Bouwbedrijf september 2015 by Embuild

bouwbedrijf maandblad van en voor de aannemer | september 2015

Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Afgiftekantoor Gent X â&#x20AC;&#x201C; â&#x201A;Ź6

>23

DOSSIER Matexpo

Ontmoeting tussen mens en machine > 14

Sociale verkiezingen Korte handleiding (III)

> 20

Sociale dumping Maatregelen afgesproken

> 33

Scholenbouw De Vlaamse plannen

PLS Lambda

De grote omwenteling

nieuw

Porotherm Lijm-Systeem

1. Sterk & isolerend De perfecte combinatie

λui = 0,185 W/mK fmean≥ 10 N/mm²

2. De ‘rode’ bouwknopenoplossing

90°

Het verlĳmd metselwerk behoort tot de isolatieschil De budgetvriendelĳke oplossing

3. Hoger rendement Sneller, eenvoudiger, goedkoper

‘Het is win-win-win: minder coördinatie, makkelĳker uit te voeren en minder kans op fouten’ Sinds meer dan twee jaar kiest het bouwbedrĳf Keppens nv waar mogelĳk nog uitsluitend voor het Porotherm Lĳm-Systeem. Uitkĳken naar PLS Lambda: “Vooral het feit dat er geen tussengevoegde isolerende delen meer nodig zĳn, biedt perspectieven. De volledige wand kan opgetrokken worden met één enkel materiaal. Dit vertaalt zich niet alleen in minder logistieke problemen, maar ook in een hoger rendement tĳdens de uitvoering.

www.porotherm.be

En foutief geplaatste thermische onderbrekingen behoren tot het verleden. Concreet betekent dit minder coördinatie op de werf, makkelĳker uit te voeren en minder kans op fouten. Het is een win-win-winverhaal!”

Bert Keppens Zaakvoerder aannemingsbedrĳf Keppens nv

EDITO BOUWBELANGEN

Taxshift – stap vooruit, maar voor de bouw ruim onvoldoende

an het einde van juli keurde de federale regering haar taxshift goed. Hij bevat een aantal goede elementen. Ongeveer € 2 miljard zal gaan naar het verbeteren van de competitiviteit van ondernemingen. Zo zullen de werkgeverslasten in alle sectoren dalen van 33 % naar 25 %. De taxshift wordt

niet gefinancierd door een verdere verhoging van de btw. Deze zou zeer negatieve

Ook is beslist dat werkgevers niet meer dan één maand gewaarborgd loon zullen moeten uitbetalen als een werknemer arbeidsongeschikt is. Er was sprake van om deze periode

DOSSIER

gevolgen gehad hebben voor onze sector.

van gewaarborgd loon op te trekken tot twee maanden. Maar de federale regering heeft dit voornemen laten varen. De Confederatie Bouw is bovendien verheugd dat premier Charles Michel en vicepremier Kris Peeters het overleg met onze sector zullen voortzetten. De regering heeft bijzondere aandacht voor de moeilijke situatie van de aannemers. Ze heeft verklaard dat ze bereid is om verdere stappen te zetten tegen de unfaire concurrentie van buitenlandse bedrijven. Maar toch blijven de aannemers op hun honger zitten. De aangekondigde worden op de Belgische bouwplaatsen buitenlandse werknemers ingezet. Zelfs als alle regels gerespecteerd worden, zijn ze goedkoper omdat ze in hun land lagere sociale

De aangekondigde lastenverlagingen zullen het banenverlies in de bouw niet stoppen

zekerheidsbijdragen betalen. Ik blijf erop hameren: de enige manier om de werkgelegenheid in onze bouwbedrijven veilig te stellen, is een lastenverlaging van € 6 per gewerkt uur. Ook de vakbonden hebben zich achter dit voorstel geschaard. De situatie is dan ook bijzonder urgent. In vier jaar tijd zijn meer dan 17 000 arbeidsplaatsen verloren gegaan, en duizenden andere banen staan

SECTOR & BEROEPEN

lastenverlagingen zullen het banenverlies in de bouw geen halt toeroepen. Steeds vaker

op de tocht als er niets gebeurt. De regering moet dus na het zomerreces zo snel mogelijk specifieke acties ondernemen ten voordele van de bouw. Komen die er niet of zijn ze ontoereikend, dan hebben onze bouwbedrijven geen keuze. Om competitief te blijven, zullen ze een beroep moéten doen op buitenlandse arbeidskrachten die in alle wettelijkheid 20 tot 30 % goedkoper kunnen werken. De maar ook voor de overheidsfinanciën.

Robert de Mûelenaere Gedelegeerd bestuurder Confederatie Bouw bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

gevolgen hiervan zullen bijzonder nadelig zijn – en niet alleen voor de tewerkstelling

IN DIT NUMMER

bouwbedrijf maandblad van en voor de aannemer | september 2015

Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Afgiftekantoor Gent X – €6

>23

DOSSIER Matexpo

Ontmoeting tussen mens en machine > 14

Sociale verkiezingen Korte handleiding (III)

> 20

Sociale dumping

> 33

Maatregelen afgesproken

Scholenbouw De Vlaamse plannen

BOUWBELANGEN

Contacten Bouwbedrijf is het maandblad van de vzw Confederatie Bouw, Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Verantwoordelijke uitgever: Filip Coveliers, Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Afgiftekantoor: Gent X Redactie: fax 02 545 59 02 Peter Graller – tel. 02 545 57 30 peter.graller@confederatiebouw.be Franstalige uitgave: Construction Druk: Drukkerij Geers Volgens concept van: Roularta Realisatie: EQUINOX Graphic Design Copyright coverfoto: © shutterstock Reacties - vragen: communicatie@confederatiebouw.be Met de medewerking van: • de studiediensten van de Confederatie Bouw Secretariaat: Sonia Massart, tel.02 545 56 34 - fax 02 545 59 09 sonia.massart@confederatiebouw.be • Vlaamse Confederatie Bouw Secretariaat: Johan Walewijns, tel. 02 545 57 49 - fax 02 545 59 07 johan.walewijns@confederatiebouw.be • Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad Secretariaat: Morgane Cendoya, tel. 02 545 58 29 - fax 02 545 59 06 morgane.cendoya@confederatiebouw.be • Confédération Construction Wallonne Secretariaat: Catherine Houtart tel. 02 545 56 68 - fax 02 545 59 05 catherine.houtart@confederatiebouw.be Abonnementen: Claude Bernaerts, tel. 02 545 56 88 - fax 02 545 59 00 claude.bernaerts@confederatiebouw.be Reclame: Kristel Dekempeneer, tel. 02 545 56 99 - fax 02 545 59 08, kristel.dekempeneer@confederatiebouw.be of kde@confederatiebouw.be. Prijs jaarabonnement Leden van de Confederatie Bouw: begrepen in het lidgeld Niet-leden: € 137,80 (BTW en portkosten inbegrepen) Buitenland: € 300 (BTW en portkosten inbegrepen)

14 Sociale verkiezingen Een aantal bouwbedrijven zullen voor de eerste keer in hun bestaan sociale verkiezingen moeten organiseren. Dit is het derde deel van een artikelenreeks die de lange en complexe procedure uitlegt. Met samenvattende tabel.

INLEIDING 03 Edito Robert de Mûelenaere over de taxshift.

09 Regionaal standpunt Marc Dillen over de verlaagde erfenisrechten.

10 Test je bouwkennis! En win mooie prijzen met deze wedstrijd van de Confederatie.

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers De vzw Confederatie Bouw wil met deze publicatie gepaste, betrouwbare, volledige en exacte informatie brengen. Ze kan echter niet aansprakelijk worden gesteld indien ze hierin tekortschiet. Alle elementen van deze publicatie zijn beschermd door het auteursrecht van de vzw Confederatie Bouw. Overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk, is slechts toegelaten mits voorafgaande toestemming en uitdrukkelijke vermelding van de bron. Vanaf nu wordt Bouwbedrijf gedrukt op papier geproduceerd met hout uit duurzaam beheerde bossen. De duurzaamheid wordt gegarandeerd door de internationale organisatie Forest Stewardship Council (FSC), die niet alleen het bos controleert maar de hele handelsketen tot aan de drukker.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

BOUWBELANGEN 14 Sociale verkiezingen (III) Wat u wanneer moet doen.

20 Sociale dumping Veertig maatregelen tegen een plaag.

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Mens ontmoet machine

Scholenbouw

Het zwembad van Molenbeek

In Kortrijk heeft van 2 tot 6 september Matexpo plaats, de vakbeurs voor bouwmachines, zwaar materieel en verwante diensten. In dit dossier bekijken we wat u daar mag verwachten als beursbezoeker.

Ook in de toekomst wil Vlaanderen scholen bouwen met alternatieve financiering, maar zoals verwacht zal een programma zoals Scholen van Morgen niet meer kunnen. De voorkeur gaat naar kleinere, eenvoudige en meer project-specifieke DBFM-constructies.

Een THV van onze leden Jacques Delens en Van Hout renoveert het zwembad van Schaarbeek. We betwijfelen of de badgasten zullen beseffen hoeveel hightech en geavanceerde bouwtechnieken daarvoor nodig zijn …

DOSSIER 23 Inleiding

SECTOR & BEROEPEN 33 Scholenbouw

PROJECTEN & BEDRIJVEN 48 Stalen zwembad

24 Machineverkoop De cijfers van Sigma.

26 Praktisch Wat is nieuw op Matexpo?

28 Interview Gregory Olszewski kijkt vooruit.

De Vlaamse plannen geanalyseerd.

34 Leren en werken

Intensieve renovatie in Molenbeek.

50 Ledenvoordelen

Een nieuwe conceptnota.

Uw lidmaatschap van de Confederatie brengt op.

36 Building Information Modeling De VCB zet informatieve sessies op.

53 Bouwmarkt De 313F L GC van Cat® - Vernieuwende idee

38 VCB Visierapport 2015

SECTOR & BEROEPEN

Waarom u dit dossier moet lezen.

DOSSIER

SECTOR & BEROEPEN

BOUWBELANGEN

DOSSIER

voor modern wonen - Kärcher op Matexpo

Een voorsmaakje.

30 Verantwoordelijkheid Federale Verzekering legt uit.

41 Meester Tegelzetter Een kwaliteitslabel voor de ambitieuze

MARKANT 58 Cijfer van de maand

tegelzetter.

Aantal verkochte woonhuizen,

44 WTCB Bepleisteringen op buitenisolatie

58 Wegenbouwers

voor houtskeletbouw – Mis de avant-

Hun grieven bereiken de nationale pers.

premières van het WTCB niet!

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

appartementen en villa’s in 2014.

RAM track-and-trace

Automatiseren materiaalbeheer / asset tracking

Samenwerking met de Confederatie Bouw sinds 2005 • Localiseren en traceren • Efficiëntere inzet • Terugdringen verloren materieel • Automatisch materieel inventariseren

RAM Mobile Data NV Woluwelaan 148-150 Diegem Tel. 02 715 2511

www.ram.be

halve pagina Bouwbedrijf NL Asset juni 2015 v2.indd 1

11-6-2015 16:06:28

om goeie stielmannen te vinden heb je goeie stielmannen nodig. Een goeie stielman vinden is een stiel apart. Bij Randstad Construct kan je rekenen op de constante instroom van kandidaten in zeer uiteenlopende specialiteiten: ruwbouw, afwerking, sanitair, cv, schrijnwerkerij, wegenbouw, baggerwerken enzovoort. De gespecialiseerde consultants van onze Randstad Construct-kantoren staan garant voor een professionele screening en selectie. Al onze uitzendkrachten krijgen ook een grondige veiligheidsopleiding. Wij garanderen tenslotte dat de stielman die je zoekt snel inzetbaar is, en dus onmiddellijk rendeert. Meer over onze Randstad Construct-kantoren vind je op randstad.be/construct en www.randstadprofessionals.be

Randstad Belgium nv, VG. 458/BUOSAP, 00256-406-20121120, 00256-405-20121120 - Randstad Construct nv, VG. 819/BC, 00257-406-20121120, 00257-405-20121120 - Randstad Professionals nv, VG. 1122/B, 00249-405-20121119, BE 465 925 246/04.28.01 - Galilei nv, VG.875/BO, 00255-405-20121120 - Randstad Sociaal Secretariaat vzw, ESS600-Erkend Sociaal Secretariaat van Werkgevers Nr 600,Wettig erkend door M.B. 4-7-46 ( B.S. 2-8-46)

RAN31342 Ann Construction 140x210mm NLFR 3.indd 1

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

04/03/13 17:23

BOUWBELANGEN

PRIKBORD Oktober – november 2015

Informatieavonden over de nieuwe schenkingsrechten De Vlaamse regering verlaagde onlangs de schenkingsrechten op onroerende goederen en creëerde een extra korting als het goed gerenoveerd of verhuurd wordt. De Vlaamse Confederatie Bouw organiseert in oktober en november infosessies over de nieuwe regelgeving in samenwerking met de Verenigde Eigenaars en de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat. De data zijn - maandag 5 oktober 2015 (Confederatie Bouw WestVlaanderen);

- - - -

dinsdag 6 oktober 2015 (CB Waasland); donderdag 22 oktober 2015 (CB Limburg); vrijdag 30 oktober 2015 (CB Oost-Vlaanderen); maandag 30 november (CB Antwerpen).

Minister Annemie Turtelboom heeft haar medewerking al toegezegd. De Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat stelt een informatiebrochure ter beschikking.

INFO

DOSSIER

Het aantal plaatsen is beperkt en inschrijven is noodzakelijk. Stuur ten laatste één week voor de gewenste infoavond een e-mail naar antwerpen@ve-pr.be met naam, adres en telefoonnummer. U kunt ook bellen naar 03 216 20 16. Inschrijving worden pas aanvaard na betaling van € 3 per persoon op rekening van Verenigde Eigenaars (IBAN BE72 3631 2461 3516, BIC BBRU BEBB).

De Confederatie op Matexpo Van 2 tot 6 september vindt in Kortrijk Xpo Matexpo plaats, de tweejaarlijkse vakbeurs voor bouwmaterieel. De Confederatie organiseert er verschillende hoogst interessante seminaries. WOENSDAG 2 SEPTEMBER VAN 09.30 TOT 12.00 U. Overheidsinvesteringen: STOP? of GO!

De verschillende overheden in dit land vormen een uiterst belangrijke investeerder voor de bouwsector. Iedereen die zich afvraagt waar het met onze sector naar toe gaat, moet dit seminarie bijwonen.

Donderdag 3 september van 09.30 tot 11.00 u. GPS-sturing van bouwmachines. Georganiseerd door de Vlaamse Confederatie Bouw. Vrijdag 4 september van 09.30 tot 12.00 u. Tracimat: een systeem voor het traceren van sloopafval. Georganiseerd in nauwe samenwerking met CASO, de vereniging van slopers in de Confederatie.

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Programma 10.00 u.: onthaal en registratie.

SECTOR & BEROEPEN

Dit seminarie is gewijd aan één van de meest prangende problemen van de bouwsector: de afnemende overheidsinvesteringen. Maar waarom nemen ze af? Zullen ze in de toekomst weer gaan stijgen? Kunnen alternatieve financieringen een oplossing bieden? Op dit seminarie confronteren de Confederatie en de Vlaamse, Waalse en Brusselse gewestconfederaties de politieke en administratieve wereld met hun vragen en verzuchtingen. Ben Weyts (Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken), Christophe Lacroix (Waals minister van Begroting) en Yves Bourdeau (directeur-generaal van HydroBru, de Brusselse intercommunale voor waterdistributie en sanering) hebben hun medewerking toegezegd.

10.30 u.: Investeren in de bouw is investeren in de toekomst door Robert de Mûelenaere (gedelegeerd bestuurder Confederatie Bouw). 10.35 u.: Waarom overheidsinvesteringen juist nu moeten! door Jean-Pierre Liebaert (directeur Economisch Departement Confederatie Bouw). 10.45 u.: Het Gewestelijk investeringsbeleid in bouwwerken toelichting door een panel met minister Ben Weyts, minister Christophe Lacroix en Yves Bourdeau. 11.30 u.: Hoe, waar en wanneer zullen deze noodzakelijke bouwwerken uitgevoerd kunnen worden? Pertinente vragen aan het panel door Marc Dillen (directeur-generaal VCB), Francis Carnoy (directeur-generaal CCW) en Jean-Christophe Vanderhaegen (directeur-generaal van de CBBH). 11:50 u.: Besluiten door Colette Golinvaux (voorzitter Confederatie Bouw) en Jef Lembrechts (voorzitter VCB). 12:00 u.: Receptie op de stand van de Confederatie, Hal 1, nr. 127.

INFO

Deze seminaries bijwonen kost niets, maar vooraf online inschrijven is verplicht. Surf naar www.matexpo.com/nl en klik op Seminaries. Deelnemers mogen die dag kosteloos Matexpo bezoeken. Alle seminarie vinden plaats in Kinepolis, vlak bij het beursterrein.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Reken niet op je moeder. Zorg zelf voor een propere werf!

Clean Site System is een voordelige en milieuvriendelijke oplossing voor plastic verpakkingsafval op bouwwerven. Plastic afval is moeilijk te verkleinen en neemt onnodig veel ruimte in je containers gemengd afval in. Terwijl een Clean Site-zak van 400 liter slechts €1,65 kost. Met Clean Site bespaar je gemiddeld €150 per werf!

Meer info en de verkooppunten op www.cleansitesystem.be

LAAT PLASTIC VERPAKKINGEN NIET MEER ZWERVEN OP DE WERVEN.

REGIONAAL STANDPUNT BOUWBELANGEN

Lagere schenkingsrechten – De VCB doet zijn duit in het zakje

DOSSIER

Op 1 juli verlaagde de Vlaamse regering de schenkingsrechten voor vastgoed. Voordien waren de tarieven voor schenkingsrechten zo hoog dat ze ontradend werkten. Bovendien kan de begunstigde nu een extra korting op de schenkingsrechten krijgen als hij het geschonken goed renoveert of verhuurt. De Vlaamse Confederatie Bouw is verheugd over deze regeringsmaatregel. Hij vormt een stimulus voor de renovatieactiviteit en de bouwsector, die nog steeds de gevolgen van de economische crisis moet ondergaan. Maar uit een enquête van de VCB en de Verenigde Eigenaars blijkt ook dat de draagwijdte van de verlaagde schenkingsrechten nog niet genoeg bekendgemaakt werd bij aannemers en woningeigenaars. Dat dreigt de impact van deze maatregel af te zwakken. Daarom gaat de VCB in samenwerking met de Verenigde Eigenaars en de Koninklijke Federatie van het Belgische Notariaat in oktober en november infoavonden organiseren in de lokale confederaties. Minister Annemie Turtelboom heeft haar medewerking al beloofd.

90 % van de aannemers verwacht positieve invloed op de renovatieactiviteit

Dit percentage is vrij laag. Eigenaars moeten dus bijkomend geïnformeerd worden, zodat zij overgaan tot een schenking en tot renovatie. Voor bouwbedrijven is dit een bijkomende kans om hun activiteiten uit te bouwen in de renovatiesector. Onze enquête toont duidelijk aan dat ze hierin positieve stimulans voor de sector zien. 90 % van de ondervraagden verwacht een positieve invloed op de renovatieactiviteit, en 15 % verwacht zelfs een sterk positieve invloed.

SECTOR & BEROEPEN

Uit onze enquête blijkt dat de meerderheid van de aannemers en bijna zeven op de tien van de eigenaars op de hoogte waren van de verlaagde schenkingsrechten. Maar slechts iets meer dan een derde was op de hoogte van de bijkomende verlaging voor renovatie en verhuur.

Ook bij de eigenaars is de reactie op de maatregel positief. Meer dan acht op de tien deelnemers aan de enquête overwegen nu om binnen de drie jaar te schenken. Bijna een kwart zegt zelfs dat ze zeker zullen schenken. Deze hoge percentages tonen aan dat een goedgekozen maatregel een verandering van het gedrag kan teweegbrengen. Ook het tweede aspect, de korting voor renovatie, kan op de goedkeuring van de eigenaars rekenen. Iets meer dan zes op de tien overweegt bijkomend te renoveren, 7 % is er zeker van. Ook de korting voor verhuur is populair: de helft van de eigenaars overweegt te verhuren, een kwart zal het zeker doen.

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Marc Dillen, directeur-generaal Vlaamse Confederatie Bouw bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

WEDSTRIJD Surf naar www.testjebouwkennis.be en vul daar de antwoorden in op de onderstaande vragen. WIN ÉÉN VAN DE 3 hhp ANDUMEDIC’S

CONFEDERATIE BOUW

hhp

1 Hoeveel leden heeft de Confederatie Bouw ?

1 Hoe is de naam van de rugspecialist die, sinds hij zelf de zeer positieve effecten van de Andullatie-therapie ontdekte, zich als onderzoeker en opleider volledig ging inzetten voor deze therapie?

a b c

Ongeveer 10000 leden Ongeveer 12000 leden Ongeveer 15000 leden

2 Hoeveel bedraagt het lidgeld per jaar voor een zelfstandige zonder werknemer? a b c

205€ 250€ 279 €

3 Hoeveel Gewestconfederaties telt de Confederatie Bouw? a b c

2 3 4

a b c

Jonathan Feldbrugge Wim Aerts Guy Declerck

2 In de Wiegstraat 20, 2000 Antwerpen ligt het enige hhp Experience Center van België! Hoe heet het gezellige winkel-wandel gebied waar de Wiegstraat onderdeel van is? a b c

Sint-Andries De Wilde Zee Kipdorp

3 Welk is de juiste volgorde van de grootste oorzaken van absenteïsme op het werk in de bouw? a b c

Griep en verkoudheid , Rugpijn , Gewrichtspijnen aan nek, schouder en armen Rugpijn, Griep en verkoudheid, Gewrichtspijnen aan nek, schouder en armen Gewrichtspijnen aan nek, schouder en armen, Rugpijn, Griep en verkoudheid

TEST JE BOUWKENNIS! De Confederatie Bouw organiseert samen met hhp en SiteManager de 2de editie van de wedstrijd: ‘Test je bouwkennis’ met als hoofdprijs een hhp ANDUMEDIC. De wedstrijd begint op 1/09/2015 en eindigt op 15/02/2016. Gedurende deze periode kunnen de deelnemers hun bouwkennis testen door het beantwoorden van vragen waarbij men punten verzamelt die kans geven op talrijke prijzen. Om deel te nemen surf naar www.testjebouwkennis.be EN TAL VAN ANDERE PRIJZEN Professional

GESCHENKKAART CARTE-CADEAU

FAMILY+

Geldig t.e.m. Valable jusqu’au Instructie kassa: Ctac : lees barcode kaart in -> geef kaart terug aan klant Ptac : verwerk betaling Instructions caisse : Ctac : scannez le code-barres -> remettez la carte au client Ptac : traitez le paiement

ONZE SPONSORS: WWW.ONLINEBOUWMARKT.BE

Intelligente Mobiliteit

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Startwaarde / Valeur de départ btw TVA

WEDSTRIJD

TEST JE BOUWKENNIS! SPONSORS

De firma hhp is pionier in de ontwikkeling van selfcare-producten gebaseerd op andullatie. Andullatietherapie is een combinatie van mechanisch geïnduceerde vibraties en infraroodwarmte. Ze wordt zeer succesvol ingezet voor pijnverlichting, sportrecuperatie en relaxatie. Concreet neemt de gebruiker plaats op een ergonomische matras waarbinnen zgn. ‘andullatoren’ specifieke vibraties voortbrengen, regelbaar in functie van de individuele behoefte. Eén of meer dagelijkse sessies van ca. 15 minuten volstaan voor voelbare resultaten. SiteManager is een nieuwe tool in webdesign. Bespaar tot 3-4 uur per dag bij het bouwen van professionele websites voor je klanten. Het allesomvattende cloudplatform bevat applicaties voor designers, ontwikkelaars en webmasters die naadloos met elkaar samenwerken. Met het innovatieve SiteManager platform worden op een eenvoudige manier moderne websites gebouwd voor de bouwsector. Reeds tientallen leden van de Confederatie Bouw gingen u voor. Productinfo voor de bouw? Vind ze in een handomdraai! U bent aannemer en u wilt bijblijven in uw vakgebied? U wenst informatie te krijgen en de laatste nieuwigheden van topkwaliteit in de bouw te ontdekken? Wacht niet langer en surf naar www.onlinebouwmarkt.be De recentste producten voor uw activiteit liggen voortaan binnen klikbereik. Ikzoekeenvakman.be Deze site is bestemd voor de particulier. Hij kan op ikzoekeenvakman.be niet alleen per specialisatie een lijst van geregistreerde vaklui vinden, maar ook meer uitleg over bouwen en verbouwen, de bouwpremies per gewest, fiscale voordelen, wat te doen in geval van bouwgeschillen, nuttige links enzovoort Canon helpt je je verhaal te vertellen, je herinneringen vast te leggen en je creatieve ideeën tot leven te brengen. Medewerkers belonen, professionele relaties versterken, klanten aan uw merk binden? Met ColliShop Professional geniet u een brede waaier aan mogelijkheden. In zijn lange bestaan heeft Dewalt een goede naam als ontwerper, ontwikkelaar en producent van duurzame en professionele stationaire machines opgebouwd. Europcar is de belangrijkste internationale autoverhuurder van Europese oorsprong. De onderneming beschikt momenteel over een netwerk van 27 agentschappen verspreid over het hele land. Federale Verzekering biedt een volledige waaier aan van verzekeringen en financiële producten voor ondernemingen, zelfstandigen en particulieren. Graphius is een drukkerij met een grote productiesite in Gent en een afdeling in Brussel. Met meer dan 60 recente Heidelberg druktorens en een volledig geïntegreerde boekbinderij is het Graphius productieapparaat een van de meest uitgebreide op de Europese markt. Als startende zelfstandige en/of werkgever wordt u begeleid door GROUP S met een complete dienstverlening, van het ondernemingsloket Formalis en het sociaal verzekeringsfonds tot het sociaal secretariaat. Met de professionele Drive-In beantwoordt Makro 100% aan uw wensen en behoeften. Op één adres vindt u alles wat u nodig hebt voor uw bouw-, renovatie- en tuinprojecten. En u profiteert van lage prijzen plús een professionele korting. Zo wint u tijd en geld. Meclean is producent en importeur van professionele reinigingsmachines. Door zijn duurzame producten en vernieuwende uitvindingen is Meclean één van de snelst groeiende bedrijven in zijn branche. Als producent van een totaalassortiment biedt Metabo het gehele spectrum van handgeleid, semi-stationair en stationair elektrisch gereedschap aan. Voor zijn klanten betekent dit zorgvuldig op elkaar afgestemde productgroepen met de spreekwoordelijke Metabo-kwaliteit voor alle toepassingsgebieden. OTTO Office biedt ondernemingen een uitgebreid aanbod van kantoorartikelen, kantooruitrusting en –inrichting aan via een uitgebreide catalogus en webshop. Met zijn eigen cloud-gebaseerde dienst track-and-trace levert RAM oplossingen voor ritregistratie van voertuigen en tijdregistratie van personen, mobiliteitsvergoeding in de bouw en daarnaast temperatuurregistratie in koelwagens, fleet management, materiaalbeheer, meting van rijgedrag … Het kiezen van het schoeisel dat het beste past bij uw werk en uw werkomstandigheden is een belangrijke factor voor veiligheid, comfort en welzijn op het werk. Als grootste fabrikant van veiligheids- en beroepsschoeisel in Noord-Europa werkt Sievi voortdurend aan betere, meer geavanceerde eigenschappen voor zijn schoenenassortiment. Sortimo is uitgegroeid tot specialist in op maat gemaakte bedrijfswageninrichtingen. De wereldwijde markten technologieleider biedt branchegerichte oplossingen aan voor intelligente mobiliteit voor toepassing in service, het midden- en kleinbedrijf en dit in tal van sectoren. Stanley is trots op zijn reputatie van uitmuntendheid. Wij leggen ons onverdroten toe op het uittesten, ontwerpen en verbeteren van onze producten om de kwaliteit en maximale werking ervan te garanderen. Meer dan een eeuw na zijn geboorte richt Texaco zich op de toekomst, zonder evenwel zijn herkomst te vergeten. Producten als Euro XL en Diesel XL demonstreren de constante toewijding van Texaco aan kwaliteit en blijvende prestaties. Ook op de wegen in de Benelux is de Texaco-ster inmiddels een bekende met meer dan 600 stations.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PLANAR 3

Waarom Sievi veiligheidsschoenen: 100 % productie in Finland Comfortabel Soepel Licht Ergonomisch Uniek Geen vermoeide voeten Geen last van zweten

Gun je voeten de absolute topkwaliteit! Waarom zouden veiligheidsschoenen niet comfortabel kunnen zijn? Lekker soepel en ergonomisch en tegelijkertijd voldoen aan de strengste kwaliteitsnormen, dat is waar de unieke Sievi schoenen voor staan! Sievi is een volledig Fins handgemaakt kwaliteitsproduct dat continu wordt verbeterd dankzij innovatie en research.

Safety & Functional Footwear bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

In 2016 voor het eerst in bouwbedrijven

De procedure van de sociale verkiezingen (III) Bent u klaar voor de sociale verkiezingen? In 2016 zullen deze voor het eerst ook in de bouwbedrijven plaatsvinden. De werknemers kiezen dan hun vertegenwoordigers in de ondernemingsraad en het comité voor preventie en bescherming op het werk. Om problemen te vermijden moet u bepaalde procedures volgen. In dit artikel beschrijven we de laatste etappes in die procedures en vatten we alles nog eens samen. In twee vorige artikelen (Bouwbedrijf van juni en juli-augustus) bespraken we de basisbegrippen en –methoden en de andere etappes.

LEES OOK DE VORIGE ARTIKELEN OVER DE SOCIALE VERKIEZINGEN! U kunt slechts het maximum uit deze tekst halen als u weet wat er stond in de twee vorige artikelen over de sociale verkiezingen in Bouwbedrijf. U vindt deze in de uitgaven van juni (blz. 12) en juli-augustus (blz. 10). U vindt ze ook op onze website www.confederatiebouw.be.

INFO

www.confederatiebouw.be

ACTIVEER UW E-BOX BIJ DE FOD WASO De FOD WASO zal de e-Box gebruiken om te communiceren over de sociale verkiezingen. Mocht u uw persoonlijke e-Box nog niet geactiveerd hebben, dan is het nu het moment. De e-Box is een beveiligde elektronische brievenbus. De instel-

lingen van de sociale zekerheid gebruiken deze om documenten, meldingen en taken naar ondernemingen te sturen. Info: www.werk.belgie.be. Geef “e-Box”op als zoekterm.

DRIE AANBEVELINGEN VOOR BOUWBEDRIJVEN De Confederatie heeft voorgesteld dat het paritair comité van de bouw (PC 124) de volgende aanbevelingen aan de bouwbedrijven zou doen:

e sociale verkiezingen duiden de personeelsvertegenwoordigers van de arbeiders, bedienden, kaderleden en jonge werknemers aan in de ondernemingsraad (OR) en het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). Maar de eigenlijke aanduiding is in feite het einde van een complexe procedure die 150 kalenderdagen duurt en die bestaat uit talrijke etappes, vastgelegd door de wet van 4 december 2007. SCHARNIERDATUMS X EN Y Begin en einde van deze etappes hangen af

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

a) dezelfde verkiezingsdatum voor alle bouwbedrijven; b) stemmen per brief moet kunnen. De verspreiding van het personeel rechtvaardigt het; c) begin nu al met de syndicale delegatie te praten over het begrip technische bedrijfseenheid.

van twee scharnierdatums, dag X en dag Y genoemd.

ven als “dag X-35” enzovoort, wat wil zeggen: 35 dagen vóór X.

Dag Y is de verkiezingsdag. Hij moet vallen in een periode die begint op 9 mei 2016 en eindigt op 22 mei 2016. De verkiezingsprocedure begint 150 dagen vóór de verkiezingsdag, met andere woorden tussen 11 en 24 december 2015.

Opmerking: het is mogelijk dat een belangrijke dag in de verkiezingskalender valt op een zaterdag, een zondag, een rustdag of een andere dag waarop normaal niet gewerkt wordt. In dat geval verricht men de nodige handelingen op de normale werkdag die voorafgaat aan de dag in kwestie.

Dag X is de dag waarop de verkiezingen aangekondigd worden aan de werknemers. Hij valt 90 dagen vóór dag Y. In dit artikel zullen we datums frequent aange-

X+56: STEMMEN PER BRIEF In de vorige artikelen waren we gearriveerd bij X+70, de dag waarop de getuigen

laatste op dag X+56 een akkoord nodig tussen enerzijds de werkgever en anderzijds alle vertegenwoordigers van de representatieve werknemersorganisaties en de representatieve organisaties van kaderleden die kandidaten voorgesteld hebben.

De getuigen moeten aanwezig zijn bij alle handelingen nodig voor een stemming per brief. Dit akkoord moet opgetekend worden in het modeldocument beschikbaar op de website van de FOD WASO.

BOUWBELANGEN

aangeduid moeten worden. Nu beginnen we met een kleine stap terug in de tijd naar X+56. Als het personeel erg verspreid is, kan een stemming per brief toegestaan worden. Zulke stemming kan nuttig zijn voor bouwbedrijven. Maar daarvoor is ten

Overhandiging oproepingsbrieven

Wat met de kiezers die niet aanwezig zijn in de onderneming? Aan hen stuurt de voorzitter van het stembureau de oproepingsbrief, samen met de gestempelde stembiljetten. Dat moet gebeuren per aangetekende zending op dag X+80. In voorkomend geval kan de aangetekende verzending de stembiljetten bevatten voor de verkiezing van zowel de ondernemingsraad als het comité voor preventie en bescherming op het werk. In het geval van een gemeenschappelijk kiescollege kan de verzending de stembiljetten voor de arbeiders en de bedienden bevatten.

De oproeping moet de datum en de plaats van de verkiezingen vermelden, net als het stembureau waarbij de werknemer zich moet aanmelden. Bij stemming per brief moeten in de verzending twee omslagen zitten. In de eerste zit het gevouwen en gestempelde stembiljet. Deze omslag moet men openlaten. Hij mag geen enkel opschrift dragen. Ook de tweede omslag moet open blijven. Maar deze moet gefrankeerd zijn en het volgende opschrift dragen: “Aan de voorzitter van het kiesbureau voor de verkiezing van de ondernemingsraad (of van het comité voor preventie en bescherming op het werk) van ...(naam van de onderneming), straat..., te...” Op deze omslag moet ook de aanwijzing van het stembureau staan (“bedienden”, “arbeiders”, “jeugdige werknemers” of “kaderleden”), en de vermelding “afzen-

der” gevolgd door de naam van de kiezer en de boodschap dat hij verplicht is om zijn handtekening te plaatsen. Hij moet dit doen na de vermelding van zijn naam. Beide omslagen moeten aan de kiezer overhandigd of verstuurd worden in een derde en gesloten omslag. Bij stemming per brief, brengt de kiezer zijn stem uit. Daarna vouwt hij het stembiljet rechthoekig in vieren, en wel zo dat de vakken bovenaan de lijsten naar binnen gekeerd zijn (zo kan men doorheen de omslag niet zien op wie hij gestemd heeft). Hij steekt het stembiljet in de eerste omslag en sluit deze. Vervolgens steekt hij deze omslag in de tweede omslag, waarop het adres van de voorzitter van het stembureau staat. Vervolgens sluit hij ook deze tweede omslag en vult alles in wat hij moet invullen. Hij mag deze omslag met de post verzenden of op onverschillig welke andere wijze. Maar de stem moet aankomen vóór de sluiting van de stemming. Op dag X+80 moet in de technische bedrijfseenheid (TBE) uitgehangen worden dat de oproepingsbrieven overhandigd zijn.

Stopzetting van de procedure GEDEELTELIJKE STOPZETTING Twee situaties kunnen de aanleiding zijn voor een gedeeltelijke stopzetting van de aan de gang zijnde procedure.

GEEN KANDIDATENLIJSTEN De procedure wordt volledig stopgezet als er geen enkele kandidatenlijst werd ingediend voor geen enkele werknemerscategorie. De werkgever kan ten vroegste op dag X+36 overgaan tot zulke volledige stopzetting. Deze moet opgetekend worden in een modeldocument. Dat moet uitgehangen worden op de plaats waar de verkiezingsdatum aangekondigd was. Daarnaast moet de stopzetting meegedeeld worden aan de representatieve werknemersorganisaties en aan de kaderleden als deze een aparte vertegenwoordiging hebben. Dit kan met de applicatie op de website van de FOD WASO of een aangetekende zending.

- Eerste situatie: op dag X+35 was voor één of meer werknemerscategorieën geen enkele kandidatenlijst ingediend, maar in minstens één andere werknemerscategorie was wel minstens één lijst ingediend. De procedure wordt stopgezet voor de categorieën zonder lijst, maar gaat verder voor de andere categorieën. Het stembureau voor de categorie met het grootste aantal kiezers stelt op dag X+79 de gedeeltelijke stopzetting van de procedure vast. - Tweede situatie: in één of meer werknemerscategorieën werd slechts één kandidatenlijst ingediend door één enkele representatieve werknemersorganisa-

tie, en het aantal kandidaten op deze lijst is gelijk aan of lager dan het aantal toe te kennen gewone mandaten. Voor deze categorieën moet een stembureau samengesteld worden op dag X+79, maar dat stelt de gedeeltelijke stopzetting in zijn categorie vast. De ingediende kandidaten zijn van rechtswege verkozen. Een gedeeltelijke stopzetting moet opgetekend worden in een modeldocument. Dat moet uitgehangen worden op de plaats waar de verkiezingsdatum aangekondigd was. Daarnaast moet de stopzetting meegedeeld worden aan de representatieve werknemersorganisaties en aan de kaderleden als deze een aparte vertegenwoordiging hebben. Dit kan met de applicatie op de website van de FOD WASO of per post.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

In bepaalde omstandigheden kan de electorale procedure geheel of gedeeltelijk stopgezet worden voordat ze volledig afgerond is.

SECTOR & BEROEPEN

De oproepingsbrief moet aan een aantal voorwaarden voldoen. Hij moet de volgende vermelding bevatten:

“Om de afvaardiging die zal worden verkozen een werkelijk vertegenwoordigend karakter te geven, hebben alle werknemers tot plicht aan de stemming deel te nemen.”

DOSSIER

We beschrijven hier de procedure bij een stemming per brief. In dat geval overhandigt de voorzitter van het stembureau de oproepingsbrief samen met de gestempelde stembiljetten aan de kiezers die in de onderneming aanwezig zijn. Dat moet gebeuren ten laatste 10 dagen voor de datum van de verkiezingen, dus ten laatste op dag X+80. De overhandiging gebeurt tegen ontvangstbewijs.

Dag Y: de stemming Ook bij een stemming per brief is het toegestaan dat een kiezer in de onderneming zijn stem uitbrengt. De werkgever moet dus een lokaal ter beschikking stellen waar men kan stemmen met respect voor het stemgeheim. Als een kiezer zich aanbiedt, moet de voorzitter hem een stembiljet overhandigen voor het kiescollege waaronder hij valt (jonge werknemer, arbeider, bediende of kaderlid). Zijn naam moet op de lijst doorgehaald worden. Zodra hij zijn stem heeft uitgebracht, wordt het stembiljet in de stembus gestopt. Iemand die stemt per brief mag de enveloppe met het stembiljet met de post of op gelijk welke andere manier overhandigen. Maar deze moet voor het sluiten van de stemverrichtingen arriveren. Stembiljetten per brief zijn ongeldig als ze binnenkomen na de afsluiting van de stemming, arriveren in een omslag waarop de handtekening van de kiezer ontbreekt of als de kiezer al in het stembureau is komen stemmen. Na afloop van de stemming overhandigt de voorzitter aan het stembureau de omslagen die hij kreeg van de werknemers die per brief stemden, zonder deze geopend te hebben. De namen van de kiezers die per brief stemden worden door de secretaris op de kiezerslijst afgevinkt. Daarna opent de voorzitter de buitenste omslagen en stopt de binnenste omslagen met de stembiljetten zonder deze te openen in de stembus. Het bureau stelt vervolgens het proces-verbaal op en vermeldt daarin het aantal kiezers dat aan de verkiezingen deelnam, het aantal teruggenomen en het aantal ongebruikte stembiljetten. De teruggenomen en ongebruikte stembiljetten en de lijsten die dienden voor het aanvinken worden in een verzegelde omslag gestopt, nadat deze lijsten ondertekend werden door de voorzitter en de leden van het bureau die de namen aanvinkten. Als er maar één gemeenschappelijk kiescollege is voor arbeiders en bedienden en er dus voor beide categorieën tegelijk gestemd werd, moeten de zonet beschre-

Deler

lijst 1

lijst 2

lijst 3

Volledige lijststembiljetten (met een lijststem)

Onvolledige lijststembiljetten (met naamstemmen)

Kiescijfer

TABEL 1 – De bepaling van het kiescijfer

ven handelingen apart per categorie uitgevoerd worden. Hetzelfde geldt als er een kiescollege is voor de jonge werknemers.

delen. Hij moet in het proces-verbaal het voorbehoud vermelden dat hij of de leden van het bureau aantekenden.

OPNEMEN VAN DE STEMMEN Na het afsluiten van de stemverrichtingen gaat het bureau over tot de stemopneming. De voorzitter opent de stembus, haalt er de omslagen uit waarmee per brief gestemd is en opent deze omslagen zonder de stembiljetten zelf open te vouwen. Als een omslag meer dan één stembiljet bevat, zijn deze ongeldig. De andere stembiljetten worden terug in de stembus gestopt en de inhoud wordt gemengd. Vervolgens maakt de voorzitter de stembus leeg. Hij telt de stembiljetten, noteert het aantal in het proces-verbaal en vouwt hen open. Met de hulp van de bijzitters worden ze in de volgende categorieën verdeeld:

De leden van het bureau tellen de stembiljetten in elke van de voorgaande categorieën. Ook het aantal naamstemmen voor elke kandidaat wordt geteld. Het bureau stelt het aantal ongeldige en blanco stembiljetten vast en, voor elke lijst, het aantal lijststemmen, het aantal exclusieve naamstemmen en het aantal naamstemmen per kandidaat.

- de biljetten met geldige stem, dus de biljetten met een lijststem voor één lijst, of met naamstemmen voor één of meer kandidaten op één lijst. Dit gebeurt per kandidatenlijst. - de blanco stembiljetten - de ongeldige stembiljetten. Ongeldig zijn andere stembiljetten dan de biljetten overhandigd aan de kiezer; stembiljetten met lijststemmen voor meer dan één lijst; gepanacheerde stembiljetten met stemmen op verschillende lijsten; stembiljetten waarvan de vorm of de afmetingen veranderd zijn; en biljetten waar de kiezer herkend zou kunnen worden door een teken, een schrapping of een merk. - verdachte stembiljetten, dus stembiljetten waarvan de geldigheid volgens de voorzitter of een ander lid van het bureau twijfelachtig is. De voorzitter moet deze verdachte biljetten paraferen en vervolgens hun (on)geldigheid beoor-

Lijst 1 Kiescijfer 82

Lijst 2 Kiescijfer 95

Lijst 3 Kiescijfer 99

47,5

49,5

27,33

31,66

TABEL 2 – Het bepalen van de quotiënten. In volgorde van grootte zijn deze gelijk aan 99 – 95 – 82 – 49,5 – 47,5 – 41 – 33 – 31,66 – 27,33. Als er zes mandaten zijn, zijn de eerste zes quotiënten in deze rij de nuttige quotiënten.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

De resultaten van al deze tellingen worden opgetekend in het proces-verbaal. Als dit gebeurd is, worden de stembiljetten in afzonderlijke en gesloten omslagen gedaan (voor elk van de voorgaande categorieën een omslag). De voorzitter overhandigt deze aan de werkgever. VERDELING VAN MANDATEN Onmiddellijk na het opnemen van de stemmen verdeelt het bureau de mandaten en duidt het de verkozen kandidaten en de plaatsvervangers aan. We beginnen met het verdelen van de mandaten over de verschillende kandidatenlijsten.

Om dit te kunnen doen, moet het kiesbureau eerst het kiescijfer van elke lijst bepalen. Daarvoor moet het aantal stembiljetten met een lijststem (de volledig lijststembiljetten) opgeteld worden bij het aantal stembiljetten met naamstemmen voor kandidaten op de lijst (de onvolledige lijststembiljetten). Het kiescijfer is dus gelijk aan het totale aantal geldige stembiljetten. Tabel 1 geeft een voorbeeld. Het kiescijfer van elke lijst wordt achtereenvolgens gedeeld door de getallen 1, 2, 3, 4, 5 enzovoort (de delers). Zo krijgt men een reeks quotiënten, die men op volgorde van grootte plaatst ongeacht de lijst waarop ze voorkomen en te beginnen met het grootste quotiënt. De berekening is gedaan met drie delers in tabel 2. Men houdt alleen rekening met de zgn. nuttige quotiënten. Hun aantal is gelijk aan het aantal te verdelen mandaten. Het voorbeeld gaat uit van zes mandaten.

De vraag is dan natuurlijk: wat moet er gebeuren met de lijststemmen? Het principe is eenvoudig: deze gaan eerst naar de eerste kandidaat op de lijst tot hij het verkiesbaarheidscijfer heeft. Wat overblijft gaat naar de tweede kandidaat, tot ook hij het verkiesbaarheidscijfer heeft, enzovoort. De praktijk is iets ingewikkelder. Men vermenigvuldigt het aantal lijststem-

Dat bijzondere verkiesbaarheidscijfer is eigen aan elke lijst en wordt berekend door het totale aantal nuttige stemmen te delen door het aantal aan de lijst toegekende zetels plus één. Het totale aantal nuttige stemmen is gelijk aan de som van de volledige en de onvolledige lijststembiljetten vermenigvuldigd met het aantal zetels toegekend aan de lijst. Voor lijst 1 in tabel 1 is de som van de volledige en onvolledige lijststembiljetten gelijk aan 60 + 22 = 82. Lijst 1 heeft bovendien twee mandaten. Het aantal nuttige stemmen is dus gelijk aan 82 x 2 = 164. Het verkiesbaarheidscijfer is 164 / 3 = 54,7. Afgerond naar boven wordt dit 55. Het verkiesbaarheidscijfer is dus 55. Als de eerste kandidaat op de lijst 5 naamstemmen gekregen heeft, krijgt hij uit de pot van 120 stemmen de 50 stemmen die hij nodig heeft om het verkiesbaarheidscijfer te halen. Voor de volgende kandidaat blijven 70 stemmen over in de pot. Voor elke lijst waarvan één of meer kandidaten verkozen werden, worden de

niet verkozen kandidaten uitgeroepen tot plaatsvervangers, volgens dezelfde regel als hiervoor geschetst. Er kunnen per lijst niet meer plaatsvervangers dan gewone verkozenen zijn. OPMAAK VAN DE PROCESSEN-VERBAAL Al deze elementen moeten worden opgenomen in de verschillende processenverbaal van de verkiezingen. Deze moeten worden opgesteld conform het model beschikbaar op de website van de FOD WASO. Het bureau sluit het proces-verbaal af. Het wordt ondertekend door al de leden van het bureau .

- Het origineel van de processen-verbaal moet per post naar de FOD WASO gestuurd worden. Men kan ook een afschrift van het document uploaden met de webapplicatie op de website van de FOD WASO. - Een kopie van de processen-verbaal moet overgemaakt worden aan de werkgever, zodat hij deze kan uithangen. - Een kopie moet ook als aangetekende verzending opgestuurd worden naar de betrokken representatieve organisaties van werknemers en kaderleden. Dit laatste hoeft niet als men webapplicatie van de FOD WASO gebruikt heeft.

DOSSIER

VERKOZENEN AANDUIDEN Vervolgens duidt men de verkozen kandidaten aan die de mandaten opnemen. Als het aantal kandidaten op een lijst gelijk is aan het aantal mandaten voor die lijst, zijn al deze kandidaten verkozen. Als er meer kandidaten dan mandaten zijn, gaan de mandaten naar de kandidaten die het verkiesbaarheidscijfer halen, in de volgorde waarin hun namen voorkomen op de lijst (zie verder voor de definitie van het verkiesbaarheidscijfer). Als er dan nog mandaten overblijven, gaan deze naar de resterende kandidaten met de meeste stemmen. Bij gelijkheid van stemmen geeft de volgorde op de lijst de doorslag.

men met het aantal mandaten toegekend aan de lijst. Voor lijst 1 in tabel 1 geeft dat 60 x 2 = 120. De kandidaten halen dan één voor één, in de volgorde op de lijst, uit deze ‘pot’ van 120 stemmen de stemmen die ze nodig hebben om het verkiesbaarheidscijfer te halen.

BOUWBELANGEN

De nuttige quotiënten zijn in dat geval de eerste zes van de in dalende volgorde geplaatste quotiënten. Elke lijst krijgt zoveel mandaten als ze quotiënten heeft bij de nuttige quotiënten. In het geval van het voorbeeld heeft lijst 1 twee quotiënten bij de nuttige quotiënten, namelijk 82 en 41. Ze krijgt dus twee mandaten. Ook de lijsten 2 en 3 krijgen twee mandaten.

De resultaten van de verkiezingen moeten daarnaast overgemaakt worden aan de FOD WASO met het oog op de opmaak van statistieken.

SECTOR & BEROEPEN PROJECTEN & BEDRIJVEN

STEMBILJET – De werkgever moet een ontvangstbewijs krijgen als hij de stembiljetten aan de werkgevers overhandigt.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Na de verkiezingen We beginnen met de periode Y+1 (de dag na de verkiezingen) tot Y+17. Ten laatste op Y+2 hangt de werkgever het resultaat van de verkiezingen uit, net als de samenstelling van de ondernemingsraad (OR) en het comité voor preventie en bescherming op het werk (CPBW). Dat moet gebeuren op de plaats waar ook de datum van de verkiezingen uithing. Verschillende bekendmakingen moeten overigens blijven hangen tot dag Y+15: - de datum van de verkiezingen (uitgehangen op dag X); - de verkiezingskalender (uitgehangen op dag X); - de kiezerslijsten (uitgehangen op dag X); - de kandidatenlijsten (uitgehangen op dag X+40); - de samenstelling en de verdeling van de stembureaus (uitgehangen op dag X+60); - het overmaken van de oproepingsbrieven op (uitgehangen op dag X+80); - de resultaten van de verkiezingen (uitgehangen op dag Y+2). DAG Y+17 TOT Y+86 Dit is een periode waarin een beperkt aantal mededelingen uitgehangen moeten zijn. Na dag Y+17 en tot dag Y+86 moeten de net vermelde aankondigingen beschikbaar zijn voor de werknemers die ze willen raadplegen. Een eenvoudige vraag volstaat. Op een zichtbare en toegankelijk plaats moet een mededeling uithangen die aangeeft waar deze documenten geconsulteerd kunnen worden. Alleen de resultaten van de verkiezingen en de samenstelling van de OR en het CPBW moeten blijven hangen tot dag Y+86. EERSTE VERGADERING OR EN CPBW Van Y+2 tot Y+15 kan beroep ingesteld worden tot nietigverklaring van de verkiezingen of tot nietigverklaring van de aanwijzing van een werkgeversafgevaardigde. Is dat niet gebeurd, dan wordt ten laatste op Y+45 de eerste vergadering gehouden van de OR en het CPBW. n

Pré-electorale procedure: dag X-60 tot dag X (voorbereidende etappes) X-60

Eerste schriftelijke aankondigingen door de werkgever.

X-35

Schriftelijke mededelingen van de beslissingen.

X-30

Begin van de ontslagbescherming.

X-28

Laatste dag om beroep in te stellen tegen de beslissingen (dag X-35).

X-5

Uitspraak van de arbeidsrechtbank over het beroep.

Electorale procedure: dag X tot dag Y X

Uithangen van de verkiezingsdatum.

X+7

Laatste dag om bij de werkgever bezwaar in te dienen tegen de kiezerslijsten, de vaststelling van het aantal mandaten of tegen de lijsten van de kaderleden en het leidinggevende personeel.

X+8

Bij afwezigheid van bezwaar zijn de kiezerslijsten definitief.

X+14

Beslissing van de werkgever over de bezwaren en eventueel het uithangen van een rechtzetting.

X+21

Laatste dag om een beroep in te stellen bij de arbeidsrechtbank tegen de kiezerslijsten, de vaststelling van het aantal mandaten of tegen de lijsten

X+22

Als geen beroep ingesteld is, zijn de kiezerslijsten definitief.

X+ 28

Beslissing van de arbeidsrechtbank. Eventueel moet de aankondiging van dag X rechtgezet worden. De kiezerslijsten worden afgesloten. Het aantal en de verdeling van de mandaten zijn definitief, net zoals de lijsten van de kaderleden en het leidinggevende personeel.

X+35

De kandidatenlijsten worden ingediend.

X+36

Als er geen kandidaten zijn, zet de werkgever de verkiezingsprocedure stop.

X+40

De kandidatenlijsten worden uitgehangen. De stembureaus worden samengesteld en de voorzitter en zijn plaatsvervanger worden aangeduid.

X+47

De laatste dag waarop men klacht kan indienen tegen de kandidatenlijsten en waarop een kandidaat zich kan terugtrekken.

X+48

De werkgever legt de klachten voor aan de representatieve organisaties van de betrokken werknemers.

X+52

Beroep van de werkgever tegen de kandidatenlijsten bij de arbeidsrechtbank (als er geen klachten zijn geweest)

X+54

Eventuele wijziging van de kandidatenlijsten. De voorzitter van elk stembureau duidt een secretaris en diens plaatsvervanger aan. Daarnaast: de aanduiding van vier bijzitters door het CPBW of door de voorzitter als er geen CPBW is.

X+56

Beslissing over een stemming per brief. Als de kandidatenlijsten gewijzigd zijn, hangt de werkgever de nieuwe lijsten uit.

X+60

Uithangen van de samenstelling van de stembureaus en de verdeling van de kiezers over deze bureaus.

X+61

Beroep tegen de kandidatenlijsten bij de arbeidsrechtbank.

X+70

Aanduiding van de getuigen

X+75

Laatste dag om beroep in te stellen tegen de beslissingen (dag X-35). Beslissing van de arbeidsrechtsbank over een eventueel beroep tegen de kandidatenlijsten. Als de arbeidsrechtbank alle kandidaturen annuleert, beslist de werkgever om de electorale procedure stop te zetten.

X+76

Definitieve sluiting van de kandidatenlijsten.

X+79

Eventueel: de volledige of gedeeltelijke stopzetting van de kiesprocedure.

X+80

Overhandiging oproepingsbrieven. Als er per brief gestemd wordt, verzenden de voorzitters van de kiesbureaus deze aangetekend, samen met de stembiljetten.

X+82

Opsturen van de oproepingsbrieven per aangetekende verzending aan de kiezers van wie men geen bewijs van ontvangst heeft.

Verkiezingen en stemopneming. De voorzitter stuurt de originele versie van de processenverbaal naar de directeur-generaal van de Algemene Directie Individuele Arbeidsbetrekkingen van de FOD WASO. Kopieën stuurt hij naar de werkgever en naar de betrokken representatieve werknemersorganisaties.

INFO Nog vragen? Stel ze aan philippe.stienon@confederatiebouw.be. Dit artikel behandelt alleen de essentiële aspecten van de verkiezingsprocedure die van belang zijn voor bouwbedrijven. De FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg heeft een volledige brochure over de sociale verkiezingen die 87 blz. telt. Surf naar www.werk.belgie.be en klik dan op THEMA’S, Sociaal Overleg en Sociale Verkiezingen 2016.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Ultieme wijzing van de kandidatenlijsten (vervangingen).

X+77

Na de verkiezingen Y+1

De voorzitter overhandigt aan de werkgever de documenten die voor de verkiezingen gediend hebben.

Y+2

Uithangen van de resultaten

Y+15

Beroep tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de verkiezingen of van de beslissing de procedure stop te zetten of een verzoek tot verbetering van de resultaten van de verkiezingen, of tegen de afvaardiging van de werkgever.

Y+25

De werkgever bewaart de documenten die gediend hebben voor de verkiezingen.

Y+45

Eerste bijeenkomst van de OR en het CPBW.

Y+69

Uitspraak van de arbeidsrechtbank.

Y+84

Beroep tegen deze uitspraak bij het Arbeidshof.

Y+86

Het bericht met de verkiezingsuitslagen hoeft niet meer uit te hangen. Hetzelfde geldt voor het bericht dat aangeeft waar men de andere documenten kan raadplegen.

Y+144

Beslissing van het Arbeidshof.

MAN @ Matexpo 2015 Schrijf u gratis in!

Meer tractie? In een handomdraai. De nieuwe bouwvoertuigen van MAN met HydroDrive®. MAN kann. Efficiency brengt u verder – ook als de weg ophoudt. De hydrostatische voorwielaandrijving MAN HydroDrive® zorgt voor de nodige extra tractie, precies wanneer u het nodig heeft. U hoeft alleen maar een schakelaar om te draaien en u beschikt over optimale aandrijving, zowel in z’n voor- als achteruit. Ideaal voor alle omstandigheden waarin extra tractie vereist is. Zo blijft u altijd mobiel en bespaart u brandstof en wel 400 kg aan gewicht in vergelijking tot voer tuigen met conventionele vierwielaandrijving. Ga voor meer informatie naar www.manatmatexpo.be.

MAN kann.

Sociale dumping

40 maatregelen tegen unfaire concurrentie De strijd tegen unfaire concurrentie en sociale dumping in de bouw heeft een grote stap voorwaarts gezet. De rondetafelconferentie gewijd aan deze misbruiken heeft op 8 juli haar Plan voor Eerlijke Concurrentie voor de bouwsector voorgesteld. De lijst van ondertekenaars bewijst dat het Plan meer is dan een holle intentieverklaring. Niet alleen Bart Tommelein (staatsecretaris voor Bestrijding van de sociale fraude) zette zijn handtekening maar ook Willy Borsus (minister van Middenstand, Zelfstandigen en Kmo), de werkgeversorganisaties, de vakbonden en de administratie.

et Plan voor Eerlijke Concurrentie bevat 40 maatregelen om de sociale fraude en de sociale dumping in de bouw efficiënter te bestrijden. Het is het sluitstuk van een rondetafelconferentie met alle belanghebbenden. Deze begon in februari aan haar werkzaamheden op initiatief van staatssecretaris Tommelein. Het Plan komt geen dag te vroeg. Onze sector is een belangrijke component van de Belgische economie. We zijn goed voor 11 % van de staatsinkomsten, omgerekend meer dan € 20 miljard. Maar we moeten tegenwoordig afrekenen met een crisis zonder weerga, veroorzaakt door de unfaire concurrentie van buitenlandse firma’s, door sociale dumping en door de fraude die gepaard gaat met de detachering van buitenlandse werkkrachten. Het resultaat is een paradox: hoewel het activiteitsniveau niet daalde, gingen in de afgelopen vier jaar 15 000 banen verloren in onze ondernemingen. De Confederatie speelt al jaren een leidende rol in het debat over de unfaire concurrentie en nam ook tijdens de ronde-

ONVOLDOENDE ZONDER LASTENVERLAGING! Colette Golinvaux (voorzitter Confederatie Bouw) heeft de regering gewaarschuwd dat het werk met het Plan niet voorbij is. Colette Golinvaux: “Als onze aannemers geen ondubbelzinnig signaal krijgen over een lastenverlaging, zal de reactie van de markt bikkelhard zijn.” De Confederatie heeft nog geen positief antwoord gekregen op de vraag van de sociale partners van de bouw, namelijk een vermindering van de loonkosten met € 6 per uur. De regering moet dat antwoord zo snel mogelijk geven: het gaat om de competitiviteit en de werkgelegenheid in onze sector. Gebeurt er niets, dan zullen tegen het einde van deze legislatuur nog eens 20 000 banen verdwenen zijn in onze bouwbedrijven. De studiedienst van de Confederatie werkt een concreet plan uit om de gevraagde lastenverlaging te financieren.

NATIONAAL NIVEAU De volledige uitvoering van het Plan vraagt beleidsinitiatieven op drie niveaus: dat van België, de Benelux en de Europese Unie. Maar het zwaartepunt ligt op het nationale niveau. Ons land kan 60 % van de voorgestelde maatregelen zelf nemen. Bovendien hebben deze maatregelen de grootste impact op de strijd tegen de soci-

Het Plan vraagt initiatieven op Belgisch, Europees en Benelux-niveau tafelconferentie het voortouw. In januari 2014 al stelden we over deze problematiek een memorandum voor de politieke wereld op. In april van dat jaar werden de maatregelen die we daarin voorstelden overgenomen in het strategische plan van de sociale partners van de bouw. Ook het Plan voor Eerlijke Concurrentie neemt deze nu over en werkt ze verder uit.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

ale dumping. De volgende springen eruit door hun belang. - De aanwezigheidsregistratie op meer bouwplaatsen verplichten. Nu is deze alleen verplicht als de werken € 800 000 of meer waard zijn. Maar volgend jaar gaat dit bedrag naar € 500 000. Vanaf 2018 zal de registratie verplicht zijn op alle bouwplaatsen. De regelgeving zal

rekening houden met de specifieke situatie van kleine bouwplaatsen. - Vanaf 2016 wordt de ConstruBadge verplicht in de bouwsector. Er zal geen uitzondering gemaakt worden voor gedetacheerde werknemers. Bedrijven zullen ook aan hen een visueel identificatiemiddel moeten bezorgen. - De Limosa-aangifte zal een aantal gegevens bevatten die het gemakkelijker maken om buitenlandse ondernemingen te identificeren: het btw-nummer, het adres van de bouwplaats, een contactpersoon enzovoort. Voor iedere buitenlandse werkkracht aan de slag in ons land moet zulke Limosa-aangifte gedaan worden. - Het aantal onderaannemers in de verticale keten wordt beperkt tot maximaal twee schakels. Het belang van deze beslissing mag men niet onderschatten. Ze zal niet alleen het risico op sociale fraude bij detachering indijken maar ook de druk op de prijzen verlagen. Om een voorbeeld te geven: de hoofdaannemer

Abnormaal lage prijzen bij overheidsopdrachten aanpakken overleg binnen de Benelux of op het Europese niveau vragen. Dit geldt onder meer voor de duur van de detachering en de eventuele beperking van deze duur in de bouw. Andere voorbeelden: de geldigheid van detacheringsformulier A1, de controle van deze geldigheid door het land waarin de gedetacheerde persoon werkt,

DOSSIER

WERK – Maar voor wie? Hoeveel Belgische arbeiders zullen er over enkele jaren nog op de Belgische bouwplaatsen werken?

Op dit punt moeten we nog de detacheringsnetwerken uit Nederland vermelden. België wil dat dit probleem opgelost wordt. Hierover zal gediscussieerd moeten worden tussen de betrokken ministers van de Benelux-landen. Aangezien de Neder-

INFO www.confederatiebouw.be

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

de oprichting van een Europese Kruispuntbank en bilaterale akkoorden over het storten van de sociale bijdragen. Men zou deze in België kunnen storten, waarna ons land ze overmaakt aan het land van afkomst.

len. In sommige gevallen zullen de sociale partners en de administratie samen of apart actie moeten ondernemen. Op andere punten is het aan de regering, vooral als het gaat om regelgeving. De deelnemers aan de rondetafelconferentie willen snel doorwerken, opdat het merendeel van de belangrijke maatregelen op nationaal niveau nog vóór het einde van dit jaar aanvaard kunnen worden. n

SECTOR & BEROEPEN

EUROPA EN DE BENELUX Het Plan stelt ook maatregelen voor die

UITVOERING VAN HET PLAN In de komende maanden werkt de rondetafelconferentie verder aan de concrete uitvoering van de voorgestelde maatrege-

Een visueel identificatiemiddel zoals de ConstruBadge zal verplicht worden

Het probleem van de detacheringsnetwerken uit Nederland moet opgelost worden meer rekening kunnen gaan houden met factoren die te maken hebben met de kwaliteit. - Ten slotte stelt het Plan voor Eerlijke Concurrentie voor om een sensibiliseringscampagne te organiseren tegen de sociale dumping in onze sector. Deze zal zich richten tot de consument en tot de openbare opdrachtgevers.

landse regering zich heeft geëngageerd om meer gegevens over te maken, zal de samenwerking erop vooruit gaan.

BOUWBELANGEN

vertrouwt aan een schilder een specifieke opdracht toe. De schilder mag hiervoor dan een ander schildersbedrijf in onderaanneming nemen. Maar verder zal de keten van onderaanneming voor dit werk niet meer mogen gaan. - Bij overheidsopdrachten zullen alle onderaannemers in de keten de vereiste erkenning moeten hebben. Dit is één van de krachtigste instrumenten tegen sociale dumping die de rondetafelconferentie opleverde. - Het gebruik van de tijdelijke economische werkloosheid zal beter gecontroleerd worden. Vermeden moet worden dat een firma werknemers “op economische werkloosheid zet” en tegelijk een opdracht toevertrouwt aan een onderaannemer, hoewel de economisch werkloze werknemers de nodige competenties hebben voor dit werk. - De inspectie wordt op verschillende punten verbeterd, vooral wat betreft de effectiviteit. Men gaat intensiever gebruik maken van databanken en gegevens uit verschillende databanken naast elkaar leggen (data mining en data matching). - Het potentieel van een groot aantal wetten en regels om sociale dumping in te dijken zal geëvalueerd worden. Indien mogelijk zal dit potentieel beter benut worden. Voorbeelden zijn de regelgeving op valse zelfstandigen, de terbeschikkingstelling enzovoort. - Meer specifiek gaat men onderzoeken hoe men binnen de regelgeving op de overheidsopdrachten kan strijden tegen abnormaal lage prijzen. Ook de procedures voor de toekenning van opdrachten zullen onderzocht en eventueel aangepast worden. In de toekomst zou de prijs niet meer de dominante factor kunnen zijn die hij nu is. Men zou

PUBLIREPORTAGE

Gehuurde machines verzekeren? U maakt er best werk van Deel 2

In het eerste deel gingen we dieper in hoe uw gehuurde machines te verzekeren via de verzekering Machinebreuk. In de volgende paragrafen duiden we onze verzekering Alle Bouwplaats Risico’s en geven we u de beste oplossing in functie van uw noden.

Verzekering Alle Bouwplaats Risico’s (ABR) De ABR is een werfverzekering, deze verzekert dus de schade aan het op te richten bouwwerk (de basiswaarborg), maar ook de aansprakelijkheid met en zonder fout (optioneel). Met de basiswaarborg worden l het eigenlijke bouwwerk, met inbegrip van de uitrusting en ook de erin te verwerken bouwmaterialen en -elementen l de voorlopige bouwwerken die nodig zijn voor de stabilisering of voltooiing van het eigenlijke bouwwerk verzekerd. Gehuurde machines kunnen optioneel verzekerd worden in deze werfverzekering, door het onderschrijven van facultatieve waarborgen. Deze verzekeren schade aan de bouwplaatsketen, materieel en bouwplaatsuitrusting, werfmachines en -toestellen.

De situaties Wanneer moet u nu welke verzekering nemen? Het hangt allemaal af in welke situatie u zit. Bent u de eigenaar of verhuurder van het materiaal? Bent u de huurder? Is er een huurcontract waar het één en ander in gestipuleerd staat? 1. U bent eigenaar/verhuurder Bent u de eigenaar en dus de verhuurder van het goed, dan bent u het meest gehol-

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

pen met onze verzekering Machinebreuk. Zoals reeds gezegd is dit een zaakverzekering en verzekert deze polis dus het goed op zich. Deze wordt op jaarbasis – als eigenaar is deze duurtijd voor u het meest van toepassing – afgesloten en kan de machine beschermen tegen alle risico’s, wat ook de oorzaak kan zijn. Dus ook als ze niet in gebruik is, en ze dus niet verhuurd is, bent u toch zeker dat uw dure machine beschermd is tegen schade. 2. U bent huurder Vergeet allereerst niet uw huurcontract goed na te lezen. Als daar een clausule ‘afstand van verhaal’ in opgenomen wordt, dan moet u het niet zelf verzekeren. Dat wil zeggen dat de verzekeringsmaatschappij of verhuurder geen verhaal zal halen bij u. Op dat moment zal heel waarschijnlijk wel een deeltje van de premie die de verhuurder/eigenaar betaalt voor het verzekeren van de machine, aan u doorgerekend worden. Er kan daarentegen in gestipuleerd staan dat u het gehuurde materiaal op eigen kosten moet verzekeren. Op dat moment komen de verzekering Machinebreuk en de verzekering Alle Bouwplaats Risico’s weer in beeld. Als huurder van een machine hebt u een restitutieplicht. Dit wil dus zeggen dat u het gehuurde goed in zijn oorspronkelijke staat moet terugbrengen, of de geleden schade moet vergoeden. De geleden schade kan al snel oplopen tot ettelijke

duizenden euro’s, zeker bij zeer gespecialiseerde machines. Hoe verzekert u zich nu het best tegen dit risico als u zich moet verzekeren? Ook hier is de verzekering Machinebreuk voor werfmachines en -toestellen de meest geschikte. In deze polis kunt u de machine ook laten verzekeren voor de duurtijd van het huurcontract. En die kan – en zal waarschijnlijk – korter zijn dan één jaar. Hebt u ook nog werven die u wil verzekeren? Dan is onze verzekering Alle Bouwplaats Risico’s misschien geschikter. U kunt daarin – naast het eigenlijke bouwwerk – ook uw gehuurde machines mee laten opnemen. Zo zijn niet enkel uw werven verzekerd tegen allerlei schadegevallen of diefstal, maar meteen ook uw machines. Let er wel op, deze verzekering is beperkt tot de bouwperiode en de bouwplaats. En de aangeboden waarborgen in deze polis zijn minder uitgebreid voor de werfmachines dan in de polis Machinebreuk voor werfmachines en -toestellen. Maar in een aantal gevallen kan het voor u kostenbesparend werken om uw machine te verzekeren in de ABR, en niet apart via de Machinebreuk.

Redactie: Federale Verzekering

www.federale.be

Dossier Matexpo

Mens ontmoet machine in Kortrijk

Als je duizenden aannemers met glanzende ogen wilt zien, dan is Matexpo the place to be. Het is immers op deze tweejaarlijkse

De markt Machineverkoop daalde niet meer in 2014

vakbeurs dat ze de gloednieuwe machines en het materieel kunnen 24

zien â&#x20AC;&#x201C; en misschien kopen? â&#x20AC;&#x201C; waarmee ze hun werk doen. Maar zal Matexpo 2015 de gevolgen ondervinden van de moeilijke economische situatie in bouw? We vroegen het aan directeur Gregory Olszewski,

Matexpo concreet Praktische informatie

Gregory Olszewski (directeur Matexpo)

die optimistisch blijft. Matexpo heeft een aantal wijzigingen doorgevoerd die de beleving voor de beursgangers en de exposanten verbetert. Bovendien schrijdt de technologische evolutie verder. Een aannemer die mee wil blijven, zal verplicht zijn om zijn machinepark bij de tijd te houden. En het aanbod aan informatie blijft ook op peil.

Verzekerd Federale verzekering geeft tips

De Confederatie organiseert bijvoorbeeld een uiterst interessant seminarie over de overheidsinvesteringen, met actieve deelname van gewestelijke politici.

Verkoop van bouwplaatsmachines

Status quo in 2014 In de aanloop naar Matexpo maakt Sigma traditiegetrouw de balans op van de verkoop van bouwplaatsmachines. In 2013 kreeg die markt een forse klap, maar in 2014 lag de omzet in de burgerlijke bouwkunde en de goederenbehandeling weer een klein beetje hoger. Er is dus sprake van een trend richting stabilisering en zelfs lichte groei. Sigma vzw is de federatie van de algemene vertegenwoordigers van materieel voor openbare en privéwerken, voor de bouw en voor de goederenbehandeling. In 2009 en 2010, de jaren vlak na het uitbreken van de economische crisis, ging deze sector door een diep dal. Daarna was er sprake van beterschap, tot de verkoop in 2013 weer een nieuwe, weliswaar minder diepe val maakte. Vorig jaar kwam daaraan een einde. Het niveau van de topjaren 2007 en 2008 is nog een heel eind verwijderd, maar de omzet in de burgerlijke bouwkunde nam in 2014 toch toe met € 692 miljoen, een groei van 0,72 %. Dat is net iets minder dan de machines voor goederenbehandeling, die met 0,91 % vooruit gingen. BURGERLIJKE BOUWKUNDE Wie de cijfers van dichtbij bekijkt, merkt evenwel dat niet alle machines voor de burgerlijke bouwkunde van die groei konden profiteren. In tegenstelling tot wat verwacht was, ging de markt van de grote bouwmachines vorig jaar met 15 % achteruit. De grote schuldigen waren de graafmachines, met een daling van 10 % bij de graafmachines op rupsen en een daling van 35 % bij die op banden.

De categorie van de machines onder de acht ton kende daarentegen een lichte stijging, maar op basis van de voorlopige gege-

vens in het midden van vorig jaar had Sigma verwacht dat deze groter zou zijn. Waar in 2013 Sigma nog zag dat de tweede helft van het jaar iets beter was dan de eerste helft, bleef 2014 het hele jaar door relatief stabiel. Het resultaat was een daling van 5 % voor alle machines samen, met zoals opgemerkt grote verschillen tussen de categorieën.

Het is mogelijk dat de markt van de bouwmachines in 2015 een lichte groei kent In 2014 waren er meer machinegroepen die een stijging kenden dan in 2013. De hijskranen mochten een verdubbeling noteren. De wielladers tot 80 pk gingen met 50 % vooruit, maar hierbij stipt Sigma aan dat de groei beperkt bleef tot de kleinere laders van 60 pk of minder. De sloopsorteergrijpers groeiden met 25 %. Sigma had het natuurlijk graag anders gezien, maar er waren ook een aantal groepen die moesten afrekenen met een daling. Deze was niet hoger dan 10 % voor onder meer de minigravers,

BURGERLIJKE BOUWKUNDE - De omzet in de burgerlijke bouwkunde nam in 2014 toe met € 692 miljoen, maar dat is lang niet genoeg om van een topjaar te spreken.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

WAT BRENGT 2015? Sigma verwacht dat de status quo van 2014 gevolgd zal worden door een status quo in 2015. De organisatie telt ongeveer 75 leden en hun orderboek was in de eerste drie maanden van dit jaar beter gevuld dan in de eerste drie maanden van 2014, zegt David Vandermeulen (voorzitter van de sectie Burgerlijke Bouwkunde in Sigma).

David Vandermeulen: “In 2015 zouden we het niveau van 2014 moeten halen. Het is misschien mogelijk dat de markt een bescheiden groei zal kennen.”

Konden daarnaast mooie groeicijfers voorleggen: de verkoop van de asfalt-afwerkmachines, hijskranen (zelfrijdend of gemonteerd op vrachtwagens) en de knikdumpers. ■

VEILIGHEID VOOR ALLES Bij verkeerd of onveilig gebruik is een bouwplaatsmachine gevaarlijk. Het wekt geen verbazing dat Sigma dus veel aandacht besteedt aan de veiligheid. De federatie creëerde in samenwerking met Kiwa Belgium een veiligheidscertificaat, SigmaCert genaamd. Het geeft invulling aan artikel 11 van het koninklijk besluit van 12 augustus 1993 over het gebruik van arbeidsmiddelen. Het KB schrijft voor dat de controles van arbeidsmiddelen uitgevoerd worden “door deskundige personen intern of extern aan de onderneming”, behalve als het verplicht is om de arbeidsmiddelen door een EDTC (externe dienst voor technische controle) te laten keuren. Dit laatste is het geval voor een aantal bouwplaatsmachines, onder meer de hefwerktuigen. SigmaCert heeft veel aandacht voor de opleiding van de deskundigen-controleurs. Zij worden regelmatig ge-audit door Kiwa en SigmaCert staat onder supervisie van een college van zulke deskundigen. Daarnaast helpt SigmaCert ondernemingen om de controleprocedure zo efficiënt mogelijk te doorlopen. Het hele proces creëert meerwaarde voor de afnemer van de machines, want de keuring verhoogt de gebruiksveiligheid en dus de bruikbaarheid van de machines. Sinds de oprichting van SigmaCert is het aantal controle jaar na jaar toegenomen, van amper 319 in 2011 tot niet minder dan 5336 vorig jaar. Het overgrote deel van de keuringen vindt plaats op lifttrucks. De burgerlijke bouwkunde neemt een kleiner aandeel voor zijn rekening. De overweldigende meerderheid van de keuringen geeft groen licht aan de gebruikers.

DOSSIER

LADERS IN DE LIFT Als je alleen kijkt naar de aantallen, dan blijven de hydraulische graafmachines de best verkochte machines (zie tabel). Maar ze moesten in 2014 wel een daling incasseren. De exemplaren op rupsen verloren 10 % en die op banden zelfs een pijnlijke 35 %. De grote groeiers waren vorig jaar zonder veel competitie de verschillende types laders. Ze werden wel verslagen door de heftrucks voor alle terreinen, maar dat is qua aantallen een veel kleinere productcategorie. De verreikers verloren 8,5 % maar de wielladers tot 80 pk gingen 50,5 % vooruit en de schrankladers op banden 12,9 %.

BOUWBELANGEN

de hydraulische graafmachines op rupsen en de verreikers. Maar ze lag tussen de 11 en de 30 % voor machines zoals de hydraulische graafmachines op banden, de graaflaadcombinaties, de kabelkranen op rupsen de glijbekistingsmachines, de hydraulische breekhamers en de mobiele zeven.

Info: www.sigmafederation.be

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

249

151

158

209

213

179

171

1.064

839

868

1.079

1.425

1.251

1.177

Hydraulische graafmachines op rupsen

1.145

555

547

666

792

674

606

Hydraulische graafmachines op banden

377

225

198

255

355

277

180

Graaflaadcombinaties

Wegschaven

Bulldozers op rupsen

Kabelkranen op rupsen

Hijskranen, zelfrijdend of gemonteerd

Verreikers

1.238

696

682

914

1035

878

803

Alle terreinen heftrucks

Wielladers 0-80 pk

654

318

347

170

200

216

325

395

385

272

255

241

199

147

166

Wielladers > 80 pk Schrankladers op banden

262

204

211

Knikdumpers

152

Asfaltafwerkmachines

Glijbekistingsmachines

Starre dumptrucks

Hydraulische breekhamers

432

255

314

392

467

429

297

TOTAAL

5.842

3.416

3.507

4.530

5.329

4.485

4.220

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Schrankladers op rupsen

SECTOR & BEROEPEN

Walsen Mini-hydraulische graafmachines

AANTALLEN – Spectaculaire groei van meer van 900 % in verkoop van de heftrucks voor alle terreinen. Maar in aantallen blijft dit een kleine categorie.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Matexpo

Meer evolutie dan revolutie Het is een traditie: om de twee jaar ontmoeten mens en machine elkaar op Matexpo. Dit jaar vindt deze vakbeurs plaats van 2 tot 6 september. Aannemers kunnen dan in en rond Kortrijk Xpo kennis maken met de meest recente bouwmachines in alle maten en gewichten. Het is al de zesendertigste editie van Matexpo, en ook nu is de Confederatie weer aanwezig met informatiesessies. Niet te missen is het seminarie over de tegenvallende overheidsinvesteringen. Vlaams minister Ben Weyts, Waals minister Christophe Lacroix en Yves Bourdeau van HydroBru hebben hun medewerking al bevestigd.

DEMOZONE - De bezoeker kan op elk moment een groot aantal machines en toestellen in werking zien.

In 2013 introduceerde Matexpo een aantal veranderingen in het beursspektakel, maar Johan Verhelst (voorzitter Matexpo) heeft al bevestigd dat 2015 het op dat gebied wat rustiger aan zal doen. Johan Verhelst: “De prioriteiten van de organisaties liggen dit jaar op de dienstverlening en het comfort voor de exposanten en de bezoekers.” Niet dat alles hetzelfde blijft, maar de veranderingen die er zijn hebben hoofdzakelijk te maken met de bereikbaarheid van Kortrijk Xpo. Zo willen de organisatoren het autoverkeer op de site, dat in het verleden erg druk kon zijn, terugdringen. Evolis, de nieuwe parking voor de bezoekers, speelt daarbij een belangrijke rol, zegt Gregory Olszewski (directeur Matexpo). Gregory Olszewski: “Evolis zal bijdragen aan een sterke vermindering van de verkeersdrukte rond Kortrijk Xpo. De shuttles zullen nog twee haltes hebben, en geen negen zoals in 2013. Dat zal het leven van de bezoekers heel wat simpeler maken. Maar dit is slechts één van de talrijke maatregelen die we genomen om het comfort van de bezoekers aan Matexpo te verhogen.”

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Wat deze bezoekers ook zullen appreciëren, is dat er voor de eerste keer een Matexpo Café zal zijn. Het komt er op vraag van verscheidene exposanten. Het is soms moeilijk om geïnteresseerden correct te ontvangen op een stand, maar met het Matexpo Café heeft de vakbeurs nu een plek waar mensen mekaar kunnen ontmoeten. Johan Verhelst : “Al verschillende jaren werd de vraag gesteld naar aanleiding van de nocturne op vrijdagavond. Die trekt altijd veel volk en de exposanten moeten de mensen kunnen ontvangen, wat niet altijd eenvoudig is. Bovendien veroorzaken de feestjes en recepties op de stands soms een beetje overlast, voornamelijk lawaai. Daar komt bij dat de standhouders soms ook zin hebben om elkaar te zien in een ontspannen sfeer. Genoeg redenen voor ons om voor de eerste keer een Matexpo Café in te richten.” GROOTSTE IN DE BENELUX Dit jaar zal ook nauwer samengewerkt worden met het stadsbestuur van Kortrijk. Het moet gezegd worden: deze vakbeurs voor bouwprofessionals is de grootste van de Benelux en dat maakt heel wat ingrepen noodzakelijk, zowel om de bezoekers als om de standhouders te verwelkomen. Er zullen dit jaar rond de 350

Het nieuwe Matexpo Café: ideaal voor een ontspannen ontmoeting tussen exposant en klant Geen Matexpo zonder demonstraties, vanzelfsprekend. Deze zullen gegeven worden op een terrein met een oppervlakte van drie hectare. De indeling is veranderd ten opzichte van 2013, zodat iedere exposant die demonstraties geeft dit jaar beschikt over

honderd tot vierhonderd vierkante meter. Eén van de gevolgen is dat de bezoeker op elk moment een groot aantal machines en toestellen in werking zal kunnen zien. Ook het parcours voor de vrachtwagens is herdacht om de belevenis van de demonstraties intenser te maken. EREGAST CHARLES MICHEL Het startshot voor Matexpo 2015 wordt gegeven op 2 september, tijdens een groot evenement waarop meer dan 800 aanwezigen verwacht worden. Tijdens het openingsfeest worden ook de Awards van Matexpo uitgereikt. De Innovation Award gaat naar het meest innovatieve product, de Green Award naar de machine die het milieubewustzijn van de machinebouwers het beste representeert. Eregast van de avond is eerste minister Charles Michel, die in het verleden al verschillende keren heeft laten blijken dat hij een bijzonder belangstelling heeft voor de bouwsector. Bert Kruismans, de stand-up comedian die niet alleen voor de Vlaamse maar ook voor de talrijke Waalse bezoekers geen onbekende is, mag na de ongetwijfeld ernstige woorden van de eerste minister een wat lichtere toets aanbrengen in de ceremonie. ■

DOSSIER

DE CONFEDERATIE OP MATEXPO De Confederatie heeft een stand op Matexpo en organiseert verscheidene hoogst interessante seminaries. OVERHEIDSINVESTERINGEN: STOP? OF GO! Wanneer? Woensdag 2 september van 10.00 tot 12.00 u. Waar? Kinepolis Kortrijk, zaal 4. Kinepolis ligt vlakbij de terreinen van Matexpo. Na dit seminarie volgt een receptie aan de stand van de Confederatie in Hal 1.

BOUWBELANGEN

stands staan, en verwacht wordt dat 40 000 mensen de machines zullen komen ontdekken. Er zullen niet minder dan 1 400 verschillende merken te bewonderen zijn. Aannemers en andere bouwprofessionals vinden op Matexpo een uitgebreid arsenaal van bouw-, recyclage en breekmachines, kranen, werfvoertuigen, stellingen, bekistingsmachines … te veel om op te noemen.

Waar? Kinepolis Kortrijk, zaal 4. Dit seminarie wordt georganiseerd door de Vlaamse Confederatie Bouw. TRACIMAT: EEN SYSTEEM VOOR HET TRACEREN VAN SLOOPAFVAL Wanneer? Vrijdag 4 september van 09.30 tot 12.00 u. Waar? Kinepolis Kortrijk, zaal 4. Dit seminarie wordt georganiseerd in nauwe samenwerking met CASO, de vereniging van slopers in de Confederatie.

GPS-STURING VAN BOUWMACHINES Wanneer? Donderdag 3 september van 09.30 tot 11.00 u.

SECTOR & BEROEPEN

POLITICI OP DE ROOSTER GELEGD Het seminarie Overheidsinvesteringen: STOP? of GO! op woensdag is gewijd aan één van de meest prangende problemen van de bouwsector: de overheidsinvesteringen. Vooral de lokale besturen krijgen het altijd maar moeilijker om de broodnodige investeringen te doen. Bij aannemers die vooral voor overheden werken, dreigt dit een economische ravage te veroorzaken.

PROGRAMMA - 10.00 u.: onthaal en registratie. - 10.30 u.: Investeren in de bouw is investeren in de toekomst door Robert de Mûelenaere (gedelegeerd bestuurder

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Op dit seminarie confronteert de Confederatie een aantal leidende politici en publieke opdrachtgevers met de situatie. Ben Weyts (Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken), Christophe Lacroix (Waals minister van Begroting) en Yves Bourdeau (directeur-generaal van HydroBru, de Brusselse intercommunale voor waterdistributie en sanering) hebben hun medewerking toegezegd. In juni heeft de Confederatie haar jaarverslag gepubliceerd over deze problematiek. Het onderzocht de rol die alternatieve financieringstechnieken kunnen spelen als hefboom voor de bouw. Het valt immers zeer te betwijfelen dat de klassieke financiering zal volstaan om tegemoet te komen aan de enorme bouwnoden van de toekomst.

Confederatie Bouw). - 10.35 u. Waarom overheidsinvesteringen juist nu moeten! door Jean-Pierre Liebaert (directeur Economisch Departement Confederatie Bouw). - 10.45 u. Het gewestelijk investeringsbeleid in bouwwerken toelichting door een panel met minister Ben Weyts, minister Christophe Lacroix en Yves Bourdeau. - 11.30 u. Hoe, waar en wanneer zullen deze noodzakelijke bouwwerken uitgevoerd kunnen worden? Pertinente vragen aan het panel door Marc Dillen (directeurgeneraal VCB), Francis Carnoy (directeur-generaal CCW) en JeanChristophe Vanderhaegen (directeur-generaal van de CBBH). - 11:50 – Besluiten en slotwoord door Colette Golinvaux (voorzitter Confederatie Bouw) en Jef Lembrechts (voorzitter VCB). - 12:00 – Receptie op de stand van de Confederatie, Hal 1, nr. 127. (op Matexpo-stand van de Confederatie Bouw) DIT SEMINARIE IS GRATIS. Vooraf online inschrijven is echter noodzakelijk. Surf naar www.matexpo.com/nl en klik op Seminaries. Deelnemers krijgen een bevestigingsmail met een registratiebewijs. Dat laatste verleent kosteloos toegang tot Matexpo. Alle seminaries vinden plaats in Kinepolis, vlak bij het beursterrein.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Grootste beurs in de Benelux

“Aan nieuwigheden geen gebrek op Matexpo 2015” Binnen onze sector zijn er een aantal grote afnemers van bouwmachines die door een moeilijke periode gaan - denk maar aan de wegenbouwers. Heeft dat invloed op Matexpo 2015? Gregory Olszewski (directeur Matexpo) denkt van niet. Aannemers zijn ook nu gemotiveerd om naar Kortrijk te komen. Gregory Olszewski: “Het aanbod is dit jaar zeker op het niveau van de voorgaande edities, niet alleen het aantal merken en exposanten maar ook het globale aanbod van machines. 30 % van de exposanten is bovendien nieuw. De bezoeker kan dus heel wat nieuwe machines, producten, diensten en leveranciers ontdekken. Ik heb er vertrouwen in dat hij tevreden zal zijn.” NIEUWIGHEDEN IN OVERVLOED Gregory Olszewski: “Wat je niet meteen zult ontdekken op Matexpo zijn veel nieuwe merken. Het is vrij uitzonderlijk dat deze zich nog aanbieden. De grote Aziatische merken zijn bijvoorbeeld al jaren stevig vertegenwoordigd. Bovendien respecteren we de logica van de Belgische distributeurs. We gaan geen Chinees paviljoen openen, waar dan nieuwe merken rechtstreeks uit China aangeprezen worden. Matexpo geeft de voorkeur aan de geëigende kanalen en overleg met de sector. Wie op Matexpo een machine ziet, mag er op vertrouwen dat er een zekere garantie bestaat van de kwaliteit, de service na verkoop en de opvolging, dat de machine veilig is, voldoet aan alle normen en de nodige keuringen heeft.”

“Maar als je verder kijkt dan de merken, dan is er aan nieuwigheden geen gebrek. Een bewijs zijn onze Innovation Award en Green Award, waarvoor we samen bijna veertig inschrijvingen kregen. Gps-sturing is een technologie die overal ingang begint te vinden. Machines worden nog altijd milieuvriendelijker - voor fabrikanten is dat intussen een verkoopsargument. En er zijn ook opmerkelijke innovaties op het vlak van de ergonomie en het gebruiksgemak. Een bouwmachine is tegenwoordig een heuse computerunit.” CREATIEVE AANNEMERS Gregory Olszewski: “Het is geen geheim dat de bouw en dan vooral de infrastructuurwerken het moeilijk hebben. Maar twee factoren zwakken het negatieve effect op Matexpo af. De gemiddelde aannemer is een creatief ondernemer. Zo zijn wegenbouwers in toenemende mate op zoek naar nieuwe markten, wat vaak nieuwe aankopen van machines nodig maakt. Daarnaast staat de techniek niet stil. Zoals ik al zei, is gps-sturing in opmars. Een aannemers die nog opdrachten wil binnenhalen, zal mee moeten zijn met zulke evoluties.”

“Ik zie in 2015 weinig impact van de crisis op de kwaliteit van de exposanten en ik verwacht ook weinig impact op de kwaliteit en de aantallen van de bezoekers. Maar het is vanzelfsprekend wel hoog tijd dat de crisis gedaan is. Een economische heropleving zou goed zijn, ook voor de vooruitzichten van Matexpo.” BREDER PUBLIEK Gregory Olszewski: “We hebben de mediacampagne over een

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

andere boeg gegooid. De bedoeling was om bezoekers uit tot nu toe weinig aanwezige branches aan te trekken, niet alleen uit België maar ook uit de buurlanden. Ons hoofddoelpubliek blijft vanzelfsprekend de bouwsector, maar we stellen vast dat heel wat exposanten ook diensten kunnen aanbieden aan bijvoorbeeld de transportsector. We proberen dit jaar ook de zware industrie beter te bereiken en hebben vernieuwde inspanningen gedaan om de groensector – tuinaanleg enzovoort – naar Matexpo te doen komen.” GROOTSTE ZIJN EN BLIJVEN Gregory Olszewski: “Ik kan er geen exact getal op plakken, maar er worden vrij veel contracten gesloten op Matexpo, ook voor grote machines. Natuurlijk zijn die vaak al voorbereid. Een machine van € 500 000 is geen impulsaankoop. Maar mensen wachten graag tot Matexpo om hun contracten te bezegelen. Dat suggereren ook de statistieken van Sigma. De verkoop vertraagt in de zes maanden voor Matexpo, om vanaf onze beurs weer op snelheid te komen.”

“We zijn niet de enige vakbeurs van bouwmaterieel in de Benelux, maar wel de grootste. Nederland heeft met de TKD ook een grote beurs, maar voor de rest is het landschap daar erg versnipperd. We willen die positie behouden. Maar dan wel door iedere keer beter te worden en niet door de anderen concurrentie aan te doen. Tegen Intermat in Parijs en Bauma in München kunnen we niet op, maar toch krijgen we bezoekers uit Noord-Frankrijk en Duitsland. München ligt voor veel Duitsers niet naast de deur.” DE TOEKOMST … Gregory Olszewski: “De site laat geen uitbreiding toe. Maar is dat een probleem? Het moet allemaal te belopen blijven voor de bezoekers. We blijven vasthouden aan de ruimte die we nu hebben, waarbij sinds 2013 ook de tijdelijke demozone hoort. Daarnaast zetten we nog meer in op kwaliteit. Hoe zal Matexpo in de toekomst evolueren? Sommige beurzen hebben thema’s maar daaraan wagen we ons niet. Want dan sluit je ook zaken uit. Matexpo wil eerder generalistisch blijven, met een zeer groot aanbod. Maar het is mogelijk dat we voor de randactiviteiten keuzes gaan maken, ook thematische keuzes.”

“Twee jaar tussen de edities van Matexpo is lang. We hebben de ambitie om nieuwe initiatieven op te zetten buiten de beursperiode, zowel voor de bezoekers als voor de exposanten. Maar het denkwerk daarover zal pas beginnen na deze editie. Welke richting het zal uitgaan weten we nog niet. Gaan we andere sectoren nauwer betrekken? Het is ook voor mij nog koffiedik kijken. Nu concentreren we ons op deze editie.” ■

BOUWBELANGEN

CRISIS? â&#x20AC;&#x201C; De bouw heeft het economisch moeilijk. Maar beursdirecteur Gregory Olszewski verwacht dat de crisis weinig impact zal hebben op de kwaliteit van de exposanten en op de kwaliteit en de aantallen van de bezoekers.

DOSSIER

Info: www.matexpo.com. Deze vakbeurs vindt plaats van woensdag 2 tot zondag 6 september in Kortrijk Xpo. Op woensdag en donderdag is ze open van 10.00 tot 18.00, op vrijdag 4 september is er een nocturne tot 20.00 u. In weekend zijn de openingsuren 09.00 tot 17.00 u.

DE MATEXPO AWARDS In 2015 reikt Matexpo al voor de vijfde keer een Innovation Award en een Green Award uit. De eerste bekroont de grootste technische innovatie op de beurs, de tweede de meest milieuvriendelijke machine of innovatie.

Na grondig overleg selecteerde de jury de volgende genomineerden. De winnaars worden bekendgemaakt op 1 september.

SECTOR & BEROEPEN

Een jury van professionals uit de branche beoordeelt de dossiers. Deze waren zeer divers in 2015, van een systeem om grote terreinbanden een nieuwe rubberlaag te geven tot een heuse vrachtwagen. De criteria zijn strikt. Het moet bijvoorbeeld gaan om een daadwerkelijke innovatie, niet om

een eenvoudige variatie op een thema. Ook luchtballonnetjes mogen niet meedoen: voor de Innovation Award moet de machine of het procedĂŠ al in productie zijn. Voor de Green Award moet de inzending minstens bestaan als werkend prototype.

GENOMINEERD VOOR DE GREEN AWARD - Atlas Copco QLB 60. Autonome lichtmast met leds en een generator. - JCB Intel-Hybrid Generator Hybride generator uitgerust met speciale batterijen die het werk overnemen als de energievraag laag is. - Locquet Power & Light Battery Pack Opnieuw een hybride generator uitgerust met batterijen.

- Quality Pumps SIP 100-4 Ecomizer Pro Een PLC gestuurde pompcontroller die autonoom en automatisch het toerental van de pompmotor regelt in functie van de toestroom of het niveau van de vloeistof. - Wacker Neuson AS30 en AS50 Deze fabrikant brengt de eerste elektrisch aangedreven trilstampers op de markt die werken met batterij.

GENOMINEERD VOOR DE INNOVATION AWARD - Montabert Anti-Seismisch BRV-systeem Elektronisch systeem dat het vermogen van een breekhamer regelt in functie van de trillingen. De aannemer hoeft in gevoelige zones geen labo meer in te schakelen dat permanent de seismische trillingen meet - RSS Rail Safety System Een gemakkelijk te plaatsen hek voor werken langs spoorlijnen, dat gebruik maakt van magneten. Dit gepatenteerd systeem is door diverse spoorwegmaatschappijen goedgekeurd.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

- Caterpillar MH3037 overslagkraan Overslagmachine met een cabine die tot op maaiveldniveau kan worden neergelaten voor een gemakkelijke en veilige instap. - Liebherr LiUP 200 Torenkraanlift met energierecuperatie die aan de binnenzijde van de mast gemonteerd wordt. Minimale montagetijd, veilig en eenvoudig te onderhouden. - MOL kipoplegger Ellips Hardox 500 Kipper met een innovatieve vormgeving: de kipbak is niet alleen rond maar ook conisch. De bak is gemaakt van het zeer slijtvaste Hardox 500 staal.

Als het fout loopt ...

Hoe vermijd je ongevallen en diefstallen op de bouwplaats? In een ideale wereld gingen bouwmachines nooit stuk, werden ze nooit gestolen en gebeurden er geen ongevallen. Maar geen enkele aannemer heeft de luxe zijn brood te verdienen in een ideale wereld, en dus volgen hier enkele tips om miserie te vermijden. Waarom gebeuren er ongevallen met bouwmachines? We gingen het vragen aan Federale Verzekering, de verzekeraar die de bouwsector door en door kent, en werden ontvangen door MarcAntoine Lemaigre (directeur Schadegevallen Niet-leven). Marc-Antoine Lemaigre: “Bouwmachines gaan geregeld stuk op bouwplaatsen, maar het is moeilijk om de grote oorzaak aan te duiden die er boven uit steekt. Voor de verzekerde machines zijn de omstandigheden en de oorzaken van de geregistreerde schadegevallen uiterst uiteenlopend.” Dat neemt niet weg dat sommige aanbevelingen nooit vergeten mogen worden. Om eerlijk te zijn: het gaat eigenlijk gewoon om gezond verstand. Machines moeten bijvoorbeeld nauwgezet onderhouden worden volgens de richtlijnen van de verkoper en de fabrikant. Daarnaast moeten ze vanzelfsprekend op een correcte wijze gebruikt worden. Die twee tips alleen al kunnen de kans op – soms aanzienlijke – schade beperken. Het gebeurt bijvoorbeeld wel eens dat overdreven zware lasten opgetild worden en de kraanarm van de machine wordt gerukt. Ook opleiding is een belangrijke factor om ongevallen en pannes te voorkomen. Tegenwoordig heeft het personeel van een aannemer andere kennis nodig dan twintig of zo jaar geleden, zegt Johan Achten (verant-

OPLEIDING – Vroeger waren machines relatief simpele tuigen. Nu wordt opleiding steeds belangrijker voor een correcte bediening.

woordelijke voor het departement Preventie van Federale Verzekering). Johan Achten: “We stellen vast dat de bedieners van kranen, graafmachines, hoogwerkers enzovoort nu over het algemeen

DIEFSTALLEN VOORKOMEN De Confederatie heeft er al vaak op gewezen dat bouwplaatsdiefstallen een plaag zijn. Volgens haar meest recente enquête bij de aannemers deed de helft van de respondenten in 2012 aangifte van een diefstal bij de politie. De enquête stelde in vergelijking met zijn voorganger een forse stijging vast bij het rollend materieel. Ook aan de twee uiteinden van het spectrum – de grote machines en de kleinere werktuigen – namen de aangiften toe.

TIEN GOUDEN TIPS TEGEN WERFDIEFSTALLEN 1) Identificeer en registreer uw voertuigen en machinepark, compleet met foto’s. 2) Breng bedrijfskleuren en -kenmerken aan op uw materieel. 3) Meld bouwplaatsen en diefstalgevoelige periodes aan de lokale politie. Vraag dat patrouilles er regelmatig passeren. 4) Richt u bouwplaats in op een manier die niet uitnodigend is voor dieven. 5) Beveilig uw bouwplaats en pas gelijktijdig verschillende beveiligingstechnieken toe. 6) Beveilig al uw machines, voertuigen en werfketen. Hou rekening met de omwonenden, de buurt en de omgeving. 7) Op de bouwplaats bevindt zich liefst alleen het materiaal en

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Op basis van deze gegevens kon men schatten dat er ieder jaar voor bijna € 80 miljoen wordt gestolen op bouwplaatsen (al moeten we hierbij opmerken dat dit bedrag anno 2015 misschien niet meer correct is). De beste oplossing is preventie. De Confederatie heeft een brochure opgesteld met nuttige tips. U vindt deze op onze website. De essentie kan samengevat worden in tien eenvoudige regels. materieel dat u de dag zelf nodig hebt. Vermijd vroegtijdige leveringen. 8) Maak op het einde van de dag de inventaris van het gereedschap. 9) Breng ’s avonds het diefstalgevoelige materieel en gereedschap terug naar het bedrijf en bewaar het ’s nachts achter slot en grendel. 10) Geef diefstal altijd en meteen aan bij de politie en bezorg de foto’s.

Marc-Antoine Lemaigre: “Vanuit het standpunt van een verzekeraar is de eigenaar van de machines de enige partij die betrokken is bij de bescherming van zijn eigendom, of het nu gaat om een algemene aannemer of een onderaannemer. De huurder moet zijn verplichting dekken dat hij de machine kan teruggeven. Dat is zijn verantwoordelijkheid. Merk wel op dat in een huurcontract afwijkende clausules opgenomen kunnen worden. De eigenaar is evenwel verplicht om aan de huurder de nodige inlichtingen over te maken over de machine, ook als de huurder een onderaannemer is.”

De werkgever is aansprakelijk voor fouten veroorzaakt door personen voor wie hij moet instaan – al bestaan er uitzonderingen op deze regel

BOUWBELANGEN

de nodige vaardigheden hebben. Twintig jaar geleden was de toestand niet zo gunstig. Maar sindsdien bestaan er verschillende instellingen en organisaties die opleidingen van een hoge kwaliteit aanbieden.”

VEILIGHEID De inzet van bouwmachines gaat vrijwel altijd gepaard met een risico op gevaar en schade. Dat heeft tot gevolg dat de aannemer en zijn personeel aansprakelijk gesteld kunnen worden. Nu zijn volgens Federale Verzekering bouwvakkers relatief voorzichtig werknemers. Maar het gebeurt helaas ook dat een bouwvakker de elementaire veiligheidsregels veronachtzaamt, vooral als hij onder grote tijdsdruk moet werken.

DOSSIER

Marc-Antoine Lemaigre: “In het algemeen kun je stellen dat volgens artikel 1384 van het burgerlijk wetboek de werkgever aansprakelijk is voor de fouten veroorzaakt door personen voor wie hij moet instaan. Concreet: de huurder van een machines is ontslagen van zijn plicht tot teruggave als hij overmacht kan bewijzen. Maar een fout van een werknemer is géén overmacht.” In vergelijking is de aansprakelijkheid van een personeelslid beperkt. Ze kan alleen ingeroepen worden in ernstige omstandigheden, bijvoorbeeld als hij met opzet schade aanricht, als hij een zware fout maakt, of als hij een fout voortdurend herhaalt. Zie op dit laatste punt ook artikel 18 van de wet op de arbeidsovereenkomsten. ■

SECTOR & BEROEPEN

INFO www.confederatiebouw.be. Klik links op Diefstal op de bouwplaats. Daar vindt u de brochure over de preventie van bouwplaatsdiefstallen.

GEZOND VERSTAND – Het kan heel wat ongevallen en pannes vermijden. Dat weet iedere aannemer met gezond verstand …

HEBT DE STENEN EN DE MORTEL, WIJ HEBBEN DE GROND!

TE KOOP bouwgrond voor aannemers en investeerders

600 percelen beschikbaar over heel Vlaanderen!

gvg-wg-gdv-gvkr-vv

Ontdek ons aanbod op www.danneels.be of bel ons T. 050 47 10 10 (West- & Oost-Vl.) T. 015 308 100 (Vl-Brab. & Antw.) GRONDONTWIKKELING

WONINGBOUW

BOUWGROND

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Realiseer uw projectwoningen op onze bouwrijpe kavels

Arbeidsongeval?

Zie uw veiligheid en die van uw personeel in het juiste perspectief!

Uw gratis PreventieBox? www.veiligophetwerk.be

Een onveilige werksituatie is niet altijd even makkelijk herkenbaar. Elk arbeidsongeval dat u vermijdt, is pure winst. Economisch, en menselijk! Neem een afspraak met de adviseur uit uw streek via www.veiligophetwerk.be. Zo ontdekt u de troeven van onze verzekering Arbeidsongevallen en u verneemt hoe u uw premie kan verminderen met onze restorno’s. Bij een offerte krijgt u uw gratis PreventieBox, samengesteld door onze experts, met o.a. een EHBO-doos en handige tips om het veilig werken binnen uw bedrijf te promoten!

www.federale.be 32

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

De restorno’s evolueren met de tijd in functie van de resultaten van de onderneming en de economische conjunctuur. Ze zijn niet gewaarborgd in de toekomst. De regels inzake de toekenning van de restorno’s zijn vastgesteld in de statuten van de Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen. De statuten kunnen geraadpleegd worden op www.federale.be.

De verzekeraar die zijn winst met u deelt.

BOUWBELANGEN

Scholenbouw

Alternatieve financiering over een andere boeg Ook in de toekomst wil Vlaanderen scholen bouwen met alternatieve financiering, maar zoals verwacht zal een programma zoals Scholen van Morgen niet meer kunnen. De voorkeur gaat naar kleinere, eenvoudige en meer project-specifieke DBFM-constructies. Dat staat in een nota van minister van Onderwijs Hilde Crevits die in juli goedgekeurd is door de Vlaamse regering.

BASISSCHOOL DE TOL – Deze school in Riemst is een project in Scholen van Morgen (Valens, Antwerpse Bouwwerken, Reynders Bouw & Interieur).

Daarin had je AG Real Estate (financier en afgevaardigd bouwheer), de inrichtende machten, architecten en studiebureaus en ten slotte de aannemers.

Dit is eenvoudiger dan de structuur die gehanteerd werd in Scholen van Morgen.

OFF BALANCE? Zoals al opgemerkt is Scholen van Mor-

In de plaats van één groot programma zoals Scholen van Morgen, gaat de voorkeur nu uit naar kleinschalige en projectspecifieke DBFM-projecten. Terwijl Scholen van Morgen over de bouw van 165 projecten ging, samen goed voor een totale projectwaarde van € 1,5 miljard, mikt de nieuwe aanpak op eenvoudige en zuivere DBFM-projecten met een schaalgrootte van € 40 à 50 miljoen. Er zou een ondergrens van € 20 miljoen kunnen komen. Er is dus geen volumerisico meer en de financiering is gericht op concrete projecten en niet op het totale programma.

MAAR … Er zullen enkele decretale aanpassingen nodig zijn. Bovendien moet als we dit schrijven de ESR-neutraliteit van de plannen in de nota nog afgetoetst worden bij het INR en Eurostat. n

INFO nicola.loxham@confederatiebouw.be

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

EENVOUDIGER STRUCTUUR De partners betrokken bij de nieuwe formule zouden de inrichtende macht van de school zijn, de DBFM-consortia en AGION School Invest nv (AGION is het Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs). De inrichtende macht is de bouwheer.

Ook de juridische structuur zou verschillend zijn. Volgens de nota van de Vlaamse regering zullen één of meer inrichtende machten de opdracht in de markt zetten: de bouw, de financiering en het onderhoud van één of meer schoolprojecten gedurende dertig jaar. Het design wordt toevertrouwd aan de geselecteerde consortia. Dit veronderstelt dat zij van in het begin van het project over alle nodige kennis beschikken. AGION krijgt een ondersteunende rol. Het voert de preselectie van de consortia mee uit en geeft steun tijdens de gunningsprocedure. Dit zou gepaard gaan met de oprichting van een projectbureau. De inrichtende macht blijft de regie over het project voeren waardoor er geen afgevaardigde bouwheer nodig is. De gunning zou gebeuren met een onderhandelingsprocedure. De uiteindelijke selectie van de projecten gebeurt door de Vlaamse regering op initiatief van de minister van Onderwijs

gen niet ESR-neutraal. De oorzaak is een combinatie van factoren: onvoldoende risico bij de privépartner, aan het einde van het contract een verplichte en kosteloze overdracht aan de inrichtende macht, overheidsgaranties enzovoort. De nieuwe aanpak zou ESR-neutraal moeten zijn: de kosteloze overdracht aan de inrichtende macht blijft, maar er is géén overheidsinbreng in het kapitaal van de DBFM-vennootschap. De overheidsgarantie krijgt ook een andere vorm, doordat de Vlaamse overheid de financiële verbintenissen vanwege de Inrichtende macht (deels) gaat waarborgen. Vlaanderen geeft dus garanties aan een andere overheid. Dit zal de ESR-neutraliteit niet nadelig beïnvloeden.

SECTOR & BEROEPEN

NIEUWE BENADERING Exit de alternatieve financiering van scholenbouw met DBFM-constructies? Nee, daarvoor zijn de noden in de scholenbouw te groot. De regering keurde in juli een conceptnota van minister van Onderwijs Hilde Crevits goed die de deur open laat. Maar Vlaanderen wil het in de toekomst over een andere boeg gooien. We schetsen de verschillen tussen Scholen van Morgen en de voorstellen in de nota.

DOSSIER

cholen van Morgen ging steeds uit van een alternatieve financiering, waarbij de Vlaamse regering hoopte dat zij de investeringen off balance kon houden. Intussen zijn met de invoering van ESR 2010 de Europese boekhoudkundige regels echter gewijzigd en verstrengd. De tot nu gemaakte investeringen in het kader van Scholen van Morgen moesten hierdoor wel degelijk geconsolideerd worden. Een financiële tegenvaller voor de regering.

Werkend leren en lerend werken

Werkvloer steeds meer volwaardig element van onderwijs Als het van de Vlaamse regering afhangt, zul je in meer studierichtingen een kwalificatie kunnen behalen op de werkvloer. Dat staat in de recentste conceptnota over duaal leren. Deze combinatie van leren en werken moet jongeren een algemene vorming geven én tegelijk een kwaliteitsvolle voorbereiding op de arbeidsmarkt zijn. In het komende schooljaar testen een aantal proeftuinen het systeem.

DUAAL LEREN KORT SAMENGEVAT - Duaal leren is een opleidingsvorm waarbij 60 % en meer van de opleiding op de werkvloer plaatsheeft. - Een onderwijskwalificatie is niet het enige doel. Het kan ook een beroepskwalificatie zijn, en zelfs een tussentijdse deelkwalificatie. - Geen inschakeling van de leerling op de werkvloer zonder een intakegesprek vooraf. - Werkgeversorganisaties zoals de Confederatie worden gestimuleerd om een sterk engagement op te nemen. - Syntra Vlaanderen komt niet in de plaats van lokale en sectorale organisaties zoals de lokale confederaties. Het zal het duale leren niet regisseren, maar een ‘regie van de regies’ zijn. - Vooral onderwijskwalificaties van niveau 3 en 4 komen in aanmerking voor duaal leren (deze niveaus komen ruwweg overeen met de derde graad van het bso en het tso). Als we dit schrijven is er nog geen regeling voor de vergoeding van de jongeren. Er gaan in 2015 al enkele proeftuinen van start, maar het decreet over het duaal leren en werken zal pas in september 2017 in werking treden. Ondertussen lopen de huidige stelsels leren en werken (deeltijds onderwijs en de leertijd) verder.

e nieuwe conceptnota van de Vlaamse regering over duaal leren werd in het begin van de vakantie goedgekeurd en barst van de goede intenties. Zo moet leren en werken een positieve keuze zijn en een volwaardige leerweg. De conceptnota is een vervolg op een eerdere versie. Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits en Vlaams minister van Werk Philippe Muyters hebben deze verfijnd na consultatie van de Sociaal-economische Raad voor Vlaanderen (SERV), Syntra Vlaanderen enzovoort.

catie te halen, maar ook aparte deelcertificaten of een beroepskwalificatie kunnen uitgereikt worden. Er bestaat intussen een groot draagvlak voor duaal leren. In het systeem dat Crevits en Muyters voorstellen, werken onderwijs- en opleidingsinstellingen samen met

WAAROM DUAAL LEREN? Duaal leren en werken houdt in dat jongeren niet alleen op school maar ook op de werkvloer leren. Het doel is om hen beter voor te bereiden op de arbeidsmarkt. De Vlaamse Regering streeft naar een opwaardering van de verschillende vormen van leren en werken die nu bestaan. De ambitie blijft daarbij om een onderwijskwalifi-

de ondernemingen. De ministers willen de statuten vereenvoudigen en de verantwoordelijkheden van alle betrokkenen duidelijk omschrijven.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

leerweg naast het secundair onderwijs. Het grote verschil is dat de jongeren bij duaal leren en werken hun competenties voor het grootste deel op de werkvloer verwerven. Het grootste deel betekent volgens de conceptnota 60 % of meer. Een leerling kan eraan beginnen vanaf de leeftijd van vijftien jaar, de leeftijd waarop je tegenwoordig deeltijds onderwijs kunt beginnen te volgen. WIE KIEST? Het initiatief voor duaal leren en werken moet een positieve keuze zijn, genomen door de jongere en zijn ouders. De klassenraad en de trajectbegeleider geven hun advies, maar dat is niet bindend. Het is dus niet de bedoeling om jongeren door te sluizen naar duaal leren. Als ze er niet voor kiezen, kunnen ze in het voltijdse onderwijs terecht. Eens de keuze gemaakt, moet er eerst een intakegesprek zijn bij de werkleerplek. Er moet een sterke begeleiding van de jongeren komen, met een trajectbegeleiding doorheen het leerproces, van de schoolbanken tot op de werkplek. WAAR DUAAL LEREN? Syntra Vlaanderen zal ervoor zorgen dat er genoeg werkleerplekken zijn. Dat gebeurt in samenwerking met regionale, lokale

Duaal leren moet een positieve keuze zijn, genomen door de jongere en zijn ouders

STERKE LEERWEG Duaal leren en werken moet volgens de conceptnota een zgn. sterke leerweg worden, of anders gezegd: een volwaardige

en sectorale actoren. De lokale confederaties zijn een voorbeeld van een dergelijke sectorale actor. Syntra zal in de praktijk de regisseur zijn van dit proces dat moet leiden tot een netwerk van ondernemingen. Duaal leren zal daarbij rekening houden met de noden van de arbeidsmarkt. Analyses moeten daarvan een beeld geven.

BOUWBELANGEN

Wat denken de aannemers?

PRO WERKEN EN LEREN MÉT BEGELEIDING DOOR LOKALE CONFEDERATIES Wat denken onze bedrijven over de combinatie van leren en werken? Om dit te achterhalen hield de Vlaamse Confederatie Bouw een enquête bij haar leden. Er kwamen 130 antwoorden binnen. 79 van deze respondenten heeft één tot twintig werknemers in dienst. Ongeveer twee derde is al in aanraking gekomen met één of meer vormen van bedrijfsinterne opleiding. 65 % had al jobstudenten in dienst. 63 % had ervaring met de individuele beroepsopleiding (IBO) en 60 % met stagairs uit het voltijdse onderwijs. Hoe moeten werken en leren verdeeld worden? De meerderheid oordeelt dat de werkvloer het beste klaslokaal is. 50 % van de respondenten vindt dat een jongere 80 % van de tijd in het bedrijf opleiding moet krijgen. 46 % van de respondenten houdt het bij 60 %.

Een meerderheid van de aannemers vindt ook dat jongeren er best niet te lang mee wachten: 57 % geeft de voorkeur aan leerlingen die zestien of zeventien jaar oud zijn. Van cruciaal belang is wel dat het gaat om arbeidsrijpe jongeren. 56 % van

OPLEIDING EN VERGOEDING Hoeveel vergoeding hoort een jongere te krijgen voor het werk dat hij verricht in de onderneming? Voor 84 % van de respondenten mag het tussen de € 3 en de € 6 per uur zijn. 6 % is bereid om meer te betalen. Slechts 8,5 % vindt deze bedragen te hoog.

Een overgrote meerderheid is bereid de begeleider een opleiding te laten volgen. Die mag voor 52 % van de bedrijven een volledig dag duren. Een grote meerderheid van 72 % verkiest dat de jongere eerste een vooropleiding krijgt.

DOSSIER

Er is een lichte voorkeur (54 % van de respondenten) voor alternerende stages, met elke week enkele dagen in het bedrijf. De rest van de ondervraagde aannemers ziet meer in blokstages, waarbij de leerling een tijdlang ononderbroken in het bedrijf aanwezig is.

de respondenten vindt dit zelfs “zeer belangrijk”. De bouwberoepen die het meeste in aanmerking komen voor een combinatie van leren en werken zijn (in dalende volgorde van belang) metselaar, schrijnwerker, dakwerker en bekister.

BEGELEIDING VAN DE BEDRIJVEN Hoewel de aannemers in deze enquête positief staan tegenover de combinatie van leren en werken, hebben ze ook vragen. 49 % vindt het belangrijk dat een persoon bij de lokale confederaties bouw helpt met de goede afstemming van het leerprogramma in bedrijf en school. Vooral geapprecieerd worden steun bij leer- en attitudeproblemen van de jongeren, en administratieve en juridische ondersteuning. Aannemers vragen zich onder meer af wie verantwoordelijk is als er fouten gemaakt worden.

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

WIE LEERT DUAAL? De nadruk ligt op jongeren die rijp zijn voor de arbeidsmarkt en jongeren die op dat punt gebracht kunnen worden met beperkte inspanningen. Zoals al aangestipt is het doel een onderwijskwalificatie, maar dat zal niet altijd haalbaar zijn. Dan kan een jongere een beroepskwalificatie of een deelcertificaat krijgen. Op dit moment worden jongeren met een specifieke problematiek soms doorverwezen naar leren en werken. Het plan Samen tegen Schooluitval zal voor hen projecten op maat uitwerken, in samenwerking met de departementen werk en welzijn.

PROJECTEN & BEDRIJVEN

KWALITEIT Het onderwijs en Syntra zullen via sectorale partnerships ervoor zorgen dat de leerwerkplekken een hoge kwaliteit hebben. Werk en Onderwijs zullen een geïntegreerd systeem van kwaliteitszorg ontwerpen dat garandeert dat de studiebekrachtiging aan dezelfde normen voldoet, ongeacht de aanbieder en dat deze ook afgestemd zal zijn op de cultuur en aanpak in de ondernemingen. n

INFO www.vcb.be

ASSISTENTIE – De helft van de aannemers vraagt dat de lokale confederaties helpen met de organisatie van duaal leren in hun onderneming. Vooral steun bij leer- en attitudeproblemen wordt geapprecieerd.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Building Information Modeling

Project brengt BIM bij de aannemers Building Information Modeling, afgekort BIM, is in opmars. Eén van de voordelen van deze bouwmethodiek is dat hij de faalkosten sterk kan terugdringen. Maar voorlopig zijn het alleen de voorlopers onder bouwbedrijven die met BIM werken, blijkt uit een enquête van de VCB. De Vlaamse Confederatie Bouw doet nu een poging om aannemers beter vertrouwd te maken met BIM. Samen met ORI, NAV en WTCB heeft de VCB daarvoor een project opgezet, dat de steun krijgt van het IWT.

uilding Information Modeling (BIM) is op de eerste plaats een nieuwe manier van ontwerpen en bouwen. Bouwbedrijf wijdde er in mei 2014 nog een volledig dossier aan.

betere informatie aan de aannemers die het bouwwerk onderhouden of renoveren. Als het gebouw afgebroken wordt, kan de sloper het BIM raadplegen om selectief te slopen. Merk overigens op dat onze

Op dit moment kennen vooral de grotere bouwbedrijven BIM Als gewerkt wordt met BIM, vertrekken de bouwpartners van een driedimensionaal prototype van het bouwwerk. Iedere bouwpartner, gaande van de architect, de aannemer en de installateur technieken tot de opdrachtgever en de onderhoudsfirma, werkt met hetzelfde BIM. Dit stelt de bouwpartners in staat beter met elkaar te communiceren en helpt om de impact van wijzigingen in het ontwerp te doorgronden. Als de architect het ontwerp wijzigt, kunnen de aannemer en de installateur bijvoorbeeld meteen zien welke gevolgen dit heeft voor de leidingen. Zonder BIM ontdekken ze dit vaak pas tijdens de uitvoering, wanneer een probleem oplossen doorgaans duurder is. Bij een bouwproject zijn veel partijen betrokken die samen een grote hoeveelheid gegevens moeten beheren. De dynamiek daarvan maakt dat de kans op faalkosten groot is. Volgens ramingen bedragen deze 8 tot 12 % van de bouwkosten. En dat is dan nog zonder rekening te houden met het tijdverlies als de herroeping van een keuze een aanpassing noodzakelijk maakt. BIM kan een bouwwerk overigens niet alleen in de bouwfase maar gedurende de hele levenscyclus opvolgen. Na de oplevering geeft het Building Information Model

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

beschrijving van BIM de ideale situatie schetst. In de praktijk bestaan er veel varianten van BIM-gebruik. VOORLOPERS Maar hoe bekend is BIM? Hoeveel ondernemingen gebruiken het? Heeft het naast voordelen ook nadelen? Dat hebben de VCB, NAV en ORI met een enquête onderzocht bij hun leden. In totaal reageerden 340 respondenten. We analyseren hier de resultaten van de 100 aannemers die meededen aan de enquête.

Eerste vaststelling: proportioneel reageerden meer grote dan kleine bouwbedrijven. Dit suggereert dat het onderwerp vooral

data. 10 % gebruikt een lokaal BIM, dus enkel in de eigen onderneming. DE HELE KETEN BETREKKEN Deze resultaten suggereren dat kennis en gebruik van BIM in de bouw op dit moment het domein van een aantal voorlopers is. Maar zelfs onder deze voorlopers bestaan er grote verschillen in de mate waarin BIM geïntegreerd is in de onderneming. De brede groep aannemers kent BIM al. Maar de toepassing zal nog begeleiding en overtuiging vragen. Een eerste stap is BIM beginnen te gebruiken, de tweede het verregaand toepassen. Dit laatste is belangrijk omdat de voordelen van een BIM meer uitgesproken worden wanneer BIM volledig in de keten geïntegreerd is en er informatie over prijzen en materialen in het model verwerkt zit. Daarnaast is er nog een grote rol weggelegd voor informatieverspreiding. Een kwart van de respondenten kent BIM immers nog niet. VOORDELEN De voornaamste opgegeven reden om BIM te gebruiken is het vermijden van faalkosten. 60 % van de aannemers die met BIM werken geven deze reden aan.

Aannemers wijzen er op dat de opdrachtgever vaak geen vragende partij is bij grotere aannemers leeft. 76 % van de aannemers kent BIM, 25 % werkt er al mee. 8 % meldt dat alle bouwpartners hetzelfde model gebruiken en dat het gekoppeld is aan data over materialen en prijzen. 7 % meldt integraal gebruik, maar dan zonder de koppeling aan dergelijke

De tweede belangrijkste reden is het visualiseren van de gevolgen van wijzigingen (44 % van de gebruikers). Andere belangrijke redenen zijn de nauwkeurigere kostenramingen als de opdrachtgever hierom vraagt, en een betere communicatie.

BOUWBEDRIJVEN VERTROUWD MAKEN MET BIM Door middel van workshops geïnteresseerde bedrijven vertrouwd te maken met deze technologie. Dat is het doel van een project uitgevoerd door de Vlaamse Confederatie Bouw in samenwerking met de vereniging van studieen ingenieursbureaus ORI, de architectenorganisatie NAV en het WTCB. Het is niet alleen gericht op de BIM-voorlopers maar ook op bedrijven die interesse betonen in BIM maar er nog geen ervaring mee hebben. In de workshops kunnen bedrijven van elkaar leren en ervaringen delen en overdragen.

met hetzelfde BIM. Daarom legt het BIMproject van de VCB (zie kader) de focus ook op een brede doelgroep, namelijk de

WAAR WACHT MEN OP? De enquête ging ook na waarom bouwbedrijven die BIM kennen er nog niet mee werken. De belangrijkste reden bleek een gebrek een kennis te zijn. Dit gebrek kan slaan op de software, op de mogelijkheden van BIM in de specifieke sector of op de kennis bij de architect of de opdrachtgever. Om dit struikelblok uit de wereld te helpen kan verdere informatieverspreiding helpen, met de nadruk op de hele keten. Aannemers wijzen er ook op dat de opdrachtgever vaak geen vragende partij is. 19 % van de aannemers – allemaal in de groep die nog geen BIM gebruiken – geeft aan dat de wens van de opdrachtgever een belangrijke motivatie zou zijn om toch op BIM over te schakelen. Voor 21 % zou de betere communicatie tussen alle projectleden een motivatie zijn. Opnieuw hebben de verschillende partners verschillende invalshoeken: aannemers signaleren vooral gebrek aan kennis, architecten vinden vooral de technische implementatie te moeilijk en studiebureaus hekelen het gebrek aan standaarden voor BIM. n

INFO www.vcb.be/bim

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Probleem: alleen als de hele keten met hetzelfde BIM werkt, haal je het onderste uit de kan

bouwbedrijven die vandaag een afwachtende houding ten opzichte van BIM aannemen. Daarnaast is de kostprijs is nadeel. Deze schuilt niet zozeer in de software maar vooral in de tijdsinvestering nodig om de hele onderneming met BIM te laten werken.

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

MINDER FAALKOSTEN – Met Building Information Modeling kun je meteen zien welke gevolgen wijzigingen hebben, wat problemen achteraf vermijdt. (foto Bolckmans)

Een sterk punt van dit project is dat het aannemers, opdrachtgevers, architecten en ingenieursbureaus samenbrengt. Het gaat dus niet alleen om de bouwbedrijven maar ook de andere belanghebbenden. Zo komen de deelnemers in contact met de hele bouwketen en kunnen ze dieper ingaan op ketensamenwerking. Het IWT geeft dit project financiële steun.

DOSSIER

MEER INFO OVER BIM NODIG Globaal bekeken vellen de voorlopersaannemers een positief oordeel. 84 % van de BIM-gebruikers heeft positieve of overwegend positieve ervaringen. Heeft BIM ook nadelen? Inderdaad: te weinig bouwbedrijven en ingenieurs werken er mee op dit moment. Zoals al opgemerkt, komen de grote voordelen van BIM pas tot uiting wanneer de hele keten werkt

BOUWBELANGEN

De groep van voorlopers ziet dus belangrijke voordelen in het gebruik van BIM. Maar kijken we naar alle respondenten (en niet alleen naar de aannemers), dan blijken de verschillende schakels in de bouwketen andere voordelen te zien. Aannemers willen vooral faalkosten vermijden. Architecten willen vooral de gevolgen van veranderingen in het ontwerp kunnen visualiseren. Studiebureaus willen zowel faalkosten vermijden als een betere communicatie tussen de verschillende projectleden verzekeren.

Visierapport 2015 Vlaamse Confederatie Bouw

DOORBRAKEN - Scenario’s voor een technische (r)evolutie in de bouw Op 29 september stelt de Vlaamse Confederatie Bouw haar visierapport 2015 voor. Het stelt de vraag hoe we de transfer van nieuwe technologie en innovaties naar de bouwbedrijven kunnen organiseren, en hoe de bouw hiermee een antwoord kan formuleren op de uitdagingen van de toekomst. U mag de presentatie van het visierapport 2015 niet missen – dat blijkt hopelijk uit deze kleine voorbeschouwing.

n de vorige visierapporten van de VCB lag de nadruk vooral op het economische belang van de bouw. Ongeveer een kwart van de toegevoegde waarde die de Belgische economie creëert, heeft met onze sector te maken. In de voorbije jaren is de bouwkolom meer en meer een bouw-, energie- en milieucluster geworden, met daarin activiteiten als hernieuwbare energie, waterwinning en -zuivering, bodemsanering en bouwmaterialenrecyclage. Alleen al deze evolutie deed onze bijdrage aan het bbp met 3 % stijgen. Deze aspecten komen ook aan bod in het visierapport 2015, maar dan eerder als vertrekpunt. De Vlaamse regering stelde een concept op van een transversale beleidsnota Vlaanderen 2050, met een blauwdruk voor het Vlaamse beleid tussen nu en 2050. De nota identificeert pijlers en bouwstenen van dat beleid, en wat blijkt uit een analyse door de VCB? De bouwsector speelt een belangrijke en zelfs vaak een sleutelrol in de drie pijlers en in acht van de negen bouwstenen. De kwaliteit van ons werk bepaalt in grote mate de levenskwaliteit van de Vlamingen en de globale competitiviteit van Vlaanderen. INNOVATIE De bouwsector is al lang geen loutere uitvoerder meer. Bouwbedrijven denken tegenwoordig innovatief mee over oplossingen voor de belangrijke problemen in onze samenleving. Aannemers stoppen niet meer eens een ziekenhuis gebouwd is, ze dragen actief bij tot de oplossing van het zorgprobleem. Ze onderzoeken concepten en inrichtingen van ziekenhuizen en dragen bij tot verbeteringen. Bouwbedrijven herontwikkelen achtergestelde buurten en brownfields. Ze bouwen niet alleen individuele woningen maar hele stadwijken.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Maar merk op dat deze actievere rol van de bouw in belangrijke mate mogelijk is gemaakt door nieuwe technologieën. Betere isolatie en luchtdichtheid, warmtepompen, hernieuwbare energie, geothermie … maar ook de innovatieve ICT waarmee aannemers het bouwproces en het bedrijfsbeheer op een nieuwe leest schoeien. De vraag is dus hoe de sector op de technologische evolutie zal kunnen steunen om ook in de toekomst zijn actieve rol te blijven spelen. Het visierapport 2015 van de VCB distilleert uit het concept van de beleidsnota de elementen die voor de bouw van belang zijn. Het gaat na hoe de bouw hierop inspeelt, en onderzoekt

nauw betrokken bij deze projecten en heeft voor dit visierapport in belangrijke mate geput uit de kennis en ervaring die in loop ervan al werd opgedaan. LANGE TERMIJN Maar het is niet alleen belangrijk om een voorloper te zijn. De bouw moet ook aan de lange termijn denken. Dat is typisch voor onze sector. Infrastructuur en gebouwen gaan langer mee dan een smartphone. De grote investeringen die gepaard gaan met bouwen, verbouwen en onderhoud, en de lange aansprakelijkheidsperiodes zijn de oorzaak dat er voldoende vertrouwen moet zijn in de deugdelijkheid van innovaties alvorens zij een kans kunnen krijgen om op ruime

Hoe kan nieuwe technologie tijdig bij de bouwbedrijven gebracht worden? welke technologische ontwikkelingen op dit gebied op het punt staan om door te breken of zich aan de horizon aanbieden. STIMULANS De evolutie op dit vlak heeft in de voorbije jaren een stevige stimulans gekregen. Dat gebeurde onder meer dankzij het Agentschap Ondernemen en IWT (het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie). Zij steunden projecten in het kader van het Nieuw Industrieel Beleid, voor VIS-trajecten en voor VIS-trajecten voor Innovatievolgers. Denk bijvoorbeeld aan geothermie (met het project Smart Geotherm), houtskeletbouw (Do-It Houtbouw), luchtdicht bouwen (Luchtdicht Bouw van A tot Z), 3D-printing in de restauratiesector, Building Information Modelling (BIM) en meet- en besturingstechnieken in de sector van de grondwerken. De VCB is

schaal door te breken. Betrouwbaarheid en breed gedragen consensus zijn dus een belangrijk gegeven bij het op de markt brengen van innovaties in onze sector. TECHNOLOGIETRANSFER De vraag is nu hoe de juiste technologie tijdig bij de bouwbedrijven gebracht kan worden. Veel technologische doorbraken trekken zich niets aan van de grenzen tussen de klassieke economische sectoren. Ze zijn cross-sectoraal. Maar uiteindelijk moeten de bedrijven van de bouw-, milieu- en energiecluster ze wel in hun werking kunnen integreren.

De verantwoordelijkheid voor deze kennistransfer rust in toenemende mate bij de beroepsorganisaties en de centra voor collectief onderzoek zoals het WTCB en het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (OCW). En dan zijn er nog de strate-

nut van een sectorale collectieve aanpak, zoals sensibiliseringsacties, onderzoekstrajecten en proeftuinprojecten die openstaan voor alle geïnteresseerde bedrijven om zo nieuwe technologieën sneller in de kmo-cluster te introduceren.

Een breed gedragen erkenning van deugdelijkheid is een belangrijke factor. OVERHEID DOET MEE Belangrijk zijn ook de beslissingen van de overheid met een effect op de bouw. Doorgaans worden deze genomen in overleg met onze sector. Een voorbeeld van een beslissing die na overleg met de bouw tot stand kwam en die de innovatie zal stimuleren, is de creatie van het wettelijke kader voor een traceringssysteem voor bouwen sloopafval. Dankzij dit kader zullen in de bouw hoogwaardig hergebruik en een doorbraak op het vlak van circulaire economie mogelijk worden.

het vroegere project Buildchem en in het kader van het nieuwe project Symbiose over nieuwe afzetmogelijkheden voor restproducten uit de bouw.

VOORBEELDEN Verschillende elementen illustreren het

Typisch voor de bouw is dat hij relatief veel kleine en zelfs zeer kleine bedrijven telt. Willen deze de nieuwe technologieën implementeren, dan is het van groot belang dat ze beschikken over breed gedragen technische voorlichtingen en voorschriften. Deze verminderen de risico’s bij de implementatie op grote schaal.

hebben ontwikkeld tot opleidingscentra die op deze innovaties kunnen inspelen. Het nieuwe systeem van duaal leren en werken kan op dit vlak eveneens een stimulerende rol vervullen in zover het jongeren op de werkvloer sneller vertrouwd zal maken met de nieuwste technologieën. n

INFO Inschrijven op de voorstelling van het visierapport 2015 van de VCB kunt u op www. confederatiebouw.be in de rubriek Agenda.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Een ander voorbeeld van samenwerking betreft de optimalisering van de processen voor de oprichting en instandhouding van seniorenvoorzieningen en ziekenhuizen. Een innovatieve benadering die uitgaat van de Design & Build-formule, van lifecyclebenadering en langetermijnonderhoud moet bijdragen tot de deblokkering van een aantal hangende investeringsdossiers. De screening van de geblokkeerde zorgprojecten vanuit deze nieuw visie gebeurt in nauw overleg met de zorgsector.

Een sectorale aanpak van de technologietransfer is essentieel

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

LANGE TERMIJN – Het is typisch voor onze sector om te denken op termijnen van verschillende decennia. Innovaties moeten hun deugdelijkheid bewezen hebben vóór ze kunnen doorbreken op grote schaal.

OPLEIDING EN ONDERWIJS Ook de wisselwerking tussen de VCB, de nationale Confederatie Bouw, de beroepsfederaties en de lokale confederaties vormt een belangrijke hefboom om technologische doorbraken dicht bij de kmo’s te brengen. De VCB treedt daarbij in nauw overleg met de beroepsfederaties steeds vaker op als initiator en coördinator van nieuwe opleidingen, terwijl de lokale confederaties zich intussen

DOSSIER

Voor de interne werking van de VCB en de andere geledingen van de Confederatie Bouw heeft dit belangrijke gevolgen. Het overleg met andere beroepsorganisaties, met collectieve onderzoeksinstellingen zoals WTCB en OCW en met Vlaamse overheids- en kennisinstellingen zoals VITO, OVAM, LNE, IWT, Agentschap Ondernemen, zal aan frequentie en intensiteit toenemen. Dit maakt de omgeving waarin de medewerkers van onze organisatie nu en in de toekomst zullen werken er alleen maar boeiender en uitdagender op.

BOUWBELANGEN

gische samenwerkingsverbanden die onze cluster met andere sectoren kan opzetten. Wat de samenwerking met andere sectoren aangaat, kan verwezen worden naar de samenwerking met Essenscia over nieuwe bouwproducten in het kader van

KPD.services: Een compleet gamma software, hardware & diensten voor algemene bouw, wegenbouw, installatieen aanverwante sectoren...

www.kpd.be

- Bouw.Office, een compleet ERP-pakket

WARMWATER HOGEDRUKREINIGER

voor projectopvolging: meetstaat, voorcalculatie, werkbegroting, prijsaanvragen, offertevorming,inkoopbeheer, logistiek/ materieelbeheer, vorderingsstaten, nacalculatie... Eventueel aangevuld met algemene - & analytische boekhouding, verkoopbeheer en prognoses, en/of het ingeven van uren, aard van prestaties en mobiliteit, al dan niet gekoppeld aan het loonverwerkingsprogramma van uw sociaal secretariaat.

- Bouw.calc:

zeer eenvoudig calculatiepakket voor de KMO in de bouw: voor- en nacalculatie, meetstaten, vorderingsstaten, eenvoudig opmaken en afdrukken van offertes & rapporten, ...

- KPD.doc en invoice: elektronisch elk soort document (fax, brief,…) genereren en archiveren via eenvoudige wizards & templates. Binnenkomende facturen inscannen en verdelen via e-mail.

Onovertroffen veelzijdig, met geavanceerde brandertechnologie, eco!efficiency-stand en een pomptechniek met een lange levensduur. Kärcher is dan ook niet toevallig de uitvinder van hogedrukreiniging.

- KPD.immo: een module voor project-

ontwikkelaars, specifiek gericht op het beheer van IMMO-activiteiten.

- KPD.mis: met deze opvolgingsmodule zie je grafisch de status van het werkbudget en een detail van alle kosten & inkomsten. Geef deze bon ingevuld af op onze stand (653) op Matexpo en ontvang een gratis Kärcher gadget! Je maakt ook kans om jezelf of je bedrijf in de kijker te rijden tijdens de Kärcher Cross op zaterdag 13 februari 2016 op het parcours van de Hansgrohe Superprestige in Middelkerke, net voor de profs het veld betreden voor de finale!

Naam...................................................................................... Adres........................................................................................ E-mail...................................................................................... Merk huidig toestel............................................................ Bouwjaar huidig toestel.................................................... Ja, ik wil kans maken om mee te rijden met de Kärcher Cross op 13/02/2016 in Middelkerke.

105x297 matexpo 2015.indd 1

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be 8/4/2015 1:50:02 PM

- KPD.wic: Werf Informatie Centrum voor het projectteam. Alles voor projectleiders in één notedop.

Contacteer ons vrijblijvend: KPD Services n.v. Stadsbeemd 1013, B-3545 Halen Tel. +32-13 460 460 Fax +32-13 460 461 info@kpd.be www.kpd.be

BOUWBELANGEN

Meester Tegelzetter bij Construction Quality

Het label voor tegelzetters bestaat een jaar Wie consistent kwaliteit levert, ziet zijn inspanningen graag erkend door klanten en collega’s. Maar tegelzetters hoeven nu niet meer te wachten op die erkenning. Ze kunnen al een jaar de titel van Meester Tegelzetter halen. Hij wordt verleend door het kwaliteitslabel Construction Quality. Er zijn intussen steeds meer kwaliteitslabels voor specifieke bouwberoepen.

EVOLUTIE Maar later begon Construction Quality ook nieuwe referentiëlen te ontwikkelen, die niet alleen criteria en richtlijnen bevatten voor de bedrijfsorganisatie maar ook voor

de technische competenties nodig om kwaliteitswerk te leveren en om de regels van de kunst te respecteren. In samenwerking met de vzw Quest geeft Construction Quality nu ook labels aan firma’s die hernieuwbare energie instal-

FECAMO (de federatie van de tegelzetters en de mozaïekwerkers in de Confederatie) heeft aan Construction Quality gevraagd om een referentieel op maat van de tegelzetters te ontwikkelen. Wie het label verdient mag zich Meester Peter Goegebeur Tegelzetter noemen. Peter Goegebeur (voorzitter FECAMO) aarzelt niet om dit keurmerk het doctoraat van de tegelzetter te noemen. Een moderne tegelzetter heeft immers veel van een gemotiveerde student aan de universiteit.

“Dit is bedacht door tegelzetters voor tegelzetters!” leren, zoals warmtepompen, zonneboilers en zonnepanelen. Bovendien erkent Construction Quality specifieke referentiëlen voor schrijnwerkers, betonreparateurs, schilders en na-isoleerders. MEESTER TEGELZETTER Waarom deze evolutie? In onze sector moet een vakman zich kunnen onder-

Peter Goegebeur: “Een Meester Tegelzetter wil schitteren in zijn vak en een uitmuntend niveau halen. Elke dag wil hij op de hoogste trede van het ereschavot

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Kwaliteitslabels Een label van Construction Quality is een bonus voor uw bouwbedrijf. Het maakt de klant duidelijk dat zijn tevredenheid een prioriteit is, dat uw firma goed beheerd wordt en dat u strikte technische kwaliteitsnormen naleeft. Een label is een signaal dat een bouwbedrijf met aandacht voor de duurzaamheid de constante

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

MEESTER IN HET VAK In het begin lette Construction Quality vooral op de kwaliteit van het bedrijfsbeheer. Een aannemer kon een audit aanvragen, die dan uitgevoerd werd door een onafhankelijke organisatie, de Belgian Construction Certification Association (BCCA). Die evalueerde de competenties en de interne organisatie van de onderneming. Deze zijn immers belangrijk voor de kwaliteit van het geleverde werk. De procedure onderzocht onder meer of de tevredenheid van de klant centraal stond en of de offertes volledig waren en correct gevolgd werden. Daarnaast onderzocht BCCA ook of de aannemer alle sociale en fiscale verplichtingen naleefde.

scheiden van de concurrentie – niet alleen van de legale maar ook van de illegale. De klant moet overtuigd worden dat hij het te doen heeft met een betrouwbaar en competent bouwbedrijf. Een label van Construction Quality is een manier om dat te doen. Het is een vrijwillig initiatief van de aannemer. Hij krijgt een audit in zijn onderneming en een audit op een aantal bouwplaatsen. Als hij voldoet aan de criteria krijgt zijn onderneming gedurende drie jaar een label. Wat overigens niet wil zeggen dat hij drie jaar op zijn lauweren kan rusten. BCCA legt ook in deze periode bouwplaatsbezoeken af en er is een jaarlijkse audit.

DOSSIER

echnische vaardigheid is een absolute voorwaarde voor goed werk. Het nationale kwaliteitslabel Construction Quality speelt daar in toenemende mate op in. Het ontwikkelt criteria, vastgelegd in een maatstaf of referentieel, die dat vakmanschap evalueren. Het label van Meester Tegelzetter is daarvan een bewijs. Om het te verdienen moet je niet alleen je bedrijf goed kunnen leiden, je moet daarnaast kunnen aantonen dat tegelzetten voor jou geen technische geheimen meer heeft.

kwaliteit van de werken garandeert. Een firma die een label van Construction Quality heeft, heeft een nette bouwplaats en ze respecteert zowel de veiligheid als het milieu. Info: www.constructionquality.be

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

GEEN LEGE DOOS – Om Meester Tegelzetter te kunnen worden, moet je niet alleen je bedrijf goed kunnen leiden, je moet daarnaast kunnen aantonen dat tegelzetten voor jou geen technische geheimen meer heeft.

staan. De titel van Meester Tegelzetter zet die uitmuntendheid in de verf. Vaklui die kwaliteit leveren kunnen zich ermee onderscheiden op de markt. Dit is bedacht door tegelzetters voor tegelzetters!”

“Wacht er niet mee: geef dit keurmerk bekendheid en promoot het!” Alexandre Mahaux

ERVARINGEN Bouwbedrijf ging op bezoek bij twee aannemers die al een jaar Meester Tegelzetters zijn, en vroeg hun hoe ze het label evalueren. Alexandre Mahaux (Mahaux Carrelage) is bedrijfsleider van een kmo waar zes mensen werken.

Stephan Martens: “De werken waren bijna klaar en de auditeur ging na of de wanden wel vlak waren. Hetzelfde verhaal voor de administratieve kant van de onderneming. Ze onderzoeken of alles in orde is, ook de traceerbaarheid van de producten.

Alexandre Mahaux: “Wij wilden ons onderscheiden van buitenlandse concurrenten. Je moet het zeggen zoals het is: wij hanteren andere methoden dan

Twee klanten gaven aan Topaze Concept de voorkeur omdat de firma het kwaliteitslabel van Construction Quality heeft. Maar toch merken onze gesprekspartners

“Ze onderzoeken of alles in orde is, ook de traceerbaarheid van de producten.” Stephan Martens arbeiders uit Oost-Europa. De lijmen die we gebruiken zijn bijvoorbeeld milieuvriendelijker. De auditeur van BCCA checkt niet alleen de verbindingen en hoe tegels gezaagd zijn. Hij gaat ook na of je uitvoert wat in het bestek staat, of je een goede berekening gemaakt hebt van de rendabiliteit enzovoort. Aan mijn mensen stelt hij vragen over de hun werkmethode, onder meer waarom ze bepaalde technieken gebruiken. Een auditeur controleert zelfs de kwaliteit van de afwerking als alles af is.” Stephan Martens (Topaze Concept) bevestigt wat zijn collega zegt. In zijn geval ging het om werken aan een restaurant.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

op dat er nog iets schort aan het label. Het heeft weinig zichtbaarheid en de brede publiek kent het bijna niet. Alexandre Mahaux: “Het is jammer dat er nog geen reclame gemaakt voor dit label. De meeste klanten weten niet dat het bestaat. We zouden willen dat het een zekere reputatie opbouwt. Wacht er niet mee: geef dit keurmerk bekendheid en promoot het!”

GEÏNTERESSEERD? De hele procedure duurt ongeveer drie maanden, van de eerste aanvraag over de audits tot de uitreiking van het label. De Meester Tegelzetters krijgen zichtbaarheid, niet alleen op de zoekmachine op de

Dit kwaliteitslabel kwam er op vraag van FECAMO, de tegelzetters en de mozaïekwerkers in de Confederatie website van Construction Quality, maar ook op www.ikzoekeenvakman.be. De FOD Economie staat achter het label en verwijst op zijn website naar de site van Construction Quality. n

INFO info@fecamo.be, www.fecamo.be, 02 545 57 58.

BOUWBELANGEN

Alles onder hetzelfde dAk!

DOSSIER

Dankzij de toonaangevende technologieën van de Wirtgen Group, kan u alle werkzaamheden in het volledige wegenbouw proces optimaal en op economische wijze aan: bewerking van grondstoffen, mengen, bestrating, verdichting en vervolgens rehabilitatie. Heb vertrouwen in het Wirtgen Group Team! www.wirtgen-group.com/technologien

www.wirtgen.be Road and MineRal Technologies

Schoonmansveld 19A · 2870 Puurs Tel.: 03 860 95 35 · Fax: 03 860 95 39 E-Mail: info@wirtgen.be

WIRTGEN BELGIUM

6.WIRTGEN Belgien_WG_G_01_B_90x130_FL.indd 1

BIA nv/sa Rameistraat, 123 3090 Overijse

• Project management • Onderdelen • Logistiek • Technische opleiding

+32 (0)2 689 28 11 info.bel@biagroup.com belgium.biagroup.com

uw springplank naar zorgeloos ondernemen

• Revisie van

machines en componenten

U start of heeft een bouwbedrijf? Vertrouw dan op Formalis: > bij de afhandeling van al uw administratieve formaliteiten. > voor de inschrijving en wijzigingen in de Kruispuntbank van Ondernemingen. > voor onze expertise en kennis van de bouw.

formalis.be

ondernemingsloket

FORMALIS A5 VERT-2014.indd 1

5/02/14 16:20

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

• Verkoop van uitrustingen • Onderhoudscontracten • Financiële dienstverlening • Onderhoud • Technische ondersteuning

Formalis

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

Uw partner, met oplossingen

16.03.15 15:11

WTCB

Bepleisteringen op buitenisolatie voor houtskeletbouw ETICS (bepleisteringen op buitenisolatie) maken in ons land al enkele jaren deel uit van de afwerkingstechnieken voor houtskeletbouw. Ze laten immers toe om de gevel te beschermen tegen weersinvloeden en de thermische weerstand ervan te verhogen zonder in te boeten aan esthetiek. Toch bestaan er voor deze toepassing vooralsnog geen referentiedocumenten of Technische Goedkeuringen (ATG) op Belgisch niveau. Dit neemt niet weg dat ze bevredigende resultaten kan opleveren, voor zover men een aantal WTCB-aanbevelingen in het achterhoofd houdt.

e toepassing van ETICS op houtconstructies is delicater dan op een ondergrond van metselwerk of beton. Zo is een houten ondergrond onderhevig aan bewegingen, waardoor het pleistersysteem kan scheuren. Verder kan ook de aanwezigheid van vocht in het gevelcomplex – bv. ten gevolge van infiltraties en/of inwendige condensatie – aan de bron liggen van schade. Deze risico’s kunnen echter beperkt worden door te zorgen voor een correcte uitvoering met goede materialen. Om te vermijden dat er scheuren in de bepleistering ontstaan door toedoen van de dimensionale schommelingen van het hout, raadt het WTCB ten stelligste af om ETICS aan te brengen op houtstapelbouw. Bij voldoende stijve houtskeletconstructies of constructies uit verlijmde en/of genagelde geprefabriceerde massieve houten platen kan men de toepassing van ETICS daarentegen wel in overweging nemen. Men dient er echter wel op toe te zien dat het massavochtgehalte van het constructiehout en de draagplaten op het tijdstip van de uitvoering kleiner is dan of gelijk is aan 18 %. De ondergrond moet tevens voldoende droog zijn en niet langdurig blootgesteld worden aan regen. OPGELET VOOR SLAGREGEN ... Hoewel ETICS wel degelijk bescherming bieden tegen regen, gaat het hier om een eentrapsdichting. Er zijn bovendien slechts weinig fabrikanten die informatie geven omtrent de weerstand tegen slagregen van bepleisteringen en aansluitingen ter hoogte van de details. Indien de fabrikant u garandeert dat deze bestand is tegen slagregen, kan u van geluk spreken. Maar indien u over geen enkele desbetreffende informatie beschikt, is het beter om de uitvoering van een ETICS achterwege te

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

ETICS - De vier buitenste lagen (links op de afbeelding) vormen het ETICS-systeem bij een uitvoering op houtskeletbouw.

laten op plaatsen met een frequente blootstelling aan slagregen (bv. aan de kust). Deze beperking kan versoepeld worden indien de gevel minder blootgesteld is,

wat bijvoorbeeld het geval is bij gevels met een noordelijke of zelfs zuidoostelijke oriëntatie.

OPBOUW - Wand opgebouwd uit een ETICS op houtskeletbouw (eentrapsdichting).

WTCB

BOUWBELANGEN

... EN VOOR DE WINDBELASTINGEN Ook ten opzichte van de windbelastingen kunnen er een aantal voorzorgen genomen worden. Deze windbelastingen (zuiging en onderdruk) kunnen berekend worden volgens de norm NBN EN 1991-1-4 en zijn afhankelijk van de windzone, de ruwheidscategorie van het terrein, de gebouwhoogte, de betreffende gevelzone …. Voor gelijmde systemen moet de lijm verenigbaar zijn met het materiaal waarop hij aangebracht wordt en met het te verkleven materiaal. De lijm moet ook een goede hechting tot stand brengen en over minstens 40 % van het oppervlak van elke isolatieplaat aangebracht worden.

Om deze reden zou in de technische documentatie van de ETICS-fabrikant de rekenwaarde van de windbelasting vermeld moeten staan waartegen het systeem weerstand biedt. Het is aan de producent om te zeggen welke weerstand gewaarborgd is voor welke opbouw (bv. aantal bevestigingen) en voor welk type wind. Helaas is dit niet altijd het geval.

TABEL - Beschrijving van een wand opgebouwd uit een ETICS op houtskeletbouw.

HYGROTHERMISCH GEDRAG VAN DE WAND Indien men het risico op inwendige condensatie door diffusie wil beperken, is er een hygrothermische studie van de wand nodig. Ter hoogte van de draagplaten is dit risico immers reëel van zodra de warmteweerstand van de isolatie van het ETICS kleiner is dan 1,5 keer de warmteweerstand van de isolatie van het skelet. Ook aan het raakvlak tussen de isolatie en de bepleistering moet men opletten voor condensatie. Om de hoeveelheid condensaat binnen de perken te houden, moet de luchtdichtheid van de wand verzekerd zijn en moeten de prestaties van het dampscherm aangepast zijn aan de werkelijke situatie (samenstelling, eigenschappen en vochtgevoeligheid van de materialen). Een dampscherm met een µd-waarde van meer dan 5 volstaat doorgaans voor de binnenklimaatklassen 1 en 2. MATERIAALKEUZE De bevochtiging door weersinvloeden en omgevingsomstandigheden kan op bepaalde momenten overmatig zijn. In sommige gevallen kan de bevochtiging

ook minder sterk zijn, maar wel een lange periode aanhouden. In beide gevallen kunnen de gevolgen ervan beperkt worden door te kiezen voor materialen met een verbeterde vochtbestendigheid. Zo dient het constructiehout een insecten- en schimmelwerende behandeling te krijgen en moeten de draagplaten vochtbestendig zijn. Houten draagplaten moeten minstens tot de gebruiksklasse 2 of – beter nog – 3 behoren. ETICS zijn ‘gesloten’ systemen. Dit wil zeggen dat men alleen mag gebruikmaken van de onderdelen die beschreven staan in de ATG of in de technische documentatie van de fabrikant. Materialen van verschillende systemen mogen m.a.w. niet gecombineerd worden. Ter hoogte van de aansluitingen dient men gebruik te maken van aangepaste soepele voegen die ten minste tot de klasse 20 LM behoren. EISEN MET BETREKKING TOT DE DRAGENDE WAND De dragende wand moet tot de luchtdichtheidsklasse L1 of L2 (zie tabel) behoren en dit, in functie van de binnenklimaatklasse.

Vóór de realisatie van het ETICS moet er een specifieke controle van het vochtgehalte uitgevoerd worden. Het massavochtgehalte van het constructiehout en de

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Het houtskelet moet voldoende stijf zijn en moet beantwoorden aan de specificaties uit de STS 23. De isolatie van het ETICS draagt niet bij tot de verstijving van het skelet.

KLASSEN - Luchtdichtheidsklassen voor bouwelementen.

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

HECHTSTERKTE VAN DE BEPLEISTERING TEN OPZICHTE VAN DE ISOLATIE Wanneer de hechtsterkte van het grondpleister ten opzichte van de isolatie kleiner is dan 0,08 N/mm² (< 80 kPa) en er een hechtingsbreuk in de isolatie optreedt (wat vaak het geval is bij isolatie uit minerale wol en uit houtvezels), mag er alleen gebruikgemaakt worden van een ETICS indien er voldaan is aan bepaalde voorwaarden in verband met de windbelasting. Dit geldt voor alle ondergronden (metselwerk, beton, houtskeletbouw).

DOSSIER

Voor systemen die mechanisch bevestigd zijn in een continue ondergrond moet de uittrekweerstand van de bevestigingen bepaald worden rekening houdend met het bevestigingstype, de mechanische karakteristieken en de dikte van de draagplaten. Bij systemen die rechtstreeks in het skelet bevestigd worden, moeten de bevestigingen verenigbaar zijn met de breedte van de stijlen van het skelet. In dit geval moet ook het buiggedrag van de isolatieplaat gecontroleerd worden.

WTCB

draagplaten mag niet hoger zijn dan 18 %. De onderdelen van de dragende wand, die dienen als ondergrond voor het ETICS, moeten voldoen aan de toelaatbare afwijkingen die beschreven zijn in de tabel. Om de dragende wand te beschermen tegen een eventuele bevochtiging, kunnen er verschillende maatregelen getroffen worden. In het geval van een naakte dragende wand dient men het ETICS er bijvoorbeeld zo snel mogelijk op aan te brengen. UITVOERING EN ONDERHOUD De uitvoering van een ETICS – ook op houten ondergronden – moet overgelaten worden aan een onderneming die hierin gespecialiseerd is. Net zoals bij ondergronden uit metselwerk en beton, dient er bijzondere aandacht uit te gaan naar het ontwerp en de uitvoering van de details (voornamelijk aan de aansluitingen met het schrijnwerk) om de dichtheid ervan te waarborgen.

De constructieve maatregelen en uitvoeringsdetails voor ETICS op ondergronden uit metselwerk en beton kunnen ook toegepast worden voor ETICS op houtskeletbouw. De aanbevelingen voor het onderhoud van ETICS, zoals beschreven in het WTCB–Dossier 2009/3.10, blijven van toepassing. De regelmatige controle en het onderhoud van de soepele voegen zijn hierbij van cruciaal belang. Bij schilderwerken is de keuze van de verf bovendien bepalend voor de duurzaamheid van de wand. Zo moet de gebruikte verf voldoende dampdoorlatend zijn (minstens van klasse V1 volgens het WTCB-Dossier 2013/2.9) om aan de hiervoor vermelde criteria met betrekking tot de dampdiffusieweerstand van het pleistersysteem en het dampscherm te voldoen. Indien de karakteristieken van het pleistersysteem niet gekend zijn, kan een hygrothermische studie noodzakelijk zijn met het oog op de analyse van het condensa-

MAATAFWIJKINGEN - Toelaatbare maatafwijkingen van de dragende wand.

tierisico in de wand en ter bepaling van de Sd-waarde van de bepleistering. BEVESTIGING VAN HET ISOLATIEMATERIAAL In een ETICS-systeem moeten de isolatieplaten tijdens alle fasen die voorafgaan aan de uitvoering van het grondpleister (transport, opslag ...) beschermd worden tegen bevochtiging.

Om de isolatieplaten te bevestigen, kan men kiezen voor een combinatie van een verlijming (aangepaste dispersielijm of PU-schuim) en een mechanische verankering (door middel van schotelpluggen of rails). Het minimale verlijmingsoppervlak bedraagt 40 %. Hierbij dient men erop toe te zien dat elke plaat voorzien wordt van de nodige lijm en dit, niet alleen in het midden, maar ook aan de omtrek. Voor meer informatie over de toegelaten combinaties verwijzen we naar de technische documentatie van de systeemleverancier. UITVOERING VAN DE BEPLEISTERING Om de bevochtiging van de wand tussen beide handelingen te vermijden, moet de bepleistering zo snel mogelijk op de platen aangebracht worden (d.w.z. van zodra deze goed vastliggen en de door de producent aangegeven uithardingstijd van de lijm verstreken is). Indien men gebruikmaakt van een isolatiemateriaal op basis van vezels moet het grondpleister goed in de vezels ‘geduwd’ worden.

Nadat het afwerkpleister gedroogd en/of uitgehard is, moeten er soepele voegen

aangebracht worden ter hoogte van de aansluitingen. Tenzij anders vermeld in de contractuele documenten, valt deze taak buiten de bevoegdheid van de uitvoerder van het systeem. WAT DE ERVARING ONS GELEERD HEEFT De markt van de ETICS op houtskeletbouw is in België in volle ontwikkeling. Hierdoor heeft het WTCB de afgelopen jaren reeds 9 schadegevallen kunnen optekenen. Bijlage 2 van het WTCB-Dossier 2014/4.5, dat de grondslag vormde voor dit artikel, geeft hier een overzicht van, met de nodige foto’s. Deze schade kan zowel te wijten zijn aan het ontwerp, de planning als de uitvoering van de werken. Het is vaak bij de uitvoering van de details dat de meeste fouten gemaakt worden (bv. het ontbreken van zijdelingse opkanten aan de vensterdorpels of de uitvoering van het ETICS vertrekkend vanop een horizontaal oppervlak). HET WTCB EN PROJECTEN ROND ETICS De hier geformuleerde aanbevelingen vormen slechts een klein onderdeel van een veel uitgebreider WTCB-onderzoek. Het WTCB krijgt immers alsmaar meer vragen omtrent de prestaties van ETICS op houtskeletbouw. In samenspraak met de betrokken Technische Comités verleent het WTCB bijgevolg zijn medewerking aan een aantal projecten over dit onderwerp met als titel Innov-ETICS, Vêtures, Optidubo en Do-it Houtbouw. Meer informatie over deze projecten is terug te vinden op www. wtcb.be/go/projects. n

REFERENTIES Voorgaande tekst is een samenvatting van het WTCB-Dossier 2014/4.5, opgesteld door ingenieur-architect Y. Grégoire, hoofd van de afdeling Materialen, ingenieur S. Mertens, onderzoeker binnen de afdeling Materialen en ingenieur B. Michaux, adjunctafdelingshoofd van de afdeling Gebouwschil en schrijnwerk van het WTCB. Enkel de originele en volledige tekst, die geraadpleegd kan worden via de website www.wtcb.be in het onderdeel ‘WTCB-publicaties en Normen’, geldt als referentie.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

WTCB

BOUWBELANGEN

Avant-premiĂ¨res

SECRET

AGENT

E T A D E H T E SAV Kinepolis Antwerpen Utopolis Turnhout Siniscoop Sint-Niklaas Kinepolis Leuven

30/11 Kinepolis Gent 02/12 Kinepolis Brugge 08/12 Kinepolis Brussel

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

12/11 16/11 19/11 24/11

2015

DOSSIER

Voor de bouwaannemers

PROJECTEN & BEDRIJVEN

De inschrijving verloopt online. Alle informatie vindt u in uw persoonlijke uitnodiging. Hou uw brievenbus in de gaten.

Magazine9_nl.indd 3

3/07/2015 12:26:05

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

Sportinfrastructuur gerenoveerd

Molenbeek heeft zijn Olympisch zwembad Sinds mei van vorig jaar wordt het Louis Namèche-zwembad in Molenbeek verbouwd. De werken lopen stilaan ten einde, en dus gingen we een kijkje nemen. De THV Jacques Delens – Van Hout speelde de rol van algemene aannemer.

pvallend: in de oude betonnen kuip ligt nu een kuip van roestvast staal. Saskia Claes (projectleider) vertelde ons dat deze bestaat uit platen met een dikte van 2 tot 2,5 millimeter die aan elkaar gelast zijn. Saskia Claes: “Dat was één van de bijzondere aspecten van deze opdracht. Om de waterdichtheid van de kuip te garanderen, hebben we monteurs en lassers van de Oostenrijkse firma Hinke Schwimmbad ingeschakeld. De lassers lagen op een soort kar, die vooruitging met een variabele snelheid, al naargelang het tempo waarop de verschillende elementen aan elkaar bevestigd werden.” Eén van de gemeenteraadsleden van Molenbeek vond het maar een vreemd idee, zwemmen in zulke stalen kookpot. Maar Saskia Claes kon hem geruststellen: het zwemwater is gewoon blauw zoals in elk ander zwembad. Daarvoor staan de verlichting en ook het chloor in het water garant.

MOLENBEEK – Wat onmiddellijk opvalt aan het gerenoveerde zwembad is de nieuwe kuip van roestvast staal.

De nieuwe kuip heeft evidente voordelen. Ze vereenvoudigt het onderhoud en vermindert fors het waterverbruik. Vroeger ging het zwembad ieder jaar drie weken dicht voor een grondige schoonmaak en om de betonnen kuip opnieuw te verven. Nu moet je de kuip maar ééns in de vijf tot

SASKIA CLAES – Voor de werfleider van de THV Jacques Delens - Van Hout was deze opdracht een primeur.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

tien jaar volledig laten leeglopen voor het onderhoud. Dat spaart tijd maar ook geld. Het waterverbruik van het oude zwembad lag zeer hoog. Ieder jaar verdween 3 000 kubieke meter verwarmd water in de riolen van de hoofdstad … BEWEEGBARE VLOER Een ander opvallend kenmerk is de in de hoogte verstelbare vloer die rust op de bodem van het bad. Hij beslaat ongeveer 40 % van de oppervlakte. Zo kun je een minder diepe zone creëren, waar kleine kinderen en mensen die niet of niet goed kunnen zwemmen veilig in het water kunnen zijn. Bovendien kun je nu nieuwe activiteiten organiseren zoals aqua-gym. De hele benadering van de veiligheid is herdacht. De redders krijgen de hulp van spitstechnologie om het welzijn van de badgasten in het oog te houden. Camera’s in en boven de kuip signaleren zwemmers die abnormale bewegingen maken of te lang bewegingsloos blijven. Overigens zal de hele infrastructuur om het zwembad te beheren uitgerust worden met innovatieve zwembadtechnologie die gekoppeld is een digitaal beheerssysteem. Als alles klaar is, zal men alle aspecten kunnen controleren met éénzelfde computerprogramma.

BOUWBELANGEN

Topwerf van Open Wervendag Op Open Wervendag 2015 was het zwembad van Molenbeek een grote publiekstrekker. Meer dan 400 bezoekers kwamen het bouwvernuft van de THV Jacques Delens – Van Hout en de onderaannemers bewonderen. Saskia Claes: “We waren met vieren om de bezoeken te begeleiden en ik heb geen minuut kunnen rusten. Het volk bleef maar toestromen en hield niet op met vragen te stellen. Een gelegenheid voor ons om de technische knowhow van de bouw in de schijnwerpers te plaatsen! Zulke evenementen geven ons de kans om onbekende aspecten van onze sector te tonen. Ze corrigeren het soms negatieve beeld dat mensen van de bouw hebben. Het was een mooie dag.”

Chloor is chemisch agressief en dus moeten installaties en gebouwstructuren bijzondere bescherming krijgen de kuip. En ten slotte installeerde Visser & Smit Hanab alle nodige apparatuur om de waterkwaliteit te meten en op peil te houden, bijvoorbeeld door het chloorgehalte te regelen. De firma plaatste ook de nodige elektrische uitrusting voor de controle van de waterkwaliteit. Het hele systeem is verbonden met een gedigitaliseerd centraal technisch beheer.

www.jacquesdelens.be – www.vanhout.be

camera’s boven het bad. Delberghe stond ook in voor de verlichting, zowel de onderwaterverlichting als die in de ruimtes voor het grote en het kleine zwembad. UITDAGING CHLOOR Wie aan zwembaden denkt, denkt doorgaans ook aan die typische chloorgeur. Chloor is een moeilijk product om mee te werken. Het is chemisch erg agressief en je moet maatregelen nemen om de installaties en de gebouwstructuren te beschermen. Het meeste gevaar lopen metalen. In dit concrete geval bedreigt corrosie de rails waaraan het valse plafond van Rockfon bevestigd is en de structuren die de technisch installaties boven het valse plafond op hun plaats houden. Deze kregen dus een beschermende behandeling. Merk op dat deze structuren al in de ruwbouwfase geplaatst moesten worden, anders zouden de stellingen de stalen kuip beschadigd hebben. Overigens is het hele ventilatiesysteem aangepast om de nadelige effecten van chloor onder controle te houden. Het is nu veel krachtiger dan het oude. Gedaan met de prikkende ogen!

Het zwembad dateert van 1972 en voldeed dus niet meer aan de moderne vereisten op het vlak van energiegebruik. De energieprestaties zijn nu sterk verbeterd door de nieuwe ramen, waarin glas met een hoge isolatiewaarde staat. Het zwemwater wordt op temperatuur gehouden door twee condensatieketels op gas. n

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

FLEXIBEL GEBRUIK – Het zwembad is uitgerust met een in de hoogte verstelbare vloer. Hij beslaat 40 % van de oppervlakte.

INFO

ELEKTRICITEIT Delberghe Electro (Doornik) was verantwoordelijk voor de elektriciteitswerken. Hij installeerde de onderwatercamera’s, maar deed dat niet in de hele kuip. Als de beweegbare vloer te hoog staat, hebben ze immers weinig nut. Daarom hangen er ook

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

Ons lid Visser & Smit Hanab (Gent) voerde de werken uit voor de waterbehandeling en -recyclage. Deze bestaat uit verschillende componenten, te beginnen met de filters. Voor de grote kuip zijn er vijf zandfilters met actieve koolstof, die elk een diameter van 2,8 meter hebben. Voor het kleine bad is er een aparte, kleinere filter. Daarnaast zijn er de buizen en leidingen van PVC en HDPE. Ze hebben diameters die gaan tot een halve meter en lopen

tussen de kuipen, de overloopreservoirs en de reservoirs met water om de filters schoon te maken. Vervolgens is de uitrusting om de debieten te meten. Je kunt er bijvoorbeeld mee in het oog houden hoeveel water er door de filters stroomt en hoeveel water er aangezogen wordt uit

DOSSIER

DIVERSE KNOWHOW De algemene aannemer voerde de betonwerken uit. Hij maakte de kuip langer, zodat ze nu de afmetingen van een Olympisch bad heeft. Daarnaast stond hij in voor de aanleg van de overloopreservoirs, het schrijnwerk, de isolatie … Maar voor een project van deze omvang en complexiteit is ook een hele reeks gespecialiseerde onderaannemers nodig. Hun ingrepen werden gecoördineerd volgens een strikte en strakke planning. Om te garanderen dat de nodig knowhow aanwezig was, deed de THV Jacques Delens – Van Hout een beroep op hooggekwalificeerde firma’s.

LEDENKORTING Promo van de maand september

Praktische commentaar bij de reglementering van de overheidsopdrachten (7de uitgave, boekdelen IA en IB) De boekdelen IA en IB van de 7de uitgave van de Praktische Commentaar bij de Reglementering van de Overheidsopdrachten bieden een diepgaande analyse van de gunningsprocedures voor overheidsopdrachten in de klassieke sectoren. De recente wijzigingen aangebracht door het zgn. ‘reparatie-KB’ zijn erin verwerkt. De 2 boekdelen tellen samen 1.817 pagina’s. Ze behandelen de gunningsprocedures van de overheidsopdrachten in de klassieke sectoren, namelijk de commentaar van 217 artikelen uit de wet van 15 juni 2006 (titels I, II en V – art. 1-43 en 72bis tot 80) en het KB van 15 juli 2011, die in werking zijn getreden op 1 juli 2013. Deze 7de editie is aldus de enige op de markt die een volledig actuele analyse brengt van de Belgische en Europese reglementering overheidsopdrachten, waardoor de lezer volledige informatie krijgt zonder het ongemak van aparte addenda. Ze is ook volledig vernieuwd. Traditiegetrouw is het werk volledig tweetalig en blijft trouw aan de dubbele benadering van de reglementering – wetenschappelijk en praktisch – waarvoor professor M.-A. Flamme doelbewust had gekozen bij de eerste uitgave al meer dan 50 jaar geleden.

LEDENKORTING Speciale verkoopprijs enkel voor de maand september Ledenprijs voor de boekdelen IA en IB samen: € 220 (exclusief btw ) Niet-ledenprijs voor de boekdelen IA en IB samen: € 399 (exclusief btw)

Deze publicatie kan besteld worden via de website www.confederatiebouw.be/e-shop/publicaties/juridisch. Er kan ook gemaild worden naar bestellingen@confederatiebouw.be

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

LEDENKORTING Promo van de maand september LIFEPACK CR+ FULL AUTO Lifepack CR+ Physio Control FULL AUTO (met draagtas, rescue kit, 2de paar electroden) + binnenkast (met ingebouwd alarm) + verplichte signalisatie De LIFEPACK CR Plus automatische externe defibrillator (AED) heeft dezelfde geavanceerde technologie als de defibrillatoren die professionele ambulance verpleegkundigen gebruiken, maar is toch gemakkelijk te bedienen. Hij is speciaal ontworpen voor de eerste persoon die reageert op een slachtoffer met een plotselinge hartstilstand. Andere AED’s hebben soms ingewikkelde aanwijzingen en beperkte energie voor defibrillatie. De volautomatische LIFEPACK CR Plus AED combineert op een gemakkelijke manier 2 stappen, met precies voldoende aanwijzingen en de capaciteit voor een energiebereik van 360 joules, indien dat nodig is.

LEDENKORTING Speciale promo voor de maand september Ledenprijs: € 1.350, excl. 21% BTW, recupel en transport inbegrepen Niet-ledenprijs: € 1.690, excl. 21% BTW, recupel en transport inbegrepen.

POWERHEART G5 + FULL AUTO Cardiac Science Powerheart G5 FULL AUTO + binnenkast (met ingebouwd alarm) + verplichte signalisatie Wat er in de eerste minuten na een acute hartstilstand gebeurt, kan het verschil tussen leven en dood maken. Met meer dan 40 Amerikaanse patenten is de Powerheart G5 de eerste AED die trapsgewijs variabele energie combineert met snelle schoktijden en tweetalige instructies.

LEDENKORTING Speciale promo voor de maand september Ledenprijs: € 1.695, excl. 21% BTW, recupel en transport inbegrepen Niet-ledenprijs: € 1.895, excl. 21% BTW, recupel en transport inbegrepen. Alle bestellingen dienen te gebeuren via de website www.confederatiebouw.be/e-shop/nuttigeproducten/allerlei. Er kan ook gemaild worden naar bestellingen@confederatiebouw.be. bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

BeTON, een materiaal 100% recycleerbaar

Wat de levenscyclus betreft, neemt beton een bijzondere plaats in onder de bouwmaterialen. Als voornamelijk lokaal product vraagt het weinig transport en door zijn zeer lage ‘grijze energie’ is het een van de meest performante materialen op het vlak van duurzaamheid. Op het einde van de levensduur, na afbraak, produceert de industrie gerecycleerde betongranulaten die perfect voldoen als secundaire grondstoffen.

Vorstlaan, 68 | 1170 Brussel | Tel. 02 645 52 11 Fax 02 640 06 70 | info@febelcem.be | www.febelcem.be

Recyclage 210x140.indd 2

30/06/15 14:27

Productinfo voor de bouw? Vind het nu gauw!

stelt voor:

WWW.ONLINEBOUWMARKT.BE Surf en ontdek onze nieuwe homepage!

partner van

infobeton.be

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

U bent aannemer en u wilt bij blijven in uw vakgebied? U wenst informatie te krijgen en de laatste nieuwigheden van topkwaliteit in de bouw te ontdekken? Wacht niet langer en surf naar www.onlinebouwmarkt.be De recentste producten voor uw activiteit liggen voortaan binnen klikbereik.

Vind ons leuk op Facebook! http://www.facebook.com/ BouwmarktMarcheDeLaConstruction

De 313F L GC van Cat®, een nieuwe kleine graafmachine De nieuwe Cat hydraulische graafmachine 313F L GC is ontworpen voor de gebruiker die betrouwbare prestaties tegen een lage kostprijs per uur nodig heeft. De machine beschikt over een efficiënte Cat C3.4B motor die voldoet aan de emissienormen US EPA Tier 4 Final/EU Stage IIIB, weinig brandstof verbruikt en geen ureum nodig heeft. Het hydraulisch systeem heeft slechts één pomp en is ontwikkeld voor bv lichte graafwerken, het verdelen van teelaarde, leidingwerken, nivelleren… Brandstofbewuste eigenaren zullen de keuze van de instellingen voor hoog vermogen en zuinigheid waarderen, waarmee het brandstofverbruik actief kan worden beheerd. Opmerkelijk zijn ook de degelijke onderwagen en de comfortabele cabine met ROPS-bescherming (ROPS: Roll-Over Protective Structure). Verder zijn de onderhoudspunten goed bereikbaar en eenvoudig, wat het onderhoudspersoneel zal waarderen. De (optionele) Cat LINK-technologie is geïntegreerd in het bewakingssysteem van de machine en is bedoeld om gebruikers te helpen bij het beheren van hun machinepark. n Info: svankerckhoven@bmbe.be – 02/689 22 26

DOSSIER

HarmonyLine – vernieuwende idee voor modern wonen vormgeving van de rolluiken in samenhang met het karakter van de gevel. Alle producten van de reeks HarmonyLine worden door één en dezelfde producent vervaardigd, wat een volledige overeenkomst waarborgt en bij de aankoop erg gemakkelijk is. De reeks HarmonyLine bevat zeer moderne oplossingen in contrasterende kleuren en met een uiterst opvallend design, maar ook erg klassieke en zelfs rustieke composities. Er kan gekozen worden uit 60 ontwerpen, die op de internetsite van Dako bewonderd kunnen worden. n Info: www. dako.eu

Kärcher met groot aanbod aan industriële producten op Matexpo

www.onlinebouwmarkt.be

verschillende industriële stofzuigers en een aantal werktuigdragers. n Info : www.kaercher.com

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

PROJECTEN & BEDRIJVEN

Van 2 tot en met 6 september 2015 is Kärcher, de bekende aanbieder van efficiënte en milieuvriendelijke reinigingsoplossingen, één van de exposanten op Matexpo 2015. Innovatie en kwaliteit resulteren bij Kärcher steeds in performante reinigingsmachines voor alle mogelijke toepassingen, ook in de bouw en industrie. Evident dat Kärcher niet mag ontbreken op de 36e editie van Matexpo, internationale vakbeurs voor machines en materieel voor bouwnijverheid, industrie en milieu, in Kortrijk. Het is voor Kärcher dan ook een logische stap haar assortiment niet statisch voor te stellen, maar in actie te laten zien. Zo zullen in de demozone Kärcher hogedrukreinigers gebruikt worden om de trucks schoon te spuiten. Bovendien zullen een aantal producten op de stand ook interactief voorgesteld worden. Kortom, Matexpo 2015 is voor Kärcher de perfecte gelegenheid om een groot aanbod reinigingsapparatuur voor te stellen. Deze machines werden speciaal ontwikkeld met het oog op gebruik in veeleisende, professionele omgevingen. Op stand 653-655 stelt Kärcher onder andere de nieuwe Cleantrailers voor, maar eveneens

SECTOR SECTOR&&BEROEPEN BEROEPEN

De firma DAKO bracht een vernieuwende reeks ramen, voordeuren, garagepoorten en rolluiken op de markt, baserend op de idee dat de verschillende elementen van het buitenschrijnwerk een gelijkaardig ontwerp en uitzicht hebben. Op die manier krijgt de klant, die de door hem gewenste producten uit de reeks HarmonyLine aankoopt, de garantie van een volledige harmonie tussen de verschillende onderdelen en een perfecte aanpassing van het buitenschrijnwerk aan de gevels. Het aan mekaar aangepast zijn van de producten is het gevolg van een doordachte kleurenkeuze, het herhalen van bepaalde decorelementen in garagepoorten en voordeuren, en bovendien de

BOUWBELANGEN

Bouwmarkt

MARKANT

66 712

Volgens de recentste gegevens van de FOD Economie werden in België 66 712 woonhuizen, 19 477 villa’s en 44 179 appartementen verkocht in 2014. Dat komt overeen met een stijging van 8,1 % bij de villa’s en 6,3 % bij de woonhuizen. Met een groei van 1,8 % was er relatief weinig vooruitgang bij de appartementen. Ook de prijzen stegen, maar minder sterk dan in 2013. De gemiddelde prijs van een verkocht woonhuis bedroeg vorig jaar € 199.868 (plus 1,1 %) en die van een appartement € 209.516 (plus 0,8 %). Voor een villa betaalde je gemiddeld € 333.736 en dat was 0,6 % meer dan in 2013. n

Wegenbouwers in de pers

“We kunnen de prijsdalingen niet blijven volgen” De moeilijke situatie van de wegenbouwers heeft intussen de pers bereikt. In het tijdschrift Trends stond onlangs een lang artikel waarin ze het acute gebrek aan investeringen aanklaagden. Het droeg dezelfde titel als dit stuk … Het artikel verscheen op 16 juli en interviewde Yves Ulens (voorzitter Vlawebo, de Vlaamse wegenbouwers in de Confederatie), Geert Verscheure (voorzitter Vlawebo Antwerpen en COO van Colas Belgium), Leo Janssen (voorzitter Vlawebo Limburg en gedelegeerd bestuurder van Wegenbouw Martin) en Eli Desmedt (Vlawebo). Met de harde feiten in de hand toonden ze aan dat een derde van het investeringsvolume in de wegenbouw verdampt is in twee jaar tijd. Het resultaat is een enorme druk op de prijzen, die nauwelijks nog houdbaar is voor veel bedrijven. Twee jaar geleden was de Vlaamse wegenbouwsector goed voor 15 000 banen, waarbij je nog ongeveer 12 000 banen in de toeleveringsbedrijven moest tellen. Maar intussen zijn er bij de wegenbouwers alleen al om en bij de 3 000 arbeidsplaatsen verloren gegaan. Bij aannemers is de oorzaak bekend. Voor het brede publiek tekende Trends op dat deze voornamelijk te maken heeft met de financiële situatie van de gemeenten. Deze stijgen en dalen op het ritme van de gemeenteraadsverkiezingen. Na de stembusgang is er altijd een inzinking. Maar in 2013 en 2014 nam deze ongeziene afmetingen aan.

Soms is het geld er, maar geraken de buizen niet in de grond … Gelukkig blijft Aquafin een sterkhouder. De rioolbeheerder houdt het jaarlijkse volume van zijn aanbestedingen op € 160 miljoen. Andere riooloperatoren doen hun best, maar worden soms geblokkeerd door het gemeentelijk aandeel in hun werken. Als de gemeente dat geld niet heeft, ligt het hele project stil.

bouwbedrijf - september 2015

www.confederatiebouw.be

De gewestelijke investeringskredieten voor de provincies van het Agentschap Wegen en Verkeer. daalden met ruim € 100 miljoen sinds 2012. Daarbovenop komen problemen die technisch van aard zijn. Onder de vorige Vlaamse regering ging er vooral geld naar de autosnelwegen. Dergelijke opdrachten hebben een relatief korte doorlooptijd van pakweg een half jaar. Nu zijn de gewestwegen aan de beurt. Maar door de nodige studies, bouwvergunningen en onteigeningen hebben die al snel een doorlooptijd van drie jaar, wat de werken vertraagt.

De budgetten weer optrekken is enige structurele oplossing Is er een uitweg? De wegenbouwers in Trends oordelen dat het herstel van de budgetten de enige mogelijke structurele verbetering is. Uit de kilometerheffing zou € 100 miljoen naar de wegenbouw gaan, maar dat moet meer worden. Er zou ook ongeveer € 90 miljoen meer dan nu gepland moeten komen uit het Financieringsfonds voor Schuldafbouw en Eenmalige Investeringuitgaven (FFEU). De uitgaven voor de beschikbaarheidsvergoedingen aan pps-projecten mogen de reguliere middelen niet verder aantasten. De aannemers pleiten er ook voor dat de beschikbare middelen voor rioleringen versneld geïnvesteerd worden. In een aantal gevallen is het geld beschikbaar, maar “geraken de buizen niet in de grond”. n Info: www.trends.be

www.confederatiebouw.be

België

exclusief verdeler

ONDERHOUD ALLE MERKEN!

Ook het Euro Top Concept reclamebeest zal er weer staan!

Volg Sophie op al de belangrijkste beurzen via facebook!

bouwbedrijf - september 2015

Industrieweg 34 - 2880 Bornem - Belgium T +32(0)3 771 28 40 - F +32(0)3 771 44 97 - info@eurotopconcept.be

www.eurotopconcept.be

Ontdek de kracht van aluminium op:

nieuw K 21/30 TSR

DE KRACHT VAN ALU’W’ KRANEN

DE KRACHTIGSTE ALU KRAAN TER WERELD

K 35/40 TFR

2 > 6 september 2015 - Kortrijk - stand: B34/B35

BEZOEK ONS OP