Sultan Abdülmecid tuğralı imtiyaz nişanı
50 v SKYLIFE BUSINESS v ARALIK DECEMBER 2009
Osmanlı Nişan ve Madalyaları Tarihin Estetik Tanıkları
OTTOMAN ORDERS AND MEDALS Handsome Witnesses Of History Yazı • Story by Metin Erüreten | Görseller • Photos by Fethi İzan
Kıymetli metal ve değerli taşlardan gösterişli bir şekilde imal edilen madalya ve nişanları taşıyan kişiler dolaylı olarak devletin üstün gücünü ve zenginliğini de etraflarına hissettirirler.
Those bestowed with exquisite orders and medals made of valuable metals and precious gems in turn carry these tokens as a symbol of governmental power and wealth.
Tarihin en eski devirlerinden beri hükümdarlar, kendi tebaalarına ve topluma yararlı olmuş yabancı kişilere çeşitli hediyeler ve ödüller verdiler. İlk gerçek örnekleri Roma İmparatorluğu’nda görülen ve kelime olarak İtalyanca ‘medaglia’ sözcüğünden türeyen madalyalar, metal üzerine darp edilmiş sikkeler gibi devletin ve yöneticilerin simgelerini taşıyan bir şekilde ödüllendirme aracı olarak kullanılmaya başladı. Bu uygulama zaman içinde pek çok devlette ve özellikle rönesans ile birlikte Avrupa’da yaygınlaştı. Yirminci yüzyıla yaklaşıldığında ise madalyayı ve onun bir türü olan nişanı kullanmayan devlet neredeyse yoktu. Madalyalar prensip itibarıyla monoblok, yani tek parça metalden, para gibi darp edilirler. Nişanlar ise tek parça olmayıp, çeşitli bölümler halinde ve kuyumculuk sanatının dökümcülük, sadekârlık, minecilik, taş mıhlayıcılığı gibi uğraşlarının uygulanması, imal edilen parçaların birbirine monte edilmeleri ve hatta
Since the dawn of civilization, rulers have granted various gifts and awards to individuals who have shown their value to their society and its constituents. The modern conception of the medal (the word descends from the Italian “medaglia”) first appeared in the Roman Empire as a struck coin bearing the symbol of a government or ruler as a way of rewarding valor and loyalty. This approach grew in popularity over time, particularly following the Dark Ages, eventually reaching widespread usage in the countries of Europe. By the 20th century, almost all countries found a use for the medal. As a matter of principle, medals are struck from a single piece of metal – very much like a coin. By contrast, orders typically consist of multiple parts; these are made by casting, forging, enamel work, and stone setting, and carefully pieced together to form
2009 DECEMBER ARALIK v SKYLIFE BUSINESS v 51
54 v SKYLIFE BUSINESS v ARALIK DECEMBER 2009
FERAHİ◆
Altından dikdörtgen şeklilli İlk Osmanlı madalyası olan Ferahi üzerinde “Allah muhafızların en hayırlısıdır ve o rahmet edenlerin en merhametlisidir.” yazıyor.
FERAHI◆
This rectangular golden medal, the first of its kind, is inscribed ‘Allah is the greatest of saviours and the most merciful of all’.
DONANMA NİŞANI◆
Altın, gümüş, pırlanta ve mineden imal edilmiş olan bu nişan Osmanlı Donanması’nın gelişmesi için yardımda bulunacaklara verilmek üzere tasarlanmıştır. Denizciliği son derece güzel bir şekilde çağrıştıran bu görkemli nişanın yaptırılan yegâne örneği Darphane Sergisi’ndedir. Nişan, Meclis-i Vükela tarafından onaylanmamış ve üretilmemiştir.
ORDER OF THE NAVY◆ Made of gold, silver, diamond, and enamel, this order was created to reward those who aided the growth and development of the Ottoman Navy. Featuring an elaborate design of marine imagery, this order was probably rejected by the cabinet due to its costly production.The single example that was produced is proudly displayed in the museum of the Darphane (the Mint).
SANCAKLI AKKA◆
Osmanlı ve müttefik subay ve askerlerine verilmek üzere Akka madalyalarının altın, gümüş ve pırlantalı tipleri yapılarak dağıtılmıştır. Ön tarafı sancaklı, arka tarafı Latince Acre-Syria yazılarını ihtiva eden çok nadir bir tipi ise, büyük ihtimalle yabancılara verilmek üzere tasarlanmıştır.
MEDAL OF ACRE WITH BANNER ◆
Several versions of the medal of Acre, including gold, silver, and diamond, were distributed to members of the Ottoman and allied navies. A rarer kind, carrying a banner and inscribed with the text “Acre-Syria”, was probably designed with foreign recipients in mind.
OSMANİ NİŞANI◆
Sultan Abdülaziz tarafından çıkartılan Osmani Nişanı dört dereceli olup birinci derecesinin mücevherlisi vardır. Bu nişanın arka tarafı Osmanlı devletinin kuruluşunu simgeleyen davul ve sancaklar içermektedir. Bu nişana sahip olabilmek için en az 20 yıl devlete başarılı hizmet etmiş olmak gerekliydi.
ORDER OF OSMAN◆
Introduced in four degrees by Abdülaziz I, the first degree of this order carries a large gem. Symbolizing the creation of the Ottoman Empire, the reverse of the order bears an inscription marking the year the Ottoman Empire was formed with drums and banners. At least 20 years of service were required to be eligible for this order.
2009 DECEMBER ARALIK v SKYLIFE BUSINESS v 55