Η κρίση αυτή έχει ήδη ανατρέψει τους δημοκρατικούς θεσμούς τόσο σε επίπεδο διαδικασίας λήψης αποφάσεων προς αντιμετώπισή της όσο και στο περιεχόμενο των ίδιων των αποφάσεων που είναι φανερά κατευθυνόμενες στον περιορισμό των δικαιωμάτων των πολιτών.
Η εφαρμογή τέτοιων δυσμενών αποφάσεων απαιτεί την κατασταλτική δράση των κρατικών οργάνων ενάντια σε κάθε διαμαρτυρία.
Η δημοκρατία και η ελευθερία της πλήττονται πλέον καίρια και ίσως ανεπίστρεπτα.
Η πιο καταστροφική κρίση του σύγχρονου κόσμου, την οποία η ανθρώπινη ανευθυνότητα την υποβαθμίζει με την ελπίδα ότι θα «σκάσει» στα χέρια των επόμενων γενεών.
Η τρέχουσα κρίση δεν είναι αποκλειστικά και μόνον οικονομική η οικονομική πτυχή είναι το σύμπτωμα και όχι η πηγή της ασθένειας Οι επιπτώσεις οικονομική κρίση
Η «πηγή» – προέλευση
πολιτική κρίση γεωπολιτική κρίση
• Η διεθνής πολιτική και κοινωνική κρίση
• Η βαθιά πολιτισμική κρίση αξιών.
πολιτισμική και η θρησκευτική κρίση
περιβαλλοντική κρίση Αυτές οι κρίσεις αλληλοενισχύονται και εμπλέκονται μεταξύ τους με τρόπο ασαφές ως προς το αρχικό αίτιο Γιατί
ο επιλεγμένος τρόπος αντίληψης του ανθρώπου είναι κυρίαρχα ανταγωνιστικός και οριστικά κατευθυνόμενος σε μια εργαλειακή αντιμετώπιση του περιβάλλοντος, φυσικού και ανθρώπινου..
Κρίση, σύγκρουση, ανατροπή …
Δεδομένου του μεγέθους των προβλημάτων και της μακροχρόνιας εδραίωσής τους, το μέγεθος των συγκρούσεων αυτών οδηγεί σε «περιβάλλον», που αγγίζει το επαναστατικό.
Και καθώς οι επαναστάσεις, ότι και αν αφορούν, είναι οδυνηρές γενεσιουργοί διαδικασίες, η συγγένεια οικονομίας και περιβάλλοντος ίσως επιτρέψει την «με έναν πόνο γέννα» … έναν τοκετό διδύμων…
Κρίση, σύγκρουση, ανατροπή … Αρκεί η σύγκρουση να στηριχθεί σε υπόβαθρο πολιτισμού, αλληλοσεβασμού, αλληλοεκτίμησης, αναγνώρισης της διαφορετικότητας, κατανόησης των αναγκών του άλλου και κυρίως στην κοινή αντίληψη του δημόσιου οφέλους ... ώστε να φέρει ανατροπή !
ο άνθρωπος θεωρεί κρίση οτιδήποτε, μόνον όταν αυτό τον πιέζει με τα δυσμενή αποτελέσματά του, όπως τον περιορισμό των μισθών και
την ανεργία, και όχι όταν δεν υπάρχουν ακόμη χειροπιαστά αποτελέσματα, αλλά απλώς μια δυσαρμονία με το σύνολο του κόσμου (ανθρωπότητας και περιβάλλοντος) και με τον εαυτό του.
ο άνθρωπος λίγο ενδιαφέρεται για την πνευματική του ολοκλήρωση και ανεξαρτησία, θεωρώντας αυτά ως μία ανώφελη «φούσκα», ένα ψεύτικο όνειρο, ή μία απάτη επιβαλλόμενη από τις εκάστοτε εξουσίες, για να αποτρέψουν την προσοχή του από τα καθημερινά πρακτικά προβλήματα ως ξεπέρασμα της κρίσης θεωρεί την επάνοδο στην προηγούμενη κατάσταση υλικής ευημερίας
υποβάθμιση και καταστροφή του περιβάλλοντος περιλαμβάνει τόσο την υποβάθμιση των εδαφών, των υδάτων και της ατμόσφαιρας όσο και την καταστροφή της βιοποικιλότητας και των λοιπών φυσικών πόρων, όπως π.χ. των δασών.
κλιματική αλλαγή αποδίδεται σε ανθρωπογενή αίτια, δηλαδή σε δράσεις του ανθρώπου.
είναι ένα πρόβλημα για το οποίο θα έπρεπε να ληφθούν παγκόσμια μέτρα – και φυσικά ακόμη περισσότερο που τα αίτιά της είναι ανθρωπογενή.
Υποβάθμιση Συνέπειες στην προσπάθεια ελέγχου της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής
Η απώλεια της βιομάζας και του οργανικού υλικού του εδάφους απελευθερώνει διοξείδιο στην ατμόσφαιρα (συμβάλλοντας στην κλιματική αλλαγή) και προσβάλλει την ποιότητα του εδάφους και τη δυνατότητά του να συγκρατεί υγρασία και θρεπτικά στοιχεία.
Η υποβάθμιση οφείλεται σε κακή διαχείριση της γης: λιπάνσεις, ζιζανιοκτονίες, ψεκασμοί, μονοκαλλιέργειες και εν γένει εντατικές καλλιέργειες κίνδυνος από μεταλλαγμένα που επιχειρείται να επιβληθούν, αλλά που μπορούν να μολύνουν τις υπόλοιπες κανονικές καλλιέργειες και με απρόβλεπτες συνέπειες για τη βιοποικιλότητα και την υγεία
Υποβάθμιση Ενεργειακή εξάρτηση Σημαντικές ποσοτικές και ποιοτικές ελλείψεις νερού • •
μειωμένη παραγωγή τροφής προσβολή της υγείας
Καταστροφή ωκεανών από οξείδωση
(αλλαγή της χημικής σύστασής τους λόγω ποικίλης ρύπανσης)
Απερήμωση Αποψίλωση δασών Απώλεια βιοποικιλότητας Πυρηνική ενέργεια Απόβλητα Φυσικές καταστροφές
Το περιβάλλον στο «απόσπασμα» … η οικονομική κρίση ως άλλοθι … Η προστασία του περιβάλλοντος θεωρήθηκε ότι επηρεάζει αρνητικά τους άλλους συντελεστές της
παραγωγής , τις οικονομικές και κοινωνικές της παραμέτρους… και άρχισε η υποχώρηση και οι
«εκπτώσεις» !
Απουσιάζουν: Η ιεράρχηση αναγκών και προτεραιοτήτων ή καλύτερα η συνεξέτασης. Η κατανόηση της καινοτομίας που έχει εισαγάγει η φιλοσοφία, η λογική και η έννοια της αειφορίας το «ομοούσιον και αδιαίρετον» της ανάπτυξης
η κάθε αναπτυξιακή επιλογή δικαιώνεται μόνο μετά από συνολική, ενιαία και από κοινού συνεξέταση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων της συγκεκριμένης κάθε φορά επιλογής
Βαρύ το τίμημα … Με άλλοθι την επίτευξη, με κάθε τρόπο και κάθε θυσία, των στόχων του μνημονίου, με τρόπο όμως
εντελώς ασυντόνιστο και απρογραμμάτιστο, οδήγησε σειρά υπουργείων να φέρουν προς
ψήφιση στη Βουλή ρυθμίσεις οι οποίες με ζητούμενο (ή και απλώς πρόφαση) την ανάπτυξη υποβάθμισαν τους θεσμούς, την ίδια τη δημοκρατία, και κυρίως τους όρους προστασίας της φύσης. «πάνω από όλα η δημιουργία ελκυστικού κλίματος για επενδύσεις» περιβαλλοντική «υποχώρηση»
Οι εικόνες της ντροπής
Ελλάδα, μια χώρα που χαρακτηρίζεται από την μη τήρηση νόμων
και κανόνων Το περιβάλλον εμφανίζεται ως «αναγκαίο κακό» προκειμένου να διευκολυνθεί η υλοποίηση επιχειρησιακών έργων. Καλλιεργείται ένα αίσθημα ανοχής απέναντι σε κάθε περιβαλλοντική παραβατικότητα, όπως και σε άλλες πλευρές του
δημόσιου βίου, με σοβαρές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τη δημόσια υγεία
Στρεβλώνεται η αγορά, δημιουργώντας οικονομικό πλεονέκτημα στους παραβάτες
Αντιστρέφεται το σύστημα δικαίου Προωθείται η παρανομία και εξασθενούνται οι κοινωνικές
αντιστάσεις.
Οι «επιθέσεις» στο περιβάλλον από το 2011
αυθαίρετα
τακτοποίηση αυθαιρέτων και ημιυπαιθρίων απλοποίηση περιβαλλοντικής αδειοδότησης
Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο Υδατοκαλλιεργειών εφαρμοστικός νόμος μνημονίου 3986/2011
περιστολή πράσινου ταμείου
Σταδιακή αποψίλωση της νομοθεσίας
Σταδιακή αποψίλωση της νομοθεσίας
χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις
μπορούν να παραχωρούνται σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα για τη δημιουργία ορειβατικών καταφυγίων και χιονοδρομικών κέντρων
καθυστέρηση κύρωσης δασικών χαρτών πολεοδόμηση δημόσιας περιουσίας η οποία βρίσκεται σε περιοχές εκτός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων και ορίων οικισμών
νομιμοποίηση παρανομιών διάνοιξη οδών σε πάρκα και άλση πόλεων
μείωση προβλεπόμενων ποινών για τη λαθροϋλοτομία (ν. 4055/2012) εξαίρεση από διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης όλων των έργων «ανάκτησης και διάθεσης αποβλήτων» (ν. 4042/2012)
Χωροταξικό τουρισμού fast track στα Ειδικά Σχέδια Χωρικής Ανάπτυξης Δημοσίων Ακινήτων άμεσες απαλλοτριώσεις σε ακίνητα που βρίσκονται δίπλα στις προς αξιοποίηση δημόσιες εκτάσεις, Παραχώρηση αιγιαλού-παραλίας, νομιμοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών, δυνατότητα επιχωματώσεων
… στο σκαμνί του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ... Καταδίκες για: ΜΗ κατάρτιση των Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής ποταμών. Υποβάθμιση λίμνης Κορώνειας (ανήκει στους υγροτόπους διεθνούς σημασίας Ramsar). Καταργήσεις και συγχωνεύσεις των 29 Φορέων Διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών χωρίς κριτήρια και χωρίς οικονομικό όφελος για την κυβέρνηση Κόλπος Κυπαρισσίας (καρέτα-καρέτα) Ανοικτές Παράνομες Χωματερές Ελλιπείς και αναποτελεσματικοί οι Περιφερειακοί Σχεδιασμοί Αποβλήτων / Έργα ΣΔΙΤ / Εγγυημένες ποσότητες
Ο σημερινός τρόπος ζωής και Σκέψης έχει δείξει τα όριά του . . .
Έλεγχος της κρίσης με παραδοχή της αειφορίας !
Προς ένα νέο, βιώσιμο, μοντέλο ανάπτυξης, όπου: • οι αναπτυξιακές επιλογές προσαρμόζονται στη φύση • επιδιώκεται ισόρροπη συμβολή των οικονομικών, των κοινωνικών και των περιβαλλοντικών παραμέτρων • ελέγχεται η παγκόσμια οικονομία • η ανάπτυξη επαναφέρεται εντός των ορίων της φέρουσας ικανότητας της γης
Η πολυσύνθετη διαμόρφωση της ανθρώπινης εξέλιξης, δημιούργησε την αναγκαιότητα της προσέγγισης της πιο απλής διάστασης της ζωής στον πλανήτη μας, αυτής της διαχείρισης της επιβίωσης του είδους, με λογικές ανάπτυξης επιχειρησιακές και επιστημονικές,
ονομάζοντάς την
Αειφόρος Ανάπτυξη Αει – φέρων
Στο ευρύτατο πλαίσιο του όρου αυτού, συμβιώνουν και συγκρούονται όλες οι ανθρώπινες δραστηριότητες, που αναπτύσσονται στο φυσικό, κοινωνικό, παραγωγικό και οικονομικό περιβάλλον.
Η επίτευξη αειφόρων στόχων Βασίζεται στην ανάπτυξη και εδραίωση: •
νέων αξιών και βιώσιμων προτύπων παραγωγής &
κατανάλωσης •
νέων φορολογικών και οικονομικών εργαλείων για τις επιχειρήσεις
•
καινοτόμων θεσμών & εργαλείων
•
καθαρών, «πράσινων» τεχνολογιών
•
ικανού και ισχυρού θεσμικού πλαισίου κανόνων για την αδειοδότηση των επιχειρήσεων & την αξιολόγηση του κινδύνου
•
γενικευμένων, ικανών περιβαλλοντικών ελέγχων…
•
ισχυρής πολιτικής βούλησης
•
αρχών αειφόρου ασφάλισης και κάλυψης του κινδύνου
Αναστροφή των καταστροφικών δομών του συστήματος Εδραίωση ενός νέου Πολιτισμού Βιώσιμα πρότυπα παραγωγής – κατανάλωσης Βιώσιμες νοοτροπίες, συμπεριφορές, πρακτικές Αποκατάσταση της φυσικής σχέσης του ανθρώπου με τη φύση Ανατροπή της «αρχέγονη» ιδέας της κυριαρχίας του ανθρώπου πάνω στη φύση, στον πλανήτη Ανατροπή των θεωριών του ανθρωποκεντρισμού Αφύπνιση συνείδησης , χωρίς υπακοή ή υποταγή των ανθρώπων σε μια πίστη ή σε μια ιδεολογία
Ισότιμη προτεραιότητα, από κοινού με την αναδιανομή των κερδών της ανάπτυξης, με πνεύμα κοινωνικής δικαιοσύνης Αξιοποίηση των δυνατοτήτων ρύθμισης, προκειμένου η ανάπτυξη να μην είναι ανεξέλεγκτη Ρεαλιστικές ευκαιρίες για την επαναφορά της ανάπτυξης εντός των πραγματικών ορίων και δυνατοτήτων του φυσικού κεφαλαίου, ως συγκριτικό πλεονέκτημα για την Αειφόρο Ανάπτυξη
Ανατροπή στο κοινωνικό σύστημα
το κοινωνικό σύστημα δεν βρίσκεται πλέον έξω από τον άνθρωπο, αλλά έχει ενσωματωθεί μέσα σε αυτόν, άρα έχει υποστεί αλλοτρίωση ή μια μετάλλαξη της συνείδησης που αναπαράγει το σύστημα
Είναι εύκολο να φτιάξεις μια ιδεολογία ή μια θεωρία για την κοινωνία και να καλέσεις τους ανθρώπους να την εφαρμόσουν Είναι τρομερά δύσκολο, ως ανυπέρβλητο, να ξεπεράσεις το εμπόδιο του εαυτού σου και της κουλτούρας που σου πότισαν και τα δεσμά που έχει δέσει γύρω σου το σύστημα
ο δρόμος που πρέπει να περάσει ο καθένας μας είναι ένας πολύ δύσκολος δρόμος
ο δρόμος αυτός περνάει κύρια μέσα από την Παιδεία !
… να παράγουμε και πάλι πολιτισμό…
Και πολιτισμός είναι η συμπεριφορά των ανθρώπων και η παιδεία
… να ξανακερδηθεί η εμπιστοσύνη του ανθρώπου-Πολίτη στον ίδιο του τον εαυτό… … να αντιληφθεί ο Πολίτης το τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό ενέργειας και δράσης που διαθέτει, ένα δυναμικό που είναι ικανό να ανατρέψει κατεστημένες και παρωχημένες νοοτροπίες και συμπεριφορές.
… να αλλάξουμε την κοινωνία αλλάζοντας τον εαυτό μας … Αναγνώριση και ιεράρχηση πραγματικών αναγκών και προτεραιοτήτων στη βάση μιας συνεξέτασης Αναγνώριση της καινοτομία που εισάγει η φιλοσοφία, η λογική και η έννοια της αειφορίας, δηλαδή: Κατανόηση περί το «ομοούσιον και αδιαίρετον» της ανάπτυξης: Δηλαδή ότι η κάθε αναπτυξιακή επιλογή δικαιώνεται μόνο μετά από συνολική, ενιαία και από κοινού συνεξέταση των οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων της συγκεκριμένης κάθε φορά επιλογής
στη βάση ενός ορθολογικού συστήματος περιβαλλοντικής διακυβέρνησης • ελεύθερη πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφόρηση,
• διαφάνεια, • ουσιαστική και έγκαιρη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων
• πρόσβαση στην Δικαιοσύνη (Άρχους)
RIO + 20
Ελπίδα για
Καταπολέμηση μη βιώσιμων προτύπων
Συμφωνία σε αυστηρότερους στόχους
και ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ
Διασφάλιση πολιτικών δεσμεύσεων
προς την πολιτική και θεσμική κατοχύρωση της αειφόρου ανάπτυξης
Ενσωμάτωση περιβαλλοντικών απαιτήσεων στις τομεακές πολιτικές
διεύρυνση της γνώσης και της πληροφορίας
εμπειρία, μεταφορά τεχνογνωσίας, νέοι μέθοδοι έγκαιρης και ουσιαστικής συμμετοχής νέος κώδικας επικοινωνίας και συνεννόησης
διαμόρφωση σαφούς πλαισίου αρχών και κανόνων, θέσπιση δεικτών περιβαλλοντικής απόδοσης, ικανές πολιτικές και εργαλεία με γνώμονα την πρόληψη, την «προφύλαξη» και την περιβαλλοντική και κοινωνική ευθύνη διαφανής και αξιόπιστη αδειοδοτική και ελεγκτική διαδικασία
Ευχαριστώ για την προσοχή σας