Crosfhocal Mhí Iúil Trasna 1 3 8 11 14 15 16 17 Síos 2 3 4 5 6 7 9 10 12 13
Dearbhán €30 don Siopa Leabhar le buachan. Buaiteoir mhí an Mheithimh: Aisling Ó Dálaigh, 12 Bóthar naDéise, Baile Átha Cliath 12. Cuir an crosfhocal chuig: An Crosfhocal, 6 Sráid Fhearchair, Baile Átha Cliath 2.
Comhfhreagras Straitéis Enda Kenny faoi stádas na Gaeilge san Ardteist. Le cúpla seachtain anuas tá sé tugtha le fios ag Enda Kenny go bhfuil sé oibrithe le Conradh na Gaeilge mar gheall ar an ráiteas a rinneadar ag iarraidh ar an bpobal gan vótáil d’Fhine Gael sa chéad olltoghchán eile. Tá sé tar éis cur i leith an Chonartha go bhfuil siad éirithe polaitiúil agus gur frith-Fhine Gaelachas atá ar siúl acu. Más é seo an léamh atá aige ar an scéal tá dul amú ollmhór air. Tá gach eagraíocht Ghaelach i gcoinne an pholasaí seo, chomh maith le slám mór daoine nach bhfuil baint acu le heagraíocht ar bith, mé féin san áireamh. Má chlaíonn Fine Gael leis an bpolasaí seo, luíonn sé le réasún go mbeidh i bhfad níos mó eagraíochtaí agus daoine aonair ag teacht amach ina gcoinne agus ag impí ar an bpobal vótáil do dhuine ar bith eile seachas Fine Gael. De réir an eolais atá ag teacht ó thíortha eile rinne polasaithe cosúil leis seo an-chuid dochair cheana féin do theangacha eile. Tar éis dúinn feachtas dian a rith chun stádas a bhaint amach san Eoraip is léir go mbainfidh an moladh seo go mór den dul chun cinn atá déanta le cúpla bliain anuas. Tá sé soiléir ón Suíomh Idirlín http://www.petitiononline.com/gaeilge/ go bhfuil go leor daoine feargach faoi seo. Ní i laghad a bheas an fhearg seo ag dul agus muid ag druidim i dtreo olltoghchán na bliana
Nuachtlitir Mhíosúil Chonradh na Gaeilge
1 Iúil 2006
É ire san Aontas Eorpach
cleas; dallamullóg (3) seasc (6) náid (7) gan a bheith in ann rudaí a choimeád faoi rún (12) rud nach bhfuil beo (2) an cineál aimsire a bhíonn in áit (6) an t-alt? (2) teach mór poiblí (5) ar dhath an tsneachta (3) gan bhruith; gan chócaireacht (3) gealach (2) anáil; puth (2) duine a théann ar bhus nó ar thraein (9) teach le ceadúnas chun deochanna meisciúla a dhíol (9) bláth beag bán (7) curadh (6) uaigneach; singil (8) ceol; seó (7)
Eagrán 9
seo chugainn. Deirtear i mBéarla “a week is a long time in politics” ach bí cinnte go rachaidh an feachtas seo i dtreise muna dtagann athrú ar an scéal. Dóibh siúd a úsáideann an Ghaeilge mar theanga laethúil, níl anseo ach cearta agus ionannas. Tá muid ag iarraidh an stádas céanna dár dteanga féin is atá ag an mBéarla cheana. Tá sé thar am ag Fine Gael tuiscint a bheith acu go bhfuil Éireannaigh le cultúir éagsúla sa tír seo (gan trácht ar imircigh ó thíortha eile) agus go bhfuil cearta tuillte againn uilig. Má tá spéis acu a bheith sa chéad rialtas eile, ní leor na seifteanna polaitiúla seo chun buntáiste gearrthéarmach a bhaint amach. D’fhreastail mé ar an gComhdháil Ghaeilge a bhí ag Fine Gael cúpla mí ó shin agus cé gur cuireadh smaointe fiúntacha os comhair an tslua, bhí beagnach gach duine ag an gcruinniú in aghaidh an mholta seo faoi ísliú stádas na Gaeilge san Ardteist. Má tá FG dáiríre faoi dhul chun cinn na Gaeilge sa todhchaí, mholfainn dóibh teacht le chéile le gach páirtí polaitiúil eile chomh maith leis na heagraíochtaí Gaeilge le plean cuimsitheach fadtéarmach a chur le chéile a mbeadh chuile dhuine ag tacú leis taobh istigh nó taobh amuigh den rialtas. Ar scáth a chéile a mhaireas na daoine! Gearóid Ó Mórdha, Marino
4. Má tá spéis ag do chraobh ábhar a chur ar fáil don nuachtlitir seo déan teagmháil linn san Ard-Oifig
Fógraíodh ar 27 Meitheamh gurb í Éire Ireland a thabharfar ar an tír seo feasta ag cruinnithe den Aontas Eorpach. Tagann sé seo in ndiaidh chinneadh an Aontais Eorpaigh teanga oifigiúil oibre a dhéanamh den Ghaeilge ó 1 Eanair 2007. Ciallaíonn an t-athrú seo go n-úsáidfí an t-ainm Éire Ireland ar chomharthaí agus ar phlátaí ainmneacha ag cruinnithe de chuid Chomhairle na nAirí agus comhdhálacha Príomh-Airí ó 1 Eanair 2007. Tá dhá ainm oifigiúla ag ballstáit ar nós na Fionnlainne agus na Beilge cheana féin. Ó 2007 caithfear gach reachtaíocht a cheadaíonn Comhairle na nAirí a aistriú go Gaeilge. Chomh maith leis sin, beidh
SAN EAGRÁN SEO: 1. Éire san Aontas Eorpach
cead ag Feisirí Eorpacha Gaeilge a labhairt ,má dhéantar iarratas roimh ré, ag cruinnithe de chuid na Comhairle. Cruthófar 30 post aistritheoireachta sna hinstitiúidí Eorpacha, dá bharr sin. Is cinnte nach mbeadh an stádas seo ag an nGaeilge gan an stocaireacht leanúnach a rinne gach duine a bhfuil baint acu leis an gConradh.
Spriocanna d’Aighneachtaí An Chairt Nua Cearta Teanga • 7 Iúil: Oifig um Chlárú Cuideachtaí chuig: gerry_darcy@entemp.ie • 25 Iúil: Coiste Oideachais Eaglais na hÉireann chuig: info@cice.ie • 28 Iúil: Coste Gairmoideachais Chathair BÁC chuig: gaeilge@cdvec.ie • 28 Iúil: Leabharlann Náisiúnta na hÉireann chuig: gaeilge@nli.ie • 28 Iúil: An tÚdarás Comhionannais chuig: info@equality.ie • 4 Lúnasa: An Roinn Sláinte agus Leanaí chuig: achtteanga@health.irlgov.ie Má tá aon chabhair nó chomhairle uait ar conas is fearr aighneachtaí a chur le chéile déan teagmhail le Jamie san ArdOifig. Tá aighneacht shamplach ar fáil ar Shuíomh Idirlín an Chonartha, www.cnag.ie, chomh maith.
Maoinithe ag:
D'fháiltigh Uachtarán an Chonartha, Dáithí Mac Cárthaigh, roimh an gcairt ceart teanga a seoladh in Oifig an Choimisinéara Teanga ar an Spidéal ar 28 Meitheamh. Léiríonn an chairt cearta teanga seo buncheart teanga an phobail agus na seirbhísí éagsúla atá ar fáil trí Ghaeilge ón státchóras ar bhealach soiléir simplí. Dúirt Dáithí Mac Cárthaigh, Uachtarán an Chonartha: "Fáiltím go mór roimh an gcairt cearta teanga seo agus tá mé cinnte de go mbeidh sé mar áis thábhachtach dóibh siúd ar mian leo a gcuid gnó a dhéanamh leis an státchóras trí Ghaeilge. Ba cheart go ndáilfear an chairt seo ar gach eagras poiblí agus go mbeadh a fhios ag gach duine atá ag obair san earnáil phoiblí cad iad na cearta atá ag an bpobal maidir le húsáid na Gaeilge". Is eolaí iontach í an chairt seo agus molann lucht an Chonartha do mhórphobal na Gaeilge a dhéanamh cinnte go bhfaigheann siad cóip di agus go dtuigeann siad na cearta éagsúla atá luaite inti agus go mbainfidh siad tairbhe iomlán as na deiseanna nua seo an Ghaeilge a labhairt. Is féidir cóip a fháil den chairt trí theagmhail a dhéanamh le hArd-Oifig an Chonartha.
2. Spriocanna d’Aighneachtaí agus an Chairt Nua Cearta Teanga 3. Craobh Nua Ranganna ag Craobh Mhic an Chrosáin, An Srath Bán 4. Dianchúrsaí Gaeilge i gCathair na Gaillimhe 5. An Ard-Chraobh i mBun Earcaíochta 6. Dataí don Dialann agus Eile
Vótaíocht Nua ar Shuíomh Idirlín an Chonartha An raibh sé de cheart ag an rialtas ainm an Stáit a athrú go 'éire/Ireland le haghaidh chruinnithe an Aontais Eorpaigh • Bhí • Ní raibh Má tá tuairim agat maidir leis an gceist seo thuas is féidir vóta a chaitheamh ach gabháil isteach ar Shuíomh Idirlín an Chonartha ag eolas@cnag.ie
1.
Sraith Nua Ranganna ag Craobh Mhic an Chrosáin
Is é seo a leanas cuireadh ó Áine Bn. Uí Ghabhann, Uachtarán Ard-Chraobh Bhaile Átha Cliath, do mhuintir Bhaile Átha Cliath clarú mar bhall den chraobh: Ar mhaith leat bheith i do bhall den Chraobh is cáiliúla agus is stairiúla de Chonradh na Gaeilge An Ard Chraobh. Bheifeá ag leanúint lorgtha daoine cáiliúla agus daoine atá mar chuid dár stair, daoine mar Phádraig Mac Piarais, Éamonn Ceannt, Mícheál Ó hAnnracháin, An tAthair Ó Gramhnaigh, An tAthair Mícheál Ó h-Icheadha, Eoin Mac Néill, Eamon De Valera agus a bhean Sinéad, Mícheál Cíosóg, An Dr.
Cuirfear tús le sraith nua ranganna Gaeilge ar an tSrath Ban i mí Mhean Fómhair 2006. Beidh sé leibhéal ranganna ar fad ar fáil agus is iad sin: Tosaitheoirí, Bunrang, Meánrang, Ardrang, Gaeilge don GCSE agus Gaeilge don A-Leibhéal. Is é £2 sa tseachtain an táille a bheidh ar na ranganna seo agus mairfidh siad go dtí mí Bealtaine. Le haghaidh tuilleadh eolais is féidir teagmháil a dhéanamh le lucht eagraithe na Craoibhe seo ar 028 (048) 71382191 (i ndiaidh a cúig) nó ríomhphost a chur chuig: sean_mor@btinternet.com. CAD CHUIGE AN GHAEILGE AR AN TSRATH BÁN • An Ghaeilge ag méadú ar an tSrath Bán • Breis agus 130 páiste ag déanamh a gcuid scolaíochta trí mheán na Gaeilge • Sult, pléisiúr agus saol sóisialta ag baint leis an teanga • Deiseanna úra fostaíochta • Ní bhítear ró-aosta le teanga a fhoghlaim • Is í ár dteanga dhúchais í, agus tugann sí tuiscint níos
Ranganna Éabha agus Aoife sa Chlub fearr dúinn ar ár bhféiniúlacht mar phobal • Teanga Eorpach í an Ghaeilge, agus gné thábhachtach d’éagsúlacht chultúrtha na hEorpa • Deis nach bhfuair cuid mhór againn ar scoil • Bua an dátheangachais a bheith agat
Dianchúrsaí Gaeilge i gCathair na Gaillimhe Má tá fonn ort Gaeilge a fhoghlaim ní bheidh ort fanacht go dtí Mheán Fómhair mar beidh dianchúrsa Gaeilge ar siúl i lár chathair na Gaillimhe an samhradh seo. Tá athas ar Chonradh na Gaeilge go mbeidh dianchúrsa á reáchtáil acu in Árus na nGael, 45 Sráid Doiminic, i mí an Mheithimh agus i mí Iúil. Beidh an cúrsa seo dírithe ar 3 leibhéal éagsúil: tosaitheoirí, bunleibhéal agus meánleibhéal. Beidh sé ar siúl ó 27 Meitheamh go 13 Iúil agus beidh dhá rang sa tseachtain ó 7.00in-9.30i.n. Beidh costas €125 ar an gcúrsa. Le linn an chúrsa
Ranganna Mhichil lena dTeastas sa Chlub Chomh maith leis sin, beidh míle fáilte roimh ran-
leagfar béim mhór ar chomhrá agus ar labhairt na
npháirtithe an dianchúrsa freastal ar Thionól
Gaeilge. Beidh na rannpháirtithe in ann feabhas a
Gaeltachta 2006 i gCeantar n nOileán ón 6-9 Iúil.
chur ar a gcuid Gaeilge labhartha trí chleachtadh
Beidh go leor imeachtaí éagsúla ar siúl le linn an
agus trí theagasc den scoth. Maidir leis na ran-
Tionóil, ina measc, siúlóidí, seisiúin cheoil agus
npháirthithe a bhfuil Gaeilge níos líofa acu, múin-
ceolchoirmeacha. Mar gheall ar an Tionól gheob-
fear roinnt gramadaí dóibh, freisin, agus beidh
haidh rannpháirtithe an dianchúrsa deis iontach
said in ann tuiscint níos fearr a fháil ar scríobh na
Gaeilge a labhairt taobh amuigh den seomra
Gaeilge. Ní bheidh fadhb ar bith díriú ar ábhar nó
ranga le linn an chúrsa. Tá foirmeacha iarratais
ar riachtanais speisialta sna ranganna beaga seo,
agus tuilleadh eolais le fail ó Chonradh na
freisin, más gá. Bronnfar teastas tinrimh ar na ran-
Gaeilge, 45 Sráid Doiminic, Gaillimh ag (091) 567
npháirtithe tar éis dóibh an cúrsa a chríochnú.
824 nó conradh@bradan.iol.ie.
2.
An Ard-Chraobh i mBun Earcaíochta
Má tá spéis ag do chraobh ábhar a chur ar fáil don nuachtlitir seo déan teagmháil linn san Ard-Oifig
Dubhghlas de h-Íde, Séamus Ó Tálún, Giolla Chríost Ó Broin, Eibhlín Ní Chathailriabhaigh agus a lán eile nach iad. Áine Bn. Uí Ghabhann, Uachtarán. Le haghaidh a thuilleadh eolais faoin Ard-Chraobh nó, dar ndóigh, ar conas clarú leis an Ard-Chraobh is féidir teagmhail leo trí Ard-Oifig Chonradh na Gaeilge. Tá an Ard-Chraobh ar cheann de na craobhacha is gníomhaí sa Chonradh agus buaileann siad le chéile gach oíche Luain in Ard-Oifig an Chonartha.
Dátaí don Dialann agus Eile Má bhíonn aon eolas uait faoi na himeachtaí seo a leanas ná bíodh leisce ar bith ort teagmhail a dhéanamh le Máire nó le Jamie san Ard-Oifig. • 6-8 Iuil - An Tionól Gaeltachta • 10 Iúil - Ionad Saor-Chomhairle Dlí • 11 Iúil - Tús le dianchúírsaí mhí Iúil de chuid na hArdOifige • 14 Iúil - Glór na nGael ag glacadh sínithe dá gcuid achainí i gcoinne pholasaí oideachais Fhine Gael i mbaile Dhún Delgan • 15 Iúil - Glór na nGael ag glacadh sínithe dá gcuid achainí i gcoinne pholasaí oideachais Fhine Gael i mbaile Dhún na nGall 15 Iúil - BBQ Gaeilge in Óstán an Russell Court, Sráid Fhearchair, Baile Átha Cliath 2 21 Iúil - Glór na nGael ag glacadh sínithe dá gcuid achainí i gcoinne pholasaí oideachais Fhine Gael i mbaile Mhuineacháin 27 Iúil - Bronnadh Teastas ar lucht na ranganna agus cóisir agus seisiún ceoil 1 Lúnasa - Tús le dianchúrsaí mhí Lúnasa 14 Lúnasa - Ionad Saor-Chomhairle Dlí 17 Lúnasa - Bronnadh Teastas ar lucht na ranganna agus cóisir agus seisiún ceoil 12 M. Fómh. - Comhdháil Oideachais an Chonartha i gColáiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath (Beidh clár na Comhdhála seo le fáil i nuachtlitir na míosa seo chugainn) *Má tá tuilleadh eolais uait faoi achainí Ghlór na nGael agus na háiteanna a mbeidh sé le síniú is féidir glaoch a chur ar Oifigí Ghlór na nGael ar 01 6447600. RÚIN CHRAOBH NAOMH PÁDRAIG, BÉAL FEIRSTE DE CHONRADH NA GAEILGE Is iad seo a leanas na rúin éagsúla a chuir Craobh Naomh Pádraig de Chonradh na Gaeilge isteach don Dáil Mhór a tionóladh ar 24 Meitheamh in Óstán Uí Cheallaigh, Garbhachadh, Baile Uí Dhálaigh, Tír Eoghain:
(a) go gceapfar Oifigeach Poiblíochta le polasaí agus imeachtaí Chomhaltas Uladh a chur os comhair an phobail go héifeachtach. (b) go n-eagrófar cúrsaí oiliúna d’oifigigh Craobhacha le cuidiú leo a gcuid dualgas a chomhlíonadh le héifeacht. (c) go gcuideoidh Coiste an Chúige le craobhacha Suímh Idirlín a bhunú agus a bhainistiú. BRONNADH TEASTAS SHEACHTAIN NA GAEILGE Thaistil Orla Nic Shuibhne, Bainisteoir Sheachtain na Gaeilge, gach orlach den tír le dhá mhí anuas agus í ag bronnadh duaiseanna agus teastas orthu siúd a bhuaigh gradaim is duaiseanna i gcomórtais Sheachtain na Gaeilge i mbliana. Thug sé seo deis di níos mó scoileanna a mhealladh le páirt níos mó a ghlacadh sa tSeachtain agus le níos mó imeachtaí a eagrú. Tá Orla ag súil go dtiocfaidh borradh agus fás ar líon na n-imeachtaí a eagraítear an bhliain seo chugainn go naisiúnta agus go hidirnáisiúta. Go n-éirí léi!! Le haghaidh tuilleadh eolais faoi Sheachtain na Gaeilge is féidir teagmháil a dhéanamh le hOrla agus le Clíona ar 01 4757401 nó tríd an ríomhphost ar eolas@snag.ie
Bronnadh na nduaiseanna i Rann na Féirste
Má tá spéis ag do chraobh ábhar a chur ar fáil don nuachtlitir seo déan teagmháil linn san Ard-Oifig
3.