VAN FIETS TOT KANTOORBUS: HOE MOBILITEIT ANDERS KAN
NR. 45 - APRIL 2019
Hoe ga jij (binnenkort) naar je werk? WAAROM KRIJGEN VOORAL MANNEN
een loonsverhoging? (PAGINA 9)
WAT JIJ KUNT LEREN VAN
Philippe Gilbert (PAGINA 7) Volg ons op @mark_magazine of markmagazine.be
VAN WIELRENNEN TOT COCKTAILS
Great Place to Work
Maak van je hobby je beroep
OP ZOEK NAAR DE BESTE WERKGEVER
(PAGINA 18)
(PAGINA 10)
INTRO
Inhoud 4
OVERWERK
6
DE ONBEKENDE JOB VAN RONNY
7
Over stropdassen, algoritmes en joggen Wat doet een technisch medewerker in een waterzuiveringsstation? VIJF CARRIÈRELESSEN VAN PHILIPPE GILBERT
Neem je loopbaan zelf in handen 8
BUITENLAND
9
LOON
10
Sarah heeft een extra job … in Australië Waarom mannen vaker loonsverhoging krijgen DOSSIER: GREAT PLACE TO WORK
10 – Op zoek naar de beste werkgever 14 – De tien van Mars 17 – Zo maken beste werkgevers het verschil
18
MIJN HOBBY IS MIJN BEROEP
24
BOEK: PLEZIER IN JE WERK
26
DOSSIER: ANDERS NAAR JE WERK
32
Halte Muggenberglei
Acht ‘gelukkigen’ delen ons hun diepste passie
Tien manieren om weer verliefd te worden op je baan 27 – Is het mobiliteitsbudget het overwegen waard? 28 – Hoe fiets, trein en hybridewagen terrein winnen 29 – Hoe ga jij (binnenkort) naar je werk? BEWEGINGSTHERAPEUT BIJ UZ LEUVEN
De dag van Lies 33
GELUKSONDERZOEK
34
DOSSIER: SAFETY FIRST
Je job is een vijfde van je geluk Veiligheid op het werk: van EHBO tot ‘zero-harm company’
“Stel je deze vraag als journalist of als gebruiker?” De woordvoerder van De Lijn reageert kort op mijn mail. Wel, als allebei eigenlijk. Woon-werkvervoer is het coverthema in dit nummer van MARK Magazine. En tegelijk heb ik al enkele keren in en rond het Antwerpse tevergeefs op mijn bus gewacht. Die bleek meer dan eens afgeschaft. Daar stond ik dan. Er was zelfs één keer dat ik hulp moest inroepen van mijn familie, omdat ik schrik had dat ik anders niet thuis zou geraken. Al was het daar ook best gezellig aan die bushalte aan de Muggenberglei. Ik maakte kennis met een tennisleraar, een andersvalide dame en een jongeman die in het centrum bij een kledingketen werkt. Maar ik had met hen te doen. Zij hebben die bus elke dag nodig om op hun werk (en thuis) te geraken. En dan is het gewoon niet fijn dat je er niet op kunt rekenen. “Eén keer kan ik mijn baas nog wel vertellen dat mijn bus niet kwam opdagen. Twee keer misschien ook nog, daarna niet meer”, vertelde de jongeman. De woordvoerder erkende het probleem. “Er vallen soms ritten weg omdat het chauffeursbestand momenteel niet op volle sterkte is. Buschauffeur is een knelpuntberoep. Daarnaast voelen we de concurrentie op de arbeidsmarkt van de haven: die vist in dezelfde vijver”, klonk het. Twee zaken moeten het bustekort oplossen: overuren en aanwervingen. Voor dat laatste steekt De Lijn een tandje bij. “Ook 50-plussers zijn van harte welkom”, zei hij. Een mededeling die ik maar al te graag deel, want het openbaar vervoer is voor mij toch het vervoer van de toekomst. Dus beste De Lijn, ik reken erop dat jullie snel opnieuw elke aangekondigde bus doen rijden. En ik denk dat mijn vrienden aan halte Muggenberglei er ook zo over denken. Het volgende MARK Magazine zit bij De Standaard en Het Nieuwsblad van 24 mei. William Visterin, hoofdredacteur MARK Magazine @wvisterin ALLES VAN A TOT Z
“Ik heb die wandeling gewoon nodig, anders zou ik ziek worden.” SCHRIJVER CHARLES DICKENS op pagina 24
MARK Magazine is een realisatie van MH Brand Studio, dat als content marketing divisie van Mediahuis merken en bedrijven de kans geeft om hun ideeën en visie te delen met de community van De Standaard en Het Nieuwsblad. MH Brand Studio draagt de redactionele verantwoordelijkheid voor deze publicatie. Jouw mening?
@mark_magazine
3
OVERWERK
De zwanenzang van de stropdas
DE AMERIKAANSE INVESTERINGSBANK GOLDMAN SACHS SCHRAPTE ONLANGS DE STRIKTE KLEDINGCODE VOOR ZIJN BANKIERS. EERDER VERSOEPELDE DE BANK DE VOORSCHRIFTEN ALS TEGEMOETKOMING VOOR HET TECHNISCH TALENT DAT ZE WIL AANTREKKEN.
Het is de bevestiging van een trend in het bedrijfsleven: het pak en de das lijken op hun retour. Zo bevestigde Axel Dumas, topman van modehuis Hermès, tegenover Bloomberg dat vooral de verkoop van stropdassen,
en met name zijden dassen, een sterke terugval heeft gekend. “De jaarcijfers van Hermès tonen duidelijk de impact van de opkomst van casual kleding in het openbare leven”, aldus Bloomberg. Zo besteedt Hermès
meer aandacht en promotie aan zijden sjaals voor mannen. Ook Mark Langer, CEO van Hugo Boss, gaf eerder al aan dat de kledingcodes voor mannen nooit meer naar hun strengheid van de jaren negentig van de voorbije eeuw zullen terugkeren. Boss gaf als modegroep al meer aandacht aan sweaters en sneakers en minder aan maatpakken.
Algoritme haalt eerste platencontract binnen ED SHEERAN, COLDPLAY EN MADONNA. DEZE ARTIESTEN HAD HET AMERIKAANSE CONCERN WARNER AL IN DE STAL. DAAR VOEGT HET NU EEN NIEUWE NAAM AAN TOE: ENDEL.
Alleen is Endel geen artiest van vlees en bloed. Het is Duitse software die zijn muziek fabriceert op basis van de individuele vereisten van de gebruikers. Software-engineers zijn er de songschrijvers. “Endel gebruikt kunstmatige intelligentie om gepersonaliseerde audiotracks te maken”, vertelt Oleg Stavitsky, oprichter en CEO van Endel, aan het muziekblad Rolling Stone. De muziek is erop gericht om de productiviteit of gemoedstoestand
4
van het individu te stimuleren. De applicatie gebruikt hiervoor elementen zoals het tijdstip van de dag, de locatie en de weersomstandigheden om bepaalde geluiden te creëren. Ook biometrische gegevens zoals de hartslag spelen een rol. Met deze transactie is Warner het eerste grote platenlabel dat in zee gaat met een algoritme. Met vijftien tot twintig geplande albums voor dit jaar is Endel alvast productiever dan de gevestigde Warner-artiesten.
Arbeidsongeval tijdens het joggen, kan dat? TIJDENS DE MIDDAGPAUZE OP KANTOOR SCHEURT EEN COLLEGA BIJ HET JOGGEN ZIJN ENKELLIGAMENT. IS DAT EEN ARBEIDSONGEVAL OF NIET?
Eerst even dit: bijna vijftig jaar na de vorige kreeg de wetgeving over arbeidsongevallen een update. Vooral telewerk is hierbij meegenomen. “Heeft jouw medewerker een ongeval op de plaats waar hij normaal gezien telewerkt, dan wordt dit beschouwd als een arbeidsongeval”,
aldus Sophie Lahousse, jurist bij Attentia. Ook de gebruikelijke trajecten die een medewerker aflegt van en naar de plaats waar hij werkt, werden uitgebreid. “Denk aan de weg van en naar de school van de kinderen, de winkel,
het tankstation, maar ook een korte wandeling met de collega’s tijdens de middagpauze of een rit naar de broodjeszaak”, illustreert ze. Op zich lijkt het eenvoudig: wanneer je als medewerker onder het gezag van de werkgever staat en een ongeval hebt, dan is dit wettelijk gezien een arbeidsongeval. Toch is het niet altijd duidelijk, haalt de juriste aan. “Wanneer een medewerker bijvoorbeeld individueel gaat joggen, dan wordt dit beschouwd als ‘niet meer onder het gezag’. Tenzij je als werkgever wandel- en loopsessies organiseert omdat je het belangrijk vindt dat jouw medewerkers voldoende beweging hebben.” Als de pauze op kantoor onbetaald is, dan kunnen arbeidsongevallen tijdens de pauze overigens wettelijk nooit als arbeidsongeval beschouwd worden. Ten slotte gaan arbeidsongevallen en verzekering niet altijd hand in hand. “Zo zou je het perfect kunnen regelen dat een sportactiviteit buiten de gebruikelijke werkuren, maar met de collega’s, wél gedekt wordt door jouw verzekering.” Lees ons dossier ‘safety first’ over veiligheid op het werk op pagina 34.
NV OVERWERK
5
DE ONBEKENDE JOB VAN RONNY
Wat doet een technisch medewerker in een waterzuiveringsstation? IN DEZE RUBRIEK ZET MARK MAGAZINE IEMAND IN DE KIJKER MET EEN JOB DIE (BIJNA) NIEMAND KENT. DEZE KEER IS DAT RONNY KNEVELS, TECHNISCH MEDEWERKER IN EEN WATERZUIVERINGSSTATION VAN AQUAFIN. EEN DIVERSERE JOB DAN JE ZOU DENKEN. “EIGENLIJK BEN IK OOK EEN BEETJE LABORANT.”
Samen met een zestal collega’s vormt Ronny ‘Team Bree’, dat werkt in de zone Maasbekken. “In onze zone, met een straal van 40 à 50 kilometer, staan wij in voor alle waterzuiveringsinstallaties, pompstations en collectoren”, vertelt Ronny.
De bekende televisieserie De Dag, waar Aquafin aan meewerkte, speelt zich deels af in een waterzuiveringsstation. Maar dat was onbemand …
“Ja, dat klopt. Alleen de waterzuiveringsstations met een grote capaci-
teit zijn bemand. Binnen mijn regio zijn dat er twee. Maar ook de andere drie onbemande volgen wij op. Mijn job is heel allround. Elke dag is anders.” Wat doe je precies als technisch medewerker?
“Ik sta in voor het elektrisch en mechanisch onderhoud van onze installaties. Dat gaat van smeren en olie verversen tot reinigen. Ook herstellingen horen daarbij. Maar het belangrijkste is dat wij er mee voor zorgen dat het huishoudelijk afvalwater dat via de riolen binnenkomt, gezuiverd terug de beek instroomt. Zo’n station zuivert op basis van bacteriën. Wij volgen het evenwicht van die bacteriën op. Vergelijk het met de vissen in je aquarium die zich ook goed moeten voelen. Eigenlijk ben ik dus ook een beetje laborant.” Dat is best divers. Welke vooropleiding heb je?
“Ik ben technisch geschoold als A2 elektriciteit. Kennis van mechanica en elektriciteit is nodig. Het aspect waterzuivering en labowerk leerde Aquafin me aan. We krijgen veel opleidingen en het is mogelijk om je op te werken. We hebben ook best wel een verantwoordelijkheid. Bij de grotere waterzuiveringsinstallaties gaat er al snel meer dan tweeduizend kubieke meter per uur aan gezuiverd water buiten. En dat moet altijd voldoen aan strenge lozingsnormen.” Doe je het graag?
“Absoluut. Ik doe dit al twintig jaar en heb nooit het idee dat ik op mijn werk zit. We kunnen ons werk voor een deel zelf indelen. Bij minder weer doen we binnenshuis bijvoorbeeld onze administratie. Maar als we een rioleringsonderzoek doen, kunnen we dagen in de natuur zitten. Dat vind ik wel fijn. Ik hou van groen en van het milieu.” Ronny Knevels: “We hebben best wel een verantwoordelijkheid.”
6
Tekst: William Visterin
HET MERK IK
Vijf carrièrelessen van Philippe Gilbert
De Ronde van Vlaanderen, Amstel Gold Race, Luik-Bastenaken-Luik en nu dus ook Parijs-Roubaix. Vier van de vijf grote koersklassiekers heeft Philippe Gilbert intussen op zijn palmares. De kranten waren er lyrisch over. Allemaal goed en wel, maar wat kun jij leren van deze 36-jarige wielrenner? 1. KEN JEZELF
Specialiteiten veranderen, ook in de carrière van een wielrenner. Jarenlang was Gilbert vooral goed in wielerkoersen met een nijdige helling. Al merkte hij dat zijn explosieve versnelling door de jaren heen plaats ruimde voor een constante dieselmotor. “Hij heeft niet krampachtig vastgehouden aan zijn wegdeemsterende troeven”, aldus Wim Vos, wielerspecialist bij Het Nieuwsblad. 2. GEBRUIK HEEL JE CARRIÈRE
Rijpe dertigers kweken andere kwaliteiten. “Ze kunnen van heel ver hun motor laten aanslaan”, weet Vos. Of hoe je zelfs later in je carrière nog best succesvol kunt zijn. Bij twee van de vier klassiekers die Gilbert binnenrijfde, was hij al ouder was dan 33. In sporttermen heet zoiets: gevorderde leeftijd. 3. NEEM JE LOOPBAAN ZELF IN DE HAND
Zowat drie jaar geleden nam Gilbert zelf contact op met zijn huidige
Philippe Gilbert bewijst dat je ook op ‘gevorderde’ leeftijd succesvol kunt zijn.
baas Patrick Lefevere. Of hij daar zijn loopbaan kon voortzetten? In die ploeg zou hij niet meer de enige kopman zijn, maar wel goed omringd worden en af en toe zijn kans krijgen. 4. GELD IS NIET ALLES
Ingaan op een lager loon? Soms blijkt dat een goed idee. Gilbert kon, volgens kenners, elders (veel) meer verdienen. Maar hij koos drie jaar geleden dus voor een team dat het best de hiaten in zijn palmares kon opvullen. “Ik schrapte wat bonussen, maar hij ging akkoord”, zo zal Lefevere daar later over vertellen.
5. KEN JE TALEN (EN KIES JE MOMENT)
Gilbert kent zijn talen. Het Nederlands van de Waal is bijvoorbeeld uitstekend, wat zeker bijdraagt aan zijn populariteit in Vlaanderen. Over het algemeen praat hij zelf niet zo veel. Maar als hij iets op een rustige toon zegt, luistert iedereen wel, zo beamen zijn ploegmaats.
Tekst: William Visterin
7
BUITENLAND
Sarah heeft een extra job … in Australië VRAAG HONDERD EXPATS LUKRAAK IN WELK LAND ZE GRAAG ZOUDEN WERKEN EN AUSTRALIË EN NIEUW-ZEELAND EINDIGEN DOORGAANS HOOG OP DE LIJST. ZO’N EXPAT IS SARAH DEVOS. VOOR UNILIN WOONT EN WERKT ZIJ ÉÉN JAAR IN MELBOURNE.
Al tien jaar werkte Sarah voor UNILIN en toen kwam Down Under aankloppen. “Ons moederbedrijf Mohawk deed onlangs een overname in Australië en Nieuw-Zeeland. Om te voldoen aan de Amerikaanse Sarbanes-Oxley-wetgeving moeten de processen daar gestroomlijnd worden met de Mohawk-groep, zodat de interne controle op een gelijkaardige manier kan gebeuren”, vertelt ze. Is het een nieuwe job?
Sarah: “Eigenlijk een bijkomende job. Ik doe nog hetzelfde als bij UNILIN in België en blijf mijn team voor interne audit leiden, als onafhankelijke cel binnen finance. Het is niet gemakkelijk met het uurverschil van acht à tien uur. Als het hier avond is, beginnen ze in België te werken. Als je niet oplet, stopt je werk niet. Gelukkig heb ik ook in België een goed team waarop ik kan terugvallen.”
gegeven dat ik niet weigerachtig zou staan tegenover een buitenlandse opdracht. Bij een vorige werkgever zat ik ooit ook al een tijd in de Verenigde Staten. Toen de opportuniteit bij UNILIN zich een eerste keer aandiende, was ik net bevallen van mijn dochter. De timing lag dus wat moeilijk en we gingen er niet mee door. Maar deze keer kon het wel. Ik vind het top om als werknemer zo’n kans te krijgen, het is een geweldige ervaring.” Is Australië echt zo fantastisch, zoals ik vaak hoor?
“Het is inderdaad een mooi land met prachtige natuur. We hebben al wat uitstappen gedaan, zoals naar Sydney. Australiërs zijn heel vriendelijke mensen met een positieve ingesteldheid. Wij wonen buiten de stad tussen Melbourne en Geelong, wat aangenaam is om te wonen als gezin met kinderen. Australië is niet goedkoop, al krijgen we wel een budget en ondersteuning van de werkgever. Mijn werkgever heeft al jaren ervaring met het uitsturen van expats over de hele wereld. Alles gebeurt binnen vastgelegde policies. Maar je moet toch flexibel ingesteld zijn. Je komt in een nieuwe omgeving terecht en moet kunnen omgaan met een bepaalde vorm van onzekerheid. Een aantal zaken moet je als expat ook gewoon zelf ter plaatse regelen.” Mis je België?
“Ik mis eigenlijk bitter weinig, maar dat komt ook omdat we hier maar voor een relatief korte periode zitten. We laten het gemis dus eigenlijk niet toe en genieten hier heel erg van ons gezin. Al zijn er natuurlijk altijd kleine dingen die je mist. Zo hebben we op voorhand toch maar wat extra pakken chocolade meegenomen (lacht).” Tekst: William Visterin
Woon je er met je gezin?
“Mijn man en kinderen zijn meegekomen. Mijn man nam een sabbatical om dit project voor ons gezin mogelijk te maken. Onze dochter Julie van acht en zoon Arthur van tien zijn er mee ingerold en gaan hier naar school. Ik moet zeggen dat die na vijf maanden al behoorlijk Engels spreken. Ik had bij UNILIN al aan-
8
Sarah Devos (rechts op de foto) werkt en woont met haar gezin in Australië: “We hebben op voorhand toch maar wat extra pakken chocolade meegenomen.”
LOON
Waarom mannen vaker loonsverhoging krijgen assertiviteit toont, is dat een teken van zwakte.” VORIG JAAR KREEG 14 PROCENT VAN DE MANNEN EEN LOONSVERHOGING, TERWIJL BIJ DE VROUWEN SLECHTS 10 PROCENT EEN HOGER LOON ONTVING. OOK DE VOORBIJE TIEN JAAR ZAGEN VOORAL DE MANNELIJKE MEDEWERKERS HUN LOON TOENEMEN. HOE KOMT DAT?
De cijfers komen uit een analyse van het Business Intelligence-team van HR- en well-being-specialist Attentia. De studie volgde jaarlijks circa 33.000 medewerkers over een periode van tien jaar. Ongeveer twee derde van de medewerkers met een individuele loonsverhoging bleek een man, tegenover een derde een vrouw.
van de mannen die mening deelt. Nochtans verdienen de vrouwen in dat onderzoek per maand 6 procent minder en is het loon van hun mannelijke collega’s ook sterker gestegen. LEREN ONDERHANDELEN
HOE KOMT DIT?
Andere studies vinden deze verklaring te eenvoudig. Zo stelt een onderzoek bij Australische medewerkers uit 2016 dat evenveel vrouwen als mannen om opslag vragen, maar ze die gewoon niet krijgen. De Nederlandse hoogleraar psychologie Jaap van Muijen opperde in het Algemeen Dagblad dat slechtere onderhandelingstechnieken bij vrouwen een rol kunnen spelen.
Anderzijds is er het aanvoelen zelf. Uit het Nederlandse ‘Nationaal Salarisonderzoek’ blijkt dat vrouwen sneller tevreden zijn over hun loon: 56 procent vindt haar huidige salaris correct, terwijl slechts 50 procent
Of misschien worden de kwaliteiten van vrouwen systematisch ondergewaardeerd? Tim De Troch verwijst naar de mening van Yvonne Benschop, hoogleraar ‘organizational behaviour’ aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. “Zij merkt op dat het beeld van de ideale werknemer nog altijd op mannelijke leest is geschoeid. Het kostwinnersmodel is de norm. Als je niet continu en flexibel aanwezig kunt zijn, wordt dat volgens haar beschouwd als een gebrek aan motivatie. En als je geen
Wanneer we alleen naar de voltijdse medewerkers kijken, is het verschil iets kleiner. Maar ook hier steken de mannelijke medewerkers er haast altijd bovenuit.
“We kunnen op het eerste gezicht alleen de klassieke argumenten van de mondige, zelfzekere man gebruiken. Of misschien ligt het aan de positieve bescheidenheid van vrouwen?”, zo probeert Tim De Troch, directeur payroll bij Attentia, de vooral mannelijke loonsverhoging te verklaren.
TIPS VOOR VROUWEN
Volgens de wet is er gelijk loon voor gelijk werk. Vrouwelijke medewerkers mogen daarom niet te snel tevreden zijn over het aangeboden loon. “Empathie en communicatie zijn belangrijke kwaliteiten om een goede relatie met een potentiële werkgever op te bouwen. Durf je verwachtingen ook zeker duidelijk te maken”, raadt De Troch aan. “Bereidjetotslotgoedvooropdeonderhandelingen. Je kunt tegenwoordig gemakkelijk via de Loonwijzer (www.jobat.be/nl/loonwijzer) opzoeken wat het gemiddelde loon is voor iemand met dezelfde functie en gelijkaardige ervaring. Hoe meer je weet, hoe moeilijker werkgevers je om de tuin kunnen leiden.” Tekst: William Visterin
LOONSVERHOGING
14 procent van de mannen kreeg een loonsverhoging, bij de vrouwen slechts 10 procent 14% 10%
9
G R E AT P L A C E TO W O R K
Op zoek naar de beste werkgever
TORFS EN EASI BIJ DE WINNAARS
STEEDS MEER BEDRIJVEN ZIJN GECERTIFIEERD ALS ‘GEWELDIGE WERKGEVER’ OF ‘GREAT PLACE TO WORK’. DAT BLIJKT UIT HET JAARLIJKSE ONDERZOEK VAN HET GREAT PLACE TO WORK INSTITUTE BELGIUM. SCHOENEN TORFS EN SOFTWAREBEDRIJF EASI VOEREN OOK DIT JAAR DE EINDRANGSCHIKKING AAN. Tekst: William Visterin
Jaarlijks spenderen we gemiddeld 1.576 uur op het werk. Een omgeving waar mensen vertrouwen hebben in het management, trots zijn op hun job en plezier beleven is dus geen overbodige luxe. Het is in deze context dat het Great Place to Work Institute Belgium op 19 maart de twintig ‘beste werkgevers’ van België bekendmaakte. Bij de grote bedrijven staat Schoenen Torfs op één, gevolgd door uitzend-selectiebedrijf Accent Jobs en McDonald’s Belgium. Voor Torfs is het al de tiende keer op rij dat ze de award in ontvangst mochten nemen. Bij de kleinere bedrijven (met minder dan 500 werknemers) bestaat de top drie uit EASI, ICT-bedrijf AE en uitzendbedrijf Secretary Plus.
TWEE ONDERZOEKEN
Het onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd door het Great Place to Work Institute Belgium in samenwerking met Vlerick Business School en mediapartners Jobat en MARK Magazine. In totaal bereikte men 48.000 werknemers met dit onderzoek. Bedrijven stellen zich zelf kandidaat om onder de loep te worden genomen. De rondvraag van Great Place to Work gebeurt hierbij op twee niveaus. Een werknemersbevraging onderzoekt hoe medewerkers vertrouwen, trots en collegialiteit ervaren in hun bedrijf. Daarnaast is er een bevraging naar en bij de HR-afdeling binnen de organisatie. Uniek in deze aanpak is, volgens de organisatoren, dat de eva-
luatie door de medewerkers primeert. Twee derde van de eindscore wordt namelijk bepaald door de resultaten van de eigen medewerkers. TOENAME
Sinds 2017 gebeurt de erkenning niet alleen aan de hand van twee keer een top tien van ‘Best Workplaces’, maar is er ook een certificaat voor organisaties die een bepaald minimumniveau bereiken voor beide enquêtes. Zo ontvingen 24 organisaties een ‘Great Place to Work’-certificaat als erkenning voor hun goed werkgeverschap. In vergelijking met 2018 zijn er 9 extra gecertificeerde bedrijven, waardoor intussen al 44 Belgische bedrijven zichzelf een ‘Great Place to Work’ mogen noemen. Er werden tot slot ook drie speciale awards uitgereikt. Voor de award Authentic Communication won HR-softwarebedrijf Protime. Bij Continuous Learning was het ORMIT, een specialist in traineeships. Bij de award voor Strong Synergy kwam softwareontwikkelaar SAS Institute als winnaar uit de bus.
SPECIAL AWARDS AUTHENTIC COMMUNICATION
Genomineerden: Protime, Roche Pharma, Torfs Winnaar: Protime CONTINUOUS LEARNING
Genomineerden: Mars Belgium, McDonald’s Belgium, ORMIT Winnaar: ORMIT STRONG SYNERGY
Genomineerden: AE, SAS Institute, Secretary Plus Winnaar: SAS Institute
10
De rondvraag voor Great Place to Work gebeurt zowel bij grote bedrijven als bij kleinere (met minder dan 500 werknemers). Bij de grote won Torfs voor het tiende jaar op rij.
TOP 10 BESTE WERKGEVERS
GREAT PLACE TO WORK CERTIFIED*
ORGANISATIES < 500 WERKNEMERS
ORGANISATIES > 500 WERKNEMERS
1. EASI 2. AE 3. Secretary Plus 4. Xylos 5. Protime 6. Mars Belgium 7. ORMIT 8. Roche Pharma 9. Axxes 10. SAS Institute
1. Torfs 2. Accent Jobs 3. McDonald’s Belgium 4. KBC 5. Start People 6. DELA 7. The Adecco Group 8. EY Belgium 9. Randstad Group 10. MediaMarkt
AbbVie Bewire Codit Cofidis CTG Belgium DCA Durabrik Easyfairs Hays Hilti Innocom InSites Consulting Integr8 Consulting Logi-Technic
Mediagenix N-Side Planet Group Securelink Belgium Solvus Talent In Motion Healthcare Unique Veepee VGD Volkswagen D’Ieteren Finance
* In alfabetische volgorde
11
G R E AT P L A C E TO W O R K
“Tijdens mijn studies marketing en bedrijfscommunicatie deed ik een stage van vier maanden bij Randstad in Leuven en dat beviel me zeer. Mijn eindwerk schreef ik over de schaarste op de arbeidsmarkt, nog altijd een actueel thema. Ik kreeg nadien de mogelijkheid om profvoetballer te worden, maar door meerdere blessures verschoof mijn focus naar mijn carrière bij Randstad.” DAVID WIJNS - RANDSTAD
Kansen krijgen en nemen Na zijn carrière als profvoetballer bij OH LeuvenenKVKortrijkkreegDavidWijns (32) de kans om een loopbaan uit te bouwen bij HR-bedrijf Randstad. Hij greep ze metbeide handen.
MIEKE BUYENS, TEMPO-TEAM
Fit blijven in je job Mieke Buyens (45) is twintig jaar in dienst bij uitzendbureau Tempo-Team, eerst als consultant nadien als senior consultant. Haar motto: daag jezelf voortdurend uit en blijf fit in je job. “Als senior consultant ben ik een echte duizendpoot. Ik combineer continu verschillende rollen: matchmaker, klantendelighter, planner en nog veel meer.” Mieke erkent dat Tempo-Team heel veel kansen biedt om te groeien. “Tijdens great conversations overleggen we welke talenten je nog kunt versterken, kun
12
David klopte terug aan bij Randstad en kon er in eerste instantie aan de slag als flexpoolmedewerker met aangepaste uren en locaties. “Na een operatie besloot ik om voltijds te gaan werken, momenteel ben ik al 3,5 jaar in vaste dienst en groeide ik door van consultant tot senior consultant. Mijn werk ervaar ik als een teamsport, in dit verband kan ik putten uit mijn rijke ervaring als profvoetballer. Randstad heeft mij altijd opportu-
je aangeven welke richting je uit wilt en welke projecten je wilt uitvoeren. Daarnaast neem ik in mijn huidige functie nog andere rollen op. Zo ben ik actief als interne trainer, waarbij ik mijn kennis deel met andere consultants binnen de organisatie. Momenteel neem ik ook deel aan een project om het opleidingsaanbod te herbekijken.”
niteiten geboden om mijn carrière uit te bouwen. Door opleidingen en bijscholingen blijf ik voortdurend op de hoogte, onder meer van nieuwe wetgeving. Zo valt mijn ontwikkeling nooit stil en kan ik blijven meegroeien met de organisatie.”
Mieke vindt het vooral belangrijk om zelf initiatieven te ontwikkelen. “Zo belandik nietin een routine . Weopereren in een snel veranderende sector en moeten continu inspelen op de vragen van de markt. Door nieuwe vaardigheden aan te scherpen, blijf ik alert. Loopbaanontwikkeling heb je voor een groot deel zelf in de hand, als je ambities hebt dan moet je er ook voluit voor gaan.”
DELA
Great in woorden én daden A Great Place to Work: die titel sleepte uitvaartspecialist DELA dit jaar opnieuw in de wacht. Wat maakt deze organisatie zo’n aantrekkelijke plaats om te werken? “Het is voor de tweede maal op rij dat we een Great Place to Work-award in ontvangst mochten nemen. Hoe dat komt? Veel heeft te maken met onze bijzondere ontstaansgeschiedenis. We zijn namelijk als een coöperatie ontstaan. Onze doelstelling gaat veel verder dan winst maken. We zijn ook een waardengedreven onderneming. Betrokkenheid, integriteit en ondernemerschap vormen de hoeksteen van DELA”, zegt Nico Matthijs, zonemanager bij DELA. De waarde ‘betrokkenheid’ heeft voor DELA-medewerkster Annick Bauwens de voorbije maanden een bijzondere invulling gekregen. Toen bij haar partner een paar jaar geleden darmkanker vastgesteld werd, kreeg ze van haar werkgever de tijd die nodig was om er voor hem te zijn. “Ook toen duidelijk werd dat Kurt zijn strijd zou verliezen, kreeg ik de ruimte om mijn taken tijdelijk neer te leggen zodat ik zo veel mogelijk tijd bij Kurt kon doorbrengen. M’n collega’s hebben, samen met de leidinggevenden, ervoor gezorgd dat mijn afwezigheid geen probleem vormde. Zelf voelde ik me omringd door collega’s die met me meeleefden en me steunden. Je kunt je niet voorstellen hoe belangrijk dat gevoel van medeleven is. Want onderschat niet wat het met
Annick Bauwens, op de foto naast Nico Matthijs: “Bij DELA vormen we een groot vangnet voor elkaar.”
je doet om te weten dat je partner een lange, moeizame weg moet afleggen die uiteindelijk leidt naar een ravijn. Het klinkt hard, maar dat was het ook. Dat ik het heb aangekund, heb ik voor een groot deel te danken aan de empathie en ondersteuning van m’n collega’s en werkgever.” GROOT VANGNET
Annick benadrukt dat haar op geen enkel moment gevraagd werd wanneer ze terug zou komen werken. “Ik voelde een oprechte bezorgdheid. Men liet me verstaan dat het allerbelangrijkste was dat ik me klaar voelde om de draad terug op te pikken. In het begin was het voor mij te moeilijk om familieleden te ondersteunen die een dierbare verloren hadden. Ik ben dan ook begonnen met administratieve en organisatorische taken. Maar na een paar maanden voelde ik opnieuw dat verlangen om mensen die met een overlijden te maken hebben, bij
te staan.” Hoe slaagt ze erin om in een omgeving die getekend wordt door verlies en verdriet arbeidsvreugde te halen? “Het mooie in onze job is dat wij op pijnlijke momenten mensen kunnen helpen om het afscheid wat draaglijker te maken.” Nico voegt eraan toe dat een job binnen de uitvaartsector best belastend kan zijn. “Maar we proberen dat op te vangen met diverse opleidingen en een aantal onthaaldagen. Ook organiseren we regelmatig activiteiten die onze medewerkers de kans geven om samen te ontspannen.” Annick vat het als volgt samen: “Bij DELA vormen we een groot vangnet voor elkaar. Als een collega het moeilijk heeft, dan springen we in. We zijn dan ook meer dan collega’s. We vormen een familie. En met familie bedoel ik een groep mensen die er voor elkaar zijn, elkaar helpen en ondersteunen. Voor mij is gaan werken dan ook een beetje thuiskomen.”
13
1.
2.
De tien van Mars
3.
4.
MARS BELGIUM IS VOOR HET ELFDE JAAR OP RIJ DOOR DE EIGEN WERKNEMERS VERKOZEN TOT GREAT PLACE TO WORK. MAAR LIEFST 89 PROCENT VAN DE 366 MEDEWERKERS VINDT HET INTERNATIONALE FAMILIEBEDRIJF ‘EEN HEEL GOEDE ORGANISATIE OM VOOR TE WERKEN’. MARS INC. IS AL MEER DAN HONDERD JAAR IN HANDEN VAN DE FAMILIE MARS EN VORMT MET 115.000 ‘ASSOCIATES’ WERELDWIJD EEN ATYPISCHE MULTINATIONAL. HET FAMILIEBEDRIJF GEBRUIKT VOOR ELKE BESLISSING HET KOMPAS VAN VIJF KERNWAARDEN: KWALITEIT, VERANTWOORDELIJKHEID, WEDERKERIGHEID, EFFICIËNTIE EN VRIJHEID. TIEN WERKNEMERS GETUIGEN WAAROM DAT WERKT. Tekst: Thalisa Devos
5.
6.
7.
8.
9.
10.
14
1. Karen Dauwe (32) KEY ACCOUNTMANAGER FOOD EN PETCARE COLRUYT
“In mijn functie ben ik in de eerste plaats bezig met het gezamenlijk ontwikkelen en plannen van de samenwerking met Colruyt. Ik ben ook het aanspreekpunt voor klanten die met vragen zitten. Ook intern ben ik de persoon bij wie iedereen terechtkan met vragen over Colruyt. In totaliteit werk ik tien jaar bij Mars. Deze functie doe ik een jaar. Ik ben rechtstreeks van de universiteit bij Mars terechtgekomen. De promotor van mijn masterproef raadde me aan te solliciteren. Onze profielen zouden perfect bij elkaar passen. Ik heb er nog geen seconde spijt van gehad. De vijf principes waarover zo vaak wordt gepraat, daar wordt hier effectief naar geleefd. Ik heb echt geleerd die in te zetten in mijn professioneel, maar ook in mijn persoonlijk leven. De sfeer is heel fel gericht op ontwikkelen en bijleren, maar ook op samenwerken. Het is bijvoorbeeld oké om af en toe iets te delegeren. Er wordt erg ingezet op peoplemanagement en dat voel je. Aan vrienden leg ik het zo uit: ik heb geen collega’s, ik heb vrienden met wie ik samenwerk.”
2. Andrea Cools (29) QUALITY & FOOD SAFETY SENIOR TECHNOLOGIST IN OLEN
“Ik sta in voor de kwaliteit en voedselveiligheid op de productiesite in Olen, waar Uncle Ben’s wordt gemaakt. Samen met mijn team beheer ik de Mars-standaarden qua productkwaliteit en -veiligheid. Bij Mars gaan die verder dan de algemene wetgeving. Zelfhoudikmebezigmetdestandaarden rond algemeen kwaliteitsmanagement, hygiëne en traceerbaarheid. Momenteel neem ik daar nog twee taken bij: de opstart van een Europese community rond wettelijke uitdagingen en een gedeelte opleiding en training. In dat laatste geval bekijken we hoe we op de site kennis kunnen creëren, bewaren, delen en vergroten. Hoe we talenten kunnen aantrekken
en ontwikkelen. Ik ben nu zes maanden bij Mars en ben hier echt gelukkig. Op 22 maart 2016 heb ik de Brusselse metro gemist die nadien ontploft is. Het heeft mijn leven op zijn kop gezet en me doen nadenken over wat ik wou. Ik ben weggegaan van mijn partner, ben teruggekeerd naar mijn roots en heb mijn job opgegeven. Ik heb na enkele ups en downs beslist dat ik alleen nog voor een job zou gaan die echt de moeite waard is. Toen ik hier de eerste keer over de vloer kwam, heb ik niet geaarzeld. De positieve vibe die hier hangt, heb ik nog nergens anders gezien. Mijn collega’s zijn stuk voor stuk fantastische mensen. Vrijheid en verantwoordelijkheid zijn hier geen holle woorden, het zijn waarden waarnaar geleefd wordt. De jobinhoud is mij op het lijf geschreven. Ik leer elke dag bij. Het is de moeite.”
3. Mohamed Alaoui (36) CATEGORY SALES SPECIALIST / VERTEGENWOORDIGER
“Als vertegenwoordiger heb ik mijn eigen sector met verschillende klanten en ben ik dus vooral op de baan. Mijn doel is om producten en promoties voor te stellen en te onderhandelen bij nieuwe klanten. Ik fungeer als link tussen Mars en de klanten. Ik ben hier zes jaar geleden terechtgekomen toen een headhunter met mij contact opnam. Ik was snel overtuigd door de goedenaamdiehetbedrijfheeft.Ook de specifieke sfeer waar iedereen het over heeft, was aantrekkelijk. In theorie is er natuurlijk hiërarchie, maar voelbaar is die hier niet. Iedereen is heel aanspreekbaar. Enkele weken geleden was ik met de general manager op de baan. Hij volgde me terwijl ik klanten bezocht. In plaats van stress te voelen, voelde ik vooral collegialiteit. Bij Mars wordt heel hard gewerkt, iets wat ook gestimuleerd wordt. In de juiste omgeving. Waar onderling ervaringen en raad worden doorgegeven en waar je altijd bij iemand terechtkunt. Mijn baas zei me ooit: ‘Maak beslissingen zoals je zou doen voor je eigen zaak.’ Dat maakt
onmiddellijk duidelijk hoe belangrijk vrijheid binnen een bepaalde structuur hier is. The best of both worlds.”
4. Hanne Gellynck (24) STRATEGIC REVENU ACCELERATOR
“Mijn functie is om de waarde die we uit verschillende transacties genereren te optimaliseren. Ik werk nog maar bij Mars sinds september. Het is mijn eerste job na mijn studies handelsingenieur. Ik had van verschillende mensen gehoord dat dit een leuk bedrijf is, dat de cultuur goed is en dat er volop wordt ingezet op ontwikkeling. Wat ik toen hoorde, kan ik vandaag bevestigen. Ik was specifiek op zoek naar een graduateprogramma waarbij ik drie jaar lang van land en departement zou veranderen om op een korte tijd een zo groot mogelijk perspectief te ontwikkelen. Ik ben blij met mijn keuze, want ik heb al enorm veel bijgeleerd. Vooral om de theorie die je zes jaar lang op de schoolbanken ziet, om te zetten naar de praktijk. De dynamische en jonge manier waarop dat hier kan, spreekt me enorm aan. De structuur is allesbehalve hiërarchisch. Heb je hier een goed idee, dan kun je dat ook onmiddellijk delen met de juiste persoon. Je hoeft geen tien stappen te ondernemen om het te verkondigen.”
5.CarolineTimmermans (38) GROUP BRAND MANAGER CHOCOLATE BITESIZE
“Als brand manager ben ik verantwoordelijk voor M&M’s en Maltesers. Ik werk op merkactivatie via klassieke en sociale media. Toen ik deze job online zag, werd ik aangetrokken door het bedrijf én de jobinhoud. De visie is erg duidelijk bij Mars en zo wordt er ook naar de buitenwereld gecommuniceerd volgens het principe the world we want tomorrow starts with the way we do business today. Tegelijkertijd blijft het een familiebedrijf met dito waarden. Het is mogelijk om over de lange termijn na te denken, wat bij beursgenoteerde bedrijven moeilijker ligt. De waarden
15
G R E AT P L A C E TO W O R K
waarover vaak gepraat wordt, voel je hier op elke mogelijke manier. Door hier te werken, begrijp je ze ook echt en merk je pas hoe hard ze ingebed zijn in de volledige cultuur en hoe mensen die hier werken die waarden ook toepassen in hun persoonlijke leven. Dit is een omgeving waar mensen graag werken en ook blijven. Er wordt niet alleen ingezet op de groei van het bedrijf, maar ook op de groei van elk individu.”
6. Jonas Vanmarcke (25) KEY USER CUSTOMER SERVICE
“Ik beheer de bevoorrading en volg de levering op van onze grootste klanten. Ik sta in voor de automatisering en het testen en beheren van de functies in ons logistieke systeem. Dit is mijn eerste job. In 2015 heb ik hier stage gelopen. Daarna werd ik onmiddellijk aangenomen. Ik wilde hier graag komen werken omdat het een groot bedrijf is met veel opties. Ik heb van in het begin veel verantwoordelijkheid en kansen gekregen. Zo heb ik snel promotie gemaakt. Er wordt gewerkt met een evaluatiesysteem waarbij je competenties moet kiezen. Je wordt uitgedaagd om een betere versie van jezelf te zijn. Iedereen is open en werkt samen. Via collega’s leer je erg veel bij, maar daar stopt het niet. Ook buiten het werk kunnen we bij elkaar terecht. Hier maak je vrienden.”
7. Elodie Damiano (31) P&O BUSINESS PARTNER
“Ik ben sinds augustus 2018 aan de slag bij Mars en ben onder andere verantwoordelijk voor learning & development, health & wellbeing en engagement. Via een rekruteringskantoor ben ik hier terechtgekomen. Specifiek werd ik aangetrokken door de open cultuur die hier hangt. Ik had enkele zaken verwacht, maar ben toch nog aangenaam verrast over hoe hard de vijf principes hier leven. Verantwoordelijkheid is er één van. Daarin zit de mogelijkheid om jezelf
16
altijd verder te ontwikkelen, in een huidige of toekomstige rol. Die wordt gecombineerd met vrijheid. Je hebt de dingen zelf in de hand, in een cultuur waar ondernemen gestimuleerd wordt. Eerlijk gezegd heb ik in de laatste maanden al meer bijgeleerd dan in de laatste jaren. Er komt heel snel heel veel informatie op je af. Hier moet je veel ‘on the job’ leren. Het principe is 70 procent in de praktijk, 20 procent via interactie en 10 procent via klassikale opleidingen. Dat werkt. Het geeft ook energie. Ik ben trots deel uit te maken van een bedrijf dat te boek staat als een Great Place to Work.”
8. Geert Wanten (39) MAINTENANCE MANAGER IN OLEN
“Ik werk bijna twintig jaar op de productiesite van Uncle Ben’s. Vandaag ben ik verantwoordelijk voor het reilen en zeilen binnen de technische afdeling. Ik stuur een heel divers team van 13 mensen aan. Samen zorgen we ervoor dat de fabriek blijft draaien, dat er preventieve onderhoudswerken worden uitgevoerd en voorkomen we weerkerende storingen. Destijds ben ik gestart als operator. Ik heb altijd gezegd dat ik teamleader wilde worden van de technische dienst. Geleidelijk aan ben ik doorgegroeid. Kansen passeren niet zomaar, je hebt dat zelf ook in de hand. Momenteel vind ik het geweldig om mijn team aan te sturen, om mensen zichtelatenontwikkelenalsindividuen, maar ook om het team te laten samenwerken. Om het verbindende tandwiel te zijn. Om iedereen dezelfde kansen te geven en dan de evolutie te zien. Ik geloof dat je graag moet doen wat je doet. Dat je altijd jezelf moet blijven en dat je voor jezelf de lat altijd net ietsje hoger moetleggen,maarweloplettendatjeer niet onderdoor wandelt.”
9. Dimitri Vleminckx (38) COMMUNICATION EN CONSUMER CARE COÖRDINATOR
“Mijn job bestaat voor 50 procent uit consumentenopvolging. Ik beheer de
klantentelefoonlijn, de inkomende mails en de ingevulde webformulieren. Ik centraliseer alles wat binnenkomt. De andere 50 procent bestaat uit externe communicatie. Tussen 2008 en 2012 werkte ik eerder voor Mars, in een marketingfunctie. In deze functie zit ik sinds oktober. Ik ben destijds even ergens anders gaan werken omdat ik dacht dat het gras groener was aan de andere kant. Dat bleek absoluut niet zo te zijn. De sfeer die hier heerst, vind je zeker niet overal. We werken allemaal heel hard, maar nemen ook de vrijheid om te ontspannen. We werken hier samen aan dezelfde doelen dat schept een band. Ik heb hier al ongelofelijk veel geleerd. Een van de belangrijkste lessen is dat het geen kwaad kan om jezelf te zijn. Veel belangrijker dan diploma’s of een cv zijn de dingen die je elke dag doet. Als je daarin consequent bent, spreekt dat boekdelen. Dan neem je je verantwoordelijkheid. De impact die Mars heeft op de groei en ontwikkeling van mensen is enorm. Professioneel en privé. Daar deel van uitmaken, voelt waardevol.”
10. Nathan Huybrechts (24) ACCOUNTMANAGER FOOD
“Als accountmanager food sta ik in voor het onderhoud en de verdere ontwikkeling van de relatie tussen onze klanten en Mars. Ik bespreek onder andere het assortiment en de (promotionele) activiteiten. Dit is mijn derde job bij Mars. Ik ben begonnen als vertegenwoordiger op de baan. Ik voel me hier op mijn plaats. Ik wilde bij een bedrijf werken waar het contact met de collega’s goed is en waar ik snel kon doorgroeien. Er is een stevige druk om te presteren, maar dan wel binnen de muren van een familiebedrijf. Dat helpt om te groeien. De theorie die ik leerde op de universiteit wordt hier omgezet naar de praktijk door de dingen effectief te doen en bijkomende trainingen te volgen.”
Zo maken beste werkgevers het verschil ‘BEST WORKPLACE’ WORD JE NIET ZOMAAR. WAARIN ONDERSCHEIDEN DE BESTE WERKGEVERS ZICH? WE OVERLOPEN ENKELE TRENDS. 1
INNOVATIE
Slimme organisaties vinden zichzelf opnieuw uit om gelijke tred te houden met de uitdagingen van deze onvoorspelbare wereld. Jezelf vernieuwen als organisatie is evenwel niet de verantwoordelijkheid van één persoon of team. Het vergt ondersteuning binnen de hele organisatie. Voorbeeld: Bij Protime, specialist in tijdsregistratie, kunnen programmeurs enige tijd besteden aan hun eigen idee binnen de organisatie. 2
WENDBAAR
Het statische organigram verdwijnt en wordt vervangen door netwerken en agile teams met voldoende bevoegdheden. Voorbeeld: Bij IT-adviesbedrijf Axxes organiseren consultants gedurende het jaar competentiecentra om over verschillende domeinen kennis en expertise met elkaar te delen. 3
CONTINUE FEEDBACK
Van jaarlijkse beoordelingen gaat het steeds vaker naar een focus op continue feedback en coaching. Voorbeeld: Bij businessarchitect
AE is het jaarlijkse evaluatieformulier geschrapt. Consultants vertellen hun verhaal via hun eigen Scrapbook. 4
MENSEN CENTRAAL
Medewerkers centraal stellen, is een onderscheidende component in de relatie en in het contact tussen werkgevers en hun werknemers. Voorbeeld: Bij consultant ORMIT trachten ze de kandidaat-ervaring in de rekruteringsfase voortdurend te verbeteren door feedback te vragen aan de kandidaten. Bij Roche vragen ze aan eigen mensen om enkele initiatieven voor een campagne voor te stellen. 5
OPEN EN SOCIAAL
Organisaties worden niet alleen beoordeeld op hun financiële prestaties, maar ook op hun relaties met de externe wereld. Bedrijven begrijpen dat zij een verantwoordelijkheid hebben tegenover de samenleving als geheel. Openheid is ook een factor in rekrutering. Voorbeeld: De ambitie van Mars is om de ‘most mutual company in the world’ te worden door win-winsituaties te creëren voor hun medewerkers, consumenten, klanten, de planeet en iedereen in de waardeketen.
6
SLIM MET TECHNOLOGIE (EN DATA)
Bedrijven worden alsmaar slimmer in het gebruik van technologie en data-analyse. Louter gut feeling is niet langer een dominante factor. People analytics komt opzetten. Voorbeeld: MediaMarkt probeert de impact van zijn initiatieven in kaart te brengen. Elk jaar berekenen zij het verband tussen de scores van de Great Place to Work-enquête en de scores van klanten. KBC heeft dan weer een ‘Matching Place’, dat de competenties en kennis van medewerkers wil matchen met specifieke tijdelijke projecten. 7
KANSEN OM TE LEREN
Een van de grootste uitdagingen qua talentontwikkeling is dat medewerkers tijd vrijmaken om te leren en zich te ontwikkelen. Leren wordt ook toegankelijker. Voorbeeld: Adviesbureau EY lanceerde een nieuw technologieplatform en investeerde hierbij in nieuwe, gebruiksvriendelijke leertechnologie. 8
TRANSPARANTIE
Steeds meer organisaties geloven dat authentieke communicatie leidt tot transparant leiderschap en nemen hiervoor initiatieven. Voorbeeld: De 360 gradenbenadering van Torfs verwacht van leiders dat ze voor verschillende belanghebbenden zorgen: voor hun team en de klanten, maar ook voor zichzelf. Uitvaartverzekeraar DELA streeft dan weer naar een open feedbackcultuur tussen alle collega’s, ook de nieuwe. En McDonald’s probeert via web en chat contact te maken met zijn werknemers zodat ze niet op dezelfde fysieke plek aanwezig moeten zijn.
17
DOSSIER - HOBBY EN BEROEP HAND IN HAND
Mijn hobby is mijn beroep Sommigen slagen erin van hun passie hun job te maken. Bij anderen ligt hun beroep in het verlengde van hun hobby. Bezig zijn met de dingen die je graag doet, maakt een (werk) mens gelukkig. Acht ‘gelukkigen’ delen hun diepste passie, die je ook terugvindt in hun job of werkgever. Tekst: Anneleen De Leyn
1. VRIJWILLIGER RODE KRUIS
SOAD BOUBKAR Job: adjunct-hoofdverpleegkundige niercentrum UZ Leuven Hobby: vrijwilliger Rode Kruis en ambulancier-hulpverlener
Soad Boubkar werkt sinds zeven jaar als verpleegkundige op de dialyseafdeling van UZ Leuven, waarvan de laatste vier jaar als adjunct-hoofdverpleegkundige van het niercentrum. Soad: “Ik maak onder meer uurroosters op, verdeel de taken en buig me over hetdagelijksbeleidopde dialyseafdeling.” Naast haar fulltimejob bij UZ Leuven is Soad ook actief als vrijwilliger. Soad: “Vier jaar geleden begon ik als vrijwilliger bij de bloedinzamelingen van Rode Kruis Leuven. Prikken doe ik niet, dat doen de mensen van Rode Kruis Vlaanderen. Ik wou bewust iets doen dat losstond van verpleegkunde. Ik koos daarom voor de nazorg, de mensen een drankje en koekje aanbieden na het bloed geven. Maar ik kon het niet laten en ben intussen ook gestart als lesgever eerste hulp en als vrijwilliger bij de hulpdienst van Rode Kruis Leuven.
18
De hulpdienst bemant de EHBOposten op allerlei evenementen, zoals op Wereldfeest Leuven of activiteiten
in de Brabanthal. Daarnaast heb ik de opleiding ambulancier-hulpverlener gevolgd en help ik bij dringend en niet-dringend vervoer.” Soad werkt zo’n dertig uur per maand als vrijwilliger. Ze vindt het een mooie aanvulling op haar huidige job. “Als adjunct-hoofdverpleegkundige doe ik meer organisatorisch werk, als vrijwilliger sta ik dichter bij de mens of de patiënt. Bepaalde aspecten zijn weggevallen in mijn job sinds ik adjunct-hoofdverpleegkundige ben. Het is fijn om die dan terug te vinden in mijn vrijwilligerswerk.” Mensen helpen, zit Soad duidelijk in het bloed: “Die interesse is ontstaan toen ik nog in de lagere school zat. Mijn mama werd toen vaak opgenomen in het ziekenhuis waardoor ik er veel tijd doorbracht na school. Ik was altijd vol bewondering voor de hulpverleners en dacht: ‘Dit wil ik later ook doen.’ Nadien ben ik dan ook verpleegkunde gaan studeren. Het is een soort kinderdroom die uitgekomen is.”
Soad Boubkar (rechts), adjunct-hoofdverpleegkundige niercentrum UZ Leuven: “Ik was als kind altijd vol bewondering voor de hulpverleners.”
2. ZELFVERDEDIGING
IVAN MICHAUX Job: brigadier bewaking en lesgever agressiebeheersing UZ Leuven Hobby: lesgever zelfverdediging
Ivan Michaux werkt al ruim tien jaar als brigadier bewaking bij UZ Leuven. Hij stuurt een team van bewakingsagenten aan. Dat betekent onder meer de opmaak van dienstroosters en de taakverdeling binnen het team, en de opvolging van de agenten op hun controlerondes. Ivan werkte lange tijd zelf als bewakingsagent bij het ziekenhuis. In zijn vrije tijd geeft Ivan lessen zelfverdediging of liever ‘kokodo jiujitsu’, een traditionele krijgskunst overgewaaid uit Japan. Ivan: “Het is een gevechtskunst, zonder competitie. Het gaat om zelfverdediging, maar ook over het gezond houden van je lichaam. Ik beoefen dit intussen al 26 jaar en heb mijn eigen club opgericht in Lubbeek. Die bestaat dit jaar trou-
wens twintig jaar. Ik ben er hoofdtrainer en geef les aan de jeugd en aan volwassenen. Ik geef regelmatig stages, ook bij andere clubs. Drie keer per jaar gaan we op buitenlandse stage. Ik heb dus een druk leven, want er komt heel wat bij kijken.” De liefde voor de oosterse gevechtskunst zat er al vroeg in bij Ivan. “Ik was als kind fan van de films van Bruce Lee. Ik wou toen al aan gevechtssport doen, maar ik mocht niet van m’n ou-
Agressie leren controleren zonder mensen te kwetsen, daar draait het om.
ders. Ik ging dan maar ‘in de voetbal’. Nochtans ben ik veel meer geblesseerd geweest in mijn voetbalcarrière dan sinds ik aan gevechtssport doe (lacht). In mijn twintiger jaren ben ik gestart met karate. Mijn interesse in jiujitsu kwam er pas toen we een getuigschrift bewakingsagent moesten behalen. We kregen een maand les over wetgeving en deontologie, maar leerden ook jiujitsutechnieken en klemmen om mensen in bedwang te houden. Dat laatste vond ik heel interessant, want op dat vlak ben je niets met karate. In jiujitsu gaat het vooral om het leren controleren van mensen zonder ze te blesseren en dat op een zo humaan mogelijke manier.” Ivan geeft intussen zelf de opleiding agressiebeheersing aan de bewakingsagenten van UZ Leuven. “Ik merk dat hier grote behoefte aan is. Spijtig genoeg krijgen we meer te maken met zeer mondige en ook agressievere patiënten dan vroeger, toen ik hier zelf pas begon. De agenten volgen de opleiding minstens een keer per jaar. Hoe beter je de techniek kent, hoe gemakkelijker een agressie verloopt.”
Ivan Michaux, brigadier bewaking UZ Leuven: “Ik merk dat bewakingsagenten grote nood hebben om agressies te beheersen.”
19
DOSSIER - HOBBY EN BEROEP HAND IN HAND
3. NATUUR
GERT VANAUTGAERDEN Job: gebiedsingenieur bij Aquafin Hobby: vogels kijken en natuurstudie
Liefde voor de natuur, dat is wat Gert Vanautgaerden typeert. Als kind deed hij niets liever dan zwemmen en ploeteren in riviertjes en in de zee. Zijn peternamhemvaakmeenaarhetnatuurgebied Doode Bemde nabij Leuven. Gert: “Hij was de conservator van het
gebied, ik spreek nu over de jaren ’90. Ze inventariseerden toen de vissen. Die werden gevangen om de verschillende soorten te kunnen detecteren. Ik heb dat als kind van dichtbij meegemaakt. M’n voorliefde voor de natuur is er zo automatisch ingesijpeld.”
Gert Vanautgaerden, gebiedsingenieur bij Aquafin: “Een otter spotten in onze contreien zou pas de kers op de taart zijn.”
20
Het is dan ook geen verrassing dat Gert biologie studeerde. Tijdens zijn uniefjaren begon hij met vogelspotten. “Het waren m’n studiegenoten die me mee op sleeptouw namen. Maar ik ben er niet meer mee gestopt. In mijn vrije tijd zoek ik nog altijd de natuur op. Ik wandel en kijk dan naar vogels maar ook naar plantjes, vlinders of andere dieren.” Toen Gert afgestudeerd was, solliciteerde hij bij waterzuiveraar Aquafin voor GIS-adviseur (Geografisch Informatie Systeem, n.v.d.r.). Hij had ervaring met dit systeem via zijn thesis en hij werd aangenomen. “Als GIS-adviseur ondersteun je de gebiedsingenieurs. Ik deed die job vier jaar. Een klein jaar geleden ben ik zelf gebiedsingenieur geworden. Het is een job die me echt ligt. Ik ben verantwoordelijk voor een aantal waterzuiveringsgebieden. Samen met andere actoren zoals de Vlaamse Milieumaatschappij, gemeentes, provincies en het Agentschap Natuur en Bos, ontwikkelen we een langetermijnvisie om uiteraard te komen tot één gezamenlijk doel: een goede kwaliteit van de Vlaamse waterlopen. Het geeft mij enorm veel voldoening dat ik zo zelf m’n steentje kan bijdragen aan proper water en een schonere natuur.” Gerts job en privéleven vullen elkaar perfect aan. “Mijn job geeft me een mentale uitdaging en biedt een maatschappelijke meerwaarde. Ook de werksfeer onder de collega’s is geweldig.M’nhobbybrengtmedanweertot rust wanneer ik de natuur intrek. Dan keer ik terug naar het droombeeld dat ik had als kleine jongen: dat van een wilder en natuurlijker Vlaanderen. En daar droom ik nog altijd van. Een otter spotten in onze contreien zou pas de kers op de taart zijn!”
4. MUZIEK EN COCKTAILS
JAN DOUWS & MAXIME VAN HOUTVEN Job: consulent bij Amplo, HR-partner voor de creatieve sector Hobby/bijberoep: zanger-gitarist (Jan) en bartender (Maxime)
Jan Douws maakt als consulent bij Amplo contracten op voor wie in de creatieve sector werkt. Hij verzorgt ook het commerciële luik en maakt Amplo meer kenbaar in de sector. Daarnaast is Jan muzikant. Al vier jaar is hij de frontman bij de bluesrockband ‘King For A Day’. “Muziek zit er al altijd in bij mij. Sinds mijn pubertijd heb ik altijd in bands gespeeld. Ik speel enorm graag. Met mijn huidige band komen we minstens één keer per week samen om te repeteren of om te praten over de toekomst van de groep.” Voor Jan is de combinatie van een vaste job bij Amplo en zijn artiestenleven als muzikant ideaal. “Sommige periodes is het heel druk, wanneer we opnemen in de studio bijvoorbeeld. Dan heb ik de luxe om heel gemakkelijk te
Jan Douws
schuiven met mijn uren. Dat is net het handige aan werken in deze sector: iedereen heeft er voeling mee en dus ook begrip voor. Meer nog: ze ondersteunen me zelfs als zanger want via Amplo heb ik heel wat nieuwe contacten kunnen leggen.” Een ander voordeel van zelf artiest te zijn, is volgens Jan zijn voeling met het doelpubliek van Amplo. “Ik weet wat het is om freelancer te zijn in deze sector. Het leven van een artiest is doorgaans iets minder gestructureerd. Ik probeer dan ook zo veel mogelijk rekening te houden met hun wensen bij het opmaken van contracten. Zelf ben ik wel blij dat ik via mijn job een gestructureerd leven heb: ik weet perfect wanneer ik toekom en wanneer ik vertrek. En toch kan ik op voldoende flexibiliteit rekenen om het te combineren met mijn muziek, ideaal dus! (lacht)”.
Maxime Van Houtven
Ook Maxime Van Houtven is consulent bij Amplo. Hij doet niet alleen basisadministratie maar helpt ook mee om vernieuwingen binnen de organisatie uit te denken. Sinds een viertal jaar runt hij bovendien zijn eigen eenmanscateringbedrijfje ‘MY Cocktails’. Maxime: “Ik ga bij de mensen thuis lekkere cocktails maken, bijvoorbeeld op verjaardagsfeestjes, barbecues of tuinfeesten. Ik sta ook in voor de cocktails op nieuwjaarsrecepties en personeelsfeesten. Zo mocht ik vorig jaar bartender zijn op het eigen openingsfeest van Amplo. Dat was fijn. Collega’s van het hele land kwamen er bijeen. Daarna werd ik ook gevraagd voor onze nieuwjaarsreceptie en sindsdien wel voor meerdere gelegenheden.” Maxime is gepassioneerd door experimenten met smaken. Alles begon bij zijn eerste mojito, op vakantie met zijn ouders, en enkele cocktailboeken. “Ik experimenteerde erop los. Toen ik op kot zat, organiseerde ik cocktailavonden: ik nodigde een tiental vrienden uit en tegen een bescheiden bedrag konden ze de hele avond proeven van mijn laatste experimenten. Hieruit zijn mijn cateringplannen ontsproten.” Maxime vindt het fijn dat zijn Amplocollega’s openstaan voor z’n bijberoep. “Ons team bestaat uit heel wat foodies, dus ik merk veel interesse in wat ik doe. Ik breng bij een gelegenheid, een verjaardag bijvoorbeeld, al eens wat flessen met overschotjes mee voor na de uren. Uiteraard vinden de collega’s ook dat fijn (lacht).” Maxime zou zijn vaste job niet willen inruilen voor een voltijds cateringbedrijf. “In de horeca werk je vooral op momenten waarop anderen vrije tijd hebben. Dat zou ik niet voltijds willen doen. Geef mij maar m’n job als consulent overdag. ’s Avonds en in het weekend schenk ik dan met plezier af en toe cocktails, wanneer mijn agenda dat toelaat.”
21
DOSSIER - HOBBY EN BEROEP HAND IN HAND
5. KLUSSEN
PETER WILLEMS Job: technical services engineer dakelementen bij UNILIN Hobby: renoveerder
“Ik hou van bouwen en renoveren”, zegt Peter Willems. “Ik heb twee keer een eigen huis gebouwd, van de plannings- en uittekenfase samen met de architect tot de ruwbouw en afwerking. Mijn enige hulp hierbij was m’n vader. Ik vond het fijn om naar de werf te gaan, om te kijken naar de vorderingen.”
Peter was op dat moment wat zoekende op professioneel vlak. Na een carrièrestart bij de politie en een jaar als uitbater van een restaurant,
vond hij het tijd om iets te doen wat hij écht graag deed, om zijn passie te volgen. “Ik besloot spontaan te solliciteren bij UNILIN en kreeg een interessante vacature aangeboden voor het opvolgen en plaatsen van de dakelementen. Ik had het perfecte profiel en de klik was er al. Na het sollicitatiegesprek kon ik meteen starten.” Peter werkt nu zo’n half jaar bij UNILIN. “UNILIN geeft mij ook allerlei kansen om mij verder bij te scholen via opleidingen. Ik ben van nature heel leergierig, dus dat is mooi meegenomen. Ik denk dat je heel veel kunt bereiken als je je motivatie toont en doet waar je goed in bent.”
Wat je graag doet en waar je plezier aan hebt, voelt niet echt aan als werk. Toen Peter zijn tweede huis bouwde, werkte hij z’n dak af met het bouwpakket dakelementen van UNILIN. Peter: “Voor mijn dak was ik op zoek naar een totaaloplossing en zo kwam ik terecht bij de dakelementen van UNILIN. Die werkwijze was toen nognietechtdoorgebrokeninBelgië. Het was moeilijk om een dakwerker te vinden die hiermee aan de slag kon. Dus heb ik m’n dak zelf gelegd, met de hulp van een kraanman. Ik maakte zelf de schetsen en legde die voor aan UNILIN. Daaruit bloeide een aangename en goede samenwerking.”
22
Peter Willems, technical services engineer dakelementen bij UNILIN, voor zijn zelfgebouwd huis.
6. WIELRENNEN
JOCHEN DEWEER & LOUIS VERHELST Job: sales assistant en AP accountant bij UNILIN Hobby: wielrenner
Jochen Deweer en Louis Verhelst zijn allebei elitewielrenner en medewerker bij UNILIN. Jochen volgt als sales assistant orders op van A tot Z en is hierbij ook het directe aanspreekpunt voor de klant. Ooit startte hij bij UNILIN als jobstudent. Daarna volgden interimcontracten, tot hij er vier jaar geleden een fulltimejob kreeg. Louis Verhelst werkt er nog maar een paar maanden als AP accountant. Hij staat in voor de leveranciersboekhouding. Bij zowel Jochen als Louis zit wiel-
Louis Verhelst (links) naast Jochen Deweer.
rennen in het bloed. Jochen fietst al zestien jaar, nu bij de elite zonder contract. Jochen: “Af en toe rijd ik eens mee bij de profs in een professionele kermiskoers, zoals Gullegem of Desselgem profkoers. Mijn grootste overwinning? Dat ik een tiental jaar geleden de tweede plaats behaalde bij de Jeugd Olympische Spelen in Belgrado.” Louis was zes jaar profwielrenner. De laatste jaren fietst hij bij kleinere ploegen. “Ik had het wat gehad met topsport”, laat hij weten. “De
koers mis ik soms maar niet wat er allemaal bij komt kijken. Je staat eigenlijk constant onder druk en het kan snel fout gaan.” Ook Louis heeft een paar mooie herinneringen. “Ik heb één keer deelgenomen aan de Ronde van Vlaanderen. Dat was een heel bijzondere ervaring. Waar ik ook trots op ben, is dat ik in het Belgisch kampioenschap van 2014 als zevende eindigde. De aankomst was toen net vóór UNILIN. En ik heb nog een vijftal jaar met een Quick-Step-truitje gereden, toen ik nog bij de opleidingsploeg van Quick-Step zat. Had ik toen geweten dat ik bij UNILIN nog zou werken (lacht).” Beide wielrenners zijn eerder toevallig terechtgekomen bij UNILIN, het bedrijf achter onder andere het merk Quick-Step. De link met de wielerwereld vinden ze uiteraard een leuk ‘extra voordeel’. Jochen: “Er zijn regelmatig acties binnen het bedrijf die gelinkt zijn met de koers. En als het wielerseizoen begint, dan leeft dat hier natuurlijk.” Ook Louis ziet het als een troef die deuren opent: “Mensen praten graag over de koers. Het is een onderwerp waar je gemakkelijk het ijs mee kunt breken. Voor mij was het ook handig om me in te werken.” Beiden zijn blij dat ze nu voor een vaste job bij UNILIN gekozen hebben. Louis: “Ik voel me hier goed in mijn vel bij UNILIN, de sfeer zit goed. Ik kom graag werken en doe m’n job graag. Wat zou ik nog meer willen?” Ook Jochen is tevreden, hoewel zijn droom lang elders lag, ergens op de fiets. Jochen: “Door een operatie aan de linkerkuit op een kantelmoment in m’n wielercarrière, werd het duidelijk dat ik geen prof meer kon worden. Dat was toen een harde dobber, maar nu ben ik blij met de mooie job die ik hier heb. En fietsen doe ik nog altijd: ik probeer dagelijks te sporten na het werk en van maart tot eind september neem ik elke week deel aan een wedstrijd.”
23
BOEK
Tien manieren om weer verliefd te worden (op je baan welteverstaan) HOE VAAK LUNCH JE ACHTER JE BUREAU OMDAT JE ANDERS IN TIJDNOOD KOMT? OVERWERKEN HOORT ER NU EENMAAL GEWOON BIJ. EVEN NAAR BUITEN? DAT IS VOOR LUI DIE NIETS TE DOEN HEBBEN. BRUCE DAISLEY WIL IN PLEZIER IN JE WERK AANTONEN DAT HET OOK ANDERS KAN. Tekst: William Visterin
Bruce Daisley is de Europese vicepresident van Twitter en tegelijk maakt hij de podcast Eat Sleep Work Repeat. Daarin onderzoekt hij hoe we het plezier op de werkvloer terugkrijgen. Zijn boek, met dertig concrete tips en talloze voorbeelden, komt hieruit voort. “We moeten niet allemaal voldoening vinden in ons werk. Maar we kunnen wel dingen doen om het in elk geval plezieriger te maken”, schrijft hij. “Het probleem is dat we daar steeds minder goed in slagen.” Heel wat aandacht gaat naar teamwerk en manieren om teams hechter te maken. Wij selecteren tien tips over hoe je energie opdoet. Met welke tips en trucs wordt je werk weer hanteerbaar?
1 GA AF EN TOE IN MONNIK-MODUS
Zinvol werk verrichten betekent een afscheiding van tijdsblokken in de werkweek. Periodes waarin de medewerkers kunnen werken zonder gestoord of afgeleid te worden, vandaag helaas vaak de normale werksituatie. “Stel je team voor dat je op een bepaalde dag pas om elf uur ’s ochtends
24
op kantoor komt en in de uren daarvoor thuis werkt”, raadt Daisley aan. De auteur verwijst naar een collega die besloot een latere (en rustigere) trein te nemen naar zijn werk om geconcentreerd door te werken. “Bij aankomstheefthijdankzijdemonnikmodus-morgen al een uur waardevol, diep werk achter de rug.”
2 VERGADER AL WANDELEND
Charles Dickens, die maar liefst vijftien romans schreef en een literair tijdschrift uitgaf, werkte elke dag tussen negen en twee uur uur intens geconcentreerd. Daarna maakte de schrijver een wandeling van minstens vijftien kilometer. “Ik heb dat gewoon nodig, anders zou ik ziek worden”, betoogde hij.
Voor veel mensen is een eindje lopen een van de beste manieren om hun gedachten en creativiteit de vrije loop te laten. “Stel je collega daarom geen zittende maar een wandelende ergadering voor. De eerste voelen misschien een beetje ongemakkelijk, maar zet gewoon door.”
Is de informatie op zo’n meeting daar dan niet te vertrouwelijk voor? Daisley weerlegt: “Als maffiosi, die regelmatig geschaduwd worden door FBI-agenten, zich veilig voelen tijdens een gesprek op straat, dan is het heus niet onveilig om je nieuwe marketingplan op straat te bespreken.”
3 PROFITEER (SOMS) VAN JE HOOFDTELEFOON
Een hoofdtelefoon schermt je af van de vele afleidingen op kantoor, die anders voortdurend je concentratie zouden verstoren. Toch stuit hij nogal eens op weerstand. “We moeten juist genieten van de voordelen ervan – niet de hele tijd, maar af en toe”, klinkt het. “Het beste regime voor werken met hoofdtelefoons is om je te houden aan afwisselende perioden waarin ze worden op- en afgezet, in overleg met je teamleden.”
4 LEER ONTHAASTEN
In deze tijd van overprikkeling en intense activiteit lijkt rustig stilzitten complete tijdverspilling. “Maar dat we voortdurend druk bezig zijn, is niet hetzelfde als veel gedaan krijgen. De volgende keer als je iets dringend nodig hebt, kun je je afvragen hoe dringend het nu echt is”, oppert Daisley.
ze te nemen. “Plan je lunchpauzes. Zelfs na één of twee lunchuitjes per week zul je je minder gestrest voelen”, raadt hij aan. “En varieer: spreek af om te lunchen met mensen die je aardig vindt, ga in het park zitten of maak een wandeling.”
9 NEEM DIGITAAL VRIJ IN HET WEEKEND
Onthaasten dus en bovendien tijd reserveren om niets te doen. “Beschouw lege plekken in je agenda niet als tijdverspilling. Vaak krijgen we onze beste ideeën als we stilzitten en onze gedachten de vrije loop laten.”
5
gaan, anders betwijfelen we of ze wel echt werken. “Focus meer op wat jij en je collega’s voor elkaar krijgen dan op de manier waarop jullie dit doen.” Regels zijn vaak bespreekbaar. “Ga er niet van uit dat de werkcultuur op jouw kantoor onwrikbaar vastligt. Spreek met je team af wie wanneer bereikbaar of onbereikbaar is en houd je aan deze afspraak.”
HERDENK JE WERKWEEK
Werk vergt een kordate aanpak en onze visie erop moet veranderen. “We moeten heroverwegen of drie uur lang vergaderen geen tijdverspilling is. En of we onze reistijd van en naar het werk niet anders moeten invullen.”
Stop alvast met het verheerlijken van overwerken, raadt de auteur aan. “Kleine tijdsblokken van geconcentreerd werk leveren precies evenveel op, terwijl je daarna voldoende tijd overhoudt om je te ontspannen en je creatief uit te leven.”
6 BESPREEK DE REGELS
Op kantoor heerst vaak een schoolse discipline: iedereen moet op bepaalde dagen en zichtbaar aan de slag
7 SCHAKEL JE MAILMELDINGEN UIT
Volgens de Britse Loughborough University worden we per werkdag gemiddeld 96 keer gehinderd door zaken zoals e-mail. “Veel van die mails veroorzaken een snelle injectie van stress opwekkend cortisol in de bloedsomloop. Maar als we gestrest zijn, kunnen we niet creatief denken.” Schakel de mailmeldingen op je pc of telefoon uit.
Leidinggevenden zouden een voorbeeld moeten stellen met een ‘vliegverbod’ voor e-mails in het weekend, de tijd die bestemd is om ons weer op te laden. “Stuur geen werkmails in het weekend. Op vrijdag om zes uur ben je klaar.”
10 NEEM VOLDOENDE NACHTRUST
Bepaal een vast tijdstip om naar bed te gaan en houd je hieraan. Alcohol voor het slapengaan kan de slaapkwaliteit verminderen. Goed en diep slapen werkt beter dan alle andere werkverbeterpunten. “Het verlengt ons leven, maakt ons creatiever, verbetert ons geheugen, beschermt ons tegen hartfalen, dementie en kanker en kan zelfs verkoudheid voorkomen. En dat allemaal gratis en voor niets.”
8 GA UIT LUNCHEN
Uit onderzoek van ziektekostenverzekeraar Bupa blijkt dat bijna twee derde van de Britten geen kans ziet zelfs maar twintig minuten lunchpau-
Plezier in je werk, Bruce Daisley, ISBN 978 90 245 8513 7, Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 272 pagina’s, april 2019
25
DOSSIER - ANDERS NAAR JE WERK
Hoe ga jij (binnenkort) naar je werk? Van kilometerheffing tot mobiliteitsbudget. Hoe jij vandaag (en morgen) op je werk geraakt, is een heet hangijzer. MARK Magazine sprak met medewerkers en hun bedrijven die het over een andere boeg gooien: van de (elektrische) fiets en app tot de kantoorbus. Tekst: William Visterin
HOE GA JIJ NU NAAR JE WERK? 1. Wagen 67,6%
2. Fiets 17%
3. Trein 5,2%
4. Tram/bus/metro 3,7%
5. Carpooling 2,6%
6. Te voet 1,7%
7. Collectief vervoer werkgever 0,8% Bron: FOD Mobiliteit en Vervoer
De wijze waarop Vlamingen hun woon-werkverplaatsingen afleggen, is de voorbije jaren nauwelijks veranderd. Alleen de fiets komt opzetten. Intussen neemt 17 procent de fiets, in 2005 was dat nog maar 12 procent.
26
Is het mobiliteitsbudget het overwegen waard? HET MOBILITEITSBUDGET IS EEN FEIT. MAAR WAT BETEKENT DIT VOOR JOU EN WORDT HET WAT? ZAL HET DE FILES (HELPEN) VERMINDEREN? YVES LABEEU, TAX EN LEGAL CONSULTANT BIJ ATTENTIA LEGAL PARTNERS, GEEFT ANTWOORD.
Het mobiliteitsbudget werkt met drie pijlers, vertelt Yves Labeeu: “De medewerker krijgt een virtueel budget dat gebaseerd is op de waarde van zijn huidige wagen of van de wagen waar hij recht op heeft volgens zijn functieniveau. Bij dat budget zit niet alleen de cataloguswaarde, maar ook alle bijkomende uitgaven zoals onderhoud of fiscaliteit.”
Als de medewerker na de eerste en tweede pijler nog budget over heeft, kan hij opteren om dit in cash te laten uitbetalen. “Hierop is geen patronale bijdrage of belasting verschuldigd. Hij moet wel een eigen sociale zekerheidsbijdrage van 38,07% betalen.”
1. WAARUIT BESTAAT HET MOBILITEITSBUDGET?
Absoluut. “Ondertussen is een concept als cash for car al actief. Hierbij moet de medewerker zijn wagen afstaan en krijgt hij hiervoor een som in de plaats”, zegt Yves Labeeu. Cash for car is vooral bedoeld voor werknemers met een salariswagen (een wagen als deel van de verloning). Terwijl het mobiliteitsbudget zowel voor werknemers met een salariswagen als functiewagen bedoeld is (een auto die nodig is voor het werk).
De werknemer kan dat (virtuele) budget verdelen over drie pijlers. “De eerste pijler is geen wagen meer nemen of kiezen voor een milieuvriendelijkere wagen. Dat is nu beperkt tot een elektrische wagen of een wagen die weinig CO2 uitstoot (niet meer dan 105 gram/km in 2019, 100 gram in 2020 of 95 gram in 2021) én aan de Euro 6-norm (of later) voldoet”, weet de consultant van Attentia. Als er nog budget over is, kan de werknemer dit besteden in de tweede pijler: alternatieve en duurzame vervoermiddelen. “Dit omvat onder meer openbaar vervoer, (elektrische) fietsen en autodelen. Maar bijvoorbeeld ook een tussenkomst als de medewerker beslist om binnen een straal van vijf kilometer rond zijn werkplek te gaan wonen”, vertelt hij.
2. ZIJN ER GELIJKAARDIGE INITIATIEVEN?
“Bedrijven laten hun medewerker ook via flexibele verloning – in een cafetariaplan – een stuk besteden aan mobiliteit, bijvoorbeeld met zogenaamde mobility packs”, vertelt hij. “Maar al deze verschillende systemen leiden tot verwarring en te pas en te onpas worden de termen door elkaar gebruikt.”
3. WORDT HET MOBILITEITSBUDGET EEN SUCCES?
Labeeu denkt dat het mobiliteitsbudget meer succes zal kennen dan cash for car, maar verwacht er ook niet te veel van. “Daarvoor is het nog te rigide. En in de praktijk zal men zich met het beschikbare TCObudget (total cost of ownership, n.v.d.r.) nauwelijks elektrische auto’s kunnen veroorloven, waardoor je een deel van het potentieel wegneemt. Vandaar dat de meeste ondernemingennietanderskunnendanmobiliteit via het eigen cafetariaplan aanbieden met eigen spelregels binnen het wettelijk kader dat al bestond vóór het wettelijk mobiliteitsbudget.” 4. ZAL HET DE FILES DOEN VERMINDEREN?
Sommige politici en groeperingen zien het mobiliteitsbudget als oplossing voor files en milieu. “Maar dat zal niet veel veranderen”, denkt Labeeu. “Voor veel medewerkers is een auto de enige manier om in een aanvaardbare tijdsduur op het werk te geraken. In steden zijn er misschien meer alternatieven, maar België is een land van kmo’s die verspreid zijn over het land. Niet alle bedrijven kunnen zich op wandelafstand van een groot station vestigen.”
27
DOSSIER - ANDERS NAAR JE WERK
Hoe fiets, trein en hybridewagen terrein winnen HR-DIENSTVERLENER AGILITAS GROUP ZET AL ENKELE JAREN DRASTISCHE STAPPEN IN DE RICHTING VAN EEN GROENER MOBILITEITSBELEID. MET ELKE COPPENS, FLEETVERANTWOORDELIJKE BIJ AGILITAS GROUP, OVERLOPEN WE DE SPEERPUNTEN VAN HUN AANPAK. DIE ZIJN DIVERS: VAN DE TREIN EN DE FIETS TOT DE HYBRIDEWAGEN, DE STEP EN DE MOBILITEITSAPP. 1. LEVE DE TREIN
Het hoofdkantoor van Agilitas Group bevindt zich om te beginnen in het centrum van Mechelen, vlakbij het treinstation. “We hebben indertijd een duurzame locatie gekozen opdat veel collega’s de trein konden gebruiken. Dat was een bewuste keuze. Voorts liggen al onze vestigingen op locaties die vlot met de trein, de tram of de bus bereikbaar zijn”, aldus Elke Coppens. “Wie voor de trein kiest, krijgt ook een gratis treinabonnement. Ook het hoofdkantoor van onze Nederlandse collega’s bij Luba ligt sinds een jaar vlak naast het station in Leiden.” 2. LEVE DE GROENE (EN HYBRIDE) WAGEN
“Sinds twee jaar weren we diesel voor bijna al onze bedrijfswagens. Die modellen verdwijnen dus stilaan uit ons wagenpark”, vertelt Elke. Een opmerkelijke zet is het aanbod van de hybridewagen. “Een behoorlijk aantal medewerkers komt in aanmerking voor een Hyundai Ioniq Hybrid. Het is een mooie en praktische middenklasser. Deze hybride rijdt elektrisch of op benzine, als antwoord op de medewerkers die niet altijd de moge-
28
lijkheid hebben om hun wagen thuis op te laden.” 3. LEVE DE FIETS
Bepaalde medewerkers komen, naast hun hybridewagen, ook in aanmerking voor een elektrische fiets. “Daarnaast hebben wij ook een fietsplan waarbij iedereen binnen ons bedrijf een fiets kan leasen. Elk type is mogelijk: van een elektrische fiets, plooifiets of stadsfiets tot een step. Wij bieden onder meer ook onderhoud, bijstand en een verzekering tegen diefstal aan”, vertelt Elke. Volgens haar zijn er binnen Agilitas Group intussen een zevental collega’s die niet meer over een wagen beschikken, maar wel over een fiets, aangevuld met een persoonlijk budget voor mobiliteit. Dat aantal zal zeker nog groeien. 4. LEVE DE APP (EN HET OPENBAAR VERVOER)
Waarmee we zijn aanbeland bij het laatste speerpunt: het openbaar vervoer. Agilitas biedt, als onderdeel van zijn mobiliteitsplan, ook ‘mobiliteit on demand’. “Wij voorzien voor
Elke Coppens, fleetverantwoordelijke bij Agilitas Group: “Iedereen binnen ons bedrijf kan een fiets leasen.”
collega’s een login op de mobiliteitsapp Olympus en bepalen hiervoor hun persoonlijk budget. Op die manier beschikken zij over alternatieve vervoersmogelijkheden.”
Hoe ga jij (binnenkort) naar je werk? VAN (ELEKTRISCHE) FIETS TOT KANTOORBUS: HOE MOBILITEIT ANDERS KAN. WE BEKIJKEN DRIE VOORBEELDEN VAN COLLEGA’S DIE OPTEERDEN VOOR HET VERVOER VAN DE TOEKOMST.
1/
Karin komt altijd met de fiets (alleen de kilometers verschillen) ‘Payroll project leader’ staat er op het kaartje van Karin Van Polfliet. Zij werkt bij Agilitas Group op het hoofdkantoor in Mechelen en komt altijd met de fiets. Het hangt wel van het weer af of daar nog een trein tussen zit.
“Ik woon in Puurs. Tot mijn werk is het ongeveer 24 kilometer. Ik doe die afstand bij goed weer met mijn elektrische fiets. Voor mij is dat een fantastische uitlaatklep. De eerste 14 à 15 kilometer fiets ik tussen de velden en langs de vaart. Het laatste stuk is het lastigste want dan moet ik over de Provinciale Steenweg naar Mechelen centrum”, vertelt ze. Valt het weer tegen (denk hierbij aan regen en wind) of is het winter, dan kiest Karin voor plan B: de trein in combinatie met de fiets. “Op zulke
dagen fiets ik twee kilometer naar het station van Puurs en neem ik daar de trein naar Mechelen. Dan ben ik twintig minuten onderweg. Met de fiets is het vijftig minuten, maar dat zijn natuurlijk wel sportieve kilometers.” Ook collega en managementassistant Nena Schonkeren is een fervente fietser. “Agilitas Group bood me de mogelijkheid om een fiets te leasen aan een gunstig tarief en na drie jaar tegen de restwaarde aan te kopen”, vertelt ze. “Al moet ik maar negen kilometer per dag fietsen, toch is deze elektrische fiets nu al volledig onmisbaar geworden. Het is een plezier om naar het werk te fietsen.”
Karin Van Polfliet naast collega Nena Schonkeren (links).
29
DOSSIER - ANDERS NAAR JE WERK
2/
Bart rijdt elektrisch Bart Ryckaert is bij waterzuiveraar Aquafin de eerste medewerker die, sinds een maand of vier, met een elektrische wagen rijdt. “Ten eerste omdat ik wel in het concept geloof. Ten tweede: als ìk het al niet zou doen, dan zou het in mijn functie moeilijk zijn om mijn collega’s ervan te overtuigen.” Bart is namelijk energieportfoliomanager bij Aquafin. “Ik zorg voor de opmaak van projecten rond groene energie en besparing op ons energieverbruik.” Een elektrische wagen blijkt nog geen evidentie. “Ik merk dat collega’s vaak minder problemen hebben met
CNG-wagens. Enerzijds omdat er meer modellen van zijn en anderzijds omdat het principe van tanken gelijkaardig is als bij een klassieke auto”, vertelt hij. “Voor elektrisch rijden merk ik nogal wat koudwatervrees. De keuze aan wagens is inderdaad nog beperkt, al zijn die elektrische auto’s in technologisch opzicht wel goed voorzien, met bijhorende snufjes zoals een kleurencamera of intelligente cruisecontrol.” Waar zijn collega’s de meeste vragen over hebben, is de actieradius: hoe ver kun je rijden met één batterijlading? Bij de auto van Bart (een Nissan Leaf) is dat officieel 270 kilometer, maar in de praktijk eerder zo’n 220 kilometer. Dat valt volgens hem best mee. “Ik gebruik de laadpunten op mijn werk en thuis. Hoewel ik
toch een eindje van mijn werk woon, heb ik in al die maanden nog maar een vijftal keer een extern laadpunt moeten gebruiken. Die zijn ruim beschikbaar en snel. Na twintig minuten snelladen kan ik bijvoorbeeld al honderd kilometer rijden.” CAR POLICY
De functie van Bart zelf is dubbel. “Ik sta mee in voor de projecten waarbij we zelf groene energie produceren zoals biogas of zonnepanelen gebruiken. Daarnaast zorg ik er mee voor dat we minder energie verbruiken”, stelt hij. De car policy van Aquafin sluit hierbij aan: werknemers stimuleren om meer ecologische voertuigen te gebruiken. “Onze doelstelling is om tegen 2025 de vloot dieselvrij te krijgen. Nu kun je al geen dieselauto’s meer bestellen, alleen CNG, elektrisch, benzine of een hybride”, klinkt het. “Voor elektrische wagens komen we voor een deel tussen in de thuislaadinfrastructuur.” Aquafin was ook voorloper in Vlaanderen met een car policy die rekening houdt met zogenaamde ecoscores in plaats van alleen de CO2-uitstoot. “Hoe vervuilender de wagen is, hoe minder budget, en omgekeerd”, zegt Bart. “Ook voor onze bedrijfsvoertuigen opteren we voor duurzame wagens. In onze vloot rijden er al een heel aantal CNGwagens rond.” DE AUTO-AANPAK VAN AQUAFIN
“Voor elektrisch rijden merk ik nogal wat koudwatervrees”, vertelt Bart Ryckaert, die zelf met een elektrische auto rijdt.
30
1. Dieselvrije vloot 2. Autobudget op basis van ecoscores 3. Elektrisch en CNG worden aangemoedigd
3/
Carine gebruikt een kantoor op wielen Stroom: check, wifi: check, koffie en thee: check. Ook een toilet is aanwezig. Op de kantoorbus is alles voorzien om vlot te werken, naast een eigen bureau uiteraard. Carine Krzyczman van Aquafin is een fervent gebruiker van ‘Office on Wheels’. “De bus vertrekt elke ochtend om 7.15 uur in Turnhout. We rijden op de autosnelweg langs een speciaal voor openbaar vervoer voorziene rijstrook. Meestal zijn we rond 8.00 uur à 8.15 uur op ons hoofdkantoor in Aartselaar, waar ik werk. Dat is veel sneller dan als ik zelf zou rijden”, zo vertelt Carine Krzyczman, die HR admin & payroll advisor is bij water-
zuiveraar Aquafin. ’s Avonds staat de bus om 16.15 uur klaar om huiswaarts te keren. “Voor mijn stressfactor is dit onbetaalbaar”, vertelt ze. “Als ik ‘s morgens op kantoor arriveer, is mijn hele mailbox bijgewerkt.” Als we het hebben over hoe woon-werkverkeer anders – en vooral efficiënter en groener – kan, dan hoort daar dus ook deze kantoorbus bij. Maar kan Carine Krzyczman even goed werken als op kantoor? “Eigenlijk wel”, antwoordt ze. “Alleen een printer zou nog handig zijn. De bus zit ook nog niet zo vol. Mocht dit wel het geval zijn, dan zou met misschien een beetje lastiger zijn omdat de werkplek dan wat krap wordt. Maar ook dat is niet onoverkomelijk.” BREDE MOBILITEITSAANPAK
Office on Wheels is een proefproject waaraan Aquafin deelneemt. Krzyczman neemt de kantoorbus
niet elke dag, maar probeert toch drie tot vier dagen per week op te stappen. “Ook medewerkers van andere bedrijven kunnen opstappen.” De kantoorbus past in de brede mobiliteitsaanpak van Aquafin, die onder meer ook poolwagens en -fietsen, satellietkantoren en flexplekken bevat. Carine kreeg echter het bericht dat het proefproject met de kantoorbus mogelijk niet wordt voortgezet. “Ik zou het jammer vinden, maar ik begrijp ook wel dat het initiatief rendabel moet zijn. Eigenlijk zouden meer bedrijven het voorbeeld van Aquafin moeten volgen en meedoen aan Office on Wheels”, stelt ze. Toch blijft ze niet bij de pakken zitten. “Ik heb op de bus enkele collega’s beter leren kennen. We hebben afgesproken dat mocht de bus niet meer rijden, we af en toe zouden carpoolen.” Of hoe het project sowieso een mooi verlengstuk kan krijgen.
Carine Krzyczman neemt drie à vier dagen per week de kantoorbus.
31
DE DAG
De dag van Lies
LIES SERRIEN IS BEWEGINGSTHERAPEUT BIJ UZ LEUVEN. ZIJ WERKT ER VOOR KANACTIEF, EEN REVALIDATIEPROGRAMMA NA (BORST)KANKER EN HEMATOLOGISCHE AANDOENINGEN. MET LIES OVERLOPEN WE HAAR DAG.
8.30 uur Ik arriveer bij UZ Leuven. Ik doe wat praktisch werk. Een deel van onze taak bestaat erin mogelijke kandidaten op te bellen en hen over KanActief te informeren. Als ze dan wensen deel te nemen, maken we de nodige voorafgaande afspraken.
over thema’s gerelateerd aan kanker. Andere thema’s zijn onder andere geheugen- en concentratiestoornissen, vermoeidheid, slaap en voeding.
10.00 uur Ik train met deelnemers in de spiegelzaal van de nieuwe therapietoren. Het is een pittige les met wat cardiotraining en spierversterkende oefeningen op leuke muziek. Twee of drie keer per week werken de deelnemers namelijk aan hun conditie.
14.00 uur Naar onze fitnesszaal waar iedere deelnemer op eigen tempo en niveau kan trainen, onder begeleiding van een KanActief-therapeute. Ik ga er aan de slag. Mijn collega Anneleen geeft intussen aquatraining (zie foto midden) in het therapiebad van campus Pellenberg.
11.30 uur We organiseren een lezing over preventie en risicofactoren van borstkanker. We verzorgen wekelijks zulke informatieve en interactieve sessies
32
13.15 uur Ik heb middagpauze en ga even lunchen in de cafetaria.
15.30 uur Ik heb een overleg met dokter Sabine Deprez en een doctoraatsstudente over een studie mindfulnesstraining
bij borstkankerpatiënten ter verbetering van het geheugen en de concentratie. Er lopen bijna continu onderzoeken waaraan ‘KanActievers’ deelnemen. 16.30 uur: Ik doe nog een uurtje administratie, zoals registraties van de deelnemers en praktische en inhoudelijke coördinatie van het programma. 19.30 uur Ik geef vanavond nog een les voor KanActiefplus, een sportvereniging voor vrouwen na borstkanker. Zij kunnen daar de opgebouwde conditie in groep voortzetten na de twaalf weken in UZ Leuven. De lessen vinden plaats in Heverlee, OudHeverlee en Bierbeek. Vroeger gaf ik hier wekelijks les, nu spring ik nog af en toe in.
GELUK
Je job is een vijfde van je geluk
GEMIDDELD BEPAALT ONZE JOB ZOWAT EEN VIJFDE VAN ONS GELUK. MAAR BIJ ZELFSTANDIGEN IS DAT AANDEEL DRIE KEER GROTER DAN BIJ AMBTENAREN. WERKGELUK IS VOOR IEDEREEN VAN BELANG. “TEVREDEN WERKNEMERS WILLEN RUIM VIJF JAAR LANGER WERKEN.” Tekst: William Visterin
De cijfers komen uit het Nationaal Geluksonderzoek van de UGent, in samenwerking met HRdienstverlener Securex en verzekeraar NN. In totaal namen 3.770 mensen deel aan de studie, van wie 77 procent tot de actieve bevolking behoort. Werk en zinvolle activiteit bevorderen ons geluksgevoel, zo blijkt. In vergelijking met werknemers en zelfstandigen zijn werkzoekenden en langdurig zieken een stuk minder gelukkig. Deze groep evalueert de algemene levenstevredenheid met een lage score van gemiddeld 4,9 op 10. ZELFSTANDIGEN
Voorts blijkt het grote belang van werktevredenheid bij zelfstandigen met een aandeel van 32 procent in hun totale geluk. Bij bedienden gaat dit om 20 procent, bij arbeiders om 14 procent en bij ambtenaren om 9 procent. Vooral autonomie in ons werk heeft blijkbaar een grote invloed op onze werktevredenheid. Als het bij een zelfstandige goed gaat op het werk, dan is de positieve impact daarvan op zijn geluk een pak groter dan bij bedienden, arbeiders
en ambtenaren. Dit geldt natuurlijk ook omgekeerd: gaat het slecht op het werk, dan weegt de negatieve impact op het geluk bij zelfstandigen harder door. “Gemiddeld kun je stellen dat met name zelfstandigheden hun werk en privé minder scheiden”, stelt Lieven Annemans, professor gezondheidseconomie van UGent. HOE METEN?
De vraag is: hoe meet je dit? Geluk of subjectief welzijn werd voor deze studie geanalyseerd op basis van de methode van de zogenaamde Cantril ladder, die onder meer ook instanties als de OESO en EU gebruiken. Die meet de algemene levenstevredenheid. Is de impact van ons werk groot? Lieven Annemans vindt van wel: “Als we weten dat ongeveer 30 tot 50 procent van ons geluk verklaard wordt door genetische factoren, en er dus nog ongeveer 50 tot 70 procent overblijft voor alle andere factoren, dan kunnen we stellen dat een aandeel van 32 procent bij zelfstandigen in ons geluk bijvoorbeeld behoorlijk groot is.” Het positieve nieuws is, volgens Annemans, dat ons geluk
door verschillende factoren bepaald wordt, zoals ook sociale relaties of je gezondheid. IMPACT OP KLANTENTEVREDENHEID
Heidi Verlinden van Securex benadrukt in dit kader het belang van tevredenheid op het werk: “Het belang van werkgeluk ligt voor werkgevers niet alleen in de verhoogde levenstevredenheid van hun medewerkers. Onderzoek toont aan dat werkgeluk ook kan bijdragen tot betere bedrijfsresultaten via betere prestaties van werknemers, een grotere klantentevredenheid, hogere productiviteit en winstmarges”, oppert Verlinden. Werkgeluk kan, volgens haar, ook bijdragen tot een lager verloop en minder frequente en kortere afwezigheden door ziekte. “Concreet zorgt bijvoorbeeld elk procent stijging in werknemerstevredenheid voor 1,5 procent stijging in klantentevredenheid. Ook op maatschappelijk vlak levert werknemerstevredenheid veel op: tevreden werknemers willen ruim vijf jaar langer werken dan ontevreden werknemers.”
AANDEEL VAN WERK IN TOTALE GELUK
Zelfstandigen: 32%
Bedienden: 20%
Arbeiders: 14%
Ambtenaren: 9%
33
DOSSIER - VEILIG WERKEN
Safety first Een sterk veiligheidsbeleid kan niet zonder een sterke betrokkenheid. Al is veiligheid een vlag die vele ladingen dekt. MARK Magazine verzamelde enkele getuigenissen en tips voor een betere veiligheid op én naast de werkvloer. Tekst: Nathalie Dirix
1/ MARINA CONINGX, VERPLEEGKUNDIGE ÉN CONSULTANT/TRAINER BIJ ATTENTIA
Waarom iedereen EHBO en reanimatie moet kunnen Een ongeluk zit in een klein hoekje, ook op je werk. Elke seconde zonder aangeboden hulp kan een wereld van verschil betekenen. “Daarom is het cruciaal medewerkers op te leiden zodat zij op de juiste manier de eerste hulp kunnen verlenen”, vindt Marina Coningx, verpleegkundige én consultant/trainer bij Attentia. Marina Coningx maakt deel uit van de Belgische reanimatieraad. Bij HRen well-being-bedrijf Attentia is ze als lesgever gespecialiseerd in eerste hulp en reanimatie. Zij somt voor ons vier extra redenen op waarom iedereen kennis zou moeten hebben van EHBO en reanimatie. 1. EHBO IS VERPLICHT
Een EHBO-cursus is in diverse sectoren verplicht. “Iets afdwingen is niet altijd de beste manier, maar in dit geval is de verplichting welkom”, vindt Marina. Of het al dan niet ver-
34
plicht is, hangt af van de risicoanalyse. De preventieadviseur beslist hierover. “Om een voorbeeld te geven: de kans op een zwaar bedrijfsongeval is in een petrochemisch bedrijf groter dan in een dienstenbedrijf.” Tegenwoordig kun je de cursus ook deels online volgen via EHBO blended learning, zodat je niet zo veel meer in een klaslokaal moet zitten en de cursus kunt doen op het moment dat het voor jou past. 2. OOK VOOR THUIS (EN IN DE SPORTCLUB)
Een van de grootste voordelen van een EHBO-cursus is dat de medewerkers de opgedane kennis ook buiten de kantoormuren kunnen gebruiken. “Thuis kunnen ze snel reageren als een familielid zich verwondt, maar ook op de sportclub en in het verenigingsleven kunnen ze terugvallen op deze EHBO-opleiding”, stelt ze.
Marina illustreert dit met een (erg) mooi voorbeeld. “Een van onze cursisten was aanwezig tijdens een rugbywedstrijd. Toen iemand op het terrein onwel werd, heeft hij deze persoon kunnen redden door de aangeleerde reanimatietechniek.” 3. REANIMEREN IS NIET MOEILIJK
Cursisten zijn vaak eerder aarzelend bij het begin van een opleiding en hebben soms schrik. Sommigen kunnen geen bloed zien of panikeren als iemand het bewustzijn verliest. “Het is menselijkombijeenonvoorzienesituatie even te panikeren. Maar personen die de EHBO- en reanimatiecursus al volgden, geven aan dat ze door de opleiding snel weer focus kregen.” De rode draad is volgens de lesgeefster: gebruik je gezond verstand. “Zelfs met een defibrillator. Die AED-toestellen (automatische externe defibrillator, n.v.d.r.) zijn namelijk zo ontworpen dat je niets verkeerds kunt doen. Eenmaal je het toestel aanzet, begint er een rustig gesproken handleiding met een stappenplan. Gewoon doen, is de boodschap.” 4. JE REDT EEN LEVEN
In het leven zijn er durvers en nietdurvers. “Als je tot de tweede categorie behoort, kun je bij een noodsituatie misschien enkele tellen de kat uit de boom kijken. Maar als er niemand anders aanwezig is, dan moet je wel reageren. Weet dat je in principe niets verkeerds kunt doen. Als er niemand te hulp schiet, is het resultaat altijd slechter”, weet Marina. Ze besluit met een belangrijke en praktische tip: “Zorg eerst voor je eigen veiligheid en dan pas voor de anderen. Vergeet indien nodig ook niet om de hulpdiensten te bellen via 112.”
2/ ELKE DE MEY, HUISHOUDHULP AGILITAS HOME SERVICES
FILIP BAESSENS, MANAGER AGILITAS HOME SERVICES & CARE
“Dankzij EHBO-opleiding sta ik sterker in m’n schoenen”
“Toegevoegde waarde voor klanten én medewerkers”
“Drie jaar geleden ben ik bij Agilitas Home Services als huishoudhulp begonnen. De flexibiliteit die de job me bood, sprak me aan. Ook het contact met de mensen vond ik een sterk punt. Ik hou ervan om het mensen naar hun zin te maken, zodat ze kunnen thuiskomen op een rustige plek waar ze voelen dat er voor hen gezorgd wordt. Het is dat menselijke aspect dat mij het meest voldoening geeft.”
“Onze huishoudhulpen en zorgassistenten ondersteunen gezinnen, ouderen en mensen met een beperking. Dat doen ze onder meer door huishoudelijke taken uit te voeren, boodschappen te doen en maaltijden te bereiden. Zeker in tijden waarin de vergrijzing toeneemt en oudere mensen steeds langer thuis blijven wonen, kan een fijn gesprek of de aanwezigheid van een zorgzaam persoon bijzonder betekenisvol zijn. Voor mensen met een beperking is dit niet anders.”
ACTIE ONDERNEMEN
“Onlangs organiseerde Agilitas Home Services een EHBOopleiding voor zijn huishoudhulpen en zorgassistenten. Het was een interessante ervaring. We leerden een aantal basisprincipes. Zo weet ik nu bijvoorbeeld dat je iemand die gevallen is, niet mag verplaatsen. Je zou er extra schade mee kunnen veroorzaken. We deden ook een aantal praktijkoefeningen, zoals een snelverband aanleggen, een wonde verzorgen, mond-op-mondbeademing
geven en reanimeren. Wat me vooral is bijgebleven? Niets doen is geen optie. Bij een ongeval wil je actie ondernemen.” KNOWHOW
“Dankzij de opleiding ben ik erachter welke actie in welke situatie de juiste is. Dat geeft me een bepaald zelfvertrouwen. Mocht er morgen iets gebeuren, dan weet ik hoe ik vakkundig kan handelen en hoe ik de hulpdiensten zo goed mogelijk kan inlichten. Ik ben echt blij dat ik die EHBO-cursus van Agilitas gekregen heb. Ook m’n klanten vinden het een meerwaarde. Het is een stukje extra knowhow die ik zowel bij mijn klanten als bij mezelf, mijn familie of vrienden kan toepassen. Het maakt me daarenboven bewuster van de gevaren. En niet te vergeten: het zorgt ervoor dat ik sterker in m’n schoenen sta. In een crisissituatie is het net met dat zelfvertrouwen dat je het verschil kunt maken.”
“Ik weet nu welke actie in welke situatie de juiste is”, vertelt Elke De Mey van Agilitas Home Services (foto rechts).
EHBO ALS TROEF
“Waarom wij inzetten op een EHBO-opleiding? Het creëert toegevoegde waarde voor zowel onze klanten als medewerkers. Tijdens de opleiding krijg je een heel aantal praktische richtlijnen die je niet alleen inzichten maar ook zelfvertrouwen geven. Een ongeval in een thuisomgeving is snel gebeurd. Denk maar aan iets banaals zoals een snijwonde die door een glasscherf veroorzaakt wordt. Dankzij de opleiding weet je hoe je in zo’n situatie moet reageren. Zo voorkom je dat er paniek ontstaat. Voor huishoudhulpen en zorgassistenten die dag in dag uit met mensen omgaan, is een EHBO-opleiding dan ook een grote troef.” “Huishoudelijk werk is een fysiek beroep. De komende jaren zet Agilitas nog meer in op veiligheid en preventie. We geven nu al opleidingen rond veiligheid en ergonomie aan al onze startende huishoudhulpen. Op die manier willen we hen wapenen zodat zij hun job op een kwaliteitsvolle en veilige manier kunnen blijven doen.”
35
DOSSIER - VEILIG WERKEN
3/JOHAN VAN RYSSEGHEM, TEAMCOÖRDINATOR ZUIVERINGSINSTALLATIE AQUAFIN
“Niet de deadline maar de veiligheid is onze prioriteit” “Doet er zich een gevaarlijke situatie voor, dan heeft iedereen bij Aquafin de bevoegdheid om ‘stop’ te zeggen. Naar je collega stappen en hem erop wijzen dat hij z’n persoonlijke beschermingsmiddelen zoals een helm of handschoenen moet dragen, is daar een eenvoudig voorbeeld van. Maar stop zeggen betekent ook dat we werken van externen volledig kunnen stilleggen, wat de gevolgen daarvan ook zijn.” “Zelf heb ik het stop-principe al meerdere keren toegepast. Zoals bij een aannemer die herstellingen op het dak van een slibcontainer moest uitvoeren en dit niet wilde doen met de nodige voorzieningen. Ik heb hem duidelijk gemaakt dat hij niet met de werken mocht beginnen. In riolerings- en waterzuiveringsinfrastructuur kunnen gevaarlijke gassen zich ophopen. Geen gasdetectietoestel bij zich hebben, betekent dan ook stop! Je merkt het: niet de deadline van onze werken, maar onze veiligheid is onze prioriteit.” IEDEREEN VERANTWOORDELIJK
“Ik stel vast dat veiligheid met de jaren voor mij een steeds grotere prioriteit geworden is. Dit heeft ongetwijfeld te maken met de WAVEcampagne die Aquafin in 2016 uitrolde. De campagne staat voor ‘Ik werk aan veiligheid’. Het woord ‘ik’ is hierin heel belangrijk: het is aan iedereen om z’n verantwoordelijkheid te ne-
36
men en samen aan een veilige werkomgeving te bouwen. Dat veiligheidsbewustzijn wordt steeds groter bij Aquafin. Ook ik merk dat ik met ouder RAF D’HAEN, PREVENTIEADVISEUR AQUAFIN
“Veiligheid is veel meer dan een flitsende PowerPoint” “De riolerings- en waterzuiveringsinfrastructuur van Aquafin is gigantisch, complex en niet zonder veiligheidsrisico’s. Zo zijn er de werven in de openbare ruimte, ondergrondse structuren, besloten ruimtes en biologische, elektrische of hydraulische risico’s. ‘Nul ongevallen’ is dan ook het enige streefdoel dat Aquafin moreel te verantwoorden vindt ten aanzien van zijn medewerkers, partners, leveranciers en burgers.” EEN THEMA DAT LEEFT
“Elke medewerker van Aquafin, maar ook elke aannemer, heeft het recht om werkzaamheden te onderbreken tot de veiligheid weer gegarandeerd is. Dit stop-principe houdt meer in dan een bepaalde situatie stop te zetten. Door stop te zeggen, worden onze medewerkers uitgedaagd veilig-
worden steeds gevoeliger word voor de veiligheid van anderen. Toen ik vier jaar geleden teamcoördinator van een waterzuiveringsinstallatie werd, is dat gevoel alleen maar toegenomen. Ik zeg weleens: ‘Veilig uit, veilig thuis’. M’n hoofdbekommernis is dan ook dat we allemaal ongeschonden op pensioen kunnen gaan.” SNEEUWBALEFFECT
“Of er binnen veiligheid gouden regels zijn? De veiligheidsprocedures conseheidsrisico’s te herkennen en aan te pakken. We streven naar een proactieve veiligheidscultuur waarbij iedereen zich betrokken voelt. Op die manier wordt veiligheid een thema dat leeft op de werkvloer. Zo hoort het. Veiligheid is veel meer dan een flitsende PowerPoint of een goed klinkende peptalk. Veiligheid is een werkwoord.” OP ZOEK NAAR DE KROKODILLEN
“De opbouw van een proactieve veiligheidscultuur is een werk van jaren. We organiseren regelmatig workshops rond veiligheid en welzijn. Zo is er een workshop waarin medewerkers op zoek gaan naar de verborgen ‘krokodillen’. Door onveilige situaties en handelingen vroegtijdig te detecteren, kun je incidenten en ongevallen voorkomen. Dat we op de goede weg zijn, bewijzen onze cijfers. Het aantal stop-meldingen is van 57 in 2017 naar 250 in 2018 geëvolueerd. Als collega’s je komen vertellen dat veiligheid ook in hun privéleven een thema geworden is, dan weet je dat iets bereikt hebt op het vlak van veiligheidsbewustzijn. En dat veiligheid deel is gaan uitmaken van het DNA van de Aquafin-medewerkers.”
Johan Van Rysseghem, rechts op de foto naast de collega’s: “Mijn hoofdbekommernis is dat we allemaal ongeschonden op pensioen kunnen gaan.”
quent en zonder uitzondering volgen, is er een van. Als leidinggevende doe ik ook regelmatig een rondgang op het terrein om de werkomgeving vanuit een veiligheidsperspectief te screenen. Ik kijk dan bijvoorbeeld of er
geen roosters losliggen, de signalisatie duidelijk is, er geen struikelgevaar is enzovoort. Wat je vooral niet mag vergeten, is dat luisteren naar je medewerkers de hoeksteen van je veiligheidsbeleid vormt. Als een collega een
potentieel gevaarlijke situatie meldt, luister dan aandachtig en doe iets met wat hij je vertelde. Dit zorgt voor een sneeuwbaleffect. Hoe groter jouw betrokkenheid, hoe meer betrokkenheid je genereert.”
37
DOSSIER - VEILIG WERKEN
4/TINO MULLE, CHIEF SUSTAINABILITY OFFICER UNILIN
“Veiligheid bereik je vooral met een positieve ingesteldheid” “Onze doelstelling? Wij willen een ‘zero-harm company’ zijn waar iedereen zich verantwoordelijk voelt voor elkaars veiligheid en waar veiligheid deel uitmaakt van de bedrijfscultuur. Onze veiligheidsvisie wordt gedragen door onze medewerkers, onze teamleaders en -managers, en uiteraard ook senior managers. Met andere woorden: bij UNILIN is veiligheid een zaak van iedereen.”
POSITIEF VERHAAL
“Onze medewerkers kunnen zelf de productie stilleggen, als zij dat om
veiligheidsredenen nodig achten. Je kunt niet voorzichtig genoeg zijn om de menselijke ellende die met een arbeidsongeval gepaard gaat, te voorkomen. Wat mij in m’n taak als veiligheidsverantwoordelijke drijft? Telkens wanneer ik merk dat medewerkers elkaar op een positieve manier aanspreken en bezorgd zijn om elkaars veiligheid, krijg ik een teken dat ons veiligheidsbeleid in de praktijk effectief werkt. Dat geeft voldoening. Des te meer omdat je dan vaststelt hoe veiligheid wel degelijk een positief verhaal kan zijn.”
COACHING WERKT
“Onze leidinggevenden spelen een cruciale rol bij de creatie van een veiligheidscultuur. Bij UNILIN krijgen teamleaders en -managers via het op maat gemaakte Be Safe-programma (Behavioural Safety) ondersteuning om betere veiligheidsleiders te worden. Tijdens die opleiding leren ze niet alleen de fundamenten van leiderschap en gedragsverandering als onderdeel van een veiligheidscultuur, maar leren ze ook hoe ze medewerkers op een positieve manier kunnen stimuleren om veiligheid in al hun activiteiten in te bouwen. Want veiligheid op de werkvloer bereik je door mensen te coachen en door hun positief gedrag te stimuleren. Dat werkt veel sterker dan wanneer je alleen met het wijzend vingertje optreedt.”
38
“Veiligheid kan wel degelijk een positief verhaal zijn”, vindt Tino Mulle, chief sustainability officer bij UNILIN.
paalde crisissituaties in de nieuwe setting toe te passen.”
5/ BERNADETTE BIJNENS, HOOFDVROEDVROUW BEVALLINGSKWARTIER UZ LEUVEN
“Veiligheid is een kwestie van betrokkenheid” “In januari 2019 is het bevallingskwartier naar een nieuw gebouw verhuisd. Om die verhuizing in goede banen te leiden, hebben we heel wat voorbereidingen getroffen. Dat onze medewerkers zich in hun nieuwe werkomgeving op en top veilig zouden voelen, was voor ons een prioriteit.” “In september en oktober 2018 vonden er voor de vroedvrouwen ken-
nismakingsdagen plaats. Ze kregen opdrachten die ze in kleine groepjes uitvoerden. Ze moesten bijvoorbeeld de kortste weg naar intensieve, radiologie of spoedgevallen vinden. Tijdens die kennismakingsdagen kregen de vroedvrouwen ook de kans om suggesties te doen over onder meer de inrichting van de operatiezaal. Zo raakten ze vertrouwd met de plek waar ze later aan de slag zouden gaan.” WAARHEIDSGETROUWE SIMULATIES
De verhuizing naar het nieuwe bevallingskwartier van UZ Leuven werd goed voorbereid.
“Op onze dienst hebben we zowel met low- als highriskbevallingen te maken. In de twee operatiezalen waarover we beschikken, vinden er dagelijks zowel geplande als urgente operaties plaats. We werken dus in een acute setting. Dat betekent dat je als multidisciplinair team erg goed op elkaar ingespeeld moet zijn en dat elke medewerker zijn taken op een heel efficiënte manier moet kunnen uitvoeren. Om dat zo goed mogelijk in te oefenen, hebben we voor de effectieve verhuizing waarheidsgetrouwe trainingen in het bevallingskwartier georganiseerd. Dit zijn simulaties waarbij het hele multidisciplinaire team dat bij een bevalling betrokken is, de kans krijgt om be-
NO TIME TO WASTE
“Een urgente situatie doet zich bijvoorbeeld voor wanneer er geen vlotte nageboorte van de placenta volgt en de moeder veel bloed verliest. Dan moet er snel en deskundig gehandeld worden. Kostbare tijd verliezen met het zoeken naar het geschikte materiaal of de snelste weg naar de operatiezaal is het laatste wat je op dat moment wilt. Die simulaties bieden het voordeel dat het hele team – van vroedvrouw, gynaecoloog, neonatoloog tot anesthesist – die levensechte situatie kan inoefenen. Doet de situatie zich later echt voor, dan zijn ze voorbereid.” BETROKKENHEID VOOR VEILIGHEID
“Wat ik tijdens al m’n jaren als hoofdvroedvrouw over veiligheid in het bevallingskwartier geleerd heb? Zorg ervoor dat je je werk en werkplek door en door kent. Vorm een sterk team met je collega’s en artsen. Een oud Chinees spreekwoord vat het treffend samen: alleen ga je sneller, maar samen kom je verder. Daarom is efficiënte communicatie ook zo cruciaal. En natuurlijk mag je niet vergeten jezelf te beschermen. Dat doe je bijvoorbeeld door handschoenen te dragen en sportschoenen in plaats van slippers aan te trekken. Ik ben ervan overtuigd dat veilig werken een attitude is. Ze komt niet door een top-downbenadering tot stand, maar door je medewerkers te betrekken.”
COLOFON MARK Magazine is een uitgave van Mediahuis, MH Brand Studio / Verantwoordelijke Uitgever Hans De Loore / Business Manager Mark Maldeghem Marketing & Advertentie Dries Verhaegen, Sabrina Pinxten / Hoofdredacteur William Visterin / Redactie Anneleen De Leye, Thalisa Devos, Nathalie Dirix, Bert Verbeke / Eindredactie Robin Van den Bogaert / Fotografie Bart Dewaele, Karel Hemerijckx, Ivan Mervillie, Carlo Verfaille / Vormgeving Nadruk.be Contact markmagazine@mediahuis.be - tel: 02/467 48 32
39
Hiervoor doen we het!
Werken aan proper water! Dat doet projectmanager Xenia, samen met meer dan 1100 Aquafin-collega’s elke dag. Wil jij ook bijdragen aan het ecologisch herstel van onze waterlopen en de comeback van bedreigde diersoorten? Neem dan zeker een kijkje op www.aquafin.be/jobs. We zijn steeds op zoek naar gemotiveerde medewerkers in heel Vlaanderen. Denk je dat jij past bij de waarden van Aquafin? Doe de test op onze jobsite en ontdek of jouw profiel past bij Aquafin. Wie weet word jij onze volgende collega! Aquafin NV
Dijkstraat 8 • 2630 Aartselaar • T 03 450 47 80 • jobs@aquafin.be • www.aquafin.be/jobs Volg ons op