་ཡང་བཤད་ཀི་མེད།

གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་ཨང་ ༢ པའི་ནང་གསལ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ངོས་ནས་

བོད་རྒྱ་གཉིས་སན་དབུ་མའི་ལམ་གི་བརྒྱུད་ཞི་མོལ་འགིག་འཇགས་ཡོང་ཐབས་ཞེས་འདི་གསུངས་འདུག ལམ་དབུ་མ་ཞེས་པ་ དེ་གང་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་མཉམ་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་ནས་བོད་དོན ་དཀའ་རོག ་སེལ ་རྒྱུ་དེ་རེད ། དེ་བཞིན ་བོད་མིའི་སྒྲིག ་ འཛུགས་ཀི་ལངས་ཕོགས་ཡང་དབུ་མའི་ལམ་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་སིད་སྐྱོང་ལ་

བཞེངས་སྐབས་སུ་མི་མང་ལ་ཁས་ལེན་ག་རེ་གནང་ཡོད་པ་རེད། དབུ་མའི་ལམ་གི་སིད་བྱུས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད། དེ་མུ་མཐུད་ རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་གི་ཡིན། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་སེལ་ནས་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་ལ་གདན་འདེན་ ཞུ་ཡི་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་རེད། གནས་ཚུལ་དེ་དག་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ཞིག་ཞུ་ཡི་ཡོད་མ་གཏོགས།

བཀའ་མོལ་མ་གསུངས་པ་ཞིག་བཤད་ཀི་མེད་ཅེས་སྔོན་ལ་ཞུས་ཟིན་པ་ཡིན། ད་ལྟའི་ཆར་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་སིད་སྐྱོང་

གི་ཐུགས་འགན་བཞེས་ནས་ལོ་ ༩ ལ་ཁ་བལྟ་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་བུར་དུ་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་ཡོང་ཐུབ་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕོགས་གཅིག་ནས་ལོ་ ༩ དུས་ཚོད་ཐུང་ཐུང་ཡིན་སིད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་ད་ལྟ་ང་རང་ཚོ་བོད་མི་ཛ་དག་གནས་སྟངས་འོག་ལོ་

༩ ལབ་ན་ཧ་ཅང་རིང་པོ་རེད། བས་ཙང་བོད་ནང་གི་བོད་མིའི་ཛ་དག་གནས་སྟངས་ནས་སྐྱོབས་དགོས་ན་རེད། རང་ལུས་མེར་ 35

བསེངས་བཏང་གནང་མཁན་བོད་མི་གངས་ ༡༥༣ དེ་དག་གི་མངོན་འདོད་སྒྲུབ་དགོས ་ནའང་རེད། བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་ཡོང་

དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། སྔ་མ་དགས་ནའང་ཕི་དགས་མི་འདུག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བཅའ་ཁིམས་ནས་བཀའ་ཤག་ལ་བསྐུར་བའི་ལས་ འགན་ཡང་དེ་རང་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ཐབས་ཞེས་པ་དེ་རེད། བོད་དོན་བདེན་མཐའ་གསལ་ བར་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་ཡོང་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་ག་སྒྲིག་ཨང་

སར་ཡིན། ག་དུས་ཤོག་ལབ་ནའང་། ས་ཆ་གང་དུ་ཤོག་གསུངས་པ་ཡིན་ནའང་། ག་སྒྲིག་ཡིན་ཞེས་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད། བོད་ རྒྱ་འབེལ ་མོལ ་ག་སྒྲིག ་ཨང་སར་ཡོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་དང་རགས་མཚན་གང་ཡང་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག ཕི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར ་ དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ་གཉིས་དགོངས་པ་ཞུས་པ་རེད། དགོངས་པ་ཞུ་མཁན་གིས་ཞུས་པ་རེད། གནང་མཁན་གིས་ གནང་བ་རེད། དངོས ་གནས་བས་ན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ཚབ་འཕྲལ་དུ་སྐོ་དགོས ་ཀི་ཡོད་པ་རེད་དེ། ད་ལྟ་བར་དུ་དམིག ས་

བསལ་སྐུ་ཚབ་བསྐོས་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་གི་ཁོར་ཡུག་སྐྲུན་དགོས་པ་རེད་ཞུ་དུས་སྐྲུན་དགོས་པ་མ་རེད་ཅེས་

གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད། བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་གི་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ལྟ་བར་དུ་ཕི་དིལ་བཀའ་བོན་བསྐོས་ཡོད་པ་ མ་རེད། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག ་གིས ་རྒྱལ་སིའི་ཁིམ ས་ལོ་མང་སོབ་སོང་བས་སྐོར་དང་། རྒྱལ་སིའི་ཁིམས་ཀི་ཐོག ་ལ་ མཁས་པ་ཡིན་པ། རྒྱལ་སིའི་ཆབ་སིད་ཀི་གནས་སྟངས་ཆ་ཚང་མྱོེན་གི་ཡོད་པ། རྒྱ་ནག་ནང་གི་གནས་སྟངས་ཆ་ཚང་མྱོེན་

གི་ཡོད་པ་འོས་བསྡུའི་སྐབས་ལ་གསུངས་པ་རེད། དངོས་གནས་མཁས་དབང་ཡིན་གི་རེད། ཡིན་ནའང་ང་ཚོར་དགོས་རྒྱུ་གཙོ་ བོ་དེ་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་རེད། ད་ལྟ་བར་དུ་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་གནང་ཐུབ་མ་སོང་། ཡོང་རྒྱུ་བསད་པའི་ལོ་གཉིས་མན་ཙམ་ཞིག་ ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་ཡོང་རྒྱུ་ཐུགས་རེ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ་མ་རེད། བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་མ་ཡོང་བ་ ཡིན་ན་ང་ཚོ་གང་ཡང་སྒྲུབ་ཐུབ་ཀི་མི་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་དང་དམིགས་བསལ་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་གི་ ངོས་ནས་དུས་ཡུན་ལོ་གཉིས་མན་ཙམ་ལྷག་པའི་ནང་ང་ཚོ་བོད་ལ་ལོག་ཐུབ་པ་ཞིག་ཡོང་ཐུབ་ཀི་རེད་དམ་མ་རེད་དེའི་བཀའ་ ལན་ཞིག་གནང་རོགས་གནང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ་ལགས།

སི་འཐུས་ཚེ་རིང་ལྷ་མོ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དང་བསྟུན་ནས་བོད་ནང་གི་ད་

ལྟའི་ཛ་དག་གནས་སྟངས་ཁག་གཉིས ་ཙམ་སྐོར་ལ་མདོར་བསྡུས་ཤིག་ཞུས་ན་བསམ་སོང་། སིར་བཏང་བོད་ནང་གི་གནས་

སྟངས་ཛ་དག་པོ་ཡིན་པ་ཚང་མས་མྱོེན་གསལ་རེད། བོད་ནང་གི་དགོན་པ་གཏོར་བཤིག ་གཏང་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེན་པོ་ ཡིན་པ་དེའང་གསལ་པོ་རེད། ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་དགོན་པ་གཏོར་བཤིག་གཏོང་གི་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ནང་

ལ་བོད་ཀི་དགོན་པ་དང་ལྷ་ཁང་དེ་ཚོའང་རྒྱ་ནག་ལ་རྒྱག་མ་ཆོག་པའི་སིད་བྱུས་ཤིག་ལག་བསྟར་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་དང་ 36

ཆབས་ཅིག་བོད་ཀི་ྱོད་ཆོས་ཡོད་པའི་ཐང་ཀ་དང་། སྐུ་འད། མཐའ་ན་བོད་ཀི་ྱོད་ཆོས་ལྡན་པ་ནང་ལ་བཤམ་རྒྱུ་ཚང་མ་བཞག་ མ་ཆོག་པ་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་བཀག་སོམ་བ་རྒྱུ་དེ་འད་ཞིག་ཆགས་བསད་འདུག ང་ཚོ་བོད་ཀི་ྱོད་ཆོས་ལྡན་པའི་དངོས་རས་དང་།

བོད་ཀི་དགོན་པ་དེ་དག་རྒྱ་ནག་ལ་རྒྱག་ཆོག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་ཕོགས་གཅིག་ནས་རྒྱ་མི་ཁོ་རང་ཚོ་བོད་ནང་ལ་ཡོང་

ནས་ཁོང་ཚོས་ཆིང་གོང་མའི་སྐབས་ལ་བོད་ནང་ལྷ་ཁང་ཞིག་བརྒྱབས་ཡོད་པ་དེ་སར་གསོ་བེད་དགོས་ཞེས་དེ་སར་གསོ་བེད་ཀི་ ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་དགོན་པ་དང་ལྷ་ཁང་དེ་དག་སར་གསོ་བ་རྒྱུ་ཡིན་ཅེས་ལབ་ཀི་འདུག་སྟེ། དོན་དངོས་གསར་ རྒྱག་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་འདུག དཔེར་ན། གཞིས་ཀ་རྩེར་ཆིང་གོང་མའི་སྐབས་བཞེངས་པའི་ལྷ་ཁང་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་

དོན་སྙིང་ལྡན་པ་དང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཡིན་པས་སར་གསོ་བེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་བཤད་ཡོད་པ་རེད། སར་གསོ་བས་རེས་ ཉེ་ཆར་ཕི་ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་འཛིན་བས་པའི་༸པཎ་ཆེན་དེར་ཕེབས་ཏེ་དབུ་འབེད་མཛད་སོ་ཆ་ ཚང་ཁོང་གིས་གནང་འདུག རྒྱ་ནག་གི་བེད་སྟངས་དེར་ལྟ་དུས་བོད་ཀི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཚང་མ་རྩ་མེད་བཟོས་ཏེ་ཁོང་ཚོའི་

སོལ་རྒྱུན་དང་ངོ་བོ་མཚོན་མཁན་ཚང་མ་བོད་ལ་སར་གསོ་བེད་ཀི་ཡོད། བོད་ཀི་ཆོས་ལུགས་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུ་རྒྱ་ནག་གིས་ཐབས་ ལམ་གསལ་པོ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག

གཉིས་པ་དེར། བོད་ཀི་མི་རིགས་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུ་དེའི་སྐོར་ལ་གཅིག་ཞུས་ན་སྙམ། སིར་བཏང་རྒྱ་ནག་གི་བོད་སྐྱོབ་ལས་

གཞི་ཞེས་པ་ཞིག་སྔོན་མ་ནས་བོད་ལ་རོགས་སྐྱོར་བ་རྒྱུའི་ལས་གཞི་ཞིག་བོད་ལ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། གོང་སེ་དང་གོང་ྱོེར་རེ་རེ་ ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོས་ཁ་གཡར་ས་དེ་བོད་ལ་འཛུགས་བསྐྲུན་དང་བོད་ཡར་རྒྱས་གཏང་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ཡོང་གི་ཡོད་

པ་རེད། ཡིན་ནའང་བོད་སྐྱོབ་ལས་གཞི་དེའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་དེ་རྒྱ་མི་རིགས་དེ་དག་བོད་ལ་གནས་སོ་གཏང་རྒྱུ་དང་གཅིག བོད་ནང་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་བ་རྒྱུ་དང་གཉིས། རྒྱ་ནག་ནང་གི་བཟོ་གྲྭ་དང་འབེལ་བ་བས་ནས་བོད་ནང་གི་ལས་མེད་བོད་པ་རྒྱ་

ནག་གི་བཟོ་གྲྭའི་ནང་ཕར་གཏང་རྒྱུ་དང་གསུམ། དེ་འདའི་ལས་གཞི་ཞིག་ཁོང་ཚོས་ལག་བསྟར་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་

མི་རིགས་དེ་དག་བོད་ནང་ག་རེ་བས་ནས་གནས་སོ་བེད་ཀི་འདུག་ཅེ་ན། བོད་ནང་ཡོང་ན་འཛུགས་བསྐྲུན་པ་དང་། ཁང་པ་རྒྱག་ པ། བཟོ་གྲྭ་བརྒྱག་རྒྱུ་སོགས་ཀི་གཙོ་འགན་འཁུར་མཁན་དེ་རྒྱ་མི་ཡིན་པ་མ་ཟད། དེའི་ནང་ལ་ལས་ཀ་བེད་མཁན་དང་། ཁ་ལག་ བཟོ་མཁན། མཐའ་ན་ཕྲུ་གུ་ལྟ་སྐྱོང་བེད་མཁན་ཚང་མ་རྒྱ་ནག་ནས་བོད་ལ་ཁིད་ནས་ཡོང་གི་ཡོད ་པ་རེད། ལས་ཀ་ཚང་མ་བས་ ཚར་ནས་དེའི་མི་འབོར་དེ་དག་བོད་ནང་ལ་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་བས་ནས་བོད་ཀི་ནང་ལ་རྒྱ་མི་མང་པོ་གནས་སོས་བེད་

ཀི་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀི་ཁོར་ཡུག་གཙང་མ་དང་། གནམ་གཤིས་ཡག་པོ། མཐུན་རེན་འཛོམས་པོའ་ི ས་ཆ་ནང་ལ་རྒྱ་ མི་མང་པོ་གནས་སོས་བས་ཚར་བ་རེད།

དེ་ནས་གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་བ་རྒྱུ་དེ་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ལ་རོགས་སྐྱོར་བེད་དགོས་པར་ཁ་གཡར་ནས་བསེབས་

པའི་ལས་བེད་དཔོན་པོ་དེ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་བཟོ་གྲྭ་དང་ཁེ་ལས་པ་མཉམ་དུ་འབེལ་བ་བས་ནས། ཁོང་ཚོར་བོད་ནང་གི་གཏེར་ཁ་དེ་

དག་སྔོག་འདོན་བེད་བཅུག་གི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཁེ་བཟང་དེ་བོད་ལ་གཅིག་རང་ཐོབ་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། གཏེར་ཁ་སྔོག་འདོན་བེད་ མཁན་དང་། འཆར་གཞི་འགོད་མཁན་ཚང་མ་རྒྱ་མི་ རེད། གཏེར་ཁ་བསྔོགས་ཏེ་དང་པོ་གཙང་བཟོ་ཚང་མ་བོད་ནས་བས་ཏེ།

37

དུག་རས་ཚང་མ་བོད་ལ་གཡུགས་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་དབོར་འདེན་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེས་མི་འབོར་མང་པོ་ཞིག་བོད་ལ་བསེབས་ ཀི་ཡོད་པ་རེད།

དེ་ནས་ཉེ་བའི་ལོའ་ིནང་དོ་སང་བྱུང་བ་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་ནས་ཡར་བོད་ལ་ལས་བེད་འགོ་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་

བསྐུལ་མ་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་དེ་གཏང་རྒྱུ་དེ་རྒྱ་ནག་གི་གོང་གསེབ་ནང་ནས་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད། གོང་གསེབ་པ་ ལས་མེད་དེ་དག་བོད་ནང་ལ་འགོ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་བོད་ནང་ལས་གནས་མཐོ་བོ་དང་ཟླ་ཕོགས་དང་ཆ་རེན་ཡག་པོ་སྤྲོད་ཀི་ཡིན་

ལབ་ནས་རྒྱ་ནག་གི་གོང་གསེབ་ནང་ཡོད་པའི་ལས་མེད་དེ་དག་བོད་ལ་བཏང། ཁོང་ཚོ་བོད་ནང་གི་གོང་གསེབ་དང་གོང་སེ་ཁག་ གི་དཔོན་པོར་བསྐོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོ་ཡར་ཡོང་ནས་བོད་ནང་གི་ལས་མེད་སོབ་སོང་ཡོད་པ་དེ་དག་ཕར་རྒྱ་ནག་ལ་བཏང་

ནས་བཟོ་གྲྭ་ཆེ་ཁག་གི་གཡོག་པོ་ क़ुली ལྟ་བུར་ལས་ཀ་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ྱོ​ོན་ནས་འད་མཉམ་མིན་པ་ཚང་མས་མྱོེན་ གི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་ནང་གི་ལས་མེད་གོང་གསེབ་པ་དེ་དག་བོད་ནང་ལ་དཔོན་པོར་བསྐོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་གི་ཤེས་

ཡོན་ཡོད་པ་དེ་དག་རྒྱ་ནག་ནང་ क़ुली ལས་ཀ་དེ་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་དམིགས་ཡུལ་གང་རེད་ཅེ་ན། བོད་ ནང་རྒྱ་མིའི་མི་རིགས་མང་དུ་འགོ བོད་པ་དེ་དག་ཡུན་རིང་རྒྱ་ནག་ལ་བསད་ན་རང་བཞིན་གིས་རྒྱ་མི་དང་འདེས་ནས་རྒྱ་མིར་

གྱུར་ནས་བོད་ཀི་མི་རིགས་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་གཙོ་བོ་རེད། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་སྐྱོབ་ལས་གཞིའམ་བོད་ལ་རོགས་ སྐྱོར་བ་རྒྱུའི་ལས་གཞིའི་དམིགས་ཡུལ་དེ་ྱོེར་ནས་བོད་ནང་གི་མི་རིགས་དེ་རྩ་མེད་བཟོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརེན་ཚང་མས་ དེར་དོ་སང་བེད་དགོས་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་སྙམ། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས།

སི་འཐུས་དབུ་དཀར་ཚང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གོ་སྐབས་གནང་བར་ཐུགས་རེ་ཆེ། ངས་ལག་པ་བརངས་དགོས་དོན་དེ་གོས་ཆོད་འདོན་མཁན་

ང་རང་ཡིན་དུས། འདི་ནས་དོགས་འདི་གནང་དུས་ངས་ཞུ་ཐུབ་ན་བསམས་སོང་། གཙོ་བོ་དེ་ཕག་རོགས་སི་འཐུས་གཅིག་ནས་ གོས་ཆོད་གོས་འཆར་འདི་ཐུང་དགས་འདུག་གསུངས་སོང་། ངས་སྐུ་ཚབ་གཅིག་གི་ཐོག་ནས་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་ང་རང་

གཅིག་པུས་བས་པ་ཞིག་གང་ཡང་མ་རེད། རྒྱུན་ལས་རང་གི་ཐོག་ནས་བསམས་ཕེབས་ཡོད་དུས། ང་ཚོས་ཚིག་ཉུང་ཉུང་ལ་གཙོ་

བོ་དོན་ལ་གནས་པ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུར། ང་ཚོ་ནམ་རྒྱུན་མང་ཆེ་བ་ཧ་ཅང་རིང་པོ་ཆགས་ཀི་འདུག འབི་རྒྱུ་དང་བཤད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་རིང་ པོ་ཆགས་ཀི་འདུག ཕི་ལོགས་ཀི་མི་ཡིན་ནའང་དེས་ཡིག་ཆ་ཕན་ཐོགས་ཆེ་བ་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། དོན་རོག་ཚིག་ཉུང་ཡོད་ན་ག་

རེའི་ཐོག་ལ་ཡིན་ནའང་ལེགས་པ་འདུག་སྙམ། དེའི་ནང་ལ་མ་ཚུད་པ་ཕལ་ཆེར་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད་འདུག སྔོན་ལ་ཕག་རོགས་ སི་འཐུས་གཉིས་ཀིས་གསུངས་གནང་སོང་། དེར་ངས་མོས་མཐུན་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེའི་ནང་ཚང་མ་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་ཡོད་

པ་རེད། རྒྱལ་རབས་ནང་བོད་རང་བཙན་ཡིན་པ་དང་། དབུ་མའི་ལམ་དེ་ང་ཚོའི་རེ་བསྐུལ་ཡིན་པ་ཚང་མ་ཡོད་པ་རེད། བསམ་བོ་ 38

ཞིག་གཏོང་དུས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་འདི་ང་ཚོས་ཨིན་ཇི་དང་རྒྱ་ཡིག་ནང་ལའང་སྒྱུར་ཐུབ་ན་ཡག་ པོ་ཡོད་ས་རེད། རྒྱལ་སིའི་སྟེང་ལ་འགེམ་ཐུབ་རྒྱུ་དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་འདུག གཉིས་པ། འདིར་བཀའ་མོལ་གནང་མཁན་ དང་། མགིན་ཚབ་པ་ང་ཚོ་རེད། ང་ཚོས་ཕག་ལས་གནང་རྒྱུ་དེ་དག་ཚོར་བ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོའ་ི བསམ་བོ་ བཏང་ནས་གནང་དགོས་པ་རེད་ཅེས་པ་དེ་ཕལ་ཆེར་སོ་སོའ་ི རྣམ་དཔྱོད་དང་འཇོན་ཚོད་ལ་དཔག་པའི་དེ་བཞིན་གནང་གི་ཡོད་པ་ རེད་བསམ་པའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས།

སི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཚང་མར་སྔར་ཞུས་པ་ལྟར་དེ་ མཚུངས་རྒྱབ་སྐྱོར་གཙང་མ་ཞུ་ཡི་ཡོད། ང་ཚོའི་སྔོན་གེང་འདིའི་ནང་ལ་གཟིགས་པ་ཡིན་ན། སི་ཡོངས་ཀི་བོད་ནང་གི་གནས་

སྟངས་དང་། སྐབས་སུ་བབས་པའི་ང་ཚོའི་ལོ་རྒྱུས་གནས་སྟངས་ཀི་སོམ་ཆ་ཚང་ཞིག་ཁ་གསལ་འཁོད་པའི་ཚོར་བ་བྱུང་སོང་། ང་ ཚོའི་གོས་ཚོགས་ནང་ལ་བཞུགས་མཁན་ཆ་ཚང་བོད་མི་མང་གི་སྐུ་ཚབ་རེད་ཅེས་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད། བཙན་བོལ་སི་ཚོགས་ ཙམ་གི་སྐུ་ཚབ་མ་ཡིན་པར་བོད་ནང་གི་སྐུ་ཚབ་ཀང་མཚོན་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་ང་རང་སེར་ངོས་ནས་ཉིན་དང་པོའ་ི གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཡི་ཡོད།

གཙོ་བོ་བོད་ནང་བཞུགས་མཁན་བོད་ཀི་འཐབ་རྩོད་དང་། རྒྱལ་ཁབ། མི་རིགས། བསྟན་པ་ཆབ་སིད་ཀི་ཆེད་དུ་བོས་གཏོང་གནང་

མཁན་ཁོང་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་། ྱོེད་ཚོའི་དཀའ་སྡུག་མྱངས་པ་དེ་ང་ཚོས་ཤེས་ཀི་ཡོད། ཚོར་གི་ཡོད་ཅེས་པའི་

ཉིན་མོ་ཆགས་ཀི་ཡོད་ཙང་། སི་མོས་ཀི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཡིན་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་བསད་ཀི་རེད། དེ་མཚོན་ སད་དུ་དེ་རིང་རྒྱབ་སྐྱོར་གཙང་མ་ཞུ་ཡི་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་སྐབས་སུ་བབ་པའི་རྒྱ་ནག་གུང་ཁན་ཏང་གིས་བོད་སི་ཡོངས་ ནང་ལ་སིད་བྱུས་གང་འད་ཞིག་ལག་བསྟར་བེད་ཀི་ཡོད་པ་སྔོན་གེང་འདིའི་ནང་ཁ་གསལ་པོ་བས་ནས་འཁོད་བསད་འདུག ད་ལོ་ རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་ཁ་གསལ་པོ་བཟོ་རྒྱུ་ཅིག་ལ། ཁོང་ཚོས་དག་གནོན་གི་སིད་བྱུས་འད་མིན་ྱོེར་ནས་བོད་ནང་གུང་

ཁན་ཏང་དང་བསམ་ཚུལ་འགལ་བ་ཡོད་མཁན་ཚང་མ་འཇུ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཚོར་དབང་ཡོད་བཤད་རྒྱུའི་སིད་བྱུས་འད་མིན་ལག་ བསྟར་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་ནས་ཉེ་ཆར་ཟླ་བ་ ༥ པར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཞེས་པའི་གཞུང་འབེལ་ད་རྒྱའི་ནང་རྒྱ་ནག་

དབུས་གཞུང་གི་ཁིམས་ལ་བརེན་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཀི་འཛིན་སྐྱོང་ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ཞིག་འགེམས་སེལ་བས་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་ ཁོང་ཚོས་རྒྱ་ནག་གུང་ཁན་ཏང་འོག་ཡོད་པའི་མངའ་སེ་ཆ་ཚང་གི་ལས་ཁུངས་དང་འགོ་ཁིད་ཚང་མས་འདི་ཤེས་དགོས་པ་དང་།

དེ་ལག་བསྟར་བེད་དགོས་ཡོད་ཅེས་བཤད་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་གཙོ་བོ་ག་རེ་གསལ་གི་འདུག་ཅེ་ན། ཁོང་ཚོའི་དམིགས་ས་དེ་ ཕི་ལོ་ ༢༠༢༢ བར་དམིགས་བསད་འདུག ཁིམས་ལ་གཞི་བཞག་པའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་སིད་གཞུང་ཞིག་བྱུང་བའི་ཆེད་དུ་རྒྱ་ནག་ 39

དམར་ཤོག་དེ་གནས་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཁོང་ཚོས་བཤད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་དམིགས་ཚད་དེ་གྲུབ་འགྱུར་ཞི་ཅིན་

ཕིང་གིས་ད་བར་གཏམ་བཤད་བེད་པ་དེ་ཚོར་མི་མང་ཆ་ཚང་གི་ངོས་ནས་སོབ་སོང་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་དང་། དེར་དོ་སང་དང་ ལག་བསྟར་བེད་དགོས། ྱོབ་བསྒྲགས་བེད་དགོས་པ་དེ་ཁོང་ཚོས་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོར་རྩིས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེར་གལ་

འགངས་ཆེན་པོ་ག་རེ་ཆགས་ཀི་འདུག་ཞུས་པ་ཡིན་ན། གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གི་སིད་དབང་གང་འད་ཞིག་ལ་འགྱུར་གི་ཡོད ་པ་ཧ་ཅང་ གསལ་པོ་ཆགས་འགོ་ཡི་འདུག མ་འོངས་པའི་སྐབས་སུ་གང་ཟག་གཅིག་གི་དབང་འགྱུར་སིད་གཞུང་ཞིག་ལ་འགྱུར་འགོ་ཡི་ཡོད་

པ་རེད། ཤུགས་ཆེ་རུ་ཆེ་རུ་ཕིན་ནས། གང་ལྟར་ང་ཚོ་བོད་ཀི་བདེན་མཐའ་གསལ་རྒྱུའི་ལམ་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་གསུང་ཡོང་དུས རྒྱ་ནག་རྩ་ཁིམས་ལ་གཞི་བཞག་ནས་རྩོད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། གོས་མོལ་དགོས་ཡོད་ཅེས་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། འདིའི་ནང་ལའང་རྩ་ ཁིམས་ལ་གཞི་བཞག་པའི་ཐོག་ནས་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁིམས་ཀི་ངོ་བོ་དེ་གང་འད་ཞིག་ལ་འགྱུར་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་ང་

ཚོས་ཐུགས་སང་གནང་དགོས་འདུག གང་ལྟར་ཡིག་ཆ་ག་རེ་བཏོན་པ་ཡིན་ན། ཁིམས་ག་རེ་བསྒྱུར་བ་གཏོང་དགོས་ཡོད་ན།

གང་ཟག་གཅིག་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏང་རྒྱུ། རྒྱ་ནག་གུང་ཁན་ཏང་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏང་རྒྱུ། དེ་བཞིན་ཁོང་ཚོར་བསམ་ཚུལ་མི་འད་བ་ བཏོན་པ་དང་གང་ཟག་དེ་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུའི་བཀག་ཉར་རམ་འཛིན་བཟུང་བེད་པའི་གནས་བབ་ཅིག་ལ་འགྱུར་གི་ཡོད་པ་ཁ་གསལ་ པོ་ཆགས་ཀི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་རྩོམ་བཞག་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། གུང་ཁན་ཏང་གི་ཡིག་ཆ་ནང་ཁ་

གསལ་པོ་ཆགས་བསད་ཀི་འདུག བས་ཙང་ང་ཚོར་འབེལ་མོལ་ཞིག་ཡོང་དགོས་ན་གཙོ་བོ་འབབ་ས་གང་ཟག་གཅིག་ལ་བབ་ཀི་ འདུག བས་ཙང་ཁོ་རང་ལ་གང་འད་བས་ནས་བསྟུན་དགོས་པ་དང་། སྐད་ཆ་གང་འད་འཆད་དགོས་འདུག ཇི་ལྟར་སྙོབ་དགོས་ འདུག བཙན་བོལ་བོད་གཞུང་གི་སིད་བྱུས་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་སུ་འཇུག་དགོས་འདུག་ཅེས་ཕ་གིར་སྙོབ་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་

རེད་འདུག་མ་གཏོགས། ང་ཚོར་ཚུར་བལྟས་ནས་ང་ཚོས་འཇོན་གི་མི་འདུག ང་ཚོས་སྐུ་ཚབ་མཚོན་ཐུབ་པ་བེད་ཀི་མི་འདུག ང་ ཚོའི་གཞུང་ངོས་ནས་གང་ཡང་བེད་ཀི་མི་འདུག་ལབ་པ་ཡིན་ན་ཏག་ཏག་ཅིག་བསད་ཀི་མི་འདུག་ཅེས་ཞུ་ཆོག་པ་བགིས། དེ་དང་

སགས་ནས་རྒྱ་ནག་གུང་ཁན་ཏང་མཉམ་དུ་ཁ་གསལ་པོ་བཟོ་དགོས་པ་ཞིག་ག་རེ་འདུག་ཞུས་པ་ཡིན་ན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༡ ནས་ སིད་བྱུས་དེ་འགེམ་བཞིན་པ་ཞིག་རེད། སིད་ཇུས་དེས་གོང་ྱོེར་དེ་ད་ལ་དོ་དམ་བས་ཅེས་ཁོང་ཚོས་བཤད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ ཚོས་ལག་བསྟར་བེད་ས་དེ་ཁོང་ཚོས་བཟོས་པའི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནང་ལ་རེད། དེའི་ནང་ལ་བོད་ནང་ལ་བཞུགས་མཁན་ཚོར་

དོ་དམ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོའི་ཉིན་རེའི་བེད་སོ་རྣམས་ལྟ་ཅི། རྒྱུན་དུ་སི་ཚོགས་ད་རྒྱ་དང་། འགུལ་ཀོག་

ཅིག་རྒྱག་པ་དང་སྐད་ཆ་ཞིག་བཤད་པ་ཚང་མར་དོ་དམ་བེད་ཀི་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་གསལ་པོ་སྟོན་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདའི་སིད་ བྱུས་ཤིག་གི་འོག་ལ་བོད་ནང་བཞུགས་མཁན་ཚོ་གནས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་གནས་པའི་སྐབས་སུ་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ནང་

བཞུགས་མཁན་ཚོའི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་དེ་ཁོང་ཚོས་སྐུ་ངལ་མྱངས་པ་དེ་རྒྱལ་སིའི་སྟེང་ྱོབ་བསྒྲགས་བེད་དགོས་པ་དེ་གལ་ འགངས་ཆེན་པོ་རེད་མ་གཏོགས། ང་ཚོའི་དཀའ་ངལ་ཆུང་ཚགས་འཕྲད་པ་དེའི་སྐོར་བཤད་བསད་པ་ཡིན་ན་རན་པོའང་མི་འདུག

བས་ཙང་འདིའི་ཐོག་ལ་མི་མང་གི་བདམས་པའི་དབུ་ཁིད་ཚོས་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་པ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀི་ འདུག ང་རང་ཚོ་བོད་ནང་གི་སྐུ་ཚབ་མཚོན་པའི་ཐོག་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་དུས། བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དེ་འད་རེད་འདུག་ཅེས་

རྒྱལ་སིའི་སྟེང་བཤད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེང་སང་ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་ག་རེ་འཕྲད་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཞུས་པ་ཡིན་ན། ཤར་ཏུར་ཀི་ས་ 40

ཐན་དང་། ཧོང་ཀོང་ནང་སྐད་འབོད་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཆགས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། མང་པོ་ཞིག་གིས་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་

ཡག་ཏུ་འགོ་རེད་དམ། སྐད་འབོད་བེད་མཁན་མི་འདུག་ཅེས་དིས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཐོག་དམ་ བསྒྲགས་དེ་ཙམ་ཆེན་པོ་ཡོད་དུས་སྐད་འབོད་དང་ལས་འགུལ་གང་འད་བས་ནས་སེལ་ཐུབ་ཀི་རེད། གནས་སྟངས་དེ་འདའི་འོག་

ལ་ང་ཚོར་བོད་ནང་གི་གནས་ཚུལ་མུ་མཐུད་ཇི་ལྟར་རག་རྒྱུ་ཐད་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་བོད་གཞུང་གི་ངོས་ནས་དགོངས་བཞེས་གནང་ དགོས་པ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀི་འདུག དེ་མ་གཏོགས་ང་ཚོས་རྒྱལ་སིའི་སྟེང ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དེ་འད་རེད་

འདུག་ཅེས་ལབ་པ་ཡིན་ནའང་། ཁུངས་སྐྱེལ་དཔང་རགས་ག་རེ་ཡོད་དམ། སུ་ཡིན་ནམ། གང་ཟག་སུ་ཡོད་དམ། ཆབ་སིད་བཙོན་ ཟུར་གསར་པ་སུ་ཡོད་དམ། ཁོས་ག་རེ་བཤད་ཀི་འདུག་གམ་ཞེས་དི་ཡོང་དུས། ཉེ་ཆར་བོད་ནས་གསར་དུ་མི་གངས་ ༦ ཙམ་ ཞིག ་ཕེབས་པ་རེད། ཁོང་ཚོ་བལ་པོའ ་ི གཞུང་ངོས ་ནས་ཕར་སོག ་པ་རེད། དེ་འདའི་གནས་བབས་ལ་ང་ཚོས ་མུ་མཐུད་ལས་

འགུལ་ཇི་ལྟར་སེལ་ཐུབ་བམ། མུ་མཐུད་གཞིས་ལུས་བོད་མིའི་སྐུ་ཚབ་ཇི་ལྟར་མཚོན་ཐུབ་བམ། བོད་ནང་འགོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ རོག་རོལ་གཏོང་བཞིན་པ་དེར་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གསལ་བཤད་ར་འཕྲོད་གང་འད་བེད་ཐུབ་ཀི་འདུག དེའི་ཐད་ལ་ང་ཚོའི་བཙན་

བོལ་བོད་གཞུང་ངོས་ནས་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་པ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་འདུག་ཅེས་ང་ཚོའི་མི་མང་གི་སྐུ་ ཚབ་ཚོར་ཞུ་ཆོག་པ་བགིས། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརན་ལགས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པ་སྔོན་གེང་ གོས་ཆོད་དང་བཅས་པར་ཡང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་བ་དང་སགས། གནས་ཚུལ་མང་པོ་མེད། གཙོ་བོ་བོད་ནང་གི་ཛ་དག་གི་གནས་

སྟངས་གོས་ཚོགས་རིམ་པའི་ནང་ཞུས་ཟིན་པ་གཅིག་དང་། ད་ལྟ་གོང་དུ་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཞུས་ཟིན་པ་ཡིན་ ཙང་ཚང་མས་མྱོེན་གི་རེད་སྙམ། ཡིན་པ་ཡིན་ནའང། རྒྱ་ནག་གི་དེ་རིང་ཁ་སང་ལྡིར་ས་གཙོ་བོ་ལྟ་བུ་འདི་བོད་རྒྱུད་ནང་བསྟན་

གི་སང་ལ་ལྡིར་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནང་བཞིན་གི་ཆོས་དད་རང་དབང་རོག་རིས་གཏང་རྒྱུའི་ཐོག་ནས་སིད་བྱུས་འད་མི་འད་ ཞིག་བེད་སོད་བཏང་གི་ཡོད་པ། སིད་བྱུས་བེད་སོད་གཏང་རྒྱུ་དེའང་ཐབས་ལམ་མ་འད་བ། སྔོན་མ་ཡིན་ན་དགོན་པ་གཏོར་རྒྱུ་

དང་། གྲྭ་བཙུན་དེ་དག་གསོད་རྒྱུ་གཏུབ་རྒྱུའི་ལས་འགུལ་ཞིག ་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་དེ་རིགས་མ་ཡིན་པར་ཐབས་ལམ་ གཞན་པ་ཞིག ་གི་ཐོག་ནས། དཔེར་ན། དགོན་པ་འཛུགས་བསྐྲུན་བ་རྒྱུ་དང། སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ལུགས་དེ་དག་ཡིག་ཆ་འད་མིན་

བཟོས་ནས། མདོར་ན། འདི་ཆ་ཚང་བོད་རྒྱུད་ནང་བསྟན་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ། སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་ལུགས་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུའི་ སིད་བྱུས། བོད་ཀི་ཆོས་བེད་མི་ས་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་སིད་བྱུས་ཞིག་ཆགས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་འདི་ཧ་ཅང་གི་རབ་ཆེན་ཆགས་ཀི་

འདུག མདོར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་མེད་པར་བཟོ་རྒྱུའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཟེར་ནའང་རེད། གདོང་ལེན་བེད་ས་གཙོ་བོ་ 41

དེ་བོད་ཀི་ཆོས་སེལ་མཁན་སྤྲུལ་སྐུ། བ་མ། དགེ་བཤེས། སོབ་དཔོན། མཁན་པོ་འདི་དག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། འདིའི་སང་

ལ་རྒྱ་ནག་གིས་སང་ཟུག་ཆེན་པོའ་ི ཐོག་ནས། དཔེར་ན། གཞི་རྩའི་བོད་ནང་ལ་ང་རང་ཚོའི་བོད་མི་དེ་དག་ཕར་འགོ་ཚུར་འོང་གི་ འགོ་འདུག་ཧ་ཅང་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་བས་ཀང་བ་མ་སྤྲུལ་སྐུ་དེ་ཚོར་འགོ་འདུག་དཀའ་ངལ། རང་དབང་མེད་པ། དེ་ནང་ བཞིན་རང་གི་གདུལ་བ་སོབ་མ་དེ་ཚོར་ཡང་ཆོས་འཆད་ཉན་ཚུལ་བཞིན་སེལ་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་བཀག ཆོས་ལུགས་ཀི་བེད་སོ་གལ་

འགངས་ཆེ་བ་དངོས་གནས་དང་གནས་ཀི་བསྟན་པ་དང་འགོ་བར་ཕན་རྒྱུའི་བེད་སོ་གལ་འགངས་ཆེ་བ་རྣམས་བཀག་ནས། དེ་ ལས་གཞན་པའི་འཁབ་སྟོན་གི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་མང་པོ་ཞིག་བཟོ་བསད་རྒྱུ་འདི་ཆ་ཚང་ང་ཚོ་ཚང་མས་མྱོེན་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་དང་།

འདི་རྒྱ་ནག་དམར་པོའ་ིསིད་བྱུས་གཅིག་ཡིན་པ། དེའི་ཞེན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཕིན་ནས། བཙན་བོལ་ནང་ལའང་སྐད་ཆ་འད་མི་འད་འཆད་ མཁན་དེ་འད་ཡོང་བསད་ཀི་འདུག གང་ལྟར་མདོར་ན། རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་ལ་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་གདུག་རྩུབ་ཅན་ གི་སིད་བྱུས་ལག་བསྟར་བས་ནས་དམ་བསྒྲགས་ཤུ གས་ཆེན་པོ་བེད་ཀི་ཡོད་པ་འདི་ང་ཚོ་ཚང་མས་མྱོེན ་པའི་ཐོག ་ནས།

གཞིས་ལུས་བོད་མི་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང། དེ་རིང་ང་དམིགས་བསལ་ལང་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་དེ་རྒྱ་ནག་ གིས་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ་དེ་རིང་ཁ་སང་གང་ས་གང་ལ་གསར་

འགྱུར་གི་བརྒྱུད་ལམ་རེད། གང་གི་ཐོག་ལའང་ཤུགས་ཆེན་པོ་འགོ་བསད་ཀི་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་རེད། གཞི་རྩའི་སི་ནོར་ ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་འདི་དེ་སྔོན་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བོན་ལས་ང་ཚོར་ཡིན་ན་བཀའ་དིན་ཆེ་ བ། མྱོེན་བརྩེ་ནུས་གསུམ་གི་ཐོག་ནས་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་ན། འཛམ་བུ་གིང་ཐོག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀི་བསྟན་པ་སེལ་སྟངས་ལ་ཆ་ བཞག་པ་ཡིན་ནའང་། གོང་དུ་བོན་བཞག་པའི་སྐུ་ཕྲེང་གང་གིས་མྱོེན་བརྩེ་ནུས་པ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་བཞག་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་

ངོས་འཛིན་བེད་ཀི་ཡོད་པ་དང། དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ཐོག་ལ་དེ་འད་ཆགས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། བོད་གངས་ཅན་གི་བདེ་

སྡུག་གི་གནས་སྟངས་དེའི་ཐོག་ལ་ཡིན་ནའང། ནམ་ཞག་དུས་དྲུག་ལ་སན་གིས ་གཟིགས་ནས། ཉམ་ཐག་པའི་བོད་པ་དེ་དག་

ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ཁོང་གིས་སྐྱོང་རྒྱུར་ད་དུང་ཡིན་ནའང་སྐུ་ཚེ་བརྒྱ་ཕྲག་ལ་བཞུགས་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་བཟང་པོ་ཞིག་ང་ཚོར་ཐོབ་ བསད་ཡོད་པ་འདི། དེ་རིང་གི་གོས་ཚོགས་ར་བ་འདིའི་བརྒྱུད་ནས་ཞལ་བཞེས་དེ་ནམ་ཡང་མ་གོད་པའི་ཐོག་ནས་མུ་མཐུད་ནས་

སྐུ་ཚེ་ཡུན་དུ་བཞུགས་རྒྱུའི་གསོལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེ་ནས་ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གི་ལ་ཕར་ཕོགས་ནས་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་ སིད་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་འད་མིན་ས་ཚོགས་བཤད། ཡིག་ཆ་འད་མིན་ས་ཚོགས་བཟོས་ནས། དེ་འད་ཧ་ཅང་བེད་བསད་ཀི་ཡོད་པ་

རེད། དེ་རིང་སིངས་ཆ་དེའི་ཐོག་ནས་ངས་རྒྱ་ནག་ལ་བར་ལན་གསལ་པོ་གཅིག་འབུལ་གི་ཡིན། སིར་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སིད་ཟེར་རྒྱུ་ དང་ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཡང་སིད་སྐོར་ལ་ངོས་འཛིན་བ་རྒྱུའི་དབང་ཆ་ཕར་ཞོག རྒྱ་ནག་ལ་ དེའི་ཐོག་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཙམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་གསལ་པོ་བས་ནས་ཞུ་ཡི་ཡོད། དེའང་ངས་ཁོང་ཁོ་ལངས་ ནས་སོ་སོའ་ི དག་བོ་ལ་མི་འདོད་པའི་རྣམ་འགྱུར་ལྟ་བུའི་སྐད་ཆ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མིན། རྒྱུ་མཚན་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་སྔོན་མའང་

ཞུས་མྱོང། ད་ལྟ་ཡིན་ནའང་གལ་པོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་གི་ཚུལ་དུ་རྒྱ་ནག་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སིད་སྐོར་གི་ཐོབ་ཐང། ཡང་ སིད་སྐོར་ལ་ཇུས་གཏོགས་བ་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་མེད་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། དེའི་ཐོག་ལ་སྐད་ཆ་ཙམ་ཡང་བཤད་རྒྱུ་ཐོབ་ཐང་མེད་པའི་རྒྱུ་

མཚན་དང་པོ་དེ། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་སི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀིས་གང་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ལྷ་མེད། འདེ་མེད། ཆོས་ལུགས་ 42

ཟེར་རྒྱུ་འདི་དུག་རེད། རྩ་བ་ནས་མེད་པ་བཟོ་དགོས་པ་རེད་ཟེར་ནས་སྐད་ཆ་བཤད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། སྤྲུལ་སྐུ་ལམ་ལུགས་སྐོར་ལ་

སྐད་ཆ་བཤད་པ་ལ་ཆོས་ལུགས་ངེས་པར་དུ་ཁས་ལེན་དགོས་པ་རེད། ྱོེད་རང་ཚོས་ཆོས་དུག་ཏུ་བརྩིས་པ་ཡིན་ཙང་༸སྐྱབས་ མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སིད་ཐོག་ལ་ཇུས་གཏོགས་བ་རྒྱུ་ཕར་ཞོག སྐད་ཆ་ཙམ་ཡང་བཤད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་མ་རེད། རྒྱུ་ མཚན་གཉིས་པ། ཆོས་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་རེད། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕིའི་རྣམ་གཞག་ཅིག ་གི་ཐོག་ནས་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སིད་ཕེབས་

དགོས་ཀི་ཡོད་པ་ཡིན་ཙང་། རྒྱ་ནག་དམར་པོའ་ི སིད་གཞུང་གིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕི་ཁས་ལེན་གི་མེད་པ་ཡིན་ཙང་། སྤྲུལ་སྐུ་སི་དང་ ༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སིད་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད། མཐའ་མ་རྒྱུ་མཚན་ གསུམ་པ། བ་མ་ཡི་ཡང་སིད་ཐོག་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་པ་ཡིན་ནའང་འད། ཡང་སིད་རྩད་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་མཁན་གི་

མི་དེར་གང་འད་ཞིག་དགོས་པ་རེད་ཟེར་དུས། བ་མ་དེར་ཡིད་ཆེས་དང་དད་པ་དགོས་པ་རེད། ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་སི་མཐུན་རྒྱལ་ ཁབ་ཀི་རྒྱལ་སིད་སི་ྱོབ་ལས་ཁང་གི་ངོས་ནས། དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཏཱ་ལའི་བ་མར་དམའ་འབེབས་དང་ཡིད་ཆེས་མེད་པ།

ཟུར་ཟ། སྐྱོན་བརོད་ཚད་ལས་བརྒལ་བ་བས་པ་ཡིན་ཙང་། ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེར་ཡིད་ཆེས་དང་དད་པ་མེད་ཙང་དེའི་ཡང་སིད་ ཐོག་ལ་ཇུས་གཏོགས་བ་རྒྱུ་ཕར་ཞོག སྐད་ཆ་ཙམ་ཡང་བཤད་རྒྱུའི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་ངས་རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གི་ཐོག་

ནས་ཞུ་ཡི་ཡོད། ང་རང་ཚོའི་མང་ཚོགས་ནས་དེའི་ཐོག་ལ་ཐུགས་སང་གནང་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་གང་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུས་པ་ཡིན་

ན། སིར་བཏང་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ། ང་ཚོས་བསམ་བོ་བཏང་ནས་དོ་སང་བེད་དགོས་ རྒྱུ་གང་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༡ ཟླ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༢༤ ཡི་ཉིན་མོ་ལ་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེས་ཡོངས་ྱོབ་ཀི་ཡང་ སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་ཤོག་ལྷེ་བཅུ་གངས་ཤིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ངེས་པར་དུ་ང་ཚོ་ཚང་མས་ དེའི་ཐོག་ལ་ཐུགས་སང་གནང་དགོས་པ་རེད། ཉམས་ལེན་གནང་དགོས་པ་རེད་བསམ་གི་ཡོད། ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་ལ་སིར་བཏང་

གི་རིག་པའི་རྣམ་གཞག་ཧ་ཅང་གི་རྩ་ཆེན་པོ་ཞིག་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་ལ་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་གནད་དོན་བཞི་ལྟ་བུ་ ཞིག་ཆགས་ཀི་འདུག དང་པོ། ང་ཚོ་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ངོས་ནས་གང་བེད་དགོས་ཀི་འདུག གཉིས་པ། ཡང་སིད་ངོས་འཛིན་བ་ རྒྱུའི་དུས་ཤིག་ཤར་བ་ཡིན་ན། དེའི་འགན་དབང་དེ་སུ་ཡིས ་འྱོེར་གི་འདུག གསུམ་པ། འགན་དབང་དེ་གང་འད་བས་ནས་

འྱོེར་དགོས་ཀི་འདུག བཞི་པ། སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་གང་གནང་གི་འདུག འདི་དོན་ཚན་བཞི་ དེ་རེད། དོན་ཚན་དང་པོའ་ིནང་ལ་གང་གསུངས་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུས་པ་ཡིན་ན། འབྱུང་གྱུར་ཏཱ་ལའི་བ་མའི་སྐུ་ཕྲེང་རྒྱུན་མཐུད་

དགོས་མིན་དེ་མང་ཚོགས་ཀིས་ཐག་གཅོད་དགོས་པའི་གསལ་བསྒྲགས་ཕི་ལོ་ ༡༩༦༩ ཙམ་ནས་གནང་ཟིན་པ་དང། ཕི་ལོ་ ༡༩༦༩ ནས་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ཁོང་གི་ཡང་སིད་མུ་མཐུད་ནས་དགོས་མིན་དེ་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ཀི་ཐག་ གཅོད་བ་རྒྱུ་དེ་རེད་གསུངས་པ་ལྟར་ང་ཚོས་ཐག་གཅོད་དགོས་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་དེ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་གོས་ཆོད་ནང་ལ་ཡོད་པ་ ནང་བཞིན་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ། སན་རས་གཟིགས་བོད་གངས་ཅན་གི་ལྷ་སྐལ་ལ་ཕེབས་བཞག་པ་འདི་ང་ཚོའི་

མགོ་དང་ལུས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པས་ཁ་བལ་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཙང་། ཁོང་གི་སྐུ་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ལ་བཞུགས་རྒྱུའི་ འཆར་གཞི་ཡོད་པ་འདི་མུ་མཐུད་ནས་གནས་རྒྱུ་དང་། གལ་སིད་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པ་ཞིག་ཕེབས་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་ པ་ཡིན་ན། ངེས་པར་དུ་ཕེབས་རོགས་གནང་ཞེས་ང་ཚོ་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ངོས་ནས་ཐག་གཅོད་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་དེ་རེད། 43

ངས་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ཀི་ཚབ་ཞུས་ནས། དེ་རིང་དེ་ནས་ཕེབས་རོགས་ཞེས་ཞུས་བཞག་པ་ཡིན་ནའང་ཧམ་པ་ཆགས་ཀི་མ་

རེད་སྙམ། གཉིས་པ། དེ་ལྟ་བུའི་དུས་ཤིག་ཤར་ན་འགན་དབང་སུ་ཡིས་གནང་གི་རེད་ཟེར་ན། ཁོང་གིས་གསུང་འཕྲིན་དེའི་ནང་ལ་ ཡང་སིད་ངོས་འཛིན་བེད་དགོས་པའི་དུས་ཤིག་ཤར་ཚེ། འགན་འཁུར་གཙོ་བོ་དེ་ཏཱ་ལའི་བ་མའི་བ་བང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ཡིད་

ཆེས་དགེ་རྩའི་དབང་ལྡན་འགན་འཛིན་རྣམས་ལ་ཡོད་ཅེས་བཀའ་གསལ་པོ་གནང་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་ཁོང་རྣམ་པ་ཚོས་དེའི་ འགན་དབང་ཇི་ལྟར་འཁུར་དགོས་ཀི་རེད་ཅེས་ཞུས་ན། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་རྒྱུད་ཁག་གི་དབུ་ཁིད་བ་ཆེན་རྣམས་དང།

༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་ན་རིམ་དང། ལུས་དང་དི་མ་བཞིན་འགོགས་པའི་དམ་ལྡན་ཆོས་སྲུང་ཁག་ལ་སྐབས་བསྟུན་ལམ་སྟོན་ཞུས་ནས། ཡང་སིད་རྩད་གཅོད་ངོས་འཛིན་སྔར་སོལ་བཞིན་བེད་དགོས་པ་དེ་རེད། ངས་དེ་རིང་འདི་ནས་ནན་པོ་བས་ནས་ཞུ་དགོས་རྒྱུའི་རྒྱུ་ མཚན་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ང་ཚོ་ད་ལྟའི་གོས་ཆོད་དོན་ཚན་དང་པོ་དེའི་ནང་ལའང་སིར་བཏང་གི་ཁོང་རྣམ་པ་ཚོས་བཟོ་བཅོས་མང་

པོ་གནང་གི་འདུག དེ་ཚོར་ངས་དམིགས་བསལ་གང་ཡང་ཞུ་རྒྱུ་མེད། དམིགས་ཡུལ་མཐའ་མ་དེར་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་དབང་

ཚད་ཆ་ཚང་༸གོང་ས་མཆོག་རང་ལ་ཡོད་པ་ལས་ཟེར་རྒྱུའི་ཚིག་མཚམས་དེར། ངས་འདི་འཇུག་རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གནད་དོན་ ཐག་གཅོད་ཀི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་གི་ཡིད་ཆེས་དགེ་རྩའི་དབང་

ལྡན་འགན་འཛིན་རྣམས་ལ་ཡོད་པ་ལས། ཚིག་འདི་ད་ལྟ་ཁོང་གིས་གསུང་འཕྲིན་དེར་བརེན་ནས་སྒྲོག་སང་ཞུས་ཚར་བ་ཡིན་ཙང་

ཚིག་དེར་གསར་འཇུག་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་ཟེར་ནའང་རེད། དེ་འདའི་ཐོག་ལ་༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག ་གིས ་ཐོག་ནས་གང་གསུངས་པ་རེད་ཟེར་ན། "ངོས ་ཀིས ་ཀང་བཤད་སོལ ་དེ་དག་ལམ་སྟོན ་

གསལ་བཀོད་ཀི་ཡིག་འཇོག་བ་རྒྱུ་ཡིན།"ཞེས་གསུངས་པ་རེད། བས་ཙང་ཁོང་གིས་ཡང་སིད་གང་འད་ཕེབས་ཀི་རེད། གང་འད་ ངོས་འཛིན་བེད་དགོས་ཀི་རེད། དེ་འདའི་ཐོག་ལ་ཁོང་གིས་ཡིག་ཐོག་ལའང་ཁ་གསལ་པོ་བས་ནས་ང་ཚོར་ལམ་སྟོན་བཀའ་དིན་ ཆེན་པོ་ཞིག་ཕེབས་སོང། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་སྐར་མ་བཅུ་ཟིན་སོང། ལགས་སོ། བས་ཙང་ངས་གོང་དུ་ལུང་འདེན་གསུམ་བཞི་ཞིག་བགང་རྒྱུ་འདི་གཙོ་བོ་ལྟ་བུ་བས་ནས། མདོར་བསྡུས་ན་དོན་ཚན་དང་པོ་དེའི་ ནང་འདི་གསར་སོན་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་བསྟན་འཛིན་འཇམ་དབངས་ལགས།

སི་འཐུས་བསྟན་འཛིན་འཇམ་དབངས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུ་དང། དང་ ཐོག་དེར་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ད་རྒྱ་ linked in ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་འཛུལ་བཞུགས་བེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་

ཕིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནས་ཡིན་པ་དང་། ྱོད་ལས་པ་དང་ལས་ཀ་འཚོལ་མཁན་དེ་འད་རེད་འདུག ཁོང་ཚོས་ད་རྒྱ་ནང་ལ་འཛུལ་

ནས་ལས་ཀ་འཚོལ་ས་དེ་འད་ལ་འབེལ་བ་བ་རྒྱུ་དང་ཐབས་ཤེས་བཏང་བ་སོགས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལོའ་ི ཕི་ཟླ་ ༡ པོའ་ི 44

ནང་ལ་ང་ལའང་ linked in གི་ཤོག་ལྷེ་ page དེ་འད་ཞིག་ཡོད། དེ་ཡིན་དུས་ཕི་ཟླ་ ༡ པོའ་ིནང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་པེ་ཅིང་གཙུག་

ལག་སོབ་གཉེར་ཁང་ནས་སོབ་ཕྲུག་ཡོན་ཟེར་བ་ཞིག་གིས་ང་ལ་འབེལ་བ་བས་བྱུང་། ཁོ་རང་དང་འབེལ་བ་བེད་དུས་འདི་ལྟར་ གསུངས་འདུག ད་ལྟ་བོད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཉམས་ཞིབ་ཅིག་གནང་གི་ཡོད། འདིའི་ནང་ལ་ྱོེད་རང་གིས་བསམ་ཚུལ་དེ་

འད་སེབ་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་ཁོ་རང་གིས་ཡི་གེ་ཞིག་བཏང་འདུག ཡི་གེ་དེ་འབོར་མ་ཐག་ཏུ། དང་པོ་དེར་ག་དུས་ཡིན་ ནའང་བཟང་ཕོགས་ཤིག་ལ་བལྟས་ནས་འགོ་མཁན་གི་མི་ཞིག་ཡིན། དེ་ཡིན་དུས་ངས་འཕྲལ་དུ་ཡིག་ལན་ཞིག་བཏང་བ་ཡིན། རྒྱ་ མི་རིགས་དང་དམིགས་བསལ་གི་གཞོན་སྐྱེས ་ཚོར་འབེལ་བ་བ་རྒྱུ་དེ། ང་ཚོའི་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ནང་གི་ཆེ་ཤོས་དེ་ཆགས་ བསད་ཀི་ཡོད་དུས། ངས་ཁོ་རང་གི་དམིགས་ཡུལ་ག་རེ་ཡིན་པ་གསུང་རོགས་ཞེས་པ་ཡིན། དེ་ནས་མར་སྐད་ཆ་བཤད་ཡོང་

དུས་དོགས་གཞི་སྐྱེས་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་དེ་འད་གསུངས་ཡོང་གི་འདུག ཁོ་རང་གིས་ང་ལ་འདི་ལྟར་གསུངས་བྱུང་། ང་ ཚོས་ྱོེད་རང་ལ་ཉམས་ཞིབ་འདི་དང་འདི་བེད་རོགས་བགིས་ཞེས་ཡི་གེ་དེ་འད་གཏོང་གི་རེད། འདིའི་ནང་ལ་སྙན་ཐོ་དེ་ལྟར་བིས་ ནས་གཏོང ་རོག ས་གནང་། དེ་གཏོང ་ཚར་བའི་རེས ་ལ་ང་རང་ཚོས ་ྱོེད ་རང་ལ། ག་རེ་ལབ་དགོས ་པ་རེད ། ཨིན ་ཇི་ཚིག

compensate བེད་ཀི་རེད། དེ་བས་པ་མ་ཟད་ྱོེད་རང་ལ་ཨིན་ཇིའ་ི ཚིག་ consultant དེ་བེད་སོད་བཏང་གནང་སོང་། དེ་

ལྟར་ཞུ་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་ཞུས་སོང་། ངས་ཁོང་རང་ལ་ཏོག་ཙམ་དོགས་པ་བྱུང་བ་རེད། ཁོ་རང་གི་དམིགས་ཡུལ་དངོས་ གནས་ཅི་འད་ཞིག་ཡིན་ནམ་སྙམ་ནས་དོགས་པ་བྱུང་། དེ་ནས་ངས་ཁོ་རང་ལ་ཡིག་ལན་ཞིག་བཏང་བ་ཡིན། ཁོ་རང་ཡིན་ནའང་

འད་སུ་ཡིན་ནའང་འད། ང་རང་ཚོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ཉམས་ཞིབ་ཀི་སེ་ཚན་བོད་ཀི་སིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་ཡོད་པ་

རེད། འདིའི་ནང་ལ་དངོས་གནས་ཉམས་ཞིབ་པ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཧ་ཏག་ཏག་དེ་འད་ཡོད་པ་རེད། ྱོེད་རང་གིས་ཁོང་ཚོར་འབེལ་ བ་གནང་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ངས་དེ་ལྟར་ཞུས་པ་ཡིན། ཁོ་རང་གིས་ཁོང་ཚོར་ང་ཚོས་འབེལ་བ་བེད་ཆོག་གི་རེད་

ཅེས ་ད་རྒྱ་དང་དེ་ཚོའི་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་དེ་འད་དིས ་སོང་། དེ་ཡིན་དུས་ཁོ་རང་གིས་ག་རེ་གསུང་གི་འདུག་ཞུས་པ་ཡིན་ན། མ་ འོངས་པར་ྱོེད་རང་འདོད་པ་ཡོད་ན་དེ་འད་ཞིག་ངེས་པར་དུ་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་གསུངས་སོང་། ངས་ཁོ་རང་སུ་ཡིན་མིན་ ལ་མ་ལྟོས་པར་ང་རང་ཚོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་སི་འཐུས་ལྷན་ཁང་གིས་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སིད་བྱུས་དབུ་མའི་ལམ་གི་ཐོག་

ལ་རིང་པོ་ཞིག་བིས་ནས་བཏང་པ་ཡིན། ྱོེད་རང་ཚོར་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གནང་རྒྱུ་ཆ་ཚང་གནང་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ངས་ྱོེད་རང་ལ་གོགས་པོ་བ་རྒྱུའི་འདོད་པ་ཡོད་ཞུས་དུས་ྱོེད་རང་གིས་དང་ཐོག་རང་ནས་ང་ལ་ཡིད་ཆེས་མེད་ཅེས་ཞུས་པ་

ཡིན་ན། ལམ་ཁ་མུ་མཐུད་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་ངས་ཁོ་རང་ལ་ཞུ་དུས། ཁོ་རང་གིས་བོད་ནང་ལ་ཡར་རྒྱས་ག་ཚོད་ཞིག་འགོ་ ཡི་ཡོད་མེད་མྱོེན་གི་ཡོད་དམ་ཞེས་ཚུར་ལ་དིས་སོང་། ཡར་རྒྱས་ལབ་རྒྱུ་དེ་སིར་བཏང་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ཡོང་རྒྱུ། དཔལ་འབོར་

གི་ཡར་རྒྱས། སི་ཚོགས་ཀི་ཡར་རྒྱས། ཁོར་ཡུག་གི་ཡར་རྒྱས་དེ་དག་ཆ་ཚང་སེབ་དགོས་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་བོད་ནང་ལ་ ད་ལྟའི་ཆར་ཏག་ཏག་སེབ་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་ངས་ཁོ་རང་ལ་དེ་ལྟར་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་སོང་། མཐའ་དོན་དེར་ངས་ཁོ་རང་ལ་ྱོེད་རང་

གི་འགོ་ཁིད་རྣམ་པ་ཚོར་ངེས་པར་དུ་ྱོེད་རང་གིས་སུ་ལ་འབེལ་བ་བེད་ཀི་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་འབེལ་བ་གནང་རོགས་གནང་། ང་ རང་ཚོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ངོས་ནས་སིད་བྱུས་གཙང་མ་གཙང་རང་ཡིན་པ་ྱོེད་རང་ཚོའི་ངོས་ནས་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་

ཡོང་བར་ཐུགས་འཁུར་བཞེས་དགོས་ཀི་འདུག་ཅེས་ཁོ་རང་གིས་དེའི་ལན་ལྟ་བུ་ཞིག་སྤྲད་ཀི་ཡིན་གསུངས་སོང་། མཐའ་དོན་ 45

དེར་མ་འོངས་པ་ྱོེད་རང་འབེལ་བ་བེད་དུས་གསུང་རོགས་གནང་ཞེས་དེ་ལྟར་བས་ནས་མཚམས་བཞག་པ་རེད། ཟླ་བ་འགའ་ ཤས་ཀི་རེས། ཕི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༢༦ ལ་ད་ལྟ་ཨ་རིའི་གསར་ཤོག་ཆེན་པོ་ New York Times ནང་ལ་གནས་ཚུལ་ཞིག་

འཁོད་འདུག དེའི་ནང་ལ་ག་རེ་འཁོད་འདུག་ཞུས་ན། རྒྱ་གཞུང་རང་ནས་མི་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ག་སྒྲིག་བས་ཡོད་པ་རེད། སོ་བ་ བཏང་ནས་སི་ཚོགས་ད་རྒྱ་དམིགས་བསལ་གི་ད་ལྟ་ linked in ཟེར་བ་འདིའི་ནང་ནས། ཁོ་རང་ཚོས་ལ་སོབ་སྟོན་པ་དེ་འད་ བེད་རོགས། ཉམས་ཞིབ་པ་བེད་རོག ས་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཨ་རིའི་གཞུང་འཛིན་པ་ལས་བེད་ཟུར་པ་ལའང་ཡི་གེ་དེ་འད་འབོར་

འདུག་ཅེས་གསུང་ཡོང་དུས། དེ་དོགས་གཞི་ཅན་ཞིག་ལ་འགྱུར་སོང་། དེ་ཡིན་དུས་གོས་ཚོགས་སིངས་ཆ་འདི་བརྒྱུད་ནས་རྣམ་ པ་ལྷན་རྒྱས་ཚང་མས་གཟབ་ནན་གནང་རོགས་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་པ་དབུ་མའི་ལམ་གི་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ངས་དེ་སྔོན་

གོས་ཚོགས་ནང་ལ་ཞུས་པ་ཡིན། ང་ཚོས་ཕི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལ་ཚོད་དཔག་བས་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོ་ཕིའི་རྒྱལ་ཁབ་དང་། རྒྱ་བལ་ འབྲུག་གསུམ་བར་མི་འབོར་ཕེད་ཀ་ཕེད་ཀ བརྒྱ་ཆ་ ༥༠།༥༠ དེ་འད་ཆགས་རྒྱུའི་བཀའ་མོལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་དུས། ང་ ཚོ་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དང་། དེ་བཞིན་ཕིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཨ་རི་དང་། ཡུ་རོབ་ནང་ཡོད་བསད་པའི་མི་མང་། ལྷག་པར་དུ་གཞོན་

སྐྱེས་ཚོར་དབུ་མའི་ལམ་གི་སིད་བྱུས་ཐོག་གོ་རོགས་ནན་པོ་སེལ་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཧ་ལས་པའི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་སྔོན་རྒྱ་གར་གི་མཐོ་སོབ་ཅིག་ལ་སོང་དུས་སོབ་མ་གཅིག་གིས་འདི་ལྟར་བཀའ་འདི་ཞུས་སོང་། ཁོང་ ལ་མཚམས་རེ་དེ་འདའི་དོགས་པ་ཡོང་གི་འདུག སོ་སོ་རང་ཉིད་སིད་བྱུས་དང་ཐབས་ལམ་ག་རེའི་འོག་ལ་འགོ་དགོས་ཡོད་ན་

ཞེས་དིས་སོང་། ངས་ཁོ་རང་ལ་གསལ་པོ་ཞུས་པ་ཡིན། ྱོེད་རང་ད་ལྟ་གཞོན་སྐྱེས་ཤིག་ཡིན་དུས་དོགས་པ་རྣམ་རོག་ཅི་ཡང་

མེད་པའི་ཐོག་ནས། དེ་རིང་ྱོེད་རང་དབུ་མའི་ལམ་གི་སིད་བྱུས་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཚོགས་འདུ་ཡོད་ན་དེར་བཅར། སང་ ཉིན་ལངས་ཕོགས་གཞན་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ལ་ཚོགས་འདུ་ཚོགས་ཀི་ཡོད་ན་དེ་ལའང་བཅར་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ཞུས་པ་ཡིན། ྱོེད་ རང་དེ་དག་ནས་སོབ་སོང་མང་པོ་ཞིག་ལེན་ནས། མཐའ་མ་དེར་དང་བདེན་དང་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་གཞི་བཞག་པའི་ཐོག་

ནས་སོ་སོ་རང་ཉིད་ལ་ངེས་པ་རེད་ཐུབ་རྒྱུའི་སིད་བྱུས་ཤིག་འཛིན་རྒྱུ་དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་ཞུས་ཡོད། དེ་ཡིན་དུས་ སྐབས་རེ་ངས་འདི་ལྟར་ལྟ་ཡོང་དུས། ཕི་རྒྱལ་ཁག་ལ་གཞུང་འབེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་གིས་དངོས་གནས་ཧ་

ལས་པའི་ཚགས་ཚུད་པོའ་ི ཐོག་ནས་ལས་གཞི་སེལ་གནང་གི་འདུག གཞོན་སྐྱེས་ཚོར་གོ་རོག་སེལ་སྟངས་རེད། ལས་གཞི་སེལ་ སྟངས་དེ་ང་ཚོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ངོས་ནས་སིད་བྱུས་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་ཁམས་དང་མོས་པ་ལ་

བསྟུན་པའི་ཐོག་ནས་ལས་གཞི་དང་ཟབ་སོང་དེ་འད་སེལ་དགོས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་འདུག ལྷག་པར་དུ་ཁོང་ རྣམས་ཟུར་དུ་སྐད་བཏང་ནས། ཚོགས་འདུ་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་འད་མ་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས་གནང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཐུགས་ཕན་གསོས་ ས་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གསུམ་པ་དེར་ཆོལ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བའི་ང་ཚོའི་བོད་དེ་འཛམ་བུ་གིང་གོ་ལའི་སེ་མོ་གསུམ་པ་དེ་

ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ནས་བཟུང་ཏེ་ཉིན་མ་བདུན་གི་བར་དུ། འཛམ་གིང་རྒྱལ་སིའི་ཁོར ་ཡུག་འགྱུར་ལྡོག ་དང་

འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་སིའི་ནང་ལ་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་ཞིག ད་ལྟ་འཛམ་གིང་མཉམ་འབེལ་རྒྱལ་ཚོགས་མདུན་ལ་ཚོགས་བཞིན ་ ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་ལ་མཉམ་ཞུགས་བེད་མཁན་གི་གཞོན་སྐྱེས་མང་པོ་ཞིག་དང་། ལྷག་པར་དུ་གཞོན་སྐྱེས་ནང་འགོ་འཁིད་

མཁན་ Sweden ནས་ཡིན་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ལོ་བཅུ་དྲུག་ཅན། Greta Thun Berg ཁོ་རང་གིས་དེའི་ནང་ལ་འགན་གཙོ་བོ་ 46

དེ་བཞེས་ནས། ཁ་སང་ཁོ་རང་གིས་དེར་ཉིན་མ་བཅོ་ལྔ་ཞིག་ལ Carbon འབར་རླུང་མེད་པའི་གྲུ་ནང་ལ་བསྐྱོད་དེ་དེ་རིང་ནས་ New York བསེབ་རྒྱུ་དང་། དེ་རིང་ནས་དེ་ལྟར་འཛམ་གིང་ཁོར་ཡུག་འགྱུར་ལྡོག་དང་འབེལ་བའི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་པོ་ཞིག་གནང་

གི་ཡོད་པ་རེད། དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཨ་རི་ནང་ལ་མཁན་གི་བོད་མི་གང་མང་གིས་མཉམ་ཞུགས་ གནང་དགོས་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེ་ནས་མཐའ་མ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ ནས་དེ་ལྟར་བཀའ་སོབ་ལམ་སྟོན་ཞིག་ཕེབས་སོང་། ང་ཚོ་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ཤིག་ཡིན་དུས། རྣམ་པ་ཚོས་སོ་སོས་གསུངས་

པ་ནང་བཞིན་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གིས་དེ་ལྟར་གཟིགས་བསད་པ་སོང་ཙང་། སོ་སོའ་ིངོས་ནས་ཚུལ་ཁིམས་སྲུང་བ་དང་། དཔེ་ཡག་པོ་ སྟོན་དགོས་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང་། ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཁ་སང་བཀུར་འོས་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་

ང་གཉིས་འཚམས་གཟིགས་ལ་འགོ་སྐབས། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་བོ་འཚབ་གནང་གི་འདུག ཡིན་ནའང་ངས་མི་མང་ཚོར་གསལ་ པོ་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་སོང་། ང་རང་ཚོའི་སྐབས་ ༡༦ པའི་གོས་ཚོགས་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། དང་པོ་འགོ་བཙུགས་པ་ནས་ད་ལྟ་བར་དུ་ཚོགས་

དུས་རིམ་པས་ཚོགས་ཡོད། དེ་བརྒྱ་ཆ་བགོས་པ་ཡིན་ན། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས།

སྐར་མ་བཅུ་ཟིན་སོང་། བརྒྱ་ཆ་ ༩༠ ལྷག་བོད་ཀི་རྩ་དོན་རང་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ལས་ཀ་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་ ནས་བརྒྱ་ཆ་ཉུང་ཤས་ཤིག་གནས་དོན་མ་མཐུན་པའི་ཐོག་ནས་སི་ཚོགས་ད་རྒྱ་ནང་ལ་འགོ་ཡོང་དུས། དེའི་དཀའ་ངལ་ཞིག་རྣམ་

པ་ཚོའི་བསམ་བོའ་ི ནང་ལ་བསེབས་པ་ཡིན་དུས། རྣམ་པ་ཚོས་དེའི་ཐོག་ལ་ཐུགས་ཁལ་མ་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལགས་སོ། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ནས།

སི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ལ་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་རྒྱབ་སྐྱོར་ མུ་མཐུད་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཞུང་འབེལ་གོས་འཆར་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་ཞུ་རྒྱུ་དེ་སོན་པ་སེམས་

སྐྱེད་ཙམ་མ་ཡིན་པར། འཇུག་པ་སེམས་སྐྱེད་ཀི་ཐོག་ནས་སེམས་ནས་སྙིང་རེ་བསམ་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། སོར་མོ་བཅུ་སོར་ བརྒྱ་སོར་སྤྲོད་ནས་སོང་མཁན་གི་འདོད་པ་ཁེངས་པ། ལག་ལེན་གི་ཐོག་ནས་གནས་ཚུལ་གཅིག་གཉིས་ཞུས་པ་ཡིན་ན་འགིག་གི་ འདུག་བསམ་པ་ཞིག་དན་བྱུང་། ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོས་བཀའ་མོལ་གནང་བསད་རྒྱུ་དེ་བོད་ལ་ཡོད་པའི་བོད་མིའི་གནས་དོན་དང་

འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་དཀའ་ངལ་གསལ་ཐབས་ཐོག་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་གི་ཡོད་པ་ཡིན་དུས། ང་རང་ཚོས་དཀའ་ངལ་ སེལ ་ཐབས་ཀི་ཆེད་དུ་ Geneva མཉམ་འབེལ ་རྒྱལ་ཚོག ས་ཀི་མདུན་ལ། ང་ཚོས ་བོད་རིག ས་ཀི་དཀའ་ངལ་མཐོང་ནས།

དཀའ་ངལ་གདོང་ལེན་དང་དཀའ་ངལ་དེར་སེལ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ངོ་རྒོལ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་ བ་ཞིག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེར་ France ནས་བོད་རིགས་མཉམ་ཞུགས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། Belgium ནས་མཉམ་ཞུགས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། སུད་སི་ནས་བོད་ 47

རིགས་མང་དག་ཅིག་ཕེབས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ལ། རྒྱབ་སྐྱོར་བེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད། དེ་ཡིན་དུས་ལས་འགན་ལ་

བསམ་ནས་དེ་འདའི་ཕག་ལས་གནང་ནས་འགོ་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་། གཉིས་ནས་དེ་རིང་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་ གཙོ་མཆོག་གིས་བཀའ་སོབ་ཀི་ནང་ཉེ་ཆར་ LATVIA རྒྱལ་སིའི་གོས་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་འདུ་ཐེངས་བདུན་པ་དེ་ཚོགས་པ་རེད།

སྐབས་དེར་འགོ་ཁིད་གནང་མཁན་ yans ནས་གནང་བ་རེད། ཐུགས་རེ་ཆེ་གནང་གསུངས་སོང་། སོང་ཙང་ང་ཚོས་འདས་པའི་ ཟླ་བ་ཁ་ཤས་ནང་ལ་བོད་དོན་དཀའ་རོག ་སེལ ་ཐབས་ཀི་ཆེད་དུ་ RIGA གོས ་ཆོད་འདིའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོས ་ལག་ལེན་ག་ཚོད་

འཁེལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ངས་དེ་རིང་འདིར་ཞུས་པ་ཡིན་ན། གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་རྣམ་པ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས། སེམས་ ཤུགས་སྐྱེས་རྒྱུ་དང་སེམས་ཤུགས་འཕར་རྒྱུ་དང་། ལས་དོན་དེ་མཇུག་སྐྱོང་རྒྱུའི་ཐད་ལ་ྱོད་པར་ཡོང་ས་རེད་བསམ་བྱུང་། ད་ ལྟ་ RIGA གོས་ཆོད་ནང་ལ་དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག་གཅིག་འཁོད་འདུག དེའི་ནང་ནས་དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག་ཆ་ཚང་སུད་སིའི་གོས་ ཚོགས་ཀི་ཚོགས་མི་མཉམ་དུ་ཟླ་བ་དྲུག་པའི་ཚེས་བཅུ་བདུན་ལ་ Email བརྒྱུད་ནས་ཕུལ་ཏེ། དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག་ཆ་ཚང་ལ་ང་ ཚོས་གོ་བསྡུར་བས་ན་དན་བྱུང་། གཉིས་པ། ཕི་ཟླ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༡༢ ལ་སུད་སི་ཕི་དིལ་ལས་ཁུངས་དང་མཉམ་དུ་སྐུ་ངོས་དོན་

གཅོད་དང་། དོན་གཅོད་ཁང་གི་ལས་བེད་སྐལ་ལྡན་མཚོ་མོ་ལགས་ཕེབས་ནས། གནད་དོན་དེ་ཆ་ཚང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་ པར་དུ་ད་གིན་བཀའ་མོལ ་གནང་བ་ནང་བཞིན། དབུ་མའི་ལམ་གི་གནད་དོན་དེ་སྒྲུབ་ཐུབ་པ་བ་རྒྱུར་བོད་རྒྱ་གོས་མོལ ་ཡོང་ དགོས་ཀི་རེད། སོང་ཙང་ཕི་དིལ་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་རྒྱ་མིའི་སྐུ་ཚབ་དང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་གཉིས་ཀི་བར་ལ་གོས་

མོལ་གནང་ཐུབ་རྒྱུའི་ཐབས་ལམ་ཡོད་མེད་ངེས་པར་དུ་གཟིགས་རོགས་གནང་ཞེས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཟླ་བ་ ༧

པའི་ཚེས་ ༡༦ ལ་ང་ཚོ་བསད་སའི་ལུང་པ་འདིར། འགོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་སེ་ཚན་ལས་ཁུངས་ཨ་མ་རང་གི་མི་ས་དང་། ང་ཚོ་ ཚོགས་འདུ་གཅིག་ཚོགས་པ་རེད། སྐབས་དེར་ལུང་པ་དེའི་ནང་གི་འགོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གིས་སུད་སི་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཚོགས་འདུ་ ཐེངས་བཅུ་བདུན་དེ་མགོགས་པོ་ཚོགས་རྒྱུ་རེད་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་གནས་ཚུལ་མང་པོ་སྙན་སེང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། སྙན་

སེང་ཞུས་པའི་གནས་ཚུལ་གལ་ཆེན་གཅིག་ནི་བོད་རྒྱ་གོས་མོལ་ཡོང་ཐབས་ལ་ྱོ​ོད་རང་ཚོས ་ཐུགས་འགན་བཞེས ་རོགས་ གནང་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེ་ས་གནས་རང་ལ་མཁན་སྐུ་ངོས་དོན་གཅོད་མཆོག ་དང་ལས་བེད་རེད། དེ་བཞིན་མཉམ་ཞུགས་གནང་ མཁན་གཞོན་ནུའི་སྐུ་ཚབ་ཡོད་པ་རེད། བུད་མེད་ཀི་སྐུ་ཚབ་ཀང་ཡོད། སུད་བོད་ཀི་སྐུ་ཚབ་ཀང་ཡོད། བོད་རིགས་མི་མང་སྒྲིག་

འཛུགས་ཀི་སྐུ་ཚབ་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་འཇུག་པ་སེམས་སྐྱེད་ལག་ལེན་གི་ཐོག་ནས་གནས་ཚུལ་དེ་དག་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། ངས་ དོན་འགྱུར་གི་ཐོག་ནས་བསམ་བོ་གཅིག་བཏང་ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ན། ཐུགས་ཕན་གསོས་ས་རེད་བསམ་ནས་གནས་ཚུལ་འདི་

ཞུས་པ་ཡིན། དོན་ཚན་གཞན་ཞུ་རྒྱུ་ནི་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་གཅིག་གིས་གསུངས་གནང་སོང་། བ་སོབ་ཀི་འབེལ་བ་དེ་དད་པ་

དམ་གཙང་ལ་རག་ལས་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། སོང་ཙང་ཁ་སང་ང་དང་ཨ་རི་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་ངེད་གཉིས་གནམ་ཐང་ GAGGAL བབས་པའི་སྐབས་ལ་མ་འགིག ་ལྷུན་གྲུབ་དད་པའི་ཨ་ལོང་ལ་ཐུགས་རེའི་ལྕགས་དཀྱུས་འཇུས་པ་ནང་བཞིན །

༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཞལ་མཇལ་གི་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་བྱུང་སོང་། སོང་ཙང་ད་གིན་འདིར་གསུངས་པ་ ནང་བཞིན་བོད་ནང་ལ་བཞུགས་མཁན་གི་བོད་མི་དད་པའི་ཨ་ལོང་དེ་ལྕགས་ཀི་བཟོས་པ་ནང་བཞིན་མཁེགས་པོ་དང་། དད་པ་ གཙང་མ་བསད་པ་ཡིན་ན་ཐུགས་རེའི་ལྕགས་དཀྱུས་ནམ་ཡང་དོར་བ་མེད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་སྐུ་བགེས་པ་ཚོ་དང་གཞོན་སྐྱེས་ 48

ཚང་མའི་ངོས་ནས་དད་པ་དམ་ཚིག་གཙང་མ་ཉར་རྒྱུ་དང་། ལྷག་པར་དུ་དད་པ་གནང་དགོས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་

རེད། འདིར་ཐུགས་རེའི་ལྕགས་དཀྱུས་ནམ་ཡང་མ་གོལ་བ་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང་། ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོ་མོ་ཊ་ནང་ལ་ ཡར་ཡོང་དུས། ང་རང་ཚོ་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་འཚོ་བཞུགས་ཀི་ཐོག་ལ་ གཞིས་བེས་མཉམ་འཛོམས་ཡོང་བའི་སོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་ང་རང་ཚོའི་སྔ་སོལ་བཟང་པོས་གསུངས་སོལ་ནང་ལ་

སེམས་ཀི་ཕན་པ་བཏང་ཞེས་པ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། བོད་ནང་ལ་ཡོད་པའི་བོད་རིགས་ཚང་མའི་ངོས་ནས་སེམས་ཀི་ཕན་པ་ གཏོང་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། སེམས་ཤུགས་འཕར་དགོས་རྒྱུའང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། དེ་བྱུང་པ་ ཡིན་ན་གསེར་ཞལ་མྱུར་དུ་མཇལ་བའི་དུས་བཟང་ཞིག་ཡོང་གི་རེད། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས།

སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཡིག་ཆ་འདིའི་སྔོན་གེང་དང་གོས་ཆོད་ ཆ་ཚང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེའི་བགོ་གེང་བརྒྱུད་རིམ་ཐོག་ནས་ཁག་ཅིག་གིས་ཡིག་ཆ་འདི་བསྡུས་དགས་པའི་བསམ་ཚུལ་ ཕེབས་པ་རེད། ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ས་གནས་ལ་བསད་པའི་སྐབས་ལ་ང་རང་ཚོའི་གསུང་འཕྲིན་ཕེབས་ཀི་རེད། གསུང་འཕྲིན་ ཀོག་རྒྱུའི་འགན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཡོང་དུས། གསུང་འཕྲིན་འདི་ཏོག་ཙམ་སྟབས་བདེ་ལྟ་བུ་ཞིག་དང་རྒྱལ་སིའི་གནས་ཚད་དང་

མཐུན་པ་ལྟ་བུར་གང་བསྡུས་བསྡུས་ཤིག་བྱུང་ན་སྙམ། གསུང་འཕྲིན་གི་ནང་དོན་དེ་དག་ཧ་ཅང་ཚད་མཐོ་པོ་རེད་དེ། ཡིན་ནའང་ རིང་ཐུང་དེ་རྒྱལ་སི་དང་གནས་ཚད་མཐུན་པ། མང་ཚོགས་ཀིས་ཉན་རྒྱུའི་འདོད་པ་དང་དུས་ཚོད། དུས་ཀི་འགྱུར་བ་སོགས་ལ་

དོ་སང་བེད་དགོས་པ་དང་། སོང་ཙང་གང་བསྡུས་བསྡུས་ཞིག་གཞུང་འབེལ་གི་གསལ་བསྒྲགས་ཡིན་ནའང་རེད། བཀའ་སོབ་

ལམ་སྟོན་ཡིན་ནའང་རེད། མཛད་སོ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་རེད། ཆ་ཚང་འགྱུར་བ་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཕིན་ཚར་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་སོ་ སོའ་ི ངོས་ནས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་བསམ་བོའ་ི ནང་ལ། ང་རང་ཚོའི་གཞུང་འབེལ་གསུང་འཕྲིན་དེ་དག་ཤོག་ལྷེ་གཉིས་ནང་ལ་བསྡུ་

ཐུབ་པ་ཡིན་ན། དངོས ་གནས་མང་ཚོགས་ཀིས་ཉན་ན་སྟབས་བདེ་པོ་ཞིག་ཡོང་ངེས་རེད། ལོ་རྒྱུས་ནི་ནམ་རྒྱུན་ང་རང་ཚོའི་ མཁས་དབང་ཚོས་དེབ་བིས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ལོ་རྒྱུས་ཀོག་དགོས་པ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། ལོ་རྒྱུས་ཀི་དེབ་ལྟ་བུ་ཁ་

ཁ་ཡོད་པ་རེད། གཏམ་བཤད་ཀི་བརན་འཕྲིན་དེ་འདའང་ཡོད་པ་རེད། བགོ་གེང་ཚོགས་བཞག་པ་དེ་འདའང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་ དུས་གཞུང་འབེལ་གི་གསལ་བསྒྲགས་ཡིན་ནའང་རེད། གསུང་འཕྲིན་ཡིན་ནའང་རེད། དེ་རིང་འདིར་ང་རང་ཚོའི་གོས་ཆོད་ཡིན་ ནའང་སྟབས་བདེ་པོ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མ་འོངས་པར་ཡིན་ནའང་ང་རང་ཚོའི་གཞུང་འབེལ་གི་ཡིག་ཆ་ཁག་

དེ་དག་སྟབས་བདེ་བོ་དང་། ཐུང་ཐུང་ཀོག་བདེ་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས་འདུག ཧ་ཅང་རིང་པོ་དེ་འད་ཡིན་ན། སྐབས་རེ་ཀོག་དུས་ ཀོག་མ་ཐུབ་པར་སྐད་འགག་འགོ་བ་དང་། ཆུ་འཐུང་དགོས་པ་ལྟ་བུའི་གནས་ཚུལ་ཡོང་བསད་ཀི་འདུག དེ་ཡིན་དུས་འདི་ཏག་ 49

ཏག་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོ་མང་གཙོ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ལ་འགོ་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་གནང་གི་ཡོད་སྟབས། འགོ་སྟངས་ལམ་

ལུགས་དེ་དག་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་རྒྱལ་སི་དང་མཐུན་པ། མང་ཚོགས་ཡིན་ནའང་སྟབས་བདེ་བ་ཡོད་པ་རེད། ཧ་ཅང་མ་འགོར་ བར་ཆུ་ཚོད་གཅིག་གཉིས་ཀི་ནང་ལ་མཛད་སོ་ཚར་འགོ་བ་དང་། མཛད་སོ་ཚོགས་པའི་སྐབས་ལ་ཡིན་ནའང་དོན་ལ་དམིགས་པ་ དང་དོན་དག་རང་འཆད་ཐུབ་པ་ཡོང་གི་རེད། དོན་དག་རང་མ་བཤད་པར། ཡང་ལྔ་བཅུ་ང་དགུ་སྐབས་ནས་ལུང་བགངས་བསད་ པ་ཡིན་ན། མང་ཚོགས་ཀིས་ཡང་ལྔ་བཅུ་ང་དགུ་ལ་འགོ་སོང་ཟེར་ནས་ཐང་ཆད་འགོ་ཡི་འདུག ང་ཚོས་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་དན་ གསོ་བསྐུལ་བསད་པ་ཡིན་ན། གསན་མཁན་རྣམས་ཧ་ཅང་གི་རིག་པ་སྐྱོ་པོ་ཞིག་ལ་ངོས ་འཛིན་བས་པ་ལྟ་བུ་ཆགས་འགོ་ཡི་

འདུག གང་ལྟར་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་དན་གསོ་ བསང་ཡོང་དུས། ད་ལྟ་ཁོ་རང་ཚོས ་ Ghajini ཞེས ་དན་པ་བརླག་འགོ་རྒྱུའི་ བཤད་སོལ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་མི་མང་ཞིག་མིན་འགོ་བསམ་ནས་ལྔ་བཅུ་ང་དགུ་ནས་མར་ལོ་རྒྱུས་སྐྱོར་བསད་པ་དེ་

འད་ཡོང་བསད་ཀི་ཡོད་ས་རེད། དེ་འཕྲོས་བཤད་ཙམ་ཡིན། ད་ལྟ་འདིར་བཀའ་མོལ་གནང་བའི་སྐབས་ལ། རྒྱ་ནག་གི་གནད་དོན་ ཐོག་ལ་ང་ཚོས་སྐྱོན་བརོད་བེད་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་སིད་བྱུས་མཁེགས་པོ་འདུག རྒྱ་ནག་གི་བེད་སྟངས་ནོར་གི་འདུག་ ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད། འདི་འགྱུར་བ་གཏང་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་ཚོ་གཅིག་པུར་མ་ཡིན་པར་འཛམ་གིང་ ཡོངས་ཀིས་གནང་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་དེ་འཛམ་གིང་སི་དང་མཐུན་པའི་འགོ་སྟངས་གཅིག་བཟོ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་ཕི་ལོ་

༢༠༠༡ ལོར་རྒྱ་ནག་དེ་ཟུར་ལ་ཕར་མ་ཕུད་པར། ཨིན་ཇིའི་ནང་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག Mainstream འཛམ་གིང་ ནང་བླུགས་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་རྒྱལ་སིའི་ཚོང་ལམ་ WTO (World Trade Organization) དང་། དེ་ནང་བཞིན་གི་ཚོགས་པ་

ཚང་མའི་ནང་ལ་ཚུར་བཅུག་ན་འགྱུར་བ་གཅིག་འགོ་ཡི་རེད་ཅེས་འབད་བརྩོན་དང་རེ་བ་བས་པ་རེད། མཁས་དབང་མང་པོ་ཞིག་ དང་དཔོན་རིགས་མང་པོ་ཞིག་གིས་ང་ཚོས་འབད་བརྩོན་དེ་འད་བས་པ་ཡིན། གུ་ཡངས་དེ་ཙམ་བས་པ་ཡིན་ཏེ་གང་ཡང་ཕན་མ་

སོང་ཞེས་ཞུ་མཁན་ཏན་ཏན་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་གཞན་དབང་སྟབས་བསྟུན་ཡིན་པའི་གནས་ཚུལ་གཅིག་ལ། ང་ཚོས་ཡང་ ནས་བསྐྱར་དུ་བགངས་བསད་པ་ཡིན་ན་དེ་དུས་ཚོད་འཕྲོ་བརླག་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་ག་རེ་ བ་རྒྱུ་ཡོད་དམ་ཞེས་ཐབས་ལམ་གང་ཡོད་མེད་ཐོག་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་བསད་པ་ཡིན་ན། ང་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ད་ལྟའི་ཟླ་བ་དྲུག་ འདིའི་ནང་ལ་ངས་གཞིས་ཆགས་ལ་བསད་པའི་སྐབས་ལ་གསར་འགྱུར་དེ་དག་ཀོག་ཙམ་ཀོག་ཙམ། ཉན་ཙམ་ཉན་ཙམ་བེད་

བསད་ཀི་ཡོད་དུས། ང་རང་ཚོས་གནང་དགོས་རྒྱུ་དེ་དག་ཡག་པོ་གནང་སོང་བསམ་བསམ་ཞིག་བྱུང་སོང་། སོབས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ སྐྱེས་ཀི་འདུག གནང་མཁན་ཚོར་ཡིན་ནའང་ཐུག་པའི་སྐབས་ལ་བསྔགས་བརོད་ཞུ་ཡི་ཡོད། འདི་ནས་ལན་ལྟ་བུ་གཏང་རྒྱུ་རག་ ནའང་ལན་བཏང་ནས་མུ་མཐུད་ནས་གནང་རོགས་ཞེས་ཞུས་བསད་ཀི་ཡོད། གཙོ་བོ་ང་རང་ཚོ་ད་ལྟའི་ཆབ་སིད་ཀི་འགན་དབང་

གཙོ་བོ་དེ་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་དབུས་པའི་བཀའ་ཤག་ཆགས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་ལྟ་བུ་ཡིན་ནའང་རྒྱལ་ སིའི་སིངས་ཆའི་ནང་ལ་ང་ཚོས ་ལོ་མང་པོ་ནས་སྙོབ་མ་ཐུབ་པའི་ གསར་འགྱུར་ཁག་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་སྐད་གགས་ཆེན་པོ།

སིངས་ཆ་ཆེན་པོ་ཁག་ལ་གུས་བརྩི་དང་། ཆེས་མཐོང་གི་ཐོག་ནས་བཀའ་མོལ་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཆུ་ཚོད་མང་པོ་གནང་སོང། གོ་སྐབས་རག་ཐུབ་སོང། གོ་སྐབས་སྐྲུན་ཐུབ་འདུག ད་ལྟ་དོན་གཅོད་ཁག་དང་དེའི་སྐབས་ཀི་ཕག་ལས་གནང་མཁན་བོད་

རིགས་སི་མཐུན་ཚོགས་པ་རེད། དེ་རིགས་ཚོགས་པ་ཁག་མང་པོས་ཕག་རོགས་གནང་ཡོད་ཀི་རེད། ཏན་ཏན་གོ་སྐབས་བསྐྲུན་ 50

ཡོད་ཀི་རེད། ཡིན་ནའང་སིངས་ཆ་ཧ་ཅང་གི་ཡག་པོ་དེ་དག་གི་ཐོག་ལ། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་གིས་བཀའ་མོལ་གནང་ཡོང་ དུས། སོ་སོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ནའང་འདོད་བོ་ཚིམས་པ་ཞིག་དང་། སོབས་པ་སྐྱེས་དགོས་པ་ཞིག་བྱུང་། ཡུན་རིང་པོ་ནས་དེ་འད་

ཞིག་འདོད་པ་ཡོད། ཉེ་བའི་ཆར་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ BBC Hard Talk ནང་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་དུས་༸སྐྱབས་མགོན ་རིན་པོ་ཆེ་

ཕུད་པའི་བོད་པའི་དབུ་ཁིད་གཅིག་ཕེབས་པའི་གོ་སྐབས་ཧ་ལམ་ཁག་པོ་རེད། ངས་ད་ལྟ་དན་གི་མི་འདུག ནོར་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ འདའི་ནང་ལ་ཡིན་ནའང་ཧ་ཅང་ཡུན་རིང་པོར་བཀའ་མོལ་གནང་སོང་། དངོས་གནས་སོ་སོ་ཡིན་ནའང་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང།

རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ནང་ལ་གཞུང་འབེལ་གི་ཚོགས་ཆུང་ཁག་དེ་ཚོའི་ནང་ལའང་ང་རང་ཚོས་སྙན་སེང་ཞུ་རྒྱུ་དང་གསལ་བཤད་བ་རྒྱུ། གོས་ཆོད་འཇོག་ཐུབ་པ་དེ་འད་བྱུང་སོང་། ཡག་ཐག་ཆོད་བྱུང་སོང་བསམ་བསམ་ཞིག་བྱུང་སོང། གཞུང་འབེལ་མ་ཡིན་པའི་

ཚོགས་པ་ཁག བོད་རིགས་སི་མཐུན་ཚོགས་པ་དང་། དམིགས་བསལ་སོབ་ཕྲུག་བོད་རང་བཙན་ཚོགས་པ། དགུ་བཅུ་གསུམ། གཞོན་ནུ། བུད་མེད། སོབ་ཕྲུག་དང་བང་ཐོག་ནས་རེད། བོད་ཀི་ཆེད་དུ་ཞུ་གཏུགས་བེད་མཁན་ Tibet Lobby ཨ་རི། ཁེ་ན་ ཌ། ཡུ་རོབ། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡ། ནེའུ་ཛ་ལེནྚ་སོགས་ལ་ཕག་ལས་ཡག་ཐག་ཆོད་གནང་གི་འདུག སོ་སོ་ཡིན་ནའང་སོབས་པ་ལྟ་བུ་ ཞིག་ལ་ང་ཚོས་གནང་དགོས་པ་དེ་དག་གནང་བསད་ཀི་འདུག ཚད་ལྡན་གང་ཙམ་ཆགས་མ་ཆགས་ཟེར་བ་དེ་ས་ཚོགས་ཡོང་གི་

རེད། ཁ་ཤས་བཤད་མཁས་པ། དངོས་གནས་བཤད་སྟངས་ཡག་པོ། འཇོན་ཐང་ཡོད་མཁན། ཉམས་མྱོང་ཡོད་མཁན། ཡང་ཁ་

ཤས་ཏོག་ཙམ་འཐུས་ཤོར་ཕིན་པ། བཤད་མི་ཤེས་མཁན། གོ་སྐབས་ཏག་ཏག་ལེན་མ་ཐུབ་པ་དེ་འད་ཡོང་སིད་པ་རེད། ང་ཚོ་ ཡིན་ནའང་སྔོན་མ་རྒྱུན་ལས་བསད་པའི་སྐབས་སུ་ལྡི་ལིར་བཅར་དུས་མཚམས་རེ་བོ་ཕམ་ཡོང་གི་འདུག དེ་འད་ཞིག་མ་བཤད་

ནའང་འགིག་ས་རེད་བསམ་བསམ་ལྟ་བུ། ཏོག་ཙམ་ཡག་ཙམ་འཆད་ཐུབ་ན་བསམ་བསམ་ཞིག དི་བ་དིས་པ་དེར་ལན་ཞིག ་ བརྒྱབ་ན་བསམ་བསམ་ལྟ་བུ། མཚམས་རེ་ང་ཚོས་འདི་ནས་བཤད་རང་བས། ཕར་ཕོགས་ནས་དི་བ་འདི་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ཚོར་ བ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཁ་ཡ་མ་བས་པར། གང་མགོགས་མགོགས་བཤད་རང་བས་ནས་པར་ལྟ་བུ་ཞིག་རྒྱག དང་པོ་བཤད་ན་པར་ བརྒྱག་རྒྱུ་དེ་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་མ་རེད། ལས་བསོམས་ནང་འཁོད་མེད་པ་ཡིན་ནའང་ལས་ཀ་བསྒྲུབ་མེད་པ་དེ་འཁོད་ཀི་

མ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོར་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་དེ་པར་རང་རང་རྒྱག་ནས། ཁ་ལག་མ་བཟས་སྔོན་ལ་པར་གཅིག་བརྒྱག་རྒྱུ། ཚོགས་

འདུ་མ་ཚོགས་སྔོན་ལ་པར་གཅིག་བརྒྱག་རྒྱུ། གོགས་པོ་མ་ཐུག་སྔོན་ལ་པར་གཅིག་བརྒྱག་རྒྱུ། དེ་ཧ་ཅང་ྱོད་མཚར་ཞིག ་ འདུག པར་གཙོ་བོ་དེ་སེམས་ནང་ལ་རྒྱག་དགོས་ཀི་རེད། ཀད་པའི་ནང་ལ་རྒྱག་དགོས་ཀི་རེད། སྔོན་མ་ཡིན་ན་ལམ་དང་ལུགས་ སོལ་དེ་འད་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། འཇོན་ཤོས་དང་སེམས་ཤུགས་ཆེ་ཤོས། རྒྱབ་ལ་ཉམ་ཆུང་ངང་ལས་ཀ་བེད་མཁན། ཁ་ཡོད་ལག་ ཡོད་ཀི་སོབ་གྲྭ་ཁག་ལ་དགེ་རྒན་གནང་མཁན་རེད། ལྷན་ཁང་ཁག་ནང་ཕག་ལས་ཧུར་ཐག་གནང་མཁན། སྐད་ཆ་ཧ་ཅང་བཤད་

རྒྱུར་དགའ་པོ་མེད་མཁན། བཤད་མི་ཤེས་མཁན། ལས་ཀ་འཇོན་པོ་ཡོད་མཁན། དེ་ཚོའི་གས་དེ་ལྷག་བསད་པ་ལྟ་བུ། དེ་ཚོ་མིའི་ གས་སུ་མ་ཚུད་པ་ལྟ་བུ། དེ་འདའི་གོམས་གཤིས་ཤིག་ཆགས་པ་ཡིན་ན་སེམས་ཤུགས་ཆག་རྒྱུའི་ལས་རིམ་ཞིག་ཆགས་ཀི་རེད་ སྙམ། དེ་ཡིན་དུས་ང་ཚོས་སོང་བརར་གི་ཐོག་ནས་ཐུག་འཕྲད་འགོ་བ་དང་ཞུ་གཏུགས་བེད་པའི་སྐབས་ལ། མི་སུ་ཐུག་པར་འགོ་ ཡི་ཡོད། དེའི་ལོ་རྒྱུས་ཉི་མ་གཉིས་གསུམ་སྔོན་ནས་ཧ་གོ་བ་བགིས། རྒན་པ་ཚོར་སྐད་ཆ་དིས། ད་རྒྱའི་ནང་ལ་བསྔོགས། རེས་སུ་

ཐུག་ཡོང་དུས་ཁོང་ངོ་ཤེས་པ། གདོང་པ་ཧ་གོ་བ། ཁོང་ག་རེ་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་པ་རེད་དམ། ཁོ་རང་སུ་ལ་ཉེ་པོ་འདུག བརོད་གཞི་ 51

ག་རེ་ལ་ཚོར་བ་འདུག དེ་འདའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་སོང་བརར་བ་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་བསམ་གི་འདུག དེ་འད་གནང་བ་ ཡིན་ན། ལས་ཀ་གཅིག་བས་པ་དེ་སྤུས་དག་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀི་རེད། ཐུག་ཚར་པའི་རེས་ལ་ཡིན་ནའང་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་རེས་

དན་གི་ཐོག་ནས་འབེལ་བ་འཇོག་རྒྱུ་དེ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དེ་ལས་དོན་ཞིག་རེད་འདུག གཙོ་བོ་དེ་མ་འོངས་

པར་ཡོང་རྒྱུ་བསད་པའི་ཆབ་སིད་ཀི་འགན་འྱོེར་མཁན་དེ་གཞོན་སྐྱེས། མཐོ་སོབ་ཁག་དང་སོབ་གྲྭ་ཁག་ལ་ཡོད་པའི་སོབ་ཕྲུག་ དེ་དག་རེད། དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་ཆབ་སིད་ཀི་གོ་རོགས་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་སེལ ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་འདུག རྒྱལ་རབས་ལོ་རྒྱུས་བཤད་རྒྱུ་རེད། སེམས་ཤུགས་སར་རྒྱུ་རེད། ལྷག་བསམ་རེད། བོས་བཏང་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ། ལས་

ཀ་བས་པ་དེ་ཁེ་བཟང་རག་རྒྱུ་དང་གྲུབ་འབས་རག་རྒྱུ་དང་། ཆེས་མཐོང་རག་རྒྱུ། སྐད་གགས་འགོ་རྒྱུ་དེ་དག་ཏོག་ཙམ་མང་ དགས་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་འདུག འདི་དག་ཞོར་ལ་རག་འགོ་ཡི་འདུག ལས་ཀ་བས་ཚར་པའི་རེས་ལ་སྐད་གགས་རང་བཞིན་གི་ཆགས་

འགོ་ཡི་རེད། མིས་དགའ་པོ་བེད་ཀི་རེད། ངོ་ཤེས་ཀི་རེད། ལས་ཀ་མ་བས་པའི་སྔོན་ནས་དམིགས་ཡུལ་འདིའྱོེར་དགོས་ཀི་ཡོད་ པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་པ་ཡིན་ན། གཞོན་སྐྱེས་ནང་ལ་ཁག་ཅིག་ལ་དཀའ་ངལ་དེ་འད་འདུག ངེས་པར་དུ་མདུན་ལ་བཤད་རྒྱུ་མ་ རག་ན་སེམས་ཤུགས་ཆག་ནས་ཚོགས་འདུའི་ཆ་ཤས་མི་ལེན་པ། དེ་འད་མ་རེད། དུས་ཚོད་དུས་ཚོད་ལ་བཤད་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་

རག་གི་རེད། མདུན་ལ་དོན་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་རག་གི་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་ལྷག་བསམ་དང་སེམས་ཤུགས། བོས་བཏང་དང།

སྔོན་མ་རྒན་པ་ཚོས་དཀའ་ལས་ག་ཚོད་བརྒྱབ་ཡོད་པ་རེད། སོག་ཀང་བོས་བཏང་བས་ནས་མི་ཚེ་འགོ་སོང་བཏང་ནས། སྐྱོ་བོ་ ངང་ནས། གོང་འྱོེར་ནས་མཁན་དེ་ང་ཚོའི་ལུགས་སོལ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་འགོ་སྟངས་དེ་ྱོད་མཚར་ཞིག་ཆགས་པ་ཡིན་ན།

སོབ་གསོ་ནོར་བའི་ཉེན་ཁ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་རེད། མི་བཟང་པོ་མེད་པ་ཡིན་ན། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། བཀུར་འོས་སི་ འཐུས་ལགས། སྐར་མ་བཅུ་རོགས་སོང་། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། ལགས་སོ། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ཕག་ཚོད་ ༡:༣༠ བར་དུ་གུང་ཚིགས་བར་གསེང་ཡིན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་གི་ཐུན་གསུམ་པ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ཚོགས་འདུ་མུ་མཐུད་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་གི་ཐོག་ལ་ཕེབས་བཞིན་པ་ཡིན། སི་ འཐུས་བོ་བཟང་གགས་པ་ལགས།

སི་འཐུས་བོ་བཟང་གགས་པ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོག ས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ ་གདུང་སེམ ས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས ་ཆོད་གོས ་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར ་ཞུ་རྒྱུ་དང་།

ཆབས་ཅིག་དེ་དང་མཉམ་དུ་སྐད་ཆ་ཚིག་ཁ་ཤས་ཤིག་ཞུ་འདོད་བྱུང། གཙོ་བོ་འདི་དེ་རིང་གོས་ཚོགས་ར་བ་འདིའི་ནང་ཡར་ལང་ 52

ནས་རྒྱ་ནག་ལ་བར་ལན་ཁ་ཤས་ཤག ི ་སྤྲོད་དགོས་བསམ་བྱུང། དང་པོ་རྒྱ་ནག་ལ་བར་ལན་མ་སྤྲད་སྔོན་ལ་སོ་སོའ་ིངོས་ནས་གང་

ཞུ་འདོད་བྱུང་ཟེར་ན། སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཇི་ལྟར་ཞལ་བཞེས་གནང་བ་བཞིན། དེ་དང་དེ་ བཞིན་གི་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་པོ་མཆོག་དགུང་གངས་ཡུན་རིང་དུ་བཞུགས་པ་དང་། ཉེ་བའི་ཆར་བརན་བཞུགས་ སྐབས་སུ་ཞལ་བཞེས་ཐོབ་པ་བཞིན་དགུང་གངས་བརྒྱ་ཕྲག་བཞུགས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐུ་ཚེ་ཡུན་དུ་གནས་པ་སོ་སོའ་ིངོས་ནས་ལག་ གཉིས་ཐལ་མོ་སར་ནས་གསོལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་པ་དེར་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པ་དགོས་མིན་དེའི་ཐད་ལ་༸གོང་ ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་འདི་རྒྱ་ཆེའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཚང་མས་ཐུགས་ཐག་བཅད་དགོས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་ གསུངས་པ་བཞིན། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བོན་དེ་དག་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་ལོ་རྒྱུས་ཀི་ཐོག་

ནས་བོད་ཀི་བསྟན་སིད་དུ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་འབེལ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུ་མ་འོངས་པར་ཡིན་ནའང་ སོ་སོའ་ི ངོས་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ནི་བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་གི་ཞིང་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བེད་ཀི་ཡོད།

དེ་འད་ཡིན་དུས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག བསྐལ་བ་ཇི་སིད་མ་སྟོང་བར་དུ་དེ་སིད་ཀི་ཡང་སིད་ཕེབས་འབོར་

ཡོང་བ་སོ་སོ་ངོས་ནས་གསོལ་འདེབས་སྐྱབས་འཇུག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་དེང་སང་རྒྱ་ནག་ངོས་ནས་གང་བེད་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ ན། ༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པའི་འཚོལ་བསྒྲུབ་བ་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་བཏང་ནས། ད་ལྟ་ཡིན་ནའང་སིད་བྱུས་དེ་སེལ་བསད་པ་ཞིག་ རེད་ལ་ལག་བསྟར་མང་པོ་ཞིག་བེད་བསད་པ་རེད། ལས་འགུལ་ཡིན ་ནའང་ལོ་མང་པོ་ཞིག་ནས་འགོ་བཙུགས་ནས་སེལ་དང་

སེལ་བཞིན་པ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་བའི་ཆར་ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་གིས་བ་སྤྲུལ་ཁག་ལ་ཟབ་སོང་གནང་བ་སོགས་

དང་རྒྱ་ནག་གིས་ངོས་འཛིན་གྲུབ་པའི་༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གང་ས་གང་ལ་བེད་སོད་བཏང་ནས། གང་ལྟར་བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་ ཞིང་གི་ཡུལ་གྲུ་གང་སར་འགོ་བསྐྱོད་ཀི་མཛད་རིམ་མང་པོ་བཟོས་པ་དང་། ཐབས་ལམ་ཡོད་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་བཏང་ནས་གང་ལྟར་

༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པའི་གནད་དོན་གི་ཐོག་ལ་ཐེ་ཇུས་གནང་བསད་པ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀང་འདི་ལ་སོ་ སོ་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ཤིག་དང་བོད་པ་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་རྒྱ་ནག་ལ་གང་ཞུ་འདོད་བྱུང་ཟེར་ན། གང་ལྟར་རྒྱ་ནག་གཞུང་

གིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པའི་ཡང་སིད་འཚོལ་བསྒྲུབ་བ་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་ལས་དོན་རྩོམ་རྒྱུ་ ཕར་ཞོག ཐ་ན་སྐད་ཆ་བཤད་པ་ཙམ་གི་ཐོབ་ཐང་དང་དབང་ཚད་ཀི་གནས་བབས་ཡོད་པ་མ་རེད ་ཅེས ་གོང་ལ་ཕག་སེལ་སི་

འཐུས་ཀིས་གསུངས་སོང། རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་ཡིན་ནའང་ྱོེད་རང་ཚོས་གང་ལྟར་འཆར་གཞི་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་

ན་འདི་རྨི་ལམ་རེད་ཅེས ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གང་ལྟར་རྒྱ་ནག་གིས ་གང་བས་པ་ཡིན་ནའང་མ་འོངས་པར་སྐུ་ཕྲེང་བཅོ་ལྔ་པ་རྒྱ་ནག་ གཞུང་གིས་ངོས་འཛིན་བེད་པའི་དབང་དུ་བཏང་ནའང་བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་གི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་གིས་ནམ་ཡང་ངོས་ལེན་བེད་

ཀི་མ་རེད། བེད་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ལྟ་ྱོེད་རང་ཚོས་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པའི་ཡང་སིད་ངོས་འཛིན་བས་པ་འདི་ཁོ་རང་ གིས་ར་སྤྲོད་གསལ་པོ་ཞིག་ཐུག་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་ཨུ་ཚུགས་བརྒྱབས་པ་ཡིན་ན་འདི་ལྐུགས་པའི་ཨུ་ཚུགས་རེད་ ཅེས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཞུ་འདོད་བྱུང། དེ་དང་མཉམ་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་ཡང་སིད་དེ་གཙོ་བོ་༸གོང་

ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དང་། དེ་དང་འབེལ་བའི་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་དུ་གནས་པའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་ཆོས་ བརྒྱུད་ཁག་གི་བ་ཆེན། དེ་དང་དེ་འདའི་ལམ་ལུགས་དང་སྒྲིག་གཞི་མཐུན་པ། ཆོས་ལུགས་ཀི་གོམས་སོལ་དང་མཐུན་པ། གང་ 53

ལྟར་སི་ཡོངས་ཀི་ཆ་ནས་ང་རང་ཚོས་གནང་ཡོང་རྒྱུ་ཞིག་རེད་ལ། རྒྱལ་སི་ཡིན་ནའང་ང་ཚོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀིས་རེན་ གཞི་བས་པ། རང་དབང་ཅན་གི་རྒྱལ་ཁབ་ནས་བྱུང་བའི་ཡང་སིད་དེར་ངོས་འཛིན་དང་ཆ་འཇོག་བ་རྒྱུ་དེ་སི་ཡོངས་ནས་ཨ་རི་

གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་ཡིན་ནའང་དེའི་ཐོག་ལ་སིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་བེད་བསད་ཡོད་པ་རེད་ལ། མ་འོངས་པའང་ འདིའི་ལུགས་དེ་འགོ་དང་འགོ་བཞིན་པ་སོང་ཙང་། རྒྱ་ནག་གིས་རྨི་ལམ་སྐྱིད་པོ་དེ་མ་བཏང་ན་ཡོག་པ་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ངས་ཞུ་ འདོད་བྱུང། གཉིས་པ་དེ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་གི་ཐོག་ལ་རེད། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་དེའི་ཐོག་ལ་སོ་སོའ་ི ངོས་ནས་གང་མཐོང་བསད་ཡོད་

ཟེར་ན། བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་ཡོང་བ་དེ་བཙན་བོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ ཡོངས་སུ་ག་སྒྲིག་ཨང་སར་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཡི་ཡོད། ཡིན་ནའང་འགགས་ས་གཙོ་བོ་དེ་ག་བར་འགགས་བསད་

ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཐུག་བསད་ཡོད་པ་རེད། འདི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གསལ་པོ་བས་ནས་ཧ་གོ་ཡི་ཡོད་པ་ རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་འད་ཡིན་དུས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གང་ཧ་གོ་དགོས་ཀི་རེད་ཟེར་ན། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀིས་གཏན་

ལ་ཕབ་པའི་སིད་བྱུས་གཉིས་ཕན་དབུ་མའི་ལམ། གཉིས་ཕན་གི་སང་ལ་གང་ལྟར་སི་ཡོངས་ལ་བསམ་བོ་བཏང། རྒྱ་ཆེན་པོ་ བསམ་བོ་བཏང་ནས་གཏན་འབེབས་བས་པ་ཞིག་རེད། དེ་དང་མཉམ་དུ་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༨ ཀི་ལོ་ལ་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་

མཚུངས་པའི་རང་སིད་རང་སྐྱོང་ཐོབ་ཐབས་ཀི་བསམ་འཆར་ཡི་གེ་ཕུལ་བ་དེའི་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁིམས་སྒྲོམ་གཞི་དེའི་འོག་ལ་ མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སིད་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ཀི་བསམ་འཆར་ཕུལ་དུས། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་འབབ་ས་མེད་ནའང་བབས་

ཚར་བ་རེད། དེ་ལས་ལྷག་པ་འབབ་རྒྱུ་དེ་ྱོེད་རང་ཚོ་རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་རེ་བ་ཡོད་ན་དེའི་རེ་བ་དེ་མ་བཅངས། དེ་ལས་ལྷག་པ་

འབབ་ཐུབ་ཀི་མ་རེད། འབབ་ས་མེད་པ་རེད་མ་གཏོགས་བབས་ཚར་བ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་རྒྱ་ནག་གིས་འདི་ལུགས་ཡིན ་ ནའང་བསམ་བོ་གཏོང་དགོས་ཀི་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་པ་དེ་གང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ན་རྒྱ་ནག་ཁོ་རང་ཚོའི་མཁས་པ་ཡིན་པ།

ངོས་འཛིན་ཞུས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཁ་ཤས་ཤིག་གིས་གང་བཤད་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། གང་ལ་བརས་བཅོས་དང་ཤུགས་གནོན་ཡོད་ན་

དེར་གསར་བརེ་དང་ངོ་རྒོལ་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེ་ལྟ་བུ་ད་ལྟ་འགོ་དང་འགོ་བཞིན་པ་བོད་ཁ་ བ་གངས་ཅན་ནང་ལ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང། ཡུལ་སོལ་གོམས་གཤིས། ཐ་ན་༸རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཕྲེང་ཡན་ཆད་ནས་ྱོེད་རང་ཚོས་ཐེ་ ཇུས་དང་གཉའ་གནོན་བས་པ་ཡིན་ན། འདི་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡོང་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། ནམ་ཞིག་གི་ཚད་ལ་ད་ལྟ་ཧོང་ཀོང་ལ་བྱུང་ བཞིན་པའི་ངོ་ལོག་དང་གསར་བརེ་ནང་བཞིན་ཞིག་ང་ཚོ་བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་ལའང་ཡོང་གི་རེད། ད་ལྟ་བར་དུ་མ་ཡོང་བ་དེ་ གཉིས་ཕན་དབུ་མའི་ལམ་གི་སང་ལ་རྒྱ་ནག་ལ་ཕན་པ། ང་ཚོར་ཕན་པའི་སིད་བྱུས་དེའི་འོག་ལ་བོད་རྒྱ་དཀའ་རོག་དེ་སེལ་ཐུབ་ པའི་བསམ་བོའ་ི འདུ་ཤེས་དེ་འྱོེར་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་སོབ་ལམ་སྟོན་ལ་གཞི་བཞག་པའི་

ཐོག་ནས་བོད་རིགས་ས་ཡ་མང་པོ་ལྷིང་འཇགས་ཀི་སང་ལ་གནས་ཡོད་པ་རེད། ད་བར་དུ་བོད་པ་གངས་ ༡༥༣ གིས་རང་ལུས་ མེར་བསེགས་བཏང་པ་དེའང་སོ་སོས་མེར་བསེགས་བཏང་པ་མ་གཏོགས་རྒྱ་མི་གཅིག་ལའང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རྒྱུ་དངོས ་ གཅིག་ལའང་དོ་ཕོག་བཏང་མེད་པ་རེད། ང་ཚོས་བ་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་འད་མ་རེད། མ་བས་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་རྒྱ་ནག་གི་ངོས་

ནས་བསམ་བོ་ངེས་པར་དུ་གཏོང་དགོས་ཀི་འདུག བསམ་བོ་གཏང་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་འོས་ཞིང་འཚམས་པ་དེ་ད་ལྟ་རེད། གང་ཡིན་ ཟེར ་ན་བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་གི་ལྟ་བའི་མིག ་དང་ཁོག ་པའི་སྙིང ་ལྟ་བུ་འདི་ཕི་གཉིས ་ཀི་༸སྐྱབས་མགོན ་སི་ནོར ་༸གོང ་ས་ 54

༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་༸རྒྱལ་བ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་དེ་སྐུ་འཚོ་བཞུགས་ཡོད་པའི་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་གོ་སྐབས་དམ་

འཛིན་བས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་ཀི་དཀའ་ངལ་མ་སེལ་བ་ཡིན་ན། ནམ་ཞིག་གི་ཚད་ལ་རྒྱ་ནག་གི་ངོས་ནས་ཡིན ་ནའང་དངོས་ གནས་དང་གནས་ཀི་འགོད་པ་སྐྱེས་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་བསེབ་ཡོང་གི་རེད། འདས་ཟིན་པའི་རྒྱ་ནག་གི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ལ་འགོད་ པ་སྐྱེས་པའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེ་དག་ལ་གཞི་བཞག་པའི་ཉམས་མྱོང་ལ་བརེན་ནས། རྒྱ་ནག་དེ་དངོས་

གནས་གཉིད་སད་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་ལ་ཞུ་འདོད་བྱུང། དེ་འད་ཡིན་དུས་མཐའ་མ་དེར་དེ་རིང་གཞུང་འབེལ་ གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེ་དང་མཐུན་པ་དེ་རིང་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་ཤིག་གིས་དགེ་བཤེས་དབང་ཆེན་ ལགས་དངོས་གནས་དང་གནས་ཀི་ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ག་ས་ག་ལ་ཕེབས་ནས་སོ་སོས་འགོ་གོན་བཏང། སོ་སོས་དཀའ་ལས་

བརྒྱབ་ནས་ཕེབས་བསད་ཡོད་པ་དེར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཕག་སེལ་སི་འཐུས་ཤིག་གིས་སྔོན་ལ་ཞུ་རྒྱུ་བརེད་ འདུག་གསུངས་པ་དེ་དང་ལྷན་དུ་དགེ་བཤེས་ལགས་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས།

སི་འཐུས་གདོང་འདུས་སྐྱིད་འཛོམས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་པའི་ཐོག དེ་ རིང་ང་ཚོ་ཉིན་མ་དང་པོ་ཡིན་དུས། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་བགོ་གེང་གནང་གི་ཡོད་དུས། ཉིན་མ་དེ་ནི་ཧ་ ལས་པའི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་བརྩི་ཡི་ཡོད། ཉིན་མ་འདིའི་བགོ་གེང་བེད་སྟངས་དང་ཁ་ཕོགས་དེས་ང་རང་ཚོའི་ཡོང་རྒྱུའི་

ཉིན་མ་བཅུའི་ཁ་ཕོགས་དེར་ཧ་ཅང་ྱོད་པར་ཞིག་ཡོང་གི་རེད་སྙམ། དེ་ཡིན་དུས་ཚང་མས་མཉམ་ཞུགས་གནང་བར་ཐུགས་རེ་ ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། གཙོ་བོ་ངས་དེ་རིང་ཞུ་རྒྱུར་ཉིན་མ་ཁ་ཤས་ཀི་རེས། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའ་ི ཟླ་ ༡༠ པའི་ཚེས་ ༡ ལ་རྒྱ་ནག་དམར་ ཤོག ་ཚོགས་པའི་སིད་གཞུང་འགོ་བཙུགས་ནས་ལོ་ ༧༠ འཁོར་བའི་དུས་ཆེན་ཚོག ས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག ་ གཞུང་གིས་ཁོ་རང་ཚོའི་དུས་ཆེན་དེ་ག་ཚོད་ཙམ་གི་ག་རྒྱས་རྒྱས་དང་། དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་སོ་སོའ་ི བས་རེས་གང་ཡོད་པ་ ཚང་མ་སྤུངས་སའི་དུས་ཚོད་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་དེ་གང་འད་ཆགས་

ཡོད་དམ་ཟེར་ན། རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་དེ་མགོ་ལོག་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་དང་ཐག་ཉེ་རུ་འགོ་བའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་པ་ང་རང་སེར་ ངོས་ནས་དེ་འད་ཞིག་མཐོང་བསད་ཀི་འདུག རྒྱ་ནག་ནང་ལ་དཀའ་ངལ་དེ་ཧ་ལས་པའི་ཆེན་པོ་ཆགས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་ལ་མི་སེར ་སེལ ་ཡུལ་དེ་ད་ལོ་ལོ་ངོ་ ༧༠ ཙམ་འཁོར ་གི་ཡོད ་དུས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས ་དེང་དུས་ཀི་ འཛུགས་སྐྲུན་ག་ཚོད་ཀི་བས་ཀི་ཡོད་ནའང་བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོས་སོ་སོའ་ི རྒྱལ་ཁབ་དང་འཐབ་རྩོད་ལ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་གོད་

གཏོང་མི་བེད་པར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་གི་རྣམ་འགྱུར་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དེ་ང་རང་ཚོ་ཚང་མས་མྱོེན་

གསལ་རེད། བོད་ནང་གི་བོད་མི་ཚོར་བསྔགས་བརོད་དང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འདི་ནང་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ 55

གིས་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་རྒྱ་མི་རིགས་ཀིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོས་ལེན་ཡོད་པ་དེའི་གཞི་རྩ་གཙོ་བོ་དེ་ག་རེ་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད་ ཅེ་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དཔལ་འབོར་འཛུགས་སྐྲུན་ཡག་པོ་བེད་ཀི་ཡོད་ཙང་མི་མང་ཚོས་དེར་འདོད་པ་ཁེངས་ནས་གཞུང་ལ་

ཆབ་སིད་ཀི་ཐོག་ནས་རང་དབང་ག་ཚོད་མེད་ནའང་དེར་མགོ་འཁོར་ནས་གནས་སྟངས་དེ་འད་ཞིག་ཆགས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀང་ད་ལྟ་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའ་ི རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དཔལ་འབོར་གནས་སྟངས་ལ་གཅིག་བལྟས་པ་ཡིན་ན་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་

ཞིག་འཕྲད་ཀི་ཡོད་པ་ང་རང་ཚོ་ཚང་མས་མཐོང་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་རྒྱལ་སིའི་སིངས་ཆའི་སྟེང་ལ་རྒྱ་ནག་དང་

རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་ལྷན་དུ་དཔལ་འབོར་ཐོག་ནས་ཡིན་ནའང་རེད། ཆབ་སིད་ཐོག་ནས་ཡིན་ནའང་རེད། ཕན་ཚུན་འབེལ་བའི་ ཐོག་ལ་དཀའ་ངལ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཞིག་འཕྲད་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གི་བར་ལ་དཀའ་ངལ་གང་འད་

ཞིག་འཕྲད་ཀི་ཡོད་པ་ཚང་མས་མྱོེན་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ག་ནང་བཞིན་འདས་པའི་ལོ་ངོ་ཉི་ཤུ་སུམ་ཅུའི་ནང་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ མང་པོ་ཞིག་གི་ག་རེ་དན་བསད་ཀི་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་མཉམ་དུ་འབེལ་བ་བེད་དགོས་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་

དེ་རྒྱལ་སིའི་སི་ཚོགས་དེའི་ནང་འཁིད་ཐུབ་ན་རང་བཞིན་གིས་གུ་ཡངས་ཀི་སིད་བྱུས་ཤིག་དང་དམངས་གཙོའི་ལམ་ཞིག་ལ་འགོ་ ཐུབ་ཀི་རེད་བསམ་ནས་རེ་བ་དང་ཐབས་ཤེས་བས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་ད་ལྟ་ལོ་ངོ་གསུམ་བཅུའི་བརྒྱུད་རིམ་འདིའི་ནང་ལ། ང་ཚོ་ ཚང་མས་ཤེས་གསལ་དང་མཐོང་གསལ་ལྟར་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སིད་ཀི་གནས་སྟངས་དེ་དག་མཐོང་བསད་དུས། མཁས་དབང་ཚོ་ དང་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོ་ཞིག་གི་འགོ་འཁིད་ཚོས་བསམ་བོ་གཏོང་སྟངས་དེ་འགིག་གི་མི་འདུག་བསམ་པའི་བསམ་བོ་གསར་པ་ཞིག་

དང་རྒྱ་ནག་ལ་ལྟ་སྟངས་གསར་པ་ཞིག་དང་ཆབ་སིད་ཀི་ཁོར་ཡུག་གསར་པ་ཞིག་ང་ཚོས་མཐོང་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ ཡིན་དུས་འདི་ང་རང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་ལ་དམིགས་བསལ་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་བསད་ཀི་འདུག རྒྱ་ནག་གི་ཐོག་ལ་ བགོ་གེང་ཞུས། གང་ལྟར་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཨིན་ཇིའི་ནང་ Narrative ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། བགོ་གེང་གི་ཁ་ཕོགས་

དེ་འགྱུར་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་འད་ཡིན་དུས་ང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་ངོས་ནས་ Narrative འདིའི་ནང་སོ་སོའ་ི

འཐབ་རྩོད་ཀི་དོན་དུ་ཁེ་ཕན་ཞུས་ནའང་འད། གང་ལྟར་ག་ཚོད་གནང་ཐུབ་ཀི་གནང་རྒྱུ་དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། དེའང་ དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་རྒྱལ་སིའི་སིངས་ཆ་ཆེ་ཚད་དང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་མང་པོ་ཞིག་ལ་ཕེབས་གནང་གི་འདུག་ལ། གོ་ སྐབས་གང་རག་པ་ནང་བཞིན་གོ་སྐབས་དེ་དག་བེད་སོད་ལེགས་པོ་གནང་ཐུབ་པ་དེར་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དཔལ་ལྡན་

སིད་སྐྱོང་མཆོག་གཅིག་པུ་མ་རེད། ང་རང་ཚོ་ཚང་མ་སི་པའི་མི་ཞིག་དང་འགན་འཁི་ཡོད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། རྒྱ་ནག་

གཞུང་གི་ཐོག་ལ་བགོ་གེང་བེད་པ་འདིའི་ནང་ལ་ང་ཚོ་ཚང་མས་མཉམ་ཞུགས་བེད་ཐུབ་པ་དེ་སོ་སོའ་ིས་གནས་ནང་ལ་ཡིན་ནའང་ རེད། ཆེ་ས་རྒྱལ་སིའི་སིངས་ཆའི་སང་ལ་ཡིན་ནའང་རེད། ག་པར་ཕིན་པ་ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་གཞུང་དེ་སྟོབས་ཤུགས་ཅན་གི་

རྒྱལ་ཁབ་རེད་ཟེར་བ་དེའི་ཁ་ཕོགས་དེ་འགྱུར་བ་གཏོང་ཐུབ་པ་འདི་ང་རང་ཚོའི་ལག་པར་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་འདུག་ལ། སོ་ སོའ་ི ངོས་ནས་ཀང་ཐབས་ཤེས་བེད་དགོས་རྒྱུ་དེའང་ཧ་ལས་པའི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག ལྷག་པར་དུ་དེ་རིང་

ཁ་སང་ངམ་འདས་པའིཟླ་བ་གསུམ་གི་རིང་ཧོང་ཀོང་ནང་གི་གནས་སྟངས་དང་ལོ་རྒྱུས་ནང་བྱུང་མ་མྱོང་བའི་མི་མང་གིས་རྒྱ་ནག་

དམར་ཤོག་གཞུང་ལ་ཧ་ལས་པའི་ངོ་རྒོལ་ཆེན་པོ་དང་ཧ་ཅང་གི་སྙིང་སྟོབས་ཆེ་བའི་ཧོང་ཀོང་གི་མི་མང་ཚོར་སིངས་ཆ་འདིའི་ཐོག་ ནས་དངོས་གནས་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་གཅིག་དང་། ང་རང་བོད་མི་མང་གི་སི་འཐུས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དངོས་གནས་ 56

གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཞུ་ཡི་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་ཧོང་ཀོང་གི་གནས་སྟངས་དེའི་ཐོག་ནས་ང་རང་ཚོས་ཤེས་དགོས ་པ་གང་

འདུག་ཅེ་ན་ང་རང་ཚོ་བོད་པའི་སི་ཚོགས་ངོས་ནས་དེར་ལེགས་ཆ་ལེན་དགོས་རྒྱུ་དང་བསམ་བོ་གཏོང་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ འདུག ང་རང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ནའང་ཕ་གིར་ལྟ་དུས་ངོ་མ་ཧ་ཅང་གི་གཟི་བརིད་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་སོང་ལ། ཕར་ཕོགས་ཀི་མི་ས་ ཡ་བདུན་ལས་ས་ཡ་གཉིས ་མཉམ་རུབ་ཀི་ཐོག ་ནས་སོ་སོའ་ི ཁ་གཏད་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག ་གཞུང་ལ་རོག ་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ ་ངང་།

དེའང་ཁོ་ཚོའི་ནང་ལ་ཡང་ལྟ་བ་དང་ལངས་ཕོགས་འད་མིན་ཡོད་པ། དཔེར་ན། ཁ་ཤས་ཀིས ་མང་གཙོ་རང་གི་ཐོག་ནས་འཐབ་ རྩོད་བེད་པ་དང་། ཁ་ཤ ས་ཀིས ་རང་བཙན་གཙང་མ་ཞེས ་རྒྱ་ནག་ནས་ཧོང ་ཀོང་ལ་རང་བཙན་གཙང་མ་དགོས ་ཡོད ་ཅེས ་ དམིགས་ཡུལ་ཡོད་པ་དང་། ཁ་ཤས་ཡང་རང་ཐག་རང་གཅོད་ཀི་ཐོག་ནས་དམིགས་ཡུལ་ཞིག་འྱོེར་ནས་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད།

ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཁ་གཏད་བེད་པའི་དུས་ཚོད་ཅིག་སེབ ་དུས་ཚང་མས་རོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་བས་ནས་མཉམ་ཞུགས་ གནང་གི་ཡོད་དུས། འདི་ཡང་ང་རང་ཚོ་བཙན་བོལ་སི་ཚོགས་ཡིན་ནའང་རེད། འཐབ་རྩོད་ཀི་ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་

ཚང་མས་དེར་ལེགས་ཆ་ལེན་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་མཐོང་གི་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུར་ང་ རང་ཚོ་ཚང་མས་གང་ལྟར་ཚོག ས་པ་ཅི་འད་ཞིག ་ཡིན་ནའང་སྒྲིག ་འཛུགས་གང་འད་ཞིག ་ཡིན ་ནའང་ལས་འགུལ་གང་ཞིག ་ བརྩམས་ཀང་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་རྒྱུ་དང་མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་སོག ས། ཧོང་ཀོང་གི་གནས་སྟངས་དེ་ནས་ང་རང་ཚོས ་ ལེགས་ཆ་ལེན་དགོས་པ་ཞིག་རེད་འདུག་སྙམ། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ཚེ་དབང་རིག་འཛིན་ལགས།

སི་འཐུས་ཚེ་དབང་རིག་འཛིན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་གི་སྔོན་གེང་དང་གོས་ཆོད་ཆ་ ཚང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཉེ་སྔོན་ཕི་ཟླ་ ༤ པའི་ནང་ཨ་རི་གོས་ཚོགས་གོང་མས་ཨེ་ཤི་ཡ་ཐོག་ལ་ཕི་སིད་ཚོགས་ཆུང་ནང་ ཉན་ཞིབ་བྱུང་བ་རེད། དེའི་སྐབས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་ Senator Cory Gardner མཆོག་གི་ངོས་ནས་༸རྒྱལ་བ་ རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་བཞེད་ག་རེ་ཡོད་པ་ལ་ཨ་རི་ངོས་ནས་ཤར་བསྐྱོད་

བེད་ཀི་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ངོས་འཛིན་བེད་པ་ལ་ཨ་རི་གོས་ཚོགས་ནས་ནམ་ཡང་ངོས་ལེན་བེད་ཀི་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་ རེད། བས་ཙང་ངོས་ནས་སིངས་ཆ་འདི་བརྒྱུད་ནས་ཚོགས་གཙོ་ Gardner གཙོས་པའི་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་ཚང་མར་ བཀའ་དིན་བ་མེད་དུ་ཆེ་ཞུ། དེ་ནས་ད་ལྟ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ལབ་པའི་སྐབས་ལ་དེ་སྔོན་གོས་ཚོགས་ནང་ལ་སོ་སོ་ངོས་

ནས་ཞུས་ཡོད། ང་ཚོ་ངོས་ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ངོ་མ་དེ་ག་རེ་བེད་ཐུབ་ཀི་རེད་ཅེས་བརོད་ན། བོད་ཀི་རྩ་དོན་ཐོག་ལ་ ལས་འགུལ་སེལ་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་སིངས་ཆ་འདི་བརྒྱུད་ནས་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ལ་བོད་ཀི་རྩ་དོན་ཐོག་ལ་ཆབ་སིད་ཀི་

ལས་འགུལ་གང་མང་སྔོན་ལས་ལྷག་པ་སེལ་དགོས་ཀི་འདུག་ཅེས་སོ་སོ་ངོས་ནས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཚོགས་སེ་ཁག་གི་ 57

ངོས་ནས་ལས་འགུལ་གོ་སྒྲིག་དང་སེ་འཁིད་ངེས་པར་དུ་གནང་དགོས་ཀི་འདུག ལྷག་པར་དུ་མང་ཚོགས་ངོས་ནས་ལས་འགུལ་

ནང་མཉམ་ཞུགས་གནང་དགོས། ང་ཚོ་དཔལ་འབོར་གི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་མ་རེད། ཆབ་སིད་ཀི་སྐྱབས་བཅོལ་བ་རེད། སོང་ཙང་ ང་ཚོས་གནད་དོན་མ་འགྲུབ་བར་དུ་ང་རང་ཚོ་ངོས་ནས་ལས་འགུལ་སེལ་ནས་མདུན་བསྐྱོད ་བ་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ བསད་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་བོད་ནང་ལ་མུ་མཐུད་ནས་བཙན་གནོན་བེད་བཞིན་པ་འདི་ལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་ངོ་རྒོལ་ཡོད།

ལྷག་པར་དུ་ང་རང་ཚོའི་ཤ་ཁག་གཅིག་པའི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་བོད་ནང་ལ་བཞུགས་མཁན་ཁོ་རང་ཚོར་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཁ་ཡོད་ ལག་ཡོད་ཀི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་མཚོན་ཐུབ་ཀི་རེད། འགལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་གཅིག་ལ་ང་རང་ཚོ་ངོས་ནས་ལས་འགུལ་

གང་མང་མང་སེལ་བ་ཡིན་ན། ང་རང་ཚོའི་འཐབ་རྩོད་འདི་རྒྱུན་རིང་པོ་ཐུབ་མིན་ཞུ་ཐུབ་ཀི་མ་རེད། ཡིན་ནའང་ང་རང་ཚོའི་མི་

རབས་གསར་པ་ཚོ་ཡར་འཚར་ལོང་བེད་པའི་སྐབས་ལ་ཁོ་རང་ཚོས་ལས་འགུལ་ནང་ལ་མཉམ་ཞུགས་བ་རྒྱུ་དང་། ང་ཚོ་བོད་ཀི་ རྩ་དོན་མ་འགྲུབ་བར་དུ་ཁོང་ཚོས་ངོས་ནས་འབྱུང་གྱུར་ལས་འགུལ་ནང་ལ་སེ་འཁིད་ཐུབ་པ་དེའད་གཅིག་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གསོ་ སྐྱོང་བ་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་བསད་འདུག དེ་ནས་གོང་དུ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་དབུ་འབེད་གསུངས་

བཤད་ནང་། ང་རང་ཚོའི་གོས་ཚོགས་ར་བ་ནང་ལ་ཡོད་པ་ཚོས་འབྱུང་འགྱུར་ཉིན་མ་དགུ་རིང་ལ་ལས་དོན་བེད་པའི་སྐབས་ལ་ མང་ཚོགས་ནང་གེང་སོང་མ་ཡོང་བའི་ལས་ཀ་བེད ་དགོས་པ་རེད་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་དགོས་གསུངས་པ་འདི་ལ་སོ་སོ་ངོས་

ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་བ་དང་། གོས་ཚོགས་ར་བ་འདིའི་ནང་ལ་ཡོད་པ་ཚང་མའི་ངོས་ནས་རྩ་དོན་རང་ལ་དགོངས་པ་བཅངས་པའི་ ཐོག་ནས་ང་རང་ཚོ་འདིར་འཛོམས་པ་དེ་བོད་སི་པའི་རྩ་དོན་ཐོག་ལ་འཛོམས་པ་རེད། བོད་སི་པའི་རྩ་དོན་ཐོག་ལ་བཀའ་མོལ་ གནང་སྟེ་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་མདུན་བསྐྱོད་གང་འད་ཞིག་བེད་དགོས་མིན་ཐོག་ལ་གནང་རོགས་ཞུ། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བོ་བཟང་ཕན་བདེ་ལགས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བོ་བཟང་ཕན་བདེ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཆ་ཚང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད། དེ་ དང་འབེལ་ནས་བསམ་ཚུལ་ཁག་ཁ་ཤས་ཤིག་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང། རྩ་བའི་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་དེ་བོད་ནང་

ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོར་དམིགས་ནས་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་བོད་ནང་ལ་བཞུགས་མཁན་གི་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཚོ་མི་ལོ་ ༦༠ རིང་ ལ་ཕ་མེས་ཡང་མེས་ནས་ཡོད་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་ཆེན་པོ་དེ་སོ་སོའ་ི སོག་གོད་གཏོང་བས་ནས་ད་ལྟ་བར་དུ་བདག་པོ་

བརྒྱབ་ནས་བསད་ཡོད་པ་རེད། མ་འོངས་པར་མི་རབས་རེས་མ་ཡིན་ནའང་མུ་མཐུད་ནས་བདག་པོ་ཡག་པོ་སྐྱོན་རོགས་གནང་ ཟེར་ནས་ཁོང་རྣམ་པ་ཚོར་འབོད་བསྐུལ་ཞིག་ཞུ་འདོད་བྱུང། དེ་དང་འབེལ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཐོག་ནས་བོད་པའི་ཆོས་དང་

རིག་གཞུང་ལ་ཁོ་རང་ཚོས་སོལ་རྒྱུན་ངན་པ་ཞིག་སྟོན་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཆོས་དང་རིག་གཞུང། ཆོས་ཀི་ཐོག་ལ་ཡིན་ནའང་

རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འཛམ་གིང་ནང་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད་ཅེས་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད་དེ། འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ལ། དཔེར་ 58

ན། གདན་ས་གསུམ་གི་ནང་ལ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་གྲྭ་པ་ཁི་ཚོ་དེ་འད་གནས་རྒྱུ་ཞིག་རེད། དེ་ད་ལྟའི་ཆར་དགེ་ལུགས་པའི་ཕོགས་

གདན་ས་གསུམ་ལ་ཞིབ་འཇུག་ཅིག་བས་པ་ཡིན་ནའང་དགའ་ལྡན་དགོན་པ་ལ་དཔེ་མཚོན་ཞུས་ན་གྲྭ་པ་གངས་ ༤༨༠ ཙམ་མ་ གཏོགས་གནས་ཐུབ་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་གནས་སྟངས་ཤིག་རེད། འདིའི་ཐོག་ནས་ཁོང་ཚོས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཆ་ཚང་

ཞིག་སྤྲད་ཀི་མེད་པ་ངོ་སྤྲོད་བེད་ཐུབ་ཀི་འདུག ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟ་མཁན་ཆེན་འཇིགས་མེད་ཕུན་ཚོགས་ཀི་ཐུགས་ཀི་དགོངས་ གཞི་ནང་ལ་བོད་པའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཆབ་སིད་དང་མ་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་དེ་འདའི་ལྟེ་གནས་ཤིག་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད།

དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དམིགས་ཡུལ་ངན་པ་ཞིག་བཅངས་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་གསེར་ར་བ་རུང་དང་ཡ་ཆེན་སར་ལ་སོགས་པ་ནང་ ལ་གྲྭ་བཙུན་ཚད་འགག་བཟོ་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་བརྒྱུད་རིམ་དེར་བལྟས་པ་ཡིན་ན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད་

ཟེར་བའི་ངོ་སྤྲོད་གསལ་པོ་དེ་རྫུན་མ་ཡིན་པ་དེར་རོགས་ཐུབ་ཀི་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་དེའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་བརོད་གཞིའི་ཐོག་ ལ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ལས་འགུལ་གང་སེལ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཁོང་ཚོས་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་དེ་བདེན་པ་མིན་པའི་ཐོག་ནས་

ང་ཚོས་སྒྲོམ་གཞི་གང་འད་ཞིག་འགོ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཀི་འདུག གནས་སྟངས་གཉིས་པ་དེའང་སིད་དང་ འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་རེད། གཙོ་ཆེ་ཤོས་དེ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་རེད། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་ལ་ དེ་སྔོན་ཡུལ་ལུང་ཚོར་དད་གུས་ཡོད་སའི་བ་མ་ཁག་ཅིག་གི་ཡང་སིད་ཁོང་ཚོས་བཟོས་ཟིན་པ་རེད། ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ནང་ལ་

༸པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡང་སིད་མ་གཏོགས་མཐོང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད་མ་གཏོགས། ཁོ་རང་ཚོས་བོད་ནང་ལ་ཡུལ་དགོན་ཁག་གི་ བ་མ། ཡུལ་དགོན་སོ་སོས་དད་མོས་ཡོད་སའི་ཡང་སིད་ཁ་ཤས་ཤིག་ཁོང་ཚོས་ངོས་འཛིན་བས་ཟིན་པ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་ནས་ རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཉེ་ཆར་ཕི་ཟླ་ ༨ པ་ཡན་མན་ཞིག་ལ་ལྗོངས་ཡོངས་ཀི་ཐོག་ནས་བ་སྤྲུལ་ཡང་སིད་ཀི་ཆེད་དུ་དགོན་པ་ཁག་གི་

སྐུ་ཚབ་རྣམས་ལ་བཙན་བཀའ་བཏང་ནས་ཟབ་སོང་འཛིན་གྲྭ་ཚོགས། ལོ་རྒྱུས་རྫུན་མ་བཟོས་ཏེ་མ་འོངས་པར་ང་ཚོའི་ཐོག་ལ་ཁ་ གཏད་གཅོག་མཁན་དགོན་པ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་དེ་ཚོར་ཟབ་སོང་སྤྲད་ནས་ཁོང་རྣམ་པ་ཚོར་རང་དབང་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་འད་ཡིན་ དུས་ང་ཚོར་ཁ་གཏད་བཅག་མཁན་དེ་ང་ཚོའི་མི་རིགས་གྲྭ་བཙུན་ཚོར་ཟབ་སོང་རྫུན་མ་སྤྲད་ནས་དེ་འདའི་ལས་འཆར་ཞིག་སྤྲོད་

བཞིན་པ་ཆགས་ཀི་འདུག དེའི་སྐོར་ལ་བཙན་བོལ་གི་སི་ཚོགས་ནང་ལ་ཉེ་བའི་ཆ་ནས་རེད། ཕི་དིལ་ལས་ཁུངས་ཀི་ཐོག་ནས་བ་

མའི་ཡང་སིད་ཀི་སྐོར་ལ་ལན་ཧ་ཅང་གི་ལོ་རྒྱུས་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་གནད་ལ་འཕིགས་པ་ཞིག་བརྒྱབ་སོང་བས་དེར་ཡི་ རངས་བསྔགས་བརོད་ཡོད། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས་དེ་རིང་ང་རང་འདིར་ཕོགས་གཅིག་ནས་འབོད་བསྐུལ་ཡིན། ཕོགས་གཅིག་

ནས་ཚང་མས་དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ལ་ཉེ་ཆར་ཕི་ཟླ་ ༧ དང་ ༨ པའི་ ནང་། རྒྱ་ནག་གིས་བཟོས་པའི་༸པཎ་ཆེན་རྫུན་མ་དེ་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གི་ཚོགས་གཙོར་བསྐོ་གཞག་བ་རྒྱུ་རེད། དེའི་མཚོན་ པའི་བ་མའི་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཐེ་ཇུས་གང་འད་བེད་དགོས་པ་རེད། དགོན་སེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་བསྐོས་ཏེ་ཚོགས་

ཆུང་བཙུགས། ཟབ་སོང་འཛིན་གྲྭ་འཁིད་ནས་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ནང་ལ་གསར་འགྱུར་ བརྒྱུད་ལམ་ཁག་གིས་བཙན་བོལ་སི་ཚོགས་ནང་ལོགས་ལ་རོག་ག་ཙ་གེ་ཙིག་གེ་དེ་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་སྟོན་མ་ཐུབ་རེད་མ་

གཏོགས་བོད་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐེ་ཇུས་གང་འད་བེད་ཀི་འདུག གྲྭ་བཙུན་ཚོར་གང་འད་བེད་ཀི་ཡོད་པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་ཉུང་ ཉུང་ཆགས་ཀི་འདུག འདི་ལ་སོ་སོས་བོ་ཕམ་ཡོད། ད་ནས་བཟུང་སྟེ་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་མིག་སན་ 59

མིག་ལ་ཕན་པ་བཞིན་ཨ་རི་གཙོས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གང་འད་ཞིག་ལ་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་བཙུགས་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་དེ་དག་ བོད་པའི་རྩ་དོན་གི་ཆེད་དུ་ཕན་ཐོགས་རྒྱུ། དེ་དང་འགན་འཛིན་གཙོས་པས་ཕག་ལས་གནང་མཁན་ཆ་ཚང་གིས་གཙོ་ཆེ་ཤོས་དེ་

ང་ཚོ་བོད་ནང་གི་བདེ་སྡུག་ལ་གཟིགས་རོགས་གནང་ཞེས་ཁོང་རྣམ་པ་ཚོར་རེ་བསྐུལ་ཡིན། དེའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ནང་ལ་ བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གཙོས་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་བར་ཁ་དམག་རྒྱག་མཁན། ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་ཡིན་ཟེར་མཁན། ད་རྒྱའི་

བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་དོན་མཁན་ཡོད་པ་རེད་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཐོག་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གཙོས་པའི་ རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་བ་ཆེན་རྣམ་པ་ཚོར་གཞི་མེད་སྐྱོན་བརོད་བེད་པའི་སྐབས་ལ་ད་རྒྱའི་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ལ་ལན་རྒྱག་མཁན་

གཅིག་ཀང་ཡོང་ཐུབ་ཀི་མི་འདུག དེ་ཚོར་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོའི་གོས་ཚོགས་ཀི་ར་བ་ནང་ཡོད་པ་རེད། གོས་ཚོགས་ཀི་ཕི་ ལོགས་ལའང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་ང་ཚོས་ལན་རྒྱག་མི་ཐུབ་པ་དེ་ག་བར་ཐུག་བསད་ཡོད་པ་རེད་དམ། ཁག་ཅིག་ཡིན་ན་ང་ཚོ་ ཤེས་ཚད་འདང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཁག་ཅིག་ཤེས་ཚད་དེ་འདང། བཙན་བོལ་གི་སི་ཚོགས་ནང་ལ་ང་ལས་ལྷག་པ་མེད་ཟེར་ནས་ དོན་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་གཙོས་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་བ་ཆེན་ཁག་ལ་སྐྱོན་

བརོད་ཟུར་ཟ་བེད་པའི་སྐབས་ཐོག་ལ་ཤོག ་ལྷེ་ཀ་གཅིག་ཀང་སྟོན་མི་ཐུབ་པ་དེ་ང་ཚོ་ཆོལ་གསུམ་བོད་རིགས་ཚང་མས་དམ་ འཛིན་བེད་དགོས ་རྒྱུའི་དུས་ཚོད་ཅིག ་ཆགས་འདུག དེ་འད་ཡིན ་དུས་དེ་དག་འབོད་བསྐུལ་ཡིན ། ད་ལྟ་དེ་ཚོར་ང་ཚོས ་ལྷོད་ ཡངས་གཏང་རྒྱུ་མི་འདུག རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ག་སྒྲིག་ཨང་སར་བེད་ཀི་འདུག ང་ཚོ་ཡིན་ནའང་ག་སྒྲིག་བེད་དགོས་པ་ཞིག་

ཆགས་ཀི་འདུག དེའི་ཐོག་ལ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་མ་འོངས་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་དེར་རྒྱས་ པོ་ཞུས་ཀི་མིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཚོགས་ལ་ཉེ་བསད་ཡོད་པ་རེད། བ་ཆེན་རྣམ་པའི་ཚོགས་འདུ་ ཚོགས་ལ་ཉེ་བསད་ཡོད ་པ་རེད། དེ་ཚོར་བཀའ་མོལ་དང་དེའི་ཐོག་ལ་གནས་སྟངས་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་དེ་མང་ཚོག ས་ནས་

བསམ་ཚུལ་ཡོང་གི་རེད་བསམ་ནས་དེའི་ཐོག་ལ་གང་ཡང་ཆ་ཤས་ལེན་གི་མིན། མཐའ་མ་དེར་ང་ཚོའི་བཙན་བོལ་སི་ཚོགས་ནང་

ལ་བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དེ་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ལ་བལྟས་ན། ད་ལྟའི་ཆར་ཉམས་རྒུད་ཆེན་པོ་འགོ་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། གང་ཡིན་ ཟེར་ན་སོ་སོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ཕི་ལོ་ ༡༩༩༢ ལ་བཙན་བོལ་ལ་སེབ་མཁན་ཞིག་ཡིན། མུ་མཐུད་ནས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དན་

དང་གཞོན་ནུའི་ལས་སོ་དེ་ཚོར་སྐད་འབོད་ཀི་མཉམ་ཞུགས་བེད་མཁན་ཞིག་ཡིན། བར་སྐབས་ཤིག་ལ་སྐད་འབོད་བ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ མ་རེད། བང་ཆུབ་སེམས་མཆོག་བེད་དགོས་ཀི་རེད་ཅེས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀིས་ཐག་གཅོད་ཀི་ཐོག་ནས་བསེབས་པ་རེད།

དེའི་རེས་ཀི་ལོ་བཅུ་དང་བཅོ་ལྔ་ལ་ལྟ་ཡོང་དུས། ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ལ་ག་རེ་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དེ་ སོན་ལམ་བརྒྱབ་ནས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་སྒྲུབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། མི་རེ་ངོ་རེའི་ཐོག་ནས་མདུན་ལ་དོན་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་ པ་རེད། ཁ་ཤས་ཀིས་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཞི་བའི་ཐོག་ནས་འགོ་དགོས་ཀི་རེད། ཞི་བའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོ་ད་ལྟ་བར་དུ་འཐབ་རྩོད་

ཟེར་བ་དེ་ཞི་བའི་ཐོག་ནས་ག་ཚོད་ཞིག་གྲུབ་འབས་དོན་གི་ཡོད་དམ། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཡང་ནས་

ཡང་དུ་བཀའ་སོབ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། འདི་སོ་སོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་ཡིན་ན་སངས་རྒྱས་ཀི་བཀའ་སོབ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀི་

བཀའ་རེད། བང་ཆུབ་སེམས་པའི་མཆོད་པ་རེད་ཅེས ་ང་ལྟ་བུ་སེམས་ཅན་ཕལ་པ་ཞིག་གིས་ཙམ་ཧམ་པ་ལྟ་བུ་བཤད་ཆོག་གི་ ཡོད་པ་རེད་དེ་ལག་ལེན་བསྟར་ཐུབ་ཀི་མ་རེད། ང་ཚོའི་གདན་ས་ཁག་ལ་བཤད་སོལ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། སངས་རྒྱས་ཀི་མཛད་པ་ 60

དེ་སེམས་ཅན་གི་སྙོབས་ཐུབ་རྒྱུ་མ་རེད། སོ་སོས་ནུས་པའི་འྱོ​ོག་ཚད་ལ་བལྟས་ནས་ཕར་འགོ་དགོས་ཀི་རེད་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་ པ་རེད། ང་ཚོ་བོད་ནང་ལ་གཏམ་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། སྟག་མཆོང་ས་ཝ་མཆོང་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ལད་ཟློས་འཁབ་མཁན་མང་དུ་འགོ་ཡི་འདུག དེ་ཚོས་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ལ་གནོད་ཀི་འདུག གང་ཡིན་ཟེར་ན་

ཉེ་བའི་ཆ་ནས་རྣམ་པ་ཚོས་ཧོང་ཀོང་ལ་གཟིགས་དང། ཁོ་རང་ཚོར་སེ་ཚན་གསུམ་འདུག ང་རང་གིས་བཅའ་ཁིམས་ཤེས་ཀི་ཡོད་ པ་མ་རེད་དེ་ཞིབ་འཇུག་བེད་པའི་བརྒྱུད་རིམ་གི་རྩ་དོན་འཐབ་རྩོད་ནང་ལོགས་ལ་ཁིམས་རྩོད་པའི་སེ་ཚན་ཞིག སོབ་ཕྲུག་གི་སེ་

ཚན། ཨ་མ་ལགས་ཀི་ཚོགས་པ་ཞེས་སེ་ཚན་ཞིག་དོན་ཡོང་གི་འདུག ང་ཚོ་བཙན་བོལ་སི་ཚོགས་ནང་ལ་དེ་འད་ཡོད་པ་མ་རེད། ང་ཚོ་རྒན་པ་རེད། ྱོེད་རང་ཚོ་རེད་ཅེས་གཅིག་བཤད་ཀི་རེད། འོག་མ་དེ་ཚོས་གྲྭ་བཙུན་ལ་དེ་ཚོར་བྱུས་གཏོགས་བེད་དགོས་པ་ མ་རེད་ཟེར་ནས་འབུད་རྒྱག་ཅིག་བརྒྱབ་ཀི་རེད། སོབ་གྲྭར་འགོ་མཁན་དེ་ཚོར་གང་བཤད་ཀི་རེད་ཟེར་ན། ད་ལྟ་སོབ་སོང་བ་རྒྱུའི་

དུས་ཚོད་རེད། ཆབ་སིད་ལ་ལག་པ་འཆང་དགོས་པ་མ་རེད་ཅེས་ང་ཚོ་སེ་ཚན་གསུམ་ཕར་གཡུག་ཚུར་གཡུག་བེད་དུས། བཙན་

བོལ ་སི་ཚོགས་ཀི་ཆབ་སིད་ཀི་ལས་སོ་དེ་ཧ་ཅང་སྐྱོ་པོ་མཐོང་གི་ཡོད། ང་རང་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་ངོས ་ནས། མ་འོངས་པར་སོ་སོ་ མཉམ་ཞུགས་བེད་ཐུབ་ན་བ། དེ་མ་ཡིན་ན་དམིགས་བསལ་ད་ལྟ་ཕི་རྒྱལ་ཁག་ལ་གཞོན་སྐྱེས་དེ་ཚོས་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སེལ་

སྟངས་རེད། ཞུ་གཏུགས་བེད་སྟངས་རེད། སྐད་འབོད་བེད་སྟངས་དེ་ཚོར་ཡི་རངས་བསྔགས་བརོད་ཞུས་ཀི་ཡོད། དེ་ཚོར་སོ་ སོས་མཉམ་ཞུགས་བེད་མ་ཐུབ་ནའང་ཁོང་ཚོར་སེམས་ཤུགས་སར། ཁོང་ཚོར་འབོད་བསྐུལ་བེད་དགོས་རྒྱུ་རེད་མ་གཏོགས།

སེམས་ཤུགས་བཅག་རྒྱུའི་ལས་གཞི་དེ་འགོ་རྒྱུ་མི་འདུག མཐའ་བསོམས་དེར་གང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཟེར་ན། ཕི་རྒྱལ་ཁག་མཁན་རེད། ལྷག་པར་དུ་གཞིས་ཆགས་ཁག་ལ་མཐོ་སོབ་འགོ་མཁན་གི་མི་རབས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམ་པ་ཁག་ཅིག་གིས ་དབུ་མའི་ལམ་༸རྒྱལ་

བ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་རེད་དམ་མ་རེད་ཅེས་སྐད་ཆ་འདི་མཁན་མང་པོ་ཡོང་གི་འདུག འདི་གང་རེད་ཟེར་ན། ལས་འགུལ་སེལ ་ མཁན་གིས་འདི་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེས་བཀའ་རེད་ཟེར་བའི་གནས་སྟངས་ལ་བལྟས་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད་དན་གི་འདུག ངས་ དེ་རིང་དེའི་ཐོག་ལ་དབུ་མའི་ལམ་དེ་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ཡི་བཀའ་མ་རེད། དགོངས་གཞི་རེད། དབུ་མའི་ལམ་དེ་བཙན་བོལ་བོད་ མིའི་སྒྲིག ་འཛུགས་ཀི་གོས ་ཚོག ས་ར་བའི་ནང་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་སིད་བྱུས་ཤིག ་རེད། ཁས་ལེན་དང་མ་ལེན་སོ་སོར ་རེད།

གཞིས་ཆགས་ཁག་ལ་སྐད་ཆ་འདི་མཁན་མང་པོ་ཞིག་སེབ་ཡོང་གི་འདུག འདི་ལས་འགུལ་སེལ་མཁན་ཚོས་རང་ཉིད་ལ་རྒྱབ་ སྐྱོར་རག་པའི་ཆེད་དུ་མ་གཏོགས། རང་ཉིད་ཀི་ཚོགས་པ་བརན་པོ་ཡོང་བའི་ཆེད་དུ་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་བེད་སོད་གཏོང་ གི་འདུག རྩ་བ་ཉིད་ནས་མ་གཏོང་རོགས་གནང་ཞེས་གོས་ཚོགས་ར་བ་འདིའི་ནང་སྐད་གསང་མཐོན་པོའ་ི ཐོག་ནས་འབོད་བསྐུལ་ ཞུ་ཡི་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སོན་ལམ་མཐར་ཕིན་ལགས།

61

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སོན་ལམ་མཐར་ཕིན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༢ པ་དང་འབེལ་ བའི་ཐོག་ནས་ཚིག་ཁ་ཤས་ཤིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དང་པོ་དེ་ད་ལོ་ང་ཚོའི་རེ་བ་ཆེ་ཤོས་བརྒྱབ་ས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སི་མཐུན་རྒྱལ་ ཁབ་ཟེར་མཁན་འདི་ལོ་ ༧༠ ཐམ་པ་འཁོར ་ཡོད་པ་རེད། ཕི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡ ལ། དེ་ཡིན་དུས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སི་མཐུན་

རྒྱལ་ཁབ་ཀི་ལོ་འདིའི་ནང་ལ་ཐབས་ལམ་མང་པོ་དང་བརྒྱུད་རིམ་མང་པོའ་ིཐོག་ནས་འགེམས་སྟོན་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་འད། གནད་ དོན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་དམིགས་བསལ་ང་ཚོ་བོད་ལ། དེའི་ནང་ནས་རྒྱ་ནག་ཁོ་རང་ཚོས་བཤད་སྟངས་བས་ན། བོད་རང་སྐྱོང་ ལྗོངས་ཡར་ལང་ཞིང་བན་ཁི་ཚོ་བརྒྱ་བཅིངས་གོལ་བཏང་ནས་ལོ་དྲུག་ཅུ་འཁོར་བའི་མཛད་སོ་དང་འགེམས་སྟོན་འད་མི་འད་ཧ་

ཅང་མང་པོ་ཞིག་སེལ་ཡོད་པ་རེད། འདས་པའི་ལོ་བཅུའི་སྔོན་ལ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་འགོ་བཙུགས་ནས་ལོ་

༦༠ འཁོར་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ། ད་ལྟ་མཚོ་སྔོན་བཅིངས་གོལ་བཏང་ནས་ལོ་ ༧༠ འཁོར་ཡོད་ལབ་རྒྱུ་འདི་ སང་ཉིན་གནངས་ཉིན་མཉམ་དུ་བརྩི་སྲུང་ཞུ་རྒྱུ་རེད་འདུག དེ་ཡིན་དུས་ང་ཚོ་བོད་པ་ཡོད་སའི་ས་ཆ་ཚང་མར་བཅིངས་གོལ་

བཏང་བའི་ལོ་དེ་འད་འཁོར་ཡོད་ཟེར་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་དེའི་ཐོག་ལ་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༩ ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ ཚོགས་ཀིས་དམིགས་བསལ་གི་གོས་ཆོད་དེ་འད་བཞག་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོའ་ི གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་ནང་ལ་ གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་སྔོན་གེང་དང་དེ་ཚོའི་ནང་ལ་གསལ་དུས། ངས་གཙོ་བོ་ཞུ་རྒྱུ་དེར་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་བརྒྱུད་ནས་

ཕི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡ ཉིན་མོ་དམིགས་བསལ་གི་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་གནང་དགོས་སམ། ཡང་ན་འདས་པའི་ལོ་ ༧༠ རིང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ལ་དབང་བསྒྱུར་བས་ནས་ལོ་ ༦༠ ལྷག་ཙམ་རིང་ལ་བོད་ལ་ཆོས་དད་རང་དབང། འགོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་

གི་གནས་སྟངས། ཁོར་ཡུག་ག་པར་ཡིན་ནའང་ནམ་རྒྱུན་གསུངས་བསད་རྒྱུ་དེ་དག་གི་ཐོག་ནས་ཉམས་རྒུད་དང་གཏོར་སྐྱོན་གང་ བྱུང་ཡོད་མེད་ཀི་བསོམས་ཤིག་ཡོང་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཟེར་ནས་དེ་དམིགས་བསལ་གཅིག་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང། དེ་ནང་བཞིན་ ད་ལྟ་གོང་དུ་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་རྒྱ་ནག་གི་དམིགས་བསལ་གིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་ཡང་ སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཁོ་རང་ཚོས་བསྐོ་གཞག་བས་པའི་ ༸པཎ་ཆེན་བ་མ་ད་ལོ་ཀྲུང་གོ་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ཀི་

ཚོགས་གཙོ་གཞོན་པ་དང་། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་གཙོ་ལ་བསྐོ་གཞག་བས་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་ ཆར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཟེར་རྒྱུ་དེའི་ནང་ལ་སྐོར་བསྐྱོད་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་བས་ཡོད་པ་རེད། མ་ཟད་པའི་ཕི་ཟླ་ ༡༢ ནང་ལ་ བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་དང་གོང་མའི་ཕོ་བང་འཕྲད་པ་ལབ་རྒྱུ་གཅིག་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༢ ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ བར་དུ་རྒྱ་ནག་ གི་ཝུའུ་མོན་སོ་ཟེར་བ་ཞིག་འདུག དེར་རིག་དངོས་རྣམ་གངས་ ༢༢༠ སེལ་བ་དེའི་ནང་ནས་ ༡༤༠ གོང་མའི་ཕོ་བང་ནས་རེད། ༨༠ ཐམ་པ་བཀྲ་ཤིས་ལྷུན་པོ་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་དང་པོ་ནས་དགུ་པའི་བར་དུ་རེད་ཟེར་རྒྱུའི་ྱོབ་བསྒྲགས་བ་རྒྱུ་དང་དེ་འད་བེད་

ཀི་འདུག དེ་ཡིན་དུས་འཛིན་སྐྱོང་གི་ངོས་ནས་གཙོ་བོ་ལྟ་བུ་དེ་མ་འོངས་པར་ཁོ་ཚོས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ གི་༸སྐུའི་ཡང་སིད་ཀི་ཐོག་ལ་ལག་པ་འཆང་ན་འཆང་མཁན་འདི་ཁོ་རང་ཚོས་བསྐོ་གཞག་བས་པའི་ ༸པཎ་ཆེན་དེར་ལག་པ་ འཆང་འཇུག་རྒྱུ་ཡིན་མིན་དང་། དེ་འདའི་ཐོག་ལ་དགོངས་ཚུལ་གང་ཡོད་དམ་ཞེས་དེ་ ཡིན། དེ་ནས་རྒྱལ་སིའི་ཐོག་ནས་རྒྱབ་

སྐྱོར་དང་དམིགས་བསལ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གིས ་ཐུགས་འགན་མང་པོ་བཞེས ་གནང་པ་དེ་དག་གནད་འགག་དང་གལ་ 62

འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀི་འདུག དེའི་ནང་ནས་ཨ་རིའི་གོས་ཚོགས་གཙོས་པའི་བོད་དོན་དང་འབེལ་བའི་གོས་ཆོད་རིམ་པ་ཞིག་

བཞག་ཡོད་པ་རེད། ཉེ་ཆར་གོས་ཚོགས་ནང་ལ་གོས་ཆོད་གཅིག་གེང་སོང་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་མདང་དགོང་རྒྱ་ནག་གི་ ཕི་སིད་ལས་ཁུངས་ནས་ཨ་རིའི་གོས་མིས་བོད་དང་འབེལ་བའི་ཁིམས་གཞི་འབུལ་བར་ཀྲུང་གོ་ཕོགས་ཀིས་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ ཏུ་བ་རྒྱུ་ཡིན། གཙོ་བོ་ལྟ་བུ་འདི་གསར་འགོད་ཅིག་སྐབས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་ཕི་འབེལ་པའི་མགིན་ཚབ་པ་ཀེང་ཧོང་ཟེར་བ་དེས ་

བཤད་འདུག ཁིམས་གཞི་དེ་རྒྱལ་སིའི་འབེལ་བའི་གཞི་རྩའི་ཚད་གཞི་ལས་ཚབས་ཆེན་འགལ་ནས་ཀྲུང་གོའ་ིནང་སིད་ལ་བཙན་ ཤེད་ངང་ཐེ་ཇུས་བས་པ་དང། བོད་རང་བཙན་གི་ཁ་བལ་སྟོབས་ཤུགས་ལ་ནོར་འཁྲུལ་གི་བར་རགས་ཚབས་ཆེན་བཏང་ཡོད་

པས ཀྲུང་གོ་ཕོགས་ཀིས་དེར་ངོ་རྒོལ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརོད་འདུག དེའི་རིགས་སུ་གྱུར་པ་མང་པོ་ཞིག་དེར་དུས་

ཚོད་ཀི་དབང་གི་བཤད་པའི་དུས་ཚོད་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ད་ལྟ་ངས་ཞུ་རྒྱུ་གཙོ་བོ་འདི་ཨ་མི་རི་ཀ་གཙོས་པའི་རྒྱལ་སིའ་ི ཐོག་ནས་རྒྱལ་སིའི་འགོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ་ཡིན་ནའང་རེད། ཆོས་དད་རང་དབང་དང་འབེལ་བའི་ཐོག ་ལ་

ཡིན་ནའང་རེད། གསར་འགོད་རང་དབང་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ་ཡིན་ནའང་རེད། སྙན་ཐོ་རིམ་པ་མང་པོ་ཞིག་འདོན་རྒྱུ་དེ་དག་ ཚད་གཞི་དང་གནས་སྟངས། ནུས་པ་འདི་ག་པར་ལ་བསེབས་ཀི་ཡོད་མེད་ཐོག་ཏོག་ཙམ་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་ཡིན་པ་

ཡིན་ནའང། སུ་ཡིན་ནའང་འགེལ་བཤད་ཅིག་སྐྱོན་དགོས་ཀི་འདུག རྒྱ་ནག་གིས་ག་དུས་ཡིན་ནའང་ཀྲུང་གོའ་ི ནང་སིད་ལ་ཐེ་ ཇུས་བེད་ཀི་འདུག་ལབ་རྒྱུའི་ཚིག་འདི་བེད་སོད་གཏོང་དུས། འདི་བཏང་གི་མེད་པ་འདི་ང་ཚོའི་ཐོག་ནས་གསལ་བཤད་བེད་

དགོས་རྒྱུ་དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་འདུག་ཅེས་དེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཅིག་ད་ལྟ་ཧོང་ཀོང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་ལ་རེད། སྔོན་མ་ང་ ཚོས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཡོང་ཐབས་ལ་བསམ་འཆར་སྤྲད་པའི་གནས་

སྐབས་སུ་འགན་འཁུར་མཁན་དང་དེ་ཚོས་ཧོང་ཀོང་དང་ང་ཚོའི་གནས་སྟངས་བསྡུར་བ་དང་མ་བསྡུར་བ། དེ་ལས་ཅུང་ཟད་དམའ་

བ་དང། མང་པོ་ཞིག་གསུངས་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ཧོང་ཀོང་གི་གནས་སྟངས་ཐོག་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ཐག་གཅོད་གསལ་པོ་བས་

ནས་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཟེར་རྒྱུའི་ཚིག་འདི་བེད་སོད་ཆ་ཚང་བཏང་བཞག་པ་རེད། ད་ལྟ་གནས་སྟངས་དེ་ འད་ཞིག་འགོ་ཡི་ཡོད་དུས། ང་ཚོ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་འད། དོན་དག་གང་ནས་ཡིན་ནའང་རྒྱ་

ནག་ལ་དངོས་གནས་ང་ཚོས་གོས་མོལ་ཞིག་བས་ནས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀི་རྩ་ཁིམས་ཀི་སྒྲོམ་གཞི་དང་མི་ རིགས་ས་གནས་རང་སྐྱོང་གི་བཅའ་ཁིམས་འོག་ལ་ང་ཚོ་འགོ་ས་ཡོད་ས་རེད་དན་རྒྱུའི་ད་དུང་རེ་བ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག་

གམ་ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང། རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་གསལ་པོ་ཞིག་བཀོད་ཡོད་པ་རེད་དེ་གནས་སྟངས་དེ་འད་ ཆགས་སོང་ངམ། ང་ཚོས་ད་དུང་ཡང་རེ་བ་བརྒྱབ་ས་ཡོད་པ་རེད་དམ། དེ་ནང་བཞིན་གི་དེའི་གནད་དོན་འདི་ཚོའི་ཐོག་ལ་རྒྱལ་

སིའི་ཐོག་ལ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་འད། དམིགས་བསལ་གི་ཨ་མི་རི་ཀའི་གོས་ཚོགས་ནང་ལ་ཉན་ཞིབ་ཀི་གནས་སྟངས་དེ་དག་ཡོང་ གི་འདུག ང་རང་ཚོ་ཕ་གིར་ཁོ་ཚོས་དཀའ་ངལ་སེལ་དགོས་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་འདོན་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་

འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ངོས་ནས་ང་རང་ཚོ་ཆབ་སིད་ལངས་ཕོགས་ཀི་ངོས་ནས་ད་ལྟ་ཧོང་ཀོང་མི་མང་གི་ངོ་རྒོལ་རྔམ་སྟོན་དེར་ རྒྱབ་སྐྱོར་བེད་དགོས་པ་རེད་དམ། ཁ་མ་གག་ནས་བསད་དགོས་པ་རེད་དམ། གང་འད་ཞིག་བེད་དགོས་པར་ངོས་འཛིན་བེད་ཀི་ ཡོད། འདི་གསལ་པོ་ཞིག་དགོས་ཀི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ། 63

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཆོས་འབོར་ལགས།

སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཆོས་འབོར་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་གོང་དུ་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་བཅོ་བརྒྱད་ཀི་ཐོག་ནས་གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་

སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་གི་ཐོག་ལ་དགོངས་ཚུལ་སྙིང་བསྡུས་མང་པོ་ཞིག་གསུང་དུས་མང་པོ་ཞུ་རྒྱུ་མེད་པའི་གནས་སྟངས་ ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཀི་འདུག ཡིན་ནའང་གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་གི་སྐབས་ལ་ཕོགས་

གང་ནས་བལྟས་ཀང་དེར་རྣམ་འགྱུར་ཞིག་སྟོན་དགོས་རྒྱུ་དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཆ་ནས་ གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་རིམ་པའི་ཐོག་ལ་ཡར་ལངས་པ་ནང་བཞིན་ཕྲན་བུ་ཞིག་ཞུས་ན་དན་སོང། གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་ མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་དེ་ད་རས་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་བསམས་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། དེར་ལུས་ཀི་རྣམ་པ་ཟེར་དགོས་ སམ་སོ་སོའ་ི ངོས་ནས་ཡིན་ནའང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད། རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་མ་ཟད་གོ་བདེ་བ་དང་དོན་བསྡུས་པ་ཚང་ལ་མ་ནོར་བ་ཟེར་

བའི་ཚིག་དེ་སར་ན་ཆོག་གི་ཡོད་མེད་ཧ་གོ་ཡི་མི་འདུག གང་ལྟར་ཡག་པོ་བྱུང་འདུག་ཅེས་དང་པོ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་དང་མཉམ་དུ་ང་ ཚོའི་སྔོན་གེང་གི་ནང་ཡོད་པ་ནང་བཞིན་བས་ནས་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གི་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་གི་དོན་དག་དེར་ང་ ཚོས་གེང་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཤེས་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་ང་ཚོས་སིར་བཏང་གི་ཆ་ནས་མང་པོ་ཞིག་བཤད་ ཀིན་བསད་པ་ཡིན་ན། ཁ་ཤས་ཀི་བཀའ་མོལ་གསུང་སྟངས་ལ་བལྟས་ནའང་གཅིག་བས་ན་ལོ་རྒྱུས་སྐྱོར་པའི་ཉེན་ཁ་ཆགས་རྒྱུ་

མེད་པ་མ་རེད་བསམ་བསམ་ལྟ་བུ་ཞིག་དན་སོང། ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་བོད་ནང་གི་རྒྱ་མིའི་མི་སེར་སེལ་ཡུལ་ཟེར་ནའང་མི་འདུག དུམ་བུར་འགྱུར་ནས་དབང་བསྒྱུར་བའི་བེད་ཐབས་དེ་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་མི་འབོར་གི་ཕོགས་ནས་ཡིན་ནའང་འད་འདུག ས་ ཆ་བདག་བཟུང་བེད་པ་དང་གཏེར་ཁ་བསྔོགས་འདོན་བེད་པ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་གི་ཐོག་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་ལོ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་

བཅུའི་སང་ལ་ཁོ་རང་ཚོའི་ལས་དོན་དེ་དམིགས་ཡུལ་ལྡན་པ་བཞིན་ཧ་ལམ་དེའི་ཐོག་ལ་འགོ་བཞིན་པ་རེད། ད་ལྟ་མངོན་གསལ་

དོད་པོ་མེད་པའི་སྐད་ཆ་གསར་པ་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་ནང་ཁུལ་གི་དཔོན་རིགས་སམ་མཐོ་རིམ་མི་སའི་ནང་ལོག ས་ལ་བོད་ཟེར་བ་དེ་ མིང་མེད་པ་བཟོ་དགོས་ཀི་ཡོད་ན། ཡང་ན་གསོད་དགོས་ཀི་ཡོད་ན། ཡང་ན་རིམ་འགྱུར་རྩེ་རོགས་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་ན། རིམ་ འགྱུར་རྩེ་རོགས་ཟེར་ན་རིམ་པས་བསྒྱུར་ནས་མེད་པ་བཟོས་པར་ཟེར་བ་རེད། རིམ་པས་བསྒྱུར་རྒྱུའི་ནང་ལ་གཅིག་ནས་རིགས་

དང་རུས་སྒྱུར་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཤ་ཁག་རུས་པ་རྣམས་སྒྱུར་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལས་ཀང་གཙོ་ཆེ་བ་ཞིག་ལ་ང་ཚོའི་ སྐད་ཡིག་དང་ཡུལ་གི་གཤིས་ལུགས་ཀི་གོམས་པའི་རིག་གཞུང་དེ་སྒྱུར་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། རིམ་འགྱུར་རྩེ་རོགས་ཀི་ཐབས་

ཤེས་དེའི་སང་ལ་འབབ་ཡོང་དུས། ད་ལྟ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་མེད་པའི་བཀའ་མོལ་ཞིག་ལ་བོད་མི་རིགས་ཟེར་བ་འདིའི་བ་སོག་དེ་ ག་པར་ལ་གནས་འདུག་ཅེས་མཛུབ་མོ་བཙུགས་ས་གཅིག་མ་གཏོགས་མེད་པ་དེ་ཁོ་རང་ཚོས་ཧ་ལམ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་མ་

ཡིན་པ་ཞིག་ལ་ངོས ་འཛིན་བས་ཡོད་པ་རེད་ཟེར ་བ་ཞིག་གོ་རྒྱུ་འདུག དེ་ཡིན་དུས་དེ་ག་རེ་རེད་ཟེར་ནས་ཞུ་ཡོང་དུས། བོད་ བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དང་འབེལ་བའི་བོད་ཀི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཟེར་བ་དེ་བོད་མི་རིགས་ཀི་བ་སོག་རེད་འདུག བོད་མི་དེ་ཚོའི་ཤ་ 64

ཁག་ཟེར་ནའང་ལྷོག་ལྷོག་ལྡང་བཞིན་པའི་སྙིང་རེད་འདུག གོ་བ་རེད་འདུག མཆིན་པ་རེད་འདུག ཁག་རེད་འདུག རུས་པ་རེད་

འདུག་ཟེར་བ་ཞིག དེ་ནི་དེ་རིང་སང་ཉིན་ཁོ་རང་ཚོའི་ཐོག་ནས་མི་མངོན་པའི་ངོས་འཛིན་གསར་པ་ཞིག ་བསེབས་པའི་ཐོག་ནས་ དེའི་ཐོག་ལ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་གི་ཐོག་ལ། ལྷག་པར་དུ་བོད་ཀི་ནང་བསྟན་སོབ་གཉེར་གི་ཐོག་དང་གཙོ་ཆེ་ས་

གདན་ས་ཁག་གི་སོབ ་གཉེར་གི་ཐོག་ལ་ཚོད་འཛིན་བེད་པ་དང་གྲྭ་བཙུན་ཉུང་དུ་བཏང་བ་དང་། ད་གིན་གོང་དུ་ཕག་སེལ ་སི་ འཐུས་ཁ་ཤས་ཀིས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་རྒྱ་ནག་ནང་ལ་ཡོད་པའི་ཁོ་རང་ཚོའི་དགོན་པ་དེ་དག་ང་ཚོ་བོད་ཀི་ནང་བསྟན་གི་བཟོ་ དབིབས་ལ་སོགས་པ་དེ་འདའི་ཐོག་འཛུགས་སྐྲུན་བས་བཞག་པ་ཡིན་ནའང་དེ་རིང་སང་ཉིན་བཀོད་ྱོབ་གསར་པའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཡིན་ན་རྒྱ་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གི་སོལ་ལུགས་ྱོིབ་གའི་གཞི་ས། མཐའ་ན་ཁང་པ་དང་སོ་དང་སེའུ་ཁུང་ཚུན་

ཆད་ཀང་བོད་ཀི་ནང་བསྟན་དང་འགོགས་མི་ཆོག་ཟེར་བ་ལྟ་བུའི་ཚོད་འཛིན་དེ་བསེབས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནང་བཞིན་བེད་པའི་ ཐོག་ནས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའ་ིམ་འོངས་པའི་ཐོག་ལ་ཡིན་ནའང་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་གསུམ་གི་ཐོག་ནས་གགས་

བཞིན་པ་དེ་གསལ་པོ་གསལ་རང་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་ང་རང་ཚོ་བོད་པའི་ཐོག་ནས་ག་རེ་བེད་དགོས་ཀི་རེད། ང་ རང་ཚོ་བོད་པ་ཚོར་ག་རེ་བ་རྒྱུ་ཡོད་དམ་ཟེར་བ་དེ་ང་ཚོས་རྒྱ་ནག་ལ་འགྱུར་བ་གཏང་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་ག་རེ་ཡོད་པ་རེད་དམ། ཡང་ན་ང་རང་ཚོས་རྒྱ་ནག་ལས་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པའི་ཐབས་ཤེས་ག་རེ་ཡོད་དམ་ལབ་ཡོང་དུས། དེ་ནི་ང་ཚོ་ཚང་མར་སྔ་མོ་ནས་

བཟུང་སྟེ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག ་ནས་གསུངས་བཞག་པའི་གནས་ཚུལ་ཞིག ་རེད ་སྙམ། དེ་བེད་དུས་དེར ་ ཐབས་ཤེས་གཉིས་མ་གཏོགས་གང་ནས་བསམ་བོ་བཏང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད ་སྙམ། གཙོ་ཆེ་ཤོས་ནི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གི་ སངས་པའི་ཟེར་ནའང་མི་འདུག བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དང་འབེལ་བའི་ང་ཚོ་བོད་ཀི་རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་ལ་ང་ཚོའི་ཐོག་

ནས་དམིགས་བསལ་གི་གཅེས་སྤྲས་བས་ནས་དེར་འཛིན་སྐྱོང་སེལ་གསུམ་བ་རྒྱུའི་བསྟི་གནས་ལ་སོགས་པ་དེ་འད་ཚད་དང་

ལྡན་པ་ཞིག་དང་། ང་ཚོ་བཙན་བོལ ་ནང་ལ་ཡིན་ནའང་ད་ལྟ་བསམ་བོ་གསར་པ་ཞིག་དང་གོམ་པ་གསར་པ་ཅིག་འཆར་གཞི་

གསར་པ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་འགོ་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། དེ་བསྡུས་པའི་ཛ་དག་གི་གནས་ཚུལ་དེར་ སྐྱོབས་པའི་ཐབས་ལམ་གི་ཐོག་ལ་ང་ཚོར་ཐབས་ཤེས་ག་རེ་ཡོད་དམ། ག་རེ་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་དམ་ཟེར་དུས། དབུ་མའི་ལམ་ གི་སིད་བྱུས་ལ་བརེན་ནས་རྒྱ་ནག་གི་རྩ་ཁིམས་དང་རང་སྐྱོང་བཅའ་ཁིམས་ཀི་འོག་ན་ང་ཚོ་དེ་ལྟར་འགོ་ཟེར་བ་དེ་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་

ཐབས་ཤེས་དང་རྒྱ་ནག་ལ་ཁ་ཐུག་ཡོང་དུས། རྒྱ་ནག་དང་མཉམ་དུ་བཀའ་མོལ ་གནང་དགོས ་ཀི་ཡོད་དུས། དེ་སྐྱོབས་པའི་ ཐབས་ལམ་དེ་སིད་བྱུས་ཀི་རྣམ་པའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་ང་ཚོས་དབུ་མའི་ལམ་གི་སིད་བྱུས་ནང་ལ་ཧ་ཅང་གི་གསལ་པོ་བཟོས་

ཟིན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད། འོན་ཀང་ངས་ད་ལྟ་ཚིག་ཐག་ཆོད་པོའ་ིསོ་ནས་འཆད་ཐུབ་ཀི་མི་འདུག ཚིག་དེ་དག་ཧ་ཅང་གི་ཉེན་ཁ་ཆེན་ པོ་རེད། བཤད་ནའང་གོ་བ་གང་འད་འགོ་ཡི་ཡོད་མེད་ཧ་གོ་ཡི་མི་འདུག ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ནང་ལ་འབོར་ཚར་པའི་རེས་ལ་གདན་ ས་ཁག་གི་གནས་སྟངས་དང་དགེ་འདུན་པ་རྣམ་པ། དཀོན་མཆོག་གོང་ཕུད་ཀང་རེད། ང་ཚོའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐོག་ལ།

རིག་གཞུང་དང་སྐད་ཡིག་རྒྱུན་འཛིན་གི་ཐོག་ལ་ཧང་སང་དགོས་པ། བོད་ནང་ལ་ཡིན་ནའང་ད་ལྟའི་སྒྲིག་འཛུགས་འདི་བོད་ནང་

ནས་ཡིན་ནའང་ང་ཚོ་སྐྱབས་པ་རེད། ངས་ལྷག་པར་དུ་བཤད་ཀི་ཡོད། ང་རང་སྐྱེས་ས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ནའང་མདོ་སད་རེད། ཆབ་ སིད་ཀི་ཐོག་ནས་ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་དབུས་དང་འབེལ་བ་གང་འད་ཆགས་ཡོད་མེད་དེ་དེང་སང་མཁས་དབང་མང་པོས ་གསུང་ 65

གི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོ་མདོ་སད་དང་དབུས་བར་གི་བརྩེ་བ་འདི་ཆོས་བཀའ་འགྱུར་བསྟན་འགྱུར་དང་༸རྒྱལ་དབང་༸སྐུ་ཕྲེང་དང་

མདོ་སད་དབར་གི་དམ་ཚིག་གི་ཐོག་ནས་འབེལ་ནས་ད་ལྟ་མ་ཤི་པར་གསོན་པོར་གནས་ཏེ་ད་ལྟ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་དེ་ལྟ་བུའི་གོང་ འོག་གཅིག་འགྱུར་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་བཤད་ཀི་ཡོད། དེ་ཡིན་དུས་རྒྱ་ནག་གི་འོག་ནས་ལོ་ལྔ་བཅུ་དྲུག་བཅུའི་ནང་ ཆོས་དང་རིག་གཞུང་འཛིན་སྐྱོང་སེལ་གསུམ་བེད་པའི་བོད་ནང་གི་གནས་སྟངས་དེ་ཞུ་དགོས་ཀི་མི་འདུག ད་ལྟ་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ ནང་ནས་གོམ་པ་གསར་པ་ཞིག་སོས་དགོས་ཀི་འདུག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཡིན་ནའང་འད་འདུག ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཡིན་ ནའང་འད་འདུག འཛིན་རིམ་བཅུ་པ་དང་བཅུ་གཉིས་ཀི་བརྒྱ་ཆ་ག་ཚོད་ལེན་གི་ཡོད་མེད་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལས་བསོམས་ནང་ལ་སྐྱོར་

བསད་པ་ནང་བཞིན་དང། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཡིན་ནའང་སྐུ་གཉེར་དེ་ཚོར་འགན་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་གནང་གི་ཡོད་དང་ཕུལ་གི་ཡོད་ ཟེར་བ་དེ་ཙམ་ཞིག་མ་ཡིན་པའི་ཐོག་ནས། དུས་ཚོད་དམིགས་བསལ་བ་ཞིག ་བསེབས་བསད་ཡོད་པ། ལྷག་པར་དུ་ང་ཚོས་ལྔ་

དང་ལྔ་བཅུ་ཟེར་གི་ཡོད་དུས། ང་ཚོས་ག་རེ་བེད་དགོས་ཀི་འདུག མི་སྐྱའི་ནང་ལ་ཆོས་སོབ་སོང་བ་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོའི་སྒྲིག་ འཛུགས་ཀིས་ག་རེ་འཛུགས་དགོས་ཀི་འདུག ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོས་ཝ་རཱ་ན་སི་ནས་བཟུང་སྟེ་མང་པོ་གསུངས་ ཚར་པ་རེད་ལ་ཉེ་བའི་ཆར་གསུངས་ཀི་འདུག དེ་འད་བེད་དུས་ང་ཚོའི་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་སོབ་གྲྭ་མཁོ་བསྡུ་བེད་པའི་ལས་

གཞི་གཅིག་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་ལོ་རྒན་གཞོན་གི་གོ་རིམ་ཕེས་པའི་ཐོག་ནས། ང་ཚོའི་གོས་ཚོགས་ར་བ་འདིའི་ནང་ནས་ཡིན་པ་ ཡིན་ནའང་དེ་འདའི་བསྟི་གནས་གཅིག་ཡོད་པ་ཡིན་ན་མི་སྐྱ་ཚོར་ནང་ཆོས་གཏིང་ཟབ་པོ་ཞིག་སོབ་གཉེར་བེད་པར་གོ་སྐབས་

ཤིག་དང་བསྟི་གནས་ཤིག་དང་སོབ་གྲྭ་ཞིག ་ཡོད་པ་ཡིན་ན་ཏན་ཏན་ང་ཚོའི་གོས་ཚོགས་ར་བའི་ནང་ནས་ཡིན་ནའང་སོབ ་གྲྭར་ ཡོང་མཁན་ཡོད་ཀི་རེད་བསམ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ངས་ངོས་འཛིན་བེད་ཀི་ཡོད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གོམ་པ་བརྒྱབ་ནས་ འགོ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་དངོས་གནས་དང་གནས་ང་ཚོས་གགས་མ་ཁེལ་བ་དེ་ཁ་སང་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ཐོག་ནས་གོས་

ཚོགས་ར་བ་འདིའི་ནང་ལ་དགུ་བཅུ་གོ་གངས་ནང་ལ་ Yale གཙུག་ལག་སོབ་གཉེར་ཁང་ནས་༸རྒྱལ་དབང་རིན་པོ་ཆེས་བཀའ་

སོབ་ལུང་བསྟན་གནང་བ་ཞིག་ལུང་འདེན་གནང་ཡོད་པ་རེད། བཀའ་སོབ་དེ་ག་རང་གི་ནང་ལ་མཐའ་བསོམས་ན། ང་ཚོའི་ཆོས་ དང་རིག་གཞུང་ཡོད་པ་དེའི་ཐོག་ལ་ལྷག་པར་དུ་མི་སྐྱ་ཚོས་ཆོས་ལ་སོབ་སོང་བེད་པའི་ཐོག་ནས་བརན་པོ་བས་ནས་འགོ་ཐུབ་པ་

ཡིན་ན། གུང་ཁན་ཏང་ཚེ་རིང་བ་འདུག་གམ་ང་ཚོ་ཚེ་རིང་མིན་དེ་གསལ་པོ་གསལ་རང་གཅིག་གསུངས་ཚར་འདུག དེ་བེད་དུས་ ང་ཚོས་དེ་ལྟ་བུའི་བརན་པོ་བས་ནས་འགོ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། སི་ཡོངས་ཀི་ཆབ་སིད་ལས་འགན་དང་རྒྱལ་སིའི་སྐོར་ལ་ཞུ་གཏུགས་ ལ་འགོ་རྒྱུ་དང། ལས་འགུལ་སེལ་བ་དང། མར་མེ་ཁོམ་སྐོར་ཟེར་བ་སོགས་དང་ཟས་བཅད་ངོ་རྒོལ་ཟེར་བ་སོགས་དེའི་དུས་ལ་

མ་གཏོགས་བྱུང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་ནང་དོན་གི་ཐོག་ནས་བོད་ནང་དང་བསྡུར་བའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་གོམ་པ་གསར་པ་

ཞིག་དང་དངོས་གནས་དང་གནས་གང་གནང་ཐུབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཐོག་ལ་གོམ་པ་གཅིག་རྒྱག་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོ་དེ་ག་རང་ གི་ཐོག་ནས་བོད་མི་རིགས་ཀི་ཚེ་ཐག་ཇེ་རིང་དུ་གཏོང་ཐུབ་ཀི་རེད་ལ་རྒྱ་ནག་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ཐུབ་ཀི་རེད། མ་འོངས་པར་ ཡང་ང་ཚོར་མདུན་ལམ་ཞིག་ཏན་ཏན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཧ་ལམ་ཚིག་ཐག་ཆོད་པོའ་ི ཐོག་ནས་གསུངས་པ་

དེ་ང་ཚོས་དེ་ནས་སྐྱོར་ན་མ་འགིག་པ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད་བསམ་བསམ་དན་བྱུང། དེ་གཅིག་ཞུས་པའི་ཐོག་ནས་ད་མང་པོ་ ཞུ་རྒྱུའི་ཆུ་ཚོད་མེད་དུས། གོང་དུ་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་ཀིས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་ད་ལོ་ཕི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༠ ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ 66

གི་རྒྱལ་སྟོན་དུས་ཆེན་འཁེལ་གི་ཡོད་ཟེར་ནས་དེའི་ནང་ལས་རིམ་ཧ་ཅང་མང་པོ་གྲུབ་འདུག་ལ། རྣམ་པ་ཚོས་ད་རྒྱ་བརྒྱུད་ལམ་ ཁག་ལ་ལྟ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ནང་ནས་ང་ལ་ལས་རིམ་གཅིག་གི་ཐོག་ལ་ཁོ་ཚོར་སྐྱོན་བརོད ་བ་རྒྱུ་ཟེར་ནའང་མི་འདུག་མང་པོ་ མང་པོ་ཞིག་ཞུས་བསད་ན་གང་ཡང་མི་འདུག དེའི་ནང་ལ་ག་རེ་འདུག་ཟེར་ན་རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ཀི་བེད་རེས་ཅན་གི་ཕུལ་བྱུང་མི་ སའི་ནང་ལ་ཁོ་རང་ཚོས་མིང་བཏགས་བཞག་པའི་གངས་ཉུང་མི་རིགས་དེ་ཚོའི་ནང་ནས་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་མི་ཁ་ཤས་འདེམས་

ཐོན་བེད་བཞག་པ་དེའི་ནང་ལོག་ལ། ང་ཚོ་བོད་པའི་ནང་ནས་རག་སིས ་ཟེར་བ་དེ་ཁོ་རང་ཚོས་འདེམས་ཐོན་ལྟ་བུ་བས་ནས་མི་ གངས་ཁ་ཤས་ཤིག་ཡོད་པ་དེའི་ནང་ཚུད་ནས། མ་འོངས་པར་རྒྱལ་ཁབ་རང་བཞིན་གི་གཟེངས་རགས་སྤྲད་ཀི་རེད་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་

ཞིག་འདུག དེ་ཡིན་དུས་ངས་བརྒྱུད་ལམ་འདིའི་ཐོག་ནས་ག་རེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡོད་ལབ་པ་ཡིན་ན་རག་སིས་ལྟ་བུ་ཆ་མཚོན་པ་ཡིན་ན་རྒྱ་ བོད་མི་རིགས་གཉིས་ཀི་ཕུགས་རྒྱང་རིང་མོའ་ི མདུན་ལམ་གི་ཐོག་ལ་༸པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ། འབའ་བ་ཕུན་ཚོགས་དབང་

རྒྱལ་ནང་བཞིན། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། སྐར་མ་བཅུ་རོགས་སོང། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། ང་ཕོད་

ངག་དབང་འཇིགས་མེད་ནང་བཞིན། བསམ་ཚུལ་འདོན་ཐུབ་མེད་དུས་དེ་དག་ཚད་ལྡན་མ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་དང་བཀའ་ཤག་གིས་ ཕི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༠ ལ་གསར་འགོད་གསལ་བསྒྲགས་གཅིག་སེལ་གི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་བ་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་ མཚམས་འཇོག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཐོག་ལ་བཀའ་མོལ་གནང་མཁན་མཐའ་མ། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག

དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་བོ་བཟང་སེང་གེ་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དུས་ཚོད་གནང་བར་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལན་ཟླ་བ་དྲུག་གི་རེས་ལ་ང་ཚོ་ཡང་བསྐྱར་ མཇལ་ཡོང་དུས་རྣམ་པ་ཚོ་ལམ་ནས་བདེ་འབོར་བྱུང་བ་དང་། ཟླ་བ་དྲུག་གི་རིང་ལ་ཡིན་ནའང་སྐུ་ཁམས་བཟང་བའི་ཐོག་ནས་

བཞུགས་ཐུབ་པ། བོད་སི་པའི་རྩ་དོན་ལ་མུ་མཐུད་ནས་ཞབས་ཕི་ཞུ་དང་ཞུས་མུས་ཡིན་པས་ཚང་མར་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་

ཡིན། དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་བཀའ་སོབ་གནང་བ་ཆ་ཚང་ལ་བསྔགས་བརོད་དང་། མོས་མཐུན། རྒྱབ་སྐྱོར་ ཆ་ཚང་ཞུ་ཡི་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལན་འདིའི་སྔོན་ལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀི་གོས་ཆོད་བཞག་པའི་ནང་ལ་དེ་སྔ་བོད་མིའི་རྩ་

དོན་ཆེད་དུ་ཕག་ལས་གནང་མཁན་དམ་པ་དཀོན་མཆོག་ནོར་བུ་ལགས། དམ་པ་མདོ་སྔགས་བསྟན་འཛིན་ལགས། དམ་པ་ཐུབ་ བསྟན་ཉི་མ་ལགས། དམ་པ་པདྨ་ཚེ་དབང་ལགས། ཁོང་རྣམ་པ་ཚང་མས་བོད་སི་པའི་རྩ་དོན་ཆེད་དུ་བོད་ཀི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ཉག་ཕྲ་

བའི་སྐབས་སུ་སོ་སོའ་ི མི་ཚེ་ཧིལ་པོ་རྩ་དོན་ཆེད་དུ་བོས་བཏང་བར་བསྔགས་བརོད་ཞུ་བ་དང་སགས། ནང་མི་ཚང་མར་མྱ་ངན་

གུས་འདུད་ཞུ་ཡི་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་བོད་དོན་ལ་ཧ་ལས་པས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཨ་རིའི་གོས་ཚོགས་གོང་མའི་ འཐུས་མི་རི་ཅཌ་ལུའུ་གར་ (Sen.Richard Lugar) གི་ལོ་རྒྱུས་ནང་འཁོད་པ་ནང་བཞིན་རེད། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༢ ལོར་བོད་ཐོག་ སིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་གོས་ཚོགས་ནས་གསེར་གི་གཟེངས་རགས་ཕུལ་བའི་སྐབས་དང་། 67

ནམ་རྒྱུན་ནས་གོས་ཚོགས་ནང་ལ་ཡིན་ནའང་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྒན་པ་ཞིག་དང་ཆབ་སིད། དམིགས་བསལ་ཕི་སིད་ཀི་ཐོག་ ནས་ཧ་ལས་པའི་ཤེས་འཇོན་ཆེན་པོ་ཞིག་གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བཞག་པ་ཞིག་རེད། དེ་ནས་ལྡི་ལིའི་སི་ྱོབ་བོན་ཆེན་ཟུར་པ་

དམ་པ་ཤི་ལ་ཌིག་ཤིཊ་ (Smt. Sheila dikshit ) ལྟ་བུ་ཡིན་ན། བོད་དོན་ཆེད་དུ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེན་པོ་གནང་མཁན་ཞིག་ རེད། དཔེར་ན། མན་ཇུ་ཌི་ལར་ (Majnuka-Tilla) གཏོར་དང་མ་གཏོར་ཟེར་ནས་གཞུང་ངོས ་ནས་དང་ཁིམ ས་ཐོག ་ནས་

གཏོར་དགོས་པའི་ཐག་གཅོད་དེ་འད་ཡོད་པའི་སྐབས་ལ། ཁོ་རང་གིས་ག་རེ་གསུངས་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུས་ན། མན་ཇུ་ཌི་ལར་ (Majnuka-Tilla) གཞིས་ཆགས་ཡོད་པ་དེ་ནས་ས་ཕག་གཅིག་བཀོག་པ་ཡིན་ནའང་འགིག་གི་མེད། ས་ཕག་གཅིག་བཀོག་

ནས་གཏོར་རྒྱུར་ཕིན་པ་ཡིན་ན། ངས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་གདོང་གང་འད་སྟོན་དགོས་པ་རེད་ཅེས་གསུང་ཡོད་པ་རེད། ལྡི་ལིའི་ སི་ྱོབ་བོན་ཆེན་ཞིག་གིས་མན་ཇུ་ཌི་ལ་ (Majnuka-Tilla) གཞིས་ཆགས་འདི་གནས་དགོས་ཀི་རེད། བོད་པ་ལ་ང་ཚོས་

རྒྱབ་སྐྱོར་བེད་དགོས་པ་རེད་ཅེས་ཧ་ལས་པའི་ཚོར ་ཤུགས་ཆེན་པོའ་ི ཐོག་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད་ལ། རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་པ་ ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཟུར་པ་ས་བུ་ལླ་གོར་ (Babulal Gaur) རེད། དེ་ནས་རམ་ཅན་ཊྲ་པྶ་ཝན་ (Ram Chandra Paswan) རེད། འདི་ཚོ་ཚང་མར་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རམ་ཇེཌ ་མར་ནེ་ (Ram Jethmalani) ལྟ་བུ་ཡིན་ནའང་རྒྱ་གར་ཡོངས་ནང་ལ་ཁིམས་རྩོད་པ་སྙན་གགས་ཅན་ཞིག་དང་།

བོན་ཆེན་གནང་མྱོང་བ་ཞིག་རེད། བོད་པ་ཚོས་རྒྱ་མིའི་འགོ་ཁིད་ལྡི་ལི་ལ་ཕེབས་པའི་སྐབས་སུ་འཛིན་བཟུང་བས་པ་ཡིན་ན། ཁིམས་རྩོད་པ་ཁོ་རང་དངོས ་སུ་བཅར་ནས་ཐུགས་རེ་གཟིག ས་གོད་བཀྲོལ་གཏོང་རོག ས་ཟེར་མཁན་ཞིག ་རེད། དཔལ་ལྡན་ ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་སྐོར་ལ་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་ རེད། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་ནས། ལགས་སོ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག འདི་ངས་མདོར་བསྡུས་ཙམ་ཞུས་པ་ཡིན། དུས་ཚོད་ཀི་ཆ་ནས་འགོ་སྟངས་ཏོག་ཙམ་འགིག་མ་སོང་བས་དགོངས་སེལ་དང་སགས། ག་དུས་ཡིན་ནའང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་

མཁན་དེ་འད་ཞིག་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག འདི་ཡང་གཞི་རྩའི་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ནང་བསེབས་མི་ འདུག་སྟེ། Sushma Swaraj དམ་པ་ཡིན་ནའང་ཕི་སིད་བོན་ཆེན་གནང་མྱོང་མཁན་དང་། ཕི་སིད་ལས་དོན་དེ་ཐད་ཀར་བོད་ དོན་དང་འབེལ ་བ་ཡོད་དུས། Arun Jetly རྒྱ་གར་གི་བོན ་ཆེན་སྙན་གགས་ཆེ་བ་ཞིག ་རེད། ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས ་ཀི་མཚན་

འདིར་སོས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཡོངས་ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ ནས་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་ཐོག་ལ་དགོངས་ཚུལ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཕེབས་སོང། དེ་ཡིན་དུས་གཞི་རྩའི་དེའི་སྐོར་ལ་

མྱོེན་པའི་བདག་པོ་རང་རང་ཡིན་དུས། དགོངས་ཚུལ་གཏིང་ཟབ་པོ་ཧ་ལས་པའི་ཡག་པོ་གསུངས་གནང་སོང་། འདིའི་སང་ལ་

ཁ་སོན་རྒྱག་མི་དགོས་པར་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དམིགས་ཡུལ་དེ་བོད་སེ་རྒྱ་སེ་ལ་བསྒྱུར་རྒྱུ། བོད་མི་དེ་རྒྱ་རིགས་ལ་བསྒྱུར་ རྒྱུ་དེ་རེད། དེའི་སྐོར་ད་ལྟ་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ཤིག་ནས་གསུངས་གནང་སོང་། ང་ཚོའི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་བཟོ་རྒྱུ་

འདི་བཤད་མི་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་སིད་བྱུས་རེད་ཟེར་སོང་ཡང། ཕལ་ཆེར་བཤད་པ་རང་གི་ཐོག་ནས། དེ་སྔ་འགོ་འཛུགས་དུས་

ནས་ལག་བསྟར་བས་བཞག་པ་དེ་འད་རེད། རྒྱ་མིའི་དམག་མི་བོད་ལ་སེབ་དུས། ཐོག་མར་ག་རེ་གཏོར་བ་རེད་ཟེར་ན། དགོན་སེ་ ཁག་གཏོར་བ་རེད། ༸ཀུན་གཟིགས་པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེའི་ཡིག་འབྲུ་ཁི་བདུན་དེ་ཕི་ལོ་ ༡༩༦༣ ནང་ཕུལ་བཞག་པའི་ཡིག་ཆ་ 68

རེད། མང་པོ་ཞིག་གིས་རིག་གནས་གསར་བརེའི་སྐབས་ལ་རྒྱ་ནག་ཡོངས་ལ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་བསྟི་གནས་མང་པོ་གཏོར་

བ་རེད་ཅེས ་རྒྱ་མིས ་དེ་འད་བཤད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་ཡིག ་ཆ་དེ་ཕི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལོར་འབུལ་བའི་སྐབས་སུ། རིག ་ གནས་གསར་བརེ་ཕི་ལོ་ ༡༩༦༥ ལོར་འགོ་མ་འཛུགས་ཀི་སྔོན་ནས་བོད་ནང་ལ་དགོན་སེ་ཁག་བརྒྱ་ཆ་ ༩༨ གཏོར་བཞག་པ་དེ། ༸ཀུན་གཟིགས་པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་རང་གིས་ཡིག་འབྲུ་ཁི་བདུན་ནང་གསལ་པོ་བཀོད་བཞག་ཡོད་པ་རེད། གྲྭ་བཙུན་ཚོ་ཡིན་

ནའང་གྲྭ་ཆས་གོན་མི་དགོས་པ་བཟོས་པ་འདིས་ག་རེ་མཚོན་གི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གཏོར་རྒྱུའི་སིད་བྱུས་ ཡོད་པ་མ་ཚད་གཏོར་ཚར་བ་རེད། ཡིན་ནའང་བོད་ནང་ལ་མང་པོ་ཞིག་གིས་སྐུ་ལས་བསྐྱོན་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་བསྐྱར་གསོ་བེད་

ཐུབ་ཀི་ཡོད་ཀང་། ད་ལྟ་ཡིན་ནའང་བ་རུང་སར། ཡ་ཆེན་སར་སོགས་གཏོར་དང་གཏོར་བཞིན་ཡོད་པ་འདི། ཁོ་ཚོས་བོད་པའི་

ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་སོགས་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་དམིགས་ཡུལ་འཛིན་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་༸ཀུན་ གཟིགས་པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཐོག་ནས་ཡིན་ནའང་དོན་ཚན་གསུམ་པ་འདིའི་ནང་བཀོད་འདུག དེ་ཚོ་ཆ་ཚང་མོས་མཐུན་ཡོད་པ་

དང་ཆབ་སིད་བཙོན་ཟུར་མང་པོ་ཞིག་ད་ལྟའི་ཆར་བཙོན་ཁང་ལ་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་གོད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་པའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོས་

འབོད་བསྐུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་ལྟ་བུ་ཡིན་ནའང་༸ཀུན་གཟིགས་པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་གོངས་པ་རེད་དམ། བཀྲོངས་པ་ རེད། གོངས་མ་ཐག་གནས་ཚུལ་འདོན་པའི་སྐབས་ལ། འདི་གོས་ཚོགས་ལ་ཞུས་ན་འགིག་གི་ཡོད་མེད་གང་ཤེས། དག་པོ་ལྟ་བུའི་ ལས་འགུལ་སེལ་ནས་རྒྱ་གར་གི་ Tihar བཙོན་ཁང་ནང་ལ་ཕལ་ཆེར་བདུན་ཕྲག་གཉིས་ཙམ་བསད་པ་ཡིན། དེ་དུས་ངས་ཁོང་ གོངས་པའི་གནས་ཚུལ་གོ་བའི་སྐབས་ལ་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་༸ཀུན་གཟིགས་པན་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ཧ་ལས་པའི་རྩ་ཆེན་པོ་རེད།

གོད་བཀྲོལ་གཏོང་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ད་ལྟ་ཡང་སིད་སྐོར་ལ་བཀའ་མོལ་ གནང་མཁན་མང་པོ་བྱུང་སོང། འདི་ཐོག་ཏན་ཏན་ཚང་མས་དོ་སང་གནང་གི་འདུག་ལ། ང་ཚོས་དོ་སང་ཤུགས་ཆེན་པོ་གནང་

དགོས་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། ཉེ་བའི་ཆར་ངས་ Washington D.C ཡང་སིད་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་

དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཞུས་པ་ཡིན། ལྡི་ལི་དོན་གཅོད་ནས་འཁྲུངས་སྐར་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་པའི་སྐབས་ལ། རྒྱ་གར་གི་ གསར་འགོད་པ་ཞིག་ང་ལ་ཐུག་སོང། ཁོ་རང་ཁྱུག་ཙམ་ཐུག་གར་བསེབས་པ་ཡིན་ཟེར། དུས་ཚོད་རེན་པས་སྐད་ཆ་མང་པོ་

བཤད་རྒྱུ་བྱུང་མ་སོང། ཡིན་ནའང་ཁོ་རང་སང་ཉིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་རང་གིས་འགོ་སོང་བཏང་ནས་བོད་ལ་འགོ་ཡི་ཡོད། ང་ཚོ་ འགའ་ཤས་ཤིག་ཡོད། རེས་ལ་ཚུར་ཡོང་བའི་སྐབས་སུ་གཅིག་བས་ན་འབེལ་བ་གནང་ཡོང་གསུང་གི་འདུག ཡིན་ནའང་དེའི་ མཇུག་ལ་ང་རང་ས་ཆ་གཞན་ཞིག་ལ་ཕིན་པ་རེད། ཁོ་རང་ཚུར་བསེབས་ནས་མདོར་བསྡུས་ན། རྒྱ་གར་གི་གསར་འགོད་པ་དགུ་

ཐམ་པ་ཡིན་ས་ཡོད། དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་འགོ་སོང་བཏང་ནས་ཉིན་མ་བདུན་རིང་བོད་ལ་ཁིད་འདུག ཚུར་བསེབས་ནས་

བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་རེས་ལ་ཚགས་པར་དགུ་ཀར་ནང་ལ་གནད་དོན་གཅིག་པ་གཅིག་རང་བཀོད་འདུག ག་རེ་བཀོད་འདུག་ཟེར་ ན། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སིད་འདི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཐག་གཅོད་ཀི་རེད། རྒྱ་གར་གིས་ཐེ་ཇུས་བེད་ཆོག་གི་མེད། ཐེ་ཇུས་ བས་ན་ You will be a consequence , there will be consequence ྱོེད་རང་ཚོར་ཉེས་པ་ཕོག་གི་རེད་ཟེར་

ནས་ཚགས་པར་དགུ་ཀར་ནང་ལ་དེ་བཀོད་འདུག དེ་བཀོད་པའི་སྐབས་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༧ ནས་ཡིག་ཆ་ཨང་ ལྔ་པ་ཟེར་བ་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ་བཀྲམ་ཚར་བ་རེད། དེ་གཞི་ལ་བཞག་པའི་ཐོག་ནས་རེས ་ལ་ཡང་སིད་སྤྲུལ་སྐུ་ 69

༣༠༠ ཡོད་ལབ་པ་རེད། ཕལ་ཆེར་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༦ ཟླ་ ༤ ནང་ལ ༨༠༠ ཙམ་ཡོད་ལབ་པ་རེད། དེ་ནས་ཕི་ཟླ་ ༡༡ ལ་འགྱུར་བ་ ཕིན་ནས་ད་ལྟའི་ཆར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ ཕི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོའ་ི ཡིག་ཆ་ཨང་ ༥ པ་གཞི་ལ་བཞག་པའི་ཐོག་ནས་ངོས་འཛིན་བས་

བཞག་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་ ༡༣༠༠ ལྷག་ཙམ་ཞིག་ཡོད་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད། འདི་ནས་འགོ་བཙུགས་པ་རེད། ད་ལྟ་བཀུར་འོས ་སི་ འཐུས་འགའ་ཤས་ཤིག་གིས་གསུངས་སོང་། བ་སྤྲུལ་དང་དགོན་པའི་དགོན་ཚབ་དེ་འད་སྐད་བཏང་ནས་ཉིན་མ་བཞི་ལྔ་རིང་ཟབ་

སོང་སྤྲད། ཟབ་སོང་ཚར་བའི་རེས་སུ་ཁོ་རང་ཚོ་མར་དོན་ནས་གསར་འགྱུར་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནས་ཧ་ལས་པའི་ཡག་པོ་ཤེས་

སོང་ཟེར་ནས་འཆད་མཁན་བོད་པའི་བ་སྤྲུལ་རེད། བཤད་པ་ཡིན་ནའང་འད། བཤད་བཅུག་པ་ཡིན་ནའང་འད། བཤད་མེད་ནའང་ བཤད་སོང་ལབ་པ་དེ་འད་ཡིན། དེ་ཧ་གོ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡང་སིད་སྐོར་ང་ཚོར་ཧ་ལས་པའི་ཟབ་སོང་ཡག་པོ་སྤྲད་སོང་། གུང་ ཁན་ཏང་གིས་ཟབ་སོང་སྤྲད་བཞག་པ་རེད། བ་སྤྲུལ་ཚོས་ཧ་ལས་པའི་ཟབ་སོང་ཡག་པོ་སྤྲད་སོང་། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡི་འགན་ག་རེ་

ག་རེ་ཡིན་པ་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་ཤེས་སོང་ཟེར་ནས་བཤད་བཅུག་གི་ཡོད་པ་རེད། ག་སྒྲིག་ཨང་སར་བས་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ཞིག་

རེད། ཕི་ལ་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་ལྟ་བུ། མི་འབོར་ཐོག་ལ་ཡིན་ནའང་འཛམ་གིང་ནང་ནས་མི་འབོར་མང་ཤོས་ཨང་གཉིས་པ་རེད། ལོ་ འགའ་ཤས་ཤིག་གི་ནང་རྒྱ་ནག་ལས་མང་བ་ཆགས་ཀི་རེད་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད། མང་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ། འཛམ་གིང་ཐོག་ནས་

དཔལ་འབོར་ཨང་བཞི་པ་ལྔ་པར་བསེབས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཞིག་ལ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་

སིགས་ར་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་ངོས་འཛིན་བེད་ཀི་རེད། ྱོེད་ཚོས་ཐེ་ཇུས་བས་ན་འགིག་གི་མ་རེད་ཟེར་ནས་སིགས་ར་ གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་ཁབ་ཆུང་ཆུང་འདི་ཚོར་ཡང་ག་རེ་བེད་ཀི་ཡོད། ག་རེ་བཤད་ཀི་ཡོད་ན།

ག་རེ་བས་ཚར་བ་རེད། རྒྱལ་ཁབ་ཆུང་ཆུང་ཚོ་ག་རེ་བེད་ཀི་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ངས་ཁ་སང་ Washington D.C ལ་འདིའི་ སྐོར་ལ་བཤད་པ་ཡིན། དགོས་དོན་དེར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ག་སྒྲིག་ཨང་སར་དེ་འད་བས་ནས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཁབ་སྟོབས་ཆེན་དེ་

འད་ཞིག་ལ་སིགས་ར་བསྐུལ་ཡོང་དུས། རྒྱལ་ཁབ་ཆུང་ཆུང་ཚོར་མ་འོངས་པར་སིགས་ར་དེ་འད་བསྐུལ་ན་ག་རེ་བེད་ཀི་རེད། རྒྱ་ ནག་གཞུང་གིས་ལབ་རྒྱུ་དང་བཤད་རྒྱུ་དེར་འགོ་ཡི་རེད་དམ་མ་རེད་ཟེར་ནས། ང་ཚོ་ཚང་མས་དི་བ་འདི་སྐུལ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་ རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་གནས་ཚུལ་འདི་གལ་འགངས་ཆེན ་པོ་ཞིག ་ཆགས་འདུག དེ་འད་ཡིན ་དུས་ང་ཚོ་ཚང་མས་རིག ་པ་

བསྒྲིམས་ནས་བཤད་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་རེད། རྩོམ་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་རེད། ཞིབ་འཇུག་བས་པའི་ཐོག་ནས་ཁ་ཕར་བསྐོར་ནས་བཤད་རན་ འདུག རྩོམ་འབི་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་འདུག མཁས་དབང་ཡིན་ཟེར་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་འདུག ཆབ་སིད་མཁས་པ་ཡིན་ཟེར་

མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་འདུག Wechat སྐད་འཕྲིན་ནང་མི་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད། སྟོང་ཕྲག་ཡོད་ཟེར་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་འདུག དང་པོ་ ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་གར་སིགས་ར་བསྐུལ་གི་འདུག འདི་ལ་ང་རང་ཚོས་ལན་བརྒྱག་རྒྱུ་ ཡིན་ནའང་འད། གང་ཅིའི་ཐད་ནས་བེད་དགོས་ཀི་འདུག་ཟེར་ནས་ཞུས་ན་བསམ་སོང། འདི་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ད་ལྟ་ཕི་

དིལ་ལས་ཁུངས་ཐོག་ནས་འབེལ་བ་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས། ང་ཚོའ་ི སིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་རྩོམ་འབི་རྒྱུ་ སོགས་འགོ་བཙུགས་བཞག་ཡོད། ག་པར་ཡིན་ནའང་དི་བ་འདི་སེབ་ཡོང་གི་འདུག གཞུང་གི་གནད་ཡོད་མི་ས་མང་པོ་ཞིག་གིས་ ཀང་དི་བ་མང་པོ་ཞིག་བསྐུལ་ཡོང་གི་འདུག དེ་ཡིན་དུས་འདི་ཚོའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོས་ལན་ཡིན་ནའང་རེད། ཐབས་ཇུས་ཡིན་ནའང་

རེད། ག་རེ་ཡིན་ནས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་བརྩིས་བའི་ཐོག་ནས་འབད་བརྩོན་གནང་དགོས་རྒྱུ་དེ་ཤིན་ཏུ་ནས་གལ་འགངས་ཆེན་ 70

པོ་རེད་འདུག་ཅེས་ཞུས་ན་བསམ་སོང། དེ་ནས་གཞི་རྩའི་ད་ལྟ་གདུང་སེམ ས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་རེད་དེ། མཉམ་དུ་ད་ལྟ་

འདིར་དི་བ་དེ་འད་གནང་སོང་། ཡིན་ནའང་ངས་གཞི་རྩའི་ང་ཚོ་འདིར་ད་ལན་ལས་བསོམས་འབུལ་རྒྱུ་དང་། དེར་བཀའ་འདི་ གནང་མཁན་མང་པོ་ཡོང་གི་རེད། ཞིབ་ཕྲ་ངས་གསལ་བཤད་ཞུ་ཆོག་པ་དང་། ཡིན་ནའང་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་ཐོག་ནས། ད་ལྟ་ དབུ་མའི་ལམ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་འགའ་ཤས་གསུང་མཁན་བྱུང་སོང་། དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་ངས་གོ་སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་

བཤད་བཞག་ན་བསམ་སོང། གཅིག་དེ་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་ཟེར་བ་འདི་བཀའ་ཤག་གིས ་ཡོད་པ་མ་རེད་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་

གསུངས་སོང། དེ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ China Bu xing ཟེར་ནས་དེའང་གསུངས་གནང་སོང། རྒྱ་ནག་ལ་ག་རེ་ཟེར་ དགོས་པ་རེད། རྩུབ་པོ་དེ་འད་བཤད་པ་ཡིན་ན་དེ་ཕོག་འགོ་ཡི་རེད་དམ་མ་རེད། ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་རྒྱུར་གནོད་ཀི་རེད་དང་མ་རེད་ ཅེས་རང་བཞིན་གི་གོ་བ་དེ་འད་ཞིག་བསེབས་ཡོང་བའི་བཟོ་ལྟ་བུ་བྱུང་སོང། འདི་གསལ་པོ་ཞུ་རྒྱུར་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་ཟེར་བ་དེ་

བཀའ་ཤག་གིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་གསུངས་གནང་འདུག དེ་ནས་བཀའ་ཤག་ད་ག་རང་གིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་ཕིར་འཐེན་

གནང་འདུག དེ་ཡིན་དུས་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གིས་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་ཟེར་བ་དེ་མེད་ལབ་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༥ ལོར་ ཁོར་ཡུག་སྐྲུན་དགོས་པ་རེད་གསུངས་འདུག ཕི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་ཁོར་ཡུག་སྐྲུན་ལབ་རྒྱུ་དེ་ཕིར་འཐེན་གནང་ཚར་འདུག་ཟེར་བ་

དེ་རེད། ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གིས ་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་ལབ་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐྲུན་དགོས ་པ་མ་རེད་ཀང་ལབ་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ གསལ་པོ་བཟོས་ན་བསམ་སོང། ཡང་ད་ལྟའི་བཀའ་ཤག་གིས་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་གི་ཡོད་པ་མ་རེད་ཟེར་བའི་བཟོ་ལྟ་བུ་གོ་ཡི་ཡོད་ ན་ལབ་ཡིན། འདི་ཅིག་ཞུས་ན་བསམ་སོང། དེ་ནས་ China Bu xing ཟེར་རྒྱུ་འདི། ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་ཟེར་ནས་བཤད་དག་པ་

ཡིན་ན་ཐེ་ཇུས་འགོ་ཡི་རེད་དམ་མ་རེད་ཟེར་རྒྱུ་དེ་རེད། འདི་ལའང་བཀའ་ཤག་ནས་ལམ་སྟོན་ཡོད། བོད་མི་ཚོས་ལས་འགུལ་ག་ རེ་སེལ་བ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ཁིམས་དང་མཐུན་པ། ཞི་བའི་ལམ་གི་ཐོག་ནས་ཆེ་མཐོང་ལྡན་པ་ཞིག་སེལ་ཤོག འདི་སེལ་བ་ཡིན་ན་ China Bu xing ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད། China Bu xhing ཟེར་དུས་ China ལ་རྡུང་པ་རེད་ཟེར་ནའང་འད། གཞུས་པ་

རེད་ཟེར་ནའང་ཚིག་འདི་དེ་འད་ཞིག་ལ་གོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཕོག་འགོ་རྒྱུ་དེར་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད། ཚིག་འདི་ལ་ཨིན་ཇིའི་ཐོག་ ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ན་ Subjective རེད། དེ་འད་སོང་ཙམ་ཐ་སྙད་དེར་གོ་བ་སོ་སོས་ལེན་ནས་འགེལ་བཤད་སོ་སོས་བརྒྱབས་ ནས་འགོ་རྒྱུ་རེད་མ་གཏོགས། འདི་ཆོག་གི་རེད་དང་ཆོག་གི་མ་རེད་ལབ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་བཀའ་ཤག་ནས་ཆོག་ དང་མ་ཆོག་ལམ་སྟོན་ཡོད། ཁིམས་དང་མཐུན་པ། ཞི་བའི་ལམ་དང་ཆེ་མཐོང་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་ལས་འགུལ་སེལ་ན་འགིག་

གི་རེད། ཆེ་མཐོང་དང་ལྡན་པ་ཟེར་ན་ག་རེ་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས ་དཔེ་དངས་ཡོང་དུས། རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་དར་མེ་བསེགས་ བཏང་བ་ཡིན་པ་ཡིན ་ན། རྒྱ་ནག་རྒྱལ་ཁབ་ལ་ང་ཚོས ་སྐྱོན་བརོད་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདའི་རིག ས་འདི་བ་རྒྱུ་མི་འདུག མཉམ་དུ་ Xi jinping ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁིད་དེ་སག་ལྟ་བུའི་གཟུགས་པོ་བཟོས་ནས། མེ་བསེགས་བཏང་བ་དེ་འད་

བས་པ་ཡིན་ན། གང་ཟག་གཅིག་ལ་སྐྱོན་བརོད་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། གང་ཟག་གཅིག་ལ་སྐྱོན་བརོད་ཆགས་པ་ཡིན་ན་ཚོར་བ་ བསེབས་ཀི་རེད། དེ་དག་རིགས་འདི་བ་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སིད་བྱུས་ལ་ནོར་བ་དེར་ནོར་འདུག་

ཅེས ་འཆད་དགོས ་ཀི་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོག ས་དེར་སས་གསང་བ་རྒྱུ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་འཆད་དགོས ་པ་རེད་མ་ གཏོགས་མ་བཤད་པ་ཡིན་ན་ཆོས་ཕོགས་ཐོག་ནས་ཡང་ང་ཚོས་དང་པོ་བེད་དགོས་པ་རེད། སྐྱག་རྫུན་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད་ 71

ཅེས་ཆོས་ཕོགས་ཐོག་ནས་བཤད་ཀི་འདུག བདེན་པ་ཡིན་པ་དེ་བདེན་པ་འཆད་དགོས་པ་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་རྒྱ་ནག་གཞུང་

ལ་སྐྱོན་བརོད་བས་ཡོད་ན་བཀའ་ཤག་ནས་སིད་བྱུས་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས། བོད་ནང་ལ་ལག་བསྟར་གནང་སྟངས་དང་འབེལ་ བའི་ཐོག་ནས་སྐྱོན་བརོད་བེད་ཀི་ཡོད་དམ་ཟེར་ན་བེད་ཀི་ཡོད། དེ་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་ང་ཚོས་ཁོར་ཡུག་

སྐྲུན་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་རེད། ཁོར་ཡུག་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་རེད། དབུ་མའི་ལམ་དེ་ང་ཚོའི་སིད་བྱུས་ཡིན་པ་གཞི་བཟུང་བོད་རྒྱ་ འབེལ་མོལ་ཡོང་དགོས་ཀི་ཡོད་པའི་འབོད་བསྐུལ་རིམ་པས་ཞུས་པ་མ་ཚད། ཉེ་བའི་ཆ་ནས་ཁ་སང་སྔོན་མ་གོས་ཚོགས་ལའང་ ཞུས་པ་ཡིན། རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ལ་ཕེབས་ནས་གོས་ཆོད་འཇོག་རོགས་གནང་། སིད་ཇུས་འཇོག་རོགས་གནང་། གཏན་འབེབས་

གནང་རོགས་ཞེས་ཞུས་ཡོད། ཉེ་ཆར་ད་ལྟ་འདིར་གསུངས་སོང་། རེས་སུ་བགོ་གེང་ཡོང་མདོག་ཁ་པོ་རེད། ཨ་རིའི་གོས་ཚོགས་

ནང་ལ་བོད་ཐོག་ལ་སིད་བྱུས་གཏན་འབེབས་བ་རྒྱུའི་ཡིག་ཆ་དེའི་ནང་ལའང་དབུ་མའི་ལམ་འཁོད་ཡོད། བཀའ་ཤག་སྐབས་ ༡༤ དང་ ༡༥ ནས་དབུ་མའི་ལམ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བེད་མཁན་ལུང་པ་ ༨ ཉུང་ཐར། ཕལ་ཆེར་ ༡༡ ཡིན་ས་ཡོད། དེ་རྒྱལ་ཁབ་གཞུང་ ནང་ཟེར་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། གོས་ཚོགས་ནང་ནས་ལབ་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདའི་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ནས་གོས་ཚོགས་ནང་

གསུང་མཁན་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་ཅེས་གསལ་བསྒྲགས་གནང་མཁན་བྱུང་ཡོད། དབུ་མའི་ལམ་གི་ཐོག་ནས་སིད་བྱུས་ཡིན་པ། ལག་བསྟར་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་དེ་མུ་མཐུད་ནས་གནས་བསད་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ཤིག་ནས་ཁ་ སང་གསུངས་སོང་ཡང་བསྐྱར་སྐད་ཆ་འདི་རྒྱུ་ཡིན། སིད་སྐྱོང་ནས་སིད་སྐྱོང་ལངས་པའི་སྐབས་ལ་བོད་རྒྱ་འབེལ ་མོལ་ཡོང་

དགོས་ཀི་ཡོད་པ། ༸གོང་ས་མཆོག་བོད་ལ་གདན་འདེན་ཞུ་ཡི་ཡོད་པའི་སྐོར་བཤད་ཡོད་ཙང་། དེར་བརེན་ནས་དི་བ་བསྐུལ་བའི་ ནང་ལ་ག་རེ་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག་ཅེས་གསུངས་སོང་། སྐུ་ཚབ་རྣམ་པ་གཉིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལོར་ དགོངས་པ་ཞུས་པ་རེད། དངོས ་གནས་བས་ན་འཕྲལ་དུ་སྐོ་དགོས ་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་བར་དུ་བསྐོས ་ཡོད་པ་མ་རེད ་ཅེས ་ གསུངས་སོང། དེ་སྔོན་ཡང་གསུངས་སོང་། ད་ལན་ངས་ལན་ཁ་གསལ་པོ་ཞིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དངོས་གནས་བས་ན་ངས་ལན་ཁ་

གསལ་པོ་དེ་དུས་བརྒྱབས་ཡིན། གོ་བ་ཆ་ཚང་ཞུས་པ་ཡིན། ཡིན་ནའང་བཀུར་འོས ་སི་འཐུས་ཀིས་ད་ལན་བཀའ་འདི་ཡང་ བསྐྱར་གནང་བ་ཡིན་ཙང་། ངས་ཁ་གསལ་པོ་ཞུས་ཆོག བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ཀི་ཞོར་ལ་ད་ལྟ་བར་དུ་ཕི་དིལ་བཀའ་བོན་ཞིག་

ཀང་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང། ཕི་དིལ་བཀའ་བོན་ད་ལྟ་ཁོ་རང་གི་མདུན་ལ་ལང་མཁན་འདི་ཕི་དིལ་བཀའ་བོན་རེད་ ཅེས ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཅིག ་ལྕོགས་འགན་འྱོེར་བསད་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་གར་སིད་བོན་ཡིན་པ་ཡིན་ན་བོན་ཆེན ་གསུམ་བཞི་ཡི་

འགན་འྱོེར་བསད་ཡོད་པ་རེད། ཧི་མ་ཅལ་བོན་ཆེན་ཡིན་པ་ཡིན་ན་བོན་ཆེན་བཞི་ལྔ་ཡི་འགན་འྱོེར་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ འྱོེར་བའི་ལམ་ལུགས་སོལ་ཡོད་པ་རེད། སོང་ཙང་ཕི་དིལ་བཀའ་བོན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་ཐད་ནས་སྐུ་ཚབ་སྐོ་ དགོས་པ་རེད་དམ་མ་རེད་ཐོག་ལ་ངས་ཁ་སང་སྔོན་མ་ག་རེ་ཞུས་པ་ཡིན་ཟེར་ན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༧ པ་ནང་ལ་ལྔ་དང་ལྔ་ བཅུའི་ཆབ་སིད་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་བའི་སྐབས་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་ནས་འདིའི་ཐོག་ལ་གསལ་པོ་བཟོས་ཚར་པ་རེད་ཅེས་ངས་

ཚེས་གངས་དང་དུས་ཚོད་ཡན་ཆད་ནས་ཆ་ཚང་ཞུས་པ་ཡིན། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་འདིའི་

སྐོར་མྱོེན་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ཡང་བསྐྱར་སྐུ་ཚབ་ག་རེ་བས་ནས་བསྐོས ་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་བཀའ་དི་གནང་ཡོང་ དུས། ང་འཚེར་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་འདུག ནམ་རྒྱུན་ནས་ངའི་དམ་བཅའ་དེ་ག་རེ་ཡིན་ཟེར་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་མང་པོ་གནང་ 72

གི་ཡོད་པ་རེད། བཀའ་གནང་བ་འདི་ཡང་ངས་མ་འོངས་པར་ཤི་བས་སྐབས་ལ་དུར་ཁོད་ལ་འྱོེར་ནས་འགོ་རྒྱུ་རེད་མ་གཏོགས།

༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་གནང་སོང་ཟེར་ནས་ཕི་ལོག་ལ་བཤད་རྒྱུ་ནམ་ཡང་མ་རེད། ཡིན་ནའང་ད་ལན་ངས་ཁ་གསལ་པོ་ བཟོ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཟེར་ན། གཞི་རྩའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་ལ་ཡིན་ནའང་སྐུ་ཚབ་ག་རེ་བས་ནས་བསྐོས་ཡོད་པ་མ་ རེད། བོད་རྒྱ་གོས་མོལ་ག་རེ་བས་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་ཧ་ཅང་མང་པོ་བཤད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ བཀའ་ཡིན་ཙང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་ཡིན་ཙང་། ཆབ་སིད་ཀི་ཁེ་ཕན་ཆེད་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་རེད་

ཅེས་ངས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བཤད་མེད། འོས་བསྡུ་སྐབས་ལ་ང་ལ་སྐྱོན་བརོད་ཆེ་ཤོས་དེ་རེད། ད་ལྟའང་ཡོད་པ་རེད། གོང་ཡང་རག་ པ་རེད། ཡིན་ནས་ངས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་རེད་ཅེས་ཞུས་མེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན།

༸གོང་ས་མཆོག་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༧ ལ་ལྔ་དང་ལྔ་བཅུའི་ཆབ་སིད་ཚོགས་འདུར་ ༸གོང་ས་མཆོག་ནས་ག་རེ་གསུངས་གནང་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། སྐུ་ཚབ་བསྐོ་རྒྱུའི་སང་ལ་སིད་སྐྱོང་ལ་སྐད་ཆ་བྱུང་སོང་། ངས་ མ་བསྐོས་ལབ་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ངས་ཞུ་ཡི་ཡོད། ག་རེ་བས་ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ལབ་ན། འོས་བསྡུ་ཡང་

ཚར་བ་རེད། འོས་བསྡུའི་ྱོད་པར་ཅིག་ཀང་ཡོད་པ་མ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་པ་དང་བཀའ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ངས་ ནམ་རྒྱུན་རྩ་ནས་བཤད་ཀི་མེད། ཡིན་ནའང་༸གོང་ས་མཆོག་རང་ནས་གསུངས་ཚར་པ་རེད། ངས་ལོ་གཉིས་ཀི་རེས་ལ་༸གོང་ ས་མཆོག་གིས་གསུངས་ཚར་བ་ཞིག་འདིར་བཤད་པ་ཡིན། མང་པོ་ཞིག་གིས་མྱོེན་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་དུས་ཕེབས་མཁན་ཚོ་

ཚང་མས་གསན་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ཨུ་ཚུགས་བརྒྱབས་ནས་སྐུ་ཚབ་ག་རེ་བས་ནས་བསྐོས་ཡོད་པ་ མ་རེད་ཅེས་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་སྐད་ཆ་འདི་ཡོང་དུས། སི་ཚོགས་ད་རྒྱ་འཁྲུག་པོ་ཡིན་ཙང་གསལ་པོ་བཟོས་བཞག་ན། སྐུ་ཚབ་

མེད་པའི་ཐོག་ནས་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་འབད་བརྩོན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་སྔོན་ངས་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་ཞུས་ཚར་བ་ཡིན། བོད་ རྒྱ་འབེལ་མོལ་ཐོག་ལ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་སང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་ནས་ཐུགས་སང་གནང་གནང་ བར་དུ་འཐུས་ཤོར་ནམ་ཡང་འགོ་ཐབས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡང་འགའ་ཤས་ཤིག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཡར་འགན་ཕུལ་གི་

འདུག་ཅེས་ལབ་ཀི་འདུག དེ་སྔ་ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་ལ་སྐུ་ཚབ་ཕེབས་མཁན་ཚོ་སུ་ཕེབ ས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར ་ན། ༸གོང་ས་

མཆོག་གི་སྐུ་ཚབ་ཕེབས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་སྐུ་ཚབ་ཕེབས་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། སྐུ་ཚབ་བསྐོ་རྒྱུ་དེའང་ ༸གོང་ས་མཆོག་ནས་སྐོ་གནང་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་སེར་གི་སྐུ་ཚབ་རེད། དེ་འད་ སོང་ཙང་སྐུ་ཚབ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་འབད་བརྩོན་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ནང་ལ་རྒྱ་ཡིག་སེ་ཚན་གི་དྲུང་ཆེ་རྔ་པ་

ཚེ་རྒྱམ་ལགས་ཀིས་ཕག་ལས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་ལ་ཕག་རོགས་ཆ་ཚང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། འཐུས་ ཤོར་རྩ་བ་ཉིད་ནས་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་རིང་འདིར་ཞུས་བཞག་ན་དན་བྱུང། དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ནས་རྔ་པ་ཚེ་རྒྱམ་རང་

ནས་འགན་ཆ་ཚང་བཞེས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། འདི་གཞན་སུ་གང་ལ་འགན་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ངས་གསལ་པོར་ཞུས་བཞག་ ན་དན་བྱུང། བཀུར་འོས་དྲུང་ཆེ་རྔ་པ་ཚེ་རྒྱམ་ལགས་དང་ང་གཉིས་འདིས་པོ་ཡོད་ཙང་། ངས་མཚན་ཞིག་སོས་བཞག་ན་འགིག་ གི་རེད། ཕག་ལས་ཧ་ཅང་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཧ་ལས་པ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་རིང་ངས་གོས་ཚོགས་ར་བ་འདིའི་ནང་ལ་

མ་བཤད་ཐབས་མེད་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་སོང། གང་ཡིན་ཟེར་ན་དི་བ་འདི་ཡང་ནས་བསྐྱར་དུ་བསེབས་བསད་པ་དང་ལན་ག་ཚོད་ 73

བརྒྱབས། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༧ ལ་༸སྐུ་མདུན་རང་ནས་གསུངས་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་གིན་ཟེར་གིན་ད་དུང་སྐད་ཆ་དིས་

ཡོང་དུས། ངས་མ་བཤད་ཐབས་མེད་ཆགས་སྐབས་ཞུས་བཞག་པ་ཞིག་ཡིན། དེ་ནས་སྐུ་ཚབ་མེད་པའི་ཐོག་ནས་འཐུས་ཤོར་རྩ་ བ་ཉིད་ནས་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་མ་རེད། འབད་བརྩོན་གནང་དང་གནང་མུས་རེད། སྔར་ལས་ལྷག་པ་མེད ་ནའང་སྔར་ནང་བཞིན ་ གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། Task force ནང་ལ་ཡིན་ནའང་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོས་ལས་དོན ་ཚོགས་ཆུང་ནང་གི་ཚོགས་མི་ཡིན་པ་

ཡིན་ནའང་ ༢༠༠༡ ནས་ ༢༠༠༦ ནས་ ༢༠༡༡ ཡོད་པ་ཆ་ཚང་ད་ལྟ་རང་འཇགས་གནས་བསད་ཡོད་པ་རེད། ལོ་རེ་རེར་ཐེངས་ རེར་འཛོམས་ནས་ང་ཚོས་བོད་རྒྱ་འབེལ་མོལ་ཐོག་ནས་བཀའ་བསྡུར་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལ་འགྱུར་བ་གཅིག་ཀང་ཡོད་པ་ མ་རེད། མི་ཁ་སོན་འགའ་ཤས་ཤིག་བླུགས་བཞག་ཡོད་པ་མ་གཏོགས་གཅིག་པ་གཅིག་རང་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་བཀའ་ཤག་གི་

འགན་གང་རེད་ཟེར་ན། དེ་སྔ་བཀའ་ཤག་གིས་ཕག་ལས་གནང་བཞག་པ་དེ་མཇུག་གནོན་གནང་རྒྱུ་དེ་རེད། ནུས་པ་ཆེ་རུ་གཏང་ རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་སྔའི་ Task force ཡོད་བཞག་པ་དེ་རང་འཇགས་ཡོད་པ་རེད། བོད་རྒྱ་དང་འབེལ་བའི་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང།

འདིའི་ཚོགས་མི་རང་འཇགས་རེད། ཁ་སོན་འགའ་ཤས་ཤིག་བརྒྱབས་པ་ལས་རང་འཇགས་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་འབད་བརྩོན་

གནང་དང་གནང་བཞིན་པ་རེད་ཅེས་ཞུས་ན་བསམ་བྱུང། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གཞི་རྩའི་དི་བ་དེ་འད་བསེབས་སོང། དེ་ནས་མཐའ་མ་དེར་དབུ་མའི་ལམ་གཞི་ལ་བཞག་པའི་ཐོག་ནས་ཧོང་ཀོང་གི་གནས་སྟངས་ལ་བལྟས་ཏེརེ་བ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་ གསུངས་སོང། རེ་བ་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། South Africa ཡིན་པ་ཡིན་ན། Nelson Mandela བཙོན་ ཁང་ནང་ལ་ཡོད ་པ་རེད། FWD Clark སིད ་འཛིན་ཁོ་རང་ཕི་ལ་ཡོད ་པ་རེད།

ANC

དང་ African ཁོང ་ཚོས ་འཁྲུག་པ་

བརྒྱབས་པ་མ་ཟད་མི་བསད་རེས་བཏང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་མཐའ་མ་དེར་བཀའ་མོལ་བྱུང་བ་རེད། བང་ Ireland ཐོག་ ནས་ཡིན ་ནའང་དཀོན་མཆོག ་གཅིག ་པ་རེད། ཡེ་ཤུ་གཅིག ་པ་དང་ catholic དང་ protestant ཅེས ་ཁག་གཉིས ་ཆོས ་ ཕོགས་ཀི་བར་འཛིང་ནས་བསད་རེས་དང་གཏུབ་རེས ་བས། སང་ཉིན་ good Friday agreement པ་སངས་བཟང་བའི་

ཉིན་མོ་ཞེས་པའི་ཡིག་ཆ་ཞིག་བཞག་པ་རེད། མ་བཞག་བར་དུ་བསད་རེས་དང་གཏུབ་རེས་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད་དེ། མཐའ་མ་དེར་ བཞག་པ་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་རེ་བ་དེ་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། རེ་བ་བེད་པ་བཞིན་འབད་བརྩོན་ཡང་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་ རེད། དབུ་མའི་ལམ་དེ་སིད་བྱུས་དང་ཐབས་ཇུས་ཞེས་དབེ་བ་འབེད་ནས་འགེལ་བཤད་ཆ་ཚང་ཞུས་བཞག་པ་ཡིན། དབུ་མའི་ ལམ་གི་སིད་བྱུས་ཀི་ཐོག་ལ་བགོ་གེང་བེད་ཆོག་གི་རེད། དེ་དག་ཚང་མ་དབུ་མའི་ལམ་གི་སིད་བྱུས་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ བགོ་གེང་རེད། ལམ་ལྷོངས་ཡོང་གི་རེད་དམ་མ་རེད། ཧོང་ཀོང་ནང་བཞིན་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་ཡོང་གི་ཡོང་

མིན། རག་པའི་རེས་ལ་རང་སྐྱོང་གནས་ཀི་རེད ་དམ་མ་རེད། རྒྱ་ནག་ལ་ཡིད་ཆེས་རྒྱུ་ཡོད་དམ་མེད། དེ་དག་ཚང་མ་སིད་བྱུས་ དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་བགོ་གེང་རེད། ཡིན་ནའང་ཐབས་ཇུས་དེ་ལས་གཏིང་ཟབ་པ། དེ་ལས་ངན་པ། དེ་ལས་ཡག་པ། དེ་ལས་ ལྷག་པ་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་ཞུས་བཞག་ན་བསམ་བྱུང། དེ་འད་སོང་ཙང་ལས་འགུལ་སེལ་སྟངས་ལ་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་དང་མ་

བསྐྲུན་སྐོར་ལ་གསུང་ཡོང་དུས འདི་ངས་ཁ་སང་སྔོན་མ་ནས་ཞུས་ཚར་བ་ཡིན། ལས་འགུལ་སེལ་དགོས་ཀི་རེད། ཚང་མས་ སེལ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། མ་སེལ་ནས་བསད་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་འགོ་སྟངས་དེ། ལས་འགུལ་མ་སེལ་ནས་

ལག་པ་བཏུམས་ནས་བསད་པ་ཡིན་ན་གསོལ་རས་གནང་མཁན་དེ་འད་ཞིག་ནམ་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། དཔེར་ན། དང་པོ་ཞུས་པ་ 74

ཡིན་ན་ནང་སོག་གིས་ལས་འགུལ་སེལ་ཐུབ་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་དང་གནས་སྟངས་གཅིག་པ་གཅིག་རང་རེད། ལས་འགུལ་ སེལ་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། སེལ་ཐུབ་མཁན་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། གསོལ་རས་གནང་གི་མི་འདུག ཁོང་ཚོ་ང་ཚོ་ལས་ལྷག་པ་རང་

སྐྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད། ང་ཚོ་ལས་ལྷག་པ་ཀྲུང་དབང་སིད་གཞུང་ནས་རོགས་དངུལ་ཡོད་དམ་ཟེར་ན་ཡོད་པ་མ་རེད། བོད་ལ་ རོགས་དངུལ་མང་བ་ཡོད་པ་རེད། སོག་པོ་དང་ང་ཚོ་བས་ན་བོད་ལ་རོགས་དངུལ་མང་བ་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོས་སྐད་འབོད་མང་

བ་སེལ་གི་ཡོད་པ་རེད། ལས་འགུལ་ང་ཚོས་མང་བ་ཅིའི་ཕིར་སེལ་གི་ཡོད་པ་རེད། འོན་ཀང་རོགས་དངུལ་ང་ཚོར་མང་བ་ཅིའི་

ཕིར་རག་གི་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཐོག་ནས་རེད། ཐབས་ཇུས་དེ་ཧ་ཅང་གི་ངན་པ་རེད། འོན་ཀང་འཇམ་ལྡན་ངང་ནས་ གསོལ་རས་གནང་མཁན་ཡིན་པ་ཡིན་ན། སོག་པོ་ལ་ཧ་ཅང་ཚད་མཐོ་བའི་རང་སྐྱོང་རག་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། སོག་པོ་ལ་

དངུལ་ཕོན་ཆེན་པོ་རག་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་རག་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ལས་འགུལ་སེལ་དགོས་ཀི་རེད། སེལ་སྟངས་ འདི་ཁིམས་དང་མཐུན་པ། ཞི་བའི་ཐོག་ནས་ཤེས་རོགས་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་སེལ་དགོས་ཀི་རེད་ཅེས་ཞུས་ན་བསམ་བྱུང། ད་ལན་ དེ་ཕལ་ཆེར་གོས་ཚོགས་འགོ་བཙུགས་ཚར་བ་ཡིན་ཙང་སིད་སྐྱོང་གིས་ཚིག་འགའ་ཤས་ཞུ་དུས། སྔོན་གེང་ལྟ་བུ་ཆགས་ནས་

རིམ་པས་བགོ་གེང་ཡོང་མདོག་ཁ་པོ་རེད། ཡོང་བའི་སྐབས་ལ་ཆ་ཤས་ལེན་ཆོག་པ་ཞུ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དུས་ ཚོད་གནང་བར་ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་གོས་འཆར་གི་སྔོན་གེང་གི་ཐོག་ལ་དགོངས་འཆར་གནང་མཁན་དམིགས་ བསལ་གིས་བཟོས་བཅོས་དགོས་པ་རེད་ཅེས་གསུང་མཁན་བྱུང་མ་སོང། གོས་ཆོད་ནང་ཚན་ལྔ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་འགྱུར་བ་

གཏོང་དགོས་ཀི་འདུག་ཅེས་གསུང་རྒྱུ་དེ་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་དེ་རེད་འདུག དེ་འད་སོང་ཙང་དང་པོ་འདི་ངས་སྔོན་ལ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ རྒྱུ་ཡིན།

༡། བོད་མིའི་བ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁིད་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནི། བོད་གངས་ཅན་པའི་སྐྱེ་

འགོ་ཡོངས་དང་ཚེ་རབས་ནས་ཚེ་རབས་སུ་དད་དམ་འབེལ་ཞིང་། གཞིས་བེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀི་དཔྲལ་བའི་མིག་དང་ཁོག་པའི་ སྙིང་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་བརེན། རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་མཚན་སད་སྐུར་འདེབས་ཀི་ཁ་བལ་ལས་རིགས་རྣམས་མཚམས་

བཞགས་ཏེ། བོད་མི་རྣམས་མགོ་འོག་ལུས་བལ་དུ་མ་སོང་བ་དགོས་རྒྱུ་ཟེར་བ་དེར་དགོངས་འཆར་ཞིག་བྱུང་སོང་། རྒྱ་གཞུང་གི་ དབང་འཛིན་པ་ཚོས་མཚན་སད་སྐུར་འདེབས་ཀི་ཁ་བལ་ལས་རིགས་རྣམས་མཚམས་བཞག་སྟེ། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་

ཆེན་པོ་མཆོག་དང་བོད་མི་རྣམས་མགོ་འོག་ལུས་བལ་དུ་མ་སོང་བ་དགོས་རྒྱུ་ཟེར་ན་གང་འད་འདུག འགིག་གི་འདུག་གམ། སི་ འཐུས་བོ་བཟང་ཆོས་འབོར་ལགས།

75

སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཆོས་འབོར་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དེའི་བར་གི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཟེར་བ་ནས་དགོས་རྒྱུ་དང་ཟེར་བ་འདི་ཚོ་ཆ་ཚང་གཅིག་ཧ་ལམ་ མེད་ན་འགིག་གིས་རེད་བསམ་བསམ་ཞིག་དན་གི་འདུག མགོ་འོག་ལུས་བལ་ཟེར་བ་དེ་ནམ་རྒྱུན་ང་ཚོའི་ཐ་སྙད་ཀི་ནང་ན་མགོ་

ལུས་ཡར་དྲུད་ཟེར་ནས་བཤད་ཀིས་ཡོད་མོད། དོན་དག་གཅིག་པ་རེད་དེ་ཐ་སྙད་གསར་པ་འད་ཞིག་སྟེ། ངག་རྒྱུན་ལ་འཇགས་ བསད་པ་དེ་མགོ་ལུས་ཡར་དྲུད་ཟེར་བ་དེ་རེད། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་ན་དེ་ལྟར་བཞག་ན་ག་འད་འདུག རྒྱ་ནག་རྒྱ་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོས་མཚན་སད་སྐུར་འདེབས་ཀི་ཁ་བལ་ལས་རིགས་ རྣམས་མཚམས་འཇོག་བེད་དགོས། དེ་གཅིག་པུ་འདུག དེའི་འོག་ལ་མགོ་ལུས་ཟེར་བ་དེ་དག་ཚང་མ་མེད་པ་བགིས། མཚམས་

འཇོག་བེད་དགོས་ལབ་ན་འགིག་གི་འདུག་གམ། ལགས་སོ། དེ་འགིག་པ་བགིས། དེ་ནས་མ་འོངས་པར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་ མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུ་ཡི་ཡང་སིད་དང་འབེལ་བའི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་ཀི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་༸གོང ་ས་མཆོག་དང་ དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ཡིག་ཚང་ལ་ཡོད་པ་ལས་ཆོས་མེད་སྨྲ་བ་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི་དབང་འཛིན་པ་ཚོར་མེད་པ་ནན་བཤད་བ་ རྒྱུ། དེ་ནས་གཉིས་པ་དེ་ལ།

༢། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ངོས་ནས་བོད་རྒྱ་གཉིས་སན་དབུ་མའི་ལམ་གི་ཟེར་བ་དེ་བསུབས། བོད་རྒྱ་གཉིས་སན་

དབུ་མའི་ལམ་བརྒྱུད། ཞི་མོལ་འགིག་འཇགས་ཡོང་ཐབས་ལ་འབད་བརྩོན་ཡོད་རྒུ་རྩལ་སྤྲུགས་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྒྱ་ གཞུང་གི་ངོས ་ནས་ཀང་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀིས ་བོད་རྒྱ་ཞི་མོལ་འཕྲལ་དུ་འགོ་འཛུགས་དགོས ་རྒྱུ། འདི་སི་མོས ་ཀི་ཐོག་ནས་

བཞག་ན་འགིག་གི་འདུག་གམ། དོན་ཚན་ལྔ་འདི། སི་མོས་ཀིས་ཐོག་ནས་གཏན་འབེབས་ཟིན་པ་བགིས། དེ་ནས་དེ་རིང་གི་ལས་ རིམ་བདུན་པ། ལས་བསོམས་སྙན་སྒྲོན་དང་ཞིབ་བཤེར་ལས་དོན་ཐོག་ལ་ཕེབས་རྒྱུ་ཡིན། སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ ཀྲུག་ཚེ་བརན་ལགས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརན་ལགས་ནས།

ལགས་སོ། ཚིག་ཆ་ཚང་ཞིག་ཞུས་བཞག་པ་ཡིན་ན། འདི་འད་རེད། དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ཡིད་ཆེས་དགེ་རྩའི་དབང་ལྡན་འགན་ འཛིན་རྣམ་པ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ལགས་སོ། ཡིད་ཆེས་དགེ་རྩའི་དབང་ལྡན་འགན་འཛིན། ལགས་སོ། དེའི་ཐོག་ནས་སི་མོས་བ་རྒྱུ་ཡིན ། དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་ བདུན་པ། ལས་བསོམས་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་རྒྱུ་དེ་རེད། དང་པོ། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩

76

ལོའ་ི ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་འདི་སྙན་སྒྲོན་གནང་རྒྱུ་རེད། སྙན་སྒྲོན་གནང་མཁན། དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༣ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༣ པ།

༈ བོད་མིའ་ི སྒྲིག་འཛུགས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གི་ལོ་འཁོར་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས།

༄༅། །ཕི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་༸རྒྱལ་དབང་༸སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་རྒྱ་གར་ འཕགས་པའི་ཡུལ་དུ་བཙན་བོལ་དུ་༸ཞབས་སོར་འཁོད་འཕྲལ་བཙན་བོལ་བོད་གཞུང་གསལ་བསྒྲགས་དང་སགས་ཐོག་མར་

ལས་ཁུངས་བཞི་གསར་འཛུགས་མཛད་པའི་གས་སུ་ལས་ཁུངས་འདིའང་དབུ་ཚུགས་ཤིང་། ལས་དོན་གཙོ་བོར་བོད་ཀི་རིས་ མེད་ཆོས ་སེ་དང་། རིག ་གཞུང་གི་སེ་ཚན་གཙོ་ཁག་ཅིག ་གསར་འཛུགས་དང་རྒྱུན་འཛིན་ཐོག་སྐབས་འབེལ ་མཐུན་འགྱུར་ རོགས་མགོན་གང་ནུས་ཞུས་འདུག དེ་ནས་ཡར་རྒྱས་འགྱུར་འགོས་རིམ་བརྒྱུད་ད་ཡོད་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་གི་ངོ་

བོར་གནས་དང་གནས་བཞིན་པ་ལྟར་ཡིན་ལགས། རྒྱུན་ལྡན་ཞུ་སོ་གཙོ་བོ་བ་ལྷའི་བཀའ་ལུང་དགོངས་དོན་སི་ནོར་༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭ་དང་བོད་ཀི་བསྟན་སིད་བདེ་ཐབས་སོགས་ཀི་ཆེད་དུ་ཞབས་རིམ་སིན་སྒྲུབ་ཞུ་རྒྱུ་དང་།

བེས་ཁོད་རིས་མེད་བཤད་སྒྲུབ་འདུས་སེ་ཁག་ལ་མཐུན་འགྱུར་རོགས་ཕན་ཞུ་རྒྱུ་སོགས་ཀིས་མཚོན་ཁུར་བབས་ཞུ་སོ་མཐའ་ དག་འགོ་ལས་ཡོངས་ནས་འབད་བརྩོན་ལྷོད་མེད་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ལགས་པ་དང་། གོང་གསལ་རྩིས་ལོའ་ི ནང་ཆོས་རིག་

ལས་ཁུངས་ནས་ལས་དོན་ཇི་ཞུས་དང་གྲུབ་འབས་ཇི་ཐོན་གི་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་ད་ལམ་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སི་ འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པ་འདིའི་ཐོག་ལ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་རྒྱུར།

ཀ ལས་དོན་ཇི་བས་དང་གྲུབ་འབས་ཇི་ཐོན། ཀ༡

འཛིན་སྐྱོང་ལས་དོན།

ཀ ༡་༡ ཚོགས་པ་དེབ་སྐྱེལ།

77

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་འདི་བཞིན་རྒྱ་གར་གི་ཚོགས་པ་དེབ་སྐྱེལ་ཁིམས་ཡིག་ཕི་ལོ ༡༨༦༠ ཅན་གི་འོག་ཁིམས་མཐུན་དེབ་སྐྱེལ་ སྔོན་ནས་ཡོད་མུས་དེ་ཉིད་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༦ ལོར་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སེའི་ཁོངས་ཚོགས་པ་དེབ་སྐྱེལ་བེད་ཕོགས་ཀི་ཁིམས་ཡིག་

གསར་པ་(Himachal Pradesh Societies Registration Act,2006) ཞེས་པའི་འོག་རྩིས་ལོའ་ི ནང་ཁིམས་མཐུན་དེབ་ སྐྱེལ་བསྐྱར་ཞུ་དགོས་པ་ལྟར་ཞུ་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།

ཀ ༡་༢ ཆོས་རིག་དེབ་སྐྱེལ་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་ལྷན་ཚོགས།

ཆོས་རིག་དེབ་སྐྱེལ་ཚོགས་པའི་སྒྲིག་གཞི་དོན་ཚན་ ༡༣ པ་ནང་གསེས་ (ཀ) པའི་དགོངས་དོན་རྩིས་ལོའ་ི ནང་འགན་འཛིན་ ལྷན་ཚོགས་བསྐོང་འཚོགས་ཞུས་ཏེ་གོས་གཞི་ཁག་ཅིག་ཐོག་གོས་ཆོད་སོལ་འཇོག་བྱུང་ཡོད། ཀ ༢ ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད།

ཕི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་བོད་མིའི་གཞིས་སར་ཁག་ ༣༩ ལ་ས་གནས་འགོ་འཛིན་དབུ་བཞུགས་ཀི་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཚོགས་

ཆུང་གསར་འཛུགས་དང་ལས་འགུལ་སེལ་ཕོགས་ཀི་རྩ་འཛིན་ལམ་སྟོན་གཏན་འབེབས་སྔོན་ཡོད་ལྟར་རྩིས་ལོ་གཅིག་ནང་ས་ གནས་སོ་སོར་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ལས་འགུལ་ཐེངས་གསུམ་ཉུང་མཐར་སེལ་ཐབས་གནང་མུས་ཡིན་པ། རྩིས་ལོའ་ི ནང་ས་ གནས་ཚོག ས་ཆུང་ཁག ༢༩ ནས་ལས་འགུལ་སེལ ་བའི་སྙན་ཐོ་དང་རྩིས ་ཁ་ཕུལ་འབོར ་བཞིན ་འགོ་གོན ་བསོམ ས་སོར ་ ༨༨,༢༦༢ ཕིར་གསབ་ཞུས། ཀ ༣ སོབ་ཡོན་ལས་གཞི།

ཀ ༣་༡ བོད་ནས་གསར་འབོར་བའི་སོབ་ཡོན། ཕི་ལོ་ ༡༩༧༩ ཡི་རེས་སུ་བོད་ནས་བོས་བོལ་ཕེབས་ཏེ་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་བོད་པའི་དགོན་སེ་ཁག་ཏུ་སྒྲིག་ཞུགས་གྲྭ་

བཙུན་རང་ལོ་ ༦ ནས་ ༢༥ བར་ལ་འདི་ག་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་ལོ་ ༡༥ རིང་ཟླ་རེར་སོར་ ༣༠༠ རེའི་རོགས་སོན་ཞུ་མུས་བཞིན། དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་དང་། ཨ་རིའི་སི་ཨཱར་ཨེམ་(PRM)སོགས་རོགས་ཚོགས་ཁག་ གི་མཐུན་འགྱུར་ལ་བརེན་ནས་སོབ་ཡོན་ལས་རིམ་མུ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་ཞུས་ཐོག དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ནས་ཐད་ཀར་

གསོལ་སྩལ་གནང་བ་ཕུད་རྩིས་ལོའ་ི ནང་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༣,༤༩༠ ལ་སོབ་ཡོན་སྤྲོད་འབུལ་ཞུས་པ། རྩིས་ལོའ་ི ནང་བསོམས་ སོར་ ༡༡,༤༩༨,༧༠༠ ཐམ་པ་མཐུན་འགྱུར་ཞུས། ཀ ༣་༢ རུ་སོག་སོབ་ཡོན།

སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་དམིགས་བསལ་བཀའ་དགོངས་འགལ་མེད་རུ་སོག་གི་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཅིག་ཏུ་

ནང་བསྟན་སར་གསོ་ཡོང་བར་རོགས་ཕན་དང་། བོད་སོག་མི་རིགས་གཉིས་ཀི་འབེལ་རྒྱ་ལ་དམིགས་ཏེ། རུ་སོག་ཁུལ་ནས་ ཕེབས་པའི་བོད་ཀི་ཆོས་དང་རིག་གནས་སོབ་གཉེར་བ་སེ་ཁག་ཅིག་ལ་དམིགས་བསལ་སོབ་ཡོན་སྤྲོད་འབུལ་བེད་མུས་བཞིན།

རྩིས་ལོའ་ི ནང་རུ་སོག་སོབ་གཉེར་བ་གངས་ ༡༧༣ ལ་ཟླ་རེར་ཧིན་སོར་ ༣༠༠ རེ་རྩིས་སོབ་ཡོན་བསོམས་སོར་ ༦༢༢,༨༠༠ ཐམ་པ་མཐུན་འགྱུར་ཞུས།

ཀ ༤ ཁ་འཐོར་གྲྭ་བཙུན་འཚོ་སོན་དང་གཞན་རོགས་སྐྱོར། 78

ཀ ༤་༡ རང་ལོ་ ༦༠ ཡན་གི་འཚོ་སོན།

འདི་ག་ལས་ཁུངས་ནས་སི་པན་ཁ་ས་ཌལ་རོགས་ཚོགས་ལ་རེ་བསྐུལ་ཞུས་དོན་ལྟར། རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོ་ནས་བཟུང་རིས་སུ་ མ་ཆད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་རང་ལོ་ ༦༠ ཡན་ལ་ཟླ་རེར་སོར་ ༢༠༠ རེ་གནང་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ རྩིས་ལོའ་ིནང་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༢༥༠ ལ་འཚོ་སོན་སྤྲོད་འབུལ་ཞུས་པ་བསོམས་སོར་ ༦༠༠,༠༠༠ ཐམ་པ་མཐུན་འགྱུར་ཞུས། ཀ ༤་༢ ཁ་འཐོར་གྲྭ་བཙུན་དང་མཚམས་བསྙེན་པའི་འཚོ་སོན།

དགོན་པའི་སྒྲིག་ཁུངས་སུ་མེད་པའི་ཁ་འཐོར་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀི་དཀའ་སེལ་སད་ཕི་རྒྱལ་ཚོགས་སེར་ཁག་ཅིག་གི་མཐུན་འགྱུར་ འོག་ར་ས་ཁུལ་དང་ཕོགས་མཐའི་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ཁ་འཐོར་དང་མཚམས་བསྙེན་བཞུགས་མཁན་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་ལ་ཟླ་

རེར་སོར་ ༤༠༠ རེ་འཚོ་སོན་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྩིས་ལོའ་ིནང་ར་ས་ཁུལ་དུ་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༡༠༠ དང་། ཕོགས་མཐའ་ ས་གནས་ཁག་ཏུ་ ༢༦༨ བཅས་ྱོ​ོན ་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་གངས་ ༣༦༨ ལ་འཚོ་སོན ་རོག ས་སྐྱོར ་བསོམ ས་སོར ་ ༡,༧༦༦,༤༠༠ ཐམ་པ་མཐུན་འགྱུར་ཞུས།

ཀ ༤་༣གྲྭ་བཙུན་ནད་གསོ་ཁང་གི་མཐུན་རེན། ཕོགས་མཐའ་ཁག་ནས་ར་ས་སན་རྩིས་ཁང་དང་བདེ་ལེགས་སན་ཁང་སོགས་ལ་སན་བཅོས་སུ་ཕེབས་མཁན་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་ཀི་ ཆེད་དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ཡིག་ཚང་ནས་ལྷ་རྒྱལ་རིར་ནད་གསོ་ཁང་ཞིག་ཆེད་བསྐྲུན་གནང་ཡོད་པ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་

ཁུངས་ནས་འཛིན་སྐྱོང་དང་། འདི་ག་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གིས་ངོས་སོར་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྩིས་ལོའ་ི ནང་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༣༣ སན་བཅོས་སུ་ཕེབས་པར་སྐབས་འབེལ་རོག་ཞིབ་ཀིས་ངོས་སོར་མཐུན་འགྱུར་ཞུས། ཀ ༥སི་ཏི་རམ་འདེགས་ཚོགས་པར་རོགས་རམ།

ལོ་མང་རིང་ནས་ར་སའི་ཉེ་འདབས་སིར་བྷ་རིར་ཡོད་པའི་སི་ཏི་རམ་འདེགས་ཚོགས་པའི་སོབ་ཕྲུག་སོད་ཁང་ལ་ལོ་རེར་ལྟོ་དོད་ཀི་ ངོ་བོར་རོགས་རམ་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་རྩིས་ལོའ་ིནང་སོར་ ༦༠,༠༠༠ ཐམ་པ་མཐུན་འགྱུར་ཞུས། ཀ ༦ མཚན་དོད་དང་ཕོགས་དོད།

ཀ ༦་༡ དབུ་འཁིད་བ་ཆེན་རྣམ་པའི་མཚན་དོད། ཆོས་བརྒྱུད་དབུ་འཁིད་བ་ཆེན་རྣམ་པར་ཟླ་རེར་སོར་ ༡༥༠༠ རེ་མཚན་དོད་ཀི་ངོ་བོར་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྩིས་ལོ་འདིར་ དབུ་འཁིད་བ་ཆེན་གསུམ་ལ་མཚན་དོད་སོར་ ༥༤,༠༠༠ ཕུལ། ཀ ༦་༢ མཁན་པོ་ལས་ཟུར་རྣམ་པའི་མཚན་དོད།

རིས་མེད་དགོན་སེ་ཁག་གི་མཁན་པོ་དང་མཁན་ཟུར་རྣམ་པར་ཟླ་རེར་མཚན་དོད་སེ་སེལ་རེ་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྩིས་ ལོའ་ིནང་མཁན་པོ་ལས་ཐོག་ ༢༨ དང་མཁན་ཟུར་ ༢༩ ལ་མཚན་དོད་ཕུལ། ཀ ༦་༣ ཆོས་སྐྱོང་ཁག་གི་སྐུ་རེན་རྣམ་པའི་གསོལ་ཕོགས་དོད།

79

གཞུང་བསྟེན་དག་ལྷའི་གཙོ་བོ་གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོའ་ིསྐུ་རེན་ལ་ཟླ་རེར་ཕོགས་དོད་སོར་ ༡༥,༥༠༠ རེ་དང་། བཀྲ་ཤིས་

ཚེ་རིང་མ་དང་གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷའི་སྐུ་རེན་གཉིས་ལ་ཕོགས་དོད་ཟླ་རེར་སོར་ ༡༥,༠༠༠ རེ་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། རྩིས་ལོའ་ི ནང་སྐུ་རེན་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཕོགས་དོད་བསོམས་སོར་ ༥༤༦,༠༠༠ ཐམ་པ་ཕུལ། ཀ ༦་༤ དཔེ་འཁིད་དང་སྐད་ཡིག་དགེ་རྒན་གི་གསོལ་ཕོགས།

དགོན་སེ་ཁག་གི་བཤད་སྒྲུབ་ཀི་བ་བ་རྣམས་ས་བརན་རྒྱུན་གནས་ཡོང་ཐབས་ལ་དམིགས་ཏེ། འཁོས་འབོར་ཞན་པ་དང་མཐའ་ མཚམས་ས་ཁུལ་དུ་ཆགས་པའི་དགོན་སེ་ཁག་ཅིག་དང་། གཞན་དགོན་སེ་ཆུང་ཁག་ཅིག་བཅས་ཀི་དཔེ་འཁིད་དང་རིག་གནས་

དགེ་རྒན་རྣམས་ལ་ཕོགས་དོད་ཟླ་རེར་སོར་ ༣,༠༠༠ རེ་སྤྲོད་འབུལ་ཞུ་མུས་བཞིན། རྩིས་ལོའ་ིནང་དགོན་སེ་ཁག་ ༤༤ ཡི་དཔེ་ འཁིད་དགེ་རྒན་གངས་ ༨༣ ལ་བསོམས་སོར་ ༢༩,༨༨,༠༠༠ ཐམ་པ་ཆོས་རིག་མ་དངུལ་ཁོངས་ནས་རོགས་སྐྱོར་ཞུས། ཀ ༦་༥ ཚན་རིག་དགེ་རྒན་གི་གསོལ་ཕོགས།

ཕི་ལོ་ ༢༠༡༣ ལོར་དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་སྟོད་གྲྭ་ཚང་དུ་ཆོས་བརྒྱུད་རིས་མེད་དགོན་སེ་ཆེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་ཧག་བསྡུས་ཐོག་བཤད་

སྒྲུབ་བསྟན་པ་གོང་འཕེལ་ལྷན་ཚོགས་ཞེས་པ་བསྐོང་འཚོགས་བས་པའི་གོས་ཆོད་གཞིར་བཟུང་། དགོན་སེ་ཁག་གི་ཚན་རིག་ དགེ་རྒན་ལ་ཕོགས་དོད་ཟླ་རེར་སོར་ ༣༥༠༠ རེ་སོར་སྤྲོད་བེད་མུས་བཞིན། རྩིས་ལོའ་ི ནང་དགོན་སེ་ཁག་ ༡༧ གི་ཚན་རིག་ དགེ་རྒན་རྣམས་ལ་གསོལ་ཕོགས་བསོམས་ ༧,༡༤,༠༠༠ ཐམ་པ་ཆོས་རིག་མ་དངུལ་ནས་སྤྲོད་འབུལ་ཞུས། ཀ ༦་༦ རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་གི་གསོལ་ཕོགས།

སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོའ་ིབཀའ་དགོངས་གཞིར་བཟུང་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་པོར་༸རྒྱལ་བསྟན་སར་གསོ་དར་ འཕེལ་ཡོང་ཐབས་དང་། རྒྱ་སྐད་སྨྲ་མཁན་མི་རིགས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཕོགས་ནས་མཐུན་གོགས་ཡོང་ཐབས་སོགས་ལ་དམིགས་

ཏེ། རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་བཤད་གྲྭ་ཆེ་ཁག་རྣམས་སུ་རྒྱ་ཡིག་སོབ་འཁིད་དགོས་པའི་འབོད་བསྐུལ་དང་སགས། རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་ རེ་ལ་གསོལ་ཕོགས་ཟླ་རེར་སོར་ ༦,༥༠༠ རེ་མཐུན་འགྱུར་ཞུ་མུས་བཞིན། རྩིས་ལོའ་ི ནང་རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་ ༡༠ ལ་བསོམས་ སོར་ ༧,༨༠,༠༠༠ ཐམ་པ་ཆོས་རིག་མ་དངུལ་ནས་མཐུན་འགྱུར་ཞུས། ཀ ༦་༧ དཀོན་གཉེར་གི་ཕོགས་དོད།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་བོད་ཀི་བསྟན་སིད་བདེ་ཐབས་སུ་གསར་བཞེངས་གུ་རུ་ལྷ་ཁང་གི་དཀོན་གཉེར་རྣམས་ལ་ཟླ་རེར་

ཕོགས་དོད་སོར་ ༣༥༠༠ རེ་དང་། གཞིས་དགོན་ཁག་ཅིག་གི་དཀོན་གཉེར་རྣམས་ལ་ཟླ་རེར་ཕོགས་དོད་སོར་ ༢༠༠༠ རེ་གནང་ མུས་ལྟར། རྩིས་ལོའ་ིནང་གུ་རུ་ལྷ་ཁང་ ༥ དང་། གཞིས་དགོན་ ༡༣ བཅས་སེ་ཁག་བཅོ་བརྒྱད་ཀི་དཀོན་གཉེར་ལ་ཆོས་རིག་མ་ དངུལ་ནས་བསོམས་སོར་ ༥,༢༢,༠༠༠ ཐམ་པ་མཐུན་འགྱུར་ཞུས། ཀ ༦་༨ དམིགས་བསལ་དཀོན་གཉེར་གསོལ་ཕོགས།

རྩིས་ལོའ་ི རིང་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་༸སྐུའི་དགུང་ཀེག་སྔ་བསུ་ཁེལ་བ་དང་བསྟུན། ལོ་གཅིག་རིང་ རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་གི་དཀོན་གཉེར་ ༡༠༠ ལ་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་གི་བཀའ་དགོངས་ལྟར་དམིག ས་བསལ་རྩིས ་ འགོའ་ིཁོངས་ནས་ཟླ་རེར་སོར་ ༡༠༠༠ རེ་རྩིས་བསོམས་སོར་ ༡༢,༠༠,༠༠༠ ཐམ་པ་ཁུངས་འགེམས་ཞུས། 80

ཀ༧

ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཞུང་འབེལ་ཕོགས་བསྐྱོད།

གུས་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མིང་འཛིན་པས་རྩིས་ལོའ་ིནང་གཞུང་འབེལ་ཕོགས་བསྐྱོད་ཞུས་པ་གཤམ་གསལ། ཀ ༧་༡ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༣ ཉིན་རྒྱ་གར་གི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་རྒྱ་གར་གཞུང་མང་གཉིས་ ལ་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུའི་ལས་རིམ་གི་ཆ་ཤས་བོད་ཀི་དུས་སྟོན་གི་མཇུག་བསོམས་མཛད་སོ ར་དུས་སྟོན་དང་འབེལ་བའི་གཏམ་ བཤད་དང་། འགེམས་སྟོན་སོགས་ལ་ལྟ་སྐོར་ཞུས།

ཀ ༧་༢ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༣ ཉིན་ལྡི་ལིར་སྒྲུབ་བརྒྱུད་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་༸སྐྱབས་མགོན་འབྲུག་ཆེན་རིན་པོ་ ཆེར་འཚམས་ཞུ་མཇལ་བཅར་དང་ཆབས་ཅིག སི་དོན་གལ་ཆེའི་གནད་དོན་ཞིག་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་ཞུས།

ཀ ༧་༣ ཕི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡༧ ནས་ ༣༠ བར་རྒྱ་གར་བང་ཤར་ཀ་སྦུག་དང་། རོ་རེ་གིང་། སང་ཏོག ར་ཝང་ལ། སོ་ན་མདའ། ས་ ལུ་སར་བཅས་སུ་ཡོད་པའི་དགོན་སེ་ཁག་ལ་འཚམས་འདི་ལྟ་སྐོར་དང་། དགོན་སེ་སོ་སོའ་ི གནས་འཛིན་མཁན་བ་རྣམས་དང་

མཇལ་འཕྲད་ཞུས། དེ་བཞིན་ས་གནས་སོ་སོའ་ི སོབ་གྲྭ་སོགས་སེ་ཚན་ཁག་ལའང་ལྟ་སྐོར་དང་། ཚོགས་འདུ། མི་མང་ལ་གཏམ་ བཤད་བཅས་ཞུས།

ཀ ༧་༤ ཕི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡༩ ནས་ ༢༥ བར་ཤི་ལངྐར་ལོ་ཤས་གོང་ནས་གསར་འཛུགས་བྱུང་བའི་ཤི་ལངྐ་དང་བོད་ཀི་ནང་

པའི་མཐུན་ཚོགས་ཞེས་པའི་ཚོགས་པ་དེས་གཙོ་བོ་ཤི་ལངྐའི་རྒྱལ་ས་ཀོ་ལོམ་བྷོར་འཛམ་གིང་ནང་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེ་ཁག་ ཡོངས་ཀི་ངོ་སྤྲོད་དང་དན་རེན་གི་འཛུགས་བསྐྲུན་འཆར་གཞི་ཞིག་ཡོད་པ་དེར་བོད་ཀི་ནང་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ལའང་ཐོབ་སྐལ་སི་ མཚུངས་གནང་རྒྱུ་བས་ཡོད་པ་དེའི་སྐོར་གོས་བསྡུར་དང་། ཤི་ལངྐའི་ནང་པའི་བསྟན་བདག་བ་ཆེན་རྣམ་པ་དང་མཇལ་འཕྲད།

སངས་རྒྱས་ཀི་ཚེམས་དང་། གདུང་རུས། ན་བཟའ་སོགས་གཟུངས་སུ་བཞུགས་པའི་གགས་ཅན་མཆོད་སོང་ཆེན་མོ་རྣམས་ལ་ གནས་མཇལ་བཅས་ཞུས།

ཀ ༧་༥ ཕི་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༣ ནས་ ༡༢ བར་སུད་སིར་༸སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་མཛད་སོ་དང་། སུད་སི་དང་ཨོ་སི་ཊི་རི་ཡ་གཞུང་ མང་གཉིས་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུའི་མཛད་སོར་མཉམ་ཞུགས། སུད་སི་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་། འཛམ་གིང་མཉམ་འབེལ་རྒྱལ་ ཚོགས་འགོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚན་པའི་གནད་ཡོད་མི་ས་ཁག་དང་མཇལ་འཕྲད། སུད་སི་དང་ཨོ་སི་ཊི་རི་ཡ་ཁུལ་གི་བོད་བརྒྱུད་ ནང་བསྟན་གི་ཆོས་ཚོགས་ཁག་ཅིག་ལ་འཚམས་འདི་ལྟ་སྐོར་བཅས་ཞུས།

ཀ ༧་༦ ཕི་ཚེས་ ༡༢ ནས་ ༢༤ བར་ཨིན་ཡུལ་དུ་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་། ཨིན་གཞུང་ཕི་འབེལ་གི་འབེལ་ཡོད་འགན་ འཛིན། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ། ཨིན་ཡུལ་ཡེ་ཤུའི་ཆོས་དཔོན་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་དང་མཇལ་འཕྲད། གོས་ཚོགས་འོག་མའི་ ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་ཁང་ཞིག་ཏུ་གོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་དང་གནད་ཡོད་མི་ས་གཞན་ཁག་ཅིག་འདུ་འཛོམས་སར་

བོད་ལུགས་ནང་བསྟན་གི་གནས་བབ་དང་ྱོད་ཆོས་སྐོར་གཏམ་བཤད་དང་དིས་ལན་བཅས་ཞུས། ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་

ཐུག་འཕྲད་དང་། རྒྱལ་ས་ལོན་ཌོན་དུ་རེན་གཞི་བེད་པའི་བོད་ལུགས་ནང་བསྟན་གི་ཆོས་ཚོགས་ཁག་ཅིག་ལ་འཚམས་འདི་ལྟ་ སྐོར་བཅས་ཞུས།

81

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཆོས ་རིག ་བཀའ་བོན་མཆོག གནས་སྐབས་དེ་ནས་མཚམས་འཇོག ་རོགས་གནང་། ཕག་ཚོད་ ༣:༡༥ བར་དུ་ གསོལ་ཇའི་བར་གསེང་ཡིན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ཉིན་གི་ཐུན་བཞི་པ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག མུ་མཐུད་ནས་གསུང་རོགས་གནང་།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག མུ་མཐུད་ནས་ཞུས་ཆོག་པར་བགིས། ས་གནས་བོད་མི་རྣམས་ཐུག་འཕྲད་དང་། རྒྱལ་ས་ལོན་ ཌོན་དུ་རེན་གཞི་བས་པའི་བོད་ལུགས་ནང་བསྟན་གི་ཆོས་ཚོགས་ཁག་ཅིག་ལ་འཚམས་འདི་ལྟ་སྐོར་བཅས་ཞུས།

ཀ ༧་༧ ཕི་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༣༡ ནས་ཕི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢ བར་ཨ་རིའི་མངའ་སེ་མི་ནི་སོ་ཊའི་ནང་བང་ཨ་རིའི་བོད་རིགས་སི་མཐུན་ ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༡༧ དང་། ཚོགས་པ་དེ་ཉིད་དབུ་བརེས་ཏེ་མི་ལོ་ ༢༥ འཁོར་བའི་མཛད་སོ། བོད་མིའི་མང་གཙོ་ དུས་ཆེན་བཅས་ཀི་མཛད་སོར་ངོ་བཅར་གིས་གཏམ་བཤད་ཞུས།

ཀ ༧་༨ ཕི་ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༧ ནས་ ༡༢ བར་ཨ་རིའི་གོང་ྱོེར་ལོ་སེ་ཨེན་ཇི་ལེ་སིར་འཛམ་གིང་ནང་པའི་ཆོས་ཚོགས་ཀི་ཡན་ལག་ སེ་ཚན་ཞིག་ནས། ནང་པའི་ཆོས་ལུགས་དང་དཔལ་འབོར་རིག་པ། ཞེས་པའི་བརོད་གཞིའི་ཐོག་མཁས་པའི་བགོ་གེང་ཚོགས་

འདུར་མགོན་འབོད་བྱུང་བ་ལྟར་བཅར་ཏེ། མཉམ་ཞུགས་བ་སོ་དང་གནད་ཡོད་ཚོགས་མི་མང་པོར་འབེལ་འཇོག་ཞུ་སོ་ཇི་མཆིས་ ཞུས། དེ་དང་སྟབས་གཅིག་དེ་ཁུལ་གི་བོད་རིགས་སི་མཐུན་ཚོགས་པས་སེ་ལེན་དང་གཏམ་བཤད་ཚོགས་འདུ་གོ་སྒྲིག་གནང་བ་ ལྟར་ངོ་བཅར་དང་། ས་གནས་ཀི་བོད་པའི་ཆོས་ཚོགས་ཁག་བཞིར་འཚམས་འདི་ལྟ་སྐོར་ཞུས།

ཀ ༧་༩ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༨ ནས་ ༢༤ བར་རྒྱ་གར་བང་ཤར་ཁུལ་ས་གནས་བསྟན་འཛིན་སང་། འབུམ་སེ་ལ། དི་ རངས། ར་དབང་། མེའོ། ཏེ་ཛུ། ཤེས་ལོངས་བཅས་སུ་རེན་གཞི་བས་པའི་བོད་ཀི་དགོན་སེ་ཁག་ལ་འཚམས་འདི་ལྟ་སྐོར་དང་།

དགོན་སེ་སོ་སོའ་ི གནས་འཛིན་མཁན་བ་རྣམས་དང་མཇལ་འཕྲད། ས་གནས་སོ་སོའ་ི སོབ་གྲྭ་སོགས་ཀི་སེ་ཚན་ཁག་ལའང་ལྟ་ སྐོར་དང་། ཚོགས་འདུ། མི་མང་ལ་གཏམ་བཤད་བཅས་ཞུས།

ཀ ༧་༡༠ ཕི་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༨ ནས་ཕི་ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢ བར་སྔ་འགྱུར་རིང་མའི་དབུ་འཛིན་ཁི་རབས་བདུན་པ་༸སྐྱབས་རེ་ ཀཿཐོག་དགེ་རྩེ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གོ་བུར་དགོངས་པ་གཞན་དོན་དུ་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རིལ་བཞུགས་ལ་གུས་མཆོད་སད་ ཕོགས་བསྐྱོད་ཞུས།

82

ཀ ༧་༡༡ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༢༤ ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༤ བར་གནས་མཆོག་རོར་གདན་དུ་སི་ནོར་ ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་བརན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུ་རྒྱུའི་ག་སྒྲིག་ལས་དོན་ སད་རོ་རེ་གདན་དུ་ཕོགས་བསྐྱོད་ཞུས།

ཀ ༧་༡༢ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༥ ནས་ ༢༧ བར་སེ་ར་ལྡུན་དོན་གྲུབ་གིང་དུ་༸ཀུན་གཟིགས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ ཕྲེང་བཅུ་པ་མཆོག་གི་དགོངས་རོགས་དུས་དན་གི་མཛད་སོར་བཀའ་ཤག་གི་སྐུ་ཚབ་བས་ཏེ་ངོ་བཅར་དང་། དེ་སྐབས་གཞིས་ ཆགས་ཀི་དགོན་སེ་ཁག་ཅིག་ལའང་འཚམས་འདི་ལྟ་སྐོར་ཞུས།

ཀ ༧་༡༣ ཕི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༡ ནས་ ༢༥ བར་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕོགས་མོན་གོ་རུ་བོད་རིགས་མཐོ་རིམ་སོབ་མའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་

༡༣ པའི་མཛད་སོར་དམིགས་བསལ་མགོན་འབོད་བྱུང་བ་ལྟར་ཆེད་བཅར་གིས་ཚོགས་བཅར་བ་ཚོར་གཏམ་བཤད་དང་མཇུག་ ཏུ་དིས་ལན་བཅས་ཞུས།

གཞན་ཡང་ར་སའི་ཉེ་འདབས་སིར་དང་། ཅོན་ཏ་ར། དཔལ་སྤུངས་ཤེས ་རབ་གིང་བཅས་སུ་དགོན་སོ བ་སོ་འབེད་དང་། རིག ་ གཞུང་དུས་སྟོན། ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་ཚོགས་འདུ་བཅས་སུ་དམིགས་བསལ་མགོན་འབོད་བྱུང་བ་ལྟར་ངོ་བཅར་ཞུས་པ་བཅས་ ཀི་གཞུང་འབེལ་ཕོགས་བསྐྱོད་ཞུས།

ཀ༨

རྒྱབ་གཉེར་མཐུན་འགྱུར།

ཀ ༨་༡ བོད་དུ་ཕིར་ལོག་གནང་མཁན་ལ་རྒྱབ་གཉེར།

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་གསར་འབོར་སོབ་ཡོན་ཐོབ་བཞིན་པའམ་ཐོབ་མྱོང་བའི་གྲྭ་བཙུན་གང་ཞིག་བོད་དུ་ཕིར་ལོག་གནང་ འདོད་ཡོད་ཚེ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སེ་ལེན་འབེལ་མཐུད་ཁང་ནས་ཕིར་ལོག་གནང་རྒྱུའི་ལམ་གོན་གི་མཐུན་རེན་སོར་ལམ་

ཡོད་པ་ལྟར། རྩིས་ལོའ་ི ནང་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༡ བོད ་དུ་ཕིར་ལོག་གནང་སྐབས་འདི་ག་ལས་ཁུངས་ནས་ལམ་གོན་ཞུ་སྤྲོད་ཡོང་ བའི་རྒྱབ་གཉེར་སྤྲོད་འབུལ་ཞུས།

ཀ ༨་༢ ཚོགས་སེར་ཁག་ལ་རྒྱབ་གཉེར། རྩིས་ལོའ་ི ནང་དགོན་པ་གསར་རྒྱག་དང་། ལས་འགུལ་ཆོག་མཆན། ཉམས་གསོའ་ི སོང་ཡིག ་བཅས་ཨིན་བོད་གཉིས་ཐོག་བཟོ་

འབུལ་དང་། དགོན་པའི་སྒྲིག་ཁོངས་སུ་ཡོད་པའི་བ་སྤྲུལ་མཁན་སོབ་སོགས་ཕི་རྒྱལ་ཡུལ་ཁག་ཏུ་ཕེབས་རྒྱུའི་ཐོངས་མཆན། བཙུན་དགོན་ཁག་ནང་ཕི་རྒྱལ་མི་རིགས་སོབ་གཉེར་བ་རྒྱུའི་ཐོངས་མཆན་ཞུ་ཐོབ་སོགས་སད་སྐབས་འབེལ་རྒྱབ་གཉེར་མཐུན་ འགྱུར་ཞུས།

ཀ༩

སྐུ་མགོན་སེ་ལེན།

ཀ ༩་༡ རྩིས ་ལོ ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༡ ཚེ ས ་ ༢༠ ཉིན ་ཤི ་ལངྐའི་བོད ་ཀི ་ནང་པའི་མཐུན་ཚོ ག ས་

(Sri Lankan Tibetan

Buddhist Brotherhood Society) ཀི་ཚོགས་གཙོ་དང་ཚོགས་མི་ཁག་ཅིག་ར་སར་ཕེབས་འབོར་སྐབས་སེ་ལེན་གསོལ ་

སྟོན་འདེགས་འབུལ་ཞུས།

83

ཀ ༩་༢ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ཨ་རིའ་ི རྒྱལ་སིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལྷན་ཚོགས་ཀི་ཚོགས་གཙོ་འབུམ་རམས་ པ་བསྟན་འཛིན་རོ་རེ་ལགས་ལ་སེ་ལེན་གསོལ་སྟོན་འདེགས་འབུལ་ཞུས།

ཀ ༡༠ ལས་འཆར་ཁག

ཀ ༡༠་༡ ཉམས་གསོའ་ི རོགས་སྐྱོར།

ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་དགོན་པ་དང་རེན་ཁང་སོགས་ཤིག་གསོའ་ི ལས་དོན་ཆེད་རོགས་རམ་ཡོང་བའི་སྙན་ཞུ་ འབོར་སྐབས་མཐུན་འགྱུར་གང་ཐུབ་ཞུ་ཐབས་ཞུ་མུས་བཞིན། རྩིས་ལོའ་ི ནང་དམིགས་བསལ་རྩིས་འགོའ་ི ཁོངས་ནས་དགོན་ ཁག་དྲུག་ཅུ་རེ་བཞི་ལ་ཉམས་གསོའ་ིལས་དོན་ཆེད་བསོམས་སོར་ ༩༨,༠༠༠,༠༠ ཐམ་པ་རོགས་རམ་མཐུན་འགྱུར་ཞུས། ཀ ༡༠་༢ ཟབ་སོང་དང་བགོ་གེང་། ཀ ༡༠་༢་༡

བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་དང་ནང་དོན་རིག་པའི་ཟབ་ཁིད་ཐེངས་ལྔ་པ།

སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་བཀའ་དགོངས་གཞི་བཟུང་རང་རིགས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་ནས་ནང་པའི་ གཞི་རིམ་ལྟ་གྲུབ་ཁག་སོབ་གཉེར་ཐུབ་སད། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༤ ལོར་དཔལ་ལྡན་སད་རྒྱུད་གྲྭ་ཚང་དང་ཟུང་འབེལ་གིས་བོད་ཀི་སྐད་ ཡིག་དང་ནང་དོན་རིག་པའི་ཟབ་ཁིད་ཅེས་པའི་ལས་འཆར་ཞིག་གསར་གཏོད་འགོ་འཛུགས་ཞུས་ཏེ། ལོ་བསྟུད་མར་མཐོ་སོབ་ཐོན་

པའི་བོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཁག་ཅིག་ལ་ཧུན་སུར་གངས་ཅན་རིག་གནས་སོབ་གྲྭར་ཟླ་བ་དྲུག་རིང་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔའི་སྙིང་ དོན་དང་། རིགས་ལམ། སུམ་རགས་སོགས་སོབ ་འཁིད་བས་པ་ཕན་འབས་གང་ལེགས་བྱུང་ཡོད་པས། རྩིས་ལོའ་ི ནང་ཕི་ལོ་

༢༠༡༨ ཟླ་ ༧ ནས་ཟླ་ ༡༢ བར་ཧུན་སུར་གངས་ཅན་རིག་གནས་སོབ་གྲྭར་ཟབ་ཁིད་ཐེངས་ལྔ་པ་འཚུགས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཞིང་། ཟླ་ དྲུག་རིང་སོབ་མའི་ཟས་དོད་དང་། དགེ་རྒན་གསོལ་ཕོགས། ལག་དངུལ། ལམ་གོན་སོགས་ཀི་མཐུན་རེན་འབོར་སྤྲོད་ཞུས། ཐེངས་དེར་སོབ་གངས་ ༢༠ ཐམ་པས་མཉམ་ཞུགས་དང་། འགོ་གོན་སོར་ ༦,༠༩,༣༤༨ ཆོས་རིག་མ་དངུལ་ནར་གཏོང་ཞུས། ཀ ༡༠་༢་༢ དེང་དུས་ཚན་རིག་ཟབ་སོང་།

ཨ་རི་ཨེ་མོ་རི་མཐོ་སོབ་ཀི་འབེལ་ཡོད་སེ་ཚན་དང་འབེལ་ལམ་མོས་མཐུན་བྱུང་བ་བཞིན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ར་ས་བོད་ ཀི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དང་ཟུང་འབེལ་ཐོག ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༩ ནས་ཟླ་ ༧ ཚེས་ ༦ བར་མོན་གོ་འབས་སྤུངས་བོ་ གསལ་གིང་གྲྭ་ཚང་དུ་བཙུན་མ་བཞི་བཅུ་སྐོར་ཞིག་ལ་དེང་དུས་ཚན་རིག་གི་ཟབ་སོང་ཞིག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། འབས་

སྤུངས་བོ་གསལ་གིང་གྲྭ་ཚང་དང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་གཉིས་ནས་ཕོགས་མཐའ་ཁག་ནས་ཕེབས་པའི་བཙུན་མ་རྣམས་ཀི་

བཞུགས་གནས་དང་། ཟས་གོན། ལམ་གོན་བཅས་ཀི་མཐུན་འགྱུར་ཞུས་ཤིང་། ཟབ་སོང་དེར་སེལ་ཀོབ་བཙུན་དགོན་མཚོ་རྒྱལ་

བཤད་སྒྲུབ་གིང་དང་། མོན་གོ་བཙུན་དགོན་བང་ཆུབ་ཆོས་གིང་། ར་ས་སྒྲོལ་མ་གིང་། ར་ས་འཇམ་དབངས་ཆོས་གིང་། ར་ས་དགེ་ ལྡན་ཆོས་གིང་བཅས་ཀིས་མཉམ་ཞུགས་གནང་།

ཀ ༡༠་༢་༣ ར་ས་བོད་ཀི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཟུང་འབེལ་ཐོག་ནས་འཛིན་སྐྱོང་སོང་བརར་ཁང་དུ་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༢༩ ནས་ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༩ བར་ཉིན་གངས་བཅུ་གཉིས་རིང་ཚན་རིག་འཛིན་གྲྭ་མེད་པའི་དགོན་སེ་ཁག་

84

ནས་ཆེད་འབོད་ཞུས་པ་གྲྭ་བཙུན་ ༢༣ ལ་དེང་དུས་ཚན་རིག་གི་ཟབ་སོང་ཞིག་གོ་སྒྲིག་ཞུས། ཟབ་སོང་དུ་ཕེབས་མཁན་རྣམས་ ཀི་ལམ་གོན་དང་ཟས་གོན་སོགས་འགོ་གོན་བསོམས་སོར་ ༢,༩༡,༦༡༣ ཆོས་རིག་མ་དངུལ་ནས་ནར་གཏོང་ཞུས། ཀ ༡༠་༢་༤

དགེ་བཤེས་མའི་ལས་རིམ།

ཕི་ལོ་ ༢༠༡༧ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༢༣ ཉིན་དགེ་བཤེས་མའི་ལས་རིམ་དང་འབེལ་བའི་ལས་དོན་དང་ཡིག་ཆ་ཡོངས་རོགས་རྩིས་སྤྲོད་ དང་སགས་དགེ་བཤེས་མའི་ལས་རིམ་དེ་བཞིན་བཙུན་མའི་འདུས་སེ་རང་གིས་འགན་འཁུར་རྒྱུན་སྐྱོང་གནང་བཞིན་ཡོད་ཀང་།

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་རྩོད་རྒྱུགས་ཞིབ་འཇུག་པ་དང་རྒྱུགས་སྤྲོད་དོ་དམ་ལྷན་ཚོགས་ཀི་རྒྱུན་ལས་བཅས་ཀི་ལམ་གོན་དང་ ལས་དོད། དེ་བཞིན་ཡིག་རྒྱུགས་ཞིབ་འཇུག་པ་རྣམས་ལ་སྐུ་ཡོན་བཅས་ཀི་མཐུན་འགྱུར་ཞུ་བཞིན་ཡོད། རྩིས་ལོའ་ི ནང་བལ་ ཡུལ་མཁའ་སོད་དགའ་འྱོིལ་གིང་དུ་བཙུན་མའི་དགུན་ཆོས་སྐབས་སུ་སྐབས་གསུམ་པའི་དགེ་བཤེས་མའི་རྒྱུགས་སྤྲོད་ཐོན་ པའི་དགེ་བཤེས་མ་བཅུ་ལ་ལེགས་གསོལ་ཕུལ། ཀ ༡༠་༢་༥

གཞུང་ཆེན་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན།

སྐབས་དང་པོའ ་ི གཞུང་ཆེན ་རིག ་གཅིག ་རྐང་འཛིན་སོབ ་གཉེར ་བའི་ཁོང ས་ནས་སོབ ་གཉེར ་བ་གསུམ་ནས་ལོ་གཅིག ་ཕར་ འགངས་ཞུས་པ་དང་། སོབ་གཉེར་བཅུ་ནས་རྩོམ་ཤོག་ཕུལ་འབོར་བྱུང་བ་བཞིན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༨ པའི་སོབ་གཉེར་བའི་

དཔྱད་རྩོམ་ཁག་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་ཕོགས་ཐད་ཐག་གཅོད་བྱུང་དོན་ལྟར། རྩོམ་ཤོག་ཁག་ལ་དཔྱད་ཞིབ་དང་། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༢ པའི་ནང་ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམས་ར་སར་ཕེབས་འཛོམས་ཀིས་དཔྱད་རྩོམ་རེ་རེའི་ཐོག་གོ་བསྡུར། ཕི་

ཟླ་ ༣ པའི་ནང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཚོགས་ཁང་ནང་ངོ་འཕྲད་དིས་ལན་རྒྱུགས་ལེན་བཅས་གནང་བའི་སོ་ནས། ཉམས་ཞིབ་ སོབ་གཉེར་བ་བཅུ་པོ་དེ་དག་ལ་ལག་འྱོེར་སྤྲོད་འཐུས་ཀི་རྒྱབ་གཉེར་ཐག་གཅོད་གནང་ཡོད། ལས་རིམ་འདིའི་ཆེད་དུ་རྩིས་ལོའ་ི ནང་འགོ་གོན་བསོམས་སོར་ ༥,༥༨,༩༩༠ ཐམ་པ་ཆོས་རིག་མ་དངུལ་ནས་ནར་གཏོང་ཞུས། ཀ ༡༠་༢་༦ བོད་ཀི་རིག་གཞུང་དང་སྒྱུ་རྩལ་མ་དངུལ།

ཨ་རི་གཞུང་གི་ (USAID) རོགས་དངུལ་ཁོངས་ནས་བོད་ཀི་སོལ་རྒྱུན་རིག་གཞུང་དང་དེང་རབས་བོད་ཀི་བཟོ་རིག་སྒྱུ་རྩལ་

རྒྱུན་འཛིན་དང་གོང་སེལ་སད་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་དུ་གནས་འཁོད་བོད་རིགས་སྒྱུ་རྩལ་མཁན་ཚོགས་སེར་རྣམས་ལ་སྒྱུ་རྩལ་ དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་གཏང་རྒྱུ་དང་། རིག་རྩལ་དང་ལག་རྩལ་རྒྱ་ྱོབ་གཏང་རྒྱུ་སོགས་ཀི་རམ་འདེགས་སད། བོད་ཀི་ རིག ་གཞུང་དང་། སྐད་ཡིག སྒྱུ་རྩལ་ཁོ་ནའི་ལས་འཆར་ཆེད་སོར་ཁི་ལྔ་ནས་འབུམ་གསུམ་བར་རོག ས་དངུལ་འབུལ་རྒྱུའི་

གསལ་བསྒྲགས་སེལ ་བ་ལྟར་འཆར་སྙན་ཕུལ་འབོར་བྱུང་རེས་ཆེས ་མཐོའ་ི འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་ཆུང་ཆེད་བཙུགས་ཀིས་ངོ་ འཕྲད་དང་ད་ལམ་བརྒྱུད་འདི་ཞིབ ་གནང་སྟེ། རྩིས ་ལོའ ་ི ནང་ཚོ ག ས་སེ ར ་ཁག་ ༡༣ ལ་རོག ས་དངུལ་བསོམ ས་སོར ་ ༣༡,༢༥,༣༤༠ འགེམས་སྤྲོད་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།

ཀ ༡༡ ཆོས་ཕོགས་ཀི་ལས་དོན། ཀ ༡༡་༡ ཆིབས་སྒྱུར་སྤྲོས་གསོལ།

85

རང་ཅག་རྣམས་ཀི་བ་ན་མེད་པའི་མགོན་དཔུང་སི་ནོར་ྋགོང་ས་ྋསྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་རྩིས་ལོའ་ིནང་ས་གནས་ཁག་ཏུ་ ཆིབས་སྒྱུར་བཀའ་དིན་བསྐྱངས་སྐབས། མགོན་པོ་གང་གི་གསང་གསུམ་མཛད་འཕྲིན་ལ་འགལ་རེན་བར་ཆད་མེད་པ་དང་།

རླབས་ཆེན་བཞེད་དགོངས་མཐའ་དག་གེགས་མེད་ལྷུན་འགྲུབ་ཡོང་བར་དམིགས་ཏེ། སྔར་སོལ་བཞིན་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་ཚེས་

ནས་ཚུར་བཞུགས་སར་དུ་༸ཞབས་སོར་མ་འཁོད་བར་དུ། དཔལ་ལྡན་རྒྱུད་སྟོད་གྲྭ་ཚང་དུ་མགོན་ཆོས་གཉིས་དང་། སྐུ་བཅར་ རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་དུ་དཔལ་ལྡན་དམར་ཟོར ་རྒྱལ་མོ། གནས་ཆུང་སྒྲ་དབངས་གིང་གྲྭ་ཚུང་དུ་གནས་ཆུང་ཆོས ་རྒྱལ་ཆེན ་པོ།

དགའ་གདོང་གསལ་བེད་གིང་གྲྭ་ཚང་དུ་དགའ་གདོང༌ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་བཅས་གཙོ་བོར་བས་པའི་དཀར་ཕོགས་ཆོས་སྲུང་ རྣམས་ཀི་བསྐང་གསོ་དང་འཕྲིན་བཅོལ་ཆོག་གྲྭ་ཟུར་ཚོགས་ཐོག་གནད་སིན་འབད་སྒྲུབ་ཞུས། ཀ ༡༡་༢ དང་བང་ཞབས་རིམ།

བོད་གཞིས་བེས་གཉིས་ནས་རང་རེའི་བ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁིད་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་༸ཞབས་ པད་བསྐལ་བརྒྱར་བརན་ཅིང་ཐུགས་ཀི་བཞེད་དགོངས་མཐའ་དག་ལྷུན་གིས ་འགྲུབ་པ་དང་། བོད་མིའི་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་

གསལ་ནས་རང་དབང་བདེ་སྐྱིད་ཀི་དཔལ་ལ་ལོངས་སོད་ཐུབ་པ་སོགས་ལ་དམིགས་ཏེ་མ་བསྐུལ་དང་བང་ཐོག་ནས་བསྟན་སིད་ ཞབས་རིམ་ས་མང་བསྒྲུབས་ཏེ་སྒྲུབ་ཐོ་ཕུལ་འབོར་ཇི་བྱུང་ཞིབ་ཕྲ་ལས་བསོམས་རྒྱས་པའི་ནང་གསལ་བཀོད་ཞུས་ཡོད་ཅིང་།

དཔེ ་མ ཚོ ན ་ངོ ་བོ ར ་ཁ་ཤ ས ་ཞུ ས ་ན། མ ་ཎི ་ཡིག ་དྲུག་གངས ་ ༣ ༡,༦༣ ,༢༡,༡༣ ,༢༡༩ དང་། བཛྲ་གུ ་རུ་ག ངས ་ ༡,༥༠,༦༦,༧༣,༠༨༡ ཡིག་བརྒྱ་གངས་ ༡༥,༡༧,༢༨,༩༢༨ སན་བའི་གཟུངས་སྔགས་གངས་ ༡,༠༢,༧༠,༩༨༧ སྒྲོལ ་མ་ གངས་ ༨༡,༨༠,༥༢༥ སྐྱབས་འགོ་གངས་ ༥༡,༩༣,༡༦༡ སྒྲོལ ་མའི་གཟུངས་སྔགས་གངས་ ༤,༠༦༧,༤༨༧ ར་མགིན ་ གཟུངས་སྔགས་གངས་ ༡༠,༣༠,༧༠༠ སོགས་སིན་སྒྲུབ་ཞུས་འདུག ཀ ༡༡་༣ བ་ལྷའི་བཀའ་ལུང་ཞབས་རིམ།

རྩིས་ལོའ་ི ནང་༸རྒྱལ་བའི་དགུང་ཀེག་དུས་ཡུན་རིང་ཚུལ་བསྟན་སྐུ་གེགས་བར་ཆད་རིགས་བཟློག་ཐབས་སུ་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ གི་དབུ་འཁིད་བ་ཆེན་རྣམ་པར་ཐུགས་བརག་ཞུས་འབས་ཕིར་ཕེབས་རིམ་གོ་ཁག་དང་། སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་

པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭ་དང་བོད་མིའི་སི་མཐུན་བསོད་ནམས་གསོག་སེལ་སད། གཞུང་བསྟེན་དག་ལྷའི་གཙོ་བོ་གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ ཆེན་པོ་དང་། ཚེ་རིང་མ། གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷ་བཅས་དགུང་གསར་གཟབ་གསོལ་དང་། དབར་གསོལ་སན་འདེན་ཞུས་པའི་བཀའ་

ལུང་ཇི་ཕེབས་ཞིབ་ཕྲ་ལས་བསོམས་རྒྱས་པའི་ནང་གསལ་བཀོད་ཞུས་ཡོད་པ་ལྟར་དང་། དཔེ་མཚོན་ཁག་ཁ་ཤས་ཞུས་ན། མ་ ཎི་ཡིག་དྲུག་དུང་ཕྱུར་ ༢༥༧ བརྒལ་བ་དང་། ཐུབ་པའི་མཚན་སྔགས་དུང་ཕྱུར་ ༤༡ བརྒལ་བ། དམ་ཚིག་རོ་རེའི་གཟུངས་

སྔགས་དུང་ཕྱུར་ ༡༢ བརྒལ་བ། སྒྲོལ་མ་བེ་བ་ ༦ བརྒལ་བ། ཨོ་རྒྱན་འབྱུང་བཞི་ལྷ་མོའ་ི གསོལ ་འདེབས་བེ་བ་ ༤ བརྒལ་བ། མ་ཧཱ་གུ་རུའི་ཐུགས་དམ་གནད་བསྐུལ་བེ་བ་ ༢ བརྒལ་བ། སི་བཟློག་ཙཀྲ་བཅུ་གསུམ་ས་ཡ་ ༢༧ བརྒལ་བ། རྒྱལ་བའི་ཞབས་ བརན་ས་ཡ་ ༤ བརྒལ་བ། བསམ་པ་ལྷུན་འགྲུབ་ས་ཡ་ ༢ བརྒལ་བ། ཚེ་ལྷ་རྣམ་གསུམ་གི་གཟུངས་སྔགས་ས་ཡ་ ༥ བརྒལ་བ་ སོགས་སིན་སྒྲུབ་ཞུ་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག

ཀ ༡༡་༤བོད་མི་མང་སི་འཐུས་གོས་ཚོགས་ཀི་ཞབས་རིམ། 86

༡ སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དྲུག་པ་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༡༨

ཉིན་དབུ་འཛུགས་མ་གནང་གོང་དུ་དེའི་རེན་སེལ་རིམ་གོར་འཇམ་དཔལ་མཚན་བརོད་དང་། བཀྲ་ཤིས་བརྩེགས་པ། ཉེས་པ་ཀུན་ སེལ་བཅས་སིན་སྒྲུབ་དགོས་ཕེབས་ལྟར། གནས་ཆུང་གྲྭ་ཚང་དུ་མཆོད་བསྙེན་དོད་ཕུལ་གིས་དུས་ཐོག་སིན་སྒྲུབ་ཞུས།

༢ སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པ་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་

༡༩ ཉིན་དབུ་འཛུགས་མ་གནང་གོང་དུ་དེའི་རེན་སེལ་རིམ་གོར་གཙོ་བོ་བསྟན་སྲུང་དམར་ནག་གཉིས་ཀི་བསྐང་གསོ་དང་འཕྲིན་ བསྐུལ་གནད་སིན་ཐོག་ཤེས་རབ་སྙིང་པོ་དང་བཟང་སོད་གང་མང་། དབྱུག་པ་དྲུག་ཅུའི་བཟློག་པ་དང་། མ་མོའ་ིབོལ་བཟློག མི་ཁ་ དག་བཟློག་བཅས་སྒྲུབ་དགོས་ཕེབས་པ་གནས་ཆུང་གྲྭ་ཚང་དུ་མཆོད་བསྙེན་དོད་ཕུལ་གིས་དུས་ཐོག་སིན་སྒྲུབ་ཞུས། ཀ ༡༡་༥

ཚེས་གཏོར་དང་དགེས་སྟོན་མཛད་སོ

བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༤༦ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡ དང་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༥ ཉིན་སྔ་དོར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ ཡང་སྟེང་དུ་སྐུ་བཅར་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་གི་མཁན་སོབ་འདུས་མང་དབུ་བཞུགས་ཐོག་ལྷ་མོའ་ི ཚེས་གཏོར་འབུལ་གཤོམ་དང་། དེ་ རེས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཚོམས་ཆེན་ནང་དུ་གཞུང་འབེལ་ལོ་གསར་གི་དགེས་སྟོན་མཛད་སོ་སྐུ་བཅར་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་དང་།

བོད་ཀི་ཟློས ་གར་ཚོག ས་པ། དེ་བཞིན་དགའ་ལྡན་བང་རྩེ་གྲྭ་ཚང་དང་འབས་སྤུངས་བོ་གསལ་གིང་གྲྭ་ཚང་གཉིས་ཀི་ཚོགས་ ལངས་པ་བཅས་ཀི་མཐུན་འགྱུར་དང་འབེལ་དགུང་གསར་མཛད་སྟོན་གོ་སྒྲིག་འཐུས་ཚང་ཞུས་ཤིང་། རེན་གཙོའི་སན་སྔར་ མཆོད་སྤྲིན་འབུལ་གཤོམ་ཞུས་པའི་འགོ་གོན་བསོམས་སོར་ ༣༠,༩༦༠ ཆོས་རིག་མ་དངུལ་རྩིས་ཁོངས་ནས་ནར་གཏོང་ཞུས། ཀ ༡༡་༦མཆོད་འབུལ་སོན་ལམ། ཀ ༡༡་༦་༡

གསུམ་བརྒྱད་མཆོད་འབུལ།

ཕི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ཉིན་རྒྱ་ནག་དམར་པོའ་ིསིད་གཞུང་གིས་བོད་ནང་དམག་ཁིམས་བསམས་ཏེ་གཞིས་བཞུགས་བོད་ མིར་སྡུག་བསྔལ་མི་བཟད་པ་བྱུང་བའི་དན་རེན་དུ་ལོ་ལྟར་ཕི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ལ་མཆོད་འབུལ་སོན་ལམ་ཞིག་གོ་སྒྲིག་ཞུ་མུས་སུ་ ཡོད་པ་ལྟར། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༨ ཉིན་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་སྔ་དོ་ཆུ་ཚོད་ ༩ ནས་ ༡༠བར་བོད་

མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་མཛད་གཙོ་རྣམ་པ་དང་སི་ཞུ་བ། བཞུགས་སར་ཁུལ་གི་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་དང་མང་ཚོགས་བཅས་པ་ འདུ་འཛོམས་ཀིས་མཆོད་འབུལ་གོ་སྒྲིག་གནད་སིན་ཞུས། ཀ ༡༡་༦་༢

ཆོ་འཕྲུལ་སོན་ལམ་ཆེན་མོ།

བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༤༦ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༡༡ ནས་ ༡༥ བར་དང་། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༥ ནས་ ༡༩ བར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་ གིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་སོན་ལམ་ཆེན་མོ་འདུས་ཚོགས་གནང་སྐབས། སྔར་ལམ་བཞིན་སོན་ལམ་གི་ཉིན་མཐའ་མ་ བོད་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་གསུང་ཆོས་ར་བར་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་སྐྱེས་རབས་གསུང་ཆོས་བཀའ་

དིན་ཆེ་སྐབས་འདུས་མང་ལ་རེན་འབྱུང་གསོལ་ཇ་འབས་སིལ་དང་། དེ་རེས་སོན་ལམ་འདུས་ཚོགས་སུ་དགུང་ཚིགས་བཞེས་ ཐུག་མེ་འདག་དང་། གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་ལ་སྐུ་འགེད་བཅས་བསོམས་སོར་ ༢༩༣,༣༠༠ ཐམ་པ་ཆོས་རིག་མ་དངུལ་ནས་ ནར་གཏོང་ཞུས།

87

ཀ ༡༡་༦་༣

གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀི་མཆོད་འབུལ།

ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༤ ཉིན་ཨ་མདོ་རྔ་བ་རོང་ཁོངས་དཔའ་བོ་རོ་པོ་ལགས་ཀིས་རྒྱ་དམར་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་ པའི་སིད་བྱུས་ལ་ཞི་རྒོལ་ཆེད་རང་ལུས་མེར་སེག་གནང་ནས་འདས་གོངས་སུ་གྱུར་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ིགནས་ཚུལ་བྱུང་སྐབས། ཐེག་ ཆེན་ཆོས་གིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བཞུགས་སར་ཁུལ་གི་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་མཛད་གཙོ་ རྣམ་པ་དང་སི་ཞུ་བ། མི་མང་བཅས་འདུ་འཛོམས་ཐོག་གཞུང་འབེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀི་མཆོད་འབུལ་སོན་ལམ་གོ་ སྒྲིག་ཞུས།

ཀ ༡༡་༦་༤

གངས་སྐྱིད་ཚོགས་ཁང་དུ་སོན་ལམ་གོ་སྒྲིག

སྔ་འགྱུར་རིང་མའི་དབུ་འཛིན་ཁི་རབས་བདུན་པ་༸སྐྱབས་རེ་ཀཿཐོག་དགེ་རྩེ་འགྱུར་མེད་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་རིན་པོ་ཆེ་ མཆོག་ གོ་བུར་དགོངས་པ་ཆོས་དབིངས་སུ་བསྡུས་སྐབས་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གི་སིད་བོན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཊལ་བི་ཧ་རི་ཝ་ཇ་པ་

ཡི་མཆོག་དང་། རྒྱ་གར་གི་སྲུང་སྐྱོབ་བོན་ཆེན་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཇོར་ཇི་ཕར་ནེན་ཌེ་སེ་མཆོག བཀའ་ཟུར་རྒྱ་རི་བོ་གོས་རྒྱལ་

མཚན་མཆོག དྲུང་ཟུར་བརྒྱ་དཔོན་སྐལ་བཟང་དག་འདུལ་མཆོག ལས་བ་བསྟན་འཛིན་ནོར་འཛོམས་ལགས་བཅས་ཁོང་རྣམ་པ་ དུས་ཆོས་སུ་གྱུར་པའི་ཡིད་སྐྱོའ་ི གནས་ཚུལ་བྱུང་སྐབས་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤ ག་གི་བཀའ་ྱོབ་ལྟར་གངས་སྐྱིད་ཚོག ས་ཁང་ གསར་པའི་ནང་དུ་གཞུང་འབེལ་མྱ་ངན་གུས་བཏུད་ཀི་སོན་ལམ་གོ་སྒྲིག་ཞུས། ཀ ༡༡་༦་༥

ཆོས་བརྒྱུད་སོན་ལམ་ཁག་ལ་ཞལ་འདེབས།

བོད་ཀི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་སོ་སོས་ལོ་ལྟར་དམིགས་བསལ་སོན་ལམ་གི་འདུ་འཛོམས་ཆེན་མོ་རེ་གནང་བཞིན་ཡོད་པར་མཆོད་ སྤྲིན་ཞལ་འདེབས་སོར་ ༦༠,༠༠༠ རེ་འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་རྩིས ་ལོ་འདིར་ཡང་སྔ་འགྱུར་རིང་མ་དང་། བཀའ་བརྒྱུད། ས་སྐྱ། དགེ་ལུགས་བཅས་སོ་སོར་སོན་ལམ་ཞལ་འདེབས་བསོམས་སོར་ ༢༤༠,༠༠༠ ཐམ་པ་ཕུལ་ཡོད། ཀ ༡༡་༦་༦ ཀ

ལོ་རེའི་མཆོད་དོད་འབུལ་སོ།

གནས་ཆུང་སྒྲ་དབངས་གིང་དང་། དགའ་གདོང་གསལ་བེད་གིང་གྲྭ་ཚང་གཉིས་ལ་གཞུང་བསྟེན་དག་ལྷ་གཙོ་བོ་གནས་

ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོ་དང་། དགའ་གདོང་ཡོན་ཏན་མགོན་པོ་གཉིས་ཀི་གསོལ་ཁའི་མཆོད་དོད་སོར་ ༦,༠༠༠ རེ་འབུལ་ལམ་ ཡོད་པ་ཆད་མེད་ཕུལ། ཁ

གནས་ཆུང་སྒྲ་དབངས་གིང་དང་། དགའ་གདོང་གསལ་བེད་གིང་། རྣམ་གྲྭ་ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་གིང་བཅས་ལ་རེན་

ཁྲུས་ཡུལ་ཁྲུས་མཆོད་དོད་སོར་ ༡༠༠༠ རེ་འབུལ་ལམ་ཡོད་པ་ཆད་མེད་ཕུལ། ག

གནས་ཆུང་གྲྭ་ཚང་དུ་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་གི་མཛད་དོན་ཁག་གེགས་མེད་ལམ་ལྷོངས་ཡོང་སད་རེས་གཟའ་ཕུར་བུ་

ནམ་ཡིན་ལ་གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོའ་ི འཕྲིན་བསྐུལ་ཆེད་མཆོད་དོད་རེ་རྒྱུན་འབུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་རྩིས་ལོའ་ི ནང་སོར་ ༥,༤༠༠ ཕུལ། ང་།

སྐུའི་འཁྲུངས་སྐར་ཉིན་སྐུ་བཅར་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་གིང་དུ་འཁྲུངས་ལྷ་ཡར་གསོལ་ཆེད་མཆོད་

དོད་སོར་ ༤,༥༠༠ རྒྱུན་འབུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་ཕུལ། 88

ཅ།

བོད་ཟླ་ ༤ པའི་ནང་དུ་སྐུ་བཅར་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་གིང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔལ་དུས་ཀི་

འཁོར་ལོ་དང་། དཔལ་གསང་བ་འདུས་པ་གཉིས་ཀི་སྒྲུབ་མཆོད་གནང་སྐབས་མཆོད་དོད་ཞལ་འདེབས་སོར་ ༢༠,༠༠༠ རྒྱུན་ འབུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་ཕུལ། ཆ།

དྲུག་པ་ཚེས་བཞི་ཉིན་སྐུ་བཅར་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་གིང་དུ་ཡར་ངོ་མར་ངོའ་ི གསོ་སོང་གི་མཆོད་

དོད་སོར་ ༥༥༠༠ རྒྱུན་འབུལ་ཞུ་བཞིན་སོལ་ཡོད་པ་ལྟར་ཕུལ། ཇ།

བོད་ཟླ་ ༩ པའི་ལྷ་བབས་དུས་ཆེན་དང་སྟབས་བསྟུན་བརན་མ་དང་ཚེ་རིང་མའི་བཀའ་ལུང་བཞིན་གངས་སྐྱིད་ཐང་

དཀིལ་དུ་ཡོད་པའི་སི་བཟློག་མཆོད་རེན་ལ་སྐུ་དཀར་གསོལ་རྒྱུ་དང་། སི་བཟློག་ཙཀྲ་བཅུ་གསུམ་སིན་སྒྲུབ་ཆེད་གནས་ཆུང་གྲྭ་ ཚང་དུ་མཆོད་དོད་སོར་ ༥༠,༠༠༠ འབུལ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་ཕུལ། ཉ།

བོད་ཟླ་ ༡༢ པའི་ནང་གནས་ཆུང་གྲྭ་ཚང་དང་དགའ་གདོང་གྲྭ་ཚང་གཉིས་ལ་ལོ་གཏོར་མཆོད་དོད་ཞལ་འདེབས་སོར་

༧,༥༠༠ རེ་རྒྱུན་འབུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར་ཕུལ། དེ་བཞིན་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་དུ་དགུ་གཏོར་དང་ལོ་གཏོར་མཆོད་དོད་ཞལ་ འདེབས་སོར་ ༨,༦༠༠ རྒྱུན་འབུལ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་པའང་ཕུལ། ཀ ༡༡་༦་༧ ས་ག་ཟླ་བའི་སོག་བླུ་ཚེ་ཐར།

བོད་ཟླ་ ༤ པ་ས་ག་ཟླ་བར་༸རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཚེ་ཚེ་སྒྲུབ་ལ་དམིགས་ཏེ་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཁག་ཅིག་ལ་མཆོད་དོད་ དང་མཆོད་སྤྲིན་ཞལ་འདེབས་འབུལ་གཏོང་བས་པ་བརྒྱུད་སེམས་ཅན་གང་མང་སོག་བླུ་ཚེ་ཐར་གཏོང་ལམ་ཡོད་པ་བཞིན། ལྡི་ལི་ བསམ་ཡས་གིང་ས་གནས་ནས་བིའུ་གངས་ ༥༠ དང་། ཀོ་ལེ་གལ་དང་། མཎ་ཌི། ལྡི་ལི། སིམ་ལ། ཤེས་ལོངས། ཏེ་ཛུ། ཨོ་ཌི་ ཤ སེལ་ཀོབ་ལུགས་བསམ། སེལ་ཀོབ་བདེ་སར། ལྡེ་ར་ལྡུན་བཅས་ཀི་ས་གནས་ནས་ཉ་ཆེ་ཆུང་བསོམས་ ༡༧,༣༨༠ ཚེ་ཐར་ གཏོང་ཐུབ་པ་བྱུང་འདུག ཀ ༡༡་༦་༨

མཧཱ་གུ་རུའི་འབུམ་ཚོགས།

བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༤༥ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༦ ནས་ ༡༠ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༩ ནས་ ༢༣ བར་ཉིན་གངས་ལྔ་རིང་བཞུགས་

སར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་འོད་ཟེར་རིན་པོ་ཆེ་ནས་དབུ་བཞུགས་ཐོག རྣམ་གྲྭའི་འདུས་ཚོགས་དང་། བཞུགས་ སར་ཁུལ་ཡོད་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ། མི་མང་བཅས་རྒྱས་འཛོམས་ཀི་འདུས་ཚོགས་སྟེང་། སྔ་དོ་གསོལ་ཇ་བཞེས་བག་དང་། ཉིན་གུང་དཀར་སྐྱོང་གསོལ ་ཚིགས། གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་ལ་ཉིན་རེར་སྐུ་འགེད་བཅས་ཀི་བསྙེན་བཀུར་ཞུས་པ་བཅས་ བརྒྱུད་བང་གཏེར་རིག་འཛིན་གདུང་སྒྲུབ་ཀི་ཆོ་གའི་སོ་ནས་མཧཱ་གུ་རུའི་འབུམ་ཚོགས་སིན་སྒྲུབ་ཞུས།

ཀ ༡༢ ཡིག་མཛོད་ཚན་པའི་ལས་དོན།

བཀའ་ཡིག་ལོ་རྒྱུས་འབི་རྩོམ་ཚན་པ་ནས་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཕི་ལོ་ ༡༩༧༧ ནས་ ༡༩༨༡ བར་གི་ཡིག་སོད་གངས་ ༡༥༨ རྩིས་ལེན་ཞུས་པ་དང་། ཡིག་སོད་དེ་དག་ལོ་རིམ་བཞིན་སྒྲིག་འཇོག་དང་དེ་དག་གི་དཀར་ཆག་ཀམ་པུ་ཊར་ནང་དུ་འཇུག་འགོད་

བཅས་བས། དེ་བཞིན་ད་བར་ཡིག་མཛོད་དུ་རྩིས་སྤྲོད་ཟིན་པའི་ཡིག་ཆ་ཁག་ལ་ཉམས་ཞིབ་པ་དང་ལས་ཁུངས་ཁག་ནས་ཡིག་ཆ་ གཟིགས་ཞིབ་གནང་རྒྱུར་སྐབས་འབེལ་མཐུན་འགྱུར་ཇི་དགོས་ཞུས། 89

ཀ ༡༣

རྩིས་ལོའ་ིནང་དམིགས་བསལ་ལས་དོན་ཇི་ཞུས།

ཀ ༡༣་༡གཞུང་འབེལ་བརན་བཞུགས་གོ་སྒྲིག

ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༢ ཚེས་ ༣༡ ཉིན་གནས་མཆོག་རོ་རེ་གདན་དུ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་ པོ་མཆོག་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ནས་བརན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུ་རྒྱུའི་ལས་དོན་ཡོངས་རོགས་འདི་ག་ལས་ཁུངས་ནས་ གོ་སྒྲིག་འགན་འཁུར་ཞུས།

ཀ ༡༣་༢སྐུ་བརན་བགོ་འགེམས།

འདི་ག་ལས་ཁུངས་ནས་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་བཞི་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གི༸སྐུའི་དགུང་ཀེག་སྔ་བསུ་དང་ བསྟུན། གནས་མཆོག་རོ་རེ་གདན་དུ་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༢ ཚེས ་ ༢༨ ནས་ ༣༠ བར་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་གི་ྱོབ་

ཁོངས་དགོན་སེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་ཆེད་འབོད་ཀིས་དགོན་པའི་ནང་རེན་ཆེད་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ ཐུགས་སོན་མཚམས་སོར་དང་རབ་གནས་མཛད་པའི་ཐུབ་དབང་གི་སྐུ་བརན་རེ་དང་། དེ་བཞིན་གཡུང་དྲུང་བོན་གི་དགོན་སེ་

ཁག་ལ་བོན་སྟོན་གཤེན་རབ་ཀི་སྐུ་བརན་རེ་ཕུལ་ཡོད། ལས་གཞི་འདིའི་ཆེད་ཐུབ་དབང་གི་སྐུ་བརན་ ༣༠༠ དང་། བོན་སྟོན་ གཤེན་རབ་ཀི་སྐུ་བརན་ ༨ བཅས་བླུ་ཡོན་ཞུས་པ་ཆ་ཚང་ཁུངས་འགེམས་ཞུས།

ཁ།

ྱོབ་ཁོངས་རང་སྐྱོང་སེ་ཚན་ཁག་གི་གནས་བབ།

འདི་གའི་ྱོབ་ཁོངས་རང་སྐྱོང་སེ་ཚན། བོད་ཀི་ཟློས ་གར་ཚོགས་པ་དང་། ཝཱ་ཎ་དབུས་བོད་ཀི་ཆེས ་མཐོའ་ི གཙུག་ལག་སོབ ་ གཉེར་ཁང་། བོད་ཀི་དཔེ་མཛོད་ཁང་། ལྡི་ལི་བོད་ཁང་། ནོར་གིང་བོད་ཀི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་བཅས་ནས་རྩིས་ལོའ་ི ནང་

ལས་དོན་ཇི་བསྒྲུབས་སོ་སོའ་ི ལས་བསོམས་རྒྱས་པ་འདི་ག་བརྒྱུད་ཕུལ་ཡོད་པའི་ནང་གསལ་ལྟར་དང་། དེ་དག་སོ་སོའ་ི སྒྲིག་ འཛུགས་དང་ལས་དོན་གང་ཅིར་དུས་བསྟུན་ཚགས་ཚུད་ཡར་རྒྱས་གང་ལེགས་ངང་འདུག་ལགས་པ་བཅས་ཀི་ལས་བསོམས་ སྙིང་བསྡུས་སུ། ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་བདུན་པའི་ཁ་པ། ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༤ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀིས་ཆོས་རིག་

ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསོམས་རྒྱས་པ་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་སྙན་ཐོ་སྙན་སྒྲོན་གནང་རྒྱུ་ཡིན། སྙན་སྒྲོན་ གནང་མཁན། སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༤ པ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ ཕི་ལོ ༢༠༡༨་༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ིལོ་འཁོར་ལས་བསོམས་རྒྱས་པ་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་བལྟ་ཞིབ་ཞུས་པའི་སྙན་ཐོ།

90

ཀ

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས།

༡། ཀ ༣༌༡ སོབ་ཡོན་ལས་གཞི་ཐད། ཨ་རིའི་སི་ཨཱར་ཨེམ་(RPM)དང་དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང། ཨ་རི་བོད་ཀི་ཐེབས་རྩ་སོགས་ནས་དགོན་སེ་གྲྭ་བཙུན་ལ་སོབ་

ཡོན་མུ་མཐུད་རྒྱུན་སྐྱོང་ཞུ་མུས་གསལ་བ་དང། དེ་བཞིན་དུ་ ༢༠༡༨ ནས་ ༢༠༡༩ ནང་སི་ཨཱར་ཨེམ་ཁོངས་ནས་གྲྭ་བཙུན་ྱོ​ོན་ གངས་ ༣༡༠༠ ལ་སོབ་ཡོན་མཐུན་འགྱུར་སར་བ་དང་། ཆོས་རིག་མ་དངུལ་རང་ནས་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༢༢༡ ལ་སོབ་ཡོན་ གནང་བ་དང། དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ནས་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༡༦༩ བཅས་ྱོ​ོན་སྔ་ཕི་བསོམས་ནས་གྲྭ་བཙུན་ ༣༤༩༠

ལ་སོབ་ཡོན་མཐུན་འགྱུར་གནང་བའི་ཁུངས་ནས་ཆོས་བརྒྱུད་གང་དང་གང་གི་གྲྭ་བརྒྱུད་ཡོད་མེད་དང། ད་ལྟའི་བར་དུ་གྲྭ་བཙུན་ མང་ཤོས་ཆོས་བརྒྱུད་གང་གི་ཁུངས་ནས་ཕེབས་འདུག་གམ། ༢། ཀ ༤༌༡ རང་ལོ་ ༦༠ ཡན་གི་འཚོ་སོན་ཐད། རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༨ ནས་བཟུང་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་རང་ལོ་ ༦༠ ཡན་ལ་ཟླ་རེར་ཧིན་སོར་ ༢༠༠ རེ་གནང་ འགོ་བཙུགས་ཏེ་ད་ལྟའི་བར་དུ་གྲྭ་བཙུན་ ༢༥༠ ལ་འཚོ་སོན་གནང་མུས་བཞིན། དེ་དག་ལས་ཆོས་བརྒྱུད་གང་གི་གྲྭ་བཙུན་ཡོད་

མེད་དང་ཆོས་བརྒྱུད་གང་གི་གྲྭ་བརྒྱུད་གངས་འབོར་བཅས་ཁ་གསལ་དགོས་གལ། དེ་བཞིན་དུ་ ཀ༽ ༤༌༢ ལ་ཡང་ཁ་གསལ་ ཙམ་གནང་རོགས།

༣། ཀ ༦༌༢ མཁན་ལས་ཟུར་རྣམ་པའི་མཚན་དོད་ཐད།

ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་མཁན་པོ་དང་མཁན་ཟུར་རྣམས་ལ་མཚན་དོད་འབུལ་བཞིན་ཡོད་རུང། ད་དུང་ཡང་མཁན་ལས་ཟུར་མང་ པོ་ལྷག་འདུག་པས་དེ་ཚོར་ཡང་མཚན་དོད་འབུལ་ཐུབ་མིན་ཇི་ལྟར།

ཁ།

བོད་ཀི་དཔེ་མཛོད་ཁང།

བོད་ཀི་དཔེ་མཛོད་ཁང་དང་ཨེ་མོ་རི་ལ་སོགས་དང་མཉམ་རུབ་ཐོག་ནས་གདན་ས་སེར་འབས་དགའ་གསུམ་ལ་ཚན་རིག་ཟབ་ སོང་གོ་སྒྲིག་སྔར་སོང་དང་ད་ལྟའི་ཆར་ཞུ་མུས་ལྟར་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་གི་གདན་ས་ཁག་ལ་ཡང་དེ་འད་བའི་ཟབ་སོང་གོ་སྒྲིག་ ཐུབ་ཡོད་མེད་ཇི་ལྟར།

ག

ནོར་གིང་བོད་ཀི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང།

ནང་གསེས ་ ཇ ༥ ཤེས ་ཡོན་ཟུར་སོང་ཐད ། བོད་ྱོིམ་ནས་ཕྲུ་གུར་འཚོ་སོན་སྩོལ་གནང་ཡོད་རིགས་ཕྲུ་གུའི་སོབ་ཡོན་ཐོག་ གཏོང་བཞིན་པ་དང། འཚོ་སོན་མེད་རིགས་ལ་སོབ་ཡོན་འབུལ་སོར་ཡོད་ལུགས་གསལ་བ་བཞིན། ད་ལྟའི་བར་དུ་སོབ་མ་གངས་ འབོར་ཅི་ཙམ་ལ་སོབ་ཡོན་ཕུལ་ཡོད་དམ།

ང་།

བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ།

91

ནང་གསེས་བརྒྱད་པ། མ་འོངས་བེད་འཆར་ཐད། ཧིན་སོར་ས་ཡ་བདུན་བཅུའི་སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་ལ་གཞིགས་པའི་བོད་ཀི་

ཟློས་གར་ཚོགས་ཁང་གསར་རྒྱག་ལས་གཞི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ པའི་ནང་དུ་ལེགས་གྲུབ་མཇུག་སྒྲིལ་ཐུབ་པའི་རེ་ལྟོས་བཞིན། ད་ལྟའི་ཆར་ལས་གཞིའི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས།

ཅ།

ལྡི་ལི་བོད་ཁང།

༡། ནང་གསེས། ག དུས་རྒྱུན་གསུང་བཤད་ཐད། ད་མིག་རེའུ་མིག་ནང་དུ་རེ་གཟའ་ ༼རེས་གཟའ༽ པ་སངས་དང་པོ་དང་གསུམ་པར་ཨིན་སྐད་འཛིན་གྲྭ་རེས་གཟའ་པ་སངས་

གཉིས་པ་དང་བཞི་པར་བོད་སྐད་འཛིན་གྲྭ རེས་གཟའ་ཉི་མར་ཨིན་སྐད་འཛིན་གྲྭ་བཅས་ཡོད་ལུགས་གསལ། རེད་དེ་གཤམ་འོག་ གསལ་བཤད་ནང་དུ་བདུན་ཕྲག་རེར་རེ་གཟའ་ ༼རེས ་གཟའ་༽ པ་སངས་ལ་ནང་ཆོས ་འཛིན ་གྲྭ་འདི་གཙོ་བོ་ལྡི་ལི་གཏན་

བཞུགས་བོད་རིགས་རྣམས་ལ་ཆེད་དམིགས་ཡོད་ཚུལ་གསལ་ཡང། ཟླ་བ་གཅིག་ལ་རེས་གཟའ་པ་སངས་བཞི་ལས་མེད་པ་

དང་། ཟླ་བ་གཅིག་གི་རེས་གཟའ་པ་སངས་གཉིས ་པ་དང་བཞི་ལ་བོད་སྐད་འཛིན་གྲྭ་ཡོད་འདུག ད་དུང་བདུན་ཕྲག་རེར་རེས ་ གཟའ་པ་སངས་རྒྱུན་ཆགས་ལ་བོད་སྐད་ནང་ཆོས་འཛིན་གྲྭ་ཡོད་ཚུལ་ཡང་གསལ་འདུག དེའི་ཕིར་ཅུང་ཙམ་འགལ་ྱོབ་ཕུང་

སོར་ལྟ་བུ་མཐོང་བས་དེའི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས། དེ་བཞིན་དུ་རེ་གཟའ་ ༼རེས་གཟའ༽ ཉི་མ་དང་ལྷག་པ། ཕུར་བུ་བཅས་ལ་ ཡང་དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་འབམས་སོབ་ཚན་འཛིན་གྲྭ་དང་དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་འབམས་སྔོན་འགོའ་ི སོབ་ཚན་འཛིན་གྲྭ་ཆེད་

འཁིད་རྒྱུར་ཡོད་ལུགས་དང། དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་འབམས་སོབ་ཚན་འཛིན་གྲྭར་རྒྱུན་ལྟར་ཡོད་ཚུལ་ལས་དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་

འབམས་སོབ་ཚན་འཛིན་གྲྭར་རྒྱལ་ཁབ་ ༣༩ ནས་སོབ་མ་དང་གངས་འབོར་སོབ་མ་ཡང་ ༥༤༧ ཡོད་པ་དང། དཔལ་ནཱ་ ལནྜའི་རབ་འབམས་སྔོན་འགོའ་ི སོབ་ཚན་འཛིན་གྲྭར་རྒྱལ་ཁབ་ ༤༡ ནས་སོབ་མ་གངས་འབོར་ ༤༦༠ བཅས་མཉམ་ཞུགས་

གནང་ཚུལ་འདུག་པས་དེ་འད་བའི་སོབ་མ་གངས་འབོར་ལ་འཛིན་ཁང་གི་དཀའ་ངལ་ཡོད་མེད་ཇི་ལྟར་ལགས། དེའང་འཛིན་གྲྭ་དེ་ གཉིས་དབུ་བཙུགས་ནས་ད་ལྟའི་བར་དུ་སོབ་མ་གངས་འབོར་ཡིན་ནམ། ཡང་ན་རྒྱུན་ཆགས་འཛིན་གྲྭར་སོབ་མ་གངས་འབོར་ཅི་ ཙམ་ཡོད། ད་ལྟའི་སི་ཚོགས་སུ་སི་ཞུ་གནང་ཐུབ་མཁན་སོབ་མ་ཅི་ཙམ་གསོ་སྐྱོང་གནང་ཐུབ་ཡོད་དམ།

༢།

ནང་གསེས་ ཇ བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་སོབ་ཚན་ཐད།

སི་ལོ་ ༢༠༡༡།༡༠།༣ ཉིན་བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭ་དབུ་འབེད་གནང་ཚུལ་གསལ་ཡང། གོང་དུ་སེ་ཚན་༼ག༽ པའི་ནང་དུ་ ༸གོང་ས་མཆོག ་གི་རྒྱུན་ཆགས་བཀའ་ཕེབ ས་ལྟར་ཕི་ ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར ་དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་འབམས་སོབ ་ཚན་འཛིན་གྲྭ་

བཙུགས་དང་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་འབམས་སོབ་ཚན་འཛིན་གྲྭ་དབུ་བཙུགས་པར་གསལ་འདུག་པས། དེའི་ གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས། དེ་བཞིན་དུ་ ༼ཇ༽ བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭ་འདི་དུས་ཡུན་ཟླ་བ་བཞི་ཙམ་སོབ་འཁིད་གནང་བཞིན་ ཡོད་ལུགས་དང་ཟླ་རེར་རེས་གཟའ་པ་སངས་རྒྱུན་ལྡན་བོད་ཨིན་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭ་ཡང་ཡོད་པས་དུས་ཚོད་འགལ་འཛོལ་དང་ འཛིན་གྲྭ་གདོང་བཤེར་ལྟ་བུ་མེད་དམ་བཅས།

92

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དེ་རིང་གི་ལས་རིམ་བདུན་པའི་ནང་གསེས་ག་པ། གོང་གསལ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསོམས་སྙིང་ བསྡུས་དང་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀིས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ལས་བསོམས་རྒྱས་པ་ཞིབ་འཇུག་གནང་

བའི་སྙན་ཐོ་སྙན་སྒྲོན་ཟིན་པར་བགོ་གེང་དགོས་པའི་གོས་འཆར་ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༥ པར་གཟིགས་རོགས་གནང་། གོས་འཆར་ འདོན་གནང་མཁན། སི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས།

སི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༥ པ། སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཆོག་པ་བགིས།

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ིལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་དང་། སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ ཀིས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ིལས་བསོམས་རྒྱས་པར་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་ སྙན་ཐོ་བཅས་སྙན་སྒྲོན་ཟིན་པའི་ཐོག་སི་ཡོངས་བགོ་གེང་དགོས་པའི་གོས་འཆར་དུ། བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་ཕི་ ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༠ ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

བགོ་གེང་དགོས ་པའི་གོས ་འཆར་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར ་གནང་མཁན། སི་འཐུས་དགེ་བཤེས ་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བོ་བཟང་ཕན་བདེ་ ལགས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བོ་བཟང་ཕན་བདེ་ལགས་ནས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཡིག་ཆ་ཨང་ ༡༥ པ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་ཡི་ཡོད།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

གོས་འཆར་འདི་ཚུད་པ་ལ་དགག་བ། དགག་བ་མེད་པ་ཡིན་ཙང་ཚུད་པ་ཡིན། ག་པའི་ནང་གསེས་ང་པ། གོང་གསལ་སྙན་ཐོ་ནང་ གསལ་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀི་དི་བ་ཁག་ལ་བཀའ་ཤག་གི་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད། གསལ་བཤད་གནང་མཁན། དཔལ་ ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག

93

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་མ་ལག་དང་བཅས་པའི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ི ལས་བསོམས་རྒྱས་ པ་ལ་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ནས་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་སྙན་ཐོར་ལན་འདེབས་དང་གསལ་བཤད་ཞུ་རྒྱུ། ༡། ཀ ༣༌༡། སོབ་ཡོན་ལས་གཞི་ཐད།

ཨ་རི་གཞུང་དང། དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང། ཆོས་རིག་མ་དངུལ་བཅས་ནས་རྩིས་ལོའ་ི ནང་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༣༤༩༠ ལ་ སོབ་ཡོན་མཐུན་འགྱུར་གནང་ཁོངས་ཆོས་བརྒྱུད་གང་དང་གང་གི་གྲྭ་བཙུན་ཡོད་མེད་དང་། ད་བར་གྲྭ་བཙུན་མང་ཤོས་ཆོས ་ བརྒྱུད་གང་གི་ཁུངས་ནས་ཕེབས་ཡོད་མེད་ཐད།

༡། རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༨༌་་༢༠༡༩ ནང་དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ཁོངས་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༡༦༩ ཡོད་པ་ནས། རིང་མ། ༣༥ ས་ སྐྱ། ༡༩ བཀའ་བརྒྱུད། ༡༡ དགེ་ལུགས། ༩༩ བོན། ༤ དང་ཇོ་ནང་། ༡ བཅས་འདུག

༢། ཨ་རིའི་སི་ཨཱར་ཨེམ་ཁོངས་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༣༡༠༠ ཡོད་པ་ནས། རིང་མ་ ༡༩༥ ས་སྐྱ་ ༡༠༣ བཀའ་བརྒྱུད་ ༩༧ དགེ་ ལུགས་ ༢༥༧༠ གཡུང་དྲུང་བོན། ༩༨ ཇོ་ནང་ ༣༤ ཞ་ལུ། ༣ བཅས་འདུག

༣། ཆོས ་རིག་མ་དངུལ་ཁོངས་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༢༢༡ ཡོད་པ་ནས། ས་སྐྱ། ༢༩ དགེ་ལུགས། ༡༨༢ གཡུང་དྲུང་བོན་ ༡༠ བཅས་འདུག གོང་ཞུས་གངས་ཐོ་ནས་གཟིགས་གསལ་ལྟར། ད་བར་སོབ་ཡོན་འབུལ་ཡུལ་གྲྭ་བཙུན་མང་ཤོས་དགེ་ལུགས་ཆོས་ བརྒྱུད་ཁུངས་ནས་ཕེབས་འདུག

༢། ཀ ༤༌༡། རང་ལོ་ ༦༠ ཡན་གི་འཚོ་སོན་ཐད།

རང་ལོ་ ༦༠ ཡན་གི་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་གངས་ ༢༥༠ ལ་ཟླ་རེར་སོར་ ༢༠༠ རེ་འཚོ་སོན་འབུལ་མུས་ཁོངས་སུ། རིང་མ་ ནས་གྲྭ་བཙུན་ ༣༦ ས་སྐྱ་ནས་ ༡༧ བཀའ་བརྒྱུད་ནས་ ༡༨ དགེ་ལུགས་ནས་ ༡༧༩ བཅས་འདུག ཀ ༤༌༢། ཁ་འཐོར་གྲྭ་བཙུན་དང་མཚམས་བསྙེན་པའི་འཚོ་སོན།

ར་ས་ཁུལ་བཞུགས་གྲྭ་བཙུན་ ༡༠༠ དགོན་པའི་སྒྲིག་ཁོངས་སུ་མེད་གས་ཡིན་སྟབས། ཁོང་རྣམ་པ་སོ་སོའ་ིཆོས་བརྒྱུད་གང་ཡིན་

ཐོག་མར་འདི་སོལ་བྱུང་མི་འདུག་པ་དང། འདི་སྟབས་ཀང་མི་བདེ་བ་ལྟ་བུ་ཡོད་པའི་རེན་གིས་ད་ལམ་ཞུ་ཐུབ་མ་སོང། འོན ་ཀང་ སད་ཕིན་དེ་གས་གསར་ཕེབས་རྣམས་ལ་ཆོས་བརྒྱུད་གང་ཡིན་ཐོ་འགོད་ཐུབ་པ་ཞུ་རྒྱུ། ཕོགས་མཐའ་རྒྱལ་བལ་གཉིས་ཁུལ་དུ་ གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༢༦༨ ཡོད་ཁོངས་ནས། རིང་མ་ ༡ བཀའ་བརྒྱུད་ ༤༧ དགེ་ལུགས་ ༡༦༡ ཆོས་བརྒྱུད་དང་། དགོན་ཁུངས་ གསལ་ཁ་མེད་པའི་ཁ་འཐོར་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༥༩ བཅས་འདུག ༣། ཀ ༦༌༢། མཁན་ལས་ཟུར་རྣམ་པའི་མཚན་དོད་ཐད།

མཁན་པོ་དང་མཁན་ཟུར་རྣམ་པར་ད་ཡོད་མཚན་དོད་འབུལ་སོལ་འདི་བཞིན། སྐབས་ ༡༢ པའི་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ ཚོག ས་ཀི་གོས ་ཚོག ས་ཚོག ས་དུས་ ༣ པའི་གོས ་ཆོད་དགོངས་དོན། ཕི་ལོ་ ༡༩༩༨ ཟླ་ ༢ པའི་ནང་བཀའ་བོན་ཁི་པ་དབུ་

བཞུགས་ཐོག ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་དང། རིང་མ། བཀའ་བརྒྱུད། ས་སྐྱ། དགེ་ལུགས། གཡུང་དྲུང་བོན་བཅས་ཀི་རྒྱུན་བཞུགས་ སི་འཐུས་རྣམ་པ་ལྔ། ཆོས ་རིག་དྲུང་ཆེ་བཅས་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གཏན་འབེབས་གནང་བའི་རྩ་འཛིན་ཡིག་ཆའི་འབྲུ་དོན་གཞི་ 94

བཟུང་ལག་བསྟར་ཞུས་པ་ཞིག་རེད་འདུག་ཀང་། མ་དགོན་ཆེ་ཁག་ཅིག་དང་དོ་བདག་མཁན་ལས་ཟུར་རེ་ཟུང་ནས་མཚན་དོད་

བཞེས་རྒྱུ་མིན་པའི་བཀའ་ལན་འབོར་བ། འཕོ་འགྱུར་རེས་འབེལ་མཚན་ཐོ་སོན་འཕྲི་ཞུ་ཕོགས་སོགས་ཐད་ཞིབ་གསལ་མེད་པ་ སོགས་ཀི་གནས་སྟངས་ཁག་ཅིག་ཐོན་པར་བརེན་ནས་ད་གནས་སུ་ལྷག་འདུག རྩིས་ལོ་ ༢༠༡༩་་་༢༠ ནང་གོང་གསལ་རྩ་འཛིན་ ཡིག་ཆར་བསྐྱར་ཞིབ་ཞུ་འོས་ཞུས་ཏེ། ཐེངས་རེས་མའི་སྔོན་རྩིས་གོས་ཚོགས་སྐབས་སྙན་སེང་གསལ་པོ་ཞུ་ཐུབ་པ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཁ། བོད་ཀི་དཔེ་མཛོད་ཁང་།

བོད་ཀི་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་ཚན་རིག་གི་ཟབ་སོང་གནང་ཡུལ་གདན་ས་སེར་འབས་དགའ་གསུམ་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ཆོས་བརྒྱུད་

གཞན་རིང་མ་དང། བཀའ་བརྒྱུད། གཡུང་དྲུང་བོན་བཅས་ཀང་བྱུང་འདུག་པ་དང། ལས་གཞི་དེར་ངོས་ལེན་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་ ཚེ་ཆོས་བརྒྱུད་དང་དགོན་སེ་གང་དུའང་གོ་སྒྲིག་ཞུ་ཆོག་པ་ཞིག་རེད་འདུག

ག ནོར་གིང་བོད་ཀི་རིག་གཞུང་གཅེས་སྐྱོང་ཁང་། ནང་གསེས་ ཇ ༥། ཤེས་ཡོན་ཟུར་སོང་ཐད།

ནོར་གིང་འཛིན་སྐྱོང་ནས་ཚོགས་པའི་སྒྲིག་གཞི་ལྟར་འདས་པའི་རྩིས་ལོ་གསུམ་གི་ནང་ནོར་གིང་དགེ་ལས་ཀི་ཕྲུ་གུ་སོབ་གྲྭར་ བསྐྱོད་བཞིན་པ་གངས་ཐོ་གཤམ་གསལ་ལྟར་ལ་སོབ་ཡོན་འབུལ་སོར་གནང་འདུག རྩིས་ལོ།

ར་ཤོད་བོད་ྱོིམ་ དུ་ཕྲུ་གུ་གངས།

དཔེ་སྟོན་སོབ་

གྲྭར་ཕྲུ་གུ་གངས།

གོ་པལ་པུར་བོད་ ྱོིམ་དུ་ཕྲུ་གུ་

སོབ་གྲྭ་གཞན་ཁག་

ྱོ​ོན་བསོམས་ཕྲུ་

ཏུ་ཕྲུ་གུ་གངས།

གུ་གངས།

གངས། ༢༠༡༦༌༌༌༢༠༡

༢༥

༨

༨

༤

༤༥

༢༠༡༧༌༌༌༢༠༡༨

༢༧

༡༦

༧

༣

༥༣

༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩

༢༩

༡༢

༦

༤

༥༡

༧

ང་། བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ། ནང་གསེས་ ༨ མ་འོངས་བེད་འཆར། བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ཚོསག་ཁང་གསར་ རྒྱག་ལས་གཞིའི་ད་ལྟའི་གནས་སྟངས་ཇི་ཆགས་ཐད། བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ལས་བསོམས་འདི་ལོའ་ིཕི་ཟླ་ ༩ ཟླ་མཇུག་ ཏུ་ལས་གཞི་མཇུག་སྒྲིལ་ཐུབ་རེ་གསལ་བ་ཕྲན་བུ་ཕིར་འགངས་ཀིས་ལས་གཞི་ཡོངས་རོགས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡༠ ནང་ཚུད་མཇུག་སྒྲིལ་ཐུབ་ངེས་ཡོད་ཅེས་ཞུ་འདུག

ཅ། ལྡི་ལི་བོད་ཁང་། ༡། ནང་གསེས། ག ལས་བསོམས་ནང་འགོད་ཕོགས་དང་གསན་ཕོགས་གཉིས་དབར་ྱོད་པར་ཕྲན་བུ་སོང་བ་ལས། དོན་འགལ་མེད་པའི་གསལ་ བཤད་དུ།

རེས་གཟའ་པ་སངས་ ༡ དང་ ༣ ཕི་དོ་ཚོུད་ ༥་༣༠ ནས་ ༧་༣༠ བར། ཨིན་སྐད་ཐོག་ནང་ཆོས་འཛིན་གྲྭ། རེས་གཟའ་པ་སངས་ ༢ དང་ ༤ ཕི་དོ་ཚོུད་ ༥་༣༠ ནས་ ༧་༣༠ བར། བོད་སྐད་ཐོག་ནང་ཆོས་འཛིན་གྲྭ། 95

རེས་གཟའ་ཉི་མའི་སྔ་དོ་ཚོུད་ ༡༠་༠༠ ནས་ ༢་༠༠ བར། ཨིན་སྐད་ཐོག་ན་ལནྜའི་རབ་འབམས་པའི་སོབ་ཚན།

རེས་གཟའ་ཉི་མའི་ཕི་དོ་ཚོུད་ ༣་༠༠ ནས་ ༦་༠༠ བར། ཨིན་སྐད་ཐོག་ན་ལནྜའི་རབ་འབམས་སྔོན་འགོའ་ིསོབ་ཚན། རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཕི་དོ་ཚོུད་ ༥་༣༠ ནས་ ༨་༠༠ བར། ཨིན་སྐད་ཐོག་ན་ལནྜའི་རབ་འབམས་སྔོན་འགོའ་ིསོབ་ཚན། རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཕི་དོ་ཚོུད་ ༥་༣༠ ནས་ ༨་༠༠ བར། ཨིན་སྐད་ཐོག་ན་ལནྜའི་རབ་འབམས་པའི་སོབ་ཚན།

ག ༡ ནང་ཆོས་སོབ་ཚན། དཔལ་ནཱ་ལཎྜའི་རབ་འབམས་སྔོན་འགོའ་ིའཛིན་གྲྭའི་ (ཨིན་སྐད་ཐོག) ནང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༣༩ ནས་ མཉམ་ཞུགས་གནང་མཁན་སོབ་མ་གངས་ ༥༤༧ ཡོད་པ་དང། དངོས་སུ་འཛིན་ཁང་ནང་མཉམ་ཞུགས་བེད་མཁན་ལྡི་ལི་ཁུལ་

གནས་སོད་སོབ་མ་གངས་ ༦༩ ཡོད། རྒྱལ་སིའི་སོབ་མ་རྣམས་ད་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས་ནང་ཆོས་འཛིན་གྲྭར་མཉམ་ཞུགས་བེད་བཞིན་ ཡོད།

ག ༢ དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་འབམས་འཛིན་གྲྭར་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༤༡ ནས་མཉམ་ཞུགས་བེད་མཁན་སོབ་མ་གངས་ ༤༦༠ ཡོད་ པ་དང་། དེ་དག་ལས་དངོས་སུ་འཛིན་ཁང་ནང་མཉམ་ཞུགས་བེད་མཁན་ལྡི་ལིར་གནས་སོད་སོབ་མ་གངས་ ༥༦ ཡོད། རྒྱལ་ སིའ་ི སོབ་མ་གཞན་རྣམས་གོང་ཞུས་ལྟར་ད་ལམ་ནས་མཉམ་ཞུགས་བེད་བཞིན་ཡོད།

ག་ ༣ ད་ཡོད་སོབ་མ་རྣམས་སི་ཚོགས་ནང་སི་ཞུ་སྒྲུབ་མཁན་ཡོད་མོད། འགའ་རེ་ད་ལྟའི་ཆར་མཐོ་སོབ་ཁག་ནང་སོབ་སོང་བེད་ མུས་ཡིན་བཅས་ཞུ་འདུག

ནང་གསེས་ ཇ། བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་སོབ་ཚན་ཐད།

ཇ་༡ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ནས་དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་འབམས་པའི་སོབ་ཚན་གོང་དུ་ཞུས་ཟིན་ལྟར་སོབ་ཁིད་ལས་རིམ ་ལྟར་ལག་བསྟར་ བེད་མུས་ཡིན་འདུག

ཇ་༢ བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་སོབ་ཚན་རིམ་པ་བཞི་ཡོད་ཁོངས་ནས། དམའ་རིམ་དང་། འབིང་རིམ། མཐོ་རིམ། ཆེས་མཐོ་བཅས་ཡོད་ པ་དང་། བདུན་ཕྲག་གཅིག་ནང་དེ་དག་དོ་དོར་ཆ་སྙོམས་དུས་ཡུན་སྐར་མ ༧༥ ཅན་གི་འཛིན་གྲྭ་ཚོགས་ཐེངས་ ༣ རེ་ཚོགས་ བཞིན་ཡོད་སྐོར་དང་།

ཇ་༣ དུས་ཚོད་འགལ་འཛོལ་མེད་པའི་གསལ་བཤད་དུ། དཔལ་ནཱ་ལནྜའི་རབ་འབམས་འཛིན་གྲྭ་ཁག་དང་། བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་ འཛིན་གྲྭ་ཁག་འཛིན་ཁང་ཐ་དད་ནང་དུ་ནང་ཆོས་སོབ་ཚན་དང་བོད་སྐད་འཛིན་གྲྭ་རྣམས་དུས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་བཞིན་ཡོད་པ་

དང་། ནང་ཆོས་སོབ་ཁིད་སོབ་དཔོན་དང་བོད་སྐད་སོབ་ཁིད་དགེ་རྒན་གཉིས་སོ་སོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། འཛིན་ཁང་ཡང་ཁག་འགའ་ ཤས་ཡོད་པ། འཛིན་གྲྭ་ཁག་སོ་སོར་གཙུག་ལག་སོབ་གཉེར་ཁང་གཞན་བཞིན་སོབ་ཚན་དང་བསྟུན་ཏེ་ཚོགས་བཅར་བའི་སོབ་མ་ ཡང་སོ་སོ་ཡིན་པས་དུས་ཚོད་གཅིག་གི་ཐོག་འཛིན་གྲྭ་ཁག་མི་འད་བ་གཉིས་ཡང་ཡང་ཚོགས་ཀི་ཡོད་པ། ཆོས་དང་དཔལ་ནཱ་ལཎྜའི་སོབ་ཚན་སོབ་ཁིད་བེད་བཞིན་ཡོད་པ་མ་གཏོགས། འདུག དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དེ་འད་ཞིག་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

96

ཨིན་སྐད་ཐོག་ནང་

ཨིན་ཡིག་སོབ་ཁིད་འཛིན་གྲྭ་མེད་བཅས་ཞུས་

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ི ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་དང་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀིས་ལས་བསོམས་ རྒྱས་པར་ཐུགས་ཞིབ་གནང་བཞག་པའི་སྙན་ཐོ་སྙན་སྒྲོན་གནང་ཟིན་པ་རེད། དེའང་ཆ་ཤས་བང་མཁན་སྐར་མ་བཅུ་མང་མཐའ་ ཡིན། སི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས།

སི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་ཀི་ ཀ ༡༡་༦་༧ ས་ག་ཟླ་བའི་སོག་བླུ་ཚེ་ཐར་ཟེར་རྒྱུ་དེ་ དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་འདུག དེའི་ནང་ལ་བོད་ཟླ་ ༤ པའི་ས་ག་ཟླ་བ་༸རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཚེ་ཚེ་སྒྲུབ་ལ་དམིགས་ཏེ་ས་

གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་ཁག་ལ་བཀོད་ྱོབ་གནང་བའི་ཐོག་ནས་བིའུ་ཚེ་ཐར་ ༥༠ ཐམ་པ་དང་ཉ་ཆེ་ཆུང་མ་འད་བ་ཚེ་ཐར་

༡༧,༣༨༠ དེ་འད་བཏང་གནང་འདུག དེར་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀིས་སྐུ་དབང་གནང། ས་གནས་ས་ ཐོག་ནས་ས་ག་ཟླ་བའི་སྐབས་ལ་དེ་ལྟར་གནང་རྒྱུ་འདི་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ཚེ་ཆེད་དུ་ཚེ་སྒྲུབ་དེ་འད་གནང་རྒྱུ་འདི་ཚང་མ་

ཧ་ཅང་ཡག་པོ་བྱུང་འདུག ཡག་པོ་རེད། ད་ལོ་ཡིན་ནའང་ལས་གཞི་དེ་བཞིན་གནང་གི་ཡོད་ཤག་རེད། བས་ཙང་ངས་དི་བ་ཞུ་རྒྱུ་ འདི་གང་རེད་ཟེར་ན། འདི་ལོ་ས་ག་ཟླ་བའི་ཚེས་ ༡༥ གོང་ལ་ལས་བེད་སྤྲོ་སྐྱིད་བཏང་པ་རེད། ས་ག་ཟླ་བའི་ཟླ་བ་ཡོངས་རོགས་ དགེ་བའི་ལས་ལ་འཇུག་རྒྱུ་གཅིག་དང། འདི་དེ་འད་བས་ན་དགེ་མཚན་ཡོད་པའི་སི་སོལ་གི་ཚང་མས་ཆོས་ཀི་ཐོག་ལ་གཏིང་

ཟབ་པོ་མ་བཤད་ནའང་ཚང་མས་དེ་འད་ལྟ་བུ་གསུངས་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་ལྷག་པར་དུ་ཚེས་པ་ ༡༥ གོང་ལ་ཧ་ ཅང་གཟབ་གཟབ་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ལས་བེད་སྤྲོ་སྐྱིད་ད་ལྟ་བར་དུ་གཏོང་ཐུབ་ཡོད་པ་མ་རེད། ད་ལོ་བཏང་པ་རེད། དེར་དགའ་ བསུ་དང་བསྔགས་བརོད་ཡོད། ཡིན་ནའང་ཚེས་པ་ ༡༥ མ་ཟིན་པའི་གོང་ལ་སྤྲོ་སྐྱིད་བཏང་སྟེ། དེའི་ས་གནས་ས་ཐོག་ལ་ཚེ་ཐར་

བཏང་སྟེ། དེ་འད་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེར་ཚེ་ཐར་གཏང་རྒྱུ་ཚབ་ལ་སེམས་ཅན་ག་ཚོད་ཀི་སོག་འགོ་ཡོད་པ་རེད། གསོལ་སྐྲུམ་ མཆོད་དེ། ༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་དགུང་ཀེག་སྐབས་ལ་དེའི་ཐོག་ལ་བཀའ་བོན་རྣམ་པ་ལྷན་རྒྱས་ཀི་ཐུགས་ཐག་ཆོད་པའི་ལས་ཀ་

ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད་དེ། བཀའ་བོན་གཞན་པ་དེ་ཚོས་མ་ཤེས་ནའང་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གིས་མྱོེན་དགོས་པ་རེད། དེ་ འདའི་བཀའ་ཤག་གིས་ཐུགས་ཐག་ཇི་ལྟར་ཆོད་པ་རེད། ཉིན་མ་གཉིས་གསུམ་ཞིག་འགངས་ན་སྐྱོན་གང་ཡོད་པ་རེད། འདི་ཛ་

དག་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟར་གནང་དགོས་རྒྱུའི་༸རྒྱལ་བའི་ཚེ་སྒྲུབ་དང་སྐུ་ཚེ་ལ་དམིགས་ནས་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདའི་གནང་རྒྱུ་དེ་དག་གནད་འགག་གང་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་གསལ་བཤད་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་གཅིག་ དང། ད་ལོའ་ིས་ག་ཟླ་བར་ས་གནས་ཁག་ལ་དེ་ནང་བཞིན་གི་ཚེ་སྒྲུབ་དང་ཚེ་ཐར་དེ་འད་གནང་ཡོད་ཀི་རེད་དེ། དབུས་ལ་གཞུང་

གིས་འགོ་སོང་བཏང་སྟེ་དེ་འད་གནང་རྒྱུའི་ཛ་དག་གང་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། གནད་འགག་གང་རེད་ཅེས་ཞུ་ཡི་ཡོད། ཐུགས་རེ་ ཆེ།

97

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ལས་བསོམས་ཐོག་ལ་ཤོག་གངས་གཉིས་པ་ ཀ ༢ ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་

སྤྲོད་ཟེར་རྒྱུ་དེའི་ཐད་ལ་ཡིན། གཞི་རྩའི་ཆ་ནས་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་ཀི་ལྟ་གྲུབ་དེ་དག་འཆད་ཉན་གི་གོ་སྐབས་བྱུང་ན་རྒྱབ་སྐྱོར་བེད་ མཁན་ཞིག་དང་དེ་དག་སེལ་དགོས་ཀི་འདུག་ལབ་མཁན་ཞིག་ཡིན། དེ་རིང་ངས་འདིར་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུར་ཆོས་རིག་ལས་ ཁུངས་ལ་འབེལ་བ་ཡོད་བསད་པ་དང། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་ལ་འབེལ་བ་ཡོད་བསད་པ་དང། དེ་ནས་གཞུང་འབེལ་དང་གཞུང་

འབེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་འབེལ་བ་ཡོད་བསད་པ་དེ་དག་དུས་གཅིག་གི་ཐོག་ནས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་ནང་ཆོས་ ངོ་སྤྲོད་ཞུས་པའི་སྐབས་ལ་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ཞིག་ངེས་པར་དུ་སྟངས་འཛིན་ཡག་པོ་དགོས་ཀི་འདུག དཔེར་ན། ནང་ཆོས་ངོ་ སྤྲོད་གནང་བའི་སྐབས་ལ་སིར་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་གནང་གི་ཡོད་ནའང་རེད། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གི་ངོས་ ནས་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་གནང་གི་ཡོད་ནའང་རེད། ང་ལ་དགག་བ་གང་ཡང་མེད། རེད་དེ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གི་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་

གནང་བའི་སྐབས་ལ་ཆོས་བརྒྱུད་སུ་དང་སུའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་གནང་གི་ཡོད་ནའང། ཆོས་བརྒྱུད་དེའི་ཚད་འཛིན་བཟུང་སའི་ཡིག་

ཆ་གཞིར་བཞག་ཐོག་ནས་ངོ་སྤྲོད་གནང་དགོས་རྒྱུ་གཅིག་དང། ཆོས་འབྱུང་དང་ལོ་རྒྱུས་ངོ་སྤྲོད་བས་པ་ཡིན་ན། ཆོས་བརྒྱུད་ དེའི་རྩ་འཛིན་བཟུང་སའི་ལོ་རྒྱུས་དང་རྣམ་ཐར་དེ་དག་གཞིར་བཞག་པའི་ཐོག ་ནས་ངོ་སྤྲོད་གནང་དགོས ་པ་ཧ་ཅང་གི་གནད་

འགག་ཅིག་རེད་འདུག དཔེར་ན། ང་རང་གི་ཆོས་བརྒྱུད་ངོས་ནས་བཤད་ཀི་ཡིན། མ་འོངས་པར་ཆོས་བརྒྱུད་འདི་གོ་སྒྲིག་གནང་ མཁན་སུ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང། དཔལ་ས་སྐྱ་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་བེད ་དགོས་ཡོད་ན་གོང་མ་རྣམ་ལྔའི་ཡིག་ཆ་དང་གངས་རྒྱན་

མཛེས་པར་བེད་པའི་རྒྱན་དགུའི་ཡིག་ཆ་གཞིར་བཞག་གི་ཐོག་ནས་དེ་ངོ་སྤྲོད་གནང་རོགས་གནང་མ་གཏོགས། དེ་ནས་དེང་སང་ མཁས་པ་ཁག་ཅིག་གི་ཕོགས་བསྒྲིགས་གནང་བཞག་པའི་ཚད་འཛིན་བས་ནས་ངོ་སྤྲོད་བས་ན་ངོ་སྤྲོད་ཡང་དག་པ་ཆགས་ཀི་མི་

འདུག ས་སྐྱ་པའི་གཞུང་ལྟ་གྲུབ་ཁས་མི་ལེན་བཞིན་དུ་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་བེད་མཁན་མཐོང་སོང་ལ་གོ་ཡང་སོང། མ་འོངས་པར་ས་ སྐྱ་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་གནང་དགོས་ཡོད་ན། རེ་བ་ཞུས་ཀི་ཡོད། རེ་བཙུན་གོང་མ་རྣམ་ལྔའི་ཡིག་ཆ། གངས་རྒྱན་མཛེས་པར་

བེད་པའི་རྒྱན་དགུའི་ཡིག་ཆ་གཞིར་བཞག་ཐོག་ནས་གནང་རོགས་གནང་། ྱོད་པར་དུ་ས་སྐྱ་པའི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཕོ་བང་བཞིའམ་ ཕོ་བང་གཉིས་ཀི་ལོ་རྒྱུས་དེ་དག་མར་སྒྲོག་སང་བེད་དགོས་ཡོད་ན། དེ་ནས་གདུང་རབས་རིན་ཆེན་བང་མཛོད་ལྟ་བུ་དང། གདུང་ རབས་ངོ་མཚར་གསུམ་དོན་ལྟ་བུ་དང། གདུང་རབས་རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་དེ་དག་གཞིར་བཞག་གི་ཐོག་ནས་བཤད་པ་མ་གཏོགས།

དུང་དཀར་ཚིག་མཛོད་ནང་གཅིག་གསུངས་འདུག དེ་དག་ཚད་འཛིན་མ་ནོར་བ་རེད་ཟེར་ནས། གལ་སིད་དེ་ལྟར་ངོ་སྤྲོད་བས་ན་ ས་སྐྱ་པའི་ལྟ་གྲུབ་དང་ཆོས་བརྒྱུད་དེ་དག་ངོ་སྤྲོད་མ་བས་ནའང་ཆོག དེ་ནས་ལུགས་བཤད་ནས་མང་པོ་ཞིག་འགོ་བསད་ཀི་འདུག དེ་ཡིན་དུས་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས། ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས། དེ་ནས་གཞུང་འབེལ་མ་ཡིན་པའི་ཚོགས་པ་

མང་པོས་གོ་སྒྲིག་གནང་གི་འདུག དེ་ཡིན་དུས་མ་འོངས་པ་དེ་ལྟ་བུ་གོ་སྒྲིག་དང་ངོ་སྤྲོད་གནང་དགོས་ན། གང་ལྟར་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ 98

གནང་དགོས་ན་ཚད་འཛིན་བཟུང་ནས་གོ་སྒྲིག་ཡག་པོ་ཞིག་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་གཅིག་དེ་ཡིན། གཉིས་ པ་དེ། ཤོག་གངས་ ༡༣ གི་ཆ། དྲུག་པའི་ཚེས་བཞིའི་སྐབས་ལ་གསུངས་འདུག དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། ལས་ རིམ་རྣམ་གཞག་རེད་དམ། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་དཀོན་མཆོག་ཡང་འཕེལ་ལགས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག

སི་འཐུས་དཀོན་མཆོག་ཡང་འཕེལ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་འགོ་བཞིན་པ་དེ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ིལས་བསོམས་ཐོག་ ལ་འགོ་བསད་ཡོད་པ་རེད། དངོས་གནས་བས་ན་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀིས་དེའི་སང་ལ་ཚང་མ་ཞིབ་འཇུག་བས། དི་བ་དིས་ནས་ ཆ་ཚང་གནང་ཚར་བ་རེད། དངོས ་གནས་བས་ན་དུས་ཚོད་ཐུང་ཐུང་གཅིག་མ་གཏོགས་ལེན་གི་མ་རེད་བསམ་སོང་སྟེ། སི་

འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀི་དི་བ་འདི་དགོས་རྒྱུ་ཚང་མ་ཡིག་ཐོག་ནས་དིས་བ་དང་ལན་བརྒྱབས་ཚང་མ་བས་ཚར་བ་རེད། ཡང་བསྐྱར་ དེ་འད་མང་པོ་ཞིག་བཤད་བསད་པ་ཡིན་ན་ལས་རིམ་ཏག་ཏག་འགོ་ཡི་མི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས། བསྡུས་ཙམ་གསུང་རོགས་གནང་།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དིས་ལན་ལ་ཞིབ་འཇུག་བས་ཚར་བ་ཡིན། འདི་བ་བཏང་ཟིན་པ་ཡིན། ད་ལྟའི་གོ་སྐབས་དེ་འདི་བ་ བཏང་ཚར་བ་རེད། གཏོང་མཁན་གི་གཏོང་དགོས་པ་རེད། འཆད་མཁན་གི་འཆད་དགོས་པ་རེད། སྒྲིག་གཞི་དགོངས་དོན་ནང་ རྒྱུན་ལས་ཀི་འདི་བ་བཏང་མི་ཆོག་ཟེར་བ་མི་འདུག མགོ་མ་འཚོས་པའི་ཟ་རི་ཟི་རི་ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་མ་བཏོན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཤོག་གངས་ ༡༣ ཆའི་དྲུག་པའི་ཚེས་བཞི་ལ་གསོ་སྐྱོང་ཡར་ངོ་མར་ངོ་ལ་མཆོད་དོད་འབུལ་གི་འདུག དེ་ག་རེ་བས་ནས་འབུལ་ གི་ཡོད། ང་ལ་དོགས་པ་བྱུང་། དྲུག་པའི་ཚེས་བཞི་ཞེས་པ་འདི་གསོ་སོང་ཡར་ངོ་མར་ངོ་ཟེར ་བར་རང་ཉིད་སེར་གི་དགེ་བ་གསོ་

བ་དང་སིག་པ་སང་བ་མ་གཏོགས་ང་ཚོ་སི་པའི་ངོས་ནས་ག་འད་མཐོང་གི་ཡོད་ན་མེད་ན་དན་གི་འདུག མཆོད་དོད་འདི་ག་རེད ་ བས་ནས་འབུལ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དགོན་པ་ཚང་མར་གསོ་སོང་འབུལ་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ། ཡང་ན་དེ་གཅིག་པོ་ལ་འབུལ་ གི་ཡོད་པ་རེད། གསོ་སོང་ཡར་ངོ་མར་ངོ་ལ་མཆོད་དོད་འབུལ་དགོས་པ་འདི་ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན་ྱོད་མཚར་མཐོང་གི་འདུག རྒྱུན་ལས་ཀིས་དི་བ་ནང་ལ་ཡིན། འདིའི་ནང་ལ་ ༢ ཀ ༤་༡ རང་ལོ་ ༦༠ ཡན་གི་འཚོ་སོན་བརོད་པ་འདི། ཡིག་ཆ་མི་འད་བ་

མང་པོ་ནང་ལ་ཟླ་བ་རེ་ལ་སོར་མོ་ ༢༠༠ དང་ ༣༠༠ ཡོད་ལབ་མཁན་མི་འད་བ་གཉིས་བསེབས་ཡོང་གི་འདུག མདོར་བསྡུས་ན་ 99

སོར་ ༢༠༠ དང་ ༣༠༠ གང་ཡིན་མིན་ཁ་གསལ་པོ་དགོས ་ཀི་འདུག དེ་ནས་མཐའ་མར་ ཅ། ལྡི་ལི་བོད་ཁང་དུ་སོབ་མ་ཚོའི་

འཛིན་གྲྭ་འདི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ལས་བསོམས་ནང་ཆུ་ཚོད་འདི་ལ་འཛིན་གྲྭ་འདི་ཡོད་ཅེས་ཁ་གསལ་པོ ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མི་ འདུག དེ་ག་ནང་བཞིན་སོབ་མ་གངས་འབོར་འདི་ཚོ་ད་རྒྱ་ངོས་ནས་འདི་ཡིན་ཚུལ་ཁ་གསལ་པོ་མི་འདུག དེ་ཡིན་དུས་འོག་ལ་

བསོམས་གཅིག་རྒྱབ་གཞག་ཡོད། འཛིན་གྲྭ་གདོང་བཤེར་ཞེས་པ་གཅིག་ཡོད། སིར་བཏང་ཚིག་འདི་ལ་མ་འཆད་པ་དང་མ་གོ་བ་ གང་ནས་ཡོད། དེ་ཡིན་དུས་གདོང་བཤེར་མ་ཐོབ་པ་ག་རེད ་བས་ནས་བིས་བཞག་ཡོད། གལ་སིད་འདིའི་ནང་ལ་དུས་ཚོད་ཏག་

ཏག་བིས་ཡོད་པ་དང་སོབ་མ་ད་རྒྱ་ལམ་ནས་ཡིན་ན། ང་ཚོར་དི་བ་དེ་འད་བསེབས་ཀི་མ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་ཐད་ནས་ རེ་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ནི་འདས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ནང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་དར་བ་རེད་ཟེར་ནའང་འགིག་གི་འདུག སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་ འདས་ནང་ཆོས་དར་མཁན་རེད་ཟེར་ནའང་འགིག་གི་འདུག སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔོན་མ་ཡིན་ན་སྟོན་པའི་སྐུ་བརན་གཙུག་

ལག་ཁང་གི་ནང་ལོག ས་བཞེངས་ནས་དེར་ཕག་གོར་སྒྲིབ་སང་། ཕག་དང་མཆོད་འབུལ་གནང་ས་རེད། དེང་སང་ར་སའི་ཉེ་ འཁོར་ལ་མགོན་ཁང་དང་ཟ་ཁང་ཁག་ཅིག་གིས་སྟོན་པའི་སྐུ་བརན་དང་སྲུང་མའི་འབག་སོགས་སོ་འགམ་ལ་བཞག་ནས་མཛེས་ ཆས་གནང་བཞིན་འདུག དེ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡག་པོ་མི་འདུག ༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བསྟན་པའི་སྟོན་པར་དམའ་འབིན་པ་དང་

མདག་འཁྲུལ་པ་བྱུང་ན་སུན་འབིན་བེད་དགོས་གསུང་པ་བཞིན་ངས་བསྟན་པའི་སྟོན་པར་ཕན་ན་བསམ་ནས་བཤད་ཀི་ཡོད། དེའི་ ཕིར་མགོན་ཁང་ཟ་ཁང་སིན་བདག་ཚོས་གཟབ་གཟབ་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ལག་ཐོག་ཁ་པར་སུ་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ཕི་ལོགས་ཡིག་སམ་ནང་དུ་འཇོག་རོགས་གནང་། སི་འཐུས་སྒྲོལ་མ་ཚེ་རིང་ལགས།

སི་འཐུས་སྒྲོལ་མ་ཚེ་རིང་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོག ས་གཙོ་མཆོག ཆོས ་རིག ་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་ནང་ནས་ཤོག་གངས་ ༡༤ ཀ ༡༣་༡ གཞུང་འབེལ་བརན་བཞུགས་གོ་སྒྲིག་དང་འབེལ་བ་ཡིན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༡༢ ནང་ལ་གནས་མཆོག་རོ་རེ་གདན་དུ་༸སྐྱབས་

མགོན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བརན་བཞུགས་འབུལ་བ་རེད། དེའི་སྐབས་སུ་མང་ཚོགས་ཀི་བརན་བཞུགས་ལ་ཞལ་འདེབས་ཆོས་ཀི་བིན་ རླབས་ཐོག་ནས་བསེབས་པ་ལ་བརེན་ནས་བརན་བཞུགས་ཙམ་མ་ཡིན་པར། ང་རང་ཚོ་ལས་ཁུངས་མ་ལག་ཁག་ལ་ཕག་དངུལ་ བགོ་འགེམས་གནང་བའི་གནས་སྟངས་དེའི་ཐོག་ལ་འདི་བ་འབུལ་དུས། མ་འོངས་པར་གསལ་བཤད་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་བཀའ་ གནང་བ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེའི་ཐོག་ལ་རྩ་བའི་ཞིབ་ཕྲ་འདི་ལས་བསོམས་རྒྱས་པའི་ནང་ལ་ཡོད་ཀི་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་

བརན་བཞུགས་གོ་སྒྲིག་གི་རྩིས་ཁ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཤེས་འདོད་བྱུང་སོང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན། གཉིས་པ་འདི་ལ་སྐུ་ བརན་བགོ་འགེམས་ཀི་སྐབས་ལ་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཁུལ་གི་ྱོབ་ཁོངས་དགོན་སེ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་ཆེད་འབོད་ཀིས་ཐོག་ནས་ ནང་བསྟན་ཆེད་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ཐུགས་སོན་མཚམས་སོར་དང་རབ་གནས་མཛད་པའི་

ཐུབ་དབང་གི་སྐུ་བརན་གནང་ཡོད་ཞུས་པ་རེད། སྐབས་དེར་ངའི་ྱོབ་ཁོངས་དེ་ཀྲུ་ཀྲིང་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ 100

ཀྲུ་ཀྲིང་གི་ས་གནས་མ་དགོན་ཆེ་ཁག་ཅིག་དང་གསང་མདོ་བསྔགས་བང་ཆུབ་དར་རྒྱས་གིང་དང་ཁ་འཐོར་ལ་དགོན་པ་ཆུང་ཁག་ མང་པོ་གཅིག་ཡོད་བསད་པ་རེད། འདི་དག་ནང་ནས་ག་ཚོད་འདིའ་ི ནང་ལ་ཚུད་ཡོད་པ་རེད་དམ་མ་རེད། གངས་འབོར་ལ་བལྟས་ པ་ཡིན་ན་འདི་དག་ཚུད་ཀི་ཨ་ཡོད་ན་བསམ་པ་ཞིག་འདུག འདི་ཡིན་དུས་ཀྲུ་ཀྲིང་གི་ས་གནས་ག་ཚོད་ལ་སྐུ་བརན་འདི་ཚོ་རག་ ཡོད་པ་རེད་དམ། སྐུ་བརན་དེ་རག་པ་བས་པར་དགོན་པའི་ཚད་གཞི་དང་དགོན་པ་ནང་གི་གྲྭ་པ་ག་ཚོད་ཀི་གངས་འབོར་ལ་གཞི་

བཞག་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ། ཡང་ན་དགོན་པ་ཆེ་ཆུང་ལ་གཞི་བཞག་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ། དད་ལྡན་གི་ཚད་ཇི་ལྟར་མཇལ་ཡོད་པ་ རེད་དམ་ཞེས་འདི་བ་འབུལ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཆོས་འབོར་ལགས།

སི་འཐུས་བོ་བཟང་ཆོས་འབོར་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དང་པོ་དེར་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་བསྡུས་པའི་ཐོག་ལ་ཐ་སྙད་ཁ་ཤས་ཤིག་

གཅིག་བས་ན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག་གིས་འགེལ་བཤད་དམིགས་བསལ་དེ་འད་གནང་རྒྱུ་ཡོད་ཀི་རེད་སྙམ། དེའང་བཀའ་ འདི་ཞུ་རྒྱུར་ཤོག་གངས་ ༢ པའི་ཐོག་ལ་ཀ ༣༌༢ ཀི་རུ་སོག་སོབ་ཡོན་གི་ཐོག་ལ་བོད་སོག་མི་རིགས་གཉིས་ཀི་འབེལ་རྒྱ་ལ་

དམིགས་ཏེ། ཞེས་པའི་འབེལ་རྒྱ་ཟེར་བ་དེ་ཧ་ལམ་འབེལ་བ་དང་ལ་རྒྱ་ཟེར་བ་དེ་འད་ཞིག་གསུངས་ཀི་མེད་འགོ་བསམ་བསམ་ལྟ་

བུ་འདུག་སྟེ་འབེལ་རྒྱ་ཟེར་བ་དེ་ཚུར་གསར་པ་བ་རྒྱུ། དེ་ཡིན་དུས་བོད་སོག་མི་རིགས་གཉིས་ཀི་འབེལ་བ་ཟེར་ན་གང་འད་འདུག་ ཅེས་དེ་གཅིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་འོག་ཙམ་ཞིག་གི་ཤོག་གངས་དྲུག་པའི་སང་གི་ཀ ༧་༡༠ ནང་ལ་༸སྐྱབས་རེ་ཀཿཐོག་དགེ་རྩེ་ རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གོ་བུར་དགོངས་པ་གཞན་དོན་དུ་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་རིལ་བཞུགས་ལ་གུས་མཆོད་སད་ཕོགས་བསྐྱོད་

ཞུས། ཞེས་པའི་རིལ་བཞུགས་ཟེར་བ་དེ་ག་རེ་ཟེར་གི་ཡོད་དམ། གལ་སིད་དགོངས་པ་གཞན་དོན་དུ་གཤེགས་པའི་སྐུ་གདུང་ལ་ མཇལ་བར་ཕིན་པ་ཡིན་ཟེར་བ་ཡིན་ན་གཅིག་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་གདུང་རིལ་བཞུགས་ཞེས་པའི་རིལ་བཞུགས་ཟེར་བའི་ཐ་སྙད་དེ་

དགོས་པ་ཡིན་ནམ་མིན་ནམ་བསམ་བསམ་ལྟ་བུ་ཞིག དེ་ནས་དེའི་འོག་གི་ཤོག་གངས་ ༡༠ པའི་སང་གི་ཀ ༡༡༌༡ ཐོག་ལ་ཆིབས་

སྒྱུར་སྤྲོས་གསོལ་ཟེར་བ་ཞིག་འདུག ཡིན་རྒྱུ་ཆིབས་སྒྱུར་སང་ལ་གསོལ་དེའང་སྲུང་མ་དེ་ཚོར་སྤྲོས་གསོལ་ཟེར་བ་དེར་སོ་སོར་ གོ་བ་རིང་པ་སྔ་མོ་ནས་ཡོད་ཀིན་ཡོད་ཀིན་དེ་ལྟ་བུ་གང་ལྟར་དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག་མྱོེན་པའི་བདག་པོ་ཡིན་

ཙང་གསུངས་ཀི་མེད་འགོ། དེ་དག་ཐ་སྙད་ཁ་ཤས་ཏག་ཏག་བསད་ཡོད་དམ་བསམ་བསམ་ལྟ་བུ་ཞིག་འདུག དེ་ནས་ྱོབ་ཁོངས་

ཝཱ་རཱ་ཎ་སི་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག་ལ་དི་བ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ། ངས་ད་གིན་གདུང་སེམས་ མཉམ་སྐྱེད་ཀི་གོས་ཆོད་ཀི་སྐབས་ལའང་ལྷང་ཙམ་ཞིག་ཞུས་པ་ཡིན། དི་བ་ག་རེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ལབ་པ་ཡིན་ན། ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས ་ ༡༨ ཡིན་ནམ་ ༡༩ ཡིན་ནམ་དེ་འད་ཞིག་གི་སྐབས་ལ་༸གོང་ས་མཆོག ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སིར་ཆིབས་སྒྱུར་གནང་བའི་

སྐབས་སུ་ཝཱ་ར་ཎ་སིའི་ཆེས་མཐོའ་ི གཙུག་ལག་སོབ་གཉེར་ཁང་གི་དགེ་ལས་རྣམ་པར་ཟུར་དུ་མཇལ་ཁ་གནང་སྟེ་བཀའ་སོབ་ 101

ཅིག་གནང་འདུག བཀའ་སོབ ་དེའི་ནང་ལ་ད་གིན་ངས་ཞུས་པ་ནང་བཞིན་དོན་ཚན་གཉིས ་འདུག གཅིག ་ང་ཚོ་མི་སྐྱ་དེ་ཚོར ་ གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་དེ་ཚོར་སོབ་གཉེར་གནང་སའི་བསྟི་གནས་ཤིག་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་འདུལ་བ་དང་མཛོད་ཀི་

རིམ་པ་དེ་ཕར་ཕུད་པའི་ཐོག་ནས་ཕར་ཕིན་དང་དབུ་མ་དང་ཚད་མར་སོགས་སོབ་གཉེར་གནང་ས་གཅིག་ཆེད་མངགས་སྒྲིག་ འཛུགས་དེའི་ཐོག་ནས་འཛུགས་ཐུབ་ཀི་ཡོད་པའི་ཐུགས་རེ་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ངང་བཀའ་སོབ་ཟབ་ཅིང་རྒྱས་པ་ཞིག་གནང་

འདུག དོན་ཚན་གཉིས་པ་དེར ་རྒྱ་རིགས་ནང་ཆོས ་དོ་སང་ཡོད་མཁན་དེ་ཚོར ་ནང་ཆོས ་བསབ་ས་ཤིག་དགོས ་པ་དང་། དེའི་ བརྒྱུད་ལམ་ཡང་རྒྱ་སྐད་ལ་སོགས་པའི་ཐོག་ནས་བསབ་ས་ཤིག ར་རམ་ས་ལར་ཐད་ཀར་ཡོང་བ་ཡིན་ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་ཆབ་ སིད་ཀི་ཐོག་ནས་དཀའ་ངལ་ཡོད་དུས། ཝཱ་རཱ་ཎ་སིར་དེ་འདའི་སེ་ཚན་ཞིག་འགོ་འཚུགས་ཐུབ་ན་ཟེར་ནས་ཧ་ཅང་གི་ཐུགས་རེ་

ཆེན་པོའ་ི ཐོག་ནས་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་བཀའ་སོབ་གནང་འདུག དེའི་ཐད་ལ་འབེལ་ཡོད་ཝཱ་རཱ་ཎ་སིའི་སོབ་གྲྭའི་གཞུང་ནས་ད་ ལྟ་བར་དུ་ག་རེ་གནང་ཡོད་དམ། དེའི་ཐོག་ལ་ལས་བསོམས་དང་གྲུབ་དོན་དེ་དག་དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ཡིག་ཚང་ལ་ཕུལ་

ཡོད་དམ། སྔར་མེད་ཀི་འགྱུར་བ་ཟེར་ནའང་མི་འདུག གོང་འཕེལ་ཅི་ཞིག་བཏང་ཡོད་དམ། དེ་ཚོའི་ལས་བསོམས་རྣམས་ཞིབ་ཅིང་ ཕྲ་བ་ཞིག་ད་ལྟ་འཕྲལ་དུ་ལན་ཡོད་མདོག ་ཁ་པོ་རེད་བསམ་གི་མི་འདུག དེའི་སང་ལ་ངེས ་པར་དུ་བཀའ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག ་

གནང་རོགས་གནང་། ང་ཚོ་མི་སྐྱ་དེ་ཚོས་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གི་ཐོག་ལ་གོམ་པ་གསར་པ་ཞིག་མ་སོས་ན། བོད་མི་རིགས་ཀི་

ཚེ་ཐག་གམ་ལོ་ཚད་དེར་ང་ཚོས་ཚོད་དཔག་རྒྱག་མ་ཐུབ་པ་ཞིག་ཧ་ལམ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ ཡིན་དུས་ཕོགས་བསོམས་མང་པོ་ཞིག་བརྒྱབ་ནས་ཡོང་དུས། ང་རང་ཚོ་སོ་སོའ་ི མི་རིགས་སྐྱོབ་རྒྱུ་དང་འཛམ་བུ་གིང་ལ་ཞབས་ འདེགས་སྒྲུབ་རྒྱུ། བོད་པས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ Universal Responsibility ཟེར་བ་དེ་སྒྲུབ་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་

འད་འདུག སོ་སོའ་ོ མི་རིགས་ཀི་ཚེ་སིངས་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་འད་འདུག དེའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོ་མི་སྐྱ་དེ་ཚོའི་ཐོག་ནས་སོ་སོའ་ིནང་ཆོས་ལ་ ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པའི་རིམ་པ་གསར་པ་ཞིག་དང་གོམ་པ་སོ་དགོས་པའི་དུས་ཚོད་གཅིག་ལ་བསེབས་བསད་ཡོད་པ་དེ་སྔ་ཕི་

བར་གསུམ་བཀའ་མོལ་རབས་དང་རིམ་པ་གནང་ཚར་བ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེའི་ཐོག་ལ་ཝཱ་རཱ་ཎ་སིའི་ཆེས་མཐོའ་ི གཙུག་ ལག་སོབ་གཉེར་ཁང་གི་ཐོག་ནས་ག་རེ་གནང་ཡོད་མེད་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་ཡིན་ན། དེ་ལྟ་ བུའི་ལས་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་གཅིག ་གི་ཐོག ་ལ་འཕྲལ་དུ་འགྱུར་བ་གཏང་རྒྱུ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་ཡིན་གི་རེད། འོན་ཀང་གོམ་པ་

གཅིག་མ་གཏོགས་སོ་མ་ཐུབ་ནའང་དེ་འདའི་ཐོག་ལ་དགོངས་པ་བཞེས་བཞག་པ་དང་མཁས་པ་རྣམ་པར་གོས་བསྡུར་བེད་བཞག་ པ་དང། ཡང་ན་༸གོང་ས་མཆོག་ལ་བསྐྱར་དུ་བཅར་ནས་རིམ་པ་དེ་ལག་བསྟར་གི་ཐོག་ལ་གང་འད་འགོ་དགོས་ཀི་ཡོད་མེད་ལ་

སོགས་པ་དེ་འདའི་ཐོག་ལ་ལས་གཞི་བརྩམས་བཞག་པ་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་གལ་པོ་ཆེ་ལ་ནན་ཏན་གི་ཚུལ་དུ་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ན།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག་གི་བཀའ་ལན་དེ་དག་ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་དེ་ གཅིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ད་གིན་ལས་བསོམས་ཀི་ནང་ལ་མར་འགོ་དུས་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་ཤིག་ནས་གསུངས་ཚར་སོང། ས་ ག་ཟླ་བའི་སྐོར་དེར་ངས་འདིར་མཆན་ཞིག་བརྒྱབ་བཞག་ཡོད། དེར་གང་བརྒྱབ་ཡོད་ཟེར་ན། རྐང་རེས་ལག་བསུབ་ཞེས་མཆན་ ཞིག་བརྒྱབ་བཞག་ཡོད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དི་བ་བཏང་ཚར་དུས་བསྐྱར་འདི་བེད་དགོས་དོན་མི་འདུག འོན་ཀང་བོད་གངས་ཅན་ ལྗོངས་ཀི་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གི་རི་ཁུག་ལུང་ཁུག་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་ནས་བོད་ཕི་ནང་གཉིས་སུ་ས་ག་ཟླ་བ་ཟེར་ན་དངོས་གནས་ 102

དང་གནས་ཀི་དགེ་བ་སྤུངས་སའི་ྱོད་པར་ཅན་ཞིག་དང་། དུས་ཆེན་གསུམ་འཛོམས་ཤིག་ལ་ངོས་འཛིན་བེད་པའི་ཐོག་ནས་དགེ་ སྒྲུབ་ལ་ཇི་ལྟར་བརྩོན་གི་ཡོད་མེད་ལ་རྣམ་པ་ཚོས་ཕར་བལྟ་པའི་ངལ་པ་བསྟེན་དགོས་ཀི་མ་རེད་ཚུར་སན་གི་མདུན་ལ་འཚང་ཁ་

བརྒྱབས་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་དུས། འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་འཛིན་སྐྱོང་གི་ལས་ཁུངས་མཐོ་ཤོས་དེ་ཡིན་

པ་ལ་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་རེའི་བཀའ་དིན་ལ་བརེན་ནས། བོད་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གིས་རེ་བ་བརྒྱབས་སའི་ བཀའ་ཤག་ལྷན་རྒྱས་དེས་གཞུང་ཞབས་པ་རྣམ་པ་འཁིད་ནས་ས་ག་ཟླ་བར་ཉིན་མ་གཉིས་ནས་གསུམ་བར་དམར་ཟས་ཡོད་པའི་ དེང་སང་གི་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ party བཏང་བསད་འདུག སྤྲོ་སྐྱིད་བཏང་འདུག་ལབ་ན་དངོས་གནས་མ་བདེ་བ་ལྟ་

བུ་ཞིག་འདུག ཕོགས་གཅིག་ནས་ཞབས་རིམ་སྒྲུབ་ཀི་ཡོད། ཚེ་ཐར་བཏང་གི་ཡོད་ལབ། ཕོགས་གཅིག་ནས་དེ་ལྟར་བས་པ་ཡིན་ ན་དེ་རྐང་རེས་ལག་བསུབ་ཆགས་མ་སོང་ངམ་ཞེས་དེའི་སང་ལ་བསྐྱར་དུ་དི་བ་གཏང་རྒྱུ་རང་ཡིན། དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་

གཙོ་མཆོག ཤོག་གངས་ ༥ པའི་སང་ལ་ད་ལྟ་འདིར་འབེལ་ཆ་ཡོད་མེད་གསལ་པོ་ཞིག་ཧ་གོ་ཡི་མི་འདུག ཀ ༧་༢ ནང་ལ་སྒྲུབ་

བརྒྱུད་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་༸སྐྱབས་མགོན་འབྲུག་ཆེན་རིན་པོ་ཆེར་འཚམས་ཞུ་མཇལ་བཅར་དང་ཆབས་ཅིག སི་དོན་གལ་ ཆེའི་གནད་དོན་ཞིག་གི་ཐོག་བཀའ་བསྡུར་ཞུས། ཞེས་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གིས་ཕོགས་བསྐྱོད་ཀི་ལས་རིམ་ནང་དེ་ལྟར་འཁོད་

འདུག ད་ལྟ་ངས་དེ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་བཀའ་འདི་ཞུ་རྒྱུ་དེ་དེར་འབེལ་བ་ཡོད་མེད་ངས་ཚོད་དཔག་རེད་ཅེས་བཤད་ཐུབ་ཀི་ མེད། ཡིན་ནའང་བོད་མི་མང་སི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་གཏན་འབེབས་བས་པའི་ཆོས་དོན་ལྷན་ཚོགས་ཀི་སྒྲིག་གཞི་གཏན་

འབེབས་བེད་བཞག་པ་དེ་ད་དུང་ལག་བསྟར་བེད་མ་ཐུབ་པ། རྩིས་ལོ་འདིའི་ནང་ལ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཐོག་ནས་དམིགས་

བསལ་ནུས་ཤུགས་བསྐྱོན་པ་དང་ཤུགས་སོན་བཏོན་བཞག་པ་གང་དང་གང་ཡོད་དམ། མ་འོངས་པར་དུས་ཚོད་ཇི་ཙམ་གི་ནང་ ལ་ལྷན་ཚོགས་ཀི་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་དངོས་སུ་ལག་བསྟར་ཡོང་བ་ཞིག་རེ་བའམ་ཐུགས་རེ་ག་ཚོད་ཙམ་ཞིག་གནང་གི་ཡོད་དམ།

ཡང་ན་གལ་སིད་དེ་དངོས་གནས་ཡོང་རྒྱུ་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པ་ཡིན་ན་དེའང་གསལ་པོ་ཞིག་བཟོ་བའི་ཐོག་ནས། ཕི་ཟླ་ ༡༡

པའི་ཟླ་མཇུག་ལ་ཚོགས་འཆར་ཡོད་པའི་ཆོས་ཚོགས་ཀི་ནང་ལ་དེ་ཏག་ཏག་ཟེར་ནའང་མི་འདུག་གསལ་པོ་ལྟ་བུ་ཞིག་བཟོ་རྒྱུར་ འཆར་གཞི་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས། སྒྲིག་གཞི་བཟོས། སང་ནས་བཀའ་སོབ་ཀང་གནང་བ་ཆེན་རྣམ་པས་ཐུགས་ཐག་ཀང་བཅད་ ཚར་བའི་རེས་ལ་དེ་ལམ་དུ་མི་ལྷོང་ཟེར་ནའང་མི་འདུག་ལག་ལེན་མ་བསྟར་བར་དེ་ལྟར་བར་མར་ལྡིང་ནས་ལྷག་བསད་པ་ཡིན་ན། བོད་སི་ལ་གོང་རག་གི་ཡོད་པ་དེ་གསལ་པོ་རེད། གང་ཡིན་ཞེ་ན་བོད་སི་ལ་ཕན་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཤིག་ཡིན་པ་དེ་དོན་གི་བདག་ པོ་རྣམ་པས་ཚིག་ཐག་བཅད་ནས་སྒྲིག་གཞིའི་ཐོག་ཕབ་ཡོང་དུས། དེའི་སང་ལ་ཤུགས་སོན་ཞིག་རྒྱག་དགོས་པ་འདུག་གམ་མི་

འདུག དེ་འདི་ལྟར་འཇོག་རྒྱུ་གཅིག་མ་རེད་བསམ་བསམ་ཞིག་དན་གི་འདུག་པས། དེའི་ཐོག་ལ་བཀའ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་གནང་ རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ཚེ་རིང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས།

103

སི་འཐུས་ཚེ་རིང་གཡུ་སྒྲོན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་ཐོག་ནས་བཀའ་འདི་ཞུ་རྒྱུ་གཅིག་ལ། དེ་སྔ་ལོ་ཤས་སྔོན་ ལ་ང་ཚོའི་སྔོན་རྩིས་ཀི་ནང་ལ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སི་ལ་ཧིན་དིའི་སྐད་ཡིག་ཐོག་ལ་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་རྒྱུའི་ སོབ་སོང་གནང་བ་དེ་འད་ཡོད་ཅེས་སྔོན་རྩིས་ནང་ལ་ཡོད་པ་རེད། དེའི་རེས་ངས་ལས་བསོམས་སྐབས་ལ་བཀའ་འདི་ཞུ་དུས།

དེའི་སྐབས་ཀི་བཀའ་བོན་ནས་གང་གསུངས་སོང་ཟེར་ན། ད་ལྟ་སོབ་སོང་གནང་བཞིན་པ་རེད། རེས་ལ་སོབ་གཉེར་མཐར་སོན་ པའི་སྐབས་ལ་ང་ཚོས་དེའི་སྐོར་ལ་ཞུ་ཡི་རེད་ཅེས་གསུངས་སོང། འོན་ཀང་ད་ལྟའི་སྔོན་གི་ལས་བསོམས་ཁ་ཤས་ཤིག་ལ་བལྟས་

པ་ཡིན་ནའང་མི་འདུག་ལ། དེ་རིང་འདི་ལ་ཡང་གང་ཡང་མི་འདུག་པས་དེ་དག་ད་ལྟའི་ཆར་མཐར་སོན་ཡོད་དམ་མེད། མཐར་སོན་ པ་ཡིན་ན་ཁོང་ཚོར་བཀོད་སྒྲིག་གང་དང་གང་གནང་ཡོད་དམ། དེས་ཐུགས་ཕན་གང་ཞིག་སོས་ཡོད་དམ་ཞེས་བཀའ་འདི་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ཀུན་དགའ་བསོད་སྟོབས་ལགས།

སི་འཐུས་ཀུན་དགའ་བསོད་སྟོབས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌་༢༠༡༩ ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་ཤོག་གངས་ ༧

པའི་ནང་གསེས་ ཀ ༨༌༡ ཡི་ནང་ལ་དང་པོ་བཀའ་འདི་ཞིག་ཞུ་འདོད་བྱུང་། བོད་དུ་ཕིར་ལོག་གནང་མཁན་ལ་རྒྱབ་གཉེར། ཆོས་ རིག་ལས་ཁུངས་ནས་གསར་འབོར་སོབ་ཡོན་ཐོབ་བཞིན་པའམ་ཐོབ་མྱོང་བའི་གྲྭ་བཙུན་གང་ཞིག་བོད་དུ་ཕིར་ལོག་གནང་འདོད་

ཡོད་ཚེ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སེ་ལེན་འབེལ་མཐུད་ཁང་ནས་ཕིར་ལོག་གནང་རྒྱུའི་ལམ་གོན་གི་མཐུན་རེན་སོར་ལམ་ཡོད་པ་

ལྟར། རྩིས་ལོའ་ི ནང་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༡ བོད་དུ་ཕིར་ལོག་གནང་། དེའི་ལོ་ལ་གྲྭ་བཙུན་ ༡ མ་གཏོགས་མ་བྱུང་བ་རེད་དམ། གལ་ ཏེ་བྱུང་ནས་དེ་ཚོས ་ཆ་རེན་མ་ཚང་བ་དེ་འད་བྱུང་ནས་ཆ་རེན ་མ་ཚང་བའི་གངས་ཁ་ཤ ས་ཤིག ་ཕར་བཞག ཆ་རེན ་ཚང་བ་ གཅིག་ཁོ་ན་ལོག་ཐུབ་པ་རེད་དམ། དང་པོ་དེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། གཉིས་པ་ག་རེ་ཞུ་འདོད་བྱུང་ཟེར་ན། གལ་ཏེ་ཆ་རེན་ཚང་ནས་བོད་ལ་ མར་ལོག་ནས་ལོ་གཅིག་གི་རེས་ནས་ཡང་བསྐྱར་ཡར་ལོག་ཡོང་ན་དེར་སེ་ལེན་ཁང་གིས་ངོས་ལེན་ཚད་ལྡན་གཅིག་དང་ངོས་

སོར་གྲྭ་བཙུན་སྒྲིག་ཁོངས་གང་དུ་ཡིན་ནའང་དེར་བཞག་གི་རེད་དམ། དེ་གལ་ཏེ་བཞག་ནས་ཡང་བསྐྱར་ལོ་གཅིག་བསད་ནས་ མར་ལོག་སོང་ན། དེར་ད་དུང་སྔར་བཞིན་འགོ་གོན་ཞིག་གནང་གི་རེད་དམ། དེ་དོགས་འདི་ཚུལ་དུ་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང་། ཤོག་ གངས་ ༨ པ་ཀ ༡༠་༡ ཉམས་གསོ་རོགས་སྐྱོར་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས་བརྒྱུད་དེའི་ཐོག་ལ་དགོན་ཁག ༦༤ ལ་ཉམས་

གསོའ་ི ལས་དོན་ཆེད་བསོམས་སོར་ ༩,༨༠༠,༠༠༠ ཐམ་པ་གནང་ཡོད་ཅེས་གསུང་གི་འདུག དགོན་ཁག ༦༤ དེར་རྒྱ་བལ་ འབྲུག་གསུམ་ས་གནས་གང་དང་གང་དུ་ཡིན་ནམ། དེས ་ཐུགས་ཕན་ག་ཚོད་གསོ་ཡོད་དང་མེད། དེ་དང་འབེལ་བའི་གསལ་ བཤད་མཐིལ་ཕིན་པ་ཞིག་གནང་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག ངས་དེ་འད་ཞིག་ཞུ་འདོད་བྱུང་། ཐུགས་རེ་ཆེ། 104

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས། སྐར་མ་གཅིག་བཞུགས་རོགས་གནང་། སི་འཐུས་བསྟན་པ་ཡར་འཕེལ་ལགས། ལས་རིམ་ རྣམ་གཞག་འདོན་རོགས་གནང་།

སི་འཐུས་བསྟན་པ་ཡར་འཕེལ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་དི་བ་མང་པོ་ཞིག་མཉམ་དུ་སེབ་གཅིག་ལ་ལན་གནང་རྒྱུ་ཡིན་ས་རེད། དེ་ཏོག་ཙམ་ཡག་པོ་ མི་འདུག་སྙམ། གང་ཡིན་ཟེར་ན་སྔོན་མ་ང་ཚོ་དེར་སི་འཐུས་གཉིས་གསུམ་བཞི་བར་ལ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གིས་ལྷན་ཁང་སོ་ སོ་དང་འབེལ་ནས་བཀའ་ལན་གནང་ཡོང་དུས། བཀའ་ལན་གནང་མཁན་ལའང་སྟབས་བདེ་པོ་དང་། དེ་བཞིན་བཀའ་འདི་གནང་ མཁན། གནས་སྟངས་སིའི་ཐོག་ལ་དོགས་འདི་ཡོད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་དུས། དེའང་སྔོན་མ་ནས་གསལ་བཤད་གནང་ཡོང་

ན། རེས་ལ་དི་བ་མེད་པ་ཆགས་རྒྱུ་དང་། དུས་ཚོད་ལ་དམ་འཛིན་ཡོང་བ་སོགས་རྒྱུ་མཚན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། སྔོན་མ་ ལམ་སོལ་བཞིན་ཕེབས་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག དེ་མིན་དི་བ་མང་པོ་བཏང་། ལན་དེ་མཇུག་ལ་བསེབས་བསད་དུས་དུས་ཚོད་མང་ པོ་ཞིག་འཕྲོ་བརླག་འགོ་ཡི་འདུག ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་འདི་ངོ་བཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་བར་དུ་བཀའ་མོལ་གནང་ཟིན་པ་མང་པོ་ཞིག་བྱུང་སོང། དྲུག་བྱུང་བ་རེད། དྲུག་དེའི་བཀའ་ལན་གནང་རོགས་གནང་། དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གོང་གི་སི་འཐུས་རྣམ་པར་ལན་གསལ་པོ་ཞུ་ཐུབ་པ་དེ་དག་ཞུ་ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སོག་བླུ་

སྐོར་འདི་དེ་བཞིན་རེད། ད་ལོ་ཡང་སྔོན་མ་ནང་བཞིན་བས་ནས་འཆར་གཞི་དེ་དག་གནང་དང་གནང་མུས་རེད། ག་ཚོད་ཞིག་སིན་ པོ་ཡོང་མི་ཡོང་དེ་དག་ཚང་མས་མྱོེན་གསལ་རེད། ས་གནས་རང་ནས་འགན་འཁུར་ཆེ་ཙམ་བཞེས་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། དཔེར་ན། ད་ལྟ་ཡིན་ན་བཀོད་ྱོབ་གཅིག་པ་གཅིག་རང་ཡོད་པ་རེད། ས་གནས་ཁ་ཤས་ནས་ལས་བསོམས་འབོར་བཞིན། ད་ལོའ་ི ནང་ལ་ སྔོན་མ་ནང་བཞིན་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་ས་ག་ཟླ་བའི་སྐབས་ལ་ལས་བེད་སྤྲོ་སྐྱིད་བཏང་བ་དེའི་སྐོར་ལ་ལན་རེས་ལ་

ཞུ་ཆོག་པ་གིས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གང་ཡིན་ཟེར་ན་འདི་གནད་དོན་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ཕལ་ཆེར་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་ཀང་བཟོས་ གནང་ཡོད། དེ་ནས་ཟླ་ཚེས་གང་འཁེལ་མ་འཁེལ་དང་ཆར་དུས་བསེབས་མ་བསེབས་སོགས་གནས་སྟངས་མང་པོ་ཞིག་ཡོད།

གང་ཡིན་ཟེར་ན་ས་ག་ཟླ་བའི་ནང་ལ་བས་པ་དེ་ག་འད་རེད་ཟེར་མཁན་ཆོས་རིག་ལ་འབེལ་བ་ཡོད་པ་རེད་མ་གཏོགས། ཡང་ལས་ དོན་དང་ལས་གཞི་ངོ་མ་དེའང་ཆོས་རིག་ལ་ཐད་ཀར་འབེལ་བ་མེད་ཙང་ངས་གསལ་པོ་ཞིག་ཞུ་ཐུབ་ཀི་མི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

གོང་དུ་སི་འཐུས་རེས་མ་དེས ་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་གནང་སྟངས་ཐོག ་ལ་འབོད་བསྐུལ་གནང་བ་དེ་དེ་བཞིན་ཞུས་ཆོག་པ་ 105

བགིས། དེ་དང་ད་གིན་གོང་དུ་ཞུས་པ་བཞིན་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་བེད་སྟངས་འདི་བཀའ་མོལ་མང་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། དེ་ བཞིན་ལམ་སྟོན་ཡང་ཡོད། ས་གནས་སོ་སོ་ནས་འགན་འཁུར་ཆེ་བཞེས་གནང་དང་གནང་བཞིན་པ་རེད་མ་གཏོགས། ཆོས་རིག་ ལས་ཁུངས་ནས་ལོ་རེ་རེ་ནང་ས་གནས་རེ་རེ་ལ་གང་འད་བེད་ཀི་ཡོད་མེད་ཐོག་སྐོར་བསྐྱོད་དང་རོག་ཞིབ་ཞིབ་ཚགས་པོ་ཞིག་

ཡོང་གི་ཡོད་པ་མ་རེད། ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་བེད་པའི་སྐབས་སྔོན་ལ་ཆོས་བརྒྱུད་སོ་སོ་དང་འབེལ་བའི་ལོ་རྒྱུས་དེ་དག་ད་གིན་བཀུར་ འོས་སིའཐུས་ཀིས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་ཆོས་བརྒྱུད་སོ་སོའ་ི ལོ་རྒྱུས་ཀི་གཞུང་ཚད་མ་ག་རེ་ཡོད་ནའང་དེ་དག་གཞིར་བཞག་

གནང་རྒྱུ་རེད་མ་གཏོགས། དེང་སང་ནང་བཞིན་སྟབས་བདེ་པོ་དེ་འད་གནང་བ་ཡིན་ན་དགོངས་ཚུལ་བྱུང་བ་བཞིན་འགིག་གི ་ ཡོད་པ་མ་རེད་སྙམ། དེ་དག་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་བ་དང་བཀོད་ྱོབ་ཡིག་ཆུང་དེ་འད་གཏོང་ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ད་ལྟ་ཡར་ ངོ་མར་ངོའ་ིགསོ་སོང་ཟེར་བ་དེ་ངས་བརྒྱ་ཆ་བརྒྱ་ཞུ་ཐུབ་པ་མི་འདུག་སྟེ། དྲུག་པ་ཚེས་བཞིའི་སྟབས་བསྟུན་ནས་རྩིས་ཀི་འབུལ་

སྟངས་ཤིག་རྒྱུན་དེ་འད་ཆགས་བསད་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོའི་བོད་ཟླ་ ༦ པའི་གཡས་གཡོན་དབར་གནས་སྐབས་འཁེལ་གི་ཡོད། དེ་ཡིན་ དུས་གསོ་སོང་ལ་མཆོད་དོད་འབུལ་རྒྱུ་ཞིག་དང་སྔོན་མའི་སོལ་དེ་དག་དེད་བསད་པ་རེད། ད་ལྟ་མཆོད་དོད་འདི་གཅིག་པུ་མ་

རེད། མཆོད་དོད་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཞིག་འདུག དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་ཞུ་དགོས་རྒྱུ་དང་སྔོན་མའི་སོལ་རྒྱུན་དེ་དག་རྒྱུན་མཐུད་ བེད་མི་དགོས་པ་དེ་འད་ཡོད་མེད་མཇུག་ལ་ཞིབ་འཇུག་གནང་ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་བོད་ཁང་འདི་ད་གིན་ཁོ་རང་ཚོས་

ལན་གསལ་པོ་མང་པོ་ཞིག་འབོར་སོང་། ཡིན་ནའང་ད་ལྟ་མཐའ་མའི་བསོམས་ཀི་ཐོག་ལ་བཀའ་ལན་མ་བྱུང་བས་དེ་ངས་ཡག་པོ་ ཞིག་ཟིན་ཐུབ་མ་སོང་། བསོམས་ཆེན་གཙོ་བོ་དེ་མི་མང་པོ་ཞིག་ཚོགས་ཁང་ནང་ལ་ཇི་ལྟར་གཤོང་གི་ཡོད་དམ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་དང་།

དུས་ཚོད་གཅིག་གི་ཐོག་ལ་འཛིན་གྲྭ་གཉིས་གསུམ་ལྷན་གཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་འཚོག་གི་ཡོད་མེད་ཟེར་བ་དེ་འད་གཅིག་ཐོན་བས་ནས་ འདི་ཁོང་ཚོའི་སྐྱོན་མིན་འཛིན་ཁང་ལོག་ལ་ཡོད་དགེ་རྒན་ལོག་ལ་ཡོད། ཕི་རྒྱལ་ལ་མང་ཆེ་བ་ད་ཐོག་ནས་གནང་གི་ཡོད་སྟབས་

འཛིན་གྲྭ་དགོས་པ་མ་རེད་སོགས་དེ་འད་དེ་འད་རེད་འདུག ད་དུང་ཡང་ར་མ་འཕྲོད་པ་དེ་འད་ཡོད་ན་རེས་ལ་ཞུས་ཆོག་པ་ཞུ། དེ་ ནས་བོད་ཁང་གི་འགེམ ས་སྟོན ་ཁང་གི་ནང་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རེན ་རྩ་ཆེན ་པོ་དེ་དག་འཇོག ་སྟངས་ཐོག ་ལ་ཆོས ་ཕོག ས་ནས་

གཟིགས་སྟངས་མ་བདེ་བ་དང་མ་འགིག་པ་དེ་འད་ག་རེ་ཡོད་མེད་རོག་ཞིབ་ཞུ་ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རེས་

མ་དེས་རོ་རེ་གདན་གི་བརན་བཞུགས་དེ་གཞུང་གི་མ་དངུལ་རང་ནས་འགོ་སོང་བཏང་བ་རེད། མི་མང་གི་ནམ་རྒྱུན་ཞལ་འདེབས་ ཏན་ཏན་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ཞལ་འདེབས་བྱུང་བ་དེ་སྔོན་མ་དུས་འཁོར་དབང་ཆེན ་སྐབས་སུ་ཞལ་འདེབས་བྱུང་བ་དེ་འད་མ་ ཡིན་པར་ཞལ་འདེབས་བྱུང་སྟངས་དེ་དག་རྒྱ་གར་གིས་དངུལ་རྩིས་ཀི་ཁིམས་དང་མཐུན་པ་བས་ནས་ཡོང་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་

རེད། བས་ཙང་དངུལ་མང་ཉུང་ཅི་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ཀང་དེབ་སྐྱེལ་ཚོགས་པའི་དངུལ་རྩིས་ནང་ལ་བཅུག་བསད་ཡོད་པ་རེད། ངས་ དན་ཚོད་བས་ན་དེའི་ནང་ནས་འབུམ་ཉིས་བརྒྱ་མ་ཟིན་ཙམ་ཞིག་ལྷག་ཡོད་པ་ཡོད། དེ་བཀའ་ཤག་ལ་ཡང་སྙན་སེང་ཞུས་པ་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་ང་ཚོའི་དགུང་ཀེག་སྔ་ཕི་བར་གསུམ་གི་ལོ་དུས་དེའང་རོགས་མེད་པ་དང་། བརན་བཞུགས་ཡང་ནས་ཡང་འབུལ་

དགོས་ཀི་ཡོད་དུས་བརན་བཞུགས་ཀི་རྩིས་འགོ་ཞིག་ཡོད་པར་བརེན་སྔ་འཕྲོས་རིང་ལ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་རྩིས་ཁོངས་ཉར་

ཆོག་པའི་བཀའ་འཁོལ་བྱུང་སྟེ། ད་ལྟ་འདི་ལག་པ་གང་འཆང་བཞག་པ་དང་གཞན་པ་གང་ཡང་ཞུ་རྩིས་ཡོད་པ་མ་རེད། རྩིས་ཁ་དེ་ དག་ཞིབ་ཕྲ་དགོས་ཀི་ཡོད་ན་རེས་ལ་འབུལ་ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སྐུ་བརན་བགོ་འགེམས་ཞུ་ཕོགས་ཐད་ཀྲུ་ཀྲིང་འདི་མ་ཞུས་ 106

སྔོན་ལ་རྒྱབ་ལྗོངས་མདོར་ཙམ་ཞིག་ཞུས་ན་བསམ་བྱུང་། ཐོག་མ་ང་ཚོས་དགོན་པ་ཡོད་ཚད་ཚང་མར་སོ་སོའ་ིདགོས་མིན་ལ་མ་ ལྟོས་པ་སྐུ་བརན་འགེམས་སེལ་བ་རྒྱུའི་འཆར་གཞི་དེ་འད་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མ་རེད། དེ་ལྟར་ཕོགས་མཐའ་ཁག་ལ་གཟིགས་བསྐོར་

ཕེབས་དུས་ས་གནས་མཐའ་མཚམས་མང་པོ་ཞིག་ལ་ང་ཚོའི་ལྷ་ཁང་རིང་པ་ཡོད་པ་གཅིག་ལ་གྲྭ་པའང་ཉུང་ཉུང་། རེན་ཡང་སྐྱོ་བོ་

ཡོད་པ། དེའི་གཡས་གཡོན་གི་མི་མང་དེ་ཚོར་ཧ་ཅང་ཆོས་དད་ཆེན་པོ་ཡིན་པ། ལྷག་པར་དུ་བོད་དང་ས་ཁུལ་ཉེ་པོ་ཡོད་པའི་ས་ ཁུལ་གི་མི་མང་དེར་དད་རེན་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་ན་བསམ་སྟེ་ཐོག་མ་དགོངས་གཞི་ལྟ་བུ་དེ་འད་བས་ནས་བྱུང་པ་རེད། དེ་ནས་རེས་ ལ་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེས་དད་རེན་ལྟར་གནང་དུས། དེར་དབེ་བ་ཕེ་ན་བདེ་པོ་མེད་སྟབས་ཚང་མར་ྱོབ་ན་ཡག་པོ་རེད་

བསམ་ནས་ཚང་མར་ྱོབ་པ་བས་པ་རེད། འདི་ཐོག་མ་འཆར་གཞི་བས་ན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་རང་གི་དགོན་ཐོའ་ིནང་ཡིན་ན་ ༢༧༨ ཙམ་མ་གཏོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་གཏན་འཇགས་བས་ནས་ ༣༠༠ བཟོས་པ་རེད། དེའི་སང་ལ་གཡུང་དྲུང་བོན་

གི་སྐུ་བརན་རྩིས་པ་ཡིན་ན་ ༣༠༨ ཞིག་བཟོས་པ་རེད། འབུལ་དགོས་ས་ཡོང་གི་རེད་བསམ་སྟེ་བཟོས་ཀང་ད་དུང་ཡང་འདང་མ་ སོང་། ཡོད་ཚད་ཚང་མ་བཀྲམས་ཚར་བའི་ནང་མང་ཤོས་ཞུ་མཁན་འདི་ང་རང་ཚོས་གསར་འཛུགས་བས་བཞག་པའི་བོད་པའི་

དགོན་པ་མ་ཡིན་པ་ཧི་མར་ཡའི་རི་རྒྱུད་མཐའ་མཚམས་བལ་ཡུལ་དང་འབྲུག དེ་བཞིན་ང་ཚོའི་རྒྱ་གར་ནང་གི་མཐའ་མཚམས་ ཀི་དགོན་པ་ཆུང་ཆུང་ཚང་མར་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་ཡིས་རབ་གནས་དང་བིན་རླབས་གནང་བའི་སྐུ་བརན་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ དུས། དེར་ཧ་ཅང་གི་རྩ་ཆེན་པོ་བརྩི་ནས་ང་ལ་གནང་རོགས། ཁོ་ལ་གནང་རོགས་ལབ་ནས་དེ་དག་ཕར་ཕིར་ལོགས་གཅིག་རང་ ཞུ་མི་དགོས་པར་ང་ཚོས་གནང་ཐབས་ཞུས་ཏེ་ད་སྐབས་ཚང་མ་རོགས་བསད་ཡོད། ད་ལྟ་ཁ་ཤས་ཐོ་ནང་ཡོད་པ་ལེན་རྒྱུ་ལྷག་

བསད་པ་མ་གཏོགས། དེ་མིན་ལས་བསོམས་ནང་ལ་ཡོད་པ་བཞིན་ཚང་མ་འགེམས་སེལ་ཞུས་ཚར་པ་ཡིན། ཀྲུ་ཀྲིང་གི་རྩིས་གཞི་ ཐོ་ནང་གསལ་དགོན་པ་བཞི་ལ་རེད། པ་ཡོ་ལྡེམ་དགོན་པ། ཉུ་གོང་དགོན་པ། ཡོར་རོང་དགོན་པ། ཤི་མོ་གིང་དགོན་པ་ཞེས་ང་ཚོའ་ི ཐོ་ནང་ལ་ཡོད་པ་དེའི་བཞི་ལ་ཕུལ་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རེས་མ་དེས་ཐ་སྙད་ཁག་ཅིག་ནང་ལ་འབེད་པ་

རེད་དེ། ཡིན་ནའང་ཁག་ཅིག་ངས་ཞུ་ཐུབ་པ་དང་། ཁག་ཅིག་ངས་ཞུས་ཚོད་ཐིག་ས་མ་རེད། བོད་སོག་མི་རིགས་ཀི་འབེལ་རྒྱ་ ཟེར་བ་དེ་འབེལ་བ་བཟོས་གནང་ན་ཏན་ཏན་འགིག་གི་རེད། ཡིན་ནའང་འབེལ་རྒྱ་ཟེར་བ་དེར་ད་དུང་འབེལ་བ་ཟབ་པོ་མེད་ནའང་ སྐྱོན་ྱོ​ོན་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཐ་སྙད་དེའང་གསར་པ་མ་རེད་བསམ་གི་ཡོད། རྒྱ་ཟེར་བ་དེ་ནམ་རྒྱུན་མཐུད་རྒྱའམ་དམ་རྒྱ་ཟེར་

བ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། གལ་སིད་མ་བདེ་བ་དང་འབེལ་བ་རང་ཡག་པར་ཡོད་ན་འབེལ་བ་རང་བཅོས ་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་ རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་༸སྐྱབས་རེ་ཞིང་གཤེགས་དགེ་རྩ་རིན་པོ་ཆེ་ཡིས་ཕོགས་བསྐྱོད་ཞུ་རྒྱུ་དེའི་སང་ལ་སྐུ་གདུང་རིལ་བཞུགས་

གསུངས་འདུག དེ་བར་རིང་ཡང་རེད། འབི་སོལ་ཡང་ཡོད་པ་ཞིག་རེད། སིར་སྐུ་གདུང་ཟེར་དུས་རིལ་བཞུགས་ཡིན་པའི་ྱོབ་པ་

ཡོད་པ་མ་རེད། གདུང་རུས་ཙམ་ལ་སྐུ་གདུང་སོགས་ཞུ་ཆོག་གི་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་གདུང་རིལ་པོ་རང་ཡར་ཙོག་ཙོག ་བས་ནས་ བཞུགས་བེད་ཀྲོག་ཤོག་འབུལ་རྒྱུ་མཚོན་པའི་ཆ་ཚང་ཕུལ་ཏེ་མི་དངོས་མ་བཞུགས་པ་ནང་བཞིན་བས་ནས་སྐུ་གདུང་རིལ་བུ་ བཞུགས་པ་བས་ནས་ལབ་སོལ་ཡོད་པ་བཞིན་དེར་མཆོད་འབུལ་ཞུ་བར་ཕིན་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཆིབས་བསྒྱུར་ སྤྲོས་གསོལ་ཟེར་བ་དེ་སྔོན་མ་བོད་གཞུང་གི་ཐ་སྙད་རིང་པ་ཞིག་རེད་འདུག དེ་ཡིན་དུས་ད་གིན་གསུང་པ་ནང་བཞིན་རེད་འདུག་

སྟེ། ༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེ་དང་སར་ནས་ནམ་རྒྱུན་བེད་སྟངས་དེར་ཐ་སྙད་ཀང་དེར་དཔག་པའི་སྔོན་མའི་ལུགས་སོལ་བཞིན་ 107

དེ་ལྟར་ཡིན་པ་འད། སྤྲོས་ག་རེ་ཡིན། གསོལ་ག་རེ་ཡིན་ངས་ཀང་གསལ་པོ་ཞུ་ཐུབ་ཀི་མི་འདུག་སྟེ་གཞུང་ཡིག་རིང་པ་ཞིག་རེད་ འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཝཱ་རཱ་ཎ་སི་ལ་བཀའ་སོབ་དེ་འད་ཕེབས་པའི་སྐོར་དེ་ཏན་ཏན་རང་ཁོ་རང་ཚོའི་ལས་བསོམས་ནང་

ལ་གསལ་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་བཀའ་སོབ་ཕེབས་པ་དེའི་ཐོག་ག་འད་རེད་ཟེར་ནས་འདི་བརྩད་ཞུས་ཆོག་པ་བགིས། ད་ལྟ་ ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཞིབ་ཕྲ་ཤེས་པ་དེ་འད་གང་ཡང་མེད། ཡིན་ནའང་ག་རེ་གསུང་མདོག་ཁ་པོ་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་བ་དེ་གཅིག་ཕར་

ཞུས་པ་ཡིན་ན། དེང་སང་ང་ཚོའི་སོབ་ཁང་དང་མཐུན་རེན་མང་པོ་ཞིག་བསྐྲུན་བཞག་པ་དེ་ཚོའི་ནང་ལ་ཕེབས་པ་ཡིན་ན། ཝཱ་རཱ་ཎ་

སི་ཆེས་མཐོའ་ིགཙུག་ལག་སོབ་གཉེར་ཁང་རང་ནང་ལ་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་དང་ནང་ཆོས་དང་འབེལ་བ་དང་། བོད་པའི་སྐད་ཡིག་དང་ དེ་དག་ལ་སྐྱ་སེར་ྱོད་མེད་རེད། མཚམས་རེ་ཞབས་བཀག་གི་འདང་མི་འདང་དེ་འད་ཡོད་ན་མ་གཏོགས། གལ་སིད་དེ་དག་ཚང་ མ་ཁེངས་ཏེ་ད་ལྟའི་སྐུ་མདུན་གི་བཀའ་སོབ་དེ་དག་དེ་ལྟར་ལྷག་བསད་ཡོད་ན། དེ་ནས་གསར་པ་ཞིག་བཞེངས་དགོས་ཀི་རེད། གལ་སིད་དེ་འད་ཡང་ཡིན་སིད། མེད་ན་ཕར་བཀའ་འདི་ཞུས་ཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཐོག་ནས་ཀང་དེ་འདའི་དགོས་གལ་ གཟིགས་ཀི་ཡོད་དམ་ཟེར་ན། དགོས་གལ་ཏན་ཏན་མཐོང་གིས་ཡོད་དེ་ད་ལྟ་ང་རང་ཚོ་ཡོད་བསད་པ་དེ་དག་བེད་སོད་ཡག་པོ་

ཞིག་བཏང་བ་ཡིན་ན། དཔེར་ན། ང་ཚོའི་ད་ལྟ་ཕལ་ཆེར་སྐབས་ ༡༤ པའི་བཀའ་ཤག་སྐབས་ནས་འབོད་བསྐུལ་དེ་འད་བྱུང་ནས་ རིས་མེད་ཀི་གདན་ས་ཆེ་ཁག་ཅིག་གི་ཐོག་ནས་དེའི་ཐོག་ལ་འགན་འཁུར་བཞེས་རྒྱུའི་འབོད་བསྐུལ་ཞུས་ནས་འགོ་བཙུགས་པ་ མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་ལས་བསོམས་ནང་ཡོད་པའི་དཔལ་ལྡན་སད་རྒྱུད་གྲྭ་ཚང་དང་ཟུང་འབེལ་ཐོག་ནས་བེད་བསད་རྒྱུ་དེ་ དམིགས་ཡུལ་དེ་ག་རང་རེད། གཞོན་སྐྱེས་དང་དེའི་ནང་ནས་དེང་རབས་ཀི་མཐོ་སོབ་ཐོན་པ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སོན་ལམ་མཐར་ཕིན་ལགས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སོན་ལམ་མཐར་ཕིན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དེར་ནན་པོ་བས་ནས་ཞལ་པར་འཁུར་ཆོག་གི་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། འཁུར་ཆོག་མཁན་ གཅིག་ཡོད་པ་དེ་དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་རེད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། མདོར་ན། དཔལ་ལྡན་སིད་སྐྱོང་མཆོག་གི་ཞལ་པར་

ཡིན་ནའང་འད་གཞན་སུ་ཡིན་ནའང་འད། ད་གིན་ཆུ་ཚོད་གཉིས་གསུམ་ཞིག་ལ་སྐད་རྩ་བ་ཉིད་ནས་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་བརྒྱབ་ བསད་སོང་། དེ་ཡིན་དུས་དེར་ཐུགས་སང་གནང་དགོས་ཀི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ལག་ཐོགས་ཞལ་པར་སུས་བསམས་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་ཕི་ལོགས་ཡིག་སམ་ནང་བླུག་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འདིས་སྒྲ་ མང་པོ་ཞིག་ལ་སྐྱོན་ཡོང་གི་འདུག སུས་བསམས་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་། སང་ཉིན་ནས་དེ་འད་བྱུང་ན་ང་ཚོ་ཡང་ཐབས་ལམ་གཞན་ དག་ཅིག་གནང་དགོས་རྒྱུ་ཆགས་ཀི་རེད་གདའ། དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག མུ་མཐུད་ནས་གསུང་རོགས་གནང་། 108

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དེ་བཞིན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་ཀང་ད་ལྟ་རིས་མེད་ཆོས་སེ་ཁག་ཅིག་ལ་ང་རང་ཚོའི་ གཞོན་སྐྱེས་སྐྱ་བོ་ཕོ་མོ་ྱོིམ་པ་ཕོ་མོ་འདི་ཚོར་ནང་པའི་ཆོས་དང་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཀི་སོབ་སོང་སྤྲོད་རྒྱུའི་ལས་གཞི་དེ་དག་མཉམ་ རོགས་དང་འབོད་བསྐུལ་ཞུས་དང་ཞུ་བཞིན་པ་རེད། ཁ་ཤས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། སེ་ར་བེས་ཡིན་ན་ཆེ་ཐག་ཆོད་ཅིག་

བསྐྲུན་བཞག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ག་ནང་བཞིན་གདན་ས་ཚང་མར་འདི་གནང་པ་ཡིན་ན་ཡོད་པ་རེད། གལ་སིད་འདི་དག་ཚང་མས་ མ་འདུམ་པ་དང་ད་དུང་གསར་དུ་འཛུགས་སྐྲུན་བེད་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་ན་ང་ཚོས་ཏན་ཏན་བསམ་ཤེས་ཞུས་ཆོག་པ་བགིས།

བཀའ་ཤག་ལ་དགོངས་སྐོར་སྙན་སེང་ཞུ་ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ས་ག་ཟླ་བའི་སྐོར་འདི་ད་གིན་ནས་ཞུས་ཚར་བ་ཡིན། དེ་ ནས་ད་གིན་ལས་བསོམས་ནང་ལྡི་ལི་ལ་འབྲུག་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་མཇལ་ཕག་ཞུས་པ་དེ་ལས་འཕྲོས་ནས་ཆོས་དོན་ལྷན་ཚོགས་ཀི་

གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་བཀའ་གནང་སོང། འདི་ངས་གོས་ཚོགས་སྔོན་མ་ཞིག་གི་ནང་ལ་གང་ལ་གང་ འཚམ་ཞིབ་ཚགས་པོ་ཞིག་ཞུས་ཚར་བ་ཡིན་སྙམ། དེའི་ཐོག་ལ་ཆོས་དོན་ལས་ཁུངས་དང་། བཀའ་ཤག ཆོས་ཚོགས། མདོར་ན།

གོས་ཚོགས་ཚང་མར་གནང་ས་མེད་མཁན་ཞིག་ལ་འགག་བསད་ཡོད་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཡི་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན། ཆོས་ ཚོགས་ལ་འདི་ཡར་འྱོེར་ནས་བསྐྱར་ཞིབ་ཅིག་གནང་རྒྱུ་དེ་དག་བེད་དུས་འགིག་གི་འདུག་ཟེར་ནས་གོས་ཚོགས་ཀིས་གཏན་ལ་ ཕབ་བཞག་པའི་ཁིམས་ཡིག་ཅིག་ཡིན་ཙང་འགིག་གི་འདུག་ཟེར་ནས་གོས་ཚོགས་ལ་མར་བསྐྱར་བཅོས་ཞུ་ཆེད་ཆོས་ཚོགས་ཀི་

གོས་ཆོད་བས་ནས་མར་འྱོེར་པ་རེད། གོས་ཚོགས་ནང་འྱོེར་དུས་གོས་ཚོགས་ཀིས་མ་གིའི་བསྐྱར་བཅོས་ཀི་ཆ་རེན་འདིའི་ ནང་ལ་ཆོས་དོན་ལྷན་ཚོགས་རང་གི་རྒྱབ་གཉེར་མེད་ན་ཕག་འཆང་མ་ཆོག་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་སྟེ་ཚུར་སོག་གནང་བ་རེད། བས་ཙང་དེ་འད་ཞིག་རེད་མ་གཏོགས་བ་ཆེན་སྐུ་ཚབ་གཅིག་གཉིས་འགིག་མ་འགིག་པའི་ལྟ་བ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ལྷག་བསད་པ་ གཅིག་པུ་མ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འདིའི་བརྒྱུད་རིམ་དང་དེ་དག་ཞིབ་ཚགས་ཞུ་དགོས་ན་རེས་མ་དུས་ཚོད་ཡོད་ན་ངས་ཞུ་ཆོག་ ཆོག་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ད་ལྟ་འཚོགས་ལ་ཉེ་བའི་ཆོས་ཚོགས་འདིའི་ནང་ལ་བཀའ་མོལ་ཡོང་གི་མ་རེད་ཟེར་ནས་ཞུ་

ཤེས་ཀི་མ་རེད། ཡོང་སིད་ཀི་རེད། ང་ཚོས་གོས་འཆར་ཐོག་ནས་གནས་སྟངས་དེ་འད་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་དུས་ཡང་བསྐྱར་

ཡར་འྱོེར་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་ཤིག་མེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རེས་མ་འདིས་སྔོན་ཝཱ་རཱ་ཎ་སི་ལ་ཧིན་དི་ སྐད་ཡིག་ཐོག་ནས་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བ་རྒྱུའི་སོང་བརར་ཞིག་ཏན་ཏན་བྱུང་པ་རེད། དེ་དུས་སོ་སོ་ལས་ཁུངས་གཞན་པ་ཞིག་ནང་

ཡོད། བས་ཙང་དེ་དག་འཆར་གཞི་བཀོད་དེ་ཚང་མ་བས་པ་རེད། ལོ་ཁ་ཤས་རེས་ལ་འདི་ཕག་ལེན་བསྟར་མ་ཐུབ་ནས་འཇུག་མ་

འྱོ​ོལ་པ་ཞིག་ཕལ་ཆེར་གསལ་པོ་ཆགས་པ་ཡོད་བསམ་སོང། དེ་ཙམ་མ་གཏོགས་ངས་ཞུ་ཐུབ་ཀི་མི་འདུག དེ་ནས་བཀུར་འོས་ སི་འཐུས་རེས་མ་ད་ལྟ་བོད་དུ་ཕིར་ལོག་གི་རྒྱབ་གཉེར་བེད་སྟངས་སྐོར། དང་པོ་འདི་བོད་དུ་ཕིར་ལོག་གི་རྒྱབ་གཉེར་བེད་སྟངས་

དེ་སྔོན་མ་ནས་ང་རང་ཚོ་སྒྲིག་གཞི་གཏན་འབེབས་རང་གཞི་བཞག་བས་ནས་གནས་བསད་ཡོད་པ་རེད། གལ་སིད་གྲྭ་བཙུན་གི་ རིགས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ྱོབ་ཁོངས་ལ་ཡོད་མཁན་ལྷག་པར་དུ་སོབ་ཡོན་བཞེས་མཁན་དང་བཞེས་མྱོང་མཁན་དེ་འད་ ཡིན་པ་ཡིན་ན། བོད་དུ་ཕིར་ལོག་བེད་ཀི་ཡིན་ཟེར་ན། ཆོས་རིག་གི་ངོས་སོར་དང་སེ་ལེན་ཁང་གིས་ལམ་གོན་ཕུལ་ནས་ཕར་

ཕེབས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོའི་རྩིས་ལོ་འདིའི་ནང་ལ་གཅིག་མ་གཏོགས་བྱུང་མེད་པ་འདི་གཅིག་མ་གཏོགས་མ་བྱུང་པ་རང་ 109

ལ་ངོས ་འཛིན་བེད་ཀི་ཡོད། ཆ་རེན་དམ་པོ་དེ་འད་ཕལ་ཆེར་ཡོད་པ་ངོས་འཛིན་བེད་ཀི་མེད། ཆོས་རིག ་གི་སོབ་ཡོན་བཞེས ་

བཞིན་པ་དང་བཞེས་མྱོང་མཁན་ཞིག་མིན་ན་ཆོས་རིག་ནས་ངོས་སོར་ཞུ་དགོས་དོན་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ཞུས་མྱོང་ མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་འགོག་རྒྱུའི་ཆ་རེན་རྒྱུ་མཚན་དེ་འད་ཨ་ཡོད་ན། གལ་སིད་བསྐྱར་ལོག་བས་པ་ཡིན་ན་ཕལ་ཆེར་སྐབས་ ༡༤ པའི་བཀའ་ཤག་སྐབས་ནས་ཏོག་ཙམ་གུ་ཡངས་སུ་བཏང་ནས་སྐྱ་སེར་ཚང་མར་གོ་སྐབས་གཉིས་པ་ཟེར་བ་ཞིག་གི་གནས་

སྟངས་ཤིག་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་དེའི་འོག་ནས་ཏན་ཏན་ཐབས་ཤེས་ཡོད་ཀི་རེད། ད་ལྟ་ངས་ཞིབ་ཚགས་དན་པ་གསོས་ཀི་མི་

འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཉམས་གསོའ་ིརོགས་སྐྱོར་དངུལ་འདི་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ངས་ཡི་གེར་བལྟས་ཏེ་རེས་ མ་དེ་དང་མཉམ་དུ་ཞུ་ཆོག་པ་གིས་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས།

སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས་ནས །

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་ལྟ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ིལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་ཀི་ཐོག་ལ་ བགོ་གེང་གནང་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་མང་པོ་གང་ཡང་ཞུ་རྒྱུ་མེད། ད་ལྟ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་སིར་བསྟན་པ་ ཆབ་སིད་རེད། ཡང་སོས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭའི་ཞབས་རིམ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་ཐོག་ལ་གནང་

སོ་དེ་དག་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་བྱུང་འདུག་བསམ་པའི་ཚོར་བ་ཞིག་བྱུང། དེ་ཡིན་དུས་ལེགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ད་ལྟ་ཀ་པའི་ ༢ པ་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་གསུངས་པ་དེ་ང་དང་ང་ལྟ་བུའི་ལྟ་གྲུབ་ཀི་ཐོག ་ལ་གནས་ཚད་དེ་ཙམ་མེད་དུས་ཏོག ་ཙམ་མགོ་བོ་

རྨོངས་མཁན་ལྟ་བུ་ཞིག་བེད་ཀི་འདུག དེའི་ནང་ལ་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཟེར་དུས། ང་དང་ངའི་བཟོ་ལྟ་བུ་དེ་ཚོས་ནང་པའི་ལྟ་ གྲུབ་ཟེར་དུས་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལས་འཕྲོས་པའི་བཀའ་གཅིག་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ལྟ་གྲུབ་ཐོག་ ལ་འཇོག་དགོས་མཁན་ལྟ་བུ་ཞིག་ངའི་མཐོང་སྟངས་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན། གལ་སིད་དེའི་ནང་ལ་དེ་མ་ཡིན་པར་བོད་བརྒྱུད་ནང་པའི་ ཆོས་བརྒྱུད་ཀི་ལྟ་གྲུབ་ཞེས་གསུངས་ཀི་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དེར་གོ་བ་གཞན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་དགོས། གང་ཡིན་ཞེ་ན་ང་ཚོས་དེ་ ཚོའི་རིགས་དེ་སྐྱེས་བུ་ཕལ་པ་ང་དང་ང་ལྟ་བུ་དེ་ཚོས་ཀང་ཕྲ་ལ་ཕྲན་བུ་མགོ་འཚོས་ཐུབ་པ་ཞིག ཚིག་སོར་ཞིག་ཏན་ཏན་དགོས་

པ་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། ང་ཚོ་ད་ལྟ་མང་ཚོགས་ལ་རྩ་བའི་གདན་ས་ཁག་གཙོས་པའི་རིས་མེད་ཀི་ང་ཚོའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་ སོ་སོའ་ིབརྒྱུད་རིམ་གི་ཐོག་ནས་ལྟ་གྲུབ་དང་རྣམ་གཞག་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་རེད་ལ་ཡོད་དགོས་པའང་རེད། ཧ་ཅང་ཡག་པོ་རེད།

ཡིན་ནའང་ད་ལྟ་ང་ཚོ་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ལ་ངོ་སྤྲོད་ལ་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀི་ལྟ་གྲུབ་སྟེང་ལ་ འགོ་ཐུབ་པ་བྱུང་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོའི་ནམ་རྒྱུན་གི་བསམ་བོའ་ིནང་ཆོས་ལུགས་ཀི་ཞེན་ཁོག་ཟེར་ནའང་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ནང་ལ་ མ་ལུས་པའི་ཐོག་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་འདུག

110

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས། འདི་བརབ་དགོས་པ་མ་རེད། ཞལ་ནས་གསུང་བཞག་ན་འགིག་གི་ ཡོད་པ་རེད།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་ཀཿབག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ག་དུས་ཡིན་ནའང་ཆོས་ལུགས་ཀི་ཞེན་ཁོག་དེ་གཅིག་བཤད་བསད་ཀི་འདུག ཆོས་ལུགས་ཞེན་ ཁོག་གང་བས་སོང་ཞེས་དི་བ་དང་པོ་དང་། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་གསུང་རོགས་གནང་།

བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་ཡིན། ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཡིན་ན་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ལུགས་ཀི་ ལྟ་གྲུབ་དང་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཡིན་པས་ྱོབ་ཚར་བ་རེད་ཅེས ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཤེས ་ཀི་མི་འདུག་ཟེར་ནས་ བཤད་ཀང་ཤེས་ཀི་མི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཡིན་ནའང་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཡིན་ཡིན་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན། ཤེས་སོང་ངམ། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

མར་བཞུགས་རོགས་གནང་། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་རེད་མི་འདུག སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས། མུ་མཐུད་ནས་གསུང་ རོགས་གནང་།

སི་འཐུས་མི་འགྱུར་རོ་རེ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཧ་ཅང་ཡག་པོ་གསུང་སོང། ཐུགས་རེ་ཆེ། དང་པོར་ཞུས་པ་ཡིན་ན་ཆོས་ཀི་ལྟ་གྲུབ་ཀི་ཐོག་ལ་ཧ་

ཅང་གི་ཡག་པོ་ཤེས་ཀི་མེད། ཡིན་ནའང་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་ཀི་བསབ་བ་དེའི་ཐོག་ལ་ཉིན་རེ་ཉིན་རེའི་བ་གཞག བཟང་ སོད་ཀི་ཉམས་ལེན་ཐོག་ལ་ཕྲ་ལ་ཕྲན་བུ་ཡོད ་ཤེས་མཁན་གཅིག་ཡིན་ཞེས་ཕལ་ཆེར་ཞུས་པ་ཡིན་ནའང་མ་འགིག་པ་གང་ཡང་

མེད་སྙམ། དེ་ཡིན་དུས་ད་ལྟ་ངས་གང་ཞུ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ངས་འདུག་ཅེས་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་མ་རེད། བས་ཙང་ང་ཚོ་ག་ དུས་ཡིན་ནའང་༸རྒྱལ་བ་ལྔ་པ་དང་ཟླ་བ་ལྔ་པ་ནོར་འགོ་ཡི་འདུག དེ་མ་ནོར་བ་གནང་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། ངས་ད་ལྟ་གང་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་ན། ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་གསུང་གི་ཡོད་ན་གནས་སྟངས་དེ་འད་ཞིག་རེད། བོད་བརྒྱུད་ནང་པའི་ ཆོས་བརྒྱུད་ཀི་ལྟ་གྲུབ་ཡིན་ན། ཡང་གསུང་སྟངས་ཁག་ཁག་ཅིག་རེད། དེ་གཉིས་གང་རེད། འདི་ངས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་

ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་ལ་འགེལ་བཤད་ཅིག་བྱུང་པ་ཡིན་ན། ངས་ད་གིན་གོང་དུ་ཞུས་པ་ཡིན། ང་དང་ང་འད་བའི་གང་ཟག་མ་ཤེས་ མཁན་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཤེས་ཀི་ཡོད་མདོག་མདོག་བེད་མཁན་ཞིག་མིན། ཤེས་ཀི་མེད་ཟེར་བ་འདི་མེད་ཟེར་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་༸རྒྱལ་བ་ལྔ་པ་དང་ཟླ་བ་ལྔ་པ་མ་ནོར་བ་བ་རྒྱུ་འདི་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་མ་གཏོགས་པའི་ང་ཚོ་ འདིར་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ནས་གཟིགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་གཅིག་ཡིན། དེ་ཡིན་དུས་འདིའི་ནང་ལ་ལས་འགུལ་སེལ་ཕོགས་ཀི་ 111

རྩ་འཛིན་ལམ་སྟོན་གཅིག་ཡོད་གསུང་གི་འདུག ངས་དང་པོར་ཞུས་པ་ཡིན་ན། རྩ་འཛིན་ལམ་སྟོན་འདི་མཇལ་མ་མྱོང། དེ་ཡིན་ དུས་མ་མཐོང་ན་མ་མཐོང་བ་གསལ་པོ་ཞུས་པ་མ་གཏོགས་ཤེས་མདོག་བེད་ས་གང་ཡང་མི་འདུག དེའི་ནང་ལ་བོད་བརྒྱུད་ནང་

པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཀི་ལྟ་གྲུབ་གསུང་ཡོད་པ་རེད། ཡང་ན་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་གསུང་ཡོད་པ་རེད། འདི་གསལ་པོ་ཞིག་ཆགས་ཐུབ་པ་

ཡིན་ན་ཏོག་ཙམ་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་རེད་སྙམ། ནང་པའི་ཆོས་ཟེར་མཁན་འདི་ངེས་པར་དུ་མཁས་པ་དང་ ང་ཡིན་ཟེར་མཁན་དེ་ཚོའི་བགོ་གེང་བ་རྒྱུ་ཞིག་རེད་དེ། ཡིན་ནའང་འགལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་འདི་མང་ཚོགས་རྣམས་ནང་པའི་ཆོས་ ལ་དད་པ་ཡོད ་མཁན་དེ་ཚོས ་ནང་པའི་ཆོས ་ལ་དད་པ་བེད་དགོས ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་རེད་འདུག འདི་ཤེས ་རྒྱུ་འདི་འགལ་ འགངས་ཆེ་ཤོས་རེད། དེ་ཡིན་དུས་དེའི་ཐོག་ལ་འགེལ་བཤད་གཅིག་གནང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ད་རེས་དེའི་ཐོག་ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་ རེད་སྙམ། གཅིག་འདི་ད་གིན་གོང་དུ་ད་ལྟ་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་རྣམ་པ་ཚོས་གསུངས་ཚར་སོང། ཡིན་ནའང་དཔལ་ལྡན་ཆོས་

རིག་བཀའ་བོན་མཆོག་ནས་སང་ཉིན་བསྐྱར་དུ་གོ་བསྡུར་གནང་སྟེ་མར་འགེལ་བཤད་བསྐྱོན་གི་ཡིན་གསུངས་གནང་སོང་། ང་ད་ ལྟ་འདིར་གང་ཞུ་དགོས་པ་རེད། ས་ག་ཟླ་བའི་སྐབས་ལ་གིང་ཁ་གཏང་རྒྱུ་དེ་ཡིན། འདི་དང་པོ་ཞུས་པ་ཡིན་ན། མང་ཚོགས་ཐོག་

ལ་ཏོག་ཙམ་ཡག་པོ་ཆགས་མ་སོང། ང་ཚོ་གཞིས་ཆགས་ཁག་ལ་མཁན་རེད། གང་འད་བེད་པ་རེད་ཟེར་མཁན་དང་ལྷག་པར་དུ་ ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་འདི་དགེ་སོང་འདུལ་པ་འཛིན་པ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཆ་ནས། དེ་འདའི་ གནད་དོན་བྱུང་པ་ཡིན་ན་ཏོག་ཙམ་ཡག་པོ་མི་འདུག་ཟེར་མཁན་དེ་འདའང་འདུག དེ་ཡིན་དུས་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ཀི་བསམ་

ཚུལ་ཡིན་དུས། དམངས་ཁོད་ཀི་བསམ་ཚུལ་ཡོད་པ་ཞུས་བཞག་ན་བསམ་བྱུང། གང་ལགས་ཟེར་ན། གིང་ཁ་བཏང་པ་དང། དེ་ བཞིན་ཨིན་ཇི་སྐད་ནང་ Party ཟེར་གི་རེད། གསོལ་སྟོན་དེ་འད་བཏང་བའི་སྐབས་ལ་ནམ་རྒྱུན་གི་གསོལ་སྐྲུམ་ཉོ་རྒྱུ་དང་ཏོག་

ཙམ་འད་ཡི་མི་འདུག དེའི་སྐབས་དམིགས་ཤ་རང་རེད། གལ་སིད་མང་པོ་ཞིག་ཉོས་དགོས་དུས། ཉིན་གཅིག་གཉིས་སྔོན་ལ་ང་ཚོ་ དེ་འད་བེད་ཀི་ཡིན། ང་ཚོར་དེ་འད་དགོས་ཡོད་ཟེར་དུས་དམིགས་ཤ་རང་ཆགས་ཀི་འདུག འདི་ངས་དཔེ་མཚོན་རང་ཞུས་པ་

ཡིན་ན། ཉེ་བའི་ཆར་ལས་བེད་བགེས་ཡོལ་པའི་བརན་བཞུགས་ཕུལ་བ་རེད། བརན་བཞུགས་སྐབས་དེར་གསོལ་ཚིགས་སྐོར་ལ་ བཀའ་མོལ་མང་པོ་བྱུང་པ་རེད། ང་ཚོས་ཕོགས་གཅིག་ལ་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བརན་བཞུགས་ཕུལ་གི་ཡོད་པ་རེད། ཕོགས་ གཅིག་ལ་སེམས་ཅན་འདི་དག་དམིགས་ཤ་རང་ངོ་བོ་ལ་བསད་ན་འགིག་གི་མི་འདུག་ཅེས་ང་ཚོས་གསོལ་ཚིགས་རྒྱས་པོ་གཉིས་ བཏང་ཡོད་པ་དེ་དཀར་སྐྱོང་རང་ཕུལ་བ་རེད། འདི་ཚང་མས་གཟིགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་དེའི་སྐོར་འདི་ད་ལན་གོ་སྐབས་

འདི་བརྒྱུད་ནས་ངས་ཏན་ཏན་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུས་ཀི་ཡོད། གསལ་པོ་གཅིག་གསུང་ཐུབ་རྒྱུ་གཅིག་བྱུང་པ་ ཡིན་ན། མང་ཚོགས་ནང་ལ་བར་ལན་ཡག་པོ་ཞིག་འགོ་རྒྱུར་ཕན་ཐོགས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཆགས་རྒྱུར་མ་གཏོགས་པའི་གཞན་འདི་

ཏོག་ཙམ་རན་པོ་རང་བྱུང་མ་སོང་བསམ་བསམ་ཞིག་ང་རང་ཡང་དན་སོང། དེ་འད་འཆད་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་འདུག དེ་འད་ ཡིན་དུས་ད་ལྟ་འགེལ་བཤད་བསྐྱོན་པའི་སྐབས་ལ་གསལ་པོ་གཅིག་སྐྱོན་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཐུགས་ཕན་གསོས་མི་ཡོང་ངམ་སྙམ། ཐུགས་རེ་ཆེ།

112

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་ལགས།

སི་འཐུས་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་ཐོག་ལ་བསམ་ཚུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དང་པོ་ད་ལྟའི་ང་ཚོ་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བརྒྱད་པའི་སྐབས་ལ་ཆས་གོས་ཡ་མ་ཟུང་དེ་དག་ཚང་མ་ཡར་རྒྱས་ཡག་པོ་འགོ་ འདུག རྣམ་པ་ཚོ་ཚང་མར་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་དང་ཆབས་ཅིག ་དཔལ་ལྡན་ཆོས ་རིག ་ལས་ཁུངས་ལ་མཚོན་ན།

འགན་ཆེན་པོ་རེད། ང་རང་ཚོ་བོད་ཀི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ཚང་མའི་མདུན་ལམ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་ཕག་ལས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་འབེལ་ཡོད་རྣམ་པ་ཚང་མས་ཕག་ལས་ཧུར་ཐག་འབད་ཐག་གནང་གི་འདུག དེར་ཐུགས་རེ་ཆེ། དེ་རིང་ངས་ཞུ་འདོད་ འདི་གང་ཡིན་ཟེར་ན། དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ྱོབ་ཁོངས་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དེའི་སང་ནས་བསམ་ཚུལ་

ཉུང་ཤས་ཤིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཟློས་གར་ཚོགས་པ་ལ་བསམ་བོ་བཏང་པ་ཡིན་ན། ང་རང་ཚོ་བོད་ཀི་རིག་གཞུང་གང་ཡོད་པ་འདི་

འཁབ་སྟོན ་གི་ལམ་ནས་སི་ཚོག ས་སམ་འཛམ་བུ་གིང་ལ་ཁ་ཕོག ས་བས་ནས་ངོ་སྤྲོད ་བ་རྒྱུའི་བརྒྱུད་ལམ་ཧ་ཅང་གི་གལ་ འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། དོན་དག་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། དེ་ཡིན་དུས་འདས་པའི་ལོ་ཕལ་ཆེར་ ༦༠ ཟིན་གི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་རིང་ ལ་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ་ཡིན་ནའང་འད་འདུག དེ་ནང་བཞིན་གི་འབེལ་ཡོད་ཟློས་གར་མི་ས་སུ་ཞིག་ཡིན་ན་

ཚང་མས་སོ་སོའ་ི ནུས་པ་གང་ཡོད་བས་ནས་ང་རང་ཚོའི་རིག་གཞུང་འདི་ཡག་པོ་གཅིག་སྲུང་སྐྱོབ་བེད་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད ་སྙམ། ཚང་མར་ཐུགས་རེ་ཆེ། ཡིན་ནའང་ཡར་རྒྱས་ཟེར་རྒྱུ་འདི་མཐའ་མེད་པ་ཡིན་ཙང་། ད་དུང་ཡང་ང་རང་ཚོ་བོད་ཀི་མདོ་དབུས་

ཁམས་གསུམ་ལབ་དགོས་ནའང་འད་འདུག བོད་ཀི་ས་ཆ་སྟོད་སད་བར་གསུམ་ཚང་མར་ཉམས་ཞིབ་བས་ནས་བོད་ཀི་ས་ཆ་ འད་མིན་ལ་རིག་གཞུང་འད་མིན་ས་ཚོགས་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོ་ཚང་མར་ཉམས་ཞིབ་བས་ནས་ངེས་པར་དུ་ཆ་ཚང་ བ་ཤེས་དགོས་པ་འདི་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་མཐོང་གི་འདུག་མ་གཏོགས། ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་འགན་འཛིན་རྣམ་པ་

ཡིན་ནའང་འད། དགེ་རྒན་རྣམ་པ་ཡིན་ནའང་འད། ས་ཆ་སྟོད་སད་བར་གསུམ་ཚང་མར་རྒྱུས་ལོན་བེད་མ་ཐུབ་ནས་དེ་འད་བས་ པ་ཡིན་ནའང། ང་རང་ཚོ་བཙན་བོལ་བོད་གཞུང་གིས་དཀའ་ལས་མང་པོ་བརྒྱབས། འགོ་གོན་མང་པོ་ཞིག་བཏང། དེ་ནས་ཁོང་

རྣམ་པ་ཚོས་ཀང་ཏག་ཏག་ཅིག་བྱུང་མ་སོང་སྙམ་གི་རེད་ཅེས་གཅིག་དེ་ཡིན། གཉིས་དེ། ང་རང་ཚོ་ཁ་སང་དེ་རིང་འཛམ་བུ་གིང་ འདིའི་སང་ལ་ངོམས་ཆོག་ཡོད། དེ་ནང་བཞིན་མཚན་སྙན་གགས་གང་གི་སང་ནས་བསམ་བོ་བཏང་པ་ཡིན་ན། གིང་གེ་སར་རྒྱལ་ པོ་སྒྲུང་ཟེར་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེའི་སང་ལ་འཁབ་སྟོན་བེད་ཡོང་དུས་དགའ་སྐྱོ་ཆགས་སང་གི་རྣམ་པ་ཡིན་ནའང་འད་གསལ་

པོར་མཚོན་ཐུབ་པ། དེ་ནང་བཞིན་དེའི་ནང་ལ་ཆོས་ཕོགས་ནས་བསམ་བོ་བཏང་པ་ཡིན་ནའང་ང་རང་ཚོ་གང་ཟག་གཅིག་ཐར་པ་

ཐམས་ཅད་མྱོེན་པ། སངས་རྒྱས་གོ་འཕང་བསྒྲུབ་པར་བེད་པའི་ཐབས་ལམ་ཡང་ཆ་ཚང་བ་གཅིག་ཡོད་པ། དེའི་སང་ལ་ང་རང་ ཚོ་བོད་ཀི་ས་དགེ་བཀའ་རིང་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་སྐྱེས་ཆེན་རྣམ་པ་ཚང་མས་ཀང་ཧ་ཅང་གི་ཆེས་མཐོང་གུས་བརྩི་ཡོད་པ། དེའི་ སང་ལ་ཁ་ཤས་ཀི་བ་མའི་ངོ་བོར་བཞག་ནས་གིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་འདི་བ་མའི་ངོ་བོར་བཞག་ཡོད་པ། དེ་ནང་བཞིན་ཁ་ཤས་ཀི་ཡི་ 113

དམ་གི་སོ་ནས་ཞི་རྒྱས་དབང་གགས་ཀི་ཐབས་ལམ་རྣམ་པ་ས་ཚོགས་ཀི་སོ་ནས་ཡོད་པ། དེ་ནང་བཞིན་གི་ཆོས་སྐྱོང་བ་སོ་ནས་

གསོལ་མཆོད་ས་ཚོགས་ཡོད་པ། དེ་འད་བའི་ཆོས་ཕོགས་ནས་བསམ་བོ་བཏང་ན་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ ཡོད་པ་རེད། དེ་ནང་བཞིན་ང་རང་ཚོའི་རིག་གཞུང་ངོས་ནས་བསམ་བོ་བཏང་པ་ཡིན་ན། དཔེར་ན། ཡ་རབས་བཟང་སོད་ཀི་སོབ་ གསོ་ཡིན་ནའང་འད་འདུག ྱོད་པར་དུ་ཡང་ང་རང་ཚོ་བོད་ཀི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་གཏམ་དཔེ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོའི་འབྱུང་ ཁུངས་དེའང་གིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་སྒྲུང་དེའི་ནང་ནས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་གཅིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད། དེ་ནང་བཞིན་འཇིག་རེན་ལུགས་ ཀི་སང་ནས་བསམ་བོ་བཏང་པ་ཡིན་ན། དག་འདུལ་གཉེན་སྐྱོང་ལུགས་ཀི་རྣམ་པ་ནང་ཡོད་པ་རེད། གང་ལྟར་ང་ཚོ་ཆོས་འཇིག་

རེན་གང་ཞིག་སང་ནས་བསམ་བོ་བཏང་པ་ཡིན་ནའང་། གྲུབ་ཆ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་སར་གིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོའ་ིསྒྲུང་ཡིན་གི་ རེད་སྙམ། ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ང་ཚོ་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་མི་ལོ་ ༦༠ ཐམ་པའི་རིང་ལ་གིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་དང་འབེལ་

བའི་ཞི་རྒྱས་དབང་གགས་ཀི་སྐོར་ནས་གཞས་གཏང་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་འད་འདུག འཁབ་དགོས་ནའང་འད་འདུག ངས་དེ་འད་ཞིག་ མཐོང་མ་སོང། དེ་ཚོ་རྒྱུ་རེན་རྣམ་པ་གང་ཞིག་ལ་ཐུག་ཡོད་ན་སྙམ། ང་རང་ཚོ་མིང་དོན་དང་ལྡན་པའི་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཟེར་ནས་

མིང་འདོགས་ཡོད་དུས། དེའང་བོད་ཚང་མར་ྱོབ་རྒྱུ་གཅིག ཕོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་གཅིག དེ་འད་བེད་དགོས་རྒྱུ་འདི་ཧ་ཅང་གི་ གལ་འགངས་ཆེན་པོ་འདུག བཙན་བོལ་ལུང་པ་ནང་ལ་མི་གངས་ཆ་ནས་བསམ་བོ་བཏང་ན། སར་མོ་གང་ལས་ཡོད་པ་མ་རེད།

ཡིན་ནའང་ང་རང་ཚོ་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་གི་ཚབ་ཡིན། མགིན་ཚབ་པ་ཡིན་ཞེས་འཛམ་བུ་གིང་དེའི་སང་ལ་བསྒྲགས་ནས་ འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དེའང་གཞིས་ལུས་རྒྱ་ཆེའི་མི་མང་གི་ཚབ་མཚོན་གི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་

གཅིག་ཆགས་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། འགོ་གོན་ཡང་མང་པོ་བཏང་། ཚོགས་ཁང་ཡང་མང་པོ་བཞེངས་ཡོད་པ་རེད། དེའང་བོད་ཀི་ ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དངོས་གནས་དེ་ཆགས་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་དུས་དེའི་སང་ལ་སྔོན་མ་སོང་བ་སོང་ཚར་བ་རེད། མ་ འོངས་པར་དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་ནས་དེའི་སང་ལ་གང་འད་དགོས་ཀི་འདུག ང་རང་ཚོ་བོད་ཀི་གསུང་འབུམ་གི་ཆ་

ནས་བསམ་བོ་བཏང་པ་ཡིན་ན། ༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་བསྒྱུར་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་བསོམས་པ་ཡིན་ན། པོ་ཏི་ ༣༠༠ ལྷག་གཅིག་མ་ གཏོགས་ཡོད་པ་མ་རེད། གིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་སྒྲུང་གི་རྣམ་པའི་ཆ་ནས་བསམ་བོ་བཏང་པ་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་པོ་ཏི་ ༣༠༠ ལྷག་ ཅིག་བྱུང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་སང་ལ་ལྷ་སྒྲུང་དང། བརྩམས་སྒྲུང་དང། གཏེར་སྒྲུང་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པར་དུ་ཡང་ང་རང་ཚོ་

དངོས་གནས་རེས་དན་གི་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཞིག་ཡིན་དུས་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག དཔེ་མཚོན་ཡག་ཤོས་ཤིག་ ཀང་གིང་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་སྒྲུང་ལྷ་སྒྲུང་ཟེར་དགོས་ནའང་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། སྐྱེ་བ་སྔོན་མ་ཁོ་རང་དཔའ་བོ་བརྒྱ་རྩ་ ཞལ་དཀར་ཡིན་ནའང་འད། ཨ་ཁུ་ཁོ་ཐུང་ཡིན་ནའང་འད། གང་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་དེའི་རྣམ་པ་འདི་ཁོ་རང་ཡི་གེ་མི་ཤེས་པའི་མི་

གཅིག་ཡིན་ནའང། ཡིད་ལ་དེ་འད་གཅིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་འདིའི་སང་ལ་ཏོག་ཙམ་བསམ་བོ་གཏོང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། དགེ་མཚན་ ཆེན་པོ་ཡོད་ཀི་རེད། དེའི་སང་ལ་ཤུགས་བསྐྱོན་གནང་རོགས་གནང་། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག

114

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ད་གིན་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་གཅིག་གིས་བཀའ་འདི་གནང་བ་དེར་ལན་འབུལ་རྒྱུ་ལྷག་བསད་ ཡོད། ད་ལྟ་ལས་བསོམས་ནང་ ཀ ༡༠་༡ དེའི་ནང་ལ་ཉམས་གསོ་ཆེད་དགོན་པ་ཁག་ ༦༤ ལ་ཉམས་གསོ་གང་འད་བེད་ཡོད་པ་ རེད་དམ་དང་ཕན་ཐོགས་གང་འད་བྱུང་ཡོད་པ་རེད་དམ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་རེད། ཕན་ཐོགས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། རག་པར་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་ཡོད་ཙང་ནམ་རྒྱུན་ཆོས་རིག་གི་སྔོན་རྩིས་སྐབས་ལ་ག་དུས་ཡིན་ནའང་ཉམས་གསོའ་ི རྩིས་འགོ་ཨུ་

ཚུགས་བརྒྱབས་ནས་མ་དངུལ་མང་པོ་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་དེ་འད་འྱོེར་ནས་ད་ལྟ་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་ཕན་ ཐོག ས་ཡག་པོ་ཡོང་བསད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། གསར་རྒྱག་ཟེར ་བ་དེ་འཆར་གཞི་ཡོད་ནའང་གནང་མཁན་ཁག་པོ་ཡོད་པ་རེད།

གནང་རྒྱུ་ཁག་པོ་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་ཉམས་གསོ་བེད་དུས་གང་ལ་གང་འཚམ་དགོན་སེ་དང་ལུང་པ་ས་གནས་སོ་སོས ་

ཐབས་ཤེས་ཞུས། གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་ཕར་བེད་དུས་དེང་སང་། རོགས་སྐྱོར་བེད་སྟངས་ཀི་བསམ་བོ་དང་མཐུན་པ་ཡོང་གི་ ཡོད་པ་རེད། ད་གིན་གསལ་གསལ་ཐིང་ཐིང་དགོས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་སོང་ཙང་། གཞན་གང་ཡང་མི་འདུག་སྟེ་དགོན་པ་དེ་

དག་ག་པར་རེད་ཅེས ་མར་མགོག ས་པོར་དཔལ་ལྡན་ཚོག ས་གཙོ་མཆོག ་ལ་ཞུ་ཆོག ་པ་བགིས ། ༦༤ ནང་ནས་ ༡ དང་ ༢ གཉིས་ཀར་ཀུམ་རའོ་རེད་འདུག ས་སྐྱེ་རྒུ་དགོན་གི་ས་ངོར་ཆོས་ཚོགས་བརྩེ་ཆེན་བསམ་གྲུབ་གིང་དང་། གཞིས་དགོན། ༣ མོན་ གོ་དགའ་ལྡན་བང་རྩེ་གྲྭ་ཚང་རྒྱལ་རོང་ཁང་ཚན་རེད་འདུག དེ་བཞིན་ ༤ ནས་ ༡༠ བར་དུ་ཚང་མ་ཀྲུ་ཀྲིང་རེད། ཤི་མོ་གིང་

དགོན་པ། ཀོ་པུ་དགོན་པ། ལ་ལི་བྷ་སི་ཏི་དགོན་པ། སང་དབིངས་ལྡེམ་དགོན་པ། ཉེ་རིང་དགོན་པ། ནོར་བུ་གིང་དགོན་པ། དགེ་ གིང་ཀུན་དགའ་ཆོས་གིང་དགོན་པ། ༡༡ ཤ་ཝ་ར་གསུམ་ནས་ཕོ་ལེ་བསམ་འཕེལ་གིང་གི་གཞིས་དགོན་གཏིང་སྐྱེས་བཀྲ་ཤིས་

ཆོས་འཕེལ་དགོན་པ། ༡༢ སོན་ཊའི་ཞ་ལུ་དགོན་པ་རེད་འདུག ༡༣ དང་ ༡༤ བསྟན་འཛིན་སང་གི་སྨྱུང་གནས་ལྷ་ཁང་དང་རྒྱུད་ སྟོད་གྲྭ་ཚང་གཉིས་རེད་འདུག ༡༥ ས་ཊོན་ཁམས་ཀཿཐོག་དགོན་པ་རེད། ༡༦ ཀ་སྦུག་དགེ་ལྡན་ཐར་པ་ཆོས་གིང་། ༡༧ དང་ ༡༨ སོག་ར་བཀྲ་ཤིས་གིང་། མཱ་ནང་གཞིས་དགོན་ཀུན་བཟང་ལྷུན་གྲུབ་དགོན་པ་དང་ཤི་དགའ་ལྡན་དར་རྒྱས་གིང་དགོན་པ་གཉིས་

རེད་འདུག ༡༩ དང་ ༢༠ སང་ཏོག་གི་གུ་རུ་སྐུ་འབུམ་སྟག་ལུང་གསང་ཆོས་དགོན་དང་ས་ངོར་དགོན་པ་གཉིས་རེད་འདུག ༢༡ སིར་སེ་དགེ་ཅོན་ཏ་ར་འཛི་སར་དགོན་པ་རེད། ༢༢ སན་ད་ར་ཐེག་ཆེན་གིང་། ༢༣ སྤུ་རུ་ཝ་ལ་མ་ཎི་ལྷ་ཁང་། ༢༤ ཧར་པ་སྤུར་ གོང་དཀར་ཆོས་སེ། ༢༥ དང་ ༢༦ གཉིས་ཀར་ཨོ་ཌི་ཤ་གཞིས་གོང་ ༡ ནང་ཡོད་པའི་སེར་བེས་བདེ་ཆེན་གིང་དགོན་པ་དང་།

གཞིས་གོང་ ༢ ནང་རིང་དགོན་ཨོ་རྒྱན་ཐེག་མཆོག་ཆོས་འཁོར་གིང་དགོན་པ་རེད་འདུག ༢༧ སེལ་ཀོབ་ལུགས་བསམ་ས་སྐྱ་ དགོན་པ་བརྩེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གིང་། ༢༨ མན་སར་དཔལ་ཡུལ་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གིང་། ༢༩ དང་ ༣༠ གཉིས་ཀར་ཀོ་ལི་

གལ། ཏེ་ཧོར་བཀྲ་ཤིས་དར་རྒྱས་གིང་དགོན་པ་དང་། སྔ་འགྱུར་སྟག་ཤམ་ཨོ་རྒྱན་བསམ་གཏན་ཆོས་གིང་དགོན་པ། ༣༡ ར་ ཝང་ལ་ཐུབ་བསྟན་དར་རྒྱས་གིང་གཞིས་དགོན། ༣༢ འབྲུག་ལྷོང་མཚོ་ཡིད་སོན་བདེ་གིང་གཞིས་དགོན། ༣༣ ཌལ་ཧོར་བཟོ་

ཚོགས་ྱོབ་ཁོངས་ཀི་གཞིས་དགོན། ༣༤ དང་ ༣༥ གཉིས་ཀར་ཏི་ཛུ། གཞིས་གོང་ ༡ ཡོད་པའི་ཨོ་རྒྱན་ཆོས་གིང་དང་། བང་

ཆུབ་ཆོས་གིང་དགོན་པ་རེད་འདུག ༣༦ སིར་བོད་ཚོགས་སི་རུ་བསམ་གཏན་བདེ་ཆེན་ཆོས་འཁོར་གིང་། ༣༧ ཅོན་ཏ་ར། པདྨ་ ཨེ་ཝྃ་ཆོས་སར་རེན་མཆོག་འགྱུར་མེད་གིང་གཙུག་ལག་ཁང་། ༣༨ མན་ཌི་མཚོ་པདྨའི་འཛི་སར་དགོན་པ། ༣༩ དང་ ༤༠ སིམ་ 115

ལ་རོ་རེ་བག་དགོན་པ་དང་། ཇོ་ནང་རག་བརན་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་གིང་། ༤༡ མེའོ་པདྨ་ཆོས་གིང་དགོན་པ། ༤༢ ལ་དྭགས་གཡུང་

དྲུང་ལྷ་རྩེ་དགོན་པ། ༤༣ ར་ཝང་ལ་གཞིས་དགོན། ༤༤ ནས་ ༤༩ བར་སེ་ར་ལྡུན། དཔལ་སྤུངས་ཀུན་ྱོབ་ཆོས་གིང་། ར་ སོན་རྒྱལ་གཡུང་དྲུང་གིང་། རོགས་ཆེན་ཤི་སིངྷ་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཆོས་གིང་། ནཱ་ནི་ཏཱལ་འབི་གུང་བཀའ་བརྒྱུད་ལྷུན་གྲུབ་

གིང། ནཱ་ནི་ཏཱལ་སོ་མང་དགའ་ལྡན་ཀུན་སྐྱོབ་གིང་། བདེ་སྐྱིད་གིང་གཞིས་སི་མ་ཎི་ལྷ་ཁང་རེད་འདུག ༥༠ ཀ་སྦུག་ཟེ་དཀར་ཆོས་ སེ། ༥༡ ནས་ ༥༤ བར་ ར་ས་ཁུལ། ཇོ་ནང་དུས་འཁོར་སོར་དྲུག་སོམ་གྲྭ་ཆོས་འཁོར་གིང་། ཚེ་མཆོག་གིང་། སྔ་འགྱུར་རིང་མ་ ཟིལ་གནོན་བཀའ་བརྒྱད་གིང་། དགའ་གདོང་གྲྭ་ཚང་། ༥༥ འབིར་བོད་ཚོགས། འབིར་འབི་གུང་གྲུ་འཛིན་ཐེག་མཆོག་གིང་། ༥༦ དང་ ༥༧ སེལ་ཀོབ་ལུགས་བསམ་ཁོངས་སེར་སད་མི་ཉག་ཁང་ཚན་དང་། སེར་བེས་སོམ་སེ་ཁང་ཚན་གཉིས་རེད་འདུག ༥༨ མན་ཌི་མཚོ་པདྨའི་འབི་གུང་དགོན་པ། ༥༩ ར་ཝང་ལ་གཡུང་དྲུང་ཀུན་གགས་གིང་དགོན་པ་རེད་འདུག ༦༠ ནས་ ༦༢ བར་

མོན་གོ། དགའ་ཤར་ལྷོ་པ་ཁང་ཚན། ས་སྐྱ་བརྩེ་ཆེན་དམ་ཆོས་གིང། འབི་གུང་བཀའ་བརྒྱུད་བདེ་ཆེན་ཆོས་སྐུ་གིང་རེད་འདུག

༦༣ ཧོན་སུར་རིང་དགོན་ཨོ་རྒྱན་གིང་། ༦༤ ཤིས་ལོངས། ཤིས་ལོངས་དགོན་པ་བས་ནས་དགོན་པ་ ༦༤ འདི་དེ་འད་རེད་ འདུག་ཅེས་སྙན་གསན་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེའི་རེས་ལ་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རེས་མ་དེས་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་དང་འབེལ་བའི་བཀའ་མོལ་

དེའི་ཐོག་ལ་དེ་ག་རང་རེད། ད་ལྟ་ང་ཚོས་སྔོན་མ་ནས་ལམ་སྟོན་ཞིག་ཡོད་པ་རེད་ཟེར་བ་དེ་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་དགོངས་

པ་དང་གསལ་པོ་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དང་པོ་དེ་གཞི་རིམ་ནས་ཡར་འགོ་དགོས་ཀི་ཡོད་དུས། ཐོག་མར་ཁོ་ནང་པ་སངས་ རྒྱས་པའི་སིའི་ལྟ་གྲུབ་དེ་དག་ངོ་སྤྲོད་གནང་། དེ་ནས་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་ཡག་ཏུ་ཕིན་གི་ཡོད་ན། ང་རང་ཚོ་བོད་ཀི་ཆོས་

བརྒྱུད་ཁག་སོ་སོ་དང་དེ་མ་ཡིན་པའི་ལྟ་གྲུབ། ཆོས་བརྒྱུད་མང་པོ་གསུང་རྒྱུ་ཡོད་པ་རེད། ཐེག་པ་རིམ་འཛེགས་བས་ནས་ངོ་སྤྲོད་ གནང་རྒྱུ་དང་ས་གནས་གཅིག་ལ་འཛིན་གྲྭ་མ་སོང་ནའང་ཡར་འགོ་ ཐུབ་ན་གོང་ལ་ཚད་ཡོད་ཀི་མ་རེད ་བསམ་གི་འདུག ཡིན་

ནའང་གཞི་འགོ་བཙུགས་ས་ད་གིན་བཀའ་གནང་པ་ནང་བཞིན་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པ་སིའ་ི སི་ྱོབ་ཀི་ལྟ་གྲུབ་ཀི་ཐོག་ནས་འགོ་རྒྱུ་ རེད།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག མཚམས་འཇོག ་རོགས་གནང་། སང་ཉིན་སྔ་དོ་ཕག་ཚོད་ ༩:༣༠ བར་དུ་ཚོགས་འདུ་ བར་གསེང་ཡིན།

ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་གི་ཐུན་དང་པོ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

ཚོགས་འདུ་མུ་མཐུད་རྒྱུ་ཡིན། དེ་རིང་སྐབས་ ༡༦ པའི་གོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༨ པའི་ལས་ཉིན་གཉིས་པ་དེ་ཡིན། ཆོས་རིག་ ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་དང་། སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀིས་ལས་བསོམས་རྒྱས་པར་ཐུགས་ཞིབ་གནང་ཟིན་པ་ དེའི་ཐོག་ལ་བགོ་གེང་འགོ་མུས་རེད། དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག མུ་མཐུད་ནས་གསུང་རོགས་གནང་། 116

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཁ་སང་གི་འཕྲོས་དེ་ནས་མུ་མཐུད་ཞུ་ཆོག་པ་བགིས། ཐོག་མར་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ ལ་བཀའ་འཁོལ་ཞུ་བ་དང་སགས། ཁ་སང་ལན་ཏོག་ཙམ་འཚེམས་བསད་པ་དང་མཇུག་ལ་འབུལ་རྒྱུ་གཉིས་ཙམ་ཞིག་ལྷག་

བསད་ཡོད། དེ་དང་ཏོག་ཙམ་ནོར་འཛོལ་ཕིན་པ་ཞིག་ཡོད། དང་པོ་དེར་ཁ་སང་ས་ག་ཟླ་བའི་སྐབས་ལ་ལས་བེད་སྤྲོ་སྐྱིད་ཐོག་ལ་ མཇུག་ལ་ཞུ་རྒྱུ་བས་པ་ཡིན། གནད་དོན་དེ་ཆོས་རིག་ཀི་ལས་བསོམས་གནད་དོན་ཞིག་དང་འབེལ་ནས་ཕེབས་པ་ཡིན་ཙང་། གསལ་བཤད་དེའང་ང་བརྒྱུད་ནས་ཞུས་ན་འགིག་པའི་བཀའ་མོལ་བྱུང་སོང་། དེ་ཡིན་དུས་ཞིབ་ཕྲ་བས་ནས་ཞུ་ཆོག་པ་བགིས་

ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ས་ག་ཟླ་བའི་འགོ་སྟོད་དེར་ལས་བེད་སྤྲོ་སྐྱིད ་གཏང་རྒྱུ་འཁེལ་བ་དེར་བརེན་ནས། ང་ཚོའི་མང་ཚོགས་ནང་ལ་ཆོས་ ཕོགས་ཀི་སོལ་རྒྱུན་ལ་རྩིས་མེད་ཞུ་བ་ལྟ་བུ་དང་། དེར་ཐུགས་མ་བདེ་བའི་ཕོག་ཐུགས་ཆེན་པོ་ཕིན་བསད་ཡོད་ན། དེའི་ཐོག་ལ་ ངའི་བཀའ་ཤག་གི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཆ་རེན་གང་ཡང་མེད་པའི་ཐོག་ནས་དགོངས་སེལ ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་འདའི་ཡོང་སྟངས་ཀི་རྒྱབ་

ལྗོངས་དེ་འདིའི་ནང་ལ་སྙན་གསང་ཞིག་ཞུ་མ་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། ཏོག་ཙམ་མ་འགིག་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་འདུག ཐོག་མའི་འཆར་གཞི་དེ་ས་ ག་ཟླ་བའི་གོང་ལ་འཆར་གཞི་བཀོད་འདུག དེ་ཟེར་དུས་ཟླ་བ་ ༥ པའི་ཟླ་སད་དང་ཟླ་བ་ ༦ པའི་ཟླ་སྟོད་ལ་འཆར་གཞི་བཀོད།

དེའང་བཀའ་ཤག་དང་ལས་བེད་གང་མང་འཛོམས་ཐུབ་ཐབས། དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཕི་ལོ་ ༢༠༠༨ ས་བི་ཞི་རྒོལ་ཆེན་མོ་དང་། ཕི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་རང་ལུས་མེར་བསེགས་བྱུང་བ་བཅས་གང་ལྟར་ལོ་ ༡༠ ལྷག་རིང་ལས་བེད་སྤྲོད་སྐྱིད་གཏོང་མ་ཐུབ་པའི་སྐབས་

ཤིག་ལ་དེ་རིང་གཏོང་དུས། འགོ་ལས་ཚང་མ་ཕེབས་ན་བསམས་ཏེ་འཆར་གཞི་སྒྲིག་འདུག དེའི་གོང་དེར་ཕི་ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༡༧ ཉིན་ལ་གཞུང་མང་ཆོལ་ཁ་ཆོས་བརྒྱུད་དང་བཅས་པའི་གཞིས་བེས་ཡོངས་ཀིས་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་

མཆོག་ལ་གཞུང་འབེལ་གི་བརན་བཞུགས་བསྟར་འབུལ་ཞུས། བརན་བཞུགས་དེ་ལེགས་སྒྲིག་གི་ཐོག་ལ་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ དེ་མར་བཀའ་བཞེས་བཟང་པོ་ཕེབས་པ་དེ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་བྱུང་བར་བརེན། དགའ་དགའ་སྤྲོ་སྤྲོ་བེད་འོས་པའི་དུས་ཤིག་ཀང་ཐོན་ པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས། དེ་རིང་ངས་ཞུ་རྒྱུ་ཚང་མ་ཤོག་བུ་དཀར་པོའ་ི འགེལ་བཤད་ལྟར་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རང་ཞུ་ཡི་ཡིན།

ཟླ་བ་ ༦ པའི་འགོ་སྟོད་དང་ཟླ་བ་ ༥ པའི་ཟླ་མཇུག་ལ་བས་པ་ཡིན་ན། སྐབས་ ༡༥ པའི་བཀའ་ཤག་གིས་དམ་བཅའ་ཕུལ་ནས་ ལོ་ ༣ ཐམ་པ་འཁོར་བ་དེ་འཁེལ། འཆར་གཞི་དེ་འད་འགིག་འདུག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ལག་ལེན་བསྟར་དུས་དཔལ་ལྡན་སིད་

སྐྱོང་མཆོག་ཨ་རི་དང་ཁེ་ན་ཌ་ཁུལ་ལ་གཞུང་འབེལ་ཕོགས་བསྐྱོད་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐོན་ཏེ། བཀའ་བསྡུར་གནང་སྐབས་ སྤྲོ་སྐྱིད་ལས་གཞུང་དོན་གལ་འགངས་ཆེ་ཡི་མ་རེད་དམ་ཞེས་དེ་འད་བས་ནས་དུས་ཚོད་དེ་གྱུར་བ་ཕིན་པ་རེད། དུས་ཚོད་གྱུར་ བ་ཕིན་ནས་ད་དུང་མར་འགངས་པ་ཡིན་ན་ཆར་དུས་འཁེལ་གི་འདུག གཉིས་ནས་སྐབས་དེར་ལས་བེད་མང་པོ་ཞིག་སྔོན་མ་

དཔེར་ན། ལོ་གསར་སྐབས་གཉིས་ཙམ་རིང་ལ་ལས་བེད་གངས་ ༣༠༠ ཙམ་ལ་ག་སྒྲིག་བས་ནས་དངོས་སུ་ཕེབས་མཁན་ལས་ བེད་གངས་ ༡༠༠ ཙམ་མ་གཏོགས་ཕེབས་མེད་པ་དེ་འད་བྱུང་བ། དེའི་རྒྱུ་མཚན་རྩད་གཅོད་སྐབས་མང་པོ་ཞིག་སོ་སོའ་ི ྱོིམ་

ཚང་དང་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་སོབ་གྲྭའི་བུ་ཕྲུག་ཚོ་ནང་ལ་ཡོད་པས་བཅར་ཐུབ་ཀི་མེད་པ་ཆགས་དུས། དེ་རིང་འདི་དབར་ཁའི་ ཉི་མ་བཅུའི་གུང་གསེང་འཁེལ ་གི་ཡོད་དུས། ཕ་མ་དང་ཕྲུ་གུ་ཚང་མ་མཉམ་འཛོམས་ཡོང་ཐུབ་ཐབས། གལ་སིད་དེ་བརེ་པོ་ བརྒྱབས་པ་ཡིན་ན་ཕ་མ་ཚོ་ཕྲུ་གུའི་དབང་གི་བཅར་མ་ཐུབ་པ་ཆགས་རྒྱུ་སྔོན་མ་ནང་བཞིན་ཆགས་ཀི་ཡོད་དུས། མཛད་གཙོ་ 117

དང་ལས་བེད་ཚང་མའི་ནང་མི་དང་ཕྲུ་གུ་ཚང་མ་མཉམ་འཛོམས་ཡོང་ཐུབ་རྒྱུའི་དོན་དག་ལ་དུས་ཚོད་བཏོན་ཡོང་བའི་སྐབས། ད་ ལྟའི་དུས་ཚོད་དང་དེའང་གཟའ་མཇུག་ཅིག་ལ་བསྟུན་དགོས ་དུས། དེ་མ་གཏོག ས་མེད་པ་ཞིག ་བྱུང་འདུག་ཅེས ་དངོས ་ཡོད་ གནས་ཚུལ་རང་གི་ཐོག་ནས་གསལ་བཤད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལྷག་པར་གལ་སིད་དེ་དུས་སྟབས་མ་བདེ་བ་དེ་འད་མང་པོ་གཟིགས་ཀི་

ཡོད་ན། སྐབས་དེར་ཕེབས་མ་ཕེབས་ཀི་དགོངས་ཚུལ་དེ་འད་ཡོང་གི་རེད། ང་ཚོས་བལྟ་བའི་སྐབས་ལ་མཛད་གཙོ་དང་། ལས་ བེད། ལས་བེད་བགེས་ཡོལ། དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་གི་དབུས་པའི་དྲུང་ཆེ་ལས་བེད་རྣམ་པ་དང་། དེ་ཚོ་ཐོག་ནས་ཀང་མཉམ་ཞུགས་

ཡག་པོ་གནང་སྟེ། སྐབས་དེར་དེ་ཙམ་གི་ཚོར་སང་ཆེན་པོ་ཞིག་བྱུང་ཨ་ཡོད་ན་བསམ་པ་ཞིག་འདུག དེ་ནས་གསལ་བཤད་གལ་ འགངས་ཆེ་བ་ཞིག་འདི་རེད། དེ་དག་མར་འགངས་པ་ཡིན་ན་བཀའ་བོན་གཞན་རྣམས་སྔོན་མ་ནས་འཆར་གཞི་སྒྲིག་ཚར་ནས་

ཕོགས་ཕེབས་གནང་རྒྱུ་ཆ་ནས་མ་འགིག་པ་ཆགས་འདུག གང་ལྟར་སི་ཚོགས་ད་རྒྱ་ཁག་ཅིག་གི་ནང་ལ་པར་སྟོན་པ་ནང་བཞིན་ དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་རེད་མི་འདུག ཤ་དང་དེ་འདའི་སྒྲིག་གཤོམ་ཆེན་པོ་ནམ་ཡང་ཞུས་མི་འདུག སི་ཚོགས་ད་རྒྱའི་ནང་ལ་ འུར་སྒྲོག་བས་པ་མ་གཏོགས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་དེ་འད་མ་རེད། ཤ་གཏང་རྒྱུ་བཏང་བ་རེད། ནམ་རྒྱུན་ནས་ས་ག་ཟླ་བ་ཡིན་

ནའང་ཤ་བཞེས་མཁན་ཞིག་ལས་བེད་ནང་ལ་ཡིན་ནའང་རེད། ག་བར་ཡིན་ནའང་ཡོང་བསད་ཀི་ཡོད་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་ཆང་རག་དེ་དག་གཞུང་འབེལ་ཐོག་ནས་རྩ་བ་ཉིད་ནས་བཏང་མི་འདུག ལྷག་པར་དུ་ད་རེས་ལས་བེད་རྣམ་པ་ཚོའི་ཕྲུ་ གུ་མཉམ་དུ་ཡོད་ཙང་། ཕྲུ་གུ་རྣམ་པ་ཚོའི་ཆེད་དུ་རྩེད་རིགས་དང་མངར་ཆར་སོགས་པ་གང་དགོས་མཁོའ་ི རིགས་ག་སྒྲིག་ཞུས།

དེའི་ཆེད་དུ་ཉི་མ་རེ་ལ་ཚོགས་ཆུང་རེ་བས་ནས་ཚོགས་ཆུང་ཁག་གཉིས་ཙམ་བགོས་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཞིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་འད་ ཡིན་དུས་སི་ཚོགས་ད་རྒྱ་ཁག་ནང་ལ་བསྟན་པ་ལྟར་ཉེས་པ་དེ་འད་དངོས་སུ་བསགས་ཡོད་མེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་སད་ཕིན་ཆད་ སོལ་རྒྱུན་ལམ་ལུགས་དང་མང་ཚོགས་ཀི་ཚོར་སང་ལ་ངེས་པར་དུ་ཡིད་གཟབ་ཞུ་ཆོག་པ་གིས་ཞེས་སིངས་ཆ་འདིའི་ཐོག་ནས་ ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཁ་སང་གནད་དོན་གཅིག་གི་ཐོག་ལ་ལན་དེ་འཐུས་འཚང་ཞིག་བྱུང་མ་སོང་། དེ་ཞིབ་

འཇུག་ཞུས་པ་ཡིན། བཀུར་འོས ་སི་འཐུས་ལགས་ནས་ཀང་དེ་གོས་ཚོགས་ཐོག་ལ་ཕལ་ཆེར་དི་བ་ཚར་གཉིས་གསུམ་ཞིག་

ཕེབས་པ་དན་གི་འདུག དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཧིན་དི་སྐད་ཡིག་ཐོག་ནས་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་སོབ་ཁིད་བ་རྒྱུའི་ཟབ་སོང་དང་འབེལ་བའི་ སྐོར ་ལ་རེད ། བས་ཙང་ད་ལྟ་བར་དུ་ལན་གསལ་པོ་འབུལ་མ་ཐུབ་པ་དེར ་བཟོད ་གསོལ ་ཞུ་བ་དང་སགས། ཐོག ་མར་འགོ་ འཛུགས་སྟངས་དེ་བཀའ་སོབ་དགོངས་དོན་ཞིག་གི་འོག་ནས་རྒྱ་གར་གི་མཐོ་རིམ་སོབ་གྲྭ་དེ་ཚོའི་ནང་ལ་དཔལ་ན་ལེནྜའམ་ནང་

པའི་ལྟ་གྲུབ་དེ་དག་ཧིན་དིའི་སྐད་ཡིག་ཐོག་ནས་སོབ་ཁིད་བེད་ཐུབ་རྒྱུའི་བཀའ་སོབ་ཟང་པོ་ཞིག་ཕེབས་པ་རེད། དེའི་སྐབས་ལ་ང་ ཚོས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་ནས་མཐའ་མ་བོད་རིགས་དང་ཧི་མར་ཡའི་རི་རྒྱུད་ནས་ཡིན་མཁན། དེ་དག་ཧིན་དི་སྐད་ཡིག་གི་རྒྱབ་ལྗོངས་

ཤིག་དགོས་ཀི་ཡོད་དུས། ངེས་པར་དུ་དགེ་བཤེས་དང་སོབ་དཔོན་ཞེས་མཐོ་བོ་དེ་འད་ངེས་པ་ྱོ​ོན་ནས་ཡོད་པ་མ་རེད། ཐོག་མ་ ས་རཱ་མཐོ་སོབ་ལ་སོབ་མ་གངས་ ༡༠ ལྷག་ཙམ་ཞིག་གིས་ཟླ་བ་ ༦ ཙམ་ཞིག་རིང་ཟབ་སོང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། ཟབ་སོང་ཞུ་དུས་ གང་ལ་གང་འཚམ་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་སྟབས། དེ་ནས་ཕར་ཝཱ་རཱ་ཎ་སའི་ཆེས་མཐོའ་ི གཙུག་ལག་སོབ་གཉེར་ཁང་ལ་

བཀའ་མོལ་ཞུས་ནས་སོབ་མ་གངས་ ༡༠ དེའང་མར་ཕིན། དེ་སང་ལ་ཁ་སོན་བརྒྱབས་ནས་སོབ་མ་གངས་ ༢༤ ཞིག་གིས་ལོ་ 118

གཅིག་ཙམ་ཟབ་སོང་ཞུས་འདུག ངས་ཁ་སང་ལས་འཆར་དེ་ཐོག་མའི་དམིགས་ཡུལ་ལྟར་ཁུངས་འྱོ​ོལ་བ་ཞིག་བྱུང་ཡོད་པ་མ་

རེད་ཅེས་ཞུས་པ་ཡིན། དེའི་རྒྱུ་མཚན་གཙོ་བོ་དེ་མི་ཆ་དེ་དག་གང་ལ་གང་འཚམ་ག་སྒྲིག་ཚར་ནས་ཐོན་པའི་མཇུག་ལ་རྒྱ་གར་ མཐོ་རིམ་སོབ་གྲྭ་དེ་དང་དེའི་ནང་ལ་དེ་འདའི་སོབ ་ཚན་གོ་སྒྲིག་དང་འཆར་གཞི་མང་པོ་ཞིག་ཚུད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་ང་རང་ཚོས་ དགོངས་པའི་མངའ་གསལ་རེད། དེ་འདའི་ཐོག་ནས་བསམ་པ་ལྟར་མ་བྱུང་སྟེ་ཁག་ཅིག་སྐུ་ངལ་འཕྲད་པ་དང་། ཁག་ཅིག་མཐོ་རིམ་

སོབ་གྲྭ་ལ་འགོ་དུས་ཐོག་མའི་དགོངས་གཞི་ལྟར་མང་པོ་ཡོང་མཁན་མེད་པ་བས་ཏེ་གང་ལྟར་མཐའ་མ་སོང་བརར་ཕུལ་བའི་སོབ་ མ་ཉི་ཤུ་རྩ་གངས་དེ་གང་ནས་ཕེབས་པའི་དགོན་སེ་སོ་སོར་ཕར་ཕེབས་པ་རེད། རེས་མ་ང་ཚོས་དེ་དག་ཡང་བསྐྱར་ལག་ལེན་ བསྟར་རྒྱུ་བྱུང་བ་ཡིན་ན། མི་ཆ་དེ་དག་གང་ལ་གང་འཚམ་བཞུགས་ཡོད་ན་དེ་དག་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསལ་བཤད་ཞུ་ཆོག་པ་ བགིས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག གསུམ་པ་དེ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་བརྒྱུད་ནས་གོས་ཚོགས་རེད། དེ་བཞིན་འབེལ་

ཡོད་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལ་བཟོད་གསོལ་དང་སགས་ནས་ཞུ་རྒྱུར་ངས་ཁ་སང་བརན་བཞུགས་སྐོར་ངའི་བརན་བཞུགས་དང་ བརན་བཞུགས་ནོར ་འདུག ངས་ཁ་སང་ཞུས་བསད་རྒྱུར་རོ་རེ་གདན་གི་བརན་བཞུགས་མ་ཡིན ་པར་ཉེ་ཆར་ང་རང་ཚོས ་

བཞུགས་སར་ལ་ཕུལ་བའི་བརན་བཞུགས་ཀི་གནས་སྟངས་དེ་ཞུས་འདུག ཁ་སང་ཞུས་པ་དེ་བཞུགས་སར་ཡིན། རོ་རེ་གདན་གི་ བརན་བཞུགས་རྩིས་འདིའི་ལས་བསོམས་ནང་ལ་ཡོད་པ་འདི་ཞུས་པ་ཡིན་ན། ཐོག་མར་ང་ཚོ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཁོ་ནའི་

བརན་བཞུགས་འབུལ་རྒྱུ་བས་པ་རེད། སྐབས་མཚམས་ས་གནས་ལ་བརན་བཞུགས་ཁག་གསུམ་ཙམ་ཞིག་མཉམ་དུ་ཟླ་སྒྲིལ་ བཏང་ནས་ཕུལ་ཞེས་བཀའ་ཕེབས་པ་ལྟར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་དང་། རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་། ཤེལ་དཀར་མངའ་ཞབས་བཅས་

སིན་བདག་གསུམ་མཉམ་དུ་ཕུལ་ན་འགིག་གི་རེད་ཅེས་བཀའ་ཕེབས་པ་ལྟར་དེ་བཞིན་ཕུལ་བ་རེད། དེའི་སྐབས་ལ་འགོ་སོང་ གཏོང་ཕོགས་དེ་འབུལ་མཚོན་དང་། དགེ་འདུན་ལ་ཚོགས་ཡོངས་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཞུ་རྒྱུ། སྒྲུབ་ཞག་ཉིན་བདུན་རིང་འགོ་སོང་ དང་ཡོན་འབུལ་རྒྱུ་དེ་དག་ཚང་མ་སིན་བདག་སོ་སོས་གནང་བ་རེད། དེའི་སྔོན་ལ་གསུང་ཆོས་གོ་སྒྲིག་ཆེན་པོ་ཞིག་གནང་བ་

ཡིན་དུས། གསུང་རའི་འགོ་སོང་ཉིན་རེ་བཞིན་རྩིས་རྒྱག་རྒྱུ་འདུག བས་ཙང་གསུང་རའི་འགོ་གོན་ལ་སོགས་པ། བརན་བཞུགས་ སྐབས་ལ་ཚོགས་མཆོད་ཀི་གོ་སྒྲིག་ཚང་མ་དཔལ་ལྡན་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་གི་འགན་འཁུར་མཁན་གིས་ལས་བེད་དང་ཚོགས་ཆུང་

ཐོག་ནས་མར་འཆར་འགོད་གང་བྱུང་བ་དེ་སིན་བདག་སོ་སོའ ི་ངོས་ནས་བསྡུ་འབུལ་ཞུས་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མདོར་ན། དེའི་ ནང་གནད་དོན་སྙིང་པོ་ཞིག་ལ་སིན་བདག་གཞན་གཉིས་ཀི་ཐོག་ལ་ཞུ་ཤེས་ཀི་མ་རེད་དེ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་ཐོག་ནས་ད་

རེས་བརན་བཞུགས་འདིའི་ཐོག་ལ་མི་མང་ནས་ཞལ་འདེབས་སོར་མོ་གཅིག་ཀང་བསྡུ་ལེན་ཞུས་མི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེའི་ འགོ་སོང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སིའི་མ་དངུལ་རང་ནས་ནར་གཏོང་བས་ནས་ྱོ​ོན་འགོ་སོང་དེ་ཧིན་སོར་ ༦,༥༩༠,༢༢༨ བཏང་ འདུག་ཅེས་སྙན་གསང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དེ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཁ་སང་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་གཅིག་ལ་ལན་འབུལ་རྒྱུ་

ལྷག་བསད་ཡོད། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་སྐོར་ལ་འགེལ་བརོད་ཁག་ཅིག་གནང་བ་རེད།

དགོངས་གཞི་དང་དགོངས་པ་དེ་དག་ཚང་མར་མོས་མཐུན་ཞུ་རྒྱུ་མ་གཏོགས་རོགས་བརོད་དེ་འད་གང་ཡང་ཞུ་རྒྱུ་མེད། ཡིན་ 119

ནའང་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དབུ་ཚུགས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ་དེ་དག་ཐོག་ལ་ལྟ་བ་དང་མ་བཟུང་ན་འཛིན་ཕོགས་དེ་བོད་སི་ལ་ྱོབ་

པའི་ཟློས་གར་གི་རིག་གཞུང་དེ་འཛིན་སྐྱོང་སེལ་གསུམ་བ་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་འཁུར་གང་ཐུབ་འྱོེར་འདུག་སྟེ། དེ་ད་ལྟའང་འཐུས་ཀ་ ཚང་བ་ཞིག་དང་ཚང་མའི་ཐུགས་བོ་ཁེངས་པ་ཞིག་མ་བྱུང་བ་དེ་འད་རེད་འདུག་མ་གཏོགས། ལྟ་བ་ྱོེར་སྟངས་ཐོག་ནས་དང་པོ་ རང་སི་ལ་མ་ྱོབ་པ་དང་། ཕོགས་གཅིག་གི་དབང་དུ་སོང་བ་ཞིག་རྩ་བ་ཉིད་ནས་རེད་མི་འདུག དེ་འད་ཡོང་སིད་པའང་མ་རེད་

ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཙོ་བོར་བོད་ཀི་རིག་གཞུང་འདི་ཧ་ཅང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཡིན་དུས། དེ་ཚོ་ཚང་མར་ྱོབ་པ་ཞིག་རིམ་པས་ཡར་རྒྱས་ བྱུང་ནས། དཔེར་ན། ལོ་རབས་གང་དུ་འཁེལ་གི་ཡོད་ན། ཕལ་ཆེར་དགུ་བཅུ་པ་དང་ཉིས་སྟོང་ཟིན་མ་ཟིན་སྐབས་སུ་ཆོས་བརྒྱུད་ དང་། དགོན་སེ་འད་མིན། བ་ཆེན་འད་མིན་གིས་བཀའ་སོབ་དང་འབོད་བསྐུལ་གནང་བར་བརེན་ནས་ལྷ་གཞུང་ལྟར་མ་ཡིན་པར་

གཏམ་བརོད་ཀི་ལམ་ནས་རྣམ་ཐར་འཁབ་སྟོན་བ་རྒྱུ་དེ་འད་ངས་གོས་ཚོགས་སྔོན་མ་གཅིག་གི་ནང་ཞུས་ཡིན་སྙམ། དེ་འདའི་ ཁག་བཞི་ལྔ་ཞིག་བས་པ་རེད། རེ་བཙུན་མི་ལའི་རྣམ་ཐར་དང་། ས་པཎ་གི་རྣམ་ཐར། དེ་བཞིན་༸རྒྱལ་དབང་ལྔ་པའི་རྣམ་ཐར་ལ་

སོགས་པའི་ཐོག་གསར་གཏོད་ཟེར་ནའང་མི་འདུག དེ་འདའི་འབད་བརྩོན་ཞུས་འདུག ཁ་སང་འབབ་ས་གཙོ་བོར་དཔེ་དང་མ་སོང་

ན་ཆེ་ཤོས་གིང་སྒྲུང་ཡིན་དུས་དངོས་གནས་རེད། དེ་ཧ་ཅང་གི་རིག་གཞུང་རིང་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། ཧ་ལམ་དེ་དག་ཁབ་རྒྱུ་ ཙམ་མ་གཏོགས་རྩོམ་དགོས་རྒྱུ་མེད་པའི་རིག་གཞུང་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་དེར་ཟློས་གར་ནས་ཕག་འཆང་མ་

ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་རེད་དམ་རེས་མ་འཆང་གི་རེད་དམ་གསུང་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གོ་བ་བངས་པའི་ཐོག་ནས་ལན་ཞུ་རྒྱུར། ཕི་ ལོ་ ༡༩༨༠ ག་གངས་ལ་ང་ཚོ་གཞུང་འབེལ་གི་མཛད་སོ་དེ་དག་གངས་སྐྱིད་ཐང་གདིང་སང་ལ་གནང་བའི་སྐབས་ལ་གིང་སྒྲུང་གི་ འཁབ་སྟོན་དེ་འད་ཞུས་མྱོང་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གིང་སྒྲུང་གི་རིག་གཞུང་དང་འབེལ་བའི་འཁབ་སྟོན་གི་ཡིག་མཛོད། ཉམས་

ཞིབ་གནང་པའི་ཡིག་ཆ་དེ་དག་ད་ལྟའང་འདུག ཡིན་ནའང་སྐབས་དེར་ཡིག་ཆ་དེ་དག་བསགས་ཏེ་ཉམས་ཞིབ་གནང་པ་རེད་དེ་ ཟློས་གར་རིག་གཞུང་གཞན་ལྟར་གིང་སྒྲུང་འཁབ་བདེ་བོ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་བྱུང་འདུག དང་པོ། སྐབས་དེར་གིང་སྒྲུང་

ནང་གི་མི་ས་འཁབ་པ་ལ་འཁབ་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་དབང་ལུང་གིས་བརྒྱུད་པ་ཞིག་ཡོད་ན་མ་གཏོགས་འཁབ་ཆོག་གི་མེད་པའི་ བཀའ་མོལ་ཞིག་བྱུང་འདུག གཉིས་པ། སྐབས་དེར་མི་མང་ལའང་གིང་སྒྲུང་གི་དོ་དབིངས་དེ་ཙམ་མ་བསེབས་པ་ཞིག་བས་ཏེ་

ལུས་འདུག་མ་གཏོགས། འབད་བརྩོན་དང་དགོངས་པའི་ནང་ལ་མ་འཁྲུངས་པ་ནམ་ཡང་རེད་མི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གནད་ཀི་ སྙིང་པོ་དེ་རེས་མ་གིང་སྒྲུང་གི་རིག་གཞུང་གི་ཐོག་ལ་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་ངོས་ནས་གང་འད་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་མེད་ འདི་ངེས་པར་དུ་ཕར་མངགས་ཆ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཁོང་ཚོར་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་ཆོག་པ་བགིས། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས།

120

སི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ བར་གི་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་དང་འབེལ་ ནས་བསམ་ཚུལ་ཁ་ཤས་ཤིག་འབུལ་ཆོག་པ་བགིས། ངས་སེར་ངོས་ནས་སི་ཡོངས་ཀི་ལས་དོན་ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་ཞིག་ཚོར་

བྱུང་། ལྷག་པར་དུ་ང་རང་ཚོ་ཕག་སེལ་ནང་ནས་ཆོས་རིག་ལྷན་ཁང་གི་ཕག་ལས་གནང་སྟངས་ཐོག་ལ་བབས་ཡོང་དུས། ཚེས་པ་ བཅོ་ལྔའི་སྐབས་གསོལ་ཀྲུམ་མཆོད་མ་མཆོད་སྐོར་གསུང་དུས། ཕལ་ཆེར་ཕག་ལས་སི་ཡོངས་ནས་ལས་བསོམས་ཐོག་མང་པོ་ ཞིག་གིས་མྱོེན་གི་ཡོད་ཙང་། ཕག་ལས་དེ་དག་ཡག་པོ་བྱུང་བ་ཡིན་ཙང་བརོད་གཞི་དུ་མ་ནས་བརོད་གཞི་འདི་གེང་བའི་རྒྱུ་

མཚན་འདི་མིན་ནམ་ཞེས་ཚོར་བ་བྱུང་། བས་ཙང་དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་དང་ཆོས་རིག་ལས་བེད་ཡོངས་ལ་ཐུགས་རེ་ ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་དང་མཉམ་དུ་ངས་དེ་གཅིག་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང་། ང་རང་ཚོའི་བོད་ཀི་ནང་བསྟན་རྩ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་ རྒྱལ་སིའི་སྟེང་ལ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག

སི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ནས།

གང་ཟག་གི་སེམས་ལ་ཚོད་དཔག་བ་རྒྱུ་དེ་བཟང་ཕོགས་དང་འགལ་བའི་གནས་ཚུལ་ཞིག་རེད་སྙམ། ཕག་ལས་ཡག་པོ་གནང་

ཡོད་པ་སོང་ཙང་བརོད་གཞི་འདི་གེང་མིན་ནམ་ཞེས་གསུང་རྒྱུ་དེ། ཚབས་ཆེན་པོའ་ི བཀའ་མོལ་རེད། བས་ཙང་གནད་དོན་འདིའི་ རིགས་དེ་མ་བཏོན་པ་ཡིན་ན་ཏག་ཏག་ཅིག་བསད་ཀི་མི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

བཀའ་མོལ་གནང་བའི་སྐབས་ལ་གཙོ་བོ་སོ་སོས་འགན་འཁུར་དགོས་ཀི་རེད། གང་ལྟར་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་ཚིག་གི་ ཐོག་ནས་ཕོག་ཐུག་མེད་པའི་ཐོག་ནས་བཀའ་མོལ་གནང་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་ སྒྲོལ་དཀར་ལགས།

སི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག འགན་ྱོེར་བའི་ཐོག་ནས་བཀའ་མོལ་ཞུས་པ་ཡིན། ཕག་སེལ་གཞན་གིས་དགོངས་འཆར་གནང་ གི་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་ངོས་ནས་བསམ་འཆར་ཡིན་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ང་ཚོའི་བོད་ཀི་ནང་བསྟན་ག་ཚོད་ཅིག་གལ་འགངས་ཆེན་ པོ་ཡིན་པ་ཚང་མས་མྱོེན་གི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརེན་ང་ཚོས་བཙན་བོལ་སི་ཚོགས་ནང་ལ་ནང་བསྟན་དེ་སྲུང་སྐྱོབས་ཞུ་རྒྱུ་ 121

དང་། འགེམས་སེལ་ཞུ་རྒྱུ། རྒྱལ་སིའི་སྟེང་ལ་ྱོབ་བསྒྲགས་ཞུ་རྒྱུར་སོགས་པའི་ཆེད་དུ་དགོན་སེ་ཁག་ངོས་ནས་བ་མ་བ་སྤྲུལ་ ཁག་ངོས་ནས་ཕག་ལས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་མང་པོ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། ང་རང་ཚོའི་བཙན་བོལ་བོད་གཞུང་དང་ཐད་ཀར་

འབེལ་བ་ཆགས་པའི་ཐོག་ནས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་འབེལ་བ་ཆགས་ཀི་ཡོད་པར་སོགས་སྔར་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་། མུ་མཐུད་ནས་ རྣམ་པ་ཚོའི་ངོས་ནས་བ་མ་བ་སྤྲུལ་ཁག་དང་། མཁན་པོ། དགེ་འདུན་པ་ཁོང་ཚོར་ཕག་དངུལ་འགོ་སོང་ཕྲ་ལ་ཕྲན་བུ་ཞིག་གཏོང་ བ་དེ་ཡར་བསོམ ས་ཡོང་དུས་ཕོན ་ཆེན ་པོ་ཆགས་འགོ་ཡི་འདུག་སྟེ། རེ་རེར ་བགོས ་ཡོང་དུས་དེ་ཙམ་ཕོན ་ཆེན ་པོ་རེད ་མི་ འདུག བས་ཙང་དེ་མུ་མཐུད་ནས་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

སི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག

སི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག བཙན་བོལ་བོད་གཞུང་གི་ཐོག་ནས་གསུངས་སོང་། བཅའ་ཁིམས་དང་ཡིག་ཆ་ཁག་གི་ནང་ལ་ བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་འདི་དེབ་ཐེར་ནང་འཁོད་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་སོང་ཙང་སྟངས་འཛིན་ཞིག་དགོས་ ཀི་འདུག

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་གསུང་རོགས་གནང་། སི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས།

སི་འཐུས་ལྷ་རྒྱ་རི་རྣམ་རྒྱལ་སྒྲོལ་དཀར་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ངའི་ངོས་ནས་བཙན་བོལ་བོད་གཞུང་ཞུ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཞིག་ཡོད། སྒྲིག་འཛུགས་འདིར་ བརྩི་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་སོ་སོའ་ི སེར་ངོས་ནས་ངའི་གཞུང་ཡིན་ཙང་བརྩི་ཡི་ཡོད་ཅེས་ཞུ་ཆོག་པ་བགིས། བཙན་བོལ་བོད་ གཞུང་ཞུས་ནས་གང་ཟག་ལ་ཕོག་ཐུག་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཐེབས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་མི་འདུག ང་རང་ངོས་ནས་སྔར་ང་ཚོའི་

གཞུང་ཞིག་འདིར་ཆགས་ཡོད་པ་སོང་། རྒྱ་ནག་གུང་ཁན་ཏང་ལ་བར་ལན་ཐེབས་རྒྱུའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་པས་ངས་མུ་མཐུད་ནས་

ཞུ་ཆོག་པ་བགིས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས། བཙན་བོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁིམས་ནང་ལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཞེས་ གསལ་བསད་ཡོད་པ་རེད། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་ ཕག་ལས་གནང་ཕོགས་ཐོག་ལ་ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་ཆོས་ལུགས་ཀི་རང་དབང་ཐོག་ལ་གང་ཞུ་དགོས་པ་རེད། སིར་བཏང་བས་

པ་ཡིན་ན་ཕི་དིལ་ལས་ཁུངས་ཀིས་ངོས་ནས་མང་པོ་ཞིག་གནང་ཡོང་གི་འདུག ངའི་བསམ་པར་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ངོས་ནས་

དེ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ཉམས་ཞིབ་དང་སགས་ནས་བཀའ་མོལ་དེ་འད་གནང་བ་ཡིན་ན། ངའི་ངོས་ནས་དགེ་མཚན་ཞིག་ 122

མཐོང་གི་འདུག དེ་བཞིན་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་སི་ཚོགས་ནང་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ནང་གི་དགོན་སེ་ཁག་དང་བཙུན་དགོན་མང་པོ་ ཞིག་གི་ཐོག་ནས་སི་ཚོགས་ལ་སི་ཡོངས་ཀི་ཡར་རྒྱས་དང་། དཔལ་འབོར། ཤེས་ཡོན་གི་ཐོག་ལ་ཕན་ཐོགས་རྒྱུའི་ཕག་ལས་ མང་པོ་ཞིག་གནང་གི་འདུག ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་ས་གནས་ནང་ལ་འགོ་དུས་ང་རང་གང་ཟག་སེར་ངོས་ནས་དོ་སང་མང་པོ་ཞིག་

བྱུང་གི་འདུག དེ་དང་འབེལ་ནས་དགོན་སེ་ཁག་ལ་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་། ང་ཚོས་ཆོས་ཟེར་ནས་དགེ་སིག་ཅེས་སྐད་ ཆ་བཤད་ཡོང་དུས། ཆོས་སྲུང་སྐྱོབས་བ་རྒྱུ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀི་མི་མང་ལ་ཕན་ཐོགས་རྒྱུ་དང་སི་ཡོངས་ཀི་

སོག་ཆགས་ཡོངས་ལ་ཕན་ཐོགས་རྒྱུའི་ཕག་ལས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་ཙང། དགོན་སེ་ཁག་ནས་དེ་དང་ འབེལ་བའི་ཕག་ལས་མང་པོ་ཞིག་གནང་ཡོང་གི་འདུག་པས་ཐུགས་རེ་ཆེ་གནང་ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་། དེ་དང་མཉམ་དུ་བསམ་

འཆར་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ། གཞོན་སྐྱེས་སོབ་གྲྭ་འགིམ་མཁན་ཁོ་རང་ཚོར་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་ཅིག་དགོས་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་འདུག་ ཅེས་གསུང་གི་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་ངའི་བསམ་པར་དེ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ང་ཚོའི་སོལ་རྒྱུན་མིན་ནམ། བ་མ་ཁག་ཕེབས་ ནས་བཀའ་སོབ་གསུང་བཤད་གནང་དུས་ལོ་ཆུང་བ་རྣམས་ག་ཚོད་ཅིག་མགོ་འཚོས་ཀི་ཡོད་དམ་ཞེས་དོགས་པ་ཞིག་སྐྱེས་ཀི་

འདུག ལོ་ཆུང་བ་ཙམ་མ་རེད་ང་རང་ཡང་ཤེས་ཀི་མེད། ཁོ་ཚོར་དོ་སང་བསེབ་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན ་བ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ་བ་མ་བ་སྤྲུལ་ དགུང་ལོ་གཞོན་པ་དེ་དག་སོབ་གྲྭ་ཁག་ལ་ཕེབས་ནས་ཆོས་ལུགས་སི་ཡོངས་ལ་ྱོབ་པའི་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཐུབ་པ་ཞིག་

བྱུང་བ་ཡིན་ན། བཙན་བོལ་ནང་ལ་ཡོད་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་དོ་སང་བསེབ་རྒྱུ་དང་། དེའི་ཁེ་ཕན་སྒྲུབ་ཐུབ་རྒྱུ། ནང་དོན་རོགས་ ཐུབ་པའི་ྱོད་པར་མེད་ན་བསམ་པའི་བསམ་འཆར་ཞིག་བྱུང་སོང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དེ་དང་མཉམ་དུ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ་ལོ་ཁ་ཤས་སྔོན་དོ་སང་བྱུང་སོང་། གཞུང་འབེལ་གི་མཛད་སོ་ནམ་ཡིན་ལ་ཟློས ་གར་

ཚོགས་པས་གཞས་ས་ཁབ་སྟོན་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཅིག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་དཀའ་ལས་མང་པོ་རྒྱག་གི་མེད་ན་སྙམ་པ་ བྱུང་། ཉེ་ཆར་ཁོང་ཚོ་ཁེ་ན་ཌ་དང་ཨ་རི་ལ་ཕེབས་ནས་ཁབ་སྟོན་གནང་རྒྱུ་བྱུང་འདུག དེ་ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་གི་འགེམས་སེལ་

གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་ལ། ཁོང་ཚོ་ལའང་ཉམས་མྱོང་མི་འད་བ་བསགས་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཤིག་ཀང་རེད། མ་འོངས་པར་དེ་དང་དེ་འད་བའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་གནང་རོགས་གནང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སིངས་ཆ་འདིའི་བརྒྱུད་ནས་གཞས་ས་ ཁབ་སྟོན་གནང་མཁན་དང་ཐུགས་འགན་བཞེས་མཁན་ཚོར་ཐུགས་རེ་ཆེ་ ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང་། དེ་ནས་གོས་ཚོགས་ནས་ དགོངས་འཆར་བྱུང་བ་བཞིན་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་ལ་ྱོབ་པའི་གཞན་ས་ཁབ་སྟོན་དང་རིག་གཞུང་འདི་འགེམས་སེལ ་ གནང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་དེས་དགེ་ཚན་ཤུགས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོང་ས་རེད་ཅེས་བསམ་ཚུལ་འབུལ་ཆོག་པ་བགིས། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

བཀུར་འོས་སི་འཐུས་བརྒྱད་ཡོད། དེའི་རེས་ལ་ཞུ་རྒྱུ་མེད། སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སོན་ལམ་མཐར་ཕིན་ལགས།

123

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སོན་ལམ་མཐར་ཕིན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀིས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༡ ནས་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གི་ལོ་འཁོར་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་དང་འབེལ་ནས་ཚིག་ཁ་ཤས་ཤིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡོད། དང་པོ་དེར་སིར་བཏང་ཆོས་

རིག་ལས་ཁུངས་ལ་ཞུ་རྒྱུའི་གནད་འགག་ཆེ་ཤོས་དེ་ཕི་ཟླ་ ༡༡ པའི་ནང་ལ་ཆོས་ཚོགས་ཚོགས་རན་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཡིན་ དུས་དེ་དང་བསྟུན་ནས་འདས་པའི་མི་ལོ་དྲུག་བཅུའི་རིང་ལ་རྒྱ་ནག་གིས་བོད་ནང་ལ་ཆོས་ལུགས་དང་འབེལ་བའི་གཏོར ་བཤིག་ དང་གནོད་སྐྱོན་ག་རེ་གཏོང་ཡོད་མེད་ཀི་གནད་དོན་དེ་དག་གསལ་པོར་བསོམས་གཅིག་བརྒྱབ་ནས་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གིས་

དབུ་འབེད་མཛད་སོ་དེ་ཚོར་ངེས་པར་དུ་ཚོར་བ་མངོན་གྱུར་གི་ཐོག་ནས་གསུང་དགོས་ཀི་འདུག ཕི་ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༡ ལ་འཆད་ དགོས་ཀི་རེད་ཟེར་ན་གོས་ཚོགས་ཚོགས་བསད་ཡོད་དུས་ག་སྒྲིག་གནང་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད། འོན་ཀང་ཆོས་ཚོགས་ཀི་དབུ་འབེད་

མཛད་སོའ་ི སྐབས་སུ་ངེས་པར་དུ་ནན་པོ་བས་ནས་གནད་དོན་དེ་ཚོར་ཞིབ་འཇུག་དང་ལྡན་པའི་ཐོག་ནས་གསུང་དགོས་པ་དེ་ གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་པ་དེར། ཀ ༦.༣ ཆོས་སྐྱོང་ཁག་གི་སྐུ་རེན་རྣམ་པའི་གསོལ་ཕོགས་

དོད་ཟེར་ས་དེ་ནས་ད་ལོ་སྔོན་རྩིས་ནང་ལ་ཁ་རག་ཁྱུང་བཙུན་ཟེར་བ་ཞིག་བླུགས་འདུག དེའི་མཇུག་ལ་རོ་རེ་གཡའ་མ་སྐྱོང་ཟེར་

བ་གཉིས་ལ་གསོལ་ཕོགས་དོད་གནང་བ་དེ་འད་ཞིག་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀིས་གནང་སོང། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེའི་གོང་ལ་ཡོད་ པའི་སྐུ་རེན་རྣམ་པ་དེ་དག་སྔོན་མ་ནས་ཡོངས་གགས་དང་ཁོང་རྣམ་པས་བཀའ་ལུང་ཕེབས་བཞག་པ་དང་དེ་དག་ང་ཚོས་ནམ་ རྒྱུན་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་བཞིན་པ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་སྐུ་རེན་གསར་པ་དེ་གཉིས་ཕེབས་ནས་ད་ལྟ་བར་དུ་

རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཕྱྭའི་ཞབས་རིམ་ལ་སོགས་པའི་བོད་བསྟན་པ་ཆབ་སིད་ཀི་དོན་དུ་ཕག་ལས་གང་གནང་ཡོད་དམ། ཁོང་རྣམ་པ་ཆ་

རེན་གང་འད་ཞིག་ལ་བརེན་ནས་འདིར་བསེབས་པ་རེད་དམ་ཞེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་སོང་། མི་མང་གིས་ཀང་ཤེས་དགོས་པ་ཞིག་རེད། ད་ལོ་གསར་པ་གཉིས་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད་ལ་དེ་གཉིས་མི་མང་གིས་མྱོེན་དགོས་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། སྐུ་རེན་རྣམ་པ་ གཉིས ་སྔོན་མ་ནས་ཡོད་བསད་པ་ཞིག་རེད་དམ་ཡང་ན་བར་སྐབས་ཤིག་ལ་བོད་ནས་གསར་དུ་ཕེབས་ནས་ཆོས་རིག ་ལས་

ཁུངས་ཀིས་ཐོའ་ིནང་ལ་བཅུག་གནང་བ་ཞིག་རེད། དེ་དང་ལྷན་དུ་གཅིག་མ་ཞུས་རང་ཞུ་ཆགས་ཀི་འདུག གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷའི་སྐུ་ རེན་སྐོར་ཡིན། ལྷ་ཡག་པོ་འབབ་ཀི་ཡོད་ས་རེད། ལ་དྭགས་དེ་ཚོར་བས་རེས་ཧ་ཅང་མང་པོ་བཞག་པ་དང་མཆོད་རེན་མང་པོ་

བཞེངས་བཅུག་གི་ཡོད་ས་རེད། ལུང་བསྟན་ཀང་ཧ་ཅང་མང་པོ་གནང་གི་ཡོད་ས་རེད། ཡིན་ནའང་སྐུ་རེན་དེ་སོད་པ་ཏག་ཏག་ ཅིག་མི་འདུག་ཟེར་བ་དེ་ཡོངས་གགས་རེད་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་དེའི་ཐོག་ལ་ད་ལྟ་གསུང་དགོས་ཡོད་ཀི་མ་རེད་དེ། ཁོ་རང་གི་

མྱོེན་ན་ཕན་ཐོགས་གཅིག་ཡོད་ཀི་རེད་དན་གི་འདུག གཞུང་རེན་གི་དག་ལྷའི་ནང་བླུགས་བཞག་ཡོད་པ་རེད ། ག་དུས་ཡིན་ ནའང་དེ་ཚོར་ཟུར་ཙམ་གི་ཕོག་ཐུག་སོང་ན་བོད་བསྟན་པ་ཆབ་སིད་ཚང་མ་གཏོར་བཤིག་འགོ་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཞིག་ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་

ནང་བཤད་ཀི་ཡོད་དུས། ཁོང་རྣམ་པས་ཕག་ལས་གནང་སྟངས་དེ་ཚོར་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀིས་ལྟ་རོག་སྟངས་འཛིན་གནང་ དགོས་པ་ལྟར་སུ་དང་འབེལ་བ་ཆགས་ཀི་ཡོད་ནའང་མི་ཚད་ལྡན་ཞིག་དགོས་རྒྱུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན།

124

དེ་ནས་མར་རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་གི་གསོལ་ཕོགས་ཟེར་བ་དེའི་ནང་ལ་སྔོན་མ་ནས་གདན་ས་གྲྭ་ཚང་སོ་སོས་རྒྱ་ཡིག་དགེ་

རྒན་གི་གསོལ་ཕོགས་དགོས་ཀི་ཡོད། ང་ཚོས་བེད་ཐུབ་ཀི་ཡོད་གསུང་མཁན་དེ་ཚོར་གནང་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེའི་ དམིགས་ཡུལ་ནང་ལ་རྒྱ་ནག་སྐམ་ས་ཆེན་མོར་༸རྒྱལ་བསྟན་སར་གསོ་དར་འཕེལ་ཡོང་ཐབས་དང་ཞེས་ཚིག་རིག་པོ་ཞིག་བིས་

འདུག དེ་ཡིན་དུས་རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་གི་གསོལ་ཕོགས་སྤྲད་ནས་ཉུང་མཐར་ལོ་དྲུག་བདུན་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། སོང་ཙང་རྒྱ་ ནག་སྐམ་ས་ཆེན་མོ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ་དེ་ནས་ཕར་གང་འད་བས་ནས་རྒྱག་ཐུབ་པ་གནང་གི་ཡོད་དམ་ཞེས་འདི་གཅིག་ཞུ་

འདོད་བྱུང། དེ་ནས་གཞུང་ཆེན་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་གི་ སྐོར ་དེ་ཁ་སང་སྔོན་མ་ཞུས་པ་ཡིན་ལ། ལན་ཡང་མང་པོ་ཞིག ་ གནང་བྱུང་། ཡིན་ནའང་དོན་དག་བཤད་སྒྲུབ་བསྟན་པ་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀིས་གོས་ཆོད་དགོངས་དོན་ད་ལྟ་ལག་ ལེན་དུ་བསྟར་ཐུབ་མེད་པ་འདི་གསལ་པོ་གསལ་རང་རེད། དེ་དུས་གོས་ཆོད་གང་བཞག་ཡོད་པ་དེ་བསྟར་མེད་པ་གསལ་པོ་

གསལ་རང་ཡིན་དུས་ད་ལྟ་རིམ་པ་གཅིག་ཐོན་ཡོད་པ་རེད་ལ་ཕག་རེས་ཀང་གནང་ཡོད་པ་རེད། མཇལ་ཁ་ཡང་ཞུས་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་རིམ་པ་གཉིས་པ་གསུམ་པ་གོང་ལ་ག་ཚོད་ཙམ་ཞིག་ཡོད་དམ། སྔོན་མའི་དམིགས་ཡུལ་གཞི་བཟུང་གིས་གངས་ ཀ་ཏག་ཏག་བསྡུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད་དམ་མ་རེད། བསྡུ་ཡི་མེད་པ་ཡིན་ན་འགོག་རེན་དེ་ག་རེ་ལ་ཆགས་ཀི་ཡོད་དམ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན།

བོད་ཀི་རིག་གཞུང་དང་སྒྱུ་རྩལ་མ་དངུལ་ཟེར་བ་དེ་ན་ནིང་སྤྲད་པ་རེད་ལ་དེའི་ནང་སེ་ཚན་བཅུ་གསུམ་བིས་འདུག་ཀང་ཆོས་རིག་ བཀའ་བོན་མཆོག་ནས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད། སེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་དེར་རོགས་དངུལ་བགོ་འགེམ་བས་ནས་ འདས་པའི་ལོ་གཅིག་ཕིན་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དངུལ་སྤྲོད་རྒྱུ་དེ་ལའང་དངུལ་མ་སྤྲད་གོང་ལ་དི་བ་དིས་ལན་མང་པོ་ཞིག་

བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། མི་ལ་ཐུག་ནས་དི་བ་དིས་ཡོད་ས་རེད་ལ་ད་རྒྱ་བརྒྱུད་ནས་དི་བ་དིས་ཡོད་ས་རེད། གང་ལྟར་ཐབས་ཤེས་ འད་མིན་གནང་ཡོད་ས་རེད། འོན་ཀང་དངུལ་སྤྲད་ཚར་པའི་རེས་ལ་དངུལ་དེ་འགོ་སོང་མིག་སན་མིག་ཐོག་ཏུ་གཏོང་འདུག་དང་

མི་འདུག དེ་བཏང་བར་བརེན་ནས་སྔོན་མ་དབིངས་མེད་མཁན་ཞིག་ལ་ད་ལྟ་དབིངས་གསར་པ་ཞིག་ཞུགས་ཡོད་མེད་དང། གྲུབ་

འབས་གང་འད་ཞིག་སོན་ཡོད་མེད་དང་གྲུབ་འབས་དེའི་སྙན་ཐོ་དེ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ལ་སྤྲོད་དགོས་ཀི་ཡོད་དང་མེད། དེའི་ ཐོག་ལ་ཐུགས་བསམ་བཞེས་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་པ་གཅིག་དགོས་ཀི་འདུག ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ནང་ལ་དེ་ཙམ་བ་རྒྱུ་མེད་པ་རེད། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ལ་ཁོང་ཁོ་སྟོན་རྒྱུ་མེད་པ་རེད། གང་ལགས་ཞེ་ན་གྲྭ་བཙུན་གི་གནས་སྟངས་དང་གྲྭ་བཙུན་གི་གངས་འབོར་ ཉུང་དུ་འགོ་བ་སོགས་ཀི་གནས་སྟངས་དེ་འད་ཞིག ་གི་ཐོག ་ལ་ཕལ་ཆེར་དཔལ་ལྡན་ཚོག ས་གཙོ་མཆོག ངས་དངོས ་གནས་ བཤད་ཀི་ཡོད་ནའང་མི་གཞན་གི་གོ་བ་གང་བྱུང་མང་བྱུང་ལེན་སོང་ན་ཡོང་རྒྱུ་མི་འདུག སྐྱ་བོའ་ི ནང་ལ་མ་གཏོགས་དགོན་སེ་གྲྭ་

ཚང་དེ་དག་ཉུང་དུ་ཉུང་དུ་གཏོང་བ་དང་སྐྱ་བོ་དེ་དག་མང་དུ་མང་དུ་གཏོང་ནས་ཆོས་ཀི་སེ་ཚན་ལྟ་བུ་ཞིག་འཛུགས་རྒྱུ་རེད་དམ་

ཡང་ན་འཆར་གཞི་ག་འད་ཡོད་དམ། ག་རེ་རེད་ཟེར་དུས། ང་ཚོ་བཙན་བོལ་སི་ཚོགས་ནང་ལ་གྲྭ་པ་བེད་མཁན་མི་འདུག ཡུ་རོབ་ དང་ཨ་མི་རི་ཀ་སོགས་ལ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་བདག་པོ་རྒྱག་དགོས་པ་རེད་ཟེར་ནས་སྐད་གགས་བཤད་མཁན་དེ་ཚོའི་ནང་ལ་

གྲྭ་པ་བེད་མཁན་ག་པར་ག་པར་ཧ་ཅང་དཀོན་པོ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེའི་ཐོག་ལ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ནས་བསམ་བོ་བཏང་ ནས་གྲྭ་པ་བེད་མཁན་ནི་མི་འདུག དེ་ལས་མི་སྐྱའི་དགོན་པ་མང་དུ་གཏོང་བ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་བསམ་བོ་བཏང་གི་ཡོད་པ་རེད་ དམ། དེ་ངས་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་གི་ཐོག་ནས་ཞུ་ཡི་ཡོད། 125

དེ་ནང་བཞིན་ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ཀི་ནང་ལ་མི་མང་དང་མི་མང་རང་རང་ཟེར་དུས། ཉེ་ཆར་གཞིས་ཆགས་ཤིག་ལ་འགོ་

དུས་ངས་གནས་སྟངས་ཤིག ་ཧ་གོ་སོང། གང་ལགས་ཞེ་ན་དི་བ་འདི་སྟངས་སོག ས་ལ་ལྟ་དུས། མི་གཅིག ་གམ་གཉིས ་མ་

གཏོགས་མི་མང་རེད་མི་འདུག འོན་ཀང་གོས་ཚོགས་ནང་ལ་འཁུར་ཡོང་དུས་མི་མང་མི་མང་ཞེས་ཡོང་གི་འདུག མི་ཁ་ཤས་ཀི་ སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་གང་འད་འདུག་ཅེ་ན། ཆོས་ལ་སོགས་པའི་སྐོར་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་ཀི་འདུག་ལ་དང་པོར་བརོད་ན་གནས་ཆུང་ ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོ་དང་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་གཉིས་གཅིག་པ་གཅིག་རང་རེད་ཟེར་གི་འདུག རེད་དམ། དེ་མ་གཏོགས་ངས་གང་

ཡང་ཞུ་རྒྱུ་མེད། དེ་ལྟ་བུའི་གོ་རོགས་དེ་ཙམ་མ་གཏོགས་མེད་མཁན་ཞིག་གིས་ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ཀི་ནང་ལ་གནས་སྟངས་མང་པོ་ ཞིག་ཐོན་ཡོང་གི་འདུག དེ་ཡིན་དུས་དེ་འདའི་ཐོག་ལ་དགོངས་བཞེས་གནང་དགོས་ཀི་འདུག ཕོགས་གཅིག་ནས་སྔོན་མ་བོད་ལ་ ཡོད་པའི་གནས་དུས་སུ་རིག་གནས་གསར་བརེའི་རེས་སུ་དགོན་སེ་གྲྭ་ཚང་དེ་ཚོས་སར་གསོ་བེད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་དཀའ་

ལས་ག་ཚོད་བརྒྱབས་ཡོད་པ་རེད། མི་མང་སོ་སོའ་ིཤོག་ཁག་གིས་དཀའ་ལས་བརྒྱབ་ནས་དགོན་པ་དེ་དག་ཡར་བཞེངས་ཀི་ ཡོད་པ་རེད། དེང་སང་ང་ཚོའི་མི་མང་དེ་ཚོས་དངུལ་ཏོག་ཙམ་མ་གདང་ནའང་འཕྲལ་དུ་དགོན་པར་རྒྱུགས་ནས་ཞལ་འདེབས་

སོང་ཟེར་བ་ལྟ་བུ་དང་དགོན་སེ་གྲྭ་ཚང་ཁག་ལ་ཚོགས་དང་དུས་ཆེན་ཁག་ག་ཚོད་ཡོད་ནའང་དེ་ཚོར་མི་འགོ་བ་དང་། སོ་སོ་དཀའ་ བའི་གནས་སྟངས་ཤིག ་ལ་སེབ ་དུས་ཡོད་ཚད་ཚང་མ་མར་ལེན་བསད་རྒྱུ་ཞིག ་འདུག་པས། དེས ་སི་མཐུན་བསོད་ནམས་

བསགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་དམ་ཞེས་དང་ྱོེད་རང་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གིས་གང་དགོངས་ཀི་འདུག་གམ། དགོན་པ་ནས་མི་མང་ གིས་ཡར་ཞལ་འདེབས་སོང་བསད་པ་ཞིག་དང་། གསོལ་རས་གནང་བ་དེ་བིན་རླབས་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་དན་གི་འདུག་གམ་མི་ འདུག དེར་གསལ་བཤད་གཅིག་དགོས་ཀི་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག ལས་རིམ་རྣམ་གཞག སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརན་ལགས།

སི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་ཨ་ཀྲུག་ཚེ་བརན་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་ཞུ་རྒྱུ་གཅིག་ལ། གདན་ས་ཁག་ནས་རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་རྣམས་ཀི་གསོལ་ ཕོགས་སྤྲོད་རྒྱུར་བརེན་ནས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ་ནས། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས། ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་ལ་

མཚན་འབོད་ཞུས་ཟིན་པ་ཡིན། ཆོས ་རིག་བཀའ་བོན་གནང་དགོས ་ཀི་རེད་དམ་མ་རེད། ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་དེའི་ཐོག་ལ་ གསུང་རོགས་གནང་། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ནས། བས་ཙང་དེས་ཕན་ཐོགས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་ཀི་ཡོད། འོན་ཀང་

དེའི་སང་ལ་ལན་གསལ་པོ་ཞིག་གནང་རོགས་གནང་། དགག་འཇོག་དགོས་པ་གང་འད་ཆགས་ཀི་རེད ། དེ་དགོངས་པ་བཞེས་ དགོས་ཀི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

126

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

བཞུགས་རོགས་གནང་། འདི་ལས་རིམ་རྣམ་གཞག་མ་རེད་འདུག དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག བཀུར་འོས་སི་འཐུས་དང་པོ་འདིས་སིར་བཏང་ལས་དོན་ཐོག་ལ་བསྔགས་བརོད་གནང་བར་

ངས་འགོ་ལས་ཚང་མའི་ཚབ་ཞུས་ཏེཐུགས་རེ་ཆེ་གནང་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བོད་ཀི་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་སེལ་སྟངས་ཐོག་ལ་ད་ལྟ་དགོན་སེ་ དང་བ་སྤྲུལ་འདི་ཚོར་གནས་གསལ་མཁན་ལས་ཟུར་ཚོར་མཚན་དོད་འབུལ་རྒྱུ་མཚོན་པའི་མཐུན་རེན་རྣམས་མུ་མཐུད་གནང་ རོགས་གནང་ཟེར་བ་འདི་ད་ག་རང་ཞུ་རྩིས་ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་པ་འདི་བོད་ནང་ལ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་སོགས་པའི་ གནས་སྟངས་འདིའི་ཐོག་ལ་སྔ་མོ་སྔ་མོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ན། བོད་ཀི་གནས་སྟངས་ཚང་མ་གཙོ་བོ་ཕི་དིལ་ལས་ཁུངས་དང་བདེ་

སྲུང་ཟུང་འབེལ་ཐོག་ནས་གཟིགས་ཀི་ཡོད་པ་སྔོན་མ་དེ་འད་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། ཕིས་སུ་དེ་འད་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཆོས་རིག་ལས་ ཁུངས་རང་གི་ཐོག་ནས་ག་ཚོད་ཐུབ་ཐུབ་ཅིག་ཉམས་ཞིབ་དང་རྒྱུས་མངའ་ལོན་ཐབས་ཞུས་ཀི་ཡོད། ཡིན་ནའང་དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་

ང་ཚོས་བསམ་བོ་ཞིབ་ཕྲ་གཏོང་ཡོང་སྐབས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ལ་ད་ལྟ་ལས་བེད་དེ་ཙམ་ཞིག་ཡར་གངས་སར་བས་ནས་སེ་ ཚན་འཛུགས་རྒྱུའི་ལས་རིམ ་དེ་ད་ལྟ་བྱུང་མ་སོང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་འད་སོང་ཙང་དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་དགོངས་འཆར་ཕེབས་པ་

བཞིན་ངེས་པར་དུ་དོ་སང་ཞུས་ཆོག་པ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་དགོངས་འཆར་གི་ངོ་བོ་ལ་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བེད་སྟངས་གཞོན་སྐྱེས ་ ཚོར་ང་ཚོས་བ་སྤྲུལ་སྐུ་གཞོན་ཁག་ལ་ཕེབས་ཐབས་འདི་དགོངས་འཆར་གཞན་དག་ཁག་ནས་བྱུང་སྟེ་ས་ཆ་འགའ་ཤས་ལ་སོ་

སོའ་ི ངོས་ནས་ལག་ལེན་བསྟར་མཁན་དེ་འད་ཡང་འདུག འདི་དཔེ་མི་སིད་ཡག་པོ་འདུག དེ་བཞིན་ང་རང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཕར་ བརྒྱུད་བསྐུལ་བ་རྒྱུ་ག་རེ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཞུས་ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཟློས་གར་ཚོགས་པར་སིར་བཏང་གི་ཆ་ནས་ལས་

དོན་ཐོག་བསྔགས་བརོད་གནང་བར་ངས་ཟློས་གར་གི་ཚོགས་མི་ཚང་མའི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ད་ལྟ་ཁོ་རང་ ཚོའི་གནང་བསད་པ་དེ་དག་ང་ཚོས་གཟིགས་གསལ་རེད། ཧ་ཅང་གི་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཞིག་དང་མུ་མཐུད་དགོས་ཀི་ཡོད་པར་

གཟིག ས་ནས་ད་ལྟ་ཚོགས་ཁང་རྒྱ་སྐྱེད ་བཏང་ནས་འགོ་སོང་ཆོན་པོ་ཞིག་བཏང་སྟེ་སོ་འབེད་བ་རྒྱུ་ཉེ་བ། འདིའི་ནང་ལ་མི་ཆ་

འཕེལ་རྒྱུ་དང་ཟློས་གར་གི་རིག་གཞུང་འཛིན་སྐྱོང་སེལ་གསུམ་བ་རྒྱུ། སྔར་ལྷག་ཡོང་རྒྱུར་ང་ཚོས་འབད་བརྩོན་མུ་མཐུད་ཞུ་ ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་བཞིན་ཁོ་ཚོས་ཕི་རུ་ཕེབས་ནས་གང་ས་ཅི་ཐད་ཀི་དིལ་བསྒྲགས་བ་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་རྣམས་མུ་མཐུད་

ཡོང་ཆེད་ང་ཚོས་མཐུན་འགྱུར་གང་ཐུབ་ཐུབ་ཞུས་ཆོག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རེས་མ་འདིས་ཕི་ཟླ་ ༡༡ ནང་འཚོགས་པའི་ཆོས་ཚོགས་འདིའི་ནང་སོ་འབེད་གཏམ་བཤད་ནང་གནད་དོན་ཁག་ཅིག་ཞུ་ཐུབ་ན་གསུངས་པར་དེ་ངེས་པར་

དུ་སེམས་བཞག་བེད་ཀི་ཡིན་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཆོས་སྐྱོང་སྐུ་རེན་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ལ་ཁ་རག་ཁྱུང་བཙུན་མ་དང་རོ་རེ་ གཡའ་མ་སྐྱོང་གི་སྐུ་རེན་གཉིས་གང་འད་བསེབས་པ་རེད། ཁོང་གཉིས་ཀི་སི་ལ་ཕན་པའི་ལས་ཀ་ག་རེ་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་

མདོར་བསྡུས་ན་སྐུ་རེན་རྣམ་པ་གཉིས་ཀར་ཕེབས་ལུགས་ཕེབས་སྟངས་འདི་སྔོན་མ་གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷའི་སྐུ་རེན་ལ་སོགས་པ་དེ་ དག་ཕེབས་སྟངས་དང་འད་བ་རེད། རྐང་ཡ་གིར་ལ་དྭགས་ཆིབས་བསྒྱུར་ཕེབས་པའི་སྐབས་ལ་བརན་བཞུགས་དེ་འདའི་སྐབས་ 127

ལ་ཐོག་ཕེབས་རྒྱབ་ནས་དེ་འད་མང་པོ་ཕེབས་ཡོང་སྐབས་ཁག་ཅིག་ལ་ཏོག་ཙམ་བཀའ་མངགས་གནང་ནས་ང་ཚོའི་གཞུང་གི་

དེའི་ཐོག་ལ་མགོན་འབོད་མ་ཞུས་སྔོན་ལ་གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོས་སྐུ་ཕེབས་ཀི་ཐོག་ནས་དིས་རྩད་བས་ནས་ཟེར་ནའང་ འད་རྒྱུགས་ལེན་ཟེར་ནའང་གང་ལྟར་ལྷ་རྒྱུགས་བཟོ་ལྟ་བེད་སོ་བཀའ་མངགས་གནང་ནས་དེ་འད་བས་ཡོད་པ་རེད། གང་ལྟར་ ཁོང་རྣམ་པ་གཉིས་ཀ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ལ་བཀའ་མོལ་བྱུང་སྟེ་ད་ལྟ་སྐུ་རེན་གལ་ལ་ཕེབས་བཞག་པ་

ཞིག་རེད། དེ་བཞིན་འདིའི་ཕོགས་དོད་དེ་དག་ཕལ་ཆེར་ཁ་སང་ཞུས་ཚར་བ་ཡིན་དན་གི་འདུག མ་ཟད་ཕག་ལས་འདི་ཁུངས་སོ་

སོས་བཀའ་ལུང་གནང་བ་དེ་དག་ད་ལྟ་ཡོད་བཞིན་པའི་སྐུ་རེན་གཞན་དག་ནང་བཞིན་ཚར་གཅིག་གཉིས་ཤིག་ཞལ་གསལ་པོ་བྱུང་ སོང་། ལྷག་པར་དུ་ཁག་ཅིག་གིས་སྐུ་རེན་འདི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་བརྩིས་ནས་ད་ལྟ་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་ལ་ཆེད་དུ་གཉེར་ནས་

ཐུག་པར་ཕེབས་ཏེ་འབོད་བསྐུལ་ཀང་མང་པོ་ཞིག་ཕེབས་སོང། འབོད་བསྐུལ་ཕེབས་རྒྱུ་གཙོ་བོ་ནི་ཁོ་ཚོར་བཀའ་ལུང་གལ་ འགངས་ཆེན་པོ་དེ་འད་དུས་ཚོད་ཛ་དག་ལ་ཕུལ་པའི་སྐབས་ལ་འདི་མར་ལན་འྱོ​ོལ་བ་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ལག་ལེན་དང་ཞབས་

རིམ་འབུལ་རྒྱུ་དེ་དག་ཡག་པོ་ཡོང་གི་མི་འདུག་ཟེར་བ་འདི་རེད་འདུག བས་ཙང་གང་ལྟར་སི་པའི་ཐོག་ལ་ཐུགས་ཕན་གསོ་རྒྱུའི་ ཕག་ལས་ཤིག ་ཏན་ཏན་གནང་བཞིན ་པ་རེད་སྙམ། སེབ ་སྟངས་དེའང་ཞུས་ཟིན་པ་ཡིན། དེ་ནས་འདི་འད་ཞིག ་ཞུས་ཆོག ་པ་ བགིས། གཉན་ཆེན་ཐང་ལྷའི་སྐུ་རེན་སྐོར་ལ་ང་ཚོས་ཐབས་མཁས་པོའ་ི ཐོག་ནས་ཁོ་རང་སྐུ་སེར་ལ་མཇལ་འཕྲད་སྐབས་ཤིག་ལ་

འབོད་བསྐུལ་ཞུས་ཆོག་པ་བགིས། དེ་མ་གཏོགས་གཞན་སྐུ་རེན་དེ་དག་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་བཀའ་འོག་ལ་ཡོད་ཡོད་པའི་ བཟོ་དང་ག་རེ་བཤད་བཤད་ཀི་བཟོ་ལྟ་བུ་དེ་འད་ཕལ་ཆེར་ཡོད་པ་མ་རེད། ཡིན་ནའང་གོས་ཚོགས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་གཅིག་

ནང་བཀའ་མོལ་བྱུང་བ་ཡིན་ཙང་ནང་དོན་འབོད་བསྐུལ་ཏན་ཏན་ཞུས་ཐབས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་ཚོར་གོང་དུ་ གསུངས་པ་ནང་བཞིན་རེད། ཐོག་མའི་དགོངས་པ་དང་དམིགས་ཡུལ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་བེད་ཀི་ཡོད་པ་རེད། དེ་ ཚོ་ནམ་ཞིག་དུས་ཤར་བའི་ཚེ་ལ་ང་རང་ཚོ་གཏང་ཆོག་ཆོག་ཅིག་ཡོང་གི་རེད་མ་གཏོགས། ད་ལྟ་ང་ཚོར་དཀའ་རོག་ཆེན་པོ་ཡོད་

བཞིན་དུ་ཨུ་ཚུགས་བརྒྱབས་ནས་ཕར་སྐམ་ས་ཆེན་མོར ་བ་རྒྱུ་དེ་འད་ཕལ་ཆེར་མ་རེད། ད་གིན་འདིར་ཧ་ཅང་གིས་གསལ་ གསལ་ཐིང་ཐིང་ཞུས་པར་དགག་བ་ཡོད་པ་ཡིན་ཙང་དེ་འད་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་བཞག་ཆོག་པ་བགིས། རེས་མ་དུས་ཚོད་བཏང་

ནས་ཕན་ཐོགས་པའི་དུས་ཚོད་ཅིག་ཤར་རྒྱུའི་ང་ཚོས་ཡིད་ཆེས་དང་སོན་ལམ་ཞུ་ཡི་ཡོད། གཞུང་ཆེན་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ འདི་ཁ་སང་མང་པོ་ཞིག་གསུངས་ཚར་བ་རེད། དང་པོ་འདི་ཐོན་ཚར་བ་རེད། རིམ་པ་གཉིས་པ་འདོན་རྒྱུ་འདི་ད་ལྟ་གངས་ཀ་བཅུ་

ཙམ་ཞིག་ཡོད། དེའང་ད་ལོ་འདོན་རྒྱུ་རེད། གངས་ཀ་འདི་དགོས་ན་ངས་རེས་ལ་ཞུས་ཆོག་པ་བགིས། དེ་ནས་མཇུག་སྐྱོང་རྒྱུའི་ འདུན་པ་དང་ཐོག་མའི་བཀའ་སོབ་ཕེབས་པ་འདི་ལག་བསྟར་བེད་པར་སེམས་འཁུར་ཏན་ཏན་ཡོད་དེ་ད་ལྟའི་ཉམས་མྱོང་ལ་

གཞིགས་པ་ཡིན་ན་རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་ཟེར། འདིའི་ནང་ནས་གཞུང་ཆེན་རིག་གནས་གཏིང་ཟབ་པོ་ཞིག་གི་ཚད་མཐོ་པོའ་ི རིགས་གཅིག་རྐང་འཛིན་བེད་ནས། དེ་ཚོ་རྒྱུགས་ལེན་རྒྱུ། ལག་འྱོེར་སྤྲོད་རྒྱུ། སོང་བརར་སྤྲོད་རྒྱུ། ཉམས་ཞིབ་ཀི་དུས་ཚོད་ ནང་ཉམས་ཞིབ་འཕེལ་རྒྱུ་རྣམས་འཛིན་སྐྱོང་ལས་ཁུངས་གཅིག་གིས་སྟངས་འཛིན ་བ་རྒྱུ་འདི་གང་ས་ཅི་ཐད་ནས་ཁོམ་གི་མི་

འདུག བས་ཙང་དེའི་ཐོག་ལ་ད་ལྟ་ག་རེ་བེད་དགོས་ཀི་ཡོད་མེད་ཐོག་འཆར་གཞི་ཕུལ་ནས་དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་ལ་བཀའ་སོབ་ དང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང་ལ་ཡིན་ནའང་སྙན་སེང་བཀའ་སོབ་ཞུས་ནས་རིམ་པ་གཉིས་པར་མུ་མཐུད་སྟངས་འདི་གང་འད་དགོས་ 128

མིན་ཏན་ཏན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སེམས་ཀི་བརྒྱབས་ནས་བསམ་པ་ཞིག་ལ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཐོག་ནས་འདི་ཚོར་སོབ་ཡོན་

འབུལ་རྒྱུ་དང་ལམ་སྟོན་བ་རྒྱུ། འདི་ཚོ་མུ་མཐུད་རྒྱུ་དང་སྔོན་མ་ལས་ལྷག་པ་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་བ་གང་ཞིག་ལ་རིག ས་གཅིག་ རྐང་འཛིན་ཁོ་ནའི་སེ་ཚན་འཛུགས་རྒྱུ་དང་ལས་ཀ་བེད་ས་དེ་དག་རིས་སུ་མ་མཆིས་པའི་གདན་ས་ཁག་མང་ཆེ་བའི་ནང་རིགས་ གཅིག་རྐང་འཛིན་དང་དེ་འདའི་སོབ་ཁང་གི་སེ་ཚན་ཡག་པོ་དེ་འད་བཙུགས་འདུག བས་ཙང་དེ་དག་གི་ཐོག་ལ་དོ་སང་བས་ནས་ མཉམ་རུབ་བ་རྒྱུའི་ཐོག་འབད་བརྩོན་ཞུ་རྒྱུའི་ལམ་ཀ་མ་གཏོགས་གཞན་ཨ་ཡོད་ན་བསམ་པ་ཞིག་དང་ག་ལེར་གསལ་པོ་ཆགས་ ཀི་རེད་ཅེས། བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས། ངང་སྒུག་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དེ་ནས་སྒྱུ་རྩལ་མ་དངུལ་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་ྱོབ་བསྒྲགས་གནང་སྟངས་དང་བ་རྒྱུ་དེ་རེད། དེ་རེས་ཀི་ཆ་རེན་

ནང་ཡོད་བསམ་སོང་། རེས་སུ་ངེས་པར་དུ་འགོ་སོང་མིག་སན་མིག་ཐོག་ལ་བཏང་བའི་སྙན་ཐོ་འབུལ་དགོས་རྒྱུའི་ཆ་རེན་ནང་ ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ནས་གྲྭ་བཙུན་གངས་འབོར་ཉུང་དུ་

སོང་བ་དང་མཐར་གཏུགས་པ་ཡིན་ན་ང་ཚོའི་དགོན་སེ་ག་ཚང་འདི་ཚོར་གསུངས་ཀི་ཡོད་ན། འདི་ཚོའི་ནང་སྐྱ་བོ་ཕོ་མོ་མང་པོ་ ཞིག་ཡར་སོབ་འཇུག་གསོ་སྐྱོང་གནང་རྩིས་ཡོད་དམ་ཞེས་གསུངས་སོང་སྟེ། དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་དེ་དག་དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་རང་གི་ངོ་ བོ་ལ་གངས་ཀ་ཉུང་དུ་ཕིན་ནའང་གནས་ཐུབ་ཐབས་གནང་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་དང་། དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་སོ་སོའ་ིཕག་ལས་ཀི་ཡན་ལག་ ནང་ལ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་ཕི་ཡི་མི་སྐྱ་ཕོ་མོ་འདིའི་ནང་ནས་གཞོན་སྐྱེས་ཕོ་མོ་དེ་འད་སོབ་སོང་གནང་ས་དང་སོབ་

ཁིད་གནང་སའི་བསྟི་གནས་བསྐྲུན་དང་སྐྲུན་བཞིན་པ་ཁག་ཅིག་ཡོད་པ་རེད། དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་ཁག་གི་སྔོན་མའི་གནས་སྟངས་དེ་

ལའང་དོ་ཕོག་མ་འགོ་བ། མང་ཚོགས་ལའང་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བ་རྒྱུ་ཞིག་མ་གཏོགས་སྐྱ་བོ་ཕོ་མོ་རང་དགོན་པའི་སོབ་གཉེར་ནང་ ལ་བཅུག་པ་ཡིན་ན། འཛོམས་མ་འཛོམས་ཅི་རིགས་ཡོང་གི་རེད་ཅེས་དེ་ལྟ་བུ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན ། མཐའ་མ་དེར་ད་ལྟ་མི་མང་གི་མིང་

འྱོེར་ཡོད་པའི་ཐོག་ནས་མི་རེ་བཟུང་གིས་གསུངས་མཁན་འདིའི་གལ་ལ་གསུང་སྟངས་དང་གནས་སྟངས་དེ་རིགས་འདུག་ གསུངས་པར་དི་བའི་བཟོ་ལྟ་བུ་ཞིག་ང་ལ་གནང་སོང་། འདི་གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་དང་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་

མཆོག་གཉིས་གཅིག་པ་ག་ནས་ཡིན། དངོས་གནས་བས་པ་ཡིན་ན་གནས་ཆུང་ཆོས་རྒྱལ་ཆེན་པོ་འདི་༸གོང་ས་སྐུ་ཕྲེང་སྔ་ས་ ཤིག་ནས་༸རྒྱལ་བའི་བཀའ་འོག་ལ་བསད། ཆོས་ཕོགས་ནས་བཤད་པ་ཡིན་ན་སོབ་མ་རེད་ཞུས་ནའང་འགིག་གི་ཡོད་ཀི་རེད།

འདུལ་བ་རེད་ཞུས་ནའང་འགིག་གི་ཡོད་ཀི་རེད། དེ་ནས་༸གོང་ས་ལྔ་པ་མཆོག་ཆོས་སིད་གཉིས་ཀི་བདག་པོར་འགྱུར་བ་ནས་

བཟུང་སྟེ་གཞུང་བསྟེན་དག་ལྷའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཡིན་དུས་གཅིག་པ་ག་ནས་རེད། གཅིག་པ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན། དེ་ནས་དེང་སང་ལམ་སོལ་གསར་པ་ཞིག་ལ་མི་མང་གིས་དགོན་པ་ནས་མར་ཞལ་འདེབས་ཞུ་བ་འདི་གནས་སྟངས་གང་

འད་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། འདི་སི་མཐུན་བསོད་ནམས་བསགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་གསུངས་རྒྱུར་ཚིག་ཐག་ཆོད་པའི་ཐོག་ ནས་ལན་རྒྱབ་ཁག་པོ་རེད། འདི་གནས་སྟངས་ཤིག་དང་ཀུན་སོང་མང་པོ་ཞིག་ལ་རག་ལས་ཀི་མེད་འགོ ཡིན་ནའང་ད་ལྟ་བར་དུ་ ང་ཚོའི་སོལ་རྒྱུན་གི་འགོ་སྟངས་བས་པ་ཡིན་ན། མི་མང་ནས་དགོན་པ་ལ་ཡར་ཕུལ་པ་མ་གཏོགས་མར་གནང་ན་གནང་བ་རེད།

ཧ་ཅང་ཡག་པོ་རེད། གནང་མཁན་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། རེད་དེ་མི་མང་ཚོས་ཡར་ཞུ་བར་འགོ་བ་འདི་སོལ་རྒྱུན་དང་བས་

129

པ་ཡིན་ན་ཏོག་ཙམ་མ་མཐུན་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་དེང་སང་གི་འགོ་སྟངས་བཞིན་ཆོག་མ་ཆོག་འདི་ངས་ཞུ་ཚོད་ ཐིག་གི་མི་འདུག ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས།

སི་འཐུས་ཟམ་མདོ་བམས་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོག ས་གཙོ་མཆོག གོ་སྐབས་གནང་བར་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ད་ལྟ་བརོད་གཞི་འདི་ཧ་ཅང་གི་གལ་ འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་བསད་འདུག ད་ལྟ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་ལྟ་དུས་ད་ལྟའི་ཆར་སྒྲིག་འཛུགས་དེར་ ཧིན་སོར་ས་ཡ་བདུན་བཅུ་ཐམ་པའི་འཆར་གཞི་བཀོད་བཞག་པ་གཅིག་དང། འདས་པའི་དུས་ཚོད་ལའང་ས་ཡ་མང་པོའ་ི འགོ་

སོང་བཏང་བཞག་པ་དང། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ཕི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོའ་ི ཟླ་ ༨ པའི་ནང་སྒྲིག་ འཛུགས་དེ་ཐོག་མར་གལ་འགངས་ཆེ་དོན་ཆེན་ལ་གཟིགས་ནས་དབུ་འཛུགས་གནང་བ་ཞིག་ཆགས་བསད་འདུག དེ་འད་སོང་ ཙང་ངས་ཞུ་རྒྱུ་ནི་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་སྐོར་ལ་ཡིན། མྱོེན་རོགས་ཀི་ཆེད་དུ་ཞུས་པ་ཡིན་ན། དེ་རིང་ཉིན་རྒྱབ་སུད་ སིའི་ཆུ་ཚོད་ ༣།༣༠ ཐོག་ལ་ཟློས་གར་ཟུར་པའི་ངོས་ནས་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་ལོ་དྲུག་བཅུ་འཁོར་པའི་དགའ་སྟོན་གི་

ཆེད་དཔལ་འབོར་ཞལ་འདེབས་བསྡུ་རུབ་སད་དུ་རིག་གཞུང་འཁབ་སྟོན་ཞིག་གོ་སྒྲིག་གནང་གི་ཡོད་པ་དང། དེའི་ཆེད་དུ་ཕ་གིར་

བཞུགས་མཁན་ཟློས་གར་ཟུར་པའི་ངོས་ནས་སུད་སི་ལྷ་ས་བུའི་མཐུན་ཚོགས་ལ་དུས་སྟོན་གི་ཆེད་དུ་ཞལ་འདེབས་ཤིག་གནང་ རོགས་གནང་ཞེས་གསུངས་པར། སུད་སོར་ཆིག་སྟོང་ཐམ་པ་གནང་པ་དེ་འད་ཆགས་བསད་ཡོད་ལ། ལྷག་པར་དུ་ཟློས་གར་ཟུར་

པའི་ངོས་ནས་འདས་པའི་དུས་ཚོད་ཀི་ནང་ལ་ཕི་རྒྱལ་ལུང་པའི་ནང་ལ་བལྟས་པ་ཡིན་ན། གཞོན་སྐྱེས ་ཚོར་ཡང་ཐུགས་ཕན་ཧ་ ཅང་སོས་པོ་བྱུང་བ་དཔེར་ན་སྒྲ་སྙན། ཡང་ཆེན། གིང་བུ། པི་ཝང་ལ་སོགས་པའི་རོལ་ཆ་འཁོལ་སྟངས་བསབས་ནས་འདས་པའི་

ལོ་བཅོ་ལྔའི་གཡས་གཡོན་ཞིག་ནས་མི་རབས་གཉིས་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོས་དེ་དག་སངས་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་ནས། ད་ལྟ་མི་ ཐོག་གསུམ་པའི་ནང་འགོ་མཁན་དེ་ཚོར་དགེ་རྒན་བས་ནས་སོབ་འཁིད་གནང་བསད་པ་དེ་འད་རེད་ལ། སྒྲིག་འཛུགས་དེ་ཧ་ཅང་ གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། རྣམ་པ་ཚོས་གཟིགས་པ་ནང་བཞིན་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཀང་ལྟ་སྟངས་དེ་འད་ཞིག་ཡོད་ལ་ད་ལྟ་བར་དུ་ གནང་བ་དེར་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་སྒྲིག་འཛུགས་དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ཟེར་བའི་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་པ་ཞིག་ དང་། དེར་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ལམ་སྟོན་བཀའ་སོབ་གང་འད་ཞིག་གནང་ཐུབ་ཀི་རེད་དམ་ཡང་ན་གང་འད་ཞིག་

གནང་ན་ཡག་པོ་ཡོད་དམ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུའི་གནད་དོན་གང་ཡིན་ཞུས་ན། འདས་པའི་དུས་ཚོད་ཀི་ནང་ལ་ནུབ་ཕོགས་ལུང་པའི་ནང་ ཟློས་གར་འཁབ་སྟོན་གི་འདུ་འཛོམས་ག་སྒྲིག་གནང་ནས་དེའི་ཆེད་དུ་མི་མང་འདུ་འཛོམས་ཡག་པོ་ཡོང་གི་རེད་ཟེར་བ་དང་། གོ་ སྒྲིག་གནང་མཁན་གིས་འགོ་ལས་པའི་ངོས་ནས་བོད་ནས་གཞས་པ་གཞས་མ་གདན་འདེན་ཞུས་གནང་གི་འདུག དེའི་ཐོག་ལ་ང་

རང་ཚོའི་བཤད་སོལ ་ལ་ཡོད་པ་བཞིན་ཆུ་མ་ཡོང་སྔོན་ནས་རག་དང་རེན ་མ་ཡོང་སྔོན ་ནས་ལྡོག ་ཐབས་ཟེར་བ་བཞིན ་དང་། 130

དགོངས་པ་བཞེས་དགོས་པ་གཅིག་ལ་སྐུ་ངལ་འཕྲད་བསད་ས་གཅིག་ནི་གཞོན་སྐྱེས་འཚར་ལོངས་ཡོང་བཞིན་པའི་བསམ་བོའ་ི

ནང་ལོག་ལ་བག་ཆགས་ངན་པ་ཞིག་རང་བཞིན་གིས་ཆགས་ཡོང་གི་འདུག དེ་གང་ཡིན་ཞེས་ཞུས་ན་ང་རང་ཚོའི་འདས་པའི་ དུས་ཚོད་ལ་འདུ་འཛོམས་གང་འད་ཞིག་གནང་བ་ཡིན་ནའང་དུང་རྒྱ་སོས་སེས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་

པར་མཐོང་གོལ་རིན་པོ་ཆེ་ཡར་གདན་འདེན་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུ་པར་སྒྲིག་བཤམས་མི་བས་པ། དེ་དང་ ཆབས་ཅིག་ཏུ་སིངས་ཆའི་མཛེས་རྒྱན་གི་ཚུལ་ཏུ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའ་ི རྒྱལ་དར་གཡོན་དང་གཡས་ལ་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོ་ག་

བར་ལ་ག་སྒྲིག་གནང་གི་ཡོད་ཀང་། དེའི་རྒྱལ་དར་དེ་དཔྱང་ནས་དེ་དག་ལྷན་དུ་བཀྲ་ཤིས་རགས་བརྒྱད་ཀི་རི་མོ་དཔྱང་གནང་གི་ ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་གནད་དོན་ཆེ་བ་གཉིས་པ་དེར་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའ་ི རྒྱལ་དར་ཡང་དཔྱང་མི་ཆོག་པའི་གནས་

ཚུལ་གཅིག་ཡོང་གི་འདུག འདུ་འཛོམས་ཆེན་པོ་རེད། དེའི་སྐབས་སུ་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོའ་ི རྒྱལ་གླུ་ཡང་བཏང་སོལ་མེད་པ་ ཆགས་ཡོང་གི་འདུག ཕོགས་གཞན་ཞིག་ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོའི་འདུ་འཛོམས་ཀི་སྐབས་ལ་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དང་ དཔའ་མོ་རྣམས་ཀི་ཆེད་དུ་མྱ་ངན་ངག་བཅད་སྐར་མ་གཅིག་དང་རེས་སུ་ཡི་རང་དང་ང་ཚོའི་སེམས་ནང་ནས་མ་བརེད་པའི་སད་

དུ་དན་རེན་གི་ཚུལ་དུ་མི་རབས་གསར་པ་ཡོང་མཁན་རྣམས་ལ་ཆེས་བསྟོད་གུས་བཀུར་ཞུ་དགོས་པ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད་ ལ། དེས་མི་རིགས་ཀི་ཤ་ཚ་ཞེན་ཁོག་བསབ་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ལ་དེ་རྒྱུན་སངས་ཀི་ཆེད་དུ་འཁིད་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེའང་མེད་ པ་ཞིག་ཆགས་ཡོང་གི་འདུག སོང་ཙང་ཤོག་བུ་སྣུམ་ཟད་ཀི་དཔེ་ལྟར་མངོན་པར་མི་གསལ་བའི་ཚུལ་དུ་མཐོང་སང་མེད་པའི་ཐོག་ ནས་ང་ཚོའི་སི་ཚོགས་ཀི་ནང་ལ་ལྷག་པར་དུ་རང་དབང་ཅན་གི་ལུང་པར་ཡོད་མཁན་རྣམས་ལ་སྐུ་པར་སྒྲིག་གཤོམས་བས་ན་

འགིག་གི་མ་རེད་གཞས་པ་གཞས་མ་རྣམས་ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀི་རེད། རྒྱལ་དར་བཅངས་པ་ཡིན་ན་འགིག་གི་མ་རེད་ཁོང ་ ཚོར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཀི་རེད། རྒྱལ་གླུ་བཏང་བ་ཡིན་ན་འགིག་གི་མ་རེད་མྱ་ངན་ངག་བཅད་གནང་བ་ཡིན་ན་འགིག་གི་མ་རེད་

ཅེས་གལ་འགངས་ཆེ་ཆུང་དབེ་བ་ཕེ་མི་ཐུབ་པའི་ཐོག་ནས་ག་སྒྲིག་གནང་མཁན་གི་ལྷག་བསམ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་དེ་འད་རྩ་བ་ཉིད་ ནས་ཞུ་ཡི་མེད། ཡིན་ནའང་ཕུགས་རྒྱང་རིང་པོ་དང་གལ་འགངས་ཆེ་ཆུང་གི་གནས་ཚུལ་ལ་བལྟས་པའི་སྐབས་ལ་ཆེ་བཞག་ཆུང་

བསྐྱུར་གི་གནས་སྟངས་དེ་མ་མྱོེན་པའི་གནས་ཚུལ་གཅིག་འདུག ཟློས་གར་འཁབ་སྟོན་གི་གནད་དོན་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་

ཉེ་བའི་ཆར་སུད་སི ་སྐུ་ཚབ་དོ ན ་གཅོ ད ་དང་ཡུ་རོ བ ་སི་འཐུས ་རྣམ་པ་གཉིས ་ཀི ས ་སེ ་འཁེ ད ་པའི ་ཐོ ག ་ནས་ Spain (Barcelona) ལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཚོག ས་པ་རེད། གོས་ཆོད་རིམ་པ་ཁ་ཤས་ཤིག་ཀང་བཞག་ཡོད་པ་རེད། དེའི་

གོས་ཆོད་ཀི་དགོངས་དོན་གཅིག་གི་ནང་ལ་ཟློས་གར་འཁབ་སྟོན་དང་འབེལ་བའི་ཐོག་ནས་བོད་མི་སི་སེར་གི་མཛད་སོའམ་འདུ་

འཛོམས་ནམ་ཡིན་སྐབས་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་པར་མཐོང་གོལ་རིན་པོ་ཆེ་དང་བོད་ཀི་རྒྱལ་

དར་སོགས་མཚོན་དོན་སྒྲིག་གཤོམས་ངེས་པར་དུ་གནང་དགོས་ཞེས་དེ་གཞེན་བསྐུལ་གནང་དགོས་པ་དང་། མི་མང་ལ་མ་གོ་མ་ ཐོས་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་གསལ་བཤད་གནང་དགོས་པ་གཅིག་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་ལ་ཐག་གཅོད་དེ་འད་ཞིག་བྱུང་བ་རེད། སོང་ ཙང་འདི་ནུབ་ཕོགས་ཀི་ལུང་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་ཡུ་རོབ་ནང་ལ་ཕལ་ཆེར་གསལ་ཁ་ཆགས་ཡོད་པའི་རེ་བ་རེད། དེ་ནས་ཨ་རི་ དང་། ཁེ་ན་ཌ། ཨོ་སི་ཀྲོ་ལི་ཡ་ནང་ལ་གནས་ཚུལ་འདི་བྱུང་། གཅིག་བས་ན་བྱུང་ཡོད་པ་རེད། བྱུང་མེད་པ་ཡིན་ན་སྔོན་འགོག་གི་

131

ཚུལ་དུ་གནས་ཚུལ་འདི་མྱོེན་རོགས་ཀི་ཆེད་དུ་དེ་རིང་གོ་སྐབས་ཟིན་ནས་ཞུས་ན་བསམ་པ་རེད། དེའི་ཐོག་ལ་འཛིན་སྐྱོང་ བཀའ་ཤག་གི་ངོས་ནས་ལམ་སྟོན་བཀའ་སོབ་གང་འད་ཞིག་ཕེབས་ཐུབ་ཀི་རེད་དམ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་གསེར་ར་ཚུལ་ཁིམས་ལགས།

སི་འཐུས་གསེར་ར་ཚུལ་ཁིམས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་སྙིང་བསྡུས་ཀི་ཐོག་ལ་བསམ་ཚུལ་ཁ་ཤས་ཤིག་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན། དང་པོ་དེར་ཆོས་སྐྱོང་ཁག་གི་སྐུ་རེན་རྣམ་པའི་གསོལ་ཕོགས་དང་འབེལ ་བའི་ཐོག་ནས་བསམ་ཚུལ་ཐུང་ཐུང་ཞིག་ཞུ་རྒྱུའི་ འདོད་པ་བྱུང་སོང། སི་ཡོངས་ཀི་གཞུང་བསྟེན་གི་དག་ལྷ་ཟེར་བ་དེ་སྔོན་མ་ནས་ཡོད་བསད་པ་ཞིག་རེད་ལ། ད་ལྟ་དང་མ་འོངས་

པ་ལའང་ཕལ་ཆེར་དགོས་མཁོ་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་བསམ་པ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བེད་བསད་ཡོད། ཡིན་ནའང་ངས་བསམ་ཚུལ་ཞུ་ རྒྱུ་དེ་གང་ཡིན་ཟེར་ན། ད་ལྟ་ང་རང་ཚོའི་ར་བ་དེའི་ནང་ལ་གོང་དུ་ཕག་སེལ་ཁ་ཤས་ཀིས་གསུངས་པ་དང་དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་

བཀའ་བོན་མཆོག་གིས་གསལ་བཤད་གནང་པའི་གནས་སྟངས་དེ་ཚོར་ཉན་ཡོང་བའི་སྐབས་ལ་སྔོན་མའི་སྐུ་རེན་དེ་ཙམ་མ་ཡིན་

པར་ཚེ་རིང་མཆེད་ལྔའི་ནང་ནས་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག ་སེབ་བསད་ཀི་ཡོད་པ་དང་། བསྟན་པ་བཅུ་གཉིས་ཀི་ནང་ནས་གང་ལ་

གང་འཚམ་མང་པོ་ཞིག་ཕེབས་བསད་ཀི་ཡོད་པའི་གནས་སྟངས་ཤིག་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་མ་འོངས་པར་མང་རུ་མང་རུ་ཕིན་ ན་བསྟན་པ་བཅུ་གཉིས་ཆ་ཚང་དང་ཚེ་རིང་མཆེད་ལྔ་ཆ་ཚང། ད་དུང་བོད་ལ་སིད་པ་ཆགས་པའི་ལྷ་དགུ་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ རེད། རེའི་མགུལ་ལྷ་བཅུ་གསུམ་ཞེས་པ་དེ་འད་ཡོད་པ་རེད། དེ་བཞིན་འགོ་བའི་ལྷ་ལྔ། སྐྱོབ་པའི་ལྷ་དགུ་དེ་འད་མང་པོ་ཡོད་པ་

རེད། བས་ཙང་གསོལ་ཕོགས་དེ་རིམ་པས་མང་རུ་མང་རུ་གཏོང་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་ཆགས་འགོ་ཡི་མེད་འགོ་བསམ་པའི་

ཚོར་སང་ཞིག་བྱུང། འདི་བསམ་ཚུལ་གང་ཡང་མིན། ང་རང་གི་ཚོར་སང་ཡིན། ཡང་ཕོགས་གཞན་ཞིག་ནས་བཤད་ན་བོད་པ་ སོལ་རྒྱུན་ཐོག་ལ་སྐད་ཆ་བཤད་སྟངས་ཤིག་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་གནས་སྟངས་གང་དང་གང་ཡིན་པ་ཡིན་ནའང་ཡག་ པའི་ཆ་དང་སྡུག་པའི་ཆ་ཞེས་གཉིས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་ཤུག་པའི་ཁུ་བ་འཐུང་བ་ཡིན་ན་མགོ་བརབ་ཀི་རེད།

བརྒྱ་ཐམ་པ་བཤད་ན་བཅུ་ཐམ་པ་ཐིག་གི་ཟེར་བ་དེ་འདའི་བཤད་ཚུལ་ཞིག ་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་རིམ་པའི་ལམ་སོལ་དེ་ འད་ཞིག་ལ་འགོ་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་ཕལ་ཆེར་ཡོད་པ་ང་རང་ངོས་ནས་མཐོང་སོང། ཡིན་ནའང་འདི་སེམས་ཚབས་ཀི་ངང་ནས་གང་

ཡང་ཞུ་རྒྱུ་མེད། བསམ་ཚུལ་དང་མཐོང་ཚུལ་དེ་འད་ཞིག་བྱུང་སོང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གལ་སིད་མང་པོ་ཞིག་རིམ་པས་འཕར་ཡོང་ ན་མཚན་དོད་ལྟ་བུ་མ་རེད། འདི་གསོལ་ཕོགས་རེད་འདུག བསྟན་པ་བཅུ་གཉིས་ཆ་ཚང་ཞིག ་བསེབས་ཚར་ན། དེའི་སང་ལ་ཚེ་ རིང་མཆེད་ལྔ་བསོམས་ན་བཅུ་བདུན་རེད། དེ་ནས་རིམ་པར་འགོ་ཡོང་དུས་ཕལ་ཆེར་གནས་སྟངས་དེ་མི་འད་བ་ཞིག་ཆགས་ རྒྱུའི་ལམ་སོལ་ཡོད་པ་ཞིག་བྱུང་སོང། འདི་ང་རང་གི་བསམ་ཚུལ་ཙམ་ཞུས་པ་ཡིན།

132

དེ་བཞིན་ལས་བསོམས་ཀི་ཤོག་གངས་ ༥ པའི་ནང་ལ་ ཀ ༧་༢ དེར་སྒྲུབ་བརྒྱུད་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་ཆེན་པོ་

༸སྐྱབས་མགོན་འབྲུག་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་ལ་དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག་བཅར་འདུག་པས་དེར་སེམས་གཏིང་ནས་ བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་གང་ཡིན་ཟེར་ན་ང་རང་ཚོའི་སི་ཚོག ས་ནང་ལ་སྐྱེས ་ཆེན་དམ་པ་ཡིན་ནའང་རེད། དེ་ བཞིན་མི་སེར་པ་ཡིན་ནའང་རེད། མི་ནུས་པ་ཡོད་མཁན་དང་བས་རེས་ཆེན་པོ་ཡོད་མཁན་དེ་དག་རེ་རེ་བས་ནས་ང་རང་ཚོ་ཚང་ མས་འབེལ་བ་ཡག་ཏུ་གཏོང་དགོས་ཡོད་པ་དང་། ང་རང་ཚོ་ཚང་མ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་དགོས་རྒྱུ་དེ་གལ་གནད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་

དུས། འདིའི་གནང་སྟངས་དེར་བསྔགས་བརོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་བཞིན་སི་ཡོངས་ཀི་ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་དགོན་སེ་ཁག་ རེད། འདི་མ་ཡིན་པའི་སི་ཚོགས་ནང་ལ་ཆོས་ཀི་བསབ་བ་དང་གོ་རོགས། དེའི་སྐོར་ལ་སིར་བཏང་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། སྔོན་

མ་ཡིན་ན་ས་གནས་ཁག་ལ་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་ཟེར་བ་དེ་ད་ལྟའི་ཆར་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་དེ་འད་གསུངས་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་དེ་དག་ ཚང་མ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཡིན་ས་རེད། ཡིན་ནའང་ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་བསམ་བོ་གཏོང་དགོས་རྒྱུ་དེ་མི་མང་གི་ནང་ལ་ཆོས་ཀི་ གོ་རོགས་དང་བསམ་བོ་ཞིག་བསེབ་རྒྱུའི་འགོ་འཛུགས་ས་གཞི་རིམ་སོབ་གྲྭ་ཁག་ལ་འགོ་འཛུགས་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་དན་གི་

འདུག འདི་རྩ་བའི་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་དང་ཤེས་རིག་ལས་ཁུངས་གཉིས་ཀ་ལ་འབེལ་བ་འདུག་སྟེ་བསམ་ཚུལ་ཞུ་དགོས་པ་ གཙོ་བོ་དེ་གང་བས་ནས་རེད་ཟེར་ན། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་སོབ་གྲྭ་ཁག་ལ་བཞུགས་བསད་པའི་ཆོས ་དགེ་རྣམ་པ་དང་དེའི་རྩ་

འཛིན་སོབ་སྟོན་གི་ཡིག་ཆ་དེ་འད་ཏན་ཏན་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད་བསམ་གི་འདུག་སྟེ། ང་རང་གི་མཐོང་ཚུལ་ཁ་ཤས་ལ་ཕྲུ་གུ་དེ་ ཚོར་དང་པོ་ནས་དགེ་བའི་ཕན་ཡོན། སིག་པའི་ཉེས་དམིགས། ལས་རྒྱུ་འབས། སྐྱབས་འགོའ་ི རྣམ་གཞག་དེ་དག་གཞི་རིམ་ནས་ འགོ་བཙུགས་ནས་འགོ་ན་ཁོ་རང་ཚོར་ཏོག་ཙམ་གི་བག་ཆགས་བཟང་བ་ཕོགས་ལ་བསེབས་པའི་རེ་བ་ཞིག་དང་ཕན་ཐོགས་ཤིག་ ཡོང་གི་རེད་བསམ་པ་དན་གི་འདུག་མ་གཏོགས། ལྟ་གྲུབ་ཀི་རྣམ་གཞག་གཅིག་པུའི་ཐོག་ནས་བཤད་ན་བོད་གངས་རི་ལྗོངས་ལ་ ད་ལྟ་ཡན་ཆད་ལྟ་གྲུབ་ཀི་སང་ལ་རྩོད་པ་ཧ་ཅང་མང་པོ་ཡོང་བའི་སྐབས་ལ་གཏན་འཁེལ་ནས་འདི་རེད་ཅེས་ཐག་གཅོད་དགོས་

ཡོད་ན་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་འབབ་ས་འདི་གཅིག་འགྱུར་གི་ངོས་འཛིན་བེད་ཐུབ་པ། ང་ཚོ་ དགེ་བའི་ཕན་ཡོན། སིག་པའི་ཉེས་དམིགས། གོང་གི་དེ་དག་བསྐྱར་ཟློས་དགོས་ཀི་མི་འདུག་སྟེ་འགོ་འཛུགས་ས་དང་པོ་ཞིག་ལ་ འཇོག་ཐུབ་དགོས་པ་དེ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་འདུག ང་རང་ཚོ་ཉམས་མྱོང་གི་ཐོག་ནས་བལྟས་པ་ཡིན་ནའང་སོབ་གྲྭ་ཁག་ནང་

བཞུགས་པའི་ཆོས་དགེ་རྣམ་པ་ལ་འདིའི་ྱོབ་ཁོངས་ཀི་སོབ་ཁིད་དེ་དག་ངོས་འཛིན་གང་འད་བེད་ཐུབ་ཀི་ཡོད་མེད་དང་དགའ་

ཞེན་དང་བརྩེ་བ་ག་ཚོད་སེབ་ཐུབ་ཀི་ཡོད་མེད། འདིའི་སོབ་གསོ་དེ་ཕྲུ་གུ་དེ་ཚོའི་སེམས་ནང་ལ་ག་ཚོད་འཇགས་ཐུབ་ཀི་ཡོད་མེད་ ཀི་ཐོག་ལ་བལྟས་ནའང་གཅིག་གཉིས་དཔེ་མཚོན་འད་མཉམ་མི་ཡོང་བ་དེ་སི་ཡོངས་ཀི་གང་ལ་གང་འཚམ་མང་པོ་ཞིག་ལ་དེ་འད་ འགོ་བསད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གི་ཐོག་ལ་བལྟས་ན། ད་ལྟའི་ཆར་ང་རང་ཚོ་འཛིན་གྲྭ་བཅུ་གཉིས་མ་བསེབས་བར་དུ་བོད་པའི་སོབ་གྲྭ་ རང་པར་འགིམས་མཁན་དེ་ཚོའི་བསམ་བོའ་ི ནང་ལ་བག་ཆགས་གཏིང་ཟབ་པོ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཤར་མེད་པའི་ཚོར་སང་ཞིག་ཡོང་

བསད་ཀི་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་ང་ཚོས་བསབ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གི་སྙན་པོ་རེད། ལྟ་གྲུབ་ཟེར་བའི་ཚིག་དེ་ཧ་ཅང་གི་སྙན་པོ་ཞིག་རེད་ དེ་ཡིན་ནའང་ལྟ་གྲུབ་ཟེར་བའི་གནད་འགག་དེ་ཚོར་དངོས་གནས་གཞི་རིམ་གི་རྐང་པ་བཙུགས་ས་ཞིག་དང་། ལྷ་ཁང་ཞིག་ལ་

མཚོན་ན་གསེར་ཏོག་དེ་ཧ་ཅང་གི་རིག་པོ་རེད་དེ་ཨང་དང་པོ་དེར་འཛུལ་ས་ནི་སོ་ཡིན་པ་བཞིན། འགོ་དགོས་དུས་འགོ་འཛུགས་ 133

སྟངས་དེ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད། བས་ཙང་ཨང་དང་པོ་དེ་སྐྱབས་འགོའ་ི གཞི་རྩ་གཅིག་ཀང་མི་ཤེས་མཁན་ཞིག་ལ་ལྟ་ གྲུབ་ག་ཚོད་མང་པོ་བཤད་ནའང་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད་ས་རེད་བསམ་པའི་གནས་སྟངས་དེ་འད་ཚོར་གི་མི་འདུག ང་རང་གི་

མཐོང་ཚུལ་ཙམ་ཡིན། དེ་འད་ཡིན་དུས་མ་འོངས་པར་ས་གནས་ཁག་ལ་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ནའང་རེད། དེ་ནས་སོབ་གྲྭ་ཁག་ ལ་ཆོས་དགེ་བཏང་ནའང་རེད། འདིའི་གོ་རིམ་དེ་ཆོས་ཀི་བག་ཆགས་དེ་གང་ལ་གང་འཚམ་ཞིག་ནས་སྐྱབས་འགོའ་ི ཞག་ཚི་ཏོག་

ཙམ་བསེབས་ཚར་བའི་རེས་ལ་ལྟ་གྲུབ་དང་རིགས་ལམ་དེ་དག་མུ་མཐུད་ནས་འགོ་དགོས་པ་ཞིག་ཡིན་ས་རེད་མ་གཏོགས། ཐོག་ མ་ཉིད་ནས་ཆོས་ལ་དགའ་ཞེན་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མེད་པ་དེ་འད་མང་པོ་ཞིག་བསེབས་འགོ་བའི་སྐབས་ལ་དེ་རིང་ཆོས་དགེ་བསེབས་

ཀི་རེད། ཕྲེང་བས་གཞུ་ཡི་རེད་ཟེར་ནས་ཕྲུ་གུ་དེ་དག་ཞེད་སང་སྐྱེས་པ་དེ་འད་ངས་མཐོང་མྱོང། དགའ་ཞེན་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མེད་ པའི་གནས་སྟངས་དེ་འད་སེབ་འགོ་ཡི་ཡོད་ས་རེད་བསམ་པ་ཞིག་དངོས་གནས་ཡོང་གི་འདུག དེ་འད་ཡིན་དུས་གཙོ་བོ་གཞི་རྐང་

བཙུགས་ས་དེ་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་ལྟ་གྲུབ་གཞན་སེལ་ཐུབ་རྒྱུ་དེ་དཀའ་ལས་ཁག་པོ་རེད་དེ། སོ་སོས་ཏོག་ཙམ་ངོ་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་

ནང་ཆོས་དེས་གང་ཕན་ཐོགས་ཀི་ཡོད་པ་ཧ་གོ་མཁན་ཞིག་བཟོས་རྒྱུར་གཞི་རིམ་ནས་ངོ་སྤྲོད་བེད་སྟངས་ཀི་སྒྲོམ་གཞི་ལ་ང་ཚོས་ བསམ་བོ་ཞིག་གཏོང་དགོས་ཡོད་ས་རེད་བསམ་པ་ང་རང་ནས་མཐོང་ཚུལ་དེ་འད་ཞིག་ཡོད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དེའི་སྐོར་ལ་སི་

ཡོངས་ཀི་འབོད་བསྐུལ་ཞིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་བཞིན་ལས་བསོམས་མང་པོ་ཞིག་ཐོག་ལ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་རེད། དེ་བཞིན་ལྷན་ ཁང་ཚང་མས་གནང་ཡོད་པ་རེད། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ངོས་ནས་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ལས་བསོམས་མང་པོ་ཞིག་གནང་

འདུག དེ་ནས་ཡོངས་སུ་རོགས་པ་ལ་བསྔགས་བརོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལས་བསོམས་མང་པོ་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་པའི་སྐབས་ལ་ལབ་གེང་ འད་མིན་ཡོང་གི་རེད། ལབ་གེང་ཡོང་བ་དེ་ཚོར་མང་པོ་བཞེས་ནས་དེར་ཕན་གི་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་གནས་སྟངས་མང་པོའ་ི

ཐོག་ནས་ལས་བསོམས་རེད། སི་ཡོངས་ཀི་ལས་བསོམས་དང་ཚང་མའི་ ཐོག་ལ་ཧ་ཅང་གི་ཡག་པོ་ཆགས་འདུག ཆོས་རིག ་ བཀའ་བོན་དབུས་པའི་འབེལ་ཡོད་ལས་བེད་ཚང་མར་བཀའ་དིན་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རྣམ་པ་གཉིས་དང་གོང་དུ་གཅིག་གིས ་གཞུང་ཆེན་རིགས་གཅིག་རྐང་

འཛིན་སྐབས་གཉིས་པ་ཞུ་རྒྱུ་དེ་ད་ལྟ་འགོ་བཞིན་པ་འདི་ད་ལོ་གདོན་རྒྱུ་རེད། དེའི་ནང་ལ་གངས་ཀ་ ༡༢ ཡོད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ ལྟ་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་དང་འབེལ་བ་དང་ཟློས་གར་ཟུར་པའི་ཐོག་ནས་དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་གཞོགས་འདེགས་དང་མཐུན་འགྱུར་གང་ གནང་ཡོད་པ་དེ་དག་འགེལ་བཤད་གནང་པ་བཞིན་དངོས་གནས་ཀི་དེ་ག་རང་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་དང་བསྔགས་བརོད་གནང་བར་

ཐུགས་རེ་ཆེ། ཟློས་གར་ཟུར་པ་དེ་ཚོའི་ཐོག་ནས་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་ལ་རོགས་འདེགས་བ་རྒྱུ་དང་སིར་བཏང་གི་བོད་ཀི་ ཟློས་གར་གི་རིག་གཞུང་དེ་སོ་སོ་ག་བར་ཡོད་ས་དེར་འཁབ་སྟོན་ཚད་ལྡན་བེད་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མི་གང་ས་ཅི་ཐད་ཀི་རྩ་དོན་ 134

དང་འབེལ་བ་དེ་དག་གི་ཐོག་ལ་ྱོབ་སེལ་བ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་ཡག་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ཤེས་ཀི་ཡོད། དེ་དག་ལ་བསྔགས་བརོད་དང་

ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུ་བ་དང་སགས་ལྷག་པར་དུ་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་ཡིན་ནའང་རེད། ཕི་ལ་བསྐྱོད་ནས་ལས་རིམ་དེ་འད་བེད་དུས། སིན་བདག་གོ་སྒྲིག་བེད་མཁན་སོ་སོའ་ི གནས་སྟངས་ལ་དཔག་པའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོའི་སེམས་ལ་བག་ཆགས་ངན་པ་བཞག་རྒྱུའི་

གནས་སྟངས་དཀའ་ངལ་རེ་ཞིག་འགེལ་བཤད་བསྐྱོན་སོང། ད་ལྟ་བོད་ཀི་རྒྱལ་དར་དང་རྒྱལ་གླུ། རིམ་པས་ཆོག་མི་ཆོག་ཆགས་ རྒྱུ་དང། མགོ་མཇུག་ལ་ང་རང་ཚོའི་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་ལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་བ་རྒྱུ་ཐོག་ལ་ཆོག་མི་ཆོག་ཆགས་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་

གསུངས་སོང། བས་ཙང་མཚམས་རེ་གཞུང་འབེལ ་གི་དཔོན ་རིག ས་མི་ས་དང་མཉམ་དུ་ཡིན ་དུས་ཏོག ་ཙམ་ཞིག སྐུ་པར་ བཤམས་མི་ཆོག་པ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡོད་ཀི་མ་རེད་དེ། ཡིན་ནའང་རྒྱལ་དར་དང་རྒྱལ་གླུ་དེ་དག་མཚམས་རེ་ཏོག་ཙམ་བརང་ བསྐུམ་བེད་དགོས ་པའི་གནས་སྟངས་རིག ས་མ་བེད་ཐབས་མེད་ཡོང་སིད་ཀི་རེད། ཡིན ་ནའང་གོ་སྒྲིག ་ཞུ་མཁན་ཚོས ་ཕར་

ཕོགས་ཀི་སོ་སོས་གང་ཡོང་ཡོང་བས་ནས་དེ་འད་གནང་རང་གནང་པ་ཡིན་ན། ད་ལྟ་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ཀིས་གསུངས་པ་ བཞིན་ང་རང་ཚོར་བག་ཆགས་ངན་པ་འཇོག་རྒྱུ་དང་གང་ལྟར་གནད་དོན་ཡངས་ལྕི་འགན་དུས་རིང་ལ་མར་ཆུང་རུ་ཆུང་རུ་ཆུང་ རུ་འགོ་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་དུས། ད་གིན་ Spain, Barcelona ལ་ཟློས་གར་གི་སྐོར་ལ་གོས་ཆོད་ནང་སྐུ་པར་དང་

རྒྱལ་དར་འཕར་དགོས ་པའི་གོས ་ཆོད་བཞག་པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་ཡག་པོ་བྱུང་འདུག འདི་ངེས ་པར་དུ་ལག་བསྟར་མཐུད་ཐབས་ གནང་དགོས་ཀི་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེའི་ཐོག་ལ་བཀའ་ཤག་གིས་གང་ཡོད་གསུངས་པ་འདི་དེ་ག་རང་ད་ལྟ་ཞུས་པ་དེ་ཡིན།

ཡིན་ནའང་མཚམས་རེ་ཟློས་གར་གི་ལམ་ནས་ང་རང་ཚོའི་རྩ་དོན་དང་རིག་གཞུང་ཕྱུག་པོ་དེ་མང་ཚོགས་ལ་བག་ཆགས་ཡག་པོ་

ཞིག་བཞག་དུས། གནས་ཚུལ་ཁ་ཤས་ཀི་ཐོག་ལ་རྩོད་པ་བྱུང་དུས་ཏོག་ཙམ་བརང་བསྐུམ་གུ་ཡངས་མི་བེད་ཐབས་མེད་དེ་འད་ ཏན་ཏན་ཡོང་གི་རེད། གཞུང་འབེལ་གི་མི་ས་ཡོད་དུས། དེ་མ་ཡིན་པའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོས་ལས་ས་པོ་བས་ནས་དེ་མེད་པ་གནང་ དགོས་པ་དེ་ངས་ཞུས་མི་དགོས་པའི་ཐོག་ནས་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཕར་ཕོགས་ནས་གང་ས་ཅི་ཐད་ལ་ཤུགས་གནོན་གང་འད་ ཡོང་གི་ཡོད་མེད་འགེལ་བཤད་ཞུ་མི་དགོས་པ་ཞིག་རེད། དེར་བབས་ནས་གཟིགས་རྒྱུ་དེ་ཆགས་བསད་འདུག དེ་ནས་བཀུར་

འོས་སི་འཐུས་གཉིས་པས་འདིའི་ཐོག་ནས་སྐུ་རེན་མང་པོ་དང་ཕོགས་འབུལ་དགོས་ས་མང་པོ་ཆགས་རྒྱུའི་བཀའ་མོལ་གསུངས་

སོང། འདི་དངོས་གནས་མ་རེད་ཞུ་རྒྱུ་མི་འདུག ཡིན་ནའང་ནང་དོན་གི་དབེ་བ་ཏོག་ཙམ་ཞིག་འབེད་དགོས་མེད་འགོ་སྙམ། སྔོན་ མ་བོད་མ་ཤོར་བའི་གོང་ལ་བོད་ས་གཞུང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བང། དེ་ནས་བཙན་བོལ་དུ་ཕེབས་ཚར་བའི་རེས་ལ་བཙན་བོལ་བོད་

གཞུང། ད་ཆ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཟེར་ནའང་རྒྱུན་གཅིག་པ་དང་གནང་སྟངས་དེ་གཅིག་པ་བས་ནས་འགོ་བསད་ཀི་ཡོད་དུས། ང་ཚོའི་གཞུང་བསྟེན་སྲུང་མ་གཙོ་བོ་གཉིས་རེད། དམར་ནག་གཉིས་ཟེར་བ་དེ་རང་འཇགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་དེའི་

འཁོར་དང་གོགས་ཀི་ཚུལ་ལྷ་གཞན་བ་རྒྱུ་དེ་ཁོང་ཚོའི་གོ་ས་དང་གནས་བབས་དེ་དག་གཅིག་པ་ཆགས་ཀི་ཨ་ཡོད་ན། ཆགས་ཀི་ ཡོད་ཀི་མ་རེད། གནད་དོན་གཉིས་པ་དེ་ཏོག་ཙམ་ཐུགས་ཚོར་དང་མྱོེན་རོགས་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་ལ་ལྷག་པར་དུ་བརན་བཞུགས་

རེད། བོད་ཀི་རྩ་དོན་དང་དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་ལྷ་མི་ཟུང་འབེལ་གིས་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་པ་དང་། དེ་འདའི་ཐོག་ལ་སི་ནོར་༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ཡིན་ན་ང་ཚོས་ཞུ་ཡང་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ༸གོང་ས་ལྷ་མི་རྣམ་འདེན་ཞེས་མི་གཅིག་པུ་མ་ཡིན་ པར་ལྷ་ཡི་རྣམ་འདེན་ཆགས་ཡོང་དུས། བརན་བཞུགས་འབུལ་རྒྱུ་དང་དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་འཁོར་དང་མ་སོང་ནའང་ལྷ་མི་གཉིས་ཀ་ 135

ཡོད ་དུས། མཛད་སོ་དང་བརན་བཞུགས་གལ་འགངས་ཆེན ་པོ་དེ་འད་ལ་ལྷ་མི་ཟུང་འབེལ ་གིས ་བ་རྒྱུ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་ འགངསན་པོ་ཆགས་ཀི་ཡོད་དུས། དེ་འདའི་གནད་དོན་ཐོག་ལ་ལྷ་ཚོའི་སྐུ་ཚབ་གང་མང་མང་ཕེབས་པ་ཡིན་ན་དགེ་མཚན་དང་

དགོས་པ་ཡོད་པ་གཅིག་མེད་འགོ། གང་ལྟར་རིམ་པས་གཟིགས་ནས་ཕེབས་རྒྱུ་ཞིག་རེད། ལས་དོན་གཞན་དག་ཁག་ཅིག་གི་

ཐོག་ལ་བསྔགས་བརོད་གནང་བར་ཐུགས་རེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་བེད་སྟངས་དེར་གཅིག་བས་ན། བཀུར་འོས་ སི་འཐུས་ཀིས་ད་ལྟ་ལྟ་གྲུབ་ཟེར་བའི་གོ་བ་དེ་ཏོག་ཙམ་མཐོ་བོ་ལྟ་བུ་ཞིག་བཞེས་མེད་འགོ་སྙམ། སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་ མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་ང་རང་ཚོའི་ནང་པའི་ཐོག་ལ་དབེ་བ་གསུམ་ཞིག་འབེད་གནང་ཡོད། ཚན་རིག་གི་སེ་ཚན་གཅིག ལྟ་ གྲུབ་ཀི་སེ་ཚན་གཅིག ཆོས་ཉམས་ལེན་རང་བ་རྒྱུའི་ཆོས་བཅས་གསུམ་འབེད་པ་ནང་ནས་ལྟ་གྲུབ་ཟེར་བ་འདི་ནམ་རྒྱུན་ཡིན་ན་

གཞི་ལམ་འབས་གསུམ་ལས་གཞིའི་རྣམ་གཞག་དེ་རིག་གནས་ཀི་ངོ་བོ། གཞིའི་རྣམ་གཞག་ནང་ལ་སྐྱབས་འགོ་སེམས་སྐྱེད་དང་ ང་ཚོས་སྔོན་ནས་སོལ་རྒྱུན་གི་ཐོག་བེད་བསད་རྒྱུ་ཚང་མ་གཞིའི་རྣམ་གཞག་ནང་བསེབས་ཡོང་གི་རེད། སྔོན་མ་ནང་བཞིན་མ་ བསེབས་ཡིན་ནའང་། སྔོན་འགོའ་ིཚུལ་དུ་བསེབས་ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། ད་ལྟ་དེའི་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཆོག་གང་འད་དགོས་ཀི་འདུག་དེ་ བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ཀིས་འབོད་བསྐུལ་གནང་བ་བཞིན་ངོ་སྤྲོད་གནང་མཁན་སོབ་དཔོན་རྣམ་པ་ཚོས་ཕལ་ཆེར་གསན་གཟིགས་

གནང་བསད་ཡོད་པ་རེད། བས་ཙང་དེ་དག་སྔོན་འགོའ་ི ངོ་བོ་ལ་ཚུད་པའི་ཐོག་ནས་དེ་འད་ཞིག་བྱུང་ན་ཡག་པོ་ཡོང་གི་རེད། གང་

ལྟར་དགོངས་འཆར་ངོ་བོ་དེ་འབོད་བསྐུལ་རང་ཡིན་ཙང་། ང་ཚོས་དེ་དག་དང་འབེལ་བ་བེད་པའི་ཐོག་ནས་ཚོགས་འདུ་དང་དེ་ལྟར་ གནང་དགོས་པའི་ཐོག་ལ་ངེས་པར་དུ་བརྒྱུད་བསྐུལ་ཞུས་ཆོག་པར་བགིས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་འད་ཙམ་ཡིན་པ་འད། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་བསྟན་པ་ཡར་འཕེལ་ལགས།

སི་འཐུས་བསྟན་པ་ཡར་འཕེལ་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་དང་འབེལ་ནས་དི་བ་ཁ་ཤས་ཤིག་འབུལ་རྒྱུ་ཡོད། དང་ པོ་འདི་ཁ་སང་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གི་བཀའ་ལན་གཅིག་གི་ནང་བཀའ་ལན་འདི་སི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀིས་དོགས་འདི་གནང་ བཞག་པའི་ནང་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་རྣམ་པ་ལ་མཐུན་འགྱུར་གནང་རྒྱུའི་ཐོ་གཞུང་གཅིག་མར་སྙན་སྒྲོན་གནང་སོང་།

དེའི་ནང་ལ་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞི། གཡུང་དྲུང་བོན་ཇོ་ནང་ཞ་ལུ་ཞེས་པ་ཞིག་གསུངས་སོང་། ཞ་ལུ་ཞེས་པ་འདི་ཆོས་བརྒྱུད་

ཡང་ན་སེ་ཚན་ཁག་ཁག་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ། དེ་སྔོན་མ་ནས་ལུགས་སོལ་དེ་འད་ཡོད་པ་རེད་དམ་ད་ལྟ་གསར་པ་རེད། ཞ་ ལུའི་ཧ་ལམ་གྲྭ་པ་གཉིས ་ཡིན་ནམ་གཅིག ་ཡིན་ནམ་ཇོ་ནང་གི་མཚམས་འདི་ལ་ཞ་ལུ་ཞེས ་པ་ཞིག ་བླུག་སོང་། འདིའི་གནས་ སྟངས་ག་འད་ཆགས་ཀི་རེད། ཡང་འདི་ཆོས་བརྒྱུད་གཞན་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་དམ་ཞེས་དི་བ་དང་པོ་འདི་ཡིན།

དེ་ནས་དི་བ་གཉིས་པ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་ཤོག་གངས་ ༢ ཀ ༢ ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཅེས་པའི་

ནང་དེ་འད་ཞིག་བིས་འདུག ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཚོགས་ཆུང་གསར་འཛུགས་དང་ལས་འགུལ་སེལ་ཕོགས་ཀི་རྩ་འཛིན་ལམ་སྟོན་ཞེས་ 136

པ་གཅིག་འདུག ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཚོགས་ཆུང་གསར་འཛུགས་ཞེས་པ་འདི་ག་བར་ག་བར་ལ་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད་དམ་ཞེས་དི་བ་

ཡིན། དེ་བཙུགས་རྒྱུར་ཆ་རེན་གང་ཚང་དགོས་མིན། དེ་བཙུགས་ཚར་བའི་རེས་ལ་ལས་འགུལ་གཅིག་སེལ་གི་ཡོད་ས་རེད་ ལས་འགུལ་སེལ་ཕོགས་དེ་གང་རེད་དམ། རྩ་འཛིན་ལམ་སྟོན་ཡིན་ནམ་གང་ལྟར་ཆ་རེན་གཅིག་ཡོད་ས་རེད། ད་ལྟ་ལྟ་གྲུབ་ངོ་

སྤྲོད་ཚོགས་ཆུང་བཙུགས་ས་ས་ཆ་ག་བར་ལ་བཙུགས་ཡོད་པ་རེད། འདི་བཙུགས་དུས་ཆ་རེན་ག་རེ་ཚང་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། ལས་འགུལ་ག་རེ་སེལ་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་དི་བ་འདི་ཡིན། དེ་ནས་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་བསོམས་ཤོག་གངས་

༣ ཀ ༤ ཁ་འཐོར་གྲྭ་བཙུན་འཚོ་སོན་དང་གཞན་རོགས་སྐྱོར་ཞེས་པ་འདིར་དི་བ་གཅིག་འདུག འདིའི་ནང་ལ་ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོ་ ནས་བཟུང་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གི་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་རང་ལོ་ ༦༠ ཡན་ལ་ཟླ་རེར་སོར་ ༢༠༠ རེ་གནང་ འགོ་བཙུགས་ཏེ་རྩིས་ལོའ་ི ནང་ལ་གྲྭ་བཙུན་གངས་ ༢༥༠ ལ་འཚོ་སོན་འབུལ་ཡོད་ཅེས་པ་གང་ལྟར་དངོས་གངས་འབོར་དང་

བཅས་པ་ཚང་མ་འདི་ནང་འདུག འདིར་སིར་བཏང་སྔོན་མ་ནས་ཞུས་ཡོད ། འཚོ་སོན་ཞུས་ན་ཏག་ཏག་བསད་ཀི་མི་འདུག ཆོས་

རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ཡི་གེ་ཡིན་བརོད་དུས། དགེ་འདུན་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་འབི་ན་ཡག་པོ་ཡོད་པ་རེད། ཡིན་ནའང་ལོ་མང་པོ་

གཅིག་ཞུ་དུས་ཞུ་མཁན་དེ་ཆུང་དགས་ཞུ་ཡུལ་དེ་ཆེ་དགས་ནས་སང་མེད་བཏང་བ་ཡིན་ས་རེད། ངས་བསྟན་པ་སི་ལ་བསམ་བོ་ བཏང་ནས་ཞུས་པའི་ཁུལ་རེད་དེ་གང་ལྟར་སང་མེད་བཏང་འདུག འཚོ་སོན ་རང་གསུངས་ན་ཡག་པོ་མི་འདུག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན །

དམིགས་བསལ་གི་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་དགུང་ལོ་དྲུག་བཅུ་ཡན་ཆད་ལ་ཕེབས་མཁན་སྐུ་བགེས ་པ་རང་རང་ཡིན་དུས། སོར་ ༢༠༠ དོན་ལ་སོར་ ༢༠༠ འགོ་བཞག་རེད། ཟླ་བ་གཅིག་ལ་སོར་ ༢༠༠ ཡོད་པ་རེད། འདི་ལེན་པར་ག་བར་ཡིན་ནའང་ཡོང་ དགོས་དུས་སོར་ ༢༠༠ འགོ་བཞག་གི་རེད། དེང་སང་རྒྱ་གར་སོར་ ༢༠༠ ག་ཚོད་ཡོད་མེད་ང་ཚོ་ཚང་མའི་མྱོེན་གསལ་རེད། དེ་འད་སོང་ཙང་ཡར་ཏོག་ཙམ་སར་ན་ཡག་པོ་འདུག མང་པོ་ཞིག་ལྷག་ཡོད་ཀི་མ་རེད། སོར་ ༢༠༠ དོན་ལ་སོར་ ༢༠༠ བཏང་

བཞག་པ་ཡིན་ན་ཏག་ཏག་བསད་ཡོད་པ་མ་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་ཁོང་རྣམ་པ་དགུང་ལོ་བགེས་པོ་ཕེབས་དུས་ཏོག་ཙམ་ཡར་

སར་བ་ཡིན་ན་ཡག་པོ་འདུག ཡང་ན་མེད་པར་བཟོས་ན་ཡག་པོ་འདུག སོར་ ༢༠༠ གནང་བ་ལས་མེད་ན་ཡག་ས་རེད་ཅེས་ཞུ་ རྒྱུ་ཡིན།

དེ་ནས་ལས་བསོམས་ཤོག་གངས་ ༣ ཀ ༦་༢ མཁན་ལས་ཟུར་རྣམ་པའི་མཚན་དོད་དེ་ཁ་སང་བཀའ་ལན་ཞིག་གི་

མཚན་ཐོ་འབུལ་སྟངས་ལ་ཁིམས་དང་སྒྲིག་གཞི་མང་པོ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་། དེ་ག་རེ་ཡིན་ནམ། གོས་ཚོགས་འདི་མ་ཚར་

སྔོན་ལ་ངེས་པར་དུ་གནང་རོགས་གནང་། དེའི་ནང་ནས་མཚན་དོད་མ་བཞེས་མཁན་ལས་ཟུར་དེ་འད་ཡོད་གསུངས་སོང་། དེ་མ་ བཞེས་མཁན་དགོན་པ་ག་བར་ཡིན་ན་སུ་ཡིན་ན་དེའི་ཐོ་གཞུང་དང་ངོ་བཤུས་ངེས་པར་དུ་འདི་གཉིས་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཤོག་གངས་ ༤ ནང་ ཀ ༦་༦ རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་གི་གསོལ་ཕོགས་ཞེས་པ་གཅིག་འདུག རྒྱ་ཡིག་དགེ་རྒན་

གི་གསོལ་ཕོགས་འབུལ་ས་འདི་ས་ཆ་ག་བར་ལ་ཡིན་མིན་དགོན་པ་སུ་ཡིན་མིན་འདི་གསལ་པོ་གཅིག་གསུང་རོགས་གནང་ཞེས་ ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འདི་དི་བ་དང་པོ་ཡིན།

གཉིས་པ་དེར་རེ་བ་གཅིག་ཡོད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ར་རམ་ས་ལའི་ས་གནས་འདི་ལ་སིར་བཏང་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་

ཆེའི་བཞུགས་སར་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད། གཉིས ་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀི་བསྟི་གནས་ཚང་མ་འདི་ནང་ཡོད་དུས། གྲྭ་ 137

བཙུན་སྔགས་གསུམ་མང་པོ་ཞིག་བཞུགས་མཁན་གོ་བུར་ལྷག་པ་དང་གཉུག་མར་གནས་པ་པོ་འགའ་ཤས་ཡོད་པ་རེད། འདི་ ཚོའི་ནང་སྐད་ཡིག་སོང་མཁན་ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་སྐད་ཡིག ་སོང་མཁན་མང་པོ་ཞིག ་ཆགས་བསད་ཡོད་དུས། འདི་ཚོའི་ཐོག་ལ་ མཐུན་འགྱུར་ཞིག་གནང་ཐུབ་ན་ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཀི་ཐུགས་ཕན་གསོས་ས་རེད། ངེས་པར་དུ་དགོན་པ་གྲྭ་ཚང་རང་ལ་མེད་པ་ ཡིན་ནའང་འདིར ་ཕེབས་མཁན་ཚོར ་མཐུན་འགྱུར་ཞིག ་གནང་ཐུབ་པ་ཡིན་ན་ཡག་པོ་འདུག་ཅེས ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ལས་

བསོམས་ཤོག་གངས་ ༧ ནང་ ཀ ༨་༡ ཚོགས་སེར་ཁག་ལ་རྒྱབ་གཉེར་ཞེས་པ་གཅིག་འདུག དེའི་རྒྱབ་གཉེར་ནང་ལ་རྩིས་ལོའ་ི

ནང་དགོན་པ་གསར་རྒྱག་དང་། ལས་འགུལ་ཆོག་མཆན། ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ལས་འགུལ་སེལ་རྒྱུ་ཆོག་མཆན་གཅིག་ གནང་འདུག དེའི་ལས་འགུལ་ག་བར་སེལ་བ་རེད། ཆོག་མཆན་ག་འད་གནང་བ་རེད། ལས་འགུལ་སེལ་རྒྱུའི་ཆོག་མཆན་སྤྲོད་

ཡུལ་གི་མི་ཡིན་ན་དགོན་པ་ཡིན་ན་འདི་ངེས་པར་དུ་གསུང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ག་རང་འོག་ལ་བཙུན་དགོན་ཁག་ ནང་ཕི་རྒྱལ་མི་རིགས་སོབ་གཉེར་བ་རྒྱུའི་མཐོང་མཆན་ཞུ་ཐོབ་སོགས་སད་སྐབས་འབེལ་རྒྱབ་གཉེར་མཐུན་འགྱུར་ཞུས། བཙུན་ དགོན་འདི་ཚོར་ཕི་རྒྱལ་མི་ཚུར་ཡོང་རྒྱུ་མཐོང་མཆན་ཞུ་རྒྱུའི་རོགས་པ་ཞིག་གནང་ཡོད་ས་རེད། འདི་བཙུན་དགོན་ག་བར་ལ་

ཡོད་པ་རེད་སུ་ལ་མགོན་ཤོག་བཏང་བ་རེད། ཡང་རྒྱབ་གཉེར་ག་འད་སྤྲོད་པ་རེད། གང་ལྟར་དེའི་གངས་ཀ་ག་ཚོད་ཡོད་མེད་ བཙུན་དགོན་ག་བར་ལ་ཡོད་མིན་གསལ་པོ་གནང་རོགས་གནང་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཤོག་གངས་ ༨ ནང་ ཀ ༡༠་༢་༡ བོད་

ཀི་སྐད་ཡིག་དང་ནང་དོན་རིག་པའི་ཟབ་ཁིད་ཐེངས་ལྔ་པ་ཞེས་པ་འདིར་ཧོན་སུར་གི་རྒྱུད་སད་གྲྭ་ཚང་ལ་ལོ་མང་པོ་ཞིག་ཆོས་ རིག་ལས་ཁུངས་ཀིས་གནང་བ་རེད། དེར་བསྔགས་བརོད་ཡོད། ཡིན་ནའང་ལོ་རག་པར་ས་ཆ་གཅིག་དང་དགོན་པ་གཅིག་རང་

ལ་གནང་བསད་པ་ཡིན་ན་དམིགས་བསལ་གི་ྱོད་ཆོས་ག་རེ་མཐོང་གི་ཡོད་དམ། ས་གནས་གཞན་དང་དགོན་པ་གཞན་ལ་དེ་ འད་མཐུན་འགྱུར་གནང་མ་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ག་རེ་ཆགས་ཀི་ཡོད་དམ། ཡང་ན་ས་གནས་གཞན་ལ་དེ་འད་གནང་རྒྱུའི་དཀའ་ ངལ་ག་རེ་འཕྲད་ཀི་ཡོད་དམ། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ས་གནས་ག་བར་ལ་གནང་ཐུབ་ན་ཡག་པོ་འདུག དགོན་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད།

དེ་འད་ཡིན་དུས་ལོ་རག་པར་དགོན་པ་གཅིག་རང་ལ་གནང་བསད་པ་ཡིན་ན་ཏག་ཏག་བསད་ཀི་ཡོད་དམ་སྙམ། སིར་བཏང་ལས་ གཞི་འདི་ལ་བསྔགས་བརོད་ཡོད། ཡིན་ནའང་ཚང་མར་གཅིག་འགྱུར་བས་པ་ཡིན་ན་ཕན་རླབས་ཆེ་བ་མཐོང་གི་འདུག དེ་ག་འད་ བས་ནས་གནང་གི་ཡོད། མ་འོངས་པར་འཆར་གཞི་དེ་འད་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་ཤོག་གངས་ ༩ པ་ནང་ཀ ༡༠་ ༢་༦ བོད་ཀི་རིག་གཞུང་དང་སྒྱུ་རྩལ་མ་དངུལ་དེ་དང་འབེལ་ནས་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པའི་གེ་སར་རིག་གནས་སྐོར་ལ་ད་ལྟ་

གོང་གི་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་གཅིག་གིས་བཀའ་གནང་བར་བཞིན ་དེར་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆ་ཚང་ཞུས་པའི་ཐོག་ནས། འདི་དང་མཉམ་དུ་ འབེལ་ནས་ཞུས་ན་དུས་ཚོད་མང་པོ་མ་འགོ་བར་ཕན་ས་རེད་སྙམ། སིར་བཏང་བོད་ཀི་ཟློས་གར་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་འདི་མིང་ཆེན་ པོ་གཅིག་ཆགས་ཡོད་དུས་དེའི་ནང་ནས་ཁ་སང་གོང་དུ་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་ཀིས་གསུངས་པ་ནང་བཞིན་གེ་སར་རིག་གནས་སྒྱུ་

རྩལ་ད་ལྟ་འཛམ་བུ་གིང་ཐོག་ནས་མི་ས་བེ་བག་པ་གཅིག་གི་ལོ་རྒྱུས་ལ་ལོ་རྒྱུས་རིང་ཤོས་ད་ལྟའི་ཆར་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེའང་རྒྱ་གར་དང་རྒྱ་ནག་ནས་བསེབས་པ་དེ་འད་མ་རེད། བོད་རང་གི་ལོ་རྒྱུས་ཆགས་ཀི་ཡོད་དུས་འདི་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ ཆགས་ཀི་ཡོད་ཙང་ངེས་པར་དུ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀི་འདུག ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གིས་བཀའ་ལན་ནང་དེ་འད་གསུངས་སོང་།

རྒྱུ་མཚན་དང་པོ་གེ་སར་གི་རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་ཁབ་སྟོན་བ་རྒྱུར་དབང་དང་ལུང་དེ་དག་མེད་ན་འཁབ་ཆོག་གི་མ་རེད་ཅེས ་ 138

གསུངས་སོང་། རྒྱུ་མཚན་གཉིས་པ། མི་མང་གི་ཁོད་ལ་དོ་སང་ཡོད་པ་མ་རེད་ཅེས་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་གསུངས་སོང་། རྒྱུ་མཚན་ གཉིས་པོ་འདི་ཏག་ཏག་བསད་མ་སོང་སྙམ། གཅིག་ནས་གེ་སར་རིག་གནས་སྒྱུ་རྩལ་འདི་དམངས་ཁོད་ནང་ལོགས་ལ་དར་ྱོབ་

ཡོང་རྒྱུ་དབང་དང་ལུང་དང་འཁིད་དང་མན་ངག་དགོས་ཀི་མེད་པ་ཧ་ཅང་གསལ་པོ་རེད། གཉིས་ནས་མང་ཚོགས་ཀི་དོ་སང་མེད་

ན་ང་ཚོས་འཇོག་རྒྱུ་རེད་དམ། མང་ཚོགས་ལ་དོ་སང་ཡོད་པར་བཟོ་རྒྱུ་ང་ཚོའི་ལས་འགན་རེད། ང་ཚོའི་རིག་གཞུང་རྩ་ཆེན་པོ་ འདི་མང་ཚོགས་ནང་དོ་སང་སེབ་ཐུབ་པ་བཟོ་རྒྱུ་ང་ཚོ་ཚང་མར་འགན་ཡོད་པ་རེད་སྙམ། དེ་འད་གཅིག་དོ་སང་མེད་པར་འཇོག ་ དགོས་ན་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ནང་ལ་བོད་ཀི་སྐད་ཡིག་འདི་བཞག་བཞག་པ་ཡིན་ན་མང་ཚོགས་ལ་དོ་སང་ཡོད་པ་མ་རེད། འདི་ལ་

ལན་ཏག་ཏག་གཅིག་གནང་མ་སོང་སྙམ། མ་འོངས་པར་འདིའི་ཐོག་ལ་ངེས་པར་དུ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ཀི་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།

དེ་ནས་ལས་བསོམས་ཤོག་གངས་ ༡༣ ནང་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་གི་དབར་གནས་དང་གསོ་སོང་སྐོར་ལ་རེད། དེའི་ཚིག་ནང་ལ་ དྲུག་པའི་ཚེས་བཞི་ཉིན་སྐུ་བཅར་རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་ཕན་བདེ་ལེགས་བཤད་གིང་དུ་ཡར་ངོ་མར་ངོའ་ིགསོ་སོང་གི་མཆོད་དོད་སོར་

ཞིག་ཕུལ་ཡོད་གསུངས་པ་རེད། ཡིན་ནའང་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གིས་འགེལ་བཤད་ནང་ལ་དབར་གནས་ཁེལ་ཡོད་པ་རེད་ལ་ དབར་གནས་ལ་ཡིན་གསུངས་སོང་། དེའི་སྐོར་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་བསོམས་ནང་ལ་འབི་དགོས་ཀི་འདུག ལས་བསོམས་ནང་ལ་

གསོ་སོང་རང་བིས་ཡོད་པ་རེད། རྣམ་རྒྱལ་གྲྭ་ཚང་གི་གསོ་སོང་དམིགས་བསལ་མི་འད་བ་གཅིག་ཚོགས་ཀི་ཡོད་པ་རེད་དམ་ག་ འད་རེད། ཁོང་རྣམ་པར་ཡར་གསོ་རྒྱུ་དང་མར་སོང་རྒྱུ་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད་དམ་ག་འད་རེད། གསོ་སོང་འདི་རིས་སུ་མ་ཆད་པའི་

ཆོས་སེ་ཚང་མས་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། གལ་སིད་དབར་གནས་སྐབས་སུ་ཡིན་ན་དབར་གནས་རང་ལ་འབི་དགོས་ཀི་རེད་མ་ གཏོགས། ཡི་གེ་སང་ལ་གཅིག་བིས། འགེལ་བཤད་གཅིག་བརྒྱབས་ན་ཏག་ཏག་བསད་ཀི་མི་འདུག དེའི་སང་ལ་འགེལ་བཤད་ གསལ་པོ་ཞིག་དགོས་ཀི་འདུག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། སི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས།

སི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ ཕི་ལོ་ ༢༠༡༨༌༌༌༢༠༡༩ ལོའ་ི ལས་བསོམས་དང་འབེལ་ནས་དི་བ་ཁ་ ཤས་ཤིག་དང་བསམ་ཚུལ་ཞིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡོད། ད་ལྟ་ལས་བསོམས་ཤོག་གངས་ ༢ ཀ ༢ ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཅེས་པ་འདི་ཡིན། དེའི་ནང་གཞིས་སར་ཁག་ ༣༩ ལ་ས་གནས་འགོ་འཛིན་དབུ་བཞུགས་ཀི་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་ཚོགས་ཆུང་གསར་འཛུགས་

དང་ལས་འགུལ་སེལ་ཕོགས་ཀི་རྩ་འཛིན་ལམ་སྟོན་ཟེར་རྒྱུ་གཅིག་སྔོན་མ་ཡིན་ན་ ༣༩ དེའི་ནང་ནས་ ༢༩ ནས་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ ངོ་སྤྲོད་བ་རྒྱུ་ལས་བསོམས་འདི་ཡར་འབུལ་ཡོད་གསུངས་ཀི་འདུག ༢༩ མ་ཡིན་པ་ ༣༩ ནང་ནས་ད་ལྟ་ ༡༠ སེབས་ཡོད་ས་མ་

རེད། འདི་ག་རེ་བས་ནས་སེབ་མ་ཐུབ་པ་རེད། དེ་ངས་སྔོན་མ་ཡང་དི་བ་བཏང་བ་ཡིན། འདི་རང་འཇགས་སེབ་མ་ཐུབ་པ་འདི་ཚོ་ མ་ཐུབ་པའི་ ༡༠ དེ་སྔོན་མ་རང་འཇགས་རེད་དམ་ས་གནས་ཁག་ཆ་ཚང་ལ་རེད་དམ་ཞེས་དི་བ་གཅིག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། འདི་ལ་འགོ་ 139

གོན་སོར་ ༨༨,༢༦༢ འདི་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་རེད། ས་གནས་ཁག་ ༢༩ ལ་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་བ་རྒྱུར་སོར་ཁི་བརྒྱད་ལྷག་ཙམ་ ལས་མ་འགོ་བ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་རེད། དཔེར་ན། ས་གནས་ཁག་ཁ་ཤས་ས་ཆ་ཁུག་ཀོག་དཀའ་ངལ་ཡོད་ས་དེ་འད་ཡོད་

དུས། ཆོས་བརྒྱུད་དང་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་གནང་མཁན་བ་མ་དགེ་བཤེས་ག་རེ་ཡིན་ནའང་དེ་གདན་འདེན་ཞུ་རྒྱུར་དཀའ་ངལ་ཡོད་པ་ རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་དངུལ་འབོར་ཧ་ཅང་ཉུང་ཉུང་རེད། འདི་ག་འད་བས་ནས་ཆགས་པ་རེད། སིར་བཏང་འགོ་སོང་འདི་ས་

གནས་རང་ནས་མི་མང་གི་གཏོང་གི་ཡོད་པ་རེད་དམ་ཡང་ན་འགོ་སོང་སིར་བཏང་དེ་འད་གཅིག་མ་གཏོགས་ཕིན་མེད་པ་རེད། འདི་གསལ་བཤད་གནང་དགོས་ཀི་འདུག དེ་དང་མཉམ་དུ་ས་གནས་ཁུག་ཀོག་དཔེར་ན་ལ་དྭགས་བང་ཐང་ལྟ་བུ། དེ་ག་ནང་ བཞིན་བལ་ཡུལ་གི་ཤ ་ཝ་རྭ་གསུམ་ལྟ་བུ་དེ་འད་ཡིན་ན་ས་གནས་ཁུག་ཀོག ་རེད། དེ་འད་ལ་ལྟ་གྲུབ་ངོ་ སྤྲོད་བེད་མཁན་ཕར་

གདན་འདེན་ཞུ་ཐུབ་ཀི་རེད་དམ། སྔོན་མ་ལྟ་གྲུབ་ངོ་སྤྲོད་གནང་མཁན་དེ་འད་གནས་ཚུལ་བྱུང་མི་འདུག དཔེར་ན་དེ་འད་བོད་པའི་ གཞིས་ཆགས་གཅིག་པུ་མ་རེད། ས་གནས་ཡུལ་མི་ནང་པ་ཡིན་པ་དང་ནང་ཆོས་ལ་དད་པ་ཡོད་པ། ང་ཚོ་དང་སྐད་ཡིག་གཅིག་

པ་ཡིན་པ་དེ་འད་རེད། དེ་འད་ཡིན་དུས་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀི་ཡོད་ས་རེད། གལ་སིད་དེ་འད་ཞིག་གདན་འདེན་ ཞུས་པ་ཡིན་ན། སིར་བཏང་གི་ལྟ་གྲུབ་རྒན་ལགས་དེ་འད་མ་ཡིན་པ་བ་མ་དགེ་བཤེས་མི་མང་གི་ཆེ་མཐོང་དང་དད་བཀུར་ཡོད་ མཁན་དེ་འད་གདན་འདེན་ཞུས་ནས་འགོ་སོང་ཡང་ཆེན་པོ་བཏང་། དཔེར་ན། ཝ་ལུང་ལྟ་བུ་གདན་འདེན་ཞུ་དགོས་པ་ཡིན་ན་ཧ་

ལམ་གནམ་གྲུ་ནང་ལ་གདན་འདེན་མ་ཞུས་ན་ལམ་ཀ་མི་འདུག helicopter ནང་ཕེབས་དགོས་ཀི་ཡོད་ས་རེད། མི་མང་ལ་རེ་ བ་ཡང་ཆེན་པོ་འདུག བ་མ་དགེ་བཤེས་ཆེན་པོ་དེ་འད་གདན་འདེན་ཞུ་ཐུབ་ཀི་རེད་དམ། དེ་འདའི་འཆར་གཞི་ཡོད་ན། གལ་སིད་ མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་བེད་དགོས་ཀི་འདུག དེ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀི་འདུག དེ་དི་བ་དང་མཉམ་དུ་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གཉིས་པ་འདི་ཤོག་ངོས་ ༤ ཀ ༦༌༧ དཀོན་གཉེར་གི་ཕོགས་དོད་ཟེར་བ་འདི་ས་གནས་ཁག་གི་གུ་རུ་ལྷ་ཁང་ཁ་ཤས་ཤིག་ཡོད་

པ་རེད། དཔེར་ན། གུ་རུ་ལྷ་ཁང་དཀོན་གཉེར་རྣམས་ལ་ཟླ་རེར་ཕོགས་དོད་ ༣,༥༠༠ ཟེར་བ་ཞིག་འདུག འདི་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཉུང་

ཉུང་རེད་སྙམ། སྔོན་མ་འདི་སང་ལ་གེང་སོང་ཞིག་བྱུང་སོང་། གུ་རུའི་ལྷ་ཁང་ཁག་དེ་དག་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། བོད་ བསྟན་སིད་ཀི་དོན་དག་ལ་དངོས་གནས་༸སྐྱབས་མགོན་རིན་པོ་ཆེས་སྐུ་དིན་གི་བཞེངས་པ་དེ་འད་རེད། ཤར་ཁུམ་བུ་ལྟ་བུ་ཡིན་

ན་དེའི་ནང་ལྷ་ཁང་གཅིག་འདུག དཀོན་གཉེར་འདུག སྔོན་མ་ནས་ཕག་ལས་གནང་མཁན་དེ་འད་ཞིག་རེད། གནས་སྟངས་སྐྱོ་པོ་ ཞིག་ཡོད་པ་རེད། བཞུགས་ས་ཡིན་ནའང་རེད། མཐུན་འགྱུར་སྐྱོ་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་རེད། གཞན་པ་དེ་དག་རྒྱུས་མེད་དེ་ཧ་ལམ་དེ་

འད་མིན་ན་བསམ་གི་འདུག ཕོགས་དོད་ནི་གཅིག་པ་རེད། དེ་བཞིན་བཞུགས་དགོན་ཁག་སོར་ ༢,༠༠༠ རེད་འདུག དཀོན་ གཉེར་དེ་དག་ལའང་དེ་ཚོ་ཧ་ཅང་ཆུང་ཆུང་རེད་སྙམ། ཁོང་མང་ཚོགས་ཀི་ནང་ལ་ཞབས་རིམ་སྒྲུབ་པར་ཕེབས་པ་དང་དེ་འདའི་ཕྲ་ ལ་ཕྲན་བུ་ཞིག་ཡོང་འབབ་ཅིག་ཡོད་ན་མ་གཏོགས་དེ་འད་ཞིག་གི་འདང་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་གསལ་པོ་གསལ་རང་རེད་འདུག དེ་སར་ དགོས་རྒྱུའི་གནས་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཀི་འདུག་ཅེས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་ཡི་ཡོད། དེ་ནས་སི་ཡོངས་ཀི་དི་བ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ། ད་ལྟ་

ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀིས་ག་རེ་ལབ་དགོས་པ་རེད། ྱོབ་ཁུངས་ལབ་དགོས་པ་རེད་དམ། དེའི་འོག་ྱོ​ོན་ཡོངས་ནས་ང་ཚོའི་ད་ ལྟ་དགོན་སེ་ཁག་གྲྭ་བཙུན་སྔགས་གསུམ་གི་དགོན་སེ་ཁག་ྱོ​ོན་ཡོངས་ན་བོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཧི་མར་ཡའི་རི་རྒྱུད་ཡིན་ནའང་རེད།

ཕི་རྒྱལ་ཁག་ཡིན་ནའང་རེད། སོག་པོ་ཡིན་ནའང་རེད། སི་ཡོངས་ཀི་རྒྱལ་སིའི་ལྷག་བསམ་གི་བརྒྱ་ཆ་ལྟ་བུ་ག་ཚོད་ཙམ་ཆགས་ 140

ཀི་ཡོད་ན། དེ་འགིག་གི་ཡོད་དམ་མེད་ཡག་པོ་ཡོད་དང་མེད། དགག་བ་རྩ་བ་ཉིད་ནས་མེད་ཅེས་ཞུ་འདོད་བྱུང་། བརྒྱ་ཆ་ག་ཚོད་ ཙམ་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་ན། བོད་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱལ་སིའི་ལྷག་བསམ་འདི་གངས་འབོར་ག་ཚོད་ཙམ་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་ན། དེ་

སི་ཡོངས་ཀི་དི་བ་ཞིག་ཡིན། འདི་དང་འབེལ་ནས་ཕག་སེལ་སི་འཐུས་ཤིག་གིས་དི་བ་གནང་བ་དང་སགས་ནས་ད་ལྟ་ང་ཚོའི་

དགོན་སེ་ཁག་གི་ནང་བོད་ནས་ཕེབས་པའི་གྲྭ་བཙུན་ཡིན་ནའང་རེད། བཙན་བོལ་ནང་ནས་ཆོས་སོ་གནང་མཁན་ཡིན་ནའང་རེད། ཧ་ཅང་ཉུང་དུ་འགོ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། ང་ཚོའི་སྐྱ་བོ་འདི་ཚོ་དགོན་པའི་ནང་ལ་མཇལ་ཁ་རེད། སྐྱ་བོ་དགོན་པར་བཅུག་གི་རེད་དམ་ ཟེར་ནས་དི་བ་ཞིག་བཏང་སོང། འདི་ཆོས་སོ་ཤེས་མཁན་མེད་པ་དང་བོད་ནས་ཕེབས་མཁན་མེད་པ་དེ་སི་ཚོགས་ཀི་འགྱུར་

འགོའ་ི གནས་སྟངས་ཤིག་རེད། ཆབ་སིད་དང་སི་ཚོགས་ཀི་གནས་སྟངས་ཤིག་རེད། འདི་ཐབས་ཤེས་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད།

ང་ཚོ་སྐྱ་བོ་དགོན་པའི་ནང་ལ་སོབ་གཉེར་བ་རྒྱུ་དང་སྐྱ་བོ་ནང་ལ་མར་ནང་ཆོང་སོབ་སེལ ་བ་རྒྱུ་འདི་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ རེད་ལ། གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་ནང་གི་ཆེ་ཤོས་ང་ཚོའི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པའི་དགོངས་དོན་ཡང་དེ་རེད། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་

མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་ནམ་རྒྱུན་དུ་བཀའ་སོབ་གནང་དུས་ཀང་ད་ག་རང་རེད། ང་ཚོས་ཀང་དེའི་སང་ལ་ཤུགས་རྒྱག་དགོས་ པ་རེད་སྙམ། འདིའི་གནས་སྐབས་དེར་སེབ་དུས་ང་ཚོའི་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་འདི་ས་དར་རོ་དར་ཟེར་རྒྱུའི་འགོ་ཞིག་བཙུགས་ཀི་

རེད་སྙམ། དེ་ཚོ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་དང་མངོན་རགས་ཡག་པོ་ཞིག་རེད་ཅེས ་ཞུ་ཉིད ་འདོད་སོང་། མཐའ་མ་དེར ་ དགོངས་སེལ་ཞུ་རྒྱུ་ཞིག་ལ་ད་ལྟ་གང་འད་བས་ནས་ཞུ་དགོས་མིན་ཧ་གོ་མ་སོང། སིར་བཏང་ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གིས་ང་ཚོའི་བོད་ཀི་ སོག་རྩ་ལ་མ་སོང་ནའང་གཙོ་བོ་འདི་བོད་ཀི་རིག་གཞུང་ཡིན་པ་དེའི་ནང་ནས་ནང་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་ངོས་འཛིན་བེད་ཀི་ཡོད་པ་དེ་

སང་ནས་ཕག་སེལ་མང་པོ་ཞིག་གིས་གསུངས་པ་འདི་ང་ཚོས་ངོས་འཛིན་གཅིག་འགྱུར་རེད། འདི་ཁོ་རང་ཚོས་ཧ་གོ་ནས་དེ་བེད་ སོད་གཏང་རྒྱུའི་ཐབས་ཤེས་འད་མིན་ཞིག་བཏང་གི་ཡོད་པ་རེད། དཔེར་ན། སྔོན་མ་ཕི་རྒྱལ་ཁག་ལ་ཆོས་བརྒྱུད་ཁག་གིས་ཆོས་ ཚོགས་ཡོད་པ་དང་ཆོས་གསུང་མཁན་དང་ཆོས་ཀི་ལས་འགུལ་སེལ་མཁན་ཧ་ལམ་མང་ཆེ་བ་ལས་འགུལ་གི་ལམ་ནས་མི་མང་ ལ་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་བེད་མཁན། ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ནས་ཕེབས་པ་དང་དེ་འད་བའི་བ་མ་དགེ་བཤེས་རེད། ད་ལྟའི་ཕི་རྒྱལ་ཁག་ལ་

བལྟས་བ་ཡིན་ན་ནང་པའི་ཆོས་ཀི་ཆོས་ཚོགས་ཡིན་ནའང་རེད། མང་ཆེ་བ་དེ་ང་ཚོ་བཙན་བོལ་ནས་ཕེབས་པའི་བ་མ་ཞིག་རེད།

རྒྱ་ནག་ཁོ་རང་ཚོས་རྒྱ་ནག་ནས་ཕར་འགོ་རྒྱུ་འགོ་ཞིག་ཚུགས་ཀི་འདུག དཔེར་ན། བ་མ་དགེ་བཤེས་ཕེབས་པ། འདི་གང་འད་ བས་ནས་ཞུ་དགོས་ཡོད་ན་བསམ་བྱུང་གསལ་པོ་ཞིག་བྱུང་གི་ཡོད་མེད་མགོ་ འཚོས་མ་སོང་། འདི་ཁོ་རང་ཚོས ་ལས་འགན་

གཉིས་གྲུབ་ཀི་འདུག གཅིག་དེ་ཁོ་རང་ཚོས་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡོད་པ་སྟོན་གི་ཡོད་པ་རེད། བ་མ་དགེ་བཤེས་མང་དུ་མང་དུ་ བཏང་གི་འདུག གཉིས་པ་དེ་ཁོ་རང་ཚོ་ཕར་ཕེབས་མཁན་དེའི་བེད་སྟངས་དང་འགོ་སྟངས་གང་འད་ཞིག་རེད། དེར་ང་ཚོས་དོ་སང་ ཞིག་བེད་དགོས་ཀི་འདུག་སྙམ། དེ་ཙམ་ཞིག་ཆོག་པ་དང་། དེ་དག་འབེལ་ནས་ང་ཚོས་ང་ཚོའི་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་ཡིན་ནའང་ རེད། གཙོ་བོ་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་ཀི་ངོས་ནས་ཕི་རྒྱལ་གི་ཆོས་ཚོགས་ཁག་དང་དེ་ཚོར་འབེལ་བ་འཛུགས་སྟངས་ཏོག་ཙམ་

ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏང་རྒྱུ་དང་། གཙོ་བོ་དོན་གཅོད་ཁང་ངོས་ནས་གནང་གི་ཡོད་རྒྱུ་རེད། དེའི་ཟུར་དུ་ལས་འཆར་རམ་འཛིན་སྐྱོང་

ལྟ་བུ་ཞིག་ལོགས་སུ་བཟོས་ནས་ཕི་རྒྱལ་ཆོས་ཚོགས་ཁག་དང་ཆོས་ཀི་ཚོགས་པ་ཡིན་ནའང་རེད། སེར་པ་ཡིན་ནའང་རེད། དེ་ འད་ལ་འབེལ་བ་བེད་སྟངས་དང་འབེལ་ཐག་ཉེ་རུ་བཏང་བ་སོགས་བ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གནད་འགག་ཆེན་པོ་འདུག་སྙམ། རྒྱ་ནག་གི་ 141

ངོས་ནས་ཀང་ད་ལྟ་ངས་གོང་དུ་ཞུས་པ་ལྟར་དེར་ཤུགས་བསྐྱོན་གི་འདུག ང་ཚོའི་ངོས་ནས་ཀང་དེ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ རེད། ད་ལྟ་ཕི་རྒྱལ་ཁག་ལ་བལྟས་ན་གལ་འགངས་ཆེ་ཤོས་དེ་ཆོས་ཚོགས་ཁག་ཆགས་ཡོང་གི་འདུག བོད་ཀི་རིག་གཞུང་སང་

ལ་ཡིན་ནའང་རེད། སི་ཚོགས་གང་གི་སྟེང་ལ་ཡིན་ནའང་ཆོས་ཚོགས་ཁག་དེ་ངེས་པར་དུ་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཆགས་ཀི་འདུག

དེ་འད་ཡིན་དུས་དེར་ཤུགས་སྐྱོན་དགོས་རྒྱུ་དང་འབེལ་བ་དམ་པོ་བེད་དགོས་རྒྱུ། ཚགས་ཚུད་པོ་བེད་དགོས་རྒྱུ། དཔེར་ན། ཨ་ རིའི་དོན་གཅོད་སྔོན་མ་དེ་ཚོས་ཧ་ལམ་དང་པོ་ཕག་ལས་འགོ་བཙུགས་ནས་ཆོས་ཚོགས་ཁག་ལ་འབེལ་བ་བ་རྒྱུ་མང་པོ་གནང་ ཡོད་པ་རེད། ཧ་ལམ་ངས་ཞུ་སྟངས་ལྟར་ན་བཞི་བཅུ་ཙམ་ཞིག་ཡིན་བསམ་པ་དེ་འད་ཞིག་བརྒྱུད་ལམ་ཁག་ནང་འགོ་ཡི་འདུག དེ་ ཚོ་ཧ་ཅང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་རེད། དེས ་མཚོན་པའི་དོན་གཅོད་ཁང་ཚང་མར་ཆོས ་ཚོག ས་ཁག་ལ་འབེལ ་བ་དམ་དུ་ཡོང་

དགོས་པ་དང་། དེའང་གཟི་བརིད་དང་ལྡན་པ་འཆར་གཞི་དང་ལྡན་པའི་སོ་ནས་གནང་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གི་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ རེད་བསམ་གི་འདུག་ཅེས་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རེ་ཆེ།

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས། དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་གཡུ་ཐོག་ཀརྨ་དགེ་ལེགས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག བཀུར་འོས་སི་འཐུས་རྣམ་པ་གཉིས་ཡིན་པ་འད། དང་པོ་དེར་ཞ་ལུའི་སྐོར་རེད་འདུག ཞ་ལུ་དེ་

སྔོན ་མ་ནས་དགོན་པའི་མིང་རེད་ལ་ཆོས ་བརྒྱུད་རང་བས་པ་ཡིན་ན་བུ་ལུགས་ཟེར་བ་དེ་རེད། ད་ལྟ་མ་དགོན་དང་ཕིས ་སུ་ ༸རྒྱལ་དབང་ཀརྨ་པས་གསོལ་རས་གནང་སྟེ་ཡ་གིར་ཡན་ལག་གཅིག་དང་སེ་ཚན་གཉིས་ཤིག་ཡོད་པ་རེད། དེའི་སྐོར་ད་ལྟ་ཇོ་

ནང་དང་འད་བར་ཆོས་བརྒྱུད་ཆེན་པོ་བཞིའི་ཁོངས་སུ་ཡིན་མིན་གསལ་ལ་མི་གསལ་བས་ནས་སྒྲུབ་བརྒྱུད་ཤིང་ར་བརྒྱད་ཅེས་དེ་ འད་ལབ་ཡོང་དུས། ལོགས་སུ་བགང་ཡོང་མཁན་གས་ལ་ད་ལྟ་ཇོ་ནང་བུ་ལུགས། བོ་དོང་། གཞི་བེད་ཅེས་བཞི་ཡོད་བསད་པ་ རེད། བས་ཙང་ཞ་ལུ་ཟེར་བ་དེ་ཆོས་བརྒྱུད་བས་ན་བུ་ལུགས་དང་། དགོན་པ་བས་པ་ཡིན་ན་སོན་ཊ་དང་ཏི་ལོག་པུར་ལ་ཡན་

ལག་གཅིག་བཙུགས་ཡོད་པ་དེ་གཉིས་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བསྡུས་ཙམ་མ་ཞུས་ན་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག ཧ་ཅང་རིང་

པོ་ཆགས་ཏེ་མི་བདེ་བ་ཞིག་ཡོང་གི་འདུག དེ་ནས་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཀི་ཚོགས་ཆུང་དེ་སྔོན་མ་ནས་ཞུས་པ་ཡིན་ལ། ས་ཆ་དེ་སྔོན་ མ་ང་རང་ཚོ་བོད་མིའི་གཞིས་སར་ཚང་མའི་ནང་ལོག་ལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་དགོས་རྒྱུ་དང། དེའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་དབུ་བཞུགས་ ཀི་ཐོག་ནས་ཚོགས་ཆུང་བཙུགས་ཏེ་ཡར་ཐོ་ལེན་པའི་སྐབས་ལ་སུམ་ཅུ་སོ་དགུ་བྱུང། སུམ་ཅུ་སོ་དགུ་དེར་ང་ཚོ་མ་དངུལ་མ་

རེད། སོན་དངུལ་གི་བཟོ་ལྟ་ཞིག་བས་ནས་དན་ཚོད་བས་ན་སོར་ཁི་གཉིས་རེ་བཙུགས་པ་ཡིན་ནའང་དེ་འགོ་སོང་གཏང་རྒྱུ་ཞིག་ མ་རེད། ཕིས་སུ་འགོ་སོང་དེ་ས་གནས་དེ་དང་དེའི་ནང་ཆོས་ངོ་སྤྲོད་དང་འགོ་སོང་ག་རེ་ཕིན་པ་ཡིན་ནའང་ཆོས་རིག་ལས་ཁུངས་

ནས་བྱུང་འཛིན་བཏང་ནས་ལེན་ཆོག་པ་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། དེ་ལྟ་བུའི་རྩ་འཛིན་དང་ལམ་རྒྱུན་འཇགས་ནས་འགོ་ བསད་པ་ཡིན་དུས། ས་གནས་སུམ་ཅུ་སོ་དགུ་ཟེར་བ་དེ་ད་ལྟ་མཇུག་ལ་ཡང་བྱུང་སོང་། ངས་རེས་ལ་ཐོ་གཞུང་བཀག་ཆོག་པ་ 142

བགིས་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལས་འགུལ་སེལ་ཕོགས་དེ་སི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གཙོས་པའི་ཆོས་སེ་ཁག་ ཅིག་པུ་མ་ཡིན་པར་བོད་པའི་སི་ཚོགས་ནང་ལ་ནང་པའི་ཆོས་དང་ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་དང་འབེལ་བའི་གོ་རོགས་དེ་སྐལ་བ་མ་ཆད་པ་

བས་ནས་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀི་ཡོད་པ་ཞིག་གི་བཀའ་སོབ་དགོངས་དོན་གི་ཐོག་ནས་བྱུང་བཞག་པ་རེད། དེ་དང་ འབེལ་བའི་ས་གནས་ནས་འགན་གཙོ་བོ་འྱོེར་དགོས་རྒྱུ་ཞིག་གི་གནས་སྟངས་ཀང་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད། ཆ་རེན་དེ་ཕལ་ ཆེར་དམ་པོ་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་རེད། གཅིག་བས་པ་ཡིན་ན་ད་ལྟའི་ས་གནས་གཅིག་ནས་ད་དུང་ཚོགས་ཆུང་གཉིས་གསུམ་

བཙུགས་ཏེ་རྒྱ་བསྐྱེད་བས་པ་ཡིན་ན་ད་ལྟའི་རྩ་འཛིན་ཡིག་ཆ་དེའི་དགོངས་དོན་བས་པ་ཡིན་ན། ཚད་བཀག་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ རེད། དེ་འད་ཞིག་ཆགས་བསད་ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཁ་འཐོར་གྲྭ་བཙུན་རང་ལོ་དྲུག་ཅུ་ཡན་གི་སྐོར་ལ་དགོངས་ཚུལ་ གསུངས་སོང། ཐ་སྙད་འདིའི་དོན་དག་ངོ་བོའ་ི ཆ་ནས་འཚོ་སོན་ལྟ་བུ་ཞིག་རེད ། ཡིན་ནའང་གུས་བརྩི་དང་དེ་འདའི་ཐོག་ནས་ཐ་

སྙད་བརེ་པོ་བརྒྱབ་རྒྱུར་ད་ལྟ་བསམ་བསྡུར་བ་རྒྱུ་ཡིན ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ནས་གཅིག་ཆུང་ཆུང་རེད། ཡིན་ནའང་སྔོན་མ་བརྒྱ་

ནས་ཉིས་བརྒྱ་ཆགས་པ་རེད། འོན་ཀང་བཞེས་མཁན་དེ་དག་ཕལ་ཆེར་མར་བཞེས་པར་ཕེབས་དགོས་ཀི་ཡོད་པ་མ་རེད། ས་ གནས་འགོ་འཛིན་བརྒྱུད་ནས་ཡར་འབུལ་རྒྱུ་དང་འོན་ཀང་མཐའ་མ་དེ་སར་ཆ་ཐུབ་མིན་ཐད་བབ་གཟིགས་ཞུས་ཆོག་པ་བགིས་

ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མཁན་ལས་ཟུར་གི་རྩ་འཛིན་དེ་དག་ད་གིན་བགང་བ་ནང་བཞིན་དེ་རྩ་འཛིན་ཡིག་ཆ་དང། མི་བཞེས་མཁན་གི་

མིང་ཐོ་དེ་དག་ང་ཚོའི་ཡིག་ཆ་རིང་པ་ཏོག་ཙམ་བསྔོགས་དགོས་ཆགས་ས་རེད། ང་རང་སྔོན་མ་ལས་ཁུངས་དེ་ག་རང་གི་ནང་ལ་ ཕལ་ཆེར་དྲུང་གཞོན་ནམ་དྲུང་ཆེ་ཡིན་པའི་སྐབས་ལ་དཔེར་ན། ད་ལྟ་མངའ་འགྱུར་སིན་གོལ་གིང་གྲྭ་ཚང་ཡིན་པ་ཡོད། དེ་ནས་

ཕལ་ཆེར་བཞེས་ཀི་མིན་གསུངས་པ་དེ་སེམས་ནང་ལ་དན་གི་འདུག དེ་མ་ཡིན་པའི་ཕིས་སུ་སེར་ཁ་ཤས་ནས་བཞེས་མ་བཞེས ་ བ་རྒྱུ་དང་ཡང་ཁ་ཤས་ལ་ཕུལ་སྟབས་བདེ་མ་བདེ་དེ་འད་ཡང་བྱུང་སོང། གང་ཡིན་ཞེ་ན་མཁན་པོ་གནང་བའི་སྐབས་དེར་ཡུན་ ངེས ་ཅན་ཞིག ་རེད ། མཁན་ཟུར་ཆགས་ཚར་པའི་རེས ་ལ་ཇི་སིད་འཚོ་བའི་བར་དུ་ལྟ་བུ་ཞིག ་ཆགས་བསད་ཀི ་ཡོད་དུས། བཞུགས་ས་དགོན་ཁུངས་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་ཡིན་ན་ང་ཚོས་ཕུལ་བདེ་བ་དང། བཞུགས་ས་གཅིག་ལ་མ་བཞུགས་པ་དང་ལྷག་པར་ དུ་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་གཞན་ལ་ཕེབས་འགོ་དུས་བཞེས་མ་བཞེས་དང་འབུལ་ཐུབ་མ་ཐུབ་དེ་ནས་གནས་ཚུལ་དེ་དག་ཡོང་གི་ ཡོད་པ་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་ལྟ་རྩ་འཛིན་ཡིག་ཆ་དང་དེ་དག་གོས་ཚོགས་མ་གོལ་གོང་ལ་བཀུར་འོས་སི་འཐུས་ལགས་ལ་

ཕུལ་ཆོག་པ་བགིས་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱ་སྐད་ཀི་ཐོ་གཞུང་དེ་དགོན་སེ་བཅུ། དང་པོ་དེར་རོགས་ཆེན་དབུ་རྒྱན་ཆོས་གིང་རིང་མ་ དང། དགེ་རྒན་གི་མཚན་ལ་བཀའ་བརྒྱུད་མགོན་པོ། ཆོས་ལུགས་རིང་མ་རེད་འདུག དེ་ག་ནང་བཞིན་དགོན་པ་འབི་གུང་རིན་ ཆེན་གིང་བཀའ་བརྒྱུད། དགེ་རྒན་དཀོན་མཆོག་འཕྲིན་ལས། གསུམ་པ། དེའི་དགེ་རྒན་རིན་ཆེན་མཚོ་མོ། དགོན་པ་ས་སྐྱ་མཐོ་

སོབ། ཆོས་བརྒྱུད་ས་སྐྱ། བཞི་པ། དགེ་རྒན་རོ་རེ་བསོད་ནམས། འབས་སྤུངས་བོ་གསལ་གིང་དགེ་ལུགས། ལྔ་པ། བོ་བཟང་ ཆོས་སྒྲུབ། འབས་སྤུངས་སོ་མང་དགེ་ལུགས། དྲུག་པ། ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ། དགའ་ལྡན་བང་རྩེ་དགེ་ལུགས། བདུན་པ། བམས་པ་ རྒྱན་མཚན། དགའ་ལྡན་ཤར་རྩེ་དགེ་ལུགས། བརྒྱད་པ། ངག་དབང་བམས་པ། སེར་བེས་དགེ་ལུགས། དགུ་པ། བསོད་ནམས་ ཕུན་ཚོགས། རྒྱུད་སད་དགེ་ལུགས། བཅུ་པ། མཁན་པོ་བརྩོན་འགྲུས། རོང་མཁར་ཆོས་སེ་དགེ་ལུགས་ཞེས། ཐུགས་རེ་ཆེ།

143

ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ནས།

དཔལ་ལྡན་ཆོས་རིག་བཀའ་བོན་མཆོག སྐུ་བཞུགས་གནང་རོགས་གནང་། ཕག་ཚོད་ ༡༡:༡༥ བར་དུ་གསོལ་ཇའི་བར་གསེང་ ཡིན།

144