● Houtbouw

Lichte prefab houtconstructies met geïntegreerde dakhelling? WFR bewijst dat het kan!

Door het lage gewicht van de constructie, de uitstekende isolatiemogelijkheden en de lage ecologische voetafdruk is houtskeletbouw een vaste waarde geworden. Het WestVlaamse WFR bedacht een variant op de traditionele houtskeletbouwtechniek en die heeft enkele interessante voordelen.

Hellende constructies met I-liggers, een van de troeven van WFR.

De drijvende krachten achter WFR zijn Karl Lanneau, die het commerciële luik voor zijn rekening neemt, en Bertrand Dewaele, die zich bezig houdt met de bouwtechnische kant van de zaak.

Bertrand Dewaele runde vroeger samen met zijn drie broers ‘Dewaele Woningbouw’, een van de pioniers op het vlak van houtskeletbouw in ons land. Op zijn 65 ging hij met pensioen, maar hij vond het nog te vroeg om op zijn lauweren te gaan rusten en dus koos hij ervoor om met zijn kennis en expertise nog een nieuwe zaak uit de grond stampen. Toen hij tijdens een studietrip in Canada zag hoe I-liggers in gelamineerd hout gemaakt werden, begon het idee te rijpen om daar iets mee te gaan doen. Kort nadien ontstond ook het idee om I-liggers met een geïntegreerde helling te fabriceren, zodat de schrijnwerker geen tijd meer verliest met het op maat zagen van spieën en dus veel sneller hellende constructies kan bouwen. Na wat denkwerk, veel geëxperimenteer en enkele geslaagde tests ontstond zo WFR, het bedrijf dat hij nu samen met Karl Lanneau runt.

Karl Lanneau, die voordien actief was bij Houtmagazijn Verdonckt, bleek de ideale partner voor Bertrand Dewaele. Hij kende de houtbouw op zijn duimpje en beschikte over voldoende ervaring om de commerciële poot van het nieuw opgerichte bedrijf te runnen.

Het basismateriaal

WFR maakt projecten op maat, waarvan het skelet opgetrokken wordt aan de hand van de I-liggers die WFR zelf fabriceert. Daarvoor gebruiken ze twee basismaterialen. In de eerste plaats gelamelleerde LVL-balken (Laminated Veneer Lumber) die bestaan uit 13 lagen geschild naaldhout van telkens 3 mm dikte. Afhankelijk van de toepassing worden de fineerlagen langs en/of dwars verlijmd. Daardoor zijn de balken steviger en blijven ze steeds perfect recht. Tussen beide LVL-balken komt dan een kern van OSB 3.

Door de bovenste flens van de I-liggers onder een hellingsgraad te plaatsen, kan WFR één of meerdere hellingsvlakken creëren, waardoor het op maat zagen van dakspieën niet langer nodig is. En dat levert een enorme tijdswinst op. Bijkomend voordeel: doordat de helling in de balk verwerkt wordt, werkt dit deel sterkte-technisch ook mee en wordt de balk sterker. WFR heeft deze methode dan ook gepatenteerd.

Voor grotere overspanningen of uitkragingen is het ook mogelijk om een metalen ligger te voorzien die door de liggers geregen wordt en zo een extra versteviging biedt.

Volledig digitaal ontwerp

Aan de hand van deze basismaterialen kan WFR complete constructies ontwerpen. Dat gebeurt volledig op de computer in een 3D-tekenpakket. De constructie wordt eerst tot

WFR bouwt heel lichte en stevige constructies, die louter met behulp van mankracht kunnen geplaatst worden. Alles uitsparingen zijn bovendien al voorzien.

in de kleinste details uitgetekend en vervolgens worden in het atelier van WFR in Vichte alle onderdelen op maat gezaagd. Wanneer alles klaar is, wordt het volledige pakket op de vrachtwagen gezet en naar de werf getransporteerd. De plaatsers ontvangen alles op de werf, ze moeten enkel nog schroeven en lijm voorzien om de constructie vast te zetten. Er is dus geen zaagwerk meer nodig op de werf.

Door de I-rooster en dakbalken te koppelen met de I-muurstaanders creëert WFR bovendien heel stijve knooppunten en kunnen de gebouwen hoge windbelastingen doorstaan.

De troeven

Op zich is deze benadering niet nieuw, maar WFR onderscheidt zich op enkele cruciale punten van andere bedrijven in deze sector. Uiteraard is hun snelle manier om hellende platdakconstructies te bouwen een grote troef, maar het is lang niet het enige pluspunt van hun manier van bouwen. De aanpak van WFR maakt het namelijk mogelijk om verschillende eigenschappen (afwatering, isolatie, sterkte) van bij het ontwerp te combineren, waardoor ze heel lichte en slanke dakconstructies kunnen vervaardigen. Door het lage gewicht van de gebruikte materialen, is in de meeste gevallen geen kraan of zwaar materieel nodig en kan een kleine equipe van 2 à 4 personen heel snel een volledige woning opbouwen louter met behulp van mankracht.

Een andere troef is de overzichtelijkheid van het systeem. Alle balken zijn niet alleen precies op maat gezaagd, ze zijn ook allemaal voorzien van een sticker met daarop de exacte afmetingen, een beknopte beschrijving van de plaats/functie van het onderdeel en een code. Wanneer de plaatser die code opzoekt op de papieren plannen, of in de computer op de 3D-plannen, dan ziet hij exact waar het onderdeel moet komen, en hoe het zich verhoudt tot de andere elementen. WFR voorziet ook zo veel mogelijk uitsparingen, zodat de onderdelen via tand-groefverbindingen in elkaar klikken en het bouwen op een heel intuïtieve manier verloopt.

Een andere sterkte is dat WFR al op voorhand dakopstanden voorziet die in de muren geïntegreerd zijn zodat bij de opbouw ook daar tijd bespaard wordt (zie coverbeeld). Het is dus niet nodig om eerst het dak te bouwen en dan de dakopstanden te installeren, nee, ze zijn al op voorhand voorzien en op maat gezaagd.

Voor wie?

Karl Lanneau: “Met onze bouwmethode richten we ons niet tot grote bouwfirma’s die tientallen houtskeletwoningen willen bouwen, maar wel tot kleinere schrijnwerkers, die bijvoorbeeld een uitbreiding of optopping willen plaatsen. Het is ook perfect mogelijk om een volledige nieuwbouwwoning te maken met deze methode, dat kan net zo goed. Al hebben we ook klanten die enkel een dakconstructie bij ons be-

stellen. We zijn heel flexibel op dat vlak en kunnen de klanten exact bijstaan met wat ze nodig hebben.

We raden onze klanten aan om, afhankelijk van de grootte van het project, op de eerste dag, wanneer de materialen geleverd worden, nog niet met een volledige ploeg aanwezig te zijn, maar slechts met 2 à 3 personen. Wanneer de klant op dag één alle materialen sorteert en in de juiste volgorde ordent, dan verloopt het bouwen nadien razendsnel. En daar ligt de tijdswinst van onze methode. Uitsparingen voor (dak-) ramen, doorvoeringen, openingen voor ventilatie, ingewerkte dakgoten,… zijn allemaal al voorzien van in de ontwerpfase, zodat de plaatser daar geen tijd mee verliest.

We leveren onze bouwpakketten steeds met duidelijke instructies en 2D-tekeningen, maar we raden de plaatsers ook aan om altijd een laptop mee te nemen in hun bestelwagen. Zo kunnen ze ook steeds de 3D-modellen ter plaatse raadplegen, en dat biedt altijd extra duidelijkheid.

Ecologische bouwmethode

Een van de redenen voor de populariteit van houtbouw is het feit dat het een ecologische manier van bouwen is. Bij WFR proberen we ook op een duurzame manier te werken, zonder dat het geforceerd of dogmatisch wordt.

Karl Lanneau: Eigenlijk werken we met slechts twee bronmaterialen: OSB-plaat en LVL-balken. Wanneer we overschotten hebben, dan leggen we die opzij en proberen die nog te gebruiken bij een volgend project. Stukken die te klein zijn om te hergebruiken, gooien we niet weg. Die krijgen dan een tweede leven als verpakkingsmateriaal: we gebruiken die om onze pakketten mee te beschermen wanneer die op transport gaan. Het houtstof uit onze stofafzuiginstallatie, persen we dan weer tot pellets die gebruikt kunnen worden als verwarming. Zo komt het dat hier nauwelijks afval naar buiten gaat.”

Meer weten?

www.wfr-woodconstructions.be