België
Letland Libanon
Laos
Lesotho
Van Afghanistan tot Zwitserland
Divers
Antwerpen
Bijlagereeks over de 160 verschillende nationaliteiten die in Antwerpen vertegenwoordigd zijn
donderdag 7 mei 2009 www.gva.be
Laos
Lesotho
Letland
Libanon
“In Laos
“Begrafenissen zijn
“Jullie hebben
“We zijn
blz. 2
blz. 3
blz. 4-5
blz. 6-7-8
Long Gao
is het nu al 2552”
Pendo Maro
vandaag de hoofdindustrie in Lesotho”
Eva Drozdik
de wereld enorm veel te bieden”
Teksten: Maaike Floor, Dirk Hendrix, Stijn Janssen, Paul De Bruyn Coördinatie: Kris Vanmarsenille Foto’s: Jan Van der Perre, Ludo Mariën, Wim Hendrix, Dirk Kerstens, Thomas Legrève, Marc Tombeur, Ondrej Zvarek, Luca Galuzzi, AP, EPA, GPD, GVA
Familie Fahour
hier 24 jaar en gaan hier niet meer weg”
Eindredactie: Carine Tollenaere
.DIVERS ANTWERPEN Laotianen betalen met kip MM Officieel: Sathalanalat
Land zonder kust
CHINA
(BIRMA)
Phongsali Louang Namtha Ban Houayxay Mekong
MM Laos was al een koninkrijk
Louangphrabang
Xiangkhoang Xaignabouli Muang L A O S Phon-Hong Muang Pakxan
Vientiane
Golf van To n k i n
ng
Muang Khammouan Savannakhet
THAILAND
Salavan Pakxe
100 km © GRAPHIC NEWS
Eeuwenlang een koninkrijk
VIETNAM
Mouang Xai Xam Nua
ko Me
Laos
Paxathipatai Paxaxon Lao MM Hoofdstad: Vientiane MM Oppervlakte: 236.800 km² MM Aantal inwoners: 6,8 miljoen MM Levensverwachting: 55 jaar (mannen), 59 jaar (vrouwen) MM Talen: Laotiaans, Frans, Engels MM Religie: boeddhisten (67%), christenen (1,5%), overige (31,5%) MM Munteenheid: kip MM Bevolking: Laotianen (55%), Kmou (11%), Hmong (8%)
CHINA MYANMAR
Me k ong
Toen en nu
donderdag 7 mei 009
Lamam Attapu
CAMBODJA
vanaf de veertiende eeuw. In de negentiende eeuw viel het uit elkaar in drie kleinere koninkrijkjes. MM In 1893 werd Laos door de Fransen veroverd. MM In 1954 werd het land onafhankelijk en na een paar machtswisselingen grepen militairen de macht. MM Na de Vietnamoorlog, die ook Laos trof, kwamen in 1975
17
“In Laos is het nu al 2552”
Laotianen wonen in Antwerpen.
Long, zijn vrouw Sirth, en de kinderen Juni (10), Jimmy (9) en Tony (7) hebben half april nog Nieuwjaar gevierd in de tempel in Laken. “In Laos valt Nieuwjaar samen met Nieuwjaar in Thailand”, vertelt Long. “Daar hebben ze vier dagen gefeest. En omdat het het heetste seizoen is, hebben ze elkaar natgegooid met water. Hier was het paasvakantie. We hebben het dus ook kunnen vieren. In Laos is het nu 2552.” Long werkt in Wilrijk en woont in Boechout. “Mijn ouders wonen bij ons. Eén zus woont in Deurne, twee anderen in Mortsel. Ik heb nog twee zussen in Frankrijk.” Het was een spannende vlucht uit Luang Phabang. “Met mensensmokkelaars staken we de Mekong-rivier over, in kleine bootjes. Het was gevaarlijk. Veel mensen werden verraden en op de rivier doodgeschoten. Als de mensensmokkelaars te bang waren voor M
de soldaten, dumpten ze je gewoon in de rivier.” Op dat moment waren communisten aan de macht in Laos. “Iedereen werkte gratis voor de staat. Mijn ouders hadden stiekem hun handeltje in vazen, boeddhabeelden en andere souvenirs. Dat was behoorlijk riskant.” Nadat het gezin naar Thailand was gevlucht, woonde het eerst twee jaar in een vluchtelingenkamp. “We zaten met z’n zevenen in een hutje van zeven vierkante meter. Het dak bestond uit golfplaten. Overdag kon het veertig graden worden. Het was een moeilijke tijd.” De familie Gao had gehoord dat België een fijn land was en probeerde hierheen te mogen. “Dat lukte, ook al nam België minder gezinnen op dan veel andere landen. België was een koninkrijk, zoals Laos eeuwenMM
“Een koninkrijk staat symbool voor vrijheid” Long gao verkoper
(
Tien voor taal
Goedemorgen! Sabai die! Hoe gaat het met u? En met de kinderen? Sabai die boo? dek noi sabai die boo? Gelukkig Nieuwjaar! Sook die phimai!
“Wij zijn de laatste generatie die uit het communistische Laos is gevlucht”, vertelt Long Gao (42). “Na twee jaar in een vluchtelingenkamp in Thailand mochten we naar België komen.” Met de hele familie vertrok Long Gao in 1982 uit Laos. Zijn ouders én vijf zussen. Ondertussen heeft Long in het Antwerpse zijn eigen gezin.
de communisten aan de macht. Ze voerden een streng bewind en de bevolking had het zwaar. Veel mensen vluchtten naar Thailand. MM In 1991 verbrak Laos de banden met de Sovjet-Unie. De hamer en sikkel werden verwijderd uit de vlag. MM Laos heeft nu een vrijemarkteconomie. De binnenlandse politieke situatie verandert traag.
Laos heeft prachtige bergen. Pha thet lao mie phoe pha-ghame. Ik ben allergisch voor worteltjes. Khoy kin kalot boo theuk.
Recept Long en Sirth, met Jimmy (links) en Juni en Tony op de schommel.
lang. Dat stond voor ons symbool voor vrijheid.” Toen Long in 1997 in Laos reisde, leerde hij daar zijn vrouw Sirth kennen. “Zij mist Laos meer dan ik. Ik woon hier ook al zo lang. Maar we gaan vaak boodschappen doen in de Van Wesenbekestraat. Dan kunnen we lekkere Laotiaanse gerechten maken.” In Antwerpen wonen weinig mensen uit Laos. In Brussel is de gemeenschap groter. “Bij feestelijke gelegenheden spreken we vaak af. Dan koken we samen. We gaan zes of zeven keer per jaar naar de tempel in Laken.” Dochter Juni (10) begrijpt een beetje Laotiaans. “Eigenlijk spreek
ik beter Chinees. Omdat veel mensen in Laos Chinees spreken, zit ik op Chinese les in de buurt van het De Coninckplein. Op zaterdag zitten we daar met elf kinderen. Heel tof.” De kinderen zijn een paar jaar geleden in Laos geweest. Juni laat ons de video’s zien. “Daar zijn we in een tempel, en daar eten we met z’n allen op de grond.” Juni hoopt dat ze gauw nog eens naar Laos kunnen. Want ze is dan wel een Antwerpse, ze voelt zich ook Laotiaans. “Het is daar lekker warm en héél mooi. Ook daarom wil ik terug.” Long Gao kreeg van ons een Ortel Mobile-belpakket toegestuurd.
i
Pittige vissoep uit Laos Ingrediënten MM 500 gram visfilets (witte vis) MM 500 gram rauwe gepelde
garnalen MM 1 eetlepel vissaus MM 2 eetlepels limoensap MM 1 eetlepel geraspte palmsuiker MM 1 eetlepel tamarinde-extract MM 1 eetlepel olie MM 1 kop ananasstukjes MM 3 koppen water MM 3 koppen visbouillon MM blikje tomatenblokjes MM 2 uien MM kruiden: verse koriander, gedroogd rood pepertje, verse gember, citroengras, djeroekpurutblad.
Bereiding MM Verhit de olie, doe gember,
De familie Gao in een tempel in Laos, een paar jaar geleden.
citroengras, peper en ui in de pan en roer vijf minuten. Doe de tomatenblokjes, visbouillon en djeroek-purutblaadjes erbij. Net als de ananas, tamarinde, palmsuiker, limoensap en de vissaus. MM Breng aan de kook en laat tien minuten sudderen. Daarna mag de vis erbij. MM Laat tien minuten sudderen tot de garnalen gaar zijn. Strooi dan de verse koriander erover. Een deel van de koriander kun je al tegelijk met de vis door de soep roeren.
DIVERS ANTWERPEN.
donderdag 7 mei 2009
Toen en nu
Precies zo groot als België MM Staatsvorm:
Lesotho Khotso pula nala (Het motto: vrede regen voorspoed)
democratie en monarchie MM Staatshoofd: koning Letsie III MM Talen: Sesotho en Engels MM Inwoners: twee miljoen MM Hoofdstad: Maseru, met 350.000 inwoners MM Religie: 90% is christelijk MM Oppervlak: 30.000 km2 MM Plaats op lijst rijkste landen: 138/177
ZUID-AFRIKA
Leribe Teyateyaneng Mokhotlong Maseru ThabaTseka Mafeteng L E S OT H O Mohale’s Qacha’s Nek Hoek Quthing 20km
ZUID-AFRIKA © GRAPHIC NEWS
MM Lesotho is een land in Afrika
dat geheel wordt omsloten door Zuid-Afrika. De enige twee andere landen in de wereld die ’in’ een ander land liggen, zijn de dwergstaatjes Vaticaanstad en San Marino. MM Bij de onafhankelijkheid van Groot-Brittannië op 4 oktober 1966 kreeg het toenmalige Basutoland de naam Koninkrijk Lesotho. In de jaren tachtig heerste er een militaire junta. In 1993 kwam een gekozen regering aan de macht. MM Lesotho is het enige land ter
wereld dat volledig boven de 1.000 meter ligt. Het laagste punt ligt op 1.400 meter en 80 procent van het land ligt boven de 1.800 meter, met pieken tot 3.500 meter. In de winter kun je er skiën. MM Het klimaat is gematigder dan elders in zuidelijk Afrika, met droge winters en warme zomers. MM Lesotho is het derde zwaarst getroffen door aids. Volgens officiële cijfers is tussen 23 en 27 procent van de 20 tot 50-jarigen besmet, maar het werkelijke aantal zou nog een stuk hoger liggen.
DIAMANTLAND
Links: fraai uitgedoste stamhoofden bij het huwelijk van koning Letsie III. Midden: kinderen in Lesotho kennen een hard bestaan. Een op de vijf is wees. Rechts: Lesothanen gehuld in de voor het land typische kleurrijke basothodekens die hen beschermen tegen de wind en de kou op de hoogvlaktes.
“Begrafenissen zijn de hoofdindustrie”
Pendo Maro (33) heeft altijd een paar honderd foto’s van Lesotho klaar zitten op haar laptop. “Belgen weten nooit dat het een onafhankelijk én wondermooi land is.” In het beste geval weten Belgen dat Lesotho ergens in zuidelijk Afrika ligt of dat het iets met Zuid-Afrika te maken heeft.
“Maar net als België zijn we al een onafhankelijk koninkrijk sinds begin negentiende eeuw. De adelbrieven van onze koninklijke familie gaan eeuwen terug. En we zijn ook even groot als België. Het is niet omdat we geheel omgeven zijn door Zuid-Afrika dat we geen eigen identiteit hebben.” Bijna tien jaar geleden belandde Pendo Maro in Antwerpen. “Via mijn man, een Antwerpenaar die ik in Lesotho had leren kennen.” Ze zijn intussen gescheiden en ze zegt er verder liever niets over. Pendo Maro heeft twee kinderen, Stéphanie (12) en Jerome (9). “Ze lijken op mij”, glimlacht ze. Met haar stralend witte glimlach en haar 1,83 meter - “ik heb nog basket gespeeld” - is ze een opvallende, ranke verschijning. Bovendien is ze een eminente wetenschapper. “Aan de VUB heb ik mijn doctoraat in de geografie behaald met een thesis over het bodemgebruik in Lesotho. Dat waren vier zware jaren. Ik werkte halftijds. De overige tijd zat ik tussen de boeken. Toen het achter de rug was, ben ik een paar maanden groggy geweest. Ik was te moe om blij te zijn. Nu ben ik er natuurlijk trots op.” Met haar academische titel kon ze aan de slag bij een Europese milieuorganisatie die waakt over de gevolgen van alle beleidsmaatregelen voor het milieu. “Intussen zit ik bij een andere organisatie M
Pendo Maro: “De voorbije tien jaar heb ik mijn drie broers en drie zussen amper gezien.”
die meer focust op het verband tussen gezondheid en milieu. Opnieuw met kantoor in Brussel. Daarom ben ik aan het verhuizen. Elke dag van
Antwerpen naar Brussel pendelen, is niet simpel.” Lesothanen lachen vaker en zijn warmer in de omgang. “Je hoeft ie-
Minder dan
5
Lesothanen wonen in Antwerpen.
mand maar één keer ontmoet te hebben om de volgende keer uitbundig begroet te worden. Maar jullie zijn ook heel vriendelijk. Het leven is hier goed. Overal kun je heerlijk shoppen, lekker eten... ” Pendo Maro is geboren in Tanzania, maar het grootste deel van haar jeugd bracht ze door in Lesotho, in de hoofdstad Maseru, waar haar vader werkte als ingenieur. “Ik ben er in de afgelopen tien jaar twee keer geweest. Ik heb drie broers en drie zussen die ik al die tijd bijna nooit gezien heb, maar we houden contact. Eén zus woont in de VS. Ze vroeg mij onlangs aan de telefoon wat ik als ‘thuis’ beschouw. Ik zei dat dat de plek is waar mijn ouders wonen. Nu is dat weer Tanzania. ‘Fout’, zei ze. ‘Je thuis is waar je nu bent.’ (lacht) Lesothanen zijn een herdersvolk. We zijn het zwerven gewend, in eigen land of over heel de wereld.” Lesotho heeft magnifieke berglandschappen. “Geweldig om te wandelen of paard te rijden.” Het laagland, nog altijd boven de 1.000 meter, is droger, grauwer, stoffiger. “De droogte en de bodemerosie worden almaar erger. Het kan soms driekwart van het jaar niet regenen.” Hiv en aids vormen een groot probleem. “Een op de vijf kinderen is wees. Je hoort zeggen dat begrafenissen de hoofdindustrie zijn. Er zijn hele dorpen waar je niet één man meer aantreft. Allemaal overleden aan aids. Vrouwen moeten de leiding overnemen, wat ze heel goed doen.” De vrouwen in Lesotho zijn vaak beter opgeleid dan de mannen, die als kind jarenlang de bergen intrekken met de kuddes terwijl de meisjes naar school gaan. Op latere leeftijd zijn de mannen vaak maandenlang weg om te gaan werken in de goudmijnen in Zuid-Afrika. Dat is een hard bestaan, maar er zijn niet veel jobs in Lesotho. De braindrain is een probleem: jongeren met talent en ambitie trekken weg, naar Zuid-Afrika of verder.”
Lesotho is het tiende diamantexporterende land ter wereld, ook al wordt de bevolking daar niet echt beter van. Daarvoor is de industrie nog veel te kleinschalig. De duurste ruwe diamant aller tijden die in december 2008 in Antwerpen verkocht werd voor 14,5 miljoen euro, kwam uit een mijn in Lesotho. De mijn werd door De Beers indertijd verkocht aan Lesotho omdat ze te weinig opbracht, maar af en toe worden er ongewoon grote diamanten gevonden. De bewuste Light of Letseng heeft 478 karaat. Koning Letsie III ging vorig jaar eregast zijn op het galadiner van de diamantconferentie in Antwerpen, die uiteindelijk werd afgeblazen.
PRINS HARRY De Britse prins Harry (23) is al diverse keren gesignaleerd in Lesotho. De ene keer in een nachtclub, de andere keer voor zijn acties voor kinderen in Afrika met zijn liefdadigheidsorganisatie Sentebale (‘Vergeet me niet’). Die organisatie richtte hij op ter nagedachtenis van zijn moeder, prinses Diana. Harry trekt zich in het bijzonder het lot van de vele weeskinderen aan.
BEL DE HELE WERELD ROND TEGEN EXTREEM LAGE TARIEVEN!
VOOR MEER INFORMATIE OVER DE PROMOTIE, GAAT U NAAR
WWW.ORTELMOBILE.BE
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 7 mei 2009
Cijfers
Toen en nu BA LT I S C H E ZEE
Ventspils
Letland Bioland
Talsi
Golf van Riga
RUSLAND
Valmiera Cesis
Riga
Jurmala Liepaja
Hout belangrijk voor export
ESTLAND
Aluksne
L E T L A N D Rezekne
Jelgava Jekabpils LITOUWEN
Daugavpils
50km © GRAPHIC NEWS
WIT-RUSLAND
MM Telefoon landcode: + 371 MM Internet landcode: .lv MM Bevolkingssamenstelling:
Letten (58 %), Russen (30 %) MM Export: hout, meubels, machines, textiel MM Volkslied: Dievs, svētī Latviju (O God, zegen Letland) MM Nationale feestdag: 18 november MM Regeringsvorm: republiek MM President: Valdis Zatlers (sinds 2007) MM Premier: Ivars Godmanis MM Plaats op de lijst van rijkste landen: 45/177
MM Officieel: Republica Latvijka MM Hoofdstad: Riga MM Oppervlakte: 64.600 km ² MM Aantal inwoners:
2,2 miljoen MM Levensverwachting: 72 jaar vrouwen: 78 jaar, mannen: 67 jaar MM Taal: Lets MM Godsdiensten: lutheranisme, katholicisme, Russischorthodoxe kerk MM Munteenheid: lats
Ooievaars en Russen MM Letland is een republiek in
Noord-Oost-Europa die met Estland en Litouwen de Baltische landen aan de Oostzee vormt. Dit trio, dat vroeger deel uitmaakte van de SovjetUnie, heeft flink wat gemeen. Zo is het ‘Lets’ sterk verwant met het Litouws en tellen zowel Letland als Estland veel aanhangers van het lutherse geloof. MM Estland en Letland stonden
Twee Letse vrouwen, twee verhalen. Ilse Sermole blijft zich in Antwerpen allochtoon voelen, Vera Drozdik geeft ons een groot applaus.
“In Letland smaakt een tomaat nog naar tomaat” Het interview met de Letse Ilze Sermole (32) vindt plaats in wat bizarre omstandigheden. We ontmoeten elkaar op het speelpleintje vlak onder haar appartement aan het Frans Halsplein. Terwijl zij de schommel duwt en haar tweejarige dochtertje constant ‘hoger, hoger’ roept, schreeuwen we haar onze vragen toe. En ondertussen valt de regen met bakken naar beneden. Toch past dit absurde tafereel in de cultuurcrash tussen deze Letse en Vlaanderen.
Ilze Sermole: “Letland kent geen industrie. Het voornaamste exportproduct is hout.”
“Mijn kind zou in Letland totaal anders opgroeien”, zegt Ilze. “Ze zou de ganse dag buiten ravotten. Terwijl ze hier in de crèche alleen buiten komt als het mooi weer is.” “In Letland kleden ze de kinderen warm aan en gaan ze iedere dag minstens een paar uren buiten spelen. Regen of sneeuw houdt hen niet tegen.” “In Letland groeien we op in de natuur. Alles is er bio. De boeren verkopen hun groenten en fruit dagelijks op de markten. Een tomaat smaakt nog naar tomaat, een komkommer nog naar komkommer.” Ilze vindt Antwerpen geen kindvriendelijke stad. “Er is nauwelijks groen om te spelen. Eigenlijk is heel België 'kapot'. Er schiet hier geen natuur meer over. Alles is volgebouwd. Jullie zijn inderdaad met een baksteen in de maag geboren.” “Iedere zondag trekken we naar de Nederlandse kust omdat je daar nog uren op het strand kan wandelen zonder iemand tegen het lijf te lopen. Letland is ook twee keer zo groot als België en er wonen nauwelijks twee miljoen mensen. We kennen ook geen industrie: het voornaamste exportproduct is hout.” Ilze ontmoette haar Vlaamse vriend tien jaar geleden in Liepaja, de tweede grootste stad van Letland. Hij werkte er in de haven, zij in het hotel waar hij een jaar verbleef. “Nadien hebben we vijf jaar een langeafstandsrelatie gehad”, vertelt Ilze. “Hij verbleef contant in het buitenland. Telkens ik vakantie had, reisde ik hem tegemoet, tot in Trinidad! Na vijf jaar was dat niet langer vol te houden. Ofwel zou onze relatie stoppen, ofwel zouden we ons ergens samen vestigen. Mijn vriend heeft van zijn firma verkregen dat hij niet meer naar het buitenland werd gestuurd. We zijn dan in Antwerpen komen wonen. Hij is afkomstig van Blankenberge. Eigenlijk voelen we ons allebei vreemdelingen.’’ Hoewel ze minstens drie keer per jaar terugkeert naar Letland, verlangt ze nog iedere dag naar haar geboorteland. “De eerste week was Antwerpen een nieuwe stad waarin ik dagelijks M
door de steegjes slenterde. Maar de tweede week moest ik al opnieuw door dezelfde straten wandelen. Uren heb ik tussen vier muren voor de computer gezeten: altijd maar chatten met mijn vriendinnen in Letland. Nu werk ik in Brussel en heb ik nog weinig vrije tijd. Maar ik droom er nog wel van om ooit terug te gaan. Toch laat ik die fantasie niet langer dan een uurtje toe. Het is niet realistisch: mijn man heeft hier een goede baan. Waarom zouden we dan weggaan?” MM
“België is kapot. Er is geen natuur meer” ilze sermole
Ilze kent geen andere Letten in Antwerpen. “Ik zoek ze niet op. Mijn beste vriendinnen komen uit Rusland en Wit-Rusland. Ik heb ook veel meer contact met twee Nederlandse buurvrouwen dan met Belgen. Jullie hebben een andere manier van vriendschap sluiten. Mensen die mijn man zijn vrienden noemt, zou ik in Letland beschouwen als kennissen. Met vrienden hebben we in Letland een heel sterke band. Er is geen sprake van dat je eerst een afspraak moet maken om eens langs te komen. Je springt gewoon binnen, drinkt koffie en praat urenlang.” “Ik heb het gevoel dat Antwerpen niet openstaat voor vreemde mensen.Voor Antwerpenaars zijn wij allemaal allochtonen, terwijl we in Brussel veel meer aanvaard worden en ons Europeanen voelen.”
69
Letten wonen in Antwerpen.
DIVERS ANTWERPEN.
donderdag 7 mei 2009
veel sterker dan Litouwen onder Duitse en Zweedse invloed. MM Letland is de meest geïndustrialiseerde van de Baltische staten en produceert vooral levensmiddelen en elektrotechnische machines en apparatuur. Ook de bosbouw is van groot belang voor de economie. MM Letland herkreeg na een langdurige Sovjetbezetting in 1991 opnieuw zijn onafhankelijkheid. Vandaag is het een parlementaire repu-
bliek en sinds 2004 is het lid van de Europese Unie. MM Slechts 58% van de inwoners heeft de Letse nationaliteit. 30% van de bevolking is Russisch. In de grotere steden vormen de Letten zelfs een minderheid. MM Na de onafhankelijkheid kozen de Russen ervoor om staatloos te blijven. Ze weigerden een examen Lets en geschiedenis af te leggen, maar weigerden ook om een Russisch paspoort aan te vragen. Dit laatste zou hun erkenning als
‘buitenlander’ betekenen. Deze staatlozen zijn bij de toetreding tot de EU ook geen EU-onderdanen geworden. MM Toeristen die Letland bezoeken, vertellen ongetwijfeld over de ooievaars die je overal in het land ziet: in bomen, op watertorens of op schoorstenen. Nergens in Europa leven zo veel ooievaars per vierkante kilometer als in Letland. De ooievaar is het symbool van het land geworden. De Letten geloven dat ooievaars het huis waarop ze hun nest bouwen,
“Belgen verdienen een groot applaus” “België moet trots zijn op wat het als klein land allemaal gepresteerd heeft”, vindt Vera Drozdik. De voorbije jaren heeft de Letse vrouw zich als geen ander ondergedompeld in een Belgisch cultuurbad.
Haar loft aan de Rodestraat in hartje Antwerpen lijkt wel een toren van Babel waar een mengtaaltje gesproken wordt van Russisch, Engels, Servisch en Nederlands. “Eerlijk: ik mis niets uit Letland”, zegt Vera, zonder daarover een seconde te moeten nadenken. “Mijn familie was van oorsprong Russisch en is de voorbije jaren ontgoocheld teruggekeerd naar Rusland. Pas op: ik heb een heel goede jeugd gehad in Letland. Maar het land is op politiek vlak afgegleden naar extreem nationalisme. Ik denk niet dat ik me er vandaag nog thuis zou voelen. Als de politieke situatie anders was, dan wel. Het blijft een prachtig land.” Vera kwam tien jaar geleden vanuit Letland naar Antwerpen om er met een beurs van de Vlaamse Gemeenschap aan de UA een Master of transport and maritime management te behalen. Daarvoor had ze al gestudeerd in de VS. Vandaag werkt ze voor een export-importbedrijf. “Ik ben avontuurlijk ingesteld, maar dat is nu wel wat verminderd. Ik heb twee zoontjes, begrijp je. Mijn man, een Serviër uit MonteM
MM
Goedendag. Labdien. Goedenavond. Labvakar. Tot ziens. Uzredzesanos.
“Ik zou me niet thuis voelen in Letland”
Hoe maakt u het? Ka tev iet?
vera drozdik
negro, heb ik hier leren kennen.” “Welke taal we praten? Met mijn kinderen spreek ik Russisch. Ze gaan naar een Nederlandstalige school en spreken perfect Nederlands. Mijn man heb ik ook Russisch geleerd. Als het te moeilijk wordt, spreken we Nederlands met elkaar. Ook met mijn Belgische vrienden spreek ik Nederlands. Ik heb de voorbije jaren tal van taalcursussen gevolgd.’’ “Het verschil tussen België en Letland is minder groot dan de meeste mensen denken”, vindt Vera. “Letten zijn geen Slavisch volk, ze zijn een mengeling van culturen: van Duits, Pools, Oekraïns en Litouws. We zijn meer westers en Europees georiënteerd. Daarom beleefde ik bij mijn aankomst in Antwerpen geen cultuurschok. Mogelijk zijn Letten wel wat emotioneler en jullie wat rustiger van aard.” Eva is oprecht enthousiast over de Vlaamse cultuur. “Ik ga vaak naar tentoonstellingen of Nederlandstalige theatervoorstellingen in de Singel. Ik heb ook heel wat Vlaamse literatuur doorgenomen. Het is de beste manier om jullie cultuur te leren kennen. Echt enorm wat jullie de wereld
Tien voor taal
Ik hou van u. Es tevi milu. Mag ik deze dans van u? Vai es varu Jus lugt uz so deju? Ik spreek Antwerps met een accent. Es runaju Antverpenes dialekta ar akcentu. Vera Drozdik: “Jullie hebben de wereld enorm veel te bieden.”
te bieden hebben. Zo veel begaafde mensen in zo veel verschillende disciplines: zang, schilderkunst, literatuur, kookkunst, noem maar op. Dat is heel bijzonder voor een klein land. Jullie verdienen echt een groot applaus.”
Ik hou niet van bloemkool met witte saus. Man negarso puķukaposts ar balto merci.
beschermen tegen brand. Ooievaars zouden de inwoners ook geluk brengen. Het grote aantal ooievaars is bovendien een teken dat het goed gesteld is met de ecologie. MM Het trio Baltische staten is een solidaire kliek. Dat blijkt elke keer opnieuw tijdens het Eurosongfestival. Telkens geven ze elkaar hoge cijfers. Het leverde Estland in 2001 al een eerste plaats op met Everybody van 2XL. Een jaar later was het de beurt aan de vrienden van Letland met een overwinning van Marie N. met I wanna.
Recept
Pompoenpannenkoeken Een eenvoudig en lekker gerecht dat iedere Let wel eens gegeten heeft.
Ingrediënten MM 400 ml melk MM 3 eieren MM 400 gram pompoen MM 50 gram suiker MM zout MM bloem (de hoeveelheid
bloem hangt af van de dikte van het deeg) MM bakboter
Bereiding MM Roer de eieren. MM Voeg suiker, zout, melk,
geraspte pompoen en bloem toe. Het deeg moet ‘loperig dik’ zijn. MM Smelt de boter in de pan en vorm met een lepel kleine ronde pannenkoekjes. MM Bak ze bruin aan beide kanten.
Bekende Letten
Romans Vainsteins Wielrenner. De blanke zeerover genoemd wegens zijn piratenhoofddoek.Wordtin 2000 wereldkampioen op de weg in het FransePlouay. In deze wedstrijd wordt Andrei Tchmil op amper 100 meter van de streep gegrepen. Vainsteins wint de sprint en is meteen de eerste Oostblok-Europeaan die wereldkampioen werd.
Mark Rothko
Een ruïne in Letland.
Een van de bekendste hedendaagse abstracte kunstschilders. Wordt geboren in 1903 in Daugavpils in Letland. Hij emigreert al op jonge leeftijd naar de VS. Rothko ontwikkelt een eigen manier van schilderen waaraan hij de rest van zijn leven trouw blijft. Zijn doeken bevatten allemaal twee of drie rechthoeken in verschillende kleuren op een egaal gekleurde achtergrond. Op 66-jarige leeftijd pleegt hij zelfmoord in New York.
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 7 mei 2009
Toen en nu
10.000 jaar geschiedenis
Tripoli
Land van de cederboom
Batroun
E E Z M I D D E L L A N D S E
Libanon
staat als Libanon heeft een woelige geschiedenis achter de rug. De eerste sporen van beschaving dateren al van ruim 8.000 jaar voor Christus. Volgens de Griekse geschiedschrijver Herodotos woonde er rond 2750 een volk, de Feniciërs, dat de godin Baalat vereerde. In die tijd werden steden als Byblos, Baalbek, Sidon en Tyrus gesticht. Het hoogtepunt van hun cultuur kwam duizend jaar
Hermel
Chekka
MM Het gebied dat nu bekend
Jbail
Beiroet
LIBANON Zahle
Baalbeck
SYRIË
Sidon
Jazzin
Tyrus 25km
ISRAËL
© GRAPHIC NEWS
later toen zij de hele Middellandse Zee verkenden en kolonies en handelsposten vestigden. MM Het gebied viel achtereenvolgens in handen van Perzen, Grieken en Romeinen. Vanaf de 7de eeuw van onze tijdrekening rukten islamitische legers vanuit het Arabische schiereiland op. Libanon kwam onder de heerschappij van de Omajjaden, de kaliefen van Damascus. Christenen bleven wel de meerderheid vormen. MM Na de eerste kruistocht werd het opgenomen in het christelijke koninkrijk van Jeruzalem, met
“Hier gaan we 334 niet meer weg” Libanezen wonen in Antwerpen.
Reizen zit de Libanezen in het bloed. Al sinds de tijd van de Feniciërs zijn zij zeevaarders en handelaars. In elk land is er wel een Libanese gemeenschap. Zeker in havensteden als Antwerpen zijn zij goed vertegenwoordigd. Van die Antwerps-Libanese gemeenschap maken Mohamed en Houda Fahour deel uit. De Fruithoflaan in Berchem herbergt veel nationaliteiten. Ook Mohamed en Houda hebben er hun stek gevonden. “We wonen hier al even”, mijmert Mohamed. “Van 20 april 1985 om precies te zijn. Toen kreeg ik het aanbod om hier te komen werken. Omdat ik Antwerpen al kende, heb ik direct ja gezegd. We zijn hier nu 24 jaar en we gaan hier niet meer weg. Dit is onze stad geworden, onze thuis.” Op het huidige adres wonen ze twintig jaar. M
Uithoek in Afrika Voor Mohamed begon de tocht naar Antwerpen in Sierra Leone,
Jana, Houda, Mohamed en Jehad Fahour.
toen een uithoek van het Britse rijk in West-Afrika. Zijn vader had zich daar in 1920 gevestigd. “Libanon maakte toen nog deel uit van het Ottomaanse rijk. Libanese jonge mannen moesten in het Turkse leger dienen en daar hadden ze geen zin in. Ze trokken dus weg, naar Italië, naar Marseille, Amerika of Cuba. Mijn vader wist niet goed waar naartoe. Hij koos Sierra Leone en kwam in Freetown terecht.” Mohamed werd er in januari 1945 geboren. Hij groeide er op met vier broers en een zus. Hun vader verkocht rijst, koffie en cacao aan de plaatselijke autoriteiten. Die stuurden het op hun
beurt door naar Groot-Brittannië. Omdat de kwaliteit van het onderwijs niet zo goed was in Sierra Leone, besloot Mohameds vader hem naar Libanon te sturen om te studeren. Hij verbleef er bij zijn tante, de zuster van zijn vader. Een van haar vijf dochters heette Houda. Zij werden verliefd en trouwden in 1971. Tegen die tijd had Mohamed een diploma in zakenadministratie behaald aan de universiteit van Beiroet en was Houda afgestudeerd in geschiedenis. Maar de burgeroorlog die het land zou verscheuren,
hing al in de lucht. “Ik voelde dat het politieke klimaat niet goed was”, vertelt Mohamed. “Dat was in 1974. We zijn weggegaan in 1975, enkele maanden voor de oorlog losbarstte. We keerden terug naar Sierra Leone. Ik begon er een eigen zaak, maar ging dan werken voor een firma die zaken deed in België.” Familie van sjeiks Houda’s leven was bewogen. Zij is geboren in Beiroet en stamt uit een vooraanstaande familie uit het zuiden van Libanon. Haar grootvader was een sjiitische sjeik, haar vader een schriftgeleerde, schrijver en dichter. “Mijn vader werd door zijn familie naar Najaf in Irak gestuurd, een van de belangrijkste centra van de sjiitische godsdienst, om zich te vervolmaken”, vertelt Houda. “Hij werd een doctor in de Arabische filosofie en een van de leiden-
Godfried van Bouillon als eerste koning. Maar nadat de kruisridders waren verdreven, volgde islamitische overheersing tot na de Eerste Wereldoorlog. Na de instorting van het Ottomaanse rijk deelden de Fransen en de Britten het gebied op. Libanon en Syrië kwamen in 1920 onder Frans mandaat. In november 1943 gaven de Fransen hen, onder Amerikaanse druk, de onafhankelijkheid. Ze hoopten dat Libanon een door de christenen gedomineerd Franstalig land zou zijn. Dat was aanvankelijk zo. Volgens het Na-
de Libanese geleerden van zijn tijd.” Trots toont ze een van de boeken die hij schreef. “Omdat hij voortdurend botste met fundamentalisten die een te strakke visie hadden op religie, verliet hij de clerus. Hij keerde naar Libanon terug om Arabische literatuur te doceren in Beiroet. Hij werkte ook jarenlang mee aan kranten.” Houda werd er in 1946 geboren als een van negen kinderen: vier zonen en vijf dochters. Hun vader zorgde ervoor dat allen een goede opleiding kregen. In 1987 kwam hij op tragische manier om het leven toen hij thuis werd vermoord, een van de vele slachtoffers van het geweld in Libanon. Helemaal Belg geworden Tegen die tijd woonden Mohamed en Houda in Berchem, samen met hun twee kinderen, zoon Jehad en dochter Jana, die allebei in Sierra Leone werden geboren. “We waren al in Antwerpen geweest toen ik het aanbod kreeg om hier te komen werken”, vertelt Mohamed. “Onze dochter had hier medische verzorging aan haar voet gekregen. We kwamen graag, maar toen hebben we één vergissing begaan. Omdat we toen niet zeker waren dat we zouden blijven, hebben we onze kinderen naar internationale scholen gestuurd. Hun Nederlands hebben ze geleerd in privélessen. Intussen zijn we dus gebleven. Ik voel me helemaal deel van de Belgische samenleving en heb ook de Belgische nationaliteit. Omdat ik in Sierra Leone heb gewoond, had ik de Britse nationaliteit kunnen krijgen, maar dat heb ik niet ge-
DIVERS ANTWERPEN.7
donderdag 7 mei 2009
tionaal Pact, dat was gebaseerd op de volkstelling van 1932, moest de president altijd een christen zijn, de premier een soennitische moslim en de parlementsvoorzitter een sjiiet. Dat werkte, maar het evenwicht was broos. De moslims, vooral de groeiende sjiitische meerderheid, eisten meer macht. In 1958 stond Libanon al op de rand van een burgeroorlog. Amerika stuurde mariniers om de toestand te normaliseren. MMIn 1975 barstten de spanningen los na de aankomst van dui-
zenden Palestijnse strijders die uit Jordanië waren verdreven. Eerst raakten zij slaags met de christelijk-falangistische milities van Pierre Gemayel, maar nadien werden alle andere bevolkingsgroepen meegesleurd. Bovendien vochten alle buurlanden hun belangen uit in Libanon en probeerde Iran via de sjiitische Hezbollah Israël te treffen. Israël deed op de koop toe nog twee keer een inval, in 1978 en 1982. Toen de oorlog in 1990 eindelijk eindigde, was Libanon kapot en uitgeput. Sindsdien heeft het
zich hersteld, maar onder de oppervlakte gisten de tegenstellingen nog volop. De moord op expremier Rafik Hariri in 2005 leidde tot het vertrek van de Syrische troepen die sinds 1976 het grootste deel van het land bezetten. In 2006 zette Israël een nieuwe aanval in op de Hezbollah, die een staat binnen de staat begon te vormen. Het gevolg was dat Libanon nogmaals ontwricht raakte. Israël kon zijn doel niet bereiken en de Hezbollah versterkte haar macht nog. De tijdbom tikt dus weer.
MM Oppervlakte: 10.400 km²
(1/3 van België) MM Inwoners: 3.971.941 (2008) MM Hoofdstad: Beiroet, 1,9 miljoen inwoners MM President: Michel Suleiman (sinds 2008) MM Premier: Fouad Siniora (sinds 2005) MM Bevolking: Arabieren 95%, Armeniërs 4%, andere 1% MM Religie: Moslims 60% (sjiie-
ten, soennieten, Druzen, Ismaëlieten, alawieten); christenen 39% (maronieten, katholieken, orthodoxen, kopten, protestanten); andere 1% MM Talen: Arabisch, Frans, Engels, Armeens MM Munteenheid: Libanees pond MM Nationale feestdag: 22 november (onafhankelijkheidsdag) MM Spoorwegen: er ligt 401 km spoorweg, maar die kan niet worden gebruikt sinds de burgeroorlog MMPlaats op lijst rijkste landen: 88/177
Stranden, ruïnes van Baalbek en grotten van Jeita
wild. Een van mijn broers is wel Brit geworden.” Volgend jaar gaat hij met pensioen. Tot zolang blijft hij werken voor de Libanese diamantairs die op hun beurt leveren aan de Zuid-Afrikaanse gigant De Beers. Hij vreest wel een beetje voor de leegte, maar dat betekent wel dat er meer tijd zal zijn voor klassieke muziek, hun passie. Dat betekent ook meer tijd om te genieten van Antwerpen. “Het is aangenaam wonen in België. Wij hebben nooit problemen gehad om ons te integreren. We moesten het land en zijn gewoonten natuurlijk leren kennen. En als je hier komt wonen, moet je de wet respecteren en de wil hebben om echt burger te zijn, maar dat was gemakkelijk.” Beiden kennen Antwerpen intussen door en door. Ze gaan graag uit eten. Geregeld leiden ze familieleden uit Libanon of elders rond en die zijn volgens hen allemaal onder de indruk van de stad. Maar op de vraag wat voor hen nu het beste van de stad is, geven ze een verschillend antwoord. “De vriendelijkheid van de mensen en hun relaxte manier van doen”, zegt Mohamed. “De mensen zijn ook veel mondiger en tegelijk zijn de politici benaderbaar. Dat is in Libanon heel anders.” “Het groen van de stad”, antwoordt Houda. “Zo veel groen is er niet in Libanon. Antwerpen is mooier dan Brussel en het is niet zo groot. En het is hier zo rustig. Ik moet wel zeggen dat het de jongste jaren veel drukker is geworden, zeker in het verkeer.” Kinderen in het buitenland Reizen zit de Libanezen in het bloed en dat geldt ook voor de Fahours. De twee kinderen wonen in het buitenland. Mohamed en Fahour spreken vol trots over hen. “Jana woont in New York. Ze is jong getrouwd en heeft drie kinderen. Haar middelbaar heeft ze hier nog gedaan. Ze was een zeer goede studente, altijd eerst in Nederlands, Frans, Engels en Duits. Nu studeert ze binnenhuisarchitectuur. Jehad heeft zijn studies hier beëindigd. Hij heeft eerst een bachelor behaald en dan een master aan het Solvayinstituut in Brussel. Daarna is hij bij Hewlett-Packard gaan werken. Hij was drie jaar in Barcelona. Daar heeft hij een Pools meisje, Anna, leren kennen. Hij is nu overgeplaatst naar Wroclaw. Binnenkort verwachten ze hun eerste kindje.” Nu de kinderen in het buitenland wonen en de rest van de familie in Libanon zit, zou het voor Mohamed en Houda misschien aantrekkelijk lijken om ook weg te gaan. Maar dat willen ze niet. “Voor onze kinderen is het gemakkelijk dat we hier blijven. Misschien zouden we terug kunnen gaan naar Beiroet, maar Antwerpen is onze thuisstad geworden. Het is een droom hier te kunnen wonen en het is hier zo vreedzaam. Wij hebben dit nodig.”
Slechts een derde van België
Hoewel het maar een klein land is, heeft Libanon veel natuurschoon. Voeg een klimaat toe met bijna het hele jaar door zon en het is in principe een ideale bestemming voor toeristen. Voor de burgeroorlog was het dat ook. De fine fleur van de Arabische wereld ging steevast naar het ‘Zwitserland van de Levant’ om zich te vermaken. Jammer voor de Libanezen heeft de burgeroorlog en de lange nasleep daarvan dat imago kapotgemaakt. Buitenlanders zijn afgeschrikt door het gevaar. Je kunt lekker van de zon genieten op de stranden van Beiroet en omgeving, even rondtoeren op de Corniche en binnen het halfuur gaan skiën in het Libanongebergte. Weinig landen kunnen dat uitspelen. Het is maar een van de troeven. Libanon kan bogen op zijn rijke geschiedenis. Steden als Tyrus, Sidon en Byblos behoren tot de oudste ter wereld. Van daaruit verkenden de Feniciërs de hele Middellandse Zee. Nog een blikvanger zijn de RoM
meinse ruïnes van Baalbek in de Bekaavallei. Baal was de god van de oorlog en de vruchtbaarheid van de Feniciërs. Tijdens de hellenistische periode heette de stad Heliopolis (stad van de zon). De Romeinen maakten er in 15 voor onze tijdrekening een provinciehoofdplaats van en bouwden het uit tot religieus centrum met tempels van Jupiter, Venus en Bacchus. Ondanks de verwoesting door de Omajjaden in 748 zijn de tempels goed bewaard. Tijdens de burgeroorlog gebruikte de Hezbollah de ruïnes van Baalbek als munitiedepot. Sinds 1984 zijn ze door de Unesco erkend als Werelderfgoed. Nog een troef zijn de grotten van Jeita, 20 km ten noorden van Beiroet. De Libanese regering en culturele organisaties voeren volop campagne om de twee kalksteengrotten op te nemen op de lijst van zeven nieuwe natuurwonderen van de Unesco. De grotten zijn samen negen kilometer lang, een van de zalen is 108 meter hoog en de grootste stalactiet meet 8,20 meter.
i
www.new7wonders.com/nature/
Ovenkoeken met vlees Ingrediënten MM 3 tot 4 kopjes bloem MM 2 pakjes gedroogde gist MM 700 g gehakt MM 4 middelgrote uien MM 6 middelgrote tomaten MM 1/3 kopje olijfolie MM 2 theelepels zout MM 2 theelepels suiker MM 1/2 theelepel zwarte peper MM 1/2 theelepel cayenne of
chilipeper MM 1 kopje water (indien nodig 2 of 3)
Bereiding MM Zift de bloem en vermeng
ze met de gist, zout en suiker. Voeg de olie toe en meng met de hand. Voeg water toe naargelang nodig. De deeg moet zacht maar vast zijn. Kneed de deeg tot die zacht en plooibaar maar niet kleverig is. Verdeel de deeg
in twee ballen. Dek af met een zachte doek en laat een uur op kamertemperatuur staan. Rol de deeg zacht uit en verdeel in stukjes met een glas met een diameter van 7 à 8 cm. Vul die op met het vlees en verwarm de oven. Leg de koekjes op bakpapier. Snij de uien en de tomaten. Vermeng ze met het zout en de peper en voeg toe. Gebruik alleen het tomatenvlees. Gedurende ca. 20 minuten in een oven op 180 graden. (Voor 10 personen)
Tabouleh Ingrediënten MM 5 takjes verse peterselie,
goed gewassen en droog MM enkele blaadjes verse munt MM een busseltje lenteuien MM 3 middelgrote uien MM 6 middelgrote tomaten MM sap van 2 of 3 citroenen (naargelang de smaak) MM 60 g burgul MM 1/4 kopje olijfolie
Bereiding De grotten van Jeita.
MM Pers de citroenen uit. Ver-
meng het sap met de burgul in een kom en laat gedurende
30 minuten staan. Snij de tomaten, de peterselie en de lenteuien, maar hou ze apart. Snij de uien en vermeng ze met zout. Snij de blaadjes munt. Voeg ze dan toe aan de burgul. Voeg ook olijfolie toe. Dien op. (Voor 10 personen)
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 7 mei 2009
Society
Schrijvers en zanger MM Khalil Gibran (1883-1931):
schrijver en dichter die het grootste deel van zijn leven in de VS woonde en werken schreef als De Profeet en Jezus en De Zoon van de Mens, waarin hij oosterse en westerse mystiek met elkaar vermengde. MM Amin Maalouf: schrijver en journalist (1949). Woont in Frankrijk. Won in 1993 de Prix
Ceder Goncourt voor Le rocher de Tanios (De Rots van Tanios) MM Fairuz (1934).Een van de bekendste Arabische zangeressen ooit. Wordt vaak ’de trots van Libanon’ genoemd. Zij trad op in alle grote zalen, zoals de Olympia in Parijs, de Royal Albert Hall in Londen en Carnegie Hall in New York. MM Foto: Mika (Michael Holbrook Penniman, 1983). Britse zanger van Libanese afkomst. Scoorde hits als Grace Kelly; Relax, Take It Easy en Big Girl (You Are Beautiful).
Nationaal symbool in vlag MM De ceder is het symbool van
Libanon. Deze machtige, altijd groene naaldboom kan in Libanon makkelijk tot 50 meter hoog worden en daarom draagt het land hem trots mee in zijn vlag. MM De Libanonceder (cedrus libani) wordt beschouwd als de mooiste van de verschillende variëteiten. Vanwege zijn fraaie vorm en omdat hij in de
winter temperaturen tot -25 graden kan doorstaan, is hij ook erg populair in Europa. Parken en tuinen zijn al sinds eeuwen met Libanese ceders beplant. De oudste bomen kunnen meer dan 150 jaar worden. MMHet hout van de bomen is duurzaam, ruikt goed en heeft een mooie kleur en structuur. Het heeft daarom veel toepassingen.
“Libanezen zijn altijd reizigers geweest”
Ahmad Nasser en zijn vrouw Mariam.
“Officieel wonen er 334 Libanezen in Antwerpen? Geloof me, het zijn er zeker drie keer meer. Maar de meesten zijn Belg geworden en zijn volledig ingeburgerd. Worden we dan nog geteld als Libanezen?”, vraagt Ahmad Nasser. Hij kan het weten, want de Antwerpse diamantair is voorzitter van de Culturele Wereldunie van Libanezen. Sinds maart 1983 woont Ahmad Nasser in Antwerpen, maar samen met zijn vier broers was hij er voordien al verscheidene keren geweest. Logisch, want als handelaars in diamant konden ze niet buiten de stad om. Toen zij een eigen kantoor openden om meer internationaal te gaan werken, viel de keuze direct op Antwerpen. Alle vijf wonen ze nog steeds in het Antwerpse. “Ik ben in 1950 in Libanon geboren, maar Antwerpen is mijn thuis”, glimlacht Ahmad. “Mijn drie kinderen zijn hier getrouwd en wonen hier en allen, ook mijn vijf kleinkinderen, spreken Nederlands. Iedereen heeft de Belgische nationaliteit. Ook al mijn broers hebben die. Natuurlijk gaan we nog geregeld terug naar Libanon, maar wij blijven hier. We voelen ons Belgen. België is een deel van ons geworden.” Dat Libanezen zich zo gemakkelijk integreren, zit volgens Ahmad in hun aard. “Onze voorouders, de Feniciërs, waren zeevaarders. Zij stichtten overal kolonies. Wij zijn altijd kosmopolitisch gebleven. De hele Levant heeft een traditie van culturele vermenging.” “Libanon heeft ook altijd een grote religieuze tolerantie gekend. Er zijn zeventien officieel erkende religieuze gemeenschappen. Ikzelf ben niet religieus.” Libanezen in het buitenland passen zich gemakkelijk aan. “Wij vormen ook niet zo’n hechte gemeenschap. Er zijn hier geen Libanese clubs. En twintig procent van de Libanezen trouwt buiten de eigen gemeenschap. Dat is ook in onze familie gebeurd. Libanezen zijn en blijven wel handelaars, dat kun je niet wegnemen. De meeste Libanezen hier hebben wel iets met een M
winkel of een importzaak te maken. Er zijn ook veel Libanese dokters.” Er wonen veel meer Libanezen buiten Libanon dan in het land. “Libanon telt nu 4 miljoen inwoners, maar er zijn drie keer meer Libanezen in de rest van de wereld: in het hele Midden-Oosten, in de VS, in Frankrijk, noem maar op. Er wonen ook veel Libanezen in Afrika, van wie duizenden met de Britse nationaliteit in landen als Ghana, Liberia of Sierra Leone.” Ahmad betwijfelt ook de officiële Antwerpse cijfers. “Maar 334 Libanezen in Antwerpen? Het zijn er zeker drie keer meer, een pak meer dan duizend. Er zijn meer dan 150 families. Ik vermoed dat mensen als wij niet meer worden meegeteld.” MM
“Tel ik nog mee als Libanees?” ahmad nasser diamantair
Voor de Nassers zich in Antwerpen vestigden, namen zij de zaak over die hun vader in Sierra Leone had opgestart. “Hij ging in 1921 uit Libanon weg om voor zichzelf te werken omdat hij onder het Ottomaanse rijk niet genoeg kansen kreeg. Hij begon met een koffie- en cacaoplantage en voerde uit naar Groot-Brittannië. Maar dan is hij overgestapt op de handel in diamant. Zodra hij een vergunning had gekregen, kon hij beginnen exporteren voor De Beers.” “Omdat Antwerpen de hoofdstad van de diamanthandel is, kwamen mijn broers en ik sinds het einde van de jaren zestig geregeld naar hier. Toen we ons kantoor openden, lag het voor de hand dat het hier zou zijn. Ik ben me in 1982 beginnen voorbereiden om naar Antwerpen te komen. Een jaar later zijn mijn vrouw Mariam en ik overgekomen.” Spijt van die beslissing heeft hij nooit. “Ik hou van Antwerpen. Het is een mooie stad. Ik heb niet direct één favoriete plek, er zijn er veel waar
ik graag kom. Ik loop vaak door de oude stad of voorbij de antiekwinkels in de Kloosterstraat. Of ik ga ik eens wandelen in het park.” “Grote bijkomende troeven van Antwerpen, en van België, zijn de schitterende gezondheidszorg en het onderwijs. Dat wisten we al voor we naar hier kwamen.” “Het valt me wel op hoe de stad aan het veranderen is. Ons kantoor is in de Hoveniersstraat en de laatste jaren zie ik veel veranderingen in de buurt rond het Centraal Station. Het is ook veel drukker geworden en er zijn veel meer Oost-Europeanen gekomen. Maar tegelijk blijft Antwerpen een veilige stad, zeker vergeleken met andere grote steden.” Als diamantair met een zaak die oorspronkelijk uit Sierra Leone stamt, kent Ahmad het fenomeen van de ‘bloeddiamanten’ - diamanten die uit oorlogsgebieden komen en worden verkocht om daarvan wapens te kopen - maar al te goed. Daarom hebben de broers hun actieterrein verlegd. Zij kopen hun waar nu in Rusland of Canada en verkopen die dan door aan De Beers. Maar de crisis slaat hard toe in de sector. “Dit is de moeilijkste periode. Sinds september vorig jaar is de verkoop van diamanten wereldwijd bijna ingestort. We hebben het allemaal erg moeilijk. We kunnen alleen maar hopen dat dit niet te lang duurt, maar voorlopig ziet het er niet zo goed uit.”
Volgende week:
Liberia
Libië Litouwen