Eagrán 6.8
Siar go Conamara!
An Cheathrú Rua - buailte ar chósta Chonamara, Co. na Gaillimhe, tá cáil uirthi mar cheann de na Gaeltachtaí leis na tránna is glaine agus is deise sa tír, agus is ann a bheidh Tionól Gaeltachta Chonradh na Gaeilge 2011 á reáchtáil ón 30 Meitheamh - 03 Iúil i mbliana. Tá pacáiste speisialta ar €230 ar fáil a chlúdaíonn leaba agus bricfeasta don deireadh seachtaine ón Déardaoin Domhnach, béilí tráthnóna, turas lae chuig na hOileáin Árann, seimineár, dráma agus imeachtaí sóisialta. Reáchtálfar an seimineár Buanú Údarás na Gaeltachta oíche Aoine (féach lth 8) agus díreoidh na haoichainteoirí ar ról an Údaráis ag cruthú fostaíochta sa cheantar Gaeltachta sa lá atá inniu ann; ar an tábhacht a bhaineann leis seo chun an teanga a choinneáil beo i measc an phobail áitiúil;
20 Meitheamh 2011
agus ar atá i ndán don Údarás amach anseo. Beidh cuairt ar an séadchomhartha ársa Dún Aonghasa ar Inis Mór ina buaicphointe do lucht an Tionóil freisin Dé hAoine. Rinne an Stát iarratas ar Eagraíocht Oideachais, Eolaíochta agus Chultúir na Náisiún Aontaithe (UNESCO) go mbeadh Dún Aonghasa ainmnithe mar Láithreán Oidhreachta Domhanda, ó is é ceann de na samplaí is fearr de chaiseal cloiche meánaoiseach san Eoraip. Tá club oíche le Raidió RíRá, dráma le hAisteoirí Bulfin, agus siúlóidí arna eagrú ag Na Cnocadóirí ar an gclár chomh maith agus tiocfaidh an Tionól chun críche Dé Domhnaigh le hAifreann i nGaeilge. Clárú: mairead@cnag.ie / +353 (0)1 4757401 / https://cnag.ie/siopa/pro ductcategory/Saoirí Gaeltachta
SAN EAGRÁN SEO:
1. Siar go Conamara! 2. Feis na nGael
2. Glac Leis? Is Féidir Leat! 3. Nuacht Áitiúil
4. Gaeilge na Cruinne 4. Comhluadar sa Cheannáras
5. Cabhair Cheardlainne 5. Barrliosta na Leabhar 6. Gradaim GLEO 2011
6. Caith An Samhradh i gCeatharlach!
7. Saol Ar-Líne
7. Gradaim Chumarsáide 8. Buanú Údarás na Gaeltachta
9. Cearta Iarchraolta TG4 9. Cárta Ballraíochta an Chlub
10. Aighneachtaí
10. Stocaireacht Straitéise 11. Ceisteanna an Údaráis 12. Is Leor Beirt
12. Dianchúrsaí Gaeilge
Is féidir scéalta a chur chuig nuacht@cnag.ie
Le cabhair ó:
1
Feis na nGael
Cuireadh tús le Feis na nGael i mBaile Átha Cliath le déanaí, féile nua a bunaíodh le nasc a chruthú idir ceol agus cultúr na hAlban agus na hÉireann trí amhránaithe, rinceoirí agus ceoltóirí ón dá thír a thabhairt le chéile ar bhonn rialta. Beidh leithéidí seoltaí leabhair, seisiúin cheoil, ceardlanna amhránaíochta i nGaeilge agus i nGàidhlig, agus rince ar an sean-nós á reáchtáil, agus tionólfar an chéad imeacht eile ón 16 - 17 Meán Fómhair 2011. Is le cabhair Cholmcille (clár comhpháirtíochta idir Foras na Gaeilge in Éirinn agus Bòrd na Gàidhlig in Albain) atá an fhéile á rith, ag cruthú nasc le dreamanna éagsúla anseo in Éirinn: An Chomhdháil Cheilteach, Club an Chonartha,
Breizheire, An Góilín, Ionad Cultúrtha Áras Chrónáin,agus An tIonad Buail Isteach. Tuilleadh eolais: http://feisnangael.com
Glac Leis? Is Féidir Leat!
Amhlaidh Barack Obama, tá Conradh na Gaeilge ag reáchtáil cheardlanna feasachta le muintir na gcoláistí samhraidh ar fud na tíre, ag rá leo gur féidir leosan úsáid na Gaeilge a spreagadh ó lá go lá! Tá an feachtas Glac Leis ag cur daoine óga ar an eolas faoina gcearta teanga sa bhaile in Éirinn agus san Eoraip le 4 bliana anuas agus buíochas le maoiniú tríd an Roinn Gnóthaí Eachtracha ón gciste An Eoraip A Chur in Iúl, beidh foireann Glac Leis ag tabhairt cuairt ar 60 cúrsa Gaeilge éagsúil ó cheann ceann na tíre an samhradh seo. Beidh na mílte daoine óga sna coláistí samhraidh - idir chinnirí agus scoláirí - á misniú agus á gcumasú le seirbhís Ghaeilge a lorg ó ranna stáit, ó
2
chomhlachtaí poiblí agus ó institiúidí Eorpacha i gcónaí. Arsa Brenda Ní Ghairbhí, Feidhmeannach Oifige Chonradh na Gaeilge: “Tuigeann Uachtarán Mheiriceá gur féidir linn ar fad an Ghaeilge a úsáid, gur féidir linn a bheith bródúil aisti, agus gur féidir le gach duine a gcuid a dhéanamh don teanga chuile lá beo trí sheirbhísí Gaeilge a lorg agus a úsáid i gcónaí; sin an teachtaireacht atá againn do mhic léinn na gcoláistí samhraidh i mbliana: is féidir linn!” Má tá fadhb agat agus seirbhís Ghaeilge á lorg agat, nó más mian leat go dtiocfadh foireann Glac Leis ar cuairt chuig do choláiste nó scoil, déan teagmháil linn ag glacleis@cnag.ie / +353 (0)1 475 7401.
Cuir na scéalta chugainn roimh 09 Iúil 2011
Nuacht Áitiúil
An Cabhán Bronnfaidh Úna Uí Lachtnáin, Uachtarán Oireachtas na Gaeilge 2011 as Muinchille, Co. an Chabháin, scoláireachtaí Gaeltachta Ghlór Bhréifne agus Chomhaltas Uladh ar scoláirí meánscoile agus daoine fásta mar chuid de Thionól an tSamhraidh ag 8.00in in Óstán Fearnáin, An Cabhán, Déardaoin, 23 Meitheamh 2011. Seolfaidh sí Campa Samhraidh 2011 agus leathanach Facebook Ghlór Bhréifne ag an ócáid freisin agus bronnfar Gradam Ghlór Bhréifne 2011 ar an oíche chomh mhaith. Cuirfear sólaistí agus amhránaíocht ar fáil - tóg leat d'uirlisí ceoil! Gach eolas: Glór Bhréifne +353 (0)87 640 1682 / glorbhreifne@gmail.com
Baile Locha Riach Sna sála ar Fhéile Cheoil Traidisiúnta Chill Íomair 2011 a bhí ar siúl sa cheantar le déanaí, beidh mórshiúl Fhéile na nGael i mBaile Locha Riach ar an 24 Meitheamh 2011, comórtas an Chumainn Lúthchleas Gael don aos óg. Beidh eachtrannaigh ar camchuairt in Oirthear na Gaillimhe ansin do Sheachtain na Seacht bhFáilte ón 26 Meitheamh - 2 Iúil 2011 agus cuirfear rang Gaeilge ar fáil dóibh. Reáchtálfar ranganna ceoil, ceardlanna damhsa, ceoil agus scéalaíochta, Tráth na gCeist agus dioscó ar an mbaile le linn Scoil Cheoil an tSamhraidh agus Féile Touhey ón 10 - 17 Iúil 2011 freisin, áit go bhfuil clár dátheangach na n-imeachtaí ar fad ar fáil ag http://cce.loughrea.net. Gach eolas: Gaeilge Locha Riach +353 (0)91 870718 / oifig@lochariach.com
Boirche Íochtar Tá suíomh nua Chonradh na Gaeilge, Boirche Íochtar ar fáil ag www.conradhnagaeilgeboircheiochtar.com/ anois. Tá an nuacht faoi imeachtaí ar na bacáin air i measc go leor eile, mar shampla bíonn grúpaí tuismitheoirí agus tachráin, Tachráin na mBeann, ar siúl in ionad Chnoc na Feola in Áit Tí Cathail agus san Ionad Pobail in Áth na Long ag 10.30rn – 12.00in gach Aoine. Tá ullmhúcháin idir láimhe do Scoil Samhraidh 2011 sa cheantar chomh maith, áit go bhfuil lear craic agus spraoi beartaithe don tseachtain ón 4 - 8 Iúil 2011, agus is féidir glaoch ar Rónán ar +44 (0)75 00428600 chun tuilleadh eolais a fháil.
Doire Tá Súil Charad, taispeántas agus leabhrán ar fhoilseacháin i nGaeilge le breis agus 200 bliain, ar taispeáint i Leabharlann Lárnach Bhéal Feirste ón 20 - 30 Meitheamh 2011, agus beidh le feiceáil i Leabharlann Lárnach Chathair Dhoire ón 04 - 23 Iúil 2011. Is é POBAL, grúpa abhcóideachta na Gaeilge, a thiomsaigh agus a d’fhoilsigh an taispeántas agus an leabhrán a théann leis. Amach anseo, beidh Súil Charad le feiceáil mar chuid d’Fhéile an Phobail i mBéal Feirste, agus tá roinnt suímh eile á socrú, Leabharlann na bhFál, Leabharlann Bóthar na Carraige Bána agus Leabharlann an Iúr ina measc. Tuilleadh eolais: +44 (0)28 90438132 / oforbartha2@pobal.org
Is féidir scéalta a chur chuig nuacht@cnag.ie
3
Gaeilge na Cruinne
Ar an chéad lá Iúil 2011, cuirfear tús leis an gcéad Oireachtas Gaeilge Cheanada riamh! Is féile í seo a dhéanann ceol, rince, amhránaíocht agus litríocht na hÉireann a cheiliúradh i nGaeltacht Cheanada (in aice le Erinsville agus Tamworth) trí mheán na Gaeilge. Beidh an chéad léiriú i gCeanada den dráma Lá Buí Bealtaine le Máiréad Ní Ghráda ar siúl oíche Aoine, 01 Iúil 2011. Tionólfar na comórtais ar fad mar fhleá i
bpubaill amuigh faoin aer Dé Sathairn agus beidh díospóireacht ina pléifear an Ghaeilge mar chroí-ábhar Ardteiste in Éirinn freisin. Reáchtálfar bronnadh na nduaiseanna agus Club na Féile ar ball agus cuirfear críoch leis an Oireachtas Dé Domhnaigh. Níl ach $10 mar tháille laethúil ar imeachtaí an Oireachtais, mar sin buail isteach air! Eolas & Áirithintí: www.oireachtas.ca
Fearadh fáilte 's fiche roimh mhuintir Comhluadar nuair a bhog an fhoireann iomlán isteach san oifig nua i gCeannáras Chonradh na Gaeilge i mBaile Átha Cliath le déanaí! Tá Feargal Ó Cuilinn, Stiúrthóir; Sadhbh Devlin, LeasStiúrthóir; agus Nicole Ní Cheallaigh, Oifigeach Imeachtaí Náisiúnta, lonnaithe go lánaimseartha i 6 Sráid Fhearchair anois. Bunaíodh Comhluadar i 1993 chun tacaíocht agus treoir a thabhairt do thuismitheoirí ar mian leo Gaeilge a labhairt lena gcuid páistí, agus feidhmíonn Comhluadar ar bhonn uile-oileánda chun an taistriú teanga ó ghlúin go glúin a chur chun cinn, trí réimse leathan ócáidí sóisialta agus oideachasúla a eagrú do theaghlaigh gach mí. Tá oifigí sa Cheannáras ag Conradh na Gaeilge; Ógras; Oireachtas na Gaeilge; Seachtain na
Gaeilge; An Siopa Leabhar; Club Chonradh na Gaeilge; An tIonad SaorChomhairle Dlí; Rith 2012; Raidió Rí-Rá; Glór na nGael (Laighean); agus anois, Comhluadar leis. Má tá ceist ar bith agat maidir le tógáil clainne i nGaeilge, buail isteach orthu! Tá tús cheana féin curtha ag Comhluadar le grúpa tuistí agus leanaí (faoi 6 bliana d'aois) in Áras Moibhí sa Cheannáras gach dara Satharn óna 11.00rn - 12.30in, agus tá Lá na bPáistí á eagrú acu i gcomhar leis An Siopa Leabhar agus leis an gcomhlacht foilsitheoireachta Futa Fata sa Cheannáras ar an 09 Iúil 2011 freisin. Léamh shaothar Thadhg Mhic Dhonnagáin a bheidh ann chomh maith le ceardlann mhaisiúchán leabhar agus eile. Gach eolas: www.comhluadar.ie / +353 (0)1 4789191
Comhluadar sa Cheannáras
4
Cuir na scéalta chugainn roimh 09 Iúil 2011
Cabhair Cheardlainne Barrliosta na Leabhar
Tá Forbairt Naíonraí Teoranta ag lorg teagascóirí na luathbhlianta ó fud fad na tíre chun painéal a chur le chéile. Cuireann FNT cúrsaí aitheanta agus neamhaitheanta ar fáil trí Ghaeilge, dírithe ar an earnáil
Seo na leabhair is mó díolta i Siopa Leabhar Chonradh na Gaeilge le mí anuas:
luathóige, go príomha Naíonraí Gaelacha. Má tá suim agat sna luathbhlianta agus má tá tú cáilithe chun ceardlann a thabhairt ar ábhar ar leith - mar shampla An Ghaeilge, Garchabhair, Fiontraíocht agus Airgeadas, Sábháilteacht Bia, Idirchultúrachas agus Comhionannas - nó má tá taithí agat ar mhodúil CDBO (FETAC) dá leithéid Cúram Leanaí Leibhéal 5 & 6 a mhúineadh, seol ríomhphost chuig eolas@naionrai.ie. Tá an t-ógeagras Ógras ag iarraidh liosta a chur le chéile de dhaoine a dhéanann ceardlanna i nGaeilge freisin faoi láthair. Má tá tusa nó duine ar d'aithne sásta agus in ann ceardlann sa damhsa, ceol, ealaíon, cócaireacht, drámaíocht, nó eolaíocht a reáchtáil trí Ghaeilge do chlubanna Ógras, seol teachtaireacht chuig eolas@ogras.ie le d’ainm, uimhir theagmhála agus an scil atá agat.
Daoine Óga: 1. Seachain do Bhrístín! – aistrithe ag Gabriel Rosenstock – An Gúm - €7.50 2. Tríocha Dráma do Dhaltaí Bunscoile – Nóirín Ní Nuadháin – CIC - €12.70 3. Cathal sa Naíolann – Futa Fata - €5.95 4. Na Buataisí Buí – Heather Henning – Cló Mhaigh Eo - €9 5. Cathal Bog Thart – Futa Fata - €6.95 Daoine Fásta: 1. Rún an Bhonnáin – Prionsias Mac a’ Bhaird – Leabhar Comhar - €12 2. Féilscríbhinn Anraí Mac Giolla Chómhaill – Réamonn Ó Muireadhaigh – Coiscéim - €10 3. Hula Hul – Seán Mac Mathúna – Leabhar Breac - €12 4. Dracula – Bram Stoker – An Gúm – €9.50 5. Buille Marfach – Anna Heussaff – CIC - €12 Eolas & orduithe: siopa@cnag.ie / +353 (0)1 4783814 / 4785428 (facs) / www.cnag.ie
Is féidir scéalta a chur chuig nuacht@cnag.ie
5
Gradaim GLEO 2011
Is iomaí bunscoil agus iar-bhunscoil Bhéarla ina múintear an Ghaeilge a bhí i measc bhuaiteoirí na Gaeilge nuair a bhronn an craoltóir agus tráchtaire spóirt Mícheál Ó Muircheartaigh Gradam GLEO 2011 de chuid Fhoras na Gaeilge ar 17 scoil éagsúil i bPáirc an Chrócaigh an mhí seo caite. Bronntar Gradaim GLEO mar aitheantas ar scoileanna a léirigh ceannródaíocht i gcur chun cinn na Gaeilge labhartha sa scoil agus i measc an phobail le bliain anuas. Roghnaítear na scoileanna mar gheall ar a gcuid nuálachais agus cruthaitheachta agus as an 54 scoil ar fud oileán na hÉireann a chuir isteach ar
chomórtas GLEO i mbliana, fuair 17 scoil duais €3,000 / £2,000 le caitheamh ar acmhainní agus imeachtaí Gaeilge don scoil. Breis eolais: www.gaeilge.ie/saol/
Ní hamháin go bhfuil spleodar Éigse 2011 díreach críochnaithe agus Seachtain na Rósanna faoi lánseol i nGairdíní Altamont faoi láthair, ach tá na campaí samhraidh ar tí tosú i gCeatharlach! Beidh Campa na nÓg do pháistí idir 4 - 6 bliana d’aois ar siúl i Naíonra Ghráig Chuilinn ón 11 - 15 Iúil i mbliana le meascán imeachtaí amhlaidh ealaín agus amhránaíocht, scéalaíocht agus turas chuig ionad spraoi, ar chostas €40 don tseachtain. Beidh an Campa Samhraidh 2011 do pháistí idir 7 - 10 mbliana d’aois ar siúl i nGaelscoil Cheatharlach ón 18 - 22 Iúil 2011 agus arís, níl ach costas €40 ar imeachtaí uile na seachtaine, lena n-áirítear cluichí, ceardaíocht, rince céilí, snámh agus roinnt turas. Beidh Coláiste Samhraidh do dhéagóirí meánscoile ar siúl i nGaelcholáiste Cheatharlach ón 4 -
15 Iúil 2011, áit a bhainfidh scoláirí taitneamh as taithí Gaeltachta ó chompord a mbaile féin ar chostas €195. I nuacht eile sa chontae, d'oscail an bitheolaí aitheanta Éanna Ní Lamhna Slí na Sceacha i mBalána, siúlóid dúlra le dosaen stad eolais uirthi, tionscanta ag Glór Bhalána agus coiste Bhaile Slachtmhar na háite. D'eagraigh Glór Cheatharlach comórtas Corn Peile Ghlór na nGael 2011 sa pheil Ghaelach do pháistí bunscoile le déanaí freisin. Bhuaigh cailíní Bheann na gCaorach comórtas na gcailíní, Scoil an Easboig Uí Fhoghlú rannóg scoileanna na mbuachaillí agus Gaelscoil Cheatharlach rannóg na scoileanna measctha. Comhghairdeas! Teagmháil: +353 (0)59 9158105 / eolas@glorcheatharlach.ie / +353 (0)85 1340047
Caith An Samhradh i gCeatharlach!
6
Cuir na scéalta chugainn roimh 09 Iúil 2011
Saol Ar-Líne
Tá athruithe suntasacha tagtha ar an nuachtán Gaeilge Saol, áit go bhfuil sé ar fáil ar-líne amháin anois ag www.gaeilge.ie/saol agus tá níos mó idirghníomhaíochta ag baint leis ná riamh! Beidh deis ag léitheoirí bheith i gcomhar leo agus fáilteofar roimh eolas ar leithéidí ranganna agus imeachtaí idir chultúrtha agus shóisialta na Gaeilge, in Éirinn agus i gcéin, ag nuacht@saolnagaeilge.com. Seoladh suíomh nua www.milefailte.ie de chuid
Fáilte le déanaí freisin. Tá líonraí sóisialta ar nós Facebook agus Twitter lárnach ó thaobh brandáil eagraíochtaí de sa lá atá inniu ann. Bunaithe ag Julianne Ní Chonchobhair, cuireann Fáilte seirbhísí poiblíochta, fógraíochta agus cumarsáide ar fáil do chomhlachtaí ag baint úsáide as na líonraí sóisialta seo ar bhonn rialta, gairmiúil. Teagmháil: www.milefailte.ie / +353 (0)87 1746189 / eolas@milefailte.ie
Bronnadh 3 cinn de Ghradaim Chumarsáide an Oireachtais 2011 i gcomhar le Gala ar léitheoir nuachta TG4, Eimear Ní Chonaola, ag ócáid mhór san Óstán Meyrick i nGaillimh le déanaí. Rug Eimear gradam GaelRéalta Gala na bliana seo léi, chomh maith le gradam do Phearsa Teilifíse na Bliana don dara bliain as a chéile. Thar ceann fhoireann Nuachta RTÉ/TG4, ghlac sí leis an nGradam Speisialta mar gheall ar bheartaíocht barr feabhais sa chraoladh ar an gcéad díospóireacht teilifíse i nGaeilge riamh idir ceannairí na bpáirtithe polaitíochta le linn fheachtas an olltoghcháin 2011, díospóireacht cheannródaíoch a rinne sí cathaoirleacht uirthi i mí Feabhra. Fuair an craoltóir Mícheál Ó Muircheartaigh BuaicGhradam Cumarsáide an Oireachtais
mar gheall ar a bhfuil déanta aige ar son na craoltóireachta agus ar son na Gaeilge le blianta fada anuas. Thug Corp Agus Anam, léiriú de chuid Magamedia do TG4, dhá ghradam leis - Sraith Teilifíse na Bliana agus Aisteoir na Bliana ag dul do Dhiarmuid de Faoite as a pháirt ann. Ó RTÉ Raidió na Gaeltachta, bhuaigh Eibhlín Ní Chonghaile gradam Láithreoir Raidió na Bliana agus thug Rónán Mac Aodha Bhuí an gradam do Chlár Raidió na Bliana leis as Rónán Beo @ 3. Bronnadh an gradam d'Iriseoir na Bliana ar Eoghan Ó Néill, eagarthóir Nuacht24 a scríobhann don nuachtán Gaelscéal freisin, is é Alan Titley Colúnaí na Bliana mar gheall ar a chuid saothair don Irish Times sa cholún Crobhingne. Gach eolas: www.antoireachtas.ie
Gradaim Chumarsáide 2011
Is féidir scéalta a chur chuig nuacht@cnag.ie
7
8
Cuir na scéalta chugainn roimh 09 Iúil 2011
Cearta Iarchraolta TG4
Dheimhnigh TG4 agus ERC, lucht eagair na gcomórtas, go bhfuil cearta eisiacha iarchraolta faighte ag an stáisiún teilifíse Gaeilge do chluichí na gCorn Heineken agus Amlin don 3 shéasúr le teacht. Fágann an socrú nua seo go bhfuil cearta ag TG4 anois ar an 3 chomórtas Eorpach do rugbaí na gclub gairmiúil ón bhfómhar seo ar aghaidh. Ar na cearta craolta eile atá ag an gcainéal, tá cearta rugbaí don tSraith Cheilteach agus cearta lár an lae ar Chorn Rugbaí an Domhain sa bhfómhar, chomh maith leis na Sraitheanna Náisiúnta Peile agus Iomána, Craobh TG4 i bPeil na mBan, Craobhacha Peile agus Iomána na gClub (Craobhacha faoi 21), leadóg Wimbledon, Peil na hAstráile agus rothaíocht an Tour de France.
Breis eolais: sport@tg4.ie / +353 (0)91 505050 / www.tg4.ie
Tá cárta ballraíochta nua ag Club Chonradh na Gaeilge a thugann deis do bhaill an Chlub i mBaile Átha Cliath lascaine 10 - 20% a fháil ar dheochanna agus gach earra eile atá ar díol ann. Cuirtear an lascaine i bhfeidhm go leictreonach agus go huathoibríoch ar an gcárta nuair a ordaíonn tú deoch nó smailc bia agus ciallaíonn sé seo go bhfuil fíorbhuntáiste le ballraíocht an Chlub don chéad uair riamh - tá fiú tae, caife agus cordial i gcónaí ar fáil in aisce duit mar bhall chomh maith! Mar cheiliúradh air seo, agus chun suíomh idirlín nua an Chlub a sheoladh go hoifigiúil, cuirtear fáilte roimh chách chuig an gClub Dé Aoine, 24 Meitheamh 2011, d'oíche mhór cheoil óna 8.00in. Beidh Fóram na mBall ar
siúl díreach roimhe sin óna 7.15 7.45in, ag a mbeidh deis ag baill a gcuid moltaí agus ceisteanna i dtaobh an Chlub a chur ar an gCoiste. Tá painéal daoine atá sásta oibriú sa Chlub ar bhonn deonach á chur le chéile acu faoi láthair agus más spéis leat cabhair a thabhairt oíche sa choicís nó oíche sa mhí (idir obair bheáir, airgead a bhailiú ag an doras ar oícheanta ceoil, obair ghlantóireachta, nó eile), cuir scéal chucu. Meabhraítear duit freisin go bhfuil an Club ar fáil i gcomhair cóisirí breithlae, seoltaí leabhair agus gach aon saghas ceiliúradh. Buail isteach anocht! Gach eolas: runai@anclub.ie / www.anclub.ie / www.facebook.com/anclub
Cárta Ballraíochta an Chlub
Is féidir scéalta a chur chuig nuacht@cnag.ie
9
Aighneachtaí
Tá sé i gceist ag an mBord um Fhaisnéis do Shaoránaigh scéim a dhréachtú de réir Alt 11 d’Acht na dTeangacha Oifigiúla, 2003, agus tá aighneachtaí á lorg acu ó pháirtithe leasmhara anois. Ba chóir nach rachadh aighneachtaí thar 4,000 focal agus b'fhearr aighneachtaí a sheoladh go leictreonach chuig brian.murphy@ciboard.ie ionas gur féidir iad a chur ar láithreán gréasáin an Bhoird go héasca. Is féidir
freisin iad a sheoladh leis an bpost chuig Brian Murphy, Bainisteoir Acmhainní Daonna & Riarachán, An Bord um Fhaisnéis do Shaoránaigh, Teach Ché Sheoirse, 43 Sráid Chnoc na Lobhar, Baile Átha Cliath 2 roimh 5.00in Dé hAoine, 24 Meitheamh 2011. Tá eolas maidir le sainordú, ról agus na seirbhísí arna soláthar don phobal ag an mBord um Fhaisnéis do Shaoránaigh ar fáil ar www.citizensinformationboard.ie.
Idir Theachtaí Dála, Sheanadóirí agus ionadaithe polaitiúla, d'fhreastail 90 polaiteoir ar an lá eolais práinneach a d'eagraigh Conradh na Gaeilge agus Guth na Gaeltachta in Óstán Buswells, Baile Átha Cliath ar an 01 Meitheamh 2011. Seo an tríú bhliain as a chéile gur eagraigh na heagraíochtaí seisiúin chomhairliúcháin le polaiteoirí na Poblachta chun Teachtaí Dála agus Seanadóirí a chur ar an eolas maidir le cúrsaí Gaeilge agus Gaeltachta. Is deis ríthábhachtach é an lá eolais bliantúil d'ionadaithe polaitíochta chun dul i gcomhairle le pobal na Gaeilge i dtaca le beartais agus cinntí a imríonn tionchar ar an bpobal céanna, dar le Julian de Spáinn, Ard-Rúnaí Chonradh na Gaeilge: "Deis a bhí ann do Theachtaí nua dul i mbun comhairle le hionadaithe óna
ndáilcheantar féin i dtaca le cúrsaí teanga, go háirithe i dtaca le múineadh na Gaeilge sa chóras oideachais, An Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge 2010 2030, Údarás na Gaeilge agus na Gaeltachta, agus bunú Gaelscoileanna nua." Tá sé rítábhachtach Teachtaí agus Seanadóirí ó na páirtithe ar fad a choimeád ar an eolas sna seachtainí amach romhainn, go háirithe le plean feidhmiúcháin á chur le chéile acu agus reachtaíocht á hullmhú don Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge faoi láthair. Tá sé beartaithe ag Conradh na Gaeilge agus Comhaltas Uladh lá stocaireachta agus eolais a eagrú do Theachtaí an Tionóil ó thuaidh ar na mallaibh leis. Liosta freastail & preasíomhánna ar fáil ó dail@cnag.ie / +353 (0)1 4757401
Stocaireacht Straitéise
10
Cuir na scéalta chugainn roimh 09 Iúil 2011
Ceisteanna an Údaráis
D’fháiltigh Conradh na Gaeilge roimh chinneadh an Rialtais, fógartha ag an Aire Stáit Donnchadh Mac Fhionnghaile le déanaí, go gcoimeádfaidh Údarás na Gaeltachta a chuid cúraimí fiontraíochta agus fostaíochta sa Ghaeltacht, agus go mbeidh Príomhfheidhmeannach nua le ceapadh ar an Údarás go luath. Ardaíodh ceisteanna maidir leis an méid a bhí le rá ag an Aire mar chuid den bhfógra áfach, áit gur fógraíodh go mbeidh comhoibriú foirmeálta idir Údarás an Gaeltachta leis an IDA agus Fiontraíocht Éireann amach anseo. Céard is brí leis seo os rud é go bhfuil caidreamh oibre eatarthu cheana féin? Fógraíodh freisin nach mbeidh toghchán i measc an phobail sa Ghaeltacht do Bhord Údarás na Gaeltachta amach anseo. Tá sé i gceist líon na mball ar an mBord a laghdú agus an chuid is mó díobh a cheapadh trí na comhairlí contae a bhfuil Gaeltachtaí ina limistéir acu amach anseo. Cén fáth gur roghnaíodh an córas seo don todhchaí - córas a bhrisfidh an ceangal idir an Údarás agus an pobal? Cén fáth nach mbeidh an córas a d'fhógair an Taoiseach le hiarratais a lorg ón bpobal le folúntais ar bhoird Stáit a líonadh i gceist, nó an córas a baineadh úsáid as le baill Bhord TG4 a cheapadh, nó córas eile a ligfeadh do bhaill den phobal
Gaeltachta iad féin a chur chun cinn do Bhord an Údaráis? Níl cúram le bheith ag Údarás na Gaeltachta i gcur i bhfeidhm na Straitéise 20 Bliain na Gaeilge 2010 – 2030 lasmuigh den Ghaeltacht a thuilleadh ach oiread. Conas a bheidh Rialtas na hÉireann in ann a chinntiú go mbeidh an Straitéis 20 Bliain do Phoblacht na hÉireann curtha i bhfeidhm anois gan an Údarás nua mar a bhí molta sa Straitéis, i. Údarás na Gaeilge agus na Gaeltachta? Thug Donnchadh Ó hAodha, Uachtarán Chonradh na Gaeilge, le fios nach fiú Údarás na Gaeltachta a bheith ann gan bhuiséad ceart chun an obair a chur i gcrích. Rinne an tAire Stáit tagairt don bhuiséad ach tá deimhniú fós de dhíth ón Rialtas go mbeidh buiséad caipitil de ar a laghad €12 milliún ag an Údarás i 2012 chun go mbeidh siad in ann 1,000+ post a chruthú sa Ghaeltacht an bhliain seo chugainn. Beidh níos mó eolais ar fáil do phobal na Gaeilge nuair a fhoilsítear Bille Údarás na Gaeltachta ach idir an dá linn, beidh cruinniú práinneach á lorg ag Conradh na Gaeilge leis an Aire Stáit chun na ceisteanna thuas agus eile a phlé agus rachaidh an Conradh i gcomhairle le Guth na Gaeltachta agus eagraíochtaí Gaeilge agus Gaeltachta eile leis an méid a bhí le rá ag an Aire Stáit a mheas.
Is féidir scéalta a chur chuig nuacht@cnag.ie
11
Is Leor Beirt
Níl slua i gcónaí de dhíth le daoine a chur ag labhairt i nGaeilge i ngach cearn den tír - is leor beirt! Tá ábhar an leathanaigh seo dírithe ar chabhrú leat ciorcal comhrá neamhfhoirmeálta a reáchtáil i
d’áit oibre féin nó i mbialann áitiúil. Cuir fáilte roimh Ghaeilgeoirí nua trí na ceisteanna seo a leanas a ghearradh amach agus lig do gach duine ceist a roghnú nuair a éiríonn an comhrá gann.
Laethanta Saoire:
• Cá háit a rachfá ar saoire dá mbuafá an Crannchur Náisiúnta? • An bhfuil tú ag dul thar lear / thar sáile an samhradh seo? • An mbeidh tú ag fanacht sa bhaile i mbliana? • An raibh tú ar saoire sa Ghaeltacht riamh? • An bhfuil na gasúir saor ón scoil go fóill? • An rachaidh tú ar saoire in Éirinn? • An bhfuil árachas taistil agat? • Cathain a rachaidh tú ar saoire? • An dtéann tú ar shaoirí siúlóide go minic? • Cad í an áit is deise ar domhan, dar leat? • An fearr leat taisteal ar eitleán nó ar bhád? • An mbeidh tú ag freastal ar an Tionól Gaeltachta? Saoire: faoin tuath, cois fharraige, thar lear, thar sáile, sa bhaile
Míonna an tSamhraidh: Meitheamh / mí an Mheithimh, Iúil / mí Iúil, Lúnasa / mí Lúnasa Tréimhsí Ama: seachtain / ar feadh seachtaine, coicís / ar feadh coicíse, mí / ar feadh míosa, 2 mhí, 3 sheachtain, bliain / ar feadh bliana, 3 mhí / ráithe, thar oíche, don deireadh seachtaine
12
Cuir na scéalta chugainn roimh 09 Iúil 2011