Uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel • Afgiftekantoor Gent X • Post P409635
De Vlaamse
Schrijnwerker
AUGUSTUS 2021 DRIEMAANDELIJKS VAKBLAD
#127
Circulair bouwen in de praktijk: 4 concrete voorbeelden Geschillen regelen buiten de rechtbank
Prowood 2021: de driejaarlijkse hoogmis van de houtverwerkende nijverheid
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 1
10/08/2021 10:37
JE GAAT IETS ZIEN WAT NOG NOOIT IN BELGIË IS VERTOOND
OKTOBER
ACTIEMAAND
OpenBedrijven Dag
zondag 3 oktober 2021
Demo Augmented Reality Speciale acties Live rondleiding doorheen de fabrieken van onze leveranciers Felder en OTT Unieke prijzen te winnen Demonstraties op alle machines Ontwerpwedstrijden Workshops Nocturnes Speeldorp voor kinderen
zaterdag 9 oktober 2021
Highland Games
7/7
Schrijf je hier direct in! Teams van 4 personen.
OPEN
Sport- en netwerkevenement voor professionelen in houtbewerking
WWW.DBSMACHINES.BE
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 2
Bruggesteenweg 109c 8830 Hooglede-Gits
+32 (0)51 70 54 66 info@dbs-machines.be
10/08/2021 10:37
INHOUD
14
22
32
Prowood kijkt vol vertrouwen uit naar editie 2021
Geschillen buiten de rechtbank oplossen
Circulair bouwen: vluchtige hype of een blijver?
Dit najaar vindt Prowood 2021 plaats, de driejaarlijkse hoogmis van de houtverwerkende nijverheid in ons land.
Naar de rechter stappen bij een geschil tijdens een bouwproject is niet altijd de beste oplossing. Gelukkig bestaan er heel wat alternatieven.
Het is een term die tegenwoordig overal opduikt: circulair bouwen. Maar wat betekent het nu écht? Deze 4 cases maken duidelijk hoe het in de praktijk werkt.
5
20
30
Voorwoord
Onderwijs
Materialencrisis
Door Willy Simoens
Dendermondse leerlingen fleuren nieuw stadspark op
Bouw riskeert economisch herstel te missen door materialencrisis (leveringsproblemen en prijsverhogingen)
6 Prikbord
16 Beursnieuws Dag van de Afwerking 2021 heeft oog voor digitale transformatie van de bouw
18
26 Beslag Trends in meubel- en deurbeslag
38 Productnieuws
28 ETICS Veiligheid voor alles: xthermo’s nieuwe brochure brandveiligheid
Onderwijs Achteruitgang in secundair bouwonderwijs tijdelijk gestopt
augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 3
3
10/08/2021 10:37
Zicht op kwaliteit
NIEUW Productie brandwerend schrijnwerk Ramen en deuren in pvc en aluminium
Kies voor onze totaalaanpak Cras en Viewworks bieden kwaliteitsvolle ramen in pvc (Cras) en aluminium (Viewworks) tegen een scherpe prijs. We hebben 40 jaar ervaring in buitenschrijnwerk en gebruiken onder andere profielen van Gealan en Reynaers. Duurzaam, stijlvol én budgetproof. We kiezen voor een totale, geïntegreerde aanpak voor onze professionele klanten. Geleverd op de werf of het complete pakket inclusief plaatsing. Met onze grondige voorbereiding en planmatige aanpak kom je nooit voor verrassingen te staan.
www.cras-f.com
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 4
www.viewworks.be
10/08/2021 10:37
EDITO
De bouw in beweging Beste lezer, Nu het bouwverlof stilaan ten einde loopt, is het tijd om vooruit te kijken naar de tweede helft van het jaar. Traditioneel vinden in het najaar verschillende vakbeurzen plaats. Die konden vorig jaar niet doorgaan omwille van de gekende reden, maar met Prowood en de Dag van de Afwerking staan er nu wel twee beurzen voor onze sector gepland. En dat is goed nieuws! Op die beurzen worden traditiegetrouw nieuwe producten en materialen voorgesteld. Aangezien de bouw continu evolueert, is het belangrijk om op de hoogte te blijven van de nieuwste ontwikkelingen en materialen. En van die ontwikkelingen in de bouw is het circulair bouwen. Het is een modebegrip waar je constant mee om de oren geslagen wordt, maar verderop in dit blad vindt u vier voorbeelden van bedrijven uit onze sector die dat circulair bouwen in de praktijk gebracht hebben, elk op een andere manier.
Willy Simoens
Verder leest u ook hoe u geschillen met een klant, architect of andere aannemer buiten de rechtbank om kan regelen. Dergelijke betwistingen zijn een van de minder aangename kanten van ons vak, maar iedereen wordt er vroeg of laat mee geconfronteerd. En dan kan het nuttig zijn om te weten dat er alternatieve geschillenregelingen bestaan, die vaak sneller en goedkoper zijn dan naar de rechter te trekken. Ik wens u veel leesplezier toe!
Willy Simoens VOORZITTER CONFEDERATIE BOUW – VLAAMSE SCHRIJNWERKERS
COLOFON Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers
Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel Tel: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschrijnwerkers.be
Verantwoordelijke Uitgever
Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be
Administratie en redactie
Redactie: Bram Schittecatte Tel: 02/545 59 47 Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be
Advertentieverantwoordelijke Steve Caufriez Tel.: +32 (0)2 545 57 25 GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@confederatiebouw.be
Vormgeving
Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be
Drukwerk: Graphius Coverbeeld: Kömmerling
augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 5
5
10/08/2021 10:37
Prikbord
Volledig digitale Open Wervendag trekt maar liefst 60.000 bezoekers Ook al moest Open Wervendag dit jaar als gevolg van het coronavirus volledig digitaal plaatsvinden, toch lokte het event 60.000 unieke bezoekers. Een meer dan aardig resultaat, vermits een fysieke Open Wervendag gemiddeld zo’n 80.000 bezoekers aantrekt. In Vlaanderen waren de Oosterweelverbinding en de sluis van Terneuzen de meest bezochte werven, in Brussel en Wallonië ging het om het ziekenhuis van Charleroi en het metrostation Albert in Vorst. Ook dit jaar had de Confederatie Bouw een mooi pakket aan opmerkelijke werven samengesteld, 124 in totaal. Nieuw was wel dat het evenement voor het eerst volledig digitaal plaatsvond omwille van het coronavirus. Bovendien liep Open Wervendag deze keer 1 maand in plaats van 1 dag. Dit alles vormde duidelijk geen drempel voor de bezoekers. In totaal bezochten 60.000 unieke bezoekers op 31 mei en tijdens de hele maand juni de website www.openwervendag.be. Een resultaat
waarmee de Confederatie Bouw meer dan tevreden mee is, wetende dat een fysieke versie de laatste jaren gemiddeld zo’n 80.000 bezoekers aantrok. De Confederatie Bouw is van plan ook de komende jaren de Open Wervendag te organiseren. Het wordt dan waarschijnlijk een hybride variant, waarbij zowel fysieke als digitale bezoeken mogelijk zijn. Meer dan ooit toont de bouwsector tijdens Open Wervendag haar enorme veelzijdigheid en een staal van haar kunnen.
De top 5 van de meest bezochte werven in Vlaanderen: 1. 2. 3. 4. 5.
Oosterweelverbinding Antwerpen Sluis Terneuzen Stormvloedkering Nieuwpoort Gerechtshof Antwerpen Kennedyspoortunnel Antwerpen
De top 5 van de meest bezochte werven in Wallonië en Brussel: 1. 2. 3. 4. 5.
Grand hôpital Charleroi Albertstation Vorst Paradis Express ecowijk Luik Erasmus metrodepot Anderlecht Espace Rogier - Grand manège Namen
MEER INFO: www.openwervendag.be
6
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 6
10/08/2021 10:37
Veilig bouwen: eerst denken, en dan doen!
Doe mee op safetymypriority.be cfb-safety-adv-A4 liggend2.indd 1
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 7
29/01/19 10:58
10/08/2021 10:37
Prikbord
Constructiv breidt bibliotheek van anderstalige documenten verder uit Naar aanleiding van 28 april, de Werelddag voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk, publiceerde Constructiv, het sectorfonds voor de bouw, enkele nieuwe documenten, waaronder verschillende meertalige documenten. Een preventiebeleid is vooral gericht op het voorkomen van incidenten. Daarbij is een dynamisch risicobeheersingssysteem in het bedrijf onmisbaar. Wie hier niet mee vertrouwd is, vindt alle basisprincipes nog eens handig samengevat in het zopas hernieuwde dossier 128 ‘Preventiestructuren binnen de bouwsector en dossier 149 Welzijn op het werk - Gids voor bouwbedrijven’. Het goed managen van crisissituaties staat of valt echter met een duidelijke communicatie, daarom greep Constructiv de Werelddag voor Veiligheid en Gezondheid op het Werk ook aan om een nieuwe publicatie te lanceren: dossier 118 ‘Welzijnsadviezen, met een duiding van de belangrijkste veiligheids- en gezondheidsrisico’s op bouwplaatsen’. Deze publicatie is zeer visueel opgesteld, aangevuld met korte teksten die alvast bijkomend in het Frans, Duits, Engels, Pools en Portugees beschikbaar zijn. Zes andere talen (Spaans, Roemeens, Bulgaars, Turks, Italiaans, en Arabisch) zullen spoedig volgen.
AL DEZE DOCUMENTEN ZIJN TE VINDEN OP DE WEBSITE: www.buildingyourlearning.be
8
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 8
10/08/2021 10:38
Ke ra m
h isc
n oe r G
aal teri a rm uu h Sc
Bona 8600 • Mix van keramiek en aluminiumoxide • 30% sneller schuurproces en gaat 50% langer mee dan standaard schuurmateriaal. • Grof schuren maar mild voor het hout. Het voorkomt dat houtvezels onnodig beschadigd raken. Een zeer glad oppervlak als resultaat!
We verwelkomen u graag op onze STAND 74 (Hal 2) op de DAG VAN DE AFWERKING - 23/11/2021 Bona n.v. - Leuvensesteenweg 542 C.3 - 1930 Zaventem 02/721 27 59 - infobelgium@bona.com - www.bona.com Bona Professional Belgium
Verdelers gezocht Om onze marktpositie nog te verstevigen zijn wij, vooral in de regio West-Vlaanderen, op zoek naar verdelers die kwaliteitsdeuren willen verkopen aan partikulieren en professionelen. Wij bieden u onder meer een breed assortiment, snelle levering, goede verkoopondersteuning, gezonde marges en een uitstekend showroomconcept. BENT U GEÏNTERESSEERD? Neem dan gerust vrijblijvend contact op met Michaël Oostvogels - Zaakvoerder. © Rubio Monocoat
Kleurt en beschermt uw hout in 1 enkele laag Vlimmersebaan 136 / 12 • B-2275 Wechelderzande Tel.: 03 312 90 80 • Fax: 03 385 97 06 E-mail: info@breen-belgium.com www.breen-belgium.com
Gemakkelijk aan te brengen • Geen overlappingen Bevat geen water of solventen • 40 standaardkleuren Duurzame bescherming dankzij innovatieve technologie van moleculaire binding • Ook geschikt voor renovaties en restauraties www.rubiomonocoat.com
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 9
10/08/2021 10:38
Federatienieuws
Wouter Vanderjeugt benoemd tot nieuwe voorzitter West-Vlaamse Schrijnwerkers Op 2 juni werd de 52-jarige Wouter Vanderjeugt benoemd tot nieuwe voorzitter van de Confederatie Bouw West-Vlaanderen, afdeling Schrijn- & Glaswerk. Hij volgt daarmee Freddy Rosseeuw op, die na 8 jaar afzwaait.
Freddy Rosseeuw (links) ontvangt een afscheidsgeschenk uit handen van zijn opvolger Wouter Vanderjeugt (rechts).
Wouter Vanderjeugt staat samen met zijn broer en neef aan het hoofd van twee schrijnwerkbedrijven in Boezinge (Ieper) en heeft zes man personeel in dienst. Vanderjeugt BV is een algemeen schrijnwerkbedrijf dat voornamelijk actief is in de Westhoek. De andere vennootschap, BoozWood, produceert houten ramen en deuren voor professionals. Binnen de Confederatie Bouw is Wouter Vanderjeugt zeker geen onbekend gezicht. Hij zetelt al meer dan 20 jaar in het bestuur van de Confederatie Bouw West-Vlaanderen, afdeling Schrijn- & Glaswerk. In het verleden was hij ook lid van de jongerenkamer Jongbouw, de Commissie Vakblad en hij werd
10
in 2009 door de Vlaamse Confederatie Bouw verkozen tot Jonge Vlaamse Aannemer.
Vers bloed aantrekken
“Uiteraard ben ik fier dat ik deze kans krijg,” vertelt de nieuwe voorzitter. “We hebben hier in West-Vlaanderen een hele sterke werking binnen de Confederatie, met dank aan directeur Jan Libeer. Dat moeten we zeker zo houden en ik ben vereerd dat ik daar mijn steentje mag aan bijdragen! Ik wil mijn voorganger, Freddy Rosseeuw graag bedanken voor het uitstekende werk dat hij de voorbije jaren geleverd
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 10
10/08/2021 10:38
heeft. Uiteraard wil ik zijn werk verder zetten, maar ik wil ook enkele eigen accenten leggen. Als we de goede werking van de Confederatie willen behouden, dan is het belangrijk dat er regelmatig vers bloed bijkomt in ons bestuur. En dus wil ik graag ons bestuur verjongen. Ik denk dat we moeten trachten om actieve schrijnwerkers aan te trekken, zodat ons bestuur de voeling behoudt met de realiteit van de werven. Mogelijk kunnen hybride bestuursvergaderingen daarbij een hulpmiddel zijn. Schrijnwerkers hebben het heel druk en vinden het niet altijd makkelijk om tijd vrij te maken voor de bestuursvergaderingen. Misschien kan het helpen om jongere collega’s over de streep te trekken wanneer ze niet altijd ter plaatse aanwezig moeten zijn, maar een deel van de vergaderingen via de pc kunnen volgen. Op die manier moeten ze zich slechts een uurtje vrijmaken in plaats van een hele avond. Uiteraard kunnen we niet àlle vergaderingen online houden, mensen moeten elkaar ook af en toe in het echt ontmoeten, zodat er een band kan ontstaan. Ons bestuur moet bovendien ook de markt weerspiegelen. Ik zou graag mensen van alle regio’s van onze provincie in ons bestuur zien, maar ook mensen uit de verschillende branches van ons vak, zodat het bestuur een spiegel vormt van de markt. Of we dat effectief zullen kunnen realiseren, weet ik niet, maar het moet zeker een streefdoel zijn dat we in ons achterhoofd moeten houden. Tot slot wil ik ook graag enkele vrouwen aantrekken in ons bestuur. Een 100 % mannelijk bestuur is niet meer van deze tijd. Vrouwelijke bestuurders kunnen soms een andere kijk op bepaalde zaken hebben en ik wil dat ook hun stem aan bod komt in ons bestuur. Bij deze lanceer ik dus een oproep naar vrouwelijke collega’s: we willen jullie met open armen ontvangen in ons bestuur!”
Laagdrempeliger
“Verder wil ik ook inhoudelijk enkele andere accenten leggen,” vervolgt Wouter Vanderjeugt. “Nu houdt het bestuur zich vaak bezig met ingewikkelde technische en wetgevende dossiers. Dat zijn heel complexe onderwerpen die ver af staan van de realiteit van de gemiddelde schrijnwerker. Ik wil daarom ook inzetten op laagdrempelige onderwerpen, die wel een heel groot verschil kunnen maken voor schrijnwerkers. Zo denk ik bijvoorbeeld aan toegankelijke thema-avonden rond marketing, verkoop, kostprijsberekening,… Dat zijn zaken waar veel collega’s niet in beslagen zijn. Ik stel vast dat veel schrijnwerkers wel uitstekende stielmannen zijn, maar geen ‘commerçanten’. Terwijl je beide moet zijn als je je bedrijf succesvol wil runnen. Daarom zou het nuttig kunnen zijn om infosessies te organiseren over deze onderwerpen. Dat moeten geen uitgebreide marketingcursussen zijn, maar toegankelijke introducties, die mensen aan het nadenken zetten, waardoor ze zelf verder op zoek gaan naar meer informatie en zich bijscholen.”
Freddy Rosseeuw geeft na 8 jaar voorzittershamer WestVlaamse Schrijnwerkers door Sinds 2013 stond Kortrijkzaan Freddy Rosseeuw aan het hoofd van de Confederatie Bouw West-Vlaanderen, afdeling Schrijn- & Glaswerk. Na acht jaar zet hij een stapje terug en geeft hij de voorzittershamer door aan Wouter Vanderjeugt. Freddy Rosseeuw blijft wel actief in het bestuur van de WestVlaamse Schrijnwerkers en de Confederatie Bouw - Vlaamse Schrijnwerkers.
“Ik heb van bij het begin van mijn mandaat gezegd dat ik dit maar wilde doen tot mijn 70e,” vertelt Freddy Rosseeuw. “En daar houd ik me ook aan. Het is tijd om de fakkel door te geven en plaats te maken voor jongere mensen. Ik blijf wel nog 1 of 2 jaar in het West-Vlaamse bestuur zetelen, zodat mijn opvolger Wouter Vanderjeugt zich rustig kan inwerken en ik hem nog wat kan bijstaan, maar daarna maak ik plaats voor vers bloed. Ik ben ervan overtuigd dat Wouter een zeer goede voorzitter zal zijn. Hij is een gedreven persoon met duidelijke ideeën en een heldere visie. Ik steun hem dan ook ten volle! Als ik terugkijk naar mijn jaren bij de West-Vlaamse Schrijnwerkers, dan is de belangrijkste evolutie die ik meegemaakt heb, de fusie van de lokale Confederaties Brugge-Oostende en Kortrijk-Roeselare. Die fusie is een goede zaak gebleken. We waren te versnipperd. Door samen te smelten, spreken we nu met één stem en kunnen we meer gewicht in de schaal leggen. Nu moeten we dus op zoek naar jonge mensen om ons bestuur te versterken, zodat we ook in de toekomst een sterke West-Vlaamse vertegenwoordiging hebben binnen de Confederatie Bouw!”
Goesting
“Ik heb dus al heel wat ideeën, en ik wil me echt smijten als nieuwe voorzitter,” besluit Wouter Vanderjeugt. “Ik ben me bewust van de verantwoordelijkheid die gepaard gaat met dit mandaat en ik ben daarom ook bereid om de nodige tijd uit te trekken om dit goed te doen. De wereld gaan we niet veranderen, maar we moeten als schrijnwerkers aan hetzelfde zeel trekken en trachten om oplossingen te vinden voor de problemen die ons allemaal aanbelangen.” augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 11
11
10/08/2021 10:38
Federatienieuws
Afscheid Chris De Laere Begin juni zwaaide de Confederatie Bouw afdeling Schrijn- & Glaswerk West-Vlaanderen Chris De Laere uit. Chris besloot na meer dan drie decennia zijn carrière een nieuwe wending te geven. Chris De Laere was gedurende meer dan 30 jaar actief bij De Laere NV, een familiebedrijf uit Gullegem, dat in 1928 werd opgericht door zijn grootvader Eugène De Laere. Omdat Chris geen opvolging vond binnen de eigen familie, liet hij zijn interieurbedrijf met 30 man personeel over aan een overnemer. Na een transitieperiode van een jaar stapte hij dit voorjaar definitief uit het bedrijf. Na het bouwverlof gaat hij bij de Gemeente Wingene aan de slag als Deskundige Gebouwen. Chris was meer dan 25 jaar actief binnen de Confederatie Bouw – West Vlaanderen, waar hij sinds 2007 penningmeester was van de afdeling Schrijn- & Glaswerk West-Vlaanderen en hij zetelde 15 jaar in het bestuur van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers. Chris De Laere : “Aangezien mijn drie kinderen andere plannen hadden met hun leven, heb ik voor mezelf de afweging gemaakt. Ik ben nu 52 jaar: ga ik nog 15 jaar lang zeven dagen op zeven van ’s ochtends tot ’s avonds laat keihard doorwerken? Of doe ik het iets rustiger aan en maak ik wat meer tijd voor familie en vrienden? Ik heb voor de tweede optie gekozen. Want als je aan het hoofd van een bedrijf met 30 werknemers staat is uitbollen geen optie. Of je gaat er helemaal voor, of je stapt eruit. Na het bouwverlof ga ik dus aan de slag voor de gemeente Wingene. Ik zal er onder andere de bouw van een nieuw vrijetijdcentrum met theaterzaal en bibliotheek begeleiden en de uitbreiding en renovatie van het gemeentehuis opvolgen. Ik ga dus aan de andere kant staan. Nu ben ik het die de aannemers achter hun veren zal zitten!
12
Het wordt ongetwijfeld een serieuze aanpassing en de manier van werken zal wellicht helemaal anders zijn, maar ik heb er zin in! Dit wordt een leuke uitdaging. Ik wil de collega’s bedanken voor de schitterende samenwerking tijdens de voorbije decennia, en we komen elkaar ongetwijfeld nog wel tegen.”
Freddy Rosseeuw bedankt Chris De Laere voor zijn jarenlange inzet voor De Vlaamse Schrijnwerkers.
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 12
10/08/2021 10:38
Erika Vigoureux verkozen tot nationale voorzitter Glazeniers Begin juni werd Erika Vigoureux verkozen tot voorzitter van de Confederatie Bouw - Aannemers van Glaswerken, in opvolging van Joseph Devillers jr wiens mandaat na twee voorzitterstermijnen ter beschikking kwam.
Erika Vigoureux is zaakvoerder van Glaswerken Vigoureux uit Wijnegem, een familiebedrijf dat sinds 1946 een gevestigde waarde is in de regio Antwerpen. Het bedrijf heeft momenteel 8 werknemers in dienst en is gespecialiseerd in glasrenovatie, loodglasherstellingen, interieurglas en glas op maat. Binnen de Confederatie Bouw is Erika Vigoureux een vertrouwd gezicht. Ze is al meer dan 30 jaar actief in de Confederatie en op 20 januari 2017 werd ze voorzitter van de Vereniging van Aannemers van Glaswerken en Aanverwante Bedrijven van de Provincie Antwerpen, waar zij voordien jarenlang een bestuursfunctie bekleedde.
Erika heeft de ambitie om een nieuwe wind te doen waaien in de beroepsvereniging. Professionele beroepsactiviteiten organiseren en informatiedoorstroming aanwakkeren staan bovenaan haar prioriteitenlijst. In een later nummer laten we Erika aan het woord over haar ambities, toekomstplannen en haar visie op de rol van glazeniers in de moderne bouw.
MEER WETEN? www.buildingyourlearning.be www.confederatiebouw.be/afwerking/nl-be/ glaswerken
augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 13
13
10/08/2021 10:38
Beursnieuws
Prowood kijkt vol vertrouwen uit naar editie 2021 Bij Claever Associates, de organisator van Prowood, zien ze het helemaal zitten! Nadat de Nederlandse tegenhanger HoutPro+ in 2020 niet kon doorgaan als gevolg van de coronacrisis, heeft men er nu het volste vertrouwen in dat de editie van dit jaar wel een schot in de roos zal worden. “De annulatie van de grote internationale beurzen kan het geluk worden van de kleinere, lokale beurzen. Wij willen er alvast een feestelijke editie maken!”
14
Prowood is de driejaarlijkse hoogmis voor de houtverwerkende nijverheid in België. Iedereen die met hout werkt, weet dat op Prowood alle toonaangevende machinebouwers, maar ook alle spelers uit de toeleveringsketen aanwezig zijn. En dat zal dit jaar niet anders zijn.
vast dat de exposanten de toekomst weer met vertrouwen tegemoet zien. De voorbije weken kwamen regelmatig aanvragen binnen van bedrijven die informeerden of er nog standen beschikbaar waren. Veel van die bedrijven hebben al aangegeven dat ze er ook dit jaar bij zullen zijn.
“Tot april bleven de exposanten nog zeer voorzichtig en bleef het aantal toezeggingen beperkt”, klinkt het bij Claever Associates. “Maar sinds begin juni is het tij langzaam maar zeker gekeerd en stellen we
Bij het begin van het bouwverlof hadden we reeds 154 exposanten die definitief toegezegd hebben, maar we verwachten dat er net na het bouwverlof nog een pak zullen bijkomen.
PRAKTISCH ∙ Prowood 2021 ∙ 17-21 oktober 2021 ∙ Flanders Expo Gent ∙ www.prowood-fair.be
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 14
10/08/2021 10:38
nationale beurzen niet kunnen doorgaan en zullen die ook dit najaar nog niet doorgaan. Wij, kleinere lokale organisatoren profiteren daar nu van. Daarnaast is er ook het feit dat ons publiek niet moet reizen, want reizen blijft momenteel toch nog steeds delicaat. Een gebied dat vandaag nog groen ingekleurd is, kan volgende week plots rode zone zijn. Ons publiek bestaat voornamelijk uit Belgen, Zuid-Nederlanders en Noord-Fransen. Zij hoeven niet ver te reizen en weten dat ze zonder problemen of bijkomende formaliteiten onze beurs kunnen bezoeken. Fabrikanten staan duidelijk te popelen om opnieuw aanwezig te zijn op beurzen. Zo is bijvoorbeeld beslagspecialist Bermabru/Bermadecor terug op Prowood na een lange afwezigheid. Rehau heeft zelf contact met ons opgenomen, met de vraag of ze er nog bij konden zijn. Dat zijn toch geen kleine namen. Ook Kronospan en Bosq zullen
er bij zijn dit jaar. Heel wat bedrijven willen dus na een noodgedwongen rustig jaar weer fysiek aanwezig zijn op de beurzen.”
Elk nadeel heeft z’n voordeel
“Er zijn verschillende redenen voor dat enthousiasme. Eerst en vooral zijn het voorbije anderhalf jaar veel grote inter-
Tot slot stellen we met veel plezier vast dat de horeca opnieuw opleeft, nu het grootste deel van de bevolking volledig gevaccineerd is. Exposanten informeren bij ons ook of ze aan het einde van de beursdag weer bedrijfsfeestjes kunnen geven zoals vroeger. En uiteraard is het de bedoeling dat dergelijke events opnieuw zullen kunnen plaatsvinden. Ondanks alle coronamaatregelen zal het dus een aangename, feestelijke beurs worden.”
Aparte parkethoek
Zoals steeds zullen de grote machinefabrikanten aanwezig zijn, maar ook alle andere subsectoren uit de houtverwerkende nijverheid hebben hun plaats op Prowood. Een opvallende nieuwigheid bij deze editie is de introductie van een zone van ongeveer 1300m² in hal 1 die volledig gewijd zal zijn aan parket en bijhorende producten en diensten. “We stellen vast dat veel schrijnwerkers hun activiteiten diversifiëren. Interieurspecialisten verzorgen tegenwoordig het volledige interieur, en daar hoort ook steeds vaker het parket bij. Vandaar dat de parkethoek ons een interessante toevoeging leek aan de beurs. Alle belangrijke fabrikanten van hout, lijmen, afwerkingsproducten, schuurtoestellen en schuurmiddelen,… zullen aanwezig zijn en Dé Parketplaatsers, de federatie van parketteurs binnen de Confederatie Bouw, zal er demonstraties en productvoorstellingen organiseren. Het wordt dus een heel compleet aanbod voor iedereen die al eens een parketvloer plaatst.” augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 15
15
10/08/2021 10:38
Beursnieuws
Dag van de Afwerking 2021 heeft oog voor digitale transformatie van de bouw Na een jaartje gedwongen afwezigheid vindt er op 23 november opnieuw een Dag van de Afwerking plaats. Aan het vertrouwde recept wordt niet geraakt, dat heeft al voldoende zijn succes bewezen. Wel zal deze keer ook het WTCB aanwezig zijn om de aanwezige aannemers de mogelijkheden en praktische toepassingen van digitalisatie in de bouw te tonen. De formule van de Dag van de Afwerking is bekend: schrijnwerkers, schilders, stukadoors, vloerders en parketplaatsers vinden er op één dag alle belangrijkste fabrikanten uit hun vakgebied. Bovendien kunnen ze er bij een hapje en een drankje ook bijpraten met collega’s die ze er tegen het lijf lopen. Dat alles uiteraard in een setting die helemaal in lijn is met de coronamaatregelen.
Digitale technologieën
Het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) zal dit jaar aanwezig zijn op ’s lands grootste beurs voor de afwerkingssector. De wetenschappelijke experten van het kenniscentrum voor de bouw zullen er demonstraties geven van nieuwe technologieën die onze aannemers kunnen helpen en die nu reeds in de praktijk gebruikt worden. Waarover gaat het? • AUGMENTED EN MIXED REALITY
Bij augmented en mixed reality wordt de werkelijke wereld verrijkt met virtuele informatie. Aan de hand van een bril, smartphone of tablet wordt extra informatie getoond terwijl de werkelijke wereld zichtbaar blijft. Zo kan bijvoorbeeld een legpatroon van een vloerafwerking of de toekomstige keuken getoond worden in de bestaande ruimte.
aannemer kan ondersteunen bij het uitvoeren van repetitieve belastende handelingen. Denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van tegels, verven, …. Door middel van het exoskelet worden de lasten beter verdeeld over het lichaam en kunnen fysieke klachten (bv rugklachten) verminderd of zelfs helemaal voorkomen worden.
• EXOSKELETTEN
• MEETTECHNIEKEN
Een exoskelet is een hulpmiddel dat de
16
Via digitale meettechnieken (bv 3D-
PRAKTISCH: • Dag van de Afwerking • Dinsdag 23 november 2021 • Brussels Kart Expo • www.dagvandeafwerking.be scanning) kunnen we bouwwerken of bepaalde delen ervan eenvoudig en accuraat opmeten. Er bestaan ook heel wat digitale meettoepassingen die ondersteuning kunnen bieden bij het efficiënt opmeten voor het opstellen van een prijsofferte.
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 16
10/08/2021 10:38
DAG VAN DE AFWERKING
23 NOV 2021
In het licht van Corona zullen we er alles aan doen om de veiligheid, gezondheid en welzijn van exposanten, medewerkers en bezoekers te garanderen. U wil kijken, ontmoeten en bijleren? Geen betere gelegenheid dan een vakbeurs en netwerkevent om alle nieuwe trends en technieken op het vlak van interieur en afwerking te ontdekken. Voor wie is het? Alle professionals die bezig zijn met afwerking. Van plaatser tot ontwerper.
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 17
Waar is het te doen? In de ruime hallen van de Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden, van 9u30 tot 19u00. Wat valt er precies te beleven? Er zijn ruim 140 standen en een demotent. En je geniet er van een gemoedelijke sfeer met gratis buffetten en drank. Meer informatie en inschrijvingen als standhouder voor dit unieke evenement via steve.caufriez@confederatiebouw.be.
10/08/2021 10:38
Onderwijs
De VCB zal de komende jaren dus blijven inzetten op haar imagocampagne. Het aantal leerlingen moet de komende tien jaar minstens opnieuw met 20% toenemen om de toenemende uitval omwille van pensioneringen op te vangen. Voorts gelooft de VCB volop in vormen van deeltijds leren en werken en meer in het bijzonder in het duaal leren. Want daar is wel een duidelijke vooruitgang in het aantal leerlingen te merken. De achteruitgang in de secundaire bouwscholen heeft vooral te maken met het voltijds onderwijs. Daar daalde het aantal leerlingen in de derde graad van het beroepssecundair en het buitengewoon onderwijs van 8.235 in 2016-2017 naar 6.829 in 2020-2021.
Status-quo in deeltijds en groei in duaal
Tijdens diezelfde periode bleef het aantal leerlingen met een bouwopleiding in het deeltijds leren en werken schommelen rond 870 en steeg het aantal duale leerlingen van 0 naar 149. Dat neemt niet weg dat in de totaliteit van de schoolbevolking het duaal leren nog zeer beperkt blijft. Maar voor de coronacrisis is het duaal leren voor de bouw kunnen toenemen en in 2020 en 2021 heeft het ondanks de coronacrisis kunnen standhouden.
Achteruitgang in secundair bouwonderwijs tijdelijk gestopt Volgens voorlopige cijfers heeft het secundair bouwonderwijs in Vlaanderen in het schooljaar 2020-2021 nog relatief goed standgehouden. Dit jaar telt de derde graad 7.848 leerlingen. Dit is amper 62 minder dan in het schooljaar 2019-2020. Of een verlies van minder dan 1%. In 2016-2017 telde het Vlaamse bouwonderwijs nog 9.113 leerlingen. In vergelijking met dat schooljaar bedroeg de achteruitgang maar liefst 16%. Volgens de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) is het wel nog te vroeg om te stellen dat de achteruitgang daarmee is gestopt. 18
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 18
10/08/2021 10:38
niet opgestart bij gebrek aan leerlingen, zoals de opleidingen voor bouwplaatsmachinist en daktimmerman. Dat heeft niet te maken met het aantal erkende bedrijven. De voorbije vier jaar hebben telkens een 500-tal bouwbedrijven van het opleidingsfonds Constructiv een erkenning gekregen om een duale opleiding te kunnen opstarten. Maar zij kregen vaker geen leerlingen over de vloer. De interesse van bouwbedrijven voor duaal leren is reëel. De VCB blijft dus geloven in het groeipotentieel.
Verder campagne voeren met #WERFze
Met haar campagne #WERFze en haar platform www.werfze.be met getuigenissen van bouwprofessionals en studenten blijft de VCB de aandacht van jongeren en hun ouders op de bouw vestigen. Naast een resem hoogopgeleide profielen zoals werfleider, calculator en technicus voor een studiebureau bouw, focust het platform op vakmannen zoals bijvoorbeeld dakdekker, schrijnwerker, installateur, wegenwerker en bouwplaatsmachinist.
20 20 10 10 0
0
De meest succesvolle duale studierichtingen zijn ruwbouw (met 60 leerlingen), sanitaire en verwarmingsinstallaties (met 20 leerlingen), schrijnwerk (met 16 leerlingen), schilderen (met 12 leerlingen), afwerking en tegelzetten (elk met 11 leerlingen). De bouw vertegenwoordigt nu 8% van het totaal aantal dua-
natuursteenbewerker restauratievakman schilderen restauratievakman schilderen
30 30
dakwerker schilder- en decoratiewerken schilder- en ijzervlechter decoratiewerken bekister ijzervlechter bekister natuursteenbewerker
40 40
AANTAL LEERLINGEN AANTAL LEERLINGEN ININ SECUNDAIR BOUWONDERWIJS SECUNDAIR BOUWONDERWIJS 2016-2017 2016-2017
afwerking bouw vloerder/ tegelzetter vloerder/ tegelzetter technicus hernieuwbare energie technicus hernieuwbare energie dakwerker
50 50
schilder afwerking bouw
ruwbouw
60 60
ruwbouw Sanitaire- en verwarmingsinstallaties Sanitaire- en verwarmingsinstallaties schrijnwerker houtbouw schrijnwerker houtbouw schilder
AANTAL LEERLINGEN ININ DUAAL AANTAL LEERLINGEN DUAAL (telling februari 2021) BOUWONDERWIJS (telling februari 2021) BOUWONDERWIJS
2019-2020 2019-2020
2020-2021 2020-2021
3e graad 3e graad BSO en BuSO BSO en BuSO
8.235 8.235
6.914 6.914
6.829 6.829
DBSO DBSO
878878
873873
870870
Duaal Duaal
0 0
123123
149149
Totaal Totaal
9.113 9.113
7.910 7.910
7.848 7.848
BRON: Constructiv BRON: Constructiv
le leerlingen in Vlaanderen. Maar heel wat duale studierichtingen (bijvoorbeeld voor ijzervlechter-bekister, natuursteenbewerker, dakwerker en technicus van hernieuwbare energie) zijn nog te dun bevolkt en tellen op Vlaams niveau nog altijd minder dan 10 leerlingen. Sommige duale studierichtingen geraken zelfs
BRON: Constructiv BRON: Constructiv
Met behulp van sociale media zoals facebook en Instagram brengt de VCB deze getuigenissen geregeld onder de aandacht van duizenden jongeren met interesse in bouw, energie, milieu en duurzaamheid. Bovendien zet het platform ook het grote maatschappelijke belang van de sector voor het klimaat, het milieu in de verf. augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 19
19
10/08/2021 10:38
Onderwijs
Dendermondse leerlingen fleuren nieuw stadspark op In Dendermonde werd vorig jaar een nieuw parkje geopend. Geen kale grasvlakte, maar een groene ontmoetingsplek waar de Dendermondenaren met elkaar kunnen afspreken en een zomers concert kunnen meepikken. De leerlingen van het Oscar Romerocollege zorgden voor het meubilair in het park. Jarenlang was de parking Gedempte Dender een doorn in het oog van de Dendermondenaren. Uiteindelijk besloot het stadsbestuur dat de parking plaats moest ruimen voor een nieuw stadspark, het park Groene Dender. Het stadsbestuur wilde van het park een echte ontmoetingsplaats maken, en dus kwamen er niet alleen speeltuigen voor kinderen, maar ook tafels waar de inwoners kunnen aanschuiven en een praatje kunnen slaan. Voor dat laatste schakelde de stad de campus Techniek en Engineering van het Oscar Romerocollege in.
Het park Groene Dender is voortaan ook een bijenhotel rijker.
16 meter lange tafel
Rudy Huyck is technisch adviseur in het college. Hij volgde het project van nabij op. “We waren uiteraard blij toen het stadsbestuur ons hiervoor contacteerde. We kregen de vraag om een 16 meter lange picknicktafel te maken. Onze leerlingen mochten het ontwerp bedenken en uitwerken, de stad zou de kosten van het materialen op zich nemen”, vertelt Rudy Huyck. Leerkracht Sven Arys werkte samen met de leerlingen van het 5e en 6e jaar houtbewerking een plan uit. Sven Arys: “De leerlingen wilden geen klassieke picknicktafel. Ze kwamen zelf met het idee op de proppen om de tafel de vorm van een boom te geven, met allerlei vertakkingen. Ook hebben we ervoor gezorgd dat mensen de tafel op ver-
20
schillende manieren kunnen gebruiken. Er zijn de klassieke zitbanken, maar we hebben ook enkele ligzetels verwerkt en er zijn uitsparingen voorzien voor rolstoelgebruikers, zodat ook zij gewoon kunnen aanschuiven en recht tegenover hun gezelschap kunnen zitten. Door de vele vertakkingen en de onregelmatige vormen werd het project wel wat com-
plexer dan een klassieke picknicktafel, maar dat was een goede oefening voor de leerlingen. We hebben eerst een werkplanning uitgewerkt. Daarbij hebben we erop gelet dat alle leerlingen ook aan alle onderdelen van de bank zouden werken. We hebben dus een beurtolsysteem opge-
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 20
10/08/2021 10:38
De leerlingen mochten de tafel als eerste uittesten tijdens een officiële opening georganiseerd door het stadsbestuur.
Bijenhotel
In het park staat ook een bijenhotel. Ook dat is van de hand van de leerlingen van het Oscar Romerocollege. Leerkracht Benny Goossens begeleidde de vierdejaars bij het ontwerpen en maken van deze kasten. “Toen ik het voorstel van het bijenhotel lanceerde, kwamen de leerlingen meteen met allerlei ideeën af. Die hebben we zo veel mogelijk in dit bijenhotel verwerkt. Zij kwamen bijvoorbeeld op het idee om achthoeken te verwerken in het ontwerp, die verwijzen naar de honingraten in een bijennest. Om het bijenhotel wat kleur te geven, heb ik er ook een tekening van een bij verwerkt. Die hebben we uitgevoerd in lariks, terwijl de rest van de kast uit meranti bestaat. Dat laatste was belangrijk voor het stadsbestuur, dat aandrong op het gebruik van duurzame houtsoorten. Tegelijk hebben we de leerlingen dan ook uitleg gegeven over de verschillende houtsoorten voor binnen- en buitengebruik met elk hun voor- en nadelen. Ook zijn heel wat technieken en onderdelen uit het lessenplan in deze oefening verwerkt: machinegebruik, schaven, de houtverbindingen,… Dat zijn allemaal zaken die ze sowieso moeten leren in het vierde jaar.
OOK EEN LEUK PROJECT? LAAT HET ONS WETEN! Ongetwijfeld hebben andere scholen in Vlaanderen ook interessante projecten voor de leerlingen uit het houtonderwijs. Wanneer je contact met ons opneemt, dan brengen wij graag verslag uit van jullie activiteiten.
steld. Een leerling werkte bijvoorbeeld de ene dag aan het onderstel, de volgende les aan het tafelblad,… zo zorgden we ervoor dat iedereen van alle onderdelen kon proeven. We hebben de tafel dan op de school een eerste keer in elkaar gezet om te controleren of alle onderdelen pasten. Pas daarna hebben we ze overgebracht naar het
park. Daar stond de picknicktafel al enkele weken te wachten, maar omwille van de coronasituatie mocht ze nog niet gebruikt worden. Aan de tafel kunnen namelijk 110 mensen tegelijk zitten, en in coronatijden is dat uiteraard geen goed idee. We waren heel blij dat de officiële opening toch nog tijdens het schooljaar kon gebeuren, zodat de leerlingen zelf ook aanwezig konden zijn.”
Zelf heb ik ook nog een bijkomend subtiel detail aan de kast toegevoegd: het schuine dak. Dat is niet alleen een bijkomende moeilijkheid voor de leerlingen, de hellingsgraad van het dak loopt gelijk met de opvallende schuine brug die achter het parkje ligt. Als je vanuit de juiste hoek kijkt, sluiten de twee perfect op elkaar aan.” Op 30 mei werd de picknicktafel in offi cieel in gebruik genomen in aanwezigheid van het stadsbestuur en de regionale pers. Op dit officiële inhuldigingsmoment werden ook de leerlingen uitgenodigd, zodat zij als eersten konden aanschuiven aan de monumentale picknicktafel. augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 21
21
10/08/2021 10:38
Juridisch
Geschillen buiten de rechtbank oplossen Naar de rechter stappen bij een geschil tijdens een bouwproject is niet altijd de beste oplossing. Er bestaan ook alternatieve geschillenregelingen die vaak sneller, goedkoper en niet zelden bevredigender zijn.
Een alternatieve geschillenregeling wordt tegenwoordig ook ADR genoemd, de afkorting van het Engelse Alternative Dispute Resolution. ADRs’ worden opmerkelijk weinig gebruikt, hoewel ze voor iedereen voordelen kunnen bieden.
Hoe verloopt het?
Wanneer er een betwisting ontstaat, kunnen de partijen uit eigen beweging of omdat het zo in het contract bepaald is, de zaak onderling in der minne proberen te regelen zonder dat er een derde partij bij betrokken wordt. Dat leidt niet altijd tot een oplossing. Maar de volgende stap hoeft geen rechtszaak te zijn. De betwisting kan ook buitengerechtelijk geregeld worden, met een alternatieve geschillenregeling. De vier belangrijkste types zijn de verzoening, de bemiddeling, de arbitrage en de collaboratieve onderhandeling. In een alternatieve regeling doen de partijen vrijwillig een beroep op een derde, externe partij die hen kan helpen dankzij bepaalde competenties, bijvoorbeeld op het vlak van onderhandelingen of op het vlak van bouwtechnieken.
Waarom?
Een rechtszaak is vaak duur en dikwijls is het lang wachten op de uitspraak. Op verschillende punten biedt een ADR voordelen. We sommen de voornaamste op:
22
∙
TIJD. De kalender is geregeld, door
∙
FINANCIEEL. Sommige procedures
∙
COMMERCIËLE RELATIES tussen de partijen blijven gevrijwaard, net zoals de commerciële reputatie en de eventuele toekomstige samenwerking.
∙ ∙
een wet of door de partijen onderling.
zijn kosteloos. Voor andere moet je betalen, maar dan nog valt een rechtszaak vrijwel altijd duurder uit.
partijen om met alternatieve geschillenregeling tot een oplossing te komen.
∙
De confidentialiteit moet gegarandeerd kunnen worden.
∙
De partijen zijn het eens welke alternatieve regeling de beste oplossing mogelijk maakt.
∙
De planning, de procedure en de andere aspecten van de regeling worden vastgelegd in een arbitrageovereenkomst of een bemiddelingsprotocol (voor de Verzoeningscommissie Bouw is dit niet nodig).
∙
De bemiddelaar of de verzoener moeten vertrouwen inboezemen. De derde partij in de procedure moet dus goed gekozen worden.
VRIJWILLIG. Er is geen dwang mee
gemoeid.
NEUTRALITEIT VAN DE DERDE PARTIJ die erbij gehaald wordt. Die
is onafhankelijk, onpartijdig en gespecialiseerd.
∙
WAT IS NODIG VOOR EEN GESLAAGDE ALTERNATIEVE GESCHILLENREGELING? ∙ De bereidwilligheid van de
BILLIJKE OPLOSSINGEN. In het beste geval creëren ze een win-winsituatie; op z'n minst heeft het resultaat dezelfde waarde als een uitspraak door een rechter.
Er bestaat een lange lijst van situaties waarin het interessant is om over te gaan tot een alternatieve geschillenregeling. Er bestaan veel manieren om een geschil buitengerechtelijk te regelen. Die kunnen we niet allemaal bespreken. We bekijken wat het meeste relevant is voor bouwbedrijven, zowel voor geschillen tussen ondernemingen onderling (B2B)
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 22
10/08/2021 10:38
als tussen de onderneming en de consument (B2C).
∙ dat rijst tussen de opdrachtgever/par-
1
∙ bij particuliere bouw– of renovatie-
Verzoening (B2C)
Voor verzoening met een klant (B2C) kan de bouwsector terecht bij de Verzoeningscommissie Bouw vzw. Dat is een buitengerechtelijke instantie die ontstond in 2002 door een samenwerkingen tussen Confederatie Bouw, Bouwunie, de Koninklijke Federatie van Architectenverenigingen van België en Test-Aankoop. In de Commissie zetelen vertegenwoordigers van de architecten, de consumenten en de bouwsector. Men kan er een beroep op doen wanneer aan al de volgende voorwaarden voldaan is:
∙ het gaat om een technisch geschil;
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 23
ticulier en de architect en/of de aannemer(s); werken;
∙ er is een akkoord tussen de partijen
via een clausule in het contract of via een bij-akte. Deze kan opgesteld worden na het ontstaan van het geschil. Een model staat op de website van de Verzoeningscommissie.
Interessant is dat de verzoeningsprocedure ook juridische geschillen meeneemt en behandelt, voor zover deze rechtstreeks voortvloeien uit het technisch geschil, bijvoorbeeld een klant die weigert te betalen vanwege het technische gebrek of omdat bepaalde prestatie-eisen niet gehaald worden.
De door de Commissie benoemde deskundige-verzoener zal het geschil proberen op te lossen door de standpunten van de partijen met elkaar te verzoenen en ze tot wederzijdse toegevingen te bewegen. De Commissie komt niet tussen in geschillen louter tussen professionelen zoals tussen de hoofdaannemer en de onder- of mede-aannemers. BINDEND VERSLAG
De conclusies van het technische verslag van de deskundige zijn bindend. Behalve in zeer uitzonderlijke gevallen kunnen de partijen deze conclusies niet meer in twijfel trekken voor de rechter. Daardoor kan de Verzoeningscommissie Bouw nuttig zijn, zelfs als het niet tot een verzoening komt. Maar men moet zich vanzelfsprekend goed bewust zijn
10/08/2021 10:38
Juridisch
van het bindende karakter van het verslag. In de bouwsector is de Verzoeningscommissie Bouw de enige gekwalificeerde entiteit voor buitengerechtelijke geschillenregeling tussen ondernemingen en consumenten. De commissie voldoet dus aan de Europese en Belgische criteria die toestaan geschillen in der minne te regelen: competentie, onafhankelijkheid, onpartijdigheid, transparantie, billijkheid en efficiëntie. Zie ook www.bouwverzoening.be.
2Bemiddeling (B2B en B2C)
Bemiddeling is confidentieel en vrijwillig. De partijen doen een beroep op een bemiddelaar die onafhankelijk en onpartijdig is. Hij staat de partijen bij, terwijl deze zelf met volledige kennis van zaken een billijk akkoord proberen te vinden. Het is dus niet de bemiddelaar die de oplossing vindt, maar de partijen zelf, eventueel bijgestaan door hun advocaat. Er bestaan twee soorten bemiddeling: de vrijwillige bemiddeling en de gerechtelijke bemiddeling. De eerste verloopt volledig buitengerechtelijk. In het tweede geval duidt een rechter die een geschil behandelt, een erkend bemiddelaar aan. Hij doet dat op eigen initiatief of op vraag van een van de partijen, maar in beide situaties is het akkoord van de partijen vereist. Vóór de eigenlijke bemiddeling begint, moeten de partijen met de hulp van de bemiddelaar een bemiddelingsprotocol sluiten. ERKEND OF NIET?
Het is niet verplicht een erkend bemiddelaar in te schakelen. Maar een dergelijke erkenning heeft evidente voordelen:
∙ een erkende bemiddelaar voldoet
aan de nodige vereisten, hij heeft een specifieke opleiding gekregen en volgt permanente bijscholing;
24
∙ de verjaring wordt opgeheven zodra
muleert een juridisch gemotiveerd arbitrale uitspraak. Deze is bindend en in principe kan men niet in beroep gaan.
∙ als een bemiddelingsakkoord geslo-
Het is meestal bij geschillen tussen ondernemingen dat een beroep op arbitrage wordt gedaan, maar dat kan alleen als de partijen de procedure schriftelijk geaccepteerd hebben, ofwel door een arbitragebeding in het contract; ofwel door het opstellen van een arbitrage-overeenkomst wanneer het geschil zich voordoet.
het bemiddelingsprotocol ondertekend is;
ten wordt, kan dit op vraag van de partijen gevalideerd worden door een rechter. Het heeft dan dezelfde juridische waarde als een gerechtelijke uitspraak. Dat wil onder meer zeggen dat het bindend is.
Het is de Federale Bemiddelingscommissie die bemiddelaars een erkenning verleent. Deze Commissie stelt een lijst van erkende bemiddelaars ter beschikking, met vermelding van hun specialisering en hun plaats van vestiging. Voor de regering is bemiddeling een manier om de gerechtelijke achterstand weg te werken. De beleidsnota van de nieuwe federale minister van Justitie geeft aan de Federale Bemiddelingscommissie een centrale rol op dit gebied.
Meestal verwijst het arbitragebeding of de arbitrage-overeenkomst naar een arbitrage-instelling en zal de arbitrage verlopen volgens de procedure die door deze instelling is opgesteld. In België is de meest vooraanstaande arbitrage-organisatie het Belgisch Centrum voor Arbitrage en Mediatie (CEPANI) vzw, opgericht door het VBO. Zie ook www.cepani.be.
NUTTIGE LINKS
Daarnaast bestaat er een Kamer van Arbitrage en Bemiddeling vzw. Zie ook www.arbitrage-mediation.be.
∙ de Federale Verzoeningscommissie.
4Collaboratieve onderhandeling
Wat betreft bemiddeling bestaan er verschillende initiatieven. De belangrijkste zijn: Deze hangt af van de FOD Justitie. Ze erkent bemiddelaars en heeft heel wat interessante informatie. Zie ook www.cfm-fbc.be.
∙ Belmed. Dit is een online platform
beheerd door de FOD Economie. U kunt er een bemiddelingsaanvraag doen. Een onafhankelijke bemiddelaar helpt u dan online met de verschillende types van bemiddeling. Zie ook economie.fgov.be (Belmed gebruiken als zoekterm).
3Arbitrage
Arbitrage is confidentieel en vrijwillig. De partijen doen een beroep op een arbiter die neutraal, onafhankelijk en onpartijdig is. Hij lost het geschil op zoals een rechter dat zou doen. Hij for-
Het gerechtelijk wetboek voorziet in de procedure van de collaboratieve onderhandeling. In deze vorm van alternatieve geschillenregeling moet elke partij een advocaat inschakelen die een opleiding collaboratief recht gevolgd heeft. Met de hulp van deze advocaten wordt dan geprobeerd tot een minnelijke overeenkomst te komen. Er is dus geen neutrale derde partij die als bemiddelaar optreedt. Komt het tot een minnelijke overeenkomst, dan kan deze door de rechtbank bekrachtigd worden. Mislukt de poging tot minnelijke oplossing, dan kunnen de partijen nog altijd andere ADR-mogelijkheden proberen of zich tot de rechtbank wenden.
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 24
10/08/2021 10:38
UW VOERTUIG BESCHERMT U. MAAR WIE BESCHERMT UW VOERTUIG? De Omnium van Federale Verzekering: de verzekering die uw voertuig beschermt.
NU
3 MAAND GRATIS *
U bent de gelukkige (toekomstige) eigenaar van een nieuwe bestel- of vrachtwagen? U koos voor zo wat alle opties voor uw veiligheid? Heel goed! U bent helemaal beschermd. Maar... wat met uw nieuwe voertuig? Bescherm het tegen materiële schade met onze verzekering Omnium, de onmisbare bescherming voor nieuwe voertuigen. Geniet van een dienstverlening op maat en ontdek het plezier van het rijden zonder zorgen...
Bereken uw premie op federale.be/3maandgratis * Korting geldig vanaf het eerste jaar van de overeenkomst onderschreven tijdens de actie, rechtstreeks verwerkt in de berekening van de premie en pro rata herberekend bij verzekeringsduur van minder dan één jaar. Meer info en voorwaarden van onze actie op federale.be/3maandgratis. Federale Verzekering – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel www.federale.be Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel BTW BE 0403.257.506.
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 25
De verzekeraar die zijn winst met u deelt
10/08/2021 10:39
Beslag
Trends in meubel- en deurbeslag Zwart, minimalistisch en duurzaam. Het zijn enkele van de trends die we bij de meeste fabrikanten van deur-, raam- en meubelbeslag zien terugkomen. Ook andere evoluties springen in het oog. Zo wordt beslag steeds vaker geruisloos en plaatsbesparend.
Uiteraard werkt een deur perfect met het standaard aluminium beslag, maar interieurliefhebbers gebruiken het beslag graag om wat extra subtiele accenten toe te voegen aan hun interieur en er zo voor te zorgen dat alle elementen een sluitend geheel vormen. En dus is ook het beslag onderhevig aan modetrends, zowel qua esthetiek als op het vlak van functionaliteit. We zetten er enkele op een rijtje.
Zwart gaat hard
De eerste trend is weinig verrassend de alomtegenwoordigheid van zwart deuren raambeslag. Zwart en wit overheersen al jarenlang de moderne interieurs. En dan is de keuze voor zwart beslag snel gemaakt. Zwart is bovendien ook perfect te combineren met alle andere kleuren. Tal van voordelen dus, zwart lijkt dan ook een blijver te zijn. Opmerkelijk is dat ook koper- en goudkleurig beslag enorm in de lift zit. Goudkleurige accenten zijn onder interieurliefhebbers zeer gegeerd om een interieur op te vrolijken en wat kleur te brengen in een ruimte.
Worden deurkrukken die je kan bedienen met de onderarm de nieuwe standaard?
26
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 26
10/08/2021 10:39
Verder stellen we ook vast dat meer en meer fabrikanten deurkrukken leveren in ruwe en ongepolijste materialen. Deze beslagelementen vullen een mooie aanvulling op de interieurs waar beton, hout en brute industriële elementen overheersen. Brons is aan een comeback bezig, maar ook karaktervol ruw metaal en roest zijn duidelijk in de mode.
ken: deurkrukken zijn ontdaan van alle franjes en zien er bij voorkeur zo strak mogelijk uit. Indien mogelijk wordt het beslag zelfs geheel of gedeeltelijk onzichtbaar weggewerkt. Rozetten behoren voorgoed tot het verleden en scharnieren zijn onzichtbaar weggewerkt.
kan openen met de elleboog. Is dit een tijdelijk fenomeen of blijven we die zien?
Dankzij de onzichtbare deursystemen vormen gesloten deuren en wanden één geheel zonder omlijstingen. Dergelijke ‘onzichtbare’ oplossingen vind je tegenwoordig niet alleen voor draaideuren, maar evengoed voor schuifdeuren of pivoterende systemen.
‘elleboogsystemen’ mogelijk wel een toekomst.
De tijd zal het uitwijzen. In private gebouwen blijft men allicht trouw aan de traditionele deurkrukken en toegangs systemen, maar in openbare gebouwen en publieke ruimtes hebben de
Minimalisme troef
Bij de keuze van het beslag wordt net als de rest van het interieur steeds vaker de kaart van minimalisme getrok-
Verder zien we ook dat er veel vraag is naar geruisloos beslag. Deurstops die ervoor zorgen dat (schuif-) deuren muisstil sluiten of dempers die deuren en meubelen zachtjes laten dichtvallen,… ze zijn de nieuwe standaard geworden.
Contactloos?
Rest de vraag in welke mate de coronapandemie gevolgen zal hebben op het deurbeslag. Als gevolg van de pandemie hechten we namelijk veel meer belang aan handhygiëne en dat heeft ook gevolgen voor het deurbeslag. Heel wat bedrijven lieten in 2020 en 2021 systemen aanbrengen waarmee men deuren
Het Duitse FSB bijvoorbeeld brengt een systeem om deuren te openen met de onderarm op de markt. Deze ergonomisch gevormde deurkrukken zijn in eerste instantie bedoeld voor de zorgsector, maar ze kunnen ook perfect gebruikt worden in bedrijven en openbare gebouwen. De klink heeft een gebogen vorm, waardoor de gebruiker ze met zijn onderarm naar beneden kan duwen, ook al heeft hij zijn handen vol. De deurkrukken zijn bovendien afgewerkt met een antibacteriële coating. Verder zien we meer en meer geautomatiseerde systemen opduiken om deuren contactloos te openen. Met behulp van sensoren gaan de deuren automatisch open en dicht, zodat de aanwezigen geen klinken hoeven aan te raken. Ook die zijn wellicht een blijver. augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 27
27
10/08/2021 10:39
ETICS
Veiligheid voor alles: xthermo’s nieuwe brochure brandveiligheid Op 14 juni 2017 brak er in de Londense wijk Kensington kort voor 1 uur 's nachts lokale tijd brand uit op één van de benedenverdiepingen van de Grenfell-toren, een woontoren met 24 verdiepingen. De brand verspreidde zich razendsnel naar alle hoger gelegen verdiepingen en door het hele gebouw. 72 doden en meer dan 70 gewonden waren het gevolg. Vrijwel meteen na de ramp ontstond er een heftig debat over de brandveiligheid. Want waarom verspreidde het vuur in de Grenfell-toren in Londen zich zo snel? In verschillende artikels werd gewezen naar gebreken aan de gevel en de isolatiebekleding die aan de buitenkant van het gebouw werd gehangen.
Nieuwe brochure met alle relevante info
Brandveiligheid is in elk geval één van de belangrijkste aspecten voor gevels. Aannemers, architecten en andere bouwprofessionals hebben hier dan ook geregeld vragen over. Reden genoeg om extra aandacht te besteden aan dit onderwerp, zo dachten ze bij xthermo. xthermo is de Belgische federatie van fabrikanten van buitengevelisolatiesystemen (het vroegere IVP-ETICS) en vertegenwoordigt het overgrote deel van de Belgische ETICS markt. De fabrikanten die lid zijn van xthermo zijn dus experts op het vlak van buitengevelisolatie. Daarom bundelden ze hun
28
kennis over dit onderwerp in een handige brochure, die gratis beschikbaar is via de xthermo-website.
Wat komt in de brochure aan bod?
• Het wetgevende kader • Technische aspecten, met onder meer: o Brandreactie van bouwmaterialen of bouwsystemen o Hoogte van gebouwen met betrekking tot het brandgedrag van gevels o Brandweerstand van de dragende constructie o Brandreactie van de gevelafwerking
Brandveiligheid
van ETICS gebouwen
Regelgeving en type oploss ingen van xthermo.
• Oplossingen voorgesteld door xthermo
De visie van xthermo op brandveiligheid
De leden van xthermo bieden systemen aan die beantwoorden de wettelijke eisen en in sommige gevallen zelfs een betere brandreactieklasse bezitten. xthermo benadrukt het gebruik en de toepassing van componenten afkomstig van één systeemaanbieder.
Op die manier kan je als eindgebruiker vertrouwen op een systeem dat in totaliteit onderworpen is aan de meest strenge vereisten.
DOWNLOAD DE BROCHURE GRATIS OP: www.xthermo.be
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 28
10/08/2021 10:39
000147
WOOD MAX EXPRESS POWER. DE KEUZE VAN DE PROF. Wood Max Express Power is een extreem sterke, D4 watervaste en vullende (hout)constructielijm op basis van SMP-Polymer. De unieke PU- en oplosmiddelvrije lijm is direct afmesbaar, bruist niet (na), vult tot 4 mm en is zowel horizontaal als verticaal toepasbaar. Ideaal voor verlijming van alle soorten hout onderling of in combinatie met andere bouwmaterialen. Wood Max Express Power is extreem snel, een verbinding is al na 30 minuten handvast!
www.griffon.be
000147499 TL BIS adv-Woodmax-210x297-BE.indd 1 Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 29
Griffon. De keuze van de prof.
01-06-21 14:53 10/08/2021 10:39
Materialencrisis
Bouw riskeert economisch herstel te missen door materialencrisis
(leveringsproblemen en prijsverhogingen) De bouwsector lijkt de coronacrisis goed verteerd te hebben. De orderboeken zijn gemiddeld voor een periode van bijna 6 maanden gevuld. Maar een nieuwe crisis bedreigt echter de goede en tijdige oplevering van die orders. Zo worden alle aannemers geconfronteerd met prijsstijgingen van 15% tot 50% en meer. 8 op de 10 bouwfirma’s hebben te maken met bevoorradingsproblemen van 2 tot 4 weken en meer. “We moeten opletten dat we niet van de coronacrisis overgaan naar een materialencrisis”, zegt Robert de Mûelenaere, gedelegeerd bestuurder van de Confederatie Bouw. “Bij nieuwe contracten kunnen aannemers het best met een dagprijs of een prijsherzieningsclausule werken om niet te veel in de problemen te komen. Ondertussen vragen wij de federale regering deze omstandigheden als uitzonderlijk te doen erkennen.” Wie naar de orderboeken en de liquiditeit van de bouwbedrijven kijkt, stelt vast dat de meeste hun elan terug hebben gewonnen. De orderboeken zijn nu voor gemiddeld 5,9 maanden gevuld. Dat is het beste resultaat sinds het losbreken van de covid-pandemie. Ook het aantal bouwbedrijven dat geen liquiditeitsproblemen kent, neemt licht toe. Zo lijkt het alsof de bouw de coronacrisis snel verteerd heeft. Jammer genoeg wordt de sector nu met twee opmerkelijke uitdagingen geconfronteerd, namelijk prijsverhogingen en leveringsproblemen. Uit onderzoek van de Confederatie Bouw, waaraan 417 bouwbedrijven hebben deelgenomen, blijkt het volgende:
30
• 57% heeft te maken met prijsverhogingen van 15% en meer sinds eind vorig jaar, • 29% spreekt van prijstoenames van 25% en meer, • 10% gewaagt zelfs van prijsstijgingen van 50% en meer, • 4 op de 10 verwachten nog verdere prijsverhogingen van 15% en meer gedurende de 3 komende maanden. Die prijsverhogingen zijn helemaal voor rekening van 63% van de bouwbedrijven bij de lopende contracten. Daarnaast heeft 78% van de bouwondernemingen momenteel bevoorradingsproblemen: • 61% heeft te maken met extra levertijden van 2 weken,
57%
van de bouwbedrijven heeft te maken met prijsverhogingen van 15% en meer.
• 31% heeft zelfs te kampen met een vertraging van de bevoorrading met 4 weken en meer, • 58% verwacht bovendien extra levertermijnen van twee weken tijdens de 3 komende maanden, • 32% gaat uit van 4 weken extra vertraging. De huidige leveringsproblemen zorgen in ieder geval al voor vertragingen qua werken bij 54% van de bouwbedrijven. Dat zorgt in 6% van de gevallen voor uitstel door de klant en in 4% van de situaties voor annulering. De prijsverhogingen en bevoorradingsproblemen blijven ook niet zonder gevolgen: 8% van de bouwbedrijven is al op zoek moeten gaan naar andere financieringsmiddelen, terwijl 15% personeel op tijdelijke werkloosheid heeft moeten plaatsen. Daarom raadt de Confederatie Bouw aan om bij nieuwe contracten te werken met een dagprijs of een herzieningsclausule voor onvoorziene omstandigheden. De bouwbedrijven verwachten ook dat de federale regering deze omstandigheden als uitzonderlijk erkent. Dat houdt in dat de risico’s niet integraal door de aannemer moeten gedragen worden, vermits het immers om abnormale prijsstijgingen gaat. De Confederatie Bouw is hierover in gesprek met de federale regering.
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 30
10/08/2021 10:39
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 31
10/08/2021 10:39
Circulair Bouwen
Circulair bouwen: vluchtige hype of een blijver? Het is een term die tegenwoordig overal opduikt: circulair bouwen. Maar wat betekent het nu écht? En hoe past het schrijnwerk binnen het principe van circulair bouwen? Kort gezegd betekent ‘circulair bouwen’ bouwen met een beter, zuiniger gebruik van hulpbronnen. De gespecialiseerde website ‘Vlaanderen Circulair’ definieert circulair bouwen als volgt: “Circulair bouwen streeft naar een efficiënt en effectief gebruik van hulpbronnen. Het doel is om economische, sociale én ecologische (meer) waarde te creëren of minstens te behouden. Tijdens het bouwproces worden de bestaande erfenis en toekomstige opportuniteiten eigen aan onze bouwwereld in acht genomen.”
Waarom?
In 2019 was de bouwsector in Europa verantwoordelijk voor 40% van de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2, 50% van het energieverbruik, 1/3 van het waterverbruik en 50% van de materiaalstromen. Ook de productie en het transport van bouwmaterialen zijn verantwoordelijk voor een aanzienlijk percentage van de wereldwijde CO2- uitstoot. Dat kan uiteraard beter.
32
Circulaire strategieën moeten de bouwsector klaarstomen voor de toekomst. Door met minder materialen en/of minder producten aan eenzelfde behoefte te voldoen, ontstaan er CO2-winsten in de ontginning, productie, het transport en de afvalverwerkingsfase van deze (vermeden) producten. Ook hergebruik speelt een sleutelrol binnen de idee van circulair bouwen. Door minder nieuwe grondstoffen en materialen te gebruiken, voldoen we met minder grondstoffen aan eenzelfde behoefte. Het sluiten van de kringloop van grondstoffen- en materialen vermindert op die manier de globale CO2-uitstoot.
De basisbeginselen
De idee van circulair bouwen kan toegepast worden doorheen het volledige bouwproces, van het ontwerp tot de afbraak. Een circulair ontwerp kijkt naar wat er kan gebeuren met het gebouw en de materialen, tijdens maar ook na het gebruik ervan. Dit kan bijvoorbeeld door gebou-
wen (of elementen daarvan) te ontwerpen in modules. Geprefabriceerde modules zorgen voor flexibiliteit in het gebruik van een gebouw of ruimte. Op elk gewenst moment kunnen de modules worden gedemonteerd. Een circulair ontwerp denkt ook van bij het begin reeds na over hoe materialen ook na die demontage opnieuw kunnen worden hergebruikt. Hergebruik en het behoud van de waarde van de gebruikte bouwmaterialen en de grondstoffen staan dus centraal. Dat zijn uiteraard ook principes die op schrijnwerk van toepassing zijn. Op de volgende pagina’s tonen we enkele voorbeelden van aannemers en fabrikanten die de idee van circulair bouwen al helemaal omarmd hebben. Je zal merken dat al deze spelers een andere invulling geven aan het begrip circulariteit, maar toch vertrekken hun keuze steeds vanuit dezelfde filosofie. MEER INFO: https://bouwen.vlaanderencirculair.be/nl/wat-is-het
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 32
10/08/2021 10:40
STEENWOLVEZELS VAN ROCKPANEL IN EEUWIGDURENDE KRINGLOOP Rockpanel is een van de bedrijven die de circulaire gedachte omarmen. Dat komt op verschillende manieren tot uiting. Zo bestaan alle steenwolproducten van Rockpanel uit tot wel 50% gerecycleerde materialen. Ook is het mogelijk om alle producten van Rockpanel te recycleren, waarbij het materiaal steeds opnieuw kan worden gebruikt voor nieuwe producten, zonder dat dit invloed heeft op de kwaliteit ervan. De gevelpanelen van Rockpanel hebben steenwol als hoofdbestanddeel. Dat isolatiemateriaal wordt gemaakt van het vulkanisch gesteente basalt. En dat is belangrijke troef op het vlak van duurzaamheid. De voorraad aan basalt is namelijk quasi onuitputtelijk, aangezien onze planeet dit materiaal continu blijft produceren en de voorraad ervan veel groter is dan we ooit kunnen opgebruiken. Om de CO2-voetafdruk te verkleinen, gebruikt Rockpanel bovendien basalt dat gewonnen wordt in Duitsland, vlakbij de productiefaciliteiten van Rockpanel. De gevelbekleding van Rockpanel is daarnaast ook volledig recyclebaar. Dat betekent dat wanneer een gebouw wordt afgebroken of gerenoveerd, men de materialen kan verzamelen om nieuwe producten van te produceren. Rockpanel maakt gebruik van steenwolvezels. Die vezels hebben het voordeel dat de kwaliteiten
ervan niet achteruitgaan in de loop der jaren. Dat betekent dat deze producten niet alleen heel lang meegaan in een constructie, maar ook perfect kunnen worden hergebruikt voor nieuwe producten. De gerecycleerde materialen kunnen steeds opnieuw in het productieproces worden teruggebracht om weer onderdeel te worden van nieuwe steenwolproducten. Een geventileerde gevel waarin Rockpanel gebruikt is, is bovendien heel makkelijk uit elkaar te halen. Als bijvoorbeeld een geventi-
leerde gevel met Rockpanel gevelbekleding, een aluminium achterconstructie en ROCKWOOL-isolatie moet worden gesloopt, dan is het heel eenvoudig om deze als drie afzonderlijke, volledig recyclebare delen te verwijderen.
Hergebruik van industrieel afval
Maar Rockpanel gaat nog een stap verder. Ze recycleren hun eigen productieafval en hergebruiken restmaterialen uit andere industrieën. Via het Rockcycle-programma tracht Rockpanel een bijdrage te leveren aan de
circulaire economie. Rockcycle biedt professionele ondersteuning bij de inzameling en verwerking van ROCKWOOL rotswolresten. Dat gebeurt in samenwerking met Renewi, expert op het gebied van inzameling, verwerking en recycling van restmaterialen. Rotswolresten worden vervolgens in de ROCKWOOL recyclagefabriek hergebruikt als secundaire grondstof voor de productie van nieuwe hoogwaardige rotswolproducten MEER INFO: www.cedral.world
augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 33
33
10/08/2021 10:40
Circulair Bouwen
BEDDELEEM DENKT NA OVER TWEEDE, DERDE EN LATERE LEVENS VAN BOUWMATERIALEN Ook de Vlaamse specialist in kantoor- en utiliteitsgebouwen Beddeleem gelooft volop in de circulaire manier van denken en bouwen.
Beddeleem, met hoofdzetel in het Oost-Vlaamse Nazareth, is gespecialiseerd in de totaalafwerking van kantoor- en utiliteitsgebouwen en het ontwerpen, produceren en installeren van verplaatsbare scheidingswanden, systeemplafonds, deursystemen en projectmeubilair. Bij Beddeleem wil men de milieu-impact van de activiteiten, producten en diensten tot een minimum beperken. Daarom houdt men van bij het ontwerp van een product rekening met de fase na het gebruik, waardoor de levensduur van het product verlengd wordt. Belangrijke meetpunten hierbij zijn het materiaalgebruik, de mate van aanpasbaarheid en het proces. Beddeleem streeft ernaar om geen afval te hebben na de levenscyclus van een product. Veel van hun producten zijn volledig of toch maximaal herbruikbaar en hebben daardoor zelfs meerdere “levens”. De materialen en producten die niet kunnen hergebruikt worden, worden teruggegeven aan de natuur of worden gerecycleerd en opnieuw ingezet bij het maken van nieuwe producten.
34
Basisideeën
Circulariteit wordt bij Beddeleem op verschillende manieren geconcretiseerd. Voor elk van die manieren hanteert Beddeleem een Engelse term: reuse, remake, repair en recycle. ‘Reuse’ verwijst uiteraard naar de kern van het circulair gebruik: het hergebruiken en herplaatsen van dezelfde componenten. Beddeleem heeft bijvoorbeeld een aparte opslag waar gedemonteerde wanden worden bewaard om later te gebruiken op andere locaties.
‘Remake’ en ‘repair’: bijvoorbeeld het herwerken gerecupereerde topbladen en wandpanelen tot nieuwe, elementen… ‘Recycle’: de gebruikte grondstoffen in de systeemwanden van Beddeleem (glas, aluminium, spaanplaat, staal, gipskarton, rotswol) worden na gebruik gerecycleerd om nieuwe gelijkwaardige producten te maken. Alle producten van Beddeleem zijn bovendien ook Cradle to Cradle gecertificeerd en men kiest er
steevast voor hout met het PEFC- of FSC-label. Dat garandeert dat het hout afkomstig is van verantwoord beheerde bossen en/of bijdraagt aan het verantwoord beheer van onze bossen. Hoewel het PEFC-certificaat enkel van toepassing is op verplaatsbare scheidingswanden, maakt de Groep Beddeleem er een punt van om zoveel mogelijk duurzame basisproducten te verwerken in het productieproces, ongeacht de vraag van de klant. MEER INFO: www.beddeleem.be
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 34
10/08/2021 10:40
GEVEL HOOFDKANTOOR VANDEMOORTELE ILLUSTREERT DUURZAAM DNA VAN SCHÜCO Het Amsterdamse architectenbureau RAU ontwierp het nieuwe hoofdkantoor van de Belgische voedselproducent Vandemoortele Group in Gent. Naast een flexibele en innovatieve werkplek met een oppervlakte van ruim 5.000 vierkante meter, moest het gebouw ook uitgroeien tot een schoolvoorbeeld van duurzaamheid en circulair bouwen. Gevelbouwer Vorsselmans, een specialist in aluminium ramen en gevels, realiseerde een volledig de- en remontabele modulaire vliesgevel, opgebouwd met de Schüco FWS 50, met een stijldiepte van 150 millimeter. Zo kunnen onderdelen van het gebouw in de toekomst worden hergebruikt en met minimale aanpassingen uitgebreid.
Duurzaamheid
Voor Schüco is circulariteit geen hol begrip “Alles start bij de materiaalkeuze en de productontwikkeling”, legt Joep Römgens, head of engineering België & Luxemburg bij Schüco uit. “We trachten recycleerbaarheid op een holistische manier te benaderen. We kijken naar meer dan enkel het aluminium. We houden ook rekening met het beslag, het rubber het glas... Schüco loopt dan ook ver vooruit als het gaat om het intensief ontwikkelen, testen en certificeren van unieke cradle-to-cradle-producten. Kortom, dit project was ons op het lijf geschreven.”
Technische uitdagingen
Twee vereisten zorgden voor een extra technische uitdaging in dit project: de
brandveiligheid en de hoge eisen op het vlak van akoestische isolatie. Vorsselmans kon daarvoor rekenen op de ondersteuning van Schüco.
taïsche modules op het dak, aardesondes in combinatie met een warmtepomp en
een regenwaterreservoir. MEER INFO: www.schueco.com
Waar de gevel grenst aan de trappenhuizen is hij brandwerend uitgevoerd. Aan de zuidkant, waar het gebouw grenst aan de drukke Ottergemsesteenweg, werd akoestisch glas geplaatst. Nergens zijn deze aanvullende eisen zichtbaar aan de buitenkant van het gebouw. Voor de zonwering ten slotte werd gekozen voor de Schüco ALB, met rechthoekige lamellen van 400 millimeter breed. Voor dit project werden ze met een opvallend verspringend patroon op een afstand van 160 millimeter van het glas geplaatst.
Circulair visitekaartje
Het gebouw mocht uiteindelijk het BREEAM Excellent label ontvangen, een certificeringsmethode voor een duurzaam bouwen. Naast de passieve energetische middelen die in het ontwerp zijn geïmplementeerd, helpen verschillende actieve energiesystemen om energie uit hernieuwbare bronnen te genereren. Denk bijvoorbeeld aan de fotovol-
augustus 2021 • De Vlaamse Schrijnwerker
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 35
35
10/08/2021 10:40
Circulair Bouwen
VUB ARCHITECTURAL ENGINEERING PUBLICEERT HANDLEIDING VOOR CIRCULAIRE SCHOOLGEBOUWEN Als gevolg van de groeiende bevolking kampt het onderwijs met een tekort aan schoolgebouwen. De afgelopen jaren werd daarom heel wat geïnvesteerd in nieuwe infrastructuur. Maar zijn dit de scholen van en voor de toekomst? Op initiatief van groep Van Roey – een van de grotere bouwbedrijven van ons land – ontwikkelde de VUB-onderzoeksgroep Architectural Engineering een praktische gids voor opdrachtgevers en ontwerpers die duurzame en circulaire schoolgebouwen willen realiseren. De praktische gids voor het toekomstgericht en circulair bouwen van scholen kwam er naar aanleiding van de toenemende capaciteitsproblemen in kleuter- en lagere scholen. Maar de gids denkt verder. Het capaciteitsprobleem nu oplossen door veel te bouwen, kan op termijn weer voor een overcapaciteit zorgen. Jona Michiels, innovatiemanager bij bouwbedrijf groep Van Roey: “Het Stedelijk Onderwijs in Antwerpen wees ons bijvoorbeeld op het feit dat de toename aan jonge kinderen een piek zal bereiken rond 2030. Wat er nadien moet gebeuren met alle schooluitbreidingen wordt zelden besproken. Laten de schoolgebouwen een inkrimping of functiewijziging toe? En wat met die scholen die uiteindelijk leeg komen te staan? Wij zijn er in ieder geval van overtuigd dat we die vragen niet onbeantwoord mogen laten.” Groep Van Roey zet de handleiding vandaag al in, om duurzame en circulaire ontwerpprincipes toe te
36
lichten aan architecten en andere actoren waarmee ze samenwerken voor het realiseren van schoolgebouwen.
volgen. Zo blijven scholen en hun onderdelen nuttig, en gaan grondstoffen nooit verloren.”
Geen grondstoffen verloren laten gaan
De handleiding werd gerealiseerd in samenwerking met WTCB (Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf ), VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) en UAntwerpen, en met de financiële steun van Vlaanderen Circulair, en brengt de kennis van de VUB-onderzoeksgroep Architectural Engineering samen met de praktijkervaring van groep Van Roey. De praktische
Stijn Elsen, onderzoeker en praktijkassistent bij VUB Architectural Engineering: “Binnen de idee van een duurzame, circulaire economie moet een gebouw ontworpen worden met robuuste, hergebruikte, of hernieuwde onderdelen, en dat op zo’n manier opdat die componenten bij een toekomstige wijziging een kringloop zullen blijven
gids reikt oplossingen aan die kunnen worden toegepast in schoolgebouwen en houdt rekening met randvoorwaarden zoals bouwsnelheid en met schooltypische eigenschappen, waaronder veranderingen in het pedagogische project, materiaalgebruik en comfort. Op die manier helpt de handleiding opdrachtgevers en ontwerpers op weg naar duurzame en circulaire scholenbouw. Het boek is een concrete vertaling van de 16 circulaire ontwerpkwaliteiten die VUB Architectural Engineering in 2019 reeds publiceerde.
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 36
10/08/2021 10:40
Eenvoudig bediend, gemakkelijk gemonteerd Hawa Porta 100 HMT
Nieuw met Push-to-open
Comfort als nooit tevoren: met push-to-open bediening en soft-close demping laat de Hawa Porta 100 HMT de houten schuifdeuren tot 100 kg superzacht uit de wandnis schuiven. De vlakke plafondintegratie maakt nieuwe, aantrekkelijke designoplossingen mogelijk. En de innovatieve montageset zorgt voor een probleem loze werking van de deur omdat er tijdens de bouwfase geen vuil in het systeem komt. Voor meer details: zie hawa.com/en/hawa-porta-hmt Bezoek ons van 17 tot 21 oktober op Prowood 2021, Hal 4, Stand 4126 of op www.hawa.com
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 37
10/08/2021 10:40
Productnews
Hawa Porta 60_100_fig1_Key Visual.jpg
Hawa Porta 60_100_fig2.jpg
Hawa Porta 60/100 HMT voor nismontage met nieuwe voordelen Hawa, de schuifdeurenspecialist uit Zwitserland, heeft deze klassieker een veelbelovende update gegeven. De Hawa Porta 60/100 HMT voor Hawa Hawa Porta 60/100 HMT schuifdeuren voor Persbericht: nismontage is een flexibele en betaalbare oplossing met de gekende Hawa Porta kwaliteit.
Hawa Porta 60_100_fig3.jpg
Hawa Porta 60/100 HMT is de absoHawa Porta lute top voor een60_100_fig2.jpg efficiënte montage.
© RONALD TILLEMAN PHOTOGRAPHY - QBIQ WALL SYSTEMS
Wie een comfortabel schuifsysteem zoekt, kiest voor de sterke troeven van de doordachte systemen van het Hawa Porta deurbeslag. Door de minimale inbouwmaten kan dit schuifdeurbeslag snel en eenvoudig in een nis, aan het plafond en nu zelfs geïntegreerd in het plafond gemonteerd worden. Met montagesets wordt de deur zonder rail, beslag en gereedschap probleemloos in de nis gemonteerd nadat de bouwwerkzaamheden zijn voltooid. Sneller, eenvoudiger en schoner gaat niet. Hawa Porta 60_100_fig1_Key Visual.jpg
De deur wordt immers gereedschapsloos gemonteerd. Als de montagesets niet gebruikt worden, kan het beslag achteraf ook bij het in het plafond geïntegreerde oplossing ingebouwd worden via de gekende en beproefde montageopening. Zo worden verontreinigingen en aanpassingen achteraf zoveel mogelijk vermeden. Voor verborgen looprails is er een plafondprofiel dat voor een nette en efficiënte verbinding zorgt tussen de looprail en Hawa Porta 60_100_fig4.jpg het plafondelement. Op die manier verloopt de montage sneller en spaart u tijd en geld. Daar komt nog bij dat Hawa Porta 60/100 HMT volgens DIN in de hoogste klasse gekeurd is voor duurzaamheid en overbelasting. Hawa Porta gaat dus een leven lang mee. www.hawa.com
O A
Grof. Fijn. Geel.
Klingspor biedt nieuwe brochure aan over het ambachtelijk schuren van hout
Klingspor's oploss ambachtelijke houingen voor en meubelindust tbewerking rie
Schuurmaterialenfabrikant Klingspor biedt via zijn website een gratis brochure aan waarin het advies geeft over de keuze van het juiste slijp- en schuurgereedschap en handige tips aanbiedt voor het stationair schuren, het schuren met handgeleide machines het manueel schuren van Hawa Portaen 60_100_fig3.jpg Hawahout. Porta 60_100_fig4.jpg
PY
FIR
De brochure begint met een overzicht van de factoren die een invloed hebben op het schuurresultaat: de keuze van het juiste schuurmiddel, maar ook de gebruikte machines en de keuze van de houtsoort. Een handige tabel geeft een overzicht van de hardheidsgraad van verschillende houtsoorten.
38
In het hoofdstuk “Stationair schuren” wordt de kennis over gereedschap en materiaal samengevoegd: welk product is met welke korrelgrootte geschikt voor welke fase in het proces? Wat is de invloed van de korrelvolgorde en de contactelementen op het schuurproces en het eindresultaat?
ren met de hand” staan heel wat waardevolle tips. Aan het eind van elk hoofdstuk staat bovendien een overzicht van de Klingspor-producten met de belangrijkste eigenschappen en informatie over het toepassingsgebied ervan.
Ook in de hoofdstukken “handgeleide machines” en “schu-
Download gratis via: www.klingspor.be/service/download
AGC G www.
De Vlaamse Schrijnwerker • augustus 2021
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 38
10/08/2021 10:40
© RONALD TILLEMAN PHOTOGRAPHY - QBIQ WALL SYSTEMS
ONTDEK ONZE NIEUWE WEBSITE AGC-PYROBEL.COM! PYROBEL VISION LINE
FIRE RESISTANT GLASS FOR YOUR SAFETY ESTHETIEK Het moderne en stijlvolle Pyrobel Vision Line-systeem komt tegemoet aan de behoefte van ontwerpers en architecten die op zoek zijn naar beglazingsoplossingen zonder stijlen, ook in grotere formaten. VEILIGHEID Pyrobel Vision Line is vervaardigd van veiligheidsglas. Het glas is aan weerszijden brandwerend.
COMFORT Een ongeëvenaarde lichttransmissie en een optimale geluidsdemping voor maximaal comfort. KWALITEIT Pyrobel staat al meer dan veertig jaar lang voor hoge kwaliteit. Pyrobel(ite)-glas heeft een voortreffelijke optische kwaliteit.
AGC Glass Europe - België: roeland.vanaelst@eu.agc.com - Nederland: jan.liebeton@eu.agc.com www.agc-pyrobel.com - www.agc-yourglass.com
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 39
10/08/2021 10:40
Vlaamse Schrijnwerker-03-2021.indd 40
10/08/2021 10:40