De Vlaamse Schilder augustus 2020

Uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking • Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel • Afgiftekantoor Gent X • Post P608094

De Vlaamse

Schilder

SEPTEMBER 2020 DRIEMAANDELIJKS LEDENBLAD

#60

Decorateur, Behanger, Plaatser soepele vloerbekleding

EUROPA-MEISTER project loopt ten einde Invloed van extreme temperaturen op kitten en afdichtingsproducten

Woutim schildert de catacomben van Club Brugge Vlaamse schilders

WE KNOW WHAT IT TAKES

NIEUW ANZA TITANIUM AQUA

VOOR ALLE WATERBASIS PRODUCTEN - hoogwaardige verzelmix met zachte tips PERFECTE BESNIJDING - perfect gevormde patentpunt VORMVAST - dankzij touwwoeling

WE KNOW WHAT IT TAKES MEER INFO? SALES@ORKLA..EU

INHOUD

8

10

20

EUROPA-MEISTER

Temperatuurvoorwaarden

Schilderwerken bij Club Brugge

Welke invloed hebben extreme temperaturen op kitten en afdichtingsproducten, zowel tijdens de opslag en het transport, bij applicatie, als tijdens het droogproces?

De schilders van Woutim Total Interiors mochten net voor het bouwverlof de spelerstunnel van het Jan Breydelstadion onder handen nemen.

5

18

24

Voorwoord

WTCB

Kostprijsberekening

Door Pedro Pattyn

Veroudering van afwerkingen voor houten buitenschrijnwerk

Hoe bepaal je je regieuurtarief?

Na drie jaar komt en eind aan het EUROPA-MEISTER-project dat de krijtlijnen van het schildersonderwijs van de toekomst wil uittekenen.

6 Federatienieuws

Aantal leerlingen in schildersopleidingen op vijf jaar tijd met 21% gezakt

14

23

26 Productnieuws

Sectornieuws

Bouw vreest voor donkere herfst en gitzwart 2021

Vakkennis

Voorbereiding van de ondergrond: het gevaar van ‘schilderklaar’

De Vlaamse Schilder • september 2020

3

DAG VAN DE AFWERKING 24 NOV 2020

save ate the d

In het licht van Corona zullen we er alles aan doen om de veiligheid, gezondheid en welzijn van exposanten, medewerkers en bezoekers te garanderen.

U wil kijken, ontmoeten en bijleren?

Geen betere gelegenheid dan een vakbeurs en netwerkevent om alle nieuwe trends en technieken op het vlak van interieur en afwerking te ontdekken.

Voor wie is het?

Alle professionals die bezig zijn met afwerking.

Van plaatser tot ontwerper.

Waar is het te doen?

In de ruime hallen van de Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden, van 9u30 tot 19u00.

Wat valt er precies te beleven?

Er zijn ruim 140 standen en een demotent. En je geniet er van een gemoedelijke sfeer met gratis buffetten en drank.

Meer informatie en inschrijvingen als standhouder voor dit unieke evenement via steve.caufriez@confederatiebouw.be.

EDITO

Onzekere toekomst Beste collega’s,

Het coronavirus houdt ons in de tang. De tweede golf lijkt over haar hoogtepunt te zijn, maar we hebben het raden naar volgende opflakkeringen. We worden aanzienlijk beperkt in onze vrijheden, in de ene stad of streek al meer dan in de andere. We storen ons aan het gebrek aan eenduidigheid en helderheid in de regels en de communicatie daaromtrent.

Bovendien is niets is zo vervelend als een onzekere toekomst. Zal het geleden omzetverlies al dan niet gerecupereerd kunnen worden en wanneer? Volgt er een golf aan faillissementen in horeca, bouw en andere getroffen sectoren? De overheid poogt velen met milde hand te steunen, maar de al krappe staatskas transformeert in een quasi bodemloze put. En wie zal die later terug vullen?

Door ons flexibel en veerkrachtig op te stellen, slaan we er ons echter door. Ik verneem dat bij het overgrote deel van de schildersbedrijven het orderboekje momenteel nog goed gevuld is. Meer zelfs, de krapte aan professionele schilders blijft aanhouden waardoor de zoektocht naar extra vakbekwame medewerkers geen sinecure is. In een gezamenlijk persbericht van Confederatie Bouw en Bouwunie werd het spectaculair dalende aantal leerlingen in schildersopleidingen, namelijk min 21% op vijf jaar tijd, aan de kaak gesteld. Alle inspanningen ten spijt, blijkt het duaal leren vooralsnog geen wondermiddel te zijn. Vanuit de Confederatie wordt een imagocampagne voorbereid die via diverse media mogelijke instromers zal bereiken en trachten te motiveren om voor het beroep van schilder-decorateur te kiezen. Want zeg nu zelf, voor een schilder die de knepen van het vak kent is er steeds zicht op vast en goed betaald werk.

Hierbij aansluitend vindt u verder in dit nummer een artikel over het EUROPA-MEISTER project dat inzoomt op de inspanningen van verscheidene Europese lidstaten om het niveau van de schilder-decorateur op te krikken en uniform te maken over de landsgrenzen heen. Daarnaast tal van boeiende artikels over ons vakgebied. Ik wens u veel leesplezier en bovenal goede moed in deze troebele tijden!

Collegiale groet, Pedro Pattyn VOORZITTER CONFEDERATIE BOUW - VLAAMSE SCHILDERS

COLOFON Confederatie Bouw Vlaamse Schilders

Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel Tel: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschilders.be

Verantwoordelijke Uitgever: Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be

BTW: BE 406 479 092 De Vlaamse Schilder verschijnt in maart, juni, augustus en november.

Advertentieverantwoordelijke: Steve Caufriez Tel: +32 (0)2 545 57 25 GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@confederatiebouw.be

Adreswijzigingen: ann.cassauwers@confederatiebouw.be

Administratie en redactie Eindredactie: Filip Coveliers

Redactie: Bram Schittecatte Tel: 02/545 59 47 • Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be Vormgeving: Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be Drukwerk: Graphius

Federatienieuws

Aantal leerlingen in schildersopleidingen op vijf jaar tijd met 21% gezakt Net zoals in de meeste andere bouwrichtingen in het secundair onderwijs, lopen ook in de schilderopleidingen de leerlingenaantallen jaar na jaar terug. Als deze tendens zich verderzet, dreigen steeds meer secundaire scholen de schildersopleidingen uit hun lessenpakket te schrappen. Daarom slaken de Confederatie Bouw – Vlaamse Schilders en Bouwunie Schilders en Decorateurs een noodkreet.

De Vlaamse secundaire scholen zien al jarenlang de leerlingenaantallen in de bouwrichtingen teruglopen. Dat is ook het geval voor de schilderrichtingen.

Waar er in het schooljaar 2015-2016 nog bijna 1000 (993 om exact te zijn) leerlingen een schildersopleiding volgden, was dat in het schooljaar 20192020 al gezakt tot 784, goed voor een daling met 21%. De dalende tendens is bovendien merkbaar in zowel het beroepsonderwijs (BSO), het deeltijds beroepsonderwijs (DBSO) en het buitengewoon secundair onderwijs (BUSO).

Duaal leren geen wondermiddel Verschillende scholen in Vlaanderen bieden sinds het schooljaar 2017-2018 schildersopleidingen aan via het systeem van duaal leren, maar ook dat blijkt geen wondermiddel. Slechts 25 leerlingen vonden in het voorbije schooljaar de weg naar één van deze duale opleidingen.

Het feit dat de scholen geen zevende jaar kunnen aanbieden via het systeem van duaal leren, vormt bovendien een ernstig manco.

6

De Vlaamse Schilder • september 2020

Opleidingen dreigen te verdwijnen

termijn veel schildersopleidingen verloren te gaan.

De teruglopende leerlingenaantallen plaatsen de scholen voor een hartverscheurende keuze. Wanneer de leerlingenaantallen te beperkt zijn, is het niet meer verantwoord om de schildersopleidingen nog in hun opleidingspakket op te nemen. Indien de huidige tendens blijft aanhouden, dreigen dus op korte

Dat zou een zeer slechte zaak zijn voor de toekomst van de bouw. De voorbije decennia is het schildersvak immers een stuk complexer geworden en heeft technische vakkennis enorm aan belang gewonnen. Door het enorme scala aan producten en ondergronden moeten

schilders anno 2020 over een gedegen chemische kennis beschikken. En wanneer deze kennis verdwijnt, dan is het uiteindelijk de klant die hiervan de dupe wordt. De organisaties zien ook heil in de uitvoering van het sectoraal akkoord 2019-2020. Daarin wordt, rekening houdend met kwaliteit en excellentiecriteria, een nieuwe benadering van de onderwijsinstellingen betracht.

We hopen dat dit een nieuwe aantrekkingskracht kan uitoefenen op de leerlingen om te kiezen voor kwaliteitsvolle schildersopleidingen.

Oproep De Confederatie Bouw – Vlaamse Schilders en Bouwunie Schilders en Decorateurs lanceerden aan het begin van de zomer daarom een oproep naar zowel de ouders van scholieren als naar de scholen zelf om in het schooljaar 20202021 voluit de kaart van de schildersopleidingen te trekken.

Onze oproep werd door verschillende vaktijdschriften en nieuwskanalen opgepikt. Ook HLN.be, de meest bezochte nieuwssite van het land, pikte ons persbericht op. Over de weerklank in de media mogen we dus tevreden zijn.

Hopelijk is de boodschap ook aangekomen bij de ouders van jongeren die bij het begin van het nieuwe schooljaar een studierichting moesten kiezen.

uw springplank naar zorgeloos ondernemen U start of heeft een bedrijf? Vertrouw dan op Formalis:

in samenwerking met

• bij de afhandeling van al uw administratieve formaliteiten; • voor de inschrijving en wijzigingen in de Kruispuntbank van Ondernemingen; • voor onze expertise en kennis van de ondernemerschap.

Meer info via formalis.be

De Vlaamse Schilder • september 2020

7

Onderwijs

EUROPA-MEISTER gaat op zoek naar het schildersonderwijs van de toekomst

Na drie jaar is een einde gekomen aan het EUROPA-MEISTER project. Normaal gezien zou het project feestelijk afgesloten worden met een slotbijeenkomst in Brussel, maar door de coronapandemie bleek dat niet mogelijk. Een virtuele slotceremonie was het enige haalbare alternatief.

Het project ‘EUROPA-MEISTER - Towards a European quality seal for the craft sector" kwam tot stand op initiatief van de Europese schildersfederatie UNIEP met de steun van het Erasmus+ leerprogramma van de Europese Commissie en liep van oktober 2017 tot augustus 2020. Het project had drie hoofddoelstellingen.

8

De Vlaamse Schilder • september 2020

In de eerste plaats wil EUROPA-MEISTER de opleidingsvereisten en -doelen in de EU-lidstaten op hetzelfde niveau brengen, zodat leerling-schilders overal in de EU een gelijkaardig opleidingsniveau hebben en een schildersdiploma in alle lidstaten even veel waard is. Dat moet de mobiliteit van (jonge) schilders doorheen de EU-lidstaten vergemakkelijken.

Het kan op die manier helpen om het tekort aan geschoolde werkkrachten in bepaalde landen aan te vullen.

EUROPEAN MEISTERBRIEF Een tweede doelstelling van het project was het uittekenen van een Europees getuigschrift: de EUROPEAN MEISTERBRIEF. Dit getuigschrift maakt aan de consument duidelijk wat de vaardigheden van een schilder zijn en welke opleidingen hij gevolgd heeft. Wie over zo’n EUROPEAN MEISTERBRIEF beschikt, zou dan ook overal in de EU een eigen schildersbedrijf kunnen oprichten. De EUROPEAN MEISTERBRIEF zou ook een duidelijk signaal geven naar de consument dat de schilder zijn vak kent. Het moet als het ware een certificaat van vakmanschap en betrouwbaarheid worden.

Tot slot wil EUROPA MEISTER ook een opleidingstraject uitstippelen dat kan lopen van het middelbaar onderwijs tot het hoger onderwijs, dit moet een opleiding als schilder aantrekkelijker maken voor jongeren en ervoor zorgen dat een dergelijke opleiding meer waardering krijgt. Schilders moeten anno 2020 immers niet alleen de technische vaardigheden onder de knie hebben, ze moeten daarnaast ook een degelijke kennis hebben van de samenstelling van de producten en ondergronden en weten hoe die op elkaar reageren. Bovendien is ook kennis over bedrijfsvoering onontbeerlijk voor wie een gezond bedrijf wil runnen.

Een EUROPA-MEISTER-opleiding zou dus op termijn moeten uitmonden in een opleiding op bachelorniveau. Maar zover is het nog lang niet. Momenteel heeft ieder land nog zijn eigen opleidingen en de niveaus en de kwaliteit van de opleidingen kunnen sterk verschillen van het ene land tot het andere.

Wanneer deze ambitieuze doelstellingen bereikt wordt, zou het EUROPA-MEISTER-traject bovendien een blauwdruk kunnen vormen voor de andere technische opleiddingen in Europa.

Stapsgewijs Om de doelen van het project te bereiken, hebben de deelnemende partners, waaronder ook de Confederatie Bouw - Belgische Schilders, eerst de bestaande schildersopleidingen in de verschillende EU-lidstaten onderzocht en vergeleken. Op die manier werd een overkoepelend competentieprofiel opgesteld dat de kennis, technieken en vaardigheden bevat waarover een moderne schilder moet beschikken.

Een ander luik van het EUROPA-MEISTER-project bestond uit de ontwikkeling van een e-learningplatform dat kan gebruikt worden om de kennis en vaardigheden aan te leren in de verschillende lidstaten. Momenteel werden enkel twee proefmodules ontwikkeld, maar deze kunnen nadien nog uitgewerkt worden tot een volwaardige e-learning die in alle talen vertaald kan worden. Dit laat toe om in alle landen vergelijkbare opleidingen aan te bieden. De coronacrisis heeft bovendien ook duidelijk gemaakt dat online opleidingen in bepaalde situaties bijzonder waardevol kunnen zijn.

Ambitieuze vooruitzichten Met het ambitieuze project werd dus een eerste stap gezet die op termijn mogelijk kan leiden tot een revolutionaire wijziging in de manier waarop de schildersopleidingen, maar ook alle andere vakopleidingen in de EU georganiseerd worden.

De Confederatie Bouw – Belgische Schilders en UNIEP zijn dan ook fier dat zij hun steentje hebben kunnen bijdragen aan dit project.

OVER EUROPA-MEISTER Het EUROPA-MEISTER project is een initiatief van de Europese schildersfederatie UNIEP met de steun van het Erasmus+ leerprogramma van de Europese Commissie. Het doel van het project is om een matrix vast te leggen van de competenties waarover een volleerd moet beschikken en daaraan gekoppeld een e-learning te ontwikkelen waarmee de leerlingen deze competenties kunnen aanleren.

Partners uit Duitsland, Oostenrijk, Slovenië, Noorwegen en België nemen aan het project deel.

Mede gefinancierd door het programma Erasmus+ van de Europese Unie

De Vlaamse Schilder • september 2020

9

Temperatuurvoorwaarden

Invloed van extreme temperaturen tijdens opslag en transport van kitten en afdichtingsproducten De technische voorlichting over schilderwerken van het WTCB behandelt wel de temperatuurvoorwaarden bij het aanbrengen van de verfsystemen, maar hoe zit het met de invloed van extreme temperaturen op afdichtingsproducten en kitten?

Bostik publiceerde onlangs een document waarin deze punten uitgebreid besproken worden. Bostik hanteert standaard temperatuurgrenzen van +5°C tot + 25°C.

Opslag en transport Wanneer de producten bewaard worden bij een hogere temperatuur, dan zal dat vooral een invloed hebben op de houd-

10

De Vlaamse Schilder • september 2020

baarheidstermijn, die daardoor zal verkorten.

siliconenkit kan het reactie mechanisme worden aangetast.

Zijn de producten gestockeerd in een ruimte waar de temperaturen oplopen tot boven 45°C, dan kunnen er zelfs ernstigere problemen ontstaan, zoals bijvoorbeeld een te hoge druk in polyurethaan-schuimbussen. Van neutrale

Bij lagere temperaturen dan +5°C zijn tot ongeveer -5°C niet direct problemen te verwachten. Onder -5°C kunnen dispersieproducten gaan bevriezen. Veel van deze producten kan je echter gewoon laten ontdooien, waarna ze weer normaal werken.

WIN EEN TOYOTA PROACE!

Of één van de 1000 andere prijzen voor schilders Bij elke pot Sikkens Alphacryl Morpha 10L (W05 en Wit) vind je nu een gratis wedstrijdcode.*

Gevuld met Sikkens-verf, ingericht door Sortimo

1. Geef online je code in en ontdek meteen of je gewonnen hebt.

2. Noteer alvast 12 november 2020 in je agenda, want dan verloten we de hoofdprijzen, waaronder de Toyota PROACE onder alle deelnemers!

Doe mee op sikkens.be/win

SURF &WIN

Partners van deze actie

*Deze wedstrijd loopt van 01/09/2020 tot 31/10/2020 en is voorbehouden voor professionele schilders(bedrijven). Je vindt de wedstrijdcodes op de potten Sikkens Alphacryl Morpha 10L WO5 en Wit (zolang de voorraad strekt) en in Decoratie Magazine, editie 25/09/2020. Lees het volledige wedstrijdreglement op www.sikkens.be/reglement.

Fabrikant sinds 1985

Paint

Kalei, verfsystemen voor binnen en buiten, en voor speciale toepassingen.

Waterdichting

Injectieproducten en membranen tegen opstijgend vocht.

Restauratie

Producten voor de restauratie van monumenten.

Rewah nv Nijverheidsweg 24 2240 Zandhoven BelgiĂŤ 03 475 14 14 info@rewah.com www.rewah.com

Bij azijnzuurhoudende siliconenkitten kan kristallisatie van crosslinker optreden bij temperaturen onder de -5°C. Maar ook hier kan je dit probleem verhelpen door de kit tot boven +5°C te verwarmen.

Verwerking Welke invloed hebben extreme temperaturen dan op de producten zelf? Over het algemeen zullen de materialen bij hogere temperaturen dunner zijn en bij lagere temperaturen dikker, waardoor de benodigde druk tijdens verwerking afhankelijk is van de temperatuur.

Een uitzondering hierop vormen de op siliconen gebaseerde producten, die vrijwel niet temperatuurgevoelig zijn. Wanneer producten dunner zijn door de hitte, dan levert dit over het algemeen geen problemen op bij de verwerking.

Bij lage temperaturen kunnen sommige producten echter moeilijker verspuitbaar worden, bijv. 1-component hybridekit of PU-kit. Het is dan volgens Bostik ook aan te bevelen deze producten, indien mogelijk op een verwarmde plaats te bewaren.

Snelle verwarming op de bouw in warm/ heet water is niet aan te raden, omdat de verpakking snel erg heet kan worden (50-60°C) terwijl de kit nog koud en stug is. Vooral bij toepassing van luchtdruk kan een probleem ontstaan, doordat de warmere koker vervormd kan worden en lucht tussen zuiger en wand doorlaat. Deze lucht komt dan gelijktijdig met de kit uit de koker.

Invloed tijdens applicatie Bostik maakt zich sterk dat alle kitten perfect te gebruiken zijn vanaf een temperatuur van +5°C. Bij lagere temperaturen bestaat de kans op condensof ijsvorming op of in de ondergrond.

Dit zou de hechting van de kit teniet kunnen doen. In principe is het onder gecontroleerde omstandigheden met bepaalde producten mogelijk ook onder +5°C te werken, maar dat zal echter van geval tot geval beoordeeld moeten worden.

WAT ZEGT DE TV OVER SCHILDERWERKEN OOK ALWEER? In de technische voorlichting 249 “Leidraad voor de goede uitvoering van schilderwerken” van het WTCB is een aparte paragraaf gewijd aan de temperatuur- en vochtigheidsvoorwaarden voor de applicatie van verfsystemen.

Indien de temperatuur te laag is, kunnen de bindmiddeldeeltjes van verven in waterige dispersie niet correct fusioneren. Het gevolg is dat de filmvorming in het gedrang komt, wat ten koste gaat van de hechting en de levensduur van de verf. Daarom valt het af te raden om verven in dispersie aan te brengen bij temperaturen lager dan 10°C. Maar ook te hoge temperaturen kunnen nadelige gevolgen hebben. De ideale temperatuur om watergedragen verven aan te brengen, ligt tussen 10 en 25°C. Bij oplosmiddelgedragen verven is er iets meer speelruimte, die zijn namelijk iets minder gevoelig voor lage temperaturen. Wie graag op veilig speelt, hanteert echter ook voor solventgedragen verven best dezelfde temperatuurgrenzen. De TV 249 raadt bovendien aan om ongeacht het type verf, steeds de technische fiche van het product te raadplegen en de instructies van de fabrikant na te leven.

Hogere temperaturen tot +30°C à +40°C geven over het algemeen geen directe problemen. Wel moet de gebruiker zich realiseren dat tijdens warme perioden alle bouwmaterialen en constructies hun hoogste temperaturen hebben en het sterkst zijn uitgezet. De voegen tussen deze materialen zijn dan op hun smalst, zodat de kit voeg later alleen nog maar breder kan worden en de kit dus constant onder spanning komt te staan, waardoor de kans op onthechting sterker aanwezig is.

Bostik beveelt daarom aan om sterk werkende voegen niet tijdens zeer warme perioden af te dichten en vooral niet in de volle zon. Ook met oplosmiddelhoudende kitten is het aan te bevelen niet in de volle zon te werken, omdat dit tot blaasvorming in de kit voeg kan leiden.

Invloed na applicatie Ook na het aanbrengen, kunnen temperaturen nog een invloed hebben op bepaalde producten. Zolang de kit nog niet is uitgehard (bij 1-comp. vocht uithardende producten kan dit, afhankelijk van de aangebrachte laagdikte en het type kit, enkele dagen tot enkele weken duren) blijft de kit gevoelig voor te sterke werking van de voeg.

Vooral in perioden met sterke temperatuurschommelingen kan door uitzetten en krimpen van bouwmaterialen de voeg vrij sterk op beweging worden belast. Is in dit geval de kit nog in de uithardingsfase, dan kan in extreme gevallen teveel vervorming plaatsvinden waardoor scheurtjes in de huid van de kit ontstaan met een harmonica-achtig uitstraling.

Is de kit eenmaal uitgehard dan is deze volledig belastbaar. Hogere temperaturen zullen dan weinig problemen veroorzaken. Bij lagere temperaturen b.v.

- 10°C zijn veel kitten echter stugger geworden, terwijl de voegen door het krimpen van de bouwmaterialen op hun breedst zijn. Op dit moment ontstaat dus de grootste belasting op de voeg. Een uitzondering in dit verband vormen weer de op siliconen gebaseerde producten, die temperatuurongevoelig zijn en dus bij -10°C nog even elastisch zijn als bij +20°C. Om deze reden vinden vooral neutrale siliconenkitten met een lage modules toepassing als afdichtingsmateriaal in dilatatievoegen in gevels. Producten gebaseerd op hybride technologie gedragen zich bij deze lage temperaturen nog goed elastisch.

MEER INFORMATIE: www.bostik.com

De Vlaamse Schilder • september 2020

13

Vakkennis

Voorbereiding van de ondergrond: het gevaar van ‘schilderklaar’ Vaak word je door een klant of collega-aannemer gecontacteerd met de vraag om schilderwerken uit te voeren op een bepleistering die ‘schilderklaar’ of ‘perfect glad’ is. Helaas wordt nergens omschreven wat deze termen precies inhouden. Hoed je dus voor ‘schilderklare bepleisteringen’. We herhalen daarom nog eens de regels van goed vakmanschap.

Termen als ‘schilderklaar’ of ‘perfect glad’ zeggen niets over het afwerkingsniveau van een binnenbepleistering.

Het is daarom af te raden om dergelijke termen te gebruiken in contractuele documenten. Elke voldoende droge en cohesieve ondergrond kan immers beschilderd worden, wat echter niet noodzakelijk het gewenste eindresultaat zal opleveren.

Inspecteer

den tot een goed einde te kunnen brengen. Dat betekent dat je onder andere de geometrische uitvoeringstoleranties (vlakheid, horizontaliteit, verticaliteit, hoeken ...), de homogeniteit van het uitzicht van de ondergrond en de cohesie zal moeten controleren (zie tabellen 1 en 2). Verder moet je ook factoren als de droging en de eventuele aanwezigheid van vetdeeltjes of gepigmenteerde producten nagaan. Die kunnen immers door de verflaag (of -lagen) heen dringen.

Het is niet de taak van de schilder om het werk van een stukadoor te beoordelen, maar je moet wel de ondergrond inspecteren om te bepalen welke voorafgaande behandelingen noodzakelijk zijn om je schilderwerken werkzaamhe-

Er worden twee afwerkingsgraden van binnenbepleisteringen onderscheiden.

Wanneer er contractueel niets anders vastgelegd wordt, zijn de normale afwerkingsgraden van toepassing.

Tabel 1: Toelaatbare onregelmatigheden voor binnenbepleisteringen naargelang van hun afwerkingsgraad.

AFWERKINGSGRAAD

BESCHRIJVING

Normale afwerkingsgraad (1)

4 onregelmatigheden (2) per oppervlak van 4 m² 2 golvingen per 2 m lengte

Speciale afwerkingsgraad (3)

2 onregelmatigheden per oppervlak van 4 m² 2 golvingen per 2 m lengte

(1) De normale afwerkingsgraad is van toepassing bij gebrek aan andersluidende voorschriften in de contractuele documenten (2) Deze onregelmatigheden kunnen voorkomen onder de vorm van plaatselijk onregelmatig gepolijste zones van maximum 0,5 dm2, ofwel onder de vorm van spaanstrepen of zandkorrels.

(3) De speciale afwerkingsgraad moet voorgeschreven worden wanneer men voor de verf de uitvoeringsgraad III wenst te bereiken.

14

De Vlaamse Schilder • september 2020

Drie uitvoeringsgraden voor schilderwerken

Tabel 2: Vlakheidstoleranties voor binnenbepleisteringen.

UITVOERINGSKLASSE

CONTROLE ONDER DE LAT VAN 0,2M

2M

Normale uitvoeringsklasse (1)

2,0 mm

5,0 mm

Speciale uitvoeringsklasse (2)

1,5 mm

3,0 mm

(1) De normale uitvoeringsklasse is van toepassing bij gebrek aan andersluidende voorschriften in de contractuele documenten.

(2) De speciale uitvoeringsklasse moet voorgeschreven worden wanneer men voor de verf de uitvoeringsgraad III wenst te bereiken.

De uitvoeringsgraad van de schilderwerken moet voorafgaandelijk vastgelegd worden in samenspraak met de klant of zijn vertegenwoordiger in functie van de gestelde eisen en het beschikbare budget. De volgende elementen spelen hierbij een doorslaggevende rol: • de aanwezigheid van tegenlicht of scheerlicht, aangezien hierdoor zelfs de kleinste onvolkomenheden in de ondergrond in het oog zullen springen • de glans van de verf. Indien de klant een gladde glansverf kiest, moet hij ook beseffen dat de gebreken hierdoor extra benadrukt zullen worden.

De voorbereiding van de ondergrond zal dus meer of minder behandelingen omvatten naargelang van de nagestreefde uitvoeringsgraad.

Graad I – Basisafwerking Er wordt niets gewijzigd aan de ruwheid, poreusheid of enig ander gebrek.

De schilder beperkt zich tot het ontstoffen en schildert de ondergrond in de staat waarin deze zich bevindt zonder hem te corrigeren.

De onregelmatigheden van de ondergrond zullen zichtbaar blijven doorheen de verf en worden vooraf geaccepteerd, evenals de kleur- en glansverschillen.

Kies in dit geval voor een matte of gestructureerde verf, zodat de onvermijdelijke onvolkomenheden minder in het oog zouden springen. Deze uitvoeringsgraad is doorgaans niet geschikt voor binnenbepleisteringen uit gips.

Graad II – Standaardafwerking De ondergrond wordt plaatselijk gecorrigeerd om de eventuele onregelmatigheden van het oppervlak weg te werken.

Hierbij worden onder meer de gaten, bramen en scheuren geëlimineerd. Men moet streven naar een uniforme kleur

De Vlaamse Schilder • september 2020

15

Vakkennis

en dekking, maar wel aanvaarden dat er in het eindresultaat zones met een lichtjes verschillend uitzicht kunnen voorkomen. Deze uitvoeringsgraad wordt doorgaans aanbevolen voor matte en satijnverven op binnenbepleisteringen uit gips en wordt in de regel toegepast wanneer er in de bestekteksten geen andersluidende eisen opgenomen zijn.

Graad III – Afwerking van hogere kwaliteit De ondergrond moet vlak en glad zijn om een afwerking van zeer hoge kwaliteit met een uniforme textuur, glans en kleur te verkrijgen. Deze hoge uitvoeringsgraad kan voor elk verftype verwezenlijkt worden en is ten stelligste aanbevolen voor glansverven en bij tegenlicht of scheerlicht.

We willen erop wijzen dat geen enkele van voornoemde uitvoeringsgraden voorziet in de verbetering van de geometrische toleranties of de vlakheid van de ondergrond. Deze moeten dus binnen

II men elimineert de oneffenheden (ontkorrelen/ontbramen), vult de gaten op (stoppen), werkt de onregelmatigheden aan het oppervlak, zoals luchtbellen of bramen, weg (bijwerken) en schildert. Indien nodig wordt de ondergrond plaatselijk bijgeplamuurd met een schildersplamuur;

de in de tabellen 1 en 2 vermelde grenzen vallen.

Indien je voor de verf opteert voor een afwerking van hogere kwaliteit (uitvoeringsgraad III), moet je er met andere woorden ook op toezien dat de ondergrond beantwoordt aan de in deze tabellen vermelde speciale uitvoeringstoleranties.

III naast het ontkorrelen, opvullen en bijwerken, voegt men bovenop de verbeterde ondergrond over het hele oppervlak een schildersplamuur toe. Deze volvlakkige plamuurbehandeling heeft tot doel om de ondergrond vóór zijn beschildering zo glad en gelijkvormig mogelijk te maken.

Welke werken?

De omvang en de aard van de voorbereidende werken bepalen grotendeels het resultaat en de kostprijs van de schilderwerken. Onderstaand schema geeft drie mogelijke niveaus van voorafgaandelijke ingrepen weer die overeenstemmen met drie uitvoeringsgraden:

Tabel 3 geeft een overzicht van de voorbereidende werken die voor elke gewenste uitvoeringsgraad verricht moeten worden.

I men schildert over de oneffenheden en gaten in de ondergrond, zonder deze weg te werken;

Tabel 3 Door de schilder uit te voeren voorbereidende en afwerkingsbehandelingen op een binnenbepleistering DOOR DE SCHILDER UIT TE VOEREN VOORBEREIDENDE EN AFWERKINGSBEHANDELINGEN

UITVOERINGSGRAAD I

II

II

X

X

X

2. Ontkorrelen en/of ontbramen

X

X

3. Stoppen en plaatselijk bijwerken (1 )

X

X

1. Borstelen en/of ontstoffen

4. Volvlakkig plamuren

X

5. Schuren en ontstoffen

X

6. Grondlaag

X

X

7. Plaatselijk bijplamuren (waar nodig)

X

8. Schuren en ontstoffen (op de bijgeplamuurde plaatsen)

X

X 9. Grondlaag (op de bijgeplamuurde plaatsen)

X

10. Tussenlaag

(2)

X

X

X

11. Afwerkingslaag

X

Meer informatie in de Technische Voorlichting (TV) nr. 249 van het WTCB ‘Leidraad voor de goede uitvoering van schilderwerken’

16

X

De Vlaamse Schilder • september 2020

built to perform 3M 244 Maskeertape ™

Scherpe aflijning voor een super strak resultaat 3M™ 244 Maskeertape is de gouden allrounder voor bijna alle werkzaamheden binnenen buitenshuis. ‘The Original’ wordt door veel schilders beschreven als waarschijnlijk de beste maskeertape ter wereld. Het speciaal behandelde dunne washi-papiermateriaal biedt superscherpe verflijnen zonder uit te lopen op gladde of licht gestructureerde oppervlakken.

Speciale Promotie:

+ 25m GRATIS!

Bij aankoop van 1 rol 3M™ 244 professionele maskeertape.*

Eigenschappen Snel en precies Voor bijzonder scherpe verflijnen Geen uitlopers, geen nabewerking Residu-vrije verwijdering voor maximaal 5 maanden UV-bestendig

*Bij geselecteerde dealers. Zolang de voorraad strekt.

Toepassing Voor binnen- en buitengebruik Voor gladde en licht gestructureerde oppervlakken (bijv. glas, kunststof, vernissen, glazuren, hout, metaal)

3m.be/schilder

WTCB

Veroudering van afwerkingen voor houten buitenschrijnwerk Aangezien het voor de schrijnwerkers en schilders vaak moeilijk is om het verouderingsgedrag van afwerkingen voor houten buitenschrijnwerk in te schatten, hebben het WTCB en WOOD.BE een studie uitgevoerd op meer dan twintig verfsystemen met als doel om de evolutie van de prestaties van deze afwerkingen bij veroudering na te gaan.

Er zijn op de markt tal van afwerkingen voor houten buitenschrijnwerk te verkrijgen. Zo bestaan er zowel water- als solventgedragen systemen en is er een grote verscheidenheid aan bindmiddelen voorhanden (bv. alkyd of acryl). Daar waar de initiële prestaties van deze afwerkingen nauwkeurig bepaald en in de technische fiches vermeld kunnen worden, is hun verouderingsgedrag doorgaans minder goed gekend. De norm NBN EN 927 met betrekking tot afwerkingen voor houten buitenschrijnwerk gaat immers wel dieper in op de uitzichtverschillen en de verschijning van grote gebreken, maar zegt niets over de evolutie van de prestaties en de bepaling van de onderhoudsfrequentie.

Het WTCB en WOOD.BE hebben de prestaties van verschillende beitsen en lakken, bestemd voor toepassing bij onderhoudswerken op de bouwplaats, geanalyseerd. De afwerA | Overzicht van het gedrag bij natuurlijke veroudering van beitsen.

18

De Vlaamse Schilder • september 2020

kingsproducten werden in de meeste gevallen in twee of drie lagen aangebracht met de borstel en dit, zowel op de door de norm voorgeschreven houtsoorten (meer bepaald sparren- en dennenhout) als op sapelli, eiken, lariks en afzelia. Vervolgens werden ze onderworpen aan een aantal kunstmatige- en natuurlijkeverouderingscycli, uitgevoerd bij een zuidwestelijke oriëntatie, zonder beschutting en onder een helling van 45°.

Tijdens deze studie werd er in het bijzonder gekeken naar de waterdoorlatendheid van de afwerkingen (metingen uitgevoerd volgens de norm NBN EN 927-5). De initiële waarde van deze eigenschap is in grote mate bepalend voor het toepassingsgebied van de verf (zie de WTCB-Dossiers 2018/4.8).

Indien de waterdoorlatendheid van de ramen beperkt blijft, is het immers mogelijk om de dichtheidsprestaties en de duurzaamheid van het schrijnwerk te verzekeren.

B | Overzicht van het gedrag bij natuurlijke veroudering van lakken.

De verschillen in doorlatendheid die opgetekend werden bij een natuurlijke en kunstmatige veroudering liggen vrij dicht bij elkaar. In beide gevallen blijkt de aard van de ondergrond een aanzienlijke impact te hebben. Zo hebben we onder meer vastgesteld dat de waterdoorlatendheid bij dennen ondergronden – in tegenstelling tot bij de andere houtsoorten – zeer vaak snel toeneemt. Bij deze andere houtsoorten treden de gedragsverschillen voornamelijk op (en worden deze ook groter) naarmate de prestaties van de afwerking verslechteren. De houtsoorten waarbij de wateropname het langst beperkt blijft, zijn afzelia en sapelli.

De tabellen uit dit artikel geven een overzicht van het waargenomen gedrag van de afwerkingen bij een natuurlijke veroudering over een periode van iets meer dan een jaar. Er werden uiteraard een aantal prestatieverschillen vastgesteld tussen de producten van verschillende fabrikanten en in functie van de samenstelling van de verfsystemen.

Verouderingsgedrag van beitsen Voor de beitsen werd er tot op heden geen schade vastgesteld.

De systemen op basis van solventgedragen alkyd (stabiele toepassing, zoals voor houten buitenschrijnwerk) en van watergedragen alkyd-acryl vertonen een waterdoorlatendheid die vergelijkbaar is met de initiële waarden. Bij watergedragen acryl neemt de waterdoorlatendheid doorgaans gelijkmatig toe.

Bij alle afwerkingen bleef de glans over het algemeen stabiel.

Verouderingsgedrag van lakken Bij de lakken bleef de waterdoorlatendheid van de solventgedragen PU-alkydsystemen gedurende de natuurlijke veroudering gering. Bij de alkydsystemen werden er dan weer enkele gedragsverschillen opgemerkt tussen de producten van verschillende fabrikanten. Bepaalde formuleringen vertoonden op hun beurt een gelijkaardig gedrag als de PU-alkydsystemen. De bij de acryllakken waargenomen evoluties waren daarentegen zeer uiteenlopend. Bij deze systemen stelden we ofwel een geleidelijke afname van de waterdoorlatendheid vast, ofwel een gestage toename die leidde tot de overschrijding van het criterium uit de norm. Net zoals bij de beitsen werd er bij de lakken tot op heden geen schade vastgesteld bij een natuurlijke veroudering.

Wat de glans betreft, vertonen de watergedragen acrylafwerkingen de grootste stabiliteit.

De belangrijkste kleurveranderingen treden op bij de alkyden PU-alkydafwerkingen (overgang van gebroken wit naar wit). De afwerkingen op basis van acrylbindmiddel vertonen geen uitgesproken kleurveranderingen.

Deze eerste conclusies moeten nog aangevuld worden met een grondigere analyse van de resultaten en een verlenging van de natuurlijkeverouderingsproeven. Deze zijn met name nodig om de gedragsverschillen duidelijker te kunnen identificeren en in functie daarvan de onderhoudsfrequenties te bepalen.

E. Cailleux, dr., adjunct-laboratoriumhoofd, laboratorium Bouwchemie, WTCB

De kleurveranderingen blijken dan weer afhankelijk te zijn van de gebruikte houtsoort. Zo werden de belangrijkste veranderingen waargenomen op afzelia en sapelli en waren de verschillen minder opvallend op eiken en lariks.

V. Bams, m. wet. geol., projectleider, laboratorium Bouwchemie, WTCB Dit artikel werd opgesteld in het kader van een studie van het WTCB en WOOD.BE, gesubsidieerd door de FOD Economie.

Bron: WTCB-Contact 2020/04 De Vlaamse Schilder • september 2020

19

Project

Woutim neemt Jan Breydelstadion onder handen Als schilder kom je soms op plaatsen waar andere mensen niet kunnen komen.

De schilders van Woutim Total Interiors mochten net voor het bouwverlof de spelerstunnel van het Jan Breydelstadion in Brugge van een nieuwe laag verf voorzien. Een unieke gelegenheid om een kijkje te nemen achter de schermen bij de landskampioen in het voetbal.

Stijn Rolies was als projectleider bij Woutim Total Interiors verantwoordelijk voor de opvolging van het de werken.

“Met Woutim zijn we het gewoon om grote projecten te doen, zo zijn we momenteel bijvoorbeeld ook bezig met een grote opdracht voor Center Parcs. We mogen alle bungalows opfrissen op drie verschillende locaties, in De Haan, de Vossemeren en Peer.

De opdracht hier in Brugge was van een andere omvang, maar projecten als deze zijn om andere redenen heel bijzonder.

Je krijgt immers niet alle dagen de kans om rond te lopen in de catacomben van een voetbalstadion. Club Brugge is uitgeroepen tot landskampioen en zal volgend jaar in de Champions League uitkomen, dat betekent dat wereldsterren als Hazard, Ronaldo of Messi hier gaan rondlopen en zich gaan douchen in de ruimtes die wij gedecoreerd hebben. Toch best een apart gevoel, als je erover nadenkt.”

Bezoekerskleedkamer en spelerstunnel Woutim Total Interiors kreeg de opdracht om de onthaalruimte voor VIP’s, de spelerstunnel en de bezoekerskleedkamer van Club te herschilderen. Ook de kleedkamers van de trainers en de scheidsrechters maakten deel uit van het project.

20

De Vlaamse Schilder • september 2020

“Het stadion is geen eigendom van Club Brugge, maar wel van de stad,” vervolgt Stijn Rolies. “En dat had wat implicaties voor de keuze van de kleuren! Voetbalclubs vinden het al heiligschennis wanneer er in hun stadion een kleur van een ander team te zien is. Maar het wordt al helemaal delicaat wanneer twee clubs een stadion moeten delen, zoals hier het geval is met Club en Cercle. Voor de gemeenschappelijke delen, zoals de spelerstunnel, die uitgeeft op het veld, waren de kleuren blauw (van Club) en groen (van Cercle) dus verboden. Na overleg tussen beide teams zijn we uiteindelijk uitgekomen op eerder neutrale tinten, zoals grijs en zwart. Voor de vloerbekleding hadden wij een prachtig tapijt voor ogen, maar daar liep een blauwe streep door. Dat was dus onaanvaardbaar voor de mensen van Cercle!”

Naast de muren kregen ook de vloeren en verlaagde plafonds een nieuwe schilderbeurt.

In de bezoekerskleedkamer kregen niet alleen de muren een nieuwe laag verf, het sanitair en de douches werden volledig vernieuwd en er kwam een nieuw

ventilatiesysteem dat ervoor moet zorgen dat de ventilatie voldoetaan de strenge eisen van de Europese voetbalfederatie UEFA.

er ook besmeurd kunnen worden met modder kalk en gras, werd gekozen voor een private label verf van Woutim.

Omdat een kleedkamer niet alleen een heel vochtige ruimte is, maar de muren

Tot slot mocht Woutim Total Interiors ook de onthaalruimte voor de VIP’s onder handen nemen, dat is de lounge De Vlaamse Schilder • september 2020

21

Project

m²

hes

IN CIJFERS • 800 m² schilderwerken

• 5 weken

• 362 m² vloeren, waarvan 260 m²

• 13 arbeiders

nieuwe antislip gietvloer • 210 m² verlaagde plafonds

• 3 elektrotechnici

• 70 m² tegelwerken in de douches

• 1 installateur van sanitair

waar alle genodigden verzamelen voor de wedstrijd. In totaal ging het om 800 m² muren en 362 m² vloeren, waarvan 260 m² nieuwe antislip gietvloer.

Geen privileges In het seizoen 2020-2021 zal Woutim als sponsor de truitjes sieren van Club Brugge. Eerder sponsorde het Peerse schildersbedrijf ook al Anderlecht. Maar de sponsoring betekende niet dat ze voor het project in Brugge op een voorkeursbehandeling moesten rekenen.

“Aangezien het stadion eigendom is van de stad, ging het dus om een normale openbare aanbesteding. We hebben net

22

• 9 schilders

De Vlaamse Schilder • september 2020

zoals alle andere schildersbedrijven een offerte ingediend,” legt projectleider Stijn Rolies uit.

“Bovendien moest alles heel snel gaan, want de opdracht werd pas toegekend op het moment dat duidelijk werd wanneer de voetbalcompetitie kon hervatten. Alles moest klaar zijn voor het bouwverlof, wat betekende dat we de klus in ongeveer anderhalve maand moesten klaren.

Het werk werd bovendien nog bemoeilijkt door de social distancingmaatregelen. Voor schilderwerken in open lucht valt dat best mee, maar hier waren alle werken binnenskamers. En dan is het niet altijd even makkelijk om de opgelegde maatregelen te respecteren”

Prestigeprojecten “Voor een bedrijf als Woutim was het wel leuk dat we deze opdracht binnengehaald hebben. Enerzijds omdat dat goed is voor onze naamsbekendheid hier in de regio, maar werken als deze zijn toch ook altijd prestigeprojecten, waar je als bedrijf mee kan uitpakken.

We hebben eerder ook al de schilderwerken in de Gentse Ghelamco Arena gedaan en het design en de renovatie in de bars en het restaurant van Anderlecht. We hebben dus een duidelijke band met het voetbal!”

Prikbord

Bouw vreest voor donkere herfst en gitzwart 2021 Bij 7 op de 10 bouwbedrijven is het zakencijfer momenteel negatief, zo blijkt uit een enquête van de Confederatie Bouw waaraan 553 bouwondernemingen deelnamen net voor het bouwverlof. De helft van de aannemers (49%) verwacht tegen het einde van het jaar veel minder activiteit. “Nu worden de orderboeken die voor de crisis goed gevuld waren afgewerkt, maar nieuwe opdrachten komen er amper bij”, weet Robert de Mûelenaere, gedelegeerd bestuurder van de Confederatie Bouw. “Zonder ondersteunend beleid verzeilt onze sector vanaf het najaar in een diepe crisis.” een nog slechter jaar, terwijl 6% vreest voor een ronduit rampzalig 2021. Het is dan op zich weinig verrassend dat 3,1% van de bouwondernemingen voor een faillissement vreest de komende maanden. 21,7% van de bouwbedrijven denkt bovendien personeel te moeten afdanken tegen eind dit jaar.

“Het vertrouwen van onze sector is op een aantal maanden tijd compleet afgebrokkeld."

Bij 46% van de bouwbedrijven zijn de orderboeken momenteel al minder dan 3 maanden gevuld, zo blijkt uit onderzoek van de Confederatie Bouw waaraan 553 bouwfirma’s deelnamen. Bovendien verwacht de helft dat de activiteit de komende maanden ook veel minder zal zijn dan normaal. Daarnaast is bij 69% van de aannemers het zakencijfer momenteel negatief. De belangrijkste hinderpalen hiervoor zijn de nog steeds

geldende sociale afstand op werven (39%), het gebrek aan vraag vanuit de markt (35%) en de beschikbaarheid van leveranciers (19%).

Vooruitzichten Ook op middellange termijn verwacht de sector weinig goeds. 4 op de 10 aannemers denken dat 2021 even slecht zal zijn als 2020, 3 op de 10 gaan uit van

Gedelegeerd bestuurder Robert de ­Mûelenaere: “Het vertrouwen van onze sector is op een aantal maanden tijd compleet afgebrokkeld. Dat er geen federaal relancebeleid voor de bouw is uitgewerkt, heeft daar natuurlijk ook voor een groot stuk mee te maken. De federale regering had moeten kiezen voor een beleid dat de investeringen aanmoedigt van gezinnen, bedrijven en overheden in allerlei bouwprojecten die op heel wat beleidsvlakken een effect hebben: wonen, energie- en milieuefficiëntie, ­ stedelijke vernieuwing, mobiliteit en dies meer.”

Relanceplan is noodzakelijk De Confederatie Bouw zal blijven ijveren voor een pakket maatregelen, zoals een tijdelijke btw-verlaging naar 6% op nieuwbouw, de veralgemening van 6% btw voor sloop-heropbouw, groene ­leningen en overheidsinvesteringen via het Nationaal Pact voor Strategische ­Investeringen.

De Vlaamse Schilder • september 2020

23

Kostprijsberekening

In de vorige nummers van dit blad hadden we het al uitgebreid over het maken van kostprijsberekeningen bij werken op offerte.

Maar hoe ga je tewerk wanneer je in regie werkt? Voor welke aandachtspunten en valkuilen moet je beducht zijn?

Hoe bepaal je je regieuurtarief?

Meestal maak je als aannemer in je offerte een gedetailleerde kostprijsberekening. Alle kostenposten worden opgelijst en samengeteld. Het bedrag dat je zo verkrijgt, valt daardoor ook makkelijk te verantwoorden aan de klant.

Bij werken in regie liggen de kaarten anders. Daar wordt vooraf een regieuurtarief afgesproken en moet je als aannemer dus zien dat je rekening klopt en je aan het einde van de rit ook voldoende gerekend hebt om winst te maken.

De basis

In essentie verschilt het berekenen van een regieuurtarief niet wezenlijk van een gewone kostprijsberekening. Ook je regietarief is samengesteld uit vier kerncomponenten: - het brutoloon voor de arbeid - de sociale lasten - de indirecte kosten voor het bedrijf - de winst voor de belastingen Deze elementen moeten dus zeker gedekt zijn door je regieuurtarief.

Voor een gedetailleerde berekening van al deze elementen verwijzen we naar de infofiches van het WTCB, waar al deze punten in detail voorgesteld en uitgelegd worden. Hieronder bespreken we beknopt de basis.

24

De Vlaamse Schilder • september 2020

De kost van de arbeid

Om dit te berekenen, kan je bij je sociaal secretariaat opvragen hoeveel uren je arbeiders het voorgaande jaar gewerkt hebben.

Ook je sociale lasten en je bruto loonkost kan je heel eenvoudig opvragen, een telefoontje naar je boekhouder volstaat meestal. Tel beide bedragen samen, deel ze door het aantal gewerkte uren, en je hebt een zicht op de kost van de arbeiders. Je weet nu hoeveel een uur arbeid kost.

In bedrijven waar de zaakvoerder meewerkt op de werf zal ook diens loonkost hierbij verrekend moeten worden.

Zaakvoerders werken vaak heel veel uren en hebben de neiging om een groot deel daarvan (bv. weekend- en avondwerk, klantenbezoeken,...) niet aan te rekenen, maar dat is eigenlijk geen goed idee. Ook die tijd draagt bij tot een goede werking van je bedrijf, en kan je dus maar beter incalculeren.

Indirecte kosten

Deze kostenpost is al een stuk complexer om te berekenen. De indirecte kosten kunnen enorm verschillen van het ene bedrijf tot het andere. Factoren als de kost van de gebouwen, uitrustingen, bureaumateriaal, computers, printers, de

kost van sommige bedienden, externe services (boekhouder, advocaat,‌) vallen hier allemaal onder.

Sommige bedrijven zullen ervoor kiezen om een projectleider of een ontwerper als indirecte kost onder te brengen, terwijl anderen dit als een directe kost beschouwen. Ook machines of het wagenpark kunnen afhankelijk van de situatie beschouwd worden als een directe of indirecte kost.

Ook om je indirecte kosten te berekenen, kan je best je boekhouding erbij nemen en nagaan wat je in het vorige boekjaar hebt uitgegeven aan zulke kosten.

Dit bedrag moet je gedurende het jaar terugverdienen, deels via je regieuurtarief, maar ook gedeeltelijk door een winstpercentage op bijvoorbeeld materialen en onderaannemers. De spreiding is opnieuw erg bedrijfsspecifiek.

De prijs voor een uur arbeid samengeteld met deze toeslag voor de indirecte kosten, noemen we het break-eventarief.

Wanneer je dit bedrag aanrekent, dan kom je reeds uit de kosten, maar om winst te maken, zal je ook daarvoor nog een toeslag moeten aanrekenen. Ook die verschilt sterk per bedrijf.

Je kan ook hier dezelfde redenering volgen: bepaal hoeveel winst je aan het einde van het jaar wil overhouden, en deel dit door het aantal gepresteerde uren.

Het bedrag dat je verkrijgt moet je dan bovenop je break-eventarief aanrekenen.

Dit bedrag zal waarschijnlijk te hoog zijn, vandaar dat een deel van de directe kosten ook zal terugverdiend worden op bijvoorbeeld materialen en onderaannemers.

Valkuilen

De hierboven beschreven berekening vormt de basis om je regieuurtarief te bepalen. Maar er zijn uiteraard enkele aandachtspunten.

Wat doe je bijvoorbeeld met de directe kosten voor het project? Het is belangrijk om hier vooraf duidelijke afspraken rond te maken. Klein materieel en materieel kan je nog in het regietarief verrekenen, maar directe kosten, die je specifiek voor een bepaalde werf doet, die kan je beter apart factureren.

Niet-productiviteit

Een van de grootste gevaren voor bouwbedrijven is ‘niet-productiviteit’. Elk bouwbedrijf telt op jaarbasis heel wat uren waarvoor de arbeiders wel betaald worden, maar waarop ze eigenlijk niets produceren.

Denk aan bijvoorbeeld de tijd die je ver-

liest met laden en lossen, het opruimen van je magazijn, tijdens de werkuren naar een leverancier rijden om goederen op te halen, in de file staan…. Of ook: op vrijdag twee uur vroeger stoppen.

Het zijn zaken die vaak goed bedoeld zijn, maar opgeteld over een heel jaar voor een enorm verlies kunnen zorgen.

Tijdens al deze uren worden de arbeiders immers wel betaald, je betaalt er ook sociale lasten op. Het geld dat je verliest door de niet-productieve uren gaat dus rechtstreeks van je winst af! En elk uur zal je dus moeten waarderen aan de verkoopprijs van 1 uur arbeid.

Het is voor alle bouwbedrijven dus enorm belangrijk om deze niet-productiviteit zo veel mogelijk binnen de perken te houden, en al zeker wanneer je in regie werkt. Want dan kan je dit verlies op geen enkele andere manier meer compenseren.

Het is dus geen slecht idee om bovenop je basis-regietarief ook nog een niet-productiviteitspercentage in te calculeren om dit op te vangen.

Hoe begin ik eraan?

De theorie is voor het berekenen van een regietarief is dus relatief eenvoudig, toch is het voor veel aannemers een hele opgave om in de resem data, bedragen en tarieven hun weg te vinden. Het WTCB

ontwikkelde daarom een handige Excell-sheet waarop al deze data gewoon kan invullen in het juiste veld en de berekening gebeurt automatisch. Je kan dit bestand ook in de omgekeerde richting gebruiken. Je kan bijvoorbeeld simuleren wat de impact op de winst zou zijn als je een investering zou doen in nieuw materieel, of wanneer je als zaakvoerder niet meer zou meewerken op de werf. Zeer nuttige informatie die je als zaakvoerder een beter inzicht geeft in je bedrijf.

Het WTCB geeft advies

Bouwbedrijven die graag wat assistentie krijgen bij het opmaken van kostprijsberekeningen of het becijferen van het regietarief kunnen bovendien gratis advies krijgen van de adviseurs van de afdeling bedrijfsbeheer van het WTCB. Het WTCB biedt aan bouwbedrijven ook een gratis calculatiesoftware aan: Cpro. Met deze software kan je niet alleen kostprijsberekeningen en nacalculaties maken, het is ook een handige tool om je zakencijfer doorheen het jaar op te volgen, zodat je aan het einde van het jaar niet voor verrassingen komt te staan.

MEER INFORMATIE: wtcb.be Met dank aan Mike Bogaerts, Senior-Hoofdadviseur bedrijfsbeheer voor bouwbedrijven bij het WTCB

De Vlaamse Schilder • september 2020

25

Productnieuws

Sint-Theresiacollege krijgt make-over met Sigma Perfect Matt Lies Huyberechts en zoon Thomas runnen samen een schildersbedrijf in Ramsdonk.

Ze voorzagen samen het Sint-Theresiacollege van Kapelle-op-den-Bos van een laag geel- en blauwe verf van Sigma Perfect Matt

Geklaard in de schoolvakanties Het collegeproject verliep in twee fases.

“Eerst hebben we de refters voor de leerlingen en leerkrachten gedaan, samen met de gangen. Dat gebeurde tijdens de kerstvakantie. In de daaropvolgende paasvakantie hebben we dan het onthaal en de inkomhal afgewerkt. Dat verliep allemaal heel vlot.”

“Scholen zijn leuke projecten. Je mag al eens felle kleuren kiezen en dat geeft altijd veel resultaat. Voor de klant, maar ook voor de schilder”, glimlacht Lies Huyberechts, zaakvoerster van Huyberechts en Zn. Zo heeft het Sint-Theresiacollege voortaan een leraarseetkamer in okergeel, een leerlingenrefter in donkerblauw, gangen in mosterdkleur, een inkomhal in het wit met antraciet én een onthaal voor kinderen in appelblauwzeegroen.

Egale vlakken zonder aanzetten Lies Huyberechts: “Grote oppervlakken zijn natuurlijk altijd een uitdaging.

Daarom hebben we gekozen voor Sigma Perfect Matt, een perfect egale muur- en plafondverf die geurarm is – toch belangrijk in een schoolomgeving. Deze verf heeft trouwens het Europees milieulabel Ecolabel. Naast dit reukloze aspect is de uitstekende dekking een grote troef.”

26

De Vlaamse Schilder • september 2020

Sigma Perfect Matt – met Smooth Layer Technology – heeft een lange open tijd en laat zich gemakkelijk verwerken, zonder aanzetten en overlappen.

“Bovendien kan je ook goed bijwerken zonder dat je het ziet. Handig als er veel lichtinval is. De verf droogt ook mooi mat op, dat geeft een knap resultaat.”

De klant was uiterst tevreden over de geleverde schilderwerken. “De kwaliteit van Sigma Perfect is echt perfect, waardoor je als schilder zelfs de hoogste verwachtingen van de klant kan inlossen.

Ook de kleurkeuze verliep heel spontaan in onderling overleg. Zo hebben we bijvoorbeeld oker in de refter voorgesteld als combinatie met de blauwe gordijnen die er al waren. Heel fris en tegelijk rustig voor de studenten, met een tevreden klant als resultaat.” www.sigma.be.

Chinese Porcelain PPG1160-6

2020 Kleur van het Jaar

Geen strepen.

Geen stress.

Sigma Perfect.

Schilderen zonder baanvorming.

Zorgeloos een perfect en egaal eindresultaat, zelfs tijdens de meest uitdagende projecten. Sigma Perfect is dĂŠ matte muur- en plafondverf met Smooth Layer Technology.

Gerolde banen en aanzetten vloeien in elkaar over. Na droging zijn de gerolde banen onzichtbaar, zelfs bij veel lichtinval.

Nadien iets bijwerken? Geen probleem. Voor meer info, ga naar een Sigma verkooppunt of kijk op sigma.be.

Covid-19

Verfspuitapparatuur om ruimtes te desinfecteren Als gevolg van de coronacrisis ontstaan ook nieuwe behoeften. Bedrijven zijn op zoek naar snelle en efficiĂŤnte manieren om lokalen of voertuigen te desinfecteren, zodat werknemers of klanten geen risico op besmetting lopen.

Daarbij kan verfspuitapparatuur goed van pas komen.

Naast het beperken van contacten, social distancing en het dragen van mondmaskers, is ook het ontsmetten van oppervlakken een van de belangrijkste maatregelen om verspreiding van het Covid-19 virus te voorkomen. In kantoren, publieke ruimtes, opleidingsruimten, het openbaar vervoer en vele andere plaatsen waar veel mensen komen, gaat sinds de uitbraak van de corona-pandemie veel aandacht naar het ontsmetten van oppervlakken. Veel bedrijven doen dit met wegwerptissues en een desinfecteermiddel, maar dat is een omslachtige manier, die bovendien veel afval veroorzaakt. Er bestaan ook snellere en handigere manieren. Door spuitapparatuur te gebruiken bijvoorbeeld.

Snel en grondig Bij WSB Finishing, de importeur van de Wagner-spuittoestellen in de Benelux, zag men meteen het potentieel van spuittoestellen in. Spuittoestellen kunnen immers desinfecterende producten snel en grondig verspuiten over grote oppervlakken. De spuitnevel is bovendien uitstekend geschikt om kleine moeilijk bereikbare hoekjes en kieren te bereiken.

Bij WSB Finishing raadt men wel aan om hiervoor geen spuittoestellen te gebruiken die reeds ingezet zijn voor het verspuiten van verf; er wordt aanbevolen om een nieuw toestel te kiezen. Wagner heeft in zijn gamma twee luchtvernevelende systemen die hiervoor geschikt zijn en vier verschillende airless-installaties. Het aanbod varieert van kleine toestellen die bijvoorbeeld kunnen ingezet worden om deurklinken of winkelkaretjes te ontsmetten, tot grotere airless-toestellen waarmee je bijvoorbeeld fitnessruimtes, treinstellen of toiletten kan desinfecteren.

WSB Finishing biedt zelf ook desinfecterende producten aan.

MEER INFORMATIE OP: www.wsb-benelux.eu

28

De Vlaamse Schilder • september 2020

-10%* OP UW VERZEKERINGSPAKKET

VOOR EEN BESCHERMING OP MAAT Nu exclusief CADEAU voor u, als lid van de Confederatie Bouw: een werfradio!** Met Build-Safe geniet u van een flexibel verzekeringspakket op maat! En -10% op uw polissen! En als lid van de Confederatie Bouw krijgt u daar nu een exclusief cadeau bovenop: een stevige werfradio!** Ontdek Build-Safe en uw voordeel op go.federale.be/build-safe-confed

* Actievoorwaarden op go.federale.be/build-safe-confed. ** Aanbod geldig t.e.m. 31/12/2020 of zolang de voorraad strekt

Federale Verzekering – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel. www.federale.be. Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel.

BTW BE 0403.257.506 - Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE19 3100 7685 5412 - RPR Brussel. BTW BE 0407.963.786

Productnieuws

Caparol introduceert een breed inzetbare muurverf met extra’s Duurzaamheid Caparol vindt het ook belangrijk te investeren in een duurzamere verfbranche. Dat zijn geen holle woorden, want Caparol levert deze verf in een gerecycleerde emmer, die antraciet is van kleur en grotendeels gemaakt is van consumentenafval.

Naast de CapaTex Mat introducteert Caparol nu ook een matte binnenmuurverf die iets extra’s te bieden heeft. CapaTex Mat S1+ heeft zowel schrobklasse 1 als dekkingsklasse 1. Deze optelsom levert een product op met unieke mogelijkheden. Schrob- en dekkingsklasse zijn voor zowel opdrachtgever als vakman van groot belang. De schilder kan dankzij deze nieuwe CapaTex Mat S1+ projecten efficiënt uitvoeren, zonder concessies te doen aan de kwaliteitseisen die de opdrachtgever stelt.

Daarnaast scoort CapaTex Mat S1+ ook goed op een eigenschap die vaak onderbelicht blijft: naderhand bijwerken is met deze verf vrijwel onzichtbaar mogelijk. Met name in ruimtes met strijklicht, die gevoelig zijn voor bijgewerkte oppervlakken, biedt het product daardoor grote voordelen. In donkere kleuren is de nieuwe verf bovendien be-

30

De Vlaamse Schilder • september 2020

ter bestand tegen mechanische belasting en opglanzen na reiniging. De verf is ook bestand tegen (kleurloze) desinfecterende middelen die met water worden verdund. De CapaTex Mat S1+ is dus een product met vele voordelen.

Vanaf juni 2020 wordt de gerecycleerde emmer stelselmatig ingezet voor de 5 en 10 liter verpakkingen voor CapaTex Primer, CapaTex Mat en CapaTex Mat S1+. De doelstelling is om in de komende jaren zoveel mogelijk producten in gerecycleerde emmers te leveren.

MEER INFORMATIE OP: www.caparol.be

De nieuwe FLEX Giraffe

GE 7

Het schuurkoppen wisselsysteem Met het innovatieve wisselsyteem pakt u alle opdrachten flexibel en efficiĂŤnt aan. Door de hoge wendbaarheid schuurt u moeiteloos en bovendien zonder werkonderbreking muur en plafond. Dat zorgt voor nette en precieze resultaten en bespaart u veel tijd.

Vier verschillende schuurkoppen mogelijk

CAPAROL

Al 50 jaar de dikste vriend van de vakman.

Vier met ons mee op caparol.be/50jaar FLEX POWER TOOLS BVBA Industriezone Wolfstee Toekomstlaan 4 – 3 2200 Herentals info@flex-tools.be www.flex-tools.be

Zit je administratie muurvast? Wij maakt werken ze welTeamleader los. werk makkelijker.

Van het eerste klantencontact tot de betaalde factuur.

Teamleader maak werk makkelijker.

Van het eerste klantencontact tot de betaalde factuur.

Teamleader Teamleadermaakt maakt werk Teamleader is eenvoudige software werkmakkelijker. makkelijker.

waarmee vakmannen hun hele zaak runnen.

Omzetten Leads naareerste klantencontact Taken Offertes Van het Van het eersteaanmaken klantencontact project toevoegen maken tot de betaalde factuur.

Leads toevoegen

Offertes maken

Voeg leads toe en volg het verkoopproces op de voet.

Verstuur professionele offertes in je eigen huisstijl.

project in enkele klikken. en offertes wijs taken in je toe. eigen huisstijl. en wijs taken toe. eerste klantencontact tot de betaalde factuur:

Offertes Offertes maken maken

Omzetten naar Omzetten naar project project

Taken Taken aanmaken aanmaken

Voeg leads toe en volg het Voeg leads op toede envoet. volg het verkoopproces verkoopproces op de voet.

Verstuur professionele Verstuur professionele offertes in je eigen huisstijl. offertes in je eigen huisstijl.

Maak van je offerte een Maak van je klikken. offerte een project in enkele project in enkele klikken.

Verdeel je project in fases Verdeel je project en wijs taken toe. in fases en wijs taken toe.

Geld

Voeg potentiĂŤle klanten toe aan je contactenlijst, zelfs vanop je smartphone.

Tijd Geld

Facturen

Facturen

Offertes maken & versturen online verzenden

Uren & materialen ontvangen registreren registreren

Facturen maken & versturen herinneringen sturen

Maak een offerte in je eigen huisstijl en laat ze online goedkeuren.

Laat je uren & materialen bevestigen door de klant met mobiele werkbonnen.

Maak in 1-2-3 een factuur van je werkbon of offerte.

Verstuur automatische betaalherinneringen.

Word snel en correct betaald, ook online.

snel ende correct RegistreerWord eenvoudig betaald, ook online. gewerkte tijd op je project.

Factureer je werk in een handomdraai.

Geld Geld ontvangen ontvangen

Word snel en correct Wordook snelonline. en correct betaald, betaald, ook online.

Facturen Facturen versturen versturen

Factureer je werk je werk in eenFactureer handomdraai. in een handomdraai.

www.teamleader.be

Tijd Tijd registreren registreren

Registreer eenvoudig de Registreer gewerkte tijd opeenvoudig je project. de gewerkte tijd op je project.

Factureer je werk in een handomdraai.

Tijd Facturen sturen registreren

naar je boekhouder

Registreer eenvoudig de gewerkte tijd op je project.

Via een koppeling kan je facturen direct naar je boekhouder sturen.

www.teamleader.be

Teamleader is de max van een systeem, gebruiksvriendelijk en tijdbesparend.�

www.teamleader.be

www.teamleader.be VDS Renovaties, Gentbrugge

Probeer het nu gratis op tmldr.eu/cb

Taken aanmaken

tot de betaalde factuur.

Teamleader maakt werk makkelijker, van het Maak van je offerte een VerdeelVerstuur je project professionele in fases Verdeel je project in fases

Maak Voeg van leads je offerte toe en eenvolg het project verkoopproces in enkele klikken. op de voet.

Leads Leads toevoegen toevoegen

Contacten maken ontvangen & opvolgen

Omzetten naar project

SCAN DE QR EN KRIJG 1 JAAR TEAMLEADER VOOR -20%