STALİN’İN ÖLÜMÜ FİLMİ AFİŞİ
IMDB
IMDB
IMDB
FÄ°LMDEN SAHNELER
Η νέα ταινία του βραβευμένου με Έμμυ και υποψήφιου για Όσκαρ, σεναριογράφου και σκηνοθέτη, Αρμάντο Ιανούτσι, είναι η απόλυτη μορφή της «μαύρης κωμωδίας» που σατιρίζει το πολιτικό κλίμα της Ρωσίας της δεκαετίας του ’50 και εξιστορεί τα γεγονότα που εκτυλίχθηκαν λίγες ημέρες πριν από την κηδεία του στυγερού δικτάτορα, Τζόζεφ Στάλιν.
Λίγα λόγια για την ταινία (……)Το όνομά του είναι Ιωσήφ Στάλιν – “δικτάτορας, τύραννος” και Γενικός Γραμματέας της ΕΣΣΔ. «Ο Θάνατος του Στάλιν» είναι μια σάτιρα που αφορά στις μέρες πριν την κηδεία του Πατέρα ενός Έθνους. Είναι οι ημέρες που θα ρίξουν φως πάνω στην τρέλα και την έλλειψη ηθικών αξιών του “ολοκληρωτισμού”. Είναι οι ημέρες που θα βρουν τους άντρες που άλλοτε συνεργάζονταν με τον Στάλιν να παλεύουν προκειμένου να κληρονομήσουν την τεράστια δύναμη που είχε πάνω στο λαό. Και όλα αυτά βασίζονται σε “πραγματικά γεγονότα”… Όταν ο Ιωσήφ Στάλιν, ο άντρας που βρισκόταν στην κορυφή της Σοβιετικής Ένωσης για 33 χρόνια, έπαθε εγκεφαλικό επεισόδιο στις 5 Μαρτίου του 1953, ξεκίνησε μια σκληρή μάχη για τη διαδοχή της θέσης
του ανάμεσα στους αμέσως κατωτέρους του στην κλίμακα της ιεραρχίας. Ο καθένας τους ήταν αποφασισμένος να οδηγήσει εαυτόν πάση θυσία στη θέση απόλυτης εξουσίας που ο Στάλιν είχε και να κάνει τα αδύνατα δυνατά, ώστε οι υπόλοιποι να μην τον ανταγωνιστούν επ’ αυτού. Ήταν ένας αγώνας που διήρκησε για δύο ατελείωτες μέρες, ένας αγώνας που έκανε μεγάλους κι έμπειρους άντρες να αφήσουν την τρέλα να τους καταλάβει, όπως και τη φιλοδοξία, αλλά και την απανθρωπιά.
Η δημιουργία της ταινίας Τα παραπάνω τρομερά αλλά αληθινά γεγονότα παρείχαν την έμπνευση για τα κόμικ «O Θάνατος του Στάλιν» και το «Δεύτερο Μέρος – Η Κηδεία» των Φαμπιάν Νούρι και Τιερί Ρόμπιν. Οι δύο Γάλλοι παραγωγοί, Γιαν Ζενού και Λοράν Ζαϊτούν, αγόρασαν τα δικαιώματα για την ιστορία των κόμικ και είχαν την έξυπνη ιδέα να προσεγγίσουν τον Αρμάντο Ιανούτσι, τον σκηνοθέτη-σεναριογράφο πίσω από τη σειρά «The Thick of It» και την ταινία «In the Loop» που σχολιάζουν και καυτηριάζουν την πολιτική της Μ. Βρετανίας. «Όλοι οι χαρακτήρες της ταινίας είναι πολύ σκληροί και ασυναίσθητοι, ωστόσο ο θεατής καταφέρνει να συμπαθήσει κάποιους περισσότερο από άλλους», λέει ο Ιανούτσι. «Έτσι επιθυμούσα το κοινό να θυμηθεί ότι οι συμπεριφορές και οι πράξεις των χαρακτήρων αυτών είχαν καταστροφικές επιπτώσεις για τους ανθρώπους. Ήξερα ότι έπρεπε να δείξουμε μεγάλο σεβασμό για το γεγονός ότι εκατομμύρια ανθρώπων σκοτώθηκαν ή εξαφανίστηκαν και αυτό δεν είναι κάτι με το οποίο μπορεί κανείς να αστειευτεί. Είναι κάτι το οποίο έπρεπε οπωσδήποτε να αναγνωρίζουμε και να θυμόμαστε σε κάθε στάδιο της ταινίας».
Οι ηθοποιοί Το καστ της ταινίας περιλαμβάνει κάποιους από τους καλύτερους ηθοποιούς ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Στιβ Μπουσέμι ως Κρούστσεβ, Σάιμον Ράσελ Μπιλ ως Μπέρια, Τζέφρι Τάμπορ ως Μαλένκοβ, Μάικλ Πάλιν ως Μολότοφ, Πολ Γουάιτχαουζ ως Μικόγιαν, Τζέισον Άιζακς ως Ζούκοβ, Αντρέα Ράιζμποροου ως η κόρη του Στάλιν, Σβετλάνα, και τον Ρούπερτ Φρεντ ως τον γιο του Στάλιν, Βασίλι.
Συμμετέχουν επίσης οι Πάντι Κόνσινταιν ως Αντρέγιεβ και η Όλγα Κουριλένκο ως η πιανίστρια Μαρία Γιουντίνα. «Συνήθως το να διανείμει κανείς τόσο σπουδαίους ρόλους για μια ταινία αποδεικνύεται δύσκολο, ωστόσο σε αυτήν την περίπτωση τα πράγματα κύλησαν πολύ ομαλά. Όλοι ήθελαν εξάλλου να συνεργαστούν με τον Αρμάντο», δήλωσε ο Γιαν Ζενού. Σύμφωνα με το παραπάνω, οι ηθοποιοί συνειδητοποίησαν σύντομα ότι έπρεπε να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό στην ταινία. «Οι ηθοποιοί έδωσαν ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού τους στην πορεία των γυρισμάτων», λέει ο Λόουντερ. «Υπήρξε μια παρατεταμένη περίοδος από πρόβες που διήρκησε αρκετές εβδομάδες, κι έτσι αυτές απέδωσαν στη μεγάλη οθόνη. Ήταν πολύ βασικό οι ηθοποιοί να μαζεύονται, να βρίσκονται και να συζητάνε το υλικό της ταινίας προτού ξεκινήσουν τα γυρίσματα, έτσι ώστε να εισέλθουν και στην πολιτική πραγματικότητα που ήταν το κυρίως φόντο αυτού που έμελλε να κάνουν».
Το παρελθόν διδάσκει το παρόν «Ο Θάνατος του Στάλιν» μπορεί να συνέβη ουσιαστικά 60 χρόνια πριν», λέει ο Ιανούτσι, «όμως προσφέρει πολλά σημαντικά μαθήματα για την πολιτική του σήμερα. Είχα αρχίσει να συζητώ να γυρίσω την ταινία δύο ή τρία χρόνια πριν, όταν κανείς δεν ήξερε για το Brexit ή για τον Τραμπ. Εκείνη την περίοδο αναζητούσα διακαώς να καταπιαστώ με κάτι που να έχει να κάνει με τη δικτατορία, τον ολοκληρωτισμό και το πώς γενικά μια χώρα μπορεί να τρομοκρατηθεί από μια προσωπικότητα μόνο, χωρίς να είναι απαραίτητα χαρισματική, φτάνει να έχει έναν κύκλο χειραγώγησης. Φυσικά και δεν υπήρχε εξαρχής σκοπός να υπάρξει παραλληλισμός με την εκλογή του Τραμπ και το Brexit, αλλά εντέλει κατέληξε να υφίσταται μια ενδιαφέρουσα ηχώ στην ταινία». Στοιχεία για την ταινία: Σκηνοθεσία
Αρμάντο Ιανούτσι
Αρμάντο Ιανούτσι Σενάριο
Ντέιβιντ Σνάιντερ Ίαν Μάρτιν
Παραγωγή
Γιαν Ζενού Λορέν Ζιτούν Νίκολας Ντουβάλ Ασακόφσκι Κέβιν Λόαντερ Στιβ Μπουσέμι Τζέφρι Τάμπορ Πάντι Κόνσινταϊν
Ηθοποιοί
Σάιμον Ράσελ Μπιλ Μάικλ Πάλιν Τζέισον Άιζακς Αντρέα Ράιζμποροου
Φωτογραφία
Ζακ Νίκολσον
Μοντάζ
Πήτερ Λαμπέρτ
Σχεδιασμός παραγωγής Κριστίνα Καζάλι Μουσική
Κρίστοφερ Ουίλις
Διάρκεια
106’
Διανομή
Odeon
http://www.cnn.gr/style/politismos/story/120743/o-thanatos-toy-stalin-staodeon
http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-42833505
Stalin’in Ölümü: Yalana güldürerek inandırmak 21 Şubat 2018 04:49
Ercüment Akdeniz, !f İstanbul'da gösterilen 'Stalin'in Ölümü' (The Death of Stalin) filmini yazdı. Ercüment AKDENİZ “Stalin’in ölümü”nü !f İstanbul gösteriminde izledim. Filmin adını görünce, “Bakalım bu defa Stalin’i nasıl öldürecekler?” demekten kendimi alamadım. Yanılmamışım. Film sadece Stalin düşmanı değil; aynı zamanda devrim, sosyalizm ve SSCB’nin insanlığa kazandırdığı bütün değerlere düşman.
KOMEDİ, GERİLİM DEZENFORMASYON... Film, hem Stalin’i hem dönemin komünist partisi ve Sovyet yönetimini yeriyor. SSCB Lideri Joseph Stalin’in ölmeden önceki son günlerini ve ölümünün ardından parti içinde yaşanan hakimiyet kavgalarını anlatıyor. Saçma sapan bir senaryo kurgusu eşliğinde elbette. Doğrusu bu Stalin’i yeren ya da karalayan ilk film değil, son da olmayacak. Ama “Stalin’in ölümü”nü diğer filmlerden ayıran bir özellik var: Öncekilerden farklı olarak Stalin portresi, bu filmde aklın almayacağı kadar beceriksiz, bunak ve ahlak düşkünü çizilmiş. Öyle ki “Adam gibi ölmesini bile beceremeyen”, ölüm kapıyı çaldığında korkudan altına kaçıran bir Stalin figürü karşımızdaki! Yerde Stalin’in çişiyle pislenmiş bir halı ve her biri birbirinden beceriksiz merkez komite üyelerinin, bastıkları çise katlanmak pahasına sürdürdükleri taht kavgası... Sinema salonundakilerin kahkahalara boğulması için bütün ortam hazır! Yani neymiş? Stalin dedikleri o kadar da heybetli, korkulacak bir lider değilmiş! Batı kapitalizmi Stalin Rusyası’nı (SSCB yıkıldıktan sonra bile) gereğinden fazla abartmışmış. SSCB dedikleri de kaçıkların, bunakların, salakların yönettiği altı üstü bir “beceriksizler topluluğu”ymuş vs vs... Kısacası, on yıllardır sosyalizme karşı yürütülen dezenformasyon çalışması, bu kez başka bir yöntemle -komedi ile gerilimi iç içe geçiren bir filmle- sağlanmaya çalışılmış. Yönetmen koltuğunda Armando İannucci, oyuncu kadrosunda Jeffrey Tambor, Steve Buscemi, Andrea Riseborough, Olga Kurylenko, Rupert Friend, Michael Pali gibi yetenekli isimler de olunca, -hakkını yemeyelimbu dezenformatif hedefe oldukça yaklaşılmış.
KAHKAHA TUFANI ALTINDA GÜRÜLTÜYE GİDENLER Tarih, Stalin’i karalarken onu Hitler’le eşitleyen sayısız kitap, makale ve anlatıyla dolu. Bu safsatalara göre; dünya ve Avrupa Hitler faşizminden çok çekti. Ne ki Stalin de Hitler kadar barbar ve gözü dönmüş bir liderdi! Bu “iki keçinin” inadı olmasaydı eğer zaten 2. Dünya Savaşı’nda bu kadar kan da dökülmezdi vs vs...
Doğrusu insanın, filmi izledikten sonra, “Keşke burada kalınsaydı” diyesi geliyor. Zira “Stalin’in Ölümü” filmi seviyesizlikte çıtayı daha da yukarı çıkarmış. Öyle ki filmdeki sahneler, faşist Nazi terörünü anlatan Spielberg’in “Schindler’in Listesi”den çıkmış gibi. Hitler faşizmine tek kelime eleştiri getirmeyen film, faşizme ait bütün barbarlıkları SSCB’nin üzerine yıkıyor. Yetmiyor, senarist, faşizme direnen Kızılordu askerlerinin Alman askerlerini nasıl zevkle öldürdükleri palavrasına sarılıyor. Salonda izleyiciler kahkaha tufanına boğulurken; Nazi faşizmine karşı direnirken hayatlarını kaybeden 22 milyon Sovyet yurttaşından tek cümle dahi söz edilmiyor. Filmde, Stalin’in yaşayan oğlu tam bir kaçık gibi gösterilirken, batı cephesinde esir düşen ve kahramanca ölen onbaşı oğul Yakov’dan da hiç bahsedilmiyor. Doğrusu en mide bulandırıcı tercihlerden biri bu. Oysaki Nazi ordularına esir düştüğünde, oğul Yakov’un, bir Alman general ile takası gündeme gelmiş fakat Stalin bunu kabul etmemişti. Bütün dünyanın hâlâ övgü ile söz ettiği Stalin’in o meşhur yanıtı ise şöyleydi: “Bir onbaşı ancak bir onbaşı ile takas edilir!”
Nazil ere karşı savaşırken esir düşen Stalin’in oğlu Onbaşı Yakov Cugaşvili.
MİLENYUM ÇEKİŞMESİNDE STALİN İngiliz sinema yapımcılarının yıllar, yıllar sonra ve üstelik SSCB yıkılalı bir hayli zaman geçmişken, birdenbire Stalin düşmanlığını hatırlamaları neden? Çünkü kamuoyu yoklamalarında Stalin, hâlâ Rusya topraklarında en çok sevilen liderlerden biri olarak çıkıyor. Evet, bugün Rusya topraklarında sosyalist bir yönetim yaşanmıyor ama Putin, Rus burjuvazinin emperyalist çıkarları için “Stalin sempatisini” olabildiğinde kendi çıkarları için kullanmak istiyor. “Soğuk Savaş” geride kalalı çok oldu. Ve öyle görülüyor ki milenyum çağı dalaşlarında, Stalin, emperyalist güç çekişmelerinin yeni psikolojik savaş argümanlarından biri olarak ele alınacak. Filmin Rusya’daki gösteriminin yasaklanması da bunu doğruluyor. Kanımca İngilizler, bir taşla iki kuş vurmayı amaçladılar: Film üzerinden dünya halklarına antikomünist, Antirusçu propaganda yaparken, Putin’i de “Film yasaklayan bir diktatör” olarak damgalamış oldular. Emperyalist şefler Stalin üzerinden çekişedursunlar; faşizmi dize getiren bu büyük liderin Rusya halklarının gönlünde hâlâ çok büyük bir yeri var. Dolayısıyla bırakın Putin’in yasağını... Amerikan ağzından devşirme küfürlerle Stalin’i konuşturmaya; Britanya İngilizcesi ile parti yöneticilerini geri zekalı diyaloglara sokmaya çalışan böylesi rezil bir filme herkesten önce savaşta hayatını kaybeden 22 milyon insanın torunları izin vermezdi.
SOVYET BÜROKRASİSİ ELEŞTİRİLEMEZ Mİ? Burada “İyi de SSCB’nin de sonunu getiren bürokratizm eleştirilemez mi?” diye sorulabilir, sorulmalı da. İsteyenler bu konuda bir derleme kitabı olan Stalin’in “Son Yazıları”nı okuyabilir. Orada göreceklerdir ki; parti ve devlet içindeki bürokratik tehlikeye bizzat Stalin’in kendisi dikkat çekmektedir. Oysa film, bırakalım bir eleştiri filmi olmayı, yergi “masumiyetinde” bile olamayacak kadar düzeysiz bir filmdir. Dolayısıyla “Sovyet bürokrasisini gömmek” adına filme alkış tutanlar, İngiliz yapımcıların manipülasyonlarına düştüklerini de bilmelidirler. Memleketin
haline atıf yaparak “Tek parti tek adam iktidarının sonu böyle olur” diyenler için de aynı durum söz konusudur.
HER 9 MAYIS’TA TRAFALGAR MEYDANI’NDA “Dunkirk” filmi ile İngiltere’nin 2. Dünya Savaşı’ndaki basiretsiz imajını perdelemek isteyen İngiliz yapımcılar, belli ki “Chuchill” ve “Stalin’in Ölümü” filmleri ile bu kampanyayı sürdürmeye devam ediyorlar. Ama ne yaparlarsa yapsınlar; Britanya topraklarının Nazi ordularınca bombalanmasını fiilen sona erdiren kızıl ordu atılımını dünya halklarına unutturamayacaklar. Her 9 Mayıs’ta Londra Trafalgar Meydanı’nda yapılan “Faşizme karşı zafer yürüyüşü” bunu söylüyor en azından.
Son Düzenlenme Tarihi: 21 Şubat 2018 09:24 www.evrensel.net
Yavuz Alogan Aydınlık Gazetesi, 24.2.2018
Stalin’in ölümü Sinema endüstrisi eskiden tarihsel olayların önünden değil arkasından giderdi. II. Savaş’tan sonra Amerikan askerinin kahramanlığını yücelten Hollywood filmleri dünyayı kapladı. Normandiya Çıkarması’ndan sonra Avrupa’nın içlerinde insanlığı ve demokrasiyi kurtarmak için Nazi kötülüğüyle savaşan, Pasifik adalarında vahşi Japonlarla boğuşan merhametli ve cesur Amerikan askerinin yanı sıra, McArthur, Rommel, Mongomery, Patton gibi ünlü generallerin şahsında bir tür trajik askerî romantizm, bu filmlerin başlıca temasını oluşturdu. Vietnam filmleri bir bakıma özeleştireldi. Hollywood bu filmlerde kitle çizgisini yakaladı ve Amerikan kamuoyunu teselli eden, matem tutan savaş karşıtı filmlere yöneldi. Ne de olsa Amerikan Conisi’nin Vietkong karşısında rezil olmasında Amerikan kamuoyunun medya desteğiyle gelişen savaş karşıtı tutumu etkili olmuştu. Şimdi durum değişmiş görünüyor. Atlantik âleminin sinema endüstrisi, tarihe göndermede bulunarak konformist Batı halklarını savaşa hazırlıyor; önden gidiyor. Christopher Nolan’ın Dunkirk ve Joe Wright’ın En Karanlık Saat adlı, 2017 yapımı filmleri sadece iki örnek. Birincisi, Alman ordusunun Dunkirk’te kuşattığı İngiliz askerlerinin sivil teknelerle kurtarılmasını anlatıyor. İkincisinde ise Churchill, Hitler’in Avrupa’yı istilasına kayıtsız kalarak barış isteyen, savaştan korkan Chamberlain ekibine direniyor, metrodaki sıradan insanlara danıştıktan sonra savaşmaya karar veriyor. Her iki filmde de Churchill’in “her yerde savaşacağız” temalı dramatik/teatral konuşmasını kendi sesinden duyuyoruz. Reklamdan sonra devam ediyor
Üçüncü film, Stalin’in Ölümü (Armando Iannucci, 2017) ise oldukça tuhaf. Tuhaflığın sebebi, Stalin’in ölümünü çevreleyen olayların tarihî gerçeklere uygun fakat parodi olarak, yani gülünçleştirilerek anlatılması. Film hiçbir ayrıntıyı atlamıyor: Politbüro üyelerinin Malenkov’a “Malenya” diye hitap etmesi, Stalin’in kısa süre komadan çıktığında yatağının karşısındaki tabloyu işaret etmesi, kurnaz Huruşov’un Beria’ya karşı ince komplosu, kararsız Molotov’un tutuklu karısı, “yağmur altında yürüyüp ıslanmayan” Anastas Mikoyan’ın kaypaklığı... Saçma sahneler de var. Mesela komik bir operet figürü gibi gösterilen Mareşal Jukov’un kaleşnikovla Politbüroyu basması ya da Beria’nın cesedinin bahçeye çıkarılıp herkesin önünde yakılması (Hitler’in akıbetine gönderme var gibi!)... Rusya’da yapılan anketlerde “Bütün zamanların ve halkların en önemli şahsiyeti” olarak seçilen Stalin’i, dolayısıyla bütün bir halkı aşağılayan film Rusya’da yasaklandı. Rus halkı tarihiyle gurur duyar; yurtsever ve kültürlüdür. Genel olarak baktığımızda sinema endüstrisi, bipolar kişilik bozukluğu, yani duygusal dengesizliği olan yarı alkolik aristokrat Churchill’i halkı seferber eden sevimli ve dramatik kahraman olarak, kunduracı Visariyon’un oğlu Stalin’i ise leş kargalarının kuşattığı komik bir katil, bir tür mafya şefi gibi gösteriyor. Oysa II. Savaş sırasında İngilizler Stalin’i çok severler, ona “Uncle Joe” (Co Amca) derlerdi. Aslında bütün bunlar bize sinemanın sadece sinema olmadığını öğretiyor. Dünyayı büyük savaşlara hazırlıyorlar. Filmi izlerken, 1901 yılında Bakü’deki Rothschild rafinerisinde işçi olarak çalışan yirmi üç yaşındaki sosyalist militanı düşündüm. Rafineri ateşe verilir ve büyük grev başlar. Bir önceki gece, Koba (Stalin) komiteyi toplar. Sabaha kadar süren toplantının sonunda hep birlikte Varşavyanka marşını söylerler ve biberli votka kadehlerini işçi sınıfının geleceğine kaldırırlar. Koba, şöyle der: “Ölmekten korkmamalıyız! Güneş doğuyor. Hayatlarımızı feda edelim! Tanrı bize yataklarımızda ölmeyi nasip etmesin!” Eski papaz okulu öğrencisinin duasını Tanrı kabul etmedi. Umarım vicdanlı bir Rus yönetmen çıkar da Churchill ile Stalin arasındaki farkı ortaya koyar. AYDINLIK
Cihangir AraĹ&#x;tÄąrma Merkezi