8 juni - 14 augustus 2012, NUMMER 3
Jungle By Night Lucky Fonz III Miami Brigitte Bardot Spinvis
colofon
CJP kent het festivalgevoel
CJP Magazine 8 juni - 14 augustus 2012 jaargang 21, nummer 3 CJP Magazine is hét magazine over cultuur. Heb je opmerkingen over het blad of wil je ideeën voor onderwerpen of interviews aandragen? Mail dan naar redactie@cjp.nl.
Hoofdredacteur Arne van Terphoven
Hoofdredacteur René van der Meer
Eindredacteur Sara Madou
Design Maslow
Bladmanager Hester Leeflang
Jennifer Aardema
Yvette Bax
Robbert Blokland
Julia de Boer
Roel Determeijer
Titia Hahne
Guus Hoogaerts
Linda van Houwelingen
Renske Jonkman
Hulya Kilicaslan
Hans van Lissum
Arjen Lubach
Govrien Oldenburger
Jannemieke Oostra
Javier Sancho
Alwin Slomp
Steven Stoffers
Lisa Anne Stuyfzand
Milan Vermeulen
Roep alles wat je wil (en volg ons voor extra kortingen en acties) www.cjp.nl Facebook/CJPnl Twitter: @CJPnl Redactieadres CJP Magazine, Postbus 3572 1001 AJ Amsterdam Persberichten kunnen naar redactie@cjp.nl. Hoofd media en marketing Suzan Damen Hoofdredactie Arne van Terphoven René van der Meer Coördinerend eindredacteur Sara Madou Design Maslow (hellow@maslow.nl) Coverfoto Roel Determeijer Medewerkers aan dit nummer Jennifer Aardema, Yvette Bax, Robbert Blokland, Julia de Boer, Roel Determeijer, Titia Hahne, Guus Hoogaerts, Linda van Houwelingen, Renske Jonkman, Hulya Kilicaslan, Hans van Lissum, Arjen Lubach, Ilja Meefout, Britta Möller, Govrien Oldenburger, Jannemieke Oostra, Boris Postma, Javier Sancho, Alwin Slomp, Steven Stoffers, Lisa Anne Stuyfzand, Milan Vermeulen Bladmanager Hester Leeflang Uitgever CJP Drukwerk Grafius, Nieuw Vennep Distributie Sandd Met dank aan sponsor TakeCareNow! ISSN 1871-6652 Adverteren in CJP Magazine? Bel voor informatie en tarieven met Apprentice Uitgevers: 020-8512647, y.devos@apprenticeuitgevers.nl Aanleveren advertentiemateriaal kirsten@cjp.nl Voor verdere vragen over CJP: www.cjp.nl www.facebook.com/CJPnl
Omgevallen Pim Top (1982) maakt portretten voor het magazine Glamcult, maar ook voor festivals als Noorderslag en Lowlands. In Vice stonden twee jaar lang zijn feestverslagen. De truc voor zo’n partyreport, volgens Pim? Onzichtbaar zijn. Meefeesten dus (met mate), in plaats van de irritante partyfotograaf uit te hangen. Hiervoor zette hij de lichtgevoeligheid op zijn camera heel hoog, zodat er niet geflitst hoefde te worden. Dat soort foto’s maakt Pim niet meer: hij wilde iets nieuws proberen en focust zich nu op studiowerk. Die nieuwe foto’s, zoals de serie Sculptures, zijn klassieker en zeggen meer over hoe mensen écht zijn. Maar de foto hiernaast is nog uit zijn feesttijdperk: Pim: ‘Dit is Fabio aan het einde van een Jägerlandfeestje in Den Haag. Hij speelt in het bandje J.C. Thomaz & The Missing Slippers en was omgevallen, de vloer was heel glad van de modder. Fabio is gelukkig vrij snel opgestaan nadat ik deze foto maakte. De flits is toevallig, maar de keuze voor zwart-wit is wel bewust: in kleurenfoto’s zie je teveel dingen tegelijk, vind ik, waardoor je de focus en de essentie verliest. Ik wil vooral het gevoel van een situatie overbrengen. Als je kijkt naar deze foto wéét je: dit is het einde van een zeer geslaagd feestje.’ www.pimtop.com
inhoud Twee kapiteins Arne en René doen niet moeilijk over een gedeeld hoofdredacteurschap. In goed overleg Whatsappen ze over belangrijke zaken, waaronder het festivalseizoen.
René: Gelukt. Negen man op onze cover van A5-formaat. Heeft die fotograaf Roel goed gedaan. Was een goed idee van je, Jungle By Night. Arne: Geniale band. Maar niet helemaal ‘jouw ding’ toch? René: Ik ben meer van de gierende gitaren. Maar die komen een andere keer wel in dit magazine. Mooie tegenhanger van de dance waar jij nooit over uitgepraat raakt. Zag trouwens weinig dance in het artikel over festivalherinneringen van bekende muzikanten. Was jouw eerste festival eigenlijk een dance festival? Arne: Nee, Rock Werchter in 2003. Verwoestende hitte, de doorbraak van 2manydjs waarbij volwassen mannen elkaar huilend in de armen vielen bij de mix Vitalic - La Rock / Nirvana – Lithium. En mijn goede vriend Ivo die zijn liefde aan mij wilde betuigen middels een prachtige worstmetafoor. Hij vond het normale leven maar kookworst, maar met mij vond hij het echt leverworst. René: Mijn eerste festival was Dynamo Open Air 1996, samen met mijn jeugdvrienden Niels en Bas. We waren vijftien jaar, zo groen als gras. Bas had een tray 3S cola mee, dat zegt genoeg. Het was geweldig. ‘Hell yeah’ over het terrein schreeuwen, zoals we hadden geleerd tijdens het optreden van Venom. En høken, met een pot knakworsten die ik voor mijn tent vond. Dat heb ik vorig jaar nog dunnetjes overgedaan, op Zwarte Cross. Waar was jij eigenlijk? Arne: Op Extrema. Dance, hè? Extrema gaat overigens vanaf dit jaar wat breder en heet vanaf nu XO Live. Met op het podium… 2manydjs! En natuurlijk met CJP-korting.
3. Colofon 4. Fotocolumn: Pim Top 6. Voorwoord 8. Playlist / service 10. In de wandelgangen: De Parade 12. Paskrakers 18. Deals
20. Coverstory: Jungle By Night 26. Popcorn 28. Dvd
30. Vroeger, toen... : Brigitte Bardot 32. Renske probeert het leuk te vinden: Kröller-Müller museum 36. opgeven of uitgeven: de wereld van het zelf publiceren 40. Cultuur in crisis: het effect op artiesten 45. Topkortingen
46. Reisverhaal: Miami 54. Theater 56. Expo 58. Zien en gezien worden 62. Serious Talent: Mattanja Joy Bradley
64. Van Hema tent naar Alpha podium 70. Uitgaan: Bob’s Party Palace in Uitgeest
72. Boeken: Lucky Fonz III 75. Vierkante ogen 76. De Lijst: Musicals die ooit gemaakt zouden moeten worden 78. Winnen 82. Column Arjen Lubach
René: Ik ga weer voor Zwarte Cross. Ook met korting. Arne: En op welk festival treffen we elkaar dan? René: Op de Parade. Zonder knak-, kook-, of leverworsten, maar met prachtige voorstellingen, lekker eten en topsfeer. En korting. Arne: En zon? René: En zon.
www.cjp.nl Facebook/CJPnl Twitter: @CJPnl redactie@cjp.nl
8
playlist
service
9
De soundtrack bij dit magazine, ook te vinden op www.cjp.nl/playlist
DE CJP-PAS
Mattanja Joy Bradley Beautiful Imperfections
De Amerikaanse douane dacht dat de gitaren van Mattanja geweren waren. Dat is ook zo, blijkt nu.
The Notorious B.I.G. ft. Shaq Can’t Stop The Reign
Dankjewel Robbert Blokland, dat je het Hollywoodadagium ‘If it ain’t broke, don’t fix it’ gebruikt. Ook al is het slechts een bijzin in deze track en rapt Shaquille O’Neal mee, we grijpen elke kans aan om Biggie Smalls op te zetten.
J.C. THOMAZ & THE MISSING SLIPPERS Jungle by Night The Most Exalted Ethiopino Potentate of Love Dit nummer is deels vernoemd naar Sesamstraat. Zo’n feestje dus.
Helden.
Hans Dorrestijn Hemaworst
Taio Cruz ft Flo Rida Hangover
Terraplane Sun Get Me Golden
Simian Mobile Disco Seraphim
Geloof het of niet, maar vanaf september kun je naar HEMA the musical: the worst musical ever. We namen een duik in het archief en vonden wat we zochten. Ons aller Hans Dorrestijn die het sap uit de worst zuigt.
Dank Robbert 2. 21 Jump Street heeft geen officiële soundtrack, maar we vonden een lijst met nummers die in de film voorkomen. Waaronder dit pareltje.
Lucky Fonz III Hel
Lucky Fonz kiest in de boekenrubriek voor Lieve Céline van Hanna Bervoets, zodat hij indruk kan maken op het volgende feestje waar hij haar tegenkomt. Laten we hopen dat het niet zo gaat als in dit nummer. ‘Ik heb je boek gelezen.’ ‘Ja, nou en, dus?’
I got a hangovu whoohooohooo. I’ve been drinkin’ too much, fo’ suuhuu. Fuck you, Taio Cruz. Elke keer als we dit nummer horen, borrelt de befaamde Miami Migraine weer op. En die krijgen we niet meer uit onze kop.
De engelen die de troon van God bewaken worden Seraphim genoemd. Maar als jij die vijf kaarten wint voor Mysteryland en zesvleugelige engelen ziet vliegen, check dan even of je vrienden ze ook zien.
Foster the People Helena Beat Potverdankrobbertdrie.
Hoe kom ik eraan?
Verhuisd?
Een CJP-pas kost € 15,-. Iedereen tot dertig jaar kan een CJP-pas kopen of cadeau krijgen. Je kunt je pas aanvragen op www.cjp.nl. Ben je voltijd student, dan heb je recht op een CJP-pas met ISIC, voor wereldwijd voordeel. Ook deze kun je via www. cjp.nl bestellen, maar je kunt er ook voor terecht bij de winkels van JoHo en KILROY.
Je kunt via www.cjp.nl je adreswijziging doorgeven. Je moet dan even inloggen met je CJP-pasnummer (dat staat op je pas), je oude en je nieuwe adres.
Pas kwijt?
vragen/info
Vraag via helpdesk@cjp.nl een duplicaat aan. Een duplicaatpas kost € 5,-.
Website: www.cjp.nl/helpdesk Email: informatie@cjp.nl
Opzeggen? Je kunt je CJP-lidmaatschap schriftelijk of per e-mail opzeggen.
10
in de wandelgangen
Een dag op het perron Het kan je niet ontgaan zijn dat De Parade in aantocht is: het reizende theaterfestival vol bijzondere voorstellingen, muziek, films en natuurlijk de fameuze zweefmolen. Tijdens CJP Serveert kun je in alle vier de steden waar De Parade staat (Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag) de beste voorstellingen voor een heel leuk prijsje bekijken. Eén daarvan is Het Perron. Hierin speelt Leny Brederveld met haar dochters Lisa, Marie en Dora Groothof, plus studenten van de mime-opleiding. Mensen die op hun trein wachten staan centraal in dit licht absurdistische stuk. Het enige dat de personages bindt is de plek: het perron. Lisa (27): ‘Die plek is ons uitgangspunt. Iedereen komt langs op een perron, je ziet er alle bevolkingsgroepen voorbij komen. Dat inspireert erg. Je kunt er mensen kijken en er een eigen verhaal bij fantaseren: zijn die twee mensen bijvoorbeeld geliefden of juist exen? En waar gaan ze naartoe? Op een perron zie je flarden van levens die met elkaar in contact komen. Je krijgt daardoor heel veel te zien tijdens onze voorstelling: grappige dingen, maar ook tragiek. Een energieke voorstelling, met een dosis dans en muziek. Eigenlijk is het een doorsnee en tegelijkertijd bijzondere dag op het perron, maar dan in een halfuur tijd.’ We geven ook korting op De Parade! Zie pagina 12.
Tekst Linda van Houwelingen
beeld Mieke Struik
11
12
paskrakers
Met je CJP-pas krijg je korting op alles wat cultuur is of er enigszins op lijkt. In de paskrakers lichten we er een aantal uit. Meer kortingen, tips, acties en, belangrijk, alle actuele voorwaarden vind je op www.cjp.nl.
ITs Altijd leuk: een toekomstige superster als eerste spotten. Bij het ITs Festival Amsterdam bijvoorbeeld. Dit is het grootste Europese theaterstudentenfestival, met meer dan 200 spelers en ruim 50 unieke producties op het podium. Neem een kijkje en spot de nieuwe Barry, Halina of Fedja. Wij tippen alvast de voorstelling Dance Double Date #1, met het toptalent van Codarts en School of Dance uit Kaapstad. Ook bijzonder: Living in Oblivion, een voorstelling waarin De Theaterschool het verhaal vertelt van een Quentin Tarantino-achtige regisseur die zijn droomfilm maakt.
Beeld: Rob de Ruijter
ITs Festival Amsterdam 21 t/m 28 juni, diverse locaties in Amsterdam Prijs: € 13,- per voorstelling / Met CJP-pas 2 voor de prijs van 1, dus € 13,- voor 2 voorstellingen Verkoop/info: www.itsfestivalamsterdam.com
Parade Nu het theaterseizoen is afgelopen en het nieuwe nog niet begonnen, vrolijkt de Parade weer alle theaterliefhebbers op. Ze hebben ook dit jaar weer een mooi programma, dat voor bomvolle tenten gaat zorgen. Wat dacht je bijvoorbeeld van Ricky Koole, Spinvis of Nico Dijkshoorn? Tussendoor kun je terecht bij de zeer geslaagde eettentjes of al kletsend met een wijntje/ biertje/cocktailtje over het altijd gezellige terrein paraderen. Het festival trekt naar de vier grote steden: waar je ook naartoe gaat, je krijgt er altijd korting met je CJP-pas. Bovendien hebben we dit jaar iets extra bijzonders: een Parade-editie van CJP Serveert. Elke stad heeft zo’n avond, met exclusief voor CJP’ers toegang, een drankje en twee voorstellingen voor
maar € 15,-. Zie voor meer info over het programma www.cjp.nl en www.deparade.nl.
De Parade 21 juni t/m 1 juli in Rotterdam, Museumpark (CJP Serveert op 24 juni) 6 t/m 15 juli in Den Haag, Westbroekpark (CJP Serveert op 8 juli) 20 juli t/m 5 augustus in Utrecht, Moreelsepark (CJP Serveert op 22 juli) 10 t/m 26 augustus in Amsterdam, Martin Luther Kingpark (CJP Serveert op 12 augustus) Toegang: € 7,- / Met CJP-pas € 3,50 Kaartverkoop via www.deparade.nl/cjp of aan de kassa
Nuit Blanche Voor nachtmensen is het soms een beetje behelpen in Amsterdam. Maar gelukkig is daar Nuit Blanche; het enige echte nachtfestival, ooit ontstaan in Parijs. Op 16 juni, van 7 uur ’s avonds tot 7 uur ’s ochtends, maak je zoveel toffe dingen mee dat je er minstens 7 dagen van moet bijkomen en het er 7 jaar later nog vol enthousiasme tegen je vrienden over hebt. Van het Lloyd hotel tot het Bethaniënklooster en van Casa Rosso tot Loods 6; de vijf hoofdlocaties en vijftien kleinere locaties hebben allemaal wat anders te bieden. Een obscure expeditie langs huiselijke rariteitenkabinetten bijvoorbeeld, of het bewonderen van een nieuwe invulling voor urban wastelands. Één ding is zeker: de organisatie en programmamakers weten de stad op originele wijze aan je te showen, ook al ben je geboren en getogen in Amsterdam. Nuit Blanche 16 juni, Amsterdam, van 19:00 uur tot 07:00 uur Prijs: € 17,50 / Met CJP-pas € 15,Kaartverkoop: www.nuitblancheamsterdam.nl
14
paskrakers
Robeco Zomerconcerten Om je vermoeide lijf ten ruste te leggen na al het gefeest op festivals (of als je daar niet zoveel mee hebt), kun je in juli en augustus naar Het Concertgebouw. Daar zorgen de Robeco Zomerconcerten voor een mooie mix van klassiek, jazz, pop, tango en flamenco: voor iedereen iets moois dus. Zoals Madeleine Peyroux, die een ode brengt aan Billie Holiday. Singer-songwriter liefhebbers kunnen naar de show van Wouter Hamel en voor fans van klassiek is er een vertolking van Madame Butterfly,
door Opera Zuid. Zie www.robecozomerconcerten.nl voor alle data, tijden en de andere concerten (want ja, er is nĂłg meer). Robeco Zomerconcerten, Het Concertgebouw Amsterdam Juli/augustus Prijs: Met CJP-pas tot â‚Ź 31,- korting (afhankelijk van rang en concert) www.concertgebouw.nl/concerten-en-tickets
16
paskrakers
Over het IJ Festival Ze worden dit jaar twintig, maar Over het IJ Festival is nog net zo fris & fruitig als in het begin. Ook in 2012 staat er weer een hoop moois te gebeuren. Wij noemen een overtocht, die je samen met toneelgezelschap Orkater kunt maken en een compleet nieuwe blik werpt op het begrip emigreren. Of de Terminator Trilogie, waarmee FC Bergman weer een opvallende (woordeloze) voorstelling neerzet. De focus ligt dit jaar op het altijd al populaire zeecontainerprogramma, waar (aanstormende en gearriveerde) theatermakers in de beperkte ruimte juist grootse dingen weten te bereiken. Over het IJ Festival, NDSM-werf in Amsterdam 5 t/m 15 juli 2012 Met CJP-pas € 1,50 korting Kaartverkoop via www.overhetij.nl en op het festival zelf
Kat op een heet zinken dak Jacob Derwig, steracteur van Toneelgroep Amsterdam, waagt zich nu voor het eerst aan het regisseren van een stuk. Voor zijn eigen gezelschap heeft hij, samen met zijn vrouw Kim van Kooten, een bijzonder en bekend verhaal bewerkt. Kat op een heet zinken dak was het lievelingsstuk van maker Tenessee Williams en leverde in 1958 al een legendarische film op, met Elizabeth Taylor. Deze toneelversie wordt ongetwijfeld ook zeer bijzonder, met rollen voor onder andere Gijs Scholten van Aschat en Barry Atsma. Nog even het verhaal in het kort: op de avond van Big Daddy’s zeventigste verjaardag verzamelt hij zijn familie om zich heen. Terwijl de avond vordert, komen er steeds meer zaken naar boven borrelen. Kat op een heet zinken dak, door Toneelgroep Amsterdam 14 t/m 30 juni, Toneelschuur Haarlem Prijs: € 22,50 / Met CJP-pas € 17,50 Kaartverkoop/Reserveren: www.toneelschuur.nl
18
cjp deals
19
De beste lifestyle-kortingen met je CJP-pas. www.cjp.nl/deals tot
25%
cjp-korting
10% KORTING BIJ WELIKEFASHION.COM
scooterverzekering
CJP likes fashion, maar een nieuwe zomergarderobe kost klauwen met geld. Op ons verlanglijstje staat tot nu toe: een nieuwe strandoutfit, drie bikini’s, een festivaloutfit, vier jurkjes, sandalen, slippers en dichte schoenen voor als het ’s avonds kouder wordt. Een vestje om dezelfde reden en een nieuwe tas waar het allemaal in/bij past. En dat is nog maar de basisbehoefte. Het scheelt dus veel euro’s, als je die garderobe bij Welikefashion.com aanschaft met 10% korting. Je vindt er de laatste trends en kunt alles in één keer bestellen. www.cjp.nl/welikefashion
De CJP Scooter- en brommerverzekering is niet alleen gemiddeld 25% goedkoper dan andere verzekeringen, maar heeft ook nog de beste dekking. De premies verschillen per stad, bouwjaar/merk scooter, je leeftijd en het aantal schadevrije jaren. Je kunt op www.cjp.nl/ verzekeringen uitrekenen wat je per maand betaalt. Mark (20) deed het: ‘Voor mijn nieuwe Vespa Nero wilde ik een verzekering inclusief diefstalverzekering en rechtsbijstand, zodat ik zonder gedoe door Groningen kon crossen. Via CJP was ik voor 75 euro per maand voorzien en hoef ik nergens meer over te piekeren.’ Freek, Evelien en Debby hebben hun scooter ook verzekerd. Lees meer op: www.cjp.nl/scooter
15% KORTING OP REISBOEKEN BIJ DE SLEGTE Om in vakantiestemming te komen, ren je nu als de wiedeweerga naar de dichtstbijzijnde vestiging van De Slegte. Met deze bon krijg je daar 15% korting op reisboeken! Meer leesvoer nodig voor tijdens alle vrije dagen? Je krijgt er sowieso 10% korting op alle boeken (zonder vaste boekenprijs). www.cjp.nl/deslegte De coupon is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties. Deze actie loopt tot 31 juli.
50% KORTING OP NUSPORT BIJ AKO In het vorige magazine kregen de dames een kortingsbon voor een tijdschriftenpakket. Omdat we het wel eerlijk willen houden, nu een bon voor de heren. Neem dit magazine (en je CJP-pas) mee naar een filiaal van AKO en laat de barcode scannen: dan krijg je maar liefst 50% korting op het magazine NUSport. Tot en met 31 juli betaal je dan in plaats van € 3,50 slechts € 1,75. Check de website voor een overzicht van alle AKO-filialen. Oh, enne… vrouwelijke sportliefhebbers mogen natuurlijk ook gebruik maken van deze bon! www.cjp.nl/ako
8 710425 730179
Lifestyle Accessorize 10% korting (winkels en online) America Today 10% korting Cool Cat 10% korting Front Runner 10% korting (winkels en online) SIX 10% korting Skullcandy 15% korting Welikefashion.com 10% korting (winkel en online) Wereldwinkels 10% korting WAAR 10% korting Lezen AKO 10% korting De Slegte 10% korting (zie pagina 52) ISS Tijdschriften tot 75% korting (via cjp.nl/deals) nrc.next Exclusief voor CJP’ers nrc.next met 43% korting! www.cjp.nl/nrcnext Reizen KILROY Stayokay
€ 50,- korting bij besteding vanaf € 500,€ 2,50 korting per nacht
Muziek, dvd & games vanLeest Bijenkorf
10% korting op cd/dvd, 5% korting op games 10% korting op cd/dvd, 5% korting op games
Fun & sport Perry SnowWorld
7,5% korting (ook op veel aanbiedingen) € 4,- korting
Fiets, scooter & auto CJP autoverhuur t/m 30 juni 10% extra korting t/m 15 sept. extra zomerdeals www.cjp.nl/autoverhuur Centralbikes 5% online korting op kwaliteitsfietsen Auto-, scooter-, reis- en ongevallenverzekering
via www.cjp.nl/verzekeringen
Zorgverzekering TakeCareNow! de voordelige zorgverzekering (korting op je basis- en aanvullende zorgverzekering) Zie pagina 83
Kijk altijd even bij de kortinggever op cjp.nl/deals voor de actuele acties en natuurlijk de voorwaarden
20
Tekst Guuz Hoogaerts
Beeld Roel Determeijer
Welcome to the Jungle by Night Afrofunk & Cavia’s Negen Amsterdammertjes spelen afrofunk die geen kuit, bil of heup onberoerd laat. In binnenen buitenland. Jongens zijn het, Amsterdamse jongens. De jongste is 17 jaar, de oudste 23. Ze kennen elkaar van de middelbare school, omdat ze familie van elkaar zijn of omdat ze van dezelfde muziek houden: Afrikaanse muziek, funk, psychedelica, reggae, hiphop. Twee jaar geleden gooiden ze al die invloeden voor het eerst in de blender en ontstond er een band: Jungle By Night. Genoemd naar het (inmiddels gesloten) nachtdierenverblijf in Artis. Nachtdieren, dat zijn de jongens inmiddels zelf ook. Nu hun debuut cd Hidden uit is (eerder verschenen een vinylsingle en een EP), spelen ze van Groningen tot Istanbul. En ja, dan wordt het wel eens laat. Heel laat. Terwijl sommige bandleden de volgende dag weer in de collegezaal moeten zitten. Vier JBN-leden studeren. Trompettist Bo Floor (17) volgt 5 VWO. ‘De rest heeft een tussenjaar’, zegt saxofonist Pieter van Exter (21). ‘Het is niet altijd even makkelijk om school en de band te combineren. Vorig jaar hebben we elkaar tijdens festivals zitten overhoren, maar echt lekker gaat zoiets niet. Tentamenweken krijgen voorrang, dan spelen we niet of proberen een vervanger te vinden.’ Pieter is van de studerende leden de enige die geen muziekopleiding volgt. Hij studeert future planet studies aan de Universiteit van Amsterdam, ‘over de toekomst van onze planeet, inderdaad. Duurzaamheid is het sleutelwoord. Ik heb na mijn middelbare school op een biologische boerderij in Amerika gewerkt. Onlangs ben ik gestopt bij Urgenda, een actie-organisatie die
Nederland sneller duurzaam wil maken. Dat werk was niet meer te combineren met de band.’ Wie naar een Jungle By Night optreden gaat, treft veel jong publiek aan. Van dezelfde leeftijd als de bandleden. Pieter: ‘Nee, dat zijn niet alleen klasgenoten of vrienden. We hoorden dat een aantal docenten van middelbare scholen die wij niet kennen, hun leerlingen hadden opgeroepen te gaan kijken naar onze albumpresentatie in Paradiso. We zien steeds meer nieuwe gezichten.’ Dat er erg veel meisjes vooraan staan bij shows heeft wellicht te maken met het uiterlijk van in ieder geval een aantal JBN-leden. Wie de mentions bekijkt van het Twitteraccount van 18-jarige trombonist Ko Zandvliet (@kozandvliet), ziet veel verwoede pogingen van meiden om met hem in contact te komen. ‘Dat komt ook omdat Ko in de film Razend speelt. Maar hij heeft een relatie, net als onze toetsenist Pyke. En de rest? Die heeft het vrij gezellig’, zegt Pieter met een uitgestreken gezicht. Om daarna veelbetekenend te gniffelen naar drummer Sonny Groeneveld (23), die inmiddels ook is aangeschoven.‘Haha, mogen we dit eigenlijk wel vertellen van Ko?’ Sonny is de sfeermaker van de band. ‘We zitten vaak bij mij platen te draaien voordat we gaan repeteren. Ik koop nieuwe afrobeat en andere funky muziek, vooral op vinyl. Er komt veel goed spul uit nu, maar er zijn ook genoeg bands die slaafs het voorbeeld van Fela Kuti volgen.’ De Nigeriaanse zanger/saxofonist Fela Kuti is een van de helden van Jungle By Night. Vorig jaar eerden ze de geboortedag van Fela, die in 1997 overleed, met een grandioos festival in Paradiso. Daar speelde ook een van zijn zonen, Seun Kuti. Fela is met zijn
22
Tekst XXX
jungle by night
drummer Tony Allen (die nog steeds speelt) de architect van de afrobeat: het uiterst dansbare mengsel van traditionele Nigeriaanse, polyritmische muziek en harde James Brown-funk. Maar ook de Ghanese gitarist Ebo Taylor en de Ethiopische toetsenist Mulatu Astatke zijn helden van de Amsterdammers, ze hebben zelfs al een aantal keer gespeeld met deze veteranen. ‘Ik vermijd de term afrobeat als ik uitleg wat voor muziek we maken’, zegt Sonny. ‘Dan denken veel mensen dat we alleen percussie gebruiken. Ik zeg liever afrofunk, want we houden van heel veel soorten muziek. Ik heb met mijn broertje, die ook in de band zit, hiphop gemaakt. Er zijn jongens die van psychedelische muziek uit de sixties houden. We luisteren naar Turkse funk. Dat komt allemaal terug in ons eigen werk.’ Pieter: ‘We houden van afwisseling. De plaat begint met gamelans, die bespeeld worden door Sonny
en zijn broer Gino. Hun moeder is Indonesisch, ze hebben al vanaf hun vijfde gamelan-les. We vonden het leuk daar iets mee te doen, om dat typische geluid te combineren met vette drums.’ Titels van Jungle By Night-tracks verwijzen naar de repetitieruimte van de band (Gallowstreet 34), naar het moment waarop het werd gemaakt (Two Days Before 2012) of, eh, naar cavia’s. Pieter: ‘Als je met negen man in een busje zit, slaat de meligheid natuurlijk toe. De moeder van Bo is Zweeds. Na eerst te hebben gevraagd naar Zweedse scheldwoorden, vroeg iemand wat ‘cavia’ is in het Zweeds. Marsvin. Het voordeel van instrumentale muziek is dat je nummers kan noemen zoals je wilt. Dus ook Marsvin.’ Meligheid leidt ook tot prachtige nummers, zoals de single Ethiopino. ‘Het is nu minder, maar zeker in het begin werd er in de pers een beetje smalend
gedaan over hoe jong we waren. ‘De broekies’ noemden ze ons, iemand schreef iets over ‘puisten die nog niet in de uitdrukfase waren’. Als reactie bedachten we dat het misschien leuk was om het thema van Sesamstraat te spelen, maar dan in een gekke, Ethiopisch aandoende toonladder. Het is bijna niet meer te herkennen. De titel Ethiopino was toen snel bedacht.’ Hebben de mannen zich al gewaagd aan een analyse van het succes? Vanwaar al die mooie plekken op festival-affiches, waarom draait zelfs 3FM-dj Giel Beelen een instrumentale band die Afrikaans georiënteerde nummers speelt? Pieter: ‘Er is natuurlijk de gunfactor. Wij zijn gemiddeld 21 jaar, we zijn aaibaar. Verder: er is geen enkele andere band in Nederland die doet wat wij doen. Dat valt op.’ Jungle By Night is voor veel jongeren ook de eerste boei in de enorme zee van Afrikaanse muziek. Pieter: ‘Ik hoorde van Ko dat iemand uit zijn klas
Beeld XXX
23
die alleen maar van heavy metal hield, dankzij ons nu ook naar afrobeat is gaan luisteren. Er staan nu ook bands op in Nederland die ons als inspiratiebron noemen. Dat is heel vleiend.’ Maar niet iedereen is gecharmeerd van de band. Sonny: ‘Ik stond laatst plaatjes te luisteren in een winkel. Naast mij stonden een paar mensen ons album te checken. Eén van hen haalde de naald na een paar seconden van de plaat om die een stukje verder te zetten. Nee, hij kocht ‘m niet. Maar zo kun je toch niet beoordelen of iets goed is? Ik had echt de neiging om te roepen: weet je wel dat wij de hele kerstvakantie hebben opgeofferd om die plaat te maken?!’
Met je CJP-pas krijg je korting op concerten en (www.cjp.nl/muziek) cd’s (www.cjp.nl/deals).
jungle by night
25
Een avondje Afro Afrikaanse muziek is heel breed en rijk. Wil je na Jungle By Night een sprong in de enorme zee van muziek wagen, moet je zeker deze drie albums eens proberen: Tony Allen - Homecooking (2002) De beste drummer ter wereld (71 alweer) krijgt hulp van Blur-zanger Damon Albarn en rapper Ty. Samen brengen ze een superhete moderne afrobeat. Ebo Taylor - Love and Death (2010) Ebo Taylor (geboren in 1936) laat zich begeleiden door een internationale band, waaronder een stel blanke Duitsers. Nog net zo dwingend funky als in zijn jonge jaren. Akale WubĂŠ - Mata (2012) De oudere Franse neven van Jungle By Night. Spelen bezwerende Ethiopische jazz met reggae- en rockinvloeden.
26
popcorn
Tekst Robbert Blokland
27
Robbert Blokland weet alles over films. En met alles, bedoelen we dan ook echt alles. De juiste persoon dus, om je even bij te praten over de laatste stand van zaken in filmland.
Een populaire ‘merknaam’ zet de marketingmachine vóór de release van een nieuwe versie al op 3-0 voorsprong. Maar dan nog moet een remake wél genoeg kwaliteit bieden om de potentiële kijker daadwerkelijk over de streep te trekken. Het publiek is misschien voorspelbaar, maar zeker niet dom. Voor een visieloze kopie van het origineel trekt de verwende bioscoopganger anno 2012 echt zijn portemonnee niet meer. Het blockbusterseizoen biedt deze zomer remakes in alle geuren, kleuren, soorten en maten. In de categorie ‘meer is soms écht beter’ valt Piranha 3DD, een uitzinnige horrorkomedie over moordlustige vissen in de buurt van een strand vol tienermeisjes met grote borsten. Daarnaast vieren contemporaine kwinkslagen en knipogen hoogtij in 21 Jump Street, een eigentijdse filmremake van de populaire politieserie die in de jaren tachtig de grote doorbraak voor Johnny Depp betekende. Hoofdrolspelers Jonah Hill en Channing Tatum (die against all odds een groot komisch talent blijkt te bezitten) nemen op hilarische wijze de bloedserieuze toon op de hak, waarmee rechercheur Depp en zijn vrienden toentertijd undercover gingen op een middelbare school. Waar we in Nederland vol spanning èn argwaan op zitten te wachten is de remake van Total Recall, de film die in 1990 ‘onze’ Paul Verhoeven richting Hollywood katapulteerde. Het verhaal, een bouwvakker ontdekt een verzetsheld te zijn met het lot van de mensheid in zijn handen, was toentertijd vooral een onemanshow van Arnold Schwarzenegger, op dat moment de grootste actieheld ter wereld. Regisseur Len Wiseman wil met zijn film (deze keer met Colin Farrell in de hoofdrol) de oneliners en onkwetsbaareid van de ‘Governator’ achter zich laten. Hij hoopt in zijn 200 miljoen dollar kostende spektakel vooral de diepere lagen aan te boren die het oorspronkelijke verhaal van sf-auteur Philip K. Dick óók in zich heeft. ‘Ieder mens komt in zijn leven immers wel een keer te staan voor de vraag wat nou droom en wat werkelijkheid is’, aldus Wiseman. Mocht de film onverhoopt tegenvallen, dan hoeven bioscoopgangers die het origineel kennen zich nog niet te vervelen. Regisseur Wiseman heeft uit respect voor zijn Nederlandse collega volop visuele verwijzingen naar het origineel gebruikt: in de trailer zitten er sowieso al drie.
‘Het wrede volksvermaak wordt integraal uitgezonden’
Imagoprobleem If it ain’t broke, don’t fix it. Die wijsheid steekt al ruim een eeuw met grote regelmaat de kop op in Hollywood. Wanneer een formule, verhaal of concept succesvol blijkt, volgen er in het algemeen talloze sequels, rip-offs en remakes. Zeker in deze tijden van financiële misère speelt Hollywood graag op safe: liever een oude klassieker uitmelken, waarvan bekend is dat publiek het omarmt, dan geld investeren in een nieuw, oorspronkelijk, maar dus ook risicovoller idee.
Als gevolg van deze simpele economische wet kampt de remake echter wel met een flink imagoprobleem. Dit soort titels worden meestal niet gemaakt omdat ze een artistieke uitdaging bieden, maar omdat studio’s een bekende titel zien als een gemakkelijke melkkoe. Toch is het wel degelijk een kunst om een (licht) gedateerde film of serie dusdanig te bewerken dat het een aantrekkelijke blockbuster oplevert voor de veeleisende eigentijdse bioscoopganger.
Piranha 3DD draait vanaf 14 juni, 21 Jump Street vanaf 21 juni en Total Recall vanaf 9 juni.
BIOSCOOPTIPS Men In Black 3
Het duurde ruim tien jaar voor ze terugkeerden. Maar gelukkig zijn agenten J. (Will Smith) en K. (Tommy Lee Jones) hun mojo nog niet kwijt. Wanneer een boze alien naar de jaren zestig reist om K. te doden, moet J. achter hem aan om de jonge versie van zijn goede vriend (Josh Brolin) te redden. Nu te zien.
Our Idiot Brother
Eigenlijk speelt komiek Paul Rudd (I Love You Man) altijd dezelfde licht gestoorde kneus met een klein hartje. Maar dat doet-ie goed. Zo ook in deze lieve tragikomische film, waarin hij na een korte tijd in de gevangenis met veel rumoer terugkeert bij zijn familie. Nu te zien.
The Raid
De beste actiefilm van dit jaar komt uit... Indonesië! Een arrestatieteam organiseert een inval in het fort van een drugssyndicaat, in de achterbuurten van Jakarta. Veel bloed en nog meer spanning zijn het gevolg. Won recent terecht de publieksprijs op het Amsterdamse filmfestival Imagine. Vanaf 28 juni.
Met je CJP-pas krijg je € 2,korting bij Pathé en tot € 2,- korting bij andere bioscopen.
28
dvd
Tekst Robbert Blokland
29
De mooiste, grappigste, indrukwekkendste en opvallendste nieuwe films op een schijfje. Met je CJP-pas krijg je 10% korting op dvd’s, zie www.cjp.nl/deals
17 Filles In de zomer van 2008 deed zich in Gloucester in de Amerikaanse staat Massachusetts een bizarre geboortegolf voor. Op de middelbare school bleken in een paar weken tijd maar liefst zeventien tienermeisjes zwanger geworden te zijn. Zij claimden met de spontane babyboom hun uitzichtloze levens in veelal gebroken gezinnen uit de lagere sociale klasse enige richting willen geven. Sommige psychologen gaven de populariteit van films als Juno en Knocked Up de schuld, omdat zij zwangerschap zouden hebben verheerlijkt. Het incident inspireerde twee Franse regisseurs tot de tragikomedie 17 Filles, waarin dit verhaal is verplaatst naar het Franse kustplaatsje Lorient. De meisjes uit de titel besluiten collectief zwanger te worden. Omdat het ze gewoon leuk lijkt, om hun ouders te pesten, of om er bij te horen. De buitenwereld, leraren en andere autoriteiten voorop, reageert vol onbegrip. Op school behoren voorlichtingsfilmpjes met beelden van gruwelijke be-
vallingen opeens tot het verplichte materiaal. 17 Filles doet bij vlagen denken aan The Virgin Suicides, het debuut van Sofia Coppola over vijf tienerzusjes die hun benauwde levens ontvluchten door collectief zelfmoord te plegen. Al gaat de Franse film uiteindelijk in stijl, vorm en inhoud lang niet ver genoeg om het niveau van het sfeervolle debuut van Coppola te halen. De schok van het bizarre gegeven weet het verder prima onderhoudende coming of age-verhaal helaas geen moment te overstijgen.
Ook nu op dvd
Tinker Tailor Soldier Spy Geheime diensten worstelen vaak met hun imago. Daarom klapte MI6 onlangs bij hoge uitzondering uit de school over het vak van spion. De dienst was op zoek naar nieuwe werknemers en kampte met het probleem dat veel sollicitanten bij spionnenwerk vooral scènes à la James Bond voor zich zagen. Een van de schrijvers die wel een adequaat beeld van het spionnenwerk schetst, is John le Carré. De nu 80-jarige werkte in de Koude Oorlog zelf voor MI6 en probeerde zich in zijn latere leven verre van sensatiezucht en overdrijving te houden. Hetzelfde geldt voor de verfilming van zijn boek Tinker Tailor Soldier Spy, waarin voormalig MI6-agent
George Smiley (een aftands ogende, voor een Oscar genomineerde Gary Oldman) in de jaren zeventig een infiltrant binnen de Britse geheime dienst moet ontmaskeren. Regisseur Tomas Alfredson, die doorbrak met de grimmige vampierenfilm Let The Right One In, toont de speurtocht naar de mol binnen de organisatie op een bijzonder visuele manier. Hij vertelt het verhaal niet lineair, maar gaat mee in het hoofd van Smiley, die zich door herinneringen van anderen langzaam maar zeker een beeld van de situatie bij MI6 probeert te vormen. Personages die bijrollen spelen in het grote plaatje komen nooit daadwerkelijk in beeld. Wel jammer dat sommige subplotjes te snel passeren om echt begrepen te worden.
Spetters
Polisse
The Inbetweeners
My Week With Marilyn
Schuimbekkende feministen, tierende critici en de zelfmoord van de hoofdrolspeler maakten Spetters van Paul Verhoeven één van de meest omstreden Nederlandse films ooit. Het onconventionele verhaal over drie vrienden die proberen hun bekrompen milieu te ontvluchten is voor de blu ray uitgave volledig gerestaureerd.
Al is de serie (en daarop volgende film) The Inbetweeners nooit echt tot Nederland doorgedrongen, in Groot-Brittannië leiden de besognes van vier pubers die worstelen met hun opspelende hormonen al jaren tot massahysterie. En terecht.
Echt prettig is het werk van de Franse rechercheurs van een speciale afdeling tegen kindermisbruik niet. Maar een imposante film levert het wel op, ondanks het bizarre einde. Polisse werd in Cannes bekroond met de prestigieuze Juryprijs.
Fictie of niet: feit is dat My Week With Marilyn op weergaloze en tragikomische wijze de frictie tussen diva Monroe en theatericoon Laurence Olivier reconstrueert, op de set van een film die ze samen maakten. Actrice Michelle Williams is briljant.
Tekst rené van der meer
Beeld ANP Photo
Vroeger, toen de krant nog een meneer was
31
CJP gaat voor jong, nieuw, fris en getalenteerd. Maar dat betekent niet dat we de oude knakkers vergeten.
Brigitte Bardot Franse verleidster Door een hausse aan films en series over die periode zijn de fifties en sixties weer helemaal in. Decennia bomvol iconen, maar wij lichten er eentje uit: Brigitte Bardot. Helemaal ongelijk kon je de vader van Brigitte Bardot niet geven, toen hij een pistool onder de kin van filmmaker Roger Vadim duwde en dreigde hem neer te knallen als deze zijn dochter niet met rust zou laten. Zij was immers nog minderjarig en druk met haar opleiding tot balletdanseres. Vadim, toen de twintig al gepasseerd, had de bloedmooie Brigitte op de cover van Elle zien staan en was vastberaden haar wegwijs te maken in de filmwereld èn de liefde. Het leeftijdsverschil van zes jaar hield hem niet tegen, laat staan dat pistool onder zijn kin. Vader Bardot trok dan ook aan het kortste eind. Brigitte valt voor Vadim, gaat acteren in zijn films en trouwt op 18-jarige leeftijd met hem. Op filmgebied wil het niet zo vlotten. Pas na vier jaar aanmodderen maakt Vadim in 1956 de film waarin hij Bardot écht laat stralen: Et Dieu... Créa La Femme, Frans voor ‘en God schiep de vrouw’. De film waarin we Bardot blootsvoets zien dansen slaat in als een bom, Vadim heeft zijn meisje niet langer voor zich alleen. De hele westerse wereld raakt in de ban van de verleidelijke Française. Ze begrijpt dat de suggestie van seks opwindender is dan porno. Het blijft voor Brigitte niet bij het witte doek. Ondanks het ontbreken van muzikaliteit maakt ze verschillende uitstapjes als zangeres. Eenmaal beroemd veroorzaakt het fenomeen Bardot schokgolven die zelfs het Vaticaan bereiken. Niemand minder dan de Paus doet de clip van Noir Et Blanc in de ban, vanwege de expliciete wijze waarop Brigitte hierin over de grond kronkelt. Nooit eerder wist
een vrouw mannen het hoofd zo op hol te brengen. De roem trekt een flinke wissel op het leven van de toch al wat labiele Brigitte. Opgejaagd als een dier krijgt ze een afkeer van de glamour om haar heen. In 1973 stapt ze uit de spotlights. Haar afscheidscadeau: een naaktreportage in Playboy. Bardot heeft dan letterlijk alles gegeven en kan terugblikken op een stormachtig bestaan, opgebouwd uit ruim veertig films, drie huwelijken, twee abortussen, een ongewenste zoon, twee zelfmoordpogingen en een handjevol hits. De nieuwe Bardot kiest voor een leven in de luwte en zet zich in als dierenactivist. Tijdens filmopnames op locatie bood ze zielige honden, katten en zelfs geiten al een beter onderkomen haar hotelkamer. Murw gebeukt door het vele verraad in haar leven verkiest Brigitte dieren tegenwoordig boven mensen. ‘De menselijke soort is een verschrikking’, liet de inmiddels 77-jarige Bardot onlangs weten. Wanneer je beseft dat zelfs haar secretaris zijn zakken vulde met een boek over haar, is zo’n uitspraak al beter te begrijpen. Een stuk lastiger wordt dat met de boeken en brieven die Bardot de laatste jaren heeft gepubliceerd. Racisme en moslimhaat zijn hierin niet onbekend en leverden haar meerdere veroordelingen op. Helemaal lekker gaat het dus niet met dit voormalige sekssymbool. Maar één ding moet je haar nageven: Bardot weigert te leven volgens de maatstaven van derden. In plaats van teren op oude roem, probeert ze met gezonde zelfspot iets te maken van het heden. Waar andere sterren de tijd willen stoppen met plastische chirurgie leeft Brigitte het leven in het hier en nu. En daarop mag haar vader, overleden of niet, best trots zijn. Films en muziek van Brigitte Bardot koop je met 10% korting met je CJP-pas, zie www.cjp.nl/deals.
32
Renske probeert het leuk te vinden
Tekst renske jonkman
Beeld Ilja Meefout
33
James Worthy heeft het druk met zijn boek, dus we vroegen Renske Jonkman (schrijfster van Zo Gaan We Niet Met Elkaar Om) of ze het een keertje van hem over wilde nemen.
spullen van je ex Hoe meer mannen je verlaat, hoe meer je verzamelt. De pronkstukken uit mijn eerdere relaties zijn onder andere een knoflookpers, wat ruwe stenen, een stilstaand horloge en een eetbare bikini. Bij elke verhuizing sleep ik deze overblijfselen van de liefde in een kartonnen Tena Lady-doos met me mee, om het weggemoffeld in een donkere kast te bewaren, die pas weer wordt geopend wanneer de relatie naar volle tevredenheid is doodgebloed. Dat het ook anders kan, bewijst Helene KröllerMüller: zij bleef haar hele leven bij één man en hield daar een museum aan over.
Als vrouwen íets goed kunnen, dan is het geld aftroggelen van hun kerel. Zonder te knipperen plunderen ze de bankrekening van hun Grote Liefde onder het aloude adagium ‘ik heb dit echt nodig’, waarna met het verstrijken van de modeseizoenen tassen vol troep de vorm aannemen van een losbandige verzameling. Mannen zijn nooit bestand geweest tegen deze verzamelwoede van hun eega’s: waar ze zichzelf tegenwoordig tijdens de uitverkoop lijdzaam omhoog laten glijden op de roltrap van de ZARA, zagen ze in de prehistorie hun wederhelft al de gezamenlijke grot volstouwen
Mijn nieuwe heldin op dit gebied is de Duitse Helene Müller. In 1888 trouwde zij met Nederlander Anton Kröller, die de leiding kreeg over een succesvol industrieel bedrijf. Uit verveling volgde ze in 1905 een cursus kunstbeschouwing bij kunstpedagoog H.P. Bremmer, waarna ze in 1907 haar eerste belangrijke kunstwerk kocht (Trein in landschap, van Paul Gabriël) en tien jaar later het volledige kapitaal van haar man had verpatst (‘Ik heb dit echt nodig’). Samen met haar persoonlijk kunstadviseur, een soort Maik de Boer, verzamelde Helene bijna 11.500 kunstobjecten.
voel als wanneer je de kledingkast van een vrouw opent: totale verwarring. De rechtse hobby van Helene resulteert in een wetteloosheid die uniek is in de kunstwereld. Er is geen vaststaande route, er hangen geen informatiebordjes en naast de kunstwerken staan alleen de persoonsgegevens van de maker, als merknamen. Buiten kun je een fiets pakken om over de Veluwe te fietsen, zoals Helene vroeger met haar paard over de uitgestrekte vlaktes galoppeerde. Achter de vitrines met Chinese filosofenstenen vind je de natuur en cultuur van kunstenaars Gilbert & George, terwijl ergens achterin een hoek een compositie hangt van De Aardappeleters van Vincent van Gogh.
Op het voormalig landgoed van het echtpaar Kröller (het Nationaal Park de Hoge Veluwe) is de verzamelwoede van Helene te bezichtigen. In 1939 openden de deuren van haar eigen KröllerMüller Museum, dat nu nog altijd toegankelijk is. Gelijk bij binnenkomst overvalt je hetzelfde ge-
Je kunt je de opwinding van Helene voorstellen, wanneer ze bij het knapperende haardvuur in haar tijdschriften zat te bladeren en de nieuwe collecties van het seizoen voorbij zag komen: expressionisme, kubisme, futurisme, De Stijl. Al snel ontwikkelde ze een eigen theorie over de
met stapels noten, zaden, bloemen en schapenwol.
34
Renske probeert het leuk te vinden
ontwikkelingen in de kunst en maakte een glossy (Beschouwingen over problemen in de ontwikkeling der moderne schilderkunst) waarin ze twee stromingen onderscheidt: het realisme en idealisme. Helene verzamelt met name werken uit deze stromingen, van kunstenaars als Picasso, Braque, Gris, Mondriaan, Millet en, zoals genoemd, Vincent van Gogh. Meer dan zeventig jaar na de opening van het museum bezoek ik de tentoonstelling Verlangen naar volmaaktheid, een titel die in de context van Helene en haar zoektocht naar méér méér méér niet beter gekozen had kunnen worden. Het geeft niet alleen een goed overzicht van Helenes exorbitante verzameling, maar ook van de toezichthouders na haar overlijden, die ze vakkundig had geïnstrueerd. Voor haar dood heeft ze gezegd dat ze haar collectie als een afgerond geheel beschouwt, waaraan ‘niets meer hoeft te worden toegevoegd of veranderd’. Haar opvolgers respecteerden haar visie in het begin. Maar zoals dat wel vaker gaat na een verloren mensenleven, kozen ze geleidelijk voor een nieuwe koers. Zo kan het gebeuren dat je opeens in The Hub heen en weer schommelt; een werk van rood aluminium dat eruit ziet als een reusachtig legoblokje, geplaatst door directeur Evert van Straaten. Of in het beeldenpark de versteende maar trouwe Penelope op haar man Odysseus ziet wachten, daar neergezet door de andere directeur, Bram Hammacher. Je kunt zelfs verloren door een tl-verlichte kubusachtige ruimte banjeren. Wat zou Helene hiervan denken, schiet het door mijn hoofd, als zij hier in een rood legoblokje tussen de bomen zou schommelen? Wat zou ze zeggen als ze in deze helverlichte gangen haar zorgvuldig uitgekozen collectie moest terugvinden? Evert van Straaten, die na 21 jaar afscheid neemt als directeur, heeft in ieder geval met zíjn tentoonstelling Verlangen naar volmaaktheid proberen aan te tonen dat verandering niet per se slecht hoeft te zijn. Maar toch. Hoe spectaculair sommige kunstwerken ook zijn, hoe interessant de mix tussen oud en nieuw is, hoe afwisselend de originele verzameling van Helene en de toevoeging van haar opvolgers oogt; een gevoel van verwarring blijft. ‘Kom nooit aan de spullen van een vrouw’, zei mijn opa altijd. In deze tijden van bezuinigingen is het mooi om te zien hoe een vrouw het vermogen van haar echtgenoot aanwendde om de kunstwereld naar een
‘Kom nooit aan de spullen van een vrouw’ hoger plan te tillen. Door bij één man te blijven kon ze een imperium opbouwen, dat van grote waarde bleek te zijn voor de toekomst. Hoewel, haar trouw in de liefde valt te betwijfelen. Het gerucht gaat dat ze een erotische verhouding had met haar bediende Sam van Deventer. In het Kröller-Müller jachthuis Sint-Hubertus bezat hij zijn eigen appartement. Extra opmerkelijk is de ontdekking van een smal trapje, dat vanaf zijn kamer direct naar Helenes slaapkamer voerde. Zo kon hij snel en ongezien afdalen. Pas na het overlijden van Helene trouwde hij met ene Thea Mary Ethel Bottler, maar toen was hij al 51 jaar oud. Die Helene had het dus goed bekeken. Een rijke vent, een eigen museum en een gedienstige minnaar die haar in de slaapkamer verwende. Zoals ik al zei; mijn nieuwe heldin is Helene Kröller-Müller: een groot verzamelaar en redder van de kunsten. Het is te hopen dat er binnenkort weer een nieuwe Helene opstaat.
36
tekst Hans van Lissum
beeld Maslow
Opgeven of uitgeven? Onbegrepen filmmakers wenden zich tot YouTube, platencontractloze muzikanten hebben MySpace. En alle schrijvers die blijven zitten met stapels onuitgegeven manuscripten? Die hebben self-publishing. Want je kunt je boek tegenwoordig steeds makkelijker zelf uitgeven. Daar gaat-ie dan, richting alle uitgeverijen die je maar kunt bedenken: de roman waar je jaren liefdevol aan hebt geschaafd. Alvast koortsachtig piekerend over je eerste Boekenbal-outfit leun je achterover. Want je bent jong, jouw debuut is vlot en, vanzelfsprekend, volstrekt origineel. Dan gaat het verder toch vanzelf? Nou, nee dus. De boekenmarkt van tegenwoordig is nogal overspannen. Zeg maar gerust dat ze tegen een keiharde burn-out aanschurkt. Jaarlijks worden er 20.000 tot 40.000 manuscripten over de Nederlandse uitgeverijen uitgestort. Daar zit de jouwe dan tussen, als een speld in een hooiberg. Er is te weinig tijd en mankracht om je roman goed door te lezen, dus blijft het bij één pagina. Áls het al gelezen wordt. Dan wordt het dus een kwestie van geluk, want van die tienduizenden manuscripten wordt slechts een kleine honderd exemplaren uitgegeven. Doe het zelf! Maar jij hebt talent, en dat zal Nederland weten ook. Als dat niet zus kan, dan moet het maar zo. ‘Zo’ is in dit geval: self-publishing. Want je hoeft anno 2012 echt niet meer vingertrommelend bij de telefoon te wachten terwijl je, middels The Secretachtig magisch denken, uitgeverijen dwingt om jou te bellen met het goede nieuws. Je geeft je boek gewoon lekker zelf uit, via GigaBoek.nl, Boekscout.nl
of FreeMusketeers.nl. Vaak kun je kiezen. Optie 1: eigen beheer. Je betaalt een bedrag, stuurt je manuscript op en er rollen zoveel exemplaren van die lopende band af als jij wil. Optie 2: printing on demand (POD). Je hoeft dan zelf je portemonnee niet te trekken, omdat de uitgeverij de rekening betaalt. Dat kan makkelijk, want je boek wordt per stuk gedrukt, al naar gelang de vraag. Wat je ook kiest: je boek krijgt een ISBN-nummer, wordt naar het Centraal Boekhuis gestuurd, en belandt ook nog in diverse webwinkels. Overspoeld ‘Ideaal!’, denk je handenwrijvend, terwijl je hardop schaterlacht om die traditionele uitgeverijen met hun belachelijk ouderwetse methodes. Als je dan ook nog hoort dat het hysterische succes van Sonja Bakker ooit begon met self-publishing, ben je helemaal om. Maar dan werp je een blik in die diverse webwinkels en slaat je enthousiasme om in twijfel. Want: het ‘iedereen kan schrijven’-principe geldt hier superletterlijk. Op harde pornolectuur of onversneden nazi-propaganda na wordt alles uitgegeven. Alles. Dus lijkt de kans groot dat jouw fijnzinnige, tragikomische debuutroman alsnog verdrinkt tussen paardenpoëzie, dubieuze nonfictieboeken over engelen of ‘waargebeurde verhalen uit de hondentrimsalon’. En dat moet je willen. ‘Wij gaan niet bepalen of iets kwaliteit heeft of niet’, aldus Roel Koedijker van GigaBoek.nl. ‘De meeste mensen willen gewoon een leuk boekje maken voor vrienden en familie. Maar vergeet niet dat je via GigaBoek wel meteen tussen de grootheden op Bol.com staat. Mensen kijken niet naar de uitgever, maar naar de schrijver.’
opgeven of uitgeven?
Het geheim Je slikt, bent sceptisch, maar sluit de mogelijkheid niet meteen uit. Volgens Tamar Koppel van Boekscout.nl is vooral POD een prima optie. ‘Wij geven goede boeken uit, die alleen om commerciële redenen niet door traditionele uitgeverijen worden opgepikt. Daarbij doen we zoveel mogelijk aan schrijversbegeleiding en promotie. Al geldt uiteindelijk wel dat je zelf de beste promotor blijft, omdat je trots bent op je boek.’ Aha! Koren op jouw molen. Want voor een beetje schaamteloos netwerken heb je je hand nog nooit omgedraaid. Et voilà, zie daar het geheim. Als succes voor jou meer inhoudt dan een liefdevol complimentje van je moeder, dan betekent ‘doe het zelf’ ook écht: doe het zelf. Zorg er wel voor dat je roman foutloos is, uitgebreid is nagekeken door een kritisch testpubliek en aantrekkelijk is vormgegeven. Dat betekent: géén Times New Roman, géén sepiakleurige foto van je buurmeisje op de cover, en al helemaal niet die gênante aquarel van een bos klaprozen die je ooit in een creatieve bui gemaakt hebt. Netwerk vervolgens tot je er misselijk van wordt. Hou alleen wel rekening met het niet altijd even positieve imago dat aan self-publishing kleeft. ‘Je kunt via dat soort sites ongetwijfeld hele mooie dingen maken’, zegt Jelte Nieuwenhuis, redacteur bij gerenommeerde uitgeverij Atlas Contact. ‘Het is ook niet uitgesloten dat het een weg naar succes is, maar de beste weg is het volgens mij niet. De ouderwetse manier van je manuscript opsturen is niet kansloos, mits je netwerkt. Probeer een redacteur van een uitgeverij subtiel te bewerken. Volg diegene op Twitter, maak contact. Zolang het maar niet irritant wordt en de kwaliteit van wat je schrijft hoog is. Daarnaast zou ik het proberen via een site als TenPages.com. Die werken samen met gerenommeerde uitgeverijen.’ TenPages.com Bij TenPages.com upload je tien pagina’s van je manuscript, waarna lezers aandelen in je werk kunnen kopen. Zijn dat er genoeg, dan wordt je boek uitgegeven via een ‘echte’ uitgeverij. En dat werkt, zegt Valentine van der Lande, oprichter van TenPages.com. ‘Er zijn al 61 auteurs via ons uitgegeven. Onze lezers zijn kritisch, geven veel feedback en herkennen kwaliteit. Zij maken dus een voorselectie voor de traditionele uitgevers. Het risico wordt dan een stuk kleiner voor ze: het is immers al duidelijk dat er een publiek voor is.’ Kijk, dat klinkt al beter, denk je opgefleurd. Maar
39
ook hierbij geldt: netwerken, netwerken, en nog eens netwerken. ‘Denk heel goed na over wat je boek moet zijn, buit elke mogelijke manier die je kunt bedenken uit’, aldus Valentine. ‘Het voelt misschien raar om als creatief persoon zo gehaaid met promotie bezig te zijn. Maar als je daar al een aversie tegen hebt, is de kans nihil dat het lukt.’ Dus, beste debutant in spe, wees creatief. Wees origineel. Schaaf aan die debuutroman tot het niet meer beter kan. Laat het vervolgens trots lezen aan een onverbiddelijke, onafhankelijke manuscriptenbegeleider, waarna je je roman zachtjes huilend van de stress alsnog tot in de perfectie herschrijft. En verander vervolgens, welk kanaal je ook kiest, in de meest gehaaide zakenman- of vrouw die er in je zit. Want hoe romantisch schrijven ook lijkt: uiteindelijk blijft het keiharde business. Welkom in 2012.
De ervaringsdeskundigen Eelco Rommes (36), alias Knof, gaf de komische roman ‘Saladedagen’ uit via TenPages.com: ‘Ik blogde over het vaderschap en werd benaderd door het toen net opgezette TenPages, of ik wat wilde uploaden. In no-time waren al mijn aandelen verkocht en werd mijn boek uitgegeven. Ik was totaal overrompeld door het succes. Nee, rijk en beroemd word ik er niet van. Maar er komt binnenkort wel een tweede roman uit.’ Chinouk Thijssen (28), publiceerde meerdere thrillers bij FreeMusketeers.nl: ‘POD is een leuke optie voor beginners, maar het voelt niet alsof je ‘echt’ uitgegeven bent: je moet zelf naam maken. Ik heb alle promotie gedaan en óveral recensie exemplaren naartoe gestuurd. Ik heb sowieso heilig vertrouwen in wat ik schrijf en ga er helemaal voor. Een aantal reguliere uitgeverijen hebben inmiddels interesse getoond.’ Willem Jansen (49), gaf vijf boeken uit via GigaBoek.nl, met weinig succes: ‘Ik heb meer fantasie dan Grunberg, maar toch heeft het me weinig opgeleverd. ‘Uitverkoort’ had wat aardige recensies, maar is niet echt opgepikt. Waar dat aan ligt? Ik ben te laat begonnen, treed niet in de openbaarheid en ‘Uitverkoort’ werd gezien als een racistisch boek. Mensen snapten de ironie totaal niet. Dus de fans die ik al had, ben ik meteen weer kwijtgeraakt.” Met je CJP-pas krijg je 10% korting bij De Slegte. Zie www.cjp.nl/deslegte.
Tekst en beeld Hulya Kilicaslan
41
Cultuur in crisis Bezuinigingen, besparingen, recessie: het gaat niet helemaal lekker in de culturele wereld. Hoe gaan uitvoerende artiesten daarmee om?
‘Er is een verschil tussen korten en kapot maken’ Kevin Hassing (28), acteur Kevin, a.k.a dokter Ron Bos uit Goede Tijden, Slechte Tijden, studeerde in 2009 af aan de Amsterdamse Toneelschool. Hij was eerder te zien in MTV’s theaterproductie Romeo Over Julia, Bent, De Co-Assistent, Schuldeisers en vanaf juli als hoofdrolspeler Erik Hazelhoff Roelfzema in de megamusical Soldaat van Oranje. ‘Ik begrijp heel goed dat er bezuinigingen nodig zijn en die beleidsmakers ook gewoon hun werk doen, maar er is een verschil tussen korten en kapot maken. Nu worden er genadeloos dingen vernield die niet meer hersteld kunnen worden. Daardoor verdwijnen complete orkesten en gezelschappen die mooie, bijzondere dingen maken, totdat ze daar ineens mee moeten ophouden. Er gaat zoveel verloren. Dit is echt een schaamteloos en nietsontziend kunstbeleid.
De gevolgen voor mij als acteur zijn heel simpel: er is veel minder werk. Verder speel ik nu in een voorstelling waar maar weinig mensen naar komen kijken. Dat is niet alleen superlullig en zonde, het risico is ook dat producties om die reden komen te vervallen. Hoe goed ze ook zijn. Dus je weet als bezoeker niet eens of geplande voorstellingen daadwerkelijk doorgaan. Die onzekerheid was er eerder niet, maar voel je nu overal. We zullen nu andere manieren moeten vinden om als artiest of kunstenaar te kunnen blijven bestaan. Crowdfunding bijvoorbeeld; het publiek bepaalt via donaties wat ze wil zien, investeert daarin en de creatieven kunnen het vervolgens maken. Top idee. Hoe minder geld er vanuit de overheid is, hoe meer dat soort initiatieven ertoe doen. Prima, we zijn er creatief genoeg voor. Deze tijd dwingt ons nu eenmaal tot alternatieven.’
‘De bezuinigingen zijn rampzalig’ Anna-Alicia Sklias (25), danseres Anna kennen we als finaliste van tv-talentenjachten So You Think You Can Dance (SYTYCD) en The Ultimate Dance Battle (TUDB). Ze haalde in 2006 haar Bachelor in Theater en Dans aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Sindsdien is ze fulltime aan het dansen voor o.a. het Internationaal Danstheater en artiesten als dj Tiësto, Andre Rieu en topchoreografe Isabelle Beernaert. ‘Volgens mij hebben de beleidsmakers geen idee wat ze aan het beschadigen zijn en hoe waardevol kunst is. Zeker voor jongeren. Het zou goed zijn als die ambtenaren zich beter laten informeren en meer interesse tonen in het hele gebeuren. Als ze ook maar een fractie van onze passie voelen, zou er misschien wat beter worden nagedacht over sommige beslissingen. Want de cultuurbezuinigingen zijn rampzalig en bedroevend. Ik ben ontslagen bij het Internationaal Danstheater vanwege de bezuinigingen. Sta je na zes jaar ineens op straat. Dat was voor mij reden om mee te doen aan commerciële televisieshows als SYTYCD en TUDB. Zoiets zou ik voor die tijd nooit hebben gedaan, maar ik moest íets doen en wilde absoluut blijven dansen. Televisie is een enorm machtig medium: de shows hebben deuren voor me geopend die anders gesloten waren gebleven. Ik kan nu via andere wegen nog meer mensen laten zien hoe mooi en zinvol dans is.’
‘The point is: kunst kan écht raken en inspireren, weet ik uit eigen ervaring. Ik ben heel dankbaar dat ik door de tv-programma’s en mijn bekendheid mensen naar het theater heb weten te brengen. Mensen die dat normaliter misschien niet zo snel zouden doen. Dus ik was erg blij om te horen dat de btw-verhoging op entreekaarten waarschijnlijk terug wordt gedraaid, zodat podiumkunsten toegankelijk blijven voor iedereen. Zo hoort het ook.’ z.o.z.
Het zijn bijzondere dagen in Den Haag en tot de verkiezingen van 12 september is niets helemaal zeker, maar de hervorming van het kunstenstelsel en de bijbehorende bezuinigingen zijn al wel tot wet aangenomen. De plannen kunnen dus gewoon worden uitgevoerd, ook al is het kabinet op dit moment demissionair. De huidige politieke verschuivingen zouden er wel toe kunnen leiden dat de Tweede Kamer eind dit jaar, wanneer de begroting op cultuur aan de beurt is, toch iets minder gaat bezuinigen. Maar verwacht daar geen grootse veranderingen. Het zal dus voor veel artiesten, kunstenaars, hobbyisten, organisaties en instellingen alsnog erop of eronder worden.
topkortingen
45
Alle voorwaarden en aanvullende informatie voor culturele en lifestyle-kortingen staan op www.cjp.nl/korting en www.cjp.nl/deals.
www.cjp.nl/korting:
€ 2,50
50%
50%
€ 2,-
40%
50%
10%
43%
Tot
CJP-korting
CJP-korting m.u.v. vrijen zaterdagavond
CJP-korting
Last minute CJP-korting www.cjp.nl/musicals
Last minute CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting bij een abonnement op nrc.next
€ 5,50
CJP-korting
nrc.next
www.cjp.nl/deals:
‘Duw mensen gerust uit hun gesubsidieerde comfort zone’ Djurre de Haan (31), muzikant Singer-songwriter Djurre is het brein achter en de frontman van indiefolkformatie Awkward i. Hun tweede cd Everything on Wheels verscheen eind vorig jaar en naast internationale optredens met zijn band componeert Djurre muziek voor commercials, films en verschillende theater- en kunstprojecten. ‘De bezuinigingen in de cultuursector zouden buiten proportie zijn, maar ik zie niet direct wat de juiste verhouding dan moet zijn. Ik ben bepaald geen fan van het gevallen kabinet, maar ik vraag me toch af of een aantal van die bezuinigingen niet gewoon goed is voor, bijvoorbeeld, de popafdeling van de kunstsector. Duw mensen maar uit hun gesubsidieerde comfort zone, daar worden bands en podia scherper van. Van mij mogen de pop- en rockacademies gesloten worden: de productie van interessante muziek staat los van institutionalisering.
Ik moet wel toegeven dat ik zelf ook op meerdere manieren gesubsidieerd ben, dus - oh, ironie - mijn onafhankelijkheid is deels tot stand gekomen door overheidssteun. Dat begint trouwens al bij het feit dat poppodia gesubsidieerd worden, maar we hebben ook voor buitenlandse tours en andere projecten subsidiegeld ontvangen. Het zal pittiger worden om dat soort dingen zonder subsidie te realiseren, maar dat is niet per se slecht. Je moet jezelf als artiest blijven ontwikkelen om los te komen van overheidssteun. Ik probeer zoveel mogelijk muzikale vertakkingen te maken. Door de optredens die we doen en de platen die we uitbrengen heb ik nu steeds vaker de kans om muziek in opdracht te maken. Zo ben ik op dit moment bezig met een soundtrack voor een Nederlandse speelfilm, erg vet. Het kan dus best, zonder subsidie of andere vormen van overheidssteun.’
€ 50,-
Tot
25%
tot 25% CJP-korting op je auto-, scooter- en brommerverzekering
€ 2,50
10%
7,5%
10%
10%
10%
10%
10%
15%
CJP-korting vanaf € 500,-
CJP-korting
CJP-korting op cd’s en dvd’s
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting
CJP-korting ook op acties en aanbiedingen
CJP-korting
CJP-korting bij Skullcandy Tijdelijk 20%!
Tekst Sara Madou
Beeld Yvette Bax
47
Niets is leuker dan af en toe in een vliegtuig stappen om een kijkje bij de (verre) buren te nemen. Vandaar dat je met je CJP-pas korting krijgt bij KILROY, de coolste reisorganisatie van het land. Maar liefst € 50,- korting bij een besteding vanaf € 500,-.
Van budget tot luxe
Miami Zonnige stranden, opvallende types met enorme spierballen of siliconenborsten, het decor van series als CSI en Dexter; er komen veel beelden tevoorschijn als je denkt aan Miami. In deze stad moet je de dollars laten rollen. Of is het ook te doen met een beschaafder budget? CJP probeert het allebei uit.
Budget Dag 1: Little Havana De eerste dagen willen we met zo min mogelijk geld rondkomen. Een uitdaging, voor twee shopverslaafde vrouwen in een stad als Miami. Tikkeltje jammer dus, dat de taxichauffeur die ons oppikt bij het vliegveld de eerste budgetdag probeert te saboteren: een uitgeprinte routebeschrijving wordt genegeerd en hij crosst half Miami door, om zijn hand op te houden voor onrealistisch veel dollars. Maar door de enthousiaste ontvangst bij Miami River Inn zijn we dat gelijk weer vergeten. De enige bed & breakfast van de stad is spotgoedkoop, lijkt op een Engelse cottage en zit bomvol poezen en potpourri. Handig, merken we de dag erna: ook nog eens middenin de sfeervolle buurt Little Havana. Levensader is Calle Ocho, een straat waar we avances van oude domino-spelende mannetjes weerstaan
om de toffe streetart te bewonderen. Stap een zijstraatje in en je ziet zó’n realistische pieces, dat de beroemde Banksy erbij verbleekt. Vergelijkingsmateriaal is aanwezig in de vorm van een échte Banksy (met glasplaat ervoor), op de gevel van de kringloopwinkel (vol goedkope kleding, maar ja we mogen niet…). Je schijnt hier ’s avonds beter niet rond te kunnen lopen als vrouw zijnde, maar overdag merk je daar niks van: een ultiem relaxte sfeer. Na een goedkope lunch (zak noten bij Wallgreens) spotten we Fruteria Los Pinareños. Sapjes waar je bij onze Shakies acht euro voor betaalt, kosten hier een dollar. En ze zijn lékker. Avocado, dadel of ananas: noem je favoriet en het lieve oude vrouwtje achter de balie tovert er een sapje van. ’s Avonds eten we in het restaurant aan de overkant voor vijf dollar een enorm bord Cubaans eten. Totale kosten vandaag: 15 dollar. Best te doen zo, dat budget. Dag 2: rooftop bars voor nop De volgende dag brengt taxidriver Mike (hoe Tarantino-esque) ons naar een andere buurt. Mike is van oorsprong Nederlands en beweert een carrière als Playboy-fotograaf achter de rug te hebben. Zoals vrijwel iedereen hier, verwacht ook Mike 15% fooi. Een beetje lullig voelt het wel, maar we geven hem precies wat op de meter staat. Sorry Mike! Maar
48
miami
miami met KILROY gelukkig is hij Hollands, dan snap je zo’n budgetdag wel. Via een brug steken we de zee over. Miami (met downtown buurten als Little Havana) is namelijk een andere stad dan Miami Beach (met het strand en alle clichébeelden zoals je die uit films kent). Budgettechnisch dachten we het slim te doen met onze B&B, maar we betalen 25 dollar om naar de overkant te gaan. Niet dat het ritje in kwestie een straf is: je ziet het perfecte Miami-plaatje van witte stranden, blauwe zee, wuivende palmbomen en hoge (hotel)gebouwen aan je voorbij trekken. Mike dropt ons bij het Miami Museum of Erotic Art. Als student krijg je er korting en wanneer je dit magazine meeneemt en lief lacht tegen bejaarde eigenaresse Naomi, laat ze je vast voor niks binnen. De moeite waard, want Naomi heeft een indrukwekkende hoeveelheid erotische kunst. Tekeningen, een gigantisch gebeeldhouwd bed vol seksuele tafereeltjes en zelfs de originele penis uit A Clockwork Orange. Daarna hebben we even een loungemomentje nodig, maar ja, dat budget. De befaamde hotel rooftop bars spoken door ons hoofd, dus als we langs The Perry komen wagen we het erop. Goede keus, want je mag daar ook als non-hotelgast de lift pakken naar het dak met bar, zwembad, loungestoelen en magnifiek uitzicht: dé plek voor jaloersmakende Facebook-foto’s. On a budget is het beter om de menukaart te negeren, maar dat hebben we wel over voor zo’n ultieme Miami hang-out.
Dag 3: in de entourage van een dj We nemen de bus, voor slechts twee dollar. Die dollars moet je wel in absoluut ongekreukte vorm bij je hebben, om ze in het nogal onhandige systeempje te stoppen: best lastig als een bus vol mensen naar je staart. Uitstappen bij Ocean Drive, dé flaneerstraat. Enorme siliconen-toestanden, indrukwekkende wasbordjes, dansende halve zolen en een gast met de naam Skateboard George; je kijkt er je ogen uit. ’s Avonds eten we bij Indomania de grootste rijsttafel ooit (vraag een doggybag; genoeg eten voor een week). Het restaurant is van een Nederlands echtpaar en dochter Isa heeft een stapavond gepland met dj’s A-train (in het echt Aaron) en Prince (die heet wel echt zo); wij haken aan. Goede budgettip, jezelf onderdeel maken van een dj-entourage. Ze hebben een auto (scheelt geld), krijgen ons gratis naar binnen (scheelt nog meer geld) en willen niet dat vrouwen betalen voor hun drankjes (scheelt.. enfin, je begrijpt het). We beginnen in jazzbar Bardot, waar A-train draait. Vervolgens verschijnt er een soulbandje: de zanger mikt al headbangend zijn microfoon omver, maar blijft ondertussen vrolijk door zingen. We zijn zo geïntrigeerd dat we te laat komen voor A-trains volgende draaibeurt, in The Vagabond. Het ligt in een ongure buurt, maar dat ben je vergeten zodra je binnen bent (of buiten, in de tuin met haardvuur en barbecue). Iedereen danst z’n ass eraf op funk en rauwe hiphop. Van
Benieuwd naar the magic city? KILROY travels helpt je op weg naar Miami. Je kunt bij KILROY terecht voor onder andere tickets, hotels, verzekeringen en autohuur, dus een eigen reis is zo geboekt. Of je nu het nachtleven van Miami wil ontdekken, gaat shoppen in New York of studeren in Beijing. Met CJP krijgt je € 50,- korting. Zie www.cjp.nl/kilroy of www.kilroyworld.nl.
miami
‘Een ex-getto, getransformeerd tot een kunstdistrict’
Dominicanen via Mexicanen tot Brazilianen; half Latijns-Amerika sleept ons de dansvloer op. Wijze lessen van vanavond: (1) Je eigen Desperado’s (Corona met tequila’s erin) maken is niet lekker. (2) Zes uur lang dansen op te hoge hakken is niet goed voor je voeten. (3) Wanneer je het aanbod van een dronken Dominicaan om je naar huis te brengen afslaat en een taxi neemt (die korting geeft omdat we een liedje voor hem zingen), ben je niet écht dronken.
Luxe Dag 4: lavashells & een footscrub Op nummer 3 van de vorige avond komen we de volgende ochtend terug. Godzijdank kunnen we vanaf vandaag spenden. Tijd voor een hotel-switch: we vertrekken naar The Savoy en posteren ons vervolgens op een terrasje om de hoek. Sterke koffie, orange juice, omeletten en broodjes falafel: de schranslunch doet de kater grotendeels vergeten, het bezoekje aan Uhma Spa verzorgt de rest. Wát een meesterlijke massages geven ze daar. We worden bewerkt met verhitte lava shells en oliën, om te eindigen met een footscrub. Uw verslaggeefster is in een aantal beautysalons geweest, maar viel nog nooit eerder in slaap op de behandeltafel. Tot nu. Het laatste stukje werkstress is foetsie en de door een overdosis flaneren veroorzaakte spierpijn is ook verdwenen. Evenals 120 dollar per persoon, maar een kniesoor die daarop
51
let. Diezelfde kniesoren kunnen overigens ook een andere, minder dure behandeling kiezen. Zelf hebben we de smaak te pakken en gaan, nadat het ons meerdere keren getipt is, naar Bond Street. Dat sushirestaurant zit onderin het Townhouse hotel en vol met fashionable vrouwen en hippe reclamejongens. Éven wennen aan het gebrek aan licht en verwarming in de donkere kelder met loeiende airco, maar gun je ogen de tijd en neem een vestje mee. Want wij zouden nog met een blinddoek op de Noordpool gaan zitten voor die tempura en avocado rolls. Flesje saké erbij, lychee ijs na; dit luxe leventje bevalt wel. Dag 5: van kleding tot kunst Ein-de-lijk de dollars laten rollen tijdens een winkelcentrum-tour. Eerst is er Millenia: waar we wegdromen bij Jimmy Choo (zelfs voor een luxe dag iets te prijzig), de halve Victoria’s Secret leegkopen (een vrouw heeft immers nooit genoeg neonblauwe hipsters) en een enorm bord salade nuttigen op het zeer aangename terras van restaurant Crave. Vervolgens naar Aventura, waar we in een shopping craze een hoeveelheid jurkjes kopen die nooit in de koffers gaat passen. Al dat shoppen maakt moe. Gesloopt, zelfs. Uitblazen in Wynwood dus. In drie jaar tijd is deze ex-getto getransformeerd tot een kunstdistrict vol hippe koffietentjes, oogstrelende graffiti en fijne restaurantjes. Zoals Wynwood Bar & Grill. Echt
miami
53
zo’n plek waar je zonder moeite een hele avond doorbrengt: van appetizer en cocktailuurtje via diner tot borrelen aan de bar. Wat we dan ook doen. Hun menukaart is enorm en we bestellen een berg eten (Zwarte bonensoep! Guacamole! Tortilla’s!) die amper op de tafel past. Tussen de gangen door wandelen we even over het terrein (de Wynwood Walls), waar de muren gevuld zijn met kleurige street art: sommige werken zijn net foto’s. Visioenen van een carrière als graffiti-kunstenaar komen voorbij, totdat we een artiest spotten die live een kunstwerk maakt. Pittige klus: met terugwerkende kracht bewonderen we al die streetart nóg meer. Dag 6: de NFU-list Dé tip voor deze gigantische stad: door meerdere keren te switchen van hotel, ontdekken we elke keer een andere buurt. Vannacht slapen we in Circa 39, ook aan het strand. De receptionist vertelt dat er vanmiddag Gay Pride is. Een hysterisch feestje in een stad die op een simpele dinsdagmiddag al zo hysterisch is als de pest, dát willen we zien. Dronken travo’s op gouden plateaupumps, bizarre lesbische koppels, een kale kat met een zonnebril; we vermaken ons er kostelijk. Dat we uit Nederland komen, blijkt veel gays te interesseren. De vraag: ‘You’re Dutch? Can we borrow some weed?’ wordt veelvuldig gesteld. Vervolgens hoort deze reis afgesloten te worden in stijl. In het kader van ‘essentiële research’ hebben we ons op de lijst laten zetten voor een aantal clubs; handig voordeeltje als journalist. Aan de deur hoefden we slechts te zeggen dat we op de NFU-list stonden. Alleen is die afkorting bij club nummer 1, Louis, natuurlijk vergeten. ‘We staan op een lijst. Iets met een M. Of een Q.’ De portier kijkt sceptisch. Maar zodra de letters ‘NFU’ naar boven komen en genoemd worden verschaft hij ons zo snel als het licht toegang, met een brede glimlach een stapel bonnen voor gratis drank. NFU blijkt te staan voor No Fuck Ups en zorgt ook bij club nummer 2, Mokai, voor een vorstelijke ontvangst. De clubs zijn vergelijkbaar: harde house uit de boxen, zéér schaars geklede maar bloedmooie vrouwen die kunstjes doen (hangen aan touwen, paaldansen) en cocktails die weliswaar prijzig zijn (20 dollar, exclusief 1 dollar fooi), maar ook ontzettend lekker. Mokai heeft als bonus veel knappe mannen. Zo is er een blijkbaar beroemde ijshockeyspeler, die zijn best doet om uit te leggen hoe de sport in elkaar steekt (wij hebben nog nooit een ijshockeywedstrijd gezien, maar het klinkt saai), een American
Footballer (die ons uitnodigt aan zijn VIP-tafel, met twintig om hem heen gedrapeerde vrouwen) en een boomlange beveiliger met de openingszin: ‘You’re tall too! That’s convenient!’ Naast het slicke uiterlijk van de clubs is dat hét verschil tussen uitgaan in Miami en in Nederland: waar je hier al snel raar wordt aangekeken wanneer je iemand aanspreekt, heb je in Miami vele gesprekken met intrigerende mensen, die je vol enthousiasme vertellen over hun stad. En terecht. Oordeel: Miami on a budget kan, maar is niet gemakkelijk. Er is zóveel leuks te doen en te zien. Ons advies: spaar al je dollars op zodat je niet op een taxiritje/cocktail meer of minder hoeft te kijken en ga in ieder geval een paar dagen voor de volledige experience.
54
theater
Tekst steven stoffers
Voor welke voorstellingen nemen theatermensen zelf graag plaats op het pluche? Ieder magazine tipt een ander talentvol iemand uit het wereldje zijn/haar theaterfavorieten van dat moment.
RAQUEL TIJSTERMAN TIPT Raquel Tijsterman (26) ken je misschien nog wel van So You Think You Can Dance. Nu danst ze bij gezelschap ISH, dat Sergio Hasselbaink vorige keer tipte.
Mohini – Samadhi Dance Company
‘ISH is urban, maar van huis uit ben ik een klassiek danseres. Daarom heb ik nog steeds een zwak voor modern ballet zoals de oprichter van de Samadhi Dance Company, Vraja Sundari Keilman, dat maakt. Ik ken Vraja nog van de dansopleiding waar we samen op zaten en heb ook met haar zussen gewerkt. Wat zij doet is heel technisch, erg sierlijk. Ik zou graag in een van haar producties dansen, want ze pusht haar dansers echt om het beste uit zichzelf te halen. Vraja’s stukken hebben vaak een filosofische inslag. In tegenstelling tot haar vorige stuk, het donkere Saranágati, is deze voorstelling erg liefdevol en luchtig. Naast modern ballet zit hier breakdance, acrobatiek en mime in.’
JibberISH– ISH
Met je CJP-pas krijg je tot 50% korting in theaters.
‘Ik weet het, dit is een beetje ‘Wij van WC Eend adviseren…WC Eend’. Maar ik ken de makers en weet wat ze kunnen. Onder andere Horace Cohen en mijn goede vriend Carl Refos doen mee. Actrice Dunya Khayame schreef de tekst, over een stel losers dat elkaar tegenkomt in een internetcafé. Het bijzondere aan deze voorstelling is dat hij speciaal voor theaterfestival de Parade is geschreven. Op de Parade zie je altijd veel fusies van stijlen en dat komt ook terug bij JibberISH. Natuurlijk heeft het een typisch ISH-randje, met breakdance en beatbox, maar er zit meer toneel in dan gebruikelijk bij ons. Ik hou heel erg van de Parade. Dat elitaire gevoel van een theater is vet, maar de Parade gaat terug naar de basis en het is heel toegankelijk.’
56
expo
Tekst Jannemieke Oostra
57
Topsy Turvy De Appel betrekt een nieuw pand en wijdt het in met een tentoonstelling die carnaval als inspiratiebron heeft. Carnaval; hét moment waarop de wereld tijdelijk op z’n kop staat en machtsverhoudingen worden omgekeerd. Alles en iedereen neemt tijdelijk een andere identiteit aan en de alledaagse realiteit wordt in een ander perspectief geplaatst. Een prima uitgangspunt voor een expositie; ook kunstenaars suggereren in hun werk alternatieve mogelijkheden om naar de werkelijkheid te kijken. In de expositie Topsy Turvy, leve de omgekeerde wereld komt een keur aan kunstenaars voorbij; van de negentiende-eeuwse schilder James Ensor en V for Vendetta-tekenaar David Lloyd tot filmmaker Matthew Barney en fotografe Melanie Bonajo. De bonte verzameling werken (waaronder films, installaties, schilderijen en performances) is in zijn geheel direct of indirect geïnspireerd door carnaval.
Kubrick in Amsterdam Het wordt weer zomer en het strand, terrasjes en festivals lonken, dus een expo moet wel heel bijzonder zijn om je een museum binnen te lokken. Enter het pas geopende en zeer spectaculaire filmmuseum EYE, aan het IJ in Amsterdam, waar deze zomer een uitgebreide tentoonstelling over Stanley Kubrick is te zien. Kubrick is een van de meest invloedrijke regisseurs van de twintigste eeuw en het genie achter films als Lolita, 2001: A Space Odyssey, A Clockwork Orange en The Shining. Hij dreef zijn acteurs vaak tot het uiterste, maar maakte (mede daardoor) wel films die zowel technisch als artistiek verbluffen en inhoudelijk behoorlijk controversieel waren/zijn. De tentoonstelling laat zo’n beetje alles van Kubricks films
zien: van scenario’s tot storyboards en van setmodellen tot decorstukken. Uiteraard kun je in de nieuwe zalen van het filmmuseum ook een retrospectief van Kubricks films zien. Dé kans om klassiekers als The Killer’s Kiss (1955), zijn laatste film Eyes Wide Shut (1999) en alles er tussenin op het grote doek te bewonderen. Kun je daarna altijd nog naar het fantastische terras van EYE. Stanley Kubrick 21 juni t/m 9 september 2012 EYE, Amsterdam Toegang: € 8,- / Met CJP-pas € 6,50 www.eyefilm.nl
The Kids Are All Right Ook jonge, brutale galerieën worden ooit een dagje ouder. Showroom MAMA, gevestigd op een hoekje van de Rotterdamse Witte de Withstraat, bood in de jaren negentig als eerste kunstinstelling in Ne-
Topsy Turvy, leve de omgekeerde wereld 25 mei t/m 23 sep 2012 De Appel, Amsterdam Toegang: € 7,- / Met CJP-pas € 3,50 www.deappel.nl
derland een podium aan beginnende kunstenaars, vormgevers en jongeren uit de graffiti- en skateboardscene. CJP tipte toen al de spraakmakende exposities (en openingsfeestjes). In de afgelopen vijftien jaar heeft MAMA zich ontwikkeld van street art clubhuis tot spraakmakend, invloedrijk en nimmer saai platform voor visuele cultuur. Om dit lustrum te vieren, presenteert Kunsthal Rotterdam de tentoonstelling The Kids Are All Right rond pijlers uit de geschiedenis van MAMA, waaronder comics, street art, kunstenaarscollectieven, publieksparticipatie en grafische vormgeving. In het tentoonstellingsontwerp door Maurer United Architects is werk te zien van kunstenaars die mede dankzij MAMA (inter)nationaal zijn doorgebroken, waaronder 75B, Wayne Horse en Koen Taselaar, maar ook van nog grotere namen zoals Shepard Fairey en Jemima Brown of rijzende sterren, zoals de geniale internet kunstenaar Rafäel Rozendaal. The Kids Are All Right, 15 jaar Showroom MAMA 23 juni t/m 23 september 2012 De Kunsthal, Rotterdam Toegang: € 11,- / Met CJP-pas: € 5,50 www.kunsthal.nl
58
ZIEN...
STYLING & Tekst Lisa Anne Stuyfzand
Beeld Boris Postma
59
Topstyliste Lisa Anne Stuyfzand trekt het land in om te zien hoe iedereen erbij loopt. En waar geeft je CJP-pas korting op de inhoud van je kledingkast?
Jessie Nokes (19, student muziekopleiding ROC) ‘Ik hou van de kledingstijl uit de sixties en seventies; hoge broeken en grote colbertjes.’
Joppe van Driel (26, artiest/cabaretier) ‘Ik zoek altijd iets uit dat kleur en speelsheid toevoegt, zonder al te aanwezig te zijn.’
Kirsten Berkx (22, student toneelschool) ‘Ik mijd de grote ketens zoveel mogelijk en zweer bij vintage winkels, rommelmarkten, de kringloop en mijn moeders kledingkast.’
Danielle Schel (26, actrice/theatermaakster) ‘Ik hou ervan als mensen iets eigens creëren met hun look. Als ik meer geld had voor kleding, kon ik dat zelf nóg meer doen.’
Open Bak, Engelenbak
Op nummertje 71 van de Nes in Amsterdam vind je de Engelenbak. Althans, als je er naartoe gaat. En dat gaat niet iedereen, want voor wat zich daar afspeelt moet je wel een beetje interesse hebben in theater. Daar ben ik (vind ik zelf) te weinig mee bezig. Er valt nog een hoop te leren en te zien, dus op weg naar Open Bak. Al vijftien jaar wordt dit wekelijks georganiseerd, gepresenteerd door een leuke, getalenteerde artiest. Deze keer was theatermaker Mattijs Verhallen de gastheer, met zijn geouwehoer en rake introducties. Meer van dit kon je onlangs nog horen tijdens zijn solo voorstelling Zolang de maat maar vol is. Spel van o.a. cabaretier Daniël Arends en het absurdistische cabaret van Poolvogel vulden de avond, die aan elkaar werd gespeeld door de Open Combo band. Maar ik kwam natuurlijk niet alleen om grappen lachen: mijn oog wil ook wat. Ondanks dat de gemiddelde autonome artiest zich liever met tekst en muziek bezig houdt, moeten ze ook iets dragen, toch? Jezelf presenteren is ook een kunst.
LISA ZAG..
Wat mij het meeste opviel, was dat de meisjes van typische meisjesdingen hielden. Zij liepen dus niet in het T-shirt van hun vriend of een boyfriend denim, maar in een jurkje of top met (kanten) details, kettingen, vintage schoentjes en het liefst een leuk nagellakje of lippenstift. Dat laatste was goed om de boel een beetje op te spicen: het bleef verder vrij onopvallend en ondefinieerbaar. Een goede basic is dan het beste uitgangspunt. Zoals je perfecte strakke spijkerbroek of een lekker jack. Zo één die overal bij past en je nog jaren kan dragen. Vergeet ook dat kleuraccentje niet toe te voegen voor een finishing touch.
...en gezien worden
61
Naast alle culturele kortingen die je met je CJP-pas krijgt, geven we ook veel voordeel op het gebied van fashion. Onze styliste Lisa Anne laat zien hoe je er (met vette korting) geweldig uit kunt zien.
Kleding Model Angela: 10% korting met CJP-pas Suède jack, SuperTrash via Welikefashion.com, € 229,95 > € 206,95 Zwarte spijkerbroek, SuperTrash via Welikefashion.com, € 79,95 > € 71,95 Broderie top, America Today, € 29,95 > € 26,95 Imitatieleren tas, Six, € 19,95 > € 17,95 Leren ceintuur, America Today, € 19,95 > € 17,95 Leren loafers, vintage Koperkleurige armband, Six, € 4,95 > € 4,45 Zilveren kettinkje, Six, € 12,95 > € 11,65
Accessoires 10% korting met CJP-pas Horloge, Triwa via Welikefashion.com, € 214,95 > € 193,45 Rieten hoedje, COOLCAT, € 12,95 > € 11,65 Veterschoen, Clarks via Front Runner, € 124,95 > € 112,45 Schoudertasje, Accessorize, € 26,95 > € 24,25 Kralenketting en armband, Pieces via Welikefashion.com, € 15,90 > € 14,31 Armbanden, Club Manhattan via Welikefashion.com, € 17,95 > € 16,15 Voor alle lifestyle-kortingen en de voorwaarden, check www.cjp.nl/deals
62
Tekst RENÉ VAN DER MEER
Beeld ALWIN SLOMP
3FM SERIOUS TALENT
63
CJP Magazine gelooft in nieuw talent. Van de bands en artiesten die 3FM Serious Talent bestempelt als veelbelovend, zetten wij er eentje extra in de spotlights.
Mattanja Joy Bradley Blondine met de blues BIO Lange tijd wist de blueswereld Mattanja Joy Bradley voor zichzelf te houden, maar daaraan komt gelukkig een eind. Wat mooi is moet je delen en daarom stellen wij je graag voor aan dit goed bewaarde geheim. Mattanja leverde met haar band Bradley’s Circus al drie sterke albums af en besloot het onlangs als singer-songwriter ook solo te proberen. Haar eerste single Beautiful Imperfections verscheen in april.
Mattanja Joy Bradley – zang/gitaar (31) Opa – hond (6) Mattanja Joy Bradley, hoe heet je echt? ‘Ja, zo dus. Mijn vader is van Engelse afkomst, vandaar Bradley. Ik heb hippie-ouders, dat verklaart mijn middelste naam. Voordat mijn moeder de naam Mattanja voorstelde, heb ik drie dagen geen voornaam gehad. Mijn ouders kwamen er niet uit. Uiteindelijk is het goed gekomen, al onthouden mensen mijn naam nooit in één keer. Noemen ze me Tanja, of Natasja. Anja Bredlij, heb ik ook een keer langs horen komen.’ De Amerikaanse politie kent je naam wel. Hoe dat zo? ‘In 2010 wilden we met de band door Amerika toeren. Richting New Orleans, waar de blues en rootsmuziek waarmee we ons verwant voelen vandaan komt. Vanuit Nederland hadden we optredens geregeld, helemaal te gek. Andere bandjes hadden ons geadviseerd om bij de douane te zeggen dat we toeristen waren. Dus dat was onze strategie. De
gitarist en ik vertrokken een maand eerder om wat zaken voor te bereiden. Eenmaal bij de paspoortcontrole in Amerika pikten ze hem eruit en daarna was ik aan de beurt. We hielden vast aan ons afgesproken verhaal, totdat de ex-marinier die mij verhoorde achter zijn beeldscherm liet weten dat hij Amerikaanse tourdata op onze bandsite zag staan. Die was de gitarist er vergeten af te halen. De douaniers namen het heel serieus, alsof onze gitaren machinegeweren waren. Daar kreeg ik weer de slappe lach van. Uiteindelijk hebben we een nacht in de cel geslapen en zaten we de volgende dag weer in het vliegtuig naar huis. Balen, maar 2,5 week later zijn we opnieuw vertrokken. Met de juiste voorbereidingen, waardoor we niet meer hoefden te liegen.’ Wie moet er per direct van het podium verdwijnen, zodat jij zijn of haar plaats kan innemen? ‘Niemand. Natuurlijk wil ik op grote festivals spelen, maar ik heb geen haast. Uiteindelijk is er plek voor iedereen, toch? Succes hangt van zoveel factoren af, daarover wil ik niet nadenken. Ik voel me goed in de cafés en kleine zalen waar ik nu speel. Geld en status vind ik minder belangrijk dan doen wat me gelukkig maakt: muziek maken. Dat heb ik ontdekt toen ik nog als accountmanager werkte. Het verdiende goed, maar maakte me diep ongelukkig. Sindsdien groei ik als muzikant en hou ik scherp in de gaten of ik doe wat bij mij past.’ Stel: een waspoederfabrikant wil je liedje Wash Me Mama onder een van hun commercials plaatsen. Doen? ‘Ja, leuk juist. Waarom niet? Daar zie ik de humor wel van in. Iedereen wast zijn kleren toch? Zolang ik niet met De Grote Omo Tour het land door hoef, vind ik het een prima idee. Laat ze maar bellen.‘ www.mattanjabradley.com
64
Tekst JENNIFER AARDEMA
Van Hema tent naar Alpha podium Vroeger bestond hun festivalwereld nog uit modderglijbanen, slenteren over het terrein en epische moshpits. Tegenwoordig staan ze zelf op het podium. Dat betekent echter niet dat ze het ultieme festivalgevoel zijn vergeten. Vijf veteranen uit de line-ups van deze zomer vertellen over hun mooiste festivalmoment, toen ze nog jong, onbezonnen en vooral onbekend waren.
Spinvis Erik de Jong: staat dit jaar op Lowlands en de Parade ‘Er is niets mooier dan intens onder de indruk raken van iets waarvan je het niet had verwacht. In 1980 ging ik als negentienjarig knulletje naar Pinkpop, vooral voor de Amerikaanse artiesten zoals Joe Jackson. Nederlandstalige muziek vond ik toen totaal niet cool of interessant. Totdat ik Raymond van ‘t Groenewoud zag optreden. Hij had toen al wel een aantal hits, die deden me nooit echt iets. Op Pinkpop ging er echt ergens een deurtje bij mij open. Nederlandstalig, dat kan wél heel goed zijn.
Raymond van ‘t Groenewoud maakt hele goede popmuziek. Daarbij vond ik het een extra bijzonder optreden omdat hij er zo lekker relaxed bij stond. Alsof het hem totaal geen moeite kostte om op het podium te staan. Andere bands maken er altijd een hele show van, maar hij had dat niet eens nodig. Nog niet zo heel lang geleden kwam ik in contact met Van ‘t Groenewoud. Ik vroeg hem of hij zich het optreden in 1980 nog herinnerde. ‘Natuurlijk!’, zei hij. ‘Ik was toen hartstikke zenuwachtig’. Grappig, hoe anders dat toen op mij in het publiek overkwam.’
‘Nederlandstalige muziek vond ik totaal niet interessant’
65
66
67
van hema tent tot alpha podium
‘Er ontstond aardig wat boegeroep’ Di-rect Zanger Marcel Veenendaal: staat dit jaar op Zwarte Cross, stond eerder op Pinkpop ‘Ik ben een ware festivalliefhebber geworden toen ik nog uren over de terreinen kon slenteren. Regen of geen regen, de sfeer op een festival is altijd top. Ik heb heel wat uurtjes een halve meter boven de grond gezweefd, bijvoorbeeld bij Lamb op Pinkpop in 2002 of bij The Mars Volta in 2003 op Lowlands. Mijn mooiste festivalervaring was in 2008, tijdens het Duitse Rock Am Ring. Ik had ze nog nooit live gezien en dacht ook niet dat het ooit nog ging gebeuren. Maar daar waren ze hoor: Rage Against The Machine. De jongens kwamen op, we hoorden intens gejuich en ze begonnen te spelen. Alleen: de
‘Alsof Radiohead alleen voor mij speelde’ The Kyteman Orchestra
speakers die het dichtste bij ons stonden, deden het niet. We hoorden bijna niets, dus er ontstond aardig wat onrust, geschreeuw en boegeroep. Je kon op de beeldschermen aan de rand van het podium zien dat Zach de la Rocha niet echt amused was. Hij dacht waarschijnlijk iets als: ’Dit gaat geen lekker optreden worden’. Maar net voor het einde van de eerste song, Testify, knalden de speakers aan. Er ontstond een legendarische pit waar ik nog graag aan terugdenk. Gejuich, ontlading, love, power, peace en klaar voor Bulls On Parade!’
Colin Benders: staat dit jaar op Lowlands, stond eerder op Rock Werchter ‘Ik heb belachelijk veel gekke dingen meegemaakt op festivals. Op mijn 14e kwam ik er al: met vrienden en dan helemaal kapot gaan. Pinkpop was mijn favoriet, daar zag ik alles wat met punk of metal te maken had. Maar ook bands als Flogging Molly herinner ik me nog goed. Hossen en gaan. Ik was altijd erg onder de indruk van de modderglijbanen, maar zelf durfde ik me daar toch niet in te storten. Een optreden dat me is bijgebleven, is dat van Radiohead op Sziget. Op de een of andere manier was ik in een geluidstoren geklommen en zag vanaf daar het hele optreden. Dan kijk je uit over zo’n gi-
gantisch veld vol met mensen, maar toch was het net alsof Radiohead alleen voor mij speelde. Een magisch moment. Ik ben een festivalliefhebber in hart en nieren en ga nog steeds ieder jaar naar Lowlands. Gewoon, als bezoeker. Niks beter dan een beetje op die camping hangen en het terrein ontdekken. Toen ik zelf op Sziget optrad, bleef ik daarna nog even als bezoeker om een staartje van het festival mee te pikken. Alleen was ik vergeten dat ik op de heenweg met de bandbus was gekomen en op de terugweg dus geen vervoer had. Uiteindelijk ben ik thuisgekomen in de auto van iemand anders, bedolven onder heel veel spullen en bagage. Maar dat was het absoluut waard.’
‘Alpha, India en Bravo zeiden me niks’
van hema tent tot alpha podium
69
GEM Maurits Westerik: staat dit jaar op Parkpop, stond eerder op Into the Great Wide Open en Lowlands ‘Een festival waar ik altijd graag naar toe ging, was Metropolis in Rotterdam. Een gratis festival van een dag, dat bekend staat om het programmeren van redelijk onbekende bands die later meestal uitgroeien tot grote namen. Zo heb ik er in 2002, op mijn negentiende, voor het eerst The Black Keys gezien. Daar had niemand toen nog van gehoord en kijk eens hoe populair ze nu zijn. Geweldig om zo’n band als een van de eersten te ontdekken, dat hoort wel een beetje bij festivals. Op Metropolis na was ik nooit zo’n festivalganger. Bandjes kijken vond ik wel leuk, maar dan liever in een popzaal: dat is wat intiemer en zo kun je beter meegaan met de sfeer, dacht ik. Daarbij heb ik de misschien wat verwende eigenschap dat ik niet zo dol ben op kamperen. Maar de festivalliefde is toch nog gekomen. Bizar genoeg op hetzelfde moment als dat ik er voor het eerst met mijn eigen band op het podium stond. Bij Lowlands was dat, een jaar of
tien geleden. Toen merkte ik de geweldige sfeer die er hangt, hoe enthousiast het publiek reageert op de muziek. Voor dat optreden met Gem was ik nog nooit op Lowlands geweest: Alpha, India en Bravo zeiden me niks. Misschien een gekke festivalontmaagding, maar één ding is zeker: sindsdien weet ik dat festivals te gek zijn. Zowel om te spelen als om te bezoeken.’
Het festivalseizoen is begonnen! Met je CJP-pas bestel je kaarten met dikke korting voor bijna alle festivals. Denk aan bijvoorbeeld Lowlands, Zwarte Cross, Sziget, Exit, Solar, Mysteryland, Rockin Park, Extrema Outdoor en de Parade. Zo kom je je zomer wel door, toch? Kaarten: www.cjp.nl/festivals
70
uitgaan
Tekst Govrien Oldenburger
Beeld Milan Vermeulen
71
Holalalalala jolalalala Second opinion Pieter-Paul (31, ‘Ze noemen me P’, snowboardleraar): ‘Het is gezellig omdat ik iedereen ken uit Kirchberg. Ik kom uit Rotterdam en daar is de sfeer altijd wat meer gespannen. Het publiek vindt zichzelf daar vooral heel leuk. Hier is het relaxed. Dj Cor en Tom Haver vind ik leuk, maar met Wolter Kroes heb ik niets. Ik hoop dat ik genoeg gedronken heb als hij komt.’ Er klinkt ‘holalalali’, er klinkt ‘holalalaa’, er hagen plastic vlaggetjes en polonaises schieten als paddenstoelen uit de grond. Maar wie naar de Ski Reünie in Bobs Party Palace in Uitgeest gaat, vraagt daar ook een beetje om. Volkszangers Tom Haver en Wolter Kroes spatten bijna uit elkaar van plezier.
Locatie Bobs Party Palace: in ons hoofd had het mythische proporties aangenomen. Erheen gaan was als een jeugddroom die uitkwam, als een rups die uitgroeide tot vlinder. Het zou er vast lijken op een circus, met maskers, confetti en lachgeluiden. Op de gevel zou het barsten van de schaterende clowns en binnen trof je olifanten die kunstjes deden. Hoogst verbaasd constateren we dat Bobs eerder oogt als een blikken kantoor langs de snelweg. Olifanten waren er niet, lachgeluiden gelukkig volop. Plus een snackbar.
Muziek Tussendoor-dj Cor draait Gassen Op Die Lollie en Captain Jack. Hij lijkt een voortvluchtige uit De Gouden Kooi: 120 kilo, oorbel, tatoeages en een strak gespannen shirt over zijn Passoa-buik. Hij roept tien vrouwen op het podium om de Macarena te dansen en daarna maakt hij plaats voor Tom Haver. ‘Jij kwam voorbij’, zingt Tom Haver. Drie stelletjes beginnen te tongen.‘ Ja, jij bent van mij vandaag’. ‘Samen met jou.’ Met een lange uithaal besluit hij zijn lied. Sfeer Een gewilliger publiek kun je je als schnabbelaar niet wensen. De volkszangers worden onthaald als supersterren. Wolter Kroes knipoogt naar een fan (vrouw, begin zestig, platinablond) die vastgekleefd staat aan het podium. Ze bloost. Wolter zelf heeft zichtbaar moeite zijn enthousiasme te kanaliseren, hij wipt steevast een paar maten te snel op en neer. Zelfs de meest zure Gargamel zou hier gelukkig van worden.
Clarissa (30, floormanager Center Parcs): ‘Ik woon in de buurt van Emmen, maar vannacht slaap ik in een hotel vlakbij Bobs. In Kirchberg kregen we gratis kaartjes voor de Ski Reünie. Ik vind de sfeer heel leuk, je ziet veel bekenden. Ook de muziek is leuk, al ben ik niet zo van de hoempapa. Ik hou meer van Bruce Springsteen en Pink.’ Rene (19, werkloos): ‘Ik woon om de hoek en had niks beters te doen. Ik hou niet van skiën ook niet van apres skiën, maar wel van deze muziek en het bier vind ik ook leuk. Het hoogtepunt van de avond was een frikadel met mayo, het dieptepunt komt morgenochtend. Ik vind de mensen gezellig, maar ken ze niet. Er zijn best veel leuke meiden, maar ik heb er nog geen versierd. (Het nummer van Rene is op te vragen bij CJP, red.).
De Ski Reünie, Bobs Party Palace, Westerwerf 1, Uitgeest, www.bobs.nl, Entree: € 20,-
72
boeken
Tekst Linda van Houwelingen
Beeld Julia de Boer
Ieder nummer mag iemand waarvan wij vinden dat hij/zij het verdient € 100,- stukslaan in boekenwinkel De Slegte. Daar krijg jij met je CJP-pas sowieso 10% korting. Check www.cjp.nl/deals voor de voorwaarden.
Lucky Fonz III Otto Wichers is als Lucky Fonz III de bekendste troubadour van ons land. Momenteel schrijft hij aan zijn vijfde album en dit jaar toert Otto nog door Spanje en de Verenigde Staten. Genoeg reden om met hem een bezoekje aan De Slegte te brengen. Waar hij onder andere dit kocht: Nelson Mandela – Het Geautoriseerde Stripverhaal ‘De quote van Nelson Mandela op de achterkant van dit boek stelt dat je pas echt beroemd bent wanneer er een stripfiguur van je is gemaakt. Ik kwam een keer voor in een strip van Maaike Hartjes in de Viva, dat vind ik nog steeds ongelooflijk. Volgens Mandela ben ik dus beroemd, fijn om te weten! Ik ken zijn verhaal wel, heb thuis de geschreven biografie liggen. Als je een voorbeeld zoekt van een echte leider, dan moet je bij Mandela zijn. Hij heeft een heel interessant leven achter de rug.’ Gerard DeGroot – The Sixties Unplugged ‘Een goede en interessante titel. De voorkant is erg mooi, dat is ook wat waard. Ze zeggen weleens ‘Don’t judge a book by its cover’, maar dat doe ik wel. Ik zou zeggen: ‘Don’t judge a book by its achterflap’, want een cover zegt vaak meer. Volgens mij is de centrale vraag in dit boek of de nostalgische gevoelens die de sixties opwekken wel gerechtvaardigd zijn. Een vraag die mij persoonlijk ook wel bezig houdt.’
Hanna Bervoets – Lieve Céline ‘Ik ken Hanna Bervoets als columnist, maar heb ook veel goeds gehoord over haar roman. Soms kom ik haar tegen op feestjes, dan is ze altijd heel charmant en cute. Dus als ik haar boek lees, kan ik daar de volgende keer over beginnen en misschien een beetje indruk op haar maken.’ Seamus Heaney – Het Eerste Koninkrijk ‘Mijn favoriete dichter. Ik heb veel van zijn werk gelezen en ben echt fan. Hij kwam een keer op de Universiteit van Amsterdam spreken. Toen heb ik nog een borreltje met hem gedaan, een bijzondere ervaring. Ik ken al z’n gedichten, die zitten in mijn hart gebeiteld. Dit boekje bevat vertalingen door Peter Nijmeijer. In het Engels zijn ze in elk geval erg goed, dus ik ben benieuwd hoe ze vertaald zijn.’ Emmy van Dantzig – Ik Wil Schrijver Worden ‘Dat willen we natuurlijk allemaal wel. Dit boekje kan onmogelijk níet interessant zijn. Dertien schrijvers vertellen erin over hun debuut. Ik ben benieuwd, er zitten een aantal interessante schrijvers bij. Zoals Kees van Beijnum bijvoorbeeld, een goede romancier. Het is altijd leuk om schrijvers over hun eigen boeken te laten vertellen. Waar ik zelf een boek over zou willen schrijven, weet ik nog niet, maar ik zou het wel graag ooit doen.’ Susannah Marriott – Witches, Sirens and Soothsayers ‘Een boekje over de geschiedenis van deze mythische wezens, met een heleboel plaatjes erbij. Tovenaressen, interviews met moderne heksen. Een beetje hysterisch, maar ik hou erg van deze occulte dingetjes. Die manier van denken over de relatie tussen mensen en dingen om hen heen vind ik heel fascinerend. Tegenwoordig zie je nog steeds veel van zulke tradities, zoals een horoscoop, bijgeloof en gelukskettingen. Ik wil wicca niet per se aanhangen, maar heb er wel sympathie voor.’
javier sancho
vierkante ogen
75
Met CJP-pas 5% korting op games. www.cjp.nl/deals
RETROVOLUTIE Dit is dé tijd om het weer warm te krijgen van nieuwe games. De gigantische gamebeurs E3 in Los Angeles zit weer boordevol aankondigingen van nieuwe games en spelcomputers. Toch is het niet dit jaarlijkse hypegeweld, met zijn vele sequels en shooters, die het vuur in mijn game-hart weer doet oplaaien. Die eer gaat naar het ambitieuze solowerk Retro City Rampage. Programmeur Brian Provinciano begon in 2002 aan een retro versie van Grand Theft Auto voor de klassieke Nintendo. Deze ontwikkeling liep echter (op een goede manier) uit de hand en is nu een groots eerbetoon geworden aan de jonge jaren van de gamegeschiedenis. Het spel combineert speelstijlen uit Grand Theft Auto, Super Mario Bros. en Metal Gear Solid in een nostalgische 8-bit stijl met pompende chiptunes. Er zijn meer games die een nostalgische sfeer hebben door alle bliepende chiptunes en pixelart. RCR gaat echter verder dan alleen sfeer: de game draait volledig om nostalgie. Dat roept de vraag op waarom retrogames en remakes nog steeds zo populair zijn. Want daarbij speelt meer mee dan heimwee naar vroegere tijden. De grote games met miljoenenbudgetten, die op de E3 beurs getoond worden, spreken een steeds smallere doelgroep aan. Fabrikanten durven het financiële risico niet te nemen om teveel te vernieuwen. Begrijpelijk, maar voor een medium dat een steeds grotere impact heeft op onze cultuur lijkt het alsof de grote jongens op een creatief dood spoor zijn geraakt. Retrogames, zoals RCR, kunnen gezien worden als een tegenbeweging voor de steeds duurdere en ongeïnspireerde producties. Niet zozeer vanuit het idee dat vroeger alles beter was, meer een poging om de kunst van games opnieuw uit te vinden. Deze spellen doen een paar stappen terug en laten zien wat ons ook alweer zo fascineert aan games, door de bagage van ruim dertig jaar gamegeschiedenis mee te nemen. Retro City Rampage komt in juni uit voor PS3, Wii, Xbox 360, PSVita en PC.
LOADING Lollipop Chainsaw (15 juni - PS3, Xbox 360) Tenenkrommende Japanse camp, uit het gestoorde brein van Suda 51. Cheerleader gaat zombies te lijf met kettingzaag, terwijl haar onthoofde vriendje aan haar rokje hangt. Gravity Rush (13 juni - PSVita) Heb je wel eens van die koortsdromen waarbij je denkt te kunnen vliegen, maar het niet altijd wil lukken? Nee? Dan moet je deze game eens uitproberen. Superbrothers: Sword & Sworcery EP (nu verkrijgbaar - PC en Mac) Voor op het lijstje ‘games zijn kunst’. Een van de interessantste games voor iPhone en iPad is nu ook op PC en Mac beschikbaar.
de lijst
77
Musicals die gemaakt zouden moeten worden Waarom hier nog geen musical over is opgevoerd… wij begrijpen het niet.
Hipster, de musical Een tragisch ballet op fixed bikes, met veel ironische brillen en een electro-folk soundtrack van de Painz Of Mountain Plains uit Baltimore. Tattookoning Ben Saunders speelt de getormenteerde singer-songwriter die niet begrijpt waarom 3FM zijn muziek niet oppikt. Hij huilt dagelijks uit bij Marc-Marie Huijbregts, de barista die zijn latte macchiato’s aanlengt met Bens tranen.
Lowlands, de musical Een sterrencast met Chantal Janzen, Miss Montreal, Lucky Fonz III, Dinand Woesthoff, Lange Frans én Jeroen van der Boom brengt een ode aan het legendarische zomerfestival in Biddinghuizen. Een verhaal over liefde, drank- en drugsmisbruik, sterrendom en uiteraard heel veel muziek. ´Nooit meer naar huis’, ‘Links van de geluidsman’ en ‘Titty Twister’ zijn door de pers al tot moderne klassiekers gekroond.
Het Journaal, de musical Het NOS Journaal is weer helemaal hip door deze musicalversie. Pia Douwes speelt nieuwszangeres Sacha de Boer, die de laatste gebeurtenissen op een medley van journaal-tunes zingt. Freek Bartels liet zijn olijke krullen afscheren om als Erwin Kroll een showballet van wolken en zonnestralen te laten dansen tijdens het weerbericht.
Arnie, de musical Van soapster tot miljonair. Werd er vroeger achter zijn rug om gegniffeld vanwege zijn dubieuze acteertalent, als mediakanon dwingt Reinout Oerlemans respect af. Oerlemans speelt de hoofdrol, dankzij zijn ervaringen als filmregisseur is hij ook als acteur enorm gegroeid. Verder rollen voor een reeks vergeten GTST-acteurs, waaronder Martine Hafkamp, Frits en Daniël Daniël. Een musical over Reinout, roem en rancune.
Metallica, de musical Een rockmusical met een traan. De getalenteerde tennisspeler Lars raakt in de ban van heavy metal en verhuist van Denemarken naar Amerika om hier de beste metalband aller tijden op te zetten. Eenmaal aan de top raakt Lars in de war en stuurt hij zijn band de afgrond in. Lars wordt gespeeld door de nader te bepalen winnaar van Looking for Lars, een talentenjacht waarin de meest narcistische drummer van Nederland wordt gezocht. Depressief, de musical Wie bij de tijd is, is depressief. Daarom slaan tv psychiater Bram Bakker en schrijver Kluun de handen ineen voor een musical over dat wat volksziekte nummer 1 dreigt te worden: De Depressie. Joost Zwagerman vroeg op zijn beurt 250 BN’ers naar hun meest deprimerende gedachte en somt deze gedurende de voorstelling op. Het resultaat: een loodzware avond waar geen eind aan lijkt te komen. Sombere muziek, een treurigmakend hoge toegangsprijs en een reeks frustrerende verrassingen geven u het laatste zetje.
Matthijs van Nieuwkerk, de musical De woest aantrekkelijke Van Nieuwkerk schittert als zichzelf in een soft-erotische biopic. Nico Dijkshoorn schrijft de tekst, Jan Kooijman verzorgt de choreografie en Arie Boomsma speelt een halfnaakte bijrol. In de pauze geeft Jan Mulder zijn mening. De achterwand wordt door Alexander Klöpping volledig behangen met iPads, waarop een slideshow te zien is van Matthijs’ mooiste portretten. Geen toegang voor mensen onder de 16. Domtoren, de musical Met Carlo Boszhard in de rol van Domtoren weet je dat dit een musical wordt die je niet mag missen. Een jongen (Ferry Doedens) en een meisje (Noortje Herlaar) ontmoeten elkaar tijdens een rondleiding naar het puntje van de Dom, totdat één van hen, gefascineerd door rondfladderende duiven, achterblijft en verdwaalt. Vinden ze elkaar ooit nog terug? Chantal Janzen (daar is ze weer!) speelt een glansrol als de gestreste gids.
78
winnen
79
Wij regelen mooie prijzen en jij kunt ze winnen op www.cjp.nl/winnen. Goede deal, toch?
Met vier vrienden naar Mysteryland
Alamo Race Track
Doorgewinterde festivalgangers als jullie hoeven we niet te vertellen dat Mysteryland vet is. Maar met de line-up die ze dit jaar hebben, moeten we bijna wel. Avicii, Calvin Harris, Loco Dice en nog een heleboel anderen toveren 25 augustus de Floriade in Haarlemmermeer om tot de ultieme plek om nog één keer de zomer te vieren. De kaarten met € 7,50 CJP-korting zijn uitverkocht, maar er is nog hoop. Op cjp.nl maak je tot 22 juni kans op 5x5 kaarten voor Mysteryland. 5x5 kaarten voor Mysterland, 25 augustus op de Floriade in Haarlemmermeer
Met vier vrienden naar Rockin’ Park
dEUS
Als we voor de dansliefhebbers een dikke festivalactie doen, kunnen we de rock- en popliefhebbers niet met lege handen laten zitten. Daarom hebben we met Rockin’ Park ook een dikke actie geregeld. Vijf winnaars mogen elk vier (!) vrienden meenemen naar het eendaagse festival in Nijmegen. Dit jaar staan op 30 juni onder andere Snow Patrol, Selah Sue, dEUS en Fink op het podium. Niet gewonnen? Geen zorgen, met je CJP-pas krijg je 50% korting op een kaartje voor Rockin’ Park. 5x5 kaarten voor Rockin’ Park
Meer dan 10 uur kwaliteitsfilm Wie wel eens in het filmhuis komt, heeft hoe dan ook Cinéart voorbij zien komen. De filmdistributeur selecteert haar films op basis van kwaliteit in plaats van verwachte bezoekersaantallen of marketingbudget. In juni brengen ze een paar bijzondere films van het afgelopen jaar uit op dvd, die jij kunt winnen: Shame, A Dangerous Method, Hemel, 170 Hz, Poulet Aux Prunes en The Source. 5x alle de juni-releases (zes dvd’s) van Cinéart
Het Kleine Komedie-pakket Het theaterseizoen is afgelopen, maar de kaartverkoop voor september is alweer begonnen. Bij sommige theaters is ook dat nieuwe seizoen snel uitverkocht. De Kleine Komedie is zo’n theater. Niet zo gek dat iedereen daar naartoe wil, met al die mooie voorstellingen. Eén gelukkige CJP’er mag met een vriend of vriendin helemaal gratis naar Muzikale
De Zwarte Crossfiets Als je crewmember bent op Zwarte Cross, heb je een brommer, grasmaaier of ander gemotoriseerd vehikel nodig om van A naar B te komen. Dat navigeert toch wat lastig, merkte festivalmoeder Tante Rikkie vorig jaar. Daarom heeft ze speciaal voor haar medewerkers een Stalen Ros laten maken. Deze fiets is sterk genoeg om drie dagen Zwarte Cross aan te kunnen. Er is één fiets over en die mogen wij weggeven. Wil jij deze superexclusieve Stalen Ros crossfiets winnen? Check dan voor 25 juni onze website en koop gelijk je campingticket voor Zwarte Cross. Tien euro korting laat je toch niet liggen? Een special edition Stalen Ros, de Zwarte Crossfiets
Helden, met onder andere Anneke van Giersbergen, Maurits Westerik en Ntjam Rosie (11 september), Alamo Race Track (27 september) én Het Wonderlijke Leven van Jackie Fontanel (10 oktober). Pakket met 3 x 2 kaarten voor de voorstellingen van Muzikale Helden, Alamo Race Track en Het Wonderlijke Leven van Jackie Fontanel
80
WINNEN
Giovanna’s Navel CJP houdt van Ernest van der Kwast. Zijn vorige roman, Mama Tandoori, lazen we in één ruk uit. Vol vreugde kunnen we jullie nu zijn nieuwste boek presenteren. Het heet Giovanna’s Navel en is eerder een novelle dan een roman, je krijgt maar liefst vier verhalen voor de prijs van één. Uiteraard vol met kleurrijke personages, maar ook met een tikje weemoed. Om de heuglijke verschijning te vieren, geven we vijftien exemplaren weg. 15x Giovanna’s navel van Ernest van der Kwast
Gevoelige mannen Op 31 mei presenteerde I am Oak in Tivoli hun album Nowhere or Tammensaari. Een week later komt There’s No Leaving Now van The Tallest Man On Earth uit. Daarom roepen wij juni uit tot Maand van de Gevoelige Man. Daar hoort ook een van de mooiste cd’s van het jaar bij: Ancient Crimes van Kim Janssen. Je zou bijna hopen op een druilerige dag in juli. 5x gevoelige mannen cd-pakket, met I am Oak, The Tallest Man On Earth en Kim Janssen
Gratis meesterwerken Hoe zou jij het vinden als er op een dag een Karel Appel, Herman Brood of Corneille in je woonkamer hangt, terwijl je daar geen cent voor neer hebt hoeven leggen? Het kan, we mogen namelijk drie jaarabonnementen voor Kunstuitleen Utrecht weggeven! Ook als je niet wint hebben zij een leuke aanbieding. CJP’ers krijgen 50% korting op een jaarabonnement. Voor slechts 36 euro mag je 1 kunstwerk per keer lenen, dat je mag ruilen wanneer je wil. Plus: je krijgt er een ophangsysteem bij. 3x een jaarabonnement bij Kunstuitleen Utrecht
82
arjen
Beeld Titia hahne
Arjen Lubach schrijft, speelt, zingt, rapt, denkt en deelt daarvan het nodige met ons.
De Parasietenvakantie Onlangs won ik dankzij jullie een aardig geldbedrag. Ik zeg jullie, omdat CJP-lezers massaal stemden voor de publieksprijs van de Dioraphte Jongeren Literatuurprijs. Ik kreeg 15.000 euro en een glazen worm. Veel dank daarvoor. Nu is de meest gestelde vraag in de weken na het winnen van een geldprijs: ‘Wat ga je met het geld doen?’ Ik kocht een kwartier voor de prijsuitreiking een dure zonnebril bij De Bijenkorf. Toen ik naar buiten liep dacht ik: die bril was zo duur, nu moet ik wel winnen. Verder kocht ik een dag na de uitreiking een doos Lego voor mijn lievelingskind, een spaceshuttle om precies te zijn, en een plectrum, voor mezelf. Nu wordt het tijd voor iets nuttigs. Omdat ik bezig ben met een nieuw boek en graag schrijf terwijl ik onderweg ben, leek me dus handig om het prijzengeld te steken in mijn zomer.
Het enige probleem: ik ben het liefst onderweg met een duidelijk doel. Dat hoeft geen groot doel te zijn, zoals de wederopbouw van een Afrikaans schooltje of een wandeling, samen met een Mechelse herder, langs de hele kustlijn van de Amerikaanse westkust. Het mag bescheidener. Zoals wanneer ik, om uiteenlopende redenen, iemand moet spreken in een verre stad. Bijvoorbeeld lunchen met een collegaschrijver in Oslo. Ik ga dan een paar dagen eerder al op reis maar weet mijn niksen te verantwoorden met: ik ben op reis om met iemand te lunchen, ook al duurt het dan nog vier etmalen voordat het zover is. Het is goed dat ik dit doe, denk ik dan. Het is te verantwoorden aan de rekensommen die als uitkomst mijn leven hebben. Nutteloze verplaatsing maakt me zenuwachtig. Ook op kleinere schaal heb ik er moeite mee. Met een auto naar het bos rijden, de auto parkeren, twee uur wandelen en weer terugrijden voelt voor mij als een gruwel. Met een auto naar het bos rijden, een half uur lopen, daar koffie drinken met iemand die ik moet spreken over het een of ander, weer terug lopen en rijden: prima. Vakantie is in die zin dan ook een beproeving. Het ultieme reizen zonder doel: verspilde uren, alcoholvrij bier, cafeïnevrije koffie. Je zou kunnen zeggen dat de ervaring op zich al het doel is. Een beetje bruin worden, de Mona Lisa zien, op terrasjes zitten. Ik vind het niet genoeg. Maar omdat deze zomer nu het doel is van mijn prijzengeld heb ik iets bedacht dat aan mijn wet van nut voldoet, evenals aan de eisen die je aan vakantie stelt: ontspanning, verandering van omgeving, bovengemiddeld dronken worden. Ik ga dit jaar op tour. Niet om te spelen of voor te lezen, maar zoveel mogelijk mensen bezoeken die zélf al op vakantie zijn. Zo lang mogelijk. Twee maanden. Ondertussen schrijf ik aan mijn nieuwe boek en als ik niet aan het schrijven ben, rijd ik van vriend en kennis via andere vriend naar familielid. CJP lezers die zichzelf willen opgeven voor mijn tour en me deze zomer graag een glas wijn en een maaltijd aanbieden, kunnen zich opgeven via arjen@arjenlubach.nl. Ik kan mijn komst echter helaas niet garanderen; je weet nooit op welke andere afspraak ik me een week al reizend moet voorbereiden.
Piep. Hoofdpijn. Pieeeeeep. Dorst. Pieeeeeeep. Kappen nou! Pieeeeeeeeep. Is het echt zo? Gaat die piep niet meer weg? Het lijkt er wel op, maar zó hard stond de muziek toch niet? We spreken uit ervaring: zo kun je wakker worden, als je op een avond je oren flink hebt gemarteld. CJP gaat graag naar een feestje of concert en bezoekt ieder jaar weer een heleboel festivals. Kortom: we ademen muziek. De gedachte daar ooit niet meer van te kunnen genieten, is voor CJP oprecht beangstigend. Ontelbare keren dachten we: ‘De muziek staat eigenlijk veel te hard hier.’ En net zo vaak: ‘Ja, maar met oordoppen in is het ook niks.’ Totdat meerdere redactieleden kort na elkaar een ochtend als die hierboven meemaakten. Toch blijkbaar één avond teveel dichtbij de boxen doorgebracht. De oplossing? Op maat gemaakte
oordoppen. Als jij nog geen eeuwige piep in je oor hebt, drukken we je op het hart om dit nog vóór het festivalseizoen ook te doen. Want wij merkten (stiekem wel een beetje tot onze verbazing) dat je de muziek dan net zo overweldigend, mooi en bijzonder meemaakt, alleen zonder je oren om zeep te helpen. Een win-win situatie, lijkt ons. Met een CJP-pas krijg je fijne korting op de zorgverzekering van TakeCareNow!. Als je een aanvullende verzekering hebt, kun je gehoorbeschermers op maat laten aanmeten. Dat kost al snel € 120,-, maar bij TakeCareNow! krijg je een eenmalige vergoeding van € 50,- tot € 75,-, afhankelijk van welk pakket je hebt. Speciaal voor in de kroeg zijn er de PartyPlugs, die kosten maar € 9,50 per paar. www.takecarenow.nl/gehoorbeschermers