Heat+ februari 2022 by Embuild

Informatieblad Techlink voor installatiebedrijven speciale technieken

FERUARI 2022

DRIEMAANDELIJKS LEDENBLAD

by Techlink

by Tech

Energietransitie geen keuze, maar kans

Sectoraal akkoord PC 124: Wat is er nieuw?

Duurzaam verwarmen en koelen dankzij de onmetelijke kracht van de natuur

www.ithodaalderop.be

EDITO

Een installatiejaar vol uitdagingen én opportuniteiten Hier is het dan, beste vriend/collega/lezer, mijn eerste editoriaal als natio naal voorzitter van onze mooie beroepsfederatie. Ik wil om te beginnen onze oud-voorzitter Karl Neyrinck bedanken voor zijn inzet van de afgelo pen jaren en wens hem veel succes met alles wat hij nog gaat ondernemen. Traditiegetrouw wens ik jullie allen het allerbeste toe voor een jaar vol ener gie, en uiteraard een goede gezondheid. De vierde editie van Install Day (zie pagina 6) vestigde met meer dan 3500 aanwezigen een bezoekersrecord, wat duidelijk aantoont dat onze beurs nog een enorm potentieel heeft. Ik heb er alle vertrouwen in dat ons Techlink-team terug een puike organisatie zal neerzetten.

Dirk Peytier

2022 lijkt voor de installatiesector een boeiend jaar te worden. De voorbije weken vloeide er al heel wat inkt over het klimaatplan. De verschillende regeringen namen naar aanleiding van de klimaattop in Glasgow beslissin gen op het vlak van mobiliteit en verwarmingstechnologieën in gebou wen. Daarmee lijkt de energietransitie steeds meer op kruissnelheid te gaan komen. Installateurs hebben een belangrijke rol in het informeren van hun klanten over duurzame en energievriendelijke installaties. Zo kan de sector een bijdrage leveren aan de energietransitie en gelijktijdig profiteren van de extra opportuniteiten (nieuwe producten en verdienmodellen) die deze biedt. Tot slot trachten we dit jaar onze leden proactiever te helpen met het opzet ten van een nauwere samenwerking met scholen en opleidingscentra. Deze samenwerking zal de overdracht en uitwisseling van kennis bevorderen en het imago van onze sector verbeteren. Bovendien zal het ook studenten hel pen om de juiste mentaliteit en vaardigheden op te doen die nodig zijn op de arbeidsmarkt en voor hun eigen persoonlijke ontwikkeling. Dirk Peytier VOORZITTER TECHLINK NATIONAAL

COLOFON Confederatie Bouw Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel confederatiebouw.be BTW: BE 406 479 092

Techlink vzw Joseph Chantraineplantsoen 1 • 3070 Kortenberg T. +32 2 896 96 10 info@techlink.be • www.techlink.be

Verantwoordelijke uitgever Dirk De Wolf dirk.dewolf@techlink.be

Director General Kris Van Dingenen kris.vandingenen@techlink.be

Periodiciteit • Oplage 4x per jaar • 3000 Nederlandstalig, 2000 Franstalig

Publiciteit Inge De Ridder T. +32 53 80 87 47 inge.deridder@techlink.be

Vertaling André Verkaeren, Metaphrasis bvba Vormgeving Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be Drukwerk Graphius Surf naar www.techlink.be/fr/magazine om de Franse versie te downloaden.

AWARDS Night Schrijf je nu in!

Enkel voor Techlink-leden en hun partners

DOLCE LA HULPE HOTEL vrijdag 20.05.2022 De alombekende Nacht van de Technieken zal in een nieuw jasje gegoten worden! Noteer dit niet te missen evenement in je agenda!

Deze editie zal leden in de kijker zetten die de energietransitie al in hun DNA verweven hebben!! Alle info over de deelname aan de Awards en inschrijvingen voor het event nu beschikbaar op:

www.techlink.be

INHOUD

Install Day

Sectoraal akkoord

Slim onderhoud

De vakbeurs voor de installatiesector lokte vorig jaar meer dan 3500 professionals, er tekenden meer dan 200 exposanten present en er waren verschillende sprekers. Het rechtstreekse contact tussen installateur en leverancier werd duidelijk gesmaakt. Bedankt voor jullie aanwezigheid, energie en vertrouwen in Techlink!

Het Paritair Comité voor het bouwbedrijf (PC 124) heeft op 1 december 2021 haar sectoraal akkoord afgesloten voor de periode 2021-2022. Senior Legal Advisor Lucine Albertian geeft een kort overzicht van de belangrijkste onderwerpen die in dit sectorakkoord staan vermeld.

uitdagingen én opportuniteiten

voorwaarden en onrechtmatige bedingen

betekent keuzes maken

Edito: Een installatiejaar vol

Wetgeving: Algemene

Install Day: Vierde editie

akkoord PC 124

Jong Talent: We zorgen voor de toekomst!

Actualiteit: Nieuw sectoraal

Overzicht van de sociaaljuridische Werkgroepen

Bedrijfsvoering: Effectief debiteurenbeheer in de praktijk

ventilatiesystemen voor renovaties

Event: 14e Warmtepompsymposium

TV 278 addendum 1: Dood water

Dossier: Innovatieve

Actualiteit: Energietransitie

Technologie: Slimme gebouwen laten slim onderhoud toe

Actualiteit: Pelletketels: wat moet je weten?

Kort

De medewerker:

Actualiteit: Stageplaatsen

Advisor Technical Engineering Simon Vanheuverzwijn

gezocht voor graduaatsstudenten HVAC

Productnews

februari 2022 • by Techlink

by Techlink

ink

Install Day

Vierde editie van

Install Day De vierde editie van Install Day vond 19 november jongstleden plaats in Brussels Kart Expo. Deze “hoogmis voor de installateur”, een initiatief van Techlink en praktisch mogelijk gemaakt door de Confederatie Bouw, was opnieuw een schot in de roos. Na een jaar forfait te hebben moeten geven vanwege Corona, overtrefde de opkomst van meer dan 3500 bezoekers onze verwachtingen. Reden te meer om op 14 oktober 2022 een vijfde editie te organiseren.

‘Een dag voor én door professionals uit de installatiesector. Dat is het doel van Install Day. In tegenstelling tot heel wat andere beurzen in de sector is het concept van Install Day grensover schrijdend. Wij mikken niet op één product of één techniek. We slaan een brug tussen de HVAC/S en de elektro sector’, zegt Carole Metzmacker, Mar keting en Communication Manager bij Techlink. Install Day lokte meer dan 3500 bezoe kers naar de hallen van Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden. Het meren deel van deze mensen zijn installateurs en elektrotechnici die bij de 203 fabri kanten ook weer een compleet beeld kregen van alles wat er leeft in de in stallatiesector. De grondstoffencrisis was voor sommige bezoekers een idea le gelegenheid om eens andere merken of producten te gebruiken dan diegene waar ze normaal mee werken. En waar beter dan op Install Day om deze mer ken te ontdekken. De bezoekers konden opnieuw ge nieten een uitgebreid aanbod aan ca tering. Er waren verschillende eet

• februari 2022 by Techlink

BEZOEKERSPROFIEL IN CIJFERS Op Install Day ontmoet u mensen uit de hele installatiesector. Om u een idee te geven van de bezoekersprofielen hebben we dit samengevat in onderstaande grafiek. Deze cijfers werden opgesteld op basis van de registratiegegevens.

kraampjes en bars. Bovendien was dit alles gratis. Het was een gezellig samenzijn met alle collega’s uit de sa nitair-, HVAC- en elektrosector. Het vormde een ideaal moment om te net ›››

IN CIJFERS In totaal zakten meer dan

3500 bezoekers af naar Brussels Kart Expo. In totaal stelden

203 fabrikanten op Install Day hun nieuwste producten voor.

 Installateur verwarming & sanitair  Bouwbedrijf/Aannemer  Leerkracht  Particulier  Installateur elektriciteit/domotica  Architect/Ingenieur/Ingenieursbureau  Openbare overheid  Pers

13.000 m² oppervlakte verdeeld over 3 hallen en 2 tenten.

De toegang

tot de beurs bedroeg 0 euro. Ook onze volgende editie op 14 oktober 2022 zal

volledig gratis zijn.

februari 2022 • by Techlink

by Techlink

ink

Install Day

››› werken, nieuwe oplossingen te ont

technici om voldoende instroom van vakbekwame installateurs te verzeke ren.’

dekken en kennis op te doen binnen ons vakgebied. ‘Voor ons is het bieden van informatie en kennis een belang rijke pijler van onze dienstverlening. Dit bleek ook uit het uitgebreid pro gramma van seminaries in het teken van LINK2030 (www.link2030.be)’, vertelt Carole.

Seminarieprogramma

Oproep tot meer samenwerking!

Op Install Day riep Techlink de over heid op tot meer samenwerking met de sector om de Belgische klimaatdoel stellingen te behalen. Techlink heeft naar aanleiding van de vakbeurs een onderzoek gedaan bij meer dan 1000 Belgen die de drempels en de motivatie van Belgen om energiebesparende in stallaties te installeren in kaart brengt. Daaruit bleek dat voor 1 op de 2 Bel gen het kostenplaatje van energiebe sparende installaties of maatregelen hen belemmert er gebruik van te ma ken. Uit de bevraging bleek dat 20% van de respondenten al eens in contact zijn geweest met een installateur die advies gaf over energiebesparende installaties. ‘Onze installateurs zijn de voorbije jaren al sterk gegroeid van installateur naar totaaladviseur die duurzaam ad vies kan geven aan consumenten. In deze rol staan het bieden van totaal oplossingen en totale ontzorging van de opdrachtgever centraal. De rol van de installateur wordt steeds breder en zijn toegevoegde waarde neemt alleen maar toe. Hij kan de consument ont zorgen: van advies en uitvoering van de werkzaamheden tot en met beheer en onderhoud. We moeten echter blijven investeren in het versterken van hun skills, zowel technische als digitale en communicatieve skills’, zegt General Director Kris Van Dingenen. ‘Er zijn enorm veel mogelijkheden om dit te doen, zelf organiseren we veel oplei dingen, maar 1 op de 4 ondervraag den geeft aan daar ook een rol te zien voor de overheid om meer aandacht te hebben voor scholing en opleiding van

• februari 2022 by Techlink

“

De overstap op warmtepompen en elektrisch rijden heeft andere voordelen zoals zuivere lucht en minder lawaai. Dat heeft direct positieve gevolgen voor onze eigen gezondheid en welzijn.

”

DIRK VAN EVERCOOREN

Duurzaamheid en klimaat zijn bran dend actueel. Niet te verwonderen dus dat de energietransitie nieuwe kansen biedt voor installatiebedrijven. Het aanbod van de standhouders speel de hier ruim op in. Op de groene golf meesurfen, is natuurlijk meer dan al leen maar nieuwe services en produc ten gebruiken. Onze seminaries toon den de bezoekers dan ook precies waar de voordelen, valkuilen en uitdagingen zitten. We zetten hieronder enkele verrassende inzichten op een rijtje.

DE ENERGIETRANSITIE VANUIT EEN VLAAMS EN WAALS PERSPECTIEF ‘Om iedereen mee te krijgen in de duurzame energietransitie zullen we moeten inzetten op communicatie. Daarin speelt ook de installateur een belangrijk rol’, zei Dirk Van Evercooren – algemeen directeur bij ODE Vlaanderen. Als eerste spreker had hij ›››

Dirk De Wolf (Techlink), Carole Metzmacker (Techlink), spreker Hans Verboven (Sustacon/UAntwerpen) en Sofie Lapière (Techlink)

THE FUTURE IS GREEN

NIEUW:

Catalogus 2022

We inspire at www.duco.eu

UW POMPENSPECIALIST Verwarming, klimatisatie, koeling

Watervoorziening & drukverhoging

Vuil- en afvalwater

www.wilo.be

ink

Install Day

››› het over de visie van ODE Vlaanderen

op de energietransitie: hoe we van een grotendeels op fossiele energie draaien de maatschappij kunnen overstappen op schone hernieuwbare energie. Nog veel te weinig mensen en bedrijven zien de samenhang van de elementen van die energietransitie. Dat maakt dat in stallateurs van warmtepompen, laadpa len, warmtenetten en zonnepanelen de ambassadeurs kunnen worden van de omslag naar een mens-, milieu- en kli maatvriendelijk energiesysteem. Ook de overheid heeft een belangrijke rol, zij moet de lange termijnvisie positief communiceren. Zo is het stoppen van de solidarisatie van aardgasaansluitin gen een belangrijk signaal om fossiel vrij te gaan verwarmen. Toch blijft een duurzame taks shift belangrijk om de concurrentiepositie van warmtepom pen en warmtenetten te verbeteren. De energietransitie is niet in de eerste plaats nodig voor het klimaat. Zo heeft bijvoorbeeld de overstap op warmte pompen en elektrisch rijden veel ande re voordelen, ook op korte termijn, zo als zuivere lucht en minder lawaai. Dat heeft meteen positieve gevolgen voor onze eigen gezondheid en welzijn.

De presentaties kan men downloaden op de website van Install Day: www.installday.be/ seminaries/

Fawaz Al Bitar – algemeen directeur van Edora – besprak de energietransi tie vanuit een Waals perspectief waar uit bleek dat de hernieuwbare energie opwekking zal versnellen. ‘Bij Edora schatten wij dat de dynamiek van de

• februari 2022 by Techlink

Een goede voorbereiding is het halve werk. Syntra West stimuleert de cursisten van de voltijdse dagopleiding Installateur centrale verwarming en sanitair om meteen “mee” te zijn met de energietransitie.

sector ervoor zal zorgen dat in de ko mende tien jaar de helft van de elektri citeit uit hernieuwbare bronnen komt. Dit groeipotentieel zal voornamelijk afkomstig zijn van windenergie (zowel onshore als offshore) en zonne-energie. Wallonië is ambitieus op het vlak van CO2-emissiereductiedoelstellingen ... maar de hernieuwbare energiesector wacht nog steeds op concrete maatrege len om deze doelstellingen te bereiken.’

DUURZAAMHEID EN DISRUPTIES IN DE INSTALLATIESECTOR Hans Verboven – zaakvoerder van het adviesbureau Sustacon, dat bedrijven in de bouwsector ondersteund en do cent duurzaamheidsmanagement aan de Universiteit Antwerpen – schetste een aantal uitdagingen in de bouwsec tor die ook voor de installatiebedrijven belangrijk zijn. Zelf raadt hij bouwbe drijven of het nu aannemers, of instal lateurs zijn om zich voor te bereiden op de grote megatrends van energieneutra liteit, digitalisering, bouwindustrialisa tie, consolidatie en circulaire bouwme thodes. Daarnaast gaf hij ook een zeer gesmaakte weergave van de verschil lende faalkosten en inefficiënties die zich vandaag voordoen in processen in de bouwsector. Om dit tegen te gaan, kunnen installatiebedrijven werken aan kleine verbeteringen om op korte ter mijn meer marge te halen. Wat hij zijn eigen klanten aanbeveelt? Op middellange termijn moeten ze de juiste keuzes maken richting digitalise ring, BIM, bouwlogistiek, duurzame

methodes en materialen en tenslotte: het belangrijkste kapitaal: zorgen dat je mensen fier en gelukkig zijn! Hans focuste ook op een aantal trends die de installatiebedrijven bedreigen. Zo houdt de ontwikkeling naar off-site constructie en prefab het gevaar in dat andere partijen in de markt het tech niekengedeelte zullen overnemen (cutout-the-middle-man). Zeker voor de middelgrote bedrijven is dat een reële bedreiging. Verder ziet hij ook de war for talent en war for hands alleen nog maar verergeren. Daarom is alles wat automatisatie en productie met minder mensen inhoud, of met minder hoog geschoolden, een mogelijke oplossing.

COMMUNICEREN OVER DE ENERGIETRANSITIE 53% van de Vlamingen kent het begrip energietransitie niet. Bovendien geeft bijna 6 op 10 aan dat de energietransi tie een zeer theoretisch begrip is, waar ze moeilijk iets concreet bij kunnen voor stellen. Véronique Vens – stafmedewer ker communicatie bij het Vlaams Ener gie- en Klimaatagentschap (VEKA) – kwam de campagne #meemet destroom toelichten aan de installatie sector die hierin verandering wil bren gen. Samen met een hele reeks partners – Techlink deelt daarvoor graag haar expertise – willen ze Vlaanderen be ter en duidelijker informeren over wat de energietransitie is en welke stappen daarvoor nodig zijn. ‘De energietransi tie is haalbaar als we er ook allemaal sa men onze schouders onder zetten. Elke zet telt voor een groot effect.’

›››

ADVERTORIAL

Ontdek de nieuwe Perla Pro XL Wateron th arde r van de ni e u we g e n e ra t i e vo o r g ro te vo l u me s Ontharding van stadswater is de manier bij uitstek om apparaten en leidingen te beschermen tegen kalk. Deze technologie heeft zijn waarde bewezen, maar gaat toch vaak gepaard met een hoog spoelwater- en zoutverbruik, zeker wanneer grote volumes water worden onthard. Met het nieuwe Perla Pro XL-assortiment kan u die ecologische voetafdruk behoorlijk verkleinen! BWT Perla Pro XL-ontharders maken gebruik van een innovatieve doorstromingstechnologie en van een sensor die de afvoerkwaliteit tijdens de regeneratiefase meet. Die innovaties zorgen ervoor dat u heel wat kan besparen en het harsvolume optimaal benut wordt op basis van het verbruikprofiel.

• Voor collectieve woonvoorzieningen, tertiaire gebouwen, horeca en hotels, verzorgingsen welzijnsinstellingen en industriële infrastructuur. • Verkrijgbaar in 7 modellen, van 50 tot 250 l harsvolume. • Debiet bij 1 bar drukval en zonder opharding, ngl. model, van 7 tot 12 m³/u. • Uitwisselingscapaciteit, ngl. model, van 300 tot 1500 m³.°f

TOT 60% MINDER SPOELWATERVERBRUIK

40% MINDER ZOUTCONSUMPTIE

HYGIËNE IN 3-VOUD

Dankzij een speciale sensor die het de geleidbaarheid tijdens de spoelfase meet, kan u met Perla Pro XL tot 60% op het water verbruik besparen.

Dankzij het gepatenteerde 'Packed Bed'procédé (geblokkeerde harsvulling met tegenstroomregeneratie van boven naar onder), daalt het zoutverbruik t.o.v. traditionele waterontharders met 40%.

De automatische harsdesinfectie bij elke regeneratie, het gladde PolyPropyleen stuurventiel en de isolerende mantel zorgen ervoor dat uw drinkwater na ontharding nog steeds drinkbaar blijft.

ONTDEK VANDAAG NOG ALLES OVER DE NIEUWE PERLA PRO XL Leer alles over de mogelijkheden en de troeven van de nieuwe Perla Pro XL. Surf naar www.bwt.com of scan de QR-code hiernaast.

BWT Belgium NV Leuvensesteenweg 633 1930 Zaventem +32 2 758 03 10 bwt@bwt.be

bwt.com

ink

Install Day

©Toekomststudie LINK2030

FIGUUR 1:

››› ENERGIETRANSITIE IS EEN

“EN-EN-EN-VERHAAL” Jan Caerels – Technology & Innovati on Manager bij Techlink – lichtte de complexiteit van verandering toe. De maatschappelijke en technologische omgeving heeft een enorme impact op de sector van multifunctionele instal latietechnieken. Het Ecosysteem bun delt de krachten van fabrikanten, dis tributeurs, installateurs en bedrijven die instaan voor onderhoud en energie beheer. Samen zorgen zij voor de instal laties van morgen. Deze installaties zijn multifunctioneel en gebruiken de nieu we energievormen die ontstaan door de energietransitie. “Systeemdenken” zou ‘de’ manier van benadering moeten zijn. Onder “Sys teemdenken” verstaat Techlink een to taalbenadering van de (regelgeving met betrekking tot de) energietransitie. Consumenten hebben inzake hun ener giekeuzes niet de luxe om na te denken in hokjes. Bij het bouwen of grondig renoveren moeten ze een systeemkeuze maken die alle technieken omvat: zon nepanelen, energieopslag, elektrische auto’s, verwarming & sanitair warm water, ... . Lange termijndoelstellingen zijn cruciaal om een stabiel kader te bie den aan de installatiesector en de ener gietransitie is een “en-en-en-verhaal”!

• februari 2022 by Techlink

De weg naar CO2-neutraliteit gaat sa men met de uitrol van diverse technolo gieën: warmtepompen, zonnepanelen, elektrische auto’s, … . Figuur 1 toont de samenhang tussen de trends, de drivers en de invloeden. Het zal duidelijk zijn dat het Ecosysteem op elk van deze vlakken een gezamenlijke inspanning moet leveren.

CIRCULAIRE ECONOMIE IN DE INSTALLATIESECTOR Er rijst steeds vaker de vraag hoe tech nische installaties kunnen ingepast worden in de evolutie naar een meer circulaire economie. Ruben Delvaeye – projectleider bij het WTCB – gaf de aanwezigen enkele tips & tricks zodat ze vanaf morgen meer circulaire installaties aan hun klanten kunnen aanbieden. Om de principes van de circulaire eco nomie op de bouwsector toe te passen, is het belangrijk om te beseffen dat ge bouwen een lange levensduur hebben en in die tijd heel waarschijnlijk ook zullen veranderen/evolueren. Op basis van dat uitgangspunt zijn er drie grote thema’s om mee rekening te houden, wil de installateur praktisch

met circulaire economie in zijn vak aan de slag gaan:

Circulair bouwen vereist circulair ontwerpen: installaties

die vandaag geplaatst worden moeten voorzien zijn om in de toekomst te kunnen veranderen (uitbreiden, ver vangen, …). Materiaal- en compo nentkeuzes en types verbindingen zijn hierin belangrijke elementen. • Case study: Kamp C – ’t Centrum, te raadplegen op www.digitalcon struction.be/nl/case/

Bekijk een gebouw als een bron van materialen (urban mining): gebouwen en installaties die

toch afgebroken moeten worden, kun nen worden beschouwd als een bron van materialen waaraan een tweede (of derde, …) leven kan gegeven worden. • Case study: Botanic Tower Brussel, te raadplegen op www.digitalcon struction.be/nl/case/

Inzetten op nieuwe business modellen: een nieuwe manier

van werken kan opportuniteiten cre ëren. Circulaire businessmodellen die inspelen op de twee voorgaande pijlers worden belangrijker (denk o.a. aan As A Service, belang van onderhoud en beheer, …).

De eerste Belgische vakbeurs voor alle installatietechnieken

14 OKT 2022

www.installday.be • In het licht van Corona zullen we er alles aan doen om de veiligheid, gezondheid en welzijn van exposanten, medewerkers en bezoekers te garanderen.

e v a s e t a d e h t

• Seminaries rond de energietransitie: op weg naar een duurzame toekomst! • Gratis toegang voor bouwprofessionals. • Gratis catering. • Meer dan 200 standhouders zullen aanwezig zijn.

organisatie:

mediapartners:

by Techlink

by Techlink by Techlink

initiatief van:

by Techlink

ink

Jong Talent

We zorgen voor

de toekomst! Samen met de aangesloten bedrijven vestigt Techlink de aandacht op het engagement en het belang van de medewerkers in de installatiesector. We konden bij enkele lidbedrijven over de schouders van hun medewerkers meekijken en boeiende inzichten krijgen in de installatiesector, die we hebben samengevat in onderstaand artikel. Ze bieden tevens een kijkje achter de schermen van de bedrijven. Het aantrekken van (jonge) arbeids krachten is niet zo evident in de installa tiesector. ‘Onze bedrijven zijn nochtans de ideale plaatsen voor jonge talenten die willen meewerken aan oplossingen voor de uitdagingen en trends van deze

“

Techniek is op vele plaatsen vaak onzichtbaar, maar wél onmisbaar om de maatschappij te laten functioneren.

”

KRIS VAN DINGENEN

• februari 2022 by Techlink

tijd zoals de energietransitie, digitalise ring en duurzaamheid. Profielen van de meest uiteenlopende opleidingsniveaus zijn werkzaam bij onze bedrijven. Het is ook belangrijk om de diversiteit van de sector in beeld te brengen wat betreft de

activiteiten’, zegt Director General Kris Van Dingenen. Hierna tonen we de gezichten en ver halen van jong talent in onze lidbedrij ven.

Passie voor perfectie en ecologie Ik had in de basisschool al door dat ik het liefst met mijn handen werk. Ik koos daarom vol overtuiging voor het VTI Sint-Laurentius in Lokeren. In de tweede en de derde graad kon ik kiezen uit heel wat studierichtingen binnen het domein STEM sprak Fotolassen me het meest aan. Nadien ben ik een aantal jaar werkzaam geweest bij een bedrijf dat verschillende soorten bruggen bouwt. Ik merkte steeds meer dat de installatiesector me meer aansprak omdat het een heel brede sector is. Je ziet ons vakgebied veranderen: het wordt steeds breder, innovatiever en digitaler. JONES speelt hierop in door in te zetten op de nieuwste energiezuinige technieken (bv. warmtepompen). Toen ik bij JONES de eerste dag binnenstapte, voelde dat gelijk als thuiskomen. Het is een familiebedrijf waar iedereen welkom is en gewaardeerd wordt. Er is bege-

leiding en je krijgt de kans om veel bij te leren d.m.v. externe opleidingen. Gedurende 1 jaar avondschool leerde ik sanitaire en centrale verwarmingsinstallaties, airco installaties monteren, controleren, regelen en metingen uitvoeren. Binnenkort volg ik ook nog een opleiding voor de koeltechnische certificering om ook met koelmiddelen te leren werken. Bovendien probeert JONES met de scholen in de buurt samen te werken en leerlingen de kans te geven om via een stage werkervaring op te doen. Door mijn ervaring krijg ik van Joost (zaakvoerder) steeds meer vrijheid en verantwoordelijkheid. Lekker alleen de baan op en een positieve bijdrage leveren aan JONES. Als technieker heb je een heel afwisselende job waarbij je in contact komt met particulieren, scholen, bedrijven, enz.

Brian Blancquaert, Technieker bij JONES te Lokeren

Passie voor geothermie

Benjamin Corryn, Calculator/ Energieadviseur bij Eco Heating te Melle

Ik volgde de Bacheloropleiding Elektromechanica met afstudeerrichting Klimatisering aan de HOGENT. Ideaal om je te verdiepen in de wereld van verwarming, koeling en airconditioning. Groene en alternatieve energietechnieken – met focus op hernieuwbare energie en energiemanagement – komen ruim aan bod zodat je naast de technische skills ook (analytisch) inzicht verwerft. Mijn inzicht kwam handig van pas tijdens de vier maanden stage die ik deed bij Eco Heating in het kader van mijn eindwerk. Door mijn stage had ik een goede introductie in de cultuur en missie van Eco Heating, waardoor ik, toen ik afstudeerde, overtuigd was om bij hen aan de slag te gaan. Ik kon niet wachten om mee te schrijven aan het ecologisch en economisch bewust verhaal van geo-

thermische warmtepompen. Ondertussen werk ik al ruim 2,5 jaar als Calculator/Energieadviseur. Mijn takenpakket is divers: ik maak berekeningen en offertes op voor onze projecten. Daarnaast ben ik het eerste aanspreekpunt voor klanten, architecten en bouwondernemingen. Bij Eco Heating berekenen en installeren we de warmtepomp, voeren de grondboringen uit en leggen de vloerverwarming. Ik maak deel uit van een jong sales team (leeftijd varieert van 20 tot 40 jaar oud) met dezelfde mindset en korte communicatielijnen. Alle medewerkers delen allemaal een grote deskundigheid op hun terrein en een echte passie voor geothermie. Bij Eco Heating heerst er een open en familiale werksfeer waarbij je terecht komt in een KMO-omgeving. In ons nieuw modern kantoorgebouw in Melle werden de hernieuwbare energietechnieken uiteraard toegepast. Een mooi voorbeeld van “Practice what you preach”.

februari 2022 • by Techlink

by Techlink

ink

Jong Talent

Allen experts, samen sterker Van kleins af aan had ik al een uitgesproken interesse voor techniek. Dit weerspiegelde zich ook in mijn keuzes qua opleiding. In het middelbaar heb ik elektromechanica gedaan en nadien ben ik industrieel ingenieur (richting elektromechanica) gaan studeren. Na mijn studies ben ik in aanraking gekomen met de HVAC-sector. Ik heb al heel wat praktische ervaring opgedaan op relatief korte termijn. Denk hierbij aan: bordenbouw, elektrische schema’s tekenen, inregeling van zowel de hydraulische als luchttechnische installaties, enz. Ik ben eigenlijk toevallig bij Vandenbriele terechtgekomen. Ik was toen op zoek naar een stabiel bedrijf waar je een carrière op lange termijn kan opbouwen. Oud-collega’s waren er werkzaam, veel werknemers werken er al 20 à 30 jaar en dat gaf de doorslag om ook mijn kans te wagen. Nog geen spijt van gehad!

Vandenbriele maakt deel uit van de Democo Group – een groep van 7 bouwgerelateerde bedrijven – als specialist HVAC. Het is dus een KMO binnen een grote groep waar er een familiaal karakter heerst met een directe aanpak, korte lijnen en heldere communicatie. Ons Democollege maakt het voor iedereen mogelijk om zich te blijven ontwikkelen d.m.v. interne en externe opleidingen. Ik maak momenteel deel uit van de dienst Elektriciteit & Regeling (E&R) die zich bezighoudt met alles wat technisch met een werf te maken heeft. Denk hierbij aan: onderaannemers zoeken voor de bekabelingswerken tot wie de automatische regeling gaat programmeren, opvolging van de werf tot opstart. Er is een verrassend grote jobvariatie met de nodige uitdaging (het vinden van de juiste oplossingen op het juiste moment).

Benjamin Tielens, Coördinator Technieken bij Vandenbriele te Hasselt

Leren op maat

Achille Fraikin, Technicus HVAC bij Klinkenberg te Milmort

• februari 2022 by Techlink

Ik ging naar de secundaire school in Visé waar ik de opleiding secretariaat volgde. Deze opleiding biedt vele mogelijkheden. Je leert er administratieve taken nauwkeurig uitvoeren, met up-to-date software omgaan en gestructureerd werken. In mijn zevende specialisatiejaar kwam ik voor het eerst in contact met de wereld van de verwarming. Mijn ervaring met de speciale technieken heb ik opgedaan bij Klinkenberg. Klinkenberg leerde me het vak, leidde me op, stuurde me op diverse cursussen om olie- en gasketels, warmtepompen, airconditioningsystemen, … te beheren. Bovendien kreeg ik er begeleiding op maat en langetermijnperspectief op een duurzame loopbaan. Ik ga vaak alleen de baan op in heel Wallonië, doe de reparaties, onderhoud en inbedrijfstelling van HVAC-installaties. Klinkenberg is een familiebedrijf

dat de laatste jaren sterk gegroeid is waardoor men volop op zoek is naar extra techniekers. De doorgedreven leercultuur vormt een sterke troef. We beschikken over een “Energy Training Center” dat leerlingen de mogelijkheid biedt om het vak te leren, zich in dit vak te ontplooien en te ontdekken waar ze goed in zijn. Er zijn momenteel een vijftiental jonge (en niet meer zo jonge) stagiairs in een alternerende opleiding (bv. IFAPME/ CEFA/CIP/PFI) bij ons aan de slag. Om hen in staat te stellen doeltreffender en serener te evolueren, organiseert Klinkenberg maandelijkse sessies in kleine groepen om nieuwe thema's aan te snijden en hun evolutie te evalueren en op te volgen. Als je een technische opleiding wil volgen en bij een groeiend bedrijf aan de slag wil, kan ik Klinkenberg enkel maar aanraden!

HERNIEUWBARE ENERGIE Warmtepompen De warmtepompen van Elco kunnen perfect worden ingezet als vrĳstaand systeem in een nieuwe woning, maar kunnen ook gemakkelĳk worden gecombineerd met een zonneenergiebron in een bestaande woning. Het zĳn veelzĳdige, ruimtebesparende en eenvoudig te installeren alternatieven voor olie- of gasverwarmde systemen. Bovendien beantwoorden de warmtepompen van Elco aan de meest recente richtlĳnen voor energiebesparing. Opteer voor de warmtepompen van Elco en ontdek de talrĳke voordelen van onze milieuvriendelĳke technologie. Meer info? Surf naar be.elco.net

Innovatieve verwarmingsoplossingen? Daarvoor moet u bĳ Elco zĳn! Als wereldwĳde pionier van verwarmingstechniek, onderscheiden de verwarmingsoplossingen van Elco zich door hun intelligente en energiebesparende technologieën, die aan de specifieke eisen van de meest gevarieerde projecten voldoen. Onze kwaliteitsproducten beantwoorden aan de hoogste normen inzake comfort, zekerheid en zuinig energieverbruik. Als partner van de vakman biedt Elco advies en ondersteuning: van een eerste consultatie tot en met de inbedrĳfstelling, het onderhoud en herstellingen, voor zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten.

Elco Belgium, Part of Ariston Group I Humaniteitslaan 292, B-1190 Vorst, Belgium Tel +32 (0) 2 481 50 30 I info@be.elco.net I be.elco.net

ink

Bedrijfsvoering

Effectief debiteurenbeheer in de praktijk

Onbetaalde facturen zijn vaak een nachtmerrie voor heel wat ondernemers. Slechte betalers aanmanen kost namelijk tijd, geld en hopen energie. Bovendien impliceren onbetaalde vorderingen niet enkel misgelopen inkomsten, ze hinderen ook de cashflow van een onderneming. Wanbetalers zijn een belangrijke oorzaak van faillissementen. Debiteurenbeheer is dus van cruciaal belang voor uw installatiebedrijf! Corona heeft een grote impact op het betaalgedrag van klanten. Bedrijven, particulieren en overheid betalen in 2021 trager dan voordien. Test Aan koop heeft berekend dat in 2020, 7%

• februari 2022 by Techlink

van alle particulieren een kwart min der inkomsten had en dit leidde er toe dat 3% aanzienlijke betaalproblemen kreeg. Bij bedrijven zien we dat één fac tuur op zes meer dan 90 dagen na ver

valdatum betaald wordt. (Bron: onderzoek van Graydon) Ongeveer tweederde van de facturen wordt correct betaald. Het hebben van schulden is zwaar en

TOP 10 VAN EXCUSES OM NIET TE BETALEN belastend. Het moet ook ongelofelijk frustrerend en beangstigend zijn om niet te weten of er voldoende geld gaat zijn om aan het einde van de maand nog eten te kopen of personeel te be talen. Iedereen kan er mee geconfron teerd worden: grote en kleine onderne mingen, jong en oud, man of vrouw. De redenen zijn even divers als de factu ren: een grote klant die failliet gaat, een zware betwisting, een echtscheiding, ziekte maar ook wanbeheer en moedwil zorgen er voor dat facturen onbetaald blijven. Het hebben van schulden is één zaak, hoe er mee omgaan een andere… We kunnen de slechte betalingen niet uitsluitend verklaren door “niet kun nen” betalen. Nonchalance en zelfs moedwil spelen een belangrijke rol, net als niet betaling uit onvrede. Wanneer

Factuur niet ontvangen

Vergeten

Ik was op vakantie/ziek

Geen geld (“Mijn klanten betalen mij ook niet”)

Wij betalen altijd op 60 dagen einde maand

Er staat geen PO-nummer op

De factuur moet op ons portaal opgeladen worden

Die vertrekt met de volgende betalingsrun (en er is er maar één per maand)

De factuur klopt niet

10 Staat klaar voor betaling

HOE KAN U HIERMEE OMGAAN? Discussies over het waarheidsgehalte van de excuses van uw klant moet u niet (willen) aangaan. Het blijft een klant, de klantrelatie moet u niet verstoren en de aard van het excuus doet er ook helemaal niet toe. Het is belangrijk dat u de klant zover krijgt dat hij nu wel gaat betalen. Denk dus mee in plaats van de strijd aan te gaan. Uw basisopstelling zal altijd een variatie moeten zijn op: “Ik hoor wat u zegt. Ik heb daar begrip voor. Hoe ziet u de oplossing?”.

een klant niet tevreden is of wanneer er daadwerkelijk fouten gemaakt zijn heeft een klant een reden om niet te betalen.

Creditmanagement

Vertraging in betaalgedrag heeft grote impact op de rendabiliteit van onder nemingen. Het is dan ook meer dan ooit belangrijk om op een constructieve manier een oplossing te zoeken. En die vinden we bij creditmanagement. Creditmanagement is het samenspel

van preventieve en curatieve acties dat tracht de risico’s met betrekking tot klanten te verminderen en zo het rende ment van de onderneming te verhogen, zonder dat er kansen blijven liggen. Het vraagt een multidisciplinaire aan pak waarbij alle departementen van een onderneming betrokken partij zijn. Het is immers een gedeelde verantwoorde lijkheid om kwaliteit na te streven. Om met andere woorden de klant geen ar gumenten te geven om niet te betalen. Wanneer een klant tevreden is, zal hij sneller betalen. Prospecteren bij en verkopen aan kre dietwaardige klanten leidt tot een ver beterd betaalgedrag. Zeker wanneer met klanten de juiste afspraken gemaakt wor den. Het is belangrijk om te weten dat effectief creditmanagement zelden neen zegt tegen een klant. We verkopen graag en veel. Alleen zal de verkoop plaatsvin den volgens door de leverancier bepaal de voorwaarden. Blijkt uit het krediet waardigheidsonderzoek dat een klant geen krediet waard is, zal hij vooraf of contant moeten betalen. Dan vragen we een waarborg of voorschotfactuur. Het is essentieel dat een onderneming zijn klanten kent. Bevraag u en herhaal het onderzoek op geregelde tijdstippen want externe en interne factoren kun nen de solvabiliteit beïnvloeden. L’union fait la force: de verkopers heb ben ook een verantwoordelijkheid in creditmanagement. De juiste afspraken maken en het doorgeven van ingewon nen informatie bij contacten. Dat is hun taak. Ook hulp bieden bij wanbetaling door contact te nemen met hun contact persoon levert een positieve bijdrage. Preventief creditmanagement focust op de oorzaak en niet op het gevolg. Wan betaling wordt bij de wortel aangepakt. Safety first. Dat is het motto. Wat is trouwens de betekenis van het woord vervaldag? Het is de dag dat be

februari 2022 • by Techlink

›››

by Techlink

ink

Bedrijfsvoering

››› taald moet zijn en niet worden. Blijkt

dit duidelijk uit de factuur? “vervaldag: 31 december, betaaltermijn: 30 dagen” zijn multi-interpretabel. “Te betalen voor 31 december” is duidelijk en zal leiden tot correcte betaling. Althans voor tweederde van uw klanten.

Voorkomen is beter dan genezen

Debiteurenbeheer omvat alle acties die nodig zijn om klanten hun openstaan de rekeningen te doen betalen. Het zijn de curatieve maatregelen. Deze kunnen starten voor vervaldag. Aan die klanten die vaak facturen niet ont vangen, die regelmatig te laat betalen bezorgen we een geheugensteun (re keninguittreksel). Een andere optie is hen opbellen om te informeren of alles oké is met betrekking tot de factuur. Deze telefoon kan gerust door de ver koper gebeuren. Het is dan tegelijker tijd een opportuniteit om nieuwe ver kopen te realiseren. In debiteurenbeheer is een persoonlij ke aanpak de key en in de ideale wereld nemen we individuele beslissingen over individuele klanten. In real life zijn de meeste creditmanagers al blij als ze een functioneel invorderingstraject met drie aanmaningen en twee telefoongesprek ken hebben. Standaard. Voor iedereen hetzelfde, op hetzelfde moment. Gelukkig zien we meer en meer geperso naliseerde, geautomatiseerde en zelfs di gitale procedures. Actieve of niet actieve klant, regio, waarde van de klant, histo riek van het betaalgedrag, … al deze ele menten spelen een rol waardoor er beter en sneller geïnd wordt. Diversificatie op basis van data dus. Dit betekent dat we het juiste communicatiemiddel, met de juiste toon en inhoud, op het juiste mo ment naar de individuele debiteur stu ren. Voeg daarbij optimale telefonische communicatie en het correct betalen wordt gefaciliteerd. Een succesvolle opvolging voldoet aan

• februari 2022 by Techlink

DEBITEURENBEHEER HEEFT DRIE BELANGRIJKE DOELSTELLINGEN:

“

Als ondernemer zijn er een aantal voorzorgsmaatregelen die u kunt treffen om het debiteurenrisico te verkleinen.

”

zorgen dat uw facturen, aanrekeningen, premies betaald worden

de klant-leverancierrelatie niet schaden

pro-actief zijn: de toekomstige betalingen tijdig ontvangen.

TIPS VOOR EEN SUCCESVOL DEBITEURENBEHEER • Weet met wie u zaken doet (Controleer jaarrekeningen, KBO en Belgisch Staatsblad, vraag referenties, koop eventueel een handelsrapport … m.a.w. gebruik uw gezond verstand!)

•

Installatie afgewerkt? Onderhoud uitgevoerd? Wacht dan niet langer om de eindfactuur te versturen via e-mail mét uw algemene voorwaarden (zie blz. 32). En stuur deze altijd mee als u de opdracht bevestigt. Hoe sneller de factuur opgemaakt, hoe sneller betaling kan volgen.

•

Dossieropbouw begint bij uzelf en een goed dossier is de succesfactor in ieder invorderingsdossier.

volgende eigenschappen: • VOLLEDIG: alle wanbetalers, ook

de hele grote klanten worden aange maand. We rappelleren ook klanten waar we offertes hebben lopen.

• SNEL: de eerste actie ondernemen

we na maximum vijf dagen. De klant is te laat en wij hebben het recht om aan te manen.

• GELOOFWAARDIG: wat we zeggen

gaan we ook doen. Wanneer we drei gen met een gerechtsdeurwaarder, geven we het dossier ook effectief door bij niet betaling.

• VOLHARDING: we manen de klant

aan tot we een betaling ontvangen hebben.

• ESCALATIE: we beginnen zeer com

mercieel en klantvriendelijk, we ver strengen in toon en verhogen de druk.

• GEBRUIK MAKEN VAN DIVERSE INCASSOMIDDELEN: brief, mail,

aangetekende brief of mail, sms, te lefoon, bezoek ter plaatse, … .

• DIVERSIFICATIE OP BASIS VAN HISTORISCHE DATA.

Heeft u de vermelding “1ste aanma ning”, als titel? Verwijder die dan zo snel mogelijk want dit stimuleert niet om te betalen maar eerder om te wach ten op de tweede of zelfs de laatste aan maning Vraagt u naar een snelle of spoedige be ›››

HVAC-oplossingen Rookgasafvoer Dakkappen

Opsinox is een erkende Belgische speler in de productie van innovatieve kwaliteitsoplossingen voor rookgasafvoer en HVACtoepassingen. Wij zijn een familiebedrijf met een geschiedenis en ervaring van meer dan 60 jaar. Je kan bij ons terecht voor inox schouwen: diverse CLV systemen, enkel- of dubbelwandige inox buizen, concentrische rookafvoerkanalen en dakkappen. Naast de diverse standaardassortimenten, bieden wij ook de mogelijkheid tot maatwerk. Opsinox in drie woorden? Kwalitatief, innovatief èn Belgisch. NIEUW IN ONS AANBOD Op aanvraag van onze klant, verzorgen wij ook de plaatsing van onze CLV producten.

CONTACTEER ONS VOOR MEER INFORMATIE PRONOX NV Industrieterrein “De Prijkels” Venecoweg 22, B-9810 Nazareth (België) +32 (0)9 381 09 40 - info@opsinox.com W W W.O P S I N OX .C O M

ink

Bedrijfsvoering

WANNEER EEN FACTUUR NIET BETAALD WORDT, MOET DIE IN VERLIES GENOMEN WORDEN. Dit betekent dat de nettowinst vermindert en dat

TABEL:

er extra verkocht moet worden om dit verlies te compenseren. € 100 compenseren als u 1% nettowinst heeft? Dan moet u € 10.000 extra verkopen (omzet die € 100 winst genereert). NETTOWINST

Verliezen oninbare

Nieuwe omzet nodig als compensatie van de verliezen door oninbare vorderingen (productwaarde niet in aanmerking genomen)

vorderingen 25.000

500.000

625.000

823.000

1.250.000

2.500.000

10.000

200.000

250.000

333.300

500.000

1.000.000

4.000

80.000

100.000

133.200

200.000

400.000

2.000

40.000

50.000

66.666

100.000

200.000

100

2.000

2.500

3.333

5.000

10.000

››› taling? Verander dit dan naar betaling voor datum X.

Moderne technieken

Moderne technieken vinden meer en meer hun plaats in het debiteurenpro ces. Zo wordt het traditionele over schrijvingsformulier bij de factuur en aanmaningen regelmatig vervangen door bijvoorbeeld QR-codes om de in teractiviteit met de klant te verhogen. Ook nudging vindt meer en meer in gang. Dit is een duwtje in de rug geven zonder pijn te doen. Manipulatie in zijn nieuwste vorm. Wilt u kosten vermij den? Betaal dan binnen de vijf dagen. Wordt u graag op tijd betaald? Wij wel. Een performant systeem heeft positie ve gevolgen voor de cashflow. En dat is goed want debiteurenbeheer is ar beidsintensief en een zware kostenpost. Als u facturen maakt en geen contante betaling vraagt, heeft u nu eenmaal te maken met wanbetalers. Hoe meer er intern geïnd wordt bij de leverancier, hoe minder dossiers er doorgegeven moeten worden aan exter ne partners: het incassokantoor, de ge rechtsdeurwaarder of advocaat helpen graag bij het invorderen.

• februari 2022 by Techlink

“

Efficiënt debiteurenbeheer start bij waterdichte algemene voorwaarden.

Tot slot

”

De laatste jaren heeft de “schuldindus trie” zwaar onder vuur gelegen. De ver hoging met kosten allerhande en inte resten leidde tot een verhoging van het te betalen bedrag waardoor de schul den moeilijker te innen en te betalen werden. Het is dan ook belangrijk om de juiste partner te kiezen en de juis te procedure. Bijvoorbeeld voor on betwiste schulden bij bedrijfsklanten: eerst het incassokantoor (werkt meest al no cure no pay) en daarna de IOS – procedure “inning onbetwiste schul den”. Dit is een verkorte en goedko pe vorm van een juridische procedure waardoor de kosten voor alle partijen

beperkt kunnen worden. Een ander voorstel: bij inschakelen van een ad vocaat of deurwaarder steeds eerst de minnelijke procedure proberen en bij moedwil pas gaan dagvaarden. Het spreekwoord zegt: “op elk potje past een deksel”. Zo is er ook een opti male procedure voor eender welke fac tuur. Let wel: ken uw leveranciers net zo goed als u uw klanten kent. Goed de partner volgen met betrekking tot kosten en durf deze er ook op aan te spreken. Het is in 2022 ontzettend belangrijk dat elk bedrijf aan creditmanagement doet om ervoor te zorgen dat klanten hun facturen op tijd betalen, zodat de onderneming op korte maar vooral op lange termijn een goede financiële ge zondheid houdt. Het bedrijf kan blij ven voortbestaan en groeien.

Auteur: Marleen Miechielsen, AAA Talent Academy, trainer en coach in creditmanagement

NIEUW RIDGID 32 KN STANDAARD PERSMACHINES CYCLES

MOTOR ZONDER BORSTELS

> 100K PERSCYCLI

GEEN ONDERHOUDSINTERVAL

GEEN WERKONDERBREKINGEN

RP 350

RP 351 VOOR MEER • RIDGID.EU

UW VOERTUIG BESCHERMT U. MAAR WIE BESCHERMT UW VOERTUIG? De Omnium van Federale Verzekering: de verzekering die uw voertuig beschermt.

3 MAAND GRATIS *

U bent de gelukkige (toekomstige) eigenaar van een nieuwe bestel- of vrachtwagen? U koos voor zo wat alle opties voor uw veiligheid? Heel goed! U bent helemaal beschermd. Maar... wat met uw nieuwe voertuig? Bescherm het tegen materiële schade met onze verzekering Omnium, de onmisbare bescherming voor nieuwe voertuigen. Geniet van een dienstverlening op maat en ontdek het plezier van het rijden zonder zorgen...

Bereken uw premie op federale.be/3maandgratis * Korting geldig vanaf het eerste jaar van de overeenkomst onderschreven tijdens de actie, rechtstreeks verwerkt in de berekening van de premie en pro rata herberekend bij verzekeringsduur van minder dan één jaar. Meer info en voorwaarden van onze actie op federale.be/3maandgratis. Federale Verzekering – V.U.: Tom De Troch - Stoofstraat 12 – 1000 Brussel - www.federale.be Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel BTW BE 0403.257.506.

Auto 2020 camionette 185 x 130 - FR et NL .indd 2

De verzekeraar die zijn winst met u deelt

05/01/2022 13:38:19

ink

Event

Wat kan de warmtepomp niet? Het Warmtepomp Platform (WPP), één van de vijf platformen van ODE Vlaanderen, organiseerde op 20 oktober 2021 naar jaarlijkse gewoonte zijn e 14 Warmtepompsymposium. Centrale boodschap: de warmtepomp is een slim en stuurbaar toestel. Na een vorige digitale editie, was het dit jaar opnieuw een fysieke bijeenkomst op de site van Van Marcke in Kortrijk. De introductie van het Warmtepomp symposium werd gegeven door Luc De Smet, covoorzitter van WPP. Hij be nadrukte de rol van de warmtepomp binnen de energietransitie. De warm tepomp kan interageren met andere toestellen in de woning, kan inspelen op dynamische prijzen en kan voorge programmeerd worden om enkel op het gewenste moment warmte of sani tair warm water te produceren. Naast verwarmen kan de warmtepomp ook koelen en zorgt zo voor een aangename temperatuur het hele jaar door. Nog teveel mensen denken dat een warmtepomp alleen zinvol is in een per fect geïsoleerde nieuwbouw. Dat klopt niet! Natuurlijk is isolatie absoluut be langrijk, maar warmtepompen kunnen ook effectief ingezet worden in bestaan de gebouwen. In het slotwoord werd be nadrukt dat de sector klaar is voor de energietransitie.

Klimaatneutraliteit in 2050

Peter Van Strydonck (Fluvius) licht te toe hoe we met de digitale meter op een slimme manier zorgeloos een ho ger comfortniveau kunnen bereiken en de milieulasten en de energiefactuur be heersen. Hij benadrukte in zijn presen tatie dat Fluvius, net zoals het WPP, mee haar schouders zet onder een klimaat neutrale toekomst in lijn met de Vlaam se klimaatvisie 2050. De energietransitie stelt het energiesysteem echter voor gro

• februari 2022 by Techlink

te uitdagingen, denk hierbij aan: • Uitfaseren fossiele brandstoffen: eerst stookolie, dan diesel en benzine, later aardgas; • Daling warmtevraag door gebouwenrenovatie; • (Decentrale) hernieuwbare energie is de norm; • Ontwikkeling en gebruik duurzame gassen; • Elektromobiliteit; • Cross-coupling tussen energienetwerken • … Bovenstaande uitdagingen zullen er voor zorgen dat de energiemix grondig zal veranderen. Van Strydonck legde ook uit hoe je ken nis vergaart over je pieken via de digi tale meter en zo je warmtepomp slim kan aansturen. ‘De digitale meter zal een

sleutelrol spelen in de energietransitie. Deze geeft een inzicht in het verbruik en moet resulteren in een goede match tus sen het verbruik en de beschikbare pro ductie via PV. Dat laat toe om, via slim me applicaties, toestellen aan te sturen. Het finale doel is om zoveel mogelijk lo kaal geproduceerde energie zelf te con sumeren. De digitale meter is dus een noodzakelijk fundament voor toekom stig netbeheer.’

TETRA-project: FLEXICAP

Techlink volgt dit TETRA-project sinds de opstart in 2020. Het acroniem “FLEXICAP” staat voor: “Onder con trole houden van de aansluitcapaci teit door flexibel toepassen van RES, opslag & vraagsturing.” Jurgen Van Ryckeghem, lector en onderzoeksco ördinator bij de Howest, legt uit: ‘Het doel van FLEXICAP is om collectieve inzichten rond de invoering van de di

“

Warmtepomp technologie is essentieel voor de “EU Green Deal” én “Fit for 55” strategie.

”

LUC DE SMET

WAT IS EEN TETRA-PROJECT? TETRA is een subsidieprogramma van het Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO). Het ondersteunt praktijkgericht onderzoek en kennisoverdracht door hogescholen en universiteiten op maat van Vlaamse ondernemingen en non-profitorganisaties. TETRAprojecten hebben altijd als doel om recent beschikbare kennis te vertalen naar direct bruikbare concepten of prototypes zodat de gebruikersgroep sneller en efficiënt kan innoveren.

gitale meter ontsluiten en hedendaagse oplossingen creëren voor de verbruiker om zijn energiefactuur beter te beheer sen.’ Het hoofddoel van zijn presentatie was om een beter inzicht te verwerven in hoe zonnepanelen gecombineerd met warmtepompen al dan niet na de in voering van digitale meter, nieuwe ta riefstructuren, … nog steeds een inte ressante investering kunnen vormen. Door het wegvallen van de terugdraai ende teller zijn er veel vragen gekomen naar synergie tussen zonnepanelen en warmtepompen.

Van Ryckeghem toonde aan de hand van simulaties en werkelijke metingen aan dat het eigenverbruik zal dalen bij de implementatie van een warmtepomp zonder slimme sturing. Maar door het activeren van het smart grid ready con tact – wat op zo goed als iedere heden daagse warmtepomp aanwezig is – kan het eigenverbruik echter stijgen t.o.v. een klassieke installatie zonder warmte pomp. Dit brengt dus met zich mee dat een warmtepomp met de nieuwe tari fering nog steeds een goede investering kan zijn, maar dat deze op een slimme manier gebruikt moet worden in het gebouw. Volgens Van Ryckeghem kan de warm tepomp ook inspelen op de nieuw tarief structuur (capaciteitstarief ). ‘Het is een

bron met een bepaalde traagheid in af gifte, waardoor tijdens de piekmomen ten in de woning de warmtepomp voor enkele uren kan gedeactiveerd worden zonder dat het comfort in het gebouw daar een directe invloed zal van on dervinden. Daarnaast wordt bij nieuw bouwwoningen de warmtevraag ook steeds kleiner en de koelvraag groter. Dit vormt dan wel terug een optimale oplos sing met zonnepanelen, als men voorna melijk focust op het overdag koelen met de warmtepomp. Ook tussenseizoenen vormen een kans voor optimalisaties van warmtepompen en hernieuwbare ener gie, de verwarmingsvraag van de woning is dan nog relatief beperkt, terwijl er nog relatief veel zonne-opbrengst is.’

›››

Als laatste werd gefocust op het belang

februari 2022 • by Techlink

by Techlink

ink

Event

“

Beoordeel een business case nu nooit met het regelgevend kader van gisteren!

”

RUBEN BAETENS

››› van energiemanagementsystemen. Die

focussen niet enkel op een optimalisatie van de warmtepomp, maar het optima liseren van een volledig gebouw. Om zo bijvoorbeeld bij lage vermogens (wan neer warmtepomp niet geactiveerd kan worden), slim warm water te maken in functie van de uitlezing van de P1 poort van de digitale meter of batterijsyste men, … op te laden. Maar evengoed de warmtepomp als één van de toestellen te zien in een huishouden die op een intel ligente manier aangestuurd moet wor den, maar die een grote bron van flexi biliteit in onze woning aanbiedt t.o.v. klassieke huishoudtoestellen. Er kan dus afgestemd worden met andere verbrui kers om zo de energiepuzzel in ons huis houden op te lossen met een positieve impact op de elektriciteitsfactuur. ‘Ook na de terugverdientijd loopt het warm tepompverhaal door. Om bewuster om te gaan met onze energie, moeten men sen op een andere manier dan onder de terugdraaiende teller hun elektriciteit gaan verbruiken. Net door het slim aan sturen worden mensen in de toekomst beloont en zal de terugverdientijd van hun installatie ook dalen t.o.v. geen stu ring te implementeren. In ons voorbeeld kon voor voorbeeldwoningen de terug verdientijd zelf tot 3 jaar dalen door de implementatie van slimme sturingen. Dus: én een hogere benutting van her nieuwbare energiebronnen én een lagere energiefactuur!’, zegt Van Ryckeghem.

Optimalisatie van warmtepomp

De terugverdientijd in België is volgens enkele studies nooit terugverdiend. De werkelijkheid is iets genuanceerder vol gens Ruben Baetens, beleidsexpert ener gie bij 3E. Hij leidde ons tijdens zijn pre

• februari 2022 by Techlink

sentaties naar een energie taxshift met een betere positie voor de warmtepomp. Hij is gespecialiseerd in de verschillen de onderdelen van de stroomfactuur, waarop behalve energie ook allerhan de heffingen, taksen en netkosten wor den doorgerekend. Baetens: ‘Als je nu € 1.500 subsidie krijgt voor een warm tepomp, ben je die na 4 jaar alweer kwijt door de taksen op het elektriciteitsver bruik. Dan wordt het onmogelijk om iemand te overtuigen om een warmte pomp te installeren. Maar dit was niet altijd zo, en de situatie kan even snel weer aangepast worden als we het pro bleem rond 2015 gecreëerd hebben. Als we alle energiebronnen zouden belasten in verhouding tot de CO2-uitstoot, heb je sommige subsidies misschien hele maal niet meer nodig. Dat vergt dan wel een verschuiving van fiscale lasten van elektriciteit naar aardgas en stookolie, en dat ligt politiek bijzonder gevoelig.’

Comfort en koelen

De warmtepomp kan naast verwarmen ook koelen. Het hele jaar door een aan gename binnentemperatuur halen daar focuste Margot De Pauw (Thomas More, Kenniscentrum Energie) zich op tijdens de laatste presentatie van de avond. ‘Het project SCoolS (www.cornet- scools.com) onderzocht de haalbaarheid van verschillende koelsystemen in resi dentiële gebouwen en kleine kantoren. Actieve koeling zoals airco´s zijn een mogelijkheid, mits de nodige aandacht voor koelmiddelen en energieverbruik (combinatie met PV, laat de screens niet achterwege, ...). De focus van het pro ject lag echter op passieve koelsystemen, zoals adiabatische koeling of passieve geo-koeling gekoppeld aan vloerkoeling, ventilo-convectoren of een koelbatterij. Deze koelsystemen op hoge temperatuur hebben typisch een laag energieverbruik, maar ook een beperkt vermogen. Het project toont nochtans aan dat ze, zeker in een residentiële context en gecombi neerd met zonnewering en nachtven tilatie, goed presteren: ook bij extreme

klimaatscenario´s blijft de binnentem peratuur aanvaardbaar. In een kantoor omgeving wordt de uitdaging groter door de hogere voelbare en latente win sten, maar daar kan plafondkoeling soe laas bieden. Het voornaamste resultaat van het project is een selectietool om het effect en energieverbruik van verschil lende koelsystemen te beoordelen.’

Innovatie

Ook dit jaar was er een oproep om in novatieve projecten in te sturen. Daar bij werden drie pitches geselecteerd door een academische jury om live te presen teren tijdens het symposium en door de deelnemers verkozen te worden tot “meest innovatieve warmtepomppro ject”. De drie live presentaties waren: • SolBioRev door Techlink • Galvacoat Steelcoat NV door Viessmann • HybridGEOTABS door KULeuven, UGent, Boydens Engineer en Viessmann

Via live stemming werd het Hybrid GEOTABS project verkozen tot win naar. HybridGEOTABS (www.hybrid geotabs.eu) is een innovatief concept voor het verwarmen en koelen van ge bouwen op een energie-efficiënte en duurzame manier. Het concept is geba seerd op een koppeling van geothermi sche warmte met thermisch geactiveerde gebouwsystemen (TABS, betonkern activering), waarbij de systemen in de gebouwstructuur geïntegreerd worden en de stralingswarmte instaat voor een hoog thermisch comfort. Met behulp van geavanceerde regelsystemen (Model Predictive Control) wordt de gebouw prestatie continu geoptimaliseerd.

OPROEP TOT HET INDIENEN VAN EEN PROJECT Techlink plaatst haar leden graag in de kijker. Dit blijkt ook uit deze editie van Heat+. Heeft jouw bedrijf onlangs een interessant project uitgevoerd in het kader van de energietransitie: innovatie, verduurzamen en digitalisatie? Neem dan vrijblijvend contact op met onze redacteur Dirk De Wolf (dirk.dewolf@techlink.be).

Valeco

gaat voor groen ! Ontdek onze milieuvriendelijke producten!

Valeco Water Quality Rue des Foudriers, 26 B-7822 Ghislenghien info@valeco.be | Tel: +32(0)68.57.20.71 | www.valeco.be

The right solution for your water

ink

TV 278 addendum 1

Dood water is andere koffie, dat is zo klaar als een klontje corrosieslib Het vorige artikel (Verwarmingsinstallaties met warm water) in de november-editie van Heat+ lichtte de kernpunten van de nieuwe WTCB richtlijn TV 278 toe. Die zorgt voor probleemvrije CV- en koelinstallaties, door ketelsteen en corrosieslib te voorkomen. Onderstaand geven we aanvullend eenvoudige en praktische tips en tricks om één en ander gemakkelijker in de praktijk om te zetten.

Om corrosie mogelijk te maken zijn drie dingen nodig: metaal, zuurstof en een electrolyt (water) die de electronen geleidt. Neem één van de drie weg, en corrosie is onmogelijk. Maar een ver warmingsinstallatie bouwen zonder metaal is niet zo eenvoudig en zonder water al helemaal niet. Zonder zuurstof is echter héél gemakkelijk. Immers, zuurstof verwijdert zichzelf in sneltem po door te binden met het metaal en een oxide te vormen. Wat overblijft is metaal, GEEN zuurstof en DOOD water (zonder zuurstof ) en een héél klein beetje oxide.

Definitie van DOOD water

Drinkwater is bijna altijd geschikt als vulwater (zie vorig artikel), maar vulwa ter is nog geen systeemwater. Na eni ge uren is de zuurstof al wel verdwenen in het eerste corrosieprocesje (OK, er komen 36 grammetjes per 1000 liter aan magnetiet bij, maar die zijn to taal verwaarloosbaar). Met wat geluk is dat water dan ook al eens flink opge warmd geweest (beter nog, het is voor het vullen al onthard, nog liever gede mineraliseerd – zie vorig artikel), dus is de hardheid er grotendeels uit. Dan is de geleidbaarheid ook een flink stuk lager, waarmee we zonder veel moeite DOOD water verkregen hebben. Zon der zuurstof geen corrosie en dankzij een lage geleidbaarheid (dus ook lage hardheid) gaat het allemaal nog véél trager ook, mocht er toch een enkel keertje een slok zuurstof binnenkomen (met het navullen bijvoorbeeld). Een beetje de broeksriem én bretellen- ver haal. Vanaf dan kan het eigenlijk niet meer fout gaan.

Waarom loopt het dan toch zo vaak verkeerd?

Omdat het niet van het water afhangt, maar van de omstandigheden. Immers, het water probeert alleen maar zijn na

• februari 2022 by Techlink

tuurlijke toestand (wet van Henry) te bereiken. Net OMDAT er geen zuur stof aanwezig is in het water, zoekt het water altijd verse zuurstof om zijn nor maal evenwicht te hervinden, dus zich opnieuw met zuurstof aan te rijken. Het is dus kwestie van het dode water goed “op te sluiten” in een omgeving waar geen verse zuurstof bij kan. Dat is niet eens zo moeilijk, want alle com ponenten die tegenwoordig gebruikt worden voor de bouw van een verwar mingsinstallatie zijn volledig zuurstof dicht, behalve: o rubber o sommige (“niet-zuurstofdichte”) ››› kunststof leidingen

ink

TV 278 addendum 1 figuur 1

››› Moderne kunststof leidingen zijn zuur

stofdicht. Dat was 20 jaar geleden wel anders: kunststof leidingen lieten per manent zuurstof intreden omdat de drijvende kracht (partiële druk) ervoor zorgt dat de zuurstof uit de atmosfeer in de CV-installatie gedrukt wordt omdat daarbinnen alle zuurstof ontbreekt. Het gevolg daarvan is duidelijk in de tabel van vorig artikel. Dat probleem hebben we inmiddels opgelost, hoewel de zuur stofdichtheid van de vele O-ring afdich tingen in perskoppelingen op lange ter mijn misschien ook nog een probleem zou kunnen zijn, daarover is nog te wei nig geweten. Maar het rubber membraan in expan sievaten is alleszins niét gasdicht, dus is voordrukverlies onvermijdelijk, helaas door de druk op de prijs zelfs hoe lan ger hoe meer. Daardoor is het “afglij den” van de druk een voorgeprogram meerd gegeven, we weten allemaal dat ELKE installatie “af en toe” moet wor den “bijgevuld” hoewel ze geen water verliest. Dat komt door het voordruk verlies. En de grootste moeilijkheid om water ook daadwerkelijk dood te hou den is ervoor te zorgen dat er geen lucht bij kan, dus NOOIT onderdruk in het systeem voorkomt. Niet overdag, nooit ’s nachts, niet in de week en nooit in het weekend, niet in winter en zeker niet in de zomer… want dan worden snelont luchters plots de belangrijkste motor van het corrosieprobleem (zie tabel in vorig artikel).

De snelontluchterweg voor zuurstof naar binnen

Een automatische ontluchter die plots een beluchter wordt, is direct één van de grootste oorzaken van corrosie. Vrij wel iedereen denkt dat automatische ontluchters in grote mate bijdragen om corrosie te voorkomen – dat doen ze niet (zie tabel in vorig artikel). De échte oorzaak van het probleem ligt natuur lijk in het falende drukbehoud. Automatische ontluchters moeten op

• februari 2022 by Techlink

gehoopte gassen automatisch afvoe ren. De werking is zeer eenvoudig. Een vlotter die op het waterniveau drijft, houdt een ventieltje gesloten (zie figuur 1). Wanneer lucht zich verzamelt boven aan de vlotterkamer, duwt deze het waterniveau naar beneden en zakt de vlotter waardoor het ontluchtingsven tiel opent (zie figuur 2). De verzamelde lucht kan nu ontsnappen waardoor het waterniveau en de vlotter terug stijgt en het ventiel weer sluit, zolang er vol doende druk is. RISICO OP ZUURSTOFINTREDE

Bij voldoende water én voldoende druk in de vlotterkamer is een automatische ontluchter dus flink gesloten. Tijdens een nacht- of weekendverlaging koelt de installatie echter wat af en daalt de druk. Als het waterniveau in de ont luchter daalt omdat de overdruk af neemt, kan uiteindelijk onderdruk optreden. Hierdoor opent het ontluch tingsventiel en wordt de automatische ontluchter feitelijk een beluchter, waar langs aanzienlijke hoeveelheden lucht (en dus zuurstof ) in de installatie kun nen toetreden. BELANG DRUKBEHOUD

Het wegvallen van de druk is dus een belangrijk risico bij het toepassen van automatische ontluchters. Om dit te

figuur 2

voorkomen, moet men voldoende aan dacht besteden aan goed drukbehoud. Het vermijden van automatische ont luchters lost de oorzaak niet op, de toe passing van terugslagventieltjes op de ontluchter evenmin. Ook het gebruik van ontgassers helpt niet bij de pre ventie van drukverlies. Goed drukbe houd is een verhaal dat veel complexer is dan het lijkt. Dat is ook de reden dat er zoveel fouten worden gemaakt op dit vlak. In een volgend artikel leggen we uit waar men dient op te letten.

kelderpomp K

met verticale vlotter en terugslagklep Deze dompelpomp is speciaal ontworpen voor gebruik in kleine afvoerputjes van minimaal 20 x 20 cm. Pomp K is geschikt om zuiver water te verpompen en is voorzien van een aan/ uit-schakelaar en kan zowel automatisch als manueel gebruikt worden. Installatie, onderhoud en reiniging zijn zeer eenvoudig. Pomp K wordt geleverd met 10 m kabel, terugslagklep en rubberen afdichting. De minimale aanzuigdiepte bedraagt slechts 2-3 mm.

ingebouwde vlotter compact gebruiksvriendelijk voor kleine ruimtes

tot 3 mm manuele aanzuigzuigdiepte

badkamers

verwarming

foto : kelderpomp K Aalst Aartselaar Antwerpen Braine l’Alleud Brugge Châtelineau Diest Dison Forest | Vorst Gembloux Gent Habay Ieper Kuurne Liège Lier Lummen Malmedy Marche-en-Famenne Mechelen Mons Namur | Jambes

Temse

Tournai

Turnhout

Wemmel

Wijnegem

Zaventem

Zele

www.desco.be

technieken

ink

Wetgeving

Algemene voorwaarden en onrechtmatige bedingen Vandaag de dag zijn ondernemingen zich er nog steeds niet genoeg van bewust dat goed opgestelde algemene voorwaarden, die tegenstelbaar zijn aan de klant, van primordiaal belang zijn in hun handelsrelaties. Zij kunnen de rechtspositie van de onderneming aanzienlijk verbeteren. Het is dan ook ontzettend belangrijk om op tijd en stond de algemene voorwaarden en contracten te laten controleren en eventueel aan te passen aan het steeds veranderende wetgevend landschap (zoals onder meer aan de nieuwe B2B-wetgeving inzake onrechtmatige bedingen). In deze bijdrage zal dieper ingegaan worden op enkele belangrijke topics die tijdens de Techlink Webinar “Algemene Voorwaarden” van 19 oktober 2021 aan bod kwamen.

De tegenstelbaarheid van de algemene voorwaarden

De clausules die voorafgaandelijk wor den opgesteld om de uitvoering van de toevertrouwde werken of diensten te regelen en de rechten en plichten van de contracterende partijen te omschrij ven, worden de algemene voorwaar den genoemd. Opdat deze algemene voorwaarden van toepassing zijn op de contractuele relatie, moet de klant er kennis van hebben gehad bij onderte kening van het contract en ze aanvaard hebben. De algemene voorwaarden zullen een onderdeel van het contract gaan uitmaken als ze dus door de klant gekend en aanvaard zijn. Bij gebrek hieraan, zijn de algemene voorwaarden niet bindend en kan de partij van wie zij uitgaan, zich er niet op beroepen. De overeenkomst komt dan tot stand zonder de algemene voorwaarden en de inhoud ervan wordt bepaald door het gemeen recht. De voorwaarde van de kennisname

impliceert dat de algemene voorwaar den voorafgaandelijk aan de contract sluiting worden overgemaakt aan de klant zodat deze er effectief kennis van

• februari 2022 by Techlink

heeft kunnen nemen of er redelijker wijs kennis van had kunnen nemen vooraleer hij zijn toestemming geeft. Het is hiervoor belangrijk dat de al gemene voorwaarden integraal en ef fectief ter beschikking gesteld worden aan de klant. Een loutere verwijzing naar de website waar de algemene voorwaarden ter beschikking staan of de melding dat zij op eerste verzoek overgemaakt kunnen worden, is niet voldoende. Het is aangewezen om er steeds voor te zorgen dat de algemene voorwaarden tezamen met de offer te worden overgemaakt aan de klant, met duidelijke verwijzing in de offerte naar de (bijgevoegde) algemene voor waarden. De aanvaarding van de algemene voorwaarden is de tweede vereiste

voor de tegenstelbaarheid ervan. Dit kan uitdrukkelijk of stilzwijgend ge beuren, zolang het maar duidelijk en zeker is. Bij een stilzwijgende aanvaar ding moet het gaan om een “omstandig stilzwijgen”. Dit is een stilzwijgen dat niet anders begrepen kan worden dan als een aanvaarding door het geheel van de omstandigheden errond. Aan

gezien dit steeds geval per geval beoor deeld zal worden en de bewijslast bij de aannemer/ dienstverlener ligt, kan het interessant zijn om uw klant – vooral in uw relaties met consumenten (hier na: “B2C-relaties”) – te vragen de al gemene voorwaarden ook ondertekend terug te sturen of de algemene voor waarden integraal op te nemen in uw offerte zelf. Indien dit niet het geval is, betekent dit niet onmiddellijk dat de algemene voorwaarden niet tegenstel baar zijn. Het zal dan bewezen moeten worden dat de algemene voorwaarden in het concrete geval aanvaard werden door de klant. Tussen ondernemingen is dit bewijs eenvoudiger te leveren (bv. het gebrek aan protest) dan in B2C-re laties waar het aangewezen is om in de offerte ook duidelijk te wijzen op het verplichte karakter van de algemene voorwaarden die op de keerzijde staan of als bijlage gevoegd werden.

De onrechtmatige bedingen

Lange tijd was er een grote contracts vrijheid bij het opstellen van algemene voorwaarden en legden enkel bepalin gen van openbare orde of dwingend recht hieraan beperkingen op.

Sedert de wet van 21 december 2013 voorziet het Wetboek Economisch Recht (hierna: “WER”) in een bijzon dere bescherming voor de consument wanneer met ondernemingen wordt gecontracteerd. Deze regelgeving legt diverse beperkingen op aan de con tractsvrijheid van partijen. Naast de algemene toetsingsnorm van “onrecht matige bedingen”, werd in het WER een “zwarte lijst” opgenomen met een 30-tal onrechtmatig geachte bedingen. De leer van de onrechtmatige bedingen in B2C-relaties is intussen bij de mees ten gekend. Sinds kort kennen we een gelijkaar dige regelgeving voor overeenkom sten gesloten tussen ondernemingen, met name in de B2B-relaties. Met de wet van 4 april 2019 houdende wijzi ging van het WER met betrekking tot misbruiken van economische afhanke lijkheid, onrechtmatige bedingen en oneerlijke marktpraktijken tussen on dernemingen (hierna; “wet van 4 april 2019”), heeft de wetgever ook alle on dernemingen willen beschermen tegen oneerlijke en onrechtmatige bedingen.

De wet van 4 april 2019 voert

een hele reeks nieuwe regels in voor de schriftelijke overeenkomsten tussen ondernemingen. Deze nieuwe regels

gelden ten aanzien van alle onderne mingen, ongeacht hun aard of groot te, en zijn niet specifiek gelinkt aan de bescherming van een partij die zich in een zwakkere positie zou bevinden (zoals dit wel het geval is in het con sumentenrecht). Behoudens een aantal uitsluitingen, vallen alle soorten over eenkomsten tussen ondernemingen onder deze nieuwe regels (zoals de ver koop van (on)roerende goederen, huur, aanneming van diensten, dading, com missie, commerciële samenwerkings overeenkomst, handelsagentuur, etc.). De overheidsopdrachten en de over eenkomsten die eruit voortvloeien val len evenwel niet onder de nieuwe re gelgeving.

Contractuele bedingen mogen geen dubbel zinnigheden of tegenstrijdig heden bevatten. Daarnaast werd voor de B2B-overeenkomsten een speci fieke interpretatieregel ingevoerd die stelt dat de overeenkomst tussen on dernemingen geïnterpreteerd kan wor den aan de hand van onder meer de marktpraktijken die rechtstreeks met de overeenkomst verband houden. Een specifieke interpretatieregel in ge val van twijfel werd hier evenwel in de wet niet opgenomen, in tegenstel ling tot bij consumentenovereenkomst waar een dergelijke specifieke interpre tatieregel wel bestaat. Hier gelden bij gevolg dan nog de gemeenrechtelijke interpretatieregels uit het oud Burger lijk Wetboek. De wet van 4 april 2019 voerde even eens een leer van onrechtmatige bedingen in bij B2B-overeenkomsten.

De wet van 4 april 2019 voert in eer ste instantie transparantie- en interpretatieregels in. Net zoals bij con sumentenovereenkomsten, moeten alle schriftelijke bedingen in overeen komsten tussen ondernemingen dui delijk en begrijpelijk zijn opgesteld.

Het algemeen uitgangspunt luidt dat bedingen in een overeenkomst tussen ondernemingen geen kennelijk on evenwicht mogen scheppen tussen de rechten en plichten van beide partijen. De vereiste van het “kennelijk oneven wicht” impliceert dat er geen enkele

februari 2022 • by Techlink

›››

by Techlink

ink

Wetgeving

››› twijfel over mag bestaan dat het con

tractuele evenwicht helemaal zoek is. In dat geval is het beding onrechtma tig en verboden. Deze algemene toet singsnorm houdt alleen een toetsing in van het juridische evenwicht tussen de rechten en plichten van partijen en niet van het economisch evenwicht. Dit houdt dus in dat de beoordeling van het onrechtmatig karakter van een be ding geen betrekking heeft op het ei genlijk voorwerp van de overeenkomst, met name de zogenaamde kernbedin gen, en hier de contractsvrijheid wel nog volkomen speelt. Naast deze algemene toetsingsnorm, nam de wetgever ook een zogenaam de “zwarte lijst” en “grijze lijst” op. De “zwarte lijst” bevat 4 categorieën van bedingen die in principe (d.w.z. onder voorbehoud van rechtsmisbruik) zon der verdere beoordeling onrechtmatig en aldus altijd verboden zijn: 1° bedingen die ertoe strekken te voor zien in een onherroepelijke verbintenis van de andere partij terwijl de uitvoe ring van de prestatie van de onderne ming onderworpen is aan een voor waarde waarvan de verwezenlijking uitsluitend afhankelijk is van haar wil; 2° bedingen die de onderneming een eenzijdig recht geven om een beding te interpreteren; 3° bedingen die ertoe strekken in geval van betwisting, de andere partij te doen afzien van elk middel van verhaal tegen de onderneming; 4° de onweerlegbare vaststelling van kennisname of aanvaarding van bedin gen door de andere partij zonder dat die partij daadwerkelijk de mogelijk heid tot kennisname heeft gehad. De “grijze lijst” van onrechtmatige be dingen omvat 8 clausules die vermoed worden onrechtmatig te zijn behoudens tegenbewijs. Dit vermoeden is m.a.w. weerlegbaar. Een onderneming-con tractspartij kan aldus het tegenbewijs

• februari 2022 by Techlink

leveren dat een bepaald beding in een concreet geval niet onrechtmatig is en dus geen kennelijk onevenwicht tussen de rechten en verplichtingen van partij en creëert. Volgende bedingen worden geviseerd: 1° bedingen die de onderneming het recht geven de prijs, de kenmerken of de voorwaarden van de overeenkomst eenzijdig te wijzigen; 2° bedingen die de overeenkomst stil zwijgend verlengen of vernieuwen zon der redelijke opzegtermijn; 3° bedingen die het economisch risico zonder tegenprestatie omkeren; 4° ruime beperking van de rechten van de wederpartij bij wanprestatie; 5° bedingen die ertoe strekken partijen te verbinden zonder recht op een rede lijke opzegtermijn; 6° bedingen tot exoneratie van aan sprakelijkheid voor opzet, zware fout of voor niet-uitvoering van de essentië le verbintenissen die het voorwerp van de overeenkomst uitmaken; 7° beperking van bewijsmiddelen; 8° excessieve schadebedingen.

Tot slot

Onrechtmatige bedingen in overeen komsten tussen ondernemingen zijn aldus verboden en (ver)nietig(baar). De rechter beschikt wel nog steeds over een zekere beoordelingsmarge bij de beoordeling of een beding al dan niet onrechtmatig is. Zo kan hij nog steeds oordelen om een partij het recht te ontzeggen om zich op de nietigheids sanctie te beroepen krachtens het al gemeen rechtsbeginsel van het verbod van rechtsmisbruik. De rechter heeft daarnaast ook de mogelijkheid om het onrechtmatig beding slechts gedeelte lijk te vernietigen en zo te matigen om het evenwicht van de betrokken over eenkomst te herstellen. Gezien de wet nog niet zo lang geleden in werking is getreden (1 december 2020), is het nog wachten op toepassingen in de recht spraak. Een tijdige screening en door lichting van de algemene voorwaarden aan deze nieuwe wet om de nietigheid (en dus de niet toepasbaarheid) van contractuele clausules te vermijden, is dus zeker geen onnodige luxe.

Auteur: Stéphanie Schepens, Counsel bij Caluwaerts Uytterhoeven Advocaten

ALL ELECTRIC IN GOED GEÏSOLEERDE WONINGEN + + + + + + +

Betaalbare oplossing Onderhoudsvrij Lange levensduur Hoog comfort, lage temperatuur Eenvoudig te installeren Ideaal voor prefab & transformatie Hoofdverwarming & bijverwarming

Vraag onze specialisten naar de mogelijkheden van elektrische en infraroodverwarming.

Infraroodverwarming LAVA® BATH PURE

Elektrische Designradiator

Warmwater AQUA

Elektrische Vloerverwarming

www.etherma.com

Voor mij is de nabijheid een bepalende facqtor. Marc

Want tijd is geld Op ons e-commerce platform of via onze app kan je 24u/24 en 7d/7 je artikelen bestellen. Bestel je voor 19u? Dan ligt je bestelling de volgende ochtend vanaf de opening klaar in je in het Collect&Go afhaalpunt in je Sanicenter. Zo zijn er 44 in het hele land, dus er is er zeker ook eentje in de buurt van je werf. Heb je geen tijd om langs te komen? Dan leveren we de bestelling gratis op je werf. Dat kan de hele dag, ook op zaterdag. Een product superdringend nodig? Onze externe spoedkoerierdienst Facq CHRONO brengt je bestelling binnen de 90 minuten langs. Meer info op www.facq.be EEN PRO AAN UW ZIJDE

ink

Actualiteit

Nieuw sectoraal akkoord voor PC 124 Het Paritair Comité voor het bouwbedrijf (PC 124) heeft op 1 december 2021 haar sectoraal akkoord afgesloten voor de periode 2021-2022. Senior Legal Advisor Lucine Albertian geeft een kort overzicht van de belangrijkste onderwerpen die in dit sectorakkoord staan vermeld.

Loonsverhoging

Vanaf 1 december 2021 werd er een loonsopslag voorzien van 0,4% voor alle arbeiders in de bouw. Dit is over eenkomstig de maximale loonnorm die door de regering werd afgesproken.

Eenmalige en uitzonderlijke ecocheque

Daarnaast krijgen de bouwarbeiders een eenmalige premie in de vorm van een ecocheque van € 130. Dit is ter compensatie van de periode 1 janu ari 2021 – 30 november 2021. Deze premie is ten laste van de werkgever en zorgt ervoor dat er geen retroactieve herberekening van de lonen moet ge beuren. Elke arbeider die op 15 december 2021 bij de onderneming in dienst is, onge acht hoe lang en ongeacht de tewerk stellingsbreuk, heeft recht op € 130 ecocheques voor zover hij minstens één dag effectieve prestatie kan aantonen sinds 1 januari 2021.

Coronapremie

Het sectoraal akkoord voorziet ook een verplichting voor de werkgevers om een coronapremie uit te betalen aan elke werknemer. Deze uitbetaling dien de te gebeuren uiterlijk op 15 decem ber 2021, dus we gaan hier niet verder over uitweiden.

• februari 2022 by Techlink

Opleiding en onderwijs

Er is een verbetering, harmonisering en vereenvoudiging van de sectorale opleidingsstelsels. Zo zal er vanaf nu nog met 2 forfaitbedragen worden ge werkt: • voor opleidingen waarvoor loon moet betaald worden: € 25 per uur per arbeider; • opleidingen waarvoor geen loon moet betaald worden: € 10 per uur per arbeider. Daarnaast is ook het principe van de subrogatie in het akkoord opgenomen, waardoor Constructiv zorgt voor de administratieve afhandeling en prefi nanciering. Dit zorgt voor een snellere uitbetaling en ontlasting van de werk gever.

Harmonisatie aanvullende pensioenen arbeidersbedienden

Voor bedienden wordt een sectoraal aan vullend pensioenplan, ten belope van 1,1%, opgericht vanaf 1 januari 2023. Daarnaast worden ook de laagste aan vullende pensioenen van de arbeiders opgetrokken tot 1,1%. Voor de arbei ders zal er gekeken worden naar be schikbare middelen van de uitdoven

de SWT-stelsels, hierdoor zal er dus geen extra kost voor de ondernemin gen zijn. Het akkoord voorziet een “opting out” clausule voor ondernemingen die reeds een minstens gelijkwaardige regeling hebben voor de bedienden op onder nemingsniveau.

LONEN VANAF 1 JANUARI 2022 Op 1 januari 2022 werden de lonen van de arbeiders van PC 124 geïndexeerd met 1,42%. De indexering is zowel van toepassing op de minimumuurlonen, rekening houdend met de anciënniteit in dezelfde looncategorie, als op de effectieve lonen (lonen die hoger liggen dan de minimumuurlonen). U kan de tabellen met de minimumuurlonen terugvinden op de Techlink-website of via onderstaande QR-code.

WETSONTWERP WIJZIGING KB 213 WERD GOEDGEKEURD! De wet van 12 december 2021 waarmee de wijzigingen van KB 213 worden uitgevoerd, werd op maandag 10 januari 2022 (eindelijk) gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad (BS). Overeenkomstig de algemene regels treden deze wijzigingen in werking 10 dagen na de bekendmaking van de wet in het BS, d.w.z. op 20 januari 2022.

Wat houden deze wijzigingen concreet in? • •

de beperking van de arbeidstijd per dag wordt opgetrokken van 9 uur naar 9.30 uur de periode waarbinnen de gepresteerde overuren moeten worden gerecupereerd, wordt opgetrokken van 6 maanden naar 12 maanden.

Opgelet! Om deze nieuwe regeling op ondernemingsniveau te kunnen invoeren, dient u de nieuwe uurroosters in het arbeidsreglement op te nemen!

ge beroepenclassificatie te onderzoeken en een overzicht op te maken met de verschillende classificatiemethodes. Op basis van dit voorbereidend werk zal de Raad van Bestuur van Constructiv dan moeten bepalen hoe de herziening van de huidige regeling moet worden aangepakt. Uiterlijke beslissingsdatum werd vastgelegd op 30 juni 2022.

Forfaitaire bijdragen Constructiv Verplichte veiligheidsopleiding voor alle arbeiders

Om de veiligheid en de gezondheid van onze arbeiders beter te garanderen, zullen er sectoraal extra inspanningen worden geleverd om de arbeiders beter op te leiden en meer te sensibiliseren. In dit kader komt er vanaf 1 juli 2022 een verplichting voor alle arbeiders die onder het PC 124 ressorteren om een veiligheidsopleiding te volgen. Zo zullen alle arbeiders, die tewerkgesteld worden op werven waar een veiligheidscoördina tor verplicht is, verplicht een opleiding VCA-basisveiligheid moeten volgen. Het gaat om een opleiding van 8 uur. Constructiv heeft daarnaast ook de op dracht gekregen om een opleidingspro

gramma uit te werken die een aan de onderneming eigen bevoegd persoon in staat stelt om een basisopleiding, van 8 uur, te geven aan alle arbeiders. Deze laatste regeling is mogelijk voor alle ar beiders, behalve deze tewerkgesteld op werven met een veiligheidscoördinator. Bovendien zullen de sociale partners lobbywerk verrichten naar de bevoeg de overheidsinstanties om ook voor de andere aanwezigen op de werven (bij voorbeeld zelfstandigen zonder perso neel) veiligheidsopleidingen verplicht te maken.

Modernisering functieclassificatie en loontoeslagen

Constructiv heeft van de sociale part ners de opdracht gekregen om de huidi

Omwille van de coronacrisis was er gedurende 4 kwartalen een forfaitver laging van € 30 per kwartaal. In 2022 wordt het forfait terug verhoogd met € 25. De overige € 5 wordt voorzien voor de aflevering van de Construbadge overeenkomstig een nieuwe CAO die de EU-toets doorstaat. Het bijkomen de forfait van € 5 zal worden geïnd van af het tweede kwartaal van 2022.

SWT en landingsbanen

De volgende sectorale regelingen wor den verlengd tot 30 juni 2023: • specifieke stelsels van SWT met aanpassing van de minimumleeftijd naar 60 jaar: – ongeschikten; – lange loopbaan. • landingsbanen: – 1/5e vermindering; – halftijds vanaf 55 jaar.

februari 2022 • by Techlink

by Techlink

ink

Actualiteit

Overzicht van de sociaaljuridische Werkgroepen Aarzel niet om actief mee te discussiëren met betrokken collega-installatiebedrijven en zo mee het standpunt van Techlink te bepalen, door deel te nemen aan de vergaderingen van de voor u relevante sociaal-juridische Werkgroepen. Gelet op de beide landstalen zijn er voor de meeste Werkgroepen in de praktijk twee vergaderingen zodat iedereen kan deelnemen in zijn of haar moedertaal.

Werkgroepen

Techlink beschikt over een aantal ac tieve Werkgroepen waar informatie wordt uitgewisseld rond thema’s die eerder transversaal zijn en dus meer dere deelsegmenten bestrijkt of zelfs de ganse installatiesector. Deze Werk

DEELNEMEN AAN ONZE WERKGROEPEN? Neem contact op met jouw Account Manager Dirk Baetens via consult@techlink.be. Ons sociaal-juridisch team staat jullie graag te woord.

• februari 2022 by Techlink

groepen stellen Techlink in staat om haar positie en standpunten als fede ratie verder te ontwikkelen (denk aan: boodschappen verfijnen, bepaling pri oritaire acties, samenwerkingen te ver sterken, ...). Onderstaande Werkgroepen staan open voor alle Techlink leden die actief zijn of interesse hebben in deze gese lecteerde thema’s. En ideeën voor nieu we onderwerpen zijn vanzelfsprekend steeds welkom! WERKGROEP “SECTORALE ONDERHANDELINGEN”

Elke twee jaar komen de sociale part ners van de elektrosector samen om een nieuw sectoraal akkoord af te spre ken. Via dit sectoraal akkoord wordt een antwoord geformuleerd op de ver schillende uitdagingen waar de elektro

sector mee geconfronteerd wordt. Om de belangen van haar leden optimaal te verdedigen, heeft Techlink een Werk groep “Sectorale Onderhandelingen” opgestart waarbij de leden de prioritei ten en de behoeften van de sector op het vlak van loon- en arbeidsvoorwaar den bepalen, die nadien aan de onder handelingstafel zullen worden aange kaart. WERKGROEP “PREVENTIE” Werkgroep “Preventie” verzamelt ac toren uit het veld rond preventie en veiligheid in de bedrijven. Binnen de Werkgroep worden ervaringen op het vlak van arbeidsveiligheid, uitvoeren van risicoanalyses, opleidingen, … met elkaar gedeeld. Zo kan Techlink haar leden beter informeren over hoe een effectief veiligheidsbeleid vorm te geven.

we support your HVAC installations

Alixo, professional accessories for HVAC/R installations

® Brand by Linum Europe. Made in Europe.

Pieter Verhaeghestraat 20, 8520 Kuurne © LG - 22.007

c 056 35 92 94 w www.linum.eu

w www.alixo.eu

ink

Dossier

Innovatieve ventilatiesystemen voor renovaties Een goede ventilatie van woningen zorgt mee voor het behoud van de binnenluchtkwaliteit. Dankzij de onderzoeksprojecten Prio-Climat en Modul’Air werden een aantal innovatieve ventilatieconcepten geïdentificeerd die makkelijker toepasbaar zijn bij renovaties, en toch performant zijn (gemeten door monitoring van de CO2-concentratie). Samuel Caillou, hoofd van het laboratorium 'Verwarming en ventilatie' van het WTCB, geeft een overzicht van deze concepten in de WTCB-Dossiers 2021/6.9 en 2020/4.9. Deze samenvatting gaat vooraf aan een meer gedetailleerde publicatie waarin ze allemaal de revue zullen passeren, met hun voordelen, toepassingsvoorwaarden en mogelijke technische oplossingen. Zelfs in oudere gebouwen (die niet altijd even luchtdicht zijn) is de CO2-concen tratie in sommige ruimten, zoals slaap kamers, ‘s nachts vaak te hoog. Deze ruimten zouden dan ook beter geventi leerd moeten worden, in overeenstem ming met de norm NBN D 50-001. Het WTCB heeft aangetoond dat het mogelijk is om innovatieve systemen te integreren, die aangepast zijn aan reno vaties, tegen een lagere kostprijs, maar niet minder doeltreffend. Deze concep ten werden in reële omstandigheden getest in een geschikte woningconfigu ratie, aangezien het potentieel en het belang van elk systeem afhankelijk zijn van de samenstelling van de te ventile ren woning: aantal slaapkamers, aantal natte ruimten, open keuken of niet, in deling van de verschillende kamers, ... .

Tabel 1: BETEKENIS VAN DE SYMBOLEN OP DE PLANNEN IN DIT ARTIKEL.

Principes van dit systeem dat een lager debiet garandeert: • mechanische toevoer van verse lucht in elke slaapkamer en vrije door

• februari 2022 by Techlink

• mechanische afvoer in de open keu ken en in de andere natte ruimten (bv. badkamers en toiletten). Voorbeeld: deze woning met vier slaap kamers (zie onderstaande afbeelding) wordt geventileerd met een luchtdebiet van 200 m³/h met het ‘D-cascade’-sys teem, tegenover 250 m³/h met een klassiek systeem C of D en 325 m³/h met een ‘C-hal’-systeem. Het concept ‘D-cascade’ kan uitgevoerd worden door een (kleine) ventilatie groep met toevoer en afvoer van het type D te installeren in een technische ruimte die eenvoudig toegang geeft tot de slaapkamers (bv. op een zolder). Het systeem kan eenvoudig en doeltreffend geregeld worden, door bijvoorbeeld een centrale regeling van de aanvoeren afvoerdebieten in evenwicht.

In dit artikel worden drie van deze ven tilatieconcepten voorgesteld. De op de plannen gebruikte symbolen worden in de tabel verklaard.

‘D-cascade’ in een woning met meerdere slaapkamers

lucht (in tegenstelling tot het klassie ke systeem D)

stroom naar de nachthal (bijvoor beeld via een spleet onder de deur) • vrije doorstroom van de nachthal naar de woonkamer die niet recht streeks voorzien wordt van verse

Concept ‘C-hal’ in een woning met meerdere natte ruimten

Dit systeem is geschikt voor wonin gen met verschillende natte ruimten, wanneer er bijvoorbeeld douche- of badkamer functies in de slaapkamers aanwezig zijn. Het ‘C-hal’-systeem

›››

Ventilatie

Ultra compacte en uiterst modulaire luchtverdeelkast voor de aansluiting van verschillende soorten ventilatiekanalen o.a. rond en ovalduct.

63 ovalduct x 3 x Ø 63

90 ovalduct x 2 x Ø 90

75 ovalduct x 2 x Ø 75

BEGETUBE N.V.

Kontichsesteenweg 53 - 55 B-2630 Aartselaar t + 32 3 870 71 40 f + 32 3 877 55 75

www.begetube.com

ink

Dossier

››› is gebaseerd op het principe van het

Concept 'D-cascade' in een huis

C-systeem, met een natuurlijke toevoer via roosters en een centrale mechani sche afvoer. De ventilatie van de ruim ten gebeurt door:

met vier slaapkamers.

• natuurlijke toevoer van verse lucht in de hal op het gelijkvloers en vrije doorstroom naar alle ruimten in de woning • mechanische afvoer in de keuken, de badkamer, de toiletten en – in tegen stelling tot bij een klassiek systeem C – in de slaapkamers. De toevoer van (mogelijk koude) ver se lucht in de hal helpt om ongemak ken in de woonruimten te voorkomen (slaapkamers en woonkamer), maar vereist niettemin soms een extra ver warmingselement in de hal om deze verse lucht vóór het doorstromen voor te verwarmen en een minimumtempe ratuur in de hal te garanderen.

‘C-hal’-systeem in een woning met vijf natte ruimten.

De ventilatie zoals hier voorgesteld met een ‘C-hal’-systeem geeft een debiet van 275 m³/h, zoals met het ‘D-cascade’concept, wat iets hoger ligt dan het no minale debiet van 250 m³/h met een klassiek systeem C of D, maar met een interessant potentieel van een verlaagd debiet via vraaggestuurde ventilatie. Dit systeem kan uitgevoerd worden door een centrale ventilator te installe ren in een technische ruimte die een voudig toegang geeft tot de slaapkamers (bv. op een zolder). Een zeer doeltref fende manier om dit systeem te regelen is voorzien in lokale regeling, bijvoor beeld met een individuele regelklep voor elke afvoer, in combinatie met CO2-sensoren, vochtsensoren, aanwe zigheidssensoren, ...

Concept ‘C-cascade’ in een kleine open woning

Dit systeem werkt, net als het ‘D-cascade’-systeem, met een vrije doorstroom van de slaapkamers naar de woonkamer, maar met natuurlijke toevoer en mechanische afvoer zoals in

• februari 2022 by Techlink

een systeem C. ‘C-cascade’, zonder de mechanische debietregeling van ‘D-cas cade’, is minder robuust dan ‘D-casca de’, maar kan zeer geschikt zijn voor be paalde gebouwen, afhankelijk van hun luchtdichtheid en de buitenomstandig heden (wind en temperatuur).

BRON: Vrije samenvatting van WTCB-Dossier 2021/6.9, geschreven door S. Caillou, hoofd van het laboratorium ‘Verwarming en ventilatie’ van het WTCB. Enkel het originele artikel geldt als referentie.

‘C-cascade’-systeem in een kleine woning met een open verbinding tussen de nachthal en de woonkamer.

Design radiatoren

Comfortabele ventilatie

Verwarmings- en koelplafondsystemen

Clean air solutions

LESS IS MORE Nieuwe ComfoAir Flex plafond ventilatie-unit Architecten gebruiken de term ‘Less is more’ om duidelijk te maken dat overdaad schaadt. Zouden ze weten dat de belangrijkste dingen in het leven vaak ongezien blijven? Wij denken van wel. En juist daarom hebben we het nieuwe Zehnder ComfoAir Flex ventilatie systeem ontworpen met een extra compact formaat, flexibele installatie, zeer laag verbruik, een ingebouwde vochtsensor en op afstand bedienbaar. Geheel volgens het minder-is-meer-principe. Ontdek de ComfoAir Flex op: zehnder.be/nl/comfoair-flex

7560_Zehnder_Adv_LessIsMore_185x130_NL.indd 1

28-01-2022 09:35

www.caleffi.com

DIRTMAG

BESCHERMINGSKIT DUBBELE BEHANDELING

MAXIMALE PRESTATIE

Met de DIRTMAG® vuilafscheider inclusief afsluiters i.c.m. additieven die het systeem reinigen en langdurig beschermen, garandeert de KIT5453 een grotere efficiëntie van de installatie en daarmee een betere thermische opbrengst. CALEFFI GUARANTEED.

cale2051335_dEXE_KIT5453_ProtectionPack_185x130mm_NL_ADF.indd 1

21/10/20 18:11

ink

Actualiteit

“Op 2 jaar tijd worden studenten opgeleid tot HVACservicetechnieker.”

Stageplaatsen gezocht voor graduaatsstudenten HVAC Het staat vast: er is steeds meer vraag naar HVAC-servicetechniekers. Ongetwijfeld heeft uw installatiebedrijf zulke profielen nodig. HOGENT helpt hier graag bij en richt sinds academiejaar 2021-2022 de graduaatsopleiding HVACsystemen in. Techlink ondersteunt graag elk initiatief dat kan bijdragen om de instroom in de installatiesector te verhogen! De opleiding HVAC-systemen is een graduaatsopleiding. Dit betekent dat het een praktische opleiding is, die voor minstens één derde uit werkple kleren bestaat. Zo volgen de studenten enerzijds les op de campus en leren ze anderzijds het reilen en zeilen op de werkvloer. Dat kan in de vorm van sta ge, praktijklessen, bedrijfsbezoeken, ca ses, gastlessen, ... . Studenten leren op die manier specifieke vaardigheden op de werkplek zelf, onder begeleiding van een docent-begeleider en een bedrijfs coach. Dit is waar uw installatiebedrijf een belangrijke rol in kan spelen. Thibeau Baert, de opleidingscoördi nator aan het woord: ‘We zijn dit eer ste semester goed gestart. De opleiding HVAC-systemen telt bijna 50 studen

• februari 2022 by Techlink

ten, wat onze verwachtingen overtrof. Dit bewijst des te meer dat er vraag is naar dit soort opleidingen. Momenteel bereiden we ons voor op het tweede se mester. Ook voor de stages in het twee de opleidingsjaar hebben we al aan dacht en zijn we volop op zoek naar bedrijven die stageplaatsen willen aan bieden. We vinden het belangrijk om het werkveld te betrekken bij de verde re uitbouw van, maar ook te veranke ren in de opleiding.’

• Verschillende elektrische, stromings technische en fysische gegevens op meten. Technische schema’s en plan nen lezen en interpreteren.

Wat leren de studenten?

• Correct rapporteren aan en com municeren met operatoren, colle ga’s en leidinggevenden. Zelfstan dig werken en geëngageerd zijn om steeds op de hoogte te blijven van nieuwe technologische ontwikke lingen.

• Klimatisatie- en verwarmingssys temen installeren, inregelen, on derhouden en afstellen. Defecten opsporen en verhelpen voor zowel residentiële als niet-residentiële ge bouwen.

• Werken volgens de veiligheids- en milieuvoorschriften en de wetge ving in verband met HVAC-in stallaties. Energiezuinigheid en duurzaamheid van verschillende systemen leren bediscussiëren en vergelijken.

ZIN OM SAMEN TE WERKEN? BEDRIJFS- EN WERFBEZOEKEN

U kan uw installatiebedrijf openstellen voor studenten. De studenten komen langs voor een rondleiding in het bedrijf of op de werf. Ze volgen een demonstratie in de showroom of voeren een oefening uit in de opleidingsruimte.

STAGEPLAATSEN

Stages zijn een belangrijk onderdeel van de vier semesters durende opleiding. In het derde semester lopen de studenten ongeveer twee dagen per week stage. Op dat moment zijn ze reeds in het bezit van een attest VCA-VOL en een attest Veilig werken op hoogte (module 2). In het vierde semester wordt dat vier dagen per week. Ondertussen behalen de studenten ook een attest koeltechnicus C1 op school. Beide stageperiodes kunnen bovendien in hetzelfde installatiebedrijf uitgevoerd worden. ‘U kan met uw installatiebedrijf stageplaatsen aanbieden en zo meehelpen aan de opleiding van onze studenten. Uiteraard worden ze van bij de start en doorheen het volledige traject goed begeleid. Zowel HOGENT als uw bedrijf zorgen voor voldoende opvolging en instructies. Door dergelijke bedrijfsbezoeken en stageperiodes raken studenten vertrouwd met het werkveld, producten en werkwijzen. Bespeurt u talent bij één van de stagiairs of een echte match met uw team? De student kan voor u een ideale nieuwe werknemer zijn’, zegt Thibeau.

STAGEPLAATSEN DOORGEVEN?

De nieuwe CO2 -monitor van Resideo Gezondheid staat voorop Gemiddeld brengen we meer dan 20 uur van onze tijd binnen door. In huis, op het werk of op school is frisse lucht belangrijk. Slaperigheid, hoofdpijn en een slechte concentratie kunnen een teken zijn van een hoog kooldioxidegehalte. De R200C2-A CO2-monitor van Resideo helpt de kwaliteit van de binnenlucht te bewaken, zodat uw klanten zich het hele jaar door gezonder en prettiger voelen.

Waarschuwings- KamerVochtigheidsCO2systeem temperatuur detectie detectie 10

YEAR

Levensduur: 10 jaar

Of surf naar hogent.be/stages

Mooi ontwerp

Handige extra functies

53845 BE-NL Rev01 01/22

februari 2022 •

53845_Adv_CO2_detector_tbv_Heat+_BE-NL.indd 1 by Techlink

24-01-2022 12:05 by Techlink

ink

Actualiteit

Energietransitie

betekent keuzes maken, maar het moet praktisch realiseerbaar zijn

Vlaanderen bouwt mee aan een klimaatneutraal Europa tegen 2050. In dat kader keurde de Vlaamse regering begin november 2021, 42 bijkomende klimaatmaatregelen goed. Dat moet Vlaanderen in staat stellen om – bovenop de bestaande maatregelen – de broeikasgasuitstoot met 40% te verminderen tegen 2030. De stap naar het uitfaseren van fossiele brandstoffen is gezet, met het verbod op het plaatsen en vervangen van stookolieketels in bepaalde situaties vanaf 2022, en het verbod op het aansluiten op het aardgasnet voor grote woningbouwprojecten sinds 2021.

Klimaatneutraal Europa

Een klimaatneutraal Europa is een Europa waarin we tegen 2050 kunnen leven en werken zonder schadelijk ef fect op het klimaat. Het klimaat veran dert wereldwijd, en dat merken we ook in België. De voorbeelden (h)erkennen we allemaal. De manier waarop we om

• februari 2022 by Techlink

gaan met energie moet dus veranderen. En dat is de inzet van de energietransi tie: we bewegen naar zuiniger, slimmer en groener energiegebruik. De campag ne “Mee met de stroom” (www.meemetdestroom.be) van de Vlaamse over heid wil iedereen stimuleren om zijn steentje bij te dragen aan dit grote doel.

Het energiesysteem van de toekomst moet passen binnen het bredere Euro pese beleidskader rond energie, milieu en klimaat. Dat omvat een reeks doel stellingen voor een hogere energie-effi ciëntie en vermindering van broeikas gassen. CO2-uitstoot komt vooral door de verbranding van fossiele brandstof ›››

Logatherm WSW186 Betrouwbaar. Efficiënt. Stil.

Deze geothermische warmtepomp Logatherm WSW186 beschikt over ErPlabel A+++ en combineert een elegant design met een ultra-efficiënte en uiterst geluidlose werking.

A⁺⁺⁺→ G

www.buderus.be * Volgens norm EN14825 ** Geluidsdrukniveau op 1 meter, in nachtmodus

SCOP van max. 5,55* 30 dB(A)** Beschikbaar in 4 vermogens: 6-8-12-16 kW Deelbare behuizing voor een makkelijk transport Eenvoudige installatie

ink

Actualiteit

Anneleen Haers, communicatiemede werker bij het Vlaamse Energie- en Kli maatagentschap (VEKA), verduidelijkt wat we onder zuiniger, slimmer en groe ner energiegebruik dienen te verstaan: ‘Het grootste deel van het energie gebruik en de CO2-uitstoot in de ge bouwsector is toe te schrijven aan verwarming. We moeten ons energiege bruik naar beneden halen, door spaar zaam om te springen met energie (lees: zuiniger toestellen, zuiniger verlichting) en onze warmtevraag te reduceren. Dat doen we door onze gebouwen grondig te renoveren (lees: meer isoleren). Om de CO2-uitstoot te verminderen heb ben we een shift nodig van minder fos siele brandstoffen (stookolie, aardgas, benzine en diesel) naar meer hernieuw bare energiebronnen (zon, wind, aard warmte, ...). Met de Vlaamse klimaats trategie nemen we richting 2050 stap voor stap afscheid van fossiele brand stoffen met de ambitie om te evolueren naar volledige klimaatneutraliteit.’ Cijfers tonen aan dat in Vlaanderen/ België veel woningen verwarmd wor den met stookolie, in vergelijking met andere Europese landen. Vanaf 2023 zal in Vlaanderen bij nieuw bouw een gasketel enkel nog mogen in combinatie met een kleine lucht-water warmtepomp (de combinatie heet een hybride warmtepomp), en vanaf 2026 wordt een gasaansluiting algemeen ver boden bij nieuwbouw. Dat is principi eel goedgekeurd (verzameldecreet III) op 17 december 2021, maar kreeg nog geen definitieve goedkeuring omdat er nog opmerkingen en wijzigingen kun nen komen door de Raad van State. De plannen van de Vlaamse regering moeten de Vlamingen in de richting du wen van de warmtepompen (lucht-wa

• februari 2022 by Techlink

Heeft centrale verwarming Heeft centrale verwarming

84% 84%

16 Stookolie 16 Stookolie

68 68

[Bron: REG-enquëte 2019]

omgaan – dat noemen we de energie transitie – beperken we de opwarming van de aarde, en voorkomen we nog grotere problemen.

HOOFDBRANDSTOF VERWARMING Figuur: IN BESTAANDE WOONGEBOUWEN HOOFDBRANDSTOF VERWARMING % dit type INheeft BESTAANDE WOONGEBOUWEN 7 Andere: % heeft dit type warmtepompen, pellets, 7 Andere: Elektriciteit 9 hout, propaan, buthaan, warmtepompen, pellets,... Elektriciteit 9 hout, propaan, buthaan, ...

Aardgas Aardgas

Tabel:

NIEUWE WOONGEBOUWEN Tabel: NIEUWE WOONGEBOUWEN

EPB-aangifte aanvraagjaar 2018 EPB-aangifte aanvraagjaar 2018

EPB-aangifte aanvraagjaar 2019 EPB-aangifte aanvraagjaar 2019

Stookolie, biomassa, ...

<1%

Stookolie, biomassa, ... Aardgas

<1% 75%

<1% 72%

Aardgas Warmtepomp

75% 25%

72% 28%

Warmtepomp

25%

28%

terwarmtepomp of lucht-luchtwarmte pomp of geothermische warmtepomp) bij nieuwbouw en ingrijpende reno vaties, eventueel een hybride warm tepomp bij gebouwen die nog niet voldoende geïsoleerd zijn, en warmte netten waar dat kan.

Standpunt Techlink

De transitie van verwarmingstechno logieën in gebouwen speelt, zoals ook aangehaald in onze LINK2030 studie (www.link2030.be), een zeer belang rijke rol binnen de energietransitie. In deze toekomststudie zien we drie evo luties die de energietransitie stuwen: digitalisering, decentralisatie en de carbonisatie. Ze gaan een enorme im pact hebben op de sector, zowel voor de technologie van de installaties zelf als voor de expertise van de vakmensen. Techlink juicht toe dat de Vlaamse re

[Bron: EPB-aangiften]

››› fen. Als we toekomstgericht met energie

Figuur:

gering eindelijk beslissingen neemt op het vlak van verwarmingstechnologie ën in gebouwen. Director General Kris Van Dingenen: ‘De installatiesector is steeds vragende partij geweest voor een duidelijk en ambitieus kader om in te werken. Alleen dan zullen de (econo mische) kansen die de energietransitie met zich meebrengt, optimaal benut kunnen worden. Lange termijndoel stellingen zijn cruciaal om een stabiel kader te bieden aan de installatiesector en de energietransitie is een “en-en-enverhaal”! De weg naar CO2-neutraliteit gaat samen met de uitrol van diverse technologieën: warmtepompen, zon nepanelen, elektrische auto’s, enz.’ Kurt Van Campenhout, Technical Sector Manager HVAC, vult aan: ‘De energietransitie mag niet in gevaar wor den gebracht door het uitsluiten van actuele technologieën. De bijkomende ›››

HEEFT JOUW KLANT GEEN AARDGAS? Propaangas van Antargaz vormt de oplossing! Laat jouw klanten genieten van alle comfort van gas dankzij propaangas in een tank boven of onder de grond. Propaangas biedt exact hetzelfde comfort als aardgas en stoot minder roetdeeltjes, CO2 en NOx uit dan andere fossiele brandstoffen. Bovendien kunnen jouw klanten vanaf nu bij Antargaz kiezen voor CO2-gecompenseerd gas. Lees er alles over op onze website.

GECOMPENSEERD

installateur.service@antargaz.com - 02 246 00 65

www.antargaz.be

ink

Actualiteit

››› kosten die gepaard gaan met de ener

gietransitie mogen noch de consumen ten, noch de bedrijven en noch onze installateurs en technici voor onhaal bare uitdagingen stellen. En zoals reeds herhaaldelijk door Techlink en andere federaties aangekaart, wordt naast de keuze van technologie, de keuze van energiedrager tot op vandaag financieel vreemd beïnvloed door het uitblijven van een substantiële lastenverschuiving op basis van klimaat- (CO2) en mili eu-impact van de verschillende ener giebronnen. Het uitblijven van oplos singen voor dergelijke tegenstellingen tussen verschillende beleidsdomeinen & -niveaus creëert onrust en tekort aan (investerings)vertrouwen.’

Uitfasering van stookolieketels: wat mag nog? VLAAMS GEWEST

Sinds 1 januari 2022 trad het verbod op plaatsing of vervanging van stook olieketels in werking. Dit Energiede creet (SB 19/11/2021) geldt enkel en alleen voor Vlaanderen. ‘Techlink ontvangt sinds de wijziging van dit Energiedecreet veel vragen van ongeruste installateurs over de gedoog periode, boetes, enz. Techlink heeft deze vragen teruggekoppeld naar het VEKA. Dankzij onze vragen uit de praktijk, kan het VEKA zijn informa tieverstrekking ook verder uitbouwen op: energiesparen.be en bovendien to nen we ons als een betrouwbare part ner. Techlink verdedigt de belangen van haar leden!’, zegt Kurt. Hieronder een samenvatting van veel gestelde vragen. Dit decreet viseert duidelijk de stookolieketel, wat indien deze ketel op een % vloeibare biomassa functioneert? Mag deze dan geplaatst of vervangen worden, daar we dan niet meer spreken van een stookolieketel maar wel van een ketel op vloeibare (bio)brandstoffen?

In Vlaanderen is de keuze gemaakt om voor het verwarmen van gebouwen (ruimteverwarming en warm water),

• februari 2022 by Techlink

de stookolieketel niet langer toe te la ten daar waar aardgas in de straat be schikbaar is. In sommige andere landen focust men zich op de brandstof en niet op de technologie. Per definitie, volgens het Energie decreet is een stookolieketel (artikel 1.1.3): “114° /1 stookolieketel: het ge heel van ketellichaam en brander dat de verbrandingswarmte uit de verbran ding van stookolie op het water moet overbrengen, ter voorziening van ruim teverwarming of sanitair warm water.” Alle bepalingen in het Energiedecreet zijn geschreven voor stookolieketels op fossiele brandstoffen. In het kader van het plaatsings- en vervangingsverbod voor stookolieke tels vanaf 1 januari 2022 is ‘bijmeng’ echter niet toegelaten. Wanneer het gaat over een combinatie van stookolie met een andere brandstof, blijft het gaan over het verbranden van stook olie. R33 bijvoorbeeld bestaat uit een mengeling van 67% klassieke stook olie met 33% biobrandstoffen. Als de regelgeving een combinatie van stook olie en biobrandstoffen zou toelaten (of zou stellen dat bijvoorbeeld R33 geen stookolie is) kan men in de prak tijk een nieuwe stookolieketel plaat sen ‘voor biobrandstoffen’ en bij de volgende tankbeurt gewone, fossiele stookolie bestellen. Dat betekent dat alle mengvormen met stookolie niet meer zijn toegelaten vanaf 2022 in die situaties die in het Energiedecreet staan beschreven.

Dus: • als de ketel kan werken op stookolie, is het wettelijk gezien een stookolie ketel en is hij niet meer toegelaten daar waar een aardgasaansluiting mogelijk is, en bij nieuwbouw en ingrijpende energetische renovaties. • Als het gaat om een ketel die enkel werkt met biobrandstoffen (en die dus geen stookolie kan verbranden) is die strikt wettelijk gezien wel nog toegelaten. Het VEKA ziet wel een plaats voor bio brandstoffen binnen de energietransi tie, maar dan voornamelijk voor pro cessen waarbij nog hoge temperaturen nodig zullen zijn, zoals in bepaalde in dustriële toepassingen, bepaalde vor men van vervoer of voor de centrale opwekking van energie. Voor verwar ming op gebouwniveau zijn er alterna tieven waarvan de productie niet in het vaarwater komt van andere sectoren (landbouw, voedselvoorziening, …) en andere aspecten (ontbossing, bodem gebruik) waar ook aanpassingen nodig zijn om broeikasgassen te reduceren. We merken dat de keuze voor propaan toeneemt, maar is dit voor het VEKA een waardig alternatief, daar de CO2-uitstoot minstens 10% hoger ligt dan bij aardgas?

Als de woning of het gebouw niet aan sluitbaar is op aardgas, kan men kiezen voor propaan- of butaangas. Propaanen butaangas behoren tot de categorie van Liquified Natural Gas (LPG), gas sen die in vloeibare vorm worden op geslagen, en genereren bij verbranding

›››

primagaz.be

Prima premies voor stookolie-alternatieven Dat kan met propaangas Met het nieuwe stookoliedecreet wil Vlaanderen via premies alternatieve verwarmingstechnieken stimuleren. • Wie nu start met een nieuwbouw, renovatie of aardgas als alternatief beschikbaar heeft, mag geen stookolieketel meer plaatsen. • Voor bestaande woningen waar geen aardgasaansluiting mogelijk is, zijn er enkel premies tot € 2500 voor gascondensatieketels. • Er zijn leningen zonder of tegen negatieve rente voor wie een energieverslindende woning koopt om te renoveren. • Vanaf 2023: verplicht om minstens met hybride warmtepompen (gas & elektriciteit) te verwarmen in nieuwbouwwoningen Primagaz maakt je graag wegwijs in alle mogelijkheden en premies voor het project van jouw klant. Want gelukkige klanten, zijn goede klanten.

Lees alle details over de premies op primagaz.be/stookoliedecreet

Heeft u een project in de bouwsector? KSB biedt u oplossingen die op uw behoeften zijn afgestemd!

KSB Uw leverancier van pompen & afsluiters

ink

Actualiteit

››› een lagere CO2-uitstoot dan stookolie.

Beide kunnen aangekocht worden in flessen. Propaan kan ook worden op geslagen in vaste bovengrondse of on dergrondse/ingegraven tanks in de bui tenlucht, aangezien propaan bestand is tegen vriestemperaturen. Dus: in theorie is een ketel op propaan/ butaan ook een alternatief voor een stookolieketel. Die brandstoffen zorgen voor een iets lagere broeikasgasuitstoot dan stookolie, maar een hogere broei kasgasuitstoot dan aardgas. Een over stap van stookolie naar butaan/propaan zorgt echter maar voor een zeer beperk te daling in broeikasgasuitstoot. Mogen uw klanten hun huidige ketel na 1 januari 2022 nog laten herstellen of onderhouden?

Bij een technisch mankement aan de ketel zijn herstellingen en vervangingen toegestaan. Dat wil zeggen dat u dus probleemloos een nieuwe brander mag plaatsen en onderdelen onder handen

MOGELIJKE VERNIETIGING VAN HET VLAAMSE DECREET? Naar aanleiding van het verbod op plaatsing en vervanging van stookolieketels in het Vlaams Gewest, stapte Brafco - de Belgische Federatie van Brandstoffenhandelaars eind december 2021 naar het Grondwettelijk Hof. In hun aanklacht schuift Brafco eveneens het argument van technologieneutraliteit naar voren: om de energietransitie te verwezenlijken is de gebruikte energie de beslissende uitdaging en niet de technologie omdat klimaatrelevante emissies afkomstig zijn van de energie en niet van het toestel. De federatie dringt er dan ook op aan dat alle technologieën die toelaten de CO2-uitstoot te reduceren een eerlijke kans krijgen en niet a priori worden geweerd.

• februari 2022 by Techlink

mag nemen zoals de regeling, de pomp of de elektrische componenten. Als het “ketellichaam” aan vernieu wing toe is, spreken we niet meer van herstellen of onderhoud, en is vervan ging verboden als een aardgasnet in de straat ligt. Het ketellichaam is per de finitie ‘het geheel van onderdelen van een stookolieketel die niet instaan voor de verbranding van de brandstof, maar wel voor de overdracht van de verbran dingswarmte naar water’. Hoe gaat men concreet handhaven vanuit het VEKA op het “plaatsen” of “vervangen” van een stookolieketel?

Eind februari 2022 plant het VEKA een toelichting naar de verwarmings sector, over de meldingsplicht voor installateurs. Op dat moment zal uit gelegd worden welke gegevens men in de ‘databank verwarming’ zal moe ten melden. Het VEKA is belast met de handhaving. De ‘databank verwar ming’ zal daarin een belangrijke tool worden. Als een installateur verzaakt aan de meldingsplicht riskeert hij een boete tot € 20.000 (artikel 13.4.11). Artikel 11.1/1.4. Vanaf 1 april 2022 rapporteren de installateurs van stookolieketels per kwartaal aan het VEKA een lijst met adressen van de residentiële en niet-re sidentiële gebouwen waarin ze gedu rende het vorige kwartaal een of meer stookolieketels of ketellichamen heb ben geïnstalleerd of vervangen. Deze gegevens worden opgenomen in de da tabank, vermeld in artikel 12.5.1. De Vlaamse Regering kan nadere regels vaststellen voor de vorm en de inhoud van die meldingen. Het Ministerieel Besluit met nadere regels, wordt mo menteel uitgewerkt.

€ 5.000 (bij 1 (woon)eenheid) wan neer een stookolieketel is geplaatst waar dat niet was toegelaten. Een in stallateur riskeert enkel boetes als hij de meldingsplicht miskent. Op ver schillende momenten kan vastgesteld worden dat niet voldaan is aan de mel dingsplicht, bijvoorbeeld bij de ver koop van een gebouw, bij het koppe len van data, … . BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het overal toegestaan om een nieu we stookolieketel te installeren in een nieuwbouw. Het is ook geen probleem om een oude stookolieketel te vervan gen door een nieuwe in een bestaand gebouw. LET OP! Na 1 juni 2025 veranderen de regels. Dan is het niet meer toegestaan om stookolieketels te plaatsen of te ver vangen door nieuwe ketels op vloeiba re brandstoffen tenzij deze werken met hernieuwbare vloeibare brandstof en/of vloeibare brandstof met een lage impact op de luchtkwaliteit of wanneer de nale ving van de regelgeving technisch, func tioneel of economisch niet haalbaar is. Verzoek tot afwijking dient te worden ingediend bij Leefmilieu Brussel.

WAALS GEWEST

In het Waals Gewest mag u nog steeds een nieuwe stookolieketel installeren in een nieuwbouwwoning en een oude ketel vervangen door een nieuw hoog rendementsmodel in een bestaande woning.

MEER OP ENERGIESPAREN.BE:

Kan de installateur iets ten laste gelegd worden, indien zijn klant toch een stookolieketel wenst te laten plaatsen of vervangen?

De gebouweigenaar is verantwoorde lijk voor het plaatsen van de verwar mingsketel en riskeert een boete van

VRAGEN? Mail uw vragen naar consult@techlink.be. Kurt helpt u graag verder.

Expertise waar je warm van wordt.

sanitair - verwarming - installatiemateriaal •

75 professionele winkels

•

Online bestellen mogelijk

•

Exclusief voor professionelen

•

Leveringen waar en wanneer je wil

•

Ruim 30.000 producten op voorraad

vanmarckepro.com

ink

Technologie

Slimme gebouwen laten slim onderhoud toe

In de nabije toekomst zullen slimme gebouwen en efficiënt onderhoud in één adem worden uitgesproken. Preventieve en vooral predictieve onderhoudsconcepten zullen onder impuls van nieuwe maatschappelijke en commerciële evoluties sterk aan belang winnen. Toch zien de meeste actoren in deze sector zichzelf niet aan de vooravond van een aardverschuiving staan. En dat zou deze bedrijven wel eens zuur kunnen opbreken. Het onderhoud van morgen zal immers breken met de businessmodellen die vandaag ingeburgerd zijn. De industriële wereld trekt al vele ja ren de kaart van preventief en predic tief onderhoud. Het is een evolutie die nog wordt versterkt door de sterke ontwikkeling van nieuwe technologie ën zoals Artificiële Intelligentie (AI) en Internet of Things (IoT). David Gril let, projectleider bij het WTCB, ver duidelijkt: ‘Machines zijn elk op zich een computer geworden. Ze produce ren gigantische hoeveelheden data die kunnen worden aangewend als tool om potentiële defecten in een vroegtijdig stadium op te sporen. Is er dan ook nog eens sprake van een koppeling met AI, dan wordt het zelfs mogelijk om accu rate voorspellingen te doen! Dergelijke systemen “leren” immers uit de histo rische data. Ze linken een brede waai er van gedragingen en/of afwijkingen – die vaak zelfs niet met het menselij ke oog te detecteren zijn – aan anoma lieën die voorheen zijn opgetreden. Zo kunnen ze in een erg vroeg stadium een alarm genereren én meteen meegeven welk probleem in aantocht is/wanneer zich dit ongeveer zal voordoen.’

Economisch onderhoud

Predictief onderhoud maakt komaf met de nadelen die aan correctief on derhoud eigen zijn. ‘De grootste troef situeert zich op het vlak van het kos tenplaatje’, vertelt David Grillet. ‘Om dat er wordt ingegrepen vooraleer een defect zich voordoet, wordt schade aan

• februari 2022 by Techlink

Het onderhoud van morgen zal breken met de businessmodellen die vandaag ingeburgerd zijn.

componenten of zelfs de volledige ma chine vermeden. In de industrie leidt deze aanpak bovendien tot minder ma chine- en productiestilstand, wat even eens een groot economisch voordeel oplevert. Aangezien het systeem al bij de alarmmelding doorgeeft wat het probleem is, kan de technicus meteen de juiste onderdelen meenemen. Dit betekent tijdswinst en dus ook geldelijk gewin. Bovendien kunnen de ingrepen doordacht worden ingepland, waar door de menskracht optimaal wordt benut. Er zijn ook economische voor delen in vergelijking met systematisch preventief onderhoud, waarbij contro les en vervangingen op vastgelegde tijd stippen worden uitgevoerd.’

Interessante uitdagingen

Met de opkomst van de “Smart Buil dings” valt het industriële onderhouds model perfect naar de bouwwereld te kopiëren. Toch is de interesse van de sector vooralsnog vrij beperkt. ‘Een mogelijke verklaring is dat het business concept van servicebedrijven is geënt op correctief en preventief onderhoud dat via aanbestedingen en contracten wordt opgelegd’, aldus Luc François, verantwoordelijk voor de cluster Smart Buildings In Use. ‘Deze ondernemingen zien een omschakeling naar predictief onderhoud als zich zelf in de voet schieten. Toch heeft het weinig nut om de kop in het zand te blijven steken. De huidige manier van

Analoge en digitale sensoren meten de (water)druk op een leiding.

werken zal niet overeind blijven in een wereld waar bouwheren en gebruikers in toenemende mate belang hechten aan efficiëntie en comfort. Bovendien groeit de vraag naar waterdichte ga ranties en innovatieve contractvormen zoals DBFM (design, build, finance, maintain) en EPC (energieprestatie contract). In deze gevallen hebben de aanbieders er alle baat bij dat de tech nische uitrustingen optimaal (blijven) werken. Het zijn trends die onomkeer baar zijn en de servicewereld voor inte ressante uitdagingen stellen.’

Weg met barrières

Niemand wil nog dagenlang in de kou zitten omdat het servicebedrijf op dat ogenblik te weinig capaciteit heeft om een euvel aan de stookketel te verhel pen. Toch kan de weg naar “Smart” onderhoud dat op de intelligentie van gebouwen is gestoeld, nog lang en moeilijk zijn. Patrick De Visscher, Energy & Innovation Manager van VINCI Facilities, ziet zelfs obstakels die flink wat roet in het eten kunnen gooien. ‘De reglementaire controles op stookketels, koelinstallaties, brand beveiliging, liften … vallen onder de noemer van preventief onderhoud. De frequentie die de wetgever voorschrijft, minimaliseert de kans op een storing. Monitoring zal ongetwijfeld in be paalde gevallen uitwijzen dat een lan gere interval mogelijk is. Wanneer het wettelijke kader in die zin wordt aan gepast, komen we in een situatie waar “interpretatie” wordt toegelaten. En dat zal gegarandeerd tot wanpraktijken leiden.’ David Grillet vult aan: ‘De mi nimale reglementaire onderhoudsfre quentie zal vermoedelijk nog een hele tijd een vaststaand gegeven blijven. Hierdoor zijn langere onderhoudsin

Zelfs dagelijkse monitoring van het waterverbruik kan al veel opleveren.

tervallen inderdaad niet mogelijk. Pre dictieve analyses kunnen echter ook aanleiding tot kortere onderhoudsin tervallen geven. En die zijn natuurlijk wel toegelaten. Daarnaast zijn er tal van gebouwelementen die niet binnen een dergelijk wettelijk kader vallen. In deze gevallen kan de onderhoudsfre quentie volledig vrij worden bepaald op basis van predictieve analyses.’

Technische struikelblokken

Ook op technisch vlak moeten er nog wat hindernissen uit de weg worden geruimd. Patrick verwijst naar lucht groepen die “condition based” worden gecontroleerd op basis van metingen van het drukverschil. ‘We zien steeds vaker dat deze meters in de luchtgroe pen zijn geïntegreerd. Toch moeten de data nog manueel worden uitgelezen. Een koppeling met het gebouwbeheer systeem (GBS) is theoretisch mogelijk, maar wordt in veel gevallen niet ge daan.’ David Grillet vervolgt: ‘Inder daad, de integratie van de verschillen de gebouwsystemen en het ontsluiten van de relevante data is helaas nog geen algemene realiteit. Nochtans zijn er op technisch vlak genoeg mogelijkheden, zelfs voor oudere installaties. Een ge brekkige interoperabiliteit kan voor moeilijkheden zorgen, maar het is een probleem dat meestal kan worden om zeild.’

Voordeel gekoppeld aan voorwaarden

Zelfs het economische voordeel van predictief onderhoud ligt momenteel niet altijd voor de hand. ‘De frequen tie om de filters van een luchtgroep te vervangen, kan door “Smart” techno logie scherper worden gesteld’, vertelt Patrick.

David Grillet: ‘Systematisch en curatief onderhoud zullen in veel gevallen de beste optie blijven. Momenteel biedt predictief onderhoud enkel maar voor delen indien aan bepaalde voorwaarden is voldaan. In eerste instantie denken we aan de kostprijs van de componen ten. Filters van een luchtgroep zijn niet zo gigantisch duur. Spreken we echter over duurdere systemen en componen ten, dan kan het economisch interes santer zijn om de volledige levensduur te benutten. Een andere belangrijke factor is de aanwezigheid van een eigen onderhoudsdienst. In dit geval vervalt de verplaatsingskost, waardoor de fil ter, … misschien toch beter wordt ver vangen wanneer dat effectief nodig is. Verder zijn natuurlijk de omgeving en de mogelijke impact van een installa tie-uitval belangrijke aandachtspun ten.’

Naar nieuwe businessmodellen

Het is logisch dat slim onderhoud eerst zal doorbreken in gebouwen waar al veel intelligentie aanwezig is. ‘We den ken in eerste instantie aan de zorgsec tor, maar state-of-the-art kantoorge bouwen zullen snel volgen’, aldus Luc François. ‘De toenemende vraag naar comfort en “user experience” zal im mers een belangrijke trigger zijn om ook slim met onderhoud om te gaan. Dit zal op zijn beurt leiden tot nieu we services die beter op deze behoef te inspelen. Zo verwachten we veel van formules als “As-a-Service”, ESCO, DBFM, … De doorbraak van bedrij ven die zich daarin specialiseren, zal so wieso een onomkeerbaar effect op het onderhoud hebben. Deze spelers heb ben immers alle baat bij een onder houd dat maximaal wordt geoptima

februari 2022 • by Techlink

›››

by Techlink

ink

Technologie

Het debiet en de temperatuur van een verwarmingssysteem worden gemonitord (ter hoogte van de circulatiepompen).

››› liseerd. Bovendien zal de intelligentie van de gebouwen het fundament van hun business vormen.’

Stap voor stap

Het hoeft geen betoog dat een radica le ommezwaai momenteel weinig nut heeft. De evolutie naar “Smart” is eer der een stap-voor-stapverhaal. ‘Vandaag geldt de uitdrukking “meten is weten” voor alles en nog wat’, aldus David Grillet. ‘Zelfs de dagelijkse monito ring van het energie- of waterverbruik kan al veel opleveren. Pieken of grote toenames duiden immers vaak op een onderliggend probleem dat anders niet of veel te laat zal worden ontdekt. Een eenvoudig voorbeeld ter illustratie: in een openbaar gebouw is de kans gering dat iemand een doorlopend toilet of lekkende kraan zal melden. Voor je het weet, betaal je astronomische bedragen voor het verbruik of staat de gang onder water. Het voordeel hoeft echter niet al tijd van financiële aard zijn. Zo voert een digitale gasmeter bij in dienst stel ling – en in heel specifieke gevallen – een automatische gaslektest uit. Indien deze niet succesvol is, zal de meter auto

matisch de interne klep sluiten. Er zijn tal van mogelijkheden om met meet toepassingen positieve resultaten te be halen. Soms zijn ze zelfs erg eenvoudig en/of al ingeburgerd, zoals de tempera tuurregistratie in diepvriesinstallaties.’

Toekomst vol nieuwe applicaties

Het wordt natuurlijk pas helemaal in teressant indien verschillende oplossin gen met elkaar worden geconnecteerd. Dan ontstaan immers datastromen waarmee het onderhoud op een hoger niveau kan worden gebracht. ‘Ook hier hoeft het niet altijd om erg complexe oplossingen te gaan’, verduidelijkt Da vid Grillet. ‘Apps waarmee gebouwen gebruikers defecten kunnen melden, bieden al een flinke meerwaarde. Zeker wanneer de mensen het probleem kun nen omschrijven en de installatie of het lokaal kunnen fotograferen. Weliswaar zitten we dan nog altijd op het niveau

CLUSTER SMART BUILDINGS IN USE

De cluster Smart Buildings In Use streeft naar het digitaliseren van het beheer en onderhoud van gebouwen door het integreren van nieuwe technologieën, zowel op vlak van software als hardware. Om bedrijven te helpen bij de implementatie van innovaties in hun dagelijkse werking, brengt de cluster aannemers, gebouwbeheerders, fabrikanten en integratoren van nieuwe technologieën samen. Met de steun van VLAIO zoekt de cluster actief naar samenwerkingsopportuniteiten. Meer info? Surf naar www.smartbuildingsinuse.be.

• februari 2022 by Techlink

van correctief onderhoud, maar de op lossing is intelligent omdat het service bedrijf het euvel zal kunnen inschatten en de juiste wisselstukken meenemen. Een ander eenvoudige, maar bijzon der interessante oplossing is een “way finding” app voor techniekers. Of een 3D-scanning van technische ruimtes naar analogie met Google Streetview, gecombineerd met het scannen van QR-codes die directe toegang tot pro ductfiches of -handleidingen geven. Kortom, de toegevoegde waarde ligt in applicaties waarvan nog maar een fractie in omloop is. In de komende ja ren zullen tal van nieuwe, creatieve op lossingen ontstaan waarvan we zullen denken: “hoe hebben we het toch ooit zonder gedaan?” Alles zal rond efficiën tie draaien: de kosten minimaliseren en de menskracht optimaal inzetten. Slim omgaan met informatie wordt hierbij het sleutelwoord.’

MEER WETEN?

Ben je geïnteresseerd in de thematiek van interoperabiliteit, compatibiliteit en openheid in zogenaamde “Smart Buildings” en wil je meer weten? Surf dan naar https://www.smartbuildingsinuse. be/publicaties-en-artikels/ of scan de QR-code om de volledige publicatie van de Cluster Smart Buildings in Use er op na te lezen.

CHEMINÉES • SCHOORSTENEN

g n i s s o l p O e D k j i l e k a z d o o die n is …

Ronde prijzen!

Minder pollutie • Voorkomt condensvorming • Bespaart de brandstoffen •

collinet Ontdek onze

lenteactie! Slim meten. Snel evalueren. Eenvoudig documenteren. De supertools voor verwarmingsinstallaties en warmtepompen.

www.testo.be/lenteactie

testo februari.indd 1

28/01/2022 16:05:26

39, rue Trixhay - 4020 WANDRE • Tel. 04 362 65 34 www.colli-net.com • info@colli-net.com

ink

Actualiteit

Pelletketels:

wat moet je weten? Duurzame verwarmingsoplossingen op pellets en hout waren nog nooit zo populair als vandaag. Moderne pelletketels kunnen worden gebruikt als een volautomatisch centraal verwarmingssysteem en zorgen voor warme woonruimten en sanitair warm water.

Wat is een pelletketel?

Een pelletketel is een waardig centraal verwarmingssysteem, die per direct de ketel gevoed met gasvormige of vloei bare brandstof of zelfs de warmtepomp kan vervangen. Opgelet, er is dus een groot verschil tussen een pelletketel en een pelletkachel met of zonder wa termantel. De pelletketel kan volledig automatisch werken en aangesloten worden op hoge, lage én zeer lage tem peratuur afgiftesystemen: radiatoren, convectoren, vloerverwarming, wand verwarming, enz. Daarnaast kan deze zorgen voor de productie van warm water met opslag in een warmwater tank. Door het grote modulatiebereik (tot 30%) is een buffervat geen nood zaak. Er bestaan verschillende modellen, af hankelijk van het benodigde vermogen en de warmtebehoefte van het gebouw, de warmwatervoorziening, de efficiën tie van de verwarmingstechnologie, de ruimtelijke factoren & de comfortver eisten van de gebruiker. HET VERMOGEN

Er bestaan pelletketels van 10 kW tot 512 kW of groter, die op hun beurt kunnen moduleren tot 30% van het nominaal vermogen. Dit komt het energie- en pelletverbruik ten goede. Er bestaat dus voor elke warmtevraag een oplossing om te verwarmen met pellets.

• februari 2022 by Techlink

WARMWATERVOORZIENING

Bij de productie van sanitair warm wa ter is het noodzakelijk om een warm watertank te voorzien. De momenten waarop de pelletketel deze warmwater tank opwarmt zijn in te stellen naarge lang de wensen van de gebruiker. Som mige pelletketels bevatten een interne warmwatertank. Ook een buffervat kan instaan voor de opslag van het sanitair warm water, wanneer deze uitgerust zijn met een in terne of externe sanitaire warmtewisse laar of friswaterstation. Daarnaast blijft het steeds interessant om ook zonne-energie aan te wenden bij de productie van sanitair water. EFFICIËNTIE

Aanvankelijk was er de klassieke ver brandingstechnologie. Deze geeft een rendement van nuttig vermogen van boven de 83% (Hs). Sinds het jaar 2000 zijn er condenserende pelletketels op de markt, die de restwarmte uit de verbrandingsgassen benutten en voor een rendement van boven de 98 % (Hs) kunnen zorgen. Recent zijn andere fa brikanten ook met de ontwikkeling van condenserende pelletketels gestart. Deze 10 tot 15% rendementsverho ging kan alleen behaald worden bij het gebruik van zeer lage temperatuur af giftesystemen, waarbij de ketel effectief

in condensatiemodus werkt. In com binatie met radiatoren heeft dergelijke condenserende pelletketel dus weinig meerwaarde. FIJNSTOF

Bij het verbranden van hout komt er steeds fijnstof vrij. Deze uitstoot is hoofdzakelijk afhankelijk van de wer king van het toestel, de kwaliteit van de gebruikte brandstof en de handelingen van de gebruiker. Fijnstof is vooral een thema bij hout kachels. Een oude houtkachel waar de gebruiker te veel of te vochtig hout ge bruikt en waarvan de luchttoevoer niet optimaal geregeld wordt, is een fijn stofmachine. De fijnstofuitstoot ligt dan gemakkelijk boven de 150 mg/m3. Bij het gebruik van pellets, een genor meerde en gecontroleerde brandstof, heeft de gebruiker geen invloed op de verbranding. Wanneer de pellets met zorg gestockeerd worden, kan de pel letketel deze efficiënt en quasi volledig verbranden, waardoor de fijnstofuit stoot beperkt blijft, onder de Belgische grens (≤ 100 mg/m3). Fabrikanten van pelletketels blijven in noveren en werken aan nieuwe technie ken om de uitstoot van fijnstof te redu ceren. Onder andere, door het injecteren van een deel van de verbrandingsgassen, waardoor de fijnstof-emissies tot onder

de 2 mg/m3 gereduceerd worden. De courante meettoestellen kunnen der gelijke lage emissiewaarden zelfs niet meer waarnemen. Bij deze innovatieve toestellen werkt deze technologie altijd, dus ook tijdens het opstarten en uitdo ven, is onderhoudsvrij en verbruikt geen extra pellets of elektriciteit.

dat de pellets in een automatisch her vulbare silo opgeslagen worden. Hier voor benodigd men een ruimte van on geveer 7,5 m3 of zo’n 3 m2, waarbij men rekening dient te houden dat 1 m3 pel lets ongeveer overeenkomt met 650 kg. Via een bulkvrachtwagen komt de leve rancier de pellets in de silo blazen.

RUIMTELIJKE FACTOREN

Een volautomatische pelletketel zuigt of voert minstens 1x per dag de pellets aan vanuit de silo.

Dit verwijst vooral naar de opslagmo gelijkheid die voorzien dient te wor den. Bij een bovengemiddeld verbruik – meer dan 5 ton pellets per jaar – voor een doorsnee gezin, is het comfortabel

Is er minder plaats, of is het verbruik laag, dan kan een manueel vulbare

voorraadtank al voldoende zijn. In deze voorraadtank moeten dan zakjes – die meestal 15 kg wegen – uitgegoten wor den. Zo kan de pelletketel in het stook seizoen 7 à 10 dagen automatisch wer ken.

Hoe werkt een pelletketel?

Bepaalde pelletketels werken volauto matisch. Ontsteking, vermogenmodu latie, verbrandingsoptimalisatie, asver wijdering, pellettoevoer, … gebeuren zonder ingrepen van de gebruiker. Via een innovatieve verbrandingstech ›››

februari 2022 • by Techlink

by Techlink

ink

Actualiteit

Wil je graag inschatten wat je pellet verbruik zou zijn terwijl je momenteel aardgas verbruikt? Dan kan je jouw jaarlijks verbruik in kWh delen door 4,8 à 5,4 afhankelijk van de gebruik te houtsoort van de pellets. Als je mo menteel 11.000 kWh aardgas per jaar verbruikt, zal je ongeveer 2,12 ton pel lets (100% naaldhout - 5,2 kWh/kg) verbruiken. In België ligt het jaarverbruik tussen de 300 kg à 330 kg per kW energieverlies. Een compacte woning met een warmte vraag van 15 kW zal ongeveer 4.500 kg pellets verbruiken. Voor de productie van sanitair warm water rekenen we 150 kg pellets per persoon per jaar.

Hoeveel kosten pellets? ››› nologie – met onderschuifbrander of zijwaartse brander – kan de onderdruk en vlamtemperatuur gecontroleerd en geregeld worden om de pellets opti maal te verbranden. Hierbij worden deze waarden continue berekend op basis van de modulatietrap (bv. tussen 30% en 100% van het nominaal ver mogen) van de pelletketel. Door de snelheid van de pellettoevoer (bij) te regelen garandeert de ketel, bij pellets van eender welke fabrikant en kwaliteit, een optimale verbranding, mogelijks zonder lambdasonde. Bij opstart kan de ontsteking gebeuren aan de hand van warme lucht, opge warmd door een elektrische weerstand van ongeveer 250 W. Dit proces duurt een 5-tal minuten. De toevoer van verse pellets zal vervol gens de verbrande assen van het bran derbord duwen, om bijvoorbeeld via een ascomprimeringsschroef naar de aslade afgevoerd te worden. Bepaal de modellen hebben zelfs een aslade die pas vol is na het verbranden van 2.000 kg pellets. Bij een gemiddeld ver bruik dient men deze dus 2 tot 3 keer per jaar leeg te maken (1.000 kg pellets geeft tussen 3 à 5 kg as-residu).

• februari 2022 by Techlink

Daarnaast is ook een regelmatig, min stens een jaarlijks, onderhoud een must.

Waarom kiezen voor een pelletketel?

Zoals aangehaald in een eerder arti kel1 is kiezen voor een pelletketel kie zen voor een betrouwbaar, ecologisch verantwoord en comfortabel verwar mingssysteem met een levensduur van om en bij de 25 jaar. De pelletketel kan ook zonder probleem aangeslo ten worden op bestaande installaties van zowel hoge als lage temperatuur afgiftesystemen: radiatoren, vloer- en wandverwarming, convectoren, … .

Hoeveel verbruikt een pelletketel?

Dit hangt natuurlijk af van de gebrui ker, maar als leidraad2 kunnen we stel len dat 2 kg pellets het equivalent zijn van 1 liter gasolie of 1 m3 aardgas. Heb je een ketel gevoed met vloeiba re brandstof, die gemiddeld 1.500 liter per jaar verbruikt, dan zal je om en bij de 3.000 kg pellets verbruiken. Om wille van de modulerende werking en door de aankoop van een nieuwe inno vatievere ketel kan je natuurlijk wel al wat aan rendement winnen en je ver bruik nog wat doen zakken.

Historisch gezien ligt de prijs van pellets vaak in de buurt van gasolie en aardgas. Althans, als je rekening houdt met de gemiddelde prijzen over een lange peri ode. De prijs van pellets over een perio de van 15 jaar heeft een relatief geringe en constante stijging gekend. De prijs van pellets wijkt hooguit 15% naar bo ven of naar onderen af ten opzichte van de gemiddelde prijs. Gasolie en aardgas kennen daarentegen enorme schom melingen. Daardoor vallen pellets op sommige momenten veel goedkoper uit. Toch is het niet gezegd dat de prijs van pellets altijd zo voordelig zal blij ven. De prijzen van aardgas en gasolie schommelen en kunnen dus opnieuw zakken. Bovendien kan de aantrekkelij ke prijs van pellets meer consumenten aanspreken en zo tot een hogere vraag leiden, wat een impact dreigt te hebben op de prijzen. Dit zijn allemaal rede nen die ertoe leiden te denken dat de gemiddelde prijs van de pellets die van aardgas en gasolie zal blijven volgen, zij het met minder pieken en dalen.3

NOTEN: 1 Zie Heat+ nr. 3/2021, blz. 66-70 2 NBN EN 15316-4-1:2017 3 Test Aankoop 19/10/2021

BRANDWEREND AFDICHTEN (NIET) VOOR IEDEREEN WEGGELEGD Elektriciteit- en sanitaire leidingen, die door een brand compartimentswand of vloer toegepast worden, dienen correct afgedicht te worden. Toch is het niet altijd even duidelijk welke wet of regelgeving er van toepassing is en hoe u deze correct dient uit te voeren. Het is bijgevolg een must om u goed te laten informeren voor aanvang van uw werkzaamheden. Voor een persoonlijke en op maat geleverde oplossing is het daarom aangewezen contact op te nemen bij een erkend fabrikant (leden PFPA). Soudal, lid van PFPA, is één van deze fabrikanten waar u terecht kan voor een persoonlijke oplossing met bijhorend advies voor het correct brandwerend afdichten. Door een uitbreiding van haar brandwerend assortiment is Soudal meer dan ooit in staat u bij te staan in het brandwerend afdichten van elektriciteit- en sanitaire leidingen.

000568-ADVERT

Voor meer selectie mogelijkheden van brandwerende doorvoeren en een breed overzicht ga naar https://bim.soudal.com

ink

Kort

Brouwerijbezoek:

leerrijk, inspirerend en lekker! Op 15 november 2021 organiseerde Techlink West-Vlaanderen een verga dering/bestuursorgaan in brouwerij Omer Vander Ghinste te Bellegem. Aansluitend op de avondvergadering volgde er een uitgebreide rondleiding waarbij - een enthousiaste gids - uitleg gaf over het brouwproces en de deel nemers meenam door de brouwerij. En niet te vergeten: twee momenten om de bieren te degusteren en op het einde een cadeautje. Het was een ge zellig samenzijn en een perfecte gele genheid om op een informele manier te netwerken. Informa tieblad

Techlink

voor inst

allatieb edr

ijven spe

In the mix: House Beat | Elektro Heat

NOVEMBE 2021

Informatieblad

Techlink voor

ale technieken

nieken

NOVEM 2021BER DRIEM

AAN LEDENB DELIJKS LAD

NDELIJKS DRIEMAA AD LEDENBL

speci bedrijven

installatie

ciale tech

by Te chlin k

Hoe

Smart gs: Buildin of trend st? S ekom to chrij f

Instanu in! Day ll Schrijf

je nu in

Install Day POW

ER+0

4-202

1_NL

.indd

19/10

/2021

11:29

COMMUNICATIEKIT 2022

Deze keer vliegt Techlink Oost-Vlaan deren er graag letterlijk in! Mensen staan er niet altijd bij stil, maar ook bij fes tivals en andere muziek- en dansgele genheden komen er achter de schermen heel wat installatietechnieken aan te pas. Onze installateurs brengen dus net zoals muziek, heel wat mensen - jong en oud - samen. Reden te meer om de Techlink House Beat | Elektro Heat te lanceren op 25 maart 2022. Haal je beste dance moves dus maar naar boven, wij rekenen op jullie aanwezigheid op de dansvloer!

• februari 2022 by Techlink

PROGRAMMA

18u30 - ontvangst 19u15 - welkomswoordje 19u30 - walking dinner met achtergrondmuziek

20u45 - Tracy Lane 22u30 - DJ F.R.A.N.K. 23u45 - DJ Sven Ornelis LOCATIE: Kollerzaal - Daknamstraat 91 9160 Lokeren (voetbalstadion Lokeren)

Ook in 2022 bieden we vakpublicaties (Power+ en Heat+) op maat voor installatieprofessionals. Met onze communicatiekit kunnen fabrikanten hun innovatieve oplossingen delen met onze Techlink leden.

Interesse om te adverteren?

by Te chlin k

pakk e we n EV-la het den aan?

hlink by Tec hlink by Tec

Neem dan contact op met onze Commercial Account Manager Inge De Ridder: inge.deridder@techlink.be.

Online Radiatorkiezer Ook in 2022 zet Van Oirschot vol in op digitaal! Hierbij leggen we de focus op de ontwikkeling van nieuwe functionaliteiten op onze webshop voor onze klanten. Een eerste mooie toevoeging aan onze “handige tools” op de webshop dit jaar is de nieuwe Radiatorkiezer. Aan de hand van een gebruiksvriendelijke en eenvoudige bestelmatrix kan je de meest geschikte radiator(en) voor jouw project zoeken, selecteren en bestellen.

Voordelen van de Radiatorkiezer?

Nieuwe Tool

De Radiatorkiezer geeft een volledig overzicht van alle radiatorreeksen, waarbij je eenvoudig kan filteren op: Type radiator Merk Aansluiting (links/midden/rechts) Kleur Vermogen Afmetingen

Met behulp van deze handige tool selecteer je in slechts enkele clicks de gewenste radiator(en) voor jouw project, inclusief de noodzakelijke accessoires. Ontdek de Radiatorkiezer nu op www.vanoirschot.be.

V.E.R.

Van Oirschot

Exposition Roadshows

Do 17/03/2022 Limburg & Vlaams-Brabant

Do 24/03/2022 Antwerpen & Kempen

Do 31/03/2022 Oost & West-Vlaanderen

Ontdek samen met ons de nieuwste ontwikkelingen in de HVAC markt dankzij onze Exposition Roadshow in uw regio! Tijdens dit event heeft u de keuze om deel te nemen aan interessante infosessies van verschillende leveranciers. Tussen elke lezing geniet je van een hapje en een drankje in de centrale ruimte, waar je alle leveranciers kan spreken op hun stand. Wij sluiten het event af met een walking dinner! Schrijf je dus snel in voor de roadshow van jouw keuze via www.vanoirschot.be

App store

Google Play

Wenst u onze Van Oirschot website op uw gsm Scan onze QR-code en installeer onze app.

www.vanoirschot.be

Heb je een vraag? Contacteer onze dienst Order Entry! T 014 80 00 80 E orderentry@vanoirschot.be

ink

De medewerker

SIMON VANHEUVERZWIJN

> > > > > > >

Geboren op 12 november 1992 Sterrenbeeld: Schorpioen Functie: Advisor Technical Engineering In dienst sinds 23 september 2021 Lievelingseten: Raclette Favoriete boek: Fall of Giants (Ken Follet) Favoriete muziek: Rock

• februari 2022 by Techlink

De werknemers van Techlink staan dagelijks voor jou op de barricaden. Ze vertegenwoordigen onze sector in heel wat vergaderingen, beantwoorden al jouw vragen en doen zoveel meer. Toch verschuilt zich achter de façade ook gewoon een mens met zorgen en dromen.

ADVISOR TECHNICAL ENGINEERING SIMON VANHEUVERZWIJN

“

Het spelen van spellen verbindt

De bescherming en het duurzaam beheer van bossen is es sentieel om de klimaatverandering tegen te gaan. Het terug dringen van ontbossing is onlosmakelijk verbonden met de objectieven van de Europese “Green Deal”. Reeds op zijn vijftiende gaf Simon een presentatie over “ontbossing”. ‘Dit was het startpunt van mijn ambitie om de wereld een stuk je beter te maken. Ik besefte dat alleen als je beter wordt in jouw vakgebied, je beter in staat bent om onze wereld beter maken. Om de evoluties in de energietransitie beter te be grijpen, ben ik aan mijn ingenieursstudies aan de UCLou vain begonnen. In mijn master studeerde ik Mechanical En gineering met als hoofdvak energie en duurzame energie.’

Professionele uitdaging

Simon startte zijn carrière als consultant bij INNOVA TEAM wat leidde tot een functie als project coördinator bij ENGIE Belgium en als projectingenieur bij SPIE Bel gium. Vervolgens was hij werkzaam als R&D ingenieur bij Deloitte. ‘Bij Techlink bestaat mijn taak erin om enerzijds technolo gische dienstverlening en kennisoverdracht (bv. het AREI) te bewerkstelligen in de sector en anderzijds de sector te ver tegenwoordigen in diverse werkgroepen, bij overheden, … Samen met mijn collega’s kan ik onze leden ondersteunen in hun digitalisering en doorheen de energietransitie.’

Bordspellen

”

Nu steeds meer van onze communicatie digitaal plaats vindt, groeit de behoefte om samen te zijn. Gezelschaps spellen vormen dan een ideale uitlaatklep. ‘Ik speel al vanaf jongs af aan bordspellen, o.a. 7 Wonders en Gloomhaven zijn mijn favorieten. Door middel van een bordspellen avond onderhoud ik regelmatig mijn sociale contacten met vrienden (meestal mannen onder elkaar). Een stapel gezel schapsspellen, zakken chips, een krat bier en een gezellige avond is gegarandeerd. (lacht) Er zijn weinig dingen zo leuk als spelletjes spelen met een fijn gezelschap.’ Daarnaast is Simon ook een enthousiaste padelspeler. ‘De padelbaan is voor mij een plek van sociale bijeenkomsten en sporten in één. Het leuke aan padel is de laagdrempeligheid van de sport.’ In familieverband – samen met zijn ouders en zus – gaat hij ook af en toe kitesurfen.

Samen bouwen

Simon is ondertussen twaalf jaar samen met zijn jeugdliefde Laureline. Vorig jaar besloten ze om samen een huis te bou wen. ‘In ons bouwproject zetten we maximaal in op her nieuwbare energie en zo energie-efficiënt mogelijk bouwen. We bouwen met hout zodat onze woning mooi geïntegreerd is in de bosrijke omgeving. Bouwen is een relatietest, maar gelukkig één die we goed hebben doorstaan.’ (lacht)

februari 2022 • by Techlink

by Techlink

ink

Productnews

Het assortiment ProSeries-waterontharders is in ontwikkeling! Compact, efficiënt en ontworpen om maximale bescherming te bieden tegen kalkaanslag, zijn Pro Series-ontharders nu uitgerust met een Smart Touch Controller, een touchscreen met nieuwe aanpasbare instellingen. Hierdoor is het programmeren van de machine eenvoudiger en biedt deze meer mogelijkhe den voor aanpassingen. Bovendien kan er een zoutalarm worden toegevoegd aan de Smart Touch Controller voor on-time verwittiging van het zoutniveau!

heden voor rekening, zodat de opdrachtgever volledig ontzorgd wordt. De engineers maken vooraf ont werptekeningen die met de opdrachtgever besproken worden. Vervolgens wordt er met eigen montageteams de verwarming en de complete besturing aangebracht. Als installateur hoeft u alleen nog maar te zorgen voor enkele voorzieningen en de voeding ter plaats van de besturingskast. Met dit concept is ETHERMA al vele jaren succesvol in Oostenrijk, Duitsland en Nederland. ETHERMA Benelux BV biedt nu ook installateurs in België aan om de verantwoordelijkheid voor deze veilig heidsinstallaties geheel uit handen te geven. www.etherma.com/nl/verwarming/wegdekverwarming/uw-voordelen

www.valeco.be

ETHERMA e360 service concept voor vorstvrij oplossingen

Voor het efficiënt sneeuw- en ijsvrij houden van helling banen voor parkeergarages en van daken biedt ETHER MA al 40 jaar kwalitatief hoogwaardige oplossingen. Het gaat hierbij om veiligheidsoplossingen, waar een hoge mate van betrouwbaarheid verwacht wordt. Daar om biedt ETHERMA een service concept aan, waarbij de installateur verregaand ondersteund wordt. Vaak is de kennis en ervaring bij installateurs beperkt en is de ondersteuning van ETHERMA meer dan welkom. ETHERMA neemt voor het aanbrengen van verwar ming op hellingbanen en daken de gehele werkzaam

Nieuwe BWT D1-RED-drukregelaar

Vanaf nu zijn bij de sanitaire groothandels de popu laire BWT AQA Perla-C-ontharder-packs beschikbaar met de nieuwe BWT D1-RED-drukregelaar. Voor een kleine meerprijs genieten installateurs en hun klanten hierdoor van nog meer voordelen. De nieu we D1-RED-drukregelaar beschermt huishoudelijke, publieke en industriële waterinstallaties tegen een te hoge toevoerdruk in overeenstemming met de normen DIN EN 806-2 en DIN 1988-200. Zo helpt hij schade te voorkomen die kan worden veroorzaakt door te hoge waterdruk en vermindert hij het waterverbruik. En dit alles doet hij merkelijk stiller dan conventionele drukregelaars. Daarbovenop kunnen de installateurs per aankoop 20 parels krijgen – dat zijn spaarpunten kaderend in het getrouwheidsprogramma van BWT. Eindklanten kunnen via de Best Water Home-app monitoren hoeveel water ze besparen. www.btw.com

• februari 2022 by Techlink

DuoSeal.

De afdichtende plug voor natte ruimtes.

DuoSeal

De fischer DuoSeal is een 2-componenten plug die het boorgat in natte ruimtes afdicht zonder extra afdichtmiddel. De nylon plug is, samen met de meegeleverde schroef, getest door het test- en certificeringsinstituut van de Säure Fliesner Vereinigung e. V..

De waterdichtheid werd bevestigd volgens ETAG 022 en DIN 18534 tot en met de waterblootstellingsklasse W3-I. De DuoSeal in combinatie met de meegeleverde schroef is dus geschikt voor toepassingen in commerciële, particuliere en

openbare natte ruimtes die vaak worden blootgesteld aan spatwater en tijdelijk opgehoopt water. Hou rekening met de nationale voorschriften voor het gebruik van pluggen in natte ruimtes.

ink

Productnews

hoog verwarmings- en warmwatercomfort (30 kW). Met een modulatiebereik van 1 op 10 is de Condens 5300iWT energiezuinig (energielabel A voor ruimte- en waterverwarming). De slimbedachte verpakking maakt de installatie nog eenvoudiger. De ketel is onder houdsvriendelijk dankzij een slimbedacht design. De Condens 5300iWT is eenvoudig te verbinden met het internet (optioneel) in combinatie met de intelligente EasyControl thermostaat. www.bosch.be

Hulpmiddelen voor een schone cv-installatie

Het belang van een CO2-meter

De CO2 in de lucht is een goede indicator van de lucht kwaliteit in een gesloten ruimte: een hoge CO2-concen tratie wijst op ondermaatse ventilatie. Om een goede luchtkwaliteit te garanderen moet de lucht in gesloten ruimten worden ververst. Ventilatie verwijdert overtol lige CO2 uit de kamer én de aerosolen in de lucht die mogelijk virusdeeltjes bevatten. Al vóór de pandemie werd aanbevolen het CO2-gehalte onder 900 ppm te houden. Desco verkoopt een eenvoudig te installeren CO2-meter van het merk Resideo. Deze heeft een duidelijk LED-scherm met 3 kleurindicaties (groen, oranje en rood) die het real-time CO2-niveau in ppm aangeeft en ook de temperatuur en de luchtvochtigheid monitort.

Voor de waterkwaliteit en waterbehandeling van verwarmingssystemen wordt rekening gehouden met de Europese norm EN1717. Deze norm behandelt de middelen die worden gebruikt om vervuiling van drink water en de terugstroming hiervan te voorkomen. Tege lijkertijd groeit de aandacht voor schone installaties, die

www.desco.be

Bosch lanceert nieuwe gascondensatieketel Condens 5300iWT De Condens 5300iWT van Bosch is een nieuwe compac te gasconden satieketel met ingebouwde inox spiraalboiler van 48 liter. Als opvol ger van de Junkers CerapurAcu-Smart is de ketel de verderzetting van de brand switch van Junkers naar Bosch. Het toestel garandeert een

• februari 2022 by Techlink

conform de ontwerpcondities functioneren en een hoog rendement, minimale storingen en een lange levensduur garanderen. Om een installatie schoon te maken én te houden, biedt Caleffi verschillende behandelmethodes aan. Met volledige naleving van de strengst toegepas te regelgeving én met respect voor het milieu. Om verstoppingen en corrosievorming tegen te gaan, is het voor zowel nieuwe als bestaande installaties van belang om het installatiewater zo schoon mogelijk te houden. Het installeren van een goede vuilafscheider is een goede eerste stap. Een vuilafscheider met magneet, zoals de DIRTMAG® PRO van Caleffi, haalt onzuiverheden en magnetiet uit het water door middel van filtering en magnetische elementen. Bij het gebruik van additieven, dient de vuilafscheider ook als toegangspunt voor het toevoegen van het middel. www.caleffi.com

LET’S

CONNECT AGAIN

presents

Akatherm

HDPE

SYSTEM

Parc industriel des Hauts Sarts | 1ère Avenue 106 | 4040 Herstal +32 (0)4 248 89 40

info.nicoll@nicoll.be

www.nicoll.be

ink

Kort

F-gasverordening 517/2014 sinds 01/01/2022 strenger De F-gaswetgeving dendert als een trein door de koelsector. Sinds 1 januari 2022 werden de regels strenger en traden nieuwe verbodsbepalingen in werking. Zo is er een verbod op het op de markt brengen van nieuwe koelkasten en diepvriezers voor commercieel gebruik (hermetisch afgesloten apparatuur) die HFK’s met een GWP ≥ 150 bevatten. Dit verbod geldt ook voor nieuwe koelsystemen met centraal opgestelde compressoren voor commercieel gebruik – met een nominale capaciteit van 40 kW of meer, die gefluoreerde broeikasgassen met een GWP ≥ 150 bevatten of nodig hebben voor de werking ervan. Een uitzondering hierop bestaat voor een primair koelcircuit van cascadesystemen waarin gefluoreerde broeikasgassen met een GWP < 1500 mag worden gebruikt.

Veilig bouwen: eerst denken, en dan doen!

Doe mee op safetymypriority.be 70

cfb-safety-adv-A4 liggend2.indd 1

• februari 2022

by Techlink

29/01/19 10:58

pipelife.be

STILLER. STERKER. SNELLER.

MASTER 3 PLUS is het meest complete meerwandige PP binnenriolering systeem van Pipelife. Mail voor meer informatie naar buildings@pipelife.be

Bij gas denken we direct aan fossiel gas. Maar er bestaat tegenwoordig ook groen gas. Een duurzaam verhaal van afvalverwerking. Groen gas (of biomethaan) wordt geproduceerd door het vergisten van slib, tuin afval, groenten en fruitresten en dierlijke mest in een gesofisticeerde installatie. Dit wordt gezuiverd, zodat het in het gasnetwerk geïnjecteerd kan worden, richting jouw gasketel. Fantastisch toch?

Groen gas wordt opgewekt uit organisch afval. Feit of fabel? Q U I Z V R A AG J E