bouwbedrijf maandblad van en voor de aannemer | maart 2016
Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Afgiftekantoor Gent X – ₏6
>21
DOSSIER Investeringen
Het gaat om onze toekomst > 14
Offertes ondertekenen Wie mag het doen?
> 33
Energiecongres Uitdagingen en oplossingen
> 46
Ledenvoordelen Uw lidmaatschap rendeert!
Bent u klaar voor de nieuwe kilometerheffing? Vanaf 1 april 2016 zullen alle binnen- en buitenlandse eigenaars van vrachtwagens van meer dan 3,5 ton een kilometerheffing betalen in BelgiĂŤ. Op die manier betaalt iedereen een faire bijdrage voor het weggebruik.
Om gebruik te maken van eender welke Belgische weg moeten al deze vrachtwagens uitgerust zijn met een OBU (On Board Unit). Die registreert de gekozen route, de gereden kilometers en het bedrag dat gefactureerd zal worden.
Registeer u vandaag nog op Satellic.be en bestel uw OBU!
EDITO BOUWBELANGEN
Dumping en concurrentie: staat het ergste ons nog te wachten?
Het aantal gedetacheerde buitenlandse arbeidskrachten stijgt steeds sneller. In 2011 waren er 157 000 LIMOSA-aangiften in de bouw. In 2014 waren er dat al 305 000, en in 2015 volgde er nog eens een bliksemsnelle toename met 25 %. Alleen al in dat jaar waren er 394 000 aangiften van gedetacheerde buitenlandse werknemers op onze bouwplaatsen. Dat komt overeen met 41 000 voltijdse werknemers die een jaar aan de slag zijn.
Niet wachten met de € 600 miljoen die beloofd was voor een lastenverlaging in de sector
Maar de strijd tegen de deloyale concurrentie op de Belgische bouwmarkt moet niet alleen gevoerd worden op het slagveld van de sociale dumping. Een bouwbedrijf uit een land met lage sociale lasten heeft lagere loonkosten, ook als het hier legaal werkt. Daaraan kan het plan tegen sociale dumping niets veranderen. De regering weet dat maar al te goed. De Confederatie trekt al geruime tijd aan de alarmbel. In de voorbije maanden hebben we verschillende keren op de urgentie van het probleem gewezen, en dan vooral op de verlaging van de loonkosten met € 6 per uur die de bouw nodig heeft om de motor van ons concurrentievermogen weer te starten.
SECTOR & BEROEPEN
Deze situatie is niet alleen het gevolg van de vrijheid van dienstverlening. Deze geldt overal in de Europese Unie, maar het is in België dat detacheringen voor bouwwerken het meeste voorkomen. Het is evident dat er andere factoren een rol spelen. Dat moet ophouden. We moeten sneller overgaan tot de uitvoering van het plan tegen sociale dumping en de controles op schijndetacheringen aanscherpen.
DOSSIER
O
nze voorspelling is jammer genoeg uitgekomen. De deloyale concurrentie heeft terrein gewonnen in 2015 en is zelfs aan een versnelling bezig. Er zijn nog eens 5000 banen voor loontrekkenden verdwenen in de voorbije twaalf maanden. Sinds het begin van 2012 zijn er in totaal al 19 000 banen gesneuveld in onze bouwbedrijven.
Maar het dossier zit klem. De regering moet afrekenen met aanzienlijke begrotingsproblemen. Ze kan ons niet zeggen wanneer ze de € 600 miljoen zal vrijmaken die gereserveerd was voor een lastenverlaging in de bouw. In de politieke wereld wordt hier en daar gesuggereerd om deze enveloppe pas aan het einde van de regeerperiode te openen. Maar met die optie kan de bouwsector niet leven. Maand na maand groeien de problemen voor onze aannemers. Het is nu dat de regering moet handelen.
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Robert de Mûelenaere Gedelegeerd bestuurder Confederatie Bouw bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
3
IN DIT NUMMER
bouwbedrijf maandblad van en voor de aannemer | maart 2016
Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Afgiftekantoor Gent X – €6
>21
DOSSIER Investeringen
Offertes ondertekenen Wie mag het doen?
> 33
Energiecongres Uitdagingen en oplossingen
> 46
Contacten Bouwbedrijf is het maandblad van de vzw Confederatie Bouw, Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Verantwoordelijke uitgever: Filip Coveliers, Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Afgiftekantoor: Gent X Redactie: fax 02 545 59 02 Peter Graller – tel. 02 545 57 30 peter.graller@confederatiebouw.be Franstalige uitgave: Construction Druk: Drukkerij Geers Volgens concept van: Roularta Realisatie: EQUINOX Graphic Design Copyright coverfoto: © Shutterstock Reacties - vragen: communicatie@confederatiebouw.be
Het gaat om onze toekomst > 14
BOUWBELANGEN
Ledenvoordelen Uw lidmaatschap rendeert!
Met de medewerking van: • de studiediensten van de Confederatie Bouw Secretariaat: Sonia Massart, tel.02 545 56 34 - fax 02 545 59 09 sonia.massart@confederatiebouw.be • Vlaamse Confederatie Bouw Secretariaat: Johan Walewijns, tel. 02 545 57 49 - fax 02 545 59 07 johan.walewijns@confederatiebouw.be • Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad Secretariaat: Morgane Cendoya, tel. 02 545 58 29 - fax 02 545 59 06 morgane.cendoya@confederatiebouw.be • Confédération Construction Wallonne Secretariaat: Catherine Houtart tel. 02 545 56 68 - fax 02 545 59 05 catherine.houtart@confederatiebouw.be Abonnementen: Claude Bernaerts, tel. 02 545 56 88 - fax 02 545 59 00 claude.bernaerts@confederatiebouw.be Reclame: Kristel Dekempeneer, tel. 02 545 56 99 - fax 02 545 59 08, kristel.dekempeneer@confederatiebouw.be of kde@confederatiebouw.be. Prijs jaarabonnement Leden van de Confederatie Bouw: begrepen in het lidgeld Niet-leden: € 137,80 (BTW en portkosten inbegrepen) Buitenland: € 300 (BTW en portkosten inbegrepen)
14 Offertes ondertekenen Een offerte voor een overheidsopdracht ondertekenen is geen daad van dagelijks bestuur in een nv. Zelfs niet als de gedelegeerd bestuurder die daad stelde. Dit artikel legt uit hoe u vermijdt dat de overheid de offerte afwijst.
INLEIDING 03 Edito Robert de Mûelenaere: “De bouw heeft zijn lastenverlaging niet in 2019 maar nu nodig.”
11 Regionaal standpunt Marc Ruebens: “We zoeken constructief mee naar oplossingen in Brussel.”
PRIKBORD 06 Agenda Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers
De nieuwe installatie-eisen voor ventilatie - 3D-scanning
De vzw Confederatie Bouw wil met deze publicatie gepaste, betrouwbare, volledige en exacte informatie brengen. Ze kan echter niet aansprakelijk worden gesteld indien ze hierin tekortschiet. Alle elementen van deze publicatie zijn beschermd door het auteursrecht van de vzw Confederatie Bouw. Overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk, is slechts toegelaten mits voorafgaande toestemming en uitdrukkelijke vermelding van de bron. Vanaf nu wordt Bouwbedrijf gedrukt op papier geproduceerd met hout uit duurzaam beheerde bossen. De duurzaamheid wordt gegarandeerd door de internationale organisatie Forest Stewardship Council (FSC), die niet alleen het bos controleert maar de hele handelsketen tot aan de drukker.
07 Kort Reis van de voorzitter naar Japan – U hoort bij de elite
08 Build Your Home Nieuw platform voor aannemers en consumenten
11 BouwForum Onze bouwberoepen staan centraal.
4
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
PROJECTEN & BEDRIJVEN
33
44
Energiecongres
Greenwal
De Confederatie gaat campagne voeren voor overheidsinvesteringen. Na tientallen jaren van stilstand moeten die snel weer naar een hoger peil. De kilometerheffing kan helpen bij de financiering.
Op 22 maart organiseert de VCB zijn Energiecongres in Mechelen. Drie invalshoeken dit jaar: toekomstgericht renoveren; energiezuinigheid: een totaalaanpak; en slimme gebouwen en wijken. Niet te missen!
Een centrum voor opleiding en informatie over duurzaam en energiezuinig bouwen, dat moet een voorbeeld zijn op die twee gebieden. Het is gelukt met Greenwal in Gembloux, dankzij de leden van de Confederatie.
BOUWBELANGEN 14 Offertes signeren
28 Financiering
49 Bouwmarkt
De kilometerheffing maximaal inzetten.
EFWEX vakbeurs – Zendow#neo Premium van Deceuninck – Intelligente Komatsu
Wie mag het doen?
16 Kilometerheffing: de kosten Bouwen wordt (een beetje) duurder.
18 Kilometerheffing: de vragen Wanneer moet u betalen?
SECTOR & BEROEPEN 31 Bedrijfsfinanciering Bouwfin geeft tips.
bulldozer
MARKANT 50 Cijfer van de maand
33 Energiecongres
Hoe vol staat het orderboek?
De beste manier om zuinig te bouwen.
SECTOR & BEROEPEN
Dringend investeringen nodig
DOSSIER
21
SECTOR & BEROEPEN
BOUWBELANGEN
DOSSIER
50 Nacht van de Bouw DOSSIER 21 Inleiding
34 Geothermie Passieve koeling is een groot voordeel.
Druk bijgewoond bouwevenement in
West-Vlaanderen.
Waarom u dit dossier moet lezen.
37 Sociale media 22 Een campagne
Ook voor u, beste aannemer.
belang.
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Overheidsinvesteringen zijn van vitaal
39 WTCB Toleranties in de bouw en hun limieten.
24 Marc Peeters “Gebrek aan toekomstvisie op investeringen.”
PROJECTEN & BEDRIJVEN 44 Voorbeeldig gebouw Greenwal is duurzaam en zuinig.
26 Uitdagingen We glijden af ten opzichte van de buren.
46 Ledenvoordelen Profiteer ervan! bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
5
PRIKBORD Infosessies in maart en april
Ventilatie: wat betekenen de nieuwe eisen voor aannemers en installateurs? Als er tegenwoordig ventilatie geïnstalleerd wordt in een woning, moeten er een voorontwerp en een prestatieverslag beschikbaar zijn. Deze moeten conform zijn aan Technische Specificatie STS-P 73-1. Dat eist de recentste EPBregelgeving voor bouwvergunningen aangevraagd vanaf 1 januari 2016. Wat betekent dit voor aannemers en installateurs? Zou het voor hen de moeite zijn om zélf verslaggever te worden?
Programma
De Vlaamse Confederatie Bouw organiseert hierover infosessies in samenwerking met het WTCB en BCCA (de Belgian Construction Certification Association). Deze sessies bespreken welke gevolgen de STS in de praktijk heeft. Ze leggen uit wat er in de STS staat en wie het voorontwerp en het prestatieverslag mogen opmaken. Ze gaan dieper in op de vragen die aannemers en installateurs mogen verwachten van de architect en de opdrachtgever, en op de gevolgen van de STS voor de werkvloer en de administratie.
21 maart: Confederatie Bouw Oost-Vlaanderen 23 maart: Limburg 11 april: West-Vlaanderen 13 april: Antwerpen 19 april: Vlaams-Brabant
17.30 u.: Ontvangst met sandwiches 18.00 u.: Inleiding 18.15 u.: Voorstelling kwaliteitskader 19.00 u.: Technische aspecten 20.00 u.: Netwerkmoment
Datums
INFO
Inschrijven kan op de Agenda van www.confederatiebouw.be. U vindt daar ook de datums.
Workshop in de abdij op 23 maart
3D-scanning van gebouwen en erfgoed Technieken om objecten te scannen zijn tegenwoordig relatief ruim beschikbaar. Door de toegenomen computerkracht bestaan er bovendien ruime mogelijkheden om de gemeten data te bewerken. Dit heeft scantechnieken in de afgelopen jaren binnen het bereik van de bouwsector gebracht. Intussen verdienen ze daar zelfs een vaste plaats, zeker in de erfgoedsector.
15.15 - 16.00 u.: Scanning van gebouwen, door Tom Vansteelandt en Levi Smismans (Vansteelandt) De workshop vindt plaats in het nieuw abtskwartier, abdij Vlierbeek, Vlierbeeklaan15, 3010 Leuven (Kessel-Lo). U kunt gratis parkeren naast het kerkhof, in de Molenstraat of in de Kortrijksestraat.
Je kunt er bijvoorbeeld plannen en opstanden mee maken van gebouwen met onregelmatige vormen. Dit is onder meer nuttig voor het documenteren van erfgoed. Maar 3D-scanning kan ook de restauratie van erfgoed veel gemakkelijker maken. Daarnaast is deze techniek een waardevol, nauwkeurig en snel hulpmiddel om een gebouw te monitoren, niet alleen in de bouwfase maar ook als het al in gebruik is. De Vlaamse Confederatie Bouw organiseert een workshop over 3D-scanning op een wel zeer gepaste plaats, namelijk een historische abdij. Dit gebeurt in samenwerking met het WTCB, Sirris en CVAa (Centrum Vlaamse Architectuurarchieven).
Datum: woensdag 23 maart 13.00 – 13.45 u.: Ontvangst met sandwiches 13.45 – 14.30 u.: Duurzaam databeheer, door Wim Lowet (CVAa) en Henk Vanstappen (Datable) 14.30 - 15.15 u.: Scanning van erfgoedobjecten, door Stijn Paridaens (3dee)
6
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
INFO
Inschrijven kan op www.vcb.be. Deze workshop krijgt de steun van het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven. Op de workshop komen zowel gebouwen als kleiner erfgoed aan bod. Hij geeft daarnaast aandacht aan juridische aspecten en het duurzame opslaan en beheren van data.
BOUWBELANGEN
PRIKBORD Herfstvakantie 2016
Bezoek fascinerend Japan op de reis van de voorzitter Het is een traditie dat de voorzitters van de Confederatie voor de leden een grote reis organiseren. Minder traditioneel is de keuze van onze huidige voorzitter Colette Golinvaux: Japan. Ze nodigt u hartelijk uit om mee te gaan. Het programma doet u kennis maken met dit fascinerende land, maar legt de nadruk ook op een aantal beroepsgebonden activiteiten.
aannemers-collega’s dus, een ideale gelegenheid om vriendschapsbanden aan te halen en contacten te leggen. Maar we schrijven met opzet “reis” en niet “vakantie”. Onze voorzitter staat erop dat ontspanning en cultuur afgewisseld worden met bezoeken aan bouwprojecten, bouwplaatsen of andere activiteiten in het kader van uw beroep.
Japan is tegelijk westers en vreemd, streng en vrij, een smeltkroes van traditie en opwindend modernisme. Bouwkundig is het een topland, met een verbijsterende rijkdom aan contrasten. Je vindt er houten tempels die meer dan duizend jaar oud zijn, maar even goed de meest futuristische hoogbouw. In de smalle straatjes van Kyoto kun je dames zien wandelen in opulente kimono’s. En in het even verderop gelegen station ben je getuige van de hypermoderne Shinkansen, de hogesnelheidstrein die geen seconde te laat arriveert en geen halve meter te ver stopt na een rit van 800 kilometer.
Informatie
Een buitengewoon boeiende bestemming voor een reis met
DOSSIER
Meer dan vakantie
De exacte uitwerking van het programma is nog niet afgerond als we dit schrijven. Op 9 maart om 19.00 u. zal een infosessie georganiseerd worden in de gebouwen van de Confederatie in Brussel. Intussen houden we u op de hoogte via onze andere informatiekanalen zoals de BouwFlash. Maar houd de herfstvakantie al vrij in uw agenda, want deze reis wilt u niet missen.
INFO
Inschrijven voor de infosessie van 9 maart kan met een e-mail naar sofie.cannoot@confederatiebouw.be
Institut royal des Elites du Travail Koninklijk instituut der Eliten van de Arbeid www.iret-kiea.be
SECTOR & BEROEPEN
U hoort bij de elite – en dat mag men weten Goed werk wordt niet altijd gezien noch gewaardeerd. Daarom is het zo goed dat er een Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid bestaat. U mag met recht en reden fier zijn als u van het KIEA de titel Laureaat van de Arbeid krijgt. Aarzel niet om uw aanvraag in te dienen. Het Koninklijk Instituut voor de Eliten van de Arbeid (KIEA) werd in 1954 opgericht door Koningin Elisabeth. De opdracht? Het erkennen en bevorderen van uw talenten. De ruggengraat van onze sector zijn namelijk de mensen die er werken. Samen met het KIEA willen de Confederatie en de werknemersorganisaties iedereen huldigen die zich blijft inzetten voor zijn – en haar! - beroep. Ze doen dat zonder onderscheid van rang, stand, niveau of statuut.
- Voor iedere aannemer die gefascineerd is door zijn beroep. - Voor aannemers die enthousiast hun kennis overdragen en
Titels De titel van Laureaat van de Arbeid is een meerwaarde voor uw bedrijf waarop u trots mag zijn. Een selectiecomité ziet nauwgezet toe op de criteria. Laureaat van de Arbeid word je met het label Professional, Specialist of Expert, al naargelang de situatie van de kandidaat. De titels worden bekrachtigd bij Koninklijk Besluit. De eretekens worden tijdens een groot evenement overhandigd aan de laureaten. Wilt u meedingen naar deze onderscheiding of een collega aanmoedigen om deel te nemen aan de procedure? Schrijf u dan in, of stuur zijn of haar gegevens naar het KIEA. De persoon zal dan door het KIEA worden uitgenodigd om zich in te schrijven.
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Voor wie is deze oproep?
hun beroep verdedigen. - Voor jongeren die gemotiveerd zijn om een carrière in de bouwsector uit te bouwen. - Voor de aannemer die zijn werk in de bouw graag erkend ziet.
INFO
Kandidaturen moeten ten laatste op 30 juni 2016 ingediend zijn. Een collega melden kan tot 15 juni. Het inschrijvingsformulier en het volledige reglement vindt u op www.iret-kiea.be. U kunt de formulieren ook aanvragen met een e-mail naar info@iretkiea.be of een brief naar KIEA, Blijde Inkomstlaan 17-21, 1040 Brussel.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
7
BOUWFORUM
Oog voor talentvol vakmanschap 25/02 - AUDITORIUM 2000 - HEIZEL/BRUSSEL
ONLINE INSCHRIJVEN IS VERPLICHT VIA WWW.BOUWFORUM.BE GRATIS BEZOEK BATIBOUW VOOR DE DEELNEMERS
8
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
powered by confederatie bouw
BOUWBELANGEN
PRIKBORD BouwForum op 25 februari
De bouw, een toekomstgerichte sector in beweging Zoals al jaren de gewoonte is, opent het BouwForum van de Confederatie de bouwbeurs Batibouw. Uw beroepsvereniging stelt dit jaar op 25 februari de bouwberoepen centraal. Meer dan ooit bieden deze kansen, en meer dan ooit hebben ze toekomst. Voor iedereen, maar vooral voor geëngageerde jongeren.
Traditioneel en modern Bouwberoepen … U kent de clichés. Fysiek labeur, repetitief, uitvoerende handenarbeid, weinig denkwerk gevraagd, beperkte carrièremogelijkheden enzovoort. Deze gemeenplaatsen zijn al lang versleten. Wie verder kijkt dan zijn neus lang is, ontdekt dat onze bouwvakken complex zijn, dat ze steunen op een rijkdom van kennis.
Bouwberoepen zijn bijzonder omdat ze een combinatie zijn van enerzijds knowhow met een lange traditie en anderzijds nieuwe technieken en technologieën. Dat maakt beroepen als schrijnwerker, tegelplaatser, steenhouwer, restaurateur of glazenmaker uniek en onvervangbaar. De evolutie die onze sector doormaakt stimuleert deze traditionele bouwvakken. Maar tegelijk stimuleert ze de creatie van nieuwe specialisaties, waarvan de functie van BIM-manager slechts één voorbeeld is. De bouw van vandaag kan dus niet performant zijn zonder de knowhow van gisteren en de technieken van morgen. Als een ééneiige tweeling vullen deze twee elementen elkaar aan terwijl ze tegelijk onlosmakelijk verbonden zijn. Dit beseft het brede publiek nog niet genoeg.
Optimisme Er bestaan genoeg redenen om met vertrouwen en zelfs optimisme naar de toekomst te kijken. Tenminste als onze bouwbedrijven niet ondermijnd worden door deloyale concurrentie. Ook voor de strijd hiertegen hebben we de overheid nodig. In samenwerking met onze sector moet ze het nodige doen opdat de bouwberoepen zich verder kunnen ontwikkelen en langdurige toekomstperspectieven hebben. In het belang van iedereen, want we zijn een van de drijvende krachten van onze economie. Hartelijk uitgenodigd! Interesseert dit alles u? Dan nodigen we u hartelijk uit om deel te nemen aan het BouwForum 2016. Het vindt plaats op donderdag 25 februari vanaf 10.00 u. in Auditorium 2000 op de Heizel. De experts die we speciaal voor deze gelegenheid uitgenodigd hebben, zullen u een verfrissende kijk aanbieden op onze sector en onze bouwberoepen. n
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Innovatie en vooruitgang Nochtans hebben de technologische en technische vooruitgang van de voorbije jaren onze sector ingrijpend beïnvloed en gemoderniseerd. Er bestaan hele onderdelen van de bouw die zich hebben moeten aanpassen en specialiseren. We zouden nu een voor de hand liggende verwijzing naar bouwtechnieken kunnen maken, maar we hebben het even goed over commerciële ontwikkelingen, over de communicatie die steeds
Opleiding Het voorgaande dwingt onze aannemers ook om hun manier van werken in vraag te stellen. Ze moeten bijvoorbeeld passende aandacht besteden aan de opleiding van hun personeel. Eenvoudig is dat niet altijd, en deze evolutie kan sommige bedrijven voor problemen plaatsen. Gelukkig bestaat er een groot gamma van opleidingen in de bouw. Maar de overheid zal hieraan moeten meewerken, en de opleidingen moeten permanent up to date gebracht worden. Bouw en overheid moeten hun samenwerking, die al sterk is, in stand houden en verder versterken.
SECTOR & BEROEPEN
De nieuwe bouwberoepen creëren toekomstperspectieven, vooral voor de jongeren
Deze evolutie is een uitdaging maar ook een kans. Ze kan de kracht worden die de competitiviteit van onze hele sector voortstuwt. De integratie van de verschillende bouwberoepen in hetzelfde project is heel alledaags geworden. Nog voor de eerste spade de grond in gaat, vanaf de studiefase en de modellering, zijn de verschillende bouwvakken tegenwoordig verplicht om samen te werken. Zulke trends creëren nieuwe perspectieven, vooral voor jonge werknemers die het talent en de wil hebben om de nodige competenties te verwerven.
DOSSIER
We zullen eerlijk zijn: onze beroepen hebben niet het goede imago dat ze verdienen. Te weinig mensen, en dan vooral te weinig jongeren, weten hoe boeiend een baan in de bouw is en hoeveel potentieel ze heeft.
meer via sociale media verloopt en over de manier waarop een bouwproject tegenwoordig georganiseerd wordt, met Building Information Modeling, nieuwe projectconcepten, opmeterscalculators enzovoort.
INFO
www.bouwforum.be. Deelname is gratis. Deelnemers krijgen een kosteloos toegangsticket voor Batibouw, dat geldig is op 25 februari.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
9
PRIKBORD Nieuw, zeer compleet platform
Build Your Home brengt (ver)bouwers in contact met aannemers Op zoek naar een klant? De klant is ook op zoek naar u! U kunt hem vanaf nu ontmoeten op www.buildyourhome. be, een nieuw en zeer compleet informatieplatform over de bouw. Het is opgezet door de Confederatie voor haar leden, en we stellen het plechtig voor op Batibouw. U bent welkom op onze stand in de Patio als u er meer over wilt weten. Met buildyourhome.be komt een einde aan onze vorige consumentensite, ikzoekeenvakman.be. Die had zijn beste tijd gehad. Hij was naar de huidige normen bijvoorbeeld erg statisch. Er gebeurde nauwelijks wat op. Bovendien bood hij vrij beperkte diensten aan. Daarom zijn we van nul opnieuw begonnen en hebben we Build Your Home gecreëerd. Buildyourhome.be is een compleet platform voor de consument met bouw- en renovatieplannen. Er bestaan al heel wat websites die één aspect van de bouw behandelen. Lifestyle, regelgeving, zoekmachines, offertesystemen enzovoort. Maar een site die dit alles verenigt, die bestaat nog niet in ons land. Buildyourhome. be vult dat gat in de markt op. Het is dus veel meer dan een databank met bouwbedrijven. De Engelse naam is geen toeval: je kunt hem in de drie talen gebruiken, hij is erg herkenbaar en zegt meteen waarop het staat.
magazine Powered by Confederatie Bouw
DRIE INSPIRERENDE BOUWVERHALEN Zoek jouw aannemer op ons gloednieuwe bouwplatform
Betrouwbaar Tegenwoordig zijn klanten goed geïnformeerd, met dank aan het internet. NIEUW – Een feelgood magazine/brochure voor consumenten vervangt de Gids Bouwen en Maar is hun informatie ook correct? Verbouwen Buildyourhome.be bevat nuttige informatie over de meest uiteenlopende onderwerpen: wet- en regelgeving, de wet Breyne, premies enzovoort. Onze studiedienst, de gewestconfederaties en de beroepsfederaties zien er op toe dat alles wat we meedelen betrouwbaar en up to date is. Dat kan eindeloze discussies tussen aannemers en hun klanten vermijden …
- Matching van consument en aannemer. - Consumenten kunnen offertes vragen, eventueel met assistentie van buildyourhome.be. - Een efficiënte zoekmachine. - Ratings door consumenten. - Reviews door consumenten, met reacties van de aannemers. - Een compleet platform aanbieden dat alle aspecten van de bouw behandelt. - Sociale media zoals Facebook inzetten. - Een veelomvattende promotiecampagne met een nieuw magazine voor consumenten.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
Zet jezelf in de kijker De leden van de Confederatie kunnen zich mooi in the picture zetten op buildyourhome.be. Standaard kan elk lid een profiel opmaken met bedrijfsinformatie en foto’s. Wie dit wenst, zal ook een premium-profiel kunnen opmaken met heel concrete, uitgewerkte cases van bouwprojecten, vacatures, een hogere plaats in de lijst van zoekresultaten enzovoort.
Kies een betrouwbare aannemer: 10 tips
Wat Build Your Home voor u doet
10
Offerte-matching Een belangrijke dienst voor de consumenten blijft het opsporen van aannemers. Vanzelfsprekend beveelt buildyourhome. be alleen leden van de Confederatie aan. Nieuw is de offertematching. Een klant kan op buildyourhome.be aannemers kiezen en hen een offerte vragen. Hij kan ook assistentie krijgen van het platform. Dat selecteert dan automatisch een verzameling vaklui naar wie de offertevraag gestuurd wordt, al naargelang de plaats van de opdracht, het budget, het soort werk enzovoort.
Ratings en reviews Als je nog geen rating hebt en nog niet gereviewd bent, dan besta je tegenwoordig niet meer. Kijk maar naar sites als boo-
Vragen? Kom ze op Batibouw aan ons stellen king.com of TripAdvisor.com. Consumenten houden met zulke ratings en reviews rekening als ze een keuze maken, en ook buildyourhome.be zal ze toestaan. Aannemers kunnen vanzelfsprekend reageren op een review, om deze te nuanceren en in
Wat u voor Build Your Home kunt doen … - Uw bedrijfsprofiel up to date brengen. - Uw tien hoofdactiviteiten invullen. - De mogelijkheden die buildyourhome.be u biedt, voluit gebruiken!
het juiste daglicht te plaatsen. Ze kunnen voor hun bedrijf deze functie ook uitschakelen. Maar dan moeten ze er wel rekening mee houden dat de consumenten sceptisch zullen reageren.
Facebook Wie “internet” zegt, zegt tegenwoordig “sociale media”. Ook buildyourhome.be wordt ondersteund door een Facebookpagi-
verwezen naar buildyourhome.be. Idem voor meer gedetailleerde informatie over contracten, regels, premies enzovoort. U bent onmisbaar Wordt buildyourhome.be een succes? Dat zal ook van u afhangen. Meer uitleg over dit platform staat in de e-mail die u zult krijgen (of al gekregen hebt). Het eerste wat onze leden zou-
Het platform zal rating en reviews van aannemers toestaan, indien nodig met begeleiding DOSSIER
De Confederatie zal in het oog houden hoe de ratings en reviews evolueren. Als het nodig blijkt zullen we deze begeleiden. Buildyourhome.be is geen forum waar iedereen ongeremd en anoniem zijn gal kan komen spuwen.
BOUWBELANGEN
PRIKBORD
den moeten doen is hun bedrijfsprofiel updaten. Dat kan door in het ledengedeelte van www.confederatiebouw.be uit de Tools de optie Mijn profiel te kiezen. Ze kunnen dan tien hoofdactiviteiten aanduiden waarmee de zoekmachine van buildyourhome.be aan de slag gaat. Op die
Batibouw in het teken van Build Your Home
PROMOTIE – Maak uzelf zichtbaar op buildyourhome.be
na. Deze promoot buildyourhome.be en stuurt mensen er naar toe. Het wordt een levende en levendige pagina met artikels, actualiteit, informatie over nieuwe premies en dergelijke.
En u bent vanzelfsprekend meer dan welkom op de stand van de Confederatie. U kunt er onder meer uw tien hoofdactiviteiten melden voor de nieuwe zoekfunctie. De Confederatie zet ze dan op buildyourhome.be.
manier vermijden we dat een zoekopdracht te veel resultaten oplevert om bruikbaar te zijn. Overigens zal een consument die meer wil weten over een specifieke aannemer, ook diens andere activiteiten te zien krijgen. De Confederatie heeft al een deel van dit werk gedaan, vertrekkende van gegevens van de beroepsfederaties. Daardoor zal het aanbod op buildyourhome.be ruimer zijn dan dat op ikzoekeenvakman.be. Ook een aantal aannemers die hun profiel nog niet ingevuld hadden, staan er intussen op. n
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Feelgood magazine Buildyourhome.be wordt officieel voorgesteld op Batibouw. De lancering wordt begeleid door een andere nieuwigheid, een magazine-vormige consumentenbrochure die dezelfde naam krijgt. Deze vervangt de Gids Bouwen en Verbouwen die de Confederatie vroeger uitgaf. De Gids was inhoudelijk zeer degelijk maar ook nogal droog. De nieuwe brochure Build Your Home is veel frisser. Het is een feelgood magazine dat mensen stimuleert en prikkelt, en de positieve ervaringen van consumenten voorop plaatst. Tegelijk vormt het promotie voor het internetplatform. Wie een aannemer nodig heeft, wordt door-
SECTOR & BEROEPEN
Voor de Confederatie staat Batibouw in het teken van de lancering van Build Your Home. We zullen ongeveer een half miljoen potentiële (ver)bouwers aanschrijven om promotie te maken voor dit nieuwe platform. Leden-bouwbedrijven met een stand op Batibouw krijgen de kans om het nieuwe magazine uit te delen.
INFO
www.buildyourhome.be Ongeveer wanneer u dit Bouwbedrijf leest, is de nieuwe website actief.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
11
Alles over bouwen en verbouwen www.buildyourhome.be
14.000 betrouwbare aannemers tot uw dienst Powered by Confederatie bouwbedrijf - maart 2016 Bouw 12
www.confederatiebouw.be
REGIONAAL STANDPUNT BOUWBELANGEN
De investeringen van vandaag zijn de banen van morgen Iedereen heeft het over de investeringen in de Brusselse infrastructuur. De pers berichtte uitgebreid over de onderhoudsproblemen en over het gebrek aan middelen. Terloops beschadigde hij het imago van onze hoofdstad. De Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad doet niet mee aan die jacht op verantwoordelijken. We stellen ons op als een constructieve gesprekspartner die mee op zoek gaat naar oplossingen.
DOSSIER
Want de kwaliteit en de prestaties van de Brusselse transportinfrastructuur zijn van fundamenteel belang, niet alleen voor de Brusselaars maar ook voor de economische gezondheid van het hele land. Het structurele tekort aan investeringen heeft de volgende generaties opgezadeld met een verborgen schuld. We spenderen jaarlijks slechts 2,1 % van ons bbp aan investeringen in infrastructuur, terwijl het Europese gemiddelde 2,8 % is. We bengelen aan de staart van het peloton, net voor Ierland en Portugal. Ons achterstand lijkt klein, maar onze investeringen kunnen de aftakeling van onze infrastructuur niet meer compenseren. Gezien de lange geschiedenis van onderfinanciering is de situatie in Brussel nog alarmerender. De recente sluiting van de Stefania-tunnel is slechts het topje van de ijsberg. We moeten dus meteen reageren en niet wachten tot er nieuwe drama’s gebeuren.
Andere steden hebben de privĂŠsector al met succes betrokken bij het onderhoud en het beheer van infrastructuur. Wij hopen dat de huidige crisis een nieuwe aanpak van het beheer van investeringen in het leven zal roepen. Het onderhoud van openbare infrastructuur mag niet afhangen van politieke beslissingen genomen in een crisissfeer. Onze infrastructuur heeft een goede huisvader nodig.
SECTOR & BEROEPEN
We stellen ons constructief op en zoeken mee naar oplossingen
Er bestaan trouwens aanvullende alternatieve financieringsmogelijkheden. We moeten de huidige problemen omzetten in kansen, niet alleen voor de uitstraling van de Brusselse regio maar ook voor de ontwikkeling van de bouw. Het is geen toeval dat we het recentste jaarverslag van de Confederatie bezorgd hebben aan iedereen die verantwoordelijk is voor het Brusselse beleid. Het geeft immers een overzicht van alle mogelijkheden die bestaan voor alternatieve financiering. Vrijwel meteen kregen we positieve reacties. Intussen zijn er ontmoetingen met de Brusselse decisionmakers gepland waarop we de interessantste en meest haalbare opties zullen identificeren.
We hopen dat er met wijsheid gereageerd wordt op de huidige problemen. Dan kunnen we komen tot een beter beheer van ons patrimonium op de lange termijn.
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Marc Ruebens, voorzitter Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
13
Overheidsopdrachten
Wie moet uw offerte ondertekenen? Het ondertekenen van een offerte voor een overheidsopdracht maakt geen deel uit van het dagelijks bestuur van een vennootschap. Dat volgt uit rechtspraak van de Raad van State en het Hof van Cassatie. De sanctie is duidelijk: de aanbestedende overheid moet uw offerte weren. Om problemen te vermijden hebt u er alle belang bij dat de statuten van de vennootschap goed opgesteld zijn.
D
e regelgeving op de overheidsopdrachten zegt: “de offerte wordt ondertekend door de persoon of personen die bevoegd of gemachtigd zijn om de inschrijver te verbinden.” Dit staat in artikel 51 van het Koninklijk Besluit Plaatsing van 15 juli 2011. De bepaling is zowel van toepassing op papieren
het dagelijkse leven van de vennootschap; - én ze is van minder belang of er is een spoedige oplossing nodig.
drachten proberen binnen te halen. Voor hen behoort dit in zekere zin bij de dagelijkse praktijk van de vennootschap.
Op basis van het Hof van Cassatie heeft de Raad van State tot nu toe altijd geoordeeld dat een offerte ondertekenen géén daad van dagelijks bestuur is.
Toch oordeelt de Raad van State dat ook in dat geval de ondertekening van offertes voor overheidsopdrachten geen daad van dagelijks bestuur is. Dat wordt zeer scherp gesteld door het arrest van de Raad van State van 15 augustus 2015. Het ging om een vennootschap die jaarlijks ongeveer 300 offertes indient. Volgens de statuten wordt ze vertegenwoordigd door twee leden van de raad van bestuur samen. De statuten stipuleerden ook dat de gedelegeerd bestuurder het dagelijks bestuur uitvoert. Daarbij behoort volgens de statuten ook de ondertekening van documenten in het kader van overheidsopdrachten tot een bedrag van € 4 miljoen exclusief btw. Maar het arrest van de Raad van State stelde dat de gedelegeerd bestuurder de offerte niet had mogen ondertekenen. Deze was terecht geweigerd.
Grote kloof tussen de noden in bouwbedrijven en de juridische criteria als op elektronische offertes. De sanctie bij niet-naleving van dit vormvoorschrift laat geen enkele ruimte voor appreciatie: de aanbestedende overheid moet de offerte weigeren. Artikel 95 van hetzelfde KB stelt immers dat een offerte in voorkomend geval “substantieel onregelmatig” is.
PRINCIPE VERSUS REALITEIT Er bestaat een grote kloof tussen de criteria van het Hof van Cassatie en de noden in bouwbedrijven. De Confederatie betreurt dat de rechtspraak te weinig rekening houdt met de praktijk. Er bestaan bouwbedrijven die heel regelmatig overheidsop-
DAGELIJKS BESTUUR De vraag is nu wie de inschrijver rechtsgeldig kan binden als deze inschrijver een vennootschap is. In wat volgt hebben we het eerst over kapitaalvennootschappen zoals een nv. Bvba’s (personenvennootschappen) komen daarna aan bod.
Meer concreet is de vraag: is het ondertekenen van een offerte een daad van dagelijks bestuur, conform artikel 525 van het wetboek Vennootschappen? Of is een tussenkomst van de raad van bestuur nodig, conform artikel 522 van het wetboek Vennootschappen? Over deze vraag bestaat rechtspraak. Het Hof van Cassatie heeft het begrip “daad van dagelijks bestuur” afgelijnd. Volgens het Hof is een daad van dagelijks bestuur een handeling die tegelijk aan twee voorwaarden voldoet: - ze reikt niet verder dan de behoeften van
14
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
OOK ELEKTRONISCH – Steeds vaker worden offertes voor overheidsopdrachten elektronisch ingediend. Maar dat verandert niets aan het feit dat de ondertekening géén daad van dagelijks bestuur is.
BOUWBELANGEN
Offertes voor overheidsopdrachten ondertekenen in een nv NIET doen als daad van dagelijks bestuur. De aanbestedende overheid moet dan de offerte afwijzen. Ook als het de gedelegeerd bestuurder was die ondertekende in het kader van het dagelijks bestuur, en zelfs als de statuten hem expliciet die bevoegdheid geven als onderdeel van het dagelijks bestuur. WEL doen als daad van de raad van bestuur. Dit kan in de praktijk op verschillende manieren. - Door de raad van bestuur zelf. - Door één bestuurder, aangeduid in de statuten als vertegenwoordiger van de raad. - Door twee bestuurders gezamenlijk of alleen handelend, aangeduid in de statuten als vertegenwoordigers van de raad. - Door de gedelegeerd bestuurder, aangeduid in de statuten als vertegenwoordiger van de raad. Deze vier categorieën kunnen voor een specifieke offerte een volmacht geven aan iemand, die de offerte dan kan ondertekenen.
GEVOLGEN Uit dit arrest volgt dat de ondertekening van een offerte een vertegenwoordigings-
ten van uw vennootschap een goede regeling op te nemen voor de bevoegdheid van de raad van bestuur. Dit kan met de volgende algemene formulering:
“Ik, ondergetekende, de heer/mevrouw …., woonachtig te…. , (hoedanigheid) …. van de vennootschap …, waarvan de maatschappelijke zetel gevestigd is te ….;
“Conform artikel 522 wetboek van Vennootschappen, wordt de raad van Bestuur rechtsgeldig vertegenwoordigd door X, bestuurder en Y, bestuurder, samen handelend/alleen handelend, dan wel door Z, gedelegeerd bestuurder, alleen handelend.“
Geeft bij dezen volmacht aan de heer/ mevrouw …, woonachtig te …, (hoedanigheid);
Verschillende situatie voor kapitaal- en personenvennootschappen
Een gedelegeerd bestuurder kan dus wel degelijk offertes voor overheidsopdrachten ondertekenen. Maar dan moet in de statuten staan dat hij de raad van bestuur vertegenwoordigt. Hij ondertekent dan als vertegenwoordiger van de raad van bestuur (art. 522 wetboek Vennootschappen) en niet in het kader van het dagelijks bestuur (art. 525 wetboek Vennootschappen).
Deze zo ontstane bevoegdheid kan men verder beperken door een bepaald drempelbedrag te vermelden.
GOEDE REGELING VASTLEGGEN De rechtspraak creëert een onpraktische situatie, maar geen enkel bouwbedrijf wil een offerte geweigerd zien. In de huidige stand van zaken moet een onderneming dus rekening houden met bovenstaande rechtspraak. Ze heeft geen andere keuze. Daarom is het aangewezen om in de statu-
“… voor het ondertekenen van alle documenten en/of stellen van handelingen in het kader van de deelname en afsluiting aan overheidsopdrachten en private opdrachten.”
VOLMACHT Vervolgens kunnen in de praktijk de twee bestuurders of de gedelegeerd bestuurder per opdracht een specifieke volmacht geven aan iemand. Dit kan met de volgende formulering:
BVBA De situatie is verschillend voor bvba’s. In een bvba heeft de zaakvoerder “volheid van bevoegdheid” volgens artikel 257 van het wetboek Vennootschappen. Hij vertegenwoordigt de vennootschap jegens derden. Hij kan rechtsgeldig alleen een offerte ondertekenen. Daarvoor is geen bepaling in de statuten nodig. Hij kan alle handelingen verrichten die nodig zijn om het doel van vennootschap te verwezenlijken (met uitzondering van de handelingen waarvoor alleen de algemene vergadering bevoegd is volgens de wet).
Opgelet: Soms heeft een bvba meer dan één zaakvoerder. Iedere zaakvoerder kan dan op rechtsgeldige wijze alleen een offerte ondertekenen, tenzij de statuten bepalen dat er “gezamenlijk” moet worden opgetreden. Dat heet een meerhandtekeningsclausule. Dit betekent dan dat twee (of meer) zaakvoerders samen moeten tekenen. n
INFO elke.vanoverwaele@confederatiebouw.be
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
15
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Deze formulering geeft de bestuurder(s) en de gedelegeerd bestuurder vanzelfsprekend zéér ruime bevoegdheden. Vaak zal de vennootschap deze willen beperken. Dit kan bijvoorbeeld door aan de voorgaande paragraaf het volgende toe te voegen:
Om rechtsgeldig de vennootschap … te vertegenwoordigen voor de ondertekening van alle documenten in het kader van de indiening van de offerte voor deelname aan de overheidsopdracht met betrekking tot …(beschrijving van het voorwerp), die ten laatste moet worden ingediend op …”
SECTOR & BEROEPEN
bevoegdheid van de raad van bestuur is. Conform artikel 522 van het wetboek Vennootschappen moet de ondertekening dus gebeuren ofwel door de raad van bestuur ofwel door een gepaste vertegenwoordiging van de raad. Zulke vertegenwoordiging kan bestaan uit één bestuurder of twee bestuurders gezamenlijk die in de statuten aangewezen worden. Ook de gedelegeerd bestuurder kan van de statuten de vertegenwoordigingsbevoegdheid krijgen.
DOSSIER
De reden? De ondertekening van zulke offerte is geen daad van dagelijks bestuur. Statuten kunnen dat niet veranderen. De offerte had ondertekend moeten worden door de twee bestuurders die volgens de statuten de bevoegdheid hebben om de vennootschap te vertegenwoordigen.
Impact op de prijzen
Maakt de kilometerheffing bouwen duurder? Het antwoord is in veel gevallen “ja”. Maar de impact van de heffing is kleiner dan in de transportsector. Bovendien kunt u de prijsstijging enigszins indijken door slim te leveren en te laten leveren.
H
et is niet gemakkelijk om de kosten van de wegenheffing voor een gemiddelde aannemer te schatten. Om te beginnen is deze er alleen voor voertuigen met een maximaal toegelaten massa (MTM) van 3,5 ton of meer. Aannemers rijden ook met lichtere vrachtwagens. Behalve in Brussel betaal je de heffing bovendien alleen op grotere wegen en verkeersassen. En de tarieven zijn niet dezelfde voor ieder gewest of voor iedere emissieklasse van de motoren (“Euronorm”).
Impact op bouw niet alleen negatief De kilometerheffing heeft niet alleen een negatieve impact op de kosten van aannemers. Ze zou daarnaast een positief effect kunnen hebben op de activiteit. In Vlaanderen en Wallonië gaat de opbrengst van de heffing bijvoorbeeld ook naar wegen- en infrastructuurwerken.
Daarnaast is er een onrechtstreeks effect. Ook de leveranciers, distributeurs, producenten en fabrikanten van bouwmaterialen zullen meer moeten betalen voor hun vervoer. Dat kan dit duurder maken. Maar dit laatste effect valt niet te schatten. We zullen er ons dus niet aan wagen. TRANSPORT Wel kan er iets gezegd worden over de kosten van transport in het algemeen. Het Instituut wegTransport en Logistiek België
Kosten geschat op 0,29 eurocent per ton en per kilometer voor een volgeladen zware vrachtwagen (ITLB) heeft daarvan schattingen gemaakt. Het nam als vertrekpunt een vierasser met oplegger van 38 ton die 70 000 km per jaar aflegt en Euronorm 6 haalt (de strengste emissienorm). Voor zulke vrachtwagen veroorzaakt de kilometerheffing een prijsstijging van 0,34 eurocent per ton en per kilometer. Deze schatting gaat uit van een volledig geladen vrachtwagen. Het ITLB berekende dat de transportkosten daardoor ongeveer 8 % duurder worden voor dergelijke vrachtwagen. Of met een andere maatstaf: de kilometerheffing komt ongeveer overeen met
16
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
brandstof die 40 % duurder wordt. Alsof je zou rijden met de brandstofprijs van twee jaar geleden. Haalt de vierassige 38-tonner slechts Euronorm 5, dan zal de impact ongeveer gelijk blijven. Alleen Brussel heeft andere kilometerheffingen voor de Euronormen 5 en 6. In ruil voor de kilometerheffing wordt het Eurovignet afgeschaft. Maar dat maakt deze prijsstijging niet goed. Een volgeladen 38-tonner die 70 000 km per jaar doet, haalt uit die afschaffing slechts een winst van 0,046 eurocent per ton en per kilometer. Er komt weliswaar ook nog een verla-
ging van de verkeersbelasting in Vlaanderen en Wallonië, maar het positieve effect daarvan zal nog kleiner zijn. 0,29 EUROCENT/TKM Conclusie: de meerkosten bedragen ongeveer 0,29 eurocent per ton en per kilometer voor de vrachtwagen in het voorbeeld.
Merk op dat het gaat om een minimum. Een vrachtwagens met een MTM van 32 ton betaalt dezelfde kilometerheffing als een vrachtwagen van 38 ton, maar vervoert minder gewicht. De meerkosten per ton gaan dus omhoog. Onder de 32 ton ligt de kilometerheffing lager, maar niet genoeg om het lagere vervoerde gewicht te compenseren. Vergeet ook niet dat vrachtwagens van Euronorm 4 of minder een hogere kilometerheffing betalen in alle drie de gewesten. Dit alles doet de kosten met 2,71 eurocent per kilometer en per ton stijgen voor een
Floor & Wall solution
EFWEX
Discover the Future of Floor reer nu & Wall solutions Regist
BOUWBELANGEN
3,5-tonner van Euronorm 4. En dat wordt nog meer voor oude, meer vervuilende 3,5-tonners.
Discover the Future of Discover the Futur E F W E X Discover the Future of Floor solutions & Wall soluti Floor&&Wall WallFloor solutions 13/15.03.2016 13/15.03.2016 Discover the Future of FLANDERS EXPO EXPO -- GENT GENT (B) (B) EEFFsolutions W Floor & Wall E FWEX WWW.EFWEX.BE WWW.EFWEX.BE WEEXX
Wat betekent dit concreet? Neem een 38-tonner die een rit van vijftig kilometer heen en terug maakt. Hij rijdt vier vijfde van de afstand over wegen met heffing. Dan bedragen de meerkosten voor die rit € 8,85 volgens het ITLB.
… zoeker als be
eer nu Registr er … oek z e b als
Floor & & Wall Wall Exhibition Exhibition European Floor … en w in één v cadea us!
an de vele GENT 13/15.03.2016 FLANDERS EXPO GENT (B) (B) 13/15.03.2016 -- FLANDERS EXPO European Floor & Wall Exhibition 13/15.03.2016 - FLANDERS EXPO GENT (B)
EN DE AANNEMERS? Doorgaans gebruikt een aannemer zijn vrachtwagens minder dan een transportbedrijf. Hij zal vooral minder afstand FLANDERS EXPO - GENT (B) afleggen. Liggen de meerkosten van de kilometerheffing … en w voor hem dus lager dan net aangegeven? n Het antwoord in u WWW.EFWEX.BE r e … en wéén e u tr van is “ja” als het gaat om voertuigen je vroeger er n e r d t Regiswaarvoor e u s i n veilne één er Reg & Wall ksetrre… European Floor Exhibition van de& een Eurovignet moest kopen. Maarbveel hebr… zeogeiaannemers e c e k R a European Floor Exhibition e d s o l e … z a tussen 3,5 au veWall le ker12 ton. European aFloor ls be & Wall Exhibition ben vrachtwagens met een MTM oeen cadeas! ls bez a u s! Daarvoor was vroeger geen Eurovignet verplicht. Vanaf 13/15.03.2016 - FLANDERS EXPO GENT (B) 1 april zullen deze vrachtwagens wél kilometerheffing moe13/15.03.2016 - FLANDERS EXPO GENT (B) … en(B) 13/15.03.2016 - FLANDERS EXPO GENT ten betalen. win é u
E F13/15.03.2016 WEX
reer n Regist ker … dat de European Floor & Wall Exhibition Toch mogen we veronderstellen gemiddelde bezoe s l a impact van de kilometerheffing op de bouw kleiner zal
13/15.03.2016 13/15.03.2016 DOSSIER
zijn dan de 8 % die het ITLB suggereert. Laten we er even
én van de vele cadea us!
FLANDERS EXPO - GENT (B) FLANDERS EXPO - GENT (B FLANDERS EXPO - GENT (B) WWW.EFWEX.BE WWW.EFWEX.BE WWW.EFWEX.BE Efficiënt leveren en laten 13/15.03.2016 - FLANDERS EXPO GENT (B)
leveren
13/15.03.2016 FLANDERS EXPO - GENT (B) WWW.EFWEX.BE
SECTOR & BEROEPEN
van uit gaan dat de kilometerheffing voor alle vrachtwagens overeenkomt met brandstof die 40 % duurder wordt. Volgens de meest recente gegevens vormen de brandstofkosten slechts 0,9 % van de waarde van de bouwproductie. Het gaat hier overigens niet alleen om brandstof gebruikt voor vervoer maar ook voor bouwmachines. De impact van 40 % duurdere brandstof op het transport zal dus macro-economisch bekeken beperkt blijven. SLIM ORGANISEREN Van macro-economie kan een individuele aannemer vanzelfsprekend niet eten. De vraag blijft dus: hoe beperk je de meerkosten?
Slim vervoeren is een optie: leveringen groeperen, zo weinig mogelijk rijden en de vrachtwagen zoveel mogelijk vol laden. Dat geldt trouwens ook voor de leveranciers van de materialen. Een leverancier kan goedkoper zijn als hij dichterbij woont en efficiënt levert met een klein aantal ritten. Ook belangrijk is de keuze van het juiste voertuig om de kilometerheffing zoveel mogelijk te vermijden. Al moet je opletten, want een onoordeelkundig gebruik van vrachtwagens onder de 3,5 ton kan ook meerkosten veroorzaken, bijvoorbeeld omdat je dan veel meer ritten moet maken.
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Uiteindelijk hangt de beste oplossing af van de concrete situatie. Op sommige bouwplaatsen vormen de transportkosten een significant deel van de totale kosten. Daar zal een slimme aanpak meer opleveren. n
INFO jean-pierre.liebaert@confederatiebouw.be
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
17
Vanaf 1 april 2016
Kilometerheffing: vrijstellingen, verplichtingen en boetes Veel aannemers zitten met vragen over de kilometerheffing. Dat blijkt tijdens de infosessies die de Confederatie overal in het land organiseert voor de leden. We bespreken de vragen die het vaakst terugkwamen.
D
e kilometerheffing treft niet alleen de transportbedrijven. Ook de andere sectoren zullen deze moeten betalen voor vrachtwagens die goederen vervoeren. Een bouwbedrijf zal bijvoorbeeld moeten betalen als het materialen naar de bouwplaats brengt en rijdt over wegen met heffing. WELKE VRACHTWAGENS? De heffing is verschuldigd voor elke vrachtwagen met een maximaal toegelaten massa (MTM) van meer dan 3,5 ton. Gaat het om een samengesteld voertuig, dan betaal je de heffing alleen als de MTM van de trekker hoger is dan 3,5 ton. Maar let op: in dat geval bepaalt de MTMS, dat is de maximaal toegelaten massa van trekker plus sleep, het tarief van de heffing. Deze gegevens zijn terug te vinden op het inschrijvingsformulier en het identificatieverslag. ZIJN ER VRIJSTELLINGEN? Voertuigen voor overheidstaken zoals
Trekker en sleep – betalen of niet? In dit geval niet. Een pick-up met een MTM van 3 ton trekt een sleep. De MTMS van trekker plus sleep is 5 ton. Toch hoef je geen kilometerheffing te betalen. De MTM van de trekker is niet hoger dan 3,5 ton. In dit geval wel. De MTM van de vrachtwagen is 9 ton, de MTMS van trekker plus sleep is 14 ton. Dan moet je wél betalen, want de MTM van de trekker ligt hoger dan 3,5 ton. Het tarief van de heffing is dat van een voertuig van 14 ton. En heel belangrijk: dit tarief geldt ook als de vrachtwagen ongeladen rijdt, of wanneer de trekker alleen rijdt zonder aanhangwagen of sleep!
18
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
VRIJGESTELD – Een dumper rijdt over de weg tijdens wegenwerken. Hij hoeft geen kilometerheffing te betalen.
Vrachtwagens tussen 3,5 en 12 ton: vroeger geen Eurovignet, nu wel kilometerheffing brandweer en politie zijn vrijgesteld van de kilometerheffing. Idem voor de medische interventiediensten. Maar verder is er alleen een vrijstelling voor voertuigen gebruikt voor land-en tuinbouw die slechts in beperkte mate op de openbare weg komen. Met andere woorden: géén vrijstelling voor tractoren die gebruikt worden voor grondvervoer. Vrachtwagens van 12 ton of meer moesten vroeger een Eurovignet hebben. Dat wordt afgeschaft. Deze afschaffing compenseert deels de kilometerheffing. Maar deze compensatie is er niet voor vrachtwagens tussen 3,5 en 12 ton. Deze waren vrijgesteld van Eurovignet, maar moeten nu wel kilometerheffing betalen.
BELANGRIJK VOOR DE BOUW Je hoeft geen heffing te betalen voor mobiele kranen, verreikers/hoogtewerkers, graafmachines, bulldozers, betonpompen zonder mixer en dumpers.
Het controlesysteem zou onterecht kunnen vaststellen dat deze voertuigen de kilometerheffing proberen te ontduiken. Dit kunt u vermijden door de voertuigen vrijwillig te melden aan de gewestelijke belastingdiensten waar ze ingeschreven zijn (Vlaanderen, Brussel) of, bij inschrijving in Wallonië, aan Sofico. De links vindt u aan het einde van het artikel. Maar let op: er is géén vrijstelling voor vrachtwagens die materieel, werkvoertuigen enzovoort naar bouwplaatsen brengen.
De Confederatie wil een vrijstelling voor een aantal specifieke voertuigen, omdat deze in de bouw (bijna) niet gebruikt worden voor het vervoer van goederen op de openbare weg. Besprekingen met de overheid daarover zijn aan de gang. Het gaat dan onder meer om asfaltschrapers, zandstralers en betonmixers.
HOEVEEL BEDRAAGT DIE HEFFING? Meer informatie hierover stond ook in Bouwbedrijf van november 2015. Het tarief is afhankelijk van de MTM en de euronorm van het voertuig (zie tabel). In Brussel is de heffing daarnaast afhankelijk van het type weg. Daar wordt een onderscheid gemaakt tussen autosnelwegen en binnenstedelijke wegen. In Vlaanderen en Brussel hoef je geen btw te betalen op de kilometerheffing. In Wallonië wel.
BOETES Betaal netjes de kilometerheffing, want de boetes zijn niet van de poes. Je krijgt een boete van € 1000 voor een voertuig zonder OBU of zonder werkende OBU. Je kunt per drie uur slechts één zulke boete krijgen. Maar na drie uur kan men opnieuw een
Per drie uur rijden zonder betalen een boete van € 1000 aansluiting. Ze maken een vaste verbinding met het centrale elektriciteitssysteem van het voertuig. Meer informatie staat op www.vdo-services.com en op www.phelect.be (klikken op GEBRUIKER en INSTALLATIE OBU SATTELIC). HOE BETAAL IK DE TOL? Dat kan op twee manieren: pre-paid en post-paid. Met andere woorden: betalen vóór u begint te rijden, of eerst rijden en
boete opleggen. U hebt dus drie uur om zich in orde te stellen, bijvoorbeeld door een OBU af te halen in een servicepunt. Er komen vaste controleposten of “portieken”. Als je daar passeert wordt gecontroleerd of je in orde bent. Er zullen ook flexibele controleposten zijn met verplaatsbare camera’s. Mobiele brigades kunnen vrachtwagens doen stoppen. n
Autosnelweg in Vlaanderen, Wallonië en Brussel
Binnenstedelijk gebied Brussel
Euronorm
3,5 - 12 T
12 - 32 T
>32 T
3,5 - 12 T
12 - 32 T
>32 T
Euro 0
€ 0,1460
€ 0,1960
€ 0,2000
€ 0,188
€ 0,263
€ 0,292
Euro 1
€ 0,1460
€ 0,1960
€ 0,2000
€ 0,188
€ 0,263
€ 0,292
Euro 2
€ 0,1460
€ 0,1960
€ 0,2000
€ 0,188
€ 0,263
€ 0,292
Euro 3
€ 0,1260
€ 0,1760
€ 0,1800
€ 0,163
€ 0,238
€ 0,267
Euro 4
€ 0,0950
€ 0,1450
€ 0,1490
€ 0,132
€ 0,207
€ 0,236
Euro 5
€ 0,0740
€ 0,1240
€ 0,1280
€ 0,109
€ 0,184
€ 0,213
Euro 6
€ 0,0740
€ 0,1240
€ 0,1280
€ 0,099
€ 0,174
€ 0,203
marleen.porre@confederatiebouw.be. Een voertuig dat niet onderworpen is aan de kilometerheffing kunt u vrijwillig melden op belastingen.vlaanderen.be of fiscaliteit. brussels, naargelang de plaats waar het ingeschreven is. In beide gevallen de zoekterm “vrijstelling kilometerheffing” intikken. Is het voertuig ingeschreven in Wallonië? Surf naar www.sofico.org en gebruik “demande d’exonération” als zoekterm. Zie ook www.satellic.be - www.viapass.be.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
19
PROJECTEN & BEDRIJVEN
INFO
SECTOR & BEROEPEN
HOE WERKT HET SYSTEEM? Elke vrachtwagen met een MTM van meer dan 3,5 ton moet uitgerust worden met een On Board Unit (OBU). De OBU registreert via satelliettechnologie welke afstand de vrachtwagen aflegt en op welke weg. De OBU moet altijd opstaan als de vrachtwagen op de openbare weg is, ook wanneer hij rijdt op wegen zonder heffing. Het aantal gereden kilometers wordt via draadloze technologie doorgeseind aan het verwerkingscentrum van de onderneming Satellic waar een factuur zal opgemaakt worden. Satellic is de onderneming die instaat voor het ontwerp, de bouw, de financiering, het onderhoud en de uitbating van het Viapass-tolsysteem.
later betalen. Kiest u pre-paid, dan moet u uw OBU opladen voor u in België rijdt. Als u begint te rijden, kunt u het resterende saldo op elk moment zien op de OBU en de Road User Portal. Levert u een OBU in waarop nog een tegoed staat, dan betaalt Satellic u dit terug. Kiest u voor post-paid met kredietkaart of tankkaart, dan worden de betalingen uitgevoerd via het normale proces van de kaartuitgever. Achteraf betalen met een overschrijving kan op dit moment niet.
DOSSIER
WAAR GELDT DE KILOMETERHEFFING? In Vlaanderen en Wallonië betaal je alleen kilometerheffing op de autosnelwegen, ringwegen en enkele belangrijke hoofdwegen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betaal je op alle wegen. Een overzicht van de wegen staat op www.viapass.be. Klikken op Download.
HOE SCHAF IK EEN OBU AAN? De OBU’s zijn op twee manieren verkrijgbaar. U kunt surfen naar www.satellic.be. Klik op registreren en u komt terecht op het Road User Portal. U kunt een OBU bestellen, waarna het bedrijf de unit per post opstuurt. U kunt een OBU ook afhalen in één van de servicepunten die op verschillende plaatsen in het binnenland en aan de landsgrenzen te vinden zijn. De adressen staan op www.satellic.be (naar beneden scrollen). De OBU wordt niet aangekocht maar u moet wel een waarborg van € 135 per unit betalen. Dit bedrag wordt terugbetaald wanneer de OBU in goede staat wordt ingeleverd. U kunt de OBU met zuignappen tegen de voorruit bevestigen en aansluiten op de sigarettenaansteker. Er zijn ook kabelkits verkrijgbaar voor een permanente stroom-
BOUWBELANGEN
Confederatie lobbyt voor meer vrijstellingen
PUBLIREPORTAGE
Geniet van onze Batibouw-voordelen... Tal van gebeurtenissen kunnen de realisatie van uw werven in het gedrang brengen. En tot zolang er geen finale oplevering is, bent u als aannemer verantwoordelijk en staat u in voor alle kosten. Uiteraard kunt u uw werf verzekeren tegen deze onverwachte en ongewenste omstandigheden. Wacht dus niet en geniet, tot 30 juni, van onze
Surf naar www.ikbouweenhuis.be
Batibouw-voordelen: 50% op uw premie Alle Bouwplaats Risico’s1!
-50% op uw verzekering Alle Bouwplaats Risico’s1! Net zoals een omnium voor uw auto beschermt een verzekering Alle Bouwplaats Risico’s (ABR) uw werf tegen een reeks schadegevallen, wat ook de oorzaak mag zijn of de manier waarop het gebeurd is2. Een paar voorbeelden:
• een kraan op uw werf die omvalt door
• • • • •
een storm of door een verkeerde ballastverdeling, een brand of explosie door bv. een vandalenstreek of blikseminslag, een diefstal van uw bouwmateriaal (geleverd of reeds geplaatst), een overstroming, een grondverschuiving, …
Batibouw-voordelen tot 30 juni 2016! U geniet van 50% korting op uw verzekering Alle Bouwplaats Risico’s1! Een voorbeeld? U verzekert uw werf voor de bouw van een nieuwe eengezinswoning ter waarde van € 250 000. U zou dan € 841 betalen. Dankzij onze voordelen betaalt u maar € 421, alle taksen inclusief! Meer nog… in deze premie is ook de bescherming van uw burgerlijke aansprakelijkheid tegenover derden en van de burenhinder inbegrepen (art. 544 van het Burgerlijk Wetboek). Kortom... een uitgebreide bescherming!
Bouwen zit in ons DNA! Verzekering op maat! Zo een bescherming is dus onmisbaar voor uw werf. Maar elke werf is anders en dus dient een goede werfverzekering ook en vooral op maat van de uwe te zijn! Vertrouw daarom de bescherming van uw werven toe aan echte specialisten… Bouwen zit in het DNA van Federale Verzekering! Sinds onze oprichting meer dan 100 jaar geleden door aannemers, werken wij nauw samen met onze bouwklanten, de sectororganisaties uit de bouw en met de instanties die waken over kwaliteit en veiligheid. U kunt dus rekenen op de zeer ruime expertise van onze medewerkers en, specifiek in het kader van onze ABR, van de raad van onze ingenieurs.
20
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
Meer weten over ons aanbod?
Wat kunt u verzekeren, behalve het bouwwerk zelf? Ook alle materialen en bouwelementen die geïntegreerd moeten worden in het bouwwerk (sanitair, centrale verwarming, …) zijn verzekerd. Maar om uw bescherming te optimaliseren, kunt u een aantal optionele waarborgen onderschrijven zodat uw polis volledig op uw maat is! Maar uw werf kan niet enkel schade ondervinden…ze kan ook schade berokkenen! Daarom kunt u ook uw burgerlijke aansprakelijkheid tegenover derden en burenhinder (aansprakelijkheid zonder fout, art. 544 van het Burgerlijk Wetboek) opnemen in uw polis.
Surf naar www.ikbouweenhuis.be, contacteer de adviseur uit uw streek op 0800 14 200 of bezoek ons op Batibouw (Patio - stand 12).
1
Voorwaarden op www.ik bouweenhuis.be
2
Het contract voorziet uitsluitingen en eigen risico’s die bepaald worden o.a. in functie van de waarde en de aard van de werken.
Dossier Investeringen
Het gaat om onze toekomst
Voelt u zich ook niet op u gemak als u door een Brusselse tunnel rijdt? Het zal je maar overkomen, een brok beton die op je motorkap valt. Maar het probleem is ruimer dan de infrastructuur in de hoofdstad.
Een campagne We moeten snel optreden
22
decennia lang op een laag pitje. En dan hebben we het niet alleen over wegen en tunnels, maar even goed over ziekenhuizen en crèches.
Aan het woord Marc Peeters over het gebrek aan visie
In heel het land staan de investeringen in publieke infrastructuur al
24
Dit brengt de toekomst in gevaar, niet alleen van onze sector maar ook van de samenleving in haar geheel. De overheden doen hun best, maar ze zitten tussen hamer en aambeeld: ze moeten de schuld
De uitdagingen
terugdringen en tegelijk van Europa een zeer rigoureuze boekhouding
We raken achterop
26
voeren. De burger moet zich hiervan bewust zijn, en daarom gaat
Kilometerheffing: de oplossing voor de financiering?
28
de Confederatie campagne voeren voor investeringen. Er moeten moeilijke beslissingen genomen en iedereen moet weten wat er op het spel staat.
De toekomst staat op het spel
Een campagne voor investeringen De Confederatie gaat in samenwerking met ADEB-VBA binnenkort campagne voeren. Uw beroepsorganisatie pleit ervoor dat de verschillende overheden in dit land hun investeringen optrekken. Het is hoog tijd dat er een einde komt aan decennia van onder-investering. U kunt het verderop in dossier lezen: al ongeveer dertig jaar lang rust ons land op zijn lauweren. In de jaren 1970 heersten het dynamisme en de goede wil om België de infrastructuur en publieke gebouwen te schenken die een modern land waardig zijn. Maar sinds het begin van de jaren 1980 houdt de overheid de hand op de knip. Het gevolg is dat veel van onze bestaande infrastructuur versleten is of niet meer aangepast aan de moderne behoeften.
Onze infrastructuur heeft chronische kwaaltjes die iedereen treffen Welke politieke strekking ook aan de macht is: het gebrek aan overheidsinvesteringen is globaal en aanwezig op elk bestuursniveau. Daardoor komen de goede werking en het welzijn van de hele samenleving in het gedrang. De burgers moeten zich collectief bewust zijn van de gevaren die een dergelijke situatie creëert. En dat is de reden waarom de Confederatie een campagne wil voeren die de burger aanspreekt. BEWUSTMAKEN Deze campagne wil de mensen op de eerste plaats informatie geven. Maar ook u komt dagelijks in aanraking met de burger, en ook u kunt een rol spelen. De actie zal pas na Batibouw volledig op kruissnelheid komen, maar we nodigen u en uw personeel al uit om ze te steunen.
Er komst een website opgedragen aan onze campagne en aan de problematiek van de overheidsinvesteringen. U kunt deze consulteren, maar vergeet vooral niet om onze online petitie te signeren. En aarzel ook niet om uw klanten en uw kennissen aan te sporen om hetzelfde te doen. Hoe meer handtekeningen we verzamelen, hoe groter het gewicht van de petitie en hoe overtuigender ze zal zijn voor de politieke wereld. Het gebrek aan overheidsinvesteringen heeft zeer pijnlijke gevolgen voor de bouwbedrijven, van groot tot klein. Maar het is ook een chronische kwaal geworden die het dagelijkse leven van alle burgers treft. Wie de actualiteit in de voorbij weken gevolgd heeft, vindt daarvan meer dan één voorbeeld. Het blijkt dat we eigenlijk al lang wisten dat de Brusselse tunnels in slechte staat waren. Maar pas toen de brokstukken op de weg lagen, verklaarde men zich bereid om grondig in te grijpen. De reden: het gevaar werd tastbaar. Maar laten we eerlijk zijn: die brokstukken hadden nooit mogen vallen. Er moet snel opgetreden worden. We weten nu al dat heel wat infrastructuur vroeg of laat niet meer zal voldoen aan de toekomstige
22
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
ONDERHOUD – Een essentieel aspect van investeringen.
verwachtingen. En dan hebben we het niet alleen over mobiliteitsbehoeften maar ook over scholen, crèches, ziekenhuizen, rust- en verzorgingsinstellingen enzovoort.
We moeten oppassen, anders komen de goede werking en het welzijn van de hele samenleving in het gedrang ACTIE OP SOCIALE MEDIA De campagne van de Confederatie zal gebruik maken van alle mogelijke informatiekanalen. We zullen gebruik maken van de printmedia in de beide landstalen, maar ook van het internet en meer bepaald van de sociale media zoals Facebook. Dat is tegenwoordig immers de beste manier om een breed publiek te bereiken. Opnieuw: vergeet niet om uw klanten daarop te wijzen. U kunt zo de actie nog meer zichtbaarheid geven bij nog meer mensen. ■
DE TOEKOMST BELOOF JE NIET, DIE BOUW JE. NZE TEKEN O P PETITIE O l.be nisvitaa e r e t s e v in
INVESTEREN IS VITAAL Onze levenskwaliteit daalt jaar na jaar. Wegen, bruggen en tunnels zijn in een erbarmelijke staat. Wonen wordt onbetaalbaar. Er is een nijpend tekort aan crèches en rusthuizen. Zo kan het echt niet langer. De Confederatie Bouw vraagt dat er dringend méér wordt geïnvesteerd. Alle overheden moeten zó investeren dat iedereen er beter van wordt. U kunt ons helpen: teken nu onze petitie op investeren is vitaal.be
Een initiatief voor het welzijn van iedereen
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
23
Marc Peeters
“Ons land heeft dringend een langetermijnvisie op investeringen nodig” De Confederatie dringt erop aan dat de overheid blijft investeren, ook in deze krappe tijden. Marc Peeters (voorzitter ADEB-VBA) vertelde aan Bouwbedrijf waarom we daarvoor actie voeren. Het gaat niet alleen om de centjes. Het gaat ook om welzijn, milieu, opleiding … Kortom, het gaat om de toekomst van alle mensen in onze samenleving. ADEB-VBA (de Belgische aannemers van grote bouwwerken in de Confederatie) heeft vorig jaar een studie bekendgemaakt over de overheidsinvesteringen, uitgevoerd door de Vrije Universiteit Brussel. De conclusies waren niet bepaald verrassend voor iemand die de bouw kent, maar daarom niet minder onrustwekkend. De overheidsinvesteringen liggen in ons land lager dan het Europese gemiddelde, en veel lager dan in de meeste buurlanden (zie ook blz. 26 in dit dossier). ADEB-VBA vroeg de VUB daarnaast om de evolutie van 2012 tot 2014 te bestuderen. De onderzoekers keken naar alle bestuursniveaus samen en zagen een daling van 15 % in de burgerlijke bouwkunde en zelfs 20 tot 25 % in de wegenbouw. Tenslotte maakten ze een objectieve en neutrale peiling van de intenties van de overheden om in de toekomst te investeren. Zij kwamen tot de conclusie dat hun investeringen tegen 2019 nog eens met ongeveer 15 % zouden dalen. ZWARE GEVOLGEN Als deze verwachtingen werkelijkheid worden, zouden er duizenden arbeidsplaatsen kunnen verdwijnen in onze sector, benadrukt Marc Peeters.
Marc Peeters: “Maar ook voor de hele samenleving is dit slecht nieuws. Volgens dezelfde studie hebben investeringen in onze sector het hoogste multiplicator-effect van alle economische sectoren. Elke euro geïnvesteerd in bouwwerken leidt rechtstreeks en onrechtstreeks tot 3,5 euro bijkomende economische activiteit. Dat potentieel gaat verloren als de overheidsinvesteringen in de
Van de kleinste zelfstandige tot de grootste onderneming hebben we knowhow opgebouwd. Maar zonder investeringen verdwijnt die bouw dalen. En heel belangrijk: we kunnen deze hoge multiplicator enkel in stand houden als er een continue flow van investeringen is. Er is altijd een vertragingseffect. Het duurt tweeëneenhalf tot drie jaar voor een investering in de bouw haar invloed volledig kan laten voelen. Dit kunnen wij ook terugvinden in de studie: “A rapid slowdown of the impact after approximately 12 quarters.”
24
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
Minder becijferbaar maar ook zeer belangrijk is het verlies aan knowhow. De bedrijven in onze sector, van de kleinste zelfstandige tot de grootste onderneming, hebben in de voorbije jaren veel kennis opgebouwd op het vlak van energiezuinig bouwen, nieuwe technieken, infrastructuur, rust- en verzorgingsinstellingen, Design, Build & Maintenance, Lifecycle cost-analyses enzovoort. Dit dreigt verloren te gaan. En eens kennis weg is, duurt het jaren voor ze weer opgebouwd is. BETERSCHAP? Zowel het Waals als het Vlaams gewest kondigen beterschap aan. Ze willen een deel van de inkomsten uit de kilometerheffing investeren in infrastructuur en wegen. Maar daarmee hebben de gemeenten niet meteen meer middelen. En kan dit voornemen de pijnlijke erfenis uit het verleden goedmaken? Wallonië heeft in 2015 zo goed als geen enkel groot infrastructuurwerk aanbesteed. De NMBS-groep is min of meer gestopt met investeren.
Marc Peeters: “Er wordt verwacht dat het jaarlijks investeringsvolume in spoorweginfrastructuur over zeven jaar gedaald zal zijn tot 7,5 % van het volume van 2012. Hoe moet het nu verder met het gewestelijk expresnet (GEN) voor de trein rond Brussel? Onze mobiliteit lijkt steeds meer op stilstand, en alle modellen wijzen uit dat het niet beter zal worden. Onze economie is sterk afhankelijk van goed functionerende transportmodi. We zijn geen maakeconomie meer, maar naar een loutere diensteneconomie evolueren is ook niet haalbaar. We moeten het huidige model dus doen werken. We moeten de mobiliteit blijven faciliteren, niet alleen van mensen en goederen maar ook van gegevens. Om mee te zijn met de beter presterende landen hebben we bijvoorbeeld een kolossale investering nodig in het glasvezelnetwerk.” LANGETERMIJNVISIE Grote werken vallen op. Maar de toekomst van de burgers hangt evenzeer af van investeringen in lokale projecten zoals sociale woningen, scholen, ziekenhuizen, rust- en verzorgingsinstellingen, aanpasbare seniorenwoningen enzovoort.
Marc Peeters: “Maar dit alles moet kaderen in een langetermijnvisie van de overheid. De Confederatie dringt ook daarop aan. Over tien jaar zal vervoer misschien veel collectiever zijn en infrastructuur veel intelligenter, met zelfrijdende voertuigen. De noden van vandaag zijn niet noodzakelijk de noden van morgen. Welk levenscomfort wil ons land aan zijn inwoners garanderen? Welke scholing en opleiding? Hoe zullen we al die gebouwen en infrastructuur onderhouden?” In het gesprek komt Marc Peeters verschillende keren terug op het belang van onderhoud. Deze vormt een intrinsiek onderdeel van een langetermijnvisie. Anders krijg je toestanden zoals in de
BOUWBELANGEN DOSSIER
TOEKOMST – We moeten op de lange termijn denken, maar tegelijk moeten we beseffen dat de noden van vandaag misschien niet de noden van morgen zijn.
Brusselse tunnels, waar de brokstukken uit de wanden vallen. Of neem de noord-zuidverbinding van de spoorwegen in Brussel. Die is al jaren een zorgenkind. Dat heeft gevolgen voor heel het land. Maar de capaciteit verhogen zal jaren werk vragen. Zoiets moet je voorzien en daarvoor heb je een visie nodig.
BOUW MOET MEEWERKEN Marc Peeters: “De bouw moet overigens ook in eigen boezem durven kijken. We hebben ons te lang comfortabel genesteld in het idee dat we alleen maar moesten optrekken wat iemand anders ontworpen had. We zouden zelf ook moeten sturen, in overleg met de klant en de ontwerper. Ik ben op dat gebied een groot voorstander van de formule Design-Build-Maintenance, omdat we als aannemers dan de duurzaamheid kunnen garanderen en de Total Cost of Ownership laag houden. De Confederatie onderzoekt het potentieel van deze evolutie.”
Marc Peeters: “Veel PPS-constructies zijn opgezet met als hoofdbedoeling de begroting uit het rood te houden. Opnieuw is dit een symptoom van een gebrek aan visie. PPS louter vanuit financieel standpunt bekijken is een vergissing. Men moet er de voorkeur aan geven omdat ze op de lange termijn een beter en duurzamer resultaat opleveren. Landen als Nederland en het Verenigd Koninkrijk zetten PPS zonder morren op de begroting.” GELD HALEN WAAR HET ZIT Marc Peeters: “De overheid zit krap bij kas, maar in de samenleving is er genoeg geld. Waarom gaan we daar niet halen? Waarom geen obligatielening voor het herstel van de tunnels in Brussel? De praktijk wijst uit dat veel investeerders staan te trappelen om te investeren in bouw- en infrastructuurprojecten. Ook op de financiering van bouwprojecten moet de overheid dringend een langetermijnvisie ontwikkelen.” ■
INFO Met onze dagelijkse BouwFlash en langs onze andere informatiekanalen houden we u op de hoogte van de campagne.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
25
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Ons land heeft een cultuur waarin de overheid liefst alles in de hand houdt. Daarin kan de bouw zijn rol niet ten volle spelen. Onze sector wil betrokken worden bij de ontwikkeling van de noodzakelijke langetermijnvisie.
LEREN UIT VERLEDEN Men heeft geprobeerd om de krappe overheidsbudgetten te omzeilen met PPS (publiek-private samenwerking). Maar dat is in veel gevallen vastgelopen op ESR 2010, de boekhoudkundige regels die Europa aan overheden oplegt. Twee grote PPSprojecten, de tram in Luik en Brabo in Antwerpen, moeten van Europa op de begroting staan. Ze zijn niet ESR-neutraal. Een derde project, de N60 in Ronse, wordt onderzocht als we dit schrijven.
SECTOR & BEROEPEN
Marc Peeters: “Het is onze plicht om de samenleving bewust te maken van de uitdagingen waarvoor we staan. Uitdagingen die we niet zullen oplossen met one-shots. Helaas maakt de bestuurlijke versnippering van ons land de visievorming moeilijk. Door de recentste staatshervorming krijgt het Brussels gewest nu ongeveer € 450 miljoen van Wallonië en Vlaanderen. Maar het is Brussel dat beslist wat er met het geld gebeurt. Het is niet eenvoudig om zo een coherent, op een langetermijnvisie gebaseerd investeringsbeleid te ontwikkelen.”
Marc Peeters: “De Belgische aannemer is een excellente entrepreneur met veel knowhow. We hopen dat de overheid dat naar waarde zal schatten.”
Ruggengraat van de competitiviteit
Onze publieke kapitaalvoorraad trappelt ter plaatse Ons land heeft dringend – zeer dringend – een grote behoefte aan overheidsinvesteringen. Deze liggen al tientallen jaren te laag vergeleken met de ons omringende landen. Dat bedreigt onze competitiviteit en onze toekomst. Volgens het Instituut voor de Nationale Rekeningen (INR) was de omvang van de overheidsinvesteringen in ons land 2,2 % van het bruto binnenlands product in 2014. In een Europees perspectief is dat niet veel. De achttien landen in de eurozone halen gemiddeld 2,8 % en scoren op Portugal en Ierland na allemaal hoger dan België. De overheidsinvesteringen in de ons omringende landen (Duitsland, Frankrijk, Luxemburg, Nederland) bedragen gemid-
Volgens vergelijkingen is de infrastructuur in alle buurlanden competitiever deld zelfs 3,3 % van het bbp, ondanks het feit dat Duitsland, de grootste economie in die groep, relatief weinig overheidsinvesteringen doet.
Rond het midden van de jaren 1980 dook ons investeringsniveau onder dat van Frankrijk en Nederland en sindsdien is het lager gebleven. Voor Duitsland, Luxemburg en de EU in zijn geheel hebben we geen statistieken die zover gaan in de tijd. Maar wat we hebben stelt ons in staat om te besluiten dat de Belgische overheidsinvesteringen al minstens twintig jaar opmerkelijk laag liggen. KAPITAAL IN GEVAAR Het resultaat van deze investering – wegen, spoorwegen enzovoort – is een vorm van kapitaal. Maar dit overheidskapitaal is door zijn aard onderworpen aan een natuurlijke waardevermindering. Overheidsinvesteringen dienen (ook) ter compensatie van deze vermindering. We moeten evenwel constateren dat de overheidsinveste-
© CIT Blaton – Jan De Nul
De conclusies voor de gewesten in dit land vallen ongeveer samen met de conclusie voor België, hoewel Brussel en Wallonië in verhouding tot hun economische omvang meer uitgeven aan overheidsinvesteringen dan Vlaanderen.
AL LANG EEN PROBLEEM De lage overheidsinvesteringen in ons land zijn geen nieuw gegeven. Ze zijn al minstens twintig jaar een feit. In de loop van de jaren 1970 doorstonden onze overheidsinvesteringen nog zeer goed de vergelijking met de buurlanden. Maar daarna daalde het investeringsniveau van meer dan 5 % van het bbp in het begin van de jaren 1980 naar minder dan 2 % tien jaar later. Sindsdien is er nauwelijks nog beweging geweest in dat percentage. Ook in Duitsland en Nederland was er in deze periode sprake van een daling van de overheidsinvesteringen uitgedrukt als een percentage van het bbp, maar deze was veel minder abrupt dan hier.
HANDICAP – Zonder grote investeringen dreigt onze transportinfrastructuur eerder een rem dan een stimulans voor onze welvaart te worden. Op de foto de aanleg van de tunnel aan de luchthaven van Deurne.
26
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
BOUWBELANGEN
ringen zo laag zijn in België (en ook in Duitsland) dat ze jaar na jaar maar net volstaan om deze vermindering van de kapitaalvoorraad te compenseren. Met andere woorden: als men rekening houdt met de automatische waardevermindering dan is de netto kapitaalvoorraad van de overheid al bijna dertig jaar lang ter plaatse blijven trappelen in ons land. Er is sprake van een netto groei die gemiddeld niet meer dan 0,03 % van het bbp bedraagt. Een vergelijking met de buurlanden en met de EU in zijn geheel kunnen we maken vanaf 1995. In de hele EU is de netto waarde van deze kapitaalvoorraad sindsdien jaarlijks toegenomen met gemiddeld 0,7 % van het bbp, en gelijkaardige cijfers ziet men in de meeste van onze buurlanden. COMPETITIVITEIT IN GEVAAR Volgens het World Economic Forum staat de kwaliteit van de Belgische infrastructuur wereldwijd op de tweeëntwintigste plaats (op 144 landen). Maar in het licht van het voorgaande wekt het geen verbazing dat onze buren hoger staan.
DOSSIER
De situatie is ontnuchterend. Onze infrastructuur hoort bij de factoren die het meeste bijdragen aan onze competitiviteit. Maar dan nog lijkt hij een handicap, want in alle buurlanden is de infrastructuur competitiever. De handicap is het grootste voor onze transportinfrastructuur. De infrastructuur voor elektriciteit en telecommunicatie kunnen de vergelijking beter doorstaan. Waar zit het probleem met onze transportinfrastructuur precies verscholen? Alvast niet in onze havens en luchthavens. Van onze buurlanden scoort alleen Nederland beter op die punten. Onze competitiviteitshandicap is het grootst bij de wegen en de spoorwegen. Deze krijgen in onze buurlanden systematisch een betere beoordeling.
STILSTAND - Als men rekening houdt met de automatische waardevermindering dan is de netto kapitaalvoorraad van de overheid al bijna dertig jaar lang ter plaatse blijven trappelen in ons land.
INFO AL LANG - Rond het midden van de jaren 1980 dook ons investeringsniveau onder dat van Frankrijk en Nederland en sindsdien is het lager gebleven.
www.confederatiebouw.be
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
27
PROJECTEN & BEDRIJVEN
GEEN VERBETERING IN ZICHT Het is tijd om de overheidsinvesteringen een nieuw elan te geven. Het percentage van ons bbp dat we uitgeven aan overheidsinvesteringen begon wel lichtjes te stijgen kort vóór het uitbreken van de financieel-economische crisis, maar intussen is het weer aan het dalen. En volgens de vooruitzichten van de Europese Commissie ligt er in de komende jaren geen stijging in het verschiet. Bovendien heeft Europa richtlijnen opgelegd om tot een begrotingsevenwicht te komen. Men kan de politieke verklaringen daarover op verschillende manieren interpreteren. Een harde interpretatie besluit dat deze richtlijnen de overheidsinvesteringen nog verder zullen doen afnemen. In een mildere bui kan men er uit afleiden dat de huidige versie van de richtlijnen de situatie nog complexer maakt. ■
SECTOR & BEROEPEN
DE CONCLUSIE LIGT VOOR DE HAND: BELGIË DEED EN/OF DOET NIET GENOEG IN HET LICHT VAN ZIJN BEHOEFTEN. Het is nu verleidelijk om een sterkere conclusie te trekken, namelijk dat er duidelijk verband bestaat tussen enerzijds het niveau van de overheidsinvesteringen en anderzijds ons concurrentievermogen, dat, zoals we net gezien hebben, negatief beïnvloed wordt door onze transportinfrastructuur. Maar het is allesbehalve eenvoudig om een dergelijk intuïtief verband hard te maken. Een analyse die naam waardig zou met een groot aantal factoren rekening moeten houden. Er is niet alleen de lengte van het (spoor)wegennet en de gebruiksintensiteit, maar ook het tempo van de natuurlijke waardevermindering en de aard van de infrastructuur. Is deze publiek bezit, of privébezit zoals de concessies voor de autosnelwegen in Frankrijk? En ten slotte is het natuurlijk altijd de vraag hoe efficiënt middelen besteed aan infrastructuur aangewend worden.
Op zoek naar geld
Wat de gewesten doen met de kilometerheffing De overheid moet dringend meer investeren. De inkomsten uit de kilometerheffing geven de gewesten op dat vlak ademruimte. Tenminste … als ze dat geld ook willen investeren. Een overzicht van de situatie, te beginnen met Vlaanderen. Het Vlaams Gewest heeft al een vrij gedetailleerd beeld van de inkomsten. Dat bleek uit het antwoord op een parlementaire vraag in september 2015. De administraties van Mobiliteit, Financiën en Leefmilieu hebben een schatting gemaakt (zie tabel 1). Er bestaat een verschil tussen netto en bruto opbrengst omdat
Van kilometerheffing in Vlaanderen moet groter deel dan gepland naar investeringen in infrastructuur gaan er ook inkomsten wegvallen. De verkeersbelasting daalt en het eurovignet wordt afgeschaft. Bovendien kost het innen van de heffing geld. De overheid moet een beschikbaarheidsvergoeding betalen aan de operator van het systeem, er zijn werkingskosten enzovoort. Het verschil tussen netto en bruto in 2016 is zeer groot, omdat in dat jaar er een upfront payment van € 103 miljoen aan de operator moet gebeuren. De verwachte bruto opbrengsten van in België ingeschreven voertuigen bedraagt 70 tot 75 % van de opbrengsten van buitenlandse voertuigen. Bruto opbrengst (miljoen euro)
Netto opbrengst (miljoen euro)
2016 (9 maanden)
379,2
114,5
2017
504,5
315,1
2018
523,0
332,4
COMMENTAAR
Er moet méér naar nieuwe investeringen gaan De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) reageert tegelijk positief en teleurgesteld op de plannen van de Vlaamse regering. Zeker, er gaat geld uit de kilometerheffing naar investeringen. Maar tegelijk gaat ongeveer € 181 miljoen van deze inkomsten naar het algemeen budget. VCB vraag dat een groter deel van de kilometerheffing naar investeringen in transportinfrastructuur gaat. De behoeften rechtvaardigen dit ruimschoots. Bovendien zou deze maatregel de 7000 resterende banen in de wegenbouw beschermen. Deze deelsector heeft al zwaar in de werkgelegenheid moeten snoeien in de afgelopen jaren.
extra te investeren in wegen en transportinfrastructuur. Het antwoord op de parlementaire vraag suggereerde wat daarmee bedoeld kan worden, onder meer de Ring rond Brussel, de Ring rond Antwerpen, de ontsluiting van de Waaslandhaven, het ombouwen van de N49 tot de autosnelweg E34, werken aan de A12 en ten slotte de noord-zuidverbinding in Limburg. Daarnaast gaan de opbrengsten van de kilometerheffing naar een hele reeks begeleidende (“flankerende”) initiatieven. De concrete uitwerking daarvan is nog niet bekend wanneer we dit schrijven. Maar de Vlaamse regering wil een heffing voor alle voertuigen blijven onderzoeken, dus ook voor personenwagens en lichte vrachtwagens. Deze kan tijds- en plaats-afhankelijk zijn. Daarnaast onder meer pilootprojecten op het vlak van LZV (lange en zware voertuigen, ook wel supertrucks genoemd).
LOGISTIEK BELEID De Vlaamse regering heeft besloten om de meerkosten voor de gebruikers terug te laten vloeien naar “coherent logistiek beleid” dat rechtstreeks en onrechtstreeks moet bijdragen tot “een beter logistiek kader”.
GEVEN EN NEMEN De Vlaamse Confederatie Bouw analyseerde de plannen van Ben Weyts en moest besluiten dat ze niet ver genoeg gaan. De VCB staat positief tegenover het feit dat de kilometerheffing op korte termijn tot € 140 miljoen extra investeringen in transportinfrastructuur zal leiden. Er bestaat een belangrijke behoefte aan structureel onderhoud. Tegelijk moet de Vlaamse overheid op de korte termijn de nog resterende gevaarlijke verkeerspunten wegwerken en werk maken van de realisatie van missing links. Het extra geld zal ook goed zijn voor de werkgelegenheid in de sector. Tussen 2011 en 2015 verdwenen er ongeveer 2500 banen in de wegenbouw.
Wat betekent dit voor de bouw? Volgens minister Ben Weyts (Mobiliteit en Openbare Werken) wil de Vlaamse regering in de tweede helft van 2016 en in 2017 in totaal voor 140 miljoen euro
Maar de VCB plaatst twee kanttekeningen bij de € 140 miljoen extra die minister Weyts belooft. Bij nader inzien blijkt dit bedrag nog niet volledig vast te liggen. Het gaat nog altijd om ramingen.
TABEL 1 – De kilometerheffing zal de inkomsten van het gewest doen toenemen.
28
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
We mogen ook niet vergeten dat in het verleden ieder jaar ongeveer € 100 miljoen uit het Fonds voor Eenmalige Investeringsuitgaven (FEU) ging naar het wegwerken van de ongeveer 800 gevaarlijke, “zwarte” verkeerspunten in Vlaanderen. In 2016 daalt dit bedrag naar € 50 miljoen, met als motivatie dat de meeste van die 800 projecten intussen afgewerkt zijn. Maar dit blijft een verlaging van het geld uitgetrokken voor investeringen in wegeninfrastructuur.
Er is trouwens een verschil met Vlaanderen en Brussel. In die twee gewesten is de kilometerheffing een belasting. Maar in Wallonië heeft ze het statuut van vergoeding voor het gebruik van een weg. Dit heeft tot gevolg dat in Wallonië de inkomsten volledig besteed moeten worden aan het onderhoud en de uitbouw van het wegennet. Volgens het plan zou het geplande totaalbedrag naar ongeveer tweehonderd bouwprojecten gaan. Tot 2019 gaat het om investeringen in wegen en autosnelwegen, maar ook in waterwegen. Enkele voorbeelden van grote projecten zijn de E42 in Andenne, die drie rijstroken krijgt, het verderzetten van aanleg van een weg rond Couvin om het centrum te ontlasten en de heraanleg van de straten in de buurt van het station van Namen.
DOSSIER
Tussen haakjes: het FEU bestaat sinds 1 januari niet meer. Maar de Vlaamse regering wil het onderliggende mechanisme blijven hanteren, namelijk niet geplande overschotten aanwenden voor investeringen. KANSEN De kilometerheffing op vrachtwagens schept mogelijkheden om de investeringen in wegen en bruggen fors op te drijven. Zoals u kunt lezen in de tabel worden de netto opbrengsten in 2017 geschat op € 315 miljoen. Maar hiervan zal maar liefst € 181 miljoen naar algemene middelen gaan. Het grootste deel van de opbrengsten van de kilometerheffing vloeit dus niet terug naar de gebruiker!
SECTOR & BEROEPEN
Volgens de VCB moet de Vlaamse regering de opbrengsten van de kilometerheffing maximaal inzetten voor investeringen. Volgens de Europese tolrichtlijn moeten de inkomsten van een kilometerheffing in principe aangewend worden ten voordele van de vervoerssector en voor de optimalisering van het volledige vervoerssysteem. De VCB vraagt dan ook aan de Vlaamse regering om voor 2017, wanneer er meer duidelijkheid is over de kosten en opbrengsten van de kilometerheffing, te bekijken hoe de opbrengsten in grotere mate voor investeringen kunnen worden ingezet. Het verlies aan jobs in de wegenbouw heeft in belangrijke mate te maken met de forse vermindering van de gemeentelijke investeringen. Deze achteruitgang vormt juist een bijkomende reden voor de Vlaamse overheid om haar investeringen in wegeninfrastructuur uit te breiden. Anders zal het jobverlies van de voorbije jaren onverminderd doorgaan.
Wallonië zal dit ambitieuze voornemen deels financieren met de inkomsten uit de kilometerheffing. Deze zullen naar schatting € 320 miljoen bedragen. Dat is een aanzienlijk bedrag, de helft de som die nodig is voor het Infrastructuurplan.
DRINGEND – Onze wegen zijn een logistiek knooppunt onwaardig op vele plaatsen.
Maar de Waalse regering heeft nog een tweede doelstelling: deze investeringen moeten de economische ontwikkeling van de streek stimuleren. Het Infrastructuurplan zal naar schatting tussen de 6000 en de 8000 rechtstreekse en onrechtstreekse banen creëren. Dat beweren de consultants die meewerkten aan het plan. Omdat meer werkgelegenheid leidt tot meer overheidsinkomsten, zou het bruto binnenlands product van Wallonië moeten stijgen en zou er € 520 miljoen moeten terugvloeien. ■
INFO www.vcb.be
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
29
PROJECTEN & BEDRIJVEN
WALLONIË De Waalse Confederatie Bouw (CCW) merkt op dat Wallonië lijkt te begrijpen dat het tijd is voor een infrastructuur die inspeelt om de geografische ligging van het gewest, namelijk op het kruispunt van Europa. Dat suggereert toch het recente Waalse Infrastructuurplan 2016-2019. Het doel is de financiering van grote openbare werken. Daarvoor is een budget van € 640 miljoen gepland. Het zal besteed worden in functie van de behoeften die de hoogste prioriteit hebben, met het oog op de herwaardering, de veiligheid, de mobiliteit en de duurzame economische ontwikkeling.
BOUWBELANGEN
Veronderstel bijvoorbeeld dat de inkomsten uit de kilometerheffing tegenvallen. Dan zullen er ook minder middelen naar investeringen gaan. € 140 is ook minder dan Weyts doet uitschijnen, want hij vertrekt van een relatief laag basisbudget van € 350 miljoen. In de voorbije jaren investeerde het Agentschap Wegen en Verkeer beduidend meer: € 398 miljoen in 2011, € 446 miljoen in 2012, € 416 miljoen in 2013 en € 395 miljoen in 2014. Zo blijkt uit het laatste jaarrapport van het Agentschap.
Surf naar www.ikbouweenhuis.be
Geniet van -50% op uw verzekering Alle Bouwplaats Risico’s*! Tal van gebeurtenissen kunnen de realisatie van uw werven in het gedrang brengen. En tot zolang er geen voorlopige oplevering is, bent u als aannemer verantwoordelijk en staat u in voor alle kosten. Wacht dus niet en geniet, tot 30 juni, van onze Batibouw-voordelen om uw werven te beschermen! Ontdek alles over deze actie op www.ikbouweenhuis.be. Om de adviseur uit uw streek te ontmoeten:
www.federale.be bouwbedrijf - maart 2016 30 www.confederatiebouw.be * Voorwaarden beschikbaar op www.ikbouweenhuis.be
De verzekeraar die zijn winst met u deelt
Federale Verzekering, Stoofstraat 12, 1000 Brussel, www.federale.be. Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CVBA. Financieel rekeningnummer BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 – RPR Brussel BTW BE 0403.257.506.
% 0 -5 uw op R* AB
BOUWBELANGEN
Bouwfin
Tips voor een geslaagde financiering Een financieringsaanvraag wordt soms zeer weigerachtig ontvangen. Het project Bouwfin zette voor u op een rijtje hoe u dit kunt vermijden. Geïnteresseerd? Bouwfin is er nog altijd voor aannemers die kosteloos financieel en bedrijfsadvies zoeken.
TIMING Wanneer alles goed gaat met de onderneming, kan ze gemakkelijker kapitaal losweken aan interessante voorwaarden. Profiteer dus van een voorspoedige periode om uw bedrijf te financieren. Wacht niet tot de financiële reserves op zijn. Een geldschieter zal een eigen inbreng eisen die evenredig is met het totale gevraagde bedrag. U moet dan over voldoende reserves beschikken.
Timing is belangrijk. Wacht niet met financiering tot het slecht gaat
Hou ten slotte uw balansstructuur en de komende vervaldata in de gaten. Bestaan er wanverhoudingen die u vroeg of laat
INFO
freija.Jongbloet@vcb.be. Deze screening is kosteloos.
zullen dwingen om in allerijl naar de bank te rennen? Of zijn de financiële behoeften op de lange termijn correct gefinancierd door financieringsbronnen op de lange termijn? SCREENING Richt u meteen tot de kredietverstrekker die het meeste geschikt is voor uw project. Er bestaan evenveel financieringsmiddelen als er specifieke behoeftes zijn. Vergeet ook niet dat financieringsbronnen evolueren en dat er nieuwe bijkomen, zoals crowdfunding en factoring.
Raadpleeg de financiële mensen in uw netwerk om uw aanvraag voor te bereiden. Wacht niet tot uw bank uw dossier afwijst. Wees proactief en laat uw financieringsdossier screenen door een externe deskundige om feedback te krijgen. Aarzel ook niet om een rijp financieringsdossier bij meer dan één financiële instelling in te dienen. U krijgt dan een second opinion en misschien gunstigere voorwaarden.
GEBRUIK OVERHEIDSSTEUN Een overzicht van de bestaande subsidies vindt u terug op www.kmo-portefeuille.be. Maar let op: om in aanmerking te komen, moet u de subsidieaanvraag indienen vóór u de uitgaven doet.
In vele micro-ondernemingen heeft de bedrijfsleider zich ooit persoonlijk moeten borgstellen om geld te kunnen lenen. Gelukkig bestaat er overheidssteun voor waarborgen. De Participatiemaatschappij Vlaanderen helpt ondernemers bijvoorbeeld door aanvullende waarborgen te verlenen bij hun kredietaanvragen. n Info: Zie onder meer www.kmo-portefeuille.be. Voor assistentie bij waarborgen, zie www.pmv.be, de website van de Participatiemaatschappij Vlaanderen. Deze tekst heeft dankbaar gebruik gemaakt van informatie op www.1819.be, de website van Ondernemen in Brussel.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Geef de potentiële geldschieter van in het begin alle informatie die hij nodig heeft. Dat spaart tijd. Weet u niet precies welke informatie gevraagd wordt? Bel dan meteen naar de bank voor opheldering. Dien geen onvolledig dossier in om vervolgens af te wachten of alles er in staat.
Het project Bouwfin kan nog ongeveer 70 bouwbedrijven screenen. Bouwfin analyseert uw cijfers en bespreekt de strategie, het personeelsbeleid, de rapportering en een aantal juridische aspecten. Vergeet niet om uw btw-nummer te vermelden als u contact opneemt. Bouwfin is een project van de VCB en Deloitte Fiduciaire. Het krijgt de steun van Agentschap Ondernemen.
SECTOR & BEROEPEN
Begin er ook op tijd aan. De beslissing om krediet toe te kennen kan soms langer dan een maand op zich laten wachten. En zelfs nadat het dossier aanvaard werd, kan het een maand of meer duren voor het geld gestort wordt.
GRATIS DOORLICHTING VAN UW BEDRIJF
DOSSIER
I
n 2012 deden ongeveer 90 % van de kmo’s een beroep op een bankkrediet. Drie elementen verhogen de slaagkans aanzienlijk: de juiste timing, een screening door externe experts en een slim gebruik van de overheidssteun. Dit vraagt enige inspanning. Maar de tijd die u er in stopt, zal renderen.
31
OOK ZO VAN DE T
BOUW?
C H EC K
OPENW
E RV E N
DAG . B E
Zondag 22 mei 2016 initiatief van
Gebeten door alles wat met bouwen te maken heeft? Of droom je ook van boeiende uitdagingen? Noteer alvast zondag 22 mei in je agenda voor de 10de editie van Open Wervendag. Kom langs en word hĂŠlemaal zot van de bouw! partners
i.s.m onze sponsors
VASTGOED, WONING- EN TUINTRENDS
powered by confederatie bouw
32
bouwbedrijf - maart 2016 WWW.ONLINEBOUWMARKT.BE
www.confederatiebouw.be
Van tekentafel tot onderhoud – oog voor innovatie en comfort
BOUWBELANGEN
Energiecongres op 22 maart 2016
Wie geïnteresseerd is in energiezuinig bouwen in al zijn aspecten, moet op 22 maart 2016 in Lamot (Mechelen) zijn. Op die dag vindt daar van 13.30 tot 18.00 u. het Energiecongres van de Vlaamse Confederatie Bouw plaats. Drie invalshoeken dit jaar: Toekomstgericht renoveren, Energiezuinigheid: een totaalaanpak, en Slimme gebouwen en wijken. Veel aandacht gaat naar de voorlopers die nu al energieneutraal, innovatief en comfortgericht (ver)bouwen. Eregast is minister Turtelboom.
H
DOSSIER
et is al het achtste Energiecongres. Ook dit jaar mikt het op een bijzonder diverse mix van deelnemers: niet alleen aannemers en installateurs, maar ook architecten, studiebureaus, fabrikanten, invoerders, beleidsmensen, energiedeskundigen, kredietinstellingen …
FORUM Een reeks vooruitstrevende en inspirerende bouwprojecten geven het Energiecongres vorm. Dit creëert een forum voor alle betrokkenen, waarop ze de toegevoegde waarde van nieuwe materialen en systemen kunnen evalueren. In de loop van de dag zullen er verschillende netwerkmomenten zijn en kunnen de deelnemers de talrijke stands bezoeken. Zo kunnen ze andere bouwprofessionals leren kennen en een groot aantal nieuwe bouwmaterialen en –systemen ontdekken.
Workshop 1: Toekomstgericht renoveren. Deze workshop gaat onder meer over Renofase. In dit project wordt een cashflowsimulator ontwikkeld, een instrument voor een doorgedreven energierenovatie. Als praktijkvoorbeeld wordt Mutatie+ besproken, een project dat woningen wil upgraden met modulaire technieken. Ten slotte komt ook de problematiek van de renovaties van appartementen in medeeigendom aan bod. Workshop 2: Slimme gebouwen en wijken. Een workshop die onder meer gewijd is aan energienetten en gebouwbeheersystemen.
Workshop 3: Energiezuinigheid: een totaalaanpak. De onderdelen van een bouwproces moeten op elkaar afgestemd zijn. Hoe kun je dit efficiënt organiseren van ontwerp tot onderhoud? Hoe hou je de kosten onder controle? Hoe hou je van in het begin rekening met de installaties? Vormen energiecontracten de oplossing? Deze workshop toont voorbeelden van Energy Services Companies (ESCO) in actie. Om 16.30 u. begint de plenaire afsluiter, een panelgesprek met aannemers, architecten, juristen en andere experts. Daarna staat als eregast minister Annemie Turtelboom gepland. Het Energiecongres eindigt om 18.30 u. met netwerking bij een natje en een droogje en een bezoek aan de talrijke standhouders. n
INFO Inschrijven kan op www.vcb.be. Kijk rechts op de homepage onder de rubriek NIEUW. Het congres vindt dit jaar plaats in Lamot (Mechelen) en niet in Technopolis. Onthaal vanaf 13.00 u. Leden van de Confederatie Bouw en beleidsmensen betalen € 45 voor deelname, niet-leden € 95 en fabrikanten € 250. Meer weten? Stuur een e-mail naar energieconsulent@vcb.be.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
33
PROJECTEN & BEDRIJVEN
STIMULERENDE WORKSHOPS Het Energiecongres begint om 13.30 u. met een verwelkoming en een toelichting bij het reglementaire kader door Luc Peeters (administrateur-generaal van het Vlaams Energieagentschap). Om 14.30 u. starten dan de drie gelijktijdige work-
shops. Deze zijn opgezet rond concrete cases en stimuleren de wisselwerking tussen de aannemers en de anderen die betrokken zijn bij het bouwproces.
SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN
Het Energiecongres presenteert een aantal technische hoogstandjes, maar er gaat ook ruime aandacht naar de manier waarop je een bouwproject het beste kunt organiseren met het oog op een optimaal resultaat en op het onderhoud achteraf. Daarnaast komen ook de betaalbaarheid, prestatiecontracten en een aantal juridische aspecten aan bod.
Nog weinig toegepast
Passieve koeling, het geheime wapen van geothermie Nieuwbouw is tegenwoordig excellent geïsoleerd. De voordelen liggen voor de hand, maar er is ook een nadeel. Het risico op oververhitting in de zomer stijgt. Geothermie kan een oplossing zijn. Je kunt er niet alleen mee verwarmen maar ook efficiënt mee koelen. Hoe veelbelovend is geothermie op dit gebied? We zetten pro’s en contra’s op een rijtje. OPLOSSINGEN BESTAAN, MAAR … De energieprestatieregelgeving houdt hiermee rekening door de berekening van de overhittingsfactor. Deze is een maat voor de kans op overhitting. Je kunt het zomercomfort verbeteren met een goed ontwerp. Vooral de combinatie van beglazing en oriëntatie speelt een grote rol: het type glas, zonwering, luifels, vensters die je kunt openen … Maar een ontwerp kan niet alles. Nieuwe bouwplekken worden schaarser en je kunt de oriëntatie niet zomaar kiezen. Aan de ligging van een bestaande woning kun je weinig veranderen. Maar er bestaat nog een mogelijkheid: passieve koeling (zie kadertekst).
PASSIEVE KOELING – Het koelmiddel wordt enkel door een extra warmtewisselaar gestuurd, zonder de warmtepomp te activeren.
M
aar voor we daaraan beginnen, een kleine situatieschets. Nieuwbouw- en renovatieprojecten proberen de noodzaak aan energievretende actieve verwarming en koeling zoveel mogelijk te beperken. Een goed geïsoleerde en luchtdichte buitenschil drukt het energiever-
bruik van een woning in aanzienlijke mate. In de winter bereik je met een minimaal energiegebruik een aangename binnentemperatuur. De dikke isolatielagen in de buitenschil en de doorgedreven luchtdichtheid zijn dan een troef. Maar in de zomer dreigt oververhitting met de bijbehorende comfortproblemen.
KOELEN ZONDER BETALEN? Een aparte installatie voor koeling plaatsen kost geld. Bovendien verslindt een airco energie. Maar deze twee obstakels kun je omzeilen. Een geothermische warmtepomp is daarvoor bij uitstek geschikt, onder meer omdat ze twee vliegen in één klap slaat. Ze verwarmt in de winter met warmte uit de bodem; in de zomer verhoogt ze het comfort met goedkope passieve koeling (zie kader).
De investering in een geothermische warmtepomp is groter dan in andere ver-
PASSIEVE KOELING MET GEOTHERMISCHE WARMTEPOMPEN: EEN MEERWAARDE Een geothermische installatie kan koelen zonder de warmtepomp te activeren, met andere woorden: passief koelen. Het koelmiddel wordt dan enkel door een extra warmtewisselaar gestuurd, en transporteert zo de warmte van het gebouw naar de bodem. Je kunt op deze manier de temperatuur 3 tot 5 °C doen dalen. Er is slecht een circulatiepomp nodig en daardoor is dit een zeer energiezuinig manier van koelen. Ook zonder oververhitting kan passieve koeling een meerwaarde zijn voor het comfort in woningen, scholen en kantoren. Volgens de ervaringen van de installateurs in de Confederatie kunnen mensen met passieve koeling in de slaap-
34
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
kamer deze niet meer missen, ook al is er van oververhitting volgens de EPB-normen geen sprake. Passieve koeling met een geothermische installatie heeft nog een voordeel. Ze regenereert de bodem door de bodemtemperatuur weer te doen stijgen. Dit veroorzaakt een hoger rendement in het begin van het stookseizoen, en gaat uitputting van de bodem tegen. Bij actieve koeling wordt de warmtepomp wel gebruikt. Haar werking wordt omgekeerd, zodat ze functioneert als de warmtepomp in een koelkast. Dit is minder energiezuinig – al verbruikt het nog altijd heel wat minder dan bijvoorbeeld een airco.
BOUWBELANGEN
warmingssystemen zoals een gasketel, een pelletkachel of een lucht-water warmtepomp. Daartegenover staat dat de verwarmingskosten lager liggen. Bovendien kun je in bepaalde omstandigheden een aantal ingrepen zoals zonwering vermijden. De buitenschil wordt dus goedkoper.
BREAK-EVEN Als je kijkt naar de verbruikskosten dan zouden die groeikansen er mogen zijn. WPDIRECT vergeleek verschillende huishoudelijke warmtepompsystemen met elkaar. Dit collectieve onderzoeksproject van KULeuven (departement Werktuigkunde) en Lessius Mechelen (campus De Nayer) liep van 2008 tot 2011. Het verzamelde data over
DOSSIER
NIET VOLDOENDE GEWAARDEERD Als geothermische warmtepompen deze voordelen hebben, waarom breken ze dan niet massaal door? Naast de hogere investering voor de installatie is één van de redenen de EPB-rekenmethode. Volgens de voorstanders houdt deze niet genoeg rekening met de positieve eigenschappen van geothermische warmtepompen. Maar er is beterschap op komst, in de vorm van Smart Geotherm, een project waaraan ook de VCB meewerkt (zie verder). Smart Geotherm wil stappen ondernemen opdat geothermische warmtepompen een juiste erkenning krijgen. Zo kunnen ze correcte groeikansen krijgen op de markt.
BOREN – De investering is groter voor een geothermische installatie, maar met een goede warmtepomp liggen de verbruikskosten lager.
Gevolg: de SPF moet minstens 3,88 bedragen, anders is een warmtepomp duurder in het verbruik dan een condenserende
19 warmtepompen en herleidde deze tot een gemiddelde seizoensgebonden prestatiefactor (SPF) per type (zie tabel). Wat kun je hieruit afleiden? Dat hangt ook af van de energieprijzen, want een warmtepomp draait op elektriciteit. Gas kost als we dit schrijven ongeveer € 0,05 per kWh, en elektriciteit € 0,2 per kWh. Gas is dus relatief gezien erg goedkoop. SPF
Water/water
3,9
Horizontale bodem/water
4,0
Verticale bodem/water
4,7
DX/water
3,2
Lucht/water
2,8
SMART GEOTHERM Dit project is opgevat als een traject waarbij kennsiverwerving en kennisverspreiding naar de bedrijven centraal staat. Het doel is de ontwikkeling van concepten om met geothermie, betonkernactivering en andere technieken te komen tot bijna energieneutrale gebouwen. De beoogde maatschappelijke impact van het project
Normaal gezien wordt thermische energie (koude of warmte) opgewekt als de gebruiker deze vraagt. Smart Geotherm vertrekt van thermische energie die goedkoop en/ of milieuvriendelijk geproduceerd wordt, en onderzoekt hoe men deze kan opvangen en opslaan tot ze nodig is. Er is dus een afstemming nodig van aanbod, vraag en buffering van thermische energie. Hoe kun je dit op een ecologisch en economisch verantwoorde wijze bereiken? Het leveren van het antwoord is één van de grote uitdagingen voor dit project. n
INFO energieconsulent@vcb.be
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
35
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Type warmtepomp
aardgasketel met een rendement van 108 %. Maar volgens WP-DIRECT voldoen geothermische warmtepompen aan dit criterium. Merk trouwens op dat hogere gasprijzen de warmtepompen aantrekkelijker zullen maken. In het algemeen wordt verwacht dat de prijzen van fossiele brandstoffen zullen stijgen. Het ziet er ook naar uit dat ze in de toekomst nog meer belast zullen worden, aangezien ze bijdragen aan de uitstoot van broeikasgassen.
Het concept van Smart Geotherm bestaat uit twee aspecten. Enerzijds isoleren tot hernieuwbare energie grotendeels volstaat voor de netto-warmtebehoefte, en anderzijds gebruik maken van intelligente en geïntegreerde technieken. De focus ligt voorlopig op grote en middelgrote gebouwen.
SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN
De resultaten van het project Smart Geotherm zullen geothermische installaties stimuleren
is groot. De helft van ons gebouwenpark komt in aanmerking voor de onderzochte concepten. Maar ook een belangrijke economische impact wordt verwacht, onder meer door de jobcreatie.
BATIBOUW
2016
LAAT U GOED OMRINGEN VAN A TOT Z Brussels Expo Exclusief voor vaklui
25/2 & 26/2/2016 Groot publiek
27/2 > 6/3/2016 Tickets met korting www.batibouw.be
36
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
Wordt u al gevolgd? Sociale media hebben vandaag de dag een volwaardige plek verworven in de marketingmix, naast advertenties, spotjes of beursstanden. Ook bouwbedrijven lijken zich niet langer af te vragen of sociale media kunnen ingezet worden voor commerciële doeleinden, maar wel hoe. Bouwbedrijf ging te rade bij Inge Sijpkens, Nederlands expert in (online) communicatie voor de bouw.
I
nge Sijpkens: “U zou kunnen zeggen dat sociale media nu zowat de functie hebben overgenomen van het marktplein vroeger. Daar kwamen mensen bij elkaar om de laatste nieuwtjes en roddels uit te wisselen en elkaar te vermaken. Dat doen we op sociale media ook. Vaak gaan die gesprekken
AAN DE SLAG Soms is de drempel voor bedrijven nog steeds te hoog om online aan de slag te gaan. Uit tijdgebrek of uit angst voor negatieve commentaren. Of omdat ze niet geloven genoeg te bieden te hebben.
Inge Sijpkens: “Ga er niet van uit dat er niet over uw bedrijf of project wordt gepraat zolang u niet aanwezig bent op sociale media. Wanneer een compliment
en ze te stimuleren input te leveren voor posts en updates, is het aanmaken van een WhatsApp-groep. Vraag hen via deze weg wat ze aan het doen zijn en of ze een foto
Aannemers beseffen vaak niet dat zij goede content hebben die potentiële opdrachtgevers aanspreekt wordt gegeven, wees dan aanwezig om de gever te bedanken. Dit wordt heel positief ontvangen en creëert loyale klanten die bovendien zelf reclame gaan maken voor uw bedrijf. Bij negatieve commentaren zal het uitblijven van een reactie daarentegen vaak leiden tot extra irritatie. Door adequaat te reageren, een oplossing voor te stellen en contact op te nemen, kan dit toch leiden tot goede publiciteit achteraf.” WERK SAMEN Inge Sijpkens: “Een praktische tip om collega’s warm te maken voor sociale media
willen maken. U zal zien, door iedereen te betrekken komt de input vanzelf binnen.” n Info: www.ingesijpkens.nl. Inge Sijpkens schreef Online marketing in de bouw (2014, www.onlinemarketingindebouw. nl) en Van weerstand naar transparant; over het nut en het gebruik van internet en social media in de bouw (2011). Ze geeft lezingen en trainingen en ondersteunt bedrijven in de bouw-, installatie- en vastgoedbranche bij hun (online) marketing en communicatie.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
37
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Inge Sijpkens: “Aannemers beseffen vaak niet dat zij over goede content beschikken om potentiële opdrachtgevers aan te spreken. Is er een vraag die u vaak hoort terugkomen? Stel er een post over op of deel een informatief artikel. En kritiek is natuurlijk nooit leuk, maar iedereen krijgt er wel eens. Zie het niet als iets negatiefs, maar als een kans om uw dienstverlening te verbeteren. Wees goed bereikbaar, reageer snel en geef goed advies. Dit hoeft echt geen uur per dag te kosten.”
INGE SIJPKENS – “ Ga er niet van uit dat er niet over uw bedrijf of project wordt gepraat zolang u niet aanwezig bent op sociale media.”
Sociale media zijn niet enkel nuttig voor grote merken. Integendeel. Kleine bedrijven hebben als onschatbare troef dat zij veel makkelijker persoonlijk kunnen communiceren. Zij spreken niet vanuit een logo of een communicatiedienst. Heel wat aannemers halen een belangrijk aandeel van hun klanten uit hun online aanwezigheid. Geen angst: een persoonlijke touch aan online communicatie geven hoeft in geen geval gelijk te staan aan het openstellen van uw privéleven. De manier waarop u dingen schrijft of zegt is vaak al heel eigen en persoonlijk.
SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN
over ervaringen met bedrijven. Het is dus belangrijk daar te zijn. Zodat u weet wat er over u wordt gezegd en u kunt reageren waar nodig. Daarbij deed men natuurlijk ook boodschappen op de markt, terwijl mensen zich tegenwoordig grotendeels online oriënteren voor hun aankopen. Een belangrijke plek dus, om als bedrijf zichtbaar te zijn.”
VOOR GROOT EN KLEIN
DOSSIER
Zie kritiek niet als iets negatiefs maar als een kans om het beter te gaan doen
BOUWBELANGEN
Sociale media
Formalis
uw springplank naar zorgeloos ondernemen
U start of heeft een bouwbedrijf? Vertrouw dan op Formalis: > bij de afhandeling van al uw administratieve formaliteiten. > voor de inschrijving en wijzigingen in de Kruispuntbank van Ondernemingen. > voor onze expertise en kennis van de bouw.
38
formalis.be bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
ondernemingsloket
WTCB
BOUWBELANGEN
Toleranties in de bouw: de niet te overschrijden limieten
DOSSIER
Bouwen is een kunst op zich, maar een die zich wel aan bepaalde regels moet houden. Zo mogen gebouwen niet te ver afwijken van de richtlijnen in de norm(en). Toleranties zijn afwijkingen van de norm op het vlak van uitzicht of dimensionering van het gebouw op voorwaarde dat ze zich binnen bepaalde limieten bevinden. De ingenieurs van het departement Technisch Advies en Consultancy van het WTCB krijgen vaak vragen over dit onderwerp voorgeschoteld. Dit heeft het WTCB ertoe aangezet om de teksten die al in 2010 (WTCB-Contact nr. 25) over dit onderwerp gepubliceerd werden, te herzien. De herzieningen zijn uitgebracht geweest als dertien nieuwe WTCB-Dossiers (2015/2.21 tot 2015/2.33) en ze behandelen allemaal dimensionale toleranties en de uitzichtaspecten voor gebouwen.
Om deze situaties en oeverloze discussies tot gevolg te vermijden, is het interessant om vooraf limieten te stellen aan de verwachtingen van de bouwheer. In het bijzondere bestek staat duidelijk te lezen welke documenten geraadpleegd moeten worden om het product of gebouw op een objectieve manier te kunnen evalueren.
LIMIET – Toleranties zijn de limieten die niet overschreden mogen worden.
T
De metingen die uitgevoerd moeten worden met een specifiek toestel gebeuren in deze context conform de
aanbevelingen uit het lastenboek. Hierin staan immers de toegelaten toleranties vermeld en de manier waarop vervolgens de afwijkingen gemeten moeten worden. WAT OF WIE IS DE REFERENTIE OP HET VLAK VAN TOLERANTIES? Voor bepaalde producten en gebouwen variëren de opgelegde toleranties in functie van het geraadpleegde document (hoofdzakelijk NBN-normen). In vele situaties zijn er echter nog geen of slechts weinig criteria beschikbaar. In dergelijke gevallen wordt de evaluatie van het afgewerkte gebouw een subjectief gebeuren.
EEN REGELMATIGE CONTROLE De dimensionale afwijkingen worden best niet alleen op het einde van de werken gemeten, maar tijdens elke fase van het bouwproces. De tijdstippen van deze systematische controles kunnen op voorhand vastgelegd worden, want de dimensies van het gebouw en zijn onderdelen, alsook het uitzicht (bv. kleurschakering), kunnen verschillen afhankelijk van de omstandigheden (temperatuur, relatieve vochtigheid) en de leeftijd van het gebouw op het moment van de controle.
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
39
PROJECTEN & BEDRIJVEN
ijdens elke fase van het bouwproces kunnen er afwijkingen (bij de fabricage, inplanting, uitvoering of plaatsing) of dimensionale afwijkingen optreden. Het verwachte resultaat en het zichtbare resultaat kunnen ‘kleine’ verschillen vertonen. De toleranties bieden hulp om objectief te bepalen of een product of afgewerkt gebouw aanvaardbaar is of niet. Ze geven aan in welke mate de afwijking binnen de voorgeschreven richtlijnen valt.
De vermelding dat het werk uitgevoerd moet worden volgens ‘de regels van de kunst’ of volgens ‘de van kracht zijnde normen’ is dus lang niet meer voldoende, want deze omschrijving geeft geen informatie over de aanvaardbare en nietaanvaardbare toleranties.
SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN
Het uitsluitend vermelden van de documenten is echter niet voldoende, aangezien sommige documenten elkaar kunnen tegenspreken en ze bovendien voor bepaalde aspecten meerdere tolerantieklassen vermelden. Vooraf is het dus belangrijk om hier reeds beslissingen te nemen.
WTCB
DERTIEN NIEUWE WTCB-DOSSIERS De dertien nieuwe WTCB-Dossiers die recent gepubliceerd werden over dit onderwerp geven een overzicht van de dimensionale toleranties en uitzichtcriteria die algemeen opgelegd worden aan verschillende bouwwerken.
• De Normen-Antenne Toleranties en Uitzicht (Eye Precision) opgericht binnen het WTCB ligt aan de basis van de herziening van de WTCB-Contact nr. 25 (2010). Het WTCB-Dossier (2015/2.21) is een algemene inleiding • Het volgende WTCB-Dossier (2015/2.22) bevat een lexicon met definities over de gebruikte terminologie • Het WTCB-Dossier 2015/2.23 geeft een overzicht van de controle-instrumenten en geeft uitleg over de te gebruiken methodologie • Het WTCB-Dossier 2015/2.24 behandelt het combineren van verschillende toleranties en de verscheidene aspecten binnen een tolerantie. De negen volgende WTCB-Dossiers zijn elk gewijd aan een specifiek domein binnen de bouw en behandelen de toleranties die eraan verbonden zijn. • Het WTCB-Dossier 2015/2.25 werd opgesteld door het Technisch Comité (TC) Ruwbouw en algemene bouwwerken en draagt de titel: Het functionele aspect moet primeren • Het WTCB-Dossier 2015/2.26 werd opgesteld door het TC Dichtingswerken en behandelt de toleranties binnen dit domein met als titel: Plasvorming vermijden
RUWBOUW – De functionaliteit staat centraal.
40
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
• Het WTCB-Dossier 2015/2.27 werd opgesteld door het TC Dakbedekkingen met als titel: Elegant én ondoorlatend. De toleranties die hier behandeld worden hebben betrekking op een hellend dak • Het WTCB-Dossier 2015/2.28 werd opgesteld door het TC Schrijnwerken met als titel: Functionaliteit en uitzicht, twee essentiële aspecten • Het WTCB-Dossier 2015/2.29 werd opgesteld door het TC Glaswerken en draagt de titel: De oplevering van beglazingen opgehelderd • Het WTCB-Dossier 2015/2.30 werd opgesteld door het TC Plafond- en voegwerken en kreeg de titel: Evenwicht tussen ondergrond en afwerking • Het WTCB-Dossier 2015/2.31 werd opgesteld door het TC Harde muur- en vloerbekledingen met als titel: Gecombineerde toleranties • Het WTCB-Dossier 2015/2.32 werd opgesteld door het TC Schilderwerken en soepele muur- en vloerbekledingen. De titel luidt: Aandacht voor de ondergrond • Het WTCB-Dossier 2015/2.33 werd opgesteld door het TC Sanitaire en industriële loodgieterij, gasinstallaties en heeft als titel: Schaarse toleranties. In deze reeks artikels over toleranties in de bouw concentreert het WTCB zich op de gevallen waarvoor de aannemers regelmatig contact opnemen met de ingenieurs van het departement Technisch Advies en Consultancy. Maar de tolerantielijst is nog veel langer. Als onderzoekscentrum voor de bouwsector buigt het WTCB zich vooral over de toleranties waarmee rekening gehouden moet worden bij de evaluatie van het afgewerkte gebouw (bv. plaatsing-
en uitvoeringstoleranties voor een betonplaat) dan deze die in rekening gebracht moeten worden bij de evaluatie van een afgewerkt product (bv. fabricagetoleranties bij een muurtegel). RUWBOUW: HET FUNCTIONELE ASPECT MOET PRIMEREN Het WTCB-Dossier 2015/2.25 is het eerste artikel in de reeks per bouwberoep. Zoals de titel het aangeeft, is de functionaliteit van de ruwbouw het belangrijkste aspect om in beschouwing te nemen bij het bepalen van de toleranties. Het nietrespecteren van de toleranties inzake dimensionering en positie kan de stabiliteit en de gebruiksgeschiktheid van het gebouw immers in gevaar brengen.
De tolerantievraag bij ruwbouw lijkt misschien triviaal: Men ziet dat toch niet. Maar dan vergeet men de afwerking uit het oog die nu eenmaal moet aansluiten op de ruwbouw. In die optiek zijn er meerdere toleranties om te respecteren. Als de ruwbouw zichtbaar blijft, moeten er natuurlijk strengere uitzichttoleranties gehanteerd worden, maar een ruwbouw die achteraf niet meer zichtbaar is en moet aansluiten op de afwerking moet ook aan normen beantwoorden. Normen waarvan er niet fel mag afgeweken worden. In dit artikel kan u de referentiedocumenten inzake funderingen, metselwerk, beton-, of houtstructuren terugvinden en wordt er een woordje uitleg gegeven over de bijhorende toleranties. Voor funderingen en betonstructuren zijn de aspecten om in rekening te brengen eerst en vooral het peil en de vlakheid. In de bijhorende tabel worden de vier tolerantieklassen voor vlakheid weergegeven. De strengste klasse draagt nummer I die slechts een afwijking van maximaal 3 mm tussen de vloer en de lat van twee meter toelaat. De minst zware klasse draagt het cijfer IV die aanvaardt dat de afwijking oploopt tot 9 mm. Het WTCB-Dossier geeft vervolgens, de tolerantieklassen voor zichtbaar beton, metselwerk en houtconstructies. Alles is eenvoudig terug te vinden in verschillende tabellen. DICHTINGSWERKEN: PLASVORMING VERMIJDEN Wanneer een plat dak ontworpen en uitgevoerd wordt, is het credo: elke stagnatie van water vermijden die de duurzaamheid van het bouwwerk kan aantasten. In het WTCB-Dossier (2015/2.26) over de toleranties inzake dichtingswerken, benadrukt het TC Dichtingswerken van het WTCB de helling van ten minste 2% voor elk plat dak om te vermijden dat water zou stagneren.
WTCB
BOUWBELANGEN
DOSSIER
SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN
PROJECTEN & BEDRIJVEN
bouwbedrijf - maart 2016
41
www.confederatiebouw.be
WTCB
BEDRIJFSVLOER - Toleranties op de vlakheid van een cementgebonden bedrijfsvloer.
In het artikel leest men ook dat kleine plassen echter onvermijdelijk zijn op een plat dak met een groot oppervlak, zelfs als het volledig correct uitgevoerd is. Als de helling van 2% doorgevoerd moet worden bij een renovatie is de operatie delicater, aangezien het een overbelasting met zich meebrengt op het dak en een ophoging van de dakranden. De vlakheid van de ondergrond is eveneens zeer belangrijk, net zoals de waterafvoeren voor regenwater en het onderhoud. HET DAK: ELEGANT ÉN ONDOORLATEND In het artikel over de toleranties inzake dakbedekkingen (WTCB-Dossier 2015/2.27), legt het TC Dakbedekkingen de nadruk op de waterdichtheid van het gebouw.
De onderdelen die het dak vormen zijn over het algemeen onderworpen aan verschillende normen die de toleranties voor wat betreft het uitzicht vastleggen. Bij de controle van de toleranties op hellende daken wordt de vlakheid van de dakbedekking vaak in vraag gesteld. Aangezien de referentiedocumenten geen enkele concrete eis bevatten over het
DICHTINGSWERKEN - Plasvorming op een plat dak.
42
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
HELLEND DAK - Schematische voorstelling van de toegelaten peilafwijkingen.
uitzicht van het geheel van het dak, blijft de controle hiervan dus subjectief en hangt ze nauw samen met de dakhelling. De afwijkingen in de vlakheid zullen immers nog duidelijker zichtbaar zijn bij een flauwe helling. Het TC Dakbedekkingen schuift daarom een formule naar voren om de afwijkingen van de toegelaten niveaus tussen de steunpunten van gordingen, kepers of spantbenen te bepalen: G = ± 10 + A/2000, waarbij G het toegelaten niveauverschil is in mm, loodrecht gemeten op de helling van het dak en A de afstand tussen de steunpunten van de gordingen, kepers of spantbenen (A1 en A2 op de afbeelding).
Vragen rond de toegelaten doorbuiging tussen de houten elementen, de toleranties voor de dakpannen en leien en voor de uitlijning van de dakpannen worden vervolgens beantwoord in dit artikel. Als conclusie raadt het artikel aan om in het lastenboek van een renovatieproject duidelijk neer te schrijven in welke mate de vlakheidsafwijkingen of het niveau van het timmerwerk weggewerkt moeten worden vóór de plaatsing van de dakpannen. n
WAAR KAN U DEZE DERTIEN WTCBDOSSIERS OVER TOLERANTIES IN DE BOUW VINDEN? Het voorgaande artikel is slechts een summiere samenvatting van de nieuwe reeks van het WTCB over toleranties in de bouw en beperkt zich tot enkele artikels van de dertien nieuwe WTCB-Dossiers. De overige artikels zullen in een volgend artikel in Bouwbedrijf besproken worden. Enkel de originele dertien artikels mogen als referentie gebruikt worden. Om ze te downloaden (voor iedereen toegankelijk) surft u naar www.wtcb.be/go/publicaties. Voor het volledige overzicht klikt u onderaan de homepage bij WTCBContact op alle tijdschriften en vervolgens op WTCB-Contact nr. 25 (2010). Als u graag alleen het artikel over de toleranties in uw bouwberoep leest, klik dan bovenaan op de homepage op uw bouwberoep en vervolgens op alle publicaties.
BOUWBELANGEN
ACCU HAAKSE SLIJPER 230mm DOSSIER
WPB 36 LTX BL 230 Quick
SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN
36 V / 2x18 V
Meer informatie over de LiHD Technologie vindt u op www.metabo.be
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
43
PROJECTEN & BEDRIJVEN
TE ONTDEKKEN OP BATIBOUW PALEIS 4 - STAND 403 vraag naar onze Batibouwcondities
Greenwal
Op alle vlakken een voorbeeldgebouw Wallonië heeft sinds 2012 vzw Greenwal, een attractiepool voor duurzaam bouwen. Met zulke missie kun je geen ouderwets gebouw optrekken dat energetisch zo lek is als een zeef. De nieuwe zetel van Greenwal in Gembloux is dan ook op alle vlakken een voorbeeld geworden.
VOORBEELDIG – Een zeer duurzaam en energiezuinig gebouw, waar opleidingen duurzaam bouwen gegeven zullen worden.
D
e werken werd uitgevoerd door een verzameling aannemers waarbij onze leden Strabag, Lixon, Druart en Verbeke. De opdrachtgever van de nieuwbouw was het vormingscentrum IFAPME. Het eiste een duurzaam gebouw, opgetrokken met ecologische technieken. Meer nog: op dit gebied moest het een absoluut voorbeeldgebouw worden, met bouwtechnieken die tegelijk vernieuwend zijn en hun betrouwbaarheid bewezen hebben. Daarover waren alle partners in het bouwproject het eens. Logisch, want Greenwal wordt centrum gewijd aan duurzaam bouwen, met opleidingen, informatie en demonstraties, vertelde ons Jacques Guérin (gebouwbeheerder bij IFAPME). Jacques Guérin: “Die opleidingen leggen sterk de nadruk op de gebouwschil, met aspecten als isolatie en luchtdichtheid, en op een aantal specifieke technieken zoals balansventilatie met warmterecuperatie. Daarom was het voor IFAPME zo belangrijk dat Greenwal een voorbeeld van uitstekende energieprestaties zou zijn. Het nieuwe gebouw moest een inspiratiebron zijn voor de vaklui van de bouw. Tegelijk moesten de technieken en het
44
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
budget binnen de grenzen van het redelijke blijven.” MODELERING EN PREFAB Een bezoeker ziet meteen dat er verschillende bouwtechnieken gehanteerd zijn. De drie verdiepingen zijn heel duidelijk verschillend. Toch is er een verbindings-
teken: in beide gevallen heeft men zoveel mogelijk met prefab proberen te werken. De basis bestaat dan weer uit beton. Een traditionele keuze? Niet te snel … zegt Vincent Spizer (R²D² Architecture). Vincent Spizer: “De sokkel bestaat inderdaad uit beton maar het bijzondere schuilt
HOUT – Er is uitgebreid gebruik gemaakt van gelijmd strookhout.
BOUWBELANGEN
hierin dat de muren composieten zijn. Ze bestaan uit een binnenmuur, isolatie en een buitenmuur, die samen als één bouwelement uit de fabriek kwamen. Op de bouwplaats werden de elementen dan water- en luchtdicht geassembleerd.”
Aan de bouw ging een langdurig proces vooraf. Stroomopwaarts moesten uitgebreid onderzoek en een aanzienlijke hoeveel modelering uitgevoerd worden, om het assembleren van de bouwelementen mogelijk te maken.
Het dak bovenop het houtskelet is dan weer eerder klassiek. De aannemer volgde de basisplannen van de architecten en de ingenieurs (Pirnay en Poly-tech Engineering). Ze plaatsten cassettes en een primair gebinte van gelijmd strookhout. De cassettes zijn gevuld met glaswol en
minerale wol die een uitstekende isolatie garanderen. LUCHTDICHT Werken met uitgebreide modelering vooraf heeft slechts zin als je zeer veel aandacht aan details besteedt, vooral aan de isolatie en de luchtdichtheid. Dat was absoluut noodzakelijk voor Greenwal, aangezien het gebouw de passiefnorm moest halen. De ramen zijn gemaakt van hout omhuld met aluminium en hebben zeer hoge energieprestaties. In de ramen zit drievoudig glas.
Vincent Spizer: “Strikt genomen was dat laatste niet nodig, maar drievoudig glas wordt bijna altijd gebruikt in gebouwen die de passiefnorm moeten halen. Merk overigens op dat de kostprijs voor zulk glas aan het dalen is. En natuurlijk is het raamwerk in hoge mate luchtdicht.” Het gebouw haalt een isolatiewaarde K15 volgens IFAPME, wat mee de hoge energieprestaties verklaart. De eis was dat de energievraag voor verwarming en koeling beperkt moest blijven tot 15 kWh per
vierkante meter en per jaar. Statische en dynamische thermische simulaties hebben uitgewezen dat dit niveau ook bereikt zal worden. ENERGIE Een passiefgebouw vraagt een bijzonder energiebeheer. Dat slaat niet alleen op de verwarming. Ook het risico op oververhitting moest onder controle blijven in Greenwal, en de aan koelingsbehoefte van een dienstengebouw moest voldaan zijn. Van bij het ontwerp van het gebouw stond voorop dat er zoveel mogelijk gebruik gemaakt zou worden van natuurlijk licht. Daarnaast zijn er de externe energiestromen – het “bioklimaat” – en de interne energieproducenten – toestellen, gebruikers … Deze moesten op een gecontroleerde wijze zoveel mogelijk benut worden. Maar zelfs als je dat onder de knie hebt, ben je er nog niet. Er moest ook van in het begin gedacht worden aan bouwdetails zoals de verbinding tussen twee materialen of de bevestiging van de zonwering. Alleen zo konden koudebruggen op voorhand uitgeschakeld worden. n
INFO www.strabag.be – www.greenwal.be – www.ifapme.be
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
45
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Michael Cinosi: “Dat was volgens ons de beste aanpak. We hebben massieve houten panelen met een dikte van acht centimeter geplaatst. Daarop werd de isolatie aangebracht, en het houten kader waarop de wandafwerking aan de andere kant bevestigd werd. In het begin reageerde de architect een beetje verbaasd op ons voorstel. Maar er zijn dan simulaties uitgevoerd, en onze oplossing bleek inderdaad betere milieuprestaties te hebben. Ons alternatief was beter dan het origineel.”
MUUR EN STRUCTUUR – In dit geval is beton gebruikt. De composietmuren komen als één bouwelement uit de fabriek. Ze bestaan uit een binnen- en een buitenwand waartussen de isolatie zit.
SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN
HOUTSKELET Er geldt een wet in de aannemerij: zelden wordt een constructie helemaal opgetrokken zoals de architect ze ontwierp. Het gebouw van Greenwal is geen uitzondering op die regel. Maar IFAPME stond open voor de oplossingen en aanpassingen die de bouwbedrijven voorstelden in hun reactie op de offertevraag. De veranderingen situeerden zich hoofdzakelijk in het houtskelet. Strabag stelde voor om niet met een klassieke houtskelet te werken maar met massief hout, aldus projectleider Michael Cinosi.
DOSSIER
Bovenop de sokkel is een uitgebreid hout gebruikt, maar niet de hele constructie wordt gedragen door een houtskelet. Voor hij verder kon werken moest de aannemer een betonskelet construeren waaraan de betonnen composietwanden bevestigd werden. Op het betonskelet rust ook het houtskelet van de twee hogere verdiepingen. Het dak bestaat deels uit hout en deels uit beton. Een keuze met bouwtechnische achtergrond, want daardoor kun je bovenop een deel van het gebouw een bijkomende verdieping optrekken, mocht dat nodig blijken in de toekomst.
T +32 (0)3 369 03 90 www.printbirdie.com
LEDENKORTING Promo van de maand maart
Bedrukte T-shirts -20% bEdruKTE T-shIrTs Kwaliteitsvolle zeefdruk tot 4 kleuren. Reeds leverbaar vanaf 10 stuks.
-20
%
Kwaliteitsvolle zeefdruk tot 4 kleuren leverbaar vanaf 10 stuks •Reeds Ga naar www.printbirdie.be/nl/confederatie/promo • Plaats uw bestelling
•• Ga naar www.printbirdie.be/nl/confederatie/promo Geef de couponcode*: PMK-COTEX-16 in op de
• Plaats uw bestelling betaalpagina en geniet van 20% korting op uw bestelling. • Geef de couponcode*: PMK-COTEX-16 in op de betaalpagina en geniet van 20% korting op uw bestelling. * Korting geldig op bestellingen van bedrukte T-shirts geplaatst op www.printbirdie.be vanaf 1/03/2016 tem 31/03/2016. Korting niet cumuleerbaar met andere acties. * Korting geldig op bestellingen van bedrukte t-shirts geplaatst op www.printbirdie.be vanaf 1/03/2016 tem 31/03/2016. Korting niet cumuleerbaar met andere acties.
T +32 (0)3 369 03 9 www.printbirdie.co
Interesseininander anderdrukwerk? drukwerk? Interesse Neem contact met onsop! op! Neem contact met ons Walgoedstraat 1, 9140 Temse - info@printbirdie.com - T +32 (0)3 369 03 90 Walgoedstraat 1, 9140 Temse - info@printbirdie.com - T +32 (0)3 369 03 90 www.printbirdie.com www.printbirdie.com
-2
T +32 (0)3 369 03 90 www.printbirdie.com
bEdruKTE T-shIrTs
Kwaliteitsvolle zeefdruk tot 4 kleure Reeds leverbaar vanaf 10 stuks 46
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
%
• Ga naar www.printbirdie.be/nl/confederatie/promo
LEDENKORTING Promo van de maand maart
ARBEIDSREGLEMENT bedienden De Confederatie heeft nu ook een model van arbeidsreglement opgesteld voor bedienden in bouwbedrijven, naast dat voor de arbeiders. Het bevat onder andere de nieuwe opzegtermijnen, een procedure voor interventies bij psychosociale belasting, een clausule over de aanwezigheidsregistratie … Iedere werkgever is wettelijk verplicht een arbeidsreglement op te stellen, ongeacht het aantal werknemers. Zij moeten dit document krijgen bij hun aanwerving.
90 om
LEDENKORTING Speciale verkoopprijs enkel voor de maand maart Ledenprijs voor deze publicatie: € 7, exclusief BTW Niet-ledenprijs voor deze publicatie: € 25, exclusief BTW
20
%
Deze uitgave kan besteld worden via de website www.confederatiebouw.be, e-shop, Publicaties, Sociaal-Juridisch, Type-contracten en nuttige documenten. Er kan ook gemaild worden naar bestellingen@confederatiebouw.be
en bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
47
s e n s At i o n e l e p r i j z e n ! Bezoekersstoelen
-10%
uitgave 1/2016
Prijzen geldig tot 23/08/2016
Wij wensen U een succesvol 2016!
Bureaustoel »High Sit Up«
PERMANENTE Voor wachtkamers en vergaderruimtes
• Ergonomische holle zitting • Geïntegreerde hoofdsteun van leer • Kantelmechanisme, individueel instelbaar volgens uw lichaamsgewicht, te blokkeren • Rugleuninghoogte: 70 cm • Zitting-breedte/-diepte: 48/46 cm • Traploos in de hoogte verstelbaar van 44-53 cm • Ademende netbekleding • Stalen voetkruis verchroomd
Onderstel naar keuze in chroom of zwart • Stabiel, zwart stalen frame • Zitbreedte/-diepte: 47,5/41,5 cm • Rugleuning (B/H): 47,5/35 cm • Zithoogte: 45 cm • Bekleding: 100% polyacryl (slijtvast) • Armleuningen (optioneel) • Verbindingsstuk (optioneel)
• Incl. lastgevoelige dubbele remwielen voor zachte vloeren Isoleerkan • Capaciteit: 1,5 liter • Eenhand bediening • Materiaal: roestvrijstaal en kunststof • Kleur: blauw / roestvrijstaalkleur
www.otto-office.be
KORTING 32%
www.otto-office.be/lmiv De aanbieDingen zijn voor inDustrie, hanDel, ambacht en nijverheiD. alle Prijzen worDen vermelD exclusief btw
Aanbevolen voor
1
GRATIS
Voor elke bestelling vanaf 75€ excl. BTW
GEEN beperking
antraciet
voor meer informatie zie pagina 3
1
blauw
57%
ordner »no. 1«
Bureaustoel
Multifunctioneel papier
▶ 25% besparen
▶ 50% besparen
tot
▶ 37% besparen
Compleet geleverd geen montage nodig! voor meer informatie zie pagina 6.
oranje
OTTO Office biedt ondernemingen een uitgebreid aanbod van kantoorartikelen, kantooruitrusting en –inrichting via een uitgebreide catalogus en online op www.otto-office.be. 2antraciet
2
bordeaux
SPAARSET
149
blauw
99
tot
32% besparen
Ref. Omschrijving RAC-1872-* 1 Set: 4 bezoekersstoelen, zwart frame RAC-1880-* 2 Set: 8 bezoekersstoelen, zwart frame 3 Set: 4 bezoekersstoelen, chroom frame RAC-1874-* 4 Set: 8 bezoekersstoelen, chroomen frame RAC-2714-* RAC-96422 Armleuningen (2 armleuningen = 1 pak) RAC-96423 Verbindingsstuk *Kleurcode: blauw = BU, antraciet = AT, bordeaux = BX
€-Prijs 142,00 /set 191,92 /set 150,00 /set 223,92 /set 19,99 /pak 3,99 /stuk
blauw
per set (incl. armleuningen) tot
57%
besparen
Omschrijving 1 Set: »High Sit Up« incl. vaste armleuningen + isoleerkan GRATIS 2 Set: »High Sit Up« incl. verstelbare armleuningen + isoleerkan GRATIS Optie: wielenset voor harde vloeren (5 wielen = 1 pak) *Kleurcode: zwart = SZ, oranje = OE
Telefoon: 070 234 000
fax: 070 234 010
▶ 51% besparen
GRATIS Ref. RAC-1863-* RAC-1864-* RAC-23624
€-Prijs per set 149,99 169,99 12,99 /pak
RAC.01.KD.VLS
SPAARSET
per stoel in set van 8
per pak in set van 10
kopieerpapier »CopY« tot
Isoleerkan
Na de éénmalige registratie wordt 2399 uw korting automatisch verrekend bij elke bestelling. www.otto-offiCe.Be Vanaf
3,95 €
postzegels
349,00
Vanaf
2
voor meer informatie zie pagina 2. Vanaf
per stuk in set van 20
1incl. vaste armleuningen 2incl. verstelbare armleuningen
PRijSvERlAging
verbindingsstuk
35,50
2,69 €
zwart
voor meer informatie zie pagina 17.
voor meer informatie zie pagina 15
199,-
voor meer informatie en verdere tarieven zie pagina 3.
74,00 € 99,– € 2,45 € Alles voor uw kAntoor per stuk (Inclusief armleuningen)
per pak in set van 20
levering binnen 24 uur zonder exTra kosTen
Telefoon:
●
30 dagen reTourgaranTie
070 234 000
●
fax:
●
per doos
graTis levering vanaf €45 neTTo
070 234 010
VRAAG NU UW REGISTRATIEFORMULIER
Klantendienst OTTO Office 070 234 000 I service@otto-office.be Ad-otto-office-leden-confedbouwNL140x210.indd 1
28/01/16 12:45
Productinfo voor de bouw? Vind het nu gauw!
stelt voor:
WWW.ONLINEBOUWMARKT.BE Surf en ontdek onze nieuwe homepage!
48
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
U bent aannemer en u wilt bij blijven in uw vakgebied? U wenst informatie te krijgen en de laatste nieuwigheden van topkwaliteit in de bouw te ontdekken? Wacht niet langer en surf naar www.onlinebouwmarkt.be De recentste producten voor uw activiteit liggen voortaan binnen klikbereik.
Vind ons leuk op Facebook! http://www.facebook.com/ BouwmarktMarcheDeLaConstruction
BOUWBELANGEN
Bouwmarkt Vakbeurs voor parket, laminaat, vinyl en houten wandbekleding Van 13 tot 15 maart 2016 vindt In Flanders Expo (Gent) EFWEX plaats, de European Floor & Wall Exhibition. Deze beurs wil een driedaags internationaal ontmoetingsforum zijn voor de sector van vloeren, gevelbekleding en afwerkingsproducten. De vorige keer bezochten 3600 professionele bezoekers deze vakbeurs. Voor 2016 zijn de verwachtingen dan ook hooggespannen. Er zijn maar weinig deelsectoren van de bouw waar zoveel innovaties elkaar in zulk snel tempo opvolgen. Op EFWEX 2016 kunnen vakman, decorateur en designer rustig grasduinen doorheen al die nieuwigheden, vragen stellen, systemen vergelijken enzovoort. Dit is geen consumenten- maar een vakbeurs. Professionele bezoekers mogen gratis binnen, maar moeten zich dan wel vooraf registreren op de beurswebsite. Drank en snacks zijn kosteloos voor bezoekers en exposanten. n Meer weten? www.efwex.eu
DOSSIER
De exposanten zijn op de eerste plaats fabrikanten, importeurs, verdelers en groothandels uit de sectoren parket, laminaat, vinyl, LVT, kurkvloeren, bamboevloeren, chemie voor vloeren, houten gevelbekleding, houten terrasvloeren en professioneel werkgereedschap voor vloerenplaatsing en schrijnwerkerij.
Deceuninck Zendow#neo Premium met Linktrusion
Linktrusion staat toe om voor elke toepassing de ideale productcombinatie samen te stellen. De technologie combineert verschillende materialen zoals pvc, continue glasvezel, staaldraden, pvc-hardschuim enzovoort. Dit maakt het grondstoffenver-
bruik efficiĂŤnter, leidt tot een 100 % recycleerbaar eindproduct en garandeert bovendien excellente thermische prestaties. Linktrusion geeft bijvoorbeeld een alternatief voor de gegalvaniseerde stalen versterkingen in hoofdprofielen. Daardoor worden de isolatieprestaties tot 35 % beter. Met de nieuwe Deceuninck Zendow#neo Premiumramen kun je daardoor U-waarden tot 0,65 bereiken. Ook deuren kun je beter beveiligen en beter isoleren met Linktrusion. Deceuninck won onlangs nog een Innovation Award van de Society of Plastic Engineers met deze technologie. n Meer weten? www.deceuninck.be
Intelligente Komatsu bulldozer van 30 ton
www.onlinebouwmarkt.be
15% hogere productiviteit bereikt vergeleken met een traditioneel U-blad. Het Komatsu CARE onderhoudsprogramma werd uitgebreid tot het SCR systeem en omvat een garantie van 5 jaar of 9000 werkuren op de katalysator. De bulldozer is daarnaast uitgerust met het nieuwe KOMTRAX versie 5 satellietvolgsysteem. De cabine is ruim en biedt 360° uitzicht over de werken. Ten slotte is de hydrostatische koelventilator van de motor uitgerust met een snel en makkelijk reinigingssysteem. n Meer weten? www.belgium.biagroup.com
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
49
PROJECTEN & BEDRIJVEN
Komatsu vult zijn gamma intelligente bulldozers aan met de nieuwe D85EXi/ PXi-18, een model in de categorie van 26,8 tot 30,2 ton. Hij wordt aangedreven door een Komatsu EU Stage IV motor met een netto vermogen van 197 kW (268 pk) en is uitgerust met het automatische besturingssysteem dat volledig in de machine is ingebouwd. Een GNSS 3D miniatuurantenne op het dak verzamelt oppervlaktegegevens in real time en voert hoogtemetingen uit naarmate de machine verder werkt. De bladcilinders zijn uitgerust met sensoren voor de permanente positiebepaling en de automatische besturing van het blad, dat door zijn vorm een
SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN
De bekende producent van raamprofielen Deceuninck heeft een revolutionaire technologie op punt gezet, Linktrusion genaamd. Daarmee kan de traditionele versterkingswijze van pvc-profielen volledig herdacht worden. Alle raam- en deurprofielen in het gamma Zendow#neo zijn er intussen mee uitgerust. In dit gamma vind je naast de standaardversie nu ook de nieuwe premiumversie.
MARKANT
5,50
In de drie maanden van november 2015 tot januari 2016 stond er gemiddeld voor 5,5 maanden werk in het orderboek van de aannemers. In de periode augustus-oktober 2015 was dat gemiddelde nog 5,40 maanden. Er was dus een stijging met 2 %. In de afgelopen drie maanden bedroeg de verzekerde activiteitsduur in de ruwbouw gemiddeld 6,39 maanden, een stijging met 2,9 %. Ook in de sectoren afwerking en installaties steeg de activiteitsduur. In de afwerking ging hij naar 3,13 maanden (plus 1 %) en in de installaties naar 4,46 maanden (plus 0,5 %). Alleen de sector burgerlijke bouwkunde zag een vermindering van de activiteitsduur met 0,9 % tot 6,92 maanden. n
Nacht van de Bouw in teken van sociale dumping en moeilijke bouwconjuctuur
V.L.N.R. – Isabelle D’hoore, Dries D’hoore, Jan Libeer, Eric Vandewiele, Goedele Wachters, Jef Lembrechts, Marc Dillen.
In zijn toespraak op de West-Vlaamse Nacht van de Bouw wees Eric Vandewiele (voorzitter Confederatie Bouw WestVlaanderen) op de belangrijke bijkomende controletaken die de bouwbedrijven krijgen in de strijd tegen de sociale fraude. “Bedrijven moeten in zekere zin zelf sociaal inspecteur gaan spelen.” Maar gastspreker Bart Tommelein (staatssecretaris voor de Bestrijding van de sociale fraude) probeerde de bouw gerust te stellen. Tommelein wil de wijd vertakte netwerken blootleggen. Het meldpunt voor sociale fraude dat hij in oktober 2015 heeft opgericht, ontvangt nu maandelijks een duizendtal meldingen. Maar een kliklijn is het meldpunt niet geworden, aldus de staatssecretaris. Via datamining streeft hij ernaar de sociale inspecteurs zo gericht en efficiënt mogelijk in te zetten. BOUWVERGUNNINGEN Ook in West-Vlaanderen blijft het niveau van de gemeentelijke aanbestedingen te laag. Dat bleek uit cijfers van de Vlaamse Confederatie Bouw. In 2012 was hun aantal gedaald met 29 % en in 2013 nog eens met 19 %. In 2014 was er weliswaar een stijging van 11 % maar deze werd in 2015 meteen gevolgd door een nieuwe daling van 10 %. Van december 2012 tot december 2015 gingen er in de West-Vlaamse bouw maar liefst 2673 banen voor bouwarbeiders verloren. Dat is een verlies van 11 %. In heel Vlaanderen werd gemiddeld hetzelfde verlies opgetekend bij de bouwarbeiders.
Toch bleef de stemming op de Nacht van de Bouw relatief positief. De huizenbouw hield in West-Vlaanderen beter stand
50
bouwbedrijf - maart 2016
www.confederatiebouw.be
dan Vlaanderen in zijn geheel. In de Kustprovincie werden vorig jaar 3 % minder nieuwe huizen en 2 % minder nieuwe flats vergund in vergelijking met het gemiddelde van de zeven voorgaande jaren. In Vlaanderen zal de daling van de vergunde huizen wellicht 11 % bedragen. Deze schattingen zijn gebaseerd op de cijfers van de eerste negen maanden van 2015. GEFELICITEERD! Op de Nacht van de Bouw werd Dries D’hoore van D’hoore Construct als Jonge Vlaamse Aannemer gehuldigd. Dries behoort bij die jonge aannemers die permanent vernieuwen en die zich engageren voor de beroepsorganisatie. Met de steun van de Confederatie pakt Dries de talrijke uitdagingen aan waarmee een bouwkmo geconfronteerd wordt. n
BART TOMMELEIN – “Het meldpunt sociale fraude is geen kliklijn geworden.”
INFO www.vcb.be
Omring u niet alleen met ja-knikkers, maar ook met iemand die meedenkt.
Maak een afspraak met één van onze bankiers. Een ondernemer moet elke dag beslissingen nemen. Maar voor sommige beslissingen is het handig om een andere mening te krijgen. Een mening van iemand die wat meer afstand kan nemen, iemand die anders naar de dingen kijkt dan u. Daarvoor kunt u op ING rekenen. Uw ING-bankier begrijpt de finesses van uw sector en ondersteunt al uw projecten met zijn expertise. Want als ondernemen in uw genen zit, dan moet ondersteunen in die van ons zitten.
ing.be/business
ING België nv – Bank/Kredietgever – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel.