βιβλιοΜΑΝΙΑ!

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 1

βιβλιομανία! Ειδική Έκδοση - Διαγωνισμός με θέμα: «Σχολικές Κοινότητες Αναγνωστών» Ιανουάριος 2018

Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς

«Η μανία και το βιβλίο. Μια μανία που σε πλημμυρίζει και σε καθηλώνει. Τη βιώσαμε, τη νιώσαμε και την απλώσαμε στις σελίδες μας»

Έρευνα

Reading for Pleasure – Ανάγνωση για ευχαρίστηση

Χωρίς οικογένεια…Με

ιοι; ρ π ύ Κ ι ο ν υ Διαβάζο ι; ναι, πόσο και τ Αν

Πόσο δυνατός μ πορεί να είναι ο λόγος; οικογένειαΤο παράδειγμα της Mal ala You safzai

Όταν τα παιδιά ο νειρεύο μόνο ευ νται Θέλω να μεγαλώσω ή θέλω να μείνω παιδί; τυχισμέ Ποτάμια ανάγνωσης νο τέλο ς! α ρ τι νέ γκ ο υ :

Ταξίδι στο Νησί της Φαντασίας

Ελ ισ ά β ετ Μ ο υ τζ ά ν Μ α ρ ι ευτυχισμένη. κα ι ευ Πολιορκημένη αλλά ελεύθερη

Το βιβλίο του Χόρχε Μπουκ άι Λόγια του…βιβλιοπωλείου «Ιστορίες να σκεφτείς» απ οκαλύπτεται. ; ά ικ ν ο μ ρ α

ιώσουν β μ υ σ α ν ν ύ ο ρ ο τα ζώα μπ ι α κ ι εικνύει. ο δ ο π π ω ρ α θ ο ν τ ά λ ά Οι β ρ ε Ποιος είναι ο Καζούο Ισιγκούρο, εράρ Ντε Ν Ζ υ ο τ ς ια κ ώ φ ς Η ιστορία μια νικητής του φετινού Νόμπελ Λογοτεχνίας;

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 2

2 βιβλιομανία! βιβλιομανία! Ιδιοκτήτης Βούλα Μόρμορη, Διευθύντρια Διόρθωση Κειμένων και Συντονίστρια: Κυριακή Χατζηκαλλή, Β.Δ. Υπεύθυνη Ύλης και Έκδοσης Αγγελική Λαουτάρη Ιουλιανού, Φιλόλογος Συνεργάτες Καθηγητές που εργάστηκαν για την έκδοση της εφημερίδας: Ευγενία Γεωργιάδη ΒΔΑ΄, Κυριακή Χατζηκαλλή Β.Δ., Ελισάβετ Ιορδάνου, Β.Δ., Μαρία Στρατουρά Β.Δ., Ελπινίκη Νικηφόρου Φιλόλογος, Σκεύη Μαρκουλλή Φιλόλογος, Κυριακή Τσίτσου Φιλόλογος, Μαρία Αδάμου Φιλόλογος, Ηρόδοτος Παπανικολάου Φιλόλογος, Μαριλένα Σάββα Φιλόλογος, Ιωάννα Παπαλοΐζου Μαθηματικός, Δέσποινα Φιλιππίδου Αγγλικός, Μαρία Παλμύρη Οικιακής Οικονομίας. Συνεργάτες μαθητές: Ευφροσύνη Ζούμου, Μιχαήλια Κωνσταντίνου, Γεωργία Φιλίππου, Ειρήνη Γεωργίου, Μαρία Παναγή, Μαρίνα Κλεάνθους, Ειρήνη Θεοδότου, Άντρεα Χρίστου, Ελένη Κουμίδου, Κωνσταντίνα Λαζάρου, Μαρία Πέτρου, Αθηνά Παντελή, Μάριος Χατζηστυλλή, Χρίστος Γρηγορίου, Μάριος Κυπριανού, Σταύρος Νεοπτολέμου, Νίκος Πολυκάρπου, Άγγελος Πολυβίου, Άντρεα Θεοδοσίου, Ελεονώρα Βασιλείου, Κυριακή Γεωργίου, Ανδριανή Πλουτάρχου, Χρίστος Παναγή, Ελένη Κοτζιάπασιη, Στυλιανή Συμεωνίδη, Ιωακείμ Τοβλετιάν, Φρόσω Παναγή, Νικολέττα Κόκκινου, Ευρυδίκη Ροδοσθένους, Μαρία Κρασιά, Αντρέας Τσιάμπος, Κωνσταντίνας Χρυσοστόμου, Σεμέλη Παπαελευθερίου, Έλια Στυλιανού, Γιώργος Πεττεμερίδης, Παναγιώτης Σταυρινού, Σπύρος Κοτζιάμπασιης, Χρίστια Γεωργίου, Σπύρος Αρίστου, Ραφαήλια Χριστοδούλου, Νίκος Πολυκάρπου, Εφραίμ Κασάπης, Αντωνία Θεοδώρου, Νικολέττα Παναγιώτου, Μαρία Πρίμα, Μιχάλης Θεοδούλου, Δαμιανός Θρασυβούλου, Χαράλαμπος Ερωτοκρίτου, Αντρέας Κλεάνθους, Ειρήνη Χρυσοστόμου, Άγγελος Πολυβίου, Μαρία Ανδρέου, Ειρήνη Κωνσταντίνου, Γαβριέλλα Αριστοδήμου, Νεκτάριος Στυλιανού, Γεωργιάνα Νεοφύτου, Μιχαηλία Πεμπέτσιου, Θαλής Χριστοφίδη, Ευαγγελία Στυλιανού, Στέφανος Κούκου, Παναγιώτης Γεωργίου, Διονυσία Δημητρίου, Λοΐζος Χαραλάμπους, Αντώνης Χριστοφή, Ηλιάνα Κωνσταντίνου, Άντρη Κανέλλα, Καταλίνα Μαναΐλα, Χριστόδουλος Μιχαηλίδης, Μύρια Ψυλλούρα, Λένη Χαραλάμπους, Βάσια Τσιαούσιη, Χάρης Μηνά. Εκτύπωση Τυπογραφεία Printco

Δήλωση ταυτότητας

Προλογίζοντας την εφημερίδα «Βιβλιομανία» Σημείωμα από τη Διευθύντρια του Περιφερειακού Γυμνασίου Κοκκινοτριμιθιάς κ. Βούλα Μόρμορη Με ιδιαίτερη χαρά χαιρετίζω την έκδοση της εφημερίδας «Βιβλιομανία» μέσα στο πλαίσιο του Διαγωνισμού με θέμα: «Σχολικές Κοινότητες Αναγνωστών». Το βιβλίο αναπτύσσει την προσωπικότητα του παιδιού, το βοηθάει να ωριμάσει ψυχολογικά, δίνει φτερά στη φαντασία του, πλάθει ανθρώπους, προβάλλει αξίες, τρόπους ζωής, πολιτισμούς, του μιλάει για την καλοσύνη, την ομορφιά, την αλήθεια, το γεμίζει χαρά. Με την ανάγνωση του λογοτεχνικού κειμένου κινητοποιείται ένας σημαντικός μηχανισμός δημιουργικής μάθησης που διαθέτει ο άνθρωπος: η φαντασία. «Το ανθρώπινο μυαλό δεν αποθηκεύει απλώς γεγονότα και πληροφορίες, αλλά συνθέτει και ανασυνθέτει πληροφορίες». Η γνώση που προκύπτει από μια τέτοια διαδικασία δεν χάνεται ποτέ. Αυτό το στοιχείο της λογοτεχνικής ανάγνωσης, η μάθηση δηλαδή, κάνει το λογοτεχνικό βιβλίο πολύτιμο αρωγό στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στόχος της «Βιβλιομανίας» ήταν η σχολική μας κοινότητα να έρθει σε επαφή με το βιβλίο και ειδικότερα με κάθε είδους λογοτεχνικό κείμενο. Οι μαθητές γνώρισαν ποικίλα είδη βιβλίων, καλλιέργησαν δεξιότητες ανάγνωσης και ακρόασης, αλλά πρωτίστως ανακάλυψαν πως τα βιβλία και η βιβλιοθήκη μπορούν να γίνουν οι καλύτεροι φίλοι της καθημερινότητάς τους. Η συγγραφή, η επιλογή και η δημοσίευση των θεμάτων ανήκει αποκλειστικά στους μαθητές και μαθήτριες της σχολικής μας κοινότητας, καθώς και τους καθηγητές και τις καθηγήτριες που στάθηκαν αρωγοί στην προσπάθεια αυτή. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στον Σύνδεσμο Γονέων του Περιφερειακού Γυμνασίου Κοκκινοτριμιθίας που ενίσχυσε οικονομικά τη «Βιβλιομανία». Το συλλογικό αυτό ταξίδι με συντροφιά το βιβλίο, παρουσιάζεται στα φύλλα της «Βιβλιομανίας». Είναι ένα ταξίδι που σίγουρα δεν τελειώνει εδώ, καθώς ένα παιδί που θα μάθει να έχει μια προσωπική σχέση με το βιβλίο δεν θα σταματήσει ποτέ να διαβάζει. Η φιλαναγνωσία είναι μια αρετή που κατακτάται δύσκολα, αλλά δεν χάνεται ποτέ.

«Το βιβλίο ριζώνει στην καρδιά και στην ψυχή».

Δημιουργία εξωφύλλου από τις: Μαρίνα Κλεάνθους, Ειρήνη Θεοδότου και Άντρεα Χρίστου «Βιβλία παντού. Στο λεωφορείο, στους δημόσιους χώρους, στην «ουρά» … άνθρωποι να περιδιαβαίνουν στις σελίδες της λογοτεχνίας, το βιβλίο ριζώνει στην καρδιά και στην ψυχή. Παραμένει ένας φίλος. Υπάρχει στα «αντικείμενα» που κουβαλάει μαζί ως αναπόσπαστα στοιχεία της προσωπικής καθημερινής ζωής του». Κάποτε ριζώνουν και τα λόγια. Αν ο άνθρωπος ενσωματώσει το διάβασμα ως μια γενικευμένη συμπεριφορά, αν βλέπει τους γονείς του να διαβάζουν βιβλία αλλά και να είναι οι ίδιοι «ανοιχτό βιβλίο», αν βλέπει στο λεωφορείο, στους δημόσιους χώρους, στην «ουρά» της τράπεζας, στο σχολείο τους καθηγητές του… ανθρώπους να περιδιαβαίνουν στις σελίδες της λογοτεχνίας, τότε το βιβλίο θα ριζώσει μέσα του για τα καλά, θα βγάλει κλαδιά, φύλλα, θα καρποφορήσει…Θα μείνει ένας φίλος, που πάντα θα υπάρχει στην τσάντα του, στα «αντικείμενα» που κουβαλάει μαζί του ως αναπόσπαστα στοιχεία της προσωπικής καθημερινής ζωής του. Η εφημερίδα μας δεν έχει απλά θέμα το βιβλίο. Προσπαθεί να ανιχνεύσει τη σχέση των πέντε αισθήσεων με το βιβλίο. Με την αφή νιώθεις το βιβλίο, το εξώφυλλό του, τις σελίδες του, αγγίζεις τα τυπωμένα γράμματα. Με την όραση βλέπεις τον τίτλο, τη γραμματοσειρά, τις εικόνες, τα χρώματά του, «βλέπεις» και τις εικόνες που σχηματίζονται νοερά μέσα στο μυαλό σου. Με την ακοή ακούς το θόρυβο που κάνουν οι σελίδες του στα χέρια σου, αλλά «ακούς» και τις φωνές που βγάζουν οι αράδες του, τα πρόσωπα που σου μιλάνε και τους μιλάς κι εσύ. Με την όσφρηση νιώθεις τη μυρωδιά του, τη διαφορετική εκείνη μυρωδιά που έχει το κάθε βιβλίο καθώς γυρνάς τις σελίδες του, μα και τις μυρωδιές που αναδύονται από τις εικόνες του. Τέλος, η γεύση. Όταν το χέρι σου γυρίσει την τελευταία σελίδα του και τελειώσεις το διάβασμά του, γεύεσαι του καρπούς του.

Τι είναι για τον άνθρωπο ένα βιβλίο; Τα βιβλία είναι ελπίδα και αγάπη. Όταν τα διαβάζεις παίρνεις τη γνώση τους και τη ρουφάς σαν σφουγγάρι, λες και είναι μια αγκαλιά που σου δίνει ζεστασιά και σου προσφέρει την αγάπη της απλόχερα. Καθώς τα διαβάζεις, ταξιδεύεις μαζί τους σε χώρες μακρινές, φανταστικές, με διαφορετικούς κόσμους, που όλο σε τραβάνε να μάθεις περισσότερα για αυτούς. Κάθε ένα γράμμα, κάθε μια συλλαβή, κάθε μια πρόταση που διαβάζεις μέσα σε αυτά σε μαγεύει, είναι σαν να ξαναγεννιέσαι. Η γνώση είναι η τροφή του Αγίου Πνεύματος και σίγουρα είναι μεγάλη ευλογία για εμάς τους ανθρώπους να τρεφόμαστε πνευματικά με αυτή την τροφή. Μέσα από τα βιβλία μπορείς, όταν θέλεις, να μάθεις πολλά πράγματα για οτιδήποτε και κυρίως για την ιστορία του πολιτισμού σου. Οι άνθρωποι πάντοτε έχουν την ανάγκη να εκφραστούν και τα βιβλία σίγουρα, μια τέτοια στιγμή είναι μία πολύ καλή ευκαιρία. Πάνω στις σελίδες τους μπορείς να γράψεις κάθε

σου γνώση, που εσύ θεωρείς σημαντική για να τη μάθουν περισσότεροι. Όλα αυτά θέλαμε να σας μεταδώσουμε εγώ και οι συμμαθήτριές μου με τον δικό μας τρόπο. Έτσι κάναμε μία ζωγραφιά έξω από τη βιβλιοθήκη του σχολείου μας, με το Άγιο Πνεύμα σε μορφή περιστεριού να μεταφέρει με σχοινιά διάφορα βιβλία και να προσφέρει την τροφή του με αγάπη σε όλο τον κόσμο. Η γνώση είναι η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Όσοι δεν επιδιώκουν να ρουφήξουν όλη αυτή τη γνώση που μας προσφέρουν τα βιβλία, κάποια στιγμή στο μέλλον θα συνειδητοποιήσουν το μεγάλο λάθος που έκαναν, αλλά θα είναι αργά. Της Ευφροσύνης Ζούμου εκ μέρους της ομάδας που έφτιαξε την τοιχογραφία: Μιχαήλια Κωνσταντίνου, Γεωργία Φιλίππου, Ειρήνη Γεωργίου και Μαρία Παναγή.

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 3

Συνέντευξη σε ένα Βιβλιοπωλείο

βιβλιομανία! 3

Λόγια του…βιβλιοπωλείου Πού αλλού να μιλήσει κανείς για βιβλία, παρά καθισμένος ανάμεσά τους! Λόγια ειπωμένα ανάμεσα σε βιβλία, για τα βιβλία. Η κ. Χριστίνα Κουρκούνα, υπεύθυνη του Βιβλιοπωλείου των καταστημάτων Public στη Λευκωσία, μας συνάντησε στο αγαπημένο της μέρος. Εκεί ανάμεσα στα βιβλία μας συνομιλήσαμε για την καθημερινότητά της και τη μεγάλη της αγάπη: τα βιβλία. Ονομάζομαι Χριστίνα και εργάζομαι εδώ και ένα χρόνο στο Τμήμα Βιβλίων. Εξαρχής έβλεπα ότι οι άνθρωποι που διάβαζαν περισσότερο ήταν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και αρκετές φορές οι γονείς παρότρυναν τα παιδιά να αγοράσουν ένα βιβλίο. Τα παιδιά ακολουθούν το παράδειγμα των γονιών τους και αποφασίζουν να αγοράσουν ένα βιβλίο. Αλλά, ανά περιόδους αυτό αλλάζει. Όσο πλησιάζουμε στην περίοδο που ονομάζουμε «back to school» τα παιδιά τείνουν να ξεχνάνε το βιβλίο. Είναι πιο συγκεντρωμένα στο σχολείο. Στις υπόλοιπες περιόδους του χρόνου υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και από παιδιά. Συνήθως τα παιδιά προτιμούν περισσότερο βιβλία φαντασίας, περιπέτειας, επιθυμούν το βιβλίο να έχει μυστήριο.

-Σε ποια ηλικία τα παιδιά διαβάζουν περισσότερο βιβλία; -Πιστεύω ότι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Αρχικά παιδιά από 8 με 13 χρονών προτιμούν περισσότερο βιβλία φαντασίας δηλ. «Ντετέκτιβ Κλουζ», περιπέτειας της κατηγορίας Σέρλοκ Χόλμς και όσο μεγαλώνουν αλλάζουν προτιμήσεις. Ίσως να προτιμούν βιβλία «Βίκινγκ» ή παρόμοιου τύπου.

-Στο κατάστημα έρχονται περισσότερο για ηλεκτρονικά είδη ή για τα βιβλία; -Για να είμαι ειλικρινής, πιστεύω πως τραβάει περισσότερο η τεχνολογία. Αλλά όσο περνάει ο καιρός, το βιβλίο γίνεται περισσότερο βίωμα στους ανθρώπους κάθε ηλικίας και θεωρώ πως θα ανακτήσει το χαμένο έδαφος.

-Πιστεύετε δηλαδή ότι ίσως οι Κύπριοι δεν διαβάζουμε τόσο πολύ γιατί ακόμη δεν το έχουμε στην κουλτούρα μας; -Δεν μπορώ να το κρίνω, αλλά ούτε μπορώ να είμαι αντικειμενική γιατί έχω ένα χρόνο μόνο στην Κύπρο και δεν γνώριζα τα δεδομένα του πριν και τώρα. Αυτό που βλέπω είναι ότι πολλοί Κύπριοι είναι ψαγμένοι. Έρχονται να κοιτάξουν πιο εξονυχιστικά το βιβλίο, το συγγραφέα, θα κοιτάξουν κατηγορίες που δεν διαβάζονται και τόσο εύκολα. Υπάρχει και η κατηγορία ανθρώπων που θα προτιμήσουν το πιο ρομαντικό, ίσως περισσότερο οι κυρίες. Γενικά, υπάρχουν και οι ψαγμένοι που θα αναζητήσουν το «κάτι ιδιαίτερο», υπάρχει και η άλλη μεριά που τους αρέσει το ρομαντικό

και ίσως το πιο «εμπορικό» βιβλίο.

-Πιστεύετε ότι περισσότερο άντρες ενδιαφέρονται στο να διαβάσουν βιβλία, παρά γυναίκες; -Θα έλεγα πως όχι. Περισσότερο οι κυρίες είναι αυτές που ενδιαφέρονται για τα βιβλία και αγοράζουν βιβλία.

- Έχετε τακτικούς πελάτες; -Ναι! Έχω καταφέρει να γνωρίσω και εγώ τακτικούς πελάτες που πλέον με γνωρίζουνε και ξέρω τα γούστα τους, έτσι μπορώ να τους συστήσω ένα βιβλίο και να τους καθοδηγήσω σωστά στο να επιλέξουν το βιβλίο που τους αρέσει.

-Υπάρχουν κατηγορίες πελατών; -Ναι υπάρχουν πάντα κατηγορίες πελατών. Υπάρχουν πελάτες οι οποίοι θα κατευθυνθούνε στο βάθος του καταστήματος γιατί γνωρίζουν ότι μέσα υπάρχουν λίγο πιο διαφορετικοί - ιδιαίτεροι τίτλοι. Μπροστά θα σταματήσει κόσμος που βλέπει τι υπάρχει, ποια είναι τα πιο «εύκολα» και τα πιο «εμπορικά» βιβλία και εκεί θα τα ψάξει, θα τα πάρει και θα φύγει. Ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει ότι στο βάθος του καταστήματος υπάρχουν τα λίγο πιο «ψαγμένα» βιβλία.

-Εσύ Χριστίνα διαβάζεις βιβλία; -Διαβάζω όσο μου αρέσει εμένα… Θέλω να πω, είχα την αίσθηση ότι δουλεύοντας σε ένα βιβλιοπωλείο, όλη την ώρα θα ήμουν συνέχεια με ένα βιβλίο στο χέρι. Βελτιώθηκα κατά πολύ, διάβαζα τόσο-όσο, πλέον λόγω του ότι βλέπω και καινούριους τίτλους, παρατηρώ ότι ενθουσιάζομαι λίγο περισσότερο και θα δανειστώ κάτι, θα αγοράσω κάτι. Το κάνω πλέον πιο συχνά.

- Θα ήταν καλό να θίξουμε ένα άλλο θέμα: ότι ίσως οι ρυθμοί της ζωής δεν μας αφήνουν να διαβάζουμε όσο θα θέλαμε…

- Σίγουρα και αυτό είναι ένα θέμα το οποίο το συζητάω και με πελάτες και ιδίως λόγω τεχνολογίας. Με πολλούς γονείς που το έχω συζητήσει, μου είπαν ότι η τεχνολογία λίγο, τους έχει αφήσει το χαρτί πίσω και προτιμούνε το παιχνίδι στο «τάμπλετ» ή στον υπολογιστή. Ακόμα και το ηλεκτρονικό βιβλίο θα προτιμήσουνε κάποιοι παρά το έντυπο.

-Χριστίνα πώς θα όριζες την έννοια του καλού βιβλίου; Τι είναι για σένα το καλό βιβλίο; - Καλό βιβλίο είναι αυτό το οποίο

εμένα θα με αγγίξει, θα με τραβήξει από τη γραφή του συγγραφέα, από το ύφος το οποίο παρουσιάζεται το όλο θέμα, από την πορεία, την εξέλιξη του βιβλίου και όχι τόσο ως προς το τέλος. Δηλαδή δεν κοιτάω το τέλος… Έρχονται οι πελάτες και μου λένε έχει καλό τέλος ή όχι; Ένα πράγμα που παρατηρώ και μου έχει κάνει εντύπωση, είναι το ότι με ρωτάνε: Ποιο είναι το «best seller» σας ή ποιο είναι το πιο ευ-πώλητο γιατί θέλουμε να το κάνουμε δώρο; Και το καλύτερο «best seller» εμένα μπορεί να μη με αγγίξει εν τέλει. Ναι, θα κερδίσω πράγματα από αυτό, δηλαδή μπορεί να έχει κάτι το ιδιαίτερο στη γραφή, μπορεί να έχει εκπληκτική πορεία στην ιστορία του, αλλά μπορεί εμένα να μη με αγγίξει. Άρα, δεν έχει να κάνει με το αν είναι ευ-πώλητο ή όχι.

-Επηρεάζεστε από το εξώφυλλο; -Εγώ έχω μάθει να μην επηρεάζομαι. Πολλοί πελάτες ναι.

-Στην περίοδο των γιορτών: Χριστούγεννα, Πάσχα, ο κόσμος δείχνει την προτίμησή του στο βιβλίο ως δώρο; -Ναι, είναι αυτό που ανέφερα πριν, αυτό συμβαίνει κατά περιόδους. Τα Χριστούγεννα το πιο πάνω φαινόμενο παρουσιάζεται συχνά. Παιδιά, αλλά και μεγαλύτερης ηλικίας άνθρωποι, αγοράζουν και λένε ότι θα το κάνουν δώρο στο εαυτό τους. Και εκεί καθόμαστε, ψάχνουμε, βρίσκουμε, αναλύουμε.

-Ποια κατηγορία βιβλίου ελκύει περισσότερο τους εφήβους, τη νεολαία; -Φαντασίας και περιπέτειας πιο πολύ.

-Χριστίνα τι είναι αυτό που θα τραβήξει την προσοχή του εφήβου; - Θα έλεγα πάλι τα βιβλία φαντασίας.

-Παρατηρήσαμε ότι στο Βιβλιοπωλείο υπάρχει και ένα ράφι με βιβλία στην κατηγορία «Αυτοβελτίωση». Ποιες ηλικίες προσελκύει αυτό το ράφι; -Για να είμαι ειλικρινής, εφήβους δεν παρατηρώ τόσο συχνά. Σε αυτή την κατηγορία πηγαίνουν από 24 χρονών και άνω.

-Ένα μεγάλο ευχαριστώ που μας αφιέρωσες λίγο από τον χρόνο σου.

- Εγώ σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δώσατε. Των Ελένης Κουμίδου και Κωνσταντίνας Λαζάρου Ευχαριστούμε το κατάστημα Public για την ευγενή παραχώρηση του χώρου και τη φιλοξενία.

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 4

4 βιβλιομανία!

Ο Πέτρος και ο μεγάλος του περίπατος.

υ ο τρ Πέ υ το ς το πα ρί πε ς ο άλ εγ μ Ο , η Ζέ ς η Άλκ υ ο τρ Πέ υ το ς το πα ρί πε ς ο άλ εγ μ Ο , η Ζέ ς η Άλκ

Το βιβλίο αυτό είναι ένα μυθιστόρημα γραμμένο κυρίως για παιδιά και εφήβους από τη λατρεμένη ελληνίδα συγγραφέα Άλκη Ζέη. Πρόκειται για τον Πέτρο, ένα αγόρι παιδικής ηλικίας (εννιά ετών), ο οποίος περιγράφει αυτά που ζει αυτός και η οικογένειά του στην Ελλάδα κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Χωρίζεται σε τέσσερα μέρη: το «Όχι» (κήρυξη Ελληνοϊταλικού Πολέμου), το «Πεινάααω» (ο πρώτος δύσκολος χειμώνας της κατοχής, κατά τη διάρκεια του οποίου ταλαιπωρείται ο παππούς του ίδιου και πεθαίνει η γιαγιά του καλού του φίλου Σωτήρη), το «Συσσίτιο» (στο σχολείο του Πέτρου αρχίζουν τα συσσίτια, ενώ ο ίδιος συνειδητοποιεί πως αρχίζει η Αντίσταση στους κατακτητές) και το «Λευτεριά ή θάνατος» (ο Πέτρος, η μεγαλύτερη του αδελφή Αντιγόνη και ο Σωτήρης συμμετέχουν σε επαναστατικές και διαδηλωτικές πράξεις, ενώ γνωρίζουν τη θηριώδη βαρβαρότητα των κατακτητών, οι οποίοι θα σκοτώσουν τον φίλο του Πέτρου. Το βιβλίο τελειώνει στις 12 Οκτωβρίου 1944, την επομένη της αποχώρησης των Γερμανών από την Αθήνα. Ο Πέτρος είναι «άντρας πια, δεκατριώ χρονώ!». Γι’ αυτόν και τη μεγαλύτερη αδελφή του ξεκινάει «μία καινούργια ζωή!», καθώς έχουν και οι δυο μεγαλώσει και ωριμάσει θεαματικά). Αυτό που μου έκανε μεγάλη εντύπωση είναι το ότι ο Πέτρος, το βράδυ πριν την κήρυξη του πολέμου, ευχήθηκε να γίνει κάτι, ώστε να μην πάει στο σχολείο την επομένη (πόσες φορές το ευχηθήκαμε αυτό;). Η ευχή του πραγματοποιήθηκε και τη μετάνιωσε με το που άνοιξε τα μάτια του το επόμενο πρωί. Αυτό μας διδάσκει ότι αυτό που πιστεύουμε πως θέλουμε, ίσως τελικά να μην το επιθυμούμε πραγματικά. Το ότι αυτό που πιστεύουμε δεν μπορεί να είναι πάντα αλήθεια, αποδείκτηκε με την ανακάλυψη του Πέτρου πως ο παππούς του έκοβε κρυφά ψωμί από αυτό που ήταν για όλη την οικογένεια και το κρατούσε για τον εαυτό του. Εντυπωσιάζει και συγκινεί, επίσης, πόσο ηρωικά και άφοβα συμμετείχαν τα παιδιά σε διαδηλώσεις και αμέσως μετά πόσο ωρίμασαν. Όταν ο Πέτρος χάνεται στην πόλη, βλέπει πόσο την άλλαξε ο πόλεμος, αφού οι δρόμοι ήταν πια έρημοι και πολλά καταστήματα κλειστά. Με φρίκη παρατηρεί μία γυναίκα που ψάχνει στα σκουπίδια για τροφή σε τέτοια κατάσταση, που δεν τον προσέχει καν και όταν τελικά τον προσέξει, κρατά τον σκουπιδοτενεκέ έτσι ώστε να μην τον στερηθεί η ίδια. Μέσω αυτής της σκηνής, η Ζέη επιδιώκει την ευαισθητοποίηση των αναγνωστών στο θέμα της φτώχειας. Το συγκεκριμένο βιβλίο στέλνει πάρα πολλά και σημαντικά μηνύματα, ιδίως για εμάς τους εφήβους, και αξίζει να διαβαστεί. Της Αθηνάς Παντελή έτρου Της Μαρίας Π

ν ο τ ς α τ ν ο ζ ά β Δια ατο π ί ρ ε Π ο λ ά γ ε «Μ του Πέτρου» πη της πιο μεγάλη αγά ος, η ι να εί α ίδ «Η πατρ ο θείος Άγγελ παρήγγειλε κι Το . ς» α μ ς ή ς τώρα δα ζω λία. Μα τούτο ιβ β τα ι κα ν α εν έλεγε το 'λεγ ύσε βουβός, δ νο ερ π υ ο π ς . Δεν ο κόσμο α που στέναζε ίδ τρ α π ν τη . Δε γράτίποτα για ν εθνικό ύμνο το ν α σ ύ ο δ υ λάδα! τραγο υς «Ζήτω η Ελ το ά ρ α β λά Δε φανε τα «ΠΕΙΝΑΜΕ». νο ό Μ ». ς! νο θ Ζήτω το Έ ιάβασε ο ν ιστορία να δ τη σ τέ ο π ι τα ά να φώθυμ ν ήρωα που να νέ κα α γι ς ρΠέτρο και στην πολιο α μ κό Α ». ω νά ναζε «Πει υ πέθαιναν ολογγιού, πο εσ Μ υ το α ΙΑ». κί ζαν «ΕΛΕΥΘΕΡ να ώ φ , να εί π στην

Κείμενο: Του Μάριου Χατζη στυλλή Σχέδιο: Του Χ ρίστου Γρηγο ρίου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 5

βιβλιομανία! 5

Συνέντευξη με τον Γιάννη Σπανό Αγωνιστής και συγγραφέας, ζει και δημιουργεί ανάμεσά μας διατηρώντας άσβεστη τη μνήμη μέσα από το έργο του. Μάριος Κυπριανού, Σταύρος Νεοπτολέμου: Καλημέρα σας κ. Σπανέ. Τα όσα έχουμε διαβάσει και μάθει για σας μας κίνησαν το ενδιαφέρον και θελήσαμε, μέσα από την συνέντευξη αυτή, να μάθουμε περισσότερα για σας. Γιάννης Σπανός-Βεβαίως ξεκινήστε, σας ακούω. Μ-Κύριε Σπανέ, θα θέλαμε αρχικά να μιλήσουμε και για το συγγραφικό σας έργο. Τιμηθήκατε από Προέδρους της Δημοκρατίας για το συγγραφικό σας έργο. Ως άξιος της πατρίδος από τον Διγενή για την αγωνιστική σας προσφορά στην πατρίδα. Από το ΣΙΜΑΕ (Υπ. Παιδείας και Πολιτισμού ) με το μετάλλιο Ελευθερίας. Από οργανωμένα σύνολα στην Κύπρο και την Ελλάδα. Βραβευτήκατε με Πρώτο Διεθνές Βραβείο σε πανελλήνιο διαγωνισμό για το μυθιστόρημά σας του «ΜΑΡΚΟΣ ΒΡΑΝΑΣ, Ο Εκδικητής της Σμύρνης». Με Πρώτο Διεθνές Βραβείο για το θεατρικό σας έργο «Το Χρέος». Με Πρώτο Βραβείο σε παγκύπριο διαγωνισμό για το θεατρικό «Μάρκος Δράκος». Με Πανελλήνια διάκριση για το ιστορικό σας έργο: « Κύπρος, 800 χρόνια Αντιστάσεων. ΟΙ ΚΥΠΡΙΟΙ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΣΤΟΥΣ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ. Οι Κύπριοι στην Επανάσταση του 1821» και το 2011 βραβευτήκατε για το θεατρικό σας έργο : Φωνές από την Αγχόνη.Είστε Μέλος Διεθνών Ενώσεων Συγγραφέων και έργα σας μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες Με όλή αυτή την πλούσια συγγραφική δράση, θα θέλαμε να σας ρωτήσουμε αν ξεχωρίζετε κάποιο από τα βιβλία σας και γιατί. ΓΣ- Αν εξαιρέσουμε τα ιστορικά βιβλία έξι με επτά ογκώδης τόμοι, ο τελευταίος είναι 800 σελίδες, ασχολήθηκα ιδιαίτερα με τα μυθιστορήματα και πιο αγαπημένο μου είναι ο «Μάρκος Βρανάς, ο εκδικητής της Σμύρνης» δεδομένου ότι έκανα τον πρωταγωνιστή όπως θέλω, Έλληνα παλικάρι, έξυπνο και με δράση μέσα στην καρδιά της αδικίας. Μ- Ποια είναι η πλοκή του βιβλίου; ΓΣ- Η πλοκή του βιβλίου είναι ένας νέος που καταγόταν από τη Σμύρνη, ο οποίος ζει στην Αμερική, έκανε στους πεζοναύτες της Αμερικής και έχασε τους δικούς του, τον πατέρα, τη μητέρα του και όλους τους άλλους στην καταστροφή της Σμύρνης τον Αύγουστο του 1922. Άκουσε ότι υπάρχει μια γυναίκα στην πόλη Λεμεσό της Κύπρου που μοιάζει με την μητέρα του και θέλει να πάει να δει τι γίνεται και κατέβηκε στην Κύπρο, στη Λεμεσό. Εκεί όμως, τον καιρό εκείνο, υπήρχε μια γκανγκστερική συμμορία του Ζαχαρία, η οποία έκανε φοβερά πράγματα. Ανάγκαζε τον κόσμο να πληρώνει προστασία, σκότωνε ανθρώπους κλπ. Και ήρθε σε σύγκρουση με αυτούς τους τύπους ο Μάρκος, έψαξε να βρει τη μητέρα, δεν ήταν η μητέρα του, αλλά πήρε πληροφορίες πως η μητέρα του βρίσκεται σε ένα συνοικισμό προσφύγων Μικρασιατών στην Αθήνα, το 1955 και εν συνέχεια στην Αθήνα απέναντι από το στάδιο του Παναθηναϊκού υπήρχε ένας συνοικισμός Μικρασιατών προσφύγων. Πηγαίνει λοιπόν εκεί και συναντά μια φίλη της μητέρας του η οποία τον καθοδηγεί πού να την βρει και πραγματικά αρχίζει την έρευνα, νοείται ότι στις αναζητήσεις του συγκρούεται με τον υπόκοσμο με λεπτομέρειες και φτάνει σε κάποιο στάδιο να βρει τη μητέρα του αιχμάλωτη μιας συμμορίας παρανόμων κακοποιών, τους καθαρίζει και ελευθερώνει τη μητέρα του. Ύστερα θέλει να πάει να δει τη γειτονιά του στη Σμύρνη και να βρει εκεί εκείνους οι οποίοι σκότωσαν τον πατέρα του. Έμαθε πολλά επίσης και όντως πήγε στη Σμύρνη, συνάντησε τον δολοφόνο του πατέρα του και του επεφύλαξε ως τιμωρία και τη θεία δίκη την ίδια ποινή που είχε επιβάλει ο ίδιος στον πατέρα του, την κρεμάλα. Σ-Κύριε Σπανέ, αναφερόμενοι στα βιβλία σας και στο συγγραφικό σας έργο, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν οι ήρωες των βιβλίων σας έχουν προδιαγεγραμμένη

πορεία την οποία γνωρίζετε και ακολουθείτε ως την τελευταία σελίδα ή υπάρχει πιθανότητα «αυτονόμησής» τους κατά τη διάρκεια συγγραφής του βιβλίου; ΓΣ-Όσα βιβλία έγραψα, ουδέποτε είχα πρόγραμμα. Δεν προγραμμάτιζα τίποτα ούτε σχέδια, απλά δημιουργούσα τον πρωταγωνιστή/πρωταγωνίστρια και στην εξέλιξη των πραγμάτων δημιουργούσα την ιστορία. Χωρίς να ξέρω το καταστάλαγμα χωρίς να ξέρω το τέλος. Έν παση περιπτώσει, το τέλος έρχεται μόνο του αλλά είναι έκπληξη! Για παράδειγμα, στην τελευταία σελίδα λύνεται το μυστήριο και επιβάλλεται η λύση όπως και στην αρχαία τραγωδία. Βέβαια συνήθως δικαιώνεται η προσπάθεια του κεντρικού ήρωα, αν και πάντοτε υπάρχει στην ιστορία μια γυναίκα, ένα ειδύλλιο, το οποίο κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Αυτές οι ευαισθησίες είναι ένα από τα μυστήρια του μυθιστορήματος το οποίο σου κινεί το ενδιαφέρον να μάθεις τι θα γίνει. Πράγμα το οποίο επιτυγχάνεται στο μυθιστόρημα «Η δύναμη της μοναξιάς» είναι ένα από τα αγαπημένα μου δεδομένου ότι μέσα στο έργο ο πρωταγωνιστής μου μοιάζει και αντιδρά όπως θα αντιδρούσα και εγώ. Όπως βέβαια και στον «Εκδικητή της Σμύρνης», στο περιπετειώδες μυθιστόρημα «Μακρύς ο δρόμος για το Μοντεβιδέο» και ξεκινά λέγοντας ότι η μάνα μου είχε ένα αδερφό τον Νικόλα, ο οποίος το 1912 μπαίνει σε ένα καράβι και ξενιτεύεται και καταλήγει στο Μόντεβιδέο της Ουρουγουάης. Εκεί, εξελίσσεται η όλη ιστορία του Νικόλα. Το μόνο που είχα από αυτόν τον άνθρωπο είναι ότι κάποια στιγμή είδα ένα γράμμα που έστειλε στον Θείο μου, τον αδελφό του και έγραφε «Nicolas Leontis Μόντεβιδέο» και έκατσα και έγραψα το μυθιστόρημα για τον Νικόλα, το οποίο είναι και το πιο μεγάλο μου. Η βάση του είναι μια πολύ έντονη ερωτική ιστορία με μια όμορφη αρχόντισσα του Μπουένος Άϊρες και του Μοντεβιδέο και καταλήγει στην Ελλάδα τις ημέρες που ο Βενιζέλος χάνει τις εκλογές του 1920 και μπαίνει στο πλοίο για να αυτοεξοριστεί στο Λονδίνο. Οι σκιές είναι πολύ έντονες και στο τέλος η εξέλιξη είναι κάπως συγκλονιστική που νομίζω άρεσε σε πολύ κόσμο διότι υπάρχουν οι λεπτομέρειες του Βενιζέλου, ο οποίος με το μυαλό και με την πολιτική διπλωματία του κατόρθωσε να πολλαπλασιάσει την Ελλάδα, να απελευθερώσει τα σκλαβωμένα μέρη και την Ιωνία. Τον Αύγουστο του 1920 κάποια στιγμή αναγκάζεται να εξοριστεί, διότι αυτός ο νικητής κατήλθε στις εκλογές και οι Έλληνες δεν τον ψήφισαν. Σ-Από τα έργα σας, τι θα μας προτείνατε να διαβάζαμε σύμφωνα με την ηλικία μας; ΓΣ-Τον εκδικητή της Σμύρνης! Μ-Κύριε Σπανέ, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν μέσα από τα συγγραφικά σας έργα στοχεύετε να περάσετε κάποια μηνύματα στους αναγνώστες σας. ΓΣ- Πάντοτε! Τα κεντρικά σημεία εμπνεύσεως είναι: η ανθρωπιά,ο δυνατός χαρακτήρας και βέβαια η φιλοπατρία. Πάντοτε υπάρχει το στοιχείο της φιλοπατρίας εκτός από το μυθιστόρημα «Η δύναμη της μοναξιάς», εκεί πρωταγωνιστεί ένας νευροχειρουργός, διότι ήθελα να σπουδάσω ιατρική αλλά επειδή αιχμαλωτίστηκα και μετα από όλα αυτά, τα χρόνια πέρασαν και έγινα φιλόλογος, αλλά η αγάπη μου προς την ιατρική παρέμεινε μέσα μου και έτσι ο πρωταγωνιστής του μυθιστορήματος είναι γιατρός. Σ- Κύριε Σπανέ, κλείνοντας θα ήθελα να σας ρωτήσω εσείς που είστε « ζωντανή ιστορία» για τον τόπο μας, τι θα συμβουλεύατε την κυπριακή νεολαία σήμερα σύμφωνα με τις πολιτικές εξελίξεις στο Κυπριακό; ΓΣ-Πιστεύω ότι οι νέοι πρέπει να επανέλθουν στον κόσμο των ιδεωδών. Δεν μπορώ να απομακρυνθώ από τα ιδεώδη τα οποία ενέπνευσαν εμένα και τη γενιά μου. Τότε, οι νέοι, οι έφηβοι είχαν οράματα. Πίστευαν στην ανάγκη, για παράδειγμα, της υπηρεσίας προς την πατρίδα, στην ανάγκη της ανθρωπιάς αν θα είναι εραστές να είναι τίμιοι και λεβέντες. Τότε οι άνθρωποι, οι νέοι εξελίσσονταν σε λεβεντόπαιδα, διακινδύνευαν, αλλά μέσα τους είχαν πίστη και ξεπερνούσαν τους κινδύνους, εγώ δεν θα ξεπεράσω ποτέ όταν η νεολαία

κατέβαζε διαδηλώσεις εναντίον ποιων; εναντίον των Τούρκων και των Εγγλέζων και συγκρούονταν με τα χέρια τους και με τους ιστούς των σημαιών στην οδό Λήδρας. Το έκαναν γιατί; ήθελαν να ελευθερώσουν την πατρίδα τους. Οι σημερινοί νέοι βλέπουν απέναντι τον Πενταδάκτυλο που είναι σκλαβωμένος. Μπορεί να κάνουν μία διαδήλωση, αλλά πρέπει για να πάν στον χώρο προορισμού της διαδήλωσης είναι καλά να ακούν τραγούδια και μουσική από μουσικούς οι οποίοι εγκαθίστανται στις εξέδρες και τραγουδούν. Έχασε η νεολαία τα ιδεώδη της και για αυτό φταίει το κράτος, από την πρώτη στιγμή της γέννησής του μέχρι τώρα. Τότε δεν υπήρχε κράτος, υπήρχε επανάσταση, υπήρχε αγώνας , ο λαός ήταν ενωμένος και ο φόβος δεν επηρέαζε τον κόσμο, ο κόσμος έμαθε να ζει μέσα στον κίνδυνο. Σκεφτείτε το εξής: έφευγα από την οδό Θυσέως 32 όπου κρυβόμουν για να πάω μαζί με τον Αλέκο Μαυρομμάτη να χτυπήσουμε με βόμβα ή αλλιώς και πηγαίνοντας σταματούσαμε στον Άγιο Ιωάννη και ανάψαμε ένα κερί, κάναμε τον σταυρό μας και βαδίζαμε προς τον θάνατο. Πολλές φορές ανάβαμε κερί “δανεικά”, διότι δεν κρατούσαμε 1 γρόσι να αγοράσουμε κερί και λέγαμε της Παναγίας να μας προσέχει για να έρθουμε να της ανάψουμε κερί και αύριο. Ύστερά ήτανε η κρεμάλα, το φοβερότερο στοιχείο της επανάστασης είναι ο θάνατος στην Κρεμάλα. Τους έβλεπες να βαδίζουν προς την αγχόνη και να τραγουδούν, ήμουν μαζί με τον Ευαγόρα Παλλικαρίδη από τα ανακρίτρια μέχρι τη κρεμάλα με τις χειροπέδες, δεμένο το χέρι μου με το χέρι του και τον θυμάμαι μόλις μας αποσύνδεσαν να γυρνά πίσω μόλις είχε ανοίξει η μαύρη πόρτα του διαμερίσματος της κρεμάλας, να σηκώνει το χέρι του σαν να ήταν σπαθί και να φωνάζει: "Γιάννη, μην φοβάσαι, ζήτω η λευτεριά" και μπήκε μέσα να τον κρεμάσουν. Είχαμε συμφιλιωθεί με τον θάνατο γίναμε τέτοιοι. Είχαμε σωστούς δασκάλους, λογισμένους, γονείς υπέροχους που μας έδωσαν ιδέες ζωής και ιδεών. Μακάρι οι νέοι να γεμίσουν μέσα τους, να γίνουν μπουρλότα από ιδεώδη της ανθρωπιάς, της ελευθερίας, να δημιουργηθούν και να γίνουν μόνοι τους σωστοί άνθρωποι. Αυτό θα ήθελα για τη νεολαία και πιστεύω ότι μπορεί και θα τα καταφέρει η νεολαία να βρει τον δρόμο της γιατί έχει τη δύναμη να ξεφύγει από όλα αυτά που την βασανίζουν τώρα ή την ταλαιπωρούν και θα βρει τον εαυτό της διότι η νιότη ζητά πάντοτε ιδέες. Δεν μπορεί να μεγαλώνει μέσα σε αυτή την κατάσταση να ακούει ψευδοτράγουδα ή να κοροϊδεύει και να πειράζει τις γυναίκες, να τσακώνονται στα γήπεδα, να εκτίθεται μέσα στους δρόμους! Θα αλλάξει η κατάσταση γιατί οι κακές επιρροές φεύγουν αλλά οι ιδέες ποτέ. Μ- Σας ευχαριστούμε για όσα μοιραστήκατε μαζί μας αλλά και για τον χρόνο που μας αφιερώσατε κύριε Σπανέ! Να ΄στε καλά!! Σ-Σας ευχαριστούμε κύριε Σπανέ, καλή συνέχεια!! ΓΣ- Σας ευχαριστώ! Των Μάριου Κυπριανού και Σταύρου Νεοπτολέμου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 6

6 βιβλιομανία!

Η δίψα για μάθηση αρχίζει από μικρή ηλικία…το ίδιο και οι δυσκολίες.

Υπάρχουν μερικά παιδιά που η δίψα τους για μάθηση είναι τόσο μεγάλη που ξεπερνά κάθε δυσκολία και κάθε κίνδυνο. Είναι παιδιά που υπερπηδούν εμπόδια προκειμένου να βρεθούν με τον δάσκαλο ή τη δασκάλα τους. Ζουν σε πολλές γωνιές του πλανήτη, εκεί που τα προβλήματα είναι πολλά και σοβαρά. Παρόλα αυτά όμως θέλουν να μορφωθούν και να ξεφύγουν από το περιβάλλον τους.

Όταν τα παιδιά ονειρεύονται μόνο ευτυχισμένο τέλος! Η δική μας συνέχεια στο διήγημα του Άντον Τσέχοφ «Μαθητική Περιπέτεια». «Προτού ξεκινήσει για τις εξετάσεις στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών, ο Βάνιας Οττεπιέλιωφ ασπάστηκε όλα τα εικονίσματα. Ένιωθε κάτι παγερό πίσω από το στήθος του, η καρδιά του χτυπούσε, σταματούσε ώρεςώρες από την αγωνία του άγνωστου. Τι βαθμό θά ΄παιρνε σήμερα; Τρία ή δύο; Έξι φορές ζήτησε από τη μητέρα του να του δώσει την ευχή της και φεύγοντας παρακάλεσε τη θεία του να προσευχηθεί για να τον φωτίσει η Παναγιά. Στον δρόμοέδωσε δυο καπίκια σε ένα ζητιάνο ελπίζοντας πως με αυτά τα δυο καπίκια θα μπορούσε να εξαγοράσει την αμάθειά του και ο θεός θα βοηθούσε να πει απ΄ έξω τα αριθμητικά με εκείνα τα φοβερά «τεσσαράκοντα» και «οκτωκαίδεκα». Ο Βάνιας δούλευε σκληρά στο εμπορικό, τόσο σκληρά που δύσκολα ένα παιδί μπορεί να το αντέξει. Αυτές τις δύσκολες στιγμές έλεγε στον εαυτό του: «Θεέ μου, γιατί δεν διάβαζα στο σχολείο; Τώρα πρέπει να

δουλεύω σαν σκλάβος για ένα κομμάτι ψωμί!» Παρακαλούσε συνέχεια τη μητέρα του να του επιτρέψει να επιστρέψει στο σχολείο και της υποσχόταν ότι θα διάβαζε καθημερινά και ότι θα την έκανε περήφανη. Υπήρχαν φορές που έπεφτε για ύπνο με τα ρούχα γιατί ήταν εξαντλημένος από τη σκληρή δουλειά. Ευτυχώς μια μέρα ήταν τόσο κουρασμένος και ζαλισμένος, που και η μαμά του τον λυπήθηκε. Του έδωσε λοιπόν μια δεύτερη ευκαιρία, αφού τον όρκισε ότι θα διαβάζει και θα προσπαθεί με όλες του τις δυνάμεις για να επιτυγχάνει στις εξετάσεις. Την επόμενη μέρα ο Βάνιας ξεκίνησε πανευτυχής για το σχολείο με όλα τα βιβλία του. Ο Βάνιας στο σχολείο μεταμορφώθηκε σε πρότυπο μαθητή. Όταν ήρθε η μέρα των εξετάσεων όλοι αγωνιούσαν, έκτος από τον Βάνια, ο οποίος ένιωθε σίγουρος για τον εαυτό του. Ήξερε ότι θα τα πήγαινε καλά. Πράγματι, όπως έφυγε ο Βάνιας από το σπίτι, χαρούμενος και αισιόδοξος, έτσι και επέστρεψε. Είχε πάρει άριστα! Για να γιορτάσουν την επιτυχία του Βάνια έκαναν ένα πλούσιο τραπέζι προς τιμή του. Η μητέρα του ένιωθε πια πολύ περήφανη για τον μονάκριβο γιο της. Του Νίκου Πολυκάρπου Η τελευταία κρυφή επιθυμία της μητέρας του Βάνια, πριν κλείσει τα μάτια της, ήταν να δει το γιο της να αποφοιτά από το σχολείο. Αυτό φυσικά ήταν κάτι, το οποίο

δεν εκμυστηρεύτηκε σε κανένα. Ο Βάνιας εντωμεταξύ, πήγε στο εμπορικό, διέπρεψε και άνοιξε δικό του μαγαζί. Κατάφερε και έγινε πολύ πλούσιος, παντρεύτηκε και έκανε έξι παιδιά. Του έλειπε όμως κάτι από τη ζωή του, κάτι πολύ σημαντικό....του έλειπε η μόρφωση. Αποφάσισε λοιπόν, κρυφά από όλους να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα με κάποιον δάσκαλο, που δεν ήταν άλλος από τον νοικάρη του δωματίου του πατρικού του, τον κύριο Ευτύχι Κούζμιττς Κουπορόσοφ και κατάφερε με σκληρή μελέτη να περάσει όλες τις τάξεις. Αυτό ήταν μεγάλη έκπληξη για όλους και ιδιαίτερα για τη μητέρα του η οποία συγκινημένη του είπε ότι ήταν η πιο περήφανη μάνα του κόσμου. Αφού λοιπόν αποφοίτησε με άριστα από το σχολείο, άφησε το μαγαζί του και έγινε δάσκαλος. Είχε φέρει την Νέα Παιδαγωγική. Μια Παιδαγωγική χωρίς βούρδουλα, απειλές και φοβέρα. Μετά από τέσσερα χρόνια οι γνώσεις του, το ενδιαφέρον του, η μεγάλη αγάπη του για το επάγγελμα και τους μαθητές του, καθώς και η εμπλοκή του με την πολιτική τον βοήθησαν να γίνει Υπουργός Παιδείας. Η Νέα Παιδαγωγική ήταν πλέον η μοναδική μέθοδος διδασκαλίας στη χώρα του! Του Άγγελου Πολυβίου

Ένας έφηβος μετράει άστρα….του Μενέλαου Λουντέμη Κεντρικό πρόσωπο στο βιβλίο του Λουντέμη «Ένα παιδί μετράει τ΄ άστρα» είναι ένα φτωχό και ορφανό αγόρι, ο Μέλιος Κάδρας. Ο Μέλιος έχει απέραντη επιθυμία να πάει σχολείο, αλλά επειδή έχει μόνο λίγα κέρματα στην τσέπη του προσέχει ζώα σε ένα αγροτόσπιτο και κρυφά τα βράδια πηγαίνει σε ένα δάσκαλο να του μάθει γράμματα. Όταν όμως τον ανακαλύπτει το αφεντικό του, ο δάσκαλος καταλαβαίνοντας την αγάπη του για τη μάθηση, του δίνει βιβλία για να τα διαβάζει μόνος του και έτσι να μην βγαίνει έξω τα βράδια. Με αυτό τον τρόπο ο Μέλιος παίρνει απολυτήριο Δημοτικού και πάει στην πόλη για να δώσει εξετάσεις στο Γυμνάσιο. Το μυθιστόρημα του Λουντέμη χαρακτηρίζεται ως αυτοβιογραφικό. Η γλώσσα είναι απλή δημοτική πράγμα που κάνει εύκολη την ανάγνωσή του. Διαβάζοντάς το κράτησα τα ακόλουθα: • Η μόρφωση είναι πολύ σημαντική γιατί καλλιεργεί τον άνθρωπο και τον

βοηθά να προοδεύσει στη ζωή του.

• Πρέπει να αγωνιζόμαστε για τους στόχους μας και να μην το βάζουμε κάτω παρόλες τις δυσκολίες και τα εμπόδια. Ο καθένας να στηρίζει τον εαυτό του και να προσπαθεί όσο μπορεί βασιζόμενος στις δικές του δυνάμεις ώσπου να τα καταφέρει.

• Η φιλία είναι πολύ σημαντική στη ζωή. Κάποιοι έχουν πολλούς φίλους, κάποιοι λιγότερους και κάποιοι έχουν φίλους που μπορεί να μην ταιριάζουν απόλυτα, αλλά να περνούν ευχάριστα μαζί. Η φιλία είναι απαραίτητη στη ζωή για επικοινωνία και ανταλλαγή σκέψεων και ιδεών. «Όχι Μπίθρο…Δε θα αφήσω τα γράμματα. Άφησα τους δασκάλους…Αλλά τα γράμματα, όχι, δε θα τα αφήσω. Θα τα ξετρυπώσω μόνος μου…απ΄τα βιβλία…απ΄τα στόματα…απ΄τις καρδιές…και θα τα κάνω πάλι γράμματα…Θα τα ξαναδώσω πίσω στους ανθρώπους, πάλι γράμματα!...»

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 7

βιβλιομανία! 7

Ξεπερνώντας τα στερεότυπα

«Οι συναισθηματικές ανάγκες των ανδρών και των γυναικών διαφέρουν. Κατανοώντας λοιπόν, όλες αυτές τις διαφορές άνδρες και γυναίκες θα μπορέσουν να πετύχουν μια αρμονική συνύπαρξη την οποία θα διακρίνει ο σεβασμός της διαφορετικότητας και όχι ο αγώνας για την πλήρη κατανόηση».

«Lonely Orphan Girl»: Το παράδειγμα της Elizabeth Cochrane αλλάζει τον κόσμο Μια γυναίκα που έσπασε τα στερεότυπα και προσωπικά θαυμάζω, είναι η Elizabeth Cochrane, γνωστή ως Nellie Bly. H Elizabeth γεννήθηκε στις 5 Μαΐου του 1864 στην Πενσυλβάνια των Η.Π.Α. Ο πατέρας της ήταν ο Michael Cochran ο οποίος είχε δέκα παιδιά από τον πρώτο του γάμο και πέντε από τον δεύτερο, συμπεριλαμβανομένης και της Elizabeth. Το όνομα της μητέρας της ήταν Marie Jane, με την οποία μετακόμισε το 1880 στο Πίτσμπουργκ. Η τότε 16χρονη Elizabeth διάβασε ένα άρθρο σε εφημερίδα με θέμα: «Για ποια πράγματα είναι καλά τα κορίτσια;», το οποίο ανέφερε πως τα κορίτσια ήταν καλά μόνο στο να γεννούν παιδιά και να κρατούν το σπίτι. Αυτό το άρθρο θύμωσε πολύ την Elizabeth με αποτέλεσμα να γράψει μια επιστολή διαμαρτυρίας προς την εφημερίδα που δημοσίευσε το άρθρο με το ψευδώνυμο «Lonely Orphan Girl». Ο συντάκτης της εφημερίδας George Madden εντυπω-

σιάστηκε με το πάθος που έβγαζε αυτή η επιστολή, ώστε αποφάσισε να συναντήσει τον αποστολέα της. Όταν γνώρισε την Elizabeth της ανέθεσε τη συγγραφή ενός άρθρου «Το κορίτσι παζλ», το οποίο εντυπωσίασε του αναγνώστες και πάλι. Επειδή εκείνη την εποχή οι γυναίκες δημοσιογράφοι συνήθως χρησιμοποιούσαν ψευδώνυμα, ο George έδωσε στην Elizabeth το ψευδώνυμο Nellie Bly. Η Nellie συνέχισε να γράφει άρθρα με θέμα τις γυναίκες και τις ικανότητες τους που είναι απεριόριστες. Η Nellie πέθανε σχετικά νέα στην ηλικία των 57 χρονών στην Νέα Υόρκη. Επηρέασε πολλές γυναίκες με τον γραπτό λόγο της και τους έδωσε θάρρος να γίνουν και αυτές δημοσιογράφοι ή οτιδήποτε άλλο αυτές επιθυμούσαν. Έγραψε βιβλία και θρυλικά άρθρα που διακρίνονται για την ποιότητα του λόγου τους μέχρι σήμερα και απέδειξε πως σίγουρα οι γυναίκες είναι ικανές για πολλά πράγματα. Η ικανότητα δεν γνωρίζει φύλο. ‘Οπου υπάρχει θέληση, υπάρχει και τρόπος. Της Άντρεας Θεοδοσίου

: υ ο κ γ έ ν ι τ ρ α Μ ν ά ζ τ υ Ελισάβετ Μο μένη.

ισ χ υ τ υ ε ι α κ η ρ ε θ ύ ε λ ε ά λ λ α η Πολιορκημέν Η Ελισάβετ Μουτζάν γεννήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα στη Ζάκυνθο. Είχε την τύχη να μορφωθεί κάτι που δεν συνέβαινε με την πλειοψηφία των γυναικών της εποχής της. Ήταν από ευκατάστατη σχετικά οικογένεια και ζητούσε ευγενικά, με μεγάλα σε έκταση γράμματα, από τον πατέρα και τον αδερφό της να της επιτρέψουν να ασχοληθεί με τα διαβάσματά της, τα ιερά για την ίδια αλλά αποτέλεσμα παραλογισμού για αυτούς. Μέσα από τα βιβλία και το διάβασμα ένιωθε απελευθερωμένη, συνειδητοποιούσε ολοένα και περισσότερο το γεγονός ότι η γυναίκα στην εποχή της προοριζόταν μόνο για ένα γάμο που τις περισσότερες φορές ήταν καταπιεσμένος. Ένιωθε σκλαβωμένη και περιορισμένη σε ένα ρόλο που άλλο αποφάσιζαν για αυτή. Οι άνδρες της οικογένειάς της θα έπαιρναν την απόφαση για το ποιον θα παντρευτεί και για τη ζωή που την περίμενε. Η ίδια τόλμησε να ονειρευτεί για τον εαυτό της μια ζωή αφιερωμένη στα βιβλία και στην στη συγγραφή. Έγραφε ακατάπαυστα, όπως αναφέρει η ίδια, στην "Αυτοβιογραφία" της. Προσπάθησε να πείσει τον πατέρα και τον αδερφό της να της επιτρέψουν να κλειστεί σε Μοναστήρι αντί να παντρευτεί, ώστε να έχει τον χρό νονα ασχοληθεί με τα αγαπημένα της βιβλία. Αυτοί ανένδοτοι δεν δέχτηκαν το αίτημά της πιστεύοντας ότι ήταν παράλογο. Το δίλημμα που τέθηκε μπροστά της ήταν: γάμος ή θάνατος από μαρασμό κλεισμένη στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού, στο οποίο θα την έκλειναν οι άντρες της οικογένειάς της. Η ίδια αναγκάστηκε να υποχωρήσει. Παντρεύτηκε το 1830, γέννησε ένα γιο και πέθανε λίγο μετά σε ηλικία 31 ετών. Το έργο της παρέμεινε τελείως ανέκδοτο ως το 1881, όταν ο γιος της Ελισαβέτιος εξέδωσε λογοκριμένη την "Αυτοβιογραφία" της και κάποια αποσπάσματα από άλλα έργα της, ως συμπλήρωμα σε

κάποια δικά του ποιήματα. Δυστυχώς δεν υπήρξε μεγάλη απήχηση και έτσι σταμάτησε την προσπάθεια. Σε φωτιά που ξέσπασε μετά τον μεγάλο σεισμό της Ζακύνθου τα χειρόγραφα των έργων της απανθρακώθηκαν. «Και σεις, μαύρα μου συγγράμματα, που σας αγαπούσα και ήθελα το καλόν σας -ό,τι λογής μία αγαπητή μητέρα το θέλει εις τα τέκνα της- έχετε, κλεισμένα εδώ μέσα που σας έχω, να χορτάσετε την κοιλίαν των σαράκων, ή έχει κανένα καιρόν ο αδελφός μου να σας εβγάλει και να σας δώσει εις τους δούλους του, διά να σας ξεσχίζουν και να μεταχειρίζονται τα μέλη σας εις τας χρείας του μαγειρείου; Εγώ αποθνήσκω, αλλά πόσον ο θάνατος μου ήθελε με λυπεί ολιγότερον, αν ίσως ημπορούσα να σας παρα-δώσω εις κανένα σπουδαίον, εις κανένα που να τιμά, και όχι να καταφρονεί, τα γεννήματα της αγχινοίας!» Παρόλο που στις μέρες μας, σε όλες τις ανεπτυγμένες κοινωνίες οι γυναίκες είναι ίσες με τους άνδρες, εντούτοις δεν παύουν να υπάρχουν ακόμη και σήμερα στερεότυπα. Σε πολλούς τομείς οι άνδρες θεωρούνται πιο ικανοί από τις γυναίκες και η πιθανότητα μια γυναίκα να έχει μεγαλύτερες επιτυχίες από τους άνδρες θεωρείται μειωμένη. Δύσκολα συναντά κανείς μια γυναίκα μηχανικό ή κυνηγό ή στο πόστο της Διεύθυνσης μιας μεγάλης εταιρείας ή ακόμη πρόεδρο ενός κράτους. Αντίθετα, οι γυναίκες καταπιάνονται με επαγγέλματα όπως αυτό της νηπιαγωγού, ή της μακιγιέρ ή της τηλεφωνήτριας ή της γραμματέας. Μπορεί όσα γράφει η Μαρτινέγκου να απέχουν πολύ από όσα συμβαίνουν γύρω μας σήμερα, όμως απομεινάρια των απόψεων που συναντάμε στην «Αυτοβιογραφία» υπάρχουν ακόμη στα μυαλά πολλών ανθρώπων. Σε αρκετές περιπτώσεις αποτελούν οι γυναίκες αποτελούν κτήμα ενός άντρα και θεωρούνται ικανές μόνο για τις δουλειές του σπι-

τιού και τη φροντίδα των παιδιών. Νιώθουν και σήμερα οι γυναίκες τη «σκλαβιά» του σπιτιού. Μπορεί να έχουν θεωρητικά το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης αλλά δύσκολα ξεχωρίζουν στον χώρο της πολιτικής και σπανιότερα εκλέγονται στο ανώτερο αξίωμα ενός κράτους δηλ. το προεδρικό ή το πρωθυπουργικό. Ακόμη πιο σπάνια συναντάμε μια γυναίκα στο αξίωμα του Υπουργού Άμυνας. Επιπρόσθετα σε αρκετές χώρες οι γυναίκες απαγορεύεται να κυκλοφορούν μόνες και πρέπει να συνοδεύονται αποκλειστικά από ένα άνδρα. Της Ελεονώρας Βασιλείου • Η Γαρυφαλλιά Καθαμάκη είναι 23 χρονών και εξαιτίας της ανεργίας που αντιμετώπισε αποφάσισε να γίνει διανομέας με το μηχανάκι της. Στην αρχή ήταν δύσκολο να προσληφθεί μόνιμα ως διανομέας, αφού οι πελάτες έμενα άφωνοι όταν την έβλεπαν, αντιμετωπίζοντάς την ως κάτι παράξενο και ασυνήθιστο.

•Η Εύα Γεωργίου το πρωί σπουδάζει Marketing και το απόγευμα μέχρι τις έντεκα το βράδυ δουλεύει σε βενζινάδικο. Αυτή η δουλειά χρειάζεται μυική δύναμη καθώς πρέπει να πλένει τα αυτοκίνητα με τη μάνικα, να βάζει βενζίνη, λάδια και αέρα στους τροχούς. Η Εύα φέρνει μαζί της και βιβλία τα οποία διαβάζει όταν βρίσκει χρόνο.

•Η Εβελίνα Χατζηνικολαΐδου, 25 χρονών, δουλεύει ως κρεοπώλης, αλλά σπούδασε γραφίστρια. Δεν έβρισκε δουλειά και έτσι αναγκάστηκε να κάνει αυτό το επάγγελμα. Σίγουρα το επάγγελμα του κρεοπώλη είναι ένα δύσκολο επάγγελμα καθώς θα πρέπει να κόβει κρέατα και να εξυπηρετεί τις επιθυμίες των πελατών της. Της Κυριακής Γεωργίου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 8

8 βιβλιομανία!

Μικρός ή μεγάλος;

Θέλω να μεγαλώσω ή θέλω να μείνω παιδί; Ο προφήτης Τα παιδιά σου δεν είναι παιδιά σου Είναι οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της Ζωής για τη Ζωή. Δημιουργούνται διαμέσου εσένα, αλλά όχι από σένα Κι αν και βρίσκονται μαζί σου, δε σου ανήκουν. Μπορείς να τους δώσεις την αγάπη σου, αλλά όχι τις σκέψεις σου Αφού ιδέες έχουν δικές τους. Μπορείς να δίνεις μια στέγη στο σώμα τους, αλλά όχι και στις ψυχές τους Αφού οι ψυχές τους κατοικούν στο σπίτι του αύριο που εσύ δεν πρόκειται να επισκεφτείς ούτε και στα όνειρά σου. Μπορείς να προσπαθήσεις να τους μοιάσεις αλλά μη γυρέψεις να τα κάνεις σαν εσένα Αφού η ζωή δεν πάει προς τα πίσω ούτε ακολουθεί στο δρόμο του το χτες Είσαι το τόξο από το οποίο τα παιδιά σου ωσάν ζωντανά βέλη ξεκινάνε για να πάνε μπροστά. Ο τοξότης βλέπει το ίχνος της τροχιάς προς το άπειρο και κομπάζει ότι με τη δύναμή του τα βέλη του μπορούν να πάνε γρήγορα και μακριά. Άς χαροποιεί τον τοξότη ο κομπασμός του Αφού ακόμα κι αν αγαπάει το βέλος που πετάει έτσι αγαπά και το βέλος που μένει στάσιμο. Χαλίλ Γκιμπράν

Σκέψεις για το ποίημα «Τα παιδιά» του Θεοδόση Πιερίδη Προσωπικά εγώ θα ήθελα να μείνω για πάντα παιδί. Καταρχάς ένα παιδί είναι πάντοτε ξέγνοιαστο, αφού δεν έχει τις έγνοιες και τις σκοτούρες των μεγάλων. Για παράδειγμα δεν τον ενδιαφέρουν τα χρήματα, η καριέρα του, δεν έχει την ευθύνη να συντηρήσει την οικογένειά του και να μεγαλώσει με όλα τα καλά τα παιδιά του. Ένα παιδί έχει έγνοια μόνο να περνάει καλά και να παίζει. Ελεύθερο, ανέμελο και γεμάτο ενέργεια το παιδί παίζει στις αλάνες κυνηγητό, κρυφτό και ένα σωρό παιχνίδια, που μόνο η παιδική φαντασία μπορεί να εφεύρει. Γι΄ αυτό και εγώ θέλω να μείνω για πάντα ένα παιδί, μακριά από το άγχος και τα προβλήματα της καθημερινότητας. Γιατί τα παιδιά είναι πάντα χαρούμενα και ευτυχισμένα, χωρίς αγωνίες και μαύρες σκέψεις να τυραννούν το μυαλό τους. Χαίρονται το παρόν και κάνουν όνειρα για το μέλλον, χωρίς να προβληματίζονται για τα «πρέπει» των μεγάλων. Ο κόσμος τους είναι αγγελικά πλασμένος και απολαμβάνουν την κάθε στιγμή με ένα πηγαίο ενθουσιασμό. Το να είναι κάποιος παιδί και να χαίρεται αυτή την τόσο τρυφερή και χαριτωμένη ηλικία είναι κάτι που πιστεύω ότι όλοι ζηλεύουν. Ανδριανή Πλουτάρχου

Θάλασσα ΣΤΗΝ ΟΜΟΡΦΗ ΤΗΝ ΘΑΛΑΣΣΑ ΠΟΥ ΚΟΙΤΑΓΑ ΚΑΙ ΞΕΧΑΣΑ ΠΟΣΟ ΠΟΛΥ Σ' ΑΓΑΠΗΣΑ ΜΟΝΑΚΡΙΒΗ ΠΑΤΡΙΔΑ. ΗΡΘΕ ΜΙΑ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΜΕ ΚΕΦΙ ΟΣΟ ΘΕΛΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕ ΚΟΙΤΟΥΝ ΚΑΛΑ ΚΑΛΑ ΕΣΕΝΑ ΘΥΜΙΖΟΥΝ, ΞΕΡΕΙΣ. ΜΕ ΤΗΝ ΜΠΑΛΑ ΚΑΙ ΤΟ ΦΤΥΑΡΙ ΚΑΝΟΥΝΕ ΧΑΡΑ ΜΕΓΑΛΗ ΕΝΑΣ ΑΝΤΡΑΣ ΚΑΤ' ΑΠ' ΤΗΝ ΟΜΠΡΕΛΑ ΚΙ Η ΜΙΚΡΗ ΜΕ ΤΗ ΣΑΜΠΡΕΛΑ. Του Χρίστου Παναγή Της Στυλιανής Συμεων ίδη

Μανιφέστο παιδικής ηλικίας

τζιάμπασιη Της Ελένης Κο

Πριν μερικά χρόνια, η ανατροφή των παιδιών έμοιαζε απλή υπόθεση: Πήγαιναν στο σχολείο, μερικές ώρες ασχολούνταν με τον αθλητισμό και τα χόμπι τους και τον υπόλοιπο χρόνο έπαιζαν ή πολύ απλά ονειρεύονταν. Αυτή η προσέγγιση έχει αλλάξει. Τα σημερινά παιδιά έχουν λιγότερο ελεύθερο χρόνο, είναι φορτωμένα, πιεσμένα και λιγότερο χαρούμενα. Σήμερα η ανατροφή των παιδιών μοιάζει περισσότερο με αγώνα ταχύτητας. Αλλά η ταχύτητα σκοτώνει, γι’ αυτό δώσε προσοχή παρακαλώ στα παρακάτω: 1.Η παιδική ηλικία είναι σταθμός στη ζωή κάθε ανθρώπου 2.Η παιδική ηλικία φεύγει και δεν ξαναγυρνάει 3.Η παιδική ηλικία έχει υποχρεώσεις και όρια 4.Η παιδική ηλικία έχει δικαίωμα για ελεύθερο χρόνο 5.Η παιδική ηλικία έχει δικαίωμα στη χαρά 6.Η παιδική ηλικία θέλει παιχνίδι 7.Η παιδική ηλικία θέλει επαφή με τη φύση Έτσι απλά, λίγα και καλά! Του Ιωακείμ Τοβλετιάν

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 9

βιβλιομανία! 9

Παιχνίδι με τις λέξεις

; α τ α μ ή ο ν ν υ ο σ ώ δ ο π α α ν ις ε ξ έ λ ι ο ν ύ ο ρ ο π Μ

Πειραματισμοί στο έργο της Ζωρζ Σαρή, «Όταν ο ήλιος».

Αθήνα, περίοδος Κατοχής. Η δεκαεξάχρονη Ζωή προσπαθεί να καταλάβει… Προσπαθεί να καταλάβει γιατί ο πόλεμος, γιατί οι θάνατοι, γιατί η κατάκτηση της χώρας από τους Ναζί, γιατί η πείνα και οι κακουχίες. Και σιγά σιγά, θα αρχίσει να αντιδρά με τις μικρές της δυνάμεις ώστε να επιστρέψει στην Ελλάδα η πολυπόθητη ελευθερία… Η καταξιωμένη συγγραφέας καταπιάνεται με μια σκοτεινή εποχή της ελληνικής ιστορίας (την Κατοχή), όπου ο καθένας πασχίζει να βρει έναν τρόπο για να επιβιώσει και είναι υποχρεωμένος να καταφύγει σε όλα τα μέσα, δίχως όμως να ξεχνά ποτέ την ανάγκη για ελευθερία. Και μέσα σ’ αυτή τη φρίκη, τα παιδιά. Η Ζωή θα μεγαλώσει στη φρίκη της πείνας, θα ελπίσει όταν οι μεγάλοι θα πάρουν τα όπλα να αποτινάξουν τον ζυγό, θα κλάψει, θα θελήσει –παιδί δεν είναι;– να χαρεί. Γύρω της ένας κόσμος παράξενος, σκληρός, ανάλγητος, που τρέχει να γλιτώσει, που τρέχει να βρει ένα κομμάτι ψωμί, οι εκτελέσεις, η αισιοδοξία πως όλα θα τελειώσουν… Τα μάτια της θα δουν πολλά. Θα υποφέρει, θα γνωρίσει την ελπίδα, θα ζήσει μ’ αυτήν ώσπου να έρθει το τέλος του κακού. Κι όταν έρθει, τότε θα μετρήσει τις πληγές και θα προχωρήσει.

Επιλέγοντας συγκεκριμένες λέξεις γράφουμε και αφηγούμαστε ένα ποίημα, σχετικά με την ιστορία του βιβλίου, το οποίο γράφεται κάθετα, όπου η αρχή κάθε στίχου του περιλαμβάνει και ένα γράμμα από την επιλεγμένη λέξη. Πόλεμος Ελλάδα Ιταλοί Νηστικοί Απόγνωση Πείνα Όλεθρος Λευτεριά Ελλάδα Μόνοι Ορεινή Στρατιώτες

Πείνα Όρεξη Λαός Ελλάδα Μόνοι Ομάδα Στρατιώτες Πόλεμος Ελλάδα Ιταλοί Νηστικοί Απόγνωση

Πείνα Όπλα Λιμός Ελλάδα Μητέρα Όλεθρος Σύμμαχοι Καταστροφή Αντίσταση Τανκς Όλεθρος Χειροβομβίδες Ημέρα

Ήρθε ο πόλεμος στην Ελλάδα και ο όλεθρος. Οι Ιταλοί στρατιώτες σε ορεινή περιοχή πολεμούν εναντίον των Ελλήνων. Στην Ελλάδα ήρθε η πείνα, όλοι νηστικοί και πέφτουν σε απόγνωση. Μόνοι τους πολεμούν και σκέφτονται πότε θα έρθει άραγε η λευτεριά στην Ελλάδα. Της Φρόσως Παναγή

Οι λέξεις ζωντανεύουν σε ένα ποίημα.

Ξαφνικά οι Ιταλοί μπήκαν με «όρεξη» στην Ελλάδα και έσπειραν τον πόλεμο. Μα ο λαός δεν άντεξε, τον κυρίευσε η απόγνωση, οι στρατιώτες έμειναν νηστικοί Κυριαρχούσε παντού η πείνα! Όμως πάντα πολεμούσαν σαν μια μεγάλη ομάδα! Της Νικολέτας Κόκκινου

Άνθρωποι στον δρόμο λιμοκτονούν από την πείνα. Η Μητέρα Ελλάδα σιγά σιγά διαλύεται. Όλεθρος από όπλα, αίμα, και θάνατο. Οι Σύμμαχοι μας εγκαταλείπουν. Χειροβομβίδες, τανκς παντού, η χώρα καταστρέφεται αλλά τα παλλικάρια μας όσο μπορούν αντιστέκονται. Όλεθρος παντού. Ήρθαν τα άγρια να διώξουν τα ήμερα… έτσι λένε!! Της Ευρυδίκης Ροδοσθένους

Στου ΄40 το έπος ο όλεθρος γεννήθηκε παντού υπάρχει πένθος ο ήλιος κρύφτηκε Οι Ιταλοί δεν ήταν πρόβλημα και η νική ήταν κοντά μα οι Γερμανοί οι τύραννοι την έκαναν την κίνηση

Τότε βασίλεψε ο ήλιος ξύπνησε ο λαός κι όλοι μαζί ενωμένοι με σημαία γαλανή την Ελλάδα ξαναείδαν ελέυθερη, τρανή! Του Χρήστου Παναγή

Το χάος βασίλευε κι οι Έλληνες αντάρτες άλλο δεν μπορούσανε αντίσταση να κρατήσουνε

Στην Ελλάδα “έπεσε” Χούντα στρατός, τεθωρακισμένα εισέβαλαν στη χώρα. Οι Έλληνες έδρασαν αμέσως και πολλοί έκλαψαν για τον χαμό τους Όπου κι αν κοιτάξεις επικρατεί η καταστροφή, ο κόσμος υποφέρει, βρίσκεται σε απόγνωση Οι Ιταλοί μαζί με τα τανκς τον όλεθρο σκορπίζουν Υπομονή, αισιοδοξία… να ξαναδούν τον ήλιο! Του Χρήστου Παναγή

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 10

10 βιβλιομανία!

Κτίζοντας πάνω σε ένα …Αν

Το «Αν» κρύβει μέσα του μια υπόθεση. Μια υπόθεση που αρκετές φορές γίνεται προϋπόθεση. Γράφουμε για τα δικά μας «Αν»…κατά το πρότυπο του «Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος» του Τάσου Λειβαδίτη και το «Αν» του Ράντγιαρντ Κίπλινγκ. Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν΄αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκαιο. Θα βγείς στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα ματώσουν απ΄τις φωνές

!"#$%&'()& *+,- ./- 9 0+1µµ23,- 425,/- 671 28713 9829: µ, .7 67;:µ< .71 %=971 ',/><?;.: «@3 A24,/- 3< 42B,9</ =3A+C67-». &/ 425,/- µ67+,; 3< ,;3</ ?/<BD3/<, 0=A,.<, 7+/EF3./< 0</ <3=67?<! %:- G<+;<- !+<9/= .

"

H

(

G

I

J

$

@

H

&

K

@

L

@

%

&

M

N

@

G

O

P

G

L

&

#

&

Q

)

&

Αν μπορείς να κρατάς το κεφάλι ψηλά όταν γύρω σου όλοι

N

N

(

Q

"

I

L

I

(

*

τον εαυτό τους εχάσαν δειλά, και για τούτο μαζί σου τα βάζουν,

!

L

'

J

L

@

#

*

R

"

στον εαυτό σου αν μπορείς να 'χεις πίστη όταν όλοι για σένα αμφιβάλλουν

%

@

#

(

$

!

K

M

R

&

μα κι αδιάφορος να 'σαι κι ορθός στις δικές τους μπροστά αμφιβολίες,

H

M

&

M

)

I

#

K

Q

L

αν μπορείς να υπομένεις χωρίς ν' αποστάσεις ποτέ καρτερώντας,

S

O

Q

%

G

'

(

*

!

%

ή μπλεγμένος με ψεύτες, μακριά να σταθείς, αν μπορείς απ' το ψέμα

M

@

#

&

I

Q

$

'

Q

Q

κι αν γενείς μισητός, να μη δείξεις στρατί στο δικό σου το μίσος,

!

)

J

H

@

P

#

@

&

@

κι ούτε τόσο καλός να φανείς κι ούτε τόσο σοφά να μιλήσεις

#

@

L

K

"

N

$

Q

@

!

το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες – μα ούτε βήμα πίσω. Τ. Λειβαδίτης

Ρ. Κίπλινγκ

Αν Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός πρέπει να αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου, και να τραβάς το κουπί προς το καλύτερο μέρος που μπορείς να μας πας, προς την δόξα, αλλά και προς την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο για όλους μας. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός Θα πρέπει να ξαγρυπνάς δουλεύοντας για όσους σε ψήφισαν, αλλά και για όσους δεν σε ψήφισαν. Και μη νομίζεις ότι είναι τρελοί αυτοί που σε πίστεψαν και κοίταξε τώρα εσύ να τους δικαιώσεις για την επιλογή τους. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός, θα πρέπει να απαρνηθείς το σπίτι σου, ακόμα και τον ύπνο σου για το καλό αυτού του τόπου. Θα πρέπει να κάνεις τόσα κι άλλα τόσα, αλλιώς δεν είσαι παρά μια απομίμηση, ένας ψευδο-πολιτικός που δεν έχει αξία καμία. Ένα ψεύτικο παιχνίδι που πωλείται σε υψηλή τιμή χωρίς να το αξίζει. Αν θέλεις να λέγεσαι, λοιπόν, ψευδο-πολιτικός ακολούθα της οδηγίες του γουρουνιού, που τρώει τα πάντα χωρίς να σκεφτεί, ή του παπαγάλου, που μιλά χωρίς να πράττει και ούτε κι ο ίδιος δεν ξέρει τι λέει. Είναι και πιο απλές. Του Αντρέα Τσιάμπου

Αν Αν μπορείς να στέκεσαι δίπλα στον πόνο του άλλου, αν μπορείς να αντέξεις μια άσχημη μέρα, αν είσαι πρόθυμος να απλώσεις το χέρι στον άλλο τη στιγμή που χρειάζεται βοήθεια, και αν μπορείς να χαρείς στη χαρά του, να σταθείς στα κακά του και να γελάς στη γιορτή του, τότε είσαι φίλος άξιος, φίλος που αξίζει να λες φίλο. Του Σταύρου Νεοπτολέμου

Ευτυχία Αν θέλεις να είσαι ευτυχισμένος, βάλε στην καρδιά σου αγάπη και ειρήνη και αμέσως θα έρθει η γαλήνη. Αν θέλεις να είσαι ευτυχισμένος, μάθε να αγαπάς και να συγχωράς και δώσε αγκαλιά σε όλα τα παιδιά. Αν θέλεις να είσαι ευτυχισμένος, μην αφήσεις κανένα να σε θυμώσει, αλλά ούτε και να σε πληγώσει. Της Κωνσταντίνας Χρυσοστόμου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 11

βιβλιομανία! 11 Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός, δε θα πάψεις ούτε δευτερόλεπτο ν’ αγωνίζεσαι για το δίκιο του πολίτη. Θα βγεις στους δρόμους και θ’ αγκαλιάσεις όλους αυτούς που εκπροσωπείς, θα ακούσεις τον πόνο τους, τα παράπονά τους, θα γευτείς τα δάκρυά τους. Και μη χάσεις καθόλου καιρό. Σπεύσε να τους παρηγορήσεις, άπλωσε το χέρι σου, για να δώσεις βοήθεια και όχι να πάρεις χρήματα, κλάψε και φώναξε μαζί τους, υπερασπίσου τα δικαιώματά τους . Και πρόσεξε! Μη ξεχάσεις ούτε στιγμή ποιος είσαι, τι πρέπει να κάνεις και γιατί υπάρχεις. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός, σταμάτα να κοιτάς την τσέπη, αλλά δες μέσα βαθιά στα μάτια αυτών που εκπροσωπείς. Θα νιώσεις πόνο, όταν δεις τι έκανες πριν, όταν καθόσουν με σταυρωμένα τα χέρια και απολάμβανες τα αγαθά τους. Θα νιώσεις πίκρα, όταν αυτοί που σε ψήφισαν, τώρα σε φτύνουν. Γι’ αυτό κάνε θυσίες, στερήσου, για να γευτείς μετά τη χαρά της προσφοράς με την αγάπη που θα δώσεις, με τη βοήθεια που θα προσφέρεις. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός, θα χρειαστεί να εναντιωθείς σ’ αυτούς που μαζί τα τσουγκρίζατε, πίνοντας το αίμα του κοσμάκη. Πάψε να δίνεις μόνο στη γυναίκα σου, τα παιδιά σου και τους λοιπούς συγγενείς. Αφιερώσου ολοκληρωτικά στον λαό, δίνοντας την ψυχή σου, τη δύναμή σου για το καλό του λαού σου. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός, σταμάτα να σκέφτεσαι το συμφέρον σου και πώς θα αράξεις, σταμάτα να είσαι φυγόπονος. Να έχεις φιλότιμο, να λειτουργείς με αυταπάρνηση, να δίνεις αγάπη, μα κυρίως να σκέφτεσαι με γνώμονα το Εμείς και όχι το Εγώ, για να λέγεσαι και να είσαι άνθρωπος. Αν θέλεις να λέγεσαι πολιτικός. Της Ευφροσύνης Ζούμου

ΑΓΑΠΩ ΜΙΑ ΓΑΤΑ, ΕΝΤΑΞΕΙ; Το βιβλίο «Αγαπώ μια γάτα.. εντάξει» έχει γραφτεί από τον Αντώνη Δελώνη, και έχει κερδίσει το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας Παιδικού Βιβλίου. Το βιβλίο αυτό μας περιγράφει τον έρωτα ενός σκύλου για μία γάτα. Ο Ποτ είναι ένας αξιοπρεπέστατος σκύλος, που ζει σε ένα θερμοκήπιο. Η Μελίσσα είναι μία χαριτωμένη γάτα που ο Ποτ της σώζει τη ζωή «ένα βράδυ που ‘βρεχε, που ‘βρεχε μονότονα…» και να, εκείνο το βράδυ γίνεται ένα μικρό θαύμα, ο Ποτ ερωτεύεται παράφορα τη Μελίσσα και της ζητά να τον παντρευτεί!!! Μέσα σε αυτό το χιουμοριστικό μυθιστόρημα συμβαίνουν και άλλα πολλά και περίεργα, και με αφορμή την «τρελή αγάπη» ενός σκύλου για μια γάτα, περνούν πολλά μηνύματα για τις σχέσεις των ζώων, την οικολογία, την ειρήνη αλλά και τον σεβασμό των ανθρώπων προς τα ζώα. Της Σεμέλης Παπαελευθερίου

Οι άνθρωποι και τα ζώα μπορούν να συμβιώσουν αρμονικά; ΠΑΝΤΟΤΕ ΣΥΜΠΑΘΟΥΣΑ ΤΙΣ ΦΩΚΙΕΣ, ιδίως από τότε που άκουσα στην Ολλανδία την ιστορία που θα σας διηγηθώ. Είναι πραγματική, αν πιστέψει κανείς τους Ολλανδούς. Αυτά τα ζώα είναι τα σκυλιά των ψαράδων. Έχουν κεφάλι μολοσσού, μάτι βοϊδίσιο και μουστάκια γάτας. Την περίοδο του ψαρέματος ακολουθούν τις βάρκες και κυνηγάνε το ψάρι όταν ο ψαράς αστοχεί ή το αφήνει να του ξεφύγει. Το χειμώνα είναι πολύ κρυουλιάρες και σε κάθε ιγκλού ψαρά βλέπεις να τριγυρνάει και μία, που συνήθως πιάνει την καλύτερη θέση μπροστά στη φωτιά, περιμένοντας το μερίδιο της απ’ ό,τι βράζει στη χύτρα. Ζ. Νερβάλ Τα ζώα έχουν ένστικτο, το οποίο τους καθοδηγεί. Μπορούν και «οσμίζονται» τους καλούς και τους κακούς και αποφεύγουν τους κινδύνους και τα επικίνδυνα μονοπάτια. Με αυτό μπορούν και βρίσκουν τροφή και φωλιά. Εκτός από τις πέντε αισθήσεις, τα ζώα μπορούν να νιώσουν ποιοι τα αγαπάνε και ποιοι όχι. Υπάρχουν αρκετά παραδείγματα με πράξεις αλτρουισμού προς τους ανθρώπους. Ήταν κάποτε μια φώκια που ζούσε στο σπίτι ενός φτωχού ψαρά. Όμως έτρωγε το φαγητό το οποίο θα μπορούσε να φάνε τα παιδιά του. Έτσι αυτός και η γυναίκα του αποφάσισαν να τη διώξουν από το σπίτι. Ο ψαράς αποφάσισε δύο φορές να την ξεφορτωθεί αφήνοντάς την πολύ μακριά από το σπίτι του, όμως και τις δύο φορές η φώκια κατάφερε να επιστρέψει. Την πρώτη φορά την εγκατέλειψε σε ένα ξερονήσι, αλλά όταν επέστρεψε τη βρήκε στο σπίτι. Τη δεύτερη φορά την εγκατέλειψε στα ανοικτά τραυματίζοντάς την στο πτερύγιο. Το βράδυ όμως εμφανίστηκε μπροστά του τραυματισμένη και τότε ο ψαράς τη λυπήθηκε. Στο τέλος η οικογένεια αποφάσισε να την κρατήσει κοντά της. Από εκείνη την ημέρα και έπειτα, η ψαριά γινόταν όλο και καλύτερη. Της Έλιας Στυλιανού

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 12

12 βιβλιομανία!

Η ιστορία ενός τυπογράφου.

Ο δικός μας τυπογράφος κ. Νίκος Ζάκος καταθέτει τη δική του μαρτυρία για την τυπογραφία Χωρίς κανένα απολύτως δισταγμό μπορούμε να πούμε ότι η επινόηση της γραφής είναι αυτή που έδωσε βάθος και ακρίβεια στη μνήμη, συνέδεσε τον λόγο με το παρελθόν και διευκόλυνε τη διαδικασία της μάθησης. Ανάμεσα στα άλλα έφερε, μέσα στη ζωή του ανθρώπου, το βιβλίο. Ήδη από τον 13ο αιώνα, στο Παρίσι είχαν κατορθώσει να κατασκευάσουν βιβλία, συνδέοντας μεμβράνες από δέρματα προβάτων. Αργότερα, στην Ιταλία, μιμήθηκαν τους Κινέζους και κατασκεύασαν χαρτί πιέζοντας με πρέσες πολτό από κουρέλια. Στη συνέχεια, ο Γερμανός Γουτεμβέργιος κατασκεύασε κινητά τυπογραφικά στοιχεία, γράμματα δηλαδή, χύνοντας λιωμένο μέταλλο σε καλούπια. Το πρώτο βιβλίο που τυπώθηκε με τον τρόπο αυτόν από τον ίδιο τον Γουτεμβέργιο ήταν η Βίβλος γύρω στο 1450. Η τυπογραφία ήταν, συνεπώς, μια εξαιρετικά σημαντική εφεύρεση, επειδή έκανε φθηνότερα τα βιβλία και συνέβαλε ουσιαστικά στην ανάπτυξη της παιδείας, αλλά και στη διάδοση των ιδεών. Ο δικός μας τυπογράφος, ένας άνθρωπος που βρίσκεται καθημερινά ανάμεσά μας και αναλαμβάνει να ανατυπώσει κάθε είδους έγγραφο είναι ο κ. Νίκος Ζάκος. Ξέρει πώς να πολλαπλασιάζει ό,τι του δοθεί και χειρίζεται τις φωτοτυπικές μηχανές με ένα μαγικό τρόπο που μόνο εκείνος ξέρει. Ως «γιατρός των φωτοτυπικών μηχανών» τις εξετάζει από κοντά λύνοντας κάθε είδους πρόβλημα που παρουσιάζει η τεχνολογία τους και καταφέρνει να παράγει αντίτυπα τα οποία είναι πολύ καλύτερα από τα πρωτότυπα.

-Κύριε Νίκο, θα θέλατε να μας πείτε με τι ασχολείστε; Ασχολούμαι με την τυπογραφία και είμαι υπεύθυ-

νος για τις φωτοτυπίες εδώ στο Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς.

-Ξέρουμε πως ξεκινήσατε να ασχολείστε με την τυπογραφία από την Αμερική. Τι κάνατε ακριβώς εκεί; Στην Αμερική πήγα ψάχνοντας μια δουλειά που θα μου άρεσε να κάνω. Ήμουν «σελιδωτής». Δούλευα σε μια εφημερίδα, στους New York Times. Απολάμβανα κάθε λεπτό της δουλειάς μου. Μου άρεσε η μυρωδιά του τυπογραφείου και κάθε στάδιο του τυπώματος μιας εφημερίδας. Εκεί έμαθα πολλά. Εγώ προσωπικά έφτιαχνα τη βάση της σελίδας με το ψηφίο και μετά έδενα τη σελίδα και αυτό γινόταν για κάθε σελίδα της εφημερίδας. Πριν την ανακάλυψη της τυπογραφίας υπήρχαν τα χειρόγραφα. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν το μελάνι για να γράφουν. Με την ανακάλυψη της τυπογραφίας από τον Γουτεμβέργιο ήρθε το ψηφίο στη ζωή μας και από τότε μιλάμε για έντυπη μορφή. Μετά την παραγωγή βιβλίων ο κόσμος απέκτησε γνώσεις, επειδή είχε τη δυνατότητα να διαβάζει αυτά τα βιβλία. Πραγματικά τα βιβλία είναι δύναμη για τον άνθρωπο.

-Τι είναι για εσάς, κ. Νίκο, ένα καλοτυπωμένο βιβλίο; Για μένα είναι αρκετά σημαντικό το δέσιμο του βιβλίου. Υπάρχουν βιβλία που είναι κολλημένα και βιβλία που είναι δεμένα. Σελίδα με σελίδα ράβεται, γίνονται 16 σελίδες και μετά μπαίνουν μαζί και έτσι το βιβλίο δεν καταστρέφεται όσο εύκολα. Όσα βιβλία δεν είναι δεμένα με αυτό τον τρόπο αλλά οι σελίδες του είναι κολλημένες, τότε φθείρονται και καταστρέφονται πιο εύκολα.

-Προτιμάτε τις καινούριες digital φωτοτυπικές μηχανές ή τις πιο παλιές; Με τις καινούριες φωτοτυπικές μηχανές είναι καλυτέρα, επειδή υπάρχει το χρώμα, παλαιοτέρα δεν υπήρχε χρώμα. Όμως το χρώμα δεν διαρκεί στον χρόνο. Φθείρεται και καταστρέφεται. Αν βάλεις μια σελίδα με χρώμα στη βροχή ή στις καιρικές συνθήκες αυτό θα χαλάσει αρκετά εύκολα.

-Υπάρχει διαφορά στην έκδοση μιας εφημερίδας της Κύπρου με μια εφημερίδας της Αμερικής; Εξαρτάται από το πόσα φύλλα εκδίδει μια εφημερίδα. Στη New York Times, όπου δούλευα, βγάζαμε 3,000,000 φύλλα την ημέρα. Η διαδικασία ήταν διαφορετική. Μια τέτοια εφημερίδα μπορεί να ζυγίζει μέχρι και τρία κιλά. Επίσης, υπήρχε και το θέμα της διανομής. Έπρεπε μέχρι τις τρεις το πρωί να τελειώσει το τύπωμα, μετά να σταλούν οι εφημερίδες στα γραφεία διανομής και μετά γινόταν διανομή στα περίπτερα.

-Γενικά, πιστεύετε ότι οι Κύπριοι διαβάζουν; Παρόλο που υπάρχει το αναγνωστικό κοινό δεν

διαβάζουν τόσοι πολλοί. Εδώ είμαστε ένα μικρός αριθμός πληθυσμού. Στην Αμερική με 320,000,000 πληθυσμό υπάρχουν αρκετοί οι οποίοι διαβάζουν. Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει το κατά πόσο ο κόσμος διαβάζει είναι η διαφήμιση. Ενώ στην Αμερική αρκετά βιβλία διαφημίζονται, στην Κύπρο δεν υπάρχει διαφήμιση έτσι ώστε να ελκύσουν τον κόσμο να διαβάσει βιβλία.

-Πόσος καιρός χρειαζόταν για να τυπωθεί ένα βιβλίο με ψηφίο; Έπαιρνε αρκετό καιρό γιατί οι σελίδες έπρεπε να διπλώνονται και να μπαίνουν μαζί, μετά συμπιέζονταν στα πιεστήρια. Ακολούθως οι σελίδες κολλιούνταν μεταξύ τους και μετά ράβονταν. Τώρα λόγω κόστους δεν συμφέρει να κάνουν τέτοιου είδους βιβλία. Έτσι τώρα απλά τα κολλούν. Αλλά ένα βιβλίο για να συντηρηθεί πρέπει να είναι ραμμένο. Με το ψηφίο η σελίδα μπορεί να διατηρηθεί μέχρι εκατό χρόνια.

-Κλείνοντας ποιο μήνυμα θα θέλατε να αφήσετε στους αναγνώστες της εφημερίδας μας; Δεν υπάρχει καλύτερο από τη γνώση. Τη γνώση θα την αποκτήσεις από το διάβασμα. Το βιβλίο δεν θα σταματήσει να υπάρχει. Το βιβλίο υπάρχει στη βιβλιοθήκη. Όποτε θέλεις μπορείς να το πάρεις να το διαβάσεις, ενώ το διαδίκτυο το οποίο επιλέγουν πολλοί, δεν μπορεί να σου μεταφέρει με τον ίδιο τρόπο την γνώση.

-Σας ευχαριστούμε. Εγώ ευχαριστώ που μου δώσατε την ευκαιρία να μιλήσω μαζί σας. Των Γιώργου Πεττεμερίδη και Παναγιώτη Σταυρινού

Μπορείτε να βρείτε τις πιο κάτω λέξεις μέσα στο κρυπτόλεξο; βιβλίο, βιβλιόφιλος, βιβλιοθηκάριος, βιβλιοπωλείο, βιβλιοπώλης, βιβλιοδεσία, βιβλιοδέτης, βιβλιοφάγος, βιβλιάριο, βιβλιοθήκη, βιβλιολάτρης. Της Ευδοκίας Αυγούστου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 13

βιβλιομανία! 13

Βιβλιοπαρουσίαση

«ΙΚΜΠΑΛ, ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ» ΦΡΑΝΤΣΕΣΚΟ ΝΤ΄ΑΝΤΑΜΟ Ταυτότητα Βιβλίου Τίτλος πρωτότυπου: Francesco D’ Adamo, Storia di Iqbal Τίτλος: Ικμπάλ, ένα παιδί ενάντια στην παιδική εργασία Συγγραφέας: Φραντζέσκο Ντ΄Αντάμο Μετάφραση: Βασιλική Νίκα Κειμενικό Είδος: Νεανικό μυθιστόρημα (10+) Εκδοτικός Οίκος: Εκδόσεις Πατάκη Χρονολογία Συγγραφής: 2001 Χρονολογία έκδοσης στην ελληνική γλώσσα: 2005

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 14

14 βιβλιομανία! Συγγραφέας – Βιογραφία: Ο Φραντζέσκο Ντ’ Αντάμο είναι καθηγητής σε ένα ιταλικό λύκειο. Διάβασε την ιστορία του Ικμπάλ σ’ ένα περιοδικό και την έκανε μυθιστόρημα για να καταγγείλει, όπως και ο μικρός Πακιστανός, την εκμετάλλευση της παιδικής εργασίας περίπου 260 εκατομμυρίων παιδιών σε ολόκληρο τον κόσμο. Η ιστορία του Ικμπάλ είναι αληθινή και μοιάζει με τις ιστορίες χιλιάδων παιδιών που εργάζονται σε απάνθρωπες συνθήκες στα εργαστήρια ταπητουργίας του Πακιστάν και της Ινδίας. Ο Ικμπάλ έγινε δημόσιο πρόσωπο και δημιούργησε κίνημα γιατί βρήκε τη δύναμη να μιλήσει για έναν εφιάλτη που πρέπει να τελειώσει. Ο Φραντζέσκο γεννήθηκε στο Μιλάνο της Ιταλίας όπου ζει και εργάζεται. Οι γονείς του ήταν πρόσφυγες από την Istria της Κροατίας. Το πρώτο του μυθιστόρημα για νέους ήταν το «Lupo Omega», που εκδόθηκε το 1999 και σύντομα του απονεμήθηκαν τρία λογοτεχνικά βραβεία. Ο Ικμπάλ πρωτοεκδόθηκε το 2001, μεταφράστηκε στα αγγλικά το 2003 και στα ελληνικά το 2005. Απονεμήθηκε σ΄αυτό το βραβείο «Τhe New York Christopher Award for Adolescents and the Cento Prize in Italy». Το 2004, ο Φραντζέσκο κέρδισε το Βραβείο « Τhe International Reading Association Teachers’ Choices Booklist Prize».

Υπόθεση του έργου: Θέμα του βιβλίου μας είναι η αληθινή ιστορία του Ικμπάλ Μασί, του δωδεκάχρονου αγοριού από το Πακιστάν που έγινε για όλο τον κόσμο το σύμβολο του αγώνα κατά της εκμετάλλευσης της παιδικής εργασίας. Ο Ικμπάλ Μασί γεννήθηκε στο Πακιστάν το 1982. Στην ηλικία των τεσσάρων πουλήθηκε από την οικογένειά του σαν σκλάβος σε ένα εργαστήριο χαλιών για ένα δάνειο μόλις δεκαέξι δολαρίων. Ο Ικμπάλ με μεγάλο πάθος αγωνίστηκε και κατάφερε να βοηθήσει πάνω από τρεις χιλιάδες παιδιά να ξεφύγουν από τη σκλαβιά και την εξαθλίωση. Κέρδισε το διεθνές βραβείο «Νέοι στη δράση» της εταιρείας Reebok και ταξίδεψε στον Καναδά και στη Σουηδία όπου μίλησε σε παγκόσμια συνέδρια κατά της παιδικής εργασίας. Δυστυχώς οι μαφιόζοι των χαλιών τον σκότωσαν την ημέρα του Πάσχα το 1995 στην ηλικία των 13 περίπου χρόνων.

Βιβλιοπαρουσίαση

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 15

Βιβλιοπαρουσίαση

βιβλιομανία! 15

Πρόσωπα: Πρωταγωνιστές: Φατίμα, Ικμπάλ Μασί •Ο Ικμπάλ Μασί είναι ο πρωταγωνιστής της ιστορίας, ένα πραγματικό αγόρι από το Πακιστάν που που σε ηλικία τεσσάρων ετών πουλήθηκε από την οικογένειά του σαν σκλάβος σε ένα εργαστήριο χαλιών για ένα δάνειο μόλις δεκαέξι δολαρίων. Μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας, ο Ικμπάλ αγωνίζεται ενάντια στην παιδική εργασία. Είναι θαρραλέος, τολμηρός και προσηλωμένος στον αγώνα του. Προσπαθεί να κρατήσει ζωντανές τις αναμνήσεις της παιδικής του ηλικίας για να μπορεί να αγωνιστεί και να επιστρέψει πίσω στην οικογένειά του. Είναι ένας ήρωας, γιατί αγωνίζεται όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά για όλα τα παιδιά που τα κακομεταχειρίζονται, αδιαφορώντας για τη ζωή του.

•Η Φατίμα είναι ένα φανταστικό πρόσωπο που δημιούργησε ο συγγραφέας και έχει το ρόλο του αφηγητή. Διηγείται την ιστορία του Ικμπάλ, όπως την «έζησε» η ίδια δίπλα του στο ταπητουργείο όπου δούλευε κι αυτή με τα άλλα παιδιά. Εμπνέεται από αυτόν, γίνεται ο καλός της φίλος, η παρηγοριά της. Κι αυτή με τη σειρά της στηρίζει τα άλλα παιδιά, ειδικά τη Μαρία. Δευτεραγωνιστές: Καρίμ, Σαλμάν, Μαρία, Αλί, Μοχαμάντ, Χουσεΐν Χαν, Ισάν Χαν •Ο Καρίμ, ο Σαλμάν, ο Αλί, ο Μοχαμάντ και η Μαρία είναι τα παιδιά που έμεναν στο ταπητουργείο του εμπόρου Χουσείν Χαν και εργάζονται μαζί με τον Ικμπάλ κάτω από απάνθρωπες συνθήκες ως σκλάβοι. Δέχονται τη μοίρα τους αδιαμαρτύρητα και βασανίζονται χωρίς να ελπίζουν ότι η ζωή τους μπορεί να αλλάξει. Ο Ικμπάλ μπαίνει στη ζωή τους και καταφέρνει να τους γεννήσει την ελπίδα.

•Η Μαρία, ένα μικρό κοριτσάκι που χάνει τη μητέρα της και ο πατέρας της την δίνει στον έμπορο των χαλιών για να ξοφλήσει το χρέος του είναι σε όλο σχεδόν το έργο άλαλη. Όταν αντιλαμβάνεται ότι τα παιδιά χρειάζονται τη βοήθειά της για να σωθούν καταφέρνει να ξαναμιλήσει και να τους μάθει να διαβάζουν. Μετά το θάνατο του Ικμπάλ αποφασίζει να σπουδάσει και να γίνει δικηγόρος για να συνεχίσει τον αγώνα που ο Ικμπάλ άρχισε. «Θα γίνω δικηγόρος, θα αγωνιστώ για να ελευθερώσω όλους τους σκλάβους του Πακιστάν και όλου του κόσμου» (σελ. 144) •Ο Χουσεϊν Χαν είναι ένας αδίστακτος επιχειρηματίας που ενδιαφέρεται μόνο να πλουτίσει. Αγοράζει παιδιά για να του δουλεύουν από το χάραμα ως το σούρουπο και να του φτιάχνουν χαλιά σε απάνθρωπες συνθήκες εργασίας. Συμπεριφέρεται πολύ άσχημα στα παιδιά και τα κακοποιεί βάζοντας τα στον Τάφο, ένα υπόγειο, αλυσοδεμένα χωρίς φως και φαγητό για μέρες. Είναι κακός και εγωιστής.

•Ο Ισάν Χαν ανήκε στο Απελευθερωτικό Μέτωπο και βοήθησε τα παι-

διά να απελευθερωθούν. Είναι ένας τολμηρός ακτιβιστής που αψηφά τον κίνδυνο και παλεύει για να σώσει τα παιδιά από τα χέρια των δουλεμπόρων.

Παιδική εργασία στο Πακιστάν: «Παιδιά υφαίνουν χαλιά, φτιάχνουν τούβλα, τσαπίζουν τα χωράφια, κατεβαίνουν στις στοές των ορυχείων. Δεν παίζουν , δεν τρέχουν, δε φωνάζουν. Δε γελούν ποτέ. Είναι σκλάβοι και έχουν αλυσίδες στα πόδια…» σελ. 134

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 16

16 βιβλιομανία!

Βιβλιοπαρουσίαση

Αγαπητοί μου συμμαθητές, της προς τη Φατίμα μα άμ γρ ο στ ία αρ Μ η ει λέ ως όπ ι Κα λ. Διαβάστε την ιστορία του Ικμπά Διηγήσου την σε . ια έρε ομ πτ λε τη αν ήμ ασ ι κα ρή μικ πιο «Μην ξεχάσεις τίποτα. Ούτε την ο έτσι ο Ικμπάλ όν Μ . τεί ασ ξεχ ν μη να Για ς. ου όλ σε τη κάποιον την ιστορία μας. Διηγήσου ώνας του Ικμπάλ έναντι στην αγ ο ι έτσ ο όν Μ 4) 14 λ. (σε . ς» μα λα δίπ θα είναι για πάντα παιδική εργασία θα δικαιωθεί. συγκινήσει και να μας προβλης μα να για μα ρη τό θισ μυ το τό αυ ει Ο συγγραφέας γράφ ι τόσο άδικα. Τον σκοτώνουν ίνε θα πε λ πά Ικμ ο ού αφ υ, το ος τέλ το ό ματίσει. Είναι λυπητερ ς Μαρίας μας γεμίζει με ελτη μα άμ γρ ο αί ευτ τελ το , ως Όμ ν. λιώ οι αρχιμαφιόζοι των χα ινή ιστορία για να μη ξεηθ αλ ν τη τή αυ ει άφ Γρ εί. ιστ νεχ συ να πίδα ότι ο αγώνας πρέπει ίας. Όταν γνωρίζουμε ασ εργ ς κή ιδι πα ς τη ης ευσ λλ ετά εκμ ς τη χαστεί το σοβαρό πρόβλημα ράσουμε. το πρόβλημα τότε θα μπορούμε να αντιδ ίνο τον κόσμο που είναι εκε σ’ τιά μα μια ε υμ νο ρίχ μα ρη τό θισ Τέλος, διαβάζοντας το μυ ζούσαμε εκεί, αν ήμααν ε αγ άρ αν ήτ θα ς πώ ε στ μα τό εφ σκ ι τόσο άδικος για τα παιδιά κα λων του. Θα είχαμε φί ν τω ι κα λ πά Ικμ υ το ς λίε κο δυσ τις ε σταν υποχρεωμένοι να περάσουμ ο φόβος και θα δευε ρέλ πα ς μα θα ή με ου ψ λέ πα να υς το άραγε το θάρρος και το κουράγιο κόσμου, εκείνου του ριά με λη άλ ην στ , ώς υχ ευτ τε ασ Είμ χόμασταν παθητικά τη μοίρα μας; Αξιοποιούμε όσα μας προσφέε; ύμ ιμο εκτ Το ά. ιδι πα τα ι ετα σέβ ι κα που δίνει ευκαιρίες ν πολιτεία; Παίρνουμε πρωτοτη ς, ου άλ σκ δα υς το ς, νεί γο υς το ό απ ρονται τόσο απλόχερα νείς εκεί που άνθρωποι γύρω ρα αδ ε υμ ίνο με μη να ι κα ύη γγ λε λη αλ βουλίες για να δείξουμε μας έχουν ανάγκες; ι μας κάνει πιο υπεύθυνους, κα ρά χα αι είν ρά φο οσ πρ η ότι ε υμ ίνο θα Μέσα από το βιβλίο μα το μέλλον. πιο δημιουργικούς και πιο αισιόδοξους για Διαβάστε το βιβλίο. Σας ευχαριστώ. Σπύρος Κοτζιάπασιης

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 17

βιβλιομανία! 17

Το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι «Ιστορίες να σκεφτείς» αποκαλύπτεται. Α. ΑΤ ΗΜ ΤΜ ΤΑ ΕΠ ΚΑ ΔΕ Ο, ΕΙ ΟΛ ΣΧ Α ΕΝ , ΙΟ ΒΛ ΒΙ ΕΝΑ Α; ΕΝ ΘΕ ΚΑ ΟΝ ΣΤ ΕΙ ΗΣ ΙΛ Μ ΘΑ Σ ΠΩ Ι; ΞΕ ΛΑ ΑΛ ΘΑ Α ΡΙ ΠΟΣΑ ΧΕ ΤΙ ΣΚΕΨΕΙΣ ΘΑ ΓΕΝΝΗΣΕΙ; «Είμαστε περαστικοί…ένα ταξίδι η ζωή μας, ας το ζήσουμε κι ας το ταξιδέψουμε» Χ. Μπουκάι Ένα βιβλίο που κλείνει στις σελίδες του αλήθειες. Αλήθειες για τη ζωή, αλήθειες για τον κόσμο γύρω μας, αλήθειες για τις σκέψεις και τις επιθυμίες μας. Στο βιβλίο του Αργεντινού συγγραφέα Χόρχε Μπουκάι «Ιστορίες να σκεφτείς», υπάρχουν τριών ειδών αλήθειες. Υπάρχουν οι αλήθειες-βουνά, για να μπορούμε να χτίζουμε τα σπίτια μας σε στέρεη βάση. Αλήθειες-ποτάμια, για να μπορούμε να ταξιδεύουμε πάνω τους ψάχνοντας νέους ορίζοντες. Αλήθειες-αστέρια, για να

μας χρησιμεύουν ως οδηγοί, ακόμα και στις πιο σκοτεινές μας νύχτες. Το βιβλίο του Μπουκάι κάνει το γύρο του σχολείου μας. Αλλάζει χέρια και αποκαλύπτεται. Επισκέπτεται τα δεκαεπτά τμήματα του Περιφερειακού Γυμνασίου Κοκκινοτριμιθιάς και πάει σε δεκάδες σπίτια. Οι μαθητές δανείζονται το βιβλίο ο ένας μετά τον άλλο και καταγράφουν τα αισθήματα που γεννιούνται μέσα τους. Μαθητικά χέρια το ακουμπούν και το ξεφυλλίζουν. Τα μάτια διαβάζουν τις γραμμές του Μπουκάι και οι σκέψεις ξεκινούν…

Ποιος είναι ο Χόρχε Μπουκάι; Ο Χόρχε Μπουκάι (Jorge Bucay) γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 1949 στο Μπουένος Άιρες της Αργεντινής. Γιατρός και ψυχοθεραπευτής της σχολής Γκεστάλτ, ειδικεύτηκε στη θεραπεία των νοητικών ασθενειών εργαζόμενος αρχικά σε νοσοκομεία και κλινικές και, εν συνεχεία, δίνοντας διαλέξεις σε ιδρύματα, κολλέγια, θέατρα, καθώς και σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Όταν αποφάσισε να ασχοληθεί και με τη συγγραφή, είδε περισσότερα από δώδεκα βιβλία του να μεταφράζονται σε -τουλάχιστον- είκοσι μία γλώσσες και να τοποθετούνται πρώτα στις λίστες των ευπώλητων κάθε χώρας. Εργάζεται ως ψυχοθεραπευτής ενηλίκων, ζευγαριών και κοινωνικών ομάδων. Ζει στα προάστια του Μπουένος Άιρες με τη γυναίκα και τα δύο του παιδιά.

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 18

18 βιβλιομανία!

Ιστορίες να σκεφτείς

α ι δ ό π Εμ «Περπατώ σ’ ένα μονοπάτι. Αφήνω τα πόδια μου να με οδηγήσουν. Η ματιά μου στέκεται στα δέντρα, στα πουλιά, στις πέτρες. Στον ορίζοντα διαγράφεται το περίγραμμα μιας πόλης. Οξύνω τη ματιά μου για να την ξεχωρίσω καλύτερα. Αισθάνομαι ότι η πόλη με έλκει. Χωρίς να ξέρω πώς, συνειδητοποιώ ότι σε αυτήν την πόλη μπορώ να βρω όλα όσα επιθυμώ. Όλους μου τους στόχους, τους σκοπούς, τα μελλοντικά μου επιτεύγματα. Οι φιλοδοξίες και τα όνειρά μου βρίσκονται σε αυτήν την πόλη».

Η ιστορία με τίτλο “Εμπόδια” παρουσιάζει τον ήρωα/ την ηρωίδα της να βρίσκεται σε μία πόλη την οποία έχει ονομάσει “Η πόλη των ονείρων μου”. Στόχος είναι να πετύχει τον σκοπό του/ της και να βρει αυτό που ζητά για να μπορέσει να είναι ευτυχισμένος/η. Ασυναίσθητα ως άνθρωπος σκέφτηκε το ενδεχόμενο της αποτυχίας και έτσι από μόνος/η της φαντάστηκε τα εμπόδια ως πρόφαση να τα παρατήσει. Αλλά όπως πάντα σ' αυτή τη ζωή το καλό υπερισχύει του κακού. Έτσι η θέληση της πραγματοποίησης του ονείρου μας μας κάνει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο της αποτυχίας. Όταν είμαστε προσκολλημένοι στην απαισιοδοξία από μόνοι μας βάζουμε εμπόδια και δυσκολίες μπροστά μας. Προσωπικά, αν και χαρακτηρίζομαι άτομο με χαμηλή αυτοπεποίθηση, επιδιώκω να βάζω στόχους και να μην τα παρατάω μέχρι να τους πετύχω. Της Χρίστιας Γεωργίου

Χ. Μπουκάι Με εντυπωσίασε πολύ η ιστορία με τίτλο «Εμπόδια». Αυτή η ιστορία μας δείχνει πως για να κερδίσεις ένα στόχο θα περάσεις πολλά εμπόδια, αλλά εμείς πρέπει να βρίσκουμε λύσεις για να τα ξεπερνάμε και ποτέ να μην διστάσουμε ή να τα παρατήσουμε. Της Κυριακής Γεωργίου

Ο Ερευνητής «Ερευνητής είναι κάποιος που ψάχνει, όχι απαραιτήτως κάποιος που βρίσκει. Ούτε είναι κάποιος που ξέρει στα σίγουρα τι είναι αυτό που ψάχνει. Είναι, απλώς, κάποιος για τον οποίο η ζωή αποτελεί μια αναζήτηση. Μια μέρα, ο ερευνητής διαισθάνθηκε ότι έπρεπε να πάει προς την πόλη του Καμίρ. Είχε μάθει να δίνει μεγάλη σημασία στα προαισθήματα του, που πήγαζαν από ένα μέρος δικό του μεν, άγνωστο δε. Έτσι , συνεχίζουμε να σημειώνουμε στο τετράδιο κάθε λεπτό που απολαμβάνουμε.. Κάθε λεπτό. Οταν κάποιοιος πεθαίνει, έχουμε τη συνήθεια να ανοίγουμε το τετράδιό του και να αθροίζουμε τον χρόνο της απόλαυσης για να τον γράψουμε πάνω στον τάφο του. Γιατί αυτός είναι για εμάς ο μοναδικός και πραγματικός χρόνος ΠΟΥ ΕΧΟΥΜΕ ΖΗΣΕΙ». Χ. Μπουκάι Η ιστορία του Ερευνητή με έκανε να σκεφτώ ότι πρέπει να προσπαθήσουμε με κόπο και με ισχυρή θέληση να είμαστε, σε κάθε στιγμή της ζωής μας, θετικοί, χαρούμενοι, αισιόδοξοι και ευτυχισμένοι. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ότι στη ζωή μας θα βρεθούμε αντιμέτωποι με πολλά προβλήματα, και ότι οφείλουμε στον εαυτό μας, σε αυτές τις δύσκολες στιγμές, να κοπιάσουμε για να κυριαρχήσει η χαρά, η ευτυχία και η αισιοδοξία. Πρέπει να δίνουμε ένα καθημερινό αγώνα, ώστε να υπάρχουν στη ζωή μας περισσότερες ευτυχισμένες παρά θλιμμένες στιγμές, ώστε «να γραφτούν στην ταφόπλακά μας». Του Νίκου Πολυκάρπου

Της Ραφαήλιας Χριστοδούλου Η ιστορία αυτή με συγκλόνισε καθώς συνειδητοποίησα κάτι πολύ σημαντικό. Ποιο είναι αυτό; Ότι οι άνθρωποι έχουν πολύ λίγες χαρούμενες στιγμές κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Γι΄ αυτό όλοι μας πρέπει να προσπαθήσουμε να αντιμετωπίζουμε την κάθε στιγμή με αισιοδοξία, ώστε να έχουμε μια πιο όμορφη και ευτυχισμένη ζωή. Πρέπει να ζούμε την κάθε στιγμή λες και δεν θα υπάρξει άλλη, σαν να είναι η τελευταία μας. Όσο και να μην θέλουμε να το παραδεχτούμε τις περισσότερες φορές της ζωής μας είμαστε μίζεροι. Σχεδόν πάντα αφοσιωνόμαστε στη ρουτίνα της καθημερινότητας, χωρίς να προσπαθούμε να κάνουμε κάτι διασκεδαστικό, κάτι που θα μας χαρίσει πραγματική ευτυχία. Του Εφραίμ Κασάπη

Μόνο από έρωτα Ματωμένος, κουτσός, στηριγμένος στον μπαλτά και νεχίσουμε μαζί…Μαζί, για πάντα….” με το ένα χέρι εξαρθωμένο, μ΄ ένα αφτί κι ένα πόδι Αυτή με κοιτάζει και της ξεφεύγει ένας μορφασμός. λιγότερο, συναντιέμαι με την αγαπημένη μου. “Έτσι, όχι…Έτσι, δεν θέλω…Εμένα μου άρεσες όταν “Να’ μαι. Επιτέλους, πέρασα. Με κοίταξες, σε κοί- ήσουν ολόκληρος….” Χ. Μπουκάι ταξα, σε ερωτεύτηκα. Πλήρωσα όλα τα τιμήματα για σένα. Όλα επιτρέπονται στον έρωτα και στον πόλεμο. Ο έρωτας μπορεί να σε κομματιάσει, να σε γονατίσει και στο τέλος να είναι ανώφελες όλες σου οι θυΔεν έχουν σημασία οι θυσίες. Άξιζε τον κόπο, αν έγιναν σίες. Της Νικολέττας Παναγιώτου για να συναντηθώ μαζί σου, για να μπορέσουμε να συ- Ο σύντροφός μας πρέπει να μας αγαπά γι΄ αυτό που πραγματικά είμαστε και όχι γι΄ αυτό που θα

ήθελε να είμαστε. Σημασία στον έρωτα και στην αληθινή αγάπη είναι ο άλλος να μας αγαπήσει πραγματικά με όλα μας τα προτερήματα και ελαττώματα. Της Αντωνίας Θεοδώρου Στον έρωτα και στην αγάπη όλα επιτρέπονται. Ο πόνος και οι θυσίες αποκτούν πραγματική αξία όταν ο άλλος σε αγαπά όχι μόνο για την εξωτερική σου εμφάνιση αλλά και για τον εσωτερικό σου κόσμο. Της Μαρίας Πρίμα Ο έρωτας μπορεί να σε τυφλώσει παράφορα. Πολλές φορές, παρόλο που καταφέρνουμε να πλησιάσουμε τον άνθρωπο που αγαπάμε και έχουμε βαθιά στην καρδιά μας, αυτός μας πληγώνει με τον πιο σκληρό τρόπο. Του Μιχάλη Θεοδούλου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 19

βιβλιομανία! 19

Ιστορίες να σκεφτείς

α ί τ σ η Α πλ «Αν δεν τον είχα δει να ζητάει τόσο απελπισμένα να τα αποκτήσει θα του τα είχα δώσει γιατί, αν υπάρχει κάτι που δεν με ενδιαφέρει, είναι τα πράγματα που αποκτώνται με λεφτά… Αλλά, —το δίχως άλλο—, δεν αντέχω τους άπληστους ανθρώπους…» Χ. Μπουκάι Η απληστία είναι κάτι αρνητικό στον χαρακτήρα κάποιου- διαχρονικό. Συναντάμε αρκετά παραδείγματα από την εποχή του Αισώπου που με τους μύθους του κατέκρινε την απληστία, και από την εποχή του Ομήρου ακόμα, όπως στην «Ιλιάδα», όταν ο Αγαμέμνονας λόγω της αλαζονείας και της απληστίας του, εξοργίζει τον Αχιλλέα και βάζει τους Αχαιούς σε νέες περιπέτειες… Όταν κάποιος είναι άπληστος και φιλοχρήματος, γίνεται μισητός στους γύρω του. Κανένας δεν θέλει κοντά του κάποιον που να βάζει τα λεφτά πάνω απ’ οτιδήποτε άλλο, κάποιον που να ζητά συνεχώς και ποτέ να μην επιστρέφει τίποτα σε αντάλλαγμα. Ένας άπληστος άνθρωπος καταντά στο τέλος μίζερος και δυστυχισμένος. Ποτέ δεν χαίρεται με όσα έχει και θέλει πάντα περισσότερα. Το χειρότερο από όλα είναι όταν αυτός ο συγκεκριμένος άνθρωπος, δεν καταλαβαίνει ότι είναι άπληστος. Δεν κατανοεί, ούτε αποδέχεται τον χαρακτήρα του. Και όπως είναι γνωστό, όταν δεν βλέπουμε ή δεν παραδεχόμαστε την ύπαρξη ενός προβλήματος, δεν προσπαθούμε και ποτέ να το καταπολεμήσουμε. Άρα, όταν κάποιος δε δέχεται να παραδεχτεί πως είναι άπληστος, σημαίνει πως επιλέγει να ζει με αυτό το αίσθημα του ανικανοποίητου για πάντα… Αξίζει όμως για χάρη των υλικών αγαθών και αξιωμάτων, να χαραμίζεται έτσι η ευτυχία στη ζωή κάποιου; Του Αντρέα Κλεάνθους

α ν ό μ ν α τ ή ά ι δ ι α Τα π

Της Ραφαήλιας Χριστοδούλου

Ο Πάντσο συνειδητοποίησε ότο έπρεπε να βγάλει τον αδελφό του από κει μέσα. Προσπάθησε να ανοίξει το παράθυρο που έβγαζε στο περβάζι, αλλά ήταν αδύνατο για τα μικρά του χέρια να λύσει την ασφάλεια και – ακόμα κι αν τα κατάφερνε – θα έπρεπε να ξεμπλέξει και με τη σήτα που οι γονείς του είχαν βάλει για προστασία. Οταν οι πυροσβέστες τελείωσαν με το σβήσιμο της φωτιάς, το θέμα συζήτησης όλων ήταν το ίδιο: – Πώς μπόρεσε αυτό το τόσο μικρό παιδί να σπάσει με την κρεμάστρα το τζάμι και μετά να σχίσει τη σήτα; – Πώς μπόρεσε να φορτώσει το μωρό στο σακίδιο; – Πώς μπόρεσε να περπατήσει στο περβάζι κουβαλώντας σημαντικό βάρος και να κατέβει από το δέντρο; – Πώς μπόρεσε να σώσει τη ζωή του αδελφού του και τη δική του; Ο ηλικιωμένος πυροσβέστης, άνθρωπος σοφός που όλοι σέβονταν, τους έδωσε την απάντηση: «Ο μικρός Πάντσο ήταν μόνος…Δεν είχε κανέναν να του πει ότι δεν μπορούσε»… Χ. Μπουκάι Δυστυχώς τα λόγια που μας λένε οι άλλοι μας επηρεάζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό και κατευθύνουν τις πράξεις μας. Εάν οι άλλοι μας λένε θετικά πράγματα, τότε ανεβαίνει η αυτοπεποίθησή μας και μπορούμε να επιτύχουμε πράγματα, που ποτέ δεν πιστεύαμε ότι μπορούσαμε να κάνουμε, ακόμα και στα πιο τρελά μας όνειρα. Αντίθετα, όταν οι άλλοι μας λένε αρνητικά σχόλια και μας αποθαρρύνουν, τότε πιστεύουμε πραγματικά ότι δεν μπορούμε να επιτύχουμε τους στόχους μας και δυστυχώς τα σχόλια των άλλων επιβεβαιώνονται. Της Ανδριανής Πλουτάρχου

Της Στυλιανής Συμεωνίδη

Η ιστορία αυτή με έκανε να σκεφτώ ότι τα παιδιά πολλές φορές είναι πιο θαρραλέα από τους μεγάλους και μπορούν να καταφέρουν να ξεπεράσουν μεγάλες δυσκολίες και να επιτύχουν το ακατόρθωτο, όταν δεν υπάρχει κάποιος που να τα αποθαρρύνει και να τα αμφισβητεί. Τότε μόνα τους και με μόνο όπλο την αδελφική αγάπη είναι ικανά για τα πάντα. Του Άγγελου Πολυβίου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:31 am Page 20

20 βιβλιομανία!

Ιστορίες να σκεφτείς

η σ η ί ο π ο Συνειδητ Αυτή η ιστορία είναι εμπνευσμένη από ένα ποίημα ενός μοναχού από το Θιβέτ, του Ριμποτσέ, που εγώ το ξαναέγραψα σύμφωνα με το δικό μου τρόπο αφήγησης, για να τονίσω κάποια παραπανίσια χαρακτηριστικά που έχουμε εμείς οι άνθρωποι. Σηκώνομαι το πρωί. Βγαίνω από το σπίτι μου. Υπάρχει μια τρύπα στο πεζοδρόμιο. Δεν τη βλέπω και πέφτω μέσα. Χ. Μπουκάι Μερικές φορές, ενώ έχουμε την εύκολη λύση μπροστά στα μάτια μας σκεφτόμαστε λανθασμένα. Κάνουμε αυτό που νομίζουμε ότι είναι εύκολο, ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν άλλοι δρόμοι που μπορούν να κάνουν την ζωή μας πιο εύκολη. Η ζωή είναι μια συνεχής αναζήτηση και είναι ωραίο να ψάχνουμε νέες κατευθύνσεις και να ερευνούμε αυτά που βλέπουμε. Τότε η ζωή έχει μεγαλύτερη αξία. Της Μαρίας Ανδρέου

Κείμενο: Του Χαράλαμπου Ερωτοκρίτου, Σχέδιο: Του Δαμιανού Θρασυβούλου Διαβάζοντας την ιστορία του Μπουκάι βρέθηκα αντιμέτωπος με μια μεγάλη συνειδητοποίηση: «Με μια απερίγραπτη ανώτερη θέληση ο άνθρωπος αφοσιώνεται με όλο του το είναι στη δύναμη της συνήθειας». Αυτό κάποιες φορές είναι καλό, κάποιες άλλες όμως μπορεί να φέρει την καταστροφή. Εμείς οι άνθρωποι, όταν παθιαστούμε με κάτι, προσπαθούμε με πείσμα να το επιτύχουμε, ακόμα και όταν βαθιά μέσα μας ξέρουμε ότι είναι ακατόρθωτο. Τελικά ανακαλύπτουμε ότι δεν υπάρχει λόγος να βασανιζόμαστε άδικα, γιατί μπορούμε να περάσουμε αυτό το εμπόδιο με πολύ απλό τρόπο. Κάποιες φορές οι λύσεις στα προβλήματά μας βρίσκονται κάτω από τη μύτη μας, αλλά δεν θέλουμε να τις δούμε, γιατί παθιαστήκαμε με τη δύναμη της συνήθειας. Του Άγγελου Πολυβίου

α δ ύ ο κ ρ Η α «Είσαι τρελός!» φώναξε η γυναίκα. «Να μάθεις την αρκούδα του τσάρου να μιλάει! Εσύ, που ούτε καν έχεις δει αρκούδα από κοντά. Είσαι τρελός. Να μάθεις μια αρκούδα να μιλάει… Τρελός, είσαι τρελός…» «Ηρέμησε, γυναίκα, ηρέμησε. Κοίτα, θα μου έκοβαν το κεφάλι αύριο την αυγή, και τώρα έχω δύο χρόνια. Σε δύο χρόνια μπορεί να συμβούν τόσα πράγματα… «Σε δύο χρόνια» συνέχισε ο ράφτης, «μπορεί να πεθάνει ο τσάρος… μπορεί να πεθάνω εγώ… αλλά το πιο σημαντικό… μπορεί να μιλάει η αρκούδα!» χ. Μπουκάι

Της Ειρήνης Κωνσταντίνου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 21

βιβλιομανία! 21

Ιστορίες να σκεφτείς

Η διαπίστωση ενός σοφού Το βιβλίο του Μπουκάι πραγματικά με συνεπήρε. Από όλες τις ιστορίες ξεχώρισα τη ιστορία που μιλά για ένα σοφό. Κάποτε ένας σοφός, αφιερωμένος βαθύτατα στη φιλοσοφία των βιβλίων, παρατήρησε πως το βιβλίο θα ήταν ένας πολύ καλός μεσολαβητής για να μεταδώσει κανείς τις γνώσεις του στους ανήξερους και ανίδεους ανθρώπους. Έτσι κάθισε αρκετό καιρό και έγραψε το δικό του βιβλίο, αποφασίζοντας να κάνει ένα πείραμα. Για να διαπιστώσει, αν θα μεταδίδονταν τα μηνύματα του στον κόσμο, σκέφτηκε να μαζέψει δέκα ανθρώπους που θα έβρισκε τυχαία στον δρόμο και να τους έδινε να διαβάσουν το βιβλίο του, ζητώντας τους να του γράψουν μια περίληψη, το νόημα,

του βιβλίου από τα όσα θα είχαν διαβάσει. Ύστερα από λίγο καιρό, παίρνοντας ο σοφός τα αποτελέσματα του πειράματός του, έκπληκτος παρατήρησε ότι κανένα από αυτά δεν έμοιαζε με το άλλο, ακόμη και αν είχαν πάρει το σωστό μήνυμα. Αντιθέτως, ο κάθε άνθρωπος εξέφραζε τα δικά του συμπεράσματα με τον δικό του, μοναδικά ενδιαφέρον, τρόπο, αποδίδοντας το νόημα, όχι τόσο τέλεια όσο περίμενε, μα ούτε και εντελώς λάθος. Παρόλα αυτά όμως ο σοφός είχε καταλήξει να διατυπώσει μια σημαντική διαπίστωση: πως δηλαδή ο κάθε άνθρωπος σκέφτεται και διατυπώνει τα συμπεράσματά του, τα συναισθήματα και τους προβληματισμούς του, εκδηλώνοντας την άποψή του, με έναν τελείως διαφορετικό και ξεχωριστό

Όνειρα

τρόπο! Πραγματικά σπουδαία η διαπίστωση του σοφού. Όταν δύο ή περισσότεροι άνθρωποι διαβάζουν ένα βιβλίο, δεν είναι απαραίτητο να έχουν βγάλει το ίδιο συμπέρασμα ή και να έχουν κατανοήσει το θέμα με τον ίδιο τρόπο, αφού ο κάθε άνθρωπος έχει τον δικό του τρόπο σκέψης, έκφρασης και έμπνευσης. Διατυπώνοντας, επιπλέον, κάποιος την άποψη του για ένα συγκεκριμένο θέμα, δεν μπορούμε να τη θεωρήσουμε λάθος, καθώς είναι η δική του γνώμη, με την οποία δίνει μία διαφορετική όψη και ανάλυση στο θέμα, και πρέπει να γίνεται αποδεκτή! Της Γαβριέλλας Αριστοδήμου

«Και μια μέρα, ενώ διασχίζουμε αυτό το αιώνιο παρόν που ονομάζουμε ζωή, οι σπόροι των ονείρων μας θα μετατραπούν σε δέντρα και θα ξεδιπλώσουν τα κλαδιά τους, που σαν γιγάντια φτερά θα διασχίσουν τον ουρανό ενώνοντας με μία μόνο γραμμή το παρελθόν μας με το μέλλον μας». Χόρχε Μπουκάι

Αν μπορούσα να απομονώσω μία και μόνο πρόταση από το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι «Ιστορίες να σκεφτείς», θα διάλεγα την πιο πάνω. Γιατί χρειαζόμαστε τα όνειρα; Είναι άραγε τόσο απαραίτητα στη ζωή μας; Ο καθένας μας οφείλει να ονειρευτεί, να στοχαστεί και να σκεφτεί τι δρόμο θέλει να χαράξει στη ζωή του. Θα πρέπει να θέσει στόχους, στόχους όμορφους που να του ταιριάζουν. Και τότε, δεν έχει παρά να κλείσει αυτά τα όνειρα βαθιά στην καρδιά του και να αρχίσει να παλεύει και να αγωνίζεται για αυτά με όλες του τις δυνάμεις. Να είναι όμως ένας αγώνας αξιοπρεπής, ταπεινός και δίκαιος. Ποτέ να μην ξεχάσει τις αξίες, τα πιστεύω και τα ιδανικά του. Και να είναι σίγουρος πως οι σπόροι των ονείρων του θα βρουν τρόπο να αναπτυχθούν, να πετάξουν ρίζες, να μετατραπούν σε δέντρα, να ξεδιπλώσουν τα κλαδιά του και να δώσουν καρπούς. Η ζωή θα μοιάζει με ένα όμορφο κήπο που ο κάθε κηπουρός και τρυγητής του θα τον απολαμβάνει. Μη φοβάστε λοιπόν να ονειρεύεστε και να προσπαθείτε για τα όνειρα αυτά. Μη βάζετε φραγμούς στα όνειρά σας! Ελπίζω να το εφαρμόσω αυτό στη ζωή μου, μα περισσότερο ελπίζω να μην πάψω να ονειρεύομαι, γιατί κάθε σπόρος ονείρων ξέρει πως να γίνει δέντρο. Του Νεκτάριου Στυλιανού

η ν ί ε κ Ε «Τίποτα δεν δίνει περισσότερη σιγουριά από την επιθυμία» Χόρχε Μπουκάι ΨΑΧΝΩ ΣΤΟΝ ΔΡΟΜΟ ΜΕ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΑΥΤΟ ΝΑ ΒΡΩ ΓΙΑ ΜΕΝΑ ΕΙΝ' ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΙ ΑΣ ΔΕΝ ΕΧΩ ΕΛΠΙΔΕΣ ΝΑ ΣΩΘΩ ΕΧΩ ΕΠΙΛΕΞΕΙ ΠΩΣ ΘΑ ΖΩ ΚΑΙ ΕΙΜΑΙ ΠΟΛΥ ΣΙΓΟΥΡΟΣ ΓΙ'ΑΥΤΟ ΓΙΑΤΙ ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΔΙΝΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ΑΠ' ΟΤΙ Η ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΡΚΩΣ ΜΕ ΔΙΑΠΕΡΝΑ Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΘΑ 'ΝΑΙ ΜΙΚΡΗ ΜΑ ΘΑ 'ΝΑΙ ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΛΥ ΔΙΟΤΙ ΣΤΟ ΠΛΑΙ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΗ ΜΙΑ ΜΟΡΦΗ ΑΠΙΑΣΤΗ,ΘΟΛΗ Του Χρίστου Παναγή

ς ό ρ θ χ ε ς ό ρ ε μ Ο τρο Διαβάζοντας την πιο πάνω ιστορία, προσπάθησα να μαντέψω ποιος θα μπορούσε να ήταν ο δικός μας «τρομερός εχθρός». Σκέφτηκα όλους εκείνους που καταπατούν τα δικαιώματά μας. Όλους εκείνους που καρπώθηκαν τη γη και τις περιουσίες μας. Εκείνους που στέρησαν τις δουλειές των απλών ανθρώπων που μοχθούν για τα καθημερινά. Όσους μας γέμισαν άγχος και αγωνίες. Μετά ξανασκέφτηκα ότι ο «τρομερός εχθρός» θα μπορούσε να ήταν η αδιαφορία του ανθρώπου για τον συνάνθρωπό του και τη φύση. Τι φοβόμαστε άραγε περισσότερο; Τον θάνατο; Το τέλος της ζωής; Ο χειρότερος όμως και ο πιο τρομερός εχθρός δεν είναι κανένας άλλος παρά ο κακός μας εαυτός. Αυτός μας βάζει τρικλοποδιές στη ζωή. Η ιστορία του Μπουκάι μεταδίδει το μήνυμα πως αν ξεπεράσουμε τον κακό μας εαυτό και αλλάξουμε τότε σίγουρα θα δούμε τη ζωή διαφορετικά. Υπάρχει ελπίδα για όλους μας. Του Σπύρου Κοτζιάπασιη

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 22

22 βιβλιομανία!

ς ά ι λ ι σ α β ς Ο θλιμμένο

Ιστορίες να σκεφτείς «Τι χρειαζόμαστε πραγματικά στη ζωή μας; Πάντα, όσα ωραία πράγματα και αν μας συμβαίνουν, υπάρχει κάτι που μας λείπει…κάτι που αν έρθει θα είμαστε σίγουρα πολύ ευτυχισμένοι…ή έτσι πιστεύουμε…» Χ. Μπουκάι

Ο θλιμμένος βασιλιάς – Μια ιστορία βγαλμένη μέσα από τα διδάγματα του Χόρχε Μπουκάι Ζούσε κάποτε πριν πολλά χρόνια, ένας βασιλιάς πολύ θλιμμένος που είχε έναν υπηρέτη χαρούμενο και αισιόδοξο. Κάθε πρωί ξυπνούσε τον βασιλιά πηγαίνοντάς του το πρόγευμα, τραγουδούσε χαρούμενα στιχάκια και του έκανε αστείους μορφασμούς. Στο κεφάτο πρόσωπό του υπήρχε πάντα ένα μεγάλο χαμόγελο, αλλά και όλη του η ζωή ήταν ήρεμη και ευτυχισμένη. Κάποια μέρα ο βασιλιάς δεν άντεξε και του φώναξε: - Ποιο είναι το μυστικό σου; - Ποιο μυστικό μεγαλειότατε; - Μην κάνεις πως δεν καταλαβαίνεις; Ποιο είναι το μυστικό της χαράς σου; Λέγε γρήγορα!

- Μα…δεν υπάρχει κανένα μυστικό, σας λέω αλήθεια, πρέπει να με πιστέψετε.

Ο Βασιλιάς τον πίστεψε. Το άλλο πρωί ο βασιλιάς έβλεπε τις κινήσεις του και προσπαθούσε να είναι χαρούμενος και αισιόδοξος, αλλά μάταια. Σκέφτηκε μέσα του πως θα ήταν καλή ιδέα να βοηθούσε τον υπηρέτη του στις καθημερινές του δουλειές. Έτσι και έγινε. Το άλλο πρωί, ο βασιλιάς έκανε τις δουλειές του υπηρέτη του. Εκεί που έπλενε τα πιάτα, του ήρθε να τραγουδήσει και να χορέψει. Εκείνη τη στιγμή, κατάλαβε ότι το να κάθεσαι άπραχτος, σου προκαλεί μελαγχολία και μιζέρια. Στη ζωή πρέπει να είμαστε ενεργοί και να ζούμε κάθε στιγμή της. Της Γεωργιάνας Νεοφύτου

ς ο ι ́ σ υ ο λ π ι ́ κα Πτωχός «Φαίνεται ότι ζούμε σ΄ έναν κόσμο όπου αγοράζουμε, αποκτούμε ένα σωρό πράγματα και μένουμε δεμένοι σ’ αυτά». Χ. Μπουκάι Ήταν κάποτε ένας πολύ πλούσιος άντρας που ό,τι ήθελε το είχε.. Δεν του έλειπε τίποτα. Ήταν φιλάργυρος, συμφεροντολόγος και ζούσε σε ένα τεράστιο παλάτι. Δίπλα από το παλάτι του ζούσε ένας πολύ φτωχός γέροντας. Κάθε φορά που έβγαινε στην αυλή του παλατιού του έβλεπε τον φτωχό γέροντα να χαμογελάει και να είναι χαρούμενος παρόλες τις δυσκολίες που είχε. Το γεγονός αυτό παραξένευε πολύ τον πλούσιο άνδρα. Ώσπου μια μέρα, ρώτησε τον πτωχό γέροντα: «Γιατί είσαι τόσο χαρούμενος αφού περνάς δύσκολα;». Ο γέροντας χαμογέλασε και του είπε: «Μπορεί να μην έχω πλούτο για χρυσά κοσμήματα και ρούχα με διαμάντια, αλλά ο πλούτος και η ομορφιά της ζωής βρίσκεται μέσα μου, στην ψυχή μου…». Της Μιχαηλίας Πεμπέτσιου

Θέλω Θέλω να με κρίνεις χωρίς ψέματα και υπερβολές… Θέλω να με πλησιάζεις χωρίς να φοβάσαι… Θέλω να με εμπιστεύεσαι χωρίς δεύτερες σκέψεις… Θέλω να με υποστηρίζεις όταν έχω πληγωθεί… Θέλω να με κάνεις να γελάω, όταν δεν είμαι καλά… Θέλω να με αγκαλιάζεις, όταν έχω στεναχώριες… Θέλω να με συμβουλεύεις όταν κάνω λάθος… Θέλω να με θες, χωρίς να με φορτώνεσαι… Θέλω να με ξέρεις, όσο κανείς άλλος.. Θέλω να με αγαπάς, όμως πραγματικά… Θέλω να με ξέρεις…ότι είσαι τα πάντα μου… Χωρίς όρια. Του Θαλή Χριστοφίδη

Σ υ ο τ α ί ν Συμφω Μια παραλλαγή του ομότιτλου ποιήματος του Χόρχε Μπουκάι Σε συναντώ τυχαία Σε ακούω που γελάς Σου μιλώ τρυφερά Σε αγκαλιάζω με στοργή Σε φιλάω γλυκά Σε έχω στο μυαλό μου Σε σφίγγω στην αγκαλιά μου Σε αιχμαλωτίζω στην καρδιά μου Σε απορροφώ με τις ιδέες μου Σε πνίγω με ελευθερία. Σε αγαπώ! Ομάδα μαθητών της Α΄ τάξης

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 23

βιβλιομανία! 23

Ιστορίες να σκεφτείς

Μια συνέντευξη από ένα συγγραφέα. Θα μπορούσε να ήταν ο Χόρχε Μπουκάι ή ο κάθε Χόρχε Μπουκάι που ζει και γράφει ανάμεσά μας. (Η Αργεντινή είναι μακριά και το να συναντηθούμε με τον Μπουκάι φαντάζει αδύνατο. Τα φτερά της φαντασίας κάνουν τα πάντα δυνατά!)

- Αγαπητέ κύριε συγγραφέα, σας χαιρετώ. Ο λόγος της σημερινής μας συνάντησης είναι μέσα από τη συζήτησή μας να μάθουν και όσοι μας διαβάζουν τις απόψεις σας για την αξία των βιβλίων.

- Καλωσόρισες παιδί μου και ευχαρίστως να απαντήσω σε όλες σου τις ερωτήσεις.

- Αρχικά θα ήθελα να μας πείτε πέντε ρήματα που σας έρχονται στο μυαλό και που σχετίζονται με το βιβλίο.

- Διαβάζω, φαντάζομαι, εμβαθύνω, σκέφτομαι και δημιουργώ.

- Πιστεύετε ότι το ρήμα «διαβάζω» είναι σημαντικό για τη ζωή μας; - Διαβάζω βιβλία σημαίνει κατακτώ τον χρόνο, ταξιδεύω με τη φαντασία μου και νιώθω ελεύθερος.

- Γιατί αξίζει κάποιος να αγοράζει βιβλία; - Για να κατακτήσει τον κόσμο.

- Πιστεύετε πως είναι καλή ιδέα να χαρίζουμε βιβλία στους φίλους μας; - Χαρίζοντας ένα βιβλίο δείχνουμε τα αισθήματά μας, καθώς χαρίζουμε ένα ολόκληρο νέο κόσμο. Επίσης, με τα βιβλία συνοδεύουμε διάφορες ευχές αγάπης και φιλίας.

- Εσείς δανείζετε βιβλία στους άλλους; - Όχι μόνο δανείζω βιβλία, αλλά και δανείζομαι γιατί έτσι αισθάνομαι πραγματικά ζωντανός.

- Μια τελευταία ερώτηση.....Γιατί γράφετε βιβλία; - Γράφω βιβλία για να ζήσω και να νιώσω ότι υπάρχω, εφόσον μέσα από τα βιβλία μου μπορώ να δημιουργήσω τον δικό μου κόσμο, όπως τον ονειρεύομαι. Της Ανδριανής Πλουτάρχου

Μιλούν οι Ιστορίες του Μπουκάι; Δίνουμε τη φωνή μας, ζωντανεύουμε το βιβλίο. Έχοντας ως αφετηρία ότι κάποια παιδιά μπορεί να δυσκολεύονται να διαβάσουν ένα βιβλίο, λόγω οπτικού ή άλλου περιορισμού, αποφασίσαμε να αναλάβουμε ο καθένας μια ιστορία και να την ηχογραφήσουμε. Η εργασία μας θα δοθεί στην Ομιλούσα Βιβλιοθήκη της Σχολής Τυφλών, αλλά επίσης θα αναρτηθεί στο μαθητικό ραδιόφωνο European School Radio (http://europeanschoolradio.sch.gr) στο οποίο η τάξη μας θα συμμετέχει με εκπομπές ποικίλης θεματολογίας και ενδιαφέροντος. Οι εκπομπές, πέρα από την ανάγνωση της ιστορίας, μπορεί να περιλαμβάνουν συζήτηση σχετικά με το νόημα της ιστορίας και τα διδάγματα που μας άφησε διαβάζοντάς την. Ο κάθε ένας από εμάς επέλεξε την ιστορία που θέλει να διαβάσει, ενώ παράλληλα παρακολουθήσαμε εργαστήριο στην αίθουσα Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, για να μάθουμε πώς να εγκαταστήσουμε στον υπολογιστή μας και πώς να χρησιμοποιούμε το λογισμικό Audacity, με τη βοήθεια του οποίου θα κάνουμε τις ηχογραφήσεις μας. Όσοι μαθητές είχαν την ευχέρεια να εγκαταστήσουν το λογισμικό στον προσωπικό τους υπολογιστή έκαναν από μόνοι τους τις ηχογραφήσεις, ενώ οι υπόλοιποι τις έκαναν στο σχολείο. Η όλη δράση μας καλλιεργεί την ενσυναίσθηση. Το να μπαίνεις στη θέση του άλλου και να καταλαβαίνεις τις δυσκολίες του, να του δώσεις ένα αυτί να πει τον πόνο του και, όταν μπορείς, να βοηθάς με το δικό σου τρόπο. Σε μας δεν στοιχίζει κάτι να φτιάξουμε ένα «ομιλούν βιβλίο», παρά μόνο λίγο από τον ελεύθερό μας χρόνο, αλλά για κάποια παιδιά αυτό μπορεί να είναι πολύ σημαντικό, αφού θα τους δώσει πρόσβαση σε ένα βιβλίο που διαφορετικά δε θα μπορούσαν να διαβάσουν. Γιατί κάθε άτομο χρειάζεται να γνωρίζει ότι είναι μοναδικό και ότι αγαπιέται! Ομάδα μαθητών της Γ΄ τάξης

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 24

24 βιβλιομανία!

Ιστορίες να σκεφτείς

ή γ ρ ο η ι α κ Η θλίψη Η θλίψη και η οργή πήγαν σε μια λίμνη για να κάνουν μπάνιο παρέα. Έβγαλαν τα ρούχα τους και μπήκαν γυμνές στη λίμνη. Η οργή έκανε μπάνιο στα γρήγορα και βγήκε από το νερό. Ως τυφλή που είναι, φόρεσε το πρώτο ρούχο που βρήκε το οποίο ήταν της θλίψης και έφυγε. Η θλίψη τελείωσε το μπάνιο της χωρίς να βιάζεται και βγήκε τεμπέλικα από τη λίμνη. Στην όχθη συνειδητοποίησε ότι τα ρούχα της δεν ήταν εκεί, αλλά μιας και δεν αρέσει στη θλίψη να μένει γυμνή, φόρεσε το μοναδικό ρούχο που υπήρχε εκεί. Αυτό ήταν το φόρεμα της οργής. Από τότε λέγεται ότι η οργή είναι τυφλή, σκληρή, τρομερή και θυμωμένη. Αν κοιτάξουμε όμως καλύτερα, θα καταλάβουμε ότι πίσω από την όψη της οργής, κρύβεται η θλίψη. Της Ευαγγελίας Στυλιανού

ι; ά κ υ ο π Μ ε χ ρ ό Χ ί τ Για Τι το ξεχωριστό; προκαλεί ονός ότι μέσα από τα βιβλία του γεγ στο ι ειτα έγκ άι ουκ Μπ του Η μεγάλη επιτυχία γύρω του, παρακινώντας τον αναρωτηθεί για όσα συμβαίνουν τον αναγνώστη να σκεφτεί και να . Ο ίδιος δήλωσε για τον δικό του δρόμο προς την ευτυχία και θεια αλή του δική τη ι ήσε ζητ να ανα με τον σκοπό ι ότι συμπορεύονται ο δρόμος μου ομα θάν αισ εγώ ταν «Ό ς: υχία ευτ το νόημα της ». γαλήνη εγώ την αποκαλώ ευτυχία μου, τότε γαληνεύω. Και αυτήν τη φτείς» παρουλίο του Μπουκάι «Ιστορίες να σκε βιβ το για μας ς ίδα μερ εφη της Στο αφιέρωμα ίες αν και συμβολικές, μας μηνύματα ζωής, πολλές από τις οπο σιάσαμε απλές ιστορίες, γεμάτες τροχιά της ζωής μας. Να βγούμε για λίγο από τη γρήγορη να και με θού ταχ συν ανα να ν βοηθού συνεχίζουμε να επαέχει πραγματική αξία για εμάς, αν τι α, τώρ ρι μέχ ει κάν υμε έχο τι σκεφτούμε να οδηγηθούμε. οδηγούμαστε και πού θα θέλαμε ναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη, πού , αλλά ο δικός βλήματος βρίσκεται μπροστά μας προ του η λύσ η και θεια αλή η Πολλές φορές μας. ήν και στέκεται εμπόδιο στην ευτυχία αυτ από ει ρύν μακ απο μας που ι μας τρόπος σκέψης είνα

Για το τέλος… Ιστορίες να σκεφτείς… Οι ιστορίες που μόλις διαβάσατε είναι μόνο μια πέτρα. Πράσινη πέτρα, κίτρινη πέτρα, κόκκινη πέτρα. Κι αυτή όπως και τόσες άλλες, γράφτηκε μόνο για να σημαδέψει ένα σημείο ή ένα δρόμο. Η δουλειά της ανασκαφής μέσα σε κάθε ιστορία για να βρεθεί το διαμάντι που κρύβεται, είναι υπόθεση του καθενός από εμάς.

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 25

Χρειάζεται και λίγη φαντασία

βιβλιομανία! 25

Ταξίδι στο Νησί της Φαντασίας Το Νησί της Νιμ

Ο τίτλος του βιβλίου είναι πολύ ελκυστικός καθώς όχι μόνο ο αναγνώστης καλείται να κάνει ένα ταξίδι, αλλά αυτό το ταξίδι θα το κάνει στο Νησί της Φαντασίας. Η συγγραφέας του βιβλίου είναι η Γουέντι Ορ. Το καταπληκτικό αυτό βιβλίο μεταφράστηκε από τη Ρένα Ρώσση-Ζαΐρη, τη γνωστή Ελληνίδα συγγραφέα και εκδόθηκε το 2008. Η Γουέντι Ορ είναι Καναδή συγγραφέας. Γεννήθηκε στον Καναδά και μεγάλωσε παρέα με πολλά κατοικίδια σε διάφορα μέρη της Βόρειας Αμερικής και της Γαλλίας. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία για τα βιβλία της, ανάμεσα στα οποία είναι και «Το ταξίδι στο νησί της Φαντασίας». Ένα κορίτσι που ονομάζεται Νιμ ζει σ’ ένα νησί με τον πατέρα της, τον Τζακ,ο οποίος πάει για να εξερευνήσει τον σκοτεινό ωκεανό ψάχνοντας και μελετώντας το πλαγκτόν (ένα σύνολο έμβιων οργανισμών που αναπτύσσονται στην επιφάνεια των ωκεανών). Για τρεις μέρες και τρεις νύχτες, η Νιμ θα μείνει μονάχη στην καλύβα με μόνη της

παρέα τη Σέλκι, μια θαλάσσια λιονταρίνα τον Φρεντ, ένα ιγκουάνα και την Κίκα, μια θαλάσσια χελώνα κάνοντας δουλειές όπως το να μακαρύδες, μπανάνες, φράουλες, ζεύει γλυκοπατάτες, μπαμπού και πολλά άλλα που μπορούσαν να φυτέψουν για να επιβιώσουν σ’ αυτό το νησί. Όταν η Νιμ ήταν μωρό δεν είχε μόνο τον Τζακ αλλά και τη μητέρα της. Αλλά μια μέρα η μητέρα της τόλμησε κάτι που δεν είχε τολμήσει κανείς άλλος για εκατοντάδες χρόνια. Πήγε να εξετάσει το περιεχόμενο του στομαχιού μιας γαλάζιας φάλαινας και ο Τζακ πίστευε πως δε διέτρεχε κανένα κίνδυνο. Όλα κυλούσαν ομαλά όταν ξαφνικά οι Τουρίστες Τροπικών Νησιών έτρεξαν για να βιντεοσκοπήσουν το γεγονός. Φώναζαν και έκαναν κύκλους με τις βάρκες τους γύρω από τη φάλαινα. Έτσι, όταν ο Τζακ τους ζήτησε να σταματήσουν, αυτοί του έκαναν αγενείς γκριμάτσες και άρχισαν να κουτουλάνε με τις βάρκες τους τη μύτη της φάλαινας. Η φάλαινα πανικοβλήθηκε και βούτηξε βαθιά στο νερό παίρνοντας μαζί της τη μητέρα της Νιμ και από τότε δε βγήκε ούτε αυτή αλλά ούτε και η φάλαινα. Μετά από όλα αυτά, ο Τζακ πήρε το μωρό του και το ιστιοφόρο του και άρχισε να διασχίζει τις θάλασσες μέχρι που βρήκε το ομορφότερο νησί. Είχε κάτασπρες αμμουδιές, μαύρα βράχια και καταπράσινα τροπικά δάση στις βουνοπλαγιές και λιβάδια στις παρυφές. Αποφασισμένος λοιπόν ο Τζακ άρχισε να κτίζει την καλύβα του και σιγά σιγά άρχισε και η Νιμ να τον βοηθά. Παράλληλα, πήγαινε και σχολείο, δηλαδή καθόταν στην άμμο με τον Τζακ και μελετούσαν τα

αστέρια. Η καλύβα επίσης διέθετε δορυφορική κεραία και ηλιακό συλλέκτη, για να γεμίζουν οι μπαταρίες κινητού τηλεφώνου και φορητού υπολογιστή. Επιπρόσθετα, κανείς σε όλο τον κόσμο δεν ήξερε που βρισκόταν αυτό το νησί παρά μόνο το τροφοδοτικό πλοίο το οποίο τους έπαιρνε τρόφιμα και είδη πρώτης ύλης μια φορά τον χρόνο. Όταν ο Τζακ έλειπε για ταξίδι η Νιμ χειριζόταν το ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο. Με αυτό τον τρόπο κατάφερε να επικοινωνήσει με τη συγγραφέα του βιβλίου που διάβαζε, «Η Τρέλα του Βουνού της Φωτιάς» της Άλεξ Ρόβερ. Έτσι λοιπόν τη ρωτούσε διάφορες απορίες που είχε, σε σχέση με τους ήρωες του βιβλίου και αυτή της τις έλυνε. Καθώς η Άλεξ μιλούσε μαζί της συνειδητοποίησε πως η Νιμ ήταν μόνη της στην καλύβα και γενικά στο νησί, έτσι πήρε το πρώτο αεροπλάνο και έτρεξε να τη βρει. Στο μεταξύ ο Τζακ που έλειπε αρχικά για τρεις μέρες, συνάντησε πολλές δυσκολίες με αποτέλεσμα να μην μπορεί να γυρίσει πίσω στο νησί. Οι τρεις μέρες έγιναν πέντε, οι πέντε δέκα και οι δέκα δεκαπέντε και ο Τζακ μετά από πολύ κόπο και ταλαιπωρία κατάφερε επιτέλους να γυρίσει στο κοριτσάκι του. Έτσι τελειώνει το βιβλίο με τον Τζακ, τη Νιμ και την Άλεξ να ζουν μαζί και να διασκεδάζουν. Είναι ένα βιβλίο στο οποίο κυριαρχεί η φαντασία και η περιπέτεια. Αυτά τα δύο συστατικά σε κάνουν να μη θέλεις να το αφήσεις από τα χέρια σου. Το συστήνω ανεπιφύλακτα! Της Χρίστιας Γεωργίου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 26

26 βιβλιομανία!

Πόσο δυνατός μπορεί να είναι ο λόγος; Το παράδειγμα της Malala Yousafzai

Πόσο δυνατός μπορεί να είναι ο λόγος; Το παράδειγμα της Malala Yousafzai Η Malala Yousafzai από το Πακιστάν, στην ηλικία των έντεκα χρονών ξεκίνησε να μάχεται εναντίον των Ταλιμπάν μέσα από ένα ιστότοπο (blog) του BBC, στο οποίο περιέγραφε χρησιμοποιώντας ψευδώνυμο, την καταπιεστική κατάσταση που επικρατεί στον τόπο της, στην κοιλάδα Σουάτ του ΒΔ. Πακιστάν στα σύνορα με το Αφγανιστάν. Βασική της επιδίωξη ήταν και είναι όλα τα παιδιά: αγόρια και κορίτσια να έχουν ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση και ίσες ευκαιρίες για μια αξιοπρεπή ζωή. Σιγά – σιγά, εγκαταλείπει την ανωνυμία της και μιλά δημόσια σε συγκεντρώσεις, τηλεοπτικές εκπομπές και ντοκιμαντέρ, μεταφέροντας τη θέλησή της για ίσα δικαιώματα ανεξαρτήτως φύλου. Η ζωή της

αρχίζει να απειλείται από τους Ταλιμπάν, οι οποίοι τελικά στις 9 Οκτωβρίου 2012 και ενώ η Malala επέστρεφε από το σχολείο την πυροβολούν εν ψυχρώ στο κεφάλι και ελάχιστοι ήταν αυτοί που πίστευαν ότι θα επιβιώσει. Ωστόσο, η θαυματουργή ανάνηψη της Μαλάλα την οδήγησε σ’ ένα εκπληκτικό ταξίδι από μια μακρινή κοιλάδα του βόρειου Πακιστάν στις αίθουσες του κτήριο των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. Στα δεκαέξι της, έγινε παγκόσμιο σύμβολο ειρηνικής διαμαρτυρίας και η νεότερη υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης στην ιστορία του θεσμού. Το 2013 ήταν υποψήφια για το Νόμπελ Ειρήνης, η νεότερη υποψήφια στην ιστορία του θεσμού, ενώ την ίδια χρονιά τής απονεμήθηκαν το Βραβείο Ζαχάρωφ και η ανώτατη διάκριση της Διεθνούς Αμνηστίας, το Ambassador of Conscience Award. Στις 12 Ιουλίου 2013, στα δέκατα έκτα γενέθλιά της, η Μαλάλα έδωσε ομιλία στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών για τη σπουδαιότητα του δικαιώματος στην εκπαίδευση. Τον Μάρτιο του 2014 ανακοινώθηκε εκ νέου η υποψηφιότητά της για το Νόμπελ Ειρήνης και στις 10 Οκτωβρίου 2014 το Νόμπελ Ειρήνης μοιράζονται από κοινού η 17χρονη Πακιστανή Malala Yousafzai και ο Ινδός Kailash Satyarthi «για τον αγώνα τους ενάντια στην καταπίεση των παιδιών και των νέων και την υπεράσπιση του δικαιώματος όλων των παιδιών στην εκπαίδευση». Η ιστορία της έγινε βιβλίο με τίτλο «Με λένε Μαλάλα». Το Με λένε Μαλάλα είναι η αξιοθαύμαστη ιστορία μιας οικογένειας που ξεριζώθηκε εξαιτίας της τρομοκρατίας, η ιστορία της μάχης για την εκπαίδευση των κοριτσιών, η ιστορία ενός πατέρα ο οποίος –ιδιοκτήτης σχολείου ο ίδιος– αγωνίστηκε κι ενθάρρυνε την κόρη του να γράφει και να φοιτά· είναι, τέλος, η ιστορία ενός γενναίου κοριτσιού με δυο γονείς που αγαπούν με πάθος την κόρη τους σε

μια κοινωνία που δείχνει σαφή προτίμηση στους γιους. Το βιβλίο «Με λένε Μαλάλα» κάνει τον αναγνώστη να πιστέψει πραγματικά ότι μπορεί σήμερα η φωνή ενός και μόνο ανθρώπου να εμπνεύσει και να αλλάξει ολόκληρο τον κόσμο. Το βιβλίο της Malala Yousafzai "Με λένε Μαλάλα", που έγραψε σε συνεργασία με την Κριστίνα Λαμ, απέσπασε το Specsavers National Book of the Year Award στην Αγγλία το 2013 και μεταφράζεται σε όλες σχεδόν τις γλώσσες του κόσμου. Εκείνη τη χρονιά δημοσιεύτηκαν αρκετά αφιερώματα στον τύπο για αυτήν: Μαλάλα Γιουσαφζάι: Ηρωίδα της χρονιάς. Οι σφαίρες των Ταλιμπάν δεν κατάφεραν να την κάνουν να σωπάσει. Είδα τον θάνατο, μας είπε, και δεν τον φοβάμαι. People Ποτέ μη συναντάς τους ήρωές σου. Αυτό σου λένε... Κι εγώ συμφώνησα με αυτή την αρχή πολλές φορές. Μέχρι που συνάντησα τη Μαλάλα Γιουσαφζάι. Δεν έχω ποτέ στη ζωή μου νιώσει σε τέτοιο βαθμό το αίσθημα ότι βρίσκομαι απέναντι στο μεγαλείο του ανθρώπου. Nathan Filer, The Guardian Τόσο δυνατό και σημαντικό... Τελειώνοντάς το, νιώθεις να σε πλημμυρίζει ο θαυμασμός και η ελπίδα… The Sunday Times Αυτό που κρατάω από όσα έγραψε η Malala συνοψίζονται σε μία δική της φράση που θα πρέπει να γίνει σύνθημα του σύγχρονου κόσμου: «Ένα παιδί, ένας δάσκαλος, ένα βιβλίο κι ένα μολύβι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο». Του Σπύρου Αρίστου

Αφόρμηση από το ποίημα της Ελένης Βακαλό «Πώς έγινε ένας κακός άνθρωπος»

Έτσι απλά Θα σας διηγηθώ μια ιστορία, σύντομη πολύ μικρή Κάποιος έπεισε τον κόσμο, πως για το καλό θα αγωνιστεί και η ευημερία στη χώρα θα απλωθεί. Πράγματι τα καταφέρνει και την εξουσία παίρνει όμως τίποτα δεν πράττει απ΄ όσα είχε πει. Χρήμα παίρνει απ΄ τον κόσμο κάνοντας ζωή χλιδάτη φίλους του και συγγενείς βολεύει και για άλλους αδιαφορεί. Και ο κόσμος διερωτάται, πού είναι τα έργα τα μεγάλα; Τα σχολεία, οι μεταρρυθμίσεις, μα και τα τόσα άλλα; Τόσα χρήματα πού πήγαν; Και ζητάνε εξηγήσεις. Μα γιατί δεν παραιτείται ή παραδειγματικά δεν τιμωρείται; Αλλά κανείς δεν ασχολείται και οι φωνές κάπως έτσι σβήσαν. Παρεξήγηση καμία, μα η επιθυμία μεγάλη κάποιος άλλος στη ίδια θέση να βρεθεί. Κι αυτός και πάλι χωρίς αντίκρισμα θα υποσχεθεί. Κι ιστορία αρχίζει πάλι από την αρχή. Της Ελεονώρας Βασιλείου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 27

Ρομποτική και βιβλία πάνε μαζί;

βιβλιομανία! 27

Η Σχολική Βιβλιοθήκη δεν είναι μόνο για διάβασμα! Μαθαίνοντας ρομποτική ανάμεσα στα βιβλία… Η σχολική Βιβλιοθήκη είναι ένας χώρος που γνωρίζoυμε όλοι την ύπαρξή του, αλλά λιγοστοί την επισκέπτονται. Στη Βιβλιοθήκη μπορείς να δανειστείς βιβλία ποικίλου περιεχομένου, μπορείς να μελετήσεις, να ερευνήσεις ή και να προετοιμαστείς για τα μαθήματα του σχολείου. Η Βιβλιοθήκη είναι ένας ήσυχος χώρος για συγκέντρωση και μελέτη. Προς μεγάλη μας έκπληξη ήρθε μια ανακοίνωση στην τάξη μας, που μας καλούσε την Τρίτη 10 Οκτωβρίου, να είμαστε στη Βιβλιοθήκη για να λάβουμε μέρος σε ένα Εργαστήριο Ρομποτικής στο πλαίσιο της Έκθεσης Ρομποτικής που θα πραγματοποιείτο στο σχολείο μας. Το Εργαστήριο, καθώς και την έκθεση διοργάνωνε ο Οργανισμός Cardet με επιχορήγηση της Google. Σκοπός του Εργαστηρίου ήταν να εκπαιδευτούν δύο μαθητές από κάθε τμήμα της Γ΄ τάξης, ώστε τη μέρα της Έκθεσης να βοηθήσουν ως συντονιστές των διάφορων σταθμών που θα λειτουργούσαν. Η μέρα του εργαστηρίου έφτασε. Η Βιβλιοθήκη ζωντάνεψε, φιλοξενώντας μας ευχάριστα. Ήμασταν κι εμείς πολύ χαρούμενοι και ενθουσιασμένοι. Ένα αρκετά ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ο όρος «ρομπότ» πρωτοεμφανίστηκε σε ένα θεατρικό έργο επιστημονικής φαντασίας του Τσέχου συγγραφέα Κάρελ Τσάπεκ το 1921 και προέρχεται από τη σλαβική λέξη robota που σημαίνει εργασία. Από τα βιβλία του Ρώσου συγγραφέα Ισαάκ Ασίμωφ τη δεκαετία του 1940 έως τα κινηματογραφικά έργα, όπως «Ο πόλεμος των άστρων», τα ρομπότ παρουσιάζονται σαν ανθρωποειδή τα οποία μπορούν να περπατούν, να μιλούν, να βλέπουν, να ακούνε και, σε μερικές περιπτώσεις, να είναι προικισμένα με αισθήματα. Στην επιστημονική κοινότητα, ρομπότ θεωρούνται οι μηχανές αυτές, οι οποίες, ανεξάρτητα από την εμφάνισή τους, είναι ικανές να αλλάξουν το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν, μέσα από δράσεις που ακολουθούν κάποιους εγγενείς κανόνες και με βάση δεδομένα για το ίδιο το ρομπότ και για το περιβάλλον του, που αποκτώνται από τα αισθητήρια με τα οποία είναι εφοδιασμένο. Οι μαθητές που επιλεγήκαμε για το Εργαστήριο φτάσαμε στη Βιβλιοθήκη, ανυπομονώντας να ανακαλύψουμε τις πολλαπλές δυνατότητες και προοπτικές της Ρομποτικής. Η επαφή μας με τη δραστηριότητα αυτή θα μας βοηθούσε να δημιουργήσουμε τη δική μας άποψη και κριτική σκέψη για τη Ρομποτική. Προσπαθώντας να κερδίσουμε όσα πιο πολλά από αυτή την εμπειρία, ώστε στο μέλλον να τα αξιοποιήσουμε, ακούσαμε με προσοχή την εκπαιδεύτρια να μας μιλά για τη λειτουργία και τη χρησιμότητα ενός ρομπότ, προγραμματίσαμε, παίξαμε, ζήσαμε από κοντά τη μαγεία των ρομπότ. Την Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2017, έγινε η Έκθεση Ρομποτικής στην αίθουσα πολλαπλής χρήσης του σχολείου μας. Οι μαθητές παρακολούθησαν με μεγάλο ενθουσιασμό και πολλή συγκέντρωση αυτά που τους παρουσιάσαμε, δείχνοντας μεγάλη προσοχή και ενδιαφέρον κατά την διάρκεια της παρουσίασης και κάνοντας ερωτήσεις, αποκομίζοντας νέες γνώσεις από την όλη εμπειρία. Ήταν μια υπέροχη δραστηριότητα για όλους τους συμμετέχοντες. Προβληματιστήκαμε για το πόσο μπροστά μπορεί να πάει η τεχνολογία και πόσο μπορεί να βοηθήσει την ανθρωπότητα. Νιώσαμε υπεύθυνοι για το καθετί που συνέβαινε και θεωρήσαμε την όλη δραστηριότητα ως δική μας ευθύνη. Στο τέλος της μέρας νιώσαμε ικανοποιημένοι, επειδή η εκδήλωση στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία. Παράπλευρο κέρδος ήταν η επίσκεψή μας στη Βιβλιοθήκη και η αξιοποίηση του χώρου με έναν τρόπο εναλλακτικό! Των Ιωακείμ Τοβλετιάν και Γεωργίας Φιλίππου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 28

28 βιβλιομανία!

7

Επιγραμματικά

Λόγοι για να διαβάσετε ένα βιβλίο

Τα βιβλία

Μείωση του άγχους: Σε κάποια φάση της ζωής μας όλοι έχουμε περάσει

❖ Διαβάζω βιβλία για να περνά ο χρόνος μου ωραία. Διαβάζοντας βιβλία

μια μέρα πολύ δύσκολη τρέχοντας να προλάβουμε τα πράγματα που έχουμε να κάνουμε! Αυτό προκαλεί σ’ όλους μας τεράστιο άγχος. Σ' αυτές τις περιπτώσεις ένα χαλαρωτικό βιβλίο σας κάνει να ξεχάσετε τα πάντα γύρω σας. Ένα βιβλίο είναι το καλύτερο φάρμακο!

ξεχνιέμαι και τριγυρίζω στη φαντασία του βιβλίου και στο υπέροχο θέμα του.

Γνώσεις:Ένα καλό, ενδιαφέρον βιβλίο διευρύνει τις γνώσεις μας. Ο αναγνώστης διαβάζοντας μαθαίνει πράγματα που ίσως δεν γνώριζε προηγουμένως. Οτιδήποτε μπορεί να εμπλουτίσει το μυαλό μας με πληροφορίες είναι σημαντικό καθώς ο καθένας μπορεί να αξιοποιήσει αυτά που ξέρει με τον δικό του τρόπο.

Ταξίδια: Ένα κείμενο από έναν συγγραφέα με φαντασία μπορεί να σας ταξιδέψει και σας, αλλά και να σας κάνει να μπείτε στον κόπο να γνωρίσετε και να σεργιανίσετε τα δρομάκια του μυαλού του συγγραφέα, για να μπορείτε να εντάξετε στο δικό σας μυαλό το βαθύτατο νόημα.

Συγκέντρωση: Το διάβασμα σάς βοηθά στη συγκέντρωση. Δηλαδή όταν διαβάζετε δεν μπορεί τίποτα να σας αποσπάσει την προσοχή, παραμένετε συγκεντρωμένοι στο θέμα που μελετάτε ή στο μάθημα που διαβάζετε.

Ανάγνωση: Οι μαθητές που για κάποιον λόγο δυσκολεύονται να διαβάσουν ένα κείμενο , ένα χέρι βοηθείας απλώνεται σ’ αυτούς και τους προσφέρει τη δυνατότητα να πάρουν στα χέρια τους ένα βιβλίο και να εξοικειωθούν με την ανάγνωση.

Ορθογραφία: Είστε ανορθόγραφοι και θέλετε να το διορθώσετε; Θα ήταν καλό να μελετήσετε ένα έμπιστο λεξικό ή να διαβάσετε ένα βιβλίο, για να ενημερωθείτε για μια λέξη άγνωστη προς εσάς.

Καλύτερες επιδόσεις στον γραπτό λόγο: Το βιβλίο σας μαθαίνει να συγκεντρώνεστε, να αναλύετε και να αναπτύσσετε σωστά τις πληροφορίες που σας δίνονται με σκοπό να γράψετε μια τελειοποιημένη έκθεση που θα εντυπωσιάσει τους αναγνώστες της. Της Κρίστιας Γεωργίου

Παράλληλα εμπλουτίζω τις γνώσεις μου και το λεξιλόγιό μου. Με το να διαβάζω βιβλία γίνομαι καλύτερος άνθρωπος. Επίσης, καλλιεργώ την ενσυναίσθηση, βλέπω τον κόσμο μέσα από την οπτική γωνία κάποιου άλλου, επικοινωνώ καλύτερα με τον κόσμο γύρω μου. ❖ Αγοράζω βιβλία για να μαθαίνω τα πραγματικά γεγονότα της ζωής. Αφού τις περισσότερες φορές εκείνοι που τα γράφουν, οι συγγραφείς, τα γράφουν από τα πάθη τους. ❖ Δανείζω βιβλία για να μην μπει κάποιος στη διαδικασία να τα αγοράσει. Μπορεί να τα απολαύσει χωρίς να ξοδέψει καθόλου χρήματα. Επίσης, μπορώ και να δανειστώ από άλλους ή από την πλησιέστερη δημοτική βιβλιοθήκη ❖ Χαρίζω βιβλία για να δώσω χαρά σ’ εκείνους που κτήριο στους φίλους μου, στους συγγενείς μου. Πιστεύω ότι τα βιβλία είναι η μεγαλύτερη πηγή μόρφωσης. ❖ Γράφω βιβλία για να εξωτερικεύσω τα συναισθήματά μου. Εμπνέομαι πολύ από τα βιβλία που διαβάζω. Πιάνω στα χέρια μου μολύβι και στήνω ένα χάρτινο σύμπαν αληθινό. Γράφω γιατί μοναχά έτσι υπάρχω και μου αρέσει αυτό! Του Σπύρου Κοτζιάπασιη

! !

! !

!

!"#$%&'#(:

86)PQ!RKS!

#4 2#3/4µ( «! ………… 5( '1 0, "( ./ -*& +, *$ )$ 2. !

24µ15"('*(» ;(-#-µ.&1 -’ )&(/&9"*-,9:» ,*&(# ,*1 4µ «8 ( *4µ 71 61 .

3 µ, 2,µ.&( '( =."#(. .&( ………… /<&(*5(: '4& : ./"(0, '1& Aµ&1 ,#: 5 . ! >#1&?-#1: 81@9µ% ……………… (1823). /%'(& 4 B&&( C"(&5.

7 . )7% 71#( 7%@4 5('( ……»

71*4µ( '1< «B2,#( ……

1 -' : @E ,@ -' D( : .( 9 . ! )&2" "*( '4: F4'G& /#( '4& ,@,<F, µ( & '9 -*( F< '4 /#( µ#@E 7('"*2(:.

HEF,'(:

T",: '1<: 7#1 5E'9 '*'@1<: @1/1',=&#5G& ;#;@*9& 3 71#4µE'9& !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

1

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

%-µ#1 (&5 5('E '1& 2 D(/5 C" &( B& 4 I, "( ./ 61 1.

D%@,µ1. » (71',@,* #: &( @./,-(# E&F"971: 4 . 61 71*4µ( «)& F.@, F"97#E. .&( …………. /#( '4& (& ,*&(# 1 '1< +*51< H($(&'$E54 6 . ! 3"9(: '1< ."/1< ………….. J#=E@4:.

71< ' J1<'$E& J("'#&./51< 8 . 61 ."/1 '4: K@#-E;, '4:, : 5(# '( -<&(#-F3µ('E ./"(I, '#: -5.0,#: '4 ».

1&1µE$,'(# «…………… %: M@@4&( 4 L('$3 /#( '4 $93 ,& '" µ3 >4 < '1 @*1 ;#; 1 0 . 61 ( '4: *( «O ',@,<'(*( ("51?2 µ,'(&E-'4 -'4 N,"µ(& 1

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

2

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

10

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

5

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

4

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

3 !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

7

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

8

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

…………»

!

6

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

9

!

!

!

!

! !

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

!

Της Μαρίας Κρασιά

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 29

Διάβασμα = Απόλαυση

βιβλιομανία! 29

Reading for Pleasure – Ανάγνωση για ευχαρίστηση Reading for Pleasure σύμφωνα με το National Literacy Trust είναι η ανάγνωση που κάνουμε με τη δική μας θέληση προσδοκώντας την ικανοποίηση που θα πάρουμε από την ίδιά μας την ανάγνωση. Είναι αλήθεια πως το βαρυφορτωμένο πρόγραμμα του σχολείου δεν μας αφήνει και πολλά περιθώρια για διάβασμα ενός βιβλίου που μας αρέσει. Ακόμη κι αν δανειστούμε ένα βιβλίο από τη Βιβλιοθήκη, το να το διαβάσουμε μέχρι το τέλος φαίνεται άθλος καθώς τα βράδια κουρασμένοι προσπαθούμε να διαβάσουμε λίγες αράδες, αλλά τα μάτια μας κλείνουν. Είναι και το κινητό μας τηλέφωνο που δεν μας αφήνει σε ησυχία και οι «κολλητοί» που θέλουν να συζητήσουμε μεταμεσονύχτια θέματα. Τι θα γινόταν όμως αν αυτή η ανάγνωση απλά και μόνο για την προσωπική μας ευχαρίστηση γινόταν στον σχολικό χρόνο; Τι θα γινόταν αν αντί για μάθημα ο καθένας από εμάς διάλεγε τη γωνιά του στη Βιβλιοθήκη και βυθιζόταν στο βιβλίο του; Η Παρασκευή ανέκαθεν ήταν η αγαπημένη μας μέρα αφού ακολουθεί Σαββατοκυρίακο. Όταν όμως αποφασίσαμε να εντάξουμε την «Ανάγνωση για ευχαρίστηση» στο σχολικό πρόγραμμα της Παρασκευής, όλα άλλαξαν. Εν-

θουσιασμός και ανυπομονησία μας έπιανε όλη την εβδομάδα μέχρι να έρθει η Παρασκευή. Όλοι είχαμε στο σπίτι μας το αγαπημένο μας βιβλίο το οποίο βάζαμε στην τσάντα μας από το βράδυ τη Πέμπτης, για να είμαστε έτοιμοι την Παρασκευή. Όταν κτυπούσε το κουδούνι για την προκαθορισμένη περίοδο δίναμε όλοι ραντεβού στη Βιβλιοθήκη. Βιβλίο, μαξιλάρια και η αγαπημένη μας κουβέρτα ήταν τα εφόδια της ευχαρίστησης που επρόκειτο να ακολουθήσει. Απόλυτη σιωπή επικρατούσε στη βιβλιοθήκη. Ο καθένας διάβαζε στη γωνιά του, στο χρωματιστό χαλί, στον καναπέ, στα πιο απίθανα μέρη της Βιβλιοθήκης. Ο χρόνος σταματούσε. Δεν ξέραμε αν ήμασταν στο σχολείο ή στο δωμάτιό μας. Πάντως για εκείνες τις στιγμές ήμασταν εμείς και το βιβλίο μας. Δεν υπήρχαν άνθρωποι γύρω μας. Το κουδούνι σε προσγειώνει στην πραγματικότητα. Τέλος της ευχαρίστησης. Το βιβλίο μπαίνει στην τσάντα. Κάποιοι από εμάς προσπαθούν να προχωρήσουν λίγο στο διάβασμά του κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Ως την άλλη Παρασκευή πάλι…. Ομάδα μαθητών της Γ΄ τάξης

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 30

30 βιβλιομανία!

Ημερολογιακή γραφή

“Όλοι οι άνθρωποι έχουν άπειρα να διηγηθούν. Το μόνο που αλλάζει είναι η αξία που δίνει ο καθένας στο καθετί που του συμβαίνει. Η διήγηση είναι κάτι μαγικό και ξεκλειδώνει μόνο όταν αυτός που διηγείται έχει δίψα” Μηνάς Βακαλούδης

Μαουτχάουζεν «Στο Ες - Ες Στρατόπεδο Συγκεντρώσεως του Μαουτχάουζεν έμεινα κρατούμενος απʹ το καλοκαίρι του 1943 μέχρι το τέλος του πολέμου. Έχουν περάσει είκοσι χρόνια από τότε και μόνο τώρα νιώθω σε θέση να θίξω και να καταγράψω το μέρος αυτό της ζωής μου και της ζωής τόσων άλλων . Σήμερα, που βλέπω τη «συνάντηση» του «παρελθόντος» με το «παρόν»,ξεκαθαρίζουν στη σκέψη μου γεγονότα που δεν είχα καταλάβει . Ίσως να τα κατάλαβα τώρα. Οι σελίδες αυτές αρχίζουν με την απελευθέρωση του Μαουτχάουζεν στις 5 Μαΐου 1945. Με γυρίσματα προς τα πίσω ξαναζωντανεύει η εποχή όπου το Μαουτχάουζεν ήταν Ες - Ες Στρατόπεδο Συγκεντρώσεως και Εξοντώσεως SS Konzentrazion und Vernichtungs Lager. Η αφήγηση παρακολουθεί τους απελευθερωμένους ως την ημέρα που πήραν το δρόμο για τη νέα τους ζωή στη μεταπολεμική Ευρώπη. Το «Μαουτχάουζεν» είναι μια «αληθινή» ιστορία , όπως την ξανάζησα τις ώρες που ξανάβλεπα παλιές

σημειώσεις και προσπαθούσα να τη «θυμηθώ». Τα πιο πάνω γράφει ο Ιάκωβος Καμπανέλλης για το βιβλίο του. Το βιβλίο είναι μια αληθινή ιστορία. Το Μαουτχάουζεν ήταν ένα στρατόπεδο συγκεντρώσεως των Ες - Ες στην Αυστρία , στη διάρκεια του πολέμου. Στο μακρύ κατάλογο των κρατουμένων ήταν γραμμένος κι ο Καμπανέλλης . Έζησε τη φρίκη της ναζιστικής θηριωδίας που αφηγείται εδώ με δραματικό και συναρπαστικό τρόπο . Το « Μαουτχάουζεν » είναι το μόνο πεζό έργο του συγγραφέα. Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης είναι γνωστός ως θεατρικός συγγραφέας. Έργα του έχουν παιχτεί στο Εθνικό Θέατρο , στο Θέατρο Τέχνης, σε σκηνές του ελεύθερου ελληνικού θεάτρου και κυκλοφορούν μεταφρασμένα, σε πολλές χώρες της Ευρώπης.

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΜΑΟΥΤΧΑΟΥΖΕΝ 10 Μαΐου 1943 Ακόμα μια μέρα στο στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί…. Η ζωή μας το ίδιο σκληρή και απάνθρωπη. Οι ώρες περνούν αργά, βασανιστικά. Ανεβοκατεβαίνουμε τη σκάλα του λατομείου κουβαλώντας βαριά αγκωνάρια. Μια σκάλα ματωμένη, η σκάλα των δακρύων.

9:15 πμ : Αγκαλιασμένος το αγκωνάρι μου ανεβαίνω με βαριά καρδιά τη σκάλα. Ο Εβραίος μπροστά μου παραπατά, πέφτει στα γόνατα, το αγκωνάρι που κουβαλούσε πέφτει με θόρυβο στο σκαλοπάτι. Με αστραπιαία ταχύτητα τον τραβάω να σηκωθεί, να σταθεί στα πόδια του. Σχεδόν συγχρόνως κρατάω το δικό μου αγκωνάρι με το δεξί και με το αριστερό αρπάζω το αγκωνάρι του Εβραίου. Ο Ες Ες έξαλλος διατάζει τον Εβραίο να συνεχίσει να κουβαλάει το αγκωνάρι του.

9:30 πμ : Ο Εβραίος πέφτει ξανά, δεν έχει πια δυνάμεις. Ο Ες Ες τον πλησιάζει. Τον διατάζει να ανοίξει το στόμα του, βγάζει το περίστροφό του, το βάζει στο ανοιχτό στόμα του Εβραίου και πυροβολεί. Κοκαλωμένοι όλοι τον παρατηρούμε να γράφει κάτι στο σημειωματάριό του και να το καρφιτσώνει στον νεκρό Εβραίο. Με αποτροπιασμό διαβάζουμε: «Η πειθαρχία οδηγεί στην ελευθερία».

10:15 πμ : Κάτω στο λατομείο πάλι. Ο Ες Ες κοιτάζοντας δεξιά αριστερά σαν τρελός και τρίζοντας τα δόντια μανιασμένος μου δείχνει ένα μεγάλο αγκωνάρι και μου λέει αυτό να κουβαλήσω. Εγώ αγνοώντας την οδηγία του ψάχνω και βρίσκω ένα ακόμη πιο μεγάλο. Το φορτώνομαι και ανεβαίνω τη σκάλα. Ο Ες Ες βράζει μέσα του. Βάζει το χέρι στην τσέπη και τρίβει απειλητικά το περίστροφό του. Οι άλλοι παρακολουθούν αμίλητοι, φαινομενικά ατάραχοι. Όμως, το καταλαβαίνω, αγωνιούν αν θα έχω την ίδια τύχη με τον Εβραίο. Η σύγχυση, όμως, που βλέπω στα μάτια του, μου δίνουν μεγαλύτερο θάρρος. Δε δειλιάζω ούτε στιγμή.

7:00 μμ : Συνεχίζω χωρίς σταματημό να κουβαλώ ακόμη τα πιο μεγάλα αγκωνάρια. Ανεβοκατέβηκα τη σκάλα του λατομείου αμέτρητες φορές. Ο Ες Ες εξακολουθεί να με παρακολουθεί πανιασμένος και κίτρινος απ΄ το κακό του.

9:00 μμ : Επιτέλους ώρα ξεκούρασης. Πολλοί φίλοι συγκρατούμενοι με επισκέπτονται. Όλοι μου κάνουν την ίδια ερώτηση: «Πώς και δεν σε σκότωσε, ρε Αντώνη;» Εγώ απαντώ: «Φαίνεται έχει χαλάσει το μηχανάκι που του φύτεψε στο κεφάλι ο Χίτλερ. Και αυτούς άμα χαλάσει το μηχανάκι τους, δεν ξέρουν τι να κάνουν». Του Στέφανου Κούκου

Έλλη Αλεξίου, «Η Βαγγελίτσα» Το διήγημα «Η Βαγγελίτσα», προέρχεται από το βιβλίο της Έλλης Αλεξίου Σκληροί αγώνες για μικρή ζωή. Η Βαγγελίτσα, ένα ορφανό κοριτσάκι, δυσκίνητο, δειλό και περιορισμένων δυνατοτήτων, είναι παραμερισμένη από τους συμμαθητές της, που άλλοτε την κοροϊδεύουν και άλλοτε τη λυπούνται. Η μόνη που επιμένει να βλέπει τη Βαγγελίτσα ίδια με τα άλλα παιδιά είναι η δασκάλα της, που καταβάλλει συνεχώς προσπάθειες για τη βελτίωση της, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα. Αν μπορούσαμε να δούμε ένα φύλλο από το ημερολόγιο της Βαγγελίτσας θα ήταν κάπως έτσι…

Αγαπημένο μου ημερολόγιο, Σήμερα είναι μια πολύ ξεχωριστή ημέρα για μένα. Είμαι σχεδόν σίγουρη ότι θα καταλάβεις μια διαφορά από τον τρόπο που θα σου γράφω από ‘δω και μπρος, και από τον τρόπο που έγραφα παλιά. Ξέρω ότι στις προηγούμενες σελίδες σου έγραφα πως δεν με ήθελε κανένας για παρέα, και ήμουν πολύ στενοχωρημένη. Αλλά χάρη στην καθηγήτριά μου κατάφερα να αποκτήσω αυτοπεποίθηση και πολλούς φίλους. Ανακάλυψε ένα κρυφό ταλέντο μου που ούτε καν εγώ δεν το ήξερα, το τραγούδι, η φωνή μου είναι απίστευτη και αρέσει σε όλους!! Επιτέλους ακούστηκα αγαπημένο μου ημερολόγιο!! Πέρασα δύσκολα πολύ και συ το ξέρεις καλύτερα από όλους αλλά είχα υπομονή…Τα παιδιά δεν με κοροϊδεύουν πια… με κάνουν παρέα…ζω!!! Μου λένε όλοι πόσο καταπληκτικά τραγουδώ και δεν τους πειράζει πια που δεν ξέρω αριθμητική και ανάγνωση!! Νομίζω ότι θα ασχοληθώ με το τραγούδι. Αχ, είμαι πολύ ευτυχισμένη! Αυτά είχα να σου πω για σήμερα, ελπίζω να κατάλαβες πως νιώθω. Αύριο θα σου ξαναγράψω, έχοντας νέες εμπειρίες και ακόμα πιο πολλούς φίλους! Της Νικολέττας Κόκκινου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 31

Περί Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας ο λόγος.

βιβλιομανία! 31

Η Αρχαία Ελληνική Λογοτεχνία και σκέψη είναι το θεμέλιο της δυτικής κουλτούρας και του πολιτισμού. Η ελληνική γλώσσα είναι το κλειδί μας γι' αυτό τον κόσμο. Μελετώντας τα αρχαία ελληνικά και τους αρχαίους Έλληνες μπορούμε να κατανοήσουμε βαθύτερα τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος. Η σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία δεν εξελίχτηκε εν μία νυκτί. Η αρχαία ελληνική λογοτεχνία αποτελεί τον μεγάλο πρόγονο που ακόμη και σήμερα τροφοδοτεί αέναα κάθε σύγγραμμα.

Ευριπίδου Ελένη Η ομορφιά ως πηγή πόνου Ο Ευριπίδης παρουσιάζει την Ελένη να υποστηρίζει πως η υπέρμετρη ομορφιά είναι πηγή πόνου. Η θεματική αυτή της υπέρμετρης ομορφιάς είναι κοινός τόπος τόσο στη μυθολογία, σε γνωστά παραμύθια καθώς και στα δημοτικά τραγούδια. Στη μυθολογία συναντάμε την προβληματική της υπέρμετρης ομορφιάς στο μύθο του Άδωνη – Νάρκισσου. Ο Νάρκισσος ήταν ένας νέος που ζούσε στην Βοιωτία. Μια μέρα, βλέποντας την αντανάκλασή του στο νερό, ερωτεύτηκε τον εαυτό του (από αυτό τον μύθο προέρχεται και ο χαρακτηρισμός ‘ναρκισσιστής’ και ο ‘ναρκισσισμός’). Επειδή υπήρχαν αναταράξεις στο νερό, δεν μπορούσε να δει ξεκάθαρα την μορφή του. Κάποιες εκδοχές του μύθου αναφέρουν πως έπεσε μέσα στο νερό και πνίγηκε προσπαθώντας να δει τον εαυτό του, άλλες πως πέθανε από την λύπη του επειδή δεν μπορούσε να δει την αντανάκλαση του εαυτού του καθαρά. Σε ένα άλλο μύθο συναντάμε το ότι η Αφροδίτη και η Περσεφόνη ερωτεύτηκαν και οι δύο έναν νεαρό που ονομαζόταν Άδωνης ο οποίος ήταν πολύ όμορφος. Αλλά για να μην οργιστεί η μία από τις δύο ο Άδωνης αναγκαζόταν να περάσει το ένα τρίτο του χρόνου στον Κάτω κόσμο με την Περσεφόνη και τα δύο τρίτα με την Αφροδίτη. Γι’ αυτόν έγινε θεΐκή διαμάχη μεταξύ Αφροδίτης και Περσεφόνης. Των Παναγιώτη Γεωργίου, Διονυσίας Δημητρίου, Λοΐζου Χαραλάμπους και Αντώνη Χριστοφή

διαθέτει όμως μπορεί να αποτελέσει κατάρα και την άλλη όψη του νομίσματος. Είναι όταν το να είναι κανείς πολύ όμορφος επισκιάζει την προσωπικότητά του κάνοντας τον να φαίνεται (ή και να είναι) πιο επιφανειακός σαν άνθρωπος γιατί η εξωτερική ομορφιά αν δε συνοδεύεται από ομορφιά ψυχής δε λέει τίποτα.

μιουργούσε. Τελικά, η ομορφιά δεν ήταν ευλογία αλλά κατάρα. Είναι όμως σημαντικό να αναφέρουμε πως στο τέλος θριαμβέυει το καλό. Η ομορφιά τότε ταυτίζεται με την ευτυχία αφού … όλοι ζουν καλά κι εμείς καλύτερα.

Ηρόδοτος, Ιστορίαι 1.8-12: Η γυναίκα του Κανδαύλη «Η ομορφιά είναι η καλύτερη συστατική επιστολή», είχε πει ο Αριστοτέλης από αρχαιοτάτων χρόνων, κι όχι αδίκως. Βλέπεις έναν όμορφο άνθρωπο, μέρος ή αντικείμενο κι αυτόματα σου δημιουργούνται αισθήματα ευχαρίστησης και θαυμασμού. Η ομορφιά όμως είναι ένα νόμισμα με δυο όψεις. Η μια όψη του θεωρείται ευλογία, ένα εισιτήριο στα χέρια σου με το οποίο σου ανοίγονται διάπλατα οι πόρτες. Η ομορφιά έχει δύναμη. Κάνει κάτι που δε χρειάζεται καμία άλλη προσπάθεια. Μιλάει από μόνη της. Από τη μια αιχμαλωτίζει την προσοχή των άλλων κάνοντάς τους να έλκονται γύρω σου για μια θέση στην καρδιά σου κι απ’ την άλλη εγείρει αισθήματα ζήλιας και μειονεξίας, κυρίως μεταξύ του ίδιου φύλου. Εξαιτίας αυτής της αφοπλιστικής δύναμης που

Η Ελένη και η Χιονάτη Η Ελένη πιστεύει πως αν είσαι όμορφη είναι κατάρα. Όπως όλοι ξέρουμε, στο παραμύθι «Η Χιονάτη και οι 7 νάνοι», η κακιά μητριά της Χιονάτης ήταν η πιο όμορφη σε όλο τον κόσμο. Ώσπου μία ημέρα ο μαγικός καθρέφτης είπε της μητριάς πως ομορφότερη ήταν η Χιονάτη. Η κακιά μητριά προσπαθούσε με διάφορους τρόπους να σκοτώσει τη Χιονάτη για να είναι αυτή η ομορφότερη σε όλο τον πλανήτη. Η μητριά ζήλευε την ομορφιά της Χιονάτης και της δημιουργούσε προβλήματα. Συμπέρασμα: Στην περίπτωση τόσο της Χιονάτης όσο και της Ελένης, η ομορφιά μόνο προβλήματα δη-

Ο Κανδαύλης καμάρωνε για την ομορφιά της γυναίκας του και κάποια στιγμή την επέδειξε στο Γύγη, κρυφά από εκείνη. Επέτρεψε δηλαδή στο Γύγη να τη δει γυμνή. Αυτή, όμως, το κατάλαβε και το γεγονός ότι ο άντρας της τη χρησιμοποίησε σαν να ήταν αντικείμενο προκάλεσε την οργή της. Έτσι, πήρε εκδίκηση δολοφονώντας τον, με συνεργό της και εκτελεστικό όργανο μάλιστα τον ίδιο τον Γύγη. Το ζητούμενο είναι να έχει κάποιος την επιθυμία και την τόλμη να δει πέρα απ’ τα προφανή, να σκάψει βαθύτερα και να σταθεί στον άνθρωπο συνολικά κι όχι ειδικά γιατί η ομορφιά πηγάζει από μέσα μας. Των Παναγιώτη Νικολάου, Ραφαήλ Πογιατζή, Ιωακείμ Τοβλετιάν και Αντρέα Τσιάμπου.

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 32

32 βιβλιομανία!

Ποιος είναι ο Καζούο Ισιγκούρο, νικητής του φετινού Νόμπελ Λογοτεχνίας; Ο Καζούο Ισιγκούρο είναι Βρετανός μυθιστοριογράφος, σεναριογράφος και συγγραφέας μικρών ιστοριών. Γεννήθηκε στο Ναγκασάκι της Ιαπωνίας. Η οικογένειά του μετακόμισε στην Αγγλία το 1960, όταν ήταν πέντε ετών. Ο Ισιγκούρο αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Kentwith με πτυχίο στην αγγλική φιλολογία και την φιλοσοφία το 1978 και έλαβε το μεταπτυχιακό του στην δημιουργική γραφή από το Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας το 1980. Ο Ισιγκούρο έλαβε φέτος μια μεγάλη τιμή, του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Εντυπωσιάζουν τα λόγια του Νομπελίστα όταν παρέλαβε το βραβείο. «Είναι μια υπέροχη τιμή, κυρίως επειδή σημαίνει πως βρίσκομαι στα ίχνη των μεγαλύτερων συγγραφέων και αυτό είναι ένας καταπληκτικός έπαινος. Ο κόσμος βρίσκεται σε μια πολύ αβέβαιη στιγμή και ελπίζω πως όλα τα βραβεία Νόμπελ θα είναι μια δύναμη για κάτι θετικό στον κόσμο, όπως είναι αυτή τη στιγμή. Θα με συγκινούσε πολύ αν μπορούσα με κάποιο τρόπο να συνεισφέρω σ' ένα κλίμα που θα συμβάλει σε μια θετική ατμόσφαιρα στους πολύ αβέβαιους καιρούς μας». Η βράβευση του Ισιγκούρο σηματοδοτεί την επιστροφή σε μια πιο παραδοσιακή ερμηνεία της λογοτεχνίας, καθώς το Νόμπελ είχε δοθεί πέρυσι στον αμερικανό τραγουδιστή και τραγουδοποιό Μπομπ Ντίλαν. Ο Ισιγκούρο γράφει με τις αναμνήσεις του μυαλού του. Γράφει με πάθος στα βιβλία του, χρησιμοποιεί τις αξίες και τα πιστεύω που αποκόμισε από τη ζωή. Γενικά, σύμφωνα με τις κριτικές είναι ένας παραδοσιακός αλλά παράλληλα και παθιασμένος συγγραφέας. Αν δεν σας δόθηκε ως τώρα η ευκαιρία να διαβάσετε ένα βιβλίο του, μπορείτε να παρακολουθήσετε την κινηματογραφική μεταφορά ενός από αυτά με τίτλο: «Τα απομεινάρια μιας μέρας». Παραθέτουμε πιο κάτω κάποια αποσπάσματα από το βιβλίο αυτό που δείχνουν ακριβώς πως οι ήρωες του Ισιγκούρο φιλοσοφούν τη ζωή και ταυτόχρονα περνούν μηνύματα στον αναγνώστη: «Τι τρομερό λάθος έκανα στη ζωή μου, και τότε αρχίζεις να φαντάζεσαι μια διαφορετική ζωή, μια καλύτερη ζωή που θα μπορούσες να είχες ζήσει. […] Εντέλει, δε γίνεται να γυρίσει πίσω το ρολόι. Δεν μπορεί κανείς να σκέφτεται τι θα μπορούσε να έχει συμβεί. Πρέπει να αναγνωρίζει πως ό,τι έχει είναι εξίσου καλό με αυτό που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι, ίσως ακόμα καλύτερο, και να είναι ευγνώμων.» «Η πικρή αλήθεια είναι πως άνθρωποι σαν εμάς έχουν περιορισμένη επιλογή, γι’ αυτό αφήνουμε τις τύχες μας στα χέρια μεγάλων προσωπικοτήτων που βρίσκονται στην καρδιά των γεγονότων αυτού του κόσμου, ενώ εμείς προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας. Ποιος ο λόγος να ανησυχούμε πάρα πολύ για το τι θα μπορούσε ή δε θα μπορούσε να είχε κάνει κανείς για να ελέγξει την πορεία που πήρε η ζωή του;» Του Ιωακείμ Τοβλετιάν

... ς ω π ε μ ά ν χ ε ξ ν Ας μη

Ανάμεσα στους επιστήμονες που έχουν πάρει μέχρι και σήμερα βραβεία Νόμπελ και έχει αναγνωριστεί η δουλειά τους παγκοσμίως υπάρχουν και τρεις Έλληνες, οι δύο από αυτούς έχουν πάρει βραβείο Λογοτεχνίας και ο τρίτος βραβείο Οικονομικών Επιστημών. Οι Νομπελίστες αυτοί δεν είναι άλλοι από τους Γιώργο Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη και Χριστόφορο Πισσαρίδη.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ (1900-1971):

Η υποψηφιότητά του προτάθηκε το 1963 και κατάφερε να επιλεχθεί ανάμεσα από 80 υποψήφιους από όλον τον κόσμο, χάρη στην θετική αποτίμηση του έργου του. Ο Γιώργος Σεφέρης αγαπούσε και σεβόταν την Ελλάδα, για αυτό αναφερόταν συχνά στη σύγχρονη ελληνική παράδοση και είχε ως “πρότυπά” του σύγχρονους ποιητές, όπως τον Διονύσιο Σολωμό και τον Κωστή Παλαμά. Το βραβείο Λογοτεχνίας που του απονεμήθηκε εκτός από την παγκόσμια αναγνώριση που του χάρισε, έδωσε και στην Ελλάδα έναν ιδιαίτερο έπαινο, αφού η συμβολή της στη γλωσσική και λογοτεχνική άνθηση ανά τον κόσμο είναι τεράστια και βρίσκει τις ρίζες της στους αρχαίους χρόνους.

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ ( 1911-1996 ): Ο Οδυσσέας Ελύτης υπήρξε ένας σημαντικός Έλληνας ποιητής, ο οποίος ασχολήθηκε και με τον πολιτική ζωή της χώρας μέσα από ο έργο του. Η υποψηφιότητά του προτάθηκε το 1979 και το βραβείο του απονεμήθηκε από τον βασιλιά της Σουηδίας Κάρολο Γουσταύο. Το έργο του, όπως και αυτό του Σεφέρη, υμνούσε κατά κύριο λόγο την ελληνική παράδοση και ήταν μια ωδή στην ανεπανάληπτη ομορφιά της χώρας. Μέσω των ποιημάτων του προσπάθησε να μιλήσει για την ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου να νιώσει ελεύθερος και δημιουργικός ξανά. Η σύνθεση του ποιήματος του Οδυσσέα Ελύτη “ Άξιον Εστί” αποτελεί το πιο σημαντικό έργο του και πιθανότατα ήταν αυτό που τον οδήγησε στο Βραβείο Νόμπελ.

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 33

βιβλιομανία! 33

Ας παραπονεθούμε…

Ένα βιβλίο παραπονιέται

Καθόμουν λοιπόν για μέρες σ' ένα ράφι ενός μεγάλου βιβλιοπωλείου και περίμενα κάποιος πελάτης να ενδιαφερθεί για μένα και να με αγοράσει. Μια μέρα ένας όμορφος έφηβος μπήκε στο βιβλιοπωλείο, έριξε μια ματιά στα υπόλοιπα βιβλία και πλησίασε στο ράφι όπου βρισκόμουν. Με έπιασε ταχυπαλμία! Ήμουν σίγουρο ότι ήταν η τυχερή μου μέρα και όντως ήταν! Με αγόρασε με πολύ ενθουσιασμό , με τοποθέτησε σε μια πολύχρωμη χαριτωμένη σακούλα και με οδήγησε στο νέο μου σπίτι. Ανυπομονούσα πολύ πότε να φτάσουμε για να του ανοίξω την καρδιά μου, να του μάθω πράγματα για μένα και να γίνουμε φίλοι. Η μοίρα όμως άλλα είχε αποφασίσει για μένα. Όταν φτάσαμε με έβγαλε από την αναπαυτική σακούλα και με έριξε βίαια σε μια ψυχρή μονόχρωμη βιβλιοθήκη. Από τότε έχουν περάσει περίπου δύο μήνες. Μια φορά μόνο επιχείρησε να με διαβάσει λίγο αλλά ο τρόπος με τον οποίο μεταφερόταν από τη μία σελίδα στην άλλη ήταν απότομος και μου τσαλάκωνε τις σελίδες. Κάποιες φορές μου τις έσχιζε και αυτό με πόναγε πολύ. Επίσης όταν με διάβαζε φαινόταν ότι δεν προσπαθούσε να εμβαθύνει στο νόημα και να καταλάβει τι προσπαθώ να του πω. Άλλοτε πάλι λέρωνε τις σελίδες μου κάνοντας σχέδια και γράφοντας συνθή-

ματα για την αγαπημένη του ομάδα. Είμαι στα αλήθεια πάρα πολύ λυπημένο και απογοητευμένο. Τα άλλα βιβλία προσπαθούν να με παρηγορήσουν λεγοντάς μου πόσο καλός και στοργικός ήταν μαζί τους και πόσες φορές τα έχει διαβάσει . Τα βουρκωμένα μου μάτια προσπαθούν πάντα να τον ελκύσουν στον πολύτιμο μου κόσμο. Εκείνο που με πληγώνει περισσότερο είναι όταν βλέπω να διαβάζει άλλα βιβλία και να τα απολαμβάνει. Γιατί λοιπόν να μην είμαι ένα από αυτά τα βιβλία; Πιστεύω το αξίζω γι’ αυτό θα διεκδικήσω μία θέση στην καρδιά οποιουδήποτε αναγνώστη ενδιαφερθεί για μένα! Είμαι σίγουρο ότι κάποτε κάποιος θα αναγνωρίσει την αξία μου και τις πολύτιμες γνώσεις που μπορώ να του προσφέρω. Το γνωρίζω καλά αυτό. Εμείς τα βιβλία ποτέ δε χάνουμε από την αξία μας, φτάνει κάποιος να μας φυλλομετρήσει! Της Κρίστιας Γεωργίου

«Το παράπονο» Εδώ στου δρόμου τα μισά έφτασε η ώρα να το πω Άλλα είν' εκείνα που αγαπώ γι' αλλού γι' αλλού ξεκίνησα Στ' αληθινά στα ψεύτικα το λέω και τ' ομολογώ Σαν να 'μουν άλλος κι όχι εγώ μες στη ζωή πορεύτηκα Όσο κι αν κανείς προσέχει όσο κι αν τα κυνηγά Πάντα πάντα θα 'ναι αργά δεύτερη ζωή δεν έχει. Οδυσσέα Ελύτη, Από τη συλλογή Τα Ρω του έρωτα (1972)

Παράπονο μόνο Δε σου κράτησα ποτέ κακία. Παράπονο μόνο… Να ήξερες πόσες νύχτες προσπαθούσα με τη σκέψη μου να επικοινωνήσω μαζί σου… Να σου στείλω ένα μήνυμα… Κι εσύ δεν άκουγες… Ξέρεις, ο πονεμένος αποζητά τον ίσκιο ενός ανθρώπου, για να καθίσει από κάτω, να κουρνιάσει και να κλάψει με την ησυχία του. Ο πόνος θέλει μια σκέψη Ένα καταφύγιο για να καταλαγιάσει. Όταν δεν υπάρχει τίποτα γίνεται πιο σκληρός Πιο κοφτερός Σε παίρνει το κατόπι κι όπου σε βρει σε μαχαιρώνει, ώσπου να σε ρημάξει… Μόνο οι πολύ δυνατοί, οι πολύ οχυρωμένοι τα βγάζουν πέρα Κι εγώ δεν ήμουν ποτέ τόσο δυνατή Και καθόλου οχυρωμένη. Εσύ ήσουν πάντα ένας καλός καραβοκύρης Είχες πυξίδα Κρατούσες την ρότα σου σταθερή Άραξες το σκάφος σου σε απάνεμο λιμάνι. Εγώ το δικό μου το βούλιαξα Ναυάγησα Ήρθα εδώ γιατί με πέταξαν τα κύματα Ταξίδευα σ’ ένα άγνωστο πέλαγος κι είχα τ’ αυτιά μου ανοιχτά μόνο για τις σειρήνες. Όπου μου λέγαν πήγαινα… Αλκυόνη Παπαδάκη, Το ταξίδι που λέγαμε

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 34

34 βιβλιομανία!

Έρευνα

Ο Κ Ι Τ Σ Ι Ε Λ Κ Ο Π Α Διαβάζουν οι Κύπριοι; Αν ναι, πόσο και τι; Σας δίνουμε τις απαντήσεις στα πιο πάνω καυτά ερωτήματα. Τα πιο πάνω ερωτήματα στριφογύριζαν καιρό στα μυαλά των μελών του Δημοσιογραφικού Ομίλου του Περιφερειακού Γυμνασίου Κοκκινοτριμιθιάς. Ερωτήματα που γύρευαν απαντήσεις. Μόνο ένας τρόπος υπήρχε να λυθούν οι απορίες, να μάθουμε επιτέλους αν Κύπριος και βιβλίο πάνε μαζί ή έχουν πάρει διαζύγιο προ πολλού. Το μέρος βρέθηκε: The Mall of Cyprus. Εξασφαλίστηκε η απραίτητη άδεια στους χώρους του Mall και διαμορφώθηκε το τελικό ερωτηματολόγιο. Το κατάστημα Public, το μοναδικό κατάστημα στο Mall που διαθέτει στους χώρους του Βιβλιοπωλείο καθώς και τραπέζια ανάγνωσης, αποδέχτηκε πρόθυμα να ενισχύσει την προσπάθειά μας. Οι επίδοξοι μαθητές – δημοσιογράφοι χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: μία ομάδα κινήθηκε σε ανοικτό προκαθορισμένο χώρο στο κέντρο του Mall και μία άλλη ομάδα στους χώρους του καταστήματος Public. Οι δημοσιογράφοι αφοσιώθηκαν στο έργο τους. Εκατόν δύο (102) εθελοντές – επισκέπτες του Mall δέχτηκαν να συμμετέχουν στην έρευνά μας. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται πιο κάτω:

Οι συμμετέχοντες στην έρευνά μας ήταν στην πλειοψηφία τους γυναίκες. Οι περισσότερες από αυτές ήταν μεταξύ 20 και 40 χρονών. Οι άντρες που συμμετείχαν στην έρευνά μας, ελαφρώς λιγότεροι σε αριθμό ήταν και αυτοί μεταξύ 20 και 40 χρονών.

Η πλειοψηφία των συμμετεχόντων φαίνεται να διαβάζει 1 με 5 βιβλία το χρόνο. Από αυτή την ερώτηση μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι Κύπριοι διαβάζουν βιβλία καθώς μόνο το 13% δήλωσε πως δεν διαβάζει καθόλου. Θα πρέπει όμως να σχολιάσουμε ότι υπήρξε και ένα μικρό ποσοστό που δήλωσε πως διαβάζει περισσότερα από 50 βιβλία το χρόνο.

Τα Μυθιστορήματα φαίνεται πως έχουν ιδιαίτερη απήχηση ανάμεσα στους Κύπριους. Η πλειοψηφία δήλωσε πως τα προτιμά. Ένα αρκετά σημαντικό στοιχείο είναι και το γεγονός ότι το 23% διαβάζει βιβλία που σχετίζονται με το επάγγελμά του.

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 35

βιβλιομανία! 35

Έρευνα

Ζούμε στην εποχή της τεχνολογίας κι αυτό σίγουρα φάνηκε στα αποτελέσματα, καθώς η πλειοψηφία προτιμά να έχει το κινητό στο κομοδίνο παρά ένα βιβλίο. Ενθαρρυντικό όμως είναι και το γεγονός ότι ένα σημαντικό ποσοστό δείχνει την προτίμησή του στο βιβλίο.

Ένας στους τρεις ερωτηθέντες επιλέγει βιβλίο με κριτήριο τον συγγραφέα του. Το 21% αποφασίζει κοιτάζοντας απλά το οπισθόφυλλο και το εξώφυλλο του βιβλίου. Το 34% εμπιστεύεται τις κριτικές σε εφημερίδες, περιοδικά και blogs. Η μειοψηφία των συμμετεχόντων αποφασίζει να αγοράσει ένα βιβλίο αφού το συζητήσει με φίλους.

Σχεδόν οι μισοί από τους συμμετέχοντες δήλωσαν πως τα βιβλία τους τα έχουν στα ράφια. Το σημείο αυτό θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω σε μια μελλοντική έρευνα, καθώς μπορεί να σημαίνει πως τα έχουν εκεί για λόγους καθαριότητας ή πως ποτέ δεν τα χρησιμοποιούν και προτιμούν να στολίζουν με αυτά τα ράφια τους. Ένας στους τρεις απάντησε πως υπάρχουν βιβλία παντού μέσα στο σπίτι, στο κομοδίνο και στην κρεβατοκάμαρα.

Οι ιδέες και τα μηνύματα ενός βιβλίου είναι αυτό που κάνει, σύμφωνα με την πλειοψηφία, άξιο ανάγνωσης. Η πλοκή έρχεται δεύτερη σε προτίμηση. Το κατά πόσον μπορεί να αλλάξει τον κόσμο του αναγνώστη ένα βιβλίο, φαίνεται πως επηρεάζει μόνο το 15%. Ίσως οι περισσότεροι δεν πιστεύουν πως ένα βιβλίο μπορεί να το κάνει αυτό.

Συμπεράσματα: Τελικά, οι Κύπριοι διαβάζουν. Προτιμούν τα μυθιστορήματα καθώς και τα βιβλία που έχουν να κάνουν με το επάγγελμά τους. Αρκετοί έχουν ένα βιβλίο στο κομοδίνο, δεν είναι η πλειοψηφία αφού το κινητό φαίνεται να εξορίζει το βιβλίο στα ράφια της βιβλιοθήκης. Ένα σημαντικό ποσοστό δεν διαβάζει τα βιβλία στα ράφια του, όμως αρκετοί κάνουν φιλότιμη προσπάθεια να κρατούν στα χέρια τους συνεχώς ένα βιβλίο. Οι Κύπριοι φαίνεται πως ξέρουν τι θέλουν, έχουν λίστα και την ακολουθούν πιστά, όμως ένα σημαντικό ποσοστό ξέρει τι θέλει, αλλά καταλήγει να παίρνει κι άλλα τόσα από ένα βιβλιοπωλείο. Το βιβλίο της βιτρίνας πουλάει, αλλά όχι τόσο όσο θα πίστευε κανείς. Ο συγγραφέας ενός βιβλίου μετρά για τον Κύπριο. Επιδιώκει να διαβάσει ένα βιβλίο από ένα συγγραφέα που εμπιστεύεται και ξέρει. Παρόλο που είναι γνωστή η φράση «ποτέ μην κρίνεις ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του – don’t judge a book by its cover», ένα σημαντικό ποσοστό δεν την συμμερίζεται. Για τον Κύπριο οι ιδέες και τα μηνύματα ενός βιβλίου είναι σημαντικά, όμως δεν πιστεύει ότι ένα βιβλίο μπορεί να τον αλλάξει ως άνθρωπο. Της Ομάδας Δημοσιογραφικού Ομίλου Περιφερειακού Γυμνασίου Κοκκινοτριμιθιάς

Οι Κύπριοι φαίνεται πως ξέρουν τι θέλουν. Τουλάχιστον αυτό δήλωσε η πλειοψηφία, η οποία έχει λίστα και την ακολουθεί πιστά. Θα πρέπει όμως να σχολιάσουμε πως 1 στους 5, παρόλο που ξέρει τι θέλει καταλήγει να παίρνει κι άλλα τόσα από ένα βιβλιοπωλείο. Ένα αρκετά ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως ένας στους δέκα αγοράζει κατά κανόνα το βιβλίο της βιτρίνας. Αυτό δείχνει πως εμπιστεύεται τυφλά το βιβλίο που προωθείται ως δημοφιλές στη βιτρίνα ενός βιβλιοπωλείου. Τα μεγαλύτερα ποσοστά φαίνεται πως τα συγκεντρώνουν τα δύο άκρα. Από τη μια το 28% δηλώνει πως έχει πάνω από δέκα αδιάβαστα βιβλία στο σπίτι του. Αυτό θα μπορούσε να ερμηνευθεί με δύο τρόπους: είτε αυτοί οι άνθρωποι αγοράζουν πολλά βιβλία και δεν προλαβαίνουν να τα διαβάσουν, είτε τα αγοράζουν χωρίς να τα διαβάζουν. Ίσως πάλι απλά να τα έχουν στη βιβλιοθήκη τους ως διακοσμητικά στοιχεία. Αντίθετα, το 27% δήλωσε πως διάβασε όλα τα βιβλία που έχει στην βιβλιοθήκη του.

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 36

36 βιβλιομανία!

Πολιτική και λογοτεχνία

Διαβάζουν οι πολιτικοί λογοτεχνία; Το παράδειγμα του πρώην προέδρου των Η.Π.Α Μπαράκ Ομπάμα και της συζύγου του Μισέλ.

Ο Ομπάμα δεν είναι πλέον πρόεδρος των Η.Π.Α., όμως σίγουρα είναι αξιομνημόνευτη η προσπάθειά του κατά τη διάρκεια της θητείας του για προώθηση της φιλαναγνωσίας. Ο ίδιος είναι συγγραφέας τριών βιβλίων. Στις Εικόνες του πατέρα μου (μτφ. Ρένα Κάντζα, Κ. Αδάμ Εκδοτική, 2008) αφηγείται την ιστορία της αφρικανικής κληρονομιάς του, στο προεκλογικό Τολμώ να ελπίζω (μτφ. Ρούλα Κοκολιού, Πόλις, 2007) μοιράζεται σκέψεις για την ανάκτηση του αμερικανικού ονείρου και στο παιδικό εικονογραφημένο Of Thee I Sing. A Letter to My Daughters (Alfred A. Knopf, 2010) μιλάει στις κόρες του και σε όλα τα παιδιά των Η.Π.Α. για Αμερικανούς που μεγαλούργησαν σε όλους τους τομείς, από τον Αβραάμ Λίνκολν και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ως τον αστροναύτη Νιλ Αρμστρονγκ, την τραγουδίστρια Μπίλι Χόλιντεϊ και τον αφροαμερικανό θρύλο του μπέιζμπολ Τζάκι Ρόμπινσον. Η 23η Απριλίου έχει καθιερωθεί διεθνώς από την UNESCO ως Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου και είναι αφιερωμένη σε δύο μεγάλους δημιουργούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας, τον Μιγκέλ ντε Θερβάντες και τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Και οι δύο συγγραφείς απεβίωσαν στις 23 Απριλίου. Είναι αλήθεια πολύ σημαντικό όταν ένα προεδρικό ζεύγος ενθαρρύνει τη φιλαναγνωσία με το παράδειγμά του. Αρκετές φορές δόθηκαν στη δημοσιότητα φωτογραφίες με τον Ομπάμα να διαβάζει, με τη σύζυγό του Μισέλ Ομπάμα, ιστορίες σε παιδιά στους κήπους του Λευκού Οίκου προς τιμήν της Παγκόσμιας Ημέρας Βιβλίου. Ακόμη ο Ομπάμα φωτογραφήθηκε αρκετές φορές να απολαμβάνει μυθιστορήματα που γίνονται αμέσως μπεστ σέλερ στις καλοκαιρινές διακοπές του και να αγοράζει με τις κόρες του βιβλία. Η Μισέλ Ομπάμα είναι και η

ίδια δικηγόρος και συγγραφέας. Ήδη οι εκδόσεις «Εν Πλω», ανακοίνωσαν ότι αναλαμβάνουν την έκδοση στην ελληνική γλώσσα των δύο πολυαναμενόμενων βιβλίων του 44ου Προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και της πρώην Πρώτης Κυρίας Μισέλ Ομπάμα αντίστοιχα. Ο τίτλος και η ημερομηνία έκδοσης ακόμη να γίνουν γνωστά. Το περιοδικό Wired δημοσίευσε πρόσφατα τον κατάλογο δέκα αγαπημένων αναγνωσμάτων του Ομπάμα που τον διαμόρφωσαν ως άνθρωπο και ως προσωπικότητα: 1. Abraham Lincoln, The Collected Works of Abraham Lincoln (9 τόμοι, επιμ. Roy P. Basler, Rugers University Press, 1953) 2. Taylor Branch, Parting the Waters: America in the King Years 1954-63 (ανατ.

Simon & Schuster, 1989) 3. Robert A. Caro, The Power Broker: Robert Moses and the Fall of New York (Vintage, 1975) 4. James Baldwin, The Fire Next Time (επανέκδ. Vintage, 1992) 5. Richard S. Tedlow, Andy Grove: The Life and Times of an American (Portfolio Hardcover, 2006) 6. Yuval Noah Harari, Sapiens. Μια σύντομη ιστορία του ανθρώπου, μτφ. Μιχάλης Λαλιώτης, Αλεξάνδρεια, 2015 7. Daniel Kahneman, Σκέψη, αργή και γρήγορη, μτφ. Βίκυ Παπαδοπούλου, Κάτοπτρο, 2013 8. Elizabeth Kolbert, The Sixth Extinction: An Unnatural History (Henry Holt and Co., 2014) 9. John Steinbeck, Σε αμφίβολη μάχη (μτφ. Αρης Σφακιανάκης, Ζαχαρόπουλος, 1989) 10. Katherine Boo, Behind the Beautiful Forevers: Life, Death, and Hope in a Mumbai Undercity (ανατ. Random House, 2014) Από τους πιο πάνω τίτλους μόλις ένας είναι καθαρά λογοτεχνικός, το μυθιστόρημα Σε αμφίβολη μάχη του Τζον Στάινμπεκ. Παρ' όλα αυτά, όπως δήλωσε ο ίδιος ο Ομπάμα η μυθοπλασία έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή του: «Τα πιο σημαντικά πράγματα που έμαθα τα έμαθα, από τα μυθιστορήματα. Το μυθιστόρημα έχει να κάνει με την ενσυναίσθηση. Εχει να κάνει με το να αισθάνεσαι άνετα με την ιδέα ότι ο κόσμος είναι πολύπλοκος, γεμάτος γκρίζες ζώνες, και παρ' όλα αυτά υπάρχει αλήθεια εντός του, υπάρχει αλήθεια που πρέπει να βρεθεί κι εσύ είσαι υποχρεωμένος να αγωνιστείς γι' αυτήν...». Της Κυριακής Γεωργίου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 37

βιβλιομανία! 37

Οικογενειακές στιγμές

Χωρίς οικογένεια…Με οικογένεια Ο συγγραφέας: Ο Έκτωρ Μαλό γεννήθηκε στο Λα Μπουίγ της Γαλλίας το 1830 και υπήρξε ένας από του παραγωγικότερους μυθιστοριογράφος του κόσμου. Έγραψε γύρω στα εβδομήντα μυθιστορήματα και διάφορες άλλες εργασίες. Ο Μαλό διακρίνεται για την ευαισθησία του και την ικανότητα να δίνει ζωντανούς χαρακτήρες. Με οξύτητα περιγράφει κοινωνικές καταστάσεις. Τα έργα του μεταφράστηκαν σε διάφορες ξένες γλώσσες. Το κυριότερο έργο του «Χωρίς Οικογένεια», βραβεύτηκε από τη Γαλλική Ακαδημία. Πρωτοεκδόθηκε το 1878 και εξακολουθεί να έχει την ίδια επιτυχία σε όλο τον κόσμο μέχρι σήμερα. Το «Με Οικογένεια» κυκλοφόρησε το 1893 και έτυχε πολλών τιμητικών διακρίσεων. Τα δύο αυτά μυθιστορήματα ανήκουν στα αριστουργήματα της παιδικής λογοτεχνίας και μεταφέρουν τη συγκίνηση και τα ευγενικά τους μηνύματα από γενιά σε γενιά. Ο Έκτωρ Μαλό πέθανε το 1907.

Χωρίς Οικογένεια Αυτό το υπέροχο αριστούργημα, είναι ένα μυθιστόρημα για το θρίαμβο του ανθρώπου πάνω στα βάσανα. Αποτελεί μια περιγραφή της κοινωνίας της Γαλλίας του 1850. Ο συγγραφέας περιγράφει κοινωνικές καταστάσεις για το δίκιο και το άδικο, τους καταπιεσμένους, αυτούς που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα. Πρωταγωνιστεί ένα καλόψυχο, αισιόδοξο, ευκολόπιστο παιδί ο Ρεμί που μεγαλώνει σε ένα κόσμο σκληρό, γεμάτο ανατροπές, εκμετάλλευση και συμφέρον. Ο μικρός ήρωας του βιβλίου μαθαίνει στα 8 του χρόνια ότι η γυναίκα που τον μεγάλωσε δεν είναι η μητέρα του αλλά παραμάνα. Ότι βρέθηκε εγκαταλελειμμένος έξω από μια πόρτα, ντυμένος με πλούσια μωρουδίστικα ρούχα και, ο άνθρωπος που τον πήρε για να τον μεγαλώσει, πρόσβλεπε σε αμοιβή από την πλούσια οικογένεια, όταν αυτή θα αναζητούσε το μωρό. Η αμοιβή αυτή δεν έφτασε ποτέ και ο “πατέρας” του Ρεμί τον “νοικιάζει” για μερικά φράγκα στον Ιταλό Βιτάλι, περιπλανώμενο μουσικό, με “θίασο” τρία σκυλιά και ένα πίθηκο. Ο Ρεμί αρχίζει μια περιοδεία σε όλη τη Γαλλία, μαθαίνοντας να τραγουδάει, να γράφει γράμματα και να παίζει μουσικά όργανα , κάτω από

την καθοδήγηση του γερο-Βιτάλι. Όμως, η ζωή επιφυλάσσει στον Ρεμί συνεχείς δυσάρεστες ανατροπές και η μία περιπέτεια διαδέχεται την άλλη, με αποτέλεσμα να βρίσκεται συχνά μόνος και ορφανός προσπαθώντας να βγάλει το ψωμί του μετρώντας πενταροδεκάρες. Χωρίς να χάσει το κουράγιο του, τα φέρνει βόλτα και, μετά από μια συνεχή σειρά από ατυχίες, βρίσκει την ευτυχία στα 14 του χρόνια.

Με Οικογένεια Το μυθιστόρημα "Με οικογένεια" και πάλι αναφέρεται στους βασανισμένους της ζωής, καθώς και στη δύναμη της παιδικής ψυχής απέναντι στην κακία του κόσμου. Το βιβλίο αυτό αναφέρεται σ' ένα κοριτσάκι, την Περρίν ηλικίας 12-13 ετών, το οποίο ζούσε σ' ένα κάρο με την άρρωστη μητέρα της και το γαΐδαρο της, ελληνικής προελεύσεως, τον οποίο είχε ονομάσει Παλικάρι και ήταν ο μοναδικός της φίλος. Οι δύο γυναίκες ξεκίνησαν περνώντας την πύλη του Παρισιού με προορισμό το Μαροκούρ, ένα χωριό στη Γαλλία, έχοντας ως σκοπό να συναντήσουν τους συγγενείς του πατέρα της Περρίν. Εκεί που περίμεναν, συνάντησαν ένα άνθρωπο που έμοιαζε με παλιάτσο, ο οποίος τους είπε ότι μπορούν να μείνουν στη μάντρα του Γκραν ντε Σελ. Όμως μετά από λίγο καιρό η μητέρα της Περρίν όλο και χειροτέρευε, και ο ιδιοκτήτης της μάντρας πρότεινε να την δει ένας γιατρός, ο οποίος της είπε ότι πρέπει να νοσηλευτεί. Όμως η μητέρα της δεν ήθελε και προτιμούσε να πεθάνει στο κάρο της. Έτσι μετά τον θάνατο της μητέρας της η Περρίν αναγκάστηκε να φύγει από το Παρίσι αναζητώντας τους χαμένους συγγενείς του πατέρα της. Στη διάρκεια του ταξιδιού η Περρίν ταλαιπωρήθηκε πολύ με αποτέλεσμα να λιποθυμάει και να κάνει πυρετό. Όμως, δεν το έβαζε κάτω, αν και κάποιες φορές το είχε σκεφτεί και συνέχιζε το ταξίδι της ζώντας είτε στην ύπαιθρο είτε σε κάποιες καλύβες που έβρισκε στο δρόμο της. Στον δρόμο της συνάντησε μια κοπέλα τη Ροζαλία, με την οποία έγιναν φίλες και πήγαν μαζί στο Μαροκούρ. Στη συνέχεια η Ροζαλία ξέροντας την οικονομική κατάσταση της Περρίν τη βοήθησε να βρεί δουλειά και να μείνει κάπου. Στο εργοστάσιο που πήγε για δουλειά τα πήγε μια χαρά. Εξαιτίας ενός τυχαίου γεγονότος, την αρρώστια του βοηθού του κυρίου Βολφράν, του πολύ πλούσιου αφεντικού, βρέθηκε η Περρίν στη θέση του να βοηθάει το τυφλό αφεντικό της στην αλληλογραφία του. Μέσα στην αλληλογραφία του υπήρχε και μια επιστολή όπου ο κύριος Βολφράν ζητούσε πληροφορίες για το γιο του. Η Περρίν με τον κύριο Βολφράν πάνε στον πύργο του, και αυτός τη βοηθάει να τελειοποιήσει τις γνώσεις της με μια δασκάλα. Ενώ βρισκόταν στον πύργο του μαζί με την Περρίν, μια μέρα έμαθε από τον Φαμπρώ, έναν άντρα τον οποίο είχε στείλει να φέρει πληροφορίες για τον γιο του ότι ο νεκρός γιος του είχε κόρη την Περρίν. Και τότε, αν και στην αρχή μισούσε την Περρίν και τη μητέρα της, γιατί τις θεωρούσε υπεύθυνες για τις αποφάσεις του γιου του, τώρα γνωρίζοντας από κοντά την Περρίν κατάλαβε πως είχε κάνει λάθος στην κρίση του. Έτσι και οι δυο τους βρέθηκαν πάλι με οικογένεια.

Προεκτάσεις: Παρόλο που και τα δύο μυθιστορήματα του Μαλό αναφέρονται σε συνθήκες και καταστάσεις ενός περασμένου αιώνα, δεν είναι τυ-

χαίο ότι ο τίτλος και των δύο περιέχει μέσα τη λέξη «οικογένεια». Η οικογένεια είναι σημαντική για ένα άνθρωπο και πολύ πιο σημαντική για ένα παιδί. Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά μιας οικογένειας σήμερα; Υπάρχουν άραγε ιδανικές οικογένειες; Μια ιδανική οικογένεια σίγουρα δε θα πρέπει να καλλιεργεί τα στερεότυπα. Θα πρέπει και οι δύο γονείς να μοιράζονται τις υποχρεώσεις του σπιτιού. Οι γονείς πρέπει να αφήνουν μόνα τους τα παιδιά να αποφασίζουν για το μέλλον τους. Μέσα σε ένα σπίτι δεν πρέπει να υπάρχει βία. Προσωπικά πιστεύω πως δεν υπάρχουν ιδανικές οικογένειες σήμερα. Κάθε οικογένεια έχει τα θετικά καθώς και κάποια αρνητικά. Της Κυριακής Γεωργίου Θεωρώ πως για να υπάρχει μια οικογένεια και να είναι ιδανική, απαιτείται συνεργασία από όλα τα μέλη της. Χρειάζεται να υπάρχει αλληλοσεβασμός και αλληλοκατανόηση. Το κάθε ένα από τα μέλη της δεν πρέπει να κάνει ό,τι θέλει. Ακόμη, είναι καλό να υπάρχει εμπιστοσύνη και η δυνατότητα ελευθερίας και έκφρασης. Με αυτό τον τρόπο ενθαρρύνεται ο διάλογος, κάτι πολύ σημαντικό ώστε να υπάρξει επικοινωνία. Μέσω του διαλόγου επιτυγχάνεται μια υγιής σχέση και ηρεμία μέσα στην οικογένεια, αφού αποτελεί την καλύτερη λύση για την επίλυση και την αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων. Θεωρώ πως στις μέρες μας ο αριθμός των ιδανικών οικογενειών έχει μειωθεί αρκετά. Πολλά είναι τα κρούσματα οικογενειακής βίας λόγω έλλειψης επικοινωνίας και διαλόγου. Επίσης, υπάρχουν πολλές μονογονεϊκές οικογένειες, οι οποίες αν και λειτουργούν κανονικά εντούτοις δεν παύει αυτή η οικογένεια να στερείται ένα μέλος της, οπόταν δεν μπορεί να θεωρηθεί και ολοκληρωμένη. Της Ελεονώρας Βασιλείου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:32 am Page 38

38 βιβλιομανία!

Τα κείμενα που ρέουν στη ζωή μας.

Ποτάμια ανάγνωσης Όλοι ξέρουμε πώς μοιάζει ένα ποτάμι. Ένα ποτάμι κυλάει. Το νερό έχει μια ροή, ακολουθεί την κοίτη του ποταμού καθώς πάει να καταλήξει στη θάλασσα. Ασταμάτητο το νερό, γεμάτο από λογής λογής πράγματα που μεταφέρονται κι αυτά ως το τέρμα. Πώς μοιάζει όμως ένα ποτάμι ανάγνωσης; Πώς μοιάζει το δικό μας αποκλειστικό ποτάμι ανάγνωσης; Τι είναι όμως η ανάγνωση; Συνδέεται με τη σχολική τάξη; Με το θρανίο; Με την παρουσία ενός δασκάλου ή ενός καθηγητή; Συνδέεται ακόμη αποκλειστικά και μόνο με το βιβλίο; Με την οθόνη ενός υπολογιστή ή του κινητού μας; Μπορούμε να θεωρηθούμε όλοι μας αναγνώστες είτε διαβάζουμε βιβλία στον ελεύθερό μας χρόνο είτε όχι; Μπορούμε να θεωρηθούμε αναγνώστες αν δεν έχουμε επισκεφτεί ποτέ ένα βιβλιοπωλείο; Κι αν πάλι μας αρέσει να διαβάζουμε μόνο κόμικς κι όχι βιβλία; Τι δείχνει αυτό για εμάς; Τι πράγματα διαβάζουμε μέσα στη μέρα μας;

Της Κυριακής Γεωργίου

Του Αλέξανδρου Δημη τρ

ίου

Της Ελένης Κοτζιάπασιη

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:33 am Page 39

Τα κείμενα που ρέουν στη ζωή μας.

βιβλιομανία! 39 Η ιδέα για το «ποτάμι ανάγνωσης» αναφέρθηκε για πρώτη φορά από την Pamela Burnard (2002) και αναπτύχθηκε περαιτέρω από την Gabrielle Cliff-Hodges (2010). Στα δικά μας αυτιά έφτασε από την Teresa Cremin κατά τη διάρκεια μιας παρουσίασής της. Το «ποτάμι ανάγνωσης» είναι μία οπτική δραστηριότητα όπου ο κάθε ένας από εμάς φτιάχνει ένα κολάζ από κάθε είδους κείμενο που περνά – «ρέει» μπροστά στα μάτια του σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο π.χ. κατά τη διάρκεια μιας ημέρας. Μπορεί να είναι οτιδήποτε: ταμπέλες, καρτέλες, ετικέτες κ.α. Τα κειμενάκια/λέξεις/φράσεις κολλιούνται στο ποτάμι του που σχηματίζεται από τη μια άκρη της σελίδας ως την άλλη. Η ιδέα πίσω από αυτή τη δραστηριότητα είναι πως η ανάγνωση υπάρχει στη ζωή μας κάθε δευτερόλεπτο. Είμαστε αναγνώστες των πάντων. Δεν υπάρχουν περιορισμοί, ούτε όρια. Μπροστά μας καθημερινά ρέουν κείμενα παντός είδους. Το μάτι και ο εγκέφαλός μας τα προσλαμβάνει και τα επεξεργάζεται. Περισσότερο όμως από όλα, σχηματίζοντας το δικό μας ποτάμι ανάγνωσης, σχηματίζουμε ταυτόχρονα και μια ιδέα για τον εαυτό μας, για το ποιοι είμαστε και πως κύλησε αυτή η ημέρα μέσα από τα αναγνώσματά μας. Εμείς προσπαθήσαμε να δώσουμε και

Του Σωτήρη Ππαλή μια άλλη διάσταση στο «ποτάμι ανάγνωσής» μας. Πάνω και κάτω από το ποτάμι σχεδιάσαμε σύμβολα τα οποία δείχνουν τα συναισθήματα που μας γεννήθηκαν μέσα από τα αναγνώσματα που υπάρχουν στο ποτάμι μας. Αν το ποτάμι μας διήρκησε ένα 24ωρο, τότε ο καθένας από εμάς σχεδίασε γύρω από το ποτάμι σύμβολα που μόνο αυτός καταλαβαίνει και αντικατοπτρίζουν τα συναισθήματά του για εκείνη την ημέρα. Το «ποτάμι ανάγνωσής» μας γίνεται καθρέφτης. Μέσα σε αυτό βλέπουμε τον εαυτό μας, αυτοπροσδιοριζόμαστε μέσα από τα αναγνώσματά μας.

Της Άντρεας Θεοδοσίου

Της Ηλιάνας Κωνσταντίνου

vivliomaniaNew:Layout 1 09/01/18 9:33 am Page 40

40 βιβλιομανία!

Βιβλία και πάλι βιβλία.

Τι θα συνέβαινε αν δεν υπήρχαν τα βιβλία; • Ο κόσμος θα ήταν πολύ διαφορετικός. Τα βιβλία ανοίγουν τον ορίζοντα των ανθρώπων, μορφώνουν και ψυχαγωγούν. Η μόρφωση οδηγεί τον άνθρωπο στη δημιουργία. Ο κόσμος θα ήταν δυστυχισμένος χωρίς βιβλία γιατί προσφέρουν συντροφιά, είναι ένας καλός φίλος. Της Ελένης Κοτζιάπαση • Δεν θα ταξίδευε το μυαλό μας σε μέρη που δεν έχουμε δει ποτέ. Δεν θα διαβάζαμε ποτέ ιστορίες που μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους. Της Στυλιανής Συμεωνίδη • Οι άνθρωποι δεν θα είχαν γνώσεις. Δεν θα υπήρχε ηρεμία στους ανθρώπους. Της Άντρης Κανέλλα • Ο κόσμος μας θα ήταν ένα άσπρο – μαύρο. Τα βιβλία μας δίνουν τη φαντασία. Χωρίς φαντασία ο κόσμος δεν θα είχε χρώμα. Του Δαμιανού Θρασυβούλου • Πολλές πληροφορίες για τους προγόνους μας δεν θα μας ήταν γνωστές. Πολλά σπουδαία έργα γραφής, όπως η Βίβλος, δεν θα είχαν εκδοθεί. Της ‘Ελιας Στυλιανού

• Θα είχαμε μια βαρετή και ανιαρή ζωή αφού δεν θα είχαμε φαντασία, δημιουργικότητα, όνειρα, στόχους στη ζωή μας. Δεν θα είχαμε πλούσιο λεξιλόγιο και ο προφορικός μας λόγος δεν θα ήταν τόσο ανεπτυγμένος. Της Ηλιάνας Κωνσταντίνου • Απλά θα ήμασταν 4000000000 αγάλματα πάνω στη γη γιατί δεν θα ξέραμε τίποτα για τον κόσμο και τι γίνεται γύρω μας στον κόσμο. Του Χριστόδουλου Μιχαηλίδη • Οι άνθρωποι θα έχανα τον πιο πολύτιμο θησαυρό. Η ζωή δεν θα είχε νόημα αφού δεν θα γνωρίζαμε την πνευματική αλήθεια. Της Μύριας Ψυλλούρα • Όπως έλεγε ο Ρενέ Ντεκάρτ: «Η ανάγνωση των καλών βιβλίων είναι σαν συνομιλία με τους τελειότερους ανθρώπους του παρελθόντος». Η ανάγνωση ενός βιβλίου συμβάλει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του άγχους και της μοναξιάς. Της Καταλίνας Μαναίλα

- Εκείνο το κτίριο είναι η βιβλιοθήκη. Αν θέλεις κάποιο βιβλίο μπορείς να πας να σου το δώσουν να το πας στο σπίτι.

- Δωρεάν; - Εντελώς δωρεάν.

- Χμ…Αναρωτιέμαι τι να σκαρώνουν… Του Άγγελου Πολυβίου και Εφραίμ Κασάπη

-Μπαμπά, γιατί δεν έχουμε πισίνα στο σπίτι μας; Στο δικό μου σπίτι εγώ θα έχω και εξωτερική και εσωτερική πισίνα.

-Ο Θεός να σε βοηθήσει γιε μου! Διάβαζε να γίνεις εκατομμυριούχος.

-Γιατί; Για να γίνεις κλέφτης θέλεις διάβασμα; -Κλέφτης; Γιατί κλέφτης παιδί μου; -Ε, πώς θα γίνω εκατομμυριούχος; Με το διάβασμα; -Ναι πρέπει να μάθεις γράμματα, να σπουδάσεις, να γίνεις επιστήμονας!

-ΑΑΑΑ….Κι έτσι να γίνω εκατομμυριούχος;

Χα,Χα,Χα…γελάσαμε!

-Σοβαρέψου! Άντε σε παρακαλώ, τι είναι αυτά που λες; -Μόνο οι παράνομοι γίνονται πλούσιοι πατέρα στις μέρες μας. Ξύπνα!!!

-Όχι δεν είναι έτσι, δεν συμφωνώ καθόλου, κανένας δεν ρεζιλεύτηκε, ούτε καταδικάστηκε επειδή διάβαζε παιδί μου.

-Το παίρνεις πάνω σου το ρίσκο; -ΟΛΟ!!! Του Χάρη Μηνά

TO ΒΙΒΛΙΟ Βασανίζεσαι στις σκέψεις και δεν μπορείς να κοιμηθείς το πρωί όμως έχεις σχολείο κι ανησυχείς τι θα πει ο καθηγητής. Σηκώνεσαι απ΄ το κρεβάτι και παίρνεις ένα βιβλίο και πας να καθίσεις σαν μικρό παιδί στο γραφείο. Γίνεσαι και εσύ ήρωας της ιστορίας και αρχίζεις να αγαπάς τα βιβλία της λογοτεχνίας. Ξεχνιέσαι στο λεπτό και πας για ύπνο γλυκό. Στο όνειρό σου βλέπεις πρίγκιπες, τοπία μακρινά και μαγικά. Την επόμενη μέρα στο σχολείο περιμένω να ανοίξω των κειμένων το βιβλίο. Να ταξιδέψω με καινούργιες λέξεις και ένα νέο τρόπο σκέψης. Το λεξιλόγιό μου να είναι σωστό κάτι για μένα πολύ σημαντικό. Όσα και να προσφέρει η τεχνολογία, δεν είναι αρκετά όσο τα βιβλία. Περνάς τον χρόνο σου ποιοτικά χωρίς καν τα κινητά. Αν θέλεις να διαβάσεις μπορείς, αρκεί μόνο χρόνο να βρεις. Της Βάσιας Τσιαούσιη

Της Μαρίας Ανδρέου και Λένης Χαραλάμπους