
4 minute read
De Zandmotor tekeningen van Nico Laan
Zandmotor FOTOGRAAF & ONTWERPER NICO LAAN tekeningen De Haagse fotograaf Nico Laan maakt tijdelijke tekeningen in het landschap. De Zandmotor tussen Kijkduin en Ter Heijde is zijn favoriete speelterrein. Hier werkt hij met de plaatselijke omstandigheden van zand, water en wind. “De natuur kan altijd ingrijpen in mijn werk.”
Is de hemel strakblauw en staat er weinig wind? Goede kans dat je Nico Laan kunt aantreffen bij de Zandmotor. Voor de Haagse fotograaf zijn het de ideale omstandigheden voor het tekenen van patronen in het zand om daar vervolgens vanuit de lucht abstracte foto’s van te maken. Speciaal voor LEVEN! Magazine selecteerde hij zijn favoriete beelden gemaakt langs de Haagse kust.
Vrij spel
De Zandmotor is een kunstmatige zandbank tussen Kijkduin en Ter Heijde in de vorm van een schiereiland. Er zijn meertjes - een klein duinmeer en een groot meer, dat soms in verbinding staat met de zee. Zeestroming, wind en golven hebben er vrij spel. Dit unieke gebied gebruikt Nico Laan als canvas voor zijn tekeningen. Sommige overleven een paar dagen, andere zijn na een paar uur alweer weggespoeld door het water. De omstandigheden zijn soms grillig en de elementen laten zich niet temmen. Nico Laan: “Bij de Zandmotor is het lastig te voorspellen wanneer het water daalt of stijgt. Vorig jaar augustus hebben we met prachtig weer in twee dagen een vorm uitgegraven. Toen we op dag drie terugkwamen stond de tekening helemaal onder water en dat water bleef drie weken staan. Normaal gebeurt dat alleen bij noordwestenwind, terwijl er toen een zuidenwind stond. Bij Rijkswaterstaat heb ik navraag gedaan. Zij vertelden dat er voor de Zandmotor geen tabellen te maken zijn. Dat komt door de halfopen verbinding met de zee en de drempel van zand die er ligt. Ik moet er altijd rekening mee houden dat de natuur kan ingrijpen in mijn werk.”
Monumentale omvang
De laatste vier jaar concentreert Nico zich op lichtval, reflectie en het effect van water op de tekeningen. Zand, water en wind zijn de pure ingrediënten waarmee hij zijn beelden vormgeeft. Met een fietskar vervoert hij zijn gereedschappen: harken, scheppen, lijnentrekkers, meetlint, touwen, sleepnet, paaltjes, hamer, camera en drone. Eenmaal ter plekke begint het uitmeten, het scheppen, het vormgeven en uiteindelijk het fotograferen. Nico kwam begin jaren tachtig in Den Haag wonen voor zijn studie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten. Tot twee jaar geleden gaf hij daar les in fotografie aan modestudenten. Ook bouwde hij jarenlang vliegers voor de Haagse winkel Vliegerop en nam hij deel aan wedstrijden in Maleisië en Canada. “Het was logisch dat vliegeren en fotograferen samenkwamen. Vroeger maakte ik de beelden


Waterlijn - 2020 Zandmotor - 35 x 35 meter

Zuidwest 7 - 2019 Zandmotor - 30 x 21 meter Zandkegels - 2020 Zandmotor - 28 x 28 meter


Vanuit het water - 2020 Zandmotor - 30 x 10 meter
UNIEKE TIJDELIJKE TEKENINGEN DOOR ZELFBEDACHTE TECHNIEKEN EN GEREEDSCHAPPEN
van mijn zandtekeningen altijd met een camera die in de lijnen van een vlieger was bevestigd, sinds anderhalf jaar gebruik ik een drone. Uiteraard probeer ik allerlei standpunten uit, net zo lang tot er voor mij het sterkste beeld ontstaat.”
Spelen met de elementen weet Nico tot kunst te verheffen. “Voor Zuidwest 7 maakte ik een raster van 25 ondiepe kuilen. Het stuifzand dat eroverheen werd geblazen zorgt voor een grillige vorm. In de donkere achtergrond zie je nog bandensporen van auto’s. Voor Zandkegels gebruikte ik afgezaagde verkeerspionnen om de conische vorm te maken. Zand en Water vind ik zeer representatief voor de Zandmotor. Vermoedelijk veroorzaakten algen die gele band. Door te werken met verschillende harken ontstonden de contrasterende vlakken. Soms zorg ik dat er een mens door het beeld loopt, zoals de man langs de vloedlijn, dat laat de monumentale omvang van de tekening zien.” Ambities
Voor deze zomer heeft Nico twee plannen die hij graag wil uitwerken. “Ik ben aan het experimenteren met geometrische vormen. Ik heb een techniek ontwikkeld om geleidelijke overgangen van licht naar donker te maken. Daarvoor gebruik ik een freeshark. In een ander plan staat het meertje van de Zandmotor centraal, dat heeft een doorsnede van 120 meter. Rondom wil ik een golvende groef maken. Daarvoor heb ik zelf een soort ploeg gemaakt om lijnen mee te trekken. Er gaan trouwens vaak drie mislukte pogingen vooraf aan het ultieme beeld. En doorwerken is soms lastig. Als ik ingewikkeld sta te doen met touwtjes zijn er altijd mensen die komen kijken en op me af stappen. Daarom neem ik altijd een pakket kaarten mee, zodat ik mijn werk kan tonen. Als mensen het eindresultaat zien, zijn ze enthousiast.”
www.nicolaan.nl