གནས་འཕྲིན། ༤༩

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན།

བོད་རྒྱལ་ལོ་ ༢༡༤༧ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཕྱི་ཟླ་གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ། འདོན་ཐེངས་ ༤༧ པ།

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ཉིན་སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་པའི་ཐོག་དཔལ་ལྡན་ ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས།

དཀར་ཆག

ཨང་། ༡༽

གནས་དོན།

ཤོག་གྲངས།

༸གོང་ས་མཆོག་གི་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་སློབ།................................................................................................................................................... ༡

༢༽ བོད་ཀྱི་གནད་དོན་རྒྱ་གར་ལ་ཇི་ཙམ་གལ་གནད་ཆེ་ཚུལ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་བ།.......................................................................................................༢

༣༽ དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཧར་པ་སྤུར་གཏན་སློབ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོར་གསུང་བཤད་གནང་བ།................................................༤ ༤༽ དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་ལྡི་ལི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་མཆོག་ལ་འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ།............................................................................༧ ༥༽

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་གསུང་བཤད་

ཐོག་མཉམ་ཞུགས་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་མཇལ་འཕྲད་སོགས་གནང་བ།..............................................................................................................................༨

༦༽ དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་རྡ་ས་གྲོང་སྡེ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་གཞོན་པའི་

བུ་མོའི་རྟེན་འབྲེལ་ལས་རིམ་ཐོག་གདན་ཞུས་ལྟར་ཆེད་བཅར་གནང་བ།.................................................................................................................................................༡༡

༨༽

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་གཙོ་གསར་པར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ།..............................................................................༡༣

༧༽ དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་འཇིག་རྟེན་བཟང་སྤྱོད་གལ་གནད་སྐོར་གྱི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོར་གསུང་བཤད་གནང་བ།.......................................༡༡

༩༽ དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་དང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་གཉིས་ནས་བྷི་ཇེ་པི་དབུས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སོགས་མཇལ་འཕྲད།..................................................༡༤ ༡༠༽ རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༠་་་༢༡ ལོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་དོན་དབུ་འཛུགས་གནང་བ།..........................................................༡༦ ༡༡༽ དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ས་ཊོན་ཁམས་ཀཿཐོག་གཞིས་ཆགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་མཛད་སྒོར་གསུང་བཤད་གནང་བ།....................................༡༧

༡༢༽ ཚོགས་དྲུང་གསར་རྙིང་དབར་རྩིས་སྤྲོད་རྩིས་ལེན་གྲུབ་མཚམས་ཚོགས་དྲུང་གསར་པའི་ལས་འཁུར་འགོ་འཛུགས་གནང་བ།..........................................................................༡༩

༡༣༽ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུང་ཟུར་པ་ལྷ་ཁང་ཚེ་རིང་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས།...................................................................................༢༡ ༡༤༽ དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་མཇུག་བསྡོམས་མཛད་སྒོར་གསུང་བཤད་གནང་བ།..................................༢༢

༡༥༽ བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༡ པའི་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད།...................................................................༢༦ ༡༦༽ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་གཉིས་ལ་གསོལ་ཚིགས་འདེགས་འབུལ་ཞུས་པ།...................................................................................༣༡

༡༧༽ གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་པའི་ཐོག་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་ཚོགས་འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་གསུང་བཤད།....................................................................................༣༣

༡༨༽ སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་པའི་ཐོག་བཞག་པའི་གཞུང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་ཁག..........................................................༣༤ ༡༩༽ དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་པའི་མཇུག་བསྡོམས་གསུང་བཤད།...........................................................................༣༨ ༢༠༽ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཨུ་རུ་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་སོགས་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ལེགས་གྲུབ་གནང་བ།...........................................༣༩

༢༡༽ གལ་ཆེའི་གསལ་བསྒྲགས།..........................................................................................................................................................................................................༤༧ ༢༢༽ གནམ་ལོ་གསར་དུ་བཞད་པའི་དགའ་སྟོན་ལ་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་འཚམས་འདྲི་གནང་བ།...................................................................༤༨ ༢༣༽ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟུར་པ་དགའ་བྱང་དགེ་བཤེས་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པར་ཁོང་གི་ཉེ་འབྲེལ་ལྟོས་བཅས་

རྣམས་ལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་ཐུགས་གསོའི་འཚམས་འཕྲིན་གནང་་བ།..........................................................................................................................................༤༨

༢༤༽ ཉིན་གླ་ལས་བྱེད་གསར་འདེམས་གསལ་བསྒྲགས།...........................................................................................................................................................................༤༩

སྤྱི་ཁྱབ་ལྟ་ཞིབ་དང་ཞུ་དག་པ། རྩོམ་སྒྲིག་པ།

མདུན་ཤོག་བྱུས་འགོད་དང་ཀམ་པུཊར་རྒྱག་མཁན། འགྲེམས་སྤེལ་བ།

ཚོགས་དྲུང་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ། བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར།

བསྟན་འཛིན་དཔལ་འབྱོར།

རིན་ཆེན།

Tibetan Parliament-in-Exile Central Tibetan Administration Dharamsala-176215 H.P.India Tel: +91-1892-222481 Fax: +91-1892-224593 Email : chithu@tibet.net tibetanparliament@tibet.net tpieadmin@tibet.net Website: www.chithu.org

www.tibetanparliament.org App : TPIE

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན།

༸གོང་ས་མཆོག་གི་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་དང་འབྲེལ་བའི་བཀའ་སློབ།

འདོན་ཐེངས་སྔོན་མའི་འཕྲོས། ད་རེས་གྲོས་བསྡུར་བྱེད་རྒྱུའི་གོང་། ལས་བགོས་ ཀྱི་མི་འགྲོ་གཏན་འཁེལ་བྱེད་རྒྱུའི་གྲས། ཆོས་དོན་ དང་། ནང་སྲིད། འདུ་འགོད། ཕྱི་འབྲེལ། ཤེས་ རིག་སློབ་གསོ་བཅས་ཡོད་པ། ནང་སྲིད་ཁོངས་ དྲིལ་བསྒྲགས་དང་། བདེ་འཇགས་ཀྱི་འགན་ཁུར་ ཟུར་དུ་ཡོད་པ་དང་། བྱུང་ན་རྗེས་སུ་ལས་བྱེད་མི་ འགྲོ ་ བསྡུ་གཏོ ང ་བྱེ ད ་མཁན་ལས་བྱེ ད ་བདག་ གཉེ ར ་ཁང་ཞི ག ་ཀྱང་ཡོ ད ་ན་ཁུངས་དེ ས ་ལས་ བྱེ​ེ ད ་ཚང་མར་རྒྱུན་དུ་ཞི བ ་བརྟག་གི ས ་འཕྲལ་ འཕྲལ་བཏང་ཆོག་ཡོང་གནས་སྙམ། གང་ལྟར་ད་ ལམ་ལས་བྱེད་གཏན་འཁེལ་དགོས་པ་རྣམས་ད་ ཕན་ལས་དོན་གྱི་སྐྱོན་དང་། ཉམས་མྱོང་ལ་ཞིབ་ འཇུག་གིས་དོན་ཕན་འཐུས་ཤོར་མི་འབྱུང་བའི་མི་ འགྲོ་བསྐོ་འཛུགས་བྱེད་རྒྱུ་ལས། མིང་དང་། གོ་ས། རྒན་གཞོན་སོགས་ལ་སྟབས་བསྟུན་བྱེ ད ་མ་ དགོས། ལས་འགན་སུས་ཐེག་པ་དང་། སུ་ལ་བྱེད་ འདོད་ཡོད་པ། སུས་བྱེད་ཐུབ་པ། སུ་ལ་འོས་པ་ བཅས་ལ་འགན་ཁུར་སྤྲོད་པ་ལས། མཛེས་ཚོན་ ཟོམ་འཇོག་བྱེད་རྒྱུ་འཐུས་ཤོར་གྱི་གཞི་རེད། ངའི་ སེ མ ས་ལ་ལས་བྱེ ད་མི ་ འགྲོ ་ གཞོ ན ་པ་མང་ཙམ་ ཞིག་བྱུང་ན་སྙམ། ན་གཞོན་རྣམས་རང་བཞིན་ སེམས་རྩ་གྲུང་བ་དང་། བསམ་བློ་གསར་པ་ཡང་ མང་བ། ཕྱིའི་གནས་ཚུལ་ཤེས་ཆེ་ལ། འབྱུང་བ་ དར་བས་གང་ཅི་ནས་ནུས་ཤུགས་ཆེ། འོན་ཀྱང་ རྒན་པ་ངེས་པར་དུ་ཡོད་དགོས། གཞོན་པའི་ བསམ་འཆར་རྣམས་ལ་རྒན་པའི ་ ཉམས་མྱོ ང ་ བསྣན་ཏེ་ཐལ་ལུས་ཡ་ཡུད་མེད་པའི་སྟངས་འཛིན་ བྱེད་ཐུབ། ཡང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒན་པ་རྣམས་ རིམ་ཟད་འགྲོ་རྒྱུར་གཞོན་པ་ལ་ཉམས་མྱོང་དང་། མི ག ་ལྟོས་ངེ ས ་པར་དུ་འཇགས་པ་བྱེ ད ་དགོ ས ། ལས་བྱེད་པའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཡག་པོ་ཞིག་བྱུང་ན་ ལས་དོ ན ་ཇི ་ བྱེ ད ་ནང་ཁུལ་གོ ་ བསྡུར་བྱས་ཏེ ་ འཆར་གཞིའི་ཡི་གེ་བཟོ་དགོས། དེ་ཡང་ཟླ་བཞི་

འམ། ཟླ་དྲུག་ལྟ་བུ་སྔོན་རྩིས་དུས་བཀག་བཟོས་ཏེ་ སྒྲུབ་དགོས། དེ་ལ་འགྲོ་གྲོན་ཇི་དགོས་སོགས་ སྔོན་ཚུད་འཆར་གཞི་ཞིག་བཀོད། དེ་ལ་ལས་བྱེད་ ཚང་མའི་སེམས་ཤུགས་བསྒྲིལ་ནས་འབད་སྒྲུབ་ བྱས་ན་ལས་དོན་སྒྲུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད། དེ་འདྲ་མིན་ པར་ད་ལྟའི་བྱེད་སྟངས་ལ་སྐྱོན་ཆེན་པོ་ཡོད། ད་ ལྟ་ཟླ་ ༩ དང་ ༡༠ པའི་ནང་ལས་དོན་ཇི་བྱེད་ཀྱི་ འཆར་གཞི་གང་ཡང་མེད་པར་མི་གཞན་ཞིག་ནས་ འདི་འདྲ་ཞིག་བྱེད་རན་ཟེར་ནས་གློ་བུར་དུ་ཚབ་ ཚུབ་ངང་བྱེད་དགོས། དེ་ལྟར་བྱས་པས་ལས་དོན་ ཇི་བཞིན་མི་འགྲུབ་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་རྣམས་ལའང་ སྐྱོན་ཡོང་གི་འདུག དེར་བརྟེན་ད་ཆ་ལས་དོན་ སྒྲུབ་ཕྱོགས་ལ། མ་ལན་མ་འགྱོད་མེད་པའི་བསམ་ བློ་ཞིབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་གོ་བསྡུར་ནན་ཏན་བྱས་ ནས་སྐྱོན་སེལ་གང་ཐུབ་དང་། དོན་ཕན་གང་ཆེ་ ཡོང་ཐབས་བྱེད་དགོས། ཚོགས་འདུའི་ཉིན་གྲངས་ ཁོངས་མ་ཟིན་ཡང་གལ་ཆེ་དོན་ཆེའི་ལས་དོན་ལ་ ཉི ན ་རེ ་ ཟུར་འཕར་དུ་འགོ ར ་ན་ཡང་འགྲི ག ས། བསམ་བློ འི ་ རྒྱུ་ཆར་ཌ་ལ་ཧའོ་ སི ར ་ངའི ་ བསམ་ ཚུལ་གང་འཚམས་བཤད་པ་པར་འདེབས་བྱས་པ་ དེ་ཁྱེད་ཚོས་ཡག་པོ་ཀློགས་དང་། དེས་བསམ་ བློའི་ནང་མ་རྩ་ལྟ་བུ་ཕན་ཁྱད་ཕྲན་བུ་ཡོང་རེ་ཡོད། ད་དུང་ཁ་སང་སྣེའུ་ཤར་ནས་བར་སྐབས་ཀྱི་ལས་ དོན་གནས་ཚུལ་བཤད་པ་རྣམས་ལའང་དགེ་སྐྱོན་ ཇི་འདུག་བསམ་ཞིབ་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས། རྗེས་ སུ་ཚོགས་འདུ་ཟིན་སྐབས་ད་ལམ་ཚོགས་འདུར་ གྲོས་མོལ་ཇི་བྱས་དང་། ལས་བསྡོམས་ཇི་བྱུང་གི་ ཡི ་ གེ ་ ཞི ག ་བཟོ ས ་ན་ཡག་པོ ་ ཡོ ང ་གནས་སྙམ། བོ ད ་མི ་ མང་ནས་ང་ཚོ ར ་རེ ་ བ་ཇི ་ བཅོ ལ ་དང་། འགན་ཁུར་ཇི་སྤྲད་ལ་ང་ཚོས་བསམ་བློ་ཡག་པོ་ ཞིག་ཅིས་ཀྱང་གཏོང་དགོས། བོད་མི་ཁྲི་ཕྲག་གི་ གཅེས་པའི་སྲོག་དང་། ཤ་ཁྲག་རྣམས་སྣང་ཆུང་ དགོས་མེད་དང་། སྐྱིད་འདོད་ཀྱིས་གང་བྱུང་ཆུད་ ཟོས་བཏང་བ་གཏན་ནས་མིན། ཤི་ཁར་ཁ་ཆེམས་ 1

ལའང་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་དོན་དུ་འབད་བརྩོན་དགོས་ ལུགས་ཟེར་བའི་ལས་འགན་དེ་སུ་ལ་འཁྲི་གི་ཡོད་ དམ། ཤི་བ་ཚོ་དང་རྨས་པ་ཚོའི་གདོང་ལ་གཅིག་ ལྟོས་དང་། ཁོང་ཚོ་ཤི་རྨས་གང་གི་དོན་དུ་བྱུང་བ་ ཡིན། ང་ཚོ་མ་ཤི་བར་རྒྱ་གར་རང་དབང་གི་ཡུལ་ དུ་ཡོད་པ་རྣམས་ནས་བསྟན་སྲིད་དང་། བོད་མི་ རིགས་སྤྱིའི་ལ་རྒྱ་དང་། ཤ་ཞེན་སྙིང་ལ་བཟུང་ ནས་རང་ནུས་གང་ཡོད་ཀྱི་འབད་བརྩོན་འགྱོད་པ་ མེ ད ་པ་ཞི ག ་མ་བྱས་ན་ཆོ ས ་ཀྱི ་ ཆ་ནས་ལས་

འབྲེལ་ལ་མི་བཏུབ་ཅིང་། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆ་ནས་ ཡ་རབས་ཀྱི་སྤྱོད་ཚུལ་དང་འགལ་གྱི་རེད། མི་ འགྲུབ་མི་ཐུབ་པའི་ལས་ཀར་བྱ་ཐབས་མེད་ཀྱང་། འགྲུབ་ཚོད་ཐུབ་ཚོད་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་མཉམ་ཁུར་ མ་བླངས་པར་སྤྱི་ཟོམ་མཛེས་ཟོལ་འཐུས་ཤོར་དུ་ བཏང་ན་དངོ ས ་གནས་བློ ་ ཕམ་ཆེ ན ་པོ ་ ཡོ ང ་གི ་ འདུག ཚང་མས་༸རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཚེ་བརྟན་ པ་ཞེས་རྒྱུན་དུ་ཟེར་ཡང་། ངས་བསྟན་སྲིད་དང་། བོད་མི་སྤྱིར་ཕན་ཐོགས་ཤིག་བྱུང་ན་བསྡད་ཀྱང་ བསྡད་གོ་ཆོད། དེ་མིན་མི་གཅིག་གི་ནུས་པས་ གོ མ ་པ་རི མ ་བགྲོ ད ་ཀྱི ་ ཞི བ ་ཕྲའི ་ ལས་དོ ན ་ཐོ ག ་ དོན་ཕན་ཡོང་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། ང་ཨ་མདོའི་ཕྲུ་གུ་ཐེབས་ཆག་གཅིག་ལས་ སྨོ ན ་རྟེ ན ་འབྲེ ལ ་དབང་གི ས ་བསྟན་སྲི ད ་བོ ད ་མི ་ བཅས་པར་དོན་ཕན་ཡོང་རེ་ཞིག་ཡོད་ན། ལོ་ཁྲི་ ཕྲག་ཟེར་བ་ཇི་ལྟར་ཡང་། འཇིག་རྟེན་འདིའི་ གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པའི་ལོ་བརྒྱད་ཅུ་ལྷག་སྡོད་ ཤས་ཆེ། ངས་ཕན་ཐོགས་ཡོད་ངེས་ཞིག་ཡིན་ན་ བསད་ཀྱང་ཤི་བ་དཀའ། སྐྱེ་འཆིར་རང་དབང་མེད་ ཀྱང་ལས་སྨོ ན ་རྟེ ན ་འབྲེ ལ ་གྱི ་ གནས་ཚུལ་ཞི ག ་ ཡོད་པ་རེད། ཚུལ་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ལས་ཀའི་ཐོག་ ཚང་མས་ལྷག་བསམ་ཆིག་བསྒྲིལ་གྱི་ཁུར་འགན་ མ་བླངས་ན་ང་མི་གཅིག་གིས་ཇི་ཙམ་བསྡད་ཀྱང་ ཕན་ཐོགས་པ་དཀའ། གཞུང་ཞབས་ནང་ལྷག་ བསམ་དཀར་ནག་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་དཀའ་

བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས། ཡང་། ལས་དོན་བྱེད་སྟངས་ཐོག་ཧ་ཅང་བློ་ཕམ་ འབྱུང་གཞི འི ་ གནས་ཚུལ་མང་པོ ་ ཡོ ང ་གི ་ འདུག ཁྱེད་ཚོ་མི་གསར་པ་རྣམས་ནས་བསམ་བློ་གསར་ པས་ཐབས་གསར་པ་བཏོན་ཏེ་འབྲས་བུ་གསར་པ་ ཞིག་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས། ཡང་ཁྲི་བཅུ་དཔོན་ལྟ་བུ་ ནས་ལོ་མང་རིང་གུང་ཁྲན་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པ་དང་། དེ་སྔོན་གོ་མིན་ཏང་དང་འབྲེལ་གཏུགས་ཀྱི་ལས་ དོ ན ་བྱས་པའི ་ ཉམས་མྱོ ང ་ཡོ ད ་གཤི ས ་ང་ཚོ ས ་ སྐད་ཆ་བཤད་པ་ཐད་ཀར་གསལ་པོ་གོ་གི་མེད་ན་ ནང་ཁུལ་ཕར་ཚུར་གོ ་ བསྡུར་ཡག་པོ ་ བྱས་ཏེ ་

བསམ་འཆར་གང་ཡོད་མཛེས་ཟོལ་མེད་པ་བརྗོད་ རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད། གོ་བསྡུར་སྐབས་ཚོགས་ཆེན་ ནམ། ཡང་ན་འབྲེལ་ཡོད་གཉིས་གསུམ་ཚོགས་ ཆུང་ལྟ་བུར་གོ་བསྡུར་བྱས་ཀྱང་འགྲིགས། གང་ ལྟར་དོན་ཕན་གལ་ཆེའི་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས། ངས་ད་རེས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ལ་རེ་བ་ཆེན་པོ་བྱེད་ ཀྱི་ཡོད། ད་རེས་གྲོས་ཚོགས་འདིར་ལས་དོན་ ནོར་འཁྲུལ་འདིར་ལེགས་བཅོས་འདི་བྱས་དང་། དོ ན ་ཕན་འདི ་ བྱུང་རྗེ ས ་འབྲས་ཐོ ན ་པ་ཞི ག ་ཡོ ང ་ བའི་རེ་བ་ཡོད། གཞན་དེ་རིང་བརྗོད་རྒྱུ་འདི་ཙམ་

ཡིན། ཞེས་བཀའ་སྩལ། ། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ཟླ་ ༩ ཚེས་ ༤ ཉིན་བོད་ ཆོ ལ ་ཁ་གསུམ་གྱི ་ འཐུས་མི ་ ངོ ་ མ་བཅུ་གཅི ག ་ དང་། ང་ོཚབ་གཅིག བཀའ་ཚབ་སྣེ་ཤར་བཅས་ མཇལ་བཅར་སར་བཀའ་སློབ་སྩལ་བ། བོད་ གཞུང་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ནས་པར་སྐྲུན་ཞུས་པ། (སྤྱི ་ འཐུས་དང་བཀའ་ཤག་ལ་སྩལ་བའི ་ བཀའ་ སློབ།) པོད་དང་པོའི་ཤོག་གྲངས་ ༨ ནས་ ༡༨ བར་གསལ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༤ ཉིན་རྒྱ་ ལྷན་ཚོགས་ཤིག་འཚོགས་གནང་ཡོད། གར་ལྷོ་ཕྱོགས་དབུས་གཞུང་གི་ཐད་ཀར་སྟངས་ བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གསུང་བཤད་

ཀྱི་སྐུ་ཚབ་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་མཐར་ ཕྱིན་མཆོག་དང་། སྤྱི་འཐུས་གེ་བ་ཚང་ངག་དབང་ ཐར་པ་མཆོག སྒེར་དྲུང་བསྟན་འཛིན་ཤེས་རབ་ ལགས་བཅས་ཁྱོན་ཚོགས་བཅར་བ་ ༢༣༠ ཙམ་ མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད། སྐབས་དེར་ཐོག་མར་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་ མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ ཚོ ག ས ་ མ ཆོ ག ་ གི ས ་ ཚོ ག ས ་ འ དུ འི ་ ད གོ ས ་ དམིགས་དང་། གསུང་བཤད་གནང་མཁན་རྣམ་ པའི་ལོ་རྒྱུས་ངོ་སྤྲོད། འཚམས་འདྲིའི་གསུང་ བཤད་བཅས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་རྗེས་ཉམས་ ཞིབ་པ་ཁེ་ལཱོ་ཌི་ཨར་པི་ (Mr. Claude Arpi) མཆོག་གིས་ཚོགས་འདུ་གཙོ་སྐྱོང་གནང་བའི་ཐོག ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་གནད་དོན་གལ་འགངས་ཇི་ལྟར་ ཆེ་བའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་སྙིང་བསྡུས་ཤིག་གནང་གྲུབ་ མཚམས། རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་དམག་སྤྱི་ཟུར་ པ་སྐུ་ཞབས་ཨེན་ཨེསེ་མ་ལིག་ (Lt. Gen N. S. Malik) མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱིས་བོད་ དོན་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་གང་འབྱུང་མིན་དང་། རྒྱ་ དམར་གྱིས་བོད་ས་བཙན་བཟུང་བྱས་རྗེས། རྒྱ་ ནག་གཞུང་གི ས ་རྒྱ་གར་ལ་དཀའ་ངལ་ཇི ་ ལྟར་ སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་མིན། བོད་རང་དབང་ཡོད་སྐབས་རྒྱ་ གར་ས་མཚམས་སྲུང་སྐྱོབ་ཐད་དཀའ་ངལ་གང་ ཡང་མེད་སྐོར། བོད་ཀྱི་གནད་དོན་དེ་གལ་ཆེན་པོ་

བོད་ཀྱི་གནད་དོན་རྒྱ་གར་ལ་ཇི་ཙམ་གལ་གནད་ཆེ་ཚུལ་ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་བ།

རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་པོན་ཌི་ཅ་རི་མངའ་སྡེའི་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ཤྲི་ཨར་ཝིན་དྷར་བཟོ་སྐྲུན་རིག་པའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་དང་། བོད་དོན་ དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་བཅས་ལྷན་དུ་བསྒྲོན་པའི་པར།

འཛིན་འོག་ཡོད་པའི་པོན་ཌི་ཅ་རི་མངའ་སྡེའི་ནང་ རྟེ ན ་གཞི ་ བྱས་པའི ་ ཤྲི ་ ཨར་ཝི ན ་དྷར་བཟོ ་ སྐྲུན་ རིག་པའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་ (Sri Aravindar Engineering College) དུ་བོད་མི་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་དང་དེ ་ གའི ་ གཙུག་ ལག་སློ བ ་གཉེ ར ་ཁང་གཉི ས ་ཀྱི ་ གོ ་ སྒྲི ག ་འོ ག ་ “བོད་ཀྱི་གནད་དོན་རྒྱ་གར་ལ་ཇི་ཙམ་གལ་གནད་ ཆེ་ཚུལ་” ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་

གནང་མཁན་དང་། ས་གནས་ཀྱི་མཁས་དབང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ། ཉམས་ཞིབ་པ། བཟོ་སྐྲུན་ རིག་པའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་དེའི་སློབ་མ། ས་གནས་ཨོ ་ རོ ་ ཝི ་ ལེ ་ ལ་ཡོ ད ་པའི ་ བོ ད ་ཀྱི ་ རི ག ་ གཞུང་ཁང་ (Auroville Pavilion of Tibetan Culture) གི་ལས་བྱེད་དང་སློབ་ཕྲུག ས་གནས་ ཀྱི་གསར་འགོད་པ། དེ་བཞིན་བགྲོ་གླེང་གོ་སྒྲིག་ གནང་མཁན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ 2

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཡི ན ་པ་བཅས་ཀྱི ་ ཐོ ག ་ལ་གསུང་བཤད་སྐར་མ་ ༣༠ ཙམ་གནང་ཡོད་འདུག་པ་དང་། དེ་ནས་སློབ་

ཁོ ང ་ཉི ད ་རྡ་སར་བཅར་སྐབས་དངོ ས ་སུ་མཐོ ང ་ ངལ་ཚད་མེད་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་པ། བོད་ཀྱི་ཆོས་ ཐོས་བྱུང་སྐོར། དེ་བཞིན་བོད་པ་ཚོ་སངས་རྒྱས་ དང་རིག་གཞུང་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་དེ་བོད་པ་ གཅི ག ་པུའི ་ ཆེ ད ་དུ་མི ན ་པར་རྒྱ་གར་བ་རྣམས་ ལའང་གལ་ཆེ ན ་ཆགས་ཡོ ད ་པར་ཚང་མས་དོ ་ སྣང་གནང་གལ་ཆེ་བ་མ་ཟད། བོད་དོན་བདེན་ མཐའ་གསལ་ཐབས་ཆེད་དུ་རྒྱ་གར་བ་ཚོས་རྒྱབ་ སྐྱོ ར ་གནང་དགོ ས ་པ་གལ་ཆེ ་ ཡི ན ་སྐོ ར ་བཅས་ གསུངས་གནང་འདུག བོད་དང་རྒྱ་དཀར་ནག་བཅས་གསུམ་གྱི་ ཐོ ག ་ཉམས་ཞི བ ་པ་དང་བགྲོ ་ གླེ ང ་ཚོ ག ས་འདུའི ་ གཙོ་སྐྱོང་བ་སྐུ་ཞབས་ཁེ་ལཱོ་ཌི་ཨར་པི་ (Mr. དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་ཚོགས་འདུའི་ངོ་སྤྲོད་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། Claude Arpi) མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ གོང་ གི་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དང་། དེའི་རྗེས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ གཉི ས ་དབར་ཁྱད་པར་ཆེ ན ་པོ ་ ཡོ ད ་སྐོ ར ་དང་། ལྷག་པར་དུ་བོད་ལ་རྒྱ་དམར་གྱིས་བཙན་འཛུལ་ བྱས་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལོའི་རྒྱ་དཀར་ནག་ གཉི ས ་ཀྱི ་ དམག་འཁྲུག་སྐབས་རྒྱ་གར་ལ་ཕམ་ ཉེས་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱ་དཀར་ནག་ གཉིས་དབར་འབྲོག་ལམ་ལྟ་བུའི་ས་མཚམས་ཀྱི་ དཀའ་རྙོག་འཕྲད་བཞིན་པ་དེ་དག་གཙོ་བོ་རྒྱ་གར་ གྱི ས ་བོ ད ་ཐོ ག ་སྲི ད ་བྱུས་འཛི ན ་སྟངས་ནོ ར ་བ་ ལས་བྱུང་བ་དངོས་འབྲེལ་ཡིན་པ། བྱས་ཙང་བོད་ ཀྱི་རྩ་དོན་ཐོག་རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་སྲིད་བྱུས་ཡང་ དག་ཅིག་གཟུང་དགོས་པ་གནད་འགག་དང་། ད་ བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་མཁན་རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི་དམག་སྤྱི་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཨེན་ཨེསེ་མ་ལིག་ (Lt. Gen N .S. Malik) མཆོག་གིས་རྒྱ་གར་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱིས་བོད་དོན་ལ་ཤུགས་ ལྟ་བོད་པའི་དཀའ་རྙོག་དེ་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ཐོག་ རྐྱེན་གང་འབྱུང་མིན་སྐོར་དང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་སྐུ་ཞབས་ཇི་ཨེསི་མུར་ཏིས་ (Prof. G. S. Murthy) མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐོར། སྐུ་ཞབས་ཁེ་ལཱོ་ཌི་ཨར་པི་ (Mr. Claude Arpi) མཆོག་གིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ གོང་གི་རྒྱ་གར་གྱི་ཕྱི་སྲིད་དང་། དེའི་རྗེས་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྐོར། བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་ཛམ་ལྷ་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱིས་མཐོ་ ནས་སེལ་ཐབས་གནང་བཞིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ སྒང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གིས་རྒྱ་གར་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་ཡོང་མིན་སྐོར་བཅས་ཀྱི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། དཔོན་ཆེན་མོ་སྐུ་ཞབས་ཇི་ཨེསི་མུར་ཏིས་ (Prof. ཀྱི་ཆོས་ཉམས་ལེན་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པའི་ གར་གཞུང་གི་དཔོན་རིགས་ཚོས་རྒྱ་མིའི་དཔོན་ G. S. Murthy) མཆོག་གིས་བོད་ཀྱི་ནང་ཆོས་ ཆ་ནས། ཡ་རབས་ཚུལ་མཐུན་ཡོད་པ་ཙམ་མ་ཟད་ རི ག ས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས་བོ ད ་ཀྱི ་ དང་རིག་གཞུང་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་སྐར་མ་ ༣༠ སེམས་པ་བཟང་པོ་ཡོད་པ། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ གནད་དོ ན ་སྐོ ར ་གསུང་དགོ ས ་པ་གལ་ཆེ ་ ཡི ན ་ ཙམ་གནང་ཞིང་། དེའི་སྐབས་ཁོང་གིས་བོད་ཀྱི་ ས་མཆོག ་གིས ་བོ ད ་ཀྱི་ཆོ ས ་དང་རིག ་གཞུང་དེ ་ སྐོར་བཅས་གསུངས་གནང་འདུག དེ་ནས་བོད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་ཉམས་ཞིབ་ཁང་ ཆོ ས ་དང་རི ག ་གཞུང་རྩ་བའི ་ ཆ་ནས་རྒྱ་གར་གྱི ་ ཉིད་རྒྱ་གར་ལའང་གལ་འགངས་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་ གནའ་རབས་རི ག ་གཞུང་དང་འབྲེ ལ ་བ་ཟབ་མོ ་ གསུངས་པ་མང་པོ་ཐོས་པའི་གོ་སྐབས་བྱུང་སྐོར། གི ་ ཉམས་ཞི བ ་པ་ཛམ་ལྷ་བསྟན་པ་རྒྱལ་མཚན་ ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་དེ་བཙན་བཟུང་ བོད་ཀྱི་གནས་གངས་དཀར་ཏི་སི་དེ་ཡང་རྒྱ་གར་ ལགས་ཀྱིས་མཐོ་སྒང་བོད་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་གིས་རྒྱ་ བྱས་ཡོད་ཀྱང་། བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་བོད་མི་ གྱི་གནས་ཁྱད་འཕགས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་། ད་ལྟའི་ གར་ལ་ཤུགས་རྐྱེ ན ་ཇི ་ ལྟར་ཡོ ང ་མི ན ་སྐོ ར ་ལ་ ཚོ ས ་བོ ད ་ཀྱི ་ རི ག ་གཞུང་མི ་ ཉམས་གོ ང ་འཕེ ལ ་ དུས་ཚོད་ལ་བོད་རྒྱ་དམར་གྱི་བཙན་འོག་ལ་ཡོད་ གནད་དོན་བཞིའི་ཐོག་ནས་གསུང་བཤད་སྐར་མ་ དང་ཉམས་པ་སོར་ཆུད་གནང་ཡོད་པ། དེ་དག་ སྟབས། རྒྱ་གར་གྱི་གནས་སྐོར་བ་རྣམས་ལ་དཀའ་ ༢༥ ཙམ་གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ཡང་གནད་དོན་ 3

གསུང་བཤད། བཞི་ནི། བོད་དེ་འཛམ་གླིང་གི་ཡང་ཐོག་ཡིན་པ་ དང་། བོད་དེ་ཆར་ཆུའི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་པ། བོད་ དེ་འཛམ་གླིང་གི་སྣེ་གསུམ་པ་ཡིན་པ། དེ་བཞིན་

གྱིས་འཚོ་བར་རྟེན་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ད་ཆ་རྒྱ་ ནག་གཞུང་གིས་ཆུ་བོ་དེ་དག་འབག་བཙོག་བཟོ་ བ་དང་། ཁ་བསྒྱུར་བ་བཅས་ཀྱི་བེད་སྤྱོད་ལོག་པ་

༡) དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བོད་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་གྲ་སྒྲིག་གནང་སྐབས། ༢) བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་སྐབས་ཀྱི་ཚོགས་བཅར་བ་རྣམ་པ།

བོ ད ་དེ ་ ཨེ ་ ཤི ་ ཡའི ་ ཆུ་བོ འི ་ འབྱུང་ཁུངས་ཡི ན ་པ་ བཅས་དང་། བོད་ནས་བབས་བཞིན་པའི་ཆུ་བོ་ ཆེན་པོ་དྲུག་ལ་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་ ༡༠ ཡི ་ མི ་ མང་ཐེ ར ་འབུམ་གཅི ག ་དང་ཕྱེ ད ་ཀ་ཙམ་

བྱེད་བཞིན་ཡོད་པས། མ་འོངས་པར་ཁྱིམ་མཚེས་ རྒྱལ་ཁབ་ཚང་མ་དང་། དམིགས་བསལ་རྒྱ་གར་ ལ་དཀའ་ངལ་འཕྲད་གཞི་ཡིན་སྟབས། ཚང་མས་ དེའི་ཐོག་ལ་ཡིད་གཟབ་དང་ཐུགས་སྣང་གནང་སྟེ་

རྒྱ་གཞུང་གི ་ བྱུས་ངན་ལ་གདོ ང ་ལེ ན ་གྱི ས ་མ་ འོངས་པར་བོད་ཀྱི་ཆུ་བོ་དེ་དག་ལ་རྟེན་པའི་རྒྱལ་ ཁབ་ཚང་མས་མཉམ་འབྲེ ལ ་ཐོ ག ་ཆི ང ས་ཡི ག ་ འཇོ ག ་ཐབས་གནང་ཐུབ་ན་དགེ ་ མཚན་ཆེ ་ སྐོ ར ་ བཅས་གསུངས་འདུག དེ་རྗེས་བགྲོ་གླེང་གཙོ་ སྐྱོ ང ་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་ཁེ ་ ལཱོ ་ ཌི ་ ཨར་པི ་ (Mr. Claude Arpi) མཆོག་ནས་བགྲོ་གླེང་ ཕྱོགས་བསྡོམས་དང་། མཇུག་ཏུ་ཤྲི་ཨར་ཝིན་དྷར་ བཟོ་སྐྲུན་རིག་པའི་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་སློབ་སྤྱི་ཤྲི་ ཀེ་གྷ་ནི་ཤན་ (Mr. k. Ganeshan) མཆོག་གིས་ ཐུགས་རྗེ ་ ཆེ་ཞུའི་གསུང་བཤད་གནང་རྗེ ས ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་བགྲོ་གླེང་ ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ཕེབས་པའི་གདན་ཞུས་མཁས་ དབང་རྣམ་པ་དང་། སློབ་གྲྭའི་སློབ་སྤྱིས་གཙོས་ པའི ་ མཐུན་སྦྱོ ར ་གནང་མཁན་བཅས་ལ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོག ས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ ་ ཕྱག་ རྟགས་དང་མཇལ་དར་འབུལ་བཞེས་གནང་ཡོད་ འདུག བགྲོ ་ གླེ ང ་ཚོ ག ས་འདུ་དེ འི ་ ཐོ ག ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་དཔར་སྐྲུན་ཞུས་ པའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་དུས་དེབ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་ གྲོ ས ་ཚོགས་བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་ཚོགས་ཆེ ན ་ ཐེངས་ ༧ པའི་ཆེད་དེབ། བོད་ནང་གི་རྒྱལ་གཅེས་ དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམ་པས་རང་ལུས་མེར་སྲེག་ གནང་བའི་དེབ་བཅས་ཆབ་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་ དཔེ་དེབ་ཁག་ ༧ ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ལ་ འགྲེམས་སྤེལ་གནང་ཡོད་པ་བཅས། །

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ཧར་པ་སྤུར་གཏན་སློབ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༠ འཁོར་ བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་བ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༧ ཉིན་དཔལ་ ལྡན་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་ འབྱུང་གནས་མཆོག་ཧར་པ་སྤུར་གཏན་སློབ་དབུ་ བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་

སྒོའི་ཐོག་དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་གདན་ཞུས་ ལྟར་ཆེ ད ་ཕེ བས་ཀྱིས ་གསུང་བཤད་གནང་དོ ན ། འགྲོ་བ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་མགོན་སྐྱབས་མཚུངས་ ཟླ་མ་མཆིས་པ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ 4

ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་ལ་སྒོ ་ གསུམ་གུས་ཕྱག་སྔོ ན ་དུ་ བཏང་བའི ་ ཐོ ག ་ནས་དེ ་ རི ང ་སློ བ ་གྲྭ་འདི ་ དབུ་ བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་འདིའི་ མགྲོ ན ་གྱི ་ གཙོ ་ བོ ་ དཔལ་ལྡན་སྲི ད ་སྐྱོ ང ་མཆོ ག ་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། དང་། དཔལ་ལྡན་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་མཆོག བྱས་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ལ་ཕྱག་ལས་གནང་ དཔལ་ལྡན་བདེ་སྲུང་བཀའ་བློན་མཆོག དཔལ་ མཁན་མང་པོ་ཞིག་སློབ་གྲྭ་འདི་ནས་ཐོན་པ་ཞིག་ ལྡན་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག དང་སློབ་ ཨང་ ༢༢ ཀྱི་དམག་སྤྱི་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཤིཤ་ཨ་ཧུ་ ཇ་ (Ashish Ahuja) མཆོག སློབ་གྲྭའི་སློབ་སྤྱི་ ཨེ་པི་སིངྒ་ (A. P Singh) མཆོག དང་སློབ་ཀྱི་རུ་ དཔོན་དང་། མདའ་དཔོན། མདའ་ཟུར། ཕྱག་སྦྲེལ་ སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ། དེ་དེ་བཞིན་གཞིས་ཆགས་ཁག་ གི་གཞིས་འགོ་རྣམ་པ། སློབ་གྲྭ་འདིའི་དགེ་རྒན་ དང་། ལས་བྱེད་སློབ་ཕྲུག་སྐུ་མགྲོན་རྣམ་པ་བཅས་ ལ་ཐོག་མར་ངས་མཛའ་བརྩེ་ཆེན་པོའི་ཐོག་ནས་ འཚམས་འདྲིའི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཧར་པ་སྤུར་གཏན་ཉིན་སློབ་གྲྭ་དེ་ཐོག་མར་ཅག་ ར་ཏ་ (Chakrata) ལ་ (Children School) ཞེས་ཟེར་བ་དང་། དེ་ནས་ (SFF Secondary School) དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༤ ནས་བཟུང་སྟེ་

ལངས་ཐུབ་པ་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད་རེད། དེ་གཅིག་ཞུ་ རྒྱུ་ཡིན།

(Central School For Tibetans Herbert-

ཞེས་ཆགས་བསྡད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་ཐོག་མར་གསར་འཛུགས་གནང་ མཁན་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་བརྒྱུད་རིམ་དེའི་ནང་ལ་ ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་སློབ་སྤྱི་དང་། དགེ་རྒན། ལས་བྱེད་གད་འཕྱག་མཁན་དང་། ཡིག་སྐྱེལ་ སོགས་པ་དེ་དག་ཚང་མ་བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོ་ཞིག་ ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་རེད། དེ་དག་ནང་ནས་གང་ ཡང་རུང་བ་ཞིག་མེད་པ་ཡིན་ན། ཡན་ལག་མ་ ཚང་བ་འདྲ་པོ་ཞིག་ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་རེད། དེ་ འདྲ་ཡིན་ཙང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ནས་བཟུང་སྟེ་ད་ལྟ་ བར་དུ་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་པ་དང་། གནང་ བསྡད་པ། གནང་མཁན་ཚང་མར་བཀའ་དྲིན་བླ་ མེད་དུ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། སློབ་གྲྭ་འདི་བཙུགས་ པར་བརྟེ ན ་ནས་གྲུབ་འབྲས་གང་དང་གང་ཐོ ན ་ ཡོད་རེད་ཅེས་ཞུས་ན། ད་རིང་ཁ་སང་ང་ཚོའི་སྤྱི་ ཚོ ག ས་ནང་ལ་བཀའ་བློ ན ་ལས་ཐོ ག ་ཡོ ད ་རེ ད ། བཀའ་བློན་ཟུར་པ་ཡོད་རེད། སྤྱི་འཐུས་ལས་ཐོག་ ཡོད་རེད། སྤྱི་འཐུས་ཟུར་པ་ཡོད་རེད། གཞུང་ ཞབས་མང་པོ་ཡོད་རེད། དགེ་རྒན་ཡོད་རེད། གང་ pur)

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ཧར་པ་སྤུར་གཏན་སློབ་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ ༥༠ འཁོར་བའི་དུས་དྲན་མཛད་སྒོའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས།

ད་ང་ཚོ་མ་འོངས་པར་འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྤྱི་ ཚོགས་དེ་ཡག་པོ་ཞིག་ཡོང་དགོས་ཀྱི་རེད་དམ་ མ་རེད། ཚུལ་དང་མཐུན་པ་ཞིག་དགོས་ཀྱི་རེད་ དམ་མ་རེད་ཟེར་ན། ཡོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་རྩོད་ མེད་རེད། ཡོང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཡིན་ན། སྤྱི་ནོར་ ༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ པ་དེ་ནས་བྱུང་བཞག་པའི་གནས་བབ་ཅིག་ཆགས་ གཡོལ་དུ་མེད་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞི་ བསྡད་ཀྱི་ཡོད་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་ཁྱེད་རང་ཚོ་ ཡོ ད ་པ་དེ འི ་ ཐོ ག ་ལ་ང་ཚོ ་ ལོ ་ རྒན་པ་ཡི ན ་ནའང་ སློབ་ཟུར་རྣམ་པ་ཚོ་ཡིན་ནའང་རེད། སློབ་གྲྭ་ རེད། དར་མ་ཡིན་ནའང་རེད། གཞོན་ནུ་ཡིན་ འགྲིམ་བཞིན་པ་ཡིན་ནའང་རེད། གང་བྱས་ཚང་ ནའང་རེད། ཚང་མས་སློབ་སྦྱོང་གནང་དགོས། མ་ལོགས་ལ་ལེགས་སོ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དོན་དག་ངོ་ དེའི་རྒྱབ་ལ་ག་རེ་ཡོད་རེད། དང་པོ་དེ་བྱམས་བརྩེ་ མ་ཁྱེད་རང་ཚོས་ད་ལྟ་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་ བསྐྲུན་རྒྱུ་ཟེར་ནའང་རེད། བཟང་སྤྱོད་གོང་མཐོར་ གཞས་བཏང་བ་ནང་བཞིན་རེད། ཆུང་བྱིས་པའི་ གཏོང་རྒྱུ་ཟེར་ནའང་རེད། དེ་དག་ག་རེ་བྱས་ནས་ དུས་ཚོ ད ་ནས་ན་གཞོ ན ་དར་མའི ་ བར་ལ་གང་ གསུང་གི་ཡོད་རེད། སྤྱིར་འཛམ་བུ་གླིང་གི་མི་ སྡུག་ བྱས་སློབ་སྦྱོང་གནང་རྒྱུ་རེད། ཀུན་སྤྱོད་བསླབ་རྒྱུ་ ཚང་མ་ལོགས་བདེ་སྐྱིད་འདོད་པ་དང་། རེད། ཞལ་ལག་གནང་རྒྱུ་སོགས་གསོ་སྐྱོང་གནང་ བསྔལ་མི་འདོད་པ་ཤ་སྟག་རེད། བདེ་སྐྱིད་འདོད་ བར་བརྟེན་ནས་ད་ཆ་སོ་སོའི་རྐང་པའི་སྟེང་སོ་སོ་ ཀྱི་ཡོད་པ་ཡིན་ན། བདེ་སྐྱིད་བསྒྲུབ་རྒྱུའི་བྱ་བ་ ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་རེད། སྤྱིར་བོད་པའི་གཞི་ རི མ ་སློ བ ་གྲྭའི ་ ནང་ནས་སློ བ ་གྲྭ་འདི ་ ཆེ ་ བ་གང་ ཡང་མ་རེད། ཡིན་ནའང་གྲུབ་འབྲས་ཐོག་ནས་ བྱས་པ་ཡིན་ན་གང་ལ་གང་འཚམས་ཀྱི་ཆེན་པོ་ ཡོ ད ་བསྡད་པའི ་ གནས་བབ་ཅི ག ་ཆགས་བསྡད་ ཡོད་རེད། དེ་ཡང་གཙོ་བོ་ཐོག་མར་ས་བོན་བཏབ་

5

གསུང་བཤད། བརྩམ་དགོས་ཀྱི་ཡོད་རེད། ད་ལྟ་བར་དུ་ང་ཚོའི་ སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་ནང་ལ། རྙོག་གྲ་རབ་དང་རིམ་པ་ ཟམ་མི་ཆད་པར་ཡོང་བ་དེ། ང་ཚོ་བདེ་སྐྱིད་འདོད་ ཀྱི ་ ཡོ ད ་ཀྱང་ང་ཚོ ས ་བྱ་བ་ཚང་མ་སྡུག་བསྔལ་

བསྒྲུབ་ཡག་ཤ་སྟག་ཅིག་གནང་བསྡད་ཙང་རེད། རང་ལ་ཆགས་པའི་སེམས། གཞན་ལ་སྡང་བའི་ སེམས། ཆགས་སྡང་གི་བསམ་བློ་དེ་བརྒྱུད་ནས་ འདྲ་མི ན ་སྣ་ཚོ ག ས་མང་པོ ་ ཞི ག ་ཡོ ང ་བསྡད་ཀྱི ་ ཡོད་རེད། མི་ལ་བཟང་སྤྱོད་དེ་ཙམ་མེད་པའི་རྐྱེན་ གྱིས་མི་གཅིག་པུར་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སྲོག་ཆགས་ འབུ་སྲིན་དང་བཅས་པ་མང་པོ་ཞིག་ལ་རང་བཞིན་ གྱི་དོ་ཕོག་ཡོང་བསྡད་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་རེད། བྱས་ཙང་མིའི་བཟང་སྤྱོད་གོང་མཐོར་གཏོང་ཐུབ་ པ་ཡིན་ན། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་སེམས་ཅན་ཐམས་

ཅད་ལ་རང་བཞིན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་རྒྱུ་དང་། འཚེ་ བ་མེད་པ་ཆགས་རྒྱུ་ཞིག་རེད། དེ་དེ་བཞིན་གྱི་ ཆོས་ལུགས་ཚང་མ་མཐུན་སྒྲིལ་གོང་བུ་ཆིག་སྒྲིལ་ དགོས་པ། སྤྱིར་ཆོས་ལུགས་དེ་ཞི་བདེ་བསྐྲུན་

ཡོད་ཚེ། འཆམ་མཐུན་བྱས་ནས་གནས་པ་ཡིན་ན་ རང་ལ་ཕན་ཐོགས་པ། གཞན་ལའང་ཕན་ཐོགས་ པ། དེ་མ་ཡིན་པར་ང་དང་ཁྱོད་ཟེར་ནས་བསྡད་ན་ ག་དུས་ཡིན་ནའང་ལྷིང་འཇགས་ཡོང་གི་མ་རེད། གཙོ་ བོ ་ དེ ་ ང་དང་ང་ཡི ར ་འཛི ན ་པར་བརྟེ ན་ནས་ ཡོང་གི་ཡོད་རེད། ང་ཚོ་དབུ་མ་འཇུག་པའི་མཆོད་ བརྗོད་ནང་། དང་པོར་ང་ཞེས་བདག་ལ་ཞེན་གྱུར་ ཅིང་། །བདག་གི་འདི་ཞེས་དངོས་ལ་ཆགས་ བསྐྱེད་པ། །ཟོ་ཆུན་འཕྱན་ལྟར་རང་དབང་མེད་པ་ ཡི། །འགྲོ་ལ་སྙིང་རྗེར་གྱུར་གང་དེ་ལ་འདུད། ། གཙོ་བོ་དེ་ང་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པར་བརྟེན་ནས་ང་ ཚོ ་ འཁོ ར ་བ་འདི འི ་ ནང་ལྷུངས་ནས་བསྡད་ཡོ ད ་ རེད། དེ་ནས་ཐར་བ་བྱེད་པ་ལ་བྱམས་སྙིང་རྗེ་ཟེར་ བ་དེ་རང་བཞིན་གྱི་སླེབས་ཡོང་གི་རེད། བྱམས་ སྙིང་རྗེ་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ལྡོག་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ ཚུལ་དེ་ཚོ་ཡོང་གི་མ་རེད། རང་སྐྱིད་པ་དང་གཞན་ ཡང་སྐྱིད་པ་ཡོང་གི་རེད། བྱས་ཙང་། འཇིག་རྟེན་ སྡུག་བསྔལ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ཀུན་བདག་བདེ་འདོད་ ལས་བྱུང༌། འཇིག་རྟེན་བདེ་བ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་ཀུན་ གཞན་བདེ་འདོད་ལས་བྱུང༌། ། ཞེས་གསུངས་ཀྱི་ ཡོད་རེད། དེ་འདྲའི་ཐོག་ལ་སློབ་སྦྱོང་གནང་ དགོས་པ་ཞེ་དྲག་གལ་ཆེན་པོ་རེད། ཐུགས་བསྐྱེད་ དམ་བཅའ་བཞི་དེ་རེད་ཅེས་གཅིག་པུར་མ་ཡིན་ པར། དེའི་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་དེ་དག་ག་ རེ་བྱས་ནས་གསུང་གི་ཡོད་རེད། མ་འོངས་པར་ འཇི ག ་རྟེ ན ་འདི འི ་ ནང་ཞི ་ བདེ འི ་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ཤི ག ་ རྒྱུའི་ཆེད་དུ་རེད་མ་གཏོགས་ཕན་ཚུན་འགལ་ཟླ་ བསྐྲུན་དགོས་ཀྱི་རེད་དམ་མ་རེད། བསྐྲུན་དགོས་ བཟོ་རྒྱུ་ཞིག་རྩ་བ་ནས་མ་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་། ཀྱི་ཡོད་ན། མགོན་པོ་གང་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་ དེང་སང་ཆོས་ཆོས་སུ་མ་འགྲོ་བ་བྱས་ནས་ལྡོག་ བཅའ་དེ ་དག་ང་ཚོས ་སློབ་སྦྱོང་གནང་ནས་དེ འི་ ཏུ་འགྲོ་ནས་ཆོས་ཀྱི་མིང་འཁྱེར་ཏེ། འཛམ་བུ་གླིང་ ལམ་དུ་འཇུག་ཐུབ་པ་ཞི ག ་གནང་དགོ ས ་པ་དེ ་ འདིའི་སྟེང་གསོད་རེས་བཏུབ་རེས་མང་པོ་ཞིག་ གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་བོད་པའི་ཆོས་ ཡོང་གི་ཡོད་རེད། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་ དང་། རིག་གཞུང་དེ་དག་སྲུང་སྐྱོབ་བྱ་རྒྱུ། བོད་ མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་གསུངས་པ་ལྟར། ལོ་ པའི ་ ཆོ ས ་དེ ་ དཔལ་ན་ལེ ནྜ ་ནས་མར་དར་བའི ་ ངོ ་ སྟོང་ཕྲག་མང་པོ ་ ཆོ ས ་ལུགས་དེ ་ དག་ཡོ ད ་ ཆོས་བརྒྱུད་ཅིག་ཡིན་པ། དེས་བོད་པ་ཙམ་མ་ བསྡད་པ་ཞིག་དང་། མ་འོངས་པར་ཡང་གནས་ཀྱི་ ཡིན་པར། འཛམ་བུ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ཕན་ཐོགས་ རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་། དེ་དག་གནས་དགོས་ཀྱི་ རླབས་ཆེན་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ། དེ་རླབས་ཆེན་ 6

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ཡིན་ན། ང་ཚོ་བོད་པ་ཚོས་ དེ འི ་ ཐོ ག ་ལ་སློ བ ་སྦྱོ ང ་གནང་དགོ ས ་ཀྱི ་ ཡོ ད ། དབང་རྟུལ་དད་པའི ་ རྗེ​ེ ས ་འབྲང་མ་ཡི ན ་པར། དབང་རྣོན་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་འབྲང་གི་ཐོག་འགྲོ་དགོས་ པ་གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཆགས་བསྡད་ཡོད་རེད། དེ་དེ་བཞིན་གྱི་རྒྱ་གར་གྱི་གནའ་བོའི་རིག་གཞུང་ དེ་དག་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་གནང་དགོས་པ་དང་། ནང་

པ་སངས་རྒྱས་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་འབྱུང་ས་རྒྱ་གར་ རེད། ཐར་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་ བསྐྲུན་ཐུབ་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་ཞིག་ཡོད་རེད། དེ་མ་ཡིན་ པའི ་ ཆོས་ལུགས་གཞན་དག་ཚོ་ཐར་པ་དང་ ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི ་ གོ ་ འཕང་ལ་མ་སླེ བ ས་ ཀྱང་། སྲིད་རྩེ་བར་དུ་བསླེབ་རྒྱུའི་ལམ་ཁ་ཞིག་ ཡོད་རེད། དེ་འདྲའི་ཐོག་སློབ་སྦྱོང་གནང་དགོས་

རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་རེ​ེད་འདུག་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ད་ རེས་ཀྱི་མཛད་སྒོ་གོ་སྒྲིག་གནང་མཁན་ཚོ་ས་ཆ་ གང་སར་འཐོ ར ་ནས་གནས་བསྡད་ཡོ ད ་ཀྱང་། ཡག་ཐག་ཆོད་དུས་དྲན་གོ་སྒྲི ག ་གནང་བར་ ལེགས་སོ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་གནང་ཡོད་པ་ བཅས། །

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༢ ཉིན་ དཔལ་ལྡན་ཚོ ག ས་གཞོ ན ་ཨཅཱརྱ་ཡེ ་ ཤེ ས ་ཕུན་ ཚོ ག ས་མཆོ ག ་གི ས ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ ཚོགས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ། རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་ མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ཨར་ཝིན་ ཌི་ཀེ་ཇི་རི་ཝལ་ (Arvind Kejriwal) མཆོག་ དང་། ཁོང་གི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པར་ (Aam Aadmi Party) ལྡི་ལི་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་ མིའི་འོས་བསྡུར་ཚད་མཐོའི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པ་དང་། སྐུ་ཞབས་ཁོང་ཐེངས་གསུམ་བསྟུད་མར་སྤྱི་ཁྱབ་ བློན་ཆེན་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་བར་འཚམས་འདྲི་ ཞུས་གནང་ཡོད། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་སྐུ་ ཞབས་ཨར་ཝིན་ཌི་ཀེ་ཇི་རི་ཝལ་མཆོག་ལ་ཕུལ་ བའི་འཚམས་འཕྲིན་ནང་འཁོད་དོན། སྐུ་ཉིད་དང་། སྐུ་ཉི ད ་ཀྱི ་ སྲི ད ་དོ ན ་ཚོ ག ས་པས་བོ ད ་ཀྱི ་ བདེ ན ་ པའི་འཐབ་རྩོད་ཐོག་ད་བར་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་ གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ང་ཚོས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་ རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ སྐུ་ཚབ་ཚོ ག ས་ཆུང་ཁག་རྒྱལ་ས་ལྡི་ ལི ར ་ཆེ ད ་བཅར་སྐབས་སྐུ་ཉི ད ་ཐེ ང ས་ཁ་ཤས་ མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུའི ་ གོ ་ སྐབས་གནང་བར་ བཀའ་དྲིན་ཤིན་ཏུ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བོད་མི་ མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ ནས་མགྱོགས་མྱུར་སྐུ་ཞབས་ཁྱེད་དང་སླར་ཡང་ མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུའི་རེ་བ་བྱེད་བཞིན་ཡོད།

བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་སྤྱི་ནོར་ བོ ར ་གྱུར་བའི་ལྡི་ལི་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོད ་བོ ད ་མི་ ༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ རྣམས་ལ་མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་གནང་བཞིན་

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་ལྡི་ལི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་མཆོག་ལ་འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་པར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ།

རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལི་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་ཨར་ཝིན་ཌི་ཀེ་ཇི་རི་ཝལ་ (Arvind Kejriwal) མཆོག་དང་། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག

ཡོད་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༦ ལོར་བོད་ མིའི་དགུན་ཁའི་སུད་ཚོང་ས་གནས་ལལ་ཀི་ལར་ (Lal Quila) མེ་སྐྱོན་ཚབས་ཆེ་བྱུང་རྗེས། ཁྱེད་ ཀྱི ས ་མངའ་གཞུང་ནས་དམི ག ས་བསལ་ཐུགས་ འཁུར་བཞེས་ཏེ་རོགས་རམ་གནང་བ་བཅས་ལ་ ཡོ ད ་པའི ་ སློ བ ་གྲྭ་ཁག་གི ་ སྔོ ན ་འགྲོ ་ ནས་འཛི ན ་ ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཁྱེད་ཀྱིས་མུ་མཐུད་ལྡི་ རིམ་བརྒྱད་པ་བར་ལ་མི་ཚེའི་ནང་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་ ལིར་གནས་སྡོད་བོད་མི་རྣམས་ལ་མཐུན་འགྱུར་ ཐབས་ཀྱི་སློབ་ཚན་ (Happiness Curriculum) གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཡོད། ལྡི་ལི་ས་གནས་མི་མང་གིས་ཁྱེད་ལ་ སློ བ ་འཁྲི ད ་གནང་རྒྱུ་གཏན་འབེ བ ས་ཀྱི ས ་ལག་ བཅོལ་བའི་ཡིད་ཆེས་དང་། རེ་བ་བསྒྲུབ་ཐུབ་རྒྱུ་ ལེན་བསྟར་བཞིན་ཡོད། ད་བར་ཁྱེད་དང་། ཁྱེད་ཀྱི་སྲིད་དོན་ཚོགས་ དང་། མ་འོངས་པའི་ལས་དོན་ཐམས་ཅད་ལམ་ པས་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ ལྷོངས་ལྡན་པ་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་བཅས་ཞུ་རྒྱུ་ དང་། མ་འོངས་པར་ཡང་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོར་ ཡིན། སླར་ཡང་གཞིས་བྱེས་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ གནང་སྐྱོང་ཡོང་བའི་རེ་བ་ཞུ་གི་ཡོད། དེ་བཞིན་ ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྐུ་ཉིད་ལྡི་ལི་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ ཁྱེད་ཀྱིས་དབུ་འཁྲིད་པའི་ལྡི་ལི་མངའ་གཞུང་ནས་ ཆེན་དུ་བསྐྱར་དུ་བདམས་ཐོན་བྱུང་བར་འཚམས་ བོད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང་དང་། བྷུཏ་བྷི་ཧར་གཙོ་ འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་འཁོད་འདུག དགོངས་གཞི་གཞིར་བཟུང་། ཁྱེད་ཀྱི་མངའ་སྡེའི་ གཞུང་ནས་གཞོན་སྐྱེས་རྣམས་མ་འོངས་པར་བདེ་ སྐྱིད་ལྡན་པ་ཞིག་དང་། གདེང་ཚོད་ཡོད་པ། ཆོག་ ཤེས་ལྡན་པ། བཟང་སྤྱོད་གོང་མཐོར་བཅས་གཏོང་ ཐབས་སླད། མངའ་གཞུང་གི་སྟངས་འཛིན་འོ ག་

7

ཚོགས་གཙོ་ཕྱོགས་ཕེབས།

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་གསུང་བཤད་ཐོག་མཉམ་ ཞུགས་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་མཇལ་འཕྲད་སོགས་གནང་བ།

༄༅། །ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ཨིན་ཀ་ཐཱ་སྲིད་དོན་ འཇར་མན་སྤྱི ་ ཚོགས་རི ང ་ལུགས་སྲི ད ་དོན་ ཚོགས་པས་ (Inkatha Freedom Party) ཕྱི་ལོ་ ཚོ ག ས་པའི ་ གཞུང་འབྲེ ལ ་མི ན ་པའི ་ ཚོ ག ས་པ་ ༢༠༢༠ ལོའི་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གི་ རྒྱལ་ཡོངས་གསུང་བཤད་ (State of the National Address (SONA) 2020) ཐོག་དཔལ་ ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་མགྲོན་འབོད་གནང་ བ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ དཔལ་ལྡན་ཚོ ག ས་གཙོ ་ མཆོ ག ་ཡུལ་དེ འི ་ གྲོ ས ་ ཚོ ག ས་ར་བའི ་ ནང་སྲི ད ་འཛི ན ་མཆོ ག ་གི ་ རྒྱལ་ ཡོ ང ས་གསུང་བཤད་ཐོ ག ་མཉམ་ཞུགས་གནང་ ཡོད། སྐབས་དེར་ཐོག་མར་དཔལ་ལྡན་ཚོ ག ས་ གཙོ་མཆོག་དང་། ཨིན་ཀ་ཐཱ་སྲིད་དོན་ཚོགས་ པའི ་ ཚོ ག ས་གཙོ ་ ཟུར་པ་རྒྱལ་སྲས་བུ་ཐེ ་ ལི ་ ཛི ་ (Prince Buthelize) མཆོག ལས་ཐོག་ཚོགས་ གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཝི་ལིན་ཀོ་སི་ནི་ཧཱ་ལ་བི་ས་ (Velenkosini Hlabisa) མཆོག་ལ་སོགས་པའི་ གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་། ཚོགས་པ་དེ་དང་ འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ཁག ཐའེ་ཝན་གཞུང་ཚབ།

མཆོག་ གིས་གསུང་དོན། དེ་རིང་འདིར་བཙན་བྱོལ་བོད་ end Singh, Chief Whip of IFP)

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ཨིན་ཀ་ཐཱ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཝི་ལིན་ཀོ་སི་ནི་ཧཱ་ལ་བི་ས་ (Velenkosini Hlabisa) མཆོག་ལ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲན་རྟེན་ཕྱག་རྟགས་འབུལ་སྐབས།

ཀོན་རཊ་ (Konrad) ཡི་མི་འཐུས་གཉིས་ལ་ སོགས་པར་གསོལ་ཇ་བཞེས་ཏོག་འདེགས་གནང་ དང་འབྲེལ། ཨིན་ཀ་ཐཱའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཤོག་ ཁག་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ནཱ་རེནྡ་སིངྒ་ (Nar-

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ཨིན་ཀ་ཐཱ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་རྒྱལ་སྲས་བུ་ཐེ་ལི་ཛི་ (Prince Buthelize) མཆོག་ལ་བོད་མི་ མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲན་རྟེན་ཕྱག་རྟགས་འབུལ་སྐབས།

8

མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་གཙོ་ མཆོག་མགྲོན་འབོད་ལྟར་ཕེབས་ཐུབ་པར་དགའ་ བསུ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དེ་བཞིན་ཐའེ་ཝན་གཞུང་ཚབ་ ཀྱང་ང་ཚོས་མགྲོན་འབོད་ལྟར་ཕེབས་པར་དགའ་ བསུ་ཡོད། ང་ཚོའི་ཚོགས་པ་དེ་བཞིན་དྲང་བདེན་ ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་ གི་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་གཞུང་ཚབ་ནས་ང་ ཚོར ་བོ ད ་དང་ཐའེ ་ཝན་གྱི་སྐུ་ཚབ་མགྲོན་འབོ ད ་ བྱས་ན་འགྲིགས་མིན་གསུངས་སོང་ནའང་། ང་ ཚོས་དེར་ཉན་འཇོག་བྱས་མེད། ཁྱེད་རང་གི་ མགྲོན་པོར་སུ་སྐད་བཏང་ན་འགྲིགས་ཀྱི་ཡོད་པ་ ལྟར། ང་ཚོས་ཀྱང་མགྲོན་པོར་སུ་སྐད་གཏོང་མ་ གཏོང་ང་ཚོའི་རང་དབང་ཡིན་ཞེས་ཞུས་པ་ཡིན་ སྐོ ར ་སོ ག ས་དགའ་བསུའི ་ གསུང་བཤད་གནང་ ཡོད་འདུག དེ ་ ནས་དཔལ་ལྡན་ཚོ ག ས་གཙོ ་ མཆོ ག ་ གིས་ཚོགས་པ་དེའི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་དང་ལས་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཐོག་སོ་སོར་ཕྱག་རྟགས་ཕུལ་གནང་བ་དང་། དེ་ བཞི ན ་དེ ར ་ཡོ ད ་ཐའེ ་ ཝན་གཞུང་ཚབ་དང་གྲོ ས ་ ཚོགས་འཐུས་མི་མི་རེ་ངོ་རེ་ཐུག་སྟེ་བཀའ་མོལ་ ཞུས་གནང་རྗེས། གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ཁང་ གཡས་གཡོན་དང་བར་འཁྱམས་བཅས་སུ་ཨིན་ ཀ་ཐཱ་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཤོག་ ཁག་འགན་འཛིན་མཆོག་ནས་མཉམ་འཁྲིད་ཀྱིས་ དེ ་ གའི ་ བློ ན ་ཆེ ན ་དང་ཚོ ག ས་པ་གཞན་གྱི ་ གྲོ ས ་ ཚོགས་འཐུས་མི་བཅས་པ་ངོ་སྤྲོད་གནང་བར་ཚང་ མས་ཁོ ང ་ཚོ འི ་ རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཕེ བ ས་པར་དགའ་ བསུ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག་པ་དང་། དེ་རྗེས་ དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ ཟུར་ཉན་ར་བའི་ནང་སྲིད ་འཛིན ་མཆོག ་གི ་ རྒྱལ་ ཡོངས་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས་མཉམ་ཞུགས་ གནང་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩ པ་ ནས་ ༡༢།༡༥ བར་སི་ཀ་ལ་བྷི་རི་ནི་ཚོགས་པ་ དང་ཨ་ཕི ་ རི ་ ཀའི ་ བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་ཚོ ག ས་པ་

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་སྲིད་འཛིན་མཆོག་གི་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོའི་རྒྱལ་ཡོངས་གསུང་བཤད་སྐབས་ཡུལ་དེའི་གྲོས་ཚོགས་ར་བའི་ནང་ཟུར་ཉན་དུ་ ཕེབས་སྐབས།

(Scalabrini and Africa Committee for Ti-

གཉིས་ནས་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ “བོད་དེ་རྒྱ་ ནག་གཞུང་ནས་ཁྲི མ ས་འགལ་གྱི ་ བཙན་བཟུང་ བྱས་པའི་རྗེས་རྒྱ་གར་ནང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་གནང་ཕྱོགས་” ཞེས་ པའི ་ བརྗོ ད ་གཞི འི ་ ཐོ ག ་དཔལ་ལྡན་ཚོ ག ས་གཙོ ་ མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་དང་དྲི་བ་ཁག་ལ་ལན་ འདེབས་ཞུས་གནང་ཡོད་ཅིང་། དེའི་སྐབས་ ཚོགས་བཅར་བ་མི་གྲངས་ ༦༠ ལྷག་ཙམ་ཕེབས་ ཡོད་པ་དང་། དེའི་ནང་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ ལྔ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་ཞབས་ཞུ་བ། བོད་དོན་དོ་སྣང་ ཅན། ཡུལ་དེར་སྐྱབས་བཅོལ་དུ་འབྱོར་བ་བཅས་ ཕེབས་ཡོད་འདུག དེ ་ རྗེ ས ་དུས་ཚོ ད ་སྔོ ན ་བཟོ ས ་ལྟར་ཡུལ་ དེ འི ་ མང་གཙོ ་ མཉམ་མཐུན་ཚོ ག ས་པའི ་ གྲོ ས ་ ཚོགས་ཤོག་ཁག་གི་འགན་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ན་ཏཱ་ཤཱ་ མཱ་ཛོན་ (Mrs. Natasha Mazzone, Chief whip of Democratic Alliance) མཆོག་དང་ bet)

སི་ཀ་ལ་བྷི་རི་ནི་ཚོགས་པ་དང་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ (Scalabrini and Africa Committee for Tibet) གཉིས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་འོག་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ “བོད་དེ་རྒྱ་ནག་ གཞུང་ནས་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བཙན་བཟུང་བྱས་པའི་རྗེས་རྒྱ་གར་ནང་དུ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་གནང་ཕྱོགས་” ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས།

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ཨིན་ཀ་ཐཱའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཤོག་ཁག་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ནཱ་རེནྡ་སིངྒ་ (Narend Singh, Chief Whip of IFP) མཆོག་ལ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དྲན་ རྟེན་ཕྱག་རྟགས་འབུལ་སྐབས།

9

ཚོགས་གཙོ་ཕྱོགས་ཕེབས། ལྷན་སྐར་མ་ ༤༠ ཙམ་རིང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ ཞིང་། དེའི་སྐབས་བོད་ནང་གི་དཀའ་ངལ་དངོས་

གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ འཛུགས་ཐུབ་ན་དགའ་བསུ་ཡོད་གནས། ལྕམ་སྐུ་

ཚོགས་འཐུས་མི་རེ་ཟུང་གཏོང་ཐུབ་ཚེ་དགའ་བསུ་ ཞུ་རྒྱུ་ལ་སོགས་ཞུས་གནང་བ་དང་། ལྕམ་སྐུ་ཁོང་ གི ས ་ཁོ ང ་ནི ་ ༸རྒྱལ་བ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ར ་དད་མོ ས ་ ཤུགས་ཆེ་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་སྔོན་ དཔལ་ལྡན་སྲི ད ་སྐྱོ ང ་མཆོ ག ་ཡུལ་དེ ར ་གདན་ འདྲེན་ཞུས་སྐོར། གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་སྐོར་ གསུང་བཤད་གནང་རྒྱུར་དཀའ་ངལ་མེ​ེ ད ་སྐོ ར ། གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ འཛུགས་རྒྱུར་དཀའ་ངལ་མེ ད ་ནའང་ཨི ན ་ཀ་ཐཱ་ སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཤོག་ཁག་གི་ འགན་འཛིན་ལ་བཀའ་མོལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་པ། ལྕམ་སྐུ་ ཁོང་གིས་རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་རག་སྐུ་ཆུང་ངུ་ཞིག་ སྟོན་གནང་སྟེ། ཁོང་ལ་ག་དུས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ ནའང་དེ་མཇལ་སྐབས་དཀའ་སེལ་ཡོང་གི་ཡོད་ སྐོར། དེ་རིང་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ མཇལ་འཕྲད་བྱུང་བར་དགའ་ཚོར་ཆེན་པོ་བྱུང་བ་ དང་། མ་འོངས་པར་རྡ་སར་ཕེབས་རྒྱུའི་འདུན་པ་ ཆེན་པོ་ཡོད་པ་བཅས་གསུངས་གནང་འདུག ཕྱི་དྲོ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་བོད་ དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ལྕམ་ནི་ཀིའི་གཟིམ་ཁང་དུ་བོད་ དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ ༡༢ ཙམ་གྱི་ལྷན་དགོང་མོའི་ གསོལ་ཚིགས་དང་འབྲེལ་བོད་དོན་སྐོར་གསུང་ བཤད་མདོ ར ་བསྡུས་དང་བཀའ་མོ ལ ་ལྷུག་པོ ་ གནང་རྗེས། ཕྱི་ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ གྲོང་ཁྱེར་ཇོ་ཧ་ན་སི་བྷཀ་ (Johannesburg) ལ་ ཕེབས་ཐོན་གནང་སྟེ། ཕྱི་ཚེས་ ༡༦ ཉིན་ལམ་རིམ་ ནང་པའི་བསྟི་གནས་ཁང་ནས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་ གཙོ་མཆོག་ལ་ཉིན་གུང་གསོལ་ཚིགས་འདེགས་ འབུལ་ཞུས་པ་དང་། དེ་ནས། (Johannesburg holocaust & Genocide Centre) ཞེས་པའི་ ༡) དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་མང་གཙོ་མཉམ་མཐུན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཤོག་ཁག་གི་འགན་འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ན་ཏཱ་ཤཱ་མཱ་ཛོན་ (Mrs.Naབསྟི་གནས་ཁང་དུ་ཕེབས་སྐབས། དེ་གའི་འགན་ tasha Mazzone, Chief whip of Democratic Alliance) མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས། ༢) ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ཀའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇོ་ཧ་ན་སི་བྷཀ་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ལམ་རིམ་ནང་པའི་བསྟི་གནས་ཁང་ དུ་ཕེབས་སྐབས། ༣) (Johannesburg holocaust & Genocide Centre) ཞེས་པའི་བསྟི་གནས་ཁང་གི་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་དུ་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་འགྲེམས་སྟོན་ འཛིན་ལྕམ་སྐུ་ཇོར་ཏན་ (Ms. Jordan) ལགས་ གནང་བཞིན་ཡོད་པར་གཟིགས་བསྐོར་ཕེབས་སྐབས། ཡོད་ཁག་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་ མཆོག་བཞུགས་སྒར་རྡ་རམ་ས་ལར་གཞུང་ ཀྱིས་ཕེབས་བསུའི་སྣེ་ལེན་ཞུས་གནང་ཡོད། དེ་ དོན་ཐོག་གྲོས་ཆོད་དང་གསུང་བཤད་གནང་ཐུབ་ འབྲེ ལ ་སྐུ་མགྲོ ན ་དུ་གདན་འདྲེ ན ་ཞུ་འཆར་ལ་ ནས་བསྟི་གནས་ཁང་གི་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་དང་། ན་ཡག་པོ་ཡོད་གནས་དང་། དེ་བཞིན་ལྷོ་ཨ་ཕི་རི་ ཕེབས་ཐུབ་ན་དགའ་བསུ་ཡོད་པ་དང་། ཅི་སྟེ་ཁོང་ དེ་བཞིན་བསྟི་གནས་ཁང་དེའི་ནང་བོད་མིའི་བླ་ན་ ཀའི་ནང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་འདྲ་མིན་ཡོད་པའི་ རང་ཕེ བ ས་མ་ཐུབ་ནའང་ཚོ ག ས་པ་དེ འི ་ གྲོ ས ་ མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་ 10

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་འགྲེམས་སྟོན་གནང་བཞིན་ཡོད་པ་བཅས་ལ་གཟིགས་བསྐོར་ཕེབས་གནང་ཡོད་པ་བཅས། །

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་རྡ་ས་གྲོང་སྡེ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་གཞོན་པའི་བུ་མོའི་རྟེན་འབྲེལ་ ལས་རིམ་ཐོག་གདན་ཞུས་ལྟར་ཆེད་བཅར་གནང་བ།

༄༅། །ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་ གཞུང་ནང་གཉེན་སྒྲིག་རྟེན་འབྲེལ་དང་། སྐྱེས་ སྐར། རྒས་ཡོལ། ཆོས་ལུགས་དུས་སྟོན་སོགས་ ལ་སྐུ་མགྲོ ན ་གདན་ཞུས་ཀྱི ས ་ཉི ན ་གུང་གསོ ལ ་ ཚིགས་དྷམ་ (Dham) ཞེས་པ་འདེགས་འབུལ་ཞུ་ སྲོལ་ཡོད་པ་ལྟར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༣

ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་ ༡༢ ཐོག་རྡ་ས་བྷག་སུ་ (Bhagsunath) རུ་རྡ་ས་གྲོང་སྡེ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ གཞོ ན ་པ་བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་བ་སྐུ་ཞབས་ཨོ ན ་ ཀར་ནེ་རིཡ་ (Shri. Onkar Nehria, Deputy Mayor of Dharamshala Municipal Cor-

ལགས་ཀྱི་བུ་མོའི་གཉེན་སྒྲིག་དུས་ སྟོན་གྱི་ལས་རིམ་ནང་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྲོལ་ རྒྱུན་གཞི ར ་བཟུང་ཉི ན ་གུང་གསོ ལ ་ཚི ག ས་གོ ་ སྒྲིག་ཞུས་པའི་ཐོག དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་ འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨ་ཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་ མཆོག་དང་། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཁག་ཅིག poration)

སྐབས་ ༡༠ པའི་མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ ཆུང་གི ་ ཚོ ག ས་མི ་ སྤྱི ་ འཐུས་ཁག་ཅི ག ་བཅས་ ག ཞུ ང ་ འ བྲེ ལ ་ ཐོ ག ་ ཆེ ད ་ བ ཅ ར ་ ག ན ང ་ ཡོ ད ། སྐབས་དེ ར ་དཔལ་ལྡན་ཚོ ག ས་གཞོ ན ་ མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་སྐུ་ཞབས་

ཁོང་དང་། ཁོང་གི་བུ་མོས་གཙོས་ནང་མི་སྤུན་ མཆེད་རྣམ་པར་འཚམས་འདྲིའི་མཇལ་དར་དང་། དྲན་རྟེན་ཕྱག་རྟགས་ཕུལ་གནང་ཡོད་པ་བཅས། །

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་འཇིག་རྟེན་བཟང་སྤྱོད་གལ་གནད་སྐོར་གྱི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་ མགྲོན་གཙོ་བོར་ཕེབས་ཏེ་གསུང་བཤད་གནང་བ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་རྒྱ་ གར་ལྷོ ་ ཕྱོ ག ས་གྲོ ང ་ཁྱེར་སྦེ ང ་ལོ ར ་དུ་རྟེ ན ་གཞི ་ བྱས་པའི ་ ཏཱ་ལའི ་ བླ་མའི ་ མཐོ ་ རི མ ་སློ བ ་གཉེ ར ་ ཁང་དུ་བོ ད ་ཀྱི ་ མཐོ ་ རི མ ་སློ བ ་མའི ་ ཚོ ག ས་ཆེ ན ་ སྐབས་བཅུ་བཞི ་ པའི ་ གོ ་ སྒྲི ག ་ཚོ ག ས་ཆུང་ནས་ འཇིག་རྟེན་བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་གལ་གནད་སྐོར་ལ་བགྲོ་ གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཤིག ་གོ་ སྒྲིག ་ཞུས་གནང་ཡོད ་ འདུག སྐབས་དེའི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་ འབྱེད་མཛད་སྒོའི་ཐོག་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་ འཐུས་ཚོགས་གཞོན་ཨཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་

མཆོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་གདན་ཞུས་ལྟར་ཆེད་ ཕེབས་ཀྱིས་ “བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བྱུང་རིམ་དང་། བཟང་ སྤྱོད་ཟེར་བ་དེ་ཅི་འདྲ་གལ་ཆེན་ཡིན་མིན། དེ་ བཞིན་བཟང་སྤྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་སྤྱི་ལ་ཇི་ལྟར་ ཕན་ཐོགས་ཐུབ་བམ།” ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་དོན། དེ་རིང་འཇིག་རྟེན་ བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་འབྱེད་ མཛད་སྒོར་ཐོག་མར་ངས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ ལྷན་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚབ་ཞུས་ཏེ ་ ཚང་མར་འཚམས་ འདྲིའི་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྩ་བའི་དེ་རིང་གི་བརྗོད་གཞི་འདི་གཏིང་ 11

ཟབ་པོ་ཞིག་དང་། ཚང་མས་གསུང་ཐུབ་རྒྱུ་ཞིག་ མ་རེད། ངས་གཏམ་བཤད་ཞུ་རྒྱུའི་བརྗོད་གཞི་ དེར་གཙོ་བོ་ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ བཤད་དགོས་ཀྱི་ཡོད་སྟབས། འཇིག་རྟེན་པའི་ ཐོག་ནས་བཤད་ན། མི་རིགས་དང་རྒྱལ་ཁབ། སྤྱི་ ཚོགས་བཅས་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དང་། དེ་བཞིན་བསྟི་ གནས་ཁང་སོ ་ སོ འི ་ ཁྲི མ ས་དང་སྒྲི ག ་གཞི ་ གང་ ཡོད་པ་ཆ་ཚང་སོ་སོས་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པ་ཡིན་ན་ རང་ཉིད་ལ་ཉེས་པ་ཕོག་རྒྱུ་མེད་པ་དང་། སུ་གང་ གིས་བསྙོན་འཛུགས་བྱེད་མཁན་མེད་པ་ཞིག་ཡོང་ གི་རེད། གཉིས་པ་ཆོས་ཕྱོགས་ཐོག་ནས་བཤད་

ཚོགས་གཞོན་ཕྱོགས་ཕེབས། པ་ཡིན་ན། ང་ཚོ་བཟང་སྤྱོད་ཟེར་རྒྱུ་དེ་རེད། བཟང་ ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ། བརྩེ་བ་ ཟེར་བ་དེ་ཡག་པོ་དང་། ལེགས་པོ་ལ་གོ་དགོས་ དགོས་པ། རང་དོན་བཞག་ནས་གཞན་དོན་གཙོ་ ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། སྤྱོད་ཟེར་བ་དེར་བཟང་ཕྱོགས་ བོར་བཟུང་སྟེ། ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་གང་སྦྱོང་གི་

སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་ཚོགས་ཆེན་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་དུ་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་བགྲོ་གླེང་ལྷན་ཚོགས་ཐོག་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་ གིས་ “བཟང་སྤྱོད་ཀྱི་བྱུང་རིམ་དང་། བཟང་སྤྱོད་ཟེར་བ་དེ་ཅི་འདྲ་གལ་ཆེན་ཡིན་མིན། དེ་བཞིན་བཟང་སྤྱོད་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་སྤྱི་ལ་ཇི་ལྟར་ཕན་ཐོགས་ཐུབ་བམ།” ཞེས་པའི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་གསུང་བཤད་གནང་ སྐབས།

དང་། ངན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་ཐོག་ནས་བལྟ་རྒྱུ་ ཡོད། དེ་རིང་འདིར་ངས་བཤད་རྒྱུ་དེ་བཟང་ ཕྱོགས་ནས་བཤད་དགོས་པ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་ རེད། དེའང་བཟང་སྤྱོད་ལ་གཙོ་བོ་ལུས་ངག་ཡིད་ གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་འཁྱེར་སྟངས་ཡོད་པ་དང་། དེའི་ ནང་ནས་གཙོ་བོ་ཡིད་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཀུན་སློང་གལ་ ཆེན་པོ་རེད། འགྲོ་བ་མི་ཙམ་མ་ཡིན་པར་སེམས་

ཡོད་རུང་འགྲོ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་ དུ་མ་འོངས་པར་ངས་སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཕན་པའི་ལས་ ཀ་ཞིག་བྱེད་ཀྱི་ཡིན་བསམ་པའི་ཀུན་སློང་འཁྱེར་ དགོས། དེ་བཞིན་རྒྱ་གར་གྱི་མེས་པོ་དམ་པ་བདག་ ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་དི་མཆོག་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་ མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་ཇེ་ཀིར་ཥན་མུརྟི་ (Shri.

12

མཆོག་དམ་པ་རྣམ་གཉིས་ ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ལོ་རྒྱུས་ནས་བཟང་སྤྱོད་ཐོག་ལ་བསླབ་ བྱ་མང་པོ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་རེད། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ས ་སྟོང་ལོ ་ གསར་པའི་བཟང་སྤྱོད་ (Ethics of the new millennium) ཞེས་པའི་ལྗགས་དེབ་བརྩམས་ གནང་ཡོད་པར། རྣམ་པ་ཚོ་ཚང་མས་དེ་ཀློག་ དགོས་ཀྱི་རེད། གཞི་རྩའི་སྤྱི་ཚོགས་དང་། ས་ གནས་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད་ ནའང་། བཟང་པོ་དང་། གཞན་ཕན་བྱེད་རྒྱུའི་ བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན་ན། རང་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ གཞན་ལའང་བདེ་བ་ཡོང་གི་རེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ ཆོས་ལ་ཆ་བཞག་པ་ཡིན་ན། ཚང་མ་རྟག་པ་ བརྟན་པ་མེད་པ་དང་། འགྱུར་ལྡོག་ཅན། མི་རྟག་ པ་སོགས་གསུང་གི་ཡོད་རེད། བྱ་དངོས་གང་དང་ གང་གི་སྟེང་དུ་སྣང་ཚུལ་རྫུན་མ་ཞིག་དང་། གནས་ ཚུལ་ངོ་མ་ཞིག་བཅས་གཉིས་ཡོད། ཆོས་གང་ ཞིག་ང་ཚོའི་བློའི་སྣང་ཚུལ་ལ་བདེན་པར་གྲུབ་པ་ སྣང་གི་ཡོད་ཀྱང་། དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་ བཙལ་བ་ཡི ན ་ན་གང་ཡང་རྙེ ད ་རྒྱུ་མེ ད ་པ་སྣང་ ཚུལ་རྫུན་མ་ཆགས་འགྲོ་གི་ཡོད། དེ་བཞིན་སྔ་ཕྱི་ མ་གཏོ ག ས་ང་ཚོ ་ ཚང་མ་འཇི ག ་རྟེ ན ་དེ ་ བཞག་ ནས་འགྲོ་དགོས་པའི་བསམ་བློ་གཏོང་དགོས། དེ་འདྲ་བའི་བསམ་བློ་ཡང་ཡང་འཁོར་བ་ ཡིན་ན་ང་ཚོའི་ལས་དོན་ཡག་པོ་དང་། གཞན་ ཕན། བཟོད་བསྲན་སོགས་བྱེད་ཐུབ་པ་དང་། ཆགས་སྡང་ཞེས་པ་དེ་ཡོང་གི་མ་རེད། དེ་ནས་ ལུས་ཀྱི་རྣམ་འགྱུར་དེའང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་ཞིང་། གཞན་ལ་གུས་བརྩི་ལྡན་པ་དང་། ཉམ་ཆུང་། ཡ་ རབས་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ངག་གི་ཐོག་ནས་ གཞན་ལ་ཚིག་སྙན་པོ་དང་། བཟང་པོ། དོན་དང་ ལྡན་པའི ་ སྐད་ཆ་བཤད་རྒྱུ་སོ ག ས་ངག་གི ་ སྤྱོ ད ་ ལམ་ཡག་པོ་འཁྱེར་དགོས། གང་ལྟར་ལུས་ངག་ ཡིད་གསུམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བྱེད་ ཐུབ་ན་འཇི ག ་རྟེ ན ་བཟང་སྤྱོ ད ་རང་བཞི ན ་གྱི ་ ཆགས་ཡོང་གི་རེད། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལུགས་ J. Krishnamurthy)

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཙམ་མ་ཡིན་པར། ཡི་ཤུ་དང་། ཧིན་དུ། ཁ་ཆེ་ སོ ག ས་ཆོ ས ་ལུགས་གཞན་ལའང་དེ ་ མཚུངས་ བ ཟ ང ་ སྤྱོ ད ་ སྐོ ར ་ ཉ མ ས ་ ལེ ན ་ ག ན ང ་ སྟ ང ས ་ གསུངས་ཡོད་དུས། ཚང་མས་དེ་དག་སོ་སོའི་མི་ ཚེའི་ནང་ཉམས་ལེན་གནང་དགོས་རྒྱུ་ཧ་ཅང་གི་ གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་སོགས་གསུངས་གནང་ཡོད་ པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ ཚོ ག ས་ནས་པར་བསྐྲུན་ཞུས་པའི ་ བོ ད ་དོ ན ་དང་ འབྲེ ལ ་བའི ་ ཡི ག ་ཆ་ཁག་ཚོ ག ས་བཅར་བ་སློ བ ་ ཕྲུག་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་འགྲེམ་ སྤེལ་གནང་རྗེས་དབུ་འབྱེད་མཛད་སྒོ་གྲུབ་གནང་ ཡོད་འདུག དེ ་ རྗེ ས ་ཏཱ་ལའི ་ བླ་མའི ་ མཐོ་རི མ ་སློ བ ་ གཉེར་ཁང་གི་ངེས་སྟོན་པ་འབུམ་རམས་པ་བུ་མོ་ ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱིས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་སློབ་དགེ་ཚོར་ གསུང་བཤད་གནང་རྒྱུའི ་ འབོ ད ་སྐུལ་ཞུས་དོ ན ་ བཞིན། སྐབས་དེར་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་ མཆོ ག ་གི ས ་བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་མི འི ་ མང་གཙོ འི ་ འཕེལ་རིམ་སྐོར་དང་། གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ ཚོ ས ་བོ ད ་ནང་རང་གི ་ སྐུ་ལུས་ཚུན་ཆད་བློ ས ་ བཏང་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་གདོང་ལེན་གནང་གི་ ཡོད་པ་སོགས་བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་ཛ་དྲག་གནས་ བབ། བཙན་བྱོལ་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ནས་ ༧༠

བར་བོ ད ་མི འི ་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་སྲ་བརྟན་ཡོ ང ་ཐབས་ དང་། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ནས་ ༨༠ བར་ཚགས་ཚུད་

མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ས ་ལྗགས་རྩོ མ ་གནང་ བའི་ཕྱག་དཔེ་དང་། རྒྱ་གར་གྱི་མཁས་དབང་སྐུ་

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གཉེར་ཁང་གི་དགེ་སློབ་རྣམས་ལ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་མང་གཙོའི་འཕེལ་རིམ་སྐོར་ལ་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས།

བཟོ་ཐབས། ད་ལྟའི་དུས་ཚོད་ལ་གཞིས་ཆགས་ སོགས་སྲ་བརྟན་དང་ཚགས་ཚུད་གནས་དང་མི་ གནས་སོགས་ཀྱི་གང་ལ་ཕྱག་ལས་གནང་བཞིན་ ཡོད་སྐོར་སོགས་དང་། དེའང་གཙོ་བོ་སྤྱི་ནོར་ ༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ ཐུགས་རྗེའི་བཀའ་དྲིན་ཁོ་ན་ཡིན་པ། ད་ལྟ་རང་ ཉིད་སྤྱི་པའི་འགན་ག་རེ་འཁྱེར་གྱི་ཡོད་ནའང་དེ་ སོ ་ སོ འི ་ ལས་འགན་ཞི ག ་ཡི ན ་བསམ་པའི ་ ཐོ ག ་ ནས་ལས་ཀ་བྱེད་དགོས་གནས། མང་གཙོའི་ལྟ་ གྲུབ་ཁག་འདྲ་མིན་ཐོག་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱེད་དགོས་ པ་གལ་ཆེན་ཡིན་ལུགས། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་

ཞབས་ཇེ་ཀིར་ཥན་མུརྟི་ལ་སོགས་པས་བརྩམས་ པའི་དེབ་དེ་འདྲ་ཀློག་གནང་དགོས་པ། ད་ལྟའི་ བོད་པའི་མི་ཐོག་དེ་ལ་འགན་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་ཡོད་ དུས། བོད་པ་ཚད་ལྡན་ཞིག་དང་། འཐབ་རྩོད་པ་ ཚད་ལྡན་ཞིག་ཡོང་དགོས་སྐོར་སོགས་གསུངས་ གནང་ཡོད་པ་དང་། དེ་ནས་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ངེས་སྟོན་ པས་སློ བ ་གྲྭའི ་ དགེ ་ སློ བ ་ཡོ ང ས་རྫོ ག ས་ཀྱི ་ ཚབ་ ཞུས་ཏེ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་ བཀའ་སློ བ ་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ ་ ཆེ ་ ཞེ ས ་ཞུས་ གནང་ཡོད་འདུག་པ་བཅས། །

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་གཙོ་གསར་པར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་པ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་ པའི ་ འཐབ་རྩོ ད ་ཐོ ག ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གི ས ་ འཕྲོད་བསྟེན་བློན་ཆེན་གནང་བའི་རིང་ས་གནས་ དཔལ་ལྡན་ཚོ ག ས་གཞོ ན ་ཨཅཱརྱ་ཡེ ་ ཤེ ས ་ཕུན་ རྒྱབ་སྐྱོ ར ་གནང་བར་བཀའ་དྲིན་ཆེ ་ ཞེ ས ་ཞུ་རྒྱུ་ མི་མང་གི་རེ་བ་དང་མངོན་འདོད་ཇི་བཞིན་གྲུབ་ ཚོགས་མཆོག་གིས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་འཕྲོད་ གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཧི་ བསྟེན་བློ ན ་ཆེ ན ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཝི ་ པི ན ་པར་ མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་དང་། མི་ མར་ (Shri Vipin Parmar) མཆོག་ཧི་མཱ་ཅལ་ མང་གི་ཁེ་ཕན་སོགས་སྔར་ མངའ་སྡེ འི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚོ ག ས་གཙོ ་ གསར་ ལྷག་ཡར་རྒྱས་གནང་བར་ པར་བདམས་ཐོ ན ་བྱུང་བར་འཚམས་འདྲི་ཞུས་ བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གནང་ཡོད། ང་ཚོས་སྐུ་ཞབས་ འཚམས་འཕྲིན་ནང་འཁོད་དོན། སྤྱིར་རྒྱ་ ཁྱེད་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ གར་གཞུང་མང་གཉིས་དང་། ལྷག་པར་ཧི་མཱ་ཅལ་ ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཝི་པིན་ པར་མར་ (Shri Vipin Parmar) མཆོག་དང་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག མངའ་སྡེའི་གཞུང་མང་གཉིས་ནས་བོད་ཀྱི་བདེན་ ཡིན། སྐུ་ཞབས་ཁྱེད་ཀྱིས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ ལྷན་ཚོག ས་ནང་སྣེ ་ལེ ན ་མཇལ་འཕྲད་ཐེ ངས་ཁ་ 13

སྤྱི་འཐུས་ཕྱོགས་ཕེབས། ཤས་གནང་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་བྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ ཧི ་ མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ འི ་ དགུན་ཁའི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ ཐེངས་ ༡༢ དང་། ༡༣ པ་འཚོགས་པའི་སྐབས་སྐུ་ ཞབས་ཁྱེད་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་བར་དགའ་སྤོབས་ཆེན་ པོ་བྱུང་། ང་ཚོར་མངའ་སྡེའི་བློན་ཆེན་དང་། གྲོས་

ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་མཇལ་འཕྲད་གནང་རྒྱུའི་ གོ ་ སྐབས་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ ་ ཆེ ་ ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན ། འབྱུང་འགྱུར་མངའ་སྡེ འི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་འཚོ ག ས་ སྐབས་སྐུ་ཞབས་ཁྱེད་བསྐྱར་དུ་མཇལ་འཕྲད་ཀྱི་ གོ་སྐབས་གནང་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད།

སླར་ཡང་ངས་ཁྱེད་ལ་འཚམས་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ དང་། ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་ ལས་དོན་ཐམས་ཅད་ལམ་ལྷོངས་ལྡན་པ་ཡོང་བའི་ སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་འཁོད་གནང་འདུག་པ་ བཅས། །

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་གཉིས་ནས་བྷི་ཇེ་པི་དབུས་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སོགས་ དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་བ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་བྷི་ལ་ དོ ན ་ཚོ ག ས་པའི ་ ཚོ ག ས་གཙོ ་ སྐུ་ཞབས་ཇགཱཏ་ ནས་གདན་ཞུས་ལྟར། དཔལ་ལྡན་སྤྱི ་ འཐུས་ ས་པུར་ (Bilaspur) གྲོང་ཁྱེར་དུ་རྟེན་གཞི་བྱས་ པརྐཤ་ན་ཌཱ་ (Shri Jagat Prakash Nadda) ཚོགས་གཞོན་ཨཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ དང་། སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པ་གོ་བོ་བློ་ བཟང་ཕན་བདེ་མཆོག སྤྱི་འཐུས་མཁན་པོ་ ཀཿབྲག་དངོས་གྲུབ་བསོད་ནམས་མཆོག་བཅས་ ཆེ ད ་ཕེ བ ས་ཀྱི ས ་སྐུ་ཞབས་ཁོ ང ་གི ་ ནང་མི ་ ལྷན་ རྒྱས་ལ་འཚམས་འདྲི་དང་། ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་ པའི ་ གནད་ཡོ ད ་སྐུ་མགྲོ ན ་མང་དག་ཅི ག ་དང་ མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད་འདུག དེ ་ ཡང་གོ ང ་ཚེ ས ་ཉི ན ་གྱི ་ སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོ ད ་ ༡༠།༣༠ ཙམ་ལ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་ མཆོ ག ་གི ས ་གཙོ ས ་སྤྱི ་ འཐུས་རྣམ་པ་རྒྱ་གར་ དབུས་བྷི་ཇེ་པི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ སྐུ་ཞབས་ཇགཱཏ་པརྐཤ་ན་ཌཱ་མཆོ ག ་གི ་ གཟི མ ་ ཤག་ཏུ་ཕེབས་འབྱོར་སྐབས། ལྕམ་སྐུ་ན་ཌཱ་མཆོག་ གིས་སྣེ་ལེན་ཞུས་རྗེས། རིམ་པས་ཧི་མཱ་ཅལ་ མངའ་སྡེའི་སྲིད་སྐྱོང་སྐུ་ཞབས་སྦན་ཌ་རུ་དཏྟ་ཏྲེ་ ཡ་ (Shri. Bandaru Dattatreya, Governor of Himachal Pradesh) མཆོག་དང་། ཧི་མཱ་ ཅལ་མངའ་སྡེ འི ་ བྷི ་ ཇེ ་ པི ་ སྲི ད ་དོ ན ་ཚོ ག ས་པའི ་ ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ར་ཇིབ་བྷིན་ཌལ་ (Dr. Rajeev Bindal, President of Himachal BJP)

༡) དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་གཉིས་ནས་རྒྱ་གར་དབུས་བྷི་ཇེ་པི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཇགཱཏ་པརྐཤ་ན་ཌཱ་མཆོག་གི་བུ་དང་། མནའ་མ་བཅས་ ནང་མི་ལྷན་རྒྱས་ལ་འཚམས་འདྲིའི་མཇལ་དར་དང་། རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་སྐུ་བཅས་ཕྱག་རྟགས་སུ་འབུལ་སྐབས། ༢) དུས་སྟོན་ལས་རིམ་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྲིད་སྐྱོང་སྐུ་ཞབས་སྦན་ ཌ་རུ་དཏྟ་ཏྲེ་ཡ་ (Shri. Bandaru Dattatreya, Governor of Himachal Pradesh) མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས།

པའི ་ རྒྱ་གར་དབུས་གཞུང་གི ་ འཕྲོད་བསྟེན་བློ ན ་ མཆོག་གི་གཟིམ་ཤག་ཏུ་ཁོང་གི་བུའི་གཉེན་སྒྲིག་ ཆེན་ཟུར་པ་དང་། རྒྱ་གར་དབུས་བྷི་ཇེ་པི་སྲིད་ དུས་སྟོན་དང་བསྟུན། ལས་རིམ་ཞིག་གི་ཐོག་སྔོན་ 14

མཆོག རྒྱ་གར་དབུས་བྷི་ཇེ་པི་སྲིད་དོན་ཚོགས་ པའི ་ ཚོ ག ས་གཙོ ་ སྐུ་ཞབས་ཇགཱཏ་པརྐཤ་ན་ཌཱ་ མཆོག་བཅས་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཡོད་འདུག

དེ ་ རྗེ ས ་ དུ ས ་ སྟོ ན ་ ལ ས ་ རི མ ་ ད བུ ་ འཛུགས་སྐབས། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། མཆོ ག ་གི ས ་གཙོ ས ་སྤྱི ་ འཐུས་རྣམ་པས་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་རྒྱ་གར་

དབུས་བྷི་ཇེ་པི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ མནའ་མ་བཅས་ནང་མི ་ ལྷན་རྒྱས་ལ་འཚམས་ སྐུ་ཞབས་ཇགཱཏ་པརྐཤ་ན་ཌཱ་མཆོག་གི་བུ་དང་། འདྲིའི་མཇལ་དར་དང་། རྗེ་བཙུན་སྒྲོལ་མའི་སྐུ་ བ ཅ ས ་ ཕྱ ག ་ རྟ ག ས ་ སུ ་ ཕུ ལ ་ ག ན ང ་ ཡོ ད ་ པ ་ དང་། རི​ིམ་པས་སིམ་སྤྱི་དང་། མན་ཌི་ས་གནས་ འགོ་འཛིན། མཚོ་པདྨའི་འབྲེལ་མཐུད་པ། མཚོ་ པདྨའི ་ ས་གནས་ཚོ ག ས་སྐྱི ད ་ཁག་གི ་ སྐུ་ཚབ་ བཅས་ནས་སྐུ་ཞབས་ཇགཱཏ་པརྐཤ་ན་ཌཱ་མཆོག་ གི ་ ནང་མི ་ ལྷན་རྒྱས་ཡོ ང ས་ལ་འཚམས་འདྲིའི ་ མཇལ་དར་དང་། ཕྱག་རྟགས་བཅས་ཕུལ་གནང་ འདུག དེ་ནས་སྐུ་མགྲོ ན ་ཡོངས་ལ་ཉིན་གུང་ གསོ ལ ་ཚི ག ས་འདེ ག ས་འབུལ་ཞུས་གནང་བ་ དང་། དེའི་སྐབས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་ མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་དུས་སྟོན་ ལས་རིམ་ཐོག་ཕེབས་པའི་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཝི་པིན་པར་ མར་ (Shri. Vipin Parmar, the Speaker of Himachal Pradesh Vidhan Sabha) མཆོག་ དང་། ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོང་ཁྱེར་འཆར་ འགོ ད ་དང་གྲོ ང ་སྡེ ་ ཡར་རྒྱས་བློ ན ་ཆེ ན ་ལྕམ་སྐུ་ སར་ཝིན་ཅའོ་ཏ་རི་ (Smt. Sarveen Chaudhary, Town planning and Urban Devel-

མཆོག ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་ སྡེའི་བཟོ་གྲྭའི་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་བྷི་ཀ་རམ་སིངྒ་ opment Minister)

(Shri. Bikram Singh, Industries Minister,

མཆོག ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སོ་ནམ་ཞིང་ ལས་བློ ན ་ཆེ ན ་སྐུ་ཞབས་རམ་ལལ་མར་ཁན་ཌ་ HP)

(Dr Ram lal Markanda, Agriculture Min-

མཆོག སིམ་ལའི་དབུས་གྲོས་ཚོགས་ འཐུས་མི ་ སྐུ་ཞབས་སུ་རེ ་ ཤི ་ ཀུ་མར་ཀ་ཤྱབ་ ister)

(Shri. Suresh Kumar Kashyap, MP)

༡) དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་གཉིས་ནས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་བྷི་ཇེ་པི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ར་ཇིབ་བྷིན་ཌལ་ (Dr. Rajeev Bindal, President of Himachal BJP) Sabha)

མཆོག་དང་། ༢) ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཝི་པིན་པར་མར་ (Shri. Vipin Parmar, the Speaker of Himachal Pradesh Vidhan

མཆོག ༣) ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ཟུར་པ་དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྒན་གྲས་སྐུ་ཞབས་ཤན་ཏཱ་ཀུ་མར་ (Shri. Shanta kumar, Former Chief minister of Himachal

Pradesh) མཆོག་བཅས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས།

15

མཆོག ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སྤྱི་ཁྱབ་བློན་ཆེན་ ཟུར་པ་དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྒན་གྲས་སྐུ་ ཞབས་ཤན་ཏཱ་ཀུ་མར་ (Shri. Shanta kumar,

Former Chief minister of Himachal Pradesh)

མཆོག རྡ་རམ་ས་ལའི་ཧི་མཱ་ཅལ་

སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་། མངའ་སྡེ འི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་འཐུས་མི ་ སྐུ་ཞབས་ཝི ་ མཇལ་འཕྲད་སྐབས་གནད་ཡོད་དཔོན་ ཤལ་ནེ་རིཡ་ (Shri.Vishal Nehria, MLA རི ག ས་རྣམ་པས་འབྱུང་འགྱུར་བཞུགས་སྒར་རྡ་ Dharamshala) མཆོག ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ སར་ཕེབས་ཀྱི་ཡིན་སྐོར་དང་། བོད་དོན་ཐོག་མུ་ གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ར་ཝི་ཋ་ གྷུར་ (Shri. Ravi Thakur, Former MLA) མཆོག ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་ཤེས་ཡོན་ལྷན་ ཚོགས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཅ་མཱན་དྷལ་ གྷུབ་ཏ་ (Dr. Chamandal Gupta, Former

ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འཚམས་འདྲིའི་ཕྱག་ཡིག་བཅས་ ཕུལ་གནང་འདུག

གཞན་ཡང་ད་རེ ས ་སྐུ་ཞབས་ཇགཱཏ་

Chairman board of Education, HP)

མཆོག ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་བྷི་ཇེ་པི་སྲིད་དོན་ ཚོགས་པའི ་ གསར་འགོད་མགྲི ན ་ཚབ་པ་སྐུ་ ཞབས་ཧི་མན་ཤུ་ཋ་ཀེ་རི་ (Shri. Himanshu Thakre) མཆོག ཀངྒ་ར་མཉམ་མཐུན་དངུལ་ཁང་ གི་སྤྱི་ཁྱབ་སྐུ་ཞབས་ར་ཇིབ་བྷ་ར་ཌ་ཝཇ་ (Dr. Rajeev Bharadwaj, Chairman of kangra

མཆོག ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་ སྡེའི་གློག་གི་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ཟུར་པ་ སྐུ་ཞབས་སུ་བྷ་ཤི་ནི་གྷི་ (Subhash Negi, Former Chairman of HPSEB) མཆོག་སོགས་ གནད་ཡོད་མི་སྣ་མང་དག་ཅིག་དང་མཇལ་འཕྲད་ གནང་ཡོད་འདུག Corporative bank)

དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་གཉིས་ནས་ཧི་མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེའི་སོ་ནམ་ཞིང་ལས་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་རམ་ལལ་མར་ཁན་ཌ་ (Dr Ram lal Markanda, Agriculture Minister) མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས།

མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་གནང་རྒྱུ་ཡིན་སྐོ ར ་བཅས་ གསུངས་གནང་འདུག་པ་མ་ཟད། ཉེ་ཆར་གསར་ དུ་བདམས་ཐོ ན ་བྱུང་བའི ་ ཧི ་ མཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ འི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ཚོ ག ས་གཙོ ་ མཆོ ག ་ལ་དམི ག ས་ བསལ་འཚམས་འདྲི་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་

པརྐཤ་ན་ཌཱ་མཆོ ག ་གི ས ་ནང་མི ་ ལྷན་རྒྱས་ནས་ དུས་སྟོན་ཐོ ག ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་རྣམ་པས་ གཙོ ས ་བོ ད ་མི འི ་ སྐུ་ཚབ་སོ ག ས་མགྲོ ན ་འབོ ད ་ ལྟར་ཕེ བ ས་པར་དགའ་ཚོ ར ་ཆེ ན ་པོ ་ བྱུང་སྐོ ར ་ གསུངས་གནང་ཡོད་འདུག་པ་བཅས། །

རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༠་་་༢༡ ལོའི་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་དོན་དབུ་འཛུགས་གནང་བ།

༄༅། །བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ མ་ལག་ཁྱབ་ཁོངས་དང་བཅས་པའི་ལོ་འཁོར་སྔོན་ རྩི ས ་འཆར་གཞི ར ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚོ ད ་དཔག་འཆར་རྩི ས ་ཚོ ག ས་ཆུང་ ཆེད་འཛུགས་ཐོག་ཞིབ་འཇུག་ནན་ཏན་གྱིས་གྲོས་ ཚོགས་སུ་གྲུབ་དོན་སྙན་ཐོ་ འབུལ་ལམ་ཞུ་སྲོལ ་ ཡོད་པ་ལྟར། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་འགྲོ་ལུགས་དང་། ལས་དོན་བྱེད་ ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི། དོན་ཚན་རེ་དྲུག་པ། ལོ་ འཁོར་སྔོན་རྩིས་འཆར་འབུལ་དང་། སྔོན་རྩིས་ ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཆོགས་ཆུང་ཞེས་པའི་ནང་ གསེས་ ༡ “བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་

སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གཙོས་པའི་ཚོགས་མི་རྣམ་པས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གི་དྲུང་ནས་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལམ་སྟོན་ཁག་ཞུ་བཞིན་པ།

16

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཁུངས་མ་ལག་ཡོ​ོངས་རྫོགས་ཀྱི་སྔོན་རྩིས་འཆར་ ལོའི་ཡོང་འབབ་དང་། འགྲོ་སོང་ཇི་ཡོད་ཟུར་ འཇོག་བཅས་འཚེམས་ལུས་མེད་པའི་ལོ་འཁོར་ སྔོ ན ་རྩི ས ་འགོ ད ་འབུལ་བྱུང་བ་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་སུ་ བཀའ་འཁྲོལ་གོ་བསྡུར་ཆེད་སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་ འཆར་རྩི ས ་ཚོ ག ས་ཆུང་ཞི ག ་ཚོ ག ས་གཙོ ་ སྦྲེ ལ ་ པོས་ཚོགས་མི་ཇི་དགོས་དམིགས་འཛུགས་ཀྱིས་ བསྐོ་གཞག་བྱ་དགོས། དེའི་དུས་ཡུན་ཚོགས་གཙོ་ སྦྲེ ལ ་པོ ས ་གཏན་འབེ བ ས་ཇི ་ བྱས་ལྟར་ཡི ན །” ཞེས་པའི་དགོངས་དོན་གཞིར་བཟུང་། དཔལ་ལྡན་ ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་མཆོག་གིས་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༠་ ་་༢༡ ལོའི་སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ ཚོགས་ཆུང་གི ་ མི ་ འགྲོ ར ་སྤྱི ་ འཐུས་མཁན་པོ ་ འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་མཆོག་དང་། སྤྱི་འཐུས་ བསྟན་འཛིན་འཇམ་དབྱངས་མཆོག སྤྱི་འཐུས་བློ་ བཟང་ཆོས་འབྱོར་མཆོག སྤྱི་འཐུས་ཀརྨ་དགེ་ ལེགས་མཆོག སྤྱི་འཐུས་དབྲ་རྩ་བསོད་ནམས་ ནོ ར ་བུ་མཆོ ག ་བཅས་བསྐོ ་ འཛུགས་གནང་བ་ བཞིན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢ ཉིན་གྱི་སྔ་ དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩ པའི་ཐོག་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ལྷན་ འཛོམས་གནང་སྟེ་ཡི ག ་ཆ་རྩི ས ་ལེན་གནང་

སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་གཙོས་པའི་ཚོགས་མི་རྣམ་པས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་མ་ལག་ཁྱབ་ཁོངས་དང་བཅས་པའི་རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༠་་་༢༡ ལོའི་སྔོན་རྩིས་ལ་ ཞིབ་འཇུག་གནང་བཞིན་པ།

དགོས་ཁག་གནང་ཡོད། ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༢ པའི་ཐོག་ཚོགས་ཆུང་ གི ་ ཚོགས་གཙོ་དང་ཚོགས་དྲུང་བསྐོ ་ གཞག་ གནང་རྒྱུ་གནང་བར། ཚོགས་གཙོ་སྤྱི་འཐུས་ མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བསྟན་འཛིན་མཆོག་དང་། ཚོགས་དྲུང་སྤྱི་འཐུས་བློ་བཟང་ཆོས་འབྱོར་མཆོག་ བཅས་སྤྱི ་ མོ ས ་ཐོ ག ་ཐུགས་གཏན་འཁེ ལ ་གནང་ ཡོད་པ་དང་། ཆུ་ཚོད་ ༣ ཐོག་ཚོགས་ཆུང་གི་ ཚོགས་མི ་ རྣམས་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་

མཆོ ག ་གི ་ སར་ཆེ ད ་བཅར་གྱི ས ་ལས་དོ ན ་དང་ འབྲེ ལ ་བའི ་ ལམ་སྟོན་ཁག་ཞུས་རྗེ ས ་དངོ ས ་སུ་ ལས་དོན་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད། དེ ་ ཡང་ཚོ ག ས་ཆུང་གི ་ གྲུབ་དོ ན ་སྙན་ཐོ ་ གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༩ པ་མ་འཚོགས་གོང་ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ཚོགས་དྲུང་ ལས་ཁུངས་སུ་ཕུལ་གནང་ཡོད་པ་བཅས། །

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ས་ཊོན་ཁམས་ཀཿཐོག་གཞིས་ཆགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་ དུས་སྟོན་མཛད་སྒོར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་ཕེབས་ཏེ་གསུང་བཤད་གནང་བ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡ ཉིན་ས་ གནས་འགོ་འཛིན། དེ་གའི་གཞིས་ཆགས་ཀྱི་ས་ ཊོ ན ་ཁམས་ཀཿཐོ ག ་གཞི ས ་ཆགས་དབུ་བརྙེ ས ་ ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་མཛད་སྒོ་ ཞིག་འཚོགས་གནང་ཡོད། མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་དཔལ་ལྡན་ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ཚོ ག ས་གཙོ ་ པདྨ་འབྱུང་ གནས་མཆོག་དང་། དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་ དཔལ་ལྡན་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློ ན ་ཆོ ས ་སྐྱོ ང ་ དབང་ཕྱུག་མཆོག གཞན་སྐུ་མགྲོན་དུ་དགོན་པའི་ དབུ་འཛིན་ཀཿཐོག་རྒྱ་ཤོད་སྐྱབས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་ མཆོག་དང་། ཉེ་འཁོར་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ས་

གནས་འགོ ་ འཛི ན ་བསྟན་འཛི ན ་ལྷ་སྐྱི ད ་ལགས།

ས་ཊོན་ཁམས་ཀཿཐོག་གཞིས་ཆགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་དང་། བསལ་སྐུ་མགྲོན་དཔལ་ལྡན་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ནས་རྟེན་འབྲེལ་མངར་ཟས་བཏུབ་བཞིན་པ།

17

དམིགས་

གསུང་བཤད། བཟོ ་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚོ ག ས་གཙོ ་ བསྟན་འཛི ན ་ཟབ་ སྐུ་ལས་བསྐྱོན་པར་བརྟེན་ནས་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ དབྱངས་ལགས། རང་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ དུས། ངས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ འཇམ་དབྱངས་ཆོས་འཕེལ་ལགས། དེ་བཞིན་ས་ ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། གནས་མི་མང་བརྒྱ་ཕྲག་འདུ་འཛོམས་གནང་ཡོད་ གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་གནས་ཐུབ་མིན་ འདུག

པ་གསུངས་སོང་། དེ་ཚོ་ཡག་པོ་རེད། དེ་སྔོན་ང་ གཞིས་ཆགས་སུ་ཡོང་དུས་དགོན་པའི་ནང་བཙུན་ ཆུང་ལྔ་ཙམ་དང་། རྒས་འཁོགས་ཁ་ཤས་མ་ གཏོགས་མཐོང་རྒྱུ་མི་འདུག་ཀྱང་། ད་རེས་གཞིས་

ཆགས་ནང་གྲྭ་རྒྱུན་དང་། མ ཛ ད ་ སྒོ འི ་ སྐུ ་ མི་འབོར་མང་དུ་ཕྱི ན ་ མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་ འདུག་པ་མ་ཟད། ཁང་ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ པའི་གནས་བབ་ཀྱང་ ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ ཡག་ཏུ་ཕྱིན་འདུག དེ་ཚོ་ གསུང་བཤད་གནང་བའི ་ ལེགས་པའི་ཆ་རེད། སྙིང་དོན། ཐོག་མར་བོད་ ང་རང་ཚོ་བོད་ མི འི ་ བླ་ན་མེ ད ་པའི ་ དབུ་ པའི ་ མི ་ རི ག ས་གནས་ འཁྲི ད ་སྤྱི ་ ནོ ར ་༸གོ ང ་ས་ དང་མི་གནས་ཟེར་བ་དེ་ ༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ བོད་ཀྱི་སྐད་དང་། ཡི་ མཆོག་ལ་གུས་ཕྱག་སྔོན་ གེ ར ་ ར ག ་ ལུ ས ་ ཡོ ད ་ དུ་ཕུལ་བའི་ཐོག་ནས་ སྟབས། དེའི་ཐོག་རྒན་པ་ མཛད་སྒོ ར ་ཕེ བ ས་པའི ་ ཚོ ས ་ དོ ་ སྣ ང ་ ག ན ང ་ ས་ཊོན་ཁམས་ཀཿཐོག་གཞིས་ཆགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་གསུང་ གཞི ས ་ཆགས་ཀྱི ་ དགོ ན ་ བཤད་གནང་བཞིན་པ། ད གོ ས ་ ཀྱི ་ ཡོ ད ་ པ ་ མ ་ པའི ་ དབུ་འཛི ན ་གཙོ ས ་སྐྱབས་གནས་འཕགས་ གཙོ ་ བོ ་ གཞི ས ་ཆགས་ནང་གི ་ མི ་ མང་ལ་རག་ ཟད། གཞོན་པ་ཚོས་ཀྱང་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་ པའི་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་དང་། དམིགས་བསལ་སྐུ་ ལུས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་གཏོགས། ཁང་པ་རྐྱང་པས་ དུས་ལ་བབ་འདུག དེ་ལྟར་མ་བྱས་ཚེ་ནམ་ཞིག་ མགྲོན་དཔལ་ལྡན་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་མཆོག གཞིས་ཆགས་སྲ་བརྟན་ཡོང་ཐབས་མེད། དེ་འདྲ་ བོ ད ་པ་དེ ་ རྒྱ་མི ན ་བོ ད ་མི ན ་ཆགས་རྒྱུའི ་ ཉེ ན ་ཁ་ བཟོ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ། གཞིས་ཆགས་འདི་ སོང་ཙང་། གོང་དུ་བཟོ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོས་ ཡོད། ལྷག་པར་དུ་༸གོང་ས་མཆོག་གིས་ཐུགས་ དང་། ཉེ་འཁོར་གཞིས་ཆགས་ཁག་ནས་ཕེབས་ གཞིས་ཆགས་ནང་མི་འབོར་མང་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད་ བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞིའི་ཐོག་བཀའ་སློབ་རིམ་པ་ པའི་ས་གནས་འགོ་འཛིན་རྣམ་པ། ས་གནས་མི་ མང་བཅས་ཚང་མར་འཚམས་འདྲི་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་ཡང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་རྒྱ་གར་ལ་བཙན་བྱོ ལ ་དུ་ཕེ བ ས་ རྗེས། གཞིས་ཆགས་དང་། སློབ་གྲྭ། དགོན་སྡེ་ལ་ སོགས་བཙུགས་པར་བརྟེན་ནས་བོད་ཀྱི་རྩ་དོན་ བརླག་མེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་བོད་བརྒྱུད་ནང་ བསྟན་འཛམ་གླིང་ཡུལ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ བྱུང་ཡོད་པ་ཆ་ཚང་མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་ རྗེའི་བཀའ་དྲིན་ཉག་ཅིག་ཡིན། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་ གཞིས་ཆགས་འདི་ཐོག་མར་འཛུགས་མཁན་དང་། ཕྱག་ལས་གནང་མཁན་འདས་གསོན་ཡོངས་ཀྱིས་ ས་ཊོན་ཁམས་ཀཿཐོག་གཞིས་ཆགས་དབུ་བརྙེས་ནས་ལོ་ངོ་ལྔ་བཅུ་འཁོར་བའི་དུས་སྟོན་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་དང་། དམིགས་ བསལ་སྐུ་མགྲོན་དཔལ་ལྡན་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློན་ཆོས་སྐྱོང་དབང་ཕྱུག་མཆོག་རྣམ་གཉིས་གཙོས་སྐུ་མགྲོན་རྣམ་པ།

18

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཕེབས་ཡོད་རེད། དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་ང་ཚོ་བོད་པ་ ཚོས་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཤེས་པའི་ཐོག་ནས་ གཞན་ལ་བརྒྱུད་སྐུལ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ང་ཚོའི་ལས་འགན་ ཡིན་པ་ཤེས་དགོས་པ་སོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་ གནང་ཡོད་འདུག དེ་བཞིན་མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་ མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ལ་ སོགས་པས་གཞིས་ཆགས་དེར་ཕྱག་ལས་གནང་ མཁན་ཟུར་པ་དང་ལས་ཐོག་བཅས་ལ་ཕྱག་རྟགས་

ཕུལ་གནང་ཡོད་འདུག གཞན་ཡང་མཛད་སྒོ འི ་ ཐོ ག ་དེ ་ གའི ་ ས་ གནས་འགོ ་ འཛི ན ་བསྟན་འཛི ན ་ལྷ་སྐྱི ད ་ལགས་ ནས་ཕེབས་བསུའི་གསུང་བཤད་དང་། དགོན་པའི་ དབུ་འཛིན་ཀཿཐོག་རྒྱ་ཤོད་སྐྱབས་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་ མཆོག་གིས་ཤར་རྒྱལ་བ་ཀཿཐོག་པའི་སྐོར་གསུང་ བཤད། བཟོ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་ ཟབ་དབྱངས་ལགས་ཀྱི ས ་གཞི ས ་ཆགས་དབུ་

འཛུགས་སྟངས་དང་རྒྱུན་སྐྱོ ང ་སྟངས་བཅས་ཀྱི ་ སྐོར་གསུང་བཤད། དེ་བཞིན་དམིགས་བསལ་སྐུ་ མགྲོ ན ་དཔལ་ལྡན་འཕྲོད་བསྟེན་བཀའ་བློ ན ་ མཆོ ག ་གི ས ་མཛད་སྒོ ་ དང་འབྲེ ལ ་བའི ་ གསུང་ བཤད། གྲོང་གསེབ་དེའི་འགོ་དཔོན་གྱིས་གསུང་ བཤད། རང་ཚོགས་ཚོགས་གཙོ་འཇམ་དབྱངས་ ཆོས་འཕེལ་ལགས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་གསུང་ བཤད་བཅས་གནང་ཡོད་འདུག་པ་བཅས། །

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༥ རེས་ གཟའ་ཕུར་བུའི ་ ཉི ན ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་

ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚོ ག ས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི ་ དྲུང་ཆེ ་ གསར་རྙིང་དབར་རྩིས་སྤྲོད་རྩིས་ལེན་ལེགས་པར་

གྲུབ་མཚམས་དྲུང་ཆེ་གསར་པ་ཚེ་དབང་དངོས་ གྲུབ་ལགས་ཀྱི ས ་དཔལ་ལྡན་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཡིག་ཆེན་ མོའི་ལས་འཁུར་འགོ་འཛུགས་གནང་སོང་། དེ་ཡང་ཚོགས་དྲུང་ལྷ་ཁང་ཚེ་རིང་སྟོབས་ རྒྱལ་ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༦ ཉིན་ བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲི་ཞུའི་ལས་བྱེད་ནས་ བགྲེས་ཡོལ་དུ་ཕེབས་རྒྱུ་དང་། དཔལ་ལྡན་བཀའ་ ཤག་ནས་སྤྱི ་ ཁྱབ་རྩི ས ་ཞི བ ་ལས་ཁང་གི ་ དྲུང་ འཕར་ཟུར་པ་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ་ལགས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༥ ཉིན་ཚོགས་དྲུང་ལས་ ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེར་བསྐོ་གཞག་གནང་བར་བརྟེན། དེ་ཉིན་སྔ་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༩ པ་ནས་འགོ་འཛུགས་ ཀྱི ས ་སྤྲོ ད ་དཔང་སྤྱི ་ འཐུས་རྒྱུན་ལས་གེ ་ བ་ཚང་ ངག་དབང་ཐར་པ་མཆོ ག ་དབུ་བཞུགས་ཐོ ག ་ ཚོ ག ས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི ་ དྲུང་ཆེ ་ གསར་རྙི ང ་ དབར་རྩིས་སྤྲོད་རྩིས་ལེན་གནང་སྟེ། རྩི ས ་སྤྲོ ད ་རྩི ས ་ལེ ན ་གྱི ་ ལས་དོ ན ་ཁག་ ལེགས་པར་གྲུབ་གནང་རྗེས། ཚོགས་གཞོན་ལས་ ཁུངས་སུ་དཔལ་ལྡན་ཚོ ག ས་གཞོ ན ་ཨཅཱརྱ་ཡེ ་ ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་གིས་ཚོགས་དྲུང་གསར་ པར་དགའ་བསུའི་འཚམས་འདྲི་དང་། ཚོགས་དྲུང་ ཟུར་པར་དགའ་སྐྱེལ་བཅས་ཀྱི་མཇལ་དར་འབུལ་ སྒྲོན་དང་། དེ་ནས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ ལས་ཚོགས་ཁང་ནང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་

ཚོགས་དྲུང་གསར་རྙིང་དབར་རྩིས་སྤྲོད་རྩིས་ལེན་གྲུབ་མཚམས་ཚོགས་དྲུང་གསར་པའི་ལས་འཁུར་འགོ་འཛུགས་གནང་བ།

༡) བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུང་ཟུར་པ་ལྷ་ཁང་ཚེ་རིང་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས་ཚོགས་དྲུང་གསར་པ་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ་ལགས་ལ་དགའ་བསུའི་མཇལ་དར་འབུལ་སྐབས། ༢) བོད་མི་ མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུང་གསར་པ་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་དྲུང་ཆེའི་ལས་ཁུར་འགོ་འཛུགས་གནང་བཞིན་པ།

19

ཚོགས་དྲུང་གསར་རྙིང་རྩིས་སྤྲོད། དང་། ཚོགས་དྲུང་གསར་རྙིང་བཅས་ཚང་འཛོམས་ ཐོག་རྟེན་འབྲེལ་གསོལ་ཇ་འབྲས་སིལ་འདེགས་

གསར་པར་འཚམས་འདྲིའི་མཇལ་དར་དང་། བོད་ ཆུང་བཅས་ཀྱི་ཚོགས་མི་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ། དེ་ མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི ་ ཚོགས་དྲུང་ བཞིན་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་རྣམ་ པས་ཚོགས་དྲུང་གསར་པར་དགའ་བསུའི་ འཚམས་འདྲི་དང་། ཚོགས་དྲུང་ཟུར་པར་དགའ་ སྐྱེལ་བཅས་ཀྱི་མཇལ་དར་ཕུལ་གནང་ཡོད། ཚོགས་དྲུང་གསར་པ་ཚེ་དབང་དངོས་གྲུབ་ ལགས་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༡༤ ཉིན་ རྡོར་གླིང་དུ་སྐྱེས་ཤིང་། ཀ་སྦུག་གཞི་རིམ་སློབ་གྲྭ་ ཐོ ན ་རྗེ ས ་ཤེ ས ་བྱ་དུས་དེ བ ་བརྒྱུད་ལས་བྱེ ད ་ བདག་གཉེར་ཁང་ (ད་ལྟ་ལས་བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ ལྷན་ཁང་།) ནས་རྩིས་པའི་ས་མིག་ཐོག་ལས་བྱེད་ གསར་འདེམས་གསལ་བསྒྲགས་གནང་དོན་ལྟར་ འཛུལ་ཞུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༨ ཟླ་ ༧ ནས་ ༡༢ བར་ཟླ་དྲུག་རིང་རྩིས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་གོ་སྐབས་ཐོབ། ཟབ་སྦྱོ ང ་རྗེ ས ་སླར་ཡང་འདེ མ ས་རྒྱུགས་ཀྱི ས ་ འདེམས་ཐོན་བྱུང་བ་བཞིན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༩ ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༡༨ ནས་གནས་དགུ་པ་གཞོན་དྲུང་གནས་ རིམ་ཐོག་ཨོ་རི་ས་ཕུན་ཚོགས་གླིང་བཟོ་གྲྭའི་རྩིས་ པར་བསྐོ་གཞག་གནང་། དེ ་ ནས་བཟུང་ད་བར་ཞབས་ལོ ་ སུམ་ཅུ་ ཙམ་རིང་སྦན་ད་ར་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་རྩིས་པ་དང་། རྡ་ས་བདེ་དོན་ལས་ཁུངས་ (ད་ལྟ་རྡ་ས་ས་གནས་ འགོ་འཛིན་ལས་ཁུངས།) ཀྱི་ལས་དྲུང་། ལས་བྱེད་ འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་དྲུང་ལས། ལྡི་ལི་སྐུ་ ཚབ་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རྩིས་པ། ཤེས་ རིག་ལས་ཁུངས་ཀྱི་རྩིས་ཁང་འགན་འཛིན། སྦེལ་ ཀོབ་ལུགས་བསམ་ས་གནས་འགོ་འཛིན། ལྡི་ལི་ བོད་སློབ་འཛིན་ཚོགས་འཛིན་སྐྱོང་རྩིས་ལེན་གྱི་ ལས་གཞིའི་ཟུང་དྲུང་། འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ ཀྱི་དྲུང་འཕར། སྤྱི་ཁྱབ་རྩིས་ཞིབ་ལས་ཁང་གི་དྲུང་ འཕར་བཅས་དང་། དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་ནས་ ༡) སྤྲོད་དཔང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་གེ་བ་ཚང་ངག་དབང་ཐར་པ་མཆོག་དབུ་བཞུགས་ཐོག་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་གསར་རྙིང་དབར་རྩིས་སྤྲོད་རྩིས་ལེན་གནང་བཞིན་པ། ༢།༣) བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ རྒྱུན་ལས་ཚོགས་ཁང་ནང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་། ཚོགས་དྲུང་གསར་རྙིང་བཅས་ཚང་འཛོམས་ཐོག་རྟེན་འབྲེལ་གསོལ་ཇ་འབྲས་སིལ་འདེགས་འབུལ་ཞུ་སྐབས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༥ ཉིན་ཚོགས་དྲུང་ འབུལ་ཞུས་རྗེས་རྒྱུན་ལས་ལྷན་ཚོགས་འཚོགས་ ཞབས་སྟེགས་རྩིས་སྤྲོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། རིམ་ ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེར་བསྐོ་གཞག་གནང་ཡོད་ གནང་ཡོད། པས་དྲུང་ཆེ ་ལས་ཁུངས་སུ་སྤྱི ་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ པ་བཅས། ། སྤྱི ་ འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལྷན་ཚོགས་གྲུབ་ རྣམ་པ་དང་། མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ཚོགས་ཆུང་ མཚམས། ཚོགས་དྲུང་རྙིང་པས་ཚོགས་དྲུང་ དང་། སྔོན་རྩིས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ 20

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན།

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུང་ཟུར་པ་ལྷ་ཁང་ཚེ་རིང་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས།

༡༽ ཚོགས་དྲུང་ཟུར་པ་ལྷ་ཁང་ཚེ་རིང་སྟོབས་ རྒྱལ་ལགས་ནི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ལྗོངས་སུ་ དུས་འགྱུར་བྱུང་སྐབས་ཕ་མ་སྤུན་མཆེད་མཉམ་དུ་ འབྲུག་དང་བལ་ཡུལ་བརྒྱུད་རི མ ་པས་རྒྱ་གར་ འབུམ་སྡེ་ལ་རུ་འབྱོར། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལོ་མཇུག་ རྒྱ་གར་པན་ཇབ་སྤ་ཀྲན་ཀོ ་ ཌ་ནས་རང་གཞུང་ གིས་ལམ་བཟོའི་ཕྲུ་གུ་རྣམས་སློབ་བཞེས་གནང་ སྟེ་རྡ་ས་ཟུར་གསོག་དང་། ཀངྒ་ར། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༦༣ ལོར་ཌལ་ཧོར་བོད་གཞུང་གཏན་སློབ་ཏུ་ གཏོང་གནང་གིས་ ༡༩༦༣་་༧༠ འཛིན་རིམ་ བརྒྱད་པ་བར་སློབ་སྦྱོང་བྱས། དེ་ནས་ཝཱ་ར་ཎ་སི་ མཐོ་སློབ་ཏུ་བསྐྱོད། ཕ་མ་ནད་གཅོང་གིས་མོན་ གྷོ་རྒས་གསོ་ཁང་དུ་བཏང་གནང་བར་བརྟེན། ཝཱ་ ཎ་མཐོ་སློབ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༤ ལོར་མོན་གྷོར་ཕ་ མའི་ནད་གཡོག་གི་ཞབས་ཞུ་སྒྲུབ་ཞོར། སླར་ ཡང་མོ ན ་གྷོ་ཉི ན ་སློ བ ་ཏུ་མུ་མཐུད་སློ བ ་བསྐྱོ ད ་ ཀྱིས་འཛིན་གྲྭ་ ༩ པ་ནས་ ༡༠ བར་སློབ་སྦྱོང་ བྱས། དེ་ནས་འཛིན་རིམ་ ༡༡ ཕྱི་ལོ་ ༡༩༧༦ ལོར་ཌལ་ཧོར་གཏན་སློབ་ཏུ་གཏོང་གནང་། ཕྱི་ ལོ་ ༡༩༧༧ ལོར་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་འཛིན་རིམ་ བཅིུ ག ་གི ་ ཡི ག ་རྒྱུགས་གྲུབ་འབྲས་ལེ ག ས་སོ ན ་ བྱུང་རྗེས་ཐད་ཀར་རྡ་སར་རང་གཞུང་ནས་སྲི་ཞུ་ བ་ལས་བྱེ ད ་བསྐོ ་ གཞག་གནང་ཕྱོ ག ས་ཡི ག ་ རྒྱུགས་ཀྱི་ལམ་ནས་བསྐོ་རྒྱུ་གསར་གཏོད་གནང་ ཙམ་ཡིན་པས་ལོ་དེ་གའི་ཕྱི་ཟླ་ ༨ པར་གུས་པ་ ཡང་ཕ་མའི་ཐུགས་རེ་ལྟར་ལས་བྱེད་ཡིག་རྒྱུགས་ ཁོངས་སུ་འཚང་ཞུགས་བྱས་ནས་རྒྱུགས་འཕྲོད་ བྱུང་། ༢༽ ༡༩༧༧།༡༠།༡༥ ནས་གནས་དགུ་པ་ ཚོ ད ་བལྟའི ་ ཐོ ག ་མོ ན ་གྷོ་འདོ ད ་རྒུ་གླི ང ་གཞི ས ་ ལས་ཁང་གི་ཨིན་དྲུང་གི་ལས་འགན་བསྐོ་གཞག ༣༽ ༡༩༨༠།༥།༡ ཀོ་ལི་གྷལ་དོན་ལྡན་ གླི ང ་གཞི ས ་ལས་ཁང་གི ་ ཨི ན ་དྲུང་དུ་གནས་སྤོ ་ བསྐོ་གཞག

༤༽ ༡༩༨༣།༣།༢༠ མན་སྤར་ཕན་བདེ་ གླིང་གཞིས་ལས་ཁང་གི་ལས་དྲུང་ལ་གནས་སྤོ་ བསྐོ་གཞག

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་དྲུང་ཟུར་པ་ལྷ་ཁང་ཚེ་རིང་སྟོབས་རྒྱལ་ལགས།

༥༽ ༡༩༨༦།༣།༡༥ ནས་ལས་བྱེད་བླང་ དོར་གྱི ་ སྒྲི ག ་གསལ་ལོ་གཉིས་ཕོགས་མེད་ དགོངས་ཞུས། ༦༽ ༡༩༨༨།༥།༥ སྦན་ད་ར་ནོར་རྒྱས་ གླིང་གཞིས་ལས་ཁང་གི་ལས་དྲུང་དུ་བསྐོ་གཞག ༧༽ ༡༩༩༠།༧།༢ ལ་དྭགས་བྱང་ཐང་ གཞི ས་ལས་ཁང་གི ་ལས་དྲུང་དུ་གནས་སྤོ་བསྐོ་ གཞག ༨༽ ༡༩༩༡།༢།༡ སླར་མན་སྤར་གཞིས་ ཆགས་མཉམ་འབྲེལ་གྱི་དངུལ་གཉེར་དུ་གནས་སྤོ་ བསྐོ་གཞག ༩༽ ༡༩༩༡།༨།༡༥ མཉམ་འབྲེལ་དངུལ་ གཉེ ར ་གྱི ་ ལས་འགན་ཐོ ག ་རུམ་འཐག་བཟོ ་ འགོ ་ གཅིག་ལྕོགས་ཀྱི་ལས་འགན་བཀོད་སྒྲིག ༡༠༽ ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༢ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༤ ནས་ཕྱི་ཟླ་ ༤ ཚེས་ ༣ བར་ཉིན་ཉི་ཤུའི་རིང་བོད་ མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ ས་ལྡི་ལིར་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ 21

དང་། ལོ་རྒྱུས། མང་གཙོའི་ལྟ་བ། ཆབ་སྲིད་ ལམ་ལུགས་བཅས་ཀྱི་མང་ཚོགས་ཆབ་སྲིད་སྦྱོང་ བརྡར་ནང་ཞུགས།

༡༡༽ ༡༩༩༢།༤།༢༠ མན་སྤར་མཉམ་ འབྲེ ལ ་དྲུང་ཆེ ་ དང་བཟོ ་ འགོ ་ གཅི ག ་ལྕོགས་ཀྱི ་ ལས་འགན་བསྐོ་གཞག ༡༢༽ ༡༩༩༤།༡།༣ ར་ཝང་ལ་ཀུན་ཕན་ གླི ང ་མཉམ་འབྲེ ལ ་དྲུང་ཆེ འི ་ ལས་འགན་བཀོ ད ་ སྒྲིག ༡༣༽ ༡༩༩༤།༡༢།༢༧ མེའོ་ཆོས་འཕེལ་ གླིང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་དུ་གནས་སྤོ་བསྐོ་གཞག ༡༤༽ ༡༩༩༦།༨།༡༠ སླར་སྦན་ད་ར་ནོར་ རྒྱས་གླིང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་དུ་གནས་སྤོ་བསྐོ་ གཞག ༡༥༽ ༡༩༩༨།༡།༡༢ ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ ཞིབ་ཁང་གིས་གོ་སྒྲིག་གནང་བའི་འོག ཁྲིམས་ ཞི བ ་པའི ་ སྦྱོ ང ་བརྡར་གནང་ཐེ ང ས་དང་པོ ་ ཕྱི ་ ལོ ་ ༡༩༩༨།༡།༡༢ ནས་ཉིན་གྲངས་བཅུའི་རིང་སྡེ་ར་ ལྡུན་བདེ་སྐྱིད་གླིང་དུ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་ གི་ཁྲིམས་ལུགས་དབང་འཛིན་དང་། སྤྱི་མང་ གཏུག་བཤེར་འགྲོ་ལུགས། དཔང་རྟགས་ཁྲིམས་

གསུང་བཤད། ཡིག་བཅས་ཀྱི་སྦྱོང་བརྡར་ནང་ཞུགས། ༡༦༽ ༡༩༩༨།༡།༡༦ སྦན་ད་ར་ནོར་རྒྱས་ གླིང་ས་གནས་འགོ་འཛིན་གྱི་ལས་འགན་ཐོག་སྦན་ ད་ར་ནོ ར ་རྒྱས་གླི ང ་བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་མི འི ་ ས་ གནས་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པའི་འགན་ དབང་གཅིག་ལྕོགས་སུ་ལས་འགན་བསྐུར་བ་ལྟར་ ས་གནས་འགོ ་ འཛི ན ་གྱི ་ ལས་གནས་ནས་འཕོ ་ འགྱུར་མ་བྱུང་བར་ལས་འཁུར་ཞུས། ༡༧༽ ༡༩༩༨།༣།༡༦ ནས་ ༢༧ བར་ ཉིན་བཅུ་གཉིས་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལས་ བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་གོ་སྒྲིག་འོག་ལྡི་ལི་ རྒྱ་གར་གཞུང་གི ་ སྲི ་ ཞུའི ་ ལས་བྱེ ད ་སྦྱོ ང ་བརྡར་ ཁང་དུ་བོད་མིའི་གཞིས་ཆགས་ཁག་གི་ས་གནས་ འགོ ་ འཛི ན ་རྣམ་པར་འཛི ན ་སྐྱོ ང ་ལས་དོ ན ་ཞུ་ ཕྱོགས་ཀྱི་ཟབ་སྦྱོང་ནང་ཞུགས། ༡༨༽ ༡༩༩༩།༨།༢༥ ནང་སྲིད་ལས་ ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་གཞོན་ལས་རོགས་ཀྱི་ལས་འགན་ གནས་སྤོ་བསྐོ་གཞག ༡༩༽ ༢༠༡༢།༥།༡ བཀའ་དྲུང་ཡིག་ཚང་ གི་ཟུང་དྲུང་དུ་གནས་སྤོ་དང་། ལས་བྱེད་གནས་ སྤོ་བཀོད་སྒྲིག་ཚན་པའི་ལས་འགན་ཞུས།

༢༠༽ ༢༠༡༣།༨།༣ དྲུང་འཕར་གནས་ རིམ་དུ་གནས་སྤར་དང་། བཀའ་དྲུང་ཡིག་ཚང་གི་ དྲུང་འཕར་དུ་བཀོད་སྒྲིག ༢༡༽ ༢༠༡༥།༢།༢༣ དབུས་འོས་བསྡུ་ ལས་ཁང་གི་དྲུང་འཕར་དུ་གནས་སྤོ་བསྐོ་གཞག་ དང་ལས་འགན་བཀོད་སྒྲིག ༢༢༽ ༢༠༡༦།༢།༡ དབུས་འོས་བསྡུའི་ དྲུང་འཕར་གྱི་ལས་འགན་ཞུ་མུས་ཐོག་ལས་བྱེད་ འདེ མ ས་བསྐོ ་ ལྷན་ཁང་གི ་ དྲུང་ཆེ ་ ལས་ཚབ་ གཅིག་ལྕོགས་ཀྱི་ལས་འགན་བསྐོ་གཞག ༢༣༽ ༢༠༡༦།༧།༢༧ བོད་མི་མང་སྤྱི་ འཐུས་ཚོ ག ས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི ་ དྲུང་འཕར་དུ་ གནས་སྤོ་བསྐོ་གཞག ༢༤༽ ༢༠༡༧།༣།༦ ནས་ ༢༠༢༠།༣།༦ བར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ དྲུང་ལས་ཚབ་ཀྱི ་ ལས་འགན་བཀོ ད ་སྒྲི ག ་ལྟར་ ལས་འགན་ཞུས། ༢༥༽ མདོ་དོན་ད་བར་བོད་གཞུང་ངམ། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཛིན་སྐྱོང་འོག་ཁྱོན་མི་ ལོ་ ༤༠ ལ་ཉེ་བར་རང་གི་ཤེས་འཇོན་མྱོང་བ་ལ་ གཞིགས་པའི་རང་ནུས་གང་ལྕོགས་ལྷག་བསམ་

རྣམ་དག་གིས་ཞབས་འདེགས་ཞུས། དེའི་ནང་ ནས་ལོ་ངོ་ ༢༢ ལྷག་ཕྱོགས་མཐའི་དཀའ་ཚེགས་ ཅན་གྱི་ས་གནས་ལ་དྭགས་བྱང་ཐང་དང་། མེའོ་ ཆོས་འཕེལ་གླིང་། ར་ཝང་ལ་ཀུན་ཕན་གླིང་། དེ་ བཞིན་མན་སྤར་ཕན་བདེ་གླིང་དང་། སྦན་ད་ར་ ནོར་རྒྱས་གླིང་ལ་ཐེངས་གཉིས་རེ་ཐོག ལྷོ་ཕྱོགས་ མོན་གྷོ་དང་། ཀོ་ལི་གྷལ་བཅས་ཁྱོན་ས་ཁག་ དགུའི་ནང་མཛུབ་མོ་གར་བསྟན་གྱི་དཔེ་ལྟར་ཤར་ བསྐྱོད་ཀྱིས་ལས་གནས་འདྲ་མིན་ཐོག མདོར་ན་ དབུས་སའི་ལས་ཁུངས་གང་སར་ཁྱོན་མི་ལོ་ ༤༠ ལྷག་གཙོ་བོ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་ དགོངས་དང་། རང་གཞུང་གི་མཛད་བྱུས་ལྟར་ གཞུང་མང་གི་ལས་དོན་ཆེ་ཕྲ་གང་ཡང་རང་ནུས་ གང་ལྕོགས་ངོ་ལྐོག་གཡོ་ཟོལ་མེད་པར་རྒྱུ་འབྲས་ དཔང་འཕེར་ཐོག་ལྷག་བརྩོན་ཆེ་བསྐྱེད་ནུས་ཐོན་ ཞུས་ཡོད་སྙམ་པའི་སྤོབས་སེམས་ཡོད། ད་དུང་ ཡང་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་དགོས་མཁོ་མཆིས་ཀྱི་རིང་ དང་། གཟུགས་འབབ་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་དཀའ་ངལ་ མ་འཕྲད་ཀྱི་བར་སྔར་བཞིན་རང་ནུས་གང་འཇོན་ མུ་མཐུད་ཞབས་འདེ ག ས་ཞུ་སེ མ ས་ཡོད་པ་ བཅས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་སུ། །

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་མཇུག་བསྡོམས་ མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གསུང་བཤད་གནང་བ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༦ ཉིན་རྒྱབ་ ཆུ་ཚོད་ ༢།༣༠ ཐོག་རྒྱ་གར་ལྷོ་ཕྱོགས་སྦེལ་ཀོབ་ གཞིས་ཆགས་ནང་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་གདན་ས་ ཆེ ན ་མོ ་ སེ ་ ར་ཐེ ག ་ཆེ ན ་གླི ང ་དུ་སྐབས་བཅུ་བཞི ་ པའི ་ བོ ད ་ཀྱི ་ མཐོ ་ རི མ ་སློ བ ་མའི ་ ཚོ ག ས་ཆེ ན ་གྱི ་ མཇུག་བསྡོ མ ས་མཛད་སྒོ ་ ཞི ག ་འཚོ ག ས་གནང་ ཡོད་པ་དང་། དེའི་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོར་དཔལ་ལྡན་ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ཚོ ག ས་གཙོ ་ པདྨ་འབྱུང་ གནས་མཆོག་དང་། དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དུ་ དཔལ་ལྡན་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་འབུམ་རམས་པ་ པདྨ་དབྱངས་ཅན་མཆོ ག ་དང་སེ ར ་བྱེ ས ་ཕྱག་

མཛོད་ཆེན་མོའི་སྐུ་ཚབ། མཐོ་སློབ་ཁག་མི་འདྲ་བ་ ༢༧ ནས་ཕེབས་པའི་ཚོགས་བཅར་བ་ཁྱོན་ ༡༡༥ བཅས་ལྷན་འཛོམས་གནང་ཡོད་འདུག སྐབས་དེར་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ཚོ ག ས་གཙོ ་ མཆོ ག ་གིས ་ ཚོ ག ས་བཅར་བ་ཡོ ང ས་ལ་འཚམས་འདྲི་དང་ སྦྲགས་གསུང་བཤད་གནང་དོན། དེ་རིང་ཚོགས་ འདུ་འདིའི་ཐོག་གྲྭ་ཚང་ནང་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་ དེ་གྲྭ་ཚང་རང་གི་གནས་བབ་གཅིག་གི་ཐོག་ནས་ ཞུགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་། གྲྭ་ཚང་མ་ཡིན་པའི་བསྟི་ གནས་གཞན་ཁག་གི་ནང་ནས་འདིར་འདུ་ 22

འཛོམས་གནང་མཁན་དེ་ངོ་བོ་གཞན་དག་གཅིག་ གི་ཐོག་ལ་གནས་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཚོགས་ཆེན་འདི་ ལྟ་བུར་སྲོ ལ ་རྒྱུན་གྱི ་ སློ བ ་སྦྱོ ང ་གནང་མཁན་ཚོ ་ མཉམ་ཞུགས་གནང་རྒྱུ་ཡོད་པ་གང་ཞིག་ལ་དེང་ དུས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་གནང་མཁན་དེ་དག་ ཀྱང་ཕེབས་རྒྱུ་ཡོད་པ། དེ་དེ་བཞིན་གྱི་སོ་སོའི་ གནས་བབ་གང་འདྲ་ཡི ན ་པའི ་ ཐོ ག ་བགྲོ ་ གླེ ང ་ གནང་རྒྱུའི ་ གོ ་ སྐབས་ཡོ ད ་པ་ལ་སོ ག ས་པ་གང་ བྱས་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་ཆགས་བསྡད་ཀྱི་འདུག གལ་ཆེ ན ་པོ ་ ཡི ན ་པ་ནང་བཞི ན ་དེ ་ རི ང ་རྣམ་པ་ ཚོའི་གྲོས་གཞིར་བལྟས་པ་ཡིན་ན། གྲོས་གཞི་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། དོན་ཚན་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་འདུག གྲོས་གཞི་དེ་དག་ ཚང་མ་ལོགས་གཅིག་ལས་གཅིག་གལ་ཆེ་བ་ཤ་

འཛམ་བུ་གླིང་འདིའི་མི་རིགས་གཞན་ལ་ཤེས་པ་ ཞི ག ་བཟོ ་ ཐུབ་དགོ ས ་པ་དེ ་ ང་ཚོ འི ་ ལས་འགན་

༡) སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་དང་། དམིགས་བསལ་སྐུ་མགྲོན་དཔལ་ལྡན་ཤེས་རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་

དུས་དེབ་ “སློབ་ཆེན་གྱི་རྨི་ལམ་དཀར་པོ།” ཞེས་པ་དབུ་འབྱེད་གནང་སྐབས། ༢) ཚོགས་འདུའི་སྤྱི་ཁྱབ་འབྲེལ་མཐུད་པ་དང་། ཚོགས་འདུ་གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ། ཞིབ་འཇུག་ཚོགས་ཆུང་གི་ ཚོགས་གཙོ་བཅས་ནས་བོད་ཀྱི་མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་ཚབ་ཞུས་ཏེ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ཕྱག་རྟགས་འབུལ་སྐབས།

སྟག་མཐོང་གི་འདུག དེའི་ནང་ནས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་གཡོལ་དུ་ མེད་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞིའི་ཐོག་ལ་ བགྲོ་གླེང་གནང་རྒྱུ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་ཆགས་ བསྡད་ཡོད་རེད། ང་ཚོ་བོད་པ་ཚོས་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ ཐུགས་ བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞིའི་ནང་དོན་རྒྱབ་ལྗོངས་ཀྱི་ རྒྱུ་མཚན་དང་བཅས་པ་རྟོ ག ས་པའི ་ ཐོ ག ་ནས་

ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད། གནས་ཚུལ་གོ་ཡག་ལ་བྱས་ པ་ཡིན་ན། དེའི་ཐོག་ལ་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་མང་དག་ ཅིག་གི་ནང་འགྲེལ་བཤད་གནང་རྒྱུའི་ལས་འཆར་ ཞིག་བརྩམས་ཡོད་ས་རེད། རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཞུ་ རྒྱུ་ཡིན། ཡག་པོ་ཞེ་དྲག་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་ང་ ཚོ་འདིར་ཡོད་མཁན་ཙམ་མ་ཡིན་པར། སློབ་སྦྱོང་ གནང་མཁན་ཚོ་ཚང་མས་དེ་ཚོའི་ཐོག་ལ་གཏིང་ ཟབ་པོའི་སློབ་སྦྱོང་གནང་དགོས་པ་དང་། སློབ་ 23

སྦྱོ ང ་གནང་ཚར་བའི ་ རྗེ ས ་ལ་གཞན་ལ་བརྒྱུད་ བསྒྲགས་གནང་དགོས་པ་དེ་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། དེ་སྔ་ང་ཚོ་སློབ་གྲྭ་འགྲིམས་པའི་སྐབས་ལ་ མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་ཞེས་བཤད་ཀྱི་ཡོད་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་སོན་རྩ་དེ་རྣམ་པ་ཚོ་ ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་རེད། མ་འོངས་པའི་ང་ཚོའི་ འཐབ་རྩོ ད ་ཀྱི ་ ངོ ་ བོ ་ དེ ་ གང་འདྲ་ཞི ག ་ལ་འཇོ ག ་ དགོས་མིན། མ་འོངས་པའི་ང་ཚོའི་མི་རབས་གང་ འདྲ་ཞིག་ཆགས་འགྲོ་གི་རེད་དང་མ་རེད། དེ་རྣམ་ པ་ཚོའི་ཕྱག་ལ་ཡོད་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་མ་ འོངས་པར་བོད་པ་ཚང་མ་ལོགས་ཤེས་ཡོན་དང་ ལྡན་པ་ཞིག་བཟོ་དགོས་ཀྱི་ཡོ​ོད་ན། ད་ལྟ་རྣམ་པ་ ཚོས་ཤེས་ཡོན་འདྲ་མིན་ཐོག་ལ་སློབ་སྦྱོང་གནང་ རྒྱུ་དང་། མ་འོངས་པར་བོད་གཞིས་བྱེས་མཉམ་ འཛོམས་བྱུང་བའི་མཚམས་ལ་ལས་དོན་གང་འདྲ་ ཞིག་གི་ཐོག་ལ་ཡིན་ནའང་ཕྱི་ནས་མི་གཡར་མ་ དགོས་པ་ཞིག་དང་། མི་གླ་བསྒྲིག་མ་དགོས་པར་ ཚང་མ་བོད་པ་རང་གིས་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་དགོས། དེ་ནི་རང་སྲིད་རང་སྐྱོང་ངོ་མ་ཆགས་འགྲོ་གི་རེད་ མ་གཏོགས་པས། དེའི་སྐབས་ལ་གནམ་གྲུ་ཞིག་ གཏང་དགོ ས ་བྱུང་ནའང་མི ་ གླ་བསྒྲི ག ་དགོ ས ་པ་ དང་། དེ་བཞིན་གནམ་གྲུ་ཞིག་བཟོ་དགོས་བྱུང་ན་ མི་གླ་བསྒྲི ག ་དགོས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་འདྲ་ ཆགས་པ་ཡིན་ན་འགྲིག་གི་ཡོད་མ་རེད། དེ་འདྲ་ ཡིན་ཙང་ད་ལྟ་ང་ཚོར་གོ་སྐབས་ཡོད་པའི་སྐབས་ ལ་གནད་དོ ན ་ཚང་མའི ་ ཐོ ག ་ལ་སློ བ ་སྦྱོ ང ་བྱེ ད ་ དགོས་པ་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དེ་ཡང་ད་ལྟའི་མི་ཚེ་ བསྐྱལ་རྒྱུ་གཅིག་པུའི་ཐོག་ལ་བསམ་བློ་མ་ཡིན་ པར། བོད་རྒྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་ངས་ ག་རེ་བྱེད་ཐུབ་ཀྱི་རེད། ངས་ག་རེ་འཇོན་གྱི་རེད། ངས་ག་རེ ་ བྱེ ད ་དགོ ས ་ཀྱི ་ རེ ད ་ལ་སོ ག ས་པ་དེ ་ ཚོའི་ཐོག་ལ་དགོངས་བཞེས་གནང་རྒྱུ་གལ་ཆེན་ པོ་ཞེ་དྲག་ཆགས་ཀྱི་འདུག ༸གོ ང ་ས་མཆོ ག ་གི ་ ཐུགས་བསྐྱེ ད ་དམ་ བཅའ་བཞིའི་ནང་ནས་དཔེ ར ་ན་བཟང་སྤྱོད ་གོ ང་

གསུང་བཤད། མཐོར་གཏོང་རྒྱུའི་ཐོག་ལ་ཆ་བཞག་ན། འཛམ་ གླི ང ་འདི ་ གང་འདྲ་ཞི ག ་བཟོ ་ དང་མི ་ བཟོ ་ འདི ར ་ གནས་པའི་མི་ལ་རག་ལུས་ཀྱི་ཡོད་རེད། སྡུག་པོ་ ཞིག་བྱུང་ནའང་མིས་བཟོས་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཡག་པོ་ ཞིག་བྱུང་ནའང་མིས་བཟོས་ཀྱི་ཡོད་རེད། འཇིག་ རྟེན་འདི་སྐྱིད་དུ་འཇུག་རྒྱུ་ཡིན་ནའང་རེད། སྡུག་ ཏུ་འཇུག་རྒྱུ་ཡི ན ་ནའང་ཚང་མ་མི ས ་བཟོ ས ་ཀྱི ་ ཡོད་དུས། མི་ཚང་མ་ཡ་རབས་བཟང་སྤྱོད་དང་ ལྡན་པ་ཚད་ལྡན་ཞི ག ་ཆགས་ཐུབ་པ་ཡི ན ་ན། འཛམ་གླིང་འདིའི་སྟེང་གནས་མཁན་སྲོག་ཆགས་ འབུ་སྲིན་དང་བཅས་པ་ཚང་མར་བདེ་སྐྱིད་བསྐྲུན་ ཐུབ། ད་ལྟ་ང་ཚོ་མིའི་བྱེད་བབ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་ ལ་བརྟེན་ནས་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་ཞིག་ལ་འཚེ་བ་ ཡོང་བསྡད་ཀྱི་ཡོད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་མི་བཟང་ སྤྱོད་ཡ་རབས་དང་ལྡན་པ་གཅིག་དང་། ཚུལ་དང་ ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་ན། དེའི་ཞོར་ལ་སེམས་ཅན་ གཞན་ལའང་རང་བཞིན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ཡོང་བསྡད་ རྒྱུ་ཞིག་ཆགས་འགྲོ་གི་རེད། དེ་བཞིན་ཆོས་ལུགས་མཐུན་འབྲེལ་ལ་ཆ་ བཞག་ན། ད་ལྟ་ཆོས་ལུགས་འདྲ་མི​ིན་སྣ་ཚོགས་ ལ་བརྟེན་ནས་རྩོད་རྙོག་མང་པོ་ཞིག་ཡོང་བསྡད་ ཀྱི་འདུག དེ་ཚོའི་གྲས་ག་རེ་བྱས་ནས་ཡོང་གི་ ཡོད་རེད། སྤྱིར་དེ་འདྲ་ཡོང་རྒྱུའི་གཞི་རྩ་ཡོད་མ་ རེད། གང་བྱས་ཚང་མ་ལོགས་མཐུན་པ་ཞིག་ བཟོས་པ་ཡིན་ན་དེ་འདྲ་བའི་རྩོད་རྙོག་ཡོང་གི་མ་ རེད། ང་ཚོ་བོད་པར་ཆ་མཚོན་ན། བོད་རང་བཙན་ ཡོད་པའི་སྐབས་ལ་གནས་བབ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་ རེད། ཆོས་ལུགས་ཕན་ཚུན་ཟེར་ནའང་རེད། ཆོས་ བརྒྱུད་ཕན་ཚུན་ཐོག་ལ་གང་འདྲ་ཞིག་ཡོད་རེད། ཆོ ས ་བརྒྱུད་ནང་ཁུལ་ལའང་གང་འདྲ་ཞི ག ་ཡོ ད ་ རེད། ད་ལྟ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་ པོ་མཆོག་གི་ཐུགས་རྗེའི་བཀའ་དྲིན་ཉག་ཅིག་ལ་ བརྟེན་ནས་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་བོན་དང་བཅས་པ་ ཐུགས་གཤིན་པོ་གང་འདྲ་ཞིག་ཆགས་འདུག དེ་ མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའི་བཀའ་དྲིན་ལ་ བརྟེན་ནས་བྱུང་བཞག་པ་ཞིག་རེད། དེའི་ལེའུ་དེ་

མུ་མཐུད་ནས་གནས་དགོས་པ་ཞིག་དང་། མ་ ཚབ་རེད། བྱས་ཙང་སོ་སོའི་མཐོ་སློབ་ནང་བོད་ འོངས་པར་དེ་འདྲའི་ཐོག་ལ་རྩོད་རྙོག་མ་ཡོང་བ་ པའི་རྩ་དོན་ཆེད་དུ་ད་ལྟའི་བོད་ནང་གི་གནས་བབ་ ཞིག་བཟོ་དགོས་པ་ཞེ་དྲག་གལ་ཆེན་པོ་རེད། དང་། བོད་ནང་ཡོད་པའི་བོད་མི་ཚོས་དཀའ་སྡུག་

དེ ་ ནང་བཞི ན ་ང་ཚོ ་ བོ ད ་པའི ་ ཆོ ས ་དང་། རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་ལ་སོགས་པ་དང་། དེའི་ ནང་ནས་སྐད་དང་། ཡི་གེར་ཆ་བཞག་ན། ང་ཚོ་ བོད་པ་ཡིན་ཕྱིན་ཆད་ལ་བོད་སྐད་དང་། བོད་ཡིག་ མ་ཤེས་ན་ངོ་ཚ་དགོས་པ་ཞིག་རེད་ཅེས་ངས་མང་ པོ་བཤད་ཀྱི་ཡོད། བོད་པས་བོད་སྐད་མ་ཤེས་ན། རྒྱ་མིན་བོད་མིན་གང་ཡིན་མ་ཤེས་པ། རྒྱ་གར་ ཡང་མ་ཡིན་མཁན། བོད་པའང་མ་ཡིན་མཁན། ག་ པར་ལའང་མ་ཚུད་པའི་ཉེན་ཁ་ཡོད་རེད། བོད་པ་ གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་གིས་བོད་ཡིག་དང་། བོད་ སྐད་ཡག་པོ་ཡོད་པའི་ཐོག་འཛམ་གླིང་འདིའི་སྟེང་ ཡོ ད ་པའི ་ སྐད་ཡི ག ་གཞན་ག་ཚོ ད ་ཤེ ས ་ནའང་ དཔལ་དང་རྒྱན་རེད་ལ། ང་ཚོས་ཤེས་དགོས་ཀྱི་ རེད། འོན་ཀྱང་རང་གི་སྐད་ཡིག་དེ་དང་པོར་ འཇོག་དགོས། དེ་ནས་ཡུལ་སྐད་གཞན་དང་ གཞན་གྱི་ཐོག་འཇུག་དགོས་རེད། དེ་གཅིག་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན། ན་ནིང་ངས་གཅིག་ཞུས་པ་ཡིན། རྣམ་པ་ ཚོ། ལྷག་པར་དུ་རྒྱ་གར་མཐོ་སློབ་ཁག་ཏུ་འགྲིམ་ བཞི ན ་པའི ་ སློ བ ་ཕྲུག་ཁྱེད་ཚོ ་ ང་ཚོ ་ བོ ད ་པའི ་ སྐུ་ 24

གང་འདྲ་ཞིག་གི་འོག་གནས་བསྡད་ཡོད་པ། དེ་ འདྲའི་དཀའ་ངལ་ལས་གྲོལ་ཐབས་ཆེད་དུ་ང་ཚོས་ ཐབས་ལམ་གང་འདྲ་ཞི ག ་བཙལ་གྱི ་ ཡོ ད ་པ་ལ་ སོགས་པ་གཞན་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་རྒྱུ་རྣམ་པ་ ཚོའི་ཐུགས་འགན་ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད། དེ་ཚོའི་ གྲས་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ནས་གནང་དགོས་པ་ ཞིག་མ་རེད། ཁྱེད་རང་ཚོ་ནམ་རྒྱུན་མཐོ་སློབ་ཀྱི་ ཉལ་ཁང་ནང་ཡིན་ནའང་རེད། ཞལ་ལག་དང་ གསོལ་ཇ་མཆོད་པའི་སྐབས་ལ་ཡིན་ནའང་རེད། ཞར་དང་ཞོར་ལ་ཅི་འཕྲོས་མོལ་འཕྲོས་ཀྱི་བཀའ་ མོ ལ ་གནང་བའི ་ སྐབས་ལ་དེ ་ ཚོའི ་ གྲས་ཕར་ འགྲེ ལ ་བཤད་བསྐྱོ ན ་ཐུབ་པ་ཡི ན ་ན་ཕན་ཐོ ག ས་ ཐུབ་ཀྱི་ཡོད་རེད། ཁྱེད་རང་ཚོ་མ་འོངས་བོད་ཀྱི་ སོ ན ་རྩ་ཡི ན ་པ་ལྟར་ཁྱེད་ཚོ འི ་ མཉམ་དུ་སློ བ ་གྲྭ་ འགྲིམ་མཁན་རྣམས་མ་འོངས་པ་རྒྱལ་ཁབ་དེ་དང་ དེའི་སོན་རྩ་ཆགས་བསྡད་ཀྱི་ཡོད་རེད། དེ་འདྲ་ ཡི ན ་ཙང་ད་ལྟ་ནས་ཁོ ང ་ཚོ འི ་ ཁོ ག ་པའི ་ ནང་ང་ ཚོའི་གནས་བབ་དེ་བླུག་ཐུབ་པ་ཡིན་ན། མ་འོངས་ པ་ཁོ ་ ཚོ ་ སོ ་ སོ འི ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི ་ དཔོ ན ་པོ ་ སོ ག ས་ ཆགས་པའི་སྐབས་རང་བཞིན་གྱི་བོད་པ་དང་ཉེ་པོ་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཆགས་ཐུབ་རྒྱུ་ཞིག་དང་། བོད་པའི་གནས་ཚུལ་དེ་ ཕར་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་མ་དགོས་པར། སྔོན་ནས་ སློ བ ་སྦྱོ ང ་གནང་བའི ་ སྐབས་ནས་ཤེ ས ་བསྡད་ མཁན་ཞིག་ཆགས་རྒྱུའི་དགེ་མཚན་ཡོད། ད་ལྟ་སྔོན་ལ་ཞུས་པ་ནང་བཞིན། དེ་རིང་ ཚོགས་ཆེན་འདིའི་ཐོག་བརྗོད་གཞི་གལ་ཆེན་པོ་ ཤ་སྟག་ཅིག་འདུག རྣམ་པ་ཚོས་དེ་དག་ཐོག་བགྲོ་ གླེང་ཟབ་རྒྱས་དང་། གྲོས་ཆོད་ཀྱང་བཞག་ཡོད་ཀྱི་ རེད། ན་ནིང་ངས་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་། ཁྱེད་རང་ཚོས་ ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ནས་གྲོས་ཆོད་གང་བཞག་ པ་དེ ་ ཤེ ས ་རི ག ་ལས་ཁུངས་ཀྱི ་ བྱེ ད ་དགོ ས ་ཀྱི ་ རེད། དེ་ནང་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་བྱེད་དགོས་ཀྱི་ རེད་ཅེས་མ་ཡིན་པར། ང་ཚོས་ག་རེ་བྱེད་དགོས་ ཀྱི་འདུག ང་ཚོས་ག་རེ་ཐུབ་པ་འདུག ང་ཚོས་མ་ ཐུབ་པ་ཞི ག ་ཡི ན ་ན་གཞུང་གི ས ་ག་རེ ་ གནང་ དགོས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་ཞུས་པ་གཞིར་བཟུང་རྣམ་པ་ ཚོ ས ་འབྱུང་འགྱུར་དེ ་ ལྟར་གནང་གི ་ ཡི ན ་ཞེ ས ་ གསུངས་སོང་། ཡིན་ནའང་ད་ལོ་གྲོས་ཆོད་སྔོན་

སོང་། དེའི་ལན་དུ་ངས་ན་ནིང་ཁྱེད་རང་ཚོར་དེ་ འདྲ་ཞིག་ཞུས་པ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན། ཡིན་ ནའང་ལན་གཅིག་དགོས་ཀྱི་ཡོད་གསུངས་དུས། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་ག་རེ་ འདུག དེ་ནི་ཤེས་རིག་དང་འབྲེལ་བ་འདུག དེ་ནི་ ནང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བ་འདུག དེ་ནི་དེ་དང་དེ་ འབྲེལ་བ་འདུག ང་ཚོས་ལན་གང་འདྲ་བརྒྱབ་ དགོས་རེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་བྱུང་། དོན་དག་ངོ་མ་ད་ལྟ་ འདི ར ་བརྗོ ད ་གཞི ་ གལ་ཆེ ན ་པོ ་ དེ ་ ཚོ འི ་ ཐོ ག ་ལ་ གྲོས་ཆོད་གང་དང་གང་བཞག་པའི་ཐོག་ཁྱེད་རང་ ཚོ་སློབ་སྦྱོང་གནང་བའི་ཞོར་ལ་ག་རེ་གནང་ཐུབ་ རྒྱུ་འདུག གནང་མ་ཐུབ་པ་དེ་རྗེས་མའི་ཚོགས་ འདུའི་སྐབས་ལ་འབད་བརྩོན་གནང་ནས་མ་ཐུབ་ པ་དེ་དང་དེ་བྱུང་སོང་། ཐུབ་རྒྱུར་ལམ་ཁ་དེ་འདྲ་ ཞི ག ་དགོ ས ་ཀྱི ་ འདུག་ཅེ ས ་བཟོ ་ ཐུབ་པ་བྱུང་ན་ ཐུགས་ཕན་གསོ་གི་རེད་བསམ་གྱི་འདུག ད་རེ ས ་ཚོ ག ས་འདུ་འདི ར ་སེ ་ ར་བྱེ ས ་ཀྱི ་ ཚོགས་ཁང་དང་། ཉལ་ཁང་ལ་སོགས་པ་གང་དང་

ལྟར་བསྣམས་ཕེབས་སོང་། སྐུ་ཚབ་གཉིས་ང་ཐུག་ པར་ཕེབས་སོང་། བདུན་ཕྲག་གཅིག་གི་ནང་ལ་ གྲོས་ཆོད་དེ་དག་ནང་ནས་གང་དང་གང་ལག་ལེན་ བསྟར་ཡོད་པའི་ལན་འཁྱེར་ཤོག་ཅེས་གསུངས་

གང་ཡོད་པ་མཐུན་འགྱུར་གནང་བར་བརྟེན་ནས་ བྱུང་བཞག་པ་ཞིག་རེད། དེ་ཚོར་རྗེས་སུ་ཡི་ རངས་དང་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ་འདྲ་བའི་ མཐུན་འགྱུར་དང་། ཆ་རྐྱེན་བསྐྲུན་མཁན་ཞིག་ 25

མེད་པ་ཡིན་ན། ཚོགས་འདུ་འཚོགས་དགོས་ བསམ་ནའང་འཚོགས་ཐུབ་ཀྱི་མ་རེད། གདན་ས་ ཁག་ལ་ཚོ ག ས་འདུ་འཚོ ག ས་རྒྱུ་ན་ནི ང ་འབྲས་ སྤུངས་བློ་གསལ་གླིང་གིས་གནང་བ་རེད། ད་ལོ་ སེ་ར་བྱེས་ཀྱིས་གནང་གི་ཡོད་རེད། མ་འོངས་པ་ སྨན་རི་གླིང་གིས་གནང་གི་ཡོད་རེད། དེ་ཚོའི་ གྲས་གལ་ཆེན་པོ་ཞེ་དྲག་རེད་འདུག གལ་ཆེན་པོ་ ཡིན་པ་དེ་མུ་མཐུད་ནས་མཇུག་སྐྱོང་དགོས་པ་དེ་ གནད་འགག་ཆེན་པོ་ཞིག་མཐོང་གི་འདུག ཐུགས་ རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མཐའ་བསྡོམས་འདིར་སྤྱི་ནོར་ ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཚེ་ བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་པ་དང་། བོད་དོན་བདེན་ མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨོན་ལམ་ཞུ་རྒྱུ། ཁྱེད་ རང་ཚོས་གྲོས་ཆོད་གང་བཞག་པ་དེ་ལོ་རྗེས་མའི་ ཚོ ག ས་འདུ་འཚོ ག ས་པའི ་ སྐབས་ཆ་ཚང་གྲུབ་ ཡོད་ཅེས་ཟེར་རྒྱུ་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ ཞེས་གསུངས་གནང་ཡོད་འདུག མཛད་སྒོའི་ཐོག་སྐུ་མགྲོན་གཙོ་བོ་དཔལ་ ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་དང་། དམིགས་བསལ་ སྐུ་མགྲོ ན ་དཔལ་ལྡན་ཤེས་རིག་བཀའ་བློ ན ་ མཆོ ག ་རྣམ་གཉི ས ་ཀྱི ས ་བོ ད ་ཀྱི ་ མཐོ ་ རི མ ་སློ བ ་ མའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་བཞི་པའི་དུས་དེབ་ “སློབ་ཆེན་གྱི་རྨི་ལམ་དཀར་པོ།” ཞེས་པ་དབུ་ འབྱེད་དང་། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་ མཐོ་སློབ་ཁག་གི་རྩོམ་ཡིག་འགྲན་བསྡུར་ཕྱོགས་ བསྡོམས་བརྒྱ་ཆ་རྩེར་སོན་རྣམས་ལ་ཕྱག་རྟགས་ དང་། སེར་བྱེས་མཁས་སྙན་གྲྭ་ཚང་དང་མེ་སོར་ གཙུག་ལག་སློབ་གཉེར་ཁང་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུའི་ གཟེངས་རྟགས། ཚོགས་བཅར་བ་རྣམས་ལ་ཕྱག་ ཁྱེར་བཅས་གནང་ཡོད་པ་དང་། དཔལ་ལྡན་ཤེས་ རིག་བཀའ་བློན་མཆོག་གིས་མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་ དཔྱད་རྩོམ་འགྲན་བསྡུར་ཆེན་མོའི་ཨང་རིམ་རྩེར་ སོན་རྣམས་ལ་བྱ་དགའ་དང་། གོ་སྒྲིག་ཚོགས་ ཆུང་དང་ཕྱག་རོགས་སོགས་ལ་ཕྱག་ཁྱེར་བཅས་ གནང་ཡོད་འདུག་པ་དང་། དེ་བཞིན་མཛད་སྒོའི་ ཐོག་སྤྱི་ཁྱབ་འབྲེལ་མཐུད་པ་དང་། ཚོགས་འདུ་གོ་

གསུང་བཤད། སྒྲིག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ། ཞིབ་འཇུག་ ཆེ་ཞུའི་གཟེངས་རྟགས་ཕུལ་གནང་ཡོད་འདུག ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ ་ བཅས་ནས་བོད ་ཀྱི་ གཞན་ཡང་མཛད་སྒོ འི ་ ཐོག་དམི ག ས་ མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་བཞི་ བསལ་སྐུ་མགྲོ ན ་དཔལ་ལྡན་ཤེ ས ་རི ག ་བཀའ་ པའི་ཚབ་ཞུས་ཏེ། བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ བློན་མཆོག་དང་། སེར་བྱེས་ཕྱག་མཛོད་ཆེན་མོའི་

སྐུ་ཚབ་བཅས་ནས་གསུང་བཤད་དང་། བོད་ཀྱི་ མཐོ་རིམ་སློབ་མའི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་བཞི་ པའི ་ ཚོགས་གཙོས་ཐུགས་རྗེ ་ ཆེ ་ ཞུའི ་ གཏམ་ བཤད་སོགས་གནང་ཡོད་འདུག་པ་བཅས། །

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༡ པའི་ཐོག་ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་སྒྲོགས་སྦྱང་གནང་བ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ཙམ་ནས་རྒྱ་ནག་མི་ དམངས་སྤྱི ་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི ་ དྲག་དམག་བོ ད ་ ནང་བཙན་འཛུལ་བྱེད་འགོ་བཙུགས་པ་ནས་བཟུང་ རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་གཡོ་ སྒྱུ་ཁྲམ་གསུམ་གྱི་འོག་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་པོ་ དེ ་ ཉི ད ་ཧམ་བཟུང་བྱ་རྒྱུ་དང་སྤྱི ་ ནོ ར ་༸གོ ང ་ས་ ༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ སྐུ་ཕྱྭར་བསྡོ ་ བའི་ངན་བྱུས་བཅས་ཀྱི་གདོང་རིས་ངོ་མ་དམར་ རྗེན་དུ་ཐོན་པར་བོད་རྒྱ་ཆེ་མི་མང་སྡོད་བཟོད་ཐུབ་ ཐབས་བྲལ་བར་བརྟེན་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཆོལ་གསུམ་མི་མང་རྣམས་ཀྱིས་མ་ གྲོས་བསམ་པ་གཅིག་མཐུན་གྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ ལྷ་སར་ཞི་བའི་སྒེར་ལངས་ཆེན་མོ་ཞིག་བྱས་ཏེ་ད་ བར་ལོ་ངོ་ ༦༡ ཧྲིལ་པོ་འཁོར་བཞིན་ཡོད། སྒེར་ ལངས་ཉིན་མོ་དེ་ནས་བཟུང་སྟེ་ལོ་ལྟར་བོད་མིའི་ འདུ་སྡོ ད ་གང་སར་གསུམ་བཅུའི ་ དུས་དྲན་སྲུང་ བརྩི་ཞུ་བའི་བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ནང་ཤིན་ཏུ་གལ་ཆེའི་ ཉིན་མོ་ཞིག་ཆགས་ཤིང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོའི་ ཉིན་མོར་ཡང་ཆབས་ཅིག་ཏུ་རྗེས་དྲན་སྲུང་བརྩི་ཞུ་ བཞིན་ཡོད་པས། ཐོག་མར་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་ རི ག ས་ཀྱི ་ དོ ན ་དུ་རང་གི ་ གཅེ ས ་པའི ་ ལུས་སྲོ ག ་ ཚུན་ཆད་ཡོངས་སུ་བློས་གཏོང་གནང་མཁན་རྒྱལ་ གཅེས་དཔའ་བོ་དཔའ་མོ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་སྟོབས་ དང་མཛད་རྗེས་ལ་གུས་བརྩི་དང་། དུས་ད་ལྟའང་ རྒྱ་དམར་གྱི་དམ་དྲག་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་སྡུག་ སྦྱོ ང ་མནར་གཅོ ད ་འདྲ་མི ན ་གྱི ་ དཀའ་སྡུག་མྱོ ང ་ བཞིན་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་

ཞུ་རྒྱུ་མ་ཟད། གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ དཀའ་སྡུག་ལས་མགྱོགས་མྱུར་གྲོལ་ཏེ་རང་དབང་

འོག་དམྱལ་བ་མི་ཡུལ་འཕོས་པ་ལྟ་བུའི་སྡུག་སྦྱོང་ དང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་བ་མ་ཟད་བོད་

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༡ པའི་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་བཤད་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་སྐབས།

གི་དཔལ་ལ་རོལ་ཐུབ་པའི་མཆོག་གསུམ་༸རྒྱལ་ བ་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་འདེབས་སྨོན་ལམ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་བཙན་འཛུལ་ བྱས་པ་ནས་ད་བར་མི་ལོ་ ༧༠ ལྷག་འགྲོ་བཞིན་ པའི ་ རི ང ་བོ ད ་མི ་ ས་ཡ་བརྒལ་བ་དུས་མི ན ་རྐྱེ ན ་ ལམ་དུ་བཏང་བ་དང་། དགོན་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ རྩ་གཏོར་གྱིས་མཚོན་བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་རྣམས་ གཏོ ར ་བཅོ མ ་འཕྲོག་གསུམ་ཡ་ང་བ་བྱས་པ་མ་ ཟད། བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཚོན་བྱེད་བོད་མིའི་ ཆོས་དང་། རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་སོགས་རྩ་མེད་ གཏོང་རྒྱུའི་བྱུས་ངན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བཤམས་ ཏེ། ཐ་ན་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་པོ་བོད་མི་རྣམས་ ཀྱི ་ འགྲོ ་ བ་མི འི ་ གཞི ་ རྩའི ་ རང་དབང་ཚུན་ཆད་ བཙན་འཕྲོག་བྱས་ཏེ་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ 26

ཡུལ་རྒྱ་ཡུལ་དུ་སྒྱུར་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་ཧ་ ཅང་ཛ་དྲག་ཆགས་ཡོད། བོད་མི་རྣམས་ནས་རྒྱ་ ནག་གཞུང་གིས་ལག་བསྟར་བྱས་དང་བྱེད་བཞིན་ པའི ་ གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི ་ ཐུབ་ཚོ ད ་དེ ་ དག་བཟོ ད ་ ཐབས་རྩ་བྲལ་གྱིས་ཞི་བའི་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་ གཅི ག ་རྗེ ས ་གཉི ས ་མཐུད་དུ་སྤེ ལ ་དགོ ས ་བྱུང་ ཡོད། ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ ས་ལྷ་ས་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་ གྱི་ས་ཁུལ་ཡོངས་སུ་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་འགུལ་ གང་མང་སྤེལ་བར་རྒྱ་དམར་གྱི་དྲག་པོའི་དཔུང་ དམག་གིས་གོ་མཚོན་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་ཡ་ང་སྙིང་རྗེ་ སྤུ་ཙམ་མེད་པའི་རྡུང་རྡེག་ཚབས་ཆེའི་འོག་རང་ རིག ས་སེ ར ་སྐྱ་ཕོ ་མོ ་མང་པོ ་སྐུ་སྲོག ་ཤོ ར ་ཡོ ད ། དེ ས ་མ་ཚད་རྒྱ་དམར་གྱི ་ གདུག་རྩུབ་ཆེ ་ བའི ་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། མནར་གཅོད་དེ་དག་བཟོད་བསྲན་ཐུབ་ཐབས་བྲལ་ ཏེ་བོད་མི་ཚོ་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱི ས ་ཕྱི ་ ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་ ༢༠༡༩ ལོའི་ལོ་མཇུག་ཙམ་ བར་བོད་མི་གྲངས་ ༡༥༤ ཡིས་རང་ལུས་མེར་ བསྲེགས་གཏོང་དགོས་བྱུང་ཡོད་ན་ཡང་། རྒྱ་ནག་ གི ་ འགོ ་ འཁྲི ད ་ཚོ ས ་བོ ད ་རྒྱའི ་ དཀའ་རྙོ ག ་སེ ལ ་ ཐབས་ལ་བསམ་ཞིབ་བྱ་རྒྱུ་ལས་ལྡོག་སྟེ། མགོ་ སྐོར་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་རྫུན་གཏམ་ཁོ་ནས་རྒྱ་མི་རིགས་ དང་རྒྱལ་སྤྱི འི ་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་སུ་དངོ ས ་ཡོ ད ་གནས་ སྟངས་འགེབས་སྦས་བྱེད་བཞིན་པ་མ་ཟད། བོད་ དེ ་ རྒྱ་ཁོ ང ས་ཡི ན ་པའི ་ འཁྱོག་གཏམ་ལན་མང་ བཤད་བཞིན་པ་དེ་དག་ནི། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་གྲོང་ ཁྱེར་ཝུ་ཧན་ནང་ནས་ཏོ ག ་དབྱི བ ས་ནད་འབུའི ་ རིམས་ནད་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྐབས་ རི མ ས་ནད་ཕོ ག ་པའི ་ ནད་པའི ་ གྲངས་དང་རྐྱེ ན ་ འདས་སོ ང ་བའི ་ གྲངས་འབོ ར ་བཅས་ཀྱི ་ དངོ ས ་ ཡོད་གནས་ཚུལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་མིག་ལམ་ནས་ འགེབས་སྦས་བྱེད་པའི་ངན་གོམས་ཤིག་རྒྱ་དམར་ གཞུང་གི ་ དཔོ ན ་རིག ས་རྣམས་ལ་རྒྱུན་འཇགས་ ཡོད་པ་ཀུན་གྱིས་མཁྱེན་གསལ་རེད། བོད་དེ་རྒྱ་ ཁོངས་ལྟ་ཞོག་རྒྱལ་ཁབ་སུ་ཞིག་གི་དབང་འོག་ཏུ་ ཡེ་ནས་མེད་པའི་རང་དབང་རང་བཙན་ལྡན་པའི་ རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ རབས་ལོ་རྒྱུས་དང་། ས་ཁམས། མི་རིགས། སྐད་ ཡིག ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་སོགས་རྒྱ་ནག་ བརྩི ས ་པའི ་ རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་དང་གང་ཐད་ ནས་ཡོངས་སུ་ཐ་དད་ཡིན་པ་དེས་བོད་རྒྱ་ཁོངས་ མིན་པའི་བདེན་དཔང་དུ་འཛིན་ཐུབ། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས ་བོ ད ་ཐོ ག ་འཛི ན ་པའི ་ མཁྲེ ག ས་འཛི ན ་གྱི ་ སྲི ད ་བྱུས་ལ་དུས་ད་ལྟའང་ བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་གཏོང་རྩིས་མེད་པ་ནི། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་ བོད་མདོ་ སྨད་རྔ་བ་རྨེའུ་རུ་མ་ཡུལ་ཚོ ་ དང་ཐག་ ཉེའི་གྲོང་བར་ནས་རང་ལོ་ ༢༤ ཙམ་ལ་སོན་པའི་ བོད་མི་ཡོན་ཏན་ལགས་ཀྱིས་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ ཐོ ག ་འཛི ན ་པའི ་ སྲི ད ་བྱུས་ལ་ངོ ་ རྒོལ་གྱི ས ་རང་

ལུས་མེར་བསྲེགས་བཏང་གནང་སྟེ་འདས་གྲོངས་ སུ་ཕྱི ན ་པའི ་ ཡི ད ་སྐྱོ འི ་ གནས་ཚུལ་ཐོ ན ་པ་དང་། བོད་མི་གང་བྱུང་འཛིན་བཟུང་བཀག་ཉར་དང་སྡུག་ སྦྱོ ང ་མནར་གཅོ ད ་དང་བཙོ ན ་འཇུག་གི ་ ཁྲི མ ས་ ཐག་བཅད་པ། བོད་མིའི་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་ འཕྲོག་པ། བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ལ་བརྩི་ མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བ། བོད་མིའི་ཐོག་མི་རིགས་ དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འདྲ་མིན་ལག་བསྟར་བྱས་ པ། ཁྲིམས་ལུགས་དང་རྩ་འགལ་གྱིས་བྱ་རིམ་ བརྒྱུད་བོད་མི་འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ། དཔེར་ན། སྤྱི་ཚོགས་དྲ་རྒྱའི་ཐོག་བོད་མི་ཁག་ ཅིག་གིས་བསམ་ཚུལ་བཤད་པ་དང་། ༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་པར་བརྒྱུད་ སྤེ ལ ་བྱས་པ་ཙམ་ལ་ཁག་དཀྲི་བསྙོན་འཛུགས་ ཀྱི ས ་བོ ད ་མི ་ མང་པོ ་ ཞི ག ་འཛི ན ་བཟུང་བྱས་པ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སློབ་གཉེར་ཁང་ཆེ་ཤོས་ ཡ་ཆེན་སྒར་ནས་དགེ་བཙུན་ཞལ་གྲངས་ ༧༠༠༠ ལྷག་དགོན་པ་ནས་བཙན་གྱིས་ཕྱིར་འབུད་བྱས་ པ། དེ་བཞིན་གསེར་རྟ་བླ་རུང་སྒར་ནས་ཀྱང་དེ་ སྔོན་དགེ་བཙུན་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཕྱིར་འབུད་བྱས་ ཏེ་གསར་འཇུག་ཚད་བཀག་བཟོས་པ། འདི་ལོའི་ ཕྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ས་བཅད་ ༨ དང་དོན་ཚན་ ༤༨ ཅན་གྱི་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་སྤེལ་བཟང་སྲོལ་ཡིག་ཟེར་ བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ་ཕྱི་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༡ ནས་ལག་ལེན་བསྟར་རྒྱུ་བྱས་པ། ཁྲིམས་ཡིག་ དེ འི ་ འོག ་ནས་བོ ད ་མི འི ་ ཐུན་མོ ང ་མ་ཡི ན ་པའི ་ ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག གོམས་གཤིས་ བཟང་པོ་སོགས་བོད་མིའི་ངོ་བོ་མཚོན་པའི་སྲོག་ ཤིང་རྒྱ་མིའི་རིག་གཞུང་ནང་འཐིམ་འགྲོ་བའི་ཉེན་ ཁ་བཟོས་པ། ཡང་ཉེ་བའི་ཆར་བོད་ལ་ལོག་མཁན་ ཚོ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མིང་ཐོ་ནག་པོའི་ནང་ནས་ལེན་རྒྱུ་ ཡི ན ་ཞེ ས ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཏེ ་ དོ ན ་དག་ཡང་ སྙིང་བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་མི འི ་ སྤྱི ་ ཚོགས་ཀྱི ་ ནུས་ སྟོབས་ཉམས་དམས་སུ་གཏོང་ཐབས་དང་རྒྱ་ནག་ གཞུང་ལ་བློ་ཁ་ཕྱོགས་ཆེད་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་བྱུས་ངན་ 27

འདིང་བཞིན་པ། ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ གཙོ ་ བོ ར ་གྱུར་བའི ་ གྲངས་ཉུང་མི ་ རི ག ས་དང་། ཆོས་ལུགས་མི་སྣ། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཆོས་དད་ བཅས་ལ་དམི ག ས་སུ་བཀར་ནས་རི ག ་གསར་ འཕྲུལ་ཆས་བརྒྱུད་དམ་དྲག་བྱེད་བཞིན་པ། ལྷག་ པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁུལ་ཁྱོན་ ཡོངས་སུ་མི་མང་གི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་རིག་ གསར་འཕྲུལ་ཆས་བརྒྱུད་ནས་དམ་དྲག་གི་ལས་ གཞི ་ སྲ་བརྟན་བཟོ ་ ཐབས་བྱེ ད ་བཞི ན ་ཡོ ད ་པ་ བཅས་ལས་མངོ ན ་གསལ་དོ ད ་པོ ་ ཆགས་ཡོ ད ། དུས་རབས་ཉེ ར ་གཅི ག ་པའི ་ དུས་སྐབས་འདི ར ་ འཚེ ་ བ་ཅན་གྱི ་ དྲག་སྤྱོ ད ་ཀྱི ས ་འཛམ་གླི ང ་ནང་ འཆམ་མཐུན་དང་ཞི ་ བདེ ་ ལྷི ང ་འཇགས་ཡོང་ ཐབས་མེད་པ་བོད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་ སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ གི ས ་དུས་རྒྱུན་དུ་ནས་བཀའ་སློ བ ་ལམ་སྟོན་ ཕེབས་བཞིན་པ་ལྟར་དངོས་ཡོད་གནས་སྟངས་ལ་ སོང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཀྱང་འགྲོ་བ་མིའི་རང་ དབང་ཐོབ་ཐང་དང་དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་བཅས་ལ་ བསམ་གཞིག་གིས་རང་ཉིད་ཀྱི་མཁྲེགས་འཛིན་ གྱི་སྲིད་བྱུས་ལ་འགྱུར་བ་ཞིག་གཏང་ཐུབ་ཚེ་རྒྱ་ ནག་སྐམ་ས་ཆེ ན ་པོ འི་མི་རིག ས་གཙོ ་ བོ ར ་གྱུར་ བའི ་ འཛམ་གླི ང ་མི ་ མང་ཡོ ང ས་ལ་ཞི ་ བདེ ་ བག་ ཕེབས་ངང་འཚོ་གནས་ཐུབ་པའི་གོ་སྐབས་ཤིག་ སྐྲུན་ཐུབ་རྒྱུ་ངེ ས ་པས་འཚེ ་ བ་མེ ད ་ཅི ང ་བྱམས་ བརྩེ འི ་ རང་བཞི ན ་ལྡན་པའི ་ སྲི ད ་བྱུས་གུ་ཡངས་ ཤིག་གི་ཐོག་འགྱུར་བ་གཏོང་རྒྱུའི་ཕུགས་བསམ་ གཏོང་དགོས་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་སྐུལ་མ་ནན་ པོ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན། བོ ད ་མི འི ་ འཐབ་རྩོ ད ་ཀྱི ་ ངོ ་ བོ ་ ནི ་ མཐའ་ གཅི ག ་ཏུ་འཚེ ་ མེ ད ་ཞི ་ བ་དང་དབུ་མའི ་ ལམ་གྱི ་ སྲིད་བྱུས་ཡིན་པ་ལྟར་སྲིད་བྱུས་དེ་ལ་འགྱུར་བ་ མེ ད ་པའི ་ ཐོ ག ་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ཞི ་ མོ ལ ་ བརྒྱུད་བོ ད ་རྒྱའི ་ དཀའ་ངལ་སེ ལ ་ཐབས་ལ་བོ ད ་ མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་འབད་བརྩོན་གནང་བཞིན་ པ་ནི ་ བོ ད ་རྒྱ་གཉི ས ་ཀར་སྨན་པའི ་ འཚེ ་ བ་མེ ད ་

གསུང་བཤད། ཅིང་ཞི་བདེ་སྐྲུན་ཐུབ་པའི་ཐབས་ལམ་བཟང་ཤོས་ དེ་ཡིན་པར་སོང་ཨ་རི་དང་། ཡུ་རོབ། རྒྱ་གར་ གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་གཞུང་ དང་། གྲོས་ཚོགས། གཞུང་འབྲེལ་དང་གཞུང་

འཆར་ (Tibetan Policy and Support Act 2019) ལ་ཚད་མཐོའི་མང་མོས་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ གནང་བ། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༡༣ ཉིན་ ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་སྐུ་ཞབས་ཊེཌ་

བཞུགས་སྒར་རྡ་ས་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་གི་གསུང་ཆོས་རྭ་བར་གཞུང་འབྲེལ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༡ པ་སྲུང་རྩིའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཆེད་བཅར་གནང་སྐབས།

འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་ཁག བོད་དོན་རྒྱབ་ སྐྱོར་ཚོགས་པ་བཅས་ཀྱི་གཙོས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཚོགས་ པ་ཁག་དང་མི ་ སྒེ ར ་སོ ག ས་མང་པོ ་ ཞི ག ་གི ས ་ བསྔགས་བརྗོད་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དང་གནང་ བཞིན་པ་མ་ཟད། ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ རིགས་ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་མང་གཙོ་དོན་གཉེ ར་ ཅན། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་རིགས་ གཟུར་གནས་ཤེ ས ་ཡོ ན ་ཅན་མང་པོ ས ་ཡི ་ རང་ བསྔགས་བརྗོད་ཀྱིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ་ འབྲེལ་འཛམ་གླིང་མཉམ་སྦྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ གཙོས་ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་མང་དག་ཅིག་གི་སོ་ སོའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་ཐོག་གཞུང་འབྲེལ་ གྲོས་ཆོད་དང་གྲོས་འཆར་རིམ་པར་འཇོག་ཐུབ་པ་ བྱུང་ཡོད། དཔེར་ན་ཁག་ཅིག་འདིར་ཞུས་པ་ཡིན་ ན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༨ ལོར་ཨ་རིའི་གཞུང་གིས་ “བོད་ ནང་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་གྱི་ ཁྲིམས་ཡིག” གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་། དེ་ བཞིན་འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་ ༡ པོའི་ཚེས་ ༢༨ ཉིན་ཨ་ རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་བོད་དོན་སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་

ཡོ་ཧོ་ (Ted Yoho) མཆོག་དང་། མའི་ཀལ་མེག་ ཀོལ་ (Michael McCaul) མཆོག ཁི་རིས་སི་ མིཌ་ (Chris Smith) མཆོག ཇིམ་མེག་གྷོ་ཝན་ (Jim McGovern) མཆོག་བཅས་ཀྱིས་བོད་ རིགས་ཡོངས་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ གི་གནས་བབ་ཚད་ལྡན་ཞིག་ཐོབ་དགོས་པ་དེ་ཇི་ ཙམ་གལ་གནད་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་དང་། ༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་མཆོག་གིས་འཛམ་ གླིང་ཞི་བདེ་དང་། མཐུན་སྒྲིལ། འགྲོ་བ་མི་རིགས་ གཅིག་གྱུར་གྱི་འདུ་ཤེས་གོང་མཐོར་གཏོང་གནང་ མཛད་པའི ་ རླབས་ཆེ ན ་གྱི ་ མཛད་བཟང་ལ་ངོ ས ་ འཛིན་ཞུས་པའི་ཁྲིམས་འཆར་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད། ཡང་ཉེ་ཆར་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༦ ཉིན་ཨ་རིའི་ རྒྱལ་ས་ཝ་ཤི ན ་ཊོ ན ་ཌི ་ སི ་ རུ་སྲི ད ་འཛི ན ་དབུ་ བཞུགས་ཐོ ག ་ཨ་རི འི ་ རྒྱལ་ཡོ ང ས་ཞོ ག ས་ཇའི ་ སྨོན་ལམ་འདུ་འཛོམས་ (National Prayer Breakfast) ཐེངས་ ༦༨ པ་འཚོགས་སྐབས་ ཚོ ག ས་འདུའི ་ སྟེང་བོ ད ་ཀྱི ་ ཆབ་སྲི ད ་བཙོ ན ་ཟུར་ མགོ་ལོག་འཇིགས་མེད་ལགས་དམིགས་བསལ་ སྐུ་མགྲོན་གྱི་གྲས་སུ་མགྲོན་འབོད་གནང་ཐོག རྒྱ་ 28

ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་ལ་ དམ་དྲག་དང་རྩ་གཏོར་གཏོང་གི་ཡོད་པའི་བརྙན་ ཐུང་ཞི ག ་ཀྱང་གཟི ག ས་འབུལ་གནང་བ་མ་ཟད། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་

སྐུ་ནན་སི་པེ་ལོ་སི་མཆོག་གིས། དེ་རིང་འདིར་ ཆོས་ལུགས་དད་མོས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ལ་བརྟེན་ནས་ བཙན་གནོན་དང་། གར་སོང་ཆ་མེད། དམར་ གསོ ད ་ཐེ བ ས་བཞི ན ་པའི ་ མི ་ གྲངས་ས་ཡ་མང་ པོ འི ་ ཆེ ད ་དུ་འབོ ད ་སྒྲ་འདོ ན ་པར་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་བྱེ ད ་ མཁན་འདི་རུ་འཛོམས་པ་ཚང་མ་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ ཞུ་ཡི་ཡོད། ང་ཚོས་མཉམ་དུ་༸པཎ་ཆེན་བླ་མ་ མཆོག་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་རྒྱ་ནག་གི་བཙོན་འོག་ ཏུ་ཡོད་པའི་བོད་མི་རྣམས་དང་། རང་གི་ཆོས་ ལུགས་དད་མོས་ཀྱིས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་གར་སོང་ཆ་ མེ ད ་དུ་གྱུར་བའི ་ བོ ད ་མི ་ ཡོ ང ས་ཀྱི ་ ཆེ ད ་དུ་སྨོ ན ་ ལམ་འདེ བ ས་བཞི ན ་ཡོ ད ་སྐོ ར ་གསུངས་གནང་ ཡོད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༣ ནས་ ༥ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༥༩ པའི་འོ ག་དམིགས་ བསལ་ཚོ ག ས་ཆེ ན ་ཐེ ང ས་གསུམ་པ་འཚོ ག ས་ སྐབས་བོ ད ་མི ་ རྣམས་ཀྱི ་ ཚེ ་ འདི ་ ཕྱི ་ གཉི ས ་ཀྱི ་ ༸སྐྱབས་གནས་སྤྱི ་ ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་ མགོ ན ་རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེ ང ་བཅུ་བཞི ་ པ་ཆེ ན ་པོ ་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུའི་འགན་ དབང་ཆ་ཚང་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ ཆེན་པོ་མཆོག་སྐུ་ཉིད་དང་། ༸གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་ མའི་བླ་བྲང་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་ཡིད་ཆེས་དགེ་རྩའི་ དབང་ལྡན་འགན་འཛི ན ་ཁོ ་ ནར་ཡོ ད ་པ་ལས། གཞན་རྒྱལ་ཁབ་དང་། སྲིད་གཞུང་། སྒྲིག་ འཛུགས། མི་སྒེར་བཅས་སུ་ལའང་མེད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་དེ་སྔོན་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ གྱི་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་སྤྱི་དང་ལྷག་པར་དུ་ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༧ ལོར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་བླ་སྤྲུལ་ ངོས་འཛིན་བྱེ ད་ཕྱོ གས་ཀྱི་ བཙན་བཀའ་ཨང་ལྔ་ པའི་ཁྲིམས་ཡིག་བརྒྱུད། ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་ བྱེད་ཕྱོགས་ཐད་ཇུས་ངན་བཏོན་དང་འདོན་བཞིན་ པ་དེ​ེར་དགག་པ་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ སྤྱི་མོས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཅིག་དང་། ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༧ ནས་ ༢༩ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་ བོད་མིའི་ཆོས་ཚོགས་ཐེངས་བཅུ་བཞི་པ་བསྐོང་ ཚོགས་གནང་སྐབས་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་ བྲལ་མུ་མཐུད་ངེས་འབྱོན་དགོས་པའི་བཅོས་མིན་ གསོལ་འདེབས་དང་། དེ་ཡང་ཡང་སྲིད་ཕེབས་ ཕྱོ གས་ཐད་ཐག་གཅོ ད་གནང་རྒྱུའི ་ འགན་དབང་ ༸རྒྱལ་དབང་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡོད་པ་ལས་གཞན་སྲིད་ གཞུང་ལ་སོགས་སུ་ལའང་མེད་པ། དེ་ཡང་ནང་པ་ སངས་རྒྱས་པའི་ལྟ་གྲུབ་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ཅིང་ མི ་ ལོ ་ བརྒྱད་བརྒྱ་ལྷག་ཙམ་སྔོ ན ་ནས་བྱུང་བའི ་ བོད་ལུགས་ནང་བསྟན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ ལམ་སྲོལ་ལྟར་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུའི་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་ དམི ག ས་བསལ་གྲོ ས ་ཆོ ད ་གཅི ག ་བཅས་སྣོ ལ ་ འཇོག་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད། གོ ང ་གསལ་ཚོ ག ས་ཆེ ན ་གཉི ས ་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ ཆོད་ཁག་རྗེས་འབྲེལ་གྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༠ པའི ་ ནང་ཨ་རི འི ་ རྒྱལ་སྤྱི འི ་ ཆོ ས ་དད་རང་དབང་ སྲུང་སྐྱོབ་ལྷན་ཁང་གི་སྐུ་ཚབ་སེམ་བྷ་རོན་བྷེ་ཀི་ (Sam Brownback) མཆོག་བཞུགས་སྒར་རྡ་ སར་ཕེབས་སྐབས། ང་ཚོའི་ངོས་ནས་བོད་ཀྱི་ ཆོས་དང་རིག་གཞུང་། སྐད་ཡིག་ལ་ཧ་ཅང་བརྩི་

ཚོགས་གནང་བ་དང་། སྐབས་དེར་ རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིས་གཙོས་ཚོགས་ བཅར་བ་གནད་ཡོད་མི་སྣ་གྲངས་ ༡༠༠ ཙམ་ མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད། ཚོགས་འདུའི་ཐོག་བོད་ ཀྱི ་ རྩ་དོ ན ་གཙོ ་ བོ ར ་གྱུར་བའི ་ མཐོ ་ སྒང་བོ ད ་ཀྱི ་ ཁོ ར ་ཡུག་སྲུང་སྐྱོ བ ་སོ ག ས་ཀྱི ་ ཐོ ག ་ལ་རཱི ་ གྷ་སྤྱི ་ བསྒྲགས་ (Riga Declaration) དང་མ་འོངས་ པའི་རཱི་གྷ་ལག་བསྟར་འཆར་གཞི་ (Riga Action Plan) བཅས་གཏན་འབེབས་གནང་ཐུབ་པ་ བྱུང་ཡོད་པ་དང་། དེ་བཞིན་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བརྒྱད་ པ་ (Eighth International Conference of Tibet Support Groups) ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༣ ནས་ ༥ བར་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་ བཞུགས་སྒར་རྡ་སར་བསྐོང་ཚོགས་གནང་ཡོད་པ་ དང་། སྐབས་དེར་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་འདྲ་མིན་ ཁག་ ༤༢ ཙམ་ནས་ཚོགས་བཅར་བ་ཁྱོན་མི་ གྲངས་ ༡༨༠ ལྷག་ཙམ་ལྷན་འཛོམས་གནང་སྟེ་ བོ ད ་དོ ན ་ཐོ ག ་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེ ལ ་གནང་ཡོ ད ། ཚོགས་ཆེན་འདི་རིགས་ཀྱི་བརྒྱུད་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ སྟེང་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་སྔར་ལྷག་ཐོབ་ཐབས་ དང་བོ ད ་དོ ན ་དྲིལ་བསྒྲགས་རྒྱ་གང་ཆེ ར ་སྤེ ལ ་ ཐབས་འབད་བརྩོན་ཞུས་དང་ཞུ་མུས་ཡིན་པ་མ་ ཟད་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡང་གང་ལ་གང་འཚམས་ཐོན་ཐུབ་ པ་འབྱུང་བཞིན་ཡོད། མི་ཐོག་གསར་པ་ཚོས་ངེས་པར་དུ་མཁྱེན་ དགོས་པ་ཞིག་ལ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་བོད་ས་ ཡོ ང ས་རྫོ ག ས་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གི ས ་ཧམ་ བཟུང་མ་བྱས་ཀྱི ་ བར་དུ་བོ ད ་དེ ་ རང་དབང་རང་ བཙན་གཙང་མ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ཡིན་པ་ དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ད་བར་འཛམ་གླིང་མི་ མང་དང་སོ་སོའི་མི་སེར་ཚུན་ཆད་ལ་མགོ་སྐོར་ བཏང་སྟེ་དངོ ས ་ཡོ ད ་གནས་ཚུལ་སྦས་འགེ བ ས་ ཀྱི ས ་བོ ད ་དེ ་ རྒྱ་ནག་གི ་ ཆ་ཤས་ཡི ན ་ལུགས་ཀྱི ་ རྫུན་གཏམ་བདེ ན ་སྒྲིག་ཐུབ་ཐབས་ཀྱི་ གཡོ ་ སྒྱུའི་ enth World Parlimentarians’ Convention འཁྲབ་སྟོན་སྣ་ཚོགས་བྱེད་བཞིན་ཡོད། རྒྱལ་སྤྱིའི་ བཀུར་ཞུ་བཞིན་ཡོད། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ནི་འགྲོ་ བ་མི་ཡོངས་ཀྱི་གཅེས་ནོར་ཡིན་པ་དང་། ཨ་རི་ དང་བོད་མིའི་དབར་ལོ་རེ་བཞིན་འབྲེལ་བ་ཤུགས་ ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་པ། ང་ཚོ་བོད་མི་ཚོ་དང་ མཉམ་དུ་ལངས་ཡོད། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་ སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་ནི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ ལམ་ལུགས་ཤིག་ཡིན་སྟབས། བོད་བརྒྱུད་ནང་ བསྟན་གྱི ་ འགྲོ ་ སྟངས་ལྟར་བྱེ ད ་དགོ ས ་ཀྱི ་ ཡོ ད ་ པར་བརྟེ ན་རྒྱ་ནག་གཞུང་ནས་དེ འི་ཐོ ག་ཐེ ་བྱུས་ བྱེད་མི་ཆོག་ཅེས་པའི་གྲོས་ཆོད་ལ་ཨ་རི་གཞུང་ གིས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་པ་དང་། ཨ་རིའི་ངོས་ནས་ གཞན་གྱི ་ ཐེ ་ བྱུས་མེ ད ་པར་བོ ད ་མི ་ ཚོས་རང་ དབང་གི་སྒོ་ནས་བླ་སྤྲུལ་ངོས་འཛིན་གནང་རྒྱུར་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཡོད་སྐོར་གསུང་གནང་ཡོད། དེ ་ མི ན ་ཨི ན ་ཡུལ་གཙོ ས ་པའི ་ རྒྱལ་ཁབ་ གཞན་ཁག་ཅིག་ནས་ཕར་འགྲོ་ཚུར་འོང་གི་ཐོབ་ ཐང་འདྲ་མཉམ་སྐོར་སོ་སོའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ནང་ ལ་ཁྲི མ ས་འཆར་འདོ ན ་གནང་བ་དང་གླེ ང ་སློ ང ་ གནང་བ་དེ་འདྲ་བྱུང་ཡོད། གཞན་ཡང་བོད་ཀྱི་རྩ་ དོན ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར ་གནང་མཁན་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ དག་མང་པོས་སོ་སོའི་གྲོས་ཚོགས་ནང་བོད་དོན་ ཐོ ག ་གླེ ང ་སློ ང ་གནང་བ་ཡང་གང་འཚམས་བྱུང་ ཡོ ད ་པ་བཅས་ཀྱི ས ་ཨ་རི ས ་གཙོ ས ་འཛམ་གླི ང ་ རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཁག་མང་པོས་བོད་དོན་ཐོག་ཐུགས་ ཁུར་ཆེ ་ བཞེ ས ་ཀྱི ས ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་སྔར་བས་ཚད་ མཐོ ར ་གནང་གི ་ ཡོ ད ་པའི ་ རྣམ་པ་མཚོ ན ་ཐུབ། རྒྱབ་སྐྱོར་དེ་དག་གིས་བོད་དང་བོད་མི་ཚོར་ཕན་ ཐོ ག ས་ཆེ ན ་པོ ་ ཡོ ང ་བཞི ན ་ཡོ ད ་པས་མ་འོང ས་ པར་ཡང་མུ་མཐུད་དེ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་ཐབས་ཡོང་ བའི་རེ་བསྐུལ་ཤུགས་དྲག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༧ ནས་ ༡༠ བར་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་ འོག་ལཊ་ཝི་ཡའི་ (Latvia) རྒྱལ་ས་རཱི་གྷར་ (Riga) རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མིའི་བོད་ དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་བདུན་པ་ (Sev29

on Tibet)

གསུང་བཤད། སྟེང་དྲང་བདེན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཚོས་རྒྱ་ ནག་གཞུང་གི ་ རྫུན་གཏམ་དང་གཡོ ་ སྒྱུའི ་ འཁྲབ་ སྟོན་ལ་ཡིད་ཆེས་ནམ་ཡང་བྱེད་ཀྱི་མེད། བོད་ཀྱི་ བདེ ན ་པའི ་ འཐབ་རྩོ ད ་ཐད་༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་ མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ ཐུགས་རྗེ ་ བཀའ་དྲིན་ དང་། གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ལྷག་ བསམ་དང་སྙིང་སྟོབས་བཅས་གཞི་ལ་བཞག་པའི་ ཐོག་ནས་བཙན་བྱོལ་ནང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ ཀྱི ས ་གཙོ ས ་གཞུང་འབྲེ ལ ་དང་གཞུང་འབྲེ ལ ་མ་ ཡིན་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག དེ་བཞིན་མི་མང་བཅས་ ཚང་མས་དོ ་ ཁུར་ཆེ ་ བཞེ ས ་ཀྱི ས ་རང་འཁྲི འི ་ རྩ་ དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ལས་དོན་ཆེ་ཕྲ་ཆུང་གསུམ་ གང་ཅིར་འབད་འབུངས་ཞུས་དང་ཞུ་མུས་ཀྱིས་ད་ ལྟའི་བར་དུ་བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དེ་ཉིད་གསོན་པོར་ གནས་ཐུབ་ཡོད། རིང་པོར་མ་སོང་བར་བོད་ཀྱི་ བདེ ན ་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བར་བོ ད ་མི ་ སྤྱི ་ བོ ་ གནམ་བསྟན་ཡོངས་ནས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ ལ་དབུ་འོག ་དཔུང་འདེ ག ས་ཀྱི ་ ཕྱར་གྲུ་མཉམ་ འདེ ག ས་ངེ ས ་པར་ཞུ་དགོ ས ་པའི ་ འབོ ད ་བསྐུལ་ ནན་ཏན་ཞུ་བཞིན་ཡོད། དེ ང ་གི ་ ཆར་རང་རི ག ས་མི ་ ཉུང་བ་ཞི ག ་ གིས་སོ་སོའི་རྩ་ཆེའི་དུས་ཚོད་མང་ཆེ་བ་ཁ་པར་ ནང་གི་སྐད་འཕྲིན་དང་ངོ་དེབ་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་ དྲ་ལམ་ཁག་གི་ཐོག་བཏང་རྐྱེན་སྐབས་རེར་ཆོལ་ ཁ་ཆོས་ལུགས་དང་བཅས་པའི་བོད་མི་ཕན་ཚུན་ དབར་རྩོད་གཞི་བཟོས་ཏེ་ནང་ཁུལ་མི་འཆམ་པའི་ དཀའ་ངལ་མཚམས་ཆད་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་འདྲ་ཡོང་ བཞིན་ཡོད་སྟབས། རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ནས་སོ་ སོའི་རྩ་ཆེའི་དུས་ཚོད་ཆུད་ཟོས་སུ་མ་གཏང་བར་ སོ་སོའི་མ་འོངས་པའི་མདུན་ལམ་དང་། བོད་ཀྱི་རྩ་ དོ ན ་ཐོ ག ་གཏོ ང ་ཐབས་དགོ ས ་གལ་ད་རེ ས ་གོ ་ སྐབས་འདི་བརྒྱུད་ནས་ཚང་མར་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་ རྒྱུ་ཡིན། དེ་དང་ཆབས་ཅིག་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ བདག་པོ་བོད་མི་རྣམས་ཡིན་ཙང་བོད་ཀྱི་བདེན་ མཐའ་གསལ་བ་བྱ་བར་བོ ད ་མི ་ མི ་ རེ ་ ངོ ་ རེ ར ་ འགན་ཡོད་པ་ཞུ་མི་དགོས་པར་ཚང་མས་མཁྱེན་

གསལ་ལྟར། སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ ཆེན་པོ་མཆོག་ནས་བཀའ་སློབ་རབ་དང་རིམ་པ་ མང་པོ་ཕེབས་དང་ཕེབས་པ་བཞིན། བོད་མི་ རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མི་བརླག་པའི་ཕྱིར་སོ་སོའི་སྐད་ ཡིག་དང་ནང་ཆོས་ལ་བསླབ་པ་སློབ་གཉེར་གནང་ རྒྱུ་ཤི ན ་ཏུ་གལ་འགངས་ཆེ ན ་པོ ་ ཡི ན ་པ་དང་། བོ ད ་མི ་ རི གས་ཀྱི ་ ངོ ་ བོ ་ ཆོ ས ་དང་རི ག ་གཞུང་དེ ་ དག་རྩ་གཏོ ར ་གཏོ ང ་ཕྱི ར ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས ་ ཐབས་བརྒྱ་བྱུས་སྟོང་གིས་ངན་བྱུས་ལག་བསྟར་ བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། གཞིས་བཞུགས་བོད་མི་ རྣམས་ཀྱི་ཞུམ་པ་མེད་པའི་ལྷག་བསམ་དང་སྙིང་ སྟོབས། བོད་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་སྤྱི་ནོར་ ༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་གི ་ ཐུགས་རྗེའི་བྱིན་རླབས། དེ་བཞིན་མི་རབས་རྒན་ པ་ཚོ འི ་ བཀའ་དྲིན་བཅས་ལ་བརྟེ ན ་ནས་འཛམ་ གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་བོད་པར་ཤ་ཚ་དང་རྒྱབ་ སྐྱོར་གནང་མཁན་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། འདས་པའི་ཟླ་བ་གཉིས་ལྷག་གི་གོང་ནས་ རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཝུ་ཧན་ནང་ནས་ཁྱབ་བརྡལ་ དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་འབུའི་འགོས་ ནད་དེ་བོད་གཙོས་པའི་འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་མང་ པོའི་ནང་ཁྱབ་བརྡལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་ཛ་ དྲག་གནས་ཚུལ་ལ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ ཚོ ག ས་ངོ ས ་ནས་བློ ་ འཚབ་དང་གདུང་སེ མ ས་ མཉམ་སྐྱེད་ཞུ་བཞིན་ཡོད། ནད་ཡམས་དེ་འཛམ་ གླིང་བརྒྱ་ཆ་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་གི་ནང་ཁྱབ་བརྡལ་འགྲོ་ ཉེན་ཆེ་བའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་བཞིན་ཡོད་འདུག་ན། འཛམ་གླི ང ་མི ་ མང་ཚང་མས་ཡི ད ་གཟབ་གནང་ རོགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ནད་འབུ་ མཆེད་ཡོང་སའི་ཝུ་ཧན་གྲོང་ཁྱེར་ནས་བོད་ནང་ འགྲོ་སྐྱོད་ཀྱི་སྒོ་སྔོན་ཚུད་མ་བརྒྱབ་པར་བོད་ནང་ གི ་ བོ ད ་མི ་ ཚོ ར ་སྲུང་སྐྱོ བ ་དང་སྨན་བཅོ ས ་གང་ ཡང་མེད་པར་ནད་འབུ་འགོས་ཆོག་ཆོག་གི་ཉེན་ ཁ་བཟོས་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། བོད་ཀྱི་ས་ཁུལ་རྟའུ་ རྫོ ང ་དུ་འགོ ས ་ནད་དེ ་ ཉི ་ མ་ནས་ཉི ་ མར་ཇེ ་ མང་ ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པར་བློ་ཕམ་ཤིན་ཏུ་ཆེ། 30

བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབང་འོག་ཏུ་ཡོད་སྟབས་ བོ ད ་ནང་གི ་ བོ ད ་མི ་ ཚོ ར ་འགོ ས ་ནད་དེ འི ་ དཀའ་ ངལ་མི ་ འཕྲད་པ་བྱ་རྒྱུའི ་ འགན་འཁྲི ་ དེ ་ རྒྱ་ནག་ གཞུང་ལ་ཡོ ད ་པས་བོ ད ་མི ་ ཚོ་ལའང་གཅི ག ་ མཚུངས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་ངེས་ཞུ་དགོས་པ་འཛམ་ གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཚོགས་ནས་རྒྱ་གཞུང་ལ་ བཀོད་འདོམས་ཡོང་བའི་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་བཞིན་ ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རིམས་ནད་དེ་གང་ མགྱོགས་འགོག་ཐབས་དགོས་པའི་བསྐུལ་ལྕག་ཞུ་ རྒྱུ་ཡིན། བོད་ཀྱི་ཛ་དྲག་གནས་བབ་ལ་གཞིགས་ཏེ་ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་རྒྱ་ གར་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས་ ཁག དེ་བཞིན་གནད་ཡོད་མི་སྣ་དང་རྒྱ་ཆེའི་མི་ མང་ཡོངས་ལ་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་རིམ་སྤེལ་ དང་སྤེལ་མུས་ཡིན། བོད་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཆགས་ འཇིག་ཉག་ཕྲའི་དུས་འདིར་བོད་མིའི་སྒྲིག་ འཛུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་ལ་དངོས་ཤུགས་བརྒྱུད་ གསུམ་ནས་མཐུན་འགྱུར་དང་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་གནང་ མཁན་སྲིད་གཞུང་གི་དབུ་འཁྲིད་དང་གྲོས་ཚོགས་ ཀྱི་ཚོགས་མི། ཚོགས་པ་དང་མི་སྒེར། ལྷག་པར་ རྒྱ་གར་དབུས་སའི་གཞུང་དང་མི་མང་ཡོངས་ལ་ བོད་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀྱི་བོད་མི་ཡོངས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ ཏེ་སྙིང་ཐག་པ་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མཐའ་དོན་ཁམས་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ འཇིག་རྟེན་ཞི་བདེའི་དེད་དཔོན་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཚེ་༸ཞབས་ པད་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་ཅིང་། ཐུགས་ཀྱི་བཞེད་ དགོངས་མཐའ་དག་ལྷུན་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། བོད་ དོན་བདེན་མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨོན་འདུན་ ཞུ་རྒྱུ་བཅས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ལ།།

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན།

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་གསོལ་ཚིགས་འདེགས་འབུལ་ཞུས་པ།

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་གྱི་ ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེ ལ་པོ ་ གནང་རྗེས། དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ ཕྱི་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༦།༣༠ ཐོག་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་ མཆོག་གིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ། ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་བོད་ མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་དང་། གཞིས་བྱེས་ བོ ད ་མི ་ ཡོ ང ས་ཀྱི ་ ཚབ་ཞུས་ཏེ ་ ཁོ ང ་རྣམ་གཉི ས ་ བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེ བ ས་པར་འཚམས་འདྲི་དང་ སྦྲགས་གསུང་དོན། ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ སྲིད ་འཛི ན ་དང་པོ ་ སྐུ་ཞབས་ཝི་ སི་ ལབ་ཧཱ་ཝི ལ ་ དམ་པ་ (Vaclav Havel) མཆོག་ནི་བོད་མིའི་བླ་ ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་

མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ཡིད་སྨོན་དང་། རྒྱབ་ སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་གནང་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། སྐུ་ཞབས་ཁོང་གིས་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ མགོ ན ་པོ ་ གང་ཉི ད ་མཆོ ག ་གདན་ཞུས་སྣེ ་ ལེ ན ་ གཟབ་རྒྱས་གནང་སྟེ། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་གྱི་འགོ་ འཁྲིད་ཚོར་མིག་དཔེ་བཟང་པོ་བསྟན་ཡོད། གཞུང་འབྲེལ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༡ པ་སྲུང་བརྩིའི་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཟུང་སྦྲེལ་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཧྥ་རན་ཊི་སེག་ཀོ་ པི་རི་ཝ་ (Hon. Frantisek Kopriva ,a founding member and co-chairperson of Czech Parliamentary Group for Tibet) མཆོག་དང་ཚོགས་མི་ལྕམ་སྐུ་ཌཱ་ན་བྷལ་ཁཱ་རོ་ཝ་ (Ms. Dana Balcarova,founding member of the Czech parliamentary group of Tibet) མཆོག་རྣམ་གཉིས་དང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་བཅས་ལྷན་དུ་བསྒྲོན་པའི་པར། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༣ ལོར་ཅེཀ་རྒྱལ་ས་པ་རག་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་ནས་རྡ་ས་མེ ག ་གྷན་ ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་དྲུང་ཆེ་དང་། ཟུང་དྲུང་ ཏུ་རྒྱལ་སྤྱི འི ་ བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་ཚོགས་ཆེ ན ་ བོད་ཀྱི་གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ བཅས་ཚང་འཛོ མ ས་ཀྱི ས ་ཐོ ག ་མར་དཔལ་ལྡན་ ཐེངས་ ༤ པ་འཚོགས་པའི་སྐབས་སྲིད་འཛིན་ སྲིད་འཛིན་ ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ ཚོགས་གཞོན་ཨཅཱརྱ་ཡེ་ཤེས་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་ དམ་པ་ཁོང་གི་གདན་ཞུས་ལྟར། ཐོག་མར་འཛུགས་མཁན་གྱི་ཚོགས་མི་དང་། ད་ གིས་གསོལ་ཚིགས་སུ་ཕེབས་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ མཆོག་གི་གཟིམ་ཤག་ཏུ་སྤྱི ་ ནོར་༸གོང་ས་ ལྟ་ཚོགས་པའི་ཟུང་སྦྲེལ་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཧྥ་ ལས་རྣམ་པ་དང་། ཚོགས་དྲུང་སོགས་ངོ་སྤྲོད་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་དབུ་ཞུགས་ཐོག་ རན་ཊི་སེག་ཀོ་པི་རི་ཝ་ (Hon. Frantisek Kopriva ,Founding member and co-chair-

person of Czech Parliamentary Group for Tibet) མཆོག་དང་། ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་

ཀྱི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་ཚོ ག ས་པ་ འཛུགས་མཁན་གྱི་ཚོགས་མི་ལྕམ་སྐུ་ཌཱ་ན་བྷལ་ཁཱ་ རོ་ཝ་ (Ms. Dana Balcarova, Founding member of the Czech parliamentary

མཆོག་རྣམ་གཉིས་ལ་དགོང་ དྲོའི ་ གསོ ལ ་ཚི ག ས་འདེ ག ས་འབུལ་ཞུས་གནང་ ཡོད་འདུག སྐབས་དེ ར ་ཅེ ཀ ་སྤྱི ་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི ་ གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་གཉིས་དང་། དཔལ་ group of Tibet)

བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་ནས་ཅེ ཀ ་སྤྱི ་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་འཐུས་མི ་ གཉི ས ་ལ་དགོ ང ་དྲོའི ་ གསོ ལ ་ཚི ག ས་འདེ ག ས་འབུལ་ཞུ་སྐབས་ལྕམ་སྐུ་ཌཱ་ན་བྷལ་ཁཱ་རོ ་ ཝ་ (Ms.Dana Balcarova,Founding member of the Czech parliamentary group of Tibet) མཆོག་གིས་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས།

31

གྲོས་ཆོད། སྲི ད ་འཛི ན ་མཆོ ག ་དང་ལྷན་ཉི ན ་གུང་གསོ ལ ་ ཚིགས་བཞེས་རྒྱུའི་གོ་སྐབས་ཐོབ་བྱུང་། དེ་ནི་ངའི་ བརྗེད་པར་དཀའ་བའི་དུས་ཤིག་ཡིན། ༸གོང་ས་

ཐོག་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར་ མཚོན་ཆེད་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་ནང་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ ༩༠༠ སྒྲེང་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། ཡུ་

ཐེངས་ ༦༡ པ་སྲུང་བརྩིའི་སླད། ཅེཀ་རྒྱལ་ཁབ་ ནས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཕེ བ ས་རྒྱུའི ་ ཐག་གཅོ ད ་ གནང་བ་དེ ས ་བོ ད ་དོ ན ་ཐོ ག ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་ཇི ་ ཙམ་ གནང་གི་ཡོད་པ་ཤེས་ཐུབ། རྒྱལ་ཁབ་སུས་བོད་ དོ ན ་ལ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་གནང་བ་དེ ས ་འཚེ ་ བ་མེ ད ་པ་ དང་། དྲང་བདེན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་མཚོན་ གྱི་ཡོད། ཁྱེད་རྣམ་པས་བོད་དོན་ཐོག་འགྱུར་བ་ མེ ད ་པར་མུ་མཐུད་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་གནང་བར་བཀའ་ དྲིན་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། དེ ་ བཞི ན ་གོ ་ སྐབས་འདི ་ བརྒྱུད་ངས་བོ ད ་ མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་ཅེཀ་ སྤྱི ་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་འཐུས་མི ་ དང་། མི་མང་བཅས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གི་གནོན་ ཤུགས་ལ་མ་ལྟོས་པར་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་མུ་ མཐུད་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མཐའ་དོན། ངས་ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་ མི ་ སྐུ་ཞབས་ཧྥ་རན་ཊི ་ སེ ག ་ཀོ ་ པི ་ རི ་ ཝ་མཆོ ག ་ དང་། ལྕམ་སྐུ་ཌཱ་ན་བྷལ་ཁཱ་རོ་ཝ་མཆོག་རྣམ་ གཉི ས ་ཀྱི ས ་ས་ཐག་རི ང ་པོ ་ ནས་འགྲུལ་བཞུད་ ཀྱི ས ་འདི ར ་ཆེ ད ་དུ་བོ ད ་ཀྱི ་ གལ་ཆེ འི ་ དུས་དྲན་ སྲུང་བརྩི་ཞུ་བར་ཕེབས་པ་དང་། འབྱུང་འགྱུར་ བོ ད ་དོ ན ་ཐོ ག ་ཕྱག་ལས་གནང་རྒྱུའི ་ འཆར་གཞི ་ བསྒྲི ག ས་པ་བཅས་ལ་ཐུགས་རྗེ ་ ཆེ ་ ཞུ་རྒྱུ་ཡི ན ་ ཞེས་གསུངས་གནང་བ་མ་ཟད། བོད་མི་མང་སྤྱི་ འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་དང་། གྲོས་ཚོགས་ ཚོགས་དུས་གཉིས་ཀྱི་སྐོར། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ བཅས་ཀྱི་སྐོར་ལ་གསུངས་གནང་ཡོད་འདུག དེ ་ ནས་ཅེ ཀ ་གྲོ ས ་ཚོགས་འཐུས་མི ་ སྐུ་ ཞབས་ཧྥ་རན་ཊི ་ སེ ག ་ཀོ ་ པི ་ རི ་ ཝ་མཆོ ག ་གི ས ་ ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ ༡) ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཟུང་སྦྲེལ་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཧྥ་རན་ཊི་སེག་ཀོ་པི་རི་ཝ་མཆོག་ལ་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་གིས་བོད་མི་ མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ཏེ་སྟོན་པའི་སྐུ་ཐང་ཞིག་ཕྱག་རྟགས་སུ་འབུལ་སྐབས། ༢) དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཞོན་མཆོག་གིས་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པ་དང་། ཚོགས་དྲུང་བཅས་ངོ་སྤྲོད་དང་། ཕེབས་ རྣམ་པས་སྣེ་ལེན་གཟབ་རྒྱས་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ བསུའི་གསུང་བཤད་གནང་སྐབས། མཆོག་གི་གྲོགས་པོ་དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ རོབ་ནང་ནས་བོད་དོན་ཐོག་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་ ཆེ་ཞུས་པ་དང་སྦྲགས། རྡ་སར་བཞུགས་རིང་བོད་ ངོ ་ མ་སྐུ་ཞབས་ཁོ ང ་མཇལ་རྒྱུ་བྱུང་བ་ནི ་ བསོ ད ་ ཤོས་གནང་མཁན་ཞིག་རེད། ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་ མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང་། གཞུང་ ནམས་ཆེན་པོ་ཡིན་བསམ་གྱི་འདུག གླིང་ཡུལ་གྲུ་ཕལ་མོ་ཆེར་ཏོག་དབྱིབས་ནད་དུག་ འབྲེ ལ ་མི ན ་པའི ་ ཚོ ག ས་པ་ཁག་ལ་ཕེ བ ས་པའི ་ ཅེ ཀ ་སྤྱི ་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ནི ་ ཡུ་རོ བ ་རྒྱལ་ ཁྱབ་གདལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། ཁྱེད་རྣམ་ མྱོང་ཚོར་དང་། ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་ ཁབ་ཆུང་གྲས་ཤིག་ཡིན་ཡང་། བོད་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་ གཉིས་ནས་གཞུང་འབྲེལ་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ སྐྱོར་ཚོགས་མིའི་སྤྱི་བསྒྲགས་སྐོར། དེ་བཞིན་ཅེཀ་ 32

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། གྲོ ས ་ཚོགས་འཐུས་མི འི ་ བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་ ཚོགས་པ་ཡུ་རོབ་ནང་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་ སྐྱོ ར ་ ཚོ ག ས ་ པ ་ ཆེ ་ ཤོ ས ་ ཡི ན ་ སྐོ ར ་ སོ ག ས ་ གསུངས་གནང་ཡོད་འདུག་པ་མ་ཟད། དཔལ་ལྡན་ ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོ་རྣམ་གཉིས་གཙོས་སྤྱི་འཐུས་ རྣམ་པ་ཅེ ཀ ་རྒྱལ་ས་པ་རག་ལ་གདན་ཞུ་གནང་ ཡོད་འདུག ལྕམ་སྐུ་ཌཱ་ན་བྷལ་ཁཱ་རོ ་ ཝ་མཆོ ག ་གི ས ་ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་ནས་སྣེ ་ ལེ ན ་ གཟབ་རྒྱས་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་

ཆབས་ཅིག གོ་ལའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ དང་། རྒྱུན་གནས་ཐུབ་པའི་ཡར་རྒྱས་སོགས་ཁོར་ ཡུག་དང་འབྲེལ་བའི་སྐོར་གསུངས་གནང་འདུག་ པ་མ་ཟད། བོད་དོན་ཐད་ཕྱག་ལས་མུ་མཐུད་གང་ ཐུབ་གནང་རྒྱུའི་ཞལ་བཞེས་གནང་ཡོད་འདུག དེ་ནས་ཅེཀ་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་རྣམ་པ་ དང་། སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་རྣམ་པའི་དབར་བཙན་ བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་སྐོར་དང་། བོད་མི་མང་ སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ཏུ་ཕྱོགས་ ཕེབས་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་གྱི་ལས་རིམ་སྐོར།

ཡུ་རོབ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ། རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་བོད་ དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་སོགས་ཀྱི་སྐོར་གོ་བསྡུར་ ལྷུགས་པོ་གནང་རྗེས། དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་ འཐུས་ཚོ ག ས་གཙོ ་ མཆོ ག ་གི ས ་སྐུ་མགྲོ ན ་རྣམ་ གཉི ས ་ལ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚབ་ཞུས་ཏེ ་ སྟོན་པའི ་ སྐུ་ཐང་རེ ་ ཕྱག་རྟགས་སུ་ ཕུལ་གནང་འདུག་པ་བཅས། །

སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་པའི་ཐོག་དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་ ཚོགས་འདུ་དབུ་འབྱེད་ཀྱི་གསུང་བཤད།

༄༅། །ད་རེས་སྐབས་ ༡༦ པའི་གྲོས་ཚོགས་ ཚོ ག ས་དུས་དགུ་པ་དེ འི ་ ནང་ལ་རྗེ ས ་དྲན་གྲོ ས ་ ཆོད་གྲོས་འཆར་གཉིས་ཡོད། དེ་ཡང་ཨ་མདོ་རྔ་ པ་རྨེའུ་རུ་མའི་རུ་ཆེན་གཉིས་པ་ནས་ཡིན་པ་སྐུ་ ཞབས་ཡོ ན ་ཏན་ལགས་ཀྱི ་ བོ ད ་བསྟན་པ་ཆབ་ སྲིད་དོན་དུ་རང་ལུས་མེར་མཆོད་སྒྲོན་ནས་སྐུ་ཚེ་ མ་ཟིན་པ་དང་། སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་བོད་མི་ མང་དགེ་ལུགས་སྤྱི་ཟུར་དམ་པ་དགའ་བྱང་དགེ་ བཤེས་ལྷ་རམས་པ་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་མཚན་ལགས་

སྐུ་ཚེ ་ མ་ཟི ན ་པ་དེ ་ གཉི ས ་ཀྱི ས ་ཐོ ག ་ལ་མྱ་ངན་ གུས་འདུད་ཀྱི ་ རྗེ ས ་དྲན་གྲོ ས ་ཆོ ད ་གྲོ ས ་འཆར་ དང་། ནམ་རྒྱུན་འཆར་ཅན་ང་ཚོ་གྲོས་ཚོགས་ ཚོགས་པའི་སྐབས་ལ་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་ མཉམ་སྐྱེ ད ་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ཆོ ད ་གྲོ ས ་འཆར་ཞི ག ་ཀྱང་ ཕེབས་ལམ་ཡོད་པ་རེད། ད་ཐེངས་གྲོས་ཚོགས་ ཚོ ག ས ་ ད གོ ས ་ དོ ན ་ ག ཙོ ་ བོ ་ དེ ་ ནི ་ ཕྱི ་ ལོ ་ ༢༠༢༠༌༌༌༢༠༢༡ ལོའི་སྔོན་རྩིས་གཏན་འབེབས་ གནང་རྒྱུ་དེ་ཆགས་ཡོད། རྩ་བའི་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་ 33

བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༤༠ པའི་ དགོ ང ས་དོ ན ་བཞི ན ་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ཚོ ག ས་དུས་ དགུ་པ་དེ་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ནས་ ༢༧ བར་དུ་ ལས་ཉི ན ་བཅུ་བསྐྱང་རྒྱུ་འཁོ ད ་ཡོ ད ་པ་རེ ད ་དེ ། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་ཆར་འཛམ་བུ་གླིང་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ ཆེས་ཛ་དྲག་གི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་ཤུགས་ ཆེ ར ་ཁྱབ་གདལ་གྱི ས ་གནས་སྟངས་ཛ་དྲག་ཇི ་ ཆེར་འགྲོ་བཞིན་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་ པ་དང་། ཡང་སྒོས་ང་རང་ཚོ་གནས་ཚང་རྒྱལ་

གྲོས་ཆོད། ཁབ་རྒྱ་གར་ལྟ་བུར་ཆ་མཚོན་པ་ཡིན་ན། ཉིན་རེ་ བཞི ན ་ནད་ཡམས་ཁྱབ་འཕེ ལ ་འགྲོ ་ བཞི ན ་པར་ བརྟེན། བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༤༠ པའི་དགོངས་ དོན་ལྟར་ཁ་སང་ཕྱི་ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༦ ཉིན་སྔ་དྲོ་ ཕྱག་ཚོད་ ༡༡ ཐོག་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ལ་གོ་ བསྡུར་གྱི ས ་སྔོ ན ་རྩི ས ་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་འདི ་ བཞི ན ་ ཉིན་གྲངས་གཅིག་མ་གཏོགས་འཚོགས་མི་དགོས་

པའི་ཐག་གཅོད་ཞུས་ཡོད། ཐེངས་འདིའི་མྱ་ངན་ རྗེ ས ་དྲན་གྱི ་ གྲོ ས ་ཆོ ད ་གྲོ ས ་འཆར་ཡི ན ་ནའང་ རེད། གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་ གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཡིན་ནའང་རེད། དགོངས་ འཆར་གནང་མི་དགོས་པ་ཞིག་དང་། དེ་དེ་བཞིན་ གྱིས་ང་ཚོའི་སྔོན་རྩིས་དེའང་ལས་ཁུངས་གོ་རིམ་ བཞིན་དུ་བསྡོམས་འབོར་དེ་སྙན་སྒྲོན་གནང་གྲུབ་

རྗེས་གཏན་འབེབས་ཞུ་རྒྱུ་དང་། མཐའ་མ་དེར་ གཏོང་ལེན་ཁྲིམས་ཡིག་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ ཞིག་མ་གཏོགས་པའི་གཞན་ལས་རིམ་གང་ཡང་ མེད་ཅེས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཐུགས་རྗེ་ཆེ། །

གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་གྲོས་ ཆོད། སྔོན་གླེང་།

དེ་དག་གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་ པའི་དྲག་གནོན་དང་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ ལ་ངོས་ལེན་མེད་པ་དང་། བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་ པའི་དབུ་འཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ ཆེན་པོ་མཆོག་བོད་དུ་གདན་ཞུ་དགོས་པ། བོད་ལ་ རང་དབང་དགོས་པ། བོད་ལ་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ དང་སྐད་ཡིག་ལ་རང་དབང་དགོས་པ། བོད་ཀྱི་ རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་ལ་བདག་སྐྱོང་དགོས་པ། བོད་ མིར་དྲག་གནོན་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ་སོགས་ ཀྱི་དགོས་འདུན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བཏོན་གནང་ ཡོད་ནའང་རྒྱ་གཞུང་གིས་དེ་དག་ལ་བདག་སྤྲོད་ ཡ་ལན་རྩ་བ་ནས་མེད་པར་བརྟེན། བོད་མི་རྣམས་ ཀྱིས་མུ་མཐུད་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་མ་བཏང་ ཐབས་མེད་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པས། རྒྱ་ནག་གཞུང་ གིས་གནད་དོན་འདི་རིགས་ལ་གོ་མེད་ཚོར་མེད་ དུ་བསྡད་ན་རྩ་བ་ནས་མི་འགྲིགས་པ་དང་། བོད་ མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་སྔ་ རྗེས་རིམ་པའི་ནང་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་ གྲོས་ཆོད་ཁག་བཞག་ཡོད་པའི་ནང་དོན་ལྟར་རྒྱ་ གཞུང་ནས་བོད་མི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་ གནང་མཁན་ཁོ ང ་རྣམ་པའི ་ ཞལ་ཆེ མ ས་དང་ གདུང་འབོད། དགོས་འདུན་བཅས་ལ་བདག་སྤྲོད་ གནང་དགོས་པ་དང་། མི་ལོ་ ༦༠ ལྷག་རིང་བོད་ ནང་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་ གཙོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ཞི་རྒོལ་རྒྱུན་མ་ཆད་པར་ གནང་བཞི ན ་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ནག་དབུས་སའི ་

དཔོན་རིགས་ཁག་གིས་དཔྱད་ཞིབ་མཐིལ་ཕྱིན་པ་ ཞིག་བྱས་ཏེ། བོད་ལ་འཛིན་པའི་དྲག་གནོན་གྱི་ སྲིད་བྱུས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་དང་དོན་ཕན་ལྡན་པའི་ བོད་རྒྱ་གཉིས་སྨན་ཡོང་ཕྱིར་འབྲེལ་མོལ་གྱི་ལས་ དོ ན ་འཕྲལ་དུ་འགོ ་འཛུགས་དགོ ས ་པའི་ སྐུལ་མ་ དང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་ཅིག་འཇོག་དགོས་རྒྱུ་གལ་ ཆེར་མཐོང་། གྲོས་ཆོད།

སྐབས་ ༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་པའི་ཐོག་བཞག་པའི་གཞུང་འབྲེལ་གྲོས་ཆོད་ཁག

༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་གྱི་ ཕྱི་དྲོར་སླར་ཡང་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ཐོག་འཛིན་ པའི་དྲག་གནོན་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་ཁག་ལ་ཞུ་འབོད་ སླད་སྐུ་ཞབས་ཡོ ན ་ཏན་ལགས་ཀྱི ས ་རང་ལུས་ མེར་བསྲེགས་བཏང་སྟེ་འདས་གྲོངས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་ འདུག དམ་པ་ཁོང་ནི་བོད་མདོ་སྨད་ཨ་མདོ་རྔ་པ་ རྨེའུ་རུ་མའི་རུ་ཆེན་གཉིས་པ་ནས་ཡིན་པ་དང་། རང་ལོ་ ༢༤ ཙམ་ལ་སོན་པ་ཕ་མིང་ལ་བསོད་དོན་ དང་། མ་མིང་ལ་ཚེ་ཁོ་སྐྱིད་གཉིས་ཀྱི་བུ་ཡིན་ འདུག དེ་སྔོན་ཁོང་རྔ་བ་ཀིརྟི་དགོན་པའི་གྲྭ་པ་ གནང་མྱོང་བ་ཞིག་དང་། རྗེས་སུ་འབྲོག་པའི་ནང་ འཚོ་སྡོད་གནང་བཞིན་པ་ཞིག་ཡིན་འདུག ཁོང་ འདས་གྲོ ང ས་སུ་སོ ང ་པའི ་ རྗེ ས ་སུ་སྐུ་ཕུང་རྒྱ་ གཞུང་གི ས ་ནང་མི ར ་རྩི ས ་སྤྲོ ད ་བྱས་ཡོ ད ་མེ ད ་ སོགས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་གསལ་ཁ་གང་ཡང་ཤེས་ རྟོགས་ཐུབ་མེད། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་ད་ བར་བོད་ནང་ཤེས་རྟོགས་ར་སྤྲོད་གསལ་པོར་བྱུང་ བ་བོད་མི་གྲངས་ ༡༥༤ ཡིས་རང་ལུས་མེར་ བསྲེགས་གཏོང་གནང་བའི་ཁོངས་ ༡༣༢ འདས་ གྲོངས་སུ་ཕྱིན་པ་ཁ་གསལ་བྱུང་ཡོད་ནའང་གཞན་ རྣམས་ཀྱི ་ གནས་སྟངས་ཁ་གསལ་ཤེ ས ་རྟོ ག ས་ ཐུབ་མེད། རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གནང་མཁན་

34

རྒྱལ་གཅེ ས ་པ་ཁོ ང ་གི ་ མཛད་རྗེ ས ་ལ་ཡི ་ རངས་ བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་བྱས་ བསགས་སྡིག་ལྟུང་རྣམས་བྱང་ཞིང་དག་ནས་ཐེག་ མཆོ ག ་འཁོ ར ་ལོ ་ བཞི ་ ལྡན་གྱི ་ རྟེ ན ་བཟང་རི མ ་ བརྒྱུད་ཀྱིས་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་ འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེག་པའི་སྨོན་འདུན་དང་། ཤུལ་ ལུས་ནང་མི་ལྟོས་བཅས་རྣམས་ལ་གདུང་སེམས་ མཉམ་སྐྱེད་དང་། རྒྱལ་གཅེས་དཔའ་བོ་ཁོང་ རྣམས་ཀྱི་མངོན་འདོད་ལྟར། ཁམས་གསུམ་ཆོས་ ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་ པོ་མཆོག་རང་ཡུལ་གངས་ཅན་ཞིང་དུ་༸ཞབས་ སོར་བདེ་བར་འཁོད་ཐུབ་པ་དང་། གཞིས་བྱེས་ མཉམ་འཛོམས་ཀྱིས་བོད་མི་ཡོངས་ལ་རང་དབང་ བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་མགྱོགས་ནས་མྱུར་དུ་ཤར་བའི་ མཆོག་གསུམ་༸རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོར་གདུང་ཤུགས་ དྲག་པོས་གསོལ་འདེབས་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་མོས་ གྲོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ལ། །

གོང་གསལ་གྲོས་ཆོད་འདི་བཞིན་སྐབས་ ༡༦ པའི ་ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༩ པའི་ཐོག་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་ གཏན་འབེབས་གནང་།

གཞུང་འབྲེལ་མྱ་ངན་གུས་འདུད་ཀྱི་རྗེས་དྲན་གྲོས་ ཆོད། སྔོན་གླེང་། ༄༅། །བོད་མི་མང་དགེ་ལུགས་སྤྱི་ཟུར་དམ་པ་ དགའ་བྱང་དགེ ་ བཤེ ས ་ལྷ་རམས་པ་བཀྲ་ཤི ས ་ རྒྱལ་མཚན་མཆོ ག་དུས་ཐུང་བསྙུན་གཞི ་ བཞེ ས ་ རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་ཨ་རི་ སན་ཊ་ཕི་ ནིའུ ་མེ ག ་སི ་ ཀོ ་ གཟི མ ་ཤག་ཏུ་དགུང་ གྲངས་ ༦༤ ཐོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པའི་ ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་བྱུང་འདུག དམ་པ་ཁོང་ནི་ ཡབ་ཉི་འབུམ་ལགས་དང་། ཡུམ་མེ་ཏོག་གཉིས་ ཀྱི་སྲས་སུ་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༦ ལོར་ཆབ་མདོར་སྐུ་ འཁྲུངས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་ཕ་ཡུལ་ནས་ཀོང་པོ་ བརྒྱུད་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་ཏེ་ཐོག་མར་ཀ་ལིང་ པུང་དུ་འབྱོར། དེ་རྗེས་འཚོ་བ་རང་འཚོ་བྱས་ནས་ རྡོ་རྗེ་གླིང་དུ་གཞིས་སྤོས་གནང་། དེ་ནས་པན་ཅ་ མ་རི་སློབ་གྲྭར་ཕྱིན། འཛིན་རིམ་བདུན་པ་སོན་ སྐབས་གྲྭ་པ་གནང་སྟེ་མུ་མཐུད་སློབ་གྲྭ་འགྲིམས། སིམ་ལར་འཛིན་རིམ་བཅུ་གཉིས་སྐབས་སྤྱི་ནོར་ ༸ གོ ང ་ ས ་ ༸ སྐྱ བ ས ་ མ གོ ན ་ ཆེ ན ་ པོ ་ མ ཆོ ག ་ ༸ཞབས་སོ ར ་འཁོ ད ་སྐབས་༸མགོ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་ ནས་མཚན་ཉི ད ་སློ བ ་སྦྱོ ང ་གནང་དགོ ས ་སྐོ ར ་ བཀའ་ཕེ བ ས་གཞི ར ་བཟུང་རྡ་སར་མཚན་ཉི ད ་ སློབ་གྲྭའི་ཐོག་མའི་སློབ་ཕྲུག་ཁོངས་བཞུགས་ཏེ་ བསླབ་པ་མཐར་ཕྱིན་གནང་། དེ ་ ནས་དགའ་ལྡན་བྱང་རྩེ ་ ཕ་ར་༸དགའ་ ལྡན་ཁྲི ་ ཐོ ག ་གོ ་ བརྒྱད་པ་རྗེ ་ བཙུན་འཇམ་དཔལ་ གཞན་ཕན་མཆོ ག ་གི ་ བཀའ་འབྲེ ལ ་འོག་དགའ་

ལྡན་བྱང་རྩེ་གྲྭ་ཚང་དུ་སྒྲིག་བཞུགས་གནང་། རིམ་ པས་དགེ་བཤེས་ལྷ་རམས་པའི ་ དམ་འཇོག་ གནང་། གྲྭ་ཚང་དུ་ཆོས་མཛད་བཏང་གནང་མཛད། དེ་ནས་ཁྲི་ཟུར་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གི་ཕྱག་མཛོད་ གནང་སྟེ་ཉི་ཧོང་གཙོས་པའི་ཕྱི་གླིང་ཡུལ་གྲུ་མང་ པོ ར ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ ལྷན་བཅར་ཞབས་ཕྱི ་ ལྷོ ད ་མེ ད ་ ཞུས། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་རྗེས་ཤུལ་ སློ བ ་མ་མང་པོ ས ་ཆེ ས ་གུས་བཀུར་དང་གདེ ང ་ འཇོག་ཆེན་པོ་ཡང་ཐོབ་ཡོད་འདུག དེ་རྗེས་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༩༦ ནས་ ༢༠༠༡ བར་ སྐབས་བཅུ་གཉིས་པའི་དགེ་ལུགས་སྤྱི་འཐུས་སུ་ བདམས་ཐོ ན ་གྱི ས ་ཐུགས་འགན་བཞེ ས ་གནང་ ཡོད། མདོར་ན། དམ་པ་ཁོང་ནི་སྐུ་ཚེ་ཧྲིལ་པོར་ བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་དང་བཅས་པར་བཀུར་ བསྟི་ཞབས་འདེ ག ས་ལྷག་བསམ་གྱི ་ འཇུག་སྒོ ་ ཆེར་བསྐྱེད་ཡུན་རིང་གནང་བའི་མཛད་རྗེས་ཅན་ ཞིག་ཀྱང་ཡིན།

གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ ཆོད།

སྔོན་གླེང་། ༄༅། །ཕྱི་ལོ་ ༡༩༤༩ ཙམ་ནས་རྒྱ་ནག་མི་ དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དྲག་དམག་བོད་ ནང་བཙན་འཛུལ་བྱེད་འགོ་བཙུགས་པ་ནས་བཟུང་ རིམ་བཞིན་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་བོད་རྒྱལ་ ཁབ་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་ཧམ་བཟུང་བྱས་ཏེ་བོད་མིའི་ བླ་ན་མེ ད ་པའི ་ དབུ་འཁྲི ད ་སྤྱི ་ ནོར་༸གོང་ས་ ༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་དབུས་བོད་ མི་འབུམ་ཕྲག་གཅིག་མ་ཟིན་ཙམ་བཙན་བྱོལ་དུ་ ཕེབས་དགོས་བྱུང་ནས་མི་ལོ་ ༦༠ ལྷག་ཟིན་ཡོད་ པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་བཙན་ འཛུལ་བྱས་པ་ནས་ད་བར་མི་ལོ་ ༧༠ ལྷག་འགྲོ་ བཞིན་པའི་རིང་བོད་མི་ས་ཡ་བརྒལ་བ་དུས་མིན་ རྐྱེན་ལམ་དུ་བཏང་བ་དང་། དགོན་པ་སྟོང་ཕྲག་ མང་པོ་རྩ་གཏོར། གཏེར་ཁ་བསྔོག་འདོན་གྱིས་ གྲོས་ཆོད། མཚོ ན ་བོ ད ་ཀྱི ་ སྣོ ད ་བཅུད་རྣམས་གཏོ ར ་བཅོ མ ་ འཕྲོག་གསུམ་ཡ་ང་བ་བྱས་པ་མ་ཟད། བོད་མི་ སྐུ་གཤེ ག ས་དེ ་ ཉི ད ་ཀྱི ་ མཛད་རྗེ ས ་ལ་ཡི ་ རངས་ རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་མཚོན་བྱེད་བོད་མིའི་ཆོས་དང་། བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ རིག་གཞུང། སྐད་ཡིག་སོགས་རྩ་མེད་གཏོང་རྒྱུའི་ རབས་ཀུན་ཏུ་བྱས་བསགས་སྡིག་ལྟུང་རྣམས་བྱང་ བྱུས་ངན་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་བཤམས་ཏེ། ཐ་ན་ ཞིང་དག་ནས་ཐེག་མཆོག་འཁོར་ལོ་བཞི་ལྡན་གྱི་ བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་པོ་བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་ རྟེན་བཟང་རིམ་བརྒྱུད་ཀྱིས་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་ བ་མི འི ་ གཞི ་ རྩའི ་ རང་དབང་ཚུན་ཆད་བཙན་ མཁྱེན་པའི ་ གོ ་ འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེ ག ་པའི ་ སྨོ ན ་ འཕྲོག་བྱས་ཏེ་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་སྲིད་བྱུས་འོག་ འདུན་དང་། ཤུལ་ལུས་གཉེན་ཉེ་དང་ལྟོས་བཅས་ དམྱལ་བ་མི་ཡུལ་དུ་འཕོས་པ་ལྟ་བུའི་སྡུག་སྦྱོང་ རྣམས་ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ དང་མནར་གཅོད་ཚད་མེད་བཏང་བ་མ་ཟད་བོད་ དུ། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་ ཡུལ་རྒྱ་ཡུལ་དུ་བསྒྱུར་དང་སྒྱུར་བཞིན་པའི་གནས་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ལ། ། སྟངས་ཧ་ཅང་ཛ་དྲག་ཅན་དེར་བོད་མི་རྣམས་ཀྱིས་ བཟོད་ཐབས་རྩ་བྲལ་ལ་བརྟེན་མི་རབས་ནས་མི་ གོང་གསལ་གྲོས་ཆོད་འདི་བཞིན་སྐབས་ ༡༦ རབས་མཐུད་ཞི ་ བའི ་ ངོ ་ རྒོལ་གྱི ་ ལས་འགུལ་ པའི ་ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ གཅི ག ་རྗེ ས ་གཉི ས ་མཐུད་དུ་སྤེ ལ ་དགོ ས ་བྱུང་ ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༩ པའི་ཐོག་སྤྱི་མོས་ཀྱིས་ ཡོད། གཏན་འབེབས་གནང་། ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༨༠ གྱ་གྲངས་ དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོ་སོགས་སུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ 35

གྲོས་ཆོད། ལྷ་ས་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་བོད་ཆོལ་ཁ་གསུམ་གྱི་ ས་ཁུལ་ཡོངས་ནས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ལས་འགུལ་ གང་མང་སྤེལ་བར་རྒྱ་དམར་གྱི་དྲག་པོའི་དཔུང་ དམག་གིས་གོ་མཚོན་བེད་སྤྱོད་ཀྱིས་ཡ་ང་སྙིང་རྗེ་ སྤུ་ཙམ་མེད་པའི་རྡུང་རྡེག་ཚབས་ཆེའི་འོག་རང་ རིགས་སེར་སྐྱ་ཕོ་མོ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོའི་སྐུ་སྲོག་ ཤོར་ཡོད་ཅིང་། དེ་ལས་མང་བ་མནར་གཅོད་རྡུང་ རྡེག་དང་འཛིན་བཟུང་བཙོ ན ་འཇུག་འོག ་གནས་ བཞིན་ཡོད། དེས་མ་ཚད་རྒྱ་དམར་གྱི་གདུག་རྩུབ་ ཆེ ་ བའི ་ མནར་གཅོ ད ་དེ ་ དག་བཟོ ད ་བསྲན་ཐུབ་ ཐབས་བྲལ་ཏེ་བོད་མི་ཚོ་འུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་ཀྱིས་ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༩ ནས་བཟུང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༢༦ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་བོད་མདོ་སྨད་རྔ་བ་རྨེའུ་ རུ་མ་ཡུལ་ཚོ་དང་ཐག་ཉེའི་གྲོང་བར་ནས་རང་ལོ་ ༢༤ ཙམ་ལ་སོན་པའི་བོད་མི་ཡོན་ཏན་ལགས་ ཀྱི ས ་རྒྱ་གཞུང་གི ས ་བོ ད ་ཐོ ག ་འཛི ན ་པའི ་ སྲི ད ་ བྱུས་ལ་ངོ ་ རྒོལ་གྱི ས ་རང་ལུས་མེ ར ་བསྲེ ག ས་ བཏང་གནང་སྟེ་འདས་གྲོ ང ས་སུ་ཕྱི ན ་པའི ་ ཡི ད ་ སྐྱོ འི ་ གནས་ཚུལ་ཐོ ན ་པའི ་ བར་བོ ད ་མི ་ གྲངས་ ༡༥༤ ཡིས་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས་གཏོང་དགོས་ བྱུང་ཡོད་ན་ཡང་། རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་བོད་ རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་ཐབས་ལ་བསམ་ཞིབ་བྱ་རྒྱུ་ ལས་ལྡོག་སྟེ། མགོ་སྐོར་བསླུ་བྲིད་ཀྱི་རྫུན་གཏམ་ ཁོ་ནས་རྒྱ་མི་རིགས་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ དངོ ས ་ཡོ ད ་གནས་སྟངས་འགེ བ ས་སྦས་བྱེ ད ་ བཞིན་པ་མ་ཟད། བོད་དེ་རྒྱ་ཁོངས་ཡིན་པའི་ འཁྱོག་གཏམ་རྒྱུན་དུ་བཤད་བཞིན་ཡོད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི ས ་བོ ད ་ཐོ ག ་འཛི ན ་པའི ་ མཁྲེ ག ས་འཛི ན ་གྱི ་ སྲི ད ་བྱུས་ལ་དུས་ད་ལྟའང་ བཟང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྱུར་བ་གཏོང་རྩིས་མེད་པ་ནི། བོད་མིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་སྨྲ་བརྗོད་རང་ དབང་འཕྲོག་པ་དང་། བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་ དབང་ལ་བརྩི་མེད་རྡོག་རོལ་བཏང་བ། བོད་མིའི་ ཐོག་མི་རིགས་དབྱེ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་བྱུས་འདྲ་མིན་ ལག་བསྟར་བྱས་པ། ཁ་བྲལ་ལ་ངོ་རྒོལ་རྒྱུན་ མཐུད་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་གནས། ཁྲིམས་ལུགས་དང་རྩ་

འགལ་གྱི་བྱ་རིམ་བརྒྱུད་བོད་མི་གང་བྱུང་འཛིན་ བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ། དཔེར་ན། སྤྱི་ཚོགས་ དྲ་རྒྱའི ་ ཐོ ག ་བོ ད ་མི ་ ཁག་ཅི ག ་གི ས ་བསམ་ཚུལ་ བཤད་པ་དང་། ༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་ མཆོ ག ་གི ་ སྐུ་པར་བརྒྱུད་སྤེ ལ ་བྱས་པ་ཙམ་ལ་ ཁག་དཀྲི་བསྙོན་འཛུགས་ཀྱི ས ་བོ ད ་མི ་ མང་པོ ་ ཞིག་འཛིན་བཟུང་བྱས་པ། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ གྱི་སློབ་གཉེར་ཁང་ཆེ་གྲས་ཡ་ཆེན་སྒར་ནས་གྲྭ་ བཙུན་ཞལ་གྲངས་ ༧༠༠༠ ལྷག་དགོན་པ་ནས་ བཙན་གྱིས་ཕྱིར་འབུད་བྱས་པ། དེ་བཞིན་གསེར་ རྟ་བླ་རུང་སྒར་ནས་ཀྱང་དེ ་ སྔོ ན ་གྲྭ་བཙུན་སྟོང་ ཕྲག་མང་པོ་ཕྱིར་འབུད་བྱས་ཏེ་གསར་འཇུག་ཚད་ བཀག་བཟོས་པ། རྫ་དབོན་པོ་ཡུལ་ཚོར་བོད་རང་ བཙན་གྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་ཡིག་ཆ་གཏོར་འགྲེམས་ བྱས་པའི་དོགས་གཞིའི་འོག་དབོན་པོ་དགོན་པའི་ གྲྭ་པ་དུ་མ་འཛི ན ་བཟུང་བཙོ ན ་འཇུག་བྱས་པ། ཁྲིམས་ཐོག་ནས་ཁུངས་སྐྱེལ་ཁ་གསལ་མེད་པའི་ ཐོག་ལྐོག་ཟ་རུལ་སུངས་ཐེར་འདོན་པ་ཨ་ཉ་སེང་ སྒྲ་ལགས་དང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ནས་འཛིན་བཟུང་ བཀག་ཉར་བྱས་པ་ཚོང་པ་གྲགས་ཅན་རྡོ་རྗེ་བཀྲ་ ཤིས་ལགས་ལྟ་བུར་དྲང་བདེན་མིན་པའི་ཁྲིམས་ ཐག་བཅད་པ་སོགས་བོད་མིའི་ཐོག་བཙན་དབང་ གི་བྱ་སྤྱོད་ད་དུང་ཡང་མཚམས་འཇོག་བྱས་མེད། འདི་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་བོད་རང་སྐྱོང་ ལྗོངས་ཟེར་བའི་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ ནས་ 《 བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ཀྱི་མི་རིགས་མཐུན་ སྒྲི ལ ་ཡར་ཐོ ན ་དཔེ ་ བཟང་ཁུལ་འཛུགས་གཏོ ད ་ སྲོལ་ཡིག》 ཟེར་བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ་ གྲངས་ཉུང་མི ་ རི ག ས་རྣམས་ཀྱི ་ སྐད་ཡི ག ་དང་། གོ མ ས་གཤི ས ་བཟང་པོ ་ སོ ག ས་རྒྱ་མི འི ་ རི ག ་ གཞུང་ནང་འཐིམ་འགྲོ་བའི་ཉེན་ཁ་བཟོས་པ་དང་། ད་དུང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་གཙོ་བོར་གྱུར་བའི་ གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་དང་། ཆོས་ལུགས་མི་སྣ། མང་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཆོ ས ་དད་བཅས་ལ་དམི ག ས་སུ་ བཀར་ནས་རི ག ་གསར་འཕྲུལ་ཆས་བརྒྱུད་དམ་ དྲག་བྱེད་བཞིན་པ། བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་ཕྱི་བསྐྱོད་ 36

ལག་འཁྱེར་བཙན་འཕྲོག་དང་མཐོ ང ་མཆན་ལ་ བཀག་སྡོམ། ལྷག་པར་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ལོར་བོད་ཀྱི་ ས་ཁུལ་མང་པོ ར ་ཉེ ན ་རྟོ ག ་པ་སྔར་ལས་མང་བ་ བཏང་སྟེ་ལྟ་སྲུང་བྱ་རྒྱུ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ས་ཁུལ་ ཁྱོན་ཡོངས་སུ་མི་མང་གི་འགྲོ་འདུག་སྤྱོད་གསུམ་ རིག་གསར་འཕྲུལ་ཆས་བརྒྱུད་ནས་དམ་དྲག་གི་ ལས་གཞི་སྲ་བརྟན་བཟོ་ཐབས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ བཅས་ལས་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཆགས་ཡོད། འདས་པའི ་ ཟླ་ཤས་གོ ང ་རྒྱ་ནག་གི ་ གྲོ ང ་ཁྱེར་ཝུ་ཧན་ནས་མཆེ ད ་དེ ་ ཁྱབ་བརྡལ་དུ་ ཕྱིན་པའི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་ཐོག་མར་ཐོན་ སྐབས་རྒྱ་གཞུང་གི ས ་འབྲེ ལ ་ཡོད་སྨན་པར་ སྡིགས་སྐུལ་དང་། དཀྲོག་གཏམ་བཟོ་མི་ཆོག་པ་ སོ ག ས་དམ་དྲག་བྱས་རྐྱེ ན ་མཐར་ནད་འབུ་དེ ་ འཛམ་གླིང་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་ནང་ཉིན་རེ་བཞིན་ ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་ཛ་དྲག་ གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་འདིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱུན་ དུ་གནས་ཚུལ་ངོ ་ མ་རྣམས་འགེ བ ས་སྦས་ཀྱི ས ་ དྲག་གནོ ན ་བྱེ ད ་བཞི ན ་ཡོ ད ་པའི ་ དཔེ ་ མཚོན་ གསལ་ཤོས་དེ་ཆགས་ཡོད། བཙན་བྱོལ་དུ་བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་ འཁྲིད་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་ མཆོག་གི་དབུ་འཁྲིད་འོག་འདས་པའི་མི་ལོ་ ༦༠ ལྷག་རིང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་སྲ་བརྟན་གྱིས་ གཞིས་བྱེས་བོད་མི་རྣམས་ལ་ཤེས་ཡོན་དང་ཆོས་ སྲིད་གང་ཐད་ནས་ཞབས་འདེགས་རླབས་པོ་ཆེ་ཞུ་ ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད་ཅིང་། མ་འོངས་བོད་རྒྱ་གཉིས་ སྨན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་བརྒྱུད་བོད་དོན་ བདེན་མཐའ་གསལ་བའི་ཐབས་ལམ་བསྐྲུན་གནང་ མཛད་པ་སོགས་ལ་བརྟེན་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁྱོན་ནས་སྤྱི་ ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་ གྲགས་ཅན་གྱི་གཟེངས་རྟགས་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོ་ ཕུལ་ཏེ ་ གཙོ ་ བོ ་ རྒྱ་གར་དབུས་ས་གཉི ས ་ཀྱི ས ་ མཐུན་རྐྱེན་སྦྱོར་སྤྲོད་དང་། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ ཚོགས་ཀྱི་འགྲོ་བ་མི་ཡི་ཐོབ་ཐང་སྡེ་ཚན་དང་། ཡུ་ རོབ་མཉམ་འབྲེལ། ཨ་རི། ཡུ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཉི ་ འོང ་སོ ག ས་འཛམ་གླི ང ་གི ་ གླི ང ་ཆེ ན ་ཡོ ང ས་ ནས་རྒྱལ་ཁབ་མང་པོའི་གཞུང་དང་གྲོས་ཚོགས་ བཅས་ནས་བོ ད ་དོ ན ་སྐོ ར ་ཁྲི མ ས་འཆར་དུ་མ་ གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་། དཔལ་འབྱོར་གྱི་ མཐུན་རྐྱེན་སྦྱར་བ། སྡེ་ཚན་ཁ་ཤས་ནས་ལོ་རེ་ བཞིན་བོད་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་ཆོས་ དད་རང་དབང་། སྐད་ཡིག་གི་གནས་སྟངས་སྐོར་ བཅས་ལ་སྙན་ཐོ་འདོན་སྤེལ། བོད་དོན་དང་འབྲེལ་ བའི་ཚོགས་འདུ་དང་བགྲོ་གླེང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་གྲོས་ ཚོ ག ས་འཐུས་མི འི ་ བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་ཚོ ག ས་ ཆེན་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ ཆེན། རྒྱ་གར་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ བཅས་ཀྱི་གོ་སྒྲིག་དང་མཐུན་འགྱུར། མཉམ་ ཞུགས། གྲོས་ཆོད་ཁག་ཕྱག་བསྟར་མུ་མཐུད་ གནང་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བཤད་ པ་ལྟར་གྱི་ང་ཚོ་བཙན་བྱོལ་བོད་པ་རྣམས་གྲོགས་ མེད་ཁེར་རྐྱང་དུ་ལུས་མེད་པ་གསལ་པོ་ཡིན། ལྷག་པར་དུ་ཉེ ་ བའི ་ ཆར་ཨ་རི འི ་ གྲོ ས ་ ཚོགས་འོག་མའི་ནང་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ལོའི་བོད་དོན་ སྲིད་བྱུས་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གྱི་ཁྲིམས་འཆར་ (Tibetan Policy and Support Act 2019)

གཏན་འབེབས་གནང་བ་དང་། ཨ་རིའི་རྒྱལ་ས་ཝ་ ཤིན་ཊོན་ཌི་སི་རུ་སྲིད་འཛིན་དབུ་བཞུགས་ཐོག་ ཨ་རི འི ་ རྒྱལ་ཡོ ང ས་ཞོ ག ས་ཇའི ་ སྨོ ན ་ལམ་འདུ་ འཛོམས་ (National Prayer Breakfast) ཐེངས་ ༦༨ པའི་ཐོག་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་ ཚོགས་གཙོ་མཆོག་ནས་བོད་དོན་གླེང་སློང་གནང་ བ། རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་རྟོག་ཞིབ་ ཚོགས་པ་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༠༨ ལོར་རྒྱ་གཞུང་གིས་ འཛིན་བཟུང་བཙོན་འཇུག་བྱས་པའི་བོད་མི་ ༨༠ ཙམ་གྱི་མིང་ཐོ་ཡོངས་གྲགས་གནང་སྟེ་དེ་དག་གི་ གནས་སྟངས་ལ་དོ་ཁུར་གནང་བཞིན་པ་སོགས་ རྒྱལ་སྤྱི འི ་ ཐོ ག ་ནས་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་དང་འབོ ད ་སྐུལ་ ཤུགས་ཆེ་གནང་བཞིན་ཡོད་ནའང་། རྒྱ་གཞུང་ གིས་མི་བདེན་རྫུན་སྒྲིག་གི་ལན་འདེབས་ཤ་སྟག་ བྱེད་བཞིན་པ་སོགས་མདོར་ན་བོད་ནང་གི་ད་ལྟའི་

ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡང་ཕྱིན་ དགོས་རྒྱུ། མེད་པར་བརྟེན་གཞུང་འབྲེལ་གདུང་སེམས་མཉམ་ སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གྲོས་འཆར་ཞིག་འཇོག་དགོས་ ༣༽ དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་ནས་མཆེད་པའི་ རྒྱུ་དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོར་མཐོང་། ཆེས་ཉེན་ཚབས་ཅན་གྱི་ཏོག་དབྱིབས་ནད་རིམས་ གསར་པ་དེ་ཉིད་བོད་ནང་དུའང་ཁྱབ་སྟེ་བོད་མདོ་ གྲོས་ཆོད། ཁམས་རྟའུ་ས་གནས་གཙོ ས ་པའི ་ ནད་རི མ ས་ ༡༽ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༩ ཟླ་ ༡༠ ཚེས་ ༣ ནས་ འགོས་ཁྱབ་ཅན་གྱི་ནད་པ་གང་སར་ཐོན་བཞིན་ ཉི ན ་གྲངས་གསུམ་རི ང ་བཙན་བྱོ ལ ་བོ ད ་མི འི ་ པ་ཡོངས་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཞུ་རྒྱུ་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་ ༥༩ པའི་འོག་ བོད་ཕྱི་ནང་གང་སར་གནས་པའི་བོད་མི་ཡོངས་ དམི ག ས་བསལ་ཚོ ག ས་ཆེ ན ་ཐེ ང ས་གསུམ་པ་ ཀྱིས་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཐུགས་གཟབ་གནང་དགོས་ བསྐོང་ཚོགས་གནང་བ་དང་། དེ་བཞིན་ ༢༠༡༩ པའི་འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་མ་ཟད། སྡིགས་སྐུལ་དང་ ཟླ་ ༡༡ ཚེས་ ༣ ནས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་རྒྱལ་ བཙན་བཀག་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་ རི མ ས ་ ན ད ་ སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་ ༨ པ་ ལས་ཐར་ཐབས་མེད་པ་ཀུན་ཤེས་ལྟར་རྒྱ་གཞུང་ བསྐོང་ཚོགས་གནང་བ། ༢༠༡༩ ཟླ་༡༡ ཚེས་ ༢༧ ནས་ཁ་ཡོ ད ་ལག་ཡོ ད ་ཀྱི ་ སྨན་བཅོ ས ་དང་ནད་ ནས་ཉིན་གྲངས་གསུམ་རིང་བོད་མིའི་ཆོས་ རིམས་རྩ་འགོག་དགོས་པའི་བརྡ་ལན་ཁ་གསལ་ ཚོགས་ཐེངས་བཅུ་བཞི་པ་བསྐོང་ཚོགས་གནང་བ་ སྤྲད་རྒྱུ། བཅས་ཀྱིས་༸རྒྱལ་བའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་མུ་ མཐུད་ངེས་འབྱོན་དགོས་པའི་བཅོས་མིན་གསོལ་ ༤༽ རྒྱལ་སྤྱི འི ་ ཐོ ག ་ནས་བོ ད ་དོ ན ་ལ་སྔ་ འདེབས་དང་། ཡང་སྲི ད ་ཕེབས་ཕྱོ ག ས་ ཕྱིར་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་མཁན་ཡོངས་ལ་བཀའ་དྲིན་ ཐད་ཐག་གཅོད་གནང་རྒྱུའི་འགན་དབང་ཆ་ཚང་ ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། ད་དུང་བོད་དོན་ཐོག་ཐུགས་ཁུར་ ༸རྒྱལ་དབང་ཉིད་ཁོ་ནར་ཡོད་པ་ལས་གཞན་སྲིད་ དང་རྒྱབ་སྐྱོར་སྔར་ལྷག་གནང་སྟེ་རྒྱ་གཞུང་གིས་ གཞུང་ལ་སོ ག ས་སུ་ལའང་མེ ད ་པའི ་ གྲོ ས ་ཆོ ད ་ བོད་ཐོག་འཛིན་པའི་དྲག་གནོན་དང་གདུག་རྩུབ་ བསྣོ ལ ་འཇོག་གནང་ཡོད་པ་རྣམས་ལ་གྲོ ས ་ ཅན་གྱི ་ སྲི ད ་བྱུས་རྣམས་མཁྱེན་རྟོ ག ས་ཞི བ ་ཕྲ་ ཚོགས་འདིའི་ཐོག་ནས་མཇུག་གནོན་ཞུ་རྒྱུ། ཡོང་ཆེད་གཞིས་བཞུགས་བོད་མིའི་བདེ་སྡུག་ངོ་ མ་ཤེ ས ་རྟོ ག ས་ཡོ ང ་ཐབས་གནང་རོ ག ས་ཞུ་རྒྱུ་ ༢༽ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ དང་། ལྷག་པར་དུ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་འགྲོ་ ཀྱི ས ་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་རི མ ་པར་བཞག་པའི ་ གདུང་ བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སྡེ་ཚན་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་འགན་འཛིན་ སེམས་མཉམ་སྐྱེད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་ཁག་གི་དགོངས་ མཆོག་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཕེབས་སྐབས་དང་བསྟུན་བོད་ དོན་བཞིན་རྒྱ་གཞུང་གིས་བོད་ནང་གི་སྣོད་བཅུད་ ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་སོགས་ལ་རྟོག་ཞིབ་ གཉིས་ཀར་མུ་མཐུད་ཉམས་ཉེས་བཏང་དང་གཏོང་ ཆེ ད ་བོ ད ་དུ་ཆེ ད ་ཕེ བ ས་གནང་དགོ ས ་པའི ་ རེ ་ བཞིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་དང་སྲིད་བྱུས་རྣམས་མཚམས་ འདུན་ཤུགས་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ། འཇོ ག ་གི ས ་བོ ད ་མི ་ རང་ལུས་མེ ར ་བསྲེ ག ས་ གཏོང་གནང་མཁན་གཙོས་པའི་བོད་མི་ཞི་རྒོལ་བ་ ༥༽ བོད་མིའི་བླ་ན་མེད་པའི་དབུ་འཁྲིད་སྤྱི་ རྣམས་ཀྱི ་ རེ ་ འདུན་ལ་བདག་སྐྱོ ང ་གི ས ་བོ ད ་རྒྱ་ ནོ ར ་༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་ མཆོ ག ་ གཉི ས ་སྨན་དབུ་མའི ་ ལམ་གྱི ་ སྲི ད ་བྱུས་བརྒྱུད་ གིས་དགུང་གྲངས་ ༡༦ ནས་བཟུང་སྟེ་བོད་ཀྱི་ བོ ད ་རྒྱ་གྲོ ས ་མོ ལ ་འཕྲལ་དུ་འགོ ་ འཛུགས་བྱ་ ཆོ ས ་སྲི ད ་གཉི ས ་ཀྱི ་ ཐུགས་འགན་བདག་གི ར ་ 37

གསུང་བཤད། བཞེས་གནང་མཛད་ནས་བསྟན་འགྲོའི་དོན་ཆེན་ ས་གསུམ་ན་ཁྱབ་པར་མཛད་པའི་རླབས་ཆེན་གྱི་ མཛད་འཕྲིན་མཐའ་དག་ལ་ཐུགས་རྗེ་བཀའ་དྲིན་ བླ་ན་མེད་པ་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། མགོན་པོ་གང་ཉིད་ཀྱི་ ཐུགས་རྗེའི་སྐྱབས་འོག་ཏུ་འཚོ་བའི་རང་རེ་གངས་ ཅན་པ་ཡོངས་ཀྱིས་བོད་བསྟན་སྲིད་མི་རིགས་དང་

བཅས་པའི་ཆེད་རང་འཁྲིའི་ལས་དོན་ཞུ་སྒོ་གང་ མཆིས་ལྷག་བསམ་གཡོ་བ་མེད་པའི་ངང་ནས་ཞུ་ རྒྱུ་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་མོས་གྲོས་ཆོད་དུ། བོད་མི་མང་སྤྱི་ འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ལ།། གོང་གསལ་གྲོས་ཆོད་འདི་བཞིན་སྐབས་

༡༦ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་ ༩ པའི་ཐོག་སྤྱི་མོས་ ཀྱིས་གཏན་འབེབས་གནང་། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༧ ལ།།

༄༅། །དཔལ་ལྡན་སྲིད་སྐྱོང་དབུས་པའི་དཔལ་ ཚང་མས་མཐུན་འགྱུར་མཉམ་རུབ་གནང་བར་ ལྡན་བཀའ་བློན་རྣམ་པ། དཔལ་ལྡན་ཚོགས་གཙོ་ བརྟེན་ནས་གནས་སྟངས་དེ་བྱུང་བ་རེད། སྡིངས་ གཞོ ན ་པས་དབུས་ཕྱག་སྦྲེ ལ ་སྤྱི ་ འཐུས་རྣམ་པ། ཆ་འདི འི ་ ཐོ ག ་ནས་རྣམ་པ་ཚོ ་ ཚང་མར་ལེ ག ས་

ད་རེས་ཚོད་དཔག་འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་ནང་ ལ་འཛུལ་མཁན་དེ འ ང་ཧ་ཅང་གི ་ ཁག་པོ ་ བྱུང་། མཐའ་མ་དེར་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་གིན་ཞུ་གིན་ཚོད་

གུས་འདུད་ཀྱི་གྲོས་ཆོད་གཉིས་དང་། གཞུང་ འབྲེ ལ ་གདུང་སེ མ ས་མཉམ་སྐྱེ ད ་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ཆོ ད ་ གཅིག རྩིས་ལོ་ ༢༠༢༠༌༌༌༢༠༢༡ ལོའི་གཏོང་ལེན་ ཁྲིམས་ཡིག་གཏན་འབེབས་བཅས་གནང་ཐུབ་པ་ བྱུང་ཡོད། དེ་དག་ཚང་མ་ལེགས་གྲུབ་ཡོང་ཐུབ་པ་ དེའང་ད་རེས་གྲོས་ཚོགས་ར་བ་འདིའི་ནང་ལ་ཆ་ ཤས་བཞེས་གནང་མཁན་གྱི་ཐོབ་ཐང་ཡོད་མཁན་

གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་བ་རེད། དེར་བརྟེན་ཚོད་དཔག་ འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་ལའང་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ད་རེས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཚོགས་ལ་ ཉེ་བའི་དུས་ཚོད་ལ་འཕྲོད་བསྟེན་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ ངོས་ནས་སྔོན་འགོག་གི་ཆེད་དུ་མཐུན་འགྱུར་ཧ་ ཅང་ཡག་པོ་གནང་སོང་། དེ་ནང་བཞིན་ཕྱི་དྲིལ་སྒྲ་ བརྙན་ཚན་པ་རེད། བདེ་སྲུང་ལས་ཁུངས་རེད།

དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་དགུ་པའི་མཇུག་བསྡོམས་གསུང་བཤད།

ཚང་མར་ཞུ་དོན། ད་རེས་ སྐབས་བཅུ་དྲུག་པའི་གྲོས་ ཚོ ག ས་ཚོ ག ས་དུས་དགུ་ པ་དེ་ཐོག་མར་ང་ཚོས་ ལས་རིམ་བང་སྒྲིག་པ་ནང་ བཞིན་གྱི་བྱུང་ཐུབ་ཡོད་པ་ མ་རེད། མ་བྱུང་བ་དེའང་ གོ ང ་དུ་དབུ་འབྱེ ད ་སྐབས་ ཞུས་པ་ནང་བཞི ན ་གྱི ས ་ ཏོ ག ་ ད བྱི བ ས ་ ཀྱི ་ ན ད ་ ཡ མ ས ་ དེ ས ་ རྐྱེ ན ་ པ ས ་ ག ན ས ་ སྟ ང ས ་ དེ ་ ལྟ ར ་ ཆགས་པ་རེད། འོན་ཀྱང་ད་ རེ ས ་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ཉི ན ་མ་ གཅིག་ཚོགས་པ་དེའི་ནང་ ལ་གཞུང་འབྲེ ལ ་མྱ་ངན་

གསོའི་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། རྩ་བའི་ང་ཚོ་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནང་ལ་ ཚོ ག ས་ཆུང་བསྐོ ་ གཞག་གནང་རྒྱུ་དེ འ ང་དཀའ་ ལས་ཁག་ཤོས་ཤིག་རེད། མང་ཚོགས་རྩིས་ཁྲའི་ ཚོགས་ཆུང་ཡིན་ནའང་རེད། སྔོན་རྩིས་ཚོད་ དཔག་འཆར་རྩི ས ་ཚོ ག ས་ཆུང་ཡི ན ་ནའང་རེ ད ། ཚོགས་གཙོ་གཉིས་ལ་དཀའ་ངལ་ཡོང་གི་འདུག 38

ད པ ག ་ འ ཆ ར ་ རྩི ས ་ ཚོགས་ཆུང་དེ ་ ཚུགས་ ཐུབ་པ་ཞི ག ་བྱུང་ཡོ ད ། ཁོང་རྣམ་པས་ཕྱག་ལས་ ཡི ན ་ནའང་ཞི བ ་ཚགས་ པོ་དང་ཧ་ཅང་གི་ཡག་པོ་ གནང་འདུག ད་རེས་ཀྱི་ སྔོན་རྩིས་དེ་ལས་ཁུངས་ རིམ ་པ་བཞིན་དུ་མཐིལ་ ཕྱི ན ་པ་གནང་བ་དང་། དེའི་རྗེས་ལ་ཚོད་དཔག་ འཆར་རྩིས་ཚོགས་ཆུང་ ཡིན་ནའང་ཧ་ལས་པས་ རུ ་ ང ར ་ ཞི བ ་ ཚ ག ས ་ གནང་འདུག་ལ། ད་རེས་ ང་ཚོ་གཏན་འབེབས་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། གང་ལྟར་མཐུན་འགྱུར་གནང་མཁན་ཚང་མར་ སྡིངས་ཆ་འདི་བརྒྱུད་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞེས་ཞུ་རྒྱུ་ ཡིན། ད་ལོ་ང་རང་ཚོ་འཛིན་སྐྱོང་བཀའ་ཤག་གི་ ངོས་ནས་ལོ་ཁོར་མོར་སྤྱི་ནོར་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་ མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་ལ་བཀའ་དྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་ ལོར་སྲུང་བརྩི་ཞུ་ཡི་ཡོད་པ་རེད། བཀའ་དྲིན་རྗེས་ དྲན་གྱི ་ ལོ ་ དེ འི ་ ནང་ལ་ང་རང་ཚོ ་ བོ ད ་མི ་ སྤྱི ་ བོ ་ གནམ་བསྟན་ཡོ ང ས་ཀྱི ས ་༸རྒྱལ་བའི ་ བཀའ་ དགོངས་གང་ཐུབ་བསྒྲུབ་རྒྱུ་གཅིག་དང་། མཐུན་ ལམ་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་སྒྲིལ་བའི་ཐོག་ནས་རྩ་དོན་ ཁོ་ནའི་ཆེད་དུ་དུས་ཚོད་གཏོང་ཐུབ་རྒྱུ་ཞིག དོན་ མེ ད ་ང་རང་ཚོ འི ་ སྤྱི ་ ཚོ ག ས་ནང་ལ་དཀྲོག་རྐྱེ ན ་ བཟོ་རྒྱུའི་རིགས་དེ་སུ་ལའང་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པ་མ་ རེད། མི་དགོས་པ་དེ་ང་ཚོས་དང་ལེན་མ་གནང་ བར་རྒྱང་རིང་དུ་དོར་བའི་ཐོག་ནས་གང་ལྟར་དུས་ ཚོད་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང་བོད་སྤྱི་པའི་རྩ་ དོན་གྱི་ཆེད་དུ་ག་རེ་གནང་དགོས་པ་འདུག ནུས་ པ་ཅི་ཞིག་འདོན་ཐུབ་རྒྱུ་འདུག འདི་ཚོའི་ཐོག་ལ་

ནུས་པ་སྤུངས་ཐུབ་རྒྱུའི་འབོད་བསྐུལ་ཞུ་ཡི་ཡོད། དེ་ནས་ད་རེས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་

རིགས་མི་ཡོང་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། མཐའ་ དོ ན ་སྤྱི ་ ནོ ར ་༸གོ ང ་ས་༸སྐྱབས་མགོ ན ་ཆེ ན ་པོ ་

དེ ས ་རྐྱེ ན ་བྱས་ནས་གང་ལྟར་འཛམ་བུ་གླི ང ་སྤྱི ་ ཡོངས་ལ་དཀའ་ངལ་ཚབས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ བསྡད་ཡོད་པ་རེད། དེ་འདྲ་ཡིན་ཙང་དེ་ལྟ་བུའི་ ནད་ཡམས་དེ་མགྱོགས་ནས་མྱུར་དུ་འཇིག་རྟེན་ འདི་ནས་ཡལ་འགྲོ་རྒྱུ་ཞིག་དང་། མ་འོངས་པར་དེ་

མཆོག་སྐུ་ཚེ་བསྐལ་བརྒྱར་བརྟན་ཅིང་། ཐུགས་ བཞེད་ལྷུན་གྱི་འགྲུབ་པ་དང་། བོད་དོན་བདེན་ མཐའ་མྱུར་དུ་གསལ་བའི་སྨོན་འདུན་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་ཡོད་པ་བཅས། །

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཨུ་རུ་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་སོགས་གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ལེགས་གྲུབ་

༄༅། །བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ མཆོག་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་

གནང་བ།

ཤིས་མཆོག སྤྱི་འཐུས་ཚེ་རིང་གཡུ་སྒྲོན་མཆོག སྤྱི་འཐུས་དོན་གྲུབ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་བཅས་ལས་

བོད་སྐྱོབ་ཚོགས་པ་ (Save Tibet Foundation) ཞེས་པའི་གསར་འགོད་པའི་བཅའ་འདྲིར་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་ལན་འདེབས་གནང་བཞིན་པ།

39

གྲུབ་པའི ་ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོ ག ས་ ཆུང་ནས། ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢ ནས་ ༡༢ བར་ཉིན་གྲངས་བཅུའི་རིང་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་མོ་ སི་ཁོ་ (Moscow) དང་། རྒྱལ་ས་རྙིང་པ་སཱན་ཊི་ ཕེ་ཊིར་སི་སྦག་ (Siant Petersburg) དེ་བཞིན་ ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ (Kalmykia) བཅས་ས་གནས་ཁག་གསུམ་ནང་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ འཐུས་མི་དང་། གནད་ཡོད་མི་སྣ་སོགས་མཇལ་ འཕྲད་ཀྱིས་བོད་དོན་ཞུ་སྐུལ་སོགས་གཞུང་འབྲེལ་ ཕྱོགས་བསྐྱོད་ཀྱི་ལས་རིམ་ཡོངས་སུ་ལེགས་གྲུབ་ གནང་ཡོད། དེ་ཡང་ཕྱི་ཟླ་ ༢ ཚེས་ ༢༩ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར་ སྤྱི ་ འཐུས་དོ ན ་གྲུབ་བཀྲ་ཤི ས ་མཆོ ག ་ལ་དྭགས་

སྤྱི་འཐུས་ཕྱོགས་ཕེབས། དང་། སྤྱི་འཐུས་ཚེ་རིང་གཡུ་སྒྲོན་མཆོག་རྒྱ་གར་ ལྷོ་ཕྱོགས་བཅས་ནས་མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ལྡི་ལིར་

སྐོར་ལ་གོ་བསྡུར་གནང་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༢ ཉིན་གྱི་ཐོ་རངས་ལྡི་ལི་ནས་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམས་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་རྙིང་པ་སཱན་ཊི་ཕེ་ཊར་སི་སྦག་ (Saint Petersburg) གནམ་ཐང་དུ་ཕེབས་འབྱོར་མཚམས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ ཚོགས་གཙོ་ཨ་ལོ་ནཱ་བྷར་ཊ་ནོ་ཝ་ (Alonabartanova) ལགས་དང་། ཚོགས་གཞོན་ལྕམ་སྐུ་སེ་སེག་ཌོར་ཛི་ཝ་ (Seseg Dorzhieva) ལགས་སོགས་ཀྱི་ཕེབས་བསུ་ཞུ་སྐབས།

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམས་ནས་མོ་སི་ཁོ་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་རྣམས་ལ་གསུང་བཤད་གནང་རྗེས་ལྷན་དུ་བསྒྲོན་པའི་པར།

ཕེབས་འབྱོར་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ ཚེ་རིང་མཆོག་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་ འགྲུབ་བཀྲ་ཤི ས ་མཆོ ག ་རྣམ་གཉི ས ་དེ ་ ཉི ན ་ཕྱི ་ དྲོར་བཞུགས་སྒར་རྡ་ས་ནས་འགྲུལ་སྐྱེལ་རླངས་ འཁོར་བརྒྱུད་ཕྱི་ཟླ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡ ཉིན་གྱི་ ཞོ གས་པར་ལྡི་ལི་ བོ ད་སྒར་བསམ་ཡས་གླིང ་དུ་ ཕེབས་འབྱོ ར ་གྱི ས ་ཉི ན ་དེའི ་ སྔ་དྲོའི ་ ཆུ་ཚོད་ ༡༡།༠༠ སྟེང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་བཀྲ་ཤིས་འཁྱིལ་ མགྲོན་ཁང་དུ་ལྷན་འཛོམས་གནང་སྟེ། སྤྱི་འཐུས་ ཟླ་བ་ཚེ་རིང་མཆོག་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོར་ བསྐོ ་ གཞག་གནང་སྟེ་ཕྱོ ག ས་བསྐྱོ ད ་ལས་རི མ ་

མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ཨུ་རུ་སུའི ་ རྒྱལ་ས་མོ ་ སི ་ ཁོ ་ གནམ་ཐང་ལ་ཕེབས་འབྱོར་སྐབས། རུ་སོག་སྐུ་ ཚབ་དོ ན ་གཅོ ད ་ལས་ཁུངས་ཀྱི ་ ལས་བྱེ ད ་ངག་ དབང་ལགས་དང་། བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་ པའི་ཚོགས་གཙོ་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ལགས། ཇོ་ནང་ ཆོ ས ་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚོ ག ས་གཙོ ་ ཡོ ན ་ཏན་རྒྱ་མཚོ ་ ལགས། བོད་ལུགས་འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་ཁང་གི་ འགན་འཛིན་སྨན་པ་འཇིགས་མེད་ལགས་བཅས་ ཀྱིས་ཕེབས་བསུ་ཞུས་ཡོད་འདུག ཉིན་དེའི་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༦།༠༠ སྟེང་རྒྱལ་ ས་མོ ་ སི ་ ཁོ ་ བོ ད ་རི ག ས་སྤྱི ་ མཐུན་ཚོ ག ས་པས་ 40

ཞལ་ལག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ཐོག དོན་གཅོད་ལས་ བྱེད་དང་། རྒྱལ་ས་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་རྣམས་མཉམ་ ཞུགས་གནང་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་ སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་ བ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་དགོས་ དམིགས་ངོ་སྤྲོད་དང་འབྲེལ། བོད་མི་རྣམས་རྒྱལ་ ཁབ་དང་གནས་བབ་གང་འདྲ་ཞིག་ཏུ་གནས་ཡོད་ ཀྱང་གཙོ་བོ་༸གོང་ས་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་དང་། གཞིས་ལུས་མི་མང་གི་རེ་བ་མ་བརྗེད་པར། རང་ མགོ ་ གང་ཐོ ན ་བྱས་ནས་མ་བཞུགས་པར་རང་ ནུས་ཅི ་ ལྕོགས་ཀྱི ས ་སྤྱི ་ དོ ན ་ལ་འགན་འཁུར་ དགོས་པ་དང་། ད་ཆ་ཨུ་རུ་སུ་ཁུལ་གྱི་བོད་པ་ རྣམས་ནང་ཁུལ་མཐུན་ལམ་དང་བོ ད ་མི འི ་ སྒྲི ག ་ འཛུགས་ལ་གུས་བརྩི་ཡོད་པ། ཨུ་རུ་སུའི་མི་མང་ ལ་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་ཕྱག་ལས་གནང་གི་ཡོད་ པར་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། མ་ འོ ང ས་པར་སྒེ ར ་གྱི ་ ཁེ ་ ཕན་ཆེ ད ་བོ ད ་མི ་ སྤྱི ར ་ མཚན་ཤས་འགྲོ་བ་དང་བོད་མིའི་རིག་གཞུང་ལ་ དོ་ཕོག་འགྲོ་བའི་ལས་ཀའི་རིགས་དུས་ནམ་ཡང་ གནང་མི་རུང་སྐོར་བཅས་གསུངས་འདུག་པ་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་ གིས་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་བྱུས་དེ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ གི་ཡ་ལན་གཅིག་པོར་སྒུག་སྡོད་དགོས་པ་ཞིག་ མིན་པར། བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ནང་བོད་པ་མི་ རེ ་ ངོ ་ རེ ས ་ཉི ན ་རེ འི ་ འཚོ ་ བའི ་ ནང་དུའང་ཉམས་ ལེན་བྱ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། བོད་པའི་ སྐད་ཡི ག ་རི ག ་གཞུང་དང་ཡུལ་གོ མ ས་གཤི ས ་ ལུགས་སོགས་ལ་བདག་གཅེས་བྱས་ན་དབུ་མའི་ ལམ་གྱི་ལས་འགུལ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཆགས་ཡོད་ པ། དེ་བཞིན། བོད་པ་ནང་ཁུལ་མཐུན་ལམ་རྡོག་ རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་ཡོང་བར་ཐུན་མོང་གི་བརྩི་བཀུར་ ཞུ་ས་ཞིག་དང་ཐུན་མོང་གི་སེམས་པ་འཇོག་ས་ ཞིག་དགོས་སྟབས། བོད་མི་ཚང་མས་ཞལ་ཞེ་ གཉི ས ་མེ ད ་ཐོག་༸གོང་ས་མཆོག་གི ་ བཀའ་ དགོངས་ཐོག་ཤར་སྐྱོད་དང་། སྐབས་འཕྲལ་ཙམ་ མིན་པར་དུས་རྟག་ཏུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ཡིད་ཆེས་བློ་གཏད་བཅོལ་ན། རང་བཞིན་གྱིས་ ལགས། བླ་མ་བཟོད་པའི་ཆོས་ཚོགས་ (FPMT) མཐུན་ལམ་རྡོག་རྩ་གཅིག་སྒྲིལ་ཡོང་སྐོར་བཅས་ ཞེས་པ་འཛུགས་གནང་མཁན་སྐུ་ཞབས་སར་ཇི་

འདྲིར་ལན་འདེབས་ཞུས་ཏེ། དབུ་མའི་ལམ་གྱི་ སྲིད་བྱུས་དང་བོད་མིའི་རང་ལུས་མེར་བསྲེགས། དེ་བཞིན། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཐུགས་སྐྱེད་དམ་ བཅའ་བཞི་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་འདུག ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༦།༠༠ སྟེང་ཨུ་རུ་སུའི་ གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་གིས་སྤྱི་འཐུས་ རྣམ་པར་ཞལ་ལག་གོ་སྒྲིག་ཞུས་བའི་ཐོག ཨུ་རུ་ སུའི་མངའ་ཁོངས་ཁཱལ་མུག་ (Kalmykia) སྤྱི་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་འཐུས་མི ་ སྐུ་ ཞབས་ཨ་ཌུ་ཆཱིབ་བྷ་ཊོར་ (Aduchiev Bator) མཆོག་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་མཱ་རི་ནཱ་ (Marina) མཆོག ཐུ་ཝ་ (Tuva) སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་མཱར་གྷེན་ བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམས་ནས་མོ་སི་ཁོ་ཁུལ་གྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་ཆོས་ཚོགས་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ་བཅས་དང་ལྷན་བོད་དོན་སྐོར་བཀའ་མོལ་གནང་སྐབས། (Mergen) མཆོག བྷུ་རི་ཡ་ཐི་ (Buryatia) སྤྱི་ མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི ་ གྲོ ས ་ཚོ ག ས་འཐུས་མི ་ སྐུ་ ཞབས་ཨལ་ཌར་ཌེམ་ཌི་ནཱོབ་ (Aldar Damdinov) མཆོག ཨལ་ཏཡཱ་ (Altai) སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་བྷོ་ཁུ་ཆི་ ཀཱོབ་རོ་ཌོན་བྷོ་རི་སོ་ཝི་ཆི་ (Bokuchkov Rodion Borisovich) མཆོག་དང་གྲོས་ཚོགས་ འཐུས་མི ་ བྷི ་ ལི ་ ཀཱོབ་ཨི ་ ཝན་ཨི ་ ཊུ་ལོ་ཝི ་ ཆི ་ (Belekov Ivan Ittulovich) མཆོག དེ་བཞིན། ལོ་རྒྱུས་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་ཨེ་ཌོ་རཱོབ་བྷ་རོན་ ཊོའེ་ཡཱང་གྷོ་ཝི་ཆི་ (Eedorov Brontoi Yangཨུ་རུ་སུའི་མངའ་ཁོངས་ཁལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཌུ་ཆཱིབ་བྷ་ཊོར་མཆོག་དང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་མཱ་རི་ནཱ་མཆོག ཐུ་ཝ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ ovich) མཆོག་བཅས་དང་། གཞན་ལོ་རྒྱུས་ འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་མཱར་གྷེན་མཆོག བྷུ་རི་ཡ་ཐི་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཨལ་ཌར་ཌེམ་ཌི་ནཱོབ་མཆོག ཨལ་ཏཡཱ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བྷོ་ཁུ་ཆི་ཀཱོབ་རོ་ཌོན་ བྷོ་རི་སོ་ཝི་ཆི་མཆོག་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བྷི་ལི་ཀཱོབ་ཨི་ཝན་ཨི་ཊུ་ལོ་ཝི་ཆི་མཆོག ལོ་རྒྱུས་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་ཨེ་ཌོ་རཱོབ་བྷ་རོན་ཊོའེ་ཡཱང་གྷོ་ཝི་ཆི་སོགས་དང་ལྷན། མཁས་དབང་དང་བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་བ་བཅས་ གསུངས་ཡོད་འདུག (Serge) ལགས། བོད་སྐྱོབ་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ འཛོམས་པའི་ཐོག སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པས་བོད་དོན་ངོ་ ཕྱི་ཚེས་ ༣ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ གཞོན་སྐུ་ཞབས་ན་ཊ་ཤ་ཨི་ནོ་ཛིམ་ཙི་ཝ་ (Nata- སྤྲོད་དང་། ཕྱག་རྟགས་དང་ཡིག་ཆ་འགྲེམ་སྤྲོད་ ༡༠།༠༠ སྟེང་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་ནང་། སྤྱི་ sha Inozemtseva) ལགས་བཅས་མོ་སི་ཁོ་ བཅས་གནང་ཡོད་འདུག སྐབས་དེར་ཨུ་རུ་སུའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་ འཐུས་རྣམ་པ་འབྲས་སྤུངས་སྒོ་མང་ཆོས་ཚོགས་ ཁུལ་གྱི ་ བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་བ་དང་ཆོ ས ་ཚོ ག ས་ ཀྱི ་ ཚོ ག ས་གཙོ ་ སྐུ་ཞབས་ནཱ་ཏ་ཤ་བྷེ ཛ ་པ་ལ་ཝ་ ཁག་གི ་ སྐུ་ཚབ་བཅས་ལ་ཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ། མི་རེ་རེ་ཡིས་གཏམ་བཤད་གནང་སྟེ། བོད་མི་ (Natasha Bezpalava) ལགས་དང་། ཡིད་ བོ ད ་ནང་གི ་ གནས་སྟངས་དང་༸གོ ང ་ས་མཆོ ག ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོ ག ས་ཆུང་ཨུ་རུ་སུར་ བཞིན་འཁོར་ལོའི་ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ གི ་ དགོ ང ས་གཞི ་ སོ ག ས་ངོ ་ སྤྲོ ད ་དང་དྲི་བ་དྲིས་ ཕེབས་པར་དགའ་བསུ་དང་། ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བོད་ ཞབས་ར་ཝ་ཤན་ (Ravshan) ལགས། རྙིང་མའི་ ལན་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་ དང་ཨུ་རུ་སུའི ་ དབར་ཆོ ས ་སྲི ད ་ཀྱི ་ འབྲེ ལ ་བ་ རྫ་དཔལ་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་ཆོས་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་ ༡༢།༠༠ སྟེང་བོད་སྐྱོབ་ཚོགས་པ་ (Save Tibet དམིགས་བསལ་བ་ཞིག་ཡོད་པ། དེ་བཞིན། ནང་ གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཨཱ་ལེག་རྫན་ཌར་ (Alexander) Foundation) ཞེས་པའི་གསར་འགོད་པའི་བཅའ་ བསྟན་ཆོ ས ་ལུགས་དེ ་ ཨུ་རུ་སུའི ་ གཞུང་འབྲེ ལ ་ 41

སྤྱི་འཐུས་ཕྱོགས་ཕེབས། ངོ ས ་འཛི ན་ཡོ ད་པའི་ ཆོ ས ་ལུགས་ཆེ ་ གྲས་ཤི ག ་ ཡིན་ཞིང་། ཨུ་རུ་སུའི་ནང་ཆོས་དེ་བོད་བརྒྱུད་ནང་ བསྟན་ཡིན་པ། ཁཱལ་མུག་དང་། བྷོ་རི་ཡ་ཐི། ཐུ་ཝ་ བཅས་ནི་ནང་པའི་ལུང་པ་ཡིན་ཞིང་། བོད་པའི་ དགོ ན ་སྡེ ་ དང་སློ བ ་གྲྭ་ཁག་གི ས ་ཨུ་རུ་སུ་ནས་ ཕེབས་པའི་སློབ་གཉེར་བ་མང་པོར་མཐུན་འགྱུར་ རོ ག ས་རམ་གནང་གི ་ ཡོ ད ་པར་ཐུགས་རྗེ ་ ཆེ ་ ཞུ་ བཞི ན ་ཡོ ད ་སྐོ ར ་བཅས་གསུངས་ཡོ ད ་པ་དང་། མཇུག་ཏུ་ཨལ་ཏཡཱ་ (Altai) གྲོས་ཚོགས་འཐུས་ མི་སྐུ་ཞབས་བྷོ་ཀུ་ཆི་ཀཱོབ་རོ་ཌོན་བྷོ་རི་སོ་ཝི་ཆི་ (Bokuchkov Rodion Borisovich) མཆོག་ གིས། ཨལ་ཏཡཱ་ཟེར་བ་དེ་ཡུ་གུར་དང་སོག་པོ། ཀ་རྫི ག ་ཀི་སི་ཐན་དང་ཨུ་རུ་སུ་བཞི་ཡི་ས་ མཚམས་སུ་གནས་ཡོད་པ་དང་། བོད་བརྒྱུད་ནང་ བསྟན་དར་རྒྱས་ཕྱིན་ཡོད་པ་མ་ཟད་༸གོང་ས་ཏཱ་ ལའི་བླ་མ་མཆོག་ལ་གུས་བརྩི་ཆེན་པོ་ཡོད་པའི་ ལུང་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། དེང་སྐབས་ཨུ་རུ་སུའི་ ནང་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་བོད ་པ་ཚོ ས་ཨུ་རུ་སུའི་ ནང་པའི་ལུང་པ་ཁག་རྩི་སྐབས། ཁཱལ་མུག་དང་བྷོ་ རི་ཐི། ཐུ་ཝ་གསུམ་ལས་ཨལ་ཏཡཱ་ནང་པའི་ལུང་ པར་རྩི་ཡི་མེད་པ་དེར་མ་འོངས་པར་ཐུགས་སྣང་ གནང་དགོས་སྐོར་བཅས་གསུངས་ཡོད་འདུག

ཕྱི་ཚེས་ ༤ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་ པ་སྨན་པ་འཇི ག ས་མེ ད ་ལགས་ཀྱི ་ བོ ད ་ལུགས་

bartanova) ལགས་དང་།

སེ་སེག་ཌོར་ཛི་ཝ་

ཚོགས་གཞོན་ལྕམ་སྐུ་

(Seseg

Dorzhieva)

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམ་པས་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་རྙིང་པ་སཱན་ཊི་ཕེ་ཊར་སི་སྦག་ཏུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་ (Brain Games Intellectual Space) ཞེས་པའི་ཚོམས་ཆེན་དུ་བོད་ དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ ༣༠ ཙམ་ལ་བོད་དོན་སྐོར་གསུང་བཤད་གནང་རྗེས་ལྷན་དུ་བསྒྲོན་པའི་པར།

འཕྲོད་བསྟེན་སྨན་ཁང་ལ་གཟིགས་བསྐོར་གནང་ ཡོད་པ་དང་། ཉིན་རྒྱབ་ཆུ་ཚོད་ ༤།༣༥ སྟེང་དོན་ གཅོད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་བྱེད་ངག་དབང་ལགས་ ཀྱི་ཕེབས་རོགས་འོག རྒྱལ་ས་མོ་སི་ཁོ་ནས་ མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་རྙིང་པ་སཱན་ ཊི་ཕེ་ཊར་སི་སྦག་ (Saint Petersburg) གནམ་ ཐང་དུ་འབྱོར་སྐབས། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ པའི་ཚོགས་གཙོ་ཨ་ལོ་ནཱ་བྷར་ཊ་ནོ་ཝ་ (Alona-

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམ་པས་༸རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པའི་མཚན་ཞབས་ངག་དབང་རྡོ་རྗེ་ཡིབ་ཀྱིས་བཞེངས་པའི་ཤར་ཡུ་རོབ་ཀྱི་ནང་པའི་དགོན་པ་ཐོག་མ་ཀུན་བརྩེ་ ཆོས་གནས་གྲྭ་ཚང་ཞེས་པའི་མཁན་པོར་ནང་པའི་ཚན་རིག་དང་ལྟ་གྲུབ་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་གླེགས་བམ་སྟོད་སྨད་བཞི་འབུལ་སྐབས།

42

ལགས་བཅས་ཀྱིས་ཕེབས་བསུ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༦།༣༠ སྟེང་ (Brain Games Intellectual Space) ཞེས་པའི་ཚོམས་ཆེན་དུ། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ ༣༠ ཙམ་འཛོམས་པའི་ ཐོག་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ ཚོགས་གཙོ་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས། ད་རེ ས ་ཨུ་རུ་སུའི ་ ནང་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་ གཞུང་འབྲེལ་ཕྱོགས་བསྐྱོད་གནང་ཐེངས་གསུམ་ པ་ཡིན་པ་དང་། དེའི་དགོས་དམིགས་གཙོ་བོ་ཨུ་ རུ་སུའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་དང་གཞུང་འཛིན་ མི་སྣ། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་གསར་འགོད་པ། ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་ སྡེ ་ ཁག་གི ་ མི ་ སྣ་བཅས་ལ་ཐུག་འཕྲད་ཞུས་ཏེ ། བོ ད ་དོ ན ་སྤྱི ་ དང་བོ ད ་མི འི ་ འཐབ་རྩོ ད ་ཀྱི ་ ངོ ་ བོ ་ གསལ་བཤད། ཨུ་རུ་སུའི་ནང་པའི་ཡུལ་ལུང་ ཁག་དང་མཉམ་དུ་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་སྐད་ཡིག་ བརྗེ་ལེན་གནང་ཕྱོགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ འཛམ་གླི ང ་ཐོ ག ་བོ ད ་དོ ན ་འགྲེ ལ ་བཤད་རྒྱག་ སྟངས་དེ་བདེན་པ་མིན་པ་དང་། བོད་མིའི་སྒྲིག་ འཛུགས་ཀྱིས་གཉིས་ཕན་དབུ་མའི་ལམ་གྱི་སྲིད་ བྱུས་འཛིན་པའི་ཐོག་ནས་བོད་མིར་རང་སྲིད་རང་ སྐྱོང་རྩོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ལས་རང་བཙན་རྩོད་ཀྱི་མེད་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། པ། དེ་བཞིན། ཨུ་རུ་སུའི་ནང་བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་ སྐད་ཡིག་རིག་གཞུང་བཅས་ལ་དོ་སྣང་དང་སློབ་ གཉེ ར ་གནང་མཁན་གང་འཚམས་ཡོ ང ་གི ་ ཡོ ད ་ པར་བསྔགས་བརྗོད་དང་། དེས་བོད་སྤྱིའི་རྩ་དོན་ ཐོག་ཤུགས་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ ཡོ ད ་སྐོ ར ་བཅས་གསུངས་གནང་ཡོ ད ་པ་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཙ་ནེ་ཚང་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་ གིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་བཙན་འཛུལ་བྱས་ པ་དང་བོ ད ་ནང་གི ་ ད་ལྟའི ་ གནས་སྟངས་སྐོ ར ་ དང་། སྤྱི་འཐུས་དོན་འགྲུབ་བཀྲ་ཤིས་མཆོག་གིས་ དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་གསུམ་པ་དང་ ༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཡང་སྲིད་སྐོར། སྤྱི་འཐུས་ཚེ་ རིང་གཡུ་སྒྲོན་མཆོག་གིས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ལས་དོན་སྐོར་གསུང་བཤད་དང་ དྲི་བ་དྲིས་ལན་བཅས་གནང་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༥ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར་༸རྒྱལ་དབང་ སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པའི་སྐབས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༣ ལོ ར ་མཚན་ཞབས་ངག་དབང་རྡོ་རྗེ ་ ཡི བ ་ཀྱི ས ་ བཞེངས་པའི་ཤར་ཡུ་རོབ་ཀྱི་ནང་པའི་དགོན་པ་ ཐོག་མ་དང་། སའི་གོ་ལའི་བྱང་མཐའི་ནང་པའི་ དགོན་པ་གཅིག་པུ་ ༼ཀུན་བརྩེ་ཆོས་གནས་གྲྭ་ ཚང་།༽ ཞེས་པར་མཆོད་མཇལ་དུ་ཕེབས་ཏེ། དགོན་པའི་མཁན་པོ་བྱམས་པ་དོན་ཡོད་ལགས་ དང་ཕྱག་རོགས་བསམ་གཏན་ལགས་རྣམ་གཉིས་ ཀྱིས་ཕེབས་བསུ་ཞུས་ཡོད་པ་དང་། སྤྱི་འཐུས་ རྣམ་པས་ནང་པའི ་ ཚན་རི ག ་དང་ལྟ་གྲུབ་ཀུན་ བཏུས་ཀྱི་གླེགས་བམ་སྟོད་སྨད་བཞི་ཕུལ་ཏེ། ལོ་ རྒྱུས་ཐོག་གི་བོད་དང་ཨུ་རུ་སུའི་འབྲེལ་བ་དང་ད་ ལྟའི་བོད་དོན་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་ཅིང་། ཕྱི་ དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༣།༠༠ སྟེང་གྲོང་ཁྱེར་དེའི་ (Media Center) གསར་འགོད་ཚོགས་ཁང་དུ་གསར་ འགོད་ལྷན་ཚོགས་བསྐྱངས་ཏེ། ཆུ་ཚོད་ ༢ ཙམ་ རི ང ་གཏམ་བཤད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་ཡི ག ་ཆ་ འགྲེམ་སྤེལ་སོགས་གནང་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༦ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༡༠།༠༠ སྟེང་། ཨུ་རུ་སུའི་ཤར་ཕྱོགས་གཙུག་ལག་ཚན་

རིག་བསྟི་གནས་ (Institute of Oriental Man-

འགྱུར་དང་བསྟན་འགྱུར་གཙོས་པའི་དཔེ་རྙིང་མང་ uscripts Russian Academy of Sciences) པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད། ༸རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་

༡) བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་རྣམ་པས་ཨུ་རུ་སུའི་ཤར་ཕྱོགས་གཙུག་ལག་ཚན་རིག་བསྟི་གནས་ (Institute of Oriental Manuscripts Russian Academy of Sciences) ཞེས་པའི་བོད་ཡིག་དཔེ་མཛོད་ཁང་གི་འགན་འཛིན་སྐུ་ཞབས་ཨ་ལཱེག་རྫན་ཌར་མཆོག་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས། ༢) སཱན་ཊི་ཕེ་ཊར་སི་སྦག་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཨེ་ཤི་ཡ་དང་ཨ་ཕི་རི་ཁ་ཞིབ་འཇུག་གླིང་ (Saint-petersburg State University Faculty of Asian and African Studies)

ཞེས་པའི་བོད་སོག་སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭར་ཕེབས་སྐབས།

ཞེ ས ་པའི ་ བོ ད ་ཡི ག ་དཔེ ་ མཛོ ད ་ཁང་གི ་ འགན་ འཛིན་སྐུ་ཞབས་ཨ་ལཱེག་རྫན་ཌར་ཝི་ཛོ་རིན་ (Dr. Alexander V. Zorin) མཆོག་ལ་ཐུག་འཕྲད་ གནང་སྟེ། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་དང་༸གོང་ས་ མཆོ ག ་གི ་ དགོ ང ས་གཞི ་ ངོ ་ སྤྲོ ད ་གནང་ཡོ ད ་པ་ དང་། སྐུ་ཞབས་ཨ་ལཱེག་རྫན་ཌར་ཝི་ཛོ་རན་ མཆོག་གིས། དཔེ་མཛོད་ཁང་དེར་བོད་པའི་བཀའ་ 43

གསུམ་པ་དང་ཨུ་རུ་སུའི་གོང་མ་ཛཱར་གཉིས་པའི་ སྐབས་ཀྱི་བོད་པའི་ཡིག་ཆ་དང་དཔེ་དེབ་མང་པོ་ ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་དང་། སྤྱི་འཐུས་ རྣམ་པར་དཔེ་མཛོད་ཁང་གིས་ལོ་མང་རིང་བསྡུ་ སྒྲི ག ་གནང་བའི ་ དཀར་ཆག་གི ་ དཔེ ་ དེ བ ་ཅི ག ་ གནང་ཡོད་འདུག ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་ ༡༢།༠༠ སྟེང་སཱན་ཊི་ཕེ་

སྤྱི་འཐུས་ཕྱོགས་ཕེབས། ཊར་སི་སྦག་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ཨེ་ཤི་ཡ་དང་ དང་སློབ་ཕྲུག་ཁག་ཅིག་ལ་བོད་དོན་དང་༸གོང་ ཨ་ཕི་རི་ཀའི་ཞིབ་འཇུག་གླིང་ (Saint-peters- ས་མཆོག་གི་ཐུགས་བསྐྱེད་དམ་བཅའ་བཞིའི་སྐོར་ burg State University Faculty of Asian ངོ་སྤྲོད་དང་། མི་གཞན་ལའང་གོ་རྟོགས་སྤེལ་

༡) སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ཨི་ལེ་སི་ཊ་གནམ་ཐང་དུ་ཕེབས་འབྱོར་སྐབས་ཁཱལ་མུག་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་དང་། ཁཱལ་མུག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ པའི་ཚོགས་གཙོ། ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་མ་དགོན་དགེ་ལྡན་བཤད་སྒྲུབ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་སྐུ་ཚབ། པོ་ཏཱ་ལ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལྟེ་གནས་ཀྱི་འགན་འཛིན་སོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་ས་གནས་

བོད་རིགས་རྣམ་པས་སྣེ་ལེན་ཞུ་སྐབས། ༢) ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤེས་རིག་དང་ཚན་རིག་བློན་ཆེན་སྐུ་ཞབས་མཱེན་ཊ་སེ་ཝ་ནེ་ཁོ་ལེཡ་གྷར་ཆི་ཝི་ཆི་ (Mantsaev Nikolai Garchevich) མཆོག་ ལ་ཕྱག་རྟགས་འབུལ་སྐབས།

ཞེས་པའི་བོད་སོག་ སྐད་ཡིག་འཛིན་གྲྭར་ཕེབས་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཆེན་ མོ་ཝ་ལ་ཌི་མིར་ཨ་སི་པན་སི་ཀཡེ་ (Vladimir Uspenskiy) མཆོག་གིས་གཙོས་པའི་ལས་བྱེད་ and African Studies)

དགོས་པའི་འབོད་སྐུལ། བོད་དང་རུ་སོག་ཤེས་ ཡོན་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོགས་སྐོར་ལ་ དགོངས་ཚུལ་བརྗེ་རེས་བཅས་གནང་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༧ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར་སཱན་ཊི་ཕེ་ཊར་ 44

སི་སྦག་གནམ་ཐང་ནས་མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ཕྱི་དྲོའི་ ཆུ་ཚོད་ ༤།༠༠ ཙམ་ལ་ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ ཁབ་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ཨི་ལི་སི་ཊ་ (Elista) གནམ་ཐང་ དུ་ཕེབས་འབྱོར་གནང་སྐབས། ཁཱལ་མུག་བོད་ རི ག ས་སྤྱི ་ མཐུན་ཚོ ག ས་པའི ་ ཚོ ག ས་གཙོ ་ དགེ ་ བཤེས་འཇམ་དབྱངས་ལགས་དང་། ཁཱལ་མུག་ བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་གཙོ་ལྕམ་ སྐུ་ཨཱན་ཊ་ནི་ནཱ་ཨི་ཝ་ནཱོབ་ན་ (Antanina Ivanovna) ལགས། ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ ཀྱི ་ མ་དགོ ན ་དགེ ་ ལྡན་བཤད་སྒྲུབ་ཆོ ས ་འཁོ ར ་ གླིང་གི་སྐུ་ཚབ་ངག་དབང་བློ་གྲོས་ལགས། པོ་ཏཱ་ ལ་བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལྟེ་གནས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ བློ ་ བཟང་རྒྱ་མཚོ ་ ལགས་སོ ག ས་བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་ སྐྱོར་བ་དང་ས་གནས་བོད་མི་བཅས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ རྒྱལ་དར་དང་མཇལ་དར་སོ ག ས་བསྣམས་ཏེ ་ ཕེབས་བསུ་ཞུས་ཡོད་འདུག ཉིན་དེའི་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༦།༠༠ སྟེང་བོད་ དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་ཚོ ག ས་པས་ཞལ་ལག་གོ ་ སྒྲི ག ་ ཞུས་པའི་ཐོག ཁཱལ་མུག་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ དང་ཁཱལ་མུག་གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ (Kalmyk State University) ཞེས་པའི་སློབ་སྤྱི་སྐུ་ཞབས་ སཱ་ལཱེབ་བྷེ་ཌ་མཱ་ཀ་ནི་ཝོ་ཝི་ཆི་ (Salaev Badma Kanivovich) མཆོག་དང་། ཁཱལ་མུག་གྲོས་ ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་མཱེན་ཊ་ཝ་ཨིལ་ཛ་ཨི་ཝ་ ནཱོབ་ན་ (Mantaeva Elza Ivanovna) མཆོག དེ་བཞིན། དགེ་ལྡན་བཤད་སྒྲུབ་ཆོས་འཁོར་གླིང་ གི་མཁན་པོ་ཨན་ཇཱ་ (Anj) མཆོག་བཅས་ཕེབས་ ཡོད་པ་དང་། སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ མཆོག་གིས། ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ལོ་ བརྒྱ་འཁོ ར ་བའི ་ དུས་དྲན་ལ་འཚམས་འདྲི་དང་ འབྲེལ་ཏེ། བོད་དོན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་དགོས་དམིགས་ དང་། འཛམ་གླིང་སྤྱིའི་བདེ་རྩའི་ཆེད་༸གོང་ས་ མཆོ ག ་གི ་ ཐུགས་བསྐྱེ ད ་དམ་བཅའ་བཞི འི ་ ཐོ ག ་ མང་ཚོ ག ས་ནས་རང་ནུས་གང་ལྕོགས་ཀྱི ས ་དོ ་ སྣང་དང་ལས་འགུལ་སྤེ ལ ་གལ་ཆེ ་ བའི ་ འབོ ད ་ སྐུལ་ཞུས་ཡོད་འདུག

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། སྐད་ཡིག་བཅས་ཀྱི་འབྲེལ་ལམ་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ སྟོན་ཁང་ (Kalmyk National Museum) དུ་ ཕྱོ ག ས་སྐོ ར ་ལ་དགོ ང ས་ཚུལ་བརྗེ ་ རེ ས ་གནང་ ཁཱལ་མུག་བུད་མེད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་ ལྕམ་སྐུ་ཀིན་རྫེ་ཝ་ཀི་ཤི་ཊ་ཨི་ཝ་ནཱོ་ན་ (Kinzeeva Kishta Ivanovna) མཆོག་ལ་ཐུག་འཕྲད་ གནང་སྟེ་གོང་བཞིན་བོད་དོན་ངོ་སྤྲོད་གནང་ཡོད་ འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༩ ཉིན་ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ ཁབ་དབུ་བརྙེས་ཏེ་ལོ་ངོ་ ༡༠༠ འཁོར་བའི་དུས་ དྲན་དང་། བོད་ཚེས་ ༡༥ སྟེ་བཅོ་ལྔ་མཆོད་པ་ འཁེལ་ཡོད་སྟབས། ཉིན་དེའི་སྔ་དྲོར་ཁཱལ་མུག་ རྒྱལ་ས་ཨི་ལི་སི་ཊའི་ལྷོ་ངོས་སུ་ཡོད་པའི་ (Lonely Tree) ཞེས་པར་བསང་གསོལ་གཏོང་ བར་ཕེབས་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་གུང་བོད་དོན་རྒྱབ་ སྐྱོར་བ་ལྕམ་སྐུ་ཝ་ལིན་ཊི་ན་ (Valintina) ལགས་དང་སྐུ་ཞབས་བྷར་ཌི་ཤཱིབ་ཨོ་ལེག་ (Bardishiv Oleg) བཅས་ཀྱིས་གསོལ་ཚིགས་ གོ་སྒྲིག་ཞུས་པའི་ཐོག ཁཱལ་མུག་གི་དམག་སྤྱི་ ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ནི ་ ཀོ་ལཱ་ཝ་ཚེ ་ རི ་ ནོ་ཝི ་ ཆི ་ (Nikolava Tserinovich) མཆོག་གཙོས་པའི་ བོ ད ་དོ ན ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་བ་ཁག་ཅི ག ་ལ་ཐུག་འཕྲད་ གནང་སྟེ། གོང་གསལ་ལྟར་བོད་དོན་ངོ་སྤྲོད་དང་ མུ་མཐུད་བོ ད ་དོ ན ་ཐོ ག ་རྒྱབ་སྐྱོ ར ་གནང་དགོ ས ་ པའི་འབོད་སྐུལ་གནང་ཡོད་འདུག ཕྱི་ཚེས་ ༡༠ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༩།༠༠ སྟེང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ལྕམ་སྐུ་ཨཱན་ཊ་ནི་ནཱ་ཨི་ ཝ་ནཱོ བ ་ན་མཆོ ག ་གི ་ ལས་ཁུངས་ནང་གསར་ འགོད་ལྷན་ཚོགས་བསྐྱངས་ཏེ། བོད་ནང་གི་ གནས་སྟངས་དང་། ༸གོང་ས་མཆོག་གི་དགོངས་ ༡) སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཁཱལ་མུག་མི་རིགས་སྲོལ་རྒྱུན་སློབ་གྲྭ་ (kalmic national gymnasium school) ཞེས་པར་གཟིགས་བསྐོར་ཕེབས་སྐབས། ༢) བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་། དགོན་པ་དང་རིག་གཞུང་ལྟེ་ གནས་ཁག་གི་མི་སྣ། ཁཱལ་མུག་ཁུལ་གྱི་བོད་མི་བཅས་ལྷན་དུ་བསྒྲོན་པའི་པར། གཞི་ངོ་སྤྲོད་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་བཅས་གནང་ཡོད་ སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་གསེར་གླིང་ལྷ་ཁང་དུ་ ཡོད་པ་དང་། བློན་ཆེན་མཆོག་གིས་ཁཱལ་མུག་གི་ པ་དང་། ཆུ་ཚོད་ ༡༡།༢༠ སྟེང་ཁཱལ་མུག་མི་ མཆོད་མཇལ་དང་། ཉིན་གུང་ཁཱལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་ རིག་གཞུང་དང་ཁོར་ཡུག་མཚོན་པའི་ཕྱག་རྟགས་ རིགས་སྲོལ་རྒྱུན་སློབ་གྲྭ་ (Kalmic National རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཤེས་རིག་དང་ཚན་རིག་བློན་ཆེན་སྐུ་ བཅས་གནང་ཡོད་འདུག དེ་རྗེས་དགོན་པའི་དཔེ་ Gymnasium school) ཞེས་པར་ཕེབས་སྐབས། ཞབས་མཱེ ན ་ཊ་སཱབ་ནེ ་ ཀོ ་ ལེ ཡ ་གྷར་ཆི ་ ཝི ་ ཆི ་ མཛོད་ཁང་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྐྱེ་དངོས་རིག་ སློབ་གྲྭའི་སྒོ་འགྲམ་དུ་སློབ་སྤྱི་ལྕམ་སྐུ་ཆཱོན་ཁུར་ (Mantsaev Nikolai Garchevich) མཆོག་ལ་ པའི་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་སཱ་ནལ་མ་ཤི་ཊི་ཀཱོབ་ ཨབ་ཨི་ཀ་ཊི་རི་ནཱ་ནི་ཀོ་ལཱབ་ལ་ (Chonkhuཐུག་འཕྲད་གནང་སྟེ། བོད་དོན་ངོ་སྤྲོད་དང་མ་ (Sanal Mashtikov) མཆོག་ལ་ཐུག་འཕྲད་ raeve Ekaterina Nikolaevla) མཆོག་གིས་ འོང ས་པར་བོ ད ་དང་ཁཱལ་མུག་དབར་ཆོ ས ་སྲིད ་ གནང་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་རྒྱབ་ཁཱལ་མུག་འགྲེམ་ གཙོས་སློབ་ཕྲུག་བུ་མོ་ཚོས་སྲོལ་རྒྱུན་ཆས་གོས་ ཕྱི་ཚེས་ ༨ ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར་ཁཱལ་མུག་གི་མ་ དགོན་དགེ་ལྡན་བཤད་སྒྲུབ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་

45

སྤྱི་འཐུས་ཕྱོགས་ཕེབས། མནབས་ཤིང་ཕྱག་ཏུ་ཁ་བཏགས་དང་འོ ་ཇ་ བསྣམས་ཏེ། ཁཱལ་མུག་གི་སྲོལ་རྒྱུན་གླུ་གཞས་

རྣམས་ཀྱིས་ཁཱལ་མུག་གི་གླུ་གཞས་དང་ཞབས་བྲོ་ དང་ཁཱལ་མུག་མི་མང་བཅས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་གླུ་ སྣ་ཚོགས་འཁྲབ་སྟོན་གནང་ཞིང་། མཇུག་ཏུ་སྤྱི་ བཏང་རྗེས། ཚད་མེད་ཡོན་ཏན་དང་བྱང་ཆུབ་ སེམས་མཆོག་སྐྱོར་བཞིན་སྟོན་པའི་སྐུ་བརྙན་ལ་ སྐོར་བ་གནང་ཡོད་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་དང་ཨུ་ རུ་སུའི ་ གཞུང་དབར་འབྲེ ལ ་བ་དམ་པོ ་ ཡོ ད ་པ་ དང་། ཆབ་སྲིད་ཐོག་ཁཱལ་མུག་གཞུང་ལའང་ གནོན་ཤུགས་ཆེན་པོ་སླེབས་བཞིན་ཡོད་པ་ལྟར། ཐེ ང ས་འདི འི ་ བོ ད ་མི འི ་ གསུམ་བཅུའི ་ དུས་དྲན་ ལའང་གཞུང་གི་ཉེན་རྟོག་པ་དང་གསང་བའི་ལས་ ཁུངས་ཀྱི་མི་སྣ་མང་པོ་ཡོང་སྟེ། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་དར་ འཕྱར་མཁན་དང་ཡིག་ཆ་འགྲེམ་མཁན་སོགས་ལ་ དམ་དྲག་ཆེ ན ་པོ ་ བྱས་ཡོ ད ་པ་མ་ཟད་སྤྱི ་ འཐུས་ རྣམ་པའི་ཕྱག་འཁྱེར་ལའང་ཞིབ་བཤེར་བྱས་ཡོད་ པ་དང་། ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་ ༢ སྟེང་ཁཱལ་མུག་ གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭ་ (Kalmic State University) ཞེས་པས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པར་ ཉི ན ་གུང་ཞལ་ལག་འདེ ག ས་འབུལ་ཞུས་པའི ་ སྟེང་། སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན་གཞོན་པ་སྐུ་ཞབས་ ཝ་ལ་ཌི་མིར་ཨི་མེ་ཝེབ་ (Vladimir Imevev) མཆོག་དང་། སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་ཝ་ལེ་རི་ནེ་ཀོ་ལ་ སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཁཱལ་མུག་གི་མ་དགོན་དགེ་ལྡན་བཤད་སྒྲུབ་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་གསེར་གླིང་ལྷ་ཁང་དུ་མཆོད་མཇལ་ཕེབས་སྐབས། ཝི་ཆི་ (Professor Valeri Nikolaevich) གདངས་སུ་གྱེར་བཞིན་ཕེབས་བསུ་གཟབ་རྒྱས་ འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ ་ རི ང ་མཆོ ག ་གི ས ་སློ བ ་གྲྭའི ་ དགེ ་ མཆོག དེ་བཞིན། གཙུག་ལག་སློབ་གྲྭའི་ནང་པའི་ ཞུས་གྲུབ་མཚམས། སློབ་གྲྭའི་འཛིན་ཁང་ཁག་ཏུ་ ལས་ཡོ ང ས་ལ་བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་སྐུ་ཚབ་ སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་ཨུ་ལ་ནཱོབ་མེར་གྷིན་ (Proཁྲིད་དེ་ཁཱལ་མུག་གི་རིག་གཞུང་སློབ་འཁྲིད་གནང་ ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་དོན་ངོ་སྤྲོད་དང་། སློབ་གྲྭ་དེ་ fessor Ulanov Mergen) མཆོག་བཅས་དང་ ཕྱོགས་དང་། གྲོང་གསེབ་ནས་གདན་འདྲེན་ཞུས་ གར་ཁཱལ་མུག་གི་རིག་གཞུང་སློབ་འཁྲིད་གནང་ ལྷན་དུ་ཁཱལ་མུག་དང་བོ ད ་པའི ་ སྐད་ཡི ག ་རི ག ་ པའི ་ སྤོ ་ པོ ་ རྨོ་མོ ་ ཚོ ས ་སློ བ ་ཕྲུག་རྣམས་ལ་ཁཱལ་ གི ་ ཡོ ད ་པར་བསྔགས་བརྗོ ད ་བཅས་ཀྱི ་ གསུང་ གཞུང་བརྗེ ་རེ ས ་གནང་ཕྱོག ས་ཐོ ག་བསམ་ཚུལ་ མུག་གི ་ དམངས་སྲོ ལ ་རི ག ་གནས་སྦྱོ ང ་བརྡར་ བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང་། སློབ་གྲྭའི་སློབ་སྤྱི་ བརྗེ་རེས་གནང་ཡོད་འདུག གནང་སྟངས་སོ ག ས་སྤྱན་འབུལ་ཞུས་ཡོ ད ་པ་ མཆོག་གིས་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པར་ཁཱལ་མུག་གི་རིག་ ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༧།༣༠ སྟེང་སྨན་པ་ དང་། སློབ་གྲྭའི་བརྙན་པར་ཁང་གི་གསར་འགོད་ གཞུང་དང་རང་བྱུང་ཁོ ར ་ཡུག་མཚོ ན ་པའི ་ ཕྱག་ འཇིགས་མེད་ལགས་ཀྱི་ལས་ཁུངས་ནང་། ཁཱལ་ པས་བོད་པའི་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཐེངས་འདིར་ཁཱལ་ རྟགས་བཅས་གནང་ཡོད་འདུག མུག་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་། དགོན་པ་དང་ མུག་ཏུ་ཕེབས་དོན་དང་བོད་དོན་གནས་བབ། དེ་ ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་ ༡།༠༠ སྟེང་ཁཱལ་མུག་ རིག་གཞུང་ལྟེ་གནས་ཁག་གི་མི་སྣ། ཁཱལ་མུག་ བཞིན། ཁཱལ་མུག་ནང་གི་མཐོང་ཚོར་བཅས་ཀྱི་ བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་གོ་སྒྲིག་འོག ཁཱལ་ ཁུལ་གྱི་བོད་མི་བཅས་ལྷན་འཛོམས་ཐོག སྤྱི་ སྐོར་ལ་བརྙན་ལེན་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད་འདུག དེ་ མུག་རྒྱལ་སའི་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་བསྟི་གནས་ཕོ་ འཐུས་ཟླ་བ་ཚེ་རིང་མཆོག་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ཏུ་ རྗེས་སློབ་གྲྭའི་ཚོགས་ཁང་ཆེན་མོའི་ནང་གདན་ བྲང་དཀར་པོ་ཞེས་པའི་ཐང་དུ། བོད་མིའི་རང་ བཞུགས་པའི ་ བོ ད ་པ་ཚོ ས ་སོ ་ སོ འི ་ འཚོ ་ ཐབས་ འདྲེ ན ་ཞུས་ཏེ ་ བོ ད ་མི ་ མང་སྤྱི ་ འཐུས་རྣམ་པར་ དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ འགྲིག་པ་ཙམ་ལ་མ་ལྟོས་པར། བོད་པའི་རྩ་དོན་ ཕེབས་བསུའི་མཛད་སྒོ་ཚོགས་ཏེ། སློབ་ཕྲུག་ ༦༡ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་པའི་ཐོག་བཅར་ཏེ། བོད་མི་ མ་བརྗེད་པ་གནང་དགོས་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ 46

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། ༸གོང་ས་མཆོག་དང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ གུས་བརྩི་དགོས་པ། དེ་བཞིན། བོད་པ་ནང་ཁུལ་ མཐུན་ལམ་རྡོག་རྩ་གཅི ག ་བསྒྲིལ ་གནང་དགོ ས ་ བཅས་ཀྱི་གསུང་བཤད་གནང་ཡོད་འདུག

ཚོད་ ༢།༣༠ སྟེང་མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ཐོན་ཏེ་ཕྱི་ དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༣ ཙམ་ལ་མོ་སི་ཁོ་གནམ་ཐང་དུ་ ཕེབས་འབྱོར་སྐབས། སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཏེ་ལོ་ རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་དང་དོན་གཅོད་ལས་བྱེད་བཅས་

ཁཱལ་མུག་རྒྱལ་སའི་ལས་ཁུངས་ཁག་གི་བསྟི་གནས་ཕོ་བྲང་དཀར་པོ་ཞེས་པའི་ཐང་དུ་བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་ ༦༡ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་རྗེས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་དང་ ལྷན་བསྒྲོན་པའི་པར།

ཕྱི་ཚེས་ ༡༡ ཉིན་གྱི་ཞོགས་པ་ཆུ་ཚོད་ ༨ སྟེང་ཁཱལ་མུག་ཁུལ་དུ་གནས་སྡོ ད ་བོ ད ་མི ་ དང་ དགོ ན ་པའི ་ སྐུ་ཚབ་བཅས་ཀྱི ་ ཕེ བ ས་སྐྱེ ལ ་འོག ཁཱལ་མུག་གི ་ རྒྱལ་ས་ཨི ་ ལེ ་ སི ་ ཊ་ནས་རླངས་ འཁོར་བརྒྱུད་ཐོན་ཏེ་ཉིན་གུང་ཆུ་ཚོད་ ༡༢ སྟེང་ཨ་ སི་ཊི་རཱ་ཁཱན་ (Astrakhan) ཞེས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ དུ་ཕེབས་འབྱོར་གནང་ཡོད་པ་དང་། ཉིན་གུང་ཆུ་

ཕེབས་སྐྱེལ་དུ་བཅར་འདུག་པ་མ་ཟད། ཁཱལ་མུག་ གི་དམག་སྤྱི་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ནི་ཀོ་ལ་ཝ་ཚེ་རི་ནོ་ ཝི་ཆཱི་ (Nikolava Tserinovich) མཆོག་གིས་ བཀོད་མངགས་གནང་བ་ལྟར། མོ་སི་ཁོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་ གནམ་ཐང་དུ་གལ་ཆེའི་མི་སྣ་གདན་ཞུའི་ཕེབས་ འཁོར་དང་། གནད་ཡོད་མི་སྣ་ (VIP Lounge) ཕེ བ ས་བཞུགས་གནང་ཡུལ་ཚོ མ ས་ཁང་དང་།

གལ་ཆེའི་གསལ་བསྒྲགས།

གནམ་གྲུའི ་ འཛི ན ་བྱང་ཞི བ ་འཇུག་དང་ལུས་ བཤེར་འགག་སྒོ་བཅས་སུ་རོགས་པ་བྱེད་མཁན་ གནམ་ཐང་གི ་ ལས་བྱེ ད ་ཆེ ད ་གཏོ ང ་གནང་ཡོ ད ་ འདུག ཉིན་དེའི་ཕྱི་དྲོའི་ཆུ་ཚོད་ ༧།༥༠ སྟེང་རྒྱལ་ ས་མོ ་ སི ་ ཁོ ་ ནས་མཁའ་ལམ་བརྒྱུད་ཕེ བ ས་ཐོ ན ་ གྱིས་ཕྱི་ཚེས་ ༡༢ ཉིན་གྱི་ཞོགས་པ་ཆུ་ཚོད་ ༤།༣༠ སྟེང་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བདེ་འབྱོར་ བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ཕྱི་ཚེས་ ༡༣ ཉིན་གྱི་ཕྱི་དྲོར་ འགྲུལ་སྐྱེལ་རླངས་འཁོར་བརྒྱུད་ཕྱི་ཚེས་ ༡༤ ཉི ན ་གྱི ་ ཞོ ག ས་པ་བཞུགས་སྒར་རྡ་སར་ཕེ བ ས་ འབྱོར་གནང་ཡོད་འདུག ཐེངས་འདིར་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་བཞིས་ཉིན་ གྲངས་ ༡༠ རིང་གི་ཕྱོགས་བསྐྱོད་ལས་རིམ་ཁྲོད། ཨུ་རུ་སུའི་རྒྱལ་ས་གཙོས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཁག་ ༣ ནང་ཕེབས་ཏེ། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ ༨ དང་། བློན་ཆེན་ ༡། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་གྲངས་ ༦༣ ཙམ་ལ་ཐུག་འཕྲད་དང་། གསར་འགོད་ལྷན་ ཚོགས་ཐེངས་ ༣ དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བའི་ ཚོགས་འདུ་ཐེངས་ ༣། བོད་རིགས་ཚོ་དང་ལྷན་ འཛོམས་ཐེངས་ ༢ བཅས་གནང་སྟེ། བོད་དོན་ངོ་ སྤྲོད་དང་ཡིག་ཆ་འགྲེམ་སྤེལ། འབྲེལ་ལམ་དམ་ ཟབ་བཅས་གནང་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོ ད ་འདུག་པ་ བཅས། །

དེང་སྐབས་ཏོག་དབྱིབས་ནད་ཡམས་དེ་བཞིན་འཛམ་གླིང་ས་ཕྱོགས་གང་སར་ཁྱབ་བརྡལ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པའི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཆ་ནས་བོད་ མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཁང་གི་རྒྱུན་གཏན་གཞུང་འབྲེལ་ལས་དོན་མ་གཏོགས་ཕྱི་ནང་སྐུ་མགྲོན་རྣམས་གྲོས་ཚོགས་གཟིགས་སྐོར་ཞུ་རྒྱུ་སོགས་ཀྱི་ ལས་དོན་རྣམས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༣ ནས་བཟུང་དུས་ཚོད་ངེས་མེད་བར་མཚམས་འཇོག་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན་ན། དེ་དོན་མི་མང་ཚང་མས་ དགོངས་པ་ཆེ་བཞེས་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་སྐུ་མགྲོན་སུ་ཡང་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཁང་དུ་འཁྲིད་ཕེབས་མི་དགོས་པ་གཙོ་འདོན་གནང་རོགས་ཞེས་ འབོད་སྐུལ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཁང་ནས་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༣ ལ། ། 47

འཚམས་འདྲི།

གནམ་ལོ་གསར་དུ་བཞད་པའི་དགའ་སྟོན་ལ་དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཆོག་གིས་འཚམས་འདྲི་གནང་བ།

མང་སྤྱི ་ འཐུས་ལྷན་ཚོ ག ས་ཀྱི ་ ཚབ་ཞུས་ཏེ ་ བོ ད ་ གཞི ས ་བྱེ ས ་གཉི ས ་ཀྱི ་ བོ ད ་མི ་ ཡོ ང ས་ལ་མཛའ་ ཞི ང ་བརྩེ ་ བའི ་ འཚམས་འདྲིའི ་ བཀྲ་ཤི ས ་བདེ ་ ལེགས་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན། ལོ་རྙིང་པ་རྫོགས་ནས་ལོ་གསར་པ་འཆར་ ཡོང་གི་ཡོད་པ་རེད། དེར་བརྟེན་ང་ཚོ་ཚང་མས་ རང་དོན་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པར་གཞན་དོན་བྱ་བ་འབའ་ ཞིག་གི་ཐོག་ལ་ལོ་དེ་ཁོར་མོ་བསྐྱལ་ཐུབ་པ་ཞིག་ དང་། མི་ཚེ་དོན་དང་ལྡན་པ་ཡོང་བ། བཙན་བྱོལ་ ནང་ཡོ ད ་པའི ་ བོ ད ་མི ་ ཚོ ས ་བདེ ན ་མཐའ་གསལ་ ཐབས་ཆེད་དུ་རང་གི་འགན་དེ་རང་གི་འཁྱེར་ཐུབ་ དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག པའི་ཐོག འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ལམ་ནས་ལས་འགུལ་ ༄༅། །དཔལ་ལྡན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ ཡོངས་ལ་འཚམས་འདྲི་གནང་དོན། བོད་རྒྱལ་ལོ་ འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་སྤེལ་རྒྱུའི་རེ་བ་དང་ཡིད་ཆེས་ ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཆོག་ ༢༡༤༧ རབ་གནས་ལྕགས་བྱི་ལོའི་གནམ་ལོ་ ཞུ་གི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་གནང་ཡོད་པ་བཅས། ། གི ས ་བོ ད ་ཀྱི ་ ལོ ་ གསར་ལ་གཞི ས ་བྱེ ས ་བོ ད ་མི ་ གསར་དུ་བཞད་པའི་དགའ་སྟོན་ལ་ངས་བོད་མི་

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཟུར་པ་དགའ་བྱང་དགེ་བཤེས་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་སྐུ་ཚེའི་འཕེན་པ་རྫོགས་པར་ཁོང་གི་ཉེ་འབྲེལ་ལྟོས་ བཅས་རྣམས་ལ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་ཀྱིས་ཐུགས་གསོའི་འཚམས་འཕྲིན་ཕུལ་བ།

༄༅། །སྐབས་ ༡༢ པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ ཟུར་པ་དགའ་བྱང་དགེ ་ བཤེ ས ་བཀྲ་ཤི ས ་རྒྱལ་ མཚན་མཆོ ག ་ཡུན་རི ང ་སྙུན་གཞི ས ་རྐྱེ ན ་པས་ (ཨ་རིའི་དུས་ཚོད་) ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༢༡ ཉིན་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པའི་ཡིད་སྐྱོའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་ པར། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་དམ་ པ་གང་གི་སྐུ་འཁོར་ནང་མི་ཉེ་འབྲེལ་ལྟོས་བཅས་ ལྷན་རྒྱས་ལ་ཐུགས་གསོ འི ་ གསུང་འཕྲིན་ཞི ག ་ གནང་བའི་ནང་འཁོད་དོན། སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པའི་ གནས་ཚུལ་ཐོས་པར་སྤྱི་འཐུས་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་བློ་ ཕམ་གྱི་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང་། དམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ ནང་མི ་ ཉེ ་ འབྲེ ལ ་རྣམས་ཐུགས་ཡི ད ་གདུང་ཆེ ན ་ པོའི་ངང་ཡོད་ངེས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་ སྐྱེས་པའི་མཐའ་མར་འཆི་དགོས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ དགོ ང ས་པ་རྒྱ་ཆེ ་ བཞེ ས ་གནང་དང་འབྲེ ལ ་རྣམ་

སྤྱི་ཟུར་དགའ་བྱང་དགེ་བཤེས་བཀྲ་ཤིས་རྒྱལ་མཚན་མཆོག

48

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གནས་འཕྲིན། དཀར་དགེ ་ ཚོ ག ས་ཀྱི ་ གནང་སྒོ ་ རི མ ་པ་གནང་ བཞིན་ཡོད་པ་གཞིར་བཅས། འདི་ནས་ཀྱང་དམ་ པ་གང་ཉིད་ཀྱིས་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་ལས་རྒྱུན་རིང་བོད་ སྤྱི ་ པའི ་ བསྟན་སྲི ད ་ཐོ ག ་ཞབས་ཞུ་མཐར་སོ ན ་

གནང་ཡོད་པ་ལ་ཡི་རངས་བསྔགས་བརྗོད་ཞུ་རྒྱུ་ དང་། གང་གིས་ཚེ་རབས་ཀུན་ཏུ་བྱས་བསགས་ སྡི ག ་ལྟུང་རྣམས་བྱང་ཞི ང ་དག་ནས་རྣམ་མཁྱེན་ རྒྱལ་བའི་གོ་འཕང་ལ་མྱུར་དུ་རེག་པའི་སྨོན་འདུན་

དང་། དེ་གའི་ནང་མི་ཉེ་འབྲེལ་ལྟོས་བཅས་ཡོངས་ ལ་ཐུགས་གསོ་ཞུ་རྒྱུ། ཞེས་འཁོད་གནང་ཡོད།

༄༅། །བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ ཚོ ག ས་དྲུང་ལས་ཁུངས་སུ་གྲོ ས ་ཚོ ག ས་ལས་ རིམ་ཕབ་སྒྱུར་གྱི་ལས་དོན་ཆེད་ལས་དྲུང་ས་མིག་ ཐོག་ཉིན་གླའི་ལས་བྱེད་ ༡ བསྐོ་གཞག་གནང་

འབྱམས་པའི་ཤེས་ཚད་ལག་འཁྱེར་གྱི་ངོ་བཤུས།

འཕྲིན་ (e-mail) ཁ་པར་ཨང་བཅས་འཚང་སྙན་ ནང་ཁ་གསལ་འགོད་དགོས། དུས་བཀག་རྗེས་ འཚང་སྙན་ཕུལ་འབྱོར་རིགས་ངོས་བཞེས་གནང་ རྒྱུ་མིན།

ཉིན་གླ་ལས་བྱེད་གསར་འདེམས་གསལ་བསྒྲགས།

འཆར་ཡིན་ན། གཤམ་གསལ་ཆ་རྐྱེན་ཚང་ཞིང་ ཞབས་འདེགས་ཞུ་འདོད་ཡོད་རིགས་ནས་འཚང་ སྙན་འབུལ་འཐུས། དགོས་ངེས་ཆ་རྐྱེན།

༡། ཉུང་མཐར་ལེགས་བྱང་མཐོ་རིམ་རབ་ འབྱམས་པའི ་ ཤེ ས ་ཚད་ལག་འཁྱེར་ཚད་ལྡན་ ཡོད་པ།

༢། ནང་པའི་ལྟ་གྲུབ་དང་ཚན་རིག་གི་ (Diploma) ཡོད་ན་བརྒྱ་ཆ་འཕར་མ། ༢། བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་འཕེར་བ་དགོས་རྒྱུ།

༣། ཀམ་པུ་ཊར་ཤེས་ཚད་གང་ལེགས་ཡོད་ པ། ༤། རྒྱུགས་གཞི། ངག་རྒྱུགས་ལེན་རྒྱུ།

གོང་གསལ་ས་མིག་ཐོག་ཆ་རྐྱེན་ལྡན་རིགས་ནས་ འཚང་སྙན་འགེངས་ཤོག་མཉམ་གཤམ་གསལ་ ཡིག་ཆ་ཁག་ངེས་པར་མཉམ་སྦྱར་དགོས་རྒྱུ། ༡། ཉུང་མཐར་ལེགས་བྱང་མཐོ་རིམ་རབ་

༢། བོད་མིའི་དྭང་བླངས་དཔྱ་དངུལ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༣༡ བར་གཙང་ཕུལ་ཟིན་ པའི་ལག་དེབ་ཀྱི་ངོ་བཤུས།

༣། གནས་ཡུལ་རྒྱལ་ཁབ་རྒྱ་གར་ནང་ཁྲིམས་ མཐུན་གནས་སྡོད་ཆོག་པའི་སྐྱབས་བཅོལ་ལག་ དེབ་ཀྱི་ངོ་བཤུས།

ཕོགས་དང་ཐོབ་ཐང་གཞན།

དཔལ་ལྡན་བཀའ་ཤག་གི ་ ཉི ན ་གླའི ་ རྩ་འཛི ན ་ དགོ ང ས་དོ ན ་ལྟར་ཉི ན ་གླའི ་གླ་ཕོ ག ས་འཐོ བ ་རྒྱུ། གཞུང་འབྲེལ་གུང་སེང་དང་རེས་གཟའ་སྤེན་པ་ཉི་ ༤། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ མའི་གུང་སེང༌། དེ་མིན་ལས་ཁུངས་གློ་བུར་སྒོ་ ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་རྒྱ་བོད་སྨན་ཁང་ཡོད་ བརྒྱབ་པ་དང༌། དམིགས་བསལ་གུང་སེང༌། དེ་ ན་དང༌། དེ་མིན་སྨན་ཁང་ཚད་ལྡན་གང་རུང་ནས་ བཞིན་དོ་བདག་རང་ངོས་ནས་ལས་བཅར་མ་ཞུས་ ནད་གཅོང་དང་འགོས་ནད་རི ག ས་མེ ད ་པར་ པ་བཅས་ལ་ཉིན་གླ་མེད། གཟུགས་བབ་ལས་འཕེར་ཡིན་པའི་སྨན་པའི་ངོས་ ཞུ་སྙན་ཕུལ་འབྱོར་ཁག་ལ་འདི་ནས་ཞིབ་ སྦྱོར་ (Medical Certificate) ངོ་མ། འཇུག་དང་འབྲེ ལ ་འོས ་ཆོ ས ་ལྡན་པ་ཚོ ར ་འབོ ད ་ བརྡ་དང་འབྲེ ལ ་ངག་རྒྱུགས་ལམ་ནས་འདེ མ ས་ ༥། འབྲེལ་ཡོད་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ནས་བྱ་ བསྐོ ་ བྱ་རྒྱུར་སྐབས་བསྟུན་ལག་འཁྱེར་སོ ག ས་ སྤྱོ ད ་ཐལ་སྐྱོ ན ་མེ ད ་པའི ་ ངོ ས ་སྦྱོ ར ་ངོ ་ མ་བཅས་ ཡི ག ་ཆ་ངོ ་ མ་ཁག་མཉམ་འཁྱེར་གྱི ས ་འབྱོ ར ་ཐོ ་ མཉམ་འབུལ་དགོས། འགོད་བཅར་དགོས་པ་བཅས་ཀྱི་གསལ་བསྒྲགས་ སུ། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་དྲུང་ལས་ཁུངས་ནས་ གོ ང ་གསལ་ཡི ག ་ཆའི ་ ངོ ་ བཤུས་ཁག་ལ་ ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༣ ལ།། འབྲེལ་ཡོད་ས་གནས་འགོ་འཛིན་ནམ། ལས་བྱེད་ འདེམས་ལྷན་ནས་བསྐོ་གཞག་བྱས་པའི་ཟུང་དྲུང་ གནས་རིམ་ཡན་སུ་རུང་གི་དག་མཆན་ལས་དམ་ The Secretary འཁོད་པ་ (Attestation) ཞུས་ཏེ་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ Tibetan Parliamentary Secretariat ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༢༧ ཉིན་གྱི་དགོང་དྲོ་ཆུ་ཚོད་ ༤ Gangchen Kyishong འགྱངས་མེད་འབུལ་དགོས་རྒྱུ། དོ་བདག་སོ་སོར་ Dharamsala-176215 འབྲེལ་བ་གནང་བདེའི་སླད་ཁ་བྱང༌། གློག་ Distt. Kangra, H.P INDIA 49

ཕྱི་ལོ་ ༢༠༢༠ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ནས་རྡ་ས་མེག་གྷན་བོད་ཀྱི་གསོལ་མགྲོན་ཁང་དུ་ཅེཀ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་ རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཟུང་སྦྲེལ་ཚོགས་གཙོ་སྐུ་ཞབས་ཧྥ་རན་ཊི་སེག་ཀོ་པི་རི་ཝ་ (Hon. Frantisek Kopriva) མཆོག་དང་། ཚོགས་མི་ལྕམ་སྐུ་ཌཱ་ན་བྷལ་ཁཱ་རོ་ ཝ་ (Ms. Dana Balcarova) མཆོག་རྣམ་གཉིས་ལ་དགོང་དྲོའི་གསོལ་ཚིགས་འདེགས་འབུལ་ཞུ་སྐབས་ལྷན་དུ་བསྒྲོན་པའི་པར།

བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་སྐུ་ཚབ་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཨུ་རུ་སུའི་མངའ་ཁོངས་ཁལ་མུག་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཨ་ཌུ་ཆཱིབ་བྷ་ཊོར་མཆོག་དང་། གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ལྕམ་སྐུ་མཱ་རི་ནཱ་མཆོག ཐུ་ཝ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་མཱར་གྷེན་མཆོག བྷུ་རི་ཡ་ཐི་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་ཨལ་ཌར་ཌེམ་ཌི་ནཱོབ་མཆོག ཨལ་ཏཡཱ་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་བྷོ་ཁུ་ཆི་ཀཱོབ་རོ་ཌོན་བྷོ་རི་སོ་ཝི་ཆི་མཆོག་དང་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་ མི་བྷི་ལི་ཀཱོབ་ཨི་ཝན་ཨི་ཊུ་ལོ་ཝི་ཆི་མཆོག ལོ་རྒྱུས་མཁས་དབང་སྐུ་ཞབས་ཨེ་ཌོ་རཱོབ་བྷ་རོན་ཊོའེ་ཡཱང་གྷོ་ཝི་ཆི་སོགས་དང་མཇལ་འཕྲད་གནང་སྐབས།