Christophe Clarijs
•UTOPIA
PROCESFOLIO
2010 - 2011
Christophe Clarijs
procesfolio Jaaropdracht 3de bachelor Grafische vormgeving Sint-Lucas Antwerpen 2010 - 2011
Dit is het procesfolio van Christophe Clarijs, geboren te Antwerpen in 1990. Een verslag van het verrichte werk in zijn 3de bachelorjaar op Sint-Lucas, Antwerpen. Bedankt om mij op te rapen en open te doen. Ik hoop dat je daar de volgende 118 pagina’s geen spijt van zal krijgen. http://cargocollective.com/christopheclarijs
•inhoudstafel •inspiratie
/blog
•onderzoek in groep •eigen werk
pagina 6 - 21 pagina 22 - 31
/semester I /semester II
•experimentele typografie •extra muros
/identiteit
/publicatie
•schetsen & model
pagina 32 - 65 pagina 64 - 83 pagina 84 - 99
pagina 100 - 105 pagina 106 - 113 pagina 114 - 120
Dit eerste onderdeel geeft een beeld van wat me heeft geinspireerd om zelf aan de slag te gaan. Beelden, filmpjes en andere interessante vondsten kan je bekijken op m’n blog: christopheclarijs.wordpress.com Dit hoofdstuk bevat geen werk van mezelf.
•inspiratie •blog
8
9
“Human beings will be happier — not when they cure cancer or get to Mars or eliminate racial prejudice or flush Lake Erie — but when they find ways to inhabit primitive communities again. That’s my utopia.” - Kurt Vonnegut, Jr, 1973
10
11
The Awesomeness Manifesto oktober 9th, 2010 § Geef een reactie Het ‘Awesomeness Manifesto‘ door Umair Haque geeft kritiek op de hedendaagse economie en de maatschappij die deze, volgens hem, verouderde manier van denken voedt. Belangrijker is echter hoe Haque onze maatschappij op een positieve wijze uit dit archaïsche systeem wil leiden, door innovatie te vervangen met awesomeness als kern van productontwikkeling. Hij wilt zo terug waarde toe kennen aan de producten, die we nu kopen en verkopen uit puur winstbejag. Sterker nog, hij stelt voor dat dit de enige manier zal zijn om te overleven in de 21ste eeuw. Zo haalt hij bijvoorbeeld Apple aan als een bedrijf dat deze denkwijze toepast en vandaar zo veel succes kent. Misschien een utopische visie, maar dat lijkt vooral zo omdat het iets is om naar uit te kijken. Iets wat onze maatschappij verloren is in het industrieel tijdperk lijkt nu onze redding te zijn. Let’s summarize. What is awesomeness? Awesomeness happens when thick — real, meaningful — value is created by people who love what they do, added to insanely great stuff, and multiplied by communities who are delighted and inspired because they are authentically better off. That’s a better kind of innovation, built for 21st century economics. http://blogs.hbr.org/haque/2009/09/is_your_business_innovative_or.html, The Awesomeness Manifesto, Harvard Business Review, Umair Haque, 16 september 2009
12
Anthony Burrill oktober 13th, 2010 § Geef een reactie Het werk van Anthony Burrill heeft iets simpel, concreet en toch poetisch. Ik vind zijn puur typografische posters indrukwekkend omdat hij met een minimalistische vormgeving over soms vage concepten toch duidelijke statements weet te creëren. Utopia is ook zo’n abstract concept, het voelt vrij literair aan en de beelden die in direct contact staan zijn vaak enorm cliché. Daarom denk ik dat een typografische oplossing wel sterk kan zijn. http://www.anthonyburrill.com/
13
WANT/NEED oktober 19th, 2010 § Geef een reactie The Way Things Could Be is de combinatie van utopia en grafisch ontwerp. The purpose of “The Way Things Could Be” is not to solve massive problems such as world hunger, global warming, or even necessar-ily address a specific community. It is, however, intended to serve as a general resource for current design projects that are working in a socially responsible manner. In the context of this project, the term “socially responsible” is defined as anything that improves quality of life while acknowledging the full spectrum of results. Providing these socially responsible projects with an informational vehicle to further their positive impact ultimately benefits the individual viewer as well as the organizations responsible. WANT/NEED - Justin McKinley http://justinmckinley.com/ http://thewaythingscouldbe.com/
14
Rob Matthews oktober 31st, 2010 § Geef een reactie Rob Matthews is een recent afgestudeerde grafisch ontwerper met al een hoop inspirerend werk, ik ken hem van zijn talk op It’s Nice That. Zeker de moeite om eens verder te bekijken. A life-size screen-print of my bike which I chained up and left in different locations around Minneapolis, so it appeared as if I was riding it around. Bike, screen-print http://www.rob-matthews.com/ http://www.itsnicethat.com/
QFT#02 november 2nd, 2010 § Geef een reactie “Think of bicycles as rideable art that can just about save the world.” Grant Petersen
15
Work No. 790 novemver 3rd, 2010 § Geef een reactie In een stad vertekend door verwaarlozing zien sommige mensen de leegstaande gebouwen als een opportuniteit om goedkoop en vrij hun ideeën uit te werken. Everything Is Going To Be Alright Demolition and adaptive reuse in Detroit By Robert and Andrew Linn http://americancity.org/magazine/article/everything-is-going-to-be-alright-demolitionand-adaptive-reuse-in-detroit/
Zo is het Museum of Contemporary Art Detroit, geopend in 2006, een voorbeeld van zo’n ‘adaptive reuse’ met bijpassende positieve boodschap op de gevel. Martin Creed Work No. 790: EVERYTHING IS GOING TO BE ALRIGHT 2007, White neon, 2.6 x 99 ft / 0.8 x 30 m Neon Installation at the Museum of Contemporary Art Detroit, 2007 Curated by Matthew Higgs
16
Huxley vs. Orwell novemver 28th, 2010 § 1 reactie In welke dystopische wereld verzeilen mensen het snelst? Amusing Ourselves To Death By Stuart McMillen http://www.recombinantrecords.net/2009/05/24/amusing-ourselves-to-death/
Rafaël Rozendaal november 13th, 2010 § Geef een reactie zal zeker voor inspiratie zorgen bij het keuze vak Motion Graphics volgend semester. http://www.hybridmoment.com/
17
Richard Barnes december 2nd, 2010 § Geef een reactie Foto reeks op residentie in het American Natural History Museum, waarin hij achter gesloten deuren de opbouw vastlegt. De foto’s spreken over het process van het in scene zetten, dat de dieren zo natuurlijk en levensecht mogelijk moet doen overkomen aan het publiek binnen een absoluut neppe setting. Richard Barnes, Animal Logic Man With Buffalo, 2007, Natural History Museum, Ottowa, Canada http://www.richardbarnes.net
James Jean - Collision december 3rd, 2010 § Geef een reactie Is één van mijn favoriete kustenaars, dit is een nieuw werk en ik sta er nu pas bij stil hoe zijn werk vaak binnen het concept van Utopia past. James Jean, Collision Acrylic & Oil on Two Canvases, 60 x 96”, 2010. http://www.jamesjean.com/
18
inZINE december 2nd, 2010 § Geef een reactie Zines, in de zin van d.i.y. uitgave van eigen werk met vaak beperkte middelen, vind ik een geweldig medium. T.o.v. Utopia vind ik het wel kloppen: ze hebben een grote directheid door de kleine oplage en lage kosten, maar ze kunnen ook heel obscuur zijn qua inhoud. Daarom wil ik het medium verder onderzoeken en overweeg ik het volgend semester te gebruiken. Ook de hele voorgeschiedenis in de punk scene lokt al lang mijn interesse (daar is soms de vormgeving terecht bediscussieerbaar, maar ze heeft wel een eigen(wijze) stijl). Als hedendaagse toepassing zijn er veel kunstenaars, vooral illustratoren en fotografen, die hun werk op deze manier verspreiden. Zo is er Nieves, een platform voor allerhande kunstenaars, ze zorgen voor het verzamelen en verder publiceren van zulke zines. Nieves is an independent publishing house based in Zurich, Switzerland. Founded in 2001, Nieves’ focus is on publishing Artists’ Books and Zines. Er is ook een shop, waar je dingen kan kopen. Hun flickr geeft dit alles goed weer. Daarnaast bestaat er een uitwissel circuit over de hele wereld van vooral jonge kunstenaars, die ipv hun zines te verkopen ze uitwisselen voor zines van andere. (misschien een missionstatement) UPDATE: Zineswap viert zijn tweede verjaardag. http://www.nieves.ch/main.html http://www.zineswap.com/
Ian Mackaye december 2nd, 2010 § Geef een reactie Als ik het over DIY heb dan kan ik niet anders dan iets te posten over Ian Mackaye. Ian Mackaye founded Dischord Records as a teenager in 1980 with partner Jeff Nelson. Their original intent was simply to release a single to document their recently defunct band, Teen Idles. However, the label has gone on to release music from more than 60 bands, with more than 160 albums over the last 25 years and counting. Zie blog voor video: interview http://www.dischord.com/band/ian-mackaye
19
Frank Chimero januari 4th, 2011 § Geef een reactie Zie blog voor video: talk Frank Chimero is een grafisch ontwerper, waar ik het al over had bij het uitstippelen van een eigen concept. “Here I’m talking about perception and seeing the world as something good. It’s not really about design at all, it’s just sort of a lesson I’ve learned through the process of being a designer. I bet everyone figures stuff like this out in their own way. Regardless, we all have a super power, and that is that we can choose how we see the world. We can fill ourselves up. Be filled up.” Wat voor mij zo bijzonder is aan zijn werk is zijn sterk gevoel voor taal en de waarde die hij daarmee weet toe te voegen aan zijn werk. Zijn idee genaamd Soft Eyes leunt sterk aan bij wat ik voor ogen had met mijn eigen concept: het gaat over de mogelijkheid om in je dagelijkse leven onopvallende dingen te herkennen als bijzonder - “Noticing is finding the invisible amazing.” Bekijk toch maar even de hele talk, want hij legt het beter uit dan ik. http://work.frankchimero.com/ http://blog.frankchimero.com/ http://shapeofdesignbook.com/
20
Bruce Mau februari 7th, 2011 § Geef een reactie Korte post, naast het Frist Things First manifesto en Frank Chimero’s Ethos, vond ik The Incomplete Manifesto For Growth door Bruce Mau. http://www.brucemaudesign.com
Dave Eggers februari 27th, 2011 § Geef een reactie Aangezien we binnenkort SLA talks zullen houden en ik momenteel ‘A Heartbreaking Work of Staggering Genius’ van Dave Eggers ben aan het lezen is juiste moment aangebroken om hem aan het woord te laten op mijn blog. Deze talk werd opgenomen in 2008 en gaat over zijn werk met 826 Valencia, één van de geweldige utopische ideeën die hij al verwezenlijkt heeft de laatste jaren. Hij staat ook in het meest recente issue van Eye magazine met zijn site en uitgeverij McSweeney’s. http://www.ted.com/talks/view/lang/eng//id/233 http://www.826valencia.org/ http://www.mcsweeneys.net/
21
JAAR OVERZICHT les 1
introductie + uitstippelen opdracht + brainstorm
les 2
250 beelden
les 3
bespreking verder onderzoek + vormen van groepen
les 4
verhuis naar ander lokaal
les 5
video 40 seconden + Jeff arrives
les 6
talk Jeff, schetsen tentoonstelling + aanvullen muur
les 7
Jeff toont werk
les 8
Hugo terug + bekijken procesfolios
les 9
masterclass
les 10
groepsbespreking tentoonstellen
les 11
voorbereiding tentoonstelling + opstellen
les 12
reflectie tentoonstelling
les 13
herstarten groepswerk: overzicht + verdeling
les 14
start organiseren in groepjes + halt
les 15
beslissing presentatie + groepsbespreking bij Hugo
les 16
groepsbespreking bij Lucas
les 17
groepsbespreking bij Lucas
les 18
individuele bespreking bij Hugo
les 19
masterplenum
les 20
groepsbespreking bij Werner
les 21
groepsbespreking bij Hugo
les 22
groepsbespreking bij Lucas
les 23
individuele bespreking bij Werner
les 24
individuele bespreking bij Hugo
•onderzoek in groep
24
1984 - above the clouds - absynth - Alexander McQueen - Alice In Wonderland - allah ackbar - all inclusive - anarchy - Animal Farm - Anna Frank - a perfect day - architecture - art - art school - authenticity - avant garde - Avatar - A Wonderful Life - Babylon - Barbie - beauty - Belgian goverment - Ben Okri - bible - koran - Björk - black hole - blank - Bono - U2 - brands - Brave New World - Buckminster - Burning Man - capitalism - cartoons - challenge - chauvinism - chocolate - city - Coca-Cola - Colgate smile - colorful - computer games - control - cosmetica - critic - cure for cancer - Dante’s Inferno - Da Vinci - daydreaming - death row - decor - De Smurfen - diamonds - dimensions - disco - domnation - dreamteam - drugs - Dubaï - dying - dystopia - eating - Edison - education - Eiffel tower - Einstein - electric car - elexir - El Lizitsky - embrosia - empty mind - endorfine - escape - Esher - eternal life - Eternal Sunshine of a Spotless Mind - Europa - everything is possible - facebook - fairytale - fantasy - far, far away - fashion - flow - flying car - forever young - freedom - fresh water - future design done in the past - future logic - future, past - Gaudi - geisha - goals - gold - guilt, blame - hallucination - happiness - Harry potter - heaven - hell - Helvetica - heroes - Het Eiland - hippies - Hitler - Hollywood - hoverboard - huisje-tuintjeboompje-beestje - imagination - immaterial - implosive energy - impression - Inception - internet - iPod - island - Jacques Tati - Jommeke - Jurassic Park - Kalatrava - Lady Gaga - learn to fly - Le Corbusier - love - make love, not war - Marco Polo - marriage - Martin Luther King - Marx - meme - Michael Jackson - mind - mirror - miss universe - money - Monopoly - motion - mythology - nature - Nelson Mandela - never good enough - Nick Cave - Noah’s ark - nodebox - no limits - no more money - North Korea nuclear - Obama: yes, we can - parallel universe - peace - perfection - Pink Floyd - Plastic Beach - Plato - prediction - Pruissisch blauw - psychodelic - rain forest - reality tv - real, unreal - reïncarnation - religion - Sagrada Familia - Santa Claus - science - cloning - Second Life - sex - sex, drugs and rock ‘n roll - Sherlock Holmes - snowglobe - Starwars - Studio 100 summer ‘69 - superman - surrealism - tabula rasa - Tempur matrassen - the american dream - the Amish - The Beach - The Beatles - The Blue Lagoon - The Holy Mountain - The Jetsons - The Truman Show - Thomas Moore - timeless - timemachine - Tokyo - Tommorowland - tower of Babel - tower of Tatlin - tree of knowledge - Tupperware - uniform - universal language - unreachable - unspoiled - Venice Beach - walking over water -Walt Disney - Wim Crauwel - wishful thinking - Woodstock - work in progress 25
BEELDENMUUR De klas splitste zich op in verschillende groepen om verder opzoekwerk te verrichten rond een thema. Onze eerste taak was de beeldenmuur vervolledigen. 26
27
WOORDENMUUR Omdat Utopia een vrij literair onderwerp is dachten we dat het best was het ook eens met woorden in kaart te brengen.
TENTOONSTELLING We gingen met de hele groep op zoek naar een toepasselijke manier om het gezamelijke onderzoek te presenteren We maakte daarom schetsen van mogelijke opstelling in de polyvalentezaal. 28
29
/LOOP Uiteindelijk is het een projectie geworden van allemaal verzamelde beelden. Een snelheid van 10 beelden per seconde zorgt ervoor dat je nooit echt alles kan opnemen wat je ziet en slechts een indruk krijgt van het geheel. De overlappingen van de twee projectors en het toepasselijke geluid zorgen voor een hallucinant effect. 30
31
Een samenvatting van het werk dat ik in het eerste semester maakte, als onderzoek bij de associaties en beelden. Ik ging op verschillende manieren op zoek om de gevonden informatie te gebruiken in vormgeving om te zien waar ik in het tweede semester aan wou werken.
•eigen werk /semester I
34
Het Ideale Gezicht
GOLDEN DECAGON MASK De Oude Grieken hadden een concept dat zei dat schoonheid afgeleid werd van de kosmos, een geordende structuur. Pythagoras ontdekte, met behulp van zijn gulden snede, zulke geordende structuren in de natuur.
en sociologische opvattingen over de rol van het gezicht of de lichaamstaal bij de mens. Ik vind het masker eerder dierlijk en agressief overkomen, in onze maatschappij heb je misschien meer baad bij een verfijnder gezicht.
Wetenschapper Stephan Marquardt deed onderzoek naar de relatie tussen het getal ‘phi’ en menselijke schoonheid. Het bleek dat bij ‘mooie’ of ‘aantrekkelijke’ mensen, in hun gezichtsstructuur, een groter aantal keer het getal ‘phi’ te ontdekken viel.
Iets minder wetenschappelijk probeerde ik het masker te vergelijken met mijn eigen gezichtstructuur. Zoals je kan zien zijn er behoorlijk wat verschillen. Ik heb mijn eigen gezicht geheel terug na getraced gebruik makend van dezelfde lijnenconstructie. Het voorhoofd blijf ik vreemd Hij ontwikkelde zo een ideale vinden, het klopt ook niet echt gezichtstructuur voor zowel op mijn gezicht omdat m’n haar man als vrouw volgens verschil- ervoor zat. lende meetkundige principes Het is wel duidelijk denk ik dat en noemde het, het ‘Golden het ideale gezicht te complex is Decagon’ masker. om zo schematisch voor te stelHet is echter betwistbaar hoe len, het is dan ook een ideaal en correct deze masker echt zijn. Er perfectie valt niet te omvatten, zijn naast wiskundige opvatook niet in de natuur. tingen, ook psychologische 35
Before & After
CLOONEY Voor veel vrouwen is George Clooney een schoonheidsideaal, waardoor de meeste mannen met enige jaloezie naar hem op kijken. Photoshop is daarom een utopische oplossing voor dat probleem. Die drang naar transformatie tot iets beters wordt erg uitgespeeld in de media en de reclame. Iedereen kent wel de clichĂŠs die je te zien krijgt op tv-shoppingkanalen. Hoe absurd ook, het zegt iets over de drang die mensen voelen om hun utopie te bereiken. We geloven de grofste leugens, die lijken op een kans om gelukkiger te zijn.
Niemand ter wereld heeft zoveel imitators als hem, al is zijn uiterlijk niet echt iets om naar te streven. Wat brengt mensen zo ver om zo op hem te willen lijken? 36
37
Het Utopische Zelfbeeld
DE EPISCHE HELD 40
De Utopische Projectie
MANIC PIXIE DREAM GIRL
Fimcriticus Nathan Rabin, die de term voor het eerst gebruikte na Kirsten Dunst’s personage in Elizabethtown te zien, beschrijft de MPDG als “that bubbly, shallow cinematic creature that exists solely in the fevered imaginations of sensitive writerdirectors to teach broodingly souful young men to embrace life and its infinite mysteries and adventures”. MPDGs zijn gewoonlijk statische personages met een eccentrisch en uitermate meisjesachtig voorkomen. Ze dienen onvermijdelijk als het romantische interesse voor de (vaak depressieve) mannelijke protagonist.
Een uitstekend voorbeeld is Nathalie Portman’s personage in de film Garden State, geschreven en geregisseerd door Zach Braff. Ook “Amazing Girls” genoemd door Sadie Stein op Jezebel. com, ze omschrijf ze als “ideal muses whose beauty, sweetness and gentle, studied eccentricity renders them entirely docile”. Volgens Rabin is Katherine Hepburn’s personage, in Bringing Up Baby, een van de eerste voorbeelden van het archetype. Zooey Deschanel in (500) Days Of Summer en andere films zijn ook typerende MPDGs. Het Britische equivalent vind je in de reeks Skins: Cassie
Ainsworth. Zo bestaan er in films en boeken vele archetypes gebaseerd op een onbereikbaar ideaal bijvoorbeeld: boy/girl next door, christ figure, superhero, whiz kid, etc.
http://www.wolfgnards.com/index. php/2009/07/12/indie-girls-deconstructed http://en.wikipedia.org/wiki/manic_pixie_ dream_girl
41
DE FIETS als symbool voor Utopia Er werd me gezegd het onderwerp naar me toe te trekken, daarom ging ik zoeken naar Utopia in mijn dagelijks leven. Met de fiets van en naar school is voor mij een manier om mezelf voor te bereiden op de dag of even alles los te laten . Zeker met de gepaste soundtrack komt voor mij Utopia in zicht. Dit was een oefening om met weinig middelen de fiets op verschillende manieren als reeks in beeld te brengen.
42
43
HET IDEALE HUIS
PETROLIUM ZUID In het utopische leven staat het utopische huis centraal, net zoals in het dagdagelijkse leven. Voor elk individu zal het er anders uit zien, maar je heb zoals altijd de clichĂŠs. Een daarvan is het Amerikaanse countryhome met een white picketfence, zoals het in the American Dream voorgeschreven is. Uitgerust met een front porch, schommelstoel en volledig uit hout, zo zie je het vaak in Hollywoodfilms verschijnen. Om contrast te creĂŤren plaatste ik de perfecte woning op een desolate plaats, namelijk Petroleum Zuid. 44
Fantasierijke graffiti op een dystopische plaats.
45
FOR ME UTOPIA IS THE INTERNET
video, 40 seconden
46
47
PEACE OUT, BRO
Het bijeenbrengen van gevonden beelden uit het groepsonderzoek geeft de dubbelzinningheid van Utopia weer: hier in de vorm van het peace-teken. 48
49
SHINY HAPPY PEOPLE
Trieste groepen uit de jaren ‘80 verdiende wat opvrolijking, hun tijd was immers even utopisch als de onze. Inspiratie gevonden verzamelde beelden uit het groepsonderzoek rond muziek.
50
51
52
LOGOS Een verzameling schetsen voor een logo ontwerp gebaseerd verschillende associaties, zoals de perfecte vorm, geluksdieren, de wereldbol, een wolk, de fiets, onderverdelingen, het anarchieteken. Het is voor mij een manier om van die associaties een concreet beeld te maken en vaak kan ik van die essentie beter vertrekken naar verdere vormgeving. 53
Om de letterlijke betekenis nog eens duidelijk uit te stippelen met concrete woorden in een concrete vorm maakte ik deze chart. Ik vind de “wetenschappelijke” weergave van een abstract begrip, de contradictie tussen de twee, iets om verder te onderzoeken. “A perfect place for all people” leek alles te omvatten. 54
55
YOU
YOU
UTOPIA
UTOPIA
YOU
YOU
art let’s st ks st loo this ju easy... too hat ’t be t it can , right? le p sim t we go well, r... this fa
t mell i i can s here from
e here w
...like
go!
? really
s! ay, ye halfw
ch be mu can’t r farthe
y, oh, he
it! made
UTOPIA
56
UTOPIA
YOU
UTOPIA 57
Een idee om een reeks postkaartjes te maken over de mensen uit utopia, die toeristen dan naar hun familie thuis konden sturen om te tonen wat er zo bijzonder is aan Utopianen.
58
59
60
Hier heb ik letterlijk een postkaartje gemaakt voor Utopia. De typische clichés en lelijkheid van zo’n postkaartjes past wel binnen het cliché beeld van Utopia. Er is ook een dystopische variant als keerzijde die breekt met de clichés en het commerciële afwijst door een meer anarchistische invulling. 61
HERALDRY Een verderzetting van het logo ontwerp, natuurlijk gebaseerd op de traditionele wapenschilden uit de Middeleeuwen. Ik wou het oude karakter van Utopia combineren met strakke lijnen en een wit-zwart logo. Een wapenschild moest de macht en rijkdom van de familie vertonen. Vaak was er een slagzin of zegswijze, die dit nog eens benadrukte. “Just give up” verwijst naar de onbereikbaarheid, het boek staat symbool voor zowel Thomas Moore’s Utopia als de zoektocht naar kennis. 62
63
Het effectieve uitwerken van een eigen project start bij het af bakkenen van interesses, verzamelen van bruikbaar materiaal en eindigt (hopelijk) in een resultaat dat al het verrichte onderzoek waardig is.
•eigen werk /semester II
Foto - Benjamin Aerts
FIRST THINGS FIRST MANIFESTO In deze blog post ging ik verder op zoek naar informatie over reeds bestaande manifesten en hoe ze als medium gebruikt worden. Meeste manifesten zijn politiek van aard, maar er zijn ook belangrijk manifesten geschreven binnen de kunsten. Het meest toepasselijke op onze richting is het ‘First Things First’ manifest door Ken Garland uit 1964. De meeste zijn puur tekstueel, iets waar ik rekening mee zal moeten houden bij mogelijke uitwerking. Het zou een soort gids kunnen zijn, die net zoals self helpguides, je leidt tot een ideaal doel. Iets wat vooraf onbereikbaar lijkt kan je stap voor stap toch bereiken door de gids.
Manifesto januari 28th, 2011 § Geef een reactie
Binnen het onderzoek rond Utopia ben ik op zoek naar de juiste vorm voor deze complexe term, het leek me wel interessant om het onbereikbare ideaal voor te stellen aan de hand van een aantal leefregels. Alsof je met de juiste rekensleutel toch tot de correcte oplossing komt. Daar is, volgens mij, het manifest een ideaal medium voor, als medium wijst het op uitermate duidelijke doelstellingen en concrete ideeën voor een bepaalde groep in een bepaalde tijdsperiode. “A manifesto is a public declaration of principles and intentions, often political in nature. [...]“ Naast de politieke en technologische manifesten bestaan er ook een groot aantal manifesten binnen de kunst: het eerste is bijvoorbeeld het Futuristische Manifest geschreven door Filippo Tommaso Marinetti in 1909 Een recenter manifest is het First Things First van Ken Garland uit 1964 binnen het grafisch ontwerp, gesteund door meer dan 400 ontwerpers. “Reacting against a rich and affluent Britain of the sixties, it tried to re-radicalise design which had become lazy and uncritical. Drawing on ideas shared by Critical Theory, the Frankfurt School and the counterculture of the time it explicitly re-affirmed the belief that Design is not a neutral, value-free process. It rallied against the consumerist culture that was purely concerned with buying and selling things and tried to highlight a Humanist dimension to graphic design theory.” In 1999 werd het hernomen door Adbusters onder de naam The First Things First 2000 manifesto en het werd vervolgens gepubliceerd in o.a. Eye Magazine, die het origineel al hadden gepubliceerd en als inspiratie diende voor de republicatie in Adbusters. Het werd weer getekend door 33 noemenswaardige hedendaagse ontwerpers, o.a. Milton Glaser, Tibor Kalman en Ken Garland zelf. Een manifest is dus zeker geen archaïsch medium en kan nog steeds van waarde zijn in het heden. Het is echter wel zo dat de invloed zich soms
beperkt binnen de groep van oprichters zelf, wat ook zorgt voor een specifiek karakter. 66
http://www.kengarland.co.uk
http://www.eyemagazine.com/feature.php?id=152&fid=653
Deze korte conclusie is een stukje uit het interview met Ken Garland in Eye magazine (issue 66 winter 2007), het illustreert perfect hoe ik me voel bij Utopia. Het is vaak met dit vastleggen dat je goeie ideeĂŤn kapot maakt en het idee verloren gaat, dus onbereikbaar wordt.
Het gaat over de waarde van het idee t.o.v. het kunnen verbeelden van dit idee, ik denk dat de kracht zit in het doorgegeven van zulke ideeĂŤn zonder ze te verliezen. Deze vorm van communicatie is volgens mij gelijk aan uitstekende grafische vormgeving.
Grafisch ontwerp is natuurlijk grotendeels vastleggen, daarom wil ik me behoeden voor het overanalyseren en overwerken. 67
Books, records, films These things matter.
Call me shallow, It’s the fucking truth.
HIGH FIDELITY
Wie is dat dan wel?
In onze maatschappij fungeert John Cusack als Rob Gordon de Pop cultuur als een soort van praat over muziek, zijn leven, rolmodel voor de mens. films, zijn werk en maakt top 10’s van songs en zijn ex-vrienAls ik dus de juiste voorbeelden dinnen. voorschotel kan iedereen, die al bekend is met deze voorbeelden, de weg naar Utopia volgen.
Niemand kan beter raad geven over een fictieve plaats dan fictieve personages!
Nick Hornby maakte dit al duidelijk in zijn boek High Fidelity en later in de film.
Een poging tot het bedenken van de stappen die iemand zou moeten nemen om hun Utopia te bereiken bedacht ik me dat ik misschien niet de ideale persoon ben om die raad te geven.
68
“Did I listen to Pop music, because I was miserable or was I miserable, because I listened to Pop music?�
69
70
In het verderzetting van het gebruiken van fictieve personages als gidsen is hier Max Fischer uit de film Rushmore aan de beurt. In de vorm van een strip kon ik een hele scène tonen op één pagina, wat toch iets meer zegt dan één quote uit zijn context.
71
MUSIC PIRACY BEFORE THE DIGITAL AGE bron onbekend
72
Bootleg februari 12th, 2011 § Geef een reactie “A bootleg recording is an audio and/or video recording of a performance that was not officially released by the artist, or under other legal authority.” Het gaat hier vaak over illegale kopies, maar wat mij interesseert zijn de illegaal uitgegeven versies van onuitgegeven materiaal en de eigen vormgeving die dit fenomeen met zich mee brengt. Bijvoorbeeld opnames van live optredens of b-sides en rarities van mijn favoriete bands zijn dingen waar ik nieuwsgierig naar ben. Met de komst van het internet is de nood aan dit soort “vormgeving” bijna geheel verdwenen, het is makkelijker iets downloadbaar aan te bieden dan het effectief materieel te publiceren. Natuurlijk was dat altijd niet zo en waren sommige bootlegs vroeger voorzien van een unieke diy packaging.
Anthology 1 - The Beatles Compilation De Anthology 1, bijvoorbeeld, bevat een interessant vormelijk detail: “The cover of Anthology 1 is the first third of the Anthology collage made by Klaus Voorman. Various photographs and album covers are torn and collected together. Pete Best’s face was torn away from the Savage Young Beatles record jacket in the centre of the album cover, revealing the face of his successor, Ringo Starr, below. The missing piece was subsequently used on the cover of Best’s Haymans Green album in 2008.”
73
74
OH CAPTAIN, MY CAPTAIN Dit geladen citaat uit de film ‘Dead Poets Society’ is direct verstaanbaar is voor degene die de film gezien hebben, maar voor wie het niet kent vormt het een onverstaanbare boodschap. Ik wil hiermee aanduiden dat referenties erg obscuur kunnen zijn, maar toch erg concreet voor wie ze verstaan. Iets om in het achterhoofd te houden, het is een krachtige manier om bepaalde mensen aan te trekken en andere af te stoten, of bepaalde boodschappen te verbergen in plainsight. 75
SAVE FERRIS Een andere manier is juist wel een verstaanbare boodschap te formuleren, maar deze simpele opdracht zou je helemaal niet dichter bij Utopia brengen. Mensen die de film hebben gezien zouden wel snappen, dat het verwijst naar ‘Ferris Beuller’s Day Off ” en wel hun weg naar Utopia vinden. 76
77
78
GET A GOOD NIGHT’S SLEEP!
Je kan ook een quote naast een missie plaatsen om zo een eigen boodschap over te brengen. Dit is daar een voorbeeld van. 79
http://www.kilimanjaro.com
BACKWARD BRAINSTORM Voor de vierde les in het tweede semester merkte ik dat ik al eerder gebruik maakte van zulke tegenstellingen om beide kanten van Utopia aan te duiden: de rationeel wetenschappelijke benadering in de vorm van een gids en de onbereikbaarheid van het doel, het obscure, nietletterlijke Dus maakte ik een overzicht in de vorm van een achterwaardse brainstorm zodat ik al de verschillende termen op een rijtje kon bekijken. 80
de Dualiteit van Utopisch Idealisme backwards brainstorm - mrotsniarb Bereikbaar - Onbereikbaar Realiteit - Fictie -----------------
werkboek: eigen gezicht - ideale gezicht voor - na alledaagse - speciale gelegenheid positief/negatief - perfect neutraal auto - fiets ... - MPDG zelfbeeld - zelfbeeld werkelijke - stereotype werkelijke - comic gekende - onbekende oud - nieuw origineel - bootleg (kopie) manifest - uitvoering helvetica - arial
WERKELIJKHEID - VERWACHTING ZELFDE VORM - ANDERE BETEKENIS ANDERE VORM - ZELFDE BETEKENIS VISUAL SURREALISM - SOCIAL REALITY
blog: toekomst -> verleden verleden -> toekomst destination - direction legaal - illegaal dullness - awesomeness origineel - remake/sequel conformisme - opportuniteit negativisme - optimisme average - absurd echt - ingebeeld reality - videogames orde - chaos dier - machine natuur - cultuur Huxley - Orwell eindig - eeuwig Noord-Korea - Niet Noord-Korea actie - reactie authentiek - fake kunst - kitsch kind - volwassenen
SYMBOOL - REAL THING (semiothiek) PERCEPTION ESCAPISM
----------------81
ICOON “In de Semiothiek is een icoon, een teken dat in zijn vorm overeenkomt met zijn betekenis, datgene waarnaar dat in de werkelijkheid verwijst.” Dit past sterk binnen mijn totaal concept en ik dacht dat mijn idee wel een logo kon gebruiken. Het is ook een manier om indirect iets duidelijk te maken zonder het te moeten uitleggen. Een synthese van een complex geheel in één beeld. Benodigdheden: - het ging mij vooral om de directheid t.o.v. de obscuriteit. - een referentie op zich - iets slim / iets grappigs - iets nieuw / iets herkenbaar - iets met bestaande betekenissen / die samen iets meer zeggen - reproduceren en herhalen moet het versterken - het is ook een naar buiten brengen van een idee: een vertegenwoordiging t.o.v. de rest van de wereld Publiceren is het echt maken van iets dat voorheen enkel fictief was!
Poging 1 + Uitwerking van basis idee - Niet herkenbaar genoeg als oog - Focus ligt niet op sleutelgat - Te veel nutteloze details 82
Poging 2 + Sterke verwijzing naar de geest + Herkenbaarder en origineler + Sleutelgat is zwart - Minder universeel - Minder toepassingen - Meer details, groter formaat nodig
Poging 3 + Synthese uitwerking basis idee + Simpele vorm + Universeel herkenbaar - Originaliteit 83
De opdracht rond Experimentele Typografie bestaat uit het ontwikkelen van een werkend typeface binnen het algemene thema Utopia, uiteraard van experimentele aard. Maar wat is experimenteel? Het finale ontwerp wordt gepresenteerd in een reeks posters.
•EXPERIMENTELE TYPOGRAFIE
Voorstel 1
MORVETICA Het lijkt me interessant om i.p.v. in de eerste plaats eigen letters te tekenen, een klassiek bestaand lettertype te manipuleren. Een eerste test was het omvormen van Helvetica, op zich een letter met een utopische geschiedenis, naar een minder leesbare en vreemdere vorm. Zo reken ik af met de perfectie in deze letter en ga ik op zoek naar een alternatief. 86
87
88
Voorstel 2
BODONI STENCIL
Weer vertrekkende uit een klassieke letter, deze keer Bodoni. Door het contrast in deze contrastrijke letter nog te verhogen vallen er delen weg, het resultaat is iets stencilachtigs. Het is letterlijk contrast in de letter, maar ook contrast in tijdsgeest en functionaliteit. Vergelijkbaar met verschil tussen onze interpretatie van Utopia en die van Thomas More. 89
90
Voorstel 3
GOLDEN DECAFONT Gebaseerd op de gouden tienhoek, die ik eerder gebruikte voor de perfecte gezichtsstructuur. Wat is een beter template dan deze “perfecte� vorm om letters te ontwerpen? Ik denk dat ik de vorm echter zal moeten versimpelen omdat er nu te veel en te complexe combinaties mogelijk zijn. 91
Systeemdenken 1
ALIEN FONT
Kunnen wij mensen een Utopisch font wel lezen? Misschien kan ik wel een font maken gebaseerd op buitenaards leven. Er zijn bestaande voorbeelden te vinden uit fictie, maar weinig effectief werkende systemen. Het is natuurlijk onmogelijk om als mens iets buitenaards te produceren. Maar je kan wel een poging doen en iets simuleren.
http://www.boblazar.com
92
Systeemdenken 2
SELF-DESTRUCT Een font dat zich verzet tegen misbruik zoals onzin en zich zelf ontbindt. Inhoudelijk sterk, maar erg moeilijk om uit te werken, zeker binnen de opdracht van een experimenteel font. Het deed me denken aan andere vormen van censuur op literatuur zoals de boekverbrandingen van WOII. 93
Systeemdenken
HELVETICA Omdat ik Helvetica gebruikte in het morf voorstel en er niet al te veel over wist besloot ik het lettertype beter te bestuderen door eerst en vooral de documentaire te bekijken.
http://www.helveticafilm.com/
Iets wat ik ook voor de rest van Utopia onderzoek: subtiele verschillen, het hernoemen van een kopie, ... Een herwerken van bestaand iets en het omvormen naar je eigen realiteit.
Morf van de originele Helvetica naar Arial.
94
De ‘h’ van Helvetica en die van Arial.
Experiment naar de leesbaarheid van 3D letters en hoe je de morf daarbij kan toepassen.
95
Content Aware Fill Experimentele typografie vraagt om experimenten. Daarom ben ik aan de slag gegaan met een toevallige ontdekking, die veel variaties te bieden heeft op het vlak van morfs, genereren en onverwachte resultaten. Content aware fill in photoshop cs5.
fig. 1
Je vraagt aan photoshop een bepaald gebied in te vullen met informatie uit de rest van het beeld. Normaal gebruikt men dit om foto’s te vervolledigen of aan te passen. Ik liet het los op het alfabet van Helvetica Bold, full caps. 8 verschillende variaties van toepassingen gaven uit een lopende toevallige en minder toevallige resultaten.
Helvetica Bold, full caps.
96
fig. 2
97
Ik merkte dat er bepaalde vormen steeds terug kwamen, alsof de software een voorkeur heeft.
Dit is het resultaat van tweede circulaties door het hele alfabet De aangepaste vorm maakte steeds deel uit van de gebruikte referentie en dus ging de volgende letter zich baseren op het reeds aangepaste alfabet, enz. Het resultaat is dan ook de meest dominante vorm die zich steeds herhaalt. Enkel de X en de J konden zich tot op dit punt onderscheiden houden. 98
99
Extra Muros is een opdracht in samenwerking met de studenten Vrije Kunsten van Campus Congres. Gedurende twee periodes van 6 weken werken we samen aan; eerst een identiteit voor de tentoonstellingsreeks, dan een publicatie voor de studenten.
•EXTRA MUROS /identiteit /publicatie
102
103
MET DE VRIJE KUSTEN
/IDENTITEIT Bij het creëren van een identiteit voor tentoonstellingen van de studenten ‘vrije kunsten’ leek het mij een goed idee om af te stappen van de conventionele poster. Ik onderzocht of een t-shirt het geschikte medium kon zijn om deze nog onbekende reeks tentoonstellingen in beeld te brengen. Door de studenten eigen visuele invulling te geven hadden zij ook invloed op het beeld. Wat ruimte liet voor alle ateliers binnen een herkenbaar geheel. Het winter weer liet dit echter niet toe, de t-shirts zouden onopgemerkt blijven onder trui of jas. Ik besloot me eerst te focussen op het puur vormelijke en bedacht zo een metafoor voor de naam “buiten de stadsmuren”: een vierkant waar de typografie buiten brak. I.p.v. een vierkant op de poster besloot ik de poster zelf als “stadsmuren” te zien en maakte de poster met een grijs vlak tot neutrale zone, waar de typografie uitsprong op de witte balkjes. Toevallig kwam ik terecht bij het iconisch Dingbats font en bedacht dat de iconen duidelijker konden zeggen wat ik bedoelde dan het vierkant. De vinger wijst je zo de juiste richting uit, weg van de poster, naar de tentoonstelling.
Presentatie We hebben al de resultaten tentoongesteld en er werd gestemdt om te zien welk ontwerp het meest geslaagd was volgens de studenten en docenten van Sint Lucas. De uitkomst was een execo tussen twee ontwerpen, daarover volgt nog een beslissing. 104
105
Processing
/PUBLICATIE Is een ondersteunende publicatie bij de gelijknamige tentoonstelling van Timothy Van de Laar. De verschillende aspecten van het verrichtte onderzoek worden voorgesteld, zo komen de diverse dimensies van het overkoepelende schilderproces aan het licht. De publicatie bevat het conflict van hoge en lage verfsoorten met aanvullende tekst, foto’s uit het atelier en één volledig werk / poster. Ontwikkeling en ontwerp: Christophe Clarijs Timothy Van de Laar
106
107
108
109
De praktijk van het schilderen staat centraal in mijn werk. Het gaat over het geven en nemen van gestes op en rond het schildervlak. Voor mij gaat het over het conflict van hoge en lage verfsoorten, ik zie dit als een strijd. Ik ben gefascineerd door de vraag: welke structuren en texturen er overblijven na strijd om de dominantie op het schilderij. Dit zit al in vroeger werk verscholen in details. Daarom kies ik nu om dit te accentueren in deze publicatie en gelijknamige tentoonstelling. Er zijn verschillende wegen bewandeld in het werk van het voorbije half jaar. Zo vertrok ik eerst van een toevallig zelf genomen foto om deze vervolgens te vertalen op het doek met verf. Dan waren er de werken die een toevallig gevonden figuur in de verf verbeelden. Deze uitgangspunten hadden een te groot zelfbedruipend karakter. Ik had het gevoel dat ik hier niet buiten kn. Het ging enkel over het schilderen van een mooi prentje in plaats van mezelf de vraag te stellen over wat ik nog zou kunnen bijdrage aan de schilderkunst. Ik wil nu op een nieuwe manier kijken naar schilderen. Ik kies voor een op conflict gericht uitgangspunt. Conflict vind ik terug in het gebruik van verschillende verfsoorten. Ik zie een parallel tussen de keuze voor verf of de strijd tussen verfsoorten enerzijds en sociale strijd anderzijds. Ik wil zowel het verfgebruik, de strijd tussen verfsoorten als de samenleving op een kritische manier benaderen. Vanuit deze twee uitgangspunten sta ik natuurlijk ook kritisch tegenover de schilderkunst. Deze tak van de kunst was ooit pril, is gegroeid, heeft zijn bloesem laten zien en is momenteel aan het rotten. Net zoals onze westerse cultuur. Binnen mijn abstract werk ben ik op zoek naar technieken om de verf zichzelf te laten vernietigen of verwonden. Hiermee bedoel ik dat ik de verschillende verfsoorten op elkaar laat werken zonder aandacht te schenken aan de vereiste droogtijden en tektonische plaatsing. Ik wil de waarde van olieverf niet zomaar aanvaarden, ik wil haar limieten en vergankelijkheid testen. Daarom gebruik ik verfsoorten op een ongebruikelijke manier door elkaar. Zo wordt de verf verwikkeld in een strijd met andere verfsoorten waar ik gebruik van maak. Door deze op te delen in een hoge (olieverf) en een lage (acryl-, lak- en spuitverf) verfsoort kunnen we spreken van een “technische stratificatie” binnen de verfsoorten. Voor de duidelijkheid, ik maak hier opnieuw de parallel met de samenleving en het begrip “sociale stratificatie”. [...]
110
111
Een aantal foto’s van de opening, de tentoonstelling ging door in de Zirkstraat 9 op vrijdag 25 maart. 112
113
Tekenen is voor mij een belangrijk onderdeel van de opleiding. Het is even goed een groeiend proces, het geeft gaandeweg voldoening bij de geboekte resultaten. Dit gezegd zijnde is het maar een klein onderdeel van mijn procesfolio omdat ik vind dat je de schetsen moeilijk digitaal kan reproduceren. Je moet ze dus bekijken in het schetsboek. Maar ik wou wel een klein overzicht geven de schetsen en modeltekeningen van dit jaar.
•SCHETSEN & MODEL
deSingel, Antwerpen
116
Vliegtuigmuseum, Deurne
117
118
119
TO BE CONTINUED... (in Utopia)