Παρατηρητήριο Πολιτών για την Αειφόρο Ανάπτυξη Citizens’ Inspectorate for Sustainable Development
Κράτητος 96 & Η.Κοκκώνη 14, Ν.Σμύρνη, 17124 +30 (210) 9334616 , 30 (6978) 006982 ● info@cisd.gr
Α Ν ΑΚ Ο Ι Ν Ω Σ Η 10 Ιουνίου 2014
Απάντηση του CISD στην από 10.06.2014 ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ με τίτλο «η αλήθεια για τα μεταλλαγμένα και τη στάση της Ελλάδας»
Το ΥΠΕΚΑ έσπευσε, σήμερα 10.06.2014, να δώσει συμπληρωματικές απαντήσεις στους Έλληνες Πολίτες1, με αφορμή την ανοικτή επιστολή που απέστειλε το CISD 2, στις 09 Ιουνίου, προς την Κυβέρνηση και τους Έλληνες Ευρωβουλευτές, για την επικείμενη απόφαση τροποποίησης της οδηγίας 2001/18/EΚ, όσον αφορά στη δυνατότητα που παρέχεται στα κράτη μέλη να περιορίζουν ή να απαγορεύουν την καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (ΓΤΟ) στην επικράτειά τους. Το CISD
χαιρετίζει την άμεση δημόσια απάντηση του ΥΠΕΚΑ, καθώς και την «ρητορική» δέσμευση του Υπουργού ότι «η Ελλάδα είναι αντίθετη και δεν πρόκειται να επιτρέψει την καλλιέργεια ΓΤΟ στο έδαφός της»,
αναμένει η δέσμευση αυτή να κυρωθεί άμεσα με την ανάλογη σαφή θεσμική ρύθμιση, όπως ήδη έχει πράξει η Γαλλία, ενημερώνοντας την κοινή γνώμη για τις συνέπειες που θα έχει η χρήση των ΓΤΟ στη βιολογική και συμβατική γεωργία,
εκφράζει την ικανοποίησή του, εφόσον η παραπάνω δέσμευση αποτελέσει και την ρητή εθνική θέση της Ελλάδας στο επικείμενο Συμβούλιο Υπουργών.
Το CISD αφού ενημερώθηκε επί των διατυπώσεων του «τελικού» κειμένου της Ελληνικής Προεδρίας, τις οποίες παρουσίασε το ΥΠΕΚΑ για πρώτη φορά δημόσια, επιμένει στα ερωτήματα που έθεσε με την από 09.06.14 ανοικτή επιστολή του (στα οποία δεν έλαβε απάντηση) και επιπλέον επισημαίνει τα ακόλουθα:
1 2
http://www.ypeka.gr/Default.aspx?tabid=785&sni[524]=3153&language=el-GR http://issuu.com/cisdissuu/docs/140609_-_0181.00.___-______________
1. Το ΥΠΕΚΑ εξακολουθεί να υπερασπίζεται την «Συμβιβαστική Πρόταση» της Ελληνικής Προεδρίας, ως ένα «αξιόπιστο νομικό οπλοστάσιο», χωρίς ωστόσο να έχει προβεί σε περαιτέρω βελτιώσεις που να ενισχύουν την εφαρμογή της θεμελιώδους Αρχής της Προφύλαξης, της πλέον ισχυρής νομικής βάσης, από αυτές που, κατά περίπτωση, επιλέγονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία 1.1. συμπεριλαμβάνεται στο Σύνταγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 1.2. έχει κατοχυρωθεί διεθνώς μέσω του Πρωτοκόλλου της Καρθαγένης και 1.3. αποτελεί θεμελιώδη κανόνα και της υφιστάμενης Οδηγίας 2001/18 (με βάση την οποία, όταν υπάρχει επιστημονική αβεβαιότητα για τους κινδύνους βλάβης της υγείας ή του περιβάλλοντος, μπορεί η διοίκηση να αρνηθεί την έγκριση ακόμα κι αν τα επιστημονικά στοιχεία είναι ελλιπή).
2. Το τελευταίο κείμενο της Ελληνικής Προεδρίας λαμβάνει υπόψη τροποποιήσεις που πρότεινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επί της αρχικής πρότασης της Επιτροπής (05.07.2011), αλλά ΜΟΝΟ ως προς τη δυνατότητα των κρατών μελών να επικαλούνται όχι μόνο οικονομικούς ή κοινωνικούς λόγους αλλά και περιβαλλοντικούς λόγους συμπληρωματικούς προς εκείνους οι οποίοι εξετάστηκαν κατά τη διαδικασία της επιστημονικής αξιολόγησης και όχι ως προς την αλλαγή του τρόπου λήψης των αποφάσεων, τόσο στη διαδικασία, όσο και στη μεθοδολογία της επιστημονικής αξιολόγησης. 3. Η Ελληνική Προεδρία δεν συμπεριέλαβε διατάξεις οι οποίες ρητά να κατοχυρώνουν 3.1. την επαρκή προστασία στη δημιουργία, διακίνηση, χειρισμό, χρήση, εξαγωγή, κλπ των ΓΤΟ, 3.2. την απόδοση περιβαλλοντικής και οικονομικής ευθύνης για τους παραγωγούς και όχι για τους χρήστες, θεσπίζοντας αυστηρότερες διατάξεις από αυτές της Οδηγίας 2001/18 για την εκτίμηση της επικινδυνότητας, λαμβάνοντας υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα. 4. Η Ελληνική Προεδρία δεν έλαβε σοβαρά υπόψη ότι: 4.1. η επιστημονική γνώση είναι προσωρινή και, πάντως, δεν οδηγεί σε μία, μόνη και αδιαμφισβήτητη αλήθεια 4.2. η έννοια του περιβαλλοντικού κινδύνου βρίσκεται στον πυρήνα του περιβαλλοντικού δικαίου και υπό αυτή την έννοια υποστηρίζεται από την Αρχή της προφύλαξης 4.3. οι ΓΤΟ είναι μια αμφιλεγόμενη καινοτομία, που ενώ δημιουργεί προσδοκίες οικονομικής ανάπτυξης, εγείρει παράλληλα σοβαρά ζητήματα σχετικά με τις επιπτώσεις τόσο στο περιβάλλον ή/και στην υγεία του ανθρώπου όσο και στην κοινωνία 4.4. το δημοκρατικό έλλειμμα διακυβέρνησης, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, δεν εγγυάται μια
κοινωνικά, πολιτικά και επιστημονικά υπεύθυνη αντιμετώπιση των Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (ΓΤΟ). 5. Η Ελληνική Προεδρία δεν έλαβε υπόψη ότι λόγω της σθεναρής αντίθεσης της μεγάλης πλειοψηφίας των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κανένα Κράτος Μέλος της Ε.Ε. δεν προχώρησε, έως σήμερα, σε καλλιέργεια ΓΤΟ (με εξαίρεση το γνωστό παράδειγμα της Ισπανίας με τις γνωστές εξελίξεις), και παρά το γεγονός ότι η αδειοδότηση των ΓΤΟ προς καλλιέργεια εξαρτάται σήμερα αποκλειστικά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασφάλειας Τροφίμων, που έχουν ήδη ανταποκριθεί θετικά σε αρκετές αιτήσεις εταιρειών.
Απάντηση του CISD στην από 10.06.2014 ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ
σελίδα 2/3
Στη βάση των παραπάνω το CISD επανέρχεται ΑΠΑΙΤΩΝΤΑΣ από την Ελληνική Προεδρία να φέρει στο τραπέζι του Συμβουλίου Υπουργών Περιβάλλοντος, στις 12 Ιουνίου, διατάξεις που να 1. συνδέουν τους λόγους απαγόρευσης εισαγωγής και καλλιέργειας ΓΤΟ με την εφαρμογή της αρχής «αυτοδυναμίας τροφίμων», τη βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη, την ποιοτική γεωργία, τη διατήρηση του γενετικού υλικού από τους παραγωγούς, την προστασία της βιοποικιλότητας, την προώθηση της βιώσιμης από οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη ανάπτυξης 2. απαλλάσσουν από νομικές ή άλλες ευθύνες τα Κράτη Μέλη της ΕΕ, που θα απαγορεύσουν την εισαγωγή και καλλιέργεια ΓΤΟ στην επικράτειά τους έναντι των εισαγωγέων εταιρειών 3. κατοχυρώνουν την ταχύτερη δυνατή επαναδιατύπωση της Οδηγίας 2001/18 σε εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της Καρθαγένης για τη Βιοασφάλεια, στη βάση της Αρχής της Προφύλαξης και της περιβαλλοντικής – οικονομικής ευθύνης.
Απάντηση του CISD στην από 10.06.2014 ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ
σελίδα 3/3