Bezpłatne
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
Sezon na
Karkonosze
Dobre rady i ciekawostki nie tylko dla turystów
Z nami wypoczynek w Karkonoszach będzie jeszcze ciekawszy!
Zapraszamy do odwiedzenia najciekawszych miejsc w Karkonoszach!
• Karkonosze – góry dobrych wrażeń • Zielone światło dla rowerów na pogórzu karkonoskim • Konkurs o wielkanocny pobyt w Karkonoszach!
• Cyklobusy dla rowerzystów pod górę i w dół • Produkty z Karkonoszy – oryginalne i regionalne • Kiedy i gdzie: www.krkonose.eu
• Na wycieczkę i do muzeum, czyli poznajemy Karkonosze • Rozsmakujcie się w Karkonoszach ! • Odkryjcie polskie Karkonosze
Strona 2
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Taras widokowy na Labský důl
Drodzy Czytelnicy Sezonu na Karkonosze, Witamy w Karkonoszach, dziękujemy za zainteresowanie i wizytę. Otrzymaliście Państwo do rąk kolejne wydanie gazety turystycznej, wydanej dzięki finansowemu wsparciu Programu Odnowy Wsi realizowanego przez Związek Miast i Gmin Karkonosze. W naszej gazecie znajdziecie Państwo ciekawe informacje o regionie, w którym spędzicie swój wolny czas. Jeżeli czytacie Państwo Sezon na Karkonosze po raz pierwszy, z dumą go przedstawiamy. Jeśli zaś znacie naszą gazetę już z ubiegłego roku, wierzymy, że i tegoroczne wydanie pozwoli Państwu dowiedzieć się o Karkonoszach czegoś nowego. Zapraszamy do skorzystania z wszystkich atrakcji i możliwości wypoczynku, nie tylko aktywnego, jakie oferują Państwu Karkonosze i pogórze karkonoskie. Zatem według Państwa życzenia, niech będzie to odpoczynek aktywny – wędrówki po górach, wycieczki na rowerach górskich, czy też inna forma relaksu, przez Państwa ulubiona. Życzymy dobrego wypoczynku i miłego pobytu ! Ing. Jan Sobotka,
Ing. Jiří Novák,
Przewodniczący Związku Miast i Gmin Karkonosze
Dyrektor Zarządu Karkonoskiego Parku Narodowego
Adolf Klepš,
Naczelnik Ratownictwa Górskiego Republiki Czeskiej
Helmut Dohnálek,
Ing. Antonín Schäfer,
Ing. Rostislav Vondruška,
1. Zastępca Marszałka Województwa Královéhradeckiego
Zastępca Marszałka Województwa Libereckiego
Dyrektor Czeskiej Centrali Ruchu Turystycznego CzechTourism
Karkonosze uczestniczą targach, prezentacjach, workshopach … Menadżerowie Karkonoszy - Związku Miast i Gmin rokrocznie organizują samodzielnie, bądź we współpracy z CzechTourism, województwami Královéhradeckým i Libereckým oraz innymi firmami organizują prezentacje najwyższych czeskich gór. Przedstawiamy poniżej niektóre imprezy, gdzie Karkonosze były prezentowane.
Wystawa Regionalna Karkonosze 2005
Trutnov był już po raz trzeci gospodarzem imprezy promującej miejscowych producentów. Na stoisku Związku Karkonosze po-
kowskich miast, gmin oraz hoteli czy pensjonatów. Było także ogromne zainteresowanie materiałami o turystyce rowerowej w Karkonoszach.
ałalności przewodników czy biur podróży.
Vacantie w Utrechcie
Drugie największe niemieckie miasto zorganizowało 29. edycję międzynarodowych targów turystycznych. Na powierzchni 62 000m2 wystawiało się 1070 wystawców z 80 krajów. Targi odwiedziło 100000 osób. Prawdziwymi wizytówkami Karkonoszy są źródło Łaby i Śnieżka, znane dosłownie przez każdego, a zwłaszcza tych zwiedzających, którzy interesowali się możliwościami uprawiania turystyki rowerowej od źródła Łaby aż do Drezna. Często pytano również o narciarstwo, zarówno biegowe, jak i zjazdowe, a także turystykę pieszą na jesieni.
W dniach 10 - 15.02. 2006 odbyła się w Utrechcie w Holandii prezentacja Karkonoszy, przygotowana we współpracy z CzechTourism. Wysoka frekwencja (ok. 150000 zwiedzających dziennie w ciągu 6 dni) potwierdziła zainteresowanie Karkonoszami jako regionem turystycznym. Udział w prezentacji wzięły także województwa Královéhradecké i Libereckie.
Drużyna brneńska Regiontour i GO
przez materiały reklamowe promowały się miasta członkowskie, gminy oraz firmy.
Touristik & Caravaning w Lipsku
W czasie swojej 15 – letniej historii „TC Leipzig” stał się jednym z największych targów turystycznych w tej części Niemiec. 1100 wystawców z 51 krajów zajęło ponad 56 tys.m². Wysoka frekwencja (ponad 81 000 zwiedzających w ciągu 5 dni) potwierdziła zainteresowanie podróżami. Na stoisku Związku Miast i Gmin były materiały człon-
W dniach 12 – 15.01.2006 odbyły się w Brnie targi turystyczne, według organizatorów największe w swojej historii. Na 11 282m² prezentowało się 1224 firm z 28 krajów świata, a targi odwiedziło łącznie ponad 40000 osób. Na stoisku Karkonoszy – Związku Miast i Gmin można było spróbować piwa z Harrachova i karkonoskiego miodu pitnego, obejrzeć wyroby ze szkła z Poniklá, zobaczyć prezentację wyrobów „Made in Karkonosze“, oraz pozyskać wiele ciekawych materiałów promocyjnych. Wielkie było zainteresowanie turystyką zimową i letnią. Spotkało się także wielu parnterów z branży turystycznej.
Seminarium z przewodnikami Prawie trzystu przewodników zapełniło salę wykładową Narodowego Domu na Winohradach w Pradze podczas seminarium o Karkonoszach, organizowanym przez rządową organizację turystyczną CzechTourism. W trzech pojedyńczych blokach zawarto zaproszenie uzupełnione o fotografie, nowości na 2006 rok, oraz informacje o dzi-
wiosna/lato/jesień 2006
Reisen – Hamburg
Karkonosze – Związek Miast i Gmin Karkonosze - Związek Miast i Gmin zrzesza ponad 38 górskich i podgórskich miast oraz gmin, gdzie na ponad 80 tysiącach hektarów (w województwach Královéhradecké i Liberecké, od miejscowości Kořenov aż po Žacléř), mieszka około 60 000 mieszkańców. Związek, którego siedziba znajduje się w Vrchlabí, powstał w 2000 roku. Jego głównym zadaniem jest wdrażanie projektów, mających służyć rozwojowi ruchu turystycznego w Karkonoszach. Miasta i gminy członkowskie to: Benecko, Bukovina u Čisté, Čermná,
Černý Důl, Dolní Branná, Dolní Dvůr, Dolní Lánov, Harrachov, Horní Branná, Horní Kalná, Horní Maršov, Hostinné, Jablonec nad Jizerou, Janské Lázně, Jilemnice, Klášterská Lhota, Kořenov, Košťálov, Kunčice nad Labem, Lánov, Malá Úpa, Martinice v Krkonoších, Mladé Buky, Paseky nad Jizerou, Pec pod Sněžkou, Poniklá, Prosečné, Rokytnice nad Jizerou, Roztoky u Jilemnice, Rudník, Strážné, Studenec, Svoboda nad Úpou, Špindlerův Mlýn, Vítkovice, Vrchlabí, Vysoké nad Jizerou, Žacléř.
nych w południowych Niemczech Związek Miast i Gmin prezentował Karkonosze już po raz drugi. W sześciu halach nowych hal wystawowych o powierzchni 66000m², wystawiało się 1453 wystawców z 71 krajów – tak wyglądały statystyku 36. rocznika imprezy dla fanów aktywnego spędzania wolnego czasu i podróżowania, która odbyła się w dniach 18 – 22.02.2006. W ciągu 5 dni targi odwiedził ponad 125 000 osób.
va, ręczna produkcja perełkowych ozdób.
K
S
Po raz drugi w Monachium Na największych targach turystycz-
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Tegoroczna 40 edycja największych targów turystycznych trwała pięć dni od 8 do 12.03.2006. Targi odwiedziła rekordowa ilość zwiedzających – 160 000 osób. W 26 dwupoziomowych halach na 150000m² prezentowało się 10 856 wystawców z ponad 70 krajów. Stoisko Związku Karkonosze odwiedzali touroperatorzy, przedstawiciele biur podróży, agencji reklamowych oraz dziennikarze. Oprócz mieszkańców Berlina i turystów odwiedzających Niemcy, targi odwiedziło także wielu Polaków. Najwięcej pytań dotyczyło podróżowania z Berlina do Karkonoszy samochodem i pociągiem.
„ arkonosze góry bez granic”
„ kok“ do Warszawy Polska Agencja Kontakt zorganizowała w Warszawie, stolicy Polski prezentację atrakcji turystycznych w Krajach Nadbałtyckich, na Słowacji, oraz w innych krajach dziesiątki nowych członkowskich państw UE. Ważne miejsce przypadło Republice Czeskiej, reprezentowanej przez Przedstawicielstwo CzechTourism w Polsce. W warszawskim workshopie udział wzięło 150 osób z branży turystycznej, ale też z innych firm: banków, firm eksportowych itd. Przedstawicielka CzechTourism zaprezentowała uczestnikom tego spotkania możliwości uprawiania narciarstwa w czeskich górach, oraz rozdała polskie wydanie gazety turystycznej Sezon na Karkonosze.
ITB Berlin
Jubileuszowy HOLIDAY WORLD w Pradze
15. rocznik targów turystycznych Holiday World odbył się w dniach 23.- 26.03.2006. Zarząd Karkonoskigo Parku Narodowego wykorzystał możliwość wystawiania się pod patronatem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. W bezpośredniej jego bliskości stało stoisko producentów z regionu Karkonoszy, Beskidów i Szumawy, którzy prezentowali i sprzedawali swoje certyfikowane produkty. Stoisko znajdowało się w Hali Targowej. Ogromne wrażenie na zwiedzających zrobiły: wielka kolorowa fotografia Śnieżki - najwyższej czeskiej góry, piwo z Harracho-
Przedstawiciele Karkonoszy-Związku Gmin i Miast podpisali w 2004 roku w Benecku memorandum o wzajemnej współpracy z przedstawicielami polskiego Związku Gmin Karkonoskich. Związek Gmin i Miast Karkonosze skupia trzydzieści osiem miast i gmin z ponad 60000 mieszkańców terenie województw Královéhradecké Liberecké, od Kořenova po Žacléř. Polski Związek Gmin Karkonoskich skupia siedem gmin, pod względem wielkości oraz liczby obywateli, jest podobny do Związku Miast i Gmin Karkonosze. Współpraca tych Związków jest realizowana w projekcie „Karkonosze – góry bez granic”. W jego ramach planowane jest wspólne wydawanie gazetki Sezon na Karkonosze, map polskiej i czeskiej strony Karkonoszy, oraz wzajemne umieszczenie linków na stronach internetowych.
wiosna/lato/jesień 2006
REGION ŽACLÉŘ Na wschodnim krańcu Karkonoszy Grzebień Rýsochorský opada stromo w stronę Žacléřa. Z drugiej strony szerokie kotliny zamykają niespodzianie strome Vrani hory. Teren między nimi nazywa się Regionem Žacléř (Žacléřsko). Pod taką samą nazwą stworzyły Związek Gmin: miasteczko Žacléř wraz z sąsiednimi Bernatice, Královec, Lampertice oraz Zlatá Olešnice. Mają wspólną historię i wspólnie oferują ciekawy pobyt dla swoich gości przez cały rok. Poniżej przedstawiamy kilka propozycji Wśród sportowych i relaksacyjnych form aktywności prym wiedzie turystyka piesza i rowerowa. Najniższe partie regionu mają charakter pogórza, do 1000 m n.p.m. W rejonie Rýchor występuje wiele gatunków kwiatów oraz unikatowy Rýchorsky bór. Pojawia się też szkockie bydło rogate. Na terenie gór Vraní hory oraz Královecký Špičák jest wiele zacisznych zakątków z widokami na różne strony gór. Dla pasjonatów sportu mamy w mieście Žacléř, kompleks sportowy z boiskiem do piłki nożnej, boisko do siatkówki plażowej, centrum fitness oraz saunę. Trasy rowerowe w regionie poprowadzą nie tylko na
HORNÍ LABE Region Podkarkonosze jest jednym z najpiękniejszych i najciekawszych miejsc w Republice Czeskiej. Gminy Čermná, Dolní Branná, Dolní Dvůr, Dolní Kalná, Dolní Lánov, Dolní Olešnice, Horní Kalná, Horní Olešnice, Chotěvice, Klášterská Lhota, Kunčice nad Labem, Lánov, Prosečné, Rudník, Strážné, oraz miasta Hostinné, Vrchlabí założyły Związek Gmin Horní Labe. Impulsem do działania było wspólne budowanie infrastruktury, rozwój ruchu turystycznego, działalność gospodarcza, a przede wszystkim reealizacja projektów mających na celu rozwój gmin położonych wzdłuż rzeki Łaby. Każda gmina w tym mikroregionie ma swój nieodparty urok i można w nich znaleźć wiele ciekawostek. W Vrchlabi, mieście z architekturą ludową, znajduje się Karkonoskie Muzeum, prezentujące interesującą wystawę stałą „Kamień i życie“. Dla zainteresowanych, którzy chcą zobaczyć góry z lotu ptaka, z lotniska w Lanowie przygotowano specjalne loty widokowe. W jednym z najstarszych miast w dolinie Łaby, Hostinne, można naprawdę zachwycić się rzeźbami w Galerii Antycznej Sztuki, malowniczym rynkiem oraz renesansowym ratuszem z gigantami. Warto zobaczyć także czerwoną ścianę skalną nad Łabą w Klášterská Lhota. Dzięki działaniu erozji odkryte zostały warstwy łupkowatych, skał
REGION TANVALD Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia malowniczego regionu Tanvald i poznania atrakcji turystycznych. W ostatnich latach region ten jest znany przede wszystkim jako centrum turystyczne, usytuowane na granicy Karkonoszy i Gór Izerskich. Wśród atrakcji turystycznych Tanvaldska znajduje się wiele wież widokowych - Bramberk, Královka, Černá studnice oraz królowa wszystkich wież Štěpánka. Warto także zobaczyć inne interesujące miejsca – osadę Jizerka, zębatkową linię kolejową Tanvald – Harrachov, zwaną Zubačka, zaporę wodną na Bílé Desné, czy też zbiornik retencyjny Souš, i in. Tanvaldsko oraz Harrachov i Kořenov oferują szeroką paletę możliwości uprawiania turystyki aktywnej, ale i spokojnego odpoczynku. Zimą przede wszystkim narciarstwo zjazdowe i biegowe – w regionie
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Rýchory i do Vraní hory, ale też do Polski. Warto także przejściem turystycznym w Bobr przez Niedamirów dojść do doliny Srebrnika. Albo przez samochodowe przejście graniczne Královec/Lubawka przejechać do Chełmska. Bernartice leżą na zboczu Vraních gór. Trasy rowerowe łączą osady Křenov, Vrchová, Bečkov i Rybníčky. Można wejść na górę Špičák (881m n.p.m.), skąd rozciąga się niezapomniany widok na Karkonosze i tereny przygraniczne z Polską. Przy dobrej pogodzie startują stąd paralotniarze. W gminie znajdują się dwie większe budowle. Przed barokowym kościołem Wniebowzięcia Marii Panny z II poł. XVII w. stoi też barokowa Pieta, dzieło Jiřího F. Pacáka, ucznia sławnego rzeźbiarza Matyáše Brauna. Przy budowie trasy kolejowej z Trutnova do Kralovec/Lubawka w latach 1867 – 1869 dolinę przeciął wiadukt o wysokosci 24 m. Jest to obiekt wykonany wyjątkowo ciekawie, a obecnie ciekawostka turystyczna. Pierwsze wzmianki o Kralovec pochodzą z 1289 roku. Obok przejazdu kolejowego znajduje się pomnik ku czci ofiar I Wojny Światowej, dłuta rzeźbiarza akademickiego Emila Schwantnera, urodzonego 27 sierpnia 1890 w Kralovec. Jest to jedno z niewielu jego dzieł wolnostojących w osadowych z okresu parmu o żelaziście czerwonej barwie. Podczas spaceru po Rudniku na pewno zauważymy wyjątkowe źródło wody mineralnej w uzdrowisku Fort. Wielbicieli architektury w miejscowości Dolni Olesnice zachwyci kościół św. Jakuba z unikatowym, wąskim gzymsem, ozdobionym przez włoskiego architekta C. Valmadi. Piękne są również drewniane domy, o wyglądzie charakterystycznym dla tej części Podkarkonosza. W katastrze gminy na wysokości 520m n.p.m., wznosi się szczyt Bradlo, na którym znajdują się ruiny XIV – wiecznej fortecy. Znaleziska skamielin ślimaków można oglądać w starym łomie w Debrno. Podczas zwiedzania miasteczka Dolni Dvur codziennie można posłuchać melodii wygrywanej przez dzwonki umieszczone na kościele. Melodia zmienia się zgodnie z porami roku. Przez mikroregion przechodzi wiele nowych, niedawno oznakowanych tras rowerowych, z ustawionymi mapami oraz miejscami, gdzie można odpocząć. Zaawansowani sportowcy na pewno chętnie odwiedzą nowo otwarty areał sportowy Techtex-sport w Hostinne. Oferuje on szereg propozycji uprawiania sportu. Letni czas zachęca do odwiedzenia kąpielisk i kempingów, np. Dolni Kalne czy Rudniku. Zapraszamy do odwiedzenia regionu Vrchlabsko, do odkrycia wielu turystycznych propozycji jakie oferuje przepiękna podgórska kraina. Prawdziwy raj dla grzybiarzy jest właśnie tutaj.
wiele jest wyciągów i kolejek linowych, a w Harrachowie nawet znane na całym świecie skocznie narciarskie. Większość ośrodków wyposażona jest w sprzęt do sztucznego zaśnieżania doskonale przygotowanych dla narciarzy tras zjazdowych. Niektóre z nich są przeznaczone dla snowboardzistów, ale rodziny z dziećmi także znajdą tu miejsce dla siebie. W Kořenov i Harrachov, oraz w okolicy, znajduje się wiele kilometrów tras biegowych. Z Harrachowa możemy udać się na wy- cieczkę Karkonoską Magistralą Narciarską, w Kořenov ma swój początek Jizerska Magistrala. Możemy tu także wejść na szlak (w zimie utrzymywane i poprawiane ślady nart biegowych) „Karkonosze – narciarski raj biegowy”. Jego częścią jest 30 km trasa w okolicy wieży widokowej Štěpánka. W regionie Tanvaldsko znajduje się także gęsta sieć szlaków rowerowych. Jest to miejsce idealne do włączenia się na szlaki zarówno w Górach Izerskich, jak
przestrzeni otwartej, które się zachowały do dnia dzisiejszego. Jego prace zachowane w regionie Žacléř to zrekonstuowana fontanna przed Vilą Křenov oraz rzeźba Chrystusa przed cmentarzem w mieście Žacléř. Mniejsze dzieła znajdują się w miejskim muzeum. Interesująca wycieczka, najlepiej rowerowa, to pokonanie trasy (niebieski szlak) przez osady Černá Voda i Bobr. Można w ten sposób zobaczyć, którędy przez dawną bramę, prastarym szlakiem handlowym, ze Śląska na teren Czech Środkowych wdarły się nieprzyjacielskie wojska. Skręćcie w bok na zieloną granicę Růžový palouček (Różana polanka). Tędy właśnie w 1628 udawał się na przymusową emigrację Jan Amos Komenský,
WSCHODNIE KARKONOSZE
Tento projekt je spolufinancován Evropskou unií a Královéhradeckým krajem.
Jeżeli lubicie się bawić i jednocześnie poznać piękno karkonoskiej przyrody , zapraszamy we wschodnie Karkonosze. Weźcie udział w turystycznej grze Wędrowanie po Królestwie Karkonosza. Zasady: gra przeznaczona jest dla dzieci i dorosłych, małych i dużych gości Karkonoszy. Konkurs jest całoroczny rozpoczyna się w sezonie letnim. Czas trwania konkursu przewidziany jest co najmniej na 5 lat, czyli do roku 2010. Aby wziąć udział w konkursie, należy zakupić „paszport” Królestwa Karkonosza, dla dzieci i dla dorosłych. Oba „glejty” są tak samo ważne. Cel: Wędrowanie po Królestwie Karkonosza to gra turystyczna, w której, aby zyskać nagrodę uczestnik musi mieć wbitych do „paszportu”
i w Karkonoszach, gdzie powstaje duży projekt „Karkonosze z siodełka roweru”. Rodzinom z młodszymi dziećmi polecamy łatwy szlak dookoła wieży Štěpánka. Na 14 km oferuje nam piękne panoramy Karkonoszy, górę Tábor, Czeski Raj i Kozákov, szczyt Bezděz, Góry Lužické z dominującym nad nimi wierzchołkiem Ještěd, oraz Góry Izerskie z przepięknym widokiem na górę Jizera. Tyle pięknych widoków na tak małej przestrzeni to rzadkość. Bardziej doświadczeni rowerzyści korzystają z bezpośredniego połączenia szlaków rowerowych z Czeskim Rajem, czy z Polską. W zeszłym roku otworzono turystyczne przejście graniczne Jizerka – Orle, łącząc w ten sposób Góry Izerskie i Karkonosze, bez zbędnego schodzenia do doliny. Na koniec proponujemy obejrzenie zabytku Zubačky – zębatkowej trasy kolejowej Tanvald – Kořenov – Harrachov. Przejażdżka kolejką jest niezapomniana. Trasa wiedzie przez liczne tunele, w górę, i przez izerski wiadukt o wysokości 28m. Przyjedźcie i na własne oczy przekonajcie się o urodzie opisanych miejsc. Jeśli przyjedziecie tylko raz, wracać tu będziecie wielokrotnie. www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Strona 3
założyciel dydaktyki i jeden z najsłynniejszych czeskich emigrantów. Lampertice od XVI w. kojarzą się nieodłącznie z wydobyciem węgla brunatnego. Jeszcze do roku 1992 wydobywano węgiel w tej jednej z najstarszych kopalni w Czechach. O wieloletniej działalności przypominają zabytki techniczne. Jedna z tras zwiedzania prowadzi obok wieży wydobywczej, XVI – wiecznego szybu Jiří. Jest to budowla zabytkowa, chroniona odpowiednimi przepisami. Zlatá Olešnice była w przeszłości kojarzona z wydobywaniem drogich kamieni. Jej dumą jest najstarszy zabytek w regionie, kościół św. Katarzyny. Przed kilku laty ten XVII – wieczny budynek był zagrożony zburzeniem. Dzięki staraniom miejscowej ludności oraz dotacji Czesko – Niemieckiego Funduszu Przyszłości i Programu Ochrony Architektonicznego Dziedzictwa udało się kościół uratować. W okolicy Olešnice rozsiane jest mnóstwo małych fortów, które stanowiły część pogranicznej linii obrony w czasach przed II Wojną Światową. Linia bunkrów wzmacnia betonową twierdzę Stachelberg między Žacléř a gminą Babi pod Trutnovem, zbudowaną w latach 1935 – 1938. W forcie T73 w
lecie są otwarte dla zwiedzających: ekspozycja muzealna oraz labirynt podziemnych korytarzy. Žacléř zwany jest wschodnią bramą Karkonoszy na Rychory. Latem i w zimą można na swojej drodze spotkać bydło rogate rasy szkockiej, które jest hodowane przy schronisku Rychorska bouda. Swoją siedzibę ma tutaj Centrum Wychowania Ekologicznego Zarządu KRNAP. Oferuje całoroczny program dla rodzin z dziećmi, studentów oraz innych miłośników przyrody. Dla tych, którzy trafią tu przypadkiem, od środy do niedzieli czynny jest bufet. Znajduje się na głównym tarasie w gościńcu Hubertus w osadzie Rýchory – Vízov. Przy okazji pieszych wędrówek, wycieczek rowerowych czy na biegówkach, na pewno warto zobaczyć kilka zabytków. Pojedyncze krzyże, które pamiętają jeszcze czasy gotyku, wiele kamiennych, anonimowych dzieł, aż po dzieła mistrzów, zdobią skrzyżowania dróg, place i inne miejsca. Barokowy słup mariański stojący na Rýchorské náměstí to dzieło Jiří F. Pacáka. Zaaranżowane przed ponad wiekiem skamieniałe drewno – arakauryty – przypomina o górniczej przeszłości miasta. Zachwycająca jest miejscowa architektura. Wiele starych domów zachowało dawne arkady. Centrum miasta aż do zamku, przebudowanego z średniowiecznej twierdzy, jest chronioną strefą zabytkową. Nie można zapomnieć o odwiedzeniu regionalnego muzeum w Žacléř na Rýchorské náměstí. Tam jest prezentowana historia regionu oraz eksponowane jest wiele pięknych przedmiotów z dawniejszej i bliższej przeszłości regionu.
Zagrajcie w Królestwo Karkonosza co najmniej 20 pieczątek partnerów Królestwa Karkonosza, czyli firm oferujących usługi turystyczne, z minimum pięciu różnych miast i gmin. Pieczątkę można zdobyć odwiedzając lub korzystając z usług partnerów Królestwa Karkonosza. Spis partnerów Królestwa Karkonosza (czyli miejsc, gdzie można zdobyć pieczątkę) znajduje się w katalogu Królestwa Karkonosza, który jest dostępny w centrach informacyjnych, oraz na stronie
Úpou, Janské Lázně, Černý Důl, Horní Maršov, Malá Úpa, Pec pod Sněžkou. Za uzbierane pieczątki można uzyskać następujące nagrody (aż do wyczerpania zasobów): a) koszulka, reklamówka i długopis b) DVD – film reklamowy o wschodnich Karkonoszach, reklamówka, długopis c) koszulka, kubek d) DVD – film reklamowy o wschodnich Karkonoszach, kubek
www.karkonosovokralovstvi.cz, lub www.vychodnikrkonose.cz. Powyższe miejsca oznaczone są drewnianą tabliczką z logiem Królestwa Karkonosza. Są to następujące miejscowości: Trutnov, Mladé Buky, Svoboda nad
Organizator zastrzega sobie prawo do zmiany zasad i warunków konkursu podczas jego trwania. Svazek obcí Východní Krkonoše 542 26 Horní Maršov 102 tel.499 874 156 fax: 499 874 117 mobil: 731 183 920, 739 055702 e-mail:svazekobcivk@seznam.cz http://www.vychodnikrkonose.cz
REGION JILEMNICE Miasto Jilemnice oraz okoliczne tereny, w sezonie letnim, oferują wiele różnych atrakcji i możliwości spędzania czasu, takich jak agrosturystyka, cykloturystyka, piesze wycieczki czy też wycieczki krajoznawcze. Niewątpliwie każdy znajdzie tu coś dla siebie. Na tym terenie znajduje się wiele gospodarstw agroturystycznych: Farma Hucul, położona na zboczu góry Janova hora, w gminie Vitkovice w Karkonoszach, Ranczo Montara w górnej części Čisté u Horek, w najbardziej wysuniętej na wschód gminie województwa libereckiego. Są tu także: Ekofarma u Kotyku w Roztoky pod Jilemnicami, oraz Ranczo Kocanda w Mříčné. W celu uprawiania cykloturystyki zapraszamy na Obwodnicę Karkonoską. Interesująca jest także trasa o nazwie Wśród podkarkonoskich chałup (za Podkrkonošskými chaloupkami). Mapy wraz z propozycjami wycieczek dostępne są w Centrum Informacyjnym w Jilemnicy.
Naszą propozycją dla wielbicieli pieszej turystyki jest przejście ścieżką naukową „Jilemnice – znana i nieznana”. Średnio trudna trasa o długości 7,5 km rozpoczyna się na rynku jilemnickim, kończy zaś na Tyršovo náměstí. Wycieczkę można połączyć ze zwiedzaniem Muzeum Karkonoskiego i obejrzeniem stałej ekspozycji o początkach narciarstwa, historii Karkonoszy zachodnich, oraz regionalnej kultury ludowej. Warto obejrzeć mały skansen – Zvědavá ulička (Ciekawska uliczka). Od połowy czerwca do połowy września Centrum Informacyjne oferuje możliwość obejrzenia z bliska unikatowego zegara ratuszowego. Inną propozycją na wyprawę jest kamienna wieża widokowa na Přední Žalý. Można zobaczyć także renesansowy zamek w Horní Branna, lub harrachowski grobowiec św. Krzyża, który jest rodzinnym grobowcem rodu Harrachów. Inne ciekawe miejsca to ruiny zamku Rychlovsky hrádek, czy grodu Levín. Mikroregion jilemnicki jest idealnym miejscem do przyjemnego wypoczynku aktywnego, czy też spokojnego relaksu.
Strona 4
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonoski Park Narodowy dla wszystkich Ledwie śnieg zejdzie z gór, ledwie ptaki zaczną śpiewać swoje trele i słońce ogrzeje powietrze, w Karkonoszach pojawiają się pierwsi turyści . Zakładają nieco już rozchodzone buty górskie, zakładają wygodną wiatrówkę, pakują do plecaka czapkę i rękawiczki, tak na wszelki wypadek, krem z filtrem, i wspinają się na upatrzone szczyty. Droga ucieka szybko, a turyści zachwycają się pięknymi widokami. Mogą odpocząć na ławeczkach w wybranych miejscach odpoczynku. Przy tablicy informacyjnej mogą się posilić. Słońce pięknie im świeci, a dobry humor ich nie opuszcza. Jeszcze trochę, i moglibyśmy zacząć ten artykuł tak: turyści muszą wspinać się po kamieniach. Jeśli
chcą się posilić, muszą usiąść w wilgotnej trawie, i przez cały dzień nie poznają tego piękna przyrody, która ich otacza. Jeżeli do tego będzie zła pogoda, chyba nikt nie będzie miał dobrego humoru. O to, aby turyści czuli się na szlakach dobrze, dba kilkudziesięciu pracowników Zarządu Karkonoskiego Parku Narodowego. Turyści najczęściej spotkają strażników parku. Udzielą oni niezbędnych informacji, poradzą którą wybrać trasę, lub opowiedzą o przyrodzie parku. Każdy strażnik jest „kopalnią wiedzy” o Karkonoszach. W górach niestety nie poruszają się tylko wytrawni turyści, i dlatego strażnicy pilnują i zgodnie z przepisami, bezwzględnie stosują
Remont szlaków turystycznych Szczytowe partie gór narażone są na ekstremalne warunki klimatyczne. Działalność człowieka, turystów, przejazdy samochodów dostawczych, letnie susze, gwałtowne ulewy, ostre mrozy, oraz silne słońce w połaczeniu z silnym wiatrem sprawiają, że nawet mocna nawierzchnia jezdni jest słabsza, a co dopiero mówić o ziemi i roślinach. Wiąże się to także z używanym do naprawy nawierzchni materiałem nie organicznego pochodzenia, który zawiera cząsteczki zasadowe, które mają niekorzystny wpływ na glebę i właśnie z tego powodu, w różnych miejscach wzdłuż dróg widzimy rosnące chwasty, takie jak pokrzywa, czy ostrożeń. Można jednak zaradzić niszczeniu naturalnej przyrody, używając do naprawy nawierzchni żwiru, czy krystalicznych różnego rodzajów łupków. Zarząd Karkonoskiego Parku Narodowego co roku remontuje odcinki
szlaków turystycznych. W ostatnich latach remontowano odcinki Pec pod Sněžkou - Luční hora, zielony szlak turystyczny naVýrovka oraz czerwony Výrovka - Luční boudu, asfaltowa droga Děvín – Richterovy boudy, część nieutwardzonej drogi České cesty od skrzyżowania U Čtyř pánů w stronę źródła Łaby, aż po Česka budka, asfaltowa droga Vrbatova bouda - skrzyżowanie U Čtyř pánů, odcinku Úseky - Úpské torfowisko - Koňska cesta - po zboczu Luční hory, od skrzyżowania U Čtyř pánů do Kotelské sedlo, czy wreszcie asfaltowa droga Zlatého návrší - skrzyżowanie U Čtyř pánů. Pięknie odnowionymi szlakami przyjemnie jest wędrować, i miło jest chodzić, jak przed wiekami, w początkach rozwoju ruchu turystycznego, po szerokich, płaskich kamieniach. Powraca się w dzisiejszych czasach do technologii, jakiej onegdaj używali górale.
Dwadzieścia pięć pomników przyrody Na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego i jego pasma ochronnego możemy zobaczyć dwadzieścia pięć pomników przyrody, wyjątkowych pod względem rozmiaru czy wieku. Według ustawy o ochronie przyrody i regionu, pomnikiem przyrody (drzewo czy szpaler drzew) może być ustanowione to drzewo, które jest znacznego wieku, wzrostu, czy też posiadające inną cechę charakterystyczną. Pomnikiem przyrody jest także drzewo przypominające ważne wydarzenie historyczne, lub takie, z którym wiążą się wydarzenia historyczne lub legendy. Najwięcej spośród nich to lipy. Ale interesująca jest również stuletnia czereśnia w Horním Lánově (ustanowiona pomnikiem przyrody w listopadzie 2004, ze wzlędu na swój wiek), wierzba w Černém Dole (w centrum miasteczka przy potoku, niedaleko hotelu Aurum), licząca sobie ok. 250 lat, która rośnie na wysokości
620m n.p.m., co jest absolutnie wyjątkowe). Wiąz u Harrachovky (znajduje się w centrum Harrachova, naprzeciwko hotelu o tej samej nazwie), który mierzył 25,5m i był najwyższym w tym czasie wiązem na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego.
Warto także zwrócić uwagę na dąb w Jablonci nad Jizerou
kary pieniężne wobec każdego, kto niszczy karkonoską przyrodę. Specjalne patrole dbają, aby nasza wędrówka była bezpieczna. Ich zadaniem jest też kontrola prawidłowego funkcjonowania ścieżek odpływowych i zbiorników na deszczówkę. Jeżeli zajdzie potrzeba, dokonują drobnych napraw. Ich praca nie należy do najłatwiejszych. Muszą zadbać o 800km karkonoskich szlaków pieszych. Prace budowlane wykonują specjalistyczne firmy. Żeby wędrówka była bezpieczna, remontują kamieniste szlaki górskie.
Widok na Kotel (1435 m n. m.) Jest to praca wykonywana bez użycia maszyn, ponieważ ich wprowadzenie zaszkodziłoby unikatowej górskiej przyrodzie. Często używana jest tradycyjna metoda tzw. pędzlowania, czyli układanie kamieni wg wysokości oraz ich klonowanie. Jest to praca równie wymagająca, co sto lat temu. W terenie turyści często będą widzieli produkty tartaku Zarządu KRNAP – drogowskazy, ławeczki, oraz stoły w miejscach odpoczynku, place zabaw dla dzieci, tablice informacyjne, czy też tabliczki z numerami szlaków. W ostatnich latach Zarząd KRNAP
Ogródki botaniczne Tak mówi się o bujnej i różnorodnej florze rosnącej na zboczach lodowcowych karów karkonoskich. Powstały one dzięki intensywnej współpracy wiatru, lawin i dawnych lodowców. Na krawędziach i w głębi „karkonoskich jam“ – karów – odkłada się dużo śniegu, który jest zwiewany przez wiatr ze zboczy gór i z płaskich, osłoniętych powierzchni. Regularnie schodzą tu lawiny. Na zboczach zagrożonych lawinami nie rosną drzewa, tylko najbardziej wytrwałe krzewy i różne rodzaje ziół. Skryte w cieniu lasu nie miałyby odpowiednich warunków do rozwoju, jakie zapewnia im światło słoneczne, osłona przed wiatrem i dostateczna wilgoć z zalegającego śniegu lawinowego. Od dawna wiatr przynosi tu nasiona roślin, drobne organizmy z niedalekich i bardzo odległych miejsc. Kary można nazwać swoistym „składowiskiem biologicznym”, fenomenem na skalę światową, odkrytym właśnie w Karkonoszach. Nasi przodkowie znali te miejsca o wiele wcześniej, niż poznali je naukowcy. Zbierali w karach lecznicze zioła, a ich działanie potrafili wyjaśnić jedynie przy pomocy wierzeń i mitów. W ten sposób powstały takie nazwy, jak Ogródek Karkonosza czy Czarci Ogródek jako określenia Úpská jáma i Obří důl, Ogródek Kociołkowy (Kotelská zahrádka)w Velká Kotelní jáma.
Ogródek Schustlera na zboczach Pančavské jámy nazwano na cześć ważnego badacza Karkonoszy, profesora Franciszka Schustlera. Wiele miejsc nie zostało jednak jeszcze nazwanych. Są to na przykład: ogródek Karkonosz w Čedičová rokle w Malá Sněžná jáma jeszcze czeka na swoje imię. Pośród setek rodzajów roślin, które występują w karkonoskich ogródkach botanicznych wymieńmy endemity (rośliny unikatowe, występujące jedynie w konkretnym miejscu na świecie): jarzębina karkonoska, skalnica śnieżna; oraz rośliny alpejskie: siekiernica ciemna, sasanka wiosenna, czeremcha skalna, muchotrzew Gerarda, siekiernica naprzeciwlistna, siekiernica mechowata, zawilec narcyzowy, zmienka górska, pierwiosnek maleńki, i wiele innych. Różnorodność dotyczy nie tylko flory karów, ale i fauny, a zwłaszcza owadów. Skały w karach również są wyjątkowe – unikatowe rodzaje gleb, wyziewy ciepłego powietrza z piargów, wyjątowe kształty topniejącego śniegu, znane ze światowych masywów górskich, widok osuwających się lawin, wietrzenie skał pod wpływem mrozu, i in. Ogródki botaniczne w karach są prawnie chronione, a ich oglądanie jest dozwolone tylko ze szlaków.
(przy drodze głównej w kierunku dworca, liczy sobie ok. 250 lat) jesion ve Volském Dole u Špindlerova Mlýna (rośnie niedaleko górnej stacji małego wyciągu narciarskiego, ok. 500m w kierunku północnym). Został ustanowiony pomnikiem przyrody w 1979 roku, z takich oto powodów: „Proponowanym obiektem ochrony jest jesion rosnący na wysokości 850m n.p.m. Jest to miejsce, z któ-
rego rozpościera się szeroki widok na region. Jest to zatem jedyny znany nam jesion o tym rozmiarze w Karkonoszach”. Wiek drzewa szacuje się na ok. 180 lat, wysokość ok. 20m, obwód pnia 5m. Najmłodszym pomnikiem przyrody jest jodła rosnąca w Szpindlerowym Młynie, którą doskonale znają mieszkańcy miasta i odwiedzający je turyści. Rośnie przed dawnym kinem na rynku, dostojnie nad nim górując. Jodła białokora jest jednym z pierwszych drzew rosnących w Karkonoszach, ale obecnie można ją uznać za drzewo zagrożone wyginięciem. Zarząd KRNAP 1 lutego 2005 ustanowił to drzewo pomnikiem przyrody.
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
zainwestował wiele milionów koron w rozwój turystyki i infrastruktury, a przy tym dbał o ochronę karkonoskiej przyrody. Jeśli zaproponujemy turystom dogodną i spokojną drogę, nie będą oni wydeptywać ścieżek skrótowych w Karkonoszach. Dla nich przygotowaliśmy ekologiczno – dydaktyczne tablice informacyjne, miejsca wypoczynku i place zabaw dla dzieci. Szanujemy wszystkich,
Kamienne ludziki nie pochodzą z Karkonoszy W najwyższych partiach Karkonoszy pojawiają się kamienne „ludziki” – piramidy zbudowane z wolno leżących, pojedynczych kamieni. Turyści, którzy w taki sposób dają ujście swoim zapędom artystycznym nie uświadamiają sobie, że w ten sposób nieodwracal nie uszkadzają two ry geomorficzne na górskich grzebieniach. Tego typu miejsca znajdziemy np. w zachodnich Karkonoszach w miasteczku Vysoké w Karkonoszach wschodnich na szczytach Luční oraz Studniční. Regulamin ustanowiony przez Zarząd KRNAP (Karkonoski Park Narodowy) zakazuje tu wstępu. Uszkodzone zostały miejsca na wschód od Śnieżki na wierzchołku Obří hřeben. Anonimowi turyści zbudowali kilkaset „mogiłek”, zużywając mnóstwo leżących kamieni. Poprzez przemieszczanie kamieni dochodzi do uszkodzenia lub zupełnego zniszczenia struktur podłoża, które przez tysiące lat formował lód i mróz. Obecnie możliwe jest wyhodowanie i przesadzanie większości roślin, ale odbudować skalistego podłoża nie potrafi największy nawet specjalista. RNDr. Milena Kociánová, specjalista w Zarządzie KRNAP, pisze: Zimne gleby są przykładami tundrowych warunków klimatycznych, które panowały w Europie Środkowej w epoce lodowcowej. Za granicą, podobne miejsca znajdują się w Skandynawii i Szkocji. Karkonosze są najbardziej wysuniętym na południe elementem tej przestrzeni, będącej niemal reliktem. W Republice Czeskiej podobne kształty znajdują się tylko w Jeseniku. Kamienne piramidy funkcjonują w rejonach, gdzie nie ma żadnych innych drogowskazów. Dlatego też w Czechach ustawianie ich jako drogowskazów, traci sens. Dzięki Klubowi Czeskich Turystów w Karkonoszach działa najlepszy na świecie system turystycznego oznakowania szlaków. Jeżeli zobaczycie Państwo na szlaku kogoś, kto buduje kamienne ludziki, prosimy o zwrócenie mu uwagi lub podarowanie mu egzemplarza naszej gazety i wskazanie tego artykułu.
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Vysoké kolo 1506
Malý Šišák 1440
Strona 5
Sněžka 1602
Pomezní Boudy Harrachov
Wędrówka po grzebieniach.... „Ścieżką przyjaźni” Szlak pieszy, który powstał w latach 1881 – 1886 na mocy polsko – czeskiej konwencji turystycznej ma ponad 80 kilometrów W tym czasie był dostępny dla wszystkich, za okazaniem dowodu tożsamości. Niedozwolone było jednak przekraczanie granic w miejscach innych, niż do tego przeznaczone.
• Sněžné jámy (Śnieżnekotły) (Wielka 1240 m n. p. m. oraz Mała 1175 m n. p. m., górna granica jam 1490 m n. p. m)
Divčí Kameny w tak logiczny sposób mają swego partnera. Surowy klimat ogranicza ilość żyjących organizmów, ale i tak znajdziemy tam np. stonkę porostową, czy szczypawkę. Owady są z kolei pożywieniem dla świergotka górskiego, pleszka domowego czy jerzyka pospolitego.
Zapraszamy na wędrówkę średnio trudnym szlakiem, gdzie przy pięknej pogodzie można podziwiać piękne widoki zarówno Czech, jak i Polski. Prosimy pamiętać o zabraniu ze sobą dowodu osobistego lub paszportu. • Harrachov (686 m n. p. m.) Jego częścią są osady Nový Svět, Rýžoviště, Janov i Mýtiny. Od początków karkonoskiej turystyki jest jednym z ważniejszych ośrodków. Założył go w XVII w. hrabia Ferdynand Bonaventura z Harrachu, który w 1701 roku zakupił województwo jilemnickie. Powstanie Harrachova, podobnie jak osiedlenie się w osadzie Ryzi Potok, łączy się z budową w 1712 roku huty szkła w Novym Svete. Dzisiaj szklarnia i browar to dwie miejskie atrakcje turystyczne. • Wodospad Mumlavsky To najbardziej porywisty karkonoski wodospad, którego wody spadają z wysokości ośmiu metrów. U podnóża wodospadu znajdują się wypłukane w granicie wielkie leje. Są to jedne z najcenniejszych obiektów przyrodniczych w Karkonoszach. • Schronisko Vosecka bouda (1250 m n. p. m.) Zostało zbudowane przed 1743 r., po zakończeniu sporu o granicę między miejscową a śląską szlachtą. Stale rosnący ruch turystyczny oraz starania hrabiego Harracha o wprowadzenie zakazu wypasania zwierząt w lesie oraz ponad jego górną granicą doprowadziły w 1896 roku do zburzenia zniszczonego schroniska i zbudowania nowego. Dzisiejszą postać obiekt zawdzięcza przebudowie po II wojnie światowej.
to wielkie arcydzieło sił przyrody. Głębokość jaru Wielkiej Śnieżnej wnosi 250 m. Śnieżne jeziorka o głębokości 1,5m powstały w wyniku topnienia ustępującego lodowca, ogrodzone są wałami morenowymi. Wiatr operujący w jarach gromadzi nie tylko śnieg, ale i ziemię, nasiona roślin, często przynoszone z daleka. Dlatego możemy w jamach znaleźć północne, wysokogórskie, ale i ciepłolubne rośliny. Śnieżne jamy są domem kilku endemitów (występują jedynie w pewnych konkretnych miejscach na Ziemi). Charakterystyczny kształt nad jamami, który przypomina krakowski zamek królewski, schronisku pod Śnieżnymi Kotłamii dał nazwę Wawel.
• Tvarożnik (1320 m n. p. m.) to samotna, kilkumetrowa skała w kształcie głazu narzutowego. Należy do rodziny granitowych tworów skalnych. Niedaleko Twarożnika w kierunku Jinonoszy, znajduje się kolejna skała identycznego pochodzenia, nazywa się Świńskie Kamienie. Jest to jedno z miejsc, gdzie można obserwować stada przelotnych ptaków.
• Vysoké Kolo (1506 m n. p. m.) Piargowe tarasy na tym granicznym szczycie zachwycają od pierwszego wejrzenia. Tworzy je trzy do pięciu potężnych płyt, co jest widokiem charakterystycznym w Karkonoszach. Tarasy powstały w zimnym klimacie lodowcowym, kiedy skały ulegały stopniowemu zwietrzeniu. Na powierzchni płyt wytworzyły się wielokątne kamienne twory, położone najniżej w Europie Środkowej. Wysokość nad poziomem morza i charakter wegetacji zalicza Vysoke Kolo do stopnia przyrody alpejskiej. Rosną tu wrzos, karłowate świerki, jodły. Ekstremalne warunki klimatyczne nie przeszkadzają jednak egzystencji owadów różnego rodzaju.
• Violik (1472 m n. p. m.) to najwyższa, dwudziestometrowa skała w Karkonoszach. Na jej powstanie, o wiele bardziej niż w przypadku podobnych skał, miało wpływ zwietrzenie wynikłe operowaniem zimnego powietrza. Rozwijające się kontakty handlowe między mieszkańcami obu stron Karkonoszy sprzyjały powstawaniu szlaków turystycznych. Do najstarszych z nich należy Czeski Szlak, po którym także współcześnie prowadzą szlaki turystczne. Jeden z nich łączy m. in. źródło Łaby ze schroniskiem Pod Violikiem po polskiej stronie.
• Divčí (1414 m n. p. m.) a Mužské (1416 m n. p. m.) Kameny (Dziewczęce i Męskie Kamienie) Divčí Kameny to grupa skał na szczycie granicznym. Zostały tak nazwane na pamiątkę śmierci pasterki, która zginęła na pobliskiej łące, zwanej Divčí. Na powierzchni pierwszej grupy skał wyżłobione są okrągłe misy o średnicy kilku decymetrów. Ich powstanie nie jest do końca jasne. Skalna kulisa Mužské Kameny o długości 50m i wysoka na 12m, powstała dzięki erozji, podobnie jak Divčí Kameny. Ich nazwa jest niewątpliwie wyrazem uczuć starych górali dla symetrii.
• Schronisko Petrova bouda (1215 m n. p. m.) W 1811 roku Jan Pittermann na miejscu letniego schroniska założył ośrodek górski. Rozsławiły go kuligi do Szpindlerowego Młyna i Jagniątkowa. W 1880 roku Pittermann rozpoczął próbne jazdy na nartach. W latach 1886 – 7 w sąsiedztwie starej Petrovky zbudowano dwupiętrowy budynek z balkonem i tarasem. • Čihadla (1217 m n. p. m.) Najniższe miejsce Śląskiego Grzbietu. Na podmokłym terenie miejscami wytworzyło się torfowisko. Wielka wichura, która w 1966 roku przeszła nad czeską stroną Karkonoszy, połamała 420 hektarów lasów liściastych.
szkoła. W 1914 r. wydano zgodę na zbudowanie górskiej szosy łączącej Szpindlerowy Młyn i centrum gminy. W dniu 24 września 1938 szosa była zablokowana przy heinleinowsim puczu. Po Układzie monachijskim przez ten teren przeszedł do Czech pułk strzelców górskich i zajął Szpindlerowy Młyn. Tą samą trasą 9 i 10 maja 1945 przedostała się do Karkonoszy część wojsk Armii Czerwonej. W 2004 roku ustanowiono tam piesze i cykloturystyczne przejście graniczne z Polską. • Malý Šišak (1440 m n. p. m.) Asymetryczny granitowy szczyt jest częścią granicznego grzebienia. Jego zbocza pokryte są morzem kamieni, częściowo porośniętym kosodrzewiną. Niektóre krzewy liczą leżące sobie ponad 200 lat. Trudno jest jednak określić wiek wszystkich krzewów, ponieważ leżące gałęzie stopniowo zapuszczają korzenie i się rozrastają. Towarzyszami dla kosodrzewiny są jagody, lub inne rośliny, np. szarotka alpejska, jastrzębiec, goryczka, czy sasanka. • Velký rybník (Wielki Staw 1225 m n.p.m., 6,5 ha i 23m głębokości) Największe karkonoskie jezioro polodowcowe. Jego dno tworzą kamienie, miejscami jest piaszczyste. Polední kámen należy do typowych tworów grzebienia pogranicznego. Malý rybník (Mały Staw 1183 m n.p.m., 2,9 ha i 6,5m głębokości) Razem z Wielką Śnieżną Jamą, kotły nad Wielkim i Małym Stawem są najdoskonalszymi formami jarów w polskich Karkonoszach. Woda w obu stawach ma bursztynowy kolor a jej właściwości fizyczne przypominają jeziora alpejskie, przez 190 dni w roku
1623 rok. Powstało przy starym szlaku handlowym łączącym Czechy i Śląsk. Na standard schroniska niebagatelny wpływ mają częste remonty prowadzone po wielu pożarów, czy zejściu lawin. Jego szczytnego miejsca nie umniejszył nawet pożar, który wznikł w pierwszych dniach mobilizacji w październiku 1938 roku. Dzisiaj Luční bouda znajduje się w rękach prywatnych. • Południowo-zachodnie zbocze Śnieżki Z kamiennego miejsca widokowego zobaczymy szeroką panoramę gór, zbocza Śnieżki i Obří důl. Do doliny Obřího dolu stromo opadają zbocza największego karkonoskiego jaru – Upskiej Jamy. W miejscach schodzenia lawin często rosną rzadkie rośliny i drzewa. Ponad kosodrzewiną na wschodnim zboczu Studnicznej Góry rozciąga się łąka, różniąca się barwą od okolicznych terenów. To miejsce nazywa się Karkonoski Ogródek (Krkonosska zahradka). Pod względem ilości występujących tu gatunków roślinności zalicza się ono do najcenniejszych w Karkonoszach. • Szczyt Śnieżki (1602 m n. p. m.) Najwyższa czeska góra ma niezwykły jak na Karkonosze, spiczasty kształt, zwany Karlingiem. Stworzyły go lodowce napierające na górę z trzech stron oraz cofająca się erozja rzeczna. Mimo ekstremalnych warunków klimatycznych żyje tu wiele rzadkich organizmów. • Obří hřeben Łączy Śnieżkę i Svorovą Górę (Svorova hora). Pogranicze świerków i kosodrzewiny w tej nadmorskiej wysokości nazywamy alpejską granicą lasu. Podczas gdy świerki rosnące w dolinach osiągają wysokość do 35 metrów, drzewa o okolicach alpejskiej granicy lasu osiągają wysokość zaledwie 5 do 7 metrów. Przyczyną tego stanu są ekstremalne warunki klimatyczne. • Svorová hora (1410 m n. p. m.) Pokryta jest kosodrzewiną, której szyszki dojrzewają aż dwa lata. Wśród występujących tu organizmów możemy zaobserwować świergotka łąkowego, skowronka polnego, i wielu innych gatunków żyjących w Karkonoszach. • Soví sedlo (1164 m n. p. m.) Znajduje się między masywem Svorova hora i Tabule. Występują tam ptaki charakterystyczne dla wysokich partii Karkonoszy. W lasach są to gil pospolity i rudzik. Wśród ssaków ryjówka górska, nornik mokradłowy i podziemny.
Poza tym na roślinność leśną negatywnie wpływała emisja opadów. Puste miejsca pozarastały trzcina włosowata oraz jagody. • Schronisko Špindlerova bouda (1215 m n. p. m.) Najstarsze śląskie schronisko założono w 1784 roku. W przeszłości często nękały je pożary, ostatní raz w styczniu 2005. W XIX. czasowo znajdowała się w nim jednoklasowa www.krkonose.eu • www.ergis.cz
są pokryte lodem. Jak na przykład szwajcarskie jezioro Siler-See, położone zaledwie 600 metrów wyżej • Luční bouda ma wyjątkowe miejsce w historii pogórza. Nie znajduje się wprawdzie na trasie „Szlaku czesko-polskiej przyjaźni“, ale jest pierwszym domostwem zbudowanym na samym grzebieniu Karkonoszy. Powstanie tego schroniska datowane jest na
• Pomezní Boudy (1041 m n. p. m.) Początkiem osadnictwa na terenie gminy Mala Upa, gdzie w jej w północnej części znajdują się Pomezni boudy, było przybycie na te tereny w II połowie XVI w. drwali. Rozwój turystyki na tym terenie datuje się na koniec XVIIIw. Od roku 1817 z Pomezni boudy organizowano kuligi, które dojeżdżały do Kowar po śląskiej stronie gór.
Strona 6
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonosze od
Przepiękna
Festiwal Piwa w Vrchlabí Popularna impreza kulturalno – towarzyska, od 1998 roku jest przygotowywana przez Społeczne Stowarzyszenie Organizatorów Karkonoskiego Festiwalu Piwa Vrchlabí. Początki tego wydarzenia były skromne, ale dziś jest to duża impreza, w której biorą udział tysiące wielbicieli piwa, dobrego jedzenia i fantastycznej zabawy. W Festiwalu Piwa w Vrchlabí uczestniczy także wielu gości zagranicznych.
O godzinie 9 imprezę otwiera władca gór Karkonosz. Na scenie występują zespoły grające różne rodzaje muzyki; od muzyki dętej, folk, przez country i rock’n roll, aż po współczesny pop. Tego dnia i przez większą część nocy Rynek w Vrchlabí przemieni się w jeden wielki pub, gdzie będzie można spróbować piwa z 8 – 10 czeskich browarów. Przy ich wyborze kładzie się nacisk na promowanie mniejszych, regionalnych browarów. Do tradycyjnych uczestników należą: „Primator” z Nachodu, „Opat” z Broumova, browary Svijany i Nova Paka, „Bernard” z Humpolca, „Rychtar” z Hlinska. Obecny jest także browar „Krkonosz” z Trutnowa. Nieczęsto bywa, że piwosze mogą w jednym miejscu spróbować tylu gatunków piwa. Organizatorzy sprytnie wykorzystali tą okazję
do przeprowadzenia tzw. „Piwnego Referendum”. Każdy gość dostaje kartę do głosowania, którą wypełnia i wrzuca do urny stojącej przy stoisku wybranego browaru. W wieczornym wydaniu miejscowej gazety ogłasza się wyniki. Zwycięski produkt i jego producent otrzymują dyplom i statuetkę władcy Karkonosza. W ciągu dnia na wielu stoiskach można skosztować wielu potraw, od pieczonego
panorama z Benecka Zapraszamy do odwiedzenia, nowo zbudowanej w malowniczym zakątku pod skałą Jindrova w gminie Benecko kapliczki św. Huberta, która od 2005 roku zastąpiła d z w o n n i c ę, zburzoną w latach osiemdziesiątych XX w. Budowla ma kształt eliptyczny, z wypukłą fasadą, w elewacji nad wyjściem znajduje się relief ze znakiem gminy wyciosanym w piaskowcu. Na dachu pokrytym miedzianymi płytami postawiono dzwonnicę z wieżą o cebulowym kształcie i krzyżem na czubie. Całkowita wysokość budowli wynosi
prosiaka począwszy, przez kiełbasy z rusztu, na świeżych jagodziankach skończywszy. Dla widzów organizuje się rozmaite konkursy, n. p. w toczeniu beczek z piwem lub w piciu piwa na czas. Wiecie jaki jest dotychczasowy rekord w piciu piwa? Najlepszy męski tzw. „tuplak”, 0,5 litra - 11,6 sek. Najlepszy damski - 0,5 litra - 15,6 sek. 9 edycja „Karkonoskiego Festiwalu Piwa” przebiegnie 12.8.2006 na Placu T.G. Masaryka w Vrchlabi. Nie może was tu zabraknąć! Serdecznie zapraszamy! Organizator: Stowarzyszenie Organizatorów Karkonoskiego Festiwalu Piwa Vrchlabi. Więcej informacji: i www.kpivnislavnosti.cz
Austriacy pokonali Prusów w bitwie pod Trutnowem Latem, 27 czerwca 1866 armia pruska wkroczyła na tereny przygraniczne w okolicach Trutnowa i Nachodu. Podążając w głąb kraju, pod Trutnowem miała zatrzymać 10. pułk pod dowództwem podchorążego Ludvika Gablenza. Jeszcze tego dnia dochodzi do krwawej bitwy, która stała się tamtego roku jedną z potyczek prusko – austriackiej wojny. Miała rozstrzygnąć spór między tymi mocarstwami o to, które z nich zjednoczy i zdobędzie hegemonię nad niemieckimi księstwami. 3 lipca 1866 doszło do głównego starcia. W tej jednej z największych bitew XIXw. pod Hradec Kralove, zwyciężyły Prusy. Woj-
na została zakończona, szala przechyliła się na stronę Prus. Później okazało się, iż ta bitwa była jedyną w której Austria pokonała Prusy. W dniu 135. rocznicy bitwy pod Trutnowem, w 2001 roku, uroczyście otwarto szlak dydaktyczny „Dzień bitwy pod Trutnowem 27.06.1866”. W sezonie letnim opiekują się nią i udostępniają turystom członkowie Klubu Historii Wojska Trutnov. Droga od tablicy informacyjnej na placu Krkonošovo náměstí na wzgórze Šibenik zajmuje zaledwie 15 minut. Tutaj znajduje się pomnik 10. pułku, znany bardziej jako mogiła Gablenza. Podczas wakacyjnych weekendów
Dobre olbrzymy w Hostinné W herbie miasta Hostinné są przedstawione dwie postacie olbrzymów. Oto jedna z legend, która opowiada jak do tego doszło. Niegdyś w miejscu założenia miasta Hostinné mieszkali ludzie, których cechował nad podziw duży wzrost. Na pamiątkę dawnych mieszkańców wystawiono pomnik dwóch olbrzymów na wieży miejskiego ratusza. Dziś w regionie wokół miasta znajduje się kilka wiosek. W dawnych czasach tereny te były porośnięte gęstą puszczą, w której żyły dzikie zwierzęta – wilki, niedźwiedzie, rysie i lisy. Budziły one w ludziach wielki strach. Dla wędrowców dodatkowym zagrożeniem byli grasujący rabusie. Pomimo ostrożności, jaką zachowywali, zawsze groziło im niebezpieczeństwo. Łatwo także mogli zabłądzić w głęgokich parowach i umrzeć z głodu oraz wycieńczenia. Często też tak się stawało. Dlatego mieszkańcy miasta podjęli działania, mające poprawić bezpieczeństwo wszystkich ludzi w regionie. Wybrali spośród siebie dwóch silnych, odważnych i bardzo wysokich mężczyzn -
piekarza i rzeźnika. Poprosili ich, aby patrolowali gminę i pomagali każdemu, kto będzie ich pomocy potrzebował. Mężczyźni, posłuszni starszyźnie miejskiej, nieśli pomoc i ochronili w ten sposób wielu ludzi
przy mogile oraz kaplicy Janska czekają na turystów przewodnicy – członkowie Klubu Historii Wojska Trutnov. Można obydwa obiekty zwiedzać, zobaczyć zabytkowe zbroje i mundury, w palisadzie przy pomniku Gablenza jest stoisko z pamiątkami i bar. W miesiącach wakacyjnych, w dni robocze (oprócz poniedziałków), przewodnicy są tylko przy pomniku, ale na życzenie turystów mogą otworzyć kaplicę i udostępnić ją zwiedzającym. przed nieszczęściem. Wielokrotnie też wykazali się bohaterstwem i odwagą. Dlatego wdzięczni mieszczanie wystawili im pomnik - pięciometrowe postacie obydwu obrońców umiejscowiono na ratuszowej wieży. Do dzisiaj pilnują oni porządku nie tylko na rynku, w mieście i jego okolicy, ale i podczas największej miejskiej imprezy kulturalnej w Hostinné – tradycyjnym festynie ludowym „PORCIUNKULE”, mającym związek także z funkcjonowaniem w mieście zakonu franciszkanów. Festyn ma miejsce w pierwszy weekend sierpnia, począwszy od 1684 roku. Tegoroczny, 322 rocznik tego wydarzenia odbędzie się w dniach 4 – 6.08. Będzie mu towarzyszył bogaty program kulturalny, jarmark, odpust, i przede wszystkim, w sobotę o północy nocna rozmowa olbrzymów, które ożywają i rozmawiają z ludźmi. Festyn zakończy pokaz sztucznych ogni z muzyką. Organizator: miejskie centrum informacji turystycznej, Rynek 70 (Náměstí 70, Hostinné). Szczegółowe informacje: ( +420 499 404 476 * infocentrum@muhostinne.cz i www.hostinne.cz www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Godziny otwarcia • maj, czerwiec, wrzesień: soboty i niedziele 13 –18 • lipiec i sierpień: wtorek – niedziela 13 – 18 Przewodnik czeka na turystów w wymenionych terminach, w innym okresie po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym: ( +420 605 787 892
12 m. Kaplica jest pod wezwaniem św. Huberta, patrona myśliwych i leśników, na jej ołtarzu znajduje się obraz autorstwa Miloša Gerstnera. Głównym motywem jest jeleń św. Huberta z krzyżem w porożu. Motyw ten po raz pierwszy pojawił się na liście z pieczęcią Benecka, pochodzącym z 1842 roku. W ostatni weekend lipca, odbywa się coroczna uroczystość św. Huberta. Jak tam dotrzeć? Idziemy szlakiem pieszym od parkingu głównego w kierunku na Horní Štěpanice. Można też kierować się dźwiękiem dzwonu. Słychać go codziennie o 7 rano i o 8 wieczorem. Od strony kaplicy rozciąga się przepiękna panorama Kotla i górnej części gminy Benecko.
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
Strona 7
wiosny do jesieni Ścieżka dydaktyczna „ VIA PIETTE” W czerwcu 2006 roku została zakończona budowa szlaku pieszego, na którym w okolicy Svobody nad Upou i Janskych Lazni ustawiono tablice dydaktyczne. Nazwano ją imieniem byłego działacza Prosper Piette de Rivage o którym mówiono, że jest „Ojcem Karkonoszy”. Pozostawił po sobie tak wiele prac, że nawet pomimo upływu 80 lat od jego śmierci nie wszystkie zostały zgłębione. Trasa spacerowa prowadzi do zabytków i dzikiej przyrody wokół Černohorského potoka. Zadziwiająco barwny i ciekawy jest odcinek od pomnika Pietta do
Modrokamenné boudy. Prowadzi obok pomnika niemieckiego poety okresu romantyzmu Theodora Körnera, jednego z największych mrowisk karkonoskich, najważniejszych dziesięciu skał karkonoskich, ogromnego wapiennego kamieniołomu oraz pozostałości po kopalni, w której w średniowieczu wydobywano złoto i inne kruszce. Podczas pięknej pogody można tę trasę bez problemu pokonać na rowerze górskim. Prosper Piette de Rivage (1846 – 1928) był synem założyciela papierni w Svoboda nad Úpou. Był inteligentem i humanistą, a przy tym od-
noszącym sukcesy badaczem i przedsiębiorcą, a jednocześnie kontynuatorem rodzinnych radycji produkcji papieru w Karkonoszach. Naprawdę zasłużył sobie na miano „Ojciec Karkonoszy”. Jako bezinteresownie wszechstronny, założyciel zarazem skarbnik „Związku Karkonoskiego” należał do ważnych osobistości swoich czasów. Promował i wspierał rozwój ruchu turystycznego w Karkonoszach . Bez pomocy de Rivage’a np. nie ukazywałoby się związkowe czasopismo „Karkonosze w słowie i obrazie” i wiele ówczesnych map turystycznych.
Genius locci zmartwychwstanie
Žalý, Žalý... przepiekny jesteś w dali... Jedyna kamienna wieża widokowa w Karkonoszach została zbudowana ponad sto lat temu i znajduje się na wierzchołku góry Žalý. Zimą najwygodniej jest dostać się na to miejsce krzesełkową kolejką linową z areału narciarskiego w Herlíkovicích k. Vrchlabí. Latem można wybrać szlak turystyczny pieszy z Benecka. Wieża widokowa powstała za przyczyną niemieckiego klubu turystycznego. Początkowo na 1019 metrze karkonoskiego szczytu postawili drewnianą wieżyczkę, ale w 1889 roku zamienili konstrukcję drewnianą na żelazną. W 1892 hrabia Harrach ufundował budowę dzisiejszej kamiennej wieży widokowej.
Z tej budowli o wysokości 18 m rozciąga się jeden z najpiękniejszych widoków w Karkonoszach. Przy dobrej pogodzie zobaczymy stąd Kotel, kopce Hanč i Vrbaty na Zlaté návrší, Medvědín, Černą górę i Śnieżkę. Zobaczymy też inne wierzchołki: Ještěd, Bezděz, Ralsko, Trosky i Zvičiny. Wieża widokowa czynna jest codziennie w godzinach 10 – 16. Taras zamyka się tylko przy bardzo złych warunkach pogodowych. Wstęp: dorośli 10 CZK, dzieci 5 - 12 lat 5 CZK. Bilety wstępu można nabyć bezpośrednio w kasie wieży lub w bufecie. Wieże widokowe w Karkonoszach Stráž (782 m n.p.m.) przy Rokytnice nad Jizerou, Strážník (610 m n.p.m.) nad Peřimovem, Štěpánka (958 m n.p.m.) na wierzchołku Hvězda na granicy Karkonoszy i Gór Izerskich w gminie Příchovice, Černá hora niedaleko uzdrowiska Janské Lázně.
Důl Kovárna pod Śnieżką Już trzeci sezon otwarta jest dla zwiedzających dawna kopalnia Kovárna w Obří důl w miejscowości Pec pod Śnieżką. Turyści, którzy wybiorą się na wycieczkę do kopalni, przejdą korytarzami trasę o długości 250m. Na drogę dostają peleryny, kaski oraz latarki na czoło. Wycieczka trwa godzinę, a turystów oprowadzają profesjonalni przewodnicy Czeskiego Towarzystwa Speleologicznego z Albeřice, które kopalnię eksploatowało przez szesnaście lat i przygotowało do zwiedzania . Trasa zwiedzania umożliwia poznanie sposobów, jakimi dawniej wydobywano rudy, np. przy pomocy ognia, czy też specjalnego rusztowania, używanego do wydobywania rud ze stropu. Można także zobaczyć model średniowiecznego kołowrotu do transportu wydobytego kruszcu. Bilety wstępu do podziemiach należy wcześniej zarezerwować w Centrum Informacji Turystycznej Veselý výlet w Pec pod Śnieżką. W podziemiach można fotografować.
Kapliczki przydrożne, Droga Krzyżowa, i górskie kościółki w Karkonoszach powoli zyskują „nową szatę” . Często zabytkowe, przez wiele lat zaniedbane, powoli powracają do dawnego blasku, dodając radości i urody swojej okolicy. O to, aby przeszłość naszych korzeni, zakurzona poprzez zapomnienie ponownie stała się przesłaniem dla przyszłych pokoleń, stara się Stowarzyszenie Obywatelskie Zdrowe Karkonosze. Jiri Danek dodaje: Na początku ustalamy właściciela kapliczki, krzyża, kościółka, gruntu, warunki renowacji. Następnie sprawdzamy w kronikach i archiwach informacje o tych obiektach, rozmawiamy ze świadkami, pozyskujemy historyczne pocztówki i fotografie. Musimy dokładnie ustalić,
jak dany obiekt kiedyś wyglądał. Przygotowywanie projektu to wydarzenie radosne, rozpoczęcie renowacji już mniej. Tworzymy projekty grantów, współpracujemy z firmami prywatnymi, urzędami miejskimi i gminnymi, Zarządem Karkonoskiego Parku Narodowego. Wspomagają nas także pasjonaci, którzy chętnie oddają się tego typu pracom: architekci, konserwatorzy zabytków, kamieniarze, rzeźbiarze, oraz rzemieślnicy, mający duże doświadczenie w renowacji drobnych i większych zabytków. Starają się oni połączyć stare techniki renowacji z najnowocześniejszymi technologiami.” Zapłatą dla wszystkich są odnowione zabytki i widokowe miejsca odpoczynkowe z przepiękną panoramą Karkonoszy.
Muzyczne Paseky nad Jizerą Zabytkowa architektura ludowa tworzy wyjątkowy klimat gminy. Najwięcej znajduje się tu drewnianych chałup tzw. wysockiego typu. Wiele z nich jest zarejestrowane na Liście Zabytków Kultury. Najcenniejsza jest XVIII – wieczna szkoła - duża, drewniana budowla z charakterystyczną przybudówką. W szkole uczyli kantor Josef Šimůnek i jego pomocník Věnceslav Metelka, to ważne postacie okresu czeskiego Odrodzenia Narodowego, którzy mają wielkie zasługi dla kulturowego rozkwitu miasteczka. Szkoła jest pięknie położona wśród drzew, w bliskim sąsiedztwie zabytkowych, drewnianych chałup. Życie kulturalne w Pasekách na Jizerou rozwijało się niezwykle szybko. W 1789 roku www.krkonose.eu • www.ergis.cz
zbudowano tu kościół, już od roku 1791 rozpoczęto regularną, obowiązkową naukę dzieci. Nauczyciel Josef Šimůnek wspólnie z Věnceslavem Metelkou z chóru miejscowego kościoła grali utwory klasyków wiedeńskich i czeskich. Świadczy o tym bogate archiwum nut. Ta tradycja jest żywa do dziś, a to dzięki działalności Chóru Św. Wacława, interesującego zespołu śpiewaczego Republiki Czeskiej i zarazem organizatora „Paseckiego festiwalu muzycznego“ Jego historia zaczyna się w 1990 roku. Kształt, wspólnie z muzykami, ustalił Ivan Medek, publicysta i były szef gabinetu byłego prezydenta Václava Havla. W 1991 roku swą obecnością zaszczycili
festiwal dyrygenci Václav Neumann i Jiří Bělohlávek. Systematycznie występują z nim czescy soliści i orkiestry, śpiewacy Jana Jonášová, Virginie Walterová, Zdena Kloubová-Puklická, Ivan Kusnjer i inni. Podstawą stałej orkiestry Akademii Św. Wacława są muzycy Czeskiej Filharmonii, Czeskiej Orkiestry Kameralnej, Kwartetu Vlacha oraz ich przyjaciele. Festiwal organizowany przez Chór Św. Wacława, odbywa się zawsze w pierwszej połowie sierpnia i trwa trzy dni. Koncertom towarzyszą także inne wydarzenia, np. wystawy. Podczas kończącej festiwal mszy świętej można usłyszeć słynne dzieła muzyki sakralnej. Tegoroczna edycja „paseckiego festiwalu muzycznego“ odbędzie się w dniach 11 – 13.08. Szczegółowe informacje: i www.svatovaclavskysbor.wz.cz Adres chóru: 512 47 Paseky nad Jizerou 110, Czech Republic ( +420 481 52 37 38 * josef.waldmann@razdva.cz
Strona 8
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
KARKONOSZE Z Dzięki staraniom Związku Karkonosze powstaje projekt, który ma za zadanie zaprezentować turystom mniej znane trasy, znajdujące się często poza centrum Karkonoszy i KRNAP (Karkonoskiego Parku Narodowego). W sezonie 2006 przybyło kilka nowych tras autobusów turystycznych przewożących rowerzystów otwierając nowe możliwości dla turystyki rowerowej. Karkonosze sąsiadują bezpośrednio z Górami Izerskimi i Pogórzem Karkonoskim, które charakteryzują się łagodnymi wzniesieniami. Znajduje się tu kilka możliwości komunikacji dogodnych dla rowerzystów. Szczególnie polecamy skorzystanie z najdłuższej linii cyklobusowej, która prowadzi aż na dworzec w miasteczku Kořenov. Miejscowy Urząd Gminy wspomógł finansowo oznakowanie wielu tras rowerowych według norm opracowanych przez KČT (Klub Czeskich Turystów). W odróżnieniu do oznakowania dróg (znajome, żółte tablice z symbolem roweru oraz numerem trasy), nowe znaki bardziej przypominają te, używane do oznakowania szlaków pieszych. Jedyne różnice to wielkość: 14 x 14 cm, oraz żółty kolor obramowania. Pośrodku znajduje się kolorowy pasek (czerwony, niebieski, zielony lub biały), oraz napis CYKLOTRASY KČT. Nowo oznakowane, według metodyki KČT, zostały także szlaki w regionie Pogórza Karkonoskiego. Szlaki, które polecamy znajdują się właśnie na Pogórzu i prowadzą przez piękne, ale mniej znane miejsca. Na razie nie przemierza ich wielu turystów, jest więc spokojnie, do tego piękne widoki na Karkonosze, mnóstwo ciekawostek turystycznych. Niewątpliwą zaletą są też niskie ceny. Przypominamy, że Karkonoski Park Narodowy w 2005 roku oznakował swoje trasy nowymi żółtymi znakami kierunkowymi, a region Žacléř ma swoje specjalne oznakowanie – kolorowe punkciki w żółtych kwadratach.
Polecamy „Schematyczna mapka znajduje się na stronach 10 – 11. Proponujemy jednak na wycieczkę wyposażyć się w szczegółową mapkę cykloturystyczną.”
1
Z Karkonoszy do Jizerek (1, 1a, 1b)
Te szlaki prowadzą w większości po drogach asfaltowych. Trudne jest pokonanie odcinka Jizerka – Orle wariant 1b, gdzie w pobliżu nowo otwartego turystycznego przejścia granicznego droga nie jest w najlepszym stanie. Dlatego też, kiedy nawierzchnia jest mokra, lepiej jest zsiąść z roweru. Wariant 1a ma długość ok. 17 km. Prowadzi szlakiem nr 22, i później dość długo po utwardzonej drodze, szlaku zielonym. Wariant 1b to ok. 28 km, kończy się przy dworcu w Kořenov, lub w Harrachowie przy dworcu rowerowym, ok. 30 km. Jest trudniejszy od wariantu 1a, jest też większa różnica pokonywanej wysokości, i dodatkowo, w jego obrębie znajduje się wspomniany na początku trudny odcinek w okolicy nowego turystycznego przejścia granicznego Orle. Od dworca w Kořenov wyjeżdża się drogą, którą prowadzi szlak rowerowy nr 22 do Polubné. Stąd kontynuujemy wędrówkę szosą i zarazem szlakiem nr 22 na parking w Jizerka – Mořina, gdzie mogą dojeżdżać także samochody. Wariant 1a z parkingu przy rozstaju dróg skręca w prawo, i zielonym szlakiem prowadzi dalej w stronę doliny rzeki Jizery aż do Martinské údolí. Jadąc z powrotem na dworzec w Kořenov, dojeżdżamy szlakiem niebieskim, po trasie asfaltowej ponownie na szlak rowerowy nr 22. Wariant 1b prowadzi z parkingu Jizerka – Mořina szlakiem rowerowym nr 22. Asfaltową drogą zjedziemy wprost do osady Jizerka. Stąd skręcamy w prawo na żółty szlak pieszy, mijamy muzeum i zjeżdżamy drogą wyłożoną betonowymi płytami w stronę nowego przejścia granicznego, do mostu przez rzekę Jizerę. Odcinek ten jest trudny, ponieważ droga stromo opada, dodatkowo jej odcinek końcowy nie jest uregulowany. Proponujemy zatem zejść z roweru i najtrudniejszy odcinek pokonać pieszo. Za przejściem granicznym, po polskiej stronie, przy pomocy oznakowań dojdziemy do osady Orle. Stąd wyjeżdżamy w kierunku Jakuszyc międzynarodową trasą ER-2. Na skrzyżowaniu skręcamy w lewo, przed wierzchołkiem Dział Izerski i dalej jedziemy wzdłuż nieczynnej torów kolejowych, do przejścia granicznego Polana Jakuszycka – Mýtiny. Za przejściem, na zielony szlak rowerowy wprowadzi nas zielony szlak pieszy. Za przejazdem, pod trasą kolejową musimy się zdecydować,
czy chcemy pojechać zielonym szlakiem rowerowym w lewo i ukończyć jazdę w Harrachowie, czy też pojedziemy w prawo i mijając dworzec pojedziemy dalej stromym zjazdem po zielonym szlaku do Martinské údolí. Stąd pojedziemy szlakiem rowerowym niebieskim, i dalej szlakiem rowerowym nr 22, który doprowadzi nas do punktu rozpoczęcia wycieczki przy dworcu w Kořenov.
2
Rowerem dookoła Štěpanky (2, 2a, 2b)
Dzięki wyznaczeniu głównego szlaku rowerowego nr 22, oznakowania paskowego w okolicy Kořenova, oraz trasom rowerowym oznaczonym przez KRNAP, powstały różne możliwości uprawiania turystyki rowerowej wokół najsłynniejszej wieży widokowej w Karkonoszach – Štěpanka. Wariant 2a ma ok. 24km, jest odpowiedni również dla rowerów trekkingowych. Jedynym odcinkiem, który może sprawić nieco trudności jest odcinek leśny, znajdujący się między Kořenov – Tesařov, a dworcem w Kořenowie koło Zvonička i Lesní chata. Można jednak z tego odcinka zrezygnować i zamiast niego pojechać mało używaną drogą z Kořenov – Tesařov do Polubné, i z powrotem na dworzec Kořenov dojechać szlakiem rowerowym nr 22. Wariant 2b ma długość 22 km, szlak czerwony od gospody Na Perlíčku do Hvězda jest jeszcze trudniejszy, prowadzi przez las i pole, Trasę rozpoczynamy od dworca w Kořenov, jedziemy szlakiem rowerowym nr 22 w kierunku na Jilemnice. Przejeżdżamy przez Dolní Kořenov, mijamy ośrodek sportowy Cutisin. Niedaleko skrzyżowania Na Mytě, z naszym szlakiem połączy się szlak KRNAP nr 3. Jedziemy dalej przepięknym szlakiem usytuowanym na prawym brzegu rzeki Jizery, który miejscowi nazywają Planýrka. Dojeżdżamy do Paseky nad Jizerou. Pomimo, iż KRNAP prowadzi nas szlakiem nr 3 prosto do zabytkowego kościółka, my proponujemy pojechać dalej szlakiem nr 22 do budynku dawnej szkoły, i dalej aż do szosy. Stąd skręcamy w prawo i krótką chwilę jedziemy szlakiem nr 4170. Na następnym skrzyżowaniu skręcamy w prawo i jedziemy szlakiem niebieskim. Wjeżdżamy do centrum Pasek nad Jizerou, gdzie warto obejrzeć Pomnik Dawnych Patriotów. Możemy też zrobić sobie przerwę na „małe co nieco”. Dalej poprowadzą nas szlaki niebieski i szlak KRNAP nr 3, i tak asfaltową drogą pojedziemy między karkonoskim chałupami do chaty
Bosna. Przy niej możemy zatrzymać się na chwilę i rozkoszować pięknym widokiem na Karkonosze Zachodnie i region pod karkonoski od strony zapory wodnej; zgromadzoną w niej wodę wykorzystuje się w zimie do zaśnieżania stoków. Aby pokonać następny odcinek do Kořenov, mamy dwie możliwości. Jeżeli wybierzemy trasę 2a, pojedziemy po szlaku niebieskim i zarazem szlakiem KRNAP nr 3, pojedziemy szlakiem leśnym, jednym z najpiękniejszych w tej części gór, który jest nazywany Famberka. Jadąc tym łagodnym szlakiem, bez większej różnicy w wysokości, na pewno zaskoczą nas swoim urokiem widoki na Jablonec nad Jizerou, czy Dolní Kořenov. Jeśli wybierzemy wariant 2b i skręcimy w lewo przy chacie Bosna, przejedziemy kawałek po asfaltowej trasie i dojedziemy do prawdziwej karkonoskiej gospody Na Perlíčku. Tam możemy odpocząć i się posilić. Przy niej także znajduje się na rozstaju szlaków drogowskaz wskazujący szlak czerwony. Jeśli chcemy dojechać do Kořenova, to właśnie tym szlakiem, który poprowadzi nas koło Krzyża Hutlera do chaty Hvezda. Tak dojedziemy do wieży widokowej Štěpanka, skąd roztaczają się przepiękne widoki na zachodnie Karkonosze, Góry Izerskie i Pogórze Karkonoskie. Do miasteczka Kořenov dojedziemy po czerwonym szlaku. Obie proponowane przez nas wycieczki kończą się w Kořenov – Tesařov, przy centrum informacji turystycznej. Z powrotem do dworca w Kořenov bezpiecznie doprowadzi nas szlak niebieski, prowadzący blisko chat Zvonice i Lesní, mający charakter terenowy, lub szosa na Polubné, skąd szlakiem nr 22 dojedziemy prosto przed dworzec Kořenov.
3
Na rowerze do Krainy Dawnych Patriotów (3a, 3b, 3)
Wycieczka do Krainy Dawnych Patriotów (Kraj Západlých vlastenců) będzie niewątpliwie frajdą dla miłośników historii, ponieważ na trasie przejazdu znajdują się muzea w Paseky nad Jizerou, Vysoké, Poniklá. W naszym miejscu docelowym w Jilemnice jest Muzeum Karkonoskie. Proponujemy dwa punkty wypadowe. Trasa 3a ma ok. 41km i rozpoczyna się w Kořenov przy dworcu, prowadzi szlakiem rowerowym nr 22. i przed Paseky nad Jizerou przechodzi w szlak nr 4170, następnie prowadzi szosą do Vysoké nad Jizerou. Nowe oznakowanie tras umożliwia skorzystanie z 3b, alternatywnej trasy o długości 36km, która rozpoczyna się na rynku w Rokytnice nad Jizerou. Jedziemy szlakiem nr 22 przez miasto (dzielnica Zimní strana), następnie wjeżdżamy szlakiem rowerowym nr 4174, dalej jedziemy przez Stráž do Jablonec nad Jizerou; potem przez Tříč znowu dojedziemy do Vysoké nad Jizerou. Jedziemy dalej z rynku www.krkonose.eu • www.ergis.cz
szlakiem rowerowym nr 4295. Zjeżdżamy do doliny rzeki Jizery. Dalej szlak skręca z szosy w prawo, i trudniejszym szlakiem leśnym prowadzi do osady Jilm. Jadąc dalej szlakiem rowerowym nr 4295 zjeżdżamy nad rzekę, przejeżdżamy główną drogę i za osadą Ponikla, ponownie wjeżdżamy pod górę. Za osadą Jestřábí dojedziemy do głównego szlaku nr 22, którym zjedziemy do Hrabačov, i dalej przejeżdżając przez główną drogę do Jilemnice.
4
Do jaskiń Bozkovskich i na Horní Pojizeří (4, 4a, 4b)
Proponujemy: wyjazd z Jilemnice i wycieczkę po gęstej siatce oznakowanych szlaków rowerowych prowadzących na Horní Pojizeří. To region pięknych widoków i głębokich dolin. Podstawowy wariant trasy nr 4 to ok. 65km i trasę tą można pokonać także na rowerze trekkingowym. Należy jednak nastawić się na trudne zjazdy i podjazdy. Proponujemy jednak zmodyfikować nieco podstawową trasę. Jeżeli z Jilemnice wyjedziemy na most Pelhřymovsky wybierając wariant 4a i wybierzemy jako szlak główny szlak nr 4, łącznie przejedziemy 61 km, natomiast jadąc z Bozkova wybierając wariant 4a, trasa będzie krótsza o ok. 4 km. Wybierając wariant nr 4, na na rynku jilemnickim, wybieramy szlak rowerowy nr 4171, z którego Mříčin skręcamy w prawo na szlak rowerowy 4173. Kto lubi trudniejsze trasy, może wybrać wariant 4a, trasę zieloną, która ma swój początek na skrzyżowaniu przy U Labute i prowadzi obok wieży widokowej na Kozinci. Do Perzimovskiego mostu znajdującego się na szlaku nr 4173 dojedziemy szlakiem niebieskim. Stąd prowadzi pętla nr 4 szlakiem nr 4173 przez: Dolni Sytova, Roprachtice, Helkovice do Roztok koło Semil, gdzie miłośnicy zabytków techniki obejrzą młyn rzeczny. Z Roztok szlak nr 4173 poprowadzi do skrzyżowania U Babety v Jesennym, na którym skręcamy w lewo na szlak nr 4174 po którym dojedziemy do parkingu w Bozkowie. Parking jest przeznaczony dla odwiedzających znane jaskinie dolomitowe w Bozkowie. W miasteczku można wejść na wieżę kościoła, z której rozlega się przepiękny widok. Z Bozkova możemy wybrać szlak 4b i szlakiem 4174 przez Příkrý i Benešov koło Semil do Loukova, gdzie obok Muzeum Techniki do skrzyżowania ze szlakiem nr 4175 w miejscowości Valdice. Można też korzystając z wariantu 4a pojechać trasą 4174 tylko do Podbozkova, jechać szlakiem 4170, obok Sejkorské kapliczki przez Bítuchov, po drodze podziwiać piękny widok na dolinę rzeki Jizery i dojechać do Semil. Stąd szlakiem nr 4175 przez Čikvásky, miejsce, gdzie malował Vladimir
Komarek do skrzyżowania w Valdicach. Stąd wariant 4 szlakiem nr 4175 przez Kundratice do skrzyżowaniem ze szlakiem nr 4171. Dalej, skręcamy w lewo, podziwiając piękną panoramę Zachodnich Karkonoszy, przez miejscowość Mříčná dojeżdżamy do Jilemnice. Czas przejazdu proponowaną trasą można znacznie skrócić korzystając z nowouruchomionej turystycznej linii autobusowej Jilemnice – Semily – Bozkov.
5
Wzdłuż i w szerz przez region Jilemnice (5)
Pętla wokół Jilemnice, oznaczona nr 5, ok. 25km ma swój początek w Jilemnice na skrzyżowaniu U Labutě. Z rynku dojedziemy tam szlakiem nr 22 w kierunku Rokytnice. Zaczynamy szlakiem zielonym wyjazd na Kozinec, dalej szlak niebieski, przez las i pola, przez osadę Martinice dojedziemy do osady Horni Branna. Przejeżdżamy na szlak zielony, ktory częściowo biegnie wspólnie z trasą 22, i tak skracamy trasę do Jilemnice. Trasa wprawdzie obfituje w miejscami trudne odcinki ale można ją przejechać też na trekkingu.
6
Czeski Raj klejnot Eurogeoparku (6)
Czeski Raj został założony jesienią 2005 jako pierwszy europejski geopark w Republice Czeskiej. Z uwagi na ogrom zagadnień geologicznych, przyłączono okolice Jilemnice i Nova Paka, gdzie znaj duje się Skarbiec kamieni szlachetnych i skamielin. Dlatego proponujemy trasę nr 6, ok. 20km i optymalne połączenie obejrzenia zbiorów. Z Jilemnice szlakiem nr 4171 kierunek Lomnice nad Popelkou jedziemy do skrzyżowania U Kruhu. Tu wjeżdżamy na szlak 4175. Okrążamy serpentynami wkoło Karlova, podziwiamy przepiękne widoki na Karkonosze i przez Starą Pakę wjeżdżamy do Novej Paki.
7
Nowe trasy przez jeszcze nieodkryte Pogórze Karkonoszy (7, 7a, 7b, 7c)
Nowe oznaczenie Pogórza umożliwiło połączenie istniejących tras na Horní
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Strona 9
SIODEŁKA ROWERU Pojezeří i Podzvičinsko. Proponujemy wycieczkę po mało znanych zakątkach, gdzie można użyć trochę samotności, spokoju, i gdzie na dodatek jest jeszcze względnie tanio. Podstawowy szlak nr 7 ma ok. 50km, i prowadzi po asfaltowych drogach, które jednakże nie wszędzie są w dobrym stanie. Z Jilemnice wyjeżdżamy szlakiem rowerowym nr 4171 w kierunku na Lomnice nad Popelkou. Po krótkim równoległym odcinku ze szlakiem rowerowym nr 4175 niedaleko Kruhu i na tym szlaku pod Kundraticami przejeżdżamy w kierunku na Semity. Mijamy Kundratice, i dalej szlakiem 4175 skręcamy na Valdice. Za osadą jedziemy szlakiem rowerowym nr 4174, po którym wjedziemy do Košťalova. Miasteczko przejeżdżamy nie oznakowaną drogą główną. W Košťalov można zobaczyć ciekawe miejsce Kovářův mlýn. Na skrzyżowaniu przy dworcu trzeba skręcić na Jilemnice i dalej, skręcamy na Libštát. Od rynku odchodzą dwa szlaki rowerowe, nr 4171 i 4294. Za miasteczkiem należy się trzymać szlaku rowerowego nr 4292, i jadąc dalej mijamy Svojek i miasteczko Tample. Jedziemy dalej serpentynami pod miasteczkiem Karlov, skąd rozpościera się przepiękny widok na Karkonosze, równoległym szlakiem nr 4175. Karlov przejeżdżamy szlakiem rowerowym 4294, skręcamy w lewo i dojeżdżamy szosą do Studanky, dalej jedziemy drogą główną. W Bukowinie jest szlak alternatywny 7a, który umożliwia połączenie ze szlakiem rowerowym na Podzvičinsko, przez Čistá i Borovnice na Pecko. Trasa nr 7 prowadzi szlakiem rowerowym nr 4294 koło kąpieliska i kempingu do miasteczka Dolní Kalné w stronę kościoła. Proponujemy alternatywny szlak 7b nowym szlakiem rowerowym, którym wracamy na Podzvičinsko, i jedziemy na Mostek. Można także wybrać szlak 7c, który prowadzi szlakiem rowerowym nr 4294, aż do jego końca w miasteczku Hostinne. Odcinek Dolní Kalná – Hostinné ok.8 km. Trasa nr 7 prowadzi szlakiem rowerowym nr 4302 przez Horní Kalná do Kunčice, gdzie łączy się z połabskim szlakiem rowerowym nr 24. Dojedziemy nim do dworca we Vrchlabí, jadąc wzdłuż rzeki w przeciwnym kierunku do jej prądu.
8
W poszukiwaniu panoramy Karkonoszy (8, 8a)
Szlaki rowerowe w okolicy Lánov są wyremontowane i nowo oznakowane. Tędy prowadzi proponowany przez nas szlak nr 8, który jest wyjątkowy pod względem widoków na Karkonosze. Łącznie z wyjazdem w kierunku na Čihadlo, mierzy ok. 28km. Ponieważ szlak rowerowy z Vrchlabí do miejscowości Lánov nie jest jeszcze gotowy, zalecamy rozpoczęcie wycieczki od niebieskiego, nieco trudniejszego szlaku, którego miejscem wypadowym jest dworzec we Vrchlabí, a prowadzi przez Lánov do Černý Důl, dokładnie tak, jak trasa nr 9. Następnie, jedziemy szlakiem nr 22 i skręcamy w prawo do Čistá, przejeżdżamy przez drogę główną i kontynuując jazdę tym szlakiem do Fořt. Kierujemy się na szlak nr 4298 prowadzący na Lánov. Chętnym proponujemy trasę 8a, którą możemy dojechać przez Terezín aż do Hostinné, trzymając się szlaku rowerowego nr 4298 i dróg krajowych. Ta trasa ma długość 9km. Trasa nr 8 prowadzi nas w prawo, gdzie drogami lokalnymi dojedziemy do skrzyżowania pod Małą Śnieżką. Jest tutaj miejsce wypoczynkowe, tablica z mapą, można zobaczyć piękną panoramę Karkonoszy. Wzrok przyciąga Čihadlo, najwyższe wzniesienie Wyżyny Hostinskiej. Od tego skrzyżowania dojedziemy szlakiem rowerowym nr 4298 do centrum informacji turystycznej w Lánov. Jest to trasa, którą proponujemy jako alternatywną trasę 8b, ok. 5km. Główna trasa prowadzi dalej pod wierzchołkiem Čihadlo, przez Dolní Lánov do miasteczka Kunčice, szlakiem nr 4299. Do Vrchlabi doprowadzi nas z powrotem szlak rowerowy nr 24.
9
Od kapliczki do uzdrowiska (9)
Zapraszamy do przejażdżki pod Karkonoszami. Proponowana przez nas trasa nr 9 ok. 18km, jej pierwsza część jest łagodna, bez ostrych wzniesień, oznakowana znakami pasowymi. Druga część prowadzi po szosach. Rozpoczyna się przed dworcem w Vrchlabí, prowadzi polną drogą i drogami lokalnymi do Lánov, i dalej szlakiem niebieskim do odnowionych kapliczek, aż do kamieniołomu przy Černý Důl. Pośrodku osady wjeżdżamy na szlak rowerowy nr 22, który prowadzi szosą do miasteczka uzdrowiskowego Jánské Lázně. Szlak nr 22 i proponowana przez nas trasa kończą się w Svoboda nad Úpou.
10
Przemierzając wzdłuż Łaby i przez Hrádeček (10, 10a)
Trasa nr 10, na której został wyznaczony nowy odcinek połabskiego szlaku rowerowego nr 24, ma długość 30km. Szlak ten prowadzi po szosach i asfaltowych drogach. Ma tylko jeden nieszczególny odcinek z kiepską nawierzchnią między osadami Čermná a Vlčice. Prowadzi przeważnie na jednej wysokości, wznosi się jedynie w osadzie Hrádeček. Trasa rozpoczyna się we Vrchlabí przed dworcem, gdzie swój początek ma także połabski szlak nr 24. Przejedziemy po nim wzdłuż rzeki Łaby aż do osady Hostinné, jadąc przeważnie po szosie. Planowane jest wytyczenie i zbudowanie w tym miejscu szlaku rowerowego. W miasteczku Hostinné wjeżdżamy na szlak rowerowy nr 4300, który poprowadzi nas przez centrum i rynek ze znanym pomnikiem olbrzymów. Trzymając się ciągle tego szlaku przejedziemy przez Čermná i Vlčice, i dalej jedziemy krótki odcinek równoległy ze szlakiem rowerowym nr 4299. Możemy nim dojechać do oddalonego o 3,5km Pilníkova, według proponowanej przez nas trasy 10a, i następnie dojechać do szlaki rowerowe w regionie Podzvičinsko, lub skorzystać z pociągu. Trasa nr 10 prowadzi dalej do osady Hrádeček, i obok ruin grodu Břecštejn. Pięknym, leśnym szlakiem rowerowym nr 4300 dojeżdżamy do dzielnicy Trutnova, Horní Staré Město.
11
Od Špindlerovy boudy przez Polskę do Harrachova albo na Pomezni Boudy. (11, 11a, 11b)
Wjeżdżamy nową linią cyklobusu trasą Vrchlabí - Špindlerův Mlýn - Špindlerova bouda, która nawiązuje do kręgosłupa trasy głównej cyklobusů Harrachov - Pomezní Boudy. Z Slezského sedla położonego
1 200 m zjeżdżamy „Drogou Sudeckou“ w kierunku Przesieki i po przejechaniu 3,5 km, wjeżdżamy na polski odcinek tegoż kręgosłupa „Euroregionálny szlak rowerovy“ oznaczony ER-2. Na tym skrzyżowaniu możemy sobie wybrać jedną z propozycji o podobnej długości. 11a Kierunek: Przesieka – Jagniątków - Szklarska Poreba - Jakuszyce zjeżdżamy z trasy E R-2 w kierunku Novosvětský průsmyk - Harrachov Długość trasy /Špindlerova bouda - Harrachov/ = 32 km Róznica wysokości = 400 m
Ciekawostki: obok pięknej panoramy polskich Karkonoszy z jednej strony, i polodowcowych jarów w Kotlinie Jeleniogórskiej, niezwykle interesująca jest panorama polskich Karkonoszy o stromych zboczach. Jadąc tą trasą jesteśmy w Szklarskiej Porębie. Znajdują się tutaj: Muzeum Historii i Kultury, rodzinny dom Gerharda i Karola Hauptmannów ze zbiorami piśmiennictwa i wyrobów ze szkła, które zostały wyprodukowane w miejscowej hucie szkła Józefina. Zbiory sztuki współczesnej znajdują się w Galerii „F”. Minerały i kamienie są w Muzeum Ziemi „Juna”. Muzeum energetyki jest w byłej elektrowni wodnej nad rzeką Kamienna. Co roku w sierpniu odbywa się tu największy w Polsce „Bike Festiwal” składa się z: maratonu, zjazdów, skoków do wody, duo + trio show. Więcej informacji na: www.bikeaktion.pl 11b - kierunek Przesieka - Borowice - Karpacz - Kowary, - kierunek Przesieka - Borowice - Karpacz - Kowary a na skrzyżowaniu ze szlakiem żółtym połączenie Pomezní Boudy Długość szlaku całkiem /Špindlerova bouda - Pomezní Boudy/ = 31 km żółtym szlakiem Różnica w poziomach = 750 m Atrakcje turystyczne: Karpacz - Muzeum sportu i turystyki, Muzeum zabawek, drewniany kościółek Wang z XVIII w., przewieziony do Karpacza z Norwegii w 1842 roku. Western City - miasteczko kowbojskie, gdzie zbudowany jest saloon i biuro szeryfa, oraz można zobaczyć przedstawienie napadu na bank i najazdu Indian. Kowary - pierwotnie osada górnicza, gdzie wydobywano żelazo. Znajduje się tu wiele zabytków: gotycko – barokowy kościół, barokowa kaplica św. Anny z XVIII w., barokowy most z rzeźbą św. Jana Nepomucena, Muzeum historii oraz zamek Nowy Dwór. Sztolnie
DŁUGIE ZJAZDY Nie musimy się męczyć wjeżdżając rowerem pod górę. Karkonosze - Związek Miast i Gmin we współpracy z Zarządem Karkonoskiego Parku Narodowego zalecają skorzystanie z dziewięciu długich zjazdów rowerowych. Specjalnym autobusem dla rowerzystów (cyklobusem) i kolejką linową można wyjechać bardzo wysoko a potem zjechać szybko w dół.
1
Zjazd do Krainy Dawnych Patriotów
Harrachov (680m n.p.m.), Čertova hora (1020m. n.p.m.), Na Kamlu, Janov, Na Mýtě, Havírna, Paseky nad Jizerou, Makov, Zadní Blansko, Přední Blansko, Jablonec nad Jizerou (450m. n.p.m.) = 19km.
2
W poszukiwaniu najpiękniejszej panoramy zachodnich Karkonoszy
Karkonoszy Harrachov (680m. n.p.m.), Čertova hora (1020m. n.p.m.), Ručičky, Dvoračky, Rezek, Roudnice, Hrabačov, Jilemnice (464m. n.p.m.) = 28km.
3
Którędy płynie Łaba
Herlíkovice (538m. n.p.m.), Přední Žalý www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Kowary - zwiedzanie korytarzy o długości 1200 m w dawnej kopalni minerałów. Oznakowanie ER-2: W większości na drzewach, kamieniach, ścianach oraz drewnianych tablicach z kierunkowskazami 30 x 20 cm - nr trasy na białym tle. Niebezpieczne miejsca (skrzyżowania, strome zjazdy, wystające korzenie i in.) oznaczone są kolorem czerwonym - według stopnia skali niebezpieczeństwa od 1 do 3! Zakończenie: obydwa szlaki rowerowe (trudniejszy 11b i łatwiejszy 11a) umożliwiają spędzenie popołudnia w miejscach docelowych (Pomezní Boudy a Harrachov) i powrót na miejsce rozpoczęcia wycieczki cyklobusami, jadącymi po tej trasie – kręgosłupie dla wszystkich tras
12
Rowerem przez Žacléřsko (12)
Žacléřsko leży na wschodnim krańcu Karkonoszy. Niedawno na terenie mikroregionu o tej samej nazwie powstała gęsta sieć oznakowanych szlaków rowerowych, oraz wydano materiały reklamowe z mapkami i szczegółowymi informacjami o regionie. Mają swoje specjalne oznakowanie – kolorowe okręgi w żółtych czworobokach, oraz oryginalne drogowskazy. Równocześnie wszystkie oznakowane trasy otrzymały swoje nazwy. Sieć tras jest jest tak gęsta
a wydane materiały promocyjne tak szczegółowe, że każdy ustali dla siebie najbardziej interesującą trasę. Oprócz miasta Žacléř, które było także nazwane. Sieć szlaków jest tu tak gęsta, a materiały są bogate w informacje. Miasto było niegdyś ośrodkiem górniczym gdzie wydobywano węgiel brunatny, w regionie znajdują się także ważne zabytki techniczne, oraz forty
(1018m. n.p.m.), Benecko, Křížovky, Kněžice, Vrchlabí, Dolní Branná, Kunčice nad Labem, Klášterecká Lhota, Hostinné (350m n.p.m.) = 27km.
4
Latem szlakami narciarskimi
Špindlerův Mlýn (718m n.p.m.), Medvědín (1234m n.p.m.), Horní Mísečky, Třídomí, Na Rovince, Benecko, Horní Štěpanice, Dolní Štěpanice, Hrabačov, Jilemnice (464m n.p.m.) = 25km.
5
rozpoczyna się trasa Libeňska oznaczona niebieską kropką. Szlak prowadzi łąkami w kierunku przeciwnym do nurtu rzeki Ličná na skrzyżowanie w Malý Křenov. Skręcamy w prawo, jedziemy szosą do Křenova, gdzie na skrzyżowaniu ma swój początek szlak rowerowy Kořenovsky, oznaczony punktem zielonym. Po tym szlaku wrócimy do miasteczka Žacléř.
7
Černodolský zjazd
Janské Lázně (670m n.p.m.), Černá Hora (1299m n.p.m.), Černá bouda, 1B kierunek Lučiny, 19 B, 1E z prądem rzeki Čistá, Černý Důl (595m n.p.m.) = 12km.
8
Trutnovský zjazd
Janské Lázně (670m n.p.m.), Černá Hora (1299m n.p.m.), Zlatá vyhlídka, Janská Hora, Mladé Buky, Hrádeček (Břecštejn), Horní Staré Město, Trutnov (414m n.p.m.) = 20km.
Do Malé Labe
Špindlerův Mlýn - Svatý Petr (710m n.p.m.), Pláň (1195m n.p.m.), Kopřivník, Strážné, Mlýnské Domky, Kamenný Mlýn, Dolní Dvůr, Lánov (470m n.p.m.) = 22km.
6
zbudowane w latach 1937 – 38. Ze względu na piękne widoki będzie wycieczka na wierzchołek Královecký Špičák (881m n. p. m.), na który można wjechać na rowerze. Szlaki rowerowe mikroregionu Žacléřsko są w mieście Žacléř połączone z oznakowanymi, karkonoskimi szlakami rowerowymi. Jeśli przekroczymy granicę na przejściu Žacléř Bobr – Niedamirów, lub Královec – Lubawka, i przejedziemy dobrze oznakowanymi szlakami w sąsiedniej Poslce. Polecamy trasę nr 12 o długości ok. 35km, która prowadzi po granicach mikroregionu. Trasa nr 12 prowadzi z Žacléř oznakowanymi szlakami rowerowymi Boberskim, Skrót przez Tory, Černovodska do Královec. Ten odcinek jest oznaczony czerwonym punktem. W Královec przy przejeździe kolejowym skręcamy w prawo i jedziemy po drodze głównej, którą prowadzi także szlak nr 4081, przejeżdżamy następne skrzyżowanie, gdzie rozpoczyna się szlak rowerowy Lomova, oznaczona w pierwszym odcinku czerwonym i niebieskim punktem. Nasza trasa nr 12 trzyma się punktu niebieskiego, prowadzi szlakiem rowerowym krzyżowym i Traversem Vranich hor pod dominującym wierzchołkiem Královecký Špičák. Szlak prowadzi dalej niebieskim punktem do Rybníčky na skrzyżowanie Hony, Debrnska do Voletin, gdzie szlak się kończy. Następnie skręcamy w lewo, przejeżdżamy przez Nové Voletiny i Libeč. Przed wiaduktem kolejowym znowu skręcamy w lewo. Tam
9
Rýchorský zjazd
Horní Malá Úpa (1066m n.p.m.), Dolní Malá Úpa, Cestník, Lysečinská bouda, Horní Albeřice, Rýchorský kříž, Žacléř, Stachelberg, Trutnov (414m n.p.m.) = 30km.
Zjazd pod Liškou
Janské Lázně (670m n.p.m.), Černá Hora (1299m n.p.m.), Pražská bouda, Lesní bouda, Tetřeví boudy, A) - Hříběcí boudy, Strážné, Vrchlabí (465m n.p.m.) = 26km. Tetřeví boudy, B) - Dolní Dvůr, Lánov (470m n.p.m.) = 25km.
• O ile skorzystamy z nowych możliwości wyjazdu na górę dla rowerzystów - kolejki linowej z miejscowości Pec pod Śnieżką (Hnědý vrch - 1 200 m n.m.), możemy zjechać w dół w kierunku na Lesní bouda. Nie można dostać się odwrotnie na szczyt góry Liščí hora - ze względu na specjalne warunki przyrodnicze jest to zabronione.
Strona 10
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
LIBEREC
HRADEC KRÁLOVÉ
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
wiosna/lato/jesień 2006
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Strona 11
LEGENDA Karkonoskie cyklobusy (strona 12) Połączenia kolejowe łączące się z trasami cyklobusów Zalecane szlaki rowerowe (strony 8-9) Długie zjazdy – szlaki rowerowe (strona 9) Szlak Czesko – Polskiej Przyjaźni/Česko Polského přátelství Przejścia graniczne Przejścia graniczne dla pieszych i rowerzystów Przejścia graniczne wyłącznie dla pieszych Muzeum Centrum Informacji Turystycznej Wieża widokowa Tras widokowy z rozległą panoramą Kościół, kaplica Zamek Zabytkowe ruiny Skały Schronisko, posiłki Kemping Kąpielisko 0 km
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
2 km
4 km
6 km
8 km
10 km
Strona 12
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonoskie cyklobusy Od czerwca do września Również w tym roku po Karkonoszach będą kursować autobusy dla rowerzystów. Podczas czerwcowych weekendów, w lipcu i sierpniu codziennie, a we wrześniu w każdy czwartek, oraz weekendy. Dzięki cyklobusom turyści mogą w krótkim czasie poznać najważniejsze miejsca w Karkonoszach. Ze wschodu na zachód, i z powrotem. Dwie regularne linie autobusowe jednego dnia, na
Benecko, Vrchlabí, Janské Lázně, Pec pod Sněžkou do Horní Malá Úpa. Dogodne przesiadki do autobusów, których trasa łączy się z podstawową trasą „kręgosłupem“: z Vrchlabí do Szpindlerowego Młyna, a od tego roku dojedziemy aż do Špindlerova bouda, z Jilemnice - Hrabačova do Vítkovice
w dni powszednie (autobusy jadą do Trutnova). Z Trutnova można skorzystać z cyklobusu jadącego na Pomezní Boudy. Trasy cyklobów łączą się z trasami innych autobusów turystycznych, kursujących po Czeskim Raju. Przystanki, gdzie można się przesiąść to Jilemnice i Hrabačov. Z trasami autobusów łączą się trasy kolejowe: Trutnov – Hostinné, Hostinné – Kunčice – Vrchlabí. Do karkonoskich cyklobusów można wsiąść także w miejscowości Kořenov, dokąd dojeżdżają pociągi z Gór Izerskich. Ceny biletów według taryfy przewoźnika. Za przewóz rowerów pobierana jest opłata dodatowa w wysokości 10 CZK. PAMIĘTAJ! W tym roku rowerzyści mogą skorzystać
z bezpośredniego połącznenia autobusowego z Trutnova na Pomezní Boudy, i z Vrchlabí na Špindlerovu boudu. Radzimy rozpocząć wycieczkę ok. 9 rano. Z Trutnova na Pomezní Boudy, które może być miejscem wypadowym na Rýchory lub Žacléř. Proponujemy skorzystanie z kolejnej nowości. Poranny cyklobus z Vrchlabí jedzie do przejścia granicznego na Špindlerova bouda. Można w ten sposób „wyskoczyć“ na wycieczkę do Polski. Przez Szklarską Porębę dojedziemy do Harrachova, lub w drugą stronę przez Karpacz na Pomezní Boudy. Z obu tych miejsc można przebyć drogę powrotną korzystając z wieczornego cyklobusu. Więcej na stronie 9.
Szczegółowe rozkłady jazdy znajdują się na plakatach. Dostępne są również bezpłatne ulotki, które otrzymamy w centrach informacji turystycznej. Dostępne są także w Internecie: www.krkonose.eu, www.ergis.cz.
trasie o długości ponad 100km, przejeżdżają przez całe Karkonos ze wzdłuż wszerz. Na podstawowej trasie – „kręgosłupie” łączą się inne linie autobusowe i kolej. Codziennie rano w obu kierunkach (rano od godziny 7) wyjeżdża, a wieczorem (ok. 17.30) wraca się trasą „kręgosłupową”: z Harrachova, przez Rokytnice nad Jizerou,
Jeden z najlepszych produktów turystycznych Republiki Czeskiej oraz na Horní Mísečky i z powrotem. Wschodnia część Karkonoszy Miejscowość Žacléř jest połączona z „kręgosłupem tras“ również
Nie tylko z siodła
Niebywale atrakcyjną panoramę obłych szczytów gór i podgórza można obejrzeć z siodła podczas konnej przejażdżki. W Karkonoszach wielu mądrych ludzi ma farmy i dobrze opiekuje się swoimi zwierzętami. Odwiedzając farmy w towarzystwie „miejscowych” przewodników można obejrzeć stajnie, konie, wolno pasące się kozy, krowy. Przede wszystkim jednak farmy proponują swoim gościom bogaty program aktywny, dzień spędzony wśród koni, w siodle, będzie dniem kolorowym, pełnym pięknych i niezwykłych chwil. Ale to nie jedyne możliwości, jest także jazda drabiniastym wozem nauka jazdy w stajni lub na padoku, przejażdżka na prowadzonym koniu, bądź konny spacer w terenie. Polecamy wyjazdy do miejsc, gdzie goście są chętnie witani, mogą się powoli z koniem oswoić i nauczyć jazdy. Mikroregion Jilemnicko wydał materiał reklamowy, który ułatwi orientację. Zawiera nie tylko propozycje wycieczek do interesujących miejsc, ale także informację o obniżce ceny na jednogodzinne „zajęcia” w dowolnej karkonoskiej agroturystycznej farmie. Do większości ciekawych miejsc można łatwo dojść piechotą, lub dojechać
na rowerze, samochodem czy autobusem. Jest tu również wiele dobrze oznakowanych szlaków rowerowych. Zapraszamy więc do poznawania nowych miejsc. Składaną ulotkę można otrzymać w centrach informacyjnych regionu Jilemnicko, usytuowanym w miejscowości Jilemnice na rynku, lub w centrum gminy Benecko w InfoFlora. Radzimy pamiętać, aby przy odwiedzeniu co najmniej 5 zabytków kulturowo – technicznych, zbierać pieczątki, dzięki którym uzyskacie zniżkę do agrofarmy.
wysokiej jakości. W 1999 roku uzyskała certyfikat ekologicznej hodowli na użytek farmy, czyli mięsnego bydła i owiec. Można zamówić grillowanie jagniąt, przejażdżki bryczką lub jazdę konną.
Polecamy: Ranczo Montara, gdzie hoduje się dwadzieścia koni, oferuje naukę jazdy konnej, znajduje się tam szkółka jazdy konnej dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Działa tu klub jeździecki, specjalizujący się w skokach przez przeszkody. Ranczo Kocanda oferuje przejażdżki powozem – latem bryczką, lub wozem cygańskim, w zimie zaś oferuje kulig. Ekofarma rodzinna U Kotyků dobrze gospodarzy, produkuje produkty żywnościowe www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Wydawnictwo COT media przyznało karkonoskim cyklobusom Związku Miast i Gmin Karkonosze 3. miejsce w kategorii Najlepszy produkt turystyczny, w ramach 4. edycji konkursu „Nasz kraj 2005”. Ten projekt to: wartość całkowita - 1.150.000 Kč,37 000km przejechanych w sezonie letnim 2005, 300 000 osób i 3 000 rowerów przetransportowanych cyklobusami. Prawie dwukrotnie większa ilość osób niż w premierowym roku 2004 skorzystała z regularnych połączeń autobusowych i kolejowych. Ile osób przeprawi się w 2006 roku? Doświadczenie pokazało, że połączenia te są niezbędne. Rozważana Przy Farmie Hucul położonej na zboczu góry Janova nad gminą Vítkovice, pasie się stado koni huculskich. Ze względu na ilość i jakość hodowanych zwierząt jest to jedna z najlepszych hodowli w Republice Czeskiej. Pod względem ilości oraz jakości hodowanych klaczy i ogierów, hodowla ta
jest rozszerzenie tras cyklobusów z Polską, gdzie Związek Karkonosze poszukuje obecnie organizacji partnerskiej. Projekt, wspierany przez województwa Liberecké i Královehradecké, miasto Trutnov, może zyskać charakter całoroczny. Celem tych działań jest połączenie z transportem, jaki funkcjonuje w zimie. Cyklobusy umożliwiają połączenie poszczególnych karkonoskich ośrodków górskich. Transport z jednego końca Karkonoszy na drugi, i połączenia kolejowe i autobusowe łączące się z nim, także skibusy, niewątpliwie już niedługo będą służyły także narciarzom
zaliczana jest do najlepszych w Republice Czeskiej. Między Vrchlabí a Beneckem, okolona lasami i pastwiskami, znajduje się „Kněžická chalupa“. Konie są tu do dyspozycji przez cały rok, czy to do nauki jazdy, czy też do jazdy rekreacyjnej po okolicy.
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Oryginalne produkty i wyroby z Karkonoszy www.domaci-vyrobky.cz
Farma HUCUL - organiczny nawóz Górska Farma Hucul usytuowana jest na zboczu góry Janova, w gminie Vítkovice w Karkonoszach zachodnich. Na 300 ha pastwisk położonych na wysokości do 1100 m, wypasa się stado hodowlanych klaczy i ogierów, które poprzez swą wielkość i jakość zalicza się do najlepszych wśród hodowli koni huculskich w Republice Czeskiej. Farma z zachwycającą panoramą karkonoskich szczytów i doliną rzeki Jizerki jest miejscem, które swą atmosferą przyciąga nie tylko miłośników jeździectwa. Ekologiczna farma Hucul s.r.o. produkuje też jedyny w CR kompost, oznaczony certyfikatem biojakości,. www.hucul.cz
Produkty oznaczone są zawieszką lub naklejką na produkcie czy też na jego opakowaniu. Obrazek jest stylizowany na kształt odcisku palca. Wyraża to osobisty stosunek twórcy i rzemieślniczy odcisk na każdym produkcie. Nieregularne kontury wskazują ręczne wykonanie i długoletnią tradycję, rozjaśnione chmurki w górnej części rysunku przypominają rozmyte barwy karkonoskich szczytów na horyzoncie. Logo ułatwia orientację zarówno gościom, pragnącym zakupić prawdziwy souvenir z Karkonoszy, jak i miejscowej ludności, którzy poprzez zakup tych produktów wspomagają miejscowych producentów.
Każdy region Republiki Czeskiej ma swój niepowtarzalny charakter, który wynika dzięki bogactwu naturalnemu, kulturze i od wieków kultywowanej tradycji. Produkty pochodzące z konkretnego regionu niosą w sobie jego „ducha”. W Karkonoszach można spotkać produkty specjalne oznaczone logo „Karkonosze – produkt oryginalny ®” („Krkonoše – originální produkt®”). Przechodzą one przez proces kontroli jakości i certyfikowania a celem jest zapewnienie klientowi autentycznego Karkonoskiego produktu. Pochodzenie regionalne nie jest jedynym kryterium według którego jest przyznawane logo. Produkty muszą wspierać dobre imię regionu, być odpowiedniej, wysokiej jakości, przyjazne dla środowiska naturalnego, stworzone w technologii tradycyjnej, ręcznie, ze składników występujących na danym terenie. Powstałe w tym celu Stowarzyszenie na rzecz Produktów Karkonoskich przyznaje logo produktom rzemieślniczym, rolniczym i naturalnym. Oznakowanie stanowi jedną z możliwości połączenia ochrony przyrody i zaangażowania gospodarczego człowieka. Logo może zaistnieć dzięki wielorakiej unikalności Karkonoszy jako miejsca z doskonale zachowaną przyrodą występującą w parku narodowym, zgodnie z przepisami UE Natura 2000. Oto kilka produktów posiadających certyfikat i logo:
Rakiety śnieżne Historia rakiet śnieżnych liczy sobie ponad sześć tysięcy lat. Już wtedy natura inspirowała człowieka – wielkie łapy szczupłych drapieżników. Rakiety śnieżne powstały najpierw w Azji, potem rozszerzyły się na już „kaczego chodu”. Nie sprawiają problemów nawet przy poruszaniu się w gęsto zarośniętym terenie. Konstrukcja ram, elastyczna plecionka ułatwiająca poruszanie się, jest nieoceniona podczas długich wędrówek. Wiązanie umożliwia dopasowanie do rozmiarów stóp 4 – 12. www.arni.cz Meble z Karkonoszy Przy jednym stole w pomieszczeniu o powierzchni 5m², którego okno wychodziło na kadź wodorotlenkową, Zakłady Stolarskie Tojiba rozpoczynały swoją działalność. Zabytkowe meble, które przed wielu laty skupowano w całym regionie w ten sposób chroniono od wywiezienia zagranicę. Dziś produkuje się repliki tych mebli. Cały proces obróbki drewna przebiega we własnym tartaku, powolne suszenie w nowoczesnej suszarni, a następnie, dzięki pracy rzemieślników powstaje gotowy produkt. Do produkcji mebli używane są różne rodzaje drewna, (świerk, sosna, dąb, buk, olcha). Surowe drewno najwyższej jakości jest sprowadzane z całej Republiki Czeskiej. www.tojiba.cz
Z HISTORII
Niszcząca powódź w 1897 roku Od bardzo, bardzo dawna wielka woda była jedną z najtragiczniejszych katastrof, jakie mogą dotknąć człowieka. Jest gorsza od ognia, często przypomina trzęsienie ziemi, wielka, niszcząca siła przyrody i ludzi. Również Karkonosze, poprzetykane gęstą siecią rzek i potoków są szczególnie zagrożone powodziami. Górskie warunki klimatyczne, znaczny spad spływu, oraz wiele innych warunków od dawna decyduje o tym, że to nie wielki śnieg i jego wiosenne roztopy ale miesiące letnie są czasem występowania powodzi. Powódź w 1897 roku, która miała olbrzymi zasięg na 2/3 Czech, część Moraw i Śląska, Dolnej i Górnej Austrii oraz sporej części Niemiec, przypominała niemal apokaliptyczne wizje. Zupełnie jakby na samym końcu XIX w. spełniły się wszelkie dotychczasowe groźby oberwania chmury i wystąpienia wielkiej wody, gnębiące od lat mieszkańców Karkonoszy. Groźna noc Jeszcze nie zatarły się w pamięci mieszkańców gór i pogórza następstwa wielkich powodzi z lat 1858 a 1882, kied y po długotrwałych, ponad dwutygodniowych opadach w ciągu trzech ostatnich dni lipca 1897 nastąpiło oberwanie chmury. Gęsty deszcz najsilniej padał 29 lipca wieczorem, po godzinie 8. Łaba i Upa przemieniły się w gigantyczne prądy burzące i unoszące ze sobą wszystko, co napotkały na swojej drodze. Niszcząca siła wód po czeskiej stronie pozbawiła życia 120 osób, każda karkonoska gmina doznała uszczerbków. Apokalipsa działa się na dolnych tokach rzek. Tragedia w Obří důl Ziemia ciężka od wody na wielu miejscach nie wytrzymała naporu i osunęła się po skałach do dolin. Lawiny błotne, które wytworzyły się na zboczach Śnieżki oraz gór: Studniční, Růžová hora, zabrały ze sobą mnóstwo żwiru, głazów, połamanych drzew i pokryły dno Obří důl na szerokość 70 metrów.
Dwa osuwy ziemne, które zwaliły się z góry Růžová hora, miały na drodze domy górali. Razem z Upą wystąpił z koryta także Zelený potok. Wielka woda uwięziła ludzi w domach. Z koryt wystąpiły również pozostałe potoki. Potok Pecky zamienił łąki w kamienne pola. Wzburzona fala powodziowa uniosła z sobą domy i chlewy. W miasteczku Pec pod Śnieżką pozbawiła życia osiem osób.
Biżuteria z miedzi Biżuteria wykonana z miedzi ma pozytywny wpływ na zdrowe stawy. Użyty stop zawiera 99,8% miedzi, nie zawiera niklu. Biżuterię wykonaną w pracowni Danieli Roudnej nosi nawet żona sokolnika książęcego w Emiratach Arabskich. Artystka otrzymała nagrodę na ogólnokrajowym konkursie „Srebrna biżuteria Brno 2005”. Biżuteria jest wytwarzana zgodnie z zasadami EIKI – harmonizującej energii. www.original-sperk.cz Perełkowe ozdoby bożonarodzeniowe Na początku XIX w. bardzo popularne były ozdoby świąteczne wykonane ze szklanych perełek – drobne, błyszczące koraliki nawlekano na drucik i formowano w różny sposób. Takie ozdoby z resztek nadmuchanych koralików tworzyli biedni szklarze, którzy dorabiali sobie wyrabiając biżuterię. Mało kto wie, jak trudne i pracochłonne było zrobienie koralików a z nich wykonanie ozdób. Z czasem, centrum produkcji ozdób z koralików stała się mała gmina Poniklá w Karkonoszach. Firma Rautis nawiązała do ponad stuletniej tradycji i koraliki produkuje po dziś dzień. www.rautis.cz do ewakuacji. Dom po północy się zapadł grzebiąc w gruzach 17 gości weselnych. Ciała ofiar znaleziono w różnych miejscach od Svobody nad Úpą, aż do Batňovic. Koszmar na górnej Łabie Największe lawiny błotne zeszły ze szczytów Stoh, Planě, Luční hora oraz Kozí hřběty. Powódź zniszczyła jako pierwszą drogę turystyczną wybudowana przez hrabiego Harracha w dolinie Labský důl. Około godziny 22 wzburzona woda zerwała most łączący Bedřichov ze Szpindlerowym Młynem. O północy Łaba znalazła nowe koryto, które było używane przed regulacją w roku 1829. Woda za
Produkty z recyklingu Firma EMBA spółka z o.o. znajdująca się w miejscowości Paseky nad Jizerą, położonej na zboczu Karkonoskiego Parku Narodowego w dolinie rzeki Jizery, produkuje m. in. artykuły papiernicze dla biur, archiwów i szkół, okładki z gładkiej i z chropowatej tektury, pudełka na produkty sypkie i stałe z różnych materiałów.
Produkuje również przedmioty metalowe, pojemniki do pakowania żywności czy produktów do zamrożenia. Panele przeznaczone do rozmaitych prezentacji oprócz nagrody Produkt Ekologiczny z Recyklingu i Czeska Jakość, uzyskały także nagrodę międzynarodową World Star. Tę nagrodę przyznawaną opakowaniom, można przyrównać rangą do filmowej nagrody Oskar. Wyróżnienie to uzyskała firma na targach w Pekinie, w których uczestniczyła wiosną 2006. www.emba.cz Komplet pocztówek „Karkonosze” i fotografie z motywami karkonoskimi Turyści pojawiali się w Karkonoszach od dziesiątków lat. Często uważali, że nic już nie może ich zaskoczyć. Radek Drahný poprzez oryginalne ujęcia na swoich fotografiach pokazuje nieznane dotąd widoki Karkonoszy. Dlatego też komplety pocztówek i fotografii w passe-partout są wyjątkowo urzekające. www.radekdrahny.cz Z domu W. Hollmana pozostała zaledwie część piwnicy, drewniany dom P. Kohla woda wysadziła z fundamentów i przeniosła na inne miejsce. Z domu V.Hollmana cudem zachował się dach, podczas gdy woda pochłonęła resztę domu. Zniknęła kuźnia J.Leglera, biuro tartaku hrabiego Černína z zasobami drewna i tarcicy, wielka część szlifierni Nettla z dużymi zasobami kloców, szosy od Tabulovy boudy aż do dzisiejszej przegrody. Szosa między Szpindlerowym Młynem a Vrchlabi była uszkodzona w wielu miejscach, a na długim odcinku koło Wąwozu Labskiego była zniszczona zupełnie. Zagrożone Vrchlabi Wielka woda przyniosła ze sobą polana i drzewo do budowy domów, tak samo jak wyrwane drzewa z korzeniami, które zagrażały mostom. Rodziny mieszkające blisko rzek zawczasu się ewakuowały. Około godziny dziesiątej wieczorem na miasto uderzyła wichura tak silna, że uniemożliwiała wyjście na ulicę. W Hořením Vrchlabí Łaba wystąpiła z koryta, wylała na prawy brzeg zalewając siedem domów. Podmyła także żelazny most na Benecko, w kierunku Pogórza, uszkodziła trzynaście domów, czternaście zniszczyła zupełnie.
Doskonałe dzieło zniszczenia Fala powodziowa na zboczu Upy niszczyła drogi i gminy nisko położone. W miejscowości Velká Úpa podmyła siedemdziesiąt pięć domów, z czego siedem zniszczyła dokładnie. W Temný Důl i w Horní Maršov spowodowała nieobliczalne szkody. Zatopione drewno, szczątki domów oraz ich wyposażenia przepłynęły przez jaz, wody przeniknęły na tartak hrabiego Černina i zmiotły go z powierzchni wraz z całym zapasem drewna. W czasie zaledwie kilku minut żywioł częściowo zniszczył 13 budynków, bez śladu zniknęło 11 domów. Śmiercionośne dzieło przeniosło się do miejscowości Svoboda nad Úpą. Ciężki los spotkał niejedną rodzinę, niejeden dom. Ludzie chronili się na dachach aż do ostatniego momentu, kiedy woda dom niszczyła i unosiła z sobą. Zbyteczne ofiary Woda nie straciła swojej siły nawet w miasteczku Dolní Maršov. Prąd się wzburzał, unosił z sobą i niszczył i podmywał kolejne domy. Skwer pokryła ponad metrowa warstwa błota, maszyny papiernicze zasypał piach. Zniszczone zostały również wielka ilość towarów, na długi czas zawieszono produkcję. Wielka woda uniemożliwiła ucieczkę nie tylko mieszkańcom, ale i ratownikom. Nie uniknęli śmierci także narzeczeni przygotowujący się do ślubu w domu Breitera. Nie docenili grożącego niebezpieczeństwa pomimo, iż wielokrotnie byli wzywani
Strona 13
atakowała tylną stronę hotelu Cesarz Niemiecki, w którym przebywało 104 gości. O godzinie drugiej w nocy ściana została zniszczona przez wodę. Udało się uratować prawie wszystkich gości, z wyjątkiem leśniczego Karla Sedláčka z Sedmidolí oraz dwudziestoletniego młodzieńca. Niszczycielska wielka woda Szkody spowodował Dlouhý potok, który spustoszył stare osiedle górnicze św. Piotr i porwał siedem budynków.
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Na dopływach Łaby i Jizerki W miejscowości Dolní Dvůr zeszły lawiny błota oraz ziemi, i pokryły doliny kamiennymi blokami. Spustoszony teren sięgał od miasteczka Horní Lánov do gór i dalej aż po ostatnie domy przy trakcie na Kotelský potok oraz od Horní Dvůr po Kamenný mlýn na Klínový potok. Ogrody i łąki przemieniły się w kamieniste pola, wiele domów zostało uszkodzonych. Powódź na Jizerce zaskoczyła mieszkańców swoją gwałtownością. Powierzchnia wody podniosła się w przeciągu godziny o dwa metry i szukała sobie drogi ujścia którędy się tylko dało. Najwięcej szkód wyrządziła w miejscowości
Dekoracyjne dzbanuszki oraz inne ręcznie malowane ozdoby mieszkania Przedmioty dekoracyjne pochodzące z rodzinnego atelier „Duhový domov” od 1999 ożywiają i rozweselają swoją oryginalnością wnętrza dziecięcych pokoików nie tylko w Republice Czeskiej, ale też w Szwajcarii, Szwecji, Austrii, Irlandii oraz RPA. Są to ręcznie malowane osłonki na doniczki, świeczniki na tea lighty, ręcznie malowane wieszaki z masywnego drewna i maleńkie wieszaczki z drewna topoli, oraz dziecięce tablice korkowe obramowane masywnym drewnem z namalowanymi zwierzątkami. Dzięki stuprocentowemu ręcznemu wykonaniu, każda z tych rzeczy ma w sobie fragment osobowości autora. www.duhovaliska.com Karkonoski miód pitny Bardzo dawno temu, w karcie napojów w karkonoskich gospodach, goście mogli znaleźć wyłącznie miód pitny. Dopiero później został wyparty przez tańsze piwo i wino. Miód pitny, napój znany już przez starożytnych Greków, wraca do łask. Miód pitny wysokiej jakości oprócz łagodnego smaku, ma dobroczynny wpływ na cały ludzki organizm, tak samo jak miód zwykły. Oczywiście w rozsądnej ilości. www.medovina-apicor.cz Wesoła wycieczka – gazetka sezonowa Głównym celem tej publikacji jest informowanie turystów odwiedzających Karkonosze o różnych ciekawostkach, proponowanie im miejsc wartych odwiedzenia, a także prezentacja Karkonoszy Środkowych i Wschodnich. Gazetka jest bezpłatna, można ją otrzymać w centrach informacji turystycznej, muzeach, na parkingach, targach turystycznych itd., wychodzi dwa razy w roku począwszy od 1992 r., w nakładzie 60 000 egzemplarzy. Artykuły pisane są obiektywnie, bez krytyki, o wybranych ciekawych sprawach. Publikacja wydawana jest także w języku polskim oraz niemieckim. www.veselyvylet.cz Vítkovice. Masa wodna zabrała ze sobą siedem domostw. W miejscowości Dolní Štěpanice pozbawiła życia troje ludzi.
Przeciwko żywiołom Katastroficzne skutki powodzi w 1897 roku, bolesne straty w ludziach i nieobliczalne szkody materialne zmusiły czeskie urzędy gmin do podjęcia nadzwyczajnych działąń. Między innymi zwiększyły środki na rozległe przedsięwzięcie budowy wałów przeciwpowodziowych, które miały zapobiec powtórzenia się tej tregedii. Karkonoski leśno-techniczny wydział w Pradze przygotował antypowodziowe projekty budowy na Łabie i na Upie tam i progów, które jako przegrody poprzeczne uspokajałyby nurt i siłę wody. Równocześnie opracowywano projekty zalesiania i sadzenia kosodrzewiny wokół źródeł rzek nad górną granicą lasu. Prace rozpoczęto w latach 1898, trwały one do roku 1913. Również i dziś możemy na potokach i rzekach Karkonoszy podziwiać pracę zręcznych rzemieślników, budowniczych tam. Zapora Labská Najważniejszą budowlą był zbiornik retencyjny na Krausový boudy – zapora wodna Labská přehrada. Zbudowano ją w latach 1910 – 1914 za 3,5 mln koron austriackich. Może pomieścić prawie trzy i pół mln metrów sześciennych wody. Ta budowla miała byc symbolem austro - węgierskiego mocarstwa. Dlatego właśnie na powierzchni zewnętrznej zapory, prawie przed koroną zapory, umieszczono austriackiego orła, a pod nim znak z inicjałami Franciszka Józefa I. Krótko po powstaniu Czechosłowacji w 1918 roku, odbyły się rozmowy, prowadzące do usunięcia tych symboli. Po dwóch latach dwugłowy orzeł został zabetonowany, inicjały cesarza przetrwały kolejnych sześć lat. Dopiero wtedy kamieniarze zmienili je na litery RČ – Republika Czechosłowacka. (Ze źródeł historyka Jiří Bartoša)
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Strona 14
wiosna/lato/jesień 2006
KARKONOSZE – narciarski raj biegowy Zaproszenie • Karkonosze – góry dobrych wrażeń 17 kolejek linowych 124 wyciągi Kiedy pojedziemy Karkonoską Magistralą Narciarską, przed naszymi oczami przewije się wiele najpiękniejszych miejsc w najwyższych czeskich górach. Obecnie Karkonosze pokrywa sieć ponad 500 km przygotowanych narciarskich tras biegowych. „Karkonosze – narciarski raj biegowy” ze swoją dziewięćdziesięciokilometrową trasą, która wiedzie grzebieniem gór – „Karkonoski szlak narciarski” jest unikatem na skalę europejską, i może być porównywalny do legendarnego „Union Pacifik”, który łączy kontynent amerykański. Z tą jednak różnicą, że zamiast kolei, która zmieniła zupełnie życie mieszkańców Dzikiego Zachodu, podstawą dzisiejszej turystyki zorganizowanej jest „Karkonosze – narciarski raj biegowy”. Białe ślady nart bądą i w tym roku służyły tysiącom
• ilość osób korzystających z kolejek w ciągu godziny 117.896
• ilość tras zjazdowych 141,6 km
ludzi, zafascynowanym narciarstwem biegowym. W minionym sezonie zimowym z tras narciarskich skorzystało ponad milion narciarzy. Celem i w europejskim wymiarze wyjątkowego projektu „siatki” utrzymywanych biegowych tras narciarskich, jest promowanie zdrowej, przyjemnej turystyki narciarskiej biegowej, w 1/3 wszystkich, którzy odwiedzili najwyższe czeskie góry .zapewnić bezpieczeństwo w górach, ukierunkować na pobyt w najwyższych partiach gór, oraz chronić piękną karkonoską przyrodę. Trasy biegowe prowadzą obok większości najbardziej imponujących miejsc najwyższych czeskich gór. Mapy oraz bliższe informacje można uzyskać w centrach informacyjnych lub na stronie internetowej www.krkonose.eu
Każdego roku w zimie, w karkonoskich ośrodkach sportowych i narciarskich, odbywa się wiele widowiskowych i ważnych imprez sportowych. Na zaśnieżonych zboczach górskich widzimy plejadę najlepszych zawodników czeskiego i światowego sportu. Przypomnijmy, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat w Karkonoszach odbyły się zawody największego formatu: Światowe Mistrzostwa w narciarstwie kobiet, Europejskie Mistrzostwa w narciarstwie zjazdowym, Masters Cup – światowe mistrzostwa w narciarstwie seniorów, Europejskie Mistrzostwa w narciarstwie akrobatycznym, Mistrzostwa Świata w bobslejach, Europejskie Mistrzostwa Niepełnosprawnych, seria Czeskiego Pucharu w snowboardingu, oraz wiele innych zawodów snowboardowych. Należy tu jeszcze wymienić: Międzynarodowe Mistrzostwa Ratowników Górskich i Skialpinizmu, Krajowe zawody kwalifikacyjne uczniów i przedszkolaków, cały szereg zawodów otwartych, pokazy narciarskie, snowboardowe i akrobatyczne a także otwarty bieg drużynowy „Karkonoska 70”. Serdecznie zapraszamy do kibicowania! Wszystkie informacje o wydarzeniach sportowych w Karkonoszach w nadchodzącym sezonie 2006/2007 pojawią się jesienią na stronie www.holidayinfo.cz.
Zima w górach
Zapraszamy serdecznie w zimowe Karkonosze. Współczesne areały narciarskie z ich doskonałym wyposażeniem, pięknie zaśnieżone, zimowe góry na pewno zachwycą wiele osób. Do dyspozycji są dwie szkoły narciarskie i szkółki dla dzieci. Instruktorzy uczą nie tylko narciarstwa zjazdowego i snowboardingu, ale także organizują wycieczki na biegówkach, rakietach śnieżnych kuligi. Wypożyczalnie oferują dobrej jakości narty i komplety snowboardowe, kaski, deski, bigfooty. Większość ośrodków narciarskich posiada bezpłatne parkingi, i oferuje tzw. skibusy – autobusy dowożące turystów i ich narty, snowboardy aż www.krkonose.eu • www.ergis.cz
do wyciągów. Proponujemy spróbować nie tylko narciarstwa. Kulig w Janských Lázních i Špindlerově Mlýně to doskonała zabawa dla całej rodziny. Równie miłym przeżyciem będzie zjazd bobslejami w Harrachowie i Špindlerově Mlýně, gdzie jest tor letni i w zimowy. Tor posiada unikatowy system hamowania. Snowtubing – jazda w wagoniku bez kierowania w korycie ze śniegu i lodu z nierównościami terenu i zakrętami będzie nie lada wyzwaniem dla niejednego śmiałka. Kuligi przez zimową krainę, otuloną białym puchem są niezapomniane. Należy także zadbać o swoje ciało,
odwiedzając baseny w Jilemnice, Trutnov, aquapark w Špindlerově Mlýně, baseny hotelowe, możemy pograć w tenisa w krytych halach czy na kortach squashowych, w kręgle, czy zażywać kąpieli w jacuzzi, czy wirowych. Możemy pograć w bilard, rzutki elektroniczne, zrelaksować się w saunie, poćwiczyć na siłowni, czy zażyć kąpieli słonecznej w solarium. Możemy jeździć na łyżwach, latać na paralotni czy dostarczyć sobie innych przeżyć wyzwalających adrenalinę, wystarczy tylko chcieć! Kompleksy hotelowe i hale sportowe oferują wiele możliwości uprawiania sportu i zażywania relaksu.
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
R o z s m a k u j ci e ... w Karkonoszach! Opisując Karkonosze byłoby niewybaczalne pominięcie regionalnych specjałów kulinarnych. Poniżej prezentujemy kilka przepisów z Karkonoskiej Książki Kucharskiej autorstwa Jiřího Marholda. Na zboczach karkonoskich gór jagody mają dobre warunki. Dlatego, wśród naszych przepisów nie mogło zabraknąć przepisu na knedliki jagodowe. Zatem smacznego, i niech potrawy się udadzą.
Smacznego! ä
ä
STRUDEL RABARBAROWY
Składniki: łyżka cukru, tyle samo grubej mąki, 1⁄4 l mleka, 4 żółtka, 4 białka, masło i mąka na kruszonkę Nadzienie: oczyścić i podsuszyć pół kilo rabarbaru, 1⁄4 kg cukru, skórka cytrynowa Przygotowanie: w dwulitrowym rondlu mieszamy cukier, masło, mąkę i mleko. Podgrzewamy, mieszamy i czekamy aż masa zgęstnieje. Studzimy, dodajemy żółtka oraz ubite białka. Przygotowane ciasto wylewamy na natłuszczoną blachę, pieczemy w średnio nagrzanym piekarniku. Po upieczeniu wyjmujemy na papier do pieczenia, pocieramy rabarbarem, zwijamy, przed podaniem posypujemy cukrem, kroimy na niewielkie kawałki.
SZYSZKI TWAROGOWE Z POWIDŁAMI
Składniki: 1⁄2 kg miękkiego twarogu, 1⁄4 tłustego twarogu, 3 jajka, 5-6 łyżek mąki krupczatki, sól. Sos: 20 g powideł śliwkowych, suszone śliwki, mąka tortowa, łyżka masła, cynamon, cukier, skórka i sok cytrynowy, śmietana, sól. Przygotowanie: twaróg ucieramy z jajkami, dodajemy mąkei sól. Formujemy szyszki, i gotujemy je ok. 8 min. we wrzącej wodzie. Cedzimy, polewamy sosem. Do 1 litra suszonych śliwek dolewamy wody, gotujemy przez chwilę, dodajemy powidła. Przyprawiamy cytrynową skórką, cynamonem, goździkami, słodzimy, solimy. Dodajemy sok cytrynowy do smaku. Kiedy suszone śliwki zmiękną, zagęszczamy maślaną zasmażkę i znowu gotujemy przez chwilę. Na koniec odstawiamy i zalewamy śmietaną.
ä
ä
KNEDLIKI Z JAGODAMI
Składniki: 50 dag kartofli, 30 dag średniozmielonej mąki, 1 jajko, sól, masło, jagodz, cukier, twaróg. Przygotowanie: obrane, ugotowane i wystudzone kartofle rozdrabniamy, dodajemy sczyptę soli, jajko, mąkę. Wyrabiamy ciasto, krajamy na kawałki, formujemy placuszki. Napełniamy je jagodami i formujemy knedlik. Gotujemy w osolonej wodzie ok. 10 minut. Podajemy polane masłem i posypane twarogiem, makiem, lub kruszonką.
JABŁKA PIECZONE
Dwanaście i więcej jabłek obieramy, wykrawamy środki i napełniamy dżemem. Wkładamy do natłuszczonej formy. Ucieramy dwa żółtka, 150g cukru, 50 g masła, dodajemy 250 g, rozrzedzamy ciasto jak na lane kluski, dodajemy pianę z dwóch białek oraz torebkę proszku do pieczenia. Jabłka zapieczone w piekarniku polewamy ciastem, każde z osobna, i pieczemy, aż się zarumienią.
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Strona 15
si ę
Strona 16
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
Muzea, ekspozycje stałe oraz Centra Informacyjne Zarządu Karkonoskiego Parku Narodowego N
Karkonoskie Muzeum w Vrchlabi – w budynku klasztoru Augustynów
Otwarte: wt – nd ( +420 499 456 708 * muzeum@krnap.cz „Kamień i życie” – nowoczesna, audiowizualna ekspozycja stała „Człowiek i góry” – stała wystawa o historii zasiedlania Karkonoszy Okresowe wystawy tematyczne.
N
Karkonoskie Muzeum Vrchlabi – domy nr 222 – 224 na placu Náměstí Míru
Otwarte: wt – nd ( +420 499 421 474 * his@krnap.cz Trzy domy z ostrymi dachami, zabytki i budynki z wcześniejszej zabudowy miejskiej, są jednymi z najstarszych budynków architektury ludowej w Karkonoszach. W obiektach umieszczono wystawę etnograficzną, o historii Vrchlabi oraz o rozwoju turystyki w Karkonoszach. Organizowane są również wystawy sezonowe. Znajduje się tu także główne centrum informacyjne Zarządu KRNAP.
N
Karkonoskie Muzeum Jilemnice – zamek
Otwarte: wt – nd ( +420 481 543 041 * kmjilemnice@krnap.cz Ekspozycja „Początki czeskiego narciarstwa“ przedstawia rozwój narciarstwa do roku 1914. Ekspozycja historyczno – etnograficzna śledzi rozwój zachodnich Karkonoszy od początków wielkiej kolonizacji w XIII w, aż po czasy współczesne. Galeria Kavanova prezentuje prawie 90 dzieł tego wywodzącego się stąd pierwszorzędnego, czeskiego pejzażysty (1866 – 1941). Wystawy tematyczne.
N
historię produkcji przemysłowej, oraz życiową działalność literata, skrzypka i muzykanta Věnceslava Metelky Ekspozycja stała „Dzieje karkonoskiej szkoły skrzypcowej”. Oraz ludowe rękodzieło takie jak tkanie na krosnach. Wystawy tematyczne.
N
Ekspozycja leśna i myśliwska w Harrachowie „Šindelka“
Otwarte: wt – nd ( +420 481 528 310 * sindelka@krnap.cz Stała wystawa dydaktyczna o tematyce lasu i myśliwskiej znajduje się w budynku, gdzie od 1934 produkowało się tradycyjną pokrywę dachów – gont (šindel). Zwiedzający zobaczą tu drewnianą ławę, na której sprawiano gont. Na parterze znajduje się wystawa leśna z makietą, która przestawia spławianie drzewa, oraz wyjątkowej urody sanie. Pierwsze piętro jest poświęcono tematyce myśliwskiej. I tam też jest multimedialna projekcja animowanych fotografii na temat „Nastroje lasu”.
N
Ekspozycja stała „Stopnie wegetacji w Karkonoszach” ( +420 481 529 188
N
N
Centrum informacyjne Roktynice nad Jizerą
Ekspozycja stała „Pustynie świata” – porównanie szczytowych partii Karkonoszy z najbardziej brutalną przyrodą świata. ( +420 481 523 694
Pec pod Śnieżką Obri dul
Ekspozycja stała – „Jak człowiek przyrodzie, tak przyroda człowiekowi” ( +420 499 736 311
N
Centrum Informacyjne Pec pod Śnieżką
( +420 499 896 213
N
Centrum Informacyjne Harrachov
Centrum Informacyjne Szpindlerowy Młyn
Ekspozycja stała „Historyczne przemiany karkonoskiej przyrody i krainy”. Znajdziemy tu przedstawiony na ekranie dotykowym, model rzeki Łaby od jego źródła aż do ujścia do morza, jej wpływ na te ziemie od pradawnych czasów aż po współczesność. Dzieci mogą pobawić się z drewnianym pexesem na poszczególnych panelach rozpoznają rośliny według zapachów oraz zwierzęta według śladów łapek i wydawanych dźwięków. ( +420 499 433 228
Centrum Informacyjne Vrchlabi
( +420 499 421 474
N
N
Centrum Informacyjne Temny Dul
( +420 499 874 264
N
Karkonoskie Centrum Wychowania Ekologicznego Rychorska bouda
( +420 499 895 107 Na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego znajduje się jedenaście sezonowych centrów informacyjnych. Udzielane są w nich informacje turystyczne, można także otrzymać ulotki, souveniry czy mapy. W pobliżu drewnianych szałasów instaluje się drewniane panele informacyjne.
Karkonoskie Muzeum Paseky nad Jizerą - Pomnik zachodnich patriotów
Otwarte: wt – nd ( +420 481 523 609 * muzeumpaseky@krnap.cz Ekspozycja przedstawia bogate kulturowe i społeczne tradycje gminy,
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
jeszcze można poznać tradycje i historię regionu
Gdzie
HARRACHOV Muzeum szkła Wytwórnia Szkła Novosad & syn ( 481 528 141 HARRACHOV Muzeum narciarstwa U sklárny ( 481 528 141 HARRACHOV Muzeum Górnictwa areał ADOS ( 481 382 078
MALÉ SVATOŇOVICE Muzeum braci Čapków ul. K.Čapka 147 ( 499 886 295 PEC POD SNĚŽKOU Galeria Veselý výlet ( 499 736 130 PONIKLÁ Muzeum Rzemiosł Karkonoskich ( 481 585 262 TRUTNOV Muzeum Podkarkonosza Školní 8 ( 499 811 897
HOSTINNÉ Galeria sztuki antycznej Nádražní ulice ( 499 524 239
VYSOKÉ NAD JIZEROU Muzeum Wiedzy o Kraju Ojczystym Dr. Karla Farského ( 481 593 118
LOUKOV Muzeum techniki gmina Loukov, Háje n. Jizerou ( 481 685 238
ŽACLÉŘ Muzeum Miejskie Rýchorské náměstí 10 ( 499 739 225
wiosna/lato/jesień 2006
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Strona 17
Co, gdzie i kiedy? www.krkonose.eu www.ergis.cz ¦
CZERWIEC 2006
Lánov „Wejście na Śnieżkę przez trzy szczyty” Termin: 04.06.2006 Opis: nowa akcja, która ma ambicje stać się tradycją – turystyczne wejście na najwyższą górę Republiki Czeskiej, oraz wersja skrócona, z wariantem na Tetrevi boudy Organizator: Gmina Lánov ( 499 432 083 i www.lanov.cz Horní Štěpanice „Targ w Horní Štěpanice“ Termin: 11.06.2006 Kontakt: Infocentrum FLORA ( 481 582 606 * info-flora@benecko.com i www.benecko.com Trutnov „Scena dziecięca“ Termin: 16 – 22.06.2006 Opis: Ogólnokrajowy przegląd recytatorski dla dzieci wraz z warsztatami, oraz 35. przegląd kółek teatralnych Organizator: Dom Kultury Trutnov ( 499 840 080 * info@dktrutnov.cz i www.dktrutnov.cz Trutnov „Pivofest – festiwal złocistego napoju“ Termin: 17.06.2006 Opis: festiwal piwa z programem kulturalnym. ( 777 642 009 Horní Maršov „Dotknięcia“ Termin: 17.06.2006 Opis: Festiwal muzyczno teatralny, z którego dochód zostanie przeznaczony na remont plebanii i kościoła Organizator: Ośrodek Wychowania Ekologicznego i Etyki Rychory Sever ( 499 874 280 i www.hornimarsov.cz Špindlerův Mlýn „15. wędrówka szpindlerowska“ Termin: 24 – 25.06.2006 Opis: Tradycyjna impreza odbywająca się przed rozpoczęciem wakacji, której towarzyszy wiele akcji plenerowych – mażoretki, czarodziej, kataryniarz, pokaz szermierki. Będą również karuzele, kramiki, pokaz karkonoskich, tradycyjnych rzemiosł. Organizator: OB przy Urzędzie Miejskim Szpindlerowy Młyn ( 606 921 455, 499 523 656 i www.mestospindleruvmlyn.cz Pec pod Sněžkou - Velká Úpa „Lato teatralne“ Termin: 24. 06. 2006 Opis: Popołudnie z teatrem i zabawą, przekąski, przejazd kolejką dla dzieci i rodziców. Organizator: Chata Borůvka, Velká Úpa, Pec pod Sněžkou ( 499 736 157 * boruvka-velkaupa@volny.cz Černý Důl „Dziecięcy sen“ Termin: 24. 06. 2006 Opis: pokaxzy dawnych walk, konkursy dla dzieci na dawnym boisku, dziś parkingu Markid Organizator: Związek Krakonosz ( 737 419 264 Trutnov „140. rocznica bitwy pod Trutnowem 27.06“ Termin: 24. 06. 2006 Organizator: Klub Historii Wojskowej, plac Krakonošovo náměstí, pomnik generała Gablenza ( 603 990 473 * p.v.1866@centrum.cz Jilemnice IV zawody Havex Karkonoskiego Pucharu MTB Termin: 25.06. 2006 Opis: Zawody cross country na rowerach górskich. ( 603 584 948, 608 482 424
Janské Lázně „Koncerty promenadowe“ Termin: niedzielne popołudnia od czerwca do 27.08 Opis: Promenadowe koncerty w uzdrowisku, odbywające się obok kolumnady.
Organizator: Uzdrowisko Janské Lázně, Wydział Kulturalny Urzędu Miasta ( 499 875 121, 499 860 111 i www.janskelazne.com
¦
LIPIEC 2006
Žacléř „Dzień rzemiosł ludowych“ Termin: 05.07.2006 Opis: tradycyjny jarmark na placu Rýchorské náměstí od godz. 8.30, gdzie będzie można zakupić gotowe produkty od rzemieślników. Jarmarkowi towarzyszy program kulturalny. Organizator: Miasto i Miejskie Muzeum Žacléř ( 499 739 005, 499 739 225 i www.zacler.cz Rokytnice nad Jizerou „Warsztaty rzeźby w drewnie“ Termin: 03. – 09.07.2006 Opis: tygodniowa impreza, spotkanie rzeźbiarzy w drewnie z całej Republiki Czeskiej, pokazy starych rzemiosł miejscowych. Organizator: SDH Františkov ( 604 420 672 * Bruza.Jana@seznam.cz Roztoky u Jilemnice „Karkonoski targ“ Termin: 08. – 09.07.2006 Opis: Dwudziesty czwarty rocznik tradycyjnej imprezy handlowej, kramy z artykułami ogrodniczymi, kwiatami, artykułami dla zwierząt oraz innymi. Organizator: ČSCH Roztoky u Jilemnice ( 481 587 296 Jilemnice „Letnie zmierzchy karkonoskie“ Termin: 09. – 15.07.2006 Opis: Tydzien Kultury Karkonoskiej i Tradycji w gminach mikroregionu Jilemnicko Organizator: Jilemnicko – Związek Gmin ( 481 565 111 Dolní Kalná „Nocna wędrówka na Śnieżkę – przywitanie nowego dnia na szczycie“ Termin: początek lipca 2006 Opis: 29. nocnego pochodu 50 km i wejścia na najwyższą czeską górę Organizator: TJ Sokol Dolní Kalná ( 499 448 155 i www.dolnikalna.cz Harrachov „3. Harrachowski Festiwal Piwa“ Termin: lipiec 2006 Opis: Sprzedaż piw z różnych browarów, budki z przekąskami i napojami, grillowane prosię, muzyka na żywo, odwiedziny Karkonosza, konkursy, obfita loteria, wieczorem zabawa taneczna Organizator: Novosad i syn Harrachov ( 481 528 141 * person@sklarnaharrachov.cz i www.sklarnaharrachov.cz Vrchlabí „Vrchlabski jarmark“ Termin: lipiec 2006 Opis: Rzemiosła artystyczne, bogaty program, budki z przekąskami i napojami zapraszają przez cały dzień. Organizator: KD Střelnice Vrchlabí ( 499 422 126 * kdstrelnice@muvrchlabi.cz Vrchlabí „Dni rzemiosł“
Termin: 18. – 21.07.2006 Opis: W arkadach trzech historycznych domów odbędą się pokazy typowych rzemiosł karkonoskich: wyrób rozmaitych przedmiotów z drutu, malowanie zabawek, wyplatanie koronek, plecionki, produkcja szklanych figurek, i in. Nad wszystkim pieczę będzie sprawował pan gór Karkonosz Organizator: Zarząd KRNAP, Vrchlabí ( 499 421 474 i www.krnap.cz Vrchlabí „Vrchlabskie lato muzyczne“ Termin: lipiec – sierpień 2006 Opis: Niedzielne koncerty muzyki poważnej w kościele klasztornym św. Augustyna Organizator: KD Střelnice Vrchlabí ( 499 422 126 * kdstrelnice@muvrchlabi.cz Pec pod Sněžkou „Kinematograf braci Čadik“ Termin: 21.07 – 21.08.2006 Opis: projekcje czeskich filmów w letnim kinie Horní Maršov „Karkonoski ogród muzyczny“ Termin: 30.07. 2006 od godziny 14 Opis: koncert operowy w kościele cmentarnym Organizator: Związek Gmin Karkonosze Wschodnie ( 499 874 156 * svazekobcivk@seznam.cz Benecko Święto przy kaplicy św. Huberta Termin: ostatni weekend lipca Organizator: Urząd Gminy Benecko Kontakt: Infocentrum FLORA ( 481 582 606 * info-flora@benecko.com i www.benecko.com
¦
SIERPIEŃ 2006
Hostinné „Letnie święto – Porcionkule“ Termin: 05. – 06.08. 2006 Opis: Tradycyjny odpust, program kulturalny, pokaz ogni sztucznych o północy oraz rozmowa olbrzymów – a to wszystko na rynku. Organizator: Miasto Hostinné ( 499 404 746 i www.infocentrum.hostinne.info Jilemnice „XVI festiwal muzyki na intrumenty dęte“ Termin: 06.08.2006 Opis: Pierwsza niedziela sierpnia już tradycyjnie jest datą spotkania miłośników muzyki na instrumenty dęte. Wystąpią orkiestry dęte, a wśród gości na pewno nie zabraknie znanych osób. Organizator: Dom Miejski JILM Jilemnice ( 481 544 070 * info@sdjilm.cz i www.mestojilemnice.cz Pec pod Sněžkou „Odpust św. Wawrzyńca“ Termin: 10.08.2006 Opis: Piesza pielgrzymka Śnieżkę i msza święta. Organizator: Miasto Pec pod Śnieżką ( 499 736 280 i www.pecpodsnezkou.cz
na
Horní Maršov „Odpust Marszowski“ Termin: 12.08.2006 Opis: Wznowiona tradycja odpustu z bogatym programem na święto Wniebowzięcia NMP. Koncert organowy, muzyka na instrumenty dęte - dechovka, rock, teatr, spotkanie mieszkańców i turystów www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Organizator: Gmina Horní Maršov ( 499 874 298 * starosta@hornimarsov.cz i www.veselyvylet.cz Vrchlabí „Karkonoski festiwal piwa“ Termin: 12. 08. 2006 Opis: Prezentacja browarów, degustacja, konkursy, bogaty program towarzyszący. Organizator: Stowarzyszenie Festiwalu Piwa ( 603 249 461, 777 713 200 Paseky nad Jizerou „Paseckie Święto Muzyki“ Termin: 11.- 13. 08. 2006 Opis: Tradycyjne, trzydniowe święto muzyki – koncerty, wernisaż wystawy, uroczysta msza święta. Organizator: Chór Św. Wacława, Paseky nad Jizerou ( 481 523 738 Jilemnice „Wędrówka wawrzyniecka” Termin: 12 – 13.08.2006 Opis: tradycyjna impreza z atrakcjami na placu Masarykovo náměstí, oraz wystawa zwierząt domowych Organizator: Miasto Jilemnice ( 481 565 111 Trutnov „Open air music festival“ Termin: 18 – 20.08.2006 Opis: XX. Rocznik tradycyjnego rockowego festiwalu, na PKS Bojiště w Trutnowie. Na czterech scenach wystąpią zespoły czeskie i zagraniczne. Organizator: Geronimo Agency ( 499 811 810 * geronimoagency@vol.cz i www.trutnov.openair.cz Černý Důl - Čistá „Dzień Strażaka “ Termin: 26. 08. 2006 Opis: konkurs zręczności przeprowadzany na boisku SP Čistá Organizator: Drużyna Ochotniczej Straży Pożarnej Čistá v Krkonoších ( 724 229 877 Žacléř Joannes Koehler “Życie i twórczość“ Termin: do 31. 08. 2006 Opis: Wystawa prezentująca życie i dzieło żydowskiego malarza, który spędził część swojego życia i zmarł w małej osadzie Vrchová pod wierzchołkiem Královecký Špičák. Organizator: Muzeum Miejskie Žacléř ( 499 739 225 Chotěvice „Zjazd motocyklowy Katarzyna“ Termin: sierpień 2006 Opis: piąty zjazd z konkursami: przeciąganie lin, jedzenie chałek na czas, rzut beczką, konkurs na największy biust i upek, piwo, koncerty kapel do słuchania i do tańca Organizator: MK Czarni Jeźdźcy * mk@cernijezdci.cz i www.cernijezdci.cz Jablonec nad Jizerou „Karkonoski festiwal muzyki dętej” Termin: sierpień 2006 Opis: 11. edycja przeglądu muzyki dętej Organizator: Krkonošská dechovka Jablonec nad Jizerou ( 481 591 293 * dechovka@ulrichovi.cz
¦
WRZESIEŃ 2006
Trutnov „Trutnovský jarmark“ Termin: 3. 09. 2006 Opis: Niedziela pełna muzyki, teatru i prezentacji rzemiosł na placu Krakonošovo náměstí.
Organizator: Dom Kultury ( 499 840 080 * info@dktrutnov.cz Trutnov „Dni dziedzictwa europejskiego” Termin: 9.- 10. 09. 2006 Opis: Dni otwartych drzwi w obiektach zabytkowych, program towarzyszący. Organizator: Dom Kultury ( 499 840 080 * info@dktrutnov.cz Janské Lázně „Wejście na Mont Blanc w Karkonoszach” Termin: wrzesień 2006 Opis: Zawody kondycyjne (6x na piechotę na górę Černá hora – na dół kolejką linową z darmo, max. 9 godzin). Ilość uczestników - limit 50 os. Organizator: Mega Plus Janské Lázně ( 499 875 152 * www.cerna-hora.cz Jilemnice „Śladami nauczyciela Jana Buchara“ Termin: 9. 09. 2006 Opis: 19. edycja tradycyjnej wędrówki po najpiękniejszych miejscach Karkonoszy zachodnich i środkowych. Organizator: KČT Jilemnice ( 481 544 029 Svoboda nad Úpou „Festiwal Rudolfa II“ Termin: 16. 09. 2006 Opis: W październiku 1580 cesarz Rudolf II nadał osadzie Svoboda nad Úpou prawa miejskie. Dzień pełen zabawy: pokaz wydobywania i płukania złota, turniej rycerski, prezentacja rzemiosł ludowych, program kulturalny oraz sportowy dla dzieci i dorosłych. Organizator: Miasto Svoboda nad Úpou ( 499 871 105 * www.musvoboda.cz Jilemnice „Bieg na szczyt Jilemnice - Žalý“ Termin: 23.09. 2006 Opis: 39. edycja biegu wszystkich kategorii, najmniejszy – Bieg Lizakowy na rynku jilemnickim. Organizatorl: ČKS SKI Jilemnice ( 481 544 114 Janské Lázně „Karkonoska 70 MTB“ Termin: 30. 09. 2006 Opis: Wyścig rowerowy na rowerach górskich drużyn (70km a 37km). Organizator: TJ Lokomotiva Trutnov, inni partnerzy ( 499 811 396, 603 828 305 Rokytnice nad Jizerou „Tradycyjny odpust rokytnicki“ Termin: 30.09.- 1. 10. 2006 Organizator: Miasto Rokytnice ( 481 549 321
¦
PAŹDZIERNIK 2006
Vysoké nad Jizerou „Karkonoska jesień teatralna“ Termin: 14.- 21.10.2006 Opis: 37. narodowy przegląd teatralny zespołów wiejskich nagradzanych podczas roku w przeglądach wojewódzkich. Przeglądy odbywają się nieprzerwanie od 1971 roku.
Organizator: OS Větrov a Město Vysoké n/Jiz. ( 481 593 494
Strona 18
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
Polskie Karkonosze albo Siedem Dni w Kotlinie Jeleniogórskiej W Mysłakowicach obejrzycie kolonię domów tyrolskich (w jednym z nich muzeum). Popołudnie przeznaczacie na wizytę w Kowarach i pobliskich sztolniach pourazowych, gdzie w podziemnych korytarzach opowiedzą wam historię od czasów Walonów do atomu.
1. dzień na rozruch Wybierzcie się w Rudawy Janowickie, pasmo górskie zamykające Kotlinę Jeleniogórską od strony wschodniej. Turystycznie i krajobrazowo najciekawszą ich częścią są Góry Sokole – znany teren wspinaczki skałkowej. Szlaki turystyczne poprowadzą Was po najpiękniejszych terenach Rudawskiego Parku Krajobrazowego. Krzyżna Góra (654m n.p.m.) i jej bliźniaczy szczyt Sokolik (623m n.p.m.) są znakomitymi punktami widokowymi na Sudety Zachodnie. Rozrzucone wokół malownicze miejscowości – Janowice Wielkie, Karpniki, Wojanów, Łomnicę, Trzcińsko, Bukowiec i Mysłakowice najlepiej poznacie w trakcie wyprawy rowerowej. Wieczorem proponujemy zasiąść nad którymś z licznych stawów i posmakować ryb – miejscowych specjałów.
2.dzień do skarbca Walonów Wycieczkę rozpoczniecie w Szklarskiej Porębie, skąd śladami Walonów (poszukiwaczy skarbów) powędrujecie przez Góry Izerskie na Wysoki Kamień (1058m n.p.m.) i Izerskie Garby (1084m n.p.m.). Osobliwe nazwy skałek na szlaku – „Skarbki”, „Skalna Brama”, „Wieczorny Zamek”, wiążą się z podaniami o ukrytych skarbach. Szklarska Droga poprowadzi Was jak sama nazwa wskazuje do punktu wyjścia. W Szklarskiej Porębie w Muzeum Mineralogicznym i w Muzeum Ziemi obejrzycie wspaniałe zbiory minerałów i nie tylko… Wieczorem zapraszamy do Starej Chaty Walońskiej, gdzie otrzymacie chrzest z rąk Wielkiego Mistrza Walońskiego.
3.dzień wejście na szczyt
cerując po centrum, które zachowało średniowieczny układ urbanistyczny, natraficie na fragmenty murów obronnych, baszty, wieże i wspaniałe kościoły. Zobaczycie jeden z najpiękniejszych na Śląsku, otoczony podcieniowymi kamieniczkami rynek, a w Muzeum Karkonoskim obejrzycie największą w Polsce kolekcję szkła. Z centrum wygodny szlak (pieszy i rowerowy) poprowadzi Was przez Park Krajobrazowy Dolin Bobru na „Perłę Zachodu” i dalej do XIV – wiecznej Wieży Rycerskiej w Siedlęcinie, gdzie zachowały się rzadkie w Europie Średniowiecznej polichromie o tematyce świeckiej. Wróćcie wieczorem do Jeleniej Góry – na pewno nie będziecie się nudzić.
5.dzień śladami lodowca Zacznijcie w Jagniątkowie (dawniej wieś, dziś dzielnica Jeleniej Góry), gdzie w malowniczym domu „Łąkowy Kamień” (dziś muzeum) mieszkał i tworzył niemiecki noblista Gerhard Hauptmann. Doliną rzeki Sopot dotrzecie stąd do Bażynowych Skał i dalej, ścieżką nad reglami, przez Czarny Kocioł Jagniątkowski w Śnieżne Kotły – najpiękniejszy naturalny ogród Karkonoszy. Lodowiec pozostawił tu po sobie rumowiska skalne, strome żleby, jeziorka i moreny. Po wyjściu z kotłów i odpoczynku w schronisku „Pod Łabskim Szczytem” możecie zejść w dół
Zapraszamy do Jeleniej Góry, z racji swej urody zwanej Perłą Karkonoszy. Spa-
6.dzień pod Karkonoszami Na pogórzu Karkonoszy jest wiele malowniczych wsi, w których zachowały się domy o budowie przysłupowozrębowej. Zacznijcie od Staniszowi – po obejrzeniu obronnego kościółka wejdźcie na Witoszę – granitowe wzgórze ze szczelinowymi jaskiniami, doskonały punkt widokowy na Karkonosze i Wzgórze Łomnickie. Nieco dalej na zboczu Grabowca (784m n.p.m.) górującego nad Sosnówką znajduje się kaplica św. Anny, a przy niej „dobre źródło”. Widać stąd nasze karkonoskie morze – zbiornik wodny przepięknie wkomponowany w górski krajobraz. Spacerując wśród rozrzuconych na górskich stokach chat Podgórzyna dojdziecie do Wodospadu Podgórnej, gdzie spotkacie naszych górskich morsów kąpiących się w lodowatym potoku.
Polskie Centra Informacji Turystycznej SZKLARSKA PORĘBA ul. Pstrowskiego 1 tel.: +48/75/754 77 40 fax: +48/75/754 77 42 e-mail: it@szklarskaporeba.pl www.szklarskaporeba.pl
Udajcie się do Karpacza, skąd na Śnieżkę (1603m n.p.m.) prowadzą liczne szlaki (część trasy możecie pokonać jadąc wyciągiem krzesełkowym). Trudy wędrówki wynagrodzi Wam certyfikat zdobycia najwyższego szczytu Sudetów i Czech. W drodze powrotnej zatrzymajcie się nad Małym Stawem przy najpiękniejszym w Karkonoszach schronisku „Samotnia”. Stąd wygodną drogą dojdziecie do Karpacza Górnego, którego wielką atrakcją jest sprowadzony z Norwegii XIII – wieczny kościółek Wang. Wracając z górskiej wyprawy zatrzymajcie się w Ściegnach w Western City – miasteczku jak kadr z filmów o Dzikim Zachodzie.
4.dzień perłaKarkonoszy i perła zachodu
do Szklarskiej Poręby. Radzimy jednak kontynuować wędrówkę przez Szrenicę i Halę Szrenicą do największego w Sudetach Wodospadu Kamieńczyka (27m), który powita Was szumem kaskad. Jest prawie pewne, że wieczorem weźmiecie udział w jednej z licznych imprez stolicy radiowej „Trójki”.
KARPACZ ul. Konstytucji 3 Maja 25 tel.: +48/75/76 19 716 fax: +48/75/76 18 605 e-mail: it@www.karpacz.pl www.karpacz.pl KOWARY ul. 1 Maja 1a tel.:/fax: +48/75/718 24 89 e-mail: it@kowary.pl www.kowary.pl JELENIA GÓRA ul. Grodzka 16 tel.: +48/75/76 76 925 fax: +48/75/76 76 935 e-mail: itratusz@box43.pl www.jeleniagora.pl
PIECHOWICE ul. Żymierskiego 53 tel.:/fax: +48/75/76 17 201 e-mail: informacja@piechowice.pl www.piechowice.pl www.krkonose.eu • www.ergis.cz
7.dzień śladami historii Zacznijcie od Cieplic, znanego od XIII w. kurortu (dziś dzielnica Jeleniej Góry), gdzie biją źródła, których temperatura dochodzi do 90stopni Celsjusza, a woda :na wszelkie słabości skutkuje”. Po obejrzeniu zabytków, parków zdrojowych i wizycie w Muzeum : Przyrodniczym, wzmocnijcie się łykiem wody mineralnej przed wyprawą na zamek Chojnik górujący nad Sobieszowem. Ta XIII – wieczna, nigdy nie zdobyta warownia, stała się pierwszym celem romantycz-
nych spacerów cieplickich kuracjuszy i do dziś jest odwiedzana przez licznych turystów. Na dziedzińcu wysłuchacie legendy o Kunegundzie i poznacie sztukę strzelania z kuszy. Z zamkowej wieży podziwiać będziecie piękną panoramę Kotliny Jeleniogórskiej i może dojrzycie
wieże innych zamków i pałaców w Jeleniej Górze, Staniszowie, Łomnicy, Wojanowie, Miłkowie, Bukowcu, Karpnikach, Dziwiszowie. To tylko kilka propozycji, w zależności od Waszych zainteresowań możecie wypełnić każdą chwilę pobytu w Kotlinie Jeleniogórskiej. Na miejscu otrzymacie mapy, przewodniki i informatory, radą i pomocą służyć Wam będę
Centrum Informacji Turystycznej i Kulturalnej 458-500 Jelenia Gora ul. Grodzka 16 (Bašta Grodzka) tel. 0048 /75/ 76 76 925 tel./fax 0048 /75/ 76 76 935 e-mail: itratusz@box43.pl www.jeleniagora.pl, www.karkonosze.it.pl
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
wiosna/lato/jesień 2006
Strona 19
Kempingi samochodowe w Karkonoszach oraz na pogórzu Wakacje, urlopy, prodróżowanie, wędrowanie, odkrywanie nowych krain. Wielu ludzi, dla których najważniejszy jest kontakt z przyrodą, w lecie z pewnością nie wybiorą hotelu czy pensjonatu. W Karkonoszach oraz na pogórzu znajduje się wiele kempingów samochodowych, co dla miłośników przyrody jest idealnym rozwiązaniem. Oferta neclegowa jest szeroka. Możliwości zakwaterowania jest wiele: w domkach kempingowych, (możliwość dostawienia dodatkowego łóżka), namiotach, przyczepach kempingowych. Nierzadko czynne przez cały rok, czeska tradycyjna kuchnia, możliwość uprawiania sportu, kąpielisko, łazienki przstosowane do potrzeb niepełnosprawnych, plac zabaw dla dzieci, wędkowanie, jazda konna, sauna, siłownia, wypożyczalnia sprzętu, huśtawki dla dzieci, miejsce pod ognisko, kiosk o różnym asortymencie, salon – z kominikiem, WC/prysznic, TV/SAT, kuchnie z wyposażeniem, możliwość grilowania, restauracja, program wieczorny, a do tego możliwe jest wprowadzanie psów na teren kempingów... zapraszamy! U nas na pewno nie będziecie się nudzić..... HARRACHOV Kemping Jiskra 512 46 Harrachov 233 ( 481 529 536 * camping@hr.bon.cz i www.camping.harrachov.cz
ČISTÁ V KRKONOŠÍCH Slunečná, 543 43 Černý Důl 3 ( 499 435 101
Kořenov
JABLONEC NAD JIZEROU TJ Sokol Autokemp Zátiší 512 43 Jablonec nad Jizerou, Zátiší 238 ( 481 591 335, 481 591 288 * sokol.jnj@tiscali.cz i http://www.jablonec-krkon ose.com/ubytovani/autokemp/ autokemp.html
RUDNÍK RUDNÍK Kemping Richard a Blanka 543 72 Rudník č.p. 235 i www.dokempu.cz/eng/ podrobnosti.php?id=114
Dolní Dvůr
Čistá v Krkonoších
KOŠŤÁLOV Kemping samochodowy i kąpielisko Košťálov 512 02 Košťálov, koupaliště č.p. 332 ( 481 689 221, 605 784 802 * koupaliste@kostalov.cz i www.kostalov.cz
Prosečné
TRUTNOV Peklo, 541 02 Trutnov, Horská 187 ( 608 863 409
Rudník
Dolní Kalná
Chotěvice
CHOTĚVICE Svatá Kateřina, 543 71 Chotěvice č.p. 326 ( 499 395 145, 603 106 898 i www.svkaterina.cz
ŠPINDLERŮV MLÝN Kemping sam. Zarządu KRNAP 543 51 Špindlerův Mlýn ( 499 523 534 i www.krnap.cz VRCHLABÍ Euro kemping - lotnisko 543 11 Vrchlabí, P.O. Box 49 ( 499 421 292 i lsvrchlabi@vr.bon.cz
VRCHLABÍ Kemping Vejsplachy 543 01 Vrchlabí, Valteřická ul. ( tel. 499 422 196
VRCHLABÍ Kemping Liščí farma (bez przyczep) 543 62 Dolní Branná 350 ( 499 421 656 * hotelcamp@liscifarma.cz i www.liscifarma.cz
DOLNÍ KALNÁ Kemp Dolní Kalná, 543 74 Dolní Kalná ( 499 448 137 i www.ceskyraj.cz/ubytovani/cz/ kemp.htm
PROSEČNÉ Kemping samochodowy Holman, 543 73 Prosečné č.p. 84 ( 499 441 447
Na granicy państw czeskim w Harrachowie, Na terenie Pomezni boudy oraz Kralovec znajdują się przejścia graniczne dla samochodów osobowych. Piesze oraz wyłącznie rowerowe przejścia graniczne to • Jizerka - Ovle • Vosecká bouda - Szrenica • Luční bouda - Równia pod Śnieżką • Luční bouda - Śląski Dom • Soví Sedlo - Sowia Przełęcz • Špindlerova bouda – Przesieka • Harrachov/Mýtiny – Polana/ Jakuszyce • Horní Albeřice – Niedamirów • Žacléř (Bobr) – Niedamirów
Otwarte: 1.04 - 30.09 w godz. 8 – 20 1.10 - 31.03 w godz. 9 – 16 Nr ISBN: MK ČR E 16345 Niniejsza publikacja powstała dzięki finansowemu wsparciu Programu Rozwoju Wsi Województwa Libereckiego. • Wydał: Karkonosze – Związek Miast i Gmin, Zámek 1, 543 01, Vrchlabí. Maj 2006. Nakład: 70 000 egz. (wersja językowa: czeski, polski, niemiecki) • Rada redakcyjna: Dáša Palátková, Michal Vávra, Klára Kroupová, Josef Zelený. • Współpraca: Jan Petera, Vladimír Sturm, Barbara Róźycka – Jaskólska, Radek Drahný, Miloš Růžička, Stanislav Pelc, Iljana Beránková, Michaela Müllerová, Jana Janoušková, Dagmar Turková, Daniel Mach, pracovníci krkonošských infocenter. • Mapy: Jan Petera • Fotografie: Dáša Palátková, Josef Zelený, Ing. Pavel Kraus, CzechTourism • Tłumaczenie na język niemiecki: Hans J. Warsow • Tłumaczenie na język polski: Wiktoria Puchalska • Projekt graficzny: David Škodný • Opracowanie graficzne: Ivan Polonský • Druk: Merkurtisk a.s., Náchod. Sugestie, pytania i uwagi prosimy posyłać na następujące adresy: dasa-palatkova@volny.cz oraz kroupovaklara@muvrchlabi.cz
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
Karkonosze - Związek Miast i Gmin
Zapraszamy do korzystania z porad i pomocy pracowników Centrów Informacji Turystycznej w Karkonoszach lub Ośrodków Informacyjnych Karkonoskiego Parku Narodowego, wszyscy chętnie udzielą wszelkich informacji i zaoferują wiele materiałów informacyjnych. Zapraszamy do korzystania ze strony internetowej
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
PEC POD SNĚŽKOU „TURISTA“, bezpośrednio na rynku w centrum tel.: 499 736 280 fax: 499 736 410 * turista@turistapec.cz i www.turistapec.cz
BENECKO „INFO FLORA“ w centrum gminy 200 tel.: 481 582 606 fax: 481 582 016 * info-flora@benecko.com i www.benecko.com ČERNÝ DŮL Černý Důl 48 tel.: 499 429 618 fax: 499 435 164 * infocentrum@cernydul.cz i www.cernydul.cz HARRACHOV TIC a CA w budynku Urzędu Miejskiego, na przeciwko Muzeum Szkła tel.: 481 529 401 fax: 481 529 064 * info@harrachtour.cz i www.harrachtour.cz HORNÍ MARŠOV VESELÝ VÝLET - Temný Důl tel.: 499 874 298 fax: 499 874 298 * veselyvylet@mbox.vol.cz i www.veselyvylet.cz HOSTINNÉ Náměstí 70 tel.:/fax: 499 404 746 * infocentrum@muhostinne.cz i www.infocentrum.hostinne.info
PEC POD SNĚŽKOU „VESELÝ VÝLET“ przy dworcu autobusowym 196 tel.: 499 736 130 fax: 499 736 131 * veselyvylet@mbox.vol.cz i www.veselyvylet.cz ROKYTNICE NAD JIZEROU CK ROKTOUR, s. r. o. Horní 449 tel.: 481 522 392 fax: 481 522 310 * roktour@rokytnice.com i www.rokytnice.com SVOBODA NAD ÚPOU Náměstí Svornosti 527 tel.: 499 871 216 fax: 499 871 167 * info.ets@tiscali.cz i www.musvoboda.cz ŠPINDLERŮV MLÝN na parterze budynku Urzędu Miejskiego tel.: 499 523 656 fax: 499 523 818 * infoc@sendme.cz i www.mestospindleruvmlyn.cz TRUTNOV Krakonošovo náměstí 72 tel.:/fax: 499 818 245 * vesely@trutnov.cz i www.trutnov.cz VRCHLABÍ Krkonošská 8 tel.: 499 422 136 fax: 499 421 121 * mic.vrchlabi@jipp.cz i http://vrchlabi.ergis.cz
KONKURS
#
Centra Informacji Turystycznej
wiosna/lato/jesień 2006
Bawcie się z nami, wygrywajcie nagrody!
Drodzy Czytelnicy, Przygotowaliśmy dla Was konkurs z nagrodami. Wystarczy, że odpowiecie Państwo na trzy poniższe pytania, i odpowiedzi prześliecie na adres: Karkonosze – Związek Miast i Gmin. Pytania:
Nagrody:
1. Ile miast i gmin jest zrzeszonych w Związku Karkonosze?
1. Pobyt dla dwóch osób podczas Świąt Wielkanocnych 2007 2. Tradycyjne produkty karkonoskie 3. Publikacje o Karkonoszach
........................................................ 2. Jak się nazywa i jaką ma wysokość najwyższa góra Karkonoszy, i jednocześnie najwyższy szczyt Republiki Czeskiej?
Będziemy wdzięczni, jeżeli do odpowiedzi dołączycie Państwo krótką ocenę gazety turystycznej Sezon na Karkonosze i opiszecie wrażenia z Waszego pobytu w Karkonoszach.
........................................................ 3. Jak się nazywa wielka europejska rzeka, której źródło znajduje się w Karkonoszach, a ujście w Morzu Północnym?
................................................................
Zgłoszenia prosimy nadsyłać do: 30 listopada 2006.
Karkonosze w Internecie
informacje o ciekawych zjawiskach przyrody, galeriach, kolejkach linowych, wyciągach, czy też sprzedaż on-line souvenirów, publikacji na temat Karkonoszy czy też map. Ofertę tę uzupełnia możliwość wysyłania kartek elektronicznych z Karkonoszy.
www.krkonose.eu www.ergis.cz Tematy na stronie są różne – od przedstawienia regionu, przez przegląd zabytków, interesujących miejsc, zabytków przyrody, kultury i historii, adresy instytucji (centrów informacji turystycznej, szpitali, urzędów), policji, szkół, bibliotek, organizacji pożytku publicznego, i in.) Można też znaleźć aktualne informacje o wydarzeniach sportowych i kulturalnych nadchodzącego sezonu, kalendarz świąt tradycyjnych, wystaw, koncertów, jarmarków, festiwali
Inne przydatne adresy WWW:
piwnych, spotkań z Karkonoszem. Jest również fotogaleria, galeria wirtualnych widoków na Karkonosze,
www.holidayinfo.cz www.krnap.cz www.horskasluzba.cz www.czechtourism.cz www.kudyznudy.cz
Sezonowe centra informacyjne Zarządu KRNAP SZAŁAS ČERTŮV DŮL SZPINDLEROWY MŁYN niedaleko schroniska U Bílého Labe, w lewo po ok. 200m SZAŁAS PRZY HOTELU DĚVÍN PEC POD ŚNIEŻKĄ zielonym szlakiem w kierunku Richterová bouda ok 1km
JILEMNICE Masarykovo nám. 140, zabytkowy budynek towarzystwa ubezpieczeniowego tel.:/fax: 481 541 008 * info@jilemnice.cz i www.mestojilemnice.cz
SZAŁAS W HOTELU VÁPENKA HORNÍ ALBEŘICE przy parkingu niedaleko przystanku autobusowego SZAŁAS POD ČERNÁ HORA JANSKÉ LAÁZNĚ Lobkovická cesta, za przystankiem po lewej stronie, niedaleko miejsca Na výšině
KOŘENOV przystanek autobusowy Kořenov - motorest tel.:/fax: 483 399 094 * info@korenovsko.cz i www.korenovsko.cz
MALÁ ÚPA Horní Malá Úpa 129 tel.: 499 891 112 * info@malaupa.cz i http://info.malaupa.cz
Losowanie nagród: Pierwsza połowa grudnia 2006.
JANSKÉ LÁZNĚ stacja kolejki linowej na górę Černou horu tel.: 499 875 186 fax: 499 875 008 * info@janskelazne.cz i www.janskelazne.cz
LÁNOV Wiejskie Centrum Informacji Turystycznej mikroregionu Lánov 39 tel.: 499 432 083 * infocentrum@lanov.cz i www.lanov.cz
Odpowiedzi prosimy nadsyłać na adres: Karkonosze – Związek Miast i Gmin Klára Kroupová Zámek 1 543 01 Vrchlabí Czech Republic
#
Strona 20
SZAŁAS V ČERNÝ DŮL w kierunku na Hrnčířská bouda, po przejściu 1,5 km po lewej stronie za lesniczówką
ŽACLÉŘ Rychorské náměstí 10 tel.: 499 739 225 fax: 499 739 210 * muzeum@zacler.cz i www.zacler.cz
otwarte są codziennie od 1.06 do 30.09.2006 roku w godzinach 8 – 17.
SZAŁAS HORNÍ MÍSEČKY HORNÍ MÍSEČKY naprzeciwko Jilemnická bouda po drodze na Zlaté návrší
SZAŁAS ZLATÉ NÁVRŠÍ HORNÍ MÍSEČKY niedaleko Vrbatova bouda po drodze na Labskí louka
SZAŁAS DÍVČÍ LÁVKY SZPINDLEROWY MŁYN na początku Labský důl
www.krkonose.eu • www.ergis.cz
SZAŁAS V DOLNÍ DVŮR trzeba iść w kierunku na Tetřeví bouda, na końcu Rudolfovo údolí w lewo SRUB PRZY KOPALNI W STRÁŽNÉ obok parkingu przy kopalni SZAŁAS W STRÁŽNÉ ok. 200m za parkingiem przy kopalni w kierunku na Hříběčí bouda