หนังสือที่ระลึกพิธีไหว้ครูดนตรีไทย ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พุทธศักราช ๒๕๖๐

Àπ—ß ◊Õ∑’Ë√–≈÷°

æ‘∏’ ‰À«â§√Ÿ¥πμ√’ ‰∑¬

๒๕๖๐ ¢Õß®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ æÿ∑∏»—°√“™ Úıı˘

ÒÒ ‘สิßงÀ“§¡ ๒๔ หาคม Úıı˘ ๒๕๖๐ ≥ ‡√◊Õπ‰∑¬®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬

∫∑‰À«â§√Ÿ æ√–√“™π‘æπ∏å„π ¡‡¥Á®æ√–‡∑æ√—μπ√“™ ÿ¥“œ ¬“¡∫√¡√“™°ÿ¡“√’ ÒÙ °√√æÿ¡ª√–π¡°√ª√–≥μ ®ÕßÕ—μ∂∂âÕ¬√ÿ®‘·∂≈ß ∫Ÿ™‘μæ√–§ÿ≥Õ¡√ƒ∑‡≈‘»§’μ°“√¥ÿ√‘¬π—ππ∫摶‡≥»«√‰∑ §◊Õ«‘™™»“ μ√ ÿ∫«√ Õ’°Õߧåæ√–ªí≠® ‘¢‡√» ◊∫»‘≈ªÕ“°√§√–≈Õß π∫∫Ÿ√æ“®√‘¬¡«≈ ®ÿàß¡“ πÕß»√ÿμ»—æÒı ÿ…‘√ √Õÿ¥¡«“√ ÿ«“∑’ ª«√æ√ª√–¥“¡’ ¥ÿ√’¬å ‰∑¬

‘√‘æ®π ”·¥ß ·≈–√®‘μ«®’©—π∑å ∏‘ª√– ‘∑∏‘ª√– “∑ √√§å ∑Õ‡π°π“§√ ∏√‰æ ‘∞“¿√≥å ∏ ¢®—¥æ‘∫—μ‘ºÕß »ÿ¿‡»√…∞≈”¬Õß ·≈–æ√–Õߧåª√–‚§π∏√√æ §ÿ√ÿ≈â«π®–‡π◊ËÕßπ—∫ ∑ª√–°“»ª√–°Õ∫°“√¬å »—°¥‘ ◊∫ “√ ‡°√‘° «— ¥‘Ï»√’

æ‘¡æå§√—Èß·√°„π ¥πμ√’ ‰∑¬Õÿ¥¡»÷°…“ §√—Èß∑’Ë ÒÚ (æ.». ÚıÚÚ) æ‘¡æå§√—Èß∑’Ë Õß„π ¡≥’æ≈Õ¬√âÕ¬· ß (æ.». ÚıÛÙ) Àπâ“ ÚˆÛ æ‘¡æå§√—Èß∑’Ë “¡„π Àπ—ß ◊Õ‰À«â§√Ÿ¥πμ√’ ‰∑¬ ¢Õß ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√«—≤π∏√√¡·Ààß™“μ‘ ‡π◊ËÕß„π°“√®—¥ —¡¡π“¥πμ√’ ‰∑¬-°—¡æŸ™“ (æ.». ÚıÛ˜)

§”π” ¥πμ√’ ‰∑¬‡ªìπ¡√¥°∑“ß«—≤π∏√√¡¢Õß™“쑉∑¬ ∑’Ë —Ëß ¡·≈– ◊∫∑Õ¥μàÕ°—π¡“‡ªìπ√–¬–‡«≈“¬“«π“𠇪ìπ ‘ßË ∑’·Ë ¥ß„Àâ‡ÀÁπ»‘≈ª–∑“ߥπμ√’™π—È Ÿß·≈–≈—°…≥–摇»…¢Õß«—≤π∏√√¡ª√–®”™“μ‘ æ‘∏’‰À«â§√Ÿ·≈–°“√§√Õ∫ ‡ªìπ®“√’μ·≈–«—≤π∏√√¡ª√–‡æ≥’∑’Ë ”§—≠§«∫§Ÿà ‰ª°—∫«‘∂’™’«‘μ¢Õßπ—°¥πμ√’ ‰∑¬∑ÿ°§π ß®–‡¢â“ Ÿàªï∑’Ë√âÕ¬„π√–¬–‡«≈“Õ— ·≈–«—ฒ≤นธรรมดนตรี π∏√√¡¥πμ√’ไ‰ทยก็ ∑¬°Áม¡ั่ น—Ëπคง §ß จุ®ÿฬÓ≈ß°√≥å าลงกรณ์¡มÀ“«‘ หาวิ∑ท¬“≈— ยาลั¬ย °”≈— สถาปนามาจนครบหนึ ่ ง ร้ อ ยปี แล้π„°≈â ว และวั Õ¬Ÿà „π®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬¡“Õ¬à“߬“«π“π‡™àπ°—π μ—Èß·μà‡ªìπ°“√√«¡°≈ÿà¡°—π‡≈àπ ®π‡ªìπ™ÿ¡πÿ¡·≈– ™¡√¡¥πμ√’ ‰∑¬ ‚¡ √π‘ ‘μ®ÿÓœ„π∑’Ë ÿ¥ μàÕ¡“®÷߇°‘¥¡’°“√‡√’¬π°“√ Õπ‡ªìπÀ≈—° Ÿμ√®π “¡“√∂º≈‘μ §√Ÿ¥πμ√’ ‰∑¬¢÷Èπ„π§≥–§√ÿ»“ μ√å ·≈–º≈‘μ»‘≈ªîπ∫—≥±‘μ∑“ߥπμ√’¢÷Èπ„π§≥–»‘≈ª°√√¡»“ μ√å „π∫“ß‚Õ°“ ¬—߉¥â√«¡μ—«°—π‡ªìπ«ß¥πμ√’ ‰∑¬ª√–®”¡À“«‘∑¬“≈—¬Õ’°¥â«¬ ∑—Èßπ’È „π à«π¢Õß ”π—°∫√‘À“√»‘≈ª«—≤π∏√√¡ ∑”Àπâ“∑’ˇªìπºŸâ π—∫ πÿπ·≈–ª√– “πß“π„À⇰‘¥°‘®°√√¡·≈–‚§√ß°“√∑“ߥπμ√’ ‰∑¬‡æ◊ËÕ°“√Õπÿ√—°…å ◊∫√—°…“ และเผยแพร่อÕอกสู ้งสังคมไทยและสั งคมโลกต่ ไป ส�∫ำÀπ— หรัßบ ◊หนั อที°่รæ‘ะลึ∏’ ‰กÀ«â พิธ§ีไหว้ ครูดนตรี ไทย ·≈–‡º¬·æ√à Õ° Ÿ่ปàªระชาคม √–™“§¡ รวมทั —ߧ¡‰∑¬·≈– — ߧ¡‚≈°μà Õ‰ª อ ”À√— Õ∑’งË√สื–≈÷ √Ÿ¥πμ√’ ‰∑¬¢Õß ฬ าลงกรณ์ ย ประจ� ำ ปี°พ√“™ ุ ท ธศั๒๕๖๐ ก ราช ๒๕๖๐ นี้ ไ ด้≠ข“μ®— ออนุ¥ญæ‘¡าตจั พ์ บ§√Ÿทพระราชนิ พ นธ์ ®ÿของจุ Ó≈ß°√≥å ¡À“«‘ม∑หาวิ ¬“≈—¬ท ยาลั ª√–®”ªï æÿ∑∏»— Úıı˘ π’È ‰¥â¢ÕÕπÿ æå ดæ‘พิ∏’ ‰มÀ«â μ”√“§√Õ∫‚¢π ๒๔๕๖ μ—จึÈßง·μà เป็นªï ในพระบาทสมเด็ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู§่ห√Ÿัว≈–§Õπ™“μ√’ เรื่อง เงาะป่´÷าËß√«∫√«¡·≈–®— ซึ่งจัดพิมพ์ครั¥้งæ‘แรกตั ปี พ.ศ.≈ª“°√ ≈–§Õπ æ√âÕ¡¥â«จ¬μ”√“·≈–§”°≈Õπ‰À«â ¡æå ‰้ง«âแต่ ‚¥¬°√¡»‘ หนั ง สืÚıÛ อ ทรงคุ´÷ณË߇ªì ค่ าπหายาก รวมทั≥้ ง§àเพิ ่ ม เติ ม บทความของอาจารย์ บุ ญ ช่ ว ย โสวั ต ร¥√. ‘ ผู ้ เ ชี√่‘™ย—¬วชาญดนตรี ไ ทย æ.». Àπ—ß ◊Õ∑√ߧÿ “À“¬“° √«¡∑—È߇æ‘Ë¡‡μ‘¡∫∑§«“¡¢ÕßÕ“®“√¬å ™“≠ øí°®”√Ÿ ≠ ยาลั·≈–∫∑§«“¡¢ÕßÕ“®“√¬å ยไว้อีกด้วย จึงหวังว่าหนัง∫สืÿ≠อที™à่ร«ะลึ กเล่μม√นี้ ºŸน่â‡า™’จะเป็ นประโยชน์ และเป็ นเอกสารส�∑ำ¬“≈— คัญ¬ทางดนตรี »‘ของมหาวิ ≈ªîπ·Ààßท™“μ‘ ¬ ‚ «— ˬ«™“≠¥â “π¥πμ√’ ‰∑¬¢Õß¡À“«‘ ‰«âÕ’°¥â«ลป์ßไ ◊ทยสื ®÷และนาฏศิ ßÀ«—ß«à“Àπ— Õ∑’Ë√บ–≈÷ไป°‡≈à¡π’È πà“®–‡ªìπª√–‚¬™πå·≈–‡ªìπ‡Õ° “√ ”§—≠∑“ߥπμ√’·≈–π“Ø»‘≈ªá ‰∑¬ ◊∫‰ª ส�ำนักบริหารศิลปวัฒนธรรม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ”π—°∫√‘À๒๔ “√»‘≈สิª«— ≤π∏√√¡ ¡À“«‘∑¬“≈—งหาคม พุทธศั®ÿÃก“≈ß°√≥å ราช ๒๕๖๐ ÒÒ ‘ßÀ“§¡ æÿ∑∏»—°√“™ ๒๕๖๐

Àπ—ß ◊Õ∑√ߧÿ≥§à“ æ‘∏’ ‰À«â§√Ÿ μ”√“§√Õ∫‚¢π≈–§Õπ พระราชนิ พนธ์ æ√âÕ¡¥â«พระบาทสมเด็ จพระจุลจอมเกล้ าเจ้าอยู่หัว μ”π“π·≈–§”°≈Õπ‰À«â §√Ÿ≈–§Õπ™“μ√’

เรื่อง

เงาะป่า

®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ ‰¥â√—∫Õπÿ≠“μ®—¥æ‘¡æ出¬·æ√à ‡π◊ËÕß„πæ‘∏’ ‰À«â§√Ÿ¥πμ√’ ‰∑¬¢Õß®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—๒๕๖๐ ª√–®”ªï æÿ∑∏»—°√“™ Úıı˘

: จากฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๑๑ จ�ำนวน ๑,๐๐๐ เล่ม โดย ส�ำนักพิมพ์ บรรณาคาร พุทธศักราช ๒๕๑๓

§ÿ≥§à“¢Õߥπμ√’‰∑∫ÿ≠™à«¬ ‚ «—μ√ *

„πªí®®ÿ∫π— §π∑—«Ë ‰ª„À⧫“¡ π„®μàÕ √√æ ‘ßË ∑’¡Ë §’ «“¡®”‡ªìπ‡√àߥà«π„π°“√æ—≤π“ —ß§¡¡“‡ªìπÕ—π¥—∫·√°Ê ß“π»‘≈ª–®÷ߥŸ‡À¡◊Õπ¡’§«“¡ ”§—≠‰¡à¡“°π—° Õ—π∑’Ë®√‘ßß“π»‘≈ª–‡ªìπß“π∑’ˇ √‘¡ √â“ß„Àâ∑√—欓°√¡πÿ…¬å „π —ߧ¡Õÿ¥¡¥â«¬§ÿ≥§à“∑“ߧÿ≥∏√√¡ ·¡â®–¡’ß“π∑“ߥâ“π®√‘¬∏√√¡‡ √‘¡ √â“ßÕ¬Ÿà‚¥¬μ√ß·≈â«°Áμ“¡ ·μà¥â«¬§«“¡ ‡ªìπ¡πÿ…¬å∑’ˬ—߉¡àæâ𧫓¡‚≈¿ ‚°√∏ À≈ß ¬àÕ¡®–¥”‡π‘π‰ª Ÿà§«“¡¡’§ÿ≥∏√√¡‰¡à ‰¥âßà“¬π—° À“°ºŸâ∑’ËμâÕß°“√ æ—≤π“§ÿ≥§à“∑“ߥâ“π®‘μ„® Õ“√¡≥å·≈–§«“¡√Ÿâ ÷°¢Õß¡πÿ…¬å®–À—π¡“¡Õß∂÷ߪ√–‚¬™πå „π°“√„™â»‘≈ª–‡ªì𠇧√◊ÕË ß¡◊Õ„π°“√°≈àÕ¡‡°≈“®‘μ„®∑√—欓°√¡πÿ…¬å‡ ’¬™—πÈ Àπ÷ßË °àÕπ ‡æ◊ÕË ∑”„À⺧Ÿâ π‚¥¬∑—«Ë ‰ª —¡º— ‰¥âß“à ¬·≈– –¥«° ·≈â«®÷ßπ”‡¢â“ Ÿà°“√¬°®‘μ„®„Àâ∫√‘ ÿ∑∏‘Ï¢÷Èπμ“¡°√–∫«π°“√·≈–¢—ÈπμÕπ∑“ß»“ π“ ·μà°Áπà“®–‰¥âæ‘®“√≥“‡≈◊Õ° º≈ß“π∑’Ë¡’§«“¡ Õ¥§≈âÕß·≈–‡À¡“– ¡°—∫∫ÿ§§≈„π·μà≈–°≈ÿࡥ⫬®÷ß®–∑”„À⇰‘¥ª√–‚¬™πåÕ¬à“ß·∑â®√‘ß ‡æ√“– º≈ß“π∑“ߥâ“π»‘≈ª–¡’Õ¬ŸàÀ≈“¬√–¥—∫π—∫μ—Èß·μà™π‘¥∑’Ë°àÕ„À⇰‘¥º≈„π∑“ß≈¥√–¥—∫®‘μ„®≈ß ®π°√–∑—Ë߬°√–¥—∫ ®‘μ„®„Àâ ߟ ¢÷πÈ ß“π∑“ߥâ“π¥πμ√’ ‰∑¬ à«π„À≠à À√◊Õ·∑∫®–∑—ÈßÀ¡¥≈â«π·μà‡ªìπº≈ß“π∑’Ë‚∫√“≥“®“√¬å ‰¥â«“ß√Ÿª·∫∫ ·≈–‚§√ß √â“߇Փ‰«â ”À√—∫„À⇰‘¥ª√–‚¬™πåμàÕ —ߧ¡„πÕ—π∑’Ë®–¬°√–¥—∫®‘μ„®¢ÕߺŸâ —¡º— „À⠟ߢ÷Èπμ“¡≈”¥—∫ ´÷Ëß≈—°…≥–¥—ß°≈à“«‰¥âª√“°ØÕ¬Ÿà„π —ߧ¡∑—Ë«‰ª ß“π¢Õߥπμ√’ ‰∑¬πÕ°®“°®–¡ÿà߇æ◊ËÕ¬°√–¥—∫®‘μ„®·≈â« ¬—ß “¡“√∂„™â‡§√◊ËÕß¡◊Õ„π°“√‡ √‘¡ √â“ß §«“¡ “¡—§§’ ·≈– à߇ √‘¡≈—°…≥–°“√∑”ß“π°≈ÿà¡¢Õß∫ÿ§§≈‰¥âÕ¬à“ߥ’‡¬’ˬ¡ π—∫‰¥â«à“∫√√æ∫ÿ√ÿ…‰¥âμ√–Àπ—°∂÷ß §«“¡ ”§—≠ °“√Õ¬Ÿà√à«¡°—π‡ªìπ°≈ÿࡇæ◊ËÕ√à«¡¡◊Õ°—π∑”ß“π √â“ߧ«“¡√ÿà߇√◊Õß·°à —ߧ¡¡“™â“π“π ‘ËßÀπ÷Ëß∑’Ë ª√“°Ø„Àâ‡ÀÁπ‡ªìπÀ≈—°∞“π®πªí®®ÿ∫—π§◊Õ °√–∫«π°“√„π°“√∫√√‡≈߫ߢÕßπ—°¥πμ√’‡ªìπ°≈ÿà¡Ê ‡≈Á°∫â“ß„À≠à ∫â“ßμ“¡§«“¡‡À¡“– ¡¢Õß‚Õ°“ ·≈–À“°æ‘®“√≥“»÷°…“Õ¬à“ßæ‘π‘®æ‘‡§√“–Àå®–æ∫«à“ º≈ß“π∑“ߥπμ√’ ‰∑μâÕß¡’°√–∫«π°“√À≈“¬¢—ÈπμÕπ°«à“®–‰¥âπ—°¥πμ√’¡“∑”ß“π√à«¡°—π‡ªìπ°≈ÿà¡ ·μà≈–¢—ÈπμÕπ≈â«π·μà„Àâ§ÿ≥§à“μàÕ ™’«‘μ μàÕ°“√Õ¬Ÿà√à«¡°—𠇪ìπ‡§√◊ËÕß¡◊Õ„π°“√¢®—¥§«“¡‰¡àπà“√—°·Ààß®‘μ„®‰¥âπ“π—ª°“√ ´÷ËߺŸâ∑’Ë ‰¥â —¡º— ‚¥¬‡©æ“– π—°¥πμ√’‡Õß®–‡ªìπºŸâ ‰¥â√—∫·≈–´÷¡´“∫‰ª‡Õßμ“¡≈”¥—∫·≈–¬—ß√«¡∂÷ߺŸâøíß·≈–ºŸâ∑’ˇ°’ˬ«¢âÕßÕ’°¥â«„π∫√√¥“§«“¡À≈“°À≈“¬¢Õß°√–∫«π°“√∑“ߥπμ√’ ‰∑¬∑’Ë¡’μàÕ§ÿ≥¿“æ™’«‘μ·≈–®‘μ„®¢Õߧπ‰∑‚¥¬μ√ß °√–∫«π°“√Àπ÷Ëß∑’Ë „§√à®–°≈à“«∂÷߇ªìπ°“√‡©æ“–„π∑’Ëπ’ȧ◊Õ ‡§√◊ËÕß¡◊Õ∑’ˇªìπ∞“π∑”„Àâß“π»‘≈ª–¢Õß ¥πμ√’ ‰∑¬¬—ߧß√Ÿª≈—°…≥–„À⇪ìπª√–‚¬™πåμàÕ§π‰∑¬Õ¬Ÿà ‰¥âÕ¬à“ß ¡∫Ÿ√≥å§◊Õ À≈—°∑’Ë»‘≈ª–¥πμ√’ ‰∑¬„™â‡§√◊ËÕß¡◊Õ ¬÷¥∂◊Õ À≈—°∑’Ë ”§—≠À≈—°Àπ÷Ëß ‰¥â·°à ç®√√¬“∫√√≥¢Õß»‘≈ªîπé ‡√◊ËÕߢÕß®√√¬“∫√√≥»‘≈ªîπ¡‘„™à‡√◊ËÕß„À¡à ”À√—∫ —ߧ¡¢Õߥπμ√’‚∫√“≥“®“√¬å ‰¥â√à«¡°—π°”Àπ¥®ÿ¥¬◊π ¢÷Èπ‡ªìπ®√√¬“∫√√≥„π∑“ߪؑ∫—μ‘ ◊∫∑Õ¥°—ππ“π·≈â« ‡æ’¬ß·μà ‘Ë߇À≈à“π’È ¡‘‰¥â∫—π∑÷°‰«â‡ªìπ≈“¬≈—°…≥åÕ—°…√ ‡æ‘Ëß®–‰¥âæ‘®“√≥“√«∫√«¡‰«â‡ªìπ≈“¬≈—°…≥åÕ—°…√‡¡◊ËÕªï æ.». ÚıÚˆ „π‚Õ°“ ∑’Ë ∂“∫—π·Ààß«‘™“™’æ¢Õß ¥πμ√’ ‰∑¬‰¥â ∂“ªπ“¢÷Èπ ≥ ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬ °≈ÿࡺŸâ¥”‡π‘πß“π§≥–»‘≈ª°√√¡»“ μ√å ®ÿÓ≈ß°√≥å ¡À“«‘∑¬“≈—¬®÷߉¥â‡ÀÁπ ¡§«√√«∫√«¡‡°’ˬ«°—∫®√√¬“∫√√≥»‘≈ªîπ∫—π∑÷°¢÷Èπ‰«â„À⇪ìπ°“√∂“«√ ‡æ◊ËÕ∑’Ë∫ÿ§≈“°√ ¢Õß«‘™“™’æπ’È®–‰¥âæ÷߬÷¥∂◊ժؑ∫—μ‘„Àâ°àÕ‡°‘¥ª√–‚¬™πåμàÕ —ߧ¡∑—Ë«‰ª ·≈– “¬«‘™“¢Õߥπμ√’ ‰∑¬‚¥¬μ√ß ¥—ߪ√“°Ø “√–μàÕ‰ªπ’È *

∫ÿ≠™à«¬ ‚ «—μ√ ºŸâ‡™’ˬ«™“≠¥â“π¥πμ√’ ‰∑¬ : ®ÿÓ≈ß°√≥å¡À“«‘∑¬“≈—¬

®√√¬“∫√√≥¢Õß»‘≈ªîπ Ò. Ú. Û. Ù. ı.

¥”√ß™’«‘μ„Àâ¡’‡°’¬√μ‘ ·≈–¡’§ÿ≥∏√√¡ ‰¡à„™â»‘≈ª–‡ªìπ¡√√§‰ª Ÿàº≈Õ◊Ëπ„¥∑’Ë ‰¡à„™à§ÿ≥§à“∑“ß ÿπ∑√’¬– ‡Õ◊ÈÕ§«“¡√Ÿâ„π«‘™“™’æμàÕ‡æ◊ËÕπ√à«¡ß“π·≈–‡æ◊ËÕπ¡πÿ…¬å ∑–πÿ∫”√ÿß»‘≈ª–„Àâ«—≤π“∂“«√·≈–∫√‘ ÿ∑∏‘Ï ™—Ë«π‘√—π¥√å «‘æ“°…åº≈ß“π»‘≈ª–¥â«¬À≈—°¢Õߧ«“¡§‘¥ √â“ß √√§å

®√√¬“∫√√≥¢Õß»‘≈ªîππ’È π—∫‰¥â«à“‡ªìπ ‘Ëß∑’Ë ‰√â´÷Ëߧ«“¡‡ªìπ‚∑… μàÕ —ߧ¡ ·≈–®–‡ªìπ ‘Ëßπ”¡“´÷Ëߪ√–‚¬™πå ÿ¢¢Õß —ߧ¡·≈–ª√–‡∑»™“μ‘ ¢Õ߉∑¬‚¥¬·∑âÕ’°∑“ßÀπ÷Ëß