รายงาน

2

คานา รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชาออกแบบกราฟิกบรรจุภณ ั ฑ์ ARTD3302 โครงการออกแบบพัฒนากราฟิกบรรณจุ ภัณฑ์ กลุ่มหัตถกรรมจักสานผักตบชวาบ้านอ้อย อาเภอสรรพยา จังหวัดชัยนาท โดยการนาเสนอรายงานในครั้งนี้ เป็นการสรุปผลการทางานในการทา โครงการพัฒนาออกแบบกราฟิกบรรจุ ภัณฑ์ให้กับกลุ่มหัตถกรรมจักสานผักตบชวาบ้านอ้อย ใช้ประกอบการเรียนการสอนพร้อมทั้งเป็นการนาเสนอผลงาน ในชั้นเรียน ในการศึกษาครั้งนี้เพื่อให้นักศึกษามีทักษะในการนาเสนอแฟ้มผลงานและการสรุปรายงานผลการศึกษาเรียนรู้ ด้วยตนเอง ด้วยการใช้รูปแบบ เครื่องมือและเทคโนโลยีที่เหมาะสม ตามวิถีทางของนักออกแบบและทางานได้ตรง กับความต้องการของตลาดแรงงานปัจจุบัน โดยนาขั้นตอนการทางานตามที่อาจารย์ประจาวิชาได้แนะนามาใช้กับ การทางานในครั้งนี้ ด้วยความเคารพ ชัชนันท์ ภูครองทอง

3

ส.1 สืบค้น (Research) ผักตบชวา (อังกฤษ: Water Hyacinth) เป็นพืชน้าล้มลุกอายุหลายฤดู สามารถอยู่ได้ทุกสภาพ น้า มีถิ่นกาเนิดในแถบลุ่มน้าอะเมซอน ประเทศบราซิล ในทวีปอเมริกาใต้ มีดอก สีม่วงอ่อน คล้ายช่อ ดอกกล้วยไม้ และแพร่พันธุ์ได้อย่างรวดเร็วจนกลายเป็นวัชพืชที่ร้ายแรงในแหล่งน้าทั่วไป มีชื่อเรียกใน แต่ละท้องถิ่นดังนี้: ผักปอด, สวะ, ผักโรค, ผักตบชวา, ผักยะวา, ผักอีโยก, ผักป่อง ผักตบชวาถูกนาเข้ามาในประเทศไทยในปี พ.ศ. 2444 ในสมัยรัชกาลที่ 5 โดยนาเข้ามาจาก ประเทศอินโดนีเซียในฐานะเป็นไม้ประดับสวยงาม โดยเจ้านายฝ่ายในที่ตามเสด็จประพาสประเทศ อินโดนีเซีย ได้เห็นพืชชนิดนี้มีดอกสวยงาม จึงนากลับมาปลูกในประเทศไทย และใส่อ่างดินเลี้ยงไว้ หน้าสนามวังสระปทุม จนกระทั่งเกิดน้าท่วมวังสระปทุมขึ้น[1] ทาให้ผักตบชวาหลุดลอยกระจายไป ตามแม่น้าลาคลองทั่วไป และแพร่พันธุ์อย่างกว้างขวางในปัจจุบัน ประโยชน์ 1. การบริโภค ดอกอ่อนและก้านใบอ่อนกินเป็นผักลวกจิ้มน้าพริกหรือทาแกงส้ม 2. ใช้เป็นอาหารเลี้ยงสัตว์ เช่นหมู ใช้ทาปุ๋ยหมัก ก้านและใบอ่อนนามารับประทานได้เครื่องจักสาน ผักตบชวา 3. ด้านสมุนไพร ใช้แก้พิษภายในร่างกาย และขับลม ใช้ทาหรือพอกแก้แผลอักเสบ

4

ต้นผักตบชวา จัดเป็นพรรณไม้น้าที่มีถิ่นกาเนิดดั้งเดิมอยู่ในทวีปอเมริกาใต้ ได้มีการนาเข้ามา ปลูกครั้งแรกไว้ที่วังสระปทุมในกรุงเทพมหานครเมื่ อปี พ.ศ.2444 แต่จากการขยายพันธุ์อย่างรวดเร็ว และเกิดน้าท่ว มจึงทาให้ผักตบชวาหลุดรอดออกมา และเกิดการแพร่กระจายไปทั่ว จนกลายเป็น วัชพืชน้าที่รุนแรง โดยผักตบชวานั้นจัดเป็นพืชน้าล้มลุกมีอายุหลายฤดู มีลาต้นสั้นแตกใบเป็นกอลอย ไปตามน้า มีไหล ซึ่งเกิดตามซอกใบแล้วเจริ ญเป็นต้นอ่อนที่ปลายไหล ลาต้นมีลักษณะอวบน้า ผิวลา ต้นเรียบเป็นสีเขียวอ่อนและเข้ม ลาต้นจะมีขนาดสั้นหรือยาวจะขึ้นอยู่กับความอุดมสมบูรณ์ของแม่น้า ก้านใบจะพองออกตรงช่องกลาง ภายในมีลักษณะเป็นรูพรุน จึงช่วยพยุงลาต้นให้ลอยน้าได้ ลาต้นสั้น มีความสูงได้ประมาณ 3-90 เซนติเมตร รากจะแตกออจากลาต้นบริเวณข้อ รากมักมีสีม่วงดา ซึ่งลา ต้นลอยอยู่บนผิวน้าบางต้นอาจจะขึ้นอยู่ตามโคลนในที่น้าตื้น สามารถขึ้นบนบกก็ได้ มีความทนทาน ต่อความแห้งแล้งได้ดี แต่จะไม่ทนน้าเค็ม ผักตบชวาเป็นพืชที่ขยายพันธุ์ได้รวดเร็ว โดยการแยกกอหรือ ใช้ไหล พบได้ทั่วไปตามริมน้า

ภาพที่ 1 ภาพการวัดขนาดของผักตบชวา (ที่มา : http://frynn.comX)

5

ใบผักตบชวา ใบเป็นใบเดี่ยว แตกจากลาต้นเป็นกอ โคนก้านใบแผ่เป็นกาบหุ้มประกันไว้ ใบจะ ป่องออก เพื่อช่วยให้ลอยตัวอยู่ในน้าได้ ใบเป็นรูปไข่หรือเกือบกลม ก้านใบอวบน้าตรงกลางพองออก ภายในเป็นช่องอากาศคล้ายกับฟองน้า จึงช่วยพยุงลาต้นให้ลอยน้าได้ ลักษณะของใบจะคล้ายกับใบ โพธิ์ แต่ขนาดของใบจะกว้างกว่าและปลายใบจะป้านเล็กน้อย ใบมีขนาดกว้างใหญ่ รูปร่างค่อนข้าง กลม ปลายใบมน โคนใบเว้ า เข้ า หาก้า นใบ มี หู ใ บ ขนาดของใบและความของก้ า นจะขึ้ น อยู่ กั บ สภาพแวดล้อม แผ่นใบเป็นสีเขียวสด มีลายเส้นโค้งทั้งใบ ใบสดจะประกอบไปด้วยสารแคโรทีนใน ปริมาณทีค่ ่อนข้างสูง

ภาพที่ 2 ใบของผักตบชวา (ที่มา : http://frynn.comX)

6

ดอกผักตบชวา ออกดอกเป็นช่ออยู่กลางกอ ไม่มีก้านดอก ในช่อหนึ่งจะประกอบไปด้วยดอก ขนาดเล็กหลายดอก มีดอกประมาณ 3-25 ดอก ดอกย่อยเป็นสีชมพูอมฟ้าหรือสีม่วง มีกลีบดอก 6 กลีบ กลีบบนสุดจะมีขนาดใหญ่กว่ากลีบอื่นๆ และจะมีจุดหรือแต้มสีเหลืองที่กลางกลีบ กลีบดอกจะมี ลักษณะบาง เมื่อช่อดอกเจริญขึ้น ก้านช่อดอกจะค่อยๆ ยาว พองใหญ่ขึ้น ทาให้ภายในที่หุ้มก้านช่อ ดอกกับก้านใบขาดออก เมื่อก้านช่อดอกเจริญมากขึ้นจะดั นกาบใบก้านในขาด ก้านช่อดอกจะแทงชู ช่อดอกเจริญโผล่ขึ้นมาก โดยมีใบเล็กๆ ที่ปลายก้านใบและภายในทาหน้าที่เป็นใบประดับรองรับช่อ ดอกอีกหนึ่ง เมื่อเจริญเต็มที่แล้วดอกมักจะบานพร้อมกันหมดทั้งช่อ โดยจะเริ่มบานตั้งแต่แสงอาทิตย์ เริ่มส่อง และจะบานเต็มที่เมื่อแสงแดดส่องจ้า โดยดอกจะบานแค่เพียง 1 วัน มีความสวยเด่นสะดุดตา และดึงดูดสายตาได้ดีมาก โดยจะออกดอกช่วงปลายฤดูหนาวถึงต้นฤดูร้อน และเนื่องจากช่อดอกของ ผักตบชวามีลักษณะคล้ายคลึงกับดอกไฮยาซินธิ์ จึงเป็นที่มาของชื่อสามัญว่า Water Hyacinth

ภาพที่ 3 ดอกของผักตบชวา (ที่มา : http://frynn.comX)

7

ส.2 สมมติฐาน (Resume) SKECTH DESIGN - ทาการออกแบบสเก็ตโลโก้และก็ตัวกราฟิกบนบรรจุภัณฑ์

ภาพที่ 4 แบบสเก็ตบรรจุภัณฑ์ (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

ภาพที่ 5 แบบสเก็ตโลโก้บ้านอ้อย (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

8

- ฉลากสินค้าที่ทาการออกแบบและพัฒนาแล้วโดยผ่านกระบวนการออกแบบด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์เรียบร้อย

ภาพที่ 6 แบบฉลากสินค้าและป้ายแท็ค (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

9

ขั้นตอนการออกแบบ

ภาพที่ 7 ขั้นตอนการออกแบบฉลากสินค้า (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

ภาพที่ 8 ขั้นตอนการออกแบบฉลากสินค้าแบบที่ 2 (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

10

ภาพที่ 9 ขั้นตอนการออกแบบโลโก้ (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง) - นาไปทดลองทาในโปรแกรม Google Sketch ก่อนนาไปผลิตจริง

ภาพที่ 10 นาไปทดลองในโปรแกรม Google Sketch (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

11

- การนาไปทดลองการออกแบบในโปรแกรม Google Sketch

ภาพที่ 10 นาไปทดลองในโปรแกรม Google Sketch (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

ภาพที่ 11 นาไปทดลองในโปรแกรม Google Sketch (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

12

- การออกแบบในส่วนของด้านหลังของบรรจุภัณฑ์

ภาพที่ 11 นาไปทดลองในโปรแกรม Google Sketch (ที่มา : นายชัชนันท์ ภูครองทอง)

ส.3 (Results) สรุปผล

13

ผลงานที่เสร็จสมบูรณ์

14

- ภาพด้านหน้าของบรรจุภัณฑ์ที่ทาการผลิตออกมา

15

16

สร้างสรรค์รายงานโดย นายชัชนันท์ ภูครองทอง รหัสนักศึกษา 5311322506 กลุม่ เรียน 202 วิชาออกแบบกราฟิกบรรจุภัณฑ์ รหัสวิชาARTD3302 http://artd3302-chutchanan.blogspot.com/

17

18