Vakblad voor voor aannemers van plafonneer-, cement-, staff- en ornamentwerk, droge bepleistering, dekvloeren, voegwerk en gevelreiniging Uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel Afgiftekantoor Gent X
info
NaVAP
JANUARI 2018 DRIEMAANDELIJKS LEDENBLAD
#50
wand • plafond • gevel • dekvloer
Asbest in pleisterwerk: opgelet!
NaVAP verdedigt belangen leden Wat betekent het Vlaamse S-peil voor de stukadoor?
EVENT FOR PROFESSIONALS
DE NIEUWBOUW- EN RENOVATIEBEURS
INNOVATE. SHARE. SCHRIJF U GRATIS IN via www.knaufdiscovery.be BUILD. CODE : PROSN18 1 & 2/02/2018 knaufdiscovery.be
WILD GALLERY
Gerijstraat 11, 1190 Vorst
INHOUD
8
14
Eliten van de bouw
Drogen van bepleistering
280 collega’s werden in de bloemetjes gezet voor hun verdiensten binnen de bouw.
13
Asbestpleister
In moderne nieuwbouwwoningen verloopt het droogproces niet meer zoals vroeger. Toch blijft de droging essentieel voor een goed eindresultaat.
Opgelet wanneer je oud pleisterwerk wegkapt: in sommige oude gebouwen kan je asbesthoudende bepleistering aantreffen!
5
12
18
Voorwoord
Dienstverlening
Beursnieuws
Leden van de Confederatie Bouw weten het beter!
Door Stéphan Jamar
6
20
20
Prikbord
Belangenbehartiging
WTCB Calciumsulfaatgebonden gietdekvloeren
10
Dag van de Afwerking lokt meer dan 4.000 bezoekers
NaVAP verdedigt belangen stukadoors
Energiezuinig bouwen Vlaanderen introduceert het S-peil
BESTUURSCOMITE NaVAP Voorzitter Past voorzitter Waalse ondervoorzitter Vlaamse ondervoorzitter Secretaris Penningmeester
JAMAR Stéphan DEMUYNCK Jean-Pierre MOSTENNE Gérard VERMEULEN Vivianne HENDRIKS Henri VROMANT Nico
Honorair voorzitter Verslaggever Verslaggever
AERTS Jozef ARMAND Franz RAPAILLE Roger SCHOOF Freddy SEGHERS René
info NaVAP • oktober 2016
3
BouwForum 22/02/2018
Auditorium 2000 - Heizel - Brussel www.bouwforumconstruction.be
Veiligheid zit in onze genen
febelcem.pdf
Met de steun van onze partners & sponsors
division - Lab9 Construct
1
11/01/18
14:40
EDITO
Een jaar vol uitdagingen Beste collega’s,
Uiteraard wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om aan iedereen mijn beste wensen over te maken voor het nieuwe jaar. Aan alle collega’s en hun geliefden wens ik een veilig en gezond jaar toe, want een goede gezondheid is uiteraard het allerbelangrijkste. 2018 lijkt voor de bouwsector een boeiend jaar te worden. De voorbije maanden vloeide er al heel wat inkt over het fel gecontesteerde ‘onbelast bijverdienen’. Op het ogenblik dat ik dit voorwoord schrijf, bestaat er nog veel onduidelijkheid over de precieze invulling van dit systeem, maar desondanks is het voorstel toch zorgwekkend. De regering wil namelijk dat werknemers, zelfstandigen én gepensioneerden tot 6.000 euro per jaar onbelast kunnen bijverdienen met occasionele klusjes bij verenigingen of burgers. De precieze details van dit systeem liggen nog niet helemaal vast, maar die worden bepaald in de eerste weken van het nieuwe jaar. Voor ons als stielmannen is dit onbelast bijverdienen allesbehalve goed nieuws. Op een ogenblik dat onze sector al heel zwaar onder druk staat door de hoge loonlasten, de buitenlandse concurrentie en zwartwerk, dreigen we ook nog eens beconcurreerd te worden door klussers die onbelast een centje willen bijverdienen. Hopelijk denken onze beleidsmakers hier nog eens goed over na, want met dit systeem dreigen ze de doos van Pandora te openen. Niet alleen is deze regeling slecht nieuws voor ons, de vakmannen en -vrouwen, maar ook de klanten dreigen hier de dupe van te worden. Wanneer klussen aan woningen uitgevoerd worden door hobbyisten zonder vakkennis, dan bestaat het risico dat de werken op een knoeiboel uitdraaien. Hopelijk zegeviert het gezond verstand, en zien onze beleidsmakers tijdig in dat een stielman nog altijd de beste garantie is op een goed eindresultaat op lange termijn!
Stéphan Jamar
Voorzitter Confederatie Bouw - NaVAP
Info NAVAP wordt gesponsord door:
COLOFON Koninklijk Nationaal Verbond Aannemers van plafonneer-, cement-, staff- en ornamentwerk, droge bepleistering, dekvloeren, voegwerk en gevelreiniging vzw
Verantwoordelijke Uitgever
Redactie
Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be
Bram Schittecatte Tel.: 02/545 59 47 - Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be
Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Tel.: 02/545 57 10 - Fax: 02/545 58 59 e-mail: plafonneerders@confederatiebouw.be www.navap-unep.be
Advertentieverantwoordelijke
Vormgeving
Texte français sur demande
Steve Caufriez Tel.: +32 (0)2 545 57 25 GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@confederatiebouw.be
Administratie: Greta Horlait greta.horlait@confederatiebouw.be
Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be
Drukwerk Graphius, Oostakker
Prikbord
Smart houses en domotica en centraal op Batibouw 2018 Batibouw is ieder jaar een vaste afspraak voor veel vakmensen. Dit jaar vindt de beurs plaats van donderdag 22 februari tot zondag 4 maart. In dit digitale tijdperk wordt de invloed van digitale technologieën op onze woningen steeds groter. Daarom besteedt Batibouw dit jaar extra aandacht aan domotica en smart-houses. Verwarmingssystemen die je vanop afstand kan besturen via een smartphone app, rolluiken die automatisch naar beneden gaan of verlichting en muziek die de bewoner volgen wanneer hij door het huis beweegt. Het zijn maar enkele voorbeelden van technologieën die nu reeds beschikbaar zijn voor de consument. Andere nieuwigheden op de beurs zijn de speciale afdelingen gewijd aan vloeren (Walk of Floors - paleis 6) en haarden en kachels (Walk of Flame).
STO publiceert nieuw Handboek ETICS ETICS of thermische buitengevelisolatiesystemen met een decoratieve pleisterafwerking, winnen jaar na jaar aan populariteit. Ook in België, waar traditioneel met spouwmuren werd gebouwd, wordt er de laatste jaren meer en meer aandacht besteed aan de techniek en de voordelen van gevelisolatie in combinatie met een enkelvoudige muur. ETICS is daarnaast ook de naam van een vereniging opgericht in de schoot van IVP, de Federatie van de Belgische fabrikanten en leveranciers van verven, vernissen, stopverven, drukinkten, e.d. De vereniging heeft zich onder andere als doel gesteld om de nodige informatie te verschaffen aan alle partijen die bij het bouwproces betrokken zijn, met als doel ETICS op een duurzame en kwalitatieve manier te laten toepassen. Ze doet dat onder andere door aan alle belanghebbenden gratis een handboek aan te bieden. Het technisch handboek is opgevat als een algemene technische leidraad en richtlijn voor zowel de ontwerpfase als de uitvoeringsfase (voorbereidende werken, gevelisolatiewerken zelf) of zelfs bij de afsluitende werken. Er wordt ook stilgestaan bij het onderhoud en de nazorg van buitengevelisolatiesystemen. Je vindt de meest recente versie van dit handige naslagwerk op de website van Sto: www.sto.be
6
info NaVAP • januari 2018
Naar jaarlijkse gewoonte is ook de Confederatie Bouw weer aanwezig op Batibouw. Op de openingsdag van de beurs organiseert de Confederatie voor de 14e keer het BouwForum. Dit jaar staat de veiligheid in de bouwsector centraal. Praktisch: Batibouw: Brussels Expo Professionele dagen: 22 en 23 februari Consumentendagen: 24 februari tot 4 maart
IN MEMORIAM Jos TRÉFOIS Geboren te Elsene op 12 juli 1939 en overleden te Senonchamps op 11 januari 2018 - Waalse verslaggever in het bestuurscomité van NaVAP - Afgevaardigde in de Algemene Vergadering van NaVAP - Voorzitter van de Raad van Bestuur van de Luxemburgse lokale afdeling - Ere-bestuurslid van de Confederatie Bouw provincie Luxemburg - Lid van de raad van bestuur van IFAPME Libramont
Campagnes arbeidsinspectie in 2018
De nieuwe FLEX Okapi. De perfecte tussenmaat Ultiem gebruikscomfort, verrassend veel toepassingsmogelijkheden en een betrouwbare kwaliteit: Made in Germany. De FLEX Okapi is de perfecte aanvulling op ons Giraffe assortiment.
De arbeidsinspectie (Toezicht Welzijn op het Werk) kondigt ieder jaar haar proactieve acties aan voor het volgende kalenderjaar. Deze acties zijn steeds toegespitst op één of meerdere sectoren. In 2018 zijn er verschillende acties aangekondigd voor de bouwsector. De inspectie Toezicht Welzijn op het Werk bestaat uit 8 regionale directies. Aan iedere regio wordt gevraagd om een thema te kiezen voor de regionale inspectiecampagnes. Zo zal de inspectie van de regio Antwerpen in 2018 proactief bouwpromotoren controleren op de veiligheid bij bouw-coördinatie. Naast de regionale campagnes zijn er ook landelijke campagnes. Hierbij werken de arbeidsinspectie en de sociale inspectie samen. Deze inspecties vinden meestal plaats in fraudegevoelige sectoren. Vandaar dat bij de inspecties in de bouwsector veel aandacht uitgaat naar Europese gedetacheerde werknemers. De inspecties gebeuren steeds volgens een vast stramien. Bij elk bezoek wordt het beleid van de werkgever inzake welzijn nagegaan. Vervolgens wordt de aanpak in elk domein van de welzijnswet overlopen en wordt er dieper ingegaan op het thema gekozen voor de sector. Indien de inspecteurs tekortkomingen of inbreuken vaststellen, zullen ze acties ondernemen. Dit kan gaan van een mondeling of schriftelijk advies, over een waarschuwing tot zelfs het stopzetten van de activiteit indien er echt ernstige tekortkomingen worden vastgesteld. In 2018 zijn er twee inspecties aangekondigd in de bouwsector: enerzijds de campagne rond het veilig werken op hoogte (deze campagne loopt al verschillende jaren). Anderzijds staat er ook een proactieve inspectiecampagne gepland in de sector van de afbraakwerken.
FLEX POWER TOOLS BVBA Industriezone Wolfstee Toekomstlaan 4 – 3 2200 Herentals info@flex-tools.be www.flex-tools.be
info NaVAP • januari 2018
7
Eretitels
Eliten van de arbeid gehuldigd Op 19 november werden eretitels uitgereikt aan meer dan 280 mensen die zich jarenlang ingezet hebben voor de bouwsector. Met de eretitels worden ze beloond voor hun professionele inzet en verdiensten
Om de vijf jaar huldigt het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid mensen die zicht buitengewoon hebben ingezet voor hun beroep. Eind vorig jaar werden 280 mensen uit de bouwsector beloond voor hun jarenlange inspanningen voor het vak. De plechtige ceremonie vond plaats in de Sint-Michielsschouwburg in Etterbeek.
Goud, zilver, brons Er werden verschillende soorten eretekens uitgereikt. Wie minstens drie jaar lang getuigd heeft van vakbekwaamheid en bijzondere verdiensten voor het vak, kan het bronzen label van Professional krijgen, voor minstens tien jaar inzet is er het zilver van Speci-
8
info NaVAP • januari 2018
alist en om het Expert-label te behalen, is 15 jaar beroepservaring vereist. Tijdens de ceremonie op 19 november kregen 14 gelukkigen een bronzen ereteken en 38 een zilveren. 192 Experts ontvingen hun gouden ereteken uit handen van minister van werk Kris Peeters. Naast de titels van Professional, Specialist en Expert zijn er ook eretitels die voorbehouden zijn aan vakmensen die voorgedragen worden door hun beroepsfederaties. Om ‘Eredeken van de Arbeid’ te kunnen worden, moeten kandidaten tussen 45 en 65 jaar oud zijn en minstens 20 jaar ervaring hebben in hun vak. Ze moeten bovendien de waarden en tradities verpersoonlij-
ken die eigen zijn aan het vak en het moreel en sociaal prestige van hun beroep uitdragen. 21 mensen kregen eind vorig jaar het halssnoer van Eredeken van de Arbeid overhandigd. 19 anderen ontvingen een brevet van ‘Emeritus Eredeken’.
Kandidaten gezocht Sinds enkele jaren is er een daling van het aantal mensen dat zich inschrijft om aanspraak te kunnen maken. En dat is een jammere zaak. Willy Imbrechts, commissaris-generaal voor de regering bij het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid, kondigde daarom aan dat er de komende jaren inspanningen zullen geleverd worden om het instituut beter bekend te maken. In februari 2018 komt er ook een manifestatie om jongeren warm te maken voor dit initiatief. Het Instituut hoopt daarnaast ook de interesse aan te wakkeren bij vrouwen, want momenteel vormen zij slechts een kleine minderheid van het totale aantal kandidaten. Meer info: www.iret-kiea.be
Eretitels voor NaVAP-leden Tijdens de uitreiking van de eretitels werden ook verschillende NaVAPleden gehuldigd. Voorzitter Stéphan Jamar ontving de titel van Eredeken. Daarmee werd hij beloond voor zijn jarenlange inzet voor de beroepsfederaties voor stukadoors binnen de Confederatie Bouw.
Stéphan Jamar Voorzitter van de Confederatie Bouw – NaVAP,
Oud-voorzitter Jean-Pierre Demuynck
Stéphan Jamar (1962) is de huidige Voorzitter van de Confederatie Bouw – NaVAP, de Nationale beroepsvereniging van stukadoors, voegers en aannemers van dekvloeren. Hij oefent deze functie uit sinds 2006.
Oud-voorzitter Jean-Pierre Demuynck werd dan weer gehuldigd als emeritus-eredeken. Hij komt daarmee in hetzelfde rijtje als zijn voorgangers Jozef Aerts, Franz Armand en Roger Rapaille.
Van 2001 tot 2016 was hij ook Waals Voorzitter van de stukadoors. Van 1995 tot op heden is hij daarnaast ook Voorzitter van de stukadoors van Verviers. Gedurende zijn hele carrière heeft Stéphan Jamar zich ingezet voor het beroep van plafonneerder. Zo heeft hij doorheen de jaren gezeteld in verschillende jury’s in het kader van het aanleren van het beroep: Jury IFAPME – Zaakvoerder van 1994 tot 2015, Jury IFAPME – Opleidingscertifcaat van 1994 tot 2015 en de Jury consortium validatie vaardigheden van 2009 tot 2014. Momenteel zet hij zich in het bijzonder in op het gebied van het Waals typebestek CCTB 2022, voor het deel pleisterwerk. Zie in dit verband ook het artikel op pagina 20.
NaVAP bestuurslid Nico Vromant
info NaVAP • januari 2018
9
Energiezuinig bouwen
Vlaanderen introduceert Vlaanderen voert dit jaar een nieuwe indicator in voor de energetische kwaliteit van de gebouwschil van nieuwbouwwoningen: het S-peil. Het is de opvolger van het vroegere K-peil.
Verschuiving De reden voor de introductie van het S-peil schuilt in het feit dat het oude K-peil te veel de nadruk legde op technieken en niet op de beperking van de energiebehoefte. Het K-peil gaf geen accuraat beeld van de kwaliteit van de gebouwschil (dak, muren, ramen,…). Het hield geen rekening met de luchtdichtheid, alleen met de U-waarden, de bouwknopen en de compactheid. Daardoor bevoordeelde het K-peil grotere gebouwen en waren kleine gebouwen benadeeld.
S-peil samengevat Het S-peil integreert een groot aantal aspecten. Het omvat de energiebehoefte die de gebouwschil creëert voor ruimteverwarming én voor koeling. De behoefte voor verwarming hangt af van de warmtetransmissie door muren, vensters en bouwknopen, maar ook van de verliezen doordat de gebouwschil niet perfect luchtdicht is. Met de verluchting (de ‘hygiënische ventilatie’ door een installatie) houdt het S-peil geen rekening. De gebouwschil heeft daarop in principe geen invloed. De energiebehoefte voor koeling hangt eveneens af van de transmissie en de ventilatie, en daarnaast van de zon (de ‘zonnewinsten’).
10
info NaVAP • januari 2018
In plaats van compactheid hanteert het S-peil de vormefficiëntie, een indicator van de mate waarin de verliesoppervlakte van een wooneenheid afwijkt van het ideaal. Dat ideaal is een bol. Die vorm heeft namelijk de kleinst mogelijke oppervlakte in verhouding tot het volume. Door deze keuze werkt men in het S-peil de discriminatie van kleinere woningen weg.
Andere belangrijke verschillen - Een K-peil moest berekend worden voor het hele gebouw, het S-peil wordt berekend per wooneenheid. In een flatgebouw moet elke flat dus S31 halen. De mindere energieprestaties van een penthouse met gigantische ramen zaten vroeger verborgen in het K-peil van het hele gebouw. Nu komen ze aan de oppervlakte. - Het K-peil hield rekening met warmteverliezen naar de buitenomgeving en naar aangrenzende onverwarmde ruimten (AOR). Het S-peil voegt daaraan de verliezen naar aangrenzende verwarmde ruimten (AVR) toe.
Beter bouwen
Door de invoering van het S-peil komt de kwaliteit van de gebouwschil meer op de voorgrond. Het nieuwe S-peil geeft de zuivere isolatie- en ventilatiewaarde van de schil van een woning weer (muren, ramen, dak,…). Zuinige installaties
nieuwe EPB-eis: het S-peil CONFEDERATIE BOUW LUIDT ALARMBEL De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) heeft meteen na de bekendmaking van het nieuwe S-peil aan de alarmbel getrokken. Niet allen dreigen de S-peilen nieuwe woningen 1 tot 2 % duurder te maken, die nieuwe voorschriften werden bovendien ook veel te snel doorgevoerd. S31 vanaf dit jaar, S28 vanaf 2021. De VCB is voorstander van een meer realistische S38 vanaf dit jaar en eventueel, na een evaluatie, S35 vanaf 2021. De bouw kreeg ook te weinig tijd om zich voor te bereiden op S31. Dat S-peil is niet alleen te laag, het werd dan ook nog eens abrupt ingevoerd. Intussen aarzelt de Vlaamse regering energie-eisen op te leggen aan de bestaande woningen. Toch ligt daar een grote kans om de CO2-uitstoot terug te dringen. De VCB vraagt daarnaast ook een grondig onderzoek om na te gaan of het S-peil de beoogde doelen wel zal halen. Weegt de energiebesparing wel op tegen de extra energie die nodig is voor de productie van nieuwe isolatiematerialen? Ook de beroepsfederatie van de glazeniers, de Confederatie Bouw – Aannemers Glaswerken, is niet te spreken over de nieuwe regeling. De federatie betreurt dat ze niet gehoord werd tijdens het uitwerken van het nieuwe S-peil. Bovendien is de trend naar kleinere ramen geen goede evolutie voor de bewoners van de huizen.
en hernieuwbare energie blijven belangrijk om een laag E-peil te halen. Maar een minder dan optimale gebouwschil compenseren met installaties, dat wordt zeer moeilijk. De gevolgen? Het ontwerp van nieuwe woningen moet van in het begin rekening houden met de eisen gesteld door S31. De Vlaamse overheid zelf zegt dat de vormefficiëntie en de verhouding tussen glas- en vloeroppervlakte cruciaal zijn. Als de opdrachtgever dan toch grote ramen wil, is driedubbel glas een noodzaak. Maar de luchtdichtheid is de derde cruciale factor, aldus de overheid. Aannemers die ingrepen aan de gebouwschil uitvoeren, kunnen zich dus geen slordigheden meer permitteren. Een luchtdichtheidstest zal nodig zijn voor een voldoende laag S-peil.
Wat bij inbreuken? Als niet voldaan is aan de S-peileis, kan dat leiden tot een boete voor de aangifteplichtige van de wooneenheid. De boete bedraagt 1,5 euro per afwijking van 1 kWh. Als de verslaggever het S-peil niet waarheidsgetrouw rapporteert in de EPB-software, kan dat leiden tot een boete voor de verslaggever.
Welke rol voor de stukadoor? Het nieuwe S-peil geeft de zuivere isolatie- en ventilatiewaarde van de schil van een woning weer (muren, ramen, dak,…). Verschillende factoren zijn van invloed op het S-peil: meer isolatie, een efficiëntere geometrische vorm van de woning, minder glas, .... Via isolerende gevelbepleistering (ETICS) kan het energieverlies via wanden en gerelateerde bouwknopen beperkt of voorkomen worden. En aangezien het S-peil de nadruk legt op een goede isolatie van de bouwschil, vormt het ETICS dus een handige manier om een gunstiger S-peil te behalen. Naast het S-peil blijft de U-max waarde voor het (na-)isoleren van scheidingsconstructies die het beschermd volume omhullen behouden: 0,24 W/m²K (zie tabel). Bijvoorbeeld: wordt de U-max waarde van een gebouw behaald, maar voldoet het S-peil nog niet, dan kan de buitengevelisolatie opgedikt worden. Dit heeft dan een positieve invloed op het S-peil. Isoleren is onder de nieuwe regels doorgaans een gunstigere investering dan het aanpassen van de technieken.
Eisen op de schilkwaliteit
Residentiële gebouwen
Niet-residentiële gebouwen
Industrie
Voor 2018
K-peil Maximale U-waarden Netto energiebehoefte voor verwarming
K-peil Maximale U-waarden
K-peil Maximale U-waarden
Vanaf 2018
S 31 Maximale U-waarden
Maximale U-waarden
K-peil Maximale U-waarden info NaVAP • januari 2018
11
Dienstverlening
Ontdek de voordelen op confederatiebouw.be
Leden van de Confederatie Bouw weten het beter! Ieder jaar treden er een hoop nieuwe regels en wetten in werking en dat is dit jaar niet anders. Leden van de Confederatie Bouw zitten op de eerste rij, want zij kregen alle veranderingen of nieuwigheden in hun brievenbus of mailbox. We halen kort enkele belangrijke wijzigingen aan, een gedetailleerde bespreking vindt u in het ledenblad Bouwbedrijf.
Arbeid en sociale relaties Langere opzegtermijnen bouwvakkers Het merendeel van de arbeiders in de bouw had tot nu toe kortere opzegtermijnen dan de arbeiders in andere sectoren. Maar vanaf 1 januari 2018 verdwijnt dit afwijkende stelsel. Bouwvakkers aangeworven vanaf 1 januari 2014 vallen dan rechtstreeks in het algemene stelsel. Dat maakt geen onderscheid tussen arbeiders en bedienden. Daardoor worden de opzegtermijnen veel langer. Op bouwvakkers aangeworven vóór 2014 is vanaf 2018 een overgangsregeling van toepassing. Deze steunt deels op de kortere opzegtermijnen die golden vóór 2014. Op www.confederatiebouw. be staat een gratis tool om de opzegtermijnen te berekenen. Specifieke lastenverlaging bouw Vanaf 2018 krijgt de bouwsector de bijkomende lastenverlaging waarvoor de Confederatie al jaren pleit bij de regering. De precieze details hierover leest u in het ledenblad Bouwbedrijf. Zelfstandigen: kortere carenz-periode Tot nu toe kregen zelfstandigen geen uitkering in de eerste maand van een arbeidsongeschiktheid. Vanaf 1 januari 2018 gaat deze carenz-periode naar veertien dagen. Zieke zelfstandigen zullen dus sneller een uitkering ontvangen. Maar het verschil met de werknemers blijft groot. Voor hen is er geen carenz-periode. Zij hebben vanaf dag één van een ongeschiktheid het
12
info NaVAP • januari 2018
recht op een gegarandeerd loon, betaald door de werkgever. Verlaging sociale bijdragen – Taxshift Op 1 januari 2018 zakte het tarief van de globale RSZ-bijdrage van 30% naar 25%. Dat is een gevolg van de taxshift. Daartegenover staat dat de structurele bijdragevermindering verdwijnt. Maar voor bouwbedrijven blijft het resultaat toch gunstig, omdat de bijdragevermindering voor lage lonen wordt uitgebreid.
Fiscaliteit
Vennootschapsbelasting In 2018 krijgen we een nieuwe vennootschapsbelasting. Het gewone tarief gaat dan van 33% naar 29%. Maar dit is lang niet de enige wijziging. De krachtlijnen van de nieuwe regeling vindt u in het ledenblad.
Juridisch
Bescherming persoonsgegevens Op 25 mei 2018 wordt in heel de EU de GDPR van kracht, een Europese verordening op de bescherming van persoonsgegevens. Die is veeleisender dan de huidige privacywet en zal bouwbedrijven dwingen om anders om te gaan met de persoonsgegevens die ze verwerken. Verzekering tienjarige aansprakelijkheid Elke aannemer is gedurende 10 jaar aansprakelijk voor de gebreken die de stabiliteit en/of stevigheid van het gebouw in gedrang kunnen brengen.
Vanaf 1 juli 2018 komt daar een nieuwigheid bij: de wet van 31 mei 2017 verplicht de aannemer om de tienjarige aansprakelijkheid te verzekeren van de gesloten ruwbouw van gebouwen bestemd voor bewoning, waarvoor een stedenbouwkundige vergunning vereist is. In het december/januarinummer van het ledenblad Bouwbedrijf worden al deze nieuwigheden, samen met vele andere wijzigingen, in detail besproken.
WIL U MEER WETEN? Leden van de Confederatie Bouw hebben een stapje voor. Zij zijn als eerste op de hoogte van de laatste veranderingen en nieuwigheden in de bouwsector. Dat gebeurt via de website, een maandblad en een dagelijkse nieuwsbrief. Alle bovenstaande onderwerpen kwamen hierin ruimschoots aan bod. Wil u dat ook? Neem dan contact op met uw lokale Confederatie Bouw: ∙ confederatiebouw.be/oostvlaanderen ∙ confederatiebouw.be/westvlaanderen ∙ confederatiebouw.be/antwerpen ∙ confederatiebouw.be/limburg ∙ confederatiebouw.be/brusselvlaamsbrabant
Asbestpleister: onbekend en daardoor vaak over het hoofd gezien
Een opvallend bericht in de kranten eind november: de asbestinventaris van de Gentse stadsgebouwen is onvolledig. In verschillende stadsgebouwen blijkt immers asbesthoudende bepleistering aanwezig te zijn, die over het hoofd werd gezien bij het opmaken van de inventaris. En dat komt wel vaker voor. Sven De Mulder, projectleider asbestbeleid van de Vlaamse Openbare Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) kijkt niet op van het nieuws. “Het is niet de eerste keer dat asbesthoudende pleisters worden vergeten bij het opstellen van asbestinventarissen. Het is pas de laatste jaren dat hieraan meer systematisch aandacht wordt besteed door asbestinventariseerders. Nochtans is dit soort bepleistering vaak aanwezig in hoogbouw of publieke gebouwen, zoals bijvoorbeeld ziekenhuizen. Van de jaren ’60 tot begin jaren ’80 werd dit product regelmatig gebruikt. Het gaat meestal om een dun afstrijklaagje van een gipspleister waaraan asbestvezels zijn toegevoegd om de pleister meer structuur te geven. Al is het ook mogelijk dat de ganse pleisterlaag asbesthoudend is. Met het blote oog zie je geen verschil met andere soorten pleisters, vandaar dat dit vaak onopgemerkt blijft. Doordat het bindmiddel matig bindend gips is, behoort het tot de losgebonden asbesttoepassingen. Gelukkig bevat het in regel zeer weinig asbestvezels in tegenstelling
tot de meeste andere losgebonden asbesttoepassingen. De aanwezigheid van deze pleisters hoeft daardoor geen risico te betekenen voor het gebouwgebruik. Een verflaag of behang zorgt bovendien voor een extra beschermingslaagje. Toch is dit soort pleister niet ongevaarlijk. Wanneer je bij renovatie of sloop het pleisterwerk wegkapt op een manier die veel stofvorming veroorzaakt, kunnen de asbestvezels zich wel in grotere concentraties in de lucht verspreiden. Daarom dat selectieve verwijdering van asbesthoudend pleisterwerk door erkend asbestverwijderaars gebeurt in een hermetische zone”.
Onzichtbaar Aangezien asbesthoudende bepleistering visueel nauwelijks te onderscheiden is van de gewone pleisters, wordt ze soms vergeten bij het opmaken van asbestinventarissen Sven De Mulder: “De enige manier om te bepalen of pleisterwerk asbest
bevat, is door stalen te nemen en die in een erkend asbestlabo te laten onderzoeken. Maar aangezien het om decoratieve bepleistering gaat, zijn eigenaars vaak niet happig om hier gaatjes in te maken voor de staalname. Zeker niet bij asbestinventarissen die enkel dienen voor normaal gebruik van een gebouw. Voorafgaand aan afbraakwerken moet je sowieso systematisch stalen nemen. Bovendien tref je dit soort bepleistering niet overal aan, zelfs niet in eenzelfde gebouw, plafond of wand. Het komt vaak voor dat het initieel bij de bouw niet werd aangebracht maar wel later bij lokale herstellingen of renovaties. Dat maakt het moeilijk om in te schatten waar je dit product kan aantreffen. Ook kan het gebruik van asbestbepleistering heel streekgebonden zijn, bijvoorbeeld wanneer een lokale aannemer systematisch asbestvezels mengde in het pleistergips. Aangezien men het pleisterwerk pas de laatste jaren systematischer meeneemt bij asbestinventarisaties en men voor particuliere woningen zelden of nooit asbestinventarisaties uitvoert, weten we hierover eigenlijk nog heel weinig”.
Geen alleenstaand geval Asbestpleister is niet de enige bron van asbest die vaak over het hoofd gezien wordt. “We zien dit ook regelmatig bij bijvoorbeeld de minder gekende asbesttoepassingen zoals bijvoorbeeld ondervloeren van vinyl, verlaagde plafondtegels of lambriseringen met een houtlook. Het vergt een gespecialiseerde expertise om de meer dan 3500 verschillende asbesttoepassingen te herkennen. Helaas bestaat er geen erkenning voor het opmaken van asbestinventarissen. Particuliere doe-het-zelvers of vakmannen die eraan werken weten dan niet dat hierin asbest verwerkt zit, met alle gevolgen van dien”, aldus nog Sven De Mulder. Vragen over asbest in pleisterwerk? Infolijn OVAM T: 015 284 284 info NaVAP • januari 2018
13
Bepleistering
Droogproces wordt steeds moeilijker in moderne bouw Perfect luchtdichte passiefgebouwen, ramen die niet open kunnen,… in moderne nieuwbouwwoningen wordt het steeds moeilijker om de binnenbepleistering goed te laten drogen. Vaak is er wel een ventilatiesysteem aangebracht, maar wanneer de stukadoor-plafonneerder ter plaatse komt, is dit meestal nog niet operationeel. Hoe ga je met deze problemen om?
Eerst enkele cijfers: voor de aanmaak van een gipsbepleistering is ongeveer 500 liter water per m³ mortel vereist, waarvan slechts 30% chemisch gebonden is. Dat betekent dat een bepleistering (gemiddelde laagdikte van 10mm) in een ruimte met een muuren plafondoppervlakte van 100m² zo’n 500 liter water bevat. Daarvan moet tijdens de droging ongeveer 350 liter verdampen.
van schimmels op het pleisteroppervlak. Ook kan er corrosie optreden op de metalen profielen die ingewerkt zitten in de pleisterlaag. In de afwerkingslagen kan dan weer blaasvorming ontstaan en wanneer de bepleistering te snel van een afwerking voorzien werd, dreigt cohesie- of hechtingsverlies.
Maar wanneer de bepleistering aangebracht is op een recent uitgevoerd metselwerk, is het mogelijk dat ook de ondergrond nog een aanzienlijke hoeveelheid bouwvocht bevat (aanmaakwater van de mortel, bevochtiging als gevolg van slechte weersomstandigheden, …). Een goede droging is dus cruciaal, zoniet kunnen die honderden liters overtollig vocht een hoop problemen veroorzaken.
Het mag duidelijk zijn: een goede droging kan heel wat ellende voorkomen. In de zomerperiode is het voldoende om de ruimten goed te ventileren. Het volstaat meestal om de vensters in de verschillende gevels van het gebouw in kipstand open te zetten.
Roest, schimmel of blaasvorming Wanneer de bepleistering te lang vochtig blijft, of bij een onvolledige droging, kunnen verschillende vormen van schade optreden. Een vaak voorkomend probleem is de ontwikkeling
14
info NaVAP • januari 2018
Verluchten en drogen
In de winter daarentegen is het drogingsproces heel wat complexer. Door de lage temperaturen verloopt de droging immers een stuk trager. In dat geval kan een bouwdroger uitkomst bieden. In ruimten zonder venster (bv. toiletten) kan dit ook in de zomermaanden reeds nuttig zijn. Drogen moeilijker in moderne bouw Steeds meer gebouwen zijn voorzien van mechanische ventilatiesystemen
(bv. kantoorgebouwen, maar ook passiefhuizen met een balansventilatiesysteem, …) en vast schrijnwerk. Wanneer dit ventilatiesysteem operationeel is op het ogenblik dat de plafonneerder de bepleistering aanbrengt, dan kan dit helpen bij het droogproces. Indien echter het ventilatiesysteem nog niet in werking is, dan vormt dit vaak een bijkomende moeilijkheid bij het drogen. Zeker indien de ramen niet open kunnen. Bovendien heb je als stukadoor dikwijls geen controle over wat er gebeurt
na afloop van de werken. Je blijft namelijk niet aanwezig om te controleren of de opdrachtgever alle instructies voor het drogen nauwgezet opvolgt, terwijl een correcte droging toch een essentieel element is voor een goed eindresultaat van je werk. Een vervelende situatie.
spraken te maken met de opdrachtgever en de andere aanwezige aannemers. Kan er per ruimte minstens één raam voorzien worden dat toch open kan gedurende het droogproces? Is het mogelijk dat de mechanische ventilatie-installatie toch al kan werken bij de uitvoering van de bepleistering? Deze zaken kunnen een wereld van verschil betekenen. Het kan ook nuttig zijn om vooraf duidelijke afspraken te maken over de nodige bouwdrogers: wie draagt hiervoor de kosten, wie maakt regelmatig het wateropvangreservoir leeg,… Om geschillen te vermijden, heeft NaVAP een clausule opgesteld die stukadoors-plafonneerders kunnen opnemen in hun algemene aannemingswoorwaarden: “Uitvoering van de werken.
In de Technische Voorlichting nr. 201 ‘Binnenbepleisteringen. Deel 2: uitvoering’ wordt gesteld dat de ventilatie van de ruimten waarin de bepleistering wordt aangebracht tijdens de werkzaamheden ten laste valt van de aannemer-plafonneerder. Na de uitvoering van de pleisterwerken is het echter de opdrachtgever die dient toe te zien op de correcte ventilatie van de betrokken ruimten.
Goede afspraken, goede vrienden
Conform de Technische Voorlichting nr. 201 “Binnenbepleisteringen” van het WTCB is het de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever of architect te voorzien in de optimale omstandigheden waarbinnen de droging van binnenbepleisteringen dient plaats te vinden. Meer in het bijzonder moet de aannemer tijdens de werkzaamheden kunnen genieten van geschikte ventilatievoorzieningen of, bij gebreke hieraan, het gebruik van ontvochtigers en verwarmingstoestellen, ten laste van de opdrachtgever. De aannemer is dienaangaande enkel aansprakelijk voor de correcte toepassing ervan tijdens de uitvoering van zijn werkzaamheden. De schade (schimmels, blaasvorming, hechtingsverlies,…) te wijten aan blootstelling van uitgevoerde bepleisteringen aan een vochtige omgeving na de uitvoering van de werken valt onder de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever of architect.”
Wat als… Maar wat als het dan toch fout loopt en er vochtproblemen optreden? Wanneer er schimmels ontstaan op een gipsbepleistering die langdurig blootgesteld werd aan een vochtige omgeving, dan moet dit grondig gereinigd worden met water en javel. Dit behoort uiteraard niet tot het takenpakket van de plafonneerder, noch tot de ‘normale’ voorbereiding die moet uitgevoerd worden door de schilder. Wel moeten zij de opdrachtgever op de hoogte brengen van de maatregelen die noodzakelijk zijn voor een correcte droging. Wat de betreft de corrosie van metalen (en dan vooral gegalvaniseerd stalen) profielen in de bepleistering (hoekprofielen, stopprofielen, afreineuzen, …), moet men rekening houden met het feit dat het zinklaagje ter bescherming van het onderliggende staal volgens de TV nr. 199 en volgens de norm NBN EN 13168-1 een oppervlaktemassa van minstens 275 g/m² moet vertonen, wat overeenstemt met een minimale dikte per vlak van 20 µm. Zo’n geringe dikte kan met andere woorden slechts bescherming bieden gedurende een beperkte bevochtigingsduur. Dit artikel kwam tot stand met medewerking van het WTCB
Door deze clausule op te nemen in de contracten, leg je duidelijk de verplichtingen van de verschillende partijen vast, en dek je je in tegen klachten over eventuele schade na een slechte of onvoldoende droging.
Vaak helpt het om vooraf goede afinfo NaVAP • januari 2018
15
WTCB
Calciumsulfaatgebonden gietdekvloeren: de dekvloeren van de toekomst? Hoewel calciumsulfaatgebonden giet(dek)vloeren – beter bekend als anhydrietdekvloeren – reeds vele jaren beschikbaar zijn op de Belgische markt, is het gebruik ervan nog zeer beperkt. Dit artikel heeft als oogmerk om de aannemer van vloerwerken meer inzicht te verschaffen in de eigenschappen van dit type dekvloeren.
Voordelen van calciumsulfaatgebonden dekvloeren Het gebruik van calciumsulfaatgebonden dekvloeren heeft tal van voordelen te bieden. Zo beschikken ze over een hoge mechanische sterkte, leveren ze een homogene kwaliteit op en zijn ze (nagenoeg) niet krimpgevoelig (zie Infofiche 58). Bovendien is de kwaliteit ervan de laatste jaren aanzienlijk verbeterd. Er moet echter wel reke- ning gehouden worden met de thermische werking ten gevolge van tem- peratuurvariaties. Doordat gietvloeren rechtstaand uitgevoerd worden, is de plaatsing overigens minder arbeidsintensief en kan deze sneller gebeuren. De ondergrond moet echter wel zorgvuldig voorbereid worden: alle openingen en uitsparingen (bv. trapgaten, leidingschachten ...) moeten afgedicht worden om lekken te voorkomen. In het geval van een uitvoering op een folie dienen de overlappingen afgeplakt te worden om een waterdichte kuip te vormen. De meeste calciumsulfaatgebonden dekvloeren die momenteel op de Belgische markt te verkrijgen zijn, vormen – bij aanmaak volgens de regels van de kunst – geen bindmiddelhuid meer aan het oppervlak, waardoor het overbodig wordt om ze te schuren.
16
info NaVAP • januari juli 20172018
Uitvoering van een calciumsulfaatgebonden dekvloer.
Hoge mechanische sterkte De Technische Voorlichtingen 189 en 193 over dekvloeren schrijven een minimale druksterkte van 8 N/mm² voor. Ze leggen echter geen eisen op voor de buigtrek- sterkte en de oppervlaktehechtsterkte. Goed verdichte cementgebonden handgesmeerde dekvloermortels behalen doorgaans een buigtreksterkte van zo’n 1 à 2 N/mm² en een oppervlaktehecht- sterkte van 0,5 tot 1 N/ mm². Mits een goede verdichting en een cement hoeveelheid van 200 à 250 kg per m³ zand, beantwoordt dit type
dekvloeren aan de minimumeis van 8 N/mm² voor de druksterkte. Uit een literatuurstudie en recente proeven door het WTCB en de UGent is evenwel gebleken dat calciumsulfaatgebonden gietdekvloeren veelal druksterktes behalen tussen de 20 en 30 N/ mm², buigtreksterktes tussen de 4 en 8 N/mm² en oppervlaktehechtsterktes tussen de 1 en 1,8 N/mm². De mechanische eigenschappen van gietvloeren liggen dus gevoelig hoger dan deze van traditionele handgesmeerde cementgebonden dekvloeren, die in België het vaakst toegepast worden. Verdichting heeft een belangrijke invloed op de
Vereiste dekvloerdikte volgens de normen DIN 18560 en NEN 2742.
uiteindelijke sterkte van de traditionele dekvloeren. Bij gietvloeren wordt er niet zozeer verdicht, maar eerder ontlucht of gedobberd met een drijfrei, wat een kleinere invloed heeft op de uiteindelijke sterkte. Deze fase is echter wel noodzakelijk, want ondanks het feit dat gietdekvloeren dikwijls aangeduid worden als zelfnivellerend, zijn ze dit immers niet … De hoge mechanische sterkte en in het bijzonder de oppervlaktehechtsterkte van dit type gietvloeren maakt hen uiterst geschikt voor de toepassing van harsgebonden vloeren en gelijmde vloerbedekkingen zoals parket, PVC en linoleum. In de herziening van de TV 218 met betrekking tot parketten wordt namelijk een oppervlaktehechtsterkte van 0,8 N/mm² gevraagd. De herziening van de TV 216, die naast harsgebonden bedrijfsvloeren ook residentiële toepas- singen zal omvatten, eist op haar beurt een minimale druksterkte van 20 N/mm² en een oppervlaktehechtsterkte van minstens 1 N/mm².
Uitvoeringsdiktes voor zwevende dekvloeren In Duitsland en Nederland wordt de voorgeschreven uitvoeringsdikte voor zwevende dekvloeren sinds enkele jaren gekoppeld aan de buigtreksterkte en dit, door middel van de normen DIN 18560 en NEN 2742 (zie bovenstaande tabel). Naarmate de buigtreksterkte van het dekvloermateriaal stijgt, daalt de uitvoeringsdikte van de dekvloer. Aan-
gezien de buigtreksterkte van calciumsulfaatgebonden gietvloeren eerder aan de hoge kant ligt, kunnen deze vloeren voor eenzelfde toepassing met andere woorden in kleinere diktes uitgevoerd worden dan traditionele dekvloeren. De TV 189 formuleert een aantal aanbevelingen voor de minimale dikte van dekvloeren, op basis van hun bindmiddel en het type dekvloer (hechtend, niet-hechtend, zwevend of met vloerverwar- ming). In de TV 193 wordt de dikte van zwevende dekvloeren voorgeschreven in functie van de samendrukbaarheid van het isolatiemateriaal. De aanbevelingen uit de Duitse en de Nederlandse normen liggen in dezelfde lijn als deze uit de TV 193. Het verband tussen de uitvoeringsdikte en de buigtreksterkte van het eigenlijke dekvloermateriaal komt in voormelde TV’s evenwel niet aan bod.
Vochtgevoeligheid Calciumsulfaatgebonden gietdekvloeren zijn van nature vochtgevoeliger dan cementgebonden dekvloeren. Indien de afwerker te snel overgaat tot de afwerking van de gietdekvloer of indien de gietdekvloer na de afwerking opnieuw bevochtigd wordt (bv. door opstijgend vocht, bouwvocht of infiltratie), is het risico op hechtingsproblemen bijzonder groot. Het met de carbidefles gemeten restvochtgehalte van deze gietvloeren dient dus tot onder welbepaalde drempelwaarden gezakt te zijn alvorens ze afgewerkt mogen worden. Na meting dient de
dekvloer ook droog te blijven. De grenswaarden variëren naargelang van het type afwerkingsmateriaal. Indien men voor de plaatsing van keramische tegels op calciumsulfaatgebonden gietdekvloeren gebruikmaakt van een cementgebonden tegellijm, moet er eerst een daartoe geschikte primer aangebracht worden. Hierdoor wordt het risico op ettringietvorming (d.i. een expansief zout dat zich in de tussenlaag van de gietvloer en de mortellijm ontwikkelt) en de ermee gepaard gaande hechtingsproblemen drastisch beperkt. Een goed alternatief voor het gebruik van mortellijmen is de toepassing van een gipsgebonden tegellijm. Doordat beide materialen een gipsbasis hebben, zijn ze onderling immers beter verenigbaar. In voorkomend geval moet er geen primer aangebracht worden en mag het rest- vochtgehalte van de dekvloer vóór de plaatsing volgens de voorschriften van de lijmfabrikanten doorgaans iets hoger zijn dan de grenswaarden die momenteel vermeld staan in de TV 237 (meer bepaald 1 % in plaats van 0,5 %). De technische steekkaart van de tegellijm dient hierover uitsluitsel te geven. T. Vangheel, ir., adjunct-laboratoriumhoofd, laboratorium Ruwbouw- en afwerkingsmaterialen, WTCB Bron: WTCB-Contact 2017/4
info NaVAP • januari 2018
17
Beursnieuws
10e Dag van de Afwerking lokt meer dan 4.000 bouwprofessionals
Niets dan tevreden gezichten op de tiende editie van de Dag van de Afwerking, de grootste vakbeurs voor bouwprofessionals in België. De editie van 2017 was niets minder dan een recordeditie: zowel het bezoekersaantal als het aantal exposanten lagen nooit hoger. Jaar na jaar bouwt de Dag van de Afwerking verder op het succes van de voorgaande edities. Dit jaar was het aanbod groter dan ooit tevoren. In drie grote hallen en twee enorme tenten, goed voor aan exposantenruimte van 9300 m², toonden meer dan 140 standhouders de nieuwste trends op het vlak van afwerkingstechnieken en -materialen. 4.600 bouwprofessionals maakten gebruik van die gelegenheid om hun producten- en materialenkennis bij te spijkeren. De Dag van de Afwerking wil ook een echte belevingsbeurs zijn. En dat zijn geen loze woorden! In de demonstratietent konden de bezoekers getuige zijn van heel wat demonstraties van bouwproducten, van parketlijmen tot de laatste materialen voor binnenafwerking. De toeschouwers gaven hun ogen flink de kosten en bestookten de exposanten met vragen.
18
info NaVAP • januari 2018
Bourgondisch beursbezoek Net zoals de voorbije jaren kende ook de gratis catering veel succes. Vooral de ter plaatse gebakken hamburgers vielen fel in de smaak. Vele bezoekers bleven na hun bezoek aan de beurs dan ook nog lang nakaarten met collega’s en vrienden aan een van de talrijke voedsel- of drankstands. Want naast een belevingsbeurs is de Dag van de Afwerking vooral ook een uitstekende gelegenheid om te netwerken en contacten te leggen met mensen uit de sector.
Save the date De volgende editie van de Dag van de Afwerking zal plaatsvinden op dinsdag 27 november 2018. Plaats van de afspraak wordt opnieuw Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden. De organisatoren Confederatie Bouw Afwerking en BEWAP, de Beroepsvereniging voor Afwerkingsbedrijven, hopen om u daar opnieuw te mogen verwelkomen! www.dagvandeafwerking.be
DAG VAN DE NATUURSTEEN LOKT VEEL BEKIJKS De opvallendste nieuwigheid op de Dag van de Afwerking was de introductie van een nieuwe tent die volledig gewijd was aan natuursteen. Alle bezoekers werden door deze tent geleid voor ze het hoofdgebouw bereikten. Binnen toonden een tiental exposanten verschillende mogelijkheden van natuursteen in de bouw. Doorheen de dag werden ook enkele demonstraties gegeven, en die konden op veel belangstelling rekenen. Blikvangers waren een gigantische CNC-machine om natuursteen te versnijden, het ambachtelijk bewerken van steen met hamer en beitel en het beleggen van gepolijste steen met bladgoud. Organisator Patrick Noé van de Federatie Natuursteen (cluster complementaire bedrijven) toonde zich na afloop een tevreden man: “Met dit nieuwe initiatief hebben we aan duizenden bezoekers, vakmannen, voorschrijvers en architecten kunnen tonen dat natuursteen nog steeds een volwaardig en eigentijds bouwmateriaal is. Hypermoderne strakke bouwstijlen, of traditionele ambachtelijke afwerkingen, met natuursteen is het allemaal mogelijk en geef je een enorme upgrade aan het bouwproject! We hoorden dan ook niets dan positieve geluiden bij zowel bezoekers als exposanten. We willen graag op dit elan doorgaan en van de “Dag van de Natuursteen” een jaarlijkse traditie maken”. info NaVAP • januari 2018
19
Belangenbehartiging
NaVAP verdedigt belangen stukadoors in Waals typebestek voor gebouwen Achter de schermen zetten de bestuursleden van NaVAP zich dag na dag in om de belangen van de plafonneerder-stukadoor te verdedigen. In Wallonië speelt NaVAP een belangrijke rol bij de uitwerking van het nieuwe typebestek voor gebouwen
ADMINISTRATIEVE CLAUSULES: Boekdeel A: administratieve clausules Technische Clausules: boekdeel 0: aanneming/bouwplaats boekdeel 1: grondwerken/funderingen boekdeel 2: structuurelementen boekdeel 3: dakwerken
In oktober 2007 stelde de Confédération Construction Wallonne (CCW), binnen het Waalse Overlegcomité voor de Bouw voor om een typebestek voor gebouwen op te stellen. Het project kreeg subsidies van het Waalse Gewest en werd gesteund door tal van publieke en private partners. Het leidde tot een eerste publicatie in 2014.
CCTB Het typebestek Gebouwen 2022, over de taalgrens beter bekend als het ‘CCTB’, moet dé referentie worden inzake bouw en/of renovatie van gebouwen in Wallonië naar het voorbeeld van het CCT Qualiroutes voor de wegenbouw. Dit bestek vormt de basis voor bijzondere bestekken, die essentiële opdrachtdocumenten zijn in het bouwproces. Het CCTB bevat een resem regels en voorschriften over onder andere de technische specificiteiten van het bouwproces. Het gebruik van het CCTB door de ontwerpers wordt aangemoedigd in Wallonië en is zelfs verplicht bij gesubsidieerde overheidsopdrachten. Het typebestek is geen afgewerkt product en de inhoud ervan wordt continu bijgestuurd door een Opvolgingscomité. Dat comité bestaat uit verschillende werkgroepen die in samenwerking met de privésector een document trachten op te stellen dat beantwoordt aan de noden van de vakmensen. Deze werkgroepen zijn samengesteld uit vertegenwoordigers van de overheid en vertegenwoordigers van de privésector zoals aannemers, architecten, fabrikanten van materialen, enzovoort. De CCW speelt er een cruciale rol door de aan-
20
info NaVAP • januari 2018
boekdeel 4: gevelsluiting/buitenafwerkingen boekdeel 5: gevelsluiting/binnenafwerkingen boekdeel 6: HVAC – sanitair boekdeel 7: elektriciteit boekdeel 8: schilderwerken/oppervlakteafwerking boekdeel 9: omgevingswerken
REFERENTIENORMEN CDR: catalogus met referentiedocumenten
wezigheid van verschillende beroepsfederaties (waaronder NaVAP) en van haar verschillende deskundigen in de werkgroepen en in het Opvolgingscomité.
Continue aanpassing In augustus 2017 verscheen een versie 01.04 van het CCTB met een belangrijke update van de technische boekdelen. Begin 2018 zal een versie 01.05 verschijnen met de update van de administratieve clausules (Boekdeel A). Dat is een gevolg van de nieuwe reglementering overheidsopdrachten. Tegen eind 2018 of begin 2019 is een volgende publicatie voorzien: versie 01.06. Deze versie zal een tweehonderdtal nieuwe artikelen bevatten, waarin de wijzigingen opgenomen die voorgesteld werden door de technische werkgroepen.
DOE MEE OP 06.05.2018
een initiatief van
☞
Schrijf nu in vóór 17 maart 2018
openwervendag.be
Boekdeel 5 Het NaVAP-bestuur heeft zich van bij het begin ingezet in verschillende werkgroepen. Vooral de wijzigingen aan “Boekdeel 5: Gevelsluiting – Binnenafwerkingen” zijn voor ons van essentieel belang. NaVAP zet zich in om bij de herwerking van dit boekdeel zo veel mogelijk rekening te houden met de vragen van de aannemers op het terrein. Hieronder worden enkele punten opgesomd die voor ons erg belangrijk zijn. Wij ijveren er al maandenlang voor dat deze punten zouden opgenomen worden in boekdeel 5 van het nieuwe Waalse typebestek voor Gebouwen. 1. Een verplicht wateraftappunt op de bouwplaats, 2. een verplichte stroombron op de bouwplaats, 3. een afgesloten bouwplaats hebben, wat betekent dat alle buitenschrijnwerk moet geplaatst zijn op het moment dat de stukadoor-plafonneerder aan zijn werken begint, 4. niet langer werken met een prijs per vierkante meter waarin alles inbegrepen is. Dit betekent dat de prijs van een m² pleisterwerk moet kunnen losgekoppeld worden van de prijs van de fixeerlaag, het wapenings- net en de andere eventuele voorbereidingen. Voor de verwerking van deze elementen zijn dan weer nieuwe artikelen ingevoerd, 5. een laatste strijdpunt is de eis om het begrip ‘schilder klaar’ te doen verwijderen uit alle documenten. Met deze verschillende punten hopen wij de prijsopgaves, de eventuele toeslagen en de rollen van de verschillende betrokken partijen te kunnen verduidelijken. In de volgende nummers van Info-NaVAP zullen nog andere toekomstige wijzigingen Boekdeel 5 aan bod komen.
Nuttige links
U kunt het CCTB kosteloos raadplegen en/of downloaden op de site www.batiments.wallonie.be Helpdesk voor Aannemers: infoCCTentrepreneurs@ccw.be.
Alles over bouwen en verbouwen www.buildyourhome.be
Wilt u deel uitmaken van de 14.500 betrouwbare aannemers op dit nieuwe bouwplatform voor consumenten? Surf snel naar
Voor alle aanvullende inlichtingen over het CCTB:
www.confederatiebouw.be en
- Virginie Richiuso, virginie.richiuso@confederationconstruction.be (administratieve clausules) ; - Mélanie Léonard, melanie.leonard@ccw.be (technische clausules).
word lid!
Aangezien dit dossier momenteel enkel in Wallonië wordt uitgewerkt, zijn alle beschikbare documenten en informatie enkel in het Frans taal te raadplegen.
Powered by Confederatie Bouw
22
info NaVAP • januari 2018
In de wolken van de producten 20% sneller 30% productiever
Ontdek de vernieuwde Capatect Light TO GO producten op www.caparol.be
30% lichter
Als het stralend wit moet zijn ANTI-ALGEN WATERAFSTOTEND LANGER PROPER ZONDER ONDERHOUD WILLCO voegt een extraatje toe aan de WILLCO Sierpleisters en verven waardoor ze nóg langer proper blijven. WILLCO Plus is een 2-componenten additief dat bestaat uit een anti-algenproduct dat groene aanslag voorkomt en een hydrofoob middel dat de gevelbekleding extra waterafstotend maakt. Ga voor het ultieme resultaat, de gemakkelijke verwerking én voor een tevreden klant. Vergeet regelmatig onderhoud, met WILLCO Plus blijft elke gevel schoner dan schoon!
s op
on zoek
be
W U O IB 09
B AT5, stand 1 Hal
Interesse? Bel +32 53 77 13 72 of mail naar shoot@willcoproducts.be voor meer info of referenties in uw buurt