CJP Magazine December 2012 / Januari 2013

Page 1

21 DEC 2012 - 14 feb 2013, NUMMER 6

Ellen Deckwitz Pieter Derks Buddy Holly Thijme Termaat Shanghai



colofon

CJP

China

CJP Magazine 21 dec 2012 – 14 feb 2013 Jaargang 21, nummer 6 CJP Magazine is hét magazine over cultuur. Heb je opmerkingen over het blad of wil je ideeën voor onderwerpen of interviews aandragen? Mail dan naar redactie@cjp.nl.

Hoofdredacteur Arne van Terphoven

Hoofdredacteur René van der Meer

Eindredacteur Sara Madou

Design Maslow

Bladmanager Hester Leeflang

Jennifer Aardema

Robbert Blokland

Merlijn Doomernik

Renske Jonkman

Niek Leermakers

Hans van Lissum

Arjen Lubach

Govrien Oldenburger

Jannemieke Oostra

Norbert Pek

Ruud Pos

Boris Postma

Steven Stoffers

Lisa Anne Stuyfzand

Martine Verbeek

Milan Vermeulen

Roep alles wat je wil (en volg ons voor extra kortingen en acties) cjp.nl Facebook/CJPnl Twitter: @CJPnl Redactieadres CJP Magazine, Postbus 3572 1001 AJ Amsterdam Persberichten kunnen naar redactie@cjp.nl. Hoofd media en marketing Suzan Damen Hoofdredactie Arne van Terphoven René van der Meer Coördinerend eindredacteur Sara Madou Design Maslow (hellow@maslow.nl) Coverfoto Merlijn Doomernik Medewerkers aan dit nummer Jennifer Aardema, Robbert Blokland, Julia de Boer, Merlijn Doomernik, Titia Hahne, Renske Jonkman, Niek Leermakers, Hans van Lissum, Arjen Lubach, Ilja Meefout, Britta Möller, Govrien Oldenburger, Jannemieke Oostra, Norbert Pek, Ruud Pos, Boris Postma, Alwin Slomp, Steven Stoffers, Lisa Anne Stuyfzand, Martine Verbeek, Milan Vermeulen, James Worthy Bladmanager Hester Leeflang Uitgever CJP Drukwerk Grafius, Nieuw Vennep Distributie Sandd Met dank aan sponsor TakeCareNow! ISSN 1871-6652 Adverteren in CJP Magazine? Bel voor informatie en tarieven met Apprentice Uitgevers: 020-8512647, y.devos@apprenticeuitgevers.nl Aanleveren advertentiemateriaal kirsten@cjp.nl Voor verdere vragen over CJP: cjp.nl facebook.com/CJPnl James Worthy



Zwemmer Het fotograferen werd de Brabantse Vera Cornel (19) met de paplepel ingegoten. Ze hielp als klein meisje haar fotograferende opa al en kreeg haar eerste camera op de basisschool in haar handen gedrukt. Vera werkt met een concept dat zich tijdens het fotograferen vormt, niet van tevoren, zoals veel andere fotografen doen. Ze volgt liever haar gevoel en dan komen de ideeën vanzelf. Kenmerkend voor haar werk zijn de schoonheid van de natuurelementen en kleur, veel kleur. Zelfs in haar zwart-wit foto’s komt af en toe wat kleur tevoorschijn. Het belangrijkste van een goede foto is volgens Vera het gevoel dat je erbij krijgt. Of het nou geluk, verdriet of een herinnering van vroeger is. Vera: ‘Als je er niets bij voelt, dan vergeet je de foto. Ik heb dit bij mijn eigen werk, maar ook bij dat van anderen. Ik kan mezelf niet zo goed uiten, dus doe ik dit door middel van beeld. Voor mij is beelden maken hetzelfde als verhalen vertellen.’ Het meisje op de foto is Vera’s zus Anne. ‘Deze foto is heel belangrijk voor mij. We hebben een sterke band en ik fotografeer haar vaak. We voelen elkaar onwijs goed aan, al zijn we tegenpolen. Ik heb persoonlijk veel behoefte aan ruimte en in water kan ik dit vinden, vandaar dat ik Anne op deze manier gefotografeerd heb. Omdat de foto zo dicht bij me staat, vind ik hem extra mooi.’ veracornel.nl


Twee kapiteins Arne en René doen niet moeilijk over een gedeeld hoofdredacteurschap. Ze Whatsappen over belangrijke zaken, waaronder de hoogtepunten van 2012.

Arne: René, graag even wat highlights van jouw jaar. René: Film van het jaar: We Need To Talk About Kevin. Niet gezellig, maar des te langer blijft-ie je bij. Nu jij. Zonder enige twijfel de allerbeste cabaretvoorstelling van het jaar: Met Alle Respect van Theo Maassen. Optreden van het Jaar: The Devil’s Blood in Paard van Troje. Meest zelfdestructieve moment van het jaar: Marcel Dettman & Ben Klock op 5 Days Off. Sportman van het jaar: Lance Armstrong. Beste optreden in een ver land van twee rappers met mooie vriendinnen: Watch The Throne, Jay-Z & Kanye West in Sportpaleis Antwerpen. Ontdekking van het jaar: Jake Bugg. Mazzelaar van het jaar: Floortje van der Graaf. Won een jaar lang gratis festivals bij CJP. Kortinggever van het jaar: Holland Festival. Geweldige voorstellingen met tot wel 80% korting. Mogen wij zo onbescheiden zijn onze nieuwe website gewoon website van het jaar te maken? Ja. Website van het jaar: het totaal vernieuwde cjp.nl. Festivalmoment van het jaar: høken op de Zwarte Cross. Portemonnee verloren daar, maar kreeg vervolgens alles terug van de gemeente Lichtenvoorde. Film van het jaar die ik verdomme nog steeds niet gezien heb: Jagten. Troost je. Bij mij is de kans groot dat ik 2012 afsluit zonder Intouchables te zien. Als enige op de wereld. Oei.. Nou ja. Heb ik iets om naar uit te kijken in 2013. Heb jij trouwens die doos strijkers al binnen?


inhoud 3. Colofon 4. Fotocolumn 6. Voorwoord 8. Playlist 9. Service 10. In de wandelgangen 12. CJP-agenda 16. CJP-kortingen 20. Interview: Ellen Deckwitz 26. Bios 28. Dvd 30. Vroeger, toen... : Buddy Holly 32. James probeert het leuk te vinden: Uitvaartmuseum 36. Pride & Prejudice: ‘Ballet is voor mietjes’ 42. Uitgaan 44. Boeken: Zarayda Groenhart 46. Reisverhaal: Shanghai 54. Theater: Pieter Derks 56. Expo 58. Zien… en gezien worden 62. Serious Talent: Douwe Bob 64. De unieke kunst van Thijme Termaat 68. Boekenclubs: Literatuur met een biertje 75. Topkortingen 76. De Lijst: deze combi’s willen we terug 78. Winnen 82. Column Arjen Lubach

cjp.nl Facebook.com/CJPnl Twitter: @CJPnl redactie@cjp.nl


8

playlist

De muziek die we hoorden of waar we aan dachten bij het maken van dit magazine.

Douwe Bob Multicolored Angels

Tessa Rose Jackson Change Time

Andrea Bocelli & Sarah Brightman Time To Say Goodbye

Pissed Jeans Bathroom Laughter

Dit serieuze talent eten we met onze fucking klauwen. Uit een Afrikaanse kom. Beuken.

De Poule des Doods zwaait James Worthy uit: De Vlieger slaat tegen De Steen, Papa staat op De Weg. Alles Wat Ademt en Het Water in Het Dorp nemen Afscheid Van Een Vriend. Maar Afscheid Nemen Bestaat Niet. Zo Zal Het Zijn.

Al zwoegend zochten we voor de deadline ontspanning bij een optreden van Tessa. We wisten gelijk: zij móét mee in het magazine. Dit wordt namelijk een hele grote.

Pissed Jeans + Pitchfork = Best New Track. Best New Track + CJP = Bier. Bier + deze stompzinnige beschrijving in de playlist = Bathroom Laughter.

Kraantje Pappie Ze Volgen

Eddy Wally Shanghai Amai Amai

Bill Clinton I Let An Intern Go Down On Me

Devendra Banhart Feel Just Like A Child

We dachten lang dat Kraantje Pappie en Ellen Deckwitz verschillende personen waren. Maar we wisten wel bijna zeker dat Ellen de poëtische tekst van dit nummer had geschreven. Op pagina 21 geeft ze eindelijk toe hoe het echt zit: ‘Ik ben een Kraantje.’

Het verbaast ons niet dat Zarayda uitgerekend van deze ex-president de biografie wil lezen; hij maakt heel vieze liedjes. Toch krijgen we hier een brok van in de keel. Nee, niet op die manier!

Modest Mouse Bukowski

Drank + Literatuur = Bukowksi. Bukowski + Playlist = Modest Mouse (of Sticks). Modest Mouse (of Sticks) + Bier = Pissed Jeans.

Eddy Wally’s teksten gaan door merg en been, omdat ze echt zijn. Niemand vertelt je zo puur, zo pijnlijk ongezouten de waarheid als Eddy Wally. Zoals in deze ode aan Shanghai: ‘Nog nooit in mijn leven, zag ik zoveel Chinezen’.

Het schijnt dus dat Corneille de laatste drie jaar van zijn leven dit nummer constant op repeat had staan. Op pagina 36 lees je waarom.

Dr. Dre The Chronic

EXPO, pagina 56: ‘De provocatieve Kelley staat bekend als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Amerikaanse West Coast.’ Bam! We kunnen weer een nummer van Dr. Dre pluggen.


service

9

DE CJP-PAS

Hoe kom ik eraan?

Jacco Gardner Where Will You Go?

Groningen, to see Jacco get psychedelic on Noorderslag. Afterwards we’ll be sleeping on a boat filled with the people who read this magazine. It’s going to be fantastic.

Villagers Nothing Arrived

Als je dit leest, is het bijna 2013. Daar moeten we toch iets mee doen. In de clip van dit nummer wint iemand de loterij. Dus dat.

Een CJP-pas kost € 15,-. Iedereen tot dertig jaar kan een CJP-pas kopen of cadeau krijgen. Je kunt je pas aanvragen op cjp.nl.

Pas kwijt? Log in bij Mijn CJP via cjp.nl en vraag een duplicaat aan. Een duplicaatpas kost € 5,-.

Verhuisd? Login bij Mijn CJP via cjp.nl en geef je adreswijziging door.

Opzeggen? Je kunt je CJP-lidmaatschap opzeggen door in te loggen bij Mijn CJP via cjp.nl.

vragen/info Website: cjp.nl/vragen.

Hole Violet

Goed. Hole zou normaal gesproken NOOIT de playlist halen. Maar om Govrien Oldenburger (zie pagina 42) voor eens en altijd te bewijzen dat dit magazine soms ook van laag allooi kan zijn, komt ie er toch in. Met hartje.

Rammstein Du Hast

Heel fijn trouwens dat Govrien een alternatief eighties/nineties-feest bezocht voor de rubriek Uitgaan. Nu mogen we ook Rammstein ongestraft een plekje geven in de playlist.

Thijs Maas Een Dagje Met Je Mee

Van Pieter Derks moet je naar CONCERT van Thijs Maas. Wij hebben even gekeken wat meneer Maas zoal doet en gaan in ieder geval ook.

The Twilight Sad Seven Years Of System Of A Down Letters Arjen, bedankt voor alle goede en slechte herinneChop Suey! En System Of A Down. Hoewel dit doorbraaknummer pas in 2001 uitkwam. Maar goed, moet kunnen.

ringen. Het waren ‘maar’ zes jaar en lang niet al je columns waren brieven, maar toch: deze is voor jou.


10

in de wandelgangen


Tekst martine verbeek

beeld claude vanheye

11

Deadlinejunkie Katía Een wereldreis maken in een oud busje en ondertussen muziek spelen. Dat is de grote droom van Katía Truijen (22). De singer-songwriter maakt al sinds haar veertiende sfeervolle liedjes á la Suzanne Vega en Sophie Hunger en is behoorlijk hard aan de weg aan het timmeren. Zo werd ze gevraagd als voorprogramma van Eefje de Visser, Tom McRae en Room Eleven, stond ze in 2011 in de finale van Mooie Noten en tourde ze met de Popronde door heel het land. Katía is naar eigen zeggen een toerist op de wereld. Ze moet alles vastleggen, op zijn minst in een liedje. Dankzij haar bijbaan als torengids in Amsterdam loopt ze bijna over van de inspiratie. Haar debuutalbum Sights gaat dan ook voor een groot deel over de stad waar ze dagelijks rondloopt. Maar ze schrijft ook met gemak over een spelletje boter-kaas-en-eieren of een bijzondere website. Van hard werken is de zangeres in ieder geval niet vies. Nadat haar debuutalbum uit was, bedacht ze met gitarist Denis Wouters dat ze eigenlijk ieder seizoen een EP zouden moeten uitbrengen. Zo’n deadline klinkt als een musicians worst nightmare, maar Katía vindt het juist geweldig. Katía: ‘Ik wil niet zoals sommige artiesten twee jaar lang bezig zijn met een cd. Die tijdsdruk vind ik juist fijn, dan moét je iets maken.’ Eind december is de volgende EP klaar en kijkt ze alweer uit naar een nieuw project. ‘Misschien maak ik dan wel een dansplaat. Dat lijkt me ook hartstikke leuk.’ CJP geeft vijf exemplaren weg van Katía’s debuutalbum Sights, zie cjp.nl/winnen.


12

cjp-Agenda

Beeld: Julia de Boer

Met je CJP-pas krijg je korting op alles wat cultuur is of er enigszins op lijkt. In de agenda lichten we er een aantal uit. Meer kortingen, tips, acties en, belangrijk, alle actuele voorwaarden vind je op cjp.nl.

Lowlands 16, 17 en 18 augustus, lieve mensen. We herhalen: 16, 17 en 18 augustus. Dan is het weer zover. Lowlands. Het allertofste festival dat er, zo zeggen vele (vele) mensen, te vinden is in de Lage Landen. Als trouwe CJP-fan weet je het wel: we hebben hechte banden met Lowlands. Zo hecht zelfs, dat er maar liefst 5000 kaarten met CJP-korting verkocht mogen worden. We gokken zo dat jij daar wel interesse in hebt. Tip: zet alvast een dik vet kruis bij 2 februari. Dan start namelijk de voorverkoop via lowlands.nl, waar een aparte link komt te staan voor CJP’ers.

Hou cjp.nl en facebook.com/CJPnl in de gaten voor updates van de precieze tijd én het programma natuurlijk. The (pre) fun starts… now!

A Campingflight to Lowlands Paradise Biddinghuizen 16, 17, 18 augustus Prijs: n.n.b. / Met CJP-pas € 10,- korting Kaartverkoop start op 2 februari (tijd volgt) via lowlands.nl.


Al die vrije dagen in december zijn lekker, maar op een gegeven moment krijg je moeite om ze te vullen. Er is maar een beperkte hoeveelheid kalkoen die je lijf aan kan, idem dito met het aantal flauwe grappen van je oom en saaie verhalen van je oma. De oplossing hebben wij geregeld: neem de hele bubs mee naar het jaarlijkse Wereldkerstcircus in Carré. Dan heb je namelijk zelf ook nog een leuke avond. Het Koninklijk theater in Amsterdam bestaat 125 jaar én begon ooit als circus, dus je weet zeker dat ze er verstand van hebben. It-getraumatiseerden moeten af en toe een oogje dichtknijpen, want er doen maar liefst vier winnaars van de Gouden Clown (de Oscar van de clownwereld) mee aan de show. Bovendien staat er een hele rits prijswinnende acrobaten en andere unieke acts op het programma. De artiesten komen van over de hele wereld: China, Noord-Korea, Rusland, Amerika en Mexico, bijvoorbeeld. Allemaal beland in Amsterdam, brengen ze jou gegarandeerd in een winterse (Kerst)stemming.

Beeld: Florian Richter

Kerst in de piste

Wereldkerstcircus Carré Amsterdam T/m 6 januari 40% vaste CJP-korting op vier voorstellingen (prijs voor een kaartje verschilt per rang): 31 december (12:00 en 16:00 uur) en 1 januari (13:00 en 17:00 uur). Bij de overige voorstellingen geldt de korting alleen als je lastminute kaarten koopt. Kaartverkoop: carre.nl/CJP

Gezocht: fotografietalent deelnemers eerst een uitgebreide rondleiding door de huidige tentoonstelling in Foam, die van heldin Diane Arbus. Na een introductie op het genre portretfotografie ga je zelf onder begeleiding aan de slag. Aan het eind van de workshop worden de resultaten besproken. Je eigen camera meenemen mag, maar hoeft niet. Enne… stuur CJP vooral even de geweldige foto’s die je maakt. We zijn benieuwd!

Als jij best wel eens de nieuwe Anton Corbijn, Rineke Dijkstra of Annie Leibowitz zou kunnen zijn, dan is dit de kans voor jou. Foam, hét fotografiemuseum van Nederland, geeft exclusief voor CJP’ers de workshop Portretfotografie. Hier kun je in kleine groepjes (dus met veel professionele hulp) leren hoe je een bijzonder portret maakt. Ter inspiratie krijgen

Workshop Portretfotografie - Foam 12 januari, van 14:00 tot 16:00 uur Amsterdam Prijs: € 15,- inclusief museumentree en gebruik workshopmaterialen (exclusief voor CJP’ers, normaal kosten de Foam-workshops € 30,- p.p.). Reserveren verplicht, vol = vol. Verzeker jezelf van een plek door minstens vijf werkdagen voor de workshop te mailen naar educatie@foam.org, o.v.v. ‘CJP workshop’.


14

cjp-Agenda

CJP Serveert IFFR We serveren een heleboel. Bier, om te beginnen. En bitterballen, of kaassoufflés voor de vega’s. Maar ook, om er even lekker een cliché tegenaan te gooien, voedsel voor de geest. Tijdens het International Film Festival Rotterdam (IFFR) is het op zaterdag 26 januari tijd voor een wonderschone editie van CJP Serveert. Stiekem zijn we best trots op dit concept, waar je al op flink wat (film)festivals van kon genieten. Tijdens IFFR kun je een dag lang, achterover leunend in het pluche, genieten van het beste dat dit mooie festival te bieden heeft. Drie films, aangevuld met een Q&A met de makers. Benieuwd? Hou dan cjp.nl en onze nieuwsbrief in de gaten voor het precieze programma. Als je niet

kunt op de 26ste is dat natuurlijk doodzonde, maar je kunt ook met een lekkere CJP-korting naar reguliere filmvoorstellingen van het festival.

International Film Festival Rotterdam 23 januari t/m 3 februari Rotterdam Prijs reguliere films IFFR: € 11,- / Met CJP-pas: € 8,Prijs CJP Serveert op zaterdag 26 januari: € 18,50 Kaartverkoop IFFR: filmfestivalrotterdam.com/webshop Kaartverkoop CJP Serveert: filmfestivalrotterdam.com/cjpserveert


Rembrandt was here Op onze Grote Kunstenaars horen we trots te zijn. Koesteren, bewonderen en regelmatig in the picture zetten dus. Neem Rembrandt Harmenszoon van Rijn. Hij is al ruim 400 jaar dood maar z’n schilderijen blijven net zo betoverend als toen hij ze maakte. Ontelbaar veel schilders na hem hebben zich laten inspireren door Rembrandts blik op licht en donker, of de manier waarop hij met scherpe contrasten z’n portretten levendig maakte. De mensen die hij schilderde, waaronder z’n beroemde zelfportretten, lijken bijna van het doek te springen. Hij maakte in de ongeveer zestig jaar die hij leefde rond de driehonderd schilderijen. Voor mensen die geen tijd hebben om de hele wereld af te reizen voor de ruim 100 musea waar zijn werk hangt, is er nu iets moois. Een plek waar je álle werken kunt bewonderen. In het souterrain van winkelcentrum Magna Plaza, hartje Amsterdam, is er gezorgd voor een unieke presentatie. Ja, het zijn reproducties.

Maar wel héle goede. Alleen al de moeite waard voor de digitaal gerestaureerde Nachtwacht op ware grootte, waardoor je veel ontdekt over de verborgen betekenissen van het meesterwerk. Re:mbrandt All His Paintings 26 december, permanente tentoonstelling Amsterdam Prijs: € 14,50 / Met CJP-korting: € 12,50 rembrandtallhispaintings.com

Eros, Psyché en Venus

Beeld: Phile Deprez

Griekse mythologie lijkt ingewikkeld en vaag, maar is niet voor niets onderdeel van een oneindige hoeveelheid toneelstukken en romans. Als je alle vooroordelen laat varen, zul je merken dat het een mooie manier is om je brein uit te dagen. Theater Artemis had dat ook door. Ze voeren nu een stuk op naar een deel van de tweede-eeuwse roman De gouden ezel/Metamorfosen van Apuleius. Jeroen Olyslaegers deed de bewerking van het verhaal rondom Eros, Psyché en Venus. Een bijzondere mythe die we niet teveel uit gaan leggen, omdat je het gewoon moet ervaren. Maar in het kort: schoonheid, jaloezie en de wanhopige weg naar volwassenheid. Ook een aanrader als je een toneel virgin bent. Artemis – Bloedmooi en zielsongelukkig 24 januari t/m 19 maart, landelijke tournee Prijs: wisselt / Met CJP-pas: maximaal € 13,50 artemis.nl/bloedmooicjp


16

cjp-kortingen

De beste lifestyle-kortingen met je CJP-pas. Meer kortingen en de voorwaarden vind je op cjp.nl/kortingen.

Gelukkig nieuwjaar met TakeCareNow! Je kunt wellicht een spannender onderwerp bedenken dan verzekeringen en premies. Dus we houden het kort: sluit voor het komende jaar je zorgverzekering af bij TakeCareNow!. Als CJP-pashouder krijg je sowieso 3% korting op je basisverzekering. Dat is goed voor een besparing van € 35,- per jaar. Daarbij krijg je 25% korting op je aanvullende (tandarts)verzekering, waarmee je jaarlijks nog eens ruim € 56,- bespaart. Verder nog iets? Jazeker: nieuwe verzekerden krijgen € 75,- retour als ze voor 31 december een verzekering afsluiten. Kijk voor de voorwaarden op cjp.nl/takecarenow.

Nrc.next Nrc.next is de leukste krant van Nederland. Je blijft daarmee niet alleen compleet op de hoogte, maar wordt ook nog eens voorzien van goede columns en prachtige foto’s. Als CJP’er krijg je iedere werkdag nrc.next en in het weekend een extra dikke weekendkrant voor slechts € 15,95 per maand. Dat is een dikke vette korting van 39%! Daarbij kun je de volledige krant digitaal lezen op je iPad, smartphone of computer én krijg je het boek Fokke & Sukke aan de studie cadeau. cjp.nl/nrcnext

WAAR Een gaaf cadeau kopen en fair trade bezig zijn op hetzelfde moment. Dat kan bij WAAR, dé winkel voor originele cadeaus, woonitems en etenswaren. Met CJP krijg je 10% korting op alle producten, zoals een stoere tas gemaakt van oude binnenbanden, Zuid-Afrikaanse bubbelwijn, Indonesische kaarsen of fair trade chocolade. Zo geef je iemand een bijzonder cadeau en help je de wereld ook nog eens een handje. Goed voor je karma! cjp.nl/waar


17

Lifestyle Accessorize

10% korting

America Today

10% korting

CoolCat

10% korting

Front Runner

10% korting (winkels en online)

3 t/m 6 januari 20% korting

Skullcandy 15% korting Welikefashion.com

10% korting (winkel en online)

Wereldwinkels

10% korting

WAAR

10% korting

Lezen AKO

10% korting

De Slegte

10% korting

ISS Tijdschriften

tot 75% korting (via cjp.nl/iss)

nrc.next

Exclusief voor CJP’ers

nrc.next met 39% korting!

cjp.nl/nrcnext Reizen CJP Duo Dagkaart

ruim € 70,- korting.

Voor € 26,- een hele dag reizen

met z’n tweeën.

cjp.nl/ns Fun & sport Perry Sport

7,5% korting (winkels en online)

SnowWorld

€ 4,- korting

Fiets, scooter & auto

Dubbele korting bij Front Runner

20%

cjpkortin g

CJP autoverhuur

cjp.nl/autoverhuur

Centralbikes

5% online korting op

kwaliteitsfietsen Verzekeringen Auto-, scooter-, reis-, studenten- en ongevallenverzekering

Je weet de weg naar Front Runner natuurlijk blind te vinden. Met je CJP-pas krijg je hier namelijk altijd 10% korting en dat scheelt als je bijvoorbeeld een paar nieuwe sneakers of winterjas afrekent. Van donderdag 3 tot en met zondag 6 januari schroeven we de korting tijdelijk op. Je ontvang dan dubbel voordeel waardoor je maar liefst 20% minder afrekent dan iemand zonder CJP-pas. De actie is geldig in alle Front Runner winkels en in de webshop. Kijk voor de voorwaarden op cjp.nl/frontrunner.

via cjp.nl/verzekeringen

Zorgverzekering TakeCareNow! de voordelige zorgverzekering

(korting op je basis- en

aanvullende zorgverzekering)

Zie pagina 80

Kijk altijd even bij de kortinggever op cjp.nl/kortingen voor de actuele acties en natuurlijk de voorwaarden.


MET CJP LEES JE TOT 75% GOEDKOPER!

- 35% 6 nrs € 21,50

- 30%

- 48% 12 nrs € 50,=

- 52%

4 nrs € 14,=

30 . 45,= € 26, nrs= i.p.v 10 € 15,

- 37% - 71% 12 nrs € 33,=

- 35% 10 nrs

€ 15,=

- 50% 5 nrs € 15,=

€12 40nr ,=s i.p€.v.40 54,45 ,=

- 46% - 39% 6nrs

- 47% € 17,50

- 25%

12 nrs € 25,=

- 67%

- 33%

10 nrs € 15,00

12 nrs € 39,95

5 nrs € 15,=

- 25% 5 nrs € 15,00

5 nrs € 15,=

- 75% 12 nrs € 15,=

www.cjp.abonnee.nl RUIM 150 TITELS!

020-6275050


cjp-kortingen CJP Duo Dagkaart

19

ruim

€ 70,-

cjpkortin g

Hatsa, daar issie weer! Van 10 tot en met 24 januari is de CJP Duo Dagkaart opnieuw te koop. Daarmee kun je met twee personen één dag onbeperkt treinen voor slechts € 26,-. Normaal kost een NS dagkaart voor twee personen € 98,40, dus je bespaart ruim € 70,-! De kaart is geldig tot en met 14 maart 2013, dus je kunt hem mooi inzetten met carnaval. Alaaf! Zorg dat je 10 januari cjp.nl/ns open hebt staan in je browser, want op=op.

America Today Na de dure decembermaand kun je de 10% korting bij America Today vast wel gebruiken. Check de website om te zien waar je terecht kunt voor een compleet nieuwe winterproof garderobe met korting.

cjp.nl/americatoday Schrijf je in voor de CJP nieuwsbrief om als eerste op de hoogte te zijn van extra kortingsacties, zoals een speciale koopzaterdag met 20% korting.


20

interview


Tekst Norbert Pek

Beeld Merlijn Doomernik

21

‘Ik ben een kraantje dat altijd open staat’ Met haar eerste bundel De Steen Vreest Mij won Ellen Deckwitz de C. Buddinghprijs. Onlangs verscheen Hoi Feest, een veel vrolijkere bundel. De dichteres is een graag geziene gast op festivals. Als het aan haar ligt, wordt ze de volgende Dichter des Vaderlands. ‘Ik heb al een campagne klaarliggen.’ Je bent dichteres. Laten we meteen beginnen met wat mensen dan over je denken. ‘Dat zijn drie dingen. Mensen denken dat elk gedicht over jezelf gaat, vooral als je een vrouwelijke dichter bent. Waarschijnlijk omdat ze denken dat vrouwen het als uitlaatklep nodig hebben. Dat vooroordeel ken ik al heel lang. Daarom liet ik in mijn debuut allemaal mensen doodgaan die in het echt nog leven. Mijn broertje gaat in die bundel vijftig keer dood. Als dat boek South Park zou zijn, was mijn broertje Kenny. Na de publicatie kwamen veel mensen op me af. Ze zeiden: ‘wat erg van je broertje’. Terwijl hij dan gewoon naast me stond.’ Wat nog meer? ‘Dichteressen zijn vaak dromerig. Ik niet, ik ben een doener. Dromen zijn saai en gevaarlijk. Je moet maar zien wat je ervan kunt realiseren. Dit vooroordeel is de reden dat ik me op het podium nooitkleed als een meisje-meisje. Veel dichteressen kleden zich als Amélie Poulain, met jurkjes, hakjes en tierelantijntjes. Je zal mij nooit in een jurk op het podium zien staan. Kleding zie ik niet als een manier om m’n persoonlijkheid uit te drukken. Daarvoor heb ik er ook te weinig verstand van. Als het aan mij lag, liep ik de hele dag rond in een boerenkiel. Maar daar kom je niet mee weg. Dan raakt mijn vriendje vast snel op me uitgekeken.’ En nummer drie? ‘Dat dichters alleen gedichten schrijven omdat ze niet duidelijk kunnen praten. Of erger, dat ze vaag willen zijn om slim over te komen. Of mysterieus. Maar als een dichter iets vaag opschrijft, betekent het dat er geen andere manier was om het te zeggen.’


22

Ellen Deckwitz

Wanneer ontstond je heilige vuur voor dichten? ‘Voor kunst in het algemeen is dat al heel jong begonnen. Ik speel vanaf mijn zesde toneel, op mijn zevende stond ik in Les Misérables in Carré. Tekenen en schilderen deed ik ook veel. Ik hield van nabootsen. Op toneel boots je ook typetjes na. Op mijn vijftiende las ik een gedicht. Het was Je hebt me alleen gelaten van Hans Lodeizen. (Ellen draagt het uit haar hoofd voor, -NP). ‘Dat gaat over afgewezen worden. Het maakte indruk op me als vijftienjarige. Een jongen krijgen was op de middelbare school onmogelijk, behalve als je vanaf de tweede klas een ontzettend lekker wijf was. Het is zo eenzaam om een tiener te zijn.’ We hebben toevallig op dezelfde school gezeten: Het Noordik in Almelo. In de pauzes werd veel besproken maar zéker geen favoriete dichters. Vond je wel aansluiting bij de rest? ‘In de vijfde klas had ik een vriendengroepje buiten Het Noordik om. We kwamen samen in café De Stam om het over literatuur te hebben. Edgar Allan Poe, Dante, Tolstoj. We snapten er heus wel een beetje van, maar de rest bluften we erbij. Het was vooral pronken. Ik heb destijds ontzettend veel gespijbeld.’ Je ging Nederlands studeren. Was dit om beter te leren dichten? ‘Ik wilde promoveren uit ijdelheid. Mijn dubbele bachelor deed ik om de kans op een promotieplaats te spreiden. Ik bouwde mijn c.v. op: ging naar congressen, zat de theatervereniging en de opleidingscommissie voor, deed mee aan de faculteitsraad, schreef en illustreerde voor het studentenblad, was mentrix. Daarnaast werkte ik twintig uur per week. Maar op het moment dat mijn promotievoorstel bijna klaar was, dacht ik: nee, ik ga hier heel ongelukkig van worden. Vier jaar monnikenwerk verrichten in een bibliotheek stond me opeens ontzettend tegen. Ik wilde mensen beschrijven, dichten en met poëzie op het podium staan.’ Laten we een gemiddelde dag van jou als dichteres doornemen. Je wordt wakker. Wat dan? ‘Ik sta meestal op om tien uur. Dat klinkt lui, maar ik treed vaak op tot drie uur ‘s nachts. ‘s Ochtends check ik eerst mijn mail. Daarna schrijf ik aan één stuk door. Het maakt niet uit waarover. Zinnetjes, vage ideeën; alles wat bruikbaar kan zijn. Ik ben een kraantje dat altijd open staat. Als ik ‘s avonds een optreden heb, doe ik overdag yoga om alles los te

schroeven. Daarna lees ik een uur in dichtbundels. Elke dag, ja. Dan heb ik vier uur lanterfanttijd. Die bestaat uit thee drinken met vrienden, museumbezoek, de kat aaien, taarten bakken, vergaderen met besturen, enzovoort. Vanaf een uur of zeven ga ik op weg naar een optreden. Ik schrijf heel veel in de trein. Aan het eind van de dag heb ik wel twaalf dingen waar ik gedichten omheen kan bouwen.’ Hebben dichters geld? ‘Ja hoor. Je moet gewoon hard werken. Opdrachten van grote banken en de overheid verdienen heel goed. Je verdient bijna niets met publiceren maar wel met optreden. Dat doe ik vijf keer per week. Je moet wel doorgebroken zijn. Ik kan er nu gewoon goed van leven.’ Goede vriendin Nadine Ancher zegt over jou: ‘Ellen werkt als ze alleen is, maar ook met anderen samen. Alles loopt bij haar door elkaar: zinnen, beelden. Stokoude gedichten vist ze uit verhuisdozen en daar gaat ze weer vrolijk mee aan de slag.’ Er ziet iets rusteloos en chaotisch in. ‘Ik weet niet of het chaotisch is. Mijn kamer is altijd een bende, maar ik weet waar alles ligt. Rusteloos is het wel. Ik stond eens op het punt om met iemand naar bed te gaan, toen ik een vet goed idee kreeg. Het was de eerste keer met die persoon. We waren net bezig. Ik heb het helemaal verknald, want het gedicht kreeg voorrang. De sfeer was weg. Ik ben ook niet meer met hem naar bed geweest. Hij ging meteen weg. Dan weet je wel wat voor type iemand is. Ik had uiteindelijk een mooi gedicht én was een foute man misgelopen.’ Er zit veel seksuele ontluiking in je nieuwste bundel. Waarom wilde je dit delen? ‘Om de eenzaamheid van seksuele ontluiking te tonen. Ik vind het heel bezwaarlijk dat mensen elkaar tegenwoordig zo consumeren. In het uitgaanscircuit neuken mensen er op los. Het lijkt soms niets meer dan een wederzijds goedgekeurde aanranding. Terwijl seks een emotionele verrijking kan zijn, die je sterker en gelukkiger maakt.’ Je schrijft: ‘Omdat steeds geen seks / minstens even treurig is / strekken we op eenpersoonszolders / benen die we om niemand sluiten.’ Het lijkt er vooral op dat je zelf eenzaam bent. ‘Dat is de grote tragedie. Je kunt de wijze waarop we seksueel met elkaar omgaan wel afwijzen, maar dat neemt niet weg dat je hitsig bent.’


‘Als mijn bundel South Park was, heette mijn broertje Kenny.’


‘Poëzie is geen doel, het is een middel.’


Ellen Deckwitz

Daar zit je dan op je kamertje. ‘Ik heb een paar periodes bewust celibatair geleefd. Een jaar lang wees ik elke vorm van fysiek contact af, omdat ik merkte hoe snel je je als vrouw hecht. Dat gebeurt al wanneer je met iemand zoent. Daar was ik klaar mee. Ik wilde ook niet masturberen. Dan raak je verslaafd aan die hormonen. Toen ben ik maar heel veel gaan dansen op mijn kamer.’ Dat loste het op? ‘Als je veel sport kan het je libido onderdrukken. Ik ging elke dag een uur zwemmen, fietsen en dansen. Alle tijd die mensen normaal in relaties stoppen, stopte ik in het koest houden van mijn lichaam. Ik hoefde geen relatie en realiseerde me een paar maanden geleden dat ik wat liefde betreft autonoom was. Precies op dat moment liep ik mijn huidige geliefde tegen het lijf. Die heeft echt even moeten doordrammen. Daarna was ik om. Hij is fantastisch.’ Je wilt Dichter des Vaderlands worden. Stel, ik zit in de sollicitatiecommissie. Hoe zou je me overtuigen? ‘Ik heb vijftien gedichten klaarliggen waarmee ik je meteen verpletteren en overdonder. Vervolgens laat ik een basisschool en een middelbare school binnenkomen die zeggen: zij spreekt ons aan. Hetzelfde geldt voor het bejaardentehuis dat z’n intrede maakt in de sollicitatiezaal. Daarna krijgt de commissie een telefoontje van de NOS en de Vogue die me in alles zullen steunen. Ik weet niet hoe er dit jaar wordt gekozen, maar áls je je verkiesbaar kunt stellen, dan heb ik al een campagne al klaar.’ Waarom wil je het zo graag? ‘Om poëzie breed toegankelijk te maken. Dat doe ik door de manier waarop ik optreed. Er komen vaak mensen naar me toe die zeggen: ‘ik snap niets van poëzie en die van jou is ook moeilijk, maar ik voel het wel’. Regelmatig geef ik lessen en workshops. Jongeren die daarbij zijn, bedanken me regelmatig nog eens extra via Facebook. Poëzie is geen doel, het is een middel. Om jezelf te begrijpen. Om open te staan voor dingen die we niet zien, door de geformaliseerde taal waarvan we ons bedienen. Het is belangrijk dat jongeren dit doorkrijgen. Je moet geen oude lul hebben die hen afschrikt. Het moet toegankelijker.’ Je gedichten zijn niet politiek. ‘Nee. Maar in mijn eerste bundel wordt zijdelings verwezen naar allochtonen waarover steeds wordt geklaagd, naar de Damschreeuwer, naar Nederlandse

25

geschiedenis. In de nieuwste bundel zit een verwijzing naar de kredietcrisis. Als je poëzie bundelt moet het tijdloos zijn. Maar als je stadsdichter of Dichter des Vaderlands bent, kan je op de actualiteit inspelen.’ Schrijf je voor iedereen? ‘Ja.’ In deze tijd wordt veel vluchtiger gelezen. De aandachtsspanne is korter. Jouw gedichten hebben juist concentratie nodig. Zijn ze niet te moeilijk? ‘Daarom heb ik nu ook kindergedichten uitgebracht. Ze staan in een bloemlezing. Maar je kunt zelf bepalen wat je uit gedichten haalt. Poëzie ís moeilijk. Een van mijn pijlers is educatie. Ik wil een website maken: helpiksnapditgedichtniet.nl. Daar kan ik mensen dan aan de hand nemen en het uitleggen als ze een gedicht niet begrijpen.’ Is je eigen gedichten uitleggen niet net zo erg als een mop uitleggen? ‘Nee, het zorgt ervoor dat je nieuwe poëzie leert begrijpen. Poëzie is een manier om je denken soepel te krijgen.’ Is Nico Dijkshoorn belangrijk voor de poëzie? ‘Heel belangrijk. Zijn boek Daar schrik je toch van staat al jarenlang in de top twintig best verkochte bundels. Hij laat zich in interviews uit over zijn favoriete dichters, zoals Johnny van Doorn, waardoor hij grote interesse voor dit soort halfvergeten mensen wekt. Hij plugt mij ook. Ik moest op het Boekenbal een ode houden aan iemand die ik bewonderde en koos voor Nico. Hij wordt zo verguisd door de literaire wereld, maar is echt goed, heeft een oog voor menselijk handelen en de kleine dingetjes die ze elkaar aandoen. Zijn laatste boek Nooit Ziek Geweest is ook heel scherp.’ Hoe belangrijk is humor in gedichten? ‘Onmisbaar. Dat was de grote fout die ik in mijn eerste bundel maakte. Mensen moeten niet denken dat poëzie een migraine veroorzakend medium is. Poëzie kan je laten lachen, dat moet je de lezer gunnen. Al is het wel oppassen dat je niet de cabaretkant opgaat. In mijn performances doe ik dat soms wel. Het werkt. Mensen willen je poëzie daarom een kans geven. En het is natuurlijk leuk als mensen om je lachen.’ Op de bundels van Ellen krijg je 10% korting bij De Slegte.


26

bios

Onze expert over de laatste stand van zaken in filmland.

Wegdromen vs realisme Als het ons economisch voor de wind gaat, is er niets lekkerder dan af en toe even weg te dromen in sprookjes die helemaal niets met de werkelijkheid te maken hebben. Wie genoot er in het verleden niet van mierzoete maar volstrekt ongeloofwaardige romantische komedies als Pretty Woman (waarin een rijke zakenman een modaal jaarsalaris uitgeeft aan een hoertje) of Sex and the City (waarin een armlastige columnist elke dag nieuwe kleren en een paar Manolo´s kan kopen)? Maar nu we in een crisis zitten waarvan het einde na vier jaar nog steeds niet in zicht is, voelen dat soort fantasiewerelden ernstig gedateerd aan en zelfs misplaatst, ook in de bioscoop. ‘Het memo dat we in een economische crisis zitten heeft de makers van Alles is Familie blijkbaar nooit bereikt’, constateerde een recensent onlangs knorrig, maar

terecht. Waar in de echte wereld dramaberichten over miljardenbezuinigingen en historische koopkrachtdalingen over elkaar heen buitelen, besteden de personages in de (verder prima geslaagde) komedie bakken met geld aan onzintherapieën en chique lunches waar een gemiddeld gezin een maand van kan eten. Zoals in elke romantische komedie lijkt ook in Alles is Familie niemand zich maar één moment om zijn baan te hoeven bekommeren, hoeveel werkuren de personages ook vergooien aan het oplossen van hun vergezochte liefdesperikelen. Dit najaar voeren in de bios rauwe films de boventoon. Films waarin de personages volledig worden gestript van alles wat zij in hun leven hebben verworven en louter op hun eigen kracht en assertiviteit zijn aangewezen. Het bejaarde koppel in meesterwerk en Gouden Palm-winnaar Amour mag dan in nog zo´n


Tekst Robbert Blokland

groot appartement aan de Seine wonen, zodra bij een van hen de aftakeling toeslaat, smelt de waarde van die rijkdom als sneeuw voor de zon. En de welvaart van zijn ouders beschermt tiener Charlie in de meesterlijke coming of age-film The Perks of being a Wallflower niet tegen alle onzekerheden, waar hij op zijn nieuwe school tegen opbotst. Daarnaast hebben we nog het beklemmende Jagten. Al zijn trouwe vrienden laten kleuterleider Lucas (Mads Mikkelsen) vallen als een baksteen, wanneer hij ten onrechte van misbruik van een meisje wordt beticht. We willen op dit moment helemaal niet bij de puissant rijken naar binnen gluren, om te zien wat we zelf niet hebben. Integendeel. We hunkeren ook in de bioscopen naar menselijkheid, naar oprechtheid. We willen verhalen zien die de diepte in gaan, die de naakte instincten ontleden waarop we ook in moeilijke tijden altijd terug kunnen vallen. Hollywood anticipeert natuurlijk heel slim op die behoefte.

‘Het wrede Het enige bestaansrecht van pompeuze historische volksvermaak drama´s leek vroeger te zijn dat decor- en kostuumontwerpers maandenlang hadden gezwoegd om wordt integraal zo oogverblindend mogelijk gebeurtenissen uit ons verleden te reconstrueren. Maar makers nemen uitgezonden’

geen enkel risico en trekken tegenwoordig veel meer tijd uit om hun helden een flinke dosis karakterreliëf mee te geven. Het met het leven worstelende titelpersonage in Anna Karenina had op het witte doek nog nooit zoveel psychologische diepgang als in de nieuwste versie met actrice Keira Knightley in de hoofdrol. Zelfs in biopic Lincoln van Steven Spielberg ligt de nadruk meer op de strijd die de Amerikaanse president (Daniel Day-Lewis) binnenshuis moest leveren, dan op de imposante slagvelden waarop de Amerikaanse Burgeroorlog werd uitgevochten. Amour, Jagten, Alles is Familie, Anna Karenina en The Perks of Being a Wallflower draaien nu in de bioscopen. Lincoln gaat in januari in première.

ook in de bios

De Baby

Op een vrij onbekende foto van Anne Frank houdt zij een babymeisje in haar armen. Regisseur Deborah van Dam ging met deze ‘onderduikbaby’, die vanaf 1945 in de VS woont, op zoek naar wat er in de oorlog precies met haar en haar ouders is gebeurd. Een emotionele documentaire die kijkt als een thriller. Half december.

West Side Story

Tijdloze muzikale bewerking van Romeo & Juliet over twee rivaliserende bendes, die elkaar in het New York van de jaren vijftig het leven zuur maken. Ondertussen wordt bendeleider Tony verliefd op Maria, de zus van zijn grote rivaal. Won tien Oscars en is vanwege de vijftigste verjaardag volledig digitaal opgeknapt. Eind december.

The Impossible

Hartverscheurende en gelaagde rampenfilm, waarin het waargebeurde verhaal van een Spaans gezin wordt gereconstrueerd. Zij overleefden op wonderbaarlijke wijze de Aziatische tsunami van 2004. De kijker hapt zelf naar adem tijdens de beklemmende lijdensweg die vader Ewan McGregor, moeder Naomi Watts en hun drie kids na de vloedgolf moeten doorstaan. Half januari.

The Hypnotist Met je CJP-pas krijg je € 2,korting bij Pathé en tot € 2,- korting bij andere bioscopen.

27

Prima Zweedse thriller naar het boek van schrijver Lars Kepler, over een rechercheur die de hulp inschakelt van een hypnotiseur om een mysterieuze moordzaak op te lossen. Dit had hij natuurlijk beter niet kunnen doen. Half januari.


28

dvd

De mooiste, grappigste, indrukwekkendste en opvallendste nieuwe films op een schijfje.

Ode aan de leraar Het rauwe neonazi-drama American History X, waarmee de Britse regisseur Tony Kaye veertien jaar geleden debuteerde, was een stomp in de maag van elke kijker. Maar de film bood tegelijkertijd hoop: ondanks de schrijnende climax kwam hoofdpersoon Derek wél tot inkeer over zijn verderfelijke ideeën. Ook Kaye’s nieuwe film, het deprimerende Detachment, kent zo’n sprankje hoop. Deze keer in de gestalte van leraar Henry Barthes (Adrien Brody). Tegen alle klippen op (en misschien ook tegen beter weten in) probeert Barthes het leven van zijn leerlingen een zetje in de goede richting te geven. Dit is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want de kids op de New

Yorkse achterstandsschool hebben wel andere dingen aan hun hoofd dan school. Dronken en verslaafde ouders, seksueel misbruik en ongewenste zwangerschappen bijvoorbeeld. Regisseur Kaye zit zijn hoofdpersonage met een handcamera vaak zelfs letterlijk op de huid, terwijl Barthes en zijn collega’s (onder wie decaan Lucy Liu) hun best doen enige kennis over hun vak en het leven over te dragen. De wanhoop komt ook bij de kijker zelf op een onaangename manier binnen. Dit is overigens grotendeels te danken aan het sublieme spel van Adrien Brody, die met Detachment zijn beste rol aflevert sinds hij een Oscar ontving voor The Pianist.


Tekst Robbert Blokland

29

nu ook op dvd

Moonrise Kingdom

Aangenaam bizarre film van Rushmore-regisseur Wes Anderson, over twee verliefde 12-jarigen die in 1965 hun scoutingkamp (onder leiding van Edward Norton) ontvluchten. Ze schuilen op een eilandje, terwijl de licht gestoorde dorps-sheriff Bruce Willis zijn best doet om de verliefden weer in het vizier te krijgen.

Achter het nieuwsbericht Voor de meeste mensen zijn gesneuvelde Nederlandse soldaten niet meer dan een berichtje in de ochtendkrant, dat we tussen twee happen yoghurt door argeloos in ons opnemen. Maar achter die paar regels gaat vaak een groot verhaal met veel leed verborgen. Tijdens de vier jaar durende vredesmissie in Afghanistan stierven er 25 Nederlandse mannen, vooral door bermbommen, raketaanvallen en zelfmoordaanslagen. Regisseur Robert Oey sprak voor zijn schitterende en in de bioscoop helaas ondergewaardeerde documentaire Gesneuveld met ouders, echtgenoten, kinderen en vrienden, die door een bermbom of een aanslag opeens zonder hun geliefde door het leven moesten. Ze hebben er meestal verrassend veel begrip voor dat hun zoon of vriend een groot rechtvaardigheidsgevoel had en met de missie zijn leven in de waagschaal stelde. Maar dat doet niets af aan de woede, frustratie en wanhoop die hun overlijden veroorzaakte. Ook generaal Peter van Uhm komt aan het woord. Hij verloor in 2009 zijn zoon Dennis, eerste luitenant in Kamp Holland, en praat zeer openhartig over het verlies en zijn gevoelens. Ook sprak Oey met de speciale berichtgevers, die de zware en ondankbare taak hebben telkens weer het nieuws van het overlijden van hun strijdmakkers te brengen. Het levert een indrukwekkende, subtiele, rauwe, menselijke film op die geen kijker onberoerd laat.

The Dark Knight Rises

Het sublieme derde deel in de Batman-trilogie van regisseur Christopher Nolan heeft alle gewenste ingrediĂŤnten: een goed gelaagd verhaal, een sexy femme fatale (Anne Hathaway) en een puike dosis actie. Bovendien is de onderliggende Occupy-achtige maatschappijkritiek in deze voortwoekerende crisistijd actueler dan ooit.

Take This Waltz

Jeugdliefdes Michelle Williams en Seth Rogen (in een opvallend serieuze rol) zijn al jaren samen, hebben een huis en een leven opgebouwd. Maar wat als je tegen je dertigste opeens een nieuwe ware tegenkomt, waardoor je weer vlinders in je buik voelt? Mooie sferische film die alle romcom-wetten aan zijn laars lapt.

Cougar Town seizoen 3

Voor de meeste komedieseries is de komst van een baby funest. Godzijdank niet in het derde seizoen van Cougar Town, de aangenaam onaangepaste hitkomedie over tobbende veertiger Courteney Cox (ex-Friends) en haar groep lompe vrienden. De reeks die absurde humor opnieuw definieerde, blijft onverminderd fris aanvoelen. Met je CJP-pas maak je kans op dvd’s, zie pagina 79.


30

Vroeger, toen mannen nog pijp rookten

CJP gaat voor jong, nieuw, fris en getalenteerd. Maar dat betekent niet dat we de klassiekers vergeten.

Buddy Holly King met een bril Toen ook bus nummer acht in de sneeuw strandde en de voet van de drummer ter plekke bevroor, had Buddy Holly zijn Amerikaanse tour misschien moeten afblazen. Maar de zanger/gitarist regelde een vliegtuigje, waarmee een deel van het gezelschap alvast vooruit kon reizen. Nadat de beschikbare stoelen waren verloot, steeg het toestel op. Om daarna neer te kletteren in de besneeuwde weilanden van Iowa. Buddy Holly zat aan boord en overleed, pas 22 jaar oud, op 3 februari 1959. ‘The day the music died’, zong Don McLean jaren later over dit ongeluk. Daar had hij wel een punt. Buddy Holly groeit op in Texas, op een lokaal dieet van country en western. Hij speelt verdienstelijk gitaar en komt soms zelfs op de plaatselijke radio. Nadat Buddy (echte naam: Charles Hardin Holley) oog in oog komt te staan met ene Elvis Presley krijgt hij vleugels. De rock ’n roll van The King inspireert Holly om zijn brave country in te ruilen voor een mix van rockabilly, blues en pop. Zijn eerste singletjes worden echter niet bepaald juichend ontvangen. Misschien omdat de studio niet goed wist hoe ze drums een beetje swingend konden opnemen. Wanneer producer Norman Petty te hulp schiet, valt alles echter op zijn plek. Holly’s muziek krijgt ballen en schiet de hitlijsten in. Heel Amerika zingt in de zomer van 1957 de springerige popsong That’ll be the day. Daarna volgen nog meer hits, zoals Peggy Sue en Everyday. Het is de soundtrack van een revolutie. Buddy componeerde zijn muziek namelijk zelf en dat was in die periode zeer ongebruikelijk. Ter vergelijking: Elvis Presley heeft nooit een eigen nummer geschreven. Buddy weet er uiteindelijk veertig op zijn naam te zetten en neemt tevens een deel van de

productie voor rekening. Pielen met microfoons, experimenteren met instrumenten; begin jaren vijftig gebeurde dit óf door sigaarrokende platenbazen óf niet. Totdat Buddy tevoorschijn kwam. Een broekie met een bril, die zomaar even de regels herschreef. Buddy deed geen concessies en hield de regie in handen. Wie wil noemt het punk en wie dat niet gelooft moet Elvis Costello even naast Buddy Holly leggen. Minstens zo belangrijk waren zijn looks. Buddy zag er met zijn dikke bril niet bepaald uit als iemand die veel meisjes versierde. Juist dit gaf hoop aan een hele generatie onzekere jongens. Buddy bewees dat je zonder brede kaaklijn ook succes kunt hebben. In de muziek én bij de meisjes. Tegenwoordig is het lastig voor te stellen, maar door zijn bril op te houden tijdens televisieoptredens straalde Buddy véél meer zelfvertrouwen uit dan poseurs, die hun montuur in zo’n situatie verstopten. Buddy’s invloed reikte al snel verder dan Amerika. Ene Paul en John raken geïnspireerd en beginnen in 1957 een bandje. Even later nemen The Beatles hun eerste plaatje op: That’ll be the day. Inderdaad, een cover van Buddy Holly. Volgens Keith Richards van The Rolling Stones keek ook zijn band veel af bij de ster uit Texas, hij zegt nog steeds de ziel van Holly terug te horen in hedendaagse muziek. Gemijmer van een stel fossielen, misschien. Maar zonder fossielen geen fundament om op door te bouwen. Buddy Holly werd in een gesloten kist begraven. Des te langer duurde het voor nabestaanden om te accepteren dat hij nooit meer binnen zou komen lopen. Zijn graf is te bezoeken, in Texas. Waar anders. Tim Akkerman, die je nog kent van Di-rect, klinkt dit theaterseizoen als Buddy Holly in The Buddy Holly Story. We geven kaarten weg, zie pagina 79.


Tekst renĂŠ van der meer

BEELD ANP

31


32

james probeert het leuk te vinden

James Worthy is een drukbezette schrijver, maar gelukkig maakt hij ook nog tijd om culturele dingen uit te proberen voor CJP.

Afscheid nemen bestaat niet In deze laatste editie van James probeert het leuk te vinden een passend afscheid: James Worthy bezoekt het uitvaartmuseum Tot Zover.

Ik heb altijd al een vreemd soort respect voor de dood gehad. Geen angst. De dood is een moeder die op het schoolplein op je staat te wachten tot de laatste bel gaat. Ze staat er, haar geduld onsterfelijk, maar wanneer gaat de bel? Niemand die het weet, totdat je daar ligt. Dood. In je favoriete pak of jurk, onbewogen luisterend naar je favoriete muziekstuk. Je favoriete mensen huilen watervallen, iedere traan een herinnering aan jou. Ze worden opgezogen door de aarde, net als jij. De planeet slokt je op, je wordt een deel van de aarde, een ondergrondse ster. Dood. Op je grafsteen staan een paar zinnen. De steen krijgt drie of vier zinnen om je hele leven samen te vatten, de steen doet zijn best. Soms pretentieus, soms met humor. ‘Beste piraten, hier ligt de schat’ of ‘Mijn leven, een moedervlek op God z’n kin. De dood, een komma in mijn oneindige zin.’

Mijn waarde culturele vrienden en vriendinnen, een begraafplaats is ook een museum. Iedere steen is een schilderij, ieder leven een boekwerk en al die graven vormen samen een collage van mensen die er vroeger ook toe deden, maar nu enkel nog vechten tegen de vergetelheid. Ze willen dat je langs hun graf loopt, even stil blijft staan en hun naam hardop zegt. Want ze zijn alleen nog maar die naam, een naam die de rest van de wereld is vergeten. Helaas zijn er ook mensen die gedurende hun leven worden vergeten. Einzelgängers, kluizenaars, verstotenen; mensen die als de laatste bel gaat, in volstrekte eenzaamheid het tijdelijke met het eeuwige verwisselen. In het Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover is momenteel een expositie over deze eenzame uitvaarten te zien. Het is geen omvangrijke tentoonstelling, maar het is puur en zonder poespas, net als het onderwerp.

‘Oké, James, waarom praat je over de dood? Normaal bezoek je een museum en dan doe je alsof je het leuk vond of nog erger: je doet alsof je er iets van hebt geleerd.’

In Amsterdam vinden jaarlijks ongeveer vijftien eenzame uitvaarten plaats. Vonden, eigenlijk. Een groepje dichters met de naam Poule des Doods besloot een aantal jaar geleden dat ieder


Tekst james worthy

mens de moeite waard is om over na te denken. Niemand zou de kortste maar moeilijkste reis in een mensenleven, op de bonnefooi naar een oneindig mysterie, in zijn uppie hoeven te maken. Op zo’n eenzame uitvaart leest de dichter van dienst een gedicht voor, een gedicht over de persoon in de kist. Een vriend- en familieloos persoon, iemand die alles al was kwijtgeraakt, alles behalve zijn of haar volhardende hartslag. Of die eenzame doden op poëzie zitten te wachten, blijft natuurlijk de vraag. Hun levens waren gevuld met leegte, hun telefoons rinkelden zo weinig dat ze überhaupt vergeten waren hoe te rinkelen en op hun verjaardagen was niemand. Geen hond. Dus waarom zouden ze iemand bij hun uitvaart willen hebben? Eenzaamheid heeft altijd een reden, maar na een tijdje wordt het een keuze: ze kiezen zelf voor dat leven of misschien wel juist het gebrek eraan. Toch is een het wonderschoon initiatief, het is zo verdomde menselijk om iemand te zijn voor iemand die niemand meer heeft.

Beeld Ilja Meefout

33


34

N. N. Iedereen kent ze: de grauwe ruiten die als doffe ogen in de gevels hangen de gesloten leden, de moeie lappen waarachter onzichtbare mensen wonen. Iedereen kent ze: de onzichtbare mensen die op banken en bedden liggen, achter deuren zonder naam erop, iedereen kent ze de deuren, de ramen, niet de mensen. F. Starik De eenzame uitvaart, Nieuw Amsterdam, 2005


james probeert het leuk te vinden

Museum Tot Zover is gevestigd op De Nieuwe Ooster, wat toevalligerwijs mijn favoriete begraafplaats is, als je al over favorieten kunt spreken wat gedenkparken betreft. Ik ben verliefd op de bomen. Sowieso hebben begraafplaatsbomen iets fascinerends. Ze zien alles, al het leed, maar ze blijven trots staan, rechtovereind, een oogje in het zeil houdend. Daarnaast voeden ze zich met de tranen van bezoekers en ik hoop ook een beetje dat ze zich voeden met de lichamelijke resten van de gestorvenen. De bomen van vlees die naast ze liggen in kisten van hout. In mijn fantasie zuigen de bomen de overledenen via de wortels naar binnen. Dat hoop ik. Ik zit namelijk liever in een boom dan dat ik in een graf lig. Het museum is naast de bomen. Een klein museum, maar alles is raak. Zelfs de tosti’s. Wij mensen worden niet graag geconfronteerd met onze sterfelijkheid, hoe vluchtig een mensenleven kan zijn, maar het is noodzakelijk als je optimaal wilt leven. Niet dat je bang moet zijn voor de dood, er is niets engs aan, maar weet dat de dood onderweg is. In het museum hangt een relaxte sfeer. Je wordt niet met de neus op de feiten gedrukt, de feiten zweven rustig voorbij. Zelf heb ik bijvoorbeeld erg

35

genoten van de haarschilderijen en ik snap eigenlijk niet waarom wij, de moderne mens, die dingen niet meer maken. Kunstwerken van het haar van een dierbare die er niet meer is. Een souvenir, iets tastbaars, iets wat vastzat aan dat wat je zo mist. Ook viel mij op dat een urn er vaak best saai uitziet en dat dit waarschijnlijk de reden is dat ik nooit over cremeren heb nagedacht. Zo’n saaie urn maakt het allemaal toch net iets minder persoonlijk. Weet je wat mij mooi lijkt? Dat iedereen zijn eigen urn kleit, maar dan wel in de kleuterklas. Verplicht. Dat je de oneindigheid tegemoet gaat in je eigen creatie. Een creatie van onschuld, met kleurtjes, glitters en zonnetjes erop. Museum Tot Zover is een aanrader, simpelweg omdat het je aan het denken zet over dingen waar je het allerliefste van weg zou rennen. Hard. De dood. Een moeder die op het schoolplein op je staat te wachten, tot de laatste bel gaat. Ze heeft een pakje chocomel meegenomen en pakjes rozijnen. Je favoriete boek onder haar arm. Wees dus vooral niet bang voor de dood en leef. Bezoek dit museum en leef. LEEF, mijn lieve CJP-vrienden. Leef alsof het voor altijd zomervakantie is. Met je CJP-pas krijg je € 1,- korting bij Tot Zover.


36

Pride & Prejudice Jij zegt dat je nooit ergens een vooroordeel over hebt? Dan ben je 贸f verschrikkelijk braaf, 贸f een leugenaar. Want vooroordelen hebben we allemaal. Maar sommige hoor je zo vaak, dat het tijd wordt om die eens even flink te (laten) ontkrachten. Door de mensen die er 茅cht verstand van hebben.


Tekst Hans van Lissum

Beeld ANP Photo

37

1.

‘Ballet is voor mietjes’ Sefton Clarke, danste tien jaar bij Het Nationale Ballet: ‘In Rusland word je als mannelijke balletdanser vereerd. Daar zien ze het als ultiem teken van mannelijkheid. In de rest van de wereld heb je het, zeker als je jong bent, zwaar als je ervan droomt om danser te worden. Hoe vaak ik vroeger niet gepest en in elkaar geslagen ben... Als je Billy Elliot gezien hebt, weet je voor een groot deel wat mijn verhaal is. Ik denk dat bijna iedere mannelijke balletdanser wel iets in dat verhaal herkent. Want vooral onopgeleide mensen die er niets van weten, zeggen dat ballet iets is voor mietjes. Ze denken dat mannelijke balletdansers een tutu moeten dragen en meer van die onzin. In werkelijkheid is het zwaarder dan heel veel andere sporten. Je wordt alleen een echt goede klassieke danser als je minimaal acht uur per dag traint, zes dagen in de week. Ter vergelijking: de meeste topsporters

trainen vier of vijf uur per dag. Vaak moet je daar in de beginfase ook nog bij werken of studeren. Dat is bijna niet te doen. Maar de echte moeilijkheid zit hem erin dat een balletdanser aandacht moet besteden aan meerdere dingen tegelijk. De fysieke kracht moet enorm groot zijn, maar de kunst komt daar nog bij: de emotie en het acteren, waarbij je nooit, maar dan ook nooit, je pijn mag tonen. Als je een danseres optilt en vervolgens een sprong maakt, is het de bedoeling dat je sierlijk neerkomt en je gezicht in de plooi houdt. Het is lastig uit te leggen hoe moeilijk dat is, maar het vergt het uiterste van een mens. Dat kenmerkt balletdansers dan ook: ze hebben een werkethiek die misschien alleen door professionele atleten wordt geëvenaard. Je moet fysiek en mentaal zó ontzettend sterk zijn; dat kun je alleen volhouden als je een echte man bent.’


38

Pride & Prejudice

2.

‘Literatuur is ingewikkeld’ Sebastiaan Kort, literatuurcriticus NRC Handelsblad: ‘Sommige schrijvers proberen inderdaad ‘literair’ te doen, waardoor het geforceerd overkomt. Die boeken staan dan vol met moeilijke woorden en zinnen van halve pagina’s. Maar als je kijkt naar een paar klassiekers uit de Nederlandse literatuur, zoals bijvoorbeeld De Avonden van Gerard Reve, dan zul je zien dat er niets moeilijks aan is: een boek dat je prima op je zeventiende kunt lezen. De echte magie van goede literatuur zit hem erin dat je het in elke fase van je leven opnieuw kunt lezen, om er vervolgens steeds nieuwe dingen uit te halen. De Donkere Kamer Van Damocles van W.F. Hermans, ook zo’n klassieker, leest als een vlotte thriller wanneer je het als tiener in je handen krijgt. Maar tien jaar later zie je compleet nieuwe, diepere lagen die je daarvoor niet waren opgevallen. Dat zegt wat over jou en je ontwikkeling als mens. Toen ik begon

met lezen, was ik fan van Ronald Giphart. Dat vond ik grappig geschreven romans die iets zeiden over mijn wereld. Moeilijk waren ze niet. Vervolgens ben ik meer gaan lezen en ontdekte ik dat ik steeds meer ging begrijpen over de wereld, geschiedenis, filosofie, literatuur op zich, maar vooral over mezelf. Het is waar dat een boek lezen op een heel andere manier prikkels geeft dan televisie, muziek of games. Je hebt er meer concentratie voor nodig. Maar als je er een beetje moeite voor doet, zul je zien dat je steeds meer leert, een eigen mening vormt en veel kritischer wordt. Op een gegeven moment lees je alle romans die je nu nog als ‘ingewikkeld’ bestempelt met gemak. Literatuur lezen maakt je serieuzer, maar vooral slimmer. ‘Ingewikkelde’ literatuur herken je dan uiteindelijk steeds beter, dus dat is makkelijk te vermijden.’


39

3.

‘Metal is teringherrie’ Horst Vonberg, hoofdredacteur webmagazine Lords Of Metal: ‘Iedereen mag metal van mij teringherrie vinden, maar dan ben je wel ontzettend slecht geïnformeerd. Metal is wat ze in Engeland een acquired taste noemen: je moet ervan houden. Het kost wat moeite om er in op te gaan. Als je zo’n vooroordeel hebt, zou je eens een uurtje goed moeten gaan zitten om te horen hoe technisch knap veel metal eigenlijk is. In tegenstelling tot een dj of een dance-act kunnen metal- of hardrockbands zich nooit verschuilen achter een computer, of een keer playbacken als ze geen zin hebben om live te zingen. Ze moeten altijd een topprestatie afleveren, want metalfans zijn veeleisend. Kijk naar een band als Dream Theater: dat is technisch zo knap en ingewikkeld dat het bijna steriel en onwerkelijk wordt. Daar sta je echt met open bek naar te kijken: ongeëvenaard. Gitaarsolo’s die je niet bij

kunt houden, dubbele drums van 200 beats per minuut: veel metal leunt op een combinatie van snelheid en vooral ook strakheid. Foutjes worden daarin echt niet snel geaccepteerd. Metaldrummers lijken soms net menselijke octopussen: het klinkt dan alsof er acht drummers tegelijk bezig zijn. Ja, de meeste metal is behoorlijk hard. Maar dat heeft niets met herrie te maken. Geef een echt goeie metalgitarist een akoestische gitaar en je staat nog steeds versteld van de manier waarop hij speelt. Daar zitten jaren training in. Een voorbeeld? De Heideroosjes wilden in het begin van hun carrière nummers van Metallica spelen. Maar dat bleek zo ontzettend moeilijk te zijn, dat ze dat hebben opgegeven. Toen zijn ze maar punk gaan maken.’


40

Pride & Prejudice

4.

‘Animatie is kinderachtig’ Yvonne van Ulden, programmeur Klik! Animatie Festival: ‘Animatie was in het begin bedoeld voor volwassenen, niet voor kinderen. Cartoons als Looney Tunes en Betty Boop zaten bijvoorbeeld vol volwassen thematiek, zoals politiek en seks. Pas met de komst van kindertelevisie, eind jaren zestig, is dit vooroordeel ontstaan. Daardoor zien nog maar weinig mensen de rijke beeldtaal die animatie heeft. Het staat verder van de werkelijkheid af, waardoor het daar veel beter iets over kan zeggen. Animatie maakt vaak gebruik van metaforen en heeft raakvlakken met poëzie. Je kunt als kijker meer zelf invullen dan bij een gewone film. Veel animaties gaan over serieuze zaken. Kindermishandeling, de holocaust, oorlog: het komt allemaal voorbij. Wat weinig mensen weten, is dat animatie een perfecte vorm is voor een documentaire. Door afstand te creeëren laat het de kijker zaken zelf invullen, waardoor je niet snel last hebt van

sentimentele toestanden. Ik zag bijvoorbeeld ooit een goede documentaire over pubers die praten over problemen met hun uiterlijk en lichaam, heb helaas geen idee meer hoe hij heet. Ze komen zelf niet in beeld, maar hun verhaal wordt geïllustreerd met animaties. Daardoor durven ze veel eerlijker te zijn en vertellen meer. Je krijgt dus een betere documentaire, omdat het eigenlijke onderwerp niet in the picture staat. Zo kun je ook makkelijker een film maken over iemand die in gevaar is, illegaal, of op een andere manier kwetsbaar. Door animatie zijn zware onderwerpen op een integere manier aan te pakken. Trouwens, kijk eens goed naar South Park en The Simpsons. Die zijn erg gelaagd en complex, vol metaforen en verwijzingen naar de samenleving. Dat heeft niets meer met kinderachtig te maken. Er zijn zelfs heel veel volwassenen die niet alles begrijpen.’


41

5.

‘Moderne kunst? Dat kan mijn neefje van drie ook.’ Katja Weitering, artistiek directeur Cobra Museum Amstelveen: ‘Dit is een grappig vooroordeel dat je veel hoort. Wat mensen vaak niet weten, is dat kunstenaars als Karel Appel of Corneille dit juist als een compliment zouden beschouwen. Met hun kleurige, kinderlijk aandoende schilderijen probéérden ze juist de ongedwongen kant van kinderen te vangen. Kinderen zijn nog niet aangetast door de maatschappij met al zijn regels en wetten, er wordt ze nog niet voorgeschreven hoe ze bepaalde dingen moeten doen. Een kind kan zich helemaal ‘puur’ uiten. Daardoor is wat zij tekenen en schilderen heel ongedwongen. Dat wilden de Cobra-kunstenaars ook: elk idee loslaten van hoe kunst er volgens de volwassen wereld uit moest zien en het spontane kind in zichzelf weer oproepen. Dat is veel en veel moeilijker dan je denkt, omdat je als volwassene door heel veel dingen beïnvloed bent.

De Cobra-kunstenaars werden maar door weinigen begrepen. Dat geldt ook voor moderne kunstenaars van nu. Het gaat om creativiteit: iets scheppen dat eenvoudig of abstract is, is net zo goed kunst als een realistisch geschilderd landschap. Een goede kunstenaar is in staat zijn visie op de wereld en kennis over kunstgeschiedenis en materiaal over te brengen in zijn werk. Mensen zeggen weleens als ze een doek in één kleur zien: ‘Ja, dat kan ik ook.’ Het verschil met hen en die kunstenaar is dat de kunstenaar het daadwerkelijk dóet. Bovendien moet je maar eens echt goed naar zo’n simpel ogend schilderij kijken. Het krijgt dan vanzelf diepte, komt tot leven. Er is niet voor niets enorm veel aandacht en jaren van experimenteren aan vooraf gegaan. Moderne kunst nodigt je uit om beter te kijken, om langer stil te staan bij dingen. Het laat je zien dat de dingen vaak heel anders zijn dan je denkt.’


42

uitgaan

Onderuit in de pit

Wie wil weten of een alternatief eighties/ninetiesfeest geslaagd is, kan er het beste een drietal testers rondstrooien. Wat extremen als het even kan, zoals een grungehater, een grungefan en een grungeneutrale. Voer ze drank, laat ze los en notuleer. Op deze wijze testte CJP Opdonder! in het Goudse So What. Locatie Het slechte nieuws is dat je volgens een bordje op de deur geweigerd kan worden zonder opgave van reden. Het goede nieuws is dat je ook toégelaten kunt worden zonder opgave van reden. En dan kom je terecht in ‘jeugdsociëteit’ So What. Vroeger alleen voor leden, nu voor iedereen. Al wordt het leven je als niet-lid een stuk zuurder gemaakt dan als wel-lid. Zo kun je gratis avonden op je buik schrijven en moet je bovendien voor twaalven binnen zijn. Gelukkig kun je die ongemakken afkopen voor € 25,- per jaar. Muziek Du hast van Rammstein wordt uit de speakers gespuugd. Dat bemoeilijkt de zaken als je de grunge-

hater hebt meegelokt met leugens als ‘ze draaien geen harde muziek op dat feestje’. Waar de grungefan en –neutrale met liefde onderuit gaan in de pit, haalt de grungehater eerst bier en dan haar schouders op. Daarna danst ze zich onverstoord door de rest van de avond heen, inclusief Violet van Hole. Als dit stuk niet in een tijdschrift van hoog allooi zou belanden, kwamen er trouwens harticoontjes achter dat nummer te staan. Sfeer De boerderij is half leeg. De bezoekers lopen tegen de dertig, met uitschieters naar boven en onder. Hun overeenkomst is dat ze er niet uit zien alsof ze uitgaan. Wijde broeken, wapperhemden; het kan allemaal en dat is prettig. De testers hebben ruimte om te experimenteren. Zo heeft de grungeneutrale het tappen op de houten vloer ontdekt, wat veel navolging krijgt op de dansvloer. Het geheel krijgt misschien een bonte avondbijsmaak, maar dat bevalt wel. System of a Down wordt gedraaid. Zelfs de gungehater wil nooit meer naar huis.


Tekst Govrien Oldenburger

Beeld MILAN VERMEULEN

43

Second opinion Lisette (29, juf): ‘Het is leuk om vroeger weer mee te maken! Ik was een beetje alto, gecombineerd met burgermeisje. Ze draaiden net Killing in the Name of. Ik zou dat niet meer thuis draaien maar nu ik hier ben wil ik steeds springen (van blijdschap dus, niet uit het raam, -GO.). De mensen zijn vriendelijk en het maakt niet uit hoe je erbij loopt. Voor Goudse begrippen is het heel open-minded.’ Floor (28, metaalbewerker): ‘Eighties en ninetiesfeestjes hebben ze overal, maar hier is het met gitaren. De muziek is erg goed deze avond, toch is het minder druk dan normaal. Ik kom hier elke week dus ken veel mensen. Ik ben ook lid ja. De rest van Gouda is overspoeld met omhoog gezette kraagjes en daar hou ik niet zo van. Hier word je niet gek aangekeken, dat is relaxed.’ Rosanne (22, werkt bij verzekeringsmaatschappij): ‘Ik ben hier vrijwilliger, maar vanavond hoef ik niet te werken. Het publiek is leuk. Dit is best specifieke muziek en mensen komen echt omdat ze zin hebben in een feestje. Meestal is het drukker en sta je uitgedroogd en nicotineloos klem op de dansvloer. We dronken pitchers maar zijn net overgestapt op Jillz want dat danst makkelijker.’

Opdonder! So What Vest 30, Gouda so-what.nl Entree: € 2,-


44

boeken

Ieder nummer mag iemand waarvan wij vinden dat hij/zij het verdient € 100,- stukslaan in boekenwinkel De Slegte. Daar krijg jij met je CJP-pas sowieso 10% korting. Check cjp.nl voor de voorwaarden.

Zarayda Groenhart Zarayda Groenhart kennen we vooral als durfal bij Try Before You Die en presentatrice van Spuiten & Slikken. Nu ze weg is bij BNN komt haar leven echter niet in rustiger vaarwater; ze doet namelijk mee aan Wie Is De Mol?, wat in januari begint. Van ons krijgt ze alvast een prijs. Bill Clinton – Mijn leven ‘Ik hou van biografieën. Heel leuk om een kijkje achter de schermen te krijgen bij mensen die je alleen kent van de krant en tv. Als ik Clinton zie, moet ik altijd meteen aan het Monica Lewinskyschandaal denken. Ik hoop dan ook dat hij daar iets over zegt in dit boek. Het móét er in staan. Hoe hij die rel beleeft heeft, daar ben ik benieuwd naar. Hij straalde altijd veel vertrouwen en charme uit, maar ik kan me goed voorstellen dat hij ook zo zijn maniertjes had om z’n zin te krijgen. Bij zo’n persoon kan dat rauwe randje bijna niet ontbreken.’ Herman Brusselmans – Een dag in Gent ‘Herman Brusselmans is gewoon grappig. Met dat gekke haar van hem, de zelfspot en zijn openheid over seksualiteit. Ik ben wel een beetje gefascineerd en benieuwd hoe zo iemand in het echt is. Als ik hem op tv zie denk ik altijd: leuke gozer, ik zou eens iets van hem moeten lezen. Hij lijkt mij heel eerlijk en het is vaak leuk om boeken te lezen van eerlijke schrijvers. Die eerlijkheid is wat je hoopt te lezen in een boek van Bill Clinton, maar waarvan je zeker bent bij een boek van Brusselmans.’ Marcel Maassen & Frans Oosterwijk – Taboe ‘Dit boek staat vol met honderd goede ideeën voor allerlei tv-programma’s. Taboes gaan over onderbuikgevoelens, een tv-programma wordt steeds beter naarmate je meer naar je onderbuikgevoelens luistert en het bespreekt met anderen.

Dan is het van een toegevoegde waarde. Als kijker wil je je herkennen in wat je op televisie ziet. Kim Kardashian verschijnt bijvoorbeeld altijd tot in de puntjes in de make-up op televisie. Het zou veel echter zijn als wij haar gekreukelde en vlekkerige ochtendkop eens mochten zien. Taboes bespreekbaar maken vind ik belangrijk én doe ik graag. Of het nou onderwerpen zijn die bij Spuiten en Slikken worden aangesneden, dus over seks en drugs, of dat er met rappers gesproken wordt over gebroken harten en hun eerste verliefdheid.’ BSN Culinair – Vis ‘Ik wilde heel graag een kookboek meepakken. Thuis staan er al een paar, ik hou ontzettend van koken. Mijn vriend trouwens ook. Ik ben nu vis een beetje aan het herontdekken. In mijn studententijd was ik een echte carnivoor. Dan bestelde ik spareribs en at ik driekwart ’s avonds op en de rest de volgende ochtend. Na jaren van biefstukken en spareribs ben ik gezonder gaan eten. Vis is lekker én gezond. Zalm of makreel, maar ook St. Jacobsschelpen. Dat zijn echt de cadeautjes van de zee.’ Duane Thomas - SoulStyle: Black Women Redefining the Color of Fashion ‘Alek Wek, I love her. Modeboeken zijn heerlijk, zeker als ze een stuk terug gaan in de tijd. Ik vind mode, behalve dat het om mooie kleren gaat, leuk om in historisch perspectief te plaatsen. In boeken die gaan over sekssymbolen van vroeger zie je Marilyn Monroe en Judy Garland, maar er waren ook genoeg mooie zwarte actrices en muzikanten die je nooit terugziet in dat rijtje. Echt zonde. Ik doe mijn best om uit te zoeken wie er náást Marilyn Monroe nog meer waren in de jaren zestig. Het is belangrijk om ook die andere verhalen te kennen, daar haal ik inspiratie uit.’


Tekst martine verbeek

Beeld julia de boer

45



Tekst Steven Stoffers

Beeld Niek Leermakers

47

Shanghai Amai Amai De Belgische cultheld Eddy Wally staat tegenwoordig vooral bekend om zijn wereldvreemde uitspraken in de Vlaamse versie van De Slimste Mens. Maar wij zijn het serieuze oeuvre van de loveable dorpsidioot nooit vergeten. Muziek wordt niet simpeler dan de liedjes van Eddy Wally, maar hij bezit de gave om in enkele coupletten een complete droomwereld te schetsen. In 2005 komt zijn magnus opus uit: Shanghai Amai Amai. Die stad heeft door Eddy’s poëtische ode een mythische status gekregen. Wij reizen af naar de immense economische motor van China en laten ons leiden door Eddy’s wonderlijke teksten. Want wat Eddy zingt, is waar.


48

Shanghai shanghai Amai Amai

‘Toen ik in China kwam, stond ik in vuur en vlam’ 1-0 voor Eddy. Na een reis van achttien uur wil je meestal maar één ding: slapen. Maar als je in Shanghai bent, is dat wel het laatste waar je aan denkt. Zodra je door de douane bent, wil je alleen maar meer, hoger, sneller. Linksaf naar de metro of rechtsaf richting de veel duurdere high speed monorail? Serieuze kosten/baten-analyses gaan op weg naar het hotel direct de prullenbak in. Het scheelt misschien een kwartiertje, maar ja, hoe vaak heb je nou de kans om met 431 km/u langs grijze motels, vuilnisbelten en half ingestorte huizen (op stel en sprong gesloopt voor de aanleg van een monorail?) te schieten? We beseffen het op dat moment nog niet, maar de rit in deze Maglev is de essentie van Shanghai. Haar nietsontziende vernieuwing wacht op niemand, gaat sneller dan waar ook ter wereld en heeft geen achteruitkijkspiegel. Waar wij een mooie oude wijk zien, zien de inwoners van Shanghai een berg waardeloze rommel die meer waard is als hij wordt platgegooid. Dan kan er tenminste een nieuwe wolkenkrabber gebouwd worden. Gek genoeg werkt die drang naar voren aanstekelijk. Slapen doen we wel als we weer thuis zijn.


Shanghai Amai Amai

49

‘Nooit zag ik in heel mijn leven zo veel Chinezen’ Met bijna 24 miljoen inwoners op een stuk land ter grootte van de provincie Friesland, Groningen én Drenthe, mag je met recht zeggen dat het druk is in Shanghai. Er komt geen eind aan de stoet toeterende taxi’s. Nergens is de overweldigende omvang van Shanghai zo goed zichtbaar als op Peoples Square. Laat je niet misleiden door het plein in de naam; het is eerder een enorm park á la Central Park in New York. Op zondag zijn de meeste Chinezen vrij en dan trekt men massaal naar het door futuristisch ogende wolkenkrabbers omzoomde park. Om te Tai Chi’en, een achtbaan te pakken, kunst te kijken in het Shanghai Art Museum, gewoon eens wat smogvrije lucht in te ademen of een partner te vinden op de trouwmarkt. Hoewel je de honderden contactadvertenties die overal hangen niet kunt lezen, is dit een attractie die je niet mag missen. Elke zondag staan vaders en moeders hun kinderen, voornamelijk de zonen, aan te prijzen. Hier wordt maar weer eens duidelijk hoe ‘communistisch’ Shanghai nog is. Op de A4-tjes die overal hangen staat bijna nooit een foto van desbetreffende zoon of dochter. Die plek is hard nodig om hun maandsalaris er zo groot mogelijk op te schilderen. Het leven speelt zich voornamelijk af in de voor Shanghai zo typische lilongs, een van de doorgaande weg afgesloten woonwijkje. Hier wonen Chinezen vaak met een heel gezin in een ruimte waar wij hoogstens een student zouden huisvesten. Na een dag gebombardeerd te zijn met indrukken, komt de

Hoogtepunt: Bike Around Shanghai Het vergt even wat moed om in de verkeerschaos van Shanghai op de fiets te stappen, maar de Nederlandse Sandra Wieringa zorgt dat je veilig en met een hoop nieuwe kennis over Chinese gebruiken weer thuis komt. bikearoundshanghai.com


Hoog(s)tepunt: SWFC Observatory Het observation deck op de honderste verdieping van de ‘flessenopener’, het Shanghai World Financial Center, is het op één na hoogste ter wereld. Je lichaam protesteert als je over de glazen vloer loopt, die je scheidt van de duizelingwekkende diepte van 474 meter. Maar het uitzicht is zo bizar, dat je na vijf minuten toch tegen het glas aangeplakt zit.


Shanghai

51

‘Als je lekker wilt Chinezen moet je daar wezen’ rust hier nog harder aan. Elke lilong bestaat uit een wirwar van smalle straatjes, vol spelende kinderen en waslijnen met rood ondergoed. Even denken we toch nog op een restje communistische liefde gestuit te zijn, maar de rode bh’s en onderbroeken zijn van mensen die in het jaar van de draak werden geboren. Ze geloven dat je elke twaalf jaar (als het opnieuw het jaar van jouw dier is) extra ontvankelijk bent voor ziekte en ongeluk. Maar als je met de jaarwisseling van je moeder rood ondergoed krijgt voor de rest van het jaar, kan je weinig gebeuren. Amai zeg. Mocht je geen lilong kunnen vinden, dan kun je voor authentieke taferelen ook terecht in de buurten rond de krekeltjesmarkt. Wees gewaarschuwd. De overdekte markt zelf is een belevenis, maar absoluut geen plek voor dierenliefhebbers. Puppies, chinchilla’s, eekhoorns, schildpadden, vogels en massa’s, massa’s krekels worden hier in veel te kleine kooitjes aan de man gebracht. Daarbovenop geldt voor het gros van de krekels dat ze gebruikt worden voor krekelgevechten. Gelukkig hoef je de markt niet per se in; het straatbeeld is de echte attractie. Overal zie je manden met levende krabben, bakfietsen waar piepschuim tot vier meter hoog op ligt en Chinezen in pyjama. Net als in veel Oost-Europese landen, waar welvaart iets relatief nieuws is, draait in Shanghai alles om status en geld. Als jij het je kunt veroorloven om een dag niet te werken, wil je dat dus graag laten zien. En niets zegt ‘ik ben vandaag even geen vis levend aan het fileren’ als een roze Minnie Mouse pyjama. Als desbetreffende pyjama een aangeklede poedel aan de lijn heeft, dan heb je waarschijnlijk met een miljonair te maken.

Nou meneer Wally, nu gaat u toch even flink de mist in. Of u heeft betere contacten dan wij. Shanghai’s eten, voor zover het bestaat, is niet te vreten. Vet, smakeloos, wat warm zou moeten zijn is koud en vice versa. Natuurlijk proberen we na de eerste mislukte maaltijd een open mind te houden. We gaan naar een duurdere tent, die goed vol zit. Maar helaas gaat het ook hier mis. Na koude kip met botsplinters besluiten we het anders aan te pakken. Shanghai is te groot om zelf op zoek te gaan naar een goed restaurant. Daarom vragen we ’s avonds in de kroeg waar we lekker kunnen dineren en overdag volgen we een stel kinderen dat net uit school komt naar een eettentje. Bingo en Bingo! Uit een wat viezig eetkraampje eten we typisch Shanghaise Dsjingdao, een soort bapaobroodje. Geen idee wat er in de vulling zit, maar het is lekker en kost slechts een paar cent. ’s Avonds komen we terecht op een plek die we in Nederland over zouden slaan: een all you can eat Teppanyaki restaurant. Nadat een privékok drie uur lang de meest fantastische gerechten voor ons heeft gebakken, zijn we om. Het devies is dus: maak vrienden. Zij weten op welke verdieping van welke wolkenkrabber de vette clubs zijn, waar je moet zijn om lekker te eten en hoe je ervoor zorgt dat de taxichauffeurs begrijpen waar je heen wilt. Leg voordat je vertrekt alvast wat contacten, of krijg er een hele nieuwe kennissenkring bij, na een avond stappen in de wijk French Concession. Al op de eerste avond laat een stel Nederlandse studenten dat we daar ontmoeten ons de stad zien en de nacht erna leggen we contact met Fransen, Amerikanen en een Canadese hiphopcrew.



Shanghai

53

‘Voor mij was het een feest om daar te zijn geweest’ Uitgaan in Shanghai verschilt op een paar punten van uitgaan in Nederland. Punt 1: Het maakt niet uit wat voor muziek er op staat, men gaat altijd los. Op een vrij onbeholpen huppel-en-spring-manier, maar toch. Punt 2: Je bent pas echt iemand als je een tafel reserveert met een dikke fles drank erop. Wanneer je met genoeg mensen bent , kost dat niet eens zoveel. Punt 3: In veel tenten, vooral de wat chiquere, lopen hoeren rond. Punt 4: Als je om half vier een kroeg uit rolt en je komt een man met een aap tegen of een vrouw met een peuter van twee aan de hand, hoef je niet meteen naar het ziekenhuis. Dit is de Shanghaise versie van een polaroidmannetje, je bent niet aan het hallucineren. Punt 5: het is overal veilig op straat, je zult geen vechtpartijen zien of nageroepen worden. Ook niet als vrouw alleen. We kunnen hier een lijst plaatsen van clubs, poppodia of underground danskelders, maar de kans is groot dat die niet meer bestaan of al drie keer verhuisd zijn tegen de tijd dat je zelf in Shanghai bent. Het tweede ding dat we direct in de prullenbak gooiden, was dé reisgids voor eenzame rugzaktoeristen. Hoewel pas een jaar oud, was deze hopeloos verouderd. Shanghai is simpelweg te snel voor papier. We volstaan dus met één gouden tip. Begin je reis en sluit hem af in New Heights op de Bund. De Bund is de boulevard die het centrum van Shanghai scheidt van financial district Pudong. Oftewel: vanaf dit terras op de zevende verdieping

heb je een briljant uitzicht op de wolkenkrabbers die uit het moeras aan de overkant verrezen zijn. Nou, vooruit: nog één tip. Pak tussen 18:00 uur en 21:30 uur een taxi vanaf metrostation West Yan’An Road. Dan zijn alle wolkenkrabbers mooi uitgelicht. Je denkt dat je wel went aan die wolkenkrabbers, maar vergeet het maar. De taxirit over de verhoogde snelweg, midden door de stad, is de beste die je in je leven hebt gemaakt. Eddy heeft gewoon gelijk. Wie een blik wil werpen in de toekomst, moet naar Shanghai. Hier is álles mogelijk.

shanghai met KILROY KILROY travels is hét reisbureau voor jongeren die meer willen dan een simpele vakantie. Bij KILROY helpen ze je met het samenstellen van je complete (wereld)reis. Denk aan backpacken door China of een road trip door de VS. KILROY regelt je vlucht en verblijf.


54

theater

Tekst MARTINE VERBEEK

Voor welke voorstellingen nemen theatermensen zelf graag plaats op het pluche? Iedere magazine tipt een ander talentvol iemand uit het wereldje zijn/haar favorieten van dat moment. Met je CJP-pas krijg je tot 50% korting in theaters.

Pieter Derks tipt Pieter Derks (1984) ken je van zijn scherpe wekelijkse afsluiters bij De Wereld Draait Door en zijn improvisatiekunsten tijdens In Goed Gezelschap. Vanaf januari staat hij op de planken met zijn vierde cabaretvoorstelling Van Nature.

De Verleiders: de casanova’s van de vastgoedfraude

Beeld: Eric van den Elsen

‘Ik ben erg benieuwd naar De Verleiders. De financiële wereld vind ik heel fascinerend. Keurige mannen in maatpakken die hele smerige dingen doen. Het gaat over een wereld die eigenlijk niet bestaat. Maar toch: als ze fouten maken, zijn de gevolgen heel groot. Zelfs voor mensen die helemaal niet betrokken zijn bij de financiële wereld, zoals jij en ik. De cast is hartstikke goed. Pierre Bokma is volgens mij echt iemand die zo’n personage goed neer kan zetten, omdat hij zelf ook een behoorlijk rauwe kant heeft.’ De Verleiders is tot en met 31 januari te zien in verschillende theaters. Bostheaterproducties.nl

CONCERT Thijs Maas ‘Bij Thijs Maas bestaat er nog wel eens verwarring, omdat hij onder het kopje ‘cabaretier’ wordt geschaard. Dan verwachten mensen dat hij veel grappen gaat maken. CONCERT draait vooral om de muziek. Hij praat wel tussendoor en maakt ook wel een grap, maar het gaat om de liedjes. Thijs treedt op met een vaste band. Samen maken ze Nederlandstalige jazzliedjes, heel mooi. Die liedjes zijn net schilderijtjes. Hij kan goed, met maar een paar woorden, een verhaal ontzettend beeldend vertellen.’ CONCERT is tot en met 15 mei 2013 te zien in verschillende theaters. Thijsmaas.nl


HOU CJP.NL EN FACEBOOK.COM/CJPnl IN DE GATEN VOOR UPDATES.


expo

Beeld: Stedelijk. Mike Kelley, Banana Man Costume, 1981, Collection and photo courtesy Mike Kelley Foundation for the Arts.jpg

56

Tragisch relevant Zou het Stedelijk Museum er na jaren van afwezigheid nu eindelijk weer toe doen? Door een tragische samenloop van omstandigheden tonen ze als eerste een groot retrospectief van kunstenaar Mike Kelley, sinds hij vorig jaar overleed (waarschijnlijk door zelfmoord). De provocatieve Kelley staat bekend als een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Amerikaanse West Coast, een stroming die nog steeds actueel is en van invloed op veel hedendaagse kunstenaars. Kelley maakt geen onderscheid tussen hogere of lagere kunst. Hij creeërde chaotische installaties die de hele ruimte vullen met video’s, foto’s, sculpturen, tekeningen en vooral veel speelgoed. Het

bekendste bij het grote publiek is zijn artwork voor de platenhoezen van Sonic Youth. Deze expositie in het Stedelijk toont een overzicht van het werk dat Kelley vanaf de jaren zeventig maakte. Tot het moment van zijn overlijden was de kunstenaar zelf nog betrokken bij de samenstelling van de expositie. Actueler werk zullen we helaas nooit meer zien van deze dappere en bezeten man. Mike Kelley Stedelijk Museum, Amsterdam Tot 1 april 2013 stedelijk.nl Toegang: € 15,- / Met CJP-pas: € 7,50


Tekst Jannemieke Oostra

57

Tegen de stroom in De Amerikaanse kunstenaar Mark Dion houdt zich bezig met hoe de mens de natuur representeert, in wetenschappelijke en museale presentaties. Volgens Dion is het de taak van een kunstenaar om in te gaan tegen de dominante cultuur en vastgeroeste ideeën en conventies uit te dagen. Behalve tegendraads is zijn werk vaak ook grappig en theatraal. In Het Domein zijn verschillende uitdossingen te zien die hij de afgelopen jaren droeg, zoals de outfit van een laboratoriumonderzoeker en die van een archeoloog. In de laatste groef hij langs de oevers van de Theems naar resten van menselijke aanwezigheid door de eeuwen heen. De outfits doen ook een uitspraak over de manier waarop kunstenaars tegenwoordig vaak ver voorbij de grenzen van de kunst reiken, - als antropologen, archeologen of andersoortige onderzoekers van hun tijd.

Mark Dion, Mandrillus Sphinx 2012

Mark Dion Museum Het Domein, Sittard
 20 jan t/m 28 maart 2013 hetdomein.nl Toegang: € 5,- / Met CJP-pas: € 3,-

Visueel feestje De foto’s van Viviane Sassen zijn een lust voor je oog. Ze maakt gebruik van spannende schaduweffecten, contrasten en een bijna flamboyant expressief kleurgebruik. Haar foto’s zijn ruimtelijk, contrastrijk en explosief, soms zelfs een beetje surreëel. Vivane werd vooral beroemd vanwege de autonome serie die ze maakte in Afrika, het continent waar ze een deel van haar jeugd doorbracht. Maar ze is ook een toonaangevend modefotografe en schoot campagnes voor gerenommeerde modehuizen als Carven, Stella McCartney, Adidas en Missoni. In Huis Marseille zal voor het eerst het beste uit zeventien jaar modewerk van Viviane Sassen getoond worden in een groot retrospectief. Daar hoort onder andere een keuze bij uit de vroege, haast performance-achtige, iconische series die ze maakte voor underground tijdschriften als Purple en Kutt. Daarbovenop komt nog een overvloedige selectie recent modewerk voor onder andere Pop, New York Times Magazine, i-D, Acne en Levi’s. Viviane Sassen / In and out of fashion Huis Marseille, Amsterdam Tot 17 maart 2013 huismarseille.nl Toegang : € 5,- / Met CJP-pas € 3,-


58

ZIEN...

Topstyliste Lisa Anne Stuyfzand trekt het land in om te zien hoe iedereen erbij loopt. En waar geeft je CJP-pas korting op de inhoud van je kledingkast?

VOOR DE KUNST // Verjaardag Twee jaren, Voordekunst. Gefeliciteerd! Niet alleen met jullie verjaardag, maar ook met het succesvol afronden van (op het moment van schrijven) 199 projecten, het binnenhalen van 12.288 donateurs en € 1.460.506 aan donaties. Voor iedereen die nu denkt ‘hè?’: Voordekunst is een website waarop crowdfunding plaatsvindt. Kunstprojecten in wording krijgen de kans om gefinancierd te worden door particulieren of bedrijven. Een goed initiatief, lijkt ons, nu er vanuit de overheid steeds minder wordt uitgegeven aan kunst en cultuur. In Pakhuis de Zwijger te Amsterdam werd onlangs het belang van de website nog eens goed onderstreept en een feestje gebouwd. Een paar honderd bezoekers luisterde en keek naar de toespraken, dans- en muziekoptredens.

LISA ZAG… ‘Is mode kunst?’ blijft voor velen nog een lastige vraag om te beantwoorden. De meesten op deze avond vinden van wel, maar zien weer geen verband met wat ze zelf aan hebben. Iedereen draagt lekker waar hij of zij zich goed in voelt. Geen pretenties, geen vluchtige hits, geen flavour of the month. Langdurige relaties met lievelingstruien, daar is toch niets mis mee?


STYLING & Tekst Lisa Anne Stuyfzand

Beeld Boris Postma

59

Eline van Hagen (30), werkt voor een filmproducent ‘Deze oorbellen heb ik al sinds mijn veertiende. Ik was into punkrock. Het zijn er ongeveer dertien bij elkaar.”

Folkert Lodewijks (27), programmeur Pakhuis de Zwijger ‘Ik ben de mode moe.’

Ntjam Rosie (29), zangeres / artiest ‘Be colorful.’

Lonneke Willems (23), student politicologie ‘Ik vind mode zeker onder kunst vallen. Al grijp ik liever naar betaalbare kleding.’



...en gezien worden

61

Naast alle culturele kortingen die je met je CJP-pas krijgt, geven we ook veel voordeel op het gebied van fashion. Onze styliste Lisa Anne laat zien hoe je er (met vette korting) geweldig uit kunt zien.

Kleding model Mahsa: 10% korting met CJP-pas Top met breiwerk en panterprint, Minkpink via Welikefashion.com € 64,95 > € 58,45 Wijde mantel, Just Female via Welikefashion.com € 239,95 > € 215,95 Spijkerbroek, Cheap Monday via Welikefashion.com € 49,95 > € 44,95 Sneakers, Nike via Front Runner € 64,95 > € 58,45 Gebreide muts, Vans via Front Runner € 19,95 > € 17,95

Accessoires 10% korting met CJP-pas Pet, CoolCat € 12,95 > € 11,65 Ringen met getallen, Accessorize € 6,25 > € 5,65 Leren schoudertas, SuperTrash via Welikefashion.com € 99,95 > € 89,95 Sjaal met print, Accessorize € 24,95 > € 22,45 Suède vetergymp, Converse via Front Runner, € 79,95 > € 71,95 Ketting met hangertje, Accessorize € 6,25 > € 5,65 Voor alle lifestyle-kortingen en de voorwaarden, check cjp.nl/kortingen


62

Tekst RENÉ VAN DER MEER

Beeld ALWIN SLOMP

BIO Douwe Bob Posthuma kwam, zag en overwon, toen radio-dj Giel Beelen afgelopen zomer op zoek ging naar de beste singer-songwriter van Nederland. Alsof zijn persoonlijke teksten nog niet treffend genoeg zijn, begeleidt Douwe zichzelf afwisselend op gitaar en piano. ‘Dit hebben we nog niet in Nederland’, aldus de jubelende jury. We sluiten ons er graag bij aan. In het voorjaar verschijnt het debuutalbum van Douwe. Daarvoor en daarna toert hij door ons land. Ga Hem Zien. douwebobmusic.com


3FM SERIOUS TALENT

63

CJP Magazine gelooft in nieuw talent. Van de bands en artiesten die 3FM Serious Talent bestempelt als veelbelovend, zetten wij er eentje extra in de spotlights.

Douwe Bob De nuchtere winnaar Douwe Bob Posthuma (20) – zang/gitaar/piano Heb je al een wurgcontract getekend? ‘Nee, maar wel onder mijn neus gehad. Via via krijg ik soms voorstellen die mij uiteindelijk geen stap verder helpen. Daar ben ik één keer ingetrapt. Op mijn vijftiende betaalde ik iemand voor het regelen van optredens die er vervolgens nooit kwamen. Sindsdien ben op mijn hoede en teken ik niet zo snel meer.’ Wat is er veranderd sinds je de Beste Singer Songwriter van Nederland bent? ‘Ik heb het drukker. Shit man, er is zoveel te doen. Momenteel gaat al mijn tijd op aan repeteren voor de komende shows. Nog geen jaar geleden was dat zó anders. Toen zat ik vaak te gamen. Assassin’s Creed, Counter Strike. Keiharde online spellen. Tussendoor maakte ik muziek. Nu speel ik amper meer en dan nog weet ik niet waar ik de tijd vandaan moe thalen om te schrijven. In mijn privéleven is er niks veranderd. Mijn muziek is hetzelfde en ik ben nog steeds Douwie. Ik blijf humble.’ Nederland maakte kennis met je via Standing Here Helpless, je nummer over onder andere verraad door een vriend. Zie je die vriend nog? ‘Ja. (Douwe wijst op een tattoo op zijn linker binnenarm, -red.) Dit is een Keltische rune en staat voor oneindigheid, die vriend heeft dezelfde. We hebben hem kort geleden laten zetten toen we dronken langs een tattooshop liepen. Even slikken de volgende dag, maar ik heb er geen spijt van. (Wijst naar rechter binnenarm, -red.). Het is

me een keer eerder overkomen. Deze heb ik ook dronken laten zetten, met een vriendin.’ Ondanks je Amerikaanse geluid wil je eigenlijk naar Afrika, zo staat in je bio. ‘Klopt. Ik voel daar een soort magie. Het is lastig uit te leggen. Op mijn twaalfde bezocht ik Marokko. Sindsdien ben ik verliefd op het hele continent. In Nederland is het leven vaak druk en grijs. Hier krijg je een klein bakje honing bij de muntthee. In Afrika zou dat een kom zijn. Een mooie kom met honing, waar misschien nog wel een bij boven zoemt. Puur natuur. Beuken. Daar hou ik van. Eten met je klauwen. Dat voel ik bij Afrika. Het is een droom waar ik steeds naar verlang.’ Stel: het wordt keihard crisis en je kunt nog slechts één instrument betalen. Wordt het een gitaar of piano? ‘Dat is hetzelfde als een vader vragen van welk kind hij het meest houdt. Maar goed, als ik moet kiezen dan wordt het een een gitaar. Dat is makkelijker om mee te nemen op reis. Ik ben vijf jaar geleden begonnen met gitaarspelen en heb als een gek geoefend. Door het zoveel te doen, ga ik best snel vooruit. Die vooruitgang is de beloning die me motiveert. Het is net als gamen, een volgend level dat je haalt. Het gevoel dat daarbij hoort geeft me zo’n kracht dat ik blijf oefenen. Ik ben inmiddels vergroeid met mijn gitaar en met muziek en zou niets anders meer willen.’ Douwe Bob toert door Nederland en wij geven kaarten weg. Zie pagina 79.



Tekst Renske Jonkman

beeld Milan Vermeulen

65

Surfen met je ogen dicht Kunstenaar Thijme Termaat (25) ging viral wereldwijd. Zijn filmpje, waarin hij een hele collectie schilderijen maakt in hoge snelheid, werd meer dan twee miljoen keer bekeken. Op internet wordt hij geroemd als ‘de nieuwe Bob Ross’ en ‘de nieuwe Rembrandt’. CJP zocht hem op in zijn atelier, midden in de polders van Noord-Holland. Aan het einde van de mistige polderweg doemt Thijme op als een vreemd moderne verschijning: los geritste capuchontrui, halflang haar, muts op, sneakers aan. Een tractor rijdt traag voorbij in de schemering, onderaan de dijk ligt het weidse landschap van de Ursemmer polder. Energiek loopt Thijme vooruit en wijst ons de weg naar zijn atelier: een omgebouwde schuur, gelegen achter de grote boerderij waar zijn ouders samen met drie andere gezinnen wonen. ‘Een soort moderne commune,’ lacht hij. Wanneer Thijme de deur van zijn atelier open zwaait, komt de weeïge geur van thee ons tegemoet; overal aan het plafond hangen bossen theebladeren te drogen. Een project van zijn moeder. Pas als hij de tweede houten deur opent staan we in zijn atelier: een lichte ruimte met grote ramen én geweldig uitzicht over de uitgestrekte weilanden. ‘Vroeger ging ik altijd met een bootje de polder in om vogeltjes te kijken,’ zegt Thijme. ‘Ik begon al snel met het schilderen van polderlandschappen.’ De polderlandschappen blijven terugkomen, al verwerkt hij zo’n schilderij tegenwoordig in een filmpje of combineert hij het met surrealistische details en bizarre kleuren. ‘In die eerste maanden dat ik als zelfstandig kunstenaar werkte, heb ik geloof ik wel zo’n zestien tot twintig landschappen eruit geknald.’

Verwacht trouwens niet dat Thijme de godganse dag diepzinnig naar buiten staat te staren over dit weidse land: het belangrijkste deel van zijn werk gebeurt niet áchter de schildersezel, maar in zijn bed, op de kleine houten zolder boven zijn atelier. ‘Dan doe ik mijn ogen dicht en surf een beetje door mijn hoofd’. Op die manier ziet hij zijn kunstwerken al in zijn hoofd, voordat ze op het schildersdoek staan. Inspiratie is voor hem een onbewust proces. ‘Ik lees boeken, kijk films en klik wat rond op het internet. Dan kan het best zijn dat ik een film heb gezien waarin een of andere zombie werd neergeschoten en uit elkaar knalt waardoor’, hij werpt vluchtig een blik op het schilderij van een halfnaakte man die uit zijn huid barst, ‘er bepaalde elementen van zo’n film te herleiden zijn in een werk. In mijn hoofd heb ik een wereld van onuitputtelijke inspiratie. Ik zou alle kanten op kunnen gaan en leg mijzelf niet graag vast.’ Twintig jaar was-ie, student aan de Design Academy Eindhoven, toen Thijme ’s nachts in zijn bed lag en bedacht wat hij écht graag wilde in zijn leven. Autonoom kunstenaar, dat moest het worden. Geen leraar, geen mensen van de academie die eisen aan je stellen en meer van die onzin. Nee, gewoon volledig eigen baas zijn. Thijme benadrukt dat het geen rationele keuze was: ‘Ik sluit me af voor de buitenwereld en ga na of iets voor mij goed of slecht voelt, heel simpel, een soort innerlijk kompas.’ Het bevrijdende gevoel dat dit besluit hem gaf herkende hij wel van de middelbare school. ‘Dan zat ik in een schrift te kladderen of keek naar buiten terwijl ik dacht: ik vind het gewoon veel lekkerder om te tekenen dan naar die saaie lul te luisteren.’ Thijme staat op van de keukentafel en loopt rich-


66

Thijme Termaat

ting zijn schildersezel, naast de oude gaskachel. Overal waar je kijkt hangen grote panelen met acrylverfschilderijen. Van een indringend zelfportret en een schilderij van een vioolspelende zwangere vrouw. Tot de studie van een man die uit zijn eigen huid barst. In het verleden keek Thijme soms de kunst af bij ‘de DaVinci’s, de Carravagio’s, de Rembrandt’s’. Ook liet hij zich inspireren door het surrealisme van Dalí en het Hollandse licht van Vermeer. ‘Op het moment dat ik voor mijzelf begon heb ik een shitload aan kunstboeken gekocht,’ zegt Thijme. ‘Ik wist helemaal niks van kunst. Op de Havo had ik zelfs een onvoldoende voor CKV.’ Nu noemt hij het een voordeel, omdat hij niet gehinderd werd door kennis en onbevangen te werk kon gaan. ‘Er is geen programma opgezet in mijn hoofd,’ zegt hij peinzend. ‘Geen kunstacademie die mij heeft verteld wat goede kunst of slechte kunst is. Ik heb een eígen beeld van kunst gecreëerd.’ Als hij al een stempel op zijn werk moet plakken, dan is het iets als realisme met wat tikkels surrealisme erin. ‘Kijk, zoals dit lichte portret van die rode jongen waarin zijn gezicht overloopt in de woestijn,’ hij trekt een acrylverfschilderij van de muur, ‘dat is realistisch geschilderd, terwijl het ook vervreemd werkt. Zie je wat ik bedoel?’ Goed om je heen kijken dus, maar ook zo nu en dan je ogen sluiten voor die wereld om je heen: op die manier kwam Thijme op het idee om de korte film iPaint over zijn schilderwerk te maken. In het filmpje, een mix van stopmotion, optische illusie en heen en weer flitsend van 2D naar 3D, zien we dat schilderkunst niet in een standaard frame gevangen hoeft te blijven. Het kan aan zijn kader ontsnappen. ‘Ik lijstte altijd zelf mijn doeken in,’ zegt Thijme, ‘maar op een gegeven moment kwam ik erachter dat alles wat je schildert bínnen die lijst blijft. Ik dacht: hoe kan ik die ruimte openbreken?’ In drie jaar tijd nam Thijme tijdens het werken aan een hele collectie meerdere foto’s van elk kunstwerk, wat uiteindelijk resulteerde in een filmpje van drie minuten. ‘Mensen zien nooit het creatieve proces, terwijl ik juist dát graag wilde laten zien,’ zegt Thijme, maar voegt daar tegelijkertijd lachend aan toe: ‘hoewel het natuurlijk voor geen meter klopt. Ik doe drie jaar over zo’n filmpje en ik laat het hele proces in drie minuten zien.’ Hij wil daarmee iets zeggen over snelheid. Over het gemak waarmee we dit soort korte filmpjes op het internet bekijken, terwijl er in werke-

lijkheid zoveel meer werk achter verborgen zit. Als je goed kijkt zie je dat Thijme’s haar groeit en zijn gezicht ouder wordt. ‘De kijker ziet dat er veel meer gebeurt dan wat er mogelijk is. Mensen kijken het filmpje opnieuw en opnieuw om te begrijpen wáár ze naar kijken. Dat is wat iPaint volgens mij tot een succes heeft gemaakt.’ Want het resultaat mag er zijn: niet alleen werd iPaint meer dan twee miljoen keer bekeken op het internet en besteedden Pauw & Witteman, de Volkskrant en NRC aandacht aan zijn digitale creatie, maar hij werd ook uitgenodigd op een grote kunstbeurs in Taiwan en was in Japan op televisie te zien. ‘Ik heb voor mijn leven lang werk,’ zegt Thijme. ‘Alles wat ik nu maak, verkoop ik meteen zodra ik het op internet zet.’ Thijme gelooft in de kracht van het internet. Hij heeft een eigen website waar hij zijn werk op verkoopt en vooral Facebook is volgens hem dé manier om iets als een olievlek onder de mensen te laten verspreiden. ‘Wanneer je als kunstenaar geen gebruik maakt van de media die we nu voorhanden hebben, dan kun je niet opboksen tegen degene die daar wel gebruik van maken. Ik heb geen galerie die mijn werk verkoopt, doe dat liever zelf.’ Al houdt Thijme tegelijkertijd die snelle en moderne wereld van het internet graag op een afstand; alleen ’s ochtends en s’ avonds checkt hij even zijn mail. De rest van de dag werkt hij in alle rust en stilte aan zijn kunstwerken. Midden in de Noord-Hollandse polders en soms even met zijn ogen dicht. thijmetermaat.nl

‘geen academie heeft me verteld wat goede of slechte kunst is’



68

Literatuur met een biertje Wie van kunst, film of muziek houdt, heeft geluk: alledrie komen ze met een levendige scene, inclusief bijbehorende evenementen en festivals. Literatuur sukkelde daar altijd achteraan, maar maakt nu een fikse inhaalslag. Drie boekenclubs die de trend zetten.

‘Ik lees een boek het liefst in bad’ Wie: Toine Donk (31), Ernst-Jan Pfauth (26), Tim de Gier (29), Daniël van der Meer (26) Wat: Literaire avond Literaturfest Waar: De Rode Hoed, Amsterdam Literair café De Engelbewaarder in hartje Amsterdam is de thuisbasis van Literaturfest. Daniël noteert de beste dingen die worden gezegd in een minuscuul boekje en Ernst-Jan moet soms tot de orde worden geroepen, omdat hij het alleen maar over Linda de Mol heeft. Ernst-Jan: ‘Zij is onze heilige graal. Ik hoop dat ze een keer bij Literaturfest kan zijn. Daarnaast willen we graag een literaire versie van Wie ben ik organiseren. Of een sabeltandtijger op het podium regelen. En een gospelkoor. Ja, we zoeken nog een gospelkoor, zet dat er maar in’. Kortom: Literaturfest is niet zomaar een avond over boeken. Zo begon het ooit wel. Toine, ErnstJan en Tim startten in 2010 een podcast, waarin ze telkens een willekeurig boek bespraken. De jongens zelf waren erg in hun element, maar de luistercijfers bleven achter. Toen kwam Daniël erbij, die de jongens met hun podcast verhuisde naar de kleine zaal van De Rode Hoed. Al snel kwamen er

zoveel aanmeldingen om de avond bij te wonen, dat Literaturfest naar de grote zaal verhuisde. Een zaal die sindsdien elke twee maanden helemaal vol zit. ‘We bedenken dingen omdat we iets missen dat er volgens ons wel zou moeten zijn. Er waren maar weinig leuke literaire evenementen en zat totaal geen ontwikkeling in. Literatuur werd altijd op dezelfde en vaak pretentieuze manier behandeld,’ legt Daniël uit. Tim vult aan: ‘Toen we met Literaturfest begonnen, bedachten we de slogan ‘niet gehinderd door enige kennis van zaken’. Onze avond moet leuk zijn voor iedereen die geinteresseerd is in literatuur. Het is de bedoeling dat je sowieso een leuke avond hebt, ook als je geen idee hebt waar het besproken boek over gaat.’ Toine: ‘Wat ik niet snap aan andere literaire avonden: waarom wordt er altijd voorgelezen? Er is toch niets saaiers dan dat? Een boek lezen is het leukst als je het zelf doet, liefst in bad.’ Om z’n bewering kracht bij te zetten, ging Toine tijdens een van de avonden op het podium in een bad zitten.


Tekst JENNIFER AARDEMA Beeld RUUD POS Met dank aan De Engelbewaarder en De Gaeper, in Amsterdam

Naast Toine in een bad is tijdens Literaturfest meer te zien op het podium. De meest uiteenlopende gasten kiezen zelf een boek uit en komen daarover vertellen. Welk boek dat is, mogen ze helemaal zelf weten. ‘In de media krijgen altijd dezelfde boeken alle aandacht, terwijl dat niet per se de meest interessante of beste titels zijn’, aldus Toine. ‘Zo koos Jelle Brandt Corstius bijvoorbeeld De Bosatlas. Fantastische avond was dat.’ Deze zomer was Literaturfest ook op Lowlands te

69 x

vinden, wat de jongens uitstekend beviel. ‘We krijgen er sowieso al een bandjesgevoel van. Met goede vrienden praten, op een podium staan en achteraf bier drinken’, zegt Toine. ‘Plus: er komen veel knappe meisjes op af,’ vult Ernst-Jan aan. Het enige dat er nog ontbreekt, volgens de jongens, is een televisieprogramma. Tim: ‘Dan kunnen we veel meer mensen in één keer bereiken, dat zou mooi zijn.’ De eerstvolgende editie van Literaturfest is op 25 januari. literaturfest.nl



Literatuur met een biertje

71

‘Wie het boek niet heeft gelezen, moet aan de straftafel’

Wie: Noraly Schiet (22), Roos van Tongerloo (24), Sjoerd ter Borg (25) Wat: De Mijmerende Wijzen, boekenclubje Waar: Café De Gaeper in Amsterdam Een groter contrast bestaat er bijna niet, dan dat tussen een in plat Amsterdams uitgesproken zinnetje als ‘Wat wil je drinken, schat?’ en het bespreken van een Russische klassieker als Lolita. Toch kijkt de serveerster van bruine kroeg De Gaeper er niet van op. Aan de ronde tafel, hun vaste plek, zitten Noraly, Roos en Sjoerd. Ze komen hier elke maand bij elkaar om, samen met tien andere vrienden, een boek te bespreken. Noraly: ‘We noemen ons De Mijmerende Wijzen, met als ondertitel “De meest pretentieuze boekenclub van Amsterdam”. De ondertitel daarvan is weer de “Vrij-mi-bo-boekenclub”. Titels met een knipoog natuurlijk. Vooral om aan te geven dat we wel degelijk met literatuur bezig zijn, maar het vooral heel gezellig is’. ‘Hoewel we ook wel een beetje streng zijn’, zegt Sjoerd. ‘Als je het boek niet hebt gelezen, moet je aan een andere tafel zitten. Die hebben we tot straftafel gedoopt.’ Sjoerd is degene die alle boekenclubleden achter de broek aan zit, al is dat zelden nodig. ‘Iedereen leest voor z’n plezier en vindt het jammer om niet mee te kunnen praten.’ De boekenclub ontstond in 2011 op de verjaardag van Noraly, waar ze een boek van iemand cadeau kreeg. Vervolgens riepen drie vrienden dat ze het boek ook hadden gelezen of wilden lezen en de boekenclub was geboren. Noraly: ‘Je kunt er heel verheven over doen, dat je over literatuur zit te praten. Maar vergelijk het met naar de bioscoop gaan. Als je een film hebt gezien, wil je het er daarna toch ook over hebben met vrienden?’ Ze lezen van alles. ‘Soms spitsen we het toe op de actualiteit, lezen we bijvoorbeeld een boek van de laatste Nobelprijswinnaar,’ aldus Roos. Iedereen kan met een idee voor een boek komen. De suggesties komen in een poll op Facebook te staan.

Sjoerd: ‘Het is dus redelijk democratisch. Al geldt aan de tafel zelf wel het recht van de sterksten. Als iemand het niet eens is met de uitslagen van de poll en met z’n vuist op tafel slaat, gaan we toch een ander boek lezen.’ Een mooie bonus van een boekenclub, volgens de vrienden: je leert elkaar beter én op een andere manier kennen. ‘Soms komen er naar aanleiding van een bepaald boek persoonlijke verhalen naar boven die niemand nog wist,’ zegt Noraly. ‘Boeken met een therapeutische sessie dus.’ Roos: ‘Onze avonden zijn ook een manier om even ergens écht bij stil te staan. Iedereen klaagt tegenwoordig over drukte en alles moet snel of online. Door geconcentreerd een boek te lezen en eens per maand in real life samen te komen, neem je tijd voor jezelf en elkaar. Misschien dat er daarom juist nu zoveel initiatieven rondom literatuur opduiken.’


Nog meer? Donker Water: Afgelopen jaren organiseerde schrijver Ernest van der Kwast met een aantal anderen de literaire avond Nur Literatur in Rotterdam. In 2013 komt de schrijver met iets nieuws: Donker water. Nachtelijke rondvaarten in de haven met schrijvers, Russische muzikanten en veel wodka. Jonge schrijversavond: Literaire talkshow met de nieuwe generatie Nederlandse auteurs, zoals Alma Mathijssen, Peter Zantingh en Renske Jonkman. jongeschrijversavond.nl Geen Daden Maar Woorden-festival & Wintertuin: Literaire festivals. Zeker niet nieuw, maar deze festivals keren telkens terug met een steengoede lineup. Geen Daden Maar Woorden heeft meerdere edities in Utrecht, Den Bosch en Rotterdam, Wintertuin in Nijmegen. Beide festivals geven CJP-korting. Zie gdmw.nl en wintertuin.nl


Literatuur met een biertje

73

‘Ik ken niemand die in één keer fantastisch schrijft’ Wie: Hanneke Hendrix (32), Elske van Lonkhuyzen (28), Willem Claassen (30) Wat: Literaturjugend, schrijverswerkplaats Waar: Literair productiehuis Wintertuin, Nijmegen. wintertuin.nl/werkplaats/literaturjugend In den beginne kwamen ze bijeen in de kelder van een café in Nijmegen, met de toepasselijke naam NDRGRND (Underground). Nu verzamelen Hanneke, Willem en Elske zich maandelijks in een oude drukkerij, ongeveer tien andere jonge schrijvers. In een knus hoekje met drankjes en borrelnootjes op tafel bereiden ze zich voor op een nieuwe editie van Literaturjugend. Ze dragen zelfgeschreven teksten voor, om vervolgens van de andere schriijvers te horen wat er goed aan is en wat niet. Je moet het maar durven. Wel handige voorbereiding op een literaire carrière met bijbehorende optredens. Willem: ‘Toen we Literaturjugend oprichtten, kozen we er heel bewust voor om het een gesloten avond te maken voor schrijvers onder elkaar. Als schrijver leg je je ziel en zaligheid in een tekst, wat je heel kwetsbaar maakt. Tegelijkertijd is het prettig om een publiek te hebben, voor de broodnodige feedback. Je komt ook eens uit je zolderkamertje. Het peilen van de eerste reacties op een tekst kan je nét dat zetje geven, waardoor je verhaal de goede kant op gaat.’ Elske: ‘Toen ik begon met schrijven, dacht ik: shit, ik heb helemaal geen vrienden die dat ook doen. Gelukkig heb ik die nu gevonden. Het is namelijk heel fijn om er met iemand over te kunnen praten die je begrijpt.’ In Nederland zijn er ruim een miljoen mensen actief bezig met schrijven. ‘Als je begint, heb je geen

idee of jij het in je hebt om een goede schrijver te worden. Laat staan wat dat dan precies is en of je jezelf lekker kunt presenteren als je moet optreden,’ zegt Elske. Ook Hanneke concludeert dat het heel waardevol is om een groepje van gelijkgestemden om je heen te hebben. ‘Het niveau binnen Literaturjugend verschilt: sommigen hebben al gedebuteerd, anderen nog niet. Beide groepen kunnen elkaar inspireren en doen dat dan ook; er gaan op zo’n avond veel tips en adviezen over de tafel.’ Ook handig: als lid van Literaturjugend heb je een stok achter de deur om elke maand weer iets geproduceerd te hebben. De tip van Hanneke en Elske voor aspirantschrijvers is om zo veel mogelijk te schrijven, ook een heleboel ‘rotzooi’. Hanneke: ‘Kilometers maken. Schrijven, schrijven, schrijven. Veel mensen die beginnen, zijn zó kritisch op hun eerste versie dat ze daarna niet meer verder durven gaan. Maar dat is onzin. Ik ken niemand die in één keer iets fantastisch schrijft.’ De tips van Literaturjugend zijn blijkbaar behoorlijk effectief Dit jaar debuteerden zowel Hanneke (De Verjaardagen) als Willem (Park). Net als Elske lezen ze regelmatig voor op literaire festivals, zoals Openluchttheater Vondelpark, Boekenfeest, Wintertuin, Manuscripta en Lowlands. Elske: ‘Dat zijn toch de plekken waar ik het liefste ben: omringd door andere schrijvers en literatuurliefhebbers.’

Met je CJP-pas krijg je bij boekwinkel De Slegte 10% korting. Check cjp.nl voor de voorwaarden.


Joop van den Ende Theaterproducties presenteert

- Dagblad van het Noorden - NRC Handelsblad -

- de Volkskrant -

‘Hoofdrolspelers excelleren’

Kijk op als ic l/mus CJP.n % uw 50 voor jo rdeel! oo CJP-v

Ernst Daniël Smid

Lone van Roosendaal

René van Kooten

Maaike Widdershoven, Michelle van de Ven, Hans Peter Janssens e.v.a.

Andrew Lloyd Webbers meesterwerk met de grootste sterrencast van dit seizoen

Painting by Karen Margulis - Fotografie: Govert de Roos

- NRC Handelsblad –

NU TE ZIEN IN EEN THEATER BIJ JOU IN DE BUURT


topkortingen

75

Alle voorwaarden en aanvullende informatie voor culturele en lifestyle-kortingen staan op cjp.nl/kortingen.

€ 2,50

50%

50%

€ 2,-

40%

50%

39%

Tot

CJP-korting

CJP-korting, m.u.v. vrijdag- en zaterdagavond, erkende feestdagen en de kerstvakantie

Last minute CJP-korting cjp.nl/musicals

Last minute CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting bij een abonnement op nrc.next

€ 5,50

CJP-korting

nrc.next

Gemiddeld

Tot

25%

25%

tot 25% CJP-korting op verschillende verzekeringen

10%

10%

7,5%

10%

10%

10%

15%

CJP-korting op je verzekering

CJP-korting

€ 70,-

ruim korting op een CJP Duo Dagkaart (nu maar € 26,-)

10%

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting ook op acties en aanbiedingen

CJP-korting

CJP-korting bij Skullcandy


76

Beeld maslow

De lijst

Reünies/combinaties die we stiekem heel graag terug zouden willen zien.

Kom op nou man, lullo Het Nederlands Elftal & de Coupe Henri Delaunay Het wordt godnondeju weer eens keer tijd, nietwaar?! Sommige redacteuren waren niet of pas net geboren toen we in 1988 Europees kampioen werden en kennen de gekte dus alleen van tv. Dat moeten we niet willen met zijn allen. Friends Niet dat we nu zo’n heimwee hebben naar de moeder aller sitcoms, maar het zou fijn zijn als de gekreukte, verkleurde en bekraste afleveringen die nog steeds herhaald worden een keer van de buis verdwijnen. Ruud Gullit & Estelle Cruijff Wij vinden Ruud ook minder aantrekkelijk nu hij kaal is, Estelle, maar Hari is duidelijk niet de oplossing. Batman & Catwoman WIJ WILLEN KLEINE KATJES DIE KUNNEN VLIEGEN, BOEVEN VANGEN EN ONDERSTEBOVEN HANGEND AAN HUN KRABPAAL IN SLAAP VALLEN! The White Stripes Zo zonder Meg White doet Jack White het nog behoorlijk, maar toch missen we de mysterieuze dame achter het drumstel. Niet omdat ze goed kon drummen, maar omdat ze Jack de ruimte gaf om helemaal los te gaan. Zonder haar was de heer White vast nooit zo’n megaheld geworden. Jiskefet Nog nooit zo hard gelachen als tijdens Sjonnie & Willie op de camping. Jiskefet cultiveerde de aso’s én de corpsballen, ze werden omarmd door het hele volk. Draadstaal komt met hun typetjes in de buurt, maar eigenlijk blijft Jiskefet gewoon het allerleukst. Verjaardagen & de spanning Als klein kind telde je de dagen af, maakte je verlanglijstjes en lag je om vijf uur ’s ochtends al wakker van de spanning. Nu kun je misschien één telefoontje of verjaardagskaart verwachten en wordt je de rest van de dag op Facebook gespamd door vage kennissen. Hoera… Wéér een jaar erbij.

Cream & Chives We weten nog goed hoe Marco Borsato zich tien jaar geleden met zijn witte kabeltrui vol zat te vreten aan een nieuwe smaak chips: Cream & Chives. De unieke combinatie van room en kruiden: yum. Blijkbaar was dit smaakduo zo avontuurlijk dat het stilletjes weer uit de schappen verdween. Nu moeten we het doen met varianten als Patatje Joppiesaus en Smoked Ham. Bah. Bassie & Adriaan Zelfs een clown en een acrobaat hebben niet het eeuwige leven. Daarom, voordat het nooit meer kan, graag de volgende scène in HD: Adriaan legt, al pratend met zijn handen, aan Bassie uit hoe een fietspomp werkt. Bassie kijkt, al zenuwtrekkend met zijn mond, de andere kant op. Adriaan roept hem tot de orde. Overgang naar een vlot lied over vriendschap en loyaliteit in het bijzonder. Daarna zingen we voor de allerlaatste keer Dag vriendjes en vriendinnetjes en overwegen serieus om dit perfecte slotlied op onze begrafenis te laten klinken. Danzig in de line-up van voor 1995 Glenn Danzig, John Christ, Chuck Biscuits en Eerie Von. Vier geweldenaren die blues aan metal knoopten, vier prachtige platen uitbrachten en Josh Homme (Queen of the Stone Age) als voorprogramma inschakelden, toen zijn band nog Kyuss heette. Rembo & Rembo De Gluurbuur, Harry Turtle, Gerard de Fontanelle, Fred Happy, Rudy und Rudy aus Deutschland, De Timmerman of toch René, van TV Educaté avec René? We kunnen niet kiezen welk Rembo & Rembokarakter we het meest legendarisch vinden en denken er graag over na terwijl Theo Wesselo en Maxim Hartman nieuwe sketches maken. Afgesproken? Afgesproken! Damien Rice & Lisa Hannigan Lisa is solo niet meer dan oké en Damien speelt zelfs helemaal niets meer klaar, dus waarrrrrr blijft die nieuwe deprimerende en dus bizar ontroerende cd, mensen?


Rick Blaine & Ilsa Lund uit Casablanca ‘Here’s to looking at you, kid.’ Hoe zou het, na die laatste melancholische blik, verder zijn gegaan met deze memorabele filmromance? Eeuwig gelukkig samen of ruzie over de afwas? We wachten er nu al zeventig jaar op. Goed, Humphrey Bogart en Ingrid Bergman zijn niet meer, maar we denken dat, laten we zeggen, een Brad Pitt en Jessica Chastain dit ook prima zouden kunnen vertolken. Kerst (& Herfst & Pasen) equals vakantie Zoals je dat als middelbare scholier had. Heerlijk.

Dan Harmon & de serie Community De allergrappigste komedie ooit (naast Flight of the Conchords) is ontsproten aan het briljante brein van Dan Harmon. Na seizoen drie werd hij eruit geknikkerd bij zender NBC, want ‘te recalcitrant’ en ‘veeleisend’. Nou, NBC, als je zo’n geweldige originele serie schrijft, vol goede grappen en slimme popculturele verwijzingen die nóóit vermoeien, dan mag je ook recalcitrant en veeleisend zijn. Seizoen vier vinden we nu bij voorbaat al stom. We gaan wel kijken hoor, maar dan met een ‘We want Dan Harmon back’-spandoek op de bank.


78

winnen

Wij regelen mooie prijzen en jij kunt ze winnen op cjp.nl/winnen. Goede deal, toch? Je kan meedoen tot 14 februari.

IFFR winterpakket
 Jaarlijks lichtpuntje in de donkere wintermaanden is het International Film Festival Rotterdam. Dit jaar van 23 januari tot en met 3 februari. Om alvast in de stemming te komen, hebben we een IFFR-pakket samengesteld. Daarin een mooie IFFRtrui en de volgende twee films op dvd: Clip, over het Servische meisje Jasna dat zich alle denkbare grenzen negeert, en Fleurs du Mal, een film waarin een Franse jongen en Iraans meisje verliefd om elkaar heen draaien via social media. We geven vijf IFFR-winterpakketten weg.

Avondje met Don Gordijnen dicht, deur op de knip en uren maken met Don Draper in Mad Men. Als je het ons vraagt een van de meest stijlvolle en gelaagde series ooit. Het was dus afkicken geblazen, toen de aftiteling van deel vier door beeld rolde en nieuwe afleveringen nog niet voor handen waren. Aan die leegte komt nu een eind. Mad Men seizoen 5 is uit op dvd en wij geven niet minder dan vijftien exemplaren weg van deze kloeke box.


Dubbel subliem Als onze filmkenner in zijn filmbesprekingen zowel The Dark Knight Rises als Detachment subliem noemt, stellen wij verder geen vragen. Wat goed is moet je delen. Daarom geven we beide topfilms vijf keer als pakket weg. Zo simpel kan het soms zijn.

De beste van Nederland
 De beste singer-songwriter van Nederland heet Douwe Bob Posthuma. Hij verdiende deze titel eerlijk door afgelopen zomer het gelijknamige televisieprogramma te winnen. Terecht, vinden wij, dus lees je verderop in dit magazine een interview met hem. Douwe Bob toert momenteel door Nederland en voor het optreden dat hij 5 januari geeft in Metropool te Hengelo verloten we 5 x 2 vrijkaarten.

onvergetelijk Zonder Buddy Holly geen Beatles of Stones en dus ook geen popmuziek zoals wij die vandaag de dag kennen. Buddy Holly verongelukte en werd niet ouder dan 22 jaar. Toch is hij niet vergeten, zo bewijst de theatervoorstelling die momenteel door het land toert. Tim Akkerman oogt en klinkt een avond lang als Buddy Holly. Voor de voorstellingen in Sittard, Leiden en Waalwijk geven we ieder 3 x 2 kaarten weg.



SLUIT NU JE Z

ORGVERZEKER

EN KRIJG €75

ING AF

,- TERUG!


82

arjen

Beeld Titia hahne

Arjen Lubach schrijft, speelt, zingt, rapt, denkt en deelt daarvan het nodige met ons.

CONGÉ Beste lezers, Deze pagina is gedurende zes jaar van mij geweest. Dat is zowel bijzonder als erg lang. Lang genoeg zelfs. Dat vind ik, dat vindt de redactie en dat vinden jullie misschien ook. Dit is dan ook mijn laatste column voor CJP magazine. Maak je geen zorgen, dit wordt geen verdrietig stukje over hoe met het verdwijnen van deze column ‘ook een beetje de democratie van Nederland verdwijnt.’ (Het feit dat ik weet waar deze popculturele verwijzing vandaan komt en jullie waarschijnlijk niet, zegt al iets over de noodzaak van mijn aftreden.) Ik heb de tientallen columns met genoegen geschreven en draag het met veel plezier over aan mijn opvolger. De eerste jaren schreef ik mijn stukken in briefvorm. Brieven aan mijn voormalige baas van het taxibedrijf waar ik had gewerkt, brieven aan mijn helden, brieven aan vrienden van vroeger, een brief aan Natalie Portman. Ik kreeg veel reacties, maar vrijwel nooit van degene aan wie ik de brief had geschreven. Ik moest eraan denken toen ik laatst las dat de componist Erik Satie erom bekend stond lange brieven aan zijn vrienden te schrijven, maar hun antwoorden niet eens open maakte. Daar is niets mis mee, want brieven schrijf je vooral voor jezelf. Slechts één van mijn brieven werd ooit door de redactie geweigerd, omdat het een poging was tot het vergelden van een persoonlijke vete. Ik merkte dat het schrijven van het stukje eigenlijk al zoveel voldoening gaf, dat het zelfs zonder plaatsing mijn woede suste. Kun je nagaan hoeveel geld ik heb uitgespaard aan therapie door alles aan jullie te sturen. Bedankt. Een andere brief leverde een komisch afzeikstukje op in studentenblad Propria Cures, maar met de schrijfster van dat artikel heb ik jaren later nog eens staan snavelen, dus dat lijkt me inmiddels vereffend. Weer een andere brief werd te ongeloofwaardig geacht, volgens sommigen. Zij dachten daardoor dat ik álles wat ik publiceerde in CJP Magazine verzon. Het tegenovergestelde is waar: alle onderwerpen en aangehaalde anekdotes kwamen uit mijn eigen leven. Niet dat het uitmaakt. Als je een boek schrijft en je moet jarenlang samenleven met de personages die je verzint, dan voelt het bij het voltooien van het boek alsof je afscheid neemt van huisgenoten met wie je jaren bent opgetrokken. Op het moment dat je de deur achter je dichttrekt denk je: dit is de laatste keer dat ik hier zal zijn, ik moet dit moment goed in me opnemen, de stap die ik nu zet markeert het leven van voor en na deze handeling. Maar in de praktijk vergeet je die laatste momenten. Wat overblijft is de chaotische collage van heel goede en heel slechte herinneringen aan een tijdperk. Vergeet daarom ook deze laatste brief, waarin ik jullie bedank voor het lezen en herinner je vooral de beste en slechtste flarden van de laatste zes jaar. Arjen Lubach


0800-1

004


IE N DE STUD SUKKE AA FOKKE &

ezen de ppelijk bew . encartoons ste student Nex t. sblad en NRC

TOL E & VAN

je moet e studie: tentijd. je studen een kun je dan n dat t zie En je zul komen. dsgenoten oppen, de war sch met een r doo deren ke. okke & Suk

LEIJNS REID, GE

de s je hebt en! t: studer , rkgroepen heerlijk! ken. boe nde ere st. gee pe

IJNSE REID, GELE

L & VAN TO

TUDIE A AN DE S

NGRAPPEN STUDENTE DE BESTE Uitgeverij

Catullus


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.