Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη Citizens’ Inspectorate for Sustainable Development
Κράτητος 96, Ν.Σμύρνη, 17124 +30 (6978) 006982 ● info@cisd.gr
Αθήνα, 16.01.2013 Α.Π.: 0026.00.Ε
Προς την: Πρόεδρο της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής Δρ. Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Βουλής 4, Τ.Κ. 105 62 Αθήνα Τηλ: 210-370 6397, 210 323 9166 Φαξ: 210-370.6597 e-mail: avgerinopoulouparliament@gmail.com
Θέμα: Κατάθεση απόψεων για την Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος Αξιότιμη κυρία Πρόεδρε, Ανταποκρινόμενοι στην πρόσκλησή σας καταθέτουμε τις απόψεις και προτάσεις του Παρατηρητηρίου Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη1 (CISD - Citizens’ Inspectorate for Sustainable Development) με σκοπό να συνεισφέρουμε στις εργασίες της Επιτροπής σας.
Εκτιμούμε θετικά τη σημασία της πρωτοβουλίας σας, ιδιαίτερα στην περίοδο κρίσης που διάγουμε στη χώρα μας, η οποία αναδεικνύεται ταυτόχρονα, τόσο σε κρίση αξιών, όσο και σε κρίση οικολογική, καθώς, σήμερα, περισσότερο από ποτέ, το φυσικό περιβάλλον αντιμετωπίζει
τις
καταστροφικές
συνέπειες
των
στρεβλώσεων
του
κοινωνικού
περιβάλλοντος. 1
Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία, με σκοπό τη στήριξη του Έλληνα Πολίτη στις διεκδικήσεις του για μια ανάπτυξη που θα εγγυάται βιώσιμη οικονομία, κοινωνική συνοχή και προστασία του περιβάλλοντος. Λειτουργεί και δρα με βάση το Πλαίσιο Αρχών και το Καταστατικό του, με σκοπό τη διασφάλιση ενός υψηλής ποιότητας και υγιούς περιβάλλοντος και την προστασία των Φυσικών, Κοινωνικών και Οικονομικών παραμέτρων του, από όποια δυσμενή ανθρωπογενή επίδραση, είτε αυτή έχει ήδη εκδηλωθεί είτε αποτελεί εν δυνάμει κίνδυνο. Βασικό εργαλείο του αποτελεί ο ΕΛΕΓΧΟΣ των πράξεων, αποφάσεων και πρακτικών της Διοίκησης, σε όλα τα επίπεδα, με τη συμμετοχή εξειδικευμένων, ανεξάρτητων επιστημόνων, καθώς και η ΣΥΝΘΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗΣ, με την ανοικτή συμμετοχή ευαισθητοποιημένων πολιτών που συνεχίζουν να ελπίζουν και να αγωνίζονται. Το εργαλείο αυτό τίθεται στην υπηρεσία του Πολίτη, ώστε να του παρέχεται όχι μόνο σφαιρική πληροφορία, αλλά και επεξεργασία της από έγκυρους εμπειρογνώμονες σε κρίσιμα προβλήματα, που αφορούν στην αειφόρο ανάπτυξη (οικονομία, κοινωνία, περιβάλλον).
Η αντίληψη της πλήρους διαχειριστικής χρεοκοπίας του τεχνοκρατικού πολιτισμού μας είναι δυναμικά διευρυνόμενη με συνέπεια την εκτενή και ουσιαστική συνειδητοποίηση της ανάγκης ενεργού συμμετοχής σε προσπάθειες ανατροπής των μη βιώσιμων προτύπων παραγωγής και κατανάλωσης. Δυστυχώς, ο δυναμισμός των Ελλήνων Πολιτών παραμένει αναξιοποίητος και ανεύθυνα καθοδηγείται είτε σε αδράνεια είτε στην παθητική αποδοχή στοχευμένων επιλογών μεμονωμένων συμφερόντων, καθώς, ακόμα και κατά την κρίσιμη αυτή περίοδο, οι πολιτικές και πρακτικές στη χώρα μας εμφανίζεται να συνεχίζουν να κινούνται είτε στη σφαίρα της θεωρητικής πολιτικολογίας, είτε με πλήρη έλλειψη ολοκληρωμένης στρατηγικής για την διαχείριση των συστατικών μιας ισόρροπης εξέλιξης. Η ανάγκη για μια πορεία ριζικής αλλαγής και προσαρμογής στα διαφοροποιούμενα δεδομένα είναι περισσότερο από ποτέ υπαρκτή, με την ελπίδα και προοπτική να επηρεάσει θετικά τους όρους της ποιοτικής μας εξέλιξης όχι μόνο σε ζητήματα επιβίωσης, αλλά και αξιοπρέπειας. Αναζητείται μια συνεκτική και διαρκής πορεία προόδου, που θα εγγυάται σταθερότητα, ασφάλεια και ισορροπία ανάμεσα στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον αποτελεί κοινή δυναμική απαίτηση της κοινωνίας των πολιτών. Ο αγώνας για την προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί βασικό συστατικό αυτής της πορείας, καθώς το περιβάλλον, φυσικό και κοινωνικό, επηρεάζει όλους τους τομείς της ζωής μας. Το ζητούμενο, συνεπώς, είναι να ανατρέψουμε τις πρακτικές που οδηγούν στην καταστροφή του, με βάση έναν βαθύτερο κοινωνικό μετασχηματισμό, ο οποίος θα αποκαταστήσει τη θεμελιώδη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, πράγμα που απαιτεί μια διαφορετική θεώρηση της ίδιας της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Η ορθή εφαρμογή του Δικαίου του Περιβάλλοντος (κλάδος του Δικαίου που άπτεται τόσο του Ιδιωτικού όσο και του Δημοσίου Δικαίου) μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο, καθώς έχει ως
στόχο την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, τόσο με μέτρα κανονιστικού χαρακτήρα, που καθορίζουν την ποσότητα και το είδος των επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (π.χ., μέσω της θέσπισης ορίων εκπομπών από τις βιομηχανίες), όσο κυρίως και με μέτρα προληπτικού χαρακτήρα, με τα οποία επιχειρείται να
γίνει αξιολόγηση των πιθανών επιπτώσεων που θα έχουν ενδεχόμενες ανθρώπινες δραστηριότητες στο περιβάλλον (όπως για παράδειγμα η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων).
Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος
σελίδα 2/9
Επιπλέον, μέσω του Ιδιωτικού Δικαίου καλύπτονται διατάξεις του Αστικού Κώδικα, περί προστασίας της προσωπικότητας, ενώ μέσω του Δημοσίου Δικαίου καλύπτεται κάθε έκφανση επιχειρηματικής δραστηριότητας των διοικουμένων, καθώς για κάθε επαγγελματική δραστηριότητα. Αξίζει να υπογραμμισθεί ότι το δικαίωμα στην προστασία του περιβάλλοντος περιλαμβάνει δύο βασικές πλευρές:
την ουσιαστική, που συνίσταται στον καθορισμό του περιεχομένου του ατομικού ή συλλογικού δικαιώματος (πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφόρηση, συμμετοχή στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων κ.λπ.) και
τη δικονομική, η οποία συνίσταται στη δικαστική πραγμάτωση του δικαιώματος μέσω της δυνατότητας πρόσβασης του φορέα του δικαιώματος (φυσικού ή νομικού προσώπου) στον δικαστή (access to the judge) και την εξασφάλιση αποτελεσματικής
δικαστικής προστασίας (effective judicial protection). Σε κάθε περίπτωση, το Δίκαιο του Περιβάλλοντος αποτελεί βασικό εργαλείο προστασίας του περιβάλλοντος, καθώς και των προβλημάτων εφαρμογής του και των ενδεδειγμένων λύσεων. Ωστόσο, η ορθή εφαρμογή του Δικαίου του Περιβάλλοντος αποτελεί δύσκολο εγχείρημα για την χώρα μας, κυρίως λόγω
της έγκαιρης και ουσιαστικής ενσωμάτωσης του κοινοτικού περιβαλλοντικού δικαίου στο εθνικό μας δίκαιο
της έλλειψης ισχυρής, συνεκτικής και σταθερής πολιτικής βούλησης
της έλλειψης συνολικής και έγκυρης πληροφόρησης,
της πολυπλοκότητας της σχετικής νομοθεσίας αλλά και
της πολυδιάσπασης των αρμοδιοτήτων εφαρμογής της.
της διαφθοράς και της έλλειψης διαφάνειας και
της ελλιπούς στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών,
της παντελούς αδιαφορίας για την ολοκλήρωση κρίσιμων εργαλείων προστασίας του φυσικού χώρου, όπως οι δασικοί χάρτες και το Δασολόγιο.
Εάν επιπλέον, αναγνωρισθεί ότι η προστασία του περιβάλλοντος είναι πρωτίστως ζήτημα πολιτικών επιλογών, γίνονται εύκολα αντιληπτά τα αίτια της προβληματικής εφαρμογής των
Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος
σελίδα 3/9
νόμων και της σχετικής νομολογίας των δικαστηρίων, αλλά και της γενικής πολιτικής απαξίωσης για το περιβαλλοντικό κεκτημένο, που επηρεάζει ιδιαίτερα την επί της ουσίας αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης και παράλληλα και τον τρόπο λειτουργίας των αρμόδιων υπηρεσιών της δημόσιας διοίκησης. Επιπλέον, καθώς τα περιβαλλοντικά προβλήματα συσσωρεύονται και διεθνοποιούνται, η δημόσια διοίκηση εμφανίζεται ολοένα και πιο ανεπαρκής στην αντιμετώπιση σοβαρών περιβαλλοντικών κρίσεων που όλο και πιο συχνά λαμβάνουν ανησυχητικές διαστάσεις για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια. Οι, ήδη, αδύναμοι μηχανισμοί ελέγχου του περιβαλλοντικού εγκλήματος και επιβολής κυρώσεων όχι απλώς δεν επαρκούν, αλλά δίνουν προς τον επίδοξο περιβαλλοντικό εγκληματία την εικόνα ενός κράτους στο οποίο η παραβίαση των νόμων συμφέρει περισσότερο από την τήρησή τους. Πέρα όμως από τη διαχρονική έλλειψη πολιτικής βούλησης για τη χάραξη μιας ολοκληρωμένης και σύγχρονης πολιτικής για το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη, οι κυριότερες
ανεπάρκειες
του
σημερινού
συστήματος
διαμόρφωσης
και
εφαρμογής
περιβαλλοντικής πολιτικής είναι οι εξής:
Περίπλοκη και ασαφής νομοθεσία, τόσο σε ζητήματα που επιφυλάσσουν συγκρούσεις, όπως οι προστατευόμενες περιοχές και η χωροθέτηση ΑΠΕ, όσο και σε τομείς σημαντικού οικονομικού ενδιαφέροντος, όπως η πολεοδομία, η αξιοποίηση του φυσικού και ορυκτού πλούτου της χώρας.
Κατακερματισμός αντικειμένου μεταξύ πολλών συναρμόδιων υπουργείων και φορέων χωρίς ιεραρχημένη και λειτουργική μεταξύ τους σχέση.
Παντελής έλλειψη παγιωμένων δομών, διαδικασιών και πρακτικών άμβλυνσης των συγκρούσεων μεταξύ των διοικητικών φορέων που επιτελούν κρίσιμες λειτουργίες περιβαλλοντικής ρύθμισης και προστασίας αλλά και μεταξύ της διοίκησης και των άμεσα θιγόμενων κοινωνικών ομάδων.
Έλλειψη γνωστικών μέσων και δεξιοτήτων της διοίκησης που θα κατευθύνουν τη λήψη κρίσιμων ρυθμιστικών αποφάσεων.
Έλλειψη επιμόρφωσης σε θέματα τεχνολογίας αλλά και κατάλληλων δομών και διαδικασιών για την εισροή τεχνογνωσίας από εξειδικευμένους επιστημονικούς φορείς, την κοινωνία και το διεθνές περιβάλλον.
Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος
σελίδα 4/9
Έλλειψη κρίσιμων εργαλείων άσκησης περιβαλλοντικής πολιτικής, όπως συνεκτικό Εθνικό Χωροταξικό, Κτηματολόγιο και Δασολόγιο.
Σαφής αδυναμία παρακολούθησης και ελέγχου της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Μέχρι σήμερα, υπό την πίεση κυρίως των δυσμενών περιβαλλοντικών εξελίξεων περισσότερες από 300 περίπου Κοινοτικές Οδηγίες ή Κανονισμοί επιδίωξαν την αντιμετώπιση ποικίλων περιβαλλοντικών ζητημάτων στην Ένωση (ύδατα, αέρας, έδαφος, θόρυβοι, απόβλητα, φύση).
Με την εξέλιξη της τεχνολογίας και τη συσσώρευση εμπειρίας η περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ μετατοπίστηκε από την σημειακή εστίαση στην ολοκληρωμένη προκειμένου να είναι πιο αποτελεσματική η περιβαλλοντική προστασία και πιο ουσιαστική η παρέμβαση για τον περιορισμό και την εξάλειψη των περιβαλλοντικών επιπτώσεις στα φυσικά οικοσυστήματα (βλέπε Οδηγία για τον έλεγχο της ρύπανσης μέσω της Πρόληψης – Οδηγία IPPC, κλπ.).
Και τούτο γιατί έγινε πλήρως αντιληπτό ότι, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί, το έλλειμμα εφαρμογής της Κοινοτικής Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας είναι μεγάλο και οι ρυθμοί συμμόρφωσης πολύ αργοί με συνέπεια την συνεχιζόμενη περιβαλλοντική κρίση, που έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς εντείνονται οι φυσικές καταστροφές και άλλα καιρικά φαινόμενα, που είναι αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της κλιματικής αλλαγής. Επιπρόσθετα, η ΕΕ αντιλήφθηκε ότι οι προσπάθειες για τον περιορισμό της ρύπανσης στο νερό, το έδαφος και την βιοποικιλότητα, αλλά και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής επιβαρύνουν την κοινωνία με σημαντικό οικονομικό κόστος, με δεδομένο ότι πολυάριθμες τοποθεσίες στην Κοινότητα έχουν υποστεί ρύπανση και παρατηρείται θεαματική επιτάχυνση της απώλειας της βιοποικιλότητας. Η ανάδειξη της προστασίας του περιβάλλοντος ως μοχλός κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, αφύπνισε συνειδήσεις και ο προβληματισμός που αναπτύχθηκε στην Κοινότητα είχε ως αποτέλεσμα να αναγνωρισθεί η ανάγκη της έγκαιρης λήψης μέτρων πρόληψης, ως βασική προϋπόθεση για τον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, άρα και του οικονομικού κόστους, υιοθετώντας την Οδηγία για την Περιβαλλοντική Ευθύνη (μια σημαντική οριζόντια πολιτική, με την οποία τέθηκε σε πλήρη εφαρμογή η αρχή του Συντάγματος της ΕΕ «Ο ρυπαίνων πληρώνει»), καθώς και τη νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος μέσω
του Ποινικού Δικαίου.
Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος
σελίδα 5/9
Παράλληλα, ενισχύθηκε η έκταση και η σημασία στα ατομικά δικαιώματα για ένα καθαρό και υγιές περιβάλλον με χαρακτηριστική περίπτωση την Οδηγία 90/313/ΕΟΚ, σχετικά με την ελεύθερη πληροφόρηση για θέματα περιβάλλοντος, η οποία καθιέρωσε στο άρθρο 3 την υποχρέωση των αρμοδίων εθνικών αρχών να παρέχουν πληροφόρηση για το περιβάλλον σε οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το ζητά, χωρίς το πρόσωπο αυτό να πρέπει να αποδεικνύει συμφέρον και, στο άρθρο 4, δικαίωμα του εν λόγω προσώπου να ζητά διοικητική ή δικαστική αναθεώρηση της σχετικής απόφασης, σύμφωνα με τη σχετική εθνική νομοθεσία. Τις ρυθμίσεις αυτές διατήρησε και εμπλούτισε η πρόσφατη Οδηγία 2003/4/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και για την κατάργηση της Οδηγίας 90/313/ΕΟΚ[22], η οποία επιδίωξε μεγαλύτερη διαφάνεια και ενίσχυσε το σχετικό δικαίωμα καθώς και τους όρους άσκησής του, λαμβάνοντας υπόψη τις σχετικές ρυθμίσεις της Σύμβασης του Aarhus. Εξίσου ρητή είναι η καθιέρωση, με την Οδηγία 85/337/ΕΟΚ, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, γνωστή ως Οδηγία «ΕΠΕ», του δικαιώματος πρόσβασης του κοινού σε έγγραφα και πληροφορίες σχετικά με τις σημαντικές επιπτώσεις που ενδέχεται να έχουν στο περιβάλλον τα προαναφερόμενα σχέδια. Παρ’ όλα αυτά στη χώρα μας είναι πολλά ακόμη αυτά που πρέπει να γίνουν αν θέλουμε να θωρακίσουμε περιβαλλοντικά τη χώρα και να διασφαλίσουμε τη δημόσια υγεία, ιδιαίτερα ετούτη την περίοδο κρίσης. Και αυτό γιατί σε κάθε εποχή κρίσης πλήττονται κυρίως, περισσότερο, οι "ασθενέστεροι". Και το περιβάλλον εξακολουθεί να είναι ο "ασθενέστερος" από τους συντελεστές της παραγωγής και, φυσικά, το πρώτο από τα θύματα της κρίσης. Αρκεί να αντιληφθούμε ότι η προστασία του Περιβάλλοντος επηρεάζει θετικά όλους τους άλλους συντελεστές της παραγωγής, δηλαδή την οικονομία και την κοινωνία και ότι όλα είναι θέμα ιεράρχησης αναγκών και προτεραιοτήτων ή καλύτερα, στην περίπτωσή μας, μιας συνεξέτασης. Η ίδια η φιλοσοφία και η έννοια της αειφόρου ανάπτυξης μας εισάγει αναγκαστικά στη λογική αυτή, δηλαδή στο «ομοούσιον και αδιαίρετον» της ανάπτυξης.
Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος
σελίδα 6/9
Η μόνη μας επιλογή σήμερα που μπορεί να εγγυηθεί πραγματική και βιώσιμη ανάπτυξη είναι η αειφόρος ανάπτυξη που πραγματώνεται μέσα από μια συνολική, ενιαία και από κοινού συνεξέταση
των
οικονομικών,
κοινωνικών
και
περιβαλλοντικών
παραμέτρων
της
συγκεκριμένης κάθε φορά επιλογής, προσφέροντας προοπτική για βιώσιμη οικονομία, κοινωνική συνοχή και προστασία του περιβάλλοντος.
Για όλους τους παραπάνω λόγους σας καταθέτουμε τις ακόλουθες θέσεις-προτάσεις, οι οποίες αποτελούν προϋποθέσεις και εργαλεία για την ολοκληρωμένη εφαρμογή του Δικαίου Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο της Αειφόρου Ανάπτυξης: 1. Ενιαία, συνεπής και συνεκτική εθνική περιβαλλοντική πολιτική, με ισχυρή πολιτική βούληση
στο
πλαίσιο
ενός
συνεκτικού
εθνικού
συστήματος
περιβαλλοντικής
διακυβέρνησης. 2. Ουσιαστική ενσωμάτωση κοινοτικών οδηγιών στο εθνικό μας δίκαιο, μετά από διαβούλευση, και θέσπιση μέσων και εργαλείων εφαρμογής 3. Κωδικοποίηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και ενοποίησή της σε ενιαία διάταξη των διάσπαρτων σήμερα ρυθμίσεων και ερμηνειών επί μέρους πτυχών 4. Ενσωμάτωση περιβαλλοντικών απαιτήσεων, όπως προκύπτουν από κοινοτικές οδηγίες, σε όλες τις θεματικές πολιτικές, στην ενέργεια, στις μεταφορές, στη βιομηχανία, στην γεωργία και αλιεία, στην εσωτερική αγορά, κλπ. 5. Συσχετισμός νομοθεσίας ανάμεσα στην πολιτική περιβάλλοντος και τη δημόσια υγεία, ως συνέπεια της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και της ρύπανσης του αέρα, του εδάφους και των επιφανειακών και υπόγειων νερών, που αποτελούν σημαντικές προτεραιότητες των πολιτών, με βασικό άξονα την εφαρμογή της νομοθεσίας για την Περιβαλλοντική Ευθύνη. 6. Αποσαφήνιση των σχετικών εννοιών του ατομικού και συλλογικού «δικαιώματος» στην προστασία του περιβάλλοντος με σκοπό την ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου και του σεβασμού του δικαιώματος, αλλά και της ευθύνης των πολιτών σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος.
Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος
σελίδα 7/9
7. Κατάργηση διατάξεων νόμων και νομοθετικών ρυθμίσεων που αντικρούονται μεταξύ τους,
καθώς
εκπορεύτηκαν
από
διαφορετικά
υπουργεία,
με
αποτέλεσμα
να
καταστρατηγούνται ακόμη και βασικές έννοιες προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. 8. Ολοκλήρωση σε ψηφιακή μορφή όλων των επιστημονικών δεδομένων για την κατάσταση
του φυσικού περιβάλλοντος,
αλλά
και για
τα
αποτελέσματα
της
παρακολούθησης της ρύπανσης του αέρα, του εδάφους, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων και της βιοποικιλότητας 9. Θεσμοθέτηση Κεντρικού Χωροταξικού Σχεδιασμού, ολοκλήρωση Κτηματολογίου και Δασολογίου. 10. Απλούστευση και επιτάχυνση διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης, χωρίς εκπτώσεις στην ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος, σε ένα και μόνο κοινό και ενιαίο νομοθέτημα, συνεκτικό και σαφές. 11. Πλήρης συμμόρφωση έργων και δραστηριοτήτων με καθιέρωση τακτικών ελέγχων και της ουσιαστικής εφαρμογής του θεσμού της «Περιβαλλοντικής Ενημερότητας» όλων των υφιστάμενων εξ αυτών και την απαίτηση «Περιβαλλοντικής Ασφάλισης» όλων των νέων εγκαταστάσεων πριν από την περιβαλλοντική αδειοδότηση ή πριν την ανανέωση ή/και τροποποίηση περιβαλλοντικών όρων των υφιστάμενων εξ αυτών. 12. Ενδυνάμωση υφιστάμενων διοικητικών μηχανισμών περιβαλλοντικού ελέγχου, 12.1. αφενός σε κεντρικό επίπεδο με ταυτόχρονη διατήρηση και ενίσχυση των αρμοδιοτήτων και του θεσμικού ρόλου της Ειδικής Γραμματείας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, 12.2. αφετέρου σε περιφερειακό επίπεδο με την ενίσχυση των Δ/νσεων Περιβάλλοντος, με την επαρκή στελέχωση αυτών από εξειδικευμένο και συνεχώς επιμορφωμένο προσωπικό και με την επαρκή διάθεση κατάλληλων μέσων, εργαλείων, αλλά και επαρκών κινήτρων. 13. Δημιουργία Υπουργείου Αειφόρου Ανάπτυξης ή ενός Ανώτατου Συντονιστικού Οργάνου με σκοπό την ενσωμάτωση των δεσμεύσεων που απορρέουν από την σχετική Στρατηγική της ΕΕ σε όλες τις θεματικές πολιτικές. 14. Εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών σχετικά με την πρόσβαση στην περιβαλλοντική
πληροφόρηση και τη συμμετοχή του κοινού στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων μέσω
Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος
σελίδα 8/9
της ουσιαστικής δυνατότητας πρόσβασης του δικαιώματος (φυσικού ή νομικού προσώπου) στον δικαστή (access to the judge) και την εξασφάλιση αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας (effective judicial protection). 15. Καταπολέμηση της διαφθοράς, της έλλειψης διαφάνειας και της ελλιπούς στελέχωσης των αρμόδιων υπηρεσιών. Ευχόμενοι κάθε επιτυχία στις εργασίες της Επιτροπής στην οποία προεδρεύετε, Επιτροπής που διαχρονικά έχει συμβάλει καθοριστικά στην Προστασία του Περιβάλλοντος, επιθυμούμε να σας δηλώσουμε την πρόθεση του CISD να στηρίξει το έργο της.
Για το ΔΣ του CISD Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη
Η Πρόεδρος
Μαργαρίτα Καραβασίλη
Κωδικοποίηση του Δικαίου Περιβάλλοντος
σελίδα 9/9