Roof Belgium november 2017

Vakblad voor de dakensector • uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking • Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel Afgiftekantoor Gent X • Post P708240

NOVEMBER 2017 VERSCHIJNT 10X PER JAAR

26e JAARGANG

Nieuwe opleiding Plat Dak Specialist vanaf 23/1 Samensmeltende daken en gevels Regenwaterrecuperatie

Actieve platte daken

Glas is de nieuwe standaard op platte daken

© 2017 VELUX GROUP ® VELUX EN HET VELUX LOGO ZIJN GEREGISTREERDE HANDELSMERKEN GEBRUIKT ONDER LICENTIE DOOR DE VELUX GROEP.

Bezoek onze stand 22 op BELGIAN ROOFDAY

VELUX innoveert: platdakvenster met gebogen glas • Gemakkelijke installatie bij dakhellingen tussen 0° en 15°.

• De CurveTech technologie zorgt voor optimale afstroming van regenwater.

• Duurzaamheid van het glas zorgt ervoor dat het venster langer meegaat.

• Beste prijs-kwaliteitsverhouding.

Ontdek het VELUX platdakvenster met gebogen glas op pro.velux.be

INHOUD

18

32

ADVERTENTIEREGISTER Bitubel.......................................................27 I.R.S-Btech................................................. 19 Claerhout...................................................34 Dörken.......................................................29 Fihuma.........................................................9 FDT.............................................................35 Fuso...........................................................30 Iko................................................................4 Isotec.........................................................34 Soprema.................................................... 33 Skylux........................................................40 Unidek.......................................................38 Velux........................................................... 2 Wienerberger.............................................39

ADCO zet activiteiten BAS dakwerken verder

Het compacte dak als vierde soort dakopbouw

Eind vorig jaar sprak de rechtbank van Turnhout het faillissement uit voor de gekende aannemer van dichtingswerken, maar niet lang nadien heeft de firma ADCO het handelsfonds van BAS overgenomen met de bedoeling de kennis en ervaring van het bedrijf niet verloren te laten gaan en de activiteiten zo snel mogelijk weer op een gezonde manier op te starten.

Naast het koude dak, het warme dak en het omkeerdak bestaat er nog een vierde soort platdakopbouw: het compacte dak. U kunt dit dakconcept gaan ontdekken op de ISOPROC stand op Belgian Roof Day en ook de Confederatie Bouw organiseert weldra opleidingen rond dit thema. authentiek karakter.

5

14

28

Editoriaal

Ook bruikbaar op onhandig gelegen plaatsen

13e workshop Vijfde gevel

Een woordje van de voorzitter

6

Optimalisatie luchtdichtheid dankzij nieuwe Tyvek® FlexWrap EZ tape

Leien laten gedetailleerde afwerkingen toe rond verschillende elementen

16

Actieve platte daken voor meer levenskwaliteit en open ruimte

32 Isoproc informeert

Samensmeltende daken en gevels

Nieuws

Gratis BIM praktijkdag

Het compacte dak als vierde soort dakopbouw

8

18

36

WTCB

Verbetering van de helling bij de renovatie van een plat dak

10

Kennis en ervaring gaan niet verloren

ADCO zet activiteiten BAS dakwerken verder

Opleiding

24

Plat Dak Specialist

Derbigum breidt Aquatop-gamma verder uit

Van sporthal tot meest duurzame gebouw in Europa

Firestone RubberGard EPDM beschermt uiteenlopende projecten

Bitumineuze dakbanen speciaal ontworpen voor regenwaterrecuperatie

Roof Belgium • november 2017

3

ÉÉN PRODUCENT, VELE OPLOSSINGEN

24 / 11 / 2017 Brussels Kart Expo

IKO nv - d’Herbouvillekaai 80 - 2020 Antwerpen - België - +32 3 248 30 00 - https://be.iko.com

EDITO

Een woordje van de voorzitter Beste collega's, Als nieuwe voorzitter van BEVAD heb ik nog niet echt de gelegenheid genomen om mij tot jullie te richten, maar dat is dan bij deze rechtgezet. Ik heb met trots en veel enthousiasme de fakkel overgenomen van Michel Buvé. Michel was mijn eerste mentor in de wereld van de waterdichting.

Ik heb heel veel van hem kunnen leren en hoop zijn werk op een waardige manier te kunnen verderzetten. Met de Belgian Roof Day voor de deur staan we alweer bijna voor de feestdagen en is het opnieuw tijd om eens terug te blikken op het voorbij jaar, zonder melancholisch of nostalgisch te worden. Daar is ook weinig reden toe, want 2017 is in heel wat opzichten een moeilijk jaar geweest voor de aannemer van dichtingswerken.

2017 werd ingezet met de hoop op betere weersomstandigheden dan in het voorjaar van 2016. Helaas kwam een groter probleem uit een andere hoek: de PIR/PUR-problematiek die heel wat ellende heeft veroorzaakt. Vanuit BEVAD en de Confederatie werden heel wat inspanningen gedaan om de belangen van de aannemers te verdedigen. De omzendbrief van de Vlaamse regering was trouwens een bevestiging dat de oorzaak van de prijsstijging en de schaarste niet bij de aannemer lag. Een samenloop van omstandigheden had ervoor gezorgd dat de aannemers niet alleen geconfronteerd werden met extreme en onvoorziene prijsverhogingen maar dat ook de leveringstermijn van deze isolatiematerialen ongeziene vertragingen kende. Voor PUR/PIR-isolatie voor gevels en dak liep deze vertraging zelfs op van enkele weken tot enkele maanden. De aannemers moesten naar alternatieven zoeken, maar dat was niet altijd mogelijk omwille van bijvoorbeeld de eisen die werden opgenomen in het lastenboek of de technische vereisten. De prijsstijgingen hadden en hebben nog steeds een grote invloed op reeds afgesloten (jaar)contracten met grote bouwbedrijven of woningbouwfirma’s. Op vraag van de Confederatie heeft bijvoorbeeld de RVA bevestigd dat de schaarste aan isolatiemateriaal als een geval van overmacht kon worden gekwalificeerd. Ondernemingen die hun werknemers of sommigen onder hen tijdelijk onmogelijk konden tewerkstellen om reden dat het vereiste isolatiemateriaal (dat op een normaal tijdstip werd besteld), slechts met een abnormaal grote vertraging kon worden geleverd, konden dus tijdelijke werkloosheid wegens overmacht inroepen.

Verder verheugen we ons er wel op dat het werkvolume op peil is gebleven en dat er serieus wat inspanningen worden gedaan om de sociale dumping te counteren. BEVAD blijft samen met de Confederatie ijveren voor een eerlijk concurrentiekader.

Maar we kunnen hierover gegarandeerd nog verder van gedachten wisselen op de komende Belgian Roof Day, dé dag bij uitstek om de banden terug aan te halen en nieuwe contacten te leggen zodat iedereen gewapend is voor een sterk 2018.

Graag tot dan!

Karel Derde Voorzitter BEVAD

COLOFON Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34-42 1000 Brussel Tel.: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.confederatiebouw.be BTW: BE 406 479 092 Verschijningsfrequentie / Oplage 10 x per jaar • 9.410 exemplaren

Verantwoordelijke Uitgever Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be

Advertentieverantwoordelijke Steve Caufriez Tel.: +32 (0)2 545 57 25 GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@confederatiebouw.be

Hoofdredactie Gunther Guinée Hoogboomsteenweg 135 bus 4 • 2950 Kapellen Tel.: +32 (0)3 888.27.33 gunther.guinee@telenet.be Redactie: Bram Schittecatte Tel.: 02/545 59 47 - Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be Vormgeving: Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be

De redactie ziet toe op het gebruik van fotomateriaal waarbij veilige werksituaties getoond worden. Zij is niet verantwoordelijk voor advertenties waarin onveilig werken wordt afgebeeld, dit gebeurt volledig onder de verantwoordelijkheid van de adverteerder.Roof Belgium • november 2017

5

Leien laten gedetailleerde afwerkingen toe rond verschillende elementen

Samensmeltende daken en gevels Er duikt steeds meer kleur op in de gebouwschil en volgens fabrikant Eternit zijn vezelcementleien daarvoor het ideale materiaal, met een kleurenpalet van zestien tinten. BNE Architecten stak haar ontwerp van een hedendaagse woning in Heistop-den-Berg in een warm jasje met een zacht oranje vezelcementlei. Het contrast met de zwarte ramen en panelen schept een unieke en hedendaagse look.

In het groen, net buiten het centrum van Heist-op-denBerg, pronkt een landelijke hedendaagse woning van BNE Architecten. Het dak en de gevels zijn uitgevoerd in dezelfde Alterna-lei van Eternit, wat de archetypische vorm extra in de verf zet. Het huis oogt massief en tegelijk verfijnd. De combinatie van het zwarte aluminium met de rode terracottatint geeft de woning bovendien een warm karakter.

BNE Architecten realiseert vooral verbouwingen en nieuwbouwwoningen voor particulieren. “We ontwerpen altijd in functie van de klant”, vertelt zaakvoerder- architect Bart Van Meerbeek. “Onze bouwheer had duidelijke technische wensen. Zo wilde hij naast het klassieke woonprogramma bouwen met energiezuinige ICF’s (Insulating Concrete Form). Deze techniek stapelt polystyreenblokken op elkaar om ze daarna te vullen met beton – wat zorgt voor een zeer massief en thermisch isolerend geheel.”

Samensmeltende daken en gevels “De bouwheer wilde een homogeen geheel en vroeg ons om de gevels en het dak door te laten lopen in hetzelfde materiaal. We gingen dus op zoek naar een minder traditionele gevelafwerking. De bouwheer toonde een aantal referenties met keramische dakpannen, maar wij vonden vezelcementleien het beste passen bij de strakke, hedendaagse look.

We werkten met halfsteensverband zodat de leihaken niet zichtbaar zijn.”

Het resultaat is een massieve en homogene uitstraling. De wanden en het dakvlak bestaan uit één materiaal en daaronder zien we een woning met afgelijnde uitsnijdingen en insprongen. Een mooi verhaal met archetypische contouren als rode draad. De zijkant valt op door zijn zwarte accenten.

“We bekleedden de gevel gedeeltelijk met zwart aluminium,

6

Roof Belgium • november 2017

een materiaal dat terugkomt in de ramen. Zo versterken we de volumewerking en vermijden we een overdaad aan materialen”, legt Bart Van Meerbeek uit. “De achterzijde kwam dan weer het best tot zijn recht met een witte gevelbekleding, want zo lijken de witte binnenmuren verder door te lopen.”

Cascade van gevels De achtergevel capteert het licht mooi dankzij de uitsnijding in het dak. “De achterzijde toont een cascade van gevels. U ziet de fysieke achterkant van het gebouw en het terras op de eerste verdieping, terwijl dakuitsnijding zorgt voor een open en transparant terras zonder afbreuk te doen aan de vorm van het gebouw. En de glasgevel garandeert maximale lichtinval.”

Hoekafwerking Voor de hoekafwerking werd een zinkelement op maat geplooid. “We lieten een profiel maken in een hoek van 45°. Zo sluiten de leien aan beide kanten mooi aan, wat resulteert in een heel gelijkmatig vlak. Het was ook technisch de beste keuze, gezien de waterdichtheid.” Ook de verholen goot is afgewerkt in zink. “Goten kunnen het totaalconcept verstoren, dus wij werken ze meestal mooi en gedetailleerd weg. Leien laten dit soort gedetailleerde afwerkingen toe rond verschillende elementen zoals verholen goten. Leien zijn ook duurzaam en wij houden bewust rekening met het milieu als we materialen kiezen.”

Hoge graad kwaliteit en afwerking BNE Architecten analyseert alle randvoorwaarden die aan elk project afzonderlijk verbonden zijn. Elk idee en detail wordt besproken en gebundeld met de visie van de klant.

Zo start het project vanuit een eenduidig vertrekpunt. BNE Architecten werkt een ontwerp uit op maat van een specifiek bouwprogramma en vertaalt het naar een volledige 3D-visualisatie van het interieur en exterieur, begeleid door grondplannen en een gedetailleerde kostenraming. BNE streeft naar een hoge graad van kwaliteit en afwerking en werkt dus doorgedreven aanbestedingen uit. Tijdens de rea-

lisatie garanderen deze professionals een nauwgezette opvolging en controle en dus een geslaagd eindresultaat waarbij het ontwerp vlot en correct wordt verwezenlijkt.

Projectgrootte Niveau 0: Gelijkvloers 110 m2 (incl. buitenwanden, excl. terras) Niveau 1: Verdieping 100 m2 (incl. buitenwanden) Niveau 2: Zolder 40 m2 bruikbare ruimte Draagstructuur Wandopbouw buitenwanden met ICF-bouwsysteem (Insulated Concrete Form) Binnenwanden silicaatsteen Vloeren in beton Dakstructuur in staal/hout-combinatie Leibekleding Alterna-lei geplaatst in halfsteensverband 60 x 32 cm

WAAROM WERD HIER GEKOZEN VOOR LEIEN? - Bekleding van volledige volumes met doorlopende leipatronen zonder onderbreking - stevUitgebreid kleurenpalet en dekkingspatronen - Altijd een optimale bescherming bij stormweer en wind door de individuele bevestiging per lei - Geschikt voor plaatsing op lichte of oude dakgebinten door gering gewicht - Lichte constructie mogelijk, geen fundering nodig - 30 jaar garantie op intrinsieke kwaliteiten

Roof Belgium • november 2017

7

WTCB

Verbetering van de helling bij de renovatie van een plat dak Aannemers van dichtingswerken worden niet zelden geconfronteerd met onregelmatige cementgebonden dak­vloeren: niveauverschillen tussen geprefabriceerde TT-elementen, onvoldoende cohesie van de afschotlagen, oneffenheden, een globaal of lokaal ontoereikende helling ... Hoe moet men deze onregelmatigheden aanpak­ken, die voornamelijk tijdens renovatiewerken vastgesteld worden?

Dit artikel bespreekt de manieren waarop de helling verbeterd kan worden (*).

Teneinde het water correct af te voeren en waterstagnaties te beperken, is het aangeraden om in het dakvlak een helling van minstens 2 % te voorzien (zie de WTCB-Dossiers 2013/4.7).

Hoofdstuk 10 (‘Renovatie’) van de huidige herziening van de TV 215 bespreekt enkele pistes voor de verbetering van dakvloeren met een ontoereikende helling. Wanneer de helling gecorrigeerd moet worden, zijn er verschillende scenario’s mogelijk, al naargelang de dakopbouw behouden blijft, dan wel tot aan de dakvloer afgebroken wordt en dit, al dan niet met de noodzaak om een tijdelijke afdichting te plaatsen.

Situatie nr. 1: de dakopbouw blijft behouden Deze situatie doet zich bijvoorbeeld voor bij de herstelling van de afdichting van een warm dak of bij de toepassing van een bijkomende isolatielaag.

De helling kan verbeterd worden door bovenop de bestaande afdichting een afschotisolatie aan te brengen (waarvan het principe geïllustreerd wordt in nevenstaande afbeelding). Vele fabrikanten bieden dergelijke producten in verschillende materialen aan (CG, EPS, PU, MW ...). Sommige van deze producten beschikken zelfs over een gebruiksgeschiktheidsattest (ATG of equivalent). De hellingen en diktes moeten zorgvuldig op elkaar afgestemd worden, wat een duidelijke identificatie (markering) van de platen en een gedetailleerd legplan vereist.

De controle van de dakvloer en de uitvoering dienen zorgvuldig te gebeuren

om tegenhellingen te vermijden. Hiertoe dienen de dakranden (opstanden, dorpels ...) echter vaak aangepast te worden, in het bijzonder bij daken met grote afmetingen (zie ook de WTCB-Dossiers 2011/2.6).

er water zou stagneren in de kielgoot, door deze naar de afvoer toe te laten hellen (zie afbeelding 8 van de TV 244). Bepaalde isolatiefabrikanten bieden hiervoor gebruiksklare kits met legplannen aan.

Teneinde de correcte afwatering naar de afvoeren te waarborgen, kunnen er ook enkele plaatselijke correcties aan de helling doorgevoerd worden door middel van:

Deze materialen moeten goed aan de ondergrond hechten en moeten voldoende cohesief zijn om de windweerstand van de nieuwe dakopbouw te verzekeren.

• een specifiek mengsel van bijvoorbeeld bitumen- of eventueel cementgebonden perliet- of vermiculietkorrels, een mengsel van harshoudende primer en zand, een bitumineuze vulmassa (zie afbeelding 2) ...

Situatie nr. 2: de dakopbouw wordt afgebroken tot aan de dakvloer en een tijdelijke afdichting is noodzakelijk

• ‘diamantpunten’, die opgebouwd zijn uit geprefabriceerde elementen (van isolatiemateriaal). Dit heeft voornamelijk tot doel om te vermijden dat

Deze situatie doet zich onder meer voor bij grote gebouwen die tijdens de werken in gebruik moeten blijven of waarvan men de binnenafwerking wenst te behouden.

1 | Principe van de afschotisolatie.

(*) Voor meer informatie over de cohesie van de afschotlagen verwijzen we naar de WTCB-Dossiers 2014/2.5. De niveauverschillen tussen geprefabriceerde elementen die niet bedekt zijn met een tweedefasebeton zullen in een toekomstig artikel besproken worden.

8

Roof Belgium • november 2017

Indien de dakvloer voldoende vlak is, kan men een tijdelijke afdichting voorzien en hierbovenop (in functie van de toelaatbare belastingen op de dakopbouw): • hetzij een afschotisolatie aanbrengen: in voorkomend geval zal de tijdelijke afdichting in de nieuwe dakopbouw als dampscherm gaan fungeren. Hoewel deze oplossing het grote voordeel biedt dat ze geen bouwvocht met zich meebrengt, heeft ze als nadeel dat ze minder flexibel is op het vlak van de verbetering van eventuele vlakheidsgebreken • hetzij een cementgebonden afschotlaag voorzien in geschikte weersomstandigheden (zie de WTCB-Dossiers 2014/2.5) en rekening houdend met de minimaal voorgeschreven dikte: in voorkomend geval moet er op de afschotlaag een dampscherm aangebracht worden. Hierbij moet er een zo lang mogelijke droogtijd voorzien worden om te vermijden dat er tussen de twee waterdichte lagen bouwvocht ingesloten zou raken. Het geniet de voorkeur om de dakopbouw te ballasten of mechanisch te bevestigen en dit, enerzijds omdat de hechting van het bovenste dampscherm ontoereikend kan zijn wanneer de afschotlaag op bepaalde plaatsen beperkt is en mogelijks niet volstaat om te weerstaan aan de windbelasting. Bij het ballasten moet men het draagvermogen van de dakvloer onderzoeken.

Indien de dakvloer onregelmatig is en het onmogelijk is om de afdichting correct aan te brengen, moet men de dakvloer egaliseren alvorens bovenstaande procedure toe te passen.

Men dient eveneens na te gaan of hij voldoende droog is (zie TV 215).

2 | Bitumineuze vulmassa.

“

Het hoofdstuk ‘Renovatie’ van de herziening van de TV 215 bespreekt enkele pistes ter verbetering van de helling.

Verder dient men de vlakheid en de eventuele doorbuiging van de dakvloer te verfiëren om tegenhellingen te vermijden en de gewenste helling te bekomen.

Indien de dakvloer een aanzienlijke doorbuiging vertoont, moet een stabiliteitsingenieur bepalen of hij al dan niet behouden kan worden, of hij verstevigd moet worden en welke bijkomende belasting erop uitgeoefend kan worden. Naargelang van het geval moet men dan een van de twee bovenstaande procedures volgen.

Situatie nr. 3: de dakopbouw wordt afgebroken tot aan de dakvloer en een tijdelijke afdichting is niet noodzakelijk Aangezien deze werkwijze impliceert dat het gebouw niet in gebruik kan

”

blijven tijdens de werken, wordt deze oplossing eerder zelden toegepast bij grootschalige renovaties. Deze situatie kan echter wel voorkomen bij daken met een beperkte oppervlakte die tijdens de werken beschermd kunnen worden tegen de weersomstandigheden Deze situatie kan gelijkgesteld worden met een nieuwbouw, wat betekent dat men de aanbevelingen uit de TV 215 moet opvolgen voor de uitvoering van een dakvloer die aan voormelde eisen voldoet.

E. Noirfalisse, ir., laboratoriumhoofd, laboratorium Isolatie- en dichtingsmaterialen, WTCB E. Mahieu, ing., afdelingshoofd, afdeling Interface en consultancy, WTCB Bron: WTCB Contact 03/2017

Het meest gespecialiseerde bedrijf in het zuigen en blazen van dakgrind

• • • • • • •

Zuigen en blazen van ballastgrind tot op grote hoogte • Blazen van grind 16/32 Efficiënte en verantwoorde afvoer van grind tot een korrelgrootte van 30/60 Aanleggen van extensieve daktuinen Het verwerken van andere droge stoffen, zoals zand, daktuinsubstraat en kleikorrels Op maat uitgevoerde speciale projecten Eigen transport tot 23Ton (ideaal voor kleine werven in stedelijk gebied) Voor de uit te voeren werkzaamheden speciaal ontworpen zuig- en blaaswagens

Peter Coolkens • tel: 03 314 29 03 • fax: 03 315 19 03 • e-mail: info@fihuma.be Roof Belgium • november 2017

9

Opleiding

OPLEIDING

23 januari 2018 t.e.m.

9 oktober 2018 Ingenieurshuis Antwerpen

Plat Dak Specialist 10

Roof Belgium • november 2017

Plat Dak Specialist 23 januari 2018 t.e.m. 09 oktober 2018

OPLEIDING

23 januari 2018 t.e.m.

9 oktober 2018 Ingenieurshuis Antwerpen

Plat Dak Specialist

VERANTWOORDING

DE PARTNERS

In de eenentwintigste eeuw wordt er van een platdak meer verwacht dan een goede isolatie en betrouwbare afdichting. Het platdak wordt ingericht als tuin, er wordt op geparkeerd, het wordt een bedrijfsvloer voor warmwaterproductie of voor een fotovoltaïsche elektriciteitscentrale, het regenwater wordt er op gebufferd, klaar voor hergebruik in de huishouding.

Kortom, het platdak speelt een belangrijke rol in duurzaam bouwen.

BEVAD vzw De Belgische Vereniging van Aannemers van Dichtingswerken is de enige Belgische vakorganisatie die aannemers gespecialiseerd in afdichtingswerken van platte daken groepeert. 200 aannemers dichtingswerken over heel België zijn aangesloten bij BEVAD. Dit geheel van ondernemingen vertegenwoordigt bijna 70% van de markt op het gebied van platte daken. Gezien haar belangrijke representativiteit is BEVAD de ideale partner geworden van openbare besturen, technische instanties, de onderwijswereld, leveranciers, ontwerpers, … met het oog op het promoten van zowel het beroep van dakafdichter als de technologie van het waterdicht maken van bouwwerken, meer bepaald deze van het platte dak. Op technisch gebied krijgen de leden bijstand op de werven als raadgevingen door het secretariaat van de vereniging. Op juridisch gebied zijn meerdere standaarddocumenten exclusief voor de leden ter beschikking: het waarborgbewijs, het onderhoudscontract, de vuurvergunning, … BEVAD organiseert regelmatig informatiesessies over actuele thema’s die specifiek verbonden zijn met het beroep.

In samenwerking met onderwijsinstellingen zet BEVAD opleidingen dichtingswerken op voor jongeren in dagschool, voor werkzoekenden, arbeiders, zelfstandigen, …

Deze opleiding brengt een grondige studie van gekende materialen en technieken voor de opbouw van platte daken. De cursist krijgt een degelijk inzicht in de theoretische grondslagen, normen, reglementeringen en wetgevingen die daarop betrekking hebben. Dat inzicht wordt versterkt door praktische oefeningen, case-studies, bezoeken aan fabrikanten en werken in uitvoering. ir. Jan Coumans Ere-Voorzitter BEVAD vzw

www.ie-net.be/platdak2018

BEVAD i samen m met ges

IE-NET I

ie-net is Vlaande wetensc richten z iedereen ingenieu

PROGR

Ing. Kar

ir. Jan C

Ing. Fre Bouwte

Ing. Dir BTECH, c

Ing. Koe coördina

ir. Marc coördina

Johan V bestuurd

Christin ingenieu

Dirk Van

Pro

THEOR

ALGEMENE INLICHTINGEN INSCHRIJVING - SELECTIE De programmacommissie zal iedere aanvraag tot deelname evalueren op basis van een door de kandidaat ingevulde vragenlijst en een eventueel interview.

U ontvangt een schriftelijke bevestiging van uw inschrijving, samen met een aantal praktische gegevens.

Deze informatie en alle andere briefwisseling worden, tenzij anders gevraagd, naar het bedrijfsmailadres gezonden.

CERTIFICAAT De evaluatie van de deelnemers gebeurt aan de hand van de voorstelling van een uitgewerkt project dat individueel voor een jury zal verdedigd worden.

Het certificaat Plat Dak Specialist wordt na positieve evaluatie uitgereikt.

PLAATS EN DATA De lessen worden georganiseerd op volgende locatie: Ingenieurshuis, Desguinlei 214, 2018 Antwerpen.

Startdatum van de opleiding is dinsdag 23 januari 2018. Tijdens de schoolvakanties worden geen lessen gegeven.

De lessen zullen steeds doorgaan op dinsdag van 16.00u tot 20.30 u. En op volgende data: 23, 30 januari 2018 6, 20, 27 februari 2018 6, 13, 20, 27 maart 2018 17, 24 april 2018 8, 15, 22, 29 mei 2018 5, 12, 19, 26 juni 2018 4, 11, 18, 25 september 2018 2, 9 oktober 2018 Bovenstaande data zijn informatief en niet bindend.

DEELNAMETARIEVEN (vrijgesteld van BTW) € 3575 voor niet-leden € 2500 voor individuele leden ie-net € 2500 voor ie-net partners € 2500 voor leden BEVAD In de prijs zijn syllabi en verfrissingen/broodjes tijdens de pauze en verschillende Technische Voorlichtingsnota’s inbegrepen. Elke deelnemer heeft gedurende een jaar gratis toegang tot de website van het WTCB. Na bevestiging van uw inschrijving wordt de factuur opgemaakt en verstuurd. Deze is contant te betalen. U kan hiervoor gebruik maken van uw KMO-portefeuille.

Platda

ANNULATIE

Annuleren van de inschrijving kan tot 7 dagen voor de aanvang van het programma, waarbij 10% van de deelnameprijs aangerekend wordt als administratiekost. Nadien is de volledige deelnameprijs verschuldigd. Het al of niet bijwonen van de opleiding kan geen aanleiding zijn tot enige terugvordering.

CONTACTADRESSEN ie-net Ingenieursvereniging vzw Christine Mortelmans Desguinlei 214 - 2018 Antwerpen Tel. 03 260 08 63 www.ie-net.be/platdak2018 e-mail: christine.mortelmans@ie-net.be BEVAD Dirk Van Kerckhove Lombardstraat 34-42 1000 Brussel Tel: 02 545 57 10 Fax: 02 545 58 59 www.bevad.be e-mail: bevad@confederatiebouw.be

Bouw

Vooreer warmte van voch ingegaa bereken de versc en de pr door com aanvaar Tenslott binnenk omgaan

Windb

Hoe wer op een d er en ho aandach de Europ aantal c de theo

nummer DV.0217461 www.kmoportefeuille.be

info en inschrijven

www.ie-net.be/platdak2018 Roof Belgium • november 2017

1710030-16PLATDAK-folder_HR.indd 2-3

In dit on van het moet ve is blootg van de e de versc afdichtin

11

Opleiding

BEVAD is lid van de Confederatie Bouw, werkt nauw samen met het WTCB en onderhoudt goede contacten met gespecialiseerde leveranciers.

anisatie werken

IE-NET INGENIEURSVERENIGING VZW ie-net is de vereniging van alle ingenieurs in Vlaanderen. ie-net plaatst technologie, techniek en wetenschap op het voorplan. De activiteiten van ie-net richten zich niet alleen tot de ingenieurs maar ook tot iedereen met een passie voor techniek, technologie en ingenieurswetenschappen.

oten

het jke eworden de met ep van dicht van leden het ebied voor , het EVAD actuele beroep. et ongeren

PROGRAMMACOMMISSIE Ing. Karel Derde, Voorzitter BEVAD vzw ir. Jan Coumans, Ere-Voorzitter BEVAD vzw Ing. Freya Michiels, Veiligheidscoördinator Bureau Bouwtechniek, coördinator module 4

DOCENTEN

DOELGROEP

Ing. Sylvie Baelen, productmanager Resitrix bij IRSBTECH

Het programma richt zich tot aannemers van bouwwerken en hun technisch leidinggevend personeel (in het bijzonder aannemers dak- en dichtingswerken), architecten, ingenieurs, docenten van onderwijsinstellingen, verantwoordelijken van technische diensten zowel in de openbare als in de privé sector.

Ir. Jan Coumans, Ere-voorzitter BEVAD vzw Cris Coussens, ADW Karel Engelen Yves Ghijsels, Departementschef Uitgifte - beheer Ongevallen, Federale Verzekeringen ir. Nicole Lens, Adj.-diensthoofd normalisatie WTCB

Wie rechtstreeks betrokken is bij het ontwerp, de realisatie en/of het beheer van platte daken zal zich aangesproken voelen door deze opleiding.

Ing. Dirk Leus, Senior Technical & Quality Manager, IRS BTECH

De cursus sluit aan bij een opleiding Hoger Onderwijs van het Korte Type (professional bachelor).

Ing. Eddy Mahieu, Hoofdadviseur Technisch Advies, WTCB.

Kandidaten zonder opleiding hoger onderwijs kunnen toegelaten worden op basis van hun motivatie en ervaring.

Ing. Freya Michiels, Veiligheidscoördinator, Bureau Bouwtechniek NV Ing. Koen Michielsen, General Manager, Infosteel

Ing. Dirk Leus, Senior Technical & Quality Manager, IRS BTECH, coördinator module 3

arch Jan Moens, Algemeen bestuurder, Bureau Bouwtechniek NV

Ing. Koen Michielsen, General Manager, Infosteel, coördinator module 1

ir. Marcus Peeters, Lector/coördinator onderzoekskern DUBiT, Odisee Hogeschool

ir. Marcus Peeters, Lector/coördinator ODISEE, coördinator module 2

Tony Overlaet, Triflex (ELW)

Johan Vallé, Zaakvoerder Dakwerken Vallé, bestuurder BEVAD vzw Christine Mortelmans, Coördinator ie-net ingenieursvereniging vzw Dirk Van Kerckhove, Directeur BEVAD vzw

ir. Thierry Raets, zaakvoerder Albintra Dirk Van der Sype, Technical Marketing Manager, Renolit Elke Van Overwaele, hoofd juridische dienst Confederatie Bouw Guido Verschueren, Sales Technical Manager, Soprema en anderen...

Programma

n j dt

THEORIE

DE ONDERDELEN

PRAKTIJKRAADGEVINGEN

Platdakconstructies

Dakvloer en afschot

Daktoebehoren

In dit onderdeel wordt eerst een definitie gegeven van het platte dak, samen met de functies die het moet vervullen en de sollicitaties waaraan het is blootgesteld. Vervolgens komt een overzicht van de elementen van de dakopbouw en worden de verschillende types platte daken en hun afdichtingssystemen gegeven.

wonen enige

Bouwfysica van het platte dak Vooreerst worden de begrippen van warmte-isolatie en warmtetransport gegeven, gevolgd door de begrippen van vocht in bouwdelen en vochttransport. Er wordt ingegaan op het Glaser diagram en de bouwfysische berekeningen ermee. Er wordt aandacht besteed aan de verschillende soorten condensatie, de koudebruggen en de problemen die ze meebrengen, ondersteund door computersimulatie. De basisregels voor de EPB aanvaarde bouwknopen worden toegelicht.

Tenslotte worden de verschillende binnenklimaatklassen besproken en hoe ermee omgaan.

Windbelasting Hoe werkt de wind in op een gebouw, meer specifiek op een dak? Welke normen en regelgeving bestaan er en hoe moeten daken eraan voldoen? Er wordt aandacht besteed aan de nieuwste ontwikkelingen van de Europese normen ter zake. Aan de hand van een aantal concrete gevallen en de berekening ervan wordt de theorie in de praktijk omgezet.

2018

De dakvloer dient te voldoen aan een aantal basiseisen.

Meerdere materialen komen in aanmerking om gebruikt te worden als dakvloer. Om tot een juiste keuze te komen wordt dieper ingegaan op de voor- en nadelen van de verschillende mogelijkheden. Het afschot kan zorgen voor een vlotte afvoer van het hemelwater. Ook hier zijn meerdere mogelijkheden. Voor- en nadelen worden afgewogen. Vermits de dakafdichter meestal niet de uitvoerder is, wordt bijzondere aandacht besteed aan de punten die van belang zijn bij de aanvaarding op zicht van de dakvloer en het afschot.

Dampschermen, isolatie, dakafdichtingen, vloeibare afdichtingen en schutlagen Op de dakvloer en de eventuele afschotlaag komen het dampscherm, de isolatie en de dakafdichting. Elk van deze onderdelen heeft zijn specifieke functie.

Naast de bestaande normen en voorschriften blikken we ook vooruit naar de Europese richtlijnen die onze regelgeving in de toekomst zullen beïnvloeden. De verschillende materialen en hun eigenschappen worden behandeld. Zowel de bitumineuze als de synthetische membranen en de vloeibare afdichtingen komen aan bod. Basis van de theoretische kennis is de TV 215 (en waar mogelijk de nieuwe versie van deze TV die in ontwikkeling is). We geven praktijkvoorbeelden, aandachtspunten, aanbevelingen. Bij het uitvoeren van mechanische bevestigingen worden er in de praktijk veel fouten gemaakt. Men moet ze zo aanbrengen, dat ze allen dezelfde krachten opnemen. Er wordt getoond hoe de bevestigers moeten worden verdeeld over het dakvlak.

Dakkoepels, lichtstraten, buis- en kabeldoorgangen, dakrandprofielen, looppaden, bliksemafleiders, muurafdekkappen, wandaansluitingsprofielen, tapbuizen, hanggoten, enz. worden besproken: o.a. hun samenstelling en hun verwerking. De keuze en de goede uitvoering ervan zijn belangrijk bij het verwezenlijken van een waterdicht dak.

Dakdetails Het uitwerken van details zoals hoeken en uitzetvoegen, het aansluiten op (hang)goten, tapbuizen, muren, opstanden, dakrandprofielen, koepels en lichtstraten zijn sterk afhankelijk van het type dakafdichtingsmateriaal. Men moet eveneens rekening houden met de mogelijkheid van het aansluiten achteraf van een nieuwe afdichting in geval van renovatie. De TV 244 wordt besproken voor alle dakdetails die erin opgenomen zijn. De praktische uitwerking van de EPB aanvaarde bouwknopen wordt hier behandeld. In de TV 244 worden zowel de bitumineuze- als de kunststofbanen als de vloeibare afdichtingen doorgenomen. Bij het aansluiten of deels vernieuwen van daken moet men de verschillende dakmaterialen op elkaar aansluiten. Hoe kan men die onderling verbinden en zijn ze ook compatibel met elkaar? Waarmee rekening houden bij aansluiten van nieuwe op oude afdichting? Wat is mogelijk bij plaatsen of verwijderen van dakdoorvoeren in bestaande daken, als men niet beschikt over hetzelfde materiaal?

Er wordt aangetoond dat er steeds een oplossing voorhanden is.

info en inschrijven

12

www.ie-net.be/platdak2018

Roof Belgium • november 2017 07/11/17 11:03

Plat Dak Specialist 23 januari 2018 t.e.m. 09 oktober 2018 PRAKTIJKRAADGEVINGEN (vervolg)

PRAKTIJKMANAGEMENT

Brandgedrag bij platte daken

Duurzaam ondernemen

In 2003 werden de nieuwe voorschriften van het Koninklijk Besluit inzake basisnormen brandpreventie van toepassing. In Europa zijn er vier testmethodes van kracht, waar België geopteerd heeft voor test 1. Er wordt ingegaan op het verschil tussen het brandgedrag van een totale dakopbouw, de brandreactie en/of brandweerstand van de verschillende componenten van een dakopbouw.

Groendaken Groendaken worden steeds belangrijker in urbanisaties. Agressieve wortels kunnen de afdichting doorboren, vooral in de overlappen. De laatste stand van de Europese voorschriften wordt besproken, alsook de huidige stand van de Belgische eisen voor wortelweerstand. De wijze van beproeven wordt uitgelegd. De eisen in functie van het soort groendak bepalen de mogelijkheid van gebruik van een dakafdichtingsmateriaal. Ook de TV 229 Groendaken van het WTCB wordt behandeld.

Parkeerdaken Parkeerruimte creëren op daken is mogelijk mits in acht name van gebruik van wel bepaalde materialen en dakopbouw.

Aan de hand van de TV 253 krijgt de cursist inzicht in de ontwerpprincipes en de samenstelling van parkeerdaken, evenals een aantal andere cruciale elementen waarmee bij het ontwerp van een parkeerdak moet rekening gehouden worden.

Onderhoud Vooreerst is er het jaarlijks onderhoud. De levensduur van een plat dak is ook functie van een correct onderhoud van de afdichting en van de dakdetails. Het onderhoud is functie van het type dak, de opbouw en de gebruikte afdichting. Het niet-uitvoeren van onderhoud kan aanleiding geven tot het vervallen van de garantie. Een onderhoudscontract kan daarom nuttig zijn.

Verzekeringen

Een groot woord – misschien niet eenduidig – maar zeker een opgave voor ieder bedrijf dat zich wil ontwikkelen. Meer dan ooit is de volgende vaststelling juist : ‘Wij zullen duurzaam ondernemen, of wij zullen niet meer ondernemen’. Al gaat het bij duurzaamheid over drie grote thema’s – planet, people and profit – toch zal deze sessie zich voornamelijk concentreren op verantwoord omgaan met het milieu.

In dit kader wordt uiteengezet wat duurzaam bouwen inhoudt, hoe dit gemeten wordt en gecertificeerd – van concept, over producten en hun milieurelevante informatie, tot de uitvoering, gebruik en onderhoud van het gebouw.

Tevens zullen enkele zeer praktische zaken aan de orde komen, zoals milieuvergunning, bodemsaneringsdecreet en bouw-, sloop- en verpakkingsafval. Ook staat op de agenda de ADR regelgeving voor transport van gevaarlijke stoffen.

Juridische aspecten afdichtingswerken BEVAD vzw brengt sinds jaren de ernst van de tienjarige aansprakelijkheid op het voorplan. In deze aansprakelijkheid dragen zowel de uitvoerder, de ontwerper als de producent een verantwoordelijkheid.

Toch is het alleen de uitvoerder die een contractuele band heeft met de opdrachtgever voor de uitvoering van de werken.

De contractuele relaties en aansprakelijkheden worden behandeld zowel theoretisch als aan de hand van enkele praktijkgevallen in deze module juridische aspecten.

Juridisch deskundigenonderzoek

Ook al afgevraagd of het bedrijf goed verzekerd is?

Niet onderverzekerd? Maar ook niet oververzekerd? Om deze vraag te kunnen beantwoorden moet vooreerst een inventaris gemaakt worden van de verzekeringen die een afdichtingsbedrijf zal onderschrijven.

Vervolgens worden deze polissen geanalyseerd en worden ook de beruchte ‘kleine letters’ uitvergroot. Op basis van deze analyse zal het bedrijf dan in staat zijn verantwoorde beleidskeuzen te maken.

Veiligheid Veiligheid is niet alleen een wettelijke zaak maar ook en vooral een beleidskeuze. Wat wettelijk is vastgelegd over veiligheid op de bouwplaats en ook de veiligheidscoördinatie zal aan de orde komen.

Maar veiligheid is vooral een strategische zaak die impact heeft zowel op de eigen organisatie als op de marktbenadering. Intern wordt op basis van de risicoanalyse van de werkposten een meerjarenplan veiligheid opgebouwd. In het licht van de marktbenadering, zal voornamelijk over de certificatie VCA gesproken worden.

Normen en goedkeuring Belgische normen, Europese normen, ISO-normen, CEmarkering, DOP, ETA-certificaat, BENOR-keurmerk, ATGcertificaat, EOTA, BUtgb, enz. Wij proberen U wegwijs te maken in de steeds ingewikkeld wordende wereld van Belgische, Europese en internationale normen, regels en certificaten.

WERF- en BEDRIJFSBEZOEKEN

Technische discussies en niet-betalen van facturen kunnen leiden tot een rechtszaak. Hoe moet de dakafdichter daarmee omgaan en waarop moet hij letten als een gerechtsdeskundige wordt aangesteld?

In de loop van de opleiding worden diverse bezoeken ingepland zodat u ter plaatse de leerstof in de praktijk toegepast ziet.

Pathologie Het plat dak is onderhevig aan een aantal “ziektebeelden” in functie van de opbouw, de uitvoering en de zorg voor de dakdetails. Elk type van afdichting heeft daarnaast zijn eigen gedrag op een dak. De sprekers zijn verbonden aan de dienst van het WTCB die zich uitsluitend met bouwproblemen bezighoudt. Hun ervaring is dan ook zeer leerrijk.

Renovatie of sanering De vraag stelt zich dikwijls wat men moet doen: een overlaging, bijkomend isoleren en een nieuwe afdichting erop of volledige afbraak tot op de structuur en een totaal nieuwe dakopbouw. Bij renovatie van een gebouw moet men ook voldoen aan de nieuwe isolatie-eisen. Een grondige analyse van de toestand is vereist om een correcte beslissing te nemen. Een aantal criteria worden hiervoor aangereikt.

Analyse van ATG document

PLATDAK18

Voor alle materialen van platte daken bestaan er technische goedkeuringen. De samenstelling van die documenten wordt behandeld. Er wordt aangetoond dat naast de eigenschappen alle nuttige inlichtingen voor de toepassing erin zijn opgenomen, waar men ze terugvindt en hoe men ze moet analyseren.

info en inschrijven

www.ie-net.be/platdak2018

Roof Belgium • november 2017 1710030-16PLATDAK-folder_HR.indd 4-1

13

Ook bruikbaar op onhandig gelegen plaatsen

Optimalisatie luchtdichtheid dankzij nieuwe Tyvek® FlexWrap EZ tape Het assortiment membranen van Tyvek ® is ontworpen om de gebouwschil te beschermen tegen de invloeden van weer en vocht. Ze bieden ook optimale luchtdichtheid en kunnen helpen om de thermische prestaties en energieefficiëntie te verbeteren en zorgen ervoor dat er minder temperatuurschommelingen zijn in een gebouw. Tijdens Belgian Roof Day zal fabrikant Dupont op stand 43 met trots haar uiterst veelzijdige Tyvek ® FlexWrap tapes presenteren.

Vernuftige oplossingen die ontworpen zijn om de functionaliteit van ademende membranen en lucht- en damp remmende lagen (AVCL's) tot het uiterste te benutten, door de moeilijkste penetraties in de gebouwschil aan te passen. terst efficiënte afdichting voor het membraan vormt rond allerlei onregelmatige vormen of een complexe verbinding, rond voorzieningen, buizen of bekabeling, in hoeken en naden van een opening, rond ingangen, spanten, steunbalken enz.

Constructies moeten hun werk kunnen doen waarvoor ze zijn ontworpen.

Daarbij is elk detail belangrijk. De Tyvek® FlexWrap tapes zijn interessante oplossingen van DuPont die ontworpen zijn om de functionaliteit van ademende membranen en luchten dampremmende lagen (AVCL's) tot het uiterste te benutten, door de moeilijkste penetraties in de gebouwschil aan te passen. Naast de Tyvek® FlexWrap NF is er nu een nog mak-

14

Roof Belgium • november 2017

kelijker aan te passen en aantrekkelijk geprijsde versie van deze bijzondere tape: de Tyvek® FlexWrap EZ, die beschikbaar is in een smallere breedte van 60 mm en met een rollengte van 10 m.

Snel en makkelijk Dankzij het doordacht uitzetbare ontwerp kan de Tyvek® FlexWrap tape zichzelf aanpassen zodat het een ui-

Doordat Tyvek® FlexWrap EZ verpakt is in gebruiksklare rollen, is het eenvoudig en simpel aan te brengen, is het compatibel met de meeste bouwmaterialen, en dit terwijl het sneller geplaatst wordt dan veel standaardtapes.

Dankzij de butyl-kleefband met een Tyvek®-toplaag biedt het betrouwbaarheid op lange termijn, doordat isolatie, houtskeletbouw, wandbekleding enz. voldoende afgeschermd worden van lucht en vochtinsijpeling, waardoor deze naar behoren werken. Dankzij de UV-bestendigheid, alvorens af te dekken, laat het ook structurele bewegingen toe en doet het zijn werk bij zeer uiteenlopende temperaturen.

De nieuwe, snelle en makkelijk te installeren DuPont™ Tyvek® FlexWrap EZ tape zorgt dus voor een luchtdichte afdichting rond moeilijke penetraties en onregelmatige vormen.

BEVAD bedankt zijn corresponderende leden :

www.buzon.eu

www.rubberfuse.be

Asphalt equipment

ADHESIVES & SEALANTS ROOFING PRODUCTS

afdichten en beschermen

RENOLIT ALKORPLAN RENOLIT ALKORTEC RENOLIT ALKORTOP

“ De kracht van Icopal Synthetic Membranes is het bieden van een kennisplatform aan alle

www.renolit.com/roofing Icopal Synthetic

Membranes

Icopal Synthetic Membranes BV is

Renolit pub "dakspecialist op internet" 40 x 24 mm 25/06/15 LIGGEND 10:50 06.indd 1

onderdeel van de Icopal Group; een van

betrokken partijen, vanaf ontwerp

’s werelds grootste producenten van

tot realisatie. Alleen op deze

voor bouwconstructies.

manier kunnen stedenbouw, architectuur, duurzaamheid, constructie, installaties, bouwfysica en bouwmethodiek elkaar versterken in A Aeen B O integraal ontwerp. De technisch T R Aadviseurs DING De ruimst gesorteerde adviesvan Icopal Synthetic Membranes

afdichting- en bescherming producten

Icopal Synthetic Membranes heeft meer dan 40 jaar ervaring in het produceren van versterkte kunststof dakbanen en folies.

De focus van Icopal Synthetic Membranes ligt op productontwikkeling, kwaliteit en een zeer hoge servicegraad. Mede hierdoor is Icopal Synthetic Membranes voor u een bouwpartner met grote toegevoegde waarde, van ontwerpfase tot uitvoering van uw project.

vakgroothandel in dakmaterialen

ondersteunen voortdurend dit WWW.AABO.NL proces en maken daardoor een 

optimale productkeuze en -toepassing mogelijk. ” (E. Bouman, Architect)

Roof Belgium • november 2017

15

Nieuws

Gratis BIM praktijkdag BIM is tegenwoordig een hot topic maar toch is het voor iedereen nog niet helemaal duidelijk wat dat precies is en concreet inhoudt. Met de ingebruikname van KULab in Brugge is intussen ook het eerste bouwproject in Vlaanderen, waar BIM in de echte zin van het woord werd toegepast, helemaal afgewerkt. Tijdens een gratis te bezoeken praktijkdag op 4 december 2017 op de CommunicatieCampus in Gent zoekt BIM-platform naar antwoorden op de meest prangende vragen omtrent BIM en laat daarbij alle betrokken spelers van het KULabproject aan het woord.

Stond BIM in het lastenboek? Wie is er precies met BIM gestart en waarom? Waarom is er een BIM-protocol? Is er ook een BIM-‘as built-dossier’ opgeleverd? Welke voordelen zijn effectief gerealiseerd en welke problemen moesten worden overwonnen? Wie heeft wie moeten overtuigen? En bovenal: hoe zouden ze het vandaag aanpakken, mochten ze het allemaal opnieuw kunnen doen? Over deze en nog veel meer vragen zullen zeven bouwschakels hun licht laten schijnen. Voor het eerst komen alle betrokken partijen aan

het woord over het leerproces dat ze doorlopen hebben: de KU Leuven als bouwheer, de ingenieurs stabiliteit en technieken, de architect, de aannemers en de installateurs technieken. Het resultaat is een open en kritische blik omtrent ervaringen en inzichten inzake de uitdagingen, communicatie, winsten en valkuilen van BIM, waarbij elke partij zijn rol in het proces zal toelichten.

Aansluitend geeft BIM-platform het woord aan de zaal.

Het publiek kan immers stemmen op een aantal uitdagende stellingen omtrent BIM. Een statische uiteenzetting zal het dus zeker niet worden, maar wel een boeiend en interactief debat met actieve participatie over de zin en onzin van BIM. Een expert-moderator zal alles in goede banen leiden. Het event start om 15 h met tal van sprekers, broodjesbuffet en afsluitende netwerkdrink rond 20 h.

Voor meer info en inschrijvingen kan u terecht op www.bim-platform.be.

Alles over bouwen en verbouwen www.buildyourhome.be

Powered by Confederatie Bouw

16

Roof Belgium • november 2017

Wilt u deel uitmaken van de 14.500 betrouwbare aannemers op dit nieuwe bouwplatform voor consumenten?

Surf snel naar www.confederatiebouw.be en word lid!

Daar kan je niet omheen!

14.500

bouwondernemers

in

hĂŠĂŠl

BelgiĂŤ

rekenen op ons. Klein en groot. Actief in bouw, energie en milieu. De Confederatie Bouw is hun stem en partner. Wij verdedigen hun belangen en promoten hun innovatief vakmanschap.

Samen sterk !

confederatiebouw.be

Kennis en ervaring gaan niet verloren

ADCO zet activiteiten BAS dakwerken verder Eind vorig jaar viel het doek voor de firma BAS uit Herentals. De rechtbank van Turnhout sprak het faillissement uit voor de gekende aannemer van dichtingswerken die al bestond sinds begin jaren ’60 en de voorbije 25 jaar onder leiding was van Paul Goris. Niet lang na het faillissement heeft de firma ADCO onder leiding van Adelino Luis het handelsfonds van BAS overgenomen met de bedoeling de kennis en ervaring van het bedrijf niet verloren te laten gaan en de activiteiten zo snel mogelijk weer op een gezonde manier op te starten.

18

Roof Belgium • november 2017

ACTIE LEISTER Leister - Varimat ST

• Analoge sturing • Mechanische aandrijving • Manueel instellen van temperatuur en snelheid • Even krachtig als Varimat V2 Houten koffer apart verkrijgbaar

Actie tot 31/12/2017

Leister - Uniroof ST

€ 300

*

KORTING

• Veelzijdig en onderhoudsarm • Snel en licht 15 kg • Maakt lassen op kleinere oppervlaktes eenvoudiger • Maakt dicht bij de rand lassen gemakkelijk

op de Leister Varimat ST of Uniroof ST

*Niet omruilbaar in geld. Per aangekocht toestel is slechts 1 korting geldig. Niet geldig met terugwerkende kracht.

Niet cumuleerbaar met andere promotionele kortingsacties, noch met acties met gratis artikelen.

Partner van Passive for Architects sie van I.R.S-Btech, is er besloten In het kader van de verdere expan

om een

/v) General manager (m rteren aan de Executive Chairman

rappo dit bedrijf zal toeleggen. Hij/Zij zal lijke aan te trekken, die zich 100% op e General Manager zal een duide 5 direct reports hebben. De nieuw zal en al ation Intern s Fedru van en CEO . eting mark en sales focus hebben op

Uw profiel ekt vlot Frans en Engels.

• U bent Nederlandstalig, en spre ucten voor de bouwsector, in de commercialisering van prod ring erva lle esvo • U hebt een succ striële producten die B2B indu of , eeld nelen worden verd andere producten die naar professio . via distributeurs worden verkocht rijf, namelijk inkoop, competenties van een distributiebed kern de met d ouw • U bent goed vertr customer service. verkoop, marketing, logistiek en . uitgesproken talent voor marketing met DNA ieel merc com • U hebt een . ager • U bent een sterke people man egische inzichten kunt digheden waarmee u nieuwe strat • U hebt sterke analytische vaar ontwikkelen. resultaatsgerichtheid en initiatief, en u getuigt van gedrevenheid, • U hebt ondernemend bloed huisvader’. terwijl u altijd handelt als ‘goede stelt zich flexibel op. en ing nder vera voor • U staat open ech.be vacature, surf naar www.irs-bt Voor meer informatie over deze I.R.S -Btech nv-SA (0)9 371 97 61 ze | T +32 (0)9 321 99 21 | F +32 Europalaan 73 | BE-9 800 Dein .be tech .irs-b www | info@irs-btech.be

I.R.S-Btech is partner van Passive for Architects.

Een samenwerkingsverband tussen bedrijven die op een innovatieve manier durven te werken aan de toekomst en heeft tot doel een platform te bieden aan architecten voor hun technische uitdagingen inzake energiebewust bouwen.

communications@passiveforarchitects.be @Pass4architects

www.passiveforarchitects.be

Voor meer informatie kan u terecht bij I.R.S-Btech via info@irs-btech.be of telefonisch op +32 (0)9 321 99 21.

Informeer voor een GRATIS opleiding bij uw verdeler!

Projectdetails Architecte: Ingenieur-Architecte Michels Regina (Oudenaarde) Dakwerker: DB Asfalt (Vichte - Anzegem) Type EPDM: Tiplon 1,8 mm Pre-tape Type gebouw: Nieuwbouw privéwoning Plaats van de werf: Nukerke Welke isolatie: Recticel Eurothane Silver 11 cm en Unilin Utherm PIR M 10 cm.

Grootte van de werf: 140 m2

Tiplon-EPDM op nieuwbouw privéwoning in Nukerke Bij I.R.S-Btech geloven we rotsvast in de kwaliteit van onze producten. De eigenaar van deze nieuwbouw privéwoning in Nukerke doet dat ook. Voor zijn dak koos hij voor Tiplon EPDM-rubber van I.R.S-Btech.

Een mooi en strak dak in de heuvelachtige Vlaamse Ardennen. De dakwerken werden uitgevoerd door DB Asfalt.

Sterk als staal: Tiplon-EPDM met interne wapening De opbouw van het 140 m2 grote dak bestaat uit een Soprarock P3 dampscherm, Recticel Eurothane Silver 11 cm en Unilin Utherm PIR M 10 cm isolatie, US EPDM stroken en de Tiplon-EPDM. Dankzij het Tiplon membraan bent u bijzonder sterk gewapend tegen alle extremen die uw dak in de toekomst op de proef zullen stellen.

Het Tiplon volkern membraan bestaat uit een EPDM-toplaag, een sterke polyesterdrager als wapening en een volwaardige EPDM-onderlaag.

Deze interne wapening zorgt voor stabiliteit en een zeer hoge inscheursterkte.

Ook de dikte van 1,8 mm is vermeldenswaardig.

Net omdat Tiplon zo dik is, zorgt het voor een hoge ponsweerstand. Zo hoeft u zich helemaal geen zorgen te maken bij het plaatsen van zonnepanelen.

Aandrukrol voor EPDM EPDM gereedschappen zijn onmisbaar als u uw dakbedekking goed wilt leggen.

Deze aandrukrol van I.R.S-Btech is zeer zorgvuldig gekozen en getest. Zo hebt u het juiste gereedschap tijdens het leggen van EPDM-dakbedekking. De juiste aandrukrol is essentieel voor het behalen van een optimale plaatsing.

Deze aandrukrol wordt gebruikt bij de plaatsing van EPDM-dakrubber, volledig verkleefd met contactlijm of PU-lijm, en EPDM-dakrubber met een Pre-tape naadverbinding. De aandrukrol bestaat uit 3 stalen rollen voorzien van integrale kogellagers.

Top! Deze bouwheer is bijzonder trots op zijn plat dak: “Met een plat dak optimaliseer je niet alleen de ruimte, ook op vlak van lucht- en isolatiekwaliteit (EPB) zit u met een plat dak zeker goed. Tel daar nog eens de esthetische voordelen bij op, en u begrijpt onmiddellijk waarom ik iedereen een Tiplon-EPDM dak aanraad”.

Deze zorgen ervoor dat de rol licht over het werkoppervlak kan lopen, waardoor het werk aangenamer wordt en de levensduur van de aandrukrollen gemaximaliseerd wordt. Bovendien roteren de 3 rollen onafhankelijk van elkaar, dit vergemakkelijkt de plaatsing want hierdoor maakt u makkelijker U-bochten.

Deze aandrukrol is 38 cm breed en weegt 35 kg. De ergonomische handgrepen liggen goed in de hand en zorgen ervoor dat u de vereiste druk kunt zetten. Dankzij het gewicht wordt de dakafdichting gelijkmatig aangedrukt.

Een gelijkmatige verdeling van de lijm is noodzakelijk om een goede hechting te verkrijgen.

Druk het membraan aan met een aandrukrol.

Vertrek van het midden van de dakbaan naar de zijkanten om luchtinsluiting te vermijden.

Welke voordelen kent deze aandrukrol?

• Dankzij het gewicht wordt de dakafdichting gelijkmatig aangedrukt • De drie apart roterende rollen maken ken het makkelijk om van richting te veranderen en vangen hoogteverschillen op • Het gebruiksgemak versnelt de plaatsing van de dakbedekking

Voor meer informatie kunt u terecht bij

• Aandrukken met een aandrukrol werkt sneller dan borstelen

Kies deze aandrukrol van I.R .S -Btech voor optimale resultaten bij plaatsing.

• Luchtbellen, rimpels en/of plooien verdwijnen meteen uit de EPDM-dakrubber

Europalaan 73 | 9800 Deinze T +32 (0)9 321 99 21 info@irs-btech.be | www.irs-btech.be

Informeer u bij uw verdeler!

Uw plat dak 50 jaar later nog even waterdicht als de eerste dag Voor een strak dakvlak, kies voor Mastersystems, met fleeceback.

Mastersystems levert het dakdichtingssysteem met de hoogste beschermingsfactor, en dat zowel voor nieuwbouw als renovatie. Uw platte dak zal 50 jaar later nog even waterdicht zijn als de eerste dag.

Pre-tape®

Mastersystems is een EPDM-rubbermembraan met dampdrukverdelende polyester onderlaag dat het ook uiterst geschikt maakt voor de renovatie van oude bestaande roofingdaken.

www.mastersystems.be

Fleeceback

Aludex zelfklevend aluminium dampscherm Aludex is het vernieuwde, zelfklevende dampscherm van I.R.S-Btech, geschikt voor lucht- en waterdichte afdichting. De nieuwe Aludex is 0,4 mm dik. Het bestaat uit een zelfklevende, bitumineuze laag en is beschermd door middel van een glasvezelversterkte aluminium film. Hierdoor is het membraan beloopbaar.

Aludex wordt gebruikt op industriële en residentiële daken.

I.R.S-Btech producten vormen de ecologische bouwstenen van morgen I.R.S-Btech verdeelt en promoot ecologische materialen en duurzame oplossingen voor energiezuinig en efficiënt bouwen.

Een toekomstgerichte visie en met respect voor de natuur en elkaar. De bebouwde omgeving waarin we wonen en werken moet voldoen aan onze hoge kwaliteitseisen. Kwaliteitseisen die we stellen voor, tijdens en na het bouwproces.

I.R.S-Btech cares for nature

Eenvoudig groendaksysteem van I.R.S-Btech Kies voor de natuur op je dak!

Groendaken zorgen voor heel wat voordelen zowel voor het milieu als voor de bouwheer.

Groendaken zijn mooi en zorgen voor meer groen in de stad. Ze werken water- en luchtzuiverend en hebben een positief effect op het milieu.

Een groendak zorgt voor een langere levensduur van de dakbedekking en heeft een isolerende functie. Groendaken zorgen voor een gezondere, aangenamere leefomgeving!

Voor meer informatie kan u terecht bij I.R.S-Btech via info@irs-btech.be of telefonisch op +32 (0)9 321 99 21

“Opstarten is eigenlijk niet de juiste term.”, verbetert de heer Luis. “Verderzetten eerder…Alle lopende werven werden netjes afgewerkt en sinds de doorstart hebben we al heel wat knappe projecten op onze opdrachtenboek mogen zetten. We hebben dan ook niet voor niets Karel Engelen nog steeds onder de arm. Hij was bij BAS ook duivel-doetal en een man met heel wat technische kennis en ervaring die ook ondersteunend meewerkt. De dagelijkse leiding is in handen van mijn zoon Alvaro, bijgestaan door Herwig Van Peer (uitvoering) Karl Agten (calculatie) en Annemie Luyten (administratie) allen ex medewerkers van Bas nv.

Geen technische problemen “Het mooie is dat BAS nooit een slechte reputatie heeft gehad op het vlak van de uitvoering van de werken en de algehele kwaliteit.”, bevestigd Karel Engelen. “Het feit dat de boeken zijn neergelegd was puur een managementkwestie en had niets te maken met technische problemen of klachten. We hadden en hebben nog steeds een topteam van ervaren dakwerkers. We zijn begonnen in een huurpand aan de Atealaan maar hebben inmiddels intrek genomen in de gebouwen van Bas nv aan de Welvaartstraat 10 te Herentals.”

Prestigieuze referenties Het ADCO-team is gespecialiseerd in het ontwerpen, bouwen en onderhouden van alle mogelijke dichtingsconstructies en heeft heel wat expertise in huis op het vlak van moeilijke renovaties, speciale dichtingswerken en speciale dakwerken. De firma levert en plaatst vooral kunstofafdichtingen en vloeibare dichtingen. Ze volgt ook op hoe dichtingstechnieken voortdurend verbeteren en blijft inno-

veren door actief in te zetten op nieuwe producten en mee te stappen in de ontwikkeling ervan.

“Wij hebben altijd al gehouden van ‘speciallekes’ en hebben er dit jaar ook al een paar mogen uitvoeren.”, aldus Karel Engelen. “Ik denk bijvoorbeeld aan het dak van Villa Tinto. Het Antwerps Schipperskwartier staat vooral bekend om het Red-Light district. Het aantal prostitutiepanden zakte er de afgelopen jaren drastisch, wat het gevolg is van de concentratie van de prostitutie in een gedoogzone van nog maar drie straten. Maar het aantal rode lichtjes bleef hetzelfde dankzij onder meer Villa Tinto, met 51 nieuwe vitrines in één bouwblok. Er werd tevens besloten een Bed & Breakfast te gaan uitbaten bovenop het dak van dit megabordeel en er meteen ook een dokterspraktijk in onder te brengen. De grote buisvormige volumes waren een grote uitdaging om de isolatie en de dichting bolvormig aan te brengen, maar werden op een geslaagde manier gerenoveerd met een zilverkleurige Renolit PVC-folie van het tyope Alkorplan. Een andere blikvanger is zonder twijfel het dak van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen dat deel uitmaakt van een grootscheeps renovatieproject. Op dit dak werden maar liefst 198 koepels geïnstalleerd om het noorderlicht op te vangen. Dit licht is optimaal om de kunstwerken te aanschouwen in hun meest pure vorm. Elke koepel is voorzien van glasramen en kreeg ook nog een witte reflecterende eindlaag in Alkorbright PVC van zeer hoge kwaliteit. Een laatste mooi voorbeeld en absolute blikvanger is de renovatie van Paleis 12 van Brussels Expo onder leiding en toezicht van Bureau Bouwtechniek, waar de oude dakafdichting werd behouden, maar 10 cm Unilin PIR-isolatie werd aangebracht en tenslotte een nieuwe Alkorplan PVC-afdichting aangebracht.”

Roof Belgium • november 2017

23

Derbigum breidt Aquatop-gamma verder uit

Bitumineuze dakbanen speciaal ontworpen voor regenwaterrecuperatie Hemelwater opvangen is een makkelijke manier om je waterfactuur permanent te verlagen. Ook op een plat dak kan men moeiteloos regenwater opvangen en bovendien hebben platte daken met bitumen of kunststof dakbanen nagenoeg dezelfde opvangcapaciteit als een hellend dak. Er zijn evenwel een aantal aandachtspunten te respecteren wat de dakbedekking betreft. Zo moet men steeds opteren voor een pH-neutrale dakbedekking. Om helemaal zeker te zijn van zijn zaak kan men ook meteen kiezen voor dakbanen die specifiek voor dit doel werden ontwikkeld, zoals het Derbigum Aquatop-gamma dat ideaal is om regenwater op te vangen en te hergebruiken. Om aan de vraag te voldoen heeft fabrikant Derbigum het gamma zelfs nog uitgebreid.

24

Roof Belgium • november 2017

Regenwaterrecuperatie werkt volgens een heel eenvoudig principe: de neerslag die op een dak valt, komt in een afvoerpijp terecht die naar een regenwaterput of -tank leidt. Een zelfreinigende voorfilter zorgt ervoor dat blaadjes en dergelijke niet in je put terechtkomen. Vervolgens zuigt een pomp het regenwater uit de put naar het tuinkraantje, het toilet en de wasmachine. Voor andere toepas-

singen gebruik je uiteraard gewoon kraantjeswater, want regenwater is niet drinkbaar.

Om aan regenwaterrecuperatie te doen, heb je volgende zaken nodig: • Een oppervlak waarop je water opvangt: je dak zelf dus!

• Een regenwaterput of -tank met filter • Een afvoerpijp en regenwaterleiding

Speciaal en uitgebreid Aquatop gamma Maar de stijgende prijs van het kraantjeswater roept dus inderdaad meer en meer de prangende vraag op of het wel logisch is om kraantjeswater te blijven gebruiken voor het toilet of voor de tuin. Het ecologische – en op termijn goedkopere – alternatief bestaat erin regenwater te gebruiken maar dat moet dan ook wel van goede kwaliteit zijn. Speciaal voor dat doel ontwikkelde Derbigum haar Aquatop als adequate oplossing om de kwaliteit van dat opgevangen regenwater niet aan te tasten. Om aan de vraag te voldoen, werd het gamma zelfs uitgebreid en is de speciale bitumen dakbaan voortaan zelfs verkrijgbaar in 3 verschillende uitvoeringen: • Donkergrijs • Lichtgrijs • Reflective White

An Van den Aabbeele

Opvangcapaciteit platte daken De opvangcapaciteit van je dak geeft – bij benadering – aan hoeveel regenwater je effectief kunt opvangen.

Bedraagt de opvangcapaciteit 60 procent, dan stroomt 60 procet van het regenwater naar je regenwaterput, terwijl zo’n 40 procent verloren gaat door afspoeling of verdamping. Een hellend dak met pannen, leien, kunststof of bitumen dakbedekking heeft een opvangcapaciteit van 75 à 95 procent.

Een hellend groendak levert slechts 25 procent bruikbaar regenwater op.

Groendaken zijn sowieso niet zo geschikt voor regenwaterrecuperatie. De vegetatie zuigt namelijk een groot deel van het water op. Daarenboven kan er lichte verkleuring optreden door uitloging van mineralen in het substraat.

Platte daken doen het over het algemeen net zo goed als hellende daken.

Zo zien we dat een plat dak met kunststof of bitumen dakbanen gemakkelijk een opvangcapaciteit van 80 procent haalt. Meer dan genoeg dus om deze investering te laten renderen. (Bron: Leefmilieu Brussel)

De specifieke oppervlakteafwerking laat toe om moeiteloos regenwater op te vangen en opnieuw te gebruiken.

Derbigum Aquatop kan trouwens een attest voorleggen van het CEBEDEAU onderzoekscentrum dat bevestigt dat deze waterdichtingsmembranen pHneutraal zijn.

Volledig en veelzijdig systeem Speciaal voor deze toepassing heeft Derbigum overigens een volledig daksysteem ontwikkeld, waarbij alle producten perfect op elkaar afgestemd zijn. Het volledige gamma bestaat uit : • de koudlijm Derbibond® Aquatop • de onderlaag Derbicoat® Aquatop • de eindlaag Derbigum® Aquatop (donkergrijs, lichtgrijs, Reflective White) Zo beschikt de plaatser over een eenvoudig gamma waterdichtingsproducten waarmee hij zijn klant een feilloos daksysteem voor regenwaterrecuperatie kan voorstellen. De Derbigum Aquatop membranen zijn echter meer dan alleen dakbanen voor regenwaterrecuperatie. Indien het dak nog zichtbaar blijft, kunnen de donkergrijze en de lichtgrijze uitvoering ook perfect

Roof Belgium • november 2017

25

Derbigum breidt Aquatop-gamma verder uit

dienstdoen als esthetische afwerking.

Komen er zonnepanelen op het dak of moet er passieve koeling zijn? Dan is Derbigum Aquatop Reflective White de ideale keuze. Dankzij het sterk reflecterend oppervlak zorgt deze dakbaan voor een hoger rendement van zonnepanelen en voor een extra passieve koeling van de ruimtes onder het dak.

U vindt Derbigum op stand 97 op de Belgian Roof Day.

Aquatop in de praktijk Een mooi voorbeeld van een toepassing van het Aquatop membraan vinden we terug in Opwijk, waar een strakke hedendaagse woning werd gerealiseerd met een mooi evenwicht tussen de professionele ruimtes en de privé gedeeltes en met heel wat aandacht voor het milieu. Een gebouw dat zowel strak als intiem en familiaal is.

Dat was de opdracht die An Van den Abbeele, oprichtster van het architectenbureau aabbeele, van de familie D’hooghe kreeg voor deze nieuwe praktijk/gezinswoning.

Aan de straatkant werd het geheel redelijk gesloten gehouden om de privacy van de bewoners te garanderen.

Achteraan werd het ontwerp zo uitgetekend dat het een optimale opening naar de omgeving en de prachtige natuur rondom geeft.

Bij de woning van de familie D’hooghe wordt de grens tussen de professionele en private ruimtes gemaakt door een polyvalent bureau dat langs beide kanten voorzien is van grote schuifdeuren.

Dit concept laat toe om de ruimte – al naargelang welke schuifdeur open gezet wordt – te integreren in ofwel het professionele deel of het private deel. Een weldoordachte oplossing die voor de bewoners zeer goed bewoners werkt.

Dat de familie D’hooghe en de architecte duidelijk mee zijn met de huidige ontwikkelingen, vertaalt zich in eerste instantie naar compactere, maar ook goed doordachte architectuur. Voor An een goede tendens omdat de mensen er zich nu veel meer bewust van zijn dan pakweg 3 à 4 jaar geleden.

Een bouwheer ziet nu het nut ervan in

26

Roof Belgium • november 2017

om een bepaald E-peil te halen en is ook veel meer bereid hierin te investeren. Om ook inzake milieu en waterhuishouding zijn steentje bij te dragen, werd er, voor een probleemloze opvang van het regenwater, geopteerd voor een waterdichting in Derbigum® Aquatop op het plat dak.

De speciale coating van de dakbaan laat niet enkel het hergebruik van het regenwater toe, maar geeft ook een esthetische afwerking van het dakoppervlak. Dit was in dit geval een bijkomend voordeel voor het dakgedeelte dat zichtbaar is van op de bovenverdieping.

BITUMEN DAKBANEN :

dé juiste keuze voor een betrouwbaar en duurzaam plat dak. waarom bitumen ?

• • • • • •

Hoogwaardig bouwmateriaal Algemeen erkend en veelvuldig toegepast Zeer sterke en betrouwbare naadverbinding Eenvoudige controle overlappen via bitumenuitvloei Tweelaags systeem = gegarandeerd waterdicht resultaat Perfect beloopbaar tijdens de werf

Belgische bitumen dakbanen ✔ bezitten een technische goedkeuring (ATG) ✔ zijn kwalitatief en betrouwbaar ✔ zijn conform de strengste Europese brandnormen.

De plaatsing van een bitumen dak vereist vakmanschap en kennis van de regels van de kunst.

Bij alle Belgische bitumenfabrikanten kan u terecht voor vormingen en bijscholingen in hun opleidingscentra.

www.BITUMENINfo.BE

13e workshop Vijfde gevel

Actieve platte daken voor meer levenskwaliteit en open ruimte Op donderdag 26 oktober organiseerde De Vijfde gevel alweer zijn dertiende workshop rond platte daken. Intussen weten we al langer dat het plat dak meer potentieel heeft dan enkel maar het onderliggende gebouw te beschermen tegen de weersinvloeden, maar de initiatiefnemers wilden op deze avond specifiek aantonen dat actieve platte daken diverse troeven bieden. Diverse onderwerpen werden aangesneden. Zo heeft de Vlaamse Confederatie Bouw recentelijk de eerste resultaten vrijgegeven van een brede enquête waaruit blijkt dat Vlamingen jonger dan 50 en hoogopgeleiden het buitengebied verkiezen boven de stad om er te wonen en te leven. Marc Dillen, directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw, kwam de visie van de bouwsector toelichten bij deze keuze tussen buitengebied of kernversterking. In Nederland worden trouwens honderden platte daken omgebouwd om dit soort kernversterking mogelijk te maken. Vijfde gevels als woon- en leefplekken, hoog boven de drukte van de stad. Ook hier een woordje toelichting. Tenslotte 'Urban farming': vijf jaar geleden was landbouw-op-het-dak een utopie, maar vandaag rijzen landbouwdaken wereldwijd als paddenstoelen uit de grond.

Ervaringsdeskundigen zouden het belang komen bewijzen van het platte dak voor de uitbouw van een zelfregulerende leefgemeenschap.

De Vijfde gevel is het communicatieen kennisdelingsplatform dat bouwheren, architecten, studiebureaus, aannemers en eigenaars van gebouwen creatieve ideeën aanreikt om meerwaarde uit hun dak te halen. Een academisch team en een groep fabrikanten delen hiervoor hun expertise en ervaringsdeskundigheid. Vanuit een gezamenlijke filosofie bieden ze kennis en oplossingen aan die hun economische meerwaarde reeds bewezen in talrijke projecten. Eén van de middelen om dat te doen zijn de workshops en studieavonden zoals deze op donder-

28

Roof Belgium • november 2017

dag 26 oktober ll. die helemaal in het teken stond van actieve platte daken.

Urban Farming: “Een gebouw moet een actieve plaats zijn, zoals de natuur” “Sustainable design is dead”, als we architect Steven Beckers mogen geloven.

Hij opende zijn uiteenzetting met een pleidooi voor een circulaire economie, oftewel een cradle-to-cradle-aanpak.

Binnen die aanpak staat het sluiten van materiaalkringlopen centraal: het

ontwikkelen van producten, gezond voor mens en milieu, die na gebruik te ontmantelen zijn tot wederom waardevolle grondstoffen. We moeten met andere woorden altijd bouwen met de natuur in het achterhoofd. En net zoals de natuur een actieve plaats is, moet ook een gebouw een actieve plaats zijn, een plek waar energie, zuiver water, zuivere lucht, eten én jobs gecreëerd worden.

Urban Farming – anders gezegd ‘landbouw in de (groot)stad’ – vormt daarbij één van de meest relevante ont-

DELTA®-VITAXX S PLUS

www.doerken.be

www.bicotech.be

FUSO - A Daimler Group Brand

EEN GAMMA AAN MOGELIJKHEDEN. CANTER. MADE FOR BUSINESS.

Zoveel mogelijkheden, en dat allemaal met één voertuig. Met de Canter is immers alles mogelijk, of toch bijna alles. Van 3,5t tot 8,55t en van 4x4 tot Eco Hybride: tussen onze vijf gewichtscategorieën, drie cabine varianten, drie motoruitvoeringen, zes wielbasissen en talloze bovenbouwen vindt u gegarandeerd uw ideale transportoplossing.

Tezelfdertijd laat de Canter met zijn 3,0 litermotor u een economisch voordelig rijden toe en voldoet aan de emissienorm Euro VI. Daarbij staat de DUONIC ® transmissie met dubbele koppeling in voor snel schakelen zonder onderbreking van de trekkracht. Met zijn standaard efficiëntiepack ECOFFICIENCY wordt elk traject een lucratieve zaak, waarbij uw brandstofbesparing kan oplopen tot 9%. www.fuso.be

beherman

Officiële invoerder voor Mitsubishi Motors en FUSO voor België en Groothertogdom Luxemburg.

de

gevel

wikkelingen van circulaire economie.

BIGH (Building Integrated GreenHouses) ontwikkelt serres op daken van gebouwen, die de CO2 die door het gebouw wordt uitgestoten hergebruiken. Het ‘aquaponic’-systeem maakt dan weer gebruik van het regenwater voor zelfgekweekte vissen, wiens uitwerpselen op hun beurt via een bio-filter dienstdoen als voedingsstoffen voor planten. De eerste actieve toepassing in heel Europa is overigens terug te vinden in Anderlecht, meer bepaald de ‘Foodmet’-site, de nieuwe voedinsghal bij Abattoir. Volgens Beckers is het de weg naar de toekomst en zullen dit soort systemen alsmaar meer hun weg naar de (binnen)stad vinden.

Rotterdamse Dakendagen: “Een architectuurfeestje bouwen op het dak” Had u al gehoord van de ‘Rotterdamse Dakendagen’? Tijdens dit evenement wordt een reeks daken van bekende en minder bekende gebouwen opengesteld voor het publiek. Nieuwe plekken om te bewonen, om te eten, drinken en dansen. Rooftop dinners van sterrenchefs, beeldentuinen met de skyline als achtergrond, dansen op de toren van de Laurenskerk, tiny houses en dakcampings, een klimtijdrit in de parkeergarage, noem maar op.

Toen organisator architect Joep Klabbers enkele jaren geleden het ‘Ecole nationale supérieure d’architecture’ in Nantes bezocht en zag hoe functioneel het platte dak daar werd benut, ging hij aan het denken. Zo kwam hij tot de vaststelling dat er in Rotterdam 1 vierkante kilometer plat dak was, waar

®

nauwelijk s aandacht aan werd besteed.

Zo ontstond het idee achter de Rotterdamse Dakendagen, een architectuurfestival in schaapskleren zoals Klabbers het zelf noemt. Want ook al gaat het over architectuur en kijken naar de schoonheid van de stad, het is tegelijk een hip en trendy feestje met cocktailbars, foodmarkets en dancings op verschillende Rotterdamse Daken.

In 2015 werd het door IFEA bekroond tot beste nieuwe festival en op de recentste editie werden niet minder dan 10.000 bezoekers geteld.

Bezieler Klabbers zet binnenkort evenwel een stap opzij als festivaldirecteur om zijn schouders mee onder de concrete realisatie van de nieuwe Rotterdamse bovenlaag te zetten. Verwacht wordt dat er tegen 2030 maar liefst 60.000 nieuwe mensen in Rotterdam zullen komen wonen, dus moet er over nieuwe woongemeenschappen worden nagedacht. En waarom dan niet op een dak? Er werd al getest met het Tiny House-project, wat leidde tot plannen voor een Duurzaam Dakdorp. De bedoeling van Rotterdam is om tegen 2030 een volledig nieuwe stadslaag te ontwikkelen.

Kernversterking: “Vlaanderen zal niet volgebouwd zijn, maar Vlaanderen zal wel verdichten” Keynote speaker op deze workshop was directeur-generaal van de Vlaamse Confederatie Bouw Marc Dillen, die meteen de cliché-uitspraak dat

‘Vlaanderen binnenkort helemaal volgebouwd is’ van tafel veegde.

“Vlaanderen zal niet volgebouwd zijn, maar Vlaanderen zal wel verdichten”, stelde hij. De heer Dillen sprak onder meer over het belang van het gebruik van de vijfde gevel en in het bijzonder als groendak, zeker wanneer het groen op de stedelijke grond in oppervlakte afneemt. Volgens hem is het vooral belangrijk dat alle actoren hun rol ten volle kunnen vertolken, wat maakt dat aannemer en architect reeds bij de ontwerpfase de koppen bij elkaar moeten kunnen steken. Ook is er bij groene daken sprake van een onderhoudsplicht.

Verder liet hij zijn licht schijnen over hoe we zullen moeten omgaan met platte daken in het kader van het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV) en de toekomstige nood aan verdichting. Woon-, werk- en recreatieplekken zullen vaker gecombineerd worden op één plaats en woningen moeten voldoende compact zijn. Maar het zal in de eerste plaats aan de steden zelf zijn om maatregelen te treffen voor de aankomende bevolkingsgroei. De top10 van sterkst groeiende gemeentes in aantal inwoners zullen immers verantwoordelijk zijn voor 26% van de totale groei. Een oplossing is onder andere meer flats, een trend die volgens Marc Dillen nu al blijkt te zijn ingezet.

Foto's: Vijfde gevel - Studio Claerhout 2017

Roof Belgium • november 2017

31

Isoproc informeert

Het compacte dak als vierde soort dakopbouw Platte daken zijn aan de buitenkant steeds voorzien van een soepele waterdichting die sterk dampremmend is (met een Îźd-waarde van minimaal 15 m tot meerdere honderden meters). Dit heeft tot gevolg dat in het dak aanwezige vocht niet naar buiten toe kan uitdrogen. Dit in tegenstelling tot hellende daken waar men met een dampopen onderdak kan werken. Daarom dient men bij de bouw van platte daken steeds voldoende aandacht aan de vochthuishouding van het dak te besteden. Er is immers steeds vocht in het dak aanwezig door dampdiffusie, luchtconvectie, ingesloten bouwvocht, enz. Traditioneel wordt er bij platte daken onderscheid gemaakt tussen 3 types dakconstructies: het warme dak, het omkeerdak en het koud dak. Elk van deze daktypes gaat op een andere manier met vocht om. Het koude dak en omkeerdak worden afgeraden wegens de kans op bouwschade en de beperkte isolerende werking. Het warme dak, waarbij de thermische isolatie boven een dampscherm op de dakvloer geplaatst wordt, is het meest gebruikte daktype in ons land. In dit artikel wordt aandacht besteed aan een vierde type platdakconstructie: het compacte dak. U kunt dit dakconcept gaan ontdekken op de ISOPROC stand op Belgian Roof Day en ook de Confederatie Bouw organiseert weldra opleidingen rond dit thema.

Het compacte dak: algemeen werkingsprincipe Bij het compactdak wordt de damprem onder de houten draagstructuur aangebracht en de ruimte tussen dakvloer, damprem en draagbalken wordt volledig met isolatie opgevuld. Een belangrijk verschil met het koud dak is dat er tussen isolatie en dakvloer geen (geventileerde) luchtspouw aanwezig is. Hierdoor zal er geen luchtconvectie (stijging warme lucht) plaatsvinden in de isolatie.

tuatie enerzijds en een typische zomersituatie anderzijds. In de winter is het in het algemeen buiten kouder dan binnen.

Dit leidt tot vochtverplaatsing van de onderkant van de isolatie naar de bovenkant van het dak. Daar accumuleert het in de dakvloer, het bovenste gedeelte van de houten draagstructuur en de eventueel hygroscopische isolatie. De dampdruk net boven de damprem daalt hierdoor en wordt lager dan de dampdruk net onder de damprem. Dit leidt tot dampdiffusie doorheen de damprem waardoor de totale vochthoeveelheid in het dak tijdens de winter toeneemt.

Ook ongewilde vochtbronnen zoals luchtconvectie langs luchtlekken kunnen er eventueel toe leiden dat het vochtgehalte in de winter verder toeneemt.

Figuur 2

Afbeelding 1

Koel in de zomer en warm in de winter Om te begrijpen hoe dit dak met vocht omgaat wordt er dikwijls onderscheid gemaakt tussen een typische wintersi-

32

Roof Belgium • november 2017

THERMAL INSULATION SINGLE PLY WATERPROOFING BITUMINOUS WATERPROOFING LIQUID WATERPROOFING

ONTDEK HET NIEUWE OPLEIDINGSCENTRUM VAN SOPREMA IN GROBBENDONK! INFO@SOPREMA.BE

DE KROON OP UW WERK !

DAKRANDPROFIELEN EN DAKAFWERKING

MUURAFDEKPLATEN EN RAAMDORPELS

PLOOIWERK MAATWERK

Blokkestraat 2 | 8530 Harelbeke | T +32 (0)56 35 15 56 | F +32 (0)56 37 00 85 | info@claerhoutaluminium.be | www.claerhoutaluminium.be

RoofBelgium_NL_195x139mm.indd 1

13/01/17 10:23

Geef je concurrenten het nakijken!

Turbosnel isoleren

Met de geïntegreerde isolatiesystemen van ISOTEC win je altijd aan tijd.

ISOTEC combineert meerdere bouwlagen waardoor je niet alleen bliksemsnel isoleert maar tegelijk ook opbouwt. Je isoleert een pak sneller dan met de traditionele methodes, bent competitief en realiseert meer projecten in minder tijd.

ISOTEC - Oude Bosuilbaan 43 • 2100 Deurne • +32 (03) 360 79 96 • info@isotec.be • www.isotec.be

34

Roof Belgium • november 2017

®

COMPLEET ISOLATIESYSTEEM VOOR DAK EN GEVEL

Invallende zonnestraling op zonnige zomerdagen kan er voor zorgen dat de oppervlaktetemperatuur aan de buitenkant van het dak sterk oploopt. Daardoor zal plaatselijk bovenaan in het dak de dampdruk zeer sterk stijgen. Het tijdens de winter opgeslagen vocht zal hierdoor grotendeels vrijkomen en naar de onderkant van de isolatie migreren.

Dit leidt tot een hogere dampdruk aan de bovenzijde van de damprem dan aan de onderzijde. Dampdiffusie doorheen de damprem zal er nu voor zorgen dat het dak uitdroogt.

Figuur 3

Indien het plaatselijke vochtgehalte in het dak steeds voldoende laag blijft en het vochtgehalte in het dak jaar na jaar niet toeneemt (de jaarlijkse uitdroging is dan minstens even groot als de jaarlijkse bevochtiging), zal er geen schade optreden door interne condensatie. In het algemeen is deze situatie gemakkelijker te bereiken door een vochtgestuurde damprem zoals pro clima INTELLO te gebruiken, een folie waarvan de dampdichtheid toeneemt naarmate de relatieve vochtigheid daalt. Normaal is in de wintermaanden de relatieve vochtigheid rondom de damprem lager dan tijdens de zomer. (Naast de vochtverplaatsing in het dak leidt de opwarming van koude, droge buitenlucht tijdens de winter tot een verlaging van de relatieve vochtigheid binnenshuis, dus aan de onderzijde van de damprem)

klassieke dampscherm te vervangen door een vochtgestuurde damprem zoals INTELLO wordt de bevochtiging tijdens de winter extra beperkt, terwijl de uitdroging tijdens de zomer vergemakkelijkt wordt.

Voor- en nadelen van het compacte dak Het compact dak heeft een aantal voor- en nadelen t.o.v. andere daktypes: De belangrijkste voordelen: - Een compact dak is dikwijls veruit de goedkoopste oplossing bij renovatie en kleine oppervlakken (achterbouw in steden, dakkapellen, …)

- Omdat men met niet drukvaste isolatie kan werken kan men meestal goedkopere isolatie gebruiken.

- Door de isolatie tussen de draagstructuur te plaatsen beperkt men zelfs bij grote isolatiediktes de totale dakhoogte.

- Omdat de luchtdichte laag van het dak (de damprem) zich onder de dakstructuur bevindt, is deze gemakkelijker te verbinden met de luchtdichte laag aan de binnenkant van de buitenmuren dan bij een warm dak, en dit dikwijls zonder dat er gebruik moet worden gemaakt van wachtfolies.

De belangrijkste minpunten: - Met betrekking tot de vochthuishouding van het dak zijn er een heel aantal randvoorwaarden waaraan men moet voldoen wanneer men voor dit daktype kiest.

- Omdat de damprem niet op een vlakke ondergrond wordt aangebracht vraagt de plaatsing meer aandacht dan bij een warm dak.

De dampremmendheid van de damprem zal hierdoor hoger zijn dan tijdens de zomer. Met andere woorden: door het

WIE MEER WIL WETEN OVER HET COMPACTE DAK KAN • Isoproc bezoeken op haar stand op BELGIAN ROOF DAY (n° 7) • zich inschrijven voor de opleidingen over het compacte dak door de Confederatie Bouw in Zellik op: 08/12/2017 17/01/2018 07/02/2018 13/03/2018 Meer info via www.confederatiebouw.be Roof Belgium • november 2017

35

Van sporthal tot meest duurzame gebouw in Europa

Firestone RubberGard EPDM beschermt uiteenlopende projecten

Op Belgian Roof Day zal Firestone Building Products vooral de aandacht focussen op haar trainingsprogramma's voor professionals inzake dakafdichting. Een duurzame afdichting vraagt immers niet alleen het gebruik van kwalitatieve producten, ook de professionele uitvoering speelt een minstens even belangrijke rol. De EPDMdaksystemen van Firestone Building Products worden dan ook uitsluitend door opgeleide en gecertificeerde dakdekkers geĂŻnstalleerd om de plaatsing te garanderen volgens de normen van de fabrikant. In dit artikel vindt u wat meer informatie over deze specifieke opleidingsmogelijkheden, naast enkele bijzonder fraaie realisaties met de RubberGard EPDM-producten.

36

Roof Belgium • november 2017

Waregem Business Park Een eerste blikvanger is alvast het Waregem Business Park van projectontwikkelaar ION, één van de spectaculairste vastgoedrealisaties van West-Vlaanderen op de ring rond Waregem. Deze nieuwe site biedt ca. 11.500 m2 kantoorruimte aan, verspreid over vijf individuele kantoorgebouwen van 1.400 m2 tot 3.000 per gebouw, opsplitsbaar van 100 tot 3.000 m2 te koop of te huur. Aan het hele project hangt een indrukwekkend investeringskaartje van liefst 25 miljoen euro. Projectontwikkelaar ION hecht veel belang aan duurzaamheid en hoogstaande architectuur en met dit uitgangspunt nam ION het gerenommeerde architectenbureau Govaert & Vanhoutte onder de arm om het state-of-the-art project vorm te geven. De vijf kantoorgebouwen vormen dankzij het uniforme ontwerp met veel glas, hout en architectonisch beton een architecturaal geheel, maar behouden elk hun eigen identiteit.

Aannemer van dichtingswerken SIX kreeg de opdracht om het 4000m² grote dakvlak (excl. opstanden) te isoleren en af te dichten. Bovenop de draagstructuur in schuimbeton en een bitumineuze onderlaag werd eerst een PIR-isolatie aangebracht en daarna een naakte RubberGard EPDM-folie van 1,5 mm. Alles werd verkleefd. Bovendien is er een deel van de terrassen waar een groendak op komt en de bovenste daken zullen bijkomend nog geballast worden omdat er geen garantie kan gegeven worden op de hechting van de roofing op het schuimbeton. Het EPDM-membraan wordt dus zowel gekleefd als geballast.

Infinity Bilzen Een andere blikvanger is ongetwijfeld Infinity Building in Bilzen, het meest ecologische en duurzaamste gebouw in Europa. Het is een educatief centrum waar meer dan 120 vooruitstrevende duurzaamheidstoepassingen worden getoond en is tegelijkertijd het eerste gebouw ter wereld dat zowel voldoet aan alle Europese als Amerikaanse duurzaamheidsnormeringen. Het is de bedoeling een soort ‘huis van de toekomst’ te maken, waar binnen- en buitenlandse bedrijven, maar ook scholen en andere groepen, een kijkje komen nemen. Er is capaciteit voor 2 tot 3 geleide bezoeken per dag. Infinity bestaat uit een kantoorgebouw maar ook laboruimte, een restaurant met vergaderzaal en een kleine incubator.

De investering bedraagt 3,5 miljoen euro, maar eens het project klaar was bedroeg de waarde zeker 5 miljoen euro omdat er door de duurzame technieken geld wordt verdiend. Infinity is daarmee volgens de initiatiefnemers ongetwijfeld het meest duurzame gebouw in Europa, misschien zelfs in de hele wereld.

Aannemer van dichtingswerken Tectum Dekkers bracht op de betonnen ondergrond van 1200 m² eerst een Isobouw EPS-isolatie aan en vervolgens een Firestone RubberGard dakfolie van 1,52 mm, losliggend / geballast. Het gebouw beantwoordt aan BREEAM en LEED.

Gymzaal Lauwe – Sporthal Ter Leie De Stad Menen - met als bouwheer het AGB (autonoom gemeentebedrijf) Woonbedrijf Menen - bouwde een nieuwe gymzaal in Lauwe, ter ondersteuning van de werking van onder andere de Sportgroep Vaste Vuist Lauwe. Tegelijk kregen ook de kleedkamers, het sanitair en de cafetaria van de bestaande sportzaal een opknapbeurt.

De bestaande sporthal (gebouwd in de jaren ’70) van 1190 m² met daar rond de inkom, bergingen, doucheruimtes en een cafetaria werden grondig gerenoveerd. Links van die sportzaal is er nog een gymzaal (geopend in 1999) van 390 m² en een danszaal van 310 m². De lokalen tussen die bestaande gym- en danszaal werden ook volledig vernieuwd en ook de volledige dakstructuur werd vervangen.

Links van de huidige dans- en gymzaal werd er een nieuwe gymzaal opgetrokken met eveneens een secundaire inkom, polyvalente ruimtes, douches en kleedkamers, een nieuwe technische ruimte en een berging. Het 1950 m² grote STEELDECK dak werd door aannemer van dakwerken Del’haye eerst voorzien van een Recticel Eurothane Silver PIR isolatie en tenslotte een 1.5 mm RubberGard MAX EPDM membraan, alles volledig verkleefd. Voor dit verkleven werd gebruik gemaakt van BetterSpreader, via welke de koudkleefstof verrijdbaar op het dakvlak kan worden verspreid.

Borgerstein (nieuwbouw) Een vierde en laatste mooi project is de WEBO-nieuwbouw van vzw Borgerstein. WEBO evolueerde van een beschutte werkplaats naar een maatwerkbedrijf. Borgerstein richt zich met WEBO op een kwetsbare groep van werknemers met een arbeidshandicap. De ingebruikname van de nieuwbouw wordt voorzien begin 2018. In het nieuwe gebouw zal WEBO de activiteiten verder zetten vanuit de afdelingen elektromontage, verpakking, groendienst en locatiewerk (ter plaatse werken bij de klant).

Roof Belgium • november 2017

37

Van sporthal tot meest duurzame gebouw in Europa

Dakrubbercentrale is momenteel bezig met de dichtingswerken aan het ca. 4000 m2 dak met Steeldeck en beton als drager. Bovenop de EPS-isolatie werd een 1.1 mm dikke dakfolie van het type RubberGard LSFR EPDM geplaatst, deels volledig verkleefd, deels met ballast.

Theoretische en praktische opleidingsmogelijkheden De daksystemen van van Firestone Building Products worden uitsluitend door opgeleide en gecertificeerde dakdekkers geïnstalleerd om de plaatsing te garanderen volgens de normen van de fabrikant. Firestone biedt hiervoor verschillende theoretische en praktische opleidingsmogelijkheden aan via de trainingsprogramma’s van Building Products University (BPU). Dakdekkers, vertegenwoordigers, bestekschrijvers, architecten en bouwheren kunnen zowel online als in haar trainingscentra opgeleid worden. Aan het eind van de opleiding krijgen deze professionals een certificaat dat elke twee jaar verlengd kan worden, om de nieuwste plaatsingstechnieken en evoluties te integreren.

Voor meer informatie, ga naar: www.firestonebpe.com/nl/leercentrum/opleidingen/ dakdichting

Engineered Timber Systems

Unidek Aero Comfort

ot 22 win 15 t en! e-punt

VERLAAG HET K- EN E-PEIL MET UNIDEK AERO DAKELEMENTEN

Bezoek ons op stand 95

●

Winst aan K- en E-punten

●

Hoge thermische isolatie

●

Koudebrugarm bouwen

●

Uitstekende luchtdichtheid

●

Geschikt voor montage van zonnecollectoren en zonnepanelen

●

Duurzaam isoleren tot en met passiefhuis

www.kingspanunidek.be

38

Roof Belgium • november 2017

Bellus keramische lei: Superlichtgewicht Supermooi Superfijn.

Architect Erik Maeyaert, Architect ErikDiksmuide Maeyaert, Diksmuide

Er bestaat geen fijnere of lichtere keramische lei dan de Bellus van Wienerberger.

Dankzij haar hedendaagse lijn oogt uw dak heel strak. Als kwaliteitsvol en oogstrelend alternatief voor leien of dakpannen in nieuwbouw ĂŠn renovatie, is de Bellus naast antraciet mat nu ook verkrijgbaar in de kleuren natuurrood en terra bruin.

Ontdek Bellus in onze showrooms in Londerzeel of Kortrijk.

Of vraag uw brochure aan via info@wienerberger.be

www.wienerberger.be

Y

IT

JAAR ERVARING

T

G SK

YL

45

UC

B EL

N PROD IA

U X Q U AL

EEN HUIS VOL LICHT. HEERLIJK!

Skylux heeft voor elk plat dak de perfecte oplossing.

kunststofkoepels

hybride koepels

Wie houdt niet van natuurlijk licht in huis? Hoe meer, hoe liever! Skylux laat je volop genieten van gratis daglicht. Wij hebben ook voor jouw plat dak de perfecte oplossing: lichtkoepels in kunststof, in glas of hybride. Meer dan 180 verschillende afmetingen en 6.000 mogelijke combinaties - opengaand of vast, ingebouwde zonnewering, ledverlichting, enzovoort. Laat het daglicht binnenstromen en geniet.

www.skylux.be

glaskoepels