CJP Magazine Augustus/September 2012

16 aug - 16 okt 2012, NUMMER 4

Bracha van Doesburgh Fresku Otis Redding Havana Nico Dijkshoorn

colofon

CJP verheugt zich al op...

CJP Magazine 16 augustus – 16 oktober Jaargang 21, nummer 4 CJP Magazine is hét magazine over cultuur. Heb je opmerkingen over het blad of wil je ideeën voor onderwerpen of interviews aandragen? Mail dan naar redactie@cjp.nl.

Hoofdredacteur Arne van Terphoven

Hoofdredacteur René van der Meer

Eindredacteur Sara Madou

Design Maslow

Bladmanager Hester Leeflang

Robbert Blokland

Julia de Boer

Iris Goed

Titia Hahne

Hülya Kilicaslan

Arjen Lubach

Ilja Meefout

Govrien Oldenburger

Jannemieke Oostra

Norbert Pek

Ruud Pos

Boris Postma

Jeppe Schilder

Alwin Slomp

Steven Stoffers

Lisa Anne Stuyfzand

Milan Vermeulen

Anne Wagemaker

James Worthy

Roep alles wat je wil (en volg ons voor extra kortingen en acties) cjp.nl Facebook.com/CJPnl Twitter: @CJPnl Redactieadres CJP Magazine, Postbus 3572 1001 AJ Amsterdam Persberichten kunnen naar redactie@cjp.nl.

Hoofd media en marketing Suzan Damen Hoofdredactie Arne van Terphoven René van der Meer Coördinerend eindredacteur Sara Madou Design Maslow (hellow@maslow.nl) Coverfoto Julia de Boer Medewerkers aan dit nummer Robbert Blokland, Julia de Boer, Iris Goed, Titia Hahne, Hülya Kilicaslan, Arjen Lubach, Ilja Meefout, Britta Möller, Govrien Oldenburger, Jannemieke Oostra, Norbert Pek, Ruud Pos, Boris Postma, Jeppe Schilder, Alwin Slomp, Steven Stoffers, Lisa Anne Stuyfzand, Milan Vermeulen, Anne Wagemaker, James Worthy.

Bladmanager Hester Leeflang Uitgever CJP Drukwerk Grafius, Nieuw Vennep Distributie Sandd Met dank aan sponsor TakeCareNow! ISSN 1871-6652 Adverteren in CJP Magazine?

Bel voor informatie en tarieven met Apprentice Uitgevers: 020-8512647, y.devos@apprenticeuitgevers.nl Aanleveren advertentiemateriaal kirsten@cjp.nl Voor verdere vragen over CJP: cjp.nl facebook.com/CJPnl

Popperig Fanny van Poppel (1985) kreeg als klein meisje een camera in haar handen gedrukt en was gelijk verkocht. Haar grootste hobby is het fotograferen van mensen. Maar dan liever geen portretten of reportages, maar modeshoots. Met een team ervoor zorgen dat alles perfect op elkaar is afgestemd: van visagie via styling tot belichting. Een mooi moment, wanneer dat allemaal bij elkaar zorgt voor een geslaagde foto.

Haar stijl omschrijft Fanny zelf als contrastrijk, met foto’s die stoer en speels tegelijk zijn. Net als haar grote voorbeeld Tim Walker zou ze graag werken met een combinatie tussen geënsceneerde en geïmproviseerde beelden. Niet alles aan het toeval overlaten, maar ook niet vooraf ieder detail vastleggen, zoals bijvoorbeeld Erwin Olaf dat doet.

Momenteel is Fanny veel bezig met fashion shoots, onder andere voor webshop Dressesonly. Goede training voor haar ultieme doel: op locatie fotograferen voor modebladen als ELLE en Vogue.

‘Ik liep al tijden met het idee voor deze fotoshoot rond. Het moest een beetje edgy woorden. Niet zo braaf als de meeste zomerfoto’s in tijdschriften. Het doel was om het model er popperig en een tikkeltje nep uit te laten zien. Zoiets begint met goede visagie, zoals het opmaken van een glanzende huid die bijna van plastic lijkt. Het was verleidelijk om veel gebruik te maken van Photoshop, maar dat doe ik liever alleen om een foto te verbeteren en niet om hem substantieel te veranderen. Het moet wel míjn foto blijven. Ik kon trouwens een fijne deal sluiten met het model. Voor mijn portfolio had ik nog een goede fashionshoot nodig, terwijl zij in het hare graag wat extra kleurenfoto’s had. Dat kwam dus mooi uit.’ fannyvanpoppel.com

Twee kapiteins Arne en René doen niet moeilijk over een gedeeld hoofdredacteurschap. Ze Whatsappen over belangrijke zaken, waaronder het lyrische stuk over Otis Redding in onze Vroeger, toen…-rubriek.

René, hoe is de verhouding ‘zwarte’ muziek en ‘blanke’ muziek in jouw platenkast?

Wil je een eerlijk antwoord? Ik denk 1 op 30. En bij jou?

Godsamme, wat ben jij blank. Bij mij 2 op 30.

Haha. Jij wint. Laat eindredacteur Sara het niet horen. Zij zou waarschijnlijk met Otis Redding willen trouwen, als hij nog had geleefd. Ook al was hij dan ruim 70 geweest.

Ik hou ook van Otis. Maar ben wel een greatest hits-fan.

En het moet niet te lang duren, dan krijg ik zo’n Top 2000-gevoel.

Maar het is een held.

Ook mooi (en Top 2000): Curtis Mayfield en Isaac Hayes. Hoewel ik die laatste niet meer serieus kan nemen na South Park. Iets met chocolate salty balls, weet je nog?

Chocolate salty balls vind ik top, man!

Maar jij luistert na ja reis zeker vooral naar Cubaanse hits?

De Buena Vista Social Club nog een hand gegeven, daar in Havana?

Toevallig wel ja, Hun toetsenist speelde in een tent waar we toevallig binnenliepen.

Van Buena Vista word ik wel heel zenuwachtig.

Ik kom uit Hengelo en mijn heupen dus ook. Salsa kan ik maar beter vermijden. Zelfs op Cuba.

Begrijp ik. Ben je trouwens bekend met het begrip chocolate cowboy?

De naam van je nieuwe boyband?

Zo noemen zwarte countrysterren zichzelf. Want die bestaan dus ook. Ik noem een O.B. McClinton of Charley Pride.

Het wordt me nou toch een beetje te ingewikkeld. Ik hou het bij Otis.

Toch vind ik dat we ons moeten schamen voor onze blanke muzieksmaak.

Misschien de volgende keer een black music themanummer maken. Of is dat racistisch?

inhoud 3. Colofon 4. Fotocolumn 6. Voorwoord 8. Playlist 9. Service 10. In de wandelgangen 12. Paskrakers 16. Deals

20. Interview: Bracha van Doesburgh 26. Bios 28. Dvd

30. Vroeger, toen... : Otis Redding 32. James probeert het leuk te vinden: Kunsthal Rotterdam 36. Trend: lomografie 40. Masters of Art: opvallende eindscripties

46. Reisverhaal: Havana 54. Theater: Anniek Pheifer tipt 56. Expo 58. Zien‌ en gezien worden 62. Serious Talent: Proper Outfit

64. CJP presenteert: het nieuwe seizoen

met o.a. Janne Schra, Benja Bruijning, Nico Dijkshoorn en Ronald Giphart 70. Uitgaan: Burgerweeshuis, Deventer

72. Boeken: Fresku 74. Topkortingen 76. De Lijst: Raad de openingszin 78. Winnen 82. Column Arjen Lubach

cjp.nl Facebook.com/CJPnl Twitter: @CJPnl redactie@cjp.nl

8

playlist

De muziek die we hoorden of waar we aan dachten bij het maken van dit magazine.

Gunne Lomo

Waar anders dan in Berlijn zijn mensen zijn zo verliefd op de Lomo-camera dat ze er een minimaltechno plaat over maken? Er is ook een Georgisch folknummer met dezelfde titel: lomo blijkt daar ‘leeuw’ te betekenen.

Mikal Cronin Apathy

Mikal Cronin heeft totaal geen enkele link met welk artikel dan ook in dit CJP Magazine. Maar hij staat er lekker toch in.

Proper Outfit BFF

OMG Proper Outfit YATLOML, NEGL. WHYB? <3333 XX P&L CJP

Mastreechter Staar met Chantal Janzen Edelweiss

Afgelopen jaar was er één met bovengemiddeld veel musicals over oorlog, aldus de wetenschap.

Wij vragen ons af hoeveel oorlogen het had gescheeld als dit nummer niet gemaakt was.

Otis Redding (Sittin’ On) The Dock Of The Bay

De Bohemian Rhapsody van de Zwarte Lijst en bovendien elke lijst die onze eindredacteur zou opstellen. Iets met witte voetjes.

Pixies Fresku Lintworm Handen naast je lichaam, buig licht voorover en Where Is My Mind spring op en neer voor Fresku. Maar let op: met de Extra lijstraadsel: Weet jij bij welke openingszin in De Lijst dit nummer hoort?

George Baker Selection Little Green Bag Extra extra lijstraadsel: Weet jij bij welke openingszin in De Lijst dit nummer hoort?

Tag Team Whoomp (There It Is)

Regisseur Lodewijk Crijns is door Robert Vuijsje de mooie dikke bil gaan waarderen. Wij doen dat al sinds DC the Brain Supreme en Steve Roll’n de schuddende bil op de dansvloer introduceerden.

lintworm bedoelt hij die tussen z’n benen.

Wilco Black Moon

Speciaal voor Nico Dijkshoorn. Het liedje dat opent met zijn favoriete zin van 2011. Dat was vorig jaar inderdaad, maar het zegt wel iets.

Metallica King Nothing

Wie had ooit kunnen denken dat James Hetfield wel eens in het theater zit? Koning.

Pink Floyd Have A Cigar

When in Cuba, smoke (like) the Cubans.

service Frou Frou Let Go

Je zei Garden State, Arjen. Je zei het en nu mogen we ongestraft een nummer van de soundtrack in de playlist stoppen. Such Great Heights (toch stiekem weer even noemen) zat er al eens in, daarom kiezen we Let Go. Smelten.

Generals and Majors XTC

Dankzij Giph ontdekken we zowaar iets goeds uit de jaren tachtig. Daar willen we hem hierbij graag voor bedanken.

Aqua Barbie Girl

Fanny van Poppel kent deze universele waarheid: Life in plastic, it’s fantastic.

She & Him In the Sun

DE CJP-PAS

Hoe kom ik eraan?

Een CJP-pas kost € 15,-. Iedereen tot dertig jaar kan een CJP-pas kopen of cadeau krijgen.

Je kunt je pas aanvragen op cjp.nl. Ben je voltijd student, dan heb je recht op een CJP-pas met ISIC, voor wereldwijd voordeel. Ook deze kun je via cjp.nl bestellen, maar je kunt er ook voor terecht bij de winkels van JoHo en KILROY.

Pas kwijt?

Vraag via helpdesk@cjp.nl een duplicaat aan.

Een duplicaatpas kost € 5,-.

Verhuisd?

Je kunt via cjp.nl je adreswijziging doorgeven. Je moet dan even inloggen met je CJPpasnummer (dat staat op je pas), je oude en je nieuwe adres.

Wie zou het niet fijn vinden om samen met M. Ward op het podium te staan? Zooey Deschanel doet het al jaren.

Opzeggen?

Glenn Miller & His Orchestra In the Mood

vragen/info

Als je dit hoort, waan je je meteen in een film van Woody Allen, de dino-regisseur die je graag voorstelt aan muziek van honderd jaar geleden.

Audio Bullys Shot You Down (featuring Nancy Sinatra)

Voor je scriptie honderd keer de film Kill Bill bekijken. Briljant. Hadden wij dat maar bedacht.

9

Je kunt je CJP-lidmaatschap schriftelijk of per e-mail opzeggen.

Website: cjp.nl/vragen Email: informatie@cjp.nl

10

in de wandelgangen

Tekst Anne Wagemaker

beeld Pief Weyman

11

Clash tussen de Bijlmer en Oud-Zuid Er is nogal een verschil tussen in het chique Amsterdam Oud-Zuid geboren worden of in de multiculturele Bijlmer. Die twee werelden ontmoeten elkaar meestal alleen bij hoge uitzondering. In zijn boek Alleen Maar Nette Mensen (AMNM) bracht Robert Vuijsje in 2008 die twee sociale milieus bij elkaar. De joodse David (21) komt uit de elite van Oud-Zuid en is geobsedeerd door ghetto fabulous negerinnen met grote borsten en billen.

Hij komt in contact met de Surinaamse Rowanda uit de Bijlmer. AMNM was een bestseller zoals we ze zelden zien in Nederland en van dat soort bestellers worden films gemaakt. Geza Weisz en Imanuelle Grives spelen de hoofdrollen in de film, Lodewijk Crijns nam de regie voor zijn rekening en schreef ook het script.

Lodewijk: ‘Ik heb nog nooit met zoveel plezier een boek gelezen als AMNM. Een fantastisch verhaal met een erg aansprekend thema. Wanneer je merkt dat je een andere kant op gaat dan men in je omgeving verwacht, durf je dan uit je eigen omgeving te stappen? Voor je eigen fascinatie te kiezen, ook al maak je het dan voor jezelf erg moeilijk? Die innerlijke strijd fascineert me. AMNM is een hele grappige komedie geworden met veel beelden van mooie billen. Dankzij Robert waardeer ik nu ook nog eens de mooie dikke bil.’

Vanaf 11 oktober in de bioscoop. Check de Facebookpagina van Alleen Maar Nette Mensen voor meer info.

Met je CJP-pas krijg je € 2,- korting bij Pathé en tot € 2,- in andere bioscopen.

12

paskrakers

Beeld: Arthur de Smidt

Met je CJP-pas krijg je korting op alles wat cultuur is of er enigszins op lijkt. In de paskrakers lichten we er een aantal uit. Meer kortingen, tips en acties vind je op cjp.nl/kortingen.

Magneet Festival Kunstenaars, muzikanten en theatermakers opgelet; vanaf 24 augustus tot 16 september is Amsterdam Oost the place to be. Voor de tweede keer vindt daar namelijk het Magneet Festival plaats, dat afstamt van de befaamde Magneetbar op Lowlands. Met zoveel mogelijk creatieve geesten bij elkaar kunst, experimentele bouwwerken, muziek en theater creëren, dat is het uitgangspunt van het Magneet Festival. ‘No spectators, only participators’ is de bekende filosofie en dat betekent dat iedere bezoeker automatisch deelnemer wordt. Op de site kun jij je eigen idee pitchen of stemmen op een van de vele andere ideeën. Die met de meeste online

stemmen mogen hun gang gaan op het festival. De vier weekenden van Magneet Festival worden onderverdeeld in thema’s zoals Spoken Word, Theater, Smartlappen, Full Moon, Gay, Hard & Soul en Electric. Een bijzonder feestje dus!

Magneet Festival 24 augustus tot 16 september Oostpunt, Amsterdam Oost Prijs: € 10,- / Met CJP-pas: € 7,50 (kaartverkoop online en aan de deur) magneetfestival.nl/tickets

Beeld: Ben van Duin

Nederlands Theater Festival Ondanks alle bezuinigingen is er gelukkig nog steeds heel veel moois te zien in de Nederlandse theaters.

Een hoeveelheid die je niet makkelijk bij kunt houden.

Enter het Nederlands Theater Festival. Daar worden de allerbeste voorstellingen van het seizoen 2011/2012 nog een keertje gespeeld. Wij tippen bijvoorbeeld Husbands (Toneelgroep Amsterdam), BIMBO (Boogaerdt/VanderSchoot) en Dood Van Een Handelsreiziger (Ro Theater). Allemaal in Amsterdamse theaters, met het Leidseplein als stralend middelpunt. Een mooie tweede kans dus, om voor-

stellingen in te halen. Bovendien worden er, speciaal voor CJP’ers, workshops georganiseerd bij een aantal voorstellingen. Kijk voor meer informatie daarover op tf.nl/cjp.

Nederlands Theater Festival 30 augustus tot 9 september Amsterdam Prijs: wisselend / Met CJP-pas: tot € 4,- korting tf.nl

Hardliners

Hardliners, door White Rabbit Theater 18 september t/m 12 januari Landelijke tournee, zie whiterabbittheater.nl Prijs: wisselend / Met CJP-pas: € 2,50 korting Kaartverkoop aan de kassa’s en online

Beeld: sandernagel.nl

Monique van der Werff is een creatieve theatermaakster, die niet bang is voor een heftige confrontatie hier en daar. In Hardliners probeert ze te begrijpen hoe sommige mensen zo kunnen radicaliseren. Met name generatiegenoten: hoe kwamen Tanja Nijmeijer, Anders Breivik en Muriel Degauque ooit tot hun daden? Ook richt ze zich op haar medespelers op het podium: zijn zij bereid mee te gaan in deze zoektocht? Een explosieve voorstelling, die aan het denken zet en recht bij je binnen komt.

14

paskrakers

Nederlands Film Festival Driewerf hoera: het is weer tijd voor de spotlights op de Nederlandse filmwereld. In Utrecht kun je tijdens het NFF kijken naar speelfilms, docu’s, korte films en tv-drama. De openingsfilm van dit jaar is alvast bijzonder: Nono, Het Zigzag Kind. Deze jeugdfilm, gebaseerd op het boek van David Grossman, heeft een indrukwekkende cast (o.a. Fedja van Huêt en Isabella Rossellini) en gaat over een jongetje dat net iets te vaak in de problemen raakt (maar daardoor uiteraard wel heel veel meemaakt). Vierkante ogen? Relax dan op het Festivalpaviljoen op de Neude of bezoek de vele talkshows en seminars.

Daar zijn regelmatig bekende namen uit de filmwereld aanwezig, zoals ongetwijfeld ook Gast van het Jaar, Jeroen Willems (Komt een vrouw bij de dokter,

Cop vs Killer). Het hoogtepunt van het festival is natuurlijk de uitreiking van de Gouden Kalveren, op 5 oktober. Dat geeft je tijd genoeg om zoveel mogelijk films te zien, zodat je zelf kunt bepalen of je het eens bent met de jury.

Nederlands Film Festival 26 september t/m 5 oktober Verschillende locaties in Utrecht Prijs: € 9,- / Met CJP-pas € 2,50 korting op maandag t/m vrijdag tot 17:00 uur Prijs CJP Serveert: € 17,50 Meer info en kaartverkoop: filmfestival.nl/cjp

15

Popart in Europa

Beeld: Allen Jones – Neither Forget Your Legs

Als wij zeggen ‘popart’, heb je waarschijnlijk gelijk een beeld in je hoofd. De stripachtige kunstwerken van Roy Lichtenstein bijvoorbeeld. Of Andy Warhols zeefdrukken. Maar deze stroming, met zijn hoogtijdagen in de sixties, is méér dan dat. In Nijmegen kun je genieten van een expositie die focust op de Europese variant, waar je met de meer dan honderd werken een goed beeld van krijgt. Acht thema’s (zoals politiek, iconen en space age) leiden je door deze ook nu nog ontzettend aansprekende stijl.

Popart inspireerde vele artiesten (wij noemen een Lady Gaga) en disciplines, dus op de tentoonstelling kun je ook terecht voor film, muziek en design uit de sixties.

Popart in Europa Vanaf 8 september Museum Valkhof Nijmegen Prijs: € 12,- / Met CJP-pas: € 4,museumhetvalkhof.nl

Discovery Festival

Beeld: Julie Hrudrova

Anders dan anders, dat is het Discovery Festival zeker. Om te beginnen is het in drie steden tegelijk, op één dag. Bovendien hebben ze een wetenschappelijke insteek, met een fun twist. Denk Mythbusters, maar dan anders. Ooit bedacht door een groepje vrienden, is dit alweer de zevende editie van het steeds groter groeiende evenement. Van een experiment rond de perceptie van pijn via stomende cocktails tot baanbrekende experimenten; je ziet er allerlei originele dingen gebeuren. Gecombineerd met lekkere muziekjes en opvallende kunst een prima recept voor een avond flink doorhalen, zoals je hem nog niet eerder meemaakte.

Discovery Festival 28 september (alle steden dezelfde datum) Eindhoven (Klokgebouw), Rotterdam (Nieuwe Museumkwartier) en Amsterdam (NEMO) Prijs: wisselend / Met CJP-pas: tot € 2,50 korting Kaartverkoop via discoveryfestival.nl

16

cjp deals

De beste lifestyle-kortingen met je CJP-pas. cjp.nl/kortingen

Halve rugzak cadeau bij Front Runner Als het goed is, valt je oude rugzak min of meer uit elkaar na de zomer. Hij zit onder het festivalstof, de biervlekken en grasvegen van talloze picknicks in het park. Het eerste kampvuur verwoestte de waterdichte laag, meegebrachte satéprikkers en barbecuevorken lieten kleine gaatjes achter en uiteraard heeft de rits het begeven toen je je geliefde metgezel vol schepte met exotisch strandzand.

Je rugzak verdient kortom zijn rust; het is tijd voor een opvolger. Om het afscheid draaglijker te maken geeft Front Runner, naast de standaard 10% CJPkorting op alle andere artikelen, tot en met 15 oktober 50% korting op deze nieuwe vriend. Voor maar € 12,50 heeft hij je nog jaren lief. cjp.nl/frontrunner

nrc.next Nrc.next is de beste, creatiefste en modernste krant van Nederland. Zo, dat het maar even gezegd is. CJP’ers kunnen nu gebruik maken van een uniek aanbod: iedere werkdag nrc.next én op zaterdag een lekkere dikke weekendkrant voor slechts € 15,95 per maand. Dat is een dikke vette korting van 39%! Daarbij kun je nrc.next gratis lezen op je iPad, smartphone of computer én krijg je het boek Kunnen muggen dronken worden?. Plus: tot 1 oktober betaal je maar € 14,95 per maand.

Bestel je abonnement via cjp.nl/nrcnext

17

Lifestyle Accessorize

10% korting

America Today

10% korting (20% op 25-8)

Cool Cat

10% korting

Front Runner

10% korting (winkels en online)

SIX

10% korting

Skullcandy 15% korting

CJP Duo Dagkaart Daar heb je hem weer: de CJP Duo Dagkaart, het exclusieve treinkaartje waarmee je met z’n tweeën een dag lang spotgoedkoop door Nederland reist. Of je nu naar de beste musea van de hoofdstad wil of liever gaat shoppen in Groningen; voor € 25,- stap je samen met een reisgenoot in. Op maandag tot en met vrijdag vanaf 09:00 uur, op zaterdag en zondag de hele dag. De CJP Duo Dagkaart is van 31 augustus t/m 14 september te koop. Je kunt ermee reizen van 3 september t/m 31 oktober. cjp.nl/ns

Welikefashion.com

10% korting (winkel en online)

Wereldwinkels

10% korting

WAAR

10% korting

Lezen AKO

10% korting

De Slegte

10% korting

ISS Tijdschriften

tot 75% korting (via cjp.nl/iss)

nrc.next

Exclusief voor CJP’ers

nrc.next met 39% korting!

cjp.nl/nrcnext Reizen KILROY

€ 50,- korting bij besteding

vanaf € 500,-

CJP Duo Dagkaart

cjp.nl/ns

Stayokay cjp.nl/reizen Fun & sport Perry Sport

7,5% korting (winkels en online)

(15% van 30-8 t/m 13-9)

SnowWorld

€ 4,- korting

Fiets, scooter & auto CJP autoverhuur

t/m 15 sept. extra zomerdeals

cjp.nl/autoverhuur Centralbikes

5% online korting op

kwaliteitsfietsen

Accessorize

Verzekeringen Auto-, scooter-, reis-,

Marilyn Monroe, Madonna en Nicole Kidman zongen het al: Diamonds are a girl’s best friend.

Echte diamanten zijn misschien nog wat boven je budget, maar je kunt je natuurlijk wél behangen met de geweldige sieraden van Accessorize. Zeg nou zelf: oorbellen, ringen, armbanden, kettingen, shawls en tassen heb je als vrouw toch nooit genoeg? Bring on the bling! Het mooiste komt nog: in de winkels van Accessorize krijg je 10% CJP-korting. cjp.nl/accessorize

studenten- en ongevallenverzekering

via cjp.nl/verzekeringen

Zorgverzekering TakeCareNow! de voordelige zorgverzekering

(korting op je basis- en

aanvullende zorgverzekering)

Zie pagina 2

Kijk altijd even bij de kortinggever op cjp.nl/kortingen voor de actuele acties en natuurlijk de voorwaarden.

cjp deals

19

Perry sport Wij houden van korting, dat mag duidelijk zijn. Maar weet je waar we n贸g meer van houden? Dubbele korting! Dus dat hebben we geregeld. Bij Perry krijg je twee weken lang maar liefst 15% korting. Altijd geldig, ook op al lopende acties en aanbiedingen.

Dus wandel tussen 30 augustus en 13 september naar een Perry winkel en schaf die hoodie, sportschoenen of (festival)tent aan voor een prikkie. cjp.nl/perry

America Today Ook bij America Today krijg je nu dubbele korting.

Je ontvangt een hele zaterdag lang geen 10% maar 20% korting met je CJP-pas. Check de website om te zien waar je zaterdag 25 augustus terecht kunt voor een compleet nieuwe garderobe met korting. cjp.nl/americatoday

Verzekeren met cjp Inboedel, aansprakelijkheid, rechtsbijstand; het zijn moeilijke verzekeringstermen waar je misschien nog nooit van hebt gehoord. Maar als je gaat studeren en op kamers woont, krijg je er toch echt mee te maken.

Wat moet je bijvoorbeeld doen als je laptop wordt gestolen? Of wanneer je op de fiets een ongeluk krijgt?

Dan is het belangrijk om goed verzekerd te zijn en via CJP kan dat. Het Studentenpakket is het volledigste verzekeringspakket van Nederland 茅n gemiddeld 25% goedkoper. Do we need to say more? Kijk voor meer informatie en het berekenen van je premie op cjp.nl/verzekeringen.

20

Tekst Steven Stoffers

Beeld Julia de Boer

Bracha ruikt bloed Bracha van Doesburgh speelt een van de hoofdrollen in volgens velen Shakespeares topstuk, het bloederige King Lear. Wie haar alleen kent van Vet Hard, Moordwijven en Het Schnitzelparadijs zal zich misschien even achter de oren krabben. Maar Bracha begon ooit op het podium en is groot fan van Shakespeare. ‘Waarom zou je jonge mensen met een musical of een commerciële productie het theater in moeten trekken? Beter dan Shakespeare wordt het niet.’

Je personage in tv-serie S1NGLE heette Fatima Prins. Je man, Daan Schuurmans, speelde prins Bernhard in Bernhard, Schavuit van Oranje en je volledige naam is Bracha Semeijns de Vries van Doesburgh – Schuurmans. Het lijkt haast voorbestemd dat jij een prinses speelt…

‘Ik ben niet van adel hoor. Waar die dubbele naam vandaan komt, is nog altijd onduidelijk. Misschien maar beter ook: er gaat één verhaal dat we ooit uit de adelstand zijn gegooid omdat graaf van Egmond mevrouw Semeijns heeft verkracht. Gezellig hè?’

Heb je voor de karakterstudie van Regan nog wat aan die verhalen over mevrouw Semeijns gehad?

‘Ik heb qua research meer gekeken naar de relatie tussen zussen, zoals ik die zie bij vrienden en familie. Regan is de middelste zus en dat vormt haar leven voor een groot deel. Zij en de oudste, Goneril, zijn zo wraakzuchtig naar hun vader omdat de jongste,

Cordelia, altijd zijn lievelingetje was. De middelste moet zich altijd heel erg laten gelden. Zelf heb ik twee broers en een zus, maar die zijn een stuk ouder. Hoe cliché het ook klinkt: mijn ouders houden van ons allemaal evenveel. Toch voel je zelfs dan dat je pad al enigszins geëffend is. Mijn zus heeft de bekende zin ‘Oh, dat mocht ik vroeger nooit’ vaak gebruikt.’

‘Hang hem op, direct.’

Regan (derde bedrijf, scène zeven) Regan is een meedogenloos personage, in een soms gruwelijk verhaal. Als Cornwall, Goneril en zij het ene oog van de koningsgezinde Gloster hebben uitgelepeld, zegt ze doodleuk dat het andere nu ook moet.

‘Op de momenten dat zij denkt dat ze verraden worden, kent ze absoluut geen mededogen. Maar niemand is alleen maar gemeen. Dat maakt Regan een heel interessant personage om te spelen. Hoe gruwelijk iemand zich ook gedraagt, je gaat altijd op zoek naar het waarom achter bepaalde keuzes. Regan heeft verschrikkelijke kanten, maar ik begrijp wel dat het je heel erg tekent als je vader steeds zijn liefde voor een ander kind uitspreekt.

Ze gaat alleen een tikkeltje te ver.’

‘Hoe lelijk ook, de lelijkheid van de duivel is nooit zo monsterlijk als in een vrouw.’

Albany (Vierde bedrijf, scène 2) De vrouwen komen er sowieso niet echt lekker vanaf in King Lear…

‘Nou, nee. Cordelia is het meest sympathieke personage in het hele stuk, maar de oudste twee worden niet zo fijn afgeschilderd. Aan de andere kant laten ze zich ook niet zomaar wegzetten. Goneril en Regan zijn vooral heel opportunistisch, continu aan het strijden voor behoud van land en macht. Ze kiezen daar zelfs hun mannen op uit en gaan over lijken.

Het zijn heel sterke vrouwen, zeker voor de tijd waarin Shakespeare het stuk schreef (rond 1605, -red.). Vergeet niet dat alle vrouwenrollen toen nog door mannen werden gespeeld.’

Iedereen kent Shakespeares beroemde zin ‘To be or not to be’. Welke quote uit King Lear vind jij het mooist?

‘Wat Regan tegen haar oude vader zegt: ‘De natuur in u staat vlak aan de rand van wat haar grens is.’

Deze opmerking is niet aardig bedoeld, maar ik vind het een prachtige manier om te zeggen dat iemands einde nadert. Het is heel poëtisch, maar wel helder. Daarom ben ik zo’n fan van Shakespeare.

Je merkt aan zijn teksten dat hij zelf acteur is geweest. Alles wat hij schreef is na vierhonderd jaar nog steeds duidelijk over te brengen.’

King Lear is al zó vaak opgevoerd de afgelopen eeuwen, waarom moet dat nu nog nog een keer?

‘Afgezien van het feit dat het héél mooi materiaal is en we een geweldige cast hebben, komen de thema’s uit King Lear nog dagelijks voor in het echte leven.

Het materialisme versus de natuur, de misleiding, machtsstrijd en letterlijk de oorlog die gevoerd wordt. Dat zijn dingen die blijven. Het is niet dat je in de zaal zit en denkt: dat weten we nu wel. Als mensen na dit stuk naar buiten lopen, hebben ze iets om over na te denken. Hoe hebben we het toch zo ver kunnen laten komen? Hoe kunnen we dit elkaar aandoen? Waar gaat het nou écht om in het leven?’

Het vorige stuk waar je in speelde, Midzomernachtdroom, was ook van Shakespeare. Dat was bijna sciencefiction. Wordt King Lear ook zo gemoderniseerd?

‘We gaan niet terug naar de Middeleeuwen. Onze King Lear is een hedendaags stuk, maar we blijven dicht bij de originele tekst. Het is heel mooi vertaald: zonder de poëtische waarde te verliezen, maar wel zó dat iedereen het begrijpt. Absoluut niet stoffig.’

‘Zelfs de mooiste vrouw trekt gezichten in een spiegel.’

Het grote publiek kent jou van komische films als Vet Hard, Het Schnitzelparadijs, Moordwijven en de tv-serie S1NGLE. Heb je bewust voor zo’n serieuze rol in een gewichtig stuk gekozen?

‘Zo denk ik er zelf helemaal niet over na. Voor mijn gevoel heb ik de toneelschool gedaan, ging ik het theater in, deed ik daarna een tijdje film en televisie en sta ik nu weer op het toneel. Natuurlijk klopt het dat je door zo’n dingen bekender wordt, maar ik heb er nooit last van gehad. Mensen gaan heus geen rare dingen zeggen na afloop van een voorstelling. Alleen bij Closer las je wel eens dat er alleen maar televisie- en filmsterren op het podium stonden. Dat begreep ik niet echt, want iedereen had de toneelschool gedaan en een lange weg bewandeld. Maar goed, het lijkt mij alleen maar mooi als ik met die bekendheid meer mensen het theater in krijg.’

De nar (derde bedrijf, scène 2) Voordat je op je twintigste naar de toneelschool ging, had je er al een carrière als internationaal model opzitten. Vrij naar de nar van Shakespeare is dat ideaal als je actrice wilt worden.

‘Ik denk niet dat ik ooit een rol heb gekregen omdát ik model ben geweest. Dat voelt voor mij als een andere, lang geleden afgesloten carrière. Maar het heeft me ook niet tegengewerkt. Je uiterlijk is belangrijk in dit vak, het bepaalt voor een groot deel welke rollen je krijgt. Gelukkig word ik voor veel verschillende rollen gevraagd. Het aardige buurmeisje, maar ook de doorgesnoven junk.’

Als dat een doel is, zou je dan niet liever in een musical spelen of in een bewerking van een boek van Kluun bijvoorbeeld?

‘Nee. Voor een acteur is ‘t het fijnst als hij goed materiaal in handen heeft. Beter dan Shakespeare kán bijna niet. Dus waarom zou je jonge mensen dan met een musical of een commerciële productie het theater in moeten trekken? Ik verras ze liever met iets dat ze niet gewend zijn. Het is natuurlijk wel de bedoeling dat wij het zo spelen dat het begrijpelijk is. King Lear is een gelaagd stuk, we ontdekken elke dag weer nieuwe dingen, maar ik weet zeker dat dit heel veel mensen aanspreekt.’

Bracha van Doesburgh

25

‘Ik was verloofd met alletwee, nu zijn we alledrie getrouwd.’

Edmond (Laatste bedrijf, scène 3) Voor het eerst sinds Closer, waar jullie elkaar ontmoetten, speel je weer met Daan. Hoe is dat?

‘Heel fijn. Ja, écht! Ik kan me voorstellen dat het lastig is als je elke dag samenwerkt, maar nu is het alleen maar leuk dat we lekker na kunnen praten over het stuk. We hebben allebei een drukke periode achter de rug, dus zo’n gelijk ritme is wel even prettig. We fietsen met zijn tweeën naar de repetities en het heeft iets romantisch om weer samen op het toneel te staan. Al zijn de scènes waar we beiden in zitten op één hand te tellen.’

Hebben jullie getwijfeld om het te doen?

‘We hebben het er wel over gehad. Het was niet de eerste keer dat we samen zijn gevraagd voor een project, maar we gingen daar tot nu toe nooit op in.

Meestal vragen ze ons voor films en daar zijn we een beetje voorzichtig mee. Dat ligt dan puur aan de verhaallijn. Over King Lear hadden we allebei geen twijfels. Het zijn interessante rollen, Jaap Spijkers regisseert en ik wilde graag iets doen bij Het Toneel Speelt. Daan speelt vaker bij dit gezelschap en was al gecast voor King Lear. Voordat ze mij belden, hebben ze dus eerst heel netjes aan hem gevraagd of hij daar een probleem mee had.’

Gaan werk en privé niet door elkaar lopen, dat je Daan ineens Edmond noemt bijvoorbeeld?

‘Dat weten we gelukkig goed te scheiden. Soms moeten we wel tegen elkaar zeggen: oké, vanaf nu praten we niet meer over werk. We repeteren thuis ook nooit samen. Het is niet echt een regel, maar op de een of andere manier hebben we daar geen zin meer in als we thuiskomen. Ik vraag Daan hoogstens bij het leren van teksten of hij even wil doen alsof hij een tegenspeler is.’

Daan heeft in een interview met CJP ooit gezegd dat hij de bekendheid niet zo fijn vindt. Jij bent ook enigszins teruggetrokken. Je geeft weinig interviews, hebt geen Twitter of Facebook. Schermen jullie je bewust af voor de roem?

‘Roem kan leuk zijn. Maar we zoeken het vooral als duo niet op. Zodra een interview over mijn werk gaat vind ik het prima, maar ik probeer wel een

Het verhaal Koning Lear (Mark Rietman) verdeelt het koninkrijk onder zijn drie dochters, op voorwaarde dat zij publiekelijk hun liefde voor hem uitspreken. De oudste twee, Goneril (Marieke de Kleine) en Regan (Bracha van Doesburgh), prijzen hem de hemel in.

Maar lievelingsdochter Cordelia (Fockeline Ouwerkerk) weigert mee te doen aan de schijnvertoning. Haar eerlijkheid en wordt gestraft en ze wordt verbannen.

De macht wordt verdeeld tussen Goneril en haar man, de hertog van Albany (Tarikh Janssen), en Regan en haar man, Cornwall (Lykele Muus). Met de macht verdwijnt de liefde en het respect voor hun vader en schoonvader als sneeuw voor de zon. Ondertussen sleuren de nare plannen van Edmond (Daan Schuurmans), de bastaardzoon van de koningsgezinde hertog Gloster (Jules Croiset), het hele gezelschap een pikzwarte poel van verraad, bedrog, moord en oorlog in.

béétje een privéleven met Daan te hebben. Ik hoef niet alles met iedereen te delen. We zijn niet heel strikt vind ik, maar wel wat voorzichtiger. Naar grote premières gaan we wel, maar niet voor de lol. Je bent er dan voor de pers, het is gewoon werk. Ik ga liever ergens lekker eten met Daan.’

King Lear van Het Toneel Speelt gaat 23 augustus in première en tourt tot 10 november door heel Nederland. De CJP-korting verschilt per theater, check dus voor je gaat altijd even de site van desbetreffende theater. Tijden en tickets vind je op hettoneelspeelt.nl

26

Bios

To Rome With Love

Onze expert praat je even bij over de laatste stand van zaken in filmland.

De meest memorabele ontmoetingen heb je als filmjournalist met oudere regisseurs en acteurs.

Mensen met grijze haren en rimpels zijn namelijk doorgaans veel leuker om te spreken dan hun jonge vakgenoten.

Waar sterren in de twintig of dertig zichzelf nog moeten bewijzen en bang zijn met één verkeerde uitspraak een machtige studiobaas of producent tegen zich in het harnas te jagen, zijn zestigplussers vaak opvallend openhartig en nemen zij geen

enkel blad voor de mond. ‘Op mijn leeftijd verdwijnt je kortetermijngeheugen snel. Dus ik kon de diepere lagen van mijn personage weer helemaal opnieuw ontdekken’, aldus tweevoudig Oscarwinnaar Dustin Hoffman (74) vol zelfspot over de anderhalve zin die hij had ingesproken voor Kung Fu Panda 2.

Bovendien hebben de veteranen van het witte doek doorgaans ook meer te melden dan collega’s die voornamelijk op hun knappe koppie of juiste cupmaat zijn gecast. Grijze sterren hebben eigenlijk alles in hun carrière al eens mee gemaakt: ze heb-

Tekst Robbert Blokland

ben pieken en dalen gekend, flops en hits gemaakt, bezitten een kast vol prestigieuze prijzen. Noem een willekeurige naam uit de filmgeschiedenis en de kans is groot dat de krasse knar tegenover je ook nog eens met een fantastische anekdote op de proppen komt.

Zo’n hoge leeftijd betekent overigens niet dat de onzekerheid verdwijnt. Integendeel: fans van het eerste uur sterven langzaam uit en het jonge publiek heeft vaak weinig interesse in films van makers boven de pensioengerechtigde leeftijd. Bovendien bieden een prachtige staat van dienst en een imposant oeuvre tegenwoordig geen garantie meer voor succes. ‘Roem in de 21e eeuw stelt niets voor’, klaagde Clint Eastwood (82) ooit. ‘Je mag jezelf al beroemd noemen als je het nichtje bent van een hotelmagnaat. Vroeger waren mensen alleen maar bekend als ze echt iets gepresteerd hadden.’

Daarom breek ik hierbij een lans voor de bejaarde filmmaker. In het bijzonder voor twee intelligente, aardige, charmante mannen die al bijna een halve eeuw de prachtigste producties maken. De Britse regisseur Ken Loach (76) is nog niets van het vuur verloren in zijn filmstrijd tegen alle misstanden en onrecht in de wereld. Zijn vrolijke, warmbloedige tragikomedie The Angels’ Share (over vier jonge taakstraffers die de kans krijgen een zeldzaam duur vat whisky te stelen) oogstte op het Filmfestival van Cannes lachsalvo’s en applaus en nam zeer terecht de juryprijs mee naar huis.

Dezelfde tomeloze energie heeft de Amerikaanse alleskunner Woody Allen (ook 76), die de afgelopen halve eeuw tientallen films afleverde in een tempo dat geen enkel jong talent ooit zal evenaren. Zijn nieuwe romantische komedie To Rome With Love is een luchtig tussendoortje, waarin een flink aantal mensen worstelt met de liefde. Nog meer de moeite waard is het intieme Woody Allen: A Documentary, dat op hetzelfde moment in de bioscoop uitkomt.

Daarin wandel je, aan de hand van zijn acteurs en hemzelf, overzichtelijk door de Woody’s lange carrière.

Het is bijna onmogelijk om na het zien van de documentaire niet direct naar de dvdwinkel te rennen, om in noodtempo alle juweeltjes van de regisseur te halen.

‘Het wrede volksvermaak wordt integraal uitgezonden’

Woody Allen: A Documentary en To Rome With Love gaan eind augustus in première. Angels’ Share draait vanaf begin september.

27

BIOSCOOPTIPS Detachment

De discussies over het Nederlandse onderwijssysteem verbleken bij de ervaringen van docenten in Amerikaanse achterbuurten. Toch verliezen bevlogen idealisten als Henry Barthes (Adrian Brody) nooit de moed of hun engelengeduld in dit rauwe, confronterende drama van de regisseur van American History X.

Laurence Anyways

Wonderkind is misschien te veel eer. Het is wel een feit dat maar weinig mensen het de Canadese scenarist-regisseur Xavier Dolan nadoen om op zijn 23ste al drie veelgeprezen films te hebben gemaakt. Zijn nieuwste is het barokke (en met bijna drie uur wat te lange) drama Laurence Anyways, over een dertiger die een sekseverandering ondergaat.

Beasts of the Southern Wild

Beste speelfilmdebuut van het jaar, dat de harten steelt van iedereen die zich durft over te geven aan het fantasievolle, diep ontroerende familiedrama. De zesjarige Hushpuppy, opgegroeid in de arme bayou van Louisiana, wordt door de slechte gezondheid van haar vader gedwongen op zoek te gaan naar haar verdwenen moeder.

Met je CJP-pas krijg je € 2,korting bij Pathé en tot € 2,- korting bij andere bioscopen.

28

dvd

De mooiste en grappigste nieuwe films op een schijfje.

Ambitieuze Angelina Ambitie en lef kan Angelina Jolie niet worden ontzegd. Naast het opvoeden van zes kinderen en acteren in gemiddeld twee films per jaar is zij ook het gezicht van een flink aantal liefdadigheidsinstellingen en ambassadeur van de Verenigde Naties. Dat werk vormde de basis voor haar grimmige regiedebuut In The Land Of Blood And Honey. Waar collega’s als Tom Hanks en George Clooney hun eerste schreden op het regiepad klein hielden, pakt La Jolie het groots aan. In het overvolle epos toont ze de bizarre Balkanoorlog die Joegoslavië (en de rest van de wereld) tussen 1992 en 1995 in zijn ban hield. De film vertelt dit verhaal aan de hand van

de onwaarschijnlijke liefde tussen de Servische Danijel en de Bosnische moslima Ajla. Vóór de oorlog ontwikkelt zich een prille liefde tussen het tweetal.

Maar zodra nationalistische leiders de macht grijpen, komen de twee minnaars opeens lijnrecht tegenover elkaar te staan. Jolie toont de Bosnische oorlog in al zijn gruwelijke aspecten: moord, verkrachting, vernedering, genocide – niets blijft de kijker bespaard. Als manifest dat de wereld wakker wil schudden, werkt de film zonder enige twijfel. Maar puur als verteller bedient de regisseur zich nog te vaak van rare plottechnische kunstgrepen, zodat écht meeleven met de personages heel moeilijk blijft.

Tekst Robbert Blokland

29

Meedogenloze monsters De vraag wat er van de moderne mens resteert als je hem al zijn eigentijdse gemakken ontneemt, heeft al flink wat boeiende films opgeleverd. Vaak belanden verwende mannen door onvoorziene omstandigheden in de wildernis, waar ze al hun boerenverstand en inventiviteit moeten aanwenden om te overleven. Ook in The Grey gaat een team olieboorders tot het uiterste om in Alaska een troep wolven te weerstaan. Gelukkig hebben zij stoere survivalexpert Liam Neeson bij de hand, die de kibbelende mannen tot de orde roept en met hun neus op de feiten drukt. Ze zullen gezamenlijk moeten optrekken tegen de meedogenloze monsters, anders zien ze geen van allen ooit nog hun geliefden terug. Zolang de wolven in beeld zijn, weet regisseur Joe Carnahan (The A-Team) wel raad met The Grey, dat zich ontwikkelt als een soort Jaws op het land. De sfeervolle beelden van bebaarde mannen die tegen de roofdieren en de elementen strijden, missen hun effect niet. Naarmate het slot nadert,

worden de personages (of wie daar nog van over zijn) ook aanzienlijk interessanter en gelaagder dan ze aan het begin waren. Het duurt namelijk wel drie kwartier voor The Grey eindelijk op gang komt.

Vooral de (deels geïmproviseerde) twistgesprekken van de mannen vlak na hun crash halen nodeloos het tempo uit de film.

Met je CJP-pas maak je kans op een aantal van deze dvd’s. Ga naar pagina 78 voor de winactie.

Ook nu op dvd King of Devil’s Island

Waargebeurde Noorse One Flew Over The Cuckoo’s Nest-light over een heropvoedingseiland voor tienerjongens, begin twintigste eeuw. Sterke rol van Stellan Skarsgård (Pirates Of The Caribbean) als directeur van de inrichting, waar psychische en fysieke mishandeling dagelijks aan de orde was.

Won de publieksprijs op het Leids Film Festival.

On The Road

Langverwachte verfilming van het beroemde boek van Jack Kerouac, die na zijn reis door Amerika de vrijheidsdrang van de naoorlogse jonge generatie verwoordde. Veel seks en drugs bieden een beter inzicht in het leven, lijkt de moraal van deze onderhoudende maar vlakke roadmovie.

This Must Be The Place

Zeer smaakgevoelige (en daardoor fascinerende) tragikomedie. Een overacting Sean Penn gaat als Robert Smith-achtige rocker na de dood van zijn vader op zoek naar de nu hoogbejaarde kampbeul die hem in Auschwitz heeft vernederd. Kitsch?

Hartverscheurend? Oordeel zelf.

Footnote

De bitterzoete tragikomedie Footnote verhaalt over de rivaliteit tussen een vader en een zoon, beide gespecialiseerd in de Talmoed. Wat op papier saai klinkt, blijkt een cinematografisch juweeltje over opoffering, schuld, boete en generatiekloven, voorzien van een werkelijk wonderschone, ouderwets symfonische soundtrack.

30

Vroeger, toen je koe nog met korte oe schreef

CJP gaat voor jong, nieuw, fris en getalenteerd. Maar dat betekent niet dat we de oude(re) garde vergeten.

Otis Redding Ook afgelopen jaar stond hij weer op nummer 1 van De Zwarte Lijst, met Sittin’ on the dock of the bay.

Otis Redding, pionier van de soulmuziek, overleed 45 jaar geleden. Zijn muziek? Nog net zo relevant en mooi als toen. Misschien nog wel mooier.

Hij redde het net niet tot de 27 Club, maar dat Otis Redding (1941 – 1967) slechts 26 jaar werd mogen we met recht een enorme aderlating voor de muziekwereld noemen. Wij noemen een Hard to handle, I’ve been loving you too long en I’ve got dreams to remember, maar zo kan er nog wel een half magazine meer gevuld worden. Als songwriter en zanger was Otis duidelijk een genie: veel soulzangers lieten en laten zich inspireren door zijn manier van zingen. Sleutelwoorden daarbij zijn rauw en gepassioneerd; zijn songs knallen je lijf binnen als het ware. ‘Wanneer je niet van Otis houdt, heb je geen hart’, aldus de ware soulliefhebber.

Otis Ray groeide op in Madison, een dorpje in de zuidelijke staat Georgia. Daar begon hij zijn werkende leven in de band van Little Richard. Er zijn slechtere manieren om te starten, zullen we maar zeggen.

Uiteindelijk tekende Otis een contract bij de legendarische platenmaatschappij STAX, die na zijn dood beroofd werd van de populairste artiest uit hun stal. Otis was namelijk gelijk een succes.

De single These arms of mine knalde bijvoorbeeld alle hitlijsten in (en deed dat in de eighties op de soundtrack van Dirty Dancing nog eens dunnetjes -of eerder dik- over). Cashen was alleen nog niet zo gemakkelijk voor een African American artiest in de jaren vijftig en zestig: ze mochten alleen optreden in bepaalde ‘blacks only’ bars, dus de mogelijkheden om te toeren waren behoorlijk

beperkt. Toch ging het steeds beter met Otis en wist hij met zijn muziek, nogal ongebruikelijk voor de tijd, ook flink wat blanken te bereiken.

Zijn soul veroverde zelfs Europa, dat tot zijn komst nog amper bekend was met de muziekstijl der muziekstijlen.

Tot die fatale dag: 10 december 1967. Er was gewaarschuwd voor noodweer maar Otis, plichtsgetrouw als hij was, ging toch in zijn privévliegtuig op weg naar een optreden. Dat had hij beter niet kunnen doen: het vliegtuig kwam terecht in een onweersbui en verongelukte. Er was maar één overlevende: Ben Cauley van begeleidingsband The Bar-Kays. Otis kwam om het leven op dezelfde dag als zijn eigen grote voorbeeld, Sam Cooke, een aantal jaar daarvoor. Zijn begrafenis werd een grootse dienst: iedereen die ook maar íets betekende in de muziekbusiness was aanwezig.

Sittin’ on the dock of the bay kwam pas een maand na zijn dood uit. Het gigantische succes daarvan heeft Otis dus nooit meegemaakt. Sterker nog: het liedje heeft hij niet eens kunnen voltooien.

Het gefluit dat je hoort aan het eind is namelijk een noodgreep, omdat hij later nog wilde werken aan de tekst.

Maar ook nu nog, al die jaren later, leeft Otis voort. Met de geuzentitel King of Soul, prominent aanwezig in de Rock ’n Roll Hall of Fame. Als inspiratiebron voor artiesten als The Rolling Stones, The Beatles, Janis Joplin, Jay-Z en Kanye West.

Zelfs toen muziekprofessor Leo Blokhuis zijn zoontje als eerbetoon Otis noemde. Dus in de cd-speler of op Spotify met die muziek, je raam openmikken en genieten maar, met hart en soul.

Tekst Sara Madou

‘Wanneer je niet van Otis houdt, heb je geen hart’

Beeld ANP Photo

31

32

james probeert het leuk te vinden

Het nieuwe boek van James Worthy (Zwarte Sylvester) is net uit, maar gelukkig kon James tussen de bedrijven door weer iets cultureels voor ons uitproberen.

Kunsthal Rotterdam Ik heb voor deze rubriek vele plekken mogen bezoeken. Prikkelende plekken, saaie plekken, pretentieuze plekken, overgewaardeerde plekken en nu ook perfecte plekken. Om te zeggen dat ik verliefd ben geworden op Kunsthal Rotterdam gaat misschien wat ver, maar ik wil best bloemen en bonbons voor het door Rem Koolhaas ontworpen gebouw kopen.

Nimmer heb ik zo genoten van een cultureel verantwoord uitstapje, zelden ben ik zo onnavolgbaar geprikkeld en nog nooit was ik, ras-Amsterdammer, zo jaloers op Rotterdam. Normaliter toont een museum je alles in een notendop over een specifieke stroming of kunstenaar, maar de Kunsthal toont je alles in een ruimte waar vliegtuighangars onzeker en jaloers van worden. Kunst is een onmetelijk breed begrip en in de Kunsthal is gelukkig meer dan genoeg ruimte om het leeuwendeel daarvan te laten zien. Een museum valt vaak te vergelijken met een kinderboerderij. Al die bokjes en geitjes zijn hartstikke leuk natuurlijk, maar de Kunsthal is een complete dierentuin. Vandaar mijn verliefdheid; ik ben hoteldebotel op de ongekende diversiteit die de Kunsthal laat zien.

Zo begon ik bij de tentoonstelling over George Hendrik Breitner. Eerst een schilder, maar veertig jaar na zijn dood werden er meer dan 3000 negatieven van zâ&#x20AC;&#x2122;n fotoâ&#x20AC;&#x2122;s gevonden, waar de overzichtstentoonstelling om draait. Dankzij die vondst staat Breitner nu bekend als pionier van de straatfotografie. Veel van zijn kiekjes laten de dynamiek van de grote stad zien en dan vooral van Amsterdam eind negentiende eeuw: een stad in aanbouw.

Breitner had een voorliefde voor schepen, grachten, stegen, bouwputten, pakhuizen, paarden en soldaten, maar ook veel van zijn werk draait om passanten. Amsterdam was voor hem enkel het decor, hij wilde de levendigheid vastleggen. De mens.

Tekst james worthy

Beeld Ilja Meefout

33

Toen nog best een opgave, want het was verre van normaal om mensen op straat te fotograferen. Dus George positioneerde zichzelf op verdekte plekjes en sloeg dan toe op onbewaakte momenten. Hij was ook een van de eersten die echt speelde met de mogelijkheden van de fotografie. Zo fotografeerde hij opzettelijk met tegenlicht en onderbelichting stond voor hem niet gelijk aan een mislukte foto. Sommige foto’s ogen slordig, maar die man was gewoon aan het experimenteren en zijn tijd ver vooruit.

Na Breitner liep ik door naar de volgende fototentoonstelling: De Ogen Van De Oorlog van Martin Roemers. Een indringende serie foto’s waarin oorlogsblinden centraal staan. Direct als je de lange ruimte betreedt zie je tachtig ogen naar je kijken.

Je voelt ze branden. Ze kijken wel, maar ze zien je niet. Het zijn, zeker vergeleken met de rommelige Breitner, extreem stilistische foto’s. Haarscherp.

Rimpels, krullende snorharen van de oude vrouwen; je ziet alles en dan vooral het doorleefde. Dat je alles ziet maakt het nóg treuriger, omdat de geportretteerden zelf niets meer zien. ‘Na de oorlog trouwde ik. Ik zie mijn vrouw nog altijd voor me als het 18-jarige meisje van toen. Mijn zoon heb ik nooit gezien, maar in gedachten heb ik een beeld van hem. Van iedereen trouwens. Een vrouwenstem is altijd een mooi meisje. Ik vul het hele plaatje in.’ Het zijn de woorden van een man die blind werd door Duitse granaatscherven. Het laatste dat hij zag was dus een ontploffende granaat, dood en verderf. Hartverscheurend.

James probeert het leuk te vinden

35

‘EVEN VOEL IK ME PACMAN’

Plek vier is de tentoonstelling The Kids Are All Right.

Een kleurrijk orgasme van allerhande visuele pracht en praal van het in 1997 opgerichte MAMA: de Rotterdamse kunstinstelling die ruimte biedt aan beginnende kunstenaars. Een broedplaats. Een warm nest. Een springplank voor jonge mensen die richting de sterren willen vliegen. Het is vooral een erg geruststellende ruimte vol jong talent en al reeds gearriveerde helden als Miss Van en Shepard Fairey.

Ik kies voor het woord geruststellend, omdat The Kids Are All Right mij laat zien dat er zo ontzettend veel talent is. De kunst van vroeger is prachtig en de kunst van vandaag ook, maar hoe zit het met de kunst van morgen? Wie worden de idolen van onze kleinkinderen? Zit er kikkerdril in de sloten van kunstzinnig Nederland? Nou jongens, dat zit wel snor. Het zit zelfs Dalí-snor. Echt. The Kids Are All Right. Fucking right.

Een kort ritje met een lift brengt mij naar My Secret Garden van de Belgische kunstenaar Arne Quinze.

Het is een dromerige ruimte vol hout en spiegels.

Een doolhof. Eventjes voel ik me als Pacman. Maar Pacman heeft altijd haast, het werk van Quinze heeft juist iets rustgevends over zich. Hij is van mening dat iedereen een secret garden heeft. Een veilige plek, een baarmoeder, een tempel; een afgebakend paradijs waar we even stil kunnen staan.

Rust. Maar de spiegels zijn er niet voor niets. Veiligheid is leuk en aardig, maar kan ik mezelf nog wel aankijken in de spiegel? We kunnen ontsnappen aan de wereld, maar nooit aan onszelf. My Secret Garden is een imposant bouwwerk, een volwassen boomhut en alweer de derde intrigerende plek in de hemelse Kunsthal.

U leest het. James probeert het leuk te vinden kan beter James probeert niet alleen maar te slijmen, maar dat lukt voor geen ene meter heten. Ik wil in de Kunsthal wonen, voor altijd, met twaalf topless vrouwen die tosti’s maken en een miereneter als huisdier. In de Kunsthal kan alles. Weet je wat het is? De Kunsthal is een familiefoto van creativiteit. Breitner is de grootvader. Een grootvader met prachtige verhalen over vervlogen tijden. Zijn foto’s tonen dat steden niet veranderen, maar de inwoners wel. Roemers is de eerlijke vader. Een man die het leven niet mooier wil maken dan het is, een realist, die laat zien dat de harde waarheid ook onmetelijk schoon kan zijn. Quinze is een dromerige neef. Een boomhuttenbouwer in een wereld vol wolkenkrabbers. En al die jonge koppies op de familiefoto, dat zijn de kinderen. De rooskleurige toekomst.

Bedankt Kunsthal, voor het zijn van mijn geheime tuin. Tot snel.

Kunsthal, Rotterdam.

Toegang: € 11,- / Met CJP-pas: € 5,50

36

Lomografie

Niet nadenken, gewoon schieten!

Die impulsiviteit levert veel toffere foto’s op.’

Ver voordat hippe apps als Hipstamatic en Instagram populair werden met flexe fotofilters, was er de Lomo LC-A. Hoe een plastic, imperfect, niet-digitaal cameraatje een kunstzinnige hype aan het worden is.

De Lomo is vernoemd naar de Russische fabriek waar hij gemaakt werd, Leningradskoje Optiko Mechanitsjeskoje Objedinjenije. Wel zo slim dus, om dat af te korten. Het is een simpele, oldschool analoge kleinbeeldcamera waar nogal wat mis mee is.

Zo gaat het om een technisch onvast en eigenwijs ding: foto’s zijn verschoten, juist enorm hard, overof onderbelicht, vertekend, korrelig en/of onscherp.

De gebreken van dit plastic cameraatje zorgen voor bijzondere, onvoorziene effecten en dat is nou precies de bedoeling.

Lomografie is (anders dan fotografie in het algemeen tegenwoordig) wars van technische perfecties. Niet alleen is de camera an sich krakkemikkig, fotograferen met een Lomo is fotograferen met een losse, onomwonden nonchalance. Lomografen (of: Lomofielen) schieten eenvoudige kiekjes, het liefst vanuit de heup, zonder te weten wat ze precies voor de lens hebben. Vervolgens laten ze zich verrassen door de psychedelische effecten van de camera.

Zonder gepieker over dingen als belichting, compositie, sluitertijd of diafragma.

Magisch experiment

Want met al die technische termen en regels heeft Lomografie niets te maken. ‘Het gaat juist om de charme van de eenvoud’, aldus de Utrechtse Lomo-fanaat Alice Boothby (24). ‘Met mijn digitale camera schoot ik meestal net zolang totdat er een enigszins fatsoenlijke foto uit kwam. Met een Lomo maak je totaal andere keuzes: in het wilde weg schieten en dan maar zien wat ervan terecht komt.

Ook art-director Geert Eichhorn (26) uit Hilversum is om. Hij exposeerde met een serie Lomo-foto’s en werd vervolgens door FOAM gevraagd een masterclass Lomografie te geven: ‘De magie zit in het onverwachte. Lomo-fotografie gaat over experimenteren, lekker klooien met je cameraatje. Het motto is niet voor niets: ‘Niet nadenken, gewoon schieten’. Het leukste vind ik om, na een paar weken rond te hebben gelopen met wat fotorolletjes op zak, alles te laten ontwikkelen en dan met kloppend hart hopen dat er wat moois tussen zit.’

Sexy Sovjetspeeltje

1991. Twee Weense studenten reizen door Praag wanneer ze in een tweedehands camerawinkel een goedkope Lomo Kompakt Automat tegenkomen en er (zonder kunstzinnige doeleinden) hun vakantiefoto’s mee schieten. De resultaten zijn verbluffend: technisch inferieure foto’s, die tegelijkertijd een hele bijzondere uitstraling hebben. Het begin van een creatieve, experimentele vorm van analoge fotografie.

Eenmaal thuis wil half Wenen ook zo’n sexy Sovjetspeeltje en zijn de twee studenten voor al hun vrienden een Lomo-camera aan het regelen. Tegelijkertijd richten ze de Lomographic Society International (LSI) op, waarmee ze de wereld willen laten zien via Lomo-foto’s. In 1994 gaat Lomography het internet op (lomography.com) en worden de eerste Lomografische tentoonstellingen georganiseerd.

Twee jaar later besluiten de Russische makers de productie van de Lomo stop te zetten, ondanks de toenemende populariteit. De oprichters weten ze te overtuigen om de Lomo’s te blijven produceren.

Ze slepen er zelfs een wereldwijde distributiedeal uit, waardoor de Lomo nu overal te koop is.

De Tien Gouden Regels Omdat je nu vast zelf aan de slag wil: de Tien Gouden Regels, opgesteld door de Lomographic Society International.

1. Neem je Lomo overal mee naar toe. Veel foto’s

zijn nooit genomen omdat er geen camera in

de buurt was.

2. Gebruik hem overal en altijd, dag en nacht.

Want: elk moment is monumentaal.

3. Lomografie is geen stoorzender in je leven,

maar maakt er juist deel van uit.

4. Schiet vanuit de heup. Vergeet die viewfinder

gewoon.

5. Schiet je onderwerpen van dichtbij. Maak

contact, ben niet bang of verlegen.

6. Denk niet te veel na. Lomografie is vooral

niet ingewikkeld bedoeld.

7. Wees snel. Een moment duurt maar even,

alle secondes tellen, reageer direct.

8. Je hoeft van tevoren niet te weten wat je

vast legt. Dat is er juist vet aan.

9. En daarna ook niet. Probeer niets te analyse ren, laat de foto’s hun eigen verhaal vertellen.

10. Neem de regels niet al te serieus. Doe vooral wat je wil en negeer desnoods ge nadeloos alle bovenstaande regels.

37

Beeld: Alice Boothby

Tekst Hülya Kilicaslan

Beeld: H端lya Kilicaslan

38 Lomografie

39

Oldschool analoog Voor inspiratie kun je (met CJP-korting) naar de volgende tentoonstellingen: t/m 2 september: Anticorps - Antoine d’Agata (Den Haag: fotomuseumdenhaag.nl) Tentoonstelling van de internationaal vermaarde fotograaf Antoine d’Agata, bekend om zijn vage, zonder flits gefotografeerde, korrelige beelden. t/m 9 september: Paolo Pellegrin - Dies Irae (Groningen: noorderlicht.com) Retrospectief van de veelvuldig onderscheiden fotograaf Paolo Pellegrin, die fotojournalistieke tradities vertaalde naar een nieuwe, eigentijdse stijl. t/m 31 december: De donkere kamer (Rotterdam, nederlandsfotomuseum.nl) Eerste permanente tentoonstelling over de geschiedenis van de Nederlandse fotografie.

Inmiddels is er een enorme community ontstaan van mensen die helemaal weg zijn van Lomography. Alice is een van hen. ‘Niets is zo leuk als met klamme handen in de winkel te staan en zenuwachtig het mapje met ouderwets ontwikkelde foto’s open te scheuren. Ik heb daar zo vaak bijna in mijn broek staan pissen van het lachen. Of ik liep weer eens paars aan van schaamte. Dat bijzondere gevoel, daar kan geen digitaal apparaat tegenop.’

Geert: ‘Analoog is tof vanwege het avontuur: je experimenteert, speelt en kunt alleen het onverwachte verwachten. Natuurlijk zijn er tegenwoordig allerlei digitale trucs om dezelfde Lomo-analoge effecten te creëren, maar ik zie daar het nut niet van in. Je mist dan volledig de spanning en de verrassing van het resultaat, en dat is nou net de charme van het hele gebeuren.’

Met je CJP-pas maak je kans op een Lomo-camera.

Kijk op pagina 79. De Slegte geeft 10% CJP-korting op fotoboeken.

Beeld: Geert Eichhorn

expo’s

40

Masters of Art Waarom zou je je stukbijten op droge materie, wanneer je ook kunt afstuderen op een onderwerp dat wél geschikt is voor een kroeggesprek? Drie studenten over hun opvallende eindscriptie. ‘Om negen uur ‘s morgens zat ik vechtscènes te kijken.’

De wraak van Tarantino Naam: Suzanne Klatten (26) Studie: Westerse Literatuur en Cultuur Scriptie: ‘Van Samurai tot Shakespeare: Tradities van wraak in Quentin Tarantino’s Kill Bill’ ‘Verraad, liefde, dood, wraak; Shakespeare heeft over alle grote thema’s geschreven en op zo’n scherpe wijze dat ik daar erg van geniet. Dat mijn afstudeerscriptie over Shakespeare zou gaan, stond dus vast. Maar het bleek lastig om daar levendig onderzoek naar te doen. Een kort studieprogramma in Portugal bood uitkomst. Ik volgde daar een vak waarin Shakespeares Titus werd vergeleken met Kill Bill van Quentin Tarantino. Het idee om werk van Shakespeare naast dat van Tarantino te leggen, maakte me meteen enthousiast. Wie heeft er niet met open mond naar Pulp Fiction gekeken?

Het idee voor mijn onderzoek begon steeds meer vorm te krijgen. Aan de hand van het thema wraak wilde ik kijken in welke mate er overeenkomsten bestaan tussen Kill Bill en werk van Shakespeare.

Geen gekke gedachte, aangezien Tarantino ooit zelf heeft aangegeven dat hij in een vorig leven best Shakespeare had kunnen zijn. Een van mijn begeleiders moest wel wennen aan het idee. Hij houdt meer van Jane Austen. Niet echt het type voor de afgehakte ledematen die in Kill Bill door het beeld vliegen.

Door me te verdiepen in de culturele en historische achtergrond van wraak kon ik dit thema goed duiden.

Vervolgens bekeek ik vanuit verschillende kanten hoe wraak terugkomt bij Shakespeare en Tarantino.

Dat betekende veel lezen, maar ik zat ook regelmatig om negen uur ‘s morgens in de bibliotheek vechtscènes te kijken. Soms voelde ik me wel bezwaard. Het leek of ik voor mijn lol dit onderwerp

had gekozen, zodat ik lekker films kon kijken. Maar veel vaker genoot ik ervan om me zo te verdiepen in het onderwerp. Er vielen steeds meer dingen op.

De scène waarin hoofdrolspeelster Beatrix in Kill Bill een Samurai zwaard uitkiest, kreeg nog meer lading vanwege de boeken die ik over de Samurai cultuur had gelezen.

Uiteindelijk heb ik geconcludeerd dat er amper parallellen bestaan tussen Shakespeare en Tarantino. Best jammer, maar bij degelijk onderzoek is iedere uitkomst van belang. Ik kreeg een acht voor mijn scriptie. De liefde voor Tarantino is gebleven, zelfs nog sterker geworden. Ik verheug me al heel erg op zijn nieuwe film Django Unchained. Maar Kill Bill heb ik voorlopig wel vaak genoeg gezien.’

Django Unchained komt in februari uit in Nederland. Met je CJP-pas krijg je € 2,- korting bij Pathé en tot € 2,- bij andere bioscopen.

Drie Tarantino-feiten, met dank aan Suzanne: 1. In elke Tarantino-film zit een trunk shot, ge filmd vanuit de achterbak van een auto.

2. Tarantino houdt van voeten. In Kill Bill zie je O-Ren Ishii op blote voeten over een tafel rennen en Beatrix loopt op blote voeten als ze net uit haar coma ontwaakt is.

3. Bill komt, op zijn handen na, in de eerste Kill Bill geen moment in beeld.

Tekst RenĂŠ van der Meer

Beeld Ruud Pos

41

Masters of art

43

Die homo van South Park Naam: Jossi Levie (25) Studie: Communicatiewetenschap Scriptie: ‘Framing Big Gay Al: framing van homoacceptatie in South Park’ ‘Ik heb al acht jaar een vriendin dus het onderwerp van mijn scriptie heeft weinig te maken met mijn geaardheid. Des te meer met mijn liefde voor adult animation. Op mijn twaalfde kende ik elke aflevering van Beavis & Butt-head uit mijn hoofd, met dank aan mijn oom die alle video’s aan me had uitgeleend. Toen ik dertien was, mocht ik naar South Park the Movie. Sindsdien is die serie me blijven boeien. De dubbele laag en de kritiek op Amerika, zonder links of rechts te zijn, maken South Park ijzersterk. Het leek me dus een interessante serie om mijn scriptie over te schrijven. Een onderzoek over framing bracht me op het idee voor de invalshoek. Framing is een theorie die media-invloed verklaart, aan de hand van de nadruk die door specifieke woord- en beeldkeuze op een uiting wordt gelegd.

Bij het onderzoek dat ik vond, werd gekeken of een bepaalde video invloed had op je houding tegenover homoseksualiteit. Ik moest gelijk aan South Park denken. Daarin komt het thema homoseksualiteit regelmatig voor, vaak in de vorm van Big Gay Al; een enorm verwijfd en opgewekt karakter. Aan

de hand van twee afleveringen, een vragenlijst en een wetenschappelijke schaal waarmee je homotolerantie kunt meten, ben ik aan de slag gegaan. Één groep respondenten kreeg een aflevering met Big Al te zien, de andere groep kreeg een South Park zonder. De aflevering met Big Gay Al die ik wilde gebruiken was snel gevonden: eentje waarin hij een homoseksuele hond opvangt in een asiel voor homoseksuele dieren. Het vinden van een tweede filmpje was lastiger. Dat mocht op geen enkele manier raakvlakken hebben met homoseksualiteit. Talloze afleveringen heb ik daarop gescreend.

Deelnemers voor het onderzoek had ik sneller gevonden. Via een oproep op Twitter had ik er binnen een dag ruim 150 die ik online het onderzoek liet doen.

De conclusie? Kijken naar South Park heeft amper tot geen invloed op de manier waarop je tegen homoseksualiteit aankijkt. Dat verbaasde me niet, maar het is fijn dat ik het nu kan bewijzen.

Het is een opvallend onderzoek, maar ik heb er eigenlijk nooit rare opmerkingen over gekregen.

Niemand in mijn omgeving heeft bijvoorbeeld gevraagd of ik misschien iets moest vertellen. Maar ja, ik weet natuurlijk niet wat ze allemaal achter mijn rug over me hebben gezegd. Ik ben in ieder geval nog steeds samen met mijn vriendin.’

Drie South Park-feiten, met dank aan Jossi: 1. De allereerste aflevering van South Park werd gemaakt door middel van cutout animation.

Alle andere afleveringen zijn gemaakt met animatie software.

2. In South Park worden alleen Saddam Hussein en Mel Gibson met hun echte hoofd afgebeeld.

3. De beroemde componist Stephen Sondheim zou een brief hebben geschreven aan de makers van South Park, naar aanleiding van de film South Park: Bigger, Longer and Uncut. Daarin wordt medegedeeld dat Sond heim het de beste musical van de afgelopen vijftien jaar vond.

44

Masters of art

Drie musical-feiten, met dank aan Renate: 1. Wanneer er echte wapens in een musical worden gebruikt, wat regelmatig zo is, moeten die volgens de wet in een bewaakte opslag worden bewaard. Daar is altijd een speciale bewaker voor in dienst.

2. In het afgelopen theaterseizoen waren er in Nederland zes professionele musicals te zien waarin oorlog een rol speelt: Grand Hotel, Soldaat van Oranje, Wicked, Miss Saigon, Oorlogswinter en The Producers.

3. Voor de musical Soldaat van Oranje wordt iedere avond 300.000 liter water en 3250 m2

decoroppervlakte gebruikt.

Musicals en mitrailleurs Naam: Renate van Dijk (27) Studie: Theaterwetenschap Scriptie: ‘Ze doen ons eeuwig herinneren aan oorlog vol angsten en pijn: de representatie van oorlog in musicals’ ‘Laatst werd er gediscussieerd of je een musical over de holocaust zou mogen maken. Veel mensen vonden dat dit niet kon. Die hebben het niet begrepen, vind ik. Zij denken dat een musical niet meer is dan vrolijk dansen en zingen. Dat vooroordeel stoort me en van daaruit ben ik op het idee gekomen om onderzoek te doen naar referenties van oorlog in musicals, niet bepaald een luchtig thema. Daarmee wilde ik proberen te bewijzen dat musical zich prima zou kunnen lenen voor het vertolken van serieus drama. Sterker nog, dat dit al vaker het geval is.

Ik heb me geconcentreerd op Angelsaksische musicals die tussen 1940 en 1990 zijn gemaakt. Vervolgens ben ik gaan onderzoeken in welke van die meer dan 700 musicals het thema oorlog wordt gerepresenteerd. Soms had ik niet meer dan een synopsis, maar ik heb ook met zoektermen als war en soldier zitten spitten in libretto’s, de scripts van musicals. Het belangrijkste onderzoeksmateriaal bestond uit de video- en geluidsopnames die ik

verzamelde. Zo ontdekte ik dat er in de originele versie van de musical On the Town veel meer oorlogsdreiging zit dan in de latere verfilming. Ook in de Nederlandse versie van The Sound of Music komt de oorlog op verrassende wijze langs. Theaterregisseur Paul Eenens voegde daar een Nederlandse link met de Tweede Wereldoorlog aan toe door in het verhaal nadruk te leggen op verraders.

Van 56 musicals uit de periode tussen 1940-1950 heb ik kunnen aantonen dat het thema oorlog erin voorkomt. Gemiddeld één per jaar.

Vroeger was het mijn grote droom om zelf in een musical te spelen. Een goede musical raakt me en dat het allemaal voor je neus gebeurt, maakt het extra spannend. Ik heb er zelfs serieus werk van gemaakt. Zingen ging goed, ik heb op een conservatorium in Engeland gezeten. Voor dansen heb ik minder talent en dat is, zeker bij Nederlandse musicalopleidingen, een vereiste. Nu ben ik dramaturg, de rechterhand van de regisseur. Op die manier ben ik als theatermaker op een minstens zo leuke manier betrokken bij het mooiste theatergenre dat er volgens mij bestaat: musical.’

Met je CJP-pas krijg je 50% lastminute korting op musicals. Zie cjp.nl/musicals.

46

Tekst Arne van Terphoven

Beeld Jeppe Schilder

Niets is leuker dan af en toe in een vliegtuig stappen om een kijkje bij de (verre) buren te nemen. Vandaar dat je met je CJP-pas korting krijgt bij KILROY, de coolste reisorganisatie van het land. Maar liefst € 50,- korting bij een combinatieboeking vanaf € 500,-.

Stad in de zon en de schaduw De Cubaanse hoofdstad Havana zou de mooiste stad ter wereld kunnen zijn.

Maar dat is het niet. Het regime van Fidel en Raoul Castro staat als een van de laatste communistische bakens fier overeind. Daardoor is Cuba arm, onderdrukt en paranoia. Een schitterend eiland, maar dus wel met een zwart randje.

Die combinatie maakt het een ongelofelijk fascinerende plek.

In Havana voelt alles dubbel. Het is mooi, maar slecht onderhouden. Het is vrolijk, maar de bevolking wordt onderdrukt. De mensen zijn aardig, maar willen geld van je. De revolutie is met de beste bedoelingen bewerkstelligd, maar we weten inmiddels dat het communisme niet werkt.

Het bekende straatbeeld van Havana voelt overdonderend als je er zelf in staat.

Vaak lijkt het alsof, nee, hééft de tijd stilgestaan sinds 1959. Oude mannetjes met sigaren keuvelen wat op straat, salsamuziek waait uit bijna ieder raam en op de wegen rijdt de ene schitterende Amerikaanse klassieker na de andere. Nergens is reclame te zien. Reclame is voor kapitalisten. In plaats daarvan staren de beeltenissen van drie heren je aan: Fidel Castro, Che Guevara en Camilo Cienfuegos.

De helden van de revolutie.

48

miami

We besluiten één dag leuk mee te doen, zij het met gezonde weerstand, en bezoeken het Museum van de Revolutie. Havana valt bijna uit elkaar, maar de overheidgebouwen en dus ook dit museum zijn in perfecte staat. Binnen een bekend beeld met veel foto’s en rekwisieten van de strijd en indrukwekkende regeringskamers. Alle communistische landen zijn trots op hetzelfde: het afzetten van de heersende macht, de agrarische sector, gezondheidszorg en sport. Het is boeiend om te zien hoe krampachtig geprobeerd wordt om het nog wat te laten lijken, maar ergens ook wel grappig. Opmerkelijk: over het vertrek en sterven van Che (hij kreeg zijn bedenkingen bij het systeem, ging weer verder als revolutionair en werd in een poging Bolivia te bevrijden vermoord) wordt met geen woord gerept.

Nu we toch bezig zijn bezoeken we ook gelijk Plaza de la Revolucion. Eerlijk is eerlijk: nooit eerder zagen we zo’n lelijk plein. Een grote plak asfalt, wat regeringsgebouwen en een lomp, communistisch monument. In gedachten horen we Fidel zijn urenlange toespraken houden, voor een slaafs klappende menigte. Intimiderend zijn de uit staalconstructies opgebouwde portretten van Che en zijn handlanger Camilo wel, maar wie de grap van het communisme doorheeft wordt er een beetje misselijk van en wil hier zo snel mogelijk weg.

Havana met KILROY KILROY travels is hét reisbureau voor studenten die meer willen dan een simpel vliegticket naar een verre bestemming. Bij KILROY travels helpen ze je met het samenstellen van je complete (wereld) reis. Combineer je studententicket met bijvoorbeeld een vrijwilligerswerkproject in Thailand of de Inca Trail trekking in Peru. Op deze combinatiereizen (vanaf € 500,- per persoon) krijgen CJP’ers € 50,- korting. Zie: kilroyworld.nl/cjp

Heel anders is het huis van schrijver Ernest Hemingway, in de heuvels net buiten Havana. Hemingway woonde er eind jaren vijftig maar kwam er na een lange reis nooit meer terug, omdat hij zichzelf in 1961 door het hoofd schoot. Daardoor ligt het huis er nog precies zo bij als toen hij het achter liet. Een unieke plek, waar je niet maar binnen mag maar door de ramen prima zicht hebt op Hemingways platencollectie (veel jazz), boekenkast, garderobe en jachttrofeeën. Indrukwekkend is het rek vol tijdschriften. Vergeelde exemplaren van TIME en Newsweek staan er nog net zo bij als ze er vijftig jaar geleden door de auteur zijn neergezet. In de tuin een zwembad, waar actrice Ava Gardner naar het schijnt ooit naakt in gezwommen heeft. Volledig camp is de begraafplaats voor Hemingways hondjes: Black, Negrita, Linda en Neron.

Uitlaatklep Na het afvinken van de geijkte plekken willen we het Havana zien dat niet speciaal voor ons is aangeharkt. Waar treft men het echte leven? Juist, in sportstadions en donkere kroegen. Baseball is de nationale sport van Cuba en toevallig speelt het plaatselijke Industriales in de halve finale van de play-offs. Bij het enorme stadion worden we steeds een loket verder gestuurd, tot zes keer toe. Uiteindelijk mogen we een kaartje kopen voor

50

Havana

omgerekend € 1,- per stuk. Vervolgens worden we naar een speciaal vak geleid, dat als enige in het hele stadion afgescheiden is met een hek. Aha: men wil niet dat buitenlandse bezoekers tussen het volk te zitten. De heren van de revolutie zijn vast bang dat we de locals van het communisme af weten te kletsen.

Baseball is in Cuba een onwaarschijnlijk feest met als enige regel: maak zoveel mogelijk lawaai. Het is oorverdovend en gaat onafgebroken door. De sfeer is werkelijk fantastisch. Hier zien wij de grote uitlaatklep van een onderdrukt volk. Het enige moment van stilte is tijdens het volkslied, als iedereen gaat staan en strak voor zich uitkijkt, zonder mee te zingen. Symbolisch is dat vóór de wedstrijd keiharde, hippe dancehall wordt gedraaid, terwijl het volkslied kraakt, piept en klinkt als lang geleden vergane glorie. Industriales wint.

(I wanna take you to) a gaybar Het uitgaansleven in Havana is goed bedeeld, om de paar meter zie je restaurants, bars en clubs. In de toeristische tenten speelt een ongeïnspireerde salsaband, in de normale kroegen klinkt reggaeton. Mensen die uitgaan niet kunnen betalen, verzamelen zich aan de Malecon. Op de kilometers lange boulevard is het af en toe rennen voor het water dat tegen de onderliggende rotsen slaat. ’s Avonds staat de Malecon vol met mensen, voorzien van hun eigen drank en vaak gewapend met gitaar. Hier wordt geflirt, gekletst en gezongen in een heerlijk Caribisch sfeertje. Als wij na een lange nacht vol Cuba Libres besluiten dat er nog wel ééntje bij kan, belanden we in Cabaret Las Vegas.

Een heftige gay bar, waar op dat moment een travestietenplaybackshow aan de gang is. Het is een typische fifties nachtclub, met stoeltjes naast het podium waar de wonderlijkste acts elkaar opvolgen. Havana kent een bloeiende gay scene, die zich jarenlang achter gesloten deuren afspeelde maar nu steeds meer naar buiten treedt.

De travestieten voeren een fantastische show op, maar onze omgeving lijkt de twee aardappels uit Nederland interessanter te vinden. Fotograaf Jeppe kan nèt voorkomen dat hij de wc in wordt gesleurd. Als we duidelijk maken dat we zelf geen homo zijn, wordt binnen de kortste keren een meisje onze kant op geduwd. Met de opmerking dat we haar overal mogen aanraken. Right. Als we op een zeker moment zelf worden betast, zit er nog maar één ding op: rennen. Een stel vrolijke maar zeer opdringerige Cubaanse homo’s rent ons achterna,

dus we geven de portier vijf euro om ze niet naar buiten te laten. Dat was het verhaal van aardappel & aardappel in de Cubaanse gaybar.

Melk Tijdens onze tocht door de stad worden we regelmatig aangesproken, maar geen enkel kletspraatje is gratis. Na de bekende onderwerpen (Van Basten, Robben, Van Persie, koeien, kaas en kou) vraagt iedereen uiteindelijk om geld. Weiger je dat, dan willen ze dat je melk koopt voor hun kleine kinderen.

Dat klinkt als een sentimenteel verhaal, maar is eigenlijk heel slim. Melk is een van de weinige zaken die door de overheid aan het volk wordt geleverd.

Dat hebben ze genoeg in huis. Dus je koopt als toerist melk, die de Cubaan in kwestie terug brengt naar de winkel in ruil voor het geld dat jij ervoor betaalde.

Vrijwel iedere Cubaan ‘verdient’ zo’n twintig euro per maand, verstrekt door de regering. Lang niet genoeg om rond te komen en dus ontstaat er een complete schaduweconomie. Alles om maar iets bij te verdienen. Prostituees zijn bijvoorbeeld regelmatig afgestudeerde doktoren en leraren. Geld vragen bij toeristen is één van de manieren om aan wat extra’s te komen. Dit is met regelmaat storend, maar er zit meteen een engeltje op onze schouder: geef ze eens ongelijk.

Hoe zit het ook alweer?

Cuba was een swingend eiland in de Carribean, tot de door Amerika gesteunde dictator Batista aan de macht kwam.

Havana werd een hang out voor Amerikaanse rijken, al dan niet crimineel, maar buiten Havana was de armoede schrijnend. Toen de jonge jurist Fidel Castro de radicale Argentijnse arts Ernesto ‘Che’ Guevara ontmoette, besloten ze hun krachten te bundelen en Cuba te bevrijden. In 1959 werden ze als helden onthaald in Havana.

Naast ‘vrij’ maakte dat het land echter ook meteen communistisch, enemy of the state voor Amerika en geleid door twee piepjonge revolutionairen.

havana

We lopen in de zon over de Malecon en mijmeren wat over deze gekke stad als we worden aangesproken door Ferdi. Een jonge gast met een zachte stem en een lief, open gezicht. Enigszins gereserveerd door eerdere ervaringen willen we gauw doorlopen, maar toch raken we aan de praat. Ferdi heeft roots in Curaçao en weet het nodige van Nederland, plus een plek waar je goedkoop mojito’s kunt drinken. Natuurlijk weten wij wat dit betekent: wij gaan ook zijn mojito’s betalen. Maar door zijn charisma wagen we het er op en gaan mee. Ferdi leidt ons door straten van Centro Habana die niet in de reisgidsen staan. Het lijkt wel een spookstad, de vervallen huizen staan op instorten. Toch is er niet veel fantasie nodig om je in te denken hoe mooi deze straten zouden kúnnen zijn. We komen aan in een kale, lange ruimte met wat oude stoelen en een tv waar hard muziek uit schalt. Als de eerste mojito’s op tafel staan, steekt Ferdi van wal: hij is elektricien en heeft een dochter in Santiago (‘Zij is mijn leven’), die hij maar twee keer per jaar ziet. Met drie lotgenoten woont hij op een kamer van twintig vierkante meter. Naast de kamer delen ze met z’n vieren een telefoon. Iedere week wisselt deze door, maar de afspraak is: als er voor een ander gebeld wordt, moet je je best doen om die persoon snel te vinden.

Zo’n zestig procent van de Cubanen heeft een donkere huid. Zij hebben vaak geen werk of doen de rotklusjes. Elektricien behoort volgens Ferdi tot de rotklusjes. De hele dag kletsen we over het

53

‘out of the blue komen er twee agenten aan’ land, zijn leven en de realiteit in Havana. Hij brengt ons naar een kapper, neemt ons mee om bij andere mensen thuis te eten en hoeft daar geen geld voor.

Eindelijk hebben we écht contact met een local die rustig alles uitlegt en ons niet als een wandelende zak geld ziet.

We spreken af om ’s avonds te gaan stappen en ontmoeten Ferdi om 22:00 uur op een kruispunt, want in de buurt van hotels wil hij niet komen. Dan komen er out of the blue twee politieagenten aan.

De één gebaart ons door te lopen, de ander duwt Ferdi naar de overkant van de straat. Daar komt uit een steeg een politiewagen tevoorschijn. Ferdi wordt in de auto geduwd en verdwijnt.

Daar heb je je echte Havana.

Ferdi hebben we de rest van de trip niet meer gezien. Heeft er iemand verklapt dat hij contact had met buitenlanders? Iemand uit de bar of bij de kapper? We zullen het nooit weten.

Havana is een van de meest fascinerende bestemmingen waar CJP ooit was. Warm, vol muziek en lachende mensen. Maar wie twee keer kijkt ontdekt een donkere kant. Ook dat komt een reiziger af en toe tegen.

54

theater

Tekst iris goed

Voor welke voorstellingen nemen theatermensen zelf graag plaats op het pluche? Ieder magazine tipt een ander talentvol iemand uit het wereldje zijn/haar favorieten van dat moment.

Anniek Pheifer tipt Actrice Anniek Pheifer is vooral bekend van televisie en film, maar is ook een van de vaste actrices van het Nederlands Toneel. Komend theaterseizoen is ze te zien in Midzomernachtdroom en Drie Zusters.

Midzomernachtdroom Beeld: Michel Sluysmans

Het Nationale Toneel

Murder Ballads

‘Dit is een klassieker en volgens mij dé manier om kennis te maken met Shakespeare. Het gaat over de liefde in al haar aspecten en vormen. Daarnaast is het decor waanzinnig. Met het Nationale Toneel speelden we de voorstelling vorig jaar ook, toen had ik een andere rol. Nu speel ik de rol van Titania, dat maakt het voor mij weer een nieuwe uitdaging.’

Midzomernachtdroom speelt vanaf 23 augustus in verschillende theaters.

Regie: Michel Sluysman en Vincent van Warmerdam

Met je CJP-pas krijg je tot 50% korting in theaters.

Beeld: Carli Hermès

‘Je moet deze voorstelling alleen al zien vanwege de fantastische acteurs die er in spelen.

Lottie Hellingman, Peter Blok, Viktor Griffioen, Theo Sieben en Cato van Dijck: een mooie lijst.

Het is een muziektheatervoorstelling, dus muziek speelt een belangrijke rol in het verhaal. Bijna al mijn favorieten komen langs, van Johnny Cash tot Abba. Waar de voorstelling precies over gaat weet ik eigenlijk niet, ik heb hem nog niet gezien, maar door eerdere ervaringen met het duo Michel Sluysman en Vincent van Warmerdam ben ik ontzettend benieuwd. De vorige voorstelling die ik van hen zag, Pianomeer, vond ik echt te gek.’

Murder Ballads speelt vanaf 8 september in verschillende theaters.

expo

Still Lights, 2012 © Fabrica

56

Fotografie en design Foam, het bekende fotografiemuseum in Amsterdam, breidt haar imperium gestaag uit. Naast de regelmatig wisselende exposities hebben ze het wereldwijd verkrijgbare Foam Magazine en de Foam Talent Call, waarvoor jonge aanstormende fotografen bijna vechten om aan mee te mogen doen.

Sinds kort kun je met Foam For You gratis online fotografielessen volgen en er is vlakbij het museum &Foam, een speciale shop met ieder kwartaal een nieuw thema. Na fashion en music is het nu tijd voor het thema design. Nederland heeft al een aardige reputatie opgebouwd op dat gebied. Dutch Design is duidelijk herkenbaar als minimalistisch, experimenteel, innovatief, onconventioneel en vaak in het bezit van een vleugje humor. Niet alleen het werk van ontwerpers, maar ook van een groot aantal Ne-

derlandse fotografen kenmerkt zich hierdoor. Dagelijkse gebruiksvoorwerpen worden in stillevens bijvoorbeeld zo gerangschikt of gemanipuleerd dat ze een sterk grafisch en tweedimensionaal karakter krijgen. Bekijk (of koop) in &Foam de (vintage) fotografieboeken, limited edition prints, magazines, posters, kaarten en de expositie, in samenwerking met Fabrica (bekend van Benetton) en Premsela.

Foam &Design T/m 21 oktober 2012 &Foam, Vijzelstraat 78, Amsterdam foam.org/andfoam Toegang &Foam: gratis Toegang Foam (Keizersgracht 609, Amsterdam): € 8,50,- / Met CJP-pas € 4,-

Tekst Jannemieke Oostra

57

De verbouwing van het Stedelijk Museum Amsterdam ging niet zonder slag of stoot. Het is nu eindelijk tijd voor de opening van ‘de badkuip’, zoals de nieuwbouw in de volksmond genoemd wordt. Over het ontwerp verschillen de meningen, maar kenmerkend Dutch Design is het zeker; onconventioneel en met humor. In het opvallende gebouw is de nieuwe entree slim verwerkt en vind je een restaurant, winkel en bibliotheek, naast veel plek voor tijdelijke tentoonstellingen. Het oude gebouw staat er ook nog: daar zijn de permanente collecties moderne kunst en design te zien. Om de opening van het new & improved Stedelijk te vieren, is er in de nieuwbouw vanaf september de tentoonstelling Beyond Imagination te zien. Deze expositie bevat in opdracht van het Stedelijk gemaakte nieuwe projecten en kunstwerken door twintig kunstenaars, zowel van Nederlandse als buitenlandse afkomst, maar allemaal in Nederland werkzaam.

Beeld: John Lewis Marshall

De badkuip eindelijk open

Beyond Imagination Stedelijk Museum Amsterdam 23 september tot 11 november 2012 stedelijk.nl Toegang: € 15,- / Met CJP-pas: € 7,50

Het Centraal Museum in Utrecht neemt stelling in deze roerige tijden. Ze willen kunst meer vrijheid geven en een vrijplaats zijn, die bescherming biedt tegen populistische politiek ‘die alleen gevestigde grote namen erkent en hedendaagse kunst ridiculiseert’.

Voor de expositie Ontplofte Blik vroeg het museum vijf kunstenaars om met elkaar een tentoonstelling en nieuw werk te maken, zodat bezoekers zouden zien wat anders denken teweeg kan brengen. De opzet van de tentoonstelling werd aan de kunstenaars en hun creatieve proces overgelaten. Maar dat was wellicht niet gebeurd als ze hadden geweten dat er fikkie in het museum gestookt zou worden en de hete wax van het plafond ging druppelen.

Het is meteen duidelijk dat deze tentoonstelling niet het resultaat is van een rechtlijnige visie, maar echt een ‘ontplofte blik’; gefragmenteerd en multidimensionaal. De vijf kunstenaars zetten verschillende vormen in, waaronder sculptuur en

Performance Joris van de Moortel: Wax on

Ontplofte blik

geluidskunst, en werken allemaal vanuit hun eigen fascinaties. In het lint van werken dat door de tentoonstellingszalen slingert, zijn telkens wisselende verwantschappen en contrasten te ontdekken.

Ontplofte blik Centraal Museum Utrecht T/m 28 oktober 2012 centraalmuseum.nl Toegang: € 9,- / Met CJP-pas € 4,-

58

ZIEN...

Topstyliste Lisa Anne Stuyfzand trekt het land in om te zien hoe iedereen erbij loopt.

En waar geeft je CJP-pas korting op de inhoud van je kledingkast?

DENIM VEILING / ROEST AMSTERDAM

Mode en goede doelen worden steeds vaker makkers. Bewustwording hoort bij deze tijd en de modemerken kunnen er niet meer omheen: het is belangrijk om aan de aardbol te denken. Vintage, handgemaakt, ambachtelijk, uniek, recycled, duurzaam, groen, 100% organisch. Een modern label moet tegenwoordig aan nog meer regels voldoen dan een stukje vlees, wil het in de smaak vallen bij de shopper van nu. Een merk dat al jaren bekend staat als eerlijk is Kuyichi. Maar ook zij zetten nu nog een stapje verder in de goede richting met de 100% handmade en gerecyclede Salvage collectie. Die bestaat uit stukken van eerdere collecties, hergebruikt en herontworpen tot unieke one of a kind collector’s items en werden geveild tijdens de sale bij Café Roest. Hiermee steunt het denim-merk de organisatie Ubuntu, die op hun beurt weer straatkinderen ondersteunen. De bezoekers bracht het een heerlijke avond aan het nepstrand in Amsterdam-Oost met natuurlijk niets anders dan biologische hapjes en drankjes.

LISA ZAG…

Liefhebbers van denim en modebloggers. Allen op zoek naar unique pieces met een overtuigend verhaal en wat goede foto’s voor op internet, dat allemaal in hun favoriete spijkerbroek. Strak of als spijkerpak en alle wassingen en stijlen gemixt. Dat is het leuke aan denim; het is en blijft voor iedereen en elk moment.

Maar hoe dragen we hem nu? Ik zeg: een opgerold pijpje en low-top schoentje. Al kun je juist aan denim goed je eigen draai geven.

STYLING & Tekst Lisa Anne Stuyfzand

Beeld Boris Postma

59

Huib (28), werkt als e-commerce analist bij vimodos.nl ‘Ik draag vaak spijkerbroeken. Het liefst combineer ik deze met een simpel shirt.

Verstand van denimtrends heb ik niet.’

Laura van Till (20), student en blogger ‘We Are MIXT Bloggers’ ‘Denim is altijd fijn om op terug te vallen als je even niet weet wat je aan moet. Dus voor mij geen kledingkast zonder denim.’

David (28), student master Screenwriting, London Film School ‘Naast mijn meerdere broeken van het dit model is mijn indigo raw denim nu favoriet.’

Rory Peezy (27), fashionblogger ‘Ik heb twee spijkerbroeken en draag altijd dezelfde. Deze is van A.P.C. Ik heb er ook één van Levi’s gekregen. Die is nieuwer.’

...en gezien worden

61

Naast alle culturele kortingen die je met je CJP-pas krijgt, geven we ook veel voordeel op het gebied van fashion. Onze styliste Lisa Anne laat zien hoe je er (met vette korting) geweldig uit kunt zien.

Kleding Model Sanja: 10% korting met CJP-pas Mouwloos spijkerjack, Supertrash via Welikefashion.com € 124,95 > € 112,45 Jersey top, Modström via Welikefashion.com € 34,95 > € 31,45 Skinny spijkerbroek, Cheap Monday via Welikefashion.com € 49,95 > € 44,95 Armband van gekleurde kettinkjes, Six € 4,95 > € 4,45 Zilveren kettinkje met bedeltjes, Six € 16,95 > € 15,25 Sneakers, New Balance via Front Runner € 79,95 > € 71,95 Oorbel, ring en bril, tweedehands (via Wini vintage)

Accessoires tot 10% korting met CJP-pas Rugzak, The North Face via Perry Sport € 74,99 > € 67,50 Runnermodel, Nike via Perry Sport € 79,99 > € 71,99 Leren schoudertas, Friis Company via Welikefashion.com € 64,95 > € 58,45 Geprinte sjaal, Accessorize € 27,90 > € 25,10 Lage vetergymp, Converse via America Today, € 59,95 > € 53,95 Oorhangers, Club Manhattan via Welikefashion.com € 17,95 > € 13,45 Voor alle lifestyle-kortingen en de voorwaarden, check cjp.nl/kortingen

62

Tekst RENĂ&#x2030; VAN DER MEER

Beeld ALWIN SLOMP

BIO Proper Outfit is terug. Na een legendarisch optreden in 2010 op Zwarte Cross laat de band uit de Achterhoek van zich horen met BFF, een pakkende song waarvan nu ook een clip is gemaakt. Pop, rock of electro?

Proper Outfit denkt niet in hokjes, maar steekt de energie liever in het blijvend aanscherpen van hun geluid en performance.

3FM SERIOUS TALENT

63

CJP Magazine gelooft in nieuw talent. Van de bands en artiesten die 3FM Serious Talent bestempelt als veelbelovend, zetten wij er eentje extra in de spotlights.

Perfectionisme uit de Achterhoek v.l.n.r.

Tom Kamperman (24)- drums Nick Volwater (21) – bas Rick Wiegerinck (24) - gitaar/achtergrondzang Debby Eijsink (23) - zang/piano Chantal Garstenveld (21) - DJ/synthesizers/achtergrondzang In 2010 openden jullie het hoofdpodium van Zwarte Cross. Daarna bleef het twee jaar stil rondom Proper Outfit. Wat ging er mis?

Rick: ‘Niks. Kort na Zwarte Cross hebben we producer Holger Schwedt ontmoet. Samen met hem zochten we naar ons ultieme geluid. Dat heeft best lang geduurd, maar we willen dat het perfect is.’

Chantal: ‘Ik zou het omschrijven als electro, in de mix met pop en rock. Vooral dat stukje electro onderscheidt ons van andere bands.’

Als jullie toch gevraagd wordt op welke band Proper Outfit een beetje lijkt. Wie noemen jullie dan?

Debby: ‘Wat een rotvraag.’

Tom: ‘We spelen in onze set een nummer van Jefferson Airplane, maar dan wel op onze manier.’

Chantal: ‘Soms worden we vergeleken met The Asteroids Galaxy Tour.’

Debby: ‘En met ABBA. Want: drie heren en twee dames, waarvan er een donker en een blond.’

Rick: ‘Geen belediging, hoor. ABBA was zeer vernieuwend. Dat willen wij ook zijn, in alles wat we doen. Van een livestream tijdens optredens tot de meubels die we op het podium zetten.’

Meubels?

Chantal: ‘Wiegerinck Metaal heeft voor ons een meubel ontworpen waarop mijn synths en djspullen staan. In een van onze nummers speelt Debby piano en daarvoor hebben ze ook zoiets gemaakt.’

Debby: ‘Het past bij onze looks en het totaalplaatje.’

Rick: ‘We willen dat de mensen iets hebben om naar te kijken. Natuurlijk draait alles om de muziek, maar daaromheen brengen we graag iets extra’s.’

Debby: ‘Dat vinden we zelf ook tof bij artiesten.

Van het bombastische van Guns n’ Roses tot de mimiek van Kate Bush; dat staat als een huis en inspireert ons.’

Chantal, jij bent nieuw in Proper Outfit. Wat trof je aan toen je inhaakte?

Chantal: ‘Een groep mensen die heel goed wist wat ze wilden. Dat was direct duidelijk.’

Debby: ‘Ik schaam me een beetje als ik terugdenk aan onze kennismaking met Chantal. We hadden het namelijk wel heel strak georganiseerd. Ze kreeg een lijstje met punten die we met haar wilden bespreken. Echt als bij een sollicitatiegesprek.

Achteraf best achterlijk, maar goed, we wilden precies weten met wie we in zee gingen. Er stonden al studiotijd en optredens gepland.’

Jullie hebben meegedaan aan het televisieprogramma Next Hair Guru. Een wijs besluit?

Rick: ‘Ja, want daar hebben we Eduard Meijerink van Salon VIP ontmoet. Inmiddels is hij onze hairstylist.

Hij denkt met ons mee. We zien hem gemiddeld een keer per week. Niet per se om te knippen en te kleuren, maar om alles er perfect uit te laten zien.

Wij vinden dat belangrijk.’

Chantal: ‘Voor ons dames erg fijn. Mijn vriendinnen vinden het te gek als ik over Eduard vertel.’

Nick: ‘Ik heb het er niet over met mijn vrienden.’

Rick: ‘Het is geen issue nee.’

Tom: ‘Behalve toen ik onlangs niet herkend werd door bekenden, omdat ze me nog nooit met lang haar hadden gezien.’

properoutfit.nl Naast Serious Talent er sinds kort Serious Tracks; 2 cd’s met 36 topnummers voor een fantastische zomer. Wij geven 10 exemplaren weg en stoppen daar of een single of een shirt van Proper Outfit bij. Winnen? Zie pagina 79.

CJP presenteert: het nieuwe seizoen Het festivalseizoen loopt op z’n einde, maar je kunt je vermoeide lijf laten ontspannen op het rode pluche. Nu het theaterseizoen van 2012-2013 begint, vroegen wij vier optredende artiesten naar hun nieuwe voorstelling. ‘Deze show gaat niet over kostuums of maskers.’

Tekst Norbert Pek, Arne van Terphoven

Beeld Milan Vermeulen

65

Janne Schra (Room Eleven, Schradinova) zingt en speelt in De Nieuwe... Janne Schra.

Janne: ‘Ik treed voor het eerst op onder mijn eigen naam. Een bewuste keuze, dit is persoonlijker. Het zorgt ook voor minder verwarring. Ik werd toch steeds als Janne Schra aangekondigd. De bezetting is nu ook anders. Ik speel onder andere met het Red Limo String Quartet, dat net zo goed Argentijnse tango als moderne stukken speelt. Zonder bladmuziek, hè.’

‘Vorig jaar stond ik met singer-songwriter M. Ward op het podium. Dat was een eyeopener. Ik had vooral clubshows met Schradinova gedaan, maar hier was ik pas echt in mijn element. Het is zo fijn als mensen stil naar je zitten te luisteren. Mijn stem moest het helemaal dragen en werd niet door de muziek overstemd. In een ver verleden heb ik in een rockband gezeten, maar dat was echt niets voor mij. Daar is m’n stem te subtiel voor, te zacht.

De nieuwe nummers die ik bij deze show ga spelen zijn niet radicaal anders, maar klinken alsof de arrangementen om mijn stem heen zijn gevouwen. Er komen ook oude nummers voorbij. Die hebben we opnieuw onder de loep genomen.’

‘Optreden onder je eigen naam maakt me kwetsbaar. Bij Universal dachten ze in 2006 dat ze me als solo-artiest zouden tekenen. Ik riep: we zijn Room Eleven en we zijn een band. Ik was er nog lang niet klaar voor. Een band is dan een handig scherm om je achter te verschuilen. Dat heb ik nu niet meer nodig. Deze show gaat niet om jurken of maskers, het decor is ook sober. Van deze voorstelling moet je met je ogen dicht kunnen genieten.’

Speellijst: janne.tv CJP-korting verschilt per theater

66

CJP presenteert: het nieuwe seizoen

67

Benja Bruijning speelt Charlie Babbit in Rain Man van De Utrechtse Spelen.

Benja: ‘Ik had de film nog nooit gezien. Toen ik hoorde dat ik Charlie Babbit mocht spelen, heb ik dat bewust niet alsnog gedaan. Anders was ik op het toneel misschien toch bezig met hoe Tom Cruise het ooit deed, of ik nou niet of juist wel hetzelfde wilde doen. Die ruis wilde ik er niet bij hebben, het was voor mij belangrijk dat ik de rol helemaal vrij kon ontwikkelen. Daarom was het wel een beetje typisch dat het NRC me een volmaakte Tom Cruiseimitatie vond. Geen idee of dat complimenteus was bedoeld.’

‘Op het podium staat een enorm projectiescherm met daarop de gedachten van Charlies autistische broer Raymond. Hij ziet op het vliegveld bijvoorbeeld vliegtuigen ontploffen of in een koffiekopje verdwijnen, allemaal dingen die er niet in het echt zijn maar wel in zijn hoofd. Tijdens de voorstelling komen steeds meer meubels op het podium te staan. Dat is een vertaling van het ziektebeeld van Raymond. Ik denk dat het publiek dat wel oppikt ja.

Daar valt wel chocola van te maken.’

‘Charlie Babbit is een egocentrische jongeman.

Hij heeft een mooie vriendin, veel geld en is knap.

Als hem wordt gevraagd onbaatzuchtig te zijn, valt het rauw op zijn dak. Voor mij is het de sport om ervoor te zorgden dat het publiek toch waardering voor hem heeft, dat ze lachen als hij een grove grap maakt. Het is leuk om een onsympathiek personage te spelen. Hij heeft een scherp randje en maakt iets waanzinnigs mee. Ik wens het ieder personage toe om een autistische broer te hebben.’

Speellijst: deutrechtsespelen.nl CJP-korting verschilt per theater

68

CJP presenteert: het nieuwe seizoen

69

Nico Dijkshoorn, Ronald Giphart & The Hank Five spelen Matennaaiers Giphart: ‘Het wordt een vooruitstrevende show met oude en nieuwe verhalen, liedjes en publieksparticipatie. Vroeger kwamen auteurs naar de bibliotheek, sloegen stilletjes hun bundel open en begonnen daar gewichtig uit voor te lezen. Toen kwamen de performances; Johnny van Doorn, Jules Deelder. Daarop volgden de theatermakers, Campert en Mulder bijvoorbeeld, maar het bleven altijd auteurs. Dit is de eerste voorstelling waar het voorlezen en de muziek echt met elkaar verweven zijn. Ik ga zelf ook zingen.’

Dijkshoorn: ‘Ronald kwam een keer bij ons langs in de oefenruimte. De volgende dag belde hij op. Dat we het allemaal anders gingen doen: alleen maar muziek! Zo’n oefenruimte heeft dat effect op je.

Met een auto vol instrumenten bij een hok in de polder aankomen, verandert volwassen mannen in jongetjes.’

Giphart: ‘Daarom doen we dit ook. Je verdient er niets mee, maar het is de oude jongensdroom van samen in de auto op weg naar een optreden. Mijn ultieme droom is dat ik op de dag van de première opeens gitaar kan spelen.’

Dijkshoorn: ‘Ik heb een, al zeg ik het zelf, fantastische Bløf-achtige song. Er gaan papieren de zaal in en daar moeten mensen zo modern mogelijke, vervelende woorden opzetten. Sapcentrifuge, dat soort dingen. Ik ga al die woorden improviseren tot een lied. Het wordt een mix van mosselen, zee en gebruiksvoorwerpen.’

Giphart: ‘We zullen iedere dag vroeg arriveren in de stad waar we die avond optreden. Daar lopen we dan de hele dag rond, om foto’s te maken en verhalen te verzinnen. Het publiek moet weten dat bepaalde teksten soms maar een uur eerder gemaakt zijn. Daarnaast ruimen we natuurlijk ook een plek in voor de liefde. Nico doet een fantastische, gladde R&B song. Met vocoder.’

Dijkshoorn: ‘Dat nummer gaat dan weer over Ronald.’

Speellijst: ronaldgiphart.nl / nicodijkshoorn.com CJP-korting verschilt per theater

70

uitgaan

Borrelnoot in deventer

Ooit woonden er nonnen. Toen wezen. Die werden opgevolgd door bejaarden. Zij maakten plaats voor krakers. Tegenwoordig woont er geen enkele groepering meer in het Burgerweeshuis, maar dansen ze om elkaar heen. Borrelnoot, zo heet de nieuwe hiphop electroavond van Deventer.

Locatie Naar binnen lopen bij het Burgerweeshuis voelt bijna plechtig. Het pand werd in 1307 gebouwd en nog steeds kom je via een poort de pittoreske binnenplaats op. Bij de ingang van het poppodium is het meteen gedaan met de statigheid. ‘Je weet wat de regels zijn’, zegt de portier tegen een jongen. ‘Aangeschoten kom je er niet in.’ Ook binnen is het cachet ver te zoeken. De zolder is bijna studentikoos met z’n bevlekte muren en scheef opgeprikte posters. Maar zo hoort het ook wel weer in een poptempel.

Muziek Het is de debuutavond van Borrelnoot, waar hip-

hop, bass, beats en electro samenkomen in korte showcases van artiesten uit de hiphopscene.

Wantigga & Vieze Vedi trappen af maar het publiek blijft nog even tegen de muren geplakt. Het jonge Flow & Co krijgt de zaal beter mee, maar het gros van de bezoekers komt voor Fresku en is bereid de lintworm voor hem te dansen. ‘Doe de lintworm, doe de lintworm’, roept Fresku, terwijl hij zich uitschudt als een labrador die uit het water stapt.

Sfeer Het publiek is een eclectische mix van pubers, hiphoppers en lokalen. Die laatsten zijn soms gebrandmerkt met een tatoeage van Deventer in de nek. Maar als er een gemeenschappelijke deler genoemd moet worden in deze diversiteit, dan zou quasi-nonchalant de lading misschien dekken.

Doorgevoerd in dansstijl, kleding, een manke tred en veel oogleden die op half zeven hangen. Alleen op het damestoilet lopen de gemoederen even hoog op als blijkt dat Erwin van het pannenkoekhuis er ook is.

Tekst Govrien Oldenburger

Beeld Milan Vermeulen

71

Second opinion Merzziño (28, heeft een online magazine): ‘Ik werd uitgenodigd om een blog over deze avond te schrijven. Mijn eerste indruk is gruwelijk. Ze durven hier te draaien wat er in het westen wordt gedraaid. Vrolijke hiphop van Snelle Jelle, maar ook vuige dingen. Daardoor houdt iedereen elkaar scherp. Ze programmeren toffe dingen.

Deventer is het Detroit van Nederland.’

Wichet (25, manager van hiphopcrew FATA): ‘Dit is hiphop, maar geen standaard hiphop. Veel elektronische dingen en ze nemen zichzelf niet te serieus. Er is een jong en fris publiek, terwijl op feestjes in het Burgerweeshuis normaal gesproken wat oudere mensen komen. De sfeer is gemoedelijk. Anders dan in de binnenstad. Daar kunt je ’s nachts standaard een patatje kopen terwijl je een vechtpartij bekijkt.’

Rachel (25, kapster): ‘Het is altijd leuk om uit te gaan in het Burgerweeshuis. Ik hou van hiphop die net iets anders gemixt is, met electro dus. Het publiek is gezellig en openminded. Er zijn veel verschillende mensen en ik eet de lekkerste hamburger van Deventer. Ik was hem half kreunend aan het opeten maar toen werd ik weggeroepen voor dit gesprek. Nu ga ik weer verder kreunen.’

Borrelnoot Burgerweeshuis, Bagijnenstraat 9, Deventer Entree: € 8,- / Met CJP-pas € 6,burgerweeshuis.nl

72

boeken

Tekst steven stoffers

Beeld Julia de Boer

Ieder nummer mag iemand waarvan wij vinden dat hij/zij het verdient € 100,- stukslaan in boekenwinkel De Slegte. Daar krijg jij met je CJP-pas sowieso 10% korting. Check cjp.nl/deslegte voor de voorwaarden.

fresku Fresku (25) is een vreemde eend in de hiphopbijt. Op zijn goed ontvangen tweede album, Maskerade, geen stoere taal over money en bitches.

Fresku is eerder pijnlijk eerlijk over zijn twijfels en de liefde. De beats, gemaakt door z’n broer, klinken zó donker dat we ons afvragen of het nog wel goed gaat met de Eindhovenaar. Hij heeft in ieder geval wel een cadeautje verdiend.

Manga Step By Step en Manga Characters ‘Ik ben geen lezer. Begrijp me niet verkeerd: ik hou van lezen, maar een boek maakt teveel bij me los.

Ik denk zo erg na over wat ik lees, dat ik meteen wil gaan schrijven. Er ligt dus een stapel halfgelezen boeken thuis te wachten tot ik ze weer eens oppak. Daarom is mijn boekenkeuze nu een beetje egoïstisch, ik wil iets dat ik kan gebruiken. Het lijkt me geweldig om ooit mijn eigen artwork te kunnen maken. Ik teken veel, maar ben helemaal niet technisch. Bij portretten gaan schaduwen en verhoudingen bijvoorbeeld vaak mis. Mangatekeningen maak ik nooit, maar ik denk dat deze boeken me wel kunnen helpen om mijn stijl te verbeteren.’

Wonderlijke Wezens – Meg Menseneter en Lucy Loch Ness ‘Dit is goed voor mijn dochter Alisha van twee.

Wonderlijke wezens bestaan uiteraard niet, dus dit prikkelt de fantasie meer dan een boek over bijvoorbeeld katten of honden. Ik vind het belachelijk dat ons onderwijs nog steeds gericht is op de werkindustrie. Kinderen krijgen veel te weinig ruimte voor hun eigen creativiteit. Op een gegeven moment mag je niet meer knutselen en moet je alleen nog maar rekenen. Deze kies ik dus voor mijn dochter, maar ook een beetje voor mezelf. Ik loop al een hele tijd rond met een typetje in mijn hoofd dat verhalen vertelt over dit soort wezens. Die verhalen wil ik dan zelf schrijven en voorlezen aan kinderen uit een boek met zo’n mooie oude kaft.’

Liedjes van vroeger – Raphaël Winkel ‘Dit is ook belangrijk voor kinderen. Staat Moriaantje er in? Ja! Vet hè? Toen was het niet fout bedoeld na-

tuurlijk, maar nu kan het echt niet meer: ‘Moriaantje zo zwart als roet…’ Mijn moeder zong dit soort liedjes vroeger voor me, serieus. Ik weet de melodie niet meer helemaal, misschien maakt het nog wat muziek bij me los. Plus: op die oude liedjes zitten geen rechten meer, dus je kunt het legaal jatten.’

ToyGiants – Daniel en Geo Fuchs ‘Ik heb best een grote collectie action figures, van Spawn enzo. Dat vind ik gewoon cool en ik haal er inspiratie uit voor mijn tekenwerk. Ik kijk ook veel naar Luis Royo. Hij tekent vooral fantasiedingen en wellustige seksslavinnen. Star Wars vind ik ook vet, maar dat spaar ik niet. Daar zijn zóveel spullen van, dat zou mijn financiële ondergang worden.

Ik wil dan namelijk ook echt alles hebben dat er te vinden is. Maar wie weet, als ik ooit miljonair ben.’

Diner voor twee-boek ‘Ik kan koken, maar houd me altijd vast aan de drie succesvolle recepten die ik heb. Als ik tegen mijn verloofde zeg dat ik ga koken, weet zij al dat het couscous wordt. Het lijkt me leuk om haar een keer te verrassen. Dit is lekker makkelijk, ik begin gewoon bij pagina één.’

Snoeks kalender 2001 ‘2001 was een mooi jaar. Vanaf het moment dat ik het kon, hield ik niet meer op met schrijven. Eerst verhalen over draken, ridders en trollen, later ‘zingteksten’.

Maar toen Dr. Dre op mijn veertiende Chronic 2001 dropte, besloot ik te gaan rappen. Ik vond dat zo stoer en wist gelijk: dit wil ik doen met mijn leven.’

topkortingen

75

Alle voorwaarden en aanvullende informatie voor culturele en lifestyle-kortingen staan op cjp.nl/kortingen.

€ 2,50

50%

50%

€ 2,-

40%

50%

10%

39%

Tot

CJP-korting

CJP-korting m.u.v. vrijen zaterdagavond

CJP-korting

Last minute CJP-korting cjp.nl/musicals

Last minute CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting bij een abonnement op nrc.next

€ 5,50

CJP-korting

nrc.next

€ 50,-

Tot

25%

tot 25% CJP-korting op verschillende verzekeringen

10%

10%

7,5%

€ 71,-

10%

10%

10%

10%

15%

CJP-korting vanaf € 500,-

CJP-korting

korting op een CJP Duo Dagkaart (nu maar € 25,-)

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting

CJP-korting ook op acties en aanbiedingen

CJP-korting

CJP-korting bij Skullcandy

76

Beeld maslow

De lijst

Raad de openingszin van legendarische boeken, films en songs. De oplossingen vind je op cjp.nl.

4

‘Ik was zevenendertig en zat vast in mijn stoel in een Boeing 747.’

4

‘In 1972 a crack commando unit was sent to prison by a military court, for a crime they did not commit.’

4

4

‘LAAT ALLE HOOP VAREN BIJ HET BINNENGAAN HIER staat in bloedrode letters op de zijgevel van de Chemical Bank vlak op de hoek van Eleventh en First en zo groot dat het te zien is vanaf de achterbank van de taxi die schokkend voortbeweegt in het verkeer dat van Wall Street komt en net als Timothy Price de woorden in de gaten krijgt komt een bus tot stilstand en belemmert de reclame voor Les Miserables op de zijkant ervan zijn uitzicht, maar Price, die bij Pierce & Pierce werkt en zesentwintig is, lijkt het niet te kunnen schelen omdat hij tegen de chauffeur zegt dat hij hem vijf dollar zal geven als hij de radio hard zet, ‘Be My Baby’ op WYNN, en de chauffeur, zwart, geen Amerikaan, doet het.’

‘Precies om middernacht zorgde ik voor kortsluiting.’

4

‘Can I kick it?’

4

‘Ik schreef eens: als ik een homo was, zou ik jou in mijn bed willen.’

4

‘We were somewhere around Barstow on the edge of the desert when the drugs began to take hold.’

4

Vele mensen schijnen Kees Bakels niet eens te hebben gekend, en dat is eigenlijk niet goed te begrijpen.

4

‘There was me, that is Alex, and my three droogs, that is Pete, Georgie, and Dim, and we sat in the Korova Milkbar trying to make up our rassoodocks what to do with the evening.’

4

‘As far back as I can remember, I always wanted to be a gangster.’

4

‘People are always asking me if I know Tyler Durden.’

4

‘If you like to gamble, I tell you I’m your man.’

4

‘Come up to meet you, tell you I’m sorry; you don’t know how lovely you are.’

4

Here you are, sir. Main Level D.

4

‘Let me tell you what ‘Like A Virgin’ is about.’

4

‘... en dit,’ zei dr. Simiak, ‘is dan de materietransmitter.’

4

‘Load up on guns and bring your friends.’

4

‘Het is een warm voorjaar, in de klas bidden ze voor me omdat ik al meer dan tweehonderd dagen van de wereld ben.’

4

‘I came into this world as a reject.’

4

‘Je schuimt de straten af en volgt het dievenspoor.’

4

‘Ik kan nergens heen, maar in het zuiden wacht een vrouw nog steeds op mij alleen.’

4

‘Dagenlang zwierf hij rond op zijn vlot, zonder drinken.’

78

winnen

Kans maken op een van deze prijzen? Ga naar cjp.nl/winnen en vul het formulier bij de prijs van je keuze in.

Popart Bij de paskrakers op pagina 15 kon je al lezen dat Nijmegen vanaf 8 september het centrum van de popart is. Met meer dan honderd werken geeft de tentoonstelling Popart in Europa je een zeer uitgebreid overzicht van deze invloedrijke kunststroming.

Naast de korting op de expo hebben we vrijkaarten en catalogussen van Popart in Europa geregeld.

2 x 2 kaarten en 2 catalogussen Popart in Europa

Überman en übervrouw Na Taken weten de meeste mensen wel dat ze niet moeten fucken met überman Liam Neeson.

Misschien was het diervriendelijk geweest als iemand dat in The Grey ook had verteld aan de roedel wolven die hem probeert op te vreten. The Land Of Blood And Honey is het grimmige Bosnië-drama en regiedebuut van übervrouw Angelina Jolie. We zijn er nog niet over uit of we haar nu liever voor of achter de camera hebben. Wat we wel zeker weten is dat we zowel Jolie als Liam liever thuis op de bank, vanaf een veilige afstand, bekijken.

10x dvd-pakket met The Grey en In The Land Of Blood And Honey

79

Mi Moneda Als je nog nooit van Mi Moneda hebt gehoord, doe je bijna niet meer mee op modegebied. Het muntencollier, Mi Moneda is Spaans voor ‘mijn munt’, is razend populair. Je kunt de hanger opendoen en de munt omdraaien of vervangen, zodat deze bij de rest van je kleding past. Wij geven een zilveren set uit de nieuwe collectie weg. Het gaat om het Alegre collier, met twee zilveren pendanten en twee munten: de lederen munt met Anaconda print en een rosé goud vergulde Pistol-munt. Zie ook mi-moneda.com.

2x Mi Moneda’s Alegre collier

win een Lomo Vergeet die digitale camera op je telefoon. Veel te makkelijk en voorspelbaar. Avontuurlijk fotograferen doe je met een Lomo-camera, zo lees je op pagina 36. Dit speeltje, ooit ontstaan in de Sovjet-Unie, is verantwoordelijk voor een levendige beweging van Lomofielen die met klamme handen hun uit de heup geschoten foto’s old school laten ontwikkelen. Lijstje erom en aan de muur ermee. Meedoen met Lomo?

Wij verloten drie Fisheye Baby camera’s. Dit handzame toestel legt je zomer analoog in vogelperspectief vast en daar kan geen app tegenop.

3 x Fisheye Baby Camera, inclusief film

3FM, bedankt CJP vertrouwt 3FM blind in het benoemen van muzikaal talent. Niet voor niets staat er in ieder magazine een Serious Talent twee pagina’s breed te pronken.

Deze keer is het de beurt aan Proper Outfit, op pagina 62. Voor iedereen die over een jaar wil kunnen zeggen dat hij Proper Outfit al kende voor hun grote doorbraak, geven we vijf singles en shirts van de band weg. Om het af te maken, doen we er een exemplaar van 3FM Serious Tracks bij. Dit is een overzicht van het beste van 3FM, waaronder muziek van Triggerfinger, Elbow, Ben Howard en Florence + The Machine.

10 x Proper Outfit shirt of single + CD Serious Tracks

80

WINNEN America Today De prijskaartjes bij America Today zijn al gunstig dankzij de standaard 10% CJP-korting die je hier ontvangt. Het wordt nog beter: we verloten twee waardebonnen van € 125,- waarmee je alsnog die extra broeken, shirts, jurkjes, slippers, petten, truien of overhemden kunt meenemen, die je vorige keer om financiële redenen jammerlijk moest achterlaten.

2 x waardebonnen America Today t.w.v. € 125,-

Volgens Verhoeven Filmquizvraag: Wat is het stopwoordje van Paul Verhoeven? Antwoord: Nietwaar. In Volgens Verhoeven geen nietwaars. In samenspraak met biograaf Rob van Scheers duidt Verhoeven de filmgeschiedenis en wijst je op details je anders nooit zouden opvallen. Een kloek document, verkrijgbaar vanaf 28 september, waarmee je elke filmquiz wint en klassiekers als The Godfather en The Shining letterlijk met andere ogen gaat zien. Nietwaar?

7 x Volgens Verhoeven

Veel gedoe om niks Shakespeare schreef heus niet alleen maar bloederige stukken. Zijn Veel Gedoe Om Niks is een romantische komedie. Het verhaal: Claudio en Hero gaan trouwen en proberen bij wijze van grap twee aartsvijanden bij elkaar te brengen voor het huwelijksfeest.

De roddels, listen en leugens komen samen op een gemaskerd bal. Regisseur Jos Thie verbouwt daarom Stadsschouwburg Utrecht tot een grote balzaal. Publiek, acteurs en jazzband New Cool Collective zien elkaar op de dansvloer. Nog één laatste feestavond voor het doek valt.

3x2 kaarten voor Veel Gedoe Om Niks, 31 augustus in Stadsschouwburg Utrecht

82

arjen

Beeld Titia hahne

Arjen Lubach schrijft, speelt, zingt, rapt, denkt en deelt daarvan het nodige met ons.

Stuntkind Ik stond op een balkon in Arnhem. Het was avond, nog volop licht en op Twitter was het woord ‘drukkend’ trending. Dat was al genoeg aanleiding om het zelf niet te gebruiken. Warm, dat was het wel.

De dag had onweer beloofd maar dat was nog niet gekomen.

Het balkon bood uitzicht op een parkeerplaats waar een aantal kinderen speelde. Er was een rustig, dun kind met een net kapsel, een paar meisjes die zich afzonderden om geheimen te delen en een schreeuwerig blond jongetje met een gedeukte fiets en een rood hoofd. Aan zijn stuur hingen franjes, zijn geelblonde haar piekte naar boven.

Ergens in de verte riep een moeder. De kinderen reageerden als een groep honden en bewogen onmiddellijk in de richting van de ouders die verderop zaten en nu één voor één opstonden om te vertrekken.

Het blonde jongetje draaide zijn fiets, nam een aanloop en riep: ‘Hé, moet je dit zien!’ Hij beet op zijn tong, concentreerde zich en stevende af op een helling bij een garagebox. Niemand keek.

Of het kwam door de flesjes bier die ik in het halfuur daarvoor had leeggedronken met de dorst van een woestijnreiziger of omdat ik al die tijd een slechter mens was dan ik had vermoed weet ik niet, maar ik hoopte dat het jongetje zou vallen.

Niet zijn nek zou verdraaien of een wervel zou verbrijzelen, maar gewoon vallen: blauwe plek, een

bult en een halve schaafwond. Dat zou pas echt bevredigend zijn, dacht ik die paar seconden dat het onvoltooide hoopje mens met zijn rammelfiets door de lucht vloog.

Het gebeurde. Hij viel. Hij had het zelf niet verwacht. Ik weet niet wat hij van plan was geweest, een salto, een schroef of gewoon een kleine sprong, maar het ging mis en hij kwam terecht op de stenen. Een paar tellen zat hij stil op de grond, keek of er iemand was die hem had zien vallen, overwoog een huilbui, maar stond toen op.

Zo werkt het: je wil iets, vraagt aandacht, neemt een aanloop en twee zaligmakende seconden lang denk je dat je het meest bijzondere doet dat ooit gedaan is. Nog een seconde later lig je met je rode blozende hoofd op het asfalt.

In mijn favoriete film Garden State probeert het meisje Sam aan de hoofdpersoon Andrew duidelijk te maken dat je soms iets unieks moet doen.

Iets dat nog nooit door iemand op die plek in de wereld gedaan is. Als voorbeeld beweegt ze haar vinger op en neer en maakt ze een vreemd geluidje. Als reactie zegt Andrew: ‘Nee, dat heb ik laatst al gedaan.’

Daar dacht ik aan toen ik het jongetje zag vallen.

Hij pakte zijn fiets weer op, draaide zijn stuur recht en reed in de richting van zijn moeder, die naast hem hurkte. Ze streek de pieken in zijn haar plat en fluisterde iets in zijn oor.

Ik zag vooral mezelf.