Divers
België Zwitserland
Van Afghanistan tot Zwitserland
Antwerpen
Bijlagereeks over de 160 verschillende nationaliteiten die in Antwerpen vertegenwoordigd zijn
donderdag 11 februari 2010 www.gva.be
Zwitserland
“Je kan ook jodelen
met blues” blz. 2
Verder in deze bijlage:
lezers en nieuwe Antwerpenaars reageren op de voorbije afleveringen
blz. 6 - 7 - 8
Teksten: Dirk Hendrix, Maaike Floor, Kris Vanmarsenille, Stijn Janssen Coördinatie: Kris Vanmarsenille Foto’s: Bert Hulselmans, Jan Van Der Perre, Arlette Stubbe, Thomas Legrève, Bettmeralp Tourismus, Engadin St. Moritz, Switzerland Tourism, EPA, AP
Eindredactie: Carine Tollenaere
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 11 februari 010
Cijfers ZWITSERLAND Schaffhausen
DUITSLAND Bodensee
Winterthur Zurich
Land zonder officiële hoofdstad
R
Meer van Neuchatel
Biel
U
MM De Zwitserse Bondsstaat LIECHT. OOSTENRIJK
Bern
J
Brienzermeer
Interlaken Thunermeer
Lausanne Montreux
FRANKRIJK
Zug
Luzern
Thun
Fribourg
Lac Léman (Lake Genève Geneva)
St Gallen
Rij
Neuchatel
Zwitserland
re Aa
A
n
Rijn
Basel
ne
Rho
Martigny
L
A
P
Rijn
S
Chur St Moritz
Lugano
Brig Lago Maggiore
ITALIE
Snuifje groter dan België
50km © GRAPHIC NEWS
telt 7,7 miljoen inwoners en is 41.284 km² groot. MM Het is een federale republiek bestaande uit 26 kantons. Het federale of nationale niveau is veel minder sterk dan bijvoorbeeld in België. De kantons kunnen veel zelf beslissen. MM Het land heeft officieel nooit een hoofdstad willen aanwijzen, maar in de praktijk vervult de ‘bondsstad’ Bern die functie.
De bondsregering (Bondsraad) bestaat uit 7 ministers uit de 4 grootste partijen. Het voorzitterschap rouleert jaarlijks. De voorzitter is ook bondspresident. MM Er geldt een verbod op autoen motorraces op de weg waarbij deelnemers tijdens de wedstrijd elkander theoretisch kunnen raken. Uitzondering is supermoto op zowel geasfalteerde als ongeasfalteerde parcoursdelen. MM Landcode internet: .ch MM Landcode telefoon: +41 MM Plaats op lijst rijkste landen: 7/177 MM
“Je kunt ook jodelen met blues” Kristina Fuchs heeft altijd een afkeer gehad van jodelen. Niet onbegrijpelijk voor een klassiek geschoolde zangeres die les geeft aan het conservatorium van Antwerpen.
Toen ze al voorbij de dertig was hoorde ze ergens hoog in de bergen een paar jongens echt volgens de aloude volkstraditie jodelen.
“Dat klinkt dan niet zoals het snelle gejodel in de commerciële, burgerlijke hoempapamuziek die iedereen kent, maar veel langzamer, echter. Het is de Zwitserse versie van de blues, heftig en aangrijpend om te horen.” De professionele artieste maakt het verschil meteen duidelijk met een demonstratie. Ze zingt eerst een paar trage, intense jodelnoten en dan de vrolijke Heidi-in-de-bergen-versie. “Pas op, ik kan eigenlijk niet echt jodelen. Ik heb er mij nooit op toegelegd. Ik kan alleen doen alsof, zoals iemand die net één deuntje snel kan spelen op de piano.” Fuchs betreurt het dat alleen de commerciële vorm van jodelen algemeen bekend is. “Het is net alsof je van jazz alleen Dixieland - Oh when the Saints en zo - zou horen, en verder niks. Het is zonde.” M
MM
“Soms zouden jullie iets consequenter mogen zijn met de regels” Kristina fuchs lerares zang conservatorium
Verkast Kristina Fuchs (39) pendelt tussen Amsterdam en Antwerpen. Ze geeft op de twee plekken les in jazzzang. “Op mijn 22ste heb ik Zwitserland verlaten. Ik ben geboren in Biel, een stad van zo’n 50.000 inwoners. Mijn hele familie woont daar nog.” Toen haar docente van de Swiss Jazz School in Bern verkaste naar het conservatorium van Den Haag, is ze die gevolgd. “Zeker in die tijd bestond jazz amper als richting aan de Zwitserse conservatoria. Het werd lang gezien als ‘lichte muziek’.” Met vliegtuig en trein Kristina heeft een vriend, Bernhard, die in Zwitserland woont. “Eén keer per maand reis ik naar ginds. Vroeger altijd met de trein, tegenwoordig is het vliegtuig goedkoper. Voor 90 euro kun je vanuit
Kristina Fuchs: “Zwitsers zijn pietjes-precies. Tot 2013 is al uitgerekend wie het trappenhuis van een flatgebouw moet schoonmaken. Kun je je voorstellen dat je moet denken: oh nee, ik kan in augustus 2012 niet met vakantie want dan is het mijn beurt voor het trappenhuis!”
DIVERS ANTWERPEN.
donderdag 11 februari 2010
Toen en nu
Hoogste top 4.634 meter MM In 1815 erkenden de
Europese grootmachten op het Congres van Wenen de eeuwige neutraliteit van Zwitserland, dat ook geen lid is van de Europese Unie. MM Zwitserland is ontstaan in de 13de eeuw uit een overeenkomst (de Bondsbrief van 1291) tussen de drie ‘oerkantons’. MM De officiële talen zijn het
Duits (gesproken door 63 procent), Frans (20 procent), Italiaans (6 procent) en RetoRomaans (0,5 procent). MM De meeste Zwitserduitsers leren Hoogduits op school, maar praten het nogal afwijkende Zwitsers Duits, dat net als het Nederlands in Vlaanderen regionaal sterk varieert. MM De hoogste toppen van de Zwitserse Alpen liggen in het zuiden en oosten. De hoogste berg is de Dufourspitze (4.634 meter en dus maar een paar hon-
Amsterdam een retour naar tje met dat rare taaltje, Basel hebben. Er zijn verdat geen echt Duits is schillende luchtvaartof dat in hun oren maatschappijen die klinkt als Duits met een prijzenslag uitveel fouten. Zo lijkt vechten voor de pashet of we minder sagiers naar Basel welsprekend zijn. en Génève: BrusIk meen daar iets Zwitsers sels Airlines, KLM, van te herkennen wonen in Easyjet, Swiss Airin de verhouding lines...” tussen Vlamingen Antwerpen “Pendelen tussen en Nederlanders.” Antwerpen en Amsterdam is nu ook een kleintje. Precieze Zwitsers Sinds half december kan dat in vijf “Zwitsers zijn echt pietjes-prekwartier, vijftig minuten minder dan cies, dat cliché klopt”, zegt Kristina. vroeger. Het heeft ook zijn nadelen. “Ze zijn ook niet heel verdraagzaam. Vroeger kon je in de trein op je ge- Denk aan het referendum waarin ze mak van alles doen. Nu gaat het zo tegen minaretten stemden, terwijl rap.” (lacht) er in heel Zwitserland maar vier staan. Het heeft ook lang geduurd MM voor vrouwen overal stemrecht hadden.” “Ik ben niet in zo’n milieu opgegroeid. In mijn familie en in muzikantenkringen gaat het er wat losser aan toe. Ik merk wel dat bijvoorbeeld de treinen altijd stipt zijn. Dat is best prettig. Mijn vriend woont in Kristina fuchs een flat van een woningbouwverenilerares zang conservatorium ging, waar de bewoners precieze afspraken moeten maken over van alTimide Vlamingen les en nog wat. Zo is vandaag al uitFuchs geeft les in de Singel, aan gerekend tot 2013 wie het trappende hogeschool voor kunst en muziek huis moet schoonmaken. Kun je je van Artesis. dat voorstellen? Dat je zou zeggen: “Ik zie wel duidelijk verschillen ‘Oh nee, ik kan in augustus 2012 niet tussen mijn studenten in Antwer- met vakantie want dan is het mijn pen en die in Amsterdam, ja”, zegt ze. beurt voor het trappenhuis!’ Dat je “Als ik vraag of iemand wil voorzin- na 22 uur je toilet niet meer mag gen, krijg ik in Amsterdam meteen doorspoelen? Die had ik nog niet respons. Hier willen ze vooral niet gehoord, nee. Ik hoor wel van buivoordringen. Jullie Vlamingen zijn tenlanders in Zwitserland dat het lewat timider, heel netjes en hoffelijk ven daar enige aanpassing vergt. Er ook. Als ik uit Nederland kom, voel zijn al veel geschreven wetten, maar ik mij verbaal nogal bot. Hier blijven ze ook veel langer u zeggen, in Nederland schakelen ze sneller over op je en jij. Dat is verwarrend.”
derd meter lager dan de Mont Blanc) in het Monte Rosa-massief, pal op de grens tussen Zwitser Zwitserland en Italië. MM De grootste meren zijn het Bodenmeer en het Meer van Genève. Het Vierwoudstedenmeer is met 3 miljoen toeristen per jaar het drukst bezochte meer van Europa. MM De Zwitserse economie is bekend voor zijn financiële dienstverlening, chemische en farmaceutische industrie, fabricage van machines en precisieinstrumenten, levensmiddelen-
industrie en toerisme. Het land is aantrekkelijk voor buitenlandse ondernemingen vanwege de hoge levenskwaliteit, het stabiele politieke klimaat en de relatief lage belastingen. MM De grootste banken zijn UBS en Credit Suisse. Sinds enkele jaren staat het bekende Zwitserse bankgeheim steeds meer onder druk. Het grootste voedingsmiddelenbedrijf in de wereld, Nestlé, is Zwitsers. MM 42% van de Zwitsers is roomskatholiek, 40% hervormdcalvinistisch.
Willem Tell: de valse held van de appel
340
“Ik voel mij al snel bot klinken met mijn accent uit Nederland”
Volksliedjes
Luidruchtige Duitsers “Als Zwitserse voel ik soms me verwant met Vlamingen. Dat is wel grappig. Wij zijn ook klein. En Zwitsers kijken vaak wat op tegen Duitsers. De grote broers die wat sneller en luider praten en iets extraverter zijn. En die vaak naar Zwitserland reizen. We hebben er in zekere mate een haat-liefdeverhouding mee, we voelen ons soms het kleinere broer-
Kristina Fuchs heeft samen met Nederlandse en Vlaamse musici, onder wie drummer Dré Pallemaerts, een aantal Zwitserse volksliedjes, waarvan sommige uit de middeleeuwen dateren, uitgebracht op cd: MM
www.roseligarte.com
Het Suvretta-gebied ten noorden van Sankt Moritz met de bergen Bernina (4.049m) en Roseg (3.937m).
Het brede Engadiner merenplateau, omringd door markante bergen.
ook nog eens een pak ongeschreven regels. ‘Dit doe je zus, dat doe je zo.’ In Vlaanderen is dat allemaal veel meer relaxed. Alles kan, jullie halen snel de schouders op, wat soms ook wel lastig is. Soms kun je beter consequent zijn.” Minderheden “Wat wij niet hebben zijn die grote spanningen tussen de taalgroepen”, vervolgt Fuchs. “Misschien omdat de Duitstaligen altijd duidelijk in de meerderheid zijn geweest tegenover de andere taalgroepen. Daarom is een goed beleid uitgewerkt voor de minderheden. Er is ook veel meer autonomie in de provincies en kantons. Het federale niveau is veel minder belangrijk. In onze ‘Bundesrat’ zitten zeven ministers die allemaal even belangrijk zijn, met een vaste verdeelsleutel voor uit welke taalgroep ze komen.” Wantrouwige Zwitsers “Tegenover andere culturen zijn we nogal wantrouwig. Misschien
is dat omdat we geen zee hebben en nooit kolonies hebben gehad. En de landen om ons heen zijn lang een bedreiging geweest voor onze onafhankelijkheid. Zwitserland was eeuwen lang ook een arm land. Zeker op de buiten en in de bergen was het leven erg hard. Pas in de 20ste eeuw zijn we uitgegroeid tot een handelsnatie.” Heerlijke bergen “Ik mis de bergen echt. Jullie hebben wel de Ardennen, ja, maar daar ben ik nog nooit geweest. Soms kom ik terug in Zwitserland en wil ik meteen naar boven. Je moet ook niet in het dal blijven. Daar is het zeker in de winter donker en beknellend. Je moet omhoog, ergens op een berg gaan zitten en voelen hoe je gedachten en gevoelens beneden kunt laten. Dat is bevrijdend. Die berg is zo groot, zo oud, het kan hem allemaal niet zo veel schelen en dat voel je op zo’n moment. Natuurlijk ski ik ook, maar ik weet niet of ik het zou doen als ik er niet mee was opgegroeid. Het verbaast mij altijd als ik zie hoe massaal Vlamingen gaan skiën in Zwitserland.”
Een edelweiss.
Het verhaal van Willem Tell, die in 1307 met een kruisboog een appel van het hoofd van zijn zoon schoot, is overbekend. Minder bekend is dat Tell waarschijnlijk nooit bestaan heeft. Toch gelooft vandaag nog 60 procent in deze Zwitserse Robin Hood. De figuur dook voor het eerst op in historische verhalen in de 15de eeuw, maar hij werd vooral bekend door het gelijknamige toneelstuk van Friedrich Schiller en de opera van Gioacchino Rossini. Het verhaal: de Habsburgers uit Oostenrijk wilden hun wil opleggen in het kanton Uri, waar Tell woonde. De Habsburgse landvoogd Gessler liet een staak met een hoed op het dorpsplein zetten die de bewoners moesten groeten. Tell, een befaamde kruisboogschutter, weigerde. Daarop liet Gessler hem arresteren. Hij kon zijn vrijheid terugkrijgen als hij een appel van het hoofd van zijn zoontje zou schieten. Willem Tell haalde twee pijlen uit zijn koker en schoot er een door de vrucht. Toen Gessler vroeg wat de bedoeling was van de andere pijl, antwoordde hij dat die voor de landvoogd bestemd was als hij zijn zoontje gedood zou hebben. Gessler ontstak in woede en liet Tell als een gevangene wegvoeren. Toen hij in een bootje het het Vierwoudstedenmeer overstak, op weg naar zijn cel, brak een storm uit. Tell kon ontsnappen. Hij keerde terug naar Küssnacht en schoot de landvoogd dood. De rest van de Tell-legende vermeldt alleen dat hij in 1315 zou hebben meegevochten in de Slag bij Morgarten en in 1354 zou zijn verdronken in een beek toen hij een kind wilde redden. Er is niet één bewijs dat Willem Tell of Gessler daadwerkelijk hebben bestaan. In de verhalen waarin hij in de 14de en 15de eeuw wordt opgevoerd, is het onderscheid tussen feit en fictie niet duidelijk te maken. In de 18de eeuw vond een geleerde uit Bern, Gottlieb de Haller, exact hetzelfde verhaal in een oude Deense fabel over koning Harald Blauwtand en viking Toko. Ook Toko moest een appel van het hoofd van zijn zoon schieten. De Haller werd bedreigd en vervolgd, maar met Tell kwam het niet meer goed. In een recente 1.000 pagina’s tellende geschiedenis van Zwitserland zijn slechts 20 regels aan hem besteed.
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 11 februari 2010
Financiën
Neutraal
Van Rogge tot Rode Kruis MM Zwitserland bleef neutraal
tijdens de twee wereldoorlogen. Pas in 2002 koos het land voor een volledige stem in de Verenigde Naties. MM Vanwege het neutrale imago hebben veel internationale organisaties er hun hoofdzetel. In Genève liggen de hoofdkantoren van het Rode Kruis, de Wereldhandelsorganisatie, de Wereldgezond-
Geen belasting dankzij lotto
heidsorganisatie, Unaids, het CERN, de Internationale Arbeidsorganisatie, het Hoge Commissariaat voor Vluchtelingen en nog enkele andere afdelingen van de Verenigde Naties. MM In Lausanne heeft Jacques Rogge (foto), voorzitter van het Internationaal Olympisch Comité, zijn kantoor. MM In Bern huist de Europese voetbalbond UEFA, in Zürich de wereldvoetbalbond FIFA en in Aigle de Internationale Wielerunie.
Zwitserland is niet alleen het land van het bankgeheim. MM De Zwitsers betalen zelf
maar weinig belasting, onder meer omdat de kantons mekaar beconcurreren met lage tarieven. MM Een Nederlander in Zwit-
“Zelfs na vier generaties in Antwerpen blijven we Zwitser”
Van links: Nicole Meilli, Frederic Bohner, Walter Fretz en Richard Meilli.
Wist u dat in Antwerpen een Vereniging voor Zwitsers bestaat? En dat die 45 betalende leden telt? Met op het hoogtepunt, net voor de oorlog, bijna 500 aanhangers? We ontmoeten drie eminente leden in de gerieflijke flat van Walter Fretz in hartje Antwerpen.
Fretz is 78, maar hij barst nog van energie als hij de lof van zijn heimat mag bezingen. “Ik ben nochtans in Antwerpen geboren, maar je blijft een Zwitser, dat spreekt vanzelf.” M Frederic Bohner, met zijn 46 jaar de jongste in het gezelschap, doet nog beter. Zijn familie is al vier generaties in Antwerpen, maar ook hij is nog Zwitser in hart en nieren. “Wij praatten thuis Zwitsers-Duits en Nederlands door mekaar.” Bohner, die werkt in de telecommunicatie, is in Antwerpen ereconsul voor Zwitserland.
Richard Meilli, 79 jaar, is in 1956 als jonge twintiger in Antwerpen beland. Hij is getrouwd met Nicole, een geboren en getogen West-Vlaamse, en ook na een halve eeuw hier praat hij nog Antwerps met een sappig Duits accent. “In Zwitserland heeft elke plaats zijn dialect, net als in Vlaanderen”, zegt Richard Meilli. “Dat is leuk: dialecten scheppen een band tussen mensen.” Maar het heeft ook zijn nadelen. “Als Nicole vroeger West-Vlaams praatte met wijlen de echtgenote van Walter! Amai zunne! Daar begreep ik niks van.” (lacht)
DIVERS ANTWERPEN.
donderdag 11 februari 2010
Scheepvaart serland deed een paar jaar geleden de volgende vaststellingen: MM “De btw is overal gelijk (is een federale belasting). Het hoge tarief is 7,6 procent, het lage tarief is iets van een 3 procent. Men wil van de twee tarieven af, en een uniform tarief van 5 procent invoeren. Het belastingstelsel levert geregeld een leuke anekdote op. Zo won een inwoner van een klein dorpje in Wallis 119 miljoen euro
Walter Fretz heeft drie fraaie boekwerken uitgestald op de tafel in zijn living. “Dit zijn onze Gulden Boeken, onze Livres d’Ors”,zegt hij trots. De boeken verhalen de geschiedenis van de Antwerpse Zwitsers van 1887 tot vandaag. “Het begon met de Wereldtentoonstelling in Antwerpen in 1885”, vertelt Fretz. “Zwitserland had een stand met een onvermijdelijke chalet. Een aantal Antwerpse Zwitsers heeft elkaar daar gevonden en heeft later de vereniging opgericht.” De boeken bevatten een schat aan historische documenten en zwartwitfoto’s van zeer ernstig en onkreukbaar ogende Zwitsers. Prinses Astrid Opmerkelijk is een pagina uit de Bulletin Suisse, een Zwitsers krantje dat zowaar een tijdlang heeft bestaan in Antwerpen, over het ongeluk van de dertigjarige prinses Astrid in Küssnacht, dorp dichtbij Luzern, op 29 augustus 1935. De dood van de eerste echtgenote van Leopold III, moeder van Boudewijn en Albert, na een stomme botsing tegen een boom in hun land, liet de Zwitsers duidelijk niet onberoerd. Volgens Fretz zijn er vandaag in heel de provincie, dus niet alleen de stad, zo’n 1.400 Zwitsers. Daarin zit ook een groep Joodse Zwitsers, die meer binnen de Joodse gemeenschap actief zijn. Jassen in taverne Om de twee weken gaan leden van de vereniging een middagje kaarten, jassen, een variant van wiezen, in taverne De Gouden Legende in Wilrijk. Het hoogtepunt van het jaar is de nationale feestdag op 1 augustus, in aanwezigheid van de ambassadeur. “Die nemen we heel ernstig”, zegt Walter Fretz. “Dan hebben we een diner met vlaggen en zo. En onze bondspresident stuurt een cd met een toespraak - wat hij voor Zwitsers in alle landen doet - die we dan beluisteren.” “Dat kennen Belgen niet”, zegt Nicole Meilli. “De nationale feestdag met zo’n intensiteit en ingetogenheid vieren, dat zul je hier in Vlaanderen niet meemaken. Zwitsers zijn echt wel chauvinisten.” “Ik zou ons veeleer patriottisch noemen”, zegt ereconsul Frederic Bohner in diplomatischer bewoordingen. Fretz en Meilli hebben een loop-
met Euromillions. Daar mag de gemeente 6 procent kansspelbelasting op heffen, en dat is in dit geval genoeg om de hele gemeente een jaar of twee draaiend te houden.” MM Er zijn ook gemeenten in Zwitserland waar er slechts één belastingbetaler is, meestal een rijke belastingvluchteling die een deal met de gemeente gesloten heeft.
Een AntwerpsZwitserse reder Daniel Steinmann was de eerste voorzitter van de Antwerpse scheepvaartvereniging. MM De uit St Gallen afkomstige
Antwerpse Zwitser Daniel Steinmann (foto) leefde van 1825 tot 1903. Hij was in Antwerpen ook consul voor Zwitserland. MM Hij richtte hier de rederij White Cross Line op, een minikopie van de bekende
Red Star Line, eerst vooral gericht op Zuid-Amerika, later ook op New York. Eerst met zeilschepen, later met stoomschepen. MM Steinmann had zijn kantoor in het pand aan de kaaien waar nu het Thaise restaurant Sombat zich bevindt. In de gevel zie je nog het Zwitserse kruis en de wapenschilden van de kantons. MM Minstens zes schepen van de rederij vergingen met man en muis. De ergste ramp was die in
MM
MM
“De bergen dwingen ons tot grondigheid en creativiteit: denk aan de tunnels, de kabelbanen, de gsmmasten op onherbergzame plaatsen”
“De opwarming van de Aarde baart ons zorgen. De grote gletsjers krimpen. Die zorgen voor de waterhuishouding en irrigeren de valleien”
baan achter de rug in de scheepvaartsector, net als vele landgenoten van hen. “De eerste voorzitter van de Antwerpse scheepvaartvereniging in de 19de eeuw was de Zwitser Daniel Steinmann, de man van de rederij White Cross Line (zie gele kader rechts bovenaan), zeggen ze. Drie kantons In het eerste Gulden Boek zit een kopie van de oorkonde uit 1291 waarmee Zwitserland werd opgericht. “Het begon met drie kantons, geleidelijk aan sloten zich omliggende gebieden aan”, zegt Frederic Bohner. “Waarschijnlijk zijn we zo gesteld op onze onafhankelijkheid omdat we eeuwenlang omsloten werden door grote naties en we altijd moesten strijden voor onze zelfstandigheid.” Antwerp cut Antwerpen is voor Zwitsers een stad van mode maar vooral van diamant. “Die worden in Zwitserland verwerkt in onze horloges - Rolex, Omega, Chopard, noem maar op en juwelen. Er gaat niets boven de Antwerp Cut”, zegt Bohner. Van Zwitserland zelf prijst hij de gastronomie aan: “Onze kaas (gruyère bijvoorbeeld), en fondue en raclette zijn bij ons ontstaan. En de rösti!” Nicole springt bij: “Dat zijn geraspte aardappelen die gebakken worden en opgediend met bratwurst. Vroeger werden ze rauw
geraspt, tegenwoordig worden ze meestal eerst gekookt.” Goede wijn De klimaatopwarming baart de Zwitsers echt zorgen, zegt Bohner. “De grote gletsjers krimpen. En die zorgen voor de waterhuishouding, de irrigatie in de valleien. En voor de bevloeiing van de wijngaarden. Jawel, in Zwitserland worden heel goede wijnen gemaakt.” Ongelovige blik. “Echt waar. Je vindt ze hier wel nagenoeg niet in de supermarkten. Alleen Delhaize biedt één soort Fendant aan. Dat is een voortreffelijke merlot uit het zuiden van het land en een van onze bekendste wijnen”, zegt Bohner. “Voor de rest speelt misschien tegen ons dat we geen lid zijn van de Europese Unie, waardoor we meer invoerrechten en btw moeten betalen”, zegt Richard. De verknochtheid tussen Zwitsers, waar ook ter wereld, en hun moederland, is opmerkelijk. Auslandschweitzer “Auslandschweitzer staan expliciet in de Grondwet vermeld”, zegt Walter. “Verschillende keren per jaar sturen ze ons papieren waarmee we kunnen stemmen over federale projecten en kwesties, zoals meer of minder vrachtvervoer, de uitvoer van wapens... Het zijn echt dossiertjes, met argumenten voor (van de regering) en tegen (van de oppositie). Of we mogen ja of nee stemmen
In Zwiterland worden heel goede wijnen gemaakt, maar hier vind je enkel één soort in de Delhaize.
1884, toen 121 opvarenden van de ‘Daniel Steinmann’ omkwamen. Een jaar eerder was hun grootste schip, de honderd meter lange Ludwig, vermist geraakt. Waarschijnlijk zonk hij na een aanvaring met een ijsberg. Aan boord bevonden zich 75 opvarenden, alsook 444 runderen. MM De nazaten van Daniel Steinmann bleven in Antwerpen actief als scheepsagenten en expediteurs, tot de dood van kleinzoon George Steinmann in 1963.
Henri Dunant won eerste Vredesprijs
in de grote referenda, zoals over de minaretten.” Omdat ze geen EU-onderdanen zijn mogen de drie Zwitsers niet stemmen in Antwerpen, ook niet bij de gemeenteraadsverkiezingen. In Zwitserland dus wel, al zijn ze daar zelfs niet geboren. Het lijkt kras, maar ze vinden het de normaalste zaak van de wereld. Er is ook een Raad in Zwitserland, die zich speciaal bezighoudt met de politiek ten aanzien van Zwitsers in het buitenland en die verschillende keren per jaar samenkomt. Aangepast Dat Zwitsers ook die bescheidenheid en dat timide hebben van Vlamingen, willen ze niet gezegd hebben. “Maar we gaan ook niet opscheppen of te koop lopen met iets. We zijn nuchter, gedisciplineerd”, zegt Frederic. “Eén duidelijk punt van overeenkomst met België is de chocolade, die ook bij jullie een nationale specialiteit is. Bij ons is dat dan vooral melkchocolade - wat wil je, met al onze koeien - en bij jullie meer de pure chocolade.” Dat Zwitsers erg op properheid gesteld zijn, valt vooral de Vlaamse in het gezelschap op. Nicole: “Vergelijk maar eens met Italië. Ik ben dol op dat land, maar dat verschil is toch duidelijk.” En hun legendarische zin voor precisie? De ereconsul haalt de schouders op. “Misschien is het vanwege de geografie: de bergen dwingen ons tot grondigheid en technische creativiteit. Denk aan de tunnels, de kabelbanen, de gsm-masten op de meest onherbergzame plaatsen...” Zuiden “Ik voel mij op en top geïntegreerd in Antwerpen”, zegt Walter. Nicole: “Ze hebben zich hier perfect aangepast. Dat moet ook, vind ik, als je ergens gaat wonen.” Niettemin reizen ze allemaal verschillende keren per jaar naar Zwitserland. Ah ja, met de auto langs Basel, daar wat boodschappen doen en kennissen opzoeken en dan verder naar het zuiden, naar Locarno”, zeggen Richard en Nicole. “Daar zit je tegen de Italiaanse grens aan en is het klimaat het aangenaamst.” Ook voor Walter is Basel een vaste pleisterplek op weg naar zijn familie. “Je moet langs de Col Du Bonhomme rijden in de Elzas. Daar betaal je geen tol en je bent er toch in zes uur.”
Een van de bekendste Zwitsers uit de geschiedenis is Henri Dunant, de oprichter van het Rode Kruis en winnaar van de allereerste Nobelprijs voor de Vrede in 1901. Dunant werd geboren in Genève in 1828 als zoon van welgestelde en sociaal bewogen ouders. Hij stierf in het Zwitserse dorp Heiden in 1910, na een leven van roem maar ook armoede en bittere vijandschappen. De jonge Dunant ontpopte zich tot een internationaal actieve Zwitserse zakenman-bankier en een sociale activist. Tijdens een zakenreis in Italië in 1859 was hij getuige van de gevolgen van een veldslag tussen de Oostenrijkers en de Fransen in Solferino. Hij zag er meer dan 38.000 mannen gewond, stervend of dood op het veld liggen, terwijl er amper medische verzorging was. Henri was zo geshockeerd dat hij zelf de bevolking opriep, vooral de vrouwen, om snel hulp te verlenen. Hij riep de bevolking op om beide zijden te helpen met de uitspraak ‘Tutti fratelli’ (Wij zijn allen broeders). Terug in Genève schreef hij een boek met een pleidooi voor de oprichting van een neutrale internationale organisatie voor oorlogsgewonden. In 1863 richtte een vijfkoppig comité, onder wie Dunant, een generaal en twee artsen, in Genève een vereniging op die het Rode Kruis zou worden. Dunant zelf verwaarloosde evenwel zijn zaken, ging failliet en werd verstoten door andere leden van het comité. Hij begon te zwerven door Europa, leefde een tijd in relatieve armoede, maar bleef zich op diverse manieren inzetten voor een betere wereld. Uiteindelijk vestigde hij zich in Heiden, gesteund door vrienden, waar hij geleidelijk aan van de wereld de erkenning kreeg die tot de Nobelprijs zou leiden.
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 11 februari 2010
Lezers over de reeks Divers Antwerpen
De kennismaking was leerrijk
Heel vaak kregen we in de loop van de voorbije 17 maanden een teken van leven van u, beste lezer, een bemoedigend woord, een vraag naar een gemiste aflevering of naar meer informatie. Of u meldde dat u iemand kende uit een of ander exotisch land. Die betrokkenheid heeft ons geraakt. Daarom hebben we u durven vragen wat u vond van Divers Antwerpen. En dat hebt u massaal laten weten. Een greep uit de reacties. Jammer dat het gedaan is
Inzicht geven
MM Jammer dat het gedaan is.
MM Divers Antwerpen vond
Werkelijk een dikke proficiat voor de wekelijkse donderdagse bijlage Divers Antwerpen. Van alle bijlagen van Gazet van Antwerpen veruit de beste! Ik keek elke woensdag uit naar de ‘divers’ van de volgende dag. Jammer dat het gedaan is. Hopelijk herhaal je jaarlijks deze reeks, telkens met nieuwe mensen. Michel Van OMbergen, bOrgerhOut
Later nog eens lezen MM De reeks over Divers Ant-
werpen vind ik een heel tof en leerrijk initiatief, zoals zoveel artikels die bij jullie aan bod komen. Veel van deze interessante zaken houd ik dan ook graag bij, om later nog eens te lezen of te gebruiken. lut gijseMans, WesterlO
Aan de slag in de klas MM Als leerkracht in de
onthaalklassen voor anderstalige nieuwkomers in Borgerhout kom ik elke dag in contact met diverse culturen. Het is een boeiende en uitdagende job waar ik veel voldoening uit haal. Wanneer ik jullie reeks volledig bezit, wil ik hiermee aan de slag in de klas. Het lijkt me een goede basis. Ook geeft deze reeks mij de kans om meer te weten te komen over het land van herkomst van mijn leerlingen, wat ik heel belangrijk vind. De verhalen zijn aangrijpend en soms herkenbaar. anke Van den aVOnt, bOrgerhOut
ik prachtig. Wetenswaardigheden, recepten, verhalen uit het leven van unieke mensen. Ik ben ervan overtuigd dat dergelijke initiatieven veel inzicht geven in het leven van ‘vreemdelingen’, helpen bij het aanvaarden van ‘anders’ zijn. Hopelijk lazen ook diegenen die minder openstaan voor vreemde culturen deze bladzijden. Ongetwijfeld leverden jullie een belangrijke bijdrage tot verminderen en wegwerken van discriminatie en racisme. cO Vandeperre, geel
Zwarte Jef MM Als geboren Antwerpenaar
kon ik me niet inbeelden dat er zoveel nationaliteiten zijn. Ik ben van lang voor de Tweede Wereldoorlog, en ontmoette pas op mijn 17de mijn eerste donkerhuidige medemens: zwarte Jef van de Vogelenmarkt. Wat me opvalt is dat de immigranten, vrijwillige zowel als gedwongene, hier gemakkelijk aarden. Ik heb deze serie elke week letterlijk verslonden, en ik heb deze artikels zoveel mogelijk bewaard in een speciale map. Alleen, ik heb er sommige gemist. Komt er een soort van verzamelboek uit? Mathieu Vaesen, antWerpen
Geen criminelen of profiteurs MM Nu de katern Divers Antwer-
pen op zijn einde loopt, kan ik u alleen maar feliciteren met deze boeiende reeks. Ik heb zo goed als alle nummers van A tot Z gelezen. Wat ik uit deze reeks vooral geleerd heb is dat de overgrote meerderheid van mensen van buitenlandse oorsprong geen criminelen of profiteurs van de sociale zekerheid zijn, wat sommigen ook mogen beweren. Met pijn in je hart je land, je familie, je vrienden achterlaten in de hoop in den vreemde een betere toekomst op te bouwen, is zeker geen misdrijf. Een enorme verrijking voor onze nationale cultuur. OMer bruggeMan, bercheM
“Sébastien en ik Jan Van Kerckhoven had zijn buurman Sebastien Grepony uit de CentraalAfrikaanse Republiek al wel eens gezien. Maar dankzij het artikel in de krant, werden ze vrienden. Jan Van Kerckhoven was eind 2008 met zijn hond Nicky aan het wandelen in zijn buurt in Wilrijk toen hij Sébastien in de weer zag met koffers. “Ik herkende hem van de foto in de krant.”
Nieuwjaar 2009 was een goede gelegenheid om Sébastien eens uit te nodigen. “Mijn vrouw Frieda had koekjes gebakken en we zaten gezellig te praten bij ons thuis”, vertelt Jan Van Kerckhoven. “Daarna zijn we eens bij Sébastien thuis geweest, en heeft hij foto’s laten zien van zijn familie, zijn huis dat in brand was gestoken en van zijn broer die dood op straat lag nadat hij drie kogels in zijn borst had gekregen.” Acht jaar geleden vluchtte Sébastien Grepony weg uit de Centraal-Afrikaanse Republiek. Net als zijn broer was hij lid van de partij RDC. Toen zijn broer werd doodgeschoten, besefte Sébastien dat hij weg moest. “Ik moest 4.000 euro betalen om de luchthaven in te mogen en een vlucht naar Europa te nemen. Via Brussel kwam ik in Antwerpen terecht”, vertelt hij. Jan Van Kerckhoven was onder de indruk van zijn verhaal. “Antwerpen is een echte migrantenstad, maar je staat er niet altijd bij stil wat voor verhalen mensen hebben. Sébastien heeft veel meegemaakt voor hij naar Antwerpen kwam.” Toen Sébastien, die in de haven werkt, met zijn verhaal in Gazet van Antwerpen verscheen, was zijn familie nog in Bangui, de hoofdstad van de Centraal-Afrikaanse Republiek. “Ik hoopte dat ze hierheen zouden kunnen komen, en dat is gelukt”, lacht Sébastien. Ondertussen is zijn vrouw Sandrine er ook bij komen zitten, net als vier van hun kinderen. “Nadat ons huis in brand was gestoken en Sébastien moest vluchten, heb ik een appartementje gehuurd met de kinderen. De situaM
“De reeks Divers Antwerpen is voorbij, maar wij blijven vrienden.” MM
“Iedereen weet dat Antwerpen een migrantenstad is. Maar je staat er niet altijd bij stil wat die mensen hebben meegemaakt” jan Van kerckhOVen
tie was heel moeilijk en gevaarlijk in Bangui. Na halfacht ’s avonds komt niemand bijvoorbeeld meer de straat op omdat het onveilig is”, legt Sandrine uit. Ze was zwanger toen Sébastien vertrok. Ondertussen is dochtertje Sephora al zeven jaar. Sandrine: “Ze had haar vader nog nooit gezien. We waren allemaal dolblij toen we in augustus vorig jaar op het vliegtuig naar Parijs zaten.”
Sébastien had een auto geleend om zijn familie te kunnen ophalen. “Zeven jaar is lang. In die periode hadden we alleen maar kunnen bellen. Het was voor mij dus een belangrijk moment om mijn vrouw en kinderen weer in mijn armen te kunnen sluiten”, vertelt Sébastien. “Alleen de oudste zoon mocht niet mee naar België omdat hij ouder is dan achttien jaar. Het was heel moeilijk om hem achter te moeten laten.” Frietjes met kip Intussen zitten Sandrine en de kinderen op Nederlandse les. Jan en zijn vrouw Frieda helpen soms met wat extra lessen. Jan: “Er was een wachtlijst voor de Nederlandse les, dus waren wij alvast begonnen. Sébastiens kinderen hebben trouwens prachtige namen: Plan De Dieu, Merveille, Grâce en Sephora”, vertelt hij enthousiast. “We hebben het hele gezin ook eens uitgenodigd om frietjes met kip te komen eten.”
DIVERS ANTWERPEN.
donderdag 11 februari 2010
en hartverwarmend zijn nu vrienden”
Wat ze voelen…
Smullen geblazen
MM De reeks Divers Antwerpen
MM 1000 x chapeau voor deze
in uw krant vond ik echt zeer interessant. Men kon er uit afleiden waarmee de hedendaagse Turken, Russen, Spanjaarden en andere Antwerpenaars van buitenlandse oorsprong zich bezighouden, wat ze voelen, hoe hun gebruiken zijn, hoe ze zich hebben aangepast. Het essentiële van hun cultuur hebben ze meestal behouden. Maar voor ons Belgen is het zinvol te zien wat er in een andere cultuur leeft en soms kunnen we er iets uit leren of er op onze beurt iets van overnemen. We kunnen door meer te leren over andere volkeren ertoe komen hen beter te begrijpen, en respect voor hen te krijgen. Ook de korte geschiedenis van de landen bovenaan de pagina’s vond ik heel leerrijk. Het zijn de achtergronden en de geschiedenis die een volk maken tot wat het is. Maria Verheyen, Sint-Job
Prachtig MM Ik vond dit een prachtige
reeks. Alles was even interessant en ik heb het allemaal met veel belangstelling gelezen. Vooral de beknopte wetenswaardigheden van het land vond ik het bijhouden waard. Jammer genoeg heb ik enkele afleveringen gemist. Wordt deze reeks nog uitgegeven? anne-Marie boSSchaert, WeStMalle
Zoektocht naar ingrediënten MM Een schitterende reeks. Als
niet-abonnee renden we elke donderdag naar de krantenboer om Gazet van Antwerpen te kopen. Heel vaak hebben we gepubliceerde gerechten uitgeprobeerd. Alleen al de zoektocht naar ingrediënten was een vakantie in eigen stad. Hopelijk geven jullie deze schitterende reeks in boek uit.
Jan heeft in de jaren zeventig nog twee jaar in Congo lesgegeven. “In Lisala, dat ligt eigenlijk vlakbij Bangui. In zekere zin waren we dus toen ook al buren.” Jan heeft alle afleveringen van de reeks Divers Antwerpen met plezier gele-
Marc tiMMerS, antWerpen
Boeiende geschiedenis MM Al maanden lang was ik
MM
“Als er een moeilijke brief in de bus valt, helpen Jan en Frieda met vertalen” SébaStien grepony
zen. “Via de bijlage over Congo ontdekte ik ook een Congolees restaurantje. Daar ben ik al eens langsgeweest. Ik bewaar alle bijlagen. Als ik iemand uit een land tegenkom, kan ik altijd nog eens teruglezen wat daarover verschenen is.” Ook Sébastien was blij met de reeks over alle nationaliteiten in Antwerpen. “Veel mensen wisten niet dat
de Centraal-Afrikaanse Republiek bestond. Dankzij de bijlage wisten ze het wel, en lazen ze meteen van alles over al die Afrikaanse landen die ook minder bekend zijn.” De buren zien elkaar nu ongeveer één keer per week. “We springen graag eens bij elkaar binnen”, zegt Jan. Sébastien knikt. “De reeks is voorbij, maar wij blijven vrienden.”
bezig de artikelen over de nationaliteiten die in Antwerpen verblijven te verzamelen, en tijdens de kerstvakantie kwam ik er eindelijk aan toe ze door te nemen. Met het resultaat dat ik u bij deze een enorm compliment wil doen toekomen. Zowel de duidelijke weergaven van de geschiedenis als de ervaringen die buitenlanders in Antwerpen hebben opgedaan zijn enorm de moeite waard om te kennen. Ik kijk er al naar uit om in Antwerpen uit eten te gaan in diverse restaurants die in die artikelen aan bod kwamen. KarliJn M. Van WiJngaarden
boeiende kennismaking ‘à la carte’ met onze zogenaamde ‘vreemde’ buren. Een verrijking voor ons allen! Wat den boer niet kent, eet hij niet. Voor mij was het smullen geblazen. Praten met de buren helpt! Laten we beginnen met onze zuiderburen, de Walen. Eigen landje eerst, zou ik zeggen! Een ‘cultuuraward’ meer dan waard! paul ielegeMS, borneM
Reizen in mijn hoofd MM Ik heb alle weken mee kun-
nen reizen in mijn hoofd en nieuwe hoofdsteden en landen kunnen ontdekken. Door de verhalen van de mensen hoop ik dat veel Belgen door een andere bril gaan kijken naar vreemdelingen. Ik heb alle bijlagen graag gelezen. Hopelijk kunnen jullie nog mooie projecten realiseren, want ik keek elke donderdag naar de krant uit. lieVe Van diJK, WeStMalle
Ontroerd door relaas van bootvluchteling MM Ik vond het een gewel-
dige bijlage. Vooral het verhaal van de Vietnamese bootvluchtelingen vond ik ontroerend. Het bevestigt nogmaals mijn mening dat mensen niet zomaar hun land en hun familie achterlaten. Heel boeiend al die verhalen van ‘gewone mensen’. chriStiane VerhaSSelt, antWerpen-linKeroeVer
’t Was goe! MM ’t Was goe! ’t Was zelfs meer
dan goe! Naarmate de reeks vorderde stond ik versteld van de verscheidenheid aan mensen die er in onze stad rondlopen. Waarbij de ene al wat gemakkelijker integreerde dan de andere. Ik vond het een bijzonder aangename en leerrijke reeks. Wat me soms gestoord heeft is de vaststelling dat sommigen, soms na jaren verblijf, nog steeds geen, geen vlot of slechts gebrekkig Nederlands praten. Eerlijk gezegd, ik begrijp dit niet! Maar goed, ’t is maar een vaststelling in de marge. Ik hoop dat jullie op de een of andere manier - boekvorm, extra editie - alle Diversen verzamelen en uitgeven. Ik wil ze allemaal nog wel eens nalezen. Ik kijk al uit naar jullie vervolg. peter SuyKerbuyK, ZWiJndrecht
.DIVERS ANTWERPEN
donderdag 11 februari 2010
Nieuwe Antwerpenaars reageren “Mijn verhaal heeft velen ontroerd maar ik wil geen medelijden�
4QBOKF
7BO "GHIBOJT UPU ;XJUTFSMB UBO
4PNBMJĂ‘
%POEFSE
BH OPWFNCF XXX HW S B CF
0 Het relaas van SomaliĂŤr Farhan Omar over zijn ervaringen als oorlogskind in zijn door burgeroorlogen geteisterde vaderland heeft velen ontroerd. De reacties bleven niet uit. “Tal van Belgische vrienden spraken me erover aanâ€?, vertelt Farhan. “Ze waren ontroerd door wat ze hadden gelezen. Velen kenden dit aspect van mijn leven nog niet. Ik loop er dan ook niet mee te koop. Maar ik heb er ook geen moeite mee om dat openbaar te maken. Ik drukte hen wel op het hart dat ik hiermee absoluut geen medelijden
wilde opwekken. Die ervaringen maken gewoon deel uit van mijn levensverhaal.â€? “Mijn vrouw kreeg dan weer vriendinnen en familie aan de lijn die wat ongerust waren. Ze meenden in het artikel te hebben gelezen dat we van plan waren terug te keren naar SomaliĂŤ. Ze vroegen wanneer de verhuizing gepland was. Voor alle duidelijkheid: we keren niet terug. Ik heb hier mijn leven opgebouwd, samen FArhAn omAr met mijn vrouw en kind.â€? 4PNBMJĂ‘
'BSIBO 0
NBS
4QBOKF
i7MBNJOH FO
LMFVSFO HSBB CJOOFO EF MJKOH UKFTw
5FLTUFO 4UJKO +BOT TFO ,SJTUJO .BUUIZ 'PUP T #F SU )VMTFMN BOT 8JN )FOESJY TTFO &FĤF 3BNQBS 4BOEFS (FOOPUUF U +FÄ SFZ (B $PĂšSE FOT $ISJT 8PVUFST 5IPNBT JOBUJF ,SJT 7BONB -FHSĂ’WF 3FVUFST STFOJMMF &1" "1 (
somAliĂŤ monitor beschutte werkplAAts
"OUXFSQFT O 0 De meeste mensen kennen de Duitse Anja Schwerbrock onder haar ontwerpersnaam Anja Austa. Ze heeft een winkel in de Kloosterstraat en stond eind 2008 in de bijlage over Duitsland. “Altijd als er iets verschijnt in de media, komen er meer mensen langs�, vertelt ze. “Zowel mensen die kleding komen kopen, als mensen die gewoon eens komen kijken. Dat is altijd heel fijn.� Anja heeft het artikel bewaard voor haar archief. “Ik heb ook nog een aantal andere afleveringen gelezen. Mijn vriend komt uit Denemarken en heeft ook in de reeks gestaan. Wat ik heel tof vind aan jullie concept, is dat er een mooie mengeling van mensen aan bod is gekomen. Per land kwamen verschillende soorten mensen aan het woord. Van bouwvakkers tot zelfstandigen en zakenmensen. Dat gaf een heel compleet beeld.�
+PTF .JSB MMBT
i4PNBMJĂ‘
JT FFO PPSMPHTNVTFV Nw
CM[
%JWFS
#FMHJĂ‘
#JKMBHFSFFLT P OE WFSTDIJMMFOEF WFS EF EJF JO "OUXFSQ OBUJPOBMJUFJUFO WFSUFHFOXPPSEFO JHE [JKO
“Mooie mengeling van mensen�
CM[ 1% (7"
&JOESFEB
DUJF $BSJOF 5PMMFO
BFSF
AnjA schwErbrock duitslAnd modewinkel AnjA AustA
ANIS VA N A F G H
Bijlagereeks
belandde op
“Mijn ouders
ND WITSERLA TA N T O T Z nwoordigd zijn
liteiten die in
illende nationa
over de 160 versch
Antwerpen vertege
Antwerpen
in t geven� betere toekoms wilden mij een
zijn zestiende
blz.
4
e Republiek
Dominicaans
blz.
:
Reyes Espinal Bladimir Osvaldo win, “Als ik de Lotto ga ik terug�
2
Duitsland
rock: Anja Schwerb is een Deen. “Mijn vriend neutraal gebiedâ€? BelgiĂŤ is dus Eindredactie: Carine
Maaike Floor Peeters, Jan Martynowski, Puttemans, Patrick Teksten: Marliese Jeffrey Gaens, Guy Thomas Legrève, Foto’s, illustraties:
Tollenaere
Vanmarsenille CoĂśrdinatie: Kris GVA Reuters, EPA, AFP, De Roo, Dirk Kerstens,
donderdag
VA N A F G HAN
Bijlagereek
s over de 160
Emin AliyEv AzerbeidzjAn nAAiAtelier 2 FinAl touch blz.
ArmeniĂŤ
Christian Vrouy r: “Ik koester Armeense mijn wortels�
blz.
4
Teksten: Maaike Floor, Patrick Van de Perre, Foto’s, illustraties Sacha Van Wiele : GVA, Ludo MariÍn, Bert Hulselmans , Thomas
verschillen de nation
I S TA N T OT ZWIT SER
aliteiten die
AustraliĂŤ
Craig Davids on: “Antwerpen ligt vlakbij Parijs�
CoÜrdinatie: Kris Vanmarsenille Legrève, Wim Hendrix, Jan Van der Perre, AP
in Antwerpen
blz.
6
vertegenwo
16 oktober
2008
LAND
ordigd zijn
Azerbeidzjan
Emin Aliyev : “De Antwe rpse ontwe zijn te grote rpers concurrenten � Eindredactie: Carine
Tollenaere
“Artikel ligt in de winkel op tafel� Bijlagereeks over
mArcElo mAiguA ecuAdor zAAkvoerder dienstencentrum strijkwijzer 4 en wAssAlon
blz. Ecuado
r
VA N A F G H A NIS
de 160 verschil
Suzy Larreateg ui: “Immigreren is in het begin is als een huwelijk: alles spannend �
lende national
blz.
5
Teksten: Stijn Janssen, Liesbeth Baeten, Maaike Floor Foto’s, illustraties: Jan Van der Perre, Patrick De Roo, Dirk Kerstens,
TA N T O T Z WITSERLA
iteiten die in Antwerp
en vertegenwoordig
Egypte
blz.
Remon Nagi Chafik Yassi: “Ik had hier snel meer vriendjes dan in Egypte�
CoÜrdinatie: Kris Vanmarsenille Thomas Legrève, Arlette Stubbe, AP, EPA, Reuters,
8 Belga, GVA
ND
d zijn
El Salvador
Karina Quinonez : “Eens per week voel je de aarde beven� Eindredactie: Carine
Tollenaere
“Dankzij jullie is er minder wantrouwen� 0 Ecuadoriaan Marcelo Maigua vertelde dat hij het heerlijk vond om elke dag zijn minibusje vol te laden met twintig kwetterende Ecuadoriaanse vrouwen, de werkneemsters van StrijkWijzer, zijn succesvolle dienstencentrum dat hij uit de grond had gestampt. “Het artikel is als een lopend vuurtje rondgegaan in de latinogemeenschap van Antwer-
pen�, zegt hij. “Omdat ik daarin zo lovend was over de werkijver van de Ecuadoriaanse vrouwen kreeg ik tientallen mensen over de vloer die om werk kwamen vragen. Ondertussen zijn er ook tien van hen effectief bij mij aan de slag gegaan.� “Het artikel was ook goed voor het imago van mijn bedrijf bij Belgische klanten. Buiten-
landse bedrijven kampen hoe dan ook met vooroordelen. Er is vaak heel wat wantrouwen. Zou het wel een gezonde firma zijn? Als je dan in een Vlaamse krant verschijnt, zijn ze al veel minder sceptisch. Het heeft zeker geholpen om mijn bedrijf een grotere betrouwbaarheid te geven. Intussen is de zaak ook al uitgebreid met een wassalon in Deurne.�
0 Kleermaker en ontwerper Emin Aliyev stond in oktober 2008 in de bijlage over Azerbeidzjan. Met zijn zaak The Final Touch aan de Frankrijklei heeft hij de enige Azerbeidzjaanse winkel in Antwerpen. “Veel mensen wisten wel dat ik uit Azerbeidzjan kom, maar ze wisten misschien niet dat ik de modeacademie in SintPetersburg heb gevolgd en dat ik ook zelf kleding ontwerp.� Emin heeft het artikel uitgeknipt en op de tafel in zijn zaak gelegd. “Dan kunnen klanten het nog eens lezen. Iedereen reageert heel positief.�