De Vlaamse Schrijnwerker mei 2018

Uitgave van de Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel • Afgiftekantoor Gent X • Post P409635

De Vlaamse

Schrijnwerker

MEI 2018 DRIEMAANDELIJKS VAKBLAD

#114

Houtskeletbouw: klein of groot, het kan allebei Trends in keukenbouw

Wat gebeurt er met ons houtstof?

21-25/10/2018

ONTDEK DE NIEUWE DIMENSIE VAN SMART WONEN. BEDIEN EN PROGRAMMEER MET HÄFELE CONNECT.

Verlichting in meubels en verlichting van ruimtes vloeien armonieus samen: welkom in de vierde dimensie. Häfele Connect is een nieuw systeem voor een eenvoudige bediening van Loox-verlichting en meubelautomatisatie via Bluetooth Low Energy (BLE). De intuïtieve app voor smartphone of tablet (iOS of Android) biedt u gratis talrijke mogelijkheden om uw unieke lichtenscenering te creëren, tv’s tevoorschijn

te toveren en dit alles naar wens te programmeren.

Een touch of swipe volstaat om moeiteloos van een goed verlichte werkruimte naar een ontspannende loungesfeer om te schakelen. Tijdsgestuurde scenario’s kunnen natuurlijk ook. Met Häfele Connect en het betrouwbare modulaire Loox-LED-systeem ligt een smart home binnen ieders bereik.

IN- EN UITSCHAKELEN

AUTOMATISATIE

DIMMEN

BLE-BOX

SMART HOME

KLEURWISSEL

iOS / Android

TIJDSSTURINGEN

2

Häfele Belgium •NV • Lindestraat De Vlaamse Schrijnwerker mei 2018

5, 9240 Zele • Tel.+32 52 / 45 01 14 •

info@hafele.be • www.hafele.be

INHOUD

14

22

26

Houtskeletbouw

Wat gebeurt er met ons houtstof?

Trends in keukenbouw

bezochten twee bouwbedrijven die overtuigd zijn van de toekomst van houtskeletbouw. De ene mikt op heel kleine projecten, de andere op hele grote.

Renewi geeft het houtstof van schrijnwerkateliers een tweede leven als spaanplaat, stookpellets of… kattenbakvulling.

De stijgende populariteit van zwarte keukens gaat hand in hand met de opkomst van nieuwe plaatmaterialen, zoals Fenix.

5

19

36

Voorwoord

Houtskeletbouw

Wetgeving

Door Willy Simoens

Machiels Building Solutions wil bouwproces industrialiseren

Sociale voorzieningen op kortdurende werven

6 Prikbord

10 Vlaamse Houtproef

Bart De Wever geeft startschot

12 Arbeidsmarkt

Schrijnwerker blijft knelpuntberoep

16 Houtskeletbouw

Modulair bouwen met Modulehome

24 Batibouw

Nieuwigheden voor de schrijnwerker

30 Keukenbouw

38 Splinterberichten

42 Ledenvoordeel

44 Façade

32

Energetische renovatie door combinatie van oude en moderne technieken

WTCB

46

Verbinding tussen een bakstenen gevel en een houten skelet

Nieuwe leden

Construction Quality

34 Verzekeringen

Tienjarige aansprakelijkheidsverzekering: nog veel vraagtekens De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

3

Rockpanel Uni Dé plaat voor rondom het dak

■ ■ ■ ■

Eenvoudig overschilderbaar Dampdoorlatend Ongevoelig voor vocht Bewerken met standaard gereedschap

Rockpanel Uni is een uiterst praktische, onderhoudsarme plaat voor toepassingen rondom het dak. De platen zijn licht van gewicht, eenvoudig te bewerken en heel makkelijk te installeren. Met een lange levensduur past Rockpanel Uni tijdloos bij elk budget.

Rockpanel Uni kleuren

RAL 9001

RAL 9010

RAL 7035

www.rockpanel.be

4

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

EDITO

De schrijnwerkers van morgen Beste collega’s, Verderop in dit blad kan u lezen dat de schrijnwerkberoepen weer prominent aanwezig zijn op de lijst met knelpuntberoepen van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB). Het is een oud zeer. Openstaande vacatures in schrijnwerkbedrijven raken niet ingevuld. Nochtans blijven de schrijnwerkopleidingen in onze secundaire scholen vrij populair. Het loopt echter mis na het beëindigen van de schoolcarrière. Dan kiezen de meeste leerlingen voor een loopbaan in een andere richting. En dat is een jammere zaak.

De schrijnwerkerij heeft nochtans heel wat te bieden voor jongvolwassenen die geen schrik hebben om de handen uit de mouwen te steken: afwisselend werk, werkzekerheid, een goed loon,…

Willy Simoens

Als voorzitter van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers, vind ik het daarom erg belangrijk om een initiatief als de Vlaamse Houtproef te steunen. Ik hoop dat we met de Houtproef ons steentje kunnen bijdragen en de beeldvorming van ons beroep kunnen bijsturen.

De voorbije editie van de wedstrijd was gelukkig een voltreffer. Mede dankzij de talloze politici die de deelnemende leerlingen kwamen aanmoedigen (2018 is duidelijk een verkiezingsjaar), konden we behoorlijk wat persaandacht losweken. Dat is leuk voor ons, als organisatoren, maar vooral ook voor de honderden deelnemers over heel Vlaanderen. En dat is waar het om gaat, want zij worden hopelijk de schrijnwerkers van morgen. Elke leerling die met een goed gevoel naar huis trekt na een geslaagde Houtproef en/of een leuke foto in de krant, zal hopelijk ook een positief beeld hebben van ons vak wanneer hij of zij de eerste stappen zet op de arbeidsmarkt.

Ik wil deze gelegenheid ook aangrijpen om alle collega’s te bedanken die belangeloos meegewerkt hebben aan de wedstrijd. Het is hartverwarmend om te zien dat zovele vakbroeders bereid zijn om hiervoor een volledige dag vrij te maken. Een volledige dag, waarop ze zelf geen inkomsten binnenhalen. Louter uit liefde voor het vak.

Zoveel engagement en onbaatzuchtige inzet voor ons beroep, dat stemt mij gelukkig!

Willy Simoens VOORZITTER CONFEDERATIE BOUW – VLAAMSE SCHRIJNWERKERS

COLOFON Confederatie Bouw Vlaamse Schrijnwerkers

Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel Tel: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.vlaamseschrijnwerkers.be Verantwoordelijke Uitgever Filip Coveliers Lombardstraat 34-42 • 1000 Brussel filip.coveliers@confederatiebouw.be

Administratie en redactie Redactie: Bram Schittecatte Tel: 02/545 59 47 Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@confederatiebouw.be Advertentieverantwoordelijke Inge De Ridder Tel: 053 80 87 47 Fax: 053 80 87 48 inge.deridder@confederatiebouw.be

Vormgeving Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@confederatiebouw.be Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be Drukwerk: Graphius

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

5

Prikbord

VASPA bezoekt Fire-Proof

Bestuursvergadering VASPA De Vereniging Aannemers-Schrijnwerkers van de Provincie Antwerpen (VASPA) bracht op vrijdag 2 maart 2018 een bezoek aan het bedrijf Fire-Proof BVBA in Turnhout. Fire-Proof behandelt hout met een brandvertragend middel, zodat de brandreactie-eigenschappen van het hout verbeteren. Een reportage over dit bedrijf verscheen eerder in De Vlaamse Schrijnwerker van november 2017. Een dertigtal Antwerpse schrijnwerkers kreeg er een volledige uitleg over de technische eigenschappen en de mogelijkheden van het systeem.

Na een korte lunch trokken de deelnemers naar Hoogstraten, waar een demonstratie volgde van een proef in de brandweerstandsoven.

Op zaterdag 17 maart kwam het bestuur van de Vereniging Aannemers-Schrijnwerkers van de Provincie Antwerpen (VASPA) samen in Antwerpen.

Gedurende de dag stonden verschillende activiteiten op het programma, waaronder een rondleiding in het Antwerpse Havenhuis. Aan het eind van de dag werden de gedachten verzet met een spelletje bowling in het Bowlingpaleis Wima. De avond werd gewoontegetrouw afgesloten met een etentje.

Voorjaarsuitstap De Vlaamse Schrijnwerkers Naar jaarlijkse gewoonte organiseren De Vlaamse Schrijnwerkers ook in 2018 een voorjaarsuitstap. Blokkeer alvast 23 en 24 juni in uw agenda.

Dit jaar vindt de voorjaarsuitstap plaats in het immer gastvrije Limburg. De deelnemers verzamelen op zaterdag 23 juni in Hasselt. Van daar gaat het in groep naar Beringen, waar een gegidst bezoek aan het mijnmuseum gepland staat en een wandeling over het mijnwerkerspad.

Deze tocht leidt de bezoekers langs de indrukwekkende historische mijngebouwen. Onder andere de badzaal, de lampenzaal, de bezettingszaal en de schachtbok die de mijnwerkers gebruikten om in de ondergrond af te dalen, staan op het programma. Gedurende de tocht ervaar je hoe hard het labeur was in de ondergrond. Je voelt en ziet hoe het dagelijkse leven van mijnwerkers er decennialang heeft uitgezien.

6

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

In de namiddag volgt dan een bezoek aan het nationaal jenevermuseum in Hasselt. Een kenner neemt de bezoekers mee doorheen het museum en vertelt onderweg meer over het productieproces en de geschiedenis van jenever. Feiten worden afgewisseld met leuke weetjes en anekdotes. Maar het blijft niet bij luisteren alleen: ook de andere zintuigen worden aangesproken. En daar hoort uiteraard ook een smaaktest bij!

De dag wordt afgesloten met een verfijnd avondmaal in restaurant de Goei Goesting. Wie geen zin heeft om na afloop nog naar huis te rijden, kan er ook een overnachting met ontbijt bij nemen.

Meer info en inschrijvingen: Evelien BarĂŠ, 011 / 30 10 36, evelien.bare@confederatiebouw.be

Silveer De Dobbelaere gedecoreerd tot emeritus eredeken Tijdens de voorbije huldiging van de eliten van de arbeid ontving Siveer De Dobbelaere de titel van emeritus eredeken, als blijk van waardering voor zijn jarenlange inzet voor het vak.

Silveer De Dobbelaere werd gedecoreerd tot emeritus-eredeken, dat is de de hoogste titel die het Koninklijk Instituut der Eliten van de Arbeid uitreikt. Silveer kan niet alleen terugblikken op een jarenlange carrière als schrijnwerker en een rijkgevulde loopbaan binnen de verschillende schrijnwerkersfederaties van de Confederatie, hij stond als medestichter van de Confederatie Bouw - De Vlaamse Schrijnwerkers en Dé Parketplaatsers bovendien ook aan de wieg van het vakblad “De Vlaamse schrijnwerker”. Hij was jarenlang de drijvende kracht achter het vakblad en zetelt tot op heden in de raden van bestuur van de Vlaamse Schrijnwerkers en Dé Parketplaatsers.

Daarnaast schrijft hij ook mee aan de handboeken van Constructiv.

3e Confederatie Bouw Historic Rally De Confederatie Bouw West-Vlaanderen afdeling Schrijnwerkers, Glazeniers en NaVAP organiseert op 27 mei 2018 de derde Historic Rally.

Deze rondrit voor oldtimers kende de voorbije jaren een groot succes. Wie er dit jaar bij wil zijn, wacht dus best niet te lang om in te schrijven, want het aantal plaatsjes is beperkt.

De organisatoren zorgen ieder jaar voor een mooi parcours langs landelijke wegen. Onderweg zijn enkele bevoorradin-

gen voorzien, zodat de deelnemers geen honger of dorst hoeven te lijden.

Ook bedrijven die geïnteresseerd zijn om te sponsoren zijn steeds welkom.

Alle leden van de Confederatie Bouw en hun relaties kunnen deelnemen. De Historic Rally is bedoeld voor wagens die 30 jaar of ouder zijn. Inschrijven kan via Marjolijn Vermeersch (056 26 81 53).

Meer informatie op de website van de Confederatie Bouw West-Vlaanderen: www.confederatiebouw.be/westvlaanderen.

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

7

Prikbord

Buitenlandse werkkrachten: gelijk loon voor gelijk werk?

Begin dit jaar liet Europees commissaris voor Werk en Sociale Zaken Marianne Thyssen (CD&V) weten dat ze een Europees akkoord bereikt heeft over “gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde plaats”. Zo wil ze de concurrentievervalsing door goedkopere gedetacheerde buitenlandse werkkrachten tegengaan.

Het akkoord gaat over een aanpassing van de zogenoemde detacheringsrichtlijn. De Europese Commissie, de onderhandelaars van de 27 lidstaten en het Europees Parlement willen onder andere dat: • gedetacheerde werknemers recht hebben op hetzelfde loon als de lokale werknemers, • de periode van detachering verkort wordt van 24 naar 12 maanden (met een mogelijke verlenging van 6 maanden), • lidstaten misbruiken strenger aanpakken en sanctioneren, • alle relevante informatie over cao’s en arbeidsvoorwaarden beschikbaar is op een officiële website. Dit om misbruik door buitenlandse werkgevers te vermijden.

De richtlijn moet nu nog worden goedgekeurd door het Europees Parlement en door de Europese Raad. Pas dan kan ze officieel worden gepubliceerd en krijgen de lidstaten 2 jaar om ze om te zetten in nationale wetgeving. Allicht zal het dus nog tot 2020 duren voor Belgische en buitenlandse werkkrachten effectief met gelijke wapens strijden.

Overheidsopdrachten toegankelijker voor kmo’s Overheidsopdrachten bieden bedrijven enorme kansen om zich commercieel te ontwikkelen. Maar uit analyses blijkt dat kmo’s veel minder aan overheidsopdrachten deelnemen dan grotere bedrijven. Een aantal elementen speelt hierin een belangrijke rol: overheidopdrachten veroorzaken een aanzienlijke administratieve last. Kmo’s beschikken doorgaans over kleinere financiële buffers dan grote bedrijven en zijn om die reden bezorgd over lange betalingstermijnen. Tot slot ontbreekt het kmo’s vaak aan informatie of kennis en beschouwen ze overheidsopdrachten daardoor als te complex.

In 2017 nam de federale regering verschillende maatregelen om kmo’s gemakkelijker toegang te geven tot over-

8

De Vlaamse Schrijnwerker • februari 2018

heidsopdrachten. Zo verloopt de hele procedure nu online, van het bestek tot de offerte. Dat zorgt voor meer transparantie en minder administratiekosten.

Ook zijn de selectiecriteria aangepast aan de aard van de opdracht. Verder worden overheidsopdrachten nu standaard in percelen verdeeld, zodat zelfs de kleinste bedrijven kans maken. Tot slot verlopen opdrachten tot 30.000 euro nu eenvoudiger, dankzij de zogeheten “aanvaarde factuur”.

Kmo’s die geïnteresseerd zijn in overheidsopdrachten vinden via de website van de FOD economie een actuele lijst met lopende aanbestedingen.

MEEDOEN AAN OVERHEIDSOPDRACHTEN WORDT GEMAKKELIJKER. KMO, GA VOOR GOUD!

WWW.OVERHEIDSOPDRACHTENKMO.BE OVERHEIDSOPDRACHTEN NU TOEGANKELIJKER VOOR KMOS Overheidsopdrachten bieden bedrijven enorme commerciële mogelijkheden en zelfs heel kleine bedrijven kunnen daarvan profiteren. Bovendien nam de federale

www.economie.fgov.be

regering in 2017 concrete maatregelen om kmo’s gemakkelijker toegang te geven tot overheidsopdrachten.

Ontdek de nieuwe concrete maatregelen op onze website.

UR ME RI LD P RE WE

VOOR EXTREEM STERKE HOUTVERBINDINGEN

WOOD MAX HOUTCONSTRUCTIELIJM

Griffon introduceert dé nieuwe generatie (hout)constructielijm op basis van SMP-Polymer technologie: Wood Max. Een extreem sterke (110 kg/cm), 100% oplosmiddel- en isocyanaatvrije lijm voor het watervast (D4) (vlak)verlijmen van hout op hout, maar ook voor het verlijmen van hout op andere materialen. Vullend tot 4 mm, bruist niet (na) en zowel binnen als buiten toepasbaar.

Wood Max is horizontaal en verticaal toepasbaar en het eindresultaat is schuurbaar en goed overschilderbaar. Het KOMO-keurmerk en de watervast D4 certificering conform NEN-EN 204/205 bevestigen dat u duurzame kwaliteit in handen heeft!

Griffon. Verbonden met vakwerk.

www.griffon.eu

Vlaamse Houtproef 2018

Bart De Wever geeft startschot Vlaamse Houtproef

VASPA-voorzitter Ronny Peeters en Bart De Wever

Met de wedstrijd wil de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers de leerlingen uit het houtonderwijs in een positief daglicht stellen en hen tegelijk warm maken om later aan de slag te gaan als schrijnwerker. Dat is immers een knelpuntberoep in Vlaanderen.

De Antwerpse Burgemeester Bart de Wever gaf het startschot van de wedstrijd in de Spectrumschool in Deurne. “Onze economie doet het goed. Er zijn overal technische profielen nodig, want werkgevers krijgen de vacatures voor deze jobs niet ingevuld. Tegelijk ondervinden heel wat jongeren moeite om een job te vinden. Die mismatch moet opgelost worden en elk initiatief dat daaraan bijdraagt, krijgt mijn volle steun”, aldus De Wever.

Ronny Peeters, voorzitter van de Vereniging Aannemers-Schrijnwerkers van de Provincie Antwerpen, gaf de Antwerpse burgemeester toelichting bij de wedstrijd en legde uit waarom de Vlaamse Schrijnwerkers jaar na jaar kosten noch moeite sparen om de jongeren naar het beroep te lokken.

Het opzet

De leerlingen kregen één schooldag tijd om een werkstuk te maken waarvan ze het ontwerp de dag zelf te zien kregen.

Het ging om een dagbladhouder bestaande uit massief hout en plaatmateriaal, waarbij verschillende soorten verbindingen gebruikt werden.

Een vakjury van ervaren schrijnwerkers beoordeelde achteraf de werkstukken. Iedere dagbladhouder werd beoordeeld op finesse, precisie en afwerkingsgraad. In de maanden mei en juni worden in iedere provincie de provinciale laureaten gehuldigd. De beste leerlingen van elke provincie stoten vervolgens door naar de eindronde en dingen mee voor de hoofdprijs als Vlaamse eindlaureaat.

10

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

780 leerlingen uit het secundair onderwijs hebben op 19 april deelgenomen aan De Vlaamse Houtproef.

Deze wedstrijd voor leerlingschrijnwerkers (BuSO / BSO / TSO) uit de richtingen hout en schrijnwerkerij is een initiatief van de Confederatie Bouw – Vlaamse Schrijnwerkers

In de pers

Bart De Wever was niet de enige politicus die de jongeren een hart onder de riem kwam steken. De lokale afdelingen van de Confederatie Bouw hadden dit jaar hun uiterste best gedaan om de Houtproef in de kijker te plaatsen, en met succes! Over heel Vlaanderen kwamen burgemeesters en lokale politici naar de deelnemende scholen om de jongeren aan te moedigen.

Mede door de aanwezigheid van de politici kreeg de Houtproef dit jaar heel wat aandacht in de pers. De VRT, enkele regionale tv-stations en heel wat regionale kranten brachten verslag uit van het initiatief. De wedstrijd was dan ook een schot in de roos. Meer over de winnaars in het volgend nummer van De Vlaamse Schrijnwerker.

VLAAMSE HOUTPROEF Leerlingen per provincie

TOTAAL

Antwerpen 240 Limburg 154 Oost-Vlaanderen 181 Vlaams-Brabant 47 West-Vlaanderen 158 Totaal 780

VLAAMSE HOUTPROEF Scholen per provincie

TOTAAL

Antwerpen 18 Limburg 11 Oost-Vlaanderen 13 Vlaams-Brabant 6 West-Vlaanderen 11 Totaal 59

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

11

Arbeidsmarkt

De studiedienst van de VDAB publiceert elk jaar een knelpuntberoepenlijst. Knelpuntberoepen zijn jobs waarvoor de werkgevers moeilijk geschikte kandidaten vinden. Het gevolg is dat de vacatures open blijven staan. Schrijnwerker is sinds jaar en dag een van die knelpuntberoepen.

Schrijnwerker blijft knelpuntberoep Regionale verschillen

De VDAB publiceert elk jaar een lijst met de knelpuntberoepen in Vlaanderen. Per beroep wordt aangegeven waarom het precies een knelpunt vormt. Er zijn drie mogelijke oorzaken:

Op de VDAB-website is het ook mogelijk om de statistieken per provincie te bekijken. En daar valt op dat er binnen Vlaanderen heel grote regionale verschillen bestaan. Wie bijvoorbeeld de statistieken voor binnen- en buitenschrijnwerkers bestudeert, stelt vast dat het aantal werkzoekenden per openstaande vacature in Antwerpen en Vlaams-Brabant vele malen hoger ligt dan in West-Vlaanderen, waar er ook wel een hoop vacatures zijn, maar veel minder werkzoekenden die die vacante jobs kunnen invullen.

• Kwantitatief tekort: er is een te lage uitstroom uit het onderwijs, bijvoorbeeld omdat te weinig studenten die richting kiezen of omdat er geen schoolse opleiding voor bestaat.

• Kwalitatief tekort: de kandidaten beschikken niet over de gevraagde bekwaamheden.

• Specifieke arbeidsomstandigheden: weekendwerk, laag loon, zwaar werk, stress...

Traditioneel bevat de lijst veel bouwberoepen. Dit jaar ligt het aantal knelpuntberoepen in de bouw zelfs licht hoger dan de voorgaande jaren. Het pijnpunt is niet zozeer om personeel te vinden, maar wel het gebrek aan geschoolde, vakbekwame arbeidskrachten.

Bouw blijft knelpunt

De top tien van de knelpuntberoepen verschilt weinig van die van 2017. De zorgsector, technische beroepen en de bouw staan ook in 2018 bovenaan.

Verplegers en verpleegsters, werfleiders, technici voor industriële installaties en ICT-analisten en -ontwikkelaars blijven de grootste knelpuntberoepen.

Ook schrijnwerkers staan al jarenlang in de top-10.

De VDAB heeft ook voor iedere subsector een lijst opgemaakt met de jobs die het moeilijkst ingevuld raken. In de sector van de afwerking zitten maar liefst 5 beroepen die onder de noemer ‘schrijnwerkerij’ kunnen ondergebracht worden (zie tabel). Daarnaast raken ook de vacaturen voor dakdekkers opvallend moeilijk ingevuld.

“Dat fenomeen is niet nieuw”, legt Willem Vansina van de VDAB uit.

“West-Vlaanderen heeft traditioneel een heel krappe arbeidsmarkt, terwijl Antwerpen het hoogste aantal werkzoekenden telt van alle Vlaamse provincies.

Dat betekent uiteraard niet dat het voor Antwerpse werkgevers automatisch makkelijker is om geschikte mensen te vinden. Niet alleen het aantal kandidaten telt, maar voor bepaalde jobs, zoals in de schrijnwerkerij, moeten de kandidaten ook over de juiste opleiding en vaardigheden beschikken. In Vlaams-Brabant is de situatie dan weer anders. Die provincie telt een pak minder bouwbedrijven dan de rest van Vlaanderen. In de streek rondom Leuven ligt de werkloosheid bo-

Oorzaak tekort Knelpuntberoepen afwerking

Kwantitatief

Kwalitatief X

Vloerder tegelzetter

X

Dakdekker schuine daken

X

Dakdekker platte daken

X

Binnenschrijnwerker

X

Buitenschrijnwerker

X

Monteur van interieurinrichtingen

X X

Werkplaatsschrijnwerker Glaswerker

12

Arbeidsomstandigheden X

Dekvloerlegger

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

X

X

Aantal werkzoekenden per openstaande vacature

vendien erg laag. Maar dat is niet in de volledige provincie het geval. In de regio Vilvoorde bijvoorbeeld ligt de werkloosheid wel wat hoger”.

Ook in Wallonië worden verschillende schrijnwerkberoepen door FOREM, de Waalse tegenhanger van de VDAB, tot de knelpuntberoepen gerekend. De Brusselse dienst voor arbeidsbemidde-

ling, Actiris, beschouwt schrijnwerkers dan weer niet als knelpuntberoep. Dat is wellicht te wijten aan het feit dat het Brussels Gewest veel minder bouwbedrijven telt dan de rest van het land.

VLAAMSE HOUTPROEF ALS WAPEN TEGEN UITSTROOM Bij Confederatie Bouw - Vlaamse Schrijnwerkers kent men het probleem van de schaarste aan kandidaat-schrijnwerkers maar al te goed. “We stellen al jarenlang vast dat heel veel tieners wel een opleiding houtbewerking volgen, maar wanneer ze afstuderen is er een enorme uitstroom”, legt voorzitter Willy Simoens uit. “Het grootste deel van deze jongeren slaat na het afstuderen een andere richting in. Of ze kiezen voor hogere studies, of ze gaan aan de slag

in een compleet ander beroep. Om deze uitstroom in te dijken, hebben wij enkele jaren geleden de Vlaamse Houtproef opgestart. Met deze wedstrijd trachten we schoolgaande jongeren aan te tonen dat schrijnwerker een mooi beroep is waar je heel wat fierheid kan uit halen. Wie goed is in zijn vak, zal in deze stiel bovendien nooit zonder werk zitten”.

Vlaamse jongeren kunnen voortaan op snuffelstage Een jongere die geïnteresseerd is in duaal leren, kan vanaf volgend schooljaar ook met een snuffelstage van maximum één week proeven van wat ‘leren op de werkvloer’ precies inhoudt.

Leerlingen uit alle richtingen van het secundair onderwijs krijgen vanaf 14 jaar zo de kans om een week lang in een onderneming rond te “snuffelen” om later een betere studiekeuze te maken.

Jongeren vanaf 15 jaar kunnen via het systeem van duaal leren op de werkvloer een vak aanleren. Zo worden ze beter voorbereid op de arbeidsmarkt en kunnen ze een onderwijskwalificatie halen. Duaal leren is een volwaardige leerweg naast het voltijds secundair onderwijs. Het verschil is dat vaardigheden voor het grootste deel op de werkvloer worden verworven in de plaats van in de klas. Op dit moment loopt duaal leren al in 21 studierichtingen met het proefproject ‘schoolbank op de werkplek’.

Daar nemen 480 leerlingen uit 83 scholen aan deel. Volgend jaar volgt een uitbreiding naar meer dan 50 studierichtingen.

Vanaf het schooljaar 2019-2020 wordt duaal leren dan ten volle uitgerold.

Snuffelen

Jongeren die al eens willen proeven van het duaal leren, kunnen vanaf 1 september 2018 ook een snuffelstage doen in een onderneming. Dit kan vanaf de leeftijd van 14 jaar. Op die manier komen ze al in aanraking met het bedrijf of de organisatie en krijgen ze een beter beeld van wat duaal leren inhoudt. Zo ondervinden ze aan den lijven wat ‘leren op de werkvloer’ inhoudt.

Leerlingen kunnen zich een beeld vormen van het soort bedrijf of organisatie waar ze hun opleiding willen verderzetten en van het beroep of de studierichting zelf. De snuffelstages gaan vanaf volgend schooljaar van start in alle lopende duale trajecten.

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

13

Houtskeletbouw

Houtskeletbouw: de bouwtechniek voor verleden, heden en toekomst Houtskeletbouw is al jaren de populairste houtbouwmethode in ons land.

Vaak wordt deze manier van bouwen geassocieerd met kleine bij- of aanbouwprojecten. Maar de mogelijkheden van houtskeletbouw gaan veel verder dan alleen dat. Houtskeletbouw leent zich ook voor erg grote projecten in de utiliteits- of industriebouw.

Hoe divers de mogelijkheden van deze bouwmethode zijn, blijkt uit de verhalen van twee houtbouwspecialisten op de volgende pagina’s.

Houtskeletbouw in cijfers

Uit de tweejaarlijkse cijfers van vzw Hout Info Bois blijkt dat duidelijk dat houtskeletbouw in ons land de populairste houtbouwmethode is, zowel voor nieuwbouw als voor renovaties, uitbreidingen en optoppingen (RUO).

Referentiedocumenten

Voor houtskeletbouw bestaan verschillende voorschriften en regels van goed vakmanschap. We zetten hieronder enkele op een rijtje:

Algemeen Het basisdocument voor België is uiteraard de Standaard Technische Specificatie (STS) nummer 23. Deze eengemaakte technische specificatie is een normatief document en behandelt de houtskeletconstructies met een maximale hoogte van 10 meter. Ze is van toepassing zowel voor residentiële als niet-residentiële gebouwen.

U vindt dit document op de website van de FOD Economie. Het bevat alle elementaire voorschriften om een gebouw volgende de regels van de kunst op te trekken.

Op Europees niveau is er de Eurocode 5. Eurocodes vormen een geïntegreerd geheel van Europese normen voor het ontwerp en de dimensionering van gebouwen, inclusief hun funderingen en bestandheid tegen aardbevingen. Het

14

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

doel van de Eurocodes is een geheel van gemeenschappelijke technische regels op te stellen voor het ontwerp van gebouwen. In iedere Eurocode is een gedeelte gewijd aan brandveiligheid (deel 1.2). U vindt Eurocode 5: Ontwerp en berekening van houtconstructies via de website van het WTCB. Voor geprefabriceerde houtskeletbouwelementen bestaat er een Europese technische goedkeuring: ETAG 007 – Timber Frame Building Kits.

Akoestische isolatie De norm NBN S 01-400-1 ‘Akoestische criteria voor woongebouwen’ uit 2008 vervangt de bepalingen uit de oude normen NBN S 01-400:1977 en NBN S 01-401:1987. Komen onder andere in de norm aan bod: Geluidsisolatie tussen rijwoningen, lucht-

geluidsisolatie tussen appartementen en contactgeluidsisolatie van homogene vloeren. Via het Bureau voor Normalisatie kan u deze en onderstaande normen aankopen.

Thermische isolatie De voorschriften voor thermische isolatie en het beperken van warmteverliezen zijn vastgelegd in de norm NBN B 62-301: warmte-isolatie der gebouwen, peil van de globale warmte-isolatie.

Deze norm bevat ook de rekenmethode voor de bepaling van het isolatiepeil van gebouwen.

Ventilatie In verband met ventilatie in woongebouwen is de NBN D 50-001 ‘Ventilatievoorzieningen in woongebouwen’ van toepassing.

OTT: dé referenne in PUR-verlijming!

Kom de machines demo-klaar bekijken in onze ruime showroom.

DAAG ONS UIT: breng uw eigen materiaal mee!

KWALITEIT & PRECISIE

“MADE IN AUSTRIA”

Houtskeletbouw

ModuleHome: Kleine modules, enorme mogelijkheden Langs het kanaal Brussel-Charleroi in Halle ligt een jong bedrijf dat zich specialiseert in modulair bouwen in houtskeletbouw: ModuleHome. Hoewel het bedrijf nog vrij recent is, is zaakvoerder Eddy Mespreuve toch bijzonder ambitieus: “Ecologisch, betaalbaar en snel. Houtskeletbouw heeft niets dan voordelen”. keningen en vervolgens verzaagt een geavanceerde CNC-machine het Scandinavisch CLS-hout perfect op maat.

In het atelier van ModuleHome zijn een vijftiental arbeiders voltijds bezig met het opbouwen van de modules.

Daarbij wordt ook het dampscherm aangebracht en desgewenst kunnen ook al de technieken weggewerkt worden in de wanden.

Het basisconcept van ModuleHome mag dan vast liggen, de precieze invulling ervan is wel voor ieder project anders.

De core business van ModuleHome is het bouwen van gestandaardiseerde, verplaatsbare woonmodules. “In ons atelier maken we modules in houtskelet van maximaal 4,5 op 14 m. Ongeveer de grootte van een studio, dus. Deze modulaire woningen in houtskelet zijn weliswaar klein, maar ze zijn erg comfortabel en slim ingedeeld, zodat de beschikbare oppervlakte optimaal benut wordt. Bovendien is houtskeletbouw heel goed te isoleren, waardoor al onze bouwsels voldoen aan de strengste bouw- en isolatienormen. Wat speciaal is aan onze manier van werken, is dat de hele module opgebouwd wordt in ons atelier. We maken dus niet enkel de zijpanelen, om die dan op de werf samen te stellen tot een gebouw. Nee, het volledige gebouw wordt hier in ons atelier klaargemaakt en in één stuk naar de bestemming vervoerd. Dat betekent uiteraard dat we daarvoor telkens een beroep moeten doen op een uitzonderlijk vervoer. Ter plaatse zet een bouwkraan de module dan op de juiste plaats. Zo’n

16

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

module mag dan klein zijn, er is echt wel vraag naar”.

Hetzelfde, maar toch steeds anders

Het vervaardigen van de modules verloopt deels geautomatiseerd. Een ingenieur ontwerpt de technische te-

Eddy Mespreuve: “De klant kiest zelf hoeveel ramen en deuren hij wil, de afmetingen ervan, het merk,… Ook de bevloering en de afwerking van de modules zijn telkens anders. Wat wel altijd gelijk blijft, is de isolatie die we gebruiken. We maken daarvoor steeds gebruik van Knauf Supafil, een minerale witte wol, met uitstekende isolerende eigenschappen. Het mooie aan ons systeem is dat je de modules ook kan com-

bineren, en zo gebouwen kan creëren van elke vorm en omvang. Je kan onze modules niet alleen naast elkaar plaatsen, maar ook bovenop elkaar. Zo kan je met ons modulair systeem gebouwen maken van elke grootte. Van een kleine bijbouw, tot heuse appartementen. Onlangs hebben we nog 95 modules geleverd voor een appartement aan de kust.

Onze snelheid is daarbij een enorme troef. Aangezien al deze modules dezelfde afmetingen hebben, gaat het op maat zagen van het hout razendsnel en kunnen we in een heel kort tijdsbestek alle modules afleveren. Deze manier van bouwen is vele malen sneller dan de traditionele manier”.

Groot en klein

Met het modulair concept tracht ModuleHome twee verschillende markten aan te boren. “Enerzijds is er de consumentenmarkt”, legt Eddy Mespreuve. “De klant kan naar onze fabriek komen en samen met de tekenaar zijn woning ontwerpen. Alles wordt op maat uitgetekend en de klant kan iedere stap op het scherm

DE SNELSTE BOUWOPLOSSING OP UW MAAT

modulaire houtskeletbouw Voor aanbouw, woningen , pool house & commerciele bouwwerken CONTACTEER ONS VOOR MEER INFO OF voor EEN OFFERTE OP MAAT

www.modulehome.be - 02/306.72.17 - info@modulehome.be

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

17

Houtskeletbouw

volgen. Er wordt ook meteen een prijskaartje opgekleefd, zodat de koper exact weet waar hij aan toe is. We bouwen regelmatig modules van ongeveer 70m2, die dan ongeveer 110.000 euro kosten.

We kunnen onze prijzen zo laag houden door de automatisatie van het proces, wat tegelijk ook betekent dat we kunnen besparen op transportkosten en manuren.

Uiteraard kopen we onze bouwmaterialen ook in enorme volumes aan, wat eveneens de prijzen drukt. We leveren en plaatsen de modules vervolgens rechtstreeks bij de klant. Na de plaatsing van het order kunnen we meestal binnen de zes weken het afgewerkte gebouw leveren.

Razendsnel dus”.

Maar ModuleHome zet daarnaast ook sterk in op de B2B-markt. “Gezien de mogelijkheden met onze modules, hopen we ook samenwerkingen op poten te zetten met andere bouwbedrijven.

Zo kan onze productielijn in sneltempo modules produceren voor projectbouwers, maar tegelijk zijn we ook flexibel genoeg om ons aan te passen aan bouw-

bedrijven die losstaande bouwprojecten realiseren. We kunnen ons hierbij aanpassen aan de eisen van de klant. Sommige partners, die zelf weinig ervaring hebben met elektriciteitswerken, vragen ons om de elektrische leidingen al volledig in te werken in de muren. Anderen doen dat dan weer liever zelf. Hetzelfde met de afwerkingsgraad. Sommigen hebben liever modules die al helemaal afgewerkt zijn, terwijl anderen de afwerking van vloeren, plafonds en wanden liever zelf voor hun rekening nemen.

We geloven heel sterk in deze formule, ik ben er rotsvast van overtuigd dat we de komende jaren steeds meer van dit soort samenwerkingen zullen aan-

gaan met andere bouwbedrijven. Zij plaatsen dan de modules en zorgen voor de afwerking, terwijl wij ons concentreren op de productie ervan. In Frankrijk en Nederland zie je nu reeds dat dergelijke manieren van bouwen razendsnel aan populariteit winnen. Ik vermoed dat we in België dezelfde weg zullen opgaan. Wanneer je kijkt naar de huidige trend naar verdichting en je weet dat we in de toekomst compacter zullen moeten gaan wonen, dan hebben we met ons modulair systeem een uitstekende manier gevonden om de toekomstige uitdagingen het hoofd te bieden”. www.modulehome.be

DE VOOR AKMAN EV SLIMM

Duurzaam elastische steenstripverlijming BOSTIK STONETACK IN COMBINATIE MET DE BOSTIK SPREADER DIRECT INFO Tel.: +32/(0)3/541.64.74

ELASTISCHE VERLIJMING MET DIRECTE HECHTING

DE COMEBACK VAN DE SUCCESVOLLE COMBI-MACHINE MET 410 MM SCHAAFBREEDTE EN 900 MM ZAAGBREEDTE. De solide aggregaten en de sterke motoren garanderen vele jaren betrouwbaarheid. Voor bedieningscomfort en snelste ombouwtijden zorgen Hammer detailoplossingen zoals het MF-freesas-snelwisselsysteem, de gelijktijdig opklapbare schaaftafels, het MULTI-instelsysteem, de 3-messenautomatische-freesas, de snelinstelling van de spaanafname en nog veel meer.

TCKI GETEST OP VELE BOUWMATERIALEN LICHT, SNEL, SCHOON EN MAKKELIJK AAN TE BRENGEN

C3 41

Combi-machine

Hammer TOP-prestaties voor de beste prijs-kwaliteit verhouding.

FELDER GROUP BELGIUM Tel.: +32/(0)3/541.64.74 | Tema n.v. | Vosseschijnstraat 20 | B-2030 ANTWERPEN www.felder-group.com

18

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

www.bostik.be

www.facebook.com/bostikbenelux

Naar een industrialisering van het bouwproces via houtskeletbouw Waar Modulehome mikt op kleine woonmodules, trekt het Genkse Machiels Building Solutions resoluut de kaart van de grote projecten. De reden ligt voor de hand: “Wij hebben geïnvesteerd in een grote productiehal en een uitgebreid team productiearbeiders. En dus komt het er op aan om die optimaal in te zetten”. uit: “We hebben op onze site in Genk een grote productiehal Voor Filip Vercauteren, general manager van Machiels Building waar iedere dag een tachtigtal productiearbeiders aan de slag Solutions, is de keuze voor grootschalige projecten een bewuste zijn. Of we nu woningen, appartementen, schoolgebouwen keuze. “Ik geloof dat de bouwsector aan de vooravond staat van of ziekenhuizen bouwen, we gaan steeds op dezelfde manier een industriële revolutie. Als je kijkt hoe het traditionele bouwproces verloopt, dan moet je vaststellen dat dit veel efficiënter tewerk. We trachten alle elementen van het gebouw in onze kan. Doorheen de verschillende fasen van het bouwproces koproductiehal al volledig te maken en al helemaal af te werken. men telkens andere vakmensen langs. Iedereen laat afzonderlijk Daarna vertrekken de afgewerkte stukken met de vrachtwagen zijn materialen leveren, waardoor het op de werf constant een naar de werf, waar ze enkel nog in elkaar moeten geplaatst worden. En wanneer ik het heb over ‘afgewerkte elementen’, dan komen en gaan is van leveranciers en werkmensen. De opeenvolging van de verschillende bedoel ik dat letterlijk. Bij Machiels Building Solutions kunaannemers zorgt bovendien nen we niet alleen de leidingen ook voor enorme wachttijden.

“Wij vervangen de bouwvakkers op en technieken reeds verwerken Neem nu het voorbeeld van de in onze bouwelementen. Ook ramen. Gemiddeld zorgt het de werven door productiearbeiders de ramen en deuren zijn ook plaatsen van de ramen voor al geplaatst en de wanden zijn twee maanden vertraging. De in onze productiehal” langs de buitenzijde afgewerkt schrijnwerker die de ramen met een gevelbekleding. Houplaatst, wacht meestal tot alle ten lamellen, steenstrips, of voorgaande werken klaar zijn. zelfs een gevelbeplating. We doen alles hier in onze productieDan pas komt hij alles opmeten, en daarna worden de ramen hal voor de wanden op de vrachtwagen gaan”. op maat gemaakt. Acht weken zijn zo voorbij. Op die manier zitten de wachttijden structureel in de manier van bouwen ingebed. Bij Machiels hebben we een volledig andere visie op het Voorbereidend werk Een goede voorbereiding is uiteraard cruciaal bij die manier van bouwproces. Door het bouwproces te industrialiseren, kan alles werken. “Traditioneel moeten bouwvakkers de verschillende veel sneller en efficiënter gebeuren dan nu vaak het geval is”. elementen van een woning in elkaar doen passen. Bij ons moeVan de werf naar de productiehal ten alle onderdelen passen, want op de werf moet alles naadloos Machiels Building Solutions kiest voor houtskeletbouw, precies aansluiten en mogen onze montageploegen geen tijd verliezen. omdat die bouwmethode zich uitstekend leent voor een ratioMaar daaraan gaat wel een hoop werk vooraf. We hebben daarnelere, industriële manier van werken. Filip Vercauteren legt voor technische experten in huis. Want de basistechniek van

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

19

Houtskeletbouw

houtskeletbouw mag dan eenvoudig zijn, de finesses op het vlak van lucht- en waterdichtheid, akoestiek, isolatie en stabiliteit, zijn toch echt wel specialistenwerk”.

Machiels Building Solutions ontwerpt de gebouwen in een 3D omgeving al dan niet in combinatie met een BIM model.

Maar voor de communicatie met architecten of andere aannemers gebruiken ze meestal geen BIM-modellen. De reden daarvoor is eenvoudig: lang niet iedereen in de bouwsector beschikt daarvoor reeds over de vereiste tools.

Size matters

De aanpak van Machiels Building Solutions leent zich voor uiteenlopende gebouwen. “Enerzijds maken we gebouwen waarvan de dragende structuur uit houtskelet bestaat. Deze constructies zijn wel beperkt tot vijf verdiepingen, omdat het gewicht anders te groot wordt voor de dragende delen. Daarnaast maken we ook veel elementen in houtskelet die tegen een dragende structuur in beton of staal geschroefd worden. Dit zijn grote panelen in houtskelet, waar niet alleen isolatie, maar soms ook technieken en een gevelbekleding in verwerkt zitten. Via deze methode zijn er geen beperkingen en kan je gebouwen maken van iedere omvang. We krijgen tegenwoordig vaak de vraag om grote gevelprojecten te bouwen voor vb. schoolgebouwen, appartementen, woonhuizen,…

Momenteel hebben we een groot order lopen voor een Duits vakantiepark. Voor die opdrachtgever moeten we 401 vakantiewoningen bouwen op 200 werkdagen.

Dat betekent dat hier iedere dag twee volledige woningen vertrekken. Dat lijkt veel, maar daarmee zitten we nog niet aan onze maximumcapaciteit,” aldus General Manager Filip Vercauteren. “Zo’n grote opdrachten zijn echter wel van levensbelang om onze manier van werken rendabel te maken. Met onze methode vervangen we de bouwvakkers op de werven door productiearbeiders in onze productiehal. Om dit te rentabiliseren, is het belangrijk dat er een continue toevoer is van opdrachten. En die zekerheid heb je niet wanneer je enkel mikt op de particuliere markt.

Vandaar dat wij het vizier eerder richten op projectontwikkelaars en grootschalige bouwprojecten. Onze productiecapaciteit en technische kennis is immers onze belangrijkste troef”.

20

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

woodworking technology

DEMODAGEN ROGIERS 14 t.e.m.16 juni 2018 Showroom Waregem

SCM Morbidelli M100-M200 Ongeëvenaarde afwerking dankzij de 5-assige JQX spindelkop, die een totale afwezigheid van trillingen verzekert.

WOOD

Tot 60% meer tijdbesparend dankzij de nieuwe boorkoppen die de hoogste efficiëntie leveren bij elk type materiaal.

Gereedschapswissel in minder dan 15 seconden.

ALU & PVC FINISHING

Maximale vrijheid en ergonomie: volledige toegang tot de werktafel met de ProSpace-opstelling door het ontbreken van hekwerk rondom de machine.

ADVANCED MATERIALS DUST EXTRACTION

De SCM Morbidelli M100-M200 is een all-in-one CNC bewerkingscenter met een rijke uitrusting aan freesen boormogelijkheden die ruimschoots voldoet aan alle noden van de houtbewerkingsindustrie.

Hoofdzetel: H. Lebbestraat 150 - 8790 Waregem T: +32 (0)56 60 13 45 info@rogiers.be www.rogiers.be

Filiaal & servicepunt: Dikberd 46 -2200 Herentals T: +32 (0)473 36 83 12 T: +32 (0)474 95 96 01

Stelplaten – ondersteunende wiggen De Harpun stelplaat is het perfecte hulpmiddel bij het correct positioneren van grote en zware betonplaten. Het ingenieuze ontwerp met de geregistreerde Harpun Pinnen garandeert een probleemloze fitting.

Nivelleren van kleine hoogteverschillen Bij de montage en nivellering van ramen en deuren worden de bekende Harpun glasblokjes reeds volop gebruikt. De vele vormen, hoeken en maten hebben van het glasblokje een veelzijdig instrument gemaakt, met toepassingen in vrijwel elke vorm van bouwwerkzaamheden.

Quick-Fix – uitvulplaatjes Kleeft aan de nagel De Harpun Quick-Fix is ontwikkeld in samenwerking met professionele vakmannen met het doel de volgende generatie van uitvulplaatjes te creëren.

Alle plaatjes zijn gemaakt van sterk hoogwaardig kunststof.

Tel: 03 340 47 00 | Fax: 03 311 79 57 | info@salco.eu

Wiggen Alle nodige aanpassingen mogelijk!

Vanwege de ontelbare toepassingsmogelijkheden, is de Harpun wig altijd een veilige gok – zowel voor de professionele bouwer als voor de doe-het-zelver.

walit k p o n Bouwe

eit

Powered by SALCO

www.salco.eu

Glasblokjes

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

21

Afvalverwerking

De stofafzuiginstallatie van een schrijnwerkatelier of meubelbedrijf verzamelt jaarlijks duizenden kilo’s houtstof. Voor de bedrijven is dit niet meer dan een afvalproduct zonder waarde, maar afvalverwerker Renewi kijkt met heel andere ogen naar dit stof. Renewi wil het houtstof namelijk een tweede leven geven onder de vorm van stookpellets, biomassa of… kattenbakvulling.

Afvalverwerking: wat gebeurt er met het houtstof?

Wim Pype, hoofd van de afdeling Wood Products bij Renewi, weet als geen ander wat de mogelijkheden van houtafval zijn.

“Eigenlijk bestaan er verschillende soorten houtafval. Bij OVAM noemt men dit het ‘onbehandeld houtafval’, het ‘niet verontreinigd behandeld houtafval’en tot slot het ‘verontreinigd behandeld houtafval’. In de handel hanteren we andere namen, maar de categorieën zijn dezelfde. Afval van klasse A is het verse hout, dat enkel mechanisch bewerkt is en niet behandeld met bijkomende producten.

Dit afval wordt apart ingezameld en opnieuw gebruikt als grondstof voor onder andere de spaanplaatindustrie. Maar er zijn meer mogelijkheden: bij Renewi pelletiseren we dit soort afval ook tot kattenbakkorrels en stalstrooisel. Houtafval van klasse B is hout dat wel behandeld is, maar niet verontreinigd. Denk hierbij aan geverfd hout, spaanplaat, MDF- of OSB-platen of multiplex. Dit afval bevat lijmen, verven of andere chemicaliën.

Traditioneel maakt men hier een onderscheid tussen de grotere stukken en het houtstof. Het end-of-life houtstof wordt bij ons verwerkt tot biomassa die in speciale energiecentrales verbrand wordt.

22

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

Met de energie die daarbij vrijkomt, wordt elektriciteit en warmte opgewekt”.

Van houtstof tot stookpellets

Het houtstof van categorie B vormde echter een probleem. “Tot midden 2016 werd dit stof verwerkt op onze sites in Wielsbeke en Bree en kon dit in de energiecentrale van Langerlo samen met steenkoolstof verbrand worden, maar sinds de sluiting van deze centrale was er niet meteen een oplossing meer voor het houtstof van klasse B”, aldus Pype.

Veel van de traditionele energie- of verbrandingscentrales kunnen dit materiaal maar moeilijk behandelen en verwerken. Enerzijds omdat het risico op stofexplosies steeds aanwezig is, anderzijds omdat hun installaties niet uitgerust zijn om dit materiaal te kunnen verwerken.

Houtstof transporteren verloopt immers anders dan het transporteren van vaste materialen.

Bij Renewi was men zich bewust van het onbenutte potentieel van dit materiaal en daarom werd een Joint Venture met Recypel opgestart en werd geïnvesteerd

in een pelletiseerlijn, die het houtstof kan samenpersen tot industriële stookpellets. Die pellets worden onder andere gebruikt in energiecentrales, maar bijvoorbeeld ook door grote bedrijven die warmte en elektriciteit nodig hebben in hun productieproces. Zij kopen deze pellets aan een kunnen daarmee op een efficiënte manier energie opwekken.

Wim Pype: “Die stookpellets vormen maar één voorbeeld van onze visie op afval. We trachten om afval steeds te bekijken als een grondstof, en niet als wegwerpmateriaal. Van houtafval van klasse A maken we verschillende producten, afhankelijk van de grootte van het afval. Deeltjes tot 15 mm gebruiken we bijvoorbeeld als grondstof voor de spaanplaatindustrie. Kleinere deeltjes, die maximaal 4 mm groot zijn, gebruiken we dan weer als grondstof voor een ander type pellets. Dit zuivere houtafval heeft namelijk heel goede absorberende eigenschappen, wat het uitstekend geschikt maakt als kattenbakvulling of stalstrooisel voor bijvoorbeeld grote kippenstallen. Het zijn maar enkele voorbeelden die aantonen dat het afval van

RENEWI In februari 2017 nam de Engelse Shanks Group het Nederlandse Van Gansewinkel over. Van Gansewinkel was marktleider inzake afvalophaling in de Benelux en beschikte over een stevige expertise op het vlak van afvalcollectie. Shanks was zelf ook al langer actief op de Belgische markt, en stond vooral sterk op het vlak van afvalverwerking. Door het samensmelten van beide bedrijven, hopen beide partijen te kunnen genieten van elkaars kennis en ervaring. Sinds de fusie gaat het bedrijf door het leven onder de nieuwe naam ‘Renewi’.

Renewi wil een centrale actor zijn de circulaire economie. Het wil gebruikte materialen tweede leven schenken. De subdivisie Renewi Wood Products heeft zich gespecialiseerd in de verwerking van houtafval en houtstof.

Meer weten? Raadpleeg de Renewibrochure, neem contact op via 056/67 45 40, wim.pype@renewi.be of neem een kijkje op www.renewi.com

LAAT JE AFVALFACTUUR GRATIS DOORLICHTEN Uit een enquête van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) in 2016 bleek dat veel bedrijven te weinig kennis hebben over afvalbeheer. In dezelfde bevraging gaven de meeste ondernemingen aan dat ze open staan voor concreet advies over de verwerking van hun afval. Daarom lanceert de OVAM een nieuwe website: www.cirkeltips.be.

Via de site kunnen bedrijven hun eigen afvalgegevens bekijken en

schrijnwerkateliers nog perfect een tweede of derde leven kan krijgen”.

vergelijken met het gemiddelde van de sector. Op basis daarvan krij-

Hoe werkt het concreet?

er bijvoorbeeld hoe je je verpakkingsafval kan hergebruiken of laten

“Nog te weinig bedrijven uit de meubelindustrie, schrijnwerkers en interieurzaken zijn zich bewust van het feit dat het houtafval een waardevol product is”, vervolgt Wim Pype. Tegenwoordig zijn circulaire economie en duurzaam materiaalgebruik geen loze modewoorden meer. Wat afvalmateriaal is voor de ene, kunnen wij omvormen tot nuttige, concrete toepassingen voor anderen.

Uiteraard zijn de grote stukken houtafval herbruikbaar, maar ook het houtstof dat door de afzuiginstallatie opgezogen wordt, is voor Renewi bruikbaar als een belangrijke stroom. Wij willen de schrijnwerkers dus oproepen om hun afval te sorteren. De gescheiden afvalophaling is bovendien niet duurder, dus voor de milieubewuste schrijnwerker is dit zeker het overwegen waard”.

gen ze tips op maat om hun materiaalbeheer op te krikken. Je leest ophalen voor recyclage, en vindt tips over onderwerpen of materialen die relevant zijn voor je sector.

Voor de creatie van de site werkte de OVAM samen met zoveel mogelijk spelers uit de afvalsector. De OVAM wil dat www.cirkeltips.be op termijn het aanspreekpunt wordt voor bedrijven met vragen over duurzaam materiaalbeheer. Daarom is de website laagdrempelig en toegankelijk uitgewerkt: bedrijven krijgen een gepersonaliseerde mail met een link naar hun afvalprofiel. Dat profiel bestaat uit toegankelijke grafieken en taartdiagrammen én een vergelijking met gelijkaardige bedrijven.

De lancering van de Cirkeltips gebeurt in fasen. Eind 2017 kwam de site online. Van januari tot maart kreeg een eerste lichting bedrijven een uitnodiging om zijn profiel te raadplegen. En vanaf april is het platform voor elk Vlaams bedrijf toegankelijk. www.cirkeltips.be

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

23

Batibouw

Batibouw 2018 in het teken van connectiviteit De 59ste editie van bouw- en verbouwbeurs Batibouw trok dit jaar 285.000 bezoekers.

Iets minder dan vorig jaar, maar toch waren organisatoren en standhouders tevreden.

Een van de opvallendste trends op Batibouw was het steeds groter wordende belang van connectiviteit. Onze woningen zullen in de toekomst steeds meer verbonden zijn met onze smartphones.

Via de smartphone het domoticasysteem

bedienen, de verwarming een graadje hoger zetten, of de rolluiken neerlaten en de oven voorverwarmen. Het is geen toekomstmuziek meer, maar met de hedendaagse technologie is het perfect mogelijk én betaalbaar.

Met 285.000 bezoekers trok de beurs net iets minder bouwlustigen dan de voorbije jaren (- 3,8 %), maar dat was volgens de organisator vooral te wijten aan de winterse weersomstandigheden en de sneeuwval.

NIEUW OP BATIBOUW: VLEUGELOVERDEKKENDE DEURPANELEN VAN FRAGER Fabrikanten grijpen beurzen als Batibouw graag aan om nieuwe producten voor te stellen. Een van de opvallendste nieuwigheden dit jaar was het vleugeloverdekkend magnetisch systeem ‘Magnetude’ van Frager.

Traditioneel wordt de dekplaat steeds gelijmd op de vleugel. Dat heeft enkele nadelen: tussen het winddicht maken van de woning en de oplevering komen nog heel wat aannemers langs en niet zelden raakt de dekplaat beschadigd. Bij de klassieke gelijmde vleugelopdekdeuren betekent dit meestal dat er een nieuwe vleugel en een nieuw opdekpaneel moeten gemaakt worden. Daarom ontwierp Frager een nieuw systeem van vleugeloverdekkende deurpanelen voor aluminium en pvc-schrijnwerk. Hierbij wordt het dekpaneel via magneten bevestigd op de vleugel, dat maakt het mogelijk om het dekpaneel helemaal op het eind te bevestigen, wanneer alle werken afgerond zijn. De consument heeft bovendien het voordeel dat hij na enkele jaren een nieuw decoratief deurpaneel kan plaatsen, zonder dat het volledige schrijnwerk moet vervangen worden. Een andere troef is dat dit systeem beter bestand is tegen uitzettingen bij hoge temperaturen.

Ook voor constructeurs van aluminium of pvc-schrijnwerk kan het ‘Magnetude-systeem’ van Frager heel wat voordelen bieden. Aangezien er geen ontvetters, schuurmiddelen of lijmen en de daarbij horende droogtijden noodzakelijk zijn, valt er met dit systeem een enorme tijdwinst te boeken. Verschillende industriële fabrikanten ramen en deuren hebben reeds hun interesse getoond in het systeem.

Meer weten? www.frager-fralu.com

24

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

SKYLT

LAK VOLLEDIG ONZICHTBAAR

RUUD, MEESTER LAKMAKER

VOOR LIEFHEBBERS VAN PUUR HOUT Vraag een staal aan: skylt@rigoverffabriek.nl

DOKWEG 40 1976 CA IJMUIDEN NEDERLAND +31 (0) 255 54 84 48 INFO@RIGOVERFFABRIEK.NL RIGOVERFFABRIEK.NL De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

25

Keukentrends

Wie tijdens Batibouw door Paleizen 7 en 11 liep, kon er niet naast kijken: haast iedere keukenbouwer had één of meerdere donkere keukens in zijn gamma, en vaak kregen deze een prominente plaats op de stand. Het lijkt erop dat de zwarte keuken stilaan de klassieke witte keuken verdringt.

“Zwart is het nieuwe wit” “Het klopt dat zwarte keukens sinds een paar jaar enorm aan populariteit hebben gewonnen”, legt Johan Illegems van het Antwerpse Ilwa uit. “Twee jaar geleden hadden wij voor het eerst met een zwarte keuken op Batibouw. Als Belgische keukenbouwer proberen wij de vinger aan de pols te houden en snel in te spelen op trends in de Belgische markt. We merkten meteen dat de donkere keukens enorm aansloegen bij de bezoekers.

Sindsdien zit de verkoop ervan jaar na jaar in de lift. We merken dat de combinatie van zware keukens, waarin ook witte elementen verwerkt zitten, enorm in trek is. De hang naar zwart gaat zelfs zo ver dat de klanten tegenwoordig ook willen dat de binnenkant van kasten en lades helemaal zwart is”.

Illegems vermoedt dat de populariteit van zwarte keukens het gevolg is van

26

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

een andere tendens. “In vergelijking met vroeger is er in de moderne keukens steeds meer licht aanwezig, of het nu gaat om natuurlijk licht of kunstlicht. Al maar meer mensen hebben tegenwoordig grote ramen in hun keuken. Vroeger, toen de keukens nog een stuk minder verlicht waren, moesten mensen wel een witte keuken nemen, dat schept namelijk meer ruimte. Maar door de evolutie naar meer lichtinval is deze noodzaak verdwenen. Een andere reden waarom we tegenwoordig meer zwarte keukens zien, is omdat ze met de moderne materialen veel minder vinger- en vlekgevoelig zijn dan vroeger”.

Design primeert

Een andere trend die ook bij verschillende keukenbouwers terugkwam, is het feit dat veel details steeds beter weggewerkt zitten.

Johan Illegems: “Zo hebben wij bijvoorbeeld een stopcontact dat helemaal weggewerkt zit in het keukenmeubilair.

Tijdens de professionele dagen van Batibouw viel op dat veel vakmannen bleven stilstaan om dit te bestuderen. Maar ook de consumenten zijn er helemaal weg van. Het design-element van keukens is tegenwoordig een belangrijk verkoopargument geworden. De klant verlangt niet alleen een functionele keuken, maar vooral ook een keuken die mooi is”.

Naast stopcontacten, waren er op Batibouw ook verschillende keukens waar gsm-opladers weggewerkt zaten in de meubels.

Ook de technieken worden steeds beter geïntegreerd. Ingebouwde dampkappen waren eveneens schering en inslag op Belgiës grootste bouwbeurs. Een damp-

kap die in het werkblad, of tussen de kooplaten weggewerkt zit, komt tegenwoordig haast even vaak voor als de klassieke dampkap. Er bestaan verschillende soorten ingebouwde dampkappen. Sommige zijn telescopisch en schuiven in en uit het werkblad, andere schuiven achter de kookplaten en doen zo tijdens het koken tegelijk ook dienst als spatwand.

Verder zijn ook de kookvuren met randafzuiging erg in trek. Bij deze modellen zit de afzuiging langs de vier zijden van de kookplaten discreet weggewerkt.

Deze ingebouwde -en vaak ook duurdere- dampkappen, zijn een onderdeel van een andere keukentrend: “Als gevolg van de kookhype van de voorbije jaren trekken de consumenten steeds meer budget uit voor de keukentoestellen. Een oven van 3.000 euro is tegenwoordig meer regel dat uitzondering”, aldus Eric Aerts van Eggersmann. “En ook voor steamers en koffieapparaten wordt niet op een euro gekeken”.

Meterslange tafel in laminaat

een stuk strakker uit dan vroeger. Voor de gebruiker heeft dit bijkomend als voordeel dat er minder kasten nodig zijn (één kast kan meer inhoud huisvesten) en alles bovendien ook makkelijker terug te vinden is.

“We gebruiken hiervoor een laminaat dat voorzien is van een coating waarop een perfect synchrone oppervlaktestructuur aangebracht is. Wie erover wrijft, voelt echt de nerven in het hout, ook al gaat het om een laminaat. We zijn momenteel de enigen in België die keukenbladen van dit formaat kunnen maken in synchroon laminaat. Hierdoor creëren we de illusie van een tafelblad in massief hout, maar door het gebruik van laminaat is dit uiteraard een stuk betaalbaarder en onderhoudsvriendelijker,” aldus nog Johan Illegems.

De smart-keuken

Ilwa pakte op Batibouw uit met een primeur voor ons land: een vier meter lange tafel, waarvan het tafelblad (dikte 6 cm) gemaakt was uit één stuk synchroon laminaat.

Een andere trend die opviel op Batibouw zijn de brede lades. Door de keuze voor brede lades zien de moderne keukens en

Minder prominent aanwezig, maar wel ook in opmars zijn de slimme technologieën in de keukens. Zo bestaan er reeds koffiezetapparaten die iedere ochtend op het juiste tijdstip voor een dampende kop versie koffie zorgen, of koelkasten die de voorraad bij houden (zodat de eigenaar vanop afstand de inhoud kan controleren).

De connectiviteit met de smartphone biedt ook andere mogelijkheden in de keukens. Denk bijvoorbeeld aan fornuizen die je vanop afstand kan bedienen via de smartphone, of ovens die uitgerust zijn met een camera. Zo kan je via je telefoon volgen of je gebraad niet aanbrandt.

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

27

Keukentrends

Een glad matzwart oppervlak dat ook kras- en vlekvrij is? Het kan!

De opmars van de zware keukens gaat hand in hand met de introductie van verschillende nieuwe bekledingsmaterialen. Waar veel keukenbouwers vroeger liever weg bleven van zwarte materialen, omdat je er elk spoortje op ziet, is dat probleem nu volledig van de baan.

Het populairste nieuwe bekledingsmateriaal bij de keukenbouwers op Batibouw was ongetwijfeld Fenix NTM, een matzwart laminaat dat in ons land verdeeld wordt door Vanca uit Gullegem.

“Fenix is inderdaad marktleider in de wereld van de bekledingsmaterialen”, vertelt Jan Dierick van Vanca. “Fenix ontstond na de Fusie van Trespa en Arpa, toen beide fabrikanten hun technologische kennis bundelden. Het is een laminaat dat behandeld is met speciale nanomaterialen. Door die behandeling heeft Fenix een unieke combinatie van eigenschappen. Het materiaal is super mat, maar dankzij de speciale coating blijven er geen vingerafdrukken op achter. Bovendien heeft het ook een zelfherstellend vermogen. Met een melaminespons of met behulp van bakpapier en een strijkijzer is het mogelijk om krassen te verwijderen uit het oppervlak. Wanneer het oppervlak opgewarmd wordt door wrijving met de spons of via het strijkijzer, dan wordt de toplaag zacht en sluit ze zich weer perfect af. Op die manier kan je krassen snel en eenvoudig verwijderen, wat uiteraard een enorme troef is in een keukenwerkblad”.

Technisch

De kern van Fenix bestaat uit geïmpregneerd kraftpapier met thermohardende harsen. De toplaag is voorzien van een nanocoating, waardoor het oppervlak zijdezacht aanvoelt. Het oppervlak is extreem mat en reflecteert niet. Een ander voordeel hiervan is dat er geen vingerafdrukken zichtbaar zijn. Fenix NTM is geschikt voor zowel horizontale als verticale toepassing in de interieurbouw. Het is verkrijgbaar in zowel 1-zijdige als 2-zijdige panelen.

“Onze concurrenten kunnen ook matte laminaten maken, maar ze kunnen niet op tegen de unieke combinatie van eigenschappen die Fenix biedt,” vervolgt Jan Dierick. “De technologie is bovendien gepatenteerd, zodat ze niet gekopieerd kan worden. Fenix is momenteel echt hot in de wereld van de

28

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

interieurbouwers. Het materiaal is nog maar een jaar of twee verkrijgbaar op de Belgische markt, maar vorig jaar kende de verkoop ervan een explosieve groei. Het wordt niet alleen voor keukens gebruikt, maar bijvoorbeeld ook voor onthaalbalies, bureelbladen enzovoort. Het matzwart past perfect bij de huidige interieurtrends waarbij men contrastkleuren gebruikt in combinatie met natuurlijke materialen”.

Meer info: www.vanca.be

ANDERE SPELERS IN DE MARKT “Het klopt dat Fenix momenteel erg in trek is”, aldus Patricia Marcon van Gesibois-ABC. “Maar Fenix is lang niet de enige speler op de markt. Bij Gesibois-ABC verdelen wij ook plaatmaterialen van Resopal en Polyrey, en die hebben allebei een vergelijkbaar product in hun gamma. Bij Polyrey zijn dat de Monochrom-platen. De Monochrom HPL en compactpanelen zijn gekleurd in de kern zonder zichtbare lijnen. Ook Resopal heeft met de Traceless een HPL-fingerprint plaatmateriaal. De eigenschappen van deze twee materialen zijn in grote lijnen vergelijkbaar met Fenix, zij het dat deze fabrikanten geen gebruik maken van nanomaterialen. En dat kan een interessante troef zijn, want ik hoor links en rechts dat mensen toch wel ongerust zijn over de mogelijke gezondheidsgevaren van nanomaterialen. We zien dat verschillende schrijnwerkers die klant zijn bij ons deze platen gebruiken als budgetvriendelijk alternatief voor Corian. Mensen waren vroeger bang om matte en zwarte plaatmaterialen te gebruiken voor horizontale oppervlakken, omdat iedereen altijd bevreesd was voor de krasgevoeligheid van zwarte texturen. Met de laatste generatie plaatmaterialen is dit probleem echter van de baan. De Monochrom van Polyrey, heeft net als Fenix de eigenschap dat krassen eruit kunnen gewreven worden. Het zorgt ervoor dat we de laatste jaren zien dat mensen steeds vaker deze matzwarte platen ook gaan gebruiken voor horizontale toepassingen”.

Meer info: www.gesibois-abc.be

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

29

Keukens

Nu ook kwaliteitslabel voor keukeninstallateurs Construction Quality heeft nu ook een specifiek label voor de installateurs van volledig ingerichte keukens. Het garandeert de consumenten dat ze het te doen hebben met een ernstige vakman. Bovendien zet het zijn betrouwbaarheid en kwaliteit in de kijker.

Construction Quality is een kwaliteitslabel voor bouwbedrijven. Een aannemer die het heeft, wekt vertrouwen. Het label maakt zijn klanten duidelijk dat zijn onderneming competent en goed georganiseerd is, met aandacht voor kwaliteit, milieu, duurzaamheid en veiligheid.

Ook installateurs van keukens kunnen nu een label halen als hun bedrijf goed geleid is, de klanttevredenheid voorop staat en strikte technische kwaliteitsnormen gerespecteerd worden. De consument heeft er alle voordeel bij om in zee te gaan met een drager van dit label.

Het is geen lege doos. De installateur moet voldoen aan een reeks eisen, die opgesomd staan in een zogenaamd referentieel.

Een onafhankelijke organisatie kent het label toe. Ze voert jaarlijks een audit uit, niet alleen in de bedrijfszetel maar ook op de bouwplaatsen. Deze gaat na of de eisen in het referentieel nog gehaald worden. Construction Quality voor keukeninstallateurs heeft een eigen website: www.label-quality-cuisiniste.be. Bij het ter perse gaan van dit magazine bestaat deze alleen in het Frans.

Op www.constructionquality.be staan alle bouwondernemingen die al een label van Construction Quality hebben.

30

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

De perfecte verbinding.

Nu nog veelzijdiger.

De nieuwe corpus- en meubelverbinders voor de freesmachine DOMINO DF 500.

Hoekverbinder – voor DOMINO/LR 32-verbinding

Middendeelverbinder – voor DOMINO/LR 32-verbinding

Veelzijdig en eenvoudig X Alle verbindingen kunnen zonder extra speciale machine met de freesmachine DOMINO DF 500 worden geproduceerd X Universeel positioneerbaar, hetzij met DOMINO-stenen of in een gatenrij X Voor alle materiaaldiktes van 18 mm tot 28 mm

Middendeelverbinder – voor DOMINO/DOMINO-verbinding

Hoekverbinder – voor DOMINO/DOMINO-verbinding

Stabiel, flexibel, snel X Hoek-, middendeel- of gatenrij-

verbindingen mogelijk X Robuuste en toch los te maken verbindingen X De afzuigbare boorsjabloon bepaalt de exacte positie van het boorgat en de correcte boordiepte

Precies en veilig X Nauwkeurig positioneren zonder aanslagen en positioneringshulpmiddelen X Transport zonder krassen – werkstukken kunnen door vlakke beslagelementen eenvoudig worden gestapeld X Probleemloze montage en demontage in de werkplaats en bij de klant door grote tolerantiecompensatie tot 0,7 mm en hoge stabiliteit

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

31

WTCB - TC Schrijnwerken

Verbinding tussen een bakstenen gevel en een houten skelet Bij een groot aantal houtskeletconstructies wordt de buitenbekleding, vaak om stedenbouwkundige redenen, opgetrokken uit metselwerk. Teneinde een duurzame verbinding tussen de buitenbekleding en de houten con­structie te waarborgen, dient men echter bepaalde regels in acht te nemen. Dit artikel heeft als oogmerk om een aantal aandachtspunten in verband met de uitvoering van de bevestigingssystemen aan te halen.

Wandopbouw

Afbeelding 1 illustreert een typeoplossing van een wand waarvan de buitenbekleding uit metselwerk bestaat. Het is aanbevolen om een geventileerde luchtspouw te voorzien. Deze ventilatie wordt tot stand gebracht door openingen aan de boven- en de onderzijde van de buitenbekleding (hetzij door open stootvoegen, hetzij door verluchtingsbakstenen). Teneinde een optimale ventilatie te kunnen garanderen, mag de spouw dus slechts gedeeltelijk gevuld zijn.

De bakstenen gevel moet op de stijlen van het skelet bevestigd worden. Indien de stijlen te smal zijn of indien het door de aanwezigheid van een bijkomende isolatie moeilijk is om de positie

van de bevestigingen te bepalen, dan moet men op de stijlen van het skelet een structurele plaat aanbrengen om de uittrekkrachten van de bevestigingen op te vangen.

De volgende plaatmaterialen zijn geschikt om voor dergelijke toepassingen gebruikt te worden: • multiplexplaten conform de norm NBN EN 636, minstens van de klasse 3S (*) en met een dikte van ≥ 12 mm • OSB/3­ of OSB/4­platen conform de norm NBN EN 300 en met een dikte van ≥ 15 mm • spaanplaten conform de norm NBN EN 312, minstens van het type P5 en met een dikte van ≥ 15 mm

1 | Buitenmuur waarvan de buitenbekleding uit metselwerk bestaat. (*) Klasse 3S: ‘3’ voor gebruik in een buitenmilieu en ‘S’ voor structureel gebruik.

32

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

• LVL­platen (gelamineerd fineertim­merhout) conform de norm NBN EN 14374 of 14279, bestaande uit minstens vijf lagen (waarvan ten minste twee gekruiste) en met een dikte van ≥ 15 mm • MDF­platen (vezels) met hoge dicht­heid conform de norm NBN EN 622-5, van het type MDF-HLS of MDF-H en met een dikte van ≥ 12 mm.

We willen erop wijzen dat de wand steeds zo opgetrokken moet worden dat het hygrothermische gedrag ervan geen inwendige condensatie met zich meebrengt (zie de WTCB-Dossiers 2013/1.4).

Het metselwerk wordt aan het houten skelet bevestigd door middel van metalen bevestigingen (Ø 3,5 of 4 mm; zie onderstaande tabel) die in een (lichte) helling naar het buitenspouwblad toe geplaatst worden en/of voorzien zijn van een druiprand.

Deze bevestigingen, die in het skelet en/of de dragende platen geschroefd worden en in de mortelvoegen van het metselwerk ingebed worden, moeten zich op een voldoende afstand (d.w.z. minstens 150 mm) van de openingen, muurvoeten en andere bijzonderheden bevinden en dit, om te vermijden dat ze de aansluitingen tussen de afdichtingsmembranen zouden doorboren.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van het minimale aantal metalen bevestigingen per m². Indien de bevestigingen in de

Bovendien kan het om de aanzienlijke excentrische belastingen op te kunnen nemen (bv. hernemingsstuk van de latei van een buitenbekleding met een grote overspanning) noodzakelijk zijn om een omkasting met twee structurele platen (binnen- en buitenzijde) te ontwerpen. De puntbelastingen kunnen door middel van een winkelhaak of in de stijlen van het houten skelet verwerkte verankeringspunten opgenomen worden (zie afbeelding 2).

Het is noodzakelijk om aan de binnen- en buitenzijde structurele platen aan te brengen om te vermijden dat de stijlen afzonderlijk van elkaar belast zouden worden ten gevolge van de door de bakstenen gevel teweeggebrachte belastingen.

Uitvoering van de bakstenen gevel

Men dient er in de eerste plaats op toe te zien dat de bovenste laag van de funderingen een voldoende breed steunvlak biedt om tussen het metselwerk en het regenscherm een luchtspouw met een minimale diepte van 3 cm te kunnen verwezenlijken.

Aantal metalen bevestigingen per m² (*). stijlen (van 600 mm hart-op-hartafstand) bevestigd worden, dan moet de verticale tussenafstand 350 mm bedragen. Wanneer het aangeraden is om de bevestigingen zigzagsgewijs te plaatsen, dan moeten er daarentegen minstens vijf per m² gebruikt worden.

Men dient steeds de voorschriften van de fabrikant op te volgen.

Bevestigingen uit kunststof of van het gemengde type moeten aan de uitvoeringsspecificaties van de fabrikanten voldoen. Om de belastingen gelijkmatig te verdelen over de metalen bevesti gingen, moet hun karakteristieke uittrekweerstand (gemeten volgens de norm NBN EN 845-1) groter zijn dan 800 N. Indien deze waarde lager ligt, dan moet de verdeling van de bevestigingen aangepast worden in functie van de windbelastingen.

E. Nguyen, ir., projectleider, laboratorium Hout en coatings, WTCB B. Michaux, ir., adjunct-afdelingshoofd, afdeling Gebouwschil en schrijnwerk, WTCB Bron: WTCB-Contact 2017/04

TOEKOMSTIGE TV Een in voorbereiding zijnde Technische Voorlichting zal gewijd zijn aan (al dan niet vrijstaande) eengezinswoningen met een houten skelet en zal zich toespitsen op de bouwmaterialen en -technieken die in ons land veelvuldig toegepast worden en waarvan de eigenschappen beproefd zijn in een laboratorium.

In dit document zullen er verschillende bouw elementen en -details aan bod komen.

2 | Omkastingswand.

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

33

Verzekeringen

Tienjarige aansprakelijkheidsverzekering: nog veel vraagtekens Op 1 juli 2018 treden de regels rond de tienjarige aansprakelijkheidsverzekering voor aannemers in werking. Wat betekent dat precies voor de aannemer?

We stelden de vraag aan Sonja Smits, manager product & client coordination bij Federale Verzekering.

De tienjarige aansprakelijkheidsverzekering moet bouwheren een betere bescherming bieden tegen grote schadegevallen.

Vorige zomer verscheen een wet die de krachtlijnen van de tienjarige aansprakelijkheid vastlegt. Toch blijft er op enkele maanden van de inwerkingtreding nog heel veel onduidelijkheid bestaan.

“De wet legt enkel de grote lijnen vast”, legt Sonja Smits uit.

“Hoe die precies ingevuld moeten worden, is niet verduide-

lijkt. Er blijft dus heel veel ruimte over voor interpretatie. Dat kan op verschillende manieren. De wetgever zou bijvoorbeeld een Koninklijk Besluit kunnen publiceren met meer details over de uitwerking. Een andere mogelijkheid is dat de verzekeringssector een gezamenlijke interpretatie opstelt. Daarover lopen momenteel gesprekken binnen Assuralia, de Belgische beroepsvereniging van verzekeraars. Maar momenteel is er nog niets beslist, en dus interpreteren verschillende betrokkenen de wet op andere manieren”.

DE TIENJARIGE AANSPRAKELIJKHEID IN HET KORT: - Enkel voor onroerende werken waarvoor de tussenkomst van een architect noodzakelijk is en een stedenbouwkundige vergunning vereist is (nieuwbouw, herstelling, uitbreiding, renovatie,… en in sommige gevallen ook in geval van meldingsplicht).

- Voor ‘woningen’, dus ook appartementsgebouwen. Niet van toepassing op kamers in gemeenschappelijke gebouwen.

- De verzekering dekt ernstige conceptie- uitvoeringsgebreken voor zover deze de soliditeit, stabiliteit en waterdichtheid van de gesloten ruwbouw in gevaar brengen. Materiaalgebreken en ongeschiktheid van de grond enkel indien een fout kan worden verweten aan de architect, ingenieur (bv. indien hij dit had moeten laten controleren en dit niet gedaan heeft) of de aannemer.

- De termijn van 10 jaar gaat van start bij de aanvaarding van de werken.

- De aannemer moet een attest van de verzekering overhandigen aan bouwheer en architect.

- De verzekering dekt de kosten voor de wederopbouw van het gebouw. Kost de wederopbouw meer, dan is het minimum verzekerde kapitaal 500.000 euro per schadegeval, verhoogd met de ABEX-index.

- Niet van toepassing op zichtbare schade (op moment van oplevering) en op schade, fouten of gebreken die door de aannemer zijn gekend op het moment van de oplevering.

- Treedt in werking op 1 juli 2018.

34

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

Welke werken?

Een eerste punt van onduidelijkheid is de interpretatie van het begrip ‘werken aan de gesloten ruwbouw van de woning’. Welke activiteiten vallen onder dit begrip? In de verslagen van de parlementaire debatten die voorafgingen aan de opstellen van de wet, worden drie voorbeelden geciteerd: de activiteiten van een dakdekker, het plaatsen van het buitenschrijnwerk en chapewerken.

“De wetgever heeft hier wat onduidelijkheid gelaten”, vervolgt Sonja Smits. “Het is eigenlijk niet aan de verzekeraars om te bepalen hoe de wet moet geïnterpreteerd worden, maar in dit geval kunnen we niet anders. Wij bij Federale Verzekering opteren voor een enge interpretatie van de wet. We denken dat een verzekering tienjarige aansprakelijkheid enkel noodzakelijk is voor de aannemers die rechtstreeks instaan voor werken aan de gesloten ruwbouw. We zien echter dat anderen de wettekst veel breder interpreteren, en dan vallen ook alle werken die een impact zouden kunnen hebben op de gesloten ruwbouw onder de verzekeringsplicht. Denk bijvoorbeeld aan alle technieken.

Dat lijkt ons echter een brug te ver! Want deze interpretatie dwingt haast alle aannemers uit de bouw om een verzekering tienjarige aansprakelijkheid af te sluiten, en dat kan niet de bedoeling zijn. Dat zou enkel aannemers en bouwheren onnodig op kosten jagen”.

Welke werken vallen dan wel onder het toepassingsgebied van de tienjarige aansprakelijkheid?

Voor de schrijnwerker zijn er dat heel wat. Tal van schrijnwerkactiviteiten belangen namelijk de soliditeit, stabiliteit en waterdichtheid van de gesloten ruwbouw aan. Denk maar aan alles wat te maken heeft met dakwerken, de plaatsing van buitenschrijnwerk,… Alle vormen van houtbouw die onder de noemer ‘werken aan de stabiliteit van de gesloten ruwbouw’ vallen, moeten verzekerd zijn. Maar ook bijvoorbeeld de werken van de glazeniers vallen onder deze verplichting.

Welke aannemers?

Een tweede punt van onduidelijkheid is de vraag welke aannemers en onderaannemers een verzekering tienjarige aansprakelijkheid moeten afsluiten.

Sonja Smits: “De wet voorziet dat de polis van de hoofdaannemer automatisch ook de aansprakelijkheid van alle onderaannemers dekt. In theorie volstaat het dus dat alleen de hoofdaannemer een verzekering tienjarige aansprakelijkheid afsluit.

We vermoeden echter dat sommige hoofdaannemers ook van hun onderaannemers zullen eisen dat ze over zo’n verzekering beschikken.

Praktisch

Ook voor de praktische uitwerking van de verzekeringspolissen laat de wet verschillende opties open.

Sonja Smits: “Aannemers hebben de keuze tussen een polis op projectbasis en een globale polis op jaarbasis. Wie op verschillende werven actief is, zal wellicht beter en goedkoper af zijn met die laatste formule. We hebben een nieuwe module voorzien op onze website, waarmee klanten snel en eenvoudig een verzekeringspremie kunnen aanvragen. Het volstaat de relevante informatie in te geven via een invulformulier op de site. Daarmee krijgen ze meteen een prijssimulatie en vervolgens kan de klant de polis afsluiten. Uiteraard kan je via deze module ook een globale polis nemen”.

De wet verduidelijkt momenteel niet of eenzelfde attest gebruikt kan worden voor alle werven, maar bij Federale Verzekering vermoedt men dat er voor iedere werf een apart attest nodig zal zijn. Daarom biedt Federale Verzekering de mogelijkheid aan om via de website voor iedere werf een apart attest af te drukken, waarop ook het adres van de werf vermeld staat.

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

35

Wetgeving

Toiletten en sociale voorzieningen op de werf: wie is verantwoordelijk?

Iedere aannemer uit de afwerkingssector kent het probleem. Wanneer wij ter plaatse komen, zijn de aannemers van de ruwbouw al verdwenen, en vaak met hen ook de toiletten, kleedkamer en wateraansluitingen. Wie is verantwoordelijk voor de ‘sociale voorzieningen’ op de werf?

De regels rond sociale voorzieningen op bouwwerven zijn vastgelegd in de collectieve arbeidsovereenkomst (cao) van 10 maart 2016 over de sociale voorzieningen op bouwplaatsen. De bepalingen uit deze cao zijn dus enkel van toepassing op de werven. Voor de kantoren en werkplaatsen van de bouwbedrijven gelden andere regels.

Wat zijn sociale voorzieningen?

Met het begrip ‘sociale voorzieningen’ worden de kleedruimtes, refters, verzorgingsruimtes, wasplaatsen, toiletten en opbergkasten bedoeld. De cao bevat heel precieze, duidelijk omschreven technische eisen voor al deze voorzieningen.

Onder andere de constructie, de inrichting en uitrusting, het onderhoud, het rookverbod, de verlichting en de brandbeveiliging worden gedetailleerd beschreven.

De sociale voorzieningen moeten steeds ondergebracht worden in één of meerdere lokalen die gescheiden zijn van de werkpost. Kleedkamers en wasplaatsen moeten in één lokaal

36

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

of in aangrenzende lokalen komen. Het aantal sociale voorzieningen moet bepaald worden in functie van het aantal gelijktijdig tewerkgestelde werknemers.

Hoofdaannemer - onderaannemers

De cao gaat uit van de basissituatie waarbij een hoofdaannemer één of meerdere onderaannemers inschakelt op de werf.

De hoofdaannemer krijgt in dat geval de verantwoordelijkheid om schriftelijke afspraken vast te leggen over de installatie, het gebruik en het onderhoud van de sociale voorzieningen. De hoofdaannemer moet er ook op toezien dat de gemaakte afspraken nageleefd worden. Is dat niet het geval, dan moet hij de onderaannemer(-s) hiervan op de hoogte brengen.

Indien er geen sprake is van hoofdaannemers en onderaannemers, dan moet iedere werkgever zelf instaan voor de sociale voorzieningen van zijn werknemers.

Adviezen

De cao mag dan de belangrijkste voorschriften bevatten, iedere werkgever moet voor de toepassing ervan nog steeds het voorafgaandelijk het advies vragen aan het comité voor preventie en bescherming op het werk, of bij ontstentenis daarvan aan de vakbondsafvaardiging.

Voor het nemen van een aantal beslissingen is bovendien ook het voorafgaand advies van de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer nodig. Dat is onder andere het geval bij het bepalen of al dan niet een afgescheiden verzorgingslokaal nodig is, de keuze of de wastafels in de toiletten over zowel warm als koud water moeten beschikken, de selectie van de zepen die in de wasplaatsen worden aangeboden, etc… De preventieadviseur-arbeidsgeneesheer kan ook adviseren om dit basispakket verder aan te vullen met bijkomende maatregelen en voorzieningen, afhankelijk van de activiteiten, de aanwezige risico’s,…

Wat met kortdurende werken?

In de algemene situatie, waarbij verschillende onderaannemers gedurende langere tijd werken uitvoeren in opdracht van een hoofdaannemer, zijn de verplichtingen dus duidelijk, maar anders ligt het in het geval aannemers uit de afwerkingssector kortstondige werken komen uitvoeren. Denk bv.

aan een schrijnwerker die één raam komt plaatsen en daarvoor minder dan een dag nodig heeft, een schilder die enkele kleine retouches komt doen,…

Voor deze situaties zijn er uitzonderingen op de algemene regels voorzien. Dit kan enkel “zeer uitzonderlijk”, en “omwille van de kortstondigheid van de activiteiten en de materiële onmogelijkheid om de cao na te leven”. Deze uitzondering is enkel toegestaan bij bouwwerken van zeer korte duur en bij kleine bouwplaatsen (maximaal 5 arbeiders). In dat geval kan er bijvoorbeeld een compacte werfkeet gebruikt worden, maar de werknemers moeten nog steeds de mogelijkheid hebben om hun kleding op te bergen, zich te wassen, de maaltijden te gebruiken, naar het toilet te gaan,… Deze uitzonderingen moeten bovendien voor advies voorgelegd worden aan de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer.

Enkel voor ‘werknemers’

De aandachtige lezer heeft gemerkt dat er bij al deze regels sprake is van een relatie werkgever-werknemer. Voor een zelfstandige zonder personeel, die alleen werkt, gelden deze verplichtingen dus niet.

Bron: CAO van 10 maart 2016 - Humanisering van de arbeid

Slim gereedschap?

Vraag Leitz ...

Leitz zorgt voor oplossingen in nieuwe dimensies en staat voor kennis, kwaliteit, betrouwbaarheid, efficiëntie, flexibiliteit, productiviteit en duurzaamheid.

BrillianceCut is hét platenopdeelcirkelzaagblad voor de bewerking van transparante kunststoffen in eindzaagkwaliteit. Het zaagblad is ideaal voor het bewerken van Corian®, acrylglas en composietmaterialen, zorgt voor zeer gladde zaagsnedes en maakt schuren overbodig.

De body met dempingselementen zorgt voor een hoge stabiliteit, rustige loop en minder geluid.

Wij vormen de toekomst

N.V. Leitz Service S.A. Tel 02 251 60 47 info@leitz-service.be www.leitz.org

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

37

Splinterinfo

UW VOERTUIG BESCHERMT U. plaats. PEFC-organisaties uit meer dan 20 landen wereldwijd MAAR WIEin BESCHERMT slaan de handen elkaar en organiseren gelijktijdig een grote fotowedstrijd met als doel duurzaam bosbeheer te promoUW VOERTUIG? ten en te sensibiliseren voor een verantwoord aankoopgedrag

hout en papier.

Devan Omnium van Federale Verzekering: De opdracht voor zowel amateur- als professionele fotografen de isverzekering die eenvoudig: breng onze bossen in beeld en toon wat ze voor betekenen en beschermt. hoe jij ze beleeft. Deelnemen kan door de uwjouvoertuig foto, liefst in hoge resolutie, te posten op Instagram onder de

Uw camionette verzekeren? Geniet nu van 3 maand gratis op uw Omnium!NU

3 MAAND

* Uw bedrijfsvoertuig(en) verzekeren kan een vervelende en GRATIS dure zaak zijn. En toch is goede Omnium broodnodig.

En dankzij Federale Verzekering geniet u nu van 3 maand gratis! Onze Omnium verzekert schade aan uw * Korting geldig vanaf het eerste jaar van de overeenkomst onderschreven tijdens de actie, rechtstreeks verwerkt voertuig die veroorzaakt wordt door een verkeersongeval in de berekening van de premie en pro rata herberekend bij verzekeringsduur van minder dan één jaar. Meer info en voorwaarden van onze actie op www.federale.be/3maandgratis. (of uVerzekering nu in –fout bent of niet), een diefstal,… En onze Federale Stoofstraat 12 – 1000 Brussel www.federale.be Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Omnium stelt u helemaal af op uw maat. U kiest bv.

Risico’s CVBA. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel BTW BE welk soort schadevergoeding en franchiseniveau u wil.

0403.257.506.

Uiteraard bestaan er uitsluitingen: een schadegeval bij het rijden zonder geldig rijbewijs of onder invloed, …

Auto 2018 camionette 185 x 130.indd 1

Bereken uw premie voor uw Omnium op www.federale.be/3maandgratis !

(Korting geldig vanaf het eerste jaar van de overeenkomst onderschreven tijdens de actie, rechtstreeks verwerkt in de berekening van de premie en pro rata herberekend bij dekking van minder dan één jaar. Ontdek de actievoorwaarden op www.federale.be/3maandgratis)

hashtag #experienceforestscontest2018, gevolgd U bent de gelukkige (toekomstige) eigenaar van door een nieuwe bestel- of vrachtwagen?

U koos voor zo wattealle @pefcbelgium.

Vergeet ook niet @pefcbelgium volgen opties voordeel uw te veiligheid? geldig nemen. Heel goed! U bent helemaal beschermd. Maar... wat met uw nieuwe voertuig?

Bescherm het tegen materiële schade met onze www.pefc.photo. verzekering Omnium, de onmisbare bescherming voor nieuwe voertuigen. Geniet van een dienstverlening op maat en ontdek het plezier van het rijden zonder zorgen...

om

Bereken uw premie op federale.be/3maandgratis

De verzekeraar die zijn winst met u deelt

21-25/10/2018

19/01/2018 16:35:47

www.federale.be

Prowood 2018 “Boomt” als nooit tevoren !

Fotowedstrijd: Experience Forests, Experience PEFC Van 22 april tot en met 5 juni 2018 vindt de tweede editie van de fotowedstrijd ‘Experience Forests, Experience PEFC’

Dit jaar vindt een nieuwe editie van Prowood plaats, de Belgische Technologische vakbeurs voor de Houtbewerking.

In vergelijking met de vorige editie telt de beurs reeds 20 exposanten en 3.098 m² netto beursoppervlakte meer.

Op vandaag telt men 146 ingeschreven standhouders en 13.932 m² netto beursoppervlakte. De vierde hal (Hal 6) werd daarom aan het geheel van de beurs toegevoegd.

Als redenen voor het succes van de beurs verwijst de organisator niet alleen naar de verbeterde economische situatie, maar ook naar de succesvolle samenwerking met de Nederlandse zusterbeurs HoutPro+, een samenwerking waar beide partijen vruchten van plukken.

Prowood 2018 vindt plaats van 21 tem 25 oktober 2018 in hallen 1,2,4 en 6 van Flanders Expo.

Meer informatie op www.prowood-fair.be

38

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

fabrikant houten buitenschrijnwerk ramen & deuren luiken & poorten alle maatwerk levering aan schrijnwerkers en aannemers aflakken van houten buitenschrijnwerk FSC-gelabeld houten buitenschrijnwerk

Biezeweg 7 Industriepark Kwatrecht - 9230 Wetteren tel 09 252 30 21 - fax 09 252 33 16 email: wanzeele.ramen@busmail.net

INNOVATIEF STERK

FORT EN INNOVATION

Centrale stofafzuiging en werfstofzuigers / Spuitpistolen / Airless pompen / Werfverwarming Spuitwanden / Werfverlichtingen / Handschuurmachines / Poliersystemen

Invoerder

www.viptools.be

Neerlandweg 11 B-2610 Wilrijk

+ 32 3 844 52 52

info@viptools.be

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

39

Splinterinfo

SKYLT Original 0,5 liter voor meubelmakers Na het succes van RIGO Verffabrieks “SKYLT Original” in de parketmarkt komt de verf, lak- en olieproducent nu met een halve liter verpakking van SKYLT Original. In tegenstelling tot de 1 liter en 4 liter plastic verpakking komt de halve liter SKYLT in een blikje, met de verharder in een losse pouch. De knijppouch stelt de verbruiker in staat het tweede component eenvoudig en volledig in het A component te kunnen mengen.

tussentijd voerde het Oost-Vlaamse bedrijf tientallen projecten uit. Systimber heeft bewezen dat hun systeem werkt en wil nu graag een versnelling hoger schakelen. Schrijnwerkers kunnen daarom voortaan terecht in het inspiratiecentrum in De Pinte. Hier toont Systimber wat er allemaal mogelijk is met hun product. Op het perceel staan drie bouwwerken: een nieuwbouwvilla, een tuinkantoor op palen en een gerenoveerde fermette. Aan de hand van deze voorbeelden leer je in De Pinte hoe je als aannemer aan de slag kan gaan met Systimber.

Meer info: www.systimber.com

Vetrotech Saint-Gobain neemt Lunax over Vetrotech Saint-Gobain, specialist in beglazingen voor de bescherming van personen en goederen, kondigde de overname aan van de onderneming Lunax bvba. Lunax is een Belgisch bedrijf dat gespecialiseerd is in de verkoop

“Parketteurs in Nederland zijn al jarenlang enthousiast over de SKYLT Original onzichtbare lak, en we kregen ook steeds meer vraag van meubelmakers en interieurbouwers naar een kleinverpakking SKYLT,” aldus directeur Toon van Westerhoven. “Een halve liter SKYLT is precies genoeg voor een tafelblad, of klein meubel, en daarmee hopen we dus in een behoefte te voorzien voor alle liefhebbers van een onbehandeld houten uiterlijk.”

Meer info op www.rigoverffabriek.be

Systimber opent inspiratiecentrum Systimber heeft enkele jaren geleden een vernieuwend systeem voor houtschakelbouw op de markt gebracht. In

40

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

van brandwerende glazen deuren zonder kader. Dankzij deze nicheoplossing kan Vetrotech Saint-Gobain zijn gamma aan innovatieve systemen uitbreiden om zo beter te beantwoorden aan de architecturale trends die transparantie, design en verhoogde veiligheid combineren.

Meer info: www.vetrotech.com

ADVERTENTIE STRIEBIG 192x66mm NL2.pdf

1

14/09/12

08:14

STRIEBIG maakt het verschil, met z'n kwaliteit en zaagprecisie!

Verticaal opdeelcenter van de premium klasse.

N.V.

EI 30

GEEN PANIEK!

0

Gips in plaat-, pleister- en in blokvorm is de ideale partner om een vuurbron onder controle te houden of zijn uitbreiding af te remmen. In functie van de diktes en de te beschermen elementen biedt gips de bewoners ruimschoots de tijd om gebouwen te verlaten en plaats te maken voor de spuitgasten.

Voor elk constructief element, dragend of niet, heeft Knauf erkende oplossingen voor scholen, ziekenhuizen, spektakelzalen, restaurants en kantoren waar het veilig vertoeven is. Bovenop de vooraanstaande rol bij passieve brandveiligheid, vervult gips natuurlijk zijn basisfunctie die erin bestaat om wanden, plafonds, kolommen en liggers een kwaliteitsafwerking te geven.

knauf.be w.

/fi re

ww

HET VUUR IS ONDER CONTROLE

20

EI 1

EI 6

Knauf Rue du parc industriel 1 B-4480 Engis info@knauf.be Arch.bur. Mecanoo (Nl)

186532_Ann_knauf_fire_186x128_NL.indd 1

7/05/18 09:46

Reveal the elegance of wood www.basin.be

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

41

Ledenvoordeel

OFFICIËLE PARTNER VAN DE CONFEDERATIE BOUW VOOR OVERHEIDSOPDRACHTEN IN BELGIË EN EUROPA Een nieuwe aanpak •

Razendsnel

•

Heel gebruiksvriendelijk

•

Volledige controle: jij bent de expert

En spectaculair goedkoper dan de concurrentie

Leden Confederatie Bouw 33% korting op de belangrijkste formules * Test het zelf volledig gratis en vrijblijvend gedurende 60 dagen: www.tenderwolf.com/confed-bouw-construction

* Er is trouwens ook nog een volledig gratis versie!

Steven

42

Paul

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

WIJ ZIJN SNELLER !

DOOR ONZE IN-HOUSE LAKKERIJ ONZE LEVERTERMIJNEN DAKRANDPROFIELEN

1 WERKWEEK

PLOOIWERK

2 WERKWEKEN

MUURAFDEKPLATEN

4 WERKWEKEN

Blokkestraat 2 | 8530 Harelbeke | T +32 (0)56 35 15 56 | F +32 (0)56 37 00 85 | info@claerhoutaluminium.be | www.claerhoutaluminium.be

RoofBelgium_NL_195x139mm.indd 1

Voor het 6de opeenvolgende jaar wordt de verzekering Arbeidsongevallen van Federale Verzekering met de DECAVI trofee* bekroond!

28/03/18 16:18

Deze erkenning danken we aan meer dan een eeuw ervaring en onze ambitie om u steeds de beste oplossingen aan te bieden.

Omdat we bij Federale Verzekering weten dat een arbeidsongeval dat één van uw medewerkers overkomt, een impact heeft op heel uw bedrijf.

Meer informatie op www.federale.be

2014

2018

2017

2016

2013

2015

* Meer info op www.decavi.be

Federale Verzekering – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel www.federale.be Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen – RPR Brussel BTW BE 0407.963.786 Financieel rekeningnummer BIC : BBRUBEBB IBAN : BE19 3100 7685 5412

Arbeidsongevallen 185 x 130.indd 1

De verzekeraar die zijn winst met u deelt

13/04/2018 10:50:44

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

43

Façade

Energetische renovatie door combinatie van oude en moderne technieken Een oud industrieel gebouw energetisch renoveren, zonder aan het bestaande buitenschrijnwerk te raken. Dat was de opdracht waarmee ir. architect Joost Declercq van archipelago l ar-te zich geconfronteerd zag. Hij bedacht voor een project in Anderlecht een innovatieve oplossing waarbij oude technieken moeiteloos gecombineerd werden met moderne technologieën.

Openheid en complexiteit

Declercq kreeg de opdracht om het bedrijfsverzamelgebouw ‘Scheikundige’ (Alchimiste) in Anderlecht energetisch te renoveren, met als randvoorwaarde dat het gebouw tijdens de werken in gebruik moest blijven. “Dat is een vraag die we tegenwoordig steeds vaker krijgen”, vertelt Declercq. “Hier hebben we ons nog een tweede uitdaging opgelegd: de buitengevel intact houden, zodat er geen bouwaanvraag nodig zou zijn en de werken snel zouden kunnen verlopen”.

Restauratie in twee fasen

44

Het gebouw ‘Scheikundige’ is een oud industrieel gebouw dat tussen 1920 en 1950 gebouwd werd. Begin jaren 2000 werd het ingericht als een bedrijvencentrum. Het gebouw huisvest een bonte mengeling van schrijnwerkers, juwelenmakers, uitvinders, alternatieve geneesheren, ontwerpers, kunstenaars en schrijvers. Een echte mini-productiestad in de stad. Onder andere de schrijver David Van Reybrouck heeft hier zijn kantoor.

Bij de eerste renovatie werd er zwaar geïnvesteerd in het interieur, terwijl de aanpak van de buitenzijde van het gebouw naar latere datum werd doorgeschoven.

giënische ventilatie aanwezig, wat aanleiding gaf tot nogal wat klachten. Een nieuwe renovatie drong zich dus op, met als bijkomende eisen dat het gebouw in gebruik moest blijven tijdens de werken, en er bij voorkeur niet geraakt werd aan het historische buitenschrijnwerk. We moesten dus op zoek naar creatieve oplossingen”.

Joost Declercq: “Het gevolg was dat er heel wat problemen ontstonden met het thermisch comfort in het gebouw. In de zomer was het er bloedheet, terwijl in de wintermaanden de energie letterlijk door ramen en deuren naar buiten vloog. Bovendien was er ook geen hy-

Omdat de façade zowel door de architecten als de gemeente als waardevol werd geacht, leek het archipelogo l arte een meerwaarde om een oplossing te zoeken langs de binnenzijde van het gebouw. Architect Joost Declercq bedacht een creatieve uitweg.

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

Oud en nieuw

“Aanvankelijk hebben we verschillende oplossingen overwogen: dakisolatie, binnenmuurisolatie,… vormden maar een deel van de oplossing. Ook het zomercomfort moest ingrijpend aangepakt worden. Daarom hebben we uiteindelijk gegrepen naar een beproefde methode, in combinatie met nieuwe technieken. Het bestaande stalen schrijnwerk sluit misschien niet perfect af, maar het vormt nog steeds een goede bescherming tegen de externe weersinvloeden”, legt Declercq uit.

“Langs de binnenzijde ervan hebben we achter de bestaande ramen houten achterzetramen geplaatst. Op die manier

creëerden we tussen beide ramen een spouw die een buffer vormt tussen het buiten- en binnenklimaat. Deze spouw is verlucht naar buiten, zodat er geen te hoge temperaturen en dampspanningen zouden ontstaan. Om oververhitting van de spouw te voorkomen, hebben we in deze spouw hoogreflectieve screens geplaatst. Bijzonder aan deze screens is dat deze aan de zonnezijde een zeer hoge reflectiewaarde hebben dankzij een opgedampte metaalcoating. Hierdoor treedt er veel minder warmte-absorptie op dan bij klassieke doeken. Deze screens kunnen volledig autonoom werken door middel van een individuele batterij, gevoed door een zonnepaneeltje. De reflecterende screens weerkaatsen het licht en zorgen ervoor dat de temperaturen niet te hoog oplopen in de zomermaanden. De achterzetramen hebben we daarnaast gecombineerd met een binnenisolatie van de raamschoten.

Dit luchtdicht binnenisolatiesysteem bestaat uit houten kaders die gevuld zijn met minerale wol. Dit liet toe om op een efficiënte manier de doorvoeren voor het verluchtingsysteem en de ventilatie van de schrijnwerkspouw uit te voeren.

Een leidingspouw met ingewerkt plintkanaal laat toe om de leidingen nu en in de toekomst op een correcte en veilige manier weg te werken. Om het ventilatieprobleem te verhelpen, werden in

PROJECT SCHEIKUNDIGE Architectuur: archipelago l ar-te Bouwfysica: archipelago l ar-te / STABO Technieken: STABO Opdrachtgever: citydev.brussels

iedere kamer autonome decentrale ventilatie-units geplaatst. Een centraal ventilatiesysteem zou immers een grote (en dure) bouwkundige impact gehad hebben op het interieur, wat onverenigbaar was met de wens om het gebouw operationeel te houden. De afzonderlijke ventilatie-units zijn voorzien van warmterecuperatie, vraagsturing en nachtventilatie en een verwarmingselement op CV water. Verse en bedorven lucht worden rechtstreeks doorheen de gevel aangezogen en afgeblazen. De roosters hiervoor zijn subtiel onder de vensterbank weggewerkt. De decentrale ventilatie reageert automatisch op CO2-metingen en vormt op die manier een ideaal antwoord voor dit gebouw met vele kleine ruimtes en veel wisselende bezettingen”.

Door de combinatie van het achterzetraam en de binnenisolatie van de raamschoten ontstond een thermisch performante schil met minimale warmteverliezen. De spouw tussen oud en nieuw schrijnwerk liet ook toe om een performante binnenzonwering te plaatsen. De screens, gecombineerd met de ventilatie en de aanwezige thermische massa van het betonskelet, hielpen bovendien het probleem van het zomercomfort volledig van de baan.

Modulair werken

De gekozen oplossingen maakten het bovendien mogelijk om unit per unit onder handen te nemen en op te leveren. Iedere unit heeft een doorlooptijd van 18 werkdagen tussen uithuizing en inhuizing van de gebruiker.

“Door de combinatie van klassieke technieken en moderne technologieën hebben we hier een creatieve oplossing gevonden voor de verschillende problemen in het gebouw. Onder andere door de introductie van de hoogreflectieve screens hebben we een zeer performante buitenschil gecreëerd voor het gebouw.

Om te voorkomen dat er als gevolg daarvan pathologieën zouden optreden, hebben we bij dit project erg veel aandacht besteed aan de bouwdetails.

Zo hebben we voor alle bouwknopen uitgebreide berekeningen uitgevoerd om koudebruggen te voorkomen. De kleinschalige aanpak per unit sloot bovendien ook goed aan bij de kleinschalige werking van het gebouw en de Brusselse binnenstedelijke context, die grootschalige leveringen en werken niet toeliet. En aangezien we met de gekozen oplossingen ook het architecturale karakter van het gebouw hebben kunnen behouden, denk ik dat we kunnen terugblikken op een geslaagde renovatie. De oplossingen die we hier bedacht en afgetoetst hebben, hebben een hoge mate van reproduceerbaarheid voor gelijkaardige gebouwen met gelijkaardige uitdagingen”!

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

45

Wij heten de nieuwe leden van onze federatie welkom

B.V.B.A. Tanco Deuren De Hr Goethals Luc N.V. A.J. Projects G.C.V. Mystech Gcv B.V.B.A. Frank Van Ham B.V.B.A. Planet Interior N.V. Vistaz B.V.B.A. Hagim B.V.B.A. Algemene Schrijnwerkerij Johan Heylen B.V.B.A. Breugelmans-Verryckt B.V.B.A. Sysmans Koen B.V.B.A. Van De Mierop Keukens De Hr Borgmans Bart B.V.B.A. Leemans B.V.B.A. Primewood B.V.B.A. Remex B.V.B.A. Algemene Schrijnwerkerij Kvl B.V.B.A. Van Craenendonck Sam en Koen B.V.B.A. Beirinckx M.T. B.V.B.A. Erwin Belmans Interieur B.V.B.A. Dc Interieurschrijnwerk De Hr Van Leemput Ludovicus B.V.B.A. Euroveranda B.V.B.A. Ferro Design Belgium B.V.B.A. Start2finish B.V.B.A. Thau B.V.B.A. Ramen & Deuren Guido B.V.B.A. We Fix It De Hr Van Damme Mattias B.V.B.A. Garant Bouw B.V.B.A. Windofloor.Be De Hr Nys Eli B.V.B.A. Spib B.V.B.A. Yellowstone B.V.B.A. Ufficio 2.0 Be N.V. Brems-Services B.V.B.A. Eco Metal B.V.B.A. Crea-Decor De Hr Kuylen Bert N.V. Winprof B.V.B.A. R&v Constructie B.V.B.A. Keukengalerij Mevr.

Spruyt Evy B.V.B.A. Ramen Dexters B.V.B.A. Pv Woods Outside & Inside B.V.B.A. Broux Houtconstructies B.V.B.A. North South - Eurobouw B.V.B.A. Louis Taller De Hr Cooleman Brian De Hr Kerckhove Lieven B.V.B.A. Suno De Hr De Cock Jurgen De Hr Breusegem Bart B.V.B.A. Laewood De Hr Iserbyt Thomas B.V.B.A. Aluhover B.V.B.A. Lefevre M. & J. G.C.V. Madeko B.V.B.A. Technische Service Verschuere Zwevegem B.V.B.A. Cnv Projects B.V.B.A. Artta B.V.B.A. Interieur Projects B.V.B.A. Wood & Build B.V.B.A. B-Line Products De Hr Pattyn Christophe B.V.B.A. Timmerwerken Van Meenen J. B.V.B.A. Degrijze Kristof Bvba B.V.B.A. Houthoekshop C.V.B.A. Houthoek B.V.B.A. Bert Vanacker G.C.V. P&s Invest B.V.B.A. Mj Wood Projects De Hr Vanseveren Filip B.V.B.A. Olivier Lecluyse B.V.B.A. De Sutter John G.C.V. Timmerwerken Everaert B.V.B.A. De Cock Nico B.V.B.A. Vyncke Chris

46

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

1820 STEENOKKERZEEL 2050 ANTWERPEN 2100 ANTWERPEN 2100 ANTWERPEN 2180 ANTWERPEN 2200 HERENTALS 2200 HERENTALS 2221 HEIST-OP-DEN-BERG 2270 HERENTHOUT 2280 GROBBENDONK 2310 RIJKEVORSEL 2310 RIJKEVORSEL 2360 OUD-TURNHOUT 2380 RAVELS 2390 MALLE 2400 MOL 2460 KASTERLEE 2480 DESSEL 2560 NIJLEN 2560 NIJLEN 2580 PUTTE 2640 MORTSEL 2870 PUURS 2900 SCHOTEN 3012 LEUVEN 3020 HERENT 3040 HULDENBERG 3140 KEERBERGEN 3200 AARSCHOT 3201 AARSCHOT 3272 SCHERPENHEUVEL-ZICHEM 3294 DIEST 3520 ZONHOVEN 3530 HOUTHALEN-HELCHTEREN 3530 HOUTHALEN-HELCHTEREN 3545 HALEN 3570 ALKEN 3580 BERINGEN 3582 BERINGEN 3600 GENK 3600 GENK 3740 BILZEN 3840 BORGLOON 3850 NIEUWERKERKEN (LIM) 3850 NIEUWERKERKEN (LIM) 3900 OVERPELT 8200 BRUGGE 8300 KNOKKE-HEIST 8460 OUDENBURG 8490 JABBEKE 8490 JABBEKE 8490 JABBEKE 8490 JABBEKE 8501 KORTRIJK 8530 HARELBEKE 8530 HARELBEKE 8530 HARELBEKE 8550 ZWEVEGEM 8553 ZWEVEGEM 8560 WEVELGEM 8570 ANZEGEM 8581 AVELGEM 8610 KORTEMARK 8630 VEURNE 8650 HOUTHULST 8650 HOUTHULST 8650 HOUTHULST 8680 KOEKELARE 8680 KOEKELARE 8680 KOEKELARE 8680 KOEKELARE 8690 ALVERINGEM 8700 TIELT 8720 DENTERGEM 8730 BEERNEM 8740 PITTEM 8740 PITTEM 8750 WINGENE

B.V.B.A. Dimitri Vanderheere B.V.B.A. De Bosbeke B.V.B.A. Vermeulen D. B.V.B.A. Villasco B.V.B.A. Dadec B.V.B.A. Fofan B.V.B.A. Tbr-Projects De Hr Esprit Benny B.V.B.A. Geovie B.V.B.A. Madilux V.O.F. Ltw Interieur & Design De Hr Demets Frédéric Gilles B.V.B.A. Debraco Interieur B.V.B.A. Debergh Johan B.V.B.A. Interieur Minnekeer B.V.B.A. Bigceramix De Hr Delporte Geert B.V.B.A. Marquant Dimitri De Hr Vervaeck Luc B.V.B.A. Arus N.V. Acpava De Hr Meersschaut Nicolas N.V. R-Rodrigus De Hr Vispoel Cedric B.V.B.A. Jani B.V.B.A. Renomel B.V.B.A. Akycha G.C.V. Tdg-Services B.V.B.A. Interieurony B.V.B.A. Plafondlux2 B.V.B.A. Adw Schrijnwerk B.V.B.A. Maes & Hens B.V.B.A. Demecoplaf B.V.B.A. Van Houwe Raf

Beurms Guno B.V.B.A. Aresco B.V.B.A. Jfp Sens C.V.B.A. Wabo Construct B.V.B.A. De Cock-Van Haver B.V.B.A. Schrijnwerkerij Derweduwen B.V.B.A. Dylanco B.V.B.A. Snickare Stef B.V.B.A. Pieters B.V.B.A. Van Der Seype B.V.B.A. Studiebureau Ldw B.V.B.A. Dbb Afwerking G.C.V. Cose Group B.V.B.A. Verscheure Karel B.V.B.A. S. Noterman & C° B.V.B.A. De Meulemeester Dominique B.V.B.A. Schrijnwerkerij Merchiers Pierre B.V.B.A. Trappen Van Hoo B.V.B.A. Fire!doors & Projects B.V.B.A. Bvba Dvr Systems B.V.B.A. Cardon Bart N.V. Jwood B.V.B.A. De Korpus De Hr Van Cauwenberghe Dominique N.V. Wilfra Concept & Creation B.V.B.A. Vijverman B.V.B.A. Timmerwerken de Waele Henk B.V.B.A. Krimatech B.V.B.A. Dw & K Houtconstructies V.O.F. Mibran De Hr De Bruyne Stijn B.V.B.A. Pollet Steve B.V.B.A. Delagaye Alex

8770 INGELMUNSTER 8770 INGELMUNSTER 8780 OOSTROZEBEKE 8800 ROESELARE 8830 HOOGLEDE 8850 ARDOOIE 8860 LENDELEDE 8870 IZEGEM 8880 LEDEGEM 8904 IEPER 8930 MENEN 8930 MENEN 8953 HEUVELLAND 8970 POPERINGE 8970 POPERINGE 8970 POPERINGE 8972 POPERINGE 8980 ZONNEBEKE 9000 GENT 9000 GENT 9000 GENT 9030 GENT 9100 SINT-NIKLAAS 9111 SINT-NIKLAAS 9111 SINT-NIKLAAS 9111 SINT-NIKLAAS 9112 SINT-NIKLAAS 9120 BEVEREN 9140 TEMSE 9160 LOKEREN 9160 LOKEREN 9190 STEKENE 9200 DENDERMONDE 9200 OUDEGEM 9200 DENDERMONDE 9200 DENDERMONDE 9220 HAMME (VL.) 9220 HAMME (VL.) 9240 ZELE 9240 ZELE 9280 LEBBEKE 9290 BERLARE 9300 AALST 9308 AALST 9310 AALST 9420 ERPE-MERE 9500 GERAARDSBERGEN 9630 ZWALM 9660 BRAKEL 9700 OUDENAARDE 9790 WORTEGEM-PETEGEM 9800 DEINZE 9800 DEINZE 9800 DEINZE 9800 DEINZE 9810 NAZARETH 9820 MERELBEKE 9820 MERELBEKE 9830 SINT-MARTENS-LATEM 9870 Zulte 9870 ZULTE 9880 AALTER 9880 AALTER 9880 AALTER 9910 KNESSELARE 9910 KNESSELARE 9991 MALDEGEM

Wenst u ook te adverteren? contacteer Inge De Ridder op 053/80 87 47

© 2018 VELUX GROUP ® VELUX EN HET VELUX LOGO ZIJN GEREGISTREERDE HANDELSMERKEN GEBRUIKT ONDER LICENTIE DOOR DE VELUX GROEP.

Plaats VELUX dakvensters en rolluiken en trakteer uzelf!

NIEUW! Verzamel vanaf nu punten met VELUX Club Voor elk VELUX dakvenster, platdakvenster en rolluik dat u plaatst, kan u vanaf nu punten sparen*.

Genoeg punten? Wissel ze dan in voor een geschenkbon bij één van onze partners! > Schrijf uw bedrijf éénmalig in via club.velux.be > Registreer in slechts enkele kliks uw aankopen en spaar punten. > Wissel uw punten in voor een geschenkbon bij één van onze partners:

Schrijf uw bedrijf nu in voor de VELUX Club op club.velux.be

* Op alle dakvensters die in de VELUX catalogus van 2018 opgenomen zijn, platdakvensters met beschermglas (refs. ISD 1093 & ISD 2093) en op alle rolluiken (refs. SSL/SML). Niet op platdakvensters met afdekschelp, gordijnen, gootstukken, toebehoren, lichttunnels en modulaire lichtstraten. Slechts 1 account per bedrijf mogelijk. Voor de algemene voorwaarden en de volledige lijst van deelnemende producten, ga naar club.velux.be

De Vlaamse Schrijnwerker • mei 2018

47

FUSO - A Daimler Group Brand

EEN GAMMA AAN MOGELIJKHEDEN. CANTER. MADE FOR BUSINESS. Zoveel mogelijkheden, en dat allemaal met één voertuig. Met de Canter is immers alles mogelijk, of toch bijna alles. Van 3,5t tot 8,55t en van 4x4 tot Eco Hybride: tussen onze vijf gewichtscategorieën, drie cabine varianten, drie motoruitvoeringen, zes wielbasissen en talloze bovenbouwen vindt u gegarandeerd uw ideale transportoplossing. Tezelfdertijd laat de Canter met zijn 3,0 litermotor u een economisch voordelig rijden toe en voldoet aan de emissienorm Euro VI. Daarbij staat de DUONIC ® transmissie met dubbele koppeling in voor snel schakelen zonder onderbreking van de trekkracht. Met zijn standaard efficiëntiepack ECOFFICIENCY wordt elk traject een lucratieve zaak, waarbij uw brandstofbesparing kan oplopen tot 9%. www.fuso-canter.be

F .DEALS Ontdek het aanbod stockvoertuigen op www.f-deals.be

beherman

Officiële invoerder voor Mitsubishi Motors en FUSO voor België en Groothertogdom Luxemburg.