Vakblad voor de gevelsector • uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel Afgiftekantoor Gent X • Post P708240
Façade
AUGUSTUS 2016 DRIEMAANDELIJKS LEDENBLAD
#59
Personaliseerbare steenstrips Groene gevels Project: Twist & Ark Duurzame gevelrenovatie
MULTIMAX 30
Thermische isolatie van spouwmuren en gevels
λd = 0,030 W/mK de beste λ-waarde in minerale wol Behaal Umax = 0,24 W/m²K met 120 mm!
In BEN-woningen, de norm voor nieuwbouw vanaf 2020, mag de U-waarde van buitenmuren niet hoger zijn dan 0.24 W/m²K. Om die waarde te halen volstaat het de spouw te isoleren met 12 cm ISOVER Multimax 30. Doordat Multimax 30 ademt, mag de volledige spouw met de platen worden gevuld. Zo kan de muur slank blijven, hoeft de fundering niet breder of sterker te zijn, en is er geen gevaar voor convectiestromen in de spouw.
www.isover.be
INHOUD
23
20
ADVERTENTIEREGISTER Isotec........................................................................ 11 Isover + cover.............................................................2 Kingspan...................................................................21 Glasstec.....................................................................29 Stoeu.........................................................................17 SVK..............................................................................9 Willco Products.........................................................32
Verslag van de jaarlijkse CIR-lunch infomeeting Uit de diverse uiteenzettingen blijkt dat ondanks de soms moeilijke bouwmarkt – de huidige isolatiesector toch blijft groeien, met meer isolatie in steeds grotere diktes.
5
Hype hype hoera!
Meest innovatieve stadswijk van Europa kiest voor duurzame gevelisolatie Het zestien verdiepingen hoge appartementsgebouw van de Leuvense stadswijk Tweewaters kreeg de naam ‘de Twist’ vanwege zijn ‘gedraaide’ vorm en werd helemaal ingepakt met de Kingspan Kooltherm K15 vliesgevelisolatie.
14
26
Belgische lijm voor prestigieuze uitbreiding van Tate Modern
Glasstec 2016: Gigantisch aanbod vraagt om goede voorbereiding
16
27
Inschrijvingen voor ‘Laureaat van de Arbeid’
Sto-Ecoshapes: dunne, personaliseerbare steenstrips
7
18
Kent u de nieuwe veiligheidspictogrammen?
Nieuwe aluminiumproductie Verona NV moet capaciteit verdubbelen
28
8
20
6
Nieuwe gevel en binnenkant voor Façade
Gevels op Open Wervendag
10
Groene gevel voor Sky Building kantoorgebouw
12
Groene wanden voor duurzame gebouwen en steden
Workshops 3D- scanning van gebouwen en erfgoed
Infoavond moet syndici naar duurzame gevelrenovatie loodsen
Meest innovatieve stadswijk van Europa kiest voor duurzame gevelisolatie
23
“Ondanks de soms moeilijke bouwmarkt blijft de isolatiesector groeien, met meer isolatie in steeds grotere diktes”
Façade • augustus 2016
3
Alles over bouwen en verbouwen www.buildyourhome.be
Wilt u deel uitmaken van de 14.000 betrouwbare aannemers op dit nieuwe bouwplatform voor consumenten? Surf snel naar www.confederatiebouw.be en word lid!
Powered by Confederatie Bouw
Hype hype hoera!
EDITO
Een hype is per definitie een verschijnsel dat tijdelijk bovenmatige media-aandacht krijgt en daardoor belangrijker lijkt dan het in werkelijkheid is. Je kan je er aan ergeren of er gewoon aan meedoen, maar je komt er meestal niet omheen. En elke zomer is er wel zoiets. Wie de afgelopen weken niet op een andere planeet heeft gezeten werd geconfronteerd met de absolute hype van dit jaar: Pokémon Go is een locatiegame voor smartphones, die in de gaten houdt waar je je bevindt. Om het spel te spelen moet je rondlopen in de echte wereld, waar je dan onderweg Pokémon kan ontdekken op je scherm. Tijdens een strandwandeling kom je zo waterpokémon tegen, terwijl grastypes zich verschuilen in het bos. Als je een Pokémon vindt, vang je hem door een bal naar zijn hoofd te slingeren. De Pokémon verschijnt in het camerabeeld van je smartphone, waardoor het lijkt of hij recht voor je neus zit. Hoe beter de Pokémon, hoe moeilijker hij te vangen is en hoe nauwkeuriger je dus de bal in zijn richting moet swipen. Lukt dat niet, dan kan hij weer ontsnappen. Mij zegt het niks, net zomin als de Ice Bucket Challenge (letterlijk: ijsemmeruitdaging) die in de zomer van 2014 in omloop raakte. Degene die de uitdaging accepteerde, werd geacht een emmer ijswater over zijn hoofd te gieten dan wel een donatie te doen ten behoeve van ALS-patiënten. In de praktijk beperkte het zich meestal tot het eerste, wat niet alleen gekke filmpjes opleverde maar eveneens gevaarlijke situaties en diverse ongevallen. Ook in de gevelsector wordt er al eens gesproken over een ‘hype’, maar vaak is die dan zo interessant of succesvol dat de hype uiteindelijk evolueert naar een ‘trend’ of zelfs een permanente techniek of toepassing. Zo werden een paar jaar geleden – in navolging van het succes van de daktuinen – plots ook de groengevels voorgesteld als nieuwe ‘hype’. Maar zodra men de talrijke voordelen ontdekte van deze techniek werd er meer en meer onderzoek naar gedaan en kwam de groene gevel ook steeds vaker voor in het straatbeeld, zodat er van een hype al niet echt meer sprake was. Ook in deze editie vindt u bijvoorbeeld een artikel van het WTCB over dit onderwerp en een reportage over een fraai kantoorpand in Antwerpen met een groene gevel. En als we terugdenken aan het jaar 2006, toen was er ook een kleine hype rond een zekere Bonom, een kunstenaar die op het idee was gekomen om de witte doeken die tijdens renovaties voor gevels hangen, bij nacht om te toveren tot ware kunstwerken. Ik moet u niet vertellen dat deze doeken tegenwoordig haast standaard bedrukt worden met dat soort fraaie versieringen of afbeeldingen van het achterliggend gebouw. En zo zijn er nog wel meerdere hypes in de bouw- en gevelsector die hun status wel eens zouden kunnen ontvluchten: 3D-gevels, bewegende gevels, luchtgommen als gevelreiniging, het gebruik van drones, de sterke opgang van houtskeletbouw..de toekomst zal het ons leren. Vaarwel hype, welkom nieuwe techniek. Hype hype hoera!
Gunther Guinée
Hoofdredacteur Façade
COLOFON Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34-42 1000 Brussel Tel.: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.confederatiebouw.be BTW: BE 406 479 092 Verschijningsfrequentie / Oplage 4x per jaar • 9.000 exemplaren
Verantwoordelijke Uitgever Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be
Hoofdredactie
Advertentieverantwoordelijke Steve Caufriez Tel.: +32 (0)2 545 57 25 GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@confederatiebouw.be
Redactie : Jeroen Verbeeck jeroen.verbeeck@confederatiebouw.be
Gunther Guinée Hoogboomsteenweg 135 bus 4 • 2950 Kapellen Tel.: +32 (0)3 888.27.33 gunther.guinee@telenet.be
Vormgeving : Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be
Restyling Façade • Inschrijvingen voor ‘Laureaat van de Arbeid’
Nieuwe gevel en binnenkant voor Façade! Green wall
Kingspan Kool ther
Vakblad voor de geve lsector • uitgave van Afgiftekantoor Gent de Confederatie Bouw X • Post P708240 - Afwerking Lomb ardstraat 34
Façade
sluit perfect aan
bij Antwerps
stadsbeleid
Groene geve l voor Sky Building kantoorgebo uw
m K15 Vliesgeve lplaat in hoog bouw
Meest innov ati van Europa k eve stadswijk iest voor duurzame#5g9 e velisolatie - 42 • 1000 Brussel
AUGUSTUS 2016
DRIEMAANDELIJKS LEDENBLAD
Personalisee steenstrips rbare
Het hele geb ied rond de Leuvense Vaar stilaan aan het tkom was ooit veranderen een grotende in een nente ontwerpe els verlaten rs aangetrokken stralend nieuw stadsdee industriële zone l en duurzam maarde arch om mee te werk , maar is e wijk. Er werd itect Stéphane en aan het real en diverse prom Beel. Na de en bovendie iseren van dit Balk van Beel n het meest iproject, waa , het eerste duurzame resid wordt nu ook ronder de vergebouw van entiële gebouw het tweede geb de stadswijk in Europa (BRE ouw van de hoge apparte Tweewaters hand van deze mentsgebou EAM ‘outstand w kreeg de architect gere ing’ certifica ingepakt met naam ‘de Twis aliseerd. Het at), de Kingspan t’ vanwege zestien verd Kooltherm K15 zijn ‘gedraai iepingen vliesgevelisol de’ vorm Interen atie. vest werd Offic hele esmaa & War l ehouses grondige geve Tweewaters is lrenovatie van en CONIX RDBM Arch een bijzonder itects werken Berchem, lang het Sky Build stadsdeel aan de Leuvense momenteel namen aan, waaro sheen de Antw ing kantoorg Vaart. Historisch volop samen nder een zogenaam ebo erpse Singel. Xaveer De Geyzien was het geaan de ter en Stéphane hier dat de beken de ‘green wall De gehele voor uw, gelegen in de Uitb Broos. Die aanp Beel. de beleakidsp reidingstraa ’ of verticale vense nijverhede gevel van het Leuloont lann : uitzo t in en nderl n zich ontpl plantentuin, van ijk complex wor akoestisch comf de stad Antw ooiden: bierbrouwerijen waarmee het daar dt voorzien ort,woo erpen met als archi nt,tectu zoals Brouwerij werk van project perf ralet of Een holistische taillering, innov doel de mee de-op bezo Artois, ect aansluit graanmaalderije ek st atieve visie aantrekkelijk komt. warmteconcepn, houthande bij de e leefomgeving ten, one key laren, enz. Met het verdw In 2008 koch access, afvalsorte te zijn voor wie ijnen en verhu Gelegen in één erstraten t Ertzberg elf en zelfs slimm izen van van hecta deze grond
Groene geve ls
re e thuisleveringsk de meest beken op van AB inBev Antw de kantoorstra erpen (Berchem)asten waar niet alleen en ging er als ten van duur zame ontw zal de Sky Build onlin bestellinge ikkelaar mee ing ongetwijfe en boodschapnieuwe blikveanger n aan de ld een slag. De CEO pen kunnen in worden: van Ertzberg, afgeleverd het bestaand kantoorpan worden, maarnamelijk getra Jo Vanded wordt meerd tot een bergh, schreef ook minder nsfor werk hedendaagse een holistische omge nte afvalfracties zoals ving coura en duurzame met een visie die bepaa lt hoe de groene gevel. rijen, spaarlamp een batte wijk er in de toeko Het totale kanto e.d. oppervlakte van en orgebouw met worden opgeh mst zal uitzien. Als holist 5.558 m² datee aald. werd in isch denker geloo 2006 al voor rt al van 1988 de eerste keer ft hij dat alle facetten en In 2015 inves gedeeltelijk geren van onze same teerde men dan Twist ook oveerd. nleving nauw met elkaa in nieuwe techn de kantoorun r vervlochten ieken en werd its langs de binne zijn: ruimtegebruik, afval en Net als de Balk nzijde aangepakt. , water, energie, Van Beel is de Na apparteme diensten en consumptie Twist van nten met zicht de hand van Stéph , materialen,… Na deane op het water, een cultu renov hebb Beel. allem atie en Deze aal een impa van defraaie urcentrum en appa rtementst technische insta ct op onze ecolo richti orenng kreeg een hub voor creatieve llaties en de binne heeft eigen sche voeta fdruk gizijn aar bedrijven, is nu naam door zijn ‘gedr ninInter vest nu . Alle stakeholde de nieuwe aaide’ vorm. ook opdracht wijk ‘Tweewate rs van de wijk – ontw Door een gegeven rs’ verrezen, zo verfijnde nuan erpers, studiebure genoemd cering van de vanwege de liggin 16 Façade len en aannemers – glaspartijen • g tussen de Vaart over het us 2016 moeten de ‘visie geheel van august en een arm van kom bijbel’ resde toren lijken pecteren en imple de Dijle. Het gevel twee s elkaars omge menteren. Mate hele gebied - zo’n elf hecta keerde spiegelbee rialen worden dus zorgv re groot - word De ld. kleur uldig geselecteerd van de gevel is t ontwikkeld tot duur voorzien in ‘red esthetische en op zame wijk door chocolate’. De duurzame criter projectontwikkelaar Twist bevat ia. Geen enkel materiaal Ertzberg. Als - gespreid over zestien verdi wordt gebruikt ontwerpers trokken ze daarv epingen - 46 zonder de persoonlijk vooruitoor enkele klink strevende laage goed keuring ende energie appar van de directeur Vastg tementen: duurzaam, energ oedontwik kelin iezuin g Benoît Façade • august ig en met een us 2016 verhoogd leefco mfort. traditionele indus trie aan het einde van de 20e eeuw , verloor de wijk oorspronkelijke zijn functie en vervi el het tot een desolaat, postindustrieel gebied. Sinds 2007 is de wijk het grootste stadsvernieuwi ngsgebied van België en ondergaat het een transform atie tot volwaardige nieuw e stadswijk.
Project: Twist & Ark 24
Duurz gevelrenovaame tie
Een cover is het uithangbord van een magazine. Het is dé etalage van een winkel vol interessante berichten en reportages. Daarom onderging de voorste pagina van Façade een metamorfose. De oude cover was ietwat gedateerd en beantwoordde niet meer aan de noden van de lezer. De grafische vormgever verwijderde de grote balk met het opschrift ‘Façade’ en plaatste de titel van het magazine in twee bolvormige elementen. Zo krijgen het coverbeeld en de titels meer ademruimte.
Nieuwe huisstijl Ook onderaan de cover ziet u dat het logo van de Confederatie Bouw in een cirkelvormig element staat. Die cirkels maken deel uit van de nieuwe huisstijl van de werkgeversorganisatie. Ook de groene kleur op de cover is vanaf nu een terugkerend gegeven, zodat het magazine herkenbaar wordt.
Kwaliteit Eenmaal je een winkel binnenloopt, kom je terecht in een showroom waar de koopwaren aantrekkelijk staan uitgestald. Ook de ‘koopwaren’ van Façade worden met deze resty-
6
Façade • augustus 2016
voor een grond ige gevelrenov atie en de gehel Sky Building e voorgevel van wordt voorzien van een Semp ingreep die zeer erGreenwa ll. goed aansluit Een bij de beleidsplan stad Antwerpen nen van de die de ambitie heeft om de kelijke leefom meest aantrekgeving te zijn voor wie daar bezoek komt. woon t, werkt of op Duurzaamheid is hierbij het ‘nieuwe’ Sky sleute lwoord. Het Building is dan ook een uniek volgens de betro pilootproject kken partijen dat zeker navolging zal krijgen. Voor de gevel begroening werd er beroep gedaa Sempergreen, n op de firma wereldwijd de grootste levera tatiematten voor ncier van vegegroene daken , voorbegroeide panelen voor
ling dynamischer en op een eigentijdse manier gepresenteerd. Er is meer ruimte voor beelden en voldoende witruimte zorgt voor een betere leesbaarheid. Dat zet de kwaliteit van de teksten extra in de verf.
Vernieuwingsoperatie Behalve Façade zullen alle magazines van de nationale communicatiedienst van de Confederatie Bouw binnenkort overschakelen op deze nieuwe huisstijl. De Confederatie wil hiermee een duidelijke link leggen naar haar eigen organisatie. “Onze media staan niet los van onze werking als werkgeversorganisatie. Daarin staan dienstverlening en informatie voor onze leden centraal. Dat kan maar op een efficiënte manier wanneer we helder en duidelijk communiceren. Deze restyling is alvast een stap in de goede richting”, klinkt het.
Inschrijvingen voor ‘Laureaat van de Arbeid’ verlengd De procedure om kandidaten in te schrijven voor de titel van ‘Laureaat van de Arbeid’ is verlengd tot 30 september 2016. Samen met het KIEA willen de Confederatie en de werknemersorganisaties iedereen huldigen die zich blijft inzetten voor zijn/haar beroep. De ruggengraat van onze sector zijn namelijk de mensen die er werken. Daarom kan je jezelf of een collega kandidaat stellen voor de titel van ‘Laureaat van de Arbeid’. Die titel is een meerwaarde waarop jouw bedrijf echt trots mag zijn. Het wordt immers bekrachtigd bij Koninklijk Besluit en de eretekens worden op een groot evenement overhandigd. Het is een schouderklopje dat nog lang blijft nazinderen! Verdienen jij of je collega’s een ereteken? Voor meer info kan u terecht bij het Koninklijk Instituut: info@iret-kiea. be of www.iret-kiea.be.
Veiligheid
Kent u de nieuwe veiligheidspictogrammen? Vorig jaar deden de nieuwe veiligheidspictogrammen hun intrede op de verpakkingen van chemische producten. De oude pictogrammen met een oranje achtergrond maakten plaats voor zwart-witte symbolen met een rode rand. Dat heeft alles te maken met het nieuwe tekensysteem GHS (Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals). Dat is een internationaal systeem dat in 1992 werd opgezet door de Verenigde Naties en wereldwijd wordt toegepast. Heel wat symbolen zien er nog steeds hetzelfde uit, maar er zijn ook een paar toevoegingen en veranderingen. De onderstaande tabel geeft alvast een goed overzicht.
Faรงade โ ข augustus 2016
7
In de kijker
Gevels op Open Wervendag Op zondag 22 mei gingen de hekken van heel wat spraakmakende bouwwerven open voor de 10e editie van Open Wervendag, een initiatief van de Confederatie Bouw. Onder het motto ‘Ook zot van de bouw?’ bezochten ruim 78.000 geïnteresseerden meer dan 200 werven. Daaronder vond je ook enkele nieuwe gevels die binnenkort het straatbeeld zullen sieren.
Cultuurcentrum met bibliotheek, Zaventem
Werf Hollebeek, Antwerpen
Franki Construct NV is in Zaventem verantwoordelijk voor de bouw van een cultuurcentrum met bibliotheek. Bezoekers konden tijdens Open Wervendag de bijzondere koperen gevelbekleding bewonderen. Begin 2017 worden de werken afgerond.
Campus Oude God, Mortsel Bouwbedrijf Artes bouwt op het Antwerpse Kiel een woonzorgcentrum en assistentiewoningen naar een ontwerp van architect Xavier de Geyter, winnaar van de Vlaamse Cultuurprijs voor Architectuur. Bezoekers zagen een werf die nog in volle opbouw was.
Campus volwassenenonderwijs, Kortrijk Copyright © AG Real Estate
De nieuwe campus in het parkgebied ‘Oude God’ in Mortsel biedt plaats aan de drie bestaande stedelijke basis- en kleuterscholen uit de onmiddellijke omgeving. De bezoekers ondervonden dat de opvallende houten gevelbekleding het geheel een rustgevend en natuurlijk karakter geeft. Op de campus Kortrijk Weide komt een nieuw gebouw (5299m²) voor het volwassenenonderwijs. Op de werf konden de bezoekers enkele technische hoogstandjes bewonderen, waarondereen uitkraging van 10 meter.
8
Façade • augustus 2016
Meer informatie? Wil je er volgend jaar zeker bij zijn? Of wil je de deelnemende werven van de afgelopen editie raadplegen? Surf dan zeker naar www.openwervendag.be voor meer informatie.
Voor wie is deze oproep? •
Voor iedere aannemer die gefascineerd is door zijn beroep.
•
Voor aannemers die enthousiast hun kennis overdragen en hun beroep verdedigen.
•
Voor jongeren die gemotiveerd zijn om een carrière in de bouwsector uit te bouwen.
•
Voor de aannemer die zijn werk in de bouw graag erkend ziet.
U hoort bij de elite, en dat mag men weten Goed werk wordt niet altijd gezien noch gewaardeerd. Daarom is het zo goed dat er een Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid bestaat. U mag met recht en reden fier zijn als u van het KIEA de titel Laureaat van de Arbeid krijgt. Aarzel niet om uw aanvraag in te dienen. Het Koninklijk Instituut voor de Eliten van de Arbeid (KIEA) werd in 1954 opgericht door Koningin Elisabeth. De opdracht? Het erkennen en bevorderen van uw talenten. De ruggengraat van onze sector zijn namelijk de mensen die er werken. Samen met het KIEA willen de Confederatie en de werknemersorganisaties iedereen huldigen die zich blijft inzetten voor zijn – en haar! - beroep. Ze doen dat zonder onderscheid van rang, stand, niveau of statuut.
Titels
De titel van Laureaat van de Arbeid is een meerwaarde voor uw bedrijf waarop u trots mag zijn. Een selectiecomité ziet nauwgezet toe op de criteria. Laureaat van de Arbeid word je met het label Professional, Specialist of Expert, al naargelang de situatie van de kandidaat. De titels worden bekrachtigd bij Koninklijk Besluit. De eretekens worden tijdens een groot evenement overhandigd aan de laureaten. Wilt u meedingen naar deze onderscheiding of een collega aanmoedigen om deel te nemen aan de procedure? Schrijf u dan in, of stuur zijn of haar gegevens naar het KIEA. De persoon zal dan door het KIEA worden uitgenodigd om zich in te schrijven. Kandidaturen moeten ten laatste op 30 juni 2016 ingediend zijn. Een collega melden kan tot 15 juni. Het inschrijvingsformulier en het volledige reglement vindt u op www.iret-kiea.be. U kunt de formulieren ook aanvragen met een e-mail naar info@iret-kiea.be of een brief naar KIEA, Blijde Inkomstlaan 17-21, 1040 Brussel.
☞
KIEA
Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid
www.iret-kiea.be
ELITE ADV A5 NL _ 2016.indd 1
11/02/16 11:55
Verleg uw creatieve grenzen met SVK gevelplaten. Ook verkrijgbaar in zandkleur.
Ga ook verder en laat u inspireren op
creatievegevels.be Ornimat
Colormat
Puro Plus
Decoboard
Op maat verzaagd en afgewerkt in quasi elke RAL kleur
In de massa gekleurd, met of zonder structuur
Natuurgrijze onbehandelde gevelplaten met karakter
Tijdloze kleuren in standaard afmetingen
Façade • augustus 2016
9
Green wall sluit perfect aan bij Antwerps stadsbeleid
Groene gevel voor Sky Building kantoorgebouw
Intervest Offices & Warehouses en CONIX RDBM Architects werken momenteel volop samen aan de grondige gevelrenovatie van het Sky Building kantoorgebouw, gelegen in de Uitbreidingstraat in Berchem, langsheen de Antwerpse Singel. De gehele voorgevel van het complex wordt voorzien van een zogenaamde ‘green wall’ of verticale plantentuin, waarmee het project perfect aansluit bij de beleidsplannen van de stad Antwerpen met als doel de meest aantrekkelijke leefomgeving te zijn voor wie daar woont, werkt of op bezoek komt. Gelegen in één van de meest bekende kantoorstraten van Antwerpen (Berchem) zal de Sky Building ongetwijfeld een nieuwe blikvanger worden: het bestaand kantoorpand wordt namelijk getransformeerd tot een hedendaagse en duurzame werkomgeving met een groene gevel. Het kantoorgebouw met een totale oppervlakte van 5.558 m² dateert al van 1988 en werd in 2006 al voor de eerste keer gedeeltelijk gerenoveerd. In 2015 investeerde men dan in nieuwe technieken en werden ook de kantoorunits langs de binnenzijde aangepakt. Na de renovatie van de technische installaties en de binneninrichting heeft eigenaar Intervest nu ook opdracht gegeven
10
Façade • augustus 2016
voor een grondige gevelrenovatie en de gehele voorgevel van Sky Building wordt voorzien van een SemperGreenwall. Een ingreep die zeer goed aansluit bij de beleidsplannen van de stad Antwerpen die de ambitie heeft om de meest aantrekkelijke leefomgeving te zijn voor wie daar woont, werkt of op bezoek komt. Duurzaamheid is hierbij het sleutelwoord. Het ‘nieuwe’ Sky Building is dan ook een uniek pilootproject dat volgens de betrokken partijen zeker navolging zal krijgen. Voor de gevelbegroening werd er beroep gedaan op de firma Sempergreen, wereldwijd de grootste leverancier van vegetatiematten voor groene daken, voorbegroeide panelen voor
groene gevels en kant-en-klare bodembedekkers. Het bedrijf heeft jarenlange ervaring in deze materie met heel wat mooie projecten en eigen kwekerijen in Nederland, Amerika en China.
Hergebruik regenwater voor irrigatie gevel
Zorgvuldig geselecteerde beplanting De beplanting van de groene gevel, naar ontwerp van CONIX RDBM Architects, bestaat uit een diversiteit aan inheemse planten. Deze planten werden zorgvuldig uitgezocht in overleg met Ambius BeLux, Ingenieursbureau Antea Group en AG VESPA | Stadsprojecten.
Voor de watervoorziening van de gevelbeplanting wordt het hemelwater van het dak opgevangen, naar een regenwaterput van 20.000 liter geleid en zo hergebruikt. De grootte van deze waterput is bepaald aan de hand van het neerslagmodel van Antwerpen. Een computergestuurde en van sensoren voorziene pomp draagt vervolgens zorg voor de irrigatie van de planten. Dit maakt de SemperGreenwall tot een uiterst duurzame oplossing want de planten krijgen exact wat ze nodig hebben zonder gebruik te maken van leidingwater. Bepalend in de keuze van de opdrachtgever voor dit gevelbegroeningssysteem was ook de beschikking over een brandveiligheidscertificaat. Als enige leverancier biedt Sempergreen namelijk een groen gevelsysteem dat getest en gecertificeerd is op brandveiligheid in de hoogste Europese klasse. Dit houdt in dat het systeem ook in vluchtwegen mag worden toegepast.
ISOTEC
LINEA
Hét Isolatiesysteem
Voor metalen dak- en gevelbekleding
Met ISOTEC® LINEA wordt de isolatie en draagstructuur voor de daken gevelbekleding in één beweging geplaatst. De geïntegreerde metalen lat met speciale schroefuitsparingen zorgt voor een eenvoudige en efficiënte plaatsing zonder vorbooren. De metalen bekleding kan vervolgens meteen op de isolatiepanelen aangebracht worden. De ISOTEC® LINEA-panelen vormen een ononderbroken isolatieschild zonder koudebruggen. Het dak en de gevels is meteen sterk thermisch geïsoleerd en klaar om af te werken. ISOTEC® is uiterst geschikt voor de renovatie en nieuwbouw van alle hellende daken of gevels, van de meest eenvoudige tot de meest ingewikkelde constructie.
Façade • augustus 2016
11
WTCB
Groene wanden voor duurzame gebouwen en steden ‘Groene steden’ passen in het kader van duurzame ontwikkeling en ecologische stedenbouw. Ze hebben tot doel om de stadsinfrastructuur en de natuur met elkaar te verzoenen en de levenskwaliteit van de burgers te verbeteren. De constante stijging van het aantal groendaken in ons land vormt het bewijs bij uitstek dat ze hun plaats in de stedelijke architectuur gevonden hebben. Dit succes is te danken aan de vele voordelen die dit daktype te bieden heeft. De in België minder bekende en recentere groene wanden gaan verder op dit elan.
1 Voordelen van groene wanden De Brusselse visionaire architect Luc Schuiten beschrijft de esthetische waarde van groene wanden als volgt: “De verticale tuin is een middel om de littekens van de wonden in het stedelijke weefsel te helen. Door zijn poëtische karakter biedt de verticale tuin een tegenwicht voor de louter technische, rationele ontwikkeling van de stad”. Dergelijke wanden, die niet alleen in het buitenland, maar stilaan ook in ons land in opmars zijn, kunnen zelfs met een beperkte grondoppervlakte een nieuwe uitstraling geven aan onbenutte of oude gevels. Deze wanden dragen bovendien bij tot de vermindering van het stedelijke hitte-eilandeffect. Gelet op het feit dat planten koolstof en fijn stof wegfilteren en ozon absorberen, kan de aanwezigheid van groen in de stad eveneens een positieve invloed hebben op de luchtkwaliteit en de klimaatmitigatie. Het is evenzeer gunstig voor de beweging en de gezondheid van de stadsbewoners. Zo heeft het rustgevoel dat teweeggebracht wordt door het zicht op een groene wand een positieve impact op de samenleving en op het genezingsproces van patiënten in verzorgingsinstellingen. Groene wanden kunnen tevens helpen bij de absorptie van lawaai van buitenaf en bieden bescherming aan de gevel (bv. een vermindering van de oppervlaktetemperatuur van en de windsnelheid bij de gevels). Tot slot kunnen deze wanden een zeker prestige geven aan de activiteit of het gebouw van het bedrijf of de eigenaar.
2 Soorten groene wanden ‘Groene wand’ (green wall) is een algemene term om begroende gevels te definiëren. Hierbij kan er een onderscheid gemaakt worden tussen groene gevels, die direct of indirect grondgebonden zijn en Living Wall Systems, die gevelgebonden zijn (zie afbeelding 1). 2.1 Grondgebonden groene gevels Bij grondgebonden groene gevels (green facades) wordt er aan de voet van de gevel een plant in de volle grond geplaatst die
12
Façade • augustus 2016
met (indirect, zie B in afbeelding 1) of zonder (direct, zie A in afbeelding 1) klimhulp de gevel begroent. Het voordeel van dit systeem is dat het een goedkope en duurzame oplossing is. Het nadeel is dan weer dat men niet meteen na de aanplanting kan genieten van het resultaat, vermits de plant tijd nodig heeft om te groeien. Klimplanten kunnen ingedeeld worden in de volgende categorieën: • hechters (zie afbeelding 2, A en B): dit zijn planten die rechtstreeks tegen de gevel aan groeien. Het bekendste voorbeeld hiervan is klimop • winders (2C), rankers (2D en 2E) en enteraars (2F): deze hebben een klimhulp nodig om de gevel te begroenen. Soms staat men ietwat wantrouwig tegenover groene wanden omdat bepaalde klimplanten aanleiding kunnen geven tot een beschadiging van de muren. Dit kan echter vermeden worden door de juiste planten en, indien nodig, klimhulpen toe te passen. Bij muren waarvan men vermoedt dat er schade kan optreden door directe begroening (zie afbeelding 1A), kan men bijvoorbeeld beter opteren voor groene wanden van het type B of C (zie afbeelding 1). 2.2 Living Wall Systems of gevelgebonden groen Met Living Wall Systems wordt het zogenoemde gevelgebonden groen bedoeld. Hierbij wortelt de plant niet in de volle grond onderaan de gevel, maar wordt er een systeem aan de muur bevestigd waarin de planten aangebracht worden. Deze systemen kunnen onder meer samengesteld worden uit voorgecultiveerde panelen, modules, plantenbakken, zakken of geotextiel (zie afbeelding 3). Deze techniek van de mur végétal (groene muur) kent zijn oorsprong bij de Franse botanist Patrick Blanc. Bij dit soort systemen is er, in tegenstelling tot bij de grondgebonden systemen, meestal een irrigatiesysteem nodig om de planten van voldoende water en voedingsstoffen te voorzien. De panelen
en modules worden meestal voorbegroeid in een kwekerij zodat er meteen na de installatie een zichtbaar resultaat is. Hierbij is een functioneel en doelmatig onderhoud essentieel: een slechte nazorg kan er immers toe leiden dat zelfs de mooiste groene wand mislukt. Daarom strekt het tot aanbeveling om een onderhoudscontract met de plaatsers af te sluiten. De Living Wall Systems kunnen nog verder opgedeeld worden aan de hand van het substraat (d.i. de laag waarin de vegetatie geplant wordt). Er wordt een onderscheid gemaakt tussen inerte en organische substraten. Eerstgenoemde substraten zijn doorgaans opgebouwd uit steenwol, lavakorrels, textiel en andere. In dit geval worden de planten in water gekweekt, waaraan de noodzakelijke voedingsstoffen toegevoegd worden (hydrocultuur). Organische substraten zijn dan weer voornamelijk samengesteld uit potgrond, veenmos, enzovoort.
Indeling van de klimplanten
Principeschema van een directe (A) en een indirecte (B) grondgebonden groene gevel en van een gevelgebonden Living Wall System(C)
Hoewel de relatief hoge kostprijs van de Living Wall Systems de potentiële gebruikers in bepaalde gevallen kan afschrikken, wordt er momenteel naar nieuwe geoptimaliseerde oplossingen gezocht die de initiële investerings- en onderhoudskosten beperken. Zo kan men in nieuwbouw de traditionele gevelbekleding (bv. gevelstenen) vervangen door een groenewandsysteem dat uitgerust wordt met de nodige voorzieningen om de waterdichtheid van de gevel te garanderen (bv. een aangepast regenscherm). Op 1 september 2015 is in dit kader het VIS-traject ‘Groen bouwen: groene gevels voor duurzame gebouwen en steden’ van start gegaan. Dit project wordt financieel gesteund door het VLAIO (het vroegere IWT) en wordt gecoördineerd door het WTCB in samenwerking met de verschillende betrokken sectoren. De doelstelling ervan is om een betere kennis te krijgen van de bestaande groenewandsystemen en hun vooren nadelen. De huidige kennis is immers zeer gefragmenteerd en komt meestal uit het buitenland waardoor ze moeilijk doorstroomt naar de Belgische bedrijven. Daarom streeft dit project een unieke holistische benadering na. De integratie van een bouwkundige, plantkundige en milieukundige benadering heeft als oogmerk om de totaalwaarde van de verticale groensystemen te benadrukken.
3 Besluit Het actuele gebrek aan technische en wetenschappelijke kennis over groene wanden leidt nog te vaak tot slechte keuzes
Schematische weergave van verschillende types Living Wall Systems
en beslissingen. Daarom streeft het VIS-traject ernaar om de vooroordelen ten opzichte van dit wandtype weg te werken en het vertrouwen in deze systemen te doen groeien. Dit kan door reeds vanaf het gevelontwerp een correcte keuze te maken, zowel wat de constructieve (bevestiging, stabiliteit, windweerstand, brandveiligheid …) als de plantkundige (plantkeuze, substraat, irrigatie, klimhulp …) aspecten betreft. Voor meer informatie hieromtrent verwijzen we naar de website www.gevelgroen.be. I. Knoops, arch. ing., onderzoeker, laboratorium Dak- en gevelelementen, WTCB Y. Martin, ir., afdelingshoofd, afdeling Gebouwschil en schrijnwerk, WTCB Façade • augustus 2016
13
Omnicol blijft plakken in bekendste museum voor moderne kunst
Belgische lijm voor prestigieuze uitbreiding van Tate Modern Onzichtbaar maar van onschatbare waarde. Dat is de Belgische inbreng in de uitbreiding van Tate Modern in Londen, één van bekendste musea ter wereld. De Belgische fabrikant Omnicol leverde er de PVM Omnifix baksteenlijm voor het opbouwen van een elf verdiepingen hoge nieuwbouw die grenst aan het huidige museum. Het bouwwerk is meteen één van de meest prestigieuze bouwprojecten ter wereld met baksteenarchitectuur.
Het lijkt wel een Belgische estafette. Na een Belgische directeur krijgt het bekendste museum in Londen ook een Belgische gevel. Met Chris Dercon stond er namelijk zes jaar lang een Belg aan het roer van Tate Modern. Eind dit jaar trekt hij de deur van het museum achter zich dicht en neemt hij in 2017 de leiding over de Volksbühne, een bekend theatergezelschap in Berlijn. De uitbreiding van het museum komt niet ongelegen. Daar zit de gratis toegang tot de permanente collectie voor iets tussen. Mede hierdoor baanden maar liefst 5 miljoen bezoekers zich het afgelopen jaar een weg tussen kunstwerken van onder meer Pablo Picasso, Andy Warhol en Salvador Dali.
14
Façade • augustus 2016
Baksteenarchitectuur Tate Modern vond in 2000 onderdak in de Bankside Power Station, een voormalige elektriciteitscentrale aan de oevers van de Thames. Het imposante bakstenen gebouw met in het midden een reusachtige vierkante schouw van bijna 100 meter hoog voorzag de stad Londen en de nabije omgeving tot 1981 van elektriciteit en werd opgebouwd met maar liefst 4,2 miljoen bakstenen. Het verwondert niet dat baksteenarchitectuur ook een prominente rol krijgt in de uitbreiding van het museum. Het Zwitserse architectenbureau Herzog & de Meuron, dat ook de verbouwing van de elektriciteitscentrale leidde, ontwierp daarom een aanbouw met een ingenieuze, deels gelijmde, bakstenen gevel van elf verdiepingen. Langs de vier zijden van het gebouw verhult een bakstenen rooster de nieuwe betonconstructie met achterover hellende glaspanelen in een aluminium frame. Het 65 meter hoge gebouw, gedoopt tot ‘Tate Modern’s Switch House’ is goed voor 5.000 m² expositieruimte, bijna een verdubbeling van de huidige oppervlakte.
Speciale gevelbevestiging Het ontwerpteam bedacht samen met de aannemers en materiaalfabrikanten een oplossing om de 335.000 bakstenen in
212 verschillende formaten, hoeken, kleuren en positiegaten aan de gevel te binden. Vanwege de speciale ophanging werd gekozen voor vrij grote bakstenen. Die werden met op kleur gemaakte PVM omnifix baksteenlijm aan elkaar gelijmd. Het element dat zo ontstaat, wordt onder en boven met de anderen verbonden met behulp van rubber moffen en roestvrij stalen doken. De doken worden met lijm vastgezet in het bovenliggende element. De nieuwe gevel bestaat overigens uit drie verschillende secties. Het lagere deel heeft een solide glad oppervlakte om klimmers te ontmoedigen. Het gekozen patroon doet denken aan het Vlaams verband. De zone daarboven noemt men de fade-zone omdat de gevel langzaam achterover begint te hellen. Tot slot bestaat de bovenkant van de gevel uit een geperforeerde zone waarbij sommige ramen zichtbaar zijn en anderen verborgen blijven achter het metselwerk. Het verlijmen van de bakstenen is in de gecontroleerde omgeving van het project in Londen uitgevoerd. Enerzijds vanwege de noodzakelijke accuraatheid, controle en het ontlasten van binnenstad en bouwplaats. Anderzijds werd zo eventuele vertraging door slechte weersomstandigheden voorkomen. Op sommige plekken van de onder (acht verschillende) hoeken getekende gevel is het noodzakelijk een extra steen in het werk te lijmen, daar waar op de hoeken de stenen samenkomen. Een element bestaat uit maximaal vier verlijmde stenen, met elkaar verbonden door de elastomeerverbindingen en aan de betonnen achterconstructie opgehangen met rvs consoles.
Proefopstellingen Voor Omnicol begon dit project in 2010. Ze werd benaderd door baksteenfabrikant Hanson en een Engelse gevelbouwer om mee na te denken over het verlijmen van keramische blokken. Na afstemming van kleuren en het maken van meerdere proefopstellingen en zelfs hele testmuren werd uiteindelijk gekozen voor de lijmmortel van de Belgische producent. Niet alleen omdat zij de begeleiding van dit soort projecten vanaf ontwikkelings- tot aanbestedingsfase professioneel opvolgen, maar ook omdat zij de referentie zijn als het gaat om het verlijmen van gevelstenen. Begin de jaren 90 werd al met Omnicol-lijm de gevel van het Koning Boudewijn Stadion ‘geplakt’.
Tate Modern’s Switch House in cijfers: • 335.000 stenen
De bakstenen werden met op kleur gemaakte PVM omnifix baksteenlijm aan elkaar gelijmd.
• 125 ton PVM omnifix baksteenlijm in de kleur sand • 162 ton roestvrij staal voor bevestiging en op hanging • 3,4 miljoen elastomeer ringen
Façade • augustus 2016
15
Nieuwe gevelisolatiesystemen met harde bekledingen
Sto-Ecoshapes: dunne, personaliseerbare steenstrips
België blijft zonder twijfel hét land van de baksteen. Maar de Belg kiest niet alleen massaal voor nieuwbouwwoningen in baksteen, ook bij het na-isoleren van de buitengevel behoudt hij graag het traditionele ‘bakstenen gevelbeeld’. Zo noteerde de specialist in gevelisolatiesystemen Sto in de afgelopen twee jaar maar liefst een verdubbeling in wde vraag naar harde bekledingen zoals steenstrips en tegels. Om aan die trend tegemoet te komen, lanceert de fabrikant nu een volledig nieuw gamma steenachtige strips die extreem personaliseerbaar zijn, dun, onderhoudsarm en duurzaam: de Sto-Ecoshapes.
De Belg en zijn baksteen: het blijft een ijzersterk duo. Sto zag de afgelopen twee jaar een verdubbeling in de vraag naar harde bekledingen. Het gaat dan voornamelijk om keramische steenstrips en tegels die bijvoorbeeld gebruikt worden bij renovaties. Daarbij worden ook steeds vaker strakke sierpleisters gecombineerd met bakstenen en steenstrips. Om aan die trend tegemoet te komen wordt nu een compleet nieuw gamma gelanceerd: de Sto-Ecoshapes. “In België dateert 66% van de woningen en appartementen van voor 1970. Dat zijn in totaal zo’n 3,5 miljoen woongelegenheden”, zegt Gerry Van Riet, Product Manager bij Sto. “Door de stijgende energieprijzen en een groter ecologisch bewustzijn zoeken steeds meer Belgen naar een duurzame én esthetische manier waarop ze hun niet-geïsoleerde gevels kunnen isoleren. Daarbij worden steeds vaker verschillende texturen gecombineerd. Het gamma van Sto-Ecoshapes is het perfecte antwoord op die vraag van de markt.”
16
Façade • augustus 2016
Meer ruimte voor isolatie Met de Sto-Ecoshapes bouwt Sto verder op het beproefde isolatiesysteem ‘StoTherm Classic®’, dat zowel geschikt is voor nieuwbouwwoningen als voor de afwerking van gevelisolatie op bestaande woningen. StoTherm Classic® is een ETICS (External Thermal Insulation Composite System) dat het hele gebouw inpakt in een warme isolatiemantel waardoor koudebruggen worden weggewerkt en de energiebehoefte sterk afneemt. Overigens leidt gevelisolatie niet alleen tot een financiële besparing, het is ook goed voor het milieu, aangezien het de CO2-uitstoot verlaagt. Doordat er met hele dunne steenstrips (4 tot 8 mm) wordt gewerkt, bieden de Sto-Ecoshapes de esthetische en productspecifieke kwaliteiten van traditioneel keramisch metselwerk zonder de nadelen ervan. Zo is er meer ruimte voor gevelisolatie, is het productieproces veel milieuvriendelijker en zijn zowel het transport als de installatie efficiënter en energiezuiniger.
Volledig personaliseerbaar De nieuwste generatie steenstrips is beschikbaar in verschillende vormen, kleuren en structuren. De vorm kan zowel lang en smal (60 x15 cm) als vierkant (30 x 30 cm) zijn of elke vorm die daartussen ligt. Ook ronde en gebogen gevelelementen zijn perfect mogelijk. Zo kan er voor ieder project een unieke gevel worden ontworpen die perfect past bij de woning en de omgeving. Bij het ontwerpen kunnen architect en bouwheer vrij kiezen voor een mix van Sto-Ecoshapes, een uniek metselverband, verschillende voegbreedtes en een waaier aan kleuren. Als inspiratie ontwikkelde Sto de designcollectie ‘Weathered’. Het gamma staat in het teken van donkere contrasten en robuustheid en moet de veelzijdigheid van de Sto-Ecoshapes aantonen.
Onderhoudsarm en duurzaam Sto-Ecoshapes behouden zelfs na verloop van vele jaren al hun kwaliteiten en hebben volgens de fabrikant ook een uitstekende kleurstabiliteit. Daarmee zijn ze onderhoudsarm en perfect opgewassen tegen de Belgische weersomstandigheden
Façade • augustus 2016
17
Vernieuwde productie-unit in Booischot officieel geopend
Nieuwe aluminiumproductie Verona NV moet capaciteit verdubbelen Verona N.V. is een toonaangevende Belgisch producent en verdeler van ramen en deuren met een netwerk van toonzalen in de provincies Antwerpen, West- en Oost Vlaanderen en Vlaams-Brabant. Op vrijdag 1 juli werd door Luc Vleugels, burgemeester van Heist-op-Den-Berg en Tom van Herwaarden, gedelegeerd bestuurder van Verona NV, de nieuwe hypermoderne aluminiumproductie voor ramen en deuren in Booischot officieel geopend.
Verona is in 25 jaar uitgegroeid tot een klinkende naam voor PVC en aluminium ramen en deuren. Maar de aluminiumproductie zat intussen aan zijn productielimiet en om een verdere groei niet in de weg te staan werd er besloten om de productie compleet te vernieuwen. “Aluminium is een innovatief product, maar loopt in termen van productie al jaren achter op PVC.”, geeft Tom van Herwaarden, gelegeerd bestuurder van Verona NV toe. “Het was onze ambitie om de productietechnieken die gebruikt worden bij PVC te vertalen naar aluminium, maar dat is niet zo eenvoudig als men misschien zou denken. Aluminium is een veel complexer product en een heleboel bestaande technieken moesten worden aangepast.
18
Façade • augustus 2016
“Schrijnwerk in het algemeen en buitenschrijnwerk in het bijzonder is een zeer traditionele markt. Vroeger was een garage, een hamer en een beitel genoeg om ramen en deuren te produceren maar de wereld is sterk veranderd: de isolatienormen worden steeds strenger, leveranciers innoveren steeds sneller en de investeringen in machines worden steeds groter.”
Doelstellingen van de nieuwe productie Gerry Wouters, operations manager bij Verona NV, vertelt dat er meer dan één goede reden waren om te investeren in een nieuwe productieafdeling: “Er
waren zelfs 4 grote doelstellingen die we voor ogen hadden. Om te beginnen wilden we de productiecapaciteit verdubbelen. Verder wilden we zowel kleine complexe projecten als grote gestandaardiseerde series kostenefficiënt kunnen produceren. Maar aangezien de gezondheid van onze medewerkers ook zere belangrijk is wilden we meteen ook
De blue print voor de nieuwe productie werd gemaakt op 3 maanden tijd en in juli vorig jaar werd dan het licht op groen gezet en werden de machines besteld. De opbouw is in november 2015 begonnen en vanaf februari 2016 was de productie operationeel, een recordtijd voor een dergelijk moeilijk project, aldus Werner Kinable, productleider bij de onderneming.
“De grote moeilijkheid bestond erin om de nieuwe productie op te bouwen, terwijl de oude productie gewoon bleef doorwerken. Verder was ook de hele softwareaansturing van de productie een zeer grote uitdaging: de programmatuur van 4 verschillende (machine) leveranciers moest op elkaar worden afgestemd: het offerte verwerkingsprogramma, de zaag- en freesmachine, de werkposten en het verdeelcentrum. “
Nieuwe jobs
de ergonomie voor hen sterk verbeteren en tenslotte met deze vernieuwde productie-unit de beste balans vinden tussen de inzet van machines en de inzet van ons zeer ervaren personeel.” Er werd niet over één nacht ijs gegaan voor de nieuwe aluminiumproductie van Verona. Er werd letterlijk gestart met een leeg blad en gebroken met alles was tot nog toe geweest was. Na een bezoek aan de meest moderne fabrieken in Europa op het vlak van PVC en aluminium werd er een doordachte wenslijst opgesteld en daarmee werd aan de slag gegaan. De basis van de productie wordt gevormd door het neusje van de zalm inzake machines die zagen en frezen combineren. De snelheid en precisie van deze machine verhoogt niet alleen de efficiëntie maar ook de kwaliteit. Er zijn 4 voormontage lijnen, 1 gemengde
lijn en 4 eindmontage lijnen. De menselijke “handling” tussen de verschillende werkposten werd tot een minimum herleid, rolbanen en een 43 meter verdeelstation zorgen voor de logistiek tussen de werkposten, waardoor elke werknemer veel prettiger kan werken en zich 100% kan focussen op zijn taak.
“Paperless” productie Verder is de nieuwe aluminiumproductie ook compleet “paperless”. Hiervoor werd door Reynaers Aluminium - in nauwe samenwerking met Verona - Reynaflow ontwikkeld. Elke werkpost beschikt over een computer waarop de operator een overzicht krijgt van de uit te voeren taken en waarop hij op elk mogelijk moment alle nodige informatie (instructies, tekeningen, enz.) kan consulteren.
De laatste 25 jaar is er in België een ware uittocht geweest van productiebedrijven. “Wij denken echter dat wij zeer goed geplaatst zijn om de volgende jaren sterk te groeien en een leidende rol te spelen in België.”, besluit Tom van Herwaarden, gelegeerd bestuurder van Verona NV. “Bovenop de grote investering in Booischot, zijn wij 4 miljoen € aan het investeren in Tielt in de uitbreiding van onze PVC-productie, nieuwe logistiek en bureaus. Een kostenefficiënte productie is belangrijk, maar niet genoeg, wij zetten ook sterk in op innovatie. Zo zijn wij bijv. de eerste die met onze Versus deur de strenge nieuwe inbraakwerende RC3 norm hebben gehaald. Deze investeringen gaan ons wapenen voor de toekomst en gaan ook nieuwe jobs creëren. Zo verwachten wij de komende 3 jaar 30 tot 50 nieuwe medewerkers te kunnen rekruteren.”
Façade • augustus 2016
19
Kingspan Kooltherm K15 Vliesgevelplaat in hoogbouw
Meest innovatieve stadswijk van Europa kiest voor duurzame gevelisolatie Het hele gebied rond de Leuvense Vaartkom was ooit een grotendeels verlaten industriële zone, maar is stilaan aan het veranderen in een stralend nieuw stadsdeel en duurzame wijk. Er werden diverse prominente ontwerpers aangetrokken om mee te werken aan het realiseren van dit project, waaronder de vermaarde architect Stéphane Beel. Na de Balk van Beel, het eerste gebouw van de stadswijk Tweewaters en bovendien het meest duurzame residentiële gebouw in Europa (BREEAM ‘outstanding’ certificaat), wordt nu ook het tweede gebouw van de hand van deze architect gerealiseerd. Het zestien verdiepingen hoge appartementsgebouw kreeg de naam ‘de Twist’ vanwege zijn ‘gedraaide’ vorm en werd helemaal ingepakt met de Kingspan Kooltherm K15 vliesgevelisolatie.
Tweewaters is een bijzonder stadsdeel aan de Leuvense Vaart. Historisch gezien was het hier dat de bekende Leuvense nijverheden zich ontplooiden: bierbrouwerijen zoals Brouwerij Artois, graanmaalderijen, houthandelaren, enz. Met het verdwijnen en verhuizen van deze traditionele industrie aan het einde van de 20e eeuw, verloor de wijk zijn oorspronkelijke functie en verviel het tot een desolaat, postindustrieel gebied. Sinds 2007 is de wijk het grootste stadsvernieuwingsgebied van België en ondergaat het een transformatie tot volwaardige nieuwe stadswijk. Na appartementen met zicht op het water, een cultuurcentrum en een hub voor creatieve bedrijven, is nu de nieuwe wijk ‘Tweewaters’ verrezen, zo genoemd vanwege de ligging tussen de Vaartkom en een arm van de Dijle. Het hele gebied - zo’n elf hectare groot - wordt ontwikkeld tot duurzame wijk door projectontwikkelaar Ertzberg. Als ontwerpers trokken ze daarvoor enkele klinkende
20
Façade • augustus 2016
namen aan, waaronder Xaveer De Geyter en Stéphane Beel.
Een holistische visie In 2008 kocht Ertzberg elf hectare grond op van AB inBev en ging er als duurzame ontwikkelaar mee aan de slag. De CEO van Ertzberg, Jo Vandebergh, schreef een holistische visie die bepaalt hoe de wijk er in de toekomst zal uitzien. Als holistisch denker gelooft hij dat alle facetten van onze samenleving nauw met elkaar vervlochten zijn: ruimtegebruik, afval, water, energie, diensten en consumptie, materialen,… hebben allemaal een impact op onze ecologische voetafdruk. Alle stakeholders van de wijk – ontwerpers, studieburelen en aannemers – moeten de ‘visiebijbel’ respecteren en implementeren. Materialen worden dus zorgvuldig geselecteerd op esthetische en duurzame criteria. Geen enkel materiaal wordt gebruikt zonder de persoonlijke goedkeuring van de directeur Vastgoedontwikkeling Benoît
Broos. Die aanpak loont: uitzonderlijk akoestisch comfort, architecturale detaillering, innovatieve warmteconcepten, one key access, afvalsorteerstraten en zelfs slimme thuisleveringskasten waar niet alleen online bestellingen en boodschappen kunnen in afgeleverd worden, maar ook minder courante afvalfracties zoals batterijen, spaarlampen e.d. worden opgehaald.
Twist Net als de Balk Van Beel is de Twist van de hand van Stéphane Beel. Deze fraaie appartementstoren kreeg zijn naam door zijn ‘gedraaide’ vorm. Door een verfijnde nuancering van de glaspartijen over het geheel van de toren lijken twee gevels elkaars omgekeerde spiegelbeeld. De kleur van de gevel is voorzien in ‘red chocolate’. De Twist bevat - gespreid over zestien verdiepingen - 46 vooruitstrevende laag-energie appartementen: duurzaam, energiezuinig en met een verhoogd leefcomfort.
K15 Vliesgevelplaat een waardevolle investering voor het perfecte gebouw
De Kingspan Kooltherm ® K15 Vliesgevelplaat is door de hoge isolatiewaarde met een lambdawaarde vanaf 0,020 W/m·K en waterkerende laag uitstekend toe te passen als isolatie in vliesgevels. De plaat wordt geleverd met een zwarte cachering. Hierdoor is het isolatiemateriaal niet zichtbaar en zeer geschikt voor gevelsystemen met open voegen. Bovendien scoort u met Kooltherm ® zeer goed op gebied van milieuvriendelijkheid, U bouwt dus gegarandeerd duurzaam.
www.kingspaninsulation.be/K15 Façade • augustus 2016
21
Kingspan Kooltherm K15 Vliesgevelplaat in hoogbouw
Voor middelhoge en hoge gebouwen met een hoogte van meer dan 10 m worden er strenge eisen gesteld aan de gevelisolatie op het vlak van brandveiligheid. Die moet namelijk voldoen aan de brandclassificatie B‐s3, d1. Voor de isolatie van de geventileerde gevel van dit gebouw kozen de ontwerpers heel bewust voor de Kingspan Kooltherm K15 Vliesgevelplaat . Dit is een resol hardschuim isolatieplaat met vezelvrije kern, aan één zijde voorzien van een gesloten zwart samengestelde aluminium folie en aan de andere zijde een micro geperforeerd blanke aluminium folie. Met een lambdawaarde vanaf 0,020 W/ mK biedt de plaat een zeer hoge thermische isolatie maar het isolatiemateriaal past ook volledig in het duurzaamheidsverhaal dat hier zo’n belangrijke rol speelt.
Duurzame isolatie De Kooltherm15 Vlieszgevelplaat is namelijk een zeer milieuvriendelijk en duurzaam product dat als één van de weinige hardschuim isolatieplaten over een DUBOkeur beschikt. Alleen de meest milieuvriendelijke producten binnen een bepaalde toepassing krijgen dit keurmerk dat wordt uitgegeven door het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie (NIBE) en aangeeft in hoeverre een product impact heeft op het milieu. Het keurmerk geeft dus aan dat Kooltherm® een goede tot zeer goede keuze is. Daarnaast beschikt Kooltherm®* ook nog over een milieu keurmerk op Europees niveau: de Environmental Product Declaration of kortweg EPD. Deze verklaring geeft informatie over de milieugegevens van het product op basis van een levenscyclusanalyse (LCA) die is uitgevoerd volgens de internationale norm ISO 14025 (type III milieuverklaringen). EPD’s vormen de basis voor de beoordeling van gebouwen op ecologisch niveau zoals gedefinieerd in het nieuwe Europese project “Duurzaamheid van gebouwen”. Door het verge-
22
Façade • augustus 2016
lijken van verschillende EPD’s, kan er dan een (milieu)bewuste productkeuze worden gemaakt. Alle Kingspan Kooltherm® producten, geproduceerd in zowel de UK als in Nederland, behalen tenslotte ook de hoogst mogelijke score volgens de ‘Green Guide to Specification’, namelijk A+. Deze score is gebaseerd op de levenscyclusanalyse van het product en levert een bijdrage aan het behalen van BREEAM International certificering op een gebouw.
Maximale isolatie met minimale dikte en waterkerende laag De Kingspan Kooltherm® K15 Vliesgevelplaat kan men dankzij de hoge isolatiewaarde en waterkerende laag uitstekend toepassen als isolatiemateriaal in gevels waar de ruimte vaak beperkt is. De isolatie heeft maar heel weinig ruimte nodig voor zeer hoge isolatiewaarden en doordat Kooltherm® een harde isolatieplaat is behoudt men een gegarandeerde luchtspouw en bekomt men een slanke bouwconstructie. Wat dan wel overblijft is de ontwerpvrijheid, zodat er meer ruimte beschikbaar is voor een esthetische gevel. De isolatieplaten zijn licht van gewicht en eenvoudig en snel te verwerken. Minerale wol heeft ook hoge isolatiewaarden maar het isolatiepakket zou dan veel dikker worden en de hierboven vernoemde voordelen niet hebben. Bovendien zijn er dan meer, langere en duurdere mechanische bevestigingen nodig. Verder zorgt de zwarte cachering er ook voor dat er geen reflectie is zodat men uitstekend met een gevelsysteem met open voegen kan werken. Het plaatsen van een waterkerende folie is meestal niet nodig.
*De EPD is specifiek van toepassing op de Kooltherm K5 Gevelplaat
Verslag van de jaarlijkse CIR-lunch infomeeting
“Ondanks de soms moeilijke bouwmarkt blijft de isolatiesector groeien, met meer isolatie in steeds grotere diktes” CIR-directeur Georges Timmermans schetste de talrijke activiteiten van de isolatieraad
CIR - Isolatie Raad, de koepelorganisatie van de Belgische isolatiesector, organiseert jaarlijks twee interessante evenementen waarop isolatiespecialisten, persverantwoordelijken en overheidsbeleidsmakers en belangrijke decisionmakers uit de bouw- en isolatiewereld worden uitgenodigd. In het najaar is dat de Isolatiedag – waarvan dit jaar op 29 september in Antwerpen alweer de 17de editie zal plaatsvinden – en in het voorjaar is dat traditiegetrouw de CIR-lunch infomeeting waarbij de aanwezigen tijdens een voortreffelijk eetmaal op een mooie locatie een stand van zaken krijgen voorgeschoteld van de CIR-activiteiten van het afgelopen jaar alsook één of meerdere korte uiteenzettingen door prominente personen uit de bouw-of isolatiesector. Op donderdag 2 juni 2016 werd er voor de lunch van dit jaar verzameld in het Husa President Park Hotel in Brussel. Energie-efficiëntie speelt in toenemende mate een essentiële rol bij de uitvoering van de Energie- en Klimaatambities richting 2020, 2030 en 2050. CIR vzw - Isolatie Raad bepleit dan ook dat gebouwen veel energiezuiniger moeten worden. (Na-) isoleren is en blijft daarbij dé topprioriteit volgens de organisatie, wat bovendien ook zorgt voor meer jobs en een nieuwe economische groei. Eén en ander werd nog eens extra in de verf gezet op de CIRlunch infomeeting van 2 juni. Na de ontvangst van de deelnemers werden de voeten onder tafel geschoven en werd er na elke voordracht een heerlijk gerecht geserveerd. Georges Timmermans, directeur van CIR, stak traditiegetrouw van wal met de verwelkoming van de aanwezigen en een beschouwing van de huidige stand van zaken in de isola-
tiewereld op zijn gekende kritische manier met geregeld een humoristische knipoog.
Mooie kansen voor de isolatiesector Zo wees hij op de verschillende besparingen en investeringen die ons vandaag worden voorgeschoteld door de diverse regeringen, allemaal inspanningen die zullen moeten zorgen voor meer welzijn, economische groei en nieuwe jobcreatie. Een aangewezen middel om dat alles te bereiken is een ambitieus en kordaat Milieu-, Energie- en Klimaatbeleid. Een interessant gevolg van dit alles is het toenemend maatschappelijk draagvlak voor veel meer energiebesparing in de gebouwensector en door meer te gaan ‘investeren’ met het veel energiezuiniger maken van gebouwen ontstaan er volgens de heer Timmermans prachtige opportuniteiten voor de bouwwereld. Het versneld verbeteren van de isolatie- en energieprestaties Façade • augustus 2016
23
Verslag van de jaarlijkse CIR-lunch infomeeting
van gebouwen resulteert immers - naast minder energiekosten - in een veel schoner milieu, in extra jobcreatie en niet te vergeten het belangrijke pluspunt van de comfortverhoging van onze gebouwen. Heel wat kansen dus voor de CIR-leden om daar de komende jaren op in te spelen. Vooraleer de gastsprekers aan het woord te laten gaf Georges nog even een bondig overzicht van de voornaamste activiteiten van CIR – Isolatie Raad, toch al 19 jaar lang hét aanspreekpunt voor al de isolatieaspecten rond energiezuinig en duurzaam bouwen en verbouwen. Met andere woorden, volgend jaar wordt een jubileumjaar voor de organisatie. De activiteiten blijven heel divers: het van nabij volgen van de uitvoering van de Federale en Gewestelijke Regeringsprogramma’s, het lobbyen voor een grootschalig verbeteren van de energiezuinigheid van het bestaande gebouwenpark met bijzonder aandacht voor het na-isoleren, medewerking verlenen bij het stakeholdersoverleg van het EPB Consortium om de EPB-PEB berekeningsmethodieken te vervolledigen en daarbij optimaal rekening te houden met de bekommernissen van de isolatiesector bij de isolatie- en energieprestatiebepaling van een gebouw, actief blijven in diverse WTCB commissies en de BUtgb-werkzaamheden van nabij opvolgen, blijven pleiten voor technisch objectieve beoordelingstools van milieu- en duurzaamheidsaspecten van bouwproducten en gebouwen zonder ongefundeerde bevoordeling van materialen en technieken, een dynamische partner zijn voor het Renovatiepact richting 2050 (het ambitieus vervolgtraject voor het Vlaams Energierenovatieprogramma 2020), enz. Georges Timmermans: “Ondanks de soms moeilijke bouwmarkt blijft de isolatiesector groeien, met meer isolatie in steeds grotere isolatiediktes. Slim isoleren met nieuwe innovaties en vooral het verbeterd toepassen van gekende isolatie-oplossingen met zeer hoge thermische weerstand ligt daarbij aan de basis.”
Deze spreker wou de aanwezigen met zijn korte uiteenzetting de weg wijzen binnen de evolutie naar een koolstofarme energietransitie en inspirerende argumenten aanreiken voor de onvermijdelijke nood aan een meer CO2-arm gebouwenpark, met isolatie als topprioriteit. Uit zijn betoog bleek dat het aandeel van de gebouwen in het finaal energieverbruik in de buurt van het Europees gemiddelde ligt, maar dat het huishoudelijk energieverbruik per woning er ver boven ligt en dat verwarming daarbij een belangrijke rol speelt. In de weg naar een koolstofarme economie is er volgens hem voor de gebouwensector dan ook een belangrijke rol weggelegd. Energietransitie is per definitie een beleidsplan van de overheid om van fossiele brandstoffen naar volledig duurzame energiebronnen over te stappen. Simulaties van inspanningen op dit vlak, zoals het 2030 Kader en 2050 Low Carbon Economy tonen aan dat dit kan leiden tot een aanzienlijke daling van de residentiele vraag naar energie. Een ander gevolg zijn de substituties tussen energievormen, energiebesparingen en efficiëntie-effecten in de gebouwensector. Isolatie werd hierbij aangehaald als absolute topprioriteit, naast technieken als warmtepompen, zonnepanelen, zonneboilers, micro-warmtekracht koppelingen, enz. De energietransitie is volgens de spreker dan ook ingezet maar zal versneld moeten verlopen en dit zowel langs aanbod- als vraagzijde.
Objectieve analyse van de milieu-impact van de bouw(-materialen) De heer Alain Henry van het Planbureau focuste zich op de rol van de gebouwensector in de koolstofarme energietransitie richting 2050
Rol van de gebouwensector in de energietransitie Na het voorgerecht was het de beurt aan de heer Alain Henry van het Planbureau die zich zou focussen op de rol van de gebouwensector in de koolstofarme energietransitie richting 2050. Het Federaal Planbureau maakt als onafhankelijke instelling van openbaar nut studies en vooruitzichten over economische, sociale en milieubeleidskwesties en bestudeert deze in een context van duurzame ontwikkeling. Alain Henry is licentiaat in de fysica en master in de economische wetenschappen en werkt sinds 2004 als expert op het Federaal Planbureau waar hij tegenwoordig de Task Force Duurzame Ontwikkeling coördineert met bijzondere aandacht voor toekomstverkennende scenario’s inzake energie- en klimaatverandering.
24
Façade • augustus 2016
Na het hoofdgerecht was er nog een derde en laatste uiteenzetting door Pieter Van Laere (CIR) over de levenscyclusanalyse van (bouw-)materialen. Pieter Van Laere werkt sinds 2007 bij ISOVER en is er sinds 2011 Sustainable Development Manager. Hij is Master in Biologie, in Milieurecht (UGent), in General Management (Vlerick) en zodoende voor Georges Timmermans de geknipte persoon om tijdens deze infolunch duiding te geven in de wereld van LCA en de milieu-impact van het bouwen.
De levenscyclusanalyse (of life cycle assessment) is een methodologie waarbij alle impacten in de volledige levenscyclus van een materiaal, gebouw of zelfs dienst in kaart worden gebracht. Deze worden dan geaggregeerd in zogenaamde impactcategorieën die via een Environmental Product Declaration (EPD) kunnen worden gecommuniceerd. Op gebouwniveau kan men zo de milieu-impact van een gebouw over heel zijn levenscyclus berekenen. Hierbij is het volgens dhr. Van Laere belangrijk om te onthouden dat sommige keuzes tijdens de bouwfase meer impact genereren - zoals dubbel glas of dikkere isolatie - maar deze ingrepen zorgen er dan weer voor dat in de gebruiksfase van het gebouw minder energie wordt verbruikt. Aangezien de impact van isolatie vaak al ‘bespaard’ wordt tijdens de eerste 2 jaar van het gebruik van het gebouw, blijven de positieve gevolgen van deze keuze de resterende jaren in positieve zin doorwerken. Dikker isoleren leidt volgens de spreker dus tot een verminderde milieu-impact van een gebouw over de gehele levenscyclus.
Bouw en het WTCB-gebeuren. Momenteel neemt hij de leiding bij de herziening van de TV 215 ‘Het platte dak’ en blijft hij als gewezen BEVAD Voorzitter de drijvende kracht van de ie-net cursus ‘Plat dak specialist’. Als voorzitter van de BUtgb heeft hij een bijzondere aandacht voor het ATG-gebeuren rond de gebruiksgeschiktheid van (na-)isolatie oplossingen. Wat weinigen weten is dat Jan ook op internationaal vlak actief is binnen FIEC, de Europese koepel van aannemersbedrijven waar hij mee de juiste normtechnische en kwaliteitslijnen helpt uittekenen. Jan Coumans werd gehuldigd voor zijn jarenlange inspanningen en verdienstelijkheden voor de isolatiesector
Geen misleidende milieuboodschappen Omdat er ook in de bouwwereld nogal eens aan ‘green washing’ wordt gedaan (overdreven ecologische reclamekreten) bestaat er sinds 2014 een Koninklijk Besluit op milieuboodschappen. Vage en misleidende milieuboodschappen worden verboden en milieuclaims moeten aantoonbaar zijn via een EPD waarop deze claim gebaseerd is. De bouwmaterialen die onder dit KB vallen, moeten hun EPD beschikbaar stellen aan het publiek via een database opgericht door de FOD Leefmilieu. Ook producenten die niet gedwongen zijn door het KB om een EPD van hun producten in de database te laten opnemen, kunnen hier wel voor kiezen zodat hun milieudata beschikbaar is. Op die manier kan deze informatie dan gebruikt worden door een rekenmethodiek om de milieu-impact van een gebouw te berekenen. Een voorbeeld hiervan is de MMG-methodologie (Materiaalgerelateerde milieu-impact van gebouw(-element-) en). Op termijn zou dit kunnen toelaten om een groene fiscaliteit op gebouwen toe te passen. In de ons omringende landen (bijv. Nederland en Frankrijk) zijn al gelijkaardige initiatieven ontwikkeld, maar bij ons is er volgens de heer Van Laere nog wat werk aan de winkel.
17e isolatiedag De 17de Isolatiedag van 29 september 2016 in Antwerpen bij ie-net vzw, het Vlaams ingenieursverband, zal gericht zijn op het alsmaar belangrijker wordende thema van de isolatie- en energieprestatie van commerciële en industriële gebouwen. Pieter Van Laere (CIR) had het over de levenscyclusanalyse van (bouw-)materialen
Viering Jan Coumans Tijdens elke CIR-lunch infomeeting wordt er wel iemand in de bloemetjes gezet die zich op één of andere manier verdienstelijk heeft gemaakt voor de isolatiesector en deze keer werd er hulde gebracht aan Ir. Jan Coumans. Hij is in de bouwwereld een welbekende autoriteit en wordt sterk gewaardeerd voor zijn technische kennis vooral wat betreft het platte dak. Als gewezen algemeen directeur van dakafdichtingsbedrijf Albitum heeft Jan de praktijk van het goed isoleren van daken mee helpen ontwikkelen. Hij is intussen officieel met pensioen, maar blijft nauw betrokken bij de Confederatie Façade • augustus 2016
25
Agenda
Glasstec 2016: Gigantisch aanbod vraagt om goede voorbereiding Van dinsdag 20 september tot en met vrijdag 23 september kan je in Düsseldorf opnieuw naar de tweejaarlijkse vakbeurs Glasstec. Je komt er alles te weten over de laatste innovaties , producten en trends op vlak van glasverwerking, -plaatsing en –productie. Een goed beursbezoek vraagt weliswaar om een goede voorbereiding. Daarom helpen we je graag op weg.
De voorbereiding Een goede voorbereiding zorgt voor een efficiënt beursbezoek. Dat is nodig, want tijd is kostbaar. Maar hoe vind je door de bomen het bos als er meer dan 1.217 standhouders hun activiteiten in de kijker willen zetten? Glasstec biedt bezoekers alvast twee hulpmiddelen op de website. In de eerste plaats is er de ‘Branchen Guide’ waarmee je standhouders kan zoeken die interessant zijn voor de activiteiten van jouw bedrijf. Zo is er bijvoorbeeld een categorie voor ‘ramen en gevels’. De tweede selectietool is het ‘Trend Compass’. Dat sorteert de standhouders op basis van de huidige trends in de glasindustrie. Denk maar aan innovatieve producten voor het verwer-
ken van glas. Voor meer informatie kan je altijd surfen naar de uitgebreide website van Glasstec: www.glasstec.de. Op die website kan je ook toegangskaarten kopen aan een verminderd tarief. Een dagkaart kost je er bijvoorbeeld maar 33 euro in plaats van 46 euro aan de kassa op de beurs zelf.
Het bezoek Een bezoek aan Glasstec is overweldigend met zo’n hoeveelheid standhouders, maar de indeling van de beurs helpt je al een flink eind op weg. Hall 9 tot en met 11 geeft onderdak aan de standhouders met glasproducten en andere applicaties. In hall 11, 12, 14, 15, 16 en 17 vind je standhouders die te maken hebben met het verwerken van glas. Zoek je nog specifiekere informatie die op één plaats wordt gebundeld? In hall 9 staat de tentoonstelling over het ‘meten en controleren van glas’, terwijl je in hall 11 het competentiecentrum Glass + Facade terugvindt dat alle kennis bundelt over glas voor buitentoepassingen. Tot slot is Glasstec de ideale plaats om glastoepassingen van de toekomst de ontdekken. Of zoals één van de standhouders het verwoordt: “Glasstec wordt steeds meer een forum voor innovatie. Wij zijn niet langer geneigd om alleen bestaande producten te tonen, maar eveneens toekomstige producten die nog volop in ontwikkeling zijn.” www.glasstec.de
Gratis kaarten voor aannemers glaswerken van Confederatie Bouw Ben je aannemer in glaswerken en lid van de Confederatie Bouw? Dan hebben we goed nieuws. De Confederatie Bouw schenkt in samenwerking met Glasstec 150 kaarten aan haar leden. Zo stimuleert de werkgeversorganisatie haar leden tot nog meer innovatie. Want de bouw is een sector in beweging! Interesse? Geef een seintje aan evelien.ghysels@confederatiebouw.be.
26
Façade • augustus 2016
Agenda
Workshops 3D- scanning van gebouwen en erfgoed In september vinden er vier workshops plaats rond 3D-scanning van gebouwen en erfgoed. Die technologie biedt heel wat mogelijkheden voor de visualisatie en reconstructie van historische gebouwen. De relatief ruime beschikbaarheid van scantechnieken, samen met de ruime bewerkingsmogelijkheden van de data, maken dat scantechnieken een vaste plaats verdienen in de bouwsector, en in het bijzonder in de erfgoedsector. Naast het opmaken van plannen en opstanden van gebouwen met minder regelmatige vormen, en het documenteren van erfgoed, is het ook een techniek die het restaureren van erfgoed aanzienlijk kan vergemakkelijken. Daarnaast is scanning een waardevol, nauwkeurig en snel hulpmiddel voor het monitoren van bouwwerken, zowel tijdens de constructie als tijdens de gebruiksperiode van het gebouw. Inschrijven voor één van de workshops kan op: www.vcb.be/events Projectpartners:
In samenwerking met:
Programma 13u00 – 13u45 Ontvangst en broodjes 13u45 – 14u30 Duurzaam databeheer - Wim Lowet (Centrum Vlaamse Architectuurarchieven - CVAa) en Henk Vanstappen (Datable) 14u30 - 15u15 Scanning van erfgoedobjecten – Stijn Paridaens (3dee) 15u15 - 16u00 Scanning en visualisatie van gebouwen – mogelijkheden ter visualisatie van restauratie en historische reconstructie van historische gebouwen: toepassing op het interieur en exterieur van de abdij van Vlierbeek – Tom Vansteelandt & Levi Smismans (Vansteelandt), Daniël Pletinckx (Visualdimension) 16u00
Netwerkmoment
Locaties Dinsdag 6 september:
Confederatie Bouw West-Vlaanderen - Kortrijksestraat 389 te Kortrijk
Woensdag 7 september: Confederatie Bouw Oost-Vlaanderen – Tramstraat 59 te Zwijnaarde Donderdag 8 september: Confederatie Bouw Limburg - Prins Bisschopssingel 34 A, 3500 Hasselt Woensdag 14 september: Confederatie Bouw Antwerpen - Theodoor van Rijswijckplaats te Antwerpen
Façade • augustus 2016
27
Braet, KBC, SCICON en Triflex slaan handen in elkaar
Infoavond moet syndici naar duurzame gevelrenovatie loodsen Hoe kan men betonrot correct identificeren? Wat is de juiste benadering voor een duurzame gevelrenovatie? En hoe kan een VMErenovatielening helpen om sneller te beslissen bij renovatiewerken? Ruim 50 syndici kwamen de antwoorden op deze vragen te weten tijdens een studieavond die Braet, KBC, SCICON en Triflex samen organiseerden op maandag 20 juni in het kantoorgebouw van bouwbedrijf Braet.
Het kantoorgebouw van Braet nv in Nieuwpoort bleek de uitgelezen locatie voor een boeiende studievond georganiseerd door Braet nv, KBC, SCICON worlwide bvba en Triflex BVBA. Deze partijen sloegen de handen in elkaar om de aanwezige syndici naar een optimale gevelrenovatie te loodsen tijdens drie uiteenzettingen, elk met als rode draad door het verhaal: een gestructureerde aanpak leidt tot een duurzaam resultaat.
Hoe omgaan met betonrot? Wat is betonrot? Een pertinente vraag die Filip Vanhaeren van SCICON worldwide de syndici voorschotelde. Het is een moeilijk te omschrijven fenomeen, aangezien er verschillende varianten zijn zoals carbonatatie, chloride-geïnduceerde corrosie, waterinfiltraties en -percolaties, zoutkristallisatie en ga zomaar door. “Verschillende aantastingen kunnen de oorzaak zijn van betonrot. Schade is daarvan het gevolg en de zichtbare gevolgen zoals bijvoorbeeld roestvlekken noemen we het schadebeeld”, aldus dhr. Vanhaeren. “Er kan dus al sprake zijn van schade, zonder dat je het ziet.” Handel je niet tijdig als syndicus, dan kunnen de gevolgen desastreus zijn. In 2011 kwamen in het Nederlandse Leeuwarden vijf lagen van een galerij naar beneden door overmatige roestvorming. Door verstandig beheer kan men dergelijke verrassingen voorkomen.
28
Façade • augustus 2016
“Doe daarom bij renovatie beroep op een expert in betonaantasting en een ervaren architect, opteer voor een gecertificeerde aannemer en geteste systemen en producten en laat voldoende onafhankelijke werfinspecties plaatsvinden tijdens de werken. Al deze factoren leiden tot een succesvolle renovatie.”
Elk project vereist gepast advies Triflex is een producent van dergelijke geteste systemen en producten, waaronder vloeibare kunststoffen voor de afdichting en bescherming van gebouwen zoals PMMA. Commercieel directeur Jurgen Wermenbol hamerde op de noodzaak van constructieve veiligheid van oudere gebouwen. “Laat een gedegen vooronderzoek uitvoeren door een erkend specialist. Hij bezorgt je een accurate kostenraming en adviseert de gepaste herstelmethodiek”, aldus dhr. Wermenbol. “Een gedetailleerd uitgestippeld plan van aanpak zal meteen ook de faalkosten beperken.” Gevelrenovaties zijn volgens deze spreker dan ook voer voor specialisten. “Bewezen systemen en producten bieden een echte garantie op duurzaamheid. Laat daarenboven de werken uitvoeren door opgeleide plaatsers. Een verzekerde garantie vormt hierbij een groot voordeel, zo vermijd je dat je zaken voor de toekomst hypothekeert.”
KBC lanceert renovatiekrediet voor VME’s Uitgebreide renovatiewerken vereisen behoorlijk wat kapitaal. Binnen een Vereniging van Mede-Eigenaars (VME) is er niet altijd voldoende geld beschikbaar of individuele leden kunnen of willen op dat moment niet diep in de buidel tasten. KBC ontwikkelde daarom een eenvoudige, collectieve oplossing om renovatiewerken te financieren. Philip Vervaecke, Head Product Management Commercial Credits bij KBC, kwam aan de aanwezige syndici het renovatiekrediet specifiek voor VME’s uit de doeken doen.
“Niet alle mede-eigenaars (ME) hoeven te lenen en elke ME kan zijn eigen fondsen aanspreken of een persoonlijke lening aangaan. De kredietverzekering biedt bovendien bescherming aan de VME, want alle mede-eigenaars zijn verzekerd en hoeven niet langer bij te passen in geval van wanbetaling van een andere mede-eigenaar. Bij verkoop gaat de bescherming over op de nieuwe eigenaar en bij verandering van syndicus wordt het beheer overgeheveld. Voor meer info over het krediet kan men terecht op www.ondernemen.kbc.be/renovatiekredietvme.
Het gaat hier om een investeringskrediet met een looptijd van 3 tot 10 jaar, een vaste rentevoet en gelijke terugbetalingen. Minstens 3 leden van de VME moeten het krediet aangaan. Een flexibele oplossing, volgens dhr. Vervaecke.
20–23 September 2016
Inspired by glass Pure inspiratie! De toonaangevende beurs glasstec presenteert oplossingen en producten voor energie-efficiënt bouwen. Gebruik de “industry Guide” in het glasstec-portaal, u vindt er alle informatie uit uw branche om uw bezoek aan de beurs optimaal voor te bereiden.
Voor meer informatie: Fairwise BVBA Hubert Frère-Orbanlaan 213 – B-9000 Gent
www.glasstec.de/architectureconstruction
glt1602_A2_186x128_BE_NL.indd 1
Tel. +32 (9)245 01 68 – Fax +32 (9)245 01 69 info@fairwise.be
19.07.16 08:29
Façade • augustus 2016
29
Bouwradar
Droomt u ook van efficiënt bedrijfsbeheer? BouwRadar kan u daarbij helpen. Je krijgt een kosteloze doorlichting aangeboden waardoor je een beter zicht krijgt op de knelpunten in uw bedrijf. We begeleiden jou een halve dag individueel waarbij we een aanzet geven om die knelpunten aan te pakken. Het ondernemen gaat vandaag steeds sneller. Tijdig reageren op veranderingen in de markt is een hele uitdaging. BouwRadar speelt hierop in. Nadat de bedrijven hun interne balans hebben aangeleverd en een aantal vragen rond strategie, personeel, rapportering, financiën en juridische zaken hebben beantwoord, beschikt de Confederatie Bouw én Deloitte Fiduciaire over een stevige basis om deze thema’s met de zaakvoerders te bespreken. Na een eerste gesprek verkrijgen we een duidelijke kijk op de werking van het bedrijf en kan worden overgegaan tot het formuleren van aanbevelingen. In een tweede gesprek komen we tot een actieplan. Daarbij wordt naar antwoorden gezocht in verband met de competenties die het bedrijf zelf in huis heeft, de mogelijke partners die zouden kunnen worden ingeschakeld, de wijze waarop bepaalde acties gefinancierd zouden worden en de tijd dat het bedrijf dacht nodig te hebben voor uitvoering van de acties. Daarna kan de ondernemer beroep doen op een halve dag ondersteuning om de implementatie van het actieplan te initiëren. Hierbij krijgt hij een aanzet tot oplossing van één van de
knelpunten in zijn bedrijf. Na zes weken volgt een korte evaluatie om de impact van dit project op het bedrijf te bekijken. Wij vragen één dag tijd om de doorlichting én begeleiding uit te voeren. Het kijken in de spiegel doet nadenken en actie ondernemen. Het komt erop aan de acties zo uit te voeren dat het bedrijf er beter van wordt. Kennis inhuren is belangrijk als het bedrijf op lange termijn een aantal veranderingen wil doorvoeren. Het geeft een zekere gemoedsrust te weten dat de processen die de bedrijfsleider wil aanpakken, worden ondersteund door derden.
Praktische informatie en inschrijving Wat? BouwRadar is kosteloos en zonder enige verplichting na afloop van het project. Voor wie? Uw bedrijf is een vennootschap mét personeel in dienst en is gevestigd in het Vlaams Gewest. Inschrijven? Wens je deel te nemen of wil je nog meer info? Stuur dan een mail (mét je ondernemingsnummer, en aantal personeelsleden in dienst) naar projectcoördinator freija.jongbloet@vcb.be. Je kan Freija ook bereiken op 0473 904 320.
Meer starters, meer blijvers en meer groeiers: daar gaan we voor! Agentschap Innoveren en Ondernemen en haar partners willen u daarbij ondersteunen. BouwRadar is slechts één van de vele initiatieven. Ontdek ze allemaal op www.sterkondernemen.be
30
Façade • augustus 2016
Faรงade โ ข augustus 2016
31
CTS DU
WILLC O
PRO
Laat uw garantie niet aan uw neus voorbij gaan!
Kies voor 100% Willco Products! Meer info op
www.willcoproducts.be SIERPLEISTERS, ONZE KRACHT...
Willco Products - Kwalestraat 72 - 9320 Nieuwerkerken - België Tel 053/77 13 72 - www.willcoproducts.be - info@willcoproducts.be