GvA - 03 - Gemeenschapsonderwijs by Mediahuis België

72.

maandag 4 mei 2009

Binnenstebuiten

In onze reeks Binnenstebuiten stellen we elke maand een overheidsdienst aan u voor. We praten met de mensen die er werken en met de mensen die gebruik maken van die diensten. Deze week is het Gemeenschapsonderwijs aan de beurt.

Kinderdagverblijf 0 Gelijke onderwijskansen creëren begint al op peuterniveau

Het Gemeenschapsonderwijs biedt niet alleen maar onderwijs. De opvang en begeleiding van kinderen begint al vóór de kleuterschool in de kinderdagverblijven. Daar wordt veel aandacht besteed

“We zijn meer dan alleen maar een babysitdienst” inderdagverblijven hebben een ware facelift ondergaan. Het zijn een soort van ‘prékleuterscholen’ geworden.

Een crèche, je komt er zomaar niet meer in. Op de bel drukken, in de camera kijken en je aanmelden. Vervolgens gaat de deur van kinderdagverblijf Het Vlindertje Bisterveld in Kessel open. Het drama in de kindercreche in Dendermonde heeft ook hier zijn sporen nagelaten. “We hebben toen onmiddelijk een briefje meegegeven met de ouders om te melden dat we veiligheidsmaatregelen zouden nemen. Daarom is die camera er gekomen”, zegt Koen Martinet, verantwoordelijke van de kinderdagverblijven in de scholengroep KLa4, de regio rond Lier. “We vonden dat we iets moesten ondernemen, maar we wilden er geen bunker van maken door er een muur rond te zetten. We zitten hier in het groen midden in de school, en dat wilden we zo houden. Ik heb een dertigtal mails gekregen waarin ouders me bedankten voor de manier waarop we gehandeld hebben. Dat was echt een emotionele periode. Enkele kinderverzorgsters zijn spontaan beginnen wenen toen ze over het drama hoorden.” “Het vertrouwen van de ouders in het kinderdagverblijf heeft toen geen deuk opgelopen, integendeel”, weet Kathleen Vangenechten, een moeder wiens kindje in het Kesselse kinderdagverblijf wordt opgevangen. “Het drama heeft mij als moeder heel erg aangegrepen, maar ik vond het belangrijk dat mijn kindje toch nog buiten kon spelen.” Het is verre van de enige verandering in de wereld van de kinderdagverblijven. Zo worden kinderkribbes steeds meer een ‘kleine kleuterklas’, om kinderen voor te bereiden op de kleuterschool. “Wij willen méér zijn dan alleen een babysitdienst”, verduidelijkt Martinet. “Hier doen de kinderen allerhande activiteiten en leren ze bijvoorbeeld knippen en plakken. Een ouder die armer is en de hele dag thuis zit met zijn kind, kan die dingen nooit allemaal aanleren. We doen ook aan taalstimulatie. We leren de kinderen woordjes aan. Dat is iets wat ze thuis nooit zo kunnen leren als hier.” “Een van de belangrijkste troeven van een kinderdagverblijf zijn de sociale vaardigheden die kinderen hier opdoen. Ze leren wachten, aanschuiven, delen. Dat is iets

wat je niet leert bij de grootouders. Oma’s kunnen bij wijze van spreken ook rond de tafel huppelen met hun kleinkindjes, maar hier verloopt dat toch allemaal iets gestructureerder en professioneler. Op die manier krijgen alle kindjes die bij ons verblijven, uit welk gezin ze ook komen heel wat vaardigheden mee, een mooie troef voor later.” Venkelpap “Het lijkt hier steeds meer op Mijn restaurant”, zegt Martinet. “De normen waaraan onze warme maaltijden moeten voldoen, zijn heel streng. De menu’s worden opgesteld door het Federaal Voedselagentschap en Kind & Gezin. Ik zou het een goede zaak vinden als kinderen ook in basisscholen warme maaltijden kregen voorgeschoteld. Dan weet je dat ze niet elke dag pizza of croque monsieur eten.” Ook mama Kathleen is onder de

indruk van het eten dat haar spruit krijgt. “Thuis zal je toch niet zo snel een venkelpapje maken”, zegt ze. “Dat de fruitpap hier vers gemaakt wordt, vind ik ook een enorm voordeel.” Niet alleen kindjes, ook ouders worden ‘opgevangen’ door kinderdagverblijven, zij het dan op een andere manier. “Als ouder voel je je echt ondersteund. Als je vragen hebt over de ontwikkeling van je kind, kan je daar hiermee terecht. Er is ook een heen-en-weer-boek. Op die manier kunnen we communiceren met de verzorgsters over wat het kind thuis en in de crèche allemaal uitsteekt.” “Laatst kwam hier nog een ouder die zei dat ze haar kind een Dafalganpijnstiller had gegeven”, vult Martinet aan. “Dan kunnen wij zeggen dat ze dat eigenlijk niet mag doen bij een baby.”

Koen Martinet zit in de speelruimte van crèche Het Vlindertje in Kessel. Foto Dirk VErtoMMEN

Pampers

100

M M Zoveel pampers worden

er dagelijks (!) gebruikt in het kinderdagverblijf Het Vlindertje in Kessel. De meeste kindjes worden vijf keer per dag ververst.

.73

maandag 4 mei 2009

aan het verwerven van allerlei competenties en aan taalbeheersing. Wij bezochten een aantal crèches van het gemeenschapsonderwijs.

Taalstimulatie is cruciaal bij peuters Stimuleren van taal bij kindjes van rond de twee jaar is een heel belangrijke factor in het creëren van gelijke onderwijskansen. 0 In ‘t Kasteeltje

in Puurs wordt sinds twee jaar rond taalstimulatie bij peuters gewerkt. “Een kinderdagverblijf heeft naast een economische en sociale ook een educatieve functie”, zegt directrice Vera Van Epperzeel. “Op de leeftijd van twee jaar is stimulatie van woordenschat heel belangrijk. Onderzoek heeft uitgewezen dat kinderen die aangespoord worden om te vertellen, later een zeven keer grotere woordenschat hebben dan andere. Als je spreekt over gelijke kansen, is taal dus echt heel belangrijk. Ouders zijn niet altijd in staat om daar thuis aan te werken. Hier hebben we een voltijdse zorgcoördinatrice die zich daarmee bezighoudt.” “Visuele ondersteuning is heel belangrijk bij het leren praten. Zo kunnen we dingen uitlokken door speelgoed dat geluid maakt te gebruiken. Ook de verzorgsters praten constant met de peuters. Het eten wordt in grote schalen op tafel gezet. Wanneer het wordt uitgeschept, vertellen de verzorgsters wàt ze uitscheppen. Ook de familiemuur, die het afscheid moet verzachten, spoort peuters aan om te praten. Aan die muur hangen foto’s van mama, papa, broer en zus. Bij het opruimen is er ook een opruimliedje. Veel kindjes kunnen dat al uit het hoofd meezingen. Die werkwijze wordt verdergezet in de eerste kleuterklas.”

Kindjes uit het kinderdagverblijf gaan eens kijken in de kleuterklas. Phoebe Verlegh ,Macsen Pritchard , Chayenne Sterckx , Juf Nele Aerts en Fleur Sannen. Foto HilDE VAN GEirt

Kindercrèche en kleuterschool werken nauw samen Voor kleine voetjes is de stap van het kinderdagverblijf naar de kleuterklas vaak heel groot. Daar heeft GO! iets op gevonden. 0 “Wij proberen de stap naar de kleu-

terklas zo klein mogelijk te maken”, zegt Claudia Gijbels, directrice van het kinderdagverblijf en de kleuterschool van De Boomgaard in Meerhout. Het kinderdagverblijf en de kleuterschool zijn aan elkaar verbonden. Dat heeft als voordeel dat zij hun activiteiten op elkaar kunnen afstemmen, om zo peuters al te laten wennen aan het leven in de kleuterschool. Maar hoe gebeurt dat nu? “Wij hebben per week een aantal integratiemomenten”, zegt directrice Claudia Gijbels. “Tijdens

die momenten doet juf Nele van de kleuterschool activiteiten met de oudste kinderen uit het kinderdagverblijf. Zo raken de kinderen al vertrouwd met haar. Soms gaan de peuters zelfs activiteiten doen bij juf Nele in de kleuterklas zelf. Ook bij kleuterverwendagen, zoals het paaseieren zoeken of het bezoek van de sint, worden de peuters betrokken. Voor de baby’s, of kruipers, zijn die momenten natuurlijk beperkt.” “We proberen ook de activiteiten op elkaar af te stemmen. Zo werken we in de kleuterklas in activiteitenhoeken. Dat systeem gebruiken we ook al in het kinderdagverblijf. Ook de kentekens boven de kapstokken worden meegenomen naar de kleuterklas. Dat lijken kleine dingen,

“Kindjes kijken uit naar kleuterschool” Veerle Daems is zowel kinderverzorgster als ouder van Kiara. Zij ging van creche ‘t Zonneke in Kapellen naar de kleuterschool van GO!. 0 “Terwijl baby’s nog op hun eigen

ritme leven, bieden we de peuters al een echt dagschema aan”, zegt Veerle. “We knutselen heel vaak. Veel juffrouwen van de kleuterschool kunnen zo zeggen welke kindjes er uit de kribbe komen en welke niet. Alleen al aan de manier waarop ze knutselen.” “We hebben ook kijkdagen, waarop we met de kindjes al eens op pad

gaan in de kleuterschool. Na zo’n kijkdag willen veel bengels vaak niet meer mee naar het kinderdagverblijf. Ze hebben dan heel wat niew speelgoed ontdekt in de kleuterklas.” “Kindjes die in een kindercreche hebben gezeten, wenen ook niet als ze ‘s morgens naar de kleuterschool moeten. Zij zeggen ‘Wauw, School!’ Ook het blijven eten op school is geen probleem. Dat doen ze zelfs heel graag. Ik ken kindjes bij wie dat anders is. Voor sommigen is dat een groot drama als ze moeten blijven eten.” “Kiara zat hier in ‘t Zonneke omdat dat makkelijk was, ik werkte hier

ook. Aanvankelijk ging Kiara ook hier naar de kleuterschool, en zat ze hier in de naschoolse opvang. Nu we verhuisd zijn; gaat ze naar een school in onze wijk.”

maar die zijn voor een kind heel belangrijk.” Niet alleen voor de bengels, ook voor de ouders is de kleuterklas een hele stap. “Voor hen organiseren we opendeurdagen. Dan kunnen zij al eens een kijkje komen nemen in de kleuterklas en met de juf praten. We proberen om zowel de ouders als de kinderen zo goed mogelijk voor te bereiden. We kregen al heel wat positieve reacties. Dat het kinderdagverblijf en de kleuterschool aan elkaar verbonden zijn, vinden veel ouders een meerwaarde. Zo kunnen kindjes bijvoorbeeld in de voormiddag naar de kleuterklas gaan en in de namiddag een dutje doen in het kinderdagverblijf.”

Veerle Daems is kinderverzorgster ‘t Zonneke in Kapellen. Foto Dirk kErStENS

44.

dinsdag 5 mei 2009

Binnenstebuiten

In onze reeks Binnenstebuiten stellen we elke maand een overheidsdienst aan u voor. We praten met de mensen die er werken en met de mensen die gebruikmaken van de diensten. Deze week is het Gemeenschapsonderwijs aan de beurt.

Basisscholen 0 GO! bereidt kinderen voor op middelbare school

Het welbevinden van het kind staat centraal in de basisschool. Zo neemt het Gemeenschapsonderwijs initiatieven opdat kinderen hun eigen sterke punten leren ontdekken.

“Leerlingen geven speeltijd op voor een les Engels” Om de leerlingen zo goed mogelijk voor te bereiden op het middelbaar, loopt in de Scholengroep Kempen een proeftuinproject. Leerlingen uit het vijfde en zesde leerjaar maken er kennis met leerkrachten uit het middelbaar. 0 Bob est un garçon et Bobette est

une fille, weet u nog? Het waren de eerste Franse woordjes die menig Vlaamse scholier opzei in het vijfde leerjaar. Engels was toen nog verre toekomstmuziek. In basis- en kleuterschool Willem Tell in Olen worden de eerste Franse woordjes al in de tweede kleuterklas op de kinderen losgelaten. De leerlingen uit het zesde leerjaar kunnen dan weer een hele modeshow presenteren in het Engels. Zij maken dan ook deel uit van het proeftuinproject. Zo worden ze voorbereid op de middelbare school. “Het proeftuinproject loopt op alle lagere scholen in de Scholengroep Kempen”, zegt directrice Gerd Sneyers. “Voor dat project werken we samen met de middenschool in Herentals. Ook middelbare scholen uit Geel, Mol, Westerlo en Turnhout zitten mee in het project. In onze school wordt er samengewerkt voor de vakken Frans, Engels en technologische opvoeding. Er zijn scholen die dat ook nog doen voor lichamelijke opvoeding.” “Vooral de talen lukken heel goed”, weet meester Patrick Mertens van het zesde leerjaar. “De leerlingen voelen zich

al wat groter omdat ze talen krijgen, en ze werken aan hun mondelinge taalvaardigheid. Ze kunnen zich voorstellen, zeggen waar ze wonen in een andere taal. Tijdens de carnavalsperiode hebben we een modeshow georganiseerd die de leerlingen in het Engels aan elkaar praatten. Zo leren ze op een speelse manier vreemde talen. Het belangrijkste is dat ze hun angst om een andere taal te spreken, overwinnen. Ze moeten durven, dat is de essentie. De lessen Frans zijn een uitbreiding op de leerstof die ze sowieso al krijgen. De leerkracht van het middelbaar geeft de les, terwijl ik ondersteun. De leerlingen werken ook in kleine groepjes, zodat ze veel kunnen praten. Je merkt in de doordeweekse lessen dat dat zijn vruchten afwerpt.” Talenten ontdekken “De proeftuinprojecten zijn meer dan alleen een voorbereiding op het secundair onderwijs”, zegt Gerd Sneyers. “We willen dat leerlingen in de eerste plaats hun eigen talenten leren ontdekken. Natuurlijk kunnen ze daarna een studierichting kiezen in functie van hun sterktes en inte-

resses. Op onze school bieden we nu al een uitdaging aan de talenknobbels en aan de leerlingen die technisch aangelegd zijn.” Dat het project bijval bij de leerlingen vindt, kunnen de directrice en meester Patrick beamen. “De leerlingen wilden zelfs hun speeltijd opgeven om een les Engels te volgen. Dat zegt toch genoeg, niet?” Meester Patrick treedt haar bij. “Tijdens de lessen werken we met ande-

re werkvormen, dat is allemaal nieuw voor hen. Ze vinden dat fantastisch. Zo hebben we onlangs een bibberbel gemaakt. Ze moesten eerst een elektriciteitskabel strippen en daarna plooien. Als dan de bel gaat voor de speeltijd, willen ze niet naar buiten. Ze blijven liever binnen aan hun bibberbel werken. We werkten ook al met een gps. Bijna iedereen heeft er een thuis. Nu leren we de kinderen ook hoe ze daarmee moeten werken. Tijdens de bosklassen werd een parcours uitgestippeld dat de kinderen met een gps moesten afleggen.” Jeroen Kuyps

Aantal leerlingen

14.995

M M Zoveel leerlingen tellen de

Antwerpse basisscholen van GO! Daarvan zitten er 13.133 in het gewoon lager onderwijs en 1.862 in het buitengewoon lager onderwijs.

Frans vanaf tweede kleuterklas 0 “We hebben even moeten pushen

om het erdoor te krijgen, maar we zijn toch blij dat we nu ook in de kleuterklas de kinderen al Frans leren”, zegt Gerd Sneyers. “Het is niet de bedoeling dat ze Frans leren spreken, maar dat ze ermee in aanraking komen en dat ze beseffen dat er ook nog andere talen zijn dan het Nederlands. Het gaat er heel speels aan toe. Door bijvoorbeeld een nieuw liedje aan te leren in het Frans.” En dat schijnt te werken. “Als ik op de schoolbus zit en de kleuters hebben net een nieuw Frans liedje geleerd, dan is het vollebak op de bus”, lacht meester Patrick. JK

Meester Patrick werkt met Brent, Dennis en Joël aan de bibberbel. Inzet: directrice Gerd Sneyers. Foto’s Hilde VAN GeiRt

.45

dinsdag 5 mei 2009

Mechelse scholen helpen anderstaligen Nederlands leren Vijf Mechelse scholen zitten samen in de werkgroep taalstimulatie. Ze richten zich vooral tot jongeren die Nederlands niet als moedertaal hebben. 0 Geert Steenackers, directeur van

basisschool De Puzzel in Mechelen, is voorzitter van de werkgroep. “Veel kinderen spreken thuis geen Nederlands. We willen hen de kans geven om aan het einde van de rit evenveel taalvaardigheid te ontwikkelen als andere leerlingen.” De werkgroep taalstimulering brengt scholen in contact met elkaar, om op die manier ervaringen uit te wisselen. “Onlangs organiseerden we nog een pedagogische studiedag. Daar werd onder andere gewerkt rond begrijpend lezen en woordenschat. We hebben ook al een materialenbeurs georganiseerd omdat het heel belangrijk is om taal te stimuleren met visuele middelen.” “De leerkrachten van de vijf basisscholen in de werkgroep konden ook in de andere vier scholen een kijkje gaan nemen, om te zien hoe het er daar aan toe gaat. Maar we zien het ruimer dan Mechelen alleen. Zo zijn we al gaan kijken in vijf Brusselse scholen, een Gentse en een Antwerpse school.” “We werken aan een rapporteringssysteem om kinderen met taalproblemen anders te evalueren. Sommige zijn nog maar pas in ons land en geraken dan gedemotiveerd door een slecht cijfer voor Nederlands. Dat willen we veranderen, met akkoord van de ouders natuurlijk.” JK

Harry Roelants organiseert met basisschool Boom Park al vijftien jaar uitstappen voor het eerste tot het zesde leerjaar. Foto Joris HErrEGods

“Drie maaltijden per dag is voor sommigen een feest” Basisschool Boom Park doet met elk leerjaar een uitstap van een week. Ook nu ze zich aan de maximumfactuur moet houden, lukt dat nog. 0 Geïntegreerde werkperiodes, of-

wel GWP’s, zijn uitstappen van een week waarbij leerlingen van het eerste tot het zesde leerjaar een andere omgeving, maar vooral elkaar leren kennen. “Dat doen we al zeker vijftien jaar”, zegt bezieler Harry Roelants. “Vroeger gingen we al op sneeuwklassen, maar dat was alleen met het zesde leerjaar. Nu gaat elk jaar

apart op uitstap. De bedoeling is dat leerlingen en leerkrachten elkaar op een andere manier leren kennen. Bij de lagere jaren komt daar nog eens bij dat we hen zelfstandigheid willen bijbrengen. Velen zijn nog nooit zonder mama of oma weggeweest. Voor hen is dat een hele belevenis. Er zijn er heel wat die de zee of de Ardennen nog nooit hebben gezien.” Besparen Sinds een jaar moeten scholen zich aan een maximumfactuur houden. Dat betekende: besparingen. “Maar ook nu nog slagen we erin om voor elk jaar een GWP te orga-

niseren. Zij het dan iets goedkoper. We gingen wel eens skiën. Dat is er nu niet meer bij.” “Ook de boerderijklassen voor de kleuterschool zijn weggevallen. We mogen ouders van kleuters geen geld meer vragen. De school mag dat nog zelf betalen, maar ik vind dat we het geld dat we van de staat krijgen, beter aan andere dingen kunnen besteden. Vanaf dit jaar gaan we ook met de fiets op uitstap. Dat is besparend, maar past tegelijk in het thema van verkeersveiligheid.” De scholengroep legt een deel bij. “We vragen de ouders uitein-

delijk 60 euro voor een uitstap.” Harry heeft de GWP’s sinds de begindagen ook zien evolueren. “Vroeger gingen heel wat kinderen niet mee. Vooral allochtone leerlingen bleven weg. Ondertussen hebben we de mensen gewoon gemaakt aan de GWP’s en communiceren we beter. Nu gaan vrijwel alle leerlingen mee, ook de allochtonen. Wat we wel zien, is dat in een arbeidersgemeente als Boom veel leerlingen blij zijn dat ze tijdens die week een structuur hebben. Ook het feit dat ze dan drie of vier maaltijden per dag krijgen, is voor sommigen een feest.” JK

“Een zwembad op school kan niet, hè” De leerlingenraad van De Wilg in Lint vergadert elke maand met de directrice. De kinderen geven opbouwende kritiek en brengen zelf ideëen aan. 0 “Tijdens de eerste twee weken van

Directrice Kathleen Vleugels van De Wilg met de leerlingenraad bij de iglo. De leerlingenraad had inspraak bij de komst van die ‘afkoelplek’. Foto Ludo Mariën

september wordt een heuse verkiezingscampagne op poten gezet”, legt directrice Kathleen Vleugels van De Wilg uit. “Dan zijn er affiches en flyers, net zoals bij de echte verkiezingen. Uit elke klas van het derde tot het zesde leerjaar worden twee vertegenwoordigers gekozen.” De leerlingenraad bestaat uit acht leerlingen. “Begin oktober zit ik met hen samen voor een brainstormsessie. Zij hebben heel wat ideëen,

waarvan sommige ook erg onrealistisch zijn. Maar dan wijs ik hen erop dat een zwembad installeren op de school niet kan.” Broodje van de dag “De leerlingenraad heeft al heel wat verwezenlijkt. Zo is er het broodje van de dag. Maar ook toen we op de speelplaats een iglo als afkoelplekje zetten, hadden zij inspraak. Net zoals toen we het speelhuisje kochten. De leerlingen mogen ook suggesties doen voor schoolreizen. In de mate van het mogelijke houden wij daar dan rekening mee. We maken ook een verslag van die vergaderingen. De verslagen worden dan in de klas besproken.” JK

44.

woensdag 6 mei 2009

Binnenstebuiten

Secundair onderwijs 0 Ex-veldrijder Marc Janssens geeft job van postbode op om les te geven

Het Gemeenschapsonderwijs wil alle leerlingen de kans geven om hun talenten te ontwikkelen. In deze aflevering stellen we het deeltijds onderwijs en de kunsthumaniora voor.

“Ze beoefenen hun hobby tijdens de schooluren” Ex-veldrijder Marc Janssens werd drie keer nationaal kampioen. Nu geeft hij het vak fietstechniek op het Centrum voor Deeltijds Onderwijs (CDO) in Herentals. 0 Een jaar geleden besliste Marc

Janssens om zijn job van postbode op te zeggen en les te gaan geven. “Via een bevriende collega die hier ook lesgaf, ben ik erin gerold. Het was een jaar met ups en downs. Maar aan elke job scheelt wel iets. Toen ik postbode was, waren er ook mindere dagen, maar net zo goed leuke dagen. Ik doe dit heel graag.” “Ik heb mijn hele leven op de fiets gezeten. Ik ben blij dat ik deze jongens nu iets kan bijbrengen. Hoewel ze geen makkelijke groep zijn. Na het deeltijds onderwijs komt er niets meer, hè. Velen zijn dan ook schoolmoe. Als ze zeggen dat ze iets niet doen, dan doen ze het niet. Als ze geen zin hebben om een fiets te herstellen, dan zeg ik dat ze maar MM

“Als je gewoon profrenner kon worden door cursussen te volgen, was het heel gemakkelijk.” marc Janssens ex-veldrijder

op het secretariaat moeten gaan schrijven. Dat doen ze dan ook.” “De leerlingen begrijpen ook niet dat ze eigenlijk een fantastisch leven hebben. Zij mogen hun hobby uitoefenen tijdens de schooluren. Anderen moeten nog gaan trainen wanneer ze van school thuiskomen. Maar ja, toen ik zestien was, snapte ik dat ook allemaal nog niet, hoor.” Napraten over wedstrijd De opleiding gebeurt in samenwerking met de Wielerschool in Herentals. Op maandag en vrijdag volgen de leerlingen les, op de andere weekdagen trainen ze onder begeleiding van de Wielerschool. “Op maandag praten we altijd even na over de wedstrijden die de jongens in het weekend gereden hebben. Ze zeggen vaak dat ze iets fout deden, en dan zoeken we samen een manier om hun tactiek aan te passen.” “Jongeren die hier maar pas zitten, willen allemaal wielrenner worden”, zegt Janssens. “Maar dit is geen profopleiding. Als je gewoon profwielrenner kon worden door cursussen te volgen, was het wel heel gemakkelijk. Naarmate ze ouder worden, zien velen in dat ze er hard voor moeten werken. Ik heb al jongens gezien van wie ik dacht dat ze het nooit zouden halen, maar die nu wel prof zijn. Andersom zijn er ook die in de jeugdca-

Ex-leerlingen CDO in Herentals

�oto patrick de roo

Michael Van Staeyen (21) uit Antwerpen fietst bij Rabobank. Hij reed vorige maand nog mee in de Ronde van Turkije. MM

�oto an vermuyten M M De 25-jarige Nijlenaar

Mario Ickx rijdt voor Josan Isorex. Hij volgde ook de opleiding fietstechniek in het CDO in Herentals.

tegorieën alles winnen en bij de profs niet meer kunnen volgen.” Niet iedereen volgt er dus de opleiding met de droom om de nieuwe Tom Boonen of Sven Nys te worden. “Er zijn er die graag bij een fietsenmaker willen gaan werken. Sommigen werken er nu al. We doen ook een paar keer per jaar bedrijfsbezoeken. Dan gaan we met hun baas rond de tafel zitten en evalueren we de leerling. Maar ook de leerling krijgt de kans om de werkplek te evalueren. Wat ik ze hier wil leren, is hoe ze ergens aan moeten beginnen. Ik wil niet dat ze gaan werken en niet weten hoe ze een band moeten plakken of een versnellingsdraad moeten trekken. Die theorie probeer ik over te brengen, maar niet letterlijk uit een boek. Dat gaat niet en hoeft ook niet. Ze moeten de basis meekrijgen.”

Ex-veldrijder Marc Janssens (rechts) is niet langer postbode, maar geeft les.

Wiskunde Dan komt Marcs collega Bart Vanhove erbij zitten. Hij is van opleiding leerkracht Lichamelijke Opvoeding en geeft zowel les in de Wielerschool als in het Centrum voor Deeltijds Onderwijs. “Ik geef het vak PAV (Project Algemene Vorming, red.). Daar zit zo’n beetje van alles in: wiskunde, Kaska DKO biedt een deeltijdse Nederlands, noem maar op. Ik bereid kunstopleiding aan in de jongens voor zodat ze direct kun- Antwerpen. De geschiedenis nen gaan werken. De wiskunde die van de opleiding gaat enkele ze krijgen, is heel praktisch. Ze moe- eeuwen terug. ten een kassa kunnen beheren. Op de Wielerschool geef ik ook nog theorie 0 “De opleiding kunstopleiding is in over wielrennen. Dat gaat dan veelal 1663 ontstaan”, weet directeur Bart over het lichaam en voeding.” D’Eyckermans. “Omdat in die tijd “We maken de jongens klaar om heel wat kunstenaars naar het buite werken”, beaamt Marc. “Niet om tenland trokken, ging de kwaliteit meteen baas te worden of hoofdme- van de kunst achteruit. Om dat tecanicien, want de meeste leerlingen gen te gaan, werd de opleiding ophebben nog veel te leren. We hebben gericht.” ook al leerlingen gehad die wisten “De basistechnieken blijven min dat ze na hun studies de zaak van hun of meer dezelfde, maar er zijn ook ouders konden overnemen. Die zaak technieken die men vroeger nog niet heeft dan niets met fietsen te maken, kende. Ik denk bijvoorbeeld aan vimaar omdat ze naar school moeten deokunst. Het deeltijds kunstongaan, komen ze naar hier. Er zijn er ook die thuis mee klinkers helpen M M leggen en op maandag en vrijdag “Nieuw is een naschoolse naar hier komen. Natuurlijk hebben kunstopleiding voor we ook studenten die het echt kunnen maken in het wielrennen. Die kinderen vanaf zes jaar.” komen naar hier omdat ze goed zijn bart d'eycKermans directeur kaska dko en willen trainen.” Jeroen Kuyps

“Belgen zijn veel met schilderkunst bezig” derwijs houdt dus gelijke tred met de maatschappij.” 650 cursisten Het aantal cursisten gaat op en af, in een golfbeweging. ”Alleen de schilderkunst blijft aandacht trekken. Belgen zijn dan ook veel met schilderkunst bezig, meer dan in andere landen het geval is”, legt Bart D'Eyckermans uit. “In totaal hebben wij ongeveer 650 cursisten, onder wie 180 buitenlanders. We zijn ook gestart met een naschoolse kunstopleiding voor kinderen vanaf zes jaar.” “Een studie heeft aangetoond dat kunstonderwijs te elitair was, en te veel op blanken gericht. Daarom hebben we een project opgezet in basisschool De Pijl in Antwerpen. Daar probeerden we ook kansengroepen warm te maken voor kunst. Na vier jaar zagen we een duidelijk effect. Dat vind ik toch een passend antwoord op die studie”, besluit D'Eyckermans. JK

.45

woensdag 6 mei 2009

Leerlingen uit ASO, TSO en BSO bundelen krachten Sinds dit schooljaar loopt in KTA Hof van Riemen in Heistop-den-Berg het project Go! Science en Go! Music. 0 Alle zesdejaars van KTA Hof van

Riemen in Heist-op-den-Berg stelden eind vorige maand het project Go! Science en Go! Music voor aan het grote publiek. Leerlingen van ASO, TSO en BSO werkten daarvoor samen. “We willen dat de leerlingen elkaars vaardigheden gaan waarderen”, zegt Geert Van Noten, directeur van Hof van Riemen. “We willen ze verder laten kijken dan alleen hun eigen studiekringetje. Dat kan omdat we op onze school vrijwel alle richtingen aanbieden.” Muziekwand De leerlingen maakten onder andere een muziekwand. Leerlingen uit TSO en BSO staken het mechanisme in elkaar, een andere richting uit BSO zorgde voor sponsoring, terwijl leerlingen uit TSO en ASO samen de handleiding schreven in verschillende talen. De kinderen bouwen ook een aanhangwagen om de muziekwand te vervoeren.Met dat project nemen de leerlingen in juni deel aan Techno+, een landelijke wedstrijd van Go! JK

Matthias, Kjell, Tom, Kristof, Gerrie, Gianni, Randy en Nick luisteren aandachtig toe. foto Hilde van geirt

“Mensen zijn minder gefocust op wetenschap en techniek” “Leerlingen moeten kiezen voor kunsthumaniora omdat ze dat willen, niet omdat het elders niet lukte”, zegt Betty Braem, directrice van De Kunsthumaniora in Antwerpen. 0 “Vanaf de eerste graad bieden wij

een kunstopleiding aan”, verduidelijkt Betty Braem. “Maar we hebben ook een proeftuinproject lopen in enkele basisscholen. We willen dat kinderen zo vroeg mogelijk beginnen met het ontwikkelen van hun talenten. Eigenlijk gebeurt dat al van in de kleuterklas.” “In de eerste graad bieden we de leerlingen een ruime waaier van vakken. Zo geven we extra talen, zoals bij de podiumkunsten, en ICT. Leerlingen leren dan bijvoorbeeld websites bouwen.”

Directrice Betty Braem met op de achtergrond leerlingen van De Kunsthumaniora. foto wim Hendrix

Studiekeuze “Daardoor komen ze erachter wat ze echt graag doen en goed kunnen, en op basis daarvan kunnen ze dan een studie kiezen.” “Veel mensen kiezen voor deze

richting wanneer ze een minder succesvol parcours achter de rug hebben”, zegt de directrice. “Ze moeten kiezen voor kunsthumaniora omdat ze dat graag doen. Ik merk wel dat ouders nu meer openstaan voor deze opleiding dan vroeger. Ook zij zijn minder gefocust op wetenschap, wiskunde en techniek. Het creatieve wordt steeds belangrijker. Daar ben ik blij om.” Initiatief nemen “Wat je ook ziet, is dat onze leerlingen in het zesde jaar qua maturiteit toch een streepje voor hebben op andere kinderen. Daar zit die creatieve component voor veel tussen. We verwachten van onze leerlingen dat ze zelf initiatief nemen.” “Als leerlingen bij ons afstuderen, zijn ze klaar om hoger onderwijs of zelfs unief te volgen. Ze kunnen dan zelfs nog de zachte sector in als ze dat willen. Het is niet zo dat ze per se kunstenaar moeten worden. Er is nu een brede keuze aan jobs die leerlingen na de studies kunsthumaniora kunnen doen.” JK

50.

donderdag 7 mei 2009

Binnenstebuiten

Secundair onderwijs 0 Leerlingen vinden na middelbaar aansluiting op arbeidsmarkt

Beroepsopleidingen zijn erop gericht om leerlingen klaar te stomen voor de arbeidsmarkt. Dat doen ze met veel praktijklessen en stages bij bedrijven en diensten.

“Mensen laten zich nog altijd graag verzorgen” De richting lichaamsverzorging op het KTA Schoten bestaat zes jaar. Nu zetten de pioniers uit die richting hun eerste stappen op de arbeidsmarkt.

Het heeft toch altijd iets speciaals, een beroepsopleiding. Geen leerling te bespeuren die boven een boek half slapend hangt te wachten tot de schooldag erop zit. Geen banken in de klas, maar – u leest het goed – massagetafels. Daartussen tafeltjes volgepakt met crèmes in alle kleuren. Meisjes – alleen meisjes - uit de richting lichaamsverzorging op het KA Schoten zijn er druk in de weer met het masseren en opsmukken van handen en voeten. De slachtoffers op de massagetafel hoor je niet klagen. “Zes jaar geleden zijn we de richting lichaamsverzorging gestart met acht leerlingen, nu zijn er dat 85. Deze richting is enorm aan het groeien”, weet Ilse De Bast, directrice van het Koninklijk Atheneum in Schoten. “Wat opvalt is dat er al-

leen maar meisjes deze richting volgen. Bij de haarverzorging zitten wel enkele jongens.” De eerste stappen in de bedrijfswereld zijn de stages. “In het zesde jaar wordt een blokstage georganiseerd. Dan gaan de leerlingen drie weken aan een stuk aan de slag in een schoonheidssalon of wellnesscentrum. In het zevende jaar proberen we dat af te wisselen door een aantal dagen in de week les te geven, de andere dagen gaan de leerlingen op stage.” KA Schoten werkt ook samen met het Regionaal Technologisch Centrum Antwerpen. Een instelling die de schakel is tussen scholen en de bedrijfswereld. “Vroeger gebeurde dat alleen maar in de harde sector, maar vanaf dit jaar dus ook in de zachte sector”, weet de directrice. “De leerkracht uit het zevende jaar komt ook recht uit het bedrijfsleven. Zij plant elke week een bedrijfsbezoek met de leerlingen.” Dat lijkt zijn vruchten af te werpen. “Al onze leerlingen die in het zevende jaar afstuderen, vinden werk.

De crisis heeft geen vat op onze sector. Mensen laten zich nog steeds graag verzorgen. Daarom proberen we onze studenten te motiveren om een zevende jaar te volgen, maar dat is niet altijd even simpel. Vaak gaan ze in het zesde jaar al op zaterdag en na school meehelpen op hun stageplaats. Velen verkiezen dan ook geld verdienen boven een zevende jaar.” Dat zevende jaar bestaat sinds vorig jaar. Toen zaten er zes leerlingen, nu acht. LPG-apparaat Dat zoveel studenten van het KTA Schoten direct aan de slag kunnen heeft veel te maken met het LPGapparaat. “Wij zijn de enige school in België die zo’n apparaat heeft”, weet de directrice. “Onze leerlingen zijn dus ook de enigen die met zo’n toestel kunnen werken als ze van school komen. De machine behandelt de huid, de onderhuid en het onderhuids vetweefsel en helpt onder meer tegen een sinaasappelhuid.”

Directrice Ilse De Bast (tweede van rechts), kijkt toe hoe leerkrachten en leerlingen met het lpg-apparaat werken. foto raymonD van

Jeroen Kuyps

beygaerDen

“Groot personeelstekort in nautische sector” “Ondanks de crisis is er een groot personeelstekort in de nautische wereld”, zegt Zoë Noyen, directrice van KTA Zwijndrecht, waar opleidingen zeevaart en binnenvaart gegeven worden. 0 “Een exact percentage van hoe-

veel leerlingen er na hun studies hier werk vinden heb ik niet. Wat ik wel weet is dat leerlingen die werk zoeken 100% zeker aan de bak geraken. In de nautische wereld is er momenteel een heel groot personeelstekort.” De opleiding aan het KTA Zwijndrecht bestaat uit twee richtingen. Er is een opleiding binnenvaart op beroepsniveau en een opleiding zeevaart op technisch niveau. “Onze leerlingen gaan heel vaak op stage. Daarvoor werken we samen

met binnenschippers. Vaak zijn dat dezelfde mensen waar onze studenten stage kunnen gaan doen. Dit jaar is er nog iemand naar Budapest op stage geweest. Een dergelijke ervaring is voor die jonge mensen erg leerrijk. In het zevende jaar beroeps gaan onze leerlingen zelfs elke week op stage.” “Voor zeevaart werken we samen met verschillende rederijen. Die helpen ons heel goed. Onze leerlingen kunnen er vaak terecht.”

Leerlingen van het KTA zijn gevraagd in de scheepvaart. Inzet: Directrice Zoë Noyen. foto's arlette stubbe, Patrick De roo

.51

donderdag 7 mei 2009

KTA Wollemarkt start opleiding veiligheid Vanaf volgend jaar kan je aan het KTA Wollemarkt en aan de Technische Scholen Mechelen (TSM) een veiligheidsopleiding volgen. 0 Bewakingsfirma’s zijn voortdu-

rend op zoek naar veiligheidspersoneel. Scholen uit Antwerpen, Turnhout en Mechelen hopen aan die vraag te kunnen voldoen door vanaf volgend jaar een specialisatiejaar veiligheid op te richten. In Mechelen organiseert het KTA Wollemarkt een beroepsopleiding. Technische Scholen Mechelen (TSM) doet hetzelfde op technisch niveau. “Wie de opleiding tot een goed einde brengt, kan onmiddellijk aan de slag”, zegt Ann Cobbaert, direc-

trice van KTA Wollemarkt. De opleiding wordt afgestemd op de kennis en vaardigheden waar toekomstige werkgevers naar vragen. Die werkgevers hebben ook al stage- en arbeidsplaatsen toegezegd. Leerlingen kunnen na de opleiding aan de slag als bewakingsagent, voetbalsteward of gemeenschapswacht. Ze behalen ook hun EHBO-brevet.” TSM bereidt jongeren voor op een opleiding tot politieagent of brandweerman. Het project werkt dus netoverschrijdend. Ook de samenwerking met verschillende veiligheidsbedrijven verloopt vlot. Op 28 juni is er een infodag over de nieuwe opleiding op KTA Wollemarkt. Inschrijven kan vanaf dan.

Werkzekerheid

“Onze leerlingen zie je zelden achter de kassa”

Honderd procent van de leerlingen die werk zoeken in de nautische wereld vinden dat ook. “Deze sector is vragende partij. Er heerst een groot personeelstekort. “

“Leerlingen die bij ons de richting verzorging gevolgd hebben, vinden binnen de drie maanden werk”, zegt Ingrid Sanders, leerkracht van het KTA in Kapellen.

100

Zoveel leerlingen volgen de richting lichaamsverzorging aan het KA in Schoten. Zes jaar geleden ging de richting van start met acht leerlingen. MM

0 “Vanaf het derde jaar kan je in Ka-

pellen de richting verzorging volgen. Daarna kan je specialiseren in kinderzorg of bejaardenverzorging”, legt directeur Axel Lynen van het KTA in Kapellen uit. Ingrid Sanders geeft les in de beroepsopleiding verzorging. “De jongste drie jaar heb ik de leerlingen die hier afstudeerden opgevolgd. Zij vinden binnen de drie maanden vast werk. Van de leerlingen die kinderzorg gedaan hebben,

vindt driekwart vast werk binnen de drie maanden. Wat je wel vaak ziet is dat zij in de bejaardenzorg terechtkomen, omdat daar meer vraag is naar mensen.” Direct werk “Het gebeurt zelden dat je onze leerlingen achter de kassa van de supermarkt ziet”, zegt directeur Lynen. “Ze vinden meestal werk in de sector waarvoor ze studeerden. Ook leerlingen uit andere richtingen vinden meestal direct werk. Dat gaat dan om lassers, automecaniciens en elektriciens.” Sinds dit jaar organiseert het KTA op de campus in Stabroek ook een richting Sociaal Technische wetenschappen.

52.

vrijdag 8 mei 2009

Binnenstebuiten

In onze reeks Binnenstebuiten stellen we elke maand een overheidsdienst aan u voor. We praten met de mensen die er werken en met de mensen die gebruikmaken van de dienst. Deze week is het aan GO! onderwijs van de Vlaamse gemeenschap.

Iedereen vip! 0 Bij GO! verdient iedereen een prioriteitsbehandeling

In het Gemeenschapsonderwijs wordt iedereen persoonlijk benaderd. Vandaag bekijken we het buitengewoon onderwijs en het volwassenenonderwijs.

“Wij werken met individuen, niet met gemiddelden” MPI-BuSO Zonnebos in 's Gravenwezel wordt bevolkt door bijna 500 leerlingen. Zij worden er begeleid van de kleuterschool tot op het moment dat ze de school verlaten. 0 Van aan de straatkant lijkt Zon-

nebos een klein schooltje zoals er in Vlaanderen zoveel zijn. Een parking, enkele gebouwen en twee containers. Het is pas als je die containergebouwen voorbijloopt, dat je ziet hoe ruim en open de school is. “Er staan verbouwingswerkzaamheden op stapel. Die containers zouden we graag afbreken, om het zicht van op de straat te verruimen. We mikken op 4.000 vierkante meter nieuwe schoolgebouwen”, zegt directeur Leon Nassen. Wie denkt dat op zo'n grote school - bijna 500 leerlingen - de jongeren een nummer zijn, kan er niet verder naast zitten. “Elk kind behandelen we als individu. Dat is ook de leuze van het GO! Iedereen vip. Dat wil zeggen dat iedereen een prioriteitsbehandeling krijgt. Voor elk kind wordt een handelingsplan opgesteld. Daarbij wordt rekening gehouden met zijn of haar talenten. Wij werken dus volgens de individuele aanpak. We richten ons niet op gemiddelden.”

de hele schoolloopbaan in samenspraak met de ouders. Dat kinderen hier vanaf dat ze schoolplichtig zijn totdat ze afstuderen op een campus worden opgevolgd, is een grote meerwaarde.” Hippotherapie “Sommigen gaan voor een verblijf in een dagcentrum, anderen stromen dan weer door naar beschermd wonen en werken. Vanuit het aangepast beroepsonderwijs kunnen leerlingen ook in het gewoon arbeidsmilieu aan de slag als interieurbouwer, tuinbouwarbeider, grootkeukenmedewerker of logistiek assistent.” Zonnebos is de enige school in

Vlaanderen die over eigen paarden beschikt om aan hippotherapie te doen. “In 1997 zijn we daarmee begonnen. We dienden ons project in voor een wedstrijd, ingericht door de toenmalige minister van onderwijs Luc Van den Bossche. We eindigden op de eerste plaats en wonnen 100.000 Belgische frank. Met dat geld kochten we onze eerste IJslandse pony. Twee jaar later, in 1999, deden we een uitbreiding op die projectaanvraag. Tot dan toe gebruikten we de hippotherapie enkel om sociale vaardigheden en weerbaarheid van de leerlingen te ontwikkelen. Maar we wilden de therapie ook gebruiken in functie van de beperkingen van onze leer-

lingen. Met de subsidie die we daarvoor kregen, kochten we een tweede pony.” “Bezig zijn met die dieren heeft een therapeutische werking, maar we gebruiken de pony's ook bij de kinesitherapie. Je kan bijvoorbeeld kinderen met een zitprobleem meenemen in de turnzaal om oefeningen te doen op een bok, maar wij kiezen ervoor om dat met de pony's te doen. Onze leerlingen kunnen ook recreatief rijden. Dat doen ze al vanaf de kleuterschool.Altijd met twee begeleiders. Eén voor het kind en één voor de pony.” “De verzorging van de dieren nemen de jongeren ook voor hun rekening. In kleine groepjes van twee

Internaat Heel mooi, maar arbeidsintensief. “Daarom beschikken we over meer dan 200 personeelsleden die zich dag en nacht inzetten voor de jongeren.” Dag én nacht? “We hebben ook een internaat, verspreid over drie locaties. In 's Gravenwezel, Schilde en het KA in Deurne. Bij die 200 personeelsleden zijn onder meer kinesitherapeuten, ergotherapeuten en logopedisten.” “We hebben ook een twintigkoppig GON-team (geïntegreerd onderwijs, red.) dat leerlingen met een beperking begeleidt in het gewoon kleuter-, lager-, en secundair onderwijs. We coachen onze leerlingen naar het volwassen leven. Dat gebeurt gedurende

leslocaties heeft CVO Ivoran tot zijn beschikking. Daaronder ook het asielcentrum in Kapellen. Wesley, meester Kim en Gunther zijn druk bezig met de informaticales.

foto's thomas legreve

tot vier personen gaan ze de pony's borstelen. Zo leren ze hun angst overwinnen en voelen ze zich ook belangrijk.” Jeroen Kuyps

Aantal werknemers

200

Meer dan 200 personeelsleden staan dagelijks klaar om in het MPI-BUSO Zonnebos de leerlingen te begeleiden. MM

.53

vrijdag 8 mei 2009

“Lerarenopleiding is heel erg in trek” “We merken dat onze lerarenopleiding de jongste twee jaar heel wat succes kent”, zegt directrice Ann De Maeyer van CVO Horito in Turnhout. 0 Voor haar lerarenopleiding

werkt CVO Horito samen met Atheneum De Vesten in Herentals. “Onze leerlingen kunnen er stage lopen. Heel vaak gaan zij er ook helpen bij de Geïntegreerde werkperiodes. Die vinden plaats in het buitenland, maar er zijn altijd leerlingen die hier blijven. Voor hen moet er dan een alter-

natief worden uitgewerkt. Daar helpen onze cursisten aan mee.” Knelpuntberoep “Dit is het tweede schooljaar dat we met het Atheneum samenwerken en we merken dat de opleiding enorm in trek is. We hebben een honderdtal cursisten, zowel in dag- als avondcursussen. Die groei heeft wellicht ook te maken met de crisis. Het onderwijs is een knelpuntberoep.” “Door hervormingen die twee jaar geleden werden doorgevoerd, is er nu nog maar één lerarendiploma. Iemand die de lerarenopleiding hier afrondt, staat dus op hetzelfde

niveau als iemand die dat aan de universiteit doet. De mensen die bij ons de cursus volgen, hebben een uiteenlopende achtergrond. Van bakker tot kapster. Zij kunnen zo hun ervaring overbrengen op de leerlingen. Maar er zijn ook mensen die een masteropleiding hebben gevolgd en vervolgens een lerarendiploma willen behalen.” “We streven ernaar om een win-winsituatie te creëren. Voor de cursisten zit de winst in het feit dat ze ervaring opdoen in het secundair onderwijs. Voor de scholen zijn zij dan weer een grote hulp.” JK

Directeur Leon Nassen.

Directrice Ann De Maeyer van CVO Horito. foto bert de deken

Asielzoekers leren Nederlands bij Ivoran Het Centrum voor Volwassenen Onderwijs (CVO) Ivoran in Kapellen geeft een cursus Nederlands voor anderstaligen. Er wordt onder meer lesgegeven in het asielcentrum van Kapellen.

0 Vijftien leslocaties, waaronder

eentje in het Kapelse asielcentrum, en 5.000 inschrijvingen. Het CVO Ivoran heeft een naam opgebouwd in het wereldje. “We organiseren dag-, avond-, en zaterdagcursussen”, legt directrice Jeske Boel uit. Je kan er terecht voor opleiding koken, computerlessen, lassen, automechaniek en talen. Vooral

talen zijn het paradepaardje van het CVO. “We geven Engels, Spaans, Italiaans en Frans. En natuurlijk is er de opleiding Nederlands voor anderstaligen. Voor die cursus werken we samen met het Huis van het Nederlands. Dat coördineert het aanbod. Potentiële cursisten gaan eerst daar langs. Er wordt dan onder meer getest welk niveau zij hebben. Zijn er bijvoorbeeld mensen die goed Nederlands kunnen spreken, maar niet schrijven, dan zoeken wij voor hen de groep die het best bij hen past.” “Naast Nederlands geven we in het asielcentrum cursussen Engels en informatica. De asielzoekers moeten die opleiding niet betalen. De lesboeken worden betaald door het asielcentrum zelf. Vier keer per

jaar start er een nieuwe cursus: in september, oktober, januari en maart. Zo kunnen mensen het hele jaar door instappen. Lesgeven in het asielcentrum is zwaar omdat er heel wat afwezigheden zijn om op te volgen. Die zijn vaak te wijten aan het feit dat mensen naar Brussel moeten voor hun dossier, of omdat er psychische problemen zijn.” “Er heerst in het asielcentrum een andere sfeer dan op het CVO zelf. De mensen zijn er erg dankbaar. Vaak kopen of maken zij aan het einde van de cursus een geschenk voor de lesgever. Ik vind het prachtig dat die mensen zoiets doen met de weinige middelen die ze hebben.” JK