PIONEER W y d a r z eni a , W ie d z a , E d u k a c j a
marzec nr 3/2011
Region szans Europa Wschodnia kusi inwestorów
Regularnie i z głową Złote zasady inwestowania
GORĄCY TEMAT:
REFORMA OFE Martwisz się o emeryturę?
Lepiej zadbaj o nią sam!
4
na dobry początek
Krzysztof Lewandowski
Prezes Pioneer Pekao TFI S.A.
Witam serdecznie
Foto: materiały własne, Getty Images/FPM, Forum, Istock.com
J
eśli czytają Państwo te słowa, to wiedzą już Państwo, że zdecydowaliśmy się – po raz pierwszy w historii – na wydanie magazynu wyłącznie w wersji elektronicznej. Taka formuła łączy to, co najlepsze w tradycyjnym wydawnictwie, z możliwościami nowych mediów. Magazynowi towarzyszy bowiem interaktywny portal, który dostarczy Państwu jeszcze więcej praktycznej wiedzy o efektywnym inwestowaniu. Zmieniają się media, ale zasady efektywnego inwestowania pozostają od lat te same. Największymi sprzymierzeńcami osób, które chcą budować kapitał na przyszłość, są regularność oraz odpowiednio długi czas inwestycji. Im wcześniej zaczniemy systematycznie oszczędzać, tym lepiej: ta prawda to już niemal banał, ale dziś – w obliczu niepewności związanej z reformą systemu emerytalnego – szczególnie zyskuje na wartości.
NR 3/2011
Z tym większą przyjemnością mogę powiedzieć, że jesteśmy w doborowym towarzystwie. Nasi Klienci, jak wynika z badań, są o wiele bardziej świadomi konieczności oszczędzania niż przeciętni Polacy. Cieszymy się i zachęcamy do krzewienia dobrych postaw finansowych w najbliższym otoczeniu. Początek wiosny to dobry moment, by zrobić porządki w domowym budżecie i namówić do tego najbliższych. W tym numerze magazynu wiele miejsca poświęcono, co oczywiste, gorącemu tematowi emerytur. Przybliżamy nie tylko planowane zmiany w systemie emerytalnym, ale przede wszystkim radzimy, jak z pomocą już dziś dostępnych rozwiązań budować kapitał, który pozwoli uniezależnić część przyszłych świadczeń od politycznych zawirowań. Przy długofalowym oszczędzaniu bardzo ważna jest dywersyfikacja inwestycji, także geograficzna. W tym numerze znajdą Państwo artykuły poświęcone regionom, na które zwrócone są oczy inwestorów z całego świata – w tekście „Region szans” piszemy o Europie Wschodniej, a o Ameryce Południowej przy okazji opisywania sylwetki Eike Batisty, multimiliardera z Brazylii. Zapraszam do lektury artykułów oraz zawartości naszego nowego serwisu poświęconego magazynowi!
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
Spis treści 2 W TELEGRAFICZNYM SKRÓCIE Ze świata, z kraju i Pioneera
4 gorący temat
Bądź kowalem swojej emerytury Tak trzymać
8 Sylwetka
Eike Batista – brazylijski diament
10 oferta pioneera Gwarancja spokoju Region szans
14 dystrybutorzy funduszy Unikalne planowanie inwestycji
16 fakty – analiza Dwie strony medalu…
18 poradnik inwestora Inwestuj regularnie
4
Temat numeru
Bądź kowalem swojej emerytury
8
Sylwetka
EIke batista – brazylijski diament
„Pioneer. Wydarzenia, Wiedza, Edukacja”; Właściciel: Pioneer Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A., ul. Marynarska 15, 02-674 Warszawa; , al. Szucha 8, 00-580 Warszawa, tel.: +48 22 627 26 60, Wydawca: faks: +48 22 627 26 71, biuro@cppolska.com.pl, www.cppolska.com.pl
1
W telegraficznym skrócie
Zysk i ochrona
ePioneer. Zawsze do Twojej dyspozycji
Z
Dostęp do aktualnych informacji o funduszach nigdy wcześniej nie był tak prosty i wygodny. Usługa ePioneer, z której nasi Klienci chętnie korzystają, zostanie przeniesiona na nową platformę informatyczną. Zwiększy się też jej zakres i funkcjonalność. Z serwisu mogą teraz korzystać nie tylko uczestnicy funduszy, ale także ich pełnomocnicy, przedstawiciele ustawowi osób małoletnich oraz osób ubezwłasnowolnionych, reprezentanci i pełnomocnicy osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej.
Nowy serwis ePioneer to proste, intuicyjne narzędzie pozwalające sprawdzić: • aktualne salda kont, • historię transakcji na kontach, • dane właściciela profilu (współwłaściciela, współmałżonka, pełnomocnika), • blokady (jeśli są ustanowione), • zdefiniowane rachunki bankowe. Szczegółowe informacje na temat wprowadzanych zmian można uzyskać w Centrum Obsługi Klienta pod numerami telefonów: 801 641 641 lub (+48) 22 640 40 40.
Eksport znów silny
Początek roku na rynku
W
2010 roku polski eksport był o 19,5% wyższy niż w trudnym 2009 roku i o 1% wyższy niż w 2008 roku. Wyeksportowaliśmy w ubiegłym roku towary i usługi za 117,4 mld euro. Wartość importu wyniosła 130,9 mld euro. Tempo
2
powrotu eksportu do poziomu sprzed kryzysu okazało się szybsze, niż prognozowano jeszcze na początku ubiegłego roku. Na ten wzrost – jak wynika z danych Ministerstwa Gospodarki – wpłynęły przede wszystkim wyniki wymiany z krajami rozwiniętymi.
W
artość aktywów zarządzanych przez Pioneer Pekao TFI S.A. osiągnęła na koniec lutego poziom 17,8 mld zł. Łączne aktywa funduszy inwestycyjnych na rynku polskim na koniec lutego przekroczyły poziom 116,8 mld zł.
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: Shutterstock.com, materiały własne
Rozwijamy nasze technologie, aby stwarzać Państwu jeszcze większe możliwości
myślą o Klientach, którzy chcą lokować środki w krajach uznawanych za tzw. rynki wschodzące, a jednocześnie oczekują ochrony zainwestowanego kapitału, stworzyliśmy nowy fundusz Pioneer Zmiennej Alokacji – Rynki Wschodzące SFIO. Fundusz stosuje specjalną strategię zabezpieczenia portfela – zarządzający tak ustala proporcje poszczególnych inwestycji, aby część portfela o niższym ryzyku (obligacyjna) stwarzała możliwość ochrony 90% zainwestowanego kapitału w zdefiniowanym okresie (3,5 roku). Zadaniem części udziałowej (akcyjnej) funduszu jest natomiast wypracowywanie zysków z inwestycji na rynkach akcji w państwach zaliczanych do tzw. rynków wschodzących, a więc takich, które charakteryzuje ponadprzeciętny potencjał poziomu rozwoju gospodarczego. Pioneer Zmiennej Alokacji – Rynki Wschodzące SFIO zmierza w ten sposób do zabezpieczenia inwestycji przed ewentualnymi stratami, a jednocześnie dąży do osiągnięcia wysokich zysków.
W telegraficznym skrócie
Pełna kontrola
O
d 21 stycznia 2011 roku portfel inwestycyjny Pioneer Obligacji Dolarowych Plus FIO, a od 12 lutego 2011 roku portfel inwestycyjny Pioneer Obligacji Dolarowych FIO są zarządzane wyłącznie przez Pioneer Pekao Investment Management S.A. z siedzibą w Warszawie. Przypomnijmy, że w poprzednich latach aktywami funduszy zarządzały dwie instytucje: Pioneer Investment Management Boston oraz częściowo Pioneer Pekao Investment Management S.A.
Więcej pracy
W
lutym 2011 roku przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło o 4,1% proc. rok do roku – wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego. Przeciętna pensja wyniosła 3422,14 zł brutto. Liczba miejsc pracy w firmach zatrudniających ponad 10 osób zwiększyła się w styczniu rok do roku aż o 3,8%, w porównaniu z końcem grudnia – o 2,3%. Pracę w firmach zatrudniających powyżej 10 osób znalazło 121,8 tys. nowych osób – to najwyższy miesięczny wzrost od 15 lat. Luty przyniósł kolejny wzrost – o 0,2 proc. (w porównaniu ze styczniem), do poziomu 512, 7 tys. osób.
Magazyn w nowej odsłonie
P
rzygotowaliśmy niespodziankę dla wszystkich Klientów, którzy nie wyobrażają już sobie życia bez nowoczesnych technologii i nowych mediów. Ten numer magazynu „Pioneer” jest dostępny wyłącznie w wersji elektronicznej. Towarzyszy mu specjalny portal internetowy, który będzie zawierał także dodatkowe informacje (m.in. poszerzone wersje artykułów, komentarze ekspertów) i interaktywne narzędzia (np. sondy, kalkulatory). Zapraszamy do odwiedzenia Magazynu pod adresem: www.pioneer.com.pl/magazyn
Komisja naciska Rok pod 2010 roku deficyt sektora fi- znakiem W nansów publicznych Polski inflacji? wyniósł ok. 8%. W 2012 roku ma on być na poziomie określonym w kryteriach z Maastricht, czyli nie więcej niż 3% PKB – zapowiedział przebywający w lutym w Polsce unijny komisarz ds. gospodarczo-walutowych Olli Rehn. W opinii Komisji Europejskiej osiągnięcie tego celu już w przyszłym roku jest realne. Mimo to polski rząd nadal liczy, że będziemy mieli na to czas do 2013 roku.
O co chodzi?
67%
Polaków uważa, że rząd nie wytłumaczył wystarczająco powodów ograniczenia poziomu składek przekazywanych do OFE – wynika z lutowego sondażu PBS DGA. Tylko 14% jest usatysfakcjonowanych argumentacją rządu. Prawie 58% respondentów uważa, że przyszli emeryci nie skorzystają na zmianach.
NR 3/2011
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
W
styczniu ceny towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 3,8% w stosunku do stycznia 2010 roku – podał GUS. Najbardziej zdrożał transport (wzrost o 7,2%) oraz użytkowanie mieszkań i nośniki energii – o 6,1%. To pierwszy miesiąc uwzględniający nowe, wyższe stawki VAT. Mimo to skala wzrostów zaskoczyła ekonomistów, w najgorszym scenariuszu mówili oni o 3,5%. Dane mogą być sygnałem dla Rady Polityki Pieniężnej do dyskusji o celowości dalszego podwyższania stóp procentowych (ostatnia podwyżka miała miejsce w styczniu – o 25 punktów bazowych, czyli ¼ punktu procentowego).
3
gorący temat
Bądź kowalem swojej emerytury
Z
awirowanie wokół systemu emerytalnego przypominało filmy Hitchcocka, w których napięcie na początku sięga zenitu, a potem nadal rośnie. Kolejne dni przynosiły nowe wiadomości, doniesienia, analizy. Wśród nich są także te najważniejsze dla przyszłych emerytów – próby oceny, czy i jak zmieni
4
się wysokość świadczeń w konsekwencji przeniesienia części składek z otwartych funduszy emerytalnych do ZUS. Większość tych analiz, nierzadko wzajemnie się wykluczających, i tak zweryfikuje życie – nikt nie jest w stanie dziś odpowiedzieć, jak będą układać się trendy makroekonomiczne, w jakiej kondycji za 20-30
lat znajdzie się polska i światowa gospodarka, jak wyglądać będą nasze finanse publiczne czy demografia (a to ona zadecyduje o relacji liczby osób pracujących do emerytów). Umiesz liczyć, licz na siebie Recepta na tę niepewność jest tylko jedna: wzięcie sprawy emerytury w swoje ręce. Nie odkrywamy tu
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: Shutterstock.com, Istock.com
Kierunek reformy systemu emerytalnego jest już znany, jednak trudno dziś jednoznacznie ocenić, jak zmiany wpłyną na wysokość naszych emerytur. Ale jedno się nie zmieni: jakość jesieni życia w największym stopniu będzie zależeć od naszej dzisiejszej zapobiegliwości.
gorący temat
oczywiście Ameryki, eksperci od lat nawołują, że powinniśmy systematycznie oszczędzać i budować w ten sposób kapitał na przyszłość. Wydaje się jednak, że nigdy wcześniej ich apele nie były tak aktualne i ważne jak teraz. Reforma systemu emerytalnego jest zmianą reguł w trakcie gry – szczególnie zaskakującą dla tych, którzy dwanaście lat temu dokonali świadomego wyboru, że chcą, by ich emerytura częściowo zależała od OFE. Jeśli raz taka sytuacja zdarzyła się, niewykluczone, że i w przyszłości nasze emerytury będą przedmiotem politycznych decyzji, nie zawsze dla nas korzystnych. To ryzyko zmniejszyć może tylko nasza własna zapobiegliwość, czyli równoległe, obok składek odprowadzanych do ZUS i OFE, systematyczne budowanie „poduszki finansowej”, dzięki której finansowy szok przejścia na emeryturę nie będzie tak bolesny (niektóre wyliczenia mówią, że w nowym systemie emerytura może być nawet o 70% niższa od ostatniej pensji). Trwają prace nad tym, by zachęcić Polaków do systematycznego oszczędzania na emeryturę. Wiadomo, że nic tak nie działa jak realny, namacalny zysk. Dlatego jednym z filarów reformowanego systemu mają być Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego – do wpłat na nie będą zachęcać ulgi podatkowe. IKZE uzupełnią już dostępne rozwiązania tzw. III filaru. Przypomnijmy, że od 2004 roku Polacy mogą otwierać Indywidualne Konta Emerytalne, zwolnione z podatku od
NR 3/2011
zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki). Vademecum przyszłego emeryta Zebraliśmy dla Państwa najważniejsze informacje o planowanych zmianach. Mamy nadzieję, że naszym Klientom pomogą one odnaleźć się w nowej sytuacji i wybrać z dostępnych rozwiązań te, które najlepiej, najefektywniej wesprą Państwa w regularnym inwestowaniu z myślą o przyszłości. Piszemy m.in. o: • zmianach w systemie emerytalnym, • aktualnych i wprowadzanych rozwiązaniach wspierających indywidualne oszczędzanie na emeryturę, • innych produktach inwestycyjnych, które pomagają efektywnie budować kapitał na przyszłość. Opis praktycznych rozwiązań wpletliśmy w szerszy kontekst – analizy postaw Polaków względem oszczędzania. Powszechna świadomość konieczności regularnego inwestowania jest bowiem szansą na to, byśmy w przyszłości byli pokoleniem emerytów, których stać na godne życie.
od 1 maja (zakładając, że nie będzie żadnych opóźnień) OFE będą otrzymywać nie 7,3%, ale 2,3% wynagrodzenia. W 2017 roku składka do OFE ma nieznacznie wzrosnąć – do 3,5%. System pozostanie mieszany, ale lwia część środków będzie trafiała do ZUS. Oznacza to de facto powrót do systemu repartycyjnego (umowy międzypokoleniowej), czyli takiego, w którym obecni pracujący finansują emerytury obecnych emerytów. Na nasze emerytury pracować będą przyszłe pokolenia. Przeniesienie części składki z OFE do ZUS oznacza, że od kwietnia nasza przyszła emerytura w 89% będzie zależała od kondycji i efektywności publicznego systemu emerytalnego (ZUS), a tylko w 11% od OFE.
Nowy system, stare problemy Zmiany dotkną wszystkie osoby, które są członkami jednego z otwartych funduszy emerytalnych. Nie zmieni się wysokość składek (dalej na emeryturę będziemy odprowadzać 19,5% wynagrodzenia), inaczej będą one jednak zarządzane: Obecnie 12,2% pensji trafia do ZUS, a na indywidualne konta w otwartych funduszach emerytalnych – pozostałe 7,3%. Planuje się, że
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
5
gorący temat
publicznym systemem emerytalnym i indywidualnie wybieranymi rozwiązaniami inwestycyjnymi (np. program IKE). Uniezależni nas też w większym stopniu od niekorzystnych trendów Warto przypomnieć, że składki prze- demograficznych. kazywane do ZUS, choć będą formalnie zapisywane na indywidualnych Reforma zakłada zmiany kontach, w praktyce trafią do jedne- w limitach inwestycyjnych OFE, go „worka”, z którego finansowane są tak by większa część środków mogła emerytury obecnych emerytów. Ile w być inwestowana w akcje. tym „worku” będzie środków, gdy my Obecnie zarządzający OFE mogą będziemy przechodzić na emeryturę? lokować w akcje notowane na Nie wiadomo. To, co możemy zrobić Giełdzie Papierów Wartościowych dziś w tej kwestii, to trzymać kciuki za w Warszawie 40% środków to, by w Polsce rodziło się dużo dzieci – gromadzonych w OFE. Przy okazji to ich przyszłe pensje będą finansować zmian mówi się o liberalizacji limitów inwestycyjnych, ale na emerytury obecnie pracujących. W tej sytuacji jeszcze większego zna- razie plany nie przybrały formy czenia nabiera indywidualne oszczę- konkretnych regulacji. Stan na dzanie: pula indywidualnych inwestycji dziś jest więc taki, że przeniesienie pozwoli poprawić proporcje pomiędzy części składki do ZUS oznaczać
6
będzie automatyczne okrojenie puli środków inwestowanych w bardziej agresywny sposób. A jak wiadomo, dobrze jest, jeśli wieloletnie strategie (w przypadku emerytur nierzadko kilkudziesięcioletnie) uwzględniają inwestycje w akcje, które w długim okresie przynoszą ponadprzeciętne zyski. To kolejny argument za tym, by równolegle budować własny portfel emerytalny, w którym sami ustalamy proporcje poszczególnych typów funduszy (agresywnych, zrównoważonych, bezpiecznych), adekwatnie do naszego profilu inwestycyjnego, ryzyka, horyzontu i celów inwestycji. WIĘCEJ O PROGRAMACH WSPIERAJĄCYCH BUDOWANIE KAPITAŁU NA EMERYTURĘ – w poszerzonej wersji Magazynu: www.pioneer.com.pl/magazyn
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: Shutterstock.com
Obecnie te proporcje wynoszą 62 i 38% (w wyliczeniach wzięto pod uwagę stosunek wysokości składki trafiającej, odpowiednio, do ZUS i OFE do całkowitej wysokości składki).
gorący temat
Tak trzymać!
Z dużą satysfakcją odnotowujemy fakt, że Klienci Pioneer Pekao TFI S.A. są znacznie lepiej wyedukowani finansowo i prezentują większą świadomość konieczności inwestowania z myślą o emeryturze.
J
ak wynika z badań przeprowadzonych we wrześniu 2010 roku, 76% naszych Klientów liczy się z tym, że emerytura nie będzie wystarczająca. 42% przypuszcza, że przyszłe świadczenie będzie nawet o połowę mniejsze od obecnego dochodu. Wielu stara się aktywnie przeciwdziałać pojawieniu się tej dysproporcji – połowa Klientów Pioneera deklaruje, że oszczędza dodatkowo na emeryturę (poza I i II filarem). Ich postawa jest diametralnie inna niż obraz wyłaniający się z badań prowadzonych w całym społeczeństwie. Aż 75% ankietowanych przez PBS DGA przyznaje, że w myśleniu
NR 3/2011
o emeryturze poprzestaje na odprowadzaniu obowiązkowych składek do ZUS i OFE. Podobną charakterystykę skłonności Polaków do oszczędzania przynoszą badania CBOS (maj 2010): jedynie 13% osób w wieku produkcyjnym deklaruje, że oszczędza z myślą o emeryturze, 21% deklaruje, że obecnie nie oszczędza, ale zamierza to robić. Świadomi inwestorzy, a takimi są nasi Klienci, wiedzą, że budowanie kapitału na przyszłość to proces wieloletni oraz że tylko od ich własnej zapobiegliwości zależeć będzie wielkość kapitału, którym będą dysponować
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
w jesieni życia. Godna najwyższej pochwały gotowość do regularnego inwestowania to jedno. Warto jednak zastanowić się, jak optymalnie przełożyć tę gotowość na praktykę – dobrać odpowiednie produkty inwestycyjne oraz dbać o to, by regularnie zasilać konta wybranych programów nadwyżkami finansowymi. I nie dać się zwieść defetystycznym, acz powszechnym narzekaniom: „nie oszczędzam, bo mnie na to nie stać”. W większości domowych budżetów tkwi niemały potencjał oszczędności, dobrze jest – choćby w ramach wiosennych porządków – zrobić porządny remanent wydatków.
7
Sylwetka
Brazylijski diament
C
idade X – ultranowoczesne miasto ery cyfrowej. Owiane tajemnicą, bo Eike Batista umiejętnie dozuje napięcie. Wiadomo o nim tyle, że ma być ulokowane 250 km na północ od Rio de Janeiro
miasto jednym z najprzyjaźniejszych mieszkańcom w Brazylii (w światowej czołówce pod względem powierzchni parków na jednego mieszkańca). Choć Cidade X istnieje na razie tylko w wyobraźni Batisty i Lernera, mul-
Najbogatszy Brazylijczyk nie ustaje w wysiłkach, by zerwać z etykietką czarodzieja surowców. Marzy o tym, by dopisać kolejny rozdział do historii Brazylii jako kraju XXI wieku, chłonącego i tworzącego innowacje. i przyciągnąć 250 tys. mieszkańców. Wizytówką Cidade X i gwarancją jego wyjątkowości ma być nazwisko projektanta i zarządcy – Jaimego Lernera, znanego architekta i wieloletniego burmistrza Kurytyby, który uczynił to
8
timiliarder już zaskarbił sobie nim sympatię współobywateli. X, czyli bogactwo 53-letni Eike Batista to jedna z najbarwniejszych oraz najbardziej
ekscentrycznych postaci, nie tylko brazylijskiego biznesu. Legendarna jest jego umiejętność wielowątkowego myślenia, prowadzenia równolegle kilku transakcji, przy jednoczesnym planowaniu kolejnych. Jeden z dziennikarzy wspomina, że Eike Batista podczas wywiadu przyjmował dożylnie witaminowy koktajl – by zapobiec starzeniu się (worek z mieszanką wisiał na stojaku, zwieńczonym, oczywiście, brazylijską flagą) – a także zdążył m.in. przedyskutować szczegóły planowanego ogromnego przejęcia, wybrać kolor swojego nowego jachtu, sprzedać akcje za 200 mln dolarów i ustalić ważne kwestie z menedżerem
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: Getty Images/FPM
Zaczynał od handlu cennymi kruszcami, dziś jego holding EBX wiedzie prym w kilkunastu branżach, od surowców po rozrywkę. Eike Batista jest ósmym najbogatszym człowiekiem świata. Na razie, bo nie kryje, że interesuje go tylko numer jeden.
sylwetka
ekskluzywnej chińskiej restauracji wchodzącej w skład jego imperium. Batista nie boi się otwarcie mówić o swoich aspiracjach (chce być numerem jeden na liście najbogatszych świata), nie kryje się ze swoją słabością do luksusu (w salonie jego rezydencji pod Rio de Janeiro stoi najnowszy mercedes SLR McLaren, chętnie przemieszcza się własnym embraerem, wartym 20 mln dolarów jachtem bądź łodzią motorową), pięknych kobiet (jego eksżona i matka dwójki jego dzieci była modelką „Playboya”), różowych krawatów i… przesądów. Wszystkie jego firmy zawierają w nazwie literę X (w numerologii oznacza pomnażanie bogactwa), w logo – złote słońce (w mitologii Inków symbol energii, majętności i optymizmu). Jakby dla kontrastu, ów miłośnik luksusu znany jest też ze swojej działalności charytatywnej. Przekazuje rocznie 20 mln reali, czyli ok. 35 mln złotych, na Pacifying Police Unit (program wzrostu bezpieczeństwa i eliminacji narkotyków z okolic Rio). Złoty interes W młodości z matką Niemką i szóstką rodzeństwa przez kilka lat mieszkał w Europie, ale po trzech latach studiów postanowił wrócić do Brazylii. Pierwsze duże pieniądze zarobił na handlu diamentami. Później kilka lat poszukiwał cennych kruszców, głównie złota. – Wiem wszystko o ryzyku, stratach i budowaniu biznesu od zera, gdy nikt w ciebie nie wierzy – mówi w wywiadach. Skupował działki ze złotem, a potem wsławił się patentem, który zapewnił mu pierwszy miliard dolarów. W czasach gdy inni wydobywali
NR 3/2011
złoto ręcznie, on starymi samolotami transportował w głąb lądu rozebrane na części koparki. Sprzedał złoty biznes w połowie lat 90. Podobny manewr udał mu się m.in. z rudą żelaza i wodą na pustyni. Renesans rudy żelaza dostrzegł jako jeden z pierwszych na świecie. W 2007 roku sprzedał dwie najważniejsze kopalnie tego surowca za 5,5 mld dolarów, z czego trzy trafiły do kieszeni samego Batisty. Część zysków od razu zainwestował w koncesje na wydobycie ropy. W 2008 roku, choć kryzys sięgał wtedy zenitu, udało mu się bez problemu wprowadzić na rynek naftowy OGX, dopisując do swoich sukcesów kolejny – największy debiut w historii brazylijskiej giełdy. Do kolekcji trofeów dorzucił też przemysł hutniczy – z chińskim potentatem Wuhan Iron & Steel podpisał umowę wartą 4 mld dolarów. Nie jest oczywiście tak, że wszytko, czego dotknie, zamienia w złoto. Zna smak porażki (podczas ostatniego kryzysu wartość jego majątku spadła o 12 mld dolarów) i nietrafionych inwestycji (m.in. w firmę kurierską, projekt samochodu terenowego czy perfumy). Nie ustaje jednak w wysiłkach, by zerwać z etykietką czarodzieja surowców. Teraz stawia na infrastrukturę, marzy
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
Eike Batista w pięciu zdaniach
Eike Fuhrken Batista, znany raczej jako Eike Batista lub po prostu Eike, urodził się w Brazylii w 1957 roku. Jego ojciec przez wiele lat szefował firmie wydobywczej Vale. Eike młodość spędził w Europie (zgłębiał inżynierię w Akwizgranie, ale nie skończył studiów). Wrócił do Brazylii i dał się pochłonąć gorączce złota, najpierw dosłownie, potem w przenośni. W najnowszej edycji rankingu „Forbesa” jego majątek wyceniono na 30 mld dolarów.
też o tym, by dopisać kolejny rozdział do historii Brazylii jako kraju XXI wieku, chłonącego i tworzącego innowacje – stąd pomysł na Cidade X, a także usilne próby ściągnięcia do Brazylii fabryk Apple’a. Sam w e-świecie czuje się świetnie: ma swoją stronę internetową, można go spotkać m.in. na Twitterze, gdzie zamieścił już około 12 tys. krótkich wiadomości (tzw. tweetów). Jego profil śledzi aż 280 tys. osób.
BRAZYLIA w portfelu Piąte państwo świata pod względem ludności, ósme pod względem wielkości PKB. W 2009 roku „The Financial Times” ogłosił, że Brazylia będzie „wielką opowieścią w 2010 roku i przez wiele następnych lat”. W 2010 roku wzrost gospodarczy wyniósł, według wstępnych szacunków, 7,5%. Brazylia to nie tylko rolnictwo (kraj ten jest największym na świecie producentem i eksporterem cukru i kawy oraz największym eksporterem kurczaków i wołowiny) i surowce (drugie co do wielkości rezerwy ropy naftowej w Ameryce Łacińskiej; drugi największy po USA producent paliwa z etanolu i jego największy na świecie eksporter). Wizytówką „nowej” Brazylii jest choćby Embraer, sprzedażą ustępujący tylko Airbusowi i Boeingowi. Brazylia będzie gospodarzem Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej (2014) i Igrzysk Olimpijskich (2016). Inwestorzy, którzy chcą skorzystać z potencjału akcji spółek z rynków wschodzących, w tym Brazylii, mogą zainwestować w subfundusz Pioneer Akcji Rynków Wschodzących (należący do funduszu Pioneer Funduszy Globalnych SFIO) oraz nowy fundusz Pioneer Zmiennej Alokacji – Rynki Wschodzące SFIO dostępny w ofercie Pioneer Pekao TFI S.A. od 11 stycznia 2011 roku.
9
oferta pioneera
Gwarancja spokoju
N
a fali zmian Polacy otrzymają jeszcze jeden instrument mający ich zachęcić do systematycznego oszczędzania. To IKZE, czyli Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. Magnesem przyciągającym do nich mają być ulgi podatkowe – będzie można odpisać od podstawy opodatkowania równowartość 4 proc. podstawy
10
wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne (czyli wynagrodzenia brutto dla osób pracujących na umowę o pracę). IKE wciąż atrakcyjne Zanim jednak IKZE zostaną przekute na konkretne rozwiązania i produkty, pamiętajmy, że od dawna w ofercie instytucji finansowych jest produkt, który łączy zalety
regularnego inwestowania z preferencjami podatkowymi. To Indywidualne Konta Emerytalne, takie jak Program IKE. Ich wielkim atutem jest zwolnienie inwestowanych środków z podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki), pod warunkiem wypłaty ich dopiero po upływie 60. roku życia. Osoby, które chcą budować kapitał na przyszłość, nie muszą się
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: Shutterstock.com
Im większa niepewność co do wysokości emerytury z II filaru, tym ważniejsze jest to, byśmy niezależnie od wyniku zmian systemowych budowali własny kapitał emerytalny. To najlepsza gwarancja spokojnej przyszłości.
oferta pioneera
ograniczać do wyboru produktów typowo „emerytalnych”, zwłaszcza jeśli cenią sobie bardzo dużą elastyczność produktów inwestycyjnych. Motywy tego wyboru są bardzo indywidualne – część osób chce mieć możliwość wcześniejszej wygodnej wypłaty środków (w przypadku niespodziewanych zdarzeń bądź zmiany planów życiowych), inni poszukują niestandardowych produktów, które uwzględniałyby ich unikalny profil inwestora – możliwości finansowe, stosunek do ryzyka czy horyzont inwestycji. Prezentować też mogą różny stopień „samodzielności” – część woli samemu decydować o tym, czy i kiedy dokonywać przetasowań w składzie koszyka funduszy, inni wolą, po ustaleniu
pewnych indywidualnych warunków brzegowych, powierzyć to zadanie ekspertom. Z innej perspektywy Zwolennicy obu modeli inwestycji znajdą coś dla siebie w ofercie Pioneer Pekao TFI S.A. Osoby „samodzielne” mogą wybrać program systematycznego oszczędzania PAK PRO (PAK Junior w wersji dla osób małoletnich), który zapewnia regularność inwestycji przy dużej elastyczności (możliwość inwestowania w 19 funduszy/subfunduszy oraz swobodnego dokonywania wpłat). Dla osób, które poszukują produktu, który będzie automatycznie „podążał za ich cyklem życia”, stworzyliśmy unikalny Program
Moja Perspektywa. Jego uczestnicy określają na początku planowaną długość inwestycji i do niej dostosowywane są proporcje podziału na fundusze kolejnych wpłat do Programu. Taki mechanizm pozwala w pierwszej fazie długoterminowej inwestycji korzystać z potencjału wzrostu rynku akcji, a wraz ze zbliżaniem się do końca zaplanowanego okresu oszczędzania zmniejsza ryzyko utraty wartości lokowanych środków (skład portfela zmienia się na rzecz bardziej bezpiecznych instrumentów). Więcej informacji o programach systematycznego \ oszczędzania – w poszerzonej wersji Magazynu na stronie: www.pioneer.com.pl/magazyn
Zalety Programu Pioneer Indywidualne Konta Emerytalne (Program IKE) Program IKE to wyspecjalizowany program inwestycyjny przygotowany dla osób zainteresowanych oszczędzaniem dodatkowych środków na przyszłą emeryturę. Istnieje możliwość otworzenia do trzech kont IKE w maksymalnie trzech wybranych przez siebie funduszach/subfunduszach z oferty Pioneer Pekao TFI S.A. Konto IKE to: • Jedna z najtańszych form oszczędzania – uczestnikiem Programu IKE może zostać każdy, kto ukończył 16 lat. Minimalna wysokość pierwszej wpłaty wynosi 500 zł (kolejne – minimum 100 zł). Uczestnicy Programu oszczędzający dłużej niż 3 lata i spełniający warunki minimalnych wpłat na Konta IKE mogą liczyć na zniżki w opłatach manipulacyjnych (określone w warunkach uczestnictwa w Programie IKE). • Ulga podatkowa – uczestnikom dokonującym wypłaty na warunkach określonych w ustawie o IKE* przysługuje zwolnienie z 19% podatku od zysków kapitałowych z tytułu uczestnictwa w Programie.
NR 3/2011
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
• Duża elastyczność – Klienci Programu IKE nie mają obowiązku systematycznego dokonywania wpłat. Warto jednak pamiętać, że niewykorzystany limit wpłat nie przenosi się na kolejny rok, a wielkość zysku w dużej mierze zależy od wielkości zgromadzonego kapitału i czasu oszczędzania (warto więc dokonywać wpłat równych ustalonemu limitowi – w 2011 roku to 10 077 zł). • Możliwość wycofania pieniędzy – środki gromadzone na IKE są zwolnione z podatku, jeśli ich wypłata nastąpi po 60. roku życia (lub po ukończeniu 55. roku życia, nabyciu uprawnień emerytalnych i spełnieniu innych warunków umożliwiających wypłatę przewidzianych w ustawie o IKE oraz warunkach uczestnictwa w Programie IKE). Uczestnicy mogą jednak w każdej chwili dokonać częściowego zwrotu lub zwrotu obejmującego całość środków (zwracane środki zostaną pomniejszone o należny podatek). * Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych (Dz.U. z 2004r., nr 116, poz. 1205 z późniejszymi zmianami).
11
oferta pioneera
Region szans
Najwięcej powodów do radości w 2010 roku przyniosły inwestycje w najlepsze spółki naszego regionu. Subfundusz Pioneer Akcji Europy Wschodniej zanotował w minionym roku 30,4% zysku, a w skali dwóch lat ponad 138%. Perła w koronie Inwestor budujący zdywersyfikowany portfel funduszy ma do dyspozycji dziewięć subfunduszy wchodzących w skład funduszu parasolowego Pioneer Funduszy Globalnych SFIO. Wśród nich jest m.in. subfundusz Pioneer Akcji Europy Wschodniej przeznaczony dla inwestorów, którzy chcą docelowo lokować środki w akcje najbardziej perspektywicznych spółek wschodnioeuropejskich (za pośrednictwem globalnych funduszy Pioneer: Pioneer Funds Emerging Europe and Mediterranean Equity, Pioneer Funds Austria – Eastern Subfundusz Pioneer Akcji Europy Wschodniej polecamy osobom, które • są zainteresowane lokowaniem oszczędności w akcjach za pośrednictwem funduszy zagranicznych,
12
szukają sposobów zwiększenia efektywności inwestycji, chętnie decydują się na dywersyfikację geograficzną. Ograniczają ryzyko związania stanu swoich oszczędności z kondycją jednego kraju i otwierają się jednocześnie na potencjalnie większe zyski – z inwestycji w fundusze rynków, które notują w danym okresie fazę prosperity.
• akceptują wysokie ryzyko inwestycyjne i chcą zdywersyfikować swoje inwestycje, • chcą mieć stały dostęp do zainwestowanych środków. pierwsza minimalna wpłata: 1000 PLN minimalna dopłata: 500 PLN Subfundusz jest dostępny również w programach systematycznego oszczędzania: PAK Pro, PAK Junior, Program IKE, Super Basket.
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: materiały własne, Shutterstock.com
J
edna ze złotych zasad inwestycji mówi o tym, by nie ograniczać się do jednego rynku, np. polskiego. Poszczególne segmenty światowej gospodarki, choć coraz bardziej globalnej, żyją bowiem bardzo różnym rytmem: jedne kraje rozwijają się szybciej, inne „łapią” okresową zadyszkę. Inwestorzy, którzy w takich warunkach
• poszukują nowoczesnych produktów finansowych opartych na europejskim rynku kapitałowym, które w horyzoncie długoterminowym stwarzają szanse na atrakcyjne zyski,
oferta pioneera Europe Stock oraz Pioneer Funds Austria – Russia Stock). Wyniki funduszy inwestujących na rynkach Europy Wschodniej potwierdzają, że kraje naszego regionu pozostają jednym z najbardziej atrakcyjnych obszarów światowej gospodarki. Tylko w 2010 roku subfundusz Pioneer Akcji Europy Wschodniej przyniósł inwestorom ponad 30% zysku, a w ciągu 2 lat – ponad 138% (licząc od początku 2009 do końca 2010 roku). Zgodnie z planem Subfundusz Pioneer Akcji Europy Wschodniej jest skierowany do osób nastawionych na długoterminowe inwestowanie (z minimum pięcioletnim horyzontem inwestycyjnym). Nie zmienia to jednak tego, że fundusz inwestujący na rynku, który jeszcze przez wiele lat w zgodnej opinii ekonomistów będzie pozytywnie wyróżniał się na mapie globalnej gospodarki, powinien odgrywać ważną rolę w portfelu inwestora budującego wieloletnie strategie inwestycyjne, np. z wykorzystaniem jednego z programów systematycznego
oszczędzania. Przypomnijmy, że konstrukcja takich produktów, jak PAK Junior, PAK Pro czy Program IKE, nie tylko umożliwia, ale wręcz zachęca do dywersyfikacji inwestowanych środków.
Hubert Kmiecik zarządzający subfunduszem Pioneer Akcji Europy Wschodniej
Do najbardziej dynamicznie rozwijających się gospodarek naszego regionu zaliczyć należy kraje takie jak Rosja oraz Turcja. Ten pierwszy szczególnie silnie korzysta na utrzymujących się wysokich cenach ropy i innych surowców. Liczymy, że dzięki inwestycjom w spółki z tych państw Pioneer Akcji Europy Wschodniej nadal będzie dostarczał ponadprzeciętnej stopy zwrotu.
NR 3/2011
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
13
dystrybutorzy funduszy
Unikalne planowanie inwestycji
Kochamy marzenia. Są takie, które bardzo chcielibyśmy spełnić. Nie mamy jednak pewności, czy nas stać na realizację planów. W Banku Pekao SA z chęcią pomożemy w opracowaniu osobistego planu finansowego.
14
Inwestycyjnego mogą Państwo łatwo wybrać optymalny sposób realizacji swoich planów. Aby móc cieszyć się dobrą decyzją finansową, warto przejść przez pięć etapów świadomego inwestowania: 1. Analiza sytuacji Pierwszy krok świadomego inwestora to ustalenie kwoty inwestycji. Wymaga to określenia, jakimi środkami aktualnie dysponujemy, i oszacowania, jakimi środkami będziemy zasilać swoją inwestycję w przyszłości.
2. Analiza celów Systematyczne oszczędzanie wolnych środków? Edukacja dzieci, kupno ziemi, a może oszczędzanie na emeryturę? Znając cele, możemy zdecydować, czego oczekujemy od swoich inwestycji, a przede wszystkim, jak długo powinny one trwać. 3. Wybór strategii Wybór strategii inwestycyjnej zależy od naszej skłonności do podejmowania ryzyka inwestycyjnego oraz zakładanego horyzontu czasowego. Każda inwestycja niesie
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: materiały własne
U
dana inwestycja zależy od wielu indywidualnych czynników: posiadanych środków, celów inwestowania, czasu inwestycji czy wreszcie postawy wobec ryzyka inwestycyjnego. Dlatego w Banku Pekao SA przy wspólnym planowaniu inwestycji zaczynamy od określenia indywidualnej sytuacji i zdefiniowania potrzeb Klientów. Dopiero w kolejnych krokach możemy się wspólnie zastanowić nad doborem właściwej inwestycji. Dzięki analizie finansów osobistych z wykorzystaniem Nawigatora
dystrybutorzy funduszy
inny potencjał, dlatego warto poznać różne warianty możliwego zachowania się planowanych inwestycji w przyszłości. 4. Rozwiązanie produktowe Dopasowanie rozwiązań produktowych to uwieńczenie pracy nad budową portfela inwestycyjnego. Dopiero po właściwym rozpoznaniu
oczekiwań i potrzeb można zastanowić się nad dokonaniem wyboru konkretnych produktów, pamiętając, by portfel inwestycyjny był odpowiednio zróżnicowany.
Bank Pekao SA oświadcza, że informacje przekazywane w związku z korzystaniem z Nawigatora Inwestycyjnego mają charakter porady inwestycyjnej świadczonej zgodnie z §9 ust. 12 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2009 r. w sprawie trybu i warunków postępo-
5. Monitorowanie inwestycji Ten etap trwa przez cały okres inwestycji. Systematyczna kontrola pozwala sprawdzać, czy wyniki poczynionych inwestycji są zgodne z oczekiwaniami. Indywidualna sytuacja życiowa i potrzeby zmieniają się, więc z czasem pożądana może być modyfikacja portfela inwestycyjnego.
wania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 Ustawy oraz banków powierniczych (Dz. U. z 2009 r. Nr 204, poz. 1577), a także postanowieniami Regulaminu przyjmowania i przekazywania zleceń dotyczących jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych. Warunkiem uzyskania porady inwestycyjnej za pośrednictwem Nawigatora Inwestycyjnego jest zawarcie z Bankiem umowy o przyjmowanie i przekazywanie zleceń dotyczących jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych. Przekaza-
Szczegóły oferty dostępne są na: www.pekao.com.pl/vip/nawigator/
NR 3/2011
Wspólnie do celu Przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych warto skorzystać z profesjonalnego wsparcia. W Banku Pekao SA dążymy do zapewnienia najwyższej jakości usług i służymy kompetentnym wsparciem przy podejmowaniu wszelkich decyzji finansowych. Nasi wybrani Klienci mają do dyspozycji Doradcę Osobistego, który zawsze służy swoją pomocą. Zapraszamy na spotkanie z Doradcą Osobistym, który dokona analizy finansów z użyciem Nawigatora Inwestycyjnego i zaprezentuje graficzne symulacje dotyczące możliwych scenariuszy zachowania inwestycji.
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
nie przez Bank Pekao SA porady inwestycyjnej nie stanowi usługi doradztwa inwestycyjnego w rozumieniu Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jednolity Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.). Bank Pekao SA w związku z przekazywaniem porady inwestycyjnej z wykorzystaniem Nawigatora Inwestycyjnego nie rekomenduje nabycia lub zbycia określonych instrumentów finansowych oraz nie prowadzi monitoringu struktury inwestycji Klientów i zgodności z wybranymi strategiami inwestycyjnymi (portfelami modelowymi). Bank Pekao SA nie ponosi odpowiedzialności za skutki decyzji finansowych podjętych na podstawie powyższych informacji, a prezentowane dane mają charakter wyłącznie poglądowy i nie stanowią gwarancji uzyskania podobnych wyników oraz świadczeń w przyszłości.
15
FAKTY
Potencjał i ryzyko w inwestycjach, czyli…
Dwie strony
medalu... T
empo życia na świecie przyspiesza, m.in. za sprawą rewolucji informacyjnej (internet, komórki). Zmiany są coraz szybsze i coraz gwałtowniejsze, a my – inwestorzy – musimy ową zmienność uwzględniać w swoich planach. Racjonalne podejście do ciągłych zmian (jedynej stałej rzeczy, jak mawiał Peter Drucker) nie może polegać na hazardowym „obstawianiu” jednego konkretnego scenariusza wydarzeń, ale takiej kompozycji systematycznie budowanego portfela, by dać mu szansę pracy w różnych, czasem zupełnie nieprzewidywalnych warunkach. I pamiętać, iż każde nowe
wydarzenie to dla inwestora zarówno ryzyko, jak i szansa. Zawsze warto bowiem dostrzegać obie strony medalu. „Tani pieniądz szuka domu” – to powiedzenie najlepiej oddaje globalną „wędrówkę” gotówki masowo dosyłanej na rynki przez czołowe banki centralne świata. Dodruk pieniądza i hiperkosztowne „stimulusy” (programy sztucznego pobudzania koniunktury) napędzały wzrosty cen na rynkach akcji i surowców w latach 2009, 2010 i – z pewnymi wahaniami – w pierwszych miesiącach 2011 roku. Rynki korzystały z tej anormalnej sytuacji, ale nie w pełni dostrzegały chyba rosnące jednocześnie ryzyko.
Racjonalne podejście do ciągłych zmian nie może polegać na hazardowym „obstawianiu” jednego konkretnego scenariusza wydarzeń. Każde nowe wydarzenie to dla inwestora zarówno ryzyko, jak i szansa. Zawsze warto bowiem dostrzegać obie strony medalu.
16
Ta reakcja dziwi, wszak wzrost nominalnych cen akcji i surowców, cieszący oko inwestorów, miał drugą stronę medalu – im droższe surowce, tym wyższe koszty działania firm i życia ludzi. I tym większe prawdopodobieństwo narastania inflacji, zwłaszcza jeśli jednocześnie drożeją artykuły rolne i żywność. To wszak było przyczyną obserwowanego w 2010 roku znacznego wzrostu zagrożenia inflacyjnego np. w Chinach. Nawet w tak niezwykłych okolicznościach – masowego dodruku, z premedytacją psutego pieniądza z kilku źródeł – rynki i gospodarki nie zaakceptują przecież nieustannego wzrostu cen surowców. Prędzej czy później może to skutkować mniejszymi możliwościami finansowymi nabywców owych surowców. Sztuczne pobudzanie koniunktury na świecie w latach 2008 – 2010 kosztowało fortunę. I wraz ze sztucznym
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: materiały własne, Shutterstock.com
Rozpoczęta zimą arabska „wiosna ludów” roku 2011 to kolejny przykład istotnych dla rynków świata wydarzeń, które wcześniej zwykle nie mieściły się w bazowych scenariuszach analityków globalnych. Zresztą w ostatnich latach takich zaskoczeń było aż za wiele. I nie zabraknie ich zapewne ani w tym, ani w kolejnych latach.
ANALIZA
ożywieniem oznaczało przecież także narastanie długów państw. Niektóre z nich, mimo pożyczek pomocowych, zapewne nigdy całości swych długów po prostu nie spłacą. „Urealnianie” (czytaj – spadek cen i wzrost rentowności) wycen emitowanych na potęgę obligacji musiałoby negatywnie odbić się na rynkach akcji, bo pociągałoby za sobą wzrost kosztów finansowania także firm. Poza tym rozpoczęte jeszcze w 2010 roku cięcia wydatków budżetowych wielu państw, choć niezbędne, by zmniejszyć ryzyko bankructwa, mogą w krótszym terminie osłabiać koniunkturę. Tak więc patrząc na ożywienie w 2010 roku, nie zapominajmy o jego kosztach. Wbrew politycznym sloganom i mimo oficjalnego braku
Sztuczne pobudzanie koniunktury na świecie w latach 2008 – 2010 kosztowało fortunę. I wraz ze sztucznym ożywieniem oznaczało przecież także narastanie długów państw. Niektóre z nich, mimo pożyczek pomocowych, zapewne nigdy całości swych długów po prostu nie spłacą. „stimulusów” także Polska „kupiła” lepsze statystyki bieżące lat 2009 – 2010 za cenę ogromnego wzrostu zadłużenia obciążającego niedaleką już przyszłość. Akcje drożały w roku 2009 zasłużenie, odreagowując kryzys roku 2008 i zimy 2008/2009. Ale zwyżki cen w roku 2010 i okresy wzrostu cen akcji na początku roku 2011 budzić mogą
NR 3/2011
Łukasz kwiecień Dyrektor ds. Investment Communications Pioneer Pekao Investment Management S.A.
już więcej kontrowersji. Wydają się one bardziej efektem globalnych przepływów kapitału (owego „taniego pieniądza szukającego domu”) aniżeli wynikiem genialnej poprawy zyskowności spółek. A z tymi przepływami bywa różnie. Nie można też zapominać o tym, że, jak mówi stare powiedzenie giełdowe, „drzewa nie rosną do nieba”. Warto też to
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
przypomnieć w kontekście pytania o to, ile kolejnych emisji akcji może wchłonąć rynek. Bo im droższe akcje, tym większa ochota firm do ich emisji i pozyskiwania kapitału tą drogą, co z kolei może prowadzić do „klęski urodzaju” ofert publicznych i – tym samym – nadpodaży akcji. Jak widać, każdy medal ma bowiem dwie strony.
17
poradnik inwestora
Inwestuj regularnie
Kojarzą się negatywnie, przypominają zazwyczaj o ciążących kredytach… Ale są raty, które mają dobroczynny wpływ na kondycję naszych finansów osobistych – chodzi o inwestowanie na raty. Poznajmy więc tę i inne złote zasady inwestowania.
Po pierwsze, plan Oszczędzanie i inwestowanie łączy jeszcze jedno – realizacja celu w obu przypadkach wymaga spełnienia podobnych założeń. Po pierwsze, już na starcie warto zadać sobie trud
18
jasnego sprecyzowania celu oszczędzania/inwestycji. Im bardziej szczegółowy, tym lepiej. Precyzyjny cel i horyzont inwestycji ułatwiają także dobór odpowiednich rozwiązań inwestycyjnych. Przy stosunkowo krótkim horyzoncie należy oprzeć inwestycje na bezpiecznych instrumentach finansowych (np. funduszach pieniężnych czy obligacyjnych), przy dłuższym – warto pozwolić sobie na nieco większe ryzyko ulokowania części środków w funduszach akcyjnych, mogących przynieść długookresowo wyższe stopy zwrotu. Planując inwestycje, należy określić własny profil ryzyka, temperament oraz odporność na stres i niepewność. Dzięki temu nie tylko łatwiej osiągniemy cel, gdyż będziemy postępować zgodnie z naszymi wartościami, charakterem i postawą, ale uodpornimy się również na okresowe zawirowania koniunktury. Przykładowo, inwestor,
który świadomie zdecydował się na koszyk złożony w dużej części z funduszy agresywnych, nie będzie zaczynał każdego poranka od nerwowego wertowania tabel z wycenami jednostek, nie będzie podejmował pochopnych decyzji pod wpływem emocji, gdyż jego plan zakłada osiągnięcie celu inwestycyjnego w horyzoncie co najmniej kilkuletnim. Ma więc świadomość, że droga do tego celu będzie usiana okresowymi wahaniami. Po drugie, konsekwencja Dobry plan i żelazna konsekwencja – tylko tyle i aż tyle potrzeba, by cieszyć się efektami inwestycji. W praktyce jednak o tę regularność bywa trudno. Z inwestowaniem jest trochę tak jak z odchudzaniem – na fali mocnego postanowienia zmian zaczynamy od ostrej diety, upajamy się sukcesami, ale prędzej czy później pojawi się pokusa pofolgowania sobie. „To tylko
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
Foto: materiały własne, Shutterstock.com
N
awyk systematycznego oszczędzania nie jest nadal powszechny w polskim społeczeństwie. Tymczasem doświadczenia inwestorów, także naszych Klientów, dowodzą, że najtrudniej jest zacząć – szybko potem przychodzi miłe zaskoczenie, że pomimo odkładania co miesiąc określonych kwot jakość naszego życia w niczym nie uległa pogorszeniu. A pojawia się dodatkowa satysfakcja – z roztropnego rozporządzania domowym budżetem, ograniczenia wydatków i generowania nadwyżek, które mogą posłużyć realizacji przyszłych planów.
poradnik inwestora
jeden cukierek – myśli odchudzający się; „tylko jeden raz wydam pieniądze przeznaczone na inwestycje” – obiecuje sobie inwestor. Dla obu jest to zazwyczaj początek końca misternego planu. W przypadku inwestycji regularność ma kolosalne znaczenie – stałe wpłaty do funduszy inwestycyjnych, w połączeniu z siłą procentu składanego, pozwalają na zbudowanie poważnego kapitału.
Przykład Zamierzamy oszczędzać przez 30 lat, zakładamy średnioroczną stopę zwrotu na poziomie 8%. Wpłacając co miesiąc 200 zł, po trzech dekadach będziemy dysponować ponad 283,5 tys. zł (w tym 72 tys. zł to nasze wpłaty). Przy dwukrotnie wyższej kwocie inwestycji (400 zł co miesiąc) możemy po 30 latach liczyć na 567 tys. zł (w tym 144 tys. zł wpłat).
Po trzecie, różnorodność Sprzymierzeńcem regularnego inwestowania jest również dywersyfikacja. Różnorodny portfel inwestycji nie tylko jest optymalnie dopasowany do profilu inwestora, ale pozwala także ograniczyć zmienność na rynkach finansowych. Dywersyfikacja może przybrać różne formy. Najbardziej podstawową i popularną formą różnicowania portfela jest dobór funduszy o różnym stopniu ryzyka (fundusze akcyjne, obligacyjne, mieszane). Ale to dopiero przedsmak prawdziwej dywersyfikacji: inwestorzy mogą dziś budować swój portfel z kilkudziesięciu klocków – funduszy o różnym profilu ryzyka, różnym zasięgu geograficznym, różnej walucie czy odmiennej strategii inwestycyjnej.
Pierwsza pomoc Konsekwencja przydaje się też w trudnych momentach, gdy na rynku panuje duża zmienność, przedłużają się spadki, a inwestorami targają silne emocje i niepewność. Gdy ma się długofalowy plan, łatwiej zachować żelazne nerwy i odporność na medialne doniesienia, plotki, komentarze. „Róbmy swoje” jak w słynnym szlagierze Wojciecha Młynarskiego, czyli trzymajmy się raz obranej strategii. Regularne inwestowanie uniezależnia inwestora od huśtawki nastrojów i minimalizuje ryzyko zainwestowania w nieodpowiednim momencie (np. ulokowania dużej kwoty w przededniu dłuższej fali spadków na giełdach). Inwestor, który systematycznie, na przykład co miesiąc, przekazuje środki do wybranych funduszy akcyjnych bądź
NR 3/2011
zrównoważonych, uśrednia w ten sposób cenę zakupu jednostek – w okresach wzrostów na giełdach nabywa jednostki relatywnie drożej, ale może cieszyć się znacznym wzrostem wartości wcześniej zakupionych jednostek. I analogicznie w okresach spadków musi liczyć się z przejściowym uszczupleniem wartości portfela, ale nowe jednostki nabywane są w atrakcyjnych cenach, co zaprocentuje, gdy kursy indeksów giełdowych powrócą do wzrostów. Taka strategia – zakupów na raty – wymaga żelaznej konsekwencji, nie jest więc powszechnie stosowana przez inwestorów. A szkoda – bo to jedna z najskuteczniejszych metod budowania stabilnego, odpornego na rynkowe zawirowania kapitału na przyszłość.
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
Nasi Klienci mają do dyspozycji wiele programów inwestycyjnych, które ułatwiają regularne i zdywersyfikowane oszczędzanie: • Moja Perspektywa – unikalny program dopasowujący skład portfela i poziom ryzyka do okresu oszczędzania, • Program Akumulacji Kapitału (PRO i Junior) – plan systematycznego oszczędzania, • Super Basket – innowacyjny program umożliwiający rozłożenie w czasie zakupu jednostek funduszy (mniejsze ryzyko wyboru nieodpowiedniego momentu), • Program IKE – dla inwestorów, którzy chcą zbudować kapitał na emeryturę, wolny od tzw. podatku Belki.
19
o nas
Pytania Klientów – odpowiedzi Pioneera Od 10 stycznia 2011 r. obowiązują nowe warunki składania zleceń telefonicznych w Systemie TelePioneer. Jakie zmiany zostały wprowadzone? Zmiana warunków polegała między innymi na rozszerzeniu zakresu i funkcjonalności usługi TelePioneer. Wprowadzono odrębne hasła dla pełnomocników, usługa została też udostępniona dla przedstawicieli ustawowych osób małoletnich lub ubezwłasnowolnionych. Właściciel funduszu będący osobą fizyczną może zamówić dla pełnomocnika hasło do składania zleceń telefonicznych w Systemie TelePioneer, kontaktując się z Centrum Obsługi Klienta pod numerem telefonu: 22 640 48 40. Jeśli Uczestnikiem jest osoba małoletnia lub ubezwłasnowolniona, hasło dostępu nadawane jest na telefoniczny wniosek przedstawiciela ustawowego. W jaki sposób Fundusz przydzielał jednostki uczestnictwa Uczestnikom, którzy posiadali konto w subfunduszu wydzielonym w ramach funduszu Pioneer FIO, który został połączony? Na jakiej podstawie dokonano takiego połączenia? Połączenie subfunduszy dokonane zostało na podstawie przepisów Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz.U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.) oraz
20
zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 16 września 2010 r. (nr decyzji DFL/4032/64/11/10/ VI/U/12/24-3/SP) w sprawie udzielenia zezwolenia na połączenie subfunduszy działających w ramach Pioneer FIO. Liczba przydzielonych jednostek uczestnictwa w funduszu przejmującym wynikała z podzielenia iloczynu liczby posiadanych jednostek uczestnictwa na koncie w subfunduszu przejmowanym i ceny jednostki uczestnictwa netto tego subfunduszu w dniu wyceny połączenia przez cenę jednostki uczestnictwa netto w subfunduszu przejmującym w dniu wyceny połączenia. Zakupiłem jednostki uczestnictwa przed wprowadzeniem podatku od zysków kapitałowych. Czy pomimo połączenia subfunduszy i przydzielenia mi jednostek uczestnictwa w nowym subfunduszu mogę je odkupić bez potrącania podatku? Tak – od dochodu osiągniętego z jednostek uczestnictwa zakupionych przed 1 grudnia 2001 r. nie jest odprowadzany podatek od zysków kapitałowych. Jeżeli w wyniku połączenia subfunduszy Uczestnikowi przydzielone zostały jednostki uczestnictwa w subfunduszu przejmującym, nie zmienia to kwalifikacji podatkowej tych jednostek. Odkupienie jednostek uczestnictwa
zakupionych przed 1 grudnia 2001 r. z konta powstałego w wyniku połączenia nie będzie zatem powodowało potrącenia podatku od zysków kapitałowych. Czy mogę dopisać do mojego konta współwłaściciela lub współmałżonkę? Nie jest to możliwe. Typ prowadzonego konta wybierany jest w momencie zakupu jednostek uczestnictwa u dystrybutora. Jeżeli otwarte zostało konto indywidualne, nie ma możliwości dopisania współmałżonka lub współwłaściciela do konta. Uczestnik może dokonać odkupienia jednostek uczestnictwa z konta indywidualnego i otworzyć nowe, prowadzone jako konto małżonków lub konto wspólne. Co to jest fundusz parasolowy? Fundusz parasolowy to szczególna konstrukcja funduszu inwestycyjnego złożonego z subfunduszy, które realizują różne strategie inwestycyjne. W ramach funduszu parasolowego Uczestnik może swobodnie przenosić środki z jednego subfunduszu do drugiego, nie płacąc za każdym razem podatku od zysku kapitałowego (tzw. podatku Belki). Umożliwia to elastyczne zarządzanie swoimi funduszami, w zależności od aktualnej sytuacji rynkowej.
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
NR 3/2011
o nas
Dlaczego przed złożeniem zlecenia nabycia jednostek uczestnictwa w Banku musiałem wypełnić kwestionariusz? Wynika to z obowiązku dostosowania krajowego porządku prawnego do wymagań MiFID-u (Markets in Financial Instruments Directive) – Dyrektywy 2004/39/ WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych, która ma za zadanie chronić klienta przed podejmowaniem nadmiernego ryzyka inwestycyjnego. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 kwietnia 2009 r. w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa (Dz.U. Nr 62, poz. 507) nakłada na dystrybutorów obowiązek uzyskania od klientów informacji dotyczących wiedzy i doświadczenia w dziedzinie inwestycji. Umożliwia to dokonanie oceny, czy oferowana Klientowi usługa jest odpowiednia.
KONKURS
Wypełnij ankietę na temat Magazynu „Pioneer” i wygraj atrakcyjną nagrodę! Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom Czytelników, zapraszamy do współtworzenia Magazynu. 10 Czytelników, którzy udzielą najciekawszych odpowiedzi na zawarte w ankiecie pytanie „Co by Państwo zmienili w Magazynie?”, otrzyma w prezencie odtwarzacz MP4 Creative Zen Style 300 4GB. Ankieta oraz regulamin są dostępne na stronie:
www.pioneer.com.pl/magazyn
Z uwagi na fakt, że znaczna część aktywów subfunduszy: Pioneer Akcji Europy Wschodniej, Pioneer Akcji Rynków Wschodzących (należących do Pioneer Funduszy Globalnych SFIO) może być lokowana w inne kategorie lokat niż papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego, tj. w tytuły uczestnictwa funduszy zagranicznych inwestujących głównie w instrumenty finansowe o charakterze udziałowym, aktywa netto portfeli inwestycyjnych tych subfunduszy mogą charakteryzować się dużą zmiennością. Pioneer Obligacji Dolarowych FIO może lokować do 100% wartości aktywów Funduszu w papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez dowolny z następujących podmiotów: Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, Stany Zjednoczone Ameryki Północnej i jego agendy rządowe, Kanadę, państwo członkowskie, jednostkę samorządu terytorialnego państwa członkowskiego, państwo należące do OECD lub międzynarodową instytucję finansową, której członkiem jest Rzeczpospolita Polska lub co najmniej jedno państwo członkowskie. Do 100% aktywów Pioneer Obligacji Dolarowych FIO może być lokowane w inne kategorie lokat niż papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego, tj. w tytuły uczestnictwa funduszy zagranicznych lub tytuły uczestnictwa instytucji wspólnego inwestowania mających siedzibę za granicą. Pioneer Obligacji Dolarowych Plus FIO może lokować do 100% wartości aktywów Funduszu w papiery wartościowe poręczone lub gwarantowane przez dowolny z następujących podmiotów: Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, Stany Zjednoczone Ameryki Północnej, Kanadę, państwo członkowskie, jednostkę samorządu terytorialnego państwa członkowskiego, państwo należące do OECD lub międzynarodową instytucję finansową, której członkiem jest Rzeczpospolita Polska lub co najmniej jedno państwo członkowskie. Do 100% aktywów Pioneer Obligacji Dolarowych Plus FIO może być lokowane w inne kategorie lokat niż papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego, tj. w tytuły uczestnictwa funduszy zagranicznych lub tytuły uczestnictwa instytucji wspólnego inwestowania mających siedzibę za granicą. Aktywa funduszu Pioneer Zmiennej Alokacji – Rynki Wschodzące SFIO w znacznej części mogą być lokowane w tytuły uczestnictwa funduszy zagranicznych inwestujących głównie w instrumenty o charakterze udziałowym, w związku z czym wartość aktywów netto Funduszu na jednostkę uczestnictwa może podlegać dużej zmienności. Fundusz ten może lokować do 100% wartości aktywów Funduszu w papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez dowolny z następujących podmiotów: Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski. Szczegółowe zasady uczestnictwa w Programach: Moja Perspektywa, Program Akumulacji Kapitału, Super Basket, Program IKE, określają warunki uczestnictwa w danym Programie dostępne u prowadzących dystrybucję, w tym w Banku Pekao SA. Przedstawione stopy zwrotu są hipotetyczne i nie stanowią gwarancji osiągnięcia podobnych w przyszłości. Symulacje nie uwzględniają opłat manipulacyjnych, poziomu inflacji oraz obowiązków podatkowych. Skróty prospektów informacyjnych funduszy inwestycyjnych zarządzanych przez Pioneer Pekao TFI SA, jak również prospekty informacyjne tych funduszy, zawierające szczegółowy opis czynników ryzyka związanego z inwestowaniem w te fundusze oraz szczegółowe dane na temat sytuacji finansowej tych funduszy i tabele opłat, dostępne są u prowadzących dystrybucję oraz w internecie na stronie www.pioneer.com.pl. Fundusze nie gwarantują realizacji założonych celów inwestycyjnych ani uzyskania określonych wyników inwestycyjnych. Indywidualna stopa zwrotu z inwestycji w dany fundusz jest uzależniona od dnia zbycia oraz dnia odkupienia jednostek uczestnictwa przez fundusz, a także od wysokości pobranych opłat manipulacyjnych, kategorii jednostek uczestnictwa oraz obowiązków podatkowych obciążających uczestnika, w szczególności wysokości podatku od dochodów kapitałowych. UWAGA! Inwestowanie w fundusze inwestycyjne, które lokują aktywa w papiery wartościowe, wiąże się z ryzykiem wynikającym z wahań cen na giełdzie, zmian wysokości stóp procentowych, kursów walut itp. Uczestnik funduszu powinien mieć świadomość możliwości osiągnięcia zysku, ale również poniesienia straty. Niniejszy materiał został sporządzony w celu informacyjnym oraz reklamowym i nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Pioneer Pekao Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie 02-674, ul. Marynarska 15, wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000016956, posługująca się numerem NIP 521 11 82 650. Kapitał zakładowy: 37 804 000 złotych, łączna kwota uiszczonych wkładów równa kapitałowi zakładowemu.
NR 3/2011
MAGAZYN PIONEER PEKAO TFI
komiks